«

t
 R V X E L L E N S I S j SCHOLAE
medicorum i^tauinxprofciToris,de
Humani corporis fabrica
_ i j b r i fcptem ♦

I35c•
1^
^
f 4 th £•
n'-rfv
n
■TOTii riiiiiiin m
i nc" r rr *?

1 C V M C AES A R. E AS (.* UJJiUPZ

1^1diesi. G JluLTUm R ^ rgii, ac S tr u t us V tried grd*

,
tU <y priuilegio ut in diplomatis torundem continttur

B A S I L E AE
e *
/ ^ / / / v +19*-^ ««5*
k f-
 Sv

■Pi
ad divvm carolvm
O V I N T V Mí M A X I M V M? I N \ I C T I S S IM V M
U OVE ì M P E R - ^ T O ^ E M , ^ N D ^ E A E VES^CLII
^ in fio s de H utnani corp oris fa b ric a libros> P r o fit io.

V A N T V M V I S uariainartibusfcientrjs^tractan
dis grauitcr obftent, quo minus accurate perdifean-
tur,minus qj foelicitcr in ufum fuccedant, c a r o l e
dementiiTime C xfar, tarnen haud mediocre difpcn-
dium quoque adferre arbftror,nimium dicjuiftam
difciplinarum, qux uni cuipiam arti abfoluendxfa-
mulantur diuifìonem, multo adhuc magis eius ar
tis cxercitiorum adeò morofàm ad diuerfos artifices
diftributionem,ut qui artis feopum Obi prxfixerut,
unam eius partem ita complexentur, ut cxtcris qu x
ipfum maximopere fpe<ftant,8¿ ab ilio feiungi ne-
queunt,reli<ftis, nihilunquam egregium prxftcnt,
ac propofitum fìnem nunquam attingentcs, àuera
^ ____artis conftitutione perpetuò declinent. Nam , ut cx-
, e ^ u ü id o n lìlentio prxteream, d i de eaqux fanitati hominfi prxfeAa eft, aliquantifper fer^
monem inftituam,profe<fiò in hac tametfi reliquarum omnium quas hominis ingenium adin-
uenit loncrè comodiflima ÒCimprimís neceíTaría difficilisq? ac opero fa fit, nihil peftilentius irre
p a c potuilTct,quàm quòd aliquando,&.'prxcipue pòftGotthorum illuuiem,Manforcmqj
Per fix regem (fub quo Arabes nobis adhuc cum G rxcis meritò familiares uigebant) medi­
cina eoulqp laccrari cepit,quòd primarium eius inftrumentum manus operam in curando ad-
hibens fìc ncoleiftum eft, ut ad plebeios ac difciplinis medicx arti fubfcruientibus neuti-
quam inlLuftos ,id quafi uidcatur efife demandatum. Quamuisenim tres medicorum fe-
f t x olimextiterint, Logica uidclicct, Empirica ÒC M cthodica, nihilominus tarnen illarum
autores uniuerfx artis feopum ad conferuandam fanitatcm, morbose^ profiigandos direxe-
ruut.deinde hue omnia, qux finguli in fuis fedis arti neceíTaría exilbmabant,referentes,tripli
ci auxiliorum inftrumcnto utebantur, quorum primum uufhis fuit ratio, fccundum omnis
medicaminumufus, tertium manus opera, q u x uel prxcxteris medicinam efiTedeficientiuni
additionem,S£ fupcrfluoru ablationem,eleganter oftendít, ac nunquam non fui ufum in affe-
duum curatione prxbet,quoties in re medica obimus, quorum beneficio hanc gencrihu-
mano faluberrimà effe,tempora ufuscp docucrut.T riplex hxc medendi ratio,cuiufcunqp le d x
mcdicis xquè crat familiaris, ipficp proprias manus pro affèduum natura curationi accommo
dan tes, non minorcm induftriam inillis cxercendis impenderunt,quàm inftitucndx uidus
rationi, autmcdicamcntis dignofcendis,ac com p onents, quemadmodum prxtcr exteros
diuini Hippocratís libros,fi liquidò arguunt,quos de Medici muñere, de Ofiium fracturis,
Articulorum luxationibus, eiusq? generis malis omnium abfolunflime confcripfìt. Quin
Galenus poílHíppocratemmedícínxprinceps ,prxterquam quòd Pcrgamenfìum gladia-
torum curationcm lìbiloli commiiiamiubinae gloríatur, ñeque ingraucfccnte iam xtate,
fìmias abipfofecandas fàmulorum operaexeonari uoluit, crebro ínculcat, quantum manus
artificioobledatus fit, quamcpftudiofeidcumcxteris Afìxmedicis exercucrit. Imo uctcrum
nullus non xquè attente curationem q u x manu fit, atque cam q u x uictu ac medicamen-
tis pcrfìcitur, pofteris tradidiflc uidetur. Verum maxime poft Gotthorum uaftatíonem,
quando omnes fcientíx antea pulcherrimè florcntes,atque ut decebat exercitx, pcilum iuere,
lautiores medici primum in Italia ad uctcrum Romanorum imitationem manus operam fafti-
dientes, q u x in x g ris manu facienda ducerent, fcruis prxfcribere, ac illis tantum architecto-
rum modo altare,cocpcrunt» M o x quum fenfìm exteri quoque ueram medicinam cxcrcitaiì
Hum incommoda dctrccftarent, quxftui honorier nihil interim fubducentes, à prifcis media’s
prompte dcaenerarunt, coquendi modum,omnem^adeòui(ftus prxparationcm xgrorum
cuftodibus^rmcdicaminu compofìtioncm pharmacopolis,manuum uerò munus tonloribus
relinquentcs. Atque ita temporis fucccíru,curandiratíotammiferédiuulfacft,utmedícíqu¿-
dem,fc phyfìcorum nomine uenditantcs, medicamcntorum & uicftus ad recónditos aftectus
prxfcriptionem fibi duntaxat arrogaucrint : reliquam autem medicinam, ijsquos Chirur-
* z gos
 r-AROTVU V 1NVI CT1SS, m P E R AT0RE5t_
AD c a r o l \ .1 v* fiimitét* à (è quod prxcípuum&arf
gos nominane, uíxcp femulorum loco habenqrelegarn ,: P ^ . modb quodalíud)ín
uquiflimum eft medicina; membrum, quodc? nat P maximereges exercent,Perfx
prnnís inniurur,dcpelIcntcs:idquodtamen hodieap adumarstradunt,Thracescum
hereditario ¿urc fuis liberís perinde ac quondam tota C^nroDcmodumneHecta,quam
plcnfqucnationibus fumme colimeac ueneratur.caartis pa P 3
¿repi )líCaproferí
n Romani tanquamcludendisintcrimendiscphormnibuse alioritiminmoT
plcrunuutqn.vaera Natura* opcmnihil pcnirusaccommo ct,im officiopror
a le explicando latagenrcni,íuiiarcíludcns, frequenter totam pe . 3 fací íolítís
fus abitrahat. Vndccnam lili potiíTimtini debemus, quod tot co^ulc^ in A.~ . tírtírrnfeutf
lixciàcratiiTìma
hxc iàcratiiTima ars eluditur,
eludi tur, quum tamcri ipfìuspars,quam
tamcñ ípíius us 1 cip ^ ^ ). orum
pars, quam liberali us^
à le turpitcr diuclli Imunt, precipua laude dlam perpetuò illuftret.Quando emm ing
lons Homerus mcdicum uirummultispreftanrioremeiIcaffìrmat,S- cum uniuer is
poccis Podalyrium ÒC Nlachaoncm celebrai, hi diui/Efculapij hlr) non ideo pf3C iC^ *
quòd (ebriculam, & q u e fola Natura abfque medici auxilio Ieuius, quam ilio adhi ito, anat,
rcmoucrcnt, hominum uc palato inreconditis deploratisi afteceibus fubicruirent ♦le
Iu\ationum,fracturamm,uulncrum,&reliquarumcontinuitatisiolutionurn,ianguinisq? u
xuscurarioni potiiTimtimpnrciTcnr,ac ipiculis, tclis,atquealrjs eiufmodirnalis(quebcllain
|U:mis inicrunt,diligcmvmi medici opcrainfèmpcr expetut)generofiilìmosAgamemnonis
m.iites liberarcnr. Vcrùm auguitifiìmcCeiàr C A R O L E , unum medicine inffrumentum
alqs pnrfcTre,haudquaquam propofuirquum triplexdietaauxiliorumratio minime diimngi
pollir, 5 Ctota ad unum artificcm attineatratquead hancut debitecxequatur,omnes medicina
{lartes ex equ o iraconflitute parate^ fìnt, ut (iugula co fcliciùs in uium referantur,quo quis
cuniuladus omnia inuicem iungat.Quamuisctiamrarusomninornorbus occurrit, qui non
fueim triplex prefìdiorum in ftrumcntu requiratritaqj opportuna uictus ratio inftituenda, &C
medicanicris ac demu manu aliquid moliendu (Tt.adeò ut huius artis tyronesmodis omnibus
h or candì ueni.it,ut illorum (fi dijs placct)phy ficoru fuilirros uilipcdcntes,Grecoru morene
f]lv m iJiau Ju arn s naturapenieus pravipit,manusquocpcurationiadmoueat,ne deinceps
lacera ni medcndirationem,in communis hominum uite perniciem conuertant* Atquehoc
inftigàndi lune diligentius, quo in medicina hodie integriùseruditos,àmanusopcra,taiv
q i tm a pdl^'dtOpr.ftdertini ablìinereccrnimus,neamedicorum Rabinisapudindocfiample
beni prò tonloribustraducantur,ipfi$cppoihTiodumneque par cumiftisuixdirnidiatc) medi
as qu elju s, ncque honor,ncque apud impcritum uulgus eftimatio accedati H x c etenim
deteltabilisuuloi opimo precipue remora tur, quo minùs totum curandi artifìcium,uel hoc
et ..mi loculo alhumanuis.SÉintcriorumaflfèifhiumcurationern duntaxatnobis afciicentes ma
gnam erta Imm noxafut fenici ucrcq. dicam) modica folum ex parte medici effe ftudeamus.
^uppequum pnm um ad pharmacopolasuniuerfa medicarne,,torum compofitiorelegare,
tm »inox et un, media impcnleiplis ncccffariam fimplicium mcdicaminum coonitionem ami
;; ,,„ o , b arb in i uonbus, o f f l * .S S S S S S

quot h a n c p r a i c e f f r c , PT r aj n o (ÌrX ‘ tum S“ ante

T
nom de tncumbentfinw, m ,ilam ¡|udl° fìmPllclum medicamentorum cogni
luricuius
tur: rciintcr
cuius rei totccichrcsalirirr.,.«
inter tot nl o n r
celebres alioquin uirrK llkTreb'nati^plunmuincontuliilcuidcan.
Í
men C.crardus Veltuuyckus.Maiclbtitua:àfccrcus ì uanaidTrcmi.n','11''® “ ?" ™ Um fpCCÌ'
li
dmonc cumprimis ornatus,atque in ftirpiumhiftoria noftrorumho' - lln§ uar^ 11cru
Cwcrum pcrucrfiffima harccurationis inftrummmn,,„ ..... ..... 0 mmucxeratanfflmus.
7
multòcxccrabiliusnaufrag um"¡cÍo"no¿ w “ em chd ^,^”08artificcsdlduÌh'o3ad W
para,mul,^cui quum hominis hiftonam c o m p l e & t u r . I

b^u cnani1 ^ limCnilT1 mcdlC^Po>^ 3d^flenteS>^ nat0mc^

interdi
 ANDReaE VESALII PRAEFAi!0f
intercidít proríu s,eo quod icilicet hi confòctionem non 3 gcTedercl1^r,,^ ucro quibiis man us
artífícíum committcrctur,indo(ft{or€s client, quàm ut diílectíoiiís P‘ofeíTorum (cripta in telliz
gerent * tantum abeíf, ut dífficíllírnam ablfrufiíTimamq? artem rn3l1ujP^ls tradítam, id homí^
num genus nobis afTcruaret,utqj hsec peíf ílens curatiuse partis difp , 0 det:effabilem rítum ín
Gymnaírjs non ínueheret, quo ali] humaní corporis íecftíoncm a<fI1lira rare> ali] partium Hb
fìoriam enarrare confueuerunt. hís quídem graculorum modo,q^nui}cluam aggreS funt,
íed tantum ex aliorum líbrís memorise commendant,dcfcrípta ue^oculos ponunt,alté ín ca
thedra egregio faífu occínentibus : illísautem adeo linguarum iíHP^ltls3Ut diiTccftafpcaa.
toribus explícare nequeant, atque ex phyíici prscfcriptooífendeii^ ace^enb51u^manu cor^
porís Íéíflíoni nunquam adhibita , tantum ex commentario nautaH1n°níi'ne íupercilio agir.
Atque ut fìc omnia perperam docentur ín feholís, ac rídículisqua*rí 0ni°us dles aliquot abe.
untata quoque fpeftatoríbusin ilio tumultu paucíora proponuntuf5Cluam lamusín macello
medícumdoccre poflet. utaliquot Gymnafia prseteream, ubidehuma™ corporis compage
refecandauíxunquam cogitatunufqueadcòuctus medicina à príft‘n0 decore ante plures am
nos deícíuít* Porro quum íllaíamprídcm in tanta huíus íéculi(qu^ tuonu,m*nc P^udenter
moderan uolunt fuperí)fcclicítate cum omnibus ífudrjs itareuíuífc1^ ^ ^ ^ a profundiíTimis
tenebrís caput fuum erigere cocpiííet, ut uctcrcm candorem cítra controuerfiam ín nonnub
lis Academqspropemodum recupcraíie uideremr, níhíl^ illa adhuc deíidcraret,
acproríuscmortuam humaní corporis partium fcicntíam,ípícto£pradtantíumuirorumcx-
empio prouocatus, huíc pro mea uírilí,ac rjs quibus poíTcm ra tio n ^ °Pcm ^crcndam duxú
Acne,omnibus alíquíd communíum ífudíorum grada tanto fucíc'^u attentantíbus,folus
torpefcerem,autetiamà meís progenítoríbus degenerarem, hocnaturalis phílofophíaemem
bruni ita ab inferís reuocandumputaui,utfìnonabfolutius apudil0S^quam alias unquam
apud prifeos diiIècfHonumprofefloresucrfaretur,cc) tarnenperting^’11*acquando haudpii
deretaíTcrere,hancdiíIédíonísratíonemcum antiqua dia conferii polle:noftracphac temper
if ate nihil li mul ita collapíum, moxq? íntegritatí reif ítutum,ac Anatomen fuifle*V erum id íf u
díum ncutíquam fucceíIííTet, íi quum Parifijs mcdicínseoperam darò11*huíc negocio manus
nonadmouííTem ípíe,acobíter mihí8£c5íodaIíbus ab imperitíííindstoulodbus ínunaatque
altera publica íedíoneuííccríbus aliquot fupcrficíctcnus oífcníis acq11^11^ 111.adeo ením per^
fun&oriè íllíc, ubi prímum medicínam profpere renafei uídímus, Aflatome tractabatur,ut ípfe
in brutorum aliquot feeífíoníbus íub celebri ac nunquam fatís laudato uíro Iacobo Syluio
uerlàtus, ternani cut unquam mihi adeílc obtigit íedhonem, (olito abfolutíus, íodalíum &C
pra^ccptorumhortatu addiuffus publice adminíífrarcm. Qiiumauicni fecundo (tonforibus
ab opere íam relegatís)íllam aggredercr,mufculos manus cum accurato**1uilcerum dillcaio^
neconatus íiimoftendere, prseterocftoenímabdominismuículostUFpíter,peruerlocpor ine
laceraros, nullum unquam muículum, ut ñeque ctíamosalíqiiodpiniltocP minus adhuc ner
uorum, uenarum,arteríarum exacffam feriem, quííquam míhí primuí11commonitrauif. ox
Louanrj,quó ob belli tumultus míhí rcdcundumfucrat,quòd illícclcccm^ ocio anms c na
tome ne fomníauerat quídem medici, utq$ de cíus Academíse ífudíofs^bene mcrcrcr, ac ip ein
re prorfus abdíta, 8C míhí ad medicínam appríme neceíTaría exercita^01*rc crcr>accuratius
paulo quàm Parili]s, humana fabricana ita ínter díuídcndum enarrai, ut íuniorcs eius ca e
mico profeílores nunc magna atque adeo Íeríam ac diligente ín hom>njs P31"** '§no _1S
operam impenderé uídeantur, probé intelligentes,quàm egregiam phi ® °P an 1 tippe e u
lemearum notítíaipíisfuppedítet, Porro Patauqinclariílimototíusorbisgymnaiio, quia a
medícínx chírurgíccprofeíTionem(quam,neárelíquamedicínameíP^urndifiungerLm,annis
quines íllulfríSmí,8¿ erga doeffrínarum ftudialongè liberalismi s BN A T v s VEN e t i
(fípendriscondudus,prselego)Anatomesquocp traeflatíopmínet/3™111 hominisconí ru-
<fhone ínquírenda nauauí operam, ut modo fscpíus híc&: Bonon^ bañe ita a mini auc-
rím,rídículocB feholarummore expío fo íic o (fenderím atque docu^1111»utin ac H“11 quo
a ueteríbus prodítum ad nos peruenít, deíidcrarcpoffímus, ac nuHlUSquacoccurrcretpartís
conífrucftíonem adhuc expeteremus.At mcdícorum fcgnítícsnímiumcaui^ netudcmi,He.
rophílí, Marini, Andrca?,Lycí,ac aliorum diíTeífríonís procerum fcnptanobis referuarentui,
quumnefraomentum quídem alícuiuspagínsc fuperlìt totilluífríumautorum,quosuelGa^
lenusfecundo commentario in Hippocratís librum de Nanirahui^u^plurcsuigm ticonv
memórateme) & Galení Anatomícorumlibrorum ulx dímídiapars abintentueltuindicata.
Q ui ucrò ípfum funt fccutí, ín quorum daíTem Oribaíium^heopHdum, Arabes, & noífros
quotquot leyere hactcnus mihi licuit,recenfco (íllorum bona dixa'imuciuayomnes,fi modo
* 1 0 ^ 3 quid
 AD C A R OL V H V. INVICTISS. I M P E R A T O REH ^ >
quid leclu dignum tradì derunt, ex Galeno id fune mutuati. Sé perlouem ftudiofe
E iq U . S n u d a i - d — . q u i» Immt corpo™
rum primaníndcíoniidiandi generi, alionimcp in rcfecandool™aniia: ^ ^
indifpendiofo compendia turpiterrcdcgcrunt.nunquam abillis dum ip (rrinti
tur.nelatumquidemunguemrccedcntesrimòlibrorumfroncibusadqciunLip o •
ìfortéeaduceretreprehcndenda.obidGalenumquoqicffecótem.tendumarbitraretur.A
Galeni pUcitis pcmtus confarcinau/uaip Galem effe omn.addco etiam fub.ungenes^q
,
ita h uic omnes fidem dedcre.ut nullus repertus fit medi cus, qunn Galem anatom ‘ ,
nibus.ne leuirtimum quidem lapfumunquam deprehenfum effe, multoq minus dep
porte,cenfucrittquum intcrim(prxterquam quòd Galenus fefrequetercorriglifuamif g '
gentiam in quibufdam libris commiffam.inalqs, portea exercitarior redditus.non lm d m d ;
cat, contrariai frequenter docet)nobis modo ex renata dirtèdlionis artc,diligcntiqjUai’ni
brorum pnclectione, Sé in plcrifquclocis eorundem non pocnitcnda reftitutioneconltet,nun
quam ipfum rcfecuiffe corpus humanum : at uerò fuis deceptum (ìmiis (licei duo ìpli ancia
hominum cadaucra occurrerint) crebro uetcres médicos in hominum confectionibus le exer
ccntes immeritò arguere. Quinetiam quamplurima apud Galenum inuenias, qua: in fimrjs
quoque minus reifte aiTecutus cft.ut taccam,mirandum eile maxime,in multiplici infinita^ hu
mani corporis organorum &Ciìmix difieren tía, nullam nifiin dígítísacpopíítís fìexu, Gale^
numanimaduercifle: quam cum cartcris procul dubioomifiifet, nifi citra hominis diiTcctaO^
nem ipfi fuiflet oJmia.Y^erùm in prxíentía, haudquaquam ¿nfitítuí faifa Galení diilcdionis
profeflorum fàcile prindprjs dogmatapcrftringcre : multoq? adiiuc minus in ipfum bonorum
omnium autorem, mox inicio ímpíus, fuxcpauroritatis par um obícruans haberi uclím. Haud
ením ignoro, quam medid (longe fccus quam Ariffotclísfc<ífotores)turbari íolcant, quum
multo íxpiús quám ducennes à ucra parcium humana: harmonía?, ufusfiinftionísqjdefcrh
ptionc,GalenumdcclinaíTé,inunius Anatomes adminiftrationc nuncobíeruat,toruéínreríirt
ÒCfummo defendendi ftudío diílcdas partículas expenden tes. Quamuís Sí híuerítatís amo­
re ductí, paulatím inde mitelcant, fuísqj oculís ac rationibus n5 íncfficacíbus plus fideí,quám
Galcni fcriptisadhibeant,hxcucrèparadoxa non ab alijsautoribusemendícata,ñequeauto
ritatum congerie tantum firmata, huc illuc ad amicos fedulo perfcríbcntes,& ad íilorum inípe
<ftíoncrp,ac demum ad ucrx Anatomes cognítíoncm, tam folicitè &Tamíce honantes:utfpes
fit,hanc breui in omnibus Acadcmqs ita cxcolcndam, quemadmodum Herophííí, Andrea?,
M arini, aliorumqj prxftantiíTimorum difléch'onís proccrum feculo in Alexandria ohm exer>
ceri conlueuit. Quod quo fcelicioribus Muiàrum aufpici)s fuccedat, quantum in me fuit,
prarter illa q u x alias huius argumcti in luccm edidi, Se qua: plagiari] quidam me procul à Gcr
mania abientem arbitrati, tanquam fua emiicrunt,iam de integro Fiumani corporis partium
cognítíoncm co ordine in feptem libros redcgi,quo in hac urbe& Bononix in ilio cruditorum
uirorum ccr tu ipfam pcrtradare folco. Hac fìquidem racione, qui fecan ti adfuere,demonfeu
torum habebunt commetarios, cxteriscp leuiori negotio Anatomen ortendem. Ouanquam
alioquin & hísquibus ínfpecftio dcnegatur,minimèfmurifint inútiles,quum cuiufquehu.
maní corporis partículx numerum, fitum, formam, magnitudinem, fubftantiam, ad alias
partes connexum,ufum,munus,ac ciufmodí permulta,qux in partii natura diíTecantes rimari
coiilucuimus, una cum mortuorum uiuorumqp rcfetfionisartificio,fatis difRiíe perfeduatur
^ partium omnium imagines fermonís contextuí infertasitacontíncant,ut ueluti díffcdum
corpus operum N ature rtudiofis ob oculos collocent. Acprinioqu.demhbroomniumort
i.um camlagmum^naturamenarrau, quxquòd illisreliqu* partes fuffuldantur ftab.lian.
turcp,S£ íccundum hxc defcribantur, ab Anatomes ftudiofi

. . ^ ^ ^ ^ . ^ cllulUüdIuurd[upcnacnnsopmccSjComemorat^ Terdusuenarumoux
mufculis Sé ortibus extensepparriculis familiärem quo enutríanturfanguinem defcrüt ardem
arteriarum infici calons fpmtuscp uitalis temperiem modcrantw,frequcntiflímam ferì ’ com.
eriem
pkentur. Quartus non modo neruorum quirnufculos
qui mufculns adeunt
adm«.- diftributioncm,fed &rdú
quarum quoque omnium propagines edocet. Quintusoraanomm nnrww 3
cibo pcrhcitur,famulantíum conítru&ionem tradir : ac infuper obfedísuio ° ni,^l!? f :)0tu ^
ctíam continet,ad fpccici fucceílíonem à fummo rcrum Opifice fabricara 'q3111"111 ruJTlcnta

fen-
 A N D RE AE V E S A LI I PRAB F A T l O i '
fententiam fun, fequutus.qui poft mufculorum hiftoriä, uenarum, artcriarum, ncruorum ,^
dein uifcCTumAnatomen pgrtracìandamduxit. Qiiantumuis nò infptE,acpotilTimùmapud
hums fcientix tyronem,aliquis cum uatoru diftnbutione rudern uifccrum cognitioncita ncrfe
quendam contendet,quemadmodum in Epitome prxftiti: quam ueluti horum librctfifcmb
tam,ac in illis demonftratoruindicemprxparaui,SereniiIimiPrincipis p h i l i p p t
ftatis tux fili], ecu uiui paternarum uirtutum exemplaris (à quo quxcunqj in optimo to tins or
bis moderatore defìdcrari poiTunt, quàm cumulatiilimé expeCtàtur) fplendore decoratam au
toritatecpmunitam*Verùm hicquorundam iudiciummihifuccurrit,quinon duntaxat her-
barum,fed & humani corporis partiuquantumuts etia exquifitiiTìmasdelineationes,rcrum
naturaliü ftudiofis proponi,acriterdamnatrquod has non picturis, uerùm fedula refecftione
rerumq? ipfarumintuitu difcioporteat.perinde fané acfìhocnomineuerifiimas,ac unnamà
typographis nunquamdeprauandas partium icones fermonis contextui adhibuiilcm,utftu
diofì illis freti,à cadauerum feftione tempcrarcnt;8£ n5 rjs potius,quibus poffem modis medi
cinx candidatos adcdfe&iones proprrjs manibus obeundas,cum Galeno hortarer. Profccftò
fi ueterum,*qui pueros domi in confectionibus adminiftrandis,pcrinde atque in pingendis eie
mentis & leCtione exe**cebant,confuetudo hue ufq? deducta fuiflct, non piefturis modo,uerùm
& omnibus comentarrjs perinde atque ueteres illos facile nos carerepermitteremrqui rum pri
mùmde Adminiftrandis difTedionibus fcribcrefuntaggreili, quum noliberisfolum, fed alle
iiis edam uiris quos uirtutis nominefuipiciebant, artem cSmunicarehoneftneflcceniucrunt.
Cum primùmenim pueri nonamplius inièdiombus exerceri cofucuere, protmus neceilariò
accidit,ut Anatomen infoelicius c5difcerent,exercitatione, quam in pucritiaaufpicariiolebar,
abolita» Adeò ut quuars Afclepiadum familia cxcidiflet, m u ltisi feculis in deterius uergeret,
opus fueritlibris qui fpeculatione ipfìus ìntegra confcruarct. Quantum uerò piCturx illis intcb
ligendis opitulentur, ipfoq? etia ucl explicatiliimo fermone rem exaCtiùs ob oculos collocent,
nemo eft qui no in geometria,ali]sep mathematu difciplinis cxpcriatunprxtcrquàm quod no
ftrx partium imagines illos impenÌèobledabùt,quibus no iemper humani corporis retecandi
datur copia:aut fi datur,tam delicata & in medico parum probada prxditi funt natura,ut erti
iucundiilima hominis cognizione,immenfi rcru Conditoris fapientia (fi quid aliud)attcftàtc,
infigniter capiantur, eò tarnen animum inducere nequeunt, utuel tedioni aliquàdo interimt»
Vtcuncp uerò fìt,toto opere id unicè ftudui,utin ncgocio longereconditifììmo,neq? minus ar
duo,quamplurimis prodeifem,humaniq? corporis fabricx non dcce,aut duodecim(un obiter
{pedanti apparet)fed aliquot mille diueriìs pardbus extrudxhiftom,quàm ucriflime ÒCabfo
lutiftìmèpertradare, ac intelligcndis Galeni libris pofteritati adhuc afleruatis, Sc inter caetera
diuinicius uiri monumeta praeceptoris operarequirentibus,no iperncnda frugem medicinae
candidatis adferré. Licet interim non mclateat,quàm conatus ifte meae aetatis,qua uigcfimum
odauum annum nondum exceilì, nomine,parum autoritatis habebit, acquamminimè ob ere
bram non ucrorum Galeni dogmatum indicationem,ab illorum morfibus erit tutus,qui mihi
Anatomen docenti no aftitere,aut ipfì hanc fedulò non funtaggreffi,prìmacp fronte uarias ra-
tiones in Galeni defenfionem cominifcentur,nifi magno alicuius numinis patrocinio ex more
commendatus in lucemauipicatòprodeat*Verùm quiamaiori nullo quam diui c a r o l i ,
inuidiffimi,maximicpImpcratoris nunquà intermorituronominetutius muniri, fplcdidiuscg
ornari poteft,tuam Cxfaream Maieftatem omni reuerenria fupplex itcrum atq? itera obfecro,
ut iuuenile hoc meum ftudiu mulris rationibus caufisqj fi b i obnoxium, fub ipfius dudu,fplcn
dorè ac patrocinio in hominu manibus tantifper uerfari finat,donee per rerum u fum ,ac quod
aitate accedit iudiciù, eruditionemep hunc laborem fummo optimoqj Principedigniorem red
dam, aut aliud non rer) ciendum alius ex arte noftra deprempti argument! munusofteram*
Quamuis auourer,ex uniuerfa Apollinea difciplina, adeoep tota naturali philolophia,nihiÌ
tux Maieftatforatius acceptius ue procudi polle,hiftoria, qua corpus & animum,ac praetcrea
diuinum quoddam numen ex utriufqj fymphonia, & nofmetipfos denique (quod ucrè homi
nis eft)co<mofcimus* Atque ut id pluribus colligo argumeris,ita indein pnmis conrjcio^uod
inealibrorumfrequetia,quxfcclicismemorix m a x i m i l i a n o Romanommaximolmpe
ratori auo tuo cofecrati lucre, nullus prxfentis negoci) libello unquam gratior extiterit. Necp
unquamobliuifcar,qua uoluptate tabulas meas Anatomicas infpcxeris,quamcp curiofe de fin
ouhs percundatus fis,quas pater meus Andreas M a ie liT »a pharmacis primanus iuxtaac ft
deliftimus aliquando intuendas obtulit. V t nunc prxterea incredibile ilium,ut in omnes difei
dinas ita etia multo maxime in m athem atica^ prxfertim eius qux mundi aftrorum 9 feien
tiam pertraCtat,amorem,5^in tanto hcroé admirabücm eius peritia» Adeò,ut haud fieri queat,
* ■ * 4 q u ii
 AD CAROLVM V, I NV I C T I S S * . IMP* PRAEFATI O*
quin ut mundi iaentiauniceteneris,itaetiamaliquando omniu creaturarum abfolutiiìimaefà
bri catione expedenda dele<fleris,8£immortalis anima; diuerfor^) ac inilrumeto c^derando
uolup rateiti capiastquod domicilium, quia permultis nominibus mundo egregie correipom
det,ueteribushaudab re microcofmus nuncupabatun Caeterùm,utimodòhomini dignifE»
mamfui corporis ihru&uraecognitionem, per fe longe commendatiffimam, & cui tantopere
uel Romae fummos uiros, turn rebus, turn difciplinis philofophicis per omnia praecipuos,
operam impendere iuuit, minime hic prcedicandam ftatuirita quoque Magni illius Alexadri,
qui non nifi ab Apelle pingi,à Ly fìppo in aere duci,8£ à Pyrgotelefculpi uoluit,probe memor
multo minus hic laudum tuarum aliquid recenièndum duxi,ne ieiuna dCparum excrcitata ora^
tione, illis pro luce tenebras offundam. praefertim quum prorius improbandus fit, nimium
receptus in Praefationibus ritus,quo abfq? omni deledu,& fere praeter meritum,ueluti ex ty po
& formula quapiam,uilis alicuius praemioli gratia, omnibus aferibi folent, fufpicienda doctri^
na,fingularis prudentia,mira manfoetudo, acre iudicium, indefeilà liberalitas, erga litcratos
ftudia mirusamor, in rebus agendis fumma celeritas, omniscp adeò uirtutu chorus,quo tuam
Maieftatem non minus quàm dignitate, acfoclicitate,rerumq* gcftarum triumphis uniuerfos
mortales anteire, nullus no (quamuis hic à me non dicàtur) perfpeCtiiììmu habetmnde etiam
fummi numinis loco adhuc uiuus coleris : quod ut Drj ftudijs Se tori orbi non inuideant, fod
diutiiiimemortalibus incolume,perpetuocp fodix fcruentactueantur,precor.
Patauq,Calend.Augufti,annopoftnatum CHRI8TVM
M♦ D♦ XLII.

; - t

T Y P O G FL HV S L E C T O R .I .
Quoniam Epiftola,quam una cum Tabulis, ad hofee de Humani corporis fabrica Jibros
& ipforum Epiromen paratisi ab andrea v e s a l i o ex Italia miìTam acccpimus,
pleraque connnere nobis uifa eil, quorum alioquinLedorem initiòadrnonendum putaffo
nuis,quxqj Typographis,precipue ita parui Principum decreta pcndentibus, dC ad eaqux
ìri'rei literariar ufum euulgantur deprauandanatis, fìgniHcanda uidebantur,oper»prcdum
duximus illam ita quoque ud ad nos miiTa eil, candidis
Lectoribus communicare.

\
 I 0<^í N N I O P o R _
RARVy ° & I N 0
Ä p VD basilienses professori

amico charíílímo fuo*

rfU* , Jr r
'¡alula T,JÌ5 “rc™Per
J j ' T tMtatoumcnjes
1CUm mercatore* Danonos, hÌSUttrhPcr mercator
deeHumani corporis fabrica libros ,-, er eorundem
corporisfabrica eor T Epitomen
^ _-
[cui
mam tam integré ac tuto Bafideamperfirantur,atquefeduló cumfeulpto»
~ 7f ^ NIrC O L A ° S TOP I O bic Bombergorumneoociorum fidelísimo
o r e , ™ bumanioribuicp ñ u d i j s apprimèuerfatoimene,ne exporte
atterantur,ain 'ut incommodum ipßs uettura infarat *Inter tabularum feriem exemplar fiu'
atim repofuimus ,fimul cum imprejjofingidor urnfigurar urn typo, cui quo quoque loco repo*
nen a ueniat fijeripfi: ne forte íllarum ordo ac diffofiítio tibí tuis ue operis nego ciumfacefie*
refigu ra: cpnon ordinatim imprimerentur. In ex empiari prompte difcernes,ubigeniti charas
tterumfL immutandum.quandoquídemjcrípturcepartem,fu<? organorum bifloriam compie
ttitu r,continuo^ -----------
x ordtionis j..^ -----capitibus
contextußngulis ------ ------- - ,lineis „„
abfoluitur ab ea diflinxi, qua: ad
c
ehanici erum qui'd in id f figurar um er eban
hi tabulisfculpti occurrunt explicationem iuuat : ob idffigurarum ebara^
tppellatur ♦In continua orationis ferie nufquamßguris indicandis inter
hierum Index appellatur internatagli
rupia,li
’erulas expendes,quas in
ierulas iti officinisfuperlineares nuncupatis : quee illis refpondent annotationu
an
ms,quas interiori margini non tanta indùfiria,quanto labore er tœdio,adbibui?
tardío,adbibui, ut lettori ue'
1utferiptorum effent commentarius,exprimens in qua namfigurapars,cuius mentio incidit,fp\
Haripoßitmti annotationes in exteriorimargine obuia, eorum quæ enarrantur argumentum
piodammodoproponunt.ln interioribm, ne efern prolixior,eam rationem objeruaui, ut quo'
tiefeunqueßgura indieat ur, qua: capiti,ubi annotatiofpcttatur,préfixa ef l, nullum capitis nu
merum indicemquem alioquin apponoßfigura alteri prceponatur capiti'♦R u rfus,f i figura in
libro ubi annotatio occurrit,inueniatur,libri numerumfigura: baudfiubijcio «Quamobrem ue'
•¿figuras hoc ilio ue loco collocando; duxerim, in librorum t i t i l l i s i ebaratterum indicibus
wunde expl
%f ie r üt, lu „
rèdmawfculis, & ddtuilijs latinorum orptmjupcr “<
em orandioribus,qui Latinis non funi fimiliarestquum nero bi omnes non [uffteerent,,» m,
•imtypos affùmpfimii*,&fiqua alia notula iti coIn
‘fcriptioneobferuatum efi,u t indieans unamfy pritiaiam explicationem babens ch a rg ier, tn
ar in e liber coìlocttur.Sinero pecuìiarem non babeat indiani,ac nàuti cum aho
J im a tu r ipßpunäum in margineicebuf,ut und cum c ite r à

r ragù pai — 2 r\ßr rittf i nunc tirimihn magno ftudiojorum commoao,jiiui<p ±

lationi,quant omnes de tua Officina, p j>ra fipuumfludium in tabularum imprefiione
irum ornine inñítuta f i f i n g f i g f . ac rcb
qo
laue dùntaxat lineis
rit impeitdendum, <i uodnT ™ f ont rfjnterdum locum quores delineata fuffulctrentirr,
■ ■txprefja : nufquatn ptcht ^ iudicoualeas,niblénode tuaínduñria ^ fieduUtate inibì
:ipias)negkéla.&quanqua utjnterexcudendumid proximo imitaren s,

m UinuiL
, ^ * .... *
u Bafileie contorerp
 E P I S T O L A
tabular ut# aUqudnt dbfque fttto conftnßt imprimati C afiaris, quantuttiuis tu generdle in omnes
libros quosprimiti imprimis babeas,mater mta ad tt B ru x d la mittet *dudum enim mibi impe*
tra tu m ß itß d utrecentius eßet,adplu res^ annos utile,battenti* non curauimus deficribendiu
JF e g is G a llic e le mibiadepturum recepii ipßus apud V en etos O rato r,M o n ß eß u lian tiß es *
L ic e t bac ex parte parumßm anxiusiimò diplomatimi exemplaribus ne pagina m quidem o ccu '
pandam duxerim .H am quidprincipum decreta apudbibliopola*, & inomnibus anguhs nunc
dcnßißitnefittos typograpbos ualedt, abundèin meis^Ahatomicis tabuhs ante annos tres V e n e
tijs primi'pn impreßis^er poßmodü mißere paßim deprauatis, maioribus |>interim titulis exors
natis,eßanim aduertere ♦ i^AuguZlaenim m eaad N A R C I S S V M V E R T V N V M ,
C & ß iris CTregni N eapolitaniprim arium medicum,rarumcp p ro fittò n o /lra atatis medicos
rum exetnplarßubduSla epi/lola, neßcio quis rabula Germanico e / l p ra fitu s, er p ra te r mes
ritum in ¿Auicennam reliquosfy G r a b e s blateratisene inter quofdamfiuccinttos Galenos con>
numerai,& (ut em ptorißcum fi<£ret)m e coegiße in ß x tabulasfilßo afifirit,qua Galenusplu
ribus qudtn triginta libris diffiife complexus e fl.D e in Latinaß e Germanico idiomate donaße
fiibiungens?atieflatur G r ceca* er rabica* uoces ab ipfo adbibitastquum interim nonßolum
tales omninoJubdu xerit, fe d ea om ißrit qua conuertere nequiuit, quorumfa nomine tabula iti
prim is debebant eße commendatiores. praterquam quòd V enetam fculpturam peruerße i/lic
funt im itati. H o c eA ugu/lanoß ulptore longe rudior imperitiorep extitit , qui C olo n ia
ijfdem tabulis manum admouiv.qnantumuis illic nejcio quis in typograpbigratiam jcribat, non
tantum ex nteis tabulis hominis con/lruttionem melius quam ex humana ßbricce reßettione ins
tueripoßcyUerwnetiamipßosexelegantißimis fig u risß eiß e multo elegantiores: quum tarnen
CTpitturar, ualde corruperint,<& neruorum delineationempartim ß lic ite r imitatam adieces
r in t,qUdtti ego ebaratterum a dietto indice, uni atque alteri am ico, qui id ta n tiß er dum ip ß ea
ederem ß me expetebant,ruditer detineaueram. V a riß js tres priores eleganter expreßes
runt,aljjs interim propterßculpturcoluti conijcio) dißicultatem omißis : quumpotiùs d prioria
busß dindio forum babita eßet ratio,ab/linendufiiß e t. C aterùm <Jdrgcntinenßs ille,que.
F V C H s I v S tanti* conuicijs ob quadam denuò tranßcripta proficindit,qucmcp ego longe a>
lio iure qudtn ipfe plagiarium appellare poßem ,deßudijs peßim e e /l meritus,quòdtabula* qua
nunquamß tis magna /ludioßs proponi poter unt,tamfafide contraxerit, er turpißimo p itta s,
ac p r a ter omnem rationem circunjcriptas, cum ^A u gu /lan i uerßone, tanquatnijuas em iferit*
H u iu sg lo ria is inuidere uißus e/l,quiundecunque citra delettum compilatis ex aliorum lib ris,
im aginibus,M arpurgi er Fran co fir d ia eiusgeneris libros adbuc em itterepergit ♦^ sfdeò ut .
er
diurna illa foelicißima Italorum ingenia leuiterfiram , et ualde exoßuler, quòd aliud in G e r
mania medicis iudiciu obßordidorü quorundam typographoru tnancipia requirant,qua nullum
110 Jcriptigenuó uilis alicuius pratn ioli atypograpbis emungedi’g ratta cogerere,em utare3tran
ßcribercßuocp nomine ut nouum quid editum uidea tur, decreta cp prin cipumß leant, em ittere au>
dcnt. H a c eó fcribo,ut intelliga 5,qudmparum illa im preßioni tua adhibenda putauerim *
quin potiusßgnißcandum duxerim,me multo lubentius tabula* alicuiindu/lrio typographo quo
cunque tranßmißurum tquantump in me eßet,operar meam in re i litera ria ufum communioati^
rum:qudm ut ineptus aliquis,cuipro mea uirili rationibus omnibus obeße conabor, tabula* tato*
to labore in cotntminem Zludiorum ußum confitta* im itaretur, illacp turgido quopiam p ra fìx o
titulo,per inde a c fid me ita negkgenter exijßent,in bominum manus uenirent. ^ ftq u e b a e p o s
tißim a e /l caufia,cur tabula* meofumptuparauerim,ac nunc iter um atque Herum abs te conten
dam,ut qudm integerrim a zrm undiß im adtuisoperisferu en tu r. V a le . V e n e tijs , nono
Galcndas Septembres. ' P

T u r n e n d . V tfa liiii.
\
 A N D R E AE V E S A L T I
B R V X E LL E N SI S, DE HVMANI CORPO'
RIS F A B R I C A LI BER PRIMVS, IIS V AE
uniucrium corpus fufiinentac iuffulciunt,quibusq$ omnia *

QVID OS ,
ítabüíuntur 5Cadnafcuntur dedicatus*

Q J S I S 'Q J S E I V S i y S
differenza. Caput I.
VSVS

s e AE TER ARVM hominis partium ed durifsi Ojs ¿snatura.

mum,& aridi/simu, maximcq? tcrreftre SCfrigidum,
ÒC fenfus denique prxtcr folos dentes expers* Huius
cnim temperamenti fummus rerum opitèx Deus Ofiium uju6 .
fubftantia meritò effòrmauit, corpori uniuerio firn
damenti indar fubrjcicndam.Nam quod parictes ÒC
trabes in domibus, ÒCin tentorrjs pali, ÒCin nauibus
carinxfimulcum codisprxftant,id in hominis fa­
brica oísium prxbct iubdantia.O dium fìquidem O fsiudtfferc'
alia roborísnomíne tanquam corporis fulera pro- tid di ufu.

creantur, è quorum numero funt tibiarum ÒCfemo-

rum oda,S¿ dori] ucrtcbrc,ac omnis fere oilìum con
textus. Alia reliquis partibus ucluti propugnacula,
tiitifsimiqj ualli ÒC muri à natura obrjciuntur, quem-
admodum caluaria,uertebrarum fpinx,&f traniuerfì carundcmprocedus,pcctorís os,codx¿
Aliaquorundam oiTìum articulis prxficiuntur, ne illí plus latís laxe moucantur,autin ni^
mium acutos indinen tur ángulos. Huius nanque benefici) occafione, ofsicula effinguntur,
feiàmi feminis magnitudini àdidedionis profeiToribLis comparata,quorum quxdam fecun­
do pollicismanusinternodio, ÒCquatuorrcliquorudigitorum primis intcrnodrjs, Suprimís
ctiam internodrjs quinqué digitorum pedís coarticulantur. Dentes porrò incidcndis & con
ffingcndis &fatterendis moliendiscp cibispriuatim conducunt, perindeac duo auditus in firn
menti ofsicula peculiari ufu audiendi officio famulantur.VerùmcuiuicpoiTis primariummu
nus,finguIorum oísium Caput fufiusodendet,quandoquidem in prxfcntia abunde ed,geno
ratim oísíum ufum recen lcre : quo(ut fcmel dicam) hxcfulcrorum modo uniuerfam corporis
molcm iudentant, ÒC rjs omnia adnafcuntur ÒC fìrmantur,&f abrjfdcm fufpenduntur,adcò
fané ut ex ol'sium ufu aut ofiicio,non alia quàm modo fere diximus, defumi pofsít difieren tía*
In magnitudine ucro oiTa uariant,quòd nonnulla quidem fìnt grandia, ut fémur,tibix osjiu^ CD{ferentia a.
mcrus, Sf olla (acri ofiislateribus utrinqucconnexa:nonnulla autemparuacxifiant,ut bra^ magnitudine.
k
chialis olia,dentes,ÒC ofsicula qux iciàmo adimilantur. Aha rurius ampia iunt,ut oda iàcri o f
firm a.
fis Iateribus coartata,icapulx,iacrum os,uerticis oda,frontis ÒCocapitrj. Alia angufta ÒCgra
alia Sflonga, ut fibula, radius, ulna, Sfcum alrjsmultis coftx. Porrò fatius erit omnesdiffè
rendas, quas a forma pctercintegrum efict (cum innumerx occurrant)ad priuatas ofsiuni
dclcriptioncsreièruare. Arduumquippc efict, ofsibus nondum enarratis adequi, qux nani
horum fintalpcra:ut ca qux lapidea in caluarix bafi uocabimus, quòd prxruptxrupi fimi-
lia uideantur.ítem quxlxuia fint,utucrticis oda,frontis os, pecftoris os* deinde qux triangu-
lum i efcrantjUt fcapulx. quadrangulum,ut uerticis oda : ÒC qux cunei fpeciem obtineant,
ut capitis os,a cuneo o-cplu/ojfltg dictum.*Cvf quxiugis afsimilentur,ut ^vyùnccTx Grxcis, iuga-
liaautcm noftris appellata : ÒC qux y^no(trumimitentur,ut dauiculx:&f quxeniiseffigiem
odendant,ut pcctorisosrinfuper qux v fìguramrcferant,ut vocu/lhs uocatumos: ÒC qux ra
rj quo latieres cordulx texuntur fiiguram exprimant, ut cubiti os radi) nomine donatum:8£
qua cubo tcderxqj comparamus, ut pedís os à cubi imagine LuGol&s nuncupatum : ÒC q u x
c\ m x imagini accedant,ut pedís os a cymba Grxcis appcllatum : ÒCqux molx,
cuto ce patcllxfimilíadícantur, ut osgenu artículo prxpofitum : ad hxc qux torius Italix
circunfcriptionem leuiter proponant, ut femur:&f qux fibulam reprxièntent, ut tenuius in ri
ia o s hbula appcllatum : ÒC qux coccy gis leu cucuh auís rodro comparen tur,ut (acro odi fup
po i tumos,quod coccyx nuncupatur : dein quxincudis uel molaris dentis effigiem quotiamo
mo 0 reprxicntét,ut minus organi auditus olsículum;S¿ qux malleum, ut grandius eiuidcm
A organi
 Z A NDREA E VESALII BRVXBLLENS1S
organi oífÍculum:pra£tereá qux à uertículí forma nomen fortíantur,ut doríi uertcbrx:8¿ quae
clauoaGrxcís yw cp u appellato reípondeant, ut dentes: & qux mediani maíufculx pife feu
cíccrís formamprxfeferant,utduo pedís ollicula, primo pollícísínternodíofuppofita:eíuscp
generis oilium qux formáínüícem Uaríentpermulta,non ita obiter ab ilio cui offe adhuc inco
JDiffèrentu § nita^nt’ úitellígerentur. Atque hac etiam ratione proceffuum, appendicum, capitum , fu^
ab appendici!). perciliorum, linuum,8£ tuber culorum imagines,in prxfenti neutiquam recenfendx ueniunt:
proccj¡ií>u*,cd quemadmodum ñeque aliqua qux ex hifee fumipoffì'toilium differentia, quum quid procef-
M o n o m i fum> aPPendicem,rius^ ordínís relíqua nomínem,hadenus ñon expreifèrim, irta fecundo ab
mijjuris. ^oc caPlte neceilàrio pertradaturus. Ac proinde etia differente ab ofsium c5miÌfurarum fpe^
ciebus petitx,nifiedmiffurisaccurate explicaos,obuixellenoqueunt. Quòd autéquamplu^
c<trtiL' rimxlint,& cognita non admodum fáciles, quartum Caput atteífabitur. Item dííferentías
gtnt. qua, àcartilagine dependere polIunt,nondum natura cartilagini^expolìta,haud prompte
quiuisallèqueretunIncognita enimcartilagine, intelledu diffìcile eif, qifenam offa cartife
gine prorlùs deftituantur,ut uerticis ofla:qux illa undique, ut quxdam brachialis offa, aut ali
%-Al ojsìum quatantumex parte, ut femur, incruifentur.qux item in cartilaginem degeneri* : ut naliollà,
ful/u™ * cr cote,pedloris os.His igiturdifferentiisin
conj lim one. fuumlocum afferuatis, eas qux a fublf antia pnuatim OSaliquoddeferibitur, prvepofiiis, ita ut reli <pud qua hoc ,

S e oilium coftitlltione colliguntur, lèrmoni C apiteperitaciantur, non

O - / ...v i __
^
e jl obuia,
^ (1
Inc dppinximus
i f - . j . j- ‘

hic adrj ciamus*Sunt enim quxdam olla pia brachij o f is,Jett(Ut cii C el /
nè folida, ñeque quouís pado cifrada, inte- J o dicamus >humeri, fecun*
rius cauernulis linibus'ue oblita uidenturr diim longitudinem diffedli al
ter am partem , fide ipfius
ut, prxter extera, duo nali offa, S i quod in capite fio d feapulec articu
oculorum lede minimum,ac fuperioris mà^ la tu r, cduemulctspumicis
xilfe olfìum fecundum numerabítur : Seea modo efibrmatdS, ( j J l in*
fign itai com onjlrdt: que ad
qux (clami ièminis magnitudini comparan moduet fqudma illii cauert
tur: & duo oilicula auditus organo propria* nulls ohdu¿la, et B notatd.
qux omnia nifi temporis fucceflu impelile C autem infer ¡¿i tur portio
exterioris fuperficiei ifiius
resecata,nullamomnino cauitatem intus 0^ o f is, hie cn jjicu d. Infuper
ifenducNonnulla uerò extcrius,quali com JDfinum coTrtmonJlrat am*
tinua cruffa,aut lamina obduceretur, folida pliter cauum, quijolidifima
apparent,(èd effrada* quxdam paruis tantu craffdfy o f is parte R a c P
indicata circumdatui, fecti*
lìnibus cauernulisq? copadifsimx ipongix, dum humeri longitudinem
uel feuiffimi pumicis foramina quamproxi exporrigitur.uddfinus ue*
mè referentibus , intus oppleta cernuntur, ro fummum ubi G reponi'
tur, O'imum ubi J i uifu
quandam fungi Ipeciem exprimentes : ut in tur, ojfeét oecurrunt Under,
minorum oilium numero, brachialis olla, medullam hoc fm u conten*
Setarli offa : in maiorum autem, facrum os, tom rntexentes. C eeterum
fub humero os cymbam refi
uertebrarum corpora,pedoris os,calcis os, t e n s , ac undécima figu ra
talus,deinde Seuerticis offa »quxdam uerò trigefimi tertij Capitis ex*
prater cauernulas,nulla ferie aut numero po primendil, hie uero per me*
dium dijfedlum, ( J I JC
litas, amplüalíquem Seíníigníter cauum exí infignitum dclineauimuf, ut
gunt íinum, quífolídífsímaualídífsímaqj of o f is appareret fub/lantia
lis fublfantía círcundatus in extremis angm pumicis infiar conflrudla »
utruncp quidem L ,
lísjoffeis uelutí líneís ínterftinguítun Hunc cauernofam fungofamue ¿11
íinum lingula offa, quibus obtígit, unicum ins o f is notatfubjlantiam •
ferè adípífeuntur. Sunt autem huíus daílis J y J uerofquamant, qtue of»
ínter minora o(Ta, pedr, ,pollbracKralis, & di & f i s ccmjlituit fuperficiem ,

gltOrumolTa:atqucex hispotli ll upn o/zunumojficulorumfubiunximus,quaprimopollidSpedís interno

SC íecundx dígítorum acies,quantumuis le ¿ 0 coar¿lata,infecunda trigefn u tertij C ap.figura « O 4 °Jlen*
T n t d c y f i cus Galeno Anatomes profcflTorum pracci,
¡-i .r r rr v O lirla rn n fh ' u talk uodosm penfifolidum,o cauem uùsp e n ed efiim m , m con
p a rtiu ^ h b . puo Uiíum lit, offa dlgltorum íolldacontm ^ ^ o u en ir et.
9Zmnu1r, mentí* Grandíora uero offa eíufmodiíinu ^
F rPa d u r t £ donata funt,femur,tibia os,humerus,maxilla inferior, quartum fuperioris maxfllx os, fron.
tis os tempomm ofía,&plerunqi¡pfum cuneiforme os. Dentes autem, qui omnium oilium
facile funi durifsimi,huius generis finum quoqueobtinent : fed interim di¿hs nuper cauerntu.
lis S í pumicis modo efìòrmatis foraminulis proriiis dcftituuntur. Maiores liti finus,o¿ ìlw
p Jimct ac exiccato fango non abiìmilis conftru¿lio,ofTibus conogerunt,cum quo motusno-

*
 de hvmani corporis fabrica líber I* 3
míneleuíora redderen tur, turn ut mcdullam proprium ípforum nutrimcntum lilis coancrcnf¿
iut príuatim aerem, alíquam'ue peculiarem materíam, ut frontis os, temporum oda, prxtcr
mcdullam, amplecftcrentur. Ñeque folum in maionbus his odium íimbus,ut quifpiam arbitra Qua ofifi par
reauynedulla reponítur,uerum íllsc ípongíx modoextruídx cauernulxnon minus quam ín- te medulla re*
fígniores lili linus medulla ínfárcíuntur. Quod autem íingulis oíTibus prout unumquodque ^ondtur'
maíorí mínoríúe ¿ndíget leuítatc, robore durítia, aut prout huicautillifenfus organo prx.
eft Gnus hi bC ofsíum deníitas íudídime attribuátur, in íingulorum odium cnarratione fedulo
profequar. Prxtcr caucrnulas8£ íinus,quibus oíTaíntus ícatenr, quxdametíam amplís fora- ^ 4 1 ojfum
minibus íuntperuía, ut ocdpitís os, b í ucrtebrx, quá dorfalem tranímittuntmedullam.pubis firam ñlm a.
quoqueodá,quo leuíora reddantur, exterís omnibus grandius foramen obtinent. Alia au­
tem paruisperforantur foramíníbus, utpleraque capitis bC maxillarumoíTa, ucnis, neruis, ar
tenis uíam prxbentía:& os quod inter capitis oda ocftauum numerabítur, odorum gratia te-
nuibus foramínulís cribri modo perforatum credítur. Alia cxtcríus acínfuperficienullum
quod fenfu dígnofeítur foramen cómondrant, ut brachíalis oda, b ¿ dentes,& dígítorum of-
fiumpermulta. Non paucis autem oíTibus foramínulaobtingunt,quxexteríus acín fuperfu
cíe funtconfpícuarnontamenuníucrfum os penetrant, íéd tantumuenis bC arterías craííiora
oda fubeuntíbus prxparantur* Eiufmodi foramina in calcís ode, bC talo, bC oíle facro, bC ín
grandium ucrtebraru corporibus pafsim occurrunt: quod uídclicethxc craííiora finí,quam
utauaíisipforum fupcrficicm tantupcrrcptantibus,alímentum commodequeantadumere*
Ab ofsíum íénfu Icuis admodum pendet differentia. Dentes enim fenfuprxdítos,rcliqua au- o f fe*fu .
lemoda ¿lio dedítuta arbítramur: quamuis non nímium temeré ofsibus omnem íéntíendi
uimadimereconuenit,quumincrebrisquasmanu obímus curatíonibus ínterdumodado-
loreaífici,críam prxdantífsimí mcdicí affírmentinon ignorantes interim membranam qqan
dam omnibus propemodum oísibus obducf,quam •mewswi' ob id Grxci uocarút,cuíus gra
tiaalrjs oda (fi quid modo féntíunt) fenfu pollcrc uífum fuít. Prxtcrea b í íoli dentes totaíede occult*
qua extra gingiuas prominent,nudí funt, rcliquis interim ofsibus omni ex partetc<ftís,S¿ ante tione.
íecíhonem latitantibus. Ad hxedentesubípromínent, membrana odaínuolucntcdcdituun y l memlrana
tur,ut8¿caluaríx interior íuperficíes, qua cerebrum contínctur,quam dura cerebrum índu- ojfa fucange
eus membrana proxímeíuccíngít, quum alioquín exteris ofsibus dicta príus membrana un- te.
dique círcunducatur, íí cas fedes excepcrís,quibus oda ucl artículantur ínuiccm, ucl alioquín
mutuo condruuntur«.
Q JS ID C A R T I L A G O , E T QJ^IS C A R T I s
laginis ufus & differentia . Cap. 1 1 .
A R T i L A G O odcmolliored. terredris tamen acduríísíma partium
Carrlagi'nis
corporis íecundum os partícula, proríus folida,8¿ nullis foramíníbus ca- natura.
uernulisq; oílíu modo intus opplcta, b í íenfus ac mcdullx expers. Huíus
ufusperquam uaríuscd. Pfimumnancpídeinprxdat quododa,quum
V fu * comrnu*
uelut fulcrum quoddam íit,cu¿ proxímx partes adnafcantur, b í addabi- ni ofsíum ufui
líantur.Cartilagínes enim quíbus larynx confbtt,ofsíum muñere elegan- rejfondens.
ter funguntur. quíppc ipíís quidá ímplantátur mufculi, ac nonulli ab úlís
enafeuntur. lníupcr cartilágines hx laryngempcrínde eñingunt, atque rudicorum domus
ex trabíbus confesas ccrnimus,príufquam dramína,tegulx,& Iutum íllis adhíbetur. Ñeque
fane homínum oda b í cartilágines carne nudatas,ac podmodum una contextas,propius cui-
piam imagini aísímilauerís,quam tuguriorum fabricx ¿amprímum erctffx,8¿ nondum ramís
aut terra ornatx. Parí quoqueraaone cartilágines oísíum uíccm obeunt, qux íníbí reponun-
tur,ubinulloode locato,mufcul¿fuam¿níertíoncmtentant:quodpalpebrís8£naíoeucnít.In
palpebrarum enim extremis oblongx confidunt cartilágines, ín quas mufculi palpebras mo-
uentes ¿nícruntur. Ad hxc,naíi alx cartílaginibusefformátur,qux muículorum iníertíonem
perinde ac oda excipiunt. Quínetiam íllx alarum cartilágines, naíi apicem una cum alrjs car-
tilaginibus a nafi oísibus prognatiseleganter odíum ritu íuffulcíunt, críguntq?. Prxterea co-
ftarum oda ín cartilágines finíunt,in ómnibus quod ad uíum frre ípecftat, ülís oísibus rcípon-
offe proptiu*
dentes: quamuis ex abundanti hís cartílaginibus peculiaris ufus accedít,quo thoracis amplítu °ji'tTür,tlui
raigiacdiU
dinem (quam íllx cum codarum ofsibus cHormant) promptius dilatari condringiq* patíun- tari.
tur,quam íirígídx S^odismodo durxedenLlnfupereíuídemfereuíiis gratia aíperxartcríx
cartilágines C nodriímagínemexprímentes,in hoc ab odibus diferepant, quod prxtcr id
quod belle fudinent, odísqj munus fulciendo gerunt, eam adipifeuntur temperíem, cuius be-
A z ncficío
 4 aí s j dreae vesalií brvxellensis
CdrtìUginii nefício difendi comprimi^ fecus quàm os podunt. Ad de S í alíum cartílagínís ufum ncutí'
vfus in arti' quam ínfimum,quo hace odibus occafionem prxbet,utin contínuís frequentibusq? monbus
culis. attrítu minus uítíentur* Offium nanque commidurxmotus gratia extructx, propter odium
fecitatem ex mutuo conta¿tu, leui opera mmperentur, nifi utraque commidurx olla tota
fede qua fe ínuicem cotíngunt,artículumc£ formant, cartilagine quadam uelutí cruda ieorfim
obducerentur, 8<Ch x c cartílago íuoíndurítíe mollírícq? temperamento odium imperni refi-
fteret,& una incídentís uím cedendo leuíter exoluerct. Ñeque íolum cartílago ín odium adri-
¿tu quo minus mutuo contaètu atterantur commoda eft, at ita lxuis p lan ai uifitur,ut prom
ptifsime ofsis caput in fuofinu uoIuatur,nulla^afeerítasmotuspromptítudínemímpcdíat,
accedente hue uifeido lubricoq?humore,S£ ucluti fmegmatequopiam, quo rotulas ad refle­
cten dum funes oblinímus. Quinetiàfagax rerum Opifexadeò prxftantcm cartílagínís ufum
in artículís fore Cognouit,utnonfolumadeumquem diximus modumoila in mutuo contai
Ttrlid.ind.rti ¿tu cartilaginelx u í8 ¿ lubrica cruftx cuiufdam modo ornauerfeuerùm in nonnullís artículís
culis quibufdd.
cdrtildgo.
prxter has cartilágines tertíam quanda adhibuerít, quxneutriusodis cartilagini,fed tantum
membraneís articulí lígamentís orbículatím connafcitur,8¿ uelutí cartílagínum ofsibus obdu-
¿tarum quoddam ínterftítium cffidtur. H x c utrínque,qua ínter alias cartilágines confiftit,
lxuís,8¿ ob uífeídum quooblínitur humorcm lubrica efe 8¿ multo íllís cartilagínibus q u x
oílibus obnafcütur mollíor. Huíufmodí cartilagínem ínferíoris maxíllx ad fuperíorcm artícu­
los intercedere, fuo loco audíes:deíndealíampe¿torís odís cumclauiculaartículum,8¿ nexum
clauículx cum fummo humero,& ulnx cuín brachiali,^ tíbí£ oíTís cum femore,in quo artícu
lo huíus generis cartilágines,íinus,quibus femorís capitaexcípíuntur,magna N atu rx proui-
dentía peculiari ter augent. Vcrum cíuímodí cartilágines Galeno non uídentur anímaduerfx,
fi' ex omnibus cas duntaxat exccpcrís,quas genu artículo proprias ede díxímus:quarum Ga-
L i . 2 de
w m jlr d n . fe*
lenus lígamentí nomine fcmel,8¿ obíter tantum meminit« Arabibus autem cas notíores fuíde,
dlionibui. quodammodo hiñe collígítur,quod illi ofsíum contcxtum docentes, oda quídem omnia ieri-
píerínt ede contigua: illis tantumícclufi's,in quibus Laguahíc,aut(utcorre¿Hus dícamus)
Luhachínterccdunt,quxoíIaínuíccmnoníhildírímunt,cauocehuíus generis cartilagínem
mollicíc à lígamentí natura parum abfimílem ¿ntelligentes. A t quibus fedibus hxcontínean-
Cdrtildgo
tur,ncmíncm Arabumha¿tenusdocuiiTerepcri.Huiuímodí itaqueuíum cartílago ín artícu­
glutini4 uicc lís Íuppedítat. ad quem ruríus accedít, quòd ín plerifquc oflium commífTiirís non ad motum
fu lien s . ¿nftítutís, cartílago quafi glutínisuíce ínteruenit: quemadmodum ín pubis ofsíum commiC
fura fieri anímaduertímus, ín mínoríbus natu corporibus, ín appcndicís cum relíquo offe
coalíttn Porrò de co^lutínantís cartílagínís natura, ubi ofsíum commídurarum difieren tiam
pcrícqucmur,denuó agendum erít, ubi hxcluxationum gratia neutíquam perfun¿toríe per-
Ligdmentoyií pendenda ueníet. Pariter 3Ccartílagínís fpecies , quam ligamenta cartilaginofaalíquando ef-
fuffluntid. in* formare docebímus,ínlígamentorum enarratíonc pertractabítur. Sunt autem cius generis
grcdiens cdrti ín uertebrarum connexu, ¿n coxendícís artículo, in genu* In prxfcntíaigítur fuficcerít, ita
Ugo.
CdrtiUgines
cartílagínís natura leuíter explícare:ad quam no inopportune adhuc cartilágines retulcrís, in
¿liquid conti* hocfabrícatas,ut quíppíam in ípfisquodcontinuo erectumefeoportuít,firmaretur. Cuíus
%uo erige tes. generis palpebrarum funt cartilágines, wgG* nuncupati,qux cilia feu palpebrarum pilos ere
¿los,ncque alíorum pílorum modo concídentcs íuftínent, in fe r aridi durícp foli,in quo arbo
res firmius figuntur : eo uídelícet pa¿te>, quo in longis nauibusremos, quo ties non nauiga-
Lxtd.tib.pdr* tur,iua fèrie fir m a t o s i ex aqua fubleuatos conípicímus* Prpter h xc rerum Opifex nudas 8¿
ticula ddridtcC prominentes corporis partículas, odium fines alteri odi non commidas, cartilagine adau-
CdrtiUgines. xfenímírumuttalí co fiaren tfubftan tía, qualis ñeque frangí propter mollicíem,ñequerumpi

propter ficcítatem queat* Quòd aute cartílago no minus quàm ungues ea formen tur fubdan
tía,uel puerí nos docent, qui maíufculam cartilaginei piféis, aut uitulí cartilagínem na¿tí, eam
in globulum feíndunt, ac ut ualídífsímé frequentifsimeq? refilíat,lapidi cuípíam ínqciunt.Is
ením reful tus líquido cartílagínís temperíem ita argufeac quum cxfim pundímq? cartílago f e
perficietenus cultro petítur, &C abíllodeín rcfilít.In cartílagínum,quxnudísparribusconti-
gerunt, numero, obferuabís nafi cartilágines, eam qu xin mucronem gladrj modo à pectoris
odìs fine exa cui tur ,fp uriarum coferum cartilagínes,8¿eam q u x odis coccygis termino adna
feitur : 8¿ aurís cartilagínem, qu x tenuis mollísq? efe & cute obducb,ofíís uíceaurís corpus
C drt:Uginu pulchrè fuffùlcit.Cxterum idi cartílagínum ínter fe uaríantes uíiis, earundem quoq* difieren
differenti*. tías explicant,adeò ut nunc ñeque has,ñeque cartílagínum formas, prolíxíus enarrare conue-

níat,prxícrtim quum dngulx cartilágines perínde ac oda à nobis priuatim ueníant deferí ben
d x . Quamuis forte alíquis hic adhuc addítum uelfein mínorís xcatis corporibus cartilágines
molk|
 de HVHANI CORPORIS FABRICA LIBER L 5
lies eile: in orandioris uero ita fubindc indurari, ut fragilis ac friagilis oilis naturamrefe-
m° t quodpotiisinium laryngis cartilagmibus>&: lllis accidit quas fupcriorcs coftxeducunt.
H x enimtem poris fucceiTu, idep maxime in bruris3öftere fiunr, extcrius duntaxat camiagine
ueluti membrana quapiam fuccincfec, qux ab oflea lila cartilagims fubftantia per dixadonem
leui negotio abfeedit diuellitur*
N O M I N A QJ^IByS O S S i y M VAR,
tes fedesfi indicantur* Caput I I I .

PRAESENTIS TABVLAE E I V S D E ' M Q.V E

cb araetcrum index.
'V ropofta modo tabula aliquot offt in hoc tantu delineanturPut ofiumpartes fedesPqua^
rum nomina hoc Capite perfequar pin nonnullisfaltem ofibus appojitè exprimant* V fidefi in
huius Capitis contextu alicuius o f is bic non delineati mencio incidetedcxfgurispropnjjui
Capitisy out ex integri* qua primi libri calci adhibebunturPopportune petes* Quanquam non
opus eflyin cuiufquepartisfedisfi defcriptionePomnia oJJa? qua: exempli loco adfbram>contem
plori>quum bic abunde erit in uno offe quod traditur perpendere? & quum alibi id nomen occur
retymemorem ejjè.Q ua ueróoffahic delineanturPcbaraflerumindex docebit.
DextrumfimurPcuius appendices fua fede dimouimusy ac ueluti quodam intercido d rcliquo
offe dijiunximus.
B Dextrum fèmiirPcui appendicesJuisfe dibus adhuc adnata bareni*
C M axilla inferior¿una cum bumiliori dentiumferie*
A 3 D Htc
 £ f t IN J J K n rtC v c 3 n U l 1 D I\ V A C L/ u L l ' J

jj Jriicos dextrofacriof is lateri coarticulatum,externafide exprimitur : cuiahudnullum pecu

tiare nomen cum Galeno indimus,fe d triplici nomine, uidelicet ilium & coxendicis CTpubis?
pro ipfiu6fedium ratione comprehendimus?iduigefimo nono Capite defcripturi.
Sui iam comemorato o ff,& inferiori maxilla,pedis dextri o f f ita uidetur,ut quatuor tarji
i. 2. er e. o f f his notis,i.z. 3. 4. in[ignita,cum o ff cymbee non abf militac E in d ica to ^ talo F inferi>
E . F .G . pto,& calcis o ff G fgnificato, d quinquepedij ofibus I , I I y I I I , I I I E A ^n o ta tis,^
H . I , I I , digitarum ofibus H er F I o/lenfs, ade6 remouentur, utfedes qua pedij o f f tarfi ofibus
H E etc. committuntur, intueripofit. H a c nanque rationeftnus infuperfeie tantum infunati,^ capita
H H . leuiter admodumprotuberantia, opportune commonftrantur.
I Vedifubiacet brachij os ,feu humerus, anteriorem ipfiusfedem often dens.
K Scapula dorf portio, in hoc depitta, utfpinam ipfius cumfummihumeri appendice lineis ins
t e r f l i n t t a uarijspartibus efformata ofender et. ^Atque hccc o f f prafens commoftr at ta
bula.reliqui uerò charatteres ofiumpartibus oftendendis hunc in modumfiruiunt.
L & c . Quatuor L inpriorifmore notato poftis,quatuorf moris appendices indicantur.
A I Cre. Quatuor A I in altero fimore locatis, etiam quatuorf moris appendices infnuantur,quartini
circumfcriptionem linee? notant,quibus ilice d femoris o ff ,ut ita dicam,dirimuntur.
A I A I Superius A I in o ff fa eri ofis lateri commiff, ac D infignito, appendicem notat o f is ilium,
infer ius autem A l, appendicem o f is coxendicis.
O ere. ¿Aliquot O in pedij ofibus, I fei licet, I I I er A fg n a tis ponuntur,& deinde in primofes
cundocp pollicis o ff primofecundop medij digiti etiam O confjncis, appendices in his o f
fibus infimi untiamoti quod tantum o f f O infignita appendicibus donenturfed quia aliquot cha
ratter cs eandem infimilibus (fibus rationem efe,fttis doceant.
V Humeri appendix.
H jp en d ix[pincefiapuli? ,feu fummi humeri. R Linece, quceplures[pincefi as
pulce appendicis portiones intercedimi.
S ere. In utroqucfmorc duo [cripfimus S ,fi)itòris notantesprocefus.
T Vroccjfs acutus infirioris maxillce,atq> ita etiam E , Lo^ vh. infignitur *
A A Duo flint proceffis in ofe alterifacri o f is lateri coarttato.
A Vroceffis appendicis [uperioris pedij o f is A notati,paruóque digito preepofti ♦
E y Duo prrocefiisfeu tubercula infiriorisfedis humeri,qua cubiti ofibus articulatur.
a ere. Inutroque fimore ter a ponitur ,tria fimoris oflcndens capita. Cceterùm in p rio rif more
A notato, in elatifima appcdice a pojuimus. In fimore uerò B infgnito,extra appendicem^
ncforte quis[olam appendicem hie caput coxendicis o fi inarticulatum effi arbitretur*
b Caput maxillce inferioris dextrum.
c C aput tali,of is quod cymbam refirtfinum [ubintrans.
d Caput tali,tibicefinum fiubiens,quod er F notatur.
c er c. Hhquoties inpedisfgura e occurrit,capita notans pedij er digit orum ofium
f Caput burnerifuptrius,quod[capule articulatur.
capita infiriora humeri,f u potiusfedes quibus ulna er radius articulantur.
h h In ut 1oquefmore fimcl h ponitur, ceruiccm capitis indicas quod coxendicis o fi immittitur*
i Ceruix in inferiori maxilla. k Cervix in talo.
11 Cervices pedi) ofium. Ponitur autem l in I I , cr in 1 1 1 1 tantum, ne relidux cervices
obfeurarentur. Ccruixùthumcr0r
n ^Acetabulum in coxendicis o ff, cuifmur inarticulatur.
o cAcetabulum in burnero. latitat autem o inter duo Y .
• p p p S uperfidetenus exculptifnus, qui in t o r f ofibus uidentur.
ii 'Pedij opiumminimi extuberantia tubercula. dutantum bis
qua in umbra la tita jfn t,^ pitture? quoque obfuifent.
r r Supercilia in coxendicis ofe,adfuperioremacetabulifedem conciaia. S i ftr
n:bus h a s o f i u m partes autfedes contuerilubet,omnes qu<e in cartilaginib
pojjunt,effigies cartilaginum trigefimo ottauo Capitiprapofta commonfi r abwit.
V T C V N-
 de h v h a n i c o r p o r i s f a b r i c a LIBER !♦ 7
BTC V NQ_v E uocummultitude) S^uariusillarumapudalios Sceundem
fubinde authorem ulusrciaim defcriptioncm arduam reddit,nulla tamen V aridi effe
æquè uaria pugnalisi didionum eft congeries,atquc nominimi, quibus noces quit o f
oilium partes ledcsq, indicàrur, & quibus in oiTiu deferiprioneperpetuò pu partes Je,
desJ Indian,
eftutendù.Vcenim nuncad lcqucns Caput uarias appcllationes ailcrue, tu r.
quibuscommiffuraru offa iungcntiCi fpecics fìgnificàtur,huc modo refe,
-■ . ...■gwiruntur, ¿c&topi\'xt<pv<riÇ->cc‘7TV<pvartçi àoçmnyÎLOçuriçylcupiCAMpi^cJAeuopyècç^o^iuwdlvAss y
rrfee, h\2;)3U'X.lv'ì(iOTV\tc) tuTvAtH/làpJcf J&cpwyAliWh irvdlr-,c<p^vdbryCCli.^oy(ilrìyciAtsì ClUSCp generis
noces quamplurimx, quæ Græcorü funt nomma:Latinis aute, òdi pnuarim nònulla tantum
habentur, interpretimi tamen lafciuia totnominummyriades paisirn italunt obuix,utiam
feorfum unumquodq? Græcorum nomcn afTumendum ucniat,8£quid uetcres qui pueros do
rmfcdulòdiilecandi rationcmdoccbàt, illis intcllexcrint,addendum, quotandem cuiulmodi
noce nos quoque fimus toto fcrmonis contcxtu ufuri, ftatuatur ♦KùAsp itaque, quo edam no
^d\sy.
mine Græcorum interprétés fubinde utuntur, aliquando autem artum,interdum ucrò mem <—47eus.
brum ucrtunt,Græcis quatuor duntaxat membris accommodabatur,brachio fcilicct,cubito, A d cm¿ruin.
femori,ÒC tibiæ:ncque edam aliam partem ca uocc Galcnus uiqiuffn intcllexiflè uidetur. Ve.
rum quuin rarò,aut nunquam huius uocisufus mihi incidar,illi prolixius inhærendum non ar
bitror. b quam Latiniappcndiccm,appIantationcm,adncxiim,additamcntum,adna- ^■vn<pv<riç.
tum,&alrjs innumeris profedò modis reddunt, perpetuò appendiccm appcllabo, Eft autem <—appendix.
%-MQvnt leu appendix, os alteri odi adnatum,& pcculiarcm obrinens circumfci iptionc,ncque
illius oils cui committitur, ucra portio. Hiiiufmodi appcndicis naturarli, quo des aut ui tuli,
autbeedi, aut agni,aut alicuius iunioris animalisparsaliqua menfxapponitur,difccrcIiccr*
Emundato cnim femore,humcro,tibia,aut radio,aut ulna, autalio his (muli olle à cæteris libe
rato,Squalid ms nonnihilattredato,abilIo ucluti aliud quoddaos decidere còipicimus,appen
dicisnominedonatum. Atqueid in iunioribus duntaxat anirnàtibus intuemur.In ætatcenim
prouedis appendicesadeò pcrtinaciter fuis olsibus adnafcuntur,ut abollcauclli nequeant,
uixcpconiundionis lincam exprimant, SC uenc iuorum oisiumportiones effe uidcantur:ctim
interim in nupernads magnani cartilaginis portionem inter appendiccm & os cui ca adnedb
EXpcir fr- tur, in tercedere apparcat, quæ appendiccm olii glutinis modoconncctit.Coalitus hicnon* lx
moris appi ui planacp perii citur fuperncie:uerùm os cui appendix committitur,finibus quibufdam & afpe
dicesfi. A.
ritaubus abundar,quibus appcndicis tubercula finusq? mutuo ingreflù ualidius accommodan
fig. capiti i air. Pnctereahconncxusifte hoc quoque priuatim nancifcitur, quòdos nulla prorfus fui fede
tnfrru in- moUiuSj&induritia ac foliditatcmfimiiirsquamcircaipium connexumccrnatur. Perpetuò
tcrG&A.
cnim os inibì pumicis ipongix'ue modomulds caucmulis intus plenum cit.&quamuis id
fubindereliqua propanodum ipiìuslongitudine unumfìnum ampliter cauum & duntaxat
medulla opplctum obtineat,acdurifsimumualidifsimumcp iccundù finus illius longitudincm
exiftatinihilominus tamen priufquamappcndici os anneditur,finus ille deficit, & ipfummol
*lius redditum,cauernulis, quemadmodum & appendix ipfa,fcatct. Atquc id ita pcrfìcitur,ut
Galcnus appendices finuummedullam continentium opercula cilè tradidcrit. Quali ucrò ap> partium I n de V pi
h
.
pendicumcaucrnulæ medulla deftituercntur,& non quamplurima olla fìnibusquibus me­ <~^ppcdicee
dulla oifuolìsfibris non intcrtcxtacontineturcarcntia, appendiceli! afcifccrcnt. Amplis cnim pn u u medulla,
olsibus quæ làcri oisis latcribus coardantur, nufmodi fìnus neutiquam adcihnihilominus ta continentium
N>N/j.D. men toti ilium ollisipinæ" appcndixcoalcicit, quemadmodum ÒC toti infimæ ledi coxcndicis non ejpe oper'
culo..
X,T,E, K ollis. Quin & feapulx nulla ferè ex parte medullofæ, ' quatuor appendices anneduntur. dux
fi.iyica.ii.
quidem ad ipfius baiim,una ad mucronem interioris procefïusfcapulæ,&quarta ad lummu
<X,R;î.K. humerum qux peculiarità ex pluribusparticuliscxtruitur. Demumdorfi uertebrxcius ge

lylfi.CJ.t 7
ncris finu carcnt: attamen ipfarum corpora fupcriusinfcriuscf fibi appendices uendicant. Imo
A,B cre. non modo uertebrarum corpora appendices habent, ledctiam tranfuerforum in thoraceac
lumbisuertcbrarum procciTuum & fpinarumapicibusappendices anneduntur. InfupcrÔÉ
coftarum radici uertebris coarriculatæ appendix committitur, eriam fi coilarumos nullo am
pio finu medullam recipientedonctur. Cxtcrumucrtcbræ& pucrorum dentés,qui etiam ap P lo n Polùrn
pcndicibus decorantur,non folum indicant offa his finibus deftituta appendices obtincre,ue- gappedices r a d ii. o p il.
con
rumetiam argumeto funt non folis grandibus ofsibusNamrâappcndices dedifle,quantum's tin g er e.
Qju'm r
antchac Anatomicorum præcipui oppofitum alïcruiiïè uidcâtur,appendices magnis tantum
Galen. 1:1.
L /ì. A.i'in oisibus adfcribcntes. Porrò ex ofsibuseiufmodifinushabcntibus, femori quidem"quatuor de O psibu.
4 M fi, B . anneduntur appendicesrunus capiti, quo coxendicisoiïî inarticulatur : unus inferiori ipfius
parti,quæ tibiæ committitur;& duo alq duobus ipfius proccisibus,quos ferè rotatores uoca-
A 4 mus*
 8 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
mus.Tibixodì&fibulxadgenu di ad pedem appendices adnafcuntur*Radius quoque iuxta
brachiale 5Chumerum appendicibus donatur* Humero autem tantummodo fuperius, qua
fcapulam fpeclat,appendix contigit ; quemadmodum ulnae duntaxat iuxta brachiale* Atque
haec oda grandia funt, quibus in fìgnes Natura finus largì tur* Parua autem, quae di nos quo-»*
que cius generis finu contra Galeni placitum donari docuimus,haudquaquam appen dice ca
rent: quippe poftbrachialis dC apedrj olla ad unum omnia manifeftiisimurn appendicene exi oo m]L
gunt, ubi primorum digitorum oisium finus ad articulationcm iubeunt. Superius uero qua Pe
haec oflfa brachiale di tarfum reipidunt, fubinde appendicem quidem adipifeutur, at fìrmiu s
Temper quàm ima parte, ipiorum olii coalitam *Item omnia digitorum offa fuperius & infe
rius appendicibus plerunque decorantur,fì ultima excipias,quae fuperius tantum appendices
habent.Haec omnia in puerulisadmodum font coipicuadn rjs uerò quiiam ad fummum inere
mentumuenere,appendicum connexus fpeiftatu eft difficilis, inlènibus autemprorlus occul
¿ 7Tvcpvns. taturaclatet. ÀTrvcpvo-is, querninterpretes proceffoni, exceflum, explantanonem,additamene
ProceJJwi. turn, 8£nefcioquibus ali] s uocibus uertunt, nobis procedus appellabitur : eftep odìs pars ni-
hil àfuo odèdifferens, quàmquòd tuberculi leu gibbi inftar ex ode proccdit,quemadmo-
dum ex arboris trunco radices ramicp extuberarc ac procedere uidentur* Eiufmodi procellus
in ofsibus funt quamplurimi*Nulla enim dorfì eft ucrtcbra, quae non multis donctur*quan-
doquidem aliquot bceruicis ucrtebras etià plures undecim procefliis habere, thoracis autem sr •KCAP*
r ‘ 1 • i 1 i ' ^\ • o c• c ’ numeri* no-
ì
ucrtebras t.
lcptem,lumborumuertcbras t 1
nouem,iuis locis docebimus. tUeinde
j
oC interior ma iantUK
xilla procefsibus utrinq? duobus donatur, di ^humerus quoque,di omnia corporis oda pro- c t-ifi.c.
cedus exigunt, quoties extra fimplicem planarne^ fuperficiem aliqua fui lède extuberant* Por- d YYM
G» b

rocejjuwn proce(fUUm,lìcutdCappendicum,nonnullxfunt differentiae* Quibufdam enim proceTsib.

èffrrctàc. appendix adnafcitur*nam femoris procedusVotatores nuncupati, dCfcapulx fpina(quxpro- A*
cedus icapulx eft) appendicem obtinent: quemadmodum di interior quoque fcapulx pro-
cedus, quiancorximagini confertur. Ali]s procefsibus nulli funt appendices, nam maxillx
inferioris,calcisodis, tali,&reIiquorum fungolorum ofsium procefsibus appendices rarifsi-
mècontingunt,modò di corum quoque oftium pro cedus fungofi fint* Humeri edam pro-
cedibus, qui ad cubiti articulum confìftunt, nulli appendices adnectuntur : quemadmodum
ncque ulnxprocefsibus, qui humcro articulanmr. Rurfus ipfi appendices plcrunq? fibi pro-
cedus uendicant/Vlnxenim appendiciprocedus accidit, quem columnx,& quo fcribimus cap,
ftilo,didèdionum periti alsimilarunt*Tibix quoque odìs inferiori appendici procedus obti R‘
git,qucm interiorem malleolu nuncupamus* Deinde di pedrj odìs paruum digitum fuftinen- 3 l 3
tis fuperior appendix bproccdum cxigit,cui odauus pedem mouentium mulculus inferi often xinpede.
detur* Humeri quoque appendix, quemadmodum 5Cappendix infima femoris,in duos pro-
cedus adeòinfignes diuiduntur, ut utrofque capitis nomen feorfim mcreri audias. Ad appen
dicem itaqueS^ proccllumrcferuntur, qux iam explicabimus ofsium capita, ceruices, finus,
tubercula, di fupercilia* Quanquatamen procedus nomen illis tantu procefsibus adhibcri fa
tius erit, qui alteri odi non articulatur* Femoris nanqj di humeri capita procedus non nuncu­
pamus, quemadmodum lane acutos maxillx inferioris procedus,& tubercula humeri, qux
adeubiti articulilatera prominent* Deinde di procedus appendicibus ornatos,non appendi­
ces,fèd procedus fìmpliciter appellare opportunius fore putamus.Femoris enim rotatorcs,8£
icapulx di uertebrarum procedus, etiam fi appendices habeant,procedus aliorum Anatomi-
corummore(quifubinde vTnqwm cum ¿ ttoepvnri con£indunt)nuncupabimus : Appendicis
autem procedimi fìmpliciternunquam,nonadditoappendicis nomine,proferemus* quippe
interiorem malleolu inferioris tibixodìsjappendicisprocedumededicemus.At hxc omnia
obiter tantu intelle&is nominibus, in oflìu delcriptionibus erut obuia, ut di proced'uu quoq?
Trocrfuu uftls in fìngulis odìbus manifeftus euadet.Coferunt aute procedus prxcipuè ad comodam ar
u'ju6‘ ticulationem,& odium cbmiduram, deinde ad multarù partium exortum,aut infèrtionem. Si
enim oda nullibi extuberarent,ncqj colliit ritu educeretur,ac rurlus ualliu modo exculperetur,
paucilsima ex ipfìs nafei, ipfisqs inferi poffent* Nunc aute procedus montis inftar prominent,
à quo plura quàm ex plano pronafcutur,aliaq$ ei dein(ut fìc dicam)in{èruntur,& fupcr ipfum
exxdificantur.Quinetiam procedus propugnaculi uice ede,fcapularum di uertebrarum pro-
Uo^mh. cedus teftabuntur* ko^uvh, leu interpretibus quibufdam cornix dicitur* At ueteres
Grxci inofsibus hacuoceacutum fìgnificabant procedum, quem ad arcus cornu & incido- nc
ncm,ubi neruus fedet,referebantf Huius generis unus utrinque in inferiore maxilla habetur, tab. a , b*
cui temporalis mufculi tendo inlèritur* Deinde in temporum ode' alius cernitur, quem mam d 4 ^ 6
marum papillis afsimilant* Sic di in eodem ode'alius confiftit, qui gallorum calcaribus,6<: feri cap.umuk,
p torio ^t(T*•
 de hvmani corporis fabric a liber i. 9
ptorio ftilo comparatur. Verùm Galcnus noneiufmodi acutos proceflùs mufculorurti infer-
tionibus Se exortibus paratos,ita folum appellaile uidetur,fed Se nonnulla ofsi'um capita,qua^
aliorum ofsium fìnus articulationis ergo fubeunt. Occipitrj cnim "oflìs capitula primx ccrui- In libro ét
cis ucrtcbrxfìnibus articulata, non Temei co nomine appcllauit, quù interim, idqjporiflimum Ojìiéus.
in hominc, acuti proccflus nomen neutiquam mereantur. KupxAn, de U q ì a cuoy, Latinis nomi
LhefttìJi.
nc capitis explicantur.qui hac uoceappellantoflìs tuberculum,aIteriusoflìscauumarticula- ù.iq,cd/\eu4[/t
tionis motusq? arbitrarrj occaflone fubin trans.Et caput rurfus prominens aut depreflùm nun Caput.
Mrtnr idi Cupamus,adipflus ceruiccm idreferentes.Femoris enim caput,coxendicisoflìs fìnui inarticu Caprtum alta,
DddBpri. iatumprominensdicitur,quòd ab ipflus ccruice ad uerricem uiquc longus pcrtingatdu<ftus: prommmtid,
aha depreca»
quemadmoduÒChumeri caput fcapulxcommiflum,prominentiscapitisloconumcramus,
mfi. L' quoniam ipflus eminétifsima parte ceruiccm aut collum longè excedat. Verùm pedi) oflium
q.q inpedc Capita, qux tarfì oflibus committuntur, adeò depreda planacp funt, ut uix diccre qucas,nuni
cirri tu ipfe tarfì oflium fìnus fubintrét, aut tarfì oflium tubercula in ièreripiat. Prxtcrca nccp in trium
tifi.cd.it tarfì oflìu cumoflèCymbareferenteconcxuàfìnibuscapitadiftinguerelicet.dein ciufmodfca
cumn, mj p{ruia {n plcri(cj ucrtcbris habcrijflio loco admonebimus. In prxfentia enim Tufficit addidifle,
f ¿i Grxcos Naturxoperum Audioflagrantes,capitaprominentia nuncupaflc,qux manifeftum
'/ictfigura oftendunt tuber, ÒC ipforum medio (quantum ad fliperfìciem fpecftat) magis quàm lateribus,
tó C4.X,Y aut in orbiculo eminent de extubcrant. Depreda autem, qux adcòobfcuro tubcrc gtbbóue
prxditaflint,utnum caput,num fìnuseauocaridcbeant,non iatis conftet. Atque hxcpofte-
riora capita diflòflionum periti tio*<Ava»; uidentur appellaile, priora aute fìmpliciter L.upcc\cux »,
A t dccondylo non ita multo pòft quxdam(quu ita uarie à multis id nomcn uiurpetur)adhu<ì
fubncicmus. À f l w * quern nos Articuludicimus,Grxciprimum uocarut, oflium commifl
furam ad motum paratamiVerùm Hippocrates crebro,ìdqj potifsimum inlibris de Fraifturis
& articulis, ac Galenusctiam in corundcm librorum Commentaries, articulumnominarunt ilsirticulu*.
rotundamoiIÌspartcm,in proximioflis cauum finumùcimmiflàm,S£capitis nomine dicram.
Atque huiuimodi caput Latini etiam ucrtcbrum feu ucrtcbram appellare uidentur, quan­ Vw frittn.
t.b.lmmit do femoris ‘ caput coxendicis oflis11 finum Tubingrediens, ita nominant. quanquam alifl rur- Vas7w</it/À9;. rrtebra.
tc A ifi-CX. fus uniuerium coxedicis oflìs cum femorearttculum ita uocarc libuit. Satius tamen fuerit,uer-
9om e,f,g tebrx nomcn dorfì oflibus tantum accomm od are, ut nobis ucrtebra idem fìgnifìcet,quod
**'tCr '19£ Grxcis arwdvtogy nimirum quoduis dorfì os:quod de ucrticulunonnullisdiciturauerticuli
cì.14.,1*, uidelicetforma,quomulicrcs fufos aggrauant. Cxtcrumcapitaquxiam diiftornodocxtu Capitit difft’
» 6, »7. bcrant, quibufdam oflibus fìmplicia obtigerunt, ut femori qua coxendicis ofli articulatur,pe- rendi.

dij 8^poflbrachiaiis oflibus,qua digitorù prima oda iubcunt. Alrjs dupliciaflint,ac gemina,
Si fìnu quodam intcrftincfta, ut femori qua tibixeommittitur, primis de fccundisdigitorum
oflibus,in infcrioribus partibus,qux fubiequentium oflium fìnus flubintrat. Rurfus capitum
alia rotunda confpiciutur,ut femoris fupremum caput:alia àdextrafedefìniftrorfìimlongius
ducuntur, atque ita quodam modo lata fìunt, ut maxillxinfcrioris capita. &Talia à priori fede
retrorfum Iongius feruntur, ut capita occipiti) oflis primx uertebrx fìnus fubcuntia .Verùm
&Cfi à medico nom ine medici digno huiufinodi capitu formx ac differentiae non minus quàm
propri) ungucs,uel luxationum gratia, fìnt cognofcendx,hic tamen prolixius cas fubdiuiden-
das elle haudcxiftimaui,quòdaccuratifsimè fingula in unoquoqjofleperfequi conabor. Por
ro oflium capita non (etnei Galeno feu appendices uocantur,fortaflisquòdeorum
nonnulla appendice conftent : quemadmodum femoris capita, fuperius humeri caput, pedrj
oflium de poflbrachialis capita, quibus primis digitorumoflibus coarcftatur. Verùm pleracp
oflium capita neutiquam appendice formantur.Talus enim prorfus appendice caret,quemad
modum de humerus qua cubito iungitur:& maxilla quoque inferior capita,no autem appen­
dices exigit. Vndc non admodum rcdpienda ucnit Galeni orario,qua Acoy, hoc eft artuum In it de Vfa
capita, i 7ri!pv(r<ls de Lov</lv\vs uocari docuit. Porrò Lxvt/lvtey Latini mine articulum,nunc no partuw:.
dum,nunc gibberum, nunc caput, nunc capitulum,nunc digitorum ofla uertunt : quòd ad­ Livfw te!*
modum uarie hanc uocem à Grxcis haberi cognofcant. In Galenienim iam di<ftaoratione,ar
tuum capita eo nomine nuncupari uidentur. In libris autem de Adminiftrandis ie(ftionibus,
ita duo inferiora femoris capita uocat, S e tubercula capita ne infcriorahumcri, perinde ac fi eo
nomine indicaretur gemina oflium capita.quod d e Hippocrates in libro de Articulis infìnuat,
e * ubiluxat»umhumcrum xWlvtoif, hoc eft digitorum articulis reftitueredocet.Verifìmile enim
et. 17 . cM ig ito n i ofla ita ab aliquibus fliiiTe nuncupata,quòd gemimVcapitibus, quemadmodum
femur inferiori fède donentur. S e potiflimu prima quatuor digitorum ofla, quxinluxationis
reftitutionehumcrum extrorfum, d e dein furium prxcipué duomi. Cxterùm Galenus in pri-
mo

►
 ANDRE AE V E S A L I I B RVX EL L ENSIS
HcMufculorummotu appellai, deprefTum odi. capitulum,quando ™
ino
J' . fc .a o o b u lo .p io fu n d o u e

interim fa^
d ^ tio n isp ro fe iT o rib u s " X o b fc X m t.Ì a h b °iI n Ì o X o r a t .o n e p a n a r ,q u u ^ n non
c
die curauero.ne hoc nomen q u i c g f f l ^^°b ^ u" b ‘ rans itulum ,aut internum externum ue
m inus prom ptum filer, t, obicureS^ condy lum,uel nodum.uel quippiam fi.
fem ons caput .uxca gem i dl« rc^ ” f ; ^ uafqUCo(T;s deferìptioneperpetuò illudnom en
mileferrnon, mferere. A c prolude c fJ orum uenarum, arteriarum ,Si reliquarum
nobis conitituemus, a quo p oltm od ,f SC « ¿ x ^ Latini collum &C

J T ^ceruicemn
• ’ tSSSSSSS^^
T ?ar

Collum. p o r fu n io r o c e fliis, quorum extremumcrafìius redditumm

*
CcTtux' Itimnanque & ceruix ° nullibi pcrinde confpiciunturac in femore,iuxtada- k, hfi.A CT
B.
° , ? s c a p u t f i n i t u r * H u i u f m o d i Dd n £ maxilla inferiori adcòiniignis

. „nnmus Qui latiorcsredditi iìnumconftituuntcuialiud

rr
oTcoarSr.Q ^odfi^quooiTeconfpicitur.faniinfcapulaeft manifcftifsimum,cuius ar ^ «•«
G/ j r l °cuor pars ante finum cui humerus inarticulatur polita, ceruicis quoque nomen ab Anatomes
' profcfibribusobtinuit. K r r i ^ S C aedem Latmunofimmdefcnptio
ofóxcpoy. nc (nulla nanque nobis modo menfurarum eft ratioy acetabulum & accepta u um, uu g
Acndnlum pyxidem>& interdum bucccllamuocant : his nominibus (inus indicantes,qui altius protuiv
aCm dius uedcfcendunt,excauanturcp,acoflium capita cxcipiut. Obicruanturautcciu mo ijn u s D
feuacetabula/incoxcdicisode,ubifemoriscaputadmittitundeinlincilecymba reterete,in , mj
quem tali caput ingreditur* Neq? fané in corpore alrj (inus,quibus oiiiu capita inarticu antur, CaX
illis duobus profund lores exiftunt. V^rumarbitror a primis diflccftionis profefloribu s, no o
lum in(igniter profondos (inus eo nomineappellatos ciTe,fed omne finum altcrius oflis caput
yx\JjH. cxcipientcm, modo quiuis ilium primo intuitu finum effe atteflaretur* txIujh autem ab ocula^
ris fìnus(quantum conieiftor) forma (intis dicitur, qui leuitcr S i fupcrficietcnus tantu cauatus
eft : ac talis occurrit,ut ignores num abudosadmittat,au^liudos (libeat,nihilo (ecus quam (i
duo plani lscuigati^aiferes inuicem imponerentur. Atqueiic y^ìwn depreifo refponderet ca. h pppitt
piti,quod omnium primum KÓv</lvXsy jiuncupatum effe arbitror*Tales (inus habentur in tarli pede.
o(Tibus,quapedi] oflà ipiìs coarftatur. Item oflis cymbamreferctis fedes, quibus id tari! offa c fi-™“ *
€xtipit,huiufmodi quoque funt:ut & l1brachialis oflìum nonnulla, quibus poftbrachialis offa * * ^ ‘f
arriCulantur.Pnctcrea in prima ceruicis uertebra,ubi ha?c depreda fecunda? ucrtebra? capitula ca. m, l ,
admittit. Veruni ha?c non ita dico, quali inhibere uelim, (inus quofdam (qui &(ì manifefti (L K.
nus formam pra?fèferant,tamen non admodu profonde iniinuantur) etiam yxlLcts appellarù
Nolle cnim contcntiofè rixari, num tibia? oflis1(inus quibus inferiora femoris capita infident, 7fi.tlCd.
(cotvXhs aut nomen mereatur.AttameniiarticulationisÌpeciesdiligéterdifcuflerimus, f, g.
meritiflimo tcorvxluj uocabimusapparcntemiinum, yxlwlw uero (inum adeò obfcurum, ut
ambigamus an uerè (ìnuum numero ueniat adferibedus* Quamobrem autem (inus nunc leui^
Sinuum cr ter,nunc profonde àreru m Opifìceinfculpantur,(èquentiCapite,quodoflium com m iflura^
cutùu ufu6. ruin differétias explicabit,oftaidem us : quandoquidem articulationis gratia tam (inus quàm
capita formantur. H icau tem fuffècerit nomina duntaxat declaraflè:& (i cui interim uifum foe
Sinumdffe r,t,liccbitSi (inuum difFereuashie quoqi fermoniobiteradrjcere* Q uippeprseterquam quod
ramec. alii alte, alp uerò in fuperficie tantum inciduntur, alii rotundi orbiculares^ funt,ut coxendicis
oflis (inus femoris caput excipiés, 5 C digitorum oflium (inus,quibus poftbrachialis offa inar f n^ D*
ticulantur. Alp aute oblon gi funt,utradr| (inus brachiali adm ittens:& prima? uertebra? (inus, xzy*
qui occipitis oflis capitula excipiunt: 8 £ maxilla? fuperioris (Ìnus,admittenda? inferiori maxib b zfì\- j
1x paratigli horum quoque (inuum numero reponutur. Alq geminiftint, ut tibia? oflis (inus, C*-I>K-
quibus inferiora femoris capita committuntur : dein digitorum ofliumh(inus plerique gemini ^
quoque cenfentur.Alq trochleis rotuliscp ref[3 ondent,uthumeri^ (inus ulnam admittens*Ali] d ifi . 2 4
C reforunt,ut flnus ulna?, quern humerus ingre& tun Cacteriim ut linus &C capita articulo. « . h, c,d
rum
 DE H V M A NI CORPORIS FABRICA LIBER I* # it

m gratia coftituuntur,ita quoque 3C quxLatinisfupercilia&labra fri**.

111 cupantur. Sunt autcm proccllus ad fìnuum orbcm initar labrorum prominetcs, & fìnus *
^ofunditatem augentes.Hi tametfì in omnibus articulis fere Sc odium commiduris confpicui
^nt cuidentidime tamcn ipforum naturam in proiundidimis fìnibus oflendunt. Quareeriam ‘ .
in coxcndicis odis finu,cui femurinarticulatur, altiffima maximeq? prominentia uidentur fu' L a tra .
r,r ¿ fi­ perdita, ut dnum impendus cauum redderent, femorisep Iuxationem accuratius prohiberent.
fi.
Quo minus enim oda promptèluxentur,fupcrdlia in primis conducunt. M liiiJM r autem,
fìiius quidam funt, qui baiis fìrmamcnticp rifu, ultra quàm animanti cx ufu fìt,osmoucri
b tfi.cd. haiidquaquam fìnunt. Inhantcriori cnim humeri fede, & m pofteriori fìnus exculpitur,fìnga
*, N. los ulnx procedùs excipicns. Anterior nanque fìnus priorem ulnae admittit procediim, quan­
c ifi-C*. do cubitus extreme flccfìtunpofterioré autem fìnum poderior ulnxproccdiis in cubiti exten-
if O -
d ifi.Ci*
fionibus incedi tur. Quoniam itaque poderior finus in anteriorem non eft peruius,hi ulnam
»4 C >D . ultra quarticxpedithaudquaquam moueTi fìnunt. Si enim edènt perurj, ncque procedibus
obuiam irent,cubitumxquein acutumanguluextendcremus,atquemodo fle&imus. Merito
itaque primi didedionumprofedbreSjhos finus CaSi4^lxs uocaruntrquamuis Hippocrati non
huiufmodi tantu fìnus ita appellentur,ucrumeriam reliqui, in quos tuberà odium ingredictia
• fi. cá. 2 4 infìdunt. V ln x nanqf finum C modo cxculptum,&: quern humeri orbita fubit, faQuiSlx nun L ih ro d cF r*
C , E , D • cupauit, quemadmodum air) totum cubiri cum brachio articulum. Illi quos prius in humero fans.
narrabamfinus,id priuatimfibi ucndicant,quòd Ioli fèrèomniu fìnuu altcrius odisprocedus
in articulorum motibus excipientiu, ij cartilagine uix incrudcturrquemadmodu ali) plerique drticu/
odium finus, articulandis oilibus non parati, led folumin hocindfiutligamentaautmufculi Ituioms nomi,
m ipfis ualidius aptioricp fcdcinfcrantur,&:interduquoquealiquacxi)fdcm initium commo- ***°*t*r*tu
f tfi-ftP- diusdudk.Cuiufmodimius in interno latere magni externiep procedus femorisobferuatur,
jo R •
g 4/í-fl S£ in talo 3C calce, inbnedio duorum articuloru,quibus hxc olia inuieem coardantur. At hxc
cxT.Tcr omnia,(quemadmodu ÒC finus,quibus tcndincs uchuntur,atquencfuaaherrent fedec5tincn
7,8 yì. v ,
V.
tur,hquales in externa radi) lede iuxta brachiale occurrunt)in priuatis odium deferiptionibu* .
ft 2/ 1 . « . magis cruntobuia:&fialiud quodpiam nomcn,quo in odium deferiptioneutendum crit,hic
prxtmniferim,idfequcntibusCapitibusrcccnfebo.Vc*cor enimne ida,utcunque utills fit,
ante odis cuiufque cnarrationem prolixiias, ab Anatomes dudio aliquem properandi cupi-
dum deterreat, iscp non mediocri difpcndio aliud perquirat compendium. Quamiris non mi*
nus Calcili Iibrorumoccafìone, quàmqux fubfequetur odium deferiptionis gratia, in hunc
modum nomina prelibare operxprccium fuit.
DE OSSIVM IN T E R SE S T R Vs
tlurci zd* contextu. Qdput 1111*
s S A hUmani corporis infìar unius continuicp odis, lapidcx cuiufdam
ftatux modo, effingi ncquierunt.Nam&fìitaquidcm hominisfabrica
iniurrjs minus forct obnoxia, 3 c ipfìus oda fìrmiorem fèdem adipifeeren
tur,ncque luxari, neep cxcidere ac diftorqueri podent: tamen quia homo
motu (qui animali maxime,fì quid aliud, proprius cenfetur)ncutiquam
deditui debuit : ÒC quum motus citra odium diuifioncs commifTurasqp
baud pcrfìciatur, hominem è multis odibus fabrefìeri magnopcre codu- ^ ™ ‘n?
xit. Quinedam oda inuiccm componuntur«non folum motus gratia, fed ctiaiti alicuius corpo 7ji dr^ mo^
tris tranfitusoccafione,aut Ìccuritatis,icu noxqs fèrcndis pcrtinadx caufà,aut partium diuerii- grati*.
tatis nomine. Propter motum quidem digitorum odàinuiccm committuntur, deinde ulna&
radius cum humero, S i humerus cum (crapula, SC femur cum tibia, prxter eiufinodi innumc- ^
ros odium connexus.Tranfpirationisueròfèu tranfitusalicuius corporis grana,daturas ca- *xi.
picis efformari,tunc dicam,quando has fuliginofà cerebri recrementa tranfmittere,8£durx ce Vd%
rebri membranx fìbris uiam prxberedoccbo, cx quibus membrana caluariam fuccingés con
datur.Pariter quoque &C in capitis futuraru iermone (ne longius exemplà petantur)caluariam
non uno ode,fed pluribus ciformari audics, ne forte hxc quapiam ex parte Ixià, late rumpa- ^ ***?****
tur, uitiumcp ucluti in ficdilcrti ollam longius quàm ad ofGs circunfcriptionem pertingat, fed -pdnium
ut ipfiumuna cum olle ad futiiram tcrminetur. Ad hxc,propter partium didèrentiam,uertids rcnm gra ti*.
oda uteunque mollia duris temporum odibus committfin eorum ofsium commiduraru fer-
mone intelliges. Omnia igitur oda inter fè cotigua funt, SC ncque os ullum (nifi fortadìs quod
ab v imagine vo\<fis nuncupatur,& fi quod in cordis bafì confiftit) fèorfìm per fè habctur,fed
aut pars continui ed,aut aliud os cotingit,ac alteri adnecftitur : adeò ut fagax rerum parens Na
tura
 » A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
tura offibus tanduam uno continuo^ S í tanquam pluribus ad comem^atosufus bomíneni ^
utíuolucrít.Quóduero1 cartílago 8¿ ínterdum ligamentíportioínteroíTaqu^inuicem ' ^ •»
L i.i.d e P dr'
m¡ttunturinteruenít,uiliuspendendumarbítror,quamut eíus gratiacum 1 o e , b
tib.atiimal.Ca aptépoffimus dícere, o(Ta ínter fe eííe contigua: quamuis tnterun ís offa uenarum modo con. R, R.
píte 9. cr lib.t* tínua cíTc atteftctur: prxterea ctiam aflerensthaec ex dorfí (pina non fecus
de H i f t . dui.
Cdp. 7.
pnncípíumduccrcHancporro integramoílíum mutuocoh*rentm fenetnG
quafiaflicatumefletcadauer,nuncuparút.Cxtcrumutuanuscompo QO latíusfínsu
que multíplex eíufdem eftratio:quam modo obíter ín tabellam prunum rei)Ciam,latwsüngu
las commíílurarum differentías deínexplícaturus ♦

T Y P V S C O M M I S S V R A R V M
OSSA I V N G E N T 1 V M*

Humani corporís ofla ínuícem commíttuntur

ftrucíhirís, quae
__________________________ _________________ \
Nullum penitm habent
Fíotum edunt
motum?jïunt(ÿ
JL per
CManiftflum
. cr tuidentem ? ut Obfcurum CT obferuatu diffi■ 7>

dearticulatio ftmoris in coxen cilern , ut tali cumoffe cymbam

dicis offè?primce uertebree cum referente, CT tarjicüpedij op
fecunda? ulnce cu humero. Fiic Jib.tali adcalcem coarticula'
contextus cNhatomes profif' tio. Ficeejlruflurafynarthro
Joríbuó diarthrojis uocatur♦ Ji's dicitur.
v:
-------------------- í~ ~
Componuntur autcin ífía
_______ SL_____ ,
X
Qnartbroft, t^ yfrth rodia, G inglym o ,quo Gompboftm, <Suturdm, qua H a rm on iu m , S ym phyjìm ,
d fèmori* cd- íftd f t ecie p rif ulnd cum hume/ hac coftru élio* J fe c ie multa ca* hue ( praeter a* (pia. bumiliora.
it in dcetabulu ma uertebra dà yo, CT cdlci* os n isftecie dentes piti* O nonnul lia >nafì offa ue peéloyi* offa in
¡Tendici* oft is fecunda, O td r cü tdlo in greft tdncp clari ma* ld maxilfe fu p e lutifìm plices li* ter f e , o up'
r tali caput in f i offa cu pedi) fu mutuo canne xillis inftgun* riori* offa f e r * neo* mutuò com pendices fui* o f
triformi* of* ofttb. quafipld* ¿Iuntur. tu r. ratte compagi* p adías cerni * fibus concinne
s acetabulum ni* fu perfìcieb. modo in ricc co miti. coulefcunt.
articulât u r . coarélantur. ftru u n tu r.

r
__ ____ :____J l ..........
s oribm appendices ipjo'
L iga m en ti, ut uni*
uerji oftiü nexus qui
m ctupollent uolunta
rio. hece com*
m iff u n e ratio fy n a n
tbrofts uocatur.
T
Atquehacc omnia commíttuntur
_________________ i L _ -----------
partis ope,aut A Tulliuspartis bcncfîcio.
ltd enim in natu grandi'
Carni*, ut ornnes offt C artilagini* , cuius
um com m iffune qud* interuentu pubi* offa rum oJÇibm coalitas cer'
mufculi circúndeme. inuicem neélütur, O nimus.Deinde omnesfu'
P recterea dentes in in minori bus natu hu
fu i *alueoli* quaft ca r miliord peélori* offa. turce j quemadmodum c r
ni* benefìcio inneéli In fu p er appendices harmoniæ abjqp corporis
uidentur. H on efyn * in prima adbuc cetdte
fa rcoftn uocam us. cartilagine glutini* alicuius auxilio hiereut*
modo mediante,fui*
oftib. coim afcuntur.
P ) ici tur dutem iftt
coTtnexus fy n eb o n *
d rafts.

Hue
 de h v m a n i c o r p o r i s f a b r i c a l í b e r i♦ 13
Huiuírnodi ítaque commííTiirarum differenti] sofia ínuíccm commíttuntur. Ac prímum
quídem uolútarrj motus grada eorum naturalis fit compofitío,quac à Grarcís Sí
nobís araculatio articulusq? nuncupatur. Verum motus huíufcein omnibus arriculis non ca^ rt:culu4.
dcmcifrado,quandoquidcmaln motuscuídcntesfunt,ncqucqucnquam latent.ncmo ením E-wdmus mo
tus.
non caput fuper collum moucri fcntít,femurq? ad coxendícis os, Sí cxtremam manum ad cubi
tum,acprxtcr innúmeros artículos,ipfos quoque dígitos. Hace artículatíonís fpccícs cuíden-
tcm motum oftendens, Jlutl^uen: dícítur,quafilaxaeífct dcarticulatío:qucmadmodúS¿Hjp </liet!fyvn e,
pocratcs cain «^'^«^quafiabartícularíonemuocauít.Alíorumueróarticulorum ncqueua J~ ti.d e ¿4rt>*
cul.ofìisiugd*
lidus neqj man¿feftus,íed obícurus adeoq? dífiieilis latesqj motus fenritur, ut ís ncutíquam à fin lii doceits lu~
gulis prompte dijudicarí queat. Cuíuisením poftbrachíalísofsíuad brachíalís offa coarti cu Xdt:onem.
lationis motus non cff obuíusrfi tamen in planam fuperficícm prímum dígitos extendcrís,ac jylotuscbfcu
indícem deín mínimum^ digítum medio 8¿annularíínffar x autdecuíTatímfubíeccrísjdígL ri.
torumqj radicibus ueluti íemicirculu Ílatucreconerís, poltbrachíalís olía no prorfus immoti
lia apparebunt. Atquc ídem quoque in brachialís oílium ínter fe commiíTuris, Sí calcís cum ta
lo,talicp cum offe cy mbam exprimen te, ac rurfum huius cum tribus tarfi oíTibus,8¿ calcís cum
tarfi o fie cubum refcrcntc,tarficp oílium cum pedrj ofiibus ufuucnít.Harum nancp commífiu-
rarum ncobícurifiimu quídem motum, nifi mente íedulo adhibíta, animaduertes. Vocata cít
autem hxcarticulatíonis fpccíes auveJ^u^ quafi coartículatíoncdíxcrís, folíus motus quan-
CodTttcuU✓
tírate adcarticulatíonc di ferímen rccípicns.CxtcrúmutranqucartículatíonísfpccíemNatura tío.
nonfimplici compofitionisgcncrcncxuít, quemadmodú edam ncque omnibus artículís par Artículos cm
motus attnbuitur. AI17 cnim fle<ftuntur8¿ extenduntur, atquc in hoc ílludqdatusadducutur, nes no ijfdc
S í abducuntur,ac demum in gyrum quoque círcumucrtuntur. Fémur cnim Sí brachíum hos g l incidili.
motus o (fendur.quippc brachíum pecio rí adducis,&rctroríum ad doríiim agís,deín furfum
ad caput moues,dcorfumcp ad ilía fcrs:ac demum circumagis quoqp, quum pollice in meníam
fixo,rcliquis dígítís círculu quam potes maxime molíris. Ita Sí fémur antrorfum retrorfumep
& introrlum ad alíud fémur,Sí cxtroríum ab alio ducís,8¿ círcumucrtís pariter,quum calce in
terram firmato dígitos huc atquc illue in latera agís. Hoc cnim pa&o círcumucrfionís motum
fubaudireconuenít,non autem quum brachíum modo antrorfum,modo furfum,modó retror
fum,modo dcorfum, íucccdentibus motibus ueluti in circuiti moucs. quod ín ufibus mufeu-
lorumcxplicandis difiufius perfequemur. Ali) artículi duntaxat flccftutur Sí extendutur,atcp
¿n latera mouentur, omnís motus circuucrfionís expcrtcs,utprímadígítorum ínternodía, SC
¿pium brachiale qua cubito íungítur. Alrj ueroficcftuntur extenduntur, fimulcp círcunuer-
tuntur,nullum interim in latera motum fibi ucndícantcs. Vtradíus fimul cum ulnaad hume-
rumflcctitur Sí extendítur, acctíamadhumcrum círcumuertitur,feuínpronum fupínumcp
agitur.AIrj íolumficctimturS¿extenduntur,utulnaad humcrum,8¿ tibia ad fémur,Sí íceun-
da reí tía quatuor digitorum ínternodía, Sí tcrtíum pollícís. Alrj duntaxat circiíuertuntur,
ut prima cernías uertebra fupra íccundam, uclutad axcm cum uniucrío capite círcuuoluítur;
¿x radíus fupra ulnam non nifi in pronuni fupínumcp circumuerfionís motti ducítur. Quo-
níam igíturomnes artículi nonfimíli pollentmotu, nequáquam miram uíderi debet, diucría
quoque compofitionís ípccíe cofdem compingi. Ac ípecícs hpc feu forma cff tripartíta,á uctu- T*res drticu•
lummis Grxcorum qui hlíos diíTedíonís rationem docebant, triplici uoce donata, \vee^¿r4 lorumfonti*.
uidelicct, ¿zÚ£ú><A¡ccSí yiy¡\vyM. quanquam fortaílís hace nomina à Dioclc, Sí illís qui prímum
re ecandi rationemcommcntarqs tradídcre,po(frnodumfuerintconfufa. ivcJ^uxris itaque ar­
ticulationis fpcdemnotabat,inquacxcipicntisoíTís cauumfinus'ue altu$,&acetabuli modo yccIgSfvng»
exculptuseíf. Caputautem quodillí inarticulaturextubcrans,adde5 «:finumínhacartícula-
^ 1mmiffi íloTlls ^ncrentia fimihter ac caput cíTefimplícem, unicum fcílicet finum Sí unum caput,aper.
hic finge A ''ldc.acm{^ o ^ arn cu lan o n c cum coxendícis oíTc.&ín humeri cum fcapula, & hpoftbra,
fig.,o. “ f “ * pedijqj oílium cum pnmis dígitorum oíTibus fieri confpicimus.Commemorarímodo
F Z 'lf c artlCUí1 rTUn|kft|splunbuscp motibus donantur. Fémur nanque 8 Cbrachíum, cuius os hume,
, 9CdpitH. FUm clrn^!," cc tuntur,extenduntur,ad latera ducuntur & circumuertútur. Prima autem di-
i c . D . f i . g'torum olia non circuuertuntur,quod cum muículorum racione C íolium qua: íeíamo com
&
»7 Otpmi. paran tur, rum etiam artículi conltindionís gratíaaccidcrcaudics. HuíuímoJirnam articula,
none brachiale radio iungitur, quod flech'tur & extendítur,ÒCin latera agítur. Radius quoq*
urncro ^ ¡* c
raommittítur, quarecriápluribus motibus dona tur. flectiturenim & exten
Quddoinfiin*
t in t i CUmdna¿& dclndc arcumucrntur.adeò ut Naturam ^ 3 ™ ^ jn íimplicíbus ar, plici articulo
JSJdtUTdOUT
fii1v,l|TC1-la0ntmUa&:n? n ¡nte^cePta cscnlaguiisincru ítatíonejUt fie dicarn,pcrfiaütur, con- tbrofin moU>
t coltct,quoties ípíipluribus motibus idem os moucri uifum fijit,in illís motibus quàm dtur.
_ B fimpli
 ANDREAE VE S A L I I b r v x e l l e n s i s
«4
fimptidflìmo miìiimecp gemino uteiis oflfam connexu/ T ali ucrò caput oflTi cymbam referen
ti hac articulationis fpecíeiüngitur,ut etiam quxdam brachiate oíTa inuicemartícularííuo o c<- »«
■l 11 figura
co docebimus,non minus quàm fccundx,tertix, quarta: di quinta: coftarum cartilágines ac
articulationis fpeciepedorisoflìcoardan tur.Inpratfentiaenimabundeefteom m i urarum *5numerm
7 m».
differentias naturasi enarrare,5£ in illis feopum Coditoris recenfcre, quibuidam tantum a
ditis exemplís,qualia harc pofteriora in obfcuris motibus cenieri queunt* Omnes cnim articu^
los iemper enumerare,8¿fi promptiffimum mihi quidem eflèt, illi tamen Anatomes tyronem
nondumexplicatisoffibus remorarentur,acnegocrjdifticultatea pulcnerrima^ eioperum
cígfyusAlxi inquifitioneabfterrerent* kp^o»<Alx itacp articuli ipecies eft,quaecauum fìnumq? eultcr u
perlicietenus exiculptum, di caput offis depredimi adipífcitur,6¿ ueluti p anarum uper^cie-»
rum connexu fít.S¿ quemadmodum inenarthrofi quis finus caputqpfìtindicare: euiseune*
goni,ita è diuerfo in arthrodia utraque adeò obfcura lunt, ut ignores cui nani olii tinusaut ca-
pitisnomenopportunedebeasadicribere, perindeaclìduas fuperficiesplanasinuiccincum^
bere fingeres. Ha c ipecie committunturi tria interiora tarfi offa cymbam referenti oli 1, 0 . pe­ c
b ufi.iì Cd.
di) olia tarli oflìbus, nonuilaqj brachiate offa poftbrachialis oflìbus, dein quartum brachiate 3ì . cum n,
osquodredumuocabítur,tertíobrachialísofli:8¿ clauicula fummo hum ero. Atq? in hiscom lofi.
miiluris adeò obfcuri funt motus,ut perquàm ardue fentiri poflìnt.Quafì Natura hancarticu d fi-CiLj.
Quando N d ít*dppt
turd drthro, lationis ipeciem in lìmplici artículo tentaret,ubi uix tantillum os moucri ftatuit» Nullibi cnim
(Lumconflitti* fìmplicemeandemqjueramarthrodiam reperias,ubimanifeAus fit rnotusrqucmadmodu for­
Tit. te duplicem obfcruabis manifefto motu prxditam, fed ilio fere unico di lìmplici» Prima nan
que ceruicis uertebra nullo motu alio,quàm liquido circumadu fuper iècundam moueri pro-
babitur/ di duobus interim locis prima hominis uertebra fecunda: per arthrodiam l'ungitur, f* lunpta
fi. 15 cu. Y
utrinque icilicct ad fecunda: uertebra: dentis latera, di dens iplc quodammodo arthrodia pri- cim e f i .it
mcc uertebra: committitur» Quanquam in his uertebrarum nexibus finus capitaq? adhuc ma- Dein 4 fi
nifcftiorafint, quàm in lìmplicibus,quas antea cnumerauimus,arthrodrjs* Ad ha:c,eiufinodi d>bycumdy
e,f,quinte.
quoque arthodiam obièruabis in reliquis etia ceruicis uertebrís,8¿s thoracis quoq?omnibus, PofiedL.^
ad cani ufqj quam ab incumbete ipfi uertebra di ab ipfi fubieda fufeipi expona. Nam earu uer fi- à g i fi,
tebrarum connexus, qui ad radiccm fpinx leu pofterioris uertebrarum proceflus confiftunt, f lunge fil
itacommittuntur,ut iubingredientes unius uertebra: partes leuiflime protuberent, di partes 7 fi.cdp.if.
cum / 9 fi.
aliam ucrtcbram admittetes,fuperficietenus tantum firmen tur» Quamuis in his uertebris pra:-
g lunge X
ter flexionem Si extenfìonem, etiam aliquis in latera motus obferuetur* Atque ita fi eiufmo di crYfig.f
duplicem uertebrarum ad feinuicem articulationem arthrodiam elle dixerimus, hanc npn ex> cd. 16, cum
ade lìmplicis motus gratia perpetuò fieri etiam iàtebimur * rly^hviioe, qua: tertia articuli fpe- acrbi fig.
dutcumc fi
des cenietur, manifeftis fìnibus capitibusq? perfìcitur, ièd nequáquam fìmplicibus »Fit emiri gUT£f.
ginglymos, quoties mutuo ingreflu olia inuicem iunguntur :ita ut unius gibba,alterius oisis
H i e A firru
caua fubintrent;S¿rurfus unius oisis finus altcrius gibba admittant, perindeac fi dígitos m u'
feu edrdinem tuis ingrefsibus committas, autoftiorum cardinibus hanc articuli ipeciem
notdtt p dritti conferas,in quibus ferrum parieti infìxum illud quod oftio comittiturex-
infixum:B du
tc,firruquod cipiat, ipfìqj etiam oftrj ferro parietis ferrum fubintret» A b hac enim imagi h CojèrGyV
ojliofeu fine, nepraeiens articulationis fpeciesnomen inuenit.hH x c in genuoccum't* cc dr .i cum , 7f i .v
E,
fircc ne&itur. tibix enim os duobus dona tur finibus, in quorum medio tuberculupnv F e r i i fig.
mínet:femorís autem inferior pars duo exigit capita,tibix oilìs finus ingre 30 CdpltlS.
dientia. dein in capitum medio finus uifitur,tibia: oilìs tuber fufeipiens*1Eadem ratio in fecun i in x fig.
1 7 cdp.iun
dís Si tertrjs quatuor manus ac pedís dígítorum arti culis ièruatur, di in tertio manus pollicis
ge G,H>I dd
inter no dio, Si in fecundo pollicis pedís* Superius enim horum articulorum os duo obtinet ca I,K,M*
pita,in quorum medio finus cofíftít:ínferíus uerò,ac (ut fic dicam) ungui uidnius os,duobus
donatur fìnibus, tubere quodam diremptis. Adh^c,humeri cum ulna articulus oinolymo eie
gantilfimè perfìcitur* Vlnxenim finus humerí tubercula excípít,&: rurfus ulnx mbera hume,
ri finus mirificè fubeunt. Atque in didis iam oflìbus ginglymos in uno cotinuoqj fit articulo,
qui folam extenfìonem Si flexionem nancifcitur,nullo interim alio motu prxditus,non aliter
Quando quàm fi^hacarticuli formarerum Opifexutendum duxilfet,quoties articulum duntaxat Aedi
turdgmgly'
■monfórma, extendí^ ,au t alio fìmplici tantum motu agi oportuit* Huc quoque (quantum coniedura
uerit. aliequi ualeo) ueteres Grxcirepofuerunt oflà inuicem diftindis remotisfe articulationibus
Quiiui modis com m ina,qux fìmplici motuiipraeficiuntur*¿doninepotifsimum,dumilIa: articulationes hk' x f . t l
cd. Put coni
duplices arti,
culifirmdn, ínter fe m fufeeptione uanant» Radius nanque ulnx dupli ri artículo commíttítur, di eíu s be- mttem? fi
tur. nehao tantum fìmplici motu, qui in fupinum pronum^ fìt,pollet.Iuxtahumerum enim ulna gure in l f
fi.crpt fi-
in iìnum fibi exfculptum radr, admittit capitulu, Se iuxta brachiale radi) finus ulnx capitulum in 0 7 fig-
excipit*
 DH MV MANI CORPORIS FABRICA LIBER L lf
excipit. Ident in calcis S é tali concxu ( ut & ginglym os obfeurum morn edentes aliquot recen
Team) obferuatur. Inpofteriorienim fede talus caléis niber aíTumi^inantcríori u crò calcis
Immitte P
fi.7 Cd.y, <B finui caput tali inarticulatur,adcòutm eritiffim òSÉhfcquoquem utuisingreffibus oílaartícu-
CL4 -/i-Cr lari dicantur. Pariter hue quoqu e ucteres rctuliílc uidentur duplíces arriculationcs,ctiamíi mu
S 4 ->j *, r ruó codemq? uano non ficrcnt íngrellu, led limili utrinque m odo,ut capitis ad primam ucrte-
jrparrtf.
bram eonnexus ccnlcri poílet. D u obu scn im in u iccm díflantibus prím x uertcbrx finibus,
iM/tgeBt
fi.cd.if in duo occipítrj oflís capita uelutí enarthrofi articulantur, ñeque quicquam ágxtri lateris articu­
N *fig- rt lado à finiftri, ípecic form ane diicrcpat. S ic q u oq u e S é alixuertebrx ínter fecoarctantur*
r ,E , F,G,
N a m inferior feu fubiecta fuperiori feu fupcrpofitx duplici articulo com íttítur,illisním irum
f . unO ,?,
dj>R’fi-1- articulis 'q u i ad fp ín x leu pofteriorís uertebrarum proccílíis radicem haberí dicen tur. N o n
c N.O/Ì. ením de uertebrarum nexu, quem luis corporíbus molí un tur, ín prxfentí loqu orrqu u m is,
O. ( 4 . quantum ad p ro p o litum ípcctat,uaríus lit. quem adm odu edam uertebrxfupra-duodccímam
</ R f i . ca.
*4 -
thoracisconfiflentes,quod ad artícubform am attinet,poffcrioribus articulis arthrodia m u­
I«/»gf O v tuò iu n gu n tu n qux ucrodu odccim xíubiacen t, quodam m odo' enarthrofi. V erum fi huiuC
fic a . 14 in m odi uertebrarum nexus,quia dupliccs(unus utrinqucnim irum ad latus)fint,fub ginglym o
K , L , M complc<flcrcmur,ctiam aliquot huius generis articulationcs non fimplici tantum m otu dona­
f i . 3.
tas fateremur, quum ucrtcbrx prxter exteniionem & flexioncm, in latera quoque nonnihil
agantur. A t nonarbitroruetcres lllos Anatom icorum prxcipuos,uertebras ideo ginglym o
articulan' dixiilc, quòd prima ccruicis S é duodecima plerunque thoracis uertebrarum dunta*
xatcxccptis, fem perunauertebra fuperiori parte lulcipiatur ab alia, 8 é inferiori parte inferio­
rem fuícípiatrautco n tra,lupcrioripartealiam fulcipiat,inferioriautemfuícipiatur. Q u am uis
id Galcnus fatis innuat, hacrationcgínglym on fien autumans:SÉ forte non anímaduertcns,íi JLiiro de Oßi
O* 3 kbro
Confricc nerum afícrcrct, tuncoportcrc' tria olía adarticulatíoncm concurrcrc,primum ícilicetos uer- Comentario-
tres ucrte- tebram ,qux ílipcríori fuá lede cxciperctur : & íccundum uertebram, q u x fuperiorem hanc le­ rii in H ip p o .
bras f i . 1
ca. i<?.
dern cxcipcrct:SÉ tertium uertebram, q u x a m edíx leu p rim x ucrtcbrx inferiori fede íiifcípc- lb. de
retur. V ten ím una fufcipíat,eadcm 9 fufcípiatur, p rx te r íllam, S é fufeipientem Sé fufeeptam ticuUà .
q u o q u e concurrcrc necefliimeilet. A tque hacctíam rabonead plurim aoíTagin olym osrcfc-
rendus cíTct,ad ca nimirum q u x ima lui p art-aliud os fubirent, S é ftipcriorealiiid adm íttcrét:
aut ex aduerfo,in fuperiori fede aliud ingrcdcrcntur,ínfcríorí autem aliud cxcipcrcnt,nullo ar-
t fi. 1 7 Cd. riculationis fo rm x habito refpectu. Et huius generis cenlcrenturiprima digitorum olia,q u x
Bet ifi. E. fuperiori fede pcrcnarthroím poftbrachialís olTibus iunguntur,8É ima parte fiiblequcntísoC-
lis digiti íinus fubcunc. V erum de digitorum ucrtcbrarumcp connexibus fuo loco cumulatim
pertractaturus, nunc commííTuras nullum prorfus m otum ofen den tes exequar, lì príus ad-
m onucro, nullum hadenus dícftorum offium contcxtum fieri, nifi finibus S é capitibus feu fu-
fi.cd. 14 R. pcrficiebuslpuilubrícacpcartílagíncincruftatís,fi m o d o 'uertebrarum corporum adin uicem ,
& f*cri oíTis cum duobus ípfi coanflatís offibus conncxum íecluíeris, in q u o cartilagíneum 1¿-
ga men tum príuatím interueníre pofteríusaudícs. Q u x ucrò íam narrabuntur com m ífíúrx
om ni prorfus m o tu d c fh tu tx ,lx u í lubrícocpconta<ftu neutíquam fiunt. A tqu eh aru m p ri­
Immiti c de ma > dícitur.cílcp,cum inflar clauíos olii ínfigítur: qua den tes ad unum om ncsm axil- ycpepuTth
tmmferiem
larum prxfcpíolis tanquam clauí adeó ím pínguntur, ut ne tantillum quídem m oucantur.
A.A nofa/a
fi. cs. u in C xteru m ucteres interdum inflar clauí connexum,ctíam ad articulum, led alia ratíonc contu-
quarti fig. lerunt, quum oíTainuiccm altcríus oíTis beneficio tanquam claui cuiufda internen tu coar (ilari
cap. 6 , diccrent.quem adm odum Arifloteles ínnuít,quum d u o oda caua in medio dauum habereferi
Expende bit, tibiam S é calcis o s finus obtincrc, S é talum fuís tubcríbus eos finus clauí rítu ita lubíre arbi Cdpit. 9 libri
id eP a rtib u i
qui in ? in - tra tus,ac fi duo alleres codcm fpiculo commíttcrcntur. Vcrurn trigefimo tertío Capite tali na
tegrarüfig. tura tradetur,cuius conncxus ad tibiam SÉcalccm gínglym o,SÉínhom inibusSÉ ín quadrupe animalium .
si truer <p
CT" a cö/?- dibus articulatur.H om ines ením talo non deflítuuntur, quamuis is à Íolípeduac biíulcoru ta­
fiu.Autco- lo form a(non autem fitu)difcrcpet.N am tíbix om nibus fubqcitur,S é calci,aut quod calcis ui
/rr fgura« ccm gen toffi articulatur. hemoris ením o s tarn in auibus quam in equis 8 é porcís, S é reliquís
ca. je cüfi­
guri* ca.j}. quadrupedibus, Ariflotclem,SÉ in terno de V fu partiu G alenum lufit, quòd in illis xqu e ac in
hom inibus fern ur uifu obuium non fìttut m odo in fuum locum alTcruem,qux in libro de C o -
m unianim alium grellu A riftotelcs,o b ignoratum ipfi in quadrupedibus SÉauibus fem oris
o s ,S j brach fi os,parum recte poflcris tradidit. Sutura,quam^«^iu/ G rx c i appellant, com po
fi tio q u x d am cfl,ad confutarum rerum fìmilitudincm.Hanc nonnulli quu explicare fludent, Sutura*
ferratam com pagcm ftrucfturamcp, alrj in unguem com m illuram elle definíunt.Sed illi n ob is
in m em oriam reuocant,mutuum lerrarum contraríooccurfuingreíliim ,quo dentatx alterius
ferra'partes in alterius fìnus fubeunt.H i ucrò q u x in unguem com m ittidicuntur, q u u g ib b x
• B 2 uideli-
 16 A N D R E AE VE S A L I I BR V X E L L E N SIS
uídclícet partes ad unguium figuram druda?, in fìnus quibus concinne excípipoírunt,iñíe-
Serrdtd com runtur, quaconnexus ferie arcarum feu lecticarum afferes iubindcinuiccm
pago. ÍÜ 2 E 2 ¿§5 compingi cernimus.Ca?terum pofteriores,futura? formam accuratius quàm
Ivfldr ungnù
vm commiffiu priores explicante Quemadmodum omnium proximè cam affimílant,quí fu
rd. turas ad limborum futura? effigierà conferunt,quando,ut deunguibus dixfe
Ajfierum ne/ mus, panni unius fiofculiinalterius fìnus mutuis ingrcflìbus confeiuntur*
XU4.
Eiufìuodi futuris offe capitis magna ex parte compinguntur: Winter rclb
quasfemper futura? fpeciemelegandffimèeaoftendit,1quam a litera? in occi CTA,B,C,
Limborti uds pino comparamus. Porrò ÁgyuvU oilium ftructura eft per fìmpliccm line- DJ fi-6 ca,
b B ínter-
7 idinjuieio. ScJ? am>Cltra ornnem tuberis, fìnus S í afperitatis mutuum ingreilum commiffe. t'd integra
K§pwicc Ad hunccmodum quacdam maxilla?fuperioris olla, S i pra?fertim nafì inter rum.
íeiungi putantur* Ca?terùm quia harmonía? cònexus uix unquam adamufì c4 Z ifi.cd.n
adfi
fìm inflar fìmplicis linea? perfìcitur, fed nonnulla? aiperitates mutuò ingredientes perpetuo fe
re cum offa rumpuntur,in harmonía occurrunt,ueteres futurarum uoce edam harmonías piu
nmtim complexi uidenture Zv^vans eft naturalis offiumunio, qua commiffura? forma ap'
pendices fuis offibus connafeuntur/in a?tate quidem minoribus,quum olla adhucmollia fun fi-c¿-4o li.
fecundity
gofaqpexiftuntjCartilaginis interuentudngrandioribus uerò, ubi iam ofta induruere,appendi 4 5 > .
cescitra alicuius corporis interuentuoftibus adeò uniuntur, utcoalituslineamuixconrjcere
queas. Hac quoque unione offe fecrioffis latenbus commiife inuicem6in pube coalcfcunt. i figure in­
Dein admodum puerís utríufque laterís os tribus forman oílibus apparenqup tribus lineis in tegrara,.
coxcndícís offis acetabulum concurrentibus ínterftínguuntur: ut edam in agnís uidcre eft,in
quibus cartílago líneas has fìcut in puerís intercedía in paulo autem prouedíonbus tres illa?
partes adeò connafcuntur, utnelínearum quídem fpecíes feofferat. At de hís oftibus,ipfìs db
cando Capite pcrtradabítur:quemadmodum&: deucrtcbrís,qucín puerís quoqucpluribus
conftantpartíbus. quemadmodum Se occípídsos,S¿ alia corporis pleraque : qua?alíoquin
uníus oflís nomine ideo habentur, quòd coalitus imago plane in artate prouectíoribus latean.
Libri Introducftonj,feu Medici, qui Galeno aícríbirur,author,oíIíum dífcíplínam ínftituens,
non eíufmodí uníonem, quam nos iam dcfcripfìmus, o-v^vo-iy uocat, ucrúm futuras ad han
moníam quodammodo accedentes. Maxilla?cním fuperioris oíTiumcommífluras,
Quorum bene (at non recfte interim) appellat. Omnes ofsium conftruchira? fpecíes, aut alícuíus aut nub
^Cl°cin'ttdn' huscorporis beneficio committuntur/ Vníuerfinanque artículí lígamentis inuícem allígaiv fi.ctt.iM, t.
t//r. tur,qua?orbícuIatímolTa ínueftíunt. ínterdum uerò S í hxcín ofsium medio confiftunt,utili
Ligdmen' femorís cum coxendícis offe artículo,& ín uertebrarum corporei ncxu.Híc ofsium connexus
torum. |ígamentorum auxilio commííIus,Gra?cís auvvMgucris nuncuparur : ncruí interim uoce ad Ib
ovjj guns, gameilta proprie dí(fi:a,8¿ ad tendines, neruosq? qui ¿cerebro dorfalicp medulla prodeunt, de­
ducía. Ha?cnanqueomnía ueteres,ut S í uulgushodíc,neruí nominefubaudícrunt : S í pra?cb
Libroi. de pu¿ Aríftoteles cum alias femper, tum maxímequum ofsium contextum recenfet. Nonnulla
^Uum^cd711 UGr° carnis enam °Pe co*wniittuntur, ?ut gcneratim omnes artículí mufeulís obdu&í.Mufculi Vdfiimin
mufculorü
UrtQdrni6. cnímquum ab unooffe aut alíocorpore príncipíumducenres alteri inferantur, uínculorum tíibuiutfc-
etiamlocoíure habentur, o(feq? inuícem nectunt. Cxterúmquiamufculiucteríbusplerifque, ptima tab.
truuimgKto' 8£potífsímum Ariftotelí carnís nomine appellanair, connexus qui mufeulís fit, otwtmgKwis
n s. merito nuncupatur. Porrò dentes quoque in luísalueolís carne quapiam firmari uídentur,
adeout ea quafì ratíoneofsium cSftrucftio reperíretur,in qua caro non duntaxat mufeulorum
modo connexum exteríus ambíret, fed S í ínteruenírct quoque. Infuper alia cartílagínís medio
Cdrtildgìnìs. connafcuntur.quíppe 1appendices in primaxtate cartílagínís medio fuís ofsibus commíttun h fi.cd.40
tur,quemadmodum S í 1pubis offa, S í offis v ímitantís ofsícula.Ha?c connexus fpecíes à ear lib.i. chard
cvyx>v</lgU' tílagíne <rvyycv<Agu<ris uocatur.Sutura? autem S í harmonise nullius corporis beneficio quàm oC ¿teres 1,1 .
4 >*-
ClQuccnullius ^um ^ru(^urx coéunt. Nam 8¿fi dura? cerebrum inueftíentes membrana? fibra? aliquot funi. i i fi. inte'
corporis inter ras tranfeant, non tamen ob id eas conectuntrquemadmodum ñeque cartilágines in artículís grarum t.
uentucommit' offa oblínentes,ad ofsium firmítatem S í connexum quícquam auxílíantur.Praeterca in fenío^ k f i . i > *
ca. 13 G,
tdntur. rjj3 USappendices non amplíus cartílaginís,qua?glutínis uicem fubeat, ínteruentu ofsibus com
nafeuntur, fed cartilagine prorfus deperdíta adeò commíttuntur,ut,quemadmodum íamam
tea quoque díxí,coalítusregíonemobferuarearduum fit* Inftimtum modo erathuíc Capiti
fínem ímponere, atquead fìngulares ofsium deferípriones fermone dirigere, nifi magnopere
Qucc potifsi' Galeni authoritas me remoraretur : qua? meritò prohibet,adeò leuitcr ea qua? ín praefenti Ca-
mama. Guie' fpfius placítís defle<ítüt,pra?tcrgredí. Vtením exmultísprscter príus etíam commemo^
C ^deT hJt. mta, alíquíd proponam,prímum ín libro de Ofsíbus,ub¿ is ex profeíTo,8¿ fui non mediocri ín
primo
 DH HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U 17
rimo de Adminiftrandis feeftionibus libro commendatione, ofsium ftructuras enumerar,
Jplìus dogniati non acccfsí,quo futuram, harmoníam SCgomphofìm fynarthrofis fpecics effe
docce. Eero cnim fynarthrofi obfcurum,5¿ non mantfcftum alcripfi motuimrjfdemqj articula-
(ion is diScrcntrjs ac formísillam acque diarthrofin fieri commemorauirdeinde futurx,harmo
n ix & gomphofi non obfeurum aut difhcilcm, fed nullum prorfus mo tum dcdi,8¿ has conne
xus ipccics nequáquam articuli nominecum Galeno funi complexus. quodprofecto ñeque
ab ipío faciundumfiierat,niíi brachialis,& poftbrachíalis, ÒCt a r l i , pcdrj,&: coftaru cum pe­
ctoris ofl¿ cartilaginum coítructíoncm fuislocisnarrans,hxc per fynarthrofìn cornuti fallo
aíTcrcrcuoluíííct. Quum cuim inibì ucre hxc oíla fynarthrofi coarctarí dicerct, non ne ani-
rnaduertendu ipfi fucrat,hxc ncque futura ncqi harmonía ncque gomphofi connect^ Quod
fanètìcret,fi modo fynarthrofis fpecics harmoníam, futuram gomphofimrcdéftatuiílet.
Vcriim per me cuiuis integrum crít, de íy narthrofi ex fuo arbítracu confh'tucrcifi interim non
ionorct, hanclongefecus in omnibus fere Galeni librísaccipi, quàm ¿nido libri de Ofsibus,
N am uelin XIII, XI X, XXI, X x 1111, Capitibuseiufdcm libri,aliterquàmimtio,Ga
lenus fentit. Deindclntrodudorrj leu Medici author, Galeni decreto non acquicfcens,S¿hbi
priuatimofsiumconncxus diuidcns,inquit:Eaautadmotum componi,uocancpcamcompo
fitionis fcricm leu araculii: aut ad nullum motuin,actunc appcllari: cuius
fpecics futuram, gomphofìm 5¿ fymphyfìncnumcrat. Verùm hac rationc brachialis,poi tbra
eh ialis, tarli pedi) ofsium copofìtioni fynarthrofis accomodai nequáquampoisit,quum
ncque futura,neqj gomphofi, multoq? minus fymphyfì inuicem connectantur. Infuper ma
gis a Galeni dogmaterece(si,quum omnes ofsium comifìuras autalicuius corporis benefìcio,
aut nullius committi propofitum fuitrqiiandoquidemGjIenus id foli fymphyfì, in libris de
Ofsibus tr¿bucric,atqjíynneurofin,íyníarcofin,&íynchondroíin,{ymphyleostantu fpecics
enumeraucrit.Quò J auté ilium non firn iccutus,primam occafionem mifiiipfius prxftitit ora-
tio,quafungofàmolliacpinteriènullismcdr)s per fymphyfin conafci,ficciorauerc>dcniioraq$
nonnullis intermedijs coalcfcercdocuit. Copcrioenim in moIlibusadhucS¿ ten cris ofsibus,
appendices carcilagínis intcruetu filis ofsibus unirían duris ucrc>8¿ afsíccatis,£¿ in ícnibus,ni
hil prorfus fymphyfin intercedere. Deinde nulla prorius mihi fccxhibetfymphyíis,ícu unió,
quamligamenti ínteruentu ucre un itam liccrccaílercreradcó utfynneurofis fub fymphyfì com
prehendinequeat: dummodo nulla unió ligamenti ope pcrfìcitur, uti fané articuli adununi
omneslígamenti beneficio coéunt, nunc(uto¿antcadixi)orbículatímobduíftí,nuncctiarniri
mutuo ofsium contactu intcrueníctis. Prxtcrea adamufsim mihi fingulapcrpcndentfmulto
adhuc minus fymphyfis ícíe obtulít, quamearnís ínteruentu comm itti quís reifte afiercrct.In
nullo enim ofsium conncxucaro intcrccdit,nifì fortaiTisin dcntiumcummaxillis connexu,qui
gomphofìs,non autem fymphyfisccnfctur : quantumuisctudcntcsnulluoftcndantmotum,
non magis fcilicetquàm harmonía, aut futura. A t carnis interím,hoceftmufculorum auxilio,
omnes fèrècomittuntur articulirqucm concxum (ruuoKZKuoiy a ucteribus appcllatiun fùifledi-
ximus, quam fymphyfis fpcciem nemo dicere pofsit. Ad hxc(ut huic Capiti finis aliquado
tandem nnponatur) Ariflotclis quoq? locus fccundi libri de Partibus animaliii,ut promptius Cdpr'te
a Galeno diflentiré admonuitiubi Arillo teles o ila ncru¿s,carnc8¿cartilagíniconiittíafiiimat, nono»
cum connexu uniuerfim ad omnes ofsium comiffurasdodifiimèrcfcrcns.Qiiamuisctiàhanc
Ariftotclis fernen ti.TGalen us haud ofeitanter pncterrjt,quando coru qux in libro de Ofsibus
docuit oblitus,ad fìnem fccudi de Adminiftràdis fectionibus libri,ofsiu coftrudioncs perfun
(fiorie,licet fàneclcgàtcr,pcrcurrit,& quodùmodo Ariflotclis ucrbarcccnfèt*

CAVITIS S T R VC T V RAE RA*

ratio ,q u o tp eiufdem figurcc + C aput V *

Q_V I N Q. V E SEQ.VENTIVM FIGVRARVM INDEX»

T> R I A T A quinti C apitis e ffig ie naturalis ca p itis,feu caluarüefi g u r a in fla r oblon

g r ß>h<rr<t utrirup leu iter d ep r eß x efformata,<&* anteriuspoileriusqp extuber as, delineatur.
S ecu d a e ffig ie s , prim a non naturale ca p tisfig u rd dem ofbrat,in qua a n terior em inctiaperijt*
T e r t i a e ffig ie s fecu n d a ca pitis fi g u r d no naturale o fle d it, in qua a n terior eminctia d ep d itu r *
QjLsrta e f f g i e tertia no naturalis ca p itisfigu r a indicatur,in qua utrunp tub e r ,ant e r igs nirni
rum c r p o d leriu i,in tercid it. Q uinta effigie,q u a rtd non naturalem ca pitisfigu ram ex p reß i
mus,in qua ambcc em inctia a d la ter a, non aute antrorfum rctrorfu m p fie& a n t.
B 5 4 PR I-
 andreae vesalii BRVXELLENS I S
18

S EC VND A. T E R TI A
PRIMA FIGV'
RA V, C A P I TI Si

QV A R T A* Q V IN T A.
v m a n v m caputoculorumgratiaefformari,cancrorum, fcaraheo
CdpHt OClllo* rum, SC quorundam qua: capite deftituuntur animalium oculos manife
riigrdtidfinr* fto commonifrare,Galenusdocuit. His fiquidemoculi fuper proceilus
ntdtum. prxlongos locantur, ncque imi, quemadmodum os, nafus, SCaures in
L i . 7 de V 'fu
pdrtinm. pecore ipfis conduntur* Oculos enim alta eguiile fede, atteftantur ho^
ilium incurfus latronumcp fpeculatorcs, qui muros, monies & alias tur
reseodem ufu aicendunt, quo nauta: nauium antemnas, terrain ocyus,
quam qui fubfunt in naui, confpecfturfi Commemoratis igitur animalibusteftacea Sc dura
cute obteefis, integrum fuit oculos in oblongis procefsibus tutoreponi, qued illi duriores
erantfuturi,8<: tunica extrorfum obduci poterant, quae abillorum animalium cute prognata,
fimul durifsima Sc teftacea eilet* Homini uero propter corporis fubftantiam,8£moliemte'
nuemq? qua oculi inueftiutur membranam, totos oculos neceilario molles habituro, hi prae^
longis procefsibus citra periculum apponi nequierunt. Quando itaque in fino hominis ocu
los locare non erateorum funzioni commodum, nudis uero ceruicibus eos adne&ere haud^
quaquam decebat:& quum Natura nec oculorum uium prohiberi,nequeeorundem iecurita
QiuMdturd
tern uitiari uellet,partem extruxit altam,8£ eleganter oculos ab iniurrjs uindicantem* Superius
oculos muniue enim palpcbras,cilia ,SCfronds os collo cauitdnferius uero praeter palpebras,mala: edam Si ge
n e . na: oculos tutantur. Intemis autem partibus nafus muri inftar oculis intericchis effiexterius
■
deinde ualidifsimum os externum oculorum frdis angulum occupat,adeò utexcelfis &extu^
Qerebru octu
berantibus undiquepartibus oculi fepiantur, utilitercp ueluti in frnuofaualle latitent* Csrte>
lenii grdtid in i uni horum qua: oculos muniunt coaccruatio Sc congeries,caput minime eft t quamuis edam
cdpite locdri. ilia fine capite con filtere ncqueant* Quae igitur fuit ncceffitas, hie quoque alias componi par*
et dem cerebri
nomine relit
tcs,qiÄrum fabi ica capitis nomen mercturc' Singula ienlus organa,uiius nimirum,odoratus,
guosfenfu*. guftus, 5^ auditus, neruoindigent molli tneruo quidem, quod ille fit ienius inilrumentumt
molli autem, quoniam affici Sc diiponi quodammodo oportet ♦quin Si ali quid edam organa
ah
 de HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U \<p
ab incidenti extrorfum fenfibili pati, ut ienfus fiera, magnopere condudt. Quando itaque
oculimollibus ccrcbri ncruis indigcbant,ac mollia omnia lì ultcrius procédèrent prompte di
uulfa frangerentur, offendcréturqj, ccrebru iure non proculab oculis rcponi debuit. His ita iè
habentibus, quod à prindpio de capitis ftrudhiræ rationeinquirebatur,iam inuenimus. Col-
iigirur enim, cerebrum in capite locari oculorum cauià,odoratus autem S i auditus guftusq? or
oana propter cerebrum. Quanquam Si hæc organa alioquin altifsimam federn opportune
ìortiantur. Aurescnim quum fonumpcrcipcredebeant, qui natura in fublime fcrtur,recate in
altis corporumpartibus locatæ flint. Item narcs, eo quòd omnis odor ad fuperiora ducitur,
meritò furfum funi : S i quòd magnum cibi &:porionis iudicium ad nares quoque pcrtinct,
non fine caufà uicinitatem oris îllæ ièquuntur. Iam guftatus, qui fentire eorum quibus ueici-
muracncra débet,commode habitat in eaons parte,qua efculcntis & poculentis Natura iter
patefecit.Tacftus autem toto corpore æqualitcr fiifus eft, ut omnes ictus, omnescp nimios & JSIatitraliicd
Érigoris Si caloris appulfus fentire pofsimus.Cæterùm caluaria(ut modo temporales præ- pus figura.
teream mufculos,& capitis fuper colli uertebras cortnexum,&: rotundam fìguram iniurijs
Pnom 7 It pertinadter rcpellendis omnium aptifsimam):icerebri,cuius debeteiTè rcceptaculum&pro-
kn figure ' pugnaculum, fìguram noniniuria mutuatur,nimirumfphæræutrinquc leuiterin anreriora
depreflæ. Quum enim cerebro cerebellum pofteriori in parte fubfjciatur, Si dorfalis medulla
iliac è capite procidat, priori uerò cerebri fede proccflùs ad oculos Si adodoratus organo-
rum fedes pullulent, non inepte' cerebrum prælongam fphæram refèrt. Atcjucob hancctiam
h « cauiamcaluaria,hquæfecundumnaturam fe habet,ad oblongæ fphærximaginempotifsi-
p lc rtiji 6
cup.fig. mtim extruitur, priorem poitenorcmcç partem obtincns promincntiorcm,ac magisproce-
ram. Omnes autem rcliquæ ab haceuanantcs fìgurx, non naturales cenièntur : quemadmo no né %
capita
* figura. dum ca in qua anterior eminentia à fy ncipite frontis'ueclatiori fède produaa 4 >crit,poftcrior V* ts
3 figura^ autem qux occipitis eft rclcruatur. Item1 ' quæ huic piane contraria uifìtur, ac poftcriorem,oc Seconda.
4 P&r* cipittj nimirum,eminentiam manente anteriore pcrdidit. Deindectertia,naturaliadhucma- Terti*.
gisopponitur,inquaambæcapitiscminentiæ,prior icilicctqux in fronte,S i pofteriorflux
in occipite confìftunt,abolentur,8£ caput ad amufsim rotundum ac inibir exaeftx fphæræ
obicruatur. Ilia figura Therfìtcs ab Homero fuiflctraditur. hanc enim ab ipfo cpefy appel
lari, nonnulli aiìerunt : quanquam plerifque omnes acuminatas capitis figuras eo nomi­
ifigu.
n e ,^ ¿/vx^o/Aot/, nuncupare libucrit.' Quarta fpccies non naturalis figuræab Hippocrate Qturu.
quoque enumcratur, in qua caput in latcra ad utranqueaurem infignius,quàmin anteriori
pofterioricp fede prominet. Ac hæc naturali capitisfiguræ omniex parte di (similis eft, haud
(ecus quàmfi ad alteram aurem in naturali figura faciem, ad alteram uerò pofterioremeer-
uicis ledern fìngeres. Verùm Galcnus alibi hanc exeogitari quidem, non autem in rerum na Lib^fie V-
tura con fi (1ère pofie affirmai : quamuis interim Venetrjs puermultis partibus deform isi [“pannar.
admodum amens hac figura hodie conipicitur. Imo apud Bononicnics mendiais obam- i ^ fi^ J ^
bulat, cui caput quadratum, fed latius paulò quàm longius contigit. Prætcrea Gcnuæ pu-
ellus à mendica offiatim circumfertur, S i in nobilifsima Bclgarum Brabantiaabhiftrioni-
bus fuit propofitus, cuius caput citra omne mendacium duobus uirorum capitibus graiv
diuseft,8£in utrunque latus extuberat. Cæteras autem non naturales capitis effigies, etiam
in egregie prudentibus interdum confpicimus. licet talcs caluarixnobrs in cemitcrfis nimis
quàm raròfeoffirantruti profetò fubinde occurrcrcnt,fi Alpium,quæ Stiriam(pedant,
accolarum ccmitcria ferutaremur : quum illos homines non modo diefèis capitis fìguris, fed
longe etiam magis diffèrentibus, pluribuscp deformes eflè, non fcmcl mihi rctulerit Natu-
ræ opcrum ftudiofifsimus, ac in primis generofus iuuenis, C H R I S T O P H O R V S
P F L V G S A L I S P V R G E N S I S , multiplici linguarumperitia,uariacp aim alia-
rum artium ,tum uerò potifsimum Iuris Ciuilis cognitione ornatus : qui nuper fui longe
prxftantifsimianimi egregium fpecimen edidit,quando Louanienfis Gymna-
fi) ftudioforum præfècftus, tarn alacriter ac repente Louanium
grandi obfidione iccundò liberauit.
B 4 DE
 20 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N SIS
D B OCTO C A V I T I S O S S I B V S ,
CFfuturis bac committentibus . Caput V I *

P RI MA S E XT I C A P I T I S
F I G V R A , Q_V AE D V A S V E R T I /
cis oßiurn portiones inuicem nonnibil feiunflas
commonßrat, ut cornino dilti artißcioßßimaf i t t i
ra ß b r ic a oculisßibjjceretur ♦

S É C V N D A FI GVRA*
HAEC O S T E N D I T C A L V A R I AE
portionem à r d i quo capiteferra ditti[am ?ut o f i s
apparerei c o fr u llio duabtti denfisfolidiicj?[qua
misfeu laminis notatis e f ormataJn qua/
rum medio fifu lo fa fe u fin g o fa o f is c o n fflit fu b
Jlantid cu indicata . C a teritm buiufmodifquama uulgó capitis tabula uocantur ♦ ac fu p trio r
quidem e x te r io f ue fquam a a notatasprinta appellatur tabula . interior iter àcquee dura' cere
bruni inueflictiti membrana ef i proxima^ & a in[ignitur fe c u tid a tabula loco kabetur? <&*
quidam batic diploaquoquc uocant. N c q u e defunt interim quifin g o firn fflu lofa m fy o fis f u b '
Jlantiam cu indicai am^unius etiam tabula ilice rccetifent?batic medianife u fecutidam appellati
tes, haccp ratione tres caluaria tabulas conflituetitesy qua cra fitie duritiacf in omnibus borni
nibtti neutiquam pares ccrnutitur;

TERTI A s e x t i c a p i t i s
FIGVRA*

T f- RTI fisuraWe<?r‘t " capitisnrnralis ohlonoamfaces

depi clam exhibit, futurai inexterna capitis¡aießcclandaspulebrtproponent. ^

Q_V A R
 de hvmani CORPORIS FABRICA LIBER 21

H A F G figura ca luoríafin idhro Idfe r i magis incumbente exprimit,ut ( y ba ß s caludrier /

in confie clü nÔnihil ueniret. iffliquotfuturarü caufa,ab hacfiguraos iugaleferra ademimus.
Guiu/modi uer 6 il 1erfini,exfubfe (pienti chara ¿1erum in dicele ex huius c r fuccedentiii aliquot
Gapitum contextu,prompt einteilige s. Prafens nancfefigura maxilla fuperioris oßibus cog no
feendis,quibufdamf oßiüfiraminibus odlcndendis,etiampulchrêfubferuit» .

CHARACTERVM TERTIAE ET Q. V A R T AE
F I O V R A R V M I N D E X .

P IL A U S TL U S characlerum index tertier ac quarterfigurer communis erit, quoi

fcilicet eidemftrècharaclercs in utra<p colloccntur. etf i cafu quis aut tertia:,aut quarterfigli'
r<r duntaxatpeculiaris occurret,illiprofigurer ratione,aut hanc notam 3, aut i f am 4 ^in indi
cis contextufubij ciani.
^ C , B Goronalis anterioruefutura earum quee tranfuerfm ducuntur. Cecterum B cr ^Ain tertia
medium notant coronalisfuturer?infmifbro latere confifiens.dextrum autem ipfius latus,quars
tafigura exprimitur»
G ? B) Pofi crtorfutura tranfiierfaru,qua: A G r acori!maiufeuter literer afiimilatur.In tertiahuius
futur erfiniTirapars confpicitur,in quarta tier6 dextra. Porrò tertiafigurarti integra ofiiunt
compagcm experimentiunt, huiusfuturer totanifedem ad B commondirat, quæ tiererfuturæ
perfmilia edi. Quippe de ipfius additamentis per capitis bafimper reptantibus, atque in quinta
CTfexta iamfubfequentibusfiguris, delineandis,alia edi ratio.
H 3 Sutura a medio futura: A referentis ad medium coronalis,feu à D ad B dedu¿la»
T S quantofa còglutinatio,a c in tertia quidefigura uideturfinidira, in quarta autcdextra. D ein
G . inambabus d G ad G interuallum conglutinationis notatur,dfutura A fimili aduerant cons
glutinationemfquamæfiyrmempertingens, quodnon mutuò incumbentiüfquamarü,feduererfil
Tri» tura: condbrudlionem odlendit. Çfuoduer ò d G ad H per F porrigitur, fquamerfirmis edi
conglutinatio, uerticis cfii er temporis ofii communis. ^Ab H autem ad ( A indicaturglus
tinatto fquamerformis?ofii uerticis erfiontis ofii communis»
J 3 Sinidlrum uerticis os» / /£ T) extruni uerticis os»
L ^ f ontii os>qu°d unicum edi» * ]A Occipitis os,fmilitcr ununu
]\ Smidlri temporis os in tertia,dextriautem in quarta odlenditur»
O Os cune 0 a diffidiionis profifjoribus afiimilatü, quodfuccindliori nominefiepius cuneiforme
P » (uoces duntaxatfedlantiüuenia)appellamus.Hoc unicu e d l,& côiugis exp ersU erü P p r i
uatim notât hums ofiispr oc effûs,quos ueffertilionum alis còparabimus.H i utrinq$ duofunt,itt
4 5 l uartf f i g ura confpicui e r prra ter Pretia numeris bis notati,quos quinta huius cd
¿fig* 4 p ltlsfigura accuratiusproponet»
CLQ.CI

f
 ANDREAE VESALI! b r v x e l l e n s i s

Q O Q H o coi m irili* ß p criorh oßrm primtim or it,hie aliquot Q jitfiga itm ,

* * ac +infialata,procefjum eins oßis d elin ea tori cauit ate in tempore excu pta ua c aug *■
R R R L enistef r o t i s o f fr u e r t ic is ä ß eritjs,d q u a f m ie te culirim teporalis mufculusPr°nf " *

55 Q ustetüm axille(ubiorisosiintertiaßnißrüpinquartadcxtrünotatur.T incuruielapjum ejt.

V ? X l CdhutrùeCedes,duam os fugale a p p e lla m e le f e d e n t i C apite d efcrib em m V h cn M M fro
cefjùm tem porisoßis, X indicdtfadiugalisoßisconilitu tion eedu dlum .X uero,prafeßum
'Z J. prim i m a x i l h t f u p e r i o r i s oßis, Q tefign iti.Z autemfutura indicator,diàlos nuper p
V ,X 4 . „eßens.,q u ib u Ìtegoleoseform a tu r. Vorrà V w X in p ia rta fig u ra n o ta n tfed es^ m b u s
proccffùs illos ferra refecuimus * ~
a a Sutura? aineifirm e os circum fcribentis interuallum illioß i ac tem pons oßi commune *
t> Sutura? cuneiforme os circum fcribentis interuallum ipß €Tfion tis oßi commune •
c 4 'pars bxc cuneiformis oßis inter dum peculiare uidetur oßiculumfquama modo tenuegfy lined
fi 4* à cunef o r mi o f f dirctnptum,quam fi indie auimus. V erùm ba?c non ita creb ro f é offerì*
c Sutura os cuneiforme circum fcribentis interuallum , ipß & maximo fu p erioris maxilla oß i
paulo ante S inßgnito commune.
/ / 4 In piarta figura f confpicis, p r e fe r ii C apiti nihilferuiensm otatur enimfutura oßi Q jn d i>
ca ti,z ? oß i S notati communis,quam cum rclifiiis maxillafuperioris fu tu risp erjefiia r. H ic
enim obiter eius memini,qu6dhuius uidendigratia in quarta figura os riga le execuerim.
g g Sutura, fiontis os d cuneiformi e r maxilla fu p crio ri dirimens *
b 4 Sinus, cui capitulum inferior is maxillce inarticulatur *
i T empor is oßis p r o ceffù ó fcrip to rijfili modo prominens*
k M am m illarisprocefù s,c temporisoffeprodu& us♦Q uartaßgurau trriffiproeeßum knotai*
H 4 Capita occipitij oßis >quo prim a ceruicis uertebra? finibus articulantur.In horum medio fora
men occu rrit, dorfalis medulla caufa calatutn. erü ut p r o fe r ii C apite oßiüfiramitia enar
rare non inflituim us,ßc neque cadetti hic charaéleribus infignienda duximus*Quamuispriua'
^ 4 * tini in quarta figura Ì ponatur?ad quod d duodecimo Capiteforaminibuó dicando rem itter is*.

QVINTA SEXTI CAPITIS FIGVRA,

BASIM CAPITIS A B S Q_V E I N F E R I O R I MAXILLA
AO A M V S S I M R. E P R AB S E N T A N 3.

INDEX
 de hvm Xni corporis fabrica LI BER 1« *3
c H A P~A C T E £ L . y M Q J g I N T AE F I G r F L . A E I N D E X .
Q j s I N T f i g u r e z multos cbarafleres tertio y quartæfiguris communes,,in
tune modum adhibuimus.
^ 4 Coronalisfuturæ extremum, in temporis cauo confficuum.
C C Sutura A exprimais: atque bi cbarafleres infiriorem partem huiusfuturce crurum notant,ubi
bæc no ampliusfuturæ effigiem accurate comonfhat. Sagittalisfutura hicfe nufquam offert.
F Squamæformis conglutinatio non omni ex parte bic uifitur.quare etiam alios charafleres ter s
tix y quarta figurar um, ipfi non accommodauimus. Quanquambic K idcm,quodin tertia
y* quarta indicabat,notare pofit.
K JAerticis finifbrum os,uerùm modica ipfius confficitur port io.
JL Frontis os^cuius etiam modicapars bic oculisfubij citur.
F I JM MJ Occipitij maxima ofis parte bic cernere liceigota nimiru qua in caluariæ lafi cofflit.
N N JStrinq* unum temporis os notatur. O O Cuneiforme os.
P P Proceffùs cuneiformis ofis ueffertilionum alarum imagini refpondcntes. Qui numero quatuor
z, 3A A funt,bischarafteribus notati.
QjT P rimum maxilicefuperioris os,quody T bic notaui.
S A Maximum quartumue maxilicefuperioris os, y boc quoippeculiariter aliquot A indieatur.
JS FC Osiugale. Y Sutura ofis iugalis.
a a Sutura' os cuneiforme, circumfcribentis interuallum ip f y temporum o fi commune.
b Sutura os cuneiforme,circumfcribentis interuallum illi acfiontis o fi commune,
d M acfede occultaturfuturce os cuneiforme,circumfcribentis interuallum commune ip f y o fi
externum angulum fedis oculorum conflituenti,ac Qgnfigniti.
e Sutura: os cuneiforme, circüfcribetis interuallü ip f y quarto maxilicefuperioris o fi comune.
f Mate futuraJuperiori maxilice peculiaris cenfitur,acproinde bic non uenit explicanda.
g Suturafiontis o fi yfuperiori maxilice commuais,
b Sinus, cui capitulum infirioris maxilice inarticulatur.
1 Proceflusferiptoriojlylo no abfmilis. k Mammillari* pr oceffiis.
I l Capitaoccipitijofis,queeprimeeceruicisuertebrce coarflantur.
m m m M is cbaraJIeribus,qui quinta,ut yfubfequctes,proprijfunt, notatur f i t uree A imitati* ad<*
ditameëta, per caluariæ bafim antrorfum dedu¿la, atque adfe inuicem,nempe ad n, tendetia.
n n Linea di¿la nunc additamenta iungens,ac o fi cuneiformi y occipitis o fi commuais,
o p Sutura d linea n indicata,in dextrum lattis repens,inter os cuneiforme y fn ifb r i temporis os.
J 'cru ab n ado no propriêfutura efl,queadmodü neq>•ab anteriori m ad n,fed rima y ofis
ab offe notabilis diflantia , ficus nimirum qudm in alijsfuturis harmonijsüe occurrit.
q q Suturceos cuneiforme,circumfcribentis interuallum ip f y fixtis fuperioris maxilice ofibus
il il notatis comune. M eriïm ut cuneiforme osfuturis circumfcribasfhanc quintafigura çy tertia
cum quarta intuere,fngularu animaduertes cbaracleres. A b n igitur ad o, bine ad p,a,M ,
b,d,e y q procede,atef ita utriiup cuneiforme osfuturis terminatifingito,fcdnon nifibominis
caluana inffeflioni adbibita, ut quæ in ontncm partem prompte uerti
poterit. qui\ interim bic trèsfimultabula infpiciedæfini, ut uelin exter
na caluariæfede id os circumfcribas.quod quo leuius pr æfies ,futur am
A f mile cumfuis additametis,y linea occipitis o fi et cuneiformi corn ^
muni,futura deniq* cuneiforme os circüfcribete bic delineauigjfdecba
racleribus in bac atque in tertia,quarta y quinta undif adicflis.
r bacfigura,ut et in quarta temporis ofis linea notatur, inibifutura
modo os, cui auditorij meatus initium infiulpitur, continens,y uelutid
offiÇutfc dicam feiungens.
f O fis temporis offerita* y proceJfos,qUo idtranfuerfam refficit
^ lineam, cuneiformi ofi y occipitis o fi communem,y n notatam.
2 OÆ**î caP*is ofis proceffds,filifiptum amplitudine nariu intercedesi
tquicbaraélcres ofendendis fuperioris maxillce ofibus priuatim confirunt.
S E XT A
 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
^4
S EXTA S E X T I C A P I T I S FI GVRA*

P R ABr S E N S figura interna caluarice baßsfedes oculisßubijeitur . R ite nam'

que caluariam dclineauimutjn quaßuperior ipßus pars ßubßequentißgura expritncnda?ad eunt
modum ab lata e i l ? quo cerebriß b ricam oilenßuri caput ßerra diuidere conßueuitnut*

SEPTIMA SEXTI CAPITIS

F I G V R A,

S E T T I M A figurct relicjuam internafedis calunria partem

gu ra fex ta non expreßam*
CHA
 de H V MA NI CORPORIS FABRICA LIBER t* 2$
C H A R- A C T R R ~ V M S R X T AR RT S R*
ptimæ Hgurarum Index,
D l 7 ^a î L prox im op r é c é d e n te s fig u rép lu rib iis ornantur charatteribus.uerùm h u ep o
tißimum feruiu n t m aiufculi G rec c o r um ,capitis oßiumfu tu r as indie antes ; qua»in interna calua
r ié fc d e ,q u a cerebru m continetur ,etiam fe fie t la n d a s offerunt. R eliq u i autem ch a ra cter es in
h isfigu ris co n fiieu i,ca lu a riéfira m in ib u s ojtendendis conducent.
f f In j'eptim afigura coron a Iis notatur? n on a d eo ex atlam fu tu r é com pagem , at que in ca lu a r ié
ex ternafcd e,ex p rim en s*
A A Sutura A lit e r am r e f i r en s, notatur inf optima. I7 eràm g y in fc x ta A etiam uifitur,dictant
nuper futuram not ans.
© 0 In fep tim a ,fa g itta lisfitu ra indicator, Sequentes m odo n o té a d fix ta m duntaxat refiruntur*.
A A S q u a m ofa fin iftri tem poris co n glu tin a tio,
3; 3; y fi'd d itamentum fin iftr i la terisfu tu r é A imit antis, quodp e r ca lu a r ié bafim con ten d it.
[1 L in ea cu neifirm i ofii & o ccip itis o ß i communis, q u é duo fu tu r é A im itantis la ter a a d d ita s
monta ue iungit*
2 2 S u tu ré cu n eifirm e o s,circu m fcrib en tis interuallum commune ip fierfio n tis o ß i, otla u o ca
p itis o ß i,in octaua fig u ra X , B indicando. S i itaque d \I a d 'Z , çj* bine a d aliud Z, bine ue-
r o a d primum Y ,a c in d e a d fe c u n d ü Y p e r r ex eris,cun ei f i r me os in fin iftro la tere interna tp
c alu.tr ; é fie d e circu m jcrip fer is. I7 tide f i eojdem ch a ra tleresin dex tro la tere a d fiuasfutur as
potiifin x eris,cod cm m odo ut in fin i f t r o la tere, p e r ch a ra cter es p er g en s, uniuerfum Cuneiform
m e os h o c lo co d eferip tu m fier is com plcxus,

OCTAVA SEXTI CAPITIS F I G V R A*

Q V A M V I S m odò
tabular uni fiequentia le tto r i mini-
me m aleftus effe uelim , c o p p o tifii
m 7 nom inefiugula capitis offa a d '
h u epriuatis fig u ris no exprim am :
tamen quia ofiis cuneo com p a ra ti,
CT dein otta u i capitis o fiis, quod
cr ib r i infiar firam inibus peruium
cft,circu m lcriptio,inon ita prom p'
t c a c C éterorum capitis ofiium in'
te lh g itu r ,p r é fe n ti fig u r a cunei f i r
me os cum ofta u o capitis o jfi,d c é t e r is omnibus liberum ,ea f i d e exprim itur, qua internam c a l
u a r ié fiip ■rficiem cereb rifed em r e jfiic it . quod id eo m ax im epréflitim u s,ut ca u er n é in cunei>
A i,B n i fir m i offe p lcru n p o ccu rren tes in co f i e ¿tu efien t.In d icetu r ita p ^aT , B , ^aT otia u ù ca p itis
os. I *cràni B priu atim infinuaturfcptum fedes in terfin gu en s,q u é ce r e b r ip rocefiib u s p a ra n e
tur,qui ncruorum m odo d ce re b ro ed u tti,o lfittili organorum lo co babentur ♦
C D D u x p r é d p u é cuneiform is ofiis c a u e r n é .
X! Septum indicat as modo cauernas inter diuidens.
J '‘- 'fa t ms caiu rn.rfeu antri foramen,in tiarium amplitudiuem pertinens ♦
G ^ auitas in hi: miliari fiedefiepti pofita,quod duo potifiima antra interfepit . R eliquafiram ina
in hac figurapafiim obuia, cum Céteris ca lu a rié firaminib. duodecimo C apite enarrabuntur ♦
H Guneifirmis ofiis p rocejjh s uefpertilionum alisfimiles , er hic aliqua ex p a rte co n fiicu i ,
f i r n ? ùm lam tempefiiuu e f t Capitis contextum a ggred ì, b é c fi omniaferiatim perfequi,at<p
C onditoris no In induflriam in condenda caluaria expendere . L icebit enimopinor , folisu o
cibus additlorum uenia,uniuerfamflruem ten ia , quana, quinta,fexta g r feptim afiguris ex -
prefiam ,caluarié nomine com pietti,ut cunp alijfolam panem crinibus ornatdita appellaci ue
h n t.^ ftq s ita b é c moles nobis in caput cr maxillafu p eriorc,d o tlrinéfludio,diuiditu r ,
C CERE-
 1

ANDREAE VESÄLII BRVXELLENSI3

BREBRVM rationis federn (quae inflar reginæma.nfsimo c o r p ^
fita.duabus cócupífcibílibus animis domuiatur ac piæcfty
rL 1- :________Hnnnrca
munímento cuftodiri etiam prouiüui
magnopere expedir. Quocírca etíam pi c- f Iru
Qtldle domici/
humNdturd rum Opifex, non foli cutí camoíls^ parribus ut mabdo ™ ^ ^ ^
cerebro pdr¿' tcrualla á fe inuíccmrcmotisofsibus utinthorace,c m ca
r t.
ftodíam, fed undique os ípfi indar galexcircumpo m * r ' fubie-
.. . -____________ put tectum quoddam domus calidx referat, fumida Mporo^aq?
Cdliurid cur darum partium recrementa, qualunque furfum confcendunt, excipicns, a q » p0j^
nonfolido offe copiofioreeuacuatíonccaputipfumegcatjgaleam cerebroinductamnon nnn nuídem
conjlet►
dam, fed ‘cauernofam ,bfuturiscp intertextam fagaxrerum Parens eíformauit, S
Ipongix modo tcnuíbus ¡nxqualibuscp foraminibus.uclutquibuf am cal^ r , ’ p 0 q;s -
oPs perforanstat utraque parte' cauernulas/ tutus' ac forisfcd.cet.mteucm & de amo ú ..*
fquamam deimere uoluít, quid illíe ocairfurae crant dune cerebri membrana, me a t f
membrana quae caluariam ambíens, n u n c u p a t u r . S i ^ m ^ ^ & b ^ «"on
tía fcruarctur fiftulofa,& cauernulx nullo obducerentur cortice, ea fubftantia lua p >
uicina räderet uulueraretip. D ein fiprorfus fpongiofa fiflulofacp foret,nul o dona«erano*
bore acpumicis ritu fragdis atque infirma effet. Verum uidebitur fortaliealicui,caluarixos
interduas fquamas fruftra fiftulofum & caucrnofum cileiquum ipfius futurx proptcri a-
rum copiam & magnitudinem ab aliquo ad traufpirationem iuuari nihil mdigeant. butaque
huius iudicio uniuerfa ealuaria fimul tenuis 8C denfa folidaq? fuiflet, mhilo fane tutior lac
rationc rcdderctur fubiaccntium organorum conftrudio. quandoquidem quxolla uulne.
rant , intro prompte ob uix brcuítatcm penetrare podent. Síuerocaluarianncomni cauerna
larumípecíe íímul eradadenfaq? crearetur, homíní onushaud íecus prxberet, quamnobile
oata capiti farcína nunquam remítterctur ♦Relíquum ígítur erat tcrtíum , fcilícet ncque tenue
ncque denfum, {blídurn ue, fed cradum, rarumep, ac cauernofum caluaríx os fabrcHcriJra
ením ñeque grauaturum crat,ncq5 uía in cerebrum breuís ipfum percudentíbus futurum.Cas
Suturarti u>
terum caluaríanon ad excr ementorum tantum tranfpíratíonem futurís indignity fed conduce
/ “<•
bat ex multis o dibus ípíam compíngí,ut íi quädo percuda rumpatur, ípfius rupturas in totani
Caluariam uelutí per fictileuas,non procedat, fed detíneantur,8¿ in illis fedibus cedent, in qui^
bus ipfum quoqueos futuris terminatumdefinit.Quinetianicerebri uentriculos, aliacp noiv
nulla in cerebro corpora, necocidant,diftcndiaceleuarioportuit:id quod optíme iuturarum .
perfìcitur benefìcio. Durar liquidem membrana: cerebrum conuedíentís fibras,una cum uà- %
G^ J ^
forum quorundam finibus futuras tran (cuntes, inmembranam cxtrinfècus caluariam fuccim ^
gentem explican’,atque ita cerebrum cur minus in fé coliabatur fudinere,ièptimo libro ofteiv
demus. Atquehuius potiísimumufus ratione,íudifsima caluaríx futurarum cerníturdíñríbu
tíojiiímírumut fudínendx in cerebro partes accurate íubleuentur.Quod ením oblongum ce
rebricp modo rotundumed, non aptius quàm traníueríis,8¿alrjs íecundum longitudíneni
¿Vdturdlii f i ductís apprchcnfionibus attollítur.Naturalis nanque capitis figura prímíim tres futuras obtt
g urce cdpitûi net:duas quídem traníucrfas, quarum5 altera ín íy ncipíteed,in o ccípítío'1altera tertía à me^ g A.
futurec. dio podcríorís,fcu eíus qux in occípitío confidít, per capitis longítudínem ad medium uíque b, rr*
C orondi¡6 fus
anteríoris extenditur.Anteriorem coronalem uocant,quandoquidem coronx potiísimum ín
tura. ca capitis parte collocantunpoderíorcmáGrxcxlítcrx a imagine, nominane
A literdmrefè tertía per ucrtíccm capitis^ longítudínem procedens, o &aoux Grxcis nuncupatur, quodue^ i
rens.
Sdgittdliii cr rufàgittaeueindar recdà incedít.undeetíamáuírgxdudu fx€<Ao<¡</Ihs fuítappellata.H xcím ^crE^
turius ipfitu terdumper frontismedíüadnafiufquefummumnonadeóínfianíatqueinípfouertícecom qU¡i
duélus. plcxu, aut exquiíita adeo futurx compage prorepitTÄtque id nonnulli uíris omnibus,alif au oüendunt
tem mulicribus peculiareedefalfo contejidunt:quum rarifsíméín uíris, atqueadhucmultòra
rius,aut uíx unquam ín mulíeríbus id accidere,non obíter anímaduerterímus.Et hoc uel inde
Viroru cupi'
td à, mulierum conrj cías,quòd ex uígíntiquxincemíteríjsoccurruntcaluarfjs,uíxunam,cui frontis os díui^
non perpetuo datur, reperías : ñeque ulla, etfi fecus tradíderít Arídoteles, ¿n futurarum enarratíoneprorfus
udridre. aberrans,uíris ac mulíeríbus hac ín parte uídetur differentia. Cxterùm quadrupedibus à po
•yCdi>it. lib.j.
Jri<ßor . dnu deriore futura a referenti, fagíttalís futura ad Íupercilíoru ufep medíu protendítur :l id quod
mdliumy CT2" canum caluaríx,. equoru,
--------------- ---------------------, v 1« v / 1 u , ^bourn, . ^ id
u n . , v - . vSc i i ugenus
o a i i m anímalíu
j a n u i i i d i nmanífede
i t U C c U U attedátur.Non
L l l d [ U r . L > O n t Iením
l l l l l d audíen
U U 101 Cdnrt*.
de Pdrtib.dni dus eit Aridotclcs,qui canibus continua,nulliscpjìituris didin(ftam aferibit caluariä,quu com
mdlium.
JLib.i. cdp. 7* memoratas hactenus futuras, & q u x hoc toto Capite enumerabuntur fere omnes, canum **
deHiß:, ¿ni' caluaric eleganter exprimant. N o n dedmt etiam,qui infantibus hanefuturam per medium oc
mdlium. cipiti] olîîs ad foramen ufcç dorfali medullx uiamporrigens defcenderc^totum^ occipiti] os 6ßs-c*
diuidere
 de h v m a n i CORPORIS FABRICA LIBER i 27
diuidcrcaflcratrquod fane Curios quoque obfcruauimus.uguim potius ca diuifio ad w g w n?
coaIirumcp,quàm ad futurxipcciemrcfirendaeft. quoniam hxc cartilaginisbcncficio in pue
ris prrRritur.in xtate autem prouedioribus nullum eius diuiiìonis rudimcntum occurrit. Vn
de ctiam eiufmodidiuifìonis ratio non hic in funararum fcrmonc, fed in occipiti) o ils deferì'
peionecnarrandauenit. Quòd autem Herodotus,ac prxrcr illuni plerique ctiam alrj in Perfìa
caluarias reperirifcribunt, nullis prorfus futuris interftindas, ipiècp Ariftoteles fuo tempore rCépltd. futHs
ii ¿cflitu td .
uiricaluariamabfquefuturisrcpertam tradit,ncutiquammiror: quum ualdcfcnumcaluarix
nobis futurarum lì turn duntaxat,id:p perquàm obfcurc etià referant,nulla intcrimìuuTrxTma
pincconfpicua. Neque profectò mirum cft fembus futuras concrcfcere, fìquidem illis ucrtc-
S en vm , ¡mu*
bras uniriconafciq? ccrnimus,& ofsium quoque fupcrcilia proccflusqj itaexcrefcereipiìs ani. num,C7 p u rro
maducrtimus,ut cofuctis motibus illorum olia agi ncqucant. Nam nunquam fenum ofla r u n eJpthtM i
à iuucnum ofsibus, Si pucrorum rurfus à iuuenum uariarc cognouiiìcm, in poftrema Bono- cen: cu ria re.
nienfi Ànatomc id fane didiciiTcm,ubi prxter quamplurima offa,iam nati pucruli offa, Si no­
na cenarti fcnis,S£ medix xtatis hominum oda in fcholis fcdulò à mcdicinx candidatis adiere
bantur,quum Galcni librum de Ofsibus ante mufculoru fedionem iftic enarrarmi. Quando
aiim pcrmulti effradis monumenris, atquc ex xcnodochijs conquibus corporibus ofla ad in-
iptdionem (ibi parabant,facile accidit ut alius in fenis,alius in pucri,ac rurfus alius in huius il-
liuscpxtatis hominum oda incidcrent, atquc in fcholas dcportarent.Tuncitaque (ut ad fc rc-
ucrtatur oratio) in pucrulorum ofsibus omnia effe lxuia,diiìunda,mollia, pleraquc cartilagù
nca, SC proceftus minimum promincrc, Si quamplurima qux in adultis unius oiTìs loco ha
bentur, in ìllis ex pluribus còftruicxpcndimus ; qux in fìngulis ofsibus fradurarumjuxatio^
mim^iftoriìonurnj&plicationumgratia, icrmoniaddcrc haudgrauabor. Quanti cnimmo
menti fit hxc nomile,abunde intelligunt,tum qui ucrx mcdicinx ftudiofì Hippocratis libros
euolueruntrtum qui appcdiccs in pucris ab ofsibus fxpius quàm articulos luxari, quotidiana vrtA
cxpcrictiadidiccrc,acab ineunte xtatcluxatos,autalitcr in ofsibus affèdos, aliquàdo fedio^
ni accomodarmi^ Cxtcrùmiamtrcs futuras ut frequentius in naturali capitislìgura obuix
funt rcccnfuimus.quxcaluariainlatus cubante,litcra H,autpotius « exprimunt.Incapitum
tflfcx. autem formis à naturaliftruduracuariantibus,futurxad huncmodufehabcnt. Vbi anterior N or. ruttarrf-
capitiscminctiapcritjfutura coronahsabolctyr,icruatacaqux a exprimit,una cum fagittali, lium cdpitiifì'
ifi.SC*. qiux time ad mediti ufq* fupcrciliorum porrigitur. At pofteriori eminentia defìcictc,futura a o
(xuretrum *iti*
referens deperditur,manente coronali, Se fagittali interini per occipiti) medili ad caluarix ufq? tura.
balìm duda.Quaproptcr fi hanc capitis fìguram occipitio inniti fìnxcris,utraq? remanentiuni
futurarum effigies T litcrxfimiliscritiqucmadmodum&primx quoque fìgurx non natu-
4fisca. ra!is,futurx T referunt, quum illa fronti innititurf Anteriori uerò poftcrioricpcmincntiaiu
mul cocidentibus,bin£ qux tunc uidentur iuturx ad redos angulos fc inuicem inter fccantcs,
Xliteram reprxfèn tilt. Altera nanque tranfuerfà ab unius auris regione ad altcrius auris rcgio-
nem per mediti caput deducitur. Altera autem à foraminc in occipitis olle dorfalismcdullx
gratiainaio,per capitis longitudincm ad fummum uiqucnafì pertingit,iliius rituquam fagit^
talcm uulgò dicimus. Hxc liquiderà femper in tribus prioribus capitis fìguris à naturali differ
sfisca . rcntibus feruatur.Rcliqux autem dux cum totius capitis figura uarièintercidunt/ Quinta ca
pitis figura ,ut prorfus naturali cft con oraria,ile quoque omnino pugnantes cum ipfa futuras
exigit. fraiiiuerixcnimicucoronalis,8£illaqux a refert, fècundùm capitis proccdunt loiv
gitudinem,rcda interim leu fagittali tranfuerfim lata. Vcrùmnunc Si ad rcliquascapitis S cjudrr.ofet
f fil- commilluras fermonem dirigamus.Suntq? primum duxà fagittali futura quodàmodo xquè temp o r um
r . c r ó f i j . diftantcs Iincx,pcr capitis longitudincm una utrinque fupra aurcs porredx.Hisgprincipium com ißu rtc.
' ab humillima futurx a imitantis fede pcndct,qua hxc propter occipiti) infcriora uix amplius
clfJ' futurx effìgiem egregierefert. Hincnonnihilprxfcntcs linex redà quodammodo fcruntur,
b u+fi-* Se"' mox furfumafccndaitcs,inftar fcmicirculi quodammodo ad coronalis iuturx tcrminum
G pcrrepunt.Hx maxima ex parte conftantduobus ofsibus mutuò libi incumbentibus,conne^
» j/Li . o' xfscp:nonper futuram quidem,fed paulatim1ucrticis os defeendens, inftar fquamxattenua^
4 fi K- tur,atquc inkos infra ab auribus aiccndés,fimilitcrqp in fquamam attenuatum fubintrat:utrifcp
k ofsibus qua inuicem compinguutur, aipcritatcm quandam mutuam nandfeentibus. Vnde
ctiam ncque Hippo crates,ncque aliquis corum qui accurate corporis fabricam expenderunt, S uturdS cupi
luturarum nomine cas dignatus eft,fcd à fquamx flmilitudine diiTcdionuperiti cas tont/b^t/li tiietidminht-
tt6jTxo^nxrct, hoc eft fquamofàs coglutinationes appellarunt» Non cnim propter fàlfà quo- tenui cdludt
rundam dogmata arbitrandum cft,has conglutinationcs minus quàm tres futuras prius enar nafede con /
ratas, in caluarix amplitudine qua cerebrum reponieur apparere, ob idq? futurarum nomine
C z neutiquam
O
 ÄNDREAH vesalii BRVXELLENSIS
2S 6 fi'\ * .
• neuticluamdonariY’ Harum enim effigies incaluartx ampKmdinepcrmde«firt^
fpicitur,quae non xquè futunc fpeciem in interna caluanx figliram aCccdunt. 7fi- r,r.
nus implicantur.idcp potifsimum coronalis,magis ad In . „{tar mutuo incumbentium
Prxfentes fquamofxcoglurinadoncs non toto ìpfoium « nroccdunt,notabili 4-figu.
fquamarum commtttuntur ♦cQua enim primum a futura imi prxterea ha di
mtcruallo foris Scinti» incaluarix amplitudine fpeciem « G.
ffi,&
rum conglutinationum porno/qua: coronali futura quem- d ^‘rfi-ab
Cur p pu m o, 1offi quod cuneo aifimdabimus,communis ccnfen a c t.Quo u uem conllCxu non Aftg.
f t conglutim admodum diche capiris futura: omni ex parte errata compagc, a ^10^ IT1^ 0p0rtcbat 0.
tioiusnLqu*' hinrnr'rcinuèfieri credimus,quodraramS^
rum futind.ru «iru a n m r^ ne p rxcip u^en ere
fiftulolam
^ & cx latcnbus crafecacerebri membrana:
h ar
Jbcde non co- fieri totam caluanx pai ten ,q , , , .. « ahuti obcauitatcni
fiugdntwr. cumponitur. reliquam autem folidamac duram, id c? in pi imis emp ? auditus 4 mufculo
Vnnoralimufculo exculptam tentila, & fonorum forte etiam gratia ( quum in mis auaitus rm tabu­
confìftat) omnium corporis ofsium facile duriisima. Hac itaqu cocca lonco siui lar.
fìnes in iquamam attenua tur,uerticis quickmoflè intus locato,utpropmquetacoccur e -
oiori (bacio durx membrana: : alio autem ab auribus afcendente.uelut al.quo propugnaci! o
öq>fi ucrticisofsi facto. Ad haec.ucrricis offa duris ac denfis temporum ofsibus non potutile li.
i
nin nobis perfuademus.quoniá non ita prompte laxum cum duro ad unionem peruemt ami.
Q« futuric anfxoreqj folubilem.Ha&enus ergo quinqué pcculiares,nulliq alteri ofsi quart. capitis ob
u fh n w . cm-.- fibus communes futuras explicauimus:coronalemfalicet,&: qua: a imaginan retm.ix qua:
mmordt*. rc(rt^ capitis ucrticem ducitur: duas ítem ab hac xquediftantes, quas fquamolas conglu-
g 6fig.
Sutura c<?!<» tinationes uocauimus. Eft & s alia foli quoq* comunis capiti in caluarisc interna amplitudine, churadc,
uum cdpitiios qua cerebrum contínctur, potifsimum apparens,ac ffontis ofsi ’illiq? ofsicommunis quod VCS;;, L,t.
arcimfcri- »0 ifeßus organorum fedes conftítuít,ac inflar cribri peruium ccrnitur Jd enim os ueluti froty h 8figurx
ll,l5‘ tis offis bafìfiifcrtum ,hac futura ipfum ambiente in capitis amplitudine obfcure circumfcribi- £,B3A.
iitfi.jlib,
tur,aliam quoque futuram obtinens, ¿pii & fuperioris maxilla: ofsibus communem. Prxicns L,äei;i D.
enim os,koftctim ieptum foramina narium interdiuidens producit,quod1futura quadam fe- k s ifi'dc*
cundurn humiliorem iepti ledern, ipfìusq? lyngitudinem du eia à maximis fuperioris maxilla: ino i ft.}
ofsibus qux dentes cotincnt, dírimitur:perirkl¿ ac ab ollecuneum referente inibi etiam fèpa- Icapitis.
i ft.p ca­
ratur,quà narium foramina in fauces pertinent.Cuiuímodí ante hoc cribrimodo perforatum pito g.
fit os,poftquam alias íu turas capiti alrjsq? ofsibus communes exprefiero,in c£terorum capitis m i fi.u ca
Sutura capì' ofsium cnarrationc perfequar. Suntcnim S i alia: futurx capiti cum ali]s ofiibus comunes,ni' pitis [carn­
ati
tdoßib. Q-d' mirum CL1in fuperiori m a x i l l a , co ofiequod à cunei fimilitudine <rqlwol<ß$ uocant, quod fi- ft h 4->t)fi.
f j , comunes. m -jItcr uníc53ac,üt nonnulla corporis offa, coniugis expers efi;ab aliquibus inter capitis ofià, Offerto­
abalrjsíntermaxillxfuperiorisolIi(quum ínterutraque mediumfìt)conumeratum.Qiiam^ ti firè 3ft.
uis capitis ofsibus longè reciius, quàm iupcrioris maxillx aferibetur, quum haud minimam
caluarix amplitudinis, qua cerebrum rcponitur,fcdcm coftituat,cum exteris ofsibus qua: ab o í fi. C) C.
omnibus Anatomías capiti attribuuntur. Sed cuius'nam id formx, &Cquanta: magnitudinis dein utrin-
Suture? a.imi ^bqtiibusq^ circúfcríbatur futuris,reccnferenunc conabimur.Suturx a ímítantís0extrema, que m> v-
bed potfit'
u m * dMtd' qusc propter occipiti^ humiliora non ampiáis exacfià futurx compagem exprimunt,uerilis ca mumfi.tttti
menu, pítís inferiora bailin'ue protcnduntur,ac per media bafis iedem(qux prxruptx rupi SCimagi ci charade
ne òC duritia fimilis eft) qua caput primxceruicisuertebrxarticulatur, in anteriora pro re- rum infinti
hueftcit.
Cuneifórmi* punì,mutuo icnfim appropinquantia.Quum autem extrema hxc iuxta narium foramina oris p ftfi.tin.6
e ft s drcñfcri amplitudine fpectantía pertígerínt,p traníueríalíneafímulíunguntur, quxnec futura ñeque fin.
íu o' harmonía merito dici poteft : fed ad fymphyfìm coalituin ue prorfus eft referenda. In pueris q ini ft-ah
cium cartilagine in eum modum oppletur, quo in illis appendicum cum fuis offlbus unio com np inperdextro o
mitti uifitunm natuuero grandioribus prxfens líneaomnino latct, perinde ac unio appendi- latere:\nfi'
cuminxtate prouedis occultatur. Vtcunque fit, hxc línea & occipitis ofsi, & ofsi cuneum nifi-pera et
imitanti communis eft. Ab hac utrinque in latera,qfutura per temporum caua obliquis anfra- add A-mi*
^ ft.per a,i
ctibus furfurn ducitur,uerfus anteriorem fquamofarum conglutinationum federn! V bi uerò uerfus H.
C antcnorcm llIam con§fiihnaüionum federn atrigit( quod notabili interualloà co r z A h Ab
Had A.
dmp ■H ¿ ™ r POrUm ex^ cm0r eft) m Priora yodicé deorfumad coronala extrema du. s 4 f a
ab Add b. >
cxt<rnmù^cuìi^disaangiJij/n^m^e^c^^^^lnc^ecUuis^*c*COntln^atOS ^UOC^t
b per d
ade.
S e d t X ,» S ‘ ^ acc^utl,r* a tranfuerfa lmea.qijam futura: a referenda extrema com
dtximus, m hunc modumfurfum ad caua temporum utrinque ducta, & deorfum ad
pala-
O
 d e H VM A N I CORPORIS FAß R IC A LIBER J* 29
tinti ufquc ab utroqp latere, eo quo fcriptum eft modo, rurfus dcfccndcns,cuneiforme os exte^
- rius circumfcribit/ Iitterms uerò in capitis amplitudine os quoque cuneiforme cadem futura
¿ ¿ ì n’S tcrminatur, inibiq? ctiam huius oflìs circumfcriptio leuiori negotio, quàm cxtcrna lededeprex
t et*- hcnditur.fi modo quis accurate diche ¿am futurx progreflum cxpenderinnamhxcpafsimac
pluribusloas fodibuscp (cicoffcrt. Lineaenim primùm oflìocdpius Se cuneiformi comunis, Q uìI m
h ffi.ttytt. paritcrS^cxtcriùs,^ interiùsapparetrquemadmodum&iuturx etiamintcruallum,alinea jé *r* occut*
c ófip. oblique furfum adcauatemporum ufq?adantcriorcm congluunationum fquamxformium ***cuneiforme
. fedempcrtincns,etiam'interius5£‘ exterius ccmitur,&communceftoflìbus temporum Sé °^circurn^ ru
d 6p ! r cuneiformi, ac demum ucrx futurx fpecicm oftendit. Quod autem ab hac lede antrorlum ad ™
r ffi.abn coronalis extrema du ci tur,fquamoiàm rcfortconglutinationc,uerticis olii S i cunciformicom
munem. Intcruallum uerò à fu tura* coronalis extremis ad oflà cxtcrnos oculorum icdium an-
A4^ idn gulos conftitucntia proccdcns, ctiam fquamofx conglutinationis formam commoftrat,cftqj
frontisoflì SC cuneiformi communc. Prxfentis iuturx intcruallum dutftus'uccoglutinationi
Confrr, cr fqUamofc refpondens, exterius tanto ciatius, quàm in interiori caluarix iìipcrficic, appai ci,
bicfexu. quanto intcruallo cuneiforme os inflar fquamx attcnuatum, frontis Sé ucrticis oisibus coni-
mittitur. Atque idem ctiam in tempori olsium cum ucrticis conncxuaccidit.fquamoixcnini
corumoÌsm con glutinationcs,multò clatius in cxtcriori capitis fupcrfìcic,quàminteriori,ubi
1,4fi-** cerebru confiftit,afccndcrcuidctur.Cxtcnim futurxcunctformeos dreuferibentis interual
per d4d c. lum, quod per caua temporum deorlum fertur, in interna caluarix lede non confpicitur,fcd
\fi-9 cd-Qg. tantum in cauis temporum Sé coculorum fcdibus,in extemis lcilicetcarum icdium angulis»
Atque hoc futurx intcruallum communccft cuneiformi oflì,& oflibus cxtcrnos oculorum IL
?»4, 5Ji r- dium angulos occupantibus. ' Intcruallum autem eiusquam modo proicquimur futurx, •
iuxra poiicriorcm intimi dcncisicdcm prorepcns, exterius apparct, & in narium ctiam ampliò
aldine: cftq* cominune cuneiformi oflì, Sé fupcrioris maxillx utrorumcp laterum maximis ofl
fibus. lnteniallum uerò cius futurx in fupcriori narium amplitudini^ lede confpicuum,in
i 6 fi. rdi ' interna caluarix lede melius quàm in k cxtcrna,(pestanti occurrit:8£ communc cfl ipfioflì cu
fmijirMuM nettarmi, & ìlli ofsi quod cribri modo pcrforatumdicitur. Porrò interna caluarix lede,non
IL pofìtum.
taluni prxicntis futurx intcruallum illi o(si& cuneiformi communc obuium efl,ucrum etiam
i 6 f a * utrinqucadidintcruallum1aliud eiuidcm futurx intcruallum foie offerì,quod cuneiformiSÉ
•iddrxtr. U frontis oisi communc ccnfotur. atque id ctiam" in oculi ièdis radice liquidò cernitur,iuxta enii
tuf nentiorcmilliusrcgioncm. Adcò,utfìadarnuÌsimoculoruièdcs(qux tuyx01 Grxcisdicun-
n, tf i 9 tur)expenderis,‘ radiccm ipfarum,SÉ magnani externi earum lateris ad interiora poruonem,
s ,t . à cuneformioflèconftitui fpc<ftabis,fi modo in hominis fabrica huiufmodictiam duxeris ¿noi
9 'fi 9 ^ cnda, atque illis caperis, qux SÉlìadartis utam non magnopcrècon5ucunt,immcnfì tanica
Crcaroris admirabilem arguta iiiduftriam,&proculdubioàuctcribus Anatomes profeflo-
nbus fedulò ac fludiofe examinata fucrunt. Porrò hoc futurx intcruallum, quod & cu­
neiformi & frontis ofsi comune diccbam, magna pars altcrius futurx eft duarum, quas capiti
cumalqsolsibus Galcnuscommuncscflcrctulitrtuncfcilicct,quuniunius loco illamenume­
rar, qux cunei tarme os inibì circumfcribit, qua id occipitis oflì, tcmporuacua tids oflìbus
i,4/ì..ì& continuumcflcnarrauimus:°alteramuerò,poftquam cuncitarmcoscircumfcribentcmfutUx Odimi locut
*dg>Z Pf' ram ,tua orationc abloluit, à cauis temporum per mediani oculorum ièdcm ad nafì fummum, Op
iti i ft-9 f*
K, $, T,V leu fupcrciliorum medium pcrtingereait. quemadmodum etiam pcrtingit, illicincipicns ubi
'x/z.unde cunciformcos circumfcribensfutura, per caua temporum deorfom ucrfusintiu intimum dentem fiotuos,a vuu
cr ohm fu primumdefeendit. Atqiichxcluturaprimoipiiusintcruallo,frontis os a taperioris maxillx ztIJ<c °ßd**>
tuiUpucs. ° ^ ^ xtcrnurn oculi led is angulum conftituentcleiungit: dein magno intcruallo Cuneiform!
olii frontis olsi communis eflidtur, toto nimirum du<ftu,quo cuneiforme os frontis oisi in
oculorum ledibus <5e caluarix interna taperficie contiguum eile uifitur. V nde ctia id intcruab
lum in iuturx cuneiforme oscircumicribentis dimenfione,non autem in frontis oflls a exteris
maxi!lxoflibus lcparatione,habendumuenit. Vtifane lubiequcs taturxtrantaerfimperocu
Iorum tedem duvTtxinteruallum, frontis os a lecundo,tcrtio, quarto &C quinto maxillx tape^
rioris in altcro latere offibus dirimens, frontis ofli Sc illis maxillx oflibus communc cxiftit,to
ta nimirum lede, qua prxlcns futurainternum fedis oculi angulum, SCnafi tammum icu fu-
perciliorum medium occupat. \ crum de taperioris maxillx ofsibus taturis^nonoagemus
Capite,illic neceflario rurfus futurx huius iermonem inftituturi. nunc autem capitis oflaiepa-
ratim luntrccenienda,qiixenumcratishactcnusfuturis,o(flo circumfcnbuntur, fimulcapius
amplitudinemqua cerebrum conrinctur eflormxitia. Suntcnim duo uertids ofla,utrinque
Uidclicct unum; duo item infra,ad utranquenimirum aurem unum,qux temporum ofla hue
C 3 ufque
 A N DRE AE VE 3 ALII BR VX ELLE N SIS
ufdueuocaui.quintumfrontiseft os,ut fxpius,unicum, fcxtum occipitis ,fimiiiter
Ì r c u n X m c , unum quoque.ocbJn id os cenlebicur.quod Icdes «ftaut.qmbusduo
neruisnon abfimiles cerebri proceffus incumbunt, quosfcre olfacftus organa nui , .
Vntìtii of *Verricis oisibus in fupcrioriparte ea futura peculiare eft, qux i ceto tramite ccun t-
fiu?ncrrcum' tISlongitudinan ducta,hxc oiTaiinUlCtlli
inuiccm Ulininuiii
dirimit.In autviiv/x*
anteriori autrm c r p mZ?l‘e
futura, Si pofteriori a imitanti ab alijs difeemuntur. Infaioribus uero e < us ^
- juntur : quo fit, uerticis oflàquadrdaKrauiden,uMiquelibi
conglutinatiombus circumfrribuntur : quo u-, «............... -i—--- r u u ir -,nirn B>D ^
^ «,».
tur, temporumq? a u
fìmdia, prxterquamubiinftar fquamxattcnuantur,tcmporumq$o ,, F’^ C)G.
nuifsima flint,fed
nuiisima font,fed folida,ò£
folida,&neutiquam
neutiquam fiftulofa:quemadmodum
hitulola : quemadmodum rehquaipfon.m ,q a > A
temporalibus mufculis non obteguntur, fiftulofa caucrnofa^inter fuas fquamK /
tandem fere crafsitiem undique ea fede obtinentia. Dein qua frontis ofsi committuntur, te- fi.
nuiora quàm iuxta occipiti) os apparét. Si ucrò aliquibus donantur fimbus,aut fora mi us,
Tronitoß* Üla duodecimo Capite ipfis dedicando percurram. _ Tronasoscircumfcribitui cor na 1 fu ^ ^
etreUferipno. tura & ca qux oftauum Capitis OSolfaeftus organorum fedes coftituens terminata ma qux cujcniitur
à temporum cauo incipiens, ac per medium oculorumfcdium duda, ad fuperciliorum ufque ^ ° b>a.
concrrciTum fcrtur, acfrontis os àmaxillx fuperiorisofsibus frparat,incpfuturarum numao
ultimum locum fibi uendicauit. Frontis itaque os quodämodo orbiculare eft, miilibi tenuius erntn,,
quàm1ubi fupcriorcm oculorum frdis regionem conftituit,S£ ocìauo capitis offi comittitur. L,t.
Hic enim ueluti dutfbus tenuibus efformatur fquamis,in medio uacuis,& aere oppletis, d AdUtus
quemadmodum & ipfiuscconcauitas,quam inter fuas fquamas ad fupercilia nafiq? fummum e 6>7fiX
haberi audics. Vbi ctiam hoc os cauitatis ergo reliqua ipiìus fede, craftìfsimu eft,ac ueluti pro
tuberat.Verùmalteraillarum fquamaru,quxoculi frdemrcfpicit, exteriorq?cftjxuis uifitur.
quxautem interna capitis fpecftat amplitudinem,1inxqualibus quafì nubis forma tuberibus Tale ^
cxtubcrat,qux cerebri reuolutionibus mutuò correipondcnt. In temporibus,ubi temporales 6°fiendlt
mufculi confiftunt,id tenue ctiam eft, ac folidum,minimcq?cauernofum,sprxterqiiamubi 7 lib.lJfigu.
cum uerticis offe nubi iungitun Natura enim illicutrunqueos uerfus interiorapriuatim craf g 6fi -chi
fìuscffccir, ne forte nimiaofsium tenuitas caluariam ibidem plus xqiio infìrmam reddereu radercr.
Cxterùm frotis os in fronte paulo fupra fupercilia,&reliquam dein ipfrus federn, qux cxcar-
nis cft,nullam cauitatc oftendit notabilati,& multo craftìus ipiisiuscp quàm uerticis ofìa frn-
titur. Quà tarnen ìllud his committitur,1’&C fagittalis futura in coronalem incidit, frontis os 5fi.B.
rartjsm^ tcnuius infìrmiuscp eft,quàm inipfafronte, Hxc frdes qua didxiam futurxinuicem commit
cdluaricc tuntur, tdtius caluarix pars molliffima rariftìmaq; cenfetur» eft enim illa, qux in nuper natis
pars, infantibus adhuc membranca, ac recenti cafro firnilis tangentibus occurrit: 8£ qu£ in puerulis
quum manducant & rcipirat,moueri uifrtur. Porrò quoniam hxc frdes Arabibus Zeudech
nuncupatà, inter excarnes capitis partes tcnuifsima eft, & futurx nufquam laxius hxrcnt,me­
dici huiccautcria uulgò dida,ucl candefcenteauro, uel ferro, uel urente quopiam medicami
SC^ roaffedusra?on< fed Parum tutò intcrim)adhibet.Locus autem ifte in nobis,apice me-
Occìpiti of- di) digiti prompte coni)dtur, fi brachiate prindpium fuperciliorum medio nafiùc fummo,
fiarTfSp ^Ur accomi«odaumt,acmcdiumdigitumadcapitislucrticcmrcdàdeprefferit. 'Occipite
tío. os*utllr‘1 a fimili,&ciuiclem(utura;additaincntis, Si linea haec ¡ungente terminatur. Vnde Oren- M.

edam quinquequodammodo latenbus confiât, duobus quidem à a imitantis futur* cm- fa,b“r ^
quinto àOtee?au*al,1SdU0bU(r VUXabf “fdCmfutura:adld!'amentisfcpiuntur.ac demum IZ l« ,

Occipiti*os queetiam occipite os tota excarni fede, parem adipifdtur craflìtiem . '
uHcrWi. dicemk inmedio longé craftìfsimum apparet,1.Ilanimirnm r î! Ucrumade,usfed,sra^
mum' durxcercbri membranx finus, (ànouinem Si foiritnm v i e&lonC:>ftua duos maximos s éfik.
do continentes, ¡ungi,aliosep duos^finus encore te Ì ® “enarum arteriarumepmo- t rfri**
Vidctur enim Natura oftis Graffine huic finuumconcurfÎ" “f ' T cnarrat'°ne audics. tr,R‘
Ixfione extremum homini impenderet periculum tum ' p^PexiiTe, tum quod ex ipfrus
deftitutam, fubinde percutiendam, ac crebro in t 'c m Ü ! ^ ri?"0 £ CCÌpitiÌ fedcm ocuIls s
raret.Craftlft.mahxc oecpiti) oftis fedes, fimiliter a i q u e S T ^ S ^ ^ j r " " 1Ìgn° ^
, sedrtt*
te oftà,ubiexcarrua funtxonftareretul.mus. V e r ü b t e , W^ ‘“V
norem coll, regionem fibi ucndicantes mufculi partim ¡ 2 , 3 ° ^ fedes^uipofte 9PZ-^'
* mieruntur, SCa quo partim prind­
pium
 de h vh a n i corporis fa b r ic a liber l ft
pium ducunt, folida admodumqi denfa, fed pcrquam tenuis, ncque caucmulis donata,ccirii>
cur. Edautemhxcicdes,quam cerebellum implet. N eucròob iniignem iliam tenuiratemofi
yt6fi.dk fisrobori male confulcrctur,in huius fcdis,qua os tenue eft, m ed io/ oblongum & inftar
** linex exporrechim eminet tubcrculum, oflis robur inibì plunmum adaugens Porrò quia
Cm i***- ¿HtQ-naíHcaluarixamplitudinem uergit,duosquafi Gnus utrinqueuidclicctuniim cflor
mat, quos cerebellum infarcii. H oc tuberculum,qucmadmodum & tenuis ifb occipim oflis
t„'¿tobe pars,pcrtinct à radice excamis partis occipitrj oflis ad poftcriorem ufque regioncm foraminis
ddn. dorfalimcdullxparati.b Ab anteriori enim parte foraminis dorfale tranfmirtetismedullam
6 Cqua occipitis os maxime in anguftu cogitur,id ienfim ita craflèfcit, ut in fìgniterctià crafTum
I uideatur,qua cuneiformi oflicòmittirur. Hoc os in externa fede ad latera foraminis medullx
’ ’ dorialis gratia cxculpti/ duocxígitcapítula,quxprimxccruícísucrtebrxartículantur, quo- Occìpiti* op
rumcp benefico caput proprio motufleditur&extcnditur. H xc capitula in puerulis, appen ^ Sc*P'lu1^
diabus conftantrin (enioribus autem, u t& rcliqux appen dices,hxetiá latent. Prxterca puc-
rulisidostnbusextruiturpartibus,quxlincisrribus cartilagine oppletis dirimuntur. Atque
harum unaà fagittalis futurx termino ad foraminis dorfali medullx parati poderiorepertin-
git fedcm.alixdux à foraminis latcribus tran(ucriim,in luturx a referends additamela perti
nent. AdcòjUt admodu pucris in occipite duo habcantur occipitis ofla,S¿ unum in bafi capitis
cuneiformi olii comiflùm. Occ¿pítisosintusIxucminimcqjaípcrumcft,pcríndcaccxtcriiis
totaipíiusledcexcarni,ctiamIxueccmítur. Sede aúthuícfubiecta, ubi occipitis os non mi
nimam capitis bails portionem con (limit, id egregiealperum inxqualecp leofiert,ut commo
diusabipio ligamenta 5 C mulculi quidam pronafccrcntur, ÒC rurfus quidam alrj tutiusfir>
d ft4>*fi- miusqjillimfcrcrentur. J Temporum oda circumicribuntur lquamofisconolutinationibus T em p o re
t m o - ^ lururx «1“* * refm addiramentis, itemqp futurx cuneiforme os termínanos interuailo, f^ r c^ ]¡0
itu . + 'etr quod utrinque à tranluerfalinea.qux occipitisolPi & cuneiformicommun is eft,furfum per JCTttUO*
cifcrtbitur caua temporum ad fquamofas conglutinaciones oblique contendit. H xc oda non perperam
¥CJ v i tdc- ^lccrc,Ulir circularía, nifi extra circuii deferiptionem ea oflium pars prom ineret,qux a
h n n J c p referenti luturx próxima eft, capitiscp marni Harem educit procedimi,qui in utroque tern po- Aiami 11drii
pTOceJfm.
r n riim ode unus habetur, non folumadopportunam caputmouentium mufculorum, qui à pe
cto n so^c^clauiculisprincipiumducunt,infertionem protuberans,uerumutauditusorga
noapta hicconftirucretur ledes, magna cauitate indigens. Ac proindeedam temporum oda
c , , 4,f non lue modo màmiilan procedi! extuberant," fed etiam in internam capitis amplitudinem,
f in terra utampla uaCL,a? ^dcs 1,1 temporis ode conditucrctur,quaauditus organum tumfuoncr* ^ * * * “ ' .
46/i.out3 uo dilatando, turn edam fìmbus efficiendis,&: pcculianbus odiculsreponendis,opportu-
fiM.yZ. num locum adipt/ceretur. Cuiufmodi ucrò h xc dnt officila, fecundo ab hoc Capiteexe-
quar, nunctcmporísoífishifloríam abfoluturus: cuius iam un um recen fui pro cedimi, quia
uaccini uberis papillx forma Grxcis quidem ***«^ *f ,nobis autem mammillaris nuncupa>
tur. maior cmincft, quàm ut aptè teneris muliercularu papillisaffimilaripoffit. Deinde tem p
'' porisos^alio donaturproccflu, non procul à mamillarisprocedTusintcrno latereinidumdu
ccnte. Hie oblongus, tenuisep, ÒC perquàm foIiduseft,undectiamabacus imagine ilium
G rxci &o* vo«<Ah uocant,à ftyli ucrò feríptorq fpecie y^tcpalaAn & ac dein àaallicalca
ns imagine Q ui ctdíoíidus uideatur, quum tamen tenuis exiflat, d i admodum
proniincat,lcuicpoccalìoncabrun7patur,in caluis è terra elio isis raro occurrit. Ex hoc pro^
cdlu ados v rcfcrens,8¿ ad linguani mufculi porriguntur,quemadmodum ÒC ad inferió
rem maxillam, illi nimirum quorum beneficio ea dcorfum tra hi tur. Deinde v refcrcnsos
.. oblongomm to-cfiu'ncpoíT¡cul°ru m , autuahdi tcrctis^ ligamenuintcrucntu huiepro’
^ • «iruicomiturar-.Hi* alm.adhucmt^porisoircacccd.tprocciTusncuuquam.'ntìmusnu,
. c „ media oliis luaalis parte cfxormat:auod nrnvimoDanifrmii.lal.'.irl^n^ ____ » j ^ fa troce(Tu*

... • _ ^ ----------------- rapitulu inardculatur. ÒC hicauditorri

/ 4»sfi. r. meatus initium,quod impenfe craiTumeft, ueluti1futura quapiam exiguaobfcura®à rcliquo
temporis olle alicubi,S: potifTìmu anteriori infèrioncp lede difcernítur.Cartera ofiis amplitu-
o uertids fpc. tans os, ampia tenuis admodum, íed (olida &C cauernulis deftituta cernitur
cxtcr lUS Ixuis,intus uero inxqualiter extuberans,fccundu cerebri reuoludonu q u x in tedino*
rumgyriscomparàtureftigicm. Adbafimueròcapidsaiperum&rinfianiter inxaualeed
fL ¿ £ L ubl ProcciTus riw n-anfuerfam refpiat lineam, occipitis offi & cuneiformi còm
JL- r r Hac cn,m Parte mxqualiterextuberat, pumicis^ modo afperum occurrit, tranfuct*
° orammcpcruium, quo foporalis arterixnprxcipuam fobolem in caluariam ferriaudies*
C 4 C xte*
 VESALII BRVXELLENSIS
A N D R E AE VESA L n » “ * '^'1 ^ n & d i x i m U S .H o c ,
V- úmquibusfuturis’ cuneiformeoscírcumfcríbatur, upen ¿ rma Vctcrcsid
Cuneiform e “m?
fi S d S qJnfiU ____ .fl.nnA. etíam non ínuiria 3 nuut.pl ci loro
gm teTarium eft: undo etíam non injuria à‘ " ^ " P ^ 'perquàm folidum Haim g Jr*
os.
nuncupauere. Ad latera emm, Vr m temporum ca^i ,. ^ ß ^ fn u m uídetur, Se
eft. in medio autem, capitisgsbafi omnium caluarrx o s u i ^ orandia antra, tenui quo. _ 8/ c, d,
intus plcrunque uaeuum. in quauaciutatis le c tune . u 1 fonfpiciturantrum. Hate
piamolTcofcptointcrftincta.mcumsinfcnoncnarn c p ferencia a f f e fepiuntur,
undique oilts fquama obducuntur,aut(ut tc icam ° . praicipuaantrafingulisfo
nufquam pmiia.praMerquam in narium OTP ^ ^ ^ " ^ ^ ^ ^ p f it u d in e affumenti^quem
ramintbusilluc pertinent, inter fpirandum acre ^ ^ ¿ f o r m is o f lìs antra intus lati
fimul cum molli quadam medulla comp e •.„mirabilionartificio confida funr,& quo
tanna,ertraefto olle co uclim expendí diiigcn i ,q accuratius ucml'It 0bfcruanda,quòd
magis à dillcctionum perms ignoran tur. Dcrforatum & cerebri pituita tranfmítte.
Litro 9 de Galenus cernerán, hoc os cribri aut ípongiaemodo perforatum,«. te f
V fu pdrtium. refcrlpnini reliquie. Nequáquam enímeiuímodíforaminulís peruium eft,at continuum c-, io
C uneiform * lidum undiqs in^fupcrficie c51pidtur .8Cifquando eiufmodi antris non Í 7 Í !!*
o sffcm giec mo
do non effe p e r
à iubù.ruia & conformationc cali.autcalcis,aucalterius cuiufpiamolTIs d inert, quode., e u
utum. continua incruftatumobuolutumq? cft fquama, bC intus tanta paruis cauernulis tcnuifsimi
pumicis modo opplctur. Cuneiforme os ubi ita craíTum c internara caluarix ledern reipt
cit, finu quodam donatur, cui Natura'glandulamimpofui^defluxtim pituita? excipientem. 6 fi.M.
Ab boecn ini finu dcindc utrinq? leues meatus deducutur, pituita deferetes» Impofsíbíleením d fi-* kh.
cffcr, criara lì id os fpongix modo in fupcrficie perforatum donarcmus,íllís foramíníbus pí- 7 A.
tuitam ferri. At fariuseritmeatus aut fìnus pituitx gratia cxlatos, una cum capitis offiumfora
minibus duodccimoCapitcpcrfcqui,&de pituitx expurgationc in feptimo libro, qui cere­
bro dcdicabitur,dillèrerc:potifsimuquum lue nuda ofsium tradenda fìteognitio. Quinetia
proceftus cuneiformis oiIìs,quos in interna caluarix fede ad dicci finus latera oftedít, tunc de-
mura melius intelligcntur,ubi ilium finumoíTiscp foramina pertratftabimus. Verùm prxtcr
4 »5fi- P,P,
T* roceflu i d' filos procedas, cuneiforme os in externa fede ad caluarix bafiirf alios quatuor exigít, utrinqj
Cr dein nu
lis f t miles.
binos,& ucfpcrtilionumalarummodo prominentes,undeetiam n fe i>yo¡<A&s nuncupatur.In mcrii,h
d oar urn alani medio finus cauitascp confpicitur,a qua' ualidus enafeitur mu (cuius, qui in ore
delitefccns, maxillam inferiorem iurfum trahit. Atque huius mufculi exortus gratia hi procef- filorunt 6 mfeu.
uh
lus cxtuberantjcùm ut is aptum ex illis ducerci principium, turn edam ut príncípíum ab íllís li.
tutò cuftodírctur. ^Octauum capitis os ín frontis ollìs bafi contentimi,futura illa círcumícrí
Ocldinm cd* bitur,quxíd à frontis offe & cuneiformi terminai ,& h illa etíam quam in humílíori narium g Sfig.A,
pu ts os. lepri lede dutfhi hoc os à maxillx fuperioris offibus dirimcreantea diximus. Prxfcns os prx- B,A in6fi-
ficcundm «
tcr narium feptum ab ¿pío cducìum,olfa(ftus organorum fedes conftítuíb&Tmultís foramina a r.
lisodorum gratia peruium eft: at tenue interim fubftantíaq? folidum fe fpetfantibus oftert. b i fi.ci-f-
Dem m caluarix amplitudinem oblongum educitkproceíTum, fepd ritu fedes ¿nterdíuíden- f nfi-lib.7
tcm,quibus olfactus organa reponuntur. Qiiinetiam proceftìii illi durx cerebri membranx CD,E.
pars pertinaci ísime connafeitur, quxdextra cerebri partem à finíftra ínterdíuidít. Adhunc k 6 figur.t,
l i iji.lé.
cm?s7ort¿ - -T' ^aplt{S^ ^ j CluaccrcbrumcontineturefFormantia.quibusali 7 .H.
Ä ^ r r° r al,Un°S Puwilir^diicienduni, quod in cerebro repo.
O, 7,„ e,US ,lbn tìncm. '"ter offa medicina: Candì datis nonde
cdluur ce ’net
Ku. fùperf-.. S r o c c K
dbun. < Can,bus & ^ ra^ qU^ “ hom>»«PRrens.
in hominibus duram ccrcbrimcmbramn^fir atUn1j ^ tcnucoslntt’rucni’r,mubiduniaxat
7 .0 , 0.
leuum alia nulla fiat mcntio, diuinandum Ä n ^ f l k a S r o S ? “ ' * f udGale'
uero anteipfum aliquis (ut Marinum fcciiTc oninor'ì ir proce”usablPiointelligamr:an
m bob,« L . qoorii c i M n & m *
■'lieta [olumpa-bmaone.ncquKquam S t a r cuius affi difTn ? ™ obrmjaumt:a,:Pri>'
ii nunilTent.abipfoin Anatomestradatione ani,(Ti a!n,d'ITcctlonum pmti quoin's pació
r° uoluerit ; id quod & de fummo humero feu firn m U‘^eret“r J °®s '^UIS menoonem fa-
'e:tcrtíumquoddamos,nonnullorumHinnr> ^Cn0n ,aPu íc Proccfiu accidiile(quum
lam Siiummum humerum" inS m „ 7 ° mm ° CCafionc ’ P * » » clauicu
I« integri
dit) m fequentibus liquidò demonftrabitur, f i . Q J 4’-
SÌ
 DE HVMANI CO R P O R IS F ABR ICA L I B E R U &
D E O S S E 1 V G A L I , E T O S S I B V S *Q V ^ f E
rupi prcrruptce aßimilantur » Caput V i f ,

H u i c Capiti nulla prxfigiturfiguratociiugalc os inpnccedctis Capitis tcrtia et punta

figiris V CT X notatumfuerit.quemadmodum CT ipfiusfiitura in tcrtia quidem Z , in quin'
ta autem Y indicai atur . Offa uerò pi ec rupi pr ¿cruptee aßimilantur , feti qua? lapidea uo ca'
mas, ctiam quintapracedentis Capitisfigura ofienduntur¿tota nimirumfedePqu^ Q> C , A l ?
iV /P m, m, m ?m ß CT huiufmodi in caluarice b a ß dite repofiti characleres occurrut.
n t e r rcliqua corporis oda,quxdam proprfjs circufcriptionibustcr- Qufuplxm o f
minisq? deftituta,non (ecus quàm fi pcculiaria edènt oda,dilfectionfi pro- fiu.'nfexLius pe
fedoribus defeributur,in ollìumqj nummi cum exterisreferutur. Huius rinde de f i un
circunferí
generis cft os iugalc Latinis, G rxcis uerò fryoux oh hoc nuncupatum, berrntur nomi
quòd utraq; olia(flint cnimutrinq? lingula) boum equorunfuc iugis ab
Anatomes peritis adimilcntur.Coitat auto os iugale, aut potius caluarix O ssu te.
ÜIcdcshoc nomincdicìa,cxduoruodìumprocedibus inuiccm obliqua fu
a i.fpg-6 turacoeuntibus/ ac pofterior quidem cius pars temporisodis procelTuseft, anteriorautem
cjp.X. parSjillius odis proccllus ccnfètur, quod uniucrilim oculi fedis externum angulii cfforinans,
b *,JJig6 maxillae iupcrioris ollium primum numcrabitur. Adeò fané,ut os iugalc proprfis dedituatur
espita V.
C jji.ó cj. tcrminis,aliudq; nihil fir,quàm duorü proceduti mutuò futura: beneficio comi (forum regio«.
Z. Caeterìim os iugalc medulla: expers cft,lòlidti,durum,S i lapidis modo ad patiendii pcrtinax. IugdLs ofsii
Huiuimodi nanqt cftòrmari decuit,quòd temporali muiculo operimeti ritu fucrat proponen ufas.
d 4. mix-
J'culonmU dum. Hoccnim os forisgibbum, intuscauum, illi mutculo iàgaciifimeopponitur. Quamuis Qui ÌVdturd
buLx prima interim Natura hoc propugnáculo minime coccnta, temporalem in capitis oflibus magna ex
tcp ordUo. mu*
V ,dein r. parte occultami, finum ofsibus iniculpcns inulculo rccipicdo apprimè idoncum, SClume un feulis prqffe*
pojl*. xrrti .
dique uicinirum partium tubenbus promontorrjsq? circumièpicntem. Acque id mcritifhmò
Natura molitur, quandoquidem tempora muiculimalèaffoili, conuuliìones,fcbrcs,ioporcs,
amentias infèrunt, quia ncruorum principio proximéaccedunt, íolum os eos à cerebro
efig.dntet ¿pfiusqj membranis dirimit. Adde quinos ncruorum cerebri furculos (praeter tresením alfis
CA.U.4 poyi notos Anatomicís,duos adinucni)fmgiihs muículis implantari:ob idep non iniuria diuú Hip
U Q jfy b,
c,d. pocratem pronuncíau¿ÍIé,plagas prxcipuas ac ftuporcm inducentes3eílé temporales. Sed ho JS4un fo rium
rum mufculorum prxdantiam in fecundo libro cum rclíquís ad unum omnibus abundé pro- mufculumà. iu
íequemur. ubi etíam docebítur, iugalc os in hoc prxcipuèformatum, ut ab ipío madeter fiue gali offe priiu
f Hreins maníoríus mufculus opportuneprincipium ducat. ' Cxtcrùmuetcribus A<&«</?* odauoca- dpiufumere.
fi.6 cjp.bu Offa precru*
fi fiat ob- bantur,qux pctram òC cftractam rupem non duritia modò,uerum ctiam imaginereferut.Hu- ptcc rupifimi*
uu. iufinodi autem ell: inferior capitis pars, qua dorfalis medulla è caluaria dclabitur,ac ubi màmil lid*
lares Se ftylum rcfcrctes temporu ofliu proceiTus exoriutur. Eius cnim regionis oda omnium
uniuerfì corporis duridima&folididimacxiftunt, atq?reucra comodi mufculorum cxortus
ac in lcrtionis gratia,prxruptx afpcrxqj rupi quàm fimilima. V nde ctiam hanc partem meritò
ita nominandàarbitror, nullumqj in corpore os propria finiti circumfcriptionepctrofum la-
pideum ucà uctcribus fuiíIcappellatürcor.Qiianquam rurfus non ignorem plurimos,dunta
xat temporum offa hoc nomine indicauiiTc,n5 quidem adhuc uniucrià,ucrLim illam ipforum
portionc,qux dieftos ante proccilus educit. Per me igitur,ita temporu oda nominare liccbit:
modo nemine latcat, dic'ta nobis caluarix bafìs regione Anatom ías crcbcrrimè petroium os
nuncupari,Si: dein interdu oda qupdà ab ipfis comcmorari,ac fi propria donarctur circufcri-
ptioncrquu tarnen nihil aliud ucrè ccíenda ueníát, quàm duoru oditi mutuò coéuntiu (utiam
Tres figu­ diximus)fìnes,5<: aliquando unius alicuius odìs unafcdes,uticuenidèaudies insodibus qu^' ia
riCip.Z<f.
cri odìs Iatcnbus coarctantur,ac triplici nomine pro fedium ratione donantur.
, . D E O S S IC V L IS ^ T V D I T V S O R G A
niconflruclioncmingrcdicntiùus. Caput V i l i \

OCT A
 A N D R E AE V’ E S A L I ! BRVXELLENSIS
34
OCT A V I C A P IT IS F I Ü V F -A E ( Q_V 4 E
dò prarceflìt) acciufdcm characlerumIndex.
P R M E C E D E N S forniràauditusorganioßiculaexprim it.precipuacm ntil
liusfogurce effigie s, portionem ex dextri temporis offe execlam abruptamue commonforait, quee
dein p er media difetta, duas qtue in eins oßis cauitate reponutur,membrana:,ma cum oßiculis
ob oculos ponti : uti cbaraSlerum index hunc iti modurn explicabit.
Foraminisportio , quodab aure introrfum admembranam B notandampertinet *
E M embrana tranfuerfim /¿ramini obduäa,quod ab aure in cauitatem firtur,in temporis oße au
ditus organi nomine exculptam.
G R'num audtius organioßiculum,malleolo aßimilatum.
& Quintineruorum cerebriparisneruus. 0
E Quiritiparis neruorum cereb ri ramili, p er catcumßram en ad mußeuhm temporalem p otiß is
intim d igcfh is.
F Quinti paris neruorum cerebriram us?perforam en procedens, quo uena audtius organumpe^
tens exciptiur,
G S eries quinti paris nerui ad planam Iccuemf concauitatis eiusfedern,bic audtius organi occa>
ß o n e arlatam .
B ì Sedes or biadar ein circulum reforens, cuius anteriori fed i alter um audtius organi oßiculum
B* commtittiur,quod incudini molari denti comparatur,<fy I bicinffgnitur.
K , K C auernuU*indicantur,quibus cautias audtius organo parata,intusfca tet.
E M a lici ab omnibus conterminis partibus liberi anterior focies.
B l M a llei ab omnibus partibusfìm iliter liberi p ofterio rfo cies.
M Incudis,feu molaris dentis ab omnibus partibus liberi anterior focies.
O Incudis feu molaris dentis ab omnibus partibus lib erip ofteriorfocies.
B Incudis a c mallei ita ut in aure committunturßmulnexorum anterior focies.
Incudis a c mallei und iutiólorum ,polieriorfocies.

odo' qiriderà haud inftituimus organi auditus conftrußionem omni

paratali indùftria commemorare, quumhaec una cumreliquorumfern
iuummftrurnentis (¿primo libro enarranda relmquatur+mhilo minus ta.
mcn duo oistalla, quann odìs temporis cauitate auditus organi nomine
excuIpta rcponutur.hi copportune delcribctur,ne forte qukquam oiTcu
m humani corpons fabrica hoc libro ofeitanter prxterqileuideamur.
Cdm'tas aulì* ■ c e d i ™ n, '?A ICrUm,neu
cognouiifc fatis hinccollioar.ir r i l<f antCtum
ÌUummquencl
4uenquamahumha[‘coilicula
^ m alium hxc oilìcula
tus orgdno pd.
iccoIIigatur,quod nufquamhorummi>nNrkiV.r-.vl^,v __ . ...
ditusorganiconflnuftionirecenlcbo amolam^r, 0™m ™cn,c' ° incident.Quandoigiturau
rdtx, tjfìrtd*
t/LTtd in ipfim ptam aud.es, a ux tortuofó foram Ì ° P ^ ? uitatem temP ° ™ infeul
pcrtinentid. ampliori minus« tortuofo inexteriii in^cerc^rifede pertinct:&aliolongè
cauicatealia duo deducuntur forarmria C^ ltlS ucri^s ^urem exporrigitur ♦Dcindeab hac
hoc quoqp nomineappellari poilet♦uerum0™1^^ C^ cum nuncupabitur, alterum uerò
l uenac ad auditus oraanienutritionem^H A ter]P^ ^coanfracduofum anguftumq? i n f e e p
ramina fuis charactcribus notis« duodecimo ^iamJ l ra:bet*Al:cluell^ c quidem15fo. 14. librit*
Quinti pdris
b dìàib,
rummcminimus,quantuadoilìculorumhiftnr- ? ltC^ lCÌn rtUr*nUnCautem tantumipfo- ßgur. aci%
neruorum dd
dud'tus OTgd' 3niplùiidi,iciiiquaccrcbrume5(iiiewrnfp ei^ is,aunl'tljli1S^ll^ CT e'lll^ oramclll'la<luecaP‘,l's
nlunjcrics. fubintrat,ac pneter ' ramosper anouftiora ilia rem i A, Cere^rineruor|Jm alter" neruus cV .
fui portionecauitatem temporisoffi incilàm m em bri Orami'iaa^ lP^°d|gcfi0s,cinfigniori dc E,R G M 1*
.
(am,at quibufdam tantum (èdibus^uaQeaneru^nort^11^ 111!0 ^0 G^^n,t:non dui^em uniuer^ 2fi.cd.il 1*
quot eius cauitatis regiombus obdudas Vcrum interr 1° ^ UfCS ^lu^ eretur membranas,ali- j, a,b,Ct*’
Oßiculum in*
£e aheubi piantai,cubi rarioris fponoi* pu S J fUaS Cau',tatls ^des, quse uaric funt,
a
cud: compdTd* uà, odcocirculoparumperextuberantelèpta Adh ° °rat:a‘* unaeftorbicularis8Cpia
turn. extenorema^aur, proximalidem/ P ^ ^ o o b d u fd
p ocefflb ^ cmr.bushuko(7-oclrcu| ° g « u>-,quodiduobus tenuibusacutis^ I,N,0»
fpiffius cniTiusq; incudis inftar effedlum Hoc alr - bll‘tur/uPenus, ubi crura iplìus coeunt,

‘o^o.quam mprxfenua.ut ab alujuo qui id nun

quam
 de h v m a n i c o r p o r i s fa e r i c a l ib er u
arrtuidcric, intclligac, dcfcriberc polTèm. N ihil cnim aliud quo dilucidiùs cognofcatur,icr
** orl^aJhuc adriccr^poiTum, lìquide ìllius S i forma S i lìtus uix manifèftius cxplicari queanr.
Ouippe,utidiccbam,addrculi in temporis odìs cauitatc,cftracto iam olle, eofpicuicxtcmu la
hoc ollìculu reponitur, S i bina quibus fìrmatur crura exigir, quorum extcrius ac auri uici-
nius,cftbrcuia S i crallìus,latiusq?,acin acuta delìnitapicem.Altcru crus quad intcnìis con­
fi Hit,& membranx orbicularem ìllam cauitatis ledem fuccingcnti magis, quàm extcrius crus,
innafdtur, longius nonihil& tcnuius uifìtur, ipiìuscp extremum quali in unculum cciTat,quo
membranx cauitati teporis ollis obnatx implicatur, firmiusq, innectitur. Ollìculi huius pars
extra membrana promincns, fupcrius parrim plana,partim rotunda cemiturrqueinadmodu
minorcs incudes effingifolent, quoru ampliorpars plana cftralrcra,qux ucluti in mucronem
delìnitjinflar conirotùda.Grandiorcs enim incudes penitus plani depredi uc& quadranguli
fìunuCxtcrùm lì hoc officulu,quia tanta binis donatur cruribus,incudi allìmilarc minus pia-
cucrit, mhil profetò obfticcrit ‘ molaridcntiduabus tantum radicibus ornato,id confcrrc.
h fi..Cd. I l
K tde pro Altcrum olficulum auditus organi fabric«! ingrcdiens,à iam comemorato plurimu uariat, Ojitajg *¿1
porut dcri' Salteri membranx innafdtur. Foramen cnim concauitatisfeu antri in temporis ode;incili,
tern.
quod aurem fpcchr,ca parte qua cauitatis amplitudini uicinu cft,kmembranula tcnuillìma SC
i C, IoM.
k B. p-orfus pellucida in cum modum obtcgirur,quo uas luo inferiori fundo obtcgi obturan uc di
emus. HuicmembranuLr tranfucrlìm aliud oflìculu innafeitur, itacp illiintus tranfuerlìm in-
i'crnitur,qucmadmodu in tympanis fìdem unam atq? altei am cralìiorcm membranx ob tendi
conlpicimus. Ve ucròoflìculu ualidius firmarctur,oblongft tenuemep exioit proccflìim,quo
membranx fècundu ipfìus Iadtudinem innafeitur.HuncprocciTum licer« ' fa^orisolìisparti Secundi
fig u ri ed. comparare,quxab iplìus proccfsibus, quos rotatortrs uocamus,ad inferioraufcp femoris ca- culi udfimorii
fo. pta pcrtin«. imo fi hxc inferiora capita à rcliquo femore refeCta fìnxcris,uniucrfumofIìculu « cip*r#to.
tene fèmori opportune alsimilabitur. Quemadmoduniim femur mxta iplìus ccruiccm duos
atifeit procelÌus,lie ctià ofsiculu hoc cade lède pro cclTulos aliquot libi ucndicat, quorfi bene-
lido membranx lux firmius innafcitur.Dcin,utfcmoris oflis ccruix obliqueucrius corporis
iireriora ad coxcndicis offis iìnum ucrgit,atq* in caput ad amuilìm rotundum cefiatrita etiam
p ix lens olTìculum,à membrana introrfum abfccdit, in rotundu caput defines, quodlxuemi
nmecpafperum eli, S i fuperioriparti altcrius olficuli, quod molari denti,aut incudialsimila-
P. CL uiaius,ita tcnuillìmarum membranarum intcrucntuncommittitur,aciìmalIcusincudilaxèalIi
aavtiir.non fecus,quàm fiolììculumpoliremoenarrato malleoli prxftarct munus : altcrum
uciò incudis uicem gererct, lèd pro malici mole nimis quàm parui. Num autem olTìcula incu- „
disSC malleoli offìdo ita fungantur, quemadmodum fane formam referut,S i lcuilfimo alfìatu g*m osculo,
lcctndum oiTìculumcum membrana cui innafeitur inter dillècandil mouctur, primo ofsiculo lumuJui'
intirimquodammodoquicfccntc,àmehaiidquaquamailcrtumuclim,quandoquidcauditus
ratonem non làtis ex fententia pcrcipià.Non quod mihi animo exciderit,commune illud me-
dic«rum ad partium tcmpcricm afylum S i aèris gyri, quos ex huius percullu in aurem fèrri,SC
quandam membranam ferire,uulgò nobis e lapillorum in aquam iactuperfuademus,interim
orgmi huius coibmaionisprorfusignari.Longècnim diuiniorarerum Opifèx callidilsimo
artiicio hìcmachinatur, quorum fabricam fatisdiluddè in fcholis quidem comon(irò,ufurti
autem S i operandi rationem non magisquàm pculiiplìus alTequor. Veruni quia de auditus
organo poftea prolixiuspcrtra(ftabitur, hìc lat fuirofsicula reccnluillc : qux lì hoc lèrmone
nonaiTècutus fueris, ui tuli,aut agni, aut altcrius animaliscapitein menfam polito, temporum
os nunchoc nunc ilio modo diuidcs,horum olìium conftrudioncm animaduerfurus. Quan
quam multò làuus cft hxc in crudo capite, quàm in cocto cxaminarc, S i in hominepotius*
quàm aiio quouis animali. Non cnim illaadminiltrationc,tam fpectatu iucundilsimam ofsicu
lorumconftructioncm adinucnics, quàm omnium fere mulìcorum inltrumcntorum fàbricx
ratiorem ex auditus organicompagcdclumptam perindeadmiraberis :ac uclhoc in primis
nomncauditus organi harmoniamlumma uoluptatc intucri lolitus cft, non modo mulìco-
rum abiolutillimus, ucrum S i noltrx xtaus philofophorum cximium dccus M A R C V S M drem An
A N T O N ’ I V S G e n v a , primarius,uariacpdifciplinarucruditionccxcultilsimusapud ten G muu {y
Paauinos philoiophix profcflòr, cui rcrum naturalium ftudiofì tantum debebunt, quantum
frig is ex hoc meo conatu ìplìs acccdct, quippc qui ad hunc inehoandum primus autor, ac opens et in
ifdulus monitor haud minus extitir, quàmrarum u;rtutis exemplar W O L p h a n g v s cho*nd:~r*h
h e r w o R T, patricius Auguftanus^ob incrcdibilcm erga litcras carumcp cultores amo- aut.*
rem, immortali tate dignifsimus,ac mihi dumuiuamumcecolcndus,quòd ad huius opcris J
ablblutioncm,quantum in ipfo fuit,nihil fcccritrcliqui,
t> E
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
£>n DVOT) E C I MS U P E R I O R I S M/ L X I
he oßibus,in Quorum clafjem naß o fia etiam referuntur* aput

P R I M A N O N I C A P I T I S F l G . V R A *

PRIMAE NONI CAPITIS FIGVRAE, EIVSDEMQ.VE

chara&crum Index.
H F C fig u ra anteriorem caluarice fi dem exprim it , m axilla:fiip erio ris ojfit , qmm
datum cfi accuratißitnc,often fu ra.H um an a: autem caluarice caninamfiubiecimus,ut G aleri fit
p erio ris m axilhe oßium deficriptio? leu iori negotio d cpuouis intelligatur *F r ceterea,ut o cilos
rum Jed es,a c in ijs apparentes fiiturce ofifafi,q u oad fieri licet,fp ed laren tu r¿hominis caluanam
occip itio im iti, CTa n terio rifid efu p er caninam erig i oportuit «'Prcefentis autem fig u ra : d a s
rad i er urn indicem ita digeram , ut maiuficuli G rcecorum , m axilhefiip erio ris oßibus (qu af i x
utrinq; eriint)prim iim adhibeantur: reliqu is autem oß ibu s erfiuturis, u tfiorsfirtîn m es aicorn
m odentur. C arter im p rio res aliquot ch aracleres ofiendendisfiram inib. capitis iuuabunt, p a s
r e etiarn illi a d C apu t bis dicandü opportune refieruabuntur. Sunt a u teilli cA T ,B , ufiqùe ¿d F
1 1 Fron tis o s . I etiarn ponitur in oculorumfie dibus¿earnfio n tis oß is partem notans? qucefupçrio'
rem oculorumfedirm i regionem conjlituit «.
K J f e r tiers osfim dlrum . A S in iß ri tem poris os.
A 1 M a m m illa re procefiusfin i f ie r ,iuxta quem procefiu s fiylurn refiren s etiarn occurriu
M Cuneiform e os,infin i[ ln tem poris cauo er in d ex tri o culif i d e M infignitur. In fin i F r i autem
oculi jed e G er H ?eponuntur, idc m os indicantia : quanquam illi ch araéleres buiusfikdisfiora
minibus ofiendendis pecu liar iterfu bferm an t.< M d ha:c , N quotp reponitur adintim unfirüfirt
lat er is denteili, notans cuneif i r mis oß is particu lam , er deinfuturum id os d fu p eriorirrax illa
b a c in fe d e diiiidentem .
r T H o c os,nobis p r inumi m axilhe fiip erio ris nurnerabitur.a c T inoculife d e pofitu,buÌuis o ß u p a r
tem n otât,in oculife d e c o n c ia ia . Circurnficribitur nero id o s prcefentis f i e r c e a , b , Q^Aer
1 , quos ch aracleres fu is locis fienfim ex p lica b o *
^ Ì A tanta a p p ar et,fiip erio ris maxillœfiecundü os indicans,quod term in an t
lß nif l 7fi ocujffe d e
r .fi ^ ltCKisproxim o a c uelut orbiculatim ambiente,er quodarnodo etici X , JA , c*
y 1f i lc eu life de 0 tantum occu rrit, tertium m axilhefiip erio ris os indicans, qu oi

AA
 d e HVMANI CORPORIS FAßRICA LIBER I* 37
QuJTtummaxillafupcrioris os. A in oculiJedepofitum huius oßisp.rrtem notat, quainferii IO '

^ ^ rem oculiJe dis regionem magna ex parte cottituit.D ein eodem etiam A indieatur perineipium
feraminis,quod ingenis B infignitur. V erùmidos circu m ferib itu rb ,g ,e,Y ,A C ,c,d,b,D ,a,
JS/^in prima hacfigurapofitis,<crinfiiper e, u, t,<&* y in fequenti figuraponendis.
g Quintum maxillafupcrioris os. JYnum H dex tri latcris os, alt er um Hfinifiri latcris os infinus
a tg u o d e ? in atys ebaratteribtts obferuatum uides.
il In alterafieüdaue buius capitisfigura fl f i offerì fextum fupcrioris maxilla os indieaturum.
quo etiam cbara ¿¡erefe x ti oßis coniux notabitur,ipfum uidelicet alt er ins laterisfextum os.
O A Tariumfiptutn, quod o ll aui capitis oßis cribri modo perforati proceffets put atur. ^d tq u e
bis iam explicatis cbaralier ibus,offà p r a fin ti figura oc curr ernia infigniuimus.
P Sutura duos oßium proceffets committens , quibus iugale os efformatur .
C fa d S fu tu ra notatur, cuneiforme os aprimo maxillafiperioris offe dir imens,a c bic in
oculifede confiicua,in dextriß oculifide ad ebarallerem C f c lariusfe re,quam infinittri,ap
parens. In tertia uer Sfigura, cr quarta, quaf i x to C apiti praponuntur , bacfutura in cauis
temporum d infignitur.
R t S , R , JY , AC, Y , er 'Z j Suturafeontis os a maxillafuperiori er cuneifermi diuidens.
R cnimad S fu tu ra pars nota tur , frontis oßi & primo maxilla oßi communis, qua in cauis
temporum in tertia figura fe x ti Capitis confidicitur, inibi a b ad proximumipfi b pertincns.
H i c ueró ab S ad R fu tu ra buius interna Hum notatur, feontis oßi CTcuneiformi commune.
R ad J Y interuallum metitur, tertio maxilla oßi er feontis oßi còmune.^Yb JY ¿id AC
interuallumprafintis fu tu ra infignitur, comunefeontis oßi er fecundo maxilla oßi. Inter AC
er Y buius futura interuallum confifiit, quarto maxilla oßi ac feontis oßi commune fb Y
ueró ad Z , futura illiusfignificatur interuallum,comunefeontis o ß i,& quinto maxilla oßi.
a A i axilla Jedes afpera tnaqualisß, qua primum maxilla os quarto committitur. JYenimab et
ad b futura indieatur,duobus illis oßibus communis,ubi bac in anteriori calitaria fede eß cony
fp ic u a . Vars aut cm ipfius qua in temporis cauo latitat,ex quart afigurafexto Capiti prapoy
fita ,fu b charatterc f in temporis cauo pofito per opportune petes .
b y4sb ad A f f i tur a primü os d quarto diuidentis pars indicatur, qua in oculifide e ll cofpicua*
H a c in prafintis fig u ra fin illra oculifid e chara ll crib, pauciorib.occupata,efi manifcfiiòr.
c *-Yb JY ddefutura notatur,fecundo oßi et tertio communis. QjticquidautemJurfum iuxta C
CTA ad AC ufp ducitur,fecundii os d quarto dirimit.
d d feruit deferibendo tertio maxilla oßi. R enim ad IYfuperiorceins oßisfedern dcfcribit,JY
ad c anteriorem, R ad dpoßeriorem,qua cuneiformi committitur oßi. c iterò ad d eins oßis iny
firiorem partem circumferibit,quarto maxilla oßi contiguam.
e e ad Y ftturam nota t,quarto maxilla oßi er quinto communem.
f i f ad YLj ut urani infinuat, quinto unius latcris oßi er quinto alteritis lateris oßi communem.
g In narium amplitudine g ponitur,futuramindicans,qua feptum nariurn d quartis maxilla fu*
pe rior is oßibus difiungitur •
b Sutura, aut bar monti potius, q u a rtis maxillafupcrioris oßibtts communis, cuius beneficio ilia
inuicem in mußacis regione dirimuntur.
i *~yfdfuperiorem foraminis B notatiJedem,i ponitur,indicaturum quarti oßisJuturam,qua ela
tius qudm idferamen confitta,ipfiß quarto oßi duntaxatpeculiaris efi.
H om inis caluaria, cuius modo indicemprojequor,figura, nullo praterea infignitur ebay
rattere,neß aliud in illa enarrandumfuperefi. Subfequentes it aß nota canis caluaria bunc in
modum propria ccnfcbuntur.
A (Sutura d malis fürfum ad medium ambitus oculi,in inferiori regionefedis oculorum afeendens, .
u fß a d l.
l.m l ufiß admfuturam notat, adfupercilia ufque iuxta internü oculifedis angulum cofcendentem .
n S utura ab ilia qua extemum naß oßium latus circumfiribit, inter caninum dentem et inciforiü
ipfiproximii delata. L icuiffet baue caluariapluribtts ebaratterib.occupare,nifiexifiimajfim
hominis maxillam L e tto r i inprafintia fatis negotij exbibituram.
D SECVN
 33 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS

S ECVNDA NONI CAPITIS FIGVRA-

SECVNDAE FIGVRAE E I V S D E M Q_V E C H A R A»

derum Index*
J> jR A E S E N S figu ra , caluarice baßm in hoc exprimit? utpalatum mdxillcefyfits
perioris ofja in p riori figu ra comm onßrarct * Eduic autem permulti adfunt charadleres ? (put
capitis oßibus futuri* cp enarrandisfiuperius adiuucrunt *ac proinde quidillis indie etur? e x jc'
xto C apite pet as licet * Quamuis interim hie eos annotare opercepreciumßt?quibus a dpr opoz
fitam enarrationem indigemus*
L H ie modica ofiis fion tisp ortio in confifedlum uenit*
O O P P Cuneiforme os*
QJT H o c os prior quoq? figura T notatum habet ? efifprim um maxillcefuperioris os *
S A H o c os p rior figu ra etiam A indicai?eficp quartum maxillce os*
JA 2C CaluariceJed es?quam os iugale ^A hatomesperitis uocari?iam anted didlutn eß*
Y Sutura? (puce duos p ro ceffüs os iugale efform antes committit *
d H ie latitatfutura?primum maxillcefuperioris os d cuneiformi dificernenst deinde et futures pri
mum d piarto dirimenti* parsati tem poris cauo confficua*
e Sutura piarto maxillce oßi& cuneiformi communis*
f i Suturce prrimum maxillce os d piartofiepar antisp a rson anteriori maxillce regione appare's? ac
priori figu ra ab a ad b indicata*
g Suturafrontis oßi esp rim o maxillce oß i communis? pianifiuperiori figu ra jR. infigniuimus *
il Sextum maxillcefuperioris os*
q ^Ab e uerfus qfutura fex to maxillce oßi er cuneiformi communis indicatur*
^ Septum narium? CTfed es qua id d cuneiformi offe dirimitur*
* ta l t ad u tranfuerfia notaturfutura?fiextum os maxillce d quarto dirimens*
x cH b x a d t futura indicatur?duofexta maxillcefuperioris offa ab inuicem fieiungens ? O* du°y
bus illis oßibus communis*
y Sutura notatur r eéld p er palatum duäa? er quartis maxillce oßibus communis *
Z Priuatim indieatur foramen in anteriori palati f e d e pofierioriq? dentium tncifioriorum r e '
gio n e apparens ? ad cuius latus int er dum obficura occurritfutura ? tranfiuerßm alipioufique in
a* quarto fuperioris maxillce offe p r or opens? er cc infignita *
SVPE"
 DE hvmani corporis fabrica libfr r. 59
I
V P E R O R maxilla non unico quidem, fed pluribus efformatur ofsi- Lur maxilla
bus,atque id poriflimum, ut ad paticndQ fiat pertinacior,ne icilicet darim planimi con -
urraeius partícula laborante, uniuerià infedctur,icdquò malum una cum Jtet efi ozs, Qy
ode (ut in capiris ofsium dructura dictum ed) defìnat. Deinde quum n 5 telai.
ys cairn oc Le,
omnes eius partes xquè (olidas, (pifias ac duras fieri oportucrit,illà quocp
ex pluribus condirui odibus fuitncccdè. Atquc hxc prxcipuè duris,icd
admodum leuibus componi tur odìbus.nam narium foramina adeò am­
pia patentiacp (imt,ut tantx moli maxillx infignis acccdat leuitas. Dein alq in oilìbus finus,ac
in tus ladrantes cauernx,quas a d opplet,adeò amplxcauxcp exidut, ut maxilla fuperior u trin­
que ad latera narium cauitatis, limile quid nanrifcaturcum ccrcis imaginibus,quas in uarias
formas fundimus,acintus cauas relinquimus. N o n enim Galeno hac parteailcntiendum ed, L i i .i t .
qui fuperiorem maxillam medullx expertem, d u ris i oiTibus, nec leuitateindigenribus effor- fu p arman.
matamdocctrquòd hxc nihil,uri infcrior,moueatur. Q uum interim inferior multo lane fit
3
ualidior, Code conftct iniunjs fcrendis lorigè per tina dorè, multocp minusà Gallica icabie
¿7
L o fi tu urte
erodi apto. Compinguntur uerò maxillx fupcrioris oda inuicem futuris, ita tamen ut ea qux opium mani,
per harmoniam committuntur,futuras quoque modo appellare liceat.Nam uel Galeni futirá l«c rado.
gio eas omnes futuras nominare nemini uerendum cft, quum cxatfridimx (fi modo qux fint) L itr o de O P
harmoryx intus quendam mutuum ingrciTum futurarum quafi ritu odendàt.Cxtcrìim qux filmi.
nam futuraru fupcrioris maxillx fit fines,quisqj illius oísium numcrus, longe fadlius demon
dratu quàm fcriptu arbitror.Quò minus tamen hic rei difficultati ccdam,primtim hominis fu
periorem maxillaaggrediar,ac deinccps obiter in quibus Galeni dcfcriptio canibus aut fimrjs,
non aure hominibus coucniat,fubiunga. Vocabitur itaquc fupcrior maxilla,quicquid ofsium
in caluaria prxtcr fuperiorem denrium firiem nobisadhuc cnarrandum fupcrcd. Capitis igi
tur oda o<do,fuis futuris circumfixipta, lam antea cnumcrauimus:prxterquaruoro(Iìcula,au
Breuii mani*
ditus indrumcntorum confiru(ftioncm ingrcdicntia. M axillx autem fupcrioris offa (prxtcr Ut ojìtum enio
tenuia quxdam fungóla 8C ueluti mcmbranca oisicula, qux in narium amplitudini^ fummo, meratio.
in cxiccaus,autnupcrco<fHscaluarqs impcn(e cartilaginea obferuantur)duodccim funt, ab
Vrìmum r,
rtiti fìgur. u troque fai icet latere feria. Atquc horum* (ex, unum fedis oculi externum an gulum condii
Jcc. a »fig. tucrediccmus,fi:cundum uerò 8£tertium ad oculi (edis internum angulum referentur. quar-
trr. t» tfig. tum omnes fui laterisdcntcs fupcrioris maxillx fuicipcrcdocebimus.quintu ex duobus (q u x
quart.a , a .
t . i fi.quin­ ita uocamus)nafìoisibus alterarti erit. fextumcumfuo coniuge ad palati fìnem collocabitur,
i
ti* x Jigur. qua narium foramina in oris amplitudine ipccftàt. Acccpta igitur in manus caluaria,illam cum
;extùn i fi. fìguris huic Capiti prxpofitiscon(cr,(èxq?horum oflìum fuis chara<ftcribus infignitorum cir
cumlcriptioncm tuo marte aliquanriiper inquirito : Si quemadmodum in fcholis facere con-
fucui,rudiori penna omnes qux tibí occurrcnt futuras,m altero caluarix laterc atramento obli
tera,ut inde futuras quibus oda didinguütur, ex (cntcntia promptius adinuenias. Ac primùrri
omnium oculi fèdianimu accomoda, cofidcraturus quot'nam ¿la cfformctur odibusrquoru Quoto f it,
b *fig. Un
nonnulla maxillx fupcriori, alia capiti aieribuntur.1 Superior nanquchuiusfirdis pars,fron­ ocuh frdes
finijl- ocuh
fede, tis ode conftat/ Vertex autem huius (edis, qux in dar coni pyramidisqnnarcftumcogitur, cjformetur.
t » fi.G ,H . odecomponirur cuneiformi, magnam quoque exterioris lateris oculi fedis portionem (ièd
profundara) efformante.adec) ut cuneiforme os,fecundum os: frontis autem,primum,in ocu
d ifig.r. li lede numerari nihil prohibcat. '1tcrtium autem, oísium maxillx primum numcratur,quod
totum cxtcmu oculi (edis angulum,&Cinferioris ambitus mediam portionem condituit,* rcli-
e i fig-*» quam autem infenoris ambitus oculi (edis partem ad fupcrcilioru ufque medium,maximum
feu quarrum maxillx os occupai, atquc hoc ctiam ipfius (edis infcriorcm partem quodammo
tfig. A. do totam cdicit,intcr oda oculi icdcm efformantia numero quartum. 1Quintum uerò oculi fe­
dis os,in interno confìditangulo ucrfus anteriora,^ iuxta ledis ambitum, edep id odium ma­
g *i fig.e. xillx fecundum. c Scxtum autem oísium íedem oculi condituentium, in interno ctiam (edis
reponitur latere,Se podenùs nuper dicfro locatum,nobis maxillx ofsium tertíú cenictur. D u o
8
itaque oculi fedis oda, ad capitis oda referuntur, duo nimirum priora. >Cquatuor ad fupcrio-
rcmipecftant maxillam, quatuoruidclicet podremò enumerata. Podquamhxc in oculi fede
non oícitanteranimaduertcris,& futuras inipexcris quibus (ex oculi icdis oda terminan tur¿
hcebitexactiusunumquodque maxillx os priuatim fuisiutunsadhuncmodum dreumferi-
* t ,ifLr, r. bcrc. ‘ Primum maxillx fuperiorisos,alteram odìs iugalis partem condituit,Se nonmhil tem Prim um mi*
xilUcos.
poris fupercilrjcp ac icdis oculi,totum uidclicet exteriorem angulum,in iè comprehcndit,non
b i/LP.i/j mmimammalxetiam portionem efformans. Commitritur autem hoc primum maxillx os,
g*r*r. temporis offi,interuentu " future,qux duos procciTus os ìugalecfiòrmates iungit. D rin com
D 2 mittitur
 VE S A L I I BRVXELLENSIS
40 A
n N uD R E AE
E n c y iv u w - , * r a # *
„ ~..™^orndccliuisducta etiamm
m,ttimrofflcuneiformi emsfutur®beneficio q^pcrcau ^ ^ . scft liii-upcr.oriparte
oculi fede co nfpicitur, huiccp primo maxill® offiSv cune ■ ¿ ha,cc5 mi{Tura illius 'fu tu
' neeftitur frotis offi.eJfedc qua fupcrcilq extremu h a b e t u fliorí¡ medium frrtur, frontis^
r® beneficio, qu® à cauis temporu peroculoru edes a P •„fieni amplitudine primum
os amaxilla fuperiori & cuneiformi difeermt.Inferiori aP
osquartoeafLracopingitur.quxmbusloctsmcofpicuoeflu* “ S ip a r t e ^ u t u r ®
ollè iugali," in anteriori maxill® regione òs cuneiforme à primo
pars in cams temporum confpicua, ab « f a P . ' obliqu¿deorfum nonnihil in priora
maxillx offe diuidètis incipit, a tine cium ilio hac H , n rtin oat Pars autem
fertur>quoufqad‘infimammal®fedem)ub1li®Ciafperain®qtul^q
huiusfutur® in anteriori maxill® fede apparens, a ma ao lqueur emfeuinter-
dir. ad media reoioné inferioris ambitus oculi hie fedem circumfcribctis. Pars autem leu
uaUumhuius futur®,primum os quarto comittentis inoculi fede cófpicuum, a medio infoio
““ ms fedisoc^ perhumiliora eiusfedis retrorfumobliquiuerfus exteriora tannfpcr
confccndit.dum adínfimam futur® partem, cuneiforme os a primo maxill® dinmetis per ^
oat. Ad huncigíturmodumprimumoscircúfcribítur, quatuor (utidiximus)o i '
miilumrtemporis fcilicet offis procelfui alteram ollis iugalis partem efformanti,dein cuncitor
S'a,*ir, mi o ÍT¡,frontis ofii,S¿ quarto maxill® olii. ‘ Secundum maxill® os c®teris omnibus longe fi.ù :
xillcc OS. minus, 8i fquam® modo tenue,in interno oculi fedis ángulo confiftit.ubi foramen babetur, h lh - C
cui ' carúncula pneeft internum oculi angulum occupans : qu® in hoc creata dicitur,ne quid cfi-l 9 Up.
H-k-7 k
pituit®adoculorum fedes à cerebro expurgatum, in genas defluat,fed tota per id foramen
in narium amplitudincm procumbat. Ofticulum hoc fuperiori parte modico interuallo lutu di fi.ab V
rx terminator, frontis os à fuperiori maxilla diftinguentis.Quare etiam futurxíllíus internen adX.
tu ofiìculuin id frontis oíTi committitur. Ab hac futura, alia fècundum pofterius ofsiculi la«.us eifg .a lv
defèendit,qux fècundum ipfìus ofsiculi inferiora repens, per anterius ipfìus latus furfum in fecundù a,
V e dcor­
eandem futura denuò afcédit, quam frotte os a maxilla fuperiori dirimere diximus. Cxtcrum fum, ac il-
futura, qux à iam divfta frontis os à maxill' .’{cemente ad cum modum in orbem pene ìci tui, line ritrfui
in poftcriorcoilìculi regione(quxoculi frais conumreípícít) iècudo oflìculo comunis cft,C¿ furfum ad
X.
illi quod tcrtium maxille nobis cnumeratur. Ad inferiorem uero ofsiculi partem,& fècundum
anterius ipfìus latus, futura hxc communis ed ipfì oflìculo,& quarto maxillx iuperioris olii*
Contingit itaque prxfèns oflìculum fuperiori parte frontis os, pofteriorí tertíum maxillx os,
inferiori ucrò anterioriq? quartum maxillx os. Oísículum iftudquia laxe hxret, 8can tenori
parte quarto olii harmonía uerius quàm futura iungitur,ipfumq? admodum tenue eft, in cab
uarijs e terra eftofsis raro occurrit : quod in húmida hac fède pofìtum,fàcile putrefcat:8¿ ob la
xum minis c5nexum, promptè decidat. In cocìis uerò caluarrjs, &arteadofsiumdifciplinam
1 *ertim i vtd-
paratis, abfquc negotio ièruatur. 1Tertíum maxillx fuperioris os fìmiliter ac fècundum te^ tifi.®»
x ilice os»
nue,& lquamx modo cernitur pellucídum:8¿quando effringitur,intus fìnibus acre oppiente
amplisi lcatere cernitur. Hoc paulo minus toto quadrangulü eft, in interno latere fedis oculi bif.ÀT*d
rcpofìtum.1 Superites terminatur futura frontis oíTi,8¿ fuperiori maxillx communi.0Anto V.
rites communem futurameum iècundo maxillx offè adipifeitur/ Pofterius cum cuneiformi c ifg -d V
die.
oilèiuturamcommunem exigitf Inferiori parte, cum quarto maxillx oftè, communi futura difi^Tdd
donatur. Vnde ctiam quatuor ofsíbus tertíum hoc os coneftitur, fuperiùs fcilicet frontis offi, d-
anterius fècundo maxillx oili,pofterius cuneiformi,infcriùs quarto maxillx oilì.lnteritis uerò e i h - iC
Qudrtunuxil narium fpectatamplitudinem, cuminordinata offium compageintus in narium fummo add.
l<c repoiìta,coit. Quartum maxillxosreliquorum ipfìus offium fongè maximum,omntjs lui a i,* fig **
latcris dentes excípít,ac uarfjsfuturíscírcumfcríbítur: quemadmodum &ipfum quoque os
uarium eft, hue atqueíllue in plures locos pertingens. Primtim itaque futura illa terminatur,
qux primum os à quarto difccrnit, earn dico qux iìmul in bcauis temporum/ & in anteriori cif.dbàdi6 f f\ i
maxillx regione, & J in oculi fede confpicitur.Deinde quartum os terminatur futuris,fècum b.
d i f.à b à d
dum maxilla? os SC tertíum ab ìpfodirimentibus/ qux fècundum totam fedis oculi lonoitu.
D.
dinem in inferiori eius fedis parte, 8 i in anteriori regionefecundi maxillx oifis,ducuntur? Ad c t f . d b ^ -
hx^RixtafupercílÍQmm medium, quartum maxillx os f futura fìnitur, fuperiorem maxillam ccundtun C
ab olle frontis difìungente. Hoc iuturx interuallum ducitur ab anteriori fede fecundi oífís,ad ad add.
c , dei#

exta-ius latus ofTis nafì,cius latcris,cuius maxi% fuperioris offanuncintueris,quodquintum f i f g à %

maxillx os coitituctur.à quo quaraun dirimitur,gfutura à nafì fummo iuxta ipfìus externum *d r -
latus dcorfum ad nafì oftìs longitudinem porrecta. Secundum uerò longitudinem dudus fo. g i f g - à '1
ad e.
raminum nafì,quartum maxillx os ab ìllorum foraminum feptohfutura ínter ftinguiuu*,fecun hifgurdg-
dum
 DE HVMANI CORPORIS FA B R ICA LIBER L 41
dàmhumilimamicpti fedem prorcpente. Inpoftcriori ucrò fede quartum osa cuneiformi di-
it fi.ìV a l
H. ltinguicur,1 tum in oculorum lede/ tum cciam iuxta intimimi dentem, ubi lutura cuneiforme
k t f . N-1* os à iupcriori maxilla terminans cofìftit.In palati fìncucrfus interiora quartum o s 1tranfucrla
futura ab dio oflè fciungitur,quod fextum maxillx appcllamus,quodq? hic ad narium foram i
I ifi.a b»
adt. na cum fuo coniuge reponitur. Atque has omnes futuras quartum os cum alqs fìbi contenni*
wi nis oflìbus habet communes, quibus alia accedit quarto oflì dextri latcris, & quarto flniftri
fxrxj dz.
lateris oiTi propria,fccundum palati longitudincin prorcpens:8£non folum in palato, ucrum
m figurò. & in narium amplitudine conipicua.' Deinde 5 C in anteriori maxilla: lède eadem quoque (u^
tura fub naribus ea lede cernitur, ubi fuperioris labri fulculus confìftit. H iccnim futuraappa
ret utrorumcp laterum, quarris oilìbus propria:quamuis linea potius quàm futura cenfcri de^
beat. Ex hacfuturanimfrequcntia quartum os terminante, haud difhculter colligitur,ipfum
ledccim ofTibus co mmitti. primo cium,fècundo,terno,quinto S i fcxto maxillx fùperioris con
necftitur oilìbus,donde frontis oflì, cuneiformi, S i ocftauo capitis oÌTì,ipfi uidelicet foraminum
narium fèpto, aedemum quartum maxillx os fuo coniugi, leu altcrius latcris quarto oflì ium
giturrquemadmodum S i ocflo dcntibus quarto oflì infìxis, quoties fu perior maxilla fèdccim
dentibus dccoratur. Prxfens os magna ex parte latera S i inferiorem federn narium confliruit,
S i ad h x c latera impenfè cauum eft,& ncutiquam foIidum,fcd cereis imagimbus intus uacuis
o tfig.A in admodum eleganter Amile. Huic oflì,prxter alia ipfìus foramina0 unum accidit,quod ab infe
ocuh fede riorioculi fcdis regioneincipicns,dcorfum in anteriorem maxillx partem porrigitur. Iflud
poJiiü,dan ubiprimìiminoculi fedeinchoatur, notabiliinteruallo fuperiùsueluti oflcaconftat fquama:
B.
ubi autem in anteriorem maxillx partem pertinet, iam pcnitius in offe exculptum uifìtur,atqi
ctiaminteruallunotatudignum apparet inter oculi ambiti! S i fupcriorem foraminis fedem.
P «figura Hoc mteruallum crebcrrimè non continuum cft,ièd’’ futura donatur, q u x huic quarti oflìs
particulx(ubi foramen confìftit)propria peculiarisqieftQuis ucròhuius foraminis ufus cen
lcatur, in communi omnium caltiarix fbraminu fcrmone cxcquar. in prxfcntia autem obiter
in illius mcntionem incidi, quo aptius futuram quarto oflìpropriam hicrecenfcrem : nequis
forte,quum ipfam obfcruaret, illam plura coftitucre oflà, ac al tius quàm ab oculi fcdis ambiti!
ad foramen uicp ferri arbitraretur.Prtrtcrca in anteriori palati fedead pofteriorem inciforioru
1 dentium regionem,aliudqforamen fcoflert,quartis maxillx fìiperioris oflìbus commune, S i
ex palato in narium amplitudincm fpc(ftans. A d huius foraminis latera interdumr Altura ap^
nfìg. m,m.
parct,aut potius linea,in pucris cartilagine opplcta,qup quafì ad caninorum dentium antcrius
finis pertingit. Vcrum nufquam adeo pcnctrat,ut huius luturx benefìcio quartum maxillx
ufig.eani- os in plura diuifum cenfcri queat ; quod (ut paulo poi! dicam) canibus S i fìmfìs porcisqj ac*
njcaltU'
run cidit,in qutbus futura quartum os in duo diuidens,non folum in palato,uerum cxtcrius inaila
tenori maxillx fcdc,etiam confpicueccrnitur,ncque ullam appendicum cum iuis oflìbus eoa--
a ifi.z. litus fpccicm refert. Quintum maxillx fuperioris os ex duobus nafì oflìbus alterum eft,ob Quintupt ma
ficulum uidelicet durum,Iolidum,latum,tenue,oblongu, S i quadrangulo potius quàm trian xìTfxos.
b i fig ab Y gulo fìmile. Superioriemm parte non in acutum definit angulum:ucrum adeò obtufumcft,
ad Z. ut inibì duobus donetur angulis.Tcrminatui* autem illic futura,frontis os à fliperiori maxilla
CtfigabY dirimente. Externum oflìs latus communem futuram nancifcitur cum quarto m axillxofle,
ade. qu x fecundunafìIatus tantum dccliuis pcrtingit,quantaquinti huius maxillxofliscftlonori
d »,fig- * z tudo, q u x in hominclonge breuior quàm canibus &fìm ijs uifìtur.1Internum ucrò oflìsta-
adf.
tus quo coniugi fuo committitur, futuram obtinct harm onixnon admodum diflìmilcm,ac
utriique nafì oflìbus communem.Hxc à medio fupcrciliorum ex futura frontis oflì ac maxi!,
¡x fuperiori communi incipiens, decliuis fecundum oflìum nafì longitudinem porrigitur.
e ifig.abf Interiori autem partc,quintumosfuturahaud intercipitur, ncque alteri oflì iungitur, ucrum
ode.
ioe una cum fuo còiugcafpcrum inxqualccpeft,&f in cartilaginem fìnit dcorfumproccden^
f 4 «£*
Ioru;ntabu tcm,eoqp moUiorcin,quo longius ad nafì apiccm defèrtur. hanc cartilagincm cum reliquis nafì
UtK, L. c ^tot,us^5orporis cartilaginibuspriuatimpoftoflìum enarrationéprofequemur. J Sextum Snctujti tru
« i/ig.p. xilb c os»
fc ifi.abx
maxilla fuperioris os, cum fuo pari non minimam palati & narium amplitudinis portionem
uerfme. conl tituit. Kepioniturenimad palati extremum, quànares in fàuces pertinent:eftcpos tenue,
x *,*fi.e. i' J? 1^um,^atumcP' ^ pofleriori fede partim cuneiformi committitur oflì, partim liberum
d «,*/?.P.
e tjemiparenthefìs ( formam rcferais.Vbi cuneiformi olii c5 miratur,1 lila arcumfcxiptum
f -fi.*t*d
M. e t futura,qux iuxta pofteriorem intimi dentis fedem fèrtur,maxillamcp fuperiorem à cuneifor
f ifiù ta d h?1® c potiflìmum pane, ubi cuneiforme os ipfìus ed u d tJ proccflùs uefpertilionu
X. 2 Anteriori parte^extem o latere fextum hoc os futura term inaturipfì&quarto
m axi x olii communi,ac tranfuerfìm in palato du<fta. ' Interiori autem latere, quo fé coniugi*
D 3 fuo
 Al ANDREAE VESALII BUVXELtENSlS
4* . r i r o0ì duntaxat communis eft, .
fuoiungit,futuraquadamdirimitur,quxutriufquclatens maxillxofiTa inuicem g
portiocpsillius exiftit, qua: per palati long.tud.nem prorcpm ^qi^ fuumcomugcm& *
feparat. Conringkigitur fcxtum cuneifo rm e osqu dum, rto>ea dirimkur "fu. b tfi
poi tremo narium feptumrquod etiam a iexto otte, q eft.HaCtenus itaque fex ab S
r mutrfi> tura,quam ad fepti humiliorcm iedem d u c i , a n t c a c5numerentur oflibus, omnia
^ r ^ r r ^ r r terius lateris maxillx defcripfi oda, qux lì Tenis oppo . oflium adiech Cxterumfì

N on tia
L o d amuffim tìngula qua: hoc Capite perfecucus
m
n u , ’ occurrerunt, m quibus ab
f rifa tti Cn- Galeni fuperioris maxillx defcr.ptioncm euoluens permuta commemo.
illius places declinerò. quxetfiomniain prxfenua (tux h d e n s S K Z
L fUciùsn
JJìondrre.^uo-
rauero,nonnulla iamenfubfjciam.e quibus m«c tue
ritatiautc5fona,autdiftonaintuebcris)ipecim q
uof
animaduerterequeasÌÒalenus itaqs
^ , a i infima8C * £
r«yiuecLmdd jniibrQde Offibus futuras maxillx peculiaresdeferipturus,carum fèr e _ ' h -**

fcu!usfuiprii^pnualidiitmamneru<am^admodumpor£ioiiemeducat.Hic^iturGalaius

teriori maxillx fede occurrentem.qux ab illamalx afpentatcfurfum ad medium infenoris am c ^

bitus fedis oculi pcrtingk. Hancpoftmodum tripartito alt dilcindi,ac primam hunts lecum nSt-mh,.
dx futurx partem propc magnum feu internum oculi fedis angulum cxtenori m parte ad me- » « . » «
dium fuperciliorum,&: eommunem frontis & maxillx futuram inquit procedere.Hac luturx d ^ ^
partehominesdeftituuntur,uerùrnincanibus caudatisqj fìmijseft manifeftiflima* quamuis neéU d
interim non exacftè ad fuperciliorum feratur medium,fed ad cani tantu iedem,in qua quartum m.
maxillx os à fecundo dirimi dieftumeft. Hanc itaque partem,ut Galenum ailequaris,ex cams
caluaria petcs.Porrò fecundampartem fecundx iuturx,inquit per concauumiedis oculi fub £finge m
magno angulo ad eommunem capiti & maxillx iuturam pertinere, hancq? eundem angulum fi. òb pere
comprehended. Hxc pars ea cftct futura,quam fecundum & tertium maxillx oflà in inferiori
ipforum fède, à quarto dirimeredocuimus. Verum hxc in homine ncquaquam fecundx Ga^ ducifuturo,
leni futurx comittitur, multoq? minus primam partem iecundx iuturx contingit, quum hxc uti menu
in canibus tantum &C fimrjs, non autem hominibus cernatur. Porròg foramen, quod huic
fccundx parti Galenus fobici fcribit,id effe opinor, quod in oculi fedeoblongu admodumq? g ifig.D.
patulum eft,inter quartum maxillx os & cuneiforme confpicuum,11Tertiam partem fecundx hifiùbfe^
iuturx Galenus appellai portionem futurx primum os à quarto diuidentis, qux in oculi fède cundum D
ipecftatur,unà cum illa qux cuneiforme os à primo maxillx offe diiìungit,atque in oculi fe^ ^
de edam fpedatur. Galeni enim eft fententia, fub didis duabus futuris (qux dux primx par^
» tes funt ipfius fècundx iuturx) tertiam eiufoem partem inforiorem in fede oculi ambitii inicen
9> di>nf£*minfrriM^ad imiim rr>ntf*ndrrp.ihirt rf>mrrmni fìitnra r;mtti£/m3YÌll:*> iìmprioriinnovi.
2

:ienus ina maxinx ìuperioris olia circumicriDi poixea iUDiecit,quiDUS n^c capiti
commitntur. Primum eilet,quod ego primum.maxillx ftatui.kfecundum,ea qux nuhi fecun
iifigurdf.
dum 8C tertium numerabatur ; duo enim illa unius oifis loco ex Galeni placito recenièrentur* k ifi.*&
1Tertium,pars eiTet noftri quarti oifis,quicquid fcilicet ipfìus in oculi fede coiìftit,ea nimirum ©.
pars in qua foramen incipit, quod ab oculi lède in anteriorem maxillx regionari pertinct* Ufi-A
j n9'
Hicmodo confìderate exquirito, hum Gallenus maxillx offa hucufqueueriusquàm ego, in
homine enarrauerit,8<r quantum adhuc Galenus in fimrjs &Ccanibus omiièrit«. dein,num Gale ¿dGolem01
num ego ex rei potius cognitione, an interpretis uerfione intellexerim, Se cuiufmodi natatore
Delio Galeni de maxillx offibus tradatio indigcanpotiflìmùm quando communis utilità. do5 ^
tis uel parum Audio(ì quidam,uel edam inuidi, Grxcum exemplar ita fupprimunt,ut nullis id c“ 1 b■»c'
retar,
Ia tiombus quo aliquandiu mihi ufurpandu traderetufj ab ijs obtinerelicuerit*qui camen p rx. c.tijHjD*
ter Balamium, & Cardinalem Rodolphum, id fe etiam habere fatebätur/ed ea conditione.mi m i f i ‘ A*
oculi [<b
hi ne communicaretur. Verùmintereaomnem nauabo operam, ne ilio libro, quemadmo.
dum ncque alijs etiam quibuldamGalenilibris ad Anatomen eguillè uidear, quos auttotos
atra omnetn ufumrecondunt, aut faltem corrediores à rineis (quum ipfis ufui effe nequeant)
erodi malunt. Quod uero Galenus ^ peculiariai conftituat offa^quibusincilorr)
vi m u tu i uud,quiDus indforiidentes
dentesìnhg
infigun-
tur
ir,ninc
J accidi^quod fuisimmuni
nimiumfauens
fauensfimrjs,eas
fimqs.eashominiplus
homini plusfatis
fatisfimiles
fimileseffingebat.
effingebat. In
In ca.
nibus
msemm X hmqs pords^acalfjsanimalibus,quibuscanini dentes ualidi exerticpobtige. Conti* c^
rum dux (un p n u s dixi) uidentur futurx,autharmonix potius,admodum confpicux,quf m ri*
bus nomo defticuitur. A futura enim quuitum maxillx os,quod nafì alterum exiftit, à quarto
 de h v m a n i c o r p o r i s f a b Rica L iber u *42
cruente, alia cducitur futura, oblique deorfuminter caninum Sc inciiorium canino proxi
rnu m ielata, qux cum illa communis efticitur, qux in palati extrcmoiuxtainciforiosdentcs
tranfuerfim in illis animalibus fertur. H xc futura atra omnem cartilagini^ intcruentum adeò
infìgnis eft, ut quartum à me enumcratum maxillx os,canes in duo diuifum commonftrent*
Verù m non arbitrandum uét futu ram hanc, inter dentium prxfipiola in canibus aut fimqs du-
* <ftam,à fuperciliorum medio deorfum continuo progreftu (& fi Galenus ita doceat) fcrri,fcd
uri iam admonuimus, ex medio fere du<ftu illius futurx incipit, qua: externum nafi oftium la­
tus terminai. Quod ubi in cane fìmiaueinfpcxcris,accuratè expend ito,quàm imponibile fit,
hanc futuram porrigi inter dentes hominis, maxillam adepti brcuiflimam,& dentibus can inis
prorfus exiguis donati.Infupcr animaduertito, quid in libris de Partium ufu Galenus fibi uo-
luerit,quum duodecim fiiperioris maxillx offe effe obiter fcripfit:uri& Introducftorq feu M e­
dici autor,duodecim tantum maxillx offe,è Vcteru indubiè pladto, enumcratraut quum Ga- L ì&to untie,
ienus hxc offa prolixius comcmorans, nouem tantu recenfet, nullumq* os priuarim inciiorrjs cono.
dentibus tnbuit,in co criam numero cuneiforme os haud complccftens.

D E M^fXILL^r INFERIORI
C aput X .

V T R A R V H Q_V E D E C I M I CAPITIS FIGVRARVM, ET

carundcm characftcrum Index*
P R I O R /cu ¿extra buiits capitisfigura, inferiorem maxillam und cum dentibus an
teriori ßcic exprimit. 'Poßcriorfigura, inferiorem maxillam ßmul cumhumiliori dentium
Jerie poflcriorifede delineatam exhibet» T ahula autem tertio prafentis libri Capiti prapos
fica, ad ehara ¿1ercm C , maxillam d latere delineatam oßendit. j
1>Z M axilla infèrioris alterum caput,quo hacfuperiori maxiila dearticulatur *
^ V»2- C ernixyJeu collum capitis inßgniti.
C- ly 1 hcrins later is acutus proceJJJis, in quemtemporalis mufculus infertionem molitur.
1 D in umbra latitat, finif ir cefigure amplum indicansfitium, cui in ore dilitejeens mujcuius inje
ritur,quißmul cum temporali manfor io attollendaferuit maxilla*
Ei>z ^ ffferitas adpoßeriorc inferioremp maxilla fedeconfficua,ad (piammanforius infer¿tur*
1 1 Inßnißra figura umbra F foramen notât,tertij paris neruorum cerebrifobolem admittens♦
G I Foramen, quoß r cuius nerui nuper dich in humilius labrum procidit.
N 1 In hac tubercula maxillam detrabentes mufeuli implantatu r ^ qiudd lingua ab ipfis oriütur*

NIMALIVM omnium homo inferiorem maxillam, pro totius corpo

ris mole,breuiftimam adipifcitunaiinus autem & equus inter quadrupe Uomini irt*
da fere longiflimam. Homini cnim facies obtigit rotunda, non !onga,ut uißvnutm obli*
rcliquis animalibusrqux, quoniam manibus carent, cibumaflurnptura, gißemfinori
jTuxiiUm*
inclinantur. Duram autem hominibus maxillam,ut & exteris animan-
nbus fieri decuit, quòd fola mobilisfit, SCuarios atqifortifsimosmotus
6 in mordendo mandendoqj fuftineat. Cxtcru ne fic dura folidaqj nimio
pendere ìplam mouentibus mufeulis incomodo foret,finus 8Ccauitatcs notatu djgnas,medul
mcÀi cTi irlfer<ftas exigit,interim appcndicis undic^ expers. Sinus hi non adco in poftenori maxillae
prtpoau. P^rtc, ac in quadrupedibus exculpuntur, fed antrorlum magis uerfus menti rcgioncm,& ad
maxillx lacera. Plurimis animalium maxilla duobus conftat oihbus in fummo mento,ubi ma-
D 4 xilla
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
44
xilla iliis in acutum definit, mutuò per unionem ncxis. Homini autcm, unico C rrriätiir
M dxiW t ho* cxteris animalibus,acuta cermtur, N u O a ^ m parte
oiTè, ac m fummo mento lata.neque ut in^caeterisan im a^ --,----^ ^ fl,am d,iTolui,n6,
c o ojjiexrrw. maxilla diflficilius quam hicdifcinditur. Prxterca coctione, aut carie in terra
dum animaduerti.&quanquam cùm alibi, tum precipue Pan qsin nnOC€r •
ximam inferiorum maxillarum (uti Sc cxtcrorum offium) fi cquintiam con P > ar**
tarnen unquam in duas bipartitam partes adinueni. Canum uero, oumcp 1 ax -
Ix,etiamci tra cocftion is beneficium, lnuicem paruoconatu inter um lue untu ♦Quamuis
interim Galenus,6£ alrj plerique pod Hippocratem dideiftionum Pf™^5,ma^! am n®n |Jnicurn
effe os aiTeruerint/ed cocfhim in fumma menti extremitate laxari, ob idqnpfum.coaluiilemam
feftum indiciumefle.Vtcunque fit, hadenus nulla hominis maxilla mihi gemino conitnwfta
oflè(uti Si prius dtcebam)occurritt Si quamuis fòrte inter tot hominum myriades in canino
aliquo homuncione,aut puerulo talem quampiam maxillam aliquando obi er uarem, non
tarnen ideo mox afieram, hominis maxillam duplici ode condare: quin Celio potius, autilli
G r.rco autori ex quo Celfus quicquidde oilibus prodidit mutuatus ed,accedam,qui cum
Galeno canes parum curans, maxillam fimplici ode componi docuit.Et quamuis h xc in pue.
ris duobus oilibus per unionem nexis eflormaretur, non ideo tarnen fìmpliciter duplici ode
maxillam formari recfiè diceremus, nifi etiam occipiti-) os,uertebras,&oda qua: iacri odis late^
ribus committuntur, pluribus effingi odibus donaremus* fi quidem h xc in pueris compilin'.
Duo taring b us 0 {]]bus mutuò per unionem commidìs extrui, nemo negauerit. Inferior maxilla utrinque
™Xlll*Jj}Z fi1 duos definit procedìis, cjuorumJ alter in mucroncm produ&us, mufeuli temporalis tendi, a
nis inièrtionemualididimecxcipit,totus ab ilio tendine complexus.1 Alter,qfii poderioreft,
in capitulum tranfuerfim oblongum fìnit, quodfibicorreipondentf finui inarticulatur, qui
ad iugalisodisradicem&anteriorcmauditusorgani fodem in temporis ode inciiustd. Huic hi¿fcd
finui,ut Si capítulom axillx,cartílago crudx modo obducitur, Verum prxtcr hanccartila B
P ecu lid ris in , ,, . ~ n t7 , csfi.6ct,
mdxilUrud rù gmem omnibus articulis paritercommunem, inter iinum capitulumqp alia reponitur cattila. pitisb.
culo cdrtildgi go Ixuis,tenuis,8é mollis,ligamenticpnaturx quodad iubdantiamipe&at, nonihil compos*
nncjpgtes. Hxc odibus nufquam adnaicitur, led tantum ligamentis articulum inorbem continentibus»
Idius cartilaginis beneficio, durorum prxientis articuli odium impetus exoluitur, & quo mi.
nus mutuo affrichi in ualidisadiduisq? maxillpmotibusodà rumpàtur,folte prxdat,una cum
cartilagine finui S i capitulo obnata. Ad hxc, inferior maxilla duobus utrinque donatur fora^
l^ldXilldC fiì' minibus.atque alterum quidem in interiori ipfìus regione,non procul ànunc commemoratis
rdmind. d ifìg.T.
procedìbuSjCernitur: alterum uero,in extenori lede ad labri inferioris radicemjatusq?, Inte. e i
rius,quod$£amplius,8£ inxquale fou aiperum ed, uiam prxbetf portioni nerui tertrj paris fifi, fir«
que i a. 4
neruorum cerebri ad dentium radices diiperix, una cumuenula S i arteria,qux dentibus S i lib. pupo*
infoi iori maxillx nutriendis,hoc foramen iubeunt» Exterius uerò, eius neruis fobolem ex ma mnturT.
xilla in humilius labrum fìnit procidere,edcp longè minus interiori» Porrò fìfotamexiccatx £ ^
maxillx intento foraminiindideris,eamab hoc foraminead externum uiqueleui opera ferri f mfa^
conipicies ♦Se fi maxillam edregeris, continuum iterabunoforamine in alterum canalis mo. rwnteb.G»
Dentìumdi- docxlatum obici uabis. Prxter hxc foramina in maxillx externa fuperfìeie alia prorfus nul.
moli, la rcperias nifi forte S i alueolos prxfopiolaq* illis annumerarelubeat, quibus dentes indar eia
uorum infigi mox trademus, Quod uerohorum finuumalueorumq? grana,inferior maxilla
era ìor it, ine potidimum condat,quod in uetulis,illisq? quibus dentes cruti iunt, acin
Mdxidce m fjul us !P * ^nus foccreuerunt, maxilla ab imo furium multo tenuior SC anoudior efi
p ojlcriori Je "
huí
de dmbhtudo ^CiatU(-r' U^ '^ C^ CS noil infiguntur, caqj fede qua commcmoratos nupereducit (,
tcnurtdí Ä r> . _ r> • r . _ . m tus^ac* exterius
ialuius qualiampio
l UtUJdluuiu & in fu. i J U
Lvmiu-
dß>eñutes. perhcie tantum cauato finumfculpta uifitur auò antinc
, r , ,, ■r ■ “uur, quo apuus mulculi maxillam, prxter tempora.
l€mmulculumattollentes,inlertionemmolírenrnr
rr . 1 r . J . c . . r rfua hémvfr
wuciuifioiirennir, iscpqunllorumin ore delitefcit,minus rum td>¡^
crailitie
' ■r ac moleiauciumanpudiam
■ •—* - 1 mfarciret‘ adpn _• ^ » r • ,i
,,Ud* u ru . aaeOjUtmtus magis quam forts,maxilla mern D.
to mlinuetur. Ouinetia huic lanort maxillx iòdi id n A ' j r . v /
r p r n í n i t - •rr • u • r i r iaieParatimaccidit, quod albera mxqualisq;
I h »P
socca lonererumOpífex machínatur,non ígnoransafpcrísínxqua^
libuscp locís promptíus
j'.d adhxrCre3®d!iafcK?> quàrn plañís & glabrís.Cteterumhac
ctia grana interior maxdl* (èdes ad mentum" aliquot tubercuíis alparitatilaSs ueextuberat,ut n5m^
drorfr ,n't m° fuam ’^ 'o n e m u a lid m s c o h e r e n t ,aedenu? "t***,
^ bineaptiusenalcerentur.Tale qu.detiam ufuuemnnex .
f t i
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER !• 45
D E D E N T I B V S , Q j s I E t I ^ f M
oßium numero afcribu n tu r. C ap u t I .

P RAE S E N T I S VNDECIMI CAPITIS F I G V R AE,

ac ipfius charaiftcrum Index,
T I A C figura tarnfiuperioris m axiüa,quam in firioris dentes,in a ltero latere exprimun
tur. quum enim utriufque lat er is p a r fit ratio, abundé e l l alt er ius later is dentes ex m axillis eru
tos delinca (Je. S i ueró dentes m axillis adhucinfixos contem plar i uifum fitfiu perioris C ap itis
fig u ra : inferiorem common/Iran t feriem , quemadmodum tertia c r quintafe x t i C apitisfig u r *
Juperiorem . ubi CT quart a cius C ap itis fig u ra alueolos prom pte oflendit,quibus dentes infigun
tur. Quandoquidcm ex calu aria, quam illa fig u ra cxprcßtm us,fiudi6fiuperioris m ax illa dens
tes euulfimus.
f D c x tr i la t cris o ¿lo fu p e r io res dentes •
^ ^ D c x tr i later is dentes o¿lo inferiores*
X) 1 D ú o d cx tri later is in cifor if. 3 D en s caninas dexter.
A> 6 ' Quinqué m olares dcxtri. M uñe numerum C7" in ferior i fu p eriori dentium cla fii accomm o»
8 d are integrum e f l . N om in a autcm dentium,cum uarijs rchquorum oßium nomen clatum s,ex bu
ius h b ri calcefum enda ueniütiquód in cum locum nomina, qu a cunque mibi b a d enus o ccu rrerc,
^ duxerim reijeien d a.
^ B afis notatur m olaris dentis. D ^ A cies dentis in ciforij.
M e d ia m olaris dentis p a rs hie dclineaturfinum in dentibus confficuum oflcn fiira.

x OSs I B v s fofos dentes fentiendi uim obtinere,Galenus no per-

fundorie atteftatur,aiTtrens fcquoquc dentium dolore uexatum, atque Dentesfend*
tumdiligenteranimum adhibuific ntim dentes ipíí doleatrícníiíTccpma re.
nifcfto dentem no modo doleré, ucrumctiam puliarc,carnibus infía m-
mationc obícffis non diffimilitcr. Applantätur enim dentium radicibus mentorfifm,
mollcsquídam neruulí,á tertio neruorum cerebri coniugio propagan, pefeonepecun
quorum gratia dentes duntaxat cuidcnti inter ofTa fentiendi facúltate do cumL°cos.
natos credimus. Cxtcrum nonnulli Galeno haud acquicfccntcs,coUigunt,dcntcm, quunj os
fit,citra dolorem afiici: quemadmodum cum limacxcefius dentium prxfccarc,aut ignítís fer*
riscos aliquandocxurcrccogimur. Atquumínhuiufmodiartisopcnbusipíosícnlu prxdi*
tos fubindc<íxpcriamuc,S¿ á frigorc potiíTimum molcítari cognofcamus,mcritbIaudandus
cft immcíus rcrum Opifcx, quem exterorum ollium íblis duntaxat dentibus notatu díonam
fentiendi facúltate Iargitum arbitramur. Noueratenim hos crebro occurfuros rjs qu x íecant,
ud frangunt,udrodunt,udualidcexcalcfaciunt,aut refrigeran t,ucl alia quauis occafionc aL
terant:quibus omnibus dentes multo aliter, quám reliqua o fía, nudi exponuntur. Quamob-
rem,íi nulla fentiendi ui polieret,a dolore homo neutiquam admoncrctur,ñeque denti fliccur»«
rcret,quod infeftat amo turns, pnufquä moleftari dentes uitíarentur. Porro dentes non íblum
faifu,& quod nudi íint,abalfjs ofíibus diítingui creduntur,ucrum ctiamquiahos plus exte-
ris ofíibus íemper enutrírí,S¿ quouis tempore uítx íncrcmentum accipcrc,idco prxcipuc arbí
tramur,quod dentes illis quos exemimus oppofiti,fubinde ín cruti denos locü extrardiquam
denrium ícricm íuccrcfcannob hoc uídclicet, quod contrarias dentibus non amplius atteran-
tur.Rdiquicnimdcntestantum augentur,quantum lxuigandís cibis comminuuntur. Sunt
autem plurimum dentes numero triginta dúo, una ferie in utraque maxilla ícdccim, inflar íu- ■Díw,*idb **'
chorea? íití,r Quatuor priores aduerííúc quía íecant, inciforrj uocanturríuntcnim la- 7r‘rrus'
ü CCacutí, quo oblatum ipfis cibum fnordendo cultrí modo prompte abfeindant, díuidantq?, Indfcrf.
. Ddnccps
 A N D R E AE V ESALTI BRVXELLENSIS .
46
Dcincrpsr canini utrmquc finguli conftituunrur, ampli quidan Tua ba ncm pr2c* CÌHr*(i-*
ipiórum autcm fine à gingiuis remoto,acuri,ut li quid proprcr uriucm a anum s •
(andcrctur.hoc ilUconfi-mgercnt. „
/v io le ra'•. Hoshabentinfignes)dcntibus rdpondent. Pofthos. V a c a n i n i s i n t e ’7‘ ''
Uicrchabcmur,alpcri,ampIi,duriÌtfmagni,quoinciia abinci orr) , ; . munii«
uorcmexa(fiumcererepofiLit.Sicnimprorluslxucscrearentur, 1 oncia p Pp «
minime CsAeRlK: quoniam ab mxqualibus aipcrisq?omnia me ius tcruntur. P
iplum molas,quibus frugesmoliunrur, tcmporisprocciludiuq* minucn o ‘rulc>a a *
ius incidi acque exaipcrari uidcmus. Ncque fi alpcri quidem eflent, non autcm u n ,p u
commodi ex qs eilèt,ut qui prius contcrercntur,quam cibos in lacuorem comminueretlt. un gnuur. m fi-
enim dences omnium oilium duriisimi.Quinctiam,fi aipcn Sé duri facili,non c cntuna am
pii,ncque cales plus accommodarcnc illis concredito muneri,fi modo qua: IxuilTime atteri c-
beanc,inamplis firmari bafibus oporceat. Inciiorijs cnim & caninis nihil cominuitur, propter
flrufbam 8c anguilam ipioru acicm. Quid fi hxc omnia molares adipiiceretur,at interim parui
ciìcnt.nonnc&hocioloillorum uÌuscorrumpcrcturi'quum plurimo attcrendis cominuen-
Qm ; ¿è tn w-4 discp cibis tempore indigeamus. Denccs ad unum omnes in maxillaru finibus clauoru ritu
xiéU tafingim infigùcur, qui propterimaginem,quam cum prxiepibus brutorumhabcntjGrxcis <f(tSrvi«y
tmT’ La
1. . u Hun
i l lis
- ) prx
I ’1 lepiota
K ^ / I O I d Inuncupàtur.
I U I l H I • i Hi
11 Ilnancp finguhscircundàrurdcntibus,
c f t l l v p 11 11 H 1 I 5 v. 11 v H I 1 v i d l H I U C J 1 U U 1hoscpftringuntatqj
l U u v p 111 H i ^ H I 11 fl

Drnvtumnd, adeo exalte rctinent,ut non prompteucl tantillum commoucantur.Ncqueparibus radicibus inck. initio
t. omnes
CCS. u m m iiu iJiiiK iu m u i pi u. piuio,i|uai 111 pen un ui la i duiAjUui uli
luisinieruncurprxicpibus,quandoquidcmparuisunaradix,dug vj j jjdiui iuuo}u ca *«"« i 1*1
ucromaioribus,tres
Si ciuatuor
& quatuor maximis obtiperunr.
obtigerunc. Incrforrj cnim fingulis immittuntur radicibus. Oanini
Incrforfi m im finmilisimmirninfiirradiribiis* Canini min.
quo- P,u<occur-
que radices fingulas exigunt,qui inciforiorum radicibus multo altius infiguntur,tantoq$ ma- fniem*™
¿ores Ilint quantum caninorum robur cxccdit. Quanquam ÔÉinter inciiorios duo medq infi- prefiunm.
gnioribus hxrcâtradicibus,quàmduo latérales,caninisproximi,nimiru quod medq latiores
gi andiorcscçfint. Moiarcsradicibusinter leuariant. nam quimaxillæinfèriori funtinfixi,bi-
nis radicibus.qui fupcriori,ternis,lubindeinfiguntur.Diffcriittamcn ÔChi intcrdij.qui nancp
lupra lunt,quaternis :qui infra,ternis radicibus immitti aliquâdodeprehendutur,præicrtim
duo demi mtimoproximi.Dein frequentiiïîmê duos molares fupcriores caninodcntifucce-
dentes,duobus rann.in immitti radicibus fpc(ftabis,trcs reliquos term's : fic SCduos inferiores
emfao p m u o i ana n d f c m rdiquos duabus. Pratcrcaobfcruabisquoquc cam m ing
m
o
n
b
u
smfig. rad.abus.quam isatnguos
M
w m n Mm''1'!1 ' T utinol.inum, imuatur. lntcrdum cnim inutroquelaterequinquemolares
ocam tin , nun dun, quatuor.-nonnunquam quatuor à Cmflrit, quinque uero à dextris • ucl
contramhmftnsqutnquc.ex dextrisquatuor.-uclinfràquatuor.fupràautemquMoue auam

aliosdcntcseuclIunt.authumorüuitioeosinfcftarifibiDfrrnad d P obfcruantes,aut
genus pharmaeis obn.unt.quum doloreaffetfbs nullmnleu, g w S m ad$ “2^
«cm leanficatione, ac inttrdum oflTs pertufione Dncfenrius P° „Cmum dcn
ipicctiam modoexperior, eui hxefcnbcnti 2 X ^ 7 adf-npoiïït.,dquod
anno fueerefeit. Atquc id etiam arguunt permute- ealnaX ^ J æta°SU1§ciîmo ^xto
poftenorcs ill. dentes uclutiin cauca ciua^Tdh,, cemi terqs occurretes.in quibus
apicibus os tcnuifsimum pcrforantes^Cuiufmridf rfpo,?unturac latitant.quibulda iuae baits
bncarquam ftudiofifsimus ac ualdc twitus ¡uué^!W,amnUpCTmAiexhibuithumana:&'
D V C . V S V R B , N A S. m , h , a n S r C ^ AA r E, S p A V L V S GVI-
copiofiorcs dentes quâm mulieribus aiTcnbunt*oimT Ariftotclcs» complures uiris
nn.quamm.h.falfumtdeiTedieerc.quumnull, „Ident^T'5"°nm',nUS PromP"™eftexpe
tiaplcnqucctiam uitælongitudincm breuitarem' esnun}erareb'ceat:exquorûfrequen
prxltantufus.ucrum ctianiaduocis modularionem^81111111' Dcntes non fclumdictos^nun,
nunc
“ “ «on.™od,u, , lld . ^ l n r t K »
fine « p m .t e m m * H O * t e « Wobnnn,«:qna.
, en- * » utd tonfo™
.
•wtram **»
fcrKtgors.

dK“ raodo conunitu' ^

' ’ ^uum nob‘S focqsqî uacillantes
dentes,
 de HVMANI CORPORIS FADRICä LIBER I♦ 47
d Titcs,5^ prxcipuè indiorios,unguibus aut filo denti circuii dato,cx irncre cofueuimus.Quin
5^in mulis quoque,ac mulns canibüs dcntium rcicruatis radicibus,ipforum appendices proci
dereindiesobleruamus. A tque poitremum illud profectoaccuratifsime expcndenducft,ne
pueris effraiti alieuius cxcafu dends reliquamporrioncm unquam eruamus.fed duntaxat ap­
pai dicem, in cuius locum alia (modo radix leruetur) prompte luccreicct. D rin plunmumid
quoque in pueris animaducrtillccoducir, quibus mox ab ineunte aitate molares dentes erodi
uioaricp folent. In hisnanqucopcrxprecium eft,molarium dentium appendices (q u x n o n ira
utindforiorum proddcrc in iplìs folcnt)auferrc,quònouxcaruni locofuccedant,dentescp
inte<mferuentur. Sicnim appcndicum unio xtatis progredii fìrmetur,appendixnunquam
decket, quin imo uelpubcr tads tempore aliquot dentes cum radi cibus, ob erofìonis uitiuin,
plcrunquc ucniuwt eruendi.

de ossivm capitis et m ^>

xilLrfuperiorisfiraminibuó. Output I/.
V A N D O Q . V I D E M inuenarum,neruorum&arteriarumdeicTÌptio'
nibus,foraminum capiris ignorantia non modicum obfcuritatis paritura
eilet,dein quia in ìllis enarrando (quii cognitu iìnt difficillima) Anaromi- '**otn^*
corum precipui multum abcrrauerunt,opcrxprecium iam duxerim,hoc
Caput omnibus capitis foraminibus dedicare, ac lìngula q u x accurata di-
ligenticp (bftione manifedò deprehendi,modò rcccnlèrc, ut in uaiorum SC
ncruorum quarundamq? membranaru cerebri cnarrationc,hucdudiofus
lc\itorrccurrercpofsit, & foramen cuius mentio incidet, perpetuò in pro-
cin<ftu habcat. V t ucrò id fiat compendiofius, quatuor figuras prxlenti negotio famulantcs,
hue rcponam,unumquodcp foramen cum ipfiprxfixocharatftcre ieorfum itacnarraturus,ut
fermo fimulchara<ftcrumIndicisS£ Capitis contcxtusuicesopportune fuppleat. Indcficafu,
aut cx induftriaaliquis finus ucl proccdus antea fiierit omiiTus,illum edam nunc dcicribam*

PRI MA XII CAPI TI S F I G V R A*

i ^ S E JVS figura anteriorem caluarüe federn exprimit, ac proinde omnia

etiamfiranfina in o cu lifed e maxilhcp fuperiori, in bac fu p erficic apparenti* , proponiti
.ammiri autem caput human* caluari* fubie&um, iam priui maxilla fuperioris ofibuófu tu '
ri ind: candii unici ? p er inde, a c tota b * cfigura ? iuuit ♦
S E C V N-
4S A N D R E AE VESALII BRVXELLENS1S

SECVNDA DY O D E C I M I CAPITIS FI GVRA>

H figura caludrite b a f i s ext eri or tm ficie¡judpalatum

N o s cnimbic caluamßeu caluariam^ aut capitis oßa non o ft o illa cju& prius inßexto £ynono
Capitib . oßa capitis uocatafiint, nominabimustaut cum ^4rifiotclc capitis tantumpartan ca
píllis tedlarn :ucnim odio illis oßibus maxillafuperiorem adijciemus>id cp caluariam feu caput
modo die emusi quod in cemiterijs paßim reperitur? & caluarice loco pingitur *. Quodautcm
fu p rd capitis oßa dmaxillccßuperioris oflib. dißinxerimus-, Galcni nomine & euidentioris dos
¿Irin#ßudiofadlumfuiße? haólenus abundélieuit colligere►

TERTIA DV O D E C I M I CAPITIS FIGVRA,

INTERNAM C A L V A R I AE B A S I M COMMONSTRANS*

Q^V A R T A
 de hvhani corporis fabrica liber i. 49
QVARTA D V O D E C I MI CAPITIS f i g v r a

Q J S ^>4 R T intcm am calu a ria fcdem fu perioris ipfilis p artís o f i endita quam
à t e r tia fig u ra calu aria¡e r r a ita refecuim us,ut caluariam cereb ri harmonium o fie n fu ri diui'
derefiolem iis.^ A ge iqitu r charafleru m indicem aggrcdiam ur , e r fingulis cbara& cribttá ciusf i
g u r a cui peculiaresfiunt,numerum fubijciam us,prius a d hue adm oncntcsjib parum\firaminibus
quibufdam intelligctidis eam figuram iuuare, qu a o fla u a fc x ti C ap itis habebatur , in terior cm
o fien dens oßis cuncurn r e f i r entis , C T o fla u i cap itis oß is, qu a cerebrum fis e fla t fu p er feiern .
Earn enim fgu ram cum interna te r tia huius C ap itis fig u r a fiedc,ficcundum cuncifirm is oß is
o fla u i cap itis oß is d ejcr ipt ione m,con f i r re plurimùm conduxcrit.
A* Foramai ad medium iupcrcilqinciium, quo' ramus minoris tertij pans ncruonim cerebri
é * fi. ¿nte radiéis ex oculifedead frontis mulculofarncutcmdifpcrgitur. Hoc in utroquelatcrenon inn
» C4 libri 4
per perfèctu orbiculareqp cxiftit foramen, fed fubindc Gnus duntaxat fcmicirculi ritu exculpáis
pofitfN »
C7 4 m*iiH apparec. Aliquando in uno quidem latere foramen,in altero autem fcmicircularis tanni Onus,
lorum ubu perindc atquc hie in prima figura, cernitur. Foramen hoc frontis ofli proprium eft, quod
U H.
aliquot I prima huius Capitis hgurainfignitum cernitur. Veruni noncft,quòdauthicin ora
lionis contcxtu,aut in margíneos aliquod adnotcm,quum character foramen indicans, ctiam
os cui id lnfculpitur,prompte doccar.
B i Foramen,quo duftx minoris terni parís neruoru cerebri radicis’foboles,cx oculorfi fede in
4 1 fi. X.Cd. genas ad lupenoris labri & alaru nafi mulculos procidit. Prxfens foramen inftar oblogi mea­
Ub.4.0,0-
4 m ufculo-
tus in quarto fupenorismaxillx olle lculpitur,& in anteriori maxilla: lede ubi in prima figura
rmmiub.l. B point,.'oraminis huius ductus pcniciusinoiTccxlarur. Peroculi uero federn, tan tu tenui ac
fquamxfimilimo ofte tegitui:quam regionem a in oculi íedcconípicuo,ínfigniuimiis.
Foramen nunc còmemorato amplius, quod ex magno interno ueoculí ángulo in narium
41fi s cdp.
cauitatem redtà deorlum pertinet, fecundo lupcrioris maxíllxoíTi, 3C quarto pariter comune.
bb.f J». Iltud portiunculx minoris tertrjparis ncruorum cerebri radiéis uiampnrbct,SCnonnihiI pi
tuia: ex cerebro ad oculi ledern conflucntis, ad nares tranfmittcre crcdítur. Cxtcrùm prxtcr
id foramen, aliud quoque grandius pituita: ex oculi lede in narium amp(itudincm,hincq? ma-
gis ad fauces quam nalum dcfluxui,prxparatur.Quod quu profundius latitct,ncq; ullo pacfto
prxpolitisiamfiguris indican pollit, quartam adito figuram íexto Capitiprxpofitam,àqua
iugaleosvquo cauum tempons exactius oculis lubrjcereturyexecuimus, lili figura: «j> afenben
tes, ut laltem foraminis huius in cuneiformi olle iiicifì fedes indicaretur. Q u o autem id magis
in caluarqs còlpectum fugit,eo minus quoqj mirandi] cft, hoc quacunt^ ctiam dignum fit ani-
niaducrfìone,diiIcvftionis proceres latuille.
E D i,2
 A N D R E AE
VES A LI I B R V X E L L Ê N S I S ,
ocuUfcdeconfpiciuntur.fecilemaximumo^curnr, & di
Prxfcns loramen omnium q «x in oc^fr^comptciunt
;£ uiam dat,
1ramulouiam dat,in
intemporalem
temporalem 4hbi.fi.
D », x
ctxiamficpius minons tcroi parisncruoru ccrcDnr , huiusduntaxatnerutilinomine
mulculum5s'manionum exocubrum dp
je orr,. - - 1 exortu
patensdludoblongumcptoramcncxcuIptumdt,an«uU - 1 minensforamen(quod *
■ootdfc. A d hsecpimitac,ad grandm> ta uideturhneruulocuidam,qucm
« p « f f l ^ ) d r f l n mri,ufamp B e ^ obfauauimus. Qulppener<
? 2ß*c*p.
Ubri 4.i *
iuxta qumt. pans ncruorumccrcbn rad... . P ^ im polT1£iiulrllucmporalcm mu
milus ,11cper proprium toramen paulopo ja ctiain attollcndJmaxiltefemulatur.Cx-
os ma
tcrùm rima hxc,ftu oblonguni

^ 'ifitm la fig u ^ p o ll'o .X H inutralpoculorr, fcd.busprimxfigurtcforama! indication

Icdisoculiradiée leu u e r n ccbtilMmü.S.'in
iktiky e c u m i A i i i cunciformi oflcincilum,quod forts qua oculi lede
_ « « . t ». 1 ____ rtt-Tfin rit *
V . l l l V l l U H » 3 V jv * w -
leuis ocuii radicc îcu m , w . ' .....—-
1

fpectar, prorfusorbiculare ccrnitur, ncruouiloiio^cuius0 tL- . /- ■ amplitudine

crratiacxculptumeft)
ö . • dJN,o.lß^7
rclpondcns. Vcrùm intcriùs ubi ccrcbro propiusacccdit, iuxra externuipnus latus,exiguum
cundcm^acurum obtihet angulu, qm ucnufcecum uiiorio nemo haeexddente p aratur♦Am
cmJuin hune y notât. Is nanq? inter E SC y in tertiahuius Capitis figura confiftit*
p^ Haie finui cuncitormi oiïi inaib,uiic)riorurn ncruorum coitus innititur» M.
q t ^ G in primæ figura: finiftra oculi (cdeoccurrit,in tertia autem figura G dextrum cius figuras
brus iJco occupât, quod in finiftro latere foramen G indicatum,nuiquam obuiû fit,co quid
huius figura:caluariain latus ucliftius foraminis aliquo modo
LA 9.d ,v , Q i ~ns.finémenohfcvrctn bu Uicjcilj l nomine,:nflcxcrimus.Iniculpiturautêcunciiormiofs/,
«/^ieztnLtcriieffigtem
JuPurtium. IUS 'UTHcmvtU7,bic Jorum , r i ^
acnumiliori lui parte paulo minus to to orbicularc clt, elation
l-t n , . *
humihorcm uero in acutum Iongumcp& anguilum definitangulunmFora^
?. nurr^uaLrlTfad ^ mcn hoCjCtiâii Galeno fccus uifum fit,nerui uïibrij foramen am
rtintiunçul’.yn%infîgntut. Qiuntjuum p!itudincumcit. &fi lîmilitcratq?illud prorius orbiculare effet,
^*fi*****t***p& bTc facile tripIo,autquadruplo ampliuscfficcrctur.Nihilominus ta
é& sfil*r*m co& mcn humilior ipfius pars,quam paulo minus toto orbicula.
, rem elle diximus) iiiiorij ncrui foraminis amplitudincm adhuc
jS * nrlcns foramen cælatur gratia1fecundi paris ncruorum cerebri, in oculi ft; * /.
14 1 7/1
‘ ; 1'; 'UC‘K ° S° r 11,1 "»•^ losp rog rd icn tiS,ddngrariahmmomtera'jparisnmio™m be<tdmfi­
briG.
1-o m n in ,v'l » T-, ‘ 'll'" "“ 5- ^'Pcrioris maxilix in fade mufculis, in narcs & mufculcs in- gure H.
1■ ^t-'Meme>...:o0r,tur.HxcquidcmpcrhamiliorcnifoK.niimsfedeinprod cfig.cd.14>
lib .3 X.
d eudemf i
S un p a n g u lu m e ^ r - 'i.o n 7 Ï 7 fcdmM ^ in anguftum Ion- G.çj'iîfig*
durxmcinbranxhic dilbibuitur & lf ° r H ft V"* .'^i s t m l poralcniadcuntmufailun^ lib.7 H.
gcrituicinilaruimiiba'ibmajnm-ù^t •s*&li^n^Utl°nl *,1raiUar i'nuslnibiexculptos
plum id foramen excauatur •ucrum m 3m „ ifll i nuPer dldæ mC]g m arteriæ,am
amplitudinem promananti.qucmadmodumS h S t a S S ° C'Ul‘ ^ & h^ m
du, aJco ut nulla rauone magna hxc foraminis am« r j " e,UXtaacluclmdii*imè often
par conipiciatur. s 'oramm.s ampheudo, neruis ill,s, & uenx, & arterue
H ° r3menorbicuI irr ÎV * n~ t * t
ctiusquoqs.Hoc lneuiu-if"rn1^ i^.n^ll^S^ ^ d^0 Proxirn®commemorataprocedens,8i.'ar
iU 4 fi.libri
7l .

S' h T- ’ IUpcnus «n ,n icmS * î r , ^ r™ ^ Um^ fc^ G S

jMCkdeinodbuoeapBMeiÆ* c.“ c,rV _ bt 4 fi- 7Ü'
bri H.
r e fill,'I" d cerebrum ingrciTus nomincJincdb^d*i.ntlIr^0rf mina’ odorum &aërisin du fi.
7 E*
intertrt^ t ¿ f e * anfraôuofa, f i j ™5 ipfo duâu
' ' " -'ii:i .oiTsl' -T trtXruni^ g randefatis quodnr ^ 0raminI*3usEmilia.
plk î î t PT mUm\ rUCnam ad duram Æ i P T UmClUoda' modo eft,
ouc n m „r, .P. ,^ nm wnfimttens. V en n , extern mcn*ranam exnanumam b ij fi-kb. 7
^na.etiamreâa&uirm, G.crfi-Cdt
14.11b. i H*
^mfummon5 parifemDer
cartdaS*neaç odmeroituri
Num
 DE HVMANI CORPORIS FABRIC A LIBER I♦
[slum ucrò hare foraminula piruirx cerebri espurganda: etiam cftòrmctur,{èptimo libro per-
tractabimus. In prpfcnria tamen addendum duxi,his nunquam nifi oppleto cerebro puuitam
cxcolan,& leuiisima piruitx copia hac defluente,ea foramina obturari, aliacp grauedinis lym-
ptomata induci. Iniuper admonendus es,in omnibus caluarrjs non acque frequentia hieappa
Cu/ig 7 *- rere foramina, quemadmodum ÒC icdcs quibus olfactusreponuntur organa,non paritcr
bn E.
W (idem fir amphcinfingulisconipiduntur. Cxterum canis animal minime pituitofum, fed exacnisimo
paxD. odoraru prxdirum, ut has fcdcs habet ampliisimas, ita quoque pcrmulta admodumq? paten-
tia in illis ccrnuntur foramina antrorium,non autem ut homim dcorlum,ipcctantia.
Cauitas inter duas frontis os conftitucntcs fquamas repofita, quam nonnulli olfactus orga
Kj, 4 numeflè ailcrunt, propter aeremin ilia conclulum,quern odorami mirihcencccflàriumeìle
non ambigimus.Quàm ucrò hxc cauitas capax fit,promptè obieruabis, fi frontis os in fuper-
dliorum regione fregcris.eft cnim amplifsima,&T molliuiculu corpus membranulaobdudum
compleditur,quod medulla: quodomodo reipondct;uniucrium tamen dulmodicft,ut nullii
4 9fi. 6 C4.
Amile in toto corporc repcrias,prxtcrqua in 1 cauernis antris'uc in cuneiformi olle crebro con
C,D. fpicuis. Prxtcrca quibus gallico morbo anterior frontis oflis Ìquama croditur,autuulnerc
perfrin gì tur, tanto ìmperù in expiratione acrcmexcauitateilla propelli ccrnimus, ut ctiamis
candela: lumen promptiflìmèexufflet. Prxìcns enim cauitas non folum ad fupcrciliorum ie-
dem & quibufdam rccòditis foramimbus in narium ampli tu dinem pertinet, frd ctiam in cam
frontis oilis porrigitur partem,quam ìuperiorc ìedis oculi regionem còlti tucrc dictum eft.
Foramcn,autrlmapotlus,tallsformx,qua!cmunouisapiccquisccrximprlmcrct:qux, du
L ?
Siti» D i) /j. r x cerebri membranx hic firmandx extruitur. Ncceflumquippccrat,nonhic folum ubica
7 librt. membranamultis foramimbusefl pernia, ucrum algs complunbus locis, caluarixalIigari,&C
durain membranam fìbras uinculacp per caluariam tranfrnittcre.Licet etiam iflas rimas adì in
cerebrum ducendo aliquid auxiliari intueberis,fì illas intruìà frta,in impernine di(ftam frontis
oflis cauitatem nariumq? amplitudincm dcfincre expenderis, ac prxtcrea in oflis cuncum imi-
tanris antra pertincrc animaducrtcris.
M 3 Sinus in cuneiforme offe incifus, ac glandulam cotinens,cuiex ccrebro defluens pituita in- gdMneddtct ucereb i pur
ri
ftillat, quam deinde per os finii huncenormàs in palatu manarcGalenusprodidit:pcr ipium ptt lutee pdrdtr„
cribri autfpongix modo foraminibus pcruium, pituitam L ib $ de V f u
Quonidrrt bete fèptimo hhro pecultdrii fi*
colariaflerens.Hanc (cntcnuam,nifì mea quxdam in Gale gurd f udntumuii rudis pr«cfenp loco uccu* pdrtium .
mini pietas rcmoraretur.non minus à ucro alicnam often- . rdttus tritelligen /
deran, quam quod maxime. Quandoquidan hxc oflis do no inuttlis ejl,
bic ,Uu ddiccij^A
icdes,qu£ oflis cunciformis medium exiitit,neutiqua ìpon già nduldtn in di*
gix, multocpadhuc minus cribri inflar perforatili*, quiiin cdns,cui pituttu
inibì folida continuaci conflet ìquama, intus amplas illas inflwt. B peluim
ex tenui membrd
cauitates plerunque continente, quasociaua fotti Capitis nd cerebri ertru
figura cxprclìimus, quxcp non nifi cfiraifto priusoflèin d la .C ,D ,E ,F cudtuor ueluti duelliti a giuri*
conlpcctum ucniunt.Pcr huiuiìnodi itaque oflis cuncifor- depitutdnt deducentes.
mis foramina (quum nulla fint) pituita haudquaquà defcédit. Veruni à fìnu M notato utrin
que duo dcriuantur du(ftus,finuum modo cxculpti,quorum prior ad ìècundum foramen no
bis in oculi icdis radiceenarratum ac G infignitu t e n d it i pituitam in oculi ìcdcm,& hincper
foramina,quxprius C SC exprcisimus,dcfert.Poflcriorfìnusadaipcrum inxqualccpfora
men,leu riinam porius dcorfum porrigitur, qua pituita ori palato uc potifsimu influir, & aér
quoque inter ìpirandum caluariam petit. Rimani hanc temporis oiìì & occipitrj communcm,
N . N notauimus in finiftro latere fecundx fìgurx,&: in dextro tertix. Ductus ucrò& finus non
adeo commode quum non admodu caui uidcantur} in terna figura ìc ipeiftandos offerunt.
O .P .
quanquam interim prioran finum O, poiteriorem ucrò P in cadcm figura indicauerimus,
ut his adiutus charactenbus finuu fedem in ucris caluarrjs ocyus adinucnias.Proccfiibus qui
orbiculatim circa finum infignitumapparent,a dura cerebri membrana firmifTimèadna
4 tffi.jtL
fcitur,ac uduti ea lede fuftinetur,qua hicà caluarix bali ab (cedi t, infigniorescp ioporaliu arte-
riarum ramos,& commcmoratas nupcrqux pituitam dcducant uias,fibifubditas habet.
0 .2,? Ad latus inxqualis alperxcp rimx feu foraminis N notati,ucrìus antcriora magis, aliud oc-
currit foramen in cuneiformi ofle inafom, quod Ixucefl,&nonadamuflimorbiculare,Ìèd
circulo reìpondet utrmque modice in longum compredò . Hac enim effigie foramen infì-
* ^Hfi.li nuari dccuit,quod duoteretia corpora inuicem membranis connexa,erat tranfmiflurum.
71, K.
CT *fi-rcx. Tcrtrj nanque paris neruorum ccrebn craìsiori, Se p rx ap u x radici fimul cum' quarto pari
4 ^ 2 . uiam prxbct, * . . . .
E z R 2,3
 fl A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S orbicU-
R 23 Rurfüs ad externum foraminisQindicati latus,aliudmu Ito mmus hoc, ßoc cfi.riM h

tcrU.caluariamfubmtrat.Alrquandocxiguumforarncnadtntern ramulo paratum.

per comemorata neruorum paria tranfinitrenns,obicruatur,eiu ‘ fslosta/
Verum id inuno caluarix latere raròuifitur.atqueadhuc mukorarms ,
inen id foramen finidro laceri (quod inter exreras caluarias una oc on rilnda&tcrtia
g fèc,qux exteris omnibus elegantior uiiàeit)hicquoque appinximus,ac 1 conUCxo dimi- . g
* H^infìgniuimus.Abhocfoiammennuspermia'iora caluarixaicend U branaue
diacx uenac congruences: & in hoccxlati, necaluarixos fìnus in ura cc g, rta a{f„
narum modo durtos, premat conftringatqi. Hos caluariac finus in terna h^u q
T V 1'; qU^ramm^ci^»tertucaluarixbalìsfedeobuium,comodeuiderineqmt.Hinccnmiobh'
què uerlus extcriora protenlum,* in auditori) organi cauitatem tcmponsofli mlculptam de^
nic.Quarcctiamidpaulopòftcum aliquot auditori! organi foraminibus delinca u , b Scapuu*
fubpeiam.EfFonnatur autem id,utuiam porrigat quinta?coniugationis neruorum cere ri ra 2^ ^
mulo,ab auditus organi caudate hàc ad muiculosinferioremmaxillamattollentcs cxcurrenti. 4 {,.
Infupcr hocetiam foraminc ìugularis mtemx1ibbolcs,auditus organum peritaac acrctiam in
temporis oiTìs antrum audicus organo proprium, per id foramen fertiir. Id quod facilcpcrce^
pens,fi attracto in os acre, ilium quafì per aures propellere conabcris,in auribus lonum pcrce-
pturus ucntorum,autaqua?turbinum lonisparumabfimilcm.
X z j Infignc foramen maiori foporalis arteria? ramo caluarià ingredienti cxcauatum, quod non vj* *‘4/i
reità caluari.lperforat, fcdindaroblongimcatus,cxpodcrioribusobliquèintrorfuminprio^.
ra temporis olii infculpitur. OiTìs pars hoc foraminepcruia,ubi dp^ _ . a £
r r ir r r r ■ r i r r . n . P reefins figurd firdmintb.JL
0Cr oriumadrauccslpectar,acinlccundahguraoc notatur,in(tarpumi^ y - netted prompte eßer,
cis afpera inxqualisqj uifìtur.Cxtcrùm huius foraminisprogrciTum dente muat.compledìtur mim
commonftr.it X in fècunda& ternafìgurispofitum,& deindehxc r vtnufflau
rii f i r dm *
quam modo adrjcimus figura,in qua X & Y,ut & in maioribus figli nií duduiy
riSjlituinuiccmminimèreipondcnt.Huncucroobliquum&rin ode edferie pof¿
longo tramiteprocedentem ductum, daturaedìnxit longioris obli' t os, <jUd iIli
in cdludrid
quioriscp arteria? foporalis progredus grafia, nimirum ut uitalis fpiri
immiß id fir
tus hoc errabundo dutftus itinere,cercbro exquilirius prxpararctur* tiSy dut ex
Quarc etiam Cjalcnùinprirnisadmiror,qucmcurnplcri{qucali)sf<> t___ filis
plumlo
ramini bus grandehoc foramen, non obiter cxpendendumjatuit : 5C ferri ctmuntvr. V trü<p igitur
qui per foramen terni & quarti pans ncruoru cerebri O indicatum x •o u t»*
opoi alcsarterós caluanam ingredi in fuo de Simix ucnarum arte- rZiopurdtum. °L7u»t$ uJ Z y
riai umep dii le«, none libro, fcriptum reliquie. Et quemadmodumde fin ¿Km indìcat} fopcrdlìs drte*
hoc foraminc,ncque canes,ncque fimias hic intuitusdalia no fieri« tra ri(C rdmuloin tidrium dmphtudi
didicitanon minim cft, ipium mirabilcm ilium rcticularau plcxum
tua imagmanone in hominibus quotjconfixxiTe, ac uaforum cerebri feriem non undiquaque

aliuJ fo S m c n Ìn ^ 'n,S acr X ■"% "*“ . qui «lu a rix amplitudine«! refpicit,

a Q uinti neruorum cerebri1 o a r i w 3 T *

uarix amplitudine, a notât m tertia fi^rapofuum" F poruSiCuius Principium intcriiis in .
norem aure,pfiuspartem, quxabaureexcpnur acauWœ P I dne rudemfigurdm in hoc dppofuiy ut f i- 4^
r<mmum dudas in confiedu effet, yiicc V
Z T . t T ? ? d 0 ^ "d c t.a fp c r a ip u.fitur.a fecundx firn et d et h notdv’.us.
rx indicat. Meatusifteetfi intusadmodum Lnplu cauusf «S’ign<fleet ig tu r
fit.adco tamcn tortuofus&anfraftuofus ac.mp nfcuanu! rudi M merud,
utrung d dudi-
torium medium .
q o minus feta tranfinittatur.non ipfius mcaaispyrianfra V fird m e n fu p e '
tus uc in cauû tantum fine, uerùm etiam quod isfd aurem nus V notdtum.
h dutem, id quod
mox Ju¿ literd ¿
P T¿efilie iC jr - exP^lCctlitu r. bfig-$Cdp>
ß s U r‘ ‘ J fa » est-re- Ubrn.

brum
 DE h v m a n i co rpo ris f a b r ic a liber I» &
, brum nullum aflcrit pendere mcacum. At in oris palatum ufquc femitam pertingere, & ucnam Libro primo
** de ccrcbro códenodcfcendere,inquit. In caluarix enimamplitudincmauditorius meatus perù- Liraii 'ftoTTce ani
um Capi*
cfi.ej.i+U t ‘ uenam quoqueadmittit:non quidem illam a ccrcbro deducens, uerumeam ab interna umdcamo
*"!*• ¿ligulari caluariam ingredienti ad auditus organò a(Tumit,S: uti antea montiimus,quinri pans
ncruorum cerebri ramulouiamprxhct. PrxtcTcafì ictamauditus meatui extcrius indideris,
hanccf modicè in antcriora introrlumcp oblique protrulcris,in foramen v notatu,illam multo
fàciliusquàm in caluarix amplitudinari ferri conipiries.^
i „ {'oramai exauditus organi amplitudinis medio cxortu, ac ìllinc in pofteriora porreftum.
2 Hoc anfractuu & labyrinthorum occafionc,& quia in intcrnam caluarix fedem non pertinct,
i U immiiTamnontranfmitrilfetam.Prxparaturautem* ramulo ncrui quintiparis,qucmquu N a
bn+c. tura indurefcereuoIucrit,admodum callide hunc per duriflìmi ficciilimi^ oiTis anfracftuofum
foramendeduxit. Vocatur uerò omnibus diflcctionum profciTonbus cxcum & mo, F o r,amen ete)
noculum ,non quòd uerus pcruiuscf meatus non fit, fed quod uixad auditus organi ampliai- am.
dm mi ufquc iètamaut plumbeum fìlum admittat. Iftudforamai lupis S i cambus , quibus
id Itipra màmillaris procefTus radios fedem habetur multo amplius grandiuscpcotigit,qua!*
homimbus. Forfitan nonnulli foramen ex auditorio meatu in priora protenfum,ac v infì-
gnitum,cxcum appcllant.Vtcunq?ucrò(ìt,hoc foramen V', autilludb notatum ignorarunt.
quanquamGmè haiftenus apud noumeni, ucl unum foramen digna dcfcriptionc expreflum
reperi, quum interim foraminum (pcculatio fit iucundiilima,illaq; maximam Naturxarga-
ant ìnduftriam.
c 2,3 PoramcnoccipitisoiTiSif tcmporisofTìcommiinc,acJ fcxto pari ncruorum cerebri,& ma
*9 f a t o , ionintcnixiugularisucnxramo, minoricp ioporalisartcrixfoboli cxculptu. Iftud,quiahàc
N.
b fi.ca 14 U tranicuntiaorganagràdiora funt,amplumui(itur,tranfcuntiumcor- F iic fro r firn quod
bri f.C. de> porum formx refpondens. Non cium examuflim circulare eft, fed modo deferì b;tu rfò
m i. quodammodo geminum intortumcp, ÒC ¡pfiusuna pars(qux ìntc- ramen expreßim ui,
rior eft) ncruo excaluaria amrorfum quodammodo clabcnti para- (*Ai) in te rio ri quidc rp fi,
u* p a rti t , extei ù
tur: altera uerò (q u x exterior eft) ucnx ¿é arterix caluariam ad pofte­ o ri autem i afe r i-
riora ingrediaitibus fublcruit. beutes.
d,2 j Foramen in occipiti) offe gratia1 ncrui (epurili paris ncruonim cerebri incifùm, quod qui-
4 9 f i t o .7 dem orbicuIarccff,(cd ducluoblongum obliquumep. Fx pofterioribus cnim,intcmacp calua-
u r i ® fcdedecliue fornir,quò citiiis (èptimi paris ncruusliocdu<ftusforaminc, fexto pari commit
teretur,unaqiambo fìniul hxrentcs, dcorfum turò dcfcendcrcnt.
c 2, j Foramen unicum,cxtcriscp omnibus facile maximum, quod occipitis offì in(ìnuatur,gra-
9f i U. 7 h . tia 1 dorfalis mcdullx ex ccrcbro originem duccntis.
f ì Non infìgnitcr amplum foramen, quod ab externa caluarix fède, ex pofferiori nimirurri
foie 1 capitis occipiti) ollìs, quod primx ccruicis uertebrx articulatur,indpiens,in interna cab
p!t f
bfi.cjp 1 4 l' uarix fedem longo diufru per os fornir,in clatiori fede (èptimi paris ncruorum ccrcbri forami
to. |.D.cr nis d notati ccffàns. Hoc ucnx Se arterix gratia cxlatur,pcr tranfucrios ucrtcbraru ccruicis
K. proccllus furfum confocndcntiu.Cxtaùm in quibufdam caluarrjs id foramen in altero latere
al iqu.ìdo decile rcperics, interductiam in utroquucrum tunchuius foraminis uicesgcrit (opti
mi paris ncruorum cerebri foramen d infignitum, quod tunc non ad amufTim orbiculare cer
nitur,fod oblongum,ncruo fìmul cum ucna arteriaep tranfmittendo idoncum.
Foramen id ad pofteriorem regionem procefTus màmillaris, iuxtafuturx a reforentis* la-
* c7 : e tus ,n tempori*olle cxlatur,&T tranfuerfim caluariam ingrcdicns,uiamcxtcrnxiugularisuc-
b fi.cj.14. n x b ramo hac caluariam petenti, offen. Anunaducrti interdum id foramen,modo in altero la
to n t e . tere,modòinutroqucdcfuiffc.
frmfigu tcrt,a ^glira*non oidtantcr (ìnus in interna caluarix amplitudine, qua cerebrum conti- Cahuri*(ì.
rrfj.14//. nctur, animaducrtaidus ucnit, in quern tria foramina c & f h i g intignila, &C ucnis artcrqscp ***dmtocme*
jM, n, o, tranfmittendis parata fubeunt. A lcxti cnim ncruorum cerebri paris (bramine c notato, S i u^ ,s *
» C I ,ntcrna parte foraminis f intigniti,in dextra (ìniftraq? caluarix(ede (ìnus incipit,quem in fini-
CLR.s.ir- (tro latere h,h S : h indicauimus.in dextro autem tnbus i. Sinus liti oblique' inftar quartx cir- h ,h , h*
C^ 1 F ™ * ^ur^1,T11,1 poltcriora tantiÌpcr conicendunt,dum dexter (ìniftro inibi committatur, iJi>i4
c!ctx pi. U^ ‘ k rcpofuimus. Huiusm im coitus ledes in media regione occipitisoÌlìsuifìtur,quxintcr
B- clatilsimam foturx a exprimcntishregionem,Se pofteriorem foraminis dorfalcm mcdullam
^r i cap.6 tranlmittentis, ac c iniì^niti regionem, media confi (tit, &C F infcribitur,tibioccipitisoscraf k.
D nisimum dcnfìisimumcpeirc^neiusoÌTìshiitoriaretulimus. Exhocduoruiìnuum congreiTu,
alius recta iurfumfcrtur,lubcmincntiisima parte futurx a fim ilis,&fub tota fagittah futura,
E 1 èC
 ANDREAE VESALÌI BRVXELLÉN-SIS
54
Si fronds
ofléufque ad olfectus organorum fcdium
11 m Stl cundemindicar.Cxtcrùmllnus hi «culpunturdurxoerebriniembranx gratia, cuius
infìonicum. Hunclìnumquartafiguraaliquot 1 notatum gerir, terna
1,1 cera m
uafis ipfosneiUa caluari.r offibus pr.vmcrctur, cedere profrffoi^usanmiaduer
nonminus degantem quàm arduam,parumqsabali)s 1 >- ■ P
famfcncm.in temo libro cxcquar ^„^.crharadkribus ampia narium fora-
n, o Ammum accommoda quarte figura- P^ro^nq amplitudincm ènanbus ten.
minalepto quodamuifignix notato mterfonoa, „„ducane prxdpuè tamen naturali
deneia, n ac o indicantur. Hxc crfihomimad plurima conducane, piaL p

P* Foramen hoc i ^
dincmdcfinit, quartiscpmaxillx ilttLrtHnc
fupcrioris ofcihm commune habetur. L3 cmdc hominibus
ofsibus fnmmunc /a
unicumadcft,cquisucroSicanibusgeminum. Paraeurauecgranaconnexus,confenfuscp tu. «rifoic*.
nicx palatum fucdngends.cum ilia' qux nariumamplitudini obducitur. Portiuncula cnun il ^ 4*
lius tunicx limul cum ucnuIa,S£ itemartcriola,id pcrtranfit» inferiut ^
Ad palan finem iuxtamaxillx fupcrioris icxraoda,urrinquc duo uiiuntur *oramina:unum b Eiufdéfii
^ a quidemalteroprius,&Tamplius.priuscnimantcrius ucac a iniTgnitum,notatudignaccitam fftrtlumi-
pficudinis, ex palato furium in pofteriora ad oculi ÌèdisucrticanradiccmuepropcransJnibi uisP*
cnimdefinir, ubi foramen occurrit, quodalrerum pituitaminnarcs expurgantiumelle rctuli-
k mus, arque fub litcra * iam antea dcfcripfimus. Pofterius autem * notatur,eftq$cxiguum
oinnino,&riurfumaiccndcns,aliquandoinidcinforamcn cum anteriori a infignito termina«
tur.Intcrdumucròpcculiarcm tcrminum, in futura cuneiformi odi &Cquarto iitperioris ma-
FardmànU xillxcommuni adipifcitur. Prxtcr foramina hactcnuscommcmorata, fi caluariam in ma/
iW mSv Ì nus quamplurima (fed cxilia) obfcruabis, ucnis tranfmittendis Se membranà-
Qtrfm oéuu. rum ncxibus exculjpta.Viiùnturucrò huius generis aliqua ¿diretto maicris intcrioris ueangu
li fedis oculi,iuxta iuturam iccundo & tcrtio maxillx fupcrioris odi Se frotis odi communcm.
Hire mcauicarcmpcrtingunt, inter fiontisodis iquamas comprchcniàm,8£ K prius indica-
tain.Hornm quoque icdcs inprima prxfcntis Capitis figura, F &CV indicatunquibuscha^
racienbusnupcr dictam fiituram luolocoexprcilimus, quernadmodum S i comemorata iam
oda r, a Ce © inibiinfigniuntur. Ocindcinfrontis quoqi ode iuxta iupcixiliorum icdemhu-
iufniodi quoqucoccurrunt foraminula, qucmadmod.um Se inutroqucnafiode,quod quitta
cimi fipa ions maxillx rccéluimus. Iniìipcr in pr'/mo maxillx ode, quod externum octiliicdis
angui um col tiruir,unumautaltcrum huiusgeneris foramen inuenitur.PrxtercaoÌlìs cuneum
re.ercnr1s Iat^,qux tcmporuni caua aim alijs ofsibus conftituunt,tali quoque fòramine do-
lumur. Ad h.vc.m latcnbus(àgittallsfuturxmucrtidsoflìbus,&potì6 imùmiuxtafuturam
ff, fi’ 111Lin,talia ctiam apparent,quorum icdcs in quarta figura aliquot f in umbra latitaneibus
fro.iasoffc cui o '? w " CJmT ° raU UnUm" ° tatUdl§llx magnitudinis habetur interims in
oro 1-ori fini'imi r "111 Ca^>ltlf antcr'°r pars ipfi còmittitur,8£anterior lepri parsolfactus
m
*• fo?amcn"„fro , T , T ,tUr,nUn,m «« & » confpicuG. Pertingit autemhoc

w S iS r iT T " ™“<•”»C S S S
•V«f meroui^tìff^rórriq^d? 115” ^ 1~^cVS,^u? ld. , ^ to,^ urncómittitur,fiibindequinanu
rum medio tmium.qux an trorfu m S“ Cf nllftut>“ «rim* mmru unum,& in ho
diurni definunt. q u a m u i ^ " J Ì f ,arÌÌ,&Unoru“ produca,in nariii ampliai-
w ,. autè duo qux - l . i a f i g „ S s ^ f e " ^ t « * * “ « * » admittitAl.a
.icrticcraJ!cc,n itcrm ia.ìn ,rrC !L tl t! a^rtCaiUr0I fumcluocPc5,cm
1
cx::ud;s odìumpi<fhirishsccdiicas foraminisn ’ °C r^Vtcx^om“ “ ca^uarr)sp°tius,quà
m nisyÒCcofidcra:c,an mc ^ iq u o ^ ^ S n a ir u > t ^ ^ ^ conie^urahincàcharacdcribusm
3
ii in tenia figura Se quarta Grxd maiufculicharaAU^rXtcr!fnt CXPcn^^s. Superfunt
n candis - ufi fumus:adeòut nullucnr^f^ o d^^usm futuris caluarixindi-
in ucnicc notantur
cadem (cmpcrcft icrìcs
profcaò'fi quis me
i__oitium
in (T-- r ~
? ^ a n s n im iG intrcp.dèac confident w E h “ hanC “ " r “ fcd5uruntAut
ncifbrmis
IS olHs,in iplìus medicTann^,
oiHs,uiipfiusmedio ,',J“ ,lucI^tcr tcrcbrant. *Hluc
u<
* p mecUo ^ororum modorepofìtos,nifii duo^refcrrcfinusduoscu
xirr^ntr« ______-
iam ante in cius odis hiftoria
ipfos
 de hvhani corporis fabrica líber I» 5$
dcfcripfií7cm, pcrínde ac ampias cauitates in quarus maxillac fupcrioris ollibusadna-
•píos
nam amplitudine latera rcpofitas.
d b O S S E V G K ^ i B C O K V M
r x im.ipini com parato. Caput 2C I I I .

sEC V N D A
F J G V R . t^T.

P ROP OS I TA RVH hi c figvrarvm et earvn.

dem characftcrum Index.
p 7^ I p r a fn tis C apiti sfigu ra , anterior cm fe ie r n exprimit oßis v imminent
rr ferenti f, undcum minonbus clatioribusuc ipftus latcribiió, CToßieulis, qua: bis ufquc ad tail
p or um ofiium p roce ffùs inßylimodum efform atos conncHuntur.
L T £ figura,polleriorem oßis v refirentisregionem commonßra ffin ili
cum clatioribus cofhs:ucrùm interim illis oßieulis no de line at is,qua: ad p ro cefù sß y lijp cciem
exprimentes pertingunt,priorityfigura delincaiitur%
f'l\ C i Grandini medium Cp oßishyoidis oßiculum, anteriori fe d e confficuum . V er um
^ CT R g ib bam buiusfedis regionari indicant. In horum e bara Herum medio peculiare buius r e '
gio n is apparet tuberculum * notatum. C autem indicaifiinum tranfuerfim oblongum, infu
periorim edijißius oßieulifede obuium.
/) , V oflerior grandioris oßicuh fe d e s , ßnuata er caua.
j : p , Humiliora oß u by oidi s luterà, qua cum medio oß icu h fgu ram vfm ilem reprafentant.
, \ Connexus bumilioris la ter is,cum latiufculograndioricp hyoidis oßis oß ieu lo.
y /. , Mumilioris lateris apex,qui laryngis cartilaginisfeutum expr ¿mentis p r o cefu i alliga tur. -
//Ci’ Supcriora by oidis oßis la tera j) umiliarihm /ongc ten ui o ra, magis cp teretia .
/> 1*1 N 1 TVL/oßieu la fu p eriori bus lateribus utrinp ut plurimùm commijjà. C a t erri m adbyo^
idis oßis infpcHionem etiam fie runt p ra ter quintam mufculorum tabulam ad char a ller cm L ,
priores aliquotfig u ra duodecimi Capitis libriJecundiad B , C , X).
i s cmincntiÌsimx parti os umtatis nomine comprchcti'
A R Y n G
fum, (ed uari)s multiplicibusq? olsiculis extructum, prxponitur, quod j- fß yn°0I*
nonnulli aliterò: v figura v4«A»£/£f,alrj luccinctius Co{</Ìs appellant:
qua uocc diilcfftionum rudes dclufì, in Galeno os iucm referens uer-
tcrunt. Ali)s rurfum id os à a imagine A n u n c u p a t u r : quo
!etiamnomine interprctcs dcccpti, ìùturam capitis a litcrx fimilem
______________'umereconiucucrunt.cuiulmodi tarnen mendaspro noftrauirilinupcr
6«, sifig. ^ Galeno,quem & Italia SiGermania latinü dedit/ubduximus.Herophylus quexp id os
e Brrh/ appdiade dicitur,fortc quòd lingua:,autlaryngi,aut fàucibus apponatur,quéadmodu
gzrisf. iptì in organis gcncrationi fàmulantibus quxdam ^ ccswtäj (uf?c4</i*:,SC xdknJM s
B- uocantur. Non defiant em , qui quum in faucibus confidar, id q x z r y f i nuncupauere. Nos
u£rò padìm id os vrefercs,aut uocc contracuore hyoidcs nominare indituimus.Homo igitur
hoc os longè alitcr,quàm quadrupeda, qux hacftcnus aggrcisi fumus, extru<ftum obtinct, ac Mi&um hy*
i '^2AB, maximum hyoidis" ofsis ofsiculùclt latiufculu,&: foris gibbuto, priuatoq; tubcrcpromincs:
intus autc,icupoftcriori lcde,cauum. in anteriori etiam lede fupcrius quali in oblongu fìnum cc
u b ft deprimitur,pro figura: nimirum ipfì idoncx,3£ mufculoru ligamcntorumqpillicomiiTorum
R. rauonc.Superioriemmfinuiimplantàturc tcrtius 6C quartus huius oiììs pcculiares mufculit
E 4 ad
 ie , . E S .U I1 B R V X E L L E N / l Sred£fi.u!antúr,írt' I

•msiSt&iSSS^gas^S.r.fe?gss¿S,°-»- affi
^ S ^ d o o p r io r c . :ll['b l ;U n t.b u so ccu m t,
T ÍvT m cjuiU<TOiiurorlui«>atqu,:J '_m brvneempaulóCofift*n*B ‘‘S . ^ alíaduo g -„ fi.
SSKTS-j-^ïïSSlsïSfi.ä 5 Ä
( I M * ^\h. 1miliusírt,al'‘'i‘" 1’ Tjt l. , .ncd'laclaciulcuhhyoi-
b”sr*
uruunon horumalicru . i . trio d icommitritur, quan ¡ ualid é ,& notantd i ,t
j«

dit olii» otWulMd quod u _•••. h lupcriori procdlu ^ f o o coniuge,qui ¿ J j •

« » p l .u H im e n . V «« L h ocom nium ^ ' « “ ‘ “ S t m u f c u l í s admit, I„ J f c

Bisas --í : : : *“
'-r- I
*rw
»/- .;::v;v;:;:r tfJ
lJl6 r ,‘ " " 'r numero,utphiiúnm» -officularáderíntus timul cumfuperíoribus la
* t ¡ « i n i * r d u m , i d ^ q U0 ddam,ualidum & oblongum lígamentutn

lu .Imoduin t.inuluns k i n a l d v s c ° L v M B v 8 , munc f<5phl c P

„ o s protdloi „„«ftudiofi& im us. Hyotdw ig.turos ncque hbcrum.ncqu
conricuumctl. <ani latera te m p o r u m o fl& u s c o n m ^ D o ^ a m t-
aquoq ' limilisproccllibusligamcndbeneficio cómala,ídema te
it ..if.tr i ’ imi idini-c 1-111111 Ijrvurns.u t¿k.'coltarumcartilágines .oíliumpnrbctufum.,0 ^ciuod

gu.v imilculos ab iplo cnafci, lingua*q?,fundamcnti tutiísir

omni laryngis quaedam principia porrigere oftendemus.

D E D O R S O , E T G E N E R ^ f T I M D E
ipßiii oßrbus.Caput
SVBSEQ.VENTIS FIGVRAE AC IPSIVS
charadcrum Index.
ei n Pr0X'm 'mP {?,n !m °ccup.ïtc d orfim , quod G r a d s Mm & tin o d i'

m Ä TC
* » c^ ttitmß Ti ■'’tmenrtbus arque adundccimi ft CTl<°rumd dor[ah medulla originan du
^ m fift fc c ä m s u t r t ' ^ ' l I l î Ü * Ubrir C at itu * M m repol& is. ¿
£ ? tbon
cem
on
ihtu
en
, quarrt A
n
ò m ß g illati

* £ D o r fp a r , f - J C°/ Î ’n m >'« CT t b o r a d ^ c n ^ b lT n ^ 4 ^
G 'M O efiem m lIoS S ^ rU7 ,' bKU compl'clcns. * nomtnantur.

i ,

l . l Sv' c.
 de HVMAN1 CORPORIS FABRICA LIBER I»
L , L ^ fliq u o t u erteb ra s L infigniuimus,nimirü in tota d orß com p a geficu n d a m ,n on a m ,d ecim a m ,
CT r. oftaudtn CT uigefim d q uartam : ita in dicatu ri uertebrarum p a r te m ,fia fe d e r n ? quam ipfarum
corpu s nuncupamus.
M , M M inijfdem u erteb ris uifitur ,in quibus L o c c v r r it , p ro cefiu s
c r c . norm s in Litera ex p orrc e lo s , a tp id eo tran fu erfos, aut la tera les
nobis a p pella tos. Q u o d u eró no fo lx u erteb rx L in fig n itx co r '
p o rib u s, CD' M indicat x tra n fu erfisp rocefjib u s donentur , n e '
mincm la tere a r birr o r , etiamf i fingulas uertebras ch a ra clerib u s
non obruamus. c i r q u e id etiam d e fubfiquentibus notis cxifliman
dum uenit : quippe fi q u id p rop rij cuipid o b tig erit u erteb rx , h o c
C a p ite id ex plicare baud inflituim us.
N , N N i n o ¿laua t otiti 5d or f i fa b r i c x obferuabis u ertebra , dein in
e r r . decim a [ep tim a ,cy uigefim a tertia . N o td tu r autem j V quidam
uertebrarii p ro cefiu s a d in ferio ra nutates,quibus fu p erio res feu
incum bentes u erteb rx fu bditis a rticu la tor u erteb ris. H o s p r o s
cejjù s ob id quod d eo rfu m fra n tu r , in orationis f e r i e d efien d en '
tes nominabimus.
0 , 0 O uifitur in u erteb ris,q u a nuper com em oratisfubijciiintur,in d i'
e r r . cat¡p u ertebra ru m p rocejju s furfum Jp ecla n tcs , quibus fu p erp o s
f i t x fubiacentibus a rticu la n tu r. H o s , red i c d cfccn d cn tes p ro '
cefju s nuncupabimus.
P , P P il lis in fer i bit ur u erteb ris , quas prius L , A I C T O in[ign òti'
e r r . mus.noiantirr aute uertebrarii p ro cefiu s in co r p o r is p o fle r io r a
ex erti, C T a cu leo a cfiin x n o n abfim iles, lu rid e etiam C rrxcis
¿ kx/3xx, L at inis u eró Jp in x nuncupantur. atq> bine q u op totam
uertebrarum com pagem , ¿KxvSxy CD*fpinam uocam us.Jn orai io'
nis autem contex tu, bos p ro cefiu sfie r e p o fle r io r e s uertebrarum
p ro ccffiis aut fp in a s nominabimus,totum dorfum h oc nomine r a '
riu s appellatim i.
Q ¿ . Q f O f j s r o p c ca jd c r e p e r is u erteb ra s, quibus pof r e m o enarrato s
e r r . charaS leres in fer ipfiimus. <Hc O fn u lld u crtcb rx not at p a rtem ,
Jed fo ra m en in uertebrarum con fijlcns lateribus,% y neruos a d or
f i l i medulla pullulatos tran fm itten s. Quam u eró h o c foram en
in d or f i ofiibiis uarium fit,in p ecu lia ri ipjorum d efer iptionc p e r '
✓
traci abitur. £ bst 4
R- C artilagineum notatur ligam entum , uertebrarum c o r p o r a in ' ■
jF . j
C T r . tcrucnicns. quod C ìalenus cartilagin em puram effe, con tra u ete'
rum p ia cila contcndit.uerùm quam r e t t e , fccu n d i libri uigefim o
jep tim o C a p ite doccbim us, inibifiguram p rop ofitu ri buie m irra
rioni non inutilcm,qua ahquot uertebrarum delineabuntur co rp o
ra,cartilagineum h o c ligamentum , uertebrarum p c o r p o r um ap e.
Vi oh
p en d ices, C T ca rtilagin em qux corpu s u erteb rx a c appendicem
in terced it (u t in pueris b * ecfi babent)ex prim cntia.

E R V M parens NaturaHomini dorfum inftar carinx cuiufdamjfunda' In a ia r* ht

mcnticp machinata cft. Dorfì cnim opc retiti a m b u la rc i crctfri confitte- d o rß cremti Of
re ualcmus .Quanquam neqj illa in hoc dorfum homini duntaxat dedit, ve rrtdvfhria.
led perinde atep alias in unius membri coftructione, eo ad uarios fimul V ttd f u ß u
h fri*/¡¿/c ufus aburi confucuit, ita ncc hic quoque minus induitriam ipfìus often- neat. V i dorfalis
tjurrr.tti u . dit. Primùm cnim omnibus uertebris ad iìiorum Corponim potterio- yneculU luaef
/¿anud(o
r « . n ob rem regionem, * foramen exculpfit,idoncam dorlàli mcdulkcpcripias fia a tu r, C7 tn
term moUIc
hum cj:. ueiccnfora: uiam prxparans. Sccundò,non ex incompofìto fìmpliciif ode uruuerfum coniti f a
nut
 53 ANDREAÉ VESALII BRVXELLENSIS
tuie dorfum,quamuis id ad ftabilitate Si tuta dorfalis medullar fedem farius fuifìet:quu ncq; fa
xarfoiccpexcidereautdiftorqueripoiìet, nifi ìtauanècilet articulatu. Verum fìrcrum Opifex
tantu patiendi pertinacix animu adhibuifTct, ncq? in organorufabneaullum priorem dignio*
rem ue lpectalìct fcopu,nonaliter fané quàm prorfus incompofìtu iìmplexcp dorfum crcaiìèt,
Quippefì quis lapideum,autligncum animai confìngit,non alitcr dorlum quàm unica conti^
nuaq; parte fabri cat. Homini ucrò dorfum in din aturo, auterecturo, noncrat melius id unri
uerlum unico ollefabrctìeri.quinimo cum dorfì benefìcio hominem multis ac uarrjs motibus
agi oporteatjiatius fuithocex plunbus conftituioiTibus,utcunqucctiam hoc nomine iniurfis
D o r fì ofiìum magis redditur obnoxium.Quamobrcm ucrò dorilim non ex duobus uel tribus ofIìbus,tam
multit udinis longis quàm in manu ell: humerus,Si ulna cum radio:in crure autem femur,Si tibiae os cum fì
cuuju.
buia:iedex quatuor Si trigintacfformctur oi!ibus,uarièmutuoarticulatis,inprxlcnti lubrjcù
cndumeft,àprxcipuatotiusdorfìparticulaiumptoorationisexordio. lift autem h x c ‘ dor< &Tr« ^
ialis medulla,quam inftarcerebri partibus fub capitelocatis elle tunc nitemur oftédcrc,quum rf u C4to
quarto libro ncruorum fèriem pertractabimus. Quoniam itaque hanc fìmilitcr uteerebrum, f a
duroSi prompte iniurias repellente munimcto cuftodiri oportebat,dorfum inftar carinx hu^
mano corpori fìibieShim, omnino infculpi, iterq? fìmul Si tutiftìmum uallum ac (ut Grxci di
cunt) crv^iyf ifycè, ipfì mcdullx confici debuit. Huius enim natura cerebro reipondct,Si noxae
qux hac affècfta hominem afficiunt,illis confcruntur, quxcerebro laborante indies oboriri
cernimus. Motusfìquidem Si icnfus omniu partium quxlxfxfubfunt uertebrx,uitiantur.
L ibro t i de Sed hxc quidcm neminem late're,Galenus atteftatur. Quamobrcm ueròdiuinus Hippocra-
Vfu pa rt ¡unt. tcs libro de Articulis prodiderit,fì plures uertcbrac uno ordine inuicem iubfequcntes tranfmo
>> ueantur, graueefTe : fì auté una ex cxteraru compage cxiliat,pcrniciofum effe : haudquaquam
3) perindenotumeft omnibus. Hippocrates itaqj caufam fymptomatisnos edocet.nam fì fìmul
plures ucrtcbrp dimoueantur,ita ut quxquepaululum tranimutctur,Si fila fede declinet,tunc
)) circularis,acproinde no uchcmcns dorfalis mcdullx obtinget cucrfio.Si uerò,inquit,una uer^
. 33 tebrarum fuo contextu dimoueatur,tunc dorfalis medulla paruo interuallo inflcxa,affìcictur,
33 Si quxexilrjt uertebra ipiàm comprimet,nifì fané Si rumpat. Quum itaque dorialis medulla

angularem,camcp fubitam Si acutam flexionem ncqucat per fare, dorfum no potuitmagn is Si

laxis articulis infìgnem tranfpofìtionem habentibus,innoxie moucri. Vndeetiam melius fuit,
D o r fì ojsium
ex multis S i paruis ollibus qux lìngula ad motum conforunt, dorfum coaccruari. Cxterum
no par magni/ his oftibus non par adeft magnitudo,ncque omnibus foramenmcdullam doriàlem tranimit^
tu io , nep dor tcnsxqua amplitudineexculpitur. Coordinationis enim occafìone melius fuit,minoresfèm-
Jklis nice a qua
umplitudo.
per fieri iuperiores : modo idquodportatur abaliquo, minus die conueniatportante. Hinc
igitur maximum dorfì oilìum lacrum osa Natura creatimi eft, Si uelutibafìs quxdamuigiii cG>HAjii
ti quatuor uertebris fubrjcitur, duobus comifTumc maximis offibus, qux una cum ipfo cor !”
pus maxime ftabiliunt.Secundum uerò dorfì os magnitudine,fì à (acro furfum afocndas/ ucr dy^ttU
tebra eft facro olii coarticulata,à prima quidcm iacés quarta Si uigefìma, ipfarumcp in lumbis ruflcn*.
uertebrarum ordine quinta. Porrò aliarum fìngulx quantum pofìtu ab infima difccdunt,tan
tum Si mole. Atcp hxcmagnitudinis diminutioufqueadipium caput pcrficitur,prxterquam
fì quando uertebra interueniatpaulòm aior fubiecfta.quod fané non abfq? magno ufu fieri/ pri c
mxceruicis uertebrxdefcriptio oftendet, quxillam reliquis ccruicis uertebris latiorcmcfìe
doccbit,gratia commodx quinti S if c x ti caput mouentiummufculoruinfcrtionis,Sihiccun ^
difcapulumattollentismufculi exortus. Atqueinibi etiam articulationis nomine, fccundam
ccruicisucrtebram ualidioremgrandioremqjtertiaeflèaudies. Quia uerò Natura nulliusoc
cafìoneuertcbras in pofteriori iuorum corporum fède exculpfìt, quàm ut iter 1dorfalimc' fcijiwjM
dullx pararet, oportuit fané foramen magnitudine cum dorfali medulla congrucrc. H xc au^
tem quum in fìngulis uertebris fìt impar, Si in primis uertebris maxima (gignendis enim ncr- [[
uis iènfìm conftringitur,attcnuatiìrq>/ optimo iure iìipcriorum uertebrarum foramen infcrio
rum foramineamplius eft.Dein quu iuperioresuertebrxampio foramineexculpi dcbucrint,
Si interim alrjs inmtantur uertebris, prompte colligitur, illas quoque fìmul tenues ncccfìariò
Foram ìnaner
extrucìas effe. Nequcdorfali medullxduntaxatuia in uertebris cxculpitur,uerùmctiamktrri
uis emmittedii giura ncruorum paribus inhomincà doriali principili duccntibus1tutiftimxuixforaminacp piti *»M*
parata. in uertebris cxlantur,qux in neruorum ferieexequar. quamuis in priuatis uertebrarum deferì pr*FcJ:t/'
ptionibus quxdam illorum foraminummentiofubindeincidct: prxcipuèquòd in omnibus lc^
V rrte b rarum
Jfcìna. uertebris non eadem ipecie, ncque pari etiam numero infìnuentur. Quum igitur dorialis me­
dulla ueluti alterum cerebrum omnibuspropemodum qux fob capite confìftunt o rg an isi^
bcatur,Sc dorlum ipfì uia SCuallum quoque tutum fabricetur,rcrum Opifex alia pcrmultami
randacp
 d e HVMANI CORPORI5 FABRICA LIBER I. T9

p*p»p. ran dacp circa ucrtcbras molitus cÌt,quippccx medio poftcnomm partitim “ fpinamproduxir,
initar lcpisèCualli toaus dorfi:hanc prur.im proponais,frangcndam&:conicraidam,mo
disq* omnibus paflurà, priufquam noxa infcratur cuipiam ucrtcbrx,&: ipià doriàiis mcdulla
Ixdatur. Poftcnoribus his proccflibusin1* plurimis ucrtcbris appendice donans cartílago Grr*%c#>
obnafdtur, idoncù iubditorumpropugnacuIù,ucqua:necfranginecrampi,modofragdium ^ cimt
friabihumq» ac duroni, nc*$ incidi & quallàri perìnde ac molila camola«^ queat. Prxtcrca fin c
gulorum proceíluú quos Ipine modo extuberare durimus, magnitudo in omnibus ucrtcbris
ìn.rqualis quodàmodo cemitur, mirifice Si hoc pariter prouidente Natura. Ncquaquà emm
ini)s lodsinquibuseandcmledem cumdorfali mcdulla pars quxpià primariafibi ucndicar,
xquumcrat negligere cius partís dignuatcm.'ncc^ in locis loia occupatis mcdulla,pnclongas
cdudlpinas,eratiultum. Qucmadmodum ncque expediebate paruis ucrtcbris lon gam au ­
la Ìpuiam.neq» è grand ibusbreucm. Racione igitur óptima, quoniam in thoracccorlocatur,
SC magna arteria dorio incumbir,in his dorfiparnbus Natura longiistmas produxit ipinas,in
alqsucrò lcdibus brcuiorcs. Vcrtcbrarumquidcm luinborum corpus grandcclì,illisqrititus
nonmcnt- nugna ancna èC còcaua ucna luftulcitur. ted oiììs lacri moles cft maior& mfigmor, nulluin la­
trxri frdt
frrpotuM men interim j^-xcipuü ci prxiacaorganum .Par igiturerar pofticos proceiìus fecundumuer
tv ,b ¿ *r * cebras thoracis,máximos in lumbis cduci,in (acro autem olle breuilsimos.Ccruicis uerò uer-
hbnf €7 é cebrxquum tmuifsimx omnium finr, non portiere nana lei proccflìis longos fimuf,&inno~
c{:n±M .
xiciniurT)sfcrcndisaptos:quum hi leui occafione propter tenuitatem rumpcrentur. Quemad T rsrfirr/ì
inodù iiacpdictinunc proceiluslpinàcrticiaites, propugnagli uican gerunt:ira & ali)s pro- Proemi*.
ceiribus,nimirumJ tranfucrfisucrtcbrxdonanrur.quxpartim ueluti ledes quxdam dorlum
mouauibus mufculis (ubmiiiunir, qucmadmodum & Ipmxad inulculorum productioncm
inlcrtionnn^eoufu poiiiTìmumiuuant,cuius gracia generatim omnes fereofiìum proccfius
inonrium coUiculorumqmcu extuberare ac cduci,pnus nò fauci relatù cft. Omnibus niini his
ucTtcbrarum procdiìbus mufculi accumbunt cumartcnjs, ucnis, ncruis, ad iplos & per iplbs
p »#m fo-
ddacis/ Veruipalius quoquetertiusufus tranlucrlòrum thoracis uertebrarum procdTuum
( 4J 9. prxdidis accedit,quo apiam cofhs ledan porrigunt,cui illx articulan rur. Quia aurau dor
ÌuminfuruniuscorporisexucTccbriscfi'ormaridcbuit,quod fimul firmimi,& f o r t e , a d mo *
cus promptum dice, magnoperè laudanda uemt Natura, quxdorfum ambobusulìbus(etlì
contranjs) idoneumconllruxent. Omnesenim ucrtcbrxad lacrimi ulquc os(fìduasprio-
* R .R rescxccpcris,)“ inantenoribus quidan ledibus fibi mutuòampliscorporibusrutò collinari
N .O . tur,'poi ter ion autem fede duplicibusarnculis coar(Ttantur, ubi edam robur proprcrantcrio-
rnncompagcm nancilcuntur. Moueri itaqucucrrcbrxnon prohibcntur, quòd corponbus
mutuò non comufcantur,& poi tica fede non oblcuris articulis fintdiltinclc.-atquchacctiani
rat ione antrorfum ualde indinan po(ìumus,rctrorfum uerò nequáquam. Rumpcs enim, lì
P.. R. cocgeris mcmbranea.qux uenebrarò corpora co 11igan c,liga mai ta, cuni' alio cartilagineo liga
m alto intcruertebrarum corporarcpofito, iiaq:corpora conne<ftentc,ut uertcbrxnon ad-
moduma connaus difierant. At liorum ligaminum naturam fiibitantiamcp, ut SC exterorum
omnium, lequais líber accumulatepcrtra<ffcibic. Quoniam uerò no xquètutumeratdorlum
antrorfum retrorfumep Aceti (ita enimmfirmum acinftabile & laxum peni tus dlct) Natura Je ¿tn fn fL .
quod facius dì^ureprxlcgit. Ad umuerfa ccenim uitx munta còmodius c(ì,dorfum in priora
ficai.don hxcquoqi fiexiouafis dorio ìbidem incumbaitibus.inagnx fcdicct a r t e r i a , c o n
cauxuaix,m inus nioleftixinfcrt,quum alias plurimùm extenderen tur. Quia igituroportuit
dorfum anteriori lede ad amufsim liringt,meritò uertebrx in pofteriorc lede laxius articulan-
tur.Cuius autem fo rm i ipfarum fint articuli,unà cum his quxde fingulisuenebris dicenda fu
perfunc.iam addemus. Sunc enim in ucrtcbns plerxquc difierentix, pafsim incredibilcm N a
turx indultnam olraidcntcs,obidqi qua tuor modo lcqucntibusCapitibusnonperiuri<fto-
rieautobircrcnarrandx, quorum pnmum colli ceruicisìieucrtcbris, iccun-
dum choran.s, tertium q sq u x in lumbis habentur,
quartum autem lacro olii coccygiqj
odi dcdicabitur.
D B

4»
6o A N D R E AE V E 5 A L I I BRVXELLENSIS
D E COLLI VER'
ttbris. Caput LC V .
P R I M A XV CA' SECVNDA-

QVARTA- QVINTA. SEXTA-

SEPTIMA. OCTAVA- NONA-

DECIMA- VNDECIMA-
VN D ECI
 de HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. <l
H N D E C I M C A P I T I S D EC IM IQ JS I N T I
ficmrarum
cy
SC carundem characlcram Index.
"P R I p r xfen tis C a p itis figura,occipitij oßis partem ab alijsoßibus Uber am,
& in ex terna calu arix bafis f e d e b ic con fficu a m ex prim it.
S ecunda,prim am ceru icisu erteb ra m a n terio riß p e r i o r i f ß cieex p refß tm proporn e.
T e r t i a , prim x ceru icis u erteb rx fu p criorem p o ß e r io r e m im a g in e m oculisfu b ifc it.
(fhixrta, primam ceru icis uertebram in feriorip o fle r io r ij? ß c ie delineatam cx b ib et.
( ) utnta ,fecu n d x ceruicis u erteb rx anteriorem commonßrat ß e ie m .
S ex ta, fecu n d x ceru icis u erteb rx p o ß erio rem ß e ie m deß gn at.
S eptim a fecu n d a m ceru icis uertebram in ferioriß c i e fp ecla n d a m o f f e r ì .
C & a u a jcrtix ceru icis u erteb rx a n terio rem [u p erio rcm p ß eiem oß en d it.
N o n a ,tertix ceru icis u er teb r x p o ß er io r ß p e r i o r p ß c ic s d eh n ea tu r. Q uoniam ucro hnitts
ceru icis u erteb rx in ferior fed es fecu n d x u erteb rx in feriori fe d i r e f f d ie t ,illam hie non appo^
n im u s,n efo rtep rx fen ti C a p iti nimius tabuiarum aceru usprx pon atu r. ^4tp h a c etiam r a tio s
ne x x tera s ceru icis u ertebras tertix fu b iefla s fm gulatim non deptnximus ,p rx cip u c quum ilia '
rum d eferip tio ex triu fu p en o ru m uertebr.rrum fig u r is ,prom pt è dejumi queat.
D ecim a ,trium prim.rrum ceru icis uerrebr.rrum co m p ig o ,a n teriori p a rte de p itia cern i tu r.
H n de cim a,m u m prim.rrum ceru icis uertebrarum context us p o ß e r io r iß c i e ex prim i tur.
^ 4 in i foram en in occipiti s offe,dor falls me dutlxgratia excifim .
. B t D c x tr u m occipitit o ß ij capitulum,quodprtmx coarticulatur ceruicis u erteb rx. Sintßrnm ue
C ,D , ro capir ulti , C , D , E e r F infignitur. S tqui dem C ZT D capituli notant longitudtncm,fcu du
E , F i. tlum,quolongitudmem inborumcapitulorumdrferiptionetnetimur. D e in l i infinuat inter nü
latus capituli,quodmagis dcorfum,quam externum 1 mfignitum, deprimitur,aut nonxque fur
fum prominet.
( j » ^ i n t e r i o r fòram inis d o rftlem tra n fm itten tisfed es, qux ob te r et is cuiufdam ligam enti in fe r s
tionem a fp era CT inxqualis e f i .
H i Sinus inp o ß e r io r i fe d e utrorum q; capitisiorum occip itis oß is in cip it, a c uiam prim o d orfa lis
mcdutlx neruorum p .rrip o rrigen s.
1 i , ì , 4 Foramen tranfm tttendx d orfa li medullx in prim a ceru icis u erttb ra exculptum .
F 1 , 3 f l i c prtm x uertebrx corpus ex cuipi tur,fé cu d x u ertebrx dente,qui T notabiturfufeepturum.
E 1 , 4 Sinns in p o flc r io r ife d e cor purris prim x uertebrx incipit, ac cartilagine incrußatus.
M i , io P rocejjttó tu ber culum, in a n teriori co rp o ris prim x ceru icis u erteb rx f e d e prom inen s.
N i , 3, io, u D ex ter prtm x u erteb rx finus,quo dex tr um occip itis o ß is ca p ii ulum ex cipitu r. S in i'
C , P , fh u m pn u m in fecu n d a CT decimaß g u r is O >P , F . notaui: O quidem CT P eins funi* lon
gitudtnem m dicaturtts: C fu e r ó , internum latus, lo n gc ipfò ex teriori H. inpgnito dccliuius.
^ x» 3> 4 - *o CT *i l 'ran/uerjti) prim x ceru icis u erteb rx p ro ceffìis d ex te r . Sinißrum u cr ó e h .tr a '
c lc r e non in/igniuimus,quad u triu fp eadem f u r a tio . S ic etiam ipfuis f r a men infu u ß r o tans
T . turn L ucre fecu n d x £ 7- undecim x f g u r x V notauimus .
» i* In dex tr o tantum la terefinus indie atur , qui cum o ccip itij ofp spn u f i notato commune e fficit
fora m en ,quo primum d o r filis m edullx neruorum p r r ela b itu r.
N 3, 4 , 11 H a c fede prima ceruicis uertebrapoßeriori deflituitur proceßu,zr inibi duntaxat u i'
fu u r acutum exiguum p tnßar Imex prom inens tu ber culum, a d cuius latus h x c f e d e s a ffe r à eß .
ì 4 D ex ter prtm x ceru icis u ertebrx ftn u s,d ex tr u fecu n d x u erteb rx tu ber cfignandum ex cipiens.
a b. >mifi rum pnum a &*b notauimus :a quidem internum ipfius latus,b autem externum indicante s.
D ex trum Jecundx u erteb rx tu b er f e u in fign iter deprejjùm capitulu, com em oratum tam priùs
prim x u erteb rx (mum 1 infignitum fùbingrediens. d ,e,ffin iß ru m oßendunt capitulum. H e
d , e f . rum dpriu.tttm latus ipßus notai internum ela tiu sp .e u cró externum, CT dep reß iu s. f autem
earn capituii p a rtem , quxad p o ß erio ra ueluti extra circu ii circum fèrentiam cd u citu r.
^ *°> 11 S ecundx ceru icis u erteb rx p r o ce fits ,quc à dentis im agine dentem uocabim us, quip in qttiu
r** fig 11™CT decim a CT undecim a etiam co n fficitir r . H eru m hunc infep tim a , decim a CXunde
cim a T infigmuimus. In quinta .svtcm z x fcx ta figu ra p lu rib u s notatur ck araclcribus priuattm
l al¡quid
1
 6l A N D R E AE VESALIÏ BRVXELLENSlS
er. h. aïiduiJ ßoniftcantibus. or enimin quinta tuberculum ipfius notât cartiUgîneobiuflutn>h in
fa ta , notât pofleriorem dentisfedern,qua? craßior eft,magisfy quam dentis radix inpoßeri>
z* ora extuberat* i finum indicated quem tranfuerfum ligamentum aduoluitur,quo e
h , L ina uertebra confirmait ac continet. k & l utrinpfinus infignitur ad dentis principe
later a incifus , atque anterioris fecundi neruorum dorfaits medullce p a rts prop. £
dum exiguas tranfnittens. Cœterùmf i r amen,bocfinu CTprimae uerte r<rfinu,ejfor a u i un
tn. n. décima flour a m ßonatur. V o fir emo n in quintafigura dentis notat mticronem*
o 3,11 Sedes dextri later is notatur aßera, inter prima? uertebra?fiperioremfmu N indicatum? e r
inferiorem Y indicatum confiflens .ubifiramen nonperuium confpicitur. , . r i 7
p 6 Sinus dextri lateris,adpofleriorem dextrifecunda? uertebra? tuberis c infignUt federn txcuU
ptus:o> communefiramen uiamue conßituens,quafiecundum neruorum dorfalis medulLe coniu
q * oium inpofieriora profilit.In quarta?figura?finfiro latere q pofitumcerms,finum buncpnmce
r . ceruicis uertebrce notans. Indextro autem latere décima? <3 ° undecinne r repoJui,ipJamner
uorum uiam in altero latere utcunque ßgnificans .
f 5,6 ,7 'poßcrior procefifiis,fieufpinafecundee ceruicis uertebrce, quce etiam in décima er undecimafi
gurispartefuperiori, infeptima uero infiriori eß obuia.
t p ^Derticc ceruicis uertebrccfpina,quam zyundecimafigura ofiendit. Spina? autem kuiut apices
in odlaua | er tït notantur,ipfa uerofpina illic numéro n indicatur .
u5,6,7 D e x tr i later is t ratifierf i s fecundee ceruicis uertebra?proeeßus. Sinifler etiam citra charas
¿1erum operam in illisfiguris,quemadmodum er in décima er undecima utriufque laterispro'
ce (fus prompte cognofcitur.
x 5>6>7 Foramen tranfuerßfecundee ceruicis uertebrce proeeßus ♦
y> Z? 9 jTranfie r fus ßnißri lateris proceffis,tertio? ceruicis uertebrce. V e r tim y internam partem,z
autem externam notant. Vorro oflauafigura tranfuerfum dextri laterisproceßiim bis notis 7
er 8 indieat,ßnißri autem laterisprocejjum iflis notis 9,10.
« 9p9 Foramen tranfuerß tertice ceruicis uertebrce proeeßus.
ß D ex ter defeendensfecundee uertebra? proeeßus,cuiusfinusfirm dmfeptimafigura indicat.
y 9 j11 D ex ter defeendens tertice ceruicis uertebrce proeeßus,uer um y in nona er undecima po f l tria
ore ipfius indieatfedern. Inferior auteipfiusfedesfeufnusfinui refpodet inftptima ß inßgnito*
d 9 ) u D ex ter afeendens tertice ceruicis uertebra' proeeßus, ac nona quidemfigura ipfius tuber 0fielt
dit,queadmodum er oclaua utriufip afeendentis proccffiis tubera indicat notis 3er 4 infignita♦
t 7 p10 Sedes, quafecundie uertebrce corpus deorfium porrigitur ♦
l 9 Sedes, qua tertice corporis uertebrce corpus decliuiùsfirtur.
nß k 9 S uperior fertige uertebrce ceruicisfedesfinu ata. er « quidemfinum indicat, 0 uero er a utrinp
prominente proeeßum. at cp hi etiam proceßtis numeris 1,1 in o ll aua figura infigniti cernuntur*
A^cvio A n te r io r fecunda? uertebrce corporisfe d e s , in qua A prominens indicat tuber , u ueroer
, v utrinque depreffi tuberis latera.
b b i c r e . N um eri cbctrafteres i n o ä a u a figu ra confii tertice cerui
rum indicant. Quandoquidëi.z notantur duce eminentes partes fuberioris fuperficiei corporis
uerte u°afeedentesp rocefiù i.^ 6 duodefcedentcsprocefius.7,$,9,iotra n fu erßp ror
T Jq 'f s , s f t , n a , cuius apices n o t ä e u r lv
f l f “: f g ^ P g g ' f i r a m i n i s conßituens^uo tertium dorfalis m e d u lp lr exihu
7T7 Sinus[uperiorem dich lamferaminispartem efformans. F

H om o pulmo
tiunt Ozatficmt vl M o s v m gratiahommicollumdarijhincpotifsimumcöftat aund
'd PcrP « w cum pulmonibus deperd.tur. Q uippê ha” ccafionenf d HIcoslc
collo dorutwi.
ditfig-NS.
lccs (q u^bus & pulmones défunt) collo ddbtuumt AnTmahbùsuerà' 38.VafdSlt
quibus Natura pulmones dedit,his q uoquc& collum clàra,ta eft *A W teper colla
ram en.m artenam qua infpirantes aërem in pulmones ducimus £ u r repentis et
fus expirantes eundem efflamus.ab ore ad pulmones fern,atque o l S “n ' pulmones
fi. edict 3d.
appefitd,
flanone (quxuoctseft m ateia) h o m b i^
eræ arteriæ benefit uter fl*
cuim uoxmmimeperficitur, undeetiam na ..................... qu£4.U-fi
unde etiam no miramurmulld animal collo carens uocem edere, m infidtus.
Q uum
 DE hvmani corporis fabrica liber I* 63
Ouum itacp pulmones in thorace contineantur,& afpcra artcria(quamin os defincre omnino
decuit) ex pulmonibus cofurgat,interuallum elatiorem thoracis ledem Sc fauces inter ccdens,
arteria? illius gratia creatunQuia uero thorax SC os inuicem ieparantur,quantum inter utrun-
que interualli mcdiat,uia eorum effìcitur,tam qua? defuper dcorfum proccdut (ut dorfalis me­
dulla 5Cftomachus)quàm corn qua? ab inferioribus furfum (ut afpera arteria, Sc multa? lxues
arteria? ac uenx) porriguntur. Homo igitur collum afperx artcrix grada nandfcitur,aipcram
uerò artcriam uocis refpirationisq; cauia. Quarc edam colli longitudinem homo tantam for-
titus eft, quanta afperx artcrix ad didas modo fundiones ex ufu erat. Quinetiam conucnie-
b ill fig '* bat partes fcapulis contcrminas, SC brachium,&cubitum,extrcmamq?manum,pra?tcrea&:
piti »* pftt>
pofit£ *•»/> ieptum tranfuerfum, à dorfali medulla collum perreptante* neruos adipifei : quocirca Sc pro-
pter illorum propagationem,ncccfTum fuit in fpacio inter caput S i thoracem medio uertebras
dcmn: reponi,quibus collum texerctur.Suntautehumanx ceruicis" uertebrxfeptem,quarum nunc CeruiciiUfrte
cfig.ca.14.
A,B. crm naturam ufumqj explicare contenderà capitis colliq? modbus fumpto fermonis exordio.N on brecfeptem.
rr/f>u<intC' enim hie auium quadr upedumcp,quibus longa obrigerunt crura,colli ufum recenfcre propo-
grtitb lad fi turn eft,quum nemo no intelligat Naturéihis, quòd manibus deftituatur,colli maxillarumqj
K.
prolixitate ad cibum aflumendu profpexiile, hacqj ratione pluribus uertebris collum illis com
finxifle. Galcnus itaqj,rarum Naturxmiraculum, ipfiusq? operum exquifitifsimus interpres, Odim i de Cd
pitti victii.jen
in nullius partis conftrudionecxpendcndaadcò cruditum folertemqj ac induftrium requirit tentid.
auditorem, atque in capitis motuu, eiufdemqj cum duabus fummis uertebris ardculoru deferì-
ptionc.Qiiid multa:'tarn paucosquxin duodecimo dcViupartium , de capitis motibustra-
dit,a(Tequuturos c5tcndit,ac uelutrei difficultate ledorem ita deterrei,ut ncmini minim uideri
debeat,me quoque hac in parte prxeeptoris opera penitus deftitutum, ca qua licuit diligenria
SC Anatomcs difeendx à puero,prorfus obfirmato animo ea perlegiile,ac ut Galcni ienia
intelligere,resipias orationi cius fèdulò adhibuiilc. An uero fruftra negociu attcntaucrim,tum
demum nofees, ubi didiceris me non iolum q u x Galcnus docereconatur percepire, ucrum
N atu rx in articulis hifee artificium, capitiscp motiis abipfoparum rede tradi, tandem edam
intcllexiflc. Galcnus enim capiti duos motus aicribes,unum in annuedo renuendoqj, altcrum L i l .u deV ~
fu pdrtiujr. 4.
in latera fieri docct. ac priore quideintelligit, quo caput antrorfum fledimus, inclinamus,am de AdminidU
nuimuscp,acdcindequo caput retrorfum rcfledimus&reclinamus,ea prorfus fundione, qua dif. lii.de Ojst
Thraccs Sc Crctcnfium plcrique hac ctiam xtatc uidentur abnuere* Illi enim abnucntes,in po incupite 8.
ftcriora caput redà rcmouent,fublcuant uc : non autem ut nos renucntcs,id drcumagunt,leu
circumducunt. Cxtcrtim altero motu, quern Galcnus in latera fieri prxeipit, ilium iubaudit,
quo caput in latus mclinamus,acuelurihumeris feu fcapulis admouemus* Quod autem h x c
de laterali motu,atque adeò derenuendo annuendoq? ipfius fitfcntcntia,ex quarto de Admi-
difi.B. niftrandis ièdionibus libro doceberis, fi modo accurate expen das, quo fitu Galenusoccipi-
afi.H . tis olTis capitu la^ u x1prima£Ucrtebrxdcarticulantur,locari,afTurgcre,innitiq?aflcrit,quum
inhocilluduclatus caput agitur,S£ quumex Galcni placito renuimusannuimus'ue* Huiufi
modi enim pro fèdo ipfius dc capitis motibus efi: dogma: quorum priorcm,qui annuendo re-
nuendoep fit,iccundxceruicis uertcbrx benefìcio, aut fupcriccundamperficiaflirmat: pofte
riorem uero motum, quo caput in latera ducitur, fuper primam ccruicis uertebram fieriait,
quemadmodum cum ex pluribus Galcni locis, turn prxeipue ex quarto dc Adminiftrandis
fcctionibus libro colligerc promptiisimum eft* V t enim illos Iibros omniu poftremos feripfit,
ita quoque fuamfententiam &breuius Sc apertius in illis, quàm aliàs,explicuit. N um uerò
hoceius placitum ucritati fitconfonum,ipicnuncmecuminquirito,atqj alitcr quàm Galcnus
<— -diid. <pulm
capitis mo tus(affcdu interim aliquandiurcprcfIo)c5ftituito.Prirnumitaq?,caputautprima-
Odim i de Co.
rio motu quiefcète collo moucmus:aut fecundario, quum icilicctcaputcollimotum fequitur, pitis mctib.fbt
ctiamfi id in aliam partem,quam collum mouetur,ducere coneris* Proprrj capitis motus duo tenda»
fu nt. priori, id antrorfum fledimus, retrorfumq? inclinamus,extendimusue; quern motum
confìcis aut rigido immotocp collo,aut collo etiam fimulmoto,fiueid pari motu cum capite
agas,fiue contrario^Quamuis enim in anteriora collum ducas,caputq? neceilariò collum inie-
quatur, nihilominus tamen caput proprio motu in poftcriora poflis reflederc, atque leui ne-
gocio obionarc,collum caputq? proprios Sc priuatos in flexu reflexuq? motus obtinere. Alter
proprius capitis motus, is cenfèndus eft, quo caput ita circumducimus, feu in gyrum agimus
quodammodo,utrotaad axem reuoluitur. Atque hunc motum etiam quiefeete collo obibis,
ii modo dcxtra,modo fimftra uidfsim intueri ftudueris,caput uecircumuerteris*Prxfens mo
tus wapiti omnino eft proprius, 8c collum ilio deftituitur* quapropter etiam quocunqj modo
collum moueris, hie capitis circumadus commode perfidtur* Flexo enim collo,capite^ cum
1 F z ilio
 ¿4 andreae vesalii brvxellensis
¿Ilo inclinato,id facilein gyrum ducis.fìc etiam fi collum fuerit extenium, aut in latns h limerò
admotum, caput prompte circuagis. Castcrùmùt caput uno circumactus motti, quo collum
caret,priuatim donaturata collum quoque altcrum peculiarem motum,quo inlatus ducitur,
fìbiuendicat Caput enim nullumobtinet peculiarem motum, quo in latus inclinetur, fed colli
<^4.rticuli ca
tantum beneficio motucp iècundario in latus fertur. Qtiippe nobis denegatum ed, caput huic
fifis motibu/s illi ue fcapul£ nel minimum admouere,nifì collo illuc ducto.Duobus itaqueproprfis motibus
paráfi. caput donatur,quorum prior,qui flexione ac reflexioneperfìcitur,capitis cum prima ceruicis
uertebra articulifìtbenefìcio : fuper primam enimuertebram caput flecftitur,&reflectitur.Po
fteriormotus, quo caput in gyrum ducitur,fuper fecundam ceruicis uertebram cclebratur*
Caput enim fìmul cum prima ceruicis uertebra, fuper fecun dam,ueluti ad axem, circumduci-
tur.Atque ha:c mea de capitis motibus 8£ articulis edfententiarqua: quantum à Galeni decli-
net pladtisjpromptiisimè quidem colligis. num autem magis ueritati acccdat, ex offium con-
fìrucftione ligamentisq? hacc committentibus,8£ mufculis illa mouentibus,dilato. Caaerùm li
gamenta & mufculos in fecundo libro exequar, in pracfenti oda tantum aggreilurus, in quo­
I)efb ìp tìo
rum fermone forfitan queepiam quoque ligamentorum menno incidete Occipiti] os ad latera f 1fi.a:
Occipitij oßiSi g dextrìl t
qua, prim i un foraminis dorfàli medullae uiam porrigentis,utrinque unum exigiri capitulum,magis ad an- figuri Bo-
tebrtc articula teriorem foraminisfedem,quàmpodcriorem. uergcns.H xc capitala,fi1’ priorem1 poderio- Jtenditur.
tur* remq^ ipforum fèdem fpe(des,oblonga funt & ar<fta,atc£ ita prorfus extruvfita,quafì rotundum bifig. C.
aliquodoffis caput/ utfemoris fcilicet,quod coxendicis ofsi articulatur, in duas partes dide-
kwfig-io
<dumeflet,acutrinquead latera foraminis in occipitis ode in fculp ti, unaillius capitis pars,re- cdp.A.
pofìta.Sienimutraque occipitis offis capitala internis lateribus iumdafìngas,exambobusro
tundum (quanquam interim inhomine iàtis deprefifum) caput conditili cernes. Qua: quum
ita fìnt,fàcile condat,utrunque capitulum,uti diximus,oblongum effe, atque1interno latcrc hfig. e ;
magis quàm mexterno prò tuberare, ad eum nimirum modum quo in olle rotundi alicuius ca-
miji.F.
pitis media ac in tota fuperfìciemagis prominens pars, proceriùs,quàm partes in orbiculo po
fìta:,extuberat.Ha:c erunt capitala,qua: prima: ceruicis uertebra: inarticulari, paulo pofterius
fcribam.Nunc autem adhuc in occipiti] ode11afperitas crafsitiesq? expendèda uenit,inter duo ttißg.G.
nuper commemorata capitula, in hoc pattata utualidioreflìceretur inferno0 tereti s ligamenti, o figm rgi
gim paulo
pdentem iecundae uertebra: occipitis odi colligantis.Ha:c afperitas interdum adeò iniìgnis ui. pojt adhir
fi'tur,ut tuberculumaliquoddicimereamr,prominens grafìadiedi ligamenti,-& nSnihil etiam bendi I.
iniertionisq mufculorum collum dedendum nomine. Pofterior autem iedes foraminis dor- p eiufdcm
fi.» .
iàlem tranfmittetis, afpera quoque,fed non adeò utanterior crada ed. ac etiam ad poderiorem q s mufcuL
utriufque capitoli regionem/ finus leuiter impredus conipicitur, in hoc paratus, ut cum alio tab.A,B.
prima: uertebra: fimi utrinq? forameli efformaret, quos prima dorialis medulla: neruoru par Y I fi .H.
sfi 3 CU. Ili
P r im i em ù preciderei. Prima ceruicis uertebrareliquis omnibus doi fi ofhbus iclidior,denfior,fed iè- Uh.4 .F.
cis u n teb n cundii longitudine tenuior,& formaà exteris omnibus plurimi! difrerès ed* Foi amen nancp
t Z>3 >4 fi'
dejcripuo.
ipfì dorialis medull^ grada incifum,habet maxima, quod ÒC lue dorfalis fìt craflifsima.Deiiide gur. L
U l^ fig X *
ipfìus corpus" interiori lede exculpitur,8Tfìnum in poderiori fui corporis fede leuiter incifum x ? ,4 / z.L*
odendÌt,qui cartilagineincrudatus fecundcc uertebra: 7 dentem cxcipit. Corpus enim prima: y tfig % > \
uertebra: hac ratione cauat,ut dens ille in prima uertebra inibì repom queat. Cxtcrum ne pri­ dem 6, ufi
gur. r.
ma uertebra hoc modo in fuo corporeexculpta,& corporepropemodu dedituta, plus *q u o Z h 'o fi-
m.

commodum cft fufcipicndxinfertioni,primi doriùm mouentium mufculoru paris, Eiufino-

di icaquc huius tuberculi ufus eft.non auté in hoc producitur, ut nimium capitis fiexum pro^
hiberet,caputi in flexione fuftineret:aut in caufa diet, ut flexum caput alacrius denuò itir funi
& in poftcriorarcflcctctctur, quemadmodum Galenus inquarto de Adminiftradis diflectio'
nibus parimi redèafferuit. Nam (ut nihil hie de capitis motu, fuper quam uertebram icilicet
is fiaqdicam) caputnulla ratione eò uiqueindinari poteft, ut occipitis os id tuberculumcon
tinoat,tantum abeft ut ilio capitis moles fuffulciretur. Cacterum prima uertebra ad latera ca-
b i , h l° r
uitatis* qua fecundx dentemadmittit.eft ualidifsima^ craiTìfsima.Si utrobiq unum,often, dextrü no*
dir finurn, quo fui lateris occipitil offis capitulum excipitur. Sinus h i utrinque finouli, ut illis td/itti-
capitulis exquifìtè refponderent (fi priora pofterioraq fpectes) oblongi funt,& «ten o ri, c z ,; fi g ° ‘
dz^fi-P-
buslateribus furfum cducti, ' internis ucrò profundimon focus pro feeto, quam li ambo linus e » ¿ f i - * -
ex uno rotundo profundoqs Gnu eflènt difcifsi.8Si enim coxendicis oflis,aut altenus oliisro f a f i : *
tundoGnu donati, Gnum diuideres, atque utrinqad primam ceruicis uertebram, ubi nunc gbzfig-1?
ca.ejig'
Gnus haben tur,unam partem collocares, huius prim » uertebr» Gnus tibi coftituerentur. v e
 de hvmani corporis fabrica liber l
fi uertebrx finus fimul iuncftos fingcrcs, unicumiìnumrorundum profundumqicx ambcbus
cftbrmatum cerncrcs. Quod tanto manifeftius adhuc in prima canum & fimiarum ccruicis
uertcbra contucberis,quanto illis animalibus finus hi altiores profundiorcsuc, ac capita occi-
pitrj ofiis extubcrantiora acutioraq? obtigerunt. His itaque primx uertcbra: iinibus ocdpitis Cdputf e d i i
capitula excipiuntur, atque in illis flcctuntur SCextendutur, leu antrorfum rctrorfumcp re&iC O refled lifw
fimo ducuntur motu. Nulla aute ratione caput huius duplicis articuli auxilio,in latera aoitur: ptebratru
e r prima uer
quamuis id Galeno Anatomicorum principitot locisproditum fuerit. Pri'mùm nanque im­
moto collo, caput netantillum quidcm in latera mouerepofsimus. Et,li caput fupcr primam.
ucrtcbramin latus ageretur, quis ambigit in eo motu primam uertcbram debere immotam
fcruanV fi modo in motu alterum articuli os oportere fempcr quicfcere, Ariftoteles in libro de
communianimaliumgrefiurecfte dcmonftraucrit. V t interim taceamGaleni impietatem,qua
rcrum Opifici rudcm negligentiam turpitcr imponit, quum fe abundè Opificem celebrare ar LiP,u dg y j
bitratus,tam prolixa prxiatione attentum lecftorem,8^ in dcmonftradi mcthodo cxercitatum, f t partium.
dcfidcrat. Quid enimturpius (fimodo ucrum dicerelicet) N aturx, nobis longè quàm Gale- ¿drticulws to -
nus eft chariori, prxter mcritum impingi potuit, quàm in dignifsimo totius corporisarticu- t'.us corporis
lo,extrema ob'tantiarNemo enim ignorat huncarticulumefieillum,qui ncminimoquidem dgTiißimus.
temporis momento paruam indinationem fuftinet, multocp minus exarticulationem ac luxa-
tioncm,qua homo mox refpirationis expers,mutus ÒCabfquc motu fenfu, tanquam afferent
ncruorum radice,redditur. Quis oblccro articulus totius corporis efi, in quooilis caput in ah
terius ofiis finii ita mouetur, ut caput non amplius finum contingatc' nullus profectò,prxter-
quam, fi Galeno credimus, capitis cli primaccruicisucrtcbraarticulus.Ipfccnimcaputhuius
articuli beneficio in latus duci arbitratus,in quarto de Adminiftradis foftionibus afièrere eoa-
crus eft,quado caputili dextrum latus ducitur, dextrum tunc occipiti^ ofiìs caputili dextrum
uertebrx finum firing i, fini fir um uerò caput ex finiftro finn afiiirgere:&: contra,fi quando ca­
put in finifirum latus mcIinatur.Non igiturhuic gemino capitis cum prima uertcbra articulo
in latus motum,fed flexum rcflexumqj tnbuamus.ncque adeò in Galcni uerba iurcmus,ut tan
tamofeitantia immenfo rcrum Autori in prxcipuo corporis articulo imputemusmcqucctiam
in Galcni exculationcm ftudeamus comminifci,ab ilio motum in latera intelle(ftum,quem coo
in gyrum Sc dreumaeftu fieri dico :neque etiam ilium motum fuper primam uertcbram fieri
cum Iulio Polluce fatcamur. Prxter id cnim quod Galenus ilium rnotii minime intellcxit, quis
adeò ftupidus efic potcrit, ut duo obbliga ocdpitis ofiis capita mutuò diftantia,&:duospri-
m x uertebrx finus altos, feu profundos, &Cfimiliter oblongos fubcuntia, circumagi pofiè au-
tumetc'Quis enimunquamdreinum utrifep cruribus afleriinfixum,circumagianimaduertite'
Ncque efi quòd quis Galeno patrocinaturus,occipitis capita fibi depreda fingat,atque ita ca­
put luper primam uertcbram circumagi poficcontendat, quum Galenus intcreeliquaofilum
capita nomine nulla unquam dignatus fit, his tamii occipiti] capitibus dempt's,qux i V on fernet in
pa(sini Ko^vces (fed non reefte admodum)uocat,eo nomine rarum, q u x in canibus potius LP.de O ß itu i,
quamhominibus occurrit,mucroncm infinuans.Huiuimodiitaque capitis cum prima uerte- nO'ififd 4-de Adna
t.
*a ci t articulatio,& aliqua etia eius uertebrx deferiptionis pars, Rcliquam autem nunc prole
quemur,(cnfim adalium capitis motumaccefluri. Ad exterioraigitur finuum ocdpitis ofiis R-etiqud p ri-
vuc uertelrec
U fi.S. capitula cxcipientium latera,prima ceruicis uertcbra utrinqueh unum cxigit tranfuerfum pro­
dejcriptio.
cedimi,procerius multo quàm exteri uertebrarum ceruicis traniuerfi proccfius, cductum
itiulculum,no tamcnxquè in homimbusacin canibus caudatis^fimrjsinftaralxcuiufdam
atum. ducutili autem tranfiierfi primx uertebrx proccfius infignius, utopportunamprx­
{14 mufc.
ter reliquos ceruicis tranfuerfos proccfius, duorum mufeubrum infer tbnemfinouli accipe-
tsbulj, I,a rent, is eiiimprocefiibuspriuatim q u in ta l fexta muiculorumcaput mouentiumparia
?! adcm U- imeruntur. Hi proccfius magno perforante1bramine,per quod marteria&uen a hàc cal ua-
bul. L,K.
T.
nam petentes feruntur. Ad pofteriore finuum quibus caput inarticulamr fedem," finus utrin-
ftuititnj y 7. que in prima uertebraexculpitur,illirefpondens,° quem in occipiti] oficad pofterioremcapi-
tu orum le em cxlatu dixi. Ambo enim finus,ocdpitis ofiisnimiru 5Cprimx uertebrx, fimul
*J>«o/z.V. uiam prxbentpr imo pari ncruorum dorialis mcdullx. Canibus uerò in prima ceruicis uerte-
0l&H.
ra non finus, fed proprium foramen hac clabcti neruo infeinditur, quòd illis prima uertcbra
a modum ampia altaq? fit. Cxtcrum hie hominis uertebrx finus,etiam ad polteriorem fora-
nunis partem pcrtinet,quo tranfuerfus perforaturprocefiiismt ita finus ¿lie non neruo dunta-
xat,icd uenxartcrixq; etiam cedat.quashàccaluariam adirepaulo priusrelatum eft,perp fora
men fcilicec ad radicem capitulorum occipiti] ofiis exculptum. Prima ceruicis uertcbra po-
Itenonprocefiu,feu fpina ob hoc inter reliquas uertebras fola deftituitur,quòd ,quòd is anquoti
aliquot mu-
F 3 feubrum
 fculorum paria aculei modo uulnerafìet,nec£ illis 5t precipueq tertio mufculorum caput mo; 9h m«rCt
uentium pari aptum iter, aut fedcm tribuillet*rEa tarnen parte, qua alias uertebra: in ipinam ^*A>B
definu^hsecafperaeftj&uclutiacutalineaextubera^quo facilius" quartu caputmoùentiu imi u*
Sinut prinicc fCLilorum parhinc principium ducerete In inferiori primas ceruicis uertebras regione, fub s h m;fc.
i tube. \ i_____ '1___ iìViiKii c * olii tn ti r
in frn ln n n f n r In iitrr a in lim rr fi rie* r o .

interioradelcenciuntjiacf unane utucuidmmacuu iuuuu.t uuuu tundan uà u-

nibus cartilagineoberuftatis/ duo fecundas ceruícís uercebras excipiuntur tubercuia, quas ad ^ieri».y
latus corporis eíus uertebras habentur mínimum prominentia,uti & fìnus prima: uertebras le- *4fob.
uiter excauatitur* Tuberculorum circumferetia edam iinuum modo orbicularis eft,quamuis y
interim noiínihíla pofterioriparte extra circuii circumferentiam deduci uideatur. Ad bare, ¿ntrunfi
binternum latus tuberum,elatiuscextcriori latere aflurgit, Verùm ea laterum altitudo depreC nijìr. dAf.
fìoq? non adeò infignis eft, acque fuperdlíoríí primas ceruícís uertebras fìnuum* Deinde tube. *
rain medio fèu centro non asquè prominent, ac primas uertebras fìnus in ter fuperdlia cariati c¿ ú¿ ¿
funt ;non fecus fané,quàm fì tuberum latera procerius quàm ipforum medium exurgeret A/n
de edam fìt,in nudis ofsibus inuicem adaptatis, fìnus non ad amufsim tubenbus reípodere,8¿
in illorum fìnuum medio fpacium non prorfus oppletum apparere «atque id priuatim homi,
nibus accidit : caníbus autem & equis ali]s^animantibus plurímtim caput circumducetibus,
unum continuum utriuique lateris in fecunda uertebra eft tuberculum,c>£ fìnus quoque in pri
ma ceruícís uertebra cotínuus apparet, tubérculo concinne reípondens+Hancínhomíníbus
inacquatoteli!, Natura fubinde peculiari cartilagine corrígít, quas praster cartilágines offibus
terk cdmUgi cruftas modo obnatas,finum tuber íntercedít,ac ligamentís inorbem artículum
nem nonnunfi COtílieiltibus duntaxat adnaícítur, Íuperíus ínferíusq? adtnodu uíícoio Lumot *,
^ '^tanqjfniegmatejOblinítur.Huiulmodi igitur primas uertebra: finuúcumlt’cundíc
'‘‘„¡¡a, ucrtebrg tuberíbus duplexfutrínqi ícílicet unus)eíl c5textus,eíus quem ftaniti dica
motus "rana efformaíus.Nunc ením tertíus fecunda: uertebrg ad prima contextusadhuc fer
Secmf ,UTmoni el?adrj cíédus,quí fecúda: ceruícís uertebraf’ dentecumprímauertebraefficít.Inmedio
uír* enim duorum tuberú fecunda: uertebra:, ex fuperíorímedíaq fui corporis regione, proceílus
cuida infignis 8¿ alais,admodumq; durus & folídus enafeít, quem quòd denti ac potifsimu
hominíscaninoaísimilet, & Mtírnt Gra:cí uocarut, quoetiánomíneHippocrates
LAroìe A r fccundáuertebrá nuncupauíqnon auté(utlulíus Pollux, & Cadius,díflé¿Hon5 imperiti male
tkdk- recenfenOprímá.Verùm alrj hunc procefl’um à turbínis.feu nucís pínei imagine Lmc{<ns-, ali},
quòd culpídis pyramidís'ue modo extuberet, nsvwiy & %¡vuv4</ü appellarunt.Proceilushic
prima; uertebra:' cauitatemfubíqquam íllic habenfcrípíimus,ubi prima: uertebra: corpus *'
deberet confi fiere,Sí ubi eiufdem finumínfeulpí fcripfìmus, qui cartilagine oblítus, anterío.
rem dentis partem lami SC lubricof tubere prominulam excípít. Pofteríor dentís pars,e re.
„ione eíus tuberís8 polita, magis extuberat, craffiorcpeft quàm ubíprímumis afecundauer S '# 6-
DmUcìiprì tebraproducítur.Hícením utrínquead latera " finus fingidos,8í1tertium in polteríorí íede,
Z L Z exioitfouiín lateribus conípíduntur,ínter dentisradtcem Si fecunda:uertebrae tubera confi. «J
contcxm. {tunfunacB cum primae ceruícís uertebrce finíbus, qui hisrefpondent, foramen utnnquepa.
rant ] neruulis tranfmíttendis aptum,quos interdum hac in mufeulos coUum fleefientes proci ¿ 4 u.
dereuídímus,ac fccundí parís ncruorumdor-
Qudntukprctfensfigura, priiutim fecundo libro f t propria, medullas íurCuloS CCníémUS> Porrò fìnUS
ilUmtdmenbucrcpojùi,yuodijs ¡^ .cn A u n u r m dbg». in p o (W ¡ ^ confpícuuSj,'n hoC CX.
dk non mediocre
ter iuuet. Signu culpítur, utlígamentumípíi firmíus obuolua^
ficctur itdcp o' tur, quo d ab uno primas uertebras latere inali-
liter , B,
C,prima ceruick
ud tranfuerfìm procediti infìgniter ualidum
uertebra . D cr poñeríori dentís fedí(utí dícebá) tranfuerfìm
jD fecunda. G obuoluítur, dentem accurate in cauítatem pri­
fecunde corpa*.
Ü dens. I te>
mas uertebras cotínens,8£cauens prasterea ne
res ligamentum dens fuá fede aberrans, híc dorfalem medulla
À dente occipiti4 comprímat.Castertimutlígamentumídaptíus
oßi mfertum. enafeeretur, prima uertebra"1ea fède qua id orí- 1
K tranfuerfìm ligamentum] dentem in prima uertelra gínem ducit, fìue íníeritur, aíperaínasqualíscp
flringens.
eft, & foramen quoq? no alte penetrans exigir
quo d firmíus ligamentum explantari infertile finit, Nullíbí ením ínligamentoru enarra tíone
 d e HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER !♦ ¿7

- interrileputo,fìue cainferi, fìue cnafd dixcro,quumligamentÌJ pariterad utrunqs os pertineat.

"f r. ° Superior dentis pars,(cu ipfìus apcx in mucrone teftudinis capiris modo exacuitur,uF altiùs
° 0,1 extraprimam uertebraprominens,cx ferobuftum tcresq?ligamentu educerct,quodoccipitis
oflì ad cam fedem alligari poflit,quam in anteriori parte foraminis dorfalcm medullà tranfmit
tentis,afpcram, leuiterq extuberantem cofpíci fcriptumclt. Atcp eiufmodi profectòprima:
uertebrx cum fecunda cotextus perficitur, duobus nimiru latís fecundxucrtcbrx tubcribus, pn jccun<Urru
totidemep primx fìnibus, S i uno rurfus primx fina, cui dentis tuberculu committitur. Hunc
contextumexipio porius rcrum intuitu, quàm ex hac mea no tam c5cinna quàm uera deferii
prionc,difci malim,quò preíTius dr)udicaretur,num Galcnus nos caput fupra fecunda fìecftcre
extendere,feu horum articulorum ope annucre, ac Thracum modo renuere,ucrè prodide.
rit : an eo o perperam his contextibus caput una cum prima ucrtebra uelut ad axem in gyrum
ducí,níliílcpmínus quàm flecfli ac extendí, con tra Galeni dccrctu tot locis grauiterrepctitum,
aflcruerim. Si enim lìngula in offium fabrica perquifìueris, fecunda ceruícís uertebra tibí tra. t
bem referet,cui terrx infoilo axem infigimus. ípfe autem dens, axis erit ♦prima ucro uertebra,
cui caput in hoc circua&us motu,ac il cum illa idem corpus cffet,iungitur, trabi ailìmilatur ad
axem reuoluto. Aut prima ucrtebra cardini confcrtur,oftio còmiflò: fecunda .A units car­
aute,lili cardini quem parieti infìxum uidemus. Prxterca ligamentu tranfuer do, B alter.
firn denti obducftum, abunde commonftrat, primam ucrtcbram ncquaquma
fupra fècundam flc<fì:i : fì modo quiefeente dente, prima ucrtebra antrorfum
retrorfumcp in flexumouendaei&.Quisenimambigit,ligamentu iddentem ^
in prima: ucrtcbrx fìnu contincrec' 5C ìlli non tantam laxitatcm cum Galeno aieribi polle,ut rup ^ títlm
primam ucrtcbram adeò à dentis contadtu in anteriora ferri fìnat, ut caput iuftum experia.
tur flcxumc' Porrò iam duoapud Iulium Polluccm nomina mihi fuccurrunt, quorum alte,
rum primxaccommodat ucrtcbrx,alterum fccundx.ac primaquidem \-mspqwf9 fccun.
daucrò òf/«y ipfìnuncupatur.Hxcnominaproculdubioàuctcribus,quipucrosinAnatome
cxerccbant,manarunt : hoc nomine uolcntes innuerc uertebra, axis modo quiefcentcm,ac fa»
per quam alia circumucrtiturallo autem, uertebram, qux tanquam ad axem circumuoluitun
Arque id fané mex fubfcribcrct fententix,qua caput fuper fecunda in gyrum duci,iam fxpius
allèrui. Quòd uerò à ucteribus ante Galcnum hxc nomina manarint,prxtcr poetas C elfus mi
hi autor cil,quitamctfì ipfìus codcx ubi ceruícís cxplicatuertebrasuiciatusfìt,atcj5Ìpièàiencu
tiquamintelledamultorumGaleni interpretummore ucrterit, attamen à ueterum quopiam,
ex quo fuum de oilìbus Caput in latinamorationcm conucrtit, cam fèntentia primumaiTùm.
pfillèuidctur,quxme£,atqucipfìdenique ucritati,proximèaccedit.Ncquc profetò eftquòd
prolixius hxcreferam,quum uellcporis,uclcuniculi,uel agni,uel hocdiceruiccmintcrcden.
dum contemplan íntegrum fìt, S i fìmul luce clarius intucri motum qui in gyrum fit, fupcr fè.
cundam celebran uertebrárac deínccps non amplíus mirarfquaínobrcm Galenus audítorem
adcófoIcrtem,ín Mathcmatíscppcrcgregíé ínfiítutum,índuodecímodeVfu partium expe^
tatrquumncmo ambígat, elegantemalias atque diffícílem aliai íusnegocrj deferiptionemeo
difhcilíorcm reddi,quo ípfa mínus ab enarrare íntellígítur,ísq? magís à Naturxartificio,quod
recen (ere propofuít, aberrai. Quòd ucró Natura prxtcr fìcxum in anteriora,SC in pofterio' C u r N a t u ,
ra caput fupcr
rarcfícxum,etiam alíos dúos motus,quorüaItcr in latera, alter in gyrum rircua<ftuqjnt,fuper primam ucrte.
primam uertebram non perfccerít, cjuemadmodum brachium femurcp triplici motuum diffe. ¿\rzfimui ^
rentia moucri uoluít, hiñe potifsímum fa<ítu ducíto, quòd prima uertebram magís amplíusq? y*icdrcumdu*
r . quàm relíquas omncsdorfalísmcdullxcaufa,p perforan operxprecíumfucrit,quodcBobíd «>crm lau ra
P l 1 j n ~ ¿r . r . r . . n . . . inclinan no*
unusduntaxatrotundus ampluscplinusinillaertorman nequiuent,nequeetiamoccipiusos
l iji.A. 1foraminis fuioccafìone in unum tantumgrande caput extuberarepotucrit, quod in ilio pri.
mx ucrtcbrx fìnu perinde ac fémur in coxendicis oilis fìnu, omni motus fpecie ageret. Quum
itaquc duplici articulo,dextro nimirumSC fìniftro, caput iungcndu fùerit, omniscppropano,
dum duplex arriculusGmplici folum motuifamuletur,meritò Natura caput fupra primam
uertebra flccfèi ac rcflecti uoluit. Nam fupra hanc in latus moueri nequiuit, nifi Natura hic fui
oblita,unum occipitis oilis caput in uno ucrtcbrx fìnu ftringfaliud uerò caput attolli,atque à
prima uertebra proriìis dííiungícupíuíílcuquodínnullo tentauítartículo:íd ionperftudens,
ut articuli oifa mutuò eifent còtigua,ñeque ab inuicemabfccderent, neícío quam uacuam à
Galeno confìctam ièdem ftatuerent. Deinde caput in gyrum fupra prima uertebram moueri
minus potuit,nifì Naturaacutum proceffumin capitis amplitudinem,qua cercbrum contine.
tur,à prima uertebra produxiflet, ad quem caput ueluti ad axem uolueretur, ac deíncepsalía
quamplurima nunc rectifsimè formata,uítíarepropofuííIet. Super fecunda itaque uertebram
F 4 caput
 6S AN D R E ÄE VESALIl BRVXELLENSIS
jtfon potuiß caput artifidofe in gyrum mouetur. fienim fle<fterctur,dens dorfalem frangeretmedullam«;
fecdput fuper Quum eniiii quieto dcnte prima uertebra antrorfum duceretur, pofteriori fede fiirfum ekua>
ta,tunc dorfalis medulla in prima uertebra foramineprorfus coanftatacompreflacp, abrunv
rup etiamin U peretur.Deinde prima uertebra* fupra fecundä retrorium nullo modo reflec ti poftet,nifi ipia
tus inclinari. r antcriori fede, qua dentem continet, prorfus exculperetur, primaq? tune uertebra a aente
nonprapedita, retrorium libcre duceretur* Addc,caput neutiquam in latus fupra fecundarn
moueri potuifte,eadem rationequa probauimus lateralem motum fupra primam nequiuiile
fieri* Alias enim neceftum eilet, prima uertebram in altero latere a fecunda femper leuarfquod
QuiluAuntt' periculum nunc in circumacflu non impendet. Porro lateralem motum Natura infigni profe-
^rdilcomnüttd índuftría omnibus ceruicís commífi't uertebrís, qua ímgulafeorfuni in latus moueri ne-
't u * queunt, uerùm fìmul omnes fuccedentibus motibus illue adeò concinne inclinantur, ut caput
commode fecundarlo motti in latus citra omnem noxam feratur. A t nuncrurfus ad fecun-
damceruicis uertebram, ac fìcdeincepsad quinqué reliquas fermonem refledamus, ueram
duntaxatearundemconftrudionem enarrantes,ne caffi quapíamnouadííceptatíoneprafens
Caput in immenfum excrefcat,atquc ego nimium anxiè Galeni(cuius diligenti^ alioquiti
cum omnibus medicina: ftudiofis plurimum debeo)fenfa erucre,omnesq? ipfius Anatómicos
Forcone fecan lapffis ftudiò commemorare,uidear. Secunda itaque ceruicis uertebra in pofteriori tubcrum,
da par dorft- q uíbus illa prim a uertebra comíttítur,fedeleuíters exculpitur, ut comune cu prima uertebra S6fig.p.
tor^npojhrì *forame utrinqi coftituat, qu o11fecundüdorfalis medullaneruorupar,ínpofteríora clabítur* tfi.nr.
Ulfigcd.it
ora tranjmit- Veruni huíus foraminís maíorcm portíonem prima eftormat uertebra, íníigníter latís ad po-
lib. 4 1.
tens, fteríorem fedem íinuum,quíbus fecunda articulatur uertebra, ínfinuata*Relíqua ín fecunda * 4 fig.q.
<Spina fez hi cerUjCiS ucrtebra commemoranda, caterís edam quinqué inferíoríbus maona ex parte flint ys>6, 7 fu
gurisf.
nicks ucnebra. communia/ H ac ením fímí liter atq?' illa,poftcríon donatur proceífu:quí hoc príuatim ín cer
Z 9fi-t-CT
rum. uícís uertebrís íibí uendícat, quòdiuo mucrone1 bípartítur,ac pracípue fecunda uertebra, 8 fi. ehm'
tríumqjípfí fubíaccntíum* Sexta ením uertebra admodum obfeure fui proceftus díuíG'onem itere u.
USfi.fi TS.
oftendít,atque adhuc multo minus feptíma.qua príuatim hoc cum fexta fortitur,qubd ipfius
proceftus plerunque doneturappendice,acprocerius educatur, quodammodoq? ad luperío-
rum thoracis uertebrarum proceftuum imaginen! ilio mucrone accedat,nífi quòd file his cb- b i fi.cu. 16
tufi'orampliorq? relinquatur* Caterarum ueró ceruicís uertebrarum proceftus appendicibus N,0,P.
Ucee erunt
careni,& latt,inaquales,afpen,8c(ut ita dicam) ramofi, inferiori^ fède caui, ac fuperiùs gibbi obuiu, fi 7
cernuntur, ac utrmqp modicèdeprefsi ♦ quod extuberans linea facit, qua fecundùm proceftus fig. fjnnrn
longitudinem porrigitur:quemadmodum etiam inferiori proceftus parte(qua caua eft) qui- cum ftinis
caterurüfi.
dam linea inftar dudus,fecundùm proceftus longitudinem ferri uidetur. Prominet autem in ccnìulcris.
gibba fede,linea,ut ligamentum ab hac in caua fedis medium producatur:quod fecundü pro­ uut NjO, P
ceftus feu ípína longitudinem porred:um,unam fpinam alteri coliigarc,dextrosq> mufeulos à cbferues i,
z figura ci
imiftris dirimere, in fecundo libro fcribemus.Verum h a poftcríorumproceftiiumlínea,ín
pitis
thoracis 8 ¿ lumborum uertebrís confpeclíores erunt, qubd ÒC íllarum uertebrarum proccftlis
¿níigníores fi'nt,5¿ ualídíorí duríoríq? ligamento (quum minus moueri debeant) ínuícem deli-
gentur.D í uífionís autem ín proceftulos potífsíma occafio mufc-uli cenfentur,ín pofteríorí cer
uícís fede repofi'tí.ut ením hí promptíus príncípíum duccrent,&ualídíus quoque in uertebra-
rum fpínas ínfertionem molírentur,ha ípína etiam ín proceftulos dtrímuntur. Atque id N a­
tura ín hís colli uertebrís peculíaríter machinata eft, quia non adeò longas fpínas àparu is íííís
uertebrís,atque à thoracis lumborumqj uertebrís producere tutum ffierat. Deínde maíor mu
feulorum copia ín ceruicís pofteríorí fede,quàm ín alíjs dorfi partíbus collocatur, quemadnio
dum ubi mufeulos ícapulas,thoracem, caput 8c dorífim mouentes perfequar, audíturus es fu-
fifsíme* Porro mufeulorumetíam gratia fecundauertebraípínaproceríús,quám aliquotípfi
fuccedentes ípína, exerítur,cateris^latíor uifitur,quódfcílícethacpriuatímc tertío mufeulo- CI4
tubuli A >B*
SreunJaue rUm caPut mouenaum Parb & fexto quoque príncípíum prabeat*N c tamen íníufté Natu- d eddetn ti
tcírani aliquot ra ex gracili uertebra prolíxíorem latíoremcp educeret ípínam, ípfa fecundam aliquot íibí fub- bulu>K>L‘
fbifubditisma dítís grandiorcm eftecít : uerum non tam Ipína producenda gratía, quàm ut fecunda arti cu-
ionmejjt. ¡atíoní abunde ífifficere poftet, quam cum prima uertebra molítur* Atque hoc íllud eft quod
antea afteruímus, Naturarci femel atque íterum fuperíorem uertebram inferiori maíorem crea-
uífte*Secudaením craísíor, 8 ¿ maíor ualídíor^ eft tertía : deín prímam traníueríorum proceft-
*T*ran fuerJo/■ fuuni occafione, omnibus ceruicís uertebrís latíísímam efte,fuprá.doaiímus. Catcrum
ructriucisuer traníuerfi proceftus ín relíquís colli uertebrís non admodum exporrigunturf 8í imprimís fe- e f> ¿>7fi'
guris u.
cundauertebra, cuíbreuís ÒC fimplexutrinquetranílierfusobtigítproceftus.Videturautcni
is in fecunda uertebra minus quàm ín aírjs promínere, breuíor^ effe, propter huíus uertebra
tuoc-
 DE H VM ANI CORPORIS F A B R IC A LIBER L <5 ?
tuberum,qux prima: finus fubeunt,amplitudinem,cra{Tìtiemqdn{ùpcr h xc tubcrum ampliai
f S7>
do in cauià etiam eft, ‘ foramen quo tranfuerfus fecundx proceffusperforatur, non red à,led
orrax. oblique exculptum uideri,fecus atque in prima ceruicis ucrtebra/ & quinquc fccundx fobie-
g*fi- *' d is , quarum tranfuerfus proceiTus redo amploq?foramincperuiuscft.Nequeprofedò hade F ord m n itraf
nus in homine ulla ceruicis mihi occurrit uertcbra, qua: tranfucrfum proceilüm non geffèrit tierJorum pro*
perforatum. Veriim proceiTus feptima: canum fimiarumq? uertebrp tranfuerfum proccilum, cejfuum.
abiquc foramine frequenter adinucni.Huiufrnodi foraminibus loia: ceruicis uertcbra: ornan-
b ultima j tur,in hoc perforata:, u th uenaarteriamq; furfum ducant,qux dorfali medullx,ac tandem ipft
Ub- figura f. cercbro ianguincm ipiritumq? deriuant. Prxterea quatuor uertcbrx,qux ftatim iccundam ie>

iS,iofig.y, quuntur,hoc etiam peculiariter fibi uendicant,quòd illorum1 tranfuerfi proceiTus ampli & bi>
z-cr 9 pgu fidi funtrnon tarnen intcrim,u tcarundem fpinx, aipcri ÒCinxquaics.Tranfucrfi enim proccf-
re numeri
7,8.9 > 10.
fus forma inuicem refpondent, SCinterior ipforum pars icmper labor cfr, clatiusq* ip fa pofte*
riori effertur. Sp in x autem partium impar in omnibus qua fi uertcbris eft forma,8c illx pcrpe-
tuo uarfis modis protuberàt atque exafperantur. H x c tranfuerforum procciTuum amplitudo
&bipartitio,eademrationeaccidit, quaipinasbifidas effe priusrclatum eft, nimirummuioL
0
lorum ortus infertionisq? gratia. V t enim alios huius fedis prxteream muiculos, utrinque
kBmufc.ta tranfucrfis uertebrarum proceflibus priuatimk duos committi in fecundo libro fcribcmus,
bui. alter C
quorum beneficio collum,8£ poftea coniècutionis motti caput in latcra ducuntur. Hi mufculi
notatur. 14.
autem tab. in utroque latere ita collocantur, ut unus anteriori tranfuerforum procciTuum ledi,alter ucrò
alter N. pofteriori afcribatur.Septima autem ceruicis uertcbra maniucrios proceiTus latos quidem exi
git,at admodu obicure bipartitos.Qi.iuni enim ampli proceri^ fint,nulla incumbit ncceifrtas,
cofdem quoque bifidos fieri, prxcipuè quando mufculi collum in latus ducentes,non adeò ua
lideieptimxac cxtcris committantur,quòd h x c illis ueluti bafis in dido colli motu fubiaccat,
ac obfcurè non fecus quàm thoracis ucrtebrx in latus moueatur. 1Aicendcntes mdeicendcn Afcendnttìum
cr numeri tcsqj proceiTus,quibus ucrtebrx mutuò articulantur, in omnibus ceruicis uertcbris fecundx C7 dcjcevden*
8 fi. ? , 4. fubiedis fimiles funt,& fecunda quoque deicendentes proceiTus obtinct,aliarum procciTibus tiu procejfuu
W 6f 7 , <), natura.
non difsimilcs.Qui itaque dcorfum ipedat,& fubditx comittuntur ucrtebrx, orbicular! finii
nihihrmius quàm alte incifo,8£ ab anteriori fède infìgniter oblique dcorilim in poftcriora a
dudo,ornantur. Afcendentes uerò procefliis,qui incumbcnti articulantur ucrtebrx, tub crcu
lum orbiculare habent,quod adeò leuiter fupcrfìcietenusq? extuberat, ut ignores fìnuum ne id \
ancapitum numero afenberedebeas. H oc tubcrculumafccndentium procefTuumfinuicon- Inferire obli?
g ru itÄ cartilagineperinde ac finus incruftatum, ab anteriori fède dcorfum in pofteriora ad- quum duchm
modum etiam oblique fèrtur. idquod non obiter confiderandumeft.Nam obliquusille du­ a l a adb.
ctus in ceruicis ucrtebris, q u x thoraci propiores funt, minor iemper, ac iccundùm corporis
longitudincm redior euadit,quòd ilice uertcbrx no adeò laxè ac fuperiores moueri, atque ob
id edam non tam laxè aciculari,dcbcant.Aicendentes itaque proceiTus Tuo tubcrculo, finum
deicendentium procciTuum fubingrediuntur,atqueita iècunda ceruicis uertcbra tcrtix dupli-
ci articulo alligatur, ut tertia quartx, S i fìcreliqux omnesadthoracem uiqueconicquentes*
Septima enim ceruicis, prima: thoracis aieendentes proceiTus cxcipit. Verum Natura non fb-
lum ceruicis uertcbris laxiorescommunicauitarticuIos,ièd ut commodius aptiusq; quàm rcli- Corpörti ctr*
qux dorfi partes,collum infìgni S i quo maxime indigemus ufu,moueri poisit,ipiaaliud quo- uicis uertebra
H/c confer
que proprium colli ucrtebris adhuc clargitur. Quum enim ucrtebrarum thoracis ÒClumborii ru co n texts
ceruicts uer
tcbrof,tho' corpora inuicem planis minimecp extuberantibus comittantur fupcrficiebus,ad eum modum
tads et lum quo duo Ixuigati amplicp aiTères mutuò incumberent,Naturan inferiore ceruicis uertcbraru
borumucr-
corporis partem oblongam, capitiscpalicuiusarticuliadmotumcuidcnteiTifadi ritu,cxtube^
tebrisfi.cx✓
pit. 14 .
rare uoluit,ac iupcriorem corporis ucrtebrarum partem ampio fiiiu ita excauauit, ut oblom
n9 fi-A ct gum iupcrioris ua'tebra: corpus in hunc iìibditx ucrtcbrx finum ingrediatur,ucrtebrarumc^
8fig-e- compago ad mouendum promptior coniurgat.A tquehxc compactionis ipccies in iecundp
0
*• Non^4M uertebrx cum tertia,8^ deinde in aliquot lubiacentium uertebrarum ncxu magis eft coipicua*
ton figure Colli autem ieprima, prim x thoracis quafiomnino plana innititur iuperfìcie, ac etiam ipfìus
»*» 07, 1, 2. corpus elabori lede non adeo atque fuperiorum uertebrarum excauaturrquod precipue acci

dit, quia fuperiores Iaxius inferioribus moueri,ex uiu fuit. Cxterùm quàm aitò uertcbra: inui
ccm ligamentorum ope colligerttur,quam9 ftudioie Natura laxis his olTium connexibus pro^
fpexerit,mufculi uertebrarum ligamenta in fècundo libro afFatim oftendent.Nuncinterim
P E 1 opificium fummopere admiremur, quòd is fìmul & fecuritati,8(: multiplici motui tam
incredibili induitria prouiderit:& quauis forte crebriorcs ceruicis noxas luxationescp,quàm
reliquarum dorfi partium fieri conlpicimus^nihilominus tarnen adhuc mams obuerfetur anT
 A N D R E AE y E S A L 11 BRVXELLENSIS
7®
mo tatitam hominum frequentiam in collo eius laxaearticulationis uitio neutiquam affici *&£
exoendamus pariter, quantum ad omnia uitaemuniaincommodi rigida immo iisq?cerux
adferat.Quòd uerò fecundae uertebra corpus in interiori fede non planum r^lcluor^, ^ 0 •*>
uertebrarum corporum modo uifìtur, at tubere fecundum longitudinem u o amp
neaeforma extuberet, & utrinque ad eius tuberis latus deprimatur, mucun linea
fendi iùnt, qui colium fletfentes, & hac fede coèuntes, in iftam uertebra corporis formamua. té. a,b.
lidius inferuntur.V erùm quum tertia ceruicis uertebra fecundac fubiaceat, utnu q
colium Haltens mufculus fupra hanc edam inieratur,non rnirum eft, anteriorem c°rP ^
tfe ceruicis uertebra; iaciem fecundx uertebra; nonnihil eile confimilem. imo 1 orun
fculorum occafione omniu ceruicis uertebrarumfedemueluti compreflam, non autemut tno
Procedutimi raas lumborumqj uertebra; femicirculi inftar,protuberance uideri.Quac quum itale naaean t,
merus. neminemlatet,omnibus ceruicis uertebris non eundem proceffuumnumerum obtigiiic. 1 e
autemaliquid hicpnetermififlè uidear,neceffumfuerituel Galeni nomine alicuius uertebra;
ceruicis proceffus itarecenfere, ut undecim numero in illis proceffus adinueniasitotidem nan
L ik M* V- que proceffus colli uertebris à Galeno afcribuntur. AlTumito itaque tertiam,aut quartam,aut p
fiiunmt. quintamaut fextamcolli uertebram,ac primùm duos numerato proceflus in fuperiori corpo- “ w
ris fede,utrinque uidelicet unum ad latus finus, cui incumbentis uertebra’ oblongum corpus
inftdet.tertium autem 8Cquartum recenfe duos afeendentes proceflus,qui incumbentem fub- feruti», je
euntuertebram.quintum uerò 8i ièxtum, duos delcendentes, quibus iubditx uertebra: afeen
dentes proceffus excipiuntur. Porrò feptimum, oclauum,nonum & decimum numerabis,
tranfuerfos proceffusiqui quum utrinque fini finguli,ac illi rurfus gemini bifidi^ cernantur,
quatuor cóftitinit proceffus.undecimus erit ipfe pofterior proceflus,feu fpina.Verùm quum
uertebra', quibus geminis utrinque tranluerlùs accidit proceffus,ipinam quoque bipartitam rsfi./,r.
gerant,nihil obftiterit,cur minus hic duodecimum quoque fingas,Galeni numera audlurus.s8 «
Itemquias oblongum uertebra; corpus inferiori fède proceffus modo quoque educitur,quid m '
prohibebit & id pariter decimi tertrj proceffus loco, ca;teris adijcere: Quòd autem in prima
ceruicis uertebra,& fecunda, feptimacp alius proceffuu obferuetur numerus, atque ille adhuc
in iftis uarius,uel me tacente citra negociumprompte colligitur. ‘ Foramina in uertebrarum 4-
Foraminumlateribus neruis a dorfali medulla tranfmittédis,& uenis quoque ac arterrjs ad illam admittcn ^
neruos in Ute dis parata,eadem fèrie fub fecunda ceruicis uertebra ad facrumufque os cóftituuntur.Inter la­
rdtrdßnitten, tus enim pofterioris fedis corporis uertebra-, & alcendentes defeendentesqj proceffus, finus
tium ndturd.
In colimene/ quidam8fupra" rnfraqj in ambobus lateribus exculpitur,qui cum proxima: uertcbrasfinu
bris, communeforamen efformat,quo neruusprofilit.Ifti finus in omnibus uertebris no pari feha- hfiz*
r \ bent modo, in ceruicis enim uertebris femicirculus in fuperiori uertebra,, & femicirculus in
w inferiori exculpitur,utraque uertebra parem operam ad foraminis conftitutionem praftante.
Autfìquis ad amuisim lìngula excutiat, inferior uertebra in ceruicepaulò malore portionem
foraminis conftituit,ipià fuperiori.1Sinus enim in fuperiori uertebra parte exculptus,kinter is,9fb.
proceilùm afcendentem,& proceifum quern elatior corporis uertebra pars producit,profun
dior eft1iìnu,quiminter defeendentem proceifum,8£corpus uertebracaelatur.In lumborum /7^
In lumborum uertebris prorfus contraria eft ratio ♦iuperior enim uertebra3iùperiorem foraminis federnla. W 7

n uertebris, iera^ efformat 3inferiori interim uertebra inferiorem foraminis illius partem3feu ueluti tef. icr‘‘
tiam circuii partem duntaxat conftituente. Sinus enim in illis uertebris inter corpus ac defeem
dentem proceifum exculptus3multis numeris eius cauitate fuperat/qui in fuperiori uertebra
In thordcis parte inter corpus ipfìus & afeendentemproceilùm caratar. Thoracis autem uertebre medio
uertebris.
fehabentmodo.quae enimex illis collo propius accedunt3colli uertebris hoc neruorum fora,
minerefpondent : quae iuxta lumborum uertebras confiftunt,lumborum etiam uertebris in
foraminis forma afsimilantur. Quamobrem uerò Naturaci alia fedeneruorum foramina" in.
teroccipitisos & primam uertebram, ac rurfus0inter hanc & fecundam ccelauerit, quam in
reliquis uertebris,cuiuis obuium effearbitror,qui primse uertebra cum capite,& eiufdcmuer fX U«
tebracum fecundaarticulorumcompagem fedescp expracedentibusintelfexerit.Htcnanc^
liquidò commonftrant,in lateribus articulo occupatis, uertebras illas infculpi neutiquam po. k uril
tuiffe,nifiprorfus infirmum inualidumq^Naturahicfeciflèt contextum, & mutuo ofsiumin
afsiduis motibus affridu, neruos rumpi uitiari^ cupiuiifet. Qiia uerò prouidentia hgecfora. p
minapin faero oife exculpiit, in eius oflìs hiftoria percurram. Cxterùm quòd ad prafensCa UbUcK
Vernirdrum nputadhucfpedat,
i u -a n m i r l n i ’m f iiin il H h i Ì
colliuertebræaliudnihilfibipriuatimaflcifcunt.
u m i m ì ìv i N .T .
Nam etfi^ omnium uertc. ..(I
dppenitetf. brarum fecundam fcquentium corpora fuperius infcrius^,^ ipfius etiam iccundæ corpus in- *°M J
fi a appendices in minoribus natuoftendant,idquoque omnibus uertebris fecundæfubditis \l.
commu
 DE HVMANÏ CORPORIS FABRICA LIBER I. 71
commune eft. Quemadmodu & uertebras nonuno oiîèin puerulis efformari, nuîli nepatum
eft uertebræ. Prima enim ceruicis duobus confiât offibus,inuicem appendicu more cc nuisis,
î Apparetautem hæc unio,ubiprimæ4 anterior pars confite,& r quàaliæ in fpinamcxacuun
r ^ f i x tur.SReIicluæ autem ceruicis & thorads & lumborum uertebræ præter appendices tribus putri* plllr/S'
i prtil’ ü * extruuntur partibus. Vnaenimlineacartilagineoppleta, fecundùm ipinæ duciturlongitude
nca,m7fi‘ nem,àforaminedorfalimeduIIæparato adipinæufqueapicempertinens. Aliæ autem duæ
iüopafdù abeodem foramine produ&æ, corpus uertebræ à duobus tranfueriîs proceffibus reliquiscR
ceretur. ¡c uertebræ pofterioribus partibus dirimunt, quemadmodum in agno ac hcedo eft cernere.
cundd aute Quamuis id in puerulis obferuari malim,quod l'pfis ofsium noxæ crebrius quàm ætate confir
%^\nC 4 man's oboriantur.Cæterum in ætate paulo prouectioribus, hæc ofsium frequentia aboletur;
prrx cr r. appendices tamen etiam uigoris tempore aliquando non ita difficulter diftinguuntur. In feni" Vertebra.™
bus autem non folum appendicum connexus obliterati^, uerùm uertebrarum corpora alias «*findu ne*
magno interuallo ob cartilaginei ligamen ti interueiitum diilita,adeò coalefcunt,ut modo très xws*
modo quatuor uertebras in illis ita concreuiflè, ac fimul in cemiteri)s effodi uideas, ut inuieem
diuelli nulla ratione queant. Coalitus ifte quorundaprocefliium fîtinteruentu, quos corpus
unius-uertebræ ab externa ipfi'us fuperficiein aliud produciti Cæterum coalitum hune in eau-
fa eile, cur minus dorfum moueant fenes, 8Cquid nequaqiîam doriùm extendant,ipficp maois
incuruentur, neminem ambigere reor, præcipuè fi quis aliquando gibbo fi uertebras infpexe-
rit, hasq? incuruatas, & fuis corporibus pertinacifsimèuniras. Quanquamad hæc,difficilem
in fenibus motumaugent ofsium fupercilioru miraufperitas,&: ofsium tubercuîa,quæ capita
in fuis finibus moueri prohibent. Poftremò &Cinfignis ligamentorum duricies,promptè uer
tebras moueri uetat.
DE THOR^CIS VERTEBRIS.
. Caput X V I .

Q_VATVOR PRAESENTI VM FIGVRARVM ET E A R V N-

dem characterum Index.
, ^ r P ^ ^ t b o r a c i s uertebrarum eas hic delincammo*,duas oslendendæ tl
arum eferip tio n ififiieere uximm. Integra enim d orß uertebrarum fé r ié s , figura decimo,
quarto Capiti p ræ pofita, a c dein tribus integram oßium compagem adbuius libri caïcem ex ,
prim entibm proponiturSThoracis autem uertebræfimulcum coIlis,duæ illis articulantur,eti
am jeorj um ua usp rio r ib its figuris exprimuntur ,quæ decimo nono C apitipræfigentur. Prz>
ma nero buius C apitisfigura unam exmedijs tboracisuertebris anteriori pa rte delineatam
ojtendit,cui fir e decern fuperiores tboracis uertebræ correfion d en t.
ecunda, tandem uertebram guæ prima explicaturfigura,po f ie r tori f i d e ß eä a n d a m o ffert.
1 ertia, tboracis undecima u erteb ra p ofltriorificie ofienditur.
Q uartaduodecimam tboracisuertebram poficriorietiam f i d e expreßimus.
A 1,2,3,4
 ESALI! BRVXELLENSIb
A N D R E AE V b a ^ ^ A* - - ’ ----- ft*
7i C ov
et uer
mittitur uertebr*. h ie r u m quiajuperioriparuu^ r j J 0ßtum?appettdicem notat
t . tebram tboracis ab infiriori fie le ¿ f tearcf U
ß l ß ß m pJtm u!dationem firirelinquitur.
fiperiore corporis uertcbra-,qu<£ adbuepofi oßi e/7e ¿icm M,cuick cofi<e m
B i Vlediumdasfinus^uemduabusuertebrarumcorpon
dixinarticulatur. , r t Cmhitur duotanto minoreß fiipe^
C i Eiujmodi.ßnus pars in inferiori uertebr* corpcorisfe\ / ^ ram ^dßubiacentern utr
riöripartc B inßgnita,quanto commuHisßnm coflce a P
tebram maais,quom adßuperpoßtampertinet.
D3
£4 Sinus duodecima: uertebra:,cui duodecima dextri atensco a co Centg tnsutrtebrcc
i- 4 Sinus after &proßmausPex quo n g a n ^ r -
G 2 ,3 ,4 F o r a m e n grandiuspoüeriori *rb
etu
H e y l i , 2 ,3 ,4 T ran fu erfiprocejfiis uertebrarum tboracis.
K t Sinus in apice tranfuerfiprocejfiis,cui cofia articulatur , confticuus.
T 1 Sedes tranfuerfi proceffiis, quam Oibbam elfi die emus.
M SedestranfuerfiproceLcaua. QuddauteminYehquistribusfiguris poßeriorem uertebra'
1 rum iieietnexprimentibus,tranfuerfiprocejjitsnonnihildccliucsfirri apparent, ob hoc eipnit,
quodinbis delineationibus [uperioris uertebrarum partis magna confticitur portio. Uc« t
enint acics adpoflcrioris fedis mediumfiu dio nonfielt direcla. ,
A7 Q P 12 SpinaSeupoßeriorprocefifius.acinfiecmdaquidemfigurafiuperior
’ ’ Cedesin d u a N & O c r'P treslineas
interuallü inter N a c O «im eSlfuptrficiesfuperior,c r ^ ^ N & P altcm
eß Superficiesfuperior. Verum primafigura tertiam ipfius ,
infirior efl,ac inter O & F confiflit. Quod autem iuxtaNin primafigura inumbratum cer-
nitur,alttrius fuptriorum fiiperßcicrum eß portio*
Linea in tertiaßuperßeie extuberans,qu* aßjpera CT in*quahs eß .
JL 3 Spina undecim* tboracis uertebr*.
S 4 Spina duodecimo? tboracis uertebr#.
pjp y x J / ertebrar u tboracis, qu*ß pra duodecimo conßßunt aßendentiü pr oeeßuü anteriorJedes*
X ’y 1,3 {feendentium tboracis uertebrarumproeeßuumpoßerior ßedes, qua illi proeeßus extubes
rant, CT cartilaqine incrußantur.
a b 2,3 Defcendentium tboracis uertebrarum proeeßuum exteriorJedes ^
c x Civ
L ite uidetur dextri deßcendentisproeeßus anteriorßedes,qu*ßnuatur,cartilaginecp obduci
tu r,& afeendentis fu b ieä * uertebr* proeeßus tuberculum excipit.
e ,f4 Xfcendentes duodecimo: tboracis uertebr* proeeßus,undecimamßubeuntes uertebr am.
g ,b 4 Deßendentes duodecimo tboracis uertebr* proeeßus, qui aßendentiumpnm* lumborum uer
tebr* proeeßuumßnibus inarticulantur.
fi.edp. »4
h o r A c 1 s uertebraz numerantur duodecim,practerquamquodalb C, D. Inte,
Plurimi! duo quando, tametfi raro, aliquibusuel deeftuna,uel iupereft« Sed deeilera^ gY£ K di
deeimthorució
eßeuertelruA. rius,quam fupereile^nuenitur. Patauq nanque duo corpora,tredecim fiii L.Dcinto'
tus ucrte>
gula thoracis donatauertebris mihi occurrerunt, quuminterimhacflenus bretru con'
undecim tantum uertebras nunquam uiderim» Neque etiam lumborum tcxtut t, *
ceruiciscp uertebraru numerus tarn crebro,atque thoracis,uariatur* Praj^ fig.cdp,i9*
^ ; terea,et(i thoracis uertebrsc pari conftent numero,non tarnen in omnibus
Quanfomuneandemarticulatiotiis commonfträtfpecrem. Q.uum enimunathoracis uertebrarumfit.quac
tthäm fupret uertebram
uerteuram ipii
ìpn fuperpofitam
lupo arcendentibus
--------- procefsibus
1----- &Cfubiedam defeendentibusvpariter
infractalijs1 ffubeat,duabus
U rlnokn^a^pvrt'niatur
ue excipiaturuertebris,haectamenno
uertebris,haec tamen noeadem
eadem((licet
licetduodecimtantum
duodecim tantumthoracis
thoracis
F J d t '' fintuertebrae) fe offert. quandoquidem nuncundecima, nunc uerò duodecima, aut alia qua:,
niam interdum hoc articuli genere proximts committituruertebris. Quò igitur accuratius,
oua: namhsec fit, qua^ ratione alijs coarfletur, quiuis prompteintelligat, praelens negocium
deferiptuuteunquearduum,feddemonftratumihiperfecile,quam poterò dihgenuflimèmo,
^ dò
 DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER L 73
j * acr£rediar,omnes thoracis uertebraru partes ordine enarraturus, ut in quibus ilia: iiiuicem
anent,ocyus quis adinueniat. Quippein thoracis tiertebrís no medíocris occurrit difieren
prim amitaque thoracisuertebrarum corporatantum magnítudíneínter fe diferepant, ThoracHun-
hchancar
ticuktio '
quantum una,alia collo uíciníor confiftit.Primx nanque thoracis uertebrx corpus magnítu-
ms,ut CT dineadmodumduodecimo corporicediti Deinde corpus prima:,Íiiperiorí fuafede,quafe- rema. ^
m olisi0: tima:ceruicis cone&itur,non omnino planu eft, ièd modicèutrinque ad latus extuberat, cer
que dijfcre
tunt,ojien' uicisqj uertebrarum'1corpora obfeure imitatur .Inferior autem huius corporis pars,plana con
d itifein' fiat fiiperficie,cquemadmodu &C inferior fuperíorq? omnium thoracis uertebram corporum
tcgrururn * fiiperfícícs.Nullum ením thoracis uertebraru corpus inferiori parte,uel leuifsimeinlongum
ac/i-Mp-
14. decime protendítur,8¿in fubícquentís uertebrx corporis fínum ( ceruícís uertebrarumrítu)
dpfi-Mp- definí t. V tcunque ctíam alíter Galenus atteftetur, parem quodammodo artículatíonem tho- Lihrode Op
i$ racís uertebrís tribuen s, quam ín preceden tí Capite ceruicis uertebrarum corpora molírí do- f líu* Gap. 9.
f 8fi. cap. cLiímus. Ad hxc,prímx fecundxq? thoracis uertebr£ corpus,n5 adeò anteriori parte rotundu
nt'Crvfi- feu orbículare promínet, atque relíquarum thoracis uertebraru corpora., q u x multo magís
/.
quàm fiipremaru corpora ad circuii íeu literx C conuexí ímagínem accedunt, proceríusqj ín
thoracis amplitudine protuberant.'Vídentur ením duxfuperíores thoracis uertebrx,ceruicis
uertebrarum modo, in anteriori corporis fui fede deprefix,multoc^ (ut fie dícam) amplíores,
quàm profundíores, ac ad couexum femiparenthefìs ( potiusquàm C formatx. Q uodipfis
g S mufc. priuatim cum artícuíatíonís laxo motuiaptx gratia, turns mufculorum collumfle&entiumoc
tab. A, B . cafione oboritur.Mufculi enim fili, ita utrínqiie primarum thoracis omniumqj ceruicis uerte­
brarum corporibus infternutur, ut liquidò conftet,ea corporaab íllís comprimi.Reliquarum
autem uertebrarum corporibus huiufmodi mufculi ncque adnafeuntur, ñequeincumbunt
quoque. Prxterea omnibus thoracis uertebrarum corporibus hoc commune accídít, quòd
utrínque finus habeant,quíbus coftarum capitula ínartícuíantur. Veruni ut coftarum capitula
in ilio artículo uaríant,ítaetíam i] fdem omníno finíbus non omnes uertebrx decoran tur. V b í ankuUntur
hifi B, C. ením prima thoracis fecundx commíttítur,& fecunda tertíx,atq? ita deínceps ad nonx ufque differentia^
Sed manijé
cum decima conuexum," finus quídam ín ambobus lateríbus íuxta1foramina neruorum no­
JHUS 5 fi .
cap. 19 X , mine parata infeulpitur. qui utrarumqrinuícem collígatarum uertebrarum corporibus cóm-
d. munis exíftit,acpartím in fuperíorís uertebrx corpus, partim ínínferíorís excíndítur. quan-
i i fi.ca.14.
quam interim huius finus gradíor portío adínferíorem uertebram potífsímumpertíneat. Si­
Qj CL-
nus iite íncruftatur cartilagine, S í obtufi angulí pene forma cxlatus eft, quemadmodu & coila
4 fi-l 9 rum 1 1capítulü íínum fubíens angulí obtufiorís modo extuberare,íncoftaru traeftatíone com
cap. L . monftrabimus. Cxterum prima thoracis uertebra hoc proprium cum undecima & duodeci­
Hrc petes
ex 4 f i.E , ma adípífeítur, quod ^trinque peculíarem habeat íínum ali]s uertebrís non communem,ín
F. ípfiusqj corpore d untax at indium. A d fuperíorem ením íedem corporis prímx thoracis uerte
brx,finus utrobíque exculpítur rotundus, & latís ínfigníter cauus, ac deníque cartilagine obli
tus,cui prímx thoracis coftx radix rotundo capítulo ínartículatur.Deíndead inferiore huius
finus fedem alíus ínfigníter profundus coípícítur, aíper & inxqualís, S ¿ foramíníbus quíbufi
damoppletus,ñeque cartilagineínuncrus, à quo ualídífsímum prodít lígamentum coílam ín
ilio fimirobuftifsimèftríngens.Parí ratíonefinus in duodecima uertebra duodecímx coftx
gratia ínícuíptus,ad ínferíorem ípfius íedem alíum quoq? aíperum,íed minus quàm poftremò
dictas prímx uertebrx finus, profundum adípífeítur, qui lígamentí duodecímam coflam fír-
m íus uertebre adneeftentí nomine cxlatur. Poftremò thoracis uertebrarum corporibus edam JDifferetidex
íubftátíx ratíone quxdam accedít differentia* quanto ením cuíufqp uertebrx corpus grandíus corPormf u&
maíuscp eft,tanto edam minus apparct folídum, fedfungofum,8¿ multís ínxqualíbus uari]sq?
foramíníbus incerta ferie íntcrftíndum, ín qux uenx arteríxqj corpus uertebraru enutríturx
lubíntrant.Nífi ením uaforum furculí craíTorum oftium fubftanrix infinuarentur,impoíííbíle
diet medíam intim ami &C à fuperficíeremotífsímam oftis fubftátíam, fibí nutrímentu(quan-
12>>Aft. cloquídem ita díítat) allícere. Inter extera huius generis foramina, nullíbí ínfigníora fe ofterut,
U. 1qrin pofteríorí corporis uertebraru fede dorfalé medulla refpícíete. V bí ín plurímís uertebrís
nP- 6 cap. unu peculiare cernítur foramen,pro uertebre mole magnum,& afperum,& ín multa defínens L i grode0*
hJ- ì pr^-
Pojitxf. forammula. Et quamuis Galenus huiuírnodí foramina,priuatim lumboru uertebrís uídeatur pbuá Cap. io¿
unfits, adioibere,fítamenquís fingulaftudioíe rímabítur, conípícíet prímam lumboru &Cthoracis
n tiefd.fi.
F> deni G t
a uoaedmam,& undecímam,aliquot^ uertebras ípfis fiiperpofitas,hxc foramina pro íllarum
0 l> í» 4 magnít idíneínfigníora,plura8¿altiora exígere,harumq? uertebraru corpus fungoííus,quàm
P -H,|. cxteraru.Ti omniuefíe.Quód fcílícetmagnx fint uertebrx, cauxuenxmcaudícem fibí ínní-
tentcm non íordantur,ac duntaxaf uenx parí carentís propagíníbus ímplícentur. In°tranfi
G uerfis
 b r v x e l l e n s i s
A N D R E AE VESALII
74T T« titvcefsibuSj uertebrx thoracis edam inuiccm uariant, ucrum non a d e o u t Gaienus/n
lnuiccm
de Partium ufu prodidit,decimä ÒC duas ipfi iuccumbentes traniueriis priuans
nroceisibus,Omnibus enim thoi icis uertebris utrinq? unus tranfucrfus o ngi procc us qui
mamiitudiiieinnoueni iliperioribus uertebris uix quicquam differt. decimic autem uertcbra:
traniuerß proceilus minus,quam fuperiorum uertebrarum,extuberant,utctiam ecima^quai
ipfi comittitur cofta, admodum parua ipuriaq? eft. Vn decima: nero ucrtebrx traniuci lì pro-
ceilùs minores adhuc decimx iuntJ& duodecimo proceilus adhuc minores ipfius undecima::
nimirum quod non tantus horum proceiTuum uius,atqueiuperiorum uertebrarum proceC
ilium(it.Cxteris enim omnibus cofix articulantur3quarum gratia thoracis uertebrx ualidiisi
mos craiTiisimosqjproceilustraniùeriosC ibi uendicät. Duodecimxuero ÒCundecima:tranfr
uerfis procefsibus coftaenon articulantur* dux enim infimxutriuique la ten's co fix, unica tan
tum ad uertebrarum corpus articulatione committutur, reliquis interim ad uertebrarü corpo
ra S^procefTuum tranfueriorum apices dearticulatis. A dpapices nanque tranfuerforum pro.
ceiluumnouemiuperiorumthoracisuertebraruììnuscartilagineincruftatiuidentur,quibus f f y * '
codarum4capitulum articulatur. In traniueriis autem decimx uertebrx proceifibus eiuiinodi
finus aut nulli, autinterdum obicuri conipiciuntur : in duarum uero infimarum procefsibus 24k -w ,
proriìis nulli occurrunt. Prxterea ììnus in tranilieriorum proceiTuum apicibus iculptfomnes 19 M‘
quidem anteriori proceiTuum fedehabentur; uerumah) iuperiorem, ali) mediani magisoccu-
pant. Primxenim uertebrx tranfueriorum proceiTuum finus dcorium ipccfrant, nonx uerb
£ , n iurium,medix autem medio ièhabent modo. Quod Galcnus quidem parum animaduertiile
uidetur,quum codarum nexus explicäs,huiuimodi ììnus omnes deorfum fpcclare,atqueinfe-
uodeAdmi. dori apicis tranfuerforum proceiTuum fede infculpiarbitratur. Qui decimam thoracis uertc-
è jJ lc ' bram. S c duas lune fubiedas nequaqua traniueriis procefsibus ob id debebat priuare, quòd
iliitotiusdorfiinlatusmotum eiient prxpedituri. Si enim motu sillius ratione Natura traili
I n L il.d eO f uerios proceilus illis uertebris abeile uoluiflet,no magis uertebras decimx (quam Galenus fu
M*. pra infracp fufeipi tradidit)fubditas,quam fuperpofitas,J ~l---'/T' - ^1 - -

Gfupmons non minus motor, quam inferiores obftitilTent. Quemadmodum enimdorfi

J

SSS
Tunt*Mifa - mufculorum

dijjec. tem tranfrierib proceifrii. quod Cieilet furi fan'’ ° ^cl'IcctLlcrtcbrx corporfaltero au-
&du*ipfiiubd’ix necefllriò t r à S Ja }nuil^ * d ^decimathoracisuertebra,
furfum aut deorfum ponieantnr j , „ . . ’arcntur PrPcefsibusf Quo autem dutfuilliaut

iem enim
p. fiiperiores5longifilmasedóu^tf iJ mni^USuertc^nsnoneademformauifitur, r . f r ,
J
pia baß m mucroncm lènfimdefinentes Trian ',iaS,nonadmodum amplas,at tarnen ex arm
conftaren t Pyramide, Superiori nanque f e i v r ß ' ^ lma§ lllel™lta refèrentes, ae fi triangulari o f 2
ipiàrum longitudinem exporreefiam & dpi A ctamacuta|ii9 0 ftendunt]ineam1fccundùm
efforment : quarum * du* funeria -trP.ln* un*us>tres long* p.
atepWumunaucrinq,habenn,pterctfoper£sf J ,tUUnt' fuPen'oreuertebrarefpki X2 fig.Uttd
iierte- ab Odd
fferiorarperacß^g^^|yj™p*^nutp'^etcriailiperfiCiej1^ g ^ ^ P cPo r^usuerCebris;>ut i f j r .
erti* fuperfir.wi,^ r lln«tecundum ipfius lonoim^ - a ^ funt-tertla aut«n & ,y ,*fil­
ft. <»-
cinuicèfon, ! - ' ? amenai Pr°d't, quod line* S / du<?a int^miditur. Ab h ter o ctv.
tocelpinas.oj, M iine*duabusfuperficiebus^m,,„; ^ n CL

oresiuperficieSinferioriamDÌior(.sC,ntCrt,bl’aCOS & fib»'am

— 8 (qUemadmodum «« q^drupedihrr,^-mP1; ° ’ . . . - , ............. .......
b 7 ntuftd

triangulä­
rem

)
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Í» yy
rein il(am imaginan adeo feite cornrnonftrac. D u * ením liiperiorcs fuperficíes,ampia: ácimo-
dum funt. terna autem inferiorueangufta cernitUr, nec ualde deprefiTa/edinfioniteraforra 8C
mxqualís. Pr^terea fpin* huíus muero obtufus amplusép eft, non ut fuperiorii uertebrarum
tffiz.R. fpin® acutus SC Itridus. Vndecim* uertebra: fpina, adlmc minus quám décima: cxoorríoít
S^utrinq? magis adhuc deprimitur,ampliorcp(fi íuperíoraínferíoraq? 1nfpexer¿s)efficítur D
índeínferíor ípííus Superficies in líncam ínfigniter extuberat,ñeque amplíus depreda fed -ft
id * 8a
Cíperauifitur,huíuscpIpína:muero admodumobtufuseftac ípiftíis. Duodécima:' f*' *
adhuc magis á fuperiorumuertebrarum fpinís uaríat,ad Iumborum uertebrarum' ípínrcíma
17 ffi- gínem magna ex parteaccedens, qua; utrinque admodum deprefta eft; & fi (limmum imumái
fpedies,admodum lata & ampia. Caeterum ut ómnibus uertebrís non eadem ipinarum forma
accídit,fie etíam fpínx dueftu ínuícem diferepan t. Nouem nanque fuperiorum thoracis uerte- ^ p in ¿ r i i f i t a i i
& 1 & i brarum fpinx.ut&ceriiicis, ínfigniter dccliues feruntur.íéuá fumino ad ímum tendunt. De-
¡iÁ 'F4' cima:autem tlioracisuertebra: Ipínaminusquamluperíorum ípínaidcoríumconníuet ma
™” ■ gísqp reda retrorfum fetur. Vndecímx fpína adhuc redius erígítur, & huíus redítudínem '
duodécima: fpína uíncú. Verum interim harú nulla adeo reda fertur, quín ípfius muero fon
per magis deorfum,quám furfum,uergat. quod ctiam omnium in lumbís uertebrarum fpinís
accidit,deorfum magis quám furfum fpedantibus. Atquehaec ín hominis dorfo fubaudien-
da funt.Canibus enim,fimiis,Ieporibus, & alqs fere quadrupedíbus prorfus contraría eft ra-
tio, Galeni dogmatibus pulchre quadrans, Hís ením décima; thoracis uertebra: foina nc- j . nr
que deorfum ñeque furfum uergít, 8C dux deínceps, qua: ftatim décima; fubqcíuntur, fpinam
liabent obfeure lupenoraíuomucroneípcctanteni.Reliqutcuerohasadhuc fubíequentes ípí
ñas exiguntab imo furfum porredas, longe profedb fecus, quám homo,cuine unius quidem "*•
uertebra: fpinam furfum magis,quam deorfum,indinare,nc.no uere aíTerturus fit.Tranfueríi T™ O nro>
colh uertebrarum proceftus, quemadmodum & nouem fuperiorum thoracis, ex Galeni fon rumproceJJ'utc
ten tía, dccliues,feu á fummo ad ímum debcretporrígí: uerum id adeo obfeure íeuítcrq, fit,ut
uíx mentíone dí^num uídeatur. Quandoquídcmfi tranfuerfoscolliuertebrarum proceííus
f non perfimeftoríe confideraueris,díces íllos 1externo feu pofteríorí eorum latere,deorfum re.
cap. t; x. fpícere:8ínterno auté feu anterior!laterc,quodpoftcriorí latíus eft,furfum tendere, Tranfüerfi
gearmdt autem nouem fuperiorum thoracis uertebrarum proceftus, toto ípforum corpore retrorfum
bhzji.L. & telummagis, quám deorfum,feruntur,Verumh fuperíoreorundempars gibba uifitur,
nfi. m. *inferior caua, 8C nonnihil finuata, quafi hacratíone defeenfus ad inferiorafpeciem proceíTus
íHí referrent. Tranfueríí autem proceífeis duodécima; thoracis, non folum furfum conníuet,
uerum etíam egregíe retrorfum ducuntur, quemadmodu & undécima; & décima; proceftus
nonníh,l furfLlnl ípe(ftát.kTraníuerfi lumboríí uertebraru proceíTus admodfi obfeure furfum
ap.tj. h . ducuntur:quanq uertebrafacro ofsícSmífta,paulo manifeftius fuos proceftus furfumeíFerre
cerní tur, In caníbus tranfüerfi proceftus collí uertebrarum perquám conípícue S í manífeftd
deorfum tendunt,! horacís autem uertebrarum proceftus,aut non deorfum feruntur,aut ad'
modum lcuíter, Verum Iumborum uertebrarum proceíTus ínfigniter ín altum oblíqueporrfe
guntur, S í Galeni deferíptíoníbus adamuísím conueniuntífi modo uertebrarum numerum llm ¿hti, tu.
cxccperís,plures ením Iumborum uertebra; caníbus S í caudatís fimíjs obtígerunt, quám ho^ Í7! hi'dt ° JU'
minibus, quí etíam plerunqueá caníbus una thoracis uertebra fuperatur, Ad hunc igítur mo
ifi-cap. 14 um tr^ifuerfi pofteríoresq^ thoracis uertebraríí proceftus conftítuutur,íllí uero1quos afeen
N>° ’ ccntes ^ ^C^endentesuocamus,eaqua;nuncfublequíturferíedííponutur, Vertebrarum
omniumquf íupráíacrumoshabentur,artícu!atíonís,quenuperdídíseftícíturprocefsíbus, f af C£n^nti>
rat,° *aUtCnim^uccum^cnslierte^ra fuperíacentemfubintrat,ac abillafufcípítur: dLtllup™ ro>'
fcipitifii iU uccumbens fuperíorcm ín fuís finíbus excípít. adeo ut omnis uertebra, duabus tantum . eorum
í«r.f b . ^mptlSjUna parte fufeíníaf aítrra fiifeíniarnr. Prima ením remírísiiprrrhr^^/fimpríoríñí' ' n f e dem§ articuld
Ä / ,ínfp
. tionü TdÚ<K
ceruL
fufef
c. * , . 3 1ULerimiuicipiens, vJmnesitaquehacuertebraluperiores, aaprimam uiquecer
e, ^laSj Pri^r^^rticulationis genere com mittun tur, fuperior enim femper inferiorem excipit,ut
tcgrJü ad fJfCIma tJ? °1acls undecimam. Qua;autem fub utrinque iufeepta locantur, fuperiori quidem
UI Pai fupcriaccntem excipiunt,inferioriautempartefubiacenteingrediuntur, atqueitapri
ß7 ¿ 7 - 01 Llrn uertebra a fecunda iufcipitur.Thoracis uertebra; iupra utrinque iufeeptam re^
? i^eandem in afccndentibusdcfcendentibusqßprocefsibusfpeciemcump colli uertebris
fiß d. ^ tInent.Sunt autem ha; thoracis uertebra;, fecundu Galeni fententiamin libro de Oftibus*
° Ucni uperiores;aut alicubi in libris de Viii partium dcccmds enim hie undecimam,illic ue
G - ro4
 76 ANDREAE VHSALII BRVXELLENSIS.
rodecimam thoracis iufcipi tradidit, uti in fimrjs & canibus ccrnebat.rmhi ante nunquam de-
cimautrinq? iufcipi in homineuifà eft, fed plurimùm duodecima* Aliquàdo cnim cum lacrum
osquinque tantum ofUbus efformatum rcppcrfundecima mihiutrinque fufeepta occurrit*
Verùm Bononia: Galli cuiufdam facerdotis olla contexuimus, in quibus prima lumborum
utrinque fufcipitur, &illa iiios proceifus perinde libi articulatos gent, ut duodecima thoracis
uertebra duodecimas coftas* Quum itaque duodecima thoracis frequentiisime utrinque unci
piappareat,ab hac orationeminftituamus* Vndecim thoracis uerteorarum proceiius aicen- 1ft t , v.
dentes protuberàt, acin"exteriori pofteriorfuefede, notatu digna orbicularis ciYcum&rcntia
cartilagineincruftantur*atquehorum proceiluum tuber adeo ieuitcr ac in piana iiipcnicie ex-
tuberat,utnum finus,num tuber cenfendu fit,uix internofeas* Deiccndentes autem proceiius sifix.
8interna an tenori ue ipfor um fede, qua foramen dorfalis medulla: gratia cariatimi rcipiciunt,
fìnum quoque adipifeuntur amplum, &Cquodammodo orbicularem, & cartilagine incrufta-
tum,&nuper dido tuberi ad amufsim refpondentem* Hi finus & tuberà, à colli ucrtebrarum
finibus tuberibusep in dudu duntaxatuariant*Colli enim ucrtebrarum finus, ac tuberà obli­
1 que ab anterioribus furfùm porriguntur,autcontrà obliquedeorfum tendunt. Nihil enim
d refert,fiue furfum,fìue deorfum porrigi dixeris,modòobliquiiatem illorum intelligas, & cum
d a d i thoracis ucrtebrarum finuum tuberumq? duduconferas* qui quandantenus redo per ficitur
colti lurrtebrd tramite, quo firmior minuses ad motum iequax thoracis ucrtebrarum cotextus foret.Quum
rujroce/Juu igitui* thoracis uertebrarum,ut S i colli,aicendetes proceifus pofteriorifua fede protuberenf,
tur.Z' Tiierò defeendentes uerò interna fede cariai tur,meritò afeendentes inferioris uertebra: procefliis fub-
dd dthoracis, intrant defeendentes fuperioris uertebra: procefliis, inferior^ uertebra à fuperiori excipitur*
Caeterum lumborum uertebra:, alia ratione coordinantur*1Afeendentes enim iilarum pro- 12fi- cdP-
Quo modo ho cep^jSilltcrilo latere, quo fe inuicem illi reipiciunt, finum habent oblonoum,6c ampliter iatis 17 K,L,M‘
bru mutuò de cauum* Deiccndentes autem proceilus latere tuo externo (modice interim uerius anteriora) u 2,?fi. c<.
dniculentur. oblongo protuberantcapitulo, quod in inferioris uertebra: afeendentis proceifus finu apre l7 °-
excipitur. Adeò,ut in lumborum uertebris inferior uertebra iuis finibus fuperioris admittat ca
pittila: (ecus quàm in ceruice &Cthorace, ubi fuperior fuis finibus inferioris uertebra: tub emu­
la exicipit. D uodccima aute thoracis uertebra/ afeendentes procefliis fimilcs gerii cum afeen x c>f'
dentibus ccruicis ac thoracis uertebraruprocefsibus,quos pofteriori fua fedeextuberare dixi-
mus, Atq? ideo duodecimaafcendedbus fuis procefsibus undecima: thoracis uertebra: defeen-
dentes fubit, ipfàc^ ab undecima excipitur. 1 Defeendentes uerò duodecima: proceifus extube y 4 /?.g, b.
rantquoq?, defcendcntiuminlumbisuertebrarum procefliium ritu.deinde hi fiibeunt finus
afeendentium proceiluum prima: lumborum uertebra:*qua: quum duodecima excipiat,quid
promptius colligi pofsit,quam duodecimam fuprà infracp iufcipicVerum interim non ita mu!
turn refert,an duodecima, an undecima,an alia quaepiam utrinque flifcipiatur: modo nos indi
QudmobretQ cibilis Natura: induftria hie non lateat, qua: in dori! medio uertebram effinxit, ftabilem, SC
^idor'im^jo utrillclLlcita (ufeeptam, ut incameratis &Carcualibus xdificrjs architecftosinterutriufquelate- fìgur* o-
unitici- jujcipi rislapides unum locare cernimus, qui utrinque fufeipitur, ipfo interim nullum fufeipiente:
oportucrit. quemadmodum exteri omnes unum lapidem fufcipiunt,& ab alio excipiuntur/uftinenturq?. ^T'arcui
Ve enim dorfum libi dicatis ageretur modbus,hanc uertebram utrinque fufeeptam quiefeere, oslcndu.
firmane^ neceffim eft, reliquis interim omnibus ab hac &C h fè inuicem leuiter fecedentibus:
ilia enim quiefeente quum dorfum fleeftimus, fuperiores deorfum ducimus, inferiorcs autem
quodammodo furfum incuruamusjn tenfione uerò rurfus oppofito motti uertebras agimus:
fi quidem dorfi motus circulari),non auteprorfus angular! figura celebrantur* Quàm parum
uero ha:c cum Galeni in decimo tertio de Partium ufu,placitis conueniant, fi mutuò loca con-
tuleris, prompte animaduertes. Cacterumdorfi motus una cum ipfius mufculisparum recfté
haL tenus cognitis, in fecundo libro exequemur. Iam autem ad thoracis uertebras reuerfis, in­ zurfi.cir
ter utriufque l?teris afeendentem&: defeendentem proceffum, infignes nobis 3 obferuandx . CA G

>T 'bordtii uer

tebrArum pro/
ceJJuumnunu
ria.

liorcs,, duobus abundarent proceffibus3quandoquidem afeendentes (inguliduorum loco, K quitefi’

proptercr nnum
finum mis
illis inciiiim enumerarentur.Veteribus
incilum enumerarentur* nonnullis.' hie
Veteribus enim nonnullis/ hir finus
linns tarnmfirmio
infimiis m nett-
habebatur, uc fingulos afeendentes lumborum uertebrarum pro ccffus, geminos enum cmfib
uidean-
 DE H V M A NI CORPORIS FABRICA LIBER I* 77
uideantur. A t nunc fatius erit,& illis quoque uertebris peculiare Caput confecrare,fi:eccB
inibì accumulatius perièqui. 3 '
D E L V M B O R V M V E K T E B K I S .
Caput X

P R I M A X V I I CA- SECVNDA.
P I T I S. F I G T R- A.

T E R T I A , CVI VS VT
ET D VARVM PRIMARVM,
V ac earundcm characfterum Ìndi,
can lain fubiunocmus.
D

Q J^ 0
E l l A M om nes lumhorum uertebrce eademforma conßant?unam duntaxat ipfarum
tnpkcifreie hie expreßimus: P rima (piidcmßgura anteriorem uertebrce feiern , Secunda la>*
tus? T ertia poßeriorem freiem proponentes.
1 ,3 A ppendixfuperior corporis uertebree.
2
E l > A p p e n d ix inferior corporis uertebree. •
^Z)^ G H is charaflenbus non in eademßgura obuijs,fbinafimul notatur ,acRno-ulipriuatim
infpina aliquidhunc in modum indicant.
C i 2,3 Pidicaturffiince lumborum uertebreefuperior parsfeu lata afperaek ipßuslinea.
z atltclt ltl umbrafub ff>inafecundceßguree,notans lineam inßrioremjjpinee.
n [Z n°nProß f & D dißeit,notansalterius laterisßnum,adlatu6 lincee F> inßgnitee conßßentem.
CT pp^ndixjpinee^triangulum r eßrens,ac in baß G , in acuto auteanrrulo F inRemitus.
li z i 3 cA R em is lateris tranfuerfusprocejßis. '
k F y f T ni,; " \ ‘tlteriuslaterisproceßts.VerümK , L & M e t t t r t i a e x p r e ß
t fT r ^ im ß n u s in fig n itu r .L u e r ia n te r iJ e J
M . demßnuslabrum ßufupercilium . M a u t e m p o ß e r iu fu p e r c iliu m .
,3 efeen ens a terius later is procefßis. O in tertia figura poßtum? eins proceffris tuber culum
notatJeu caput. a <s ej ? t JJ

Q V O leuiori opera prroceßuum hocCapitepriuatim d e '

Jcrtbendorum federn frrmamf, a ß qu aris,pra fen ti figura cau'
datatfimuelumborumuertebram dextra f e ie , expreßimus. in
V y T u erteb rx illim n o ta n t corpus. B tranfuerfum
P - eßum lucm atnßßofiirjum ßcclantem . C ßsinam , qua: etiä

G 3 iiirfum
 78 A N D R É AE VE S A L I I BRVXELLENSIS
furfuni titrait. D & E ? duos indicant afcendentesproceffus. F uerò 0 G , duos defeat
"

dentes pro ce fits infnliant. P o f rem 6F i indie atur procejflòppio humanet lumborum uertebr¿e
(utipaulùm infdaudies) priuaniur.
ERE omnia qua? ad lumborum ucrtcbras ipeaant,antcarcceniuimuss
acproindeillarum deicriptionimodò prolixiusnonimmorantes,obitcr
Quìufmodi prius commemoratarefumemus:dein fi hoc Caputpriuatim aliquid libi d ^
fint lumboru uendicat/ubiecturi. Sunt itaquelumboru uertcbrx numero quinque, h3f.trcs ln
tuTtebrarum omnium quas hactcnus defcripiìmus maxima? &C crailiisimx, ob quod tc&'* l ai
corpora..
ctiam ipfarum corpora multis foraminibus opplentur, qua? non pcruia
_____________ fimi, ac duntaxat uaforum nutrimcntum afferentium occafìone parata*
Foramina. Foramen uerò doriàli medulla? in his exculptum,tanto minus eft {ncumbentiu m uertebrarum
foraminibus,quanto iam toto progredii doriàlis medulla gignedis neruis tenuiorgraciliorq? bifig.ca.n
euafit*c Foramen emittendo neruo 8C admittenda?uenx arterixq; in ambobus uertebrarum l:br- ^ a \
lateribus c3?latum,ferè uniuerfum ad iùpenorem refertur uertcbram3qux eius foraminis fupe-
O riorem fedem ac Iatera confh'tuit, quum interim fubiecfta inferior ue ucrtebra duntaxat humfi
'jfffu trfe liorem foraminis icdem efformet«.dTranfiierfì haru proceilus utrinque fingulfilongè tenuio- d l>z>rfg.
proctjjws. res fimi thoracis uertebrarumr tranilierfis proceisibus. Atinterim admodum procerè educun K‘
tur,quali'codarifcn ufum in lumbis edentprxftaturfi P rim al quintalumborumucrtebra?, f i f f * '
breuioribus tranfuerfìs donantur proceilibus quàm medio?,Pra?tercanullius uertebrx tranF f ojlcndit
uerfiproceiTus furfummaniieftòaffurgunt3pra?tcrquintxuertebrxproceflus3quibus quòmi ld
nus traniuerfirn aliorum modo porrigantur,s ilium odaobftantfqux illius uertebrx corpori
uicintusacccdunt, quàmmediaruminlumbisuertebrarum tranfucrforumproceduu eftlom grant ©,,.
Spina. g{tucl0^ 1Spinahised ualida & cradà,atproipiarum ìnolenonadmodùm procera3autlon /?2/t-c> D
ga* Si dextrum finiftrumcf in ipina ipectes, ipla tenuis ed:111autem iuperiora inferioraq; com j \ c
dderes, latifsima.^ fuperius quidem acuta,ÒC in afpcramdednens lineam inferius ueròcraF ad d.
fìor,&quafi duobus donata finìbus, in quorum medio linea feuoblongumeducitur tuber cu k l>2afig.
lum, à quo ligamcntunl fuperiorem in ipina? inferioris uertebrx lineam pronafeitur, quod fpfi ^ D
naruminteruallumopplens,dextros mufeulos à fìniftrisita dirimit,ac,a ligamentum inter uF ncam. em
nam S i radium fedem fibi uendicans,intcrnos cubitum occupantes muiculos quodammo te™
do ab externis interdiuidit. Spine" mucro appendice,ut et thoracis uertebrarum ipine,cod:at: nctf “
& ualdeobtufus,ac quodammodo triangularis uifitur, fi modo utrinque ad Iatera unam trian tab.v. ; *
guli codam,&tertia(qua?alijs breuiored)inipina?appendicisbaliconftituas«.0Aicendcntcs « hifig.
tcsproccfjus. proccdìis interno latere, quo feinuicem è regione ipedant/ fìnum adipifeuntur profirndum, ^’G* - •
bC fi animimi anteriori b c poderiori finus partibus accommodaueris,oblongumt4Defcenden j ' f 31
jDeJcendentes tes procedus in figniter decliues feruntur, bC externo ipforu latere inr oblongum tuberculum P
procejju.'i. definunt, quodmagisuertebra? anteriora quàm poderiorareipicit,Tuberculahxcin fubie gT2*3 fè­
de uertebra? afeendétes fubeutproccdìis,quemadmodum etiamanteafufìusexequutus finn: Yìji.o.
quc;nQ C f f adeòuthuicCapitihadenus,quodpriùsnonrecenfui,nihiladiedumfìt*Neqjedamaliudiub
ex abundanti necdercm,nifì Galenus lumboru uertebris, ex abundant! unum utrinqj tribuerets procedimi, 5
lumborum uer quem ad inferiora uergentem iuxta foramen fìtum fcribit, quo neruus à doriàli medulla prin^
X lf CIPium ducens prolabitur. Ego huncprocediim in humanis uertebris nunquam obièruaui,
partiwn,(y li, undeeciam in hoc inquirendo eademratione&uia mihi utendum duxi,quaeaindagarefolco,
trodcOfiilm quxà Galenodcfcriptain hominiscópagemihihaudquaquaoccurra'ét,quic'uefecusquàm
cap.io. ¿pietradidichabcrccernercm.ConfueLiicnimhxeomniamoxinbrutisanimalitibuSj&potiC
finium (quoru copia nunqua defuit) canibus examinare, qui per iarpe Galeni delcriptioné mi
hioftcnderuntjautueluti manu ducentcs, quid fibi uolueritjcdocucrut. Hicitac^procciTtismc
tantiiper latuit, donee omniu partium anatomen Bononia: in (ìmia illa agoredercr, cuius offa
» 7 ,? ,'; prater humanumfeeleton, i o a m n ì a n d r e ab a l e i o , H ippocratica medi.
« M a . cinteapud Bonomenfes profeffori clanfsimo^ompegi : quum is, ut uir eft fplendidifsimus,
itiaicp Academia: ftudiofisiìimmèaddi(ftus,omni humanitateadmodum^liberaliterinip(ìus
xdibus me Bononia hominis fabricae docencla’ grata uocatu fecundò3excepiffet.In iimiarum
ìgitur lumboru uertebris ad radicem' tranfuerfi procefliis in inferiori ipfìus fede,“acutus con f+/*-a
Ipici tur proceffus reclàdeorfum protenfus, & finus qui ncrui nomine mdfus eft, externum “4^ H‘
latus conitituens, ac ueluti interuallum quoddam cum defeendente proceffu efformans in
quodalcendens inferiorisuertebrxproceffusfubmtrac. Ctcterùm etti huiusproceilus natu.
ln a ob eius Pcnuriam intueri non dabyur, csnis tamen tres hmmltorcs thoracis uerte
braa
 DE HV M A NI CORPORI S FAERICÄ LI BER I♦ -p
bf^s contemplator, ctiaciuimodi proccilu donatasiuti Sc in ienioribus canibuspcrpctuo luni
boruin ucrtebnceiufmodi procclTum obtinercuidimus. In liominc aucem ne fonura quidcm
cius proccilus ulla in uertcbra reperitur. Lumborum igitur ucrtebrte inhoramc feprem do. Liim boriiuey
nanturproceilibus.unoicilicetpofteriori/eufpina^duobustraniuerfis^oddfnw’ afccndent/ ttbrarrtm prd
bus & deicendentibus.Simiacueroadhuc duos habent, quosad tranfuerfoinm radices coni/ ceß'mmnumc'
ftcrcdiximus, adeo ut His nouem adlmt proccilus: quot etiam in homine quidam reccnfuc-/ 7*5.
x wduo quum imgulos aicendentes proccilus,x in duos proccilus iubdiuidunt,idcp iinuum iplorum
ftoctfutf gratia. Verum hac rarione fimrjs undccim procciTus in lumborum uertebrisconfurcr '
if,"'Jl, Porro Galcnus intcrim(ne id pnctercamus) parum fibi confenrien s, in decimo terfo drPh!*
•
Mem K. rimni
m m 11I11 m n m i n a n m i o r m n o c M b o t m ______________________ t •
w w j t u i u m u c u i i u m . Lccicudcxpriiiitiii»^nonuiuecui . .
pecunarcminIumbo*-
rum uertebris proceiTurn fingere,quum deiccndêtibus harum uertebrarumprocciîîbus illuni
uiìim aicribat quem alias dicro nobis iìmiarum procedili tribuit*

DE O S S E S ^ f C R O, E T O S S E C O O
cyge. Caput JC V I 1 1 .
PRIMA DECIMIOC' SECVNDA*
T A V I CAP. F IG G IL A .

TRIVM q . v ae hic p r o p o n v n t v r f i g v r a r v h et
earundem charailerum Index.
fur f S tabula,uniuerfiumlumborü
horum o ï ? T T ^ T t CP7 ’ta ? " ip f td e x tr u m
ro Z u f ™ ^ in
Renditfictem,tnodice tSlan^ y rr nit' commonRrandi protia, cui dextrum
lattis delineatamfintus
tkimoscoarRatur TertiaantFfigurain,d id a L .medio confiRensfinte^mcoccyx l
, 7 \ P * % * * C^dyac^cr^ inprimafivura nouemdénotant ofia, duins
ru<r m GTUmUCTLC raî^ Uf C(l Ucnna>Îuorumf cxf uperi°rafacriofes loco in homint habitus
L ¿ 7 1
c o c’*R
Z TU7( utir-interdutn
Uer° loquimur
C^
yttlMl G ’ 1* ’1’ 1?' inertiafigura infinuantur ) mibi
coccygisos,appellabuntur.
s ^ unprimafigura notdtur tranfiuerfiofiuifiacrumos conjlituentiüprocejfiis.uerùm hic L &
G 4 L,pri

/
 1
g0 A NTD R E AE VESALII BRVXELLENSIS
L priudtim indicant amplitu dinemp ro cefifisfecundi ofis. R autem?CTin bacp& infecundaf i
cura ofenditprocefifis tranfuerfi quinti ofis tubtrculum , cui nonnulla ligamento, implautori
M . ctudies. In fecunda itaquefigura L ? M , L CT Rtranfuerfosprocedili o jù fie ri ofium
infatuante „.
JSflSf, deinde O O , poliremo P Qj> infecundafigura ofis fie ri dexfrumfiumi nolani, cui dexs
tra ilium,aut( ut alijsfrtèpceb) ils
tuberaJubdiuiditur.Nenim & P I notatur ipjuis oblongasf u i s^-j1anterior, itero Cf
berculum indicartiintlar ampia cuiufdamlineeeprominens, &
notatum d pojleriorí Qjnfgnito dirimáis. P enim fuperiorem finaspoferioris
fínum notat.Qautem inferiorem.Urteròtubtrculum defignat, fuperioremfnum P notatum
ab inf riorifinu Cfitfgnito inter diuidens*
S In prima & fecundafiguratim i ofis dexter afeendens procefius notature
T , V , X H i eharadieres infecundafigura tantum apparente ac T quidem notaifnum afeendetis
pr ocefu s,S indicati,cui tuberculum defeendentis dextriprocejfts quinta? lumborum uertebne
inarticuiatur^ V uerò er X fin u s buius anterius poferiusef notant fipcrciliunupianquam in
ferini etiamfuperediti infecundarfigurai ofendentefinifbi lateris p ro c e fi,X infigniuimns.
Y Infecunda figura connexiisfrequcnter apparensfignificatur, (pioprimifieri ofis defienden'
tes pro cefifis afeendentibusfecundi ofis ad cum modum committuntur, pio bacfide lumborum
uertebras orti culari, iam multo antea dídíciflí*
Z In prima fecundafifiguris conncxus notatur tranfuerfi procefus primi ofis,cum tranfuerfo
ficundi ofis procejju*
a In primafgura CTfecunda, indicatur infirior extuberansffixti ofis pars,pi# primo coccys
gis ofis ofi coor tieniature
bb In tribusfiguris infinuatur cartilaginofim ligamentum,coccygis ofis commif ras intercedes*
c Infecunda er tertia infígnitur cartílago-,mucroni coccygis ofis adnata.
dd Infecunda fieri ofis ofiium[pince,pofleriores ucprocejjus oflcndutttur«.
f g ,b ,i, k H i cbarali eres inficundafigura admodum latitane,notantes dorjalis medulle in ojjcfas
ero iterfiraminaf bic interfiinarum interuallafubinde confpicua.
3,4,5, 6 H is numeris in prima er fecunda infiribuntur firamina neruorumd dorfali medidla in
fiero offe complexa originan ducentium, queefex confituuntparia, in anteriori acpoferiori
fie ri ofis fede cxcidentiaeHorumprimumpar interprimum os[acri ofis er puintam lumbo^
rum uertebram exilit, ipfuspfides i infígnitur *Sccundi autemparís foramen ínter primum
CTficundum os confficns z indicatur : er itafiriatim relipia juis numeris ofenduntur.

QVARTA
f i g v r a ,

Q J f 02V I A M inpræfentis Capitis contextualalenigratiafìmiarum gfyeamm fie ri

ofis er coccygis mentio incidet,non ab re duximusbic piop ea oJ]d,utiinfmijs obfiruans
tur,exprimer e:quarta quidem anterioremfidemfieri ofis Per dein coccygis explicantes: quitt
ta uerò eorundem ofiumpoflerioremfidem.Humerus igitur die i?z, 3, 0 ’c.fix indicai ofià,
quorum tertio cartílagopriuatimfiibnafiitur.Nepcfi quod beee offa prolixins cbaraäeriL
dcpingam,quum illa ex bumanís ofibus prompte inteíligantur*
Q^V E M*
 de HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER 14 Si
V E M A D M O D V M permultahacfrenuscommemorata,aliacppoftmo- corum

dum ÒCin hoc &Cfubfcquentibus libris frequentifs ime rcccn fendaomniü

qui Galeno fucccdcrunt medicorum in dillectiombus oÌcitantiam ac infì* ‘ignoranti*.
anem prorfus infeitiam atteftantur : ita pro fedo non minus di oilìs fieri,
& coccygis qua? apudomnes obuia eft deferiptio* Quid enimprohibet
' obÌccro,illos Anatomcs imperitos rudescp dici, qui Galeni deferiptiones
_______ in aliquibus {àlias,in plerifque fimrjs di canibus,no autem hominibus con
uenientes,ac fi cas in homine ipectadent, polìeris pro.diderunttacnunquamabipfìsneper
(omnium quidem uiià,&faepeperperam in Galeni iibris intellecfta/cribarum modo recenfere
haudquaquam funt ueritif Äpud quem qua? io,Galeni tempora lècutum,alia odis iacri d i eoe
cygis fitmentio, quàm à Galeno uarrjs lo cis fibi no conftante,proditurc'quum interim nulla
prorfus imagini oiììs Immani accedati At in prxiènti rcliquos Galenum iècutos, qui hominis
partibus cognofcendis obfuerc potius,quàm prodiere,midos faciamus,Galeni omnium diife Gaietti defa
dionis profedoru facile coryphxi placitum altius refumentes, quo minus turpiter ipfius quo- ero offe eteoe
que autoritatem neglexide uidcamur. In libris itaque de Partium ufu,Iacri oiììs non femel inci 12,13,15,
ditmentioridqjinibi quatuor offibus extrui docetur, nullo interim ucrbulode coccygeode 0
adcripto.Et prxterquam quod coccygis olTis Galenus inibi non meminerit, abundè coniìat,
hocipfìquuiilos libros icriberet, fuiile incogniti^ Quandoquidc quatuor oiììs iacri oda effe
docens, illorumextremo talem cartilaginem adnafei iubiungir, qualcm nos coccygis oilìs
mucroni in Ìcrmonis progreflli obnaìd diccmus,& in quam oflìum fincs alteri odi non conv
b U mifsi, perpetuò fcrè degcncrant. Prxtcrca in duodecimo de Partium utìi,btranfuerfosfacri
LjR* oiTìs proceifus tenucs di fubtilcscdcaiìcrit : quii in libro de Oisibus eos (uti mchercule funt)
crafibs d i amplos elle doccat.Verùm Galenus in hoc de Ofsibus libro, quem poftlibros de
c4 fi'Chds Partium ufu,iamiflfìmiarum{edioncpcritior,aggrciIusetì,iàcrumosc tnbuscfFormariodb
raftnrs », bus pcrccnÌct. illiusq? libri oiììs deferipno uteunque breuis fit, fìmiarum tarnen & canum odi
d a fi. chi i~acro eleganter d i feite congruit.Dein fub tribus oilìs fa cri odibus1 alia tria enumerai odìcula,
raél 4,5,6. firn ul coccygis nomine ab ipfo donata,& fuccincìe ut in fimrjs ièièhabent enarrata* In libris de
Adminiftrandis diilcctionibus, quos omnium Anatomcs librorum poftremos lecundocxa^
rauit, ut iempcr fìmiac magis quàm hominis conftrudionem inibì pertraeftat, fìc quoque facri
oilìs di coccygisadeummodù meminit, ut nihil omnino ipfius oratio inibì à libro de Odibus
cu mufcul. diicrepct.Quando enim inter femoris motuum autorcs1 mufculumrccenfet,qucm à coccyge
ub-* ' ode principimi! ducere inquit, promptiisime colligitur, illum tria odìcula in fimrjs tertium os
Iacri oiììs fubiequentia innuiile, quum interim in libris de Partium ufu (dum magna ex parte Lquinto
ib ro decimò
.
aliorum Anatomicorum niterctur placitis) cum mufculum à iàcro ode (uti etia in homine fieri
audies) enafei fcripferit.Ca?terùm quo minori negocio Galeni dogmata adequaris, d i eorum
ofeitantiam paritcr expendas, qui ex aliorum libris ea qua? nunquam uiderut ridiede tranicri>
bunt, iam me non pigrbit di iàcru d i coccyx os,ut in fìmiis cambuse^ fèhabent,defcribere,ac s - d
poftmodum hominis ofsium hiftoriam inftitucre* In canibus itaque d i fimrjs fùb infìm a lurm fiacriaf,
^ cjj{ borumuertebra,1 os quoddam rcponiturtnbus efformatum odibus, ita inuiccm commiisis, fi* ¿fenptio♦
}.;éte es », Llt in anteriori lede iuxtaearundem medium talem connexus ipecicm odendant, qualcm uerte
j ,j . enM brarum corpora mutuò compatitacxhiberét, fi quando ita coaluidènt,ut ne tantillum quidem
giri iiulUs nloucrÌP°dònt,&cxipforum medio omnis cartilago temporis fuccedìiiam euanuidèt.quam
nous ¿chi- <Iuarn & incatulis iacri oiTìs ofsium unio carda gì ne etia m aliqua (utin appcndicum concxu)
bui, cuoi replcriconfpiciaturJnlatcribusanteriorisiamdicta?ièdis,ha?codàin a?tateprouecfiis uix ali-
Stende* ni cluam coalitus imagiiicm oftendunt, fed continua? ab initio futile uidentur. quemadmodum
taìifit, cr & poltcrior iplorumoisium ièdes proriùs (nifi forte in admodum catulis) continuaapparet*
poya ex' Tria hxc odainuicem ad huncmodumcoalita, Galeno in libro de Ofsibus, & libris de A d.
phubitur. miniftrandisiccftionibus facrum feuamplum d i latum os dicuntunSunt enim hscc à lateribus
ampia,continuacprSc quum uertebrarum imaginem quodam modo exprimant,hicamplos la
tosqj traiiiuerios proccdus cfiormant,qui inuiccm continui in le infignem di insequalem alpe^
giiKnc sfi. rumqr fìnum in externo latere cxdfum gcrunt,quo ilium odibus ualidifsimè coarctaturdn po
CjlC'cr’nÌ ^Cer^ n Partcbocos tres exiguas efficitlpinas,minus quàmGalenus arbitraturiurfumfpectan
-Hes/S^ fub inde in (tar continuai lincee conltitutos.Hociàcrum os fuperius inferius^ magna ex
parte lumborum refpondetuertebris* luperior nanque pars,fuperiori earum uertebraru fedi:
interior autem, inferiori aisimilatun Superior enim odis làcri pars tanta amplitudine protube
rat,cC appendice donatur,quanta ed: interior corporis infima? lumborum uertcbrg pars,quae
fiero odi eadem prorfus ratione comittitur,qua lumboru uertebra? inter le coarctantur.Prx^
terea
 BRVXELLENSIS
A N D R E AE V e s A l i I jcmmödo iniinuatos.quö
; Í11iuperior
ri^riltCS pars duos cxigitafcendentes proce u ,Hisc^^p|Ui^tuu^>i^^uiTi
lumb7°ucrtcbrmin^ra«dTuscadaridixmius. «iuntiir ínfima: lumbo
lum bo
o
ux tertí)

anguftifsímí trium oBiiira facn oflis humilior ce « « ¡Sulla enim rationc illud ab
S c lu m b o ru m uertebram corponbus forma adm°dum fim.l.a .bug ^ minus fifj
L s uariat, quàm quòd facrioffis corpus lumborum uertd^ra P c5mittitur "ofliculo,
quanto hoc corpus ab ill.smolcumc.tur. Prxlcn fa a « Ih sco rp ^^ ^ mbus h * ß -d u ,

quod ex tribus oflis coccygiso 1 usiam primi n e _ . jj ocanturofliculaordineinui

C o c c y g ii 1j , diximusmodumollibus concinnato, alia tna cono
canini dc~ '4 f i. chi.
Jc rìp tio ,
ad hunc q ^ ^ ^ b o r u i n ucrtebris in còformatione non abfnmlia In nullo nane? ab ,l,s r^-4,5,6.
cemi S S r u f mfi quòd tranfuerfos proceflus ktior«,quàm lumborum ucrtcbnr ob«. H!4<e confi.
imagine
f & c S m uaais deorfumquàm furfumconniucntesldcinipmamaut nullarn,aut per. res c m in-
ne nt Kgrarumfi
&ur- hmt>0
tforoofíicubrS
' _ _fi: moleil'
tnnlr hxc aliquis, minima quatqi expendáis,amplio«teile afiruerct. In afeen
PC.Csii( rum ucrtc.
brìi.
rieri tíbus autem 8£delcendentibus proceflibusneminimùm quidem differunt.Hot um itaquc
trium 01»fítculorum iupremum,iuo corporetertio facri oflis ita coardatur 0ÍI1, utlumboi u uct
tebrx inter fo.Suis ením afeendentíbus procefíibus deícen dentes oíTís íacrí procefíus exci.
pít Xria hece inferiora officula Galeno coccyx proculdubío appellantur.ínter tría ením hace
ofíícula,8¿ ínter horum íupremum 5í facn ofíís ¿nferíorcm partem,non minus interuenít car
tílagínís,aut potíus cartilaginei lígamentí, quàm ínter lumborum uertebras, quum ínter tria
íacrí ofíís o fía nihíl, utí íam díxímus, cernatur cartilagini^, 8¿ prarcípue in aerateproueefiiori.
bus.Deíndeín caníbus íímí)scp mufeulus fémur mouentíu quartus,á tribus íllís ofíibus prín
cipíumfumít.eum dico, quem ínter tío de Admíníftrandís fedíoníbusa coccyge ofíeenalcí
Galenus teftamr. Quíneríam foraminaneruís tranfmíttendís india, Gaícníin libro de O ílb
bus deferíptíoní accurate conueníunt.Tría ením ncruorum paría íacro ofíí,8¿ totídem coccy
gì áGaleno tnbuuntur, quae in hunc le habent modurn. Vetcríbus Anatomes profeíloríbus Hcecfirèfe
is in ncruorum paribus receníendís mos fuít,ut neruor um par femper ad neruís lubíedam re. riutimpetu
ferrent uertebram. aeproínde prímum doríaíís medulíae neruorum par enumerarci, quod tur exz,j
fi. Cap. u.
ínter occípítís os 8¿prímam colli uertebram profilít : fecundum,cui ínter prima 8¿ íecundam h b . 4 pr<e.
■colli uertebram uía exculpítur. Sic ítaqueprímum neruorum oííís íacrí par id cenfetur,quod pofitis.
ínter prímum ípfius os 8¿ ínfimam lumborum uertebram elabítur, cui foramina ad cum mo,
dum inciduntur,quo in lumboru uertebris ea haberi iam pridem proditum eft. At fecundum
tertium par,non à lateribus primi parís rítu exílíunt. Quum ením ofíís íacrí latera articula,
done cum ilium ofílbus príepedírentur,ímpofíibílefuít híc quoque per latera neruos excí.
dere. Quocírca in anteriori dC pofteríorí ofíís íacrí fede foramina in ofíium compage eseláturj
ut hac Naturae induftria ab íllís neruorum paribus, quemadmodu 8C à cseteris fere omnibus
antrorium retrorfumcp foboles opportune dirigerentur. Ac fecundo quidem pari foramina in
cum ^ CLln^° compageexcinduntur, tertioautem pariuiaparatur, qua fecundum
ofíís íacrí os tertio coalefeít. Ca^terum tribus à coccyge ofíepullulantíbus neruorum paribus
foramina perinde ac in lumborum uertebris exculputur. quum ením horum ofíium latera (ut
oíiis íacrí ofíium) artículatione non occupentur, fatíus fuít eandem híc foramínum feríem ob-
íeruare, quam in alps uertebris laterali artículatione non prapeditis fieri docuímus.potífíi.
mum quum horum ofíículorum articulado dii par fit,qua lumborum uertebram ínuícem coar

«iim oflibus facri oflis & coccyois offis d o r i i i 3 n í h I" U ^ aiIociatum Singulis
refpondens. Extremo tertij oflfs coccyp/s oflis in n i T ' ^ V 11PltLlr. medulla-lu ecrallitiei
perforata oflk, oblonga & & p e r i S ^ & ^ f° Wa
continua ferie anneduntur, caudamép conftkuunt. In teri m^ ‘° aUtCmtf nuIa fl^dam
in multis canunrSC flmiarum ipeciebus etiam plura t-ibi « . , uero,neclue infrequenter,
deni prorfus cum tribus fuperioribus forma- atciue in r uld^nturi:occygis oflis o i^ e iu f
ria ab illorum oflium lateribusprofilmnt. Non ciudadÍ r*™ lll,Sfitun<:Plura nmtorumpa.
p ag o tantum adnafciturtquanquam tamenex .ll, '™'5 lnfimP Coccy8ls offls officar
leni lenlentiaíntelligatur. f ^ tu ii igíturhxcítaS f a w ^ “ nc>nne atqueexcan,bus,Ga

Ili
 ìji flamine fecus omnino inueniam, cur quccfo fcioli quidam, S i in Galeni uerba furati,ad
aliucl^ nihilquàmad detrahendumS i inuidède aliorum Iaboribus(qUuni ipfì nihilpoftìnt)
iudicandumnati, nunc mihi obftrepent, quòd toties Galeni placitis inter diftòcandumminfi
mèacquiefcamc’Quafì uerb S i ipfì oculis priuarentur,ac mihi qua? meo marte adinucnio,nori
liceret, ob nefeio quamin Galenum religionem, apud eruditiftimos fxpenoftra? xtatis uiroà
proferre.quum interim hifee rabulis,nullus nec bonus necmalus genius filentium pofsit
imponere,fì quid dignum de medicina? fubiedo, S i ars ne an icientia fit,8£ num prxdica^
tnentorum tradatioadlogicum an ad metaphyfìcum fpedet,8£ de intellcdupoftìbili,8<: nutrì
feientia de anima omniu fit praeftantiflìma, alrjsqp ineptrjs reperiftènt.Veruni iliosridiculos
(quamuis interim fuperciliofos) homines,modò (uti longèminus adhuc pra?fens coniùeui)
neutiquam moror:quinpotius gratiam à ueritatis ftudiofis expedo, quod Galeni ièntentrjS
fubinde commemoratis,ueram hominis coftrudionemipiè pertra<ftem,etiam fi fòrte longius
alicubi expatietur oratio. N eq arbitror Galeni(qui toties inter icribendu ingemuiile uidetur,
quòd fìmul cum ipfo Anatomes ftudium prorius, uti iànèaccidit, colIaberetur)'mancs mihi
ob id irtfeftos fore, quod ipfum potius firma? quàm hominis fabricä edocere, ac propter alio-
rum Anatomicorum qui ilium pracefièrunt libros, àfimia?conftru&ione ad hominisdcnifi
grare, fìmulq? ambas confóndere, oftend am. Quod non co dico, quafì in fiacri oftìs S i coccy<
gis deficriptione Galenus hominis oftà cum firma? mificuerit (nifi uolens pauciora coccygis
oftà, quàm iubinde in caudatis finir) s occurrunt, enumerauerit) fed quod quinque tannini
uertebras lumborumrecenièat,quum canes S i caudata? fìmia? plures habeant,nihilominus tà
men Galenus S i uertebras S i iàcrumos& coccyx os fimix dcicribat.Quod uerò ueteresilli
pueros in Anatome exercentes,hominis ofla ièdulò ueriàuerint,nomina atteftantur partibus
ab ipfìs indita. Vixenimambigo,quin tcÓKKvyx appcllauerintos quoddam à fimilitudine qua^ L ti. iò.
piani,quam cum aueà Plinio quoque coccyge(nobis uerò cucculo)nuncupata,obtinet:pra?^ turdi* *
cipuèquum carne ligamentisq adamuflìm no eft purgatum. Qua? autem ha?c effe poffiit firnfi rieC * *
litudo, tunc promptius exponam, quum horum quoque oftium in hominedeficriptionem
g Ho***» addidero. Sublumborumitaqueuertebrisinhomineplurimi madecentreperiuii Hominisß
k [deinin- tur offa, quorum fiexfiacrum hominis os,quatuor uerò coccygeni conftituunt.b Sex enim h u cri
tcgrxmn. periora inuicem ita committuntur, quemadmodumc triaoflà cam's facrum os efformantia, Jcn' uo'
tìhuùtu. unl'd relatum eft. In medio enim anterioris fiedis conncxum oftendunt,l! qualcm uertebrarum
totai er 1 conftituerentcorpora, fi adeò coaluiflent, ut nihil cartilaginis in iexhorum oflìum unione ufi
fa ■ feretur,nifì forfitan in admodumpueris,quibus oftà adhuc prorius non coaluere. Inlateribus
cde V: quoque anterioris partis,ubi (ut ita dicam)’ tranfiuerfifiex horum oftium proceftus inuicem
C4 figxha uniuntur,admodum obficura conexus apparet ipecies. In pofteriori autem lede,unio prorius
rtä.M h aboletur,unumq os ex illis ièx eftormatum conipicitur.Nulla enim hicunionis iè offert linea,
tf Rwf) ‘ fnifì interdum in primi oftìs cumiècundo coalitu.'1Quippe non raro primum os iècundo po^
c 1 ,2% l, fteriori fede ea articulationis forma confitti ipedatur, quaafeendentes deficendentesq in lunv
^ bis uertebrarum proceftus articularifolent. Veruni etfi fili proceftus itaiungatur,tranfiucrfi tà
h x f a r . men e^us °ftis proceftus,omni ex parte iecundi oftìs proceflìbus coalefcunt:8£ omnes ifti con
nexus adeò fiuntualidi,ut primum os ne tantillum quidem fiuper iècundum mouCri queat. Ali
quando tarnen iàcraoffà in cemiterrjs obuia primum os abruptum oftendunt, idq ac fi lum>
boruni eilet uertebra ièorÌum inuenitur. Nifi enim id primum os craflis S i amplis donaretur
tranfiuerfìs proceffìbus,àlumboru uertebris ferma uix dificerni poffèt.Porro in pueris ièx ho^
rum ofifiumcoalitus etiam in pofteriori fède coipicuus eft, quemàdmodum in anteriori parte
11fa- f > fpe&atiftìma.Deinde ut in nullis hominibus in anteriori fède coalitus omnino obliteratur,
fci f ig tz *ta etiam Perpetuo in pofteriori fiacri oftìs federa Coalitus ipecies fieoffèrt, qua? oftium corpo>
palò fub r^Lls perfìcitur.1Si enim foramini dorfali medullx in iàcro ofte indiò,animii accomodaueris*
inpori l. per foraminis progreftìim,oftium corpora ita liquidò coaluifte cernes,atquc in anteriori fède*
penimi' ^ rxterca ^ex horum oftium ièriestribus oftìbus qux cam's facrum os effòrmant, refpondet*
Patemi et ffucmadmodu enim his fiupremum maius eftmedio, S i medium maius infìmoutaquoqhomt
fig. cum nis olla tanto minora uidentur,quanto humiliorem in iàcro ofte icdem occupât. Quanquam
17m con ^ CU11^ os,hoc fìbi priuatim uendicat,quòd interreliquaoftìs iàcri oftà amplioribus craifio>
^ Xu»ifpc, ftbusop,ôd antrorfiumretrorium^ maois prominentibus tranfiuerfis conftct proceiTibus. Pi i
grisV^’ p* ^eu spremi oftìs iùperior pars, onuiino fiuperiori ledi cuiuis lumboru uertebra? refipodet^
fig.cjp]^ Et corpus etia quinta?lumborum uertebra? ita primo oftì adajitatur, ut lumbom uertebra? firn
w 4 perioris uertebra? proccftuum tubercula fiuficipiunt. Scxti uerò oftìs"1humilior pars infignitet
ab inferiori fede terti) canum oftìs differì. Hominis enim os nullos defeendentes adipificitur
proceftus*
 84 A N D R E AE V E S A L I 1 B R V X E L L E N S I 5
procedas, quibus fíbí iubdito ode coarticularetur. Verùm duntaxatin orbicular e, fed paulo
latías definit tuberculum ; quod primo odi, coccygis in homíne odis,co modo committítur,
° quo uertebrarum corpora ínter íe,aut potius quo caudarum oda mutuo coarctantur. Quim nfg. «p.
edam traniùerfìs humani odis fiacri oiìium procedìbus in externo latere, parumpcr uer aspo
fteriora,0 fìnus exculpítur,cuíaíteríuslaterísílíumpos uaíídídime coarcfiratur.Eit autem ic fi j?wimca¿
nus admodum aiper ÒCinasqualis,acprimùm quidem iecundum ipfìus logitu inem in tue io o*fig. n,
extuberantem habetqlineam,aut amplioris líneas modo prominens tuber culum3quo ninni ^^^
rurfus,in anteriorem Si poderioré fìnus,dírimít. Anterior utcunqjfìmplex e ,a pertamcn3 zpA^c,
8Cinasqualiter admodum incifus.spoderior altius cauatur,uerùm in medio proceilum oíten. ere
dit tranilierfìm extuberante, qui fìnum poderiorem denuo in fiuperiore Cvin.ei iorem interdi q o °»
uidit. His fìnibus aptidìmèreipodentilium oda, mutuis tuberibus,fìnibuscp donata.oinus hi r2ß
Se tubera cartilagine alioru fìnuum modo non obducuntur. Quum enim alia tubci a Se finus s 2fig p,
lami continuaci Se plana cartilagine incrudentur,idi fiacri odìs fìnus nihil praster cartilaginea
educunt ligamenta,iàcrum os robudidime ilium odi coneclentia. Hi fìnus pi asterea ad ti iapo OSjltlUS
tidimum fiuperiora oda fiacri odis referunt . inferiora enim procedùs tranfuerfios habet tenues, dutcm tu,
, «

at ampios interim ,ínter fiecontinuos,ex quíbus' muículus ílle prqnafcítur, qui fernorísmo, ber ^^not an.r
torumquartus habebitunVeruni traníuerfius quinti odis procedùseaparte,quatraniùerfo ^ / ,c'
fextí odis unítur pro ceíTuí,“tuber culu exigít,utcunq? prominens Se cradüm,ín hoc formatum Uhißg.K. r-
ut opportune duox lígamenta híc íacro odi implantaren tur *quorum altem ab yacuto coxe. tabulamufe.
x io

dícís odis procedii enaficí doccbítur, alterù ab5elatíorí fiedeappendícís,qua coxendícís os do. unum y, al
,

Foramina nari audíes. 1Foramina neruís tranímíttendís ín (ex ídis odibus exculpta,ímagíne,quamuís temn </.
-

nn-iiosmfa. non numero,lilis omníno coueníunt, qua? tribus canís odibus íncíduntur* In anteriori enim y 2fe caP-
CTOminimi, fiede homini quina utrinq? íuxta corporum compagem foramina caslantur, Sí totídem ín pode
ríorí ièderadeò ut hasc oda íex neruoru paribus uíam prasbeant »Primum nanq? ínter prímu os fig.L
S¿ quíntam lumboru uertebrani perínde egreditur, ac relíquí neruí ex lumborum & thoracis a
uertebrarum lateríbus proíilientes, Secundu par ínter prímum odis íacrí os,8¿ íecundum:& filfa'*
alia ha c ferie deínceps ita elabutur, utexcídens parad fiubdítum os perpetuò referatur. Praster äa Imeni
hasc foramina neruís exculpta, ín poderíori fiacri odis íedebalia apparent, ínter ípínas odium, 1&
in uíam (pedantía quas dorfiaíí medullas ed parata. Hasc foramina lígamentís oppíentur, per.
Sacri offa inde ac ínterualla fioramínaq? ínter ípínas relíquarum uertebrarum conípícua. Cscterùm hscc plplfi?
ß>ince. ínter fiacri odis Ípínas ínterualla, ínterdum contínuaapparent,nequeullís foraminibusper. tas.
inde ac ín caníbus fierepernia. Verùm interim odìs (acri odibus ípínas obtíaerunt,tanto in fin bz
gulis odibus proceriores, quanto os ipfium unde prodeuntgrandius fiuperiuscp ed. Nulla ta. flfiM
men fipina (fi modo quid iudico) ne minimum quidem fiurfium conniuet, fied deoriùm potius d.
omnes (pedant, Sem in alrjsuertebris cum traniùerfìs procedìbus interuallum quoddam Se d 10 mfc‘
fcdanconftituunt : in quarti'1nonnulli dorfum mouentes mufculi aptèreponuntur, & à qua tm ti
“ ™ me cu®alqs nine prodeuntibus mufeulis originem ducunt.Tota autemoffis fa. « V i*
etpoßerioTfa C11 lardes poiteiior gibbac(t,& curua, quoitatutius propugnaculi niodoeas quibuspr^eft ^ue lrì ^'ic
cri affi, fid's partes tueretur^acaboccurfanribusmunirei. Anteriori autem fedejieueeft nequeafperum
C “Uf ’led lln,u ™ cauru‘n^ quo aptiorem illisorganisquaecum alqs offibus inflarpeluis cuíufdaiñ ^
compleaitutyedcm efiormct.Ad hunc modum hominis facrum os fehabet.quod interdum
qum que tantum conftat offibus. Sítune in anteriori fede duo defunt foramina, in pofteriori
Coccy^ oß tarnenperpetuo iexnemomm coniugi iter paratura cemitur. 'Coccvxosauatuorextrm <hl , «
^ ue« eb™ modo ligamenti admodum cartilaginei interuentu ^

proceffìbus ualidè coalefcunt, ipfum^primum^roccvois ^ ^ e^ anteiS5^ U'nÍ*° ^ S^*Cr! ° ^ S

ucntu quinto committitur, fedpropemodum offis fafin offiumrnTcoafefnt mfntimtcr'
coccygis os, quando fiex fiunt odis (acri odàfquod freaiipntifRm ' *\ C1r ^ 01 r0 Pnmum
cit proceffus. Verùm ad finus eius, quo fexto offi facri oilìs coard^m ”''Ì ^ lufnSodl nullos !.du
e e latius ad tranfuerfa extuberat : inferiori autem Darte fer,fim a ll cra/upcnon ipfiu s
8¿quartumfuccedi„1f •„ lu? Iacrl 0111 aiximus commitn. Huic dein tertíum gifi.ìnfcti
o flìgita omnino eom m ítótür^t id fe^ o o^G^ücrfoffi6Ikìm us HCrU' Ì ,s ^ec“ ndo
4
1 . cceUunt, eodem pemtus modo inuicem rninmiiTi », / minora, quanto usb.
unumquo <5 m ipfa ferie hum, ltorem locumobtmet. Q uatuor Iris officubs nullum foramen

unquam
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* Sy
Ufiquatti ínfcíndítur, quo dorialis medulla prorepat^aut ex quo ulli exílíát ncruf In fcxto ením
b ttffig .it
0flis facci oíTc doríalis termínatur,ñeque ipliushextremum in coccyx os dcfcendiriHíecoíTicu
cup. lib. 4 la fungóla funt, 8¿ pectoris modo rubícantía, ac in puerís admodum cartilagínea, uniuerío
chxruc.$6. contexts ex amplíorí baíí ¿nmucroncm deírnüt, cucculíq? roftrí modo íntrorfum curuantur*
Infimum oííiculum íuo mucrone, quo 1 reciti ínteftini poftícam infimàmqj íedcm contínaít,
i8fi.s b.u. in kcartílagínem degenerai, eiufdemuíus occaílonc quauertebrarum ipínis cartilágines obna
k 2,3 f e e -
ícírelatumeft. Hiñe fane liquet, quàmin Galenum eííemusímpí], fi hominislabricamilium ImpíosinGà
contenderemus enarraíle,ac non potíus íemel íimíarum conftru&ione ilium p erfreutum fa. lenumeße^cjui
teremur. Sí dein fi non ipil ftatim initio tertrj libri Commentariorum in Hippocratis librum ì)ominlsk!f torl
deArtículís credercmus, quumait fede Ofsibus librumconfcripililè, cum ilgillatim quale ^ntZdultT
unumquodq? os eilet, praecipuèquidem in ípfíshomínum aridiscadaueribus,ilnminus,m
fimi]s certe dílígenter inipexiilet : ita índícans ie omni iludió faltem íimías deicripfiiTè,hasq5
homíní in oísíum coniirudíoneeíle íímílímas ♦Deínde íl quísipílus enarratíonemad hoiní.
l hifi%-G>
num,non autem íimíarum fabrícamcogereuolet,ís Galenum1 quatuoroíla latuiíleannuet,
h3i,k- quaenos coccygís loco recenfuímus ; 8¿ deínde Galeno falío ímponet, ipil mfex foramina fu.
m ifig.chu ííle incognita ♦Quandoquídem in homíneutrínquein anteriori lede facríoftísfexfunt forami
ruc.4,5,6.
na, quum in caníbus tría tantum occurrantmamforamina in coccygecanum conípícua,taiv
tum in poíteríori lède, feu potíus lateríbus conílftunt, uti Galenusueriilìmèrecenièt,ante.
riorum foramínumnullam facícns mentíonemuAd haec,cogercniur Galenum ofeítantía: tur>*
píterínfnnulare, quodnoncundem contextum ín tribusinferíoribus oílis íacríhomíníscfíL
bus eile díxerit,quí eft ín tribus ílipcríoríbus. Non ením pluscartílagínísínínfcríorumcf’
ííum unione, quarn ín íuperíorum interuenit* Et interim nulla cartilaginei lígamentí portío
hominis coccygís oílicula comíttit,quam cartílagínem,ut ín uertebrarum corporíbus,Gale
ñus eile cxíftímauít, Adcóutíiprefsíus lingula ínquírenda duceremus, tandem Galenum ex
uerís alíorum Anatomícorum deferíptíoníbus faifas fenile uclímus nolímus concederemus*
Nullí ením dubíum eile debet,á forman obííquítate8¿ín mucronem ductu acruborc,quatuor Cóccygis cr
illa hominis ofsícula bÓKKvyx ucteríbus fuííTeappellata, quodíllí htec omnia ad cucculí roftru f dC7lGJIlsn°'
puerís fuís referrent *quum interim nulla lit ín caníbus cum hominis ofsíbus ílmíiítudo.Ea ” ”
ením quae Galení conueníunt deferíptíonfuertebrís lumboru,utí díxímus, omní íímílítudíne
accedimi Porrò iàcru os tjäcctv, fètilatum &amplumuocarimi,quod eíusamplitudo facile
relíquarum uertebrarum, quíbus inflar bail's tutífsímícp fundamentí fubqcítur, amplitude
nemuinceret. Non ením arbítroreos id in amplitudine omnibus contulííle offibus,quum
ilium offa lacro oíleamplíora eile cognofcantur. Vndeuero id iqóy feu íacrum uocarínt,non
fan’s conftat : nifi id ita díxerínt à rara quadam effigie formacp, aut quod adeo díuíni propu.
gnaculí ímagínemreferat:aut quod díuína ope,cítra muículorum auxílíü,ín partuhuíus cum
ilium oile connexu reícrarí, ac denuò naturaliínftíndu committí pleríque (íedfalfo) arbítren
tunaut fortequod grande magnumcpííttquemadmodum apud poetas Ilium,mare,fernem*
atqueid genus, lacra uocaríputamus* Verum tunc, uti de amplitudine dictum eft, íacrum os
ucrtebrís duntaxat cifet conferendum,quum olla ípfí u trinque commííIá,8¿ femur ac tibiae os
lacro oíle grandíora lint, & interim unico tantü (ut fíe dicam) htec c5 flent oifr,quum íacrum
leníscompíngatur. Alrjhuius nominis rationem indagantes, nefcio quid deueterumfacrífí^
ci)s in medium adferunt. Porrò quandoquídem nominimi rationem perlubens ad alios remit
tere paísím foleo,etíam huíus nominís ínueftígatíoni non grauatím conceílero*

D 3 T H O R ^4 C I S
X
tupaC I X .
C H A R A C T E R V M SEPTEM D E C I M I N O NI CA^
pítís figurarum Indexe
Q J 7 ® N ^ M fitbfequens charaélerutti Indexfeptempr& pofitísfigurís babebitur
communis, ut leuiori opera ad quamfigurarum cbaraéleres refirantur cogtiofcas ?fingulis?uti
confueuimu4?Mtneri notamfubiungemus*
b Zj b c+ In prima fecunda figura hoc numero indicantur duodecim thoracis codice: qua''
rumfiptem fu p eriores p eci or is oßi articulantur, quinqué autem humiliores tío itemST horacis
nero uertebrarum immerus^etíam cítra notarumfubfidium.modo ènotatis cofiis obuius euadit:
fifin gu lís ucrtebrís utrinque unatn coñam articu la rifp eftes*
H AA
g,S A N D R E AE VESALII BRVXELBENSIS
Quic^uid coHarumbticußjuc d uertebris
tilaginem dégénérant. Relicjuarum notarum indexfigurisfubijeietur.
PRIMA D E C I M I N O N I C A P I T I S FIGV'
B.A, Q V A T H 0 R - A C I S O S S I V M I N T E G R. A C O M P A G O
anteriorifreie exprimitur,duodecim nimirunt thoracis uertebra,& duodecint
utrintpue codia, undcumpeäoris oßepluribus ejßormato oßibusv

S E C V N D A P R AE S E N T I S C A P I T I S FI GV>
P.A, POSTZR-IOR.KM IN T EGTHO
ßum compagisfreiemproponent. Iuuerit modo obiter tresfiguras ''
inbum librcake totus oßium contextus delineatur. ’ 1
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I.
8?

Tertia FIGVRA ex
m e b i i s ^
rum thoracis,tres continet uertebras, dextro
latere exprejas, uni cum eiufdtm lateris me
dia cosla.^Ttque huius beneficio
cojlarum ad uertebras articulatio, dim e r
coSlaruM¡uo<£ duojlenditur.

q v a r t a , exprimitvr costae
POSTERIOR. ET rER.TEBR.IS P R o ,
xima portio,uttuberaexaclèin cnouent
J u —p e—r‘' 7i —o r e s cafta: uertbisa rticulante.
a,LiLuianrur.±j rc huius ■ parr
tem ejfregim us ,u t ojjca cäßarum indicat a .

Q. VI NTA FIGVRA PORTIONEM

E X H I B E T B V O B E C I M A E COS TAE P o
■a Tr T Jfrerio rifrcie , e r Iqua duodecimo: thoracis uertebras
1 u^Ll,nu' ZDOrdcisu coard a tu r d<c s'
crtebræ coarSlafur
piuam .H cinc <juoque,ubi Üpoßtum cernís e jfr e g im u s ,o f cam coßeeßbßantiam ofienfurú

S E X T°A F I G
A, P E C T O F L I S
S E P T I M A , PE/
C T OR I s OS S I s
< f is a cartilaginibus coflarum
hberi ¿interiorempartem cartilaginibus coflarum liberi
proponens* poßeriorem commonßrans
freiem .

indiCr T coflarum fubßan

D t iT n d lt t CCtrtÍlT . ÍS CUmD U o r u f c Z î f^ « ™ 0^ “*** “
umquinque ^ pt¿fubfequentir

f g \ f dT yi rf a^ ^
H x Sedej u Z u o d T c b n f o f f S a go a T " 7 dehijeit .
H t H is fe L co ß a r ü ca r tila ffi
C * *' 4 -M íí'regione internæ mediarum c f l f w n j d i f í n f o f interua^a pttrump opplentes.
teria, e r nerum inftdent. jecUJuws oblongas exculpitur, cuiuena, arr

M 4 D u b e 7 ju ftfS fffu T p lte T m .

^ o d o n J m fu p e r io r ib L k fu L ^
0 4 ,y f f CUll7 UOmdCCZma&duoJ^

H » 0 .4
 8S A N D R E AE VESALII B RVXELLENSlS
O A Intcruallufftjnter L er M apparens, c[uodafiperum ligamentiproducendigratia efficitur*
R a - H etc (JuocUfcdcsjtnujculorum duos in Capitis contextu numtrdbimus occaßone exaßeratur*
£ *2* f / £ Tresfimul context# utrtebree , aut harwn uerebrarum corpora ♦ ias autem uerte ras
rumpartesyproccjjlióuejíiislocís índicauimtis * -
^ Siw/J cluobus utrtebrarum corporibu6 communis?cui cofl& capitu urn inarticu atur*
- Coßcv ad utrtebree corpus articula*+
1 3 Sía/ü wtranfierfo uertebree exculptmproctflu, cui cofia etiam articulatur*
* Codee ad tranfuerfum proce jjunt^articulus*
Al In fiprema uertebra S infinita,etiam dfinus indiedtur, talisqualem inter mediani CTtnßmam
’ 3 uitebramXexpreßimus.ace ísnotatur,cuíininfimauertebrabmfcnptumcerms.
f i Collie regio in poferiora maxime exporreda,aut in lune mod
aum hincm etiarU b a enim& c ad feofad u ertebris deorfum oblique inpoßeriorafir
tur.ab a fu e r o er B ad E , furfum in anteriora cir culatrn co fa rejkchtwr.
o b i Ai H is ebaraeleribus inprimafigura pecloris os notatur.acg quidem ad h, pnmum pedons ina
* ’ ’‘ dicatut os, bnero ad i ufpfecmdum. i ad k uffrtcrtiumÀautemgnucronatam pe
Rs notai cartilac-inem. Verum iamexaclim os
; 6 In anteriori primi o p sfid e protuberans infar tr iuguli pars,qua t,q, zyrpoßet circujcribh
„ ¿ Sedes atrinque ad partem eamprotuberaniem depreßa.
’0 V oferíor primi o ß i s f e d e s , quauteunque caua cernítur.
7 Sedes primi oßis,cuiprimee cofee cartílago innafeitur.
f A Sinus primi oßis, quíbus clauicularum capitula artículantur, ac r etiam infeptíma figura.
^ dextrtwi indicai f»in
u
m
r6 _ Sedes inter duos clauicularum nomine infeulptos fínus confife n s , aduna modo excauata.
\6? H a c fede prímum os fecundo commíttítur.
uA Communis primifyfecondi oßisfnus,cuifecunda c o fa cartílago coarüatur. o
A, < 7 S
in
u
sfecundí oßisQuíbus cartilágines tertía ,quarta,quinta fe x ta & feptím a
fia r un: ínartículantur♦
y <J[<t 6 7 Hisfedibus interduminpucrisfecundi oßis difiin&iottes apparent,pcrindcacß id ex pluribus
? * efformarttur oßibusPper unionemmutuo coakfccntibus♦
^5 j7 H oc tertium peéloris oßis os cenfetur ?quod in cartilaginem tnßis mucroni non abßmikm pac
n♦ n notdtamfinitine For amina?quibus interna peéloris oßisfedes abundat?etß notís non indicaiv
tur Jefe fid le demonflrant„

HORACEM uocabimus,quicquid coftis interceptu circumfcriptumcg thordcislf

QwdibordX.
Pilorot Hi* eftmon autem cum Ariftotele’uniuerfum corporis truncum, quem a ^ firn
er}
fiorici: dnintdr guload
g u i u d u pubemuiqunetimun
j j u u v . i u u i v | i l n t u i n m ♦Anteriorem
z riiitt.iì v j i c m uerb
u t . r u thoracis
LliUidLlö partem,
p d r t t i i i j peefhis e»
UumQdp.'j.
P cciu s .
y opportune nominabimus «ob idqpetiamh latum in hac fede os, cui cofta^
P ce la r is os. coarticulantur, pectoris feu pec1:orale os rite uocabitur ♦quo minus tres pm
GraecorumSC precipue Galeníuoces, ú¿^xkcc} sh(¡(& SC stfv oy ofeitanterui
deamur confundere. Pedoris itaque os,& coftae, itemcp duodecim dorfi ^
uertebrae,quas thoraci haclenus afcripfi, thoracis iunt oiia. Eft aute admirabiiis fuinrni rerum
O pificis reru
Opificis induftria,qua totus thorax neque ofteus,neque carnofus efficitur,uerum os cum mil WCOpA
in thordce ere isst 7 ù
undo indù- iculis uicifsim alternatimcp commutatur. quanquam interim caluaria quidem uniueriaoflea, c m[A
ftrid .. abdomenueromufculofum ma^naexparte extruitur* Ca’terumdecetha:c non pertranfeiv
nam aut obiter coniiderare, uerum accurate pra^cipuocpftudio expendere. Quum enimtria
fintprincipia hominem difpenfantia, os quidem immobile acnullis interftindum mufculis
primo principio circundatur5tnufculiuerotertio: at fecundo ex oflibus mufculis^ medium
quid circumtexitur.Cerebrum nan9 in nullos ufus mufculis eguit,quum nulla caluarix pars
aut dilatatione, autcomprefsioneindigeat. Quareetia merito caluaria ueluti galea SC murus
immobilis ipfi circumponitur. Porro fi organis iecorifamulantibus, uentriculo fcilicet,&iiv
CISC corf'
teftinis,Sc uefice,ac demum ipfi utero aliquod tale ieptum in circuitu oppofitum fuiflet,ubi ci
bum 5Cpotum uentriculus fufciperett quorfum utero geftantium tumorcmineret? qua cxccr prlorcs^
liCiuinui exaementa, aut quomodo partus foclici conatu propellcreturc nullo hicopemft' f&ur^
rente
 DE h v m a n i c o r p o r i s f a b r i c a L I B E R I; - $9
rente mufoulo? Thoracis autem motus, quern maxime adaèris infpirationcm requirimus,
is
omnino abolcretur, 0 iolis duntaxat oisibus thorax condaret.Si ucrò rurfus ex ioiis mulcu
SC
lis motuum opificibus conformaretur, rj pulmonibus cordi, nulla edam re externa eos ur"
gente, inciderent.Vt igitur aliqua thoracis capacity intusfiat,ac thorax edam motuagatur
c 6 muf.td.
SjT.V, X.
ÒC
uoluntario,mufculic alternatim funt interpofiti.Moxautem hoc ad iccuritatcm no parum
07" uU.T)
cordi pulmonibusqj conducit.magisenimnuncmuniuntur, quàm fi iolis mufculis thorax fa-
T,V. bricatus edèt. Quinetiaodcathoracis moles firmandisfudinendisq?fcapulis,acdcmum bra-
chqs quocp, miriti cè confer t. Scapulas enim folis inniti codis,& dauiculas nullo ode quàm ica
lire inte -
grjrpgur. Se
pulis & pcdoris ode firmari,docebimus : ad quas rurfus brachia,&: podea cubiti extrema:
Q^K.S.Ty manus quadam fèrie coardantur. Prxterea fi nullis ofsibus thorax c5daret,nullusedetlocus
V.Z.r. a . undefcapulis&brachrjs&abdomini acalrjs quibufdammembris mufeuli pronafeerentur:
ncque ullis fundametis mufeuli hxrerent,autconfiderét. Atqp hanc fane oflei thoracis nccedi-
tatem,fiquidaliud,profedò tcfludinesnon abfqueluminaCreatoris nodriadmiratione,pul
Sc
cherrime edocent, qux etfi tarn tuto fepiatur domicilio,tamen in pedoris thoracis laterum
fedibus elegantidimum 8£ lucundiflimum fpedatu odium dcmondranttextum,in hoedunta
xat incredibili artificio creatum, ut illi priora crura innitantur : utq? mufeuli tedudinis brachia
mouentes,commode originem fumant. Scd fortadis in medium aliquis adferct, Cur edèt pe-
iusjthoracismodoabdomcnquoqucodcumcxtruirquumfitalis olTea drues uicidlmexmu C u r <it>don:en
non eu din f t
fculisformata uentri circumponcrctur,contradioncm ac dilatationem non pi xpedirct, ad offeu m .
hxem aior fecuritas itaabdomiiii conciliareturc'Qui ficquxrit,doccndus ed,eaquxucntre
continentur, non potuidè adeò,atque interdum ex ufo ed, dilatari comprimici, fi extrinfecus
odìbusicpirentur. Si autem hoc ucrum ed, ncque mulicrcs cocipcrcpodènt; deindencqucad
faturitatem fcmelcomcdcre homini liccrct, ucrìim aisidua cgeretcomedione,qucmadmodu
&refpiratione. Scdhacquidcm perpemò hominem indigerc,nihiledabfurdi : quippcquiin
aere ucrfàtur,ac uiuit. Si ucrò efculentis poculentisq? fimiliter egeremus, uitam duccrcmus
Se
admodum à philofophia mufis alienarmcibisq? perpetuò dediti,operam optimis pulchcrri
miscp rebus nunquam nauaremus. Rurfus, fi odea moles tanta edet, quanta mulicrcs ultimis
menfibus utero gcrcntcs requirunt, quid hacmole edet ineptiusc' fi exdufo focm, illa tam mo-
Se
ledècxuibcraretc' interim nulla re aliaquxcxuiuhum anxfàbricx edet impleta non confi-
Se
dcrct,utintedina uentriculum debite amplexaretur, 8l penicillimodo,uel calefaciendi cau
ia,proximè illis applicarcturcVcrùm hxc in quinto libro cxequcmur fufius,8£ odendemus pa
riter,in uentris fabrica tantam N aturx fuide iolcrtiam, utuentris organa neq; dilatatione neq?
comprefsioneuicifsim egentia, autalrjs fubiecerit partibus, aut etiam non minus quàm pul-
Se Se
monem muniùerit. Iccur nanque lien codis fcpiuntur, renes quoque totalrjs organis ob
hocpotifsimum ad dorfum fuccumbunt,quòd horumnullum dilatari debeat.reliqua autem
uentris organainfigni qua diximus prouidentia, odeo contextufuis functionibushaudqua- Quo p a f f i /
7nu JSIdturd.
quam prxpediri Natura uoluit. Quum itaquen eque refpiratio,nequeuox abfque thoracc fic thordeem con
ri pofsit, ac dein thoraceprimtim quidem cor, iniuperq^ cum ipfo pulmo, muniri dcbeant,ad d tura dttm -
quatuor uelut icopos rerum Opificem in thoracis fabrica attendere oportuit, uocemnimi- dint.
Se
rum,rcÌpirationem, cordis pulmonis magnitudinem.Thorax enim, qui quodammodo
ouali condat figura,tam amplus eft,d quantam pulmonis molem edè oportuit. At pulmo in­
4 ii,tj %
Ub.6. terim thoracis fequitur formain,non autem thorax pulmonis. In pulmonis enim hidoria,me­
diocri ncgocioodendam,ipfum nulla peculiari eguidè forma, ut nequeiccur, ncque lienem,
ncque quodàmodo cerebrum. Porrò iam tempediuu erit,thoracis oda fèriatim defcribcre, C o s i drum nu

SC cum ucrtebras eiufde priusc enarraucrimus, à codis fcrmone aufpicari. C o d x igitur uiris
tnerus.
efig.cd.14
C,DC r fi­ Si mulicribus ab utrocp iatcre duodeno condat numero:rarius enim undenx tantum uiden
gure cd.17 tur.quamuis interdum etiam trededm obicruauimus ; quemadmodu trcdecim quoque tho­
flyzfi.chd-
raft.tyzuf-
racis ucrtebras fxpius quàm undedm tantum occurrcre, iùprà retulimus. Singulis enim tho
racis ucrtebris, fingulx in ambobus lateribus codx articulantur. Quòd autem uiroscoda V iris derm i'
qucudiz.
lier iè u s idem
quapiam in altero Iatcre deditutos, ac uirosunius codx numero à muliere fupcrari,uulgus co jld r u m nu /
opinatur,ridiculumplanè cdretiam fi Euamex A dxcodaàD eo procreata,Moyfes in fecun- m eru s.
do GeneCèos Capite prodiderit. Quamuis enim forfitan A dx oda,fi quis ea in feeleton com-
pegidèt,ex altero Iatcre una caruidènt codarnon ob id tamen omnibus quoq; uiris unam defì
cere necede ed. Aridoteles homini odo codas tantum tribuit, conccdurus etiam quofda gcn-
tis Turdulorum feptenis codis creari,fimodò id alicuiusidoneiautoris tedimonio ipfi con
La.1. h :ji.
dnirr.dlium
ftitidèt. Verum ut hic Aridoteles aliorum duntaxat fudragfisfuum dogma fìrmarct,ita quo­ Cdp. tj.
que non difsimiie ucro ed, illic odo codas homini ex aliorum relatu eundem afcripfide,hacqi
H ra-
 00 A N D R E AE V ESAL M B R V X EL L E NS I â_<
T ■ r' ^didiffe Ouodfitotiesinhom.nis
ratíoncremnonuiramparumr^enobistradídiie.^uo fabncáipfum
m tabimusfQuanquam
fcciirenobisoccurritjquidderdiquaanimaliumhirtona1 m fchoI/s enarrare™,
interim dum memoratum iam Anftotelis .M c0„niti0nem) fpei adolefcentibus
à fummæ ( propter fingularem l.terarum ac luns eta » 's Genuenfibus acce,
Corporum in 1 A C O BO NIGRO & F R A N C I S C O PINEL J_ ' dU U m tam pn
Lrgurib.fym, pi,generosísimos Ligures in ueterumonumentis trfxrftyvs ul e PPmfvrnnietriaacnii
maria. ispopulus ut eft nauaLi terreftricp pugna ftrenuus, optima quoç
mero fitfpecbtilsimus. Sunt itaqplurimùm utnn^^u0deamco te :a C|epten^upcnorespe
florisofli8¿uertebrís>utpofteadícanus,artículátur:qumqueautehumilioresíol antur
uertebris,neœ ad pedor/s os pertmgunt/edin thoracis latenbus dcfinentes.fuarum cai tilagr.
n u m nfinibuss
n i D U S " iinuicem
n u i c e i i ic cómittuntur,
u i n i L iu i i L w i , « duodecima duntaxat excepta,
M v , « '- ^ , - --------------------- » - quæ
, ab, undecima 1penitus gtfej.
t
ra_____„ „ ,„r,m rArinm V id nuod&undecimanonrarouiuuemt,decima:
dehifcit,neq$ aliqua ex parte ipfam cotingitdd quod 8c undecimx non raroufu uemt, cama? . lfeu.
cartilaginem tuncno n 'attingenti,Quincyíftaehumílíores,quodpedorisoffinonarticuiatur, k^ ^
Cofla.ru Jubf pWcuj quafl dicas ipurix & illegittima, Grxcís appellátun Omnibus coltis commune eit, perf^^
flantU cr dp,
per.dix .
quodk oflea1cartilaginofaq* coftent fubftantia, quodqj mappendice ea fede qua uertebrarum
corponbus conectuntur, &Cqua in capitula eas protuberare audics, donetur, Oflea coftarum m ^
O ffeafubjlan fubftantia no omni ex parte flbi flmilis eft, Vbi enim coftx uertebris coarticu!atur,ac ubi dor. a,b.
ti&. funi eflbrmant, folidiores multò duriorcscp flint, quàm in thoracis latenbus & iuxta pectoris ™ifyxr.
C artiU (Tinea regione,ubimagis Ringoiaextruutur íubftantía,quxtenuifquama,ièulaminaobducitur,atq? ^ £
fubflantid. haocillic demum tenuifsimaeft,ubi in cartilaginem degeneran Cartílago edam non parerò un fruita
dique oftendít fpecíem. inferíorum ením coftarum cartílago mollíor eft : undeetíam fortaflis ften^co
itonnullí illegítímas coftas quafì cartilagine dícas,uocarí traditili* Superiora iterò co
ftarum cartílago duríor eft, íolídíorq?, ac in Íeníbus íntus ofíea eñicítur, quemadmodu ínouf
bus di bobus,alrjsq? fere omnibus eíus generis anímantíbus experímur,quoru cartílago íntus
friabili alboqj ae fragili conftat ofle,exteríús cartilagine uelu tí mebrana quapía obuoíuto* Atq*
J i ib.8 deAd- idetíá¿n flmqs caníbusqj adeo eftmanífeftu,ut Galcnus uerarum coftaru cartilágines obleas,
rdniJl.feS. çy ípuríarumiteroexquífltas cartilágineseíiedíxerítjn homimbusautem nifi' xtateadmodum
partim in lib. proueftís,cartílago inoffiam naturam deft)(Teuídetur, quuminterim in iunioribusadirne ca>
de G(fib. G a.
*1.
níbus,8¿ qux iam proximerecenfuimus animadbus oflea admodu efficiatur. Huius carolami
Co¿1rs orini' ms mo*cs omnibus coftis no eadem eft,utetiam oniiiiu coftarumnon par eft íonaítudo.prí
Ins non parlo ma nanqj 8^duodecima breuiffim* funr.mox fecunda & undecima,qua omnes breuibus do,
gitndo.
ZVon par am nanturcartilaginibus. Sexuuero,(èptima&o¿laua,longífsímxfont,aclongifllmas etiSobti,
plitudo, ncn cara agines, rimxcoftx cartílago amplísima eft,quemadmodu & prima coffa exteras
quo^amp!imdineJuperat,rnoxhanCfecunda, & deinde tercia fubfequútur, duodeamauerb

tocp dufruaSinuicemmauediftenr f e rCxrupe" orlleoilarl,minKrllaIli»efformenr;ro

tilagines
. i l a S i nuarí¿
e a uinaprooreffu
r f i Z ^ latcfcunr
r S a t t ; in ,v ’ nonæmterdum coftarum car,
tía' implent.Adhæcquínepípuríarumc o ftan m e artfl^ ^ ^ n ^ f * IP^*rum^,am^£^t)ftan „

cST o rte
u ..o m ■
—
u a1cônafdtur,
M c ô n a rdamplior ^ quàin quaórím¿m
m S E Xfit, cartl“ go/iuo fine qui pe,
SeciindæactertiætriumœiubièauenriÎTr^fl- ^ ^ ^ a^°ffeacoftasfubftatiaeducitun
CoflarnmlcC' bCfingili* inqtuberculû finiunqquo poftea b s ' m° dl“ “ ProgrclTu arctàcur,
w ta s v d ftr r i
tas. non^omn.exparteeadcmadeftteltasPínterna^ ear0™ofllcoartícuIaridoccbímus.Coftís r feV-
C ojia r um f i ,
pecrant, omnes lames minimeep afperæ annarent T ^ ^Ua membranâipfas fuccingentem
nus. fubfequuntur, in interna ipfariï fcde u e r f K w io ' ' quæ illam ad decimam ufcp
biiaitudmcmexculptum nonqmdemper nu,Îfamr "1 ° ftcndLmtaipfisfecundficarum
^ ^ e ^ P ^ r ^ ^ r i s a b f o C Î o u e ' :° ftf ,0n§itud^mconfpicu5,fcdma
îfitùraneriuenæ cauÇ *'am°,quem uena ediuae carcîis c1 ^ateraferri íncipíunt,Sinus
m c d ^ c X T 81^ r0b eSj& "nemus à dorfali n ic d u lf '8cxPorr'g>bdemdcet.am hàc ue fc

Porrò tres coft^ Uu 3 i° mirum ^ m^dias coftas his iinibiiç autL^uPenoríbus mínima & t h xA[ li
ftdcd e p r c í w í r lh0rci>eCl5f! ma§'ia 'H.sattcXlm-nir°rnarij ucr¿™'tcm. ‘f f r ,
finüs uafis deducendir^T1*1Cltra!luiu^rl0di finuû operatn IVC^Uli 111tarncn tenues 8cinterna * u +
uX SUafîStUtUmitCTPræbent.Hic
uh0^ ag^(utficd,cam)tcres e ra b f em tmurm çefficit,q u àm fit
wmtur.E «e rn ac o fta râfe d e s^ u ig ib b a p .
eft,
 DE . H V M A N I , C O R P O R 1 S F AB R I C A Lì BER !♦ 91
cfi3non omni ex parte lxuis occurrit.ea enim* parte qua coft^ uertebris alligatur, prxtcrquam
X4fett.L> quòd tubercula 8C capitula efformant,quibus uertebraru inarticulantur finibus,etiam afperx
MJedpr*-
CipucQ^ inxqualesqj fefèofferut, quoaptiushinc ligamenta educantur coftas uertebraru corporibus
& tranfuerfìs earundem proceftìbus colligantia. Prxterca in hacexterna coftarumiède, ubi a-
primùm à tranfuerfìs uertcbrarum abfcedunt procedìbus,* tuberculum quoddam afpcrum ia^ '
Z u inui c-
inxqualeq? uifìtur,tcndinibus=un decimi dorfum mouentis mufculi excipièdis paratum.T en> C*
tab.A' dines enim huius partim in apiccs tranfuerforu proceduum, & partim in hxc coftaru tubcrcu
lainfcruntur. Deinde,qua coita? adhucmagisà tranfuerfìs uertebraru ab fccdùt procedìbus,
inhacpofterioriexternaqMpfarumfede/ afperxinxqualesq? funt, ac etia ueluti tuberequo-
d 4 - fig ' K -
b n ntufc. dam modice promineti donàtur,ut in illas apta infcrtionis fedes eius mufculi efficcretur,quem
tdb. V. in homine thoracem mouentiu quartum, in fìmrjs uerò ÒC canibus fextu numcrabimus. Dein
hxcafperitas no duntaxatillius mufculi infèrtioniidoneaeft,imòetiam cxrcrniintercoftales
mufculi hinccnafcidocebuntur,quihaciuxta ucrtebras regione non folum ab inferiori fede
fuperioris coftx in humihoris coftx elatioreenaicunturpartcm,uerùm etia ab externaunius
coftx fède ad externam alterius hic cxporriguntur.Reliquà autem regione coftx lxues xqua-
lesq? funt, nifi forte quifpiam eas modicè afperas in fupcriori ÒCin feriori fède effe contenderei,
à qua intcrcoftalium muiculoru pendet origo, in quamep eorundem etiam infèrno perfìcitur.
c 8 mufcul. Prima cotta fupcriori fède,qua latiffima eft,priuatim afpera inxqualisq? cernitur,ut mufculus
tab.C.
dorfum mouentium quartus lune principium opportune fumat. Coftis omnibus non par Q0jtdrum ad
d}fig*>c.
ad ucrtebras obtigit articulatio.nouemenim fupcriorcs - duplici coarctantur articulo,undeci venthas <lt,
ma autem ÒCduodecima iìmplicfquemàdmodum & decima quoque rarifsimeduobus articu ¿cuLmo.
lis fux comniittitur uertebrx: uteunq? etiam fccus Galeno uifum fuerit,qui fingulas coftas dm Tum uli¿sfa
f 4 /?£ unii pliciarticulo uertebris coarcttari docuit.Cxtcrii cottx duobus nodis articulatxc duo exigunt pius,tummuxi
Lydlteru M.
fife X,<i.
tubercula. unum quidcm,quo ' fìnuiuertebrarum corponbus indio inarticulantur : alterum
2 i f o b>c- autem,quoEinternxfediapicis tranfuerfìproceiflis fìrmantur. Atquehxc tubercula fìnibùs
illis reipondent, quos uertebris, quum carumrccenfèretur conftru<ftio,mfculptos retulimus.
Prima igitur cotta rotundo tuberculo primx thoracis uertebrx corpori inarticulatur,ac dc>
inde tranfuerfumeiufdé uertebrx procedimi tanti(per afcedit,quouiq? ipfius apici alio capita
lo tuberculo'ue articuIetur.Secundauerò cotta ÒC feptem fubfequcntes communi iemper dua
rum uertcbrarum corporum fìnui no rotundo,fed inftar obtuiì anguli protuberante capitulo
inarticulantur:tranfuerfìs autem procedìbus pari modo cum prima coarcftantur cotta. quan>
quam 5Chic quxdà in articulis, propter finus non eadem fede in tranfuerfìs procedìbus excul
ptos diffèrentia cofurgat. Superiorum enim uertebraru tranfuerd procedus,iuos fìnus in hu>
miliori parte internx iliarum fedis incifos gerunt,inferiorum autem(uti fuprà etiam coirà Ga^
leni fuffi agium admonuimus) in fuperiori parte, mediarum uerò uertcbrarum fìnus medio le
habent modo.Cxterùm quòd coftaru articulatio, quxad uertebrx corpus efficitur, tanto eia
tior fìt illa, quam coftx ad tranfuerfos procedus moliuntur, quanto apex tranfuer fi procedus
demidìor eft,fìnu uertebrx corpori exculpto, uel me tacente notum ede arbitror. Porrò trium
inferiorum coftarum articulatio, qux ad uertebraru duntaxat corpus perfìcitur, fìnibus quoq*
bsfig- N.
non admodum alte cauatis,neq; ualde protuberantibushcapitulis perfìcitur. Atq? hac ratione
coftx uertebris committuntur. quam autem articuli fpecicm cum pe<ftorisodèmoliantur,8£
quo ducftu à uertebris antrorfumcontcndant, tunc primùm opportuneexplicabimus, quum
pccloris odìs conftru(ftionè io-moni addiderimus:qux proiettò enarratu edet facilis, fi huma
num os,fìmiarum Se canum ÒC uitulorum, eiuscp generis anirrtantium odi refponderet. In his
nanque animalibus (utetiam intcr edendum uidereeft)pe<ftoris os feptem coftat odibus,non q u^ . «
admodum inter fe forma difFeretibus.In canibus enim,porcis,&: ouibus,inuicem coueniunt: pTtfoZoffij
in fìmijs uerò,& feiuris, propter cIauicularuarticulationem,pnmum fupremum^ os aliquan ¿/cripti*.
tulo exteris amplius uidetur, Septem hxc oda latiora,quàm profundiora craisiora ue flint,&
qua inuiccm committuntur latioranonnihifquàm in ipiorum medio exiftunt.Horum conne
14 xus cartilaginisinteruentuinterdumtamlaxèperfìcitur, ut à uertebrarum1 compage modice
R,R. differat : ctt tamen is conexus ad fymphy firn feu unionem ita referendus, ut appendicum cum
fuis odibus connexus. nifi quod hunc connexum etiam in admodum decrcpitis bobus ett cer
nere. Vnde edam Galenum in libro de Odibus miror,qui pecìoris oda fynarthrofì feripferit
committi,quum tameri ncqueharmonia ncque futura, multocp adhuc minus gomphofì coiti-
ponantur, quas compofìtionisfpeciesGalenusineiuslibriinitio fub fynarthrofì cSplectituri
in harum commidurarum latcribus fìnus utrinque exculpitur, cui cartilaginis in quam coft^j
degenerant,tuberculum aliquodinarticulatur. Ad primi enim odis cum fecundo contextum*
H 4 iecun^
 91 A N D R E AE VESALIl BRVXELLENSIS o
fecunda? utriufqilaterís coffe cartílago artículatun Ad fccundí oilis cum tertio commiiluram
tertia? utriufque lateris coffe cartílago ípfius ferie fuorum oflíum commííTurís coardatur. Ve
rum primi oflis lateríbus primas coffe cartílago adarticulatur, aut potius adnafcitur. Hasc
enim commifluraad coalitum potius,quàmadarticulatíonemfpedat.Septímumautemos,
quodreliquis gracilius, magisq? teres eft, in cartilaginem exacuitur, ipio olle latiorcm, enfísqj
mucroni quàm finiilírrfeac huiufmodi fané pedoris oflis in cambus & fìmrjs eft ratio ♦quam
Galenum fpedafle annues, quum ipfìus de pedoris oile hiftoriam, his quas modo pradibaub
I P umani' pe/ mus,contuleris. kVerùmfihumanumpedoris os (quodutgeneratim dicamamplum,licet «>7
(Ports ojsís de fi cum aliorum animaliu oflìbus coferatur longe breuifsimum eft) intuitus fueris,multo aliter
fcriptio.
id habere animaduertes. Nunquam enim quod certo affirmare poflim, in humano pedoris
ofTemihi feptena occurreruntoflà, neq?etiam hasc in homine eodem femper numero cernún- { ,
tur* In adultís tría fere confpiciuntur,prorfus inter fe uaria.ac 1primum quidem infigniter am h .6m m
plum eft, & nonnihil etiam craflùm: ita tamen, ut ipfìus craflìties ab amplitudine plurimùm e r 7 abf
uíncatur* Os id minterna feu pofteriori fede, qua thoracis refpicit amplitudine, modicè cauum ^
eft : in anteriori autem gibbuto, &C in medio fecundùm ipfìus longítudínem longe craffius,
quàm in lateribus.uidetur enim in anterioris fedís" lateríbus depreiìum, atque ut ap tè prima? o 6>7 fp]
coffe cartilaginis crafsitiei0refponderet,extenuatum.In medio autem,roboris gratiap trian- P
guli modo protuberans.qSuperior etiam oflis pars multo craflior amplióte^ eftrinferiore,&
utrinqueunosGnulongo acuerflis pofterioraincifo,& cartilagineincruftato donatur,cui da ró .7 fy 4i
uicufeccaput inarticulatur. In horum finuum medio propter extuberantíaíllorum interiora t>u-
latera,prímumhoc os infupenorí hac fedeulunatum cérnítur,8¿ueíutí foueam oftendit,quam s^ ’7 ^
ccpctyhjj & iugiilum proprie uocamus, uulgó autem furculam fuperíoremu* Inferior oflis pars t 1 fig.cap,
uteunq? afpera eft,& fecundo, quod íam defcribam,ofíi cartilaginei lígamentí interuentuadeó 22A-
laxe commíttítur,ut nunquam horum oflíum lateat connexus,ímó & ípfius quoque moms ín
magnís refpíratíoníbus ínterdum anímaduertiturd Secundum os multo amplíus eft, quàm y tfigur.é
craflùm,3 fuperíorí fède qua primo connedítur oflí, ftridíus eft1 quàm prope inferiorem, At &
nulíibiinterim asquè amplum cernítur, atque primiofíis elatíorfedes. Quà fecundum hoc os *
primo commíttítur,ínutroqueconnexus latere 3finus inftar obtufiangulí ¿nfcu!pítur,ambo- mxta *.
bus oflìbus communis,& cartilagine íncruftatus,cuí fecundas coftfe cartílago inflar obtufio- &6>7fa
rís tríanguli uertícís protuberas inarticulatur. Praster hunc finum,prasfens os utrínquedalios cd l/ ^ x
muítos exígít parí modo, inflar obtufiorís angulí ínfínuatos : uerími hi paribus ínteruallis ab y}¿«,¿. *
inuícem nequáquam díftant. Primus enim in altero latere huíc ofli propríus finus, qui tertias
cofias cartilagini paratur,à finu fecundas cofias gratia incífo longíus di fiat, quàm fecundus
huius oflis peculiarís finus, quartas coffe gratia caslatus. Rurfus,plus ínterualli confiftítínter
fecundum finum 8>Ctertíum, quàm ínter tertíum & quartum*adeò ut finus fextas8¿ feptímas co
ftarum nomine in hoc offe ículptí, fe inuícem contíngant, uíxq? mutuò remoueantur, 8 ¿ non
tam alte,atque fuperíores,excauentur+Sufeípítenímhoc fecundum os príuatsm tertías,quar­
tas, quintas, fextas &C feptímas coftarum cartilágines,fecundas cofias cartilaginisc modo protu- cjfigur.E,
berantes. Secundum hoc os in puerís ex plurímís efformatu uídetur oflibus inuícem íymphy fófaA**
fiíeu unione cartilaginis interuentu contextís* Veruni is cotextusneutiquamcanís aut fimías
ofliu compagí uenít conferendus, quu longe magís lateat,inferiora^ ofía multo breuíora fupe
ríoríbus ccrnantur.Etín cemiterijs fecunduos integrum, & à primo dífiundum fere femper
effoditur,quemadmodum uertebras mutuò diremptas eximuntur.etfì fortuito in fecundo offe
ali quam compaginis fpeciem,ac fi expluribus id conftaret,obferuabis, ea potiflimum appare^
bit,§ubi tertías cofias cartílago olii articulatur, & dein cepshubi quartarum cofiarum cartilagi 2
nes pedoris oflì iniunguntur.1Tertium uerò os exiguum eft,& inferioris fècundi oflis fèdi in- M
terna parte eadem ratíone commíttítur,quaprímum fecundo fungi relatum eft,illicq? fecundo ddktáfi'
ofli neditur, qua feptimarum coftarum cartilágines ínfim as fecundi oflis fedi articulatur,Hoc f •
“P eclons o f
os modicè amplum eft, ac tenue,humiliori^ fède in mueren ata m cartilaginem degenerai. Ve^
f i s ad enfem rum id non infrequenter deeflè reperies,& kmucronatam cartilaginem inde enafei conipides, &»f e 16“
compardtio. ubi feptimárum coftarum cartilágines mutuò coèunt, fecundo^ pedoris oflis ofli articulan-

tur*Iam fi tría pedoris offa fimul iunxeris, manubri) alicuius gladrj imaginem confpicies.pri-
mi nanque oflis fìiperior pars,quas lata admodum eft,illi manubri] parti refpondebit,qua? fub
paruo digito in apprehenfìone confìftit* Secundu autem os, fili parti congruet,quam manus
tota intus compleditur, in qua finus coftarum cartilaginibus parati inftarfouearumerunt,
quibus digiti firmari poflènt. atque huiufìriodi fouea^eumprasftarentufùm, quem in gladi)s
ex manubri) afperitate quasrimus ; quoties intortis nodofisq? funiculis, autfeabrapifeis cute,
ma^
 D E ’ h VMANI CORPORI S FABRI CÀ LI BER *♦ 9$
manubrium obduri curamus* Tertium os una cum cartilagine, rcliqux gladi) parti poilecafi
fimilari\adeò,utnonnulli uniucrfamhancoilium itruem abenfisimaoineuocarint,.
ali]3qui canes potiusacfimias quàm homines ipecftaruiy, mucronatam cartilaginemdunta-
xatillo nomine dignantur : quod hxc icilicet gladi) mucronis former acccdat,iplumc£ can um
peaoris os cnfis imagini non ita aptèac human um os confcrriqucat. Hxcimaginum collatio
atteitatur, ucteribusillishominum cadaucra, Galeno autem fimiarumdifièc^tionifuiilèadhi-
bita. cui ièntentix Cclii quoque oratio, qua die ospectoris utrinque lunatum eile feripfit, ^caloris OS
vtr:n(f; luna/
fuftragatur ♦id enimde fimijs SC canibus fallo protuliflet,quum tale quid in illis nihil appa- tum .
rcat.quippe in homine primum pedtoris os fupcriùs,& iècundum inferiti s,multò latiora fünf,
quàm ubi here inuicem committuntur. Pecftoris oilis fubftantia admodum fungofa mol- P e ¿loris o f *
lisqpeft,&Canteriori lede magis continua fquama quàm poilerioriobdudtur. Poftcriorenim fìsJuifiatia.
, iedis fquamamultis inxqualibusq? donatur foraminibus,qux haudpernialunt,ied1uafis fo-
A^Afig^ ltimuiam prxbent, quibus idos enutritur* Atque hxc foramina in primo ofle tanto magis
Ub.6. funtconfpicua,quanto huius oilis cralsitics iccundi offis crailiticm fuperat. Quòd itaque pe
(ftoris os,illis cotfisquxorbicularim thoracis amplitudincm ciformant,ftabiliendis procrea-
tum fit, neminem laterearbitror : quemadmodum ncque, quod propugnaculi edam uicem
iccun dario gen t, cosqjuius hominiprxflct,quos generatim thorac s olla prxbcre in huius M u cro n a ta
Capitis initio rctuIimus.Cartilago,in quam pccfloris osexacuitur, fubditorum quoq: eflpro- cdrtilagmis
u fu s .
pugnaculum, &Cmalum granatum uu!gòappcllatur,quòd (utarbitror) unius balaulli) apicis
imaginiilla acccdat. A qua edam forma,uulgus ipiam cpiglottalcm appellai cartdaginem,ab
m »a,«? fi. imaoineuidelicctlaryngismoperculi,pedoni oilìs cartilaginifpccicnon admodumabfimdu
cap.38. Vcrùmhuiuiìnodinominumcopiam ad prxientislibricalcemunàcumcxterorum oilium
nominibus fubijcicmus. Modo autem nihil addendum Ììipereft, nifi forte cofiarum dueftus Ccfldruni du
mf? aba in co darum offibus longè quàm in cartilagimbus diuerfus. Coftarum enim ofìà ”quum pri- dius*
per c ad f. mùm à ucrtcbris abfccdunt, in pofteriora deorium obliquantur, ÒC0 hinc ad thoracis latcra
0 dcorfumfcmperobfcquèucrfus anteriore dedinant/ quouique in cartilagincm definuntobli
pdradonfi, clu^ac cfrculac,rn hi rfilm in anteriora porredam.adeò ut coflx ubi cardlaginem primùm edu
¿ b ad e, cunt,arcuadm,S£inangulumquodammodolurfumflc(ftantur.q Illecofiarum duefius non in
qìUcinte* ¿His iolumquxpedoris olii committuntur, cuidcns cft : uerum& inrcliquisomnibus,fi forte
duodedmam excepcris,cuius cartilago admodum obfcurè furÌum ipedat »quanqua interim
cunda, hicinflexus potiffimumin medijs, quinta nimirum,{exta,icpdma,odaua8fnonauifitur,in fu
pcrioribus uerò ac infcrioribus magis latct*

DE C^fRTIL^fGINEeX Q J 7 ^4E C O R *
dis bafiaficribiturfubfiantiafieu cordis ojjc* Caput X X *

H <XE C figura magna: arteria? & arterialis uence radi>

ces perfun ¿lori è exprim t, ab omnib. connatis corporibuspartibus>
ue diuifas , duobus circulisjìmilimas *<Xc quidem a rteria
magtue radicem notata B nero arterialis uetue radicem « C aute con
nexum indicai, quo uafia inuictm in ipjo exortu connafcuntur. I f l e
connexus ,qui potifiimum cartilagineus ef l , non ex bac rudi figu ra p e
tendus e fi,uerum cum ex alijsfexti libri figur is,tum maxime ex o¿laua decima,quas non ob s
f i e r i t obiter cumjuorum char odi erum indicibus modo periti fira re * Varum
autem opportuneficerem ,fi eafdem tabulas uarijs in locis
fiequenter proponerenu
E F OR S I T an prxientilibro,osaliquodprxtermifiilèuideamuf,
hoc loco edam oilex cordis lubftantie mentionem faciendam duximus.
d iofi.lib. Galenus nanque ab elephatis corde, à quopiam fuorum familiarium os L i.de
6fub B,c, eximixmagnitudini cxedumprodidit:S£grandiumquidemanimaliu minif i . fedi. 8»
D. cordibus os,minorumucrò cartilagincm aferibit. Ego autem hadenus,
t sfa. hb. H umanìi cere
6fi» E, F, uti in nullo corde,ita ncque in humano exquifitum os repperi,caq> lede, uero offe de •
G. quibus _____________ qua Galenus cordis os coflituit, fiibftantia obfcruo cardiagineam,qux ft'tui.
chara.él^mee meaquidemfentenda nihil eftaliud,quàm “magnxarterix5<: uenx arterialis radices à corde CdrtiU gined
cordis fu ifldit
tantur. principium ducentes.Quippe radices hx,in quibus membranarum bales confittunt,qux ma tu*
c 'r 1 1 m
 t

94 A N D R E AE VE S A L I I BRVXELLENSIS
terierum e duobusillísuafisíncorrefluxuípra?ficíuntur3mul£Óduríoresfunt3quamreliqua
illorum uaforum iubftatia3adeò ut radices cartilagini^ natura participare nonnihil uideantur*
qua? in bobus ita interdu indurefcit3ut quadrupedu coftarum cartilágines in album S i friabile
os extriniècus cartilaginetanquam membrana obdudum degenerare3príus ícríptum eiLEIa?
itaque uaforum radicescperinde ad fe mutuò funt contermine ac íPduos círculos in pundo c o
inuicem committeres continuares cj?3ita ut dexter círcuíus uenx arteríalis eilet radix, fìnifter ue dñ,¡
rò(qui amplior eiièt) magnx arterix.Vbi autem circuii mutuò committerentur,is locus eflèt,
quo hxc uaià fuis orbibus iìmul connafcuntur uniunturcp3ac ubi optima cartilagini^ confifh>
ret portio,qux oblonga 8¿ uelutí teres eflèt ; tota nímíru fede qua íilx radices ínuícem comít-
tutur,& reííqux interim círculoru portíones eílent refèda?* Ac proínde per me lícebít radices
has,aut cordis cartilagínem, autos uocare, modo accurateipíarü natura quís íntueatur, neqj
x^fndtomicó un¿ cum Galení íectatoríbus ípíius fenfa admodum ofcítanter eruentíbus tam ftolídus íit3ut
rumUpjust cordis os inflar a aut v efformatumfibíperfuadeat.QuíenímpoftGaíenumhumanícorpo
rís hiftoríam ícríbere aggrefsí ÍLint3in cordis bail os quoddam extrucíum recenfent, quod ía^
ryngísíuperíorííédícprxpofito,&ab v imagine vo&</ttg nuncupato3afsímíIant*Neq?íatfuít Cl,zk-i$
illís homíníbus ad hunc modum3os ín humaní cordis bai! confìngere: quin imo fermo ni adíe
cap.
cere, cordisbafìm,atcjjideo etiam uniuerfùmcor3ab ipib no fecus firmari quàm lingua?radix
ilio olle quod laryngi prxponítur*Arbítrantur nanqj cor eiuímodi olle fìrmatu,moueri:non
expendentes cor etiam fi eiuimodi donaretur oflè,ipfo no minus íufFulcírí pofle,quàm fèrreus
palus ledum in aere fùftineret : quado is ledo alligatus3.fìmul cum ipfo deorfum ex alto prorp
ceretur .Quamuis interim quatuor cordis uaforum ad contérminas fèdes connexum nonni*
Medicorum bilcorfuftinere,haudinfidaripoflùmus *Cxtertim huíufmodíhomínumfígmenta miflafa-
crph¿muicct ctamus,8¿ illorum quoqj ofcitantiam negligamus3qua in cordis (utipfì exifìimant) affedibus
poLrum m, magno ílipercilio os cordis cerili, nefcío quíbus gemmís & auro míxtum, propínant : quum
*°J interim ceruo non aliud os3quàm uitulo, aut cani, aut fui infit, cartilagínea? nímírum magna?
artería? uenx arteríalís radices* Et oíliculumílíudquod ¿ ceruorum §ordíbus exemptum
pharmacopolarum oñicinx míhí hadenus ementíta? funt3aliud níhíl elle cenfeo, quàm gram
díus agnihyoídís oflís oísículum3quod continuum eft,& a fimíílímum : nifi quòddextrum
crus etiam tranfuerfìm in hunc ni odimi X fìniftrum decuflàtim fecet, & alterum crus altero
breuius fit:quod etiam ouina lingua, quoties menfa? apponetur3luce clarius edocebit* Porrò
qua admíníftrandí ratione cartilaginex uaforum radices ínquírendxflnt,infextolíbro,ubí
cordis fèdio pertradabítur,deícríbemus*

BE SC^AVVLIS, C^iLVT X X L
P R I M A FIGVRA
G E S I M I 7>I L I M I C A P .
VP SECVNDA* TERTIA

TRIVM Q. VAB HIC PROPONVNTVR

f i g v r a r v m e t
earundemcharacierumIndicem,proxim¿ fequens pagina exhíbet.
P RI
 DH HVMANI CORPORIS F ä BRICA LIBER I* 99
<p R i M X uigefimiprimi Capitis figura internamifeu anterioremfcapula: dextr#
federn e x p r im it ,q u # coüisinnititur *
Se cunda, dextr#feapul#externampoßerioremuefedernoslendit*
Tertia[capulam dextri lateris in latus depidlam continet,utfinumgibb# exteriorisßfcapul#
[edis proponeret,qui inter elatioremfeapul# coflam,etfeapul#finam cofifiit *V e r iim idiam
ex cbarali erum indicibus reddetur explicatius ♦ s
In primafigura Y I, X e r Y feapul# ofiendunt bafim *E fi enimfcapula quodammodo trian >
g u la r is .Y uero,& a ,& < X l fuperioremfeapul# notant co ftam .Y a u t e m B , coflamfc a
pul#infiriorem:adeòut Z fuperiorfit bafis angulus, Y inferior angulus : X i & B tertius
feapul# angulus,quemfeapul#fuperior et infirior coß# cofiituuntXtq$ h#c obiter ifli notant
cbaradleres:fingulis autemfeorjum aliud cum c#teris in bunc modum infignitur*
B i , z Scapul#finus, cui burneri caput articulatur. Infecüdafigura B notatur infiriörfinusfe^
des, quec quodammodo orbicularis efi :X^fuperiorfedes magis[rid ia , contraila fi inprimaf i
qura X^indicatprotuberantem finus feu ceruicisfeapul#partem, d qua duo buius articulipe
culiaria ligamenta,und cum externo capite mufeuli cubit üfic ¿lentium anterioris pronafcütur*
C , D i , z Ceruixfeu collum feapul#* JYenim C et iam infignitur radix interioris feapul# pros
cefiùs, qui E , / e r F infignitur * Deinde C inprima figurafinum quendam indicai ,fub ins
teriori[capili# procefiìi conficuum *
E , f CT F iti primafigura, e r E e r Finfecunda, inferiorem infimi(int procejfiimfcapul#, in quo F
protuberantem notai partem, cui clauicula alligatur, & peneinnititur* E uerò, procejjùsbu
ius appettdicem f autem , aficram commonflratpartem , dqua ligamentum pronafeitur , bine
infummum bumerum ( qui K indieabituri pertinens.
G , H z R a d ix finn#[capili#, feu ipfafcapul#fina,qu# in bomine[mitiliproludi burnerü,quern
K* K inprima erfe tid a er tertia notai,et L etili in prima ac tertia. E fi itafi G er H f iin # exs
ortus longitudo. Quad uerò ab H ad Kfirturfummus efi humerusX bi cnirhhì cernitur,illic
ßnrid dfeapul# dorfo abfcedere diccrniis. JYer urti K priuatim notaturfintiti burneri appendix «.
L 1 , 3 Sinus fummi humeri admodum leuiter c#latus,<& admittend# clauicul# paratili *
I z , 3 S capu t#fin # pars crafiior,inter diari appendice decorata. Z d G enim, er Z CTF i fin a ,
fcapul# e li crafiior, quarti alibi.^ 4 G uerò per I ad K af e r a p a r s notaturfin#, e r fummi
burneri . Q uodautem infecunda inter I e r H confifiit, er in prima inter L e r a j#u e efi
minime afi^erum*
F I , F I e r o i Infiarobliquarurn linearurn tuber culafinus per inde confiituentia, acf i illi d cofiarunt
conuexisfcapul# cam effèntimprefii.
El? G , i £ edes in interna fcapul# regione magis cau#,qu#fecud#figur# literis G M refondet*.
F 1 Protuberans crafiiorfi infrioris cofi# pars ,q u # in internamfcapul#federn prominet *
f 1 M ac fide infiriorfcapul# cofia latus tie -efficitur acutius , ideofi magisprominet, ut tertius
brachimi mouentium rtiufculus bine promptius exoriretur *
Q j S capu l# infirioris cofi# a f erfinus, unde interior cubitum extendentium pronafeitur mufeu <
lus. R incuria elapfurn efi*
5 z X^dficapul# externam federn protuberans infirior is cofi# pars *
Y x Impreffio er amplitudo infrioris cofi#,wide tertius brachiurn mouentium mufculus nafeituri
Y , J Y x H i c externa fcapul# fedes propter crafiitiem infirioris cofi#:infigniter caua cernitura
-r r Quod enim inter Z c r JY..er G e r M confifiit,tenuifiirnum maximefifubtile erflidurn efi *
1>Z> 3 X p’ pendix bafis[caput#,adprincipiurn ipfiusfin# coalita*
1 l? 2>3 ^Appendix infrioris anguli bafisfcapul# *
^ 1 5 uperioris angulifedes, in intemanifcapul# regionem modiciprotuberans*
>l * z , $ Z fuperiorem bafis angulum antea notauit *
* Semicircularefiramenfeufinus, infuperiore cofia[caput# conficuus *
Scdes in externa fcapul# regione interfiinani er elatioremfcapul# cofiam conffiens *Y e

0. V A

f
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS

Q.V A R T A V I G E S I M I PRIMI
CAPITIS F I G V R A»

jP jR 5 U N T I figura exter namfeupoRerios

rem canis f captila*federn in hoc delineauimus, ut prompte expende:>
retur hominisfeapulce ad canis?aut ouis differentia^uam in fum ^
mo humero Pautfuperiori fcapulce proceffii notahimus . Significet
igitur <^T& B fcapulcegibbum fieu dor f i um. ac cpi i dem ip^
fius infiriorem federn , B autem fuperiorem, 0° animantis collo ca
pitiue propiorenu C& Dfpinamfeapulce notentfuper
fcapulce ceruicem non excedentem♦B fea '
pulce ceruicem;
S cdputdnañ C A P V L AE autrinque lìngula? pofteriori thorads regioni uerfus fupe ttrimin.
fitus et nexusi ríora ínnituntur, ac occípítís offi, ceruicis,thoracisq? uertebrís, coftís,8¿ R.
offi v líteram referenti,mufculorumduntaxatinteruentu copulatur.Oc
cípítís quidem offi beneficio11fecundí feapulam mouentíum mufeulí, bs>mfCi
quietiam hancmultarumuertebrarumfpiniscommittit:uti& c tertius
fcapula?motuum dux,qui ceruicis uertebris illam necftit.1Quartus uerò utb.G.
fcapulam mouentium,illam aliquot thoracis & ceruicis uertebrarum fpi d 10tota
nisfìnnat.CoftisfcapulamcomittunP primus ilÌammouentiummufculus,&thoracemrno- e f t ^ r
ueiìtiuirP lècundus.Offi uerò v referentis feptimieiusoflispeculiariummufculoruopefca- f 7 té.u
pulacopulaturJnhominibus, fìmi)s,acfduris,& fi qua?aliaclauiculis donatur,exabundatili 2*ub-R>
gamentorumauxi!io,hÌcapula’1clauiculis coarticulatur,cIauicula?qKontermina eft.Inom- l intc^w
Scapitice il, nibus uerò animalibus1brachi) os feu humerus ipfì articulatur.ac proinde fi hominem fcapu vm Q ji
f us‘ lis defh'tutum fìnxeris,nulla ratione humeri articulumfermone conftitues. Adeius nanque ar
ticuli conftructionemneceftum eft, humeri caput alicuius offis fìnum fubire, atque ut mouea-
tubili aliquo olle ueluti in bail quapiam firmari* Porrò huiufmodi finus occafione,kcollum kiyz^ur,
quoddamfeu ceruix fcapula? protuberat, in cuius extremo1finus tam alte lateq? exculpitur, c,d.
quantum humeri articulo uarfjs admodumq? diffèrentibus motibus mouendo ex ufu eft. At- •
que hic fanéprimus pra?cipuusq? fcapularum ufus cenfetur. cui alius mox iubfequitur, neque
ipfequidempoenitendus,thoradsuidelicet partiumcoftisintedtarumcommunitio atque cu-
ftodia. Anteriores enim thoracis partes tuemur, multo ante prouidentes qua? occurfura ia?iù-
racpfunt,Spanti cipantes uel tranfìlire, ut id quòd ingruit declinemus, aut obrj cere pedori mu
nimentum aliquod, aut manibus quippiam quo defendamur affiimere. Quintino plerunque
£>Cfoils manibus ante periclitamur,iàtius efferati has uulnerari, rumpi,coteri, abfcindi,quàm
quod la?furum fìt,adpectus pertingere cocedamus.Thorax enim reipirationis eft organum,
quemadmodum& ab ilio complexus pulmo:coraute infidi calorisfomes,irafcibiliscpanima?
fedes cenfetur, propugnaculis ob idetiam egens ualidioribus. Porrò quum pofteriori thora­
cis fedi, & anteriori sequaleab occurfantibuspericulumimpendeat,eorum uerò qua?obeffie
poffunt pra?cognitio,in anteriori 8C pofteriori regionenequaquamparfit,nonpra?fentibus
nimirum in pofterioriregioneoculis,oportuit fané &hic quoque Naturam ardfìcium quod-
dam machinari, pofterioremep thoracis fedem neutiquam negligere. Quodrca inftar ualli &
mirabilis propugnaculi uertebras thoracis inibì compegit,& fcapulas tanquam duos clypeos
SCfeuta, firmiisimosq? muros obiecit.hinc rurfus alium uium homini accefluru minime ignO'
rans, quo complures mufculi motuum brachi) autores, ièdem qua fulciantur, S i à quaorigi-
netn aptifsiméducant, commodé adipifeuntur. Atque id profe&ò lumina? opus eft iuftitia?,
eodem offe ad tam uarios prorfus^ necellàrios uius abuti, ÒCundequaque ita fcapulas effor-
SeapuU fo r niare,ut priuatim ad fingulos ufus confìtta: cellièri queant. Scapula enim inscqualis eft admo-
anguU' dum,omniqp ex parte fìbi diffimilis. praeter uarios enim ipfìus proceflus,finus,tuberà,appcn
ma mani
ris* dices,eius^ generis reliqua,é quibus oftium differentias deiumpfimus, ìcapula trianguli diifè-
rentibus lateribus efformati imaainemquodammodoexprimit.,nPrimumnanque ipfìus la^ V f f s
tus^quod bafimfcapulxperpetuo uocabimus, ea icapulae ièdes eft, qusc iècundùm dori! lon
gitudinem thorads uertebrarum ipinis proximé exporrigitur.bafis haec obliqua conftat linea,
qua? iìiperius inièrius, uerfus corporis latus obliqué ueluti in circuii conuexum inclinata,in
• medio autem crebro paululum lunata cauaq; uifìtur. Interdum enim continuo duefiu tota ica-
pular
 \

d e HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* 97

puticbafìs,Hunc in modum ( gíbbaeft.deínde bafìs hxc tenuis admodum uifìtur, quamuís
info*íorí tamcn parte 8 C fopcriori modice quam alibi cralsior appareat¿ 8¿ inferíorís partis
craísítíespartís fuperíorís craíTítíem adhucumcat.Huic batíplerunquen duaeadnafcunturap fyfi* dPp™~
ß t>: pcnd¿ccs:una quídem, quae grandíor crafííorqj ÒC longíor eft, ac perpetuò apparet,ad baííscp éces *
uruY,äl'^ Jnferíorem confìftitangulum ínfigníterobtufum,ac ueluti orbícularcmralteraautemappen-
fiTiX
_ j/íg.G, díxalíquantulu fubfuperíori habetur ángulo,ílliq? bafìsfedicoalefcít, àqua ícapulac0ípínam
h.j fe- G‘ principíum ducere audies. Praeter has appendices etiam bali mollis quaedam cartílago adna^ Bafìs caniU-
ícítur,eius cartilagini! generis quo odium extrema nulli commiíla ofíi,augerí folcnt. Vcriim in g°>
homíníbus hace cartílago longc breuior mínorcp eft, quàm in ouíbus & bobus, ali]sq? animan
líbus ,quorum ícapulac thoracis potíus ¿ncumbüt lateribus,quàm,ut ín homínc,pofteríori tho
p t.tfig.* raéis íedi ucrtebrís próxima, Atqjitaprímum ícapulac latus bafisue le habet,duoauterelíqua Supniorisin
B aí Y¡ ínter ícuaríant/ Inferíus ením,abhumílíorí bafìs fede admodum oblique íurííim ín anterior finoris§ Lu
zpat ad raducíturí1fuperíus uerò (quod tanto breuíus eft inferiori, quantoínferíus eft ípfabafi bre different
a. uius)nonníhíl deorfum in exteriora fertur, quodammodo tranfocrfìm procedens. Duo hace
r „1 fr.iit' latera ín 1angulum cocunt, latíufculam ícapulac partem fuís extremis fìnibus continent,in
ter a,b . qua ccruix ícapulac fìnuscp conipicitur,humcri caput excipiens:adeò ut hacc fedes(fì modo an
r i,z,j fìg. guli loco ccnferi poftit) tertius ícapulac angulus futura fit. quandoquidem5prímum angulum
z* lìiperiorcm bafìs angulumnumeramus/ lecundum ueròhumiliorem. Cactcrum duo hacc la- X resfca ul¿
t »,1,3 fig- tcra £jls fj¡ni[3 US tertium angulum conftitucntia, non iolum ductu & breuitate inter fedifcrcx annuii, l e L te*
pant, uerum ctiam craftìtie. Inferíus cnim latus, quo altiùs à bah furíiim conicendit, eo crai- rimplemor
uadprinue fìus 8C infìgnitcru ipifìum efticitur. non alitcrquàm fi Natura huius latcris benefìcio, ícapulac ^cf crlPtl0t
f e . p . a d i al{0qu{n t e n u i infirma:magnüroburaddítum uoluiflct,ac dcindcfccundariòquibuidam
^ ' mufculis commodi exortus locum prxparauíífet. Practer id cnim quòd mufculoru quorum
Xinter i fi. dam gratia (ut mox fubrjciam) huius lateris craiTities intcrnam ícapulac fedem* cauiorcm red
n,o,p. p. dit,8d in externa fede leu gibbo, uelutiv fìnum eftormat, ipfum quocp in fua externa fede pro-
g ‘ hT t * Pe inferiorem bafìs ícapulac angulum " compreftionem obtinet,ac deorfum quadantenus edu
z i fìg. t . citur,ut * mufeulus illinc principíum fumcrct, cuius ope brachium ueluti à pedore reflcxum,
*8mufcul. retrorium ducitur. Quinetia interna huius lateris fede, iuxta ipfius clatiorem partem, qua id
*ub * T. ^caPuíx ceruicem terminat,etiam + oblongus fìnus aliquantulum aj^er inacquatisi conipici-
t tur,1mulinilo principíum porrigens,quem à fcapula enatum cubiti extenfìonis autorem in fe-
a ti mafe. cundo libro afteremus:inibì perpetuò ínferíus hoc ícapulac latus, inferiorem coftam ueterum
b i l f i 'c . morc appclla-tun^c^Lii fuperíus inferitisi ícapulac latera uocauerút. Porrò fuperíus fea
C 1,2 fi.f. pulac latus tenue,minimeep craffum eft,ad earn ufq? fedem qua ícapulac ceruícísbfuperior regio
d ifigu.a, confiftit,c intcriori ícapulac proceffus exoritur.hac nanep lede fuperíus fcapulx latus impenfe
u h b. l^i. cra^ c‘t‘Deíndepriuatímhuíclaterí iuxta interioris ícapulac proceffus radicem,d fìnus qui-
f i,2jìgur. dam leu medium foramen ínftarfemícírculíinfeulpítur,uiamporrígensneruí quinti parís ner-
c,d . uorum dorfalis medullac for culo, hac una cumuenula arteríaq? pofteríorem ícapulac fedem Ceruix fcapu
g la d D . adcunti* Cxterùm ícapulac* ceruix, quae inter fuperíorís 8C inferíorís ícapulx coftarum fines
h i ,2 jigu. habetur,crafiacft,ipia^ fcapula ex ampia tenuicpiède inibì coardata, fècundum latitudine
a, b . incraftata cernitur. Ceruicis tamen6 longitudo feu interuallum, quod à foperiori corporis

/ - mrfcii Parte ac^í11fo'forcm mctior, admodum ceruicis crafìitiem foperat, qux ab anteriori parte in *
u b .r.cr 8 poftcrlorepcrtinet. Ceruix infìgnius adhuc extrorfom duda,dílatatur,8¿ ut ipía oblonga eft, Sàmshmntrò
tab .H. ita edam oblongum efformat’fìnum,inferiori parte circulan circumfèrentia terminatimi, fope exclPie7t¿0p<L>
ratus•
I i ngur. A. r ¡o r ¿autem parte in acutum magis exporrectum. Atque id propter1¿mpreflionem accidit,híc
Umume, mternx ceruicis fedi fadam,tendinis eiusk mufculi ducendí gratía,qui íntró antrorfom^ bra-
tab.alte chíum círcumuertít.Prxterea finus ceruícíscp ícapulx ‘ fuperiorpars,ínhocproceriùs extube-
n árnica r ^ c\u 0 aPrius^¿nc” duoualídífsíma huíusartículípronaícerenturlígamenta,&:”externum
tub m. quoque caput eius muículí commodè hiñe principíum ducerei, qui cubítum fledentíum am
o1 ,2figur. teríor ccnfebítur. Híc ícapulac fìnus cartilagine relíquoru artículí fìnuum modo íncruftatus,
- non admodum alte caclatur. ñeque edam huíus longítudo &:amplítudo reípondent, humerí
P iungèe, ° capitis quodipfì inartículatur,logítudíní S í amplitudini. Quod fane in hoc artículo Natura
foli*1 Peci¡^iariter machínatur. alíorum ením artículorum capita fìnibus exquifìtè congruunt, nifi
Ifig lc u forte ? fomoris cumh tibia arriculum excipere uelis, in quo tibiae fìnus femoris capitibus non
Ji. er dein refpoda*e,ac priuatim in ilio quoc^ artículo Natura aliquid molin' intellíges.Quaígítur parte
fxprmjf 8 genu ab alioru articuloru ratio ne difFert,foo dicemus loco : nunc uerò humeri articulus uenit
Pg capiti. exphcandus. Quumergo Natura hunc fcapulaefìnum fatis leuiter, laxorum motuum gratia^
exculpfiilet,illum^nonualdeamplum longum9 creauiftet(practer peculiaría huíus artículí
.
1 liaa>
D
 & ANDREAS VES A L I Í B R V X E L L E N SIS

CdrtìUgofea
ligamenta,qua;infecudo libro una cum mufeulís profequemur,8¿ quofda fcapuíe procéfTüs¿
pulcefinumfie quosarticulum aluxationíbus prohiberétum audíes, ubi illos quoqueíamínfermonís com
gutter duges. textu pertraclabimus) cartílagínem quandam ligamentí fubftantíae compotem in hoc firm
crebro effingít,qua finum auget,profun dioremep efficít, nímíamq? íuxandí promptítudínem
multum corrígítjparum interim laxífsímos dífierentesq? brachi] motus,quibus maxime indù
gemus,pra;pedíens* Inam bítuením huius finus ea cartílago ponitur, fcapula: interim,ñeque
edam humero connata, fed tantum lígamentís ardeulum in orbem amplexantíbus adnexa*
Huius cartílagínís externa íedes craíla eft, fènfimcp ad finus centrum duefta gracílefcít, ac muí.
tó ante centrum definít:quafí quisfinumín ambítu anulo augeret, cuíus orbis inflar tríanguli
efletcontuíus : S í íftíus tríanguli externum latus,exteríorem artículí ambítum reípíceret:ínfe>
ríus uerò íatus finuí íncumberetífuperius autem humeri caput fpecftaret.adeò ut duo anguli am
bítum artículí contingerent, terrius interimfinus centrum ipedaret* Cxterum hanc Natura;
induftriam fpe&atu iucundifíimá, edam fi hominis corpus ad manu non fit, in quadrupedum
S i auium genibus promptè intueberis, quum pari quoque artificio hic tibia; oflls finus perpe.
tuo augeantunHuíus itacp cartílagínís quotiefeunquereperitur, beneficio,finus fcapula; pro.
fundioreuadit, S i interim cartílago imperni compreffioniq? oflium facile ceditjaxum huius ar
Scdpulcc pro
cefus. ticuli motum minimecohibés* Proceflùs uerò quibus praefènti artículo N atura pro ípexít,
duo cenfentur : quorum alterq iuperior eft, fummusq? humerus nobis uocabítur, atque mox
interior pro* à fcapula;1fpinapronaící docebítur.salter uerò eft interior ac m inor,qui1ampia radice ex fupe K.
cejfus.
riori lede cernìcis fcapula; príncípíum ducít,8¿ hinc uteunque latus antrorfum fertur,anteriori H.
artículí parti uerfus fuperíora magís oppofttus.hiferíorhuíusproceíliis pars exaefte keuiseft, F. 5 l’2k * t

ac inftarantiqua; G rarcorulitera; C cauus, ob idq? edam <rtyw¡Mg appellatus*Ali) uerò aqua-* t »>*/¡g.F.
dam imagine, quam obtinet cum altera anchors parte, qua; terra; ínfigítur, dyw^dlu hunc
proceftum uocarunt. Nonnullírurfus,quód cornicula;roftrí modo ínclínatur, Im ¡>cm&<AH ap
pellauere. Atque hx c nomina Galení interpretes fubinde luferunt,ad hoc edam opitulante Ga
leno,fibi in nominibus hie parum conftanti. quum is cnim alibi pene femperhuncproceíTum
¿yxv &(Ah uocat, in decimo tertio tamen de Partium ufu,eo nomine ilium fcapuíe procedimi
donauit, quem fummum humerum uocamus* Verùm huius proceflùs nominum mentio,
poftmodum neceflàriò incidet *nunc autem quod de interiori proceiTu adhuc enarrandum fu
pereft,percurremus Jnferna itaque fede is lauds eft, in fuperiori aute parte afper Sí íiixqualis.
in elatiflìma cnim fui principi] fede craffior uííitur,S¿11inacquali tubere pro miner, cui clauicula U tyìfì.F.
fere incumbir ac mnidtur, ualideqj alligatun* In apice uerò,ubi appendicem exigit, edam afper X 1,2/z.E.
clt,ut aptius internum anterioris cubitum flecftentium mufculi caput ab ipfo exoriretur,& li.
y 6 militi,
gamentum umcri artículo peculiare hinc principili obdneret* ' Inter apicem uerò S i tuber cu tab.n.
um ,quo c auicu a pene fuftulcimr,ha;cfuperior proceflùs fedes edam afperaexiftit,quòfcclù Z tfigu.f.
cius Iigamentum educeretur,hmcadfuperioremfcapula:procedimiperdnens, Quemadmo
a $ mufeu.
umuero ia;c upo l'or proceflùs fedes inhocafperaeft, ut opportune ligameta illa S í hoc mu tab c.
cu i caput produceret *ita quoq? fcapula; ceruix orbiculadm foraminula qua;dam non pernia
commonitrat, ex quibus commoda ualidorum huius artículí ligamentorum pendet orÌ£o*
unc tempeftiuum quoque erìt,alterum fcapula; proceflum fermo nenerfèn marnine tiof-n

Anterior feu
cojlìs prozi/ bi
fcwfcdpulcefe Sui tota n í S ebltr mT Cf j r ' demdf « ù m , ut opportuna híc fedes aptareturc mufculo, c jinufcil»
des.
jtefedemimpl««Jíntr°antrorfum^brachíumcírcumuerdt.Ca. tabsà ti
iD C u T feÌS ^ ^ ° " om níexParte£cquai‘s.n am íuxta ínferi°rein H.
difiguA
M,M.

finustuba*a^íníéníbusapparentmapís quàm autinniipr? ^ c n .l^>a um^ ret

aiiouU turCf^Pr0itU^ Wan|.er
angulibansfcapulxnonm Cre^CUu
hilprotuberat a o ta m n ? cp • f , r t\ figuri
fpimifr-
tdb.rX
gHicccfr
N yOfi'P*
nt£ cumH
auxiilètrqueinadmodrt in fidilibus uafisJ&: rjs quoffiqt^eTx 3C ^ dus c^ j Ita£cm Crefe***
ccrmm us.Quando enim oliteaniàm externa^pfiuSfe^locatam m Uf ccraPara|Ur,Indles ^crl

lectbus
 de HYMAN! CORPORIS FABRICA LIBER L 99
fcdibus potifsimum obferuatur, ubi craiTìores anix partcs cofiftunt. V n de etiam illa? fcapulx
cauitaris fedes iniìgniùs impreflx cauatxcp confpiduntur, qux extremis fpm x reipondent.
moxenim fpinam in tota ipfius exortus fede ad extrema impeniìus craifam, quam in medio
dudu,uidcri audies. Inter reliquas interim fcapulx cauitatisfides,ca maxime caua ieexhibet,
quxiuxta fcapulx ceruicem exiftit. prxter id enim quòd in poiteriora à fcapulx ipina, extra^
h D.
(Tta colligitur, hicetiam fcapulxh collum impeniè craffrim& introrium prò tuberans,hanc ca
i+figur.P. uitatem infìgniter augetrquemadmodum & 1 infcrior fcapulx cotta, q u x quum crafìà fit,huius
b'-fig- quoque ièdiscauitatcmprofiindiorem redditi Poiterior {¿apula?fedes infìgni 1 proceffu,ue- 'Poflerioy Jca
l luti ipin a, adornata, fi obitcr uideatur,gibba ett,quòd hanc fìguraminiurqs citra noxaraferen pulcefedesjeu
J»K,L. dorfunr.
dis accommodatiorem elle Natura haudignorauerit.Verùm fi preilius hoc {¿apula? gibbum
contcmplemur, dux in ipfo fedes cauitatcsq; nobis occurrcnt,muiculis fufeipiendis aptiflL
m ifig i* ' m x.” V n a enim fub {¿apula? ipinainter ipinx inferiore {¿dem, & extuberantiore craflioremq?
ter G,H, inferioris fcapulxcolla? partem confiftit." Altera ucrò inter fuperiorem fcapula? ipinxièdcm,
D,S,T,Y.
n j fi inter Se fuperiore fcapula? coftam habetur. Atq? hanc quidem 0 mufculus occupaiquem brachium
ZidJyG.et circumducentiu tertium ttatuemus. Infcriorcauitasp mufculo opplctur,qui brachivi circunv
precipue
ucrtentiu iècundus numerabitur.Porrò etfi hxc externa poiterior uc fcapula? fedes,cimi fcapu
byC.
o 6 rmifc. la? ipinx,tum ipfius coftarum gratia3duas has cauitates oftendat,nihilominus umuerfi (quo^
tab.h. it niamcxtuberareccrnitur)fcapula? dorlum à ueteribus nuncupataeli, fimilitudinem a ucro
tab.G. hominis dorfo fumditibus.Proceflum autem qui ab hoc fcapula?dorfo enafcitur,ipinam uo
p t i ntufc.
tab. r. carunt 3 ad uertebrarum pofteriorum proccfluum fiue fpinarum imagincm.qux quum ucte^
ribus rcdifsimc fint inftituta,ab his nominibus nunquam ne latum quidem unguem declina^
turus,cxternamfcapulx fedem Dorfium nuncupabo : fummi uerò humeri radice, Spinam fca
pulx. Diciturautem mihi fiimmushumcrus3quod ueteribus nuncupabatur : quam
quam non adeò promptum fitdiuinarc3quid quifq; hac uoce intcllcxcritniequc etiam ucl diui
S ummus hi ,
Hippocratis cavila nomcn id negligcndum ucnit, aut etiam de ipfo obitcr ftatuendueft, fi mo werusfiuÙK/i
do à Syropis Se lulcpis interdu animum auocantes, diviinaHippocratis de olTiumiracturis Si MHf-'iCuiusictm
luxationibus , id<q? gcnus malis oracuIa3etiamadnospertincre duxerimus. Qviare etiam non dd:geiis infli,
tue.-idu.efi de'
ab re fucrit, fcapula? ipinam iummumq? humcrum, viti nobis uifum erit defcriberc, atquetunc Jcriptio.
demvim Hippocratis & G alcn i fententiamfermoniadrjcere.Ex tota igiturpropemodu ampli
4 ifi.Gtf. tudinedorfi fcapula?qualidus craffuscp enafeitur proceflus,non quidem è dorfi rlongitudini^
r No inme medio,ucru non procul à fuperiori ipfius {¿de. Proceilus iftc(qui fcapula? fpina eft)ienfim ma
dio Z c r Y
fi.ifidma, gis magisq?augctur, acstandem à fcapulx d o i^ iuxta {¿apula? ceruicem abfcedes,teresq3qvuv
gis ad Z. dammodo apparcs,modicèantrorfum fertur3infigniter fupra fcapula? cu humcro articulu ‘ la
$ab Huítv tcfcés3 8 £ampia donatusappcndice3 qua?in pucris pluribus ollìculis cofonnatur3cartilaginis
fusKfig.z.
t lylyjfi.K. interuentu coalefcétibus,Huius proccilus pars omnis anterior, Si pofterior:>& humilior3leuis
ufi. cap. 3 minime^ aipera cernitur : fupcrior aute ip fius {¿des neutiqua la?vus cft3fed rudis3 & foraminu
OiR. lis quibuiHà non perurjs decorataidep potiisimu in fuperiori fui appcndicis fede,& x ubi non
* fig. I.
procul à fcapulabafi3procefius ifte craffiorapparet,acfvibindcappendiceqvioc^nancifdtur*
Nerp hxclanè fruftra machinaturNatura. mufi:ulorum enim grafia has molituraiperitates,
quibus" maximus fcapula lurfum dvicens muí¿uíus implantatur»Dein proceilus ifte rjs quibus
dixi locis aiperior ideo cuafit3quòd mufculus ille latiorcm ualidioremqp ^{¿rtionem inibì ten^
y 5>mufcul. tat.Qviinetiam ha!caipentas 3 principiumpra?bet s dignifsimo brachium mouentimufi:ulor
tabs, a . qviem3quodbrachrj cum {¿apulaarticulum cleganter integit, \7ru>iu</lx diiTedtionumperitivio^
£ «o ww/c.
carunt.in anteriori proceiTus {¿de1 fìnus adeò lcuiter &Cfvipcrficietenus infculpitur3ut num ca^
tab. a ,
pitulum3numfinus fit3xgre drjudices* Huic fìnvii modicè promines clauiculseb tuberculu ar^
* *>i / i.L . ticulatur3ualidifsimiscp ligamétis coilringitur. Interueitictehic pleruncp peculiari cartilagine,
bifig.cap.
illi prorfus fimili quam in maxilla? inferioris cum fuperiori articulis obieruari rctulimus. qua?
«> CL
{¿ilicet utrinqi qua olla fpectat3lxuis Si lubrica fit3& tantu ligamentis articulum continentibus Peculìdris
affirmata Se continua.Didi modo proceilus pars/ qua? à fcapula! dorfo enafcitur3 ac(ut fic di cartílago da.
uicuLc cu fit
cani) dorfo proxima eft3 Spinaopportunènominatur 3 q u x etia in d canibus, ouibus & equis periori fica -
C2fi-G1H. cernitur/ Pars aute qua? à fcapula antrorium ucrfiis exteriora abfcedit3ac fenfim dilatefcit3 inq? pulceprocejfiu
* 4 fi-C,D.
folis hominibus, fimi{s3 {¿iuris3ctfi quod aliud animai clauicula donatur, obieruari poteit, articuli.
i« fummum humerum appellabimus : idnomenà G rxcis mutuantes3qui procul dubio brachq
ofiis cum{¿apulisarticulum ¿uou nuncuparunt.ac proinde ¿f^wiuop hancprocefivis partem
uocarunt3quòdarticulifuperiorem coftituatfedem, acuelutiillius tutifsimu habeatur propu-
gnaculum. Atque ita fine ab Hippocrate perpetuò accipitur,cvim alias fa?pius,tum prxcipuè
quando humerum(quem ipiè Ji^iovx uocat)nequaquam ad iuperiora (impediate nimirum
I 2 fummo
i
 I
tod A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
fumrñoIiumero)luxarí docet,& quum de eftrado fummo humero pertradat.Quanquam Si
Tertium os et hie Galenus etia in libro de Ofsíbus audíendus eft, qui copagínem1prxíentís proceílus cum fin te a
Qdleno infum dauícula <x^¿¡uoy nonullís diffedíonís profefíoribus uocariafíerit. V b i etíam fubiungít, híc
mi burneri cunt quofdam tertíumos prxter procefliim hunc, Sí clauiculam in folís homínibus ponere, ídqj
cUuicuU ne * acromion Se LxtxkáUc/Ix uoeare.T ertíum hocos Galenus decimo tertio de Partium ufu in ho
xu reccnfiri. minibus receníet,& íimías ilio príuanquemadmodum Se in libris de Admíniftrandis íecftioní^
bus, & in fuís in Híppocratís de Artículis librum commentari] s. Scribít ením,prxter hunc íca
pulx íuperíorem procefíiim, Se clauiculam, tertíum quoddam os efie cartiIagíneum,quod cía
üículx ad ilium fcapulx proceftum cStextuí infternítur, 8í a quo membrana lígametac^ pro*
Jlaícuntur, quorum beneficio contextus ífteualídius comíttítur. Galenus ín quinto deAdmfi
níftrandís cofedíoníbus libro huiuímodi os Hippocratí xx^uioy uocarí aít, ípfeq? co nomine
ibidem id appellai,quemadmodu in libro de Ofíibus teftabatur, quofdá híc tertíu quoddam
os collocare,ídq? ab íllís ¿¿x^ioy nuncuparí ♦quum interim Galenus fubíndeín libris de Par*
tíum ufu, Se ín libris de Admíniftrandis íedíoníbus, ac fere in omnibus in Hippocratem com
mentarrjs, hunc fcapulx proceftum ¿x^úiuoy uocitauerít,aut faltemhiiius fcapulx pfo'xftíis
cum clauicula compagem.adeò ut non parum Galeni inconftantiam híc admirer,multoq? ma
gis tantifper admiraturus fim,dum in homíne tertíu id cartilaginoííim os mihi occurrat.Neu*
tiquam enim arbitror Galenu, peculiarem fuperius cdmemoratam huius articuli cartilaginem
oftis loco habere, quu eius generis cartilágines ad lígametí naturam a uera cartilagine plurimi!
recedat,neq? oftex ullo pado fint : quínetíam quum h x c ín firma perínde ac ín homíne repería
tur.Etfí forte oftis lo co habenda eftet, prxterquam quod Galenus alíter huius merníníftet,&
artículu interueníre,non aute ípfi ínfterni fcrípfifíet,etíá reprehenfione no carerer,quod pecu*
liare os ¿n clauiculx cum pedorís ofte8 artículo, Se ruríiis ín ínferíorís maxíllx ad fuperíorem g Grettidior
*artículís gemino ftatuíftet,quu interim íllíc huius generis cartilágines manífeftíus quàm pán+figi
híc in fummo humero appareant,etíafi íllx Galeno incognita? &prxtermíftxiiídeátur. Adeò r£ cdp.21.
h fig.m,
ut adirne multo iàtius fit, peculiare hanc cartilaginem (et fi oftea eftet) oftìs nomine no haben', ginis cita.
quàm fimul tot offa Galenit latuifte,clam ínnuere.Hadenus ítaq? míhí híc nunqua,quantüuís i 8fi.c4.iu
dílígeter Híppocratís nomíneíccanti,tcrtíuosanímaduertere lícuít. Satíscpperfpedu habeo,
Galenu id nunquam etíam uídíffe:& fi aufim eò ufq? ín ípfum ímpíetatís progredì,affirm arem
ilium huiuímodi os cofinxífte a quada cumkofíiu,qux íefamí fernen referut, fimílítudínc,qux h i fig.ci .
alíoru oftium artículis contextibusqj ita apponi audíes,quemadmodu cartilagíneu os Galenus V,v.
híc confiftcre prodídít.Lubens ígítur coceffero, tertíu idos mein homíne non magís quàm ín c r z fig.ci.

fimia reperífie, ut neq? qui mihi íecantí adfuere ullus, uteunq? etía ut a fingulís id obíeruaretur,
feduló íemper monuerím. Ac proínde fi quís id os,aut fímíle quo dpíam p rxter'proceftum íca l,m integri
pulx Se“1dauícula mihí oftederít,fidem do ín humeri cum ícapula artículo, mealíud eíuíinodí rÜQJIK
quídlonge dígníus atep in artís operíbus egregie perpendendu,ocyus comonftraturum.quod
Quibus untu uel fola hac o ccafíone fcíens nunc prxtereo. Quamuís interim nemine ignorare uelím, nullum
ani/ndlibusJu, unquam animal,prxter homíne, fimia, Se ícíurum, & fi rede memíni, glírem míhí occurriíle,
pertorfcdpu/
UproceJJus hoc fuperíorí ícapulp donati! proceftuiadeò ut uíxambíge,eum qui primus homíne duntaxat
obtigerit. «Kg«/«/«*» donarí fcripfit,íntelíexífíeíóluhomínehuncprocefíumobtínere ; quandoíllumín ca
níbus,ouíbus,caprís,leporíbus (qui etía interiore fcapulx proceftum feparatím nancífcutur)
S¿alrjs qup menfx apponi folet quadrupedíbus, nullu füperíoré ícapula? proceflum(atdunta
xat {pina) fpectaret,paru de finii]s cum Galeno folícítus. Líceat ígítur fuperíore hunc fcapulx
proceftum nobís tantííper Summu Humeru, autSuperiore proceftum,dum ueríor occurrat
untmihumeri íentetía,appellare. Porrò cuius ufas gratia is homini alrjs anímalíbus dauículas obtínetibus
tifus. detur,tum demu melius explícabímus,ubí clauícularu híftoríá aggredíemur. P rxter hoc ením
quod ad íuperíora humeri luxatíoneís proceftus prohibeat,& tutíísímu humeri artículo pro-»
pugnacuíu fit,& quod mufeuloru íníertíoní Se exortuí clegater famuletur,ín hoepotiísimum
¿uuatjUt accedete dauícula humeri artículum à thoracis lateribus Se coftís quàm 15giísím¿ re^
moueat,ilíum^ in eo fitu reíeruet,quo maxime ad íiios motus,quos uaríos differentesq? admo
dum molítur, índíget. At h xc ín clauícularu deícríptíonibus reíiimetur díffufius.íam ením ali
quando opportuni!erít,fcapularu fermonimodum ímponererprxcípue quum alíudenarran
dúniníhíl íuperfit,nífi forte perquam exiguu.cuíuímodí efíepoftet, bafím ícapulx qua appen
dídbus decoratur,utcunqi fungoiàm fìftulofamq^ uíderí,8¿: nonulla foramina ín ícapulx ípína
porrígí,qux ípfi (quum crafla fit) uenas deducat,nutrimentum íllí fuppedítaturas. Cernítur
autem unum íubínde ín illa amplitudine, quam íuperíor ícapulx coffa cum ípfius ípína effbr n i f e 0.
mat;aceriam in interna fcapulx fede,qua h x c impenfius cauatur*
DE
 d e HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* 101
p £ C L ^ C V I C V L I S. C^fPl^T X X I L

PRI MA VIGE' -
s I M I S EC V N D I
Capitis figura*

s E C V N D A*

T E R T I A *

T R I VM Q V AE HIC PROPONVNTVR FIG VRARVM ET

ipfarum characterum Index *
'P R I M prafientis Capitisfigura dcxtri lateris clauiculattt anteriori extern
ttaue e r fuperiorifede exfrrejjam habet.
SccundaSpaßeriorcm interioreniuc dcxtri lateris clauiculceficiem,und cumfuperiori piop ip
firnfede oßendit♦
T ertia infiriorem eiufdcm lateris cla^.iculcefedern commonflraU
* 4 C lauiculce capitulum, pio ipfapectoris oßi articulatur *
B i Capitulihuiusprimus angulus*
i Secundus capituli anguius *
bo

h 1? 3 C apituli nuper commemorati tertins angutus . In prima tarnen figura,unitierf a triangularis

capituli circumfcriptio esI cotifpicua literis B , C & D <perinde ac infigura manififlio >
ris do¿Irimegratia , indici characteris D hiefuperpoßta*
L 1,3 In anteriori clauiculcefede protuberans linea è dir elio primi anguli B infigniti, notatur .
I z>3 F e r G in tertiafigura, protuberans linea infiriorisJedis clauiculce indieatur?quam A er G
infccundafigura utcutipi e etiarn often dunt,
G 2P3 Gpriuatim indicatine afiperitas,ad linece Finfignit#pofteriora apparent*
I I i , i C lanicuice longitudinis medium, puod teres eJJet, nifi linea F inferiori ex parte protuberaret*
1 l, i M ac fede clauicula adfuperiorem ficapulce tendens procejfiim dilateficit , fuperiorip Jede
f([UiC etiam I ad R ufp notatur)gibba efi ♦
A ì d i f f e r itas in ea clauiculcefede confpicua , ubi hcec anteriorifuiparte maxime caua cernitura
L , F I 3 Latiufculce fidis clauiculce inferior pars Icuiterfinuata , & afferà, non autemfiiperioris
partis modogibba ♦
A 7 3 H a c fede clauicula etiam afferà eft,perinde ac iuxta M ,e x pia ligamentum ad internumfca
pulcepro cejjuntfirtur.
C z,3 Clauiculcej:des maximeretrorfum introrfiumueprotuberans, e r huiusfedispeculiare tuber *
1 3 Locus infigniter afiper, in inferiori clauiculcefede conjficuus, piafuperiorificapulce procefi
fui coarticulatur.
In tertiafigura Q Juberculum infignitur, quo clauicula fuperiorifcapulceprocejfiii commit>
titurJnprima uerófigura e r fecunda Jedes indicatur, qua id tuberculum confiditi *

M ^ 4 1SIC figuram integrùm eritpreefentis Capitis quartata

confiitueregn qua deXtri lateris pars R infignita cartilaginem expri
nut,clauiculce cüfummo burneró articulipeculiarem. altera aìitpars
I indicata,cartilago efipeculiaris clauiculce cü pedor is offe articuli*
I 3 IN
 ANDRE AE V e S A L 11 B R V X E L L E N SIS
toi
N V T R i s a V E latcribusclauicula:'(qua:Grajos Làtmisue a
CldiiìcuUrum r'o edam furcula: & iugula nominantur)fingul* cófiftuntpedoris otti & nm
numcriis.
fummo humero feu fuperiori fcapule proceflui coartata:,Pectoris olii in °ex
Pdruitdem dà illis articulanturb fìnibus,quos in primi oflìs fumín* fedis lateribus ex cui h
p e¿lo ri >'°s dr ptos diximus.ac quemadmodum finus illi oblongifune,ab anterióri. l9 r .
piculdsio.
, b u sa pardbus deorfum in pofteriora dneh, antica ic„e quam poltica
| il Iatiores,internocp latere altiorcs quàm externo cernuntur, ita quoque fe
habent clauicularumc capita pectoris olii conexa. Hate enim finuum modo oblonga funi,ac
depreda •et lì quis accuratius eorum circumfcnptionem ammaduerteret,ìllam quodanimo-
do trianoulam iudicaret/ Vnusenim angulus in anteriori capitis parte ad humiliora confi, d 'fete,
c.
flit uteunque obtufus.c Secundus edam obtufus eft, in fuperiori capitis parte nonmhiluer, (
íus pofteriora confpicuus.f Tertius acudorlongiorqj eli, in pofteriori fede repofitus,deor, d. '
fumcp declinans. Porrò ut p rx fernes anguli obtufifunt, ita edam trianguli lineai inxquales, «•feci
extrorfumqi obliquar* occurrunt.8 Illa enim qua: à primo ángulo ad fecundum ducitur,bre h
uíílim aeft:à fecundoautemanguloadtertium" p ro ced áis,m ultòlongioruifitur.' quante ìCado,
rò à primo ad tertium fertur, omniumlongilsimaw curuaqi eft. Atqueita iehabet clauiculaica-^ h-*8
©
pitis circumfercntia, quod multa cartilagine incruftatur, laeuecp eft : cartilagine tamen unà
cimi tenuifsimaappendiceeffrada,caput afperum ac inaequalecernitur* Veruni et ft caput car
Peculitdr:s diamine 'non minus quàm & pedoris oftis finus abundet,nihilominustamen Natura hic
cdmfdgodr k cartiiaginem effinxit, qualem priuatim in inferioris maxillae ad iìiperioremarticulisreponi k + fig n
T u Jlv ’Tcu commemorauimus * Inter pectoris enim oftis finum , clauicubeq? caput, cartílago quaedam
p e ü o r is cfjc. adeò ampia ínteruenít, atque capitís & finus eft amplitudo* Haec tenuis undecunqueeft,ac
icquaomni ex parte conftatcraftitie, 8C qua finum refpicit, admodum lxuiseft, 8¿unduofo
!vumoreperfuia,fìnuicp feu pedoris oftì nufquam connata. Item qua cartílago clauiculae con
tingit caput, pariter quoque lxuís S e lubrica eft, capiti interim non connata, fèd tantum liga-
mentís ardculum in orbem amplexantibus.adeò,ut& h xc cartílago non minus triangula fit,
M n d eh m , quàm clauiculae caput pedoris olii articulatum* Clauicula ab hoc cum pedoris ofteartículo,
cuUcuruitds. non redo tramitead1alterumípfiusporrígítur aiticulum,quo fcapulae íuperíorí procedili ¡ UÌQj t
conneditun™ A' pedorisenim oftè procedens,extrorfum fenfim curuatur,& anteriori parte ifigur.
gibba, pofteriori uerò concaua efticiturf1Veruni ilico poli:medium ipfius longitudini^ con- m f a
trario dudu procedit. introríum nanque curuatur, & gibba fit, anteriori autem fède concaua H.
uifitur ; in anteriora infìgnitcr illic prominens, ubi fuperiori fcapulae procefìui próxima eft: ni,ifig. ab
adeò ut bis gibba,bísqj cana reddatur.Pars enim ipfìus pedoris qìTi contermina,& ^x<r<payìs Huerí us
dida, retrorlum, feu ad thoracis interiora magis pertinet * quae autem íuperíorí fcapulae arti- ^
culatur proceflui, ac nuncupatur,antrorfum uergit, ÒCab interna thoracis fèdeextror
ium remouetur, clauicula interim in medio dudu edam obliquata* eft ¿taque gibba anteriori
fui parte, in anteriori pectoris fede non procul abipfiuscum pedoris offe artículo, cauaqi eft
parte fua interna* non proculucro a fummo humero anteriori parte infìgnitcr breuiq? flexu
cana cernitur : pofteriori autem parte, gibba & conucxa* Atque ut res fèdulò propter crebras
clauicularum luxattones fracturas^ expendenda breuiter dicatur, clauiculae dudu s huicno-
ftr°y'refpodet, precipue fi id in medio dudu paulo magis maiufculi S ritu in hunc modu )
obhquari fingeremus*Ñeque horum ullum temere & fruftra à rerum OpifícefadumefUibí H£COrp:
CuriL
itdtis enim clauicula lugulum fpedat, meritò pofteriori feu interiori parte caua eft, quumhàcafpe^
UJUS. M in O ffp m in ____ r ■ • 1 . * 1 r ; _ ,
‘f “s- ramarteriam. ftomachum cum fextí parís neruorum ccrebrí nemisJ¿ imprimís infiernes ncr, ml f
uorum feries a dorfali niedulla axillam petens, ferri deberent. quibus potifsimum nm iis eia. * Ir
uiculauiani exporrigit, & propugnagli etiam loco pnrfigitur. Quia uerò à iugulo3autpo, %
tius a luae longitudinis medio clauicula in pofteriora poirigitur,ncque alicuius ufus gratia ^
anrr1,1 ®ntcrion iède gibbaefiedebuit, necefiàriò ruriùsiuxta iupcriorcm fcapula'proceffìim
am orfumuergit, quoufque proceffusiUius“ partem contmgat.cuiaptòcoamcular, poffet.
« r : r ^ h,Ca,^ Ì T 0m §im r’? U^ tÌ m - r^ ^ ^ t ipfìus V ib b a p a r, " ^
te in Ulms pofteriori fede, q u x non procul à fummo humero diftat. Si cnmi Hanicula àT u * “ 1
H um ettarti, longitudinis medio duntaxat in pofteriora tenderei: ad colli bfi>ran 1 i - -
cultts cu r a. fcaoula* •• * t r t _ r d , Scl co 11 *atera prorepens,nedue elation ticulus f*,
cojlis remoue, n ■ ^ c US 3P1CI artlCU aretUr:*nLl1^ Pro^ ^ ° °bftaret, tOtam fcaoulam clan iridar b'7- RcumSc°
dtilOS c r e i c i . n o t firmatam, foperthoracem cadere thoracis& lareri ^ i s P ^ ìa
CuicC
tlccdcfummi lumcpnumeri coftisuicinifsiminn firn 3 r ^ pioxune applicari, articu,
iJ r iu J u s. p e d i^ B ra c h ^ a n n " / I T ^ '^ f ^ o e c a f i o n e quamplurimos brachi) motus prx- i r , V
- ° bid APS ' :l6T m/ nhon?ine&fì™ « tq u eali)sq u a!clau icu h sd o.^)
ammalibus, tana uarqs differentibusqi motibus duci potei! quòd ipfiuscum fcapula ^
artfi
 d e HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER L k >*

arriculus a thoracis latere plurimum didet. Si enim articulus ille thoracis codas contingeret,
ucl quauís rationeipfìsproxime( quemadmoduín quadrupedibus) locarctur,ipias manuum
circulaciones b¿ ¿actationes ad pectus,dor(um, collum, 6Cilia ncquaquà molircmunquemacL
modum acodere nouímus, quü luxatus humerus in codas procidit, uel fcapula in llar alar ob
effi actam clauiculam dependet. N e igitur adeò nccedarrjs deftttueremurmunrjs,Natura hu
meri articulum a thorace plurimum didareuoluit. quod iànèprxdititiuperiori fcapulxpn>
cciTu, qui itaproducitur,ut clauículx benefìcio a pedoredetrufus, fudenteturacdabiliatur,
ipiècp articulushac occafìone procul à thoracedifìungatur. Arliculaturuerò clauiculahuíc C Ltùmlct ad
r proceíluí mínimum extuberantír tubérculo labori, quámlongíorí,5¿ nonnihíloblíquorta- Juntmumburnt
rminrxus.
lisqj híc confurgítartículatíOjUt quod'namos fufcípíat fuicípíatur ue, drjudicarcuixqucas«.
fit ením híc ea artículí fpecícs, quam G rxcorum ucteríbus ci^uJlíxy uocaridíxímus* Cía- Clauicvhefui
u icu lx5 pars qux fuperíorí fcapulx pro cedui connedítur,latíuícula cd,quemadmodum S í f i a t :d ,t u b n a ,
ladQ^ proceílus quoque latus amplusq; ccrnícur. prxterca hxc clauículx pars,ut illa,qux pedo­ djfnr.tatesjàt
uitatrSj ($-fv *
ris odi commíttítur,íntus fiduloíá magisq? rara ed, quàm relíqua clanículx portío,quòd uí- ramina.
dclícet h x partes etíam crafsíorcs ípífsiores que íint:8¿ oda íntus tanto íemper fungoíiora,
thbifig"- quanto cradíora S í amplíoracernantur,lpía enímdauículain fu x longitudini^'medioíolí>
H. dífsíma ed, quòd etíam híc fìt tenuídima, quodámodoqj teres * non ením proríus teres ed.In
uxafigwr.
humílíori nanque ipfìus parte ucluti ín líncam protuberat, qu x incipit non procul a cla-
F,G. uículx capite, quod pedorí artículatur, iuxta medium fcilícct poderíorís S¿ anteríorís eíus
X 4 tnufc. capitis angulorum* Pertíngít autem h x c línea paululum ultra clauículx longítudínísmcdí-
tab.d.
uní, in hoc parata, u tx muículus thoracem mouentiumprimus ab ípfa príncípíum ducerete
ybifig.G.
Z'focap. Iuxta huíus Iínex príncípíum propter caput clauículx afperítas (muoia confpícítur, undc
19C. ualídum pronaícítur lígamentum, clauiculam pedoris odi íllíc collígans,5 qua ipfí prímx tho
a >figu.S. racís co d x cartílago connaícítur. Qiiínctíam ad alíud huíus Iínex extremum, altera occur>
b itx fica.
xi F. ríe* afperítas,S e uelutí afpcr quídamíínus, quo clauícula ’ tubérculo radícíq? ínteríorís fca>
Cffi.ab L. pulx proceílus pene íncum bít, ac a quo lígamentum promítur, clauiculam íllí tubérculo
per Mad
pertínacítcr collígans. Porrò inferior h x c clauículx fedes,ubí linca illa dcíínít, clauículaqf am
Q^prxci -
put jü¿ P. pia uííítur,fmuoía fit,8¿afpcra,ídq? potíísimum íuxta conucxum clauículx ad íuperíorcm fea-
pulx procedimi, ubi lígamenta artículú hunc contíncntía ualídíora quàm fuperíorí fede cna-
d^m fcu. feuntur. Superior ucró totíus clauículx regio lxuís omnino ed, prxterquáíuxta ipfìus artícu
tab.e. los, ubi ligamentoriun producendorum occafìone, quemadmodum S¿ muículorumgratia
*'„4-dfig- nonníhilaíperaed.Aclauículxcnímpartcíuperíorííuxtapcdorísos11muículus ílleenaícítur,
oip.6 ft.
f 9 mufc. qui etíam a pedoris ode pronatus, in ' mamiliare capitis procedimi ímplantatur, capitisi mo
tab. r, a tic torum decimus tertius,ieu ícptímí parís alter numerabitur. Superiori uerò clauículx parti
in+.tab.b.
ícapulx fuperíorí commídx procedui1 muículus ille iníerítur, qui ícapulam furíum duccn-
tíum primus receníebítur. In anteriori clauícuíx parte ad radícem primi ípfiiQcapítísangulí,
gbj fi. E-
b f mufcu-
1línea quoque protuberat, ante medium longitudini dauículx defìnens, à qua non minima
tab. a dr;/i pars'1mufeulí brachiumpedoríadducentís príncípíum diicit. Ad h xc, in anteriori clauicu-
4 K L, lx fede, ubi rctrorfum infleditur, 5 Cubi non procul ab ipfìus cinr* iùperiori fcapulx proceda
i ad tfigu.
articulationc caua uifìtur,etíam 1 afperítas notatu digna confìdit* niuículobrachíum atto!-
K.
h 4 mnJc. lenti parata, cuius principi) magna pars hinc pronafcitur ♦In poderíorí clauículx fede nihil,
tab.abead quod non dictum fìt, inxqualeoccurrit,prxtcr quoddam1 tuberculum híc protubcrans ubi
iuxta s. clauicula inibì maxime gibba ed , idq? tuberculum ueluti illius gibbx fedis angulum com
I hi fig-0.
ftituít,lígamenaimcF ad interioren! ícapulx procedimi educit. P rx terh x c in clauículauix
quicquam notandum ed, nifi fortadìsadhuc iermoni foraminula quxdam no prorfuspcruia
adfìci uel is, qu x interdu duo,ínterdu tría in maxime folída clauículx parte, & potifsimu in po
dcriori ipfìus fede uidcnmr,i n hoc parata,ut uenulas tranfmíttant clauículaenutrientes«.

D E H V M E R O SB R ^ C H I I
ofíe. Caput X
C H A R A C T E R V M DVARVM PRAESENTIS CAPITIS
figurarum(quas fcquens pagina proponer) Index.
^ r ,B , C , Dy F , G , H Horum cbardclcrum cthj in prima ftgura^ahj ucro infccuda ohuij
pint yindicantes humeri appendicemfíiti modójubijciamy ualdeuariam.
^ c b , C In am babusfiguris humeri caput circumfcribituTy quodfcapulce inarticulatuT.
d , e
I 7triple characleres inprima uífunturfigura, externum caput appendicis humeri notantes,
I 4 cui
 104 andreae vesali i b r v x e l l e n s i s
cui Ugamentaarticuli inferiintur* Ntrim D externi huius capitis anterius caput indieat. J5
uero pofterius, cpiodinfecundafigura rnagis qudni inprima efl confficuum*
F ? G Dud iili charaSleresinprimaGinfecunda, finumindicant patulum,qtiiinterimcaput
ab exteriori dirimit * Rcliquum cbara&erumIndicemponendis modofigurisfubijeiemus*

PRIMA VI
SEC V N D A
G E S I M I TEIL
H v i r s CAPI
tij Capitisfigura, dex tisfigura , dextrihumt
tri humeri anteriorem
ficiemrefirens ♦
ri pofteriorem feiern
proponens*

H , 1 1 Sinus externum caput in duo diuidens,ac externo capiti anterioris mufcuU cubitu fie lt entiunt
paratus.<HcH quidcipfirnfedein appendice notâtJ uerò ed quee in humeri cerniee cofißit*
K , L ?M i, 2 Humeri rotula,ad quam ulnafie ¿litur extenditur.ac K quidemfinum rotula notât, L*
néro c r M finuslatera^ L rurfus internum latus,M . autem externum♦
N i Sinus ad rotuleefuperiorem partem in humeri anteriorifede incifus*
O 2 Sinus adfuperiorem rotuleepartem in humeripofieriorifede admodum alte exeduatus ♦
P i,t Humeri caputfeu tuberculum, cui radius articulaturv In primafigura huim Capitis pars aps
paret,quee cartilagine incruflaturJnfecundauerò eapars,cui radius non committitur, utrùm
mufculorum exortui eleganterfubferuit ♦
Q jp 2 H a c fede humerus ad magnum ipfim longitudinis interuallum infiar acutee lineee protuberdU
R z S inus in hoc externo humeri capite quartis manumpttentiumneruigratia exculptus*
& i,z Internum humeri tuberculum.
R i S inus anterioris tuberculi, tertio neruo manumadeuntiumparatUS.
V 2 Sinus interioris tuberculi,in quo qiiintus brachiumpetens neruus uehitur+
N , Y , Z 2 l o f trior humerifedes.ac N quidem notâtpartemfuperiorem,queefinuata eftYL we>
rb inferiorem,queegibba cernitur *Y imprefiionem indicai, ad quam quarm neruus brachia
um accedens reuoluitur.
a,b, c,d i ^Anteriorfedes humeri,in qua b infinuatprominentem extuberantem'ue eius partem: a uero &

ba infittir,
e ip 2 iHJferitas iuxta externum latus anteriorisfedis humeri confifiens*
J 1 H J f e i itas in anteriori humerifede confpicua, adradicemfinus externum caput mufculi dedil
.
centis p qui eubitumfie ¿1entium anterior recaifetur
H V M E✓
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U 10S
V M E R V s Celfo,atquealrjs compluribus* id os uocatur,quod feapu umtnis*
d intend' lx OC cubito articulatum,Grxcis(uti Latinorum quamplurimis) Brackum.
rum S dd
. . R, dein %iuy nuncupatin'A 7t uero totam oftis SC mufculorum molein cum ner>
T,V. uis,uenis,arterrjs,cute, SC alfis fi qux brachrj conftructioncm ingrediun
tur,abipio ofte in iermoniscontextu diftinguamus, quum folius oftis
mentio ineidet, id Humcrum,aut interdum brachrj os appcllabwnus:
______ quuin autem reliquas membri partes una cum olle indicabimus, Brachrj
Confer blc ùocc non inopportune clarions doctrinx ftudio, utemur. Humerus itaque,Galcni (ententia, H u m n v p o jl
tntegrxru ■ totius corporis oftium, femore tantum excepto, maximum eft : licet tarnen fìbula S i f i murnoneJ f i
devuum ♦ tibia: os,humerum longitudine inugmter uincant. dem tibix os craisitudinc oC grauitate grancùorrm,
crS -m fu - periiideatqueoftà facrioftis lateribuscoarticulata,ponderehumcrumlonge iuperant,adcò "*<?*/. m lì.
p ercurne. utpicraque nobis prxtcr femuroccurrant ofta,quibus humerus magnitudinecedit.Vcrùm ^ ¡ ¡ l è u s c e n
id cum alrjs permultis Galeni conccdemus autoritari, quum aliorum uenia nobis non liceat J *
ipfìus placitis contra ire. Summa igitur humeri pars, qua is fcapulx articulatur, admodum <Superioris
magna 5 appendice conftat, qux"in duo dirimitur capita, quippchxcinterna ipfìus lede
1 c amplum,&: in ambituorbiculare^paulominüs quàm medi) globi modo protuberans eft
c i,zfigur. format caput, quod lxue xqualeqp cft, 8c cartilagine incruftatum fcapulx ' fìnui articulatur*
a,b,c. pjoc caput, appcndicis internum latus conitituit,fuperioris ctiam appendicis icdis aliquantu
^^ iab lo plus quàm medium occupans. Gxtcrùm appendicis externum latus, quodammodo in
r ißgu.D . caliudafperumS i inxqualeprotubcratcaput,nonquidcm articulation!cuipiamercctum, fed
duntaxat collis modo prominens, in quem ualida multacp ligamenta humcrum fcapulx nc-
cftentia implantantur. Ad externum enim interioris capitis latus, quod in eminentiori 8C iùnv
f i f i g . g, ma appendicis lède habetur, 8C deinde in anteriori pofterioriq? eiufdem capitis fede,*amplus
F.i p g g. qUidam patullisi fìnus orbiculatim ducitur, internum caput (quod articulationi fubfcruit)
ab exteriori (quod ligamentis excipiendis adaptatur) dirimcns, ÒC ideneam ligamcntorum
infèrtioni federn parans. In huncenim fìnum orbiculatim duiftum, S e in anteriorihumcri lev
demagis quàm in pofteriori patulum,feuamplum profundumcp, tanquam in uallcm liga-
menta mfcruntur. In caput ucrò externum, quod hoc fìnu ab interno diftinguitur, ligamenta
ueluti in c o lla n t promoutorium aliquod inicrtionem moliuntur.&quemadmodumorm
niumoffium fedes,inquibusaliquid infèritur, aut à quibus aliquid principium ducit,aipe^
rxinxqualescp funt, fìc quoque & prxfcns fìnus unà cum externo capite alper inxqualiscp
cernitur. Porrò prxtcrquam quod hoc externum caput inxqualiterprominet, uariumcpcft,
g ' f i i HJ. alioquodam 5 fìnu ueluti in duo rurfus capita diuiditur, in11antcrius nimirum,& *pofterius
i ! ^fig e quod anteriori multo grandius eft. Sinus enim iftepaululumueriùs exteriora in anteriori ap
k 6 muftd. pendicis fèdecxlacus, infìgniter profundus, longus,& iecundùm cauitatem ad amuflim tcrcs
iI
m ufculus pcrindeuifìtur,ac corpus, Olius grafìa infculpitur, quod k externum caput eft mufeulieubri
cuput au- tum flectentium anterioris. Quod autem finum ilium fecundum concauum, caput autem mu
temm. feuli fecundum conuexum,teres efte intelligo,neminem laterearbitror, dummodo finus quft
dem omnes cauos,ea autem qux illis uehuntur nlfidentue, gibba efte, non ignoret. Lxte>
I r j rum oblongushic finus non tantumadappendicem pertfnct,uerum etiam ad cam humeri oft
fis1federn cui appendix coalefcit,&qux humeri ceruiccm perquam breucm&im penie craft
fam conftituit.atque italliperior humeri pars icapulx contermina ic habet. Inferior autem, In fcn o ris kr-
m Q uatU'' nn-r»r'
qux duobusincubitoexiftentibusoiTibus,ulnxnimirum8£radioarticulatur,longernagis 7nertPdrtis de.
feriptto.
°ca fc t l r s a^^llc uariaeft,tum iinuum,tum capitum ac mberum copia SC imagine. Primiim igitur,in mc^
figurx. dio inferioris humeri ledis,' finus cum fuis tuberibus talis prorius c5fpicitur,qualem in troche
n i,zfig.K, Lxrotula eft cernere, ad quam funes uoluuntur. Quemadmodum enim rotula troch!ex,ro^
tundaorbicularisqftn ambitueft, in lateribus autem plana &C lata: ftc etiam in hac humeri 1L
de orbicularis rotundaqj confpicitur pars, quam nullx imagini propius quam rotulx aftimi
laueris. D cindc,ut rotula in ambitu, cui chorda aduoluitur, linu quodam (ut fic dicam)
tereti, & lxui, ac lubrico exculpitur, öC finus huius latera utrobique protuberant,funemq?
in ie quo minus aberret amplexantur : ita etiam hxc humeri pars in medio finuata eft, &C
utrinque protuberat. In hoc tarnen ab exquiiitx rotulx tuberibus differt,quod perpetuo fere
0*>*rg.L. finus rotulx latera xqualiter exporriguntur. H xc autem humeri pars interno latereadmo>
P dum infigniter prominet, 8>C ad amuiTimrouilxreipondet,pexterno interim latere multo mft
nuscducto.Non iane, quod hicNatura magis quam rotularum artifices dormitauerit,äut
minus fucrit iolcrs, fed quod ncutiquam neceflum erat, humeri finus,feu orbitx latera,utrim
que pariter exporrigi. V t enim rotula murum altero latere lpcctans, ideo minus in latere mu.
ro
e
 lo6 a nd r e a e V ES A L 11 e r v x e l l e n s i s
to proximo,quaminalio,protuberare ritranoxampoteft (quod fdlicet nulius metusfìt.fu
nem a latere quod miirumproximc tangit, è rotula elapiiirum) ita quoque externum hume.
ri orbitae latus, non ita atque internum periclitatun Ad externum enim latus, aliud q caput
conftituimox iìibiungemus, cui radius articulatur, quodq? muri uice cellieri poteft,prohd
bends ulnam extrorfum à iua orbita luxari ♦Verùm eft &Caliud humeri rotula? eum ueris ro.
tulis difcrimen,quod non ad omnem ipiius partem ulna iimiliter ac funis ad rotulam circum.
moueri poteft* Quamuis enim inr fuperiori mediae^ orbine fede, humeri os iniigniter iinua. Y r
turn fit, longer tenuifsimum,8£ fquama? modo pellucidum,tamen nequaquam eft peruium, ifig.o/
& hoc magni cuiufdam ulus gratia, Summus enim rerum Opifex quum ulnam ad hanchu­
meri orbitam Aedi & refiedi uoluit, ita iànè rotulam parauit, & ipA edam ulnaes iinus, tu .s h5k^.
beraqs & proceftus elargitus eft, ut cubi turn fiedere è i extenderepofsimus,& tameninhis ^ Ec^,c>
modbus robore non deftituamur ; quod fane perirei,fi in fuperiori rotula? fede humerus eifet
peruius, nihilcp effetin quo ulna in extrema exteniione firmaretur, fed funiculi modo, atra
renixum baii'mq? & obftaculum obuolueretur, Exculpiit itaque Natura in fuperiori rotula?
liuius lède duos iniignes iinus,1unum quidem anteriori in parte,11alterum nero in pofterio. t Tfe.N.
ri,qui multo amplior,profundior, &Cquouis modo iniignior eft anteriori Sinus hi quad fqua u k-o>
ma duntaxatdirempti,ulna? proceftus (quos Lo^mctq priuatim uocant) excipiunt, Atque ho.
rum anteriorem,quum cubitus Aeditur, anterior iinus admittit : quum uerò cubitus exten
ditur, pofterior iinus pofteriorem ulnae proceftum excipit. Sunt enim hi iinus extrema?fie.
xionis ac exteniionis termini, tanta prouidentia fadi,ut cubitum in acutifsimu angulum Aedi
fi'nant, 5Cuixultra redarn lineam eundem extendi permittan ttquod fcilicet nulla proriits in an
gulum exteniione, iicutifane Aexioneundigeamus. Quia uerò pnefentes iinus in cubiti mod.
bus ueluti bafes & obftacula funt,quae ulnam non ultro ferri iinunt, Hippocrates eos
nuncupauit, cui edam h umeri orbita à quada cardinum imagine yiyyAi^Ms appellarmi
Ca?tertim iftorum finuum uium tunc demum accurate intelligemus, quum Sc ulna? deferì,
ptionem fequenti Capiteabfoluerimus. in praefentia autem inferior humeri pars adhuceft de.
feribenda« Àd externum itaq; humeri orbita? latus/ rotundum8£ oblongumquodammodo * t^ vp
habeturcaput,quodfimiliteratq?orbita, cartilagine incruftatum & la?ue, radrj cumhumero
articulationi iubferuit, SC in radrj iuperiorem Yiinum fubintrat, radiusq? (ut alias fuiius exe. >s>
quar) ad id caput in pronum iupinumcp mouetur. Deindecapids longitudo,quam k iupen'o 24 a
ri ipiius parte ad inferiorem fecundiim humeri longitudinem metior,in cauià edam eft,quòd
in cubiti flexione ac exteniione, caput id à radrj iìnu (qui rotundus,non autem oblongus eft)
baud elabatur aberrefue ♦atque hac edam occaiìone tota capitis pars cartilagine obduda,
anteriorem humeri fedem ipedat, nihil proriiis in pofteriora eredum, quòd in nulla cubiti
exteniione radius pofteriorem humeri fedem adeat»Veruntamcn ad externum huius capitis
lams, humerus iniigniter protuberat, montis rupis ue imaginem oftendens, in hoc paratam,
utquamplurimi mufeulihinc opportune principium ducant/ Ab hac enim humeri fede,& z*figu.v,
acuta linea qua? ab hoc tubere furium aliquoufque fecundum externum humeri latus confcen ucrj us 1
dit, fex enafeuntur mufculi, quorum"1primus is cenferi poftet,qui cteteris eft latior,quic£ inter ^linci
radium mouentes facile eft longiftimus, radiumq? in iiipinum ducit/ Secundus iubilloexo. rnutur.
ritur, qui bicorni tendine brachiale extendit/ Tertius is eft,cuius ope index,medius &Canula. *
ris extenduntmv Quartus, quern pra?cipuum parui digiti exteniionis autorem ponemus, ¿¿¿bM
c Quintus, qui ulna? exporredus, exteniionis quoque brachialis opifex eft/ Sextus,alter ra^ c ? tab.z.
dium in fupinum agendum numerabitur, cuius edam portiuncula ab ilio humeri tuberculo d
feriatim ac infima ex parte edueftur, Porrò tuber iftudquoties mufculorum, neruorum, ue. ^
narum, arteriarumq? hanc fedem perreptantium mentio incidet, perpetuò externum humeri
tuber feutuberculum uocabimus* eft enim, utidiximus, mufculorum producendorum gra^
tiaparatimi,ac inpofteriori ipiius fede iuxta* externum latus orbita?humerihfinumexigit,
flnr*
quo 1 rquartus
tin ru ie K r o r E ii im adeunrium
brachium n d en n fin m n m n i c uehitur«
neruus n oU l O „ 1 ut externum
Sed __^ ____ 1____
hoc1—humeri
^ „.X latus

protuberat,itaquoque8nnternumIatusmuiculorumquoq?8£neruorumrationek iniignem u lib.4*'

acucumop proccifeimfeutuberculumadipifeitur,nulliusarticulationisgratia,quemadmodum ft
externum, cui radius articulatur,prominens. A d 1internum itaq? latus orbitæ humeri pro cef
fes educitur,ex cuius apice,qui utcunque amplus eft,mmufeulus enafeitur,qui lato tendine cu
tem intcrnamrummae manus adit,deinde" duo brachialisflexus autores, infuper exinfima n
proceilus huius (quern femper internum humeri tuberculum nuncupabimus) fede portio 0 7tACh
ons muiculi oritur,qui inter radium in pronum mouentes, iiiperior habetur, poftremo SC e.t P f tubal'
e. danài*-
quoiun amdigitos fledendumpmufculorum obfcurahincpendetprinciprj portio, Neque s*
etiam

i
 DE HVMAtíl CORPORIS FABRICA LIBER t•
ctiam tuberculum id mufculis produeendis duntaxat famulatur, ucrum ctiam duobuscubi.
turnadeuntibus neruis idoneam efformat fedem,ipiisq? propugnaculi loco cenfendumeft.In
qifigur.T anteriori enim ipiìus fede iuxta humeri orbitam i fìnum leuiter exculptum oftendit,quor ter.
rzjìg.cdp. tius brachium petentium neruus dirigitur. Inpofteriori autem ipiìus fede, s aliofìnu,' quin,
«i Lb.4 T '• turn brachi) ncruum deducin' Porrò utcunque inrernum humeri tüberculum grande fìt,& in
» 2^g«.V.
tipgcap. nobis taeftu promptè deprehédatur, obferueturcp, non tamen ob id Galeno credcndú eft, qui PC Min a lili-, tu
■i lib-4- * id externo grandius effe prodidit, quum externum multo grandius intcriori fìt.nam quòd ta. etidvt Ciro de
tiObfcrui' (ftuinon itaatque internum fefeoffert,non ipiìus quantitas in califa eft, uerùm radius,cui id OJJil.G*.16,
to hìc inte­
grartan fi. articulatur,quiq$ quo minus tacluid drjudicaripofsit,prohibet.ln canibus autem, equis,oui.
cubiti arti- bus, ÒC id genus animantibus parum admodum ab hac conftruciione h x c humeri tubera dii-
culurn. ferunt.quanquam externum humeri caput radio articulatum,tanto minus ab externo humeri
o rb itx latere diftinguitur,quanto illis radius cum ulna magis connatus,connexusq; eft,quàm
hominibus quibus admodum manifeftò radius in pronum fupinumq? agítur,8¿ cum ulna la.
xèarticulatur. Cxterùm nonam bigo, hie Ariftotelis fectatores,eosep qui deanimalium m o. t—'friflótefo
C7 qudmplun*
tu quicquam ipiìus fuftragio, turn alias fxpius,tum maxime in libro de Communi animalíum um dhomm
grctlu reperito, freti prodidcrunt,¿ quorum numero Galenus in tertío de Partium ufueft, Idpfus.
£¿Pliníus,S¿ cumplcríícp alqsnoftcrErafm usRoterodam us in fuode talorum lufa parum
anatomico D íaIogo,n on mediocriter admiraturos, quod adeó exíguam inter homines S í
quadrupeda in hac humeri fede,feu humeri cum cubito artículo difieren tíam ftatuamrquum
interim,ut rcliquamittam,Ariftotelcs,8£ quotquotilium fequuntur, díuerfam flexum¿n no
bis SC quadrupedíbusenarrent, quum nos antrorfum, illa autem rctrorfum hanc flcxíoncm
moliri docent, quod no íolum falíum eft, uerumetiá Ariftotclcs uno ofte quadrupeda priuat,
ípíonímirum humero, arbítratus illic cubiti cum humero articulum in íllís eftc, ubi cubitus
brachiali iungitur. quern articulum illa ammalia nobiícum habent communem, ac ípía parem
nobifcumflcxionem molíuntur,ut etíam in cubiti adhumerum artículo. A t íllorumanima,
lium humerus, quemadmodum SC femur corundem,8£auíum,parítcr AríftotelemIatuit,for
tè quòd in corporis trunco in íllis alicer atque in nobis occultetur. Porrò h x c alias fortaftìs
Mcdidrunì
diftìifius proiequuturi, nunc ad reliquas humeri partes redímus, q u x fecundùm longitudí. humeripdrti*
ncm teretes quodammodo funt, uerùm pofteríori fedemagís quàm anteriori ampliores S í um defenptio.
x ifig.b.
deprcíIx.Anteríoríscním fedís v medium,quodammodo fecundùm longítudínem protubc.
y ifiga,e. rat,& F utrinque h xc anterior fedes compreftauídctur, latera autem humeri magis, ut Sc an.
terioris Íedís medium, protuberare quàm deprimi confpicíuntur. Atque h xc omnia accum*
bcnriummufculorumratíone.qui, ubi eorum naturamhabuerísperípe<ftam,os íuo uoto ele
ganter comprcfsííTe tibíuídcbunm r.Ex abundanti autem,in pofteríori humeri fede íuxta
Z tfig-Y- ip íius longitudini^ medium/ quxdam apparet comprcfsío,ad quam1 neruus manum adeun
<i,l fi ca.
u lib.4 <t>. tíum quartusab interno brachi) latere per pofteríora, in externum latus oblique deorfum re.
pit. Q uom odo autem fedes humeri anteriores quídem Se exteriores g ib b x , pofteriores uero
atque interiores iìm x Galeno in libro de Ofsibus u iíx fuerínt, S i cur in fecundo libro de Par.
tium ufu humerum cxteriùs gibbum effe, interiùs autem iìmum prodiderit, no iàtis aífequor*
b i figur.d.
e i figu.X. Nam nifihumerum ftatuerimus recìum effe, gibbuscenfebiturhanteriori fuperioriq? parte,
d i ftgur.b. iìmus uero pofteríori ac faperiorururfasd anteriori inferioriq; fìm us/ pofteriori Se inferiori
e ifg u .Z . gibbus.Deinde,nifallor,interiùs,8£ potifsimumad inferiora,gìbbus,cxteriùs uero Ììmus. A t
que hanc formam mufculi potifeimu inducunt, cubiti fìexionis ÒC exteniìonis opifìces. quam.
fhxfig.e. uis interim minor humeri fit obliquitas,quàm q u x in difTeniìonem uocari debeat/ Aipcritas
autem q u x in anteriori humeri fede ucrfus exteriora ÒC fupra medium ipiìus longitudinis con
iìftit, in hoc parata eft, ut ualidior mufeulorum brachium mouenrium hìc fucccderet infertio,
gs mufta. S¿ s poftcríorcubítumflectcntíum mufeulushíncídoneumeduceretpríncípium. Atque h x c
r,dcin L. afperitas tanta cft,ut in admodum fenibils híncíníignís proceíí'us enafei confpícíatur,ímpr¿.
b lotitufc.
tab. & .¿in misad 1 mufculi brachium attolicntís infertionemparatus. Prxterhancafperítatcm,, alia oc.
li tabu .p. currít íuxta fìnum,quo externum mufeuli caput uehitur, qui cubítumftedenriü anterior eft:
cuius interioris capitis'" carnoia pars, huíc afperitatíadnaícídocebítur. Foramina no tatù di.
& 6 ntufeu.
tabu .o.ubi gna in humero nulla occum m t,prxter pauca íuxta iìnuum 5C capitum faper cilia,in hoc fora.
mufculus e ta,ut hiñe lígamcnta ualídíus educerentur,aut eadem hìc implan taren tur. Sunt eriam nonnul
noutur. la, fed rara foramina,in humeri longitudine conipicua, S£uenisadmittendispotiisimum in
interno ipiìus latere(quà maxima uaforum fertur feries)cxlata,atque in amplum
I figura t.
capiti infer 1 fìnum medullx afferuandx gratia, ÒC oftis Ixuitatis
ta. occaiìoneparatum,pertinenria«
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
T> B C V B J T I O S S I B V S,N l j i f l
mirum? o radio , Caput, X X 1 1 1 I t

P RI MA VI' P R ^ f E S E N S four*
Jlnislri cubiti duo dti'
C E S I M I Q_V A R T I
C A P I T I S flSVftA,
tenorifid e delineata, Quad aerò
bac, utiQy i n f i b j e t p i e n t
irn Capitis omnibus figuris ,finidlri
lateris ojptjint obuia, (Jumt tamen ali
opuin pio daminodofemper dextrapo
tills,pidmfinifira explanenturfrtui
t°0* cafuaccidit, piodin lignisfeu
firmis bicprofinidlris dextra depins
xerimus. Quamuis interim in ofibus3
dextrumne anfniflrum propona^
tur, nihil interf t +
' ' "■ ; ; : ; rv^') " . ' V1.;;

S E C V N' T E R - * Q V A r QVIN" S E X '

D ^T, •TIA. T^4, T^A,

S EP T I
 SEPTIMA* OCTAVA* NONA* DECIMA* VNDE
CIMA.

q_ VID D E C E M FI G VRA E Q. V A S S E R I A T I M P R I M AE
huius Capitis figuraifubiccimuSjdenotcnt^ac omnium characfterum
qux undccim figuris infcribuntur Judex«.
S E C V N D <^T uigejimi quarti Capitis figura, utrumque cubiti os, radius nimi'
rum e r ulna,exterio rifid e proponitur. Eertiafiolus radius internafede, quarta autem radi
us externa fede delineatur. Quinta internani ulna'Jedem,f i xta uerò externam exprimit, Seps
tima dextri radij inferiorem o/fendit portionem,cui brachiale inarticulatur : atque banc pars
tetti ueluti ex inferiorifeu alias ulnam ffeclantefide,ita delineauimus,utfinus in conflatofit ,
quo ultice tuberculum caputile Ine iuxta brachiale excipitur. Q ¿lau afigura,ut et tres ipfamJub
fiquentes, e r fix prior es,adfinijlr um cubitumpertinens, inferior etti radij portionem extcrio'
ri fid e fic delineatam continet, utfinus oculispateat,cui brachiale inarticulatur. Nonafitpe '
riorem radijportiunculam indicai, in quafìnus obJeruatur,quem externum humeri caputJubs
intrat. Decima inferioremulnceportiunculam exhibet, partem quee brachialefieclat offen'
cJens, Vndecima fuperiorem ulncepartem expreJJam offert,in quafìnus tuberàcp etprocefiìis oc
currunt,quibus humeri orbitafin rotula adaptatur,
B 1 ,1 Interna Humhis charaSleribus iticlufuni, C ubitus uocatur, ac <Nfupcriorent ipfius notat
partern,qua: burnero coarllaturtB uerò inferiorem,qua: brachialefpeclat.Si qua interim bus
iusfedis hortmif oßiutn nomina defidcras?ea ex prccfititis libri calce non inopportune petes,
C i, 5, it ^Anterior proce fius ulnce, humerifinuntfubiens,in elatioris humeri rotuleefedis anteriori
parte ccelatimi, E t C quidem itiprimafigura internatapro cefius notatJedem cartilagine itu
cruflatant, in quinta uerò e r undecima externamJedem indicai,aferam ^ r incequalem,
D 1 ,1 , 5,u fio fe rio r ulnceproeeßusfinum intrans, in humeripofieriori fid e adelatiorem ipfius ros
tulce regionem exculptwtu<Mc D in prima quidem, e r fecunda, e r quinta internam proceffus
federn indicai,in undecima autem externam feupojleriorenu
E \,i,5 Vincefìnus humeri rotulam excipiens, Muncfinum undecimafigura exalliàs ita notai, F<& f i
fi, fi, tuber quodJecundufinus huius longitudinetn firtur. G e t G latus tuberis internum.M M latus
G , G , tuberis,feu,f i mauisfinttf ulnce, externum, I e r K finus huiusfedes,qua infuis lateribus in fis
M ,M , ma ipfius parte d Iceui circumfirenfia nonnihil intermittitur , ligamentorumpproducendorum
I , K , gratia aliquantulum ajper eT modie è firatus certiitur,
L i,5 ,n 'ProceJJuli ntagnap ajper itas in radice anterioris ulnce procejfiis C infigniti confpicua, O*
quorundam mufculorum exortui e r infirtioni aptamfedern p ar ans*
JS lx ,i, 3,4,9 Ceruixfeu collum radij,
N i ,! , 3,4,9 R a d ij capitulum,cuifinus infculpitur, quern externum humeri caput ingreditur, Simun
O * hunc O in nonafigura indicai,
f i i,i, 5,6,10 Vince ceruix, C jiti ijfdetnfiguris ,ulnce appendix notatur,
R i,i, 5,6,10 V luce appendicis procejfiis,quem fiylo fcriptorio comparatnus,
S io Sinus appendicis ulnce,cui cartilago queedam adneóliturfeupotius innajcitur, T twtdda,atp
d radijfim i, quo is brachiale cotitinet,pronata,
i h 2 , 3,4,7,$ G ar tila^o cuius iam uieminimus,quce ultice appendicis maxima portionem d brachiali
dirimiUac f i quidem in prima e r oclaua cartiliginisJedem indicai,quaprimùm d radij appen
K dicis
 m A N D R E AE VESALII BRVXELEENSIS
Aids tinti X ,y & ? indicandum pronafcitur. In fecunda nero partem notatala cardiaco radij
appendici adnafcitur. In tenia , cartilagini!fedes in d ica tu r, brachiale refine tens. In quarta
cartildQinis fedes ulnce incumbens*
V 1,6 ,10 Sinus in ulna appendice & o p s ulna cui appendix adnafcitur,fede in
brachiale extendentiurn mufculitendinern deducat *
X X X H i tres character es in fex ta ,& X ac *Z infecunda triangulum circumfcnbunt,qui in
ulna excarnisgibbusip eil, V erùm Z j priuatim trianguli uerticem notai,
a, a \,z,6 'Prima protuberansala# linea* , r . , , , r, ,
b ,b tA ,? Secunda protuberans ulna linea, Herum $ priuatim inprima & quintafgitns hums
ß. dem in f mat,obliquefecundùm ceruicem ulna: duclam,
c?c i, z ,j T e rtia protuberans ulna linea +
d i , 6 Vince latus prima linea er fecunda circumfcriptum *
c i , 6 Vince latus prima er tenia linea circumfcriptum.
f x , 5 Latus ulna inter fecundam lineam er tertiam confflens♦
c, Linea lateri illi peculiar is,quod prima linea tertiafi contweùir* _
h, i i D uo biebaraäeresfedern utranfi notarti, qua radius ulnce coaräatur.ac h quidemJedes in di'
catur fiuperior,®’ burneroproxima. i nero i n f e r i o r brachiali contermina ♦
k, /vi T o ta bac fede(eo quod radius arcuativi obliquatur)duo cubiti offa inuicem debifeunu
l $,n Siuus ulrue iticifus, in quo radij capitulum uoluitur *
m 3,4,9 R a d ij capitilifedes,quee ulncefnui,linfinito irifdet*
n x,3 In frio ris radij appetidicis interiorfedes notatur : in r eliquis autemfg u r is,fecunda nimirum >
quartaf ò t ima er ociana exterior fedes ofenditur,a!ijs cbaraéleribus ornata *
o 7 Sinus in radij exculptus appendiceli quo ulnce appendix ex cipituì *
p p,io 'Protuberans ulnce appendicispars,radijfinutrì o indicatum ingrediens *
q i ,1,3 ,4 , 9 Hrnplusabruptusfi radij proceffus, cui tedo rnufculi cubitufleäetiüanterioris inferitur.
r, r i,i,,3, 4 v i cuta radij linea ipfus infrna fede,quafeundu cubiti logitudine ulna rcfpicit, extuber&s*.
j f i,3 Internum lincee rprius infgnitce latus. t,t 1,4 Externum lincee r indicata? latus .
u z,4 H a cfede radius aff er ef,u t duo,ex quatuor ip fp ecu lia ri anufculis,bic ualidius inferer etur*.
X,y,^i,3 Sinus in radij appendice, articulando brachiali incifus ♦ Est ^ quident notai tuberculum finus
nonnihilprominens,<£yfnum ipfum uelutigemimi confitues,cuius partes x & y indicaripoßüu
cc s,3,4, 6,7,3 R a d ij appendicis maxime prornines portio, queefinum cui brachiale articulatur fupea
riori aut interiorifede adauget, er procerius qudm appendicis ulnceproceffusjlylum refrens>
ac R infgnitus,protuberans*
y cfl, i f n H is cbaraéleribus infecunda er quartafigurisgibbd externafi in frioris radij appendicis re
gio curri ipft o fisfed e cui appendix coalefeit, notatur fìnguli cbaraéleres,buiusfedis p ris
uatim fnutrì indicant.y quidemprimumfnum,Ifecundum# et^ tertium?nquartumt I11fccunda
6, autemfigura ßfinum indicai radio ulncefi communem;

apars inter brachium S i brachiale coiìftens3Grsecis

Niv e r s a
d
CtlhitUS. B .inteff*
Latinis uerò Cubitus appellatunhsec duobus conftat offibus inuicem in- fin ji.T,V‘
cumbentibus & coarticulatis 3quorum inferius3quod èC longius eft, b totdfifrt
er 6. &
™XVS quoque Se Cubitus nuncupatun N e autem homonymia lermoni
aHquid obfcuritatis conciliet, quoties integra duobus illis offibus extru- rutv r*
Vina. ctx partis cum ligamentis,uenis3arteri)s3neruis3membranis38£ cute3men c totd
R^ddius. _______________ do incidet3Cubiti uoce utendum duximus3inierius quidem os ulnam3cfu ßgjutir
integri
perius uero R-adium(uti hactenus fecimus) toto iermonis contextu nuncupaturfDuohcCC rumX
Vince ¿diurne oiTalonga font, &Comni propemodum ex parte inter fe uaria* Primum itaque inferiori hu­ d
rum ctrticuld. / meri fedi diuerik prorfus ardcuii fpecie coarctàtur. V in a enim ad humeri V b ita m rotulam ue » kM
tio, er ipfìus
Ine procifinii
er finu$ deferì
ptio. deftitutaefC duosmfìgncs adipifdturprocelldsJquorumaiteralteroprioranteriofuehabe. „or,VPs-
tur,àc anterior quidem is eft3q u i1finumin anteriori humeri fede ad elatiorerotulsereaionem flerior-
fife*#
exculptum ipeeftat, fuis^ tubenbus llli finui ad amuffim congruit t eft enim proceflushicam- ;JN-
plus
 I

de hvmani c o r p o r i s f a b r ic a l íb e r i* ui
nlus,5^ obtufo angulo fimilis, Sepcrquam durus,acfolidus, Pofterior autem proceftus ante-
rior^ formic quodammodo refpondet/ finum fubintrans, qui in pofteriori ìllius fede ad eia
gifiz-ctp-
JJO. tiorcm rotulx rcgionem cxlatus ccmitun cum tamen finus ifte anteriori finu profundior am
pliorq? multo fit, proceftus etiampofterior anteriori crafsior ampliorq; meritò euafìt, adhuc
maa is ° h tufi anguliipeciemreferens.Proccfturtt hilncAthenieniès quidem «a D ores
autem (lv&vyì Hippocrates ucrò ccyiuSrx, Galenus porrò iam ¿Aitc^ccvoy, iam ¿yxmvx uoca-
uerunt*Qux uoccs magno eorum qui latina legunt incommodo ab interpretibus còfondun
tur,non h x c folum unica cubiti uoce crebro uertentibus, fed &Tulnam, & totam partem inter
brachium ac brachiale rcpofitam, 3 i humeri cum ulna ac radio articulu, & internarti eiufdcm
articuliicdcm,ipfìusq$flexum : quuminterim plurimumintcrfit,quid firigulis uocibusabillo
quem ucrtunt autore,intellc<ftum fuerit.Qiiamobrem ne rem alioquin plus iatis arduam3ob-
fcuriorcmrcddam,id lubens àlccforecotcnderim,ut perpetuò eadem uoce toro contextume
liti patienter ferat3ncquehaudfeio cuius copix gratia3aut obicuri nominispropri) occaiìone,
omniaturbari uelit. uocenturigitur nobis hi ulnae proceftus, illequidem anterior3hic uerò
pofterior, quem gibberum pleriquc&C gibbum appclIarunt:non expendentes indeipfos hu-
b h ifig tt m eri11 tuberculaqux ad rotulx ipfiuslaterahabcntur,& deiiide’ infcriorafcmoriscapita,ali-
cap. P,S. osqjnonnullos ofiìum proceftus, fìmpliciter fé gibberos nuncupaflè** Inhorum ulnxpro^
i iflji.C d .
joB ,F. ceflùum medio,qua foinuiccm è regioneipedtant, grandis exculpitur finus humeri rotulam
k excipicns, illicp omninorcipondcns. Primùm enim inftar ièmicirculi, aut paulo ctiam profuii
C,D .dan
dius quàm iemicirculus, cxlatur : noftriq? C 3 ac Grxcorum Q imaginiacccdit. undeetiam
E.
ab eius chara(fteris forma G rxcorum uetercs hunc finum <riyno<l</lH appellami Sinus ifte non
obiter tantù C modo exculpit,ueru ut ad amufiìm humeri rotulx reipoderet,in ipfìus medio
‘ tubcre obtufo amplocp pro tuberai, quod fecundu finus ìllius longitudincmfcrtur, S i utrinq?
lu fig. F,F.
m cadatifi. ad latcraitacomprmitur fìnuaturcp, ut foni chordx'uequx ad trochlcx rotulam uoluitur,
G, G. ¿f/rt poflìt cóferri.Qucmadmodu enim teres chorda3rotuIx finui(ut fic dicam)pariter iècundùm
H, H. qu¿ concauum terctiinuoluitur3ita quoq? hoc ulnx finus tuber finui rotulx conuenit. ÒCdepreifa
conferà cü
K,L,M i,i fìnuataq? rurfos tuberis latera,rotulx finus extuberatibus xquatur lateribus. Quod ut fiat exa
fig.cap.ij. cftiuSjulnx finus internum Iatus3altiùs ipfo extcrno cauatunquòd uidelicet intcrnu rotulx la
tus3multo proceriùs externo promineat,extubcrctq?» Vniuerfus hic ulng finus lxuis eft,& car
tilagincincruftatus,8£unàcumfuisprocefsibus rotulx ita coaptatus, ut fìuel minimuquid,
aut magis cxtubcrare3aut profonditis infculpi, autampliari,aut ftringi ilium finxeris,ilico uni-
ucrfam Ixicris articulationcm,in hoc duntaxataffabre conftru&am,uteius beneficio cubitus
fie&atur,8£ extcndatur3citra luxationis periculum» ad quod no folum ipedatu iucundiiTimus
ille qui mutuo ingrefiu perfìcitur offium contextus opitulatur3uerum ctiamligamentorumar
n ufig C, ticulum ftringcntiu robur.Vtenimualida articulumambirentligamenta,proceftùumn fedes
D. finum non relpicicns,afpcrainxqualisq$eft. Quanquam denuònon ligamentorum tantum,
fed ÒCmufculorum nomineproceiTus aiperi cernantun Pofterior enim pofterioris proceftus
fedes admodum inxqualitcrprotuberat,quodammodoq$finuataconfpicitur,utcubitum cx-
o ij trufe, tcndentium mufculoru infertionemfortius exciperet. Ita ÒC anterior prion's cubiti proceftus
tab.bt Cy d.
pars, in hocaipcraeft,utualidiorp mufculi cubitum fleclentium pofterioris inferno efticere-
p Smujcu.
ta b s, tur,& mufculi 1iècundos a c r terrios digitoru articulos fle(ftcntes,hinc promptius originem
q j mufeul. ducerent.Neque folum h x c anterior pnoris proceftus regio exaiperatur, uerum Si iuxta eius
tab.e.
procelTusradiccm eorum mufculoru nomine afperis s quibuidam tuberculis Natura ulnam
r 6 tr u feu .
tab.z.
decorauit. Ad hxc,utualidioribus ligamctis hic articulus amplexaretur, in infima ulnx finus
s s,ufi.L. C literam rcfcrcntis fede, utrinquead latera finulus inftar anguli cuiufdam imprimicernitur,
t u fi.I,K. & ipfe finus G fìmilis à fua circumferentia inibì definii, afper^ redditun non alia fane occa.

fìone,quàm ut ex hac ulnx parte foraminulis non perurjs obfita,ligamentorum fortium pen­
derei exortus. Atque in hunc modum ulnahumero articulatur,radius autem qua humero l'un
gur.SL. gitur,utcunquc tenuis eft, Se e x 11oblonga tenuiq? ceruice in amplum orbiculatum^porrigi-
P ^a d if ddhu
x eifdemfi- tu rvcapitulum,quod ea parte,qua humerum lpeiftat,' finum exigitrotundum,& non amplia nerum drticu
g » . N. ter cauum,qucm humeri ' caput fubintrat. Ad hoc caput radius in pronum fupinum^ agitur, Id tiO .
y 9fig. o. SC interim quo minus cubitus flectatur, cxtedaturcp radfi cum humero articulus, nequaquam
Ztftgu.ca.
t3 p. obftat,quinimò radi] finus ad id humeri caput quoqj inflecftitur SC extenditur, ad quod prxci
puèiuuathumeri capitis logitudo,ampla^ipfiusfedes cartilagineincruftata, quxnunquam
a radfi finu in cubiti motibus abfcedit, adeò ut non ofeitanter N aturx prxtercundum fit artifi
cium,qux ita humeri cum radio articulum adaptauit,ut & radius una cum ulna fle<fti reflectiq;
poftit, is interimelcganter in pronum fupinumcpquiefcentead humerum ulna,ducatur*
K x C x te
 m A N D R E AE V E S A L 11 B R V X - E L L E N SIS
V in a dàby<i> Cxtcrum ulna a Tuo cum humero artículo deorfunf recia qu o damino do ucrfus brachiale
cbidlc du¿lus,
O* fertur, íenfim gracílefcens, tenuíorq? tantiíper facta dum ad brachiale ufqi pertíngatdllic enirn
ex tenuilongacf ceruleeruríusnonníhílaudaf appendicedonaturínftar capítulí cuíufdam
in firio n s

rotunda/eduaría interim* Hir enanque inferiori ípfíus parte11proceíium obtínet3quem,quía lofep,

ipfiüsfedisbi'
.
ílo r ia
ínacutum procedí^ Graecí dífle&orcsáfcríptorr) ftylí imagine tfxqoJo'lH Sísvte&dlH appellati
in hoc formatimi,ut fínum adaugeat,quo brachiale ad cubítüm articulan docebimus ; utq? ab
¿pío ligamen articulum cotínens pronafcatur* Vcrum huíus proceílus uíum paulo poft, uel u M
Galemhuícproceíluínímíumtríbuentís nomine, explícatíus aggrcdíar* Inferior ígítur ulna: ckb. h
appendícís fedes brachiale refpícíens,ad ínternu latus acutí illius proceílus inacquaiem quem
dam nancífcíturf finum,ín quems cartílago fírmatur,quam k radío pronatam magna ex pan f ? fe.S.
te ita ínter brachiale Sí ulnam audíes repofitam, ut neq? brachiali necg ulnx adnafcatur3eíusq?
generis cartílago fít,1' quampriuatim ínmaxíllx ínferíorísad íuperíorem artículís,1 Scíncla- p %T.
uícularum cum contermínís oíííbus nexu, contínerídudumretulímus* Porrò fi fínumíllum Mcap. l0i
appendícís ulnx exceperís,tota fedes brachialeípedans,ad eum modum cartilagine íncrufta- 14-{igei
tur,quo fínus capita^ articuloruni obducí lxuígaríq? folent*Prxtcr hunc finum appendíxul
nx,ín externa ípfius íedek fìnum fibí ínículptum geríqquí oblongus,&(ut fie dícam)teres eft, kzf •lok
tendini paratus,eíus mufeulí qui poftbrachiaií ante paruum dígítum ínícrtus,brachíaiís exten I 9 mfcii.
V.

fíonís autor habetur*Verumprxter hanc appendícem, ulnx íecundumípfíus longítudínem tdb.A,

Qui ulnapcü forma 8c ímpreffiones quxdam, & ípfius ínftar Imearum tubera, adirne expendida ueníunt;
dumípfius lo, Primum ítaque humílíor ulnx fedes ad pofteriorís íp fius íuxta humeru m pro ceflixs radi cení,
gitudinm ha, qua cubito innitímur,d¿quouíqp gíbba eft,fua amplitudine tríangulum referens, qui excarnís m6k x
ésa. S í mufcuíís intedus,moxadempia cuteconfpícítur, duntaxatneruoíam tenuítatemí! mufeu- r,z .& 9
lorum excípíens, quorum beneficio cubítus extendítur* Huíus tríanguíí0 uertex deorfum per rnfcMV. n eaám ti
ulnxíongítudínem exporrígitur, & línea: modo ob hoc maximeprotuberat, quòd huíus lí­ S,T.
nea: latera k mufcuíís duobus comprimantur, ípfa ue ulna mufcuíís íllís cedat, quorumpalter oZ iper,6fyiu
exterior! línea: laterí exporrígitur, poftbrachiaií ante paruum dígítum iníertus, ac brachiale uti eri,:
extendáis*q Alter,qui interno laterí exporrígítur,& cui ulna: os ímpenfius cedít, brachiali an figAd.
te paruum dígítum in ieritur,ídep fie<ftít*Hxc ítaprotuberans línea,íécundum ínferíorem ulna: tdb.A.
p pmfeu.
íedem ultra medium ípfius longitudini^ fertur : & prxter hanc alix adhuc dux cemutur,qux q cdámti
cum nuper dicta fie ulnam efiormat, ut ípfa ab humero ueríiis brachiale procedens non teres, buU
íed tríangularís uídeatur*r Secunda ígítur protuberans línea ab interiori latere radiéis anterío b, b.
ris proceílus ulnx recta deducítur, qux commune5latus cum prima línea conftítuít, quod ab s uéñe.l
¿lio mufeulo ímpreíTum eft, quem modo brachiale fle&eredíxímus. ' Alíudautem latus cum t 2,6¡¡ge.
‘tercia línea efformat,qux tríum línearum acutíílima afperrírnacp eft,8¿ ab externo latere radiéis c, c.
ulnx proceílus anteríorís longíílímeprocedít, atqpín hocproducitur promínetue,utabípía xjmufctt,
ualídum pronaícereturv ligamento, quod radium ulnx fecundíim cubiti longítudínem robu tdb.V.
ftíorís membranx rítu connecftìt. Porròv latus ínter fecundamiíneam 8¿ ternani repofítum, y h tfyf
mufeulorum gratta comprímítur, qui internarli cubiti íedem occupat, quíbusqj hic ab ulna & Z 6
radío apta fedes paratur*Horum prxcípuus eft,3quem tertíum quatuor dígitorum articulum tdb.A.
fleeftere audíes* V emm quia íííí mufeulí in ípforum quocp per ulnam progreftu etíam íiií or tus
portionem aílumunt,hoc tertíum latus inter fecundam Sí tertíam confíftens líneas magís aípe
rum occurrít,quám latus ínter fecundam líneam Sí prímam conípícuum,á quo nullus prona^
ícíturmufculus, nifi íuxta ulnx cum humero articulum,ubi As príncípíum ducít,qui radium i 7 mup
ínpronum ducentíum fuperíor eft* Latus tertia & prima líneís círcumfcríptum, relíquís duo - btdb.CL.
bus mínus eft copreííum,8¿ príuatímblíneam obtuíam,íed longam Sí modíce promínentem, g s
2 ,6 ^

acuícíníus tertixlínex quamprimx dedu<ftamadíp¿fcítur*HancNaturactríummufculorum ctd.A 103

grada produxít, qui ab ípfa triplici principio orígínem ducunt* Ac primum quídem eíus mu- & P
ículí eft,qui ínter radium ín íupínum ducentíum breuíor h abebí tur *íecundií autein Sí tertíum
pollicís ac índícís íamularí motíbus,ínfecundo libro docebimus:quem eo leuíorí negocio ín-
tellíges,quo confíderatíus ea qux modo narramus,ínoíIibus ípeólaueris.Sunt ením hxc non
mínus uííu ac cognítu ¿ucunda,quam cerebrí Sí alíarum,quas hodíe íolum míramur,partíum
íéctío*ut interim de íiimmoínartísnoftrxoperíbusuíu níhíldíca,dumad has líneas ícopum
fígentes/racftim acluxatum os rite nos i epoíuíííe certíílímo cognoícímus* Ad hunc ítaq? mo­
dum ulna rnuítum etíam ultra medíu ípfius longítudínís fe habet. Vbí uerò brachiali propín-
qums accedieres omníno eílet,nífi fecírda línea in figníus inibì protuberaret,ac oblique de­ dc 7 muje^
or furn protenfa fedem adaptaret£quadrangularí mufeulo,qui radi) ín pronum motus opífex ub.y~
híncpríncípíum fumere do cebitur* Porro fi quid de ulna adhuc dícendu fuperfit, id íamuná
m
 DE HVMANI CORPORIS FA E R I C A LIBER 1« 113
in radi} cn arrario neperfequar, quiobliquus eft, quatcnus ulna recta, Radius nanquef fùprà R~*c! h chtù
f i fo b .
g ifip r J . ginfraq$ ulna? commitritur,inhmedio autcmac perreliquam longitudinem ita arcuarimobli- ¡tu tos.
b ijig inter ciuatur,ut admodum ab ulna dehifcat.quod partim motus rationeperficitur, ut obliquo fcili-
b <jk. cct ductu radius ulna fuffiiltus,in pronum fupinumcppromptè ageretur : partim,quò apta fe-
dcs & fundamentu mufculis cSftitucretur, quos neceifariò internam externamcp cubiti fcdcm
occupare oportuit. Quanquam magis obliqui fui motus occafìonc, quàm muiculorum gra-
tia radium obliquati, plurimumq? in medio dudu duo cubiti olia inuicem abfccdcre, ilia nos
doceant ammalia,quibus ncq? radius, ncque radi) beneficio manus extrema, in pronum (upi^
numqj ducitur. Equusnanque,ouis,cius9 gcncrisanimaliafolidis, autbifulcisdonataungui*
bus,totacub®longitudincradium ulnxadeo connatum aftabilitumq? obtinent,utnetantil-
lum quidé citra ulnam radius moueatur. In canibus uerò & felibus, 8Crjsanimalibus quibus
pedes in digitos dirimutur, radius mouctur quidem, fed tanto obfeurius ac difticilius,quanto
nos manuu motus perfc(ftiores obimus* Diftat igitur in his quoqp animalibus radius ab ulna,
ticrum longè minus quàm in homine.ncqp etiam adeò laxam articulationis fpeciem in illis,atq*
inhominc,eftcernere.Articulaturautemradiusulnxfupràinffaq?,diftcrenti omninoarticu-
d iut
lo.fuprà cnim ulna radium excipit,infrà ucrò à radio ulna excipitur. Ad externum itaquclatus nd?n drticuld /
ih u fig l-
anterioris ulnx iuxta h umerum proccftiis,’ fìnus quidam inftar quarta? circuii partis tranfucr tio.
firn exculpitur,lxuis,& cartilagine incmftatus.Huic finuikinternu latus capitis radij,cui finus
k J>4 >9 fi- infculpitur humeri externum caputcxcipicns,appofitecongruit,aclxue&:orbiculatum hicfa
m.
dum,in ilio fimi uoluiturJnfràauté iuxta brachiale,ubi radius craiTefcit,dilataturcp, & intigni
1 », j fig. n 1appendice donatur,huiusappcndicis humillimxfcdi" finus infculpitur, illi nonabfìmilis,
Vcriim in quern palilo ante in ulnam indium retulimusJn hunc finum cartilagine incruftatum fuperior
alijsfiguris
radij HU
appendicis u ln x ”ièdcs capituli modo protubcrans,cartilaginecp obduda,rcuoluitur:haccp ra
appendix cione radius utriuiq? articuli benefìcio tantummodo in pronum fupinumq? agitur. Non pro-
R ^ d ii;fé cuti'
quoque cfl cui à fuperiori articulo,ubi rad ij0ceruix confi ltit, radiuspafperum abruptumq? educitproccf
cium ip/ius lon
obuu.
m7 figu.o.
film,qui internam cubiti fedem rcfpicit, & infer rioni anterioris cubitum fledentium muiculi gituém em la: '
n f,io fi.p. aptam fcdcparat,Rurfus rcliquo ab humero uerius brachiale dudu,radius non omnino teres ultds cr djfie*
o t,1,1, 4 , 3i IxuisefEVerum iccundumipfius longitudinem humiliorifua icdeMacutam & infignitcr n td s.
9 fig- M-
peifdcm fi, extuberantem producitIineam,qux tertiam ulnx lineam refpicicns,r ligamentuadmittit man
gur. q. branx ualidifsimx ritu ambo cubiti olla,qua inuicem dchifcunt,colligans\5Externum huius
<1 ».*>J>4 lincxlatuspcrindcac' internum quoque,comprciIumfinuatumcpeft,ut hoc internam cubiti
figr,r. fedem occupantibus mufculis,illud ucrò ijs qui in externa confiftur,ccdat. Porrò internum la­
r7
U.T,Vt S. tus externo afpcriuseft,quòdpriuatimumui cuius tertiumpollicis os^ledens, n5 infìmam fui
s lyjfi.fyf. exortus portionem ab ilio latere fibi afeifeat. Deinde fuperior radij ièdes è diredo didxnu -
t} , 4 fi.t,t. per linex contiftens,pene teres eft,8£ iuxta medium fux longitudinis aliquoufqf afperaoccur
u 6 mufcu.
tab.a. rit,ut in hanc duo muiculi ualidiorcm molirentur iniertionem: quorumyalter radium in fupi-
X x,j, 4 ^ numagentium breuioreft/ alter ucrò radium in pronum ducentium fuperior, cuius potilsi-
gwr.u.
> 7 mufcu.
mum occafione afperitas illa cxlatur,quòdipfencrueam potius quàm carncam inièrtione cfli-
tab.Q^ ciat,longiuscp in oftc producatur. ‘ In radij fède brachiali contermina,quam craffcfccre dila I tifirio risrd '
Z it mufc. tai iqj dictum eft,pierà q$examuffim inquirenda ueniunt.Primùm cnim hanc partem ita auge^ dij partis h’f t o
tabul.A Cr ri oportuit,ut tandéapta conftitueretur iedcs,cuihbracliialc articular! qucat.ncccftum etenim rid ♦
dein d,e.
itotx-jZ j crat,brachialis cum cubito arriculu,in hominibus paulò minus toto adradicem refèrri:fì mo­
8figur. do quiefeentead humcrum ulna,iummamanus radi) benefìcio, & iccundario in pronum lupi
b sprimA* numqj agi debuit» Si nanque in radio 8Culna finus, cui brachiale articularetur, xqualis portio
rumfig. ca.
aScharad. cxculperetur, 8Cipfe interim finus iiipcriorcbrachialisfedcmimitatus neceftario tranfucr firn
oblongus efte dcbcrct, impoftibilc profcdo fuiftet SCradium 8C fummam manum in pronum
fupinuirfue ferri,ulna interim ad humcru quiefccnte,ac ucluti huius motus bafi ac fulcimento*
Pars cnim brachialis qux ulnx finui inicrerctur, inarticularetur ue, claui modo obftaret, quo
minus uel tantillum radius immota ulna moueripoftet,Opcrxpreciurn igitur filit, infèrìorem
radij partem adco craftcfccrc,ut eificiendo finui,cui brachiale articularetur,apta cftetA^erum
c h*fig.R.
ti8fig.x,y,
quia tenue os nimium crafteiccre nequaquam expediebat, Natura etiam brachialis portion
z- nemab ulna fuftincri uoluit : atita,utuix pundo ulna brachiale contingcrct.contingitautem
e 1>2?J*4» c acuto ipfiusproccflu, quern ftylo diflcdionum periti afsimilant.Necnim ulna,reliquaiuiap C drtildgo
7 >8figu re
rumT,
pendicis lède, brachiale citra altcrius corporis interuentum contingeret, Natura ab inferiori hrdchidle di
fede" finus in radp appendice brachialis gratia excuIptP cartilaginem dcduxitrquxulnxap- ulna dirimeni*
pend: :em aieendens, illam à brachiali dirimit,itacp articulum hunc aptat, ut ulna brachiale
qiridem fuftincat, uerum proxime non contingat,totusq? fìnus (lìti fané oportuit) ad radium
K 3 fpedet^
 U4 ANDREAS VESALH BRVXELLENSI S
fpecìeb Atq? haèc fané tanto uelím inquirí diligentius, quò magis cum Galeni dogmatíbüs pu
gnant* non enimlubetin hoc negocio alíoquí fatís prolíxo3paísím Gaíení localaquíbuspru-
dens diíléntioffubnedere, ratíonemc^ cur alíter fentíam fubrjcerc, quum diíígens lector edam
non admonítus, hxc abundé anímaduerfurus fit.Verum ne nímíum Gakní Anatomicorum
coryphad pkcíta,eacp potífsímúm qux à ftudíofis ín publícís fedíoníbus^ut expendantur re^
quírere foleo3íam prxterrjflé uídear, ínradrj ulnccqp Gaíení híftoriaportíonem& partí culam
modo aflumam3qu2eprolíxíus faepíusq^ab ípfoínculcatuneftautemhaec, acutus ulnas pro^
cefluSjquemftylo comparamus.Vtítaq? pr^teream3quód magnam.,8¿(quantuex ípííus ferb
ptís aíIéquor)dímídíam finus cui brachialeínartículatur portíonem,ulnas aícribit3acuto huíe
Libro de Of proceffuí príuatumad brachiale connexum inibì tríbuít,ubi ulnas radíj^hífti^íám libro de
fibus.
P rim o de A d Oflibus pertra&at, Vbí autem paulo póft brachíalís offarecenfet, conexus ípecíem exprimir,
minisi, dijffìc. quando £tertíum íuperíorís brachíalís offíum ordínís os quod paruíí dígítum ípectat,íinua- c^ac.Jt'
Secundo de tum e0e3atquein íllud acutum ulnas pro ceffum íngredí receníedac ueíutí dúos brachíalís cum
V fupdrt.
ulna 8Cradío artículos proponít:quorumunum quidem adradíum & ulnam fimul referí, alte
rum uerò ad acutum ulnas procefíumuatq? ad hunc quidem nexum pertínere afferà, brachiale
in obliquimi ducere:ad íllum uerò3in recftum, cuíus opera íummam manumextendímus ínfle
chmusqj. Arbítror autem Galenum per oblíquum motum, íllum íntelíígere, quo manus ín
utrunquelatus ducítur,parí nímírum motu,quo dígitos ínuícem adducímus reducímusnta
enímoblíquumlateralemue motumaliasferéfemperGalenusíntellígít.Quodfleft,quíddici
poflèt abíiirdíus, quàm hunc motum acutí íllíus proceílusmunerecelebraric' quum tantu m
abfi't ut quícquam ad íllum motum auxilian queat, ut illuni no íecus impedirete quàm fì palum
bacillumuealiquembrachiali ÒCcubito fimul ad latus fíe obligares,utiedulas matrespuelloru
fini Arce manus pollici Si cubito pariter baculum alligare uidemus,quando pueros nímíum ff
ni ftra man u uti cernunt,metuuntq? nc progredii temporis finíftra pro dextra utan tur. Porrò
fi Galeni lo cum in fecundo dePartíum uíu excutere uolueris,inibì íllum quoque duplican ar^
tic ulano msfpeciem recen fere,atqiieeam qute acuto fìtproceiiù in hoc faeftam dicere,animada
uerfurus es,ut manus eius articuli ope in pronum iùpinumcp, & deinde edam in latus ducere.-
tur, Hanc fententiamre adamufsim perpenia, non mimis quàm priorem ueritatirepugnare
fateberisddq? tune potiisimùm, quando omnem feré brachíalís articulationem,ad radium ob
hoc prascipuéreferri difces,utradi) motum,qui in iupinum Si pronum fìt, extrema manus fé-
cimdariò fcqueretur : Si iniìiper colliges, illosmotus debere impediri,fi acutus íííe proceiliis
ex Galeni fentetia brachiali articularetmxQuod (ne longius in re clariffima immorer,oues:(bo
uesq? liquidò oftendunt* nam ípíorum brachíalís ad cubítum articulado Galeni deferíptíoní-
bus quodammodo reipodens,ncque in latera,ñeque in pronum,ñeque fupinum apté moueri
poteftJllis nanque ammalibus acutus uln^ appendicis proceffus oblongus eft, & fìnum pri-
uadm in brachíalís offibus fibi uendicat, nullacp cartílago peculiaris ulnam ac brachiale in *

teruenit, prxter eam quae offibus crufae modo obducitur,cuiuiìnodi tamen cartílago in homi
ne ipe&atmyn'quo etiam proceffus ilie non tanta cartilagini^ íllíus altitudine excedít,quantum té.k eri.
£ fuperíor íllíus qui in radi) appendice fculpimr íinus pars porrigi educiq; cernitur, Eminet au * 2>4,i
tem illa radi] pars eadem cum acuto ilio proceda ratione,ut fcilicct iìnum efformaret brachiali
aptum,h hinccp ualidioraardculumcondnentia producerentur ligamenta, Quum uerò huic k emU
radi) fìnui non unicum tantum brachíalís articulatur os, ucrum ínter tría brachíalís offa, qux fi-chm'
radio uln^cp coarcftan docebimus,1duoadfolumradij iìnum referuntur,&ktertíum cardia- 1
ginern tllam a radio peculiariter pronatam & acutum ulntc appendícis proceíTum, reípícít,ra^ » fa*
d¡) íinus geminuseiIèapparet,eoquòd iìnusmodicè” inibì protuberat,ubi iècundumbra- » i ""‘r
S inus rddijy
deducendis lo/
chialisos primo committi, ilio quod fubièquitur Capite dí¿turi fumus. Ad hunc igiturmo f f i t »
cadisci mufciu dtim brachiale radio committitur.in quo prteterea coniidcrandum uenit}radi) partcm3cui ap- ; cr ^twf
Ls c r ipforum ppidix ipfius coalefcit, ipiàme^ appendiccm internaparte íinuatamS¿ leuitcrcauam uideri, f
tcdinibus ctptì.
cum ut ° mufculo cederent radium in pronum ducentmm ínferíorí.tum u t exatìum iterpten- ?
inum ièriei aptarctur,qui cubito exporrecli digitorum fiexui famulantur.Externa aute huius „cribri1
radi) fedis pars gibba cft, quod ita (quum extra ponatur) iniurijs ferendis pertinacior redda- dtp°ff
tur netamen mufculorum cubito exporrectorum tendines fummam manum hàc pctentes, &
gibba illa fede deducìi, lime inde aberrarent implicarentur^ 5finus multi huic fedi infculpun-
tur.quibustendmes11tranfuerfis obdutfilígamenos,tanquamperanulostranci,infecundo
libro defcnbemus.Suntautéhmufmodi finus numero quatuor. ac *primus quidem amplus «<?*'
; rKn ,n,bL!sParatus.qiuindicem,medium Si anularem extendunt.' Secundus" tendinem
tra.iimittit,mdicem & medium à pollice in latus abducentcmf Tertius quodammodo gemi- .,/•
nus
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U l\$
7 it ntufc. fjus cfì> bicornem. traniìnittens tendinem alteriusmilieuli brachiale extendentium3unaeum
tab. a . tendine' mufculipollicem uerfus indicem euertentis3extendentis'ue/ Qiiarrus fìnus leuiter
Z io ntufc
tab.o. admodum exculptus eft, uixcp fìnus nomen meretur: aiper tarnen locus eloqui ligamentum
tranÌuerfìmb tribus tendinibus obuolutumeducit.quorum unus brachialis olii poTlicemfufti
b io ntufc. nenti inferitunfccundus primo olii pollids, tertius autem tertio pollicisoilì. Verum quarti fì^

et itJ.byC. nus ièdesjigamcnri illius gratia non duntaxat afpcra eft,protuberatq?3uerum etiam u tc tendo
e tt ntufc. dliualidiusimplanteturmufculilongiÌsimiradiumin fupinum ducentis» Et prccterhos fìnus
tab.ejt. etiam in externa ardculfìquoradp appendix iuxta brachiale appendiciulna? articulatur lède*
d ifeu- 9-
c p ntufcu. fìnus etiam confìiht,quo 'muÌculi tendo uehituncuius potiisimum beneficio paruus digitus
tab.o. extenditunatqueis fìnus &Culnae Si radio communis cenietur Jam de ulna ¿¿radio nihildicen
fqualsap
dum fupereft,pricterquam quòd folidaundiqp conftent fubftantia, illic tantum fungofa3ubi
parct nt fi.
capii i in­ appendices ipfìsadnalcuntur. intus 1fìnumexigunt,medullaoppletum3atqueinhoculnara
feri*. diuscphumerum^ieinurSitibicC offa irriitantur.

DE B R ^ f C H I ^ f L I. C<XVVT XXV.

PRIMA FIGVRA EARVM S E C V N D A*

QJS A R V I G R S I M O Q V I N T O
CAPITI PRABPONVNTVR*

li

SEXTA FIGVRA, CVIVS

(VT ET Q_V I N Q_V E PRAECEDENTIVM
figurarum) Indicem fequenti pagina fubi)ciemus3unà
earundem charaetcres explication* -
D v AB

%
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
jD V M .E prior esfigura nonprofetiti tantufiibferuiut C apitici trim etiam tribus or
dine jubfequentibus?quibusfummo manuspartes etiam explicantur ♦ P 7ocamus autemfummatit
extr emaniue manum? pio Hippo crati diciturtea nimirurnpars p io d cubdo ad extre^
mum ufp digitorum aciem babetur? quamfe in brachiale & poflbrachiale ac digit ospartimur.
hiippocrati etiimmanus nuncupabatur? piicpuid dfcapulis ad extremis ufp digit ortipertinet:
quodf in brachium cubitum et extremam manufubdiuiditur♦ Trim a igitur huim capitisfigura,
internata ofiurnfummo manusfedemproponit . Secunda uero?eorundem o f in externamficiem
appoftifimè delineatam continet* Quatuor autemfguro hasferiatimfibfepietites?buic C a s
pitifun:: proprio^ac duntaxat olio brachialis offiiuariajacie exprimunt ♦ Ilia namp può ter s
tia inferibitur? olio brachialis ofiumJimulinfuafede commiforimi internamficiem commons
f r a t . Quarta eadem offa externafid e delineata continet♦ Quintafuperiorem brachialis o f is
urnpartem notat ? pia cubito articulantur * Sexta brachialis ofium infernam ollenditfedem?
cuiprimumpollicis os¿quatuorfi p o f brachialis offa coardantur♦ C h aralierurn ueró index es
rit buiujinodi*
i ?z?i? 6>7>S O lio his numeri charalter ihics olio brachialis offa in omnibusfex preefintibus figuris
infigniunturfimodo in illafuperfide ¿in qua brachialefe offerì? omnia in confpeHum ueniant <
in ìq u e unumpuodp osfuofetnper eharali ere indieaturfuumf nomen ita exhibet ♦ Id enimpri
mum uocabimusguodt inferibitur.Secundum uer¿¿quod2. Sic itaq? i?z?3?4 notantfuperiorem
olio brachialis ofium ordinemjpfi nimiru quatuorfuperiorafeu cubitoproxima. H eriim 5?
6 ¿7¿8 infriora indicant offa¿queepolbrachialifuni contermina*
I f f III? I I I I Iti prima & ficundafifura notantur quatuor p o f brachialis offa ? quibus ab inferi s
pto etiam numero tiotnen imponere nihilprobibet ; nififòrte magis libeat ilia d digito quernfufi
nent?aut cuipreeponuntur? nuncupare,
B ? C x? 2 Triapollicis offa ? qua:f rè & internodia appellamiis ♦
D j E ? F iy 1 T ria indicis o f a . atque eadem ratio in cceteris eft digitis.
G 3? 6 Qiiinti brachialis o f isfimisfedesif? cuiprimum pollicis os articulatur . dtp?fntis hums lon gis
a?b. tudinem tranfuerfim infextafigura ab a ad b metimur ♦ Internam uer0fedem c ? externam au
c?d. tem d notat. ac d puidem in quartafgura etiam e ll confpicuum *
h i 3? 4.? 6 Sedes fexti brachialis o f is ? cui poUbrachialis osindicem fuffulciens coarllatur ♦ h utròin
h. quinto ofe fedem indicai? quam idem quoque pojlbracbialis os contingit .
K3?4?6 Sedes infeptimo brachialis ofe ? cui pollbrachialis os medium digitimi fuflinens coarllatur♦
h k uero in eifdefigurisfedes indieatur¿qua idepollbrachialis osfextu brachialis os cotingit.
L 3?4?6 Sedes ollaui brachialis o f is¿cuipofl brachialis os anularipreepofturn coarllatur >
M30 Sedes ollaui brachialis o f is ? cut pojlbracbialis osparuum digitumfìifinens coarticulatur.
N i? z Oficuh im accumbens externo lateri articulationis ollaui brachialis o f is ? adpollbrachia *
le os¿quo paruus digitusfullinetur*
o i?3,6 Vroceffus oHauiirachialis o f is ?in internam brachialisfedem protuberans *
P z?3j6 Procefus quinti brachialis o f is? ex quo tranfuerfumpronafeitur ligamentum?quodin ollaui
o f is proctfum O notatum infertionem tentans?tendinibus obducitur?ex cubito internamfunu*
nice manusfedem adeuntibus.
Mèppendix pollbrachialis o f is indicemfuflmentisfuperior?qu<e brachiali coarllatur ♦
h 2, ^Appendix pojlbracbialis of,is indici preepofti inferior ? puce capitulum confituitprimi indi
cis o f isfnuntfubiens.
£ l?z Interuallum occurrens inter pollbrachialis os indiciprtepofturn ? & id quod mediumfujlinet*
In cceteris autempofbrachialis ofibus eadem appendicum interuallorump e f ratio♦
h 1 iP2. Jn primafigura ex duobusfefaminis ofibus internee fecundi pollicis articulifed i preepoftis?
internum os notaturiinfecunda nerofigura¿externum,
r 1 Duofefamina oficula? indicis artieri lo pr cepoft a.
1 ùnicum oficulumf i e f amimi¿autpotiusfnapisfintinifintile¿feudo indicis articulo appofiturn*
1 Mnicumfifaminum oficulum3tertiopollicis articulo allocatunu In reliquis digitis cum indice
eadem e f ratio? etiamfficundi tertij articulififaminum oficulum non appinximus.
EXTRE
 de HVMANI C ORPORIS FABRICA LIBER L U7
d Integri ' X .T R E M AE manus/ partem cubito arciculatam Greci (ut? tV , nos oc,
rían V di Cclfum imitati Brachiale appcllamus. caocfto odibus duplici ordine db totfrUs coK,
z.er om. ftinefris conftruit.Que in natii gràdionbus dura fune Si pannila,intuscp ^ rui*intrr.[e
ms hums tre
cdpfigurx parum fungo ià,modicacp medulla appendicum modo oppierà,non au' -

ckxrsft- «> tem prorfus medulla; expertia, S i porifsimùmqusehorum maiora cer- ^

6* nuntur. Haud parem emm omnia fortiunturmagnitudincm,utnccior
7,8.
_____ mam criam,ncq? fitumrquum ex omnibus nullu fit, quod alteri omnino
relpondcat: S i lìngula priuatim aliquid adipifeentur, quo prompte ab inuicé diicerni queant.
Porrò uteunqj fine uaria, nihilo minus mutuò tam concinne adaptatur, ad tantamep compofi
b s mufeu. tionis harmoniamacccdut, uteorum numerus nonadmodum inuentufacilis fit.b Nifìenim
- - y ualidiisima cartilaginea^ ligamenta, quibus obducuntu^fimul cum membranis reiècueris,8£
accurate abraicris,unumcdctibi omnia uidcbutur,autcum Celio ipia incerto conftarenume-
econfcrifì ro opinaberisd Caeterum cuncta nerucis his cartilagmofisq? nexibus iimulconftridafnon au

te ur’ qua olla cubito commùni ntur, lamia funt, & cartilagine incruftata,qucmadmodum S i f¿nfe- cu^
riùs, quapoftbrachialis oflibus,8¿ primo pollicis odi coarchuur. Quin ctiam ubi oíía íeinufi
ceni contingunt, non undiquc afpera Si inicqualia,ac ligamentis oppleta uifuntur, ua*um
omnibus apri laeuesq? lìnus incili funt, qui.cartilagine lami Si lubrica ìllitfialì'orum oilìum tu-
bercula capita nefimiliterlacuia,cartilagine^ obduifia,excipiunt. In medio enim contactunub
lorum brachiale oilìum ligamenta membrana;'ueinterueniut,niiì in infmorisordinis o'fium
conncxiijubi nonnihifièd uix animàduerfìone dignum, ligamcti cartilaginei ueluti in pumfto
interceda, S i ubi oda inferiora nonadeò contermine inuicematq fupcriora flint compacta.
f omnium Quodetiam meritò Natura molitur, in hocpotidìmum duos brachialis odium ordines coin
Cter duo lyd.
feur- fingens,quod ‘ fupèriorcubito,s iriferiorautem alia prorfusrationepodbrachiali &primo chidlis offiur.
C74r* ,' ¿ pollíeís odi debuerit comitti. His nanqj ut diftin&is dircmptisq? coarticulatur odibus, cubito ordenes.
g omnium autcm unius odìs modo : fi c ut iure fuperioris ordinis olla, uiciniùs propinquiusò; ac nullius
fe.chxrxc. corporis intcruentu inuiccm coarticulmtur,quàm inferioris ordinis oda. Atquc han c brachi,
h 3lis ° ‘? um coPix radonc dilMionum periti potiflìmam effe referunt: huic fccundariò patieni
primurum didifticultatem addentcs, quumarbitrenturbrachialeiniuri^sferendis pertinacius fieri, quia
t’£“rxiu - inultis componítur offibus occuriànfium uim articulorum nomine cedendo cxoluentibìis.co
iecmdm mo.do ? uo hafiam kgitam'ue difficilius laxa quàm tenfa penetrare conlpidmus. Quanquam
tigJurx. nirfus Si ad innúmeras manus motuu diffcrcntias, hanc oilìum uim & copiamà Natura non
x. poliremo locoextruetàclic animaduertimus. Cattcrùm quibus'nam finibus tubcribuscp bra^
g iaJ ,s offa dementar, iam enitar perfequi. In luperiori brachialis fede, aut ordine qui cubitum
j. pcetat, quatuoi rcponunturolTa, quibus ex*ipiorum qua ordinancurieric, nomina non ab re Brdefiidles oT
ì f X ’rtft imlPoncmus:"Primum perpetuò uocantes.quod fuperioris ordinis internum conftituit latus: fium ¿ noenìr.d.
'■ ^ lecundumucrò, quod huic fubfcqmtur,at<5 magis ab interno abfcedit latere : " tcrtium,quod
» fcrùtim ecundo ad externum latus proximum eli:1quartum ucrò,quod externum latus iam omnino
'"T “*“ oecupat. Pari ter quatuor inferioris ordinis “ oiIà,quintum,icxtum,lcptim5 & octauuni nuiv
%C,6^7 ,3. S^Pa^|mus> atilu^in hunc modum fìnoulorum hiftoriam aggrcdicmur.Primum,iècundum
’8fi.es’. & r/ Srtlum inuice ualididime proximc§ comittuntur, S e uno ordine mneta, ac Ci unum edènt B ™cf>id/es d i
ouLitiimArti '
cidus.
cup
p .,x/t, xo Ptnu,u 1,ULUit’^ reponuntuntertiuucro cartilaginimnmtur,quam àradio pronata,.........
£«.x+ r. ex parte ulnam a brachialidirimerc fcriplìmus.Quanquà externu terni ollìs latus etiam’’ am,
e x p tumappcndids ulntcproceíTtim tune co tingi t,quum in externu latus fuminam manu inclina-
r Noí “ß mus•V crum interim tcrtium id os finumcarrilagine obliti,qui uifu dignofciqueat,in homine
9<-»' pofi. nequáquam adipifcitur,quoti procefiùs ille libi propriu habcret,quum eoa procellus iplè nifi
mar°g[^la] ^ cundumfinus^quo brachìalcarctatur, latus perindcextubcrct, ac rcliquom fìnuù iuperdlia,
notcn>qw ^ ^ 9 radrj^appcndicis in hac regione apex. Atc^ id uel tacluleuiter dqudicatur, fi manu in la

risf tnt oh. bsq>S i uehemetibus motibus,ac fi uno grandi dFormamedet ode, agitur, Qiiartu brachialis Quetfudrrxm
U:j ' os uinam Haudquaquam coiitingit;at fuperiori fua fede camhuíus articuli ligamenti porno- os) lii^ did'
nem
 H8 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
nem admittit,qux ab acuto u ltix appendids proceffu enafcitur. Drìn fupériori quarti ofìIs
lèdis tendo rrtufculi inferitur, qui brachiale fledentium inferior cenietur. Ex inferiori autem Hi»
ipfius lède'mufculusprona{citur,cuius benefìcioparuusdigitus à rcliquisabdiicitur,Pra^ kh< ^
terea SC “ mufculus fuce originis portionem hinc affumit3qui duorum primuni parui digiti0s
fledentium exterior eft « adeo ut quartum hoc os neque inferiori3neque iuperiori ìpfius fede, « 4 ^
rteclue etiam externo ipfìus latere alteri offi cominittatur/ed tantum interno ipfius latere3de!
* pretto admodum capitolo, tertrj ofiìs externo lateri (magis tamen admanus uolam) iiieum
nioduni coarticulatur,quo olla per coftrui diximus* Hoc itaq? quartum brachialis
os id peculiare libi uendicat, quòd uni tantum brachialis olii iungatur, quodcp omnium bra.
chialis offium minimum iit^reliquisqp minus protuberet,fìnueturcp* Eft enim quodammodo
lphsericum/ed paulo lóngius quàm craffius:quiafcilicet inferiùs mufeulos educit,iùperitis au
temualidiisimitendiiiis infertionem,uti diximus, excipit,eaq? ratione furfum deorfumqjma.
gis quàm in latera protuberare debuitVnde etiam ueteres diflè&ionum profeiiòres,id(uti
Cuiordiniad, coni) ciò) Redum appellarunt, ambigentes quem in ordinem ipiiim referrent* nos autem fu,
fcriUndum ut periori ordiniafcripfimus, quòd tertio huius ordinis otti coarticuletur, ac reuerain eo ordine
nidU Confiftat*Nuncuparunt edam Anatomici pradèns os 3carrtilaginofum;non fecus quàm Mari.
nusx òsgenu articulo praepofitum eo nominedonauit, quod molam patellamq?uocamus*
Non fané (quantum reor)quòd idosmollecartilagineumq? ettearbitrati iìnt3quum omnium ?2,cr
brachialis oftìum facile duriilimum & folidiffimum fit, at quòd codumexteriùs cartilagine
I il xd v r °kdudum uifetur, ptop ter mufculoru prin cipia tendinumq? fines3 qui poft elixationem car.
‘‘ C pdn. hlaginis molliufcukcipeciemrcfèrunt* Galenushoc osodauum brachialis os uidetur recen.
fuiftè3id propriu ipfi tribuens3quod propugnaculum7 nerui cuiufdam fit, qui ab interna ma. y
nus ièdeadexternam iècundùmid brachialis osrefleditur. Hic neruusmenon latet3uerum nllh4cìli
ad hoc ofticulum in hominibus no reuoluituneft enim ille neruus3 quem à quinto brachium U^ '
petentium3paulo pòft medium cubiti longitudini^ ab interna cubiti fede in pofteriorem por.
rigi3 atq? duos furculos paruo digito3totidemcp anulari, unum autem medio deriuare,in quar
to libro audies* Prxiens itaque neruus quartum brachialis os non contingit3 ideoc^ minus iì>
Primum os cundùm illud ab interna manus fede in externam refleditur. Porrò prscter quartum brachia.
CjUGt cjjlbus
conterminum
ilS 0S>nuIlum poiinis occurrit, non pluribus adnexum contiguumq; oflìbus* Primum enim, siuifumfu
praterquam quòd radio articulatur,etià iècundo brachialis coarticulatur olii, ampio uteunq? rit>blcB
tuberculo in fecundi oflis finum fubiens* Deinde alio tubere multo ampliori,atque ab inferio
ri iua fede protuberante, communem finum ingreditur, quem quinto brachialis os cum fexto fik sfi
effbrmat. Veruni INatura
p f iv M 't n it ' \ f c v i ì N T - H - ll*» .«
praxauens,ne id os undique___aliorum
n r m .. 1 ...
offium
_ S7~!
fìnus ingrederetur,8£
. C • 1 Or
5« £0111
ipfum into irn ty ranni more nullum iuiciperet, infìgnem in ipfo ctclauit fìnum,quo una cum m ittdturc'
ìflL‘
iècundo brachialis olle (cui is fìnus quoqi communis eft) ieptimi oflis omnium fàcile maximi m>
granderotundumqjadmitteret caput* atque ita primum os radio,S£fècundobrachialisoflì,
Q m j i c u n , & quinto3ièxto,ac feptimo committitur. Secundiim os (quod tanto minus eflprimo,quanto
»pfum maius eft tertio) conneditur primo olii, & feptimo,uti iam diximus. tertio autem,arm
pio connexuper two
Jù
u
ì& cnftringiturtadeòuttertium os radio, & tribus brachi
mittatur offibus,primo uidelicet,feptimo & tertio, neq; etiam multum ab odauo remouctur.
Quot tenium. Tertium os modicè protuberate,fèd ampio tuberculo in fìnum fubit odaui oflis : hinc® fa ale
conftatjid os & ulna:, magiscp adhuc5 peculiari huius articuli cartilagini, dein & fecundo olii « » f *
Quot ntu.l rachlal,s»& quarto Se odauo conterminum eife.Quintum brachialis os, quod inferiorrs or 14 r’
tm
dims primum recenfuimus, fuperiori iùa fede in fìnum libi exculptu primi brachialis oflis ca-
pitulum excipit,& externo latere fìnuatum quocp,lèxtioflis capitulum admittit.adeò ut quin.
D ■ - u n - tum os duobus biachialis oflìbus, primo nimirù ac fexto coardetur. & nrcccrca id priuatim
c ™ ‘d t ,qUT f P” murn Poll^is^ iuft.net. In inferiori nanque ipfius fede ” fìnum adiptfeitur patu. 4<,-M
poJUruckù, um& oblongum, ac in interna externaq? fède magis quàm in lateribus ac medio excuf
lis ojjiwn ud ptum, cui primi pollicis ìnternodi) capitulum ea articulationis fcecie cómittitur, quæ mo turn c, % .
u x 2 cd'tomnibus manifcftum. al.termulto quàm brachiales oflìum intcrfecónexus,cuiusmotus ce V \
ita latet, ut uix dqudican queat. Atque hac etiam articuli fpecie quatuor ' poftbrachialis oflà / * • «II»
quatuor mferioris ordinis oflìbus adneduntur. Primum enim poftbrachialis os indici pra?- euch«t* 11,
poiitum,magnaex parte8 fato brachialis offi coarticulatur,hportionem quoque quinti oflis ^5)W 6,1„i
attmgens. V bi cimi qumtum os fa to coardatur,communis fìnus utrique offi exculpitur,cui g ^
capins primi poftbrachialis oflis pars articulatur. adeòutquintumbrachialis os.prætcr prf f .
mumfatumqi brachialis oflà, etiam primum pollicis os una cum primo poftbrachialis offe g" ’ .h-
contingat.l orro iccundum poftbrachialis os medium fuftulcicns digitum, depreflò,fed obli-
quo,
»
 DE H VM A N I CORPORIS F A B R IC A LIBER I. 119

i st4'6 fi- quo,capite * ícptímí oílis brachíalís finuileuiflìmé ac oblique exeulptoartículaturacutíorí fui
K. parte latcrcq* interno^ fextum brachíalís os modíce contíngens. Duo auccm rclíqua po ftbra­
kcttrun'
dan fi h.
chíalis o fía, cafcilícct quxanularem8£paruumfuftínent,duntaxatoctauobrachíalís ofíi1lx
t J>4 >ófi¿- uíbus,ac ín fuperficíe tantum excauatís finibus coarclantur.Scxtum ¿taque brachíalís os duo- Q*>t offLux
L. dan M. bus committítur pofibrachíalís ofíibus, illinímírum quod indici prxponítur, 8¿ obfcuréíllí fa™mosco*
quodmedío fubrjcíturdígito.Brachíalísautem tribus committítur ofíibus : primum enímos tCTruriUnif,f'
fuo finu excípír, 5i íao tubere in quinti oílis íinum fiubíntrat.deín feptímo oíTi leuífíimé pro tu
berante capítulo,aut potíus plana fuperficíe artículatur,eftq? ín feríorís ordì nís mínímu.quem-
admodum Íeptímum maximum.quíntum autem 8£o<ftauum medio íe habentmodo,quan-
quam ocfiauuinquinto paulo grandius ccrnatur. Septímñ os fuo capite rotundo,ac ímpen
filis protuberante,in communem primi íecundíq? oílis íinum fubít,hacq? ratíone duobus lilis
ofíibus comíttítur.ab interno autem latere íexto oíTi artículatur, ab externo ucro latere artícu-
latur ovftauoofli ampia admodum artículatíone,quxdeprefíbfítcapíte, Gnuq? ¿n fuperficíe
tantum cariato, Hanearticulatíoncmalíqua ex parte cartilaginei lígamentí ínteruenítportío,
qux ctfi íeptímum os uchemctíus oeftauo ofii c5míttat,attamen id omnium brachíalís oílium
creberrímé ucrfus interiora Iuxatur : tum quòd grandius fìt,ncqj ita fàcile,ac cotermína,occur-
rentíum impennifuftineatítumetiam, quodlígamentíí internaíedehocosuíciníscollígans,
no arqué crafíum íic,átq*\in rclíqua brachíalís regione. Atcp id hínepotiísimu accídít,quód Na
w j mufcu. tura lígamentí mole crafíitíecp, tendinibus iter occupare uoliierít, qui frequenti multítudine,
u b .e c r 6 hàc ad dígitos fleetcndos ab interna cubiti fede prorcpunt.Vtcunqucucròfìt, íeptímum os
*4.3.
quatuorbrachíalís connech'turofíibus, primo níniírum,fecundo, fexto,octauo,8¿pofibra-
chíaíís odi medium dí^ítum fuftinenu. Ocfiauum os cunei quodammodo ritu íeptímum QuotoßduK*
tcrtíum fub’ntrat,illísq? duobus comíttítur:ícptímo quídcin,ut paulo antéretulimus.tcrtíum
autem,ín íinum fibí exculptum admíttíc : dein prxtcr hxc duo brachíalís offa, duobus etiam
pofibrachíalís coartftatur ofíibus,qux anulari &paruo fiibíjcí untur. adeo ut& ídquoq? qua­
n i,s y í .N .
o i /¿¿.V, tuor oííibuscontcrminum fit.quibus fubínde paruulum acccdít'ofíiculum,ex íllorum mime n
V,X. ro qux fefamífemínís ímagíníaílímílata, o-Hcttwfaì Grxcís nuncupiítur.A dexternuením la JJxumpuíti
tus coarticulatíonís pofibrachíalís ofíis paruu fuílínentís cum oífiauo brachíalís ofíe,cíus ge poßhalh^hs
nerís reponíturofiiculum, íedemquaíioppleturum*qua:ideohícquodammodouacuarclin °!^cum
quítur, quòd hoc pofibrachíalís os fuá íuperíorí parte totum o¿iauo brachíalís oíTí ínnítí ne- cbid^reP°f‘tl^
queat, atej in externum latus paululum abfcedat.Videturitaqueidofliculum,quandoadefí,
príuatímhancartículatíonéfirmare,acpoftbrachíalísos paruum íuftíneiis digítumnonnihil
iuHTulcíre.atque hac etiam occafione ociauum brachíalís os ex abundad huíc quoque ofíiculo,
prxtcr illa qux nuperdíxí, contíguum uífitur. Qiiínetíam&hocadhucoiftauumosfibípro-
príum uendícat,quc>d ípfius interna fede,qua manus uolam quodammodo fpcCtat,notatu di-
O. gnum cducítpprocefíum, ab externo latere uerfus ínternum Iatus inclínantem, & interno fuo
latere U modo exculptum : utaptam conftítueret fèdem, qua tendínes mufeulorum dígitos
ficcftcntíum(qui ex cubito procedut)opportuné uehí contineríq? pofíent. V t ucrò tanti tendi-
P. nummolifcdeshxcaptíorrcddcretur,etíamqu¿ntubrachíalísosíntemafuafcdcqproccíTum
cducít, ucrfus externum latus ucrgcntem,S¿ m externo latere paríter exculptum, eíuíÜcm ‘
omníno ufus quo octauí ofíis proccfíus gratía,nímírum uttendíníbus illís uíaexhibcrctur,ac
r 4. mufcu. poftmodum ex proceíliium íllorum apicibus ualídíísímum r lígamentum enafceretur,quod
tab.i.
s fig. capiti traníucríim tendiníbus círcundatum,ípfos,neáfuaíedeJaberrentcxurgantue,contíncret,am
ihb.i infer plcCtcreturcf.Hxc íedes tendínum nomine excauata, utcunquelxuís efi: quemadmodum
tu. relíquos finus cíTc dícímus,quí tanquamanulí tendínes tranfmíttut. Cxtera brachíalís oílium
pars extia hunc íinum,easq? iedes quibus o fíaartículatur,¿nxqualís,5^propemodum aípera
efi,ut fortíoracduccrctlígamenta,cademq? uaiídíus excíperet, quibus ofía inuiccm obuinciri
ac collígarí íam antea proditum eft.

DE 'POSTBR^fCHI^LI*
Caput X X JS L

B i V I V S Capitisfigure? txprim a fecundafy pr&cedctitis Capitisßguris extrem

mam matium , ac proinde etiam poftbrachiale (notis I ?1 1 ,1 1 1?11 1 1)exprimentibm
tendeefinit. Quanquam CTfubjequentis C apitis prim afigura? ad cbaradlerem Cpofhbra '
cbialis os indicemfuflinens exprimet? omni oßc liberum *
PARTEM
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
P oftiy¿chia, A R t e M fummaemanus à brachiali ad radicemu t q digitorum1ded
lis uoce uten/
dum. etani,Gracci quidem wreckedgmoy nominaruntrCeliùs autem. & Greece^" il*f'
mtcrprctcs permulti, paimam*ali) rurfus pedmem,ac pectus aliquandn v ì'l%
uocarunt.uerum quia palmceUocabulumlatiùs.pateti &: brachiale qU0n2 «¿N
in palma pierifquc compleditur, ac reliquis rurfus palma idem quoduol r‘ **
denotata Si quum pedis pedio,pedinis & pedoris Eu snh$ nomen etiam
Qivhufddm pariteraccommodetur,ego hadenus w? cckod^moy poftbrachiale apnella.
'poftbrdcbidlis uu Poftbrachiale itaque Galeno quatuor conformatur offibus* Eudemo autem & Cello atra
offa quatuor*
cuibufda quiii-
(ut ex primo deHiftoriaànimaliUmeftcolligere) Ariftoteli etiam, quinque: proutnimimm
quù enumera > pollicis * primum os,quod quinto brachialis offi articulatur, hi quidem poftbrachiali, Gale, b,,
ri. nus uerò digitorum oflìbus adnumerant Porrò nonnulli id poftbrachiali aferibunt, quòd in
eodem fere cum ceteris poftbrachialis offibus ordine locata fìt:& non,utcprima reliquorum *** *
digitorum internodia,nudum exeratur, fed quodammodo poftbrachialis offium ritti latest,
uulgo$ pollici tanti duo offa'tribuatur*quamuis interim id pollicis os poftbrachialis offibus
& breuius fìt,& ipfì's no acque atep illa,inter fe conterminu.Pneterea Si hinc fortaffis primum
pollicis os poftbrachiali adrjciunt, cjuod iecundum pollicis os, primo eodem fere modoar^ ^
ticuletur, quo prima digitorum oflà poftbrachialis offibus, qua: Amplici finu illorum offium
rotunda iìmpliciacp excipiunt capita* Poftremò hue fortaffis ducti fuere,quòd nullum tendi-
nem,qui primo pollicis offi mouendo famulatur,ipii inferi putauerint:quemadmodum edam
nulli poftbrachialis offi tendo infèritur, qui illius priuato motui praffit* Complures enim mu.
fculi latuerunt alios difEdionu profeflores, quiprimo pollicis offipeculiariter implantantur*
Galenus nero (quem etia ut minimumctres quatuor"ue eius internodi) mufeulos pra:teri)(E, n linfa,
in Ecundo libro auditurus es) primum pollicis internodiu digids, quibus iìngulis tria tribuit cl,M
olia,connumerat,quòd id fuprà infraq? per t/liccfyuny, hoc eft laxam, Si qux manifeftum mo
turn editarticuli fpeciem articuletur : fuprà quidem brachiali,infrà uerò Ecundo pollicis offi:
Si interim quatuor poftbrachialis oflà,infrà tantum qua digitis committuntur,ea arti culi ipe*
eie coniunguntur* Suprà enim,uel Galeni fuffragio,poftbrachiali per ciwcéfi%amy coarticulan
tur:hoc eft differetiaarticuli,qui perquam obEurum,& quem Entireuix queas, motum often
ditdta enim arbitror Galenum fynarthroEos nomine in Capite libri de Offibus decimo no­
no ufum*Quandoquidem haudquaquam exiftimandum eft, Galenumadeò perfundorie
poftbrachialis offa uelin iimia, uel caneintuitumelle, utautfutura, aut clauiritu, autharmo-
nia,ha:c olla brachiali coardari uoluerit, quamuis illa ipfìus eftet Entetia, fi ilium fui dogmatis
non oblitumhic dixerimus,quod initio libri de Offibus fynarthroEos fpecies enumerans dif­
fide exequitur* V t ut uerò fit,quo reeftius nos Galeni fentenda: accommodemus, quatuor qui-
Quatuor p ojl dempoftbrachialis,quindecimautem digitorumoftà, Emperenumerabimus^Suntitaq? poff
brachialis of,
fa. cuiufmodi
brachialis offa reliquis digitorum offibus longiora,& magna ex parte teretia*Lòngiffimumiii
fini ; dici pracponitur,atque ita fenfìm fiuntbreuiora,ut omnium facile breuiflìmum tenuiflìmum^
I n longitudi, paruo praeponatur digito* Omnia fupràs infraq? appendice donantur, Si fuperior quidem fifig-W
nè. (cuius conexus etiam in pueris aliquando latet) brachialis offibus, uti antea diximus,coarda- 2’ ^ ,
I n appendici
bus . tur, ipfacp offa hic externa fedenonnihil latioraquàm interna funt,ut poftbrachiale unàcum \jypv
brachiali fuperficiem exterius gibbam,intus uerò cauam aptius hic efformaret* Quin edam ap relif^
I n mutuo ne, pendices hac latcribus E inuicem c5tingunt,& cartilaginei ligamenti internetu inuicem alligan
xu.
turJnferiores uerò appendices grandes quoq? funt, SCin rotundu ac ab externa manus fede in tyrM'
~~— - — —r r — -------------------------------------- | x ------------- J — — ------------------ ------ — —

internum oblongu caput defìnut: quo d cartilagine obduiftu, primi digitoru offis iìnum iùbin ^^
i n (•ot'MII m rvi r m n n f’ nrvm e* rvK r\ 11 / r i r 1 ri i n-1 T
- r t liin (ÌM iitri tl 1E Iti

trat*Hæ appendices lateribus E etia contingunt,Ed non adeòpertinaciter atq? fuperiores,qup ^

brachiali coarcftàtur* nihilominus tamen quà inuicem reipiciunt,finuatæiunt,ligamentaç car
lo ffb ra ch ia -
lis offium in - tilaginea educunt, quorum opera ualidè conneduntur. In medio autem dudu, Si Ecundùm
tenutila * poftbrachialislongitudinem, quonianioffa fuis appendicibus multotenuiora flint, inuicem ^
dirimuntur,Si digno notatuhinteruallo inuicem dehifeunt* atq^id magni cuiufdam ufùs gra- ^
tiaan quolibet enim trium interuallorum,quæ quatuor poftbrachialis offa conftituunt, 1 duo t-1nt*^*
reponuntur mufculiexodoillis,qui primu quatuor digitoruosfledunt* Quemadmodum
itaque ftngulos digitos, duo illorum mufculorum accedunt : ita edam cuique poftbrachialis #
offi duo attcnduntur, atque in tribus interuallis Ex coliocantur,ad internum uerò latus pod>
brachialis offis indicemfuftinentisffeptimus protenditur* externo autem lateri offis paruo di­
Qui pojlhra'
chtalis o/famu
gito præpofid,odauus exporrigitur* Verum quum hi mufculi fuo dudu, horum offium loft
feulis cedant. gitudincm
U
Uix fuperent,
i
interuallacp hæc non
-------J ------------------------- X
tantum diftent,ut
------------------------- ----
fùfficiens mufculoru moles in
------------------------------------------------------

iplis collocari queat,poftbrachialis offa meritò intus, ubiuolam conftituunt, caua uidentur,
ut
 ît&hîc quoque mufculorumportio tutarnaptamq? federn n anci feeretun In extern am autem
U{Tiumfedern mufeuli nihil prominent, neque inibì oiTìumgibbumuel minimumexccdunt,
narem cum oiTìbus fuperfìciem conftituentcs.Quinedam ut ulnam radiumq? attenfìs ìpfis mu
fcuhs cedere oftèrìdimus,ita edam poftbrachialis offa fecundùm longitudinem angulofa,& li
ncis quibufdampulchreextubcrandacernirrìus, pro mufculoruuidelicet,quiipfis exporrigun
, fcui tur,ratione:uti edam non minus fuperiori fede eleganter exafpcrantur,ut opportun am^mum
tlb. vnui brachiale fledentiu mufculorfi infcrtionem excipiant Nttp id iolum poitbrachialis olia cum
& alms a ra^ ou ]na^ cxiauntcomune,ueruetiamintusoblongum iìnum mcdullæ rcponêdæaptum
téb' A
jF libi uendicant. Porrò poftbrachialêiuftiflime quatuor offlbus efformatum effe, quatuor qui
"tdempro jpfig ftabiliuiltur digiti liquidò commonftrat. quibus quintus ueluti opponi debuie, fi modo
ponu feu. manu$commodum futura crac apprchendcndiorganum .Atiàdusiam quoquemerit,digitis
1CJjauD. peculiare C aput confccrare ♦

DB M sX N V S d i g i t i s .
D I G I T O R V M oßium fieriem duce pad
Capitis repofiteecommonttrant : piemadmodum e r tres integrum oßium
mentes tabula,ad islibri calcem locanda. Tabula autem Ine infieriate tres uelutifig us
bu
rascia fingulce duo proponant ojjà )
digeßa , digitorum arti eidos oculis
Jubijcit. Marum enimprima,duo ex
primit o(fi: quorum alt erum ins
fi^niui, eßq> poflbracbialis os indi'
cem fuß incus, alterum B indicatur,
cßfy primum indicis os ab externaJe
dcßiucmadmodum £7* il ludpoßbra'
chialis os,delineati!. 'Pr#fcntiita<fi
figura primi digitorum articuli ejfit
gies proponitur♦ C enim caput r ö '
tiidum notat poßbrachialis o ß is.D
nero finumprimi indicis oßis caput p r im a FV S E C V N D At TERTIA*
C infignitum excipiens. a v r a.
Secunda figura primum indicis quoque os indicai,E notatum : & fecundumpariter F injU
gnitum : ut borimi ofiium delincatitiJecundi quatuor digitorum articuli Jbeciem oculisJubijce>*
ret. G- itaque c r F i duo indicant capitula primi indicis ofiis. I uerò & K finitiJecundi ofiis,
quos duo capita primi ofiisfiubintrant. L autem Jìnumfignificat, in medio capitum primi ofiis
confisi entem, acni quem tu ber culumJecundi ofiis inter duosfinas I & K notato s prominens,
CT M . infignitumfubingreditur.
F erti.i figuraJe cundum indicis os tertium O , proponit,tertij cuiufip digiti articuli
■Jpeciem oftenJura,quam quiapenitmfecüdo quatuor digitorum articulo refipondet,alijs chara
et eribus non obliterammo. JSeriim fias articulorum imagines etiam ex duabus primis uigejiv
mi quinti Capitis figurispetere integrum e l l .

afig.cd. M NES manus dígitos* term's confiare ofiibus, (qua:&ínternodía,&

poihas
fi* A, b , artículí, 8¿acies,íeuetíam epdAccy^fc &C o-kvtccaí</Iís &¿ Lóv<Avtei uocantur)íu t07& iiusoß
C. 'indicis period Capíte comprehenfum eft. Atcp hsec olla dura funt ac denfa, non lus méritofor
nero D,e , tarnen(utaííquando contra Galení placítum monuímus) medulla: pend nmi*
F indican ,
tur. quails tus expcrtía.Praterídenímquod fuprá ínff acp appcndí cum modo non-
ratto etiam nihil fungóla exíftunt, etía ííngulís íínus cotígú grandíor, medulla: after
rcltquorum ________ _______uanda: grada, u t 6Cin poftbrachialis oftibus,pararus. Q uoduero dígd
torum ollibus ad acftíonis robur ín apprehcndendo, Sí eífdem pluribuspropteruaríosqui
manibusfiuntmotus, aceorum qua:íllís apprehendutur difieren darn índigcamus, neminem
latere arbitror. Dein de quod neque plura olía, neque paucíora tribus fieri, dígítís omníno ex
uíu íucrít,ucl hínepromptiísíme colligítur,quoníá íí ilium excederé: numerum, pra:terquam
L quod
 liz andreae vesalii BRVXELLENSIS
quòd iiuffiauxiliarenturfun<ffioni(abuiideenim omnes trium offium opcobimus)perfe(ffam
ualidamq? digitorum exteniìonem uitiarent,hancminusfìrmam, quàm nunc fir,efBcientia
Expluribus nanque confimelapartibus lxuiori negotio fatigantur,laffantur,& à Tuorobore
exoluuntur,quàm qux paucioribus efformantur : tunc precipue, quum omnes particuke
mul coniundlx commiflxq?(ut brachialis offà)in uniueriis ipiàru munijs,reièruari ncqueunt
Verum fi paucioribus offibus digiti conftituerentur, in tot tam uarias pugnantesq? figuras di
lujld ofjìimi §*tosa§erc nequiremusmtigituruarièmouerentur,patiendiq?prornptitudinem declinarent
magnitudo™ trium offium numerus fuffìcit* Quandoquidem autem prxlocatum os pofipofìto, aut ue*
hens ue&o,maius effe operxprecium eft, meritò Natura quoque, primum cuiufque digiti os
grandius fecundo,& iècundum rurfus os tertio minus fabrefecit,non folum inferiora offa fon
gitudine, ièd & craffitie, 5i latitudine minuens, hacq? rationepotiffimi m digitos ex amplfor{
Deems oìt~ in mucronem coarcffans ; &Cdigitoru formam, quamin mulieribus pulcherrimam
cr integrarli ducimus,extruens* Quanquam rurfus mirabili induftria non eandem figurarti digitorumoC
àgitorumfa fibus, & digitis adhuc unguibus cuteq? obtedis largiatur.Totos enim digitospaubminus
m% toto teretes efformauit, quòd eiuimodi figura reliquis omnibus iniurfjs minimum obnoxiam
fciretiut qua? nulla extuberet eminentia,à foris occurfàntibus frangenda collidenda ue.Quòd
enim digiti extrinfecus quidem accurate gibbi fint,intus uerò ac in lateribus magis compreffì
alicuius edam ufus occafione factum putatodnterna nanque ipiàrum regione digiti molliunt
fubigunt,terunt ac apprehendut : qua? omnia deterius fierent, digitis inibì gibbis exiftetibus.
ut interim pra?teream duriufculam neruisq? oppletam adipem,internx digitorum fcdi,eorum
qua? iam dicebamus offìciorum cau(à,& tendinum defendendoru o ccali'one,fubtenfam, atq in
iècundo libro prolixius priuato Capite enarrandam, Porrò quum extern a digitorum reoione
neque horum aliquid tentemus, ncque alio quouis miniere fungamur,ration! confonum fuit,
digitos ad iòlam patiendi pertinaciam examuffim gibbos conftruuQuum autem digiti in late
ribus minus client iniurijs obnoxtj,quum^ muicern adduci!,conftringi, ac in ipforum medio
nullarn ièdem uacuamrelinquere debebant, ipfos in lateribus gibbos fieri haudquaqua ex ufu
erat* Atque his qua? modo diximus pollex paruusq? digitus cum indice fatis fuffraoantur,
lìquidem ille utrunq^ latus, led magis internum gibbum adipiicitur, paruus autem externum
dim taxatjindex uero contra internum* quod his fèdibus ab aliquo non tutantur*adeò,ut non
rmnimam Naturai folertiam in totius digiti figura uideamus t à qua quantum offa diicrepenf, hìcaé
iam enitar exequi* Nullum digitoru os fe offerì, quod non fupràinfraq; craffius & fpiffius fit,
quam lecundum ipfius longitudinem : id quod etiam omnibus fèrè longis offibus comnlune
cernitur,qua? ad articulàtionem perpetuo craffefcunt,augenturq?* Si enim undique pari com gitomuf
iiarentcraflitie,animantiponderemoleq?admodum incommodarent, ipGqp articuli nifiaim H r,é
plioribus bafìbus concinni adaptarentur, penitus infirmi effent* In hoc igitur primum forma m§
offium a totius digiti figura differt* Si enim digitus in lateribus offium imitareturimaginem,
quemadmodum in macilenta ac parum obefìs uidereeft, inter digitorum latera uacuaconfi­
nerà iedes, qua? liquorem digitis compienti non mediocri incommodo prohiberet Impletur
nero ha?c ofsium fedes duriufcula fila adipe, cuius parilo prius obiter meminimus. Dcinde
unumquodq* digiti os externa fede teres & gibbum eft, nullibi infìgniter, neqj etiam in artica-
lorumregione, extra redarn lineam protuberans,uti etiam in lateribus oflà non admodum
circa articulos prominent* fi modo primum pollicis os hinc exceperis, quod externa fede am-
plum magis planumqj 8Cdepredimi,non autem aliorum modo gibbum uifìtur* Ad hxc,ter-
tia digitoru offa fede externa quidem gibba funt, fed ab ipfa articulatione qua fecundis artieri-
lantur offibus deorfum ducffa,non itaatque reliquaoflà extrorfum protuberant, fed ungui
quodammodo cedunt tanto enim minus prominent,quantam fedem ungues occupant,quo
mmus faheet integer digitus in tertio o(Tè- proceriis, quàm reliquis, extrorfum exurgat.
Interna cuiufcp offis fedes n.htl minus quam gibba eft, fed depreiTa prorfus, Si finuata potms, /
multo aliter quam externa d.gitoru fedes : dum modo & hinc quocp primum pollicis os feci*
lens quod brachiale offibus mtcrna ipfius federefpondet.Nam et fi fupràinfra* ad articul*
rum ledes in internam manus regionem magis protuberet, & in medio duftu inibì finuatuffl, . ^
ex.enus autem curuatum confp.ciatur, non tamen reliquorum digitorum offium modo,anv f a
f T x t PrCTUn7 &p,anUnr Crt‘ a >p0rU,S§Ìbbumimag,S^ lntuscluàmfonsacutuni.Qu0d f a
lane iNatura haudquaquam fortuito cafucp machinatur. fecundi enim & tenti pollicis offis i * f a
tema: .celi,quemadmodum & tribus quatuor digitorum offibus h teretes tendincs exporrigi fe#
ebuerunt, qui profetò nifi offium interna fedes ampia depredai); Se ueluti finuataeffietpn oh f a
nous nequirent iubfifteremon magis quàm teretia corpora iniuccm nunquainniti cernimus.
 de HVMAN1 CORPORIS FABRICA LIBER I» ^3
^ccliiectiam tcrctcsillitendines,ipfìsdunraxat applicaridebuerc.imòopcrxprcciumfuit.SC
cmmts 4 exhacoffìum fèdec ligamcntumenafci/ccundàmlongitudincm offìum tendines illisoffìbus
mufeu. tab. committcns,ipfosq$ ncab offèexurgantdcclincntuc complectcns. Cuiufinodi ucrò tendines
oiTibusexporrigantur, quxq? ligamenta iplìs obducantur, in fècundo libro affanni recenfebi-
inus.inprxfcntiautem, tantumillorum meminiflèfàtfìt, quantum adofliumconftru<ftionis
rationem cnarrandam expedit. Perfccundi itaq? pollicis offis longitudinem interna fede cius
d 6 mufeu. crcncris ligamcntumenafci,co libro audics, tendinem mufculi deduces,qui tertio pollicis offì
u bui. • de- ualidifflrnè infcritur, ac eius articuli fìcxus autor eft. Verum quia ciufmodi ligamentu Natura
m*• nullum in primo pollicis ode condidit, ncque pcriculum eft, tendinem hac ad tcrtium pollicis
e 4 mufeu. os prorcpentcm aliquò aberraturu(ut qui undique' mufculis primo pollicis offi proprrjs con
tabul. ¡.de- tjncatur) haudquaquam neceflum fuit, primum pollicis os aliorum offium modo planum
m~ depreffumq?, interna fede extrui, precipue quum Sc id mufculis ipfì attends infertiscp inido-
ta. (baraft. neuni extitiffèt.Primis ucrò quatuor digitorum offibus* duo inuicem incumbentes porrigun
tur tendines,quorum unus fccundo inieritur offi : alter ucrò, qui fuccumbit, tertio impianta^
/6 turradeò ut tribus horum digitoru offibus ciufmodi uchatur tendines,ciusqi generis ligamen
tis qui tendines anulorum ritu traniìnittunt,digitorum offa doncntur : precipue autem pri-
ma ¿¿fecunda quatuor digitorum offà,8£ pollicis fecundum.Tcrtrjs enim non fccundum
totam longitudinem tendines exporriguntur, undeetiamnequeita ut infcriora uidentur de­
preda S i plana. Alquum igitur fuit, hxc offa non fecus formari, quàm fi una pars tcrctis cor­
poris diuifi effent,tendines ucrò ipffs exporrecftì altera cius corporis pars, ut fcilicet offa fimul
g mnus 9 cum tcndtnibus teretem digiti imagincm conftituant.s Extcrnxenim digitorum fedi ciufmo
mufc.tab.et di nulli deducuiitur tendines, at membrana: modototi ofsium longitudini tendines ibidem
aliquot fc - < juntaxat adnafcù tur. Latcra edam ofsium nequaquam digitorum ritu compreffa lataqj funi,
^UC'tabul[ ncque ulla pollicisparuiq? digiti ac indicis ofsium,hac ex parte cum rcliquorum digitorum of-
fìbus, eft differentia. Refpondent enim ofsium latcra, tcrctis corporis dimidix partis lateri.
quamuis interim ab hac figura primum pollicis os tantum diicrepct,quanto minus reliquis di
gitorum ofsibus interna lede comprcffumamplumq? ccrnitur. Atquehuiufmodi digitorum
P rimo de V*
ofsium eff forma, longè profetò alia quàm Galenus iplìs tribuit, cam ad digitoru imaginem fu pare.
deferibens. Verum iam tempeftiuum crit, Natura? prouidentià in digitorum articulis con- O ffium digi *
templari:ncque obiter Galcni orationi acquicfcerc, qua lupcrioris offis caputili fubfcquentis tcrum drticiu
fìnum fubirc,ac extcriora fìnuum fupcrcilia inffgnius quàm intcrioraexporrigi ieuextubcrare lationis rdtio .
fìmplicitcrpronuciat,candcmcparticulationisfpcciem omnibus digitorum articulis afcribir.
h » mufeu. Vt modo nihil dicam de tcndinibus1'mufculorum, qui digitos in latcra ducimt,& à Galeno P rim o de Ad.
uh •p, r. j non m{nus fecundis ac tcrtqs digitorum articulis, quàm primis,communes ccnfentur.quum minijl. diffccl.
tabu fig 10 hiterim nunc facile fìmus offcnfuri,nccj> tcrtium pollicis articulum, ncque aliorum digitorum
P rim i p o lli*
tabul.z,n, fècundumauttcrtium articulos, primario motu in latusagi, Primum itaquepollicisos,quin- cisofisddh ra .
ere. to brachialis offi1rara peculiari^ committitur articulationis fpccic,qux Se Aceti, ÒCextendi, chiale nexus.
Is ¿ ¿ c ' ac deinmoucriin latcrapotcft:incumq?modum parata cft,ut priuatimmagisrnotuiqui in la-
d. teraperfìcitur, quàm flexioni cxtcnfìom<^fubièruiat. Quintum enim brachialis os amplum
exigit ffnum, qui tranfuerfìmampliori tubcreprominens, intcrioricxtcrioriqj fedeinfìgnius,
quam in lateribus,cxlatur. Primum autem pollicis os fuperiùs tranfuerfìm, feu fècundum in­
ternum ac externum latus infculpitur,8e interius extcriusq? protuberàs quinti brachialis offis
fìnui clcganter cogruit, ÒCquafì mutuo ingreffu ipfì articu latur. non tamen adeo infìgni, ut id
uno tantum agatur motu, rcliquorum ardculorum mutuo ingreffu, ncxorum ritu. Veruni
quum interna primi pollicis offis fcdcsmagis quàm externa promineat,8£ quinti brachialis
offis fìnum altius inibì infculptum, profundius lubcat, id primu pollicis os magis fìecftì quàm
extendi poteff. kSecundum pollicis os primo ca articuli fpecie articulamr,quam S ecundi polli
hìc primi Graeciuocant.Inferior enim primipollicis offis pars in rotundum quafì capitulumdcfìnit,ro- cis offis cum
prim o drticu.'
figc. quod tundum fècundi offis fìnum lubicns.Sed quia caput id tranfuerfìm,hoc cft ab interno pollicis li ffe c ie s , ip '
tmmittitur jatereadexternummagis protuberat,ac uelutitranfuerfìmoblongùeff,in latcribusq? uixma^ f i u s f m otus.
* ois quàm in centro deprimitur, ac demum fccundi offis fìnus huic capiti ad amulsim aptatur,
ìccundum pollicis os fle<ftiturpotius& cxtcnditur,quàm in latcra inclinatur. quum interim
acque in latus duceretur,fìcapitulum primioffisadamuffìm rotundum effet, Se in lateribus
acque ac in anteriori fedecompreffum. Dein articuli etiam ratione(quum capitulu in interna
fcdeualde dcprimatur) fccundu os maxime ac in acutifsimum angulumffcCtidcberet.ucrum
ì xfg cap A110 minus id fìat, duo hic obfiftunt1oilicula fefàmi fèminis imagini à Graccis aflimilata.
25 t . Quòd uerò fècundu pollicis os uix extra rectam lineam extendi queat, caput primi offis in cau-
L 2 fa eff,
 u4 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSI3

hil fànepromptius nos edocet,quàm pollicis officia,que poft cognitam offiu conftrudionem
longe plura primo intuitu Ipedantium animis luggerunt, quàm prolixe aliquis multas in hoc
chartas oblitcrans,perlequi poffit,. ' Secundu pollicis os tertio offi,fecus quàm primu ipfius /Iwk
os brachiali,^alita* quàmfecundumprimo,committitur»Inferiornanqueiecundioffispars
in duo capitula bipartitur, quadamtenus orbiculata, & in medio finu oblongo dirempta,qui G>CTHa,
Tenìjpolli/non m*nus quàm ipià capitula cartilagine incruftatur* Superior uerò tertrj offis fedes duos init 1>K.4ch
as ojjls aim obtinet finus,tuberequodam oblongo difiundos* Sinus hi, duo iecundi offis excipiuntcapf.
ar*!' tulaupiiimautern tertq oilis tuber finum lubingrediturin iecundi offis capitulorum medio
d omsra 10. cauaturruatqUejlac rat(one fecundum os in tertium fubit, uicifsimcp tertium os excipit, ac mu/
tuo ingreffii ambo olia tam fcitè coardantur, ut duntaxat tertium os extendi fledicp quest,
nequaquam uerò, uel minimum etiam, in latus ducatun Quòd autem tertium os in angulum
flectitur,S i interim no ultra redam lineam extenditur, fed potius à flexione duntaxat erigitur,
capitula fìnusq? articuli in cauila funt* Capitula enim, quibus iìnus ad amuffim refpondent,in
interiora magis quàm exteriora feruntur, deprimunturcp : ac in externam ièdcm adeò obfcure
porriguntur atque confìftunt,ut inibì uix capitis fpeciem oftendant, itaq^tertium os in polle-
riora inclinariprohibeant.quemadmodum etiam ipfi articulo coducere tunc difcimus,quum
ipiìus in flexuufum perpendimus ; &Cunà colligimus, quibus modisarriculus ipfe infirmare,
tur, fi a?queextendi,duciq? in latera po(let, atqueiam magna Naturae prouidentia fleditur*
Prmitfecudi Huiulmodi lane articulationis Ipecie reliquorum digitorum fecundi tertqqp coardantur ar- m-
scuffi Primus autemipforum magna ex parte, uti antea quoque monuimus, lecundo pollicis propoli
tuor d’gitorti articulo conuenit*Verumlongè magis ilio in latus ducitur, non tamen adeò infigniter atque huicopi
femd. fleditur.Poftbrachialis enim oilium capitagli interiora multum porrigutur,deprimuturqj; in M 7**«
lateribus autem non admodum latelcunt. led modice tamen etiam inibì deprimuntur : adeò ut
promptior fit flexio,quàm autexteniio,aut in latus dudio. Quanquaruriusindex &paruus
in primo articulo priuatimidfìbiuendicent,ut magis medio Si anulari in latusducanturad
quod potiffimu ex capitis poftbrachialis offis, in lateribus compreiìione euenit. Quòd autem
quatuor digitorum primi articuli, uix in aequé acutum angulum ac fecundi Si tertq articuli fìe-
dantur,no iplàpoftbrachialis offium capita in caufa funt, ac fi minus interna fede deprimerei!
tur:fed mexigua quaedam officula, quae feiàmi feminis imagini comparatur,hoc praefiat,quia ^
S i articulum firmant,ac ne plus aequo laxè fledatur, prohibent, Dein primi digitoru articuli
refleduntur extendunturuc magis, quàm caeteri,quòd brachialis capitaetiam externa fède
comprelliora cernantur,quàm digitorum oiìium capita:quaein nonnullis hominibus co ma-
gis articulos extendi finunt, quo externa lède impenfìus comprimutur* Videmus enim quot
dam non prima tantum digitorum internodia infigniter extrorfum infledere,uerum SCreli-
qua omnia, ac potilsimumterria* Cuius reifpecimen pulchrè reddit, fummae Ìpei acciiratifiì*
rnicpiudicij adolefcens,generis preterea nobilitate ac ingenuis moribus fìngulariq? bonaru lite
rarum ac uariaru difciplinaru eruditione cumprimis darus, i o a n n e s c e n t v r i o
nis G E N V E N S I S , quidigitos(quoshabetegregieteretes,longos,&adomneartificiuquàm
moUlts ticeli' maxime idoneos,ac perelegates)in pofteriora adeòmirificèintorquet,ut ilfisaquam,perinde
gdiae5digiti. atque nos uola,continere queat ; Quanquam is non digitorum modo articulis, uerum SCalrjs
totius corporis,ac potiffimum coftarum ad thoracis uertebras,miram laxitatem no mediocri
roboreiundam,ofl:endat*Atquehuiufmodiferè digitorueftarticulatio : quae etiam haud dif-
ficulter attediatur, digitorum olla iuxta articulos meritò craffiora euafiilè, quàm in reliqua ofi
tt£C refer
Tcny offis fium longitudine* Quòd autem tertium os inferiori fua fède,qua nulli alteri coardatur olii,
d ig ito ru m p rò
etiamprotuberet, afperumq?capitulum duobus quafi unculis donatum obtineat,ideo impri- gUY£cut
mis accidit,ut toriinternce huius offis ledi1tendo qui ipiìnn fledit adnaicatur,ac demum iuo apdcs.
fìnein offis apicem ualidiffime inièratur.eit enim is tendo omnium digitorum reliqua oliamo ”^ tendi'-
Quinf, digi, uentiumfacilemaximus,robuffifsimamcp inlèrtionem tentans* Porrò quinq;dígitos opor nes muffr
t0S '“¿¿os. tul® fingi,inuentunequáquam arduum eft, fi expendamus,ad quas officia digiti nobis ex ulu li
fìnt. Si enim pauciores eflent, permultae adiones imperièdius obirentur,pluribus uerò in nul ^ ?t ;
lum ufum indigemus. Quòd autem fi pauciores formarentur, plera^q adiones interciderent,
'Digitorum promptè afièqiiemur, fi fìngulos pri uatim fermone pertradem us»Pollice nan que (quem rcli-
digmtds. quis quatuor opponi expedit,qui^ob id Graecis* ^ 8?>quafi promanudicas,nuncupatur)
deperdito, omnes canteri poteftate interciderent, quum abfque huius opeillos nihil agere, uel
iudices ipiì doceat, qui furíbus poliicem quo potilìimuni crumense aut loculi prafficinduntur,
non
 d e HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* U?
non minus quàm aurcm amputare folcnt. A c cadcm fere rationcetiam Athenienfes iEginetis
qui clafle ualcbant, pollicem prxcindi dccreucrut. Reliquorum uerò digitorum,index ac me-
dius,quemadmodumpoft pollicem fitu,ita etiam ufu iccundi iunt.Parua enim corporahis ap
prehcndimus,ornniumcpartiumopera ipfis prxcipue confici cernimus ; Se fi quid uiolentius
opcramur, illos potiflìmum in opus alcifcimus. Anularis & paruus, minorcmquidcmalrjs
ufum prxbent.atis nihilominus in his cemituf,in quibus amplectendum corpus circuJo com
prchendimus.Si enim id humidum SC exiguum fucrit, digitos ad amuffim conitrictos ipfì cir-
cumflccti expedit. quo in opereparuus quoque efi:accomodus,opcrculi modo alrjs adiedhis*
porrò fi aliquod durum corpus tanta mole conftet,ut digiti inuicem impcnfc dirempti difiun-
cftì^ id compienti dcbcàt,prxterquam quòd id plunbus digitis aptè comprchendi,pluribuscp
fuispartibus digitos accedere committicp cernimus, prompte etiam expendimus, quantum
homini ex ufu fucrit digitos ad latcra inuicé adduci abduciq; plurimum potuiifè. Poliex enim
intus eiufmodi corpus amplc<ftitur,reliquis interim digitis cxtcrnx fedi circumductis, totoq?
corpore in cum modum orbiculatim comprchcnfo. Q u od fi fìt,quis ignorarplures quinque
digitos prorfus forc fupcrfluos, quum quinque ad id munus fufficere noueritc Quamobrem Digiti cur
ue^ò digiti inxquales extruantur, mediusq? longitudinecxterosuincat,hinccoll:gitur, quòd mu'iualeSi
digitorum extremaad xqualitatc pcrtingcrc fatius fit,quoties molcm aliquam grandiorem in
ambitu coprchcndimus:quumcp in ipfis liquorcm,autcxiguualiquod corpus continereftu-
demus. Grandionbus cium corporibus ualidc apprchcndendis, rctinendisq?,uel fortitcr cmit
tcndis abqcicdiscp, xqualis undicp apprehenfio plurimu confert.Cofpiciuntur enim inunam
circuii circuiti fercntià quincp digiti cocurrerc, fi quando illis corpus exquifitè fphxricu ampie
cftimur. Prxterca ad manus accurate oeeludendas, quado ucl exiguu corpus uel humidum ad
amuffim cotincrc animuseft,digitoru inxqualitas ulum prxitat maniieftuiatqj huic funzioni
non mediocritcr pollicis fitus conducit. Pollice nanq? quu cxtcris digitis in officio opponitur, ^ottiempni.✓
ipfis quocp fitu opponi neccffiimfuit. A t ficxoppofito prorfuslocaretur,medianibrachialis cbn eI eIltum
regionem fibi uendicans, à pluribus fané fundionibus manum impcdirct:ac imprimis cas in-
tcrcipcret, quas feorfum alterius manus uola,autfim ul utrilque uolisobimus. ac proinde ex
tranfuerfo ipfum oportuitrcponi,& plurimum ab alrjs difiungi adiungicp. Qiium uerò tranf-
ucrfa manus regio ad indicem xq u è, atquc ad paruum digitum,confìffit,proptcr indicem lo-
cari pollicem potius fuit,ac (uti fupcrius commcmoratum ed) inferiori brachialis offium ordi'
ni laxèarticulari. Oportebat enim manus indicibus ad inuicem conucrti, aucrti autem paruis
digitis,quinctiamin extremis digitorum flcxionibus paruus digitus nulla ièdcm finituacuam,
index uerò non paruam,quc pollicis beneficio o edudi obturariq; modo opcrculi potei!.

D E O S S l C A L I S , QA^ AE S E S A M I
fem ini comparantur. Caput X X A 1 1 1 .
A A IC C apiti prcecipucfmulaturprimafigura uigefimo quinto Capiti p r ¿epofita^
Cr internam\jutnntce manusfedem una cum oficulis hoc Capite deferibedis cbmonfrans:ad eba
ratteres nimirum JSf? A ? A PX & Y* quorum etiam iV c r T ? infecunda eius Capitis
figura cernuntur. Item bue impenfè fàcitfecunda figura trigefimo tertio Capiti preelocanda?
adebaratteres ( quod etiam inibi in prima u ifitu rfig u ra )f, Quin etiamfig u ra inter
gram ojiium compagem refirent esibite oficula k notata proponunt.
A B C iteràpriuatim bac tabella duo delineantur oficula^primo pollicis in p e '
de internodio fubiettaPac in nuper ditta figura (,)&• f infignita.ac e A q u i
dem bic notai interior is o fis infirioremfedem, terree innitentem : B e iu f'
dem o fis fuperiorcfedem,qua: caputffettat pedij o fis pollicemfufinentis*
D C exterioris minorisi'p o fis bumiliorefedem indicai:D ueròfuperiorem.
i s s e c t i o n v mprofefloresquorundaitPoisiculorumemincrunt,
a ^‘dottur
^ illisfi- q u x quidem articulos implere, ftringere, ac quò minus luxationiredde-
qu£ rcntur obnoxfi, firmare doccnt. at interim in quibus'nam reponantur ar
* CJpzm, ticulis,quibusq! Ìcdibusadinueniantur,ncminemfcripfiiieicio,Quapro fg& ,
il0 »-fCfTI ,
pter etiam non inopporninè faciam,fì modo quibus'nam in locis eius ge- èus .fiftmhu
K neris officularcpererim, hicfubieccro:unumqucmqpinterimadmouens, °ilicul* reP°
ut etiam in plunbus arriculis, quàm ego iam enarraturus fum, eadem in- ndntur‘
qu rat. Scnfim nanque S i temporis fuccefiu fila in pluribus obicruaui articulis, quàm prima
L 3 fronte
 126 A N D R E AE VESALIÌ BRVXELLHNSIS
In rndiiu. fronte milii o coir r ere* Primtim itaque in internaiede fccundi pollicis articoli,quo pn'mum
ipiius os fecundo articulatur,bduo reponuntur oiiicula utcunque rotunda, & fclida, Sc non
multum ab orizx feminis forma difcedentia*funt enim paulo quam feinen ipfum breuiora*ne k l>2figur.
caP- >s T.
rum,ut o ryz x feinen una parte depredimi uifìtur,fìc & horum officulorum pars depreda,mo
diceqj canata,& cartilagine ea parte incruftata ed, quaprimo pollicis odi ambo comittuntur*
lncumbunt enim primi odis capitis interns ledi ad ipfius capitis radicem, & ubi id primùm
cartilagine obduci lxuigariqj incipit, ac unum odiculum latus externum interioris fèdis capb
tis, alter um uerò internum latus eiufdem fèdis occupai : &utraqueperiilorum, quo inuicem
dirimuntur interuallum c tendinem ferri fìnunt, tertium pollicis os fiecdentem* Quumuero c € niufcu.
hxc oiiicula illi pollicis odi ualide colligentur, externaparte gibba funt,& odium federn refe, tlb. (,,([£"
runt quxligamenta educit, tendinumq? infertionem excipit, Ad hunc fanCmodum,in primis in
reliquorum digitorum internodrjsdduo quoque odiculareperiuntur,eodem dtu polita,tan.
d lfig Cdp,
toc^ pollicis odiculis minora, quanto ad paruum digitum propius accederis* Illius enim pri. V V,V.
moarticulo,autpotius capiti podbrachialis odis paruum fudinentis minima & quodammo
do cartilaginea adnecduntur oiiicula* Reliqui autem digiti medio fe habentmodo* Prxterea
in fenibus &C odeis (ut de dicam)hominibusc unicum odiculum aliquando in internaiede e nfpondet
certi] pollicis articuli pofi'tuanimaduertfquod dnuicapita fècundiodis dirimenti,ininterna M quod *
notutur £
iedeprxponebatur* Huiufmodietiam§ odiculum nonunquam in fingulis digitorufecundis iC*P-3j. 1
& tertrjs internodijs mihi occurrit,fed adeò exiguumutuix mili] feminis magnitudinexquet* J 2 fycdp.
adeò ut nid in repurgadis odibus accuratidime caueris, id (quemadmodum edam a primis ar ¿7 L.
ticulis)unà cumligamentisabrjciatur, nequeunquamfefpe&andumoderat* Huiusebamge. ^ x,x.
nerishodiculum no tatù dignx magnitudinis illic plerunque obferuatur,ubi podbrachialis os ^ hi
paruum digitum fuffulciens, ocdauobrachialisoffiarticulatur* atque itamanus extremxof iS N.
In pile Qtue dcula fè habent* In pede autem1unum dmiliter inuenimus,ubi pedi] os paruum digitum fudi
ìhzfi.otp'
ojJlchUbdU nenstederam imitanti odi coarcdatiir,illiprorfusrefpondens, quodpodremo loco in manu
33 /*.
dntur.
recenfui.In primis uerò pedis digitorum articulis huiufmodi'odicula difficulter,prxterquam k
in pollice obferuantur*in fènibus tarnen,quòd maiufcula dnt,promptius fe offèrunt* In fècun. 33 f i * .
dis autem 8£ tcrtrjs articulis,fila nunquam inueni, preterquam in fecundo pollicis internodio,
cui grande fan's1 odiculum fubrjcitur* Quanquam quseprimo pollicis internodio ilibfjciun- leìufdetnfi
tur,multo mfìgniora odicula fini, & horum rurius internu externo longegrandius* Elee qua figur. * .
capitipedrj odis (quod pollicis primi odis diurni fubiredicemus) comittuntur,leuiter finuata
funt,S£ cartilagine incrudata,illius capitis gibbo pulchrè conueniut* Inferiori autem fede,qua
terrainfpe(ftant,orbiculata funt,8£ dimidixparti emundatxpifxnonabiimilia*EIxcprofe.
d o lo ngè funt folidi dima, 8£ prxterquam quòd primo pollicis prxficiuntur articulo,”1ten db m ij mfc.
nem muniunt,quo fècundum pollicis os fleeditur* Ipfa enim utrinque ad tendinis latus protu. tub. fub M
berantia,quo minus à pedis in terraminnixu tendo comprimatur, eleganter prxeauent* A tep oßiculu UL'
dentur.tcn-
OJficuM mdf alterum horum officulorum iliud ed, cuius magi 8£ occultx philofophix fedatores adeò pro.
do uutem t
giSdC Occultct lixe meminerunt,quando in homine os quoddam die tradunt ciceris imagini refpondens,nul
14 m[cu.
.pbilofophicc
Jeéldtorious
liq? corruption! obnoxium, quod in terra pod mortem reconditumindar feminis hominem tub.
filmiItdre, in extremi indici] die produciurum affirmant* Ed fane utrunque os, fed potifsimum exterius,
mundato ciceri perquàm dmile,fì modo id ad mediani ciceris partem referas:aut fìutruiv
que os iunxeriSjintegrum cicer effèceris, quantum fcilicet ad imaginem fpedat* Dein in gran,
dioribus hominibus internum id odiculum edam tantum ed, ut tedera ex ipfo prompte pare,
tur* In ho c tarnen ab Arabum illorum commends officila hxc differut,quòd alio rum odium
modo frangantur, exuranturqj : quanquam fa n é corruption! admodum relucdantia,ac ut
prius di(ftumed, folida fini* Dogma autem, quo ex eiufmodi odi culo hominem, cuius nunc
immenfàmnarramus fabricam, propagandum contendunt,Theologis difceptandumrelin.
quemus, qui libi folis liberamde refuneedioneanimarumqj immortalitate altercationem 8C
ièntcndam uendicant. Atque illorum edam caufanunc de mirabilibusoccultiscpdextripollb
cis interni odiculi uiribus nihil fubfj ciemus,quantumuis edam fuipefì furis,acinterdum fimul
amatoris, uel ex public's fècdionibus eius odis melior nobis fuppetat copia, quàm illis tribus
apud Venetos truculentifsimis feortis, quxnuperhuius officuli, cordis^ pueruliuirginis ma
iculi, comparand! grada,infantem trucidarunt,uiuoq? corexemerut,ac (uti erant dignidimx)
fiagitrj fui grauifsimas pocnasdederunt*PorròodiculumidArabibus acuere occultistene.
AlUclurdfi.
bricofisqnllis philofophis,Albadarannuncupatumede, fuperdidofì's qui.
bufdam uiris notius,quàm Anatomes dudiofi's,ed;qui S i
quartum brachialis os cica! afsimilare p offend
DE
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* 127
D. E O S S I B i ^ S , Q J^ ^4E O S S I S S C R I
latcribui committutitur« Caput X I

P R I M A VI GES I MI ^ S E C VN D A*
JSTONI G ^iP . F IG V IL 4 , t e r t i a *

T RI VM P R ÄE S E N T I V M FIGVRARVM ET EARVNDEM CH A>

ra<fimim(quipro Capitis contextus ierie mutuoie coniequentur) Index*

H J S tribusßguris os Jelineatur, dextro f a c r i oßis U teri cSmißum. acprim a ouidem hu

ins oßis anteriorem federn eofitu exprim itguo id in fceleto ab anteriorireqione in/ leadie o f
ferret. quemadmo dum in prima figura trium illarü eß cern ere , quashuius libri ca lci fubnäam.
oecundaßgurahuius oßis federnundecunq> externa interioranon
fp e ila t, eo mmirumßtu quo id os integrant oßium compagem ex dextro latere intuenti occu rre
ret. rer.tiaautemfigura oppoßtofitu internam huius federn oßendit. ©
rum etß omnes harumfigurarum notxpriuatim , mox , ta
menobuerintegrumquod hic delineatur os,iner
J ‘ ' ^ j J cilicct inßecundaßgura d c,p er b,ad S : a c rurfus in tertia,ab S ,per N ,a d c lineatn
ucißngeres,ilium os a coxendicis oße quodammodo terminantem. Q uicquid enim fupra hos
habetur ch a ra ä er es,ilium os nuncupabitur. Q uod auteminter hos ch a ra ä er es, er in fecunda
figura m e r U '^ e r f,^ :>t<da,ber niertia
t inter
dtcis oßis loco nobis eru K eliqua uero totius oßisfedes,pubis os appellabituriqux fcilicet in
fecu n d a figura adßniärum latus charaäerum V f h? er 4»co n ß jh t.ln tertiaautem addex
trum CT $ •
C ,D ,E ,F ,G in ? Sedes ilium oßis notatur, qu * facri oßis tranfuerfis n eäitu rproceßibu s.
a c <_-/quidem,<3 - B p riu a tm indicantßnus,quos anterior trium fuperiorum oßis facrioßiunt
tranfuerforum proceßuum protuberansparsßubit. E t B indicat in^
ila r cultri acutam tenuem ß C CT C oblongum tube
finui congruens.D er D longus ilium o ß is foßis tuber dorfi ß in a modo
heraus admittit. £ er G fe d e s ilium oßis, non adamußim fa cr i oßis finibus tuberibusfo
rt/pondens.quanq £ er E duo uehttitubera indicentu r,fim sfacri oßis obfcurc ingredietia.
G autemfinus notatur,qui oßis f a c r i tuber adm itteret, tranfuerfim duos illos fa c r i oßis finus
E 4 intet*-
 b r v x e l l e n s i s
ANDREE VESALII
'intercedeiis.•sit h u i u f m o d i n o n a d m o d u m accurate
"inldtiaUs e r effrache r upís modo uaridm fefpcäandam o ffe r t. ^
H i t -X Q u icq u id a d dextrum H c r I i" fecunda fig u ra te r tia a d fim flr u m ,p o r tio .
nem ilium oßis indicai,poßeriüs qudm tranjuerforum[a c r i ofiis procejfimm ampliti/do educía.

oßis indie atur. Cccterum L internum appendicis latus priuatim not atur* T tier o f f f T exter
ippendícis latus, ínterno minus comprefium* P anteríus appendicis extremü, Q ^ p o jle r ís
num ai
us appendicis extremum*
K , K 3 Sedes ad b or urn ebaratterumfiniRrum conßjlens latus, nono dorfum mouentium mujculo p r in
cipiumprcebet*
O 3 T u b e r ? d quo principium decimifim ur mouentis muj culi pendei * <-Am plitudo autem ,
quam ' P . L ^ K . M . N . S in tertiafigura notauimus,aut quee illis ebaratteribus circiifcri
bitur,principium offerì feptim ofim ur mouenti mufculo*
T b z P3 Sinus in elatiori coxendicis ofiis fed e o xla tu s, & fe x to ac feptim o fim ur mouentibus mufeulis
undeumprimo cruspetente neruo uiampr&bens*
S i,z>3 T u b e r externum latus d itti nuncfinus conRituens*
X i?z, 3 T u b e r internum d itti nupcrfinus latus efformans*
T jf f 2 "Prima in ilium ofiis dorfo admodum obficurèapparens linea*
a?b z S ecunda dorfilium ofiis linea*
e f i g ijZ Sinus £fi acetabulum coxendicis ofiis ¿cuifimur inarticulatur* P o r r ò g fepardtim huiusfinus
federn notai Leui lubricacp cartilagine non incruRatam, altiuscp qudm reliquafinus fuperfìcir
esjnfculptant *
itt f z Sup er cilia acetabuli in coxendicis offe ceciati*
b 1-,z Sedes ubifiupercilia intercidimi?ac uelutifinu quodam injìgni donantur*
c SedesPquaiieruus cceterorum corporis maximus^atqs expluribus neruis confiatusporrigitur*.
d 2 ?3 ProceJJùs coxendicis offis^d quo ligamentum adfacrum os enafeitur*

^ Sinus coxendicis ofiis>ad quem decimusfimur mouentium mufculus , ueluti adrotulam mirabili
N a tu r fe indujlria refiettitur*
hmfiuOjpj q j nf i cundafig u ra y l autem duntaxat in prima coxendicis ofiis appendix notatur* aclquidem
poflerior appendicis terminus infigniturtq uerò anterior, m autem prima appedicis imprefiio,
o fecunda yii tertia?p ad q u f f quarta*
u?u i,z Sedes notatur?qua dextrum pubis os,cartilaginis interuentuJiniRro coalefcit*S e d u in prima
0 fitturapriuatim notât ofiis afieritatem , dqua cartílago abfceffít *ínfecunda uerò, externa es
ius ofiisfedes uifituryquce muficulorum educendorum occafione a fiera efi *
P u b is ofiisfiramenyomníum ofiiumfiramínibus patentífiimum*
Sinus fuperíor i pubis o fiis fid i incijusyquo maxima crus petens nena e r arteria, ac in u írisfes dzfi.cd. tS
d fuperiori
minaría uafa deducuntur *
LperMdd
h l , i Sltlus in ^ atiorifra m ín ísp u b is ofiis fe d e infculptus, ac uetue ç r drterice,tertioc¡¡ crus peten L. Sinus Mi
tem tube -
tí neruoyidamporrígens * 1 t
raq; proccf
f 'A 3 H a c fe d e pubis os nontiihil c ra jffc ít,n e nimium extenuetur, e r in uiris íecundum penismufeu
luniyffy alterimi ípfius corpus?tducít* J m'
dicuntur.
JL&dc Of f .
I R a N s V E R s I S trmmfupcriorumoílisfacrioffium’ procefsíbus.utrín \ E ¡£ ,
que unum Connecticut os, cui íntegro nullum nomen Galenus inditum rum uao
a lrmat.Lata tram ipßus, & fuperior.ac pofterior, facroq; offi commiflà f c u u r'
pars, Ilium os uocatur: anterior uerò ríuídcmoflis pars, qua in pubis rc, Qr ° mi t
gionecumal tenus latcns ofleccommtttitur,ampliterqs perforatum eft,Pu
b,s osnnedia autem fedes ad femons .ngreffum pofita C oxcnd.os os ap. “f

Tn hb. de^4 r-

■—. i ¿ c t e i t í s rf
fictifs.

pubis
 de CORPORIS f a b r i c a l i b e r i é
h v m a n i 129
pubis OSuterqj.aliorum driMionis profeiTorummodo nuncupct. Arbitrorautcm foia nomi
„afoflantmm uen.a enam quum altenus tantum offis l a « partis mentio mihi mddetjlium os „ - .r
poffid.cerc.quum.hsaut.Ieufumamm.nusfrequensfit.Hisitaqueoflibusmaximainufu ? /Z l7 » Ì
cum icapulis eft affamtas. ut enim fcapulaepotlfsimum articulandis liumeris formantur.ita ià'
ne naie olia in hoc precipue lunt accommoda, ut femora ipfìsarticulentur,horumò;ope ho. 1lJìlSt »
d i0 P d
rttrnfeur' mo erigatur^ fedeat* Dein,utfcapulacernitur ampia,uarqscp proceffibus^lonata (quo mu^
¿ino- fculis pluribus admittendis, educendiscp aptior efièt) ile ha?c offa omnem fere conftrucftionis
rationem ineum modum fabricatam oftendunt, ut ab ipfi's omnes propemodum femur mo
ueutes mufculi pronafeantur, prseter alios qui ab bis ollibus principium ducentes tibiarum &C
thoracis, S i dorfì motibus famulantur. Cscterum quiham mufculiab his ofiibus enafeantur
quicp in ipfa implantentur, orationis fèries oifiurn partes enarrans, fenfirn edocebit . Nunc
autem minimepra?tereunduseft horumoffiumufùsnequaquam infìmus,quo communiof-
fium modo, reliquis corporis partibus inftar fulcrorum fùbq ciuntur3reliquascp partes conti.
e tjinteg.
fi.® CUM. nent S e amplexanturf Duo enimh accolla Omul cum laero oflèueluti peluim quandameftor
f pftuntur mant, qua? inteftina concinne fuftinet, 8C ueiìcam, &Cin focminis uterum elegantifsimè conti
h£ccx $lt- net,ac demum eas,quas ampleditur partes, tuta munita Primùm itacp ilium offis,s icdes Iàcro
figuri¡>prx
dpuèautc oifi commiflà,egregièuariaeftrquemadmodumfacrioffis tranfueriìxsproceifusea fede,qua coIw:pu £
n , 24 » * ilium oilibus conne(ftuntur,admodum uarios multiplicescp efièretulimus. Singulis nanque il. ^s*

CjDjE, F,
lorum proceifuum finibus,ilium oilìs tu b e ra i eorundem procefTuum tuberibus,ilium offis
G, finus ita coi refpondent, ut uarrjs partibus mutuo ingrefìu ilium os iàcro committatur t non
quidem connexu ad motum conftrutfto arbitrarium, aut finibus tuberibusq? Ia?uibus&carti.
lagine lubrica incruftatis,uerùm conexu ualidifsimo,&: in fymphy fìs feu unionis claflem quafi
reperendo* qua? cartilaginoiì ligamentfautpotius pura? cartìlaginis interuentu perficitur. Csc
terùm offis ilium fìnuu, 8 c tuberum quibus id iàcro ofsi comittitur forma, ex facri offis deferì'.
ptionelaeui negocio petitur.Vtenim tranfuerfos facri offis procefiùs primùm oblongo finii
hjfLCyC. donari diiftum eft,ita etiam ilium os," oblongum tuber fìnui congruens obtinct. S c qiua pro.
crdcinfe* cefllium finus anterior pars,finus ue fupercilia,fatis infìgniter protuberat,porriguturq?,ilium
rktm con
fcrcum 2 etiam olii ad anteriorem oblongi fui tuberis fedem1 finus infculpuntur,quosprotuberantes
h caP-18- ilia? proceifuum partes fubeunt* Vbi autem humilima eorumkfìnuum fèdes confpicitur,ilium
hfig- A ,B . os quafi incultri modum exacuitur, uteandemeum quarti offis facri offis tranfuerfo proceffii
k i Jig. B .
Izji.cdp.i8 fuperfìciem conftituat. Rurfus oblongo facri offis tuberi, quod inftar fpina? in procefiuum fi.
humilius nibus eminere relatum eft,moblongus etiam ilium offis finus conuenit,tuber id ad amufsim fu
L.
feipiens. Porrò duobus procefiuum finibus ad poftenorem dicfti nunc tuberis ièdem confìften
« j/ g . D,
D . tibus, S>£ tuberi tranfuerfìm 111 illorum fìnuum medio prominenti,ilium os no seque coiQinne
w j j ìg K .E , " refpondet,quum fcilicet non adeò procerè extuberet,atq? illi procefiuum finus alte csclantur.
F rfci« G,
Neque etiam ilium os,illorum fìnuum tub eri,fedem, qua id fufciperetur,parat.atque(ut fèmel
dicam) iàcrum os ilium offi non admodum hac fede, ubi duo illi ofiìs facri procefiuum finus
conipiciuntur,conterminum eft, fed plurima cartilago ligamentinaturaparticipans,ha?c ofià
intercedit,totani amplitudinem, qua inuicem ofià deh ifcunt,infarcicns ♦Vniuerfa igitur ilium
ofiìs fedes facro commifià,afpera eft,ac ina?qualis,8£ infìgniter craftà:quemadmodum ÒCreli
qua ofià illis ièdibus quibus inuicemcompinguntur,amplacrafiaq^ideo efienouimus, utua.
0 2>3 figU‘ li diorem amplioremcp conncxum efiicerent* Atquc hsec crafiàiliumoffispars°inpofteriora Iliuojjispdrs
H,I.
onge u^agis quàm tranfiicriorum facri ofiìs procefiuum amplitudo, porrigitur prominetq?: retrorfum ma.
turn quod ilium os amplifsimum latifsimumqp icapulsc modo efièoportuit, ut femur mouen.
tes 8^alios plerofque mufeulos paulo pòftenarrandos,à fepronaici fìnat:tum,utad pofterio fi proce¡Jus
pnm fcu .
tub. A' rem facrioffis fedem aptum coftitueret locum,à quopquartus hominis thoracem mouentium exporrctta*
3 l 3 W«/c. m liièulus principium duceret ; una cum dorfum mouentium1 ' undecimo, qui fimul cum ilio
tab.r. thoracis mufculo ab interno latere ofiìs ilium (qua id in pofteriorafèrri diximus)8^ ab ofiìs fa.
*14mufc.
tub, T, V. cri pofteriori fède,origincm nancifcitur : fimiliter acrmufculus dorfum mouentium decimus
tei tius,ab hac etiam ofiìs facri, 8C ilium ofiìs fède,initium fumes.Porrò reliqua ilium ofiìs am. Ilium o fis dp
piitudo plana? femicirculari figura? non abfimilis,fuperiori ilia fède fecundùm tota fcmicirculi l en^x' .
«i/ ìi^ R ,
K l h-n> circumferentiam,5appendicem obtinet,qua?ueteribus Spina ilium ofiìs dicebatur.Ipfinanq? Spina .
E > R ,p .j fi' dorfum iliumofiìs uocarunt, externam fua? amplitudinis fedem,quia ha?c ampia eft,8^,fi cum ^ >or-lUh1,

interna conierà tur, quodammodo gibba. Appendicis autem fedes extrorfum prominet,ac ue
futiillius dorfi fpinaiure cenfetur. Vcrum 8 c fi ucteresh^c nomina rede inftituerint, & Gale. L i k i d t A I
nils quoque eorum nominum, ut 8e ofiis fedium differentia, apud illos fuificanimaduerterit, dijfecl.
nihilominu s is fubinde Dorlum cum Spina in tibiam S c femur mouentiu mufculorum deferì.
0 ptione
 l3° A N D R E AE V E S A L 11 B R V X E L L E N S I S 1

ptionc confudit.quod nos, quoad liccbit euitiitcs, D o r funi oilis ilium fux ampli'tudinis ex
exter
Quitus miu nam legionari appcllabimus : Spinam uerò,fernicircularern ipiìus appendiccm, qua»a{Rcr
fiutis uppen inxqualiscp c\' interno cxternocp latere comprcilàuifitur* Com prim itur quid m i interna
/

dix occupe
/

tur. fede,ut ha-c inibì amplior euadat, & carnoiàm*tranfuerfi abdominis mufculi partem, illinc
apuus cducat. 1:xtcrno autem latere appendix coprimiturfampliorq* fit, utpotillima oblique
y4-Vim
n
* alccndentis abdominis mufculi carnea pars hincprincipiumiùmat,8£ oblique3 defccndens Uba
abdominis mufculus ipfi in feratur. Hiscnimtnbusmulculisuniucrfa fuperiorappcndicis fe.
fafc.e.
dcsoccupatur.atqueutilliampliores carnofiorescp in iliu lateribus quàm iuxta dorfum,aut in
abdominis anteriori fede funt,ita quoque appendicis1pars,q u x abdominis latera refpicit, an.
teriorqj eli,una cum ilium oilis fede,cui appendix committitur,craflior eli,quàm b pars uerte.
bris & dorlo proxima. Antcrius uerò appendicis extremu,anterior uc fpinx ilium oilis pars b1 ^
ideo eli erafsiffima,quoti prxtcr abdominis mufeulos ipfi' commiilòs,duobus mufeulis princi
Qmïus inter
Cl>2)lfi
nu ilium ojjis pium porrigat,quorum alter tibixm otoru prim usf alter aute fextus cenfebitur. A b interna
P(

dmplitudo. ilium oilis amplitudinis lcdc,primùmfmufculus cnafcitur,qui dori!m otorum nonuserit,qui Z-dcinf'
ex" lx u i,fed uteunque ampia ilium oilis im prcfsione(qux ad regionemtranfuerfi' quinta; eciufdèti
lumborum ucrtcbrx proceifus conlpicuacil)ortus fui portionem adipifeitur. Verùm prxter dein X.
f 8n‘UfcuL
hanc ilium oilis comprcfsioncm,1’alia magna ipfius eilamplitudo caua, & minimum aipera, tó *.
qu am 1mufculus occupat femur mouentium icptimus,quem carneo amploq? principio inilar £ ¿¿fini,
firm htm
icmicirculicxintcrna Hac iliuofsis amplitudine pronafei, ac deinde fenfim ardari/imulcp cum
fexti femur moùentiu mufculi tendine,1primoqj crus peteti neruo,permfinu ferri doccbimus, ra h
Sinus cozen* fìbipriuatimin coxendicis oile cxculptum. In elation enim coxcndicis oilis fede,iuxta fupcrio- h intera
diets offisfupe rem" acctabuli,cui femoris0 caput inarticulari audies, regionem, finus inciditur amplus,& mu
N, S fi^
riorifedi in /
iculis hacdcfccndcntibusreipon^ens, qui inmundato oileforaminulis quibufdamin hocop i 8 mfcul.
fiulptus. tub. A.
plctus ccrnitur, ut is ligamentum cducat, cuius beneficio os inibì lxue lubricumcp, ac ueluti
lì außen
fmegmateinun&um cernitu^utreètèad lume finumfeptimus illcfemoris mufculus,una cum tab.e.
f a ti mufculi tendine, refledi atque conuolui queat.V trinqucad huius finus latera,p unum I2 jìg .C d H

S inustubero» in figlie iati s prominettuberculum hunefinum augcns,acquominus hàcdefcendentes muicu il libr. 4

charuc.fr
li cxfinu declinent,autor. V crùm prxtcrhunc ufum,tuberculum adexternum finus latus con c r iom[.
fiftcnsfnonum tibiam mouentium prodiicitmufculum,cuiiis etiam ufus gratia uteunque am tab./,
plum inxqualeq? uifitur/ paruum finulum inilar icifiurx fìbi uendicans, à quo fortis ille mu­ m1 2,5fi,

gur.T.
fculus enafeitur. A lteri uerò tuber, internu finus nuper dicli latus conilitucns, plurimum ad n h ifet,
coxcndicis oilis robur conferì,quod neccilàriò craifum ualidumcp effe oportuit,tum arti cilia- k-
tionisroboriscpnominc,tum etiam quòd id tonus corporis altifsimo finu, cui femur artic a 0 l,ijl,ci
30 A,
latuQcxlandumfuerat. Atquehuinsetiam ufus occafione, ilium os interna ipfius fède adela^
Quomodo co- phblfe
tiorem fui cum facro olle connexus regionem,5craiìum ualidumqj redditur,& ueluti ad iccun externum
xendicis offis
tuberS\P
yobori fit pro dituberculi intcrnam icdem continuo tubcrcporrigitur,quodnon folum coxendicis oilis ro
fignW, in
ffieélum. bur adau get,ueru metia principium offèrt'mufculo femur mouentium decimo,qui intcrnam
ternumuc'
Il,u offis dor pubis oilis (edcm occupans, femur extrorfum circumuertit* Porrò ab ilium oilis dorio,fcu ròX.
jilinedC-iÇjip'
externa ipfius amplitudine, quxintcriori ipfìus oilis fède afpcrior eil,11tres potiilimumena' q4
fum occupant tab.*,
tes mufculi. feuntur mufculi, fuis principi] s to tu ilium oilis dorfum occupantes. Ac primus quidemmufeu r sin?"'
lus femur mouentium primus numerabitur,magnaexpartepo(lcrioréiliumoilis dorfifedem m fiÿlïi
fuo principioopplcns.Quantam uerò huius fedis portionem occupet,xduxadm odumobfcu fintilo P°'
tutur.
rè in ilium oilis dorfo prominentes linear indicai, q u x femicirculi inilar dudx,ilium oilis dor^ 53
funi ueluti in tres fedes difterminant. prima harum extra primam confiilens linearci, à primo N,0- r
femur mouentium mufculo occupatur. Secundaucrò inter primam linearci &fecundam coiv 116
ta b ffi>(i
ipicua,mufculumcducit,qui firnur moucntififccunduscenfebitur* Tertiaiedcs,qux àfecuiv I5 tab.r.
dabrcuioricplincaad coxcndicis uiq* articulum pertinet, tertioièmurmouentimuiculoprin npri0 S9
cipium porrigit.Atquein hunc fané modum oilis (acro olii commiisi ampia,& qux ilium os
p.fccuttd‘{S
dicitur,pars fefe habetancdia uerò pars,qux coxendicis os nuncupatur,etiam magna ex par^ to taU^
tc cxplicatadl. Diximus enim ea parte os crailius ualidiuscp fieri, utuniuerfum corpus uni iiv tcrtiuM li
nitens cruri,fortiùs iuftineret,aptaq? fedes ficrct, cui finusarticulando femoriidoncus incide tab
Acetabulum m rctur. Huic enim coxendicis oilis ièdiyamplus rotuiidiiscp,&omnium corporis finuumcui ». t é
r . u ri11
fèmori artieu
Undo parata.
fi olla articulantur profund iisinuis finus in(culpitur,no omni ex parte lxuis,lubricacp cartilagf n aM
ne incrufiatus. In anteriori enim ipfius fede,non modicar portio altius quàm reliqua illius cir
dein f i t
cumfcrentia inciditur, acafperacxcisfyforaminulis quibufdamopplcta ccrnitur," ligamenti
pi oducendi gratta,quod tcrcs in medium,Ìcuucrticcm femoris capitis inieritur. Deindeprx>
lentis finus iìipercilia in anteriori ipfius fede lcuiùs,quàm in poileriori protubcrant,quòd fei ZU*fi*
0 licct
 DH h v m a n i c o r p o r i s f a b r i c a LI BER u I$l
a ì fig cd. {{¿et femur fedentibus magis in angulum Aedi oportebat, quàm ftantibus aut aliud quid agen
4 2 üb.2P. tibus extendi, aut in po iteri ora dud. Procrea in humilioricoxendicisacctabuli fìnusuefu
biffiti-
c iS-fig.b.
pereiliorum fedeftd quoq; animaduertendu eft,fupercilia no cStinuo ductu orbieulatim ferri
d fy-cäp. fed incidi ac interiniti,ac ueluti iter parare1 umilia: hac in aiperam Se cartilagine no obducìam
6 lib.3pr£ acetabuli fedem exporre<fta:,ardculoq? alimentum fuppeditanti, à quo uifeidus humor (quem
poflt£ il
*
in hoc articulo plurimum coaceruari decet) adaptetur, cuius demum auxilio articulus prom-
pte mobilis euadat.Ne tarnen iìnus huius in fupercilio ineifì ratione, articulus luxationi obnò
xiusreddatur,Natura ualidum cartilagmeum^ ligamentum orbieulatim iìiperciltjs adnexuit
quodnuihbiintermiilum appara, iìnumcp adhucmagis quàm fupercilia adauget, Se uenula:
illi uiam praebet,inter os ÒCpofteriorem ipiìus ligamenti fedem prorepentis, ut uena fi'mul tu­
te feratur,& iìnus die iuxandi promptitudiné non adiuuet,uteunque etiam hàc femur crebrius
luxaricernamus*. Atdeligamentis ueniscp/uisagemuslocis. Nunc autem perpendendaue-
Afig.Cd.l. niunt exca foraminula, pafsimm coxendicis offis acetabuli iùperciliorum externa fede in hoc
lib. 2 P,P. paratagli ualidifsimumeducante ligamentum, orbieulatim femur coxendicis offi colligans*
. e 2,]fig.c.
Quinetiam in hoc offec fedes animaduertenda eft,qua: inter ilium offis anteriorem partem, Sthìtsfitò
fi 2,iß.Cd.
u li.4 chd qua: facro còmittitur off, & pofteriorem coxendicis regionem eonipidtur,& utfneruó uiam crdM i}nus
rdä.yu pra:beatcxculpta,qui crusadeundumquartus,omniumc£Corporis neruorum expluribus cor^orisnei‘
g 2.3ßg.d.
b i} tmtfc.
compofitusmaximusfecxiftit.Eftquoqffiicobferuanduscoxendicisoffis^acutusproceffus, “coxwécisof
tab.o. qui” ligamentumeducit,in 1 tranfuerfumprocedimiquinti facrioffispertinens,&quik mu- f{ s prò
ì 1,2fi. Cd. fculo principium porrigit, quem aut decimo femur moueti mufculo aicribemus,aut priuatim ce^us'
iS R. undecimum femur mouentium numerabimus.1 Neq? edam prxtereundus uenit finus coxen- . .*
k iì mafie,
tdbu.x. dut dicis offis pofteriori internseqj regioni fub diclo nuper proceffu exculptus,ad quem mira Na* decimusßlII
li tdbu’.ß. tura: folertia ueluti ad trochlea: rotulam decimus femur mouentium mufculus reflediturdnfu
Vbi deci ~per no perfundoriè coxendicis offis mappendixindagabitur, toti infima: ipfìus fedi,cui feden ^cu!us uollU'
mus mafie,
a intigni ' tes innidmur,adnata. Appendixhcecoffis, cui coalefcit, amplitudinemferuat : quòdcùm ro- ^ppenèxcò*
tur. boris grada,turn mufculorum exortus caufa infìgniter craffìim, &Cuteunqueamplum uifitun xmdl™
Ihìc fpefid Ab hac enim appendicela minimum, quatuor grandes exoriuntur mufeuli, quorum fìngula
13 mufc.td.
r.jy t, u, X) capita”priuatim in appendice imprefsionem federn^ fìbiuendicat, in emun dato oftèiàtis con
y.z. ipicuamd Ac primus quidem mufculus tibiammouentium tertius erit,quiab elatioreeius ap-
ntzfi.l po' pendicis fede principium duck/ Secundustibiammouentiumquartushabebitur,atqjhuius
üeriorem ,
q autem dn principium minusquàm primi mufeuli latum eft,ac magis uerfusanteriora, iuxta extimum
tenore dp- primi mufeuli latus pronafeitur*q Tertius autem mufculus,mihi tibia: motorum quintus ha-
pendicis fe bebitur/ Quartus uerò,maximaportio eft eius mufeuli, quem Galenus quintum tibiam mo
dem notdt.
n z [fig.pri
uentium recenfet,mihi autem femur mouentium quintus conftituetunqui maximam prüfen
md imprefi- tis appendicis fedem fuo principio occupans, totius corporis mufculorum facile maximus eft»
fio m, fiedo Sic itaque media eius,quod deferibimus, offis pars fe habet, quam coxendicis os nuncupa-
dxo} term,
quar. a p mus. Anterior uerò, quse Pubis os dicitur, tenuis uteunque cernitur, & dextrum os finiftro PuIis
ad q. cartilaginis interuentu quali unionis modo comittitur. quo enim homo cctate fìtprouectior, hifloruf5
0 io rnujc. eo femper connexus ifte minus cartilagineoppletur, minus ue cartilaginis oftendit. Atqueid
tab.*.
p eiufidem uiris pariter ac mulieribus commune eft» Neutiquam enim ob uulgi fententiam arbitrandum OJJìtm.fdcrè
txb.t crii eft,pubis offa uiris effe cotinua, mulieribus autem in hoc cartilaginis interuentu compacla,ut ojji ticxorum
Uh. ft, dein partus tempore remitti atqueinuicem difiungi queant. Parturientibus nancp mulieribus (uti f UIVS& mi
w. neque quadrupedibus) hxc offa inuicem haud difiungutur : uerum id mulieres in hoc offium
q ntdb.r.
r a td.chd coalitu peculiare fibi uendicant,quòd ipfìs non tarn longa linea,atque in uiris, committuntur*
fdil.cr,dc Deinde coxendicis ofsium infima: partes,dextram dico & finiftram,in mulieribus mutuò lon
12 tdb.7*. ge magis diftant,quam uiris» Pneterca infima: pubis offium partes inuicem iub ipiorum con-
1integrarli
figt
nexu diremptae,multo edam magis mulieribus quàm uiris feiunguntur ac diftant, Adeò ut in
muliei um offibus uacua fedes inter coccyx os Se internas regiones infìmarum partium coxen­
dicis offium, multo amplior quam in uiris occurrat. hsecq? differentia taiiì eft infìgnis, utueì
ipiaabunde doceat, pubis offa in partu non recludi, edam fi tacflus inter pariendum, idem
non leui opera atteftaretur* Quantum uerò ad hancamplam fedem magis adhuc partus tem­
* fi■ Cd.
i3g>h, ij pore dilatandairf coccyx os iuuet,licet ammalia,quae cauda habengid liquidò parientia often
K V**in dant: tarnen id quoque in mulieribus obferuare integrum eft, quibusidosextrorfumeaudsc
tcg'4ru n.
modo adeò porrigitur, ut etiam huius offis gratia ipìis fedes in circulum incifa: apudomnes
quasunquam uidi nationesadaptentur» Atqueideoedam pleraq?mulieres genibusinnixa»,
Se aiiquantiiper antrorfuminflexae fodiciuspariunt:quemadmodum contrà ere(fta:,autre-
troriùm in cimata:, difficilius»Atque ita exeludendo focaii Natura feeminis proipexit» Quò au
tem
 ni ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tcm minori ncgocio leuiusqjutcrum gererent, ilium oilà mulieribus multo ampliora funf
ipforumcp (pinainlateralongemagis quàminuiris,educitur,&edam iìlaodaextrorfum inf
gnius cauantur:& ut fenici dicam}ha?c commodain gettando foctui icdemefformant,Quòj
autemnupcr natis puellis partus facilioris grada, apud nullasgentes pubis otta aut compri *•**
Cur p u lis os mailtLir,aut difiungantur >nemincm diitòionis ftudiofum latére arbitror : quantumuis id
maximfora, pertinaciter uiilgus nunc de his,nunc illis nationibus affirmet, Quamobrem uero pubis os ma
V^ 2 in T (h !s XIlllotot*us «>rporis ofsium*forgminc (quod edampropter magnitudinem ab olii) imagine
fmis&tuèe, nuncupàtur) peruiumfit*illi demum cognofcunt, qui ad amufsiminter iccandum di.
7d. diCere^quinammufculi àcoxendicis & pubis olsibus pronafcantur, illi enimarguunt pubis
os amplam & aptam educendis mufculis fedem ncccflàriò oportuifle fieri. Ne ucrò interim fru
ftraanimal grauaret,fedut leueeiièt,eo quodiximusforamine donatur, Nequeeft quodhàc y
aliquisyuafafcminaria,autmaximascruruirf uenas & a arterias,autctiambncruosdcduciar. 5c>©-,^
bitretur ; quemadmodum nemo non credit, qui edam Anatomes rudis,nudam ofsium com.
pagem intueturJllaenim organa aliam nancifcuntur uiam, quippemaximacrus petcns uena,
arteria^,fimul cumcfecundo crus adeunte ncruo, propriumafinum exigunt, in fuperiori piu 6lìh T
bis oilis lede nfinuatu,e regione elation's fedis nuperdi<fticforaminis, Porrò feminarrjsuafis
etiam elatiù s quàm pubis os prominet in abdomine iter paratum ette audics, Deinde ingens b Ci
illudpubis offis foramen ualida membrana oppletur,qua:smufculuminterneeforaminis fedi 11ll4 ck
proximum ab ilio dirimit,'1qui externam foraminis fedem occupai, Neque profetò aliquid,
foramenhoc tranfit, prater1uenam,&k arteriam,1neruumqjnonadgenu ufqueramorum f i . c l t l
ferie digeftum,Praterea h x c uafa non per foraminis medium feruntur ; iledin eladori forami. €o>
nis fedemfinus csclatur,illis uafisdeducedis paratus, Quoduerò fuperiorpubis offium" pars, y hh]^
quainuicem committuntur, afperaeft,ideo contigit,quòd0redosabdominis muiculos bine e¡¿ „ fa
enafei Natura uifum fuerit, Dcinde anterior quoq? offium fedcs inibì afpera eft,ut neruofiim f 2h :«p.
caputpfecundi tibiam mouentium mufeuli hinc ritepronafcerctur. Ad hecc,in anteriori pubis 1
fede11à coxendicisoffis acetabuli interno latere,ad pubis odium commifTuramufque, tuber g Wmui
& queedam ueluti prominentia confpicitur,à qua ‘ odauus femur mouentium mufculus prin
cipium ducit, Qucmadmodum hccc anterior pubis offis fedes protuberat, ita quoque pofte. * ®^
riors acutam oftenditlineam,à quar mufculus femur mouentiu decimus fui exortus'cportion i fo a p t
ncmaflumit, His omnibus accedit pubis offisucrafsities,iuxta infimam pubis oisium conne.
xus fedem,& magni illius foraminis internum latus,ubi pubis os quodamodo teres craffumqj [ 4 ' an
. r obhocuifitur,ut tpilits offis roburadaugeatumitqdiiiic prater quofdam penis xmufculos 'tfccq .
fisU terilxo' altcmm corpus7 eorum qux penemconftituunt, originemducerei, Atqueinhuncmodum
miffkin putrii offa fe habent, facri offis lateribus connexa.qux in tmteprouedis duo tantum apparent,fin. rd(l'6\r
Itstnbusejfor gula(uti relatumeft) duobus donataappendicibus,Innupernatis ucròpueris utrunqueos 2dll
nun oJfiLus. trjj)USconftatoffibus,qua: tribus lineis cartilagine oppletis diftinguuntur, H x linea: à coxen truto«
diets acetabuli centre fimul comi(Ticporriguntur,una quidem ad (uperiorem acetabuli fedem fccm¥ ‘
duda,fccunda ad externum acetabuli latus: tenia autemad latus internum delata,etiam per pu
bis os proccdit, ubi id quodammodo teres eilc, & penis alterum corpus producere diximus, p l6mic>
Vcrùm quum h x c non minus in agnis hoedismquàm hominibus fini confpicua, cuiuis uel a
inter edendum ea oblcruare elt integrum, y r£^ «,
r 7 ituffiM*

DEFEMORE. X X X .
0 " t
tdb.G-
C H A R A C T E R V M Q_V I D V A B V S P R A E S E N T I S u u h lk

Capitis fìguris fequenti pagina proponendis adhibentur,Index, * ¡4^

o f h i Caputfimoris acetabulum ofiis coxcndicisJiibiens, ** ^
i Sinn*fìmoris capiti infculptu6 ^ tcretis Iigcimenti injertionem a coxcndicis ofie cxcipiens♦ >cdr^
c iji yfppendicis,rotundumftmoris caput tfformantis,cum reliduaftmorUportiom coalitm. ^
J J i P2 Ccruixfemoris* ,■
* £ * Etfirwrafinioris capitd.ac E quidem internum,F uerò externum notat.
G ì, i H a c lineacoalitum indicatappendicis,duoinftriorafimoriscapita conflituentiu
j. àtnus,tjUi utrifque capitibusE& E infignitis edl communis, ac quern
1 ^ Òmm ac interuallum, duo infiriora fbmoris capita inuicem
A ^ lb b a ejed e interioriscapitisprimus pedem mouentium mufculus initium ducit. ■
u
 DE HVMANI CORPORIS FABRICä LIBER I*
L i Hincfccundus er tertius pariterpedem mouentes miifculi exoriuntur *
JyL i Huic inttrni capitisfedi?quintißmur mouentium mufculitendo inferitur * Reliquorum atitent
ebaradmim indicemfigurisfubijeiemus *

P RI MA T R I
SECVN D A
GESIMI CAPI/ FIGVRä, FEMO-/
tís figura, dextri femó' ris dextri anteriorem
ris os pofteriori fade fadem often-
delineatum re- dens«.
fèrens«.

Simps in externo inferiorumfemoris capitum exculptus latere ? ac quartum tibiam mouentium

mujculum uebens ♦
M ac fede internum latus interiorisßmor is capitis compreffum eß?ut hdc t endinesprimiJecü'
inerti; er quinti tibiam mouentiummufeutorum porrigerentur -
O D1 cgione idem interioris capitis latus inßgniter protuberat *
I J i , 0 ’ß ’g > Y Exteriorfimoris proeeßfits. iterimißnguli characteres nS in utratk figura fintiti
obiti/ ahqttidpnuatim,ut modo[ubi/eia,indicant, Cßquidem inprima etßecüda coalitum huius
T _ proeeßus apptndicisadreliqmmos,Rinpriniaßniiinurneepratßntisproceffitißdiccelatü.
p . ù inprimafigura exterioris proeeßus prima indicatur impreßio. Gattern T , T inprima,infig
gnitur aßera linea deorßum dprima impresone du äa:F infecäda, exterioris proeeßus fed i
U ß impreßio. itero , tcrtiaimprcßio.dt Y in ambabilißguris quarta indicatur impreßio.
‘ >gpz Interiorfimoris proeeßus. fi^ertimbpriuatim infecunda, bic appendicis coalitum ind
lC 1 mCct aß erap a radice interioris proeeßus deorßum obliquegratia oäattifimitr mouentium
mufculiproccdcns*
Lineafecimdumßmoris longitudinemprotuberans? er quintifimur mouentis mufculi infertio'
nem admittens.
H a c fedefemur amplimi ejlgmim interim r diquafire longitudine ter esf it *
J ajedes? a qua oclaims tibiam mouentium mufculusfui exortus initium duciti
M FEMO'
 ANDRE AB VÉ S AL I l BRVXELLENSÍ S
E M0 R t S "os magnitudine cundís humaner fabrica’ oflibus pra'ftat u\
auibus autc& omnibus ferequadrupedibus tibiae ofli & fibula (quutn
hxc ade(^longitudine ccdit. Hoc fiiprà quidcm coxendicis ofli,infra ail
temdiuerlaarticuli ratíone, 0ÍT1 nbirc coardatur. Superiori enimparte,
Fewer is fu ,
qua fimiliter acque inferiori bappendice donatur,robuftifsiniunf caput c* > ,¡
perius caput. obtinct,prolixa:quidemdcerulei ad interiora inclinatse adnatum,coxcn Wttutn,
diciscpoflisc acetábulo exquifitècongrucns. Vniucrfum hoc caput lame
èCcartilagine ineruilaturnuifitunat in fui medio nonnihil inferws,quàmipfius ucrticis (ut fic fa G.
dicam) centrumconfi flit,anguftumprofundumqj & inacqualcmcomonftrat' finum,cui teres
Duo infirió,
rdfimoris ca slisamentumà coxendicisoflis acetábulo enatum,ualídífsím¿ implantaturdnferiori autefede
pitdi (y eorun femur ínfigníter crafluin eft,8¿ induo 1capita omnium totíus corporis oíiíum capitimi maxi,
dem finus. ma dirimitur, qua: inpofteriorem femoris federnlonge magis quàminanterioremporrigun- Ä
Zl k-%
tur,quemadmodumctiamipforumcumtibia: odeartículo ex ufu fueratf Hscc nanque olii ti. 4 9 lib,:p(
b ix mutuo ingreflu ad eummodum articulantur, ut tibiaduntaxat Aediextendíq?pofsít,ne­ hl>2fZ«r.
e,f.
L ik t de Vfu quáquamuèròinlatusduel tantíllumquidem,duci. uteunq? etiamid Galeno uifumfucrit,qui
part, (y i de 1]H ' E,
Adminfi dif,
in tibia: motuumexamíne,femoris ad coxendícís os motu deludebatur.Ccctcrumfemoris ca­
fidi. pitaretrorfum ideo producuntur, quod tibiamin angulum fletti, nec extrareCiamlineamex. ¿d G
7
tendi,aut antroriumerigi fatius erat : adeò utmotus íllíus ratíone femoris capita inanteriori fe Cdp
morís fedenequáquampromineat.& quamuis ha:c,in anteriori corundcm fede,kfinumoften hi
dant utrifque capitibus communem,& impenfe patulum, liruiqi cartilagine incruftatum,is ta l i
men aliquo tibia: oftis tubcrc cxcipicndononparatuseft.atos orbiculare ÒCbreui feuto non
abbinile apto' tubcre finumilluni fubire audíes,quumfecundo abhoc Capite cius oftis (ermo
inftituetur.In pofteriorifemoris fède capitahaec magno minteruallo inuicemdirimuntur,at<j
in ipforummedio amplumprofundumq? finum uteunq? afperum, &Ccartilagine nequáquam
obdudum exigunt. Is nanque afperum ina:qualec|? tibia: oftis " tuber excipit, quod in tibia:
oftis finuummedio protuberare,ac0ligamentu educereicribemus,quod ualidifsimè fili finui
inieritur,unà cumalio admodumrobufto ápofteriori tibia: oftis fèdepronato.Iuuat edamfi-
nus ifte,deducendo totíus corporis maximopneruo hac fìmul cumquena &Carteriain tibiam q u h m fi.
contendenti. Humiliora enim femoris capita, quum tibia: motuum grada adeò inpofteriora Itb-i r,u.
r i figu. &
ducantur, etiamidpra:ftant,ut inillorummedio neruumilluni fimul cumuafis tutifsimò dcor s t i m jk
funirèpere finant. atqueetiam procefliiummodo aliquot mufculorum pedem mouentium kb.*,
principia porrigant. Ab elatiori nanque interni capitis rfede primus pedemmouentiumsmu u f e s ,
u n tnufeu.
fculus enafeitur. Abextcrni autemcapitis elatioricfède,1' fecundus,&xtcrtius quoque,pedís tab.t.
modbus praefeCti exoriutur. Dein fiy mufculus in poplitelatitans ab offe aliquamfui exertus x i j taba .
portionem fumit,hane fane ab externo hoc femoris capite mutuatur. quanquamprecipua y 14. tés.
Z fifrcäpt
ipfius origo ex " ligamento pendere docebitur, didum nunc femoris caput tibia: potifsimùm lib.it•
colligans. Deinde inelatiorem capitis interni1regionemmodicè uerfuseius capitis internum d i figu.M.
latushtendo ínferítur, quinti femur mouentísmuículí, cuius etiam ínfertíonisoccafionehoc bumrfck
tab. sfida
femoris caput inibì compreflamoftendit federn, tendini excipiedo aptam. Canes in hac oflicu
if
lumparuum,8¿ illiV qua: ièiàmo comparamus fimile oftendunt.Atque ita anterior &f inferior c i figxfy
poftcríorcphorumcapitum fedes fehabent.lateraueròcorundemmultis cccis foraminulis op
plcntur,ut ualidifisima genu ardculumcondnentialigamcnta hincaptepronafcantur. Porrò e io
externumexterioris capitis latus,priuatim1 finumexigit oblique ipfì iuxta pofterioremeius la kb.1t.
teris regionem infculptum,ace quarti tibiam mouentium mufculi tendini paratum. quo mi­ f i 6wfí'
tdb.td'
nus enim tendo ille hacobliquercflcxus, à filo du(fluaberret,Natura ipfi hunc finum prarpa- nes
rauit. A t internum latus intcrioris capitis,edam fiad id plures refledäturf tendines,tarnen nul lorutnW’
lum ciuunodí finum adípiícítur .Veruni emundato íam ofie iuxta pofteriorem laterís fedem r,V,V.^
comprcísio apparet, qua tuto tendines deferrí queant, à fuá fede tuberís beneficio non recli­
ßM n
nan tes,quod in medio dídí nunc laterís latehprotubcrat,atquc fccundtim ipfius pofteriorem
r K
íedem tendines opportune deferrí finit.Tendines aute hác dedudí, trium primoru & quinti
tibiam mouentium mufculorum cenfebuntur. A d femoris oftis ceruícem,cuí fupcríus femó
Duo fimoris ns caputadnafeitur,duo confpiciuntur proceffus,quorum 1alter externum femoris latus oc­ U aioré
proceßuSi feu
rotatores.
c u p a le omnium corporis proceftuum nulli alteri ofli eommifforum facile maximus eft,kinfi oitre cif ’
gni etiam donatus appendice.* Alter minor eft,& quod admagnitudinem fpecflat priori neu- ,h lc ^
tiquam comparand us,multocp inferió s in interno femoris latere nonnihil uer fus pofteriora
1 mis, appedicefimiliter adaudus.C inrciam bosvpoxcwrHgx^ quafirotatores dicas, rn tfr4
nuncupant: hunc interiorem, ilium ucrò exteriorem appeiiantes t quum tarnen fimpliciter
 de hvmani corporis fabrica liber !♦
T d i c u n t , p e r p e t u ò externum fubaudiunt, quem edam propter amplitudine SC quali
damcumrtateimaginem ytoròy uocarunt. Horum proCefluum idemufus cumreliquis fe*
rè oflium proceflibus eft,in hoc enim parantur* ut collis rito mufculorum infertionem probe
3
admittamt alqscp mufculis elega'nter principi) fui fedem prxbeant,T u—u u u'----------- c- -----
ji iiciiijqueicuioris
nsmnfcu. proceO[ds3qui modicè oblongus,ncque admodum inxqualis eft,in hocprominet,utili/ fexti
tab. Vnus
A. ^ g opinili
, femur moucntium mufculorum tendines inferantur. Ad huius proceflùs radicem
i n in pofteriorifemoris fedeafpera qùaedaducitur0 linea, oblique deorfum inpofterioraaliquò
tab.U u[que duda,& odaui femur mouentispmufculiinfercioniaptata.Exterior femoris proceflùs,
° ^mfcu. externa fui fedegibbus eftrinterna autem, qua femoris caput refpicit,fìnuatus+H k enim afpe
^7 tab.«. rum inxqualemq? commonftratq fìnum, cuirnonus &C decimus femur mouenteS mufculi in.
</i/ìgwR* ferun tur+Extern a autem fedes,qux gibba eft, in ofleis hominibus & astate prouedis, quatuor
" S u b i i impreffiones fedesq commonftrat,s quatuor mufculorum infertionibus excipiendis para.
Ux, x, y > tas+A c prima quidem ampia eft,& gibba in pofteriori proceflùs fede apparens,cui primus fe
mur mouentium mufculus ampia infertione impiantami Ab huius comprefìionis radice alpe
mfcubu ra quxdam 1linea deorfum per femoris pofteriora nonnihii oblique deduciamoti primus ille
fc'cmd'. femurmouensmufculusualidifsimè etiam inferitur/ Secundacomprefsioexteriorisproceft
,0 tabus. fusinanterioriipiìusconfiftit latere,magisquàm primainxqualis& afpera,& utcunquefi.
T lm r u i nuata,ac demum fecundi femoris motuum autoris mufculi féruiens infertioniI Tertia ad fu.
tdb'2 periorem proceflùs fedem uifìtur, inter prima? & fecunda? elatiores confìftens fedes.Ha?c gib
t ifigur.s. ba infertione tertrj femur mouentis mufculi excipit/ Quarta in apice pro cefliis feoffèrtj
x^uv reliquis tribus longèardior, ÒC quarti femur mouentis mufculi tendi nem admittens* Atque
y ifjig. x horum fané mufculorum infertic nem exterior proceflùs excipit,ab ipflus uero radice in ante.
Z b i fo r . no ri external ipiìus fède1mufculo principium pratbet, qui tibiae motorum feptimus recen.
t M a ' febiturf Quòd uerò ad reliquam femoris formam ipedat,uniuerfum femur anteriori ipiìus fe. Femorisfecnit
u y'l° de, & in lateribus teres 8 Cutcunque lasue eft, un diqu e ab" odauo tibiam mouentium mufculo dl'm lPfl'us lcn
b ab f ad circundatum. cuius grada anterior femoris fedes iuxta ipiìus ceruicis radicem nonnihii ampia ma,ISV7
G~f 7adG eft,& d afpera, quo ualidiùs 8£ ampliori principio mufculus ille enafeeretur. In pofteriori au.
figura tem fede femur in acutum quodammodo fertur,&c lineami in flgniter protuberantem &C alpe.
c 7 mufc. ram inasqualemcg o ftendit. qua? à femoris proceffùum radice aliquò ufque ultra medium lon.
U\'abZlj gltuc^lnIS femoris prorepit. Huic linea? quintus femur mouens mufeulus pertinaciter inferi.
d 2 figu. f. tu r/ ipiaqp duntaxat exreliqua femoris amplitudine.^ odauo tibiam mouenti mufeulo,non.
c ifìg.d,d. circundatur. Porrò ad infer iorem huius linea?hfedem, ac iuxtainferiorum femoris capitimi
f * radicem,femur amplum depreflùmq?,no autem teres cernitur, quo tutius hàc maxima tibiam
glimufcu. petcns uena cum arteria 5 C neruo feratur «.neque fi femur hic gibbum eflet, à femore errabun.
tab.hi. declined Quamuis &C femurhìc ad fuorum inferiorum capitumproductionem latefcere
i progrej'l craflefcereq? etiam debeatf Casterum femoris ducftus non redo tramite à coxendicis oflis ace
fus ejt ab tabulo deorfum tenditur. Veruni femoris ceruix k capite ipfìus ualdeextroriìim oblique,bC
a per d ,c, quafi tranilierfìmfertur,& hinc femur ruriùs reliquo ipfìus corpore oblique uerius interiora

g u rÌflu t genu defcendens procediti Quam fané figuram non obiter Natura excogitauit» eft cnim
per d , f , laudatiisima, quamep Hippocrates in libro de Fraduris in effrado femore fedulo feruandam
ad h fi.2. prxcipit. Quandoquidem omnes quibus a prima conformatione femur redius, quàm ho.
drnte ^ra ex eft3contiglt:5 uafì & claudi in genu redduntur. H oc autem quàm non modo ad
rum fìg,A. curfum,fed ad ambulatione, firmamq? ftationem noxiu fìt,quotidie uidentes difeimus* Atqui
fi utriufque femoris ceruix non ftatim à coxendicis articulo, uti diximus, foràs porrigeretur,
» quxiiam fedes internis femur amplexantibus mufculis reliqua eflet c' q u x rurfus neruis,ue.
nis,acarteri)s inuniuerfum crus diftributisc’ quxitemglandulis horum uaforum propaga^
tioni prxfedisc’ N on enim per externas cruris regiones hxcdefeendere dccebat,quum ita
omnibus foris occuriàntibus leui quaque occafìone lxdenda, exponerentun Si igitur uenis,
arterrjs,glandulis, mufculispluris rjfdem^ maximis hanc regionem inibì parare oportuit,
neceflum quoquefuit, exacetabulo femur foras extrorfumueabfcedere. Porro fi quibufdam
capitis femoris ceruix minus foràs educitur, his ftatiminguinum fedes anguftx & inuicem
compreflxreddutur, prxtereahis femur fìmulcum genu turpiterextrorfumabducitur. Me^
rito itaque uniuerià femor is for ma curua gibbaq? exteriori regione exiftit,interiori uero fub ca.
ua. Pari ter quoq^, & magis adhuc femoris pofterior pars (Ima cauac^ uifìtur,anterior aute gib
ba,quòd ad fefliones is femoris dudus admodum fit idoneus:uti etiam ad multa qux fedentcs
obimus munia,quando icilicet unum femur alteri inrjcimus» V t modo taceam,quam elegtaer
femur mufculis cedit,pofteriorem ipfìus ledem occupantibus.
M 2 DE
 A N D R E AE VES ALI I B R V X E L L E N S I S
D E T I B I A E OSSE E T
PRIMA* CAP* SECVNDA* TERTIA* Q V A R T a*
X X X I FI G y R.A-

Q.VINTA* SEXTA* SEPTIMA* OCTAVA*

 DE H V M ä NI CORPORIS FABRICA LIBER I* 137
rRIGESIMIV RIMI C M V I T IS FlGVRXs
rum SC earundem characterum Index,.

V N D E C I M prcepoßtce modo figura? ad dextramffc ä a n t tibiam, ac prima

utrumque in tibia locatum os anteriori fid e exprimíi , craßius nimirum interim CpDquad tibia:
os uocabimus : &gräcilius,quodexteriùspofìtumfibula nobispotius qudmfura nutteupabitur*.
Seaindafigura tibia? osfimul cumfibulapojleriorifide appofitifiimè delineatur * T ertia Jo
lius tibiee oßis anterioremfedern commonfirat* Quarta tibíce oßispofieriorfides oculisfubif
dtur * Qv.intafibulam anteriorif i d e exprimit* Sextafibulampoßeriorife d e detineatam
exhíbete Séptima tibice oßis fuperiorem oflenditfedern, cuífimur articulatur* O clan a duas
contínet cartílagínes,quezfinus adaugent,quibusfimorís capita excipíuntur* N o n a imam tis
hice oßis ^yfibulezfe dem anterioriparte proponít,ut cauitas in confie Stum ueníret,talícum ti
bia artículationíparata* D ecim a folam tibiez oßis ínfimamfedernpofieríori ex parte deli ^
neatam offerì, qua talus excípítur * Vndecíma internum latus inf erioris fibulae appendicis
commonfirat,quo d t alo articulatur*C bara Sterum autem índex erit buíufmodi*
B H i s duobus cbaraSleribm in prima figura,fuperíor tibiez oßis appendix notaturJ n tertia ue>
ro & fecunda,índícatur línea coalítum commonñrans appendicis cum reliqua oßis portíone*
C N ppendixfuperíor fibulez in primafigura índícatur, in quinta autem coalitus appendicis cum
reliquo ojfi ínfígnítur *
D In prima appendix tibiez ínfiríor,in tertia appendicis coalitus indieatur*
E In prima appendixfibula? infiriQr,ín quinta coalitus appendicis ad os notatur. e r quamuis eiu f
modi appendices coalituscf non in omnibusfigurís notauerim , nulli tarnen non obuias eße appetì
dices arbítror *
F , G ,z , 4 ,7 Sinus tibiez oßis,quibus infiriorafimoris capita articulantur *
l i ? I? Tibiez oßis tuberfinus,quibusfimoris capita exápiuntur,dírimens*ac H quidem ipfiuf
anteriorfedes indicaturjuero media er impenfiàsprominens*K autempoßerior*Atp, hi eba
radleres in eiustuberisfedibus,qua?finuantur,obuq funt*<& borum K & I infecunda ficura,
tertia er quarta idem quod in feptima,indicant*
L $ Cartílago dextrum tibiez oßis finum adaugens, quo externum fimoris caput excípítur *
N s Cartílagofinifirumfeu dextrez tibiez oßisinternum ßnum augens, cui ínternumfimoris caput
articulatur *
N $ l i a c f ede cartilágines,tibiez oßisfinus augentes, uidentur craßßiniez*
O 8 H a c fe d e nuper diSlez cartiláginesfunt tenuißimcz,ac antefinuum centrum deficíunt*
V , V 8 H i s f tdíbus illez cartilágines in apices termínantur*
Q ¿ Bíbulezfinus leuíter acínfuperficíe cezlatus ? cui tibiez oßistuberculumiam R indieandum^
c oarticulatur *
R 4 T u ber culumfeu caput tibiez oßis, quodfibulez co ar SIatur ♦
5 4,10 Sinus tibiez oßis,quo inferioremfibulezfedern excipít *
T 5? 11 Internumfibulee latus, quod tibiez oßi commíttítur *Cezterùm V in fecundafiguTdfuperio
V ; N * rem connexumfibulez adtibíam indicai : X ueró inferiorem* Y autem ínteruallum notat,quo
Y * beze offa inuícem debífeunt *
T j i, 1 H a cfed e fibula no reéla du citurfed intr orfum nonibíl obliquatur, exteríoriep laterefirnafit*.
7 i n t e r i o r tibiez oßisfid e s ,in quam mufculi tibiam extendentes inferuntur*
c 5,6 Superíorisfibulez appendicis pro ceßus , cui tendo quarti tibiam mouentis mu[culi inferitur *
&b p Sedes,cuifuperior tali pars, lateracp articulantur. ac d quidem er e , & f fuperíor embu
íusJe dis regionem in nona er decimafigurís commonfirant* Deinderurfus d notat eíus regios
tus tuber*e uero & f ¡ partem buius regionis utrinq>
*ad tuberis d notati latus altiiìs qudm ipfum
tuber infimiat amT o r r ó g fed is buius internum latus indicai, quod ab externo latere confiitui
turproeeßus infirioris appendicis tibiez oßis , quem $ inpr imafigura indieat * Cezterùm bin
nona er undecima externum buiusfe d is, qua? talo aptatur,latus ofiendit,ab interno conñitu '
tum latere appendicis infirioris fibulez inprimafigura F notatez * «
^ ®inp ritnafigura proeeßus índícatur infirioris appendicis tibia? ojfis?qui exterior efi malico s
M 5 lus*
 »38 A N D R E AH V E S A LI I BRVXELLENSIS
his. C a t e r um i infeecunda,tertia,nona,<afy decima eundem appendicis proeeßum not dt.
b. 4,10 Sinus interior is malleoli,ex quo cartilagineum ligamentum talo in jeritu r.
I t.,3,9 5 inns afper gy inaqualis in anteriorifede inferioris appendicis tib ia oßis conßoicuus, d quo
gamentum cartildgineum ad tali ccruicem pronafeitur.
m 2^4,10 H a c je d e fetiusfpc clant u r , qui tres tendines ad pedis infer iord protenjos de du cunt,
n i f i , 6 , 9 d l quidem in primafegura externum notat malleolum. is nampt aliud nihil e ß , qudm inferior fes
hulee appendix. lu cru m n inplerißkfeguris hunc malleolum exprunit.
°>P b 5 V m b ra ta here fibulafeedes ab o a dp u fppertin en s,ea ßbula pars eß ,q u a nuda n u llis f mufecus
lis tecla antefeeclionemfee ojfeert.
<14 ¿>6 Hdcfeeptim i C7" oclauimufculorum pedem mouentium tendines refeechintur, quorum occafione
fibula hiefenuata e i l .
r z,6,u Sinus inferiorisfibula appendicis,aquo ligamentum in talum fertu r.
f ’f l A P rim a fib u la lined,fe u primus eiufedem angulus.
t ,t 1 , 1 ^ 6 S’ecundafibula linea. u,u i ,i ,5 ,6 T e r t ia fib u la lined.
X, X l , ? Primum fib u la latus. i 7 ernm x fiy x priuatim huius lateris lineam indicant , in ibig ra tia
mifeculi pollicem extendentis m odictprominentem.
ct,cex,<> Secundum fib u la latus. $,[hi,6 *T ertium jibula latus.
7 >Y l>3 'Prim atib ia o fiislin ea . i,i,3 ,4 S ecu n d a tibia ofiislin ea .
T e r t ia tib ia ofiis linea. f 1,3 Primum tib ia ofiis latus.
H i ,3 Secundum tib ia ofiis latus. Öi , 4 T e rtiu m tib ia ofiis latus,
h i ,4 c-ßfpera tertij tib ia ofiis lateris linea, cuimufcuius inpoplite latitans in jeritu r.

<t tOtiti,&
N tibia fimilúcratqucmcubito,binareponuntür'oftá,qua:Híppo 1 figur.
j T ibid. crates perpetuò tibia: ofta appellat. ac horú aiterà interius eft Si craflius, m tegn rm
quod totíus membri nomine & tibia nuncupaturf altcrum uerò 4>ettad.x
er a .
Fibllid.
exterius locatur,S£intcriori craftiticadmodum cedit,Gra:cis quidem m- b totx 3,4
T ibicc os. ( ¡ A , Latin is autem fura & fibula uocatum.Ego euidentioris doctrina: fitu figline,
dio crallius os, tibia: os appcllabo, id à tibia, fioc eft to to membro diftin- c tota 6
fig u re,
guens, quod his oftibus,muículis,ueiiís,arterr)s, neruís,&: cute ha:c om- dubiti oj'
níaambientí formatur. Gracílíus autem os fibula opportune dicctur,ut id à fura, quam Gra: fis appetì,
*FibicC oßis ci,quia ueluti tibia: uenter eft, yxsfOKVHficw nuncupant, diftinguatur.Tibiaritaqi olii Si fibula: dices pri,
ejfihuLc dp' miun A, B
p indices. fupràinfraq? appendix coalcfciLacluperíorquidétibíaeoíIis1appendix admoducrafìà lataq? h i fig.dent
eft, an tenori tamen lède craftìor,ac in anteriori tibia: regione magis quàm in pofteriori tdcor- Di.! fifi-
Sedes cuif i ' funi duci cernitur.Huic * duo oblongi infculpuntur finus,inuiccm ‘ afpero inacquali^: tubcre buhe autem
mur dd tí bidm C htfigm.
drticuldtur.
diftindi,Si lubrica cartilagine incruftati.Hisfinibus inferiora remoriV capita excipiuntur.tu­ infuper Ee
ber autem fìnus diftinguens, grandemf fìnum lubit,femoris capita pofteriori in lede dirimen CT 5fig*'
tem.Dein tuber ex fuperiori " mediaep ipfius fede, qua: afpcra & filmata,ncque tilla cartilagine ne.
inunda uífitur,ualidifsimum emittit1ligamentum, nuper dídto femoris capitum intcriìallo t t,j fig B.'
* *>4)7fi-
finuÌue infertum. Adcò fané, ut media huius tubcris fedes in hoc afpera finuatacp fit, quò ferii/ Fy G.
citis ligamcnta in femur porrigat, ha:c è maxime protuberante fua fede, aedeinde exkpoftc- e jfigu.U,
riori ipfius regioneeducens. A b 1anteriori nancp tubcris regione, qua: minimum prominet, f i , 2 fig -10 I> K .

etiam fi illa fimiliter a (pera fit,ac late fìnuata, nullum tamcnligamcntum femori inferi tur,fed IL cap. E,F.
garnentainibiproducuntur,qua:mcartilágines anteriori hums tubcris fedi colligant, quas ti­ g ifigu .jo
cap.l.
C d rtih f i n e s bia: oftìs fìnusiamaugere dicam. Quumenim duo tibiaeoftis fìnus femoris capitaadmitten-
h ì a, 4>7
f i b us ttbiee o f tes,quodammodo fupcrficietenus duntaxat infculpàtur,ncqueadamufsim femoris capitum
fisfin u s ¿ u f i gibbis (etiam fi Galeno fccus uifiim fuerit) fin’s cauls rcipondcant, Natura mirabili artificio fì- - 1- k
l fig.cap.u
tu r.
hb.z
Lib.ice V ju nuumprofunditatcmadauxit. quippcpra:ter lubricas cartilágines tibia: oftìs finibus Si femo­
k 2,4,7 fi '
p d rt. O ' in co ris capitibus crufta:modoobdu(ftas,utriqucfìnuiunam adhibuitcartilaginem, ncque femo- gur.K.
m en tdrijsin ri,ñeque tibiae ofíialíter quàm ligamentorum benefìcio conncxam. Hamnanqucorbiculatim I 7 fig.1t.
H ip p o Lbrii m totd 3
d e F r d clu n s . ligamentis genuarticulum amplcxantibus íolum connafcítur,8¿ pnrtcrca ligamen ti interuen- figura, U'
tu anteriori pofterioricp fedi tubcris conneditur, quod tibia: oftìs fìnus femoris capita excipi­ bi dentri
entes dirimcre dictumcft.Ifta:cartilágines exactè fìmplici cartilagine molliorcs iunt,& quafi li L , fintfira
gamenti natura: partícipes. Dein quáofixbusapplícátur,¿mpenfea:quales,lubrica*,lames,ac aut Minfi
gnitur.
ucni^unauofohumoreoblitxipectantur.AdhxCjinarticuliambitucraftàefuntjmuitoante n 8figu.tt.
fìnuum
 D E HVMANI C O R P O R I S F A B R I C A L I B E R T, i£,
íínuumCentrum0 extenuatedeíínentesq?.Harum fiquídem figura lunaríseft,quemadmo-
dum ínteríorís firms internum latus, &Cexteríorís finus externum. Pratcrea nulíibi crafsíorcs
quamad laterís fui medium cernuntur.p quá ením anteriorí pofteríoríq? tubcris tibia oífis
fifi**
¿ lUs díftínguentís íedíbus appropinquant,tenuiííimas funt, £dín acutos apices finíunr. quo-
rum quí anteriorí dustuberís fcdi commítmntur,ínuícemproxímí funt,dextraqi cardiaco
finiftrx ibidem alligatur. Apices ueropofteríoremtuberís íedem accedentes, maoís mutuo
díftant, ñeque inuícem,utanteriores cartilaginumápices, committuntur. Lígamentumením
craíTiíIímum ex tubereínfémur ínfcrtum,pofteriores cartilaginum ápices díftínguít. O e
quum íta lint, leuí negotío collígítur, quám concínne harum cartilaginum auxilio oífis tibia;
íínuum cauítas adaugeatur, non íolum quídem in homínibus, uerum in omnibus qua: hade
nusuídí quadrupedibusSd auibus. Hís nanqueingenu articulo eiufinodí cartilágines repo-
nuntur. unde ctiam in menfa cuíuis harum naturam contuerí promptíífimum eft,fi modo exa
ctegenuartículum quís ínfpexerit: ñeque paífim cum Arido tele, Galeno in tcrtio dePar-
tium ufu, quadrupedum genu illic elle exiftimauerít,ubi tibiae inferior pars talo coardiatur. ¿eCcM
Atque hoc lane modo tibia: os femorí artículatur.fíbula autem non adeo alte conícendít,ut fe m uniam nahi
r + fig * / mur contíngat,uerum fuperior ípfius appendixín internoíllius latere4 finumgent leuíterad/ £refTu-
s-p3u-X- modum ínfinuatú Sdamplum,cui minimeprotuberans tibia: oííís appendiciV tubercoarticu
tifigur- V.
u4’í0fí^¿
latur,quod ad externum tibia* oífis Iatus ucrfus pofteríora cofiftcns cartilágine,fimílítcr atque
X ; A tlP finus fibula,íncruftatur.Porro5ímaíede fibula tibiaeofíidiueríaartículi ratíonequani fuprá
gur.T- coardlatur.Externumením tibiae oífis latus,oblongum exígít11finum,cuí protuberans ínter-
yfttúdifi-
Y Ínter V nura fíbula* latus ímmíttítur,quod afperum nonihíl eft, quemadmodum 8d tibiae oífis finus
ffXconfí afper quo que,Sd cartilágine neutíquam íncrufiatus ccrnítur. Sinus ením ¿lie fibulam Iaui con
ftcns.
tactu non excípít,uerum quahacoífti inuícem cqmíttuntur, ualídum interceditíigamentum,
Z \ k-z4-
cdihdik- non quídem duntaxatín círcuítu ipía conectens, atetíam ubi mutuo fe contíngunt. Caterúm V íifiU U I
di^fig- z * per rclíquam tibia longítudínem fibula a tibia o fíe r plurímumdehiícít. non quídem quod ák x ojsc debí
b t/ig.A.B. hac radrj" modo oblique ducatur,ac uclutí á tibia oíTc foras obliquetur,fed quód tibia os fu ^
den t>3> 7
fg.d,b. praínfraq? adeo craííum fit, 8d ínrclíqua ípfius longítudíncgracíle,ut fibula lilis tibiaoífis ít>
c 6 mf.tx. dibus, quibus craííum cernítur, commííia, facile a tota tibia gracilíorí íede multúm differ.
c'cx.$,6,de' Quamuis tanto adhuc minus fibula á tibia dehífcat,quanto minus recta confpícítur. Fíbula
in gtéuLe
n>g,h,i, ením1paulo fub medio lbgítudínís tibia,íntrorfum ac ueríus tibia os nomhil curuatur,exter
ere. noq? ípfius latere fima,feu cocaua rcddítur. Caterúm tibia oífis fibulaqt ductus, 8d fecund tí
df,6 fio c. ipíarum longítudínem extuberantes lincas ímpreíTíonesq?, turn demum opportunity deferí-
eia muj’cu.
tlf. 2 tx.ee. bam, ubi fupernas ínfernasq? eorundem ofsíum partes, quibus alqs coardan tur exprefiero <
fim fc tu. Superior ítaque tibia cííís appendix, ad cum quem díxi modum íemonac fibula coardíatun
xet6 tx *. anterior autem eíufdem appendícís íedes uteunque depreíla aíperaq cernítur, una cum tibia
2 9 fe lc ,
f,g,h. offis anteriorí íede appendící próxima, & a plcrífque Gracorum coniK v'nm p uocata,quaín
btotih 4 , hocafpcraefi;,utuaIídífsímos1mufculorum tibíammouentíum tendínes excíperct.quorum
íAfucí.ii ctiam tendínum grada, fuperior fíbula appendix ínfigníter externo ípfius latere ííipcríorí
h 9,io.fi.d. parte protuberat,robufI:ífsímumc quartítíbíam mouentís mufeulí tcndínemexcepturus*
11 /íg. <> rf Dcín hac fibula íedes caput cducít' feptímí pedem mouentís mufeulí. Inferiores tibia oífis T il:*o ffis f¿
h3>9,10 f l ' dv fíbula appendices,fimuls finum ledcniq efformant,cui ’ talus mutuo quafi ingreílu artícu ñusettubera,
gw.i.
latur. Sí ením tibiaoílis ac fíbula finus tubcraq? fedulo perpenderís, tali cum tibia connexum
m 9 Jig.g.
n *>3, 9 ,10 adginglymonopportune referes.Verum talí híftoriam íuo loco cxplícabímus. mine ením lLU'Htur‘
f e ’-'T.l. finus tibia oífis examínandus uenit, quíín ínfima tibia oífis appendícís fede ampliis admo-
0 ««fcttí.
dumcfi:,Sdquodammodo1gcmínus,lnmcdíoenímamplo,fedmodícepromínentck tubcrc
P4fto /i.s, interftínguitur, líquido^ altíus ad tuberís latera excauatur. Ad ínternú huíus finus latus ínfe
ifig-CXp.l. ríor tibia oífis appendix,ualído magnocp proceílu deoríum fcrtur,quí externo ípfius1latere,
h b .if
r l>?>9 /¡,/#
quo finum rcípícít, cauus, Sdfimílítcr ac finus ípíc lauts SC cartilágineíncruftatus eft; interno
Sfig3Cítp' autem laterealtcrum crusrefpícíentegíbbuseft. ac quum0excarnís fit,nullísqmufculorum
33.N, partibus obtcdtus,ín ñoñis tadtu facile pcrcípítur,eftcp interior malleolus. Proceííus hie ín ínfi Interior mal
tz’4,iofi'
metisn;itf'
ma ípfius íede ucrfus pofteriora' finum obtinet,ex quoqlígamentumprodít,cartílagíneumtílí0ÍUS-
t*b- chxra' bíaos talo collígans.AtqueeíuíiiiodíctíamIígamcntíproducendígratía,antcríorappendícís
A i,?, íníeriorís tibia offis fedes,ín humíllíma ípfius parte, etiam finum exígít traníuerfim oblon-
« ««l& fct.
^jEpnmKj
gum,8dafperum,Sdinaqualem :áquolígamentumprodít,tíbíaoffi J ceruíccm rali ncctcns.
tiotitur.je_ Pofteríor etiam huíus appendícís fedes,ubi prímum ínternú educit mallcolum,' deprefía eft,
CHnlO,ter finusq oftendít,quí traníueríís obdudfilígamentís mufculorum tendínes hac pedemadeuiv
t¡u¡p.
tes}tuto,nc fuis finíbus aberrent,ferrí finunt, Sunt autem íllí numero tres,'1quíntus fcilicct pe-
JV1 4 dem
 l >0 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
*T7td td rfio p dioribusuero paucioribusq? , ambulandi ¿nftrumentum.Tria tarli offium interiora planis
fu inttriord. i ________ * C.________C ■_1___ ___ :
_ ._ ./Il n .................... ■
_
quodammodo " fuperficiebusnaulculari offi coarctata, proprio careni nomineratnonnuili
1

Quurtitm ( j fimul omnia xcthw>{</& appelìantur.Quartum autem cxtnniecus fìtum,à cubi feu tcfìcrte for ma ^ ' „
extim ianos.

_ , „ quartu pt.
disexterius reipicit latus, uixqftatcris nomenmeretur, quumadmodurnobicurcplanumftt. è
“quintum fuperiuseft,nullictiam nexum offi,icdpedis iupcnorafpecrans." lextum terramre- f l*ù;p V
ipicit,nulli fimilitcroidi commiiffim,ciéterisq? laterihuslongèinnequalius, S ipriuatimoblon- s 12>1ì/G
goqu odam 1 fìnudonatu,adqumnaximaNatur£GÌòlertiaieptirnipedemmouentis ; mulculi
tendo reuoluitur. Quia ucrò aliquothuius offis iatera ad cuna modum obfcura Si inacqualia 1- igo- „
funt, Sl non ad amufsiniteflèrsc imaginiacccdit, Arabcs ab inacquali effigie, A quadam gran,
dinis imagine,id grandino!uni appellante. Alt) rurllis à multiplici forma illi idem nom ai cum ¡1^
cuneumreferenti capitis oftèindiderunt,id '®oAviao(>cpoy uocantes. Hoc tarfi os(uti Smanicamo
nuimus)calci coarticuIatur,terrceqj innititiirrreliqua autem tria fìmul cum nauiculari iurfum à
*T u rfi o f f uni terra fubleuanmr,utpedem hac fède camini aitumcpconftituant.,:1 ì arfì offa,ut & bradi ialis, m
form aci qudtt figura Si quantitate intcr ièdiicrcpanqnec fuperiori ncc inferiori parte tequali ter porriguntur. flc£
m utati uuriu
Ò s enim cubum referens, Se primum os interius pedislatus occupans,duobus quae in medio fg a
#•
habentur multò malora funt. atque illorum duorum rurfus grandius cft quodcubum referen " ^ f -
ti nectitur, quemadmodum & cubum referens intimo ode grandius quoque uifìtur. Qtiin. J“ n » f eun
ctiam os cubum referens poftcriùs, ad calccm feilicct, uergi tanti munì ucrò os antrorfum uer- sfiguri.
fus pollicem multo magis, quàm antera,cnunet. Ex mcdt)s, quod intimo o ff proximumeft,
breue cerniturnoadeò antrorfum, atqj ìd quod cubimi referenti committitur, producami,.
Om nia fìmul iunefta fupcriorem eorum fupcrfìciem gibbam orbicularemqj eftormant, inie-
riorem ucrò cauam fìmaniue,quemadmodum Si pedi ex ufu cfle nemo no nouit. Duo media
cunei accedunt imagini. qua enim pedis iuperioraipeclant, lata orbiculataq? nonnihil flint:
qua ucrò piantana coftituunt, non fecus acuta uifuntur, quàm fi cuneorum ritu intcr intimum
S iextimum tarfi olia lime ini)cerentur. Deinde tarli' os olii cubo fìmili coarctatum, priuatim
acutius Si demiffius in pedis inferiora porrigitur, quàm fecundu tarfi os intimo commiilum,
quòdipfius bue dedudto " procefiui tendo quinti pedem mouentisJ mu(culiualidilsime ime nn figuj ,
ratur.Tarfì olla,ubi latcribus inuicem comittuntur,totaconnexus amplitudineleui lubricaci o i> mufe.
tabu. D E.
cartilagine non obducuntur, ied duntaxat in pofteriori laterum fede officymbam referenti dein c,d.
proxima. quippe in rcliqua parte nonnihil mutuo difiant, cartilaginoforum ligamentorum pifgur.I,
mteruentu inuicem copulata. li, 111, 1111,
p E D t I bis 1 arfum iubièquitur pedisppars,quam Hippocratcs à coftarum fortaflis ferie ali)
f io r ii ucrò Gr.xci Latini plantam, Se nònulli pcCten, ueffigiumq appellata.Cxtcru quum f^.b,h.ad
illteLatinorumuoces inmuiculorumnarratione,8iin ualorum neruorumq deferiptiombus d.ef&v
plurimumobicuritatis (fi modo iilisuteremur)adferrent,conduxeritprofecto,&hicquoque ^
à Grtccis ìiomen mutuare.eft enim Se planumfquo nomine ali) •muflioy ucrtuntjin hac fignifi ,5 i.n,m,
Medium quin, catione, qua pedis partemfìgftificat, pene inauditum. Pcdionigiturmanus 1pottbrachiali ini.
que o f f bus co refpondet;uerumquinqueoiiibus,non aiitcm quatiior,utpoftbracliialc,conforma£ur.inma

nunanque pollicem reliquisdigitis opponi decebat, atque hac ratione primum ìpfìus os bra­
chiali articulo laxiori,quàm quatuor poftbrachialis ofifa, all igatur.quareedam primum polli-
cis os digitis, non autem poftbrachiali Galenum fccuti aicripfìmus, pollici perinde ac caeteris
digitis triaoifà tribucntcs. Quincp ucrò pedi) olla pari articuli connexu tarli oflibus una (erte
committuntur. Pcs enim quum ambulandi fìt organum, ftabilitatis iccuritas illi maxime con-
nenie,quse in uno ordine locatis indiget, non folum quidem pedi), uerum ctiam Si digitorum
'Pedìj ud tur' oflibus.Acpedrj o lla r tarli olìibus kruibus Se in fuperfì eie tantii protuberantibus capitibus r fedes
f ir n courticiir
coarclatur, tam oblcureprominentibus,ut meritò planis fuperficiebus pedrj offa tarlo coar- tarfofer.it-
lutio. tini notati'
ticulari dixeris. &pcdfj quidem os pollici praepofìtum intimo tarfi còmittiturofii, quodindi-
tur i, Ky
cemfuffulcit leculido, quod medium luftinet tertio olii coarticulatur. duo autem rcliqua o ff a,fi-
cubum referenti coardantur : 5 quemadmodum cetano brachialis offi ca poltbrachialis olla sifeup
committiproditum eft, quibus anularisSe medius innituntur. Etquemadmodìiarticuli,quo
poftbrachialis os minimu digitimi fuftmens brachiali ncctitur,cxtcrno latori1ofliculum quod g J
damapponidiximus : itaetiammpedo' ofliculumuifìtur,adexternumlatusarticulipofitum, tuzfig-^-
quo quintum pedn os cubiformi olii articulatur. Porrò quemadmodum tarli oftà non cadcm 2A l­
linea anteriori parte fìniunt, fic ctiam pedi) oftiumaliud alio magisinpofterioraporrigitur. h-l,‘J ò
Pc-
 25S A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
extremum feiftionemnouaculapercutem duces,deindealiam in fìndpite/ecundù
- ----
,or- nalis futuredu<ftum,ad tempora,^aurium radices ufqj moliere. Dudtis
ro latere 3 hamulo ,autfummis digitis , cutis propter*lee non urn an gu lot (qui '^ 1 ’ *"m *'
er fcCnonut
fronds
r r iede,8£ if iipfo fere
j uerticecrunt)elcuanda
r 'j eft,ac
' -ffimulcum
mLd cum carnet
„w „membrana aVlu
1VilluIdna aci *
luperci
ha ulcp auellenda^eodem prorius modo,quo carneam membranam à fubditis mulculis f *
Poßcrirr. rarif upC
rari fU nm n srclatum
rius r p l a t ueft.
mA n n alio
Atin l^crp.iiarmQrafrlrrnrfc tranfuerfasfectiones
aliolatere,uariaseafdemcp l.* 1CP ^
expcrierVd
necrelicta adcaluariamcarneamembrana3cutem commode ab ipfa,adfupercilia ufn v '
mas,iam in palpebrarumhmufculosincidens. Nequeid tarn factuarduum eft, atquc af3
denturinnueredifledtionis proceres,quumurianteateftatus fum, membrana non co 65
cuticonnafcatur,utunumexambobus fimulconfufis corpus confurgat. °

D Jß V L V S C V L IS P ^A L P B B R. ^a V y ja .
C apu t AC.

Q J 7 A f JM V I S tertia mujculorum tabula ad chara ¿lores C ,D }E

bos mufculos utcunp ex p rim itjic tamen ijlam peculiar em locauimusfiqUs
0 ram,in qua sA~primum indicatpalpebrce mufculum,b uero c r C ,m ulcts
liilliusprincipiumCD[ecundum mujculum, cuius initium c notatur.M u -
tuns autem duommmufculorum connexus^F injtgnitur.
Al p e b RAMutranquetaminferiorem,quàm fupcrioremcfformat me
brana,quceà caluariam fuccingente membrana principium ducit, & u-
num continuum cum adhacrentealbaueoculi1tunica corpus exiftit, de ¿ r tfi.c jp .
inde & cutis quoque cum carnea membrana. Atquc fìcee fimul ad palpc H A ’, :
brarum fines, & ubi cartilago ciliacrigens conlìftit, firmiflimèunium
tur adeò fané,ut quatuor hec, cutis nimirum,duccmernbrancc & cartila liba.
3

go illa,quam tarfum uocauimus,fimul unita^palpcbram, corpus quod-

damrarum,Sd nulli alteri in fìominepartirelpondcns conftituant. Ccctcrùm per reliqua pal-
pebrarum regioncm,cutis carnofcc*mcmbrancc,ut in ccteris ferè omnibus corporis partibus,
quodad conncxumattinct3Committitur,atnullusinterimadcps,feduncrtuofiisdùtaxatqui-
Duopdlpc, damhumor,intcrcutem membranamqdacct. In fupcriori quoque palpebra lecundùmuni-
mujcult. uerfam ip(]us amplitudincmex abundàti,carneamébrana mufculofìs adaugetur fìbris,acue
lut duos efficit mufculoSjin medio cutis S i cius mcmbrancc,quam adliacrcn ti albume oculi tu
Supcriorem niccc continuam efìediximus,repofìtos.Moueri cnimoportebatexnoftro arbitratu fupcrio
pàlpebracur rempalpebrato,alioqui in nullum ufumnobis accommodaturam.Etenim fruftrapalpebras
mo“:r ‘ 7 r ' Natura largiretur,fi aliquandoextriniècus illato,ucrfushominisoculosfcarabceorurn S i can
crorum oculis longè molliorcs, quòd percuifurum ipfos,& lccfurum eilct,ex noftro arbitra-
tueas non claudercmus. Duositaque tenucs,latos,mcmbrancos,acfubftantia propemo-
dum omni ex parte fibi fi miles,Natura miro quodam artifìcio mufculos produxit, unum fa-
e A. dein C,
VnMtnufcu/ nè in malori oculiponensangulo,alterum in minori." Quipordonem maioris angui! occu-
b. (?}td.
iwi’ pac,ex media angui! fede inibì ad nafi latus incipit, fuo principio edam fuperciliorum partem C.
nafoproximam contingens.Huius finis amplus, qucmadmodumtotusetiammufculus,car
tilaginijin quam pili firmantur,applantatur,mediani ipfius fedem, quae maiorem rclpicir an-
Alter • gulum,uniucriamoccupans.'! Alter ueròmuiculus totuminoremangulumamplc<ititur,du-
d D.deine.
cium quodammodo drcularem obtinens. A' medio nanqs infcrioris palpebra* ortus,pcr mt- CT} ta■D.
norem angulum circunducitur,6i in iuperiorcm palpebram afccndens,in reliquarn cartilagi-
nis dimidiam fedem ièièiniérit, priorie^ mufculo,non ad cardlagincm tantum, fed edam per
reliquarn fuperioris palpebrce longitudinemccommittitur adeò fané, ut nifi fìbris ambos di- fF.CTiW*
fìinxeris,uterqueunuseflè apparebit. Fibra? cnim lècundi,noftro C 3quumpalpebra fui- E.
fumductacftjrefpondcntjeaautcmconniucntejacutummagis efficiunt angulum. Pri°ris
ucrò mufculi fìbracminus obliquce confpiciuntur &uelut ex duplici ducuntur principio,
3

nimirum ex angulo maiorÌ 8i fupcrcilii partenafo contermina. Horum mufculorumb<-

3

ncficiofupcriorpalpebra&attolliturj&deprimitur. Priorcnimipiàmad fupcriora con uà

hitjpofterior, qui minorem pcrrcptatangulum 3ipfamdeorfumagit. Simul nanque fempei
attrahitur, tamaltera tarli pars,cuicontractus mufculus non implantaturjquàmreliqua.
Huiusautemcaufacft, tarli durities, fi enim eftct membranofus , nel carnolus, uel quo-
modocunque libct mollis, prarterquam quòd cilla non referuaret crecta, motam partem,
reliqua
 j) E HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II» 23

rejiquahaudquaquam fequereturdd quod prcuidens Creator3durumcartilagineumq? tar^

furnipß palpebra: innexuit3iji quem un ;ulq? muiculifìnesinièrerentur. Quemadmodum
fiiin fi baculum aliqucrn obliquum Sc rctortum3utra uoles parte appra:hcnium3attraxcris3fè
cuiturtotus3parimodo tarfus quoque utrunquemufculumalterriatimuniuerfusièquitur.
Ouod uerò ìamdicti palpebra: motus,eodemritu cumreliquis totius corporis motibus,
qui ex oppofìtis perficiu tur mufculis , celebren tur, omnibus confpicuum eile dcbet3uno fci,
licet mufculo in fé contracto3altcro uerò à propria functione quicfccnte3& longiorc reddito
laxatóque.Sienimuterqucmufculusconuelleretur3&adièipfum3fìbicontinuamtarfipar-
£cm alliceret3furfum quidem pars eius, qua: magnum rcfpicitangulum3rcuellcrctur3deor.'
fumautem trahcreturea3quaeparuo uicinioreft 3acitanon magis apcrirctur oculus 3quàm
clauderetur,eaqpuidereturpalpebra, quam in Praefagiorum Libris Retortam uocauit Hip^
pocratcs» Cuiusfanèoraculigratianon ofcitanter palpebrarum müfculosàitudiofisobiriv ^ ^
uari uelim3cftenim3utomnium propcmoduminfaciemotuum,eorum quoquefpeculatioar p df e i 7dS nx ,
dua. Quoducl Galenus facile atteftatur, qui in Libris de AffeStorumlocorum cognitionc, UCJIPUm u jcu -
tres palpebra: mufculos fecus atque alibi reccniuit.Duos enimillos3quos iam enumerammo* lo ru v l ^ S 711'
nuitpalpebram deorfumtrahcre, 8C tcrtiumà fronte natum,du(fhis palpebra: adfuperiora
autorem ponit. Ncqueadcò adhucpalpebrarum motus admirandusucnit, atquepcllicula:
illius,quam inauibus3&teftudinibuS3alrjscpplurimis animalibus cxmaiorcoculi angulo,
quotics oculus conniuet3totioculoobduciconfpicimus3&quacapcrtooculorurfusadma <
iorem oculi angulum collctta, quid fìmilc commo nitrat, noftrac ' caruncula: in ìnaiori ocu
i{anaulorcpofita:.Qiia:ita9 adfuperiorispalpcbra:motumpertincm,ficfcliabcnt3infcriO' .
ri interim palpebra optimis rationibus & minori & immobili. Porrò mufculorum palpc^
brammoucntium adminiftratiociufmodiferèeft,qualem precedentiCapitedcfcripfimus, jncuer.t.um m u
optimètamen cultcllis paruis3quibus in aptandis calamis utimur36c hamulis negocium pcr^ J^ulcTum.
{cceris.Cutcm cnim omni induftria àcarnca mébrana ad tarfum ufqp3in utraq? palpebra opor
tet adimere 3ac ncquaquam perfuncftoriè cutis cum carnea membrana connexum intueri3adì
pisqi hic abfenriam, ut pars lcuior3mufculoq fcquacior rcddcrctur3perpcndere3id nanq? utili
ter affecftuum grafia,quos v<JlxTii(Aes Greci uocant3& alios qui in palpebras non infrequentes
procumbuntjfluxusperdifces.

DE O C V L O K V M M V S C V L I S.
Caput JC L

P R I M A SECVNDA
OCVLI MV- OCV LI MV-
jculoTumfìgurd . /culorumfìgurd.

PROPOSITARVM IAM FIGVRARVM ET EARVN/

dcmcharaSterum Index.
Opp7 O JSi. inintegris mufculorum ta b u lisi culi mufculos dipingere nondaba >
tu r jp fep oculus ex calu aria ad mufculorum ofenfonem euellendus f i t J)icipJorum delineatio
tieni rcpofuittius. : in barum prima piidem?oculus fiinul cuntfuis mufculis in ipforum fed e a d '
bue repofitisy unaf eie delineatiir. Secunda u eròfex prim os oculi mufculos ab infertione burnì
projlratos commonjlrat fep tim o adbuc aduiforium neruutn ajjèruato, G¿etcràni notarum In '
dexf c (pientipròponetur pagina „
 24 ° A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
tcrior 0cuti/-destiti qua iris confiflit.
h i , 2 J/iforiu s tienius inibì refeclus?quàpriniùm ex caludrid in oculorutnfedem delabitur*
p ^ 1 ^VJ es in bac f e i e mufculi occurruntyiondum feilieet aliquomufculojuafed e liberato.
Interuallofum inter fexprim os mufeulos confifentium?& adipe oppletorum duo in bac ficie

d~d>I?K, L , M 0N "Primifex ondi mufculijuerùm Mmufculum notat.quo oculusfurfum arnturJ q uo

deorfumjj\pyy j V quibus circumqgiturpK quo admaiorem oculiangulum ducitur^L quo ad
minor etti angulumfertur.
O *Septimus oculi mufculus, nulla ex parte d uiforio neruo liberatili P ac ab adipe ipfurn alioquin
interrente omnino deteclus.

voniam ncqp ex latcribus,ncq? ex poftcrioribus,ncq 5 fupcrioribus.ucl In

icrioribus fcdib. ncque omnino alitcr,quàm fccundùm pupilla: recht udi­
O culos motu
noti, oculorum uifìo perficitur. pauciffima utique uideremus,fi oculi int-
uolutctrio 'mot
uendos.
mobiles penitus eflent. Quadecaufaipfos ita corporis noftri Conditor
crcauiqut plurimum circumducipofifint,&:pra:tcr hoc, collumad motus
promptum rcddidit,ideóquc potiffimùm duo facti funtoculi, edam no­
tabili fpacio difhti.Cctcrùm fi cos moucri motu uolutario oportebaqipfis
Oculoru mo-
tus
quoqimufculos largiri neccfìumfuit.Sedquum oculorum motus finttrcs,unus, quo hi in -
trò,uerfus nafum adducuntur,& quo extrorfum ad paruü angulu aguntur. fccundus, quan
do iurfum tcnduntur,ucrfus fupcrcilia,S£ dcorfum trahuntur ucrfus malas.tcrtius, quo ob-
feuro admodum motu circumuertuntur,meritò totidcm numero duccs motuum, mufeulos
fabrefieri oportuit,atqi fìngulis motibus,qui in geminos diuidi poflcnt, binos mufeulos apta
M u ß u lt fez
prim i.
rineceifam fuit.A texhis‘duosquiderninlateribus,fìngulos fcilicetadutrunqucangulum, Aip.WlM
alios aiitcmduos,unum quidem infra,alterumucrò fuprà," quintum ucròac fèxtùm,utcir K. älter L.
b i ß . uniti
cumuerfionis motui praceiIent,uarièlocarioportuit. Ca:tcrùmcxhis fex numero muiculis Ldkcr H.
primi quatuor, qucmadmodumrccftis oculi motibuspracfìint, itaquoejrectum fituntobti- c ifi.N(j
N.
ncnt, ¿C omnes omni ex parte fibi fìmiles fu n t. Capita enim ipforum, uclutcx '1dura ccrcbri d S p elli x
membrana ncruum uiforium obtegente,8 £ è ncru o * fecudi paris neniorum cerebri,fratini in CryfigW
neruiuiforrjàcaluaria clapfu,origineni ducunt.DeindcipforumuentcranipIior,quant pro- ci. 14 li. 7.
f i jljì.C Jp .
fuiidior,attamen tcres propemodum uifitur , & pofteriori oculi regioni , neruo cpuiforio, fc­ I Í I Í .4 K.
cundùm ipfius à caluaria in oculi ufq? radicati dutftus longitudinem,incumbit,& quum pro * 1 ,1 f i . Ci.
pter mediani oculi fedem (ubi is latiilìmus eft)uenterpertigerit,in latammcmbraneamcp cncr 1U.4.K.
f figuri là
uationem finit.Quae ultra mediam oculi fedem terminatili*,& dura: oculi tunica?, tanquam er 17 a P‘
in mouendo offrircela (fed fccundùm corporis latitudinem ducla)linea inferitili,iuxta" iri' ißi.j-
dem,maioremucoculi circulum,in anteriori oculi parte conipicuum,& nigrum ab albo (u t garundent
fi.x.
ita locuar)dirinicntem.Porrò mufculi,circundudlionis oculi opificcs,forma quidem ac ortu
prioribus illis refpondent,at minores funt, & ductu infertioneq? ab illis uariant. Prior nanqj
à dura ccrcbri membrana,uiforium ncruum ambiente,¿regione minoris angulioriginari du
dt, & in humiliorcm oculifedcm,neruofafuatenuitateinferitur,obliqualineaiuxtairidern,
rcliquorum quatuor m odo. Alter ucrò àuiforr) nerui membrana, ¿regione maiorisangu-
li enafeitur, &Tdurai oculi tunica?, neruoiam ipfius tenuitatem, obliquiori linea, ad lupa io-
rem oculi fedent inierit. Atquc Itine fìt fex iftos oculi mufeulos folo fìtu, & in duram oculi iu-
nicam infertione,idqpadhucmodicè,uariare.Primienimqiiatuor,utimodo dicebarn,pror
fus recti funt, recTtaq? linea infermi tur, alt) duo obliquiorcsuifuntur, obliqua linea miei no-
nem molientcs, qui ctiam fi circumuerfìoni conducant, attamen & furfum deorfuntq? ocu-
lum a<?unt. Atquc omnium ncruofarum tenuitatumducìus,inter duram oculi tumeant, c
hadha?rentem medius confiflit . 1 Efformant itaquefimulomnes m ufculi, dum proprium b 18fi.cip.
14 li. 7 *>»>
adhuc fitum feruant,turbinatam fìguram,cuiusconus ipfòrum cft exortus, bafis uci o , co dutfpeäi
A deps mufeu rundem infèrno. Breuiflìmo enim duclu neruo conneduntur uiforio,quum in ino rum , Mie i fig11'
lis oculorum
quant una conformantcapacitate,multus cotineaturk adepsduriufculus,¿¿albus admo u, y£ G , M,0.
interpoßtus. ì loti 1fi-
atque is rurfus alteri cuidam obuoluitur mufculo.Eft enim pra?tcr commemoratos ex ocu t k
S eptimus ocu mufeulos, 1alius mufculus grandis, undecunqi ab illis ¿¿eo,quemdiximus, adipe circun a- lzjfi.0 .
limijcultts. tus,ac folus fìmilem fìguram,quam priores fex fìmul eftbrmabant,conftirucns. Nam mu cu
lus ì fleprindpium quoq? à dura membrana,neruum uiforiuinuoluente aiturnit,at pau o an-
tenùs, quàm fex priores. iilorum enim origo ab oculi corpore remotior eit, quant cim.
 DE hvmani corporis fabrica liber II. 241
quem nuncenarram us,m ufculucuius pniiCipium fimilitcr carnofum cd, utetiam reliquum
tonus mufeuli corpus, quod orbiculatim uiidrium neruum ambiens, acà principio in priora
porredum ,inftar turbinis tantifper dilatefcit,dum pofteriorem oculifedem continoat, ilhq?
circuii modo impianto tur. Atquchancinfcrtioncm mufculus molitur, non quidem neruo n i
fono proximà,fèd fere ubi oculus am pliilim us fieri incipit. Q uem adm odum ucrò inter Hun c
mufculum, èC fcx priorcs adipcm repofitum dixi,ita edam inter neruum ipfum,&: pradentem
mufcnlum co interuallo, quo is à neruo abfcedit, adeps colligitur. M ufculushic nullam pror.
fus infcriptionem obtinct, nifi fortafiis unam in inferiori ipfius fède, fecundùm ipfius lonoitu-
dinem protenlam .\Tndeetiam m iror,hunc non unius mufculi loco a exteris Anatomicis cnu
meratum fuidc, fèdab alrjs duorum ,abalr)strium : quum interimmufculum hunc u ix obiter
omnes dcfcripfèrint. A c proinde ctiam uercor, ipios non adm odum aptè mufculi huius ufum S ep t imi o ffi/
exprcfTìde,dum hunc priuatim , rctentionis oculi in fua fede autorem effe aderii t, nullum prte. cium.
tercailli ufum alTcribcntcs. Quum tamenaptiùs fcx priorcs mufculi id m unusfìbiuendicare
po dint, ut quorum extern a fupcrfìcies,membranae oculifcdcm incaluariaexculptam fuccim
genti, fitjrismultis connafcatur. Qiiinetiam fcx idi priorcs propinquius ipfi capitis odi, ubi
■
ite prima ncruus excaluariaclabitur, pcrtingunt,ilico enim atqucncruus emergit, ex ipfius dura mem­
h m - brana principiuin mutuantur,orniti ex parte feptimum occultantcs. Quanquam fortadis non
defuturi fìnt, quioriginem horum mufculorum non à dura cerebri membrana, ucrùm ab illa
quzeos fuccingit,pcnderccótcndent,quum interim feptimus mufculus, multis intcruallisun-
diquaque ab os fuccingente membrana didet, quod profectò fadum no fuifìct,fi modo huius
beneficiooculum india iederctineri,ac quodam m odoadeerebrum trahioportcrct. Etfi for
tadls ipfius naturam accurate rimatus fueris,ilium indar tegumenti uiforio neruo obduci con­
cedes, Sip odm o dum edam oculum reedis motibus agere fateberis, prout nimiru has illas'ue
fui corporis fibras contraxcrit,laxaucrit ue.

O C V L I M V S C V L O R V M ^ 4 D M I N L
/ ¡ra tio . C a p u t J C 1 1,

e c t i v s m ufculorum oculum m ouentium adm inidrationcm ,illoex

A dm inìjlrd ,
4 I fi.Ci. 9 caluaria:' fìnucuiilfo,pcrficics.EuclIiturautcmpromptè uniuerfus,inte­ tìo in ocu lo i
i.iT ,V,0 gra adhuc caluaria, fi orniti ex parte oblongo cultcllo, ad os fèmpcr du- cdluctrid. refi/
Caiij mul­ c7o, qx oculum
ti charade*
edis in circuitu fedionibus, à fuo im u ipiìim libcraucris, & tandem ncr-
eximendi mo /
res. uum uilorium, ubi primùm ex caluaria proccdit, abfccueris, S i uerò cal dwS.
uaria forte ad cerebri infpcdi one prius fucrit didccda, ipfumqj cerebrum
auulfum, códuxcrit duabus lineis caluariam ferra diuidcrc, una quidem
linea a regione maioris anguli,uerfus uiforrj nerui foramen facta,altera autem à m inoriangulo
ad prioris fedionis,iuxta foramen illud,tcrm inum . S i enim ad cum modum fcrram in oculo-
rum ufq? fedem penetrare cocgcris, totam fuperiorem partem fedis oculoru,indarcuiufdam
trianguli auferes, ac dcinccps undique oculo à pinguedine liberato, ilium adimcs, aut fi uifum
crit,oculum ab olìe undecunque liberatum folius uifbrrj nerui interuentu,caluari£eappendere
fines. Euutfùm minidro tcnendumporriges fic, utfum m is dextraunanus digitisneruiuiforrj
finem (quem & eleuabit) fìnidra autem manu uclut in pugnum co ada, in indice ac pollice
anteriorem oculi partem comprchcndat. M o x adipcm oculo,utm inori m olcdiahum edatus
m oueretiir,circum pofitum ,& glandulas, ucnarum 8C arteriarum diuifionem intcrcedcntcs
HeccjiuJt adim ito.D einconiideratism ufculorum ductibus,S^,quamfimul omnes condituunt, forrh^
oftenlunt fex capita prim orum à neruo uiforio acutiori cultcllo liberato,ac fingulos deinde mufeulos le
h e cap.it
figu re. uitcr fècando, ad m ediamufqucoculiregionem dcducito, unumquenq? fupra laruam m inidri
manum, quali dellam eftigiaturuscxtcndens.hacnanqucrationecuiufq?im plantationcm ,for
^ 'Sfi.cap mam,5£ ufum leui ncgocio códifces. Porrò mhil requèdiligcter prsccaucndu uenit,ac ne ad-

htercntcm albam ucoculi tunicam a ' corneaprorlus abradas,nimiumqs oculum emungas,

c *7fi.cap.
Htó.yx. priufquam fcx mufculorum infèrtionem intuitus fueris.alias enim (nifi forte exercitatior fis)
cam uiciabis, neruofam alicuius mufculi tenuitatem una cum adhxrcntc membrana incuriofè
abfècans.Iam ubi adipcm in media horum mufculorum amplitudine coaccruatum, ungui-
bus,aut cultcllo a fcptimo oculi mufculo adcmpfèris, ilium quoque aggredì integrum ed , uidmtnìjlrd/
Primum itaq? qui neruum ambiat, circu latin g in oculi radiccm im plantetur, cxamina,ipfum tio oculi mu /
fiu lo r u ) (¡uum
a neruo prorfus ad duram ufquc oculi tunicam radendo. C xtcrum fi caluaria: adhuc haacn- Vi ddhuc Cdlll4
tem oculum adm inidrareanimus fit,mufculorum capita primùm libcrans, ad cum quem iam r ice beerei»
X dixi
 *>A **
T- Ä N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
rrQodum, trmfcul os attrectabis, capita Ícilícet à ncruo adhuc fixo ad ínícrtionem uíqueAiux no
proail ab iride cónfiííit)deducens.Commodíús tarnen,minorici moledia priorem fechonr p
ooiois.mutroquetarnen adminiltrandi modo,oculi iitus femper perpendenduscfpquem ca d l 9 H r<.
run culo indicabigmaiorem angulum in hom incoccupans,À(ut creditur) pituitam m oCm s *4* hb. y -,
aditi ere prxcauens. H x c nanque (dummodo cognofcas, an dextrum, an fìniftrum oculum
ist manus alTumpfcris) oculiregioncm, q u x magnum fpectat angulum perpetuò common
i trabit, a qua dico rclíqua oculi latera opportune petes. Intereft autem,oculí regiones,propter
oblíquos muículos, potifìimùmcognofcere. Aut fi lubet, negletta carúncula, poterís cult ello
carneam membranam,priu(quam oculum à caluaríarefecabís, punctim in aliqua parte radere
nincqjoeuli regiones femper auguran.

D E B V C C ^ D V M , L ^ f B R O R V M , E T
naß alarum mufeulis* Caput J E 1 1 L

[ b R O íuperíorí/ duo narium olla in h duas deiìncre cartilágines, atep 4 C4,

horumextremo fecundùm latera aliasLduas molles, & latas cartilaoines k.is,s.
& 4 U.K.
(quas alas uocant)accumbcrc al ligariq? fcrip tum fuit.Nunc ucrò mufeu, c 4U.L.
los,qui eas mouent,fìmul cum buccarum genarum uclabrorumcp moto
ribus exequemur. Cxterùm quum buccarum & labrorum motus dici.
Alterili sUte' mus,illiintelligentur, quos quieicenteedaminferiorismaxillx oftèobi-
ri6 primu/sr/iu mus. Alfis liquidem mufeulis maxillx os,alfis uerò buccxlabracp,motti
fcuíM , nel f i ­ aguncur uoiuntario..Duorumitaqueprímorum,quí buceas 5C labramoucntmufculorum,
nad omruu pri
mws de f a t t i /
in utroque latere1 fìngali habentur membrana, admodumcp ampli. Hi enim ex omnium uer dì
dai. tebrarum ceruicis fpinarum regionibus, deinde fcapularum, òC clauicularum, & pectoris of-
fculus r no.
tuturcirci-
fis fedibus originanducunt, ufqueadfaciei medium protenfì. Suntautcìn hi aliudnihilom- fcriptuiH,
nino, prxterquam membrana (q u x meritò carnofanobisdicitur) carnofìs fìbris adaucta, 1,0, N,L,
hxcenim in tota paulo ante commemorata fcdc,mufculofa penitusreddira, aliquò ufqpueré K.M.
L i. 4 de Ad/
tìtlni/frddiófi ' carnofaefficitur. Cxterùm carnofse h x tìb rx à nullo proríusoíIeorígincm (utfortaffisqinf
¿l.onibm. piani ab ali]s Anatomías lufus arbitraretur)ducunt, ncque edam quis mufculum hunc ab ali-
quo oflepriiicipium pctere, non perperam dicìurus cft. Is nanque non aliud exiftit,quàm car
iiexiib rxn u p er d id x membranx intenix, & mullís neruorum lurculis concomitatx, qui
quòdà fubditis membranx corponbus in illam cxcurrant, ipfam fìrmiùs fubftratis fìbi parti-
bus connecftunt, quàm in rcliquo ferè corporeíllís,quíbus obducitur, mufeulis hxc affirmari
folci. Prorepunt autem primùmeiiiirnodineruom ioboles in membranam,fccundum totani
colli longitudinem,feu à thorace ad occipitium ufque ex ca fede, qua fpinaru ceruicis uertebra-
rum confiftit regio.Item fecundùm fcapularum fpinarum duchim,fuñimos humeros, clauícu
las,A emínentíorem pectoris oísis regíonem, neruículí quoque ínftar tenuííf imorum Hloruin,
à fubditis mufeulis membranx exporriguntur. Atque hineruorum íurculí omnes,íecundum
e jtäb.iK
carnearum fíbrarum ductum (qui perquam uaríus eft) reflexx excurrunt. Fibrx ením a pc- a d ì.
Ctorís offís fede, mediar^ clauícularum regione pediorís os ípe<ftantefurfum,ucrfusfacíemcon f itta li
tdO.
ícendentes, fecundùm colli longítudínem recio tramite protenduntur. Q u x autem exreli-
qua dauicuíx fede, A fummí humcrí,& fcapularum fedibus ad ccruícís ufq? fpínam incipíunt,
oblique íurfum contendunt, tantoq? oblíquíores uiíiintur, quanto ceruicis Ipinx funtpro-
pínquíores. Omnesením fibrx à ccruícís uertebrarum fpinarum fedibus prorepentes, una g Hdticncr
cum cías partís neruorum s furculís íraníuerfim feruntur, atque ideo magís,quo muículus oc uorum feri­
an , ctliquo
cípstio uícíníor exiftit. Porrò ciuímodi fíbrarum ductus, ín ccruíce admodum compicuus c , patio ojlert
nullacp fíbrarum ín terfcctío, ut ncque ctíam in fummo mento, A in inferioris maxilar luxtaau dit collii fi'
rem regione lòie ofiert.1’ Veruni ubi iam labra cotingunt, fibrx ínter fe adco con rum !u,j tl;| gur& j cap.
ti. kb. 4-
recitas, S í oblíquas, A tranfuerías iam ampiáis diftinguere prorfus arduuni ímpoí i • ^g b luxta H,
atque id prxcipuè fècundùm tota inferioris labri regionem accidit. Labri enim fupcrim!S M j 14.
ri ad alas ufque narium duntaxat fibrx porriguntur. Poftcrius itaque huius niulcu ‘.inir^ I j ta. ab 0
ad H.
ipinxceruicis fède omnino promitur, deinde fecundùm occipiti) oftìs bafirn iertur, j u mia-
JSIonullis ho/
tinnii'-a dures aurem, ut ipfìus radican perreptando contingat. Imo interdumhic adeoalcen it, . Q jà
moueri. huius beneficio quibusdam hominibus (non edam ftupidis,aut afinis)moucatui, ^ .
os quofdam hi c Pata ufi uiderceft,in lepidi ingerir) luríum D octore non minus egregie c
to,quàm iucundé faceto, Claudio Symíonío Foroiulicnfi,dein in no minus au aci,quam o
ti A ftraiiio, Pctro Rauafcherio Genuenii, Cxtcrùm prxfens mufculus ab aure in aaeidD*
 D E HVMANI c o r p o r i s FABRICA LIBER II. Hi
£ ilium qucm à inalidendo mafletcrauocabimus, mufculum contingit, Si paulò ualidifis
M 0iXìinmalis3quàm alibi in reliquo ipfius ductu connafcitur, hincadnafi uique radicon peniti
acns. Acque hunc ductum mufculus adeò feruat exquifìtè, ut duo ha*c larcra mufeuli diffini-
yj antur,' unum quidem,fecundùmfpinac longitudinemprotenfurn,maliud autem, ab occipitrj
3 . medio ad fupcrius labrum prorepens.Reliquauero duo ipfius latcra (fortitur cnim quatuor)
n»; haudaeque funtdiftinCta.'1Quod enim alpina ad fummuufquepcStons offri,fccundùmfca
' ¡ X i pul am Si clauiculas cxporrigitur, inacquale eft ac uanum. Quandoquidem non inftar rectx
n
's pcrL lineai carnofarum fibrarum hieapparetprincipium,fed inftar obliquae,admodumqj inacqua.
ù
idK’ lis,nunc paululum fub fcapulaefpinaSi clauicula incipiens,nunc paulo fiiperius,8 i nuncère-
>,n olone.0 Quartum auté latus3quod a fummo mento, ad fuperiorem pectoris offri fedem pr®-
0)tJ’j K . tenditur, uix ob id diltingui po:efi:,quc)d hominibus utriufqj lateris mufeuli hicadco cocant,
utduomufculi unus elle uidcantur, quodcp hac in parte carnoiiorcs longe,quaminreliqua
ipforumfedeexiftant. Caetertimhi mufcu’ibuccas, Si totum inferius labrum dcorfum retra-
hunt,Si ad latcra fimul cum fuperiori labro abducunt,aut, ut dicam uerius,reliquam faciei cu
tern, quaeàmufculoiàfronds Sinafi fubftantia,Sipalpebra: mufeulisnon mouctur,circuma-
ait, ad hoc opitulantcp lato quoque,Si quodammodo orbicular! mufculo,à tota fere fuperio- X u s f ^ l '
P4
rismaxillae longitudine ininferioris longitudinem,ad gingiuarumradieem infètto. Eftau f!U omnium \
tern hie mufculus fimiliter mcmbrancus,Si uaria fibrarum ipccic intertextus, totam cam bue- c7 4 -
carum fedem coplcctens,quam inflare poffimus. Ncq? fane aliud corpus id uniuerfum, quod
w;r. inflatur, cenfendum eft, quàm cutis, cui immediate fuccumbitq primus iam commemoratus
mufculus,dcindeprout obefiores homines funt,adipisnlaior minor ue copia,Si poftmo-
dum quidam fuperioris labrirmufculus,& alius labri quocp eiufdcm,Si alx nafi communis,
7JW.G,H
Siti.? quos poftea defcribemus. prmtcrca orbicularis Si amplus quoque mufculus, cuius naturam
explicare iamcontcndimus. Huius itaque mufeuli internam fuperficiem, oris amplitudinem
fuccinoens tunica oblinit, ipficp adeò connafcitur, ut nullo prorius modo ìllaccra à mufculo,
aut mufculus abillaauferriqucat. Imo fecundus hie buccarum mufculus, uix aliud eft,quàm
carnofarum fibrarum implexus admodum tenuis,ac quodammodo mcmbrancus. Cogito-
fees autem earn, quamdiximus,utriufquc iam commemorati buccarum mufeuli, 8i potifli-
mtim primi funtKoiiempromptiflìmè, fi inferiore maxilla fuperiori adducta,immotaq?,pIuri-
mum ad quameunque partem fedem ue, labra Sibuccasduxeris,atqucctiam ob ferii aueris,
qui edam anterioremcolli cutcm primi mufeuli benefìcio, una cum buccis dcorfum ucllcre
poflls. Rurfus fi immota colli cute, totam buccarum fedem, quam inflareintegrum eft, nunc
in oris amplitudinem uolueris,nunc autemextrorfum,nunc furfum,nunc dcorfum,nunc
prorium, nuncrctrorfum duxeris, fccundi mufeuli fundionem Si motus, quos illius,Si aeris
in ore ui obimus, plurimùm admiraberis. Et fi demum in corpore ilium infpexeris, non nifi
cum ftnnmis rerum Opificis, quas proloqucris, laudibus, uarium ilium, Si qucm neutiquam
explicare pofles, fibrarum implexum, Si undccunquc in hunc procurrentes neruulorum fo-
bolesintuebere.Toti itaquefaciei cuti, ut mobilis reddatur, praetcrfccundum hunemufeu-
lum, Si labrorum Sc nafi proprios, quos ftatim cnarrabimus, mufculos, membranam car-
nofamin mufeuli naturamdegenerantem rcrumOpifex fubiecit. Si modo malarum cutcm M JU ru m
tfedemhie duntaxat dempferis,1 illienim membrana, quam carnofam uocamus, fubnafeimr quidem,
3‘t d Ì u f ueriim llic »mllis carneis enutrita fibris. Nihilominus tamcn quum cutis,quae mail's obtendi-
tur, inferior pars buccis continuctur, iuperior ucro fubiectae frontrimulculofae compagini
uniatur, fimul cumreliquafaciei cute,malarum quoque cutcm mouemus. Quàm nero ad hoc
latorum mufculorum,qui carnea membranea coiiftant,munus homini neceflàrium fit,condi-
feimus, quoties labrorum fubftantiam deflettere, ac à fuo fitu aucrtcrecogimur,aut os diften
dere Si contraherc, ftringcrc Si laxarc, quocunque edentium, bibentium, ucl diflerentium,
uel aliamquandam fundicilem obeunriumufus uocaucrit. Atque harum omnium funitio-
num autores,Galcnus in Quarto dc Sedionibus adminiftrandis libro, hos tantum mufculos
«4-fa.i.$ infinuarc uidetur.Sed priuatim“ ncruis hue concurrcntibus mouendi officium,nulla
/•C4ÌÌ14 (ut tamcn decebat)habitamufculorum mentione,tribuit. Sunt autem ncruiciufinodi utrin-
o,v. que bini, quorum unum ex foramine inferioris maxillae, ad inferius labrum clabi fuo loco
docebimus,altcrum exoculorum fede per peculiare foramen deductum, in malarumrcgio-
* ¿terms u nem dc cumbere audics. his duobus, in alio latere totidem, ab eifdem iedibus lui latcrispro-
terisunus cidcntes refpondent. Veruni quumeiufmodi ncrui mufeulis indigeant, Siomneslabrorum
tn-^tx x motus,illis latis Sitenuibus tantum peragi nequeant, ipfiq? alios exigant auxiliares, merito
notmr. Natura aliosx quatuor mufculos mouendislabris conffruxit. Quorum principia,euidentia
X 2 quidem
 f

244 A N D R E AE V ESAL Ii BRVXELLEN SIS

quul cm SC mani feda funt, anteaquam labrorum extremis permifeentur, concreta ucrò illis
£ d ir ovum orniìifanani ìedduntur obicura, & infcparabilia à reliqua labrorum fubltamia* Vniuerfa
conjlitutio ,
dein aiutuor ciiini labi
labi orurri cute, & oi ls amplitudinem fuccingente tunica, totimufculofic naturae coro.
miifculi Ltiris mixtis,ac mufeulis, ut quiipiam dixerit, ibidem corruptis9unà cunay fungoià, quampoftea
vxplicabimus, fubftantia, hominis labra procreai!tur, Quatuor itacp iunt mufeuli, quoniani y >k.Qt
p ro p ri;, feu in
ulcero Intere
tertiu s, et po, ahi is quatuor principiamotuum eiTeoportebat,utrinque uidelicet duo,quorum moles,or
fle d cpudrtus, ganis illorum benefìcio mouendis congruità Primorum enim duorum, qui iiiperiori labro
uelomnium $, communes flint, utrinque'1unus habetur, qui à maxillse fuperioris ode, ubi mala coniìftigcar
6,7>8. no lo principio cnatus, deorfum oblique in priora fcrtur, quoufcp in fui labri latus ièfeinièrat.
Uiicriorum quoqueutrinq?1' unus obferuatur, fuperiorimufculo latior,fcdbreuior, Exoritur
nanque earneus Se hic quoque, ab inferioris maxillte humiliori parte ad menti quali latera ' 4 tarar.
hinc furfum oblique in priora protcnfus,latuscp pcrmancns, in mediani fui labri fedem irm
piantatura Sunt itaqueomnes quatuor lati, ac quodammodo, quod ad fìbras attinct,dupli,
ci donati initio,ipforumcf fìbrae circa infertionem, x litcrre modo fefe interiècant pertinaci,
ter,uti admonuimus, labrorum cuti immixtte* Quatuor his mufeulis duodecimmotusutmi
nimum obimus, quatuor quidemobliquos,in utroquclabro duos,& altosocto rectos,in
utroque labro quatuor. Duo quidem ad amuffim redlifiunt, quando labra plurimtmi à fe
inuicemdiftant, hocquidem à duobus mufeulis furfum agentibus ad narestenfo, altercati,
tem deorfum admentum dncto, dumduo inferiorcs mufculi laborant* dein quando ad iè.
fc labra retrahuntur, Si inuiccm cocunt, uno ex fupcriorc loco deorfum, altero ex humi.
liorc furfum protenfo, Cocterùm ab internis horum mufculorum fìbris , labra introrlùm
conuertuntur 8c fubimplicantur,ab exterioribus ucrò foraseuelluntur,utita 8C duoalrj in
iìngulis labris rcai cofurgant motus, qui paulo minus toto ad obliquos quali rcfcrcndi iunt»
Quatuor ucrò obliqui motus, unico duntaxat laborantemufculo,reliquo interim laxato,ce
lebrantur. Si enim dcxter iìipcrioris labri mufculus remiflb ilniftro contrahitur, dextra lab­
bri pars obliquo motti, fìniftradcpcndentc, attollitur » atqucbaciationc reliqui tres obliqui
jAUrum tuft motus labroru peraguntur. V t uerò ualidiùs adhuc fuperius labrum moueretur,atque fecun.
mujeulut, hie dùm totani ipfìus fubftantiam mufeulis participarct,illialia portùE mufculi elargì tur, qui c 3ta.F.
dutem in ulte/
roU tere$.dut
narium' alas extroriumfurfumcpagit,. A malis enim iuxtaproprium fuperioris labri0milieu d 4 td.L.
e std.G.
omnium 9 C7 lum, carncus quidam, ièd tenuis mcmbrancusqj enafciturmulculus, qui ìnipfomodicèuen
to. fus priora delcenfu, in duas portiones partitur, unam nafi alte radici, alteram fuperioris labri

parti, quam Latini Muftaceni, Grccci ucrò hzU/np uocant, inferens» Portio nafi alte exper.
recta camcxtrorfum furlumcp mouet, qutelabro propriaeft, id quoq? furfumuellit, SCtantus
huius portionis cum alte portione eft connexus,ut fuperius labrum, immota ala, furfum uche
In d icevo lute menter mouerenequeas. Vcrùm pnetcr hunc alte muleulum, alius in interna narium ampli f ad regio-
re 6 .dut ovinò tudine habetur, ad iute cauitatis extcrnum latus, iubtunica narium amplitudine obdruda,
nanKtub.
um 11 er u.
rcconditus. Eft autem hic tenuis Se membraneus, intcriori alte regioni infcrtus, illumcf iiv
trò trahens. Mufculus hicncruulumhabetab; illo,quem per'1forameli in magno ocuiiaiv gzfig.a.i
gulo incifum,ad narium amplitudincm, a tcrtio cercbri neruorum coniugio diftundicoim hh.i4P. fi. nel.
memorabimus, Atcphuiufmodi alarum mufeulos cffòrmari decebat, qui in repentini aeris Itb.i C.
M ujcu loru inipiraiionibus&expiratiombusjcarummotibusopportunèprtefìccrentun Sunt itaque
epilogus,
hoc Capite nobisenumcrati duodecim mufculi, fi omnes utriufquc latcrisiunxcrimus, duo
quidem lati ex carnea conftantes membrana, duo admodum uarfj ex una maxilla in aliarci
pronati, Se quatuor labris propri-), SC totidem alarum nafi* Nili fortaiììs illuni, qui labrum
fuperius 8c alam fìmul adit, fubdiuidere conftitucris , atque ex utriuique latcris mufculo
duos,propter difledtionem in progredii, & in diucriàspartcs infertionem,fìngere,atque
ita quatuordecim muiculos ftatuereuiium fit* Sic ctiamnihilobftat,8<lduos qui carnea mem ^ ^
brana efformantur, unum diccrc, quum hi adeò in anteriori colli parte continuentur, ut y
uifìonem nullam notatudignam oftendant. Rurfus fi fìbris motibuscp, cùm in hoc, tum in
proprijs labrorum mufeulis animum accommodare uclis, ob idq? in plures muiculos nos c u
uidas, maior fané tibi, quàm nobis haedenus, horum mu-
iculorum numerus exerefeet*
M V-

e
 DE HVMANI CORPORIS FARRICA LIBER II» 245

M V S CV L 0 KV M ß V C C ^ SP L ^ 4 ß R ^ f P
Cr naß alas mouentium adminiilratio.
Caput J C I I I L
ORVM mufculorum adminifdrationem à1 latís ac ex carnea confdan-
: f e tibus membrana mufculis opportuniffimè aufpicaberis, & primùm
acutiori nouacula in cute redam fodionem , à fummo mento,mediai
inferiori s labri lede (ubi cutis in ruborem definit) ad pectus ufque,focun Cap^mfm
dùm colli longitudinem duces itaquidemadamuidìm, ut fola cutis ad loruviudmm
fubiedum ufque mufculum, carneam uemembranam diuidatur. Dein. ^rdtio'
de alia ducenda cfd iòdio, ad utriufque labri extremum, focundùm rubo,
as hncmfic, utorbiculari linea os uniuerfum obducatur. His alia pernafì longitudincmad-
detur Tedio, Si fiprius fronds mufrulorum compagem, Si palpebraimufeulos aggreiTus fu
eris, nulla prxter has (nifi fub aure ad medium ufque occipitr))in facie Tedio cit ducenda»
Alias cnim ex fummo narium, fub inferiori palpebra & aure, ucrfus occipitium tranfuerfam
molin' deberes fedionem. Cxtcrùm à fine fedionis ad pedoris ufque os ducdx, tranfuerfà
una iubclauiculis ,& fummo humero,8£ foapularum fpina ad dorfum ufque perficictur. li-
cebit Se bis tranfuerfam ex fàucibus, feu ex gutturis regione, ufque ad ipinam adì]cere. His
tcntatis fodionibus, hamulo cutis leuabitur, ac in altero latereacutiori nouacula, cutis à fub.
iedo mcmbranco muiculo, ornili indufdria libcrabitur, Quod nullibi fcccris moleftitis,quàm
ubi laqueus ceruicem comprefiferit, lue cnim laquei occafìonc, cutis mcmbranco mufculo
pertinaciilimè connata reperitur, S i ctiam cutis inftar cornu adeò inibì mox indurefeit, ut uix
nouaculamadmittat. Quanquam mufculorum fodioni corpus opportunius adhibebitur, C orp u sm u
ex quo ucnx prius frdx, uniuerfum fanguinem in aquamcalcntem effuderint. quandoqui- fcu lo ru m jefli
dem tunc non toties uenx fànguine manine, dum mufeulos diuidis,ucnient colligandx,atque onioPP°n«.
adeò frequenter fpongrjs abfdcrgcndx. Ex altero autem cadaueris latere,una cum cute(quod nunu
fadu facillimum cft) mufculum latum tenuemqj aufercs,atqueutrinque mufculi n atu ram i
fibras neruoscp, ac munia ( fi bine inde fuas, quas prius cnarrauimus,partcs attraxeris) intuc.
bere. Fibrarum autemhuius mufculiforiem, ncquaquam ofeitabundus in tota humiliorc info,
riorismaxillxfedeprxteribis,quin prius eas fdrumaru, ucl utuulgò dicimus, fcrophularum
gratia diligentcr examinaueris, quo in co ab feeidus genere, quum tifos expetet,fcelicius ac ma.
oisinduftrie tumentes glándulas exfcccs. Admimldratio cnim frdionis in hoc affèdu extra
fibrarum ductum tentata, admodumobfcocnehincinde colli cutcmauttcndit,aut corrugat»
Vbi hxcigitur fedulò obfrruaueris, eiu.s lateris mufculum, quem fubditis corporibusadem-
pta cute affixum refyquifh, omni ex parte adunes, atque admíniídrationcm ad propriosla- Adminìjh*-
brorum mufeulos c5uertes,quiin confpedum ueniunt,quamprimum adipem,qui his prxci ìì05j6j7j8‘
puè in bucearuregioneincumbit, pcrmifccturq una cum lato,quicx carnea cofhtuiturmcm.
b4.ub.ii. brana,mufculo ademeris. Libcrabis itaque ab inferiori maxilla primùm duorum,qui infe­
riori labro elargiuntur capita, fonfirn caad infortionem ufque, ut fibras examines, deduccns»
csu.G. Atque lue labra fungosecuiufdamc fubfdantix interuentu,maxillae oidi connata repcrics, Lairoriifin
qux labrísopítulatur,quotíes difdrabuntur, tenuesq? fiunt, hi quotics contrada ìncrafdan. g°fi- fiPfidJl'
tur,ac corrugantur» Quíppeeíuíhiodífubfdantíaomníno & inanitur, repletur prompte; tta%
inanità quidem fubmittirur, repleta ucrò attollitur. Prxtcr bañe iìibidantiam occurrcnt &
dti Utera ncrul- duo, maioris tertfj parís neruorum cerebri radiéis ramuli, ex maxilla inferiori in cos,
Li Uo' quos iam difìccas, mufeulos diffufi. Cxtcrùm pofdcaquam inferiores liberati fucrint, à ma.
C}ub.kG lis‘ duos quoque fupenores diídecabís,atque lilis ad fuperius ufque labrum dedudis, qua.
~dH; tuor mufculorumfunctiones, capita hueìlluctrahens fpedabis. Pofircmò ' mufculo alxna- Admimjlrd,
fsta'ìr' fuperiori labro communi à malis derafo, ac ad alam ufque Se labrum dedudo,eius t!09 cr>o.
g-rn r. quoque ufum contcmplabcrc. Hìc uolcns prxtcrmittos ncruum minoris grácil iorisuc ter-
trj parís neruorum cerebri radícíspropagíncm,cxfupcríori maxilla excidentem, ac nuper di.
cris mufculis communícatum. Siquídem neruorum omnium forícm, quàm dabitur, accu­
rati idime in Quarto libro profrquar. Atque cadcm rationc nullam ncque ucnarum ncque ar
it V teriarirrn mentíonem fació, etiam lì lato mufculoh externa iugularis fuffulciatur, quoniam
i T,V.
Tertius líber Venís arterífscp dcdícabítur. Integrum ítaquecid, uteonfìderes membranofalí
gamína, naríum alasalrjs nafi cartílagíníbus collígantía, &¿ deinde mutuum carum cartílagí.
z
'l ■4 bumi. num connexum. Namdcnarium' tunicain Neruorumdífdríbutione fimílítcr pertradabí-
líusp. turdnprxfontiaautem fufdecerít adbuc formoníadíeciífo, tunicam illam, qux naríum aniplí-
X 3 tudíncm
 A N D R E AE VE SALIT BRVXELLENSIS
tudinem ambit, aliquoufque cultello à fubditis partibus abradendum eile-, ut commode
■Adminiflrtt' nucmmembraneumcp mulculu,intr6alam mouentemintuearis.His omnibusrcièctis L ^
TcLZ ßr*, d^ a,t; nUfTlaterlS Præcedente Capite enarratus mihi1mufculus, externa ipfius fupcrficielon ^ 4 f a . K .
*4fa.Al,
rioj er 4. gc ipectatillimus eit, ut tarnen ipfius naturam quoque exanuiilim obimies, undecunqueu
guibus, hamuliscp eil diuellendus, ac poftmodum à maxillis,&dentiumgingiuis dcraiiis '
tunicaoris cauitatcmobtinente uenitliberandus. Etquohuiusmufeuli rariorma<Wsqadmf
randa eil coitruZio, fibrarumcp mirabilis implexus, co ftudiofiiis ilium in multasparticulas
non mediocri dclectatione difeerpes, atqueadbuccarum motum,non autem niaxillæinicr;~i
ris, ilium auxiliari ipcculaberis.

.
D E M V SC V L I S IN F E R IO R E M M m -
xillammoutntibus. Caput N V
Inferiore ntd F E R I O R maxilla homini, quieicente interim immotaep ftiperiori
xtlldmfuptrio motu agitur uoluntario, quemadmodum & animalibus ad unum om­ hb.u
ripuie/ètnte
nibus^! fluuiatilemcrocodilumexceperis, cui unico iùperior maxilla mo
mourn.
bilisuifitur,iiiferiori interim cum tcmporumoilibus adeò unita, utnetan
tillum quidem moueri qucat,ipfacp duosfinus nancifcatur, quibusiu-
perior fingulis utrinque tuberculis latis, nee1' noftris admodum diilfi
milibus inarticulatur, magna ex parte laccrtarum teftudinumcp inferiori
iotó.[A.
maxilla: eleganter refpondens, quemadmodum ctiam totuscrocodilus imagine (non autem
Md xi Uc e int
magnitudine, & genieu latis cauda* tuberibus)laccrta' fimilis uifitur. Carterùm inferior homi­
fin o ra motus
nis maxilla tribus ducitur motibus, ac unus quidem in mandendo perficitur, quo ad latera,
ÒC prorlum & retrorfum maxilla agitur, ac circumfertur, alius in orcciaudcndo, tertiusue-
M d x ilU n;u rò in ore apcricndo fit. M otus hi omnes proprqs obcuntur muiculis, ex quibusL qui uari)s c 4 fa.4.
Jculorum no, motibus maxillam precipue circumagunt, & prorfum retroriumep mouent, à mandendo
mind.
ixxozhTH^tSb- G rxcis appellantur, quo ctiam liomineGrmcorum plcriquetemporum 1 mufeu- d 4 tab. r.
los nominarunt, quòdilliad manducandum quoque Tint utiliflimi, ac maxillam mordenti-
bus,molientibuscpquippiam adducant. Dcindeita temporalis quoque nominatin', quod in-
L ilrO n . uieem temporalis 8C mafleteradeò connaicantur, ut Galeno edam in LibrisdeVfu partium,
ac fi temporalis 8C mafleterunus client, ìmpofuerint, quum temporalis partem, malletercm
arbitratus, temporalem mulculum, ex fui medio tendiuem, contra aliorum mufculorumra-
tionem, cducercprotulit,& poll modum(ne ab aliorum Anatomicorum in muiculis nume­
ro abcrralTe uideretur)mafleterem etiam quendam enumerauerit fecus multò, atque in Quar­
to de Adminiftrandis ièZionibus, ubi mafleterem cognofcens, nihil de ilia tendinis mirifica,
fallacy 5Cfìcta produzione comminiicitur. In eo itacp Libro Galenum iecuti, atque cum ipio
uocisfugientes xquiuocum ,c mufculosqui potiflimum claudunttemporales toto iermonis e 4 uh. r.
progreifu,' illos autem,qui maxillam precipue antrorfum retroriumepagunt, maifetercs leu f 4 tab. a
mandibularios uclmanforiosappcllcmusd Qui autem in ore occultati diccntur,& fieifdem g ó uh. D.
fereprsefintmunrjs,in ore deliteiccntes nominemus, quemadmodum& " quiduZus maxil­ h j fa. H,I.
lae ad inferiora autorcs ccnfentur,os apcricntes,ita nanquefiZis quodammodo nominibus,
M dfjeterfeu rcrum fodicior parabitur memoria. ’ Maflèter iraqucille eft mulculus,quern ad pofteriorem I Jfa.A.*
direnili Ute-•maxillae inferioris fedem, fu bk ofleiugali poflimus manu ampleZi. D um enim pollicemim g td.C-S ti.
ris primtu. D.
ter auris radieem, &C inferiorem maxilla inicris, medium riero digituni genae admoues,ilIumq k hffì cu.
in oris am pi itudi n é pro trudere ten tas, totani mafleteris externam fuperfidem coniines,cjuam 6 h.i V,X.
rurfus taZudignofees,fi adduZasprius maxillas,adhuc ualidiùscomprimereadniius uc-
ris, quia tunc mafleter in ic magis colleZus,pollicem SC indieem fcrict, fefe dilarans acconu a-
hens . Preeterea & hunc quoque mulculum in equis uides fpeZatilTimum,is enim cum 1 o, « 6 tab. D.
quern in ore latitare docebimus,illi iunt mufeuli, quos crebro in equis ampleZi con lucuim ^ ,
obferuaturi, num carncus autnerueus equus nobis proponatur. Atque id co dico di ¡genus,
quo minus aliquem mccum aberrareuelim, aliquot enim Galeni inLibris de V iu pa? tinm 10
cisdeccptus,x mafleterem, quemmodo deicribam,aliquando temporalis7 mulcu <n1c x
y td.A.
partem elle arbitratus finn, ac latum in genis ' mufculum, quern ab una maxilla in a ,a™ a 4 M&.M.
prius retuli,mafleterem effe exiftimaui. Attamen eo ufque nunquam à uentate re, main, qinn
tunc duos temporales mufculos, femper in altero latere ftudiofis commonixrarem,uiiun^^ b 4fa.E.
periorem, qui uerèefl: temporalis, alterimi inferiorem, qui maflèter eft, appd ans., at " a c ijì.cap-?
enim ìicruco,'1& ampio ualidiflimocp principio ab ea malarunbfede exontur,qua in np Pa^ lib.ut.
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I L * 247
futurx íllíus confiftítj q u ^ m axíllx íuperíorís os, totum m in oran oculí feci is angulum occu
¿eiiíjclcm ans,'medianicg oftìs íugalís fedem eftormans, máximo eíufdcm maxillae ' ofíi cóíungít, qüod
p .r .
dendum prxícpcola conrinere, ac naríum amplítudínem magna ex parte conftituere,íuperíor
i ei!*fle,n r-
f,A. Líber declarauít. ‘ Deínde a m alíshoc maíietcns pnncípíum in pofteríora ducitur, è tota
inferiori interiori^ offis iugalís fede ad aurem ufquc pronatum, Ex tota cnim longitudine of-
' í w D* íís íu a a lis ,q u x à mails ad aurem ufquc pertínet, maíTeterís mufculi princípium enafeítur,
quocTimpenfè nerueum ín malís clic di cebara, quemadmodum edam íllíc,ubi ah exteríorís iu
o ilis offis íuperficíeíinferiori parteprodít, nerueum liuidumq? confpícítur. ubíautem ab in,
p rio ri iuoalís offis íedeorigínem ducit, carneum eft,quem adm odum edam totus mufeulus,
non multo poft ínícíum, carneum craftumcg fe {pedan dum ofíert.M afleter hocenatus príncí
pío deorfu m tendit, totamcp inferioris maxillaey amplítudínem ,ín externa pofterioríq? ipfius
fede confpícuam am pledítur,illíualidiftím épartím carneus, partím nerueus latíffima infera
tíoncímplantatus. E xtotaautem míertíonis amplitudine nulla ínfigníor,nullaq?ualidíoreft
ea, quam in maxillae inferioris afperítatem molitur, ín ínfima ipfius fede uelurí proceílulis ali­
quot extub eran teman hacetiam 1' fedemafíeter efl anguftiílim us, & uclutí triangulíalícuíus
¡,4 wKCt
Hbiiníijaun o b tufi o rem angulum exprim ir. T o ra s ením maílcter quodammodo triangularis eft, una
arcwfri' cnim ipfius línea,fecundùm totani principi) amplítudínem, (èu íugale os porrígítur. fecunda
bes Ej Ej g - à malís, feu anteriori principi) parte, ad ínfímam m axíllx inferioris fedem retrorfum ducítur,
ílíam quam nuper díxím us, afperítatem contíngens.Tcrtia autem linea ab aure,feu pofterío-
ri principi) fede, ín anteriora deorfum fertur, ad dcmiftìorem fecunda? linea? íedem,angulum
cura illa linea adeò obtuium conftituens,utfcrè hícalíudlatusm afleterí poftitaftcríbí, atque
ilium quadrangulí formam referrq,quis non ínepte aftrueret, V teunque ueró fít,o btulus
hie anoulus, feu fi ita uelís, quartum maíTeterís la tu s, multò ftrídíus eft ampio íllíus princí-
i+ta.abü pío, unde edam ílíco fibrarum ipfius dudum uaríare necefíeeftf F ibrx nanque ab anteriori
iidG. principi) parte o rigin an ducentes, deorfum ín pofteríora feruntur,k qua? autem à pofterío-
h 4 té . ab
ri principi) fede prodeunt, oblique deorfum in anteriora reprint, omnes ex ampio principio
F ad G.
ad obtuíum ,quem recenfuí, angulum protcnfa?,maxílla?qs inferioris am plitudini,cítra ten­
dinis produdioncm ín lcrtx . Galenus in Q uarto de Adm íníftrandís íedíonibus atteftatur,
nonnullosdiflèdionum Profefíorcs ampio huícprincipio (quo d ípfe Gemínum appellar)
diuerío fibrarum d u d u í attendentes,bínosab utroq? latere mafteteres colíocalíe, ut unum
anterior principi) pars conftítueret, alterum ueró p oftcrior.R ur fus non defuere, qui trían-
gularem pra?fentís mufculi círcumfcriptionem expendentes, tres ín uno latere mafifeteres enü
m crarunt, unumquemq? angulum fingulos mafteteres efteai bítratí, tale cnim quid Galenus
nobís ínnuere uídetur. Q uanqüam arbitrer ¿líos, qui tres mafteteres utrínque collocarunt,
1 4 ta.A. non tribus lilis angulis anímum adhíbuífte, u eriim 1hunc, quera deferibo, mafteteremununi
m 4 ta.r. appellarunt, & mTecundum temporalem, " ternura ueró, quem ín ore delítefceredíco, poíue
n 6 tab.D. runt. D eínde qui duos recenfuerunt, non mihí, ut Galenus afterít, principas mentcmadhí-
buiíTe iiíden tur, fed maíTeterem hunc noftrum unum pofucrc, alterum ueró temporalem cum
ilio , qui in ore delitefeít » quod uel ex Híppocratis oratíone,ubí eos mufculos Mafteteres
nominat, colligere promptiftimum eft. Prxterea nifi in ore delitefcentis mufculi munus mal-
frteri accommodauerimus, neutiquam opportune manducandum m axíllx in erioris in ate-
ram otus nobis explícalafitur.Q uareetiam fatius£rit, maftctcrismufculilundionern tu n cp ii
0 4 ta.r. j, mum perièqui, quum temporalem, 8C in ore dcliteicentem piene de fc rip (ero. 1 empora- ITemporalis
5 t<á.B a ,6 lis mufeulus princípium p àuerticis, & Ctcm porís,& frontis oftíbus, Se oftc cuneum imitante, feu alteriws 1&
9 A. ternfecundas*
eo ofte,quod mínoremfedis oculí angulum am pledítür, ac m axillx fupcríorís odium mihí
P 3>4 fig-
ca.6it.iR, prímum habetur. “ Inflar femícírculi cnim prím rim , 8¿ p recipue a uertícís ac frontis oftc muí
R-undchtec tò elatiùs enafcítur,quám commííTura fquamxformis confiftít,temporís os, uertícis-ofti com
oj]apeces. m ittens. hiñe fenfim crafícfcens, & carnofíor redditusardatuscp, in camtatem ibi in capitis
<24 tab. A,
B,C. oftíbus exculptam defcendít,a temporis oftc, & cuneum imitante, ÒCfrontis, ÒCilio quod mi­
noran oculí fedís augulum conftituít,enatus. Q uum ueròad fugale os ufep pcrdngit,adm o-
* 4 fa,A. dumqi crafluSjfedanguftus interim euafit, fuperíorí quoq? íugalís offis fedi adnafcitur, m ailc-
terí adeò contínuus, ut uíx immeritò temporale & mafteterem, unum effe mufculu quís cótcn
J ca. deret. C xterum uniuerílim temporalis mufculi corpus,ad iugale ufq? os earned eft, exterior!
•o life., c_
fede,propter propria? membrana? craftìtiem, perquam liuidu, idep potiftimum ad exortus fui
“Któtítt.B
fu i A. initium, 8C ipfius ados iugale connexum. Interna autem fede,qua ex oftíbus ampia ìlialataqj
explantatione enafcitur,carneus eft ,8¿ acutum maxillae inferioris proceftùm cotmgens in bre
X 4 tieni,
 DE hvmani corporis F ABRI CA LI BER I* H9
pedi] oiïàillic ubi tarfo commíttüntur, lateríbus (ibi próxima cralTacp funt, & alíqua ex parte
plañís læuibuscpfcperfidebus per arthrodían ínuicemcoardantur.Quà autem à cario ad di. 'Pedij offium
oitos ab feedunt, tenuiora fìunt,arque in illorum medio * interualla eftormant,quibusvmufeu ivterrualLu
xh if#*' lofa reponitur fubftanria, cuius auxilio primi dígitorum articuli fi edamtur* Atep ut pedi] olia
t
y ,5 " lifC- ílli kibftantüc aptiorem fedem porrigant,non adeò acuta tenuiacp fupenori parte,atque ea qua
(jb.U
terrain (pedan t,uí(untur.Vbí autem digitis articulàtur,omni ex partepoftbrachiaìiszoilibus j4 d dígitos ar
z 4 z f: reípondent,S¿ appendice donatalo rotundum ‘ caput dciìnunt,finum primi dígitorumoffis ticuldtio.
,J7 C. dei»
aacinfU ' fubiens.Pedr) os pollici præpofitû, ea par te qua tarfo arti culatur, in ìpfius inferiori fede terne
per ill ne
contermina,”proccftumexigíqcui lèptimus pedem mouentiuirf mufculus inferieur* Atque fi.
iiÿtorure/
IqiuMpC' mili quidem occafionc pedr) os minimum fufiulciens digitum,quà tarfo articulatur infìgnem
tcxrticuU- commonftrata procedimi in externum pedis lattis excedentcm,ín quem ocftauipedem mouen
tionetn.
usf mufeulí tendo ínfcrtioncm molitur.
¿ i, î /*■/>/•
Pedí] oda ‘ digiti fubícquuntur,qui ex ternis softîbusomnes ad corumquæin manu funt, P b d i s D i
GI TI .
C 15 ««Jc- fimílítudínem extradas confiant : pollice tantum excepto,qui inter alíos duplici tantumh ode
U&- ' > > extruitur, ut anterior pedís concauitatis fedes fìrmius terra: innitatur, ad quod etià plurimum
dein Y-
d îtev- iuuant magna ' oftìcula,quæ quum olla (clami íemenreferencia pcrfcqucrcr,adprimum polii,
(„miijcu. cis ínternodiumreponí didumeft*eo cnim Capite non minus.de manus quàmpedum ofiìcu
[¿ul.tt, à '
inb-
lis (quumutrorumquecadem fit ratio )egimus. Quo d ucrò pes à (ìntima manu uno ofieuin. rPedem ¿ md.
catur, manifcftum eft. extremaenim manus uiginti lèptcm confiat ofiibus, illis (èclufìs quæ nuJ limititi uno
o ff e cotrd Crf
z. ntegrs - fefamo comparantur.Suntcnim odo brachialis, quatuor poftbrachiaìis, Si quindccim digf
lent pUcitutn
ritiri dincm
i,iddh,b-
torum. Pcs autem uígíntí fcx tantum donatur effibus, calce nimirum,talo, nauiculari olii, fuperuri.
g'>ih ur' quatuor tarfi oftibus,qu inquepedr) & quatuordecimdígitorum* Atcp id Galeni nominehîc
t,r,v addendumduxfquiin(ècundo libroCommentaríorumínHíppocratíslíbrumdel raduris
ht,ifr <e K- (ubi is ínquíqpedemhomínís muitís acparuís oflibus no fccus ac fumma manumeíformari)
i t fiz 4->x‘
fcríbítjpedí non aliter quàmextremæ manuí uigintí íeptem adeficofíaiparum mchcrcule per.
pendens, fe bis cubum ímítans os enumerare, aut prætcrid os, alia quatuor tarlirecenfcre*
quemadmodum lane íacit eodem in libro,quum quatuor tarli olla cubum referenti ofti,& ílli
quodcymbæafiimilatur articularí tradít. Sed hæcde omnibus humante fabricas oííibus fíne
fads:3¿ nunc ungues ac cartilagines,quæ adhuc relique fimt,rccclcamus*fí modo omnia,quæ
corpus firmant,8¿ fuft'ulciunt,fuftinentcp,hbc fibroma infiltriti íuít,abfoluenda ueníunt*

DE V N G V I B V S . C X V V T X X XIIIL

H I S duabusfïgu risunguemitaexprefimuó? quemadmodumconfjri

cifolet? quum dmanu adfcelcti præparationem co clamantpede? diuelli
confueuít. <X c dextra quidemfigura cb araci tribus insignita? interna,
unguis regíonem ?feu cauum ipfíus dénotât? altera interim unguisgib s
bum o Rendente. Quin & tX 'bîc unguisfedes indicatur?ante confetti
onem apparens. B tier 6fed es injìgnitur?qucc mollis cR?nullibicp dc tog ¿tur? ac ueluti radix uns
guis cenfenda uenit *
A n v v m pedumep digiti unguibus ideo à lumnio rerum Opificc dcco Curdgin un
rantur,ut ipfis firmamenti uice apponerentur. Digiti enim fuis partibus &ulius dmm
carneis,quibus in extremo donâtur,molîia duntaxat corpora apprehen
dunt* Duraautcm,8i propter hoccarnísnaturampellentía,uiolentcrcp
à le cogêtia,digiti fine unguium adminículo nequeut ampiedi* Ipíorum
cnim caro,quam pofieaduriufculam quondam adipem cuti fubftratam
efie docebimus,tunc rcfiectitur fubuertiturq^, ÒCob id firmamento indi.
get.Quinetiam pleraquc delude commoda ex unguibus,fi ncque ilimmitatibus dígitorum lu
periores, ncque i]fdem inferiores fine, homini acccdunt: quemadmodum fi radere quid, aut
fcalpere,aut udiicare,aut excoriare, aut cuellere oporteat. Cæterum iùmmus rerum Opifcx iu Vnguhmnd,
ftillimeunguium (qui munimentauulnerantium conquafiantiumq? cen(ènmr)duritiem ef- turam epe tu.
tum.
finxit.Siemm duriorcs quàm mine funt, infiar ofiis cuiufdam pro crearentur, ita quidem ad fi4
apprchcndendum magis client idonei,ut qui ne minimi refiedi rcclinariq; poiTengat rumpe.
rentur promptilsimè,non fecus quàm alia quæ dura fragiliqp confiant tempcric.ïtacp(ècuritati
f i m u l robori rerum Opífex prouídens, ilíos medíocríter durosextruxít, ut neq? ufuí cuíus
gratia creati funqquicquam incommodaret,neque ípfi quum fuá mollitíe extríníecus inciden-
N 3 tíum
 *4è A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
Uen‘> infignitcrualidum,nerueumcp finit tendinem,fuaamplitudineacutum ilium max'll
pròce umamplectentcm, illicj?proceflui ualidiffimeinfcrtum. Ad tendinemhuncomnes tem
jiora is mutuili fibra?,ex fenticirculo. uelut adcirculi centrum procurrunt, tendinem^ h'mc
c o :mantillorum mufculorum ritu, ' quosgibbum, S i cauumfcapukcimplere doccbimus"
L i ii de V fu C'UI pronao, femoris motibus famulantur, Si is cuius beneficio brachium at*
' partium. to**itur>adeò profedò, utfatis mirarincqueanij quidnam Peculiareillud fit, tantopere in tem * o , ta .s

porali mufeuìo à Galeno decaritatum . Ncque fatis afifequor, quamobrem is Naturam tot a’* í tib.
laudibus efferat,quòd ab aliorum mufculorum forma lue declinauerit, tendinem èducens non
ex mufeulí extremo, ut alias icmper,ièdex mufculi medio. Ego ex tot Galeni in Naturam !au
dibus aliud nihil colligo, quàm iliumarbitratum fuiffe, mufculum tcmporalem à nobis de
fcriptum,unà cum maifètereunum clic, atquetendinem,quem temporalis acuto maxilla: pro
cefiui inferir, à temporali S i mafifetere produci. Quod fi ficrct, ex media mufculi lede tendo is
cnafcerctur, temporalis fcílícct mufculi fìbris deorfum ad tendinis generationem deduciti,s
mailetcris uerò mufculi fibris furfum proreptantibus, & tendinem ilium conftituentibus. At
quid attinetillis Galeni laudibus prolixius immorari, quas ad Natura? dcdccus potius, quàm
honorem, ( fi quis examuffìm fua perpendat) contexuit^precipue quum Natura non íolúm
ab aliorum mufculorum tendinis produdíonehíc non aberrauerit, Si fi aberraffet, nccefìàriò
colligcretur, cundcm mufculu maxillam, Si furfum Si deorfum ducere, pars cnim mufculi fub
tendine pofita,neceflariò deorfum traheret, quemadmodum fuperior furfum alficcrct. Rerum
igitur Opifìci hymnos canamus,qui mufculum ex tannilo lpacio, tanto numeri prsefedum
produxigexquoínfignem ilium procreauit tendinem, acutum inferioris maxillae procedimi
amplexantem. Quo autem temporalis mufeulus robore pollcat, S i quo nam pacto pro ipfms
mole ualídíífimum omnium mufculorum munus lili concreditum fit, condiícímus, quoticsalí
quiduí mordemus, S i alíquíd ímpetu dentibus confringcrc adnítímur,aut íngens alíquod
onus híftríones quofdam leuare confpicímus. Vtenímuaríos homínum in mordendo cona-
tus taccam, nuper Pataurj hiftríonem uídímus, qui ferreum uigíntí quinquélibrarum palum
dentibus à terra fublcuatum, S í alíquandíu ín oreerectum, retroríum à tergo puncftímparieti
íníccit,quem trígíntanouem pedum intcruallo ab híftríone deftítífifemetítus ipíe fum. Quan-
quam Turcum nuper Vcnctrjs longe maiusroburin mordendo oftendiíTeaudio, qui tra-
bem àquinqué uírísilli allatamperínde,acbaculum alíquem,uarrjsmodís omnium admira-
L I ufeulus in tíonc contrcdauit* Vtcunquc tamen temporalis mufeulus fitualidus,“ m ultisineruorum
ore debtefees, propagínibus donacus,acfu3c nobílítatís grafia oífuofis uallís ínterceptus, aptíscp fímbusín- ¡QQ"'
fitti dlterius ld>
ten s ter tins.
cluíus,nihilo minus tamen lilialterum quoque ' mufculum, fimílíter robuftum S i neruoíiim, x 6
acinore delitcfccntcm Natura afíocíauít,eiuídem cum muffitilo temporali fiindionís auto-
rem. Atque huíus princípíum perquam ncruofum, ex tota cauítatc fìnu ue exoritur, qui in
oíTís cuncum referentís Y proccífibus, quos ueípertílíonum alarum ímagíní comparamus, y íf ca,6
inífiulpitur* huncfiquidemfínumuna cum oífis proccífibus, mufculi huíus princípíum aim be?,dm
bicntibus (uttutòprincipili id cuftodírctur) Naturafabrefecít, fimul ctíam proccfTus hos Ion
oíúscduccns,utcommodeabípfis princípiumílludcnafccrctur. Cxtcrümílícoatquecauíta-
tfim íllam oífis cuneum ímítantís excedit, carneum, amplum S i craíTum, ac forma maífeterí
perquam fimile efficítur,interior ením íífe mufeulus’ pofteríorí ac intcriori partí maxílla?, ¿2fi.ca.10
ubihxclatíífimaeíf,ímplantatur,ualidam amplamcpíníertioncm molítus. Vtucrò comino- u
diúsprarífins mufeulus à maxilla fufciperctur, ncque ísnimíum oris amplítudinem occupa­
rci,leuciti,ífidamplam cauítatemmaxilla?ínfeulptameffedíxímus, quandoípfius confiaucfiio
ín Primo libro enarrabatur. Porrò mufeulus híc, quumcodcm cum temporali fungami inu>
nere, aefimul is temporali commíííúsunítuscf aliquacx parte fit, nonnullís Anatomícoruni
ín ore deliteícens, temporalis pars habita eif. ali) uerò, ctíam fi ínuícem cornmíttantui,quum
tamen díucrfis prodeant principles, S í in uarías eíufdcm oífis fedes implan tentur, duos ip os
ífatuunt. N os autem ita íllos diífínguímus,ututrínque unum tcmporalem, SCanurn ma t-
fld fifeterii, terem, Sí unumín ore delítefeentem cnumcrcmus. Atque hís tribus primario uiu toc ^
temporalis, et ñus commíttitur, ut furfum maxillam ínferiorcm trahant,íllamq? fuperioríiungant. crum
in ore debt e*
fcausi mumis.
maffeterí id príuatím commíttitur,ut maffeterum b anterioríbus principi)jjarnbu8 contra^ 6 4 ^
fifís, inferior maxílla prorfumducatur, mentumqj ín anteriora promineat.1 oitcrion usue*
rò principi) fedíbus tenfis, rctrorfum ac uclutad aures maxílla retrahatur adeo, u *
ratíone motus maffeterum beneficio peragantur, quíbus manducantes i'1 !gcmu .
huic ctíam motuífuppetías fert temporalis mufeulus,prout has illas ue fui principi) 1 as ^
 DE H V M ä MI CORPORIS FABRICA LIBER II* 24 9
dígáUtremíttít* deindemafleterum, Sé in ore delítefccntíum muículorum opera, in latus ma
xílla ducítiir* Dcxtro ením maíletere ciuntaxat, Sé finíftro ín ore deliteícente muículo contra-
a is , maxilla in dextrum latus agitur* At finíftri laterís maíTctere, Sí dextrí laterís in ore deli,
trícente mufculo, una contra&íonemmolíentíbus, inferior maxilla in íiniftrum latus fertur.
Arque hís funeftionibus in ípfa fectione nihil xquépromptum cogniti!, iam admonítus repe
ríes. Enarratíoní adhuc fup er fun tali) duo, utrinque fìnguli* Sé gráciles Sé oblongi, orlai, M u fcu lu i
:nidxtlUmde,
N ° í nem duccnteséx prominctíbus oíTium temporunT procefííbus,quí feríptoríj ftylí imaginera orfumtrdhesi
referunt* Atquehínc membraneo latíufculoqj capite exortí, (latini carnofi teretesqj fíunt,ac de dlterius U ,
ci.6-llb-tl-
ucrfus priora maxillae, ubi fummum mentum habetur, procurrentes,' interiori cíus partí ad. erii 4 . dut o>
c r ^ - '° nafeuntur, Sé dexter mufeulus finíftro hícad inícrtíoncmunítur,in ea fané ínferíorís maxillae Vmu7-cr8‘
h-lft {cde,ubi ucl horum muículorum gratia, maxilla exafperatur, Sé proceíTulos inacquai iter extu-
bcrantes oerit* Praeientes mufculi, dum in fc colliguntur,os apcriuuc,quemadmodum ha-
(ftenus commemorati illud claudunt. Cactcrùm utrique os aperienti mufculo peculiare ali-
quid , Sé nulli uniuerfi corporis mufculo, prxterquam ‘ uni, quem contraGaleni placitum
olir v referenti afteribam, commune obtinetk His enim in medio itinere, quodab exortu u 1-
w *
1 f»«p“ que ad infertionem emetiuntur,pars carnofi ab ole tur, exanguís 8é neruofaeftíc¿tur,ceu ten
centresindi do,uel ligamentum quodpiam carniformibus fìbris ncutiquam enutritum, ita fané, ac fi quis

¿¡OdUtcip' ex duobus mufculorum uen tribus,in quorum medio tendinis fpecies cernerctur, utrunque
fmIW “0' mufeulum conflan diceret,uerùm hic non perperam,ncque ocíoíe a conflicto mufculorum
japiri con' artificio Natura decHnauit, atque ideo encomio tibí celebranda ucnit. Propria nanqueexor-
tus eorum mufculorumrcgio,noneratpoftauresad capitisbafìm,undenunc a ftylosimitati
tibus proceilibus explantantur, ièd ad anteriores colli partes * fie enim maxime fecundùm rc-
(ftitudinem propri) principi), uterque maxillam deorfum traheret* At fi ibidem ab ipfìs cerni-
cisucrtebris producerentur ,anguftiam nonparuam tumipfietiam primi maxime tuliilent,
turn omnibus alrjspartibus inibì rcpofitis praebuiilènt. in nulla enim propemodum totius
corporis regione adeò exigua, tantum organorum aceruum (quorum interim nullum tran fi
poní expedir) reperías, atque híc in faucibus. Ncque enim ftomachum, ncque laryngcm,mul
toautem minus circumadiacentes eis mufeulos, ncque ucnas, ncque arterías, ñeque neruos,
ncque glandes cum uaforum diuifionibus prxfeélas, turn ad humedtandam laryngemho-
inini opitillantes, ncque aliud quíduís híc in mferíorís maxíllseamplitudine, cítranoxam, ucí
fola ímacrínatíone, fuá fede mutare podes* Iure ¿taque mufculi inferiorem maxillam deorfum
trackin', nequáquam a ceruícís uertebrís explantantur, fed a longís lilis proceilibus ftylos SC
oallorum calcaría exprímentibus. Et ubi regio potifíimumírequentibusorganis erat oppie­
rà, hi mufculi meritò excarnes fadti,ibidem ín ípforum medio, non abfimílcm tendini partem
commonftrant. fi enim iuxta has in faucibus anguftias craftìores eftent, prxloci anguftiaiter
ipfis prxduderetur, Si ueròomni ex parte adeò, ut híc,fuiíTent gráciles,ad nimiam pcrue-
niííent imbecillitatcm, quum nullus mufculus abfque fìbris carne amplexis confiarepoflit,
quam fi haberent, Sé dims tendinis craflìtiem fupcrarcnt, quid his tanto interuallo,8é per tot
prxcipitiaduck's cogitaripoftit infirmáis t Quocírcaquoníameosín hísangufti)soportuít
fieri, ad patíendum pertinaces Si gráciles, Natura iure totani eorum,quee inibì CüCt Cai 1icm,
ademit, íolos Sañudosproducens tendines. quandouero primum extra anguftiam coniti-
tuuntur,tunc iam fenfìm cameni rurfusafiumunt, mufculorumip uentrem, ut antea circa
exortum fìbi uendtcant*

M V S C V L Q R N M I N F E R I O R E M M M '
xíllvnmoMcntium eliminiflratio. Cerput N N I
ORVM qui maxillam inferiorem mouent,muículorum adminiftratio-
nem debité abioluturus, illam à ' temporali opportune aggredierís.Ca- Tempordiu
piteitaque in latus reclinato, grandiori, quem adminiftrandis feck'oni- ¿dmmifirdtw*
bus paraftí,cultro, Sí admoto ctiam màlico,híugale os ad antes Sí malas
excindes, Sí id acutíorícultelloundcquaque à mufculo temporali, cui
uallí rítu hoc proponítur, Sí maíTctere, cui príncípíum exporrigít, libe-
rabís, exadié turn temporalis mufculi ad illudosconnexum,Sémaiìète-
A l o v .À U i L Ili i 1 L U Ì l l l U C l \ D icu u * v-7 Al v t v -' » ' p ' v i w 1 ^ f 1 1

capitis longitudinem femicirculiinftar exoriri dicebatur, undecunquenouacula,autcultcllo

proximé ab olle abrades, quouique totum muiculum a caluarix, Si maxillae íuperíorís o flu*
bus
 2?0 A N D R E AE V E S A L I 1 Í R V X E L L E N S IS
bus ad cmci is *iam tcmporali mufculo deorfum Sc extrorfum rcflexo, intuebere neruoiiiii
11111111 *P ms tcndincnijacutummaxíllas mferioris procedura, quafi in feoccultatum,ample
xann in. cínceps quí ís muícuk) in ore delítefeentí, & mafíeterí commítfüttir, ípectabis. p0.
A _ nino, i aperto ore, muículí temporalis inítía furfum trahere non detredauerís, ipfius mu
nus pi ompte etiamcondiíces. Nunc integrum eft/ mafleterem à íugalíolle & malislíbera.
ti.m.a 3 lumílíori maxilla fimilíter cultello deradere,atque illius ínfertioncm non oícítanter
pu pene ere, animum adhíbens, a mafletere nullam portíonem conferi i ad i^ufculi tempo,
ía is tene ídem, maxílke procedili iníertum. Integrum quoque eri t,mafíeterí s oíficium inda­
gan, polteaquam fedionís ícríe, maxíllam inferiorem carne denudauerís. Omnibus enim
membrís, quorum motumin mortuis anímalíbus examinare ínflítuímus, coinmune efl,ut
iiiuuei lain caí nein ab illís offtbus, quorum motus indagatur,auferamus, ac ílií duntaxatmu
feulí, quorum beneficio ipfamoucntur, íntacffi maneantt Proínde maxillaínicriorí his,qua;
illíinícríus adnafeuntur, corporibus liberata, fimafleterís mufeulí principia hucatqueilluc
traxcrís, facíllíme hís maxíllam in latera, ac prorfum retroríiimq? agí, 8¿ demumad íuperío.
1 ■■¡Jc-.ihm ra etíamallíci Ipectabis. Mufculum inoredeliteícentem ad amufíim, nifi inferiori maxilla d 6UT>
''\"1$ menti regione per medium dífíeda, admíníftrare poterís,ac proínde grandíorí cultro o.
peri adhíbito,ípíám a fummo mento auípícatus 3per medíosdentes ínciforíos díuídes. di.
uiíamutrínquemaníbus apprehendes, uí utranque ipfius partem in laterareflectáis, ac íí.
lam ucluti exíiiperíorís maxillae" fimi luxans. M oxorís tunícam circa maxillae extrema, cu e 4 , F-c*.
c
tís ínlfar (eparabís, quoufque mulculus ín orerecondítus fefe ex omní parte oficrat. quera
fíuííum fiacrit,aut oflibus commíílum rclinqucs,aut abipfis deraíum abrjcíes,ipfius quo.
que functíonemnon oícítanter expendens. Veriimíedíoní non obfucris, fi muículí cíusad*
míníftratíoní tantiípcr íuperíederis, donee linguae & offis v ímítantís muículos upa cura
Mufculimd- ilio aggredíerís, ne modo hunc uídere ftudens, ílíos ímprudenter laceres.’ Mufculum qui f$t*. h,i.
xi¿U ¿-orfitm os apCnp a(] maxillae ínferíorís longítudínem proteníum repelles, atque, utdíxímus,maxíb
lae in interna lumini mentí fede ínfertum. Hic nullam pcculíarcm admíníurationem exigít,
fí príus mafleterem, S í s glándulascumucnís&arterrjs, quae auribusíiibrjcíiintur,reíecucris.
Hmus ínítíum, fí uerfus ftylum ímítantem proceflum protrabetur, maxíllam dcorfum ueb bule.
lereuidebítur, atque id nonníhíl oblique in unum latus, fi uníus tantum mufeulí ínítíum tra.
Mufculieius xcrís ♦ Vtroquc autem attracco, rectus, ncque in alteram partem ínclínans, pcrfìcictur ma-
oUiyuusmo' xl}pT>aj inferiora ductus. A t horum mufeulorum perínde,ac inore delítefcentíum fecho,
^ ’ tunedemum opportunity perficimr, quum linguae, oflis hyoídís,& laryngis muículí u.
ligamenta nà aggrediuntur. Ligamenta maxíllam inferiorem íuperiorí allígantia, lígamentís alíos
xtdxillce dnu artículos membranae inflarambícntíbus refpondent,mhíl fibi quícquam peculiare uendí
culorum. cantia. Tamcn fi ligamcntoorbiculatimdiflcflo, articulum diflolueris, in huius articulipe.
Peculidrìs euliarem incidcs cartilaginem, quae neutro odi connata, ièdiolum in il.
cdrtildgodrti. lorum medio pofita, ligamento articulumambienteadnafeitur, A uim
wZuidUcZ oflìum in magno,uehemenriq? maxillaeinferioris motu excipit, &Cmode
Mufculopt fuperiori. ratur. Lincamcnta nero mufculorum,quaein Quarto de Secftionibus
in temporibus admiiiifirandis libro Galenus poftaurcs obferuari docuit,neutiquam hadenus in homini*
¡u,.j \u.td. reperì, quanquam in canibus aurcs mouentium mufculorum naturarti, formam, or.
tum, fundionemep optimè aflecutus fuerim. dein hos muiculos nonnihil, fed minus quam
obicurè, fimiam oflcndcrcobfcruaui. Interdumedam quibuidàraris fibris carncis,mem ra<*
na,quam carnoiam uocamus, fupraaures augetur,A niodice auriproximamcutcm,e ip anl
quoque aurem motu agit arbitrario.

DE MVSCVLIS OSSIS v I M ^ f G I N B M
rcßrctitiSi. Caput JC l/ 'I /.
<t tota i , *
H Y O i D E s in faucibus íuperiorí laryngis lèdi prado can, ^r fi.Cd. 1; li-l
elici linguae fundamenti uicc, fiupcr quod mouericanioporteat, ^ ^ c r i fi. cd.
rium mufculorum uclut anchoram clic, iam antea díxímus. x rn. 21 li.i A.
Mujcuh ucrò qui olii commíttütur, alp quídem ipiì funt propri], ^ 0 'us U1L1
Irne o ft covu
7„ifP,dUt COVI' oflis grada conftrudi, qui opines ex alfis oflìbus principium umci
muñes dutpro liuicoflì v fìmili inièruntur. alij autem ex oflè Hoc ptocc entes, a j
pnj. ______________ gañís famulantur. Qiiíígiturofli ípfi peculiares proprijcp untj
tiflimùm praeflant, ne os non admodum flabili firmatumbafì, hinc inde ad latera,uc ^
 DE HVHANI C ORP ORI S F AB R I C A líber II. 251
lt deorfum, ucl prorfum aut retrorfum conuellatur. Sunt porrò hi ad minimum nume­
rimi redaZí feptem, ad maximum autem 0Z0,utrinque nimirum quatuor, ut uniuerfi qua-
tuor conftituant paria. Primus exteris ualidiorS^ craftior, bifidusqj autgeminus eft,fcu- Propriorum
H &■*>
: f-

( co»r narteni m ieritur , carnofo innexu totani amplitudinem medi) oftìculi, cui hyoidis oftìs late-
¡ a'"1cx'
h lUa, j * r : firmantur, apprchciidcns. Huic mufculo fecundùm ipfìus longitudinem in medio linea
II
3.0 incifaeft,cuiusoccafione,exduobus mufculisillc conftare non inepte dicitur,ac duorum mu.
fculorum,feu unius paris ilicecnumeratur,qui hyoides os deorfum, fi quando uiolentiùs à ili
erioribus mufculis furfum uellitur,rctrahunt, A ' icutiformi cartilagini, N afperx arteria',
“’¿ a , propugnaculilocohaberípoftunt.LTcrtiusigitur&quartus,utrinqjunushis duobus oppo Sccmduni
nuntur,&ampli3brcucs,ac omni ex parte carnei,àmaxilla inferiori,iùb fummo mento interiùs P*r*
enaicuntur. Hinc procedentes,acadmodum modicè arci iores redditi;, deorfuni pro ten fi.,
. c... r<. J-jyoidi olii duobus primis contermini íníeruntur, candan prorfus infertionis lktítudíncm,in
i>it>6 cum anteriori oilis fede cum illis exigétes. Ac proinde hi os furfum oppofito duobus inferioribus,
C.
icu primis motu,deinde í< modicè in exteriora protrahunt, quemadmodum&ühumílíores
^ quocp,in exteriora os perquàm obfcurè prom ouent.b'Quintus uerò ac iextus, ab utroque la T'erti»pah
1
r -„.¿PS- tere fingali admodum gráciles,terctesqj flint mufculi,qui ab offis temporis proceiluum radi
ü'oXJ" cibus,quos ftylum A galli calcaría referre diximus,explantati hyoidis oisi inferuntur, ad latus
amplitudinis, quam primi quatuor mufculi occuparunt. eli autem hxcregío,ubíoftís latera
0.; cum medio oftìculo cocunt.Muiculihi toto ductu illis ’ mufculis exteriùs attenduntur,quos
w-H,1- maxillam inferiorem deorfum trahcrc rettili, qui ctiam ab cifdem ftylum imitaiitibus proccftì-
bus, le u paulo humiliùs, quam hi hyoidis oftis mufculi exoriuntur. Porrò his duobus oftìs v
referentis mufculis,neid autin dextrum, autin finiftrum reuellatur,munus cocreditum cft,S¿
?-t<r, s. prxterea illtid quoque furfum nonmhil introrfumcK contrahunt. A t k feptimus & oZauus, Qpurtiípan
4 u.v,v.i praifentis oftìs mufculi, utrinque edam fìnguli gráciles longiqjuifuntur, nullus cnim uniti crii
3
u.o.nÀ COWOris bjs fimu[ £gracilior ÒClongior occurrit. Deinde uterque eneruationemquandam
,1
Ut.rR d ßbicum mufculis, maxillam deorfum trahentibus priuatim uendicat in medio naque ipfìus
su.5. difetti carncus effe definit, tendínís aliquouiqj natura oftendens, à qua denuo carneus euadit,
ac uclutí duos mufculi uentresnancifeitur.Principium etenim carncum, ex elabori (captila' co
1,1
rn fi a. ii ita iuxtaípfiusceruicem,&prbccffusanchoram imitantis radican obtinct, & fu b " mufcu­
h i F. lo fcanulani ad occipitium trahenti occultatus, ilirfum oblique protenditur, fu b 0 mufculo à
n4.tab.b-
<uitptu. r.
pecloris ofife & clauicula,in mamillarem capitis procefluminferro,qui hunc hyoidis oftìs mu­
0 4 M.0, letti um adeò comprímit,utcarnofusfubillocífedefinat,tendinís9fpeCícmoftendatperínde,
ac fi diga lori illi caput mouenti mufculo cederei, aut ipfc durior factus, in contrazione ìinpe-
tum moti cutís mufculi faciliti? cxokicrct. Nani fìmul atque illum fuperaui t,rurfus carncus ap-
p 4 t.f.P. paret,quotifq? in cani hyoidis oftis regionem implantetur, inr quam icxtum oc feptimum,in-
ferrionem moliri diclum eft. Gatenus Quarto de Adminiftrandis feZionibus libro ipfos Ica
pularum proprio? eile arbitratur, horum ope illas furfum ad guttur agi aflercns, quam uc- ^ non
ròid neri tati coniònum fit, obfcruari peroptarirn,rnihienirnhyoídísoífis,iion feapillai um j C7U¡re..
propri") uídentur,nec quícquam bis cum ícapularum motu communeeftecxíftímo. Quíp-
pc minores funt, mínusqj firmi fquurn ipil h yoidi cornili íttantur) bali ftabüíuntur ,quam cjui
fcapulani ( cui brachíun i, cubítus extrema nianus appcndcnt ) attollcic obliquo motu
poftìnt. Deinde fubftantia form ai,cartelas hyoidisoftìs mufculis, nequáquam autem fcapu
larum motuumautoribus,refpondent. Quod Vctcres pulchrè norunt,ex quorum fententia
Galenits in Libro undécimo de Partium ufo, hosmufeulos hyoidioftiaflcnbit, licct rurfus
fui oblitus, in Decimo tertio de Partium ufu cofdem ínter fcapulx motores commemoret/a
cìlè in illis, ut in alrjs pleriique fcapulx mufculis aberrans. Quin ctiam hyoides os his mufeu-
bs omnino indioet, fi demum id contrario motu agi debufoquem quintus &fextus mufculi
perficiunt.Videntur feiiè mihi poftremo loco enumerati mufeuh, deorfom ac utrinque ad la
torà hyoides os detrahcrc. nifi hisilla cocrcderetur aZio, hyoidis oftìs fitus prorfus faliax:
5 4 ruma i
ftoutofig.z
eftct, Àddc mufculis his, ubi fcapulx committuntur,q iieruulum applantarí, nequáquam au
wP-ii//.4. tem ubi hyoidi inferuntur. Erunt itaque mea quidem fententia oZ:o mufculi,folius hyoidis
oftìs occasione efFormati, in hocfcilicct, ne hinc inde ex fua fede id turbaretur, fundamen- ^
tumcp plus latís infirmum lingux,A ipfì quoque laryngi cfticiatur. At mufculi quos li yol- oij¿ ójpt ron
di olii non propriosefle dixi, ex ipiooriginem mutuantur, atque horum quatuor lai^ Ugij preti iji
 2Ç1 ANDREAE VESA l u brvxellensis
alrjtî igux porriguntur/ Primiduolaryngcmadeuntcs,latibc carnofi flint, & abinferiori
hyoidis otiisicdccnati,ac poileaanticæ fcutiiormis cartilaginis parti,fècundùmipfiuslongi u'fSCJt>‘
tuduicm attenti, tandem humiliori cius cartilaginis ledi fècundùm latitudinem inferuntur
Ahi tir>paulo minus teretes funtb l graciles,deinde toti carnofì^ex' mediaqjofîis hyoidis in- 5Z,3%K
teina tede cnati,implantantur radici laryngis11operculfquod Xyny^ijis Græcisdicitur.quod
nero horum fitmunus,8£ quos ex hisGalenusprætermiferit, in mufculorum laryngis enarra U2'àfi-ap
none docebitur.Linguæ autem* mufculoru termo,inox poil: fubfequens Caput inftituetur 21 L‘
Ci.
P R O ? R I O R ISM OS S I S
mufculorum adminiflratio. Caput JC D J I L

O M M O D e horummufculoru teAtionem adminiflraturus ceruici (ut

in pofleriora pendente capite, ea exporrigatur) truncû autoblongum la
pidem fubqcics,8£uenis,artcrr)s, glandulisqi in harùdiflributionibus lo»
catis utcuncp reièAtis, minonbus cultcllis feAtionêauipicabere prxcauês,
ncanguloius lapis pofteriorem ceruicis fedem occupâtes mufculos conu
primendo uiciet.Ac primùm quidem ab inferiori maxilla,quæadhucim
tegra cil (nifi îllam1mutculi maxillam attollcntis, b iin ore’deliteicentis ¿sf*. h,i
occaüone tregerisJ obliquos & latos mufculos, qui " tertrj & quarti loco habcbanrur,dera^ h 6ii D-
Pnm pdrii. des cos ut q.uc ad regionali,qua hyoidi olii implan tantur,diflecans. Deinde '' primi bi iècundi
capite apecloris offe liberato,utrunqueuerius os hyoidcs deducito,illosàcmufculis icparans, csm.p.’
qui duobus his hyoidis otlìs muteulis ilibilrati,à peAtoris offe in icutiformem laryngis cardia-
ginem pertinent. Quum enim horum oflis hyoidis mufculoru originem aggrcdicris, fludciu
cium cil,ne initia ‘ mufculorum apecloris oile&clauicula, ad mamillarcm capitis proceifum f^ t49
afeendentia uicies,aut edam ex cadcm tede natos,nupcrq> di Atos feuriformis cartilaginis mufeu
T ertìj pani, los unàaufcrasA Quintum bi icxtum fummisdigitis, aut exiguo cultello à conterminisparti- ^
bus,ufquead ilylumrefercntcs capitis procciTusdcduccs,illorumtpinitiaillincliberabisA Se. b5^.r,s>
an - ptjmum oAtauu uix,nifi fccundo fcapulam mouentium1mufculo, 8c ilio quia pcAtoris offe 1
b i clauicula mamillarem proceffum petit,abiedtis, aggredì promptum cil. nilul tamen proli!-
bet ipios à uicinis partibus exiguo longocp cultello buxco,aut folis digitis liberare,ipforumq?
capite apprehento, id à fcapula cultello diuidcrc. Quanquamhos, doncc mufculos fcapulam
mouentes aggredicns, interdilli! feruandos duco,ut quemadmodum non temei tentaui,tu
quoque experiaris, num mufculi illi fcapulam omni prorius carne libera furium agerc poiTint,
contcmpleriscp, quàm belle primo quoque tenfìonisimpetu rumpentur, Cætcrüm proprrjs
odto hyoidis otìismuteulis hac rationc ab ipiorû principes pendentibus, integru erit cuiutqj
mufculi munus indagare, quolibet mufculo ad fuum principium lcuitcr aAto. Mufculorum
hyoidi otìì non propriorum ièctio,in eumlocuin rctcruabitur,qui earundem partium,quibus
illi inferuntur, Aliatomeli pertraAtabit.

DE L I N G V ^fE M V S C y L I S,
Caput AA I AsG

PRI MA D E C I MI NO NI S ECVNDA-
CAPITIS F I G F P~A.

TE R"
 DE HVMANl CORPORI S F ABRI CA LI BER I t . 2)3
T E R T IA E 1 G V R A, C V I V S
SICVT ET DVARv M P R AE C E"
dcntium ac omnium cbaraderum ín­
dex modo fubrjcitur*

P R I M ^ fß g u r a linguam und cum ipßm mufattis?

dreliquo U beratamcorporePex dextro latere common
ß r a t Pmufcülorü dextri lateris hdturam acßtum Pquam
ß e r i licet-proximc exprimens.
Secundaßgura eadem giice prima poculisßihijcit , ue>
rüm utprim i lingua: muJculiPac item noni natura aliquo
paHo hic m agisgudm in prima conßnceretur? tertium
CTßeptimim fingua: mußculosfürfum reßeximusp quin-
to interim deorßim ab ipßus infertionepropendentc*.
T ertia ßgu ra nouem Ungute mußculos abfexlos habet,ac lingua fccundüm longitudinem diuifä
cerniturjinguce ligamento hic ab utrisCp lingua? corporibus d i r e m p t o c o r p o r u m fupcrßcicx
qute ligamento continuatur j n c apparente t(p eum in modtim hominis ( utfenicldicam _) lins
gu te con sh u clio c f expreßd , quo nobis hauepiäuris aßcqui datumfiiit„
j j L inguaeportio ante confeclioncm in hiante orecon ß icu a p&’ tunica adhuc obtccla ip
’ ß , a c toti ori,<pyßomachojtem CTajperae artcruv communu
ß ß ^ ULetc linea dielte nuper tunicce partem notat ßecundüm inßrioris maxilhe latera ab ore dißes
clam. L ingute enim portio fupra lineam conßjlensgdla adhuc obtegitur tunicaPqua: autemßib
linea ccrji¿tur,hicCuti etiam nunquam)illa tunica nonfu ccin gitu r.
Iam di ch e p rim tunica:portio? quam hic dpalati Ultimo und cum linguapnvfcidimus
j j j j x,2 Primus Ungutemufculus, E ipz T crtitis luguxmufculus,
Fi 1*7 Q jfntus linguce mußulus* h l i,z Sepiimus hngiuc rnufeuins,
JSfonm Ungute mufculus, 1 3 Linguce tigamentü?cui Ungute corporüfibrtc continuantur,
pp pp 3 D ex tri linguce co rp orisfib ra rü ffccicsv L ?L 3 Sinißri Ungute corp orisfib ra rü fßccies,
Lingua md.'
1 N G V AE moles orí exquífite congruit, in onineením cíus federo corn- gm tiídirirm iu
mode pertíngít,quod fanèlli minor eííet,íp fi negaretur. ncquerurfus fld m effe , il -
p ra o rís ang ufi ia ím pedí tur, quam uí s tamén id facilíímé contíngít,fi alfi Idrnp; ?nujcultí
quando in magnítudíncin p rater naturam excrcucrít. Q uoniam uero
prompte ipíam ímpetu atqueex n offro arbitrati! mouerí in omnern par­
tem conucníebat, hancmulculoíam fieri íummus rerum O pifexuoluít.
^ Iníuper quoniam dcorfum oportebat cam detrahi.& íurfum uerfuspa­
latum agí,atque ad latera círcunducí,polirem o proríum , retrorfum, atqueipíam hiñe inde rc-
flexam , ¿£ínfecolledam m ouerí, operaprctíum fuít muítos fili elargírí mufeulos ,^quí ila ­
ri orum motuum autores exífterent. L in g u am autem fortcm magnam , ad bafim ítabílíta-
tís gratia, tenuem ucrò, ad terminum mucronein ue, ut celerítermoueretur,meritò factam effe
neminem iatet. V eruni qui, qualesq?,8¿ quot numero ípfam agant mufculí, cognítu eíl quàm .’D ifficile effe
difficíllímum. Adeó eníniínuícemconnecfiuntur^ipforumcf fib ra mutuò tam uaríécoeunqut viu jcu loru lin
iuftum numerum, formarne^ mufculorum,& motuum lingua' differentias cognofcerc, non f f f ° smt0?
infuria arduum cenfeaturdmò lingua conilrudionem hadenus à nemine ad amufiini perfpc-
ctamfuifife, neq; etiam ocyus foremetuo adcò,utfatedcogamureò Conditoris noilriin eftin-
gendo ex terra Adamo artem induftriamq proccfiifle, ut tota lia'c no inueniatur,quantumuis
ìonao temporis fpacio, idqp à Viris illuftribus fucrit indagata. Qiioufq tamen in lingua con
ftrudione Galenus eximium Natura miraculum artificiumqj peripexerit, minime conffat,ca
fiquidcm Libri de Adminiffrandis fedionibus pars,in qua lingua mufeulos proculdubio
recenfuit,nobis una cum Ltbris deMufculorum refedioneinterfit, autpotius apudcomunis
utilitatis inuidiofìllimos homines,nullum fili ufum prabens iupprimitui, a tineisq? acblattis
corrodenda & fecanda (quum ipfafedionem doceredeberet) latitat. ÉnLibris autem dePar-
dumulupcr tranfennam, leuitcrq duntaxat de lingua motu,abfc^ peculiaii alicuiusmuiculi
Y enar»*
 ^ . ‘ ' ‘ ' D l v PAK VESALII BR V X E L L E N S I S
Qwdliilfriid
in muJcuUs tu
p ^ ^ ^ ^ o s n ? u f f i 7 m ,“ <5ìC? usaiftf ut*Ì? fum»lirt§ u5rararaquiPpMm>aCpro,
rm b d k a t. bris utmnmn> j n.- r Cu os fortniobicruo,adradsccm cnimpropriosquofdam acfiiicK
u b ilinaua m *1^ i° SCXIp 1Cniulculos. Atq;exhis quorundàfines lllic terminareuidcntur
cb autcni is 1 nSICudiaem *crn incipit, cum ina radice quodam modo angulum conftituen Z
fi hie neurin ° CUS" a ’* C~rPUSiaryn gcm in ciborum uoratu obturans oftenditur. Ain mufeu
ucluri ,U^ cluam ccfifàntjièd mixtiinuicem,raram corporis partem effor mant,nempe duorum l ^ * 1
L in g u a pdrs branr0^ 0n§^ r UmmUk ,rr)rUmConCUr^ m>ClU^ lg^mcm^ rn quoddam tenuifsimum marT ^
ante fie¿lionem - Ac ad linguae craiiitudinem latum, in ipforum medio plerunqueadipifcuntur S ir L H*c^
COlfiicUd, quit c,ut uniuerfiim linguae corpus antefedionenobis apparens, exduobus illismufculofìs cor r i# * /’
bui cojlet p d r oribus,ligamento hoc,accurrcntibus uenis,arteri)s & neruis, atquc hxc omnia inteaente du p0ttitC s
ticulis,
p ua membrana,conformetur, una quidem mufculis omnibus communi, quae eft interior A 1 K,Kf L’L
teraautemciustunica: pars ccnfctur, quae umucrfam oris amplitudinem iuconoit &eadcm U
continua^ cum interna afperaearteria:ac ftomachitunicaexiftit, priuatimcptcrtifpans rerun
rum cerebri praedpuas port.ones, fibi infertas uendicat, quartini beneficio Imouaouftato'
mini organimi efticitur. Rarum ucrò id atquc peculiare, quod duo haec mufculofa ?ornora l ^
opti nere d,ximus,ad hunc quali modum fefe habet.Q uum caeteri corporis mufculi unicum fr
re hbi arum genus, aut rectum idlicet,aut obliquimi, aut tranfuerfum duntaxat obtineant
haec interim corpora obliquas, tranfuerfas, redascy fibras fimul adepta m.hi uidcntur, oux
inuiccm adeo coèunt,commiicenturq?, u t in his aliquod fibrarum genus fedione aflèqui pro"
pi modum fi t impoftbile,imo muiculofa haec corpora quippiam no abbinile cordisciubftam cufn
tix,in ca libi arum cotrariarum comixtione adipifeuntur, quanquam non adeo atq; cor, ioiida IjL ‘ ^
conftentfubftantia, Sedcarnofae fi brae in pinguioribus, Spiani aetate prouedis animalibus
pinguedinem in lingua adnatam obtinent, SClibrae multò quoque rariùs in linoua confermi'
tui,quam in compaetiffima cordis ¡ubftantia. Atq; haecuel in ter edendum cuiuis euaduntper
lpicua,quam lcilicet à mufculorum carnis natura,fo rm a l & guftu, linguae pars, quae in delb
crjshaberi folequariet.Vcrtim exquibufnam mufculis haec lingue pars formctur,ac undemu
fculi linguae,quos inter diftccand urn obferuauforiginem ducat, nunc opportuneVubijcietur*
I n te r mani < • 1 D u o quidem flint redi, & impenfe craft, obfeureq? ab inuiccm,ac fiplures duobus clftnt,ali d h ifi. n
fijlos lingua
mujculos duo
quot locis dilcrcti,qui ex media, fiipcnoriqf oftis v imagine referentis lède,carnei,led utcunq D-'
primi.. fungo fi principium ducut, ac fecund imi linguae longitudinem protenfi, ipfìus medio redà in- e^ r‘ec‘t
T ertius ( j feruntur, quam cotradi red àin trò , & uelutad poftcriora uellunt. f Tcrtius Sc quartus,ex pZipZ!
qudrtus. duobus fuperioribus ofiis hyoidis ofticulis oriuntur,quaead ipfìus latera habcrfacipforum figur£V,ct
fine ad ftylosufque imitantes capitis proccftus defi'nere diximus.Quanquam etiaminterdum l/ Cr E
hi mufculi ab" humilioribus oftis hyoidis lateribus,quae fuperioribus feutiformis cartilaginis gZfi.cs.
proceffibus colligatur, principium lumant tunc nimirum, quum iiiperiora hyoidis oftislatera
non plane oftea, cum ligamentorum natura aliquid comune adipifeuntur, quod no infrequen he^ ndm
ter, & potiftìmùm in mulicribus obieruatur. Mufculi igitur illinc exortum adepti, Si oblique P'
quodam modo proccdentes,linguae lateribusimplantantur.Sihorum alter uno remiftòlaxa-
toq; tendatur, lingua, & potiftìmùm fua radice, in latus dcorfum uellitur, affi fimul uterque
Quintus CT agat,lingua in ncutram partem inclinans dcorfum, uerfus interiora quoque m ouetur. 1Q ua1 i
fextus. tusacfextus, fimiliter carnofi& utcunqcraftqduobusnupcr didisopponuntur,acà tempos
rum of t i umpr oce f t bus , qui ftyli acustp imagincm referunt, cxplantati, linguae ad nuper1di R
dorum fines innafeuntur. Hi quotics ambo conuelluntur, uerfus interiora linguam iurfum ^
Septimus CT agunt, at fi alter duntaxat in iècolligatur, lingua iurfum trada ad altcru latus imiifiatur. Sunt
1,1fi. G,
odlduus. & mali] duo linguam ad inièriora contrahentes, ac ad latera inuoluentes, qui ex inferioris nia- m
xillxlatcribus, intusad dentium molanum radieem utrinqilato,8^ utcunq mu colo principio
<nati,linguae iècundùm ipfìus longitudinem ufqueadligamenti finem, quo faucibus illa collf
gatur, ielè inièrunt, non quidem proriùs in linguae medium, fed " duorum, quosprimos enu *■
inerauimus, mufculorum latera. H orum altero tantum fuas fibras collio;cntc, conipicuaantc
r r. ■
ièdionem linguae pars,in . f . contradi
.. __n - mulculi i l i
latus conniuet,at . , , ^
utrocp laborantc,pertinaciter hit
i V onus. gua laucibus red o motu ad ig itu r.P o fth o sJ carnea quaedam moles a b p interna quoque info«- o fl.C.UO
rioris maxillae lède, ex menti regione enafcitur,ab illis praecipuè proccftìilis, ipforumq laterf P 2^
bus, qui inaequaliterin interna inferioris maxillaead fummum mentumfcdcextubcrant.Prae-
fensi i j imoles
i i u i L o ifurfum
n i Ì L L I T I 1retrorfum'y
e l i O i l l l l i i e j p dad
e i fauces
i d u e L o duda,in lingua:radiccm,
e i u e L e i 3 III H I l ^ U c U r c t C J l C C l T i j damplaminfcrtionem
i l i p i m * 1 1,11 moli-
tur,cjucmadmodu edam lato principio originem fumit.Haec moles linguanl ad mentum com
trahereuidetur, mine exquifitè ad labrcru medium, nuncautem ad latus, prout nimirum has
illasuefibraslaxat, ;at, d>Cintendit, fibra: cnim ipfìus redae, lecundum totaniillius amplitudinem*
ab
 HVMANI corporis fabrica

lU C Q I^ p i l U i l l u v U .JA .U U IH W 1) v M .w M v iu v u ijjiv i.M iL m * ¿> u l u l i v i 1lu i!

nuiilimum,&membrana:no ab limile,tanquam in ipiòrum firmameli tuoi'defìneremdentur,

reelx uerò pauciores fefe oftèrunt,omncs propemodum in externacorum corporum fuperfi.
eie excurrentes. Tran fuer forum Hbrarum beneficio lingux corpus ante fedionem apparai s,
in fé contraili incrailàriqp 8£ rurfus cgeri tamari q? arbitror. id enim in ligamentum fibrarum
inièrtio, tibi diiiecanti uteunque commonftrabio Redis uerò fibris, lingua in ièmicirculum,
ad palatimi foucesq? conuolui fpedatur, prout nimirum aut iuperiores,aut inferiores tenia:
jfuerint, Porrò obliquis fibris,in lateraKnguarn agi omnino coniedorfìc lane, ut ali) interim
niu (culi 1in gux mouean tradì ceni, ali) uerò lingux corpus, ante conièdione in hiantc ore con.
{pianini. Ligamentum uerò, cui fìbrx firmali tur lingux, olìis uicc datum efit. Haud enim de.
cuiiìet,lingux fecuiidùm ipfius longitudinem os, aut cariilaginem quantumuis edam in minu

L I N G V A E M V SC V L O ìl V M iD M I
niflrcttio * C apu t X X +

V S C V L OR V M lingux tèdio communis cum rcliquis crii. Deducila

igitur,qüantum licet,utraq? maxilla,& 1oris tttnica,cutis modo à fubditis
organis,quàmlicet,exquifìtiiTiniècultello undecuncp detraila,omnium .
primi iècabuntur obliqui, quorum principium à proceilibus ftylùrn imi Admwßrd*
tantibus pcndet,quodiamab oblongis illisoflìculisuenit liberandum* tl°Vpn tlty
lani hos ad lingux radicem ftudiofé fecutus,eamcearneam molem,quam \
cem ttdcm
Ji.H .
_______ nono loco recenfui,ab inferiori maxilla liberabis,atque quàm poteris,ac- ^ onu
curaailimé ipfius iiifcnptiones,&ipfiimmixtumadipcm,deindeilliusetiaexortus, &dmp|an.
tationis 3adtudinemfpcciabis.atep hxcpcrfcccrispóromptiflimè,ffmodo addentium iiiciforio
m rum radicem,& fubmento uiciffim fedionem tentaucris.Mox polì;hos aggredieris, " qui ab Septimiq -o*
demudan
mtcrnx maxillxfedis lateribus enafeuntur,& lingualeadlatcramouent.poft hos autém,alio- ^^
femmdcm rumc duorumobliquorum, ab ofltshyoidislateribus originemducentium principia libera-
f vf 'cn bis.Poliremoautem illiabhyoideoiTeauferentur,quosprimosreCaifiiimus,qiuq;maximam P r im o 1*
lingux radios partem conilituere uidebuntur. In huiufmodiadminiftrationeexiguum cultel-
him, liberandis mufculorumcapitibus operiaccommodabis, ad reliquam uerò feparationem
buxeumcultelluni, quòdmucofi admodum lint muiculfiadhibere nihil prohibet. Cxterum ¡in f
lingux reliquuni corpus ad hunemodu aggredì confulo,ante omnia id ambiens craifìor meni and: co rp o ris
brana, toti communis ori deradetur,firmius enim connafeitur, quam ut citra coctionem,cutis ddminìftrduo*
modo à linguaaufarri poffit.Dcindc Spilla membrana, quxmufculis omnibus eft commits,
quamq? frultra {èparare contendcrcs, rei ida, fèd io ad lingux medium fupcr id, quoa diximus,
g3 fi.cu. t9 s ligamentum, Si fecimdùm lingux longitudinem ducctur, non fuperfìcialis tantum, fed qux
1)L admediuni ufq? lingux penetret, aut edam uniuerfam diuidat. Mox hamulis ÒCcultellis, fibra-
rum corporis lingux naturam fcdulò inquires,ac qui fìbrx ligamento committantur,exq in-
uicem uaricnt,& commifceantur,peripicies,num fciliccteo,quo didimi ed modo,aut dimmili
ìelè habeat. Ego nanque, utmihi lingux cofirudio apparuit,hxc trado,lubens,fi quid nodus
hzß.up z ueriusq: occurrerct,imperdturus. Porrò11nemos à feptimo prxcipuepari neruoru cerebri,Si
C^ìdcin àièxto,linguemufeulis motus principiliprxbctcsdeindufbria,ut&Ccxtcros neruos,in Qtiar
2- tum libra rerjcio, atqdccirco etiàlitc, nifi dcliganicnto linguafaucibus colligante, pauciflima
receniènda fuperiimt. Ell autem id ligamentum, quod ad palatum rcfiexa lingua, apcrtoqs ore Ligdmentum
fub ipfa conipicitur,magni ufus grada efformatum. Nifi enim id eifet ligamentum,lingua ni-
mium a!¿quando retroriìim in le colligeretur,nec facile exerta intro rettalieretur, prxterea ncqi
federn ob tinerct fi abile & tuta, ut qux uiidiq? eflet foluta, Vero«? enim miniere ligamentu futi
Y oitur,*
c>
2?ó
A N D R E ÄE VES A L I I BRVXELLENSIS
gitur, nimiru ut 8¿ bafis linguae fit firma, & linguae finis prompte quo quoit erlum per tin cat
A t ucr o fi ligamcntum inmódica lin gu x partem procederet, minus quidem,quam fi om nino
fa(fiuni non fuiílet,íed proxime,8¿ propemodfi fimilíter língue incom odan tur.fi rurfus ídem
ad plurimum linguae fpacíú pertíngeret, neutíquam ad palatum, ñeque ad fuperiores dentes
ñeque ad alias multas oris fedes lingua extenderctunTam ígítur exacta cft uínculi commeníu!
ratío,ut fiueadiecerís,fiueabfi:ulerísaliquíd,quantumuísexíguum,uicíeturtotíus língute fum
ifiío. quod índíes ínartís operíbus experímur,quo ties id ligamcntum praefcíndímus,autpro-
pter nímiam humídítatem laxum rcficcamus»
D E L A R Y N G I S M V S C V L IS . C X V . X X L
QJY O X I R L in ititegris mufeulorum tabulis in preefentis L ib r i initio for intim po
ßtiSjO/nncs laryngis mufeuli oculis fubijcinequieruntyno abs reß rep u ta u ig n buius Capitisfron
tepriuatim laryngis mufculosPhacßgurarum copia cxbtbcrc.

T REDECI M VIGESI MI RRI MI C A P I T I S FIGV/

rarum,8¿ earundem char after um Index»
P R I R L X figura oßis v imaginent reßretttisP& hicfuis mujeulis omnibus liberati an'
tcrior fàcies exprimitur , und cum anteriori l a r y n g i s af erat arteria?caudicis ( qui in collo
conßllit)fcdebutilo interim laryngismujculo rejcclo » Quittera mufeulibicßnt cottficubeba
raélerum index dilucidéexplicabit»
Secunda f gura eademguatprima ex dextro latere commonñratg u a tig li bic non tantam a f e
rat arteria caudicis por tíotient a f f mailer imusRcin etiant bineßiperiora oßis v reßretttis la*
fera refe cuimus.
IT crtiafecunda’pcnitiis refo n d etpniß quod bate ex po f e r íorißcic cadeg u afilla ex latere Co-'
inonllratjicrùm çyy bic quoqy ex induciría ßiperiora oßis hyoidis latera adirne dclíncantur.
Quarta anteriorem laryngisfedernpcum portione caudicis afe r a e arteria?proponít p refe cío
íant byoide offeneum mujculis ab illo?CL d peélorís o f f , laryngí oblatís. SerUantuf itaqy adbuc
ex communibus laryngis mufeulísguíntus CTfextus^ac dein mufeuli laryngis oper culo propri/.
 Quintafigura dquarta fcäioms ordine nihil uariatLadern qua? quarta,exfini/lro latere e ie'
gant er f ie ¿landa offer ens.
Sexta laryngem dreliquo afiera? arteria? caudicis lib eratam, ita pofleriorifide exprimit, ut
ncque flomacbi,ncque communis alicuius mufculipontone adbuc reliquerim,inter ea tarnen mil>
laut laryngis cartilaginumfuafiede dimoitimus.
Septimalaryngem ex dextro latere ita expreffiam continet, ut ipfius operculum iam reffeSlum
fit,und cum mufculis prima? cartilaginifecundam neclcntibus. D ein prima? cartilaginis in hoc
latere inferior proceffus,dfecunda liberatus efl,ipfa<fi prima antrorfum,atque dfccundafic re
fiexa occurrit,ut media prima? cartilaginisJedes,in pofleriori regione nuda cerna tur,
O ¿latta dfieptima in hoc difffert,quòdbic reclos mufeulos illorum quatuor,qui tertiam cartila '
gitternfediti da? neehm t, rejcidimus, ipfaf fecunda cartilago magis dettela apparent.
]\Jonarurjm ab ociana in hoc uariat,qubdprarer muficulos nupcr diclos , etiam quatuor ter'
tiattifecunda iungentium obliquos , & dein duos in tertia cartilaginis bafi pofitos abflitlimus,
feruatis duntaxat cum tribus cartilaginibus illis mufculis,qui tertiam prima alligante
JDecima ex anteriori laryngisfidefeffedlandd prabet,ablata iam prima cartilagine,<& dutu
taxat cumfecunda er tenia apparentibus mufeulis,tertiam prima committentibus.
Jri'ndecima laryngis mufeulis oflendendis nonfiruit,uerùm lane, ut er duos fequentes , ofle ti'
denda laryngis linguagratia delineauimus. Hxprimitur itaq-, bic larynx , d reliquo afferà ar
feria trittico,erJuis communibm mufeulis libera,qua affiruato adbuc ipfius operculo , p o lle'
riori fuafedi incumbitfuperiore tu ffic i em commonflrat.
.Duodecima in hoc ab undecima differì,quòdbac inferiore laryngisfedern delineata continent*.
D ecim atenia hoc d duodecima habet peculiare,quòd laryngisrimamfeu lingulam,magis coar
¿Intatti occlufamue reprafentet, Caterùm ebaraelerum index erit eiufmodu
Inpriitia,z er fig u ris hyoidis notatur os,tionprorfusfiuis membranulis liberum.
B In prima,z er 3,bumilius hyoidis ofiis latus,fupcriorifcutifirmis cartilaginis alligatimi p r o '
C . ceffui,qui C inz,3 & 4 indicatur*
D In prima e r tenia [uperius notatur hyoidis oßis latus,dfecundafigura inibi refcélum , ubi E
E* afferiptum cernis.
F M u fcu lu s ab hyoidis ofiis inferiorifede cnatus,ac humiliori prima cartilaginis fe d i itfertus*
In primafigura dexter erfinifler efi confficuus,infecunda dexter duntaxat.
G Mufculus ex poflerioris ofiisfummo,ad humiliorem prima cartilaginis fidati dcduclus.'Pri'
ma dextrum erfmiflrum quoeß exprimit,atfecunda c{extri tantummodo portioncttu
F I Gulafieu fomachusgn z,-$ e r 5 confineuns.
I Mufculus ex pofleriorifiede flomachi,cartilaginisfeutum refirentis,Interi infertus.M c ter
tia dextrum er lamm f i r è uniuerfum o flcn d it,^ potifiimum utriufif initium, Secunda dextrii
er minimamfiniflripor tionem. Quinta nero,finidiri infertionem exprimit, ut etiamprima er
quarta utriufip infertionem proponiti
K D u o mufculi diffeäionum ignorati Vrofijforibus,er ab offe v referente enati,ac in laryngis o '
perculi radicem inferii.hi occurruntinfecunda figura er tertia er quarta.
£ ivay?Mh fiat (ut nos uocamus ) laryngis operculum, infecundafigura, er dein in 3, 4 ,5 ,6 , cr
u confficuunu
f vq Glandula laryngis radici,ad afferà arteria Intera adnexa,in z j , 4 er
j s j Mufculus dprirna cartilagine adfecundamprotenfus,exterior ueprimam cartilaginemficuU'
da iungentium. JDextri mufculi erfini sir i pars inprima uidctur,uterf autem integer in quar'
taappareU
O Mufculus dfecunda cartilagine in primam protenfus,alteriti!ue latcris interior,fecunda ca r'
tilaginem prima comedientium.in quintafolus finifler exprimitar.
P Mufculus ab infimafecunda cartilaginisJe de,pofleriori in parte principiutn ducens, er tertia
cartilagini infertili.Sexta dextrii erfiniflrü oficnditfeptima dextriiquoddm odofiiniflriu
Gfi Sedes iam d illi tinifilili,in o li aua er nona.
F Mufculus d laterefecunda cartilaginis, in tenia cartilaginis infertus. Septima er oclaua dcx
trum duntaxat offendimi» ^ 3 ^ Sinus
 1?0 ANDREÄE VE S A L I I BRVXELLENSIS
Vnguiu nt> tiumuimcartilaginumritu facile exoluunt,lcuiquaqjoccafioneaffìciantur. Ob candcmhailv_ lane
xus- caufam gibba collantfuperficie, quoti hac figura iniurqs refi ftendis melius coparentur.Quò
minus uerò fufpenfì uacillentjisamento quodam extremí digitorum oflis radici, eorum (upe
riori termino cofligantur.Quoniam autem carni cutíq idos connaící operaeprecíum fuít,harc
extriníecus un iucrfeeradici circudatur,ílla ínterius ufquequaq? íubnafcítur. Inradíccm ipíam,
LitdeAdmi non modo arteríam uenamq, fed ctíamneruum porrígí Galenus atteftatur, atcple ungues ex
njl.dißeß' ]qs fenfum^uítam Sí alímcntum alíarum partium modo a lÌlimere fcríbíu Scio quídem non fo-
lumduos1 neruulos ad unguium ufqueradicemferri, led coidem cum uenís íiibunguibus d toMli; j
quo 9 ad digiti extremum repere» ungues autem interim fcníusomnis expcrtesciic aibitror» fighten
Aeproíndenon leuíteríllorum,qui ungues ex ofEs, ncruí,cutís (quídam carnisaddunt} n/iíi.4 ,
b manusfi,
concretíone edemi ccnícnt, íententíae accedo. Quod ucro uencc,ar tei ra. Cv nerui, quemadmo-- g¡tt£ cap'
dum ín hortis aTueolfínunguíbusnon dífpenféntur,uelhínc confìat,quod pilorum modo ab 6 lib.3.
radice procedentes augeantur. Satíus cnimerat, Sehos pilorum rítu íemper renouarí,atcjue
quum índíes atterantur,nunquam non incrementu admitiere, quod potius in longum quam
latum Sí profundum aííumunt.
r> ß P X L V ß B R e i R V M C X R T I L x G R
tübuó. Caput X X X V »
H X C figurafiuperíorisinfiríoyiséppalpebra:cartilagínemdrdiquis
partibm Uberam dclincauimus,ac ipfiamguum aliopunf i t nota, nullis chara
¿Ieribili ir \Igníninm»
T R i palpebrar,tarn inferiori quàm fuperiorí,unacontigít carola­
q_VE
no,utcunq? mollis Si longa, in palpebrarum^ extremo qua iliac inuicem
conniuent, locata Si ínter cutem & membranulá palpebrasintus fuccm-
oentem repofita. Huic cartilagini palpebrarum pili (quos cilia uocant)
infiguntur, in illaqjtanquamin durius quoddafolum inietti eriguntur»
ideo enímcartilágines hsc(quas ab illa pilorumferie, remorumq? in Ion
1,------ -„ gisnauibus,teu,ut uocant,galerís,fimilitudine rag<nss uocamus)potif-
fimum crcanuir,utpilos illos ereflos, neq? cazterorum pilorti modo flaccidos dependentesq?
contincant.dcin etiamcreantur,ut1mufculorum palpebras mouentiumimplantatiom fu fei
uiant, quemadmodum opportune in fecundo libro eorum muículorum naturam cxplícan- I1.2. &,b, Ci
D , e. de i
tes docebímus» mufcul.U'
bulX, D.
D ß X V R I S e x R T I L X G I N ß*
Caput X X - X Jd ß

Q f iS O X d X M . auris cartílago cuti il li obdu¿la expiifttè libera, auris ipfiusfir,

manuablata tini pínnula, exprimit,ab s re ejfiet bic aurem nulli non obuiam delineare»

V I s potíísímum auris in cxcípíendís abrís conuolutioníbus gyrísqj ufus

centeatur,quíbusq? nomínibus auris fedes donetur,ín auditus organi con--
ftrubiíonís fermone libro teptímo exequendum cft. hic autem obiter auris
rccentenda ucnít cartílago, quac auris formam referens in hoc formatur,ut
cute ueftita auris corpus inflar uanni coflítuat,ídcmcp commode fuítmeat,
SCerectumteruet.Eft autem luce cartílago moflís Sí tenuis, tanto íemper a
,, , " capitis o (Teuerfus auris extrema mollíoreuades,quato auris orbi culo pi o-
pius accedit,8¿ quominusfuftínereálíquíddebet.Acproíndeetiam ín auris pínnulahuíus caí
tilaoínis nullaexporrígítur portio,quod fcilícct hanc propendentem, ncque erigí ñeque íufiul
círí oportcat.Porrò ad temporísos hxc cartílago duríor tentítur, Sbutfirmíori radice hereat,
craffíor. Enafcítur ením ex orbiculoa foraminis auditus meatuí ín temporís offe cadati.cuius difig.cáp
circunferentia ideo exafpcratur, ut promptíus auris cartilagine educat.Quamobrcm ucro Na­ n u.
tura ex huíufmodí cartilagine aurem conftítuerít, & non duríorcm alíquam oíteamcp cardia-
o¿nem,aut nerum os íp fi mdiderít, in fecundo pradentís libri Capiteexecums fum, quum Na
turam tanta prouídentía cartilaginís temperíem finxiíTc dícercm, ut hxc oílismodo fuítmeat
quidem commodè : S í interimadeò mollis fit, utoccurfàntium ímpetu non rumpatur,fcd ce-
dendoleuíter eum exoluat, atque ita extremas partes íníuríjsferendis pertínacíores, quamfí
ofteae eilen t,reddat»
D E
 * 5S AN O R E AE VESALI1 RRVXELLENSIS
iS Sinntfecund^ cartilagini*? in ocian a & nona notatur3cui inferior primee cartiíaginísproce T
l . itSj T in oflaua nona infígnítus connafcítur. ^
V ' S ínfcnlns in baß ter tía: cartilaginisfitum obtinen*. Sexta utríuffi lateris mufulnm reprce[en
tat ^Séptima d ex tru m ,fin ífirí po rtín nenlam3O ciana etíam dextrunu
J v In nonaßgnrafinn* índicatur3cuí mufeulns injidet3 terticc cartilaginis baßm in altero latere oc
capatisele ]/ cbaraélcrc iam expreffìis.
a S in fculli s ex tota prima? cartilaginis logitudine enatu*3ac tertice infertili 3aut mufculusprimee
b+ cartilagini ten ia copulan*.Decima dcxtrii a infig n itff& fin firü b infignitu indicata ablata
interim prima cartilagine. Séptima nero ocian a <&■’nonagntegrum dextri Interi* mufculti a no
tatuiti e x p r im m ite elatioremJinfiriJedemguam ob hoc quofi, b litera iti illisfiguri* notauL
c L ingule feti rinnegn medio laryngis obuicefuperiorficdesgn decimafigura confiicitur .
d Infici orfide* lingule guani in decimatertia magi*guani duodecima apertam exprefiimus.
e3e D uo finn*3ntr infi, unii*gui claufa lingulafeu rimagli bumiliori ipfinisfede ad latera euadut con
fucilign duodecima decimatertia.
f i (Ialini in medio rirnee apparai*3ubi ipfiapotifiimùm conniuet in decimatertia.
g M e f it t a (Je aliquid obficuritatis cartilagine* Iteri* no infiignitce adfiratgllas quofi acinotabir
mus.g ita fi prima efi cartílago gn anteriori parte fie offertigli i figuraideiti in z34^1^13.
b Prima cartílago3in tenia figura 6373Q39,pofi ertovifid e fie o ff er en*,
i Secunda cartílago anteriorifid e confiicuagn prima0z3g3<)3738393\o3\z3x f
h Secunda cartílago pofieriorifi.def i e l i aturgn fixta 37,8?93n ?iz3i f
l T crtía cartílago occurrit infecundag,363738>9go?n.

RES laryngís* cartilágines Libro fupcríori defcrípfi, tertíam cartilagine, *spe&<*;

etíam fi duplex fit, ne alíorum diíTedionis Profeílorum placita prorfus d¿!untk~
mtcrturbarentur,unius loco enu m era ns.Proctereahís cartílagíníbusdor-
pus fimíliter cartílagínofum,fedadípofir membranexq? fubftantia?etíam
compos,íncumbere retulí,quod uáyAcaiJií nuncupatur/ tau¿¡i</l« ucro, R,s;
corpus quoddam,aut potíus laryngis federn, in medio ipfius locatam elle
recenfui, rimula? feu fíllura?língularum, quibus tibia? ínflantur, perquam d confricò
“ : . — r . r- " " - * - tU rit it i,i ! ,
*
fimilcm. N unc autemharumcartilagini! mufculosperfequar,in Q uartolibro ípíorümc ncr-
»J fi
uospríuatím cnarraturus. Q uan d oítaq? ex plunbus cartilagíníbus larynx, ut apre elaudere- fifratp. %
tur,apcrireturcp, conftruda cít:,8 ¿ quia ipírítus,retentíonís uocisq? occafionc,motu uolunra- n>::>
r io ,S í ex noftro pendente ímpetu mouerí cam oportet, meritò mufculos cartilagínum moto- s'
res Natura ipfi communícauít, quorum quídam laryngí duntaxat propri) funt,quídam alris
Duodecim q UOque partibus communes, 1 Propríos humanalarynxduodedm nanciícítur,atq;horum
pr° ros ejf- qliatuorprirnam cartilagine,quamfeutíformemuocamus,fecunda?,qua?ínnomínataeft,íun- ;tfco)‘
fados, gunt,quatuoríecundam tema? conectunt, duo tertiam prima? copulant,£x duo in bali terna?
Comunesfez. cartiíaginís, qua fecunda? coartículatur,fedcm habent. Communes Galcnusodonumcrauir,
L i ¿ . de ! fu tarnen tann} explicauit, qui foli fcutíformí cartilagini, non autem alqs duabus committun
Duo Uryti' tur.Ego pra'ter eos fex,alios duos obferuaufinon quidem fcutíformí cartilagini nexos,fed ipfi
gisoptraili, laryngís opcrculo,quapropteretiam hi ínter eos, qui Galeno Communes nuncupantur, refe-
rendi neutiquàm ueniunt. Cuiulìriodi uerò ipfi fint, una cum reliquis iam ordine profequar,
fumpto fermonis initio à proprf)s,qui omnes, ut lingula lary ngis aperiàt, claudant uc,à rcrum
Probriorum O pí fice flint procreati. Qiiatuorítaq? prímam fecunde iungcntifi, ad ínfcrioralaryngísurnnq? g u ^f¡gM,
yduo habetur,in priori parte ípfius ucríus latera locati, atq? hi breues funt,fed latí,tenues ac car m; Nidl-£C;
nofijUnus alteriincumbit,acutriqp le inuice fibris ad x litera? firnilitudine íntcríecat. Exterior j/ì.o.
nanq?, ab inferiori prima? cartiíaginís lede fibrana originé ducít, qua? dcorfum oblique in pri­
ora procedentes, fecunda? cartiíaginís partí, prioralaryngís (pedanti inícrñtur. interior buie
fubíeCtus,ac in ortu fibrarfiq dudu exteríorí omní ex parte fimilís,a fecunda? cartiíaginís lede,
qua’ prima? fubqcítur,originé ducít,prima? cartiíaginíshumílíorí ledi ímplátarus. huíus fibra?
ex pofticaparte, oblique in antícarn afeendunt. Q uatuorífti mufculi, utrmqi mmirum duo, h 6
11 ínter coitali bus mufeulís apprimèrefpondétes, prima fccundamq cartilagine ínuícem addìi- x.fcd po-
cunt, laryngís rímulam claufurí. A d lume fané modum quatuor íllos muículos interdi!, neq; 10
¿nfi'cquenter locatos inícholís oftendí, alíquando tamen unicum utrínque duntaxat reperi, cmwE
dudum fibrarum ’ anteríorís nobís enarrati mufeulí ícruantcm,fcd interim paulo craíliorcm. ¡ ,/i.N.
Ruríiis
t
 DE HV MA NI CORPORIS
FABRICA LIBER IT. 2555
J^urfus autem, quum alterum dtmtaxar ■l rtCjensfigura,ßxtcC huius Capitisfrotiprcepofî
adciïc obferuaui, no femel acpræctpuè \ tf °f' '‘\ exPdl te refpo?idi t ,nifi gitocihcccprtudtim mu
inuiris, duos graciles, fcd carneos ani- feulasf o n d o s exUet.guos ÎficUnd* cartilaoinis
J . ! n£ rl0re? Pr‘ m* cartilaginis p roceffus alu
niaduerti mufculos, qui ex media longt guado dedadas uidù^Anag, V ^ T p n m a laryngis
sp ci' j8 tudinekipinæ fècundæ cartilaginis en a notatur cartílago B ueràffm afecunda: cartilagm,s.
ImM. tlj ac tandem deorfum obliqué dud i,in C autem CT U duo mufcult ¿ fecunda cartilaoinis
Unna principian, fio.nemes,acmprimam cartilamnern
t 1nroceiTusinferibres prima: cartilaoinis inferii. ¿
_______
d. infèrtionem molícbatur. atcphímanífeftóprimamquoqjcartilagínem fecunda propínquíús
accommodabant,rímalaílíam,íeulingulahac fundioncarelantes,Ex quatuor uerómulcuiís p
orum
» 6,7 fecunda^tertia committétibus,duo quocp utrínq; habétur,acmunus qui dé exadè in tota potde s¿ ,°7 a
ríorí fecúdae cartilaginis fede,fecundó ipfìuslongitudine,quaftomachúfpedat,locat,qui car
tí,7fi.ca. neo principio ab iníima fccuda: cartílagínís'parte enatus,ac deínde reda íurfum procedes,tan
¡iíi-t l. tifper latefeít,doñee terna- cartilaginis radici,0qua fccuda: coartícu!at,neruofa uteunq; implan
tatíone iníeratur.Huíc muículo per fecunda: cartilaginis longitudiné,quàfertur,fl fínusexcul
tl'm ttun pitur tantus quídé, utmufculo umuíqdatcrís ablato,fecunda cartílago in acurairf línea,& ue
wrverx iLltj doríi uertebrarúípínam, inibì deimereuideatunrAlter mufeulus mine dido cÓtíoUus,8é
pmníno carneus,a fecunda:cartilaginis fedeenaíatur,qua: prime cartilaginis interna reoíoné
cu. reípícit,pnmxq^ cartilaginis inferíoréproceíRim admíttít.Exhac itaq? íecTe pradéns mufeulus,
ps,9fi-clc car no íum Iatumq;príncípiu ducens, ac furfum oblique pro teníus, ternas cartilagini inferí tur,
1 latci ís tei tía: cartilaginis radiéis íedem occupas,a priori muículo no amplexà. Hí qua-
o. tuor ter tíJ cartílagíncm utrínq; ad exteriora laryngís retrorfum euertunt, lingula,aut mfam,íi
i uoleSjIaryngem aperientes.Atq; duo quidéprimi pofteríoré cartilaginis fecunda: fedem occu
lib.iM
‘ R; pantes,recto motti ¿el præftâr,rcîiqui ante,ut obliquo fiai præditi funt,ita quo9 terna carniagí
fä fe.T n cm in pofteriora oblique reuellunt. N onus Sé decirqus,q ui tertiä primm copulat,ctiä utririq; p
udeu funtTingulilati, Sé,u t ca:tcri laryngis,carnei.enafcunttir autéinuicé continuiexumedia prima: 9 ^ ^ ° rm
cartilaginis fcdc,fccundu tota ipfìus interna:ièdisÌogitudiné.Dexter(idcde fìniftro fubaudi) ^
’ terb. uelut triplcx fili principili oftendit, propter quafdà ipfìus infcriptiones,adcòilli imprefìas,ut
,!4fi.ca.js hard occafìone triplcx mufciilus effe uidcat.hic à principio oblique furfum afcédit, Sé dextra:
¿l'io¡¡p tcrClx cartilaginis partis anteriori fedi implàtatur.Duobus bis tertia cartilago prima: adducit,
a.#u.i y, illorumqpbeneficio dua:tertia’ cartilaginis'partes,contradisnimiru mufeulis coniuenqipfacn
y . lingula horumpotiflìmùm auxilio cóprimitur. Hi lanemufculi omnium totius corporis cum
y4 y temporalibus,pro ipforu molc,ualidifIimo funguturmtinerc,quu totmufculis expirationcttl
molientibus, in fpiritus rctentione opponàtur,quanc] 5C huc quoq; reliqui laryngcm ardates
* 6, 7 , 8fi. mufculi faciant. Vndecimus ac duodccimus, in bafi tertia1cartilaginis c5fìfìunt,eanimiru re- p ro,.

t v- gionc,quà ftomacholarynx c5mittitur,tertiaq? cartilago fecunda*cartilagini coarticulatur. u q -u !

->'»JM- Sunt auté ab utroqp latere fingulfqui ex radice tcrtie cartilaginis,quà ha:c prima- proxima eft,
principili fum unt,& iccundùm bafìm tertia: cartilaginis modicè furfum protenfì,ad tertia- car
tilaginis medium(ubi dua: ipfìus partes inuicé colligàtur) fìniunt,fé mutuò inibì cotingentes»
Sunt itacp pra:ientes mufculibreues, S i exteriùs quodàmodo pyri modo rotundi, intus iterò
omni ex parte cartilagini tertia: conati, Si ubi fc inuicém contingut, latiores crafTioresq; funi,
quam itatim in ipforücxortu. Am bo mufculi tertiy cartilaginis bafìm cófì:ringentes,atcp duas
cius cartilaginis partes inuicécomprimétes lingula claudut,ardàtcp.Et hi fané arguméto fun t,
tertiam cartilaginé uccellano effe gemina,quu fi fìmplex eilet, ab illis mufeulis cofìringi haud
c 71859,10 poflìt, uti nccp à" duobus tertia prima:iungentibus occludi, neq?à 1quatuorfècunda: tertiam
d? ;fp ncctentibus apcriri potuifièt. Ex duodecim igitur laryngis peculiaribus mufeulis, o d o laryn- Proprtorum
Ji' 3v gem ardant, quatuor fcilicct prima fècunda: nedentes, Sé duo tertiam prima: comittentes,ac epiloga*,.
demum duo in bafì tertia:cartilaginis repofìti, quatuor ucròipfàm rcfèrantilli nimiru, qui ter-
tiam fècunda:comittunt. Ali) autem mufculi, quos cómunes uocamus, utriufq; etiammotus
duces flint,per quem fpinialis meatus lingula ueamplificatur,& cóprimitur. Horu primi duo Commmmm
f fi. f.j utrincp'fìnguli, ex tota propemodfi inferiori ‘ hyoidis offìs fede principili ducunpac lati Sé car prìmus <3*.
fjo. nei,Séintcrnislateribus inuicéproximf,cótiguiqi uifuntur.Hincdcorfum protenfì,^mutuò
3 • intcrnislateribusabfcedétes,fìnguliinfililaterisinfèrioréprima:cartilaginis federn impiantali
tur,tanta latitudine atep ipforu originò eftlatitudo.l otoautédciccnfu, qua anterioriprima:
? A!to-i,z cartilaginis fèdi exporrigunt,ipfii fibrofìs tantum nexibus in eum moduha-rent, quo incubai
b tcs inuicé mufculi mutuò cómittuntur. Porrò ad pra:fcntiir muiculoru ’niertionea, qua: non Communium
l9 h.1 fiati m,nilsd l,am corèi origincs carnea: exiftunt, ’ al fi duo mufculi a-qué propemodù ampli prima: JCT4 *
o. cartilagini implantàtur, ab interiorihregione offis pectoris in iugulo carneis,fcd no latis prin-
Y 4. cipfis
\

260
A N D R E AE VESA L I l BRVXE LLENSIS
cipiis ortum duccntcs3qui furfum fecund um anteriorem afperae arteriae fedem prorr. r r
nn atioies redditi,illi,quamdiximus,primae cartilagini siedi inièrunturdOuintn ^ ,5rac^n
communium laryngismufculoru,tranfuerfi iunt,& ipforum utrinquehabentur l i n o n i r i L'>i,,s4=j
rnaenumamplexantes, hi enimexftomachi pofticaparte,uertebras ceruicisrefpicienrp f ° ' k t ,
cum ftomachi longitudinemprincipiumiumunt,adeòinuicem continui, ut utrorum' CCÜn H-
c11 OI11111idem unitumqjprincipiumeilepropemodumdixeris.Hincampli& carnofi ^ Z™'
pi iora tranfuerfim protenli,lateribusprima?cartilaginis,fecundùmipforumlaterum Ìor^y^
C ™ ,™ , H ^ > ’'™ ™ V°‘aan-plitucl,nc,qua ftomachumc0 ,,ringum,in,pcnfe,pfiConnati?on
fiméUo. tlnill9 *Hi quos poliremo recenfuimus,mufculi ad po Iter iota contrahuntprima; connati
cardiacicon
Iatera, lecundat
latera, (ccundx cartilagini eam
cani ita applicantes, ut laryngem
lary ngem quoque, feu lingulam^i W ? *“8
lingulamillanGoar
ctent.Qui ueroaboflehyoide procedunt, primam cartilaginem àpofterionbus furfum a
dammodo abduccntcs, laryngem dilatante Veròm his contrariam fundionem adipifeum0'
mulculi, à pedoris ode, prima? cartilagini inferii, illi nanque humiliores, prima? cardiaci,!*
fedescontrahunt,cafdemqjdeorfumuellunt,nonmhil unacontrahentesftrinPentesòi' ^ ' S l s Uo
JDuo nyfcuU ra,S arterr rCquicqu^ quum UOCJCmcdit homo,reduplicetur,ne9 plurimum dilatetuV
L ry JZ p t , Prf te/ h ° S allOS du° San,maduerti propemodum teretes, ac ex media interiori o 4 *
culi, hyoidis fede explantatos, & utrinque (iugulo s radici eius" corporis, quod larynois cenfeiur t * 4*
opcrculunvnfertos. Hi liquidò admodum (fi modo quis ipforum noueritadminiftrationH “ *• 4>>
mlui teleofterunt,Galeno tamen,quum in nullis, qua? hodieextant,Operibus ipforum memi fi'L
neritjincognitos fuiiTe opinor, non enim(quod forte quis arbitrarctur) in communium larvn
gismufculorum numerum funtrerjciendi. Quamuis enim hosodo Galenus elle dixerit 8 c
interim fex tantum defcripferit, omnes tamen odo, prunai cartilagini committipoftmodum
fermoni fubnexuit. Porrò hisduobusidmunusconcreditumeft,ut laryngis operculum ci
bispotuqjdepredimi denuo eleucnt,ipforum nanque principrjsuerfushyoides0 ostradis' o < ^ l
operculum illud erigi confpicitur/Veruntamen mufeulos, qui his duobus oppofìto munere
fungercntur, nullos obferuaui, nequeid mirumeft,quum cibus ÒC potus,fuo podereeuerfum
cleuatumcp laryngis operculum facile com prim am i ipfum mole iua edam grauatum,larym
gì promptèapplicetur. Quamuis non hi folum mufculi oppofìtis deftituantur,fed&pÌlìiquo. fi ap t
rum benefìcio redum inteftinum,&teftes furfumallici dicentur.Corporaenim,qua?ex fuana b,cmtèfii.
tura plus fatis dcorlum tendunt,nec peculiarem motum in dudu,qui deorlum fìt,exigunt, ad nimfclà
Ldryngiili' eamadionemminimeproprqsindigenimufculis* Larynx rara aut peculiare ligamentum ”Z T Z t
gdmcntd. prorfus nullum obtinuit,pra?termembraneaarticuIos orbiculatimcingentia,deindein ipfìus «firiVfe-
medio 1lingula confiftit, cuius etiam fuperiori Libro menno incidit, quaeconiòrmatur cxcar 4
tilaginum articulatione, & precipue cartilaginis terna' partibus, qua: prima cartilaginem acu. I t t - J ,
tis procelìibus fpedant, inox & eas colligante ligamento, & pingui totarn laryngem fuccin- V i­
gente tunica.cuius fine naturam, ac conftrudionisardfìctum utproprrjs manibus exdiftedio
nc,uti modo fubr)ciam,dilcas,optarim»

L ^ 4 R Y N G I S M V S C V L O R V M ^ i D M L
niflratio. Caput JC I L
abricah laryngis hunc in modum in boue primiim, autin uitulo,
deinde inhomineauipicaberis. Ex aliaquapiam laryngeemundatas car
tilagincs operi adhibebis, ut hscc uelut oilìum (qua? muiculorum ledio^
ni perpetuò adclIeoportet)uiccm gerant,deindcdiiTcdis hyoidi oilipro
j 4dvnmflrd> prrjs 1muiculis, ftatim tibi occurrenth duo ab oiIehyoide,ad primam
tioprimi ( j i cartilaginem procedcntes muiculi, quorum principia paruo cultcllo ab b ; u .o .
communium.
_______________ olle liberans, paulatim mufeulos à cartilagine radendo,ad ipiòrumuicp
Communium inlèrtionem fequeris. Cacterùm pari ratione à pedoris offe ad primam cartiiagincnf dudos, cftu.p.
primtimab olle lèparabis,ac poftea ipfos ab aipcraarterialeuiter diucllens,ad primam uIqs car
tilaginem,cui inferutur,illos deduces. V bi quatuor hos diligéter intuitus fucris,ièdioncm per
palati tunicam,fauciumq? intimaduces,aclaryngem cum ftomacho èfaucibus eximes,ad eum
prorfusmodu,quolanrj boum laryngasexecareconfucucrunt. Liberata poftmodu larynge
cum aipcrae arterite & ftomachi portione, omnino ab animanteaulercs,ac abieda lingua,uni^
ueriàm larynge Sodali, ac tecu Anatomes ftudiofo tencndà porriges. Qualis mihi in laryngis
conftrudioncdifcendafedulòfuiqpraeftàtisingenrjIuuenis, a n t o n i v s s v c c h a ,
. noftre communis Bruxclla?,adeocp totius Bclgicx,ob fìngularem medicina? ac mathematum ^^ ^
Commimam cognjnonemjinagua f a rara fpCS.Hacitacp rationeaccommodata larvngc,mox mufeulos ex ca uL
ftomachi
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II* 26i

ftomachi pofteriori parte ad primæ cartílaginís latera producios inipidto. quod ut fiat prom
ptiùs,ípfos loaga fedíórte, ubi capita fefecontíngunt,díuídíto, & hämulo,autfummis dígítís
alteríus capire apprchenfo,totum à Hornacho ad primæ ufqiic cartílaginís latera accuratéTcpa
rato.Lícebítmodo fexhorum mufeulorum, laryngi cómuníumádíoncm dífcere,dummodo
ípforum capita hue illue,ueríus fuá principia attraxerís.quo fado ,o nines dico à prima cardia- BuoriiUryn
c aine tíberabís, atquead ' duos, quos operculí laryngis radici implantan didum eft,fedíonem gxopmulu
confères. Linguæ f tunicam, quæ Cumpalati tunica & laryngis & ftomachi interiori ipfìusq?
fi ji.cä. '9 Senium opcrculi comunis cft,ad operculí radican orbículari línea incides, ac hamo exceptant
C cutís modo excoríabís. Moxenímillorum muículorúfinesínpromptu crunt, quos portea-
quam ad hyoídes os, íeníter ípfos ab adipe íllís proxiniè accumbente ièparando deduxeris,ab
orte ipfos dirtècabis»V t autem illorum fundionem diicas, laryngis operculum digito depri­
mes, ¿pforumcp capítíbus uerílis hyoídes os attradís, operculum euertí,atque antrorfüm ten»
di eleuaricß confpides. Modo hos quoque mufeulos & ftomachum, ípfumc; fi übucrít,
operculum à laryngé in totum adimes, ut tres laryngis cartilágines, cum duodecimi ipfì pro­
pri] s mufculis iolæ rclínquantur.Qtium tarnen relíquam aipcræ arteriæ partem à fecunda car
tilaai ne abiecas,infpicito ° glándulas hominis laryngi appofitas, & ut in Sexto libro exequar,
uteunquecarneas,. ínboueautem, harum loco carneamprorfusreperies fub (landa, ad fccun-
f ,a' ¿ X cartílaginís laterarepofitam, & muíeulocuípiam fimilem, qui feptímus & odauus cómu­
níum laryn gis muftülorum in bouc ceri feri poliit,quum interim homo cius fuhftâtiæ,feu mu
feylorumuice,queinadmodumnuperdíxí,grandes ínfignesqjobtíncatglándulas.Cætcrùm Ldryngür*
rctv{¿ mine tempus eft,ut ad amurtim1’imguiæ feu rimæ formam íntuearís, cernes ením laryngem íu
toïï cfr períon parte & inferiori amplam clic, in medio autem rimani oblongam habere exea,quam fc C a ld l
nere eft in d¡xímus, fub rtantía conformata, Vt nero banc proprrjs maníbus fubínde diftendas, aperíasqi,
n,iwp£ pnusquámmufeulorumfidíonem aufpícerís, dextremanus pollice,medíoq? dígito,laryngis
latera comprehendes, índice intérim interioritertiæcartilaginisamplitudini inferto, fîniftræ
autem minus pollícemac índícem,inferiori laryngis orifìcio ímmíttes, ac duobus íllís fîniftræ
manus diaids, ficundam cartilagínemápríma abducere conaberís, dextræq? manus índice,
tertíamcartílaaínem extrorfum euerteS. Li quídíffme enfin hac ratíoneinípícíeS, qui lingula
aperíatur, Siuerò finíftra manu ficundâ primæ adduxeris, SC dextræ mantis pollice ac indice,
tertíam cartílaainem uerrtus interiora protruferis, ac inuicem duas ipfius partes conniucre lece
ris,linmilam ad amurtim daudi intuebere.Scribo autem hæc paulo fufiiis,ut Galcnus aliquäii
do íntcllínatur,nec pofthaclaryngis operculum, uocís príncipalírtimum organum, qui hodíe
fefe Galénicos profîtentur,«intendant,8¿ ídem corpus, yha>7¡¡<Ax ucllíngulam, SC ¿¿lyAurfoÍx,
feu lary nais nobis uocatum operculum effe opínentur, ignorâtes proficuo lingulam in medio
effe lar ym?is, ac tibiarum linguis,quibus illæ inflantur,quàm fimillimam exiftere.Qtiuni itaci; Aèmmfini*
lingulam mis mambus, uteunque uifum fuerit, & clauferis, ÒC aperucris, proprios laryngis
i n a r 4 mufeulos dirtècabis, à 1quatuor primæ cartilagini fccundam nedentibus auipicatus.Lem
N,dem;fi- itaqiactranfuerfa fcdione,exterioremmulculumà feutiformicartilagineliberabispræcauens,
°- ne interiorem fìmul conuulneres,hoc ablato, interiore fi militer à fecunda cartilagine abrades,
meutern adhíbens íllí, quam díxí, fíbrarum interfidíoní.Neq? hoc duntaxat ad amuffim,num
falícet unus duo ue finí, rímaberís, fed edam, dum ftomachum a laryngé liberas, diligenter
k fi? capiti expendes, num k eos, quos ínterdum obferuarí dicebam, muículos rcpeiturus fis, qui a fi>
tiinferu ctiiidæ cartílaginís fpína, in primæ cartílaginís humílíores procertus ínfirutur. Quatuor ítaq^ .^
CD- íecundam cartílagínem primæ íungentíbus à laryngé refedís,ín altero laryngis latere pro-
¡ Kt-r ab s ceq'um inferiorem primæ cartílaginís, à fecundaliberabís,ac prímam hacratíone à fecunda an
P i ’ 9C t trorfum reflectes,mduos ínfpedurus mufeulos,tertíam primæ colligantes. Vbí hos uteunque ^^ ° runt
m7,s,c,: u examínauerís, integrum crít exiguo, fid acutíorí cuítelío prímam cartílagúicm, à relíquís dua
fgu.cap. zi adímere,aut fi uoles, ad duos mufeulos íllí tertíam nedentes appenfam fcruare,ac poftmo
n 7fi. cap. dum te ad quatuor tertíam fecundæ nedentes conferre, quos lícebít à fuís principrjs, quæ ex P r o p ^ n u t
"

2‘P,R- fecunda cartilagine fumunt,liberare,atque ad tertíam,cuiinferuntur,deducere.Poftremò° qui p ^ lonm

o 7,8 fixa. in tertiæ cartílaginís finit bali, auferes fimiliter quoque eorum principia primum Überaus,ac i l ( y 12.
i l V.
ad finem ufque^quo fe mutuò contingunt,dcradens, huiufinodi enim adniiniftrationcperpc-
tuò inteorum eri t,mufeulorum fundionem difiere,dum fcilicet ípforum principia ad locum,
undeorSinem fumunt,attrahuiltur, Ablatis mufculis cartilágines inuicem ftparabís, nec fieri
poterit, quin tunc accurate lingülæ fubftantiâperfpedirtimam habeas,qiiemadmodum & na
tu ram ílüus quoque, ufum, òC formam, ex admíníftratíoníbus nimirum,quas propi i]s ma
nibus iam cs agorcllus.
DE

»
 A N D R E AU V E S A L I I BRVXELLENSIS
D E M V S C V L I S M O
Mentibus. Caput X X 11L
Vi Ibis uicinice
<[ua.m jeélio -
I i c i N i T A T i s quidem ordo,ante muículosbracíiÍLimmouentcs capí
nis ordo.
® ns ^ Sc fcapulx motuum duces oportuifle defcribi indicabit, fi de
¡iiuni partes íam dífiedís uícíníores pro (èqui ¿nfiítutu efiet. Veruni qUUm
íntegrisadhue brachíum mouentibus mulculís,fcapulam molientes admi
níftrarí n equean t,mul to cp minus íllís nondum ablatís, aut capitis aut dor-
*’ adniíníftrare datai fit,opcrxpretíum mcfaduruni duxí,fi brachi] & dCIU
■ lcaPulac motores,ante caput mouentes mufculos, fedionís nomine a<>orc
diar.Quanquam (i fecus cuípia uifum fucrít, Capita facile ita tranfponetur, ecu ego,in hom m
Librorumepitome fedionemnonmoratus, fed uícinitatem potiùsfecutus, preefriti adcò'ut
cuiuis integrum luerit, modo hoc, modo illud Caput aggredì, prout (ibi mufculorfi tradendo
rdctnj mo­ rum ícriemproponetiBrachíum ítaq? antrorfum ad pectus,& rctrorfum uci fus dorfum,& fur
Brack
rns
1U0(- fum ad cerulee caputcp, Sc deorfum ad thoracis latera mouetur:&prxter hos motus quodanv
modo in gyrum quoque agítur, aut ita círcunuertítur, ac fi bacuíum alíquem, ín utrafique
ñus non flexaSjièdiècundùmlongitudinem tantum mutuò appofitas accípcrcs, acdeíndeab
ternatim,prorfum retrorfumep acbís manibus,baculum uoluerest Qiiemadraodu enim bacii
íum fiuc dcorfumporredum, finefurfum fiue antroríum prominente,ilio modo mouereoof
fìs, ita quoque brachíum, fiue id pedori admotum, fiuc furfum actum, aut deorfum propen­
Primus t>rd>
dáis feruauerís,temper circumucrtí poterít adeò, ut brachíum triplici mortiti genere agatur,
ehi urn molten - Brachíum itaquepedorí ‘ unícus adducít mufeulus, orígínem fumens exmediapedorís rfì>J»4 ta.
tiwn. ofiìs latitudine, 8 Cípfi iníertís cartílagínibus,deínde quoque príuatím ex teptímx Se odaux
h 3tub. 4
colbac cartílagínibus,S¿ ex medía clauiculac lède,qua haccpedoris os fpectat. Principi] pars a udl\.
clatiícula procedáis,omníno camola apparet, quxuero expedorís offis fecundum dextrum c lU.éR
íiníftrumcp medio enafcítur,alteríuscp laterís muículi ínítío contíguaelb,ncruofior membrane uerjmS.
d itub.'nK
fiiorcp,8¿ minus crafíauífitur. Attam en,quxexoflís pedorís latere, ipfiqp ínartículatís cartilagí Adi.
níbus pronafeítur, penítüs íam camola exífiít» quxucró príuatím ex feptímx odauxcp cofia-
rum cartílagínibus, íuxta mucronatam cartílagínem exorítur,membranea, SCtenuis aliquo-
ufqueconfpícitur, Mufeulus ex hís príncipes prodíens,SCpaulatím crafíior carnofiorcpred
dítus,fenfim ardatur,atquein acutum tantífpcr proccdít, quoufque ampio OCnerueo,admo-
dumqjrobufto, fedbrcuic tendine, humerofecundumípfius longítudíncmimplantetur, Fit e ; fi-CLt-
tub.QStm
uerò tendinis huítis inièrtio, ' fubter humeri capitis ceruícem, ín interiore ípfius regione, non- bracino,
nihil interim ín priorauergensd Huítismufeulí fíbracínuíccmuaríant,8C pauló ante tendi­ f iiixta f,e
nis produdíoncm, adhuc ín carnea mufeuli parte,deínde 8¿ fecundum totani tendinis ampli- fe.icap .i}
liba.
tudínem,ad X líterx fimílítudínem lele decuííatímínterfecant. Quicením ex clauícula,Sv me­ gtíic confo
día pedorís oílts longitudine clauiculac próxima enafeuntur, ex fuperíoribus deorfum obli m 3 fabulie
mfculum
que ni exteriora procedentes, fuperíorcm tendinis partem, fecundum totani ípfius ampli tudí- a cm m«-
ncm effíciunt, carnoíxcproto dudu, practerquam ín mufeulí ín humerum ínfértíone, perma­ fculo a 4 U
nent» Sed qux ex relíqua offis pedorís fcdc,ac ex íéptímac Se od au x cofiaru cartílagínibus prí buhe.
uatím orígínem mutuantur, oblique furfum pro ten fe, ínferiorcm tendinis partem, fecundum
ípfius latitudíncm conftítuunt, cítítis cameni ip farti, qua ímplentur, fuffulcíunturq?, quam
Íuperíores amíttunt. Supcritis enim ad infertionemuíque, mufeulus carneam naturam releí-
uat, íiifcríus autem multo ante ínfertíonem, líuídus ncrueuscp conípícítur, quod fupenoies 1-
bracproculdubío,propterbreuíorem dudum adeptxítint. Id nancp omnibus communcc e
díxímus mufeulís, ut tanto brcuiorí donentur tendine,quo fficcindíorí dudu,pro motus ip o
rum ratio lie feruntur. Cacterum fuperíora ínfcríoracp in tendine uoco,non qux humen cap'
propínquítis accedunt,aut remotiusab ilio reclinai, led ad tendinis,quxfccuiidù Imíuuamm
perficítur,ínfertíonem,has pofitíonís difieren tías ín prxfentí refero non fecus, ac li .^c h prima co
tam,fubdi\aalnoremfuperíoremuedícercm.míta(p mufeulus hicquodammouoqumqt^ fra tab.
K,L.fecuH'
tris,fed ínxqualíbus cofias cóftítutus." Vna nanque, fecundum medíam clauicuU ^ ^ ^ daaKadR
nem ducítur, fecunda ad offis pedòris longitudine proccdít, tertía fecundum mg ^ {q tcrtia 4 ta.
q ,T.c W¿i‘-
gítudinéfertur,quarta à medía clauiculac fede,ad ínfertíonís partan,humen capí i p ab L ad Q_-
rem proficifcitur. quinta uerò à remotíorí ab humeri capite ínfertíonís parte, ac P^ qum. ab R-
mucronatam cartilagine protenditi«*. Atcp hxc col ta, illa demutn efi, qux aJltSrj __ r j or adT.
axillaeÌèdeineffòrmat,pofteriorcmueròilleconftituit‘mufeulus,quembrachiu co ‘ ^ i 3ta.V- io
ta.e.
io admouere audies. Cxterùm ut brachiti pedoríadducens muículus, di lerentcs ,£unl
 DE H V H A NI CORPORIS FABRICA LIBER II» 265
turn S iamplum,uaríumcp príncípíum fortítur, fie quoque alrjs atque alijs pedoris regioni-
bus brachíum admouct. Sí cnim fuperíorcs ípfius fib rx , a clauícula, & fuperiori pectoris
oilis fide ed u d x contrahan tu r, ucr lus pec torís i uperíora, Sí ad clauiculam brachíum addu-
citur, fin inferiores fibrx tendantur, prxfens mufculus humilioris brachqad pectus addu-
ctíonísopífex fit,fiquidemadkmucronatam cartilagíneo!, Si fpurias cofias, quxucrís uicinio
(p .i9 res funt,brachíum allicictur* A t fi utrxque laborauerint h brx, in neutram partem brachíum
¿ifr-A inclínaos pedorí adigent. Quíaígítur hie mufculus amplum,atqueex uarrjsnatumoffibus
pnncípíum obtínct,Si fibras file ínterfecantes,cotraríaq? lene dudas, Si ad hxc motus ctiam
differentes adípífeítur, nihil obftíterít fortaífis, ípíumgemínum pronun ciare,acduorum mu,
fculorum loco cum aliquot ctiam dífledíonís Procenbus enumerare, quanquam unius dunta
xatuice mihitoto orationiscontextuhabebitur.Vcrum quum inferior mufiuli pars,quxhu
mílíores fibras producít, uerfus inferiora brachíum pedorí adducít,mérito quoque minor,
Si fecundum profundum tenuíor fupcríorí euafit, q u x furfummagís membrum agít, Si cui
uehcmcntíor ualídíorq? fundió concredíta efE Prxter hunc muículum ( pace interim Ga-
Icní díxcrím) nullus alius brachíum pedorí admouet. Nam quern inter brachrj mufeulos prí- M i lije nini
jnum enumerat, qucmqtíuxta mamíllas exíguum,ad humeriartículum aíccndcre,acadfpu- brachium pea
rías cofias brachíum adígere fcnbít, ín homíne neutíquam reper íes. N on ením nos fugere ¿Ion ddd’.i -
ces, quo fimid.
pofiet, quum hunc oblique lub cute, ín alíorum íupcrficíeextantcm, furfum ad artículum hu- abundat.
meríprorepere Galenus recenfeat, Si ilium ín membraneamdefínentemexilítatem, artículo L i.$ decitim i
h fi'.cm niflrandió f e '
li-i H j- inferí aíftrmet, propter humeri o fiis' finura," exteríus caput mufeulí flechen tí um cubítum an-
¿itombus, (pi­
m6tab•M teriorís amplexantem«. N ec quífpíam me ilium ofiítantercum cuteauferre arbítrabitur, quí li deIdartium
unificali s.
authumeri articulí mufcuíorum fedíonem aggrefius fuerít,aut admíníftrantíadfiitcrít. E t ll/ÌU
quom odo,quxfo, mufculus alíquis ex mammarumregíone ¿ncípícns, Si alíorum Íuperficíei
incumbens, etíamíi ucl fibrxcuíufdam craffítícm duntaxatxquaret,á quopíamín homíne
nJ0~Pi¡nli íanorari poíTetifi demum" ínter ilium, quemmodo recenfuí, mufeulum, Si ilium, quem bra­
nch Lad chíumattollere audíes, ad artículum confcendcrct. Nana etfi eíus mufeulí pars, cutí fubícda
^ adímcrctur,ílla pars necefíarío (uteunq? quís ucl ultro ilium rcficare propoíuifiet) íémper fifi
offerret, qu x inter duos tilos mufeulos fifiínfinuans, artículo próxima cfict. A t quorium attí
net,mihí híc ofeítantix excufationem prxtexere, quum ucrbulo Galcnum fimíarum, meatv
tem pro uíríbus, homínum confirudíonem dcícnbcre,ucl híc brachrj mufculus, cum exterís
ínnumerís attefteturt’homines ením hoc príuantur, ucrum ín íimrjs Si potíflimum caudatís
0 iti./S, (quorummíhímaíor copia, quám non caudatarú accídít) ad hunc modum obfiruatur.Cute
p inter R . detracta,0 ís quem nos ín homíneprimum occurrere díxímus, parí modo ín íimrjs cofpícítur,
CT Staili'' nullo prorfus alio tectus mufiulo. Verüm fub huíus humíllíma ‘ cofia feu latere, fuper oblíquí

5 abdominis mufeulí (quem defeendentéuulgb dícímus) príncípíum, gracilemembraneumq?

mufeulí ínítíum reperítur,longe fub papíllx regíone confiftens Jnítiü hoc carnofum euadens,
fed orache interim permanens, fiib magno íllo brachíum pedorí adducente mufeulo, furíum
oblique ad artículum porrígítur, cam prorfus, quam Galenus tradídít, ínfirtíoncm teníanse
Ñeque huíus mufeulí ¿nfirtío,ut ñeque ípfius ductus, nífi magno tilo mufiulo penítus cíeuato,
ín conípedum ucníunt, atque id non perfunctoríe, ut Galenum íntellígas, etíam fi homínum
duntaxat medícínam nonnullí fifiprofiteri íadítent,uenít obfiruandum.Nifi ením hunc Ga-
Icní muículum, íiio progreflu íta occultatum, Si tantum membrarteo principio modíceadmo
dum extare co°nouerís, erroncus omníno, atque admodum diflicílis Q u ilatus dcAdmíní-
ftrandís fectíombus líber ftatím in ípfa fronte uidebitur, quum Galenus paílim ilium ínaláv
runa, ac proinde etíam ín cius, quena nos brachíum pedorí attrahcrc díxímus, fupcrficíc,fub
cutcexporredum minus rede tradíderít. Quamuís interina fidulo ftudíofos horter, utm cx
fintcntíx non íta prompte, propter Galcm obfiruantíam, afleríbentes íntueántur,num Si
homo quoque cuna íimrjs íllum mufeulum communem fibí uendícet, Si rurfus nuna caudatís
fimtjs ín alíorum íuperficíe (ut Galenus teftatur) extcL Prxter hunc,Galenus alíum deferí-
5 5ti. r . 4. b itq mufeulum, quena altiorís brachij ad pedus dudíonís autorem cfieexiftímat, Ific profe- trorfum agit,
ti.k. c ío in homíne nequáquam me fugít,at minime tamen,ut Galenus autumat,brachíum pedorí a Galeno
le pro brachij
j.. r . ueríus clatíora admouet, imo fiapuíx gratia,ut fcilícet cam ad pectus ducat, creatus eft,quod motore haberU
adii Si ípfius o rin o,Sidudus, illiusqt tendinis ínfirtío,luce claritis,Si prxcípue in homíne demon
^iti.es. firant/Príncípíum ením íum ítfub5 mufiulo, quem ego brachíum pedorí accommodarere-
tuh’j6 ¿ íllehuíc omníno fubfterníturf Enafcítur autem carnoíoprincipio a fecunda, tertia,
Anchan, quarta Si quinta, nonnunquam(fid perquam raro)Si fexta,fiuperíoríbus thoracis cofiís,non
L i . i de A d '
' M v h , qmdem (etfi Galenus non femel aliter affirma} ubi pedons ofli coardantur, Si ex ípío pe­ mifccU
ctoris
 *64 A N D R E AE V E S A L II B R V X E L L E N S I 9
doris ode, fecianteaquarti coftarum oda in cartilaginem pedorisoflì inarticuIancÌam d f
nere incipiunt, ncc prorfus rcdto tramite,redàue linea enafeitur, feci quafi digitis quibi ifcl'ai
ex coftarum odibus longius exortis procedit. Hinc aci extcriora porredus anguftiorftèd erafi
fioi efticitur jquoufque ad humeri cumfcapula articulum, in latum nerueumqft1tendinem
carne mixtum finiat,quo proccdus anchorximaginem referentis interno laceri impianta «ÌfeU tdb.
ÒBt.
tui,illic neruofioreuadenSjubi is proceilus ex iuoappendiceYneruofiorem internicapitis x s t é . h
pai tem cmittit} eius mul culi, quem intcr cubitum fledentes anteriorem rccenfebimus, 1MC ^ ‘fi.cup
quaquamautem tendo ifte, articuli ligamcntumin hominccontingit, ut iànè,ièdadmodum
adhucobicure, incaudatisii'mrjs^quibus aneboram imitans proccdus modicèextuberat de yr 6t*nn,u
inde nullam fcapulx regionem uacare, prxtcr hunc proccdum reperias,cui tendo illecornino ¡culle.
de implantari pofiit, Ad lime, fì muiculi huiusnaturamadamudim perpenderis,proculdu-
bio cùm alterius alicuius ufus grada,tum edam precipue huiusmufculi mfertionis occafìone"
illum fcapulx proccdum a Natura produdum aftrues, quandoquidem proccdus is,milieu*
lo illi nonmediocriter aptam inicrtionis fcdem exporrigat. Huius mufculi fìbrx fcfcnon de.
cudàtim interfecant, quemadmodum " mufculi, qui nobis brachium adducere diclus effi
Quum itaq? hoc fìtti ac fìgura mufculus ifte à Natura creatus fìt, qui obfccro,ad altiera,quam
primi mufculi iuperior pars,brachium pedoni admouebite’ Eius cnim principium ,lonoè
L.
àprioris mufculi fupcriori principio fuperatur, quum hoc à clauicula, & fuperiori pedoris
^ 5 tab. db i
oihs lede, infigniter edam deorfum oblique fcratur, illuduerò ex feconda coda & tcrtia, prù ¿d l ■quem
numi,ut ucl elatidìme procedat,longccp in feriti s habeatur, ac minus obliquum dudum(quiet dufiu con.
iamad' fuperiorafereperrinet)moliatur.Qtiamobrcm fìhxcomniahaudfegniterperpende fcres cùK,,
LatiQj fi
ris,&Galeno concederismufculi infcrtioné,qux èregionehumericapitisperfìcitur,nonni buk.
hilarticuliligamentum apprchenderc neccdanò iatcberiscam, quam mufculus iftemolire- c 5 tx.L.
d 3td.±,
tur brachi] addudioncm,nequc humiliorem,ncque altiorem fieri ea, quam àprimo mufculo f 4U.S.t0
efficidudum dixi, Quum itaque folius fcapulx grada,non autem brachi],mufculumhunc td.A. dein1
procrcatum in hominibusccrtidimènoui, ipfìus denuò in fcapulam mouentiumufculoium td.K. : tdb.
M. jti.P .j
cnarrationc lcrmo inftituetur, aeproindeetiam in prefentiareliquos brachi] motorcs aogrc td.y.9 td.L.
S ecu ia slrd .- cliar. Vnum ìgitur ' mufculum,omnium addudionum brachi] ad pectus autorem eftecen. Uti. H,P.
chim i v'.ounu fco, ò i qui brachium ad fuperiora attoliit,pariter quoque unum ftatuo .lift porrò lue mufcu et precipue
figura eius
m m . |us carnofUSj uaria quoque, fed continua principia fortitus, ac ticliit ex diuerfis mufculis (fi td.indici in­
lato ipfìus principio,8£uarrjs infcriptionibusattcnderis) conformatus. ‘ ex media enim eia. fiata.
4 t i.S e
uiculx parte, fccundùm ipfìus longitudinem,quae fcapulam fpcctat, principium ducit, mufeu fultra f.
Io brachium pedori adducenti gcontiguus.Deindeex fummo hutnero,'1ubi is clauiculx com g ; ta.linca
mittitur, * & tota quoque fcapulx fpina mufculus hicL cxoritur. Ex tota hac clauiculx, funi. ab ladct^
h ultimarli
mihumeri,8£ fcapulx Ipinx regione,principium nerueum continua linea enaicitur,quod fi.li.iQjtd
nix bene pronatum, ilico carnofum, cradumip admodum&extuberans efficitur. Mox aprili A.
cipio mufculus carnofus permanens,1in anguftum fenfim, tanquam in trianguli ucrticem i zfi.ca.ii
¡i.ùKfcr
tantilper porrigitur, donec humero tendine ampio, & ex carne neruofaq fubftantia mixto, I rfcìG.
robuftoqp, adhumcri oftls latitudincm, non modicè lub ipfìus ccruice"’ ìnicratur.lpfìusin-- k io tdb. ab
ferdo, qux intus,quàm extra ncruofìor cft, non adamuffim fccundùm tranfuerfumperii- N per Mad
o.
citur, fcd modicèobliqua abantcrioribus, deorfum in pofteriora nonnihiluergit, nihilqmi I figuravi'
L i sd eA d ' nusquàm decliuis redaue (etfì Galenus fecus atteftetur) eft, qui ipfi eandcminfcrtionisfor dia u tab.
inferte A,
m n ft.fetf. mam tribuit,cum " mufculo brachium pedori adduccntc, quam fccundùm redum, ac nume B , C concux
ri longitudinem pcrfici diximus. 1 otus itaque mufculus, fìquis illum obiterintueatui,trian. runt ad D.
gufiimaginem prele fert,ac proinde à a fimilitudinc, illum G reci appellai uiit. tn u ta. de'
pendei P.
Quemadmodum etià ob id,quòdhumeri ad fcapulam articulo,quem ¿¿«f f'rxci uocai unt, n 4 tab. a
inftcrnitur,illumcp quodamodo cotcgit, eundem mufculum nominai ut, cgoa..tcn ad 1^7r .
toto fcrmonis cotextu,mufculum appcllabo brachium attollentc.Cxterum coftx,mu cu Lj^ o figurce iti
dici 11 tabu
huncdeferibentes ita lefehabent.0 Primaà mediaclauiculx longitudinis fede, adfummum iti le infertiC A
mcrum cotcndit, & lune per fcapulx fpinam,ad eiufdem ufq? bafim.Secunda,a pcrB ad C
primati! no
què,deorfum ad infertionis intcrnu latus ducitur, aut ca cft,qux hunc muiculu, c 1
^ f n o u t t r i pedorireducentem mufculum interceditearegione,qua inuicemambo committuntu^^ ^^ tat .2 ab H
ad D.j<ìC
'dnguli, de quo ueròcofta, a fcapulx bafi, ubi eius fpina eminere incipit, ad externulatusinier non ad D . Aut
b k ^ tu r u e r dcorfum Ia prioracontcndit. Cxtcrùmuetercs Grxci,qui fuospucros corjions a ^ confale 4 >
ticcm. io ,11 tabu--
lòedocebant,omniaq?,ut uerifimileeft,adquafdam ipeciespuerorumgratia re e .u^rt]cj las, ne bìc
triangulari figura non conten ti,uidenmr & exortum prxfentis mufculi onda ti ìan^u ^ in notando
nimius¡lui.
aflìmilaffe, quem mufculus nò anteaoftendit,quam fuo principio unditp 1 aaalS’1p0riJ£ur,
 DE HVMANI C O R P O R IS F A B R I C A L I B E R I f ’ ¿ 5-
ponimi*.Quiimenim ita extenditur,principi) pars, qua» brachium peroriadducentimufeu-
lo proximaeft,& deindcquicad bafìm fcapuIaihabetur,ambo magis prominent,& attollun-
tureaparteprincipi),qu£eà fummo humeropender,quafiualdèobtufum trianguli ucrticcm
haecpars exprimeret.Huncautcm trianguium efFormabis,dum ali cui longccoifa» duss alias
breuifiimasadfjcies,duarenim hatobtufumangulfi efFormabunt,cuiprarièntis mufculi cxor
tuseffigicsà Veteribus comparabatur. Huiushbrarinuicemnonaliteruariant,quàmquòd
an cerio res,qug clauicule debentur,deorfum oblique in pofteriora ffiran tur,pofife riorcs iterò
qipeàfcapulscfpina pendent, oblique in priora deffiendant. Qua? ameni àfummo humero
N ipfi'us cum clauiculaearticulopronafcuntur,redàdeorfum procurrunt, nullo tamen inte­
rim pado mufculi brachium ad pedus ducentis fìbraru ritu,fc inuicem decuffàtim intcrfficàr,
nihilominus tamenobinfcriptionesnQnnullasobliquèdudas,fìbrarimplicariparumper co
fpiciuntur.Si itaqucmufculi pars,que àclauicula principium ducit, tenia fuerit,brachium Tur
funi adantcriora colli^Sd facicm attolietur. Siucrò fìbra? à fummo humero, & clauiculae fede
ipfi commiiiàjoriginem mutuantes co ntrali a n tur, b ra eli iu m redà, èc in neu tram partali ucr
gens ailurget. At fi po fierior mufculi pars,ex ficapillai fpina prodicns in fc collioatur,ad poflé
riora ceruicis,ipfumq? occiput,brachium agetur.Mufculi huiusinitia,ex tota amplitudine il-
lorum,qua?diximus,offiuninonexoriuntur,fedduntaxatinffarcraffiorisIinea?, undccun-
queà promincntiori illarum fedeadeò, ut paruaomnino in iti) crafììtics occurrat. Ncque id
prorius negligendum eft,quum praeter hunc mufculum, qui brachium morii proprio attol -
iat,nullus fìt,ncqueetiam brachium hoc donatimi mufculo, alio egeat, qui code cum ilio fun
gatur munere. Qiianquam non ignorali, Gaìenum hic alios quofdam deferibere, at id tam
uerè,ut fìbiin Decimotcrtio de Partium u(u,& Quinto doAdminiftrandis fedionibus mini
mèconftet, cuius loca fi omnia profequerer, in nimiam prolixitatem prsefens Caput excrc-
fccret. Quapropter unumquenque diifedionis,& Galenicadodrinse (quamomnes am­
p liai debemus)fhidiofum fedulò hortor, ut haecnoftra cum Galeniledione,diligéti interim
mipcdnone,&ffidione,quam fuo loco ftatim proffiquar,adhibita, confcrre haudquaquàde-
dignetur,hoccp adhucaddi finat,cercopithccis prorfus eandem elle fpccicm mufculi brachiti
attoIlentiSjCumhominum mufculo. nani & in illisanimalibus hunc mufculum, uelGaleni
gratia,non ignauiteraggreffus funi. Canes autem,equi,boues in hoc articulo, non folùm in
p 1; täb.S. oflìbus,ffid maxime in mufculis &ligamentis,abhoniinis conflrudioneuariant. p Muffiti Tntrù-s hd<
7 UM. 8K chium 7noìun>
lus brachium redà ad deorfumagens,c5 trario munereillius11mufculi fungitur,qui omnibus t uni.
p N. to R .
11L. n R . fuis contradtisfìbrisjbrachium pedtoriadmouct,feuinantcrioraagit,hicquocjuccarnofus fi-
<1 5,4 ta.A. militer 8£craffus eff,&intcr exteroshuius arridili mufculosutcunquctercs. Oriturautcm
r 1,2-? fig. carneo principio,exinferioriffiapulaebafis* angolo, àbafi quidcmmodicam principi] parte
U n ii . iY .
feda ante, aiTumens,fed infignem ab inferiori fcapula: coìta,ex media enim coitacillius longitudine,ba­
unde mufeu li fcapulae propinqua, ab externagibbdue Inimiliorisbafis eiusanguli fede, cont/nuacar-
hh prodit 1
nofacp origine enafeitur. A d medium igiturlongitudinis,infèrioris coffa» muiculushic,àifia
fi-p>Crzfi.
T. pulce ofTfiabfccdit,8£modicèfurfium in priora tenfus,humerumfeu brachi) os accedes,in ua-
s 4 tab Q j lidum breuemq?,ffid latum ceflàttendincm, dii ferèformarefpondetem,5quem mufculus bra
T mufculi chium pedori adducens, humero inferit.Neqpiolum formafquam ad latitudincm Se crafTìtiè
A.
acinfertionem,fficundumhumeri longitudincm refcro)pra>ifintis muffitili tendo,illius tendi
tiireipondet,quiad pedus mouet,uerumin eandemferè regionem, fili duo mufculiimplan-
t O. tantur,in eorum medio interuallu demittentes,cui ‘ tendo1'muffitili inffiratur, quem dcorfum
w10ta.@.
uerfus dorfum,adiliabrachiummouerepaulò pofffubrj ciam.Quamuis interim tendo mu-
ffiuli ab inferiori {captila» coffa pronati,paulò uicimus humeri capiti implantetur,quàm illius
tendo,quem brachium pedori adigererelatumeft.NequehÌcrurfus me fugit, prie lente mu­
x ufit.r fculum intcr brachium circumucrtcntes,à Galeno perperam reccn{firi,atq? ab ilio" mufculum
JL 1.13 cìe P d r
triangularcm,& fcapula» gibbum occupantem,&mihiin circu mucrtcn ti umbra eh iu mela f- tium ufu, L ,
fem ponendum,ab ipfo autorem dudus brachi) ad dorfum poni. Veruni ffudio,quum nulli de _Admmi,
res fecus habere uideatur,ab ipfius degniate recedo, uti profedò tu quoqi cs fadurus, ubi Jlrd n d ii d ;ffe /
¿¿¡omLwn
afiedu exutOj&iamadmonitus ffidionemaggrcdieris, autdebitèadminiffrantibus affabis.
Nollcm enim mihi hic fidem ex Libro darfquum certa ffimper lege orem,ne qua fìdes Libris
y 2^ r . lo inrjs partibushabeatur, quamondum per fèdionem uifàe fint. Brachium dcorfum trahi-
Q udrtus !n ei­
W.e.iN , tur,àYmagno quodam , latóqueadmodum mufculo, qui à fpinarum apicibus, quai àfexta ch: um mouetis
tium.
v -4 »;.7>
thoracis ucrtebra» fpina,ad ofiis fiacri ufque medium habentur,1principium fumit, non’qui-
9 o . li c.
‘ ‘Otab.ab demid plurifi brachi] motuum opificum modo crafium, fèdomninoinfiaramplsemcm-
Siiti T. branx tenue continuumq;,acredaIinea à dictarum modo fpinarum apicibus pronatum.
èfi Veruni
 MÉ A N D R F AE V E S A L 1 ! B R V X E L - L E N S I S
VcruiVUibimufculosdorfummoucn,cs,id principia™ p e r i t a r n e , c a mmc o f i a r n m•
ncmcommg.qqux max.mem dorfo.ucrfus poftcriora c h u b à a q c a rn o fl C S T
: Ì r ‘r rft'Sm^ U,US? ^ mm0d™ - ^ - n^ ^ f t - tanrifpcr proccd™ d Ì ' C1
u d„ cm latum.uahdum, fcd brcncm Ih ,mero infaat.fnbter ipGus ceruiccn, & £ T c
m fan . I0
£ ° n|'''Uf ' r 7 ,lnmcd' i , Kndinisbra<:l’iumpefloriadmL en tis,& tc n d W s iù n Um u h 'S,T,x
!{crfus V,
, a J '^lo/ i-^ g '> -H ic.ra< ,nc,nula,k,seda,n triangularis d f f c d p h n ^ I f
c 4^-0 ,
Tntu[cuk
ptudme,npomguurJaltcramJqua:aboiìèf^oJ pcriIia& infcrioreichoradsiitcni1 n'1,
^ 7 tab.M'
lumadtindimsinfcrtioiHmconfccndit.atqucaltmimaxilIxcauitatisuallumconfiituitT
t,au cropnrientismufculicoffa A { A r r a r l i r ^ / W o n • _ fr , comtuuu. j er e *o td.pn,
nUc°jh.ib
Sud. T.j ]
T P^Xud
. , : 1 r , . ri , u,uourcU101 CIt^cpromanoruhcoitarum ina'c!iia 1 i- V-i*b S*i
tatc.enam luuus mufeul,hbrxdifferunt.quxcnim per ilia.ctfpuriarum coftarf, extremafur' V.
iun, porngum ur.prolm ffim x.acm fnusobliqux funt. qu xu criabinferiori™ ucrteb arS f ad fedeli

rhorac.sfp.mscnalcuntur.breuioresfunq&tranfuerfimmagisprorepSr.Mufculus.aemo
tusbrachi] dcorfumopifexeft,non quidcmidGmpIicimotu,fcd compoGto,prò S b r a m i
\ietà re, pi a: Ita ns. quali do qu idem prout fupcriorcs fibra:,autinferiores in fecolliountur con
trahimturue^itaquocpdcorfum^uncadrupcrior^iiuncadinferiora^rachiumucrrusdor!
iti m deprimi tur. Porrò mufculus hic, dum fcapula: humiliorcm8 tran feenditan culmi/
Li. ij de Pdr h.:i isquibufdam fcapulxc6mitri,atqueipfì aliquainfigniori apprchcnfìoneadnafcf, Gale* 2 “’d federa
tiumufu, CT ; YUfe.,0.
</e Admini / nus Icriptum reliquie.Deinde huius infertionis benefìcio,non modo brachium duntaxat,ab
JlrdnciS d 'jje / hoc mulcu lo moueri ailerit,imò eriam illum detratftionis fcapula: ad infcriora autorem criccò
¿liumòai. memorat. Proiettòetri quàm maxime uerear,Galeni placitis obuiam irc,& lubens hoc Capi.

te/altem unicu mufculum citracontrouerfiam piene defcribereopten^haudquaquamtamè,

ut rcs fcrehabet,hÌcfubticerequco. Praefènsetiimmufculus,dumhumiliorcm icapultcbafìs
angulumintegit,{capulxoriì,nifirnuiculorum,quiabillo pronafeuntur, in teruentu, conti.
guusuifìtur,neutiquamautem ori! connatus,utneque etiam,cui incumbit ibidem mufculo.
rum regioni,aliqua peculiari infertionecommittitur,connafciturq?.Non enim aliter inibìiìib
ditisadne<ftiturmuiculis,quàm mufculis dorfum moucntibus,SAhoracis &abdominis,cui
huicmufculonon minus,quàmillifcapulam occupantes fub idem un tur. Quiimitaquemu.
fìculus hic,nullam in fcapulam moliatur infertionem, proprio etiam motu una cum brachio
eam nequaquam,utGaIenus opinabatur,deorfumuellit. Etriilluni tota ca fede, quaangulo
fcapula: fuperuchitur,fcapula: innafei darc,idtantu me Hercules tranfuerfis pcrficiettir fibris,
ii!is inquam,quac in elatiriìmà lu x originis fede habentur, atquc à icxtx,leptim x,octaux,no.
me Se decima: thoracis uertebrarum ipinisdcpendent,qua:ianè non dcorfum fcapulam mo.
* ucrcntjfed rectà ad dorfum. Huius enim mufculi eminentior pars,altiùs àipinis, quàm Gale.
nusarbitratur,principium ducit,namaliquoufqucilli mufculofubricrnirur,quem fcapulam h$Ur,&,
mouentium iccundumnumeramus,qucmq? Galcnusintcrpoftcriorcsfcapulammouentes, uerm hìc
de parte ipr
Dcmiliiorcmuocat,amplumhucbrachh mufculum,ibidem principi) Ìuiuerticem affumere fws a injì-
aftrucns,ubiilIedcmil]ior fcapula’ mufculusceflàt. A t quii mfuorurfus locodcicapulxm o. g iuta tan -
M u fcn liis dii toribus fermonem inftitucmus,ad brachi] mufculos iam rcfloricnda cid orario,interquos Ga tùm agì.
us juo [im iti et
m s.
lcnus alluni cnumerat mufculum, ciufdem functionis cum nupcr dieta, grafìa cftarmatum,
cdtics dvun >
ut icilicet brachium deorfuni traliat,atquchuncquidcmlatuniamplumqi cric rcccnfct,fcd te.
ddnt.
L i .1 (y f de nuem interim .M embranam cnim,quamnos carnofamuocamus, fìbriscarneisaugerinar.
A 'mwjl.dif rat,quum primi) m ilia contmgit,acfìbrashasfurium teniàs,carnofìorcs tàtiipcr crii ci, doncc
fedi, er ij /.A mcmbranaampli ÒCtcntiis' mufculi nature,quem buccas moueredixinius,refpodcat,hume. i i tu.r.
def-^Jupd-tti
un:. roqfìmplantetur.Deindchunc mufculum Galcnusomncs, qui illum prsecciTèrun t confectio
mini Proceres,in hominum potius corporibus,quàm cum Galeno in fìmiis ieexercitantcs la
tui riè,atquc ab ipfo in fìmiis inuentum nufquam non iaefìitat. cgoprofcctòin fìmiis, <$£cani-
busjplurimisq; quadrupedibus infuni obferuaui,non tamen in om nibusxquelatunl cal n o '
fumue.Arili fìmia(utidpriuatimdicam)adhuncmodummihiapparuit,membranacarno.
f i , fecundtim ipinartotius longitudinem fìrnrius fubditisorganis, quàm alibi connajrittu
hauti aliter,quàm fìexfpinarum apicibus principi] fui portionem, aliorurnligamentoru m o.
do educcret. Veruni in ca fede, qua membrana è regionequinq? lumboru uertebrarum con i
riit,ilifrcposcontingit,carneis, fcdtenuibus rariscp fìbrisadaugctur,quxfurfum obliqueucr
lusaxillam prorepentes,acexlatabafìicnfim in arctum collecfdx,mufculum amplum attenue
exprimunt, qui in mucronem defìnens obfcurè, uixó;admoduminhumcrumimplam.-tui,
tendini
 , tendiniciuskmufculicondnuus,qiu brachiumperoriàdducere commemoratus cfUn cani-
bus manifeftam infertionem inhumcrum non oftendir, S i uidetur mufculi bracin iim
adduccntis tendini ahquo pacto admitceri,autpotius propria: eius mufculi membrana: adna
feídnequis quoq?,bobus,8¿ouibus,&idgenus animalíbus,admodííeuadítconfpícuus Lin­
de edam confulo illum inbouepodflìmùm pcrpendfiquodfietprompdiìimè, fi'excoriatibo
uísaxíllamínfpexeris.Apparebítnanqucísamplus,8¿contcrmínís mufculísrubícundíor S i
ctetcris partibus albis apparendbus,exilio maximam portionem ablatam cflecopcrics quant
lanfi cuti adnatà relinquunt eo,quòd carnofam membranam una cum cuteauferre3inter ex-
coriandum confueu ere,atq? ideo edam tantamprgfentis mtifculipartem, quanta nondü pror
fus,8¿ínfignítercarnofaapparet,auferunt. Qjiapropteredamiuuabit,excorianteslaùios uu
dere, qui longèacutiori cultello, maioriq? mora in axilla cutemadimUnqquàm in reliquo cor
pore,ubi membranam una cum cute à fubditis corporibus fcparant. N on inutile quoq: crit
excoriarácutcm iubcrc tibí exporrigi,ut&cuti eorum mufculorum portionem adii uc adita-
tam contépIeris,obferuesqjhuic mufculoiàc carni paulo redüores fibras íntertextas effe,quani
l IOti .1e. ampioilli’mufculo,quembrachium dcorfumadipinam moueretefhmùr.Atq?ha:cin fimia
& quaeproximènominatafunt, anímantíbusdídíci,atin domíneme repcriíTencqueoaffir-
mare,quantúmuís rectè cutan ab adipe, & quum obefìus acciditcorpus,adipem a membra -
nacamola,S i membranam àfubditisilli mufculis,pcrtotum thoracem abdomen^non di-
uulíam,laceram ueíemper díífecc.Líberauí enim fubindeab adipe cutem,et adipem poftmo-
dum a membrana,& denuo membranam ab his, quibus incumbebatmufcu3is,ac deindema
nibus membranam refendi,fedha&enus illam nullis carnofìs fìbris,iècundùm thoracis latera
nutritamaudam^obíéruauí,neceríamípedatorumalíquís,quotquotmihifecantiuncuiam
aftitere,membranamhancmufculofamfieri,afíerereualuit. Pra?terca fimebrana,quatti mu
fculumfieriGalenusafiruit,brachium deorfumtraberet,proculdubioauthumcro*alitarti-
culi íaltem ligamento ncdcrctur,quod S i fi de firnfis fortafiis,& bobus dicipofiit, qui aliu m,
quàmhomines,motum,pfoptercrebrumin terramprioribus pedíbus íiiníxumexíoUnt,ín
hominibustamen nullam infertionem membrana: carnofa: in humerfi fieri,àudacifiimè pro­
nuncio. Nampra:terquàm quòd membrana in homíne fibras carneas fub axillís millas com-
monftrat,integrum dì:cani per totam axilla:regíonem,abhuíuslocírnufculís,&:articulo no
minùs liberare,quàm in ínguíníbus,&: poplitc, quodhaudquaquam perfìceretur,fi membra
na tendinem in os brachfi infereret. Porrò quum omnibus diiTcdionum fìudiofìs inteorum
fit,num h tee,qua' de membranam hominibus pro po fui, nerita ti fini confona, proprfis mani
bus ínquírere,autalfisdíírecatibusiamadmoníd aitare poffint, his prolixiùs immorari haud
conuenit. Addamtamen S i hoc,fi mufculus ifteeuiti, quem Galenus narrai, dudum,fitum3
S i fibrarum fericm nancifcerctur, quòd non alio piane iungeretur muñere, quàm inferiores
mloté.e. ciusmmufculi fibra:,quem nos brachium deprimere aíTeruímus. Nequáquam enim, ut Gale­
nus arbitratur,huius membrana: carnose mufculi benefìcio, brachium rectà deorfum, S i in
neutrumlatus inclinans duccretur, quum prorfus obliquas,cx Galeni edam deferíptíone, fi­
bras naiicifceretur.Ctcterùm in nullam partem uergens brachium deorfum ucllitur,quum et
n;,4 ti.A. inferior mufculi adduccntis ad pectus pars, S¿ inferiores fibra: deprimenti^0mufculi fimui
oiotab.o. agunt,accedente una quocp brachfi pondere. Atcpduaaíamdídxmuículoru partes,illc flint, ^¡lUnini
qua* axilla:cauitatem efformant,quascpin Libro de Ardculis HippocratcsTcndinum nomi mil’’
Tilesoffert ne nuncupauit,qucmadmodum S i Vctcrcs,qui ctiamTcndincs nuncuparunqmufculos oc
9U.crfc, cipitis olii connexos,acin medio foueam cfformantcs,& Grtecis ìvxs quoqiappellatos. Ouí
brachium círcumagut,tresmihicoilfitítuunturrnufculí,omnes cxicapula ducentesèlfgine,
P u tab.h, S í latís tertdíníbus,ardcuíum continendbus membranis impiantati? Prímus itaqi, qui ordi- Quintut
IJ «i X.ií ne brachium mouentíutn quintus haberí potcffifcapula:l]finum occupar, qui ínter fuperío- cbium mouatf
H.
K
,10ii G.u rem (captila: col tam, Se ciuídem fpinam,feu magni iliíus proccíTus radican uifitur. Procedít tiiim.
í sfi.ca.ii enímá ícapuía: bafi, et omnínocarnofus totam,quamdíximus,fcapula: cauitatem ímplet,ofi
P-1b,c.
r Sta. cín­ fi femper ualidè,ac fi ab ípfo toto progrcffu enafccrctur, conatos. Quum ucrò ad íüperíorerrt
ter a,b. ceruícís feapulefedem pcrtíngit,fubrligamentoualídííIÍmo,fuLnmum humcrum interiori fea
pu{a:proceírui(qucmanchoracaííimílamus)collígantc,ín anteriora contendít,ctínamplum
ualídumq?ceífans tendinem,artícuíum humen ad fcapulam íuperat, eíus artículí ligamento
pertinacífrímé,obIíquaquodámodoínícrtíoneímpIantatus.Eíl: ítaq mufculus hícoblogus,
S í exteríus gíbbus,íntus auteíllí reípondetcauítatí, quam ímplet,deínde fibras íecundúm fui
14-tab.*. íongítudínéexporrecfiashabcqqusefibrachiíiattollendsmufculí fibríscoferantur,tranfuer-
*0 Í 4 .A . íaeprorfus exíftút.Huíus mufculi Oalenú no mcminiíícopínor, nifi forte ínter brachili attol-
z lentes
 de H V M ñ. N I CORPORI S FABRICA liber I
I?!
D E N S I C ^ 4 R T I L ^A r V
Caput X X X V I I .
O V A N C i V AM n ifi cartilágines tap
níhílominus tamtn, quartcemujculorumtabulcenajushasliterís K & L utcuncfcpropon.t

“ E R VM opificem terminumextremum^naficartilaoinibusca i, ra
r in n p rvfriiYiiTi’ fin a a u r ic r o r t i l W n i w n
___ ’ ir’
tione extruxifie, qua auris carrilagínem paulo ante procreati dui'u c m
quadrupedumnail extremum fere comprobat,quod minori
W m ne>clu¿m llomínís nail terminus cartílagíncü exíftítrquí etíam , 1 U l'
M l quam faciei fuperficiem m agis, quam quadrupedum nafus preminet
nfeadp- A b in fio r i itaq? naif ofiium fede,quaba:cafpcra8Gatiora,uuàm fUD *
9yäbfäd
~ , ~ c.
. „ i /ríorí ’ lede fimt,duae enafeuntur cartilagincs,qua: deorfum in anteriora
beidc^ ‘ exporre<fte,inuicemq? coiundre fenfirn molliores euadunt,ac in nafi extremo uelutiin cardia
4Zi ‘ 1 gincum ligamenturn degenerantes, totam anteriorem nafi regionem conftituunt,qua: à nafi
cciufdanfi olii um inferiori fede ad nafi termini apiccmq? pcrtinct. Ab ofieo autem cfop to nariumforam '
J ^ °6[ na dirimente,quod oefiaut Capitis' offis partem ellefuprà comemorauimus,alía enaíatur^ar
’ tilago,mol lis quoq?,ac lígamen tí naturae.compos,qua'à tota anteriori foptíillíusfedeantror.
fum proccdens,ínternae duarum primari ckrtílagínumregioni focundum ípfarum lonafoudi
ncm adnaícítur. Haac parí ratíone in ca nafi parte, qua: uelutí ex faciei planicie porrioítSr nafi
1 4z-clP- foraminaínterdíuídit, quemadmoduoílíum illudfeptumípfa ' foramínainíbidífiimoít quà
**0>0' fuper palati regionem,ànafo ad fauces uíqsducuntur. Hís tribus nafi car tílagíníb us aided urn
utrín<? nímírum finguía: accedunt, que magísadhuc alijs cartílaginibus lígamentoru ñau ¡r o
participant, & orbículatím lìngula: unum nafi foramen conftituunt, Cartiíaoines ha?interims
luís {ateríbus ínuícem colIígantur,8¿ alíarum nafi cartilaginum extrema ínteount/ola'q: mota
donati# uoluntarío, cuius ope 1ur:um deorfumq?,8¿ íntroríum extrorfoimcguelíunt pro rn -
[¡mfc.ti. in hoc donata: mufculíSvHarum cartilaginum latíores molliores^ partes ín nafi latcribu ^1^
F.quj.K. fìfiunt,acnafi ala: nuncupàtur,quòd quafì alari modo nares occludant reforenrfu u^SC° U
ínter reipirandu tnhgnem uíum pracbentcs.At quu he nafi cartilágines uelfolo tactu coonofo¿
poísint,no eft quòd prolíxíis cari natura exequanutcunqjetía uel folius Gallici morbi nómi*
nc(qui has crebro ínfefiat)ípfari firuetnram medícís no ofeítanterexpendendáduxenm
o
H H S V E R ^_a E R R E R I <^v[E q R R R
Ir nibus, a c quid G reeds in bac yKaR e r nuncupetur .
Caput X X X V I H .

p r i ma t r i secvnda
c e s i m i oc* FlG dl^M ,
tauf Capitis figura toti-
{pera: arteria caudicis
us afp er* artería a b o -
m ni bus partibus libe­ pofrerior facies delinea
tur. ab re en im fuiiTer,
r a anteriorem faci.
cm expri - & huic figura, quemad
mens. modum prima?, ramo^
rum in pulmonem fub
fian tía m pertínentíum
íerícm appingere, quii
lilam prima figura
abundé oculís
fiubíjcíat,

N 4 ter .
 266
, A N D R H E V E S A L I I B R V X E L L E N S I S

oiiTm d °f Uayios,Ile<^ ^empereofdêrecenfet)illu rcponat,quâuis ipfi ad fuperiora -■

nmn n HT 6li CrrLlSan^ rioraniolitur^Pr^dpuèdem àdatanòfit. DeindeGaleni
, p 31 ! coS ruit>ct^fì icapulæeminentiori coftæ quendam exporretflum oKiV ° Ulptl°
S cxtui lr d ' i lUcm i quis h une noftru effedixerit,n5 tarnen ipfi inilgnem cimi brachium attollmte muf^’
ditm tnoiicn,
tium.

- 3ad fcapulg forma tantifperar&atus dumininh,

norean.cuhregioncpcninoatcuiam plotendrne^uafiù^cm icirculSim plàtatur.Huiusm n Ì U
^ ^ ( “pcrmslams injadmoduconti.iuumcxiftit)quempoftremòreccnfuiJad cò fa^utnifi
diligenteranimuadhibucnSjiiterqiimusciletibiappareat.illumq;mufculum ad'clatiorcfca K'
S e p tmus.
!
pillar eolia,inbexicinc inanteriorafcciiicjatqiitactiaiT) portionê gibbæfedisfcapulcoccupàre i!? 1
afleres. Septimusaero brach,umoucntìSmufetilusilleeft.quèGalenusinDcein^tertio de
1 artium u(ti(namm Qumtode Adminiftrandis fcdtionibus omnes à fcaoula in humera Dor ‘
rctli mufculi mirecofunduntur)brachium retrorfum.ad dorftim agi credidit " illS enim cui t 1
uereid mttnus pramaqquemqiinter huius Capitis mufculos tertio loco l'ccenfubGalenus cir ' « 5 *
ciimiicrtentis adcxterioi-auicedeicripfìt.CpterùmhicreptimusmufculuSjCuii.isope brachiü b 1 1 U 'S'
adexterioradrcumagifcio.uniuerfumfcapulacgibbum/quodfubipßus fpina habetur, irm
plet. I xoritur enim carnofuscx Icapulæbati} deiiuleardtior ad icapulai for cx.it
. , deindeardtioradfcapulæformam'redditus, L ' L g
tandem articuli hgamento,tendine ampio atbreuftanquam in femidrculumextrinfecus mie
ritur ita,ut trium mufculorum brachium circumagentium tendinea, in orbcm quali u n itici Y‘
' d u tih. uh
fumarticuliligamentumamplexenturj&quarationefi'ngulifuisfunganturmuntis/acilede- Hjlttd K.
monftrent. Ligamenta ucrò fcapularum ccruici, caputhumericolligantia,ubibrachiuriimo c ti tab.ih
uentium mufculorum fedionem abfoluero,peculiari Capite pcrtradabo. H JxdK.

M V SC V L O R V M B R M C HIV M MOV EN'

tium adminijlratio. Caput N N 1 1 1 E
i hadenusadbrachiunimouentes ufquemufculos,cætcros,&:prcdpué
latum ilium,qui buccaru motibus præ eff diilecucris,cutis quoep ex par 4 } «.r.
teiuperiori fcapulæ,&: pectore ablata criqac proindc cutis ab abdomine
& uniuerfo thoracc,ufcp adfcm ora,& offìs facri mucrone nunc dutaxat
adimetur. & hanc quidem autlanfj more integram cxcoriabis , unica
Q ui corpus in
tantum linea à pcdtorcad pubis ufquc os ducta,aut per uaria fruita,pro-
borimi p:ufcU' utcommodiorapparcbitratio,camdiffccabis.Egoautcmintcrdu,quan
lortim dimmi' do hominis lectionem mihi adminiffrare folco ,fu b inferiori maxilla perutrunqL osiugale, h M p.ex.
fbrdtione n e >
robuffumfunemtraieciadcapitisuerticemJlaqueim odouindum ;,idcpautadfi,ôtem :)au£ad 6ii-,v»x ‘
1W £ 0ß lt. occipitium magis,prout autcredo,aut dcpreiîo capitecadaucrfuipendcrcaninius fuit. Lo n
giorerrt enimlaqucifinem,trochlcæcuidam cameræ trabiaffixætranipofufillocpcorpustan
quam fufpenfum, modo altiùs,modô dcmiffiùs detrahi, atep in omnem partent,prout nego-
tio competebatjcircumuolui curabam,5J quum rurfus lubebat, in mefam inclinari finebam,
facile cnim fub trochlcæ regione menfa accommodatur. Atq? hoc modo in omnibus mufcu>
lorum tabulis delineandis,cadauerfuipcnfumfuit, quemadmodumSeptimatabulautcuncp
oftcndit,quamuisdumilla delinearetur,funis ad occipitium reflexus cratproptcrmufculos,
qui in collo îllic funtconipicui. E t fi fortaffîs maxilla inferior,ex difledionis fèrie ab lata fit, aut
edam iugalia offa hierin tcftraclaf nihilominus finus tcmporalibusmufculis exculpti,laqueu <r u uiderc
fatis alide amplcdctur. Caucndû cnim eft,ne ccruicilaqucus circuponatur, nifi iam aliquot ef t ^ 0 ca*
occipiti] olii coneximuicuIifuerintrciedi.Atcpeiufmodi corporis fuipenfio ideo maxime co
ducit,qu bdmoleftèadmodù corpus humanu in mcniam procübcns,modo inpe<ftus,modo
in dorfum conuolui poffit.Et licet fortaffîs opportune cadaucr ucrtatur, tarnen muiculdcune
adeò producuntur,autexinnixu latefcunt,cöprimunturcp, ut d ifferì propriam forma ¿xlpe
j V f ilfciili, pue cicm uix retili ca ut. Q uo cu n q? mo do igi tu r ui fu m fuerit,autea,quadixi,rationefulpcnio,aut
■ ■■■■ -- menu
r-irtl'ìfd ; in meniàrepofito cadauere,cutemunàcum adipe abfqiulla membrana: car no fions la: ione,
\rZ 7- cdnu ab uniuerfo thorace abdomineep auferes.Q iiodprofedò,nifi laboris fis ftudiofus,di cen up
arditi conflù Cupidus,moleftèac difficulterperfeceris,cum totfectiombus cutisprorfus^aliter Iiberada uc^
t.ut,exdmen. niatjq U^m fi'carnofammembranaunàcum cuteadimeres.A blatacuteunärurlus linea,a me^
dia pecrons regione,adpubis uf(pos,in membrana carnofa duccs,&: deindealiarn a pu is 01
fe tra n fu crii m,ìccu n d ìi m coxendicis articulum,ad facri offìs ufcp fpinam .^tcruam a ummo
humero,adufq{ mediani brachi] regionem/ecundùmipfius longitudine. Hisdudtis
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA l i b e r IL 2.6<J
bus,membranam carnoíam hámuloautunguibus apprehcndcs,&ab uniuerfo thorace 5 c
abdomine,ad fpinam progrediens,camauferes,ipfam interim glandulis,qute in axíllíshabé-
tur,adhuc connexam finens. Auulfaitaq? ad axillae 11% cauitatem membrana ,ha:c ad Iuceni
extenderida eft,ac diligenter aduertendum,num eafub axillisin carnofum degcncrct muían
lum,à lumbís3& fpurtjs cofh's iiicipientem. Si fortè(quòd non futurum feio) hanc carnofis fi
bris alierà inipexeris,ea qua poteris dílígcntía,ílláab axillis fcparaanimum adhibens,num hit
mero tendínealiquoínferatur,authíspartíbus(utírl reliquo thorace folet)fìbrofìs tantùmne
xibusadhaereat«AtqUé{èdulòcauebis,neéòruditatisucnias,Utadcps,quiin thoracis latería
biis,totoq? dorfo occurrit, carnis loco tibí imponat. Vidicnim c]uofdam, tamrudcs,acin ft-
milaribus partibus dignoicendis adeò neglígeriter ticría tos, ut primo intuitu, adipem dorfq
carnctn cilcarbitrarcntur, quòd multò magis illuni htc,quàm alibi propter incubitum rubc-
re Cernerent. Quando enim cadaucr una atq; altera die dorfo incubuit, tota incubitusfèdcs,
quali inflammationcobfcifarubct,atq: ideo Si ciusfiedisadcps. Hacítaqueadmíníftratíoncj
num membrana haec mufculus efíícíatur,8¿ an cutís mouèda:,an brachi) gratia tail's facta fit¿
prompteexamínabís.Míhíautemhecmcmbranainhomíníbus ncque mufcuíofa effiefineq?
humero tendine inferí, imo ne ípfum quídem contíhgere uíía cft. Caetertim ubi uníucrfam P rifui P a ch i
membranam,á corporis trunco, S¿ medía brachi) regione liberaucrís, brachium pcctorí ad- uni mouetiim
m ujeuli admit
¿ 5m.a. ducenfem mufeulum aggredíerís,ante omníaperpendens, num alícubípromíneat illegraci lljírdtio.
lis mufculus, quo caudata: fimía: donan tur, quiepa mamíllarum regíoiiibus, furfum oblí-
quefertur. Veruni quumífteín homínibusnon íit,íam muícülí brachiurn pectoriaddücen-
t ís caput, àclauicula,& totaoílís pedorís regione, ípficp íníertiscartílagínibus, nouaculaaut
cultcllo abrades, achamulís autfummís dígítísapprchcnfum,ad humerüm üíquea fubíecftís
corporibus,autdígítís autbuxeo cultcllo feparabís. Dum iterò mufeulí huíus caput nouacu
la liberas, accurate ftudcndutn cft, nequid alíud una cum ilio auferas. In caníbus ením ac fi-
f stab.ahr mrjs, uerarum coftarum cartílagíníbusLmufculus obtendítur, quem fere recti abdominis
ndfcrt. mufeuli
" partem effe■ dicemus, qui à Galeno
~
ÍS W.A.
rcfpirationis grafia creatu s dicitur,ac uicc pro L i • 6 de y fd ,
pnj thoracis mufculi,àre<ftodiifinctihabetur,qucmadmodum in mufculoruni thorace mo- m inijlrandis
ucntium enarrationedibturi iumus latius. Nuiiccnimin hoc admoneo,utctiam fi' ego in ho- con ¿Uó.
jcélion i-

mine minus hue reperiam, ftudiofi tamcn illiim.obferuare concntur,atque commilitones in-
ter diiTccandumfefeadmoncant,eiufmodimufcuIum ex Galenilententiahic latere, ac proin-
denonofeitanter mufculum brachium petftoriadducentcm oportcrefuo principio libcrari,
aut obiter liberatum abi)d. Ncque huic folu 111 animus accommodandus eft, uerti m ct illi,qui
i n fimrjsfub mufculo brachiumad pectus moUeiite occultatus,adarticuii ligamcntum ex-
porrigialiter,atquein hominibus diccbatur. Atqueita non mirandum eft, mequum horni-
nis fabricam oftcndo,ctiam perpetuò aut finn'am,aut cancm publics: fedioni adhibcrc, Ca:-
teriim magnum hunc pectori brachium adigentem, in picei entia humero adhuc appenfurri Admi.fecundi
relinqucns, adrcliquos brachi) accedes, quos co m mo de ad ni ini tirare ncquis, nifi prius ah- fcapuLm mo-
g 9ht.r,A. lato" mufculo, qui ab occipiti) olleprocedens,per totani ceruiccm exten ditur,&" toti fcapu- utrLc
i m
h -frp le ^ fpine,fummocf humero,una & huic proximo clauiculse1fedi infcritur,tum hinc per 1capii p.itpdoaycdlJ. ‘ idC"1?
iftc p
?
nc circutn ltcgibba,&bafim deorfum protenfus,donee mucrone ftiooeftaua: thoracis uertebraeipinà: rii.
committatur.Eft enim mufculus ifteab occipitio,ad odauam ufque thoracis ucrtebram,fpi-
h i pi. cap.
naruapicibusquodammodoconcxus,abipfisqi principiumfumit. Atdehocmufculounà
ulib.i G,I,
K. Sica:teris fcapulam mouentibus,poftca agemus♦ nuncautcm obiter cius fnentio incidit,
i 1,2fi.cdp quòd pofteriorcs brachium mouentes confpiciaptènequeant,nifiilleàfpina8£ocdpitio,ad
vlib.iabi ipfiusufq^iniertione,iectioneltberatus fucrit. Adminiftratur ucrò nouacula aut cultcllo, fe-
UC'iUSQ-' cundinn fpinse dorfi longitudinem facta fedione,qua: mufculum ilium duntaxat adfubieda
ufque uulneret, deindealtera fccundtim occipitium eftduccnda, quae ibidem edam mufeuli
pnncipium,ab occipiti) oftcliberet. A t fi fortaftis iubiedum aliquem mufculum illis ledioni-
bus uitiarcmctuis,buxcumcultellum exterioribus mukuli latcribus fubdes,illi Icilicct latori,
quodaboccipitio ad clauiculam fertur,8 Cdcindeillfiquod à fummo humero feu clauicula,ad
octa uc thoracis ucrtcbraeipinàdcfccdit.CultclIo enim lateribus indito,5£furfuni dcorfu mcp
acto,afubditis mufeulis ilium icapulx mufculum abfccdcrc cogcs,atqnpfius neruei principi)
craftitiem facile tunc coiedturabis, mulculumqi à fubftratis corporibus iam liberatum,paruo
ncgocio ad ipfius iniertionem pcrduces. Vertim rurfus fub hoc,utin peculiari huius mu feu -
lienarrationefumus di(fturi,obieruandum cft, neunà cum ilio mufculus ab occipitio in fca­
pulam proccdcs aufcratur,qucm Galenus una cum iIlo,qucm nunc diftecafti,fcapulam quo­
que furfum trahcrc prodidu, Necp hocco dico, quali homines ilium cum fimtjs communem
Z 3 haberent^
 Ì73 a N D R e AB VESALI l
brvxellensis
habcrcnt3uerum U tn operfu n d W 3an ilio quoqriiomfi
homines donentur3animaduertas
adminiftrationifìmuladhibita^hsecnoilra
\ r , cum Li aleno(0
v V i * i modo
a* diligens
v_Li l i ’ Ll 1 o Naturae fìs admira

tor)conferMJnequectHmcanibushÌcconfidaS,quiquemadmodumcquiJ&bouc,
c ai|icults^ renC)animaiia,plurimùmin brachium & (crapularli mouentibuslrmfcufir
r.Ì!™ SUanant*C^ la::a^ UCal1^m lab ntniu^:u^unlJab externa iedetranfuaforumproceC
m,m quatuorprimarum ceruicis ucrtcbrarum enatum, &in fcapufefpinaminfetum ail„
* d d m i> fe c m d i
ir d c b iu m m o>
hom.ncsquoquecarent.eirettamen&ifteqao^fireperiretur.iamdinccandusJnfinrn^,
tul'jtriDUS llhsmufcullsabfcifliSjinhomineuero, primoduntaxat liberato/ mufculunì cu^is
u e n tiu m .
beneficio brachium attollitur.a fuo principio feparabis, eius caput ab uniuerfafcapute Bina lo^ 4 filb. S.
tit, A,
fummohlimerò,& clauiculacmedia fede3nouaculaaut cultello proximè Temper olii adiedV
àbfecans3doncc iliumtranfuerfaminbumeruminièrtionem moliriconfpexeris.Brachiumta
men attollcns mufculus,poftquam eius triangulärem fìguram3ct precipue illius capitis,quod
abfcdumdam obtufum trianguli uerticem o iter, de* perp ender is,nòn folùm in fupcrficic un,
diqueeft intuendus/ed fummadiligentiainquirendumucnit, numtotaillamoles ardculum
extends intcgens3quamcp nos uniusmufculiloco habemus3piures mufculi fìnt mutuò fibiin-
cumbentes, quemadmodum Galcnus in Quinto libro de Adminiftrandis confecftionibus
uidetur innueredmmeritòuti alias fcCpius3ueteribusdi(!èdionisProfeiToribus(qui in homi-
num cadaueribus fefe exercebant)nefcio quam3ofcitaniiam imponens.Examinabis itaqueu-
niuerfum mufculi principiu3atqi quomodo craflefcat, carnofusq? fenfim mufculus eificiatur
confidcrabis3ac deinde tendine edam ( qui fìmplex eft) cxaminato, per tranfuerfum in omni­
bus mufculi fedibus ilium diuides3ut aliquando fatearis ilium nihil minus,quàm duplicatum
cffe3neqi illam referre fpeciem3quàm' tres primi ab ilium offe cnati, & femoris modbus farmi-
19 fa n.io.
lantes mufculi pulchre exprimunt3fì finiul mutuo incumbentes3imiusq? mufcuiiloco enume- ìas.u,ti.
Quctniddnu, rad perpendautur. Caetertim duobus primis brachium mouendbus mufculis3ab humero 2,
abfcdisf' mufculum3quid 'riunì brachium mouct3à iubditis illi pardbus ad inièrtionem uf- w SO t i . 3 .
que liberabis, quo 1faefiu eftfacillimum3fi iècundùm fpinselongitudinem3à qua principium
afTumit3lmeam duxeris3quae membrancum ipfius principium duntaxatperfccct.Quurn itaq?
prindpiumliberaueris3hamuloautdigitisidapprehendcs3uniucrfummufculumbuxcocul-
tcllo3aut edam nouacula rctufiori3à fubditis mufculisfeparans.Inhacadminiftradone/quali « iom.y.
ter mufculus irte bafis fcapi^se humiliorem angulum tranfccndat^fcapulccq?adhcrcat, contue
bcris.& deinde fi principium ipfius uariè ad originis locum protcnderis 3manifeftèquo mo­
do hic mufculus brachium detrahat, 8£nihil minus quàmfcapulammoucatjaddiices. Porrò
quumlincam illammoliris3quacius mufculi principiumàfpinarum apicibuslibcras3cauen-
dum fané eft3nc una quoq; diffcccs ° initium abdominis mufculi oblique afccdcntis3ct deinde 0t i t a n i .
pillius3qui tranfuerfim à fpinis quoque ucrtebrarum enatus3in decimam Sd undccimam 3tho- p n u . * .
racis coftas inferi dicctur.Quaproptcr fi tuis manibus parum fidis3idemin hoc mufculo tcn-
tabis3quod in ilio experiendumprobauimus3quiqfecundus fcapulam mouentium nobis nu- Ì 9 U -V^
meratur3ut fcilicct protenfam manum3autbuxeum culteilum cxtcrno mufculi lateri fubdas,
atqi illuni tranfuerfim furfum deorfumcpaiftum 3tantifpermoueas, doncc ad fpinarum ufque
apices mufculum3àfubditis organis diuifum eiTeconieceris3hacnanque ratione principi] fui
membranei craiTitiem prom pt!cognofccs, S i quàm altècultellus aut nouacula ad hoc fcpara-
dum immittidcbcat3cxquifitèintelliges.Veruniomninoopportune fcccris3fi ftylu aliquem
longiorcm3rotundocp ornatimi tuberculo,fub mufculi principio rafia protenderli &fenfim
cultello fub mufculo ad ftyli latus demiffo3principium diuiferis3cultclli Temper arie extrorfum
dutfa3& leu iter obliquata3 1 furfumq?
- - ■ Temper
- ^
cum fiylo protufa n ad cum fere
r ' mod1um3 - quo -"'ichar
«
tam dluidimus « Nifi edam co artificio uti uelis 3 quo in eruendis è uefica calculis utimur,
nimmfiphoneminftardimidiaccanaliseffictum3ucficaiceruiciindimus3utdcin meius cm i-
lTedio moliatur co prorfus
U l I l i o lm
l i Vodo3 quo pilofi 1fcrici
1 1 I L I textorcs, fericum
. « . . in Jp
pilos J ami uin.
tatem
h is e n1im r a tio n ib u s o m n ia p u lc h r è d iu id u n tu r ^ q u p ic c u n d ù m fty lilo n g itu d in c m ^ ^
J U V J 3 V.|UU iviìvw ' /T I

T e r t ij d d m i‘ fubinde in pofterum aud.es. " mufculo

f retre s it tab. r.
n iflv X tio . humcrum perduxeris. tendinem ipfius ab humero liberabis, ac demum ^m«« 1 i\ _ .
cccingcns3ipfius initiumfimihterabhumihor
funi brachium trahenti te -cecingcns,ipfius initiumfimiliterabhumiliorii6 P ^
feindes, & accurate ind gabis.num Galcnus o tri» hu,c ircumucrtenrium . .,l.U
rit.quàm G nufculog.bbam lcaputefedem occupann.queniqueego^ Uum
« * * . albo rcccnfui. Potcris itaquchunctam diuhumcroappcnlum.clinquc , g
fcapulx gibbum opplet, àicapula ad artim liufqueligam cm u^abcaleri® >yl^^y^^f^ „ n w_h,
gula «pendere ualcas/ Mufculum, qui fcapulx cauitaa mcumDit, i pupcdo.
Qui.
ta n ti >
 de hvmani co r p o r i s fa briga liber ir* 27 t

fupcriorcm ipfius coftam u ifìtur, à fcapula derades duabus lineis , una per fpinsc fcapu,
\ x fuperiuslatus,alterafecundùmelarioremciufdemcoftam,ducfitis, & drinde,qui humeri
^ r . articuliligamentomufculuscommittatur, examinato.Brachium circumagentiumx mufcu, Scxtù
lu s, quiinternam fcapula: fedem fibi uendicat, nifi priùs fcapulam fctfionis ferie à clau iculis
folueris,non commodè fé ipectandum oftert,etilntegris adhuc fcapulam mouentibus inufcu
lis,importune fcapula à clauicula feparaueris, au t edam una cimi clauicula à thorace eam ab,
ftuleris«Quandocunqueigiturfcapulamàclauicula,fe<ftionisferieliberaramuideris,autfca.
pula in totum k thorace ablatafuerit,eius mufculi,quem ordine brachi) m otorum fextum re,
tulfadm inidratio facillima erit,quandoquidem ocyus tum uniuerfus ex fcapula? eraditur ca,
uitate,quod ubipraeftiteris, huius fimul & aliorumofficium abfqucnegocio examinabis*
Quanquaminterdutn ctianff quintinobis enumeratimufculi fe&ionem ,donec fcapulam à
? u .i. clauicula folueris , referuandam cenfeo, quum is in fcapula: cauo thoraci proxim o p ro r,
fus recondatur*

D E L I G X M E N T I S H V M E R I X D
fc a p u la m a r t ic u li. Caput X X X *
i liiteferi'
ätimpetes
(XlC? 1 fi ­ R I MO L ib ro 1rotunduin magnumq? humeri caput,& non admodu la,
cus lui A, tum,ncqrinfigniterprofundufcapula? acetabulu(propteruarios,quos
RC.D, E,
F,G. brachio obi mus,motu s ) meritò extruefta effe retuli. N eauté laxusadeò
b i fi.cd.u articulus male cuftodiretur, & quouis fere motti fu a fede humerus ex cri.
lui A,B. dcrctft proceffusquoidam fcapula:,& uariadeindeligamentainuicem
CifigMltU
mrutn li. t oda colligantia,Naturam produxifle fubiunxi.Ca?tcrùm quum iam ar,
fl,X. ticulum munientes proceffus,ac plcrofcphunc ftringentes1’ mufeulos ab
d m gu f 0 iu l^tempus ianèexigit,utarticuli edam ligamenta nuncpcrcurram . Superiori itaqucLi,
nTbriói- hro fcripfimus,quÌ fuperior humeri p ars, quodàmodo in duo intequalia capita diftinguerc
mrnuent. tur,ininteriusfciiicet, quodam plum , &ffem iglobririftarrotundum eft,&propter illiobna,
eifig.cap. tamcartilaginemla:ue,articulationicpidoncum, exterius autem afpcrum inaequalcq; uifìtur,
féub ca leui quodam patufbqp fìnu, ab interno orbiculatim d iftjn d um . E t rurfiis propteralluni* fi,
putmmu, nuni,inanterioriparteexterioris capitis exculptum, ac r exterius caput mufculi cubitum fle,
fenile, (ftentium anterioristranfmittentem,exterius hochumcri caputueluti geminum confpicitur,
mfomobti utrinqacad finusillius lateramagis,quàm inreliquaparte extuberans.Atquchccomnia,prse
mt enfiti fentis articuliligamentorum occafìonepotidimùmfuntfabricata,interiusquidemcaput,ar,
tieni, [ecus nculationis gratia,exterius uerò,ut ligamentoruminfertionemfuieiperet,autexfeeadcm por
qììtl'qHdm rigeret.Suntautem triarobuda,qua:hum crum in fcapula: acetabulum conne&untligamen, Ligiimeta. hu
vierumJcapii'
¡theoccur / ta,preetercommune,omncsarticulos inftar membrana',nunctcnuioris nunccradioris am
Ice cumnecleiu
rit,ubiin tu biensuinculum * £Q uoditaque amplum & m cm branolum eft,omnibusqucarticulis com
. bulis o¡fu tu.
dcteftu fpe mune,orbiculatim ex fupercilrjs ccruicis Lapida* principium adumit, ac totum articulum am Cenerisarti*
¿luntur, ut biens, in radicem interni capitis humeri prim im inferitur,&dcindctotiuscxtcrioris capitis culiS comn:u'
S tubuh. amplitudini,acutriufque cernici impiantatili'. Aliorum ucrò trium'duo quidem adamnilim f r ;dp
h s tub .d oro'
ere. inftarneruorumteretiauifuntur,'tertium ucrònonnihilamplum*Enafciturautem 1 primum pria.
i i? tab. V. exapiceinterioris proccdus fcapula:,& hincprocedens,internisanterioribusqf 1partibus-cx ^ 'rLmum*.
k >ta.d. terioris humeri capitis circuntcnditur, ualididimè huius capitisfedis impredioniadnatum*
mi " Altcrum uerò,cjuodcradìus maiusq?ifto cft,exccruicis fcapulæfuperiori 0parte,ubi fummo Secundum.
2) u. i d. luimero fu b m itnt ur, o r tu m d u ci t, in ter i u s humeri caput fuperans,infcriturtoti fili extend,
n * tu.e. ris capitispregioni, quæ ad externum latus eius finus extuberat, qui exteriusqcaput mufculi
°l il.cu.il
b t cubitumflecftentium anteriorisuiampræbet.Huius ligamcntiantcriuslatus,pofteriori primi
P i,i fi. c.i. ligamcnti connafci tur lateri/ac fimul ambo ueluttranfucrfum ligamentum effòrmant, caput
e-;us mufculi in fuumfìnum feruans . 5 Rcliquum ucròtertium, excadem cum fccundore, T e n ìm .
IUXtgur<ei §lone principium nancifcitur, ac oblique lune porretftum, inièritur in totam pofteriorem
<{ 6 tab.in exterioris capitis humeri' federnadeò , utpræfcns ligamentum pofteriorem articuli ambiat
Mufculio. regionem,utenimamplumobtinetprincipium,itaquoqueampliorem moliturinhumerum
s [¡/ ¿ y infèrtionem * Cætcrùmpræter hæctria, quæ præcipuè humerum, nedeorfum extrorfum,
tdbEadF que ab acctabulo fcapulæ labatur, continent, aliud eft adhuc“ ligamentum, humerum furiiim Lighten ¿h
2^'CCl\ib ? ^ In anteriora,ad mediam nimirum inter ftimmu humerum & inferiorem fcapule proccdum mtef or‘ fcd'
u ¡ta.c.àb Ldem luxari prohibens,hoc enim fimiliter ualidum,ab intcriori quoque procedi! fcapulp,fur ^ ß p n ü r J t
«da. fum oblique ad fummum humerum porrigitur , articulum humeri cum fcapula nufquam penmens.
z
4 contiti,
 172 A N D R E AE VE S A L I I BRVXELLENSIS
contmgcns. Atquehuiceidem manieri fubferuit3ncrucuniillud caput anterioris cubitum fle-
(Pentium mufculi, quodab eminentiilima fcapulae acetabuli fedeenatum , in ter articulilioa-
L i aumentò / mentahumeri caputtrànffcendere, atquefuofiniti incumbens dcorfum ferriaudies» H o­
rum ddmim>
fircLtio, rum ligamentorum adminiftratio3non nifi fcapulam quoque mouentibus mufculis,ct cubi-
tumfledentibus diffedis3aggredienda eft, qiise tunccultellisparuulis, fed acutioribus cele-
brabitur,atque omnium primum id fecandumueniet,quod ex interiori fcapula? proccffu ex-
oritur „deinde alia duo pcculiaria 3ab ipforum radice à icapula liberans 3uique ad bumerum
lìngula dcduccs. N equehìc interim ofdtanter animus adhibendus erit3nequum fecundum
ligamentumaggredieris, una quoque caput exterius cubitum fledentium mufculorum an-
tcrioris prxfcindaturpiifi fortaifìs anteaademptum una curatolo mufeulo eilet. Porrò liga -
mentimi ab interiori proceiTufcàpula^m fummum humerum pertinens,* mufculo brachi- * 4 f(tiS
umattollcntcablato3euadit citrafedionemconfpicuum. llluducrò3quodfcapuhe acetabuli *<**.
cauitatem aliquando auget3diuifo prorfus articulo3in confpcdum uenit.

r> £ m y scvl 1s M O
licntibus * Caput JC CC y /,

c AP v l A rjfdemcumbraciaioagiturmotibus3fiillumduntaxatexce-
pcris3quo brachium circumucrtidiximus.Scapulam itaque pedtori ad-
mouettriangularis^mufculusjillifubftratus mufculo,cuiusbeneficio * 5Ur.
P rimili fedt
brachium pectori addticimus. Eftnanque hieprimus fcapulæ mufeu-
fuidmmeuent
turni.
lus3quemin uigefìmotcmoCapite exfecunda,tcrtia3quarta3quinta38>C
interdum fexta/uperioribus thoracis coftis, paulò antequam in cartiia-
ofnesillæcefient/principiumaflumeredocui. A deòuthîcnequcipfius e s té s i
fubllâtia3quætota,niiiiuxtatendinem 3carneaeft3nequedinfertio3quamin interiuslatus an- *dk.
choram imitantis proceflus molitur, neqt fìbrarum d u d u s , qui ex ampio principio in obtu- ^
funi uerticem3nufquam interfectæfcruntur3diffufius receniendaueniant, quum abunde fit,
ipfius fundionemhîcaddidiilè. Si itaquehuius mufculialtiores fibraecontrahantur,elatius
fcapulam pedori adm ouent3infcrioribus iterò in fe contràdis3uerfus pedus demiffius fcapu
laadioitur. A ttotius mufculi fibris unàlaborafìtibus,fcapulain neutra partem declinans, pe
d o ri adducitur.Q uanquà interim (caputapedtoris ofìis fummo 3aut mucronata- cartilàgini
no cquè3atqucbrachili adducitur3qu0 dinfignibus in motu diffèrentrjs3nunCpedoris ciano
tiorifedi,nunc dcmiiTioriadmoueturf quemadmodum ipfius quoquemufculus 3aattus ci w j L
dcmiflììis ipfo fcapulæ mufculo initium dudt.Cæterum eth-Gatenus fcapulp nu Jum mouit
mufculum, qui proprio motu ad p ed u s, antrorfumue fcapulamageret,& nos tamen hunc3
quemiam narrauimus,illi priuatim aifcribimus,non prætereas,quæfo,quin fcdulo mentem
quoque accommodes ' mufculo3quem cæterorum Anatomicorum more, a fcapu c bafi en - f 7u.u
tu m o d o fuperioribus coftis inferidicemus,quumthoracem mouentium mufculorurnfe-
mo inftituctur. Sienim huius naturam diligenter fpedauens, & potifìimum 111 quadri!'
, 11 WtaiTis illuni quoque fcapulæ motorem recenfcbis , quemadmodum aridi ,
p Lm m s , ‘ hoc Capite illum thoracem mouentium fecundum enumerabo . i o n o

« - « • quum ¡(forum m ufoilotum arlmmi- i - . ; ’*'

puldmmouent chiuni moucntes difTecandum d i e , tunc * » ? , -a « rr3ctcr cætcros cor-
Orationem fecundo ante hoc Capiteexcquerer. Mufculus irte raram,præter cæt ^
noris mufculos.figuram fo rtitu r,u t etiam fibras & mouendi rationem , 1 ab £
S Z o d o diSircn.esadeptuscft.o rim rau m ab o cap .n l o f f e .ranfer&

nula tantum rcmouctur quata ipfms ab occ.p j = d i u t e c a r u m onam ,

a c m q u x a b .p fiu sm c d .o a d a u tc j^ ^ “ ^ S ^ S c c u p a m i n n K b ^ U n o c a p .
quxoccipiti]medioUKmioreft,pt^icnus un. jnuieemlundi,u n a q i u c l u t i e x , 9tit. ¿be
rii medio dextermufculus fm .ftr;™ ~ n n n % ccruids rf.oracVque fp.nam uf-
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. t75
enarrabít.Suntítaquchxdux prxfcntismufculi lineas. Vnatranfuerfim fecundum occim*
aum porrera, quaeetfitcnuisfit, carnea ta Q J fe M V I S mufcuU hulus,de qU0in Prafonía aomus,
men uífitur. altera recita per fpínam deor-» tfftgtesexfecundet mufculorum tabula, ad Iterai
fUrn abo capí tí] mcdío,ado(ftauamufque __ . CUm onS e Ahuc mamfijlnls exnonata,
A luU ad r o- A,cdys que bis circurndu&s chara ,
thoracis uertebram defeendit. Prastcr has Ctenbus pm pofftt, niMominus rudibu* ImeAsinTu
a me,alia: dux obliqux funt,munaex termi penar/ figura.bicillìwi circumfiripfontm exprefi
$9 fuiíH. no trafuerfae lineas,quo aurem fpetflat,ob­ ucrò effigie trapezio», quamobfecur,e’
.té - é
jh Inferiori
G alenai in Quarto de A dminifi randiifedbionibu«
lique deorfum uerfus antcriora, feu in de- libro proponit, delineani. P ertinet itaq; db A ad 13
xcro mufculo dextrorfum proteditur,quo tranfuerfet linea,fecundùrn occipitiumprotenfa.Al
ufq? latiorcm clauiculc” partem contingat, A iterò adC linea re¿¿a ab occipitfo,ad oliano: ufo
thoraciiuertebne ffmamdudla.A' B iterò ad D j i
llb-lávl fumino humero coarticulatam.0Alialinea
¡ id tcm qux fimiliter obliqua eft,a linec poflremo nedobhqueab occipitio adclauiculam pertinens.A
Ift.i M-11 D a dC linea quoep obliquò a cianicala, adjfinant o-
kb.i. commcmoratx fine, quo ipfa clauiculam ¿lauce fioraci* uertebree procedens. Pojlremò a
o é H ad tangit,deorfum uerfus pofieriora oblique D adR, inferno mufculi inffinamfcaptilo-, (jfumi
munì humerum, latiore clauìculatparte falla no
tantifperdefcendit,dumunacum termino
Gp W* (7
tatur.lnhumtlioriporròfigura F',notaitriarguli
p ptcl-é E reflx lineas,fecundum fpinam exporre- reélangulum epybafimetiam, G iterò lineavi toto
d G . clg,acutum angulum conftituat,eregione ducili ecquedìjldntem a bafi.Vniuerfunt autemjpa*
ctutn,quoddb F adG habetur, rfaAfiip, feti menja
oeftauae thoracis uertebrxconfiflentem. lem figurarti notai, a qua fecluditur acutifsimu/i
Qiiatuor his lineis mufculus circumfcribi pra-fentii triavguli angitlas
Í9 fl iid. ab tur,ucrum prxter has,mufculusqaliam tranfuerfam, in ipfìus medio quodammodo nancifci
i.
tur,cani nimirum,quartori fcapulx (pine,& fummo hum ero,&T ciauiculx latiori parti infetta
¡¡.t ìGfper tatur.Hac parte qua fuam molitur infertionem (quxuelut ipfìus tendo eit)neruofus fimul et
r~ji.ai.zi

],KddL. carnofus uifiturf ca nero fede,qua fcapulx ceruicem fpecìat,8£ quarta ipfìus linea a clauicula,
ì inter Het deorfum ad oclauam thoracis uertebram prorepipiemicirculum quodammodo membrane-

*P tu. uni commonilrat,quafìhÌc(nefortèicapuIxgibbumoccupantcs mufeulos artilms premat)

G occur, it

t precipue craffior carncusq? effe nequiret.Reliqua autem lède, uti iam admonuimus (nifì qua dorfi iph
M 9. fa. nx committitur) omnino carnofus exiftit, fed tamen undiquetenuis eil^ ca fuiufedeexcepta,

x tías lùtee qua roti fuperiori fummi humeri fedfì &C latiori clauiculxpartiualidiiiimèimplantaturf Por­
« 4 t é . b.

referunt ni ro fibras,non uno omnes modo porrectas habet, nani quxab occipitio, ceruicisq? uertebra-
P t é . m it' rum ipinis deorfum protenduntur,obliqueut Si exterior cius mufculi partis linea,ad antcrio

¿he. ra deorfum tantiipcr prorcpunpdonec fcapulx fpinx38c fummo humero, & latiori clauiculc
[culo dits

fedi inierantur. Praefemes fìbrx eo fempcr obliquiores m agìsu e tra n fuerfìc rcdduntur,quoà
ceruicisuertebrarumfpinisjthoracipropinquioribusprincipiumducuntadeòjutillxjquas
ceruicis radixexporrigit3iam paulò minus toto tranfuerlx fìnt.Quxuerò à thoracis ucrtebra
rum fpinis uerècnafcuntur,furfum uerfus anteriora tenfae,tanto quoque recliorcs,minusque
tranfuerfx uifuntur3quo 0(fl:aux thoracis ucrtebrx funtuiciniores.Eiufmodi fibrarum fèries
commonftraphuius mulculibencficio non modo uniuerfam fcapulam furfum attraili, fedev
y p ta b.r. nam deorfum udii,retilaq?ad dorfumagi.Si nanqueYfuperiormufculipars,intcr fecandum
4 9 tei.a.
ucrms fuam origincmtrahatur3totam fcapulam furflim attolliconipicis.At fi ' humiliormiu
fculipars3qux inter fcapulaefpinam,8£o<5lauam thoracis uertebram confìftit, ad fuum cxor-
tum tenfa fuerit3fcapula deorfum uellitur. Dcinde uniuerfo mufculo inter difìecandum attra
b Ad K ta­ cto, 6vTprxcipuè h qua ex infcrioribus ceruicis, &L fuperioribus thoracis ucrtebrarum fpinis
bule 9.
enafeitur, fcapulx molcm retfià retrorfum ducicernimus.Atquehinc fit, utprxfens milieu^
lus motibus omnino pugnantibus prxficiatur, ac, utiprius relatum cfi:3fibras contraria ferie
ductas quoquecxigat,quanuis interim nulla prorfus fui fcdchuncdifiunctum inconiuctum
uceile,quis ucredixerit. Proinde unitatis ratione,prxfèns mufculusunius loco mihihabe
bitur,quo minus autem funtfìionis grafia isduorum,autpluriumuice àquopiam reeenfe­
ri queat, per me non obftiterit. At Galenum miror,qui hunc mufculum difìungens , ad
medium fere Libri quarti de Adminiftrandis fetflionibus, fuperioris mufculi partis proli-
xiiìs,quam dealiquo totius corporis,contra Lycum nimis profetilo inuidiofè difeeptans mc-
niinic. Adcalccm uero cius Libri, inferiorem mufculi partemuixobiternominauit,tunc
fcilicet,quum fcapulam duobus proprrjs mufculis,ad dorfum agiinfìnuarct,quorumin>
ferior efi: huius noflri mufculi humilior pars, à thoracis ucrtebrarum fpinis prxcipuèori-
gincniaiT’u mens,quamctiam alibi Demifììorcm fcapulaemufculumappellauit. Vtcunque
ht, pania Inc nobis cum Galeno futura efi; diiTènfìo, fi ambos à f: enarratos mufeulos,u-
c 9 U.db H num continuum corpus effe annucrit. Nam etfì fortaflìs mufculi huius" infertio, quxin>
id i. fiarlatte ac oblique admodu procedentis linea: perficitur(quantumuis etiam&ininfertione

mufeu-
 *74 andreae vesalii brvxellensis
mufcguscontinuusfit)illuniin duos diftinguereappareret,mi Ila tamen nrorfn*; i r •
nom(mf, ortc Jmcrfusfibrati d u ^ imSfpin Judorfi & team 1" 1X M u * "¡minis "
tartciidiftinaionemlinr3mAlm nfin „l..t„i,! * lysncaputetai mhabebitur. Vbi 4 ,* * ,
PC21 ..Cfiaurx i r " Iln5am^ co^ fìn§ere debes, fi modo fuperiorem Galeni mufculum tra, 9
i' r fi S . UISPa^oa«fimiIaturusfis.Eafi'quídcmLlínea, quaeàcertiícísradírr f
9tab.4}£
i ^ d ',nanl,^ / LlmnlUnl^ UnlC1UITlj^ ^ Elorcnlclau,cl1^ fileni ducercai^corn11" lParlad H.
- uaucnttbalt m a n a li rcctangulijin cuius fimimo línea arque d¡ñansábaítdu¿tafit.Ot^
admodumeamu cu *■linea,qua: fecundum (pinasceruícislongítudinem fertur íllírrñnifi%
li illítrianguli alr_
mraanimilacur.qu^perpcndicularítertrtanguItillíusbafiincfdit^QuKauteniadoccH-ir! <tdK.
v .... «^.^«*,.111 nt.tct, ^wucjpunuetjquaeintnanguli uertice arqué cuna bali díftat Aa“r g ^u^E
Mufculws ht.aniuerlimduatur,ill1ünea!corrcfpondtt,qusmtrianeuliucnicea:quécunibalid¡rtí
Jcdpula dttol/ cluac ab ocapitío ad clauiculam procedit,obliquo tríangulí laterí confertur. Casterúniníl
lens,quo [¡mu magis a Galeni dogmanbus mihi redinandu m eft,íd^ p recip u i propter fimíarum ad homT « £ * *

dbunddt. ncsounerentiam.Pnmumením,fi Galeno credíderís,teipfuminíci tí as oícítantiaeq? ínter (ecan

cium m hmulab.s, quum deínceps alíos mufeulos fcapulamattollcntcs ínhomine fedullío ín.
tLigare conabcris.Ex Galeni ením placito,fub eminentíorí nobís díctí íam mufculí parte
aliium ínquíi es, qui dio longegracilíor minorq?, fed tamen carnofus totus eíledeberet & o
ui
ex occipiti^ offe Tub nil per dicto principio enatus, deorfum modíce uerfus anteriora,obliane
dcicendcrct}o¿ altíqrí balls (capulí ángulo exporredus,in latum tendínem defineret adnic-
ilium ñique ball's 1capulíinteríüs ínfertum, eregíoneradícís fpína: fcapulas, H uícíd munus
con credi tu m diet, ut fcapulasbafim fur film, feu ad occiput attraheret, uerùm hunefruftra
imcum in homíne(quodípíeíllo dcftituatur)indagabis,quuinterim promptiffimeisincau,
datis fimijs occurrat,eam prorfus naturam,quam Galenus ipil tribuípquamq? ego iam deferí
pii, feruans. Q u o d non co in medium adfero,quail ilium mufculum in hominibus inucfh'oa,
xj nolicm,ied nelibroi um lccuoniplus latís (idei trihues,me ilium pnrtcrqílcarbítrerís, autil
le n o n e aggi i diai ís,íntellígas,quo nampaefto homínís mufeulos fisrcperturus,quancf pra:-
rcr meritum Galenus ueteresdí(Tedionum Profesores fubíndefuísdelufus fimrjs ínfimulet.
D cnuo ín caudatis fimijs alíum obferuamus mufcul5,á Galeno quoqsenumeratum,quicar-
jcdpiddm dt - noío principio,ex primas ceruícís uertebras tráfuerfo proceíTu,deín & ex tenía? & quarta: tier
tdlenüum. tebra: tranfuerfis proceffibus enafeítur, non quídemex interna ípíorum íede, fed abexterna
magís. Híc mufculus,poftquam prímum exrdíquís mufculís, qui ccruícís uertebris adnafcú
tur,emerfit, teres,fed tamen latíor,quárn profundíor apparens,deorfum ín poíleríora,uerfus
(capillas bails fuperiorem angulum perfertur,íp(lus internas fedi carnofus latíorcprcddítus ín
Q u a r t a n e &rtatur. Rurfus firma? alio quoqjm ufculodonantur, quem ínter Galeni mufeulos fcapulas
ftmicc¡'iíipri- attollenteSjfi Q iiartú de AdmíniíTrandis fedtíoníbus ad amuffim dílcufiTcris,quarto loco enu
U\-l'r u m s mcran reperíes. Atq? b ic míhí ab interna tranfueríl primas ccruícís uertebra: procedías fede,de
" uendicdnt, mccps Sfi tenías quoqjSfi quarta? ceruicísuertebrarum tranfuerfis procéíTibus,carneo príncí-
pío cnaicí uífus e(T,quod prasdídto muículo latíus rcddítum,dcoríum quoque, íed minus ín
pofteríora tanti(per ducítur,dum carnealataqj ínfertíone,ín fcapulas (pina íníeratur, ín eafpí-
na: fede,qua ltascfummumhumerumproducít,qua:quodammodo è regione ccruícís fcapu
T m m homi lasconílfht.Casterum uthomínes prorfus fecundo Galenimufeulo, qui ab occípítcín (Imps
nis fcdpuLm exorírí dictusell, deftítuuntur, ita edam & q u arto . V crùm 1tcrtium mufculum homo com- ,■7 td.n.¿
muncmnanciícítur,fednonnihil quàmfìmiaeualídiorcm* Exoríturcnímhomínímufculus w.k.8i.io»
ualidus à ' tranfuerfo primas ccruícís uertebra: proceíTu, deínde8¿1tranfuerfoproceílu ter-
tías uertebras, quartas & quinta’, quad d ifu n d ís conílarctprincipias, uno nímírum,quod ¿
primas ccruícís uertebra: dehetur, altero autem, quod tribus fecunda: uertebras proxíme
(ubícelas aíicribítur, Qiianquam etíamínterdum a " tranfuerfo fecunda: quoque uertebra: ^ 1
proceílu mufeulus híc, (ed partía origíne cnaicí uífus fit. Porrò principia hasc,í!muíatquc m
ex relíquís ccruícís uertebras amplexantíbus mufculís emergunt,unácoéunt, S^ualídum ca.isluu.
eSTormant mufculum non nihil latiorem,quàm profundíorem,quílata, íed carnea íníci tíonc,
in” in ternani fupcríorís angulí fcapulas bails fedem ínferítur, fcapu lamcp furfum ucríus ame- » t :I
ríora, ceruícísqp latera trahít.Non ínopporruneítaq? híc muiculus nobís (capulí atto emití a lio.11.
r . ter dicetur,autíaltem omnium ícapulasmotorum tcrtíus ínhacnodra ferie loca mui . j .< c-
ínter fcdpu, nus Íuísomníbusícapulam attollentibus muículís,addidítoblongum graciíemque mu cu- 0 ^ 5.
Um dttollen ' lum, quem exoílíshyoídis lateribus proceden tcm (capilla:,propter ípfius ceruiccm,intcrioii
te r « Gdleno e% parte inferí ícríptumrelíquít,8¿cíusmu(culí beneficio ín anteriora colli, capu am atto -
perperdM de li opínatus eft. Ego autem in Capitedc hyoídís oíTís mufculís,eíus odís gratia,non autem ea-
JcriptM.
pulx,hue mufculum cíTormatfiaíTcruí,ac proíndccuíuíiiámotusaiitoríscen en c scat, c11
gentííeifiíoneucnítíndagandúdnhoccnímílmrjsnullacúhom íníbuscít i eictia,m ¡c¡uo
13 53 íimqs
 DE HVHANI CORPORIS FAERICA LIR e R lì. 2~c
0 mfjs toto progredii carneus uidcatur,homimbus antem in medio dudugradlefcit, tendi-
nis fpcciem comonftrans,8i duobus quali mufculorum uentribus donatus. Q uod fané Ga-
lcnus,fihominemunquam fecuiffet,nonminusanimaduertiffct,quànff muiculos inferia-
.H,I*
.ofrf.r. rcm
r e m imaxillam deorfum ducentes duobus denari uentribus/1V7nus adirne mufculorum fca- Q uartos fio ■
<t pulam mouentium reliquus eft,qui hancretrorfum ad dorfi fpinam,ucrfus fupcriora nonni- Tinnii fcapula.
¡¡il agit.Hic autem ainplus & tenuis/ed omni ex parte carneus nifi tur,qui à quinta:,fextx, & kioitentimr.
, fcptimx ceruicis uertebrarum3deindetrium primarum thoracis uertebrarum fpinis rprinci
TtqtliJu ' pium ducens, toti propemodum fcapula: bali carneus, ac acque utili exortulatuss inferitur,
swub.ab pbras obtinens non prorfustranfuerfas,ainonnihiIobiiquèàdorfo,deorfum ad fcapula: ba-
1*dK' firn dudas.Quibus neromufculishic quadrilaterismufculus,&ali) omnes tegantur,quibus
3' ucilli obducantur,feCtionis fempcr feries, et mufculorum tabula: leni ncgocio common ftràt.
Q uod profedò non ofeitanter in ilio1mufculo obieruandum prxcepiinus, qui brachi) ad M ‘fienium
dorfum uerfus inferiora motus autor cft, quem Galcnus in Libro decimotertio de Vfu par­ (¡no Irachnan
tium fcapulam quoque deorfum ducere parimi rede prodidit, ego autem huius quoquemo dnrahitnr,
Jcd.pv.ld.ni non
dòm em ini,nequisin mufculorum fcapulam mouentium numero, Galcni nomine alluni, Tuonerei
quàmhadenus narraui, requirar*

MVSCVLO RV M SC M T V Lm M M O V E N>
tium cidmùùß r a t io * C apu t EC EC V 1 1 *

R A E S E N T I VM m ufculoru ad m in filration ep arfqu areÌiqu os om nes,

raeth odo aggredì eri s. P ri m i cn im , q u o fca pula p ceto ri add u ci tur, pri n ci
P rimi adm: -
piu, nou acu laà coftis, undcprodit,liberandu e ft,& dein de toro nmfeu- nifirdt o.
lo à thoracc ad internum uicp fcap u lx proceffum feparato,ipfuisq; attra -
d is p rin d p rjs, cuius potiflim ùm m otus opifex habendus f i t , inquires,
nu m fcilicetbrach iu m p otiu s, ut G a le n itsd o ceb at,q u àm fcapulam uti
egodiccbam ,m oucat. Secund um mufculum ,qu cm 6c fcapulam attolle <Secuncli;
re8d deorium trahered ixfiinniu iculoru m brach ium m ou en tium adm inifirarionciam antea
cs aggreffu s, unde etiam hicipfìu s fedionem prolixitis rcpctcre pcnitus abs reforet. V ertu n P c rtìj.
C-ti. H.!J Ltern an i,q u ia ceruicis uertebris ad (capute bafìs luperiorcm angulum ducitur,fiio principio
Us.CL
prorfusliberandus non cft,nifi aliquot ceruicis mufculis antea p rx fe d is. Ä c p ro in clco p crx-
pretium eritillum träfuerfim ,ubi prim ùm ex ceruicis mufculis em ergit,abicindere,atq?,ipfius
principioad uertebras relid o,illu m à fcapula liberare,ipfìus tarnen fu n d ion ep riu s pcrpenia.
d io ti.r. uQ u artu m m ufculum leui longaqi fed ion c à fpinarum apicibus fecabis, acque ubi ipfius in ­
Q uarti;
ferno nem adam uffim obferuaueris,eundem à fcapula am ouebisfcdulò caucus,nctertium ho
minis thoracem m ouentium mufculum fìmui refeccs, aut laltcm im prudenter iuo principio
( i ti. R,S. libcrcs. D cin d e fia d h u d loiig u siliem u icu lu s, quem contra G alenifententiam ,hyoidi o lii
proprium efferetuli,afferuatus fit,non ofeitàter fpeda,nu m fcapula',au illius offis gratia crea
tus fit.N im ccu ltello,q u àm licebitp roxirn è,lig am en taàfu m m o h u m eroetclau icu Ìis,quain - Cianiculo: fi
f 4 fi. cip. uicem com m ittuntur,refecabis,fum m um hum erum a clauiculisliberans ,S t peculiarem hu- fiapula Libera
22 li. i R. iu sa rticu iica rtila g in em o b fe ru a n s,q u x illifìm iliseff,5 qua: in m a x illxin ferio risa d fu p erio - tio.
g inmargi~
»c cap. io
rem articu ?o,& hclau icu lxru rfu s cum pectoris offe nexu adinuenitur. D ein d e accurate pcr-
li. I. pendes3num tertium aliquod os hic,preter clauiculam ,& fum m um humerum,cuna ipfìus ap
k 4 fi cap. pendice,didaq? m ine cartilagine exiftat,cuius H ip p o cra te n iin L ib ro d cA rticu iis,d e b ra cli!j
il ln S.
luxationibus differentcm m cininiffcG alcnus d o cct. Scd quid de ilio offe fenda, P rim o libro
fura cxecutus. ubi itaque clauiculam àfcapula direm eris, h x c in fu a fede diligcntcr feru a l i ­
da u enit. V e r u m uafis exth oracein brachium proreptantibus funiciiiis b in isin tercep tis,&
deindein funiculorum m edio refedis, fcapulam à thoracc eucrtes, ut iam circumuertentis bra
17 ti.r.
chium 1m u fcu h 'n atu ram in fp id as,q u icau am fcap u lx fed cm o ccu p at.H o citaq u cab o flcu n -
dique crafo ,atq u ead articu lilig am en tu m d cclu d o ,& d u s fu n d ion e perpenfa,illuni qu oqu e
k Sti.F, abrj cies, ut nunc fcapula nulli alteri firmata parti, à thoracc maximi km uiculiinteruètu h xrere
uidcatur,qui thoracem m ouentium fecu n d u s,& à leap n ix bah cn a tu s,o d o fupeiioribus tho
racis coftis m anus ritu inferitur, cuiuiqj naturam cum reliquis reipirationi feruientibusm ufeu
iis , tcrtio ab h oc C ap ite exequardn prxfentia enim ad capitis mufculos cft acccdcndum .
DE
 A N D R n AE VESALTI BRVXELLENSIS
D E M VS C V L IS CX pV T A I O V E AS
tibus* Caput X X V III.

v ‘ Llb™>Pr™ * fecunda?qs ccruicis uertebr* conftruflfo.

nein diffuleadinodii pcrlequciucs, caput propn)sinotíbus^&:ílcuní^
. ns m ouai luulim us. V t entmelcuato brachío cubitus unaattoilítur
ac cques cum equo promouetur,ita quoqj motam ceruicem caput ncceC
Kmo lubiequitur.Acproinde,quotproprrjsrnotibusceruixaoitur tor'
dem edam lecundarrjs caput mouetur,ac ceruixquidem extenditur fri
in poftenora uerfus dorfum ducimi-, & in anteriora fleditur deindeu
ronquead latera,ad humeros icilicet edam inclinami-,uteunepaut flexa autextenfa creerà "
iit. Caputautcm uno proprio motu,uelquìefcète edam ceruice fleditur,8¿ extenditur fcJn

n i. - - -, r --------- eterum praeter

nexione et extenlione,quas caput mea quidcm fententia,repugnanteq?Galeniplacito, fupcr
pri nani ceruicis obituertebram,aliumedàm capiti motum fuperiori Librolargitum efìepro
di dim u s, qui alter proprius capitis moms eft, cuius opeinftarrotx quodammodo,ad axem
Q ui nufcul' cR-cimducitur/iucftcxum fìueextenfumcumceruice,auteitraceruicemfuerit, atephunead
èccX:* ue, fecundamuertebramconfici,contraGaleni dogmata didumeft.Quamobrcmetiànuncope
nurrund,. rxpretium iucrit mufculos omnes recenfere,qui priuatis capitis modbus famulan tur,& dein
p * de eos,qui ceruicis dudibus prxfunt.Quanquam rurfus de ccruicis mufculis,in dorfum mo
4 d e l l ' o r Vcntium mufculorum cnarrationepcrtradandum erit,quos quàm cxamufiì'mGalenusde.
Jlrdndk fi .ho icrípferít,exípfius Líbris di leas,iteli ni. Ego enim fuis ueftigfjs,fi modo dare uereep eos deferì
n:hi. bere debea, nequáquam perpetuò hxfurus fum,quàuis interim pro uíríbus, ut Se lune is Ana
tomicorum coryphcus intelligatur,ad ipftus feriem me accingam.Primum itacp fex mufculo
rum coníugadoncs,fcuparíamihiueníuntexplícanda,quxínpofteríorí ceruicisfedelocata,
partim capitis,panini autem primae ceruicis uertebre motibus famulantur. Veruni an teaqua
ad horum enarrationem Galenus acceflit,duo alia mufculorum paría exdíftedíonís ferie pre
pofuítjfcapulaemotibus leruíentía,quorum* unum homines cum fimrjs communenanciicfi d$td.r.
tur id icilicet,cuius altcrius latcris mufculusin fcapulae ipinam, iumnium humcrum,8¿latiu.
fculam clauiculx partem inferi didus eft. Altero autem pari homines deftituuntur, cuius in
altero lateremufculus aboccipitiocnatus,adaldorcmbafis fcapulx angulum in fimips pro.
tendí comcmoratus eft. Atcphincfit,ut id,quod nuncprimumappellaturus funi,Galeno ter
T rh ’tmpdr tii ferie enumeretur. Primum itaqp capitis muiculoru par d uob us, u triti q: icilicet fingulis ecu I iz t ib . r.
v ' ’• •' ila: mulculis,1'origincmduccntibusex apieequintaethoracis ucrtebrx fpinae,deinetiamex io,u td . A.
Cdptít, ¡tutpri C u U.A.
mum uertchrd.
quartae,tertiae,&primae uertebram thoracis ípínamapicibus.Príncípíum hoc,qua primum
moutntium. ex quinta thoracis prodit uertebra, acutum refertangulum,qui furfum tenlus, fenfim ita late
lac, ut mufculus ad tertiam fecundacpthoracis uertebram iam porredus, adeò amplificetur,
utexternum ipftus latus ¿regione tranluerforum proccftuum earundem uertebrarum confi
fìat. Mufeuli hancfemantes latitudine,furfum ferunturàquinqdnferiorum ceruicis uertebra
rum fpinis(íed nímísquàmlcuitcr)exortum aflumentes.J quando autead tertíaeceruicis ucr d ir fl.D .
tebrar fpínam confcenderfit,quú hadenus toto progreííu dexter ftniftro coníundus fuerít,u.
c iz tdl .15»
trío?abinuícéfenfim magísmagíscptantifper abícedunt, quoufqttranfuerfa línca occipiti], C.
olii carnea lataq? íníertíone implanten tur. Eíus ením ín lerdón ís tanta cftamplítudo, quar..
turn internum altcrius mufeuli latus,à media occipiti] fede, SC externum latus ab auris radice
remouentur adeò, utínícrtíonís amplítudo utriuicpmuiculi tanta fìt,quàtum ab una aure ad
alteram occipiti eftinterualli,quod mufculoruiniènioneno occupatur. Cxtcrùm ìlliusmu f iz. tdb. r ,
iculorum ab inuiccm receftìis forma,' triangularisexadèuifìtur,fìmodo unam lineam tran - E,n.
uerfini ad occípitíum, ab interno unius muiculi latere,ad interni! latus altcrius duxcns,oc oc.
inde alias duas ab eíus linee termínís,íecundúm utriulcp mufeuli internum latus,ad tcrtix cer g 12 fílfc.B,
uicisuertebrefpinam,uelutiad trianguli ucrnccm porrcxeris.Rurfus finguli m ‘ ' A. C,A.C,
oulariformaconltant, filineam fecundum fpinxlongitudinemad occipatium ulq- > , B.
ìinius lateris loco habuerís,8¿ iècundi later ís uíce, líneam Leim dum extermini n~ •
cxporrectam,Sc tcrti]laterísloco líneam,quxtranfuerfim mufeuli ín V
dcfcríbit.Fibrx horum mufculorum,áfpínís uertebrarum íurfum oblique,qi a ac
los fuperiorum uertebrarumproceffus^antifper ducuntur,dumfimulomnes mocc p

>
 d e H V M A NI CORPORIS F A B R IC A LIBER IB 2? 7
iîniaiit. Prælentes enim mufculi, modicam prorfus & exiguam in tranfuerfos uertebrarum
proceffus infer do nem moliuntur.h Secundum mufculorum par admodum fane u a r iu m i Seam àip**
fecusmultò inhomine,quàmcanibus8 èfimrjsobfèruamus.Hisnanqueextranfuerfistertiæ mpmßtun -
quàrtæucthoracis uertebræproceffibus,S i mfuper fccundæ ac prima;quoque thoracis, ÔC um'
13juB-11 quinque humiliorum ceruicis uertebrarum tranfuerfis proceffibus, müfculi iftius paris ena-
*' ’ fcLUi tur,Se ad earundem uertebrarum fpiiias procédâtes,ipfîs nonniillis infertionibus appiana
tantur. Deinde dexter finiftro committitur, &C nufquam toto progrefifu ab ilio recedit,fìmulq?
ambo in occipiti) medium ampia inferitone innafeuntur, quæ fua latitudine longe iùperant
uniuerfurnipacium,quod inter externum mufculoriimlatus,auriscpradiccm metiri pofiis^
Prætcrea præfèntes mufculi prorfus carnei apparent,nullibi nerueum aliquid (quod notatu di
onumfit)oftcndentes. Attanien obliquas quafdam imprcfìiiones exprimunt, ex tranfuerfis
infèriorum uertebrarum proceffibus,ad fiiperiorum quodammodo fpinas excurrcntes.at dite
leuiores cenfèndæ funt,ncque adeò penetrant, ut his aliqua ex parte mufculum diuidi quis dice
re queat.Quanquam indubiè Galenus nonnullos diftèdionù Profeffòresyion duos huius pa
ris mufeulos tantum enumerale,uerum quofdâ quatuor, quofdâuerò fex ibidem recenfuiife
uideatur teftari.athi fortafits ex ilîomfuercalbo,qui aliter ac Galenits homines aggrediebant.
In fimrjs enim 8C canibus (dc quibus hactenus in hoc fecundo part locutus fum) unum dunta-
xatutrinque mufculum recenferem, quando quidem fi illis attendendum foret impreffioni-
bus, totidem fere mufculorum loco uterq? habendus eilet, quot finit ex tranfuerfis uertebra-
rum proceiftbus exortus, S i in earundem fpinas infertiones. Ceterùni inhomine multo aliter
hancconiugationcm,ac Galenus ¿ilare deicripfit,aut enumerauitpotiùs,obièruauih Apparent
enim quàm plurimi utrinqt mufculi,fèrie multiplia inuicem com m ixti'i occipitio implan tati,
non tarnen eodem modo omnes principium d u c u titi infèrtionem moliuntur.Ilico enim atq?
j,j primum mufculorum par fubdudum eft, 1mufculus occurrit,qui acutum principiumexme,
dio tranfuerforuproceflltum quintæ 8 Cquartæ thoracis uertebræe d u c h i dico ab exortu car-
ncus apparens, mûris & laccrtæ formam adipifcitur,quum uerò furfumad ceruicis initium
kiitdb.B. k pcrreptaqcarnofuscftèdéfinit,acuelutiin teretis tendinis naturam ceftàt, 1 mufculum imita-
i j m.h,i. tus^qujmaxdîamhumilioremdeorfuirttrahit, duobusq?uentribus donatur. Quandoquidem
MHté-C minibì,qua mufculus ifte fècundiparis caput mouentium, ceruicis radicem fiuperat, carnofus
n 13 ta. D. j cnLlo c{fe incipit,quoufque in occipiti) offis medium" infèratur.Verùmpriufquam inferitur,
cum ipfo alius coit mufculus,exfeptimæ ceruicis uertebræ fpina,nerueo teretiq? principio ena
oijfrfUc tus,quifurfumafcendens,carnofiis quoque euadit,didocpmufculo° anteipfîusinoccipitium
adD■ infertionem commifcetur, una cum ilio in occipitium implantants. Atquc in hac infertione
dextri lateris mufculi,lateris finiftri mufculis c5 tigui fiutit,neqp ab inui cê(ut primum par)remo
p 13 tab.E uenturSAlius deinccps occurrit,qui uelutialterius lateris tertius effe po flit,ac ex apice tranfuer
adF. Çi fccundæ thoracis uertebræ, 8C primæ etiam procefîus, partim carncus, partim nerucus ena-
feitur, S i furfum uerfus exteriora oblique exporredus carnofus'ue,ac latiorredditus, occipi-
q t, 4,s fi. tio adradicemqmamillaris in capite procefîus, ualide inferitur. Sub his,r magna moles carnea
ca.ó.U.ik. confìftit,iècundo in canibus pari quodammodo refpondens, quæ à tranfuerfis uertebrarum
r lì tab.g , proceq]bUS;)0 t)iiqUg furfum ad fpinas exporreda,occipiti) ofli inferitur, fibras obtinens ab ex-
terioribus furfum filtrò oblique repentes. Atque eiufmodi fccundum mufculorum coniugi-
um, in homine non femcl in publias fedionibus oftendi.nuncautem cuiuis integt u crit,utt in
que in hoc coniugio quatuor mufeulos collocare, primum fedieet, fccundum Se tertium, ti es
illos ante carneam molcm en arratosi quartum,ipfam carneam molem.Nifi fortaflis quis de
nuoillam carne in tot mufculosfubdiuiderc propofuiftèt, quot inipiàimpreflìones,autexor
tus infcrtionesq? uifiuntur. At confultius fore arbitrar,fi unicum tantum par ex omnibus hi s i
unum duntaxatutrmq? mufculum numero ftatucrimus, quiim cætera paria duobus tantum
conformentur mufculis, & omnes huius fecundi paris mufculi eiufdem fundionis gratta pro­
creati fìnt.Hoc enim(ut etiam primum par) capitis SC obfcurè admodum,ceruicis quoque per Primi dc]é>
jficit extenfionem,aut in pofteriora dudum,quem duntaxat r e d u m i in ncutram partem indi c^ lJ d7M>,i
nantem perfici nequaquam ambigo. Si itaque mulculi utriufque lateris tendantur, nihil aliud
etiam,quàm caput rediffimèextendenti fi alternatim laboraucrint,iam alterius motus opifi
ces reddentur. non cnim extendent,fed circumuerfionis capitis motui (quem fupra fccundam
uertebram perficidocuimus) famulabutur. Cætcrûhæc accuratiùs intelliges, ubi uniuerfum
s de capitis mufculis fèrmonem audieris, & hæc noftra cum Galeni fcriptis, adhibita fèdione
l+ U ’ B. perpenderis. s Tertium par duobus gracilibus confiât mufculis,neutiquam cum prædtdis Tertian pa?
114-tab.E. mole correfpondcnttbus. Ex fccundæ enim ceruicis uertebræ fpinæ extremo, duo enafeun-
a tur
 151 ANDRE AE vesalii brvxellensis
T E I L T I A. IIII. V. VI. VII.
Vili.

IX . X. XI. X II. X III. X1111. x v .

tredecim Q_v ae s e r i a t i m hic proponvntvr

fì^urarum,
O &carundem characftcrum Index*
LI R N M figuratimi prima, qu# tertia infcrib ¿tur, pritnam laryngis cattila'
ginem,qua quiaficutum refirt,fiu tifirm e quocg uocabimus,ex dextro latere expreffam offenditi
Figura autemqua' Quarta ordine efi,eiufdetn cartilaginisinternanifeu poIlerioretti ficietn
propotiit. Quinta, eadem cartilago externafieu anteriorifid e delineatur. Sexta,fecund# laryn
g is cartilaginis anteriorem commonfiratficietn. Septitnafecundam laryngis cartilagine ex dex
tro latere exprefiam continet. O cianafecundam laryngis cartilaginem pofleriori ex fid e depi
Slam offerì. N ona laryngis tedia cartilago ex dextro latere delineatur. D ecim a,tedi# car>
tilaginis anteriorfiedes occurrit. J F ndecima,eandem cartilaginem pofleriorifid e oculis fubps
cit. Duodecima, laryngis operculi inferiorcmfedern ofienditgua id laryngis amplitudinem fife
cl at.D editi ater tiafuperiorem laryngis operculifedern continet,qu# palatum re ffic it. D eci>
C
maquarta,unam offer# aderì# trunci cartilaginem modo extruclatn anteriori externa uefi
eie uidendam obijcit.Decimaquinta,eandem cartilaginem pofleriorifide propotiit, qua: intera
natii o ffer# arteri# amplitudinem'.ffedlat. %
kN , B y, 4:5 Duo elatioresfeutifirmis cartilaginisproceffiis.
C ,D 3> 4,5 Duo bumiliores du)dem cartilaginisproceffis.
F , F in 8, in 7 uerò duntaxat F . Sccund# cartilaginisJedes, quibus infiriorisfeutifirmis cartilaginis
procefius coalefiut.
G , L I ,5, 4,5 Noefedejcutifirm iscartilago arcifintabreuifiim af uifitur,fubinde lincam ofiend cs qu#
dextram cartilaginis partem dfinifira infiar duarutti cartilaginum dirim it.
J 6,7 H isfedibusfecund# cartilaginis regioJfeclatur, laryngis ititertiam amplitudinem reßneiens.
Reliquis aute/ti fedibus, qu# bis tribusfiguris cotijficiuntur, exterior etti laryngis regionem
feu amplitudinem conflituit.
K , L 6 ,7 Inferior fecund# cartilaginisfedes, perf i cium efformans circulum. ac K quidem buius partis
anteriorem notai regionem,qu# tacilifub feutifirmi cartilagine per d p i potefi. L uerò pofie'
riorem infer ioris buiusfedis regionem indicat,deorfuni proceffiis infiar editciani, ac in o li aita
edamfigura L nifiignitoni.
R I 7,9 L in eaffin # modo in pofleriorifecund# cartilaginis fede protuberans.
N , O 8 Sinus iti pofleriorifecund# cartilaginisfide,ad line# illius R I notai# latera inef i .
T , C f ó , 7? 8 Duofecund# cartilaginis tuberculo,feu capita,finus ter ti# cartilaginisfubeuntia.
R ,S $> , io ,n D u # terti# cartilaginis partes.
F 9,io, ii H # c terti# cartilaginis regio uacua f i , ac duntaxat membraneis ligamentis tunicisf las
ryngis occupatur.
J F , N 9, io^ ii F erti# cartilaginis fedes,quibusfecund# cartilagini articulatur,
Y , Y 9:io T e rti# cartilaginisprocefius,qui lingulam laryngis cfjormant.
YL 9,10,11 F e rti# cartilaginis regio , illi ollarum uafioruniueparti aßimilata, qua mantis lauaturis
aquam affundimus.
a 11,15 Laryngis operculi bafis,qu#feutum imitanti laryngis cartilagini continuatur.
b x2,

A
 273 A N D R E AR VE S A L I I BRVXELLENSI S
turmufcru,i nro n a‘,m odum ilc7 ci>nui f« fu m porresti,in occipm, medium revotes ini,,-,,,
mrpmpfarnfcrnonemr,,us quaminortumuicemcontigui,abipfoenimnonmhiioM^e";
fumducuntur/mammutuoabfcedentes.HififimuUcniantur.caputquoquefolumiS
nova agunt at fi alter tanti, m in fc colligatur, duflus,-adone, eireumuerlìonis cap.tis euP. J , '
Q ,u « m priora pana) opifeic cm. Qpartum par capitis edam cxrenfioni prMeflum.fub tertio oeeu
1 litur,illi quodad fubftantiam,formam,dudumqì attinet,fintile. A'poftcriori enim prima: ucr ftl4 G.
tiv
*
tebrælcdc, ubialiætnfpmâde(itlunt,ipfaq)lineæmodoprominenstubercul5nrorefr,',m-. ' I 3,
cxig,t3utrinqp ad proceffiis cius lateraunus enafcitur mufculusgracilis, 8i omnino carneus CaP■ lì lì. i
Anibo quarti pan's mufculi in exortu contigui funt,at furfum porre# i,modiccq? ab inuiccm re X .
Quimm moti, occipitio inferantm\ Porrò quintum par, mufculorum forma & fubftantia, du obu
US h;
pUr' prxdidis paribus refpondens, iuxta externum latus tertrj paris,ab occipiti) olle principal i.
n
obtinet, attilline dcorfum oblique defeendens,inapicem” tranfuerfi primte ccruicis uerte te ­
brae pro cefi us inferitur, dexter quidem mufculus in dextrum procedimi, fìnifteruerò in fini II 14 WO,
il L
Scxtim pur. (tram* ° Sextum par ‘ a fpina fccundx ccruicis uertebrx enafcitur,Si oblique furfum proci occ 0
dens, in tranfuerfum quoque prima: ccruicis uertebrx procedimi implantatur, pari prorfuss L.
cum quinto coniugio raticne formaep. Suntenim utriufquc pan's mufculi oblongi, carnei, & P «b E ni
D l4 tu.
paulò minus toro tcretcs. In cane ueròSi (imps multò, quàm in hominibus craffiorcs Siinfi'-
gniores,ut etiam horum animalium fccundx ceruicis uertebrx fpina perquàm ampia lataq? ufi
deatur. at in illis aeque ac in hominibus tcrtiupar cum quinto Si fexto, pares xqualcsq; trian-
gulosutrinqueformare cofpicitur* Si enim irium illorum parium dextros niufculos una con
tulcris, in dextro latcre‘! triangulum ftatues, fi aerò fìniftri lateris niufculos inuiccm compara-
$ buiusco-
ueris,etiam Si hic triangulum fieri obieruabis, cuiusunus angulus cofiftitin occipiti] medio, ft# in 14 ,
iccundus ad fccundx uertebrx fpina, tcrtius in fìniftri lateris tranftierio prim x uertebrx pro- tub. funt a,
H,K,èteri,
cefiiL Cxtcrùm quinti Se ièxtiparium munuscft,prim am uertebram una cum capitcfupra usautemtri
fecundam circumucrtere. Vtriufqueenim pans dextris muiculis ad(mini principium contra- anguH co »
cftis,primauerìrebrainpofteriora finidrorlum circumuertitur,finiftrisautem laborantibus,in
pofterioradextroriummotuspcrfìcitur.Atqucaclhuncmodumpofteriores capitismufculi,
_ qui numero duodecimi erutit (nifi in plures duobus mufculis fccundum par diuiieris) habent,
jV^o ' w r * anr ' rcs ller®hacrationed V trinqueà media iiiperiori oftis peftorisregione,iècundùm r alterila¡4
ti cUuia:! .n ipfitis amplitudinem,cS i clauiculx parte pectoris olii ibidem coarticulata,amp!um Si neruo- tirò mufeti
lus. 4 ta. 0.
caput infcrti, k;m, me mb raneu m <£mufculi prodit caput, ncruofius ex pectoris olle, quàm à clauicula prò- 1 tu.F. z ta.
atfuembuius naca ni. Caput hoc uni cum,quodad continuitatcmatniiefiuifitur, ac obliqueuerfus fupcnora l.j ta. K. 9
tu, IX
C'rot- ^14 procedenSjCarnofìim dcniiimqj, Si palilo latiorem quàm profundiorcm effidtmuiculum,qui
s 4 frf.X
carnoio craifoq? admodum fine,' mamillari in temporis ode pro cedui innafeitur, illuni Ria t 4 ti.Y*
amplitudine uniuerfum amplexus,fic fané, ut Si unicus duntaxat utrobique in hominibus mi­ U4 tab. 2 .
hi rcpcrtus fit mufculus,citra etiam iecfftonem (quòd ualidus, ac proxime ' membraneo latocB XJ, 4-,sfi*
ca.é,li. 1 k,
in collo mulculo fubditusfit)confpicuus. Cxtcrùm in quibusdam quadrupedibus,mufcu- y î U.G
ium adfuperioraprocurrentem, in medio ductu diuifum obièruaui, cuius una pars marni ba­
ri procedili, altera ad auris radicali caluarixinièrebatur» T res autem fines liadenusin nullo
comperi animante, multoq?minùsprincipiumàpe#orisodè Si clauicula procedens, in duas
tres tic partes manifeftè didèctum.Quanuis interim hos niufculos utrinque ab aliquibus Asia
tomicis tres,aliquando Si duos cnumcratos fuifle no ignore, tiertini hic numcrus pro mufculi
finiumrationc,in fìmrjs Si canibus inter diftcctionis peritos uariat, licet pìerjquehos a capite
natos, pecftoris odi Si clauiculis inferi, thoracisq? motibus prxfìci cotenderunt.at a|iud ncirn -
nem interini lego, qui mcntionc digna deferiptioneeos donaucrit, tantu abcft,utucr e ipfot uni
M u n u s t j et funCtioncm naturami nobis exprefferit. Vtriufep enim lateris mufculus cotrarrjs pi or us i5111
»4 mufculo/ nnsprxfìcitur,quatuorprimoruparium, quxin ccruicis poftcriori lede lo caia recenlunnus*
7unu ambobus enim tenfis contractisqi, caput in anteriora, due rigida due inclinata ccruicc c tt-
tur*Si ucrò dexter duntaxat contrahatur, caput in anteriora finiftrorium circumucrtitur, m u
ftro autem folo laborantc, caput in anteriora dextrorium circumagitunNcque duicdu^ ^
examuffìmpofteriorumcapitis mot.bus famulantiummufculorumfundioneiToc>
eft,atque duo hi priores, quorum ofiicmmiam admomtus prompt.dime capis. ^ ^
dem fi funi culti m tranfuerfìm occipitio circuduxcris, cuius fines utrinq? lupra ?u fi
jyhifculi fu i aclpe<!us porngantur.acpoilmodu utruncphncni lina tvai^ris.capiiE iii^ntur1 * capjcjsnf i A SW-A,B*
f l j c b o l # » aqtealtcrnatimfinesuellenturjingyrumcaputmoucbitur^Sintita^hinotro P b 7 tab. E.
Mit 14 fi
J AjB*
UlC' \ tfi7 i. conpiciuntur mufculi, quos fere fubhftomacho latitates Vetcres appcllaiTe uidcn
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA BIBER IU 27?
quatuor primarum thoracis uertebrarfi & omnium ceruicis corporibus connafcuntur, ac par
tim ab r]idem principium ducunt,partimq! ípfi's inferuntur,non nimísliquidopoilmodum in
occipitis os mierti, iuxta' anterioremforaminis dorfalem mcdullamtranlmittcntis fedem At
G. hos exactiiis inter dorfum mouentesmufculosreccnfebimus,fleeftuntcnim fiipcriorem dor.
(i partem,capite interim proprio motu horum ope uix Piexo. Quamobrem etiam inter capitis
dSt<t-C t }
muiculos uixucniuntenumerandfqucmadmodum ñeque “ all) adhuc quatuor (utrínque nk
td. H. mirum dux) coniugationcs ad ceruicis latera repoíítí,quí ccruíccmad latera, non áutem ca­

put proprio mötuagunt. Et rurfus1alia coníugatío ceruice extendáis hie pnetereundaefpae

c >4td.O.
ad reliquia de dorfum mouetibus mufculis fermonem aiTeruanda, quum illa: nifi lecundano ca
put moueat,ea nimirum 1 ationc, qua brachium mouentes muiculi, cubitum & extremam ina
nummouent. *
C ^ A P V T M O V E N T I V M M V S C V L O R V M
adminíñratío. Caput PC PC I PC*

O R v M quicapitis motíbus prxfunt,muículorum adniiniflrationem,

refupinato cadaucre, aut ad cum,quem prius dixi,m odum iufpcnfo,a
primo pari aufpicabcris, primum perpendens mcmbrancum ciiiuf P rim p a r fí
dam muiculi principium, quodex inferiorum ceruicis uértebrarum ipi> aétiinifirdtfo.
nis enatum, primo capitis mufculorü parí,rdíquísq>hic dorfum inoucn
nbus mufculis infternitur, ac tandem aliquot iuperioribus thoracis « v
(lis infertum, reipíratíónís opiícx effidtun Lícebit¿taquehüius muiculi
(qui hominis thoracemmouentium tertíuscrít) principium,a uértebrarum ípinís cutidlo Ik
berare, & mufeulo ad ¿nícrtíonem ufq? a íubditís diuulíb, ilium íbídcmá coftís appcníum tan.
tiipcr fincre,dum thoracis mufculos aggreílurus lis. In prccíentíaenim cultellum retufiore,aut
buxeii, fub externo prim i parís mufculi laterc fabi)des,&illum ä fubditís liberare conabcrís,
deínde íecundum ípína: longítudínem duda fectío ne, ípfum ad iníertíonem ufque in occiput
duces,quod ubi in utroqj laterepraeftiten's, huius pans mufculos ab occípítío no amputates,
Ciitd.A,B itaad latus aliqub reflectes,ut reliquam Íectíoncm non impedíant. M o x uaríosc íecundi parís S ectthäi p a ­
ufj¡ adG. mufculos conííderabís,ea 1líos knie, qua cñumeraui, ä ucrtebris abíccans, atqueadoccípitíum rís.

deduces,ut modo illorum tracks princípíjs, quarum functionu potiílímum autores íint, recle
pcripícías,quod tunc demum optime uífitur,quum cerebrum ex caluaría ademptunj cft,ípíaq?
rr*

B.
d 14 ti. A, mferíoríor maxilla abíceta. Tertíum par a fpina fecunda: ceruicis uertebra:poilmodum libe a erüj.
rabísjfentim illudad occípitíum ufque,a° quarto parí fub!cuans.prmcaucnscp,nc8¿íduna¿m. Q udrti.
e 14 ti. G,
F. prudens auferas. hoc cnim nunc a prima ucrtebra íeparandum ucnít, atep ut artera, ad fuam,
f H td. H, quam molítur, iníertíonem duccndmm Quint um in fuper par, ab occípítío libera tú ad trank Q gr.tt.
I. uerfos prima: ucrtebra: procellus, qpemadmodum5 íextum á ipina fecunda: ucrtebra: ad cok
%‘ 4 ti.L,
K. demproceiius ducetur.M oxreflexocadaucreá pectoris oilc2c elauiculís, antcriorum mu. S e x t :.

h 4Ítt.e. feulorum principia íunt acuto cultcllo reíec.tda,mente interim adhibita,num plura muículorñ D ecb m tertij
O' 14 mtijciß-
principia fimul c5currant,aut utríncp plurcs mufcuíí obíeruari queant. V b í ucro & hos ad ma lorn;/:.
míllaremproccfrumpcrduxcrís, íllorumcpíníertíoné rima tus fuer is, eo id cm a capíte abfecato
atq? ceruicis proprqs mufculis in prxícntia rcli<ítís,adÍígameta capin 81 duarum prim ará cef
uícís uértebrarum peculiaría, fetftíonc confer, quibus núncpriuatum Caput dcdicabimus»
•
D E C A P I T I S E T P R I M E E S E G V Ak
datu ceruicis uértebrarum lía amentís*. Caput PC PC PC.

P R ^ A E S E PC S figura, primamfecundamos cer

uícís cxprímít uertebras,poíleriori jede delineatas? undeum
earundem lígamentís hoc Capíte dejeribendis. C baradheres
autcmfgura ínferíptí íta babent*
> C P rima ceruicis uertebrafe cuda' conexa. R trim prí
uatím dexter prima: uerteb ra>fnu sgui dextrum occipitis oßis
caputfufcípít¿ndícatur.B autemfíniferßnus, cuißnijlrum oc
cipítis ofis caput inßdet. C uero prima uertebra jedes¿ib 1 in
fpinam alia terminantur. D , D ,G , E í Secunda ceruicis uertebra.
E Egamcntiim mcmbrancumgndmam ceruicis uertebram fecunda uertebra neftens.
a % G Cor*
 ^
2So A N D R E AH VE S A LI I
brvxe llensis
g C¿ ’rP«sfecunda vertebré denta,,produca,s.
M V ens,acutus'ucfeM ,d< eceruicisuertdrarprocc(T,,s
I T eresligamcntum,ddente in occipiti) o s i n f

VLL
» \ H f !Tac^ iratlonc tignarti capitis cum prima ucrtcbra articula-
q Q ------* ^ n j V .L W 1 1 i

tionem, ecuiidxcum prima,fecunda?c| rurfus cum capite coniunftio

neme ile, fupenoris Libri decimumquintu Caput cxplicauit.Prxfei lens au
tem fermo Jigamentahis articulis pnrfeda obíter perdrínget,hxc nance
LinC»amentum pectatoi iNatura? indudriam,quamtunuis ctiam perfunVtoriè enarren
primavi uerte _ _ tUr^abunde commonltan t. Quando itaque prímam cernios ucrtcbram
bravi capiti co capiti copulan necedumfuit, meritò uniuerfum articulum ambient li™ «EEp
m'ttens. nientum i(quod&cxterisarticulis comunecenfetur)forterobudumfcNaturaprocreauit £

Secundatier/
rum tapien nihil,aut peculiare,prarter roburcradÍtíemq?,íd ligamentum adípífcítunCxtcrfen
telrdin capiti. quod lecundam ceruicis uertebram capitis odi commit, teres & ualidídimum cd,& cardani t
ms natura? participat, hoc ex uerticec dentis enatum, occipitis odi inferirne/ duaanteriorem eli
oiaminisregioncm,quo doriàlis medulladelabitur3cond:ituitddligamentufìrmidimèfecun- d
dam ucr tebra m occipitis odi colligans, una c u m dente ucluti axem edormat, fecundùm quam U'lG'
L ùgamtntum capiit,prima?ucrtcbra? interuentu ¡n gyrum agitur.Veruninedens illec intcrnam primee uer-

ém o S L tfz . tcbr‘ Xlct ‘n occuPans^>& dorfali medulla?ibidem pradocatus, quandoq? exfuo fìnuinuehe- I L 'C '*
iiientioribus capitis motibus deuieqluxetur uc,atq? tune doriàlè medulla comprimat,aut fran-
gat, alíud ligamentu rcrum Opifex procreauit, quod ex uno latereintcrioris regionis prima? f k
ucrtcbra? prodiens,alteri latcriíníerítur,poderíorí dentis leditraniuerfim obducftum»Pra?fens
ligamcntum, quia egregie rob u d u m neruoíumq? exiftít, cartilaginiscp natura? compos, ac de-
m u m inter denteili dorialcmcg mcdullam locatimi eft,aptidím¿ denteili in fibi priuatim exfcul
pta concauitate,nc uacillet,luxeturuè,continet, doriàlicp medulla? fìrmidìmft è i tutum propu-
gnaculumedícítur,8¿interim quo minus prima ucrtebra fimul cum capite fuper iècundam cir
cumucrtatur,haud quaquamprohibet. Atq; id ligamcntum ed, quod fuperiori Libro manife-
itiifimè dcmondrarcdiccbam, caputfuper fecunda ucrtebra,ad anteriora poderíora'ucncutí-
Prìmdm nere q u a m moucri pode, Rclíquú e d s aliud ligamcntum, prímam ucrtcbram fecunda? colligans, g f,f,
telramfccutir mcmbraiicum quidcm, & eíufdem cum ambíentíbus ca?teros artículos lígamentís natura?Si
,cC LÜ- :Sdns- ulus*Condatenim n o n íolum prímam ucrtebra capitis odi dcbuide articulan, fed ctiam pri­
lliani fecunda?, Si cnim una ha? ucrtebra' capitis odi adnafcerentur,prohiberentfanèmotus
mutuos* ea namq?qua?quiefcit, uclleret,&defilieretagentc^unc autem uicidìmutraq? poted
L igam ento, fuo motu agi, aliainterinadla lede firmata, V t autem lia?cligamenta examudim adminidres,
ima m im - coiiduxcrit mufeulos ceruicem molientes, fuo loco defcribendos, prius edè didecdos, ac tune
'... d e m u m acuto cultcllo mcmbrancu ligamentum,primam ucrtcbram capiticolligans,opportu
ne díuídetur,S¿ capite ad anteriora infiexo, dorfalem medullam quoqi per traníueríiim abfeca
bis,ut teres ligamcntum dentem capiti colligans,in confpeclum ueniat,Quod ubi íntuítus fue
ris, tranfilerfe>quocp icftu id diuidcs,atqi ligamcntu illud tranÌùerfim denti obuolutu,denteili^
in fua caudate councils,diligètcr obfcruabís,8¿ mota omni ex parte prima uertcbra,qui motus
iupra fecunda è i prima complentur,difecs. Podrcmò membranefi ligamctum, prímam uerte
brani fecunda?copulas, in circuita quoq? acuto cultcllo aggredicris, BCauulià prima ucrtebra,
denuò dentis finum, B¿ ligatnentum dentem compledcns, Bc quod ex ipfius uerticeproccdit,
confiderabis, Ca?teraauteni ligamenta rcliquas uertebras colligantia, in id Caput commode
reijcientur,quod dorfurn mouentium milfculorum adminidrationem iubfequctur.

V SC V L IS D E e X B 0D M ^C . X X X L
ereo Rj nc SC Hicparrccr morofior quiipiam ciifdplinx ordincm fo,rre
culpaturus fit, quod ante abdominis mufculos,aut manus,autthoracis,
autdorfi motores non fuerim aggredus. Nihil enim prohibet,cu itum
molientes mufeuíos modo pcrtraclare. Sed quum hos,uícínítatis ratione
dorfum agentes mufeulípneccdat, B¿ ante dorfi mufculos,quod a ecno-
nis feriem attinet, thoraccm mouentes, & antehos thoracis mu cu ° s|^os
,, ......................... - quosabdominisuocamus,didecariopcra’prctiumfit,proximume , os
abdominis periequi, Q uanquam (ut BC antea admbnui) integru cuiuis fuerit,paginas a »quo*
 DE HV MANI CORPORIS FABRICA LIBER lí* 2gt
ínucrtcrc, 8¿ Caput, quod ordine prius effe arbítrabítur,relíquís ledione prxponere. M u.
fculí itaque,quos abdominís,Anatomes profefíbres nuncupant, ab omnibus odo (utrínquc O cío dldomi»
nímírum quatuor)conftítuuntur,quatuor quídem obliqui, dito redi, 8¿ totídem tranfuer. nií mujciiloric
fi,Obliqui in utroque latere bini flint,qui ínuícem íncumbun t,8S contrariasfiq¡ mutuò dccuf. Ireu ii entune-
,w-0. fatím interíecantcs libras exigüt. 1 Superíoris ením fibrx, deorfum ucríiis priora oblique pro. •ratio.
cedunt, quem huíus fibrarum dueftus gratia defeendentem uulgo dícímus.Inferíorísucro
fibrx, furfurti oblique ad anteriora tendunt, qui ob id oblique afeen dens nuncupatur. Retto,
c ?W-A-
rum ab utroque latere ' unícus eft, qui quilín fibras fccundùm corporis longítudínem exten-
fas obtíneat,redus nuncupatur. Traníiierfus fimiliter utrínque unus habetur,cüí id nomen,
quòd eíus fibrx fccundùm corporis latítudmcm, aut à dextrís ad fíníftra nullo obliquo dudu
di t*-e-4 ferantur,índitumeli. ‘ Obliquedefeendesexterís abdominis mufiulís íupcrftcrmturfi S íex O lliju e de■ »
ti.o-9?- fexta,fiptíma,odaua Sí nona,coftís,príufquám in cartílagínem fíniant,carnofurn principíum fcendens*
t ?ub,cn*'- fiimít propter muículuna, quem ex fiapulx bali pronatu, ceto elatíoribus thoracis coftís infi.
ri, thoracemcp mouere dícemus, nequehoc amplum principíum inflar red x fítlmeX, ucrúni
o.p,p.i w. infiar manus.ílle ením thoracis mufeulus, coftís quali dígitos fíngulís porrígendo ínfiritur,ex
ca°-P’ quomm íntcruallís prominéntíoreS oblique defeendentís mufeulí partes, dígítorum ritti cna*
. feuntur non fccus, quúfh fi fi'níftrxmanus ínterualíís,’dextrxmanus dígitos mftreres,8cmil-
feulum thoracis modbus famulantcm, fi'níftrx manuí coníerres, dextrx uerò oblique deften
dentem afiímílarcs. Dcíndcpoft nonam coftam, à tribus edam ■ firíoríbus coftís ífte mufeu­
lus enafcítur,iííam íemper orígínem ímitatus, quamadmagní thoracis mufeulí ínteruallaadì.
pífeítur, non quídem amplius cum ilio thoracis muícuío íngrefíumutuo commífius, ucrum
f lité. A, cum 1 aííoquodam, qui abínferíorum thoracis uertebrarum,& unius alterili sepíumborum
ípínís enatus,dccímx Sí undecimx thoracis coftx potíílimúm inferí,in thoracis mufculoruni
enarratíonedícetur.Is ením manus quoq? rítu coftís,príufquam in cartilagine celiare incípíñr,
ímplantatur,atque oblique defeendentís mufeulí principíum,manus quoqi modo ex eíus mu.
fculí íntcruallís,ab ípfis coftís alternatímprocedít.atquehocoblíquímufculípríncípíífiundíq?
canto film quídem eft, fid tenue. Veruni mufeulus fenfim carnofior craíTÍorq?euaden^c!eor
fimi ín priorafertur, ilia (qux quali inania ínter ilium os Sí ínfimam coftam, Se a«w *;
g ; fi. cup. Grxcí uocant) carnofii ípfius parte ampledens,quouíque ad ilium os pcrrcpícrít, cuíuss mm
mjtat( ficundum totum ípfius appendícís dudum, carncus ínfiritur. Eftautem appendix illa,
totí oftis ilium partí obduda, quam ípfius Ípínam proprie uocari relatum cft. Qiium ucro car.
noia ípfius pars, ex ilium regíoníbus, ad anteriora mediae^, ficundum abdominis longitudine
properat, in neruoíam cxílnatem membranas quam fimíllimam dcgcncrat,qux fixtx Sí fiptí.
m x coftarum cartílagíníbus,& pedorís oftis m u c r o n i,recias mufeulís expand (tur, firmifit.
meq? íuperiorís oftis coxcndícis,6Spubis regioni ímplátatur, totaílla nímírum fide,qux ab ili.
b ultimaru um 0fifis appendice, leu fpínx antica parte, ad pubis ufquc oíTiuin" cartílagínem protcnditur,
non quod ilio dudu ab ilium ode, ad pubis oífium ufqtíé commífíuram omínferatur,fid dun
i sta .ecr taxat,ubí os ex carne reperir. Qua cium1 duo femur fiedentes mufeulí,fuper coxéndícís Sí pu.
A- bis os deorfum prorepunt, oblíquus híc mufiuíus o íf non implantatur,funt neroillí mufiulí,
femurmouentíum fextus S ífiptímus.k Secundum autern corporis longítudínem,ín abdomí
a nís medio dexter mufeulus, cum membranea tenui tate fimi ir ita lane coir,ut fìmul unique de-
14 té.n.j feendenresueluti tunicam quandam,Uiiiuerio abdomini obdudamertormcnt. 1 Oblíquus Olliquèdjceu
tabu.aahj; |1U;C(ubftratus, ex fiiperiori oilis ilium regione, quam ípfius fpinam circum firibere diximus, dins-
nane potip-
fan il iit é . enafeítur, ac fi'multenuem membraneamq? orígínem, a Iumborum uertebrarum Se oftis facrí
d>b. ípinís ailumít,qux ín mufeulí progreílu, camoíis fibrís tándem adaugetur,enutrítur ue. Mu.
fcuíus ífte ftiríum tendens, ílíacarnoíafui parteíntegít, Sí quatuor ínferíorum coftarum,quas
fi-jaA'j ^Punas uocant,finibus carnofiis S í híc quoqueínfirítur. V bí autem abdominis priora S í me-
cofa- inter drum confiendít, ín neruoíam definít exílítatem, qux ínter recfhim mulculum, quí ípfi fubfjcí.
f 3cr 4 et tur,8S dictum oblíquí defeendentís membraneum tendíneqji,medíaíntercedít, pubísqi oífi,8d
6 mucronata'pedons oftis cartílagíníínfirítur,per relíquam aero abdominis longítudínem,
cum alteráis laterís oblique afcei\deÜkS nlbfiulí tendíneficunífur,utex utríuicp laterísmufeu
•lo,fimuí totíquoque abdonyií tegumentum quodammodo efficíatur, Membraneí horum
mufiiilorumtendínes,eundcm cumreliquamufiuíorum parte fibrarum ductumcxígunt.Dc
Ícendentíumcnim fibrx omnes, dcorfiim oblique ad anteriora propagan tur, afcendentíuni
uero, furfixinín prioraperreptant, atque duorum mufeulorum mutuo incumbentíum fibrx
decufíatím, leu ínftar X litera' fe ínuícem ínterficant.Cxteium ca fide,qua afcendcntis defceti
dentis^ tendiiies,fuper abdominis media ínuícem infternuntur, utriq? firmiflime fimul tanta
a 5 ampli.
 Ì $2 a n d r e a e
VESALII B R V X E L L E N S IS
amplitudine connati occurrimt,quanta media recli m iifcu ìid fitlu tìru d f at(pidaiJcA
lco ualidè
fecum.lt,m abdominis longtmdine perite,tin, uthicin abdominis m e d io ,q u a L ,o b L u n n ,

nafeCtio hbraru.ncf due%1sconionftrarcnt.Vbidcxtr,flni(taScònarctintur>Un,;inu,lÌT j

;i ’’ ° r in- r par r ? n,S ncCpi 0 'MS ‘'^Scxprim ut, fed pattò craffiorcs redditi,in abdominis
11 , ° ’r r a " ,ca Llntcf re<^ ° 5 nu|icnlos ubi illi inuice diftant,imprimmtes,robu(bflimè
mS a
UCI. 'orummufculorunernofis tenuitatibus.ipfi^adeoperitonxo" conafcunturd Quod furfum.
ctiamobliquoru afccndcnnnm neruoiis tenuitatibus ufuuenit,iecundu externa rediorunui n 6 tu.c.
cu. orum latcl'a,priufquamiUostofcendunt. per abdominis, mimlongitudinem.infiar linea; 0 5 tdb •x.
in cl tioncin uahdarn mohuntur.inneruofastranfuerforu tcnuitatcs,& etiamad quafda rcfio 6 U.b
rum mufculoru imprefl,oiles,quas pauii poftetiis exequar. Sub'obliquon, iiacp ncruofis
P S tab. u,
tenuitatibus, rcfli abdominis mufculireconduntur.finguli ex media oflis pubis reofone ' du u>u.
pila quodamodo principio duccntcs origine,uno qui de fuperiori mtcriorccp,altero inferiori q 5 ^ . A . 4.
ac extenori,non quod ha?c principia, fingulis mufeulis difiunda incotinua ue fini,fed ipfa mu td.n.6ta.f.
r 5ta.nno-
leu ì oi igo,diuci lam fubftanna ad hunc modum exprimit.Superior principi] pars introrfupi ta .iiY fupc.
nonnihil uergés,exade carneaeff, accxlato in anguitfi dcfinens,pnuiquam ad media fuminis infe­
rni.
regionari pertingat,quali in acutum angulum terminatur. Inferius uerò, quod S i extrorfum
paulò magis pramineqneruofùm cft, carnis omnino expers,uerùm furfum porredum fcnfim
dilatefcit,totumq? re<ftum mufeulu produccrc conipicitur.Redi itaq; mufculi,duobus ciufmo
di principi] s finguli ex pubis offenati,4 inuicem contigui fimt,redà furfum porredi,donee ad s 5ta. pad
umbilicumperuenerint, ibidem cnimnonihilmutuo diftàtes,modiceq?ampliores faCtfad pc i-
ctus ufo? feruntur,cui fupra mucronatam cartilaginem,ad odis pectoris latcra,iliiqp conexas car 1 5 tab. i »2
furfum.
tilagincSjlati carnoficp “implantàtur. Mufculi hi non uno fibraru dudu,fccundùm totani ion u$ tab.r^.
gitudinem ferri uidctur,lcd finguli in abdominis regione diuerfid delincaméta, leu infcriptio^ tab.n.
x sta.
nes(quas Grxcis - n appellari diximus)traniuerfim, S i incurua albacp linea,ipfis indù u.
ctas exprimunt,n6 alitcr lane, qua m li redorum finguli plurium mufculoru numero client ha
bendi» N on cnim redà ab offe pubis,ad pectus fibra: nufquam inclinàtes ferutur,led ad mine
didas circumicriptiones impreflioncsde nonihil implicata: obliquatur, atq> ex al fi s alia: pro­
duci quodammodo apparct.Dcindc mufeulis redis,n5 propter pubis os ncrui duntaxat iniè
runtur, fed interiori quoq? ex parte,ubi his imprcfiiombus mufculi donàtur. ìifaru imprefiio-
num dux plurimùm iupra umbilicu confiftut,& interdu una fub umbilico in fumine,aliquan
do etiam tres fupra umbilicu. Ncq? has Naturam mufeulis fruffra largì tarn arbitrar,uerùm ut
commodiùs redà furfum in priora nonihil dcclinantcs porrigerétur,& no inftar duorum pa-
lorum credi,fed iecundùtn orbicularcmabdominis regione obliquati, peritonxum appofìte
Ì^ecfli tìlufcu p rem crei, co cp, q uo d narraturi humus,muncre opportumùs fùngerétur. Porrò quu thoraccm
iipsrs^U dfif mouentes cxcqucmur mufeulos/ unum in fimqs S i canibus enumcrabimus,qui inter ipfos or y ; tab.ab r
per f ab t.
meC diluir dine quintus futurus eli:. Huncuerarfi cofiarum cartilaginibus,ad pedoris oflìs latus exporre
dunt.
dum,docebimus totum membraneu,prxtercj ad prime fecundxcp coftx intcru alluni,ubi car
nofìor redditus, in primam colf am defili it. Profcdò inufculus lue in omnibus animalibus,in
quibus fcdionc deprehenditur, mihi quantum's accurate fecanti,pars redi abdominis mufculi
effe uidetur, S i redum mufeulu ad primam ufq? thoracis colf am in illis animahbus afeendere
prorfus afiero. Q tiodin canibus caudatiscp fimi] s maxime euadit confpicuum,ncc quifquam
inficias ire potclf,illis unum mufculum à pubis offe, ad prima ulqi cofiam exporrigi. In honifi
nibus (ut uerumfatear) eundcni mufeulu nunquam obleruaui,atq? ilio homines quu brcuifiP
mo dorrentur pedore,facile carent,quapropter etiam in hacmeahominis fabricc defcriptione,
neutiquamredi partem,aut ipfì cóiundum effe affirmo. Omnibus modo commemo ratis mu
d 6tdb. a .?
jfculis fubfunt1tranfìierfi, utrinqj units, qui ex tranfuerfìs lumborum uertebraru procefnbus, td.y. ii tab.
jTTdnfucrfi.
tenuimembraneocpprincipioenafcitur,dcindein progrefiu ex dorfum mouentibusemerges P-
mufeulis, SC carnofìs adaudus fìbris,fuperiori ilium olìis regio ni,& lpuriaruni coffarum nnu
bus exadè carneus connafcitur, camola ipfius parte uniuerfa inueffiens ilia. V b i uero uci us
b 6,tdb.h-
abdominis medium/ adexterioraredorum mufcuWum lacera ufqueprorepfit,in ncruo am
exilitatcmfinii,qux pubisoffi,Nmucronata:cartilaginiimplantatur.Pcrreliquam.inter x c
extrema longitudincm, iffemembranoftis tendo, neruofx exiìitati altcrius tran i c
continuatur,acfimulambotunica:tuffaruniuerfumabdomencùcucinggnt,n» ‘f
mufeulos imitati. Veruni horum mufculoru neruofatcnuitasnonxque, atqueo q
lata cff,tranfuerfi enim nonnihil fub redis mufeulis, S i pprifiìmum iuxta pc toi is regione , c prim*, fi-
carnei conipiciuntur.Prxfèntibusmufeulis pcritonxumfubnafcitur,mcm ìananumition 5 kb>
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II*
faiñulantibus organís círcumpofita, buie membranas tranfucrd adeo connafcuntur,utardu-
um fit,íllosab hac ín homíneíllaceros liberare.Carnofas tamen mufeulorú partes, uíx alíter pe
rítonxo comíttuntur, quàm mutuò íncumbcntes mufeulí,ínuícem hasrere folent*Tranfuerfi
enímmufcLilí propria muículorü membrana íllíc,quáperítonasoobducun tur, ncutíquam (&
fi plcríqi fecus arbitrentur) dedítutí fccantíbus occurrunt. Ñeque unquam alíus mufeulorum
abdominis,quàm nunc enarrauimits,fitus uifitur* Vti forfitan aliquis Übrorum duntaxat ope
nautamagcs,promptécolligeret,pugnátibus nímímGaíenílocísdelufus.Quandoquídéhos
alíter receníet in Librís dcAdedorú locoru cognítío ne,rurfus aiítcr ín Librís de Partíum ufiu,
Sí alíter proríus ín Librís de Admínídrádís ícdíoníbus,ubí eos ita enumerai,ut in Sexto libro
curati tur methodi ìpforu fi turn rede deferibk* Ocio abdominis mufeulí,praster comunem Ahdmnh s
omníúmuículorú ufum,quo corporí calefacíendo,relrígerádoq? auxílíátur,& propugnacula mufiulorm
quasdá ceníentur,primario ufu thoracis motibus prasíunt,ut in proprio de thoraccmouentm U IUU.
mufeulorum Capite dídurifumus prolíxíus.Deíndehomíní ael duroni rccrementorúcxpuL
¿7Ub.¿, fíonem aptíffiméfubíeruíunt, quandoením omnes fimuí tenfi laborarunt,' fepto tranfuerío
interim ex ípírítus retcntíonc depredo,ita íntedína fimui c5primunt,ut ex angufto loco in aim
plíorem (qui inferior cft) feces protrudant,expellan tcp,8£ rurfus ad ucntrículú fupcríora'uc il
las deferrí, prascaueant níhilo (ecus, quàm lì duabus ad brachiale tantum iundis manibus,&
fempcr magis magisqi fenfìm ad extrema ulq; digítorü aciem difiautibus,madcntem fpongùi
imponcres,& manibus paulatim coeuntibus, aquam exprímerenítererís. Veruni hocmufcm
lorum abdominis munus,nifi cognitaièptitranfuerfi fundíenefituq?,aperte percipinequit*
Pari etili ratione,quo pado paricntibus abdominis muículí(ut comodiùs fcrtus propellatur)
conferanno aptè cognoicit* Atqi fiascadhuc minus ab filis adequi tur, qui lèpri tranfeerfum,
dumc5trahitur,thoracernq? adaperit,deorfum pelli arbitrami-,no anímaduertétcs,quú aérem
intrò ducimus, ac thoracem corintio,cima fpiritus retentío nè, thoracis qj replcti compredtonc
didendimusyièptum tranfuerfum nullum ímpetu in excrctíonemolíri,quod fcilicet perpetuò
lurilim tradum no deprimatur, quemadmodurn id in firma fede,retento ípírítu, Sc ui interim
compredò thorace,permanet. Casterüm nodrí feculi medicos,qui hos tanti mufeulos recen
fere ita uidentur,ac fi alfe in corporc nulli eflènt,cumino delirare exídímandu ed, qui redis mu
iculis cibunr in ucntrem attrahi,tranilierfìsanteexpe!li,8£obliquis retineri cotendunt, prasièn
tíbus muiculis attrib uentes, qu o d ucre uentrículí íntedinorumqi librís adcribendu fuerat. Sed
hsec abfurdiora Ìunt,quàm quas in mediti adduci debeat,qui alfe fibre uoluntario motui,alfe
nero naturali,qui à nodro no pendetímpetu,fernulentur*Neutiquam fane hire ab ipfis confili
gelida uencràt,at laudàcius crat rem Opifex, qui quuabdomen odedeititutu nccedariò crcari
uoluit,tam adabras tunicas,inuolucraq? ipfì parauit,quc piar ter quòd regimienta,Se aptidìma
receptacula dint, thoracis quocp motibus,uri monuimus,utilidfimè íubmínídrant*
^4ED O M IN'IS M VSCVLOKVM M D ML
nifi ratio. Caput N N N I L
dministrationem hanc,aut à mufculoru capitibus,aut ten Duplice effe
dinumterminis aggredìníhílprohíbet*Verifacilíored,muiculorumqj horummufeu-
naturam accuratíús commondrat, q uce ab exortibus aulpícatur. Quali- lf rumddmnu
r , 1 r i r ¡tidtioncTiu
tcrcuncp ígítur ícdioncm exordio propoluens, cutemuna cum camola
membrana,ab uníuerfo abdomíne,Si lumborum regíoníbus,a*d femora
ufqueliberataedeoportet, unácum ‘ mufeulo, quem brachiti deorfum
trafiere odendímus, quanquamís íampríde ex íedíonís ferie,firmai cum
cuteac membrana, ín brachium moucntíu mufeulorum íectíonc ablatus fit* Hís ademptís,S¿
perquàm tenui fíbrofaqi membrana mufeulís, praster carncam, obduda, unguíbus hiñe inde
leuíter (ut ípfius naturam dífeas) díuulfa,priorem íedíonem in lume modani aggredíerís*Ca jLbàmflrd,
daucr adalterum latusínuoluendum eft,utcommodé S í lumborum ucrtcbrís,S¿ abdominis tl0¿mufeulo,
fe ufes, medio manusadhíbeas.Deíndeádextracoda níterís1’ muículi abdominis obliquedeícendcn „
tís príncípíum,paruo cultello,autcxíguanouaculaliberare, leni íedíonedudafecundó m relí- dentil^
quas codas uerfus dorílim, S íiècundùm fuperíoremiliumodìs regíoncm,ad pubis oíTís ufo?
medium, hanc íedíonem adeó duces leuíter, tit nihil praster prasfentcm inufeulum uulncres.
c 4 té. n. M ox ab hís oditi regíonibus eleuato mufeulí principio, conaberís paulatim ab oblique alcen
dente,defcendenteeoufqjlíberare,dumad abdominis ufquemedíum ilium pcrduxerís,prasca-
dn té.a. uens ne unà tanquam oblique dcícendcntis mufeulí partem aufèras, tenuem mufculum,qui
ad decimam undecímáq thoracis co.ftam, cum obliquo mutuís íntcruallís comittítur* Si ením
a 4 fiunc
 2S4 a NDRE AE v e s a l i i B R V X E L L E N S I S
hunclcopulum uitaueris,8c in uiris quoque abiliinucris a tunicauafa feminaria inuoluent#-
muieumm iierlus medium abdominispromptiflìmèduCes* Cxterùm ubi ad‘mediani ufanr f Ì Y'
reed mulcuUamplitudincmpcrucntumcrit,pcrtinaduscumafccndcntismufculitendine,obli '‘"‘Z tfù
n ' ft111 c*cendcntis tendojcoireuidebitur^quemut integrum, & non Uulneratumlaceruinue-d ducacturk
Z b o Z tt “r m(v | li ln abd0rmlli.<m^dioambientibus meritò,quodilli nulla fubfit caro, candidior Z u Z
neu. aPPaicUclilleces,impoilibilearbitror,utcunqueacutanonaculauiusfuens,namretufiorinihii
Obliqui dfcen p1ot lus proiuoucbis »Quamobrem reflexo pendenteq? à media redi muiculi amplitudine pri.
duius. mo abdominis mufculo,s afcendetem,qui fecundus eft, limili ter aggrcdicris, ducta nimirum
8 4 td.it.
a pubis offe,per fuperiorem iliumoflis regionem,& lumborum ucrtebras,& fines quatuor in
feriorum coftarumfectione, qux ab his omnibus mufculum fepararcpoftit,& ab ilio ctiam re
fpirationis'mufculo abftincat,qui decimae Si undecime coftae potiftìmùm inferi tur, Poft fectio ftnta.A.
ncm,mufculi huius principia hamulo aut unguibus attolles,& a' tranfuerfo, cuiinfidet, in pri- i 5 td. y.
ora proccdcns libcrabis. Q u o d kuicp ad exteriorem coftam, latus'ue recti muiculi cius latcris, k 5 tU.X.
cuius fedaonem adminiftras,mediocri ncgocio pcrfcccris, fi modo in uiris uaforum feminali-
um tunicis(quxad teftium1mutculorum ieeftionem feruandxfunt)ammum adlnbeas, ne una 1-fi.hh.
ctiam illxprxfcindantur. Vbi ucròrcdi mufculilatus externum membranofus oblique afeen- 5 V.
dentis muiculi tendo fpcdat,acutiori nouacula feparandus eft, neque id quidem ofcitantcr,ne
N e x u s nty >
uojee tenuiCd'
totù obliqui muiculi tendine pertundas, ìpfumq? hìc finire arbitrcris.l antus cnim huius ten­
tit oblique d ' dinis cum tranfuerfi muiculi neruofa cxilitatc iuxta externu recti muiculi latus, occurrit nexus,
feen,■muf. cum ut aliquando obliqui alcenddis tendine diuidi putaucrim, Si imam ipfius partem tranfuerfo
trun,
unfuerfo. mufcui0 cor'iatarn,fub redis mufeulis pro cedere, aiterà uerò fuper rectos expàdi arbitratus fue
rim, atque id potiftìmùm lupra umbilici regione eft co (pedi us, Ver ùm fi ad amuftim oblique
afccndcntis tendinem à tranfuerfo liberaue ;s,recto mufculo ilium iliperfterni coperics,à quo
ad albam ulqj abdominis lineam accurate feparandus ucnit,quod in carnofis recti mufculi par
tibus fadu eft promptiftimu, at in ncrueis lllis redi nuifculiinfcriptionibus arduumefteob- mita, tf,
feruabis.Obliquorum cnim tendo pertinaciùs in his recto mufculo,quam inrcliquisfedibus, u, K.
ubi carnoius eft, co nafeitur, neq? adeò prompte ab illis examufiim difeindit, aut potius eradit.
Hie modo doceberis, qui afccndcntis deicendetiscptendincs,circaabdominis mediu inuieem
connafcantur,ubi redi muiculi mediae amplitudini (quae interior eft)incumbunt,8£ardue,nec
nifi maxima induftria, & acutiori nouacula,ad albam ufcp abdominis lineam feparari quaint.
Cxtcrìi poftcaquamunius latcris,cuius iarrt fedioneaggrederis,obliquos abdominis mufcu­
lo s ad albam ufq?lineam pcrduxcris,expcnde," qualiter obliquorum tendines,rurfus tranfuen
forum tenuitatibus in ca abdominis regione adnafeantur, quarecti muiculi ab inuieem magiS P
2 d<imi, feiungutur. V trocj? obliquo mufculo in illud cadaucris latus,quod mente in cubi t penc.etc,iola
jufirutio. manuJrectummufculumà tranfucrfincrucatcnuitatcfeparabis,dcxtnrmanusdigitisabexte ostu.es.
riori mufculi latere iniedis,8£ fecundu abdominis longitudine bine inde lub mufculo ductis*
Qiiu priinum rectus mufculus à tranfuerfo abfeeftit, integra eft,redi mufculi fibras una cum
ptranfuerfis illis inferiptiombus contueri,ac tandem mufculum a thor ace nouacula liberatu,ab p st*.u,u,
abdomine detraherc,4 ita tamen,ut adhuc pubis ofti hxrcat,ipfiusq hie initiu accurate examn 1• ^
1-0 11 ’*"* 5td.r,[,t.
lies» At quii lume à pecore in cane, aut fimia adimes, ftudendu eft,nerrcontinui!
t.
fili membra,
ncutendine fìmulauferas,aut uulneres, qui fècundùm pedoris longitudine, a recto mn cu o,
ad prima thoracis coftam porrigitur,ac re ucra in eiufmodi animantibus recti pars ciiccon pi
s 3 td. a .
citur.Eft ante hic tendo mufculus ue,à quo in smufculi brachiti pcctoriadducctis admimhra-
tionc praecept quocp abftinendum, Si num homines hunc cum fimi-)s cómunem a eantin t 6 td. a.
oandu. f ranfuerfum
T runfuerfi. panau. ì r a n i u e r i u mpari modo,quo obliquos aggreftus es,opportune
p a i -------- ------------- " admini ti
- rrcruc^
fimiliterlcui fccftioneà pubis ofte,pcriliumos, & tranlucrfos uertcbraru lumboi u pi ° 1
g o - untd.»>r.
aut potiusumufculoru dorfum hic mouentiS extends latus,atep dcmfi ad fines fpuriarum
ftarum ,qux intadto peritonxo folfi mufculfi penetret.M ox tranfuerfi prinapia X l fi. ili'
b is,« nouacula,quam poteris,attetiftimea per.tonxo paulatim liberabis donecad, ^ bri.
ipfius dcucncris exilitate,qux maiori adhibita cura,a pentonxo ita feparada clftut i n
n;rum ,nc$ tendo,neruofaue ca tenuitas laceretur. quod quidem no adco arduu , r
Aker* M o- rofum,& precipue iuxta abdominis elatiora no procul a pcclorc,nam in iuminc ^
nmii mufculo etiaperiton3cu) nimis quam tenuis occurrit. N uncuer o ubi Cx hunc mu cu a c - tuolq1u
n mdt Z minis perduxeris,ac a peritonxo,utlicuit, optimelibcraucris, rurfus in ilium loc fi
% / o r u n L iuslatcris mufculosrepones» Moxcadauerc in dorilimreflexo,iecundaadminfitu ^ ‘ g
M aoaredieris, q u x atcndinumfinibus,in abdominis medio auipicatur. Uucesitacpa P
Obliqui defce 0pgaj pubcm u f^ p e r totam abdominis longitudine, fuper mediu redi muiculi cius a e - >
dentis- cuius
 DE H V M A NÌ CORPORIS FAB RICA LI BER t I* 285
cuius adminiftrationem moliris, adcò leuem ièenoncm, ut nihil prxter yoblique defcendentis
mUfCuli tendincm pcnccrct. Atquchanc fedionem ad mediani redi mufculi amplitudinem ten
tandam fcribo,quòd nollcm fruftra per albani lineam, qux in abdominis medio oecurrit,eam
fediortcm expend, liquiderà impofiìbilearbitror defcendentis tendincm non uulneratum,8C
illxfo quocp afeendetis tendine, feorfum liberare,quanquam 8>Cab alba linea interdum iòdio,
nem inchoari no improbauerim, uteunque ctiam laceratos tendines inuiccm fcparares, Qua,
propter hac illa ue fcdionc eluda,adniteris hamulo defcendentis tendincm attollere,ac à fubie
cdo ipfì mufculo nouacula difìècare,quoufqj uniuerfum mufculum,uerius dorfi fpinam undi,
z 4 w .p. que liberatimi deduxeris. polì; hunc, 'afcendctis tendinem àredo feparabis,principium fèpa O ltiyù ¿¡etti

rationis ab alba linea cxorfus. In hoc opere rurfus intueberis, qui tendo ille tranfuerfìs redi demii-
mufculi infcriptionibus adnafcatur,ac cum neruofa tranfuerfì mufculi tcnuitatc,ad externum
redimufculi latus coalefcat. Infuperàreliqua tranfuerfì mufculi parte, oblique afccndcntcm
auelles ipfum à pubis bCcoxendicis èC ilium offibus,8£infèrioribus'thoracis cofìis, adlumbo
^ rum ufqucuertebrarumipinas ablecans.1Redum fìmiliter,utalteriuslaterisdiffccafti,àtranf
uerlb mufculo attollcs,&ipfìus capite à pubis offe ab ledo, illuni fupcrthoraccm rcflcdcs.Mo
h6u A. dò rectafedione fècundùm albx linex longitudine duda,qux duntaxat neruofam tranfuerfì Tranfun-jT,
mufculi tenuitatemillxfo pcritonxo diuidat, conaberis cam à pcritonxo diligenter fcpararc,
t jtó-A quodquideminhomine,8e potifiimùmiuxtapubemf uafòrumcpièminaliumtranfitum,fa^
durus cs difficillimè, in porcis autem minimo negocio. Cxterùm tranfuerfì mufculi,tendine
ufque ad carncam ipfìus regionemàperitonxo,liberato,eum quocp tantifper auferes quoufqp
tiniuerfus mufculus à pcritonxo dilledus pendeat, Integrum iam quoque eft,S£ huius lateris
mufeulos in priftinum locum rcponcre,8£ ad amuflìm eorum formam,fìtum,8£ fìbrarum du,
dus cxaminarc,ac demumreièdis illis,ad tefìium mufeulos te accingere*

DE V I R I L I VM T E S T I VM ET M V LIE
bris uteri mufculis* Caput EC EC EC H E
E I C V I S S E T bucalipiot Quinti libri figu ra s reponere^ex pùbiis tefliïî u terip
Mufculoru natura uteump peti p ojjèt, uenim ne eafdetnfiguras diucrfis in locis proponerem us,
bic tantum adtjciemus, in piibmnam f g u r i s p rcefentes mufculi coiifpici epicanti fg e s h s ita p ie
mufculu6pnonihil’f peSlatur ten ia tabula ad f c r uigefim afecundafgura L ibri pùnti f V te
ri autem mufculofafubftantia ciufdcm L ibri uigefim apiartafgura ad cb a rati cran O jù if i e
r i potili t?exprimitu r.
A M tempeftiuumeft,admufculorumthoracem Si dorilim fèmur mo
uentium infpedioilem,peritonxum adminifìrarc, atque cumco quoque
a zzfi.lib.i tefìium mufeulos aggredì,Pertingunt itaque ad unumquenqs teftem, fin jzir;i;ittptlì
atquc ex
illa figura
aulì mufculi graciles admodum,cxcauaforumfcminaliu 8C tefìis tunica mufculus. si
e r 20 feria efformati,qux à peritonxo principium ducens,uafa fìmul cum tefìe conti
timhicfub/ net. Hxc enim in pofteriori ipfìus fede ilico,in ipfo à pcritonxo cxortu,
fcquentia
pctcs.
____ longis, ac iiiuicé fibi proximis, carnciscp fibris ita adaugetur, ut fibrx illx
gractlisoblongiqjinulculinaturarnexprimant, qui illi tefìis tunicxfcmpcr innatus deorfum
b 22 fi. li. $ protenditur, ac tandem iuxta infima tefìis fcdem,unà cum illa tunica' uafì ci lemmario applan
tatui*,quod à tefìibus iam paratum femen afTumit,idcp furfum in pcritonxi amplitudincm de,
5
c 23 fi.hb.i duccns, in ucfìcxccruiccm "icprofundit.Necpaliquaproriuspartc,tcftibus,autfèminarrjs ua
fìs tunica illa pertinaciter adnafeitur, quàm ubi fìmul cum mufculofa ipfìus fubftantia, infertfì
onctn ad cius uafìs Infìexum molitur,qui ad mfimam tefìis fedem rcflcditur adcò,ut mufculus
ipfe nufquam teftem contingat.Rcfpondet itaq? tefìis mufculus illis,qui ex camola membrana
efformantur,quandoquidem is aliudnihil prorfusefì, quàm carncx fibrx uaforumlcmina-'
d ;ta.A.C. lium,& tefìis inuolucro innatx,quemadmodum carnofx membranx 1mufculi, carncis quo*
E.r. que fibris per membranam digefìis confìituuntur. Porrò tefìium mufculorum beneficio,uiri
arbitrario motu tefìis modicè(ut SC ipfìmufculi gracilcs tenuescp funt) furfum alliciunt, ne
fì. liba teftes plus xquo laxati, ac ad antcriorapcndentcs,nimio oneri1ièminarrjsuafìs fìnt*Hunc u,
a,«.
fum mufculi in coitu potifìimùm prxftant, fi enim tcfìcs uafìs icminarrjs oneri femper cfìcnt,
atquc hxc ad infcriora protratta perpetuò ardarentur, non adeo commode femen traniìnitte,
rem,atquc modo,quii tefìiumàmufculis iam attradoru pondere fubleuata,magis patefeunt»
Confìat itaq? mufeulos hos (qui xgmtcsigdr Grxcis uocantur) exeorum dalie ccnfcndos effe,
qui
 -36 ANDREAE VESA LI I ERVXELLENSIS
cjui nuli airi foi timi tur mufculum,contrari] motus autorem.Nullus enim,quiteftes ad ini’ V»
ì a 1cucllat,cxtrudus cft, quandoquidcm tcftcs, quos nifi redà deoriunì, ncc in ullam partcni
inclinantcs prolabi decebat,abundè à naturali iplìs inditagrauitatedirnittuntur,idcK lubinde
adcOj ut ne minimum quidem iurlum acgris, fcnibusq? allici qucant. Q uid uerò Arabibùs in
mentcm ucnerit, ignoro,qui binos in uiris cuiuiq; teftis muiculos, in mulieribus auto unicum
b abcri fcriptum reliqùerunt. V nicum cnim hadenus ad fìngulos porrigi teftes ièmper in ma,
MufcuL mu, iculis obÌcruaui, Mulieribus porrò Natura fimiliter mufculos laroitur, quos in peritoncco ur
Leorii uteri. o . i■ ■r • ~ i . t- . .f f- j UL
Cv reliquaiplarumgcncrationisorgana, recodidit. Lananquepcritoncei pars,leuprocciTus
quiutrinque àlateribus,aduterum inftar5 mcicntcri) pcrtingit,uenascp& arteriasutero dedu °,P,CLc-
cit,8i demum cum alterili s latcris perdonaci procefìu,exteriorem uteri11tunicam procrear,1car 16 fi. e, h,
nolìs quoq;adaugetur hbris,cxiliumregionibus deorfumoblique, ad uteri latcra perreptaiv ~7 1, 1.
2 *ofi-Us
tibus, adeò fané, ut & mulieribus utrinque fìnguli fìnt mufculi, ìliis fpccic fimiles, quibus uiri
teftes donantur. Et quaniuis plcrunquc gracilcs fìnt, ncque admodum carnei,crafììuc,cgo ta. h z7jì.li.}
H,H.
j ; 1 ¡ho de mcn cos aliquando in nonnullis mulieribus uteri cornua clic arbitratus fum,Galcni uteri de, fi.sii.
VteriJcSio.- fcriptioncclcgantcrdelufus,quinon muliebrem,aduaccinum & caprinum defcribitkuterum, o.
ne. cornilaarietu cornibus longèfìmillima obtincntem fccus multò,quàm muliebrisutcrus.Por, k l 9 figu.
lib.s.
rò bis uteri mufculiSjObfcura uteri ad fuperiora attradio perfìcitur.quam mulierestunc facile
percipiunt,quum iliatrahere colligerccp con<àtur,atqucadcò(ut fìcdicam)utcriccruicis os,to 1-sfi.lib. t.
tumqp uterum,penitiùs in peritonei amplitudinem allicereitudent»

M V S C V L O R V M T E S T I X M X D M L
niftratio. C aput X X E l i I I I

V E M A D M O D V M in Quinto libro mufculorum, quos teftibus afìcri

pfì,mentionem incidere neceiTum crii,ita quòqj eorum adminiftrationem
cum reliquaru partili ilio Libro enarralidaru fecnoneper tradabo.Quod
Q h* edquce tamen ad adminiftrationc hoc Libro perfequendam fpcdatf à mucronata <tuti ftflit
cfumfig.
peritando co / pedoris oftis cartilagine, ad pubis ufqi os,nouaculaperitonacum diuides, liba.
t U tur, modo aliarurfus fedione per tranfuerfum utrmq;,ab umbiliciregionibus ciucia.
refecandet uè,
ntdnt. M ox abfque deledu,inuiris omnia, qux peritoneo cinguntur,praeter re,
Vìrilitm ufm cti intcllini1 finem,8£ uefìcam,aufcres, B is itacp,utili Quinto libro doccbimus, ademptisf Si b io fi. li.f
o>dcinp.
li ddmivijbrd' ctiam feorto à tcfhbus una cum carnea membrana ipfì fubdita liberato,1 ftylunicxiguumab
c uti in io
tio. interiori peritonei parte mcatuiindes,quifeminarijsuaÌÌs in humilioriperitonaàregione,ad fidi. 5ddr,
fit,u,x.
inouina uiam prxbct. Pofteaqua ucrò ftylum ad teftem ufquc protruicris, atep ad illius latus, d id faftus
feu fi modo talis ftylus admanum fit) in ipfìus rimani ac canalem, cultellumindideris, longa m , quo zì
fedione à peritoneo ad teftem ufqj fecundùm ftyli longitudine facta, membrana tumeam uc, fi.hb ; ì ut-
gcfimd dif­
uafa cum teftibusinueftientédiuides. Atqucitauafainconfpedu cum teftibus le eofferenti ferì.
extenfo quocp uaforfi muolucro,oracilcm tcftisr mufculu,quo inuolucrum id uelut cnomiur, e zifigbh
con fpicies.Hoc mufculo ab humillima uafis à teftibus ienien deièretis ìnftcxionc liberato, cius si.
natura promptiftimè codifces,qualiter^ teftem furfum trahat,intuebens. Licerci modo te
bus cu i, fuis uafis mufculisfp abfcclis,pc.ris & ucficx ccruicis mufculos aggred, at^um an
hos integra fìc, & choraas&dorfi & manusd,ficcare ad thoracs fefe .am conucrwomuo. f Uti C f:
Jvdulielrii fCxcerumulieru mufculi aperto ¡am pcritonxo,5q , tei timsadjateraiuriiirntpicduais^xn, offerì -4-
mufculi ddrnt/ Ucris teftibus quocp fubleuatis, in confpcc.S citraalùm fettone uen.ut.dummodo um laK fi.hb-}.
niflrdtio. r,busmcmbranis%dllumperitonxoalligantibusanimumaccommodareno.,p.gcat.
uniuerfa(ut & antea admonuimus)in Quinto libro accuratius prolequemur.

D B M F S C V L I S T H O R ^ f C B M H O '
ucntibuSr C apu t X - X I X X *
r . • f „ non uni" d l,lfi.C i.
H O R A C E H ciusmotus,quorefpirantesindigeniu ¿ ccIaratum ijli.t*
cóformatum
cocotorm atumoffe, aut ommno
one,auiuiiH iu^ rofteum
» ^ die,lupe 11 , - atu debuiiie
dcbuiffc
eft. rlatti ueròproximuerit
' thoracs motum r\r
ex hOluO
nofco diL?u
ar ^
Thordcii mo pendere,nóautcmttaturalemelkiermoncpcrlcx, k fubiungc,
turniure urbi’
trdnumejje. le,cxulubon.it..faent qutbus.sn,o.us ^ “ ^ [" • „ d b fp iritu .r e lì
..Summits itaq. rerun, Op.fexrcrptra.tonchomm
fendi,8£ cordis o c c a ltc c largttuscft.quod &■>f » 1 ^ cof rcfrj
rimùm feruens in co color refrigerar, expetat. Inip.t at 1 ^
aeris uidigeat, ÖC p
 DR H V M A NI CORPORIS FABRICA LIBER IL 2S?
ocratjuppcdítata ci frígida qualitatc. cxfpíratío autcm ferucntis in co, Si quafi comba ili, & fu,
haiuofi rccrcmcnticffufione expullìonec^cordi edam refrigerando conducir. Arque huius po
nTiìmùm caula duobus contrarías motibus refpiratio perfícítur,attrahítcním m diftcntionc Sì
dilatadonc,eiiacuat aerò in conftrídíoiie,eísdem fcilicet motibus, quibus & cor ipfum perpe
tuo fungi tur. Quanqu ani refpirationis cordisq? mo tus, genere plurimum uanent. Siquidcm
cor naturali motu, uelimus nolimus, mouetur, refpiratio autem adeò ex noftra pendet uolun,
tate, ut quoídam ipiritus retcntioncfefc necauiííclegamus. arque ìdmagnopcrè non ad bene
uiuendum duntaxat,fcd etiam ad ipfam uitam, homini utile ceniètur. Si enimidem rhythmus
confonantiaq refpirationis cum cordis pulfu neccftàriò diet, ncque ipfa refpiratio ex noftro
ímpetuuoluntateq? penderei, multum diuq? loquinequiremus, quod non exiguam cornino,
dx uitsc noxam prxftaret. Porrò li non poilemus ínterdum citra reípíratíonem perfumum,
ucl puluerem,uelquanpiamprauam Si uenenoiàm aerís qualítatem,uelíoca putrefeentibus
cadaueribus,cloacis, autalrjs occaGonibus inquinata incedere,ca uitam ipfam qua ni celerrime
lxderent,hominemq? prorius corrumperent. Conftat itaque,ex noftro Ímpetu,aerís per afpe,
ram arteriam in pulmones ínípíratíonem, arquerurílis íuliginoíorum recremen toruna cordis
cxípíratíonem oportuííle celebraría Cum nero pillino thoracis motum, quoties ilíc coprimi,
tur,dilatatiti*'ue,uacuípotíílimum u¿ ícquatur,muículos thoracemmouentes dcbuífícextruí
certíílimum eft, qui thoracem dilatarcnt, areftarentó?. Erunt autem hi in uníuerílim una cum \j,.r cuicr%
r!ir0 jjft ocfto abdominis mufeulís ín homine, ’ octuagínta nouem,utrínque ícilícct quatuor& qua, thoracem mor
¿lo;[cor? drag¿nta,ac poftmodu unus utrique latcrí commits. Veruni canes 6c fímíx duobus abundar ntmiwn nume,
firn dnotci utonque, ut limai tres habeant Si nonagíntá, quos Galení intellígendi occasione, in fèrie fuá rMS'
^im' enumerare liaud grauabor,enumeratíonem ab altero tantum latere uníueríam abfoluturus,ut
deínde enarrato utríufquclaterís communimuículo,amborumlaterummuículos una numeri
c4té d; gratia coníungam .c Primus ¿taque ex inferiori i n t e r i o r i .au ícu lxregione,fècundùm íplitis p rHm t¡ÍO,
u.z. longitudincm ,quàprímamrcípícítcoftam, exorítur, prmcípiücarnoíum undíqueobtinens, racmmouenr
Si carnoío quoque termino prima: co lia:, qua pectoris olii commíttítur, antica ex parte infer, cium.
tus* Mufcuius hie breáis,fed ampins eft Si tenuis,ac omnino carneus,fibras Íortítur impcnfè
oblíquas,propemodumq? rraníuerf>s,qux à clauícula antroríúm procedentes, íupremx tho
racís coftx, Si nonníhíl peclorís offi, qua cíus coftx cartííagínem excípít, impiantatila huius
beneficio prima cofia,furfum ucrfus exterioraretrahítur, hacq ratíone ibidem thorax dilata,
a i té.o, tu r.d Secundus mufcuius grandís eft,carnoío principio, ex tota icapulx bafi interiori in parte Sccundu^
ó,o.ztdb. cnat;usJ-uhc carnofus perpetuò proccdcns, ac coftis exporrectus, admodum latefcit, tenuior
clS , 7' ram¡Íperreddttus,doneeprimx,fecundx,tertix,quarte,quintx,fextx, fèptim x& ocfiaux,aii
uhi4 5m. quando Si none, thoracis coftis ièièinferat,atque id mediapotiffiimim coftarum fede,fi modo
6 RR•7L8 coq :clongitudinemàuertebrís,ados pccftoris ufegmctíarís,quílocus eft,multòanteaquamco
F. 11X. iz fix in cartííagínem ceilant.Reliqua autcm parte,qua mufcuius coftis exporrigitur,ipfìs d unta,
S.i¡ T.
xat incumbir, exiguisqj tantum fibris(ut mutuò inftrati folent muièuli) illis committitur. Ca-te
rimi non recita fimpliciq? linea ipfìus,qucm dixi,finis coftis implantatur,fèd hictanquam in di
gitos diicretus eft,qui per coftarum offa prolixiores, quàmmufculi pars, quxinteruailis com
t ohferua' naicitur,in priora procedunt, ‘ contrario nímírú modo, quo oblique defeendens abdominis
tur id i tu. muículus,exinferioríbusíexcoftísfuam affumit originan. Hic ením ex ínterualíís coftarum
p p ° f P> Prollxiùs íuos dígitos cducit, atquecum fecundo refpirationis mufculo ièrratam compagem
u. 0,0,0,p, Hdicir. Secundi thoracem mouentium mufculi fibrx, fi quando ad iliumprincipium, quod ex
p.¡>. icapulx bali pendere crcdimus,tendantur, uniucrias cofias (prxter inferiores, quibus m ufan
lusnonínferítur)uerfusexteríora ucllunt thoracem dilatantes.Hic mufcuius in homíníbus ita
ferehabet,in caníbusueró6¿ caridatis fimijsíecus, non enim folum ipfis inocto cofias inicrfi
tur, fed etiam ualidiiiìmè tranilierfis icptimx Si fextx Si quintx Si quartx ceruicis ucrtc,
brarumproceffibus implantatur, aut( fi aufim eloqui) ab illis proceffibus fui principi*) por,
tíanemmutuatur.Velím ením non ofeitanterexpendían prxfens mufcuius á {captila, coftis
Si uertebris illis informs, thoraci mouendo feruiat,an ucrò à coftis,iliiscp uertcbris intium du,
ccns fcapulx finplantetur, ipfiuscs iècundumthoracis latera,antroríum motus occafioha^
f « n.F. beri queat. D uorum qui íam iubièquuntur in numero niufculorum, ‘ uníais tantum homi> Genius &
è 6té. r. nibus adeft, ís ícilícct que ordine quarta ftátuemus,nams tertío fìmix ac canes tan tú donátur, qudrtu/i m mi
numa*o autem ípfum quoque,ficutipaulofuperíus monui,nequís Galení leeftioni nímíum mero, nerum
citra fectíonem confiíús, alíquos me prxterrjíie muículos prxter meritimi nugetur. T ertíus
b 6té.r.s ltaque,8¿ quar tus, ab litro que íecundi muiculí latere habclitur,units in priore ípfíus fède,alter
tí.x. in poíteríorc, ambo fimul cum fecundo ( fi modo id prxftet) thoracem dilatantes.11Tertíus 5
qui
 hvmani co rpo ris f a b r ic a

c o p o r tune non minas

qudm>.Jíhielo car entur in d icies gua? illarüfiguntrum tres p ofb em ce ha le
¿untar gaibas laryngis Ungula?fea rima? im agogudm fieripotuit accuratifiiméDdelineatur *
I C E T fextus líber cordírefpíratíoniscp organís dedícandus,1afpcrxar
teríae natura díffuíc pertradabít,ín prxicntia ramen ipíius cartilágines dnerí* ng 1'
(i.¿ti* FS- explícandx ueniunt,utomnes,quíbuscorpusfuflínetur, partes,hocíú tur"nrJC
C l-9 t i 4 *
v M ’L’ bro abloluamus,ac ncquícquamoílcum cartilagíncumcphícno exprefi
íIpE íum, a niuículormn cnarratíonein íequeti libro nos rcmorctur.In Icxto
ígítur libro doccbímus,afpcrain arteríam á raucibus ín thoracís amplitu
dmem deduci, & multiplíci ramorum íobole ín pulmones diffóndi,ut
4i-í\
acrem lilis reddatj&eundemrurfuseducat.Ñcqífolum hancreipirationísínflrumcntumpO/
nemus,uerúm ctiam princípalíísímum uocís effe organum atte! íabímur,exadeipíius (abitan
tíx naturam íermonetimc pertradaturí. Confiar enim partim cartilagímbus, partim merm
braneísuínculís, firnplícibusqpmembranís leu tunícís, acdemum mufculís ipfìus capiti peem
lianbus.Ac caput quídem hocafpcrxartcríx(quod laryngcm potíus quàmguttur mihí ap*
b rain.4. pellandmn putauerim) primtini tribus conftituítur cartilagimbus. quarum prima maxima PRIMA LA/
sfil& ampliflSmacß S¿ anterior eíl,forís quídemgibba, intus auté lima, ícuto quodammodo fimilís. ryp.qis CU7CÚ
. f1'. „..ìpliflimaqj
Q. t ,.g non rotando, fed praelongo, quali ucteres in prxlrjs ufos,& 1 urcarum aliquot adhuc, in n a- tuga,
crh. vubus prxfertim,uti ccrmmus. A tq;hancob caufamdiflòftiomìperiti cani Si/§«&<??«, uulgus
autem fcutalem Si pcltalemappcllarunuac proinde nos quoque illam fcutiformem,aut cartila
otnem fcato fìmilem in ferinonis contextu perpetuò iiocabimus : nifi ctiam hanc primam caia
tilaoinemappellare uifumfuerit» lllainhominefupcriori fede amplior quàm inferioriconipi
citur,fecus multo quàm in bobus Si porcis,quibus inferiori fede latior, iuperiori autem mub
to flrid io re fl, minusq? inacutum quàm hominislarynx,antrorium exporrigitur. Q u òdta
mcn ad imaoinis fpeciem fpcdat, hominis cartilago fupcriori Si inferiori fede libi refpondet*
c Supràenim " infraqjexfuislatenbusbinoseducit proceflus,utrinq?fìngulos,achorumqub
C¡Acfe- dciuduo fuperiores prò cerai s inièrioribus ed lieti, mcmbrancis uinculis ofìis v referentis bau
milioribus" latcribus 'alligantur.lnferioresaute fcutiformis cartilaginisproccllus,1’ latcribus
^ CD fecundx cartilaginis uerfus pofteriorem ipfìus federa uniuntur,coalefcuntq^Scutiformis bare
n,ifì.cap. cartilago uiris quàmmulieribusantrorium magis prominet, taduiq? magisexponitur:S i fub-
, inde gemma,ìdq-- potiflimu in uiris obferuat.In ipfìus enim'1medio, ubi cartilago hominis bre
zìib.zc. uiffimacft3maximeqp antrorium extuberatjiècundùm luam longitudine crebro linea duci tur,
ZSfy.gR qunsadamuilìm àmembranulis emundata,duas cartilaginis partes mutuò commifìàsedam
f 7fi'iAp ante fèdionem fu¿ilearguita Atqueid fanèhominibus peculiare obtigit.Boum enim cartílago
’ *G/a. fimplexe(l,8¿ plurimumab hominis cartilagine forma uariat: quam íeduíoabarchítectís ipc^
i top6,7, cflari uclinn mirti nanquee(l,quàm boum feutiformis cartílago propugnagli fornite acccdat,
‘ te'F fi quameparlabreid fpeculatoribusin ipfìus clatiori fede(ob pnuatos ipil incifos fìntis . acconta
ut.j i modtim fìt, & quàm aptè bombardarum idibus retorquendiscomparatum. haud iecus pro
in h. fecto, quàm li machina quaepiam ciTet portatilis,quae duobusproceiiibusfuishumilioribus
J’’’ 5% tanquà duobus palis tcrrx infigi,ac exercítui prxponi pofsit. ’ Secfida cartílago minor prin SEC VND A
S i ! t ma,maiorcptertia cft, ac maxima fui portioneinpofterioribus laryngis fcdibusrcponit,quà cdr'
i>lib. fji i c ib ik uia(quam ilomachum cumGraccisuocabimus)deoriùm àfaucibusièmir* Quantum ' dS° ’
2:(“A>b,c, enim feutiformis cartílago à perfecta circuii figura deficit, hoc ipia fupcriori pofterioncyeiiis
l6>7f^ K partefupplct/ Ima enim ipfìus1fède perfedum conficítcírcu!um,cuíusantcríorcm partem iub
° l. lcutiformis cartilaginis radice,tactu in antica laryngis fede percipimus. Interna huius cartílago
” gfeu‘L nis mamplitudo cxactèlcuis eft,pofterior autem ipfìus icdcs ilomachum ìpccrans,longaextu
-p'.dj berat" linea,fecundum cartilaginis longitudinem,quafifpinx modocxporrccta. H x cd u o s
° 8/ì.n,o. huius cartilaginis” finus dirimit, in quibusduo tìguntur ‘ mufculi,rcCto duetti a fecunda car
- b ig in e in tertià in (erti. Superior huius cartilaginis iedes, qua pofteriorem laryngis regionem
96>7 ,sf¡ eftormat,in duo definir1 1tuberculaoblonga,S i utrinque lingula, qu x tertix cartilaginis fìnb
p,q _ bus inarticulari mox audíes* Secunda autem hxc cartílago prim xadeum mouum com m ittf
r 10 tLlr,quem fuprà expolui, quando humiliorcs prim x cartilaginis proceiTus ipfi connafci dicc^
s8j~igg3F. barn. V t uerò fìrmior eorum procefluum fieret connexus,fecunda cartílago inibì,qua proccb
ius ipfì coalcfcuru,modicèsextuberar,crafsiorcp eít,& in hac protuberante parte finus uifìtur,
qui
 2SS ANDREAE v e s a l i i BRVXE LLENSI S
q u ifccunclúm anteriorafecundi mnfml; •• r
fecunda; ceruicis uertebrxprocenùs^alafciti^/af'^'i-r3!»!0 ^18^ 1111* 1r” Partctraniuerfi
16 ti. o .

f„r n/i . ' , ocquatuoi lupenonbusthoraciscoftis,perpetuo carnofusiniír¿

m 1i n K Uo cluartam>1n terdum,i dqj precipue in canibus,quintam praetergreditur coftam
k6
alici irido V T ncru(0 ^un,cP ligamentum definit, quod fubfequentibus coftis ad feptimam ^6 tub.
Procèdir ■ M 311301 U^ U^ P orr/gitur/ing uIisJquibusincumbir, coftis firmiteradnatum.
ucro nuus mufculi carnofa pars, qua: coftis comittitur,unà cum ipfius membranco
cm inequxtamufculimfecundi regionem,quae in dígitos diffufa,coftis implantatur.Hunc in
cau atishmrjs,8¿ caníbus liquidiftimeitain publicis fedionibus fefe habere offendi, non ta. m6 U.R.
men initai manus fuas mlerdones tentantem, in hominibus autem, me unquam aut reperiffe
autoftendifte minus affermare poflum, quàm audadcr aftruere,illo homines carcrc. quod
non ita dictum cfle uelim,utpoftpofitaGaleni automate, ftudiofiillum in hominibus inda,

.
Qjldrtui 7IU' gai e ceílent. Q uartumin huius Capitis muículorum ferie, homines íuxta ac firma: canes®
adipiícuntur,íéd nonníhíl díueríiim ♦Homínibus ením ex trium inferiorum ceruícís ucrtebra. l°nt11i.tiE.b,F.
mero, bimani
dutem tboyd
cri terfinís rum,ac prima: thoracis uertebrae ípínís,membraneum latumep exoritur príncípíum,quod°pri 0 utib.A,
mo caputmouentium mufculorumparí & hacfcdep repofitis,dorfum thoraccnacp inolienti, A.
bus mufeulís inftratum,in priora,íeuíi dextrum íp aftas mufeulum,dextroríum declíuísexpor P « ti.Ci,
R,S.
rígítur,carneum euadens, latíq? mufculi naturam oftendens, fímulatque primi íllíus parís exter
num latus fuperauíu Deinde ubi prímam thoracis coftam contíngít, in latera fenfína oblique
dudus, in trcsiiclutí dígitos trípartítur,fíngulos tribus quatuor prímarum coftarum inter,
uallis exporrígens, íílísq? íefe coftis inferens. Caníbus porrò ex codcm principio mufeulus íftc
prodít,nifi edam altíus nonníhíl exoríatur,uertim ubi membraneum eíus príncípíum manís
oUíque,quámtranfuerfim dcícendens,adtertíatn thoracis deuenít coftam, carnofuslatusq;
inibì conípicítur,qui tertía: cofia:,8¿tribus ordine deorfumípfifucccdentíbusímplantatur,
in priora, feuínlatus femper oblique tantiíper defeendens, doñee alíquoufque íubq fecundí q ti U ,X .
thoracem mouentis mufculi principio rccondítus, atqueín dígitos díferetus finíat. Caetcrúm
duos hos mufeulos, tertium uídelícet quartum, thoracem quoque attollercdíftcndercquíi
fimi')s eft manifcftiílimu, quemadmodumedam in homínibus quartum mufeulum eídem mu
neri praecflc, tres ítaqucín homínibus, quatuor uerò ín caníbus &rfímrjshadenus defcripfi.
Quintili c¿* rQuintus igítur ordine, quo S¿ homines díftítuutur, anteriori coftarum partí,qua pedorís y Sti.y,f,t.
num, quo hu / oííi próxima: iünt, exporr igítur, paulo ením fupra latus mucronata: cartílagínís,mcmbranci
vidnui tbordX ualidiqi lígamenti inflar,íuper coftarum cartilagínum fines,íurfum noníhil in pofteríora indi,
dejlituitur. nansprocedít, quoufquc fecunda: coftacfupcrftcrnatur, Ibidem ením tendo illa’membranco
ligamento reípondens, carnofis adaugetur fibrís, ha:c carnofa mufculi pars, prima: cofia:
cartilagínis principio,8C ípfius oftis finí adnata, adfuperiorcm cius coftx rcgíoncmtermina^
tur. Vcriimnofthíc magnam terctcmq? camena obtínet, fed tenuem uteunque, Sc tendinis fui
modo latam,fuperíorí ípfi us fedeorbícularem,8¿ ín externo latere,quàm in interno,quo pedo
risos r cfpicit, lo n gì orciai. T ciado íftc,fcu ligamento (uteunq: appellare uifum fucrit)coftarum
cartilaginibus, quas afeendit, fìrmiftimè adnafeitur, caro autem, carnea uc ípfius portío,fupc-
ríorí fecunda: cofia* parti, Se toti prima: fccunda’cp cofia: ínteruallo adnata uífitur. Mufeulum
hunc (ut in abdominis muículorum cnarratione admonuí) nullum pcculíarcm cfícarbitioi,
nana redi abdominis mufculi portío, quantumuís accurate diliscanti apparct. Vidcuir ením
camolas redi mufculi pars, quae paulo fupra mucronata: cartilagínis latus confiftít, ín une s ; ti .a .
mcmbrancúualídumqj tcndíncm definere, atq>ita Iurfum cofcendens denuo carnoío nc pri
t ; ti . H,L
ma* cofia* inferí,'eíusq? mufculi natura referre, qui maxillam ínferíorem d cor funa tra 1ifíClu‘ 'n
medio tendinis Ípecíem exprímelas, duobus uentríbus donatur. Aut fi ha’ll coftis cxpoi i c
portio,redí mufculi pars non cenfenda fit,nemo illius termino hanc firmiftimeconnatam,
potiàs ex ipfaenataibit infidas. Vtcunqj ucro res habeat,fiuepeculiaris fitmufcuJus ^
portio,ciufdcmfemperfundionisopifexerit,nimirum uerarum coftarum tcrnain p ^
ofli coar tí cu latos comprímendí coftríngendíq?, ob idep&t Horace aft tan i- Anatomicis
in homínibus mihi nunquam uifus fit (uti ncque if s, qui Galen una pi a cc^j^ ljia(rtcnus rcccn.
fefeinhomínumcadaueribusexercentibus)homínísduntaxattrcsmu cu o .. .•
fui ínlimn«,iPmfVraníKi.s rtmnciue.ataueíd
fui,ínfimnsucró&caníbus ad laucea
quinqué, atquei-------- conditíonc,¿ ut redanmímrfimíarimi un ti-a 11
----------------
„uSextus
Sextus igítur • ^ ti.Cl-n M-
J-Jominii quíntum mufeulum a recto abdominis díftíndum rcccnfcamus. :ra, coftarum raí 0,0.
quarta*,firn SC quartus bominum,ad dorfum mouentium muículorum ' nímdudtcum x n t i , K*
drum 6, traníueríórumuertebrarumproccíluunaapícíbüs exporrígítur. Orígíncm cníi
1 loiioíft11110
O
 DE tí V M A N Í CORPORIS FABRICA LIBER ID 2fc>
n r longiffinio dorfum mouentium mufculo, ex poderíorí oíTís facrí regione, & intcriori ilium
¿ .m . oíTís ícde,quam extra íacrum os in poderíorapromínerenouímus. Hiñe cum undécimo der-
funi mouente mufculo, tranfuerfis ucrtebraru lumborum procedibus ínníxus, furfum dedu-
„ rJa. i k cítur,tam pertínacítcr ' toto per lumbos duèlli lili mufculo comíxtus Cónatusq?, ut meritò íp-
ad l . pus pars cenícri queat, ncque facile ab ípfo fedionc dirimí podít. Q u ìi primùm ucrò utero? dm
odecíma thoracis rcfpícít ucrtebra, fextus híc mufeulus à dorfum mouente undécimo, notati!
digno interuallo abfccdít adeo,ut inibì incuriofò fecannbus ex ilio principili fumere uíderetur.
Híncmodícóoblíquus furfumín íatus confcendít, 8é deccm fupcríoribus co d ís, ex carnofa
t i.u , fuá fubftantía1 tendines paulo minus toto teretes pullular, non perpetuo carneís codans partí-
bus, quantunuís etíam Galenüs lume undíque carnofis partíbus confiare in Q uarto de Ad>
btfi.cap- miníftrandísfedíombuslibroprodíderít.Inferunturautcm lili tenelínes codarum 1 tubercu-
ic, h b .t ° lís,c|ueexípfís paulo poftea,quàm à tranfuerfis uertebrarumproceííibus abfccíTcrunt, extube
«ir/;«k. rarcrejatlim cft. Ccífat autem mufeulus híc ad prímam thoracis uertebram, ínterdum tamen
adeó confccndítjUt Sé tranfuerío Íeptímx ceruícís uertebrx procedili tendínem quoque non
minus,quàm codís offèrat. V ndecím x Sé duodecima: codee carnoíus duntaxat ini')cítur,quo
ením altítis mufeulus afeendít, c o nunc díctí tendili es magís euadunt confpícui, ípfeq mufeu­
lus quad à tendínum generatíone abfumptus, fenfim gracílíor rcddítur, cas ínfimas thoracis
codas, Séomties rclíquas deoríum trahens, casq; comprímcns,ac deníque thoraccm arefíans.
c uta. a . " Septimus muículus, homíní paríter Sé cani corrsunís ín poderíorí thoracis fedc,fccundùm
H ominií $
inferiora colloca tur, originem ducens membraneam latamcp, ex un decima: Sé duodecima: ac S im a ru m -/.
alíquando decima: thoracis uertebrarum ípínís,tum aliquot etíam prímarum lumború ucrte-
dijujmhac b rarum ípíhis»Príncípíum hoc " mufcuíís dorfum agctíbus,Sé quarto fiumani thoracis fuper
ku'cr’i t ftern ítu r, tran fuer firn redà in priora porreelum. V b i autem feptimus mufeulus hos tranfeen
oaumnt. dít,codarumq? odibus commíttítur,datím cameís adaugetur fibris, Sé tandem uelut in aliquot
diuííus dígitos,nonx,decime, undecímx Sé diiodecímx codarum ínteruallís,ípfisq codís ficíe
inferir,impiantati«* uerò íp lis multò ante,quàm in cartilagine cedant. Atq; híc mufeulus homi
nibus longe latior cd, quàm fimqsSé cambus, quanuís etíam in caníbus infignior,quàm in fi-
i 3ta.Q- mfisuífitur, Sé in omnibus ícrratam quoque compagem, cum abdominisc mufculo oblique
defeendente efiormat. Mufeulus ífte retradíonís carum, quíbus ínferítur,codarum opífex cft,
fs t a j. unde etíam thoraccm dídendentíú numero opportune aderíbítur. O dauus homínibus ac F Iom inií 6.
finir) s Sé caníbus communis, ínthoracís cauítatc fitum fibi pcculiaríterucndícat,cxtcndítur au S im a r uni. S.
temper un íucrfum pecdorís o fifis latus, íub tota ucram codarum cartílagínum regione, prope-
modum codarum o s , exteríorí ípfius latere contíngens.Ed auté muículus íde triangularis, ex
duobus longídimís latcnbus, Sé uno breuí condructus, Sé tenuis, omníq? ex parte carnoíus.
Fibras íortítur obliquas,cx odís pedorís íateríbus, furfum in poderiora protéfas, nifi íortadis
mauís aderere, ípías à codís ad pedus, ápoderíoribus deoríum in priora ferri, huneqj muícu-
lum huiusíedísíntercodalibusannumerare. Adnaícítur autem omnibus uerarum codarum
fib^Eüiu cardlaginíbus,s illas ad pedorís os, ín finus nímírum, quibus íllx ínartículantur, attrahcns,
autx,duty Sé eo motu thoraccm quoque ardans,Sé codarum cartilágines ínuícem collígans. h Supcr-
fio. 6 ud 7. íunt prxtcr utríquelatori communcm adhuc,utrínque duo Séuígintfac deíndcduodecím.In In tercojldleí
t S?fx s ^n§ u^scil,m codarum íntcruallís,qux undecim ín altcrutro latere íiint,bíníproducuturmu- mufculi utrin/
que trigmtd
iít.D,E er dulí,unde Sé íntercodalíum mufeulorum nomen mutuantur. Síquídem ad íllorum generatío-
qudtuor*
figurm illí nem,pcr totani codarum Iongítudínem,1 ab inferiori regione fupcríorís coda',ín íuperíorenl
ubuU ap- humilioris,8éindefcenfiiproximefedem, n eru odeq u xd àfìbrxdeoríumproducuntur.k Et
v n t ? r u r fu s a Superiori parte infèrioris co d x , alix fibrx in inferiore clatioris coftx fede obliquò flir-
•6,uta. v. fum procedimi iìciànè, ut in fìngulis codarfi interuallis duo intercodales mufculi habeantur,
k 8ti,e. qui mutuò iiicumbunt,ac fibras dccudàtim prorepentes fortiuntur,8é per uniuerfum interual-
lum femper carnofì permanent, lice ob loci angudiam in tendine ccdànt. A c proinde intcrcó-
16 tab. v, dalium mufculoru alíos exteriores,alíos uerò interiores non ínepté dícímus. 1 Extcrní ín fingu JLxtemi int
-v.stAn. jls coftarum ínteruallís, fímulatque coda"1 à traníuerío uertebram proccfifu, ín anteriora ob li­ tercojldles.
ni Cdp[ que prorepít,príncípíum habent, ac fibrís coridantex íúperiorí coda,ínínfcríorem obli que ín
’ 9hb.i àc prioradcorílim proreptantíbus. Huncfibrarum ductum,pcr uníucría ípuríarum codarum
D f , cida. íntcruallajtam q ua: ínter oda, quàm q u x ínter cartilágines confídunt, exteriores muículí fer-
nciufdéfig. uant, Sé uerarum codarum muículí, ufquc ad codarum partem, qua ín cartílagíncm finíunt,
Bad e , cam quoqueretínent. " V b í aute uerarum codarum oda ín cartílagíncm degcncrant, mox fi-
6 u°xX d car urn ductus uaríat, ab ínferíorís nanqi coftx cartilagine, furífim in priora obliquò, ucrfus
«»X. fupcríorís co d x cartílagínem fibrx inibì proccdunt, doñee Sé in hac parte exterior mufeulu s
b peStorís
 )

A N . D R e An V E S A L 11 BRVXELLBNSI9

P ^ oris olTl C0T littimr • !3x” '’lsl'is intcrcoftalibusmufculis k lpriuatimaccidie m A A I

gemagis ncruoii excartlescBuifuntur in n mfl-anim r 1 ' \ ■ ua/bquod ion.
qua,riper rcliquam internali, l o n g i t X “ “ * 'm à * a Br'™ m ■w '~ J-
ftx,iniupcriorcml
inciniuntiè 1 V Umi '01 ^ ^ ^ d e m ducuntur,uerum edam ab externafupcri0ris coftee
p .C ^ ^ n c x c e n e a m .n f c r .o n s infcrutur/Iiitcrnommintcrcofeliummufculorum
t ■ Interiori*« ' US lcumcoiiiran'umcagline,& extcrioresadxlitcrxfunilitudineminterfccanc *V*s’s

■“ inprioraprotenfasm-tttmr "m W °-
Hancfibrarumfencm.ntcrioresmufculi,perfingalafpurtarumcoftarumLcrttalla™,,"", ’
a in uerarum quoque mtcruallis, ad cam ufquc coftarum fede,rt,ubi in carnlagincm deoenc
ratu,ibidem emm dico acmtern, co deuenerint,fibrarum dttiium emucant, nàmà fupenons
coftxcartdagmepnmfenor^hbrann priora dcorfumobliquéprotenduntur.Atqueutfemd
eliconi.
dtcam,m Ill l i r r ^ r m n r n n r n m i t i r p f i i - i l l i ' n
uerarum coftarum interuallis mufculi, qu, inter coftarum n nr
ofiàt * 1
habemur,omnino hisA
qtuc inter cart,lag,ties exiftu,it,contrario fibrarum fitu donantur .quod quum oreffiùs Ara’
b esaminaci un rcrent, in fingulis intcruallis non duos, fed quatuor mufeulos eftè, ueteru quo-
i iinuani Anatomicorummodotradiderunt, quanquam de (ex tamii uerarum coftarum(quse
ieptem numero cen Tentar ) interuallis iduerè afferuerint.Nam in ipurrjs coftis, bini duntaxat
mulculi numerari queunt *Quum itaquefèx firn uerarum coftarum intcrualla, mhil ex fibra*
rum ferie obftiterit,utrinque quatuor Sitrigintaintercoftales mufeulos enumerare, qu cm.
admodum Si ego paulò ante,quum adhuc utrinque duos Si uiginti, ac deinde utrobicp etiam
tntercojldliu duodecim, prxterp mufculum utrique lateri communem, enarrationi decile diccrcm. In.
P 7 fa.A.
mufculorumu tercoftalium. mufculorum benefìcio Galenus plerisq? locis thoracem ftringi & laxari cenfet,
In Frdgmcn atquum dupliccs hi fi nt, extcriorcs exfpirationemmoliri prodidit,quod cftcoftas firnuladdìi/
to de cere,thoraccmq?comprimere,interioribusautem infpirandimunus aftcripfìt,quodeftcoftas
rduann edu- afi muicern ah ducere, amplio rema; thoracis cauitatem cffìccrc.Intcrdu ucrò non fìbiconftans,
A d fn e m d extcnorcs infpirationi, interiores autem exipirationi precede uoluit,num uerò,uel altera,qux.
Motumufcu cunqucmagis tibiarridetjiarum fèntentiarum ucritati fit confona,diligcnter (at ièpofito iute.
lorum. rimaftè<ftu)perpendas,uelim»Epo cnim Galenodeditiftìmus nonaufìm ilicoipfius placitis
prorfus contraniti, Si multò minus obiter illis aftèntiri, quandoquidemhaitcnuSjquaratione
mtcrcoftalcs, fine interiores irne extcriorcs mufculi, coftas dirimere, ac ab in uicem de ducere
queant, baud quaquam comperi, quantumuis etiamuiuas Galeni tediones animaduerterim,
Siprimùmfolus mini has, Si deinde publicè in fcholis Patauij ac Bononigeaidé aggreffus fue
rim,quac profecftò contrariumpotiùs Galeni dogmatibus probant, quàm quodillisiùbfcrfi
bant. A d h x c , intcrcoftalium mufculorum fitus, figura, fìbrm, aliaci omnia ad eorundemfa*
bricam ipc(ftantia,dilucidiùshos mufeulos inuicem coftas adducere,quàmlaxarefuadent.Ex
tcriores quidem inter uerarum coftarum offa, Si per uniuerià ipuriarum intcrualla repofiti,
iqferiorcmcoftam fuperiori adducere apparent, interiores autem, fuperiorem inferiori. De.
inde extcriorcs mufeulos, inter uerarum coftarumcartilagines collocatos, fuperiorem cardia,
ginem inferiori, Si interiores inferiorem cartilagincm fuperioriattrahereexiftimo. quod fi lit,
quid id aliud cft,quàm fimul omnes thoracé aretarc, anguftioremep cfticere r Ncq? me Her cale
à rationcabionumcft,ad exfpirationem thoracis ue ardatione, Naturam omnes mufeulos in
tercoftales produxiffè, quum fortiori motu impetuq? ad eftìationem,uoccm,tuffÌm, ita nuta^
tionem,fjcciumexeretionem,adpartumfaciliusexcludedum, breuiterad thoiad» compie li
oncm,quàm ad inipirationcm indigcamus.Quanuis interim mulculi infpirationis ai. tores,ni
Septii trdnf, ualidi paucfqucfìnt. Iam omnes uniuslateris mufeulos, qui in altero latere pares ortiun.
urrfiun,Jìumu tur,explicauimus, ac proinde opportunum criqorationcm ad 1mufculum un iquepar n coi *
Jciduiutncplu. nuin^t|cqClftcrCiP ftaiucis,quem Gnvci «VwkoiAux^ Latini ucro ep ^
te n commit
nil
! tranfuerfum,nonnunquam & Prsecordia uocarunt,hicneq? fìtu,neq;formaulli tot.us co P h . 4
ris mufculo refpondet,fiquidc amplus cft, Si orbicularis,Si in ìpfius medio caput• u^” ^ 6,1,0*
cipiuniuc crerit. Hic enini adamplam latitudinem exacle mem brancus exiltit, ex qt r 7 uinter
ftar linearum ex centro,ad circuii circumferentiam excurrunt,ijs,quibus feptum_m k,l,m,n.
tibus exporretiEe» Hae carne fìmplici adainftx,rcl.quam mufculi partem carno 1d{tur^
quxpaubdmin p,ogrcff„ dcnfiorcarnofior9 ,pro hbrar,,,,, d“tìl^ on| t“ oiorcro, il,xta «
Proccduntitaque fìbrxexmcmbraneo circulo, ad infeiioicm ollisf ,;,rnmfoftarum nemumuer
mucronata'cartilaginisradicem, deincepsalixfcfefuccedctcs ordine, adfpu cartila. £ 1 ° ^
extrema infèruntur, non quidcexterioricartilaginum fede,at in interlon,lV p nronimnacu
gincs fimul cum mucronatapcilons offìs cartilagine, tutiffimum fepti ti an P
 DE HVMA. NI CORPORIS FABRICA LIBER II* 2$i
| um cfficiantur. Duodecimo: autem coftx cartílaginí non folum ínferítur/cd totí ípííus longi
tudíní carnofus adnafcítur,Sí adínferíorumeoftarú extrema,obliqueafeendenteabdominis
td.v. 1 mufculo, Sí longe magís'1tranfuerfo admodum unítur. C xterum fcptí fíbrx ad uertebras
„ 6td.*- drofi prorepentes,non ín undécima thoracis ucrtcbram,quam fpe<ftant,ínfcrtíone molíuntur,
rh ^ quod magna* artería fub íepto tranfuerfo repens,8íYftxtus femur mouens mufeulus, adeo
undécim o:uertcbrxobducátur, utfeptum ípfíconnafcinequeat.A c proindefíbrx,quashíc
5^ undécimo: thoracisuertcbrx conncctí oportebat,in ~ dúo membranea, ícd perquám ualída
y Jib'o definunt lígamenta, feu tenelínes. Q uí dcorfum ad magno: arteríx latera protenfí, lumborum
127 p- mufculísíníbi coherent, Sí fcnfimardlíores reddítí,ac arteríx nonníhílfofefubr}cíentes,tanti.
fper porríguntur,doncc lumborum uertebras excarnes repcriar, ípíiscp robuftííTíme Sí longo
dueftu inícrátur. Vníuerfum ítaqs íeptú pauló minus toto orbículare eft,fítum ucró oblíquum
cxíoír, nam a pedorís o fíe per ípuríaru coftarum extrema, ad cam quam dixímus, ín lumború
uertebrís regíonem protendítur, íitumqj obídapríortbus dcorfum adpoftcríoraucrgcntem
obtínct. Quínetíam 1duos for tí tur círculos, unum membraneú, c¡ui caput ípfius putatur,ab
m r k M ’> terum hune fuccíngcntem,quí carncus eft,uerum quemadmoduni híc fomper, quo cofhs pro
n,alter ex - pínquíus accedít,carnofior cfficítur,íta Sí ííle,quo fcptí centro uícíníor eft,membranofiór cua
t u ' dít,non tame ambo exadí circuit ímagíncm referun t, led talent, quale quis latu efíe díccrct, Sí
una parte in acu tu angulü cefíare. Membráneus ením furfum,atcp ín anteriora acutú porrígít
anguila,carncus aute dcorfum,atq? ad inferiora íílís retículís quam fímillímus,quibus in panic
p lx ludo utímur, Sí prxcipué fieíus rctículí capulus díílolutus, modícccp patefeens íucrit,
S í ipfum lígnum(quo brcuíus Sí latíus rcddatur ) non íegníter paríetibus attuíum. C xtcrutn
tjxcex ?et uniuerfum feptí tranfuerfi corpus,duabus obducítur mebranís, totam ením ínforíorcm ípfius
6 h.fguns amplítudínem, qua nutrítíonís organa fpedat, perítonxum fuccíngít. fuperíor ueró uníuerfa
funt petuu |at¡tuj 0 cor pulnioncmcp relpícíens, tunica eolias fuccíngcntc obducítur. Quínetíam contra
Scpti Jvrdftii
b\s tab. c. alíorummufculorum naturam ,b paucís demptís,feptum tranfuerfum quibufdam foramíní. 7td .
c 7 ta .q . k u speruíumcft,quxGalenusexHíppocratísíententíadúocílcrccenfuítf unum ,quod ucrtc-
dJ brís,arteríx magna?,& defeendentí ad uentrículí oríficíum Hornacho uíam p rx b e t,J altcrum,
f y t a . o , p*. quo ucna caua ín thoracem tranífeendít. N obís ucró tria cííc obferuantur,c prímum, ubi ab
gfi.6 ca. U. íliuíccm deducuntur ’ lígamcntorum auttendínum ilíorum principia, q u x folam tráímittunt
h 2 , h f; arteríam,8í fin a n s ucnx parí carentís,qux coilas enutrít,8íh ramos deinde ícxtí parís ncruo.
l i ^ h . runt cerebri,quí ad coftarum radices,fub membrana coilas fuccingentepropagantur, ac poíl
modum íecorí, íiení, renibus, íntéftinís Sí omento numeróla ferie ínleruntur. Sí quis modo
uertebras his cum Galeno adnumerare uclít, permitió quídem, quanquam ímpropríé admo.
dum uertebrís feptum uíam prxbcrc uídeatur, imó uíx appofíte, uíam, qua arteria fertur, fora
minis nomine donamus,quum hxcpotíus femícírculumfolepti tranfuerfi círcumftrentíaex.
culptum,quam foramen referat,feptum^ uertebrarum,corporum fupcríorí feu anteríori par.
i 7 ta.f. tí,non autem lateribus com m íttatur.1Secundum foramen, ad feptí tranfuerfi medium,ucrfus
kfi.ca.6li. dextrumtamen confiftít, S ík u cnxcauxín thoracem reptantí extrueftum eft,cuíus corporí
5 B' feptum firmiííime,membranarum ípfi obnatarumbeneficioconnaícítur, quemadmodum S í
17ta.r hxm em branxrelíquís quoqt,quíbusfeptumíter prx b et, pcrtínacitcrcommittuntur. Ter.
tium foramen pauló informs,quam medía fcptí íedes eft, ad finíftrum la tus modice uergens ha
n t r betur,quo raftomachus,Sí foxtí neruorum parís ramí,ad uentrículí oríficíum dím íttuntur Ion
Ib .; d a m ge profoctó focus, ac Hippocrates, Galenus, exteríq? Anatomícorum proceres arbitrad font.
t , v a d G . ÍVlc£huícfontentíxnon lectio duntaxat,íed Sí ipíaratio quocp aftípularur,arduusením fuiftet
ftomachí anfraftus, fi dorfo propter duodecímam thoracis uertebram ín primo foramírie ín.
nixus,íurfumad priora ín uentrículí íupcríus oríficíum detorqueretur. Eft ením prímum fora
n lfp hh f men pauló ínteríus,quám ” medía uentrículí regio, Sí ípfe uentrículus caparte, qua ftomachus
m, n. íllumíngreditur,teres exíftít, ñeque manís ucrfus priora,quam pofteríora ftomachus cum
ípfo continuum corpus efficítur. C xterum quum h xc de fcptí forma natura que díxífte fuffi. Scptí virnus
c íat, mcr ít ó nunc'íp fiu s fu n (ftío nc m exequar.Platoexíftímauíthuncmufculumduntaxat con.
cupífoíbílís, feu naturalís anímx Sí anímolx foptum elle tranfuerfum, Aríftotcles ueró,quum
has animas,uníus tantum ín cor repofitx partes eílearbítrarctur, in hoc foptum a Natura pro.
creatumaffirmauít,ut cordis fodem auentre dírímat, Sí aním x orígíncm inolleníam ácíbo.
ru exhalatíoníbus, Sí calorís aduentítrj copía fcruet,ucrum id non modo prxftat,fcd ínter mu
fculos thoracem mouentes,adrcfpíratíoncm, acadpropcllendauentrís rccrcmcnta ín prímís
conducít.huíus offícíurr ^ ' thoracem mouet, obícurumcft, ñeque fat ftio,an quílpíam itere
ídfcríptñ poHerís reliquiA -utetiam ílludcxpropofito tradereaggrcftus fit.íd ením Galeno
b 2 (fi aufim
 A N D R E AE VESATTT
(fiaufimproloqui)pcculiareeft utnnu f .rT, 1Vv x E E L E N s I s
quod maxinieexplicandumfucrat quaiTid n° ‘Xlfflmus fitjfabulacluaP'am feil’ furripfof stcii
feii° nifiquisexaäiflime fepti ßtumSrmam^coDnofcai’ & ' ° f’ “ r - r pr£ct" S ! P , 2
nus ™™mauerit, id neue,quam fc ofeitanti offem P o S « U- ° ™ fe<aionib“ ¡pßus mu,
tranfuerfum proprio motu o to p ed o ris inferiore «rm n ^ & T n “ haaem ,sa% « ° r i feptum
fuumcaput tanquam ad ccntrü intro trahit nonnih>1 ’ r PUmrum co taruExtrema, ad
uerfi caput in medio mouendarum partium reponitur^&dad* Uclicns * ^ cPn enim trank
ampiitudinem
,,„11:...-.. Q r r
refpicit,nerui
- O
äccruicedecurrentcs minfm m tur°0 U1 CapitlS r *quas thora
io - lin t U r A ) u i i m I r t r t i m f o , « ....... - r
uellitur, Sc ipuriarum coftarum extrema quodammodn ^ * ^ ll um \raoiue,^Ptum in iecon
cándeme? anteriorem thoracis partem, quam ipuriarum co fa™ 1UC° ? J iolam inkriorem,
<dat.poderioremuerò,quxab harum « r t ^ c d n ^ ^ u a ^ t ^ a s 1 ? UleS c° n^btuuntjar*
ccm quíne? inferiores cofias dirimit, una cum fexta & feptima thorads coft ’ SC"UU'
cartüaginibus feptum applantatur. Hac ^ t u r r a r i o n e i n f o i o r e t f a c r a o s o a r ^ r ™ ^
uerfumdilatai, acdiftendit♦V t uerò quod dico,adequans mamfdliùs - ( ,fcPcumtranb
manu notharum coftarü cartilaginibus accomodato, & ui attraete l|)iririiJqurinffò^Urfia^&
camlagmu extrema uellantur, fotuto, deinde hie una manu relufta, alteram d fterio , ó
regioniexteiam im p o n e ,* ruriits fpirituaflumpto,qualíteriuxta d o rfu m c o fe dinrna, t ,
& cartilágines tnuicem connmeant, esaminato nifi fo n ato cams, aliud ue animal admanum
fit,cuius urna delio fepafundionem doccat. Atquemhac adminidratione cauendumed ne
duna animal intro (pintu ducit,id exfpirare arbitreris,quod fane faceros prom p diiW fi dun ta
xat ipuriarum coftarum extremis, lllisc? fedibus anímúaelhiberes, quibus feptum impLatatur*
1 eque adirne me lata, quoidam nodrx xtatís precipuos uiros, qui mihi interdum adminfi
anti aitircre, proprium fepti motum ad inferiora fieri contendere, quosprxter0 ncruorum o x,jfra
mi eri io nein, quae ex ceruicis doriali medulla in iuperiore fepti federn per fi citur,8¿ uiuam feci io 11ÌL4 a»,*
nem longe cuidentiiììmà do cere oportuit,quòd aliami exonerates fpírítiatn, ualidècomprdTo f ijxM'
interim thoracé,rctincamus,non autem continuò infpiremus,& thoracem dilatemustquod fa 6
ne tUm faciendum eilet, fi in thoracis dilatatione ièptu deorium duccrctur, ut icilicct tunc cum
abdominis mufculís,excretíoní opitularetun Ate? id etíam do cct ualídííííma ínfpiratío, quotò
esillamita molírí conarís, ut ipuriarum codarú cartilágines, furfum íntrorfum(?mouerínon
ftatucrís,qtiandoquídc quum ui illas retines,una ate? altera ínfpíratíone fada,íta cartilamnum
íedes laborat,acfí ui cam pugnís collifidcs. Vertun opínor 8é te quoque uaríjs modís hice ex. '
perírfiquemadmodum Sí ego nunc adeó uarfjs refpiratíoníbus attento,utprse lafíítudine cala
mus è mambus ueníat reponédus,addí tarnen,& fuffocaros liquidò mere fentétíx fubfcríberc.
H is nauque quoníam di tiento dilatarne? thoracc, feptum tranfuerfum ad fuperiora attraemm
dídentume?, adeò ínter íccandñ apparct, ut feptum in thoracis amplitudine allatum,íecur8¿
ucntrículu in thoracé trahat, diffícilcmqj íllorú Íedíone nobis exhibeat, cinse tarnen ílíco prom
pta euadiqfi thoraxalicubí ínter coftas,autípfumfeptum perforetur,id ením tune (latini dacci
dum,indar madidi panni deorfuni conddit,acplus,quàmuoles,iecur, Seuentriculupropen
dcre finir, quod, quonà pado fìat, fili dem fi non ignorant,quibus mufculorum contradionis
Mufcuhru Se laxationis ratio perfpecta ed. Hadenus omnes mufculos foil’s co darò motihus fublcruò
thoracem?no/ cntcs cxplicauimus,qui fìmul omnes in fìmqs numero fiintoduaginta quinq,hominibus aute
mcratio c;y °duaginta utius.Qiiu uerò Si his o d o abdominis mufculos, in thoracc coprimétium cladem
quando¡Ilipuò prorfus rcponcndos fubnedimusfin homine omnes funi oduagin ta none, in finirjs aut tres Si
funganturof notiaginta. ' Obliqui enim defccndentes fi tcndàtur, adrnodu humiliorem thoracis lede com. Pite-0*
^ct0' primétes,thoracé ard an tf R edi uerò,cu* obliqueaícendétíbus codas deorfum trahunt, tho q $ta'*'rr
raccmc? nonparucòdringunt. Trawlucrfiautéintrò codas adducctcs, ad ardandum thora ^ *
ccm faciunt.Porrò cos qui brachiu& Icapulam mouent, parum edam thoracismotibus auxili
ari, aliquis arbitrari podet, fi aliquando thoracé fòrtiùscodringerent.uerùmitalongeadhuc
maois rcipirationis mufculoru numerus excrcfccrct, wILvl V qui
j m omnes,non
i • »i 1C.O^11 XJLXin
1i Vomnibusreipiratiom
ylili i X
. ' * . - l i . . r • i N. T - i ___
busfimuíoperátur. Sed fingulís reípírationís ípccícbus, Natura propríos largítur mufculos
Sunt autéprímum rcfpíratíonís dúo genera, ínfpiratío fcílícct,S¿ cxfpíratío, 5¿hxc ruríus fin-
gula duplíces partes habcnt.Exfpíratíonú ením alíacd naturalis,&no uíoléta, que milla míi na
turali" urgétenccc
~ íTítatc fit,alía uehemés 3Cuío!éta,quam effíatíoné nuncupamus.Síc quoc? m
ípíratío alia naturalís,alía aduocís generatíoné, aut ad alíud quíppía uíoleta exidít, atq? ix
rurfus di fieretix plurímum maíorís minorís ue ratíone ínter fe uaríat. íat. Naturaíís
Naturaíís ínfpíratíonís
ínfpír
6¿exípíratíonís' íeptum duntaxatautor ceníetur,abundé ením ípfo contracto tenío - u cm , .e. -d-i -á ' ? > * ■ *
thoracan dilatan, mípírationéc? perficí arbitran tur.deínderuríus laxato íepto, thoi a ccm ma
oramtate
O
 r>E H VMANI CORPORIS FABRICA LIBER II» 293
arauitate promote concidére,exfpirationem moling affirmant» Atq? id cd,quod Galenus na-
un-alem exfpirationem citra mufculoru opcm perdei fcriptum reliquit. At fi aut cordis caloris Li.de Mota
u 4 td.l qualitasincrefcat,autaduocc3 alludileniunusmaioriindigucrisaerc,moxuprimus," fecudusj fìntomi«.-
x 7ta.t. j10minisy tertius 8Tquintus,acfimiarucanumépltcrtius,umnquinàcumieptooperabunt,
y “ \tbl‘ SéexGalcmfuffragio1 nitcnorcsintercodalesmufculiquoqiagcnt.Qiianquamnefeiammum
Zldl/M.r. c exterioribus, an uero interioribus mufculis intercodalibus mfpirandi mu nus Galen us alii.
b s tub.e, anauent Siautemmaioris exfpirationis efflationis'lie,aduocem, clamores, tibias ac tubas, Sé
? .¡b d' id genus indrumentainflanda ncccflitasingruerit,exteriores inter codalium mufculi ièfe operi
C D- acanaent, una cum intérioribus,nam Sé bos quoque codas inuieem add licere, thoraccmq; ar
i jwlP- ¿lare autumo. His datim in operefuccedet/ quiin fimrjs redi abdominis mufculi pars effe di
ccbatur,pra-terea qui ad longiffinu dorfum mouentis mufculi latus utrinq? porrigitur,Sécqui
( mté.*- in thoracis cauitate,fub uerarum coftarum cartilaginibus latitat,podremò ipfi abdominis mu
fculijUix autem aut brachium, aut fcapulam mouentium aliqui.

M V S G V L O K V M T H O R A C E M M O V E N
Hum cidm iniflrcttio » C aput EC EC EC JR E
MNIBVS mufculis,quoshucufqucdidecaridocuimus,rcie(Ttis,mufcu
<14 td.d. lorum thoracem mouentium adminiftrationem à l primo aufpicabcre,
baud quaquam omittes,quin fimia, aut fi cius no detur copia,canem una
operi adhibeas. Acuto igitur cultcilo mcmbraneu,ied impenfe ualidum li P rim i acimi,
gamentum,quo clauicula peeftoris oflis ncctitur,primu diicindes,mollem nijlrdtio.
i>4fi. cap. nerueameph cartilaginem expendens, qux praxcr cartilaginem oibbus
ii/i.i s. obnatam,peeftoris os 8£clauiculaintcruenit. Adhaec, inter reliquahuius
articuli ligamenta, ualidum quoddam ligamentum inquires, quod ab humiliori clauiculae fe­
de enatum,illic pectoris offi inferitur,ubi primae coda: cartiiago,pcctoris ofliadnafeitur. Mox
clauiculam à prima thoracis coda nunc furfum,nunc dcorfum rcfle&cs, ac primi mufculi ori-
oincm Sé infertionem,dmul cum fibraru duedu cofidcrabis, Sé mufculo dein à clauicula libera­
c 7 u t . to,ilium pectoriadhucadhxrcrcfines.c Sccundus mufculus,quoniamfcapulamodo à thora Secundi.
ce dependet, totus fefe odèrt, undeetiam citra aliam operam, à fcapula: baft didecandus eft, Sé
ufqueadinlcrtiones,quas in codas molitur, deducendus. In hac adminidratione lèdulòani-
maducrtes,num fecundus mufculus à fcapulxbafi in codas porrectus, thoracis modbus fup-
petias ferat,num iterò à codis initium duccns, ill fcapulam inferatur,ipiumcg moucat. atquead
hanc fpcculationcm non mediocriter cofert,quod in cambus, tot tranfuerfis uertebrarum cer-
uicis procedibus ilium aut inferi,aut ab cifdc enafei intueberis. Adempia nunc pariter cum bra
cliio fcapula, illam aliquo repones, quo podmodum hare ad mulculorum brachium, & cubi-
d 6 U. r. tum, cé extremammanum occupantiumicctionem fubferuiat. Ga.tcium.iam tcrtiumcanmi T 'e n ij canii
mufculi admi>
c 6 btfr.Qi, thoracis muiculum aggredieris, Sé ilio a uertcbns liberato, ac ad infertionem diuulio, f ge­ n jh a tio .
menti ipfius feu tendinis naturam adamuffim ¿xaminabis.Quum itaquehuius naturam in ca
ne didiccris, in hominc tibi is quoque quaerendus ci t, atquc ubi aliquantiiper fi lidi a ilium in-
f ucdigaucris,ad quartam canis,hominis ucro tertiam lccftionc confcrcs, hiiiusq, mcmbranco P e r t i j borni -
nii. 4 cams.
principio à uertebrarum, unde pro di t, fpinis longa ice tionc liberato, muiculum ad fuas,qui-
bus inferititi-,codas,à fubieétis illi fedibus detrahes, nifi fortadis huius principium,quando ca
gu tab. A, pitis aggrediebaris mufeulos, à fpina diremcris, Sé à s primo illorum mufculorum pari auulfc-
A.
h ii t<t./\. ris.h Scptimum canis, hominisautem quintum fimiliter à fuis quoque, undeenafeitur,ipinis nii .7 canis.
Q uinti bornis
i u tab. a . aufercs, acipiltm a dorfum hie mouentibus mufculis, fé canis1fexto, hominis autem quarto
thoracem riiouentium,ad tcrminum,quo codis impiantatili-, libcratum thoracc appendere fi­
nes. Podquam hos prxdida modo ratione adminidraueris, integra cd fingulos ad fuumprin
cipium tuis manibus trahere,ipiorumq? motum,quo thoracem dilatare crcd untur,ob fcruarc,
ac podmodumintotum a thorace iIlos rei]cere. V tueròk quintum cams ad amudim exami­
nes, dummodo abdominis mufculos aggredienti is iefctibi non obtulcrit, aut cofdemnon-
* I«fcr fu » dum did’ecueris, optarim te tranfiucrfa linea, reel:i mufculi carnofam1partem, qua: pectus con
premuniti
err. feendere incipit,in totum diuiderc,acfupcriori parte hamulo aut digitiseleuata, earn à coda-
rum cartilaginibus nouacula liberare. Confpicies enim una cum camola mufculi reefti parte,
latum illud figamcntum feu tendinem, à coftarum cartilaginibus feparari,atquc,ut dixi, à car-
no fa recti parte enafei, ac quintum nobis inter thoracis motorcscnarratum muiculum, redi
abdomiois mufculi portioncm cenfendum die. Atquc id quidem in cambus Sé caudatis fimijs
b 3 inuc-

#
 2^4 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N 5 I S
inumicelihominibus autem (utpotcquibusbrcuiflìmum pedus cotigit) ncuftouam
uis interim accui ate,num Sí ísquoqj mufculus homíníobtíngat,expcndendum fuadeo H ■,'/
intuíais, quar tí hominis,cams ucrò fextí muí culi caput,ab " undécimo dorfum movente Hf
Q u arti homi -
« '2 u A.
ma 6 canii* tudes, ac illuni a coftis omnibus dillccans, qui ipfi's infcratur, inueftigabis. huius kaone fon 11 *2 ti.
c lonco >feiuata,&: ipfomuiculo a thoraceabièdo, interco fíales mufculi exteriores uniue-fì l3’tab.r.
mani eltiUimeoculis fefe obrjciunt, Quo autem & interiores cótucaris, leuiadmodumfedio- Peteh.
ne,in uno coftarum interaallo, fccundùm inferiorem coftxfedem, conaberis exteriorem mu- : tabuk.
lu lum diuiucre,ac paulatina hámulo ekuatum,ab inferiori feparare, dico cnim ipforum natta
ia ,^ hbrae occurrcntinuicemcontrario fini incumbentes,quanquam & interiores,aperto
t oracc,rurlusliccbit examinare,Hortor interim,utcunquecos indagaueris,ut dilioentiiTimè
mquiras,num & interiores, & exteriores diuerfis fangantur munqs,ac illi ínfpíratíoní,hí ucrò
cxfpírationí (aut contra) famulentur, an fimul omnes naca fcntcntia cidem muncri prcefìdam
S c p tìtrd n p tur,omnesq thoracemardent,Quoniam autem iam antea,qute peritoneo fuccinountur,ex-
emptafunt,iccur inquam, lien, uentrículus, inteftina & renes, nulla fectione adhibTta,inferior
0feptí tranfuerii pars,confpicua cuadit,ubimox duos ínfpícís círculos, membraneumunum
0
carnofum alterum,ad hxc tría, quxdíxí,foramina, ÒCtenelínes, lígamcnta'ue lumborum
uertebrís adnata. V t ucrò fibras adamuííim, & tendínes illos, rcliquamqj fedem feptí inferió-
rem exadms iutuearis, peritonaeum ab inferiori feptí fuperfide maníbus uenít dírímendum
quod in porcis cítra omne fíct nego cium, in homine autem & cane non item. Cxtcrùm ut fu-
pcriòr fepti pars thoracis amplitudinem refpiciens, in confpedum quoque ucniat, in homine
cultroaliquo mediocri, autnouacula, aut partió etiamcultello (quum cartilágines hominum,
quàm canum & firniaru molliores fi'nt)pà prima? collie cartilagine,qua olii ipfìus coita-* com
P Ktì fatfu
míttítur, ícdíoncm ad ínhmamufquecoftam, per cartilágines utrínquemolíerís. deíndemu­ eft in8ti,
cronata cartílagíne,fín ¡lira manti elevata,ab inferiori oftìspedoris regione,& huíuslocícartí- buk.
lagíníbus íeptum tranfueríiim abrades. Dcinccps crecí is cum pectoris oííe cartílagíníbus,
q membranas interiori oílis fedi connatas, ac thoracis amplitudínem interíepíentes, & urnas c¡ YLec pe­
íimul8¿ arterías, è iugulo pretori exporredas abfccabís, donee pedorís os ab omnibus libe- tes a i ih.
ratum, cum cartílagíníbus a thoracccommodè aufèras.Rcpofito ítaqeepauliíper pectoris ltb.6, *
oile,à fepto membrana thoracis amplitudínem ínteríepíentes,8¿cordis etíam ínuolucrum,re-
ícíndentur/ quodlongèfecus, quámGalcnus undíque arbítratur, magna fui parte íeptoín r Spefufe,
homíníbus adnafeítur,multò lane alitcr,quàm in caníbus,8¿ Galcm fimps.ínfupcr à fepto ner riatimzer
4ftg-lib.6.
ues ¿pfi inferios,uenam cauam,8c Ito macinini abfccabís, id à lumbis fenfirn cum fuis ligamcn
S e t t i homi'
tis abradcnsfiibcratum ucrò,ac menile exporredum, rurfus fi líbuerít, examinabis. Iam pecio
n ii,ca n ti 0/
élm i* risos in manos aiTumes, atque in parte ípfius interiori, iècundùm illius longitudinem fingu-
los utrinq?s mufeulos tenues, carnofos, S¿ ampios exporrígí conipiciesdicebithos à pedoris s st.t.t.
ode ac cartílagíníbus, nouacula acutiori liberare, & cuius motus autores finí,ínquircre.Vbí
hos abfecueris, interiores intercoftalium contempIabcri's,ac corde,pulmone,uenis,arterns,
ftomacho,8c fi qua: alia in thoracis capacitate habentur,ablatis, thoracis muículorumadmini
lira rioni fummammanum impones»

DE T H OR X C l S L I G A M E N T IS*
Caput X X X V IL
i G N r O R A notatuthoracis ligamenta,ad duodccim thoracisùerte-
bras fpcd:ant,undc ÒClisce cum reliquis dorfì ligamcn tis examinanda ue
niunt. CoftiS autem aduertebras nullum peculiare ligamentum obdu-
citur, prxter membrancum,articulis omnibus commune,quod meem^
A ifi.C A .l?
rifliimim eft, 8C cartilaginis naturai particeps, atque id pottiTimum in­ ab a id c .
ter traniuerfi proceilus raeliccm, leu primx coltx ad ucitcbiam ' atque ita ex
ofiium fedi-
lum, & tranlucrfi proceftìis apicem, ucl fecundum articulum accidit* bus Igatne-
Cartilágines ipfis coftis non alligantur,uerumuti didima cft, ipia coftarum o a torum pete
gcnerant. PeCtorisoftì, qua cartílagínesípfioblongiscapítuIísínartículantur,nu a q q natura, qu&
quum mem
propria adfunt ligamcnta, namduntaxatmcmbraneumobtinctalijs articuiscomn ♦ brancafint»
liti cnim pedo ris os, in lioamentis fibi peculiare uendicat. Veruni ut Sc cxtci is o i us,n c pifturisno'
brana quxdam,quam quòd os ambit, ?rfpiosioy Crocci uocant,pedoris o ioo ucitur,at jiris propo
pj ncqueiit.
que hxcualida acquafi duplicata eft, Schanc ctiamipfic coftarum cartilágines, una cinn co^
 de hvmani corporis fabrica liber ii# 2í>>
{tartun oflibus comniunein exigunt, Atque hxc in thoracis condruclioneilia edmertibra
n a,qu 3e Vctcnbus Altera codas fuccingens tunica nuncupabatur,ut fcilitet una fit cond-
mia, totamambicns thoracis can itatene pcritonxi naturam feruans, altera autem fingulis co
ftis propria, ipfi'sq & pectoris odi omni ex parte obuoluta. Licebit itaque eiuimodi mem-
branas & ligamenta,exiguis cultellis inpeeftoris olle & cartilaginibusobferuarc.quxautcm
ccftas uertebris committunt ligamenta,non nifi ablatis dorfum mouentibus mufculis,oppor
tune a22redtulltur*

de mvscvlis dorsxm moven,

tii,¡a. Cnp„t x x x y i n .
V S C V l O R V M fane uicinitas,ilico mufculis caput mouentibus illos*
qui dorfi modbus prxfunt, iubiungi oportuidc nobis infìnuat.Verùm
Ò
C
quum ante thoracis abdominis mulculos, dorfum agentes mufculi
apte adminiftrari nequeant, nuncprimtnn corum quoque ièrmonem ag
figura cap. gredi tempeftiuu fueritdn quo me Herculc(fi modo in aliqua mufculorui
14 ii. i heec enarratione offiuin cognitio necefiaria fit) memoriam in promptu ha­
fcrèpropo,
nit.
bere oportet,eorum quae fuperiori Libro de dorfi fabricanarrauimus.
Son aínas itaque uniuerlum dorfum in ceruicem, thoracem, lumbos, facrum os, ÒC. coccyx
os partientes, ncque diueriam uertebrarum artículatíonís ratíonem repetentes, ncque ctíam Q wt mot^
duodccimae thoracis ucrtebrx, aut quxcunqueca fit, quee iiiprà ínfraq ibicipitur,&odis fa- hu*.dorfum
eri quietan cnarrantcs,quot motibus dorfum agatur,modò recen feanuis.Vn 1uerfu m do r- ugdtur.
fum à capite ad facrum ufque os, indar Íemícírculí quodammodo in ncutrum latus ínclínans
íleCCitur, dein de in recta m uelutí líncam, in neutram uergens partem erigí tur, poi tea in la­
tus quoque, nec antrorfum, nec retroríum exporrectum, indar íemícírculí quoque ínuol-
uitur, ut íam quatuor fimplíces fint dorfi totíus motus,fíexio fcílicet, extenfio, &C ad dex-
trum, ac finidrum latus inclinado« atque hi motus (fi qui ali) corporis) in obliquum quoque
leu in alteram partem uergentes fiunt.Flectímus ením dorfum non íolúm rc(ftà,icd ctíam dex-
trorfumautfinídrorium magís inclín atum, fie edam, quum. uelutí in femícirculum ad latus
ídínupluímus,ad anteriora quoque, & ad poderíora, non autem folti m recta in latus, íllud
ducere ualcmus. Rurfushos motus, utí íamdíxímus, totumfimul peragit dorfum, aut dorli
parte, qux fub cerulee ed,quíefcente, fola ccruíx aide prorfus,quos íam totí dorio tribuímus,
motíbus políct,quosnon íolúm quíefeente relíqua dorfi parte ccruíx obit, ícd ctíam rclíquo
dorio, autflexo, autextenío, aut in latus inclinato, quandoquídem laxe admodum Se príua-
tímceruícem mouere homíní utílídimum fuít, & imprimis quum ín contrarios oppofitosiie
motus relíquís dorfi partíbus ccruíx agiqueat. Vteunqueanin lumborum uertebras una
cum thorace ín anteriora flexcrís, atque in flexionereíéruauerís,níhíl obdíterít,quo minus cer
uix ín poderíora ualídé reclinad extendiq poflit. LumKoru autem uertebrarum motus,à tho
racís uertebrarum motu non admodum dídínclus ed, una ením íeremouentur, prxterquam
quòd lumborum uertebris, laxíor motus in omni differentia cócreditus fit, quod tum epíta-
rumuertebris thoracís^idncxarum occafioncperficítur, turn ctíam mufcu!orum,qui ípfis mo
tibus prxfícíuntur.Totusením thorax una quodammodoín latus inclínatur, quum tarnen
fingulx lumboríí ucrtebrx príuatím id magís podint. Verían uthxc omnia oüium articulado
commondrat, ita multò maxime hos motus ípfí ípínales dorfales'ue mufculi docent, nímis
quàm frigide, nequáquam omnes h Galeno defcríptúEruntautem omnes utriufque laterís SecUctm dor»
rt Seorfm 1 mufculi fìmulin minimum numeru redacta, icxdecím, ocio nímírum paribus complexí,quo- fum mouentes
fingidos ad
notabwius.
rum ceruícís prim tim receniebímus, ab illís qui fub1 domacho latitare dícuntur, exorfi. mufculi.
7 tabu.E Primus itaq?, qui1 paran in altero latere íecundum habet, à quíntx thoracis ucrtebrx cor- p r;mwidcf~
m 14, ,j porjslatere,ubi ípfi coda coarticuíatur, príncípíum dtmít,quod carneum tenucqi, acutí cudu^fm prí
C8UAB ítidarangulíuífítur, 8¿ ítirfum oblique conícendens,ucrfus medium magís quartx thoracis mumPur'
7tí.c,c. ucrtebrx corporís,oblíquo fibrarum dúctil proficifcítur. lllx nanque ab cxteríoribus,fur­
iant oblique in interiora prorepuntadeò, ut íam ad tertix thoracis ucrtebrx corpus utriuiqj
laterís mufculi ampliores faefti, inuicem quodammodo uiciniorcs fiant, in exortu ením tan­
tum ab inuicem didabant,quanta corporis uertebrxed latititelo. Atque banc icrictn (tit Icili- ”* «
cetcxinferioris uertebrx corporis latere, príncípíum feu explantation cm ducant, atque nta-
gisuerfus medium fuperioris uertebrx corporis infertionem molíantur) perpetuo icruanf,
quouiqj iènfirn mutuò appropínquantes,ad antícam príínx ccruícis uertebrx fedem ufq con-
b 4 feendennt
 296 A N D R E AE VESALII
R R V x e l l e n s i s
fcénderiiit,cuius ibidem extubcran tí ' procefiTui,ncruoià infertic
quam tríangulíucrtíceínforuntur, n o n a d m o d u m m a n í f e f t é o c d n í r í s Co^unícS3tai^ d
íalís medullai foranimísfledcm ímplantati.Ego ^u^^^d^rum ^um axat[oco^utfdf '
cetunusutrínque habeátur numero, quamuis éx Galcní fententía ímgulos,duorum úice,aut km!' 3 ^ C 1 fi* Ctf.K
tinnii et,am nonni* emuncrafleluidcantur, quod qutbufdam(urioPinor)mfcriprionT am(liti opinor) infchptíonibus, C
Ita,ndum ,plorimi hbramrn duifhim exporrciftis,inlWp albati,neicapparcntibifsani,,“
Ibaclíneas apparentíbus animum
attenderti«, quamuis interim h a neque femper cadcrn, neq, tampauca appareàt,ut eori
am paucx appareat,ut eorum be
>deinde etíam longe minus nenp
ichctoim-.nquc folunt duotresitc l'cccnrcripoffinitmitfcul^dcbidcctiamlonnémntus
ti~ant,quamw utLi.tp.tumuituiosaicenusíatcrismulculumdíftínguerepoíTcnt
in plurcs mufoulos alterius latcris mufculum dift**^--------- ^ A« t fí
- m„o. v
fitere, multò pluríbusiquimtriC
nuiiculis hicnofter conforma,ctur. nam tres mufculi ad tres iuperiorcs thoracis ucrtebras du
ccrcmi,r,& feptem ad feptem ceri,ids,quarclongé fatitts cft, utrinq, unum enumerare mufeu
hmi aut.un tarn dm,dece, girobus Ins mufcults ccruix proprio motti,& obfcurè caput ipfum
fleilttur f, emm utmilqi mufculi partes fimul omnes egerinqreflaefficietur ceruicis ficaio uer
tebns (cilicet mutuo Tele lucccdentibus, at fi altcrutcr tantum in fo colligatur,in contrari latus
ccruix inclinabitur,uti ctiam mufculi exortusdnfertio* & fìbrara ductus,fpfìusfc contmuitas
luce clarius commonftrant» Cxterum hi mulculi non folùrrt ceruicem ereduntur flecftcrc, at
ctiam,uti paulo poll; audics, thoracis uertebras iuperiorcs» Quod uerò Galenus parum rede
in l decimotcrtio de Partiti ufu hos mufeulos caputrclcuarc, & furfum ducere dòcuerit, ctiam
fi non prolixiùs id modo excquar, neminem latere fat feio» f Tertius & quartus,quorum al f 7 íií. G.S
ter in dextro eft latere, alter uero in finiftro,ad huncmodumhabcnt. Dexter ex fupcriori extc
rioriq? primx thoracis co fire fede, carnofus amplusq? enafoitur, ex totius nimirum dextri late-
ris primre cofire fede, qux a uertebris ad cam ufque cofire ofiiss regionari pertingit, qux iam g i f i g . i ?
"uarus 111c^rtilaginemdegeneratura cft. Mufculus ex haccnatus bafì, fonimiarctatur, S e in omnium C ci,li: lA’B
ceruicis uertebràrum traniiierfìs proceflibus, interiori ìpforum lèdi implantatur, fibras foy> e^ m ‘
finn oblique intro producens.Fibrx cnim à coftx regioneuertebris proxima principium dm
centeSjin tranfucrfumfcptimx ceruicis ucrtebrreproccfium inforuntur. Dcindchuicicdipro
'Prcefènt'figura mu
ximè in ortu fubfoquentes, tranfuerfo foxtx ucrtebrx prò-
falli, cjuemhie deferibi- ccfiùi adnafeuntur, atquc ita continua iemper ferie inforno-
■mus,ftbrd.ru ndtura 0* nem moliuntur, ut ilice tandem, qurc cofire cartilagini pro-
ferie, dCUterd ruditer ximre funt, primis ceruicis uertebris impiantai tur, totusq?
delinedubnws. S igni'ft
cetigitur ddB, mufculus triangulärem figura referat, cuius primum latus
ipfius Idtws uertebris primre thoracis coftrc cxporrigitur, cui S c id priuatim obti
exporredili,Cdd B,ld git,quod 1foramine quodam peruium fit, quo axillariue-
tusfecìmdùmcodilidii'
dlum. C dutemdd c_-/'[dtUS, yucddb dnte ' nrc, SC artcrirc, in brachimi! excurrentibus itercxhibct. Sc- buhsepito-
riori co/icc fede, o è lifu è fu r jm a d ?nujculi cundum autem latus ad ceruicis longitudinem, ipfiusqfin «« korun
etpieemcontenditi tranfuerfo proccftus infertionem fortur. tertfum uero,a co- “/0,<
fix cartilagine,ad tranfuerfum primx ceruicis ucrtebrx procedimi. Huius mufculi S c fui con- . tj wft
iugisfuncSonem orationi adì)ciani, ubi quintum 8C fextumexpreflfero. ‘ Quintus itaque,
qui fextum in finiftro latere fibi parem fortitur, principiti in dorfo afifumit, ex tranfuerfi fextx
thoracis ucrtebrx proceflus radice,ad primum eius ucrtebrx poftcrioris procelfos, feu fpinx
Quintus ( j exortum. Hinc afeendens exrcliquarum quinque fuperiorum thoracis uertebràrum traniucr
fex m . 0Sproceflibus enafeitur, fenfimcraffior ualidiorqjredditus, quoufqj admodumpertinaciter
in externam federn tranfuerfi proceifus foptimx ceruicis ucrtebrx, infertionem teiltet, huic
cnim primum mufculus inferitur, & deinde rcliquarum omnium ceruicis uertebràrum traili-
uerfisprocefiìbus,adkexteriorcmeorundemfodem,quanquaminualidam,&nonadmo uni
patentem,in'tranfuerfum prinix ucrtebrx procefium implantationem(ut neque ctiam tcitius
\ nerfìciat. Quinto itaq? & tcrtio mufculo,qui dextris uertebràrum proceflibus mie- S,6.
nmtur,ccruix duntaxat in dcxtrfi Iatus inclinami-, redo quidem dufiu, iimfqucmi.fcuhs u I n g , «.
laborantibus, obliquo ante,alternerò dumaxat fc colIigcntc.Tcrtius cium, qiirfcciitcqun o»
M ufculi^ in Iatus quidem, fed magia antrorfum ceruicem indinat quinti« autem m Polg “ g " a,= ( 0.
4.,$, 6, muniti-
"SepLusmufculus^cui ínfiniftrolatcreoclauusrcfpondct.afl-ptimaethorac m jc
fpina- radice, deinccps & í reliquarú fuccedenriú uertebràrum fpmarum quocp r a d i a o m ,
irtuicem ucrtebrx articulan tur, principium iumit,non autem a Ipinai uni áten t > 4 r n 14 fd.Y.
Septimus cr fculooccupantur,quem dccirnumquintum enumérabo. Qüándó foptimus n ^ » .r
odluuui. firn ad ceruicem cxporrccftus, infimam ceruicis ucrtcbram contingit, uc icnicntius ai j
lède ab illa enafoitur, S e obicuram admodum inièrtioncm illarum fibrarum, quxa °
lii-X
 db HVMANI CORPORI S FA E R I C A liber I L 2 S7
ucrtcbris originari diixcrc,in illius uertebrae fpinam moh'tur. Rcliquis autcm ecru ids nono
brarum fpinis lialide innalcitur, atqueab earundem tranfucrlorum proccftuum radice, noua
femper initiaeducit,enatas perpetuò libras fpinac fuperioris ucrtebrac tantifper inferens, donee
fi cjp. ualidifltme in totam° inferiorem fpine fecund* ccruicis uertebrac fcdcm implant'etur, dexterep,
9l lib* f mufculus fini tiro coniungatur,uti et toto per ccruice progreiiù mutuò accumbunt, hterentq,
duntaxatuertebrarum ipinis inuicem dirempti. Horummufculorum fibra?, non prorfus re-
¿là furiumconfcendunt3uerumab exterioribus furfum modice intro feruntur,quare ctiam
Si hi quocp mufculi obliquis preefunt motibus *Sienim feptimus una cum ocftauo cotrahatur,
recta ccruicis peragetur extenfi'o, aut finiftro laborante, SC quicfccntc dextro, fimftrorfum ex-
tenfio fiet.Quemadmodum folius dextri lateris mufculo contrailo, in dextrum quoque latus
ceruixmagts extenditur. Atquchi omnes,ccruicis podftìmùmfàmulantur motibus, ac inter
mufculos caput agentes fubinde recenfèntur, edam fi caput fccundario duntaxat moueant.
P7 u.u.s f Nonus autcm Si decimus,quorum utrinqueedam unus eft,in illorum mufculorum haben A T onus o* di
tjb.s.v*’ tur numero, qui nv^oidinfcu^SC «awm'c? Grsecisdicuntur,quanquam Clcrachus extend cim ui.
^ res quoque,quos4 undecimum,S£ duodccimum,& ‘ decimumtertium, Sedecimumquartum
n lti'T . infermonisprogrediinumerabo,fic appellauerit ♦Quàm ucrò dilucide ucreqj Galenushos
muiculos, leu lumborum carnes (ut Interpretis uoceutar)deicripierit,&num edam fimix, aut
cani (quihicmufculisadmodum ab homincuariat)ipfìus enarrano conueniat, penes tedio
indicium. Ipfaenim lìmite non admodu quadrat, & longèminus homini, quodtum demum I n Quinto,v
(fi modo Galenfuti lane debemus omnes,ftudiolus fueris)abundèintelliges, quando hsec no- Jec“do
ftra adhibitis fèilionibus,cum ipfìus oraculis contuleris.Nolo enim prolixiùs iermonem ucra
narrantem,8£alias fads diffufum quibufdam dilceptationibus Ine intcrturbare, id iatis clic ra-
tus,fi mea hxc cum Galeno pugnare moneam. In lumbis itaque, quando iam omnia inteftina Quimifedi
Tuntarti, fimul cum peritoneo refeda flint, in hominibus utrinque tantumr duo apparct mufculi,quo in anttr:ori
t,«.alter8 rumalter femoris famulatur motibus,alter ueròhuius Capitis nonus,eritdori?motuu opifex.
ttes A ,r . ^ r i r r 1 1 t r - de occurrdtit»
f h u lemons motm prxelt, m Capite mulculorum lemur mouentium lextus habebitur, quan-
uis nuncobiter Galcni grada,ilium Si hie deferiberenihilprohibeat,utpreiens fermo, Galeni
de lumborum carnibus enarrationi abundèconfcrri poflit. Ab undecimac itaque & duodeci-
s 8tM. mx thoracis uertebra? corporis latere,quo coftarumtuberculumcxcipit,carnoius soritur mu
fculus,qui edam à duarum, aliquando Sc trium, luperioru in lumbis uertebrarum corponbus
carnolum firn¿liter initium ducit,quod collegium teretem efticitmufculum,ab interioribus dc-
thwfig' orlimi uerfus exteriora oblique defcendcntem,S^ femper quoufque coxendicis: os contingat,
CA.ZÇ) lib . i
carneud inibi enim ardatus &Ccxcarnis redditus,in terete finit tendinem, qui tandeminxmino
T.
i;8 t-x.b. rem interiorenfue femoris proceflum1 infertus,femoris flexuiauxiliatur.Hicmufculusinlum
X l , i fi.Cd. bis modo magis,modò minus apparetliuidus, 8cpotiflìmum iuxta ipftus tendinis production
?°lib.i a. ncm, Atque hie unus lumborum interiora eft, non quòd lumbi uertebrarum motibus prarfit,
y fed quòd hi c fi turn exigat. " Mufculum autcm, qui ex ilium offis cauitate enatus, eandem cum
z s ta.a. prccdicto in femur infertionem molitur,in lumborum mufculorum numerimi,uti nemo,quòd
ri8t<».s.i4 fciam,&hadenus,non repono. A t 1fecunduslumboru mufculusinfìgnis,crailùsSecamo-»
biflcl'.z? lus eft,priori fubiedus,led ilio longèbreuior SC amplior.Enafcitur enim exb poftcriori ilipcri
h.ifcdesdd oriqi oftis iliu cauitatis fede,qua’ c regione fuperioris fedis primi facri oflis tranfuerfi procef-
f.mjhu k , £ls habetur, dcinde etiam ex tota ilia oftis facri quoque parte,mufculus ifte carneo craflòq? ad-
K confi -
/ modumprincipio exoritur,Nmodiceanguftiorredditus,furfumadduodecimamuitimamq?
cd 7,i fi. thoracis coftamprotenditur, cui carnea infertione inferioriinparte inlcritur. Ab interno au-
u.ishb.u tern latere mufculus iftcd tranfuerfis omnium quinque lumborum uertebrarum proceflibus,
fculomnta fe'cundùmipfarumlongitudinem,abinternafedeinlcritur,latcribus Prcefbisfigu
bulisofiium ctiam uertebrarum,unde neruiprimumemergut, applantatus adeò, ra m ufcu li, queni
lu e perfecjuiinur,
fenënonap Llt quadrangulum mufculus hie coftituat.Cuius unumlatus in ilium
circu jcrip tion em
hVex tri' facro,ad exortus radicem ccnfetur. fccundu duodccimæ tho- ciliegio p d élo p r o
bus ultim¡s racis coftæ longitudinis pars, tertium ipfelumboru ucrtebræ.quan ponit, (yJD dd B
libriipetes, turn ucrò à duodecima cofta, ubi iamàduodecima uertebraaliquo- Idtus, g i o ì modo
prillim i dppelldr
ufqueabceflìt, adexternamexortus partem producitur, quæprope — ^ B t u r , tern u n dt.C
ddtius modum ad‘ médium oílis ílíum fpínac longítudínís confiftít. Fibrae a d u4,fecundunu
\ 9 Ubd\ autemípfius, abexterioribusíntrorfum oblíquead íuperiora afeen Á d d B j e m u . l d d D ,gummi*
dunt,8¿ qux ab ofte lacro príncípíum ducunt, quíntp & infimee lumborum uertebrx inferan-
tur. qux autem has ordíneiníequutur,íenfimín fuperíores uertebras definunt.Huíc mufculo,
quí ínter dorfummouentcs nonus míhí cnumeratur, Sé décimo, qui noní mufculi coiunx cft,
infe-
 t?4 A N D R E AE V E S A L I I BRVXELLENS1S

qui primazcartilagínís proccifum ualidifsimecxdpitf Inferior cartílagínísfecundepars,ubila te

ryngís pofteríora conftítuit,nonníhíl tcnuis uífitur,deorfum magis,quámrelíquaiplnis ínfe, ’7’^'L'
riorís partís fedes,porrecfia.ídcp,utumufculí ex rcmotíorí fède ínitiü duccrenqqui recia per car 6 -
tilagíms fecundan Iongítudínemcxpanfi, tcrtiazcartilagini ínferuntur.Huíc cartilagini nullum m lé.¡p'
nomenínditú eft,ac iccírco peculiari nomine nobís Innominata nuncupabítur.Si tarnen quis
ícdulócíuseffigíem infpexcrit,atquealícuíusreí forma! íllamconferre, tandem*^ hiñe ípfi no.
men índereuoluerít,haudalíud lili conformitts adínuenícqillo Turcaru anulo,quena íagíttan
tes dextro pollici ímponunt, uteius amili benefìcio arcus ncruumrobultius trahant. ls cmm
anulus illa parte, qua pollicis ínteríorarefpicít, anteriori fecúdaz cartilagínís fedi fi'miíis uifitur:
qua ucro externam pollícís fedem tcgít,pofteriorí fecunda! cartilagínís regioni uteunque con
TERTIA
uenítrquemadmodum exhacanulieffigie,quem margini adhibeo,eft cernere. x Tertíamla. * toti 9,
ryngís cdm - ryngís cartílagíncm Grazcí x^vtcuvcw ¿(>vtcuvo<1<Ah uocarut, quod quum íntegra adhuc eft,8£
Lgo. membrana tunícáueafpcram arteríam intus fuccíngente adhuc obducítur,ílli oliarum partí fi. PgKrärum
millíma fit,quaaquam manus lauaturis affundímus Jllí nancp o liará orís fedi aptiuscongruit, U-‘ lil'11-
quam lígneís lilis conchís, quibus nautas fentínam exhauríre, ac olítores irrigarehortos con.
ípicímus» fiquídem. eiufmodí fitulís leu ualculís Grazcíhanc cartílagíncm contuliíle uíden.
turanon quídem totí uafi, íed ipfíus mucroni. Vteunquefit, tertíam laryngis cartílagíncm uní.
camfimplícemqs omnes difTectíonum profclTores defcrípfere, quum interim membranísfuís
liberata,fìtgemína:8¿duabus conftituaturycartilagíníbus,lígamentorumduntaxatbeneficio y ^
&í laryngem fuccingentís membrana!,¿nuícem admodum laxe commiílís. A c harum una
quídem dextro fecundas cartílagínís ~ laterí,altera ucro finiftroínnítítur, fínumlazuem &alte ?6>7>8ji.
latís caclatum obtinens, quo fecundas cartílagínís tuberculum excípit. ítacp: artículatur, ut ad ^
ínternam laryngis amplítudínem, ac rurfus extra íllammouerí poíTit, hazcq? cazterís laryngis v,x.
cartílagínibus maxime mobílis exiltat. Vtriuíquc cartílagínís bafís ampia eli, anteriori lede
in longum b procefium fìnit,in interiora laryngis exporredtum. Superiores ucro harum carti. ^^ lo^
laginum partes fenfìm àbafì ínuícem dehífcctcs,acdein tenuíores mollíorcscp,2^ adipofxred y.
ditte, mutuòuniuntur,dextrcc cartilagínís fuperior pars finíftrac cartilagínís parti coniun. ^9 uo.it
età,cam laryngisc ledern cxtruit,quaz illi uaforum parti congruit, qua aquam manibus afflim f l0jUj¡^
di lupràcommcmorauimus. Atque hccc quídem laryngis fedes adeo mollís fìcxilisqj cif,ut uo t.
mentibus in ínternam laryngis amplítudínem antrorílim reclínetur, afperamqj arteríam adeo f 5,^ 0l‘t
exquífiteíntegat,ut ne mínimum quídem ex uomítu artería! ipil íllabatur.Cazterum 2v lí tcrtía Jg ^
hcec cartílago gemina fit, duabuscp cartílagínibus extruatur, ob id tarnen eam duarum cartí.
lagínumloco non cnumcrabímusded uníustantum alíorum Anatomícorummorenobís ha
bebítur,tcrtiacp nuncupabítur,quó minus illorum placíta qui cartilágines numerarut potíus,
I A R Y N C I S quam deícripíerunt, plusazquo turbareuídear. Hís tribusígítur laryngis cartílagínibus,
opereulum. ‘ alia quxdam mollís, S¿ fubftantíatcrttaz cartilaginis fupcríorí partí prorlus íimíiís,acced¿t, jrtoUlllf
qua! lary ngís perelegans efficítur opereulum,accurate prohibens,ne quid cibi aut potus in la. jíg.cr;,4.
ryngcm dcfluat.Enafcíturautem hoc laryngis opereulum ampia S¿ an trorlumcuruata bali,
ab interiori fcutiformis regione íuxta partem ípfius elatíorem. hiñe íntrorfum procedáis, a £
tríangulí ímaoínem cxprímít, cuius bafim operculí a ícutíform i cartilagine exortus, aut ípfius g „,15fij.
cumca cartilagine cSnexus cflormat.Trían gulí ucrò uertex,caparseli, quazíntrorfumuelutí h m c
ad ftomachí regíonem producítur.Corpus hoc qua palatum relpícít,gíbbum cít ac mollfus,‘ ^
quaautc laryngí ínnítítur,cauum fìmumcp,ac multo quam Íuperíorí parte duríus.In extremo
autem ípfius,quo flomachum ípcdtat, ínfigníter molleeft, pinguicp obductum membrana li.
gamentí quodammodo naturam rcfert.qua ucro ícutíformí comíttítur cartilagini,etíam multa
abundat adipe,neep inibì adeò durum aeep in luí medio ccrnítur. Plcrícp corpus hoc praccipuu
J'dryngis Ln uocís orgaiium elle putarunt,íd temeré yXuijíeAx imyXcoTji/Aot uocítantes:quum tarnen hace
guidafili rima nomina pciiítus pugnätes, diuerfascp prorlus partes, uctcríbus íllís Anatomes profeíloríbus

uotis organi/.* figníficauerínt.

Ugl rA¡üt/í? ením laryngis’ rímam indicar,quam duo tcrtim cartilaginískproceíTus ¿tlfigC4p.
in media laryngis amplitudine pingui membrana obductí conftítuunt, quam prxcipuum zi hb.zc
uocisorganumcflcinquintolibro demonftrabímus.Illínanquceiulinodírímam yx^íJlcc feti l’
lingulam uocarfit, ab ealíngularum fìmilitudine, quam ex duabus arundinú laminis inuiccm k ^ l0^ ,
compa&istibrjs accommodari uidemus.1 Cccterum X-myX^ijis nuncupatur laryngis opercu. y,y.
Ium,di<ft2enuper laryngis língulaeímpofitu,8 ¿ ne quid ínter edendum in eam dccidatcaucns. i c °ntcj. ^
Q uòd ucrò id noftn leculi médicos lateat,non ipfì tantum in caula flint,mhil practcr autorum c itk u
Ionia,citra omnem fecHonis ufum, fcctantcs : uerum è c Cclfus ctiamhacc perperam (uti lane
qua: ad Anatomen ipectant pcrmulta) intelligens, illudlaryngis opereulum lingulam appcl.
lauit,
 255 . . andreae vesalii brvxellensis
inferiori* dorfi partisjumborum fcilicetuertebrarum, fle&endimunus concreditun, rft * r '
ambo duntaxat,Uhusmotusautore*fune, bedquum hom m utrinqunus confifht &
quis donctur fibns, pradmtes muficuli obliquai* quoque flexionem molientur p/out
§ 'V ^ S,° Ia Ita^L|CUf nr° r dorfì Pars>propri os mufculos flexions opifices ex
y U m e t i a m m e d i adorfi pars, ipia: uiddicct thoracis uerteba:,f quorum cor
f Oftendit
pora Inut excarnea, nomini mclinatur fuperioribus fcilicet, una cS ccrmce, inferioribus uerò hoc Sta.
Hmul cum uertebris lumboni mflexis. Quanquam non inepte for tallì s quifpiam dixerit thora
cis nexioni (quaenon nifi' uniuerfothoracefimul inflate perficitur)etiams rectos abdominis
rnulculos,thorace deorfum trahentes/uppetias ferre. Superfunt adhucenarrationi fex mu g Std.à.
Vndecimm
Cr duodeci - lcul, in utroqp latere terni, in exterior! dorfi fede repofi ti*h Vndecimus itaque & duodecim o h <;ta.r,u
Mw. dorfum mouentium utrobiq lunt finguli,& foli duntaxat ex fex adhuc recenfendis Galeno co. tfip - H U
A d finerns It. gn iti,quanuis etiam ncque undecimi feu duodecimi (quum par utriufque fit ratio) deferiptio* l>ulaQtR
de Adm i.fi ¿it S.
oniius.
ncm rede nobis tradident. Vndecimus enim, quern in dextro latere, uti duodecimum in altero
reponimus, cx longioribus totius corporis eft1 mufculis, ab infima nanque oilìs fiacri fede,ad
1 i<St é . L
primam ufqj thoracis uertebram exporrigitur, illithoracis k mufculo natura fìnnlis, quem ipfi & ft acttlif
in exor tu, & inlumbis progredii connatum,atque in omniu coftarum radictbus,ubi primùm fcrè tibim
a tranfiuerfis uertebrarum proccffibus abfcedunt, inièrtionem moliri diximus. Hicenim dorfi ntohntes.
k n tab. a .
muficulus, de quo in prarficnti fiermonem inftituimus, cx totius oifiìs facri fipince fummo,fiecun.
dum ipfius longitudinem,8d deinde ex fipinis quinque uertebrarum lumborifineruco ualidoqj
admodum principio cnafidtur,quod' fili, quem in tota ferie decimumtertium appellauimus,
inftcrnitur* A t principium id tota quoque offis ilium interna fede, m quee extra tranfuerfam !n’4 t é .Tc5'.
olìts fiacri regionari prominet, carnofium omnino cducitur, èC ut iedes, h qua muiculus cxo. fiftit ad fini
ri tur,acuta eft, 11 ita quoque acutiinftaranguli muficulus uifitur. Hinc lurfiim afeendens, atqj ftrumh , I j
ueiuti dicebam, admodum ncruoius craiius q u e, ab oilìs lacri & uertebrarum lumborum hb.i.
fipinis principium duccns, carnofior paulatim ad exter nu ipfius latus efficitur,tranfiuerfis lum. n
borum uertebrarum procefhbus inlcrtus, ac ueiuti teretis muiculi imaginem0 carnofia fiua fede 0
exprimens.Si enim SdPncruoio ipfius,quodexfipma pendei principio attenderes,latiormuL p 14 ta. R,
tò quàm profundior diccnduscfict, attamen externa ipfius fede Ixuis ccqualis'uecft, inter,
naautcm parte, propter lue carnofie partis craiTiticm,&lncruoisetcnuitatcm,ficcundimiipfius
Ìongitudincm finusquodam m odo illiinciiusuidetur, quodecimotertio nobisenarrando q 14.td.i1y
mulculo ccdit, ÒClocumporrigit. V b i uerò ad undecima ufiq thoracis uertebraconfccndit, ter Q_cr
archor longeredditus, neqreliquis fiuperiorum uertebrarum fipinis adeò connatus,icnfim ad R.
primam ufique thoracis uertebram angufitior redditur,tranfiuerfis omnibus thoracis uertebra.
rumprocefifìbus innixus,quibus fingulis ex interna iùafede,r tendine infilar anfute cuiufidam Y n U. M,
exporrigit,ipiorum proceiluum apicibus,& ueiuti coffa: cum ipfis arficuli termino inietti!in M.
pari omnino modo, q u o ' quartus hominis thoracem móuens muficulus,qui cofilis fingulis S xitab.A.
tendinem quoq? offèrebat, uerùm is thoracis muficulus ab externo ipfius latcrc eiuimoditen. ¿cinti, M*
dines remotiùsà fiediipargit.DorfiaUtem muficulus,non ex altero latcrc,icdpotiùs ab interna
anteriori uefede tcndines cmittit,nonrc<fito tramite, uerùm oblique uerfius cxtcriora fiurfium
eXpanfios»Quem admo du etiammuficuli fibra:,omnes obliqua: funt* Vndcquocpcucnittho'
race luinbosqp horum muiculoru,undccimi fcilicet §£ duodecimi opc, recita, & etiam in lata a
extendi* Ambobus enim aeque contracfitis,tota illa dorfi pars,cui praaièntes muiculi in ieruntur,
in neutrum latus uergens cxtcnditur, at altero tantum protenfio, in ipfius latus ipina inuolui.
fidccimuster •
tur extenfionem experta,quod fané nihil minori negocio, quam ipià iedtio docet. Ocdmus t i4td.T .
u-14.td.Qa
tins Q 14 tertiuSjCuiin finiftrolatercdecimusquartusreipondet, atquefiub undecimo occulitur,ab i .
R jS-
la oilìs lacri lede * principiumobtinet,qua:abipfius fpina adconnexumeius,cum iliumoi c x 14.td.V0
pcrtinct* Atqs ut illa fiedes fiurfium aieendens modicè latcficit,ita muficuli huius quoque initium,
infima lède acutum eft,8£latiusmodiceredditum,tandem ad traniueriìim quinta: lumborum
uertebre procciTum ducitur,& illic rcliqua ipfius ficdelatior redditus, à tranfiuerfis reliquarum
y 14 W-X.
uertebraru proceilìbus initium ducens, 7 ad undecima: ufique thoracis uertebra: fipinam con.
feendit, & oracilior tcnuiorcp faefius, inibì ad undecima: thoracis uertebra: fipinam in acutum
angulu fin ¿tur* Exor tus, quem decimustertius muiculus ab oficfiacro ducit, fin coniugis cxor
tuicontiguuseft, quemadmodum etiamperreliquurnin altiora progreifium p rx cntesmu cu
li inuiccmcomittuntunVtriquecnimfefcinterfpinaruintcruallainfinuantcs inuiccm ìntcrnis
lateribus comittuntur,tantu mutuò dehiicerttès,quanta ligament! ci t ci al ities, qu<) inter pi
naru interualla reponi iceundo ab hoc Capite auditurus es. Horum m ucuorum 1 in:,a in
fcrioribus fiurfium uerfius intenoraobliqueaiIiirgunt,8i exinlcriorum uci te rai um n an
p r ò ce
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II» 2pp
proccdtbus,$fi fpinarum radicibus cnat.r, in totani fuperiorum uertebrarum in podcriori fe­
rie ampbtudincmperpetuo icfcinfciunt» fòuotiefcunque igitui utriuique Jatcris muiculus in.
fecolligfiur,fuasqp fibra's contrahit, luraborum uertebrarum, & fi qua: thoracis fub ucrtebra
utrinqi iiifccpta reperiantur, fpinx ad fe inuicem conniuent, earundemqj interualla conftnn;
ountur adeò, ut fimul contraiti mufculi totam illam ipinte partem,cui committuntur,appofi-
¿{Time extendant. at altero in fi tantum collccto, in obliquum htee dorfi parsextenditur,Iatera
lem que illam in iemicirculum quodammodo inuolutionem patitur» = Decimusquintus 8 C
z 14U' decimusfextus, utrinque etiam unus, ab undecima thoracis ucrtebra ad prim am ufque ipfius
protcnduntur,totam fpinarum amplitudincm, qua: ab ipiàrum radice ad apicem ufque conila
ftit,amplexantes, & uti podremo loco diiti, omnino carnei, fed ualididimisncruofisqj fibris
, xt'X admodumintertexti.Himufiuli1ad duodecimam thoracis ucrtcbram,aut ad cam, quccutrin
i 1+ m. que iu feipitur, tenues funt, quemadmodum decimiterti) quoque ad tandem uertebram infir-
y »4 tio tenuis prorius uifitur,atiurfum cxporrccti paulatim crafleicunt, b quoufquc ad quinta:
ut thoracis ucrtebra: fpinam afiendunt.hic cnim tota fua mole craiìiorcs euadunt, & furfum tcn>
fi,dcnuò "extcnuantur, ut propter prima: thoracis ucrtebra: ipinam, pare crafiitiem, cum illa,
14«. quacadundecimamcd, iortiantur. His quoq? mufculis interualla fpinarfi opplentur, & inui-
ceni inibì contigui funt, quum inter illos,ut in lumborum ucrtebraru fpinis, nihil mediet,
prarter membrancum ligamentum h fuperiori ipina, in inferiore porrcctum, Se ilio ligàmento
^ tiV rcipondens, ' quod inter radium ac ulnam, è i tibia: os ac fibulam, qua hsecofla inuicem dehi-
intasar icut,habcridicam. Funaio ucròhorum mufculorumpotilTìmacd,ipinas,quibus infirun tur,
T- mutuo colligcrc,atcp ita cam dorfi partem, cui adnafeuntur, cum reliquis mufculis extendere»
Sed utprgfintes muiculi inter reliquos dorfi motuum autores,rcctis fibris magna ex parte do-
nanturfita quoq? ipfìadmodummodiceobliquis motibus praeiùnt.

MVSCVLO R V M DORS V M M O VENT IV M

adminiRrcitio Caput N N N IN * *

o R s V M mouentium mufculorum adminidràndi ratio iaminprom-

ptu ed,fi hue ufque fictionis no idra: ferie obfcruaucris. In anteriorienim Admh-flrdr
tioprim*Kj *j
dorfi parte,illi etiam cifra fictionem conipicui funt, quos1primum,& fi-
cundum nominauimus.fi nero horum ortum, Sé infirtionem lubetex
lòtiùs condifcere, illos à fuis uertebris paruo Si acutiori cultcllo abrades»
Deindeb tcrtio à prima thoracis coita liberato, qui tranfuerfis ccruicis T e rù j CT 4.
uertebrarum inièratur proccfiibus,examinabis. In lumbis quoniam peri JNoui CT *o»
to meuni,& ieptum quocp tranfucrfilm auulfaiam iunt, fi hominem diuidis, Iicebit mufculum,
c S tab . e. quem nosc primum in lumbis recenfuimus,acfemoris motibus familiare diximus, fuo princi
d S3i5> pio à uertebrarum corponbus liberare,Sé ad coxendicis ufque os,à fubdito ¿Ili1 mufiulo,qui
nofter lumborum ficundus effidorfum autem mouentium nonus, iolis manibus diuellere, ut
omni ex parte nonus mufculus in conipe&um ucniat,qucm ab offe ilium Sé (acro ode erafum,
a tranfuerfis lumborum ucrtebraru pro ceiTibus, S éearundem corporibus, S éduodecima tho­
racis coda acutiori cultcllo difeindes, eius naturam munusq? non ofeitanter intuitus. At fi ca­
m's, aut caudata firma ad manum fit, primo illuni difficabis,qucm in illis animalibus membra-
neo nerueocp principio,à coxendicis oifis elation fide enafei conipicies, quiq? oblique uerfiis
interiora furfum afccndcns,ac camola aucftus iubdantia,in fuperiorum lumborum Si infirio-
rumaliquot thoracis uertebrarum corporibusinfiritur, dorfi quoque tiexioni fiibfiruiens,
quam canes in circulum magis, quàm homines molimi tur. Si enim hunc indagaueris, Galeni
de lumboru carnibusenarratio, tibi aliquantuloreddetur dilucidior.Hoc igitur quo homines Adfìnèm $dt
de dituutur adempto, reliquos duos cambus S éhomimibus in lumbis comunes in cane quoep A dm i.äßiäi
dilficabis,ut nonullam in illis quocp mufculis differentia Galeni intclligcndi gratia intucaris, om
Scmireris pariter, quid Galeno in mentem uenerit, quòdiubindealioru Ànatomicoru uera
cuerrat dogmata,quòd ficus corporis humani partes docuiffint,quàm ipfeiuarum fìmiarum
partes obfiruauerat. Atque ita demum ipfi expendito,quoties propter pictatcm in Galenum,
ab ipfius locis à ucritate ablonis mihi temperem, eorumcp uolens nullani m.cntioncmfaciam,
t li té. H. fimulqj breuitatiparccm. Rcfupinato igituriam cadauerc, 1 quintum mufiulum à thoracis

uertebris,paruo cultcllo continuò derades, donee ilium in omnibus infertionibus conipexe-

f HU.O. ris.Huic fiptiinus lucccdct,fìmilitcr àuertebris deradendus. At in hacfuncftionccaucndii cd, Sestimar §»
y.
nes decimiquinti mufculi portioné feptimiloco abfcindas,iniucé enim pcrtinaciter hcren t,Sc
dccimus
 5oo
A N D R E AE VESALII BRVXE LLENSIS
Vndi
tZ Z d ccim ^ q uintus mufcu1!princ'pium alxquoufquc ” fubit. IMuncnouacuia, autualid
acutioi iq: cultcllo/ecundum fpinarum in lumbis & m ofic facro dudtum , ten tan da c\r C-Z ° h ,A(fH
c[iix un decimi mufculi principium à fpinis liberct.Nc nero fimuft decimumtertium ( L r * ^ *'
' *? t«fc,r
unis pi oculdubio in fimfjs alioquin ad iedtionem aptiffimisfecit) imprudens auferas ac d ^ k *4tab.f.
mi partem efle arbitreris,lectio ilia non altius inifeienda eft, quàm utundecimi duntaxat exo *
tu midat,atqj huius craftiticmfacilecoieefiurabi’s, fi paruo cultcllomufculfi à tranfuerfis lum
oruuei tebraruproceflibuseleues, atq?a decimotertiofubleuatu, adfpinasquocp uertebra-
i am illu inuertas,Hocitaq?muiculo alum boru,8f ofiis facri fpinis liberato, cauendueffineillfi
thoracis uertebraru fpinis adeoconnatu arbitreris,u t 1 decimuquintum mufculumunàcum /
undecimoauferas,atqtcumrcliquis omnibus Anatomicis hallucineris.Poftquamioiturin *4 tiih.Y

temimi mufculi lams,uteunque à fubditis connatisq? fibi partibus diremptum confpexeris,ab

ilium quoq? oftc deradetur, & principio ipfius apprehenio,ienfimmuiculum attollcs, ipium
ab illis,quibus inferitur,partibus liberans,ut tandem intucaris mtendines ìllos, quos à fcalocs
radio's inftar,in tran (ueriorum thoracis uertebrarum proceftuum apices elegantiflima ferie di M*
Decimitene gerin H oc adempio,citra afiam ièdionem " decimustertius, 6d° decimusqiiintus,flint in con
cr »4,is,i6. ipicuo, ut tamcn illorum natura ad amuftim inquiras, ncccftfim eft & hos quoque à uertebris ” £
fedii lo deradere,quod fane in ipinx muiculis eo operofiùs prxfti ten's, quo rjdem pluribus oiffi
bus 5d innafeantur, 5e a pluribus ortum ducant.O b quodlaudandus etiam uenit rerum Opfi
fcx,qui itamufculos hos fabrcfccit,utfeorfum unamquanqidorfi partem fuccedentibus moti
bus agere poftimus, nc fimul uniuerfum, multas adiones impedituri, mouere cogamur. Ctc-
tcrum ubi Sd hos abftulcris,tranfucrfam duces fedionem, qua: facrum os 5d infima lumborum
uertebram, ab anteriori lede, ad dorialcm uiquemedullàpenetret, ut deindeinflexo unàcum
coftis thorace, dorium ab ofte [acro diuidcrc queas,uertebrarum ligaméta iam indasaturus»

DE VE R T EB R M R V M L I G m MENTIS.
Caput„ N L.
I G A M E N T A primam uertebracapiti,&£iècundamprima*,5dfecum
dam rurfus capiticolligantia fuperiùs enarrami,1quxautereliquas uer- a Keque
tebras inuicem couinciunt, m inepertradabo,ab illis,qua* uertebrarum
Ligdmentd. corpoi a colligant, iermonis fadurus initium *Inter fecund x itaci 5d ter cus>
uertelrdrum tur uertebra: ceruicis, ac deinccps inter reliquarum omniu uertebrarum quisadofii,
corpord covi corpora,1 fubftantia quxdam reponitur,quam Galenus Cartilaginem
mtttentid.
Dt.de OJJì uocat,5d quaucrtebras inuicéhaadcolligari,aliter, ac qui illuni prxccf pngm p0f,
¿us. fèrunt diftediónis Pro ceres, afterit.Nam no huius cartilagini^ benefìcio ipiàs comittiuulf,ue [et,propone
rum tcrtix dorfalis mcdullx tuiiicx inter uertebraru corpora fc infinuàtis interuentu, Guiuf
modi ucro fit tcrtia hxc tunica,in dorlalis medulla: fermone perfequar, tunc ni mirti,quando etjama({0f.
prxtcr duas cerebrimembranas,dcsrfalimedulixproxn è adnatas,uertebraru amplitudincm fate confe-
(q u x dorfali uiam prxbet)membrana quadri oftìbus undiqi cónata fuccingi audios. Eiuiìno' ^ ^cd. 14
diin uertebrarum amplitudine occurres membrana, ; ini prorius,nifi fortaftis craftiticabilla
diftcrt,c]ux quoma olii circuducitur, yfeiosiop Grxcis nuncupatur. N um ucro Galeni feiitctix,
an VeteruilIoru,qui in diftcdionibus,quantu Galeni 1cripta liquido oftendut,admoduha.re
fèdu!i,accedeiidum fit,penes teefto iudiciu. N am & fi humanu cadauer ad manu non fit,no ta
V t leuiori nego ciò, (¡me
negocio, (pice me fieri potcrit,quiti tibi iam a ledionc fu rg èti, alfi
bic pertrd ¿lo, djjecjudris-, cuius animalis dorium menig adhibeatur,uel etiàfi
ciudi e thordce uerteirdi,
pifeeuefeenducrii, ac proindeuel ludi caufa (dum
anteriori facie ex puerili
corpore deptcfldi hdbes. tu modo diuina illaDiui H ippocratisinLibro de Ar
quilín 1 notdt fuperiorii ticulis oracula non faftidiueris ) una uertebram a
uerteirec cdrtildginein,Jui alia iciunpito, Si quacunqi etiam corporisadhibita
corporii inferiore dppen
dicem, ipfump, corpus uu
cartilagine, tecum perpendito,num iUa ucrte raru
teruenientem, z eiufdc ucr cartilago,exquifitx cartilagini^ naturam obtineat,
teirec /inmi/iorem dppendtcem, j cdytildgineu ligdmentum, licaméti Cartilaginofiu bfaCCIlim ratlOUC
m a m b u ^ ib u s q iin
¿Idmmodouppendicemjuce uerteirec copuldutem. pi'OCul Galeili plaCÌtO,ltlirUS CS, ,,
ri fìncs.membranam qualidà.cuius beneficio uertebra:inuicem concderétm^diicimKrucrt^

dofolidamcótmuamue.nefortè duntaxat de d u ri* loqm uldeamm . Q.uum tamen

pendes,feduiò cauendú eft,ne in agni aut hocdi,autrecens nati uituli fpinä íncHens cartílaoo,
ínter appendice corporis uertebra:,Sé ipfum corpus rcpofìta, tíbiimponatdllamq* cartílaohié
earn effe arbítrensele qua híc forinone ínftítuímus. Quin potiùs in illís uertebrís perpendíto
tres cartilagíiui,ut fie dícá,ordínes duobusoftibus ínter duas uertebras díreptos , ac poftmo-
du illís ordìnibus anímaduerfis,cartílagínu naturas obferua, fírmíuscpadhuc Veterú doamá
tí fubferí bíto.Confpícíes ením duas cartilágines ínter utraruncp uertebrarú corporaetipíavu
appendices pofítas,ad amuííim eile cartilágines,níhil^ab illís díflferre, qusereliquos’appendi
ces Sé oíía ínterueníunt. At cartilagine inter appendices inedia, profedò( nifi Galeni nomine
oculis paru fìdas tuis) nihil^prfus aliud quàm lígamentü eiic dices, quod Aiclcpíadñ familia:
qua: pueros fuos in cadaueru feétíonibus tanta cura cxercebàt, <nwfunut appella-
runt,acquehuiusinteruentu,non autemtcrticcdorfalis medullxtunica:, ucrtcbrarum corpo
racolligari aftrues,nulla interim interuenientemenibrana. Quapropter fi Veteribus acccdss
ínter ligamenta cartilaginis natura pollentia, has uertebrarú cartilágines conumera.Cctcrùm
alqs adhuc lígamétis uertebrarum corporacollígantur, per tota ením dorfilongítudíné,ualí-
diffímalígamétatotíuertebrarumcorporu ambimi obuoluuntur,qugetfiundíq?craííá,fpiffa
Sí robufta,fed muco fo interim humoreoblíta fin t, atta me in anteriori corporis fede ad utrfiqj
latus,ob fui craffitíem conípe&íora euadunt.Quumítaqp ha:clígamcnta,aut fi uníus nomine
omnia compienti uelís,lígamcntumhoc durum forteep cuaferit,et omnibus uertebrís ex ceno
obducatur,obftaculo fanècffncin extenfione dorfum nitrriúporrígatur,íncuructur ue.Dor
fum enim fi pi uri mum refleCteretur, Hornacho, artería: magnas, Sé ucna: caute fuilfo fummè
noxiù,plerunqp enim htec extenfa frangerentur,8é fi plus fatis laxa,etad extendendu prompta
htee Natura creaffet,in dorfi flexu in fc coplicarentur.Eft itaq? ligamcntum íd ira in durine té-
peratum,ctfuo mucore,ut Hippocrates dícebat,ímbutum,uttantum extendí dorfum permit
tat,quantum homíní fit ex ufu,Sé ut tutò fimul uertebras colliget,8édorfum ex tot conforma
turn offibus, unius corporis modo efformct. Rurfus ex fingulis tranfucrfi's proccffibus in ^'Sdm^:Uíí'
fìngulos, membraneumligamctumtotainterualliamplitudine porrigitur.Sicetiaminipina ^Jmadc’or
rum interuallis,ab unafpina ad alteram, membranea ligamenta contínentur,ípínas inuicem pcrh.eneLra
coiìiganria,8éuelurimufculoruminterftitia. Atin uertebrarumapicibus ha:membraneadeò rumP°fltd-
craiTefcunt,ut ad apicem fimul cocuntcs quali tori dorfi fpinae ligamcntum conftituanr.carri-
lapínís etíam naturas compos. Deínde ubíafeendentes uertebrarum proceílus deícendentí-
b us coartícuíantur,membranea quoque ligamenta (ièd perquàm ualída) arriculum undíque
ambiane. A tpriuatum quoddam idqffubflauum ligamcntum,omnibus corporis ligamentis
fi non foouftius,proferito faltem non inualidius, inter lingulas uertebras habetur.Exinterna
enim fedeforaminis uertebrp,quod dorfali medullae exfculptum cft, ad radiccm ípínse polte-
ríorísúe uertebra: procedáis ínter duos afccndcntes,autdeíccndcntcs proceíluslioamentu ex
orítur,quod fonper in fubfequen tís uertebre candé fedem ínferítur, Qiiód ucro mhíl ínterfit
nú à fupcríorí uertebra ad ínferíoré, aut contra,ab inferiori in fupcríoré iígamcntú infoi dica,
cuíuís manífeftum eífcarbítror,nam ctfi hínclígamétumenafcí,et íílíc inferí díxero, neminem
ambigere putarím,utruncp os,fcu utrumque, qui enarratur, locum, parcm operam ad líoamé
tígcneratíoncm conferre.Incaníbus,Séílíísanímalibus,qua:rícftum tergoleuíoperaaccomo o
dant, Sé Ion gè laxíorcs ceruícís uertebrarum artícuIos,Sé etíam longíores cernías uertebras, mmlgdTc¿
quàm homo obtínent,ligamcntum quoddam obícruamus, cuius naturam Galení oraria híc u'
nongrauaborfubíungere. In caníbus ígítur fímuíatquc fccundum parmuículorum capitis
motíbus famulantíú aggrcffus es, ín ceruiceligamcntum fefe offertrarum, Sé nulli ín uníuciv
fo corpore refpondcns,nífí fortaíli's illís uertebrarum ligamentis,qutepoftrcmo loco recenfui
mus,id ením caeterís duríus cft,Sé colore flauem,Sé ín fibras multas díflbluípoteft.Enaícítur
aiitcmíd ex apiris feptíme ceruícís uertebra: fpína: lateríbus,Sé íuríurn afondáis, nullíconna
feítur uertebra:,quoufque adfecundam ceruícís pertígerít,cuius ípínariateríbus in fummo a-
píceinfoítur. aliquíbus quoque anímaííbus, utouibus,occipiti) olii ínferítur. Lioamentu ni
hoc peculiari ínuolutú eft membrana,gemínúcpapparct ob impreiììonéillius lonoítüdínícx-
porreritam. Porrò huíus lígamentí natura dífccre liccbít,quotíes uítulí,autporcelli, aut hcedí
aut uctuftíorís etíam botris ccruíx malfa’ apponítur.Eft ením ligamcntum hoc, fiauum ìliud
corpus,quod ex carnibus liberatimi caníbus offore íofon us,nam ínter relíqua corporis líoa-
menta foíum tan quii efuíinepÉumreficitur.VndeetíamároboreBruxellenfibus Vuas nun
cupatur,quí huíus efumpuelíís ad comam prolíxíorem corilíandam commendante hínccpE
norípfasridentes,quoduelutín comam ínter relíquas corporis partes difloluatur,ctprcrerca
flauípallídícp colorís uiíatur. hoc precipuo ufu accommodum eft, ne uertebrse ceruícís fuo
c loco?
 5o:
A N D R I: A E V HS A L I I B R V X È L L E N S I

taui^fcC'u n d ^ a f1^ Ul^ U-*USn-mrxIl^ ment^n^!:^ l£crm1u^ulosdorr^m1moiientCm

M r t f r " u m T fu tìb ù l^'Y P!!laSfernCOn^ C^ US’ r alcGafenush0mmibusferiinUbrM c P a CC
f ol-gamcnto, , „ j r « ‘ /’ ‘gamcntorum dorfi adminiftratio peculiare nihil obtinet.Ouum mi^ 7 ^
“• " \ 1f-"l«ucmu(aih°miiesademptifuntJinanterioridor(ìpartc (ccundùmr, pt
pwisu«tcbramrocfrcunfociitiam>raembrancailladOTa^1&niacorc^Jwiàttn1imb^|ll^->r-
n enea m confpcclafunt.quxcultcllis paruis tranfucrfini^is fubd.ris^ucrtcb,arum “ §1
nbus liberarepores,non prseteriens hand unum hie fimplexipbgamentum ipparere^t °
ttmultas mcmbranulasinuiceminaimbentesadnatasqi. Poftn?oduin coibfaMmebrislfU"
uculans.carumquoqUigamentamrpides.qucmadmodum&mcmbrancaillaoafurforum
procefliium et Ipmarum interuallaoccupantia. V t uerò adamuffim carrilagineum inter iicf
tebrartnn corpora ligamcntuimhdcas, aliquot uertebrxinmcem funtcultroaliquodirimm
d^um ucroucrtebras.quarum corporaiam fciuuxiftidnfpinam reflcais.&dirfalcnZ
dullamcxtrahis,.tun.cam membrana,,,ue, uertebranun cauitatemfublinentem intueris Z -
uertcbris abinuicem prorfus diilc&is , ualidum illud ligamentum occurritdn medio aflcerr!
ck m um dc.ccndentiumqtproceffuum locatimi. Rcircus n unc uertebris,&aliquò quod ad
hue ex rei,quo corpo« fupereft, repofito, fcapulam & b ra c h i™ , quod reponi antca uok
bam.rcpetes.mufculos qui humerum,cubiti,m,&extremam manumamplexantur iam
leriatim aggrciiurus. r J

DB M VS CV L ONERyos^f E X E
lita tt media.’ ,jximy
Caput L L
V A NDO Q_V i d e m mufculos eadocìrinas ferie excqui fcmel inftitmu
eft,quo in uno corporeomnes adminiftrare folco, commodum forearbi-
tratus (um, nuncmuiculos in fummamanu,& cubito & bracino repoiì-
cospriuatis Capitibus aggredì, aepoftmodum communi omnium Ca*
pite, ip forum confedionem, acque iimul colleccorum numerum fubnc-
L i Lx de A d ' etere. V t itaqueCialeniordiniin hismuiculis, quos ccctcrisomnibuspro-
mi. ( j i m de lixiusdeferipfit, meaccommodem, a mufculoexordiar,quipropemodu aitib.r.t
V fu pur.
coti depili,nudacqi rnanus regioni,dilatefcentencruofaipftus exilitatefubtenditur,acneruofo
tei ctiq? pcincipio, exinteriorishumeri tubcrculiapiceenaicitur,medio1 duorubrachialcfle ^
(ftenciu mufculoru (qui ex code cuberculo prodeunt) incùbens adnatusqi,n5 tamen in illoru c
capitum medio(utali) feri b u nt}rep o fttus. Pr incipium hoc ilico earn o fum craftiuscf redditu, 2ri;-lS-
mutculiucntrcmnon impenfe craftum conftituit,qui priufquam ad medium longitudinis cu
bici oblique nonnihil,uerfus mediami cubiti amplitudinem dudus prorepièritf rurfus tenuis qui aim
gracilisq?fadus,intendinem anguftum,icd ampliorem,quàmprofundiorem, &C neutiquàm 9 tu.sindì
provi tmcrctem ceftat. Hie ad brachialis uique radicem pertingens,fenfim in brachialis interim- ^ ^
on iede latefcereincipit,acfummpmanus cuti, ad extremam ufquedigitorum aciemfubnafci M is chx>
tur.Acque idfibrofisnexibusadcoualidisconrinuiscp pcrficitur,utinternam manus cutem rad.$-
a ncrucia tendinis tenuitate, ucl edam acutiori nouacula liberare arduum fit. Vcrtiminte-
rim Galcni fuHragio acquicicendum minime eft,fìhunctoti depili manus furnmcc curi in ho- i uu.
minibusiubnaici(utdeiuis docet fimrjs) arbitratusfuerit. Siquidcm tendo mediaeuoltecu­
ti in palma tantum fubnaicitur,non autem cutem contingit, quae obducitur8mufculo,quem g 3!<*•>’*
parti um digitum a cxtcris in obliquum abduceredocebimus, ncque edam cuti fubtenditur,
inueftienti " muÌculofam carnem,quseprimo pollicis articulo incumbens,expluribus muicu h
lis conftituitur. A d h xc, nullae huius tendinis portioncs in digitorum latcra excurrunt.
quinimo per quam obfcureprxfens tendo,internai edam digitorum regioni obnafei uift-
tur. Mufculus tendinem hunc producens gracilis eft, atqucin cubiti medio fuper reliquos
huius regionis, uri monuimus, exporrigitur,nullóquepeculiari linamente ullaexpartcam-
C itiupnodi in.' plexus,in fummaduntaxat manti dilatefcit.nonenim decuiftet hunc magnum extrui, quum
ttrtium fum nullius oftis motti ilium praefici credamus. Vrcnim cutis circumacftu pertinax depiliscp hcret,
mcemcinus cu' aeproinde ad accuratitis ientiendum manus aptiorefficcretur, cuti internai fummai manus,
vmparun&■ ' }lunctendinemfubftcrni(icdfortenimis)nobisperfuafumhabemus.Conueniebatnanquc,
cw.t.
ut manus appraehendens inftrunientumjiancinternam ip bus cutem adipifcerctur, non mo-
doxgre
 DE HV H ANI C OR P OR I S FA R RI CA LI BER I F» 3°5
dò xgre mobilem,cum ob alia quacdam , tum maxime ob cxatffiorcm tudoremq? corpo runa
comprxhenfìone m, fcd Se cutcm totius corporis,reliqua cute ienfu exaction preditam, intera
nx manus fedi meritò obduci decuit.N on cnim aliud apprehendés, & aliud tangens inftru-
mentimi eile oportebat,nequedenuo aliudquidem , cxtcrnacorporaleuando &C transferen­
do,autom nino pertraeffando ai fu mere, aliud uero polì hacc deapprehenforum calorc,fi ipo-
re,durine, Sm olline, alrjsqp 3quactactupcrcipiuntur,qualitatibusiudicarecxufucrat. Scd
inox ubi manus quiduis apprehendit,fatiusfuithancapprehenfi natura una eognofcere,idq;
intcrnis duntaxat partibus, quibus quoque eff apprehendens organum ..Si igitur propterca
tangens organimi oportuiteam fieri, quoniam 8£apprehendens cil: inftrumcn tùm d ure m a-
nus eifdem partibus tangens,quibusapprehendens extructaeff. Q uanquam non huius tcn
dinis benefìcio, manus accuratum tactus fenfum nancifcitur,uerùmplurium neruorum auxi
, z lio,ex c|uibus ad fingulos digitos ' quatuor furculos in Q uarto libro propagati docebimiis,
jixd. 1' Juos nimirum extern ac digitorum fedi,et totidem interna', qui exteriores mole admodum fu
‘^Jusilhus perant. Conferì quoque non parum ad cxquifìtum tactum , depilem effe intcriorem manus
li,ridtim£ cutem,quod eam à tendine fub illa dilatato precipue obtincrc Galcnus affìrmat. fi cnim ad-
fi-Z m odani pilofa foret,nequaquam fibi appropinquantia tangerct.quòd pili nimirum tancren-
do corpori ante cutcm occurrerent,iliiusq?contai5himarcercnt. Q uoniam autem tendo lite
edam huius regionis cutem duram cfiicit,cuiuis manifeffum eff,et id ad plurimos ufus nobis
conducere,horum itaqigratia,tendointerna;m anus fummeecutifubnatus di.O ffendiuerò Mufculufuo
non fènici Patauij ctBononichunc,qucm narramus,mufculum certo defuiiTc,acportioncm utef'
kiti-her k tcndinum brachiale dedendum ,priufquam fili brachiale afccndant, in latum tendinem de- cei!tem’ 7Knf e
m’ frjiTedntcrdum uerò non ab illis tendinibus portioncm ,qnxlati tcndinisuicem gerit, porri- 7hdauLJL-
\AuJ. gfuidim us, u erù m à1ligamento tranfuerfotcndinibus in internabrachialis fede obducto.
Q uem adm odum edam in hominibusiècus,atq 5 infim i)s,fub pede nullus tendo dilatcfcit,
m nani à calcis offe in "’membranam enafei audics,lati tendinis naturam appofitiffimè exprimc-
tem . C x ter li in interim ob nonnulla Galcni loca haudcolligendum cff,hostcndincs nenie- j
am uenaturam,cuticitraalicuius interuentum adnafei,autnullo intcruallocutemàtendine & tndhu'm
ièinoueri.Inter tendinem nanq?S£cutem in manu ctpcdc,adeps plurimus cotinetur,cuius na ddPem repo-
turamiamiamexplicabo,iliumaliorum A natom icorummore carneamfubffandam nuncu- j z
paturus,neq?hanciolamhabenthomines, imo canesplurimam quoque obdnét.V niueriùm Vfu par Iti
enim tubcrculum , quodad illorum quatuor digitorum radicem prò min et, & quo pedem 2Ph-deAèni.
prxcipuè figun t,adipofx cius fubfhntiacpraeiènda extubcrat,utcuncp interim adipe inter car N lon,iws.
ncam membranam ÒC cutcm, fimiac accancs prorfus deffituantur.

D E G A R N E N S V E S T ^ A N T Ic N , I N '
teriori digitorum regioniJpforum^ radicibus , c r medile noLe
ßiperßrata* Caput N L IE

S DP) s T N T V I pra'ßentiCapite deferibendamnullaß g u rd exp reß

ßmusjiecp illamfeciis delincare integrum eratgudm cutcm c r adipcm indextro pcéloris late>
r e fìnC Crc conatißimus inuigeßmaepuinta Q u in tilibrißgura.

e R uniuerfam quatuor digitorum , Se fècundi tcrtrjq? articuli pollici«

longitudinem,ac quatuor manus monticulos,quos in Chiromantia ad
quatuor digitorum radices reponimus, &Cad uolæ medium,carnea quæ
dam {ubffantiarepcritur,quæ inter latum 1 tendinem 8c cutem partim
intcriacct,pardm(fcd minori portionc)tcndini fubrjcitur.Cætcrùmhec
fubffantianon quidcni,quemadmodum in mufculorumucmribuscxa-
cfa fimple'xuecaro cxiffit,fed fubffantiaquædam fubalba, &T(quo id ap-
tiùs explicem)duriori ncruofoqiadipi,feu pinguedinircfpondcns. Opinor enim ab ofIea,&
neruea,quæundecunqucpinguedmihuicacccditfubfhntia,ipfamdurioremcffici, illiusri>
tu,quæ in oifium articulis fubindc colligitur.Prætcrea pinguedo hæc,frequeiitibus1 neruo-
n'lmußU rum ^fids/uenarumq^tcrminisadaucta,mediumquippiam intercarncmS^ induratimi adi-
figur<e } a Pcm adipifcitur,acedam in fumine extenuatis, Sc marafmodc mortuis ipfius portio femper
4 libri. 111ter fecandumaliter,quàm rcliquus adcpsoccurrit. Veruni Arabes hallucinantur, hanefub
ftantiamextramufculi corpus, camenifimplicemîmmixtainty efïèafrirrnâtcs illorum modo,.
e z qui

$
 5°4 A N D R E AE V E S A L I Ï B R V X E L L E N SI S
qui ncfcio quam , fimpliccm carnem in gingiuis ac pene collocai«. Haudquaquam
pen
oenderunt innúmeras neruom m fibras ,& capillorum modo tenues uenas.hLc (27nti­
am mtcrcurrcntcSjillam^ nee colore,uct iubftan^'nTCÆqiwÜratccOTuinuiciccûccriam' ni u-
eu ot um carncm(quæ alíoquin totfibrísímplícatur)referfe. N aturahuíufm odí fubftanf-
quam ni 1 uriufcülæ conglobatæq? pinguedini ad amufïim aftirni1au eri s, t an q u a m lira tu i
a íquod, aut terrain præparauit, cui aptè infiniti neruulorum furculí implanten tur , qUOS
exejuí ítum tactus fenfum , a maíoribus neruorum propaginíbus, internami maims feden
adcuntí bus uíi mndiundiqiieoportuit.Cæterùm ,etfi hæcpinguedo durior adm odumque
1111 Lua Gt, níhílominus ín rcrum fubftantía mollis eft, acproíndeoccuríantíbus ccdít, et ad
aliud quíppíam , ncque id m ínim um , dígítís conducít. M edía ením ínter dígítum fleáentes
tendínes,8¿dura, quæ appræhendimus, corpora reponitur,&apti{fìmè tendines, ne autpre
mantur, aut contundantur, munit, undectiam meritò huiusfubftantiæquàm plurimum in,
fcrnæpcdis cutiftibf)càur,prætcrcaoftium redtitudinem tune corrigit, quando in circulum
manus quíppíam eft comprehenfura. Ac proinde externæ digitorum regionihancrerum
O piièxm inim ècom m unicauit,utquæ ibidem inutile pondus dígítís in ferret, quum hæc re­
gio,ncque ilio abfoludilì'mo indigeat tactus fenfu, ncque quicquam in obliquum apprehen-
dat,ncque to ties fubulas fcalpclláue, & id genus artium inftrumenta propellat .Qtiínetíam
in interna manus lède, ipfis quidem articulis m inim um , in partibus uerò ínter artículos me-
di)s, plurimum huíufmodí fubftâtiæinduftriusrerum Conditorproduxit.H audquaquam
enim oftium fcdes,quibus illainuicem coartículantur,huíufinodífubfíantiaíndígiiít,ciim fie
cd debeat,S¿ fubftantía ea,præterquàm quòd nihil commodi præftaret, obftaculo momifie-
ret,turn grauans ut fupcrfiua,tum ctíam artículí ípacíum exCÍudens occupanscp,& edam pro
híb ens,quo minus artículí ín acutos ángulos flecftí poftent. Lateríbus autem digitorum tan­
tum cius íubftantíscadnutríuít,quantum medías ibidem regiones,quæ uacuæ manfìftent,re
plcrepotuít,qLToctíndemanus,nofoliunutdíuífum ínmultaspartesorganum,fed etíamde
lutuaneíndiuiíum fuom uncrcfungíualcrent.Adductíscním inuíccm dígítís,ita corum me­
día regio ab hacfubftantía opplem r, u t fi quid edam liquidi manu fupína contínere libuerít,
id non clabatur.Poftrcmó huíus finbftantiæ beneficio extrema manus, illa mollit, fubígít,
terít, quæ medíocrítcr mollía, molíentíbus 8¿terentíbus organís indigent, qualiaperomnes
artes funt plurim a. Q uantum uerò huíufmodí fubftantía ad corpora fummís dígítís appre-
hendenda auxilfj præftet,ncmini non perípc&íftirnumcft, quern mínímélatet, fi offiura finí-
bus níhífiquod ccdcret, appofítum buffet,eafacile debuifte rumpí,nec illís potuíile plurima
corporaclcuarí. quod modo huíus ftibftantiæ, reniteli tí um fili unguium opera obímus
feliciflîmè. Atque eíufmodí funt huíus fubftantía: propri) ufus, com m unisuerò,quem cum
carne adipeq? p aran cxígít,ís cenfetur,quoæftus tempore refrigerare, frigoris uerò caleíace-
reapta putatur*
D E M V S C V L I S M <^TNVS D I G I T O S
moiicntíbus* Caput JO. L i l i

s S I V M quinqj digitorum conftrucftionem fuperiori L ibro profcqueiv

JDigftorum tes, longe 1aliam artículí fpcciem in primis quinqué digitorum interno-' d Seriatim
banc ojien-
drjs,S¿infecundo pollícís haberí ícripftm us,quám infecundo & tertio duntjigura
quatuor digitorum , & tertio pollícís ínternodío. Hæc nanque interno-' c i . ì 7 iib. i
día m utuò ca artículí fpccícíngrcdíuntur,quam ylyy\vico¡j Græci uocant»
Supcrius ením os ín fui finum ínferíus excípít, ipíiim q ínferíus ín fuis fi'
nibus fupcríorísoíTís tubcrculaadmíttít. V nde ctíam fimplíccm tantum
m otum haecínternodía,íeuardcuIíexígunt,quíexteníÍone&flexíonenufquam netantíllum
quídemínlatusdeclínantíbus perficítur, A t quatuor digitorum prima ínternodía ínarticU'
latió ne cum illís, quíbus fuftíncnturoftibus,coaretantur. V nícus ením ínferíorís oftís Imus,
unum caput fuperíorís ofíis excípít. quapropter edam non íim plícítantúm m otu,fcddupli'
cíaauntur,fiexionenímírumextenfioneq?,&pofteaadlatera obliquodedutftu ínclínantur,
feuu tfemperloquí ínftítuímus, ad hosillósucdígítosadducuntur, uclabducuntur♦Porro
cuíuísperípícuumefíearbítror,níhílreferrenum fíexíonem&extenfionem fimul pro fimplí
cimotu,autproduplící,utunusfcílícetflexione,alterueróextcnfioneperficíatur,cnumcrcrn«.
aut rurfus m otum , qui in latere fit, unáis loco habeam, aut duorum motuurn nice recenie-
am ,utfalícctunusín hoc, alter uerò in oppofitum lattis pcrficí dicatur.Cætcrum hosom ncs
digito^
 DE H V M A N I CORPORIS F A B R I C A LIBER I r. 505
ciigitorumoiTium motus uiginti Sxfodlo mufculis celebraridoccbimus, àdigiros flcctcntibus £>;gitos mo,
ièrmonem inchoaturi, in quo ’ mufculicuiufdambrachialiinferti uccellano incidet menno, Uemes muJ CU/
b io *-*-11
tdp- quem quia cura digitorum mufculis numerabimus, hoc Capite nouem & uiginti deferì ben- L
c it i -0-4 tur. Primi mufculi ' principi uni teres,&ftatim ab cxortu grande,ac ex carne ncrucaep fub Primi*.
U J 6td-u ftantiamixtum, ex intcriori humeriLtubcrculoenafcitur. nonquidem exrupcriorimagisq?
d i ti.*-
ct,4 -c“- prominente tubcrculi fede, fedab intcriori fub mufculi ad funi ma: manusinternam cutcm
,3».t s.
flti-f-
iatum tendinem porrigentis,&s duorum quos brachiale flettere audies,capitibus, prceterea
g; ÌXA,W- S£ fub11 illius fere mufculi origine, qui inter radium in pronum agentes, fupcrior cnumera-
bitib - ‘ 7 bitur. quanquam potius ex anteriori fede & inferius illa origine, primus hic digitorum mu-
tib-Qa fculus initiumducat.Mufculus ifle àcraffio alioquinfuocxortulatior cfficitur,atqucucr-

fas ulna:radijq? medium perreptans, perquàm obfcurè ab ipfis principi! fui portionem affu-
mit, Hinc exadlè carnofus et teres,in amplitudinem tamé modicè dcpreifus,ad brachiale prò*
rcpit. Antcaquam ucrò brachialis radicem contingat, notabili fatis à brachiali intcruallo,
i ; ti- /<■CT ipiiLts uenter in anguftum magis1 coactus, in quatuor carnofas partes diuiditur,qua' lìngule
ifi (etifm i neruofìorcsangudioresc|?facta:,iIico in exactos tendines ceffant. Hi examuffim tcrctes fìmul
tabulim CT
6fretta. communimcmbrana uteunque tenui 8 i muco fa inuolud, brachialis cum cubito articulum
ipfumcpbrachialetranfeendunt,communiomnesKligamentoinbrachialis finuobdudti.Ed
autem ligamentum id ualidum, S i tranfuerfum ,ex una brachialis parte in alteram prona-
tum,anuliq? formam ( quòdad cius cauitatem fpectat) precipue referens, & totam brachia­
li^ fìnus amplitudinem, qua ex ipfaoriginem ducit,fuccingens. Simulatqucucrò tendines
iigamentum idpractericrc,inuiccm diduai,tresacutos & interuallis parescondituuntan-
gulos, & fìnguli unumquemque quatuor digitorum fibi prapofitum adcuntjac fccundi
digitorum offis radici latiores membrancicpfacti inièruntur, tori ollìs longitudini implan -
l\!fccusex tati. Dumuerò primum digitorum osperreptant,1 tranfuerfo quoque 8c robufio affino -
primi tic /
(¡uit, quitti dum ligamcnto obuoluuntur,quod ex uno offis latere natum, alteri inferitur: aut potius
digiti 4 frf. idex tota internai offis fedis amplitudinecnatum,canalcmoblongum feu anulumeffingit,
id propo, quo primi mufculi tendo una cum malio quem hu ic fubrjci diccmus, per digiti longitudi-
nunt.
m6 tab. y.
nem fecuriffimè deducitur, ac nefua fede à digito declinct, eleucturtic, pulchré amplectitur,
ita tamen ut tendini liberimi iter citra omnem connexùm per ligamentum pateat. Tendines
enim qua primis digitorum offibus porriguntur, ncque tranfuerfis ligamentis, ncqueoffi-
bus, nel quouis pacto adnexi harrent, fedligamcntauelutpcr anulos libi laxèexculptos, mi­
n Adii ti.
aut fretta
nime impediti pcrreptant. Carterùm hisprimi mufculi tcndinibus” ubi primo digitorum
</CT t.t. offiincumbunt,8Cpriufquam fccundum confcenderunt(quanquamfecus Galeno uifum L iU d e V fit
fuit) peculiare rarumque ex abundantiidaccidit,quòdlongafeCtionc diuifi, aliuni ipfis fub- P^-
ftratumtranfmittant tendinem, de quo ilatimac praffientis mufculifiinctioncmfermoni ad-
didero, funi pcrtractaturus.Funtftio autem ipfius eil, fccundum quatuor digitorum os fìcefte
re, illud brachialis medio ubi inuicem adhucipfius colliganturtcndines, quàm potcftpro-
ximè admouens. E tquemadmodum minimi digiti iccimdumos, ca:tcris digitorum fecun-
dis offibus minus efl, ita quoque Se eius digiti tendo reliquis tribus gracilior uifi tur, u t & fi­
0 é ti.z . 7
la mufculi carnofa pars parui digiti tendinem promens, cseteras gradinatefupcrat. °Se- <Secundui.
ti.C.
p 5 ti. e. cundus mufculuspprimo fubie&us ab interiori humeriq tubcrculo fub primi capite, fui ini-
<J ljì.Ci.Zì ti) uixaliquam portioncmaifumit. Ex ulna: enim anteriori "proceffu,quo illahumero coar-
li.iS. ticulatur,fecundus hic mufculus potiffimùm enafeitur, idq? precipue ab eius proceffus radi­
r 5,ufi.cd.
14 lib. 1 C ce, quandoquidem ipfius fuperior pars feu apex,illius "mufculi excipitur inièrtionc, quiin-
aa;: L. ter cubitum fleclentcseftpoitcrior. Sccundus itaque mufculus hincr prodiens, exactè car-
s Sta.r. nofus S^teres (nonnihillatus tamen, S i iitprimusmodicèdcprciIus)euadit,&mcdiam cu­
t 6 tab. «.
biti fedem comprehcndés ulna: adhuc adnafeitur, à qua exortus fui robur non modicum ea
u. 7 ta. Viti fede afeifeit, qua ulna:“ membranco connecfriturligamento,intcr radium &ulnam tota cu­
ter S er T-
biti ferè longitudine confidenti. Quando uerò mufculus parum ultra mediani cubiti lon-
x 6 tal. e. gitudinem defeendit, ali quanto angudiorredditus, in quatuor carnofas portiones fimili-
ter ac primus fìnditur.qua: ante brachiale in tcretes ceffant tendines, tanto primi mufculi tcn-
dinibus fpiffiorcs,quantumfecundi mufculi moles primi magnitudinem fupcrat. Hi tendi-
ncs communi membrana perquam mucofa, acca:teris omnibus membranis rubicLindiori
y 1 tab. s. inuo3uuntur,fìmulq! coha:rcntes,fubprimi mufctili tcndinibuspcrvtranfuerfum interna:
brachialis fedis ligamentum, in manus uolam contendunt, in qua ( quemadmodum primi
tendines ) a:quales angulos efficientcs, mox inuiccm dirimuntur, finguli ad unum quatuor
digitorum excurrentcs ♦Qiiemadmodum autem per uniuerfun cubiti longitudinem & bra-
c 5 chiale'
 106 A N D R E AP y p r n *- T■*
• VESALU BRVXELLENSIS

Li. i de Par.
ufu.
Secundi mu -
^ ^ r r r 1"
[cull tendinum prca«m fu,t fecund, mufcul, rendmes, aut ad tendinum primi mufeuli la,era p o r te d
per primiten­
Z Hzcferii,

dinei tronfi - « « !! ? j*'bflaunwr,mcumlxnt«n ipGs tendinem perforar,', liadf , au o if fifoff)C **w «,

tUA. turn focundimulculitendmemtranfinitri.Atquumoffium latitude,, ut tendines fecund, mu 7 ,^ ul"'7-
fcul, ad latus detriment, mm,me admittit : & fi forti ad latus ducercntur,obliquurn CW iT
tum,ac promdeobliquum etiam motum exigerentrreliquum profetò fult,lo„oa fc a " '
ne fupenorem tendmem qu, primi mufeuli lobules eft, à fummo rcrum O pifi« mirabT
1, induftria find, qua feditone fccundi mufeuli tendo ucctus.ad terni offis radieem per,fi '
L il.i de Ad.' gerct. Veruni, «fi tendinea primi mufeuli perforentur, obid tamen cura Galeno ncutiquam
mi.fedlio.
credendum cfteos fecundi digitomm offis la,eribusinferi,quum maximi internaillorum
fed, .mplantentur. ae fuis apicibus poli perforationem, fub fccundi mufeuli tendi,,,bus
colhgantur, 5£ pcrindeac fi non fuillènt perforati, fed tantum ladores redditi, infertionem
moliantur. Ga?terum utinbrachiali & totaprimi offis longitudine, tendinea tranfuerfo li.
gamento cinguntur : fic quoque in fècundi oiTis tota longitudine aliud ligamenttìm tendi,
nem haeporredum obuoluit,aut, ut Temei dicam,eiufmodiligamen turn tori interna? dio{.
gitoi um fedi ontcnditur,quod nulla membrana,nullo uc alio uinculo,aut fibra ctiam,tendi,
mbus in interna digitorum lede adnafeitur, ncc ibidem quicquàm membrancum inter-
duos tcndincs inuiccm fuffultos interuenit» In uolatamenpriufquam tendinesdigitorum
bgamenta fubeunt, fìnguliproprijsinduunturmcmbranulis, qua? tendinibus,quibufdam
Pertins mu> nbrofi'sncxibus adnafeuntur. a Tertiusmufculus a’' fccundomihi prorfus diitinguitur, i6ui . f
fcidus. nonanxie interim follato, mini fccundo iliumadnumcres, ac fecundum tunc in quinque t“s-7 ta.b.
carnofas partes totidemque tendines dificiflum redè profcras,dummodoueratertrjmufcu- Ì>6U-S‘
lidcfcriptio fubijciatur, qui tota cubiti longitudine, fuperiori lateri fecundi mufeuli expor-
rigitur, illinufquam,nifìfortaffisad cubiticum humcroarticulum, continuus,fedperinde
acca?tcri mulculi mutuo accumbcntes folcnt, toto progreilu illiduntaxatcoha?rens.Ena-
feitur quidem carneo teretiqiprincipio ex ulna? fede, qua ha?cradrj capitulum in proprium c i fi cap.
fìnum amplcditur, ac ubi radius ab ulnaprimum dchiicit. Hinc cnatus radio attcnditur,
uniuerfa? ipfius propemodum longitudini adnatus , & ab ipfo principium continue du- G”
ccns, ex ea potiiltmum fede, ubi membrancum ligamcn fecundum cubiti longitudinem ¿ 7u.và
porrectum ex radio ad ulnamcnafcttur,quoderiam huicmuiculo principf) portionemof t:rs,T.
fert. Quum ucro mufculus radio ad hunc modum expanfus ad brachiale propcrat,in te­
rnari cdlat tendinem peculiari membrana, quam mucor imbuit, obtcdum, non autem e 6u.l
communi membrana, qua? in brachialis iinu r fecundi mufeuli tendines inuefrit. Quinc- f 6tt.z.
tiam terni mufeuli tendo nulli fecundi mufeuli quatuor tendinum fubrjcitur, quamuis e-
tiam per tranfuerfum brachialiss ligamentum feratur, illiusligamentilateri attenfus, quod 8 * uJ‘
ad pollicis radicem confìffit : ubi etiam brachialis ospolliccmfubfhncns,1' fìnum huictcn- hi,infi­
cimi iniculptum gcrcre, in primo Libro diximus. T ondo ad hunc fìnum rcflexus,atquc me- ap-id^-1
dius inter' mufeulos primum pollicis os & fecundum fiectcntes occultatus, ad fecundum
pollicis rcpit internodium,ubi tranfuerfo ligamcnto in tota fccundi offis longitudine cx^ Amusin'
P e r t M ^ - ccptus, tertium os acccdit,cui latcicens ualidè inferitur. In caudatis fi'mrjs, hunemuieu- temuml<<-
ter in cauddtis luna non reperies, ucrùm à ' tendine fecundi mufeuli medium digitum petente, in medio ‘!jc
ft mips bdlcac. uola?, exigua porrio enafeitur,qua? tranfuerfìm ad polliccm ducta,ultimo ipfius olii ini- tun
plantatur. Atque ha?c tendinis portiuncula, pcculiarcm portionem carnofàm , ut carceri
quatuor fecundi mufeuli tendines,neutiquam adipifcitur,aut ctiam illi,mcdrj digiti ten-
P ier dp hie dini alligatur, at ab ipfo prorfus enafeitur, fuper indicis tendinem uccia. Porrò fi hunc
Qdleni pisci fermonem pcrmulta Galcni placitis in primo libro de Partium humani corporis ufu reni- dine y ^ 6
-

proponi* tentia adduxiiTe animaduerteris,b i potiiltmum illi fìgmento,quo is polliccm non ad uo-
tii contraria

lam uerfus brachialis medium,carterorum digitorum modo , fed fuper alios , & ad uola? ¿ucerctur.
medium,fleifiicomminifcitur, nonme infdtia?,aut in Galenum impietatis prius infiniti-
lato , quàm proprifs manibus fècffi'onem obicris , aut alteri accurate fccanri , admonitus,
al li ten’s, rem um'ucrfam ddigenter expendens. Reperies nanque non modo qua? iam com-
memoraui,Tentenna? Galeni meritò rclucitari, fed £>C id quoque maxime, quòd de fecundi
certi) q?
 DE H VM A N I CO RPO RIS FA BRIG A L I B HR II. 507
tcrrijqp mufculi fundione fubnexurus funi: utnunctaceam Galcnum fuis lufum fimijs,nori
I 6U-’ - ucrètcndincm1tertrj mufculigracilioremillisdicere,qui a "fecundo mufculoproducuntur.
V ó t i - Z ­ Opinatur cnim Galenus,& cum ilio omnisrefedionis profeiTorum chorus, fccundum mu!
fculum quatuor digitomm primum tertiumque osfiedere,&:quemnostcrtium recenfui;
m us, fecundi polltcisollis& terti) flexum molin':quum tamcn am boduntaxat tcrtij qUm.
que digitorum oftìs, ut primus fecundi, flcxionis rcucra opificcs fint. Nullum cnim mu.
fculum os mouere,nifi' cidcm infcratur,Galeno cxtcrisq; Anatomicis firmiffimi axiomatis
loco habctur.at fecundi mufculi tendines ncque primo quatuor digitorum o iii, ncque ter.
trj tendo pollicis fccundo oifi, nc obfeuriffime quidem inleritur applantatur uc:croo ncceo.
rum quidpiam hi mufculi agunt. Nemincm cnim fore arbitror,quiex primo de Partium
ufuaflruet, fecundi mufculi tcndincm primo internodio dilatefcentem implantari: quum
Galenusin diftedione temporis fucccffii exercitatior, tribus interiedis detranfuerfo liga.
m entouocibus,integrampaginam ibidem reftituere conatus fucrit:parum tamcn fui m e.
mor,quum infertioncs tendinum in digitos,fimulin numerum colligit. A c proinde fi beneit
do tranfuerfi ligament!, quod in primis quatuor digitorum olfibus , & fecundo pollicis
exiftit, h x c olfa à iccundi Si tcrti") mufculi tendinibus Aedi, quis pro Galeno certans illi.
us qucpoftcrioraucrioraque fenfiacapidiscontcndcrit,rcfpondeat is q u xfo , cur minus 8C
ìi ;«•«• " primi mufculi tendines , prima quatuor digitorum olia Aedant f quum & hi eodem li.
gamcntocontineantur . N on cnim quicquam prorfus eft, cuius benefìcio potiùs iccundi
m ufculi,quàm primi tendinibus prima internodia A ed i,quis demonftrarepoft’et. Q uine,
dam in medium adfcratobfecro,quamobrem Galenus non ienferit fecundi quatuordigi.
torum oftìs Aexionis, tendines fecundi mufculi au tores elice quum tamcn & in fecundi of-
fisradicetotaqueipfius longitudine hi tendines tranfuerfo obuclcntur ligamento. A d h x c
ilium me docercoptarim,quamobrem S£ primus, & fccundus,8£tertius digitosm ouen.
o 4 tiJ. tium mufculi edam brachiale non Aedant, quum & in interna brachialis fede0 tranfuerfo
ualidóqucligamento non mediocri dudus longitudine contineantur. Similiter rationem
comminifci uelim, quapropterquamplurimi tibiam occupantes mufculi, qui pedem ade.
p z ttl. u n tes,ac! tranlucrlisligamcntis inter tibix oftìs extremum &calccm,acrurfus inter fibulx
apicem exteriorem ue mallcolumac calcem obuoluuntur, non illorum ligamcntorum edam
auxilio pedem moueant, quum tamen in his omnibus par fit ratio :uti edam in omnibus
ceteris mulculis, qui tranfuerfo ligamento in alio offe,quàm unde principium duxere, in .
q z tu.chas duuntur. A cproindeplerofquein4 cubiti exteriori fede, & in ‘ tibix anteriori regione ten^
rjci. i,z, j,
4>5.Ó. ddines ibidem ligamentis circundatos in medium,ad robur huiemeo parodoxo conciliane
um ,nonadfcro. VTtitaquetres hadenus ex digitorum mulculis cnarratos brachiale non
r it»b.A,z
U - A.
Acedere certo ccrtiusconftat,itaquoquenififuorum quibusinfcrunturoftium ficxionisopi
Aces cenfèndi funt. Deinde fi primi mufculi quoque tendinibus prima quatuor digitorum
ofta,8£fecunda tendinibus fecundi mufculi non infiectuntur,haudquaquamiecundi ten.
dinum u i, prima quatuor digitorum ofia , 8£ tertrj mufculi beneficio fccundum pollicis
} 7 kt. citf. os Aedi crcdcndum eft ♦ " Proprios enim his quoque ofttbus fagax rerum parens N a tu .
rutf.i,z,}.8
tab. ex.
ra mufeulos largitur,quos ubi fermonem triumprimorum abfolucro,ferjatim perfequar:
id adhuc admonens , ut fi quis forte fecundi mufculi ac primi auxilio , primum quatuor
digitorum os , & tertio item mufculo fccundum pollicis Aedi arbitratus fucrit, non o f.
citanter cuiufque internodi) Aexionis uim perpendat. nam primum internodium , quod
ex ipfius fententia, primi ac fecundi mufculorum tendinibus, prxtcr alios totidem pau.
10 pòft explicandos mufeulos infiederetur, uix tamcn firmius Aexionis robur, quàm ter.
t 6 t4 .i,z, tium internodium commonftrat, utcunque ctiamunicus tantum tendo huiusmotus dux
cenfeaturd Trcs itaque nunc didos mufeulos ex diffitis regionibus, per totam nimirum
H dturet in
cubiti longitudinem Natura produxit, ne fi forte in extrema manu principium affiline, mufeulis di(Ti/
rent, cam carne obruentes,magnani ponderofam'que redderent : quod quantum ad ua. tos fle ¿lenti'
ria q ux manu obeuntur munia incommodi intulifiet, quiuis promptiffimè colligit. D e . lu i indujlridi
inde robur in Aexione maius requirebatur , quàm quod breuibus mufeulis prxftari ua.
lcbat,qui ex proximis'qs quxmouenda erant offibus principium duccrent. Atque banc
paritcr ob caufam , ut digiti fcilicct ualida Aexione pollcrent, non unius tantum mufeu.
11 beneficio trcs digitorum articuli Acduntur, fed finguli proprios exigunt. Illi quidem
quos recta duntaxat,& in neutrum latus inclinante Aexione agi oportuit,unico eodem.
que ualido contenti fuere tendine : articuli autem, qui in latera edam inclinationem cx.
periri debebant, plunbus tendinibus mufeulis que , dC illis non admodurti ualidis ( ut
c• 4 etiam
 d e HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER í. W
laiiíi nonexpendens id G rxd s fuiíTeappelIatum, quod lili laryngis rima:, quam
Jiiicrulx fiftularum afìimilamus, incumbitraut ignorans aliam in larynge prx ter operculum il
lud federn partem'ue effe,quam lingula: conferri pofsimus. nani operculum hoc edam huina^
n.r lingua:ímagínífatísacccdít.Quínetíá Celli erroreThcodorus Gaza delufus,in Ariftotcle í ùffPa-r
l'rnyK^cñcc lingula uertit,quum interim Ariftoteles laryngis ìntclligat operculumon aure cani
nartem,leu fedem,quain ueteres lingulam uocarunt, & qua: principalifsimu uocis inftrumen
timi meritò cenfetur. V t modo practereà, quotíes apud Galenum, rum Interpreti!,tum etiam
Grxciexemplaris (cripto rum uítío, y^ailis pro \7r1yKw7Jl5 ■> ac rurfus diuerfo ordine,legatur. Precìpue m
Verum kcc latius Tuo loco exequar .híc nanque tantum de laryngis cartilaginibus fermonem ^ ^ V '
inftituiflè fat fuit,quanto ad mufculorum in fecundo libro traeftationem indigemus. Ac proin
de etiam reliquas aiperac arteria: ' 11 cartilágines, qua: C noftri forma: magna ex parte coniuv I^el/pa-car
in tot* l4>
iifauT- niunt,unà cum omnibus qua: ad afperam arteriam pertinent,in fexto libro profequar.Nunc Z r ífc
autem tempeftíuú erit, rationem ac modum fubr)cere, quo oda ÒCcartilágines ad dilciplinam
parentur,aut per Aliatomeli difcantur,ad cani uidelicet methodum, qua femper poft partium
defcríptíonem,íllarumfecandíartíficíum(proutídfuo loco aptius fieri putauero)fubrj ciani.

Q JF O A R T I F I C I O H V M A N I C O R V O ' .
ris offa & cartilágines injpeólioni prceparetitur♦
Caput X X X I X .
OjjiuminCdl
O N ’S V E V B R V N T medici Hippocraticae arti dígne incumbentes, ce macéremelo
ñeque ad folosíyruposfcríbendos,homínibusq?ímponendumnati, non rum,acde.'inin
mediocri labore olla,qua: ad diiciplinam ailèruantur,extruere,fìue ca in- flummeemunr
uicem iuncta,fiue fìngula Íeparatím crant infpedturnSolentenimfufpcm- (ffR-orum
fum,uel alias mortuu cadauer,magna ex parte primùm carnibus liberare,
5Cuifecranullo fotuto corporísartículo,exfècare. Pofteaoblonga:arca:
______ ________ ita diffèdum corpus immittebant, uniuerfam arcani calce opplentes,ac
nonnihil aqua: dein alpergentes. Dcinceps ubi arcani ad lume modum odiduo obfcruafi
fent,eam undíqueangultísToramíníbus perforatam,rapído ílíígabantfluuío,ut calxunà cum
marcefcentibus iam carniuni reliqurjs temporis fuccciTu deflueret, acundique ab ofìibus
abfcederet. Poft dies aliquot, exemptum cadauer pallini cultrorum benefìcio emundabatur,
mente adhíbíta,ne alíquís oilium connexus 111 eo opere diiToluerctur,ligamentacp oflàcob
ligantia (quorum interuentu hxrerent) integra cuftodirentur, ac demum omnia pra'ter o fi-
fi um artículos niterent.Emundatum cadauer,co fitu c]uo id aut ledens,aut credum,bacq; aut
illa forma compofitum fpedari uolebant, folicxponcbatur, ut ligamenta lolisxftu reficcata,
oíliu artículos meo poti tu continerent. Veruni heepraeparandi ratio prieterquam quod mo
Iella,fordida,ac difticilis eli,millos fcrè ofiium oftendit procefìus,appendices, capita, linus,5 ¿
eius generis reliqua in ofìibus precipuo ftudio fpedanda : quòd fcilicet hxc omnia infignitcr
ìiigricaiitibus ligamentis adhuc obducantur. adeò fané, ut hic ofsium mundandi modus ad
doctriuam pene nihilaccomodet.Quemadmodum ncque ridicula mufculorum,tendinum,li
gamentorum,neruorum,uenarum8 £arteriarumuidendi ratiofquahadenus medicina: candì
datís noiteeartis profeflorcs impofuerunt) quicquam commodi adfert, fed duntaxat ftudio^
forum ánimos cohibet,neeorum, quxiam dicebam,organoru demonfirationem a Rabinis
lilis expetant. Hi nanq? afièrcbant,illafolum ècorporibusinaquaru gurgitibus(fi drjs placet)
emaciatis,nonautemè nupermortuis difcendaciTè.quafì uero quicquam eruditionedignum,
in corporibus ad cum modum adaptatis,prorfusq?hac ratione corruptis difei pofsít,S¿non
haec omnia in homine nuper mortuo melius multo a nobis oftenderentur, quàm ipfi iecoris,
autínteftínorum,autcordísfuperficiemftudíoíis commonftrare folennquamuis illam quoq?
fatis ineptèproponebàt,interim àcxtcris corporís partibus abftinctes. Cxtcrum quo nani offium per
pacto alia: corporís partícula: fìnt aggredicnda:, fuis locis affàtimprofèquemur : olia autem, coébonempa-
ut modo fubrjcíájleuí negocio adaptabis,fi dífeendi faltem cupídus, S¿ quod in díffectíonum ^
ftudíofo Galenus imprimís requíi ít,laborum patícns ac índuftrius fucrís. Alicunde itaque na pms¡tíWl md,
ctus cadauer,qualecunqj id fit(quamuístamen morboemacíatum longe aptíus cenlebís) uas Xíme UÍ. 3de
unum carníbus, uííceribus & cutí reponendís, 6C fanguíní admitiendo,ad manti effe curabís, ^ dm.nut.
una cum magno grandíq? lebete,cuíufmodí lili flint quibus líxmíum mulíeres igni adhíbent. J

pollini.
 Andre ah vesalii brvxellensis
Trunfuerfo, etiartJ ^Cxi° infittito cft) eguerunt * Porrò tendinibus tranfuerfa lirrqmrnt r
w" li^ T aCUìl dum ¿lé ltoVüm ofía obducuntur, nc quoties fecundum aut tertium dioiLum ? • '
tonimtij . flcdimus j tendines tanquam redi protenfíqifunículí, &uirgula? fecundum offium flP!
ncm non incui natala flexo iam olle ad cubitum tenia? exurgcrcnt, 8¿ cutem in miram altir°"
ameni elcuantes manus uolam turpíterímpíerent. Ligamenta enim etfi tendines mufcu1U"
m h ld ld ru 1um ucntrisbenefìcio contrahantur ,cos tamen oiìibus quibus non inferuntur,adiacereco-
ufa. glint. Inuola ucro brachialis fedemucofìs mcmbranis tendines induuntur, quo tutiorcs
ptoccdercnt, eascp membranas tanquam propugnarla & muros fortírentur. Sedfecuncfl
mufculi membrana?alius quoqueufus exifh't, fìquidcmumufculi oblongi& parai,quorum Y r d ^
ope dígitos quatuor pollici adducimus, ab illa cnafci audies. Quumitaquc fecundum qua, **1-**
tuor digitorum internodium à primo muiculo flcdatur,tertium autem à fecundo,& tertium
T rcdecim
■poft tertium pollicis à tertio,tandem opportunum erit, mufculos prima quatuor digitorum olia, & prf
ordine in nu' mum fecundum que pollicis fledentes aggredì. Suntautem hi omnes numero tredccinuad
mero f i c e e ' fìngulos nítnírum quinqué digitorum primos artículos bini, S i ad fecundum pollicis terni. xs«&Ag
" dem¿io * cluatuor famulantur digitis, omnes redà fecundum poftbrachialis longitudincm di* tubuLx-
p u d o r i gitos adeunt}omni propemodum ex parte carnei, ac poftbrachialisyoffìbus connati. infe-.^*^"*
gitisferuiunt. runturautem lateribus interiori in fede, primorumoftium . Duorum igitur paruum dici, ni,m1!>n>
tum fledentium unus ab exteriori latcrciupcrioris partis poftbrachialis oflis, quod paruo ? 4 «./.
pra?locatur, carnofo principio oritur, edam nonnihil inibì adnatus brachiali. Hiñe rectà db
gitum acccdcns,ad primumufquedigitios carnofus pcrmanct. ubi ucrò os contingit,latiu-
fculo tendine exteríorísoíTis laterí, uerfus interiora tamen infcritur. Alter ex interiori ciuf
dempoftbrachialis ofiis latcrc, adfuperiusiuxtabrachialeextremum, originemducít, 8¿ ín­
ter id os fibí proxímum ad dígítum tendens, carnofum quoque permanet, doñee mem-
braneo tendine interiori laterí primi offis parili digiti implan tetur. Quando utrí que milieu-
li collíguntur, primum digiti os,ín neutrumlatus uergens fleditur.Sí ucrò exterior cgcrít,in­
teriori quíefcente,dígitusinexteríorem partcmnonnihilindinans fledítur, Atfolo ínterío-
ri laborante, ad interiora conníuens dígítus fícxioncm experíetur. Adhunc fanemoduma-
líorumtrium digitorum mufculi habent,adeò ut bini in fingulis pofthrachialis oilium inter- s s u.r.
uallis ( qua? tría funt) reponan tur, 5>C‘ is qui indicis interiori latcri infcritur,interno poftbra-
Illorum duo, chialis oflis indicem fuftinentis laterí adnafeitur, in uolam magis quàm in extcrnam manus h6tA- t.K, 71,
quipollicis pn reg{onem a ut§¿ ,
Ca?tcrí primos artículos fledentes mufculi protubcrans, Mufculi au-
W !Untar. tem quorum beneficio primum pollicis internodium flecftítur, una cumcmufculo, qui poi- 4 "
licem à octeris digitis maxime abducere dicetur, carncam molem conftítüunt,qua?ad polli-
cisradiccrcpofitamontem,qucm chiromantici modo Veneri,modo Marti aflcribunt, effìn-
git. Galenus in Libris de Vfu partium Itane molem falfò unicum effe mufculumarbitratus
eft,qucm pollicis ab indice abdudionisautoremrcccnfuit. Quemadmodum edam uerita- d j U.r,se
dein 4 tab.
ti parcens ,dmolem illam carneam quam chiromantici lunac monti tribuunt,unum quoque »>/■
mufculum quoparuusabalrjs abducitur effe,ibidem docuit,quum interim maiorem ipfius c4tib.<6
portionem exterior mufculus primum minimi digiti os flccftcntium procrcct♦1Primus ita- tab.n. ^
qudpollicismufculus ex fuperiori ' tranfuerfibrachialisligamcnti fedecarneusenafcítur,8£
toti primi pollicis offis longitudini interna regione attenius,perpetuò carncus dii infcritur, ^
perquàm obfcurè fecundum pollicis contingens internodium .8 Sccundus,qui nupercli-
(fio prorfus occulitur,longequc minor ipfo eft, ex tranfuerfo quoque l i g a m e n t o , olle
brachialis pollicem fulcienteenatus, in primi pollicis offis radicem implantatur, non ultra
mediumlongítudínís primi eius oilìs pertingens » Suntitaque hi duo pollicis mufculi ínter
Tres qui fe^ digitorum motores duodecímus 3¿decímustertíus,fi modo odo mufeulos quatuor digito-
cundo pollicis rum prinla internodia fieden tes ante hos enumerare uifum fit . Porrò qui fecundum polli- 'cy j a . ly
o f f fm uU n^ ^ ^ q edunt , 1 tres numero cenfentur,magis diffèrentem fìtum ab illis, qui quatuor digito Mj$m.y .
rum prima oda fled unt, ob tí nentes, qu à m duo primi pollicis oilìs flcxus opifìces.Quienim
quatuor famulantur digitis,recftà fecundum manus longitudincm procedutiti qui autem
primum pollicis os fledunt,nonnihil oblique ducuntur.fcd pra?fentes mufculi fccundi poi-
liéis in terno di] flexíonis autores, quodammodo tranfuerficernuntur.Opcraeprccium nam-
que crat,quatuor dígitos uerfus brachiale ínclínarúpollícem ucrò illis in fundione oppofi-
tum, ad ipfos infledt. Meritò igitur tres mufculi fecundum pollicis os fledcntcs,ex uola tan-
quam ¿quarta circuii parte, principia fortiuntur, nimirum ad eius-linea? circurnfcriptio-
ncm,qua? uitalís S¿cordís Chiromanticis appellati confueuit *quamuis nonnihil ulterius,
quàm ea confiftat linea, ex uola initium ducant, ad trianguli illius quem in media uola collo-
cant
 DB H V MAN I CORPORI S FABRICA LI b e r 11. 5°9
cant/upcriiis 8i exterius latus. Primus itaqucmufculusobliquum latum9 prírrcípí.....
i um d ii'
cír3cx poffbrachíalís o líe, cui medius innitítur,modicé íubter ipfius capítulum, cuod fí-
numprímioffis digiti fubingrcditur.Hinccarnofusprorcpcnshonnihíl an ouftiorrcdditar-
Sí mcmbraneo ten dine,fccundí pollícís cíiis latcri,quod índícem fpedat, ucrfus interiora fe
ínferít.Secundus fuperíorí fuolatereíam elido mufculo cotíguus,ex medíafedepoftbrachía
lis offis,quod medio pra?ponítur,originan duciqnoníhíl tarnen Sí os,quo anularis fulcítur
contíngens.Orígohuíus quoque tenuis lataq? eft,Sí (latini carnea ad iníertíoncm uíquecon-
fpícitur,quamin medio ínteríorís partís fecundí pollícís ínternodi) tentar. Tcrtíus huic i n ¿
rieri ex parte contíguus,cx poííbrachíalís offis, quo anularis íiiffinetur radice,qua? brachiali
coardatur,originan paríter Iatiuículam fumít,et oblíquepollícem acccdensjatcrí intcriori fe
cundí pollícís ínternodrjjUerfus príoraímplantatur.lftí tres mufeulí dum una tcnduhtur,for
tiílímé fecundum pollícís ínternodíum fiedunt, primo autem duntaxatagentc, ad fuperiora
ucrfus índícem pollexdírigítur.dum iterò fecun du s folus contrahítur,ad medios dígitos peí
iex fledítur,quemadmodum ínfimo ad fuum princípíum contrado, pollícís ad inferiora, Sí
magísucrfus paruum digítum fiexioperficítur.Hos tres, Sí fi in caudatís fimíjs obfcructur,
Galenusnon modo ignorauít, ucrumctíam faifas radones in Primo de Partium uíii aítruir, T resfecu n d a
quíbusímperítíor alíquís anímum adliibens,nehos quidem aggredì tcntarct. Ñeque edam polite,s osfie ,
dientes ».ufen
uerífimíle eft,quilín fecundó admínífixatíones anatómicasemítteret,hosmuícu3osíoficooní U G aleno
tos fuííle,quum illos nullíbí defcrípferít,quemadmodum fecerunt Arabes,hos, qua ntumau^ gnordtñ
guror,cognoícentes,Sí duos,qui primi pollícís offis flexíoníprxfunt,negligentes. Vndecíni
nanq; mufeulos,ín extrema manu dígítis fledendís cxtrudtos recenfacrunt, odo cuídcm ad
quätuor dígitos,tres autem ad pollice referentes.Quanquarurfus ambígem,nú cafu ípfi Vri
decím,loco Dccem ex Galeno fcrípíerínt,quu cítraalíam deferiptíone, mufeulos tantum Orí
bah) more enumerent. Quínedam in Primo de Admíníftrandís fedíoníbus Galcní libro om
nes,quos hadenus uídí, códices tres metidas ín numeríshabent. O d o nancpDuorumíoco
íllicleguntur, ubi extrema? manus mufeulí,pollícís oblíquís modbus feruícntesenarrantur
Sí ruríus ad calcem propemodumlibri, quo cubítum molientes mufeulírecenfcntur, Tres
leribuntur ubi Duo,ínfuperDuo ubi Tres feríbendí fuerant,n011 focus fané,quàmmale edà
Primi ufus,pro Sccundí ¿liteíegítur,ubi Galcnus in codoni Libro lígamcntorum. uilis com-
memorat. Verùmhaic cum ínnumeris alíjs,promeauírilí in Galeno futir refiítuta, quem
í o. B A P T i s T A MO N T A N v s ín gymnafio Patauíno mediante ProfcíTor exímíus,
non fine incredibili artís Candídatorum militate,nuper ín abfolutíffimum ordínem redeoír,
maximí aepene díuíní íngenrj uír,ob fingularcm filatimi Medicina?, tu acterarum fcíentíaríí
cognitionem,nullí triads noftraamcdícorum fccundus,6 í praeftantíffimís laboribus fuís,
quos in publicum dedít,acpertínací índefeílaq? ín doccndo diíigentía,de (ludio fis omnibus
quàm optimèmeritus.Cui uíro utinam Dcus alíquís aurení ílatím uellícet,eiq?ín anímum 1:1
ducat, ut Sí alias cogítatíones fuas longe pulchcrrímas,Sí íamdudum prematuras ín luccm
predire patíatur,cas'quepofterísuel non ínuídeat,ueleorumcalumnias,qui índices cartero-
rum effe felòni cupóni t,ipfíq? níhíí unquam preílare queunt, non ita reformídet. Hadenus f/eci'm uífep /
d 9 tu.z.2 ítaqucfcxdccím mufeulos,quíbus digitimouentur, commemorauí, aeproínde nunc'1decí- t,VIUSd: (t;tos
ttwu.v.io címusíeptímus, qui dígitos extendentíum primus erít,deícribetur, in cuíus enarratíone hoc mouentium
'■ míhí Gaietti íntcllígendígrada urlím donarí,utíllumínquatuordiffundí tenelínes ficea t affé
nmuspta. rere,Sí deincepsadfjcere emufculos3quí ex cubito p r o c e d u re ,quatuor dígitos à pollice ab
»> alter io duccre creduntur, bipartito in duos tenelínes digerí, Sí earn quem Galenits narrai, infer-
tionemin dígítorum oda molirí. Atqueídmihi tantifper concedíoptaueríin, quoufquc o-
mnestres mufeulos fermoncabfoluero, tune enímprímúm uaríamipíorumtendínum com
mixtionem coítúmque,acmunusdeníquefubíungere líccbít.Quanquam interimínrclíqua
prefcntíum mufeulorum dcfcríptíonc,ín ortu nímírum, dudu, fubftantía, forma, Sí id oc­
reas rclíquis nufquàm aberraturus lutti,quemadmodum edam ín falfamtendínum ferian
nequáquam ímpíngercm, fi mihieadem perpetuo Irecoccurriflct, Sí Galcní obferuanda au-
torítas neglígeduí ámchabcrctur.Sed agcncgocíum,utífcfccnarrandum offéret,aogre-
f'9 1*-*. díamur. Decímusfeptímus principio ex carne nerucáque fubftantía mixto, Sí utcur.que
Z ¡fi.™. 2j la(:0} ai0 elatíorí fedeexteríorís humeri8 tuberculí cnafcítur, Sí per mediani cubiti federn,ma­
gnas Sí carnofus, Sí paulo minus toto teres porrígítur,nullíalteríconnatus offifincouca-
líunde, qua ni ab humero princípíum ducens . Quum iterò propter radi) extremum cui
b 9 u -b- brachiale ínartículatur,' perdgerít,ardior reddítus, ín quatuor brcucs carnofas pontones,
ín mufeulí fubftantía non procul díremptas findítur,qug fimul communi membrana indure,
fibrísq?
 5*° A N D R P AP \t f1 c r tt
£i . t .1 . , " VESALII BRVXELLENSIS
hbnsq?tcniubus inuiccmrnii'Y’f^.-.^o ^ • .
dedurtu degenerai!tes n rr1f ‘ 3 , quc 111tendlnem ,1IÎCOabipfarum à mufcni,’ ,
Eftautcm ( î C X c x X u t r M brachiale c o te '" 5 '
ticuloproximus H,,/A ^ XtLnon cdcaPPcndlcIsradncxcauatis3radnCum.,l ^ 1 *»4fi.«

L ifo CXP* ciTitdta quoque falfò hos tendi . . „ adrjfinus non an

idit ncs commumradio S i ulnæ "’ligamento cor ' P' PUÓÌ.2
■** deefi » S B r i g J E S S r i S 1»- SW
Cip.
U.
allaites æquaïes conftimuntangulos, & finguliad unumquenqj quatuordioirorunint^e ° 9(1 16 'a.
rcpuntdI,coauccmatqued1 g,t,pri„dpiumconti„guntJadhÌcmròan1p!iorrstcnutor
redditi,pnmt oiîîs radici inicrurar.acfic per totani disiti lÔpmidiWm sP -L ,......... . , esqî
n u i A i- terioris offitim région,s adnafeuntur nonaütem' a,fccndcntcs>™ ««o ex
offium ièdibusjubiarticulorumconfiftuntcompages. Cereri, ni quarationcaliorum mufcu
b r.um tclld^*J,us»biin di^to^umièdecommiTœantu'r^qiiùmquamor'digiros^Tpolliceim
obi,quuni abduccntcs mufeubsfermoncabfoluero,audituruS es. Nuncenin, & ifde mus
m?«!!r,lÎlütn^üîüS'ir~\7 :7 n,t_Unot^ lneSUrPlUr*m^m.n?^isex^'beabcliiatuoriIliGale mUS
minclargiti fumusdDecimusoâmius mufculus oracilis Ion n, ' n • V . ninOp ut in 9
gusqteit, inferiori lateri decimife Ifofo h.
prilli, fccundum cubiti long,tudincmexporreCtus. Ab extcriorienim liumeri 'tuberculo ii'V
nudculuspriiicipiun, fum itinterdedm ifeptim iaput.& prindpium alrerius' mufeul, o ‘‘ t
poftbrach, al, soffi, quo mi,limusdigitusfulcitur,1'irifeus,brachiali* extenfionisduxcenfe. ’ ,<“ 7
tur. A principio mufculushiciccundum latusdecimifeptimi carnofus fertur,quoufquecubi U j'
tihncm attigeritjubi in duos bipartitus tendines, communi radio & ulna:“ fmu & xlio->mé b2^w,2}
to utitur.Tendines ftatim atque brachialeiuperarunt, inuicem dirimuntur ,& unusad par✓ s < hI a.
uuirqaltcr anularcm contendit digitum,ac finguli in fui digiti primum os impian tatùr mem f o u d -
branditi itar, exteriorilateri ucrfus pofteriora tamen ièfeinferentes. Hicmufculus duohus" “
f i n i b i l e i n forit-ur d irti ri e <1 __ ___ 1 C . l • _ ° a 2 4 d.ifi.
quibus in feri tur, digitis apollice abducendis creatus à Galeno dicitur,quum interim obifi x iti.chi-
quum iîtum ncquaquamadipifcatur,qucmadmodumianer dedmusnonus,duobusultim0 m l
cnarratis fubftratus,obliquo ductudonatur.AbextcriorinanquculnæproceiTu, pofteriori ^
humcri fedicoarticulatOjufquead ulnæ ièdcm, quænon multò antebrachialeeft,connnuafe
fie,tanquamex rectalinea ' mufculi quidam enafcuntùr,omnesobliquo fi'tu præditi. Atque * oU A
T res mufeu ' litr e s exiguntradicesprincipiaue,acprimumquidem,quodelatiffimum 8chumerouicinfi s,” ' *
‘ ’d t f e useft,admuiculumreferttirradiopeculiarem/Secundumaurem,primoiài77clii7fucce'
Z
tud'ne proce' dcns,ad pelliccili 5v orachiale fpccfì:at,cuius ièricm , ac in plures ueluti niulculos dibributio-'
dentes, cpiuru nem, mufculorum polliccm extendentiumenarratio docebitf Tertiumautem, quoinpra:. té. ir.
s i c u l i ^cntla potifllmum egemus^quodep iecundo principio ordineiliccedit, ab ulna:olle ultra me/
L ib .id e ¿Ad- tlium ipfius longitudinis, ueriìis brachiale enaicitur3neutiquam ucrò fut Galenus parum be
mi.fedito, nc alici it)a tota ulna,aut ulna: 1upcriori parte brachio proxima. Hocprincipium exacle car^
neum,& inftar oblongae linea: originem ducens, paulò anguftius ab exortu redditur3&obli
què dcorfum3uerfus radij ad brachialeappendicemconfcendens5 inbduascarnofasportio. footi.ofu
nes difcinditur^quarum inferior decimumnonum efformatmufculu^àfupcrioriilliusnrinci
pq partedittmitum3qucmdoctnnacgrafia uigciìmumprimum.&pollicemucrfusaliosdigi notm .
tos euertentem appcllaturus funi. Hocigiturtertiumprincipiumin duosmuiculos diiliiv
guam3quàuis interim principrj rationcnoobilcm^quo minùs ambasipfìuspartcs3unius mu
fculilocoquiuisrecenièrepoiltt.Decimusitaquenonusdigitosmoucntium mufculus3abul
naco3quo dixfmodo enatus3obliquè radi) appcndiccm pctiqacpriufquam huc contingit,in
duos inuicem coha:rcntcs tendines finitur, quiproprioLfiniti in radi) appendice incumben^ ci,4-fea,
tes3$ C peculiari ligamctotranfuerfimobuincfififupcrbrachialecxpandutur.atqdiic dircptfi *4 ^*^
illoru fupcrior indicfiinfcriorautémcdio exporrigitur,exteriori infèrioriue digitorum laterfi
ucrfus poiIcrioraimplàtati.Sinus autemhorum tendinunomine, in radi) extremopriuatim
cxculptus,intercfinu dccimifcptimi miifculigratiaincifum, & illumquo bicornis tendo cius c zAf-cd'
mu (culi uehitur,cuius benefìcio brachiale exteditur. Atcphicctià finus saltcram portioncter "''Ir
tp , 18 c7 *7 ti) ìllius ex ulna prodeutis principi) tràfìnittit.quàpollicis motibusfàmulariaudies. Haud e /notitur.
*tfo n rs c 'M ii nim ar^,trandft efi^ambas tcrti) principi) portiones unico finn et ligameto utfiethuicdecimo f litig­
naît nonomiifculoligamentupeculiarenôobduci.Qiiodiierôpræiènsmufculusàpolliceabduc & io ti-O'
noms
 DE HVHAN1 í ORPORtS FABRICA LIBER II. 511
tionís corum,quíbus ínfcrítur,digítorum autor fit,fitus ípfius ínfertioq; líquídíflW cornino
(Iran t.Caetcrù m hunenon femper in índícem & medium, dígitos, tendíncm poní ocre obfer-
11 aturus es, fed diítaxat ¿n índícem.Sic edam ’ decímumoctauum mufcuíum ín mínimum Sí
b9 tdb •®' anularcm fimul,tendínes,qui ftatím in brachiali díremptí fucrunt,dígerere non femper cofpí
cíes,fed frequentiftìmè unicum tendíncm ¿n paruumdígírum ferri obferuabís, eius dioití exte
19 tu.Z- jionís ducè. Paríter1decímusfeptímus ín tres tantum tendínes diuídí uídebítur, qui inbrac hi
ali ínuícem deduca,indici medio,& anulari implantabuntur,ín mínimum autem chpnnrn fla
tim à brachiali tendíncm,utad cancros dígitos,ferri raríílimc reperì, quú dccimusnonus par­
ili digiti extenlionis autor lie. Athís omnibus tendinibus,ubípoftbrachíalí membranulís etfí
brofis nexíbus committuntur,priuatímídaccídít,utfingulí Iateíceñtesuelutínplures díuí-
dantur,utíam íatíorcs multò,& tenuíores redditi,ad dígitorum radíces, mirabili nequefem-
per eadem feríeínuícem mifceantur,uníus digiti tendinísportíoneetíam coípícua,ad alteríus
digiti tendíncm pertinente.Q uod Sí in tais maníbus conlpicaripoteris,anímum, quando di
giros fleetís, ac reflectís,et ín latera ducís, dígitorum radici adhibens.Quamuís in manti cute li
berata,ídíntuerí magís conduxerít,utnon mirerís, cur Galení tendínumferieí mintisílíco ac-
cellerím, arbitrcrqjdecimumíéptímum, decímumoctauum, Sí decímumnonum quatuor eli­
gí torum,una etextenfionís Sí abdudíonís à pollice opífices cííe,ob uaríam íliam,qua? per ob
líqua prorfus fit, commíxtíoncm,& redtum fitum,&ipforuminíértíoncm,quam in tetam di
giti longítudínem molíuntur.Nullam tamen prorfus tendínum commíxtíonem un qua per-
ficí obleruauí,cuíus beneficio uclobfcurííliméparuum digitimi à pollice abduciaufim aiìèrc-
rc,imò rectus lile mufeulí decímiodaui ductus ínfertioq? arguunt,nulla prorfusratíoncpar­
uum dígítum cíus opera,extrorfum à polliceabducí. Atqueciuífnodí etiam quid ínpedeob-
feruarí, fuo loco dícam . Habctoígíturmea quídem fcntentíadecímumoctauumpro preci­
puo paruí digiti extenfionis aütore.Decímum autemnonumínfigníterad índícís 8<falíquari
í¡ ? fi. e.
/1 tab.cha,
do medi) à pollice abdudíonem,ídoneum efícncminem ambígere conuenít. Veruni quia V ’gefimi.
radap 3 tu paruum adeò atque ex aban dan tí h casterís abducí oportuít,quotíes rotundas figuras mana
t e r . 4 fi. compiccimi ur, Sí quum huíufmodi mot us " decina o o era ti o muículo acceptus ferri nequear,
«■9 f i . /?.
Whì,$fg-
rerum Opífex ’ muículum brcucm ,fed ualídum ín extrema manti rcpofuít,íllí motuí precíe-
cup.zilib.i cium . A' quarto ením brachíalís oííe,quod redi uní appellauímus, mufeulí huíusprincí-
charadcr píum prodít, quod per luna: montículum ad paruum dígítum pergens, tote ducha carneüm
'T* uífitur, muris feu lacertas forniam eleganter expriniens,quíppemuícuiusiftc,ín exortuutcun
n ¡oíih. o.
uta.u.i d. quetenuís,íii medio teres craíTusq cít,ín íníertíoneautem^quam in externo primi oílis paruí
1 C.J>f. digitiíatusmo!ítur,gracílís tcnuísq?,S¿ncrueuseuadít. fit ítaq? hícordineuígcfimus. Cas- y ig t fá n m
0 io , li ili. terúm" uígefimusprímus, pollici peculíarís céfetur,eftqftlle altera0teñí) ex ulnapcndctís prín primwSi
n.
p lotjb.p. dpi) portio,quam à pdecimonono, qui ad índícem Sí medium potiflimum fertur, diftinguí-
</ •zti. hin mus. Ab uln a ítaqueexterior! lède,íuxcat]ligamentummembraneum ínter cubiti ofía,qua in
ter f e r g .
f i. tu.mu? uíccm dehiícunt, confiftens,& iuxta medium longítudínís cubiti ííle mufeulus enafcítur,uef
¡culi a no - fusradium obliqueproperans. Príuíquam ueròradi) ínferíorem contíngít appendícem,ín
tai. paulo minus toto tereteni ceíTat tédíncm,quí communi cum bendine bicorni, quo brachiale
s z,4 fi. CU.
14 /1Ó .1 ( ,/ .
extenditur,5fmu,et ligamento plerum qdedu<ftus,adbrachíalecontcndít,Sùfico lateícens to
t \,zta.cha tíus pollicislongitudini ínferítur,non quidc in medio exteríorís regionís, ícd exteríori ípfius
rad. 4. lacere, quod índícemfpecflat.Cuíus autem motus híc mufeulus opifex fit, ilíco fiibíjcíam, ar­
u io , ititi.
a , s , h.
que dúos fcquétes nunc mufeulos deicrípíero,ín quorum cnarratíone anibígo, num íllos pri cun.
Xlo, Ilfii. mum uníus,aut duorum,auttríum mufeulorum loco recenfere debeam . Sed agè, ac fi unus
eíIet,illos pertractemus, eundem pofitea, utí uífum erít, inplures díuífurx. Ex “tribusmu- cenj
y ufi&. a . fcuíorum radícíbus feu príncíprjs, qua; ab ulna fecundam ípfius longítudínemexorírí re­
» U&B C,9
ta.e. lata funt, " medium príncípíum uteunque uífitur amplum , longáue latís linca enatum,8c
Z tota.fu, oblique fuperradium confcendens, íllí ¿nfternítur y mufculo,quem bicorni tendine in bra­
perior por,
rio. k, infe­
chiale ínferfíd que cxtcndcredocebo.Simulatqueucrò príncípíum hoc cum muículum inte>
riori, (ìc 2 g ít, ín ‘ duasimpares portíonesdíuídítur,à fcfenulloíntcruallo diftantes,íed mutuoíncum-
ta.b,c. bentium mufeulorum rítu ínuícem h atren tes , fupcríor portío alíquandíu carnea pernia-
a i f1.ca.z3 nens, ín tendíncm quodammodo teretem cellar, ínfertum exteríori brachíalís'1 oílis fedi,
h. 1 cha.3
b io tab.m, quodpollícem fuftínet. Inferior autem principi} portío ftatím,ac alíquouíque ín anteriora
n-lt ta.ci.r. prorepfit,ín ' duasruríus carneas partes dift¿nguítur,qu 2e fingulcín tendine finíunt,ac cum
c ->4 fi-ca.
z4 ¡h n. fuperiorís portíonís tendine, proprio" fiiiuín radi) appendice leuíter indio ínfident, pc-
~ 1 3 1 tab . culíariq? ligamento tres fimuí tendínes obducuntur. Poftquam uerò íifteríoris portíonís
cha.6. tendínes brachiale fuperarunt, unus ín prímípollícís internodij radíccm ímplantatur, íllíc ín

extern
 $12 A N D R E AE

nunceiuriauinius^naìomes proít'fíbn'b'T^t? ^ 10' ' 3 P?rt‘onls tc” f ’n^ a*ccrtantùni3qué

principi) continuità», mufculun, huncumimPfT k " '’ t" Jdec“ i‘m allclul attendentes
íu dirimitur, & unus tendo brachiali aU 5 ^ tradidemnt^ali) ueroquoniaminprogref e l° ^ t d ,
híc mufeulos con^tuerum !^^ ín tr o ^ 11^ 8cf0§n*m serat3políící ínímtur, duos n*
mcrare^ngulosmufculosfingulístendímbusdTcríLm triUmmUfCUl0rUml0C:0hun“ nu flo U k k '
aurosexiftimo, fìduostantumennm.r usaiiaio™tcs3quanquamnos opponuniusfa.
Vtgefìmmttr bus tendinesduos o fF e rt,u ig e fìm u m fccu ^ n tC cC a r€m V ° ™ ? n em >$u* Poliidso% ™ ‘r'
riumhocCdpi pomo nena, quxbrachialisedamextcnfìoni V n b f ^ aPlteaPPclIantcs • Supenorcmuero
te tnumerdtu, rioopemfert umefìmiterth nom/n U k' curoemdarni-adrjcircumdudui fecunda-

t s ü ......-
.......... » . ................... f l .................... - - r a g g
t..NosCniun ac ipralcnnCap.tc enumerarmi, rdiquum de digitorum mufculis ferirò»?
percurremus, filentto non practereuntes, in caudatis fìmijs unicum dun taxat apparemendì
nem,qui partirti m pollice»,, parti», in brachiale inferi,ur,focus longè, quàn, S ”

fi c i m . g clìmopnm° P 0 jlexre?laeuerttmr,extenditurue,quonesutriq,mufculiuniicontrahuntur
quippcuigefimofecundoduntaxat contracto,poUexobliquèàctrterisdigitisabduflusexté’ h 'K u
fionem pati»,r,a uigcfimo autem primo ad indice,» magi* cucrti folci, quarc etian, integrum u n i '
c(t3hos muiculos in digitosad lateraducentium3S£ edam in extendendum clafièm , ut uiium
fucrit3reponcre. In hunc ufquelocfi fcmailèm' decimumodtauum, & kdecimumnonum, ¿ 9 f(, e.
utiam mufeulos obliquis motibus prxfe&osfimulcnarrarcm 3 nifi'uariaillatendinum iuxta h ‘otd'.p.
digitorumradícescommixdo obftitiiTet3& nifi dedmusoctauus extendétibuspotiùs3quàm
abducentibus fuiffctadnimicrandus3dcíndc huiuscommixdonis & decimio&aui mufculi
ductus gratia^ncceifarioet' illumpriùsrecenfukcuiusbenefìcio paruusdígítusárelíquisuaíí h t d .r .4
Sex tnufculi didimeabducitur, qui ordine uigcfìmus erat. Ac proindeadhuc reliqui funt3mduo obliquis u
tes
pollicis motibus famulantes, & " ali) quatuor3quibus digiti quatuorad pollicem ducuntur. ” J
<¡ui. Pollex enim quum inftar alterius manus3reliquis digitis opponidebuipmeritò mufeulos libi a lterZ T
uendicat, quorum benefìcio à exteris maxime abducitur, & rurfus uariarum adionum gra- 11 taf
da cómodiifimè indici admouetur. 0 Qui igitur pollice maxime abducit, atq? in tota ferie uíge^
fìmusquartus cellieri potei!, ab anteriori fede oilìs brachialis3cui pollex innititur ncruco prin 0 1 1a'hp.
cipio3quod fratinacarneum euadit3cnafcitur3acdeorfum protenfus3iecundo pollicis oflì3mÉ> 4
branco tendineinferitur.Hic mufculus una cuna1duobus3prímíí pollicis intcrnodium fìectd p 0 íá‘*,x‘
tibus3 quíbusífreínfternítur3carnofaniuoÍ£partem cffr>rmat3qux ad pollicis radice confiftít.
Galcnus in Libris de Partium ufu prarfentcna mufcuíuna, no admodum uerèin primum pol-
liéis os inferí icriptum reliquit3quu notabili & ucra iníertíone ipfi no adnafcatur3lèd duntaxat
fìbrofìs nexibus inualidèhprcat. Veruna non inirum efr3GaIcnum ciufmodiinfcrdoncm nos
docuiífe3cjuum id fcribcns3 duos mufeulos primum pollicis os flccftentes ignoraueripac illos
uigefimiquarti mufculipartesciTearbitratusfuerit.Mufculus ífre dnteríoríspollícemeuertd 4 io U . w,
1itet.^r.
tiuna3qui ordine uigefìmusfecundus erat, adionem excipit3atquc ita quàm maxime pellicciai
ab indiceremoiietjidpriuadm adeptus3qiiódintercxtrcmacmanus8¿cubítímufculos3folus
quodammodaliucat3proprixipfìus 3quecrafriorefr3naembranxgratia.rAltermuiculusob' rit<t.h.id.
liquis pollicis motibus íéruíes3exínteriorílatere3ueríuspofterioratamé3soíIíspoftbrachíalis3 j ¿ -p iL
quod indici prxponítur3inítíum ducit carncum3& iecundùna totani cius oilìs longitudine«! s t ^ ca^
enatum. Mufculus iflc inieritur carnea implantatione3 coti externo lateri primi pollicis oilìs, 24.lt. 1 1.
rncnabrancum tendinem rad ici quoq; iècundi oilìs porrigens3huius fìbrx tranfuerfe quoda-
naodo funt3à brachiali ad polliccm d u d x. V7nde etici huius naufculi auxilio pollex indici pi o- ^ ^
ximèaccommodatur3illoq^mufculopollicem adcxteriorateucrtcnds(quiin noitraicneuige^ u
fimusprimus eiì;) adío excipitur. Porrò" naufculi quatuor dígitos polliciadducentes3quia in
fìrmilis dígitos ucrfus polliccm oblique adduci3quàm ab ilio reducioportebat, nequáquam i-
ex cubito príncípíum fumunt3fed gráciles & teretes funt naufculi, fingulis quatuor iecudi mu
fculi tcndinibusfqui quatuor digitorum tertium os fledunt)exporredí,onunturením ex ?»
branco inuolucro^tendines illos3cùm brachialis fìnuna, & tranfuerfum ípfius lígame numi * 4 M*A
perreptant,induente, Hincfìmul fìngulicumfingulis tendinibus ad dígitos procedenres,
1 r a » acuite^
 DE HVHANI CORPORIS FABRICA LIBER IT* t
21?J
ac interiori tendinis lateri attend, in digitorum radicem inièruntur, ad internum eorundem la
tus,uerfus interiora infertiònem membraneam moliti, iftananqué fede illos inferi decuit, qui
in latas ad pollícem,quatuor dígitos crant reclina tu ri. Praefentibusmufculis hoc farierarum, Ex u:gimmo
perínde ac oculíy mufculís obuenit, quòd non exofíeaut cartilagine, fed ex membraneo ten- uemdeferiptií
mu[adió, i 8di
cap-“- dínuminuolucroorígínemfumpíerint. Iam fi h ísquoquemufeulís tutina numerumdifcipli-
~ r \ r' A C ■ * gite,rum jnoti-
næ grada auxerís, ín uníuerium uigintinouem in hoc Capite deicripti exurgent, quorum un bwsfumuLri.
„ otab.h oíntíodo digitorum duces funt, ' uígeíímotertío interim ad brachiale relato, Porròmira
u tub. bítur forfitan aliquis, cur minus ‘ mufculos quatuor dígitos pollici adduccntes,S¿ d im qui De tepdinum
(6 tU<f:l- paruum T *j J 1 ------ p V r . r „ • T " ¿n fim om lu s
___ __a____
cætcris abducit,primo quatuor digitorum olii dixenm míen,nulla interim menno- nonnulla.
b}U'r’ nefuccedentiuminternódiorumfada,quum tatnenGalenus in omnibus digitorum oilibus*
iècundum totam illorum longítudinem tendínes,membranas modo inferi conaidq; in Primo
de Admíníftrandís feiftíoníbus ièriptum reliquerit iècus, quàm in Libro de Partium ufu,ac il­
io edam priores Anatomici. Ego nequáquam infidas co, uti neep aliquis, qui mihi refecàti affi
titunquam, digitorumoiîafecundùm longítudinem, ¿regione infertionis illorum mufculo-
rum membranis obduci,uertimnon talibus, quales commemorati modòmufculiporrigere
deberent. quandoquidem illæ nulltim fibrarum genus,fecundùm longítudinem excurrens
oftendunc,ncque parem ctiarn dudum, cum mulculorum ex cubito in exteriorem digitorum
fedeminiertorum tendinibusretinent. Quinetiam folius primi in quatuor dígítís artículí,
primi fecundice in pollice benefìcio, digiti in obliquimi aguntur, cuius caufa, duna digitorum
offa perfequerer, articulationis difiercntia effe commemorabatur. Si itaq? quifpiam eiufmodi
membranas,mufculoru in obliqua agentift tendínes elle cum Galeno contenderit,fruftra eos,
8¿lígamentí tantum tuce fecundisS^ tertfjs digitorum oílibus cominillosfateatur, oportet*
c 9tu.e.io Quòd autemcillorum tendínes,qui ex cubito proceden tes,à Galeno abdudíonís autores firn
tu.p.nt. piÍQterenarrantur,totí digitorum longitudini liquidò inièruntur, uehementiùs colligereco-
o0r, cos mufculos extenfioni etiâ præcilè. Denuo ftudiofìor aliquis in Galeni Libris ucrfa- M u f u l o r t l
tiis,illumcB contraria deinfertione tcndinum decereanimaduertens oppcrictur,donec omnes ‘p ^ ° nu ccl
mulculorum dígitos mouentium inièrtiones in unum numerum redegero, Galenum in Pri-
d 6t u mo de Partium ufu imítaturus,quí cas parum rede perièquitur,quoniam tredecim mufculos,
7tu.chu. i, ^uj jn extrcma manu locati digitorum flexus autores iunt,omittens,falfòf fecundí muièuli ten
sj iò ¿j^neSaprímo qliatuor dígítom offi implantaros tradir. Cæterùm fi obiterdecímumfeptímum
f 6tus. in quatuor tendínes,dígítos cxtcndcntes,Sc" decimimi odauum S i decimumnonum ín bínos
Í 9 tu.z. tendínes, qui quatuor dígitos à pollice abducant, diuidí conceffcrímus,óí deíndetumin om-
iuo9tS p. nes digitorum acies, ut extendentes iníerí annuerímus, ut interim ' illí, qui ín extrema manu
utaa. reponuiitur, lateralibusq motibus príuatím præfunt, ítahabeant,utínos defcrípfimus, fexa-
‘ i u-r>P> gin ta omnes ucræ ínfertíones (non accubitus leues ue annexus dico) erunt. In primum fcilicet
6 tu.{, /•u pollicis ardculum quinqué,!n iècundum ièptem,in tertium tres, in minimi digiti primum inter
tu.J.
nodium ièx,inreliquorum autem tràini digitorum prima internodia duntaxat quinqué, in
quatuor uerò digitorum fccundum Si tertium ínternodium tres. Qua* porro eiusmodi tint in
lerdones,ipfe tecum,ut mufculos rurfus in memoriam, quali in epilogum c5trahas,repetito,
arquedeinderurfus perpendito, quotuniuerfæeiîent,fi etiam mufculiobliquis motibuspra>
fedi,qui in iummamanureponuntur, inièrtiones inlùccedentia olía, quæin obliquum (nifi
fetotu.ldc- iècundariò)non aguntur, ex Galeni ièntentia molirentur, S i deinde edam uigefimilècundt
inm,n. mufculi utrunquetendincm, primo polîicis olîî inlèri liera inièrtione admilèris, utnuncpri­
Ij tu.p. mum pollicis ínternodium fex admittat inièrtiones ( qui enim pollicem maxime abducit, in
primum ipfîus os non inferimr) tertium autem pollicis quinqué, S i fecunda tertiaq? interno-
día índícís,medrj,& anularis etiam quatuor, parui autem digiti fccundum S i tertium interno-
díum,quinqué ínfertíonesobtíneant,confurgentomnes,feptuagíntatrcs. Si edam lígamen-
torum beneficio offibus applicationes(nollcm enim cum Galeno inièrtiones diccre) adnume
raueris,& iècundum quinqué digitorum ínternodium una applicatione, Si primum quatuor
digitorum duabus auxerís, ínueníes (nifi me addítío fugerit) oduagintaièx,nam primo poi-
tu6 tab. i lícísínternodío'" tertq mufculi tendinem tribuere nequis, quanuís híc numerus adhuc Si la­
tóns. ti tendinis applicationes fibi uendicare poiTit,ut tria quatuor digitorum. Si duo pollicis inter-
n tnujculi j* "®- —1 -xx i . . _— . . n xx —
. — ■, i l i ,■ m , t ? ■, iì — »— I
n nodia,adhucunaaugeanturcommiffione,numeruscBnonagintaodoconftituat.Qucmfiad
tu-ìutitcn
U 5 r 1 «. . • _______ Q d -, T ) - , 1 y, *-•
C 1 il A l i
t ■
doTmfigni utramque manum conferens duplicaueris, quot numcris, centum S i ododecim Galeni panìum.
tur. <ra¡ S i 7rxçxcpv<r&s modo flipcraffii’
d DE
 214. A N D R E AE VESALII BRVXE LLENSIS
D E M V S C V L M O T V V MBKMCHI^r,
hi opìfiabìiì. Caput M L
Tirdelùditi V m brachiali reliqua fummo? manus pars fleilitur,ac extenditur, deinde
motu/i. edam obliquo(utuocamus)motuin utrunquclatus agitur,idqj quatuor
P rimus mii -
Jculut. mufculorum benefkio.Quorum* primus exh interiori humeri tuberai- d t& r
culo1 príncípíum ex carneanerueacp fubftantia mixtum affumichine to * tabula '
tius ulna? longitudini adnatus, 8C fèmper in progreffu ab ipfa principi-) 2 2“•*m-
fui robur affumens,atqi hoc precipue in fuperiori ipfìus fede, non procul 23
r - -, ab articulo cubiti ad humcrum.Exporripitur autemhicmufculus inferió- fi.Is.’ *
rilateri mufculorum, qui ex cubito cuatí digitorum flexionibus praefunt. un de etiam ínter-
nani ulnae fedem cmagna ex parte ample&itur, quemadmodum 8¿ medium quocp fedis ipfìus ‘ et
ínfcríorís,toto fere ulnae duiftu occupai,quo fcribetes innitimur* Reliquum autem infèrioris c i, 6fi. ca.
illius ulnae fedis, quod extcrius eft,s alius mufculus fìbi uendicat, quem ante paruum digitum 14L l d'
poftbrachiali mfertum.huius extenfìonemmoliriaudies.Duo enimillimufculiinuicemfìbro
fìs nexibus ualidèhaercntes,uclut ftratum quoddam 8¿ puluinar, quo commodè totum cubi- iuxta a , <t.
tum ¿uniti (humus,efformant. Cseterùm primus hic mufculus, quum ad ulnae ufqj fìnem pro- 2 ? U 'A*
repfìt,paulo ante cubiti cum brachiali articulum,in11ualídum,2¿ quodammodo teretem ccilàt A
tendinem, carniformi femper fubftantia ad brachiale ufqj audum,qui dum articulum tranfeen-
ditjprorfiis excarnis eft, ualidiftìma infertione, inferiori1quarti brachialis oftis fedi implanta- ¿ t ^
tus,quod no immeritò rcctum cartilaginofumcp appellati!,ackunico tantum offl commiifum, cap.ishb.t
in Primo libro diccbatur. Precfens tendo,qua ulnae appédíce artículo^ bradi ialis fuffulcituf,
peculiare ligamcntum, quodipfì tranflicrfìmobducatur, nullum exigir, feci comuni omnium j v^ c¡ld ^
mufculorum membrana,qua? ligamenti uice eft,quamc|? ínter manus ligamcnta etiam i eccnfè-
bimuSjCÌr cunda tur,& perquàm ualidè brachialis cum cubito artículílígamentís connecHtur*
Seen n i 1Secundus brachiale mouentiummufculus, ex interiori quoque humeri tubérculo exoritur,il h t a b . ^
lius,quem nuper commemorauimus,capiti proximus, 8Cuna cum illius quoque capite mitra- 4 f
tum obtinens caputeius mufculi, qui internas fummae manus cuti dilatefcentem exporngit „ Ul m
tendinem .Secundus ¿taque mufculus,ab interno humcri tubere " cnatus, obliquo ingrefluad H f
clatius ° primi dígitos fleiftentis mufculi latus contendit, ipfi magna ex parte uiftratus, ¡X ra- o; ^
dio exporrccftus.p Ante brachialis autem radicem in cxadte teretem degenerat tendinem, qui p3*.g.
fìmulatCB brachiale ad pollicis radicemqc6tigerit,incuriofe illuni fecantibus,ibidem brachialis q ,
oflibusTnfaiputatur.Verùmubi' mufculus ab indice pollicemabduccns, una
primum pollicis internodium fledtentibus, a brachiali liberacus fùerit, ic (
confpicietur iiuernambrachialisfèdempreterire,atcplatefcensmpollbrachialis qflis,qu w,„.
indíchrTponitiir,rad¡céínfer¡,internae^tranfuCTfihíc ligamentifaliualideaclnafci. Duo
,-m. blfs inP mfs al,j duo externi refpondent, * unusab1cxtcr.oristubercolihumenrad.eepr« • »
Ye nini. -
n,mn capit ad latuseius1mufculi,qui Galcm fuffiagio minimum digitimi,& anularan *4 ' ,
lice abducit,noftro autem, pratcípuusexteftfionís mimmi di^ti autor eft, SiqmdeinpUirium tibaP.^
ex eo tubérculo certa fèrieprodeuntium capitum, hic brachialis mufculus, humilhmam h
i^proidmamfedemobtinct,undeetiam&exs pofterioriulnae proceffu,quihumcroadartr
culatur^'icmuiculus principió ducit,iUmiftra*us11muCu^,quihinc^c^originemfuniem, , d. ^
radium adit,illumin iupinumadlurus. Hinc itacp tertius brachialis inufculus & a.
milioremextcrioremqi ulntc regionemamplexatur,“ interpnmum brachiale f le to mm «

< W «. noftbrachialis " offi minimum fuftinenti, nonprocula brachiali ìnfintur. t bo-culum mi.
rum, qui orti ine quartus eft, latiulcu.o' principio longé fnpn,^cxtcr.ushumm ^
enafcimr,ubibumcrus uelut in oblongam acuciem pronrnnet. Hin^arnoiùs,e^ o ^ ,6Y.lo f.
que lineaprodiens,radio mftcrnuur, & prop.ee .Ihus ong.tudim ’ ' rtcm ullo mr -
generai1tendinem,quibicornis bipartitus ueftatim ab ormuiiitur,utram^^p P ^ « g
nòstocotcretcmgcrcnS,cftcnimnonnih,l latior.quam profundo H a pa dio expor U . a-
&fi inuicem diri.nauti,r,non tamen digno notati, interuallo A f f l o . « * i n u i c c m f »
riguntur,adillius appendicemuixta brachiale coKn en es.qu^q p ^ urobunt; f * P
ian, magis magis?,fed non tamenmfigmter faunflyllis pnuatim cxcuipto & com^
 D E 'H V H A N I C O R P O R I S FABRICA LIBER IT¿ V.J
, communiípfis SGllí mu (culo, qui pollicemucríus índícem eucrtít," ligamento circunda
t í o td.O
. u.cU tur.Quoddeíncepsfuperantes,acmagístum quam príus,ínuíccmdi fiantes,in poftbrachiale
ralla- amplis infèrtionibus * implantantur. unus eniminradicem ofîts indicem fuftinentis, aiter ue-
je*»tdJ- Y'Q jn radium eius cui médius innititur, infertionem tentât. Quartus hic mufculus unà cum ter. Mufduoriï
h lo tio,brachiale,fi am botcndantur,cxtrorfumreflcctunt,cxtcndunt uc. A tqlusauxiliaturv min mmu6’
y:U A. {culus,quembrachialisoflfiquopollexfuftihetur,inferitunedocuimus,quum digitorumdu
ces recenfentes, hune mufculum in tota ferieuigefimumtertium nominaremus : S i ut his duo-
bus brachiale exteditur, ita edam duobus interioribus leu primis idem pulchreflectitur. Dein
eiidemmufculis, quibus brachiali» flexio cxtcnfiocp concrcditur,brachiale adlatera quoque
MAU/ ducimus. " Si enim interior mufculus, & exterior, qui indicem fpedant, ‘ rcliquis duobus la-
0sÂterit xatis contrahantur,brachialeintrorfumatqucad interiuslatusagetur.Atfi his laxatis,ali] duo
tabula'■A* quí mínimumreípicíunt dígítum,tenfí fucrínt,ad exteriora ín latus brachíalc mouebítur.Con
tab
A9 cr ftatitaqueNaturam admodum índuftríe, dúos mufeulos fiiexioní, Si totídem extenfioni prx-
0i \,dlter
s. fecíffe. Quandoquídem fí uní flexíonem commifi¿Tet,necp ís certa?articulí totíus,ñeque firma:
flexíonís dux fuiflet, imo prompte círcúucrfatílís laxaxp.ut ucro nunc habet, firma prorfus ac
tuta perficitur fiexío. Ad bare praeter flexionem S i extenfionem, brachiale ali)s índíguít moti-
bus, ac proinde alios crean tendines operxprecium eilet, qui ad latera motuum opifices habe-
rentur.Sednuncdemum,quum duo flectunt,& duoextendunt,ilicoquidem S iobliquo» bra
chialis motus adepti fumus.Cxtcrfi prxtcrhos quos brachiali tribuimus motus,Galenus ¿pii Brachiale
in pronum ac fupinum Uérfìorie adfcripfit, peculiarcm ab ca,quam fecfidariò manus extrema, proprio mota
radi) beneficio fortitur. M ihi nullum extrema' manus aut brachialis quiefeenteradio,in pro-
K ij 4 , * n^m fupinum'ue motum perfid, hactenus perciperelicuit.b Deinderadij fìnus, cui brachiale dgU
figurano» inarticulatur,oblongus eft, Si ipfum quoquebi achiale,quà fìnui imponitur,oblongum quo- L i* de Par,
ap.v hb.i 0Uc^1Cq, ut humeri, aut.femoris fuperius caput, rotundum uifitur, adeò ut eíuímodí oidi um ar tum“A*
ticulus confurgat, qui ad motus in gyrum prorílisíneptus exiftit. Adde, quam nos primi ob-
ca^hb.u ieruauimus,ncqueperfunctorièperpendendairf cartilaginem,quacà radio pronata,brachiale
f *’*’J f Sí ulnam,inflar mtcrftiti) cuíufdam mediai,oftenditcg totani brachialis ad cubitum articulatio
nempropemodum foliradio fercndam die acccptam. quod nein pundo quidem cifra di&a:
modo cartílaoínís intcruentum, brachiale contingit. N on enim audiendus eli; Galenus in L i­
di , *,j fig. hro de Oflibus, in quodprocefìui ftyli imaginan esprimenti nimium fauens (ne dica Natura:
frf.24 hb i 0pcra deftruens) prxter omnem racioné, ìllius proceflus benefìcio, manum extrema in latera
obliquaci agi protulit.parum attendcns,fì earn procefifus ille,quam ípfi tribuir,coftrucìionem
obtinuiflèt, non folùm motuí,ín latera non iuuaturum, imo tanquam palimi aliquem prorfùs
prxpediturumiquanquam rurfus alibi illuni ad proprios manus in pronum Si fupinum m o­
tus códuccrc,uidcatur doccrc. A t quum nullum eíuímodí motum,nifi radi) ope,& fecundarlo L ihris dcV'
in manu expenderé ualeo,praeter animi icntentiam mufeulos, quibus illimotus celebrentur, f i Pdrt-
ementírí nequáquam uiium eft. Galenus tarnen ut & hos motus brachialipraebct,ficquoque
quatuor cnarratos mufeulos íllorum autores clic contendit,prout hic nimirum ílle ue contra-
hatur, aut quiefeat. cuius fententiam fi non ofeitanter pcrpenderis,hxc ilium fum ile, ima-
ginatumq? citiùs, quàm in rcícdtíone perfpexifie ( ut alia in Libris de Vfu pai tium pici aque )
animaduertes»

DE M V SC V L IS R<^iD I V M ERO N V M ET
« 9h - c*P- fupinum conflitucntibiL'S. C apu t OC L JC +
z4 hb. i O
ad? i fix a .
ij. V M M O D O in praefenti mem men's corum,qux de radi) ad rotundum
b ht a figli humeri capitulum articulo,1 Si brachialis rurlus cum radio/ radrjqi Si ul
rarumcap
ï 5li. i cha, nac inter fècommiiIuris,fupcriori Libro tradidimus, nunc mediocri ne-
i , jinx, aocio percipies, quarationeradius à proprfis tradtus muiculis, quiefeen-
y,z fi-8ca. te interim ad humerum ulna, in pronum fupinum que circunducatur, Si
*4Í!.l.
cea.z4 íi i quo nani pacto radi) auxilio,extrema manus eofdcm motus neceflario fe-
fin i , k .aut quatur. Quando fiaqueradius ulnx Si fuperiori ipfi us Si inferiori extre-
mz>9 fi- in mo articulatur, ac lecundtimreliquamlongitudinem duo illaofta inuicem diftant,operxpre
I a figu. er
rurfus p j, cium f ut Si in prioribus ac pofterioribus radi) regionibus, mufeulos, qui ilium moucrent, Quatuor ra.
1e>fi.ino~r extrui. Sunt autem hi quatuor, duo quidem fuperiori radi) extremo fubieruientes,reliqui au- àumpeculiari
figura. tem duoinferioriratqucexhis duo internam cubiti fedem,ali) duo extcrnam occuparunt. iute u
J nf f f es
d7iab.X,
S S.
riores radium in pronum mouent, cxtcriorcs eundem ad fupinum conucllunt. lutei ioi ,qui gpnmus.
d z radi)
 li6
A N D R E AE VESALÍI BR V X E L L E N S l S
r a i l partcm brachiali proximam mone, fccimdùm ulna, longitudincm.ex tota ambi;«,
dincinterioris ipfius fcdis cnafcuur, qua brachiali próxima cftThinccarncus a d ■" •
radn regionali tranfuerfim procedit, ipfi can,cus adirne mfcrtus. H aba iraquí mufcdm h"*
i . cum reliquiafecundumcubiti longitudini™ expanfis conferai,,r,fib ra sL ,fu e rfal « ut’
r , , ,, »a mmimmmradmm reda Gönfcaidentes.Ñeque hie mufculus, ut uífumcftaííT Á
1 fcdfe^iadó.ncubícianiplitudíiicrn.totairi^itc^
rem radi] ulnxq? federn compleditur, & ad amuffim quadratus eft, Tan tarn ením obnn t\
gitudinem, quanta eft latitudo interioris cubiti región is, quam fimul cum radio ulna con ft”
tuit« deindc tarn latus uifi tur, quàm longus *ad hxc omni ex parte carneus, & fn ipfiu's r *
dio fpiflfus extuberansq:obferuatur,inftar pukrinaris ipfum tranfeendentibus ad dioitos f sU.rmu
Seamélí ‘linlbus lubftratus. Huius mufculi tìbrx, rad,, partem quac brachiale fpectat introrfum tn [culi ß. 6 ta.
nenies, radium in pronum adígunt. bxtcríor mufeulus contrari] motus autor huic neo ’ mtífcuk s
cr*.
fina ñeque figura refpondct. Sí ením Natura in exteriori fede eiuímodi carneum mufeulum A iz
conftituifìèt, cubiti pars brachiali prxpofìta, minime leuis^carmsq? expers manfìflct - e- i ......
a. zS. i
commodétot mufculorum tendineshuc reponi potuiflènt.Proinde quumexteriorem 1 1 ^ d' 4' “ ' s ’c'
fioriparem effingerènequiuit, ualidioriq mota hunc,quàm interiomn,radium ducereopor wc.u b ^
tuit, breuiftimo per cubitum expaniorum mufculo,qui interior cft, longiifìmum omnium a v i
cubitum perreptant, Natura oppofuit, quantum feilieet admufculi ucntreni, & lonoiorcm
Primo de carnis duchim attinet. Alias nanque perperamillum omnium longiilimum eilè Galenusdi-
Admiwflrdn x iftet, quum plerique ad digitosprotenfi, fimpliciter multo longioresfìnt: ncqueidfortaffis
diiJtaio. j^ ^ ni tencjjnum grana , ièd fi quis diligenter omnes perpendat, uentris quoque. A b externa
itaquehumcri regioneelatius, quàm s mufculibifìdotendinebrachialecxtendentiscaputegli g utub.A.
fiftit, huius radi] mufculiprincipiumcducitur ; quod quiafecundùm humeri longitudinem
latum nafeitur, carncumq? eft, lor.ge fupraexteriushumeri11 tuberculum1incipit, M uiculus hifi.ca. 23
liincdeorfum expanfus,& latus ualidusqj apparens,radio infternitur,fuperiori lateri mufcii li lP-
U bifido tendine brachiale extendentis contiguus.Vbi ucrò ad radi] fìnem, cui brachiale coar- 6
datur,procciiìt, in exactum finirk tendinem, qui membrana modo latefcens, radi] appendi- ketd.u.n
cis luperiori1 regioni inièritur,quadantenus in interiora productus. Mufculus ifteinferiorem tctbb-
radi] partem,qux brachiali comittitur,in exteriora trahens,radium fupinu efficit, Cxterùm
mufculi, fuperiorem radi] fìnem numero proximum in pronum fupinumq ducentes, in hunc
Termi. mo(j um habent. mInterior ex interiorishumcrituberculiradicc,11 & ex interiori ulnxlatere, m 7
qua humero articulatur,carnoib ualidocp principio cnafcituiv hincadmodum oblique intera
namradi]ièdemcolcendit, carneainièrtioneantemediumipfìuslongitudinisinfertus. A ca r sR.l5f
nea hac infertionc,ncruca impiantano ad medium ufq? radi] longÌtudmisexporrigitur,radi]q? n Stib Lf-
iuperiori regioni hi cualidiilimèinfcritur,peculiarem inibì in racliopafperitatcm,cu.i inferatur, lo
fibiuendicans. Mufculus ifte, quotics contrahitur,filtròradium ducens, illunicoftituitprò- X3g.
Q ™ nus’ nuni . 4 exterior,qui peculiarium radi] muiculorum quartus eft, ductu figuraci nunc dicco
propemodum par, enaicitur ab extcriori articuli cubiti regione,ab articulu circumdanteliga- cj^ " ‘T
mento,uaiidèetiamexulnainpofteriorisfui rproceiIus,quem «¿at&gcurot/ Grxciuocant,exter- q t0j l-m .
jium latus,principi] fui portionem iumens. Hinc ad radium in priora cofccndit,Si radio prò- - 11 w•tj
pter interioris mufculi infcrtione s applantatur. huius tamen inferno non xquèatquntcnons r l l >njì
ncruofa cft, neepadeò in radi] longitudinéproducitur. Attamen du&us breuitas hos duos, ut « >24 hb.t
D.
& primimi,qui ad brachialehabetur,cxaCto tendine defticuir.Mufculus itaq?,qucm poltrerno n
s iztdbu.d
receniui,iuperiorem radi] partem extrorfum oblique conuellens,radium ad Jupinum a igit- ima c.
Coftat igitur toni radi] os,in tem oni mufculoru benefìcio pronum,exterioruautem lupinum
effici:acdeiiiceps radi] opc, fummà manum eoidem motus oftendere,
d e h v s c v l i s c v f l
tibitf C7° extcndcntibns. Caput
v e m a d m o d v m radius fui cum humero articuli benefìcio pio d l,lfì.C&
nusfupínuscpconftítuítur.ítav!«^^^ ------------------ — # „-ir-idnisín zj bb. 1. K,
fìtiifimè cubiti totius flexioni extenfìoniq? famulatur, & int^ 1 p ’
™“ ..... lem Hi anici,latusjiic L u i cura u ln ari humcrura flc d , e «, ..
òli orum motuum
clicxtcndicpqueat, M ufculi ueron^ium duces,fi
.......— in maximum
- ; ni>rfìnunr fi
redigantur numcrum, duo flexionem, 8c tres extenfionei ^ p ^
autem ad minorem referantur, aut duo,aut unus, e r u n t cxtei ^
tamen,uteunque numcrauens, fiedentes. Incambus ÒC caudatis fimqs neccilauo ^ ^
 per exten dentes reccnfentur : quorum etiam deferiptionem ilico,atquehominis mufculos
cnarrauero, fubnedam, quo accuratius Primi de Admimftrandis fedionibus Galcni lb
bri ealeem aflèquaris, Atquc hos ca tamcn tradam lege, ut omnia de cubitum mouentium
mufculorum figmenta Secundi de V fu partium libri, non co gar recenfere. quaridoquidem
quum ucram illorum mufculorum naturam didiceris,abunde ( fi modo ucritatis cum Gale­
no ftudiofus fucris)ea tuo Marte refcllcs, ftupens profedò, qua rationc ciufmodi fenlui re.
pugnantia Galenus pofteris prodidcrit,ac pofteactiam fèdione pcritiorfadus,non reco-
gnoueritf Primusflcdentium,duobusualidiiTimis Si mutuòdiftantibusenafeitur princi- P rìmui fit“
9a *>iz- pqs : c unum quidem cxadè nerucum,S iadamuiììm tcres exontur, ab eminentioridparte eientiunu *
t oc u"g ccruias Ìcapulx, feu ex fuperiori ipfius acetabultfupcralii fede. Hoc fubc Iigamentishume-
c 6 tab.m. ri articulum continentibus,& huicprincipio trànfuerfì inftar ligamenti obdudis, fupcr hu-
d ifixd-zl meri caput in antcrioraproccdit, fìnuq? uchitur, ipfì in prioribus capitis Si ccruicis humeri
e stal'd,e reg,ombus priuatim ceciato,sAltcrum prioris mufculi principium, à radice interiori^" pro-
ad/. ceifus fcapulaè, quem anchorae comparamus, duplex quodammodo enafeitur, non quidem
fifi.cap.u diiìundum, fed duplicavi fubftanticc ipccicm exprimenSjSMidonuper’ principio (& fì
h.i h , i. Qa|eno fccus uiihm fueric)multò latius. Principi] enim kpars, ab apice proecftus initium du P i- i de A d*
g 6Un,o.
b t,z fi■«• Cens,cxadè, utexterius mufculi principiti, neruca cft Si crafla, Sqpropemodum teres : 1pars mini.feelio.
till. iE . autem huic continua,ac exrcliquaproccilusfèdcprodiens, carnea latacpuifìtur, Neutrum
i 6 ta.m.
b 6 U .n .
iftorumprincipiorum,ftatimabcxortu dcorfum tendens,humeri oili adnafcitur.Verùm
I 6 tab.o.i aliquantulo fub humeri capitis ceruice, ubi ambo minuiccm coitura unum cfformarc mu-
ta.R. fculum incipiunt, carnofa pars intcriorisprinciprfiabintcrnofcapulae proceiiu enata,hu­
m 6 tab.?.
n ifi.ca. 2j
meri odi lata S iuteunque carnea infèrtioneadnafeitur, priuatam oflìsnafperitatem,cui aptè
lib.id. committatur,nancifcens. Confìftit autem haec afpcritasad radicem cius ° fìnus, quem extcr-
o eiufdem nomufculi prsefèntis capiti incifum diximus, Eiufìnodi infèrtioadeò ualida in terdum mb
fi'1’ hi apparuit,S£ carnofa ilia intcrioris principi] pars adeò procera uiiàeft,ut propriummu-
fculum à fcapulae interiori proceiiu in humcrum naici arbitratus fuerim,qui brachium e-
tiam attollcrct. Poftquam ueròhic anterior cubitum fledentium mufeuius, exduobus il-
iis efformatus principrjs, hanc infèrtionem in humerum molitus eft, ab humero iam abfce-
p é ta.e. dens, Si adamuiììm tcrctis carnofìq?p mufculi effigiem, aiìtercièdioneminmacilentioribus
^6tl'ur ^ nlafculoils confpicuam pnefeferens, alium confcendit 'mufculum,ipiì toto progredii
fubtenfum, non ampliusenim, uel pundo etiam, primus hic mufeuius, humerum leu bra-
r 6ta.q. chi] os contingit, Cectcrùm paulo fupra cubiti articulum,r ncruoiiorexcarnisq? redditus,
in robudum Si craiTum,S i adamudìm tcrctem finir tendinem, qui articulo expanfus,
j 3 tab.CL fubdito ipfi mufculo fuftultus, in interiorem radi] partcm,modicè latefccns s inferitur,non-
nihil Si articuli ligamèntoadnatus,Vtucròcommodior tendinis in radium ediceretur in-
*4 )fblfq. ^crd°j iam antea1latum, Si modicè prominentem, inaequalcmq? admodum in radi] fupcrio-
ri fine procedimi extrui diximus. Atquc heec primi mufculi efi: fèries, hoc libi cumalfis qui-
k s tab. r.i bufdamproprium uendicantis, quòd liuidus cornperiatur, “Sccundus mufeuius huicfuc Secundus,feu
I fa ^ ì- x cumbit omninocarneus, S i nufquam infìgnitcrnerueamoftendens fubftantiam,prxtcrca fledentium-pò
x.jj.6 r ,r . longe primo mufculo breuior, multoq? iuxtahumiliorem ipfius " ièdem latiorexiftit. E x hu .
flerio r

7 p.p r.io mero enim ca fede principium ducere incipit, ubi infima mufculorum brachium mouen.
t s u ' r x r bum fit ' inferno, quam attollens brachium mufeuius cum ilio qui brachium pedori admo-
r erN . uet,moIitur. A latcrc nanque extcriori infèrtionis brachium attollentis mufculi, fecundus
y 4 ta.g,b. hic mufeuius carncum 3 principium ab humero fumit, quod acutum cft, S i fenfim dcorfum
ii ta.p. oblique in priorahumcri tendens, fecundùm attollentis mufculi infèrtionis formamfqutc
Z 8 ta.L,
tranfuerfà cft)dilatcfcit, ac ab cxtcrioribus introrfum modicè uerftis infcriora declinat,Quu
autem principiumid,ad intimuminfèrtionis brachium attollentis mufculi latus prorepfit,
a Dudtoin aiurfum denuò ad internum infèrtionis latus modrce repit,non adeò altè confccndcns, at-
V n 'b^ d ^Ue bixta externum ipfius latus enafeebatur. Propter medium igitur longitudinis humeri
^ fecundus cubitum mouentium mufeuius enafeitur carneo latoc^ principio, quod ’ bicorne
b 8n.L>M. eft, S i in fui medio obtufùm exprimit angulum, Quandoquidem principi] cxortus, linea ab
externo latere humeri in anteriora dcorfum obliquèfertur, S i bine ab anteriori parte furfum
obliquè, ucrfus internum humeri latus ducitur, adeò ut unum principi] cornu in extcrno hu
meri habeatur latere,altcrum ucrò in interno, S i angulus in antica humeri fède confìftat.
Porrò fi praefens obliqui huius lincaedudus,illacpduo principi] cornua tantiaeftimeSiUt
duplici principio pofteriorem hunc mufculum cum nonullis Anatomicis enafei dicas, mine
me ueriflìmè, S i multò alitcr quàm ipfos, huius mufculi initiacnarraiTcputato, atquc mihi u-
d5 mus
l$ 6 A N D R E AE VESÄLII BRVXELLENSIS
polline* Moxacutíorí culero orbículatim per frontcm & témpora b¿ occípitium, fecftionem
tentabis,ad caluaríam ufquc penetrantem. Ad huius deínceps íeclionis orbiculum,Ierra calua.
ríam díuídes,parumfolicitus,etiam fi cerebrum uítícs, aut paulo humilíus elatíus ue caluaríam
díuídas* quandoquídem nunc duntaxat oda ar cartilágines íntueri feruareq; propofitum eft*
1D íftecta ígítur caluaría, cerebrum folís maníbusex ipía euulfam, uafi ínrjciendum eft,ac cab
uarix pars à reliquo capite adempia,cacabo indeturjiberata tarnen prius ab illauerticis cute. itd¿¡uii
lana utran que aurem proximè à temporum otte abfedam, feorfum in allerem, cui cartilágines w fept¿
adhibentur, collocato,una cum palpcbris bi nafiextremo, quodcartílagíníbus confiar,qux
uicinifsimè ab illis quibus comittuntur ollìbus fìmul cum cute funt rcfecandx* Deínceps ma.
xillam inferiorem a fuis cum capitis olTibus conncxu liberabís, ac cartilágines, quas priuarim tur. vcriw,
inipfius cum capite arti culis haberí diximus, cultellulo à ligamentis articulum continentibus
diilecabisjcas chartsilli cui prompte hxrebunt fcriatim applicans*Quando inferioremmaxil
lam adímís,8¿ cam obiter cute bi lingua (reliáis fi uoles mufculorú applantationibus)liberas, Ugimbusj.
ac tandem in cacabum rerjcis,cauendii eft, ne os v referens autlaryngcm corrumpas,lcd inte.
gramlaryngcmcumeooffe,&lingua,& ftomachi afperxq?arterixportioncfimulèfaucibus apite^
auferas, ac aftcri illi non aliter emundatä cum auribus imponas. Iam à peeftons ollis mucrone quidadmo.
ad pubem ufq? feditone molieris, ad omentum ufq? penetrante* cui deínceps aliam feclíonem, tem-
qux tranfiierfim a dextro ilio ad fi'niftrum pcrtingat,adiungcs, & abfquc deledtu omnia qux
peritoneo cotinentur,lanioru more euellcs,ea uafi infjciens* Abdominis cutcm una cum mu
{culis obiter ab ollìbus dífiecabís,&: fanguiné fpongrjs excipíens,eum in uas exprimes.modo
à iugulo ad pcdtorís offis ufque mucronem,adeó profundan! duccs feclíonem,ut illa ad pedio
rís ufque os penetrante, fimul cum cutemufculos thorací ínftratos, à coftarum oftibus,earun.
demqj cartílaginíbus, adímere poftis,&: fimul clauículmnudae,carmbus9 liberaiappareant*
Quíppchx acutíori cultcllo à pedlorís offe ucníút Iiberandx,&: cartilágines his arti culis pro.
pnce(quemadmodumínferíoris maxíllx cartilágines aggreftuses) accurate funtadímendx,
& dein chartx íeríatím adhíbcndx.Pectoris os una cum coftarum cartílaginíbus ftudiofeà co
darum ollìbus liberabítur, íedlíoníbus acutíori bCno admodum craíTo cultro per carrlagíncs
inibì dudlís,ubí coftarum olla in has degenerant. Atque id prompte obítur,fi modo memoria
non excíderit,primas coftx cartilagínem à pedlorís offis medio magís in latus quàm fccundx
coftx cartilagínem ferri.Neq? tantum cartilágines pedlorís olii coarclatx à coftís funt dirimen
dx,uerum etiam omnes ípuriarum cartilágines, qux uel intercoftalíum mufeulorum ínteruen
tu fuperíoribus cartílaginíbus hxrebunt.Difiundlís hunc in modum cartílaginíbus, pedlorís
os à iugulo attollcs,S¿ id uenís bCarterqs à iugulo ad íllud porreáis bí membranís quoque Ib
berabís, qux thoracis amplítudínem ínteríepíunt. Poliremo cartilágines a íepto tranfuerío
rcíecabís,S¿ íplas fimul cum pedlorís ode non aliter mundatas,ín chartam repones,dein ícapu
las una cum clauículís à thorace díftecaturus. íam longa íedlione in altera manu a fummo hu.
mero per brachium be cubítum ad pollicemuíque dudla,fcapulam,humerum, cubítum, b¿ ex.
tremam manum cute b¿ carníbus enudabis, non admodum anxíus, etiam fi alíqua tendinum
carníscj? portío oftibus adhucappcnfarclínquatur. Adeo ut etiam fufteccrít,relicta lumme ma
ñus cute, íllam aliquot Íedlíoníbus híc atque íllíc ícíndcrc, quopoftea leuíori negocio manus
elixetur. Modo clauícula à fummo humero fecabítur, mente adhibíta, numprxtcr fcapulx
proccftum,qucm íummu humerum appellamus, bCclauícula,inibì aliud tertium os occurrat.
Hocúbíprxftiterís, acpeculíaremeíus artículí cartilagínem chartx adhíbucrís,clauiculam ín
cacabum coi)cíes,feapulamep ab humero,& deínde humerum à cubiti oftibus íeparabís:8¿ cu»
bítum cum extrema manu conexum feruans, fimul omníain cacabum quoque locabís.Príuf
quam tarnen ícapula cacabo índetur,opportune fccerís,fi cartilagínem fcapulx finum,quo hu
meri caput excipítur, alíquando augcntcm,àfcapula dírcmeris,chartxq; cum exterís cartílagi
mbus applicucrís. Atque id fimílíterín altcríuslatcris manu eft prxftandum,acílíco ad thora.
ccm denuo accedendum, ex quo prímum pulmones cum corde bC íepto traníuerfo execabís t
b¿ priuíquam cor in uas coni) cías,cordis bafiín per tranfucrfumarelíquo cordis corpore di
uides:5¿ dcíndebafimrurfus àuafis,qux ab ipfaprodcunt, fie auferes, utítauenxarteríalis b¿
magnxarteríxorificia illxfa habeas,ac poílmodum (fi uífum fucrit)incartílagínum numero
illa leruaturus,chartx applíces. Vbí ígítur relíqua qux ín thorace ínucníütur, ín uas reícccrís,
cadauerín pronum uertes, & utcunqjlicebit,ceruícem relíquumq? dorfum,unà cum tota tho.
racís amplitudine carníbus emundabís, iludióle cauensne coftam alíquam (utpote fragilem)
rumpastautnimiumuicinècarnem diffecäs,proccliumaliqucm uíties. Atqueíd adh uc magís
cauendumeft, quum iam fìngulas co lías íeoríum à uertebrís thoracis líberaturuses* Etením
reíupi»
 213 ñNDREAE
VESALII RRVXELLENSIS
nías principi) loco duo, q u x ponís, principia haberí finito, ne omnibus latís m uf í
cxom bus,prxter morcm plura principia cogar aíTcr.bere. Nifi ením id míhí d0n, ° rUr'1
lata mufculorumprincipiagemínanda, aut fi cum hoc fccundí mufculí principio
p ie ra i principia etíá decuplanda prxterom ncm ratíoné forent. Prxfcns irna, ™,Cf eí'an1tur>
m atus principio,fenfim craffior camofiorlp efficimr^eorfum reità p rotcnfo,& humero ua
lidillimeadnatus,cx ípíoq? exortus íuirobur toto defeenfu tantífperafíiimés, quouf® Ci b
artículum cotíngat,quenaLfuá amplitudine carneaq? fubftátia in tota anteriori lede inte?’ ?
ualídííTiméarticuli ligamento, & anteriori ulna; acradri fedi, ampia ímnlan ta „ ■ rC§U1S> c 8írf-N‘
r r i t r j- . r r rr <r \ a,liaL1oneinieritur,
fuá fede,qua artículum tranfcendís,montis fpccícm appofitiflìmèreprxfentans. Cxterum
huí us mufculí duclus red o perficitur tramite,ita quoque prorfus redas exígit fibras quemad
Primi o- i modum primus,quena nullaradonehuíus fubiecli fibras ínftarx litera; dccuflatim
mU^'m JnT bereaufim afferere.E t quantuuís accuratehorum mufeuloru fuiidíoné intueor, haud aliud
collígo, quám utrum qjrediflím x cubi tí fiexíonís autorem eífe,fiue ambos una, fiucíeorfini
finguíos duntaxatcontrahí ponamus.8¿ cur,quxío,Galeni difíédíonís profflorfi príncípís
gratia,quas nunquam confpicimus,cubiti flexiones nos decet cofíngerec'Vtfciiicetcubítiim
red à, deínde in alterimi latus inclínantem, Aedi dícamus, utprím tim utrífquemufculís fb
muí redam flexíoncm, ac ínfuper fingulís príuatím ad latera flexíoncm tribuamus, cuando
Galenus fibí non conftat,utn nam mufculo,in internum latus,an in externum,fiexíonís nun
ñus afiignari debeat, Aliter enimlongeín Líbrís dcHumaní corporis partíum ufu, atcue
in Libris de Admimftrandís confediombus, de horum mufculorum dígnítate ufuqi fentít.
ínhis nanquepotleríorem mufeulum cubiti fiexíonís ín exteriora ínclinantís autoremefie
cenfet,anteríoremuero flexummolírí tradir íntrorfum uergentem.Inillísautem, mufeulum
anteríorem íntrorfum magís, pofterioremucrò extrorfùm magís fiedereferíptum reliquia
Veruni non ignoro, quum hxc perpendís (fi modoucrítadsamatordifcciidiqpcupídus fis)
te cubiti flexíoncmfedulómolirí, atqucquum dígitos fummo humero adducís, arbitrari re-
d am ficxíoiiem cftící rquum uerò ad clauículam pedoríscp ofiís fummum, extremam manum
duciseli externum latus flexíoncm fieri: dumautem ucrfus ícapulam dígitos agís,in externum
latus inclínantem cubiti ficxíoiiem celebrará Ac prolude unà mecum Galeno nímíum fídens
colIígiSjípfum rcdiíTiméhas fiexíonís fpecics propoíliific,etíam fí interim in cnarrandamm
fcjlorumfundíone,fibíiiicornmcmoratís modo líbrís haudquaquamconfcntíat. C xterum
íampaulo pófifecus autumabis, quando humeri quoque in fcapulx acetábulo m otum una
expenderis» Conareigiturnudis alicunde afeáis oflìbus, ab ornili circundudu tuumipfius
brachium immotum fcruarc,atque tune demum ftude in codcm brachi) fitu diuerfàm cubiti
ficxíoiiem moliri:quam fi tune obícruauerís, tempus erit fìbrarum decufiàtionem ièu m ter fa
dionem , 8C diuerium cubiti fiexíonís opifìcum mufculorum dudum eum Galeno (edam fi
tale quid nihil fit) commínifcá P orrò quum p rater rediflìmam fiexioncm aliam nullam fieri
confpicieSjfummi rerii Opificis fòlertia encomio celebrabis, quòd buie motui duos ualídífib
mos prxfecent mufeulos, quia ilium ualíduni ad plurima utilem homini futururn ccgno^
íceret. AtquebuíuítnodírcdííTimosduiitaxat motus in omnibus articulis, qui ueremutuo
increffu,quem y i y / ^ o y appcllamus, committuntur, obferuabis.Quomodocunqueenim
quemlibct quatuor digitorum moueris,nunquam fccundum tertium internodiuni pi ima^
rio motu in latus aut Aedi, aut extendí íntueberís. Parítcr ctiam ncque tíbíam ♦& fi Galenus
Lib.ì de Vfu coxendícís artículo deccptus, fili diuerfos, 8é impenfè obliquos motus afllgnauerit. A t a t tá
■pdrt. cr *de biaemotu ilio agemus loco.nuncenim ad ulne cum humero comifluramreuertcndu ci bjtix
Admi.fidilo. mutuo ingrefiu (fi modo totius corporis alia quxpiam ) perficitur : ut interim de radi] a iU'
merum connexumhilaffèram, qui omnino ne íntrorfum cubitus Aedi poflet,uelfòlus pro i
beret, nifi forte quís Galeno nímíum deditus, externum humeri capítulú inflar laxicuiuí am
tumorísefle contenderá, utícilicetín flexione, q u x extrorfum pcrficcrctur, radío tanquam
díaíto ccderct,8¿ denuo quum íntrorfum cubitus flederetur, humerus noamphus con 411 ^ -
fu?extubcrared Q u x modo de flexione dixí, cadem de extenfione propofita ar itrator.
quam & fi uarns modís experírí queas, millo tamen mclms cubitum nc tantiliui q
ilatus agí' animaduertes,
i _Cíquam fi exade protenfum, tir]
ucl mlr* ín aitei uní latUS
pilo in latus UlttlOUt
cm 0 v>ror- d n u f - *»
JZxtendentiu .anatnefi^no íntercubituiiiextendentes
conatus fucrís. Inter cubítum extendentes mufculosf primus ualído latoqsix nt t* ' ^ 12t. zP.
humíiíorífcapulx coftanonproculabeíufdemceruíceexorítur3
primai. fusprincipío/cxhumílíorífcapulxcoflan^,.Fx —*--- p«.ca íaicm
_4„n to>„t.4«.
s 6r7N.
filíe mide prodeatfinum obtínens. Cxterum príncípium id paulo poft exortun ' to¿.
oetur, mufculumq? conftítuít, qui red a deorfum ad internum latus po enoris c is e ificd.a.
flrtu r,filinoli nifi magnofàtis fubceruícisípfiusinteruallofirmiter adnatus, lu tam
 DE hvmani corporis fabrica Liber in 21p
nanque federn infertionis 1mufculi brachium adfpinam uerfus inferiora trahentis, ifte cubi-
* turn mouens mufculus primùm humero connafcitur, autpotiuss alia ex humero inibì enata
I( » < * i■l C'

u *- carnofi mufculi pars, ipfi commifcetur,quemadmodum caudata- funix & cams mufculi mani
%litt-
feftò arouunt. In his nanque mufculus, qui ab inferiori fcapulae cofta enafcitur, ab ilio qui hie
ex humero prodit,omnino diftinguitur. Carnofaigitur explantatione primus no iter mufcu-
lus adauctus deorfumredà fertur, medio interni laterishumeri &Cmedio pofterioris fcdishu Gattioß.pars
meri tantiiper adnatus, dum partim carneus,partim nerueus,ampliiTime in internülatus ’’ po fuaprmusex
ftcrioris ulnx proceffus inferatur,in defccfu fempcr ab ca quam dixi humeri fede ad fìncm ufcg
D. ipfìus, humero adnatus,ac ex ipfo principi] robur aflumens Jntegrü itàq? cft, inhomim hunc cundumconfit
i i ' U-b- muiculum uniucrfum,aut unum dicere, aut duos : ut ' unus quidem à fcapula enafcaturf ab B e h c e t .
h ter autem ab humero, qui cumillo cófunditur, cui fcapulaprincipium prxbet. At Galenino L udeA dm i
litjb .©•* mine,quumin caudatis fìmris duo manifcftì apparent, duos illos in prxièntia ponamus. ' Ter
U.0-9Sl°
t . n V . t ; tius igitur extendentium, qui in uniuerfa cubiti mufculorumferie quintus cenlèbitur, à pofte- '
c. riori lède ceruicis humeri, ad capitis ipfìus radi ceni neruofus menafcitur, & Cfenfìm reità deor
jn u W -
fum defcendens, S e externam federn pofterioris humeri regionis occupans, carnoius euadit,
?»
«•CU 3Cpertinaciitìmè humero adnatus ab ipfo principi] fuiuigorem mutuatur. " Priufquamuerò
medium longitudinis brachi] hic mufculus fupcrauit, duobus nupcr dicris ita commifco
tur,& cumipfìs adeò coit, ut nullo prorfus patfto in hominibus difcerni qucant, mhilqi aliud
quàm unum ex tribus efficimufculù aiterete poilìs, Quamuis interim tennis mufculus ilium
quem à principio obtinebat ductum obferuet,atque ualidiflìmè in externum latus pofterioris
C! «.R-
ulnse° proceflus partim carneus, partim nerueus mieratur. Atque ita tribus his muiculis mu­
tuò coeuntibus,totus ilk pofterior ulnaeproccfius amplexatur, in fui fcdis inferiori parte, cui
innitimur, neruofìoré infertionis partem,quàm in lateribus,8dfuperiùs exiges. Mutuus cnim
ille mufculorum concurfiis, ac ueluti ex omnibus unus efiormatus mufculus, in pofteriori fe­
de admodum liuidus cóipicitur,tanto neruofìor euadens,quato ulna:procedili propiùs acce>
dit.Vtcunque uerò inter femufculi hi concurrant, nullus tarnen ab initio inccptum fìbrarum
ductum deperdit, fed rectaeomnes deorfum, nufquam implexx,ncquefefe decufìatim inter-
fecantes feruntur, èC eandem omnes functionem obeunt, qua cubitum in neu tram latus indi
nantem extendunt. Liquet igitur tres hos mufeulos unius loco reccnferi pofiè, qui ex tribus ?
conformatus eilet principrjs,autduorum, fi uidelicetprimum & fecundumumusloco habue
ris. At in caudatis fìmrjs &Ccanibus fieri id nequitmam his animalibus perinde ac cquo,& bo- agètesmufeu»
ui, & alrjs plenfque, qux anterioribus cruribus innituntur,atque in ingreifu ualida extenfìo- ll
ne cubiti indigent, tres obtigerunt mufculi egregie conlpicui, praeter unum gracillimum in
caudatis fìmrjs à fcapula ad ulnam porreitiim,& penitus à Galeno prxtermiiìum. Qtium in­
terim canib us unicus tan turn fiexionis autor adfìt, ut fané fìmrjs duo, illis prorfus fìmilcs qui
in homineuifuntur, nifi quod pofterior nonnihilpoftcriùs ab humero in fìmrjs procediti
neruofìor in ipfa inièrtione confpicitur. Caetcrùm fìmijs exteriorum primus ex fcapulxhumi
lion cofta,ut homimbus,oritur;fed duo principia mox inuicem coèuntia obtinet, & deorfum
teniìis, carnofusqj admodum redditus,nulli connafcitur mufculo, fcdpaulò fupracubitiar-
ticulum extenuatus, nerueuscp fàitus, internai ledi pofterioris ulnae proceflus inferitur, Se-
cundushuic fubiacet, 8c ubi homini fecundus enafei diitus eft, exoritur, toti humeri longitu
dini tantifpcr adnatus,quoufque ualida inièrtione mediae, &po iti cac proceffus ulnae fedi in­
feratur* T ertius, ut in hominibus,ab humeri ccruicc principium duciti inde carnofus cua-
dens, dC nulli mufculo, praeterquam fìbrofìs nexibus, haerens, in exteriorem fedem pofterio­
ris ulnae procefiùs imprimatur. Atquchi funtmufculi,quospofticriptos de Vfupartiumli
bros Galenus diligcnter iecuit ; quamuis obfcurè interim,neipfìus errorem animaduertere-
mus, nobis in libnsdc Adminiftrandis fèitionibus eos expreilit, non paffìm librosdeVfu
partium, quosiam olimBoétho dedicarat,refbrmaturus. Quanquam tarnen fuo cxcnipia-
ri, quod poftea adpoftcros demanauit,ilium nonnullas lmeas infèruiflecertocolligo-atin
cubiti motus ducum enarrationc, in libris de Vfu partium nihil fìib incudcm rcuocauit*
Q iix omnia oftenfurus fum mcis in Galcni Anatomica annotationibus, iam pridemnonin- IAnnatom G aietti
ica
fcclicitercccptis,acfcorfum aut cumGaleni libris multo quàmaiv A nnotation
teacmendatioribusaliquando cudendis» ncs.
d 4 DE
 220
ANDREAS V E S A l II BRVXELLENSIS
D E M N V S L I Q ^ M E N T I S .
C aput J C L V 1 1 .
A N V M Hippocrates appeUauit.quicquid à fcapt.la ad extremam ufoue

Cniupnocti in
d.guoram ac.emprotmd.tur,cuius nuncligamenta nob.s cnarranda uc
vidnu Jtnt liga, munt.Horum iguurak, inu.cem oda eollígane, alia fubdítis corponbüs
vienta. mummenta exíftut,mftar tunícarum mufeulís obducla. Alia ad h x c t
diñes ín fuis fìnibus ita continent,ut quocunque modo trac'd fuermt iì a
fede ne tantillum quidcm uagari queam. Porrò tendinum * inuolu’cra
abunde pnuscxplicaui, quum fmgulis tendinibus per brachiale & u o k-
lam ad dígitos reptantibus obdudas díxí membranas, mucore quodamimbutas & fioamci "
L igdmmtd
dnulorum mo
forum ritti tendinibus obdutfas, Q u x uerò fubdítis corporibus muniméta,& ne ex ipforum
do tendines cauitatibus declinent uincula cenfentur, tranfuerfa funi ligamenta, tendines in fuis fìnibus
tontinentiu. continentia. Suntautemhuius generis in manuquàm plurima. Siquidcm uniuerfx interiori
" fedi quatuor digitorum unum exporrigitur,& pollicis edam fecundo & quafì tertio interno 1 Extrm*
dio unum eius generis expanditur. atquc hxc omnia eundemprxftant ufum, quoctendines T ™ 414
dígitos fledentes amplexantur, Se anuli modo cotinent. In interna brachialis regione“ unum ^Itb ,.6
confpicitur, omnes digitorum tendines, qui hàc prorepunt conftringens. atque ho datum
eft, èC exteris omnibus hums generis robuftius, fed interim ñeque poftbrachíale, ñeque cm d 4
bitumcontingens.Cxterùm in externis cubiti partibusquà brachiali articulatur,0fextranf- e ('tu. cha­
vería. ligamenta fefe oiFerunr, quorum benefìcio tendines in oftium fìnibus referuantur. At u ñ '1>
hmc, fi in fupcrfìcic tantum ipe&entur, unicum efìè uidebuntur, totius cubiti latitudini expan tfick'a °*
fum, quod diflèdum fex ipcdandcsoffertanulos, tranièuntibus tendinibus obducftos.Vn- 4,1,6.
de edam id in fex ligamenta, perinde ac exteri Anatomici, diftinguimus, non fané quòdo-
L il. i dr j4d* mnia ipfìs cognita fuerint(nam Galenum duolatuerunt)fed quòdipfì hic tot ligamenta re- f 2 Uc^ '
mni.ßdlio. cenfuerint,quotreperière anulos. ‘ Primum ex ulna in radium procedit,atque ad communem
ulnae radi] ó?s fìnumrèfertur, quod non " tendinibus, dígitos quatuor extendentibus (ut Ga- i+iut.F'
lenusnonrcetearbitratur) obuolutum eft;atilludfìbipeculiareuendicatis 1 mufculus,quem hzU-mU/
ipiè paruum ÒCanularem a relíquís abducere tradídít, nos uerò paruri digitum prxcipuè ab ih ^ Yz’^ n
lo extendí afteruimus. k Secundum ad externum primi ligamcnti latus rcpofìtum, ioli ulnx b.
illicp1 mufculo peculiare eft, qui ante paruum dígítum iniertionem ten tans, brachialis cxteiv 1
fìonis opifex cenfetur.”1 Tertium ad internum primi ligamcnti latus habetur, ioliqj radio pro- u
príum eft, eos amplectcns" tendines, quiGalcni fuftragio quatuorextenduntdígitos.0Quar rud.z.
turn ad internum latus tcrtrj pofìtum, anguftiftimum cfticitanulum, ut Si tendo,qucm tranfì 12 takY9
mittit, gracilis eft. ille enim à p mufculo proccdit, qui indicem Si medium ¿pollice deberetab-'
ducere.4 Quintum bicorni1 tendini, quo brachialeextendítur,8¿ s ílííquípollícemuer fusin/ eh.?.
diccm cucrtit, uiam largítur: quanquam interdum pollicis mufculo priuatum quoque liga- n
mentimi obducatur,adeò ut ièptcm tune lígamentaín externa cubiti lede rcponantur. Alio-
quin enim 1 fextumu tres tendines tranímíttít, quorum unus brachialis oftì ante pollicem,aL ch. 4-
ter primo pollicis odi, tcrtiusautem fecundo S¿ tertio inferitur. Sane & hos tendines,quum P
hxc ligamenta adamuffim perpendimus, fmgulos fua ligamenta fortiri, non fenici obferua- ^
M m lrdnd
uimus. Prxter hxc ligamenta, per uniuerfàm cubiti longitudinem,omnibus mufeulisua r n u .m -
mufculiá obnd
td lida membrana obnaicitur,muiculos inuicem committcns,atque ne fua fedeilli dimoucantur,
atquc inter fefe impliccntur,tranfuerfì alicuius ligamcnti ritu cotinens,cuiuimodietiaminti ( f i
biahaberi audies omnibus illicrepofìtis mufeulis eleganter obdudlum. Qtium itaqp huius chu.6.^ ^
membranx ligamenti'ue natura inter diflècandum ad amuilimdidiceris,id quocp in tranfuer •
fòrum ligamentorum dalle rcponito : quanquam nonlaxè,ièd pertinaciter muiculis adira- xHdttCqU%
Ligdmentd feitur, proprixmuiculorummembranx modo. Ligamentaquxofla inuicem collant,mo- tenuiffma
o f t inuicem mnibus funtarticulis, nullam (nifi pauciflìma) pcculiarcm naturam àexteris articulosani-
committentid. bientibus Iioamentis fortitad Mcmbrancis enim S i articulum folum circundantibus ligamen pr0,
tis digitorum neduntur tnternodia. Poftbrachiale autem brachiali, tialidis ligamentisper portere ne
; mus,
exteriora etiam ducftis colligatur. At poftbrachialisofta,quà mutuò in iplàrtim radiceìuxta qim qtMnt tot£
brachiale fc fpedant, cartilaginis naturam referentibus ligamentis inuicem eommittuntur, -^ 9Uhu.
noniorbiculatim oftatailtìim ambiunt, nerum & inipiòrum medio haben tur, qua, uti y p 0ffcrut
diximuS jOÌlà fe inuicem refpiciunt. Brachialis offa ualidiffimis ligamentis cartilagine na-
turam referentibus , fìmul unita hxrent, atque hxc ligamenta ipfìs undique obducuntur, dunUxdt
S i quibuldam etiam fedibus illa intcrcedunt ; idq? potilìimòni in illorum oilium iuta ua is, petédufunt
 de hvmani corporis fabrica liber il 221
qua: in fecundo ordinercponuntur, quibusq? pofibra duale coardatur. Q uæ cubitum feu ra
diumulnamq? brachiali colligant, membraneis rcliquorum articulorum ligamentis refpon-
dcnt.fcdab apice proccílus ftylum imitantís, lígamentum huíus artículi duríus efficítur, quad
hiñe peculiare quodammodo teres ín brachíalis os duceretur, quod rectum cfi:,Sc cæteris ma/
tais ble gis cartílaginofum,uníq? tantum odi commi fíiim , Huíc ligamento Galcnus dígníorem,quám
pitarei>k cg 0 adéquor,ufum tríbuítmam ad nullum míhí motum príuatím magís,quám uníueríum hu
tlM' íus artículi lígamentum famularí uídetur. Qiiínetíam ex apice radi) appendicís fimíle ÒC infb
gníus quoque in brachiale fertur, quodliquidiiìimè cum ufum, quem Galenus alteri afferi-
bit,uanum ede commonftrat.Radius ucrò ÒC ulna,propter brachiale 5 C cubiti cum humero ar
ticulum,ligamentis ualidis, in circuiti! oda ambíentibus alligatur. At accuratídímé tibí in me/
a hi,i fig- moriamrcuocandaucnítea “ cartílago, quam à radío pro ceden tem ulnam à brachiali diftin-
crf.í4 l:b-1 guère diximus,quæ ualíde etiâ ulnæ ad radíccm acutí íílíus procedlis,quafí lígamentí naturarti
nada íníerítur. Per totani longitudine,qua ínuícem radius & ulna dehiícunt, ualidum ÒC mem
b 7 u.v¿n braneum 1 lígamentum habetur, ab acutiori ulnæc líneaínradrjd lineamínícrtum. Hoc non
tCTSy-m ^mP^cxconípicitur membrana, ucrùm ( u tpleracp lígamenta) exfibrís conñatum (pedatur,à
13taceri- ra^ i° deorfum ín ulnam obliqueproreptátíbus. Huius beneficio, præterquam quodipío oda
t »fig-ap. ínuícemallígantur,interiores cubiti mufeulí ab exteríoribus dírimuntur, ÒC ut anteamonuí,cx
24.kb.1cc. fpf0 *• rnufculí ctiam nonullí fuoru príncípíoru robur aícífcunt.Radíus humeri exteríorí capiti
uaí¿dis, ícd membraneís lígamétís perínde ac cætcri artículi,alligatur.Et quamuís tutidimus fît
c Ét.t.z. ». ulnæ cum humero artículus, tamen robudís quoque ligamentis humerum ulnæ Natura com-
tou.s s , nîifît,quæ fîmiliter articulum in circuitu amplexctur.Præter hæcligamina in manu nulla funt,
f Tdia 0 , ^ horum albo lígamenta,quæ in mufculorum condituîioncm ingrediuntur,& proprias mifculorum
m m mu- ípfbrum membranas efformant,reponere datucris. quæ interdum in tantam pertingunt crai- c°ftitutionm
fculorum fîncm, ut quum mufculi caroipfîs iubiît, liuorem quendam mufculis inducane* Arqueeiub R 'cuntla-
fimtp.ina mocp craffius lígamentum uentri obducitur s mufculi, pollicem à cæteris digitis maximèab-
g j ta.p. ducentis. Præterhunc,h mufculus anterior fíedentíum cubitum, uentrem quoquelíucfcen-
h 6 ta.o. tem,obmembransccradítíemadipíícítur, quemadmodum ctiam íllúídcpadmodum clare, qui
' cubítum extendunt ' multò ante ípforum iníertíonem, quam in ulnæ poderíorem procedían
moliuntur*

^ A D M I N I S T R ^ T IO M F S C V L O R V M HT
lígamentorum mamístete deín cjuot qua<pfede reponantur
mufculU Caput RL L R U I .
a 6 ti.KyT.y
crsta fub
N præièntia brachium id cum fcapuía depromendum cd, quod ad mantis
A. mufculorum admímdratíonc, quum thoracis aggre.dereris muiculos, ali-
b. 7 ta. cha. quo relocandum præcepi* Priufquam itero íedíonem auípíccris, quot in
c 3 tab.p. fmoulis partibus mufculireponantur, in memoria reuoca. quod ut prom
d h tabu,f ptius facias, nunc omîtes in compendium tibí digeram* In extrema manu Quoi mifeu*
4 1*. uteunque iílos numeres, uígíntí enarrati im u s/ dcccm nímírum, quíbus ílm extrema.
cjta.r.4«.
f 6 ta.fj. 7
prima quinqué dígítorum íntemodía fled untur, quorum bini adfîngu- m<mlu
ti.d. los referunturdígitos . ’1 trcs,quibus fceundum políícís fiedíturínternodíum,c unus pollicem
g ì ta.p. maxime à reliquis dígítísabducens,d alius eundem proxíme cæteris dígítísadmoues,ctertíus
h 3 tab. a .
i 3 ta .m.
qui mínimum à cæteris ualididimèinlatusremouetipodremò ‘ quatuorilli graciles mufculi,
Íí 4 tab. fi. quorum beneficio quatuor digiti ad pollice obliquo dudu agutur.interna cubiti fedem o d o Tnbtem t cu
1 5ta.e. mufculi occupât,quorum 5 primus latum educir tendínem.h íccundus ÒC ' tertíus,quibus bra íitifick* ~
tab.,!.
duale fiedítur,1" quartus íecundfi quatuor dígítorum dedens os , 1 quíntus qui tertíñ quatuor
h7 tab. v.
0 7 ta. K . dígítorum os flcdit,mfextus qui tertíj pollícis odis dexused autor." feptímus 0¿ ° odauus,ra­
P 9 tab. Z dium ín pronum ducunt. Si ucrò mufeulum, tertíñ quatuor dígítorñ os fledenté, unum efie
primus, fe>
cÙdus ©,ter
cum ilio qui tertio pollícis odi famulatur, putauerís,interna cubiti íedes fcptcni tantum muícu
tins 10 ta.p. los habítura eft.ín externa aute cubiti regione nos dcccm numerauímustp tres falícet,quí qua Tntxieriuu
110 tab.o. tuor dígitos extcndñt,S¿ à pollice abdueñt, 11unum qui pollice ad indice magis euertit,r alium
r *o tabu.l,
qui pollicem cucrtens, eundem ab indice magis remouet,5alium illi proxímñ,acad brachíalis
deinm.n.
s i ta.b. extenfionem aliquidaccomodantcm,' duos infîgnesbrachialeextendentes,8 C" duos quorum
t uta.a. 9 ope radius in íupínñ ducítur. Sí ucrò ílludpríncípíñ, quod ex ulnaenafcí, S¿ ín duas carnoías
ta.'Z.
u tali. o
partes díftundí díxímus, quorum altera índícem præcipuè, ÒC medium dígítñ, altera pollicem
O”A, petebat, imius mufculi ilice eaumcratñ die uelis,hîcreponctur noucm;dein fi íecundum prín
cípíum
 2ZZ A N D R E AE V E S A L II B R V X E L L E N S IS
cipictm iunxeris, uniuscp
L lim ili ----------- - mufculi loco habueris,-»o-------
----------- do — crup.c.nam *-'**-’
bis unum,ubi
w u u n i j w ^ u nos duo
u j o V.1L S C011>
In hracino. ftttuimus,rccenieres. In anteriori brachi') fede" duo l i edentes cubitum funt, in poderi ori am * 6 u .e t s
tem fedecxtendentes, autY tres,aut duo, aut unus, pro ratione nimirum colledionisin pam tu.r.
ciores,ucl diftributionis in plures, quam tuo arbitratu proponere nihil obftat, fi modo accu yc,d. iìtab. b,
rate illorum fitum, connexum, amplitudinem, compofìtionem, fundionem, & id genus alia
S e z i o n e . (dando didiceris. Quippe ridiculum eft de numero anxium eilè,quanquam in publicis iòdio.
dam u ncglu n ^ u s q u u m huius aut illius articuli mufeulos ita ofìendi,ut no minus quàm propri) ungues
genM' cognofei poiTint,pcrpauci ftudioforum aliudrecenfere ualeant, quàm hac prxlcdione qua.
dramma oftenfos effe mufeulos. id fans arbitrati, fi numero condifcipulum deterreant, nego,
enep difficuitatem, & me unica oftenfìone ninnimi multa aggredicntem incident. In hoc ta. I
men, qui inter illos diligentiores uideri uolunt, fedulò ftudent, ut in quibus à Galeno dificiv
tiam'fxpe quid uelim, non intclligentes cxcipiant&adhos &Cillos ipfìs indodiores tranilcri
banu Ouo labore utipfos liberem, hxc à me to ties efflagitata candidiori animo, quàm à pie.
rifqttc accipienda erunt, defcribcre neutiquam grauor : unumqucmqi amicèmonens, ne quis
huic libro,ncque alteri cuiquam, uteunque uctuftatc autoritateq? probato fidem prxbcat, nifi
accuratiffima fedionc, quee fcribuntur,prius, idq? non fenici inipexerit. Porròhanc,bracino
cius quod fccas, cadaucris a(ìumpto,ad hunemodum in mantis mufculis adminiftraturus cs.
M a n u exco Primùm cutcni culli adipe & membrana,quam carnofam uocare libuit, adimcsiatqucid per.
natio. fcccris corninodiflimè, fi ab externa brachi) fede, fccundùm radi) dudum, & pollicis cxtcrio.
raièdionem duxeris, qux cutem membranam? carnofam diuidat. Dein ad cuiui? digiti là. 1
tus alia ducenda eft fedio,qux depilem(ut fic dicam)manus cutcni,ab extei ior i dirimat,ut illa
cum brachi) Si
cubiti cute auelli qucat,ca qux intcrnam fummx manus fedcm mtegit, adhuc
relieta Nequein cuteadimendanunc alioindiges artifìcio, quam quolamjbouesexcoriant.
Quum tamen ad radicò brachialis,in interna manusfede peruentum fuent,tranfuerfa fedione
cutem nunc liberata ab illa, qux in noia adhuc reliqua cft,refecabis hxc nati? latcfccntis ' tem <*£
dims nomine alTcruàda uèiiit. Priufqua iterò tendine ilium aggredians,accurate perpenaito,
totani cubiti fedem paulò minus toto liuefcentem, ob membranam qux mufculis proxime
adnata, illos ¡„ulcera committit, acque ne ¡pii fua fede dedinent.amp eflitur. In eonfpefium
enim cubitum occupantcs mufculi .am ueniunt, fed ita commiffi.ut folum lmcas.qu* iplos d.
rimane,ìntuearisiquumtamen mutuò prorfusdifiumftiapparcbut,fi leuesduntaxaticcticnes
fcctmdùm didas modo lineas duxeris. Huius membranx naturam co obxruabis dmgennus, #
M * * U - quo magis periunilorie,imò nihilprorius Anatomici illius meminerint-, Caetcrum ut .atelcen
tefeentemten/ uideas tClldillcm animum accomoda cubiti intcrnx fedi, in cuius longitudine ipfìus tnu
* Z * T , feulus Sé tendo,quu.nadhucgraciltseft.exporrigitur.Cultcllo.taqòbrachialisrauieefeeuo-
t li
P. ,Jn kuem.ad tendinis & mufculi latus utrinque, ' ucrfus interrami humcn tubcrculum mo tv< „.,
licris,Si poilmodumiuxtabrachiale,tendinemàfublatis organrs liberabis,& culteiio trann.,. -
firn ipft rubicelo, & finiftrx manus digitis tendine elettalo, untuermm mufculum ac, ip .
' nuecaoutfeparabis.Deincepsacutiortnouaculacutem manusadhuc reltquam,auola&- a
ds abbicare conator à brachiali feitiones temper tranfuerfas mohtus, cadmi tramino tacci. ,
quacutcni" à r n ic a membrana diuiderc iamdudumaflùeuifti.
feeliouc membranam corpori affixam fcruas, ita quoque tendine.« ddatefeentem manu
hxra'efìnis.QuuueròtdtcntaSjduriufculus lek otteretadeps,craem&te^memtnum arar.
hxrere finis.Q u ii uero tdtentaSjauriuicuius . a } . .1 ;n maois à cute dirf
ccdens,qui tanto diligentiùs quoq? animaducrtuie us e ., <H ai 1 ri p nexibus membranx
m it: Sòtendincm nontoticuti proximeadnatum, et 1 un o Examinatacute,mu
carnoix m odo, & adipis intcrticntu,Pcrtinaciilinie fubditis
Iculi caput ab humero liberatimi, abrachiali pendete fine S i iterò aliquando uifum
quoqueaut nouacula,aut paruo.fcd
fucrir tendinem una cum cute adimere,id feccris factllim , ^ l.berarerquam.
parasi una eum cute abflideris.attunc£mduumerit,tcmhramacuteu^eg^ pofuillè
L\l.\dcAiz ms nont adeò, utGalcnus arbitratus pft.quimhtl m c d 't ^ ir a a c u ^ A mufculo. c 3
m-feMo. uidcturr. P orrò f. hicmufculus in interna cubiti fedefefe non oHerai, t^ mufculum in,
rum,quibrac!iialcflcflunt,capttibus ad itimcrt mtenus tubo cu! ’ ^e^uen tertibioccu r
cumbereuideris.pratreiitemmufculumdeeffcconcito.quo .¡1S ¿ferie,eiusutccm
furumfeto. N ò q u ò d neglige.it,a iHumprxtcnturus E m ufculo,aut'tranci-fi dìtab.m-
cu„cft,pp.enteJ Lriori,intcrdumetià ( u ^ o Dracma«:
riori.interdum cita lupcnon n t e c 1h^ ^ n -^ lCTabis.iamita?
, . omnia e 3 U.a .
[ 4 UbJ-
in brachiali ligament!ti ]port,one,quam pari modo ut ‘" d " ! 'S U o n c m A g g r e d ì
cute libera funt,undec ctiam
1 ÒCquofdii extremxmanus milieu o 1 pofiis.
y

t
 DE HV MANI CORPORIS FABRICA LIBER ID
223
pofGsjCiim uidelicet3 quipollicem à reliquis digitisremotifiimeabducit,&deindehduosprb
mum ipfius internodiu fledentes,fic SL1 mufculum, cuius benefìcio paruus digitus k reliquis
h6tii.r,dut maxime abducitur, 5Ckexteriorem primum eius digiti os flcdentium difiècare licerct. A t op. P r im i Cr fè '
it
4 portuniusfeceriSjfi doneeomnes fummsemanus mufculos adimcrcpoffisjios ieruaueris,atcp cundí bruchiti
* Q w’ ad internam cubiti iedem te rurfus contuleris,in qua primum adminiftrandi ueniunt1duo bra le mouentium .
1}M' chiale fiedentes,quos redi (Time primum ab ìpforum tendinibus, iuxta brachialis radicem ag.
oredieris.Sienimhos à fubditismufculis aliquantifperauulfoscleuaucris,acdcindetranfucr-
fis fedionibus, illos ad internum ufque humeri tuberculum k fubditis libcraucris, uniuerfam
ipforum fere naturum mediocri negocio fpedabis. Infer oris nanque capite ab icdo,&mufeu.
io ab ulna liberato., ut is duntaxatab inièrtione'" dependat, ipfum utuifum fuerit, autadimes,
aut adhuc appenfum fines. Supcrioris autem tcndo,à brachiali no cft abfecandus,uerùm aut
nutinitä- mufculus fuo liberatus capite,in Iatus cid reponendus, aut " tendo nonnihil ante brachiale ue/
ßiflraM' nit rcfccandus,“ut in fedionis ferie,eius tendinis inferno reddatur confpicua.M ox 0primus di
tut- 'Primi d itto s
c^tíib-e- gitus mouentium fefetotus oftert, quem uel iolis digitis k fubdito dirimes, quemadmodum mouentium .
feri etiamomnes,quorumIateranon committit neruoià illa membrana,qute communis ligamen
At0n°ntr dminiere fungitur. Vbi itaque ipfius capite adhuc ad exortum commiilo, quatuor ipfius an.
ubit ' te brachiale carnoias portionesinfpexcris, ualidusculteìlus in traniùerium p ligamentum re.
I0,&hàc cqa eftinijciendus,uthuius acie antrorlum dada, id ligamentum diuidatur. Dein cademra.-
precedente tjoncfecullqfim indicis longitudinem,tranfueriliminternaeipfiusièdis ligamentum diuides,
mcntemaccommodans,ne hàc prorepentes tendines lsedas,quodoptimècaueris, dummo.
in c£teris docultelli dorfum iemper tendines reipiciat,ipiècp cultellus redus fit. Eandena ièdiònem in tri
timnijlu bus reliquis digitis moliri in præicntiapciTes,nifi fènfim magis magiscp horum ligamentoru
ttonibum-
j¡nàto. naturarti aut di (cere, aut airjs o {Tendere propoli rumeflèt. In indice itaq? duntaxat, aut alio quo.
p I tiJ. uis digito hac duda íedíone, primi mufeulí dígitos mouentium caput liberato, ilio appre.
henfo, & ad te furfum trado, id ex brachialis finu tantifper rcponito, quoùfqj quatuor ipfius
tendines ad quatuor dígitos porrígí confpexeris, & deindepriuatim illius tendinis inferno,
nem obieruaueris, qui indici exporrigit. Hacenim in(peda,& mufculo rurius in fuam fedem
rcpofito,eius caput trahendu uenit,ut ipfius innoteicat inunus,intuearisq?,qua ratione primo
indicis artículo in flexu fecudi,tendo illeadniti nolit,uti fanereliquitraniucrfìs adhuc ligamen
tísínuolutíínnituntur,proxímefiieattenduntur.Nunclígamentístríum rclíquorú digítorum,
ac cuiufcp tendinis inièrtione 8C perforano ne, qua fiibdicum tranimittunt tendinem, notatis,
mufculum à manu in anteriora reflexummeniæexporriges,autfi in fìnti manum habueris,
q ó u s , propendere à digitis fines, acq cumqui tertium quatuor digitorum internodium fleCtit,fuo Secando
capite liberabis, quod nònihil occulitur fub mufculo, fuperiorem radi) partem in pronum du
cente.Priufquamtamen id ab ulnaabradas,coducctcxbrachialis finu quatuor ipfius tendines
attollere, & animumadhiberc, qui cifra omnem opcrammufculushos tendines producens
r 6 u * . abr ilio diuellatur,quiipfius fuperiori lateri accumbes, terti) pollicis oíTís flexionis autor habe
tur adeò,ututrunque mufculi uniuslocoin hominehaberenequeas. Liberato itaque fecundi
ì 7 ta.vin mufculi capite S i ipfius quoque exortu,quem abulnæ* ligamento afiumit(quod interra.
ter s, t . dium & ulnam,ubi inuiccm hacc oda dehifeunt, obuium efT) uniuerfum mufculu ex brachialis
finu repones,eius mucoiam perpendens mcmbranam,ò£ tendinum ipfius ieriem. Cauendum
tamen ciT,ne quumeos attollere ftudes, gracilem ' mufculum fingulis tendinibus exporre.
tct.d. (ftum uioies, hic enim quum tendini committitur, atep edam primo digiti odi inièritur, ad ter.
tíum uiquearticulum íecundí mufculi tendines o (cita ter eleuare prohibet. Quum ítaq? hos tcn
U6 tdht. i dînes “ primi mufculi tendinibus trarjci atquc in tertium os inferiuideris, utruncp mufculum in
tranfmittit fuum locum rcponito, examinaturus num fccudi mufculi tendines prímú digito ru os ficelant
tendina s.
foli,aut fìmul cum ipfis primi mufculi tendines, Si eius generis rcliqua, quæ in horum mufeu
lorum fitndionis enarrationc propoiliimus. Primo mufculo k digitis refedo, fecundum in
brachialis finu tranfuerfìm diuides,ut ipfius tendines adhuc inuola referuentur,gracilium
x 6 ta.«, mufculorumcaufa, quatuor dígitos pollici adducentium.ModcP tertium mufculum pollici
fubferuientcm à radio liberabis, 8C ad tertium pollicis internodium duces,ipfius tamen tranf admmijha,
y ìtd.a. ucrfo ligamento, ut in reliquis digitis, prius diuifo. Hunc ubi abduleris,v mufculi brachiale ao.
Zifi.cjt.ii fledentium fupcrioris infertionem ijacculabcrc ,quam in radiccm poftbrachialis ' ofiis in.
“7 U.Q dicem fudincntis molitur. Atque nane tibí in interna cubiti fede adhuc1 duo tantum mufeu
x. li fuperfunt, radium in pronum mouentes, qui quum citra aliam opcram confpicui fint, do A rdv.Juerfo /
rum ligdmen-
ncchorumoppofitos uideas, opportuniùs ieruabuntur. In prælenti itaque ad externam toru
b i u .cha.
in exter'
" ;o4g>cubiti fedem accedas, ineapotiffimùm obferuaturus tranfuerfa ligamenta, quæ ac fi unum 11.1cui;tifede.
client,

ì
 214 A N D R E AE
,r rr rr , V E S A L M B R V X E L L E N S I S
eiient, leleoncrent,ueriim dum tendíníbus, quos líoainenra
dabis.ac ll-or(um uijuniquodij.utín interi« digitorimi fcdcpraccplm’.radm'1' f i 00'1™ 0 '
mínimum íexnumerooccumnt, qua antequam mufeulos feparefdiuidére coí>í !,urcm *ut
m cubito cuiufq,mufeuhtcndmcm feparare liatueris.At commodiíiseritaut L , , l ’" ' fl ? nuS
T erti) Irdchi tCi^^ulosjaütpriuatímunumquodqsiàltemantefuummuiculumanoredí P r im m T -
die mouentiiï. porca, qm poftbrachcaliantc paruum digitum infertus id extendí.,!Sus tendo ex S - *
eleuabimr,& de, ndc.acuto cultello, aut nouacula ton» mufeulus ab ulna libe,abitui- accuí™ cd 92 fitd-A.
■Cap.
intérim ab ilio, qui íupcríon ípfius laten cÔmittitur, quíq! parui dioiciextenfîom nnríff ' *4 Wbi.V.
Bcd» ■ 7 f a m u (a t u r >d lu lí u s * V b í ítac? h u íu s ca P L lt a b e x t e r n o h u m e n t u b é r c u lo d ííle c u e r ís ? ] » r ‘ n L ™ f 9 ta.e.
« cr CUm a P0? bnra¿ líal1 Ilbcrabb 5nífiaPpenfum ^ afferuare lubeat, quo cande brachiale o ‘ °
tosmouentiutí dcntiumÖCHcctcnti ummuículorummunusconfpicaríualcas.PotthuncisexfinuaV- i¡
ddmíwflrdtio. qui mínimos dígitos à cæteris deberet ab du cere, cuíus tendi nés, aut tendo potius d Z " ' '
ducendus non eft,nifi ab externo humeri tubérculo is,cum ffubfequéti iam m enarrar ^ §U°S
fculo(quidígitosmouentiumdecimusfeptimusnumerabatur)liberatusfuerit I llr m a u ï^ ï 7 '
ligenter ex Tuo, quem nos ipfì tribuimus, Gnuatedies, acque ab illis,qui íupcríon mCiuf™ ° l
exporríguntur,díuulíum,ab humero quoque refecabis, nunc fedulò animaducrtens n v m **
très,aut quatuor ducatur rondines,quíbufnam dígitís íllí ínferantur,|âæqî ipforum ad d -V
tonim radíeos fi t cômixtio.Idcm in ilio,qui parmi digitu præcipuèextcdit, molíerís, líeutrin *
abípfisdígitísabiècans,nifiS í modok fubíequentemadíníertíonem ufque deduxeris O m glotah-P-
J r i n - J lZ l re,lt6ním nunc’’ tríailla,c(uæulnaproducit principia, quorutÉS'nferíus, S i brachialipropiné fe‘°í4'
s,n. A‘
quius obíeruandu uenít, a quo mufeulus pronaícitur,quí índícem S í medium à pollice abdu-
cít.Huius ítaqp principi] portíonem, quæillum mufculum c5ftituít,ab ulna díuídes,atqueex
fuo peculiari1finu eleuatum,8¿ fenfím à brachiali S í pofibrachíalí,quibus fibrofo nexuhæret, i 2>4-fi- ci.
libera tum, ad dígitos ufque deduces, ad amuílim nunc tríum íllorum muículorum tendines, í4 lu cl.
S í íníertíonem perpendens, quam multò accuratíús íntueberís, quàm ego íllam (quum uaría
2t, 22 d¡g:tos deferibere poílnn. Cæterùm íllís à dígítorú ínternodrjsäd unguium ufq? radican reíetfitís,
mouentium., et qui pollícem euertut,aggredierís,ab ulna itaq?,vrclíqua certi] principi] parte reídla, mufeulus k I0tab.o.
filarmi T f'n P°^ccm uerbus índícem eucrtés, ad ípfius infertioneducetur, fimíliter fecund i principi] mir
fZ Z 'zs nu- ^^hqní bícorncm tranfeendunt tendinem, ad pollícem S í brachiale ufque auellentur,acque dmí*L
merdtur. una Curtí relíquís à dígitís rcrjcícnturf”Qui bicorni tendine brachiale extendít, modo prorfus muta.A.
elf confpicuus,nifi quòdnonníhíl fub " mufeulo longiori radium mouentium occultatilihic 1112ub-®-
d S lZ t™ ' ltaC^ bu° exorcu liberatus,ad poitbrachiale ducetur, S í ípfius examinara funcione, etiam cum
' ’"TZ. cæteris abrj ci poterít.Superíuntadhuc in externa cubiti fede,0duo radium in fupinum agotes, ontíb.»,
R-ddtummo, qui cítra fcctíonem ctiam,ut S í pinteriores radi] duces,funt confpícuí, Iongíffimí tantum qca A-
uenf.uma.imi. píte excepto,quod penítus nonníhíl ínter pofteriorem cubítum fleefientium mufculum,& ex. t 7^ ’^
tendentium 'extenorem latitar, non tarnen adeò impenfè, ut non líccat ípfius capite ab hume- qi-.ub.a.
rorefeclo, ilium ad in fertionem ufque cum rei íquís radium mouentíbus muículís perducere. r 1It4Y-8
Si itaqp nunc' ligamcntum in cubiti longitudine ínter olla pofitum aftimaducrteris,extremæ s
fcZolZfud' manus mufeulos ordine aggredì tempetf iuum fuorit, ex quibus11quatuor ftatim graciles etia- aut iUic m,
tuor d'g’tos dunt confpícuí,quos Natura^ tendínibus tertíum dígítorü os flecfientibus exporrexít. Dem.
pollici adduce ceps1lile liberatur,quí pollícem ab índice maxime remouet,moX~ duo prímum pollícís intern t y Vm
fZexfremam n°dítim flcdicntcs.Dcíndc ' tres íécundum pollícís os fíecficntes, quos co diligentiùs obícrua- ters, t .u
mani!occupa^ reoportet,quo magísantchacdifledíonís Proíeííoribusincognitifuerínt.Hos íubfequetur, /,/
tnm. 1qui pollícem indici proximè accommodai, deinLqui paruum ualídiíTimeabducít, uttantu y ta ^
L igamento -1Q(rto acjhuc lint relícjui, quorú ope prima quatuor dígítorum internodía fiedtímusJam dígf xó tab. y.
Znmjlrauo. torum artículos díuídeSjlígametí S í artículí fpecícm obfcruñs,& attentiíTimé perpendens, o f
fículorú ufum,quaeá íeíami íemínís fimílítudínenOmeñmutuatur. Reperiesenímínínterioij z 6U
fecúdi pollícís artículí regione, duo relíquís in manu ¿nfigníora, in hoc íbídé fabrícala,ut quii a 7 u.cha.
inarticulatione illuni articulumNatura lien uoluerit,is tarnen firmius cifct,& ad fiexionem m
acutififimumangulum pertinax, S i obliquoru etiam motuum obfcuriilìmèparticeps. Uemde c ? tab r
tanto minoracius claifis offa in primis reliquorum internodijs uidebis, quanto in acutum ma dfub a . s.
gis hos artículos Natura Aedi uoluit, S i ipfos obliquionbus motibus, quàm fecundum polli- ** ^
cis internodium,donareuííumfuít, Iníuper prímum pollícís articulum díuidcs,cíuímodi oí n /,lNjt,v
bus deftítutüm,&laxum admodum. Idem quocp ín poftbrachíalis S í brachíalís offibus expe- v,x,x.^
ríerís,at longo dilígentíAimé brachíalís ad cubítum articuloanímurn accSmodabís, quo ^ uc P ’^ tT
fcartílago examínandaueníatjiilnam a brachiali dírímcns. Quínetíamperpendc,obleero, ^ V g edrundent
lum imitanteproccíTum noproceríüs extra fiiium,quo brachiale excípítur,promincre,qu«m ^.r.

Q
 DE HVMANI CORPORIS F A B RICA LIBER II, ZZ$

r racJfj appendicish mucroncm. Dein expendito, parem ligamenti huius articuli in utroque
h%#. latere’formam effe, ut una mecum omnibus quoque fimilem ufum afcribas,ne quum Natu
ram celebrare inilituis,illi inartificiofiflimam conftrudionem, cum Galeno imponas * Rcic-
da nunc fumma manu,k priorem cubitum fiedentium mufculum fuis principi^ liberato, Culitum mof
tientium admit
quorum exterius exfuo finu eleuandum eft,& 'ligamento articuli humeri iplum continente
niftrutio ,
*6 1 redafedionediffedo, idà fcapulae colloadimetur. interius ualido quoque cultelloab inte-
riori fcapulae proceffu diuidetur, 8£mtroqueprincipio dcorfumrcflexojiuiusmufculicarno
fainfertio in os humeri animaduertetur : qua difleda ad radium ufque, fola manu àfubdi-
to mufculo ifte prior auelletur . V bi uerò huius infertionem intuitus fucris, is appenfus
r feruabitur, Si mposterior ab humero dcrafus ad ipfiiis quoque infertionem ducetur, Po-
.faM.0. fterioreseademiadone aggredieris, primiimuilium qui ab humeri ceruice pronafeitur li-
o>sw&T- berans, acdein° ilio cuifcapulainitium prxbet, utpoftmodumhocdcorfumtrado,pfecun-
PlU'x ' dum animaduertas ipfi innatum, ac fub ilio ab humero prodcuntcm. Quod turn demum ex
fententia feceris opportunifiime,ubihos in cancaut fimia prius fpedaueris. Quando ita-
que hi ad infertionem produdi funt, ncque ullam fibrarum infertionem animaduerteris, cu­
biti articulumfubinde fledito & refledito, examinaturus num uel tantillum quidem extra re­
ctum tramitem dimoiteli queat.quod quuminarticulo foil's ligamentis haerenti, & iam pro-
pemodum luxato,obfcruas,quid fieri in nobis arbitrabcrc, articulo tot mufculis adhuc udii-
to tV t tarnen haec omnia exadiùsrimeris,offa inuicemfciungendafunt, non folum humeri
cum ulna articuli gratia,uerùm & radi) cum humero, & radrj rurfus cum ulna. Praeter hoc e-
nim quod nihil utilius feie inipiciendum in tota refcdioneluxationum gratia offert, ita pro-
fèdòeiufmodi articulorum inipedione,nuIla inuniuerfa Anatome mihi iucundior ipccu-
latto occurrit.
DB MV S C V L I S V E N I
bus. Cdput N- L I N .

Q V A D R A G E S I M I NONI CAPI­
TI S T ftßV I'Ä ,
 22 ¿ A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S

QV A D R AG ESI MI N O N I C A P I T I S T A E V
Ti v a 77 -v em^figufarurog^characfkrum Index*
. r . ^ E N T E M . pdginam occuparti tabula, quatuor complettens
U\ as numero inf{<nitas?no buie tantumGapitiyuerùm ttiam Haitispleriscn utilis erit K
ro dein piu ribus p rafigedafit Capitibusy bic omnesfuarum riotarum indices [um explicaturu
1 a imj- lf * $ fi£ urcl CorP o ris in menfaproni , e r oculo adperinaumjeu interfimineum diretto
oßendit femora in latera admodum d i ß e n f t ^ penis corpus uniuerjo interimfcorto cum teilt*
bU6,cute, adipeDuenisPncruis3er avieri/s unditp abfettis* ^^
2 Secundafigura nuda quodammodo comtnonßrat ojaguce facri oßis later ihm committuntur
ac ilium er coxendicum er*pubis ojßi appellantur *Fdisfimorum oßiumportiones adbuc appen
dent, und cum ani er penis mufculistquos ideo ab ipßorum exortu dependerefinximus , ut peni
cor pormi origo urina iß er[omini communis meatus inibì in conßettu ejßt, qua für[um (u b i"
bis oßibuiflettitur. J J J pU'
3 T e rtia ?penem tranßierßn dijjettum in boc oßenditPutpenis corporumfubßantia, er coalitvs
er cum urina meatu connexus oculisfubijeerentur* ”*
4 Quarta figura integrum commonßratpenetri3und cum ueficabic exporrcttutn.ut proprius utCi*
ca ceruicis mujculus intueripoßit* J
1,2,3,4 D u o penis corpora3 penem quodammodo utiiuerfium conßituentia*
C , C 2,4 Duorum penis corporum exortus*
D 1,2,3,4 Penis glans , quam alij praputium nuncupant: eo nomine cutcm3 quapenis obtegitur,
non dignantes.
F y F 3 Fungofarubraß penis corporumfubßantia*
F 3 Fduttiuspenis corporum connexus,er tieruea eorundemfubßantia, qua orbiculatimfingo>
fam fubßantiam cotnplettitur*
G i,2,3,4 NefiicameatuSyurina[eminißgenitalicommunis*
F d y l i,2 D u o prímipenis mufculijnprima quidetnfrgurafuatnfemantesjedem yinfecunda autetn ab
eorundem principio dependentes*
K 3L i ,2 D u o poßeriores penis mufculiyfeu tertius er quartusyqui in primafigura integriyinfecun'
dauer 6 ab infertiotiependentes conffriCiutttur*
F d 1,2 Fdujculus orbiculatitn rettiinteßinifinem atnbiensyfaciumß exeretioniprafittus*
N a V e fic a ceruicis mujculus, urinam, neprater nofirum arbitrium deßuatyCobibens*
0,0 2 Fdembranapubis oßiumfiramina occupatts.
P y i T eres ligamentum?d coxendicis ojfe in rotundumfimoris caput injertunt*
O 4 N e ß c a corpus*
JF 4 Glandofum corpns,uajorumfernen defirentium injertionem cxcipiens*

AIOfi- lib*
sr.
b prgentit
cu.figurari
Ä,B.
c $f ia , E.
d[fi.ca.t9
Itb.i q.uerii
ktct,4-fig'
C , C exor*
tus notd'
tur.

f l,t,h 4-
f i - D.
g htfi.t^
 DE H VM ANI CORPORIS FABRICA LlBeR II
h cebimus,”duo carnei enafciinturmufculi,1illis prorfus fìmiles quiàpedoris oiìcad os v refe-
tj- rcns porriguntur.Ambo ením ínuícem proximí funt,&internislateribusmutuò comittuiv
! ffgG. tur,retfaq? furfum in priora ad urinari)kmeatus fub corporibus illis ad fupcriora rcfìcxn m a-
J pendentes,cius meatuslateribus inferuntur,Sí ínuícem díremptí,corporapeníshonnihíl db
gitorum modo amplexan tur.' Alijduoutríncphabenturííngulí,abappendíceoffiscoxendí T e r m s &
h ’ cispauloinferiùs quàmpenis cqrpora,principiumducentesiquodcarneumeft,&oracile et
oblique furfum procedentemefficítmuículurn, qui carnofus femper permanés,fui latcris cor
pori non proculabexortuinieritur.Qiiatuor his mufculis penis radix uoluntarío ímpetu tra m
h itur, hiñe Sí crcCtíonís quandam uim , prater naturalem facultatem ípfi infitam, obtínens;
Quanquam duo priores mufeuli ín urinas femimsqiexcrctionibus,comrnunem ilium urínte
feminíq? meatum uclutí dígítís quibufdam aperire uideantur, ne meatus in obliquo hoc refíe-
xureftricflus3eiufmodí humorum expulfíonem prohiberct,& potííTímum íémínis,cuius eía-
culationé(etfi urina multo craílius íit)ímpetu Natura perficí uoluít.Nífi ením hí mufeuliínfe
ríorem meatus fedem ín hocreflexu deorfumucllcrcnt,ín penis tentígínetotus meatus occlu­
derete,quòd ípíiusfupcríor pars àdiftentis corporibus adeò pertinaciter hue ííluc allícere-
tur. Porrò,ut mufeulos hos commode aggredíaris,rclíquacadauerís pars, qute adirne re- Mminijlra,
líquacíd,rcfumctur,acdíftcntisquámmaxíniépoffisfemoribus,orbícularcmíc<ftíonem¿naní ü o'
ambítu duces,qua cutcm ad adipcmufquc(quemhíchabes copio fiíTimum,maximeq;humí-
dum)díuídas.Deíndclongam fectíoncm per futuramín penis inferiori fède aefeorto confpí-
cuamín cute per perínarum(quod interfemineum ali) uocant) molieris,qup ad anteriore ufe«
orbicularis linear íedem pertíngat.Pofhnodum cutem hamulís, aut dígítís eleuatam,hiñe in­
de à iubdítís organísnouacula diucllís, atque mufeulos quifcfeabfcctacuteofferunt, paruo
eultelío à fuis exortibus liberaros,ad ínfertíoncm ufqueperduces,non per tranfennam finou
iosfeorfumexpendeos,cum calcuíonrm crucndorum gratía, turnfíftularum ulcerumcpno-
mínehac fede non ínfrequen ter homines ínfeda ntíum. Deinde co obferuandífunt quoqiexa-
Ctius,quo minus alíquíd à Galeno dehísprodítum habcmus.Qiiádoquídcm locus in quo il­
las ín opere de Admíniflrandís fedionibus profecutus cíf, una cum quinqué S í dímídio cius
operís líbrís incuria temporum íntcrcídít,unácum ípfíus de Mufculis peculiari libro,in qui -
bus proculdubio horum mentíonem ilium fecíffe Áraburnlibri commonflrat : unde edam
prorfus fperandumeffin BocharaPerfcc cíuítate cuíatem Auíccnnam fuifíc fat nouímus,
hos libros omnes alíquando non ínuídentibus fuperis,ínueniendos. Nifi fortaíTis Auícen -
nactíam illislibris defh'tutus,Orobaf¡j dantaxatoperibusufusfuerít,équibus ucrbotenus
hoc quidquid de homínis fabrica prodidíqdefcnpfiíTc uídetur.

DE C E R V I C IS VESICLE MVSCVLO,
urinamene p r x te r arbitrium ex u cß ca p ro ß u a t, inb il) ente.
C aput L<
A f D I R S m ufeulieffìgiem in uiris quartaßgu ratabularp r e c e d e n ti C a p itipra-poßt#
com m onßratjlSF Iitera notatam guem adm odum CfFuigeßmaßecunda u igeß m a tertia ß gu rce
a d charadlerem g. E duliebris uer b ueßece mußculump rop on it uigeßm x quintx lib ri quinti figu
ra' y- Q god au tem illasß g u r as b ic nonproponam ? b in epotißimumßt-, q u od eißdenißgurispa^
g in a s occufiandas minime duxu
d uirilis1ucfica; fincm,ubi in collum ceruiccm 'ucterminatur,1 1glando
fumquoddam corpus ipiiobnafcfquintus liber declarabit,quietiäuni
uerfum meatus dudtum explicaturus eft.cMufculus anteiam nobis pro g in lis u e fic *
pofitus inter glandofum id corpus &rcftexum confifht,que ueficae cer- mufculus.
uix fub pubis olle primum molitur. Mufculus tom fere häc meatus fede
orbiculatim ambit. E(1 nanq? orbicularis,&: oblongi anuli, aut oblon gi
rotundiq? meatus efligiem exprimit,fibris tranfuerfim circularibu sinter
^ texcus,öe iupenüs iuxta glandofum corpus craiTior quam inferius. Atq; ita in uiris habet. In M u lu h is .
' 1 mulieribus uero,quarum ucficaieceruici eiufmodi corpus glandofum non adnafeitur,1mu
<•ciufdem fculus totum meatum ambit, qui a ueficas corpore in fuperiorem federn colli uteri no procul
, f f f äpudendos fubingreditur:& mufculus hie quanto in mulieribus prolixioreft,tantoctiam
; ■ [ tenuior uifitur,eundem tarnen prorfus üfum in bis ac in uiris prMtäs.Primario enim in hoc M u fcu liu -
3 a ß . /i.j ipfum Naturacondidit,utmeatui ucficsc pra?ficeretur,obftaculo futurus ne tranfuerfe uefi-
L- ex . librtc motufuonatural! urinam prxtcrnoflram uoluntatem excernant. Opera'prccium
e z- eninl
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER fi '»57
ra p in a to cadauerc,cultcllo acutiorc coftxcapitulu, à uertebrx corporis Gnu uenit feparan>
dum,8¿deíndehgamentísfenfim d im itía tranfuerfis quoq; ucrtcbrarum proccdibus coda:
punc adimenda:,obiterq? emundatae in cacabum mittendae.Crura ad cum modum,quo manus •
aacrrcíTus es,attrcCtabís,femur uníucrfum carmbus emundans,mox & tibiam, & pcdcm uni-
ucrium.Quú tamcn genu nudas,ex tendinibus anteriore genu fedem occupantibus,patellam
cxecabis,&: in cacabum no fccus ac fémur cSrjcícs iIico,atq? id à coxedicis offe tibiaqp libcraue-
rís,Sí cartilágines reiècucris, qua: tibia: offis fìnus femoris capita excipientes augent. quippe
p illas non inopportunèchartxagglutinabis,acdeinceps tibia: os, una cum fìbula S^pcde^
cacabo índes, Id ubi in utroque crure pradtitum crit, S¿ offa tacri offis latcnbus coartata ali,
quantulum repurgata fuerint,cartilaginea ligamcnta ucrtcbrarum corpora interccdentiaada-
mulTimueniuntexecanda,Sdcharta:icriatim accommodaiida. Lígamenos igitur,qua'ucrtc-
brani corporibus in fuperfìcieobduefitur, acutiori cultro ademptis, ínter odis lacn fummum
Si cartilagineum ligamentum,os facrum acinfimam lumboru ucrtcbram intcrucnicns,iè<ftio-
nem tentabis,qua: ligamcntum id,fcu cartilagincm,ut Galeno uifum fuit,ab olle lacro diuidat»
Rurfus ínter infimadumborumuertcbra:corpus,2¿elatíorcmdicta:nuper cartilagini^ regio-
nem, candemduccs fcctioncm, hacqj ratione integram auferes cartilagincm.quam ubi chana:
impoiùeris, fcqucntcs tantifpcr excindes, duna ad iècundam ufquc ccruiccs ucrtcbram deuen-
tum crit» Q u i itaqueuígintítres cartilagíneslígamcnta'uccartílaoíncaadhuncmodum char-
txapp!icaueris,dorfum in tres qnatuor ue partes caute Si lenitcr difiungendumuenit, neim-
pctu idtcntans,cafualiqucm ucrtcbra: proceiTum confringas. Quarcctiam cauendum eft,ne
primam ucrtcbram à capite negligentius liberare dudeas♦Licebit cnim cum capiteceruicis
uertebras cacabo ímponere,ut Si thoracis ucrtebras cum lumborum ucrtcbris, modo illas à fa
ero odèprius diiìunxeris. Osiàcrum autem, una cum oifibus ipfi commidìs (quadlium, co-
xcndícísS¿ pubis oda conftituunt)nihil prohibet cacabo indere,quum fcílícetiliumoílaad-
huc cruda à facro difficulter Si ardue feparétur,S¿ pubis oííium cartílago edam tune uítíetur:
quam alias integra aderuabis, fí pubis olía non dírempta cacabo íníccerís* Oílibus adhunc
modum cacabo ímmíffis,aquaís uníuerfus ímplebítur,ut odibus alte in aquam fubíidentíbus.*
nulla offis parscmíncat. H ocenímimprimís toto cochonís tempore obícruandum cft,ncos
alíquod aquanontcgatur,muIto 9 m agís,neíd ex cacabo promínensfumumexcípíat, cuíus
edam occafionc grandem cacabum eííc conucnít. Vníuerfsc codioni nullum pcculíarcad-
híbeturartíficíum, fed, ut in cacteriselíxatíonibus, fpumaícdulóaufcrcnda cft, quo íus claríus
rcddas,ipíaq> oíTamínus íordida extrahas. Parí etíamratíonepínguedo omnís (qua: plurima
fupernatare íblet)eft haurienda,acín uas aliquod ucl uulgí nominereponcda,quod lili in obli
terandís cicatricíbus, Si neruís tcndíníbusqi producendís multum tribuit. Codioni nullum
tempus prxfinítur, quum id ex xtatum ratíone plurímum uaríct.Duabus ením aut tribus ho
rís plusquam fatís fíe, pucrulorum oda coquunturprxcípué,quumín íllísftudendumfit,nc
ínter mundandum olía, appcndíces decídant:quarum coalítus in prouedíorís xtatís homíní-
bus uíx unquam,quantumuís coxeris,dííioluítur.Is ítaque codíonís ícopus cft,ut oda cultro-
rum beneficio,uti ínter edendum fit,apte mundarí queant. ut autem id facía? opportuníus,pe
detentím nonnullaoíla ínter elíxandum forpíce eximes, caq? foluspurgabis; nifi fortaffc ftu-
diofus adritfodalís,quíunámanusoperíadhibeat. Summopcreením cauendum cft,neiinpe-
ritíor alíquísodium fupercilía, procedéis, capitaSifínusradendouítíet,autalícundecartílagí
nem lxuem,8£ cruftxmodo oílibus obdudá ímprudens aufcrat.hxcnanqp,quum cameni,li
gamenta, tendines Simembranas oda ambientes adímís, prxcípueferuandauenít. Nccpue-
ro odicíum id hac duntaxatrationeínepto alícuí, Anatomes parum dudíoío mínus comít-
tiueíim,uertim ut,quum unumquodcp os príuatím purgas,finus ipfius Si capita,Si potidímú
lígamentorum naturam,S¿ tcndínumíníertíoncm,mufculorumqiexortumaccuraté contem*
plcrís.Non ením facile dixcrím, quantum cognítíonís partíum eo opere tibí paraturus lis»
Quando ígítur hunc ín modum feríatím oda ex bulliente íurcextrahis,ac mundata tcrrx,aut
fportulxalícuí ímponís, nonadmodum anxíéexpcndíto,quodnam os priustíbí occurrat*
Summam tamcn manumcum cubiti odibus extrahens fcdulo obíeruabis, neuíolcntius bra­
chiale à cubiti odibus íeíungaSjíed cultro artículí lígamenta ícnfim díuídens, brachiale à cubi
tí odibus accurate liberes.Idem facíto in poftbrachíalis odium à brachiali íeparatíone Jd ením
cauerí uelím, nc brachíalís oda ínuícem dirimas, unde ctíá dico atque id íntegrum à cubito, 5i
poilicís primo ode,§¿ poítbrachíalí diíiunxerís, obíter duntaxat tendines lígamentacp ípd
obliata díuellcs, id ftudens, nc olla in interna externaq? ipíorum fupcrrícíe pcnitus lígamenos
emundentur,ut lígamentorú beneficio brachíalís odaínuíccm hxreát, Brachiali ením ita igni
O adhi-
l
 /

A N D R n AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
C!' n ;LUf :Scrcn^ ls cxcorporc recremcntis moms praccfleuoluntarios. fi cafu enimnaturali
ci inraxat uiotuiexcrementorum propulfio committcrctur, continuorecrcmentaemanarci*
a-,o? prxterquamquòdfoedifiimumcenferetur, adplurimasadiones, quastotauitaobfi
n:•u ufignes noxas inferret.Quo minus igitur ueficae circulates fibra-, urinam quoties i^fa
apia/autmalaquapiam qualitatehominegrauaqcnamcitrahominis impetum pro-acb
ai ct,Naturameatui ueficx hunc mufculum prxfeciqquolaxato urinatranfucrfarumueficc
bbrarum ui preilaexcerniturfintcrdum edam huicfundioni auxiliantibus "abdominis mm h
fculis,&1fepto traniucrfofpiritus compreiluadinferioradepulfo.Quumuerò urina effiuxit
dcnuomufculus conftringitur,quicquidcxurina reliquummeatui adhucinharretprotnn A'
dcns.Relinquunturautemtres quatuor ueguttulx,quxernidàiam urina promanare fold *7
Atq? hic alter pra-fentis mufculi ufus cenfendus ed. Qucduerò ad excretionis promptirudi -
nc uelocitatemcpquicquà (utGalenus aderit)auxilietur,quodq? is prxcipuus ipfius fit ufus
ncquco Catis adequi.Quo enim magis remittitur, fuamcp comprimédiuimlaxat, co libcrioré
redditmeatum,quiapertus 8£amplus maioremurina;à circularibus ueficae fìbris preda* co
piamtranfmittit,quam filaxatus mufculusnonihilfuas fibrasadexpulfionédumurinapro^
fluitquoquntenderet,acnefcio quaratione per uniueriumcgcrendi tempus ageregitaanou,
ftiorcm meatum reddens, fcclicioremq? urina; excretionem uitians.Nec profedtò aliud (& fi
L ib.ideV fu Galenus fecus arbitretur)eft,quo meatus nc pra-ter arbitriti m urina emanarci, ardaretur ab
; ’ hoc,quem modo narramus,mufculo.Quandoquidcm à Galeno in medium addudam mea
rus angufiiam & longitudine uarrjs circumadibus iundam, refellit muliercularu urina;" me
atus-.qui ctfi perindcac uirorum ad infertioncmufq?,quam in uteri ceruicem molitur,ardus
fit, breuis tamen eli:, Screda deorfum brcui intcruallo uteri collo exporrigitur. Cxterùm cer
uicis ueficx mufculi adminiftrationem in fccundumpofihocCaputret)darn,ibidcm ilium
una cum fedis mufculis aggrefiurus.
D E R E C T I I N T E S T I N I M V S C V L I S .
Caput L E
R E C T I inteßiniportioeüfuismufculisd corporerefe clarini
dii relipia eximimus intcßinajn corpore adbuc rclinpicre folemus.
A Recium inteßinuniypuodin libri pùnti tabulis euadet confpicuum,
praefertim autem oclauafigura & uigefùnafecunda.
C D u o mafeuli?intcßinump o li egeßionem furfum trahentes.
D ISlufculofafubßantiapenis radici adnata , in mulieribus porrò ad
inßmampudendi partati commiffa*
Infuper D Jedes notatur,d pia itipenem mufculi duo pronafeùtur.
E Circularis mufculus, nc praeter arbitrimii exerementa deijciantur
praecauens♦
dsfidisi
A VD a t A nunquàfatis Natura "recti intefiinicxtrcmomufculos far- y di i ■er
* ** f *
gitur,quiinfccium .* ____ T._ .. . 1f _ii-« «l~tmfinem,alacriter
excrctioncprotrufunirediintedini ^I 20 f,li .» o.
iurfumrcuelìunt:dcinaliumdatmufculii,qui intempcftiuaminuolun ^ q g
tariamq? excrementorum egcftionem prohibet. Mufculi itaqt fedem ^ ^ }j,>c>
M u ßu lt- fè'
d m ttuolUn / furfum attrahcntes,lati&Ctenues,ncqadmodum carciofi autrubentes
tes. funtjUÌxab aliquibus oiìibus originem duccntes. A ligamétis enim ex
pubis odìbus, & coxendicis ode, ÒCfacro exortis, qua; huius regio'
nis mufculis obducuntur,ipfàcpdemum peritonei infima lede utrny c 9fig.Ub.i
quefìngulienafcuntur mufculfiqui deorfum protcnfi,redumintedinumamplexan tur, extn L.
mxipfius tunica;infera. Pr sefemes mufculi quumlati admodumfint,&T fuis finibus totani
d D.
inteftinilatitudinemambiantjipiorum'1portio radiciquoqtpenis, mulieribus uero uteri c
lo adnafcitur. Quod nonnulliperpendentes, tres fedem furfum agentes muiculosrecen ue-
runt.Vtcunq? uerò fitjomneshorummufculorum partes paripracficiunturmuneri,quo>c c
ilico ab exeretione furfum alliciunt, qui deorfum pellebaturuiabdominismufculorum,
ptitranfuerfì ,auxiliantibus etiamfubinde omnibusthoracem ardantibusfjpiritumqjconti'
nentibus mufculis. Cxterùmillisquianum furfum du^untmufculisnulluseiegioncoppo-
nitur contraria fundionisopifex,quemadmodü in omnibus feréalfispartibusmu cu ie ]
dem opponi confueuerunt. Ncqueofdtantcr hic Natura priuatimab aliorum mu cu oru
condrudioneaberrauit.iciebat eniminterdu à mufculis odo abdominis una cum
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 129
icrfo/edem adeò propellendam,utne àrelatis quidemmufculis promptè queat rcucííí. Ab
forum fine* alias pesecerea mufculus extremum redi ínteftíníad cutem ufq; ample<fititur,qui M ufiulwi
e f M Sf' ■ irscdicfHs iìmilitcr non admodum carneus,fed mucorequodam oblitus exiftít, fibras tamen °rkcuL tim m
.ed. 4-9 orbiculares tranfuerfasueadipifcítur.Elatiorí parte qua didtis mufculis connafcitur craflìor, UÍ¡™ M u '
II
ouàm inferiori efbquà autem cuti(utlabrorumfmufi:uli)permifcetur,peculiare cum ipfa cor
H,r.4^p’ pUSefformat. Cohscretautemfibrofis nexibus 5 mcatui ueficee inuiris, in mulieribus ucrò
M hceruicis uteri principio.Quanquam edam1duorum mufculorum,quibusin uiris principia
S'”f4? G G- Dorrioitinteruentu,penicommittatur.Csetertimpofteriorifuaregione3kquatuorad olTìs fa-
h - 4 - ltb-i
cri imeni locatisoflìculis(qùae Galeno incognita oftendimus) adnafeitur. Ex latcribus con­
netti tur teretibus1figamentísáfacroolTeíncoxendicísos pronatis. Pracfens mufculus non
i »,*/*•«?• aeleo., a tq? medentiu uulgus arbitra tur, breuis eft,fedlongus, Si fecundùm magnimi redi i n ,
j. h ljì.C 4 . teftini longitudinis interuallumexporredusuifitur.Quodnoperfundoriéabillis uenitpér.
,3 Z/L»•G’ pendendum,quí fedís fiftulas Se exerefeentias, quas Qc^kÙiomc & n sv J lv ìJ ttu n x Graeciappellàt,
h; i>k.
fubinde pra’fdndereuerétur,huius mufculimuneris abolendi metu. Licei enim mufeulipor
iiodt-yS-
tio aut ferro diuidatur, aut quauis alia occafìone diuulfalaceretur,tamen quum latior fecun-
dum ínteftíní longitudinemfit,eiusmunusno ita promptè in eíufmodí adminiftrationibus
aboletur.Mufculusiftecirculatim inteftinum ambíens3iílíus orifìcium ftringit,neprseteruo
luntatem inteftinanaturali fuo motti recrementa continuò egerant, feduttépeftiuè dum aut
mole, aut uitiata quapiam qualitatehomine excrementa moleftát,mufculus hic laxatus inflar
fidiianitoris eatranfmittat. Qucmadmodum itaephuius mufculi cum uefìcas meatum"’ am-
m4 fi. cu. plexante eadem efteffigies,ita edam utrorumque par ufus, quo nimirum conftringunt : ob
4 ? N- quodetiamambosnonnullí er<&yx.7H¡«f,quafìdicas comtrictores, appellarunt.

COLLI VZSIC^íL LT ^ N I MVSCVs

forumadminijlratio. Caput L I L
OLLI uefìcse$£animufculorumadmíniftratío abípfatieficaínchoabí
tur.hanc enim a peritonsco quaínterntepubis oftis regioni obteditur,
á ?fi.l&.s. cultello aut nouacula liberare adco conuenit, ut ipfa non amplios aliqua
o. fua fede peritonsco fìt continua. Deinde penem à pubis oftibus dirime-
re oporter.quod ubi inuicem h ec committuntur,mediocri negocio perii
cíes,quum nerueis duntaxat S i fibrofis nexibus penis ibidem hacreat. At
ubi inuicem offa rcmouentur,peniscpcorpora‘ inítíumducunt,acutíorí
t i f i . cap. cultello horum corporum inicia proximé ab exortu funt abradenda, ut penis ab oftibus líber
49C,C. pendeat.Mox cultro alíquo pubis offa inuicem dirimes,f^tione peripforu cartilaginemdu-
cfta.quamfanéleuiori opera quam pleriqueauturnantpcrfeceris,fi modo offium medium ad
admuffim tetigeris.Elice fèctio quoníam príus femora erant díftenfa,ílíco ut inuicem offa ab-
fcedantjOccafìo cric, Quo uerò remotius offadifiungas,uehementius quoque femoiaabdu-
c Vii fitti! cenda funt.quodfecerislongècommodiffime,fi uno cadaueriscrureameniàpcndente,&-re-
tfiin a c r liquo adhucilliincumbete,in menfselatus acutum uc, os facrumcollocaucris,Si deinde utrin
zsfi.ii.;. quefemoribus S e iliumoffibus refiexis, offa pubis quantum lubet díduxerís. Nunc uefìca
uniuerfa cum pene in confpedu adeò iacee,utetiam mufculum ueficac collo obdudtù prom­
d iifì.lib .; ptè animaduerfurus fis. Vtautemfediscmufeulospariterintuearis,cultellofenfirn uefìca fi­
f-CTis fi.?, ltrai cum ipfìus cerulee à recio inteftino tranfuerfìs fècHonibus feparanda eft. In quo opere
tji.ca. 5 1 B, fanouínem,fi ís ex uenis 8¿ arterrjs profluxerit/pogiafedulò elues. V ix enim (nifi fortaflis ad
C,D ,E.
modum operofe omnia uafa uinculis ita ínterdperepoífís)fiet,quín ínter díftecandum uas a-
líquod, aut cafo puncum ietimi, aut tranfu'erfim neceffariò incifum, fanguinem profundan
Ablata igitur uefìca,et connexuredí ínteftíní mufculorum ad penis radicem etad mufculum
uefiese perpenfo,eius ínteftíní mufeulos aggredieris, qui fané citra operqfamfectionem funt
fummèconfpicui, fi modo diligenter ab ipfis fanguinem, quihícfoleteffemoleftiftìmus, ab-
fterferis. Opereprecium mine foret, ualidiùs adhucpubis oftìbus díremptís,cultro aliquo
acutiorilioamentum facrum osiliumofii connectensin fìniftro lacerediuiderc, ututrunque
crus cum offe quodfacro committitur feorfum tradari poftìt, dextroqs cruri facrum adhuc
hxreat,aut fìniftro, prout nimirum mufeulos qui adhuc reliqui funt, in dextro aut fìniftro
crure aggredì uifum cric. Adhanc cfiigicmcrus íllud conípícítur, quoddedmamfextam mu­
fculorum tabulam conftituit.
DE
 250 A N D R E AE VES A L I I B R V X E L D E N S I s
B E M V S C V L IS T IBID EM M O V E N T I
bus. Caput L 1 I / .
ROX1MVM quidem nunccrat femur moucntesmufculos defcribem
fi demumexplícatísanteamufculis fituuiciniores aggredìínífitutü foif
fet: uerum quando fedionispodus,quam uícíníe feriemfequi prooofim
cíñante mufculos femoris motuum opificcs , tibiae motores in prie fenda
ueniutpcrtradandi.nam quoufephosafleruas íntegros, commodeílíos
admíníilrarc nequís. Ctrtcrtim quo tíbíam mouentes mufculi infìoni0
res, & proccriores.magiscp confpícuí finteo edam minus Galcni ícnten­
da:,&:podfíimúm in illorúfundionibusexplícandísaíléndrequeo, quauis interim edam no
Gdleniin lì.3 omni ex parte is fibi cofentiat. Qtiandd^uidem non proculà calce tertij de Partíumdíu libri
d: Vfu par. tibia: motores rccenfens,atq? ina potius irnaginationc aliommq difìèdionis profeiTorum !•'-
m tl><vn mo, bris3quàmuera fedionedudus,nouem muìculosenumerai, ciuos femorisosamnlev-i«^
jculu fatten* tibiaemotoresdiehacbreui fententiafcribit. 1 res quiantcnorem lemons fedemoccupant r •
tut. atep omnium Indus loci mufculorum maximi funt, redà ad gemi ferun tur : horum ctuidem mcm‘oni¡
unus implantatur patellae carnofa apprchenfìone, duoautemreliquiunum maximum pro- ^riet. lblAm
crcant tendinem,qui latefcens implantatur tod patella:,ftringens earn exquifìtè,&continens f o i o s i
cum fubiedis.Delude autem prazteruedus ardculum,antcrioribus tibíete partibus inferitur ’M '
cum fi iubeaturextendáis,unacumtotoipfìusgenu articulo. Alrjucròduomufeuliutraep '
praedidorumparte,hicquidéexternus,illearitcinterims,intibia:latcribusinferuntur,ambo m e n t r i
obliqui motus opifìces.Qui nancp internus elpcrus intrò adduci palter autem extrorfum ab - eMr™io,
ducít.Enaícítur autem ille quidem ex comííTura oilium pubis , hic nere ab extremis partibus n^ ksno
oiììs coxendicistoptimèenim fìc utriqp crus ad motus obliquos abdudurierantdn medio au- Jijaem ì
tem ínterhos fpacio,alia: tres funt mufculorum explantationes3paruis modbusipfum gemi
moucntes.Fleditenim genu,et ad interiora adductt tibiam is qui eft condnuus interíoríbus:
abducit autem extrorfum fìmul flcdcndo,uclutinuoluens earn s is qui tangit externos. Reid
quus,qui&mcdius omnium eft,in femorís caput internum infertus3fledit quidem torneilo
que fcrnur3cum co autem fìmul 8c totam tibiam euellir3immittens fe eis qutcarticulum ambi-
unt Eligamentis ] ufq? ad altcrum maximorum mufculorum3qui in tibia reponutur3ut firmi! \nté!igìt
quocp tibiam ipfam tota trahat.Rcliquusucrò nouémufculorum articulum gemimouentiu opinarpri,
gracilis 8Clogus3ex ilium oflccnatus, tibia furfum extédit: incapotífíímu figura crus torn ita
tuenSjin quamolientes,acfubigentes,pedéad inguina alterius cruris furfum ducimus. Poft <nn utu.m
luce ucrba Galenus Natura in hom mufculorum conítrudíonclaudaturus3proculdubío in figùtm.
primis exemplaribus fubíunxerat3mú'ífice 8¿ híc NaturáomníaprouídiíTc3etquccrcííquo co
textu fubfequuntur. At eumbmufculti3quem in poplite latitare innuittcporisfuccefIu3ct in re U ^ té.r.
fedíonefimiarúpcrítíor3cognofcés3hsccquoq!Íuo quodadnosdcmanauít3cxcplarííntcrie-
cit.Pra:ter aute hos omncscilparuusmufculusinpoplite3gcnuquoqifiedcns. Vtfimulom
ncs abipfo hacfcriecnarrati3numero dcccin ccnfcantur.Hire fané ipfius orano clarifììma efl,
exquaquiuis edam citrainfpedionéquos enarrai mufculosírnagínatíoncfibípulchrecofin-
Cr dimi in i de gít.atquamfitucrítaticofona,pardmabípfoín fecundo de Admíniílrandísfccdonibus3par
Admi.fcclio.
jenur.t’d cum
timuerò ex fedionedifcito.Vcrùm quando ípfiusoratíonís feries in fccñdo de admíniílran-
uerd vmfci lo' dis fedíoníbus logíor efl 3quàm ut tota híc deferíbí dcbcat3ego femorís mufculos co ordine,
rum deferiptü quo ibídérecenfentur3enarraturus farm, Galení fen tctíampoíl mufculi dcícriptíonecotinuo
one enanrd' fubrjciens,acpariteraddcns,in quo ordine in preferípta exlíbrís dePartíu ufuoratíonchunc
tur.
T ¡hice vitelli.
ilium ueenumerauerít.Níhílomínuspríufquámufculos aggrcdíar3id fummo (ludio abs te
cótcndojUt quotmotíb. tibia agis3accuraté examines. Galenus ínlíbrís deVíupartiUjUt pre­
cedes atteílatur orado,tibí! extendí fimplícíter díxít, noadíunges elmagís autíntroríum aut
cxtrorfum3aut prorfus in medid redà extédí. At flcxíonc uidet tríplice enumerare: una qua ti
bíáretrorfum3feuínpofleríorafurfumueríus exteriora duci ínnuít. altera, quaíntrorlurn.i a
furfum tradà agí dicít.tcrtíl,qua tibia ín neutrulatus inclinante,redáfledímtis.QuaJ ^ a tcY
tifihunedududuntaxatflexionísnomine,precipue ín fecíído deAdmíníflradis
bus donare uídeat. Deíndc in prxfcrípto ípfius fermone,fecus atq? in librisele Admim tniuis
fedíoníbus tibia ín latera moucríaffirmat,quu unu mufculuhanccxtrorfumabducere,a ci i
íntrorfumadducereferibit.Poflca, ubícpmotil tibia:aííignat,quoharefurfumob iqueuc
ad alterius cruris femur ducit. hoc motu tibia agi ab íllís cofpícímus, qiií pedibus cor,aI”
neis ílratís cmolIi5t,autquupiilorcs maffarji apud plcrafc^ natíocs calcát. Atcp hos motus i
Galenus enarrat,utproprios prorfus tibicillos effe arbitret, ípfi'sq? peculiares mulcu os « ^
 DB HVMANI CORPO RI S F AB RICA LI BER II» 2 $t
cmet,quii interim redi ili ma ficxione ctextcfionc tibia, quicfcete fèmore, folli agatur. Si enim
nbia cu pede in latus digna animaducriìone ducit,id fané fcmoris fìt beneficio (Neq? cft quòd
buie paradoxo corroboràdo ^plixifis in iiftà,quù ipfe iam admonitus luce clarius animaduer-
tas, tua tibiàimmotoprorfus femore,dii taxatrediffimo tramite fìeciicxtédicp.QiTanquà quu
motus hosexaminas,nò perfundorièanimus femoris motibus adhibédus fìt. nifi enim «na-
uitcr attéderis,te inficio femoris caput in coxendicis offe fìtu mutabit.unde etià mox alia tìbise
fìexio extéfìocp,quàm prius,apparebit. Scd quum in re maximoperenotàda,n5 adeò ficcorde
nuc fiore quépiamarbitrer,quinadhibitisoiIibushec fedulòrimetur,atq?in ipfafedioneexpé
dat,muficulos ipfios aggrediarealege, ut ficcudo de Adminiftrandis fiecrionibus Galenilibro
adapertohee legas.nifi enim ilìius liferi obftaret enarrano, diuerfalogeqifeci!iori,quàm Gale
nus ferie,prefenres mufeuios reccnferè. Primus itacpacuto exomf principileneruea fabfai P rimili tiiia
ria Si modica carne còmixtum ducit,abcanteriori oiTis ilifi fpintc fede,aurab iiiu offis appcn- rn.ouentiu.nv.
4tdb.cba'
dicis anteriori extremo.Hicmufculusnon procul ab origine totusearncuseuadit,8dmodicè
rdà.i-9
a .16 i'- diiatefcens,gradlis pcrmanct:eius tamélatitudo ipfìus craffidem ipiiiitudincm'ucduplo (ut

w>td J■ fìc dicam)fupcrat,&haneformam mufculus ad tcndinis ufiq? produdione retinet,qui ab ili«

( hd, ì fig‘
a.iplib.i ofìfis fpina,deorium obliqueuerfus interiorafenfìm adeò prorepit, utinternu femoris latus
P. tandem iuxta mediam femoris lògitudinem exquifìte occupet : hincadhuc magis in interiora
fita.t. retrorfumpaulatim procedens,è regione5interni femoris capitis iuxta genucòfìfh't,ad quod
o i , Z ji.C d .
I0 ll.lt. ueluti obliquo duetti reflexus,antrorlum deicendiqtenydinemin antcriorem tib/ce fede 1inie
!, ; m. c!n- rens. Porrò mufculus tendine hunctumprimum proaucit, quando ad anteriorafecunduife-
méi.i. moris caput reflexus,gracilior tcresqi efficitur. Tendo enimipfìus non latus,fed adarnuffinl
P ilt.t de
! hifi-c“P-
(quicquid Galenus fuis fìdens fìmrjs afTerat)tercs ed,tibia: oifi ad interni! latus acuta: illius1li mi.fcéiio.
ncaefecundum ipfìus longitudineexporredseinfertus.HuncmufculuGalenus in fecudo de
Adminiftràdis fiedtionibus prima enumerar,in praeferipta ante orario ne nonu.&'utrobique
huius mufculi beneficio tibia furfum ad alteri us cruris inquina, aut ad femur silici arbitratine
quimotus nò huius folti mufculi opera,uerum fèmurmouen tieni Si tibie mufculorum auxi
lio una pcrficitur. Tibia nancp fuis mufculis flexa,&femore deindefuoru mufculoru ope fur-
fum in interiora dudo,motus ille fucccdit. Nifi enim fìexa prius tibia femoris motfi fequere-
h i i ti. a .i tur,eiufmodi moru tibia nequaqua alterius cruris femori, aut tibim,obduceretur fi Secundus Secundui.
p.z v 31. 4
xi cha.6. mufculus arnplo,etprorfusnerueo' principio ex pubis odeenafcitur.Vbi enimpubisoflàiti
9y.iof. uice mcartilaginecomittuntur,fecundum còmifìurse longitudine duo fìbi contigua oriuntur
iiò tub. N. mufculoru principia,quorualterum addextru crus,alterò ueròad fìniitru defertur, fecundu
ni uiiiniaru
fiM. 11.
huncmuiculiiconftituens.Tantaitacphuiusmufculiprincipii efì:ampIitudo,quàtapubisof
fìum comiiTura? cft lògitudo. Principiò hoc nò procul ab origineftridius craflìusq?, et carno
fum prorfus efificitur, ut cius latitudini craffides uix ccdat, Si mufculus paulo minus roto te-
rcs euadat,quideorfum perfèmoris interiora defcendés,fenfìmgraciliortantiipereffìcitur,ut
Il ì td .ck d - iam internò femoris caput non procul àgenuarticulocotingens,in exadò teretéqf tendine fi
T A Ì l .l .
niat,cadé fede qua primi mufculi tendo tibiseinnatu/ed tanto intcriùs, feu pofteriùs,quanta
primimufculi tédinis eft craifitics.Hic mufculus in para obefìsmuleribus,rigidumquodda
S i durò ligamentum,feu neruus,fcu tale quidcfìè apparet, eò quod excarnis in illis mufculus
nerucà lubllantiàdutaxathabeat,Si cxiguoadipeobtcgatur.Prtcfcntis mufculi benefìcio Ga
Icnus in prsdcriptaorationcjtibiàad intcrnulatus duciattcfhtur,illuin fèriequintum cnume
rans.In fecundoauté de Adminiftrandis fedionibuslibro,tibia elatiùsòd'nteritìs mufculi hu
ius auxilio attoI!iprodidit.hocefl:(fi modo redè ipfìus fentcndàaffequor) prsefenté mufculii
tibia uerfus interiora maxime inclinante fleclere.quodenimattollereipfedixiqmihiflexuinfì
nuat.Perfìceresautéciufmodimotu,fìtibieextremuunàcumpcdealtcritibicimponcrcs,qui
motus Si fieden dii tibiam mufculoru ope, Si femur quocpintrorfum ducentium flectentiuqs
auxilio celebratur.Quippe fi crus utruqi redu,neq; prorfus inflexù habucris, nò integru tibi
eritimmoto femore alterius cruris tibia, uel minimum,alteri cruri implicare,autuel obfcuriiTì
o iota. ♦.! mèripidi edà cruris tibia in alterulatus,immoto fcmore,deduccre.0Tertius cii alfis ut minimii T ertiitSt
^■9 1- ii tu.
chj-s.ié tu. tribus mufculis,ex infimacoxèdicisofTìsfcdecnafcitur. Ab cius nàq:oiTis!1appcndicc(qucno
R. bis ftàtibusin cius oflìs infima fede,in fimrjs nero Si canibusquu anterioribus innitunt pedi-
Pi jì.c<t.z9 bus,in extima habet)ordinataferie multoru mufculoru capita principiti ducut,quoru tertius
bb.iablud
hic mufculus omniTpoftremucxigit. Ab clatioriem Si maximèpofierioricius appcdiciV fe­
«•
H ! 0 U . y . u de,nerueu oracileq? principiu cducitur: quod deorfumdefcendès,aliquantulfifuboriginecar
U .X .
neu fiaterete quodàmodo conftitués mufculu,fuo principio iam lògè crailìorè. Pii cdeorfum
r 1fl.cn. Z9
lib.im. per femoris pofteriora prorepit, aliquantulu oblique tatifper dudus, doncc ad pofterioré fc-
e 4 dem
 >2 A N D Fi E AE VE S A t ri T, r,
■r . .. LI 1 BRVXELLENSIS
cìcm inferni femoris capitis propter armi mi - i
L ìL z de Ad*
mi.je¿ho.
quo9(nonueròutGalenusdocetjiurn)deoenerTn r* e™emmexte" uatus3&intemem Slotab
tu r, eadem regione qua nupcr commemorati"? f • S tendlnenbmtibia2anteriorarefle&i, Ut»
h o c f i t ó ^ u a L u c ^ q u à d a S ^ i ' è i ” ; ™ K n tm s' S e d , f us ™ fcu li tendo ‘
rcnS>a d m e d iu m u fi,lo n g llm is 1 .1 » ™ ^ ^ ,1« r ^ r aCr ^ SlÌnrapla,1Jsh * '
defcendentibus.Gaknus n u l l i i m i f c u l o S m o n ’ " f V 1,b“ S“ b“ ‘Ì ™ * h“ d *q u ,
cjuchuicrerriomonanimaduertens,primum" mufculum A? <?‘ Z “ ™ A §n“tdu‘r,um>at u l6tab.t
licet ab ilium offiramrorfum in interiora fem^r ™ad S ' " g e o b h q u . u s due., quumis fa. M.

&hincrurrusobliquoduauinprioratibiaeferatur.Demdeai mufadusaurord^defcCnd!lt' i ,0 " S-

enqooliqu.brtertiouifitur.iUumnancpfimiliterat^huntàcoxendicisoÌTepronatumTnà118
ter.ora tibia: recundumfemoias externum capi.t.prorepcrcaudics.Vndcctlam tanto obbn" *
ore,,, .pfo terno quartus iftefitum exigit quanto coxendieis offis fedes,unde utero, p r S r
ium 11, femo risi nten ora magis fpeflat. T er.ius mufculus in prffcripta Galcni o r a l n S “
cft,qucm inibì niquit tibiam in mternum latus inclinamela, flcficrc In libri* ucròde A dm tó
tranais ft&ombus utobliquiffimum ipfi dufluu. allignar, icaquoqucobliquiffim iZ™ d
lumautoretn lmm.Nccefkemm(inquic>fltibiahactractamanfa m r o r f u m f u r f t S
n,eSCnae m orbem corniola.. Atq, hunc quidem motum obimus, at non quiefeentefemoré'
neceffumemm efthocmotutibiam fletti,& femurextrorfum circumucni. >Oliar mm
y io tab.t.
iculus non tuque latum principium atq, tertius,ex coxendieis offis ’ ap pen dicele« h Z 11*,/. i u.%
emm nrincimumaraci imp t f i f v 4 f n i f r . , m b <.h l *mus
L,LzJcAd-
mi.jeélio.
-^pitibus à coxendieis oflis appendiceprincipium duccntibus affé ">’“•*°*
r; y u ^ q u a m o rc apitum a b illooireori§ inem ducentium3quarti huiusmufculiextimum b u i? T
v i ‘ ‘ 3ttjSv uClnC f C
^ ere tertrÌ caput.Caeterum principium quartimufeulipau
lo iub exortu primum efficitur carne«, exadi mufculi formam multo quàm tertii craffiorem
rercrens,ac per iemoris pofteriora fenfim deorfum,uerfus extcrioradefcendens.Quum uerò
muiculus femoris medi;Uongitudinéfuperauit,tenuiorredditur,&: externa fui fede nerueus
admodu, quafi tedinem educ1:urus,apparet. In interna autem fede," alia pars carnofa hicexfe C I I fi,/ »
more pronata ipfi ubi tendine uideturprocrcaturus,ita adnafcitur,ac fi alius hic oriretur mu.
iculus,quiquartumaugeret:atq:fìmulexambobus unuseftormarcturmufculus quidenuò
crafleicens carnei cuiufdam mufculi imaginem exprimit, & deorfum protéfus extmoric* par
teadmodum neruofus,infigni tendine fìbule implantatur,ualidam infèrtionéindprocedimi
fupenons appcndiris fìbula pertinaciter molitus. Huius enim tendinis occafìone fìbula acu 5‘ fc‘*
tumhuimmodipi occiium, qua tibia! coardatur,exigit. Quinetiam femoris externum caput
in externo ipfius latereoblonguni finum gerit,tendinis huius occafione,utaptè actutòuehe f
retur,pnuatimexculptum.Cxterùm fìuequartum huncmufculum uniusloco,autduom 3<9 ‘
enumci cs3nih ¡1mterefi: quanquam Galeni gratia3ne ordinem perturbes 3unicum opportm
nius i tatucs, Iseniin quum hunc mufculum in homine non indent, unicum duntaxatiflum
recaifieqatep utili caudatis fimijs illu ego reperì deicribit.In fimfjs enim à femoris oiTeenaiccs
poi tio, quar to muiculo non admifcetur,ied is unicus eft admodum infignis et latus. V n de e^
tiani Ci.ilenus ilium perpetuo latum,in libris de Adminiifrandis iètfìionibus appellai. Hunc
mufculum pradcripta? ex tcrtio de Partium ufu orationis fcptimu collocabimus,quo ibidem
Galcnus ailei it tibia extrorfum,fimulcum flexion e ab duci&quodammodoinuolui.ln iecm
do autèdcAdminiftràdis fècftionibus,totam tibiam huiusopefìmplicimotu inexternaparte
agi atteftatur,eoru qua; in libris de V i u partili tradiderat oblitus, et proculdubio huius mu-
ieuli naturaexatfuffimeproptercurioremillu,cuihuncincertamineauulilim uiderat, cogno
L ìl.z d e A d '
mini,fedito.
fees. Verifìmilcenim eft, Gralenu ilio curioris iymptomateallecfìu, (edulòhuius mufculinatu
rà in fimifs pcrpcndiile,atqi tunc(ut fané dcbuiftct in omnibus)didicifle, hunc fimplici quod
ad gemi articulu attinet, motui à natura fuiflèprsefedum, & flexionem in neutrum latus iiv
din antem molin', uteunqueetiam obliquo dudu quartus hic mufculus ad tibiam prorepat.
Quem G ale'
nus quintìi re-
Porrò quintum mufeulu Galenus recenfet,quem à coxendieis oiTctertium caputfub tcrtfì t f , ^
cerifcdt.dein biam moucntismufculi&quarti f principi^ affumereteftatur,què9 non in tibia;anteriora
quii nere quin tendinem cum reliquis porrigere fcribif,uerùm ad femoris caput S>CBmufculi tibia’ principili, leni mufeu,
tusfit. parte interna inferi,& fimul ligamentum articulum circundans appra’henderc.Prscfens min UbU"
iculus,in pra;(cripta Galeni ex libris de Vfu partium oratione eft numero oCtauus, cuius au g
xilio totum femur Aedi, & cum co fimul totani tibiam cucili,ibidem docct.In fecundoautem
de Adminiftrandis fedionibus primùm hòc tibiam fenfim in exterioracircuucrtcrc,ac motu
tcrtij
 DE H V MA N I C O R P O R I S FABRiCA L I b er j j. j
icrf’-j nobis comemorati mufculi fungi dixerat.quamuis non aequèualido. Sccundòauré de
hums mufculi fimcftione diiìerens3inqmt:Si hue mufculu m ad caput iuum ten das cum femo r9
re etianuibiaretrorfumintrorfumq? ferri uidetur. Deinde rurfus non ita multo pòftfubiun- <«
xit:Poplitis,auttibia: ftexum inter in firmas tibia: addon es referendum, ac proinde Na tu rara
ncque rnagnis,ncque multis mufculis ipiìus flexum comminile, ucrum(inquit)propemodu re

hn w. dixerim , ex commemorai is unum folum capiti interioris flirte " mufculi infìnuatunrqut dixi ec
tibi® flcxus autorem exi!tore;quanquani non magis ipfam fiecftcrc,quàm ad intcrnam regio- H
nem abduccretiideatur. Hic quidem mufculus ieuiter & obfcurc quodammodo genu articu- <«
lum mouet.Poftmodum alios incular Anatomicos3qui magno cuipiam mufculoadfemoris
motumproriiis (pedante, ilcxionem tibie tribucrunqquum is inquit: Vcl onmino non atira c<

hittibiam,uel certe parimi, quia & finis ipflus in os tibip,ne minima qiu'dem parte in grcditiir.
Veruni coacftì funt huncpoplitis flexurae autorem diccre,quòd nimirum ignorarent alterum c«
1mmfcuium articulo latenter quidem inflnuatum, qui uel folusipfum fledere poteft3nel ma­ «<
xima potentiaprteditus cft.porrò huncpritis cernerenon cft 3quàm à tibia mufculos ademe- M
ris3qui fliram effldunt. Deinceps Galcnus coxa: articuli mufculos aggrediens3quendampri- re
muni enarrai,quo alios Anatomicos gcn uarticulum Aedi perperam arbitratos aflcrit. Huiuf

n o b is difcerc datum fìt,quam q$dilucida n o ftrared d eretu ro ratio 3nifi tones G alen o contradi
cendu foret.Sed agecocptum n egociu ab fo lu am u s, fum m a G alen i autoritate o b ocu los per­
h ztdJre petuo uerfante. M uflrulus itaqueilte quem quintum en arrati quartum caputàcoxen d icis o f
coniti futi fìs appendice fu m iq n o au tem (u tip iè in n u it) terrai. A li uscn im eft !m u fcu lu s,q u em h Ìc G a -
Ilidjulfi
len usp rseterriq q u i^ tertiu m cap u tab illo appendice nancifcitur,et,utpauio pòli: dicam fìn an
laté’.t.z teriora tibiae iub renio m ufculo repofltus d ed u cim i'. S u b h oc igitur qui G alcn u m latust, iile

IOTU, • lZ “ m ufcu lu s quem is quintum recenièqexoritur uaiido ÒC a d m o d u m c ra ilo 0 prin cipio, q u o d

p ofteriori fua lede planènerueum uifltur3antcnori autem m agis carncum et latu m .P rin cip ili
m iitii.v. hoc carn e au d u ,m ax im u m m ole co n ftk u itm u fcu iifìq u i priufquam m ediani fernoris fupcrat
K iìtd.S.
0 \Zuh. j.
lon gitu d in é3gracilior fieri in d p iq a d e ò u tp a u lò fu p ra in fe rio ra fe m o ris capita in terete fìniat
(¡¡io fientca ptendinem ,pro m ufculi portion en im is q u à m g ra cile m . H ic t c n d o q radici interioris fernoris
piTS Hotel- capitis ad capitis illiusinterius latus m ièritu r,co n tig u u sr cxortui prim i pedem m ouenns m u
tur, carneA iculflab interiori fernoris capite ducentis o rig in em .Q iiin tu s hic G alen i m ufculus in pofterio
ditìemi,*.
p IZ tX.H. ri ipflus fede,etu trinqj inlateribus n u llicon n atu s cft m u fcu io,pn cterq uàm com m uni coirne
a i fi.ca.30 x u ,q u o inuiccm incum bentes m ufculos fìbris aliqupthercre feim us. V e ru n i anteriori ipflus
life, i K .
t iz tab. u7, fed i,q ua fernoris o sip e d a t,iili continua connataqjeftfl tota cam u fcu lofafu b ftan tia,q u a:an te
1mufculi 4>. riu sq u à m h u iu sn iu ie u li initiiim 3r àcoxen dicis o ilìs appendice ad pub is u fq u e o iim m co m -
s 8 tab.<p,c. m iiluram enafeitur. Q uarti uerò hatcm ufculofa fu b ftan tiain fem ur in fèn ion em m oliatur*
uuh. s.ij
irf.s,tl. cjuibusq? fìbris d o n e tu r, cium fernoris m otores p e rtra d a b u n tu r3exeq u an ubi hunc q u in ­
t zfi.ca.19 tum G alen i m ufculum cum l'Ila unius loco recenfebo,ilium quintum fernoris m ocuum opifi -
lib.ip ad d. cem enum eraturus.In praefenti autem id duntaxat addendum cft,in fim u m u eius mufculofae:
ti iì cab. s,
n. fa b fta n tix in fe rtio n is te rm in im i,n o n p ro c u la b inferioribus fcm oriscapitibus d iftare. A c
p ro in d e G alcn u m de h aclocutuni arb itro r,q u u m alios incuiaret A n ato n iico s,atq ; illos p e r­
peram ciuflnodi m ufculu tibia: flexion is au to rcp o fu iile affirm aret. H abcto itaq? in prudenti
cam qua nob is m od o m ufculofam flub ft a n tià 11 u n c u p a r c lib u i t, ci u s m ufculi loco,quem inter
coxendicis articuli m otores G a len u s prirnu enum eranquinti aure tibia: m otorfl G alen i m u ­
s: 11,13 tei. fculi u ice," illu quem tendine in interioris fernoris capitis radice infer ere retuli. N ifi forte np ni­
ni ss in G alen i uerba iuratus,fem e! S£ ló g è re d iu s dicerem auis,iH u,eundcm m ufculu etp rim u In i de faebnl
ni.Jedio,
fernoris m oto re, ÒCq u in ta tibiteperperàconftitucrc. V teunep uerò ftatucris,intcr diflccandu
G a len i loca & lisce n oftra rcuolucn s, fedulò infpicies3nu quintus hic G alen i m ufculus inter ti
biàm ouentes rccéfèri debeat. M ih iq u id é p ro quinto fernoris rnotuu d u ceh ab eb itu r, m o d o
uix am uleti illu u elo b fcu riilim è p ro p rio m otu tibiam m o u c re ,& n u lla m entionedigriain in
y 14.ta. r. fertio n ca b h u iu sm u fcu li tendine in articuli genu lig a m e ta m o liri.D e vm ufcu Ìoauté in p e p li
£ u ta . Y.
1 tab. <?, te latitate, ad reliquoru tibiam m ouentiu cnarrationis calce, nonnulla priuato C a p ite iubflcià,
9 H.IO *r, in prefen tia ad G aleni fe n eS fn u m eru ferm o n c 3utcoepi3a cc o m o d a n s.Q u u ita cp q u in m G a le
v * /- ni m ufculu non inter tibiem otu u duces,fed o m n in o inter fernoris enum erareuifum fit," quin
a fi. cap.
z9 h.in. tu ferm oni ego illu adda, qué palilo an tèa G a len o prattcrm iftum d ix i." A c o xéd iciso fìisap -
b 1 tabu, t pcdicefub tertrj et quarti m ufculi capitibus, et ante caput quinti à G alen o enum erati m ufculi,"
fa aliu d n cru o fu m p rin cip iu en aicitu r,q u o d m eritò in tercap itaab illo appcdicc o rigin e clucéria,
tertium
 25 + A N D R E AE VESA l II
B RVXELLENSIS
tertium
r • r enumerabitur.
r nr' r
Hoc
ny,
fimiliter neruofi>
1,01U1«•, „a <
2- r
n dP>o£nifi r r t
ahquoufqueiubexortu carneum
hatur fcnfim craflcfccns Quum tarnen ad medtam femori, longitttdmem raufculusTftcde
fccnd«,exaaecarnofusu,fiair,quanquam i„tcrimpofterioriipffusfcd e (u rip au lo p ¿ftd S
liuidus appareat Adhunciglturmodumpntfens mufculus dcorfum perfemoris polleriora
dclams &carnofus permanens,fecundumpoftcriorem interioris femori,capitisfedem refe
*
ctitur,& fimulatqueclatiiiimam tibia partem comigit.in teretem cellar tendinem, intcriori c ntd.o.
aterí antcrioris tibias partís infiertum,ineanimirum regio ne,in quam prinrumdecundum S í
tertium tibiam molientes mufculos ípforumdtenelínes porrigererelatumeft. V erum quin d sta.
tihuíus mufeulí tendo non asque deorfumatqnertf) mufculí tendo in tibiam prorepít. V i x o l ’ 2 >3.
ním tibias appendíccm prastergredítur,fed minime interim (ne quis hoc in Galenigratia',ex-
pedet) in femoris internum caputautarticulihuius ligamentuminferitur. Huic mufculo ex
abundanticfinus quida oblongus accidit, in pofterioriipfius fedeftatim ab exortu ad meda f Siimi tin
ufq?femoris propemodum longitudinem ipfiinfculptus.Totus hie finus liuidus admodum stabula in
mu (culi tertrj grada mcifusuifitur.ísnanq?finui incumbir, ip feepfinus illiusmoliac- fcribitur.
/ ‘o u.<t.
curate congruít. Cae terum quum huic quinto mufculo idem ortus et par omnino ductus eil
tertio fit, edam una cum ilio tibias flexíoní non fegníteropem fert. Sí hic mufculus in interni
femoris caput ínfertionemuelobfcuríííírnammolíretur, autquauís primaría radone femur
fle<fferct,& minus obliquo ductu quàm tcrtíus donaretur,forte nihil obftarct huncquintum
Galeni mufeulum fuiíle,alíqua ratíone arbitrari :etquem ego quintum Galen i effe díxí, íilUm
eile de quo Anatomícosrcdarguít.Scdquumíra res non habeat, patíen tur Galeni manes Sí
nos ueritaté protulíffe: qui edam fuís fimrjs nímíum confifus, alíos díffedionís profeflores
Sextus. no íemel immeritò ínfimulauít. Sextus mufculus co accuratms uenítínípícíendus,quó ra giUb.t i.
ríorcm intérrelíquos mufculos Naturam adípífeítur. A latere enímexterno primihmufculí q-tr.+ cna
ufi. 3.9 Cd.
ab ilium offis fpínacnafcítur,íntusacutum carneumqfcaputobtínés, quod murís lacertafue P-
modo latefcens,deorfum ad regíonem coxédícis artículí fertur, ubi rurfus caputíd feu rriufcu h 3 t i. 2.
lus anguftíorreddítur,&priuiquam m agni extcríorcmcp femorisk proccílum perreptet, r,8 1<t3dty.é . d i x
amplíuscarneus confpícítur.adeóut íextusmuículusalíudnihil tandem eri, quàm longífif k i,i fi.Ci.
ma SHatíffíma membrana tendinis naturam referens,cuí nuncdefcrípta&carneiexactíqj mu 9o.Y,Q_.
u.
feuliformam reprasíentans pars ínnafeítur.Statina ením ab initio in cxterioriparteínftar latas
membranas ín confpcvftumuenít, alíquoufcp coxetidícísartículum amplcxantíbusmufeulís
obduiífos.Quum iterò membrana magnum femoris proccffum fuperauíqtotam anteriorem
femur amplcxantium mufeulorum federn, dcíndc&poftcríorcm S í exteríorécutís quafi mo
do tantifpcríntcgít,quouícp ad genu artículum dcícendat:qucm ubi fimiiíterqucq; membra­
na obuoluiqipfa in anteriorem tibias federn et externum illius latus inferitur.Casterùmipfius
membrane,feu tendinis,uteunq? appellare lubcat,non eadem undicpeffcrailides.ff otanancp
pars,quas anteriori femoris fedi,et pofteriori obducítur,tcnuífíima efbatq; hxc tan to tenuíor
confpicitur, quäto inferiorem femoris regionari uiciniùs accedit.Eaucròmebranaspars,qu£
externo femoris latcrícxporrígítur,ualida erada cpeft, accurate lad tendinis fpcciem exp ri -
mit. Huius fibras reff o tramite,quoufque anteriori tíbíx partí ad latus magís externum S í ad
fibulamínfcrantur,dcclíuesdefccndunt. Tendo autem hicad iniertionis fedem illistendi-
nibus commifcetur, quicum ipfo quoque tibiam extendere díccntur. Prasfens nanqucir u-
fculus extendentium numero ucnitaffcribcndus.quanquam infignem ufum femur ainbieii-
tibus mufculis edam prxlfet,tranfucrfi cuíufdam ligametiritu omncs,quos amplecriturmu-
fculos,in fuafede(nealiquofcilicctpcrmutcntur)continens.Atcpciufinodimembranxinces
geritjCiiiufmodi cubitum occupantibus mufculis circuladm obnafei, prius infinuauimus.
Quàm uerò pcrfunctorièGalcnus hunc mufeulum defcríbat,tría quíbus ilium dígnatur ner­
ba, in fecundo de Admíníftrandís feefiioníbus oftendunt. Arbítror ením hue ín líbrís de 11
partiumGalenumlatuíffe,quutn ín tríumquos ibidem recenfct tibiam extendentium c a lem
ilium non rcpofucrít,Sequía quartiprasferiptas oratíonis mufculí ortum fermorííaddi eiit.
Sí ením fimplícíter,utdecxterís mufculis loquitur,quarti íníertíoneet motum cxprci i <-t,ar m 3 fd.c-
bítratus fuiffem hunc'nfextum ab ípfoeíus mufculí locohabcrí, quern in externum latus \ a
abducere tradídít. Qiiod fané hic mufculus,fi fi tu ípfius duefiiep fpecftes,preftaret,modo ti ia
ucl minimum in latus ageretur. Verùm quii explicatius de quarto mufculolocutus,ciusoiigi
nefèrmoniaddidit,liquidòGalcnuscomonftratfefcxtumhuncnoproponere,quadoqui c Ub.idblid
hicnoab "appendice coxcndicisoffis efi °tertio,quarto et quinto nobis cnarratis principia ( o<7-u
citmtipie taméinnuebat,abextimaièdeoiTìs coxcdicisabduccntc mufculiexoriri anii nuts. r.cr chi'
Adeòfanè,utfatericooamur, hunc mufeulu Galenoin prxfcriptaoratíoncíncognúu ni e, rdfi.cr-
0 u r 5¿qucm
 DE HVMANI CORPORIS FAB RICA L iber 11. ¿ 3?
8£quemadmodumfalfos tibia: motushbieffinxit,ita quoqn-nufculumaliqucmfua im agina^
u .* .frioneexcogitatum,nobis tradidilfef Tres qui adhucenarrandi fuperfunt,diluddius fortaffis
J tab. recenferentur,fi quem Galenus poftremum numeral nunc feptimi loco defcriberemiis Ueru
P‘ quum hoc Capite Galeni ordinem (èqui uifum fìt,eos etia qui adhucrcliqui funt, tua ferie aa,
grediamunpoftea inhorumomnium adminiftratione,utinobiscofultius uidebitur omncs
» diftedurif Septimus itaq? neruealatacp SC ampia'origine ab externo femoris ofììs lateren afri.
- ™ j -y , w ---------------- ------- I d .1 ^

r.j(-4«,6 £ar,totamradiccmmagnifernoris proceilus inorbcm amplexus. Origoharcftatirnabinri S e p tim u s .

* ’9 ^ rio craffacarnofacpcfFicitur,S£dico àfemoris oftèabfcedens, iiliinfternitur ‘ mufculo, quem

o f , ‘

" f t a - c h * odauumnominabimus.isnanq?aliquafuiportionehiricfcptimofubtenfusincaufaeft,quo
raä.i. minus feptimus tota femoris longitudine ipfius oiTfquemadmodum odauus,adnafcatur.Se
f/iw.n! primus itaqp mufculus fuaamplitudine totum externum femoris latus citra omnern, prartér-
quam in exortu,ados connexum am pleditur, magnani quoque anterioris &fpofteriofià fex
uy ta .c h d ’ j i s femoris partem occupans.Hictoto defeenfu carnofusuifitur,“paulòfupra molam autpax
x tellam in am plum x tendinem definens,quem odaui mufculi Sé n o n i Ytendinibus commixtfr,
y s fi. h, i. fìmul cumillis patellam appra:hendere,atquetandem in anteriorem tibie fedeni inferiaudies.
»*4 Quanquam etiam fep timi mufculi tendinis pofterior pars ualide fextizmufculi pcrmifcetur
tiXM,ì' tencJinis quipra>caetcrisfemuramplexantibus mufculis huius feptimiexternam fedem iniex
gh.Poftcriori autem feptimi fedi" quartus huius Capitis mufculus adtenditur,qucmadmox
n. duna anteriori is qui11nonus omnium futurus eft.Quotusucrò ordine iam fèptimus riiufcux
b 4u.* ad lus in praefcripta Galeni oratione habendus fit,ubi èC duos alios adhuc abfoluero, ipfe augm
c '^ y t t raDcre* Odauusmufculus totam propemodum femoris offis amplitudinem fuccinpit.
‘n in pofteriori cilim duntaxat fede iuxta femoris longitudinis medium,nudam relinquitdlinea, O d i a n u s.

p U '/si. cui maximustotms corporis "mufculus,feufemurmoucntiumquintus,infcridocebitur. De*

io, n Tjtt in atj radicem quoqrinferiorumfemoris capitum,pofteriorem quoep femorisf amplitudinem
h odauus hie mufculus non integit, cuius 5 principium à femoris oftis ccruiee nerueum exorri
d ifi.ca.30 tunfedfenfim carne adaudum,à femoris quo<£ magni proceilus radiceipfi'us portio ita ena*
bb. i d,d.i} feitur, ac fi eins obliqui dudus grada, duo principia obtinere non ineptè diccreturfac unum
ei;u.z’z, quidemfemorisceruici,alterumueròmagnoilliusprocedilifèrendumcffetacceptum.Vtcu*
n. que fi t, mufculus obliqua hac S i ampia origine enatus deorfum defcendit,uti diximus,femo
fi/i.a. 30 r {s os adeòambiens,utduo ipfius latcra in pofteriori femoris regione paulo minus toto fint
g 6 tir. contigua. Quo uerò magis defeendit, craflìor femper carnofìorcp efficitur, quoufq? ad inter*
numlatusantcrioris in femoreregionis,quodammodo incraftum S^admodum carneum
httd.v. h femicirculumpropterpatellamextuberet,exquolatusuaIidusq;enatustendo' patellam,fix
\dUnoui cuti paulo pòft dicam,amplectitur. Hic mufculus tota ipfius longitudine è diredo femper
tur, tendo filius carnei fcmicirculi &ceruicis femoris carnofior craflìor queapparct,quàm qua* fep tri
^ a u tem h . mo mufculo fubfternitur.fub filo enim tenuior euafit,attamcn carnofus inibì quoque pernia
u a o . a . net.Quando itaquefecundùm femoris longitudinem in antcrioris ipfius fedis interno latere
odauus mufculus proceriùs cxtuberat,S<l feptimi quoque anterior pars è diredo lateris extcx
rioris cius fedis femoris qua: anterior eft,exporrigitur, in medio antcrioris femoris fedis fep ti
h ?u. n,cx mus una cum odauokfinum eiformant impenfè liuidum,cui tota femoris longitudine mu*
cuius ch a rd fculus innititur, quem ordine nonum clic dicam,fimulatqueodauummufculumin Galeni
oratloneProcu^riubioprimuincfteaddidcro:quandoquidcmadhuc quodammodo carilo*•
tta petes. fus mola:feu patella:inrjcitur. 1Nonus(cuiGalenus exortusfedem perperam affignat) no
N otm ,
1 4 tdb.f.s ex femoris olle enafcitur,ucrùm ex iliu. oftìs'ntubcrculo,in anteriori ipfius regioncfuper cox£
r f r i '5’1 ^*CIS ° ^ S aceta^11^ prominente. Ab hoc enim tuberculo nonus mufculus11 principium ncr
9>.l6 ì C ueumacuturricp aftumit,quòd deorfum redà in femoris an teriora defcendensjaccrta: murisi
mi q u e f o r m a m a d i p i f e i t u r carneafubftantiaauctus,ctilli finuiincumbcns,quemfcptimum mu
c^-9lu s. fculutn cum odauo cftormare nuper retulimus. Priufquam uerò nonus medium longitudi-
o + t ì l [ rn’s femoris defeendendo fuperarit,0ardior graciliorcp fenfìm efficitur, utmultò fupra gemi
P 4-td .f. articulum in 1’ tendinem fìniat,utcunque amplum, fed tenucrmqui redà patellam accedens,
bici la anterì ° rì ipfius fèdedenuo dilata tur,<] tendinibus feptimi & odaui mufculi permixtus. At
tarnen hic tendo ali]s non adeò ualidè, atque feptimi S i octauimufculi tendines inuicém,coa
nakitur.quandoquidcm tranfuerfis,qua:nouaculaducuntur,fedionibus,non admodum
laceratus, à fubditis tendinibus ad anteriorem ufque tibia: fedem aucllipoteft. Vteurique fit,
hÌcextribuspoftremòcnarratismufculis,unustendo conflatur, cui patellae corpus uniucr*
fum innafcitur.Nihilenim ipfius patella: tendine non obducitur, pra:tcrintcriorcm ipfius fu
perficiem,quae lami carrilagineina uftata,fìnuinferiorum femoris capitumrefpicit,mutuo9
fngr eliti
 «« A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
9-u"m uer° tcndoifteadcummodumpateiiamampio™ &
na ìphus (eac,qua femoris offi non connafeitur, multo adipe & mucofo uifnVW ‘ i 3&
-m b u ^ g cn u a n icu l
nyion proailfubarticulo3implantatus. in caudaus uerò fìmrjs non xoupprfl ri fica
rjncqucraampanicrcrairefcit/cdmembraneusquodammodotibifinfcriùsmuho quàm
b i o f i o r s; ? D
' c:ndr “is n ,que,f,miis rdiciui Kndin- *■»« * * » ¡ ^ 1 1 ™ •*
«/«&>. , anoj ! or5? h u o rcsq q«am homimbus obrigerunt. Quod uel Galcni nomineex
um e diligentiffime3quioirmcspropemodumteretes tibiam mouentiumufculorunfften- 13fc.cft*
Uines3ac li lati ampliqjefient, ut in fìmrjs uidcrat, deferibit. Si igitur feptimum & nonum f/
cundi o£tertrj loco in prafferipta ex tertio de Vfupartium oradone enumerati uoles pcrmé
quidcm licetjfì modo ncque numero duntaxat nimium attentus,neq?libris fidens,rem ipfam
aggrediaris.aut alteri fedulò adminiftrantiaftes. Quod non folùmin noucm cnarratis tibia:
motoribus obferuabis, ucrùm etiam in ‘ mufculo fub alrjsin poplite recondito, cuius nato,
ram iècundo ab hoc Capiteipfidedicando,fumexplicaturus. * ' l4tó,r‘

A7 O V E M T I B I M M M OV E N T IV M M V
fculorum adm inijlratio* Caput L I I I L
ectioneh tibiam mouentiummuÌculorum in ilio cmre aporedie-
US, cui dum pubis offa in ani mufculorumadminiffradoneièiunoeres
facrum os adncxum fìuifti. Ab ilium igitur offìs fummo ad medium ufcp
tibia: longa ducetur fecdo3cutcm3adipcm3&carncam membranam ditti
S etti mufculi dens. abfq?omni enim artccutis cum carnea membrana laniorum artifi­
iddminijlrdtio. cio ad mediam ufcp tibia: Iongitudinem attollenda eft.Mox fecundum fe
_moris longitudine in interna ipfìus parte obferuabitufffèxti mufculi me-
branajeu tendo3quemcuds modo à fubiedis liberare conuenit.eius igitur parte qua: anterio
rem femoris fedem ambit,ad externum femoris latus dedu&a, eam quocp qua:pofteriorem fe
dem integit,fimiliter uerfus externum latus dirimerc neceffumeffi quomanu tranfuerfim in-
ter ipfìus tendinem Se Dfeptimum mufculum iuteri ceda, & furfum deorfumq? mota , tendinis b 4 ti.*
inferdoncm&mufculiquoq? originem intuearis *Vbiorigmislocuminueneris3nouacuIa,
aut cultello,hanc ab ilium offìs ipina abfècabis,&illam digitis attollens, ad tibiam ufq? totum
mufculumauelles, accurate tcndinisiftius ampliffiminaturam3Sdcarnoiàmhuius mufeuti
partem inipiciens, mufculum àfuainiertionependcntcmrelinqués3quo pofteaipfìus firn-
P rim i. ctiorecffus innoteicat.Pofthuncfi primi muffulicaputabanteriorifummacpoffisiliumpar- e jte.2.
te cultelIolibcrabis3<3£ipfìus capite digitis appraehenfo3abfquenegocio ad inièrtionem uique
a iubditis diucllcs.Moxnouacula à pubis offe.fi1qua id alterius lateris pubis odi cartilaginis d ultimali
interuentu committcbaturfi iècundi mufculiinitium dirimes, Si ilio fìmiliter digitis apprae- pg.lib.it.
e 16 Lib. ii.
henfo,mufculum uniuerfum ad inièrtionem uique pcrduces Jam fnonum aggredì liceret3ue f 4 ti.*.
rum commodiusfèceris, fìuerfo crureilloss quiàcoxendicisoffcoriuntur3priùsadminiffra g IOtdb.
t , u tab.t»
P o n im <[ui a. ueris.Quodutrcdèfucccdagneceffèeft'infìgnem mufculum3quialteramnatem conftituit3
cr-
coxendicis op auferre3qui à fpina offìs coccygis 5Cpofterioriparte offìs ilium ipinae cnatus3magno femoris b 51 ti. r.
f i s appendice proceffuipotilTìmuinicritur3femur3utifuoloco aLidies3moturus.Nouaculaigiturhuiusmu
eiiafcuntur.
{culi carneum principium ab illis undeprodit offium fedibus eff: abradendum 3 ut à fub-
ditis mufculis quoque eleuatum, in latus commodè reflctftipoffit. Alias enim ex coxcndi-
cis offìs appendicepronati mufculifeiè fuis capitibusnon oftcndcrent3quacfuaexortusfc-
rie iam ueniunt dirimenda. Casterùmut exadiùs uoti compos fias 3digitis in poftenori fe­
moris fede, adhibita quoque fi uoles retufiorinouacula3mufeulos inuicem fèiunges, ut ca- Ì liti.*, ft,
pitum mutuò incumbentium craffìtiem leuiori cura coniccrari liccat. Animum itaque hic rCTutab.
IT ertii CT Jl.
quarti. adhibebis 3numk terttj mufculicaput ut ego dixi, ' quarti infternatur, num uero tetti) ca­ h ioti-*.
L il. z de Ad* put, quarti mufculi capiti, ut Galeno uidctur, fuccumbat3& quonam pafitoe regione ii- I ioti.r.
vii. confe¿¿io. la inuicem magna ex parte fìtuentur connafcantur que. Quod ubi praefìiteris 3ur/unque
m ii tab
à coxendicis oìlè abfccabis , & tcrtrj capite in manurn fumpto , ad ipfius ufque inferno--
nem àfubditis detrahes. hoc folum perpendens,qualiter"' quinti àme commemorati mu-
fculi fìnuiincumbat. Quumueròquarti edam mufculi caput fìmiIiterdiucllis,ieduloatten- no ttittdb. U-f.
— *
dendum eff; "illi carnofa: parti, quaea femore pronata 3quartum auget. Hate enim cultelloa p lltdP- "f
femoris offeliberanda eff, priufcjuamtotusmuffulus ad inièrtionéperducipoflìtJam incubit cf •
Quinti.
tusGalenimufculuscratdiflccadus,ucrùmpnoff:cripfìincumbcnsfefèadeomanifeffeo ert,
 DE HVMANI CORPORIS FABRIC A LIBER II. 237
utadmodum N aturx artifidu admiraturusfis, quae ilium finum tam affabreexculpfit,ut ter.
tius mufculus,in ilio repo firn s q una cum hoc,ac fi unus ambo effent, à Galeno auulfus'fueriL
cairn?}*' quapropter huius quoque capite ab offis coxendicis appendice liberato, totus mufculus ad fu
am quoque infcrtioncm detrahetur.In prxfentia quintus Galeni mufculus fe ad amuflìm in la.
teribus,8£ poflcrioriledeoffenditi Verùm quia femoris motibus fubminiftrat, opportunity
in femur agendum mufculorum fedione adminiftrabitur. Quanquam nihil edam prohìbeat
f \i M'd' ipfiusr capite nerueoà coxendicis appendice liberato, illud deorfumtrahcrc,tranfucrfisque
fèdionibus ab ilio, qui ipfì in anteriori fede adnafeitur mufculo diuidere. Vtfìmul & huius,
Si carnofac illius partis infertionem ortumq? intuearis, numq ego hadenus ucra ribi enarra.
uerim,obièrucs, Verio nunc crure,s nonimufculi principium altiùs nonnihil interc quof. Noni.
s4
t 4 Wr>'^'* dam femoris motorcs reconditum,ab oilis coxendicis “ tuber culo icparabis. qy.od ubi digitis
!t f,z> 5 fig' attraxeris, ad patellam ufquc citra icdionem adimetur,8diuida ipfius iubftantia, quicx linui
Cit-19 S.
x j tub-P*
odtaui Si feptimimuiculiinfìdet,una cumipfo finufpeclandamièièexhibebit. Hocadpatcl.
y 5 fit.A . lam rclido,Yfeptimi mufculi exortum ab ode fcdulò derades, Si mufculi principio fcnfiin in Srptm

? 6 M.P. exteriora reflexo, ab odauo muiculo illuni ad patellam ufq? libera bis/ Odauum ucrò opero. Oilaui,
fiùs à femore deradcrc conuenit,quum undici fere oifi adnafeatur : ubi tamen ad patellam ufq?
abrafus,atqueunà cuna feptimo Si nono à femoris oflereflexus crit, operxprccium feceris, fi
fìngulorum mufculoru motum expenderis, quod pari ratione atq? in alrjs mufculis prxfìitu.
rus esfìllorumfcilicctcapitibusadièdesunde pronafeuntur attràdis» Vcrùmhic tibia: motus
propter frequentia in gemi Si femore uulnera tibi tantus elle debet,ut pede à tibia abfedo,Si ti
biae carnibus quàm poffis cxamuilim citra horu mufculoru ltefìonemademptis,ipfosaggre
di debeas, ut num ego de tibiae modbus immeritò iècus atq? ali] omnes ienfèrim difeas. Ncq?
fané pedem cum tibia: carnibus ademptum eflc,fat effc: imo nihil acque conducct, atq? omnem
cameni coxendicis articulo incumbcntcm una auferre, ne femoris motus tibi cuna ali]s_Anato
micis in hoc opere illudat.Nudocnim articulo,{èmpcr una intuebere, num femoris caput,uet
tantillum in fuo finu mutctur.Etquo minus prxtcrrcdam fiexioncm extcnfìonemq: tibiam
immoto femore,aliam nullamoliri cofpicaberis, expende quanto minus id in nobis tibia p rx .
a S t a b . s i. ilet,quum tot carnibus undique femur circumucftitun Porrò extcndcntium1 tendinum per.
dm g. Ii,i, mixtio nouacula inquircnda uenit : ut fcilicet intuearis, quis mufculorum infigniorem com.
as tnfuper
mixti tendinis portioncmobtulcrit. Quinetiamattendcndum erit, cuiufmodi patella: in ilio
k.
tendine nexus fittac dcmuin qui nullius ligaméti benefìcio,inaònulliusprorfus corporis inter,
uen tu patella fèmori innitatur »
D 3 M V S C V LO IN V O P L IT E OCV LTU>
ton ili non r e fi è Galeno precipitili tibiejlex ionis autor L il.id e jd d '
m ip i l l o .
babetur. Caput L N .
n T E R tibia: motuum duces Galenum, quendamJ mulculum in poplite
latitantem recenfuiile,ante diximus :modò autem qua fede is contincatur,
cuiusq? forma:, dudus,8^magnitudinisfit,narrabimus+Exligamedsitaqp
femur tibia: c5ncdentibus(quorum naturam peculiari capite una cum co
xendicis articuli&pedis oiTiumligamentisperfequar) unum in externo
oenu arti culi latere babetur, admodum ualidu Si craffum. Ab huius itaq?
i_„_, pofteriori parte nerueum mufculicprincipium exoritur, quod fuaampli,
tudine in extcriori latere pofteriorem genu articuli fedem contingit,atque ex tota hac ligamcto
rum regione prodin Hinc ucrò principium id carnofìs adaudum fìbris,admodum oblique de.
orfumuerfus interioradefeendit, mufculum efformans paulò longiorem, quàm anipliorcm,
d 14 fit.t. dFiniscnim huius,leu infernoc iuxtaradiccm appendicis tibia: offis confi flit, in ipfius polle,
r i f l . U . I j riori parte adeòampia,atque totius mufculi uifiturlatitudo.Dcindeutmufculus hic obliquus
il.»A,B.
eft,obliquarci quoquemolitur infcrtionem.à pofterioris cnim tibiae fedis interno Iatcre, deor.
funi uerfus internum latus oblique ita defeendit, ut minima huius mufculi pars genu ligamen.
tis, maxima ucrò tibia- committatur. Nequc folum huius infignior portio in tibia confiilit, at
tibia: quoq offi,quemadmodum retu!imus,prolixaSi ampia infèrtione impiantatili*. femoris
autem olii nullibi connatus eft, multoq? minus ab hoc originari ducit. Prxiènti mufculo alius
r lt f</.* nullus, aut in exortu,aut in infèrtionefubfjcitur, fed articuli ligamentis Si ofiibusproximeat.
t'jitc ij tab. tenfusjfub illis mufeulis occult a tur, qui ab inferioribus femoris capitibusenati,iliracums ter
a>.
2 *j ta.-r.
tio quodam 'mufculo efformant. adeo ut non iniuria huncin poplite latitantem Galenusuo.
caueritriium uerò buie tibix flectcndx munus ree te tnbucrit, ipic ratiocinator. Eo ufq? cnim
f GalenuS
 14s ANDREAE VESALII b r v x e ll e n s is

Fiíu lcC CU td ' deni mouentium, 5¿ duo dígítorum ficxui famulantcs. Cxtcrum externum ínferioris appen
lo d-mculdtio. dícís tíbíx offis latus, nullum educítproceffiim interno malleolo refpondentem.VerunT an
pendíx fibulx externo tíbíx offis laterí ádnexa, ím pen fe híc crafiefcít, deorfumq? macis quàm *<'. ^
interior malleolus fertur. ae ín caula eft, ut raríus in externum pedis latus, quàm in internum 9& • '
talus luxetur.Tanto enim fibula híc declíuiiis ipfo tíbíx olle defeendit, quanto altius tíbíx
ad femur fuprà porrigitur : adeò ut fibula ne minimum quidem longitudine à tibia: oiìè uín. y ^ u fih
catur.InfcríorhxcfibuIxappcndíx,extcrnum latusfìnus c5(limit taluni excipiétis.Verùm Z 6 fig.Gr<
appendix interno ipfìus latere adeò protuberat, & cartilagine incruftatur, ut eam à = taloue. 31H.
rius iuicipi, quàm eundem excipere,meritò quis dixerit, etiam fi externum tali latus appofìtè
tegat, atquc in eum modum unà cum interno malleolo taluni comprchcndaqut nufquam in
feclionem tu integris hominibus talus contíngí queatf Tìbix enim odìs appendix fuperiorem ipfìus inte.
Z dlum ditte

¿tu i non 00 gitièdem,& internum quoque ipfìus latus. fibula autem inferiori fua appendice externum ta. g l i- ”?
currere. li latus occupat;anterior tali ledes, qux in nudaoilìum compagc oculis fìibfjcitur tendinibus cj..
occultatur,per pedís fuperiora ad dígitos deducías, ita edam pofterior ipfìus lèdes non minus imCL' ^
in nudis ícelctís con (picúa, tendinibus obtegítur in calccm infertis, & quibufdam hàc pedís
^ Xt£Tl7eolu! in^criora fubeuntibus.Imahxc fibulx pars talo commi(Ià,cxtcrnoq fuo latere gíbba, Se nulla fcu-
Zii.de OJfu prorfiis mufculi parte obte(fta,exteriorem conftituit mallcolum, quemfimul cum interiori
iusCdp.iz. mailcoloàquibufdam taluni perperam appellari Galcnustcftatur. Atquiis error ad nos uicp t a .i.ff
manauit.Nam,ut exteros taceam,Eralìnus nofter Rotcrodamus in fuo detalorum lufu Dia- x-wintc.
logo,maIleolos in hominibus talos fìmulcum Plinio uocariinnuit: quodnonnullisGaleni
interpretibus adeòarrifìqut o-qvgcc, hoc eftmalleolos,íubínde talos reddíderínt. Externum CJ>
itaqicxtcriorismalleoli latus gibbumexcarncqjeft, fimílíteratqrintcriorís malleoli internum
latus. Pofterior autem cxtcrioris malleoli icdes amplum oftendit ‘fintini,qui tranfucrio obdu
chis ligamento,ièxti & feptimi pedem mouentium mufculorum tenelínes dcducit, illos quo mufculi tu
minus à fua lede reclinali confináis. Internum cíuídcm malleoli latus in infimaipfius lede tier tm n'H.
fuspofteriora,profundumafpemmqsoftendit' finum,exquo1lígamentumprodítcartilagine cn~;6’“^
JLxcdmis fi' unlj híc fibulam talo ualídiífimé connectcns. Cxtcrum ex uníuerláfibulxapiplítudíne, nulla ffi.cap.iii.
i <«pars. ípfiySpars nuda cxcarnís ueeft,prxter ínfimxípfius partís cxta*nu ^latu s,quodetíam alíquo. 2g.
usq? fupra appen dícem fibulx ínferíorem cxcarnc cernítur. quum interim relíqua ípfius ampi fi
tudo mufculís obtegatur, ita fibulam amplexantibus, ut hxc paífim ípfis cedere,ab íllísq? com / hZ>,}6j]
F ilu ld féciin prim i uídeatur. Sí ením fibulam examínauerís, eam fecundum ípfius ín logítudíne duefium tri fecunda l¡-
dum ipfius Ion angtfiam elle conípícíes, atqueid potífsímum íuxta ípfius longítudínfis medium. Inantéríorís ncu t,t noti
-

tur. tertii
gitudmem tr i
ením
-
houlx fedís medio,acuta Sí ínfigníter protubcrans apparet" línea,prímum fibulx angu. autemu,u.
unguL.
íum conftituens.In pofteríorí autem ípfius fede, depredacft,8¿ plana,acutrinquead poderío k formami
rís fui fedís latera imam commonftrat1Iíneam,quxínfigníter íatís protubcrans, alíum fibulx Xyfecüdmlatus
angulum efFormat. Adeò ut eaqux internum latus poftcríoris fibulx fedís occupar, fecun. Ijfì.XytCf.
dus fibulx angulus appellaripoííit : qux ucrò externum cius fedís latus habet,tertius. Atque 2,6 figli./.
hís tribus líneís angulísue, tria fibulx confinen tur k latera, ac unum quídem ínter prímum 8¿ Inismufed.
I figur.f.
fecundum ángulos confìftiqquod unà cum tíbíxoffis externo ' latere aptam íedem prxbet ifi tab. t.
lis mufculís, qui à tíbíx anteriori lede in pedís fuperiora fcriintur. Sunt autem illi,pedem mo. n 4 mufciL
uentium1,1ièxtus,dcinde quatuor pedís dígitos" extendáis,fimul cum ° nono pedem mouen. 0tab.4 tab.t. a.
tium,Spillo quipolIicempextendit, ac priiiatim in primo hoc fibulx latereq lineam quandam ° 7 tabi.
exigit modicè protuberantem,à qua fili mufculo principium ofiertur. Secundum latus,prima qi,ffi.x,x.
linea Si tertia terminatur,&amplum eit, egregi ecp fìnuatumr feptimo ac5 ocftauo pedem mo r 6mfcuL
uentibus mufculís locum prxbet.Quínetíamoctauí mufculi grafia, latus hocutcunqucafpc. *6'tab.x.
rum cernítur,ut ís hincuniueríum ípfius principium pulchrè educat. Ab íllís ítaq? mufculís qui
j

prímum fibulx latus occupar,& íllís qui fecundo exporríguntur lateri, prima fibulx linea pri
mus'ue angulus educítur. 1 crtium latus fecunda ÒCtertia líneís círcumfcríptíí,á mufculís com
prímítur pofteríorcm tíbíx fedem occupantibus, & potífsímum ab co' qui pollícís fecundum f,4íiU'
os ficchi, ac ab hoc fibulx latere carneus enafeítur. Q iix quum ita fint, terna linea à mufculís
fecundum 8¿ tertíumlatus occupantíbus forásprotruditur. Secunda autem línea ab íllís pro.
ducítur mufculís, qui tertium S¿ prímum fibulx latus comprímunt.Vcrúm fecunda hxc li. u fig .ci•*
nea príuatím “ lígamentum cducít, fibulam tíbíx olii tota illa fede qua hxc olla ínuícem dehi. lib.z <*■
T ìlice offisfe ícunt,collígás,8£ ínx íecundam tibix offis líncam íníertum.T íbíxením os fimílírer ac fibula, xX t,i f i A
T jf U'nfin al 111(uxlongitudinis medio quadantenus triangulare eft. ac prima ípfius 7 linea in anteriori oft y\-fi.^
rgtyfurd. confiftit,ínfigníter^promínct.undeetiam SpinaAnatomcs profefioríbus appellatili-.
atque nxc adeo acute porrigitur, ut nullibí potíus concertantes pucros pcdibus ínuícem pe.
tere
tjs A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
adhibito ligamenta fenfim reficcata, ipfius offa firmi ter continent, leuíoriq? negocio in ofïlum
connexubrachiale,cubiti SCpoftbrachíalís oflíbus côtnittiturmifi forte iniungëdis oflíbus pç
ritior,brachialis offa mutuò dírimcre,aclígamctís emûdare,poftmodumcj5æneis filis inuíccm
commítterc audeas,aut etíá difiuncta aíTeruarc uelís »M ox ubi brachiale in cum modum íoní
appofuerís, chartam aíTumes,cuí poftbrachíalís & dígítorum olla,non prætermiflîs fefamiViís
oflíbus,exacte emundata ímponastejuo minus hæcilli chartæinuoluta,néqucalteriusmanus
oiïîbus confufi,ín commíttendís oílibus negocium augeant.Conduxerít igítur, manuum pe
dumegofla feparatimínquatuorchartas recludcre.Priufquamtamen huius íllíus'uemanus,
aut pedis oífi chartæ implicas, antea femper índagandum eft,numalíquod os no mundatum
íuperfít,ne quum putamína íus abrjciendum curas, una alíquot oflàofcitâter fimul auferen
da porrígas. et fi forte ungucm aíTeruare uífum fit, illum duna pedís manuumqj dígitorü offa
expurgas, auelles. N o minus ením humanos tingues,quàm auíum S¿ quadrupedumungues,
à pedibus calentí aquæímpoíítís,elixationerecedere confpícímus. Porrò quum ulnam <5vra­
dium emundas, cartílago non neglígetur, quæ à radío proferta, magna ex parte ulnam à bra-
chíalí dirímít. Hæc nancp ab ulna líberabítur, ut radío adhuc connata, in olïium connexu,rur
fus ulnam & brachiale intercédât. Quínetíam quando caput purgas,accuratifsimècaueto,ne
membranam,quæauditus organi foramen íliccingiteuellens,ofíicula illa neglígenter eximas,
quæ eius organi confira ëh'onem fubíntrant.quíppe illa fiylo quopíamín foramen mífló,funt
{tudíofeeuellcnda,8¿pari ter excutiëda. Hæc oflîcula ad rclíquá oílíum collígatíonem,alíquó
recondes, Sí uertebras omníú poftrcmo è iure eximes, quemadmodú S¿ facrum os : nifi forte
poftalíquanielíxatíonem,coccyxosáfacro liberarelubcat,quódfcilicct huius ofiicula,ob car
tílagínea ligamenta,quæ ípfa connectunt,fi diutíus coquantur, ab ínuícc feíungí folcant. Sí ta
men coccygís ofiis prefiíndendí grafía, os facrfi exemerís,íd denuó cacabo eft ímmíttendum,
coccyxcp os príuatím ín chartam reponendum, aut in íportulam conficíendum, in quam mi­
nuta locabís oflîcula : cuíufinodí dentes funt,fi forte ípíorum alíquís excíderít,autalíqua ofiis
portío ofeítanter effra&a fuerit. Vertím ut pubis oflíum cartílagínem ferues,príufquam ilíum
oflà à fiero liberas, pubis olia anteriori pofteríoricp fedeleuiter funtemundanda,ac deín ínuí-
cem folís maníbtis fcíungenda,ut ípfa íntercedens cartílago ab altero olle abfccdat, uníqi dun-
taxatcommiífimaneat, leni negocio poftmodüín oflíum connexu, cum altero pubis olle íun
genda.Olfa hac ratíonc purgata denuò numerabís, non quídem manuum 5Cpedú oífi, quæ
íam fioritimi chartís príus ínuoluífií, uerum recenfibís caluariæ partem,quam ferra à rcliquo
capite ademiftínn qua confìdcrabis, num portiunctilæ temporum oflíum,quæ inflar fquamæ
uerticis oflíbus applicali tur, atque ferra à cætera temporum portíone aufirri folent,ex elíxatío-
ne decidermene forte illas cum oflíum fpolfis autíurereficícnda cures. Soient ením facile à ucr
ticís oflíbus decidere, fi cafufirræ ficho multum fiipraaurcmducta fuerít. Deíndenum dens
alíquís ex fuperíori inferiori uemaxilla excídcrít, perpendes, Sí uígíntíquatuor uertebras totí-
deniqi cofias cnumerabís,duas c!auículas,duas fiapulas, duos humeros,duas ulnas,& radios
duos,ficrum os, à quo íam antea coccyx os ademptü cfbduo grandía olla fieri ofiis lateríbus
nexa,femora duo,tibíe oífi duo,8¿ fíbulas duas,ítem patcllas fimílíter duas. Atque ubi omnía
enumeraueris,magnopere códuxerit,offi denuó mundæ bullientí aquæ inderc,ac mox ex­
empta fiorfum aípero rudíq? línteo abftergere,S¿ fi quæ lígamcntortfiautmembranarum,aut
mufculorum ínfirtíonís exortus'ue fint reliquia:, eas dcfricarcabficrgcrcq; cótienít, ftudío in­
terim adhibíto, nc lubrica, SCcruftæ modo oflíbus adhibíta cardiamo fimul auferatur. ínterea
ucro dum hæc ín orbem igni appofita leuíter defi'ccátur, auríum cartilágines cute detegentur,
chartæ cum rclíquís cartílagíníbus applicandæ.Idcm quoq? in palpebrarum SCnaritim cardia
minibusmoliendum cft,ac dcinccps acutis cultellisos v referais,à mufiulisipfi c5miflìs,quàm
licebit exacftifsimecrudum emudabis. Purgato ilio oflc, laryngís cartilágines fimílíter crudas
accurate carnibus membranisep libcrabis,fimul cumunaatcp alteraaipcræ arteriæ truci cardia
gine,C imagini coparat£. Iam pcëtoris os,ipficp conexas cartilágines fedulo cmundabis,quod
co minus prompte pcrfcccris, quo id pluribus obducitur membranis,pingueq? cft,& interim
coquendum neutiquam uenít, uíxcp calente aqua afpcrgendu. Quumucrò cartilamincs carne
fpolias,cauendumcft,nemcmbranamcartifiginibusproximèobductam,illicpcorreipondeii
tem aideras,quæ quòd os ambit, mgtestop Græcis uocatur. Qtiippe hac membrana à carnlagi
nibus diiccrpta, illæ infirmaispecftorís ofli cômittuntur, & côtractæ breues intortæcgeuadut.
Et quo minus cartilágines h æ contrahan tur, pectoris os ad ígnem non eft exíccandum,fcd ali-
cuoi tan dîner,dum oflanectercpropoiuerís,ínloco non nimís húmido reponcndum,ncrur-
lus car ti.agines plus æquo fficccfcât,acpoftcadeformcni thoracís oflíum fibrícam coftítuant.
Quaiv
 J ?9 ANDREAE VESAHI BRVXELLENSI9
Galenus liuic muTculo (q u id forte Slum prim o, mucmifo, aut q u id al,, D O R I * « ilium
fleaend 1op,ficcmnonrecenfu,fIent)fau,tju C,nfecu,rdodcAdmin 1ftrandisfea10,v busw
iolum polle poplitem flettere, aut maxtma potentiaprsditum elle fcripfcrit. M ihi ueiòn™
m odohaudmaxima potennaad tibiamflettendamualereuldctur.fednullaprorfus O uan
aoquidcm mufeuius hic o b liq u a rc elo motui prxfici ncquit: deindeadeòeft inuaiicffis ut
ne tantillum tibiam furfum uellere poflìt. A d hxc, nulla buie cum rcliquis tibiam agentibus
elt p r o p o rti, quum brciuffimus & tenuiflimus fit, fcmoriscpofli, & multò m im i? illi 0ffi
quod facrioiTìslaceri commiiTum uidemus, non conafcatur.Atbare intcr fccandumexactiùs 1 .
multò obferuabis,cjuum hic mufeuius inuentu facilis fit. dico nanque ac furar mufculi à fono-
ris capinbus enati, àfemoreliberantur,ac deorfumreflex! pendent, is mufeuius eft admodum
confpicuus. Priufquam ueròex diflecflionis ordine isdetegetur, femur mouentes mufeulos
dcfcribcmus : quorum adminiftratione abfoluta, pedis,&: deindedigitorum motoribus nos
accingemus, in quorum Anatomc obliquus hic in poplitelatitans mufeuius fpeftandum fc
offert : ac oftendit paritcr, num commune aliquod m unusobeat cum 1fuperiori radium in
« 7 fa.Q.
pronum mouente mufculo.

DE M V S C VL IS FEMVR MOVENTI,
bus. Caput L JC L
Ftmoris mo ■ E MV R deccm,aut fi in maximum rcdigantur mmierum,quàtUordccim
tin, propri) sagitur mufculis, qui id extendunt,fle&unt,introrfum alteri cruri
adducimi, extra riunì in latus amouent, & circumagunt. Ficai tur itaque
femur ad inguina,nobis id furfum antroriumq? ferenti bus. Extcnditur au
tem nobis deorfum, & ucrfus terram id deducentibus, Summam autem
extenfionem liabct ftandbus,cune maxime quum uni pcdiinnitcntes,al-
terum crus in pofteriora, quàm licer remotiilìme protendimus. Vnde
edam meritò Natura magnis & fortibus m u ltisi mufculis extenfionem concredidit,quos iam
enitar pcrfeqiii, cum Galeni ordine feruaturus, quem ad calccm decimi quinti deParuum uiu
eft iècutus Js nanq? longè mihiporior, & ex alioru diflè&ionis prò cera fuffragio magts deferì-
ptus apparct,quàm is quo coxx articuli mufeulos in iceundo de Adminiftrandis feftiombus
Primus fi- aggredirm i Primus itacpipiorufub fumma cutecófìftit, alteriuslatcris natem prxcipuècftor
willy moneti' mansA Exoritur enim lato & admodum carnofo principio, ex ‘ totafpinxoflis ilium polle-
tium, riori parte, qux ucrfus os facrummagis eminct,delude edam fpinx fuperioris regionis porno- h i

nem quoque fuo exortu apprxhcndit. Infimam autem fui exortus partem à coccygis oiìis & in c ,“r'
fimi offis làcri pofteriori fede aflùmit: m qua edam fede unius lateris mufeuius, minculo alte-
rius lateris contiouus uifìtur.Ex his ilium offis fpinx fedibus, & (acro oflè,8f coccygis oilè mu cxifi.cao.
fculus uelutex fcmicirculo pronatus, in corporis latus nonibil obliquedeorfum proreptat,to
ti coxendicis articulo fuperuectus A Vbiueroarticuio infternitur, graciliorangufttorq tan-
tifper efficitur,donec in latum Se ualidum finiattendinem, quo extcriori magni lemoi is prò- udn
ceflus parti iccundùm ipfìus longitudinem oblique inferitur. Principium enim infertionispau P^ ^ ^
lò fub fuperiorieius proccflfus apicenonnibiluaiusanterioramolitun hinc deorfum in poi c- r.
rioramodicèdefcendens,8£magnanicandcmq?ualidamfuitcndinisspordoncm,mprocc us gio u .ì* -
5 cdindin fi' eiusradicem,longa linea fecundum femorispoftcriorainicrcns. Secundus magna expar te ^ ioUSz
mur mourn’ 1primo femoris mufculo fubftratus,ab anteriori fuperioricpoffis ilium fpinx regione lara quo- ta y_4 tab.
tium.
qucS£ carneo exortu enafeitur, k totani fere ilium oflìs fpinxfèdern occupans, a qua pi imus
initium no mutuauit. Vcrùm bac tantum fede fecundus mufeuius non cotcntus,ab illuni oi ^ ^ ^ ^
dorfo, ubi primus mufeuius ab ode primùm abfcedit, fub ilio quoq? enafeitur» adeo ut uius ^ H;c con,
ouooue 'initium tanquàex fcmicirculo prodcat,pofteriori fualède,etià in exortu primo un* CLl fereS9 ’ l°
lo fubicftum. Ex hac oftis ilium fede deorfìim oblique nonnihil ad latus defeendit, ut en mi
arftior redditus, primum mufculum totus fubcat,articulum quoque coxendias mtegens. e ; ioU u^
cuius regi one in membrana!m,fcd ualidum mtendinem ceiTat,qui elabori nragnTEanons pro- „ „ tu 7-
ceflus parti implantatur; " antcriorcm quoque proceflus regionem aliquantulum c P ^
dens, latajncp & tranfuerfam infertionem ( li cum primo conferanno moìitus. Gd 4
primimufculifìbre,quafitranfùerfìminÌatusminimumfcilicadeorfuni ine uiatx p 1
fecundt autem redro quafiduCtudecliues,Nmodice admodum in latus pi oten xprop ^
tur, utriufquemufcubfìbrx fibi mutuo X litcrx modo decuflatim incum u n t* 1C ,
lus firnilitcr ac primus,nulla ex parte aut amplior3aut craflior, aut carnouor con picitui ,q
 DE HVMANI CORPORIS FA B RICA LIBER II. 2 '> ?

ubi ab ilium oflè(undeprincipium durit) primùm abfccdit,ac tertio infterni mufcuîo incipit.
01l t d - 2‘ 0 Tertiusenim mufculus tanto minoreft lccundo, quanto iècundus primo. Subijciturau- Tenius
6r.ll b tempenitus fecundomufculo,1’ initiumducensab1*externis 8C demiftioribus oftis iliumdor
p ntdb-x,
•y lì icdibus, ubi idcoxcndicisoilisnomenprimùmobtinet, atquc id terri) mufeuli mitiumfi­
cj l fi- M p - rnili ter latum èC lèmicirculare eft, & ut duorumprimorum principia carneum, craffumq?.
l 9li.i*>h: Præterea hoc in priora modicè deorfum procedens, coxcndicis articuli ‘ ligamento fibrofis
ncrfusi,n
r Ü.C4. t P r
nexibus hærct ; 8Careftius quoq? redditum, in latum robuftumq? cciïàts tendinem,qui malori
P. femoris procedili expanfus, anteriori ipfiusr parti,atquc adeò apici innafeitur. Hic mufculus
J II tlt-«-
( j fi.CU.39
admoduliuidus,8£præcipuèin mufculofi's,8Cnôadmoducbefis apparct,in quibus & iècun
H.l x. dus quà tertio incumbit pariter liuct,ut ctiâ tota ipfius pars primo mufeulo non obtccla, quæ
prætcrquâ quod liuet, ctiâ ualida membrana obducitur,luperiori latcri primi mufeuli pertina
citer ea lède cônatus, qua ilium iiibit mufculum. In obcfisautê&præpinguibus nimisquàm
parum Iiuent,imô plerunq? nerueæfibræ per hos muiculos exporreeftæ in mulieribus per totâ
mulinili carnoiâm partem, adipe enutritæ côlpiciuntur :aut quum id in muli ere obleruabis,in
pinguedinempotius carnofas fibras porrigi aftères, quàm pingues fibras in carnea molcm:
quòd tanta pinguedine hi mufeuli, & potiiîimùm pnmus,fcatere foleant, ita comodiùs ftratû
H i l U - * , U - iedentibus futuri. "Quartus mufculus magna ctiâ ex parte iiuidus, & paulò minus toto te- Quanti*.
tu. U.
res, non autem dictorum modo amplus exiftit, ncque cæterorum ritu ab ilium oftè principe
x lfi.CU.iS um adipifeitur,at à lateribus* trium infèriorum oftis iacri uertebrarum, quibus ilium olla
li.i D ,E,F. non coarctantur, carneum craflumq? educit caput,non quidemduntaxat abillorumoilium

lateribus enatum, at nonnihil quoque ita ex ilîorum interna lède, ututriufque latcris mufciiii
feièinitrjs aîiquando in interna ea lède contingartt. Hincinlatus,fcucxtrorlum abofteiàcro
fcilicet ad femoris magnum procedimi tranfuerfimexcurrens, carncus aliquoufq? permaner,
y u tab . P. èC tandem areftior redditus, priulquàm fémur contingat,in tcrctcm cciTatv tendinem,pofte-
Z ifi.eu. 30 riori maioris femoris proceftiis lèdi impiantatum,iuxta ipfius' fumraum SC apicem.Porrò
l i b . i Y . & fi Galenus in decimoquinto de Partium uiu libro, prælcntem mufculum à lacro offe ena-

ici dixerit, & rurfus in lècundo de Adminiftrandis iè&ionibus unum quoque à coccyge ena-
liée petes ici teftetur, non ob hoc ilium alium indi cafte mufculum arbitrandumuenit. In libris cnim de
ex figuris Vfupartium nufquam prætcr quatuor oftis facri olla cognouifteuidetur, nullaprorfuscoc-
cd.iSli.i,
cygis oftis facta mcntionc : aeproinde ab olle lacro hune mufculum inibì prodire fcripfit.
In {¿bris autem de Adminiftrandis ieritionibus ita os lacrimi cognouit,quemadmodum in in
bro de Oftibus id enarrami', ut fcilicet tribus tantum uertebris Galenusid conformatimi ar-
bitraretur, &Ctria oftà his tribus uertebris proxime fubiccta coccyx os appellarettinterim qua­
tuor ilîorum oftîcuîoruin,quæ nos ita uocandaduximus, nullam faciens mentionem, quum
non ab iîiis, lcd à quarto, quinto c f lèxto oftîs facri oftibus hic quartus mufculus principium
u l i m i t a i . mutuetur. 1Q ui modo fiublèquitur mufculus,aut unius,aut duorum, auttriumetiamuice Quum.
£ , S , n . Z ‘. . ï prout cuiqueuilum crit,refcrri poterit. Eft nanquemufculus ifte, cuiusdum tibiæ motores
k -6 e -7 8
*,c.y x . i o
enarrarem,fupcritîs memini, ipliim quintum Galeni mufculum ibidem appcllans. Sub tri­
f . i i C T . bus enim pofterioribus capitibus, quæ à coxcndicis oftis appendice prò nata, tertium, quar­
b n tub. a, tini!, & quintum muiculos tibiam mouentesconftituebantf quartum caput confiftit, quod
fi,y.
C i l tuJ .
etiam obiter dum illos recenlèrem,delcriptum eft.Atota igitur appcndicis fede,tribus dictis
d z fi.cap. iam pofterioribus capitibus non occupata,ad pubis oftis ufquercgioncm quainferior oftium
zylib. 1 d p c commiftùræfinis habetur, principium ducit mufculus amplus infignisq?, &T,uticmel dicam,
ad cf.
totius corporis citra controuerfiam mole maximus. Hoc principium fecundùm cius appen-
< ultimarli
fig.h.ic. dicis amplitudinem prodiens, exacte carneum uifitur,ea tantum ‘ parte excepta, quæ tribus
f ii ta. a . commemoratis tibiæ mufculorû capitibus proxime lucccdit. Hæc enimnerueaadmodurnq;
ualida pofteriori fede exiftit,lèd interna lede, ut & totus mufculus carnea, fimihteracrclfi
g iz ta.2. quus mufeuli exortus, confpicitur. Mufculus ifte ciulrnodi enatus principio,8 ftatimparui
b i,2fi.eu. femoris h proceftiis radicem ad pofteriorem ipfius regionem amplciftitur, Si deinde ab hac
30 U, 1 a.
1 1 fi.ca.-} o
in acutam alperamcp femoris oftis ’ lincam côtiniiô inlèritur, quam in pofteriori femoris lede
li. 1 d,d. lècundùm ipfius longitudinem deorfum à parai proceftiis radice protendi,in primo libro di­
etimi eft. Ouemadmodum itaque mufeuli huius principe continuus eft ortus, ita quoque
b izta.3. continua eiufdem uifitur inlèrtio ,fi modo k pofteriorem mufeuli partem excipias, quam
I a ta.». 1tendinem in interni femoris capitis radicem inlèrcrc modo dicam. Hæc enim pars à coxcndi­

cis appendice nerueo exertu pronata,mufculum quodammodo per fe efFormaqqui in miram

m 1 fi. cap.
uentris amplitudinem dilatatus, deorfum reefià per femoris pofteriora fertur, doncc deniio
ìo h .iK . gracilefcens,teretem tendinem"1in internum femoris caput inférât. Et nifi huius maximi cor-
f 2 poris
 S4° . f n . , t ANDREAE VES A L ,| B R V X E L L B K 8 I 8
poris ieaqiunti femurmouentium mufculiparti' rcliqUam,,rrili- » t r
(Inifli & peculiaris mufculi uicc ab orflnibus meritò liab-rcrur ‘ n " aAtar« * & M l a di, « Utcadi,
rior h;cc parsadnatam conrinoam^eiufdein mufculi alnn, 1, il,' aU£Cnl cluum pofte, insu.
uerlìs dominai modis.autunum (ut, nos hailcnus f c t a S mh'‘ r° Mabit '''
lare, aut primùm in°
lare, autpnmùm ài» duos ,'llumdiftmoueré : u, feil™ nÙVèlì'?
«cndinem porrigat, alter ucrò qui acu S
} l™ uerium
t ’ q“Ì
u liuncm
7
ufculuàppcl
',,tCrno c : • 0 lì tab . 3
di¡UngilituT
fcrtptio, iftam pofteriorem parto»ab anteriori d.ftinguens. Vcrùm £ ' 'Tntcrior■n"“ ‘“ ' A2 O"n.
.nfcrtptioncm quoque obline,non tamenadeò matSfctot», “ Pinter r et
c S tab.
cm.cuuts grafia batte parte.» mduas porriones.au. fiqufc udir, in duos mufeulos fu b * 9 1ìtab. s,
ludere, integrum Gt. Hmus nanque anterioris quinti mufculi partisportio, qux enafeLi ab di-
anteriori appendiels offis coxendtos fede, qua- à pubisoflìum comm,flòra ad mtìmanu f fimgmur
innor 2.
que coxendicis partem perone, abbila anterioris mufculi partis portio,ie,i„feriptionc qua'
damdumi,tur,qua a rei,qua appendici* fedcufque ad pofleriorispartis mufeul, totiusan
tenorem reg.onem pronafritur. Praterea di,a h a anterioris partis portioncs, non 'inferi'
pnoiK impresone ue folum diftinguuntur.fedctiam fibra™ du.3u.ac ,tcm inferionetoucm-
admodum etiam totius mufculi pofterior pars ab anteriori fìbraruminfèrtionism occaiìonc
‘ C1c\ , 01 t,°-na!?clf,e anCcnorispartis, qua'pubis oifium commifllirae proximacft adiro ? confer in.
dum obliquas s i fere tranfuerfasexigit fibras,qiia?abexortu retrorium ad radiccm parui L terfé ,2 tu.
m ons proccllus contendunt,& fuperioriparti acuta? femoris linea? infcruntur, Reliquaau-
tem anterioris partis portio, qua? ad infunarti magis coxendicis offis fedem principium dm
cit, obliquas quidem exigit fibras, fed propemodum rectas, & inferioriaiperx prominentiscp
iincx ledi continuò implantatas. A c prpinde aut mecum unum conftituitoin uno femore
niuiculum, aut fi mfumfucrit utrafque partes duorum ninfeulorimi uice enumeratorautfì
rnaiori adhuc numero, iam in (celione peritior, capen's, anteriorem partem in duosmuicu-
ìos fubdiuidito, tresenarraturus, ca tarnen lege, ut fim i,funzioni, figura?, crailitici, neruo-
fa: Si carnofa? partimagis quàm numero attcndas, S i obferuespariter me dehominum, non
autem fimiarum muiculis fccus quàm Galcnum lo qui. ne fi fòrte ali quando illuni Icgens me
pofteriorem huius quinti mufculi partem, quarradiciinterioris capitis femoris implantatur,
o Icitan ter fp cera Ile arbitrcris,quod ilìam tendine inicrtioncm molirt icripfcrim, quum imev
Quìntiut prù rim carncaminicrtioncm in caudatis fìmrjs teiltet» Haftcnuscommcmorans quinquenni
morum fimo .
feulis, tenfio femoris primario concreditur, Si ijdem quoque femori in motu, qui in latus 8C
muniti. in cifcumadlu quoque fit,utnunc audies,famiilanmr.s Primus cnim ualida? Si in neutramuer s p ti.n.
rii mufculoru

gentis partemextenfìonis autoreft, am pioipfìusprincipio, Si lato tendine femur rcucllcns.

S i ucro clatiorcm duntaxat fui principi) partem tetenderir, aut humiliorem, non quidem in
ncutrum latus inclinantem efificiet tenfionem , uer uni in hoc illud uc latus ucrgcntcmd S e --1 lota.u
cundus autem extendit fini ul, Si furfum ucrfus exteriora trahendo femur, ipfius caput intrò
in coxendicis offis acetabulum adigit.“ Tcrtius SCx quartus femur quoque modicè lurfum # u to '
trahentes, tendunt, Dcinde Si quartus edam foras circumagit : tcrtius autem femur circum. x nu->.
uertit paulomagis in pofterioratcndens, quàm furfum trahens» A t utriquemultò infirmms
motui qui in gyrum fit fubminiftrant, quàm mufculi, quibus hoc proprium munus dele­
ga ri paulopòftaudies» C xterùm Y quinti mufculi fibra' pofteriores,feumufculi illius pofte- y
rior pars,rcilis donatafibris, crus firmum ftabilit, ac terrxaffigit,femurextendens» Amerio 2>s>ri*
ris autem partis pofterior portio, non minus id ipfuni fuis fibris prxftat, cummodica farnesi
femoris ad interiora adduelione. Altiorcs ucrò fibra',quxoftis p u b is'cartilagini uicinx flint, e uìtinum
autpotiùs anterioris mufculi partis prior portio, introrfum ducit femur, Sfibra? huius por f
tionis altiorcs, ita femur duccntcs, illud quoque furfum reucllunt, ftexioniscp cjuodamniodo
autorcseuadunt. Nuncenarratis quinque mufculis,fledlentcs opponuntur, quiillispaueio-
rcs flint, nempe tres tantum propri), quos fèxtum, fèptimum & odtauum memoria? con fir­
Struts. mando? gradanumcrabimus. ‘ Scxtusitaqueiscft mufculus, quem dum dorfummouentcs usta.e.4.
mufculos recenfèrem, atquc de lumborum mufculis fermo incidiffet, Galen 1 gratia,deferipfi. ^
quòd is in lumborum mufculorum cnarratione ab hominum compofinonc,luisfimi)s dele-
L ip id e A d ' Status, abcrraucrit. Hie igitur mufculus cxundccim x &C duodecima' thoracis, A p rim a,o^-
mifiafl. fccim dx,Si terna? lumborum uertebrarum lateribus,carneoenafciturh principio, quod fi- 1 sua.
mulatquc prodi)t,m uiculum tcrctcm conftituit, deorfum oblique ucrflis exterioradefeen-
dentem. Procurritenim per intcrioraoftis ilium fempercarnofus permanens, quoufqucad c sub. ^
eamoffis pubis 1regtonem deuenit, qua coxendicis offis nomen aftumit. Hie nanque inaia-
iidum SC terctemceflans tcudmem,dictam nunepubis offis lcdcm tranfeendit, ÒC deorfum
 de hvmani corporís fabrica líber ir,
e b '•fix *‘ produflus, tandem mtaiorí fea minorifemoris * procedili ' impiantami, clatíorcm proceC
f i} td.fi.
fus partan occupans. Mufculí huius grada,ubi pubis odi expanditur, uclut finus ahquís in
fculpitur ligamento ex o fíe natobbdudus, ut fimul tuto nec errabundus hac fextí mufculí
g8td.A.h tendo defcenderet,nec intenfus laxatusueoflìs durine uitiaretur. * Séptimos ex tota interrò, 8 & * *
i; ttb■>•■+ rt oliis ìlium regione tanquam ex lemicirculo quoque carnofam origíneaccipít, & lato hoc
7 x-i4 edudus principio 3paulatina ardíor cradiorq?reddítur, deorfum ín priora corporís proce
b }f i-caP- dens.Ex omnibus enim eiuslatí principi) fíbrís ¿eres cfFormatur muftulus, qui per altíorem
, 9 li.t ínter
oílts coxendícis1regíonem uedus, adhuc carnofus ad mínorem femoris procedimi defeen.
N,0 . díte Vbiucròprocedili uíciníus appropinquai, ín terctem quoque cedatmtendínem,ciuíhm
leitifdcmfi. mílíorí eíus procedus partí, pra-dído mine tendini proxímus ínferítur. Porrò qua h/c mufeu
T.
wi? •>“ Ius íliper coxedícís odis clatíora deorfum tendít, cauítatem quoque quodammodo S¿ Onum
iUXtdfi. ne uagabundus feratur,ín odeobtinct. " Odauus mufeulus ofeítanterfecantibusfémur mo
nStab. s -t ucntíum quinti Sí maxímí totíus corporís mufculí portío ceníetur, ex pubis ode carneo am Odiatitisi

¡4.6 (.■}«. ploqj initío ín homíne enatus. Ex tota ením odis pubis p línea, ab anteriori coxendícis odís
o 8tabu. * acctabuli fede ad odíum pubis uíque commíduram extuberante, muículus híc príncípíum
ere. ducit, quod ad poderíora admodum oblique defeendens, íeque ampíum tantífper aflerua-
pifi.Cd.z?
hb. i fecun- tur, doñee breuí,fed ani pio, tendine femoris odiq miera tur. Fitucrò ipfìus infèrno è reoíone
dùmX,V partii femoris procedus in intcrius femoris latus, oblique deorfum uerfus poderíora ten-
adu. den s.H íc muículus ín homíníbus líuídum fe ípedandumofíért.atnon tuque, atqueíncau-
q ifi.cd.30
hb.i c,c.
datís fimrjs, quíbus mufeulus íde mínor 8¿ non fimilíter lato principio cnatus conípicitur..
r 8td.e>, a , ‘Tribus hísmufeulís Natura ut fimul fémurflederent,8£ íntrorfumuerfus altcrumcrusad" S veti, 7) qì
2 . mouerent, commifit. Sextus ením,quemdedendum prímumrecenfuímus, furfum ualídefe. 8 muniis.

murattrahít fícctítcj?, ad interiora id adigéns. Septímus fimilíter fémur furfum attollendo fie
clít, & paulo ínfigníus fexto, uerfus interiora,admouet. Odauus modi ce furfum fémur con.
trahít, infimi mcp fiexíonís autor ceníetur, ucrüm adhuc magís íeptímo íntroríum ucllít. f;
profcctò ut decientes & extendentes mufcuIos,duobus quoque relíquís ad interiora exte
$ 4 W.i. ríoraq? motíbus, Natura pradecerít. Porrò tribus dedentíbus,s mufeulus quem ínter tibia;

motores nonum enumerauí, alíquíd auxííi) fuppedítare credi tur. Non ením adeò abfonum
ed,5e lume fecunda rió quum tíbíam cxtendit, ad femoris flexión em accortimodare,quum
t i fi.Cd. 2<J ex coxendicís ofiis ‘ tubérculo quopíam cnatus, reda deorfumín príorcm tibia- partemex-
tó.i S.
currít. Veriim quemadmodum hunc femoris flexíoní opcniferré arbítraremur,omncs etíam
rcliquos tíbíam mouentes, qui ex coxendícis, aut pubis, autílíum ode ín tíbíam procurrunt
íecundarió femoris motuum opíficcs cfle,mcrító(quamuís non ita rede) aflereremus. C ú ­
terum duo adhuc fuperíiint mufculí fémur contorqucntes, quos ín pruíentí fermone nonum
W8 14 *. i j
ac decimimi numerabímus." Nonus ítaque líuídus, &T, ut cutcrí huius artícuíí, carnofus uí- N onus.
fi.1V.14 c.
fitur, SC traníuerfim ín exteriora protcfus,totum pubis odisx foramen exteríus conteaít. De-
cd.iyli. ir. índe per exteriorem y ceruícís femoris fedem produefius, ualido latís Se uteunque ampio ten
y ifi.cu. $o
d¿ne,ínícrtionem molítur,ín magni femoris procedus ^ fìnum, qui femoris ceruícem & ca­
li.i D.
£ eiufdem put odis coxendícis acctabulum fubíntrans, è directo refpicít. Decímus ínternam dídí nu Decimiti.
f i . R. per foramínís fedem occupat,nono longe ualídíor, & ob Naturaa artíficíum accurate perpen
rfio tu. t.lt dendus. Huius nanque príncípíum exoríturá tota1 línea, quu ab interna íííurii odis ícdcs
i.tza. 15r.
i<SF,G,H. qua primi odis íacrí odi s tranfuerfo procedui commíttítur, per ínternam coxendícis odis ÒC
b sfi.cu.zp pubis regíonem, ad pubisufqucofliumcommídurx elatíorcmpartcm protendítur.Latum
hb. iMjN, hoc decimi mufculí príncípíum, quod ucluti tribus líneís feu ínícríptionibusínf pnítur fi­
O.
milíter ut relíquorum fere pruíentísartícuíí mufeulorum capita, carnoíumcft, & totam ín­
c iC fi.F ef ternam odis pubis & oilis coxendícis fedem occupans, Iiuídumq apparens, fenfim adeóc ar-
Gcoarfìun ctatur, ut eíus amplítudo coxendícis odis ‘ ínteruallum non uíncat, quod ínter acutum ípfius
tur ad H.
d 1fica.ze> procedimi, Sí poderiorcm fui appcndícís fedem habctur.Ád hoc ením ínteruallum, quod
h-.i luterei, amplimi fìnum fibíínículptum gerir, decímus mufeulus ‘ rededítur extrorfiim,magnimi fe-
eri. morís acccdcns procedimi. Atquc hunc fané reflexum magna Condítorís índuftría muícu­
c IZtd.x.
f '>*>?fig. lus molítur +qua ením muículus ad fìnum hunc círcumuoluítur, externa parte carnofus cd,
cu.z9 li.i.h. eaauteni parte qua fìnum tangít, omnino neruoíus conípícítur, & uelutís tres teretes com-
2 >5 tab.fi monftrat tendínes, ferie quadam ad fìnum reflexos. Tendínes hi latí in mufculí fubftantía
t,u.
íncipíunt pauló anteaquam mufeulus fìnum contingat,fèdquà finuí obuoluuntur ftríctío-
res cuadunt, finguíí rurfus ín magno hoc finn peculíarem fìnum fibí uendícantes. Amplus
ením finus dúos íeuiter extubcrantcs oftendít lineas, qua: tranfuerfìm duela:mamium finúm
f 1 ucluti
 l ^ Z .. AN7D R E A E VESA LI! BRV XELIPK-
ucliui ili tres partiantur, tribù s eius niufculi tendinibus e v in c i i &! S ,
rarunt, inuiccm collegi inunumfìniunt tendinem ll ( ìn u i^ l r endulcsubi fintini fupe.
nono mufculo impiantatimi. Quum itaq; tres hos tendinrs f ' ,emonsProceffus una cuna h l f i - C4. jo

natam habent,intueberis, facile coiliges hic Naturam dennv-*U1 C‘"Ì-Cr‘ori Pai tc carncm ob- il.lit.
luiflè ; ne Ci carncus omnino ciTet, in reflexu & motu oflis , mufcu ° ro b “r addkum no.
Q.uinedam iìnui ligamentum, fru crafla ualidaró membrana r/ a a (5omPlcl Lis laccraretur«.
niufculum
mufculum in m reflexu
reflexu uiriarrr Ad tbor rc , 1
uitiarct. Ad . •
ligamenutmid> t, e u l obn
f " abitar,,
i vne' oflis contadus
°
ioqp humore oblitum cft,q u o facilior mufcul^a^finum S'icemm<r^ Um• ^ U
turas artificium in rotulis & cardinibus fedulò imitamur non iò.q*rcuma^ us* ^ lod ^sa"

m ì t c n u i f u ^ 83qiU rCfleaitUr(fUmS^ r T U c° rrumPatur ftudentes. P r ^ a u t b o l o S

tute Imm funem non committimus, fed. rotulam in trochleo autfurcula(neextlnu fin is h
C drn tce p o r -
tiones decimo batur^finnam us^ta quoque Namraofl.um flnunon c o n t e r à fupcriori finus p a « é u iunusutet.
tniifculo dtten num, & ab mfcruanalterum eduxu mufculum, qui ambo u ni cum decimo p o r r e * ,
/*• quo mmus (uàfedcdecltnaret,aflerua.it. Ab acuto enim coxendids offis* proceffi., carncus l4 f . d'ter
efrundan
enafcnurniufculus.fupcnori partidccinu mufculi ad.pfiusufque i,,rertiomn,ad„atus. De, U .K .y . z.p.
in de ab appendice quoque oflis coxendicis alius fìmiliter carnofus & gracilis proda, infoio 2P-U.ia
ri decimi mufculi fedi ad infertionem exporredus. Vterqueenim in fimim magni femoris lu i
proccflus inicrtionem cum decimo molitur, & cum ipfo circumdudui frmoris fiibminiftrat
Cxterum tubinde non folum ciufmodi mufeulos ad elatiorcm & humiliorem reflcxus c i
eleni premala confpicies, imo etiam ab interna regione, ubi iam flexus no amplius obliqua"
l ij u .y .
tus ad femur ducitur, camofam fubftantiam à coxendicis oflc enaici obferuaturuses, quali
tres illi tendines incameam à coxendicisoflèpronatam fubftantiam, poft flexum immìtte,
Q u o tfim u r rentur, itacp inuoluti ad magnimi femoris proceflum contendercnt. In tuo igitur eft arbitra-
m ouentes min
fc u li p ojjìn t
tu,aut hos mufeulos, autearneam molem tendines excipieiitem decimo iungere, atque ita
con fatili. proprios femoris mufeulos decem enumerare ; aut fìmauis,utrunque diftingues, & duode
cim recenièbis.Rurfus fi quintum muiculum in tres diuiièris, omnes erunt quatuordecim,.
In noftro itaque numero decimus una cumduobus illis gracilibus femur in pofteriora cir-
cumagit, nonusueròinanteriora,nihilò focus quàm Ci baculum interduas manusextenfas
rcpofitum, alternatim in priora & pofteriora dudis mambus circumuerteres. Nonus enim
Si decimus manibus refpondent, baculo autem femur non ineptè aftimilaueris*

M V S C V L O R V M F E M JR R M O V E N T I V M .
ad m im ilratio. C apu t L R I I .

o R V M qui femoris motibus pr^funt muicuiorum adminiftratio^

nem,abextendentibus meritò in ilio crure,in quo tibia: motores ag^
P r im i nmfcu greflus es,exordieris. Aflumpta itaque ex minus fragili ferro nouacula,
li ddm inifircv quaeoflis impetumaliquandofuftinere poflit, ‘ primi mufruii caput (fi
no. modo dum mouentes tibiammufeulos diilccares, illud non abfluleris)
ab olle coccyge Se ilium oflis dorfo, tranfuerfìs fedionibus niteris abra
derc, quoufquc in iècundum mufculum incidas. Quando autem unfr
uerfi mufcuiiprincipiuniab oflèderafum erit, licebit hoc refi edere, 8c folismanibus (nifi no
uacula quoque utiuoles)à fubditispartibus ad magnimi ufquefemoris proceifum liberare. ^
b iotd.K in
Q iiod ubi praeftiteris, ipflus longam intueberis binlertioncm, procul edam fub magni femo ^ ro cru.
ris proccflus radice defeendentem. H xcenim non uulgariter uenit perpendenda, uri ncque re.
huius mufculi forma, iubftantia, fibrarududus, Se munus,uelabicefluumduntaxat nomine,
Secundì. quos crebro in ipio &praecipuèiuxtamagnu proccflìim in illus tendine incidiinus. Secun^c 10 b *
dus dein paritcr ab ilium oflenouacula dirimendus eft, mente adhibita, ne terti] quoqueprm
cipium unaadiniatur.exortus enim cotinuitas, qua: linea duntaxat interftingitur,utiunque
mufrulum una facile aufèrri fìnit. V b i itacp ienfim reflexo freundi mufculiinitio, & traniuerhs
femper fècundùm ilium oflis dorfrnn fadis fedionibus, ad tertp muiculi principili deueneris,
fecundus iam totus uenit rcfledcndus,&: mambus attradus, ad infertiouem u faa tertio dmeb
T ntij. lendusf Tertius quoq> eadem ratione ab oflis ilium dorfo,poft fecundumabradcturi^cp hoc * *
Ojfirpi ad ipfìus etiam inicrtionem dedudo, quartus ab oflis facri lateribus cultello aufemur,8i mani
bus apprehcnfus,ad magnimi ufcp femoris proccflìim à ligamento cuiinriititur, Steoxendicis
arridilo dirimetur, Fadlììma enim horiun, poftquam primum adminiftraueris, eli: aggreliio,
qua
 DE HV MÀNI COREORi S FÁBRI CA LIBER II» 243
iW ^ ’ qua obitajicebit fìngulorum modbus examínatís,omn es quatuor abrjeere. c Ouíñtum poft Quitìtù
hos mufeulum à coxendícísoffis ínfimafede, Si pubis olle acudorí nouaculafiniuí totum cab
fide abrades,Si ad fuam ín fémur íníerríonem ilium perduccns, cam accurate obferuato non
negledís ípfius ínferíptíonibus, feu delíneamentís,fíbrarumq duchas differentia. Animimi
fstd. s¿ edam cium hunc praefeíndís accommoda,ne fìmul quoque ' ódauum mufeulum, tánquam

quinti partem íncautus auferas. Quinto itaque à femore refdflò3acutíorí cultcllo à lateríbus •2extú
corporum undecima: Si duodecima: thoracis uertebrarum , Sitríum primarum lumborum
g8 s fexti mufculi caput uenit liberandum, 8icapiteeius apprehenfo3totus muiculus ad paruum
ufquefemoris procedimi, à fiibditis eft dirimédus. quod fi uoles,folius manusope,perfeceris.
N ifi forte Si hunc mufculum3quum dorfum molientes admíníftrares3iamdudum inípexerís.
b h ^ ’k - Poftquamuerò ípfius tendínem38 i quo fuper pubis os fertur'1 finum índagaucris,1 fepdmus S eitimi
ci.iyhb.t
T.
opportuneaggredíemr.Huncítaquenouaculatranílierfis ductísíédíonibiis,ab interna offis
¿8W.A. iliumfedead coxendícísufqueos q u a defeendít erades,5imufculo maníbus eleuato3ad mb
norcm ufque femorís proceffum,ípfius inícrtíonem conffderaturüs3detrahes : non preterita
i 8 ti. 2 .
interim firms fuí3quodeducitur3ínfpcdíone. M o x k oda mini traiiiiierfa linea à pubis offe Ondili.
abfèdum ufque ad infèrno nem, qua: fimi li ter fuo principio lata cft,diiiclles; obferuans inte-
I 8i4.r. rea 3n e1nonum quoqueimprudens adimas. D uo qui adhuc fùperfunc mufculi3 quoniam N o n i (y der
cimi
pubis offa dum ueficae Si ft dis fpedares mufculos 3dirempta iìm t3atque iam unum tantum
crus,in quo tibiam molientes mufculi adminiftrabas3 ad manum habes,facile lecabun tur. N o
mièti. F, num ítaque Si decimum à pubis offe S i coxendícís abrades,Si ípforum connexum & in ina-
G,H.:z «.
íorís femorís proceffus finum, acímplantatíone examínabis, nequáquam perfundorié prtete-
n i?írfí’-x>
7>e- ríens decimircfíexum ,Siqua:ad hums lateraundíq? nafeítur,” muículoíam fubftantíam cura
decimo mufeulo adínfertionem ufque exporredam. Haecením cítra corporis noftrí Opíficís
foíertíxlaudem hymnumqj nunquam prxtergredícrís . Q uum hosfemur círcumucrtentes Quorundam
o14 tab.b, refecueris,0 membrana fe ípedandam often,totum pubis offis foramen comprehendens, Si ligamer. toruM
b. ivßccho.
hoc locofibi utrínqueíncumbentes inufculos dírímcns. Similiter edam ab acuto coxendícís
p 10 tab. y.
u ».
offis proccffu,ín quinti (acri offis latusp durum ligamentum produci contueberis,cub‘ quar-
(¡iota-filli tus fémur mouentíum mufeulus ínnítcbatur,quodq? hxc offa firmíus commíttít. D eínd er a-
f . líudiamdudum fele obtulítab eodem Íacrí offis latere,cuinuper díduminíer ítur, enatum ,atq?
r to to. at.
s ifi.ca.ic) ín poftcríorcm3íllícq: eíatíorcmcoxendícís offis appendícísJ fedem infortuni ,quodcrecti ínte-
lib.i l ftíni,utSim oxínenarratíone praecedens,mufeulorum firmamentum efficítur. Artículí ue-
18fidi, sab ro coxendícís lígamenta3unácumgenuart¿culí3Si pedís lígamentis ín un ú Cap ut rei] dam, pe­
Y.ad a , de'
iübjC.
dís Se dígítorum ípfius mufeulorum fermom fubnedendum.

DE LA C TESC EN TE TEN D IN E,, C V T I

planteefubnato* Caput L N i l i \
M N E s quos hadenus non Commemorauimus mufculi,in tibia Si pedè
reponuntur pedis 3ipfiusqj digitorum motibusfamulantes. Quo atitem Ordoin rAi~
Si hi aptiùs pertradentur,primum pedis motores recenfcbimus, Si dein quorumddbuc
de qui digitorum duces exiftunt,ut tune poftmodum quot quaque fède
fint,unàcolligcntes,eorundemadminiftrationemfiabnedamus.Verùm f ermndu,
quanto Galeni oratio infècundo de Adminiftrandis fedionibus obfcu
rior imperfediorep eft3Si non undiq fuis in tertio de Partium ufii placitis
rclpondet, tanto eíufmodi mufeulorum diligentior nobis fermo ínftítuendus uenit. Ne-
M a gn a f l ,
queprofedò cum Galeno arbitrari conuenit3fìmiam ab homine duntaxat in pedis digitorum mi<£ dj <r0mi,
diductu difterre, quòd fcilicct fìmialongiores, Si magis diferetos digitos quàm homines adì nem different
pifcatur.Imo mufculis magna fané eft diftercntia:quam fi non omnem,ne prolixior fìam, expli tía.
cucro,prout orationis tamen ordo rcquiret,qua:mihi animoobiierfabitur,lubensenarra-
turus fumtfèdulò ftudiofoshic admonens 3ut non folum uera hominis mufculorum enarra-
tioncSiinfpedionecontenti,fimiamquoqueaggrediantur, quoGalenum (quinufquam a*-
què ac in Anatome arduus eft ) fcclicius intelligant,ne quum hunc(uti pro fedo debemus om,
nes)profiteriinftituerint,fuos prscccptores imitati,elcgantifiimam, maximamq? ipfius libro-
rum copiam, qui Anatomica compleduntur,ncgligant:Si folùmillis quaequiuismediocrb
ter inliberalibusftudrjs cruditus cifra omnem prxccptoris opcram affequitur, fòie totos de-
dant:mcmorcs3quàm turpiterinleuibusGalenioperibuspcdem3quiicicGalcmcoshodicap
f 4 pellitant*
 2.4-4 A N D R E AE VESALII B RV v n t r -
„ i . . r „ K V X ELLENSIS
pellitant,retraherecogantur, quoties mfe&íonís 8¿ corporis riardi,, ^ ,
cídít. íncídít autem creberrimè,tum qubd diffedionibus mirificè oh?ÍT h ¡° 11CmGa e!lus iiV
SinùcCctl ho* age tendinem plantas cuti fubtenfum aggrediamur in mm in i ( FmQum ( ñ t
mine in tendi­
*3 t é . v ,
ne pedi fubnd./ dillm , lU x llauque premium qui huncproducat tendinem exigitbuílulum fbextem^ff *4 f
to differentiif. mot is capitis radice in poftcrion fede carñoío principio enatum ,^ fub" duobus mufculis
iOc &« té. « Y J
cultatum.qui ab mfcnoribusfenoris capitibus cnatfprominentem in fura partem efforma m are,
atque m calas os mien dicentur. His naque mufculis is fimi® mufeulus cooperáis deorfum
carnolusrertur, illitomiaperquamfimilis^utlatummmanuproducittendinem.Poflquam ‘ »M.».
ucroadmcdiamufquelongitudimstibiaedefeendit,ingradient ceffattendinem, qui duobus
llhs mufculis non ampiáis obte<ftus,ad horum tendinis,quern ipfi producunt, internum latus
porrigitur, decliuis ad pofteriore calcis fedem defcendens,quas priuatim in caudatis fimi)s,ut
& can ¿bus, fintini fìbi exfculptu gerir, quo hie tendo non errabundo duetti,tuto uehitur: calcis
offi interim, nifi fortafíís tránfuerfi alicuius quo obducítur lígamentí ínteruentu,non adnatus:
atq? in hoc à Galeni deferíptíoneín primo de Admíníftrandis fechoníbus libro uaríans, quòd
in duas non díffcíndatur partes,altera quídem calci ínfertus,alteraucró in latum tendine explú
catus» Galccmcnímtotus fuperat,8¿ín pedís piantana dílatefcít/ mufeulo quem íecundum ^«4 ^.
quatuor dígítorum artículos fi edere audíes, obnatus, atque manífeftius ín ínferíorem quínq?
pedís dígítorum íedem protenfus,quam latus mantis tendo dígitos accésit . Deínde ut latus
tendo mantis cuticítraalicuius corporísmcdíum non obnaícítur:íta ñeque in pede, quando-
quídem multus adeps tendinem S í cutcm íntcrccdít,íd que potiílimtim ín hominibus, quibus
nullus omníno mufeulus latum tendinem educít. V crùm ab ínfima calcis parte, qua teme in-
nítímur, ualidumlígamentumprodít,totam ínferíorem pedís amplítudíncm íubícns,fiu- f *3 . « ■ .
numutrínquemufculumexceperís, cuíidnonobducáur, In interno quídem pedís latere ís ‘4 fi
mufeuluseft,q u ipollícemà caeterísabduceredíceturunexterno autem ,s qui mínimum dí- fiitd.f.
gítum à exterís amouet.Obnaícítur ítaque hoc lígamentum longe mantis tendine craffius, 8¿ f 13u f
robuftíus,totí inferiori lèdi eíus'1mufeulí,quem fecundos quatuor dígítorum artículos fíe- ° '4U
etere doccbímus.atqueál co fítpacto, utquís propríam eíus mufeulí mernbranam hoc líga­
mentum díccret,nifi ¿uxta dígítorum radices, qua eíus mufeulí tendínes tranfuerfum dígíto­
rum lígamentum íubeunt,íd abfeederet * SC deín tranfuerfis dígítorum ligamentís obdudum,
ac ín quinqué partes díferetum, inferiori quinqué dígítorum fedi obnafccrctur , C x ter tan ut¿
paulo antemonuímus,plurima duríufculíadípís copía lígamentum íd(aututcunque appella­
re tibí uífum fit)8¿ cutcm ínterccdít, quanquaminterim fibrofis nexíbus admodum frequen-
tíbus ¿pfi committatur.Eíufmodí ítaque lígamentum priuatim homines tendinis latí uíce exí-
gunt:quod fifortè ab alíquoducendumfuífíettendine,profedò ilium ualidum craftumq? ad­
modum procrear! oportuífíet.Nam fi mantis tendinem cum hoc corpore ligamentoso contu-
leris,quadrupla tendinis per cubitum exporredí craffitíes,ín tibia ncutíquam fufícccrit.Nihí- i 13ti.*-
lo minus tamcn in hominis tibix pofieriori fede ' mufeulum reponí audíes, qui carnofo prin­
cipio ab exteríorí femoris capite enatus, Sc earnoíus príufquam bene poplítem íupcrauit elle
definens,tendinem producá,longe ilio qui manus latum tendinem educít, gracíííorem ♦V e­
rá mhíc tendo pedís piantana hadenusmíhí neutíquam íubíreuííus efí, at interno calcís lateri
ad pofterioremípfius íedem implanta tur, neutíquam íummepoftícam calcís íedem, ut íllc cau-
datarumfímíarum mufeulí tendo,attíngens,multocjj} adhuc minus finumín hac calcísofíis
fède fibí uendícans,quo nonerrabundus uehatur. Quod ucromíhí commemoratimi í n o -
mínís pede lígamentum,8C fimix latus tendo,parem tifimi cum lato qui manum ftibit ten ine
prxftent,conformationis fìmilitudo argumento eft, atque id co adhuc firmius pernia et, ati ^ ^ ^
in manu tendinis non infrequens defedus, Haudièmelenim ilium in manti decile, ex tran
ueritim in interna brachíalís fede repofìtum lígamentum fui portíonem porrígere, 13
dínís latíuicemiupplebat,inhominefccus multo quàiriinfimrjs comperi.Vtictiama ten
nibus brachiale fledentibus, cum tendinem produci interdumobferuatume r
qui quarto brachíalís ofíi infèrtus brachialis flcxus autor eft, nuncab ilio qui per tra
brachíalís internas fedís lígamentum dudus, poftbrachialis olii in icenl
fuffulcicnti multo ante inferi dicebatur.
DE

J
 DE HVMANI CORPORIS FA BRIO A LIBÈR ir
245
D E M V S C V L 1 S V E D E M m q /
ucntibus. Caput L I X .

N I V E R S VM pcdcnipmrKlcaccxtrcmammammificft/nius.&cxtcn ? * w
dimus, à i deludem lacera ( quamuis interim obfcuriflimé) ducimus idee
pi unum Si diligenti (Time ob crebra qua: ipfìs contingunt uulncra chTtor*
tionesq obferuandorum mufculorum benefìcio, Q ui uerò articuii hi~
motibus fubminiftrent, in pedis oilium enarrationc, fuperiori libro non
obiter percurrimus. ineautem pcdem mouentiummufculorum nume-
w n td. *> rus a pofterioré tibia: fedem occupàtibus,opportunèinclioabitur.mPn , Primis ptde
ijn niusitaqucà radice interni femoris" eapitis unico enafeitur principio, fi modo ipfìus continui
)i . t j r.
m °tt£ K tiu ?n

¡4 ».us tatem fpedes. fi autem fubftantimanimuattenderis, idprincipium duplexapparebit. 0 unum

« quidem iuperius,&m agis iuxta femoris medium intcrius ; !>alterimi uerò inferius, & nonni.
c r i i / - fìilexterius,pari omnino m odo,quo redlum abdominis m ufculum 1 enafei retulimus, Supe-
f iì txb.f riornanqueprincipi) huiusmufculipars carnea lataqeft,&: deorfum protenfa, natilo fub oe-
q5«. n,o, nu articulo cum reliqua initi) parte confunditur,quae exact è neruca liuidacn in cxortu era t
deorfum reità per gcnu articuii po iter ¡ora defcendens,ualde carncum craflùmqi effòrmatmu-
r n u t. fculum,quiformamexa&i(utfìcdicam)mufculi refert. r Priufquamuerò mufculus iftead me
dium tibia:longitudinis iam anguftior reciditus pertingat,carnelus effe definita & ex fate infé-
rioris partis amplitudine tendili cm latum cdudtdn cuius medium aliquandiu adirne earn o fa
mufculi pars porrigitur. Atque hic mufculus in interno latere pofterioris tibiae fedis ducitur: Secunfa
tv.td. r.i jn externo autem latere5fecundus mufculus confìftiqqui fìmiliter ac primus ab externo temo.
raci t / é ds capite enatus, deorfum fertur, orniti ex parte primo mufculo fìmilis. Quum uerò utrique à
ub.chd.9- femoris capitibus deorfum tcndunt,non proculab exortufèfè ‘ contingunt,inuiccm fìbrofìs
9u.f. n nexibus hcrcntcs. At quo magis deorfum prorepunt,eo ualiditis connafcuntur, ut iam tendo,
qtiem fìnguliproducimi," unus ommnofit, abutrifq?enatus mufculisjnteriortamen,fetipri
a n u.v. mus mufculus nonnihil diutius carneus,quàm fecundus,deorfum duci tur, quod in mufculo-
fìs cifra confectionem cft euidcntiftimum.Duo enim in fura prominentes mufculoru uentres,
carnea: partes funt praefentium mufculorum,(urte magnani molcm efformantium .Tendo au
tem ab ambobus mufeulis enatus,8ipaulò anguftior redditus, in caudatis fìmijs in pofterio-
rem caicis fedemualidiflìmeinfèritur. In hominibus uerò non multo fub carnofa mufculo-
* Ut ‘ rum fede, fub ¿ceto cuidam * mufculo y adnaicitur, quern quartum inter pedis motores rccen-
' nU' ^ fèbimus. Atque hic conncxus adeò cft pertinax, ut nulla ratione lume tendinem ad calccnt
ufqueà fùbiecfto mufculo dirimcrc queas, Staffer ere cogaris,ab hoc tendine Si quarti mufeu-
z vnuhE li tendine,= unum cfformari in pofìcriorem caicis fedem infertum, Ac proindeetiam Galeno
(Hit
8r -<u;' fuccenfebis,duna alios feaionis profeftorcs fallo increpat, quòd duorum primorum mufculo-
rum tendines tertio cuidam tendini commifceri, neque alteri non conncxos in calccm inferi
fcripferint. Hoc nanqueuerè de hominibus illiprodidcrunt,parum foliciti, num tcndinesfè-
rftj cus in fìmrjs calci implantarentur. ‘ Tertius mufculus illeeft, qucm fuperiori Capite tendi- Tenia 'Itisi

«
8 ncm infìgnitcr gracilcm producere dixim us. A b externo enim femoris propter gcnu articu-
411.1 óc. lum capite tercs cnafcitur principimi!, iamiam in ipfo exortu carncum Se gracile. A b ortu ta-
men non ira procul dilatefcit,exacfti mufculi uentrem utcunquecraftiufculum referen s : uerùm
b 13u.f. 1Ti0x(ub poplite uenter ifte ' gracilefcens, funame gracilcm tenucm'quc educit tendinem, qui
quem adm odum & mufculi uen ter, flibduobus nuper commemori tis mufeulis occultatus,
Se fuper quartum expanfus, fènfìm oblique deorfum prorcpit,quoufquc ad internum duo-
c 2 tabu. y rum primorum mufculorum tendinis latusL elabatur,ubiis quarto mufculo ualidiiumècon­
16 c.
ned! incipit. Tertrj mufculi tendo bine deorfum ad internum ufquc caicis latus fertur, ius
ta pofteriorem caicis fedem ipfì implantatus, non autem pedis plantain fubiens, illius m u­
d ij Li. • r . 1 fculi m odo, quem in fìmia latum pianta: tendinem educere priùs rcccnfui. ‘l Quartus non Qutrm
td -x -if-U .
folum furam conftituentium mufculorum,uerùm edam omnium tibiam amplexantium ma-
c i ì U f i . ximus,pofteriorem tibia: regionali fila amplitudine occupat/ Enafeitur enfili ex pofteriori fé
f 3 1 de' coarticulationis fìbule ad tibiam, nerueo Si «alido initio,quoddeorfum modiceductum

0 i’ adeo dilatcicit,ut latitudmcm tibia: olìis Si fibulae uincat. non tamen seque crafiùs cft, ac latus
aconfami, amplusue. E xhac uerò amplitudine priufquam medium tibia' longitudinis fuperaiiiqfcn-
toÙT,r,ct firn ardatur,& paulofìipra calcisregionem in ualidiflimum 8^ craftum dcgcncrat tendinem,
hg i; T- non folum ab ipfo s formatum , fed etiam à primi Si fccundi mufculi tendinis concurfu.
hb'ij. tribus itaquehis mufeulis procreatus tendo,uniuerfàc poftm ori caicishfèdi implantatur,
quam
 AN°REAE v e s a l i i BR V X ELLEN SIS T
Hr.am. ra t U l< ^U0 ^lC|Iior promptiorq? tendinis pcrficcrctur infcrtio, deprcfiamafncranó’
emnxit* C xtcrum quia calcis os extra tibia: oftis rettitudine1 prom inet,& ipfe q u a r t i mufcu i ohr ,
us propano um toto progreftu tibia: olii & fìbula:incumbit^paulo ante inicnionentt tendo
a ti ix olleproculabfcedittrianguiam efFormanscauitatem,cuius bafis eft longitudo calcis ex uttmarum
trati i x oiiis rettitudinemprominentisraliaautemduo cauitatis latcra conftituuntur, unum f Ì i.
quidem tendinis ipfius anteriori fede,alterimi uerò poftcrioriregionciilorum 1 muiculorum, 1■ 4 tá
quifub quarto reconditfipofteriorem tibix regionem occupare dicentur.Atqjhxceadem um
clt cauitasjdii Homerus Achillem in Hettoris crurc funcm traieciftc, illumq? ad currum rclioa
turn, circummoeniaTroia:traxiflècecinit. Q uodetialanios, quum boucs autoucsiuoulatas
attollunt, imitari confpicimus,baculum tranfuerfi'm Tub hoc tendine tranfinittentesfPorrò
quartus mufculus externa fede,qua primi duo illi incumbunt, admodum liuidus cfbqucmad
modum Sc primus quoque & fccundus, capotiftiimim parte qua quartum refpiciunt mufeu.
lum,Interna uerò fede quartus non admodum liuct,& ipfius etiam tendo in anteriori fede ion.
gius carniformi fubftàtiaenutritur, quàmin pofteriori. N on enim à fine carniformis mufculi
huius fubftantix,adcalcem ufquc infìgne interuallum in hominibus uifìtur : quamuis & id
quoquenotatudignum fit.Infimrjs uerò edam quartus hicmufculus quodammodo carneus
calci inferitur : quod Galenus animaduertens, alios Anatomicos infìmulat, quos hominuni
cadauera,non autem cum ìpib duntaxat fimiaruni, fcdulò fecuiftc,uel exrjs coftat qua:prxtcr
meri turn illis à Galeno imponuntur.digno fané qui interdum (nifi ipfius obftaret autori tas,&
quam illi tnbuimus fides) à nobis notaretur,cuiusq? edam errata enumerarenturddqj tunepo
tiflìmù m,dum pro hominum Anatomc fuarum fimiarum hiftoriam,iccus acueteres illi,nobis
Quititiís. obtrudit. " Quintus pedem mouentium mufculus in pofteriori edam tibia: fedelocatus,
fub 1 duobusmufculis adhuc occultatur,quos digitorum pedis flexui famulari docebimus.
Priufquam enim quintus in confpettum ueniat, ° quatuor commcmoratos iam pedis milieu.
los,paritcr cum duobus illis digitorum flexui iubièruientibus ademptos elle conuenit. Quin.
E > deinc.i
tusnanque1 ligamcnto membraneo proxime incumbit, quod in tota tibix longitudine por. f. 3$ .&
rettum ,tibixoflìfibulam colligat. 1 Principimi! fìquidcm quinti mulculi à tibix offe,& fibu x.14. *.
16 fi. \
la., qua hxeoffa inuicem dehifcereincipiunt, exoritur,& ftatimab exortu carneum latumcpuifì « 14ti. A,
tu r, eademprorfus latitudine ad inferioremufquetibix oftis appcndicemprogrediens.Hacla
titudineprxfèns mufculus pofterioremillius mcmbranciligamcnti fedem ÒCmagnam quoq? 0 ,4-u -n>
tibia: oftis pofterioris regionis partem integit, ligamento intcrim ,& interno fìbula:lateri adna. Tilt
tus, abipfisqs toto progreflu3exortus fui roburafeifeens.r Cxtcrùm ilico atque infèriorem ti. ìo-$;r.
b ix oftis contigli appendicene & propemodum xquelatus adhuc atque in media tibix fede
confpicitur3ab interno ipfius latere teretem proferì tendinem, qui iam aliquoufquein mufculi r b ‘'1 “‘
carniformi fubftantia inciperc uidebatur. V b i igitur tendo prorius excarnis cft3 dcoriìimfer. s 1,4 fi-ci.
tur,5 finuiincumbens in pofteriori fede appcndicis tibix proceflus,qui interioremmalico, j i li.1t11.cr
i}chara.i.
lum conftituit,exculpto. In hoc finu tranfuerfumligamentum ' tendiniobducitur3hinc obli, t l6U.d.
que pedis inferiora fubeunti. Sub omnibus enim11 mufculis inferiorem pedis fedem occupan a ii ti b. f
tibus3prxfcns tendo tantifper prorepit, duna in inferiorem* tarfi oflìs fedem ualide in fera tur, dein 14 0 0
ÍC
quod cubimi tefleranf ue imitanti ofli proximumeft,quodq?cum alio fibi commifto cunei tendina ° /,
formam appofitiflimèexprimere,prxièntisq? mufculi grada prillato' proceftu donati, in pii f W t ib .
ino libro diximus.Eft itaque quintus mufculus ex illorum albo,qui fùa carniformi fubftantia l .
1,2 , 11 , 1}
non arttati, ex altero tantum latere tendinem teretem emittunt,ac maxima:laniorumiècuris ^ Cd.33U.1
imaginem p rx fe fèrunt. Quinetiam unus quoque eorumeft, qui peculiari finu ligamcntoq? cfcwfi.
tranluerfò utuntur. Inter calcem enim interioremq?malleolum tria peculiaria huius generis li. yy 15fi-cip*
oamcnta3& ' finus tresconfìftunt, tribus tendinibus parata. Q uod autem ligamentum ex tri. \ l4t(t A>
ìius malleolo proximum eft,quinti pedis mufculi tendini,quemadmodum etiam palilo ante 1 e.,50,p.
ximus, proprium cenfctur. Rcliqua aute duo illis creata funb mufculis,qui quinto fupcr rati c
Sextus. extrema digitorum internodia flettere comemorabuntur. Sextus pedem mouentiumu cu ^
lus in anteriori tibix fedelocatur,omniu huius regionis antcrior3&cxatti mufcu 1 S.rm.anl a
d j tab. n.i
reprefentansd Enafcitur autem ab anteriori fèdecoarticulationis fibulx cimiti i x o csa
Z . i f . 4 tcl‘
trifqp olTibus, & communi illorum f ligamento exortus fui portionemaflumcns. xort^ ! ^ charaft ■ 4
acuto incipit ángulo, qui ilico dilatatus mufculi uentrem oftèndit nonnihil ktiorem q t . 16 ta.g-
c ; td. ti­
profundiorem. Pnufquàni uerò medium longitudinis tibix fupcrat, fenfìm ar tatur, fi fi.i Cd. r .
tòiupra pedem, in teretem fini t s tendinem,qui deorfumper tibix oftis anteriora prorepei s, g 3 ti.«.
in tranfuerfum " Iioamentum à tibix offe in fibulam pronatum fubit, fimu atque tran fc
¿UtA*
fum id ligamentum fuperauit, deorfum in pedis interiora defeendens, modice patenti t.i.¿
 DE HVHANI CORPORIS FA E R I C A LIBER ID 247^

lift’d - » tarn offium 5cum oife cymbamreferente ligamentis imprefto, tantifpcr uehitur,quoulqué ad
0 . ichd.h internum latus pedi) offispertingat,quod pollici prxponitur.IUius enim oilìs peculiarikpro.
. zcum0*
celilii ' inferitur,ualidafaneapplantatione oilìs pedi) cum tarli commilluram apprehendens«.
lafi-rt-&
kb-t v. Scxti itaq? mulinili anteriori fedi alius nullus obtenditur : poftcriori autcm fede ìllis ineUmbit
U s a ­ 1,1mufculis3qui fub eodem tranfuerfo tibia; " Iigamento contineri dicen tur, 6 c qui prxdpuè di-
rti 4
0- ch<t. *4 - gitorumextenfìonibus famulantun Verùm lextus mufculus fuo interiori lacere committriur
n itu.d. laceri externo acuta; tib ixo fììs 0 lincee, qua; excarnis tibia; fedis externumlatus conftituit,qua;
edam fecondimi lexti mufculi latus introrlum obliquatur, turn ut huic cedat muleale, turn ut
si !(.t
alqs quocp fedes cxbibeatur,qui fub fexto rcponi conicmorabuntur. Externum uerò fcxti mu
lculi latus in iplo ortu, & roto quo dilatefcit progrellu comittitur mulinilo, quem iam deferì.
pòhih. *.1 pturus pedem mouentiump(òptimum appellabo, qui quemadmodum & 1ocftauus fcrmoni 'S eptimuti
/• * addendus à fìbula principium ducit,totiusqi fìbula; externo fere latcn adtéditur,adeò ut ncq;
l.u.i.cD. intertibia;mulculosanteriores,neque poftcrioresreceniòri deberet, fed priuatim in externo
tibia; latere repo ni, apte dicerctur. Quan quam non ita multum in ter fit, ad quam federn is refe-
u.t.uyk.ii ratur, dummodoiptius fitum, formam,munus, SC idgenus rcliqua,qux in mufculisfpeclare
q6u.r. confueuimus,non ofeitanterprxtereätur.Septimus itaqpmufculus ncrucum ualidumqf prm
r6u.cha, cipium ab externo appcndicis fibulaelatere,& ligamentis oka hie conectenribus ailumit,imbi
rad. s que
t quartumtibiammouentium mufculuminlertionemmoliridiximus.Principiumidnon
S 1£ , c longo progrellu fìbula; connaturo,ab ipia abfcedit,fibi fubftratum obtinensu caput mufculi,
1 6 ta.x. pedem mouentium o&aui. Q iium igiturfeptimusmufculus à fìbula abfcedit, externa ipfìus
u6 tab. t. kdeliuidus femper apparct:interna autcm, qua alrjs accumbitmufculis,rubicundus,&exacte
carneus uifìtur. N o n enim ita multò ab origine carneus fatftus dilatefcit,exacti mufculi, feu,ut
ita loquar,mûris fpectem exprimer, s. A d hunc modum carnofus paulò ultra medium longri
tudinis fìbula; reità decliu is fcrtur,in exteriori ipfìus lede non exquifìtè carneus, Q uandoqub
dem hic mulculus iftud libi priuatim ucndicat,quòd in externa ipfìus lede edam fupra mediu
x 6 td.cbd/ iongitudinis tibiæ ' utrinque ad latera carneus fit, uerùm inter duo ilia lacera ualidiifimum
ra#.3,4.
tendinem comon i trat interna fede,& àlatcribus carne enutriturmVbi uerò mulculus digno
y 6 td.cha-
rad.;. notatuintcruallo medium Iongitudinis fìbula;iuperauit,totus excarnis efficitur, teretempro
creans tendinem, qui lenii m oblique retroriùm ucrius fibulæ pofteriora co tendit* N o n enim
amplius totum externum fìbula; latus integri, led mufculi tendo iam in pofteriora rcfiexus,
Z 6td.a. ' externum malleolum excarnem nudumq; rclinquit.T endo enim pofteriorem inferioris fibu­
a 6 fi.cd.ii la; appendicis 1 fcdemadit,hÌcfinum proprium & tranfueriiim quoq ? 1 ligamentùobtinens.
lib. i q,d.
b ita.s. ì endo itaqc hoc Iigamento inuolutus, quod à fìbula in calcem talumcp procedit, deorfum in
priora ucrius pcdisplantam ducitur, adeò fané infiexus, ut in radicem pedrjofìis infcratur,
c i fi. a. a quodpollici præiacet, quodq? in externo ipfìus latere" proceflum obtinet,cui icptimi huius
ll.l TV, mufculi ten do apte implantetur.Ähquando tarnen non in hoc pedi) osièptimu s mufculus im

di fi.ca. a ièrtionem molin'üifus eft, atinradicem pedi) " oilìs medium digitum iuftulcientis. Cæterùm
bb.tin. Natura non obiter ncque negligenter obliquum huius tendinis ducftummolriur ,fcd tenari
non pedis inferiora fubcuntem inter offa S i mufculos pedis infcriora occupantes, medium
e ojlendit ‘ deduxit,ne fi forte inter cutcm & muiculos ilium duxilìct, tendo ipiè furfum contractus,miv
bd’cjitufird fofìos in pianta locates coprimeret, & quo minus fuo poftent fungi munere, obftaculo eilet*,
i Cæterum quum non iblum ad pofteriorem ièdem exterioris malleoli tendinem lume refiecti
y . oportueritdedctiàad aliud quoddam in externo pedis latere locatum os,N atura incredibili
f h l, Idyl} artifìcio huicctiamrefìexuiprouidit* In inferioricnim fede ofifis tefteram imitantis, quæ pian­
fi,Cd . 33 lì. I
chd.4..
tana SC externum pedis latus fpecftat,g fìnum latiufculum, ncque admodum profundum ex cui
g i f i . C d . j j pfìt,quem uifeido humoreobliniuit, Se perquàm læui Iigamento circundcdit* Dein ad hunc
lib.i n. fìnum Natura tendinem circumduxit, non quidem ut reliquia ipfìus regione, teretem, led
b istab.x. hqua tendo ad fìnum reflectitur, illum dilatami, ut eo fìrmiùs ad modicè patentem fìnum re-
uolucreturrSf ne fi teres permanfiftet, hincaliquò declinaret, Deniquehac latitudine nequa-
quam contenta,tendinem criam peculiari artifìcio eouiquc inibì indurefcereuoluit,utcartri
laginis ipcciem exprimât rimò interdum cartdaginis duriciem uinccns, tendo ibidem oflcus
4 conipicitur, quo is promptiàs ad acutum anoulum flexuræ uirn cxoluat. 1O c tamis mu Ocldtmt,
td.cbd'9. 6 Iculus, qui fubièptimo prorfus (fì tendinis ipfìus anteriorem ledern excipias) rcconditur,
td.*.9e.l} ex fìbula quoque totus prodit. Aliquantulo enim fu b ib u la ; fu periori appendice ab exter-
no fibulæ latere, uerius anteriora nonnihil enalcitur, Se ad amuftim carneus fìbula'que fern-
per adtcnius, fub leptimo deorfum prorepit. Qtium autcm medium Iongitudinis fibulæ
aliquoufquc iùperauit, rii teretem quoque ccflat tendinem, qui fìmiliter atque leptimi tendo
deorfum
 DE HVMANI corporis fabrica liber I* i$9
Quando qui dein nihil prorfus eft, quo cl xque elegantem fceleti ftruem uitiat,atq? pectoris os
cum cartilaginibusjfi modo illesonegligentes obferuentur, Sé non íam compadís oííibus po-
tius3quámantea3exíccarí permíttatur. Relíquas auté cartilágines chartxadhibítas3lícebitíoni
nonníhil admouere,at íta,nc nimíum conuellantur : quum íatíus fit,& has quoqt poft compa-
Ctionem ficcarídam íntegru tibí eli offa Sé cartilágines ad eum quem mox dícammodum con
tcxcre,aut diíloluta aíTcruarc: quod longè edam prxftíterít,fi modo aut conexis,aut diííolutís
carendum eííct. Ollananqj difiunda,Sé ín oblongamarcam íeríatímpofita,quouís tempore o , ;cc cr . ■
feoríum confpicí, ac omnia qux ad oííium cognítíonem ípedát, edocerepofiunt.quxautem à fa p h u m
erecta comilíaq, íunt,finus, capítacp oííium non admodum accurate comonftrant, íed utucre
dicam,ad oñcntatíoncm potíus quàm ad diícíplínam conducunt.Quanquam ruríus ad dífcí
plinam illa oíía accommodatiílíma funt,qux fubducuntur ex ítalícís monumcntís,pentis mo
do (ut híc ferè omnia) extrudís,8é fub ímpiuuío alíquo, aut alíoquín aeri ita expofítís3ut hxc
pluuialemaquáquandoq;excípíát. Prxtcr id nanq?quòdmonumétaeiuíinodí húmida funt,
etíam aqua fubínde acccdit,cuius beneficio omnia quxoífibusadnafcúturpromptiílimémar
ccicunt,adcò ut illa offapofi: aliquot annosexempta, Sé obiter abluta3fínt integerrima,nihílq?
modo m ofíibus ípedandum commonftrent, fi in arcam íeríatim cítra connexum reponátur.
adconíungendum ením proríusfunt inutílía3cum propter egregíam durítiem, turn propter
deperdítas coftaru totíusq? corporis cartilágines.qux fi forte repcríütur3ob putredínem íunt
friabíles,8éundíqj ab offibus liberte.Ruríus ad hunc ufum íímtínutilía, qux è terra apud alias
nationcs effodiuntur, Sécumulatimi in cccmitcrrjs aficruàtur. Prxterhoc enim3quòd illa carie
ob terrai fìccitatem afiiciùtur, omnia eiufdem hominis olla nunquam uelut in didis nuptr mo
numentisrcpcrictf,uclParifrjs edamin Innocenticccmitcrio.Vbi3fimodòalibi3quampluri-
mos oííium quxèterrafodititur,habes aceruostquímíhí quando primum offa cum m a t
T H ae O t e r m i n o , in omnibus medicinx partibus infìgni medico,8é dum uiua mihi
colendo ftudíoru fodali dodiisimo difcercm3adeò nobís ubcrem fiippedítarut copiam3ut lon
go indefeilòcp fpedandí ufu cdodi, edam obuíndís oculís cum íodalibus ínterdum deponcre
aufi fuerímus, unías medíx bore (pació nullum os ex tot aceruís porrígí poíic,quod,cuíuímo
di efíet,tadu non dííudícaremus.atque id eo nobís faciendum crat íludiofius3quo difeendí cu
pídí3magís prxccptorú opera3ín hac medícínx parte deftítuebamtir. Porrò quod ad codo Emüádta ofj?
rum oííium connexum eredíonemq? attinet, ea mox poft emundatíonem(ne nimíum indure- yicm odo iun.
fcant)committenda funt. nani ila tini à codione,oíía. folís fubulís3quíbus fuppínguntur calecí, S em,íU-
cítranegotiu perforantur3xncísqi filis mutuò allígantur ; quod quífque prout manum nadas
cft índufiríífiSé ea qux hadenus toto libro deícrípfímus, minus obaudíuerít, fuo marte per It
Hmfmdi ciet. Ac prima quídé aliquot paratís fubulís3xneo filo partím craííiore3partím tenuíore3filum
iwlrmen - igni ¿ndetur, quo pofhnodíí inagís fequax, Sé quantumuís nane intornimi, minus rumpatur.
u ferefe - Hísaddentur dux tenaculx3ícu forcipesmnus quídem quo filum íntorquebítur3alter autem
pm " tabu quo íntortum íam abfecabítur. Auípícabcrís auté oííium collígatíoncm ápedíbus,acprimum
h a p .7 lib. calci taluni íunges, dein de cubiforme os calci, Sé cy mb á referes talo,& tría interiora tarfi ofia
: ú dura, cymbamreferenti, deindehís cómíttes pedi) oíía, hísqj Íeríatimdígitoríí olla, cum oííiculís fe-
’y lamo cóparatís. quxídeo cautíus Sé tenuíorí fubula perforabís, quo dimora folídíoraq; íunt,
Ce ex fubulx ímpetu próptíus díuífa diísilíunt. Vbí utrunq) pedem íunxerís, tibíx ofiis tuber,
quod finus femorís capita cxcípíétcs dirímít,cultro alíquo oblongo, fed ardo perforan dfr efit.
quod cxcipíendo duríorí báculo fufficíat,qui femori etíam íntruíus claui ritti ítatibíam femori
commíttat,utí atieres abíqj glutine nedí cermmus. Eílením in femorís inferiori ícdcalíud fora
men molíendum,illi c díredo confiítens,quod ín tibia fieri uoíebam,ut ídem baculus Sé femo-
rí Sé tíbixindatur,huíusc£opeartículusgenti inflcxus maneat. Prxtcrhuncbactilum tamen,
femur tibíx oíli utrínque craísíorí filo commíttendum eft, non prxtcrmiílis cartilagírribus tí-
bíx oílis finus augentíbus. qux quum hxc oíía íungentur fimulcum íllís conferida,ín articu
lo gena feruabuntur. Mox fibula tibíx olii Ítipráínfraqiallígabítur,Sé patella fimul femori ac
tibíx firmabítur. Hoc ubi ín utroque crurc prxfiítum erít, íacrí ofiis latcríbus ilium oíía craf­
fiori filo funt nedenda, ac deínde pubis oííainteruenícnte etíam íllorum cartilagine íungen-*
da. Iam ad manum erít orbicularis affer, ín quem ofía erigentur.conuenit autem huíus aílerís
orbem tantum elle, ut pedes íílíeo fìtti, quo oíTa erigenda ducís,apte firmari queant. Huíus
aílerís medio foramen in hoc paratur, ut quum oíía ineredam arcam recondes, inferior ar-
ex fundus axem habeat: qux foramíní ílli índíta,orbem conuoluí finat. Prxtcr hoc fora-
men,aliudíuxtaorbís círctinferentíam aptabítur, in quo lignum firmari qticat, quod infiar
teli,aut haftx,aut falcís (uteunque uíium erít)paratum,íccíctí maims funulcíat. Extrudo
O z ín
 2^8 andreàe vesalii b r v x e e l e n s i s
deoi furtiucrfus fîbulæ pofteriora refleftitur.Verùmhictendo fcptimi tendine omnin onon
mtegitur c in priora promitiens, anteriori fèptimi tendinis Iateri attenditi«-, & fìnuiinpo.
et tori u æ appendícís fede exculpto incumbens,traniùerio edam ligamento circumdatur.
ine riirlus in priora defcendens,kprocediti pedrj offis ualidifiimèinferitur,quod tefìèram re.
hzf¡CcC. n
ci enti olii adnexum, paruum pedis digitum fuftinet. Verùm hic tendo aliorum haftenus dfi hb.te.
tot urn ritu, non fimplicem1infèrtionem perfìcit,uerùmnonnihil ante infèrtionem ipfius ten
do bicornis rcdditur, duplici infertione dido odi implantatus.Neque efftquòd quiipiam Ga I6foh.ch^
6 iuxtu.8.
Imo con fi fus, ièxtum nobis comcmoratum mufculum,in duos quoque tendines diitidi ar- m îfo.t.
bitretur. Hominibus enimad cum quem fcripfi moduna fèxtus mufculus h abet, aliter fané
guarniti caudatis fìmrjs obfcruatur, no cnina in his tantum duplex tendo uifìtur,uerùm edam
duo funi mulculi admodum conipicui,quorum anterior poflcriorc minor eli, ambo in pedrj
os pollici præpofitum impiantati» Cætcrùm quando his ( d ifi ad Galetaumintelligendum itn
uent) non admodum concinne fermonemueraenarrantem interpellimus," nonum mufeu.
A Tonai. n 4 frf. fl.t
lumiam prædidis addamus, quena quis proprium per fé mufculum recen fere poterit, alius
fi-zmxUu.
ucrò ° altcrius cuiuldam partem non ineptè dicet, prout nímírum íllc motuí d i ínfertíoníjnc 5cfou:er. J,
uero connexuí di principio attendent. Amufculo enfin, qui in anteriori ttbiæ fede locatus H.
0 4 frf.T.
quatuor pedís dígitos extendit/ camola quædam portío tuxta mediana tibiæ longitudinis ab
P 4 ta.ni
externo ipfius latere enafeitur. Q uæ dcoríum duda in tendínem degenerar, qu iqtraníueríum r.
anterioristibiæ fedís lígamentum fubít,8í fuperíon pedis regioni exporre<ftus,fibroiìsqme. <1 ifrf./.
xíbus fubdítís' mufeulís coinmííTus,ín5duas portíunculas bípartítur,quaspedrj olii paruum
digitum Íuftulcíentí ínférít, non procul ab eius oftis fuperíorí fede,qua imitanti tefìèram offi al
y$fo.t.
s 4 fo.cha.
figa tur. Nihilitaqjprohibet, huncmufculumaut partem dígitos extendcntísrecenfere,autiL n*
luna numero ab extenfìonis opifice diftingucre, illume^ nonum nufculum enumerare, ut hade
JSJouem mu • nus enumerati nouem cenfeantur pedís motibusfamulantes. Primus itaque, d i fecundus,8£
Jculoriirn pe-
dem mouentiií quartusf qui furarti fèu tibiæ uentrem præcipueefformat,atquein poficriori tibiæ fède locati f nfrf.r.T.
iniinws. ualidiiììmum fere corporis tendínem fimul còftituunqrobuftilìimi pedís motus autores funt. t.
Caíccm ením furfum in pofteriora trahunt,pedem q? terræ fîrmant, feu in pofteriora dcoríum
rcfledunt.atquc his " quintus fuppetias fert, pedem quoque terræ admouens, ôdnterdum ut U IJÍÍ&.D,
fummis tantum digitis erigi queamus, in pofteriora ducens. Ncq? eft quod magnopereillius E.
tendinis in calccm infèrti officium prædiccm,quum fecundum mortem homininihilpcftilen
tius inferre pleræcp nationes ftudeant,tendinis illius præcifione, Quod iterò munus tertio pe
dem mouentium* mufcuIoconcrcdatur,nonítaaPnrmarepoíium.namlatum tendínem in pe r i} frf.*.
dem no producir, d i lane ínualidíor uifitur, quàm qui cum ínfignibus íllis quatuor mufeulís,
in pedís extenfione conferri queat. Sitameli hunc tantum opus fubírepofle quis credíderít,
id addendum prorfus erit, cum obliquo di in interim Iatus,pedís motuí fuppetias ferre,quern
admodum & prædifti quoqj faciunt: prout hi illfue foli, aut tendantur,aut laxen tur, quemad,
modumdcbrachiafis m otoribusdiftum eft.Cætcrùm' fextus una cum* fcptímo/ o etaito y iU.r.
d e b nono contrari] motus,quum fimul tenduntur,duces funt. pedem enim furfum ad tibiæ
Z 6 frf.*.
A ( frf-'i.
anteriora fleftù t, motti fané nô æqué atq? pofteríores digno de ualido. Si uerò alternatimi cum h 4 tu.su
pofterioré tibiæ fedem occupatibus mufeulís cotrahuntur, in hoc illud ue latus pedem agent»
atq> ita, qui flexionis extenfionisq? autores funt,etiam motus in lateraappofitifìime obeunt».

DE M V S QV LIS VEDIS DIGITOS MO

ucntibuá» Caput L EC.
IG i T i pedis rjfdemprorfusmotibusaguntur,quibusquatuormanus
P ed¡i d'g'to» dígitos duci relatum eft. Pedís ením pollicís (qui duobus tantum oflibus
rum metili.
donatur) prímum ínternodiu parí omníno rationc cum primis rehquo.
ruin dígítorum ínternodqs fleftítur,non autem u tín manu,oppoüto e
xualífs dígítís obducitur. Arque híc prímorum artículorum nexus, aut
reft us eft, aut in alteram partem modícé inclín ans, quemadmo U"LP” '
: d mos quatuor manus dígítorum artículos mouerí díxtmus. becun u au.
’m pollicís internodíum, di fecunda quoque d i tertíarelíquorum dígítorum 111 interim
lící duntaxat ac m neutrum latus uirgentí donantur fícxíone ac extenuone,
roprío motu ín latus (quemadmodum ncque manus digiti) prædita. quum i r
iternodía & adduftíonís de abduftlonís motum in pede no minus qu am m manu nan
ir. Cætcrùm ut motus dígítorú manus d i pedís par quo damme do cl îatio, ita a e c
 D e h v m a n i c o r p o r i s f a b r i c a
l íb e r iú 245>
mííís mufculorum in utrifq, eft feries. V n de edam in flloru deferiptione non inopportune eun
4 14 ^'®- dem ordmem,quem in manus mufculis obferuauimus,aggrediemur. aPrimus itaœ is fuuirus
bf «'Q* eft,qui quatuor dígítorum fecunda fled it ínternodía,in hoc à manus hmufeulo uanans quòd P rinitis p e d i
breuiorfttjÓÍ pro fuá mole amplíor & tenuíor,quodc£ no ex tibia ( quemadmodum mufeulus mouentíumí
dígítoru manus è cubito)porrígítur.Totus nanq inferna duntaxatpedís fedem occupât uní.
c t? M*®1* uerfæipffus carnoiæfubftantiæpertinaciterfubnatumhabenscligamentu,quod lati in marni
¿itd-MU' ll tendinis uices gcrere,iam antea proditum eft.cA b inferna itaque calcis oftis fede,& anteriori
fallí p .
cifi.cd.il illius calcis tuberculi parte, quod terræ ínnítítur, primus hic mufeulus f principiò duett, par.
li.i Y j Z. tini ncrucimi,& partim carneum,quod dico ab exortu prorfus carnofum euadens, fenfim di.
f 14. tdb-X.
latatur, multo latíus, quám craftíus redditum . Quum ucrò medíam pedís longitudinem
gut**'*- ad dígitos repenss fuperauit, in quatuor carnofasportiunculas dirimitur, quæ inuicem di.
du<?tæ,8£ æquales conftítuentes ángulos, fingulæ unum producimi tcndinem, adfìbipre.
poh turn digitum excurrentem* Tcndo ifte fìmiliter ac in manu, ad primi ínternodí) rad i.
ceni tranfuerfo ligamento excípítur, quoufque longa fedi one díuifus, & fubiedo libi tendi.
h at in ltd'
n ih uiam præbens, in fecundi ínternodí) radicem implantetur, & toti oftis hai longitudini
luti Manu
iuxtd c.dUt latefcens innafcatur. Huiusmufculi beneficio,fecundum quatuor dígítorum fiectímusai*,
6 tabule y tículum , eum quàm poffimus proximè ad calcem reda linca protrahentes . 1 Secundus
per A. Secundas çf
uero & k tertíus dígítorum mufeulí,tertí) quatuor dígítorum & fccundí pollícís artículí fie. tenias.
i 14 tab.A.
il O. xus opifices hint. Atque hi non ín pedís planta reponuntur, fed in tibiæ pofteríorí fede lo.
Ìì I4 td. . '. cati,totam illius longitudinem perreptant. Sunt porrò h i, quos 1 quarto pedem m ouen.
•SP. tiummufculo, qui furam conftituentium maximus eft, proximè fubftcrni, & mquinto p e .
I t}ta.r,14
tu.q. dis mufculo incumberediximus * Vtueròeandem cum quinto pedís mufculo fedem occu.
tn lita. D, pant,ita quoq? illi forma admodum firn îles funt. labores enim quàm fpiftìores uifuntur,deiiv
E. de toti carnei in tibiæregione exiftunt: & quum ad calcem ufqucdefcendèrc, ab interno tan
»14 iti. A. turn" latere non admodum prius ardati, temerci promunt tcndinem, peculiari finu S d ra ili
uerfo ligamento, ínter tíbíam S í calcan, inferiora pedís fubcuntcm. Eorum í taque " prior,
quídígitos mouentíum fecundas ceníebítur-, à pofteríorí fede conncxus fibulæ ad tíbíam*
0 1 4 W. y.
° enafeítur, ftatím ab ortu carnofus, 8 C latus utcunque,uerfus tibiæ extremum prorepens*
p 11 tab. l oto hoc progrcftu, maximo furam effeminante p mufculo contcoitur : anteriori autem
ij idi». B parte qua tibiæ pofteriorem fedem refpicit, fibulæ pofteríoríq parti attendítur, ípfí edam
C7 S.
r i4tai».s, aliquandiu adnatus:dcindc qui ordine ’ tcrtius futurus eft,externofuo!atere ipfì fecundo hîc
quoqueiìibijdturifico ueròatq>fecundus adinfimam tibiæ fedem defcendit,ab interno ip.
J 1 4 fXi.
fìu sJ latere tendihem edit teretem, qui priùs aliquandiu in carne pronafei mfus eft. Huius
t iltd.cha-
raft.i.
tendinis nomine ad internum calcis latus, ubi taluni excípít, ' íínusínfculpítur,quí tran fuer,
u ita.v. fo u ligamento o b d u d u s, præfends mufculi tcndinem tutiftìmèdeducit. Poftquam tendo lu
X ¡¿¡.tai;. X gamentum id fuperauit,pedís inferiora oblique fubit,Ôé inter x illos qui quatuor dígitos poh
er 15 td.
N. lidadduccredícentur, S¿ Y cosqui prímum dígítoruminternodium ffedtünpprorepít,totus
y T5fdî>. L. propemodum ad pollicem contendáis. A' præfenti enim tendine ad plantæferè m edm por.
£ JJW. Q¿. duncula diffunditur,quæ aliquot1 tendíníbus eíus quem tertíum numerabo commífcetur,at.
<i 14 tab.#. que una cum íllis tendíníbus ad tertí) índícís, 8C quafi ad medí) quoq; digiti,artículí flexíonem
auxílíatur.Reliqua autem tendinis Íecundí dígitos mouentíum mufeulí portio ( quæ profèctò
ualídíftimaeft)ad pollicem utí díxímus oblique perfertur,atque fècundùm pollícís lonoítudí.
nem tranfuerfo ligamento exceptus,ín Íecundí pollícís ínternodí) lonaítudínem lata infèrno,
b 14 fd. 3. ne implantatur,dus ínternodí) flexíonís autor." Tertíus mufeulus,qui quinto pede mouentíu
iSt.i.P.i*. ínfternítur, parí proríus rationc cum fecundo dígítorum mufculo ín pofteríorí tibiæ fede ex.
1 3 .3 y. 8 if.
16 C. porrígítur ad internum magis latus, quàm fecundus, refpiciens.longè enim" magis tibiæ of.
c 15 fd. ¡»tí. fi,quàm fibulæ ínnítítur. Q uum autem ad calcem fere defeendit, atque adhuc latus confpi.
g« A cpìm citur, ab interno ipfius latere teretem promit tendinem, cui peculiaremc fìnum & mandici*,
B.
di^tab. h. funi ligamentum Natura fabrefecit, in medio duorum qui hic quoque habentur fìnuum *
e is.ta.F.et Terti) itaque mufculi tendo, hoc dueffus finu, teres adhuc pedís inferiora fubít, fccundí mu .
c b a .i . feuli1 tendini uerfus plautæ cutcm magis fubiciffus , cum ilio x litcræ ímagínem effort
f 14 fd.
m ans. Secundí ením mufeulí tendo ab exteríoribus íntrorfum oblique ín anteriora fertur:
tertí) autem tendo quodammodo ab ínteríoríbus extrorfum contcndít,ob id que ín plan ,
tæ medio cum fecundí tendine decufl’atím conftítuítur. Tertí) mufculi tendo pedís plantain
g 14 td.A hoc modo fubíntrans,modíces dilatatili*,acín quatuor alios tendínes digeritili*, finouli ad
L 0 t i.y .m u
fuhfulicct unum quatuor dígítorum excurrcntcs,illís'quc manus' tendíníbus rcfpondcntcs,quí tertíum
5 igniti. quatuor dígítorum artículum ínflectunt * Su b primi cium mufeulí tendíníbus occultati i

Îa3 dígítorum
 250
a n d r e Ae v e s a l i i brvxellensïs
digitorum
manu 1acïiccsfubcunt, unàcum' primimufeulí téndínibustranfuerfo1ligamento, m ía ■
«. J.quocjuc À - ,o c udì * Vtuero auniiiuin
adtertíum ufqj ínternódíum proreperent,
uivp miailüUlUIU primi mulcil/
pUXcptIUJL jpriml mufeu-
en mes c ione per longum díuííos permeane: latieres redditi, tertij internodi') Ion-
gitile ini imp antan tur » Caetérum tendini qui indícem adit, & interdum illi paríter qui me-
t 10 exporrigítur, hoc príuatím obtirigít,ut ín plantas mediok portíunculam íecundi mufeu
ttendinis ad pollíccm proficífcentís nancíícantur, quxcumíllís dígítorumtendiníbusom- 1¡U'C
mnocoít, 8¿ permífeetur. Interdum ucro quantumuisaccurate lìngula obferues, a íecundi
tendine nihil porrígi, fed hunctotum in pollíccm abbimi conípícíesi Atque ita fané tres dí-
gito rum primi muteulí habent,quorum primus íecundum quatuor dígítorum fledítinter-
L il deVCu n° dÍU m a u t e m ukimi quinqué dígítoruminternodij flexíonís opifíces funt*
* ? Cpar. Verúmhícnon ambigo ftudiofiílimum quemque, quíaccuratíflimé Galeni loca iampridem
d u o >

L il.td e A Í euoluít,atq$ firede ípfíus fenfa tenet,íllu libi haud conformia dícere, & libros ípfíus hic quoq;
m.fttto. uítíatoseffeintelligit,auidèexpedare,quamobrem à Galeno diflèntiam.Cuiin prxfentíaa-
liuti nihil add itti clic uclím, quàm uerííTíma me hadenus de pedís dígítorum mufeulís in ho-
minibus enarrauíílc,& Galeni loca(ut iam audíes)uíx fírníjs conueníre. Vtítaque nuneprse-
tercam functíoncm, quam cuna manus dígítorum mufeulís communem effe cenfufquunf fe-
cundus mufeulus íecundi pollicís ínternodí) fiexus autor poneretur,nulla primi articulé,quod l u tS
adficxumattínct,facíamentione: quemadmodum"1terti) mufeulíbeneficiotertíumrelíquo.
rum dígítorum ínternódíum mouerí iam antea fcripfi , Qiium interim ex Galeni fententía
primos ctíam artículos duobus poftcríoribus mufeulís fledí, didimi effe oportuerat* Arbi-
tratur enim Galenus, eandem híc atqueín manti horum mufculorumfiindíonem efie *Imo
exadè ín fecundo de Admin íftrand is fedionibus ilium ípfíus perpendens plací aim, quo tranf
ucribrum ligamentorum ope primos manus dígítorum artículos flectí innuerat: dixit ab íllís
qui tertío dígítorum ínternodío ínferuntur ín pede,no íolum tertíos primo sq? artículos ín fie-
xíonemduefuerumprímum,fecundum & tertium ínternodiu ipíorum opefledí *quod fané
ncccfiumefictjfi modo tranfuerfílígamentí uí tendínes illa quíbus tantfi íncübunt, oíiamoue-
re donaremus. At ita non fuftcceratadhuc íllís "téndínibus,quos nos terdu ínternodiu flede-n, 1^ f
re díxímuSjá Galeno ínfigneíllud Heded i munus aílcríbí, quínetíam0prímummufculum,quí o 4«.®.
fecúdís quatuor dígítorum ínternodí-}s iníerítur,prima quoq? internodia flettere,oratíoni ad­
dendum uenerat.quum Sé illíus mufeulí tendínes eodem cum ali)s tendiníbus ín primo dígito
Primus crz rum oílclígamcto obuelentur* Cptcrùm funeftíonepofipofita,qualíterín caudatisfímrjs pre-
C7j mufeulí fcntcs mufeulí habcaiit enarrare no grauabor,haud interim ímmemor Galeni loci, quo tendi-
Inì'AUìdiJt ncs n° coc^cmfempermodo permilceri tradidit,nefortequis meipfìus dogmatanímís perfun
cdorièarbitretur expenderé. Simixigiturprimùmuiculù,quo fecunda digitoríí fiedunturín- H£cexhä'
tcrnodia,cfi homínibus comunem habent:at tanto longíoríbus donatú tendiníbus,quáto ín- cdmnis fdbri
flint oh-
tcruallo fímixpes homínú pede una cudígítis in longitudine pro proportíoncíuperat.Secun um.
dus quoq? Sé tertíus in tibia code modo fímrjs atq?hom inibus collocali tur *quu tamé tendine
educút,no ex altero latere íllü promut,íed cxteroi u muículoru modo coardatí illtt emíttunu
quod etíá ín fimíaru quinto pcdémouentífi mufeulo ufu ucnít. Deínde tendínes quoq? pedís
planta ut ínhomíníb.fubeunt,8é ubi x líterse inflar ínfedíoné molíuntur,fecundí mufeulí ten
do tendini tertrj mufeulí prorfus pcrniífcct,atq; exambobus unus quodamodo confurgít ten
do,a quo tranfuerfim portíunculaad pollice fertur,íllí prorfus fimilís qua in caudatari fimía-
rü manti à tendine índice accedente,ín uolsc medio ad pollícéfcrrí retulímus.Relíqua ucro hu-
ius permixtionís pars in quatuor tendínes díindítur,cam portíone qua: pollici exporrígít mo­
le uincctes.hi ut ín homine fub primi mufeulí tendiníbus dedudí, tande latiores redditi terno ^ ^ ^
Mufeulí pñ ínternodío inferutur, pMufculí primos dígítorum pedís artículos flcdentes,ín homine íllís
nos artículos fcr¿refpondciit,11quiín extrema manuínter poftbrachíalís offa conduntur * uerum ín Pcc e q stab.fub
fluientes,ter, ac in manti difbíngui nequeunt. Rudís enim índígeftaq? moles ín planta compícítiu, a
innúmero fue qua: ad amuflímcarneaeít,8¿hbrisrectis interítinda demdefecundum pedí) longim
♦

cedentes,dc de d u d a , i l l í u s quoqueinteruallaopplcns,ín quíncp dígítorum radíccm impiantatili',utrn ¡que jj

nolis emú ^ pr^ ■jntcrnodi) latus ucrfus interiora ínfertíoncm ten tans. Hanc fané carneam nio m i ex lu
cem
merdt.'i fentcntíaínmufculospropnos,qucmadmodum in manti fubdiuídcrc nequeo,quantumuis
edam fibí ímplícatas quafdam ínfcríptíonescommónftret. Vtcunque fit,ha'C non minus
quàm ín manu uaIídaeft,8¿primorum artículorum fíexíonem perficíraquamprimus po. .ícis
artículus paré cum prímís quatuor rclíquoru dígítorti fiexíoneadípífcitun V ndeeua carnex
illíus molis spars ad pollíccm porreda íllís refpondet partibus, q u x exteros ígitos a >-uní > $
Integru ítaq? erít propter obfeuras ímprcfííones, ÒC quanda cum manus mufeulís ímagnum.
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA L ! r ER I I¿ 2a
Se parem quoque funòlionemjii c decem mufculos quinquédígítorum primis articulis in fíe.
xionefamulanteSenumerareqitbiniad fingulos dígitosreferantur, atquehi dcccm tribusreli
quis flexioms autonbus aiìcnbantur ♦ ' Dccimusquartus igitur, cui quatuor cfoitos extcn. JDecimU'S^uar
den di munus concreditur,in anteriori tibie fede íocatus/ub “Texto pedem mouentiü m u fcu. tus.
io reconditi«*. A tibia: enim olle,qua fibula: fub genu artículo conncctitur, hic mufculus nei*,
* 4 1» * * ucum afíumít* príncípíum,quod dico ab exortu carneum euadens,recto tramite deorfum uer
yctCl-IO-
y4 fus pedem defcendit,in medio propemodìr duducarnofàm fui ’ perdoné ab externo latore
rati-11-
diffiindensrquae deoríum protenfa,ea efí quá nonum ínter pedem molientes mufculos recen.
« 4 ^-n* fuimus.Poftquam uerò dccimusquartus dígitos mouens mufculus hanceduxit portioné, car.
W.OÍ. nofus adhuc deorfum tantifper fertur,dum tran fuerfum ' ligamentu à tibia in fìbula prona tu,
anterioremq? tibia: fedem occupans,contingat.Ibidem enim in tcndincm degenerata qui per
WM.c/jit
Xàiì.iz. id ligamentum ueluti per anulum prorepit,acpriufquam ligamentum prxtergreditur, in qua.
tuoralios tendíncsfcíndítur,quiperpedísfuperíoraacquales ángulos conftituentes, ad qua.
tuor dígitos pcrtingunqac toti illorum longitudini ampliores redditi inférmi tur, Sé fimul tres
cftib. 9 . 1 íllorum artículos extendunt. " Decimusquintus mufculus ad polliccm fpecìat, Sé in anteriori
Decimustfuín
tibia:fedecoliocatusqiartim nuper commemorato ‘ mufculo fubrjcitur , partim ucrò illius in. tus.
cha.i^.
^ti. Ccd. / * ternolateri exporrigitur. A' tibie enim ofllsLexterno latore,ubi membraneum' ligamentu tota
<U«- *• tibia? longitudine fìbulam tibia: offi colligans,ab ipfa educitur , hic mufculus principili fumiti
quodcarnofum in cafedc incipit,qua ià tibia: osa fìbula dehifcit.Hinc mufculus deorfum pro
fisti. Tin tenfus,ac ligamento íílí pcrtínacitcr adnatus,antcríorem tibia: ofíís íedem adít,ac ín gtendínem
Ì£rR,S. fíníens,per tranfuerfumhlígamentú in anteriori dbiairegíone confi fíes duci tur, dein per pedís
fuperíoraad polliceprorepés 3totíípfíuslongitudiniínferítur.Huíus mufeulíbeneficio pollcx
r.tél.;.
h ita./,
in neutra latas infigníter uergens extendít.Neq? alíus ex tíbíahomíní ín fuperíoré políícís fede M ujculws in
fuperíorí pe .
is tih.'i.ó inferí tur. Veruni 1aííus totí pedís fuperíorí regioni fecundu longitudine obducfíus, externo fu.
fede loca ,
ti.il .Zw.f períorís políícís iedís laten tedine inferít,cuíus opc pollcx alfis digítis adduciti.Iuxta latus ením
tus, o- poílty
uh . cbxra.
. 7.7 A
tali/ ubi calcís olii os tefíerá referens coartículat,ab huíus fedís lígameos ampia moles carnea ce ir esíp ipf¿ '
próximos digi
/: 1ft-.cn. 33 cnafcítur,qua: an trorfum oblique uerfus dígitos porrecfia,ín quatuor carnofas partes dirimir,
lib.ichd.4. qua: lìngule terete efíormant tendine, Horum quatuor tcndinú íntímus políícís externo íaterí tos extrerfunt
ddü. uerfus íupcríora inferitili*. Secundus ab hoc,índícís externo Íaterí implantatur,tcrtíus ucrò me díducens,
numero id ,
q-

drj digiti,quartus auté anuiaris,adeò ut folus paruus huíufmodí tendine deftítuatur. quan qua
fenici ÒCadmodu obfcure ilìi quoq? exiguù tendine exporrígí anímaduerterím.Horú tendinij
benefìcio,quatuor digiti illis donati,in externù latus abducunt. Num ucrò huiufmodi carneù
corpus in hos deducid tendínes,uníus aut pltiriu mufculoru uice numerandu fìt, no uehemen
ter inftandu arbitror,quii in ortu unicus uidcatur efìcmufculus,et poftmodu uti diximus,piu
rima in quatuor fondines fubdíuídat. Veruni ex Galeni fèntenda,duo lue eflènt mufculi,quo ­
rum unus indice S>Cmedili à pollice abduccrct,al ter uerò anulare Sé paruum extrorfum in latus
amouerét,deinde ex tibia in pollice aláis infèreretur, eius tendinis ilice fupplens, quem ab hoc
carneo corporc in pedís fuperíorí fede locato,in pollice inferi comemorauimus. Veruni no mi.
rum efí; Galeni deferiptioné hícplurímú à nofíra uaríare,quíí infigníter íbídé fimíx ab homi.
num conftrucfííone dífterant.Illís nanq: ín políícís fuperíora à tibia duo exporríguntur mufeu.
li,quemadmodu m manu accídít,dcínde duo ín fuperíorí pedís federepofití uifuntur,quatuor
dígitos a pollice abducentes. Age ígítur dodrínc gratía, ín homínc nobis enarrati! íam mufeu
U tai. n.9 lofum corpus uníus loco habeatur,fitq? ís pedís dígitos mouentíu decíniusfextus.1Decímusfc
A.13 f. Decimasfeptí
ptímus tgitur ín externo latero pedís reponítur, ínfignís uteunq? mufculus, 8é ab externo latore mus.
*> 7 calcís ofíis,ubí id tuberculu quoddam gerir,neruco principio cnatus. Atqihoc quídem íllud
«.1 : li. 1 J. efí,quod fereín medio longítudínís ofíís calcís extuberat,huíus quem nunenarramus mufeu.
1¡ gratía efíormatum. Príncípíum muículínonproculab exortu carnofum efficítur, ex qui.
fi tí mufeulí formam exprímens. Priufquam ucrò ad prímum paruí digiti artículum pertín.
gat,ín teretcm finít tendínem,externo Iaterí primi íllíus ofíís infortuni. Hic mufculus quum ua.
lidus admodum fìt, edam fi paruus digitusà decímofexto nullum tendínem cxígat,cíus di.
gitiabduifííonem plus fatís perficít, quemadmodum etíam ín homínísmanu facilini efíe affir.
« ’-,3 tab.f. mauímus. 11 Decímusodauus interno pedís Íaterí íccundum totani ípfius longítudínem pro. JDecimtisofSa
2 £4. 7.6 J/.
tendimi*, murís e|uoque efxígiem proxímeexprímens. à líoamentís ením calccm talo conne. uus.
7 >-i3/>.!4
t. cfíctíbus nerueum afíumítpríncípíum,quod crafííus carnofíusq?effcclum, tandem ín teretcm
dcnenerattendinem,exteriio latori príorís artículí políícís impiantatimi. Huíus mufeulí bene,
fido pollcx íntrorfum à exterís digítis abducítur. In fimqs adhuc unus cft à pedi) olle indi,
ci prxpofito ín poílícem pronatus, ac illuni indiciquàm poteft proxímeadmoucs,quo homi.
o
& nes
 252 ANDRE AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
f y \ c f a ”to's ncs^c^btuuntur. Quarectiam poft dedmumocftauum in homine0 quatuor tantum adhucfu. e.. ít
<l'.utiiorpolli- pcriunt mufculí,quatuor dígitos ín íntcrnumlatusduccntes. qui fimilíteratque mmanu,ül¿s ‘“•untu.
a adducentes, tendíníbus exporríguntur,quí tertíum dígítorum fieftunt ¿nternodíum.Quamuís in hoc pe P *4 tíb.it
J,u a), io, m dis muícuíia inamisuarient,quód íllí non à tendínum ínuolucrís borii modo, fed à caícís olle dan u.
cxoríantur.A' lígamenos nanqueoffa tarfí pófteríoribus pedís offibus ín planta collígantibus
mufculorumcorpusenafeítur, quodínquatuor pofteagráciles díducfum mufeulos,interno
quoeç laceri quatuor dígítorum inférieur» S i itaq? carneam hanc molcm quatuor mufculorum
loco habuerís,omnes pedís dígítorum ín homíne mufculí,duo erunt uígíntí »Sí nero uníus
loco id corpus numerauerís,tantum crune decern & nouem » Rurlus proutidq corpus,quod
3 6tab. ß.
pollícem tres ipfi próximos dígitos in externum latus ducere tlixi, in plures diilecueris, nu-
merum quoq$ augebis.

DE L I G A M E N T IS IL IV M OSS^A S^fCRQ
co lig a n tibits,(27* coxendicis ¿icgtnu articuli^dccp rclújuís omnibus quee in
tibia CP pede babctitur ligamentis* Caput L SC / .
IGAHENTVM
t ilium
- os íacrí offis
-, lareri colligans,robuftu
O e f jt , me m l?CTpXllCyU
braneum,uniueriam commifturamambiens.Portio tarnen ípíiusín me gamñude
dio,ubi ínuícemoftacommíttuntur,fefeíníerít, ac ítaualída crailaœ cffn hnCMiiììUS,
citur,ut cartilaginei ligamenti naturam prorfus repræfentet, cuius bene
ficio, 8C demumcartilaginis quocp ínteruentu,ílíum osiàcro ualidiftimè X S o î
neiftitur.Quemadmodum ¿girar cartilagini^ interceflu,&ligamento or
biculatim commiiTuram ambiente,pubis oílaínuícem conneduntur,ita
quoqftiiños lacro coarcftatur.Præterhæc facri olìis ligamenta ' aliud ex latere co nnèxus quin tèdi neon,
ti offis íacrí cum íexto quodammodo teres enafeítur, atqi in acutum procedami coxendícis o f
mmt.
fis inferieur A!; tab. o.
oamentumenalcitur,quoa una cumprsecucto oiianaanrunus coiintciu,tx prmterea recti in biouj.
M e n tir And. teftini,8£mufculorumipfius fulcrum exiftit. Po ftremò in pubis oftis foraminec membrana ui c b.
pulnojfts ft>- p]tur^jp omnjno fimilis,dquse fecundumcubiti longitudine«! radium ulnae colligat.fubftan- d ?u vIn
rnnu-n oerto tfa emm)U11C amuftim rcfpondct, & fibris conftat dcorfuni in latus oblique procurrenti- ter S,T‘
Femori* dd bus. Ligamenta femur coxendicis ofti adne<ftentia,duo magis precipua cenfentur,! unum f {¡xiAP,
coxendicis os. orbiculatim articulumample<ftcns,cuiufmodictiam alps articulis eft commune. Cacterùm ne p.
aliquando femoris caput luxaretur, quoties uarfjs modbus femur magnani corporis molem
iuftentansmouetur,ligamen hoc quod diximus,craffiftimum robuftiftimumq euafit, nulli li-
oamento ex his qua: articulos circundant,craftitie fecundum.Et tanti momenti ufusep idliga-
menturn Grìcci elle putarunt,utetiam totius articuli nomine illudi^V appellare non dubita-
uerinc.Quin etiamhuicligamento articulum ambiente,non lolumpriuata craftities duritiesep
acceffit,uerùmhoc peculiariter fibi uendicagquod neep capitis femoris,neep acctabuli offis co-
xendicis fùpercilió mferitur,autab illis proditttotamenimfemoris ccruicemambit, illi nufqua
quàm ad magni femoris proceffus radieem orbiculatim circumnatu,reliquie aure parti tantum
diraomnemconnexum iiictibit*dcindcacetaboli iupcrcilio noiiadnafciturjicd paulo iupta u
percilq radieem offi coxendicis. Atop lue prouide Natura ab aliorum articulos ambientili fsa^
mentoru fabrica reclinauit.nam fi alioru ligamentoru ritti fupcrcilps connati! fuiftet, ncutiqua
oblongum femoris caput aptemoueripermififtet.Quod faneadamuffim fpectabis, quum in­
ter fccandumfemorainuicemadducere,&rurfus abduccrc conabcris.b brum enirn dictuc ,
quàm femoris caput antrorfum extrafinum fertur,dum altcrius pedis ealeem,licititi perpen i
culi lineam, medio interioris lateris altcrius pedis adhibcmus:quod in ilio pedum fitu hcii cci -
nimus,quum in chord's notam,quam bis fimpliccm uocant, hocq? Cigno.Jf.ind icant,credi tin
oimus!Adha:c,prteter quàm quod coxendicis offis finus admodum cauatus eft, aliud ad uc
lioamentum orbiculatim finus fupercilio adnafcitur,quod finum adauget,& eorum ligamen
torum natura: participat,qux cartilaginea funi. Verùm id cauitatem non folum auget,ie etia
in caufa eft,cur minus offis fupercilium in uehementibus femoris motibus,quum tragi c it,
abrumpatur:fuaenim
umpatur; duritieligamentum impetuirefiftit,& fuamollitiecedens3eundem exo »
uit.Porro aliud coxen„., diets articulo .peculiare 1igamentum teres eft, & adeo. dm urn,ut t. ^
oineus neruus merito ab all)s appellatus fuerit. Hoc ex medio capitis femons enatum,n
acctabuli centrum inferitur,at inhumilimam ipfius federn,1J ubi adeps,non autem carti ag°^ '
, Cl U U H C i. I I L I U I l t l l l l V - I I L t t l j M i - i * 1 4 J ■ * JL f ç

nui oblinitur,Haud fccus quàm fi Natura ad fuperíoraprimas femons luxationes

 DE HV MA N I C O R P O R I S F A B R I C A L I B E R II, -r
tuiiTct.quum corporis truncus tot oneribus grana tus, femorís capiti tum precipue in n iti tur'
quum baiulos tot faspe centeriis libris onuftos incedereste itauiciffini uno pedi infifterc ani*
h vete hec maduertimus* " In genu ucrò artículo,prastcr commune ligamentum omiiibus obdudtum L igd m etd g e
e x h urdl articulis,alia quasdam ualidarobuftaq;rerum Opifexfabrcfccit. quando cnim ciuinque funi mi drticuli.
“ w r c * . S clìLl artícu^ regiones,anterior,pofteríor,interior,exterior,8¿ medía, fingulís peculiare o u m ,
píam Natura praspofuít. Anteriori quidem,quas mcmbranco ligamento prorfus deíb'tuitur
isu .k . Sv tamenregio admodum fallax,S¿ íummoperelaboraturaeft,1 mola patella ue fimul cumíL
lana confinentíbustendíníbuspra‘tendítur:quasquum abunde artículum ftríngat,nulIo híc
opus erat lígamerito,neqp etiam(ut dixí)membranco,omnes artículos ambiente* Pofteríorí fi,
miíiter laboraturas,robuftum neruofumcp ligamentum pra'ponitur,quod ex media pofterío
ki r i tibias regione orígíncm capícns,recta furíum fertur,8¿bífídum k utrorumq? femorís capiti
lib ■t ES- pofteríorí lèdi,qua maxime illa dehífcunt,ímplantatur * Casterum medías regioni duabus nu,
per díctís dígníorímaíorícpegenti fírmaméto,Natura ualidífíímum& cartílagíncum largítur
; 7 fi cd.ii ligamento,quod ex tota prominétíorí ínter dúos tibias finus 1parte enatum,femorís pofteríorí
Ub.i i mter partgqua ¿pfius capita maxime ínuíccm díftangcum paulo ante dicto íníerítur* Veruni preter
* hoc ligamentum interdi adhucmucoíum qnoddam gracile reperías, in medio genu artícu
lo locatum,ín anteriori nuper dícftí regíonetquod fimílíter k tibia ín fémur pronafeitur. Extev
ríorí regioni íníurrjs ntagís quàm interior patenti,teres qiioq? obductum eft lígamen, femorís
m 6 tuh.'p.
S¿ fíbulas tíbíccqp os ínuíccm colIígans.Huius lígamentí humilíus extremum, capitimmufeulí
fubftcrnítur,cuius tendínem ad pofteríora ínferíorís fíbulas appendícís perreptátem, ad pedi)
os pollici prxpofítum protendi relatum eft. Porrò interior genti regio, quas castcrís omnibus
mínus eratmotíbus famulatura,8¿ í)squas crurílasdendo occuríantmínus obuíatura,líoa^
men nancífcítur,íam dicto tum gracílíüs,tum mollíus* Q uod ctfí ex interiori femorís laterc cna
fcatur,ín tibias tamen latus non íníertatur,ícd uelutad aliudexteríus ín tibias priora malori fuá
portíone contendít,Casterúmprasterhascomnía,pecuIíaríshuíc artículo, quem adm odi lupe
n 8¡itibí n or*^ r o trip li, " cartílago ínfjcitur,quas durítía exquifíte cartilagini nonníhíl cedít,atq? cimi
ligamento quíppíam comune exigít * Quantum ucrò ad artículí genti Íecurítatem ea cartílago
ualeat,íllíc quoq? díxímus.nunc autem ínexteríorí ípfíus círcumfcrctía, qua quodammodo ex
artículo emínet membraneís lígamen tís ex ípfa prodeitíbus,femori S¿ tibíe collígarí, additimi
0 fis -7caP' eftc uoluímtis* ° Lígamen fíbulam tibias íuxta genti artículum colíigans,forte quídem eft, fed
LiSdg
ut ¿n alíorum oftíum commífTurís,ab exteríorí tantum parte oílíum connexum círcudat.Q u a t¡íi<£ o jjì. coni'
pfi -1 cd.a. ucrò tibia iibulaq? ínuíccm dchífcunppcr totam oftíum longítudíncirft ligamentum membra mittentid.
q 7 tab.v neum habetur,illíparqquod ín cubitorepofitumeffecomcmorauímus.atq?ida tibias ofíeín
ínter s,T. fíbulam porrígi tur, fíbrís íntertextum à tibias ofíedcorfum oblique ín fíbulam excurrcntibus*.
Quemadmodum ucrò coniormatíone hoc tibias ligamentum cubiti ligamento rcípondct,íta
etià parem cum ilio tifum prasftat. fíbulam ením tibias alligar,S¿ ínterftitij rítu anteriores tibian»
occupantes muículos k pofteríoríbus dírimít,illísq? qui ípfi adnafcuntur,exortusrobur porri
r i ta.A,v.x gir. Pedís lígam cntori nonnulla príus expofita funt,rtranfuerfa nímírum, quas tendímbus P ed ió liodino
tab. a , a , obducunturrquoru quasdS ad oftíum comifturam fimul facíunt,alia ucrò duntaxat munímeit td. trdnfuerfd .
ta queda tendini,& ne illí è fuís finíbus exurgant,uíncula exíftunt*Sunt ucrò tranítierfa pedís
$ itd./.z a lígamcnta,fí obiter confiderétur, tría.sP rim i in anteriori tibias fede ad ípfíus cum pede artícu
^ lumconfiftít,atq? ad tibias os 8 ¿ fíbulam refertunhoc enímofla conneclít, plurímostendú
»es tranfiníttítd ftud uteunep perpendas, unú fimplícíter eft*£Secundum ab interno malleolo
in calcís os íníerítur,atep oftíum quoque allígatíoní auxílíattir. fi ucròcxactc díuídatur, tres anu
uiiU chu. los,8¿ueíutitríalígamentacffcarmareuífítur, quasprniatima d íuos quoíque ípccftant “ finus,
xi tríum tendínum nomine,ut S¿ ipil tres íunt,cxículptos.quorum calci proxímus x mufeulí rem
dínemadmíttít,quípollíc¿sfecunduiTtfíectítínternodíum * Sínus huíc accübens,íecundus^
y 14fab. n r tendini uíarn p rx b c t, tertíos quatuor dígítorum artículos flettenti * Tertíus ucrò finus una
0 “ cum ligamento ínpofteríoríínteríorís malleoli íederepofitus,á N atura illí tendini praspara^
z i>td.D, tus eft,quem= mufeulus cftormat,ínter pedís rn o toresquín tus* 1 Tcrtíum porro traníuerfum
E- pedís ligamentum k fíbula ín caíccm fcrtur,atcp ad oftíum ita collígatíonem íutiat: qua autem
a 2 tu~. cfuob us finíbus obducítur(quum illí finus duobus oííibus fimul non fint communes)tantum
b 2 td.x. tendíníbus famulatur, fcptímí & Loótauí mufeulorum pedem mouentium *A d liase,ín ínfeiv Á lfd pedís li'
c 2 td.4. na pedís dígítorum regione tranfiueríalígamcníapcríndeconfiftunt,acin manti* Veruni pras^ gdnientd
ter tranfuerlà lígamenta, quas edam príus expreflimus,ín pede alia permulta habentur * P ri­ tdntUm cot’i’t'
tm tid.
lli um ex tibias ofte ín fíbulam procedens, inícríus tibias ofti fíbulam collígat,membraneum fi-
milírcr acalíorum articuíorú lígamenta exíftens * Deinde 6¿alíud quorprelíquis artículorum
g 3 lígamentís
 .d fA N D REAE VESALII BRVXELLESSla
tu o rlfo n tm e m a ra ? d a o iU'1r ICrrUmf ticu,umtibiíE CL,mtal° am pleñitur. P oftlw c qm , H*c nuíli,
biu.it,q u s n m u lo m ra a ta fù m ^ T qU* T 0T U lam a,n-i0ndlmtlll; al'aeXtCriilsolìaàm, bi piéhiris
t m i k t i l . ' . -i ‘ f ta um ftuatuor SI11'bus firmaturoilibus connedunt. Primum <-v prupefui,
tcm firn, f i '11 U?r<^U-bUS*Ilterno malleolo excipí tur.,origiiiem obti net 3Sé in tíbíx oílís m r huís jcd ex
deli,
inondi p? uni re pídtaínnafcíuuyd os talo coilígans. Sccundum exteríus eft, interioríce rc ncdtmibus
fpondeqfibulam talo n e < W Tertíum cteteris'robuftíus, & admodum petiítur, ex
unV* in m ontali fede propteripftus cerukís radícem3nimírum qua calci is committítur fizáis felli,
«t CU.;i Q.
í ' mcipiuni ducit,& calci ínter duas quíbus talo coartículatur.commifi’uras ínnafeitur. O m r n lib.i.
J,lm ta ! CaPuc° ^ ‘uauíformí conncdít.Ex talienímceruícis termino orígínemducens íam di
ero olii íníentur, uníuerfumque ambit ar tículum . Veruni prxter cartilagínea l j c ’ mem
braneum ahud ligamentum omní ex parte caléis cum talo obducítur articulo, Sé ualidum
quoque aliud atali ceruice in tefferam imítans os ímplantatur. Porro lígamen caléis os huíc
tdlerce finali ofli committens, robuftumquoque eft, Sé carnlagíneum, íed duntaxat artica
lumamplectítur ♦ Quemadmodum aerò in manu brachiali® òffa inuícem duríffimís cartk
lagíneísq? lígamentis collíganturfttaquoque tarli oílatum inuícem committuntur tum ctíam
olii cymbamimitantiadneduntur. Validííiímum autem & peculiare uínculum in inferiori
parte tarli olía obtínent,quod non folum extrema uíncít ,ímó pcnítitis finouíís ¿nfertum oft
fiuniquocp media inuícem conftringít.Pedrj autem Sé digitorum lígamenta manus lígamete
dscorrcípondent,Suntením omnía membranea,hís tantum exceptis qua:íuperíoríp'cdij 0f
lis intcruallorum partí immittun tur, illa ftquídem cartilagínea funt,& ín profundo arridili
m i repofiti1ligamentí naturam referunt» * 23
dfi.C4.iX .

M V S C V L O E lV M I N T I B E T T E D E SE -

de//! obtine/itiunt, C‘7 h'gamentorum ot/itiiuftì cjiiíVbaSlenus no/i tepiciapint?

¿idminijlrandi ratio., niupuloYu/ntjp fui tibicwt qpypede/n occu>
patti,numeriti- Caput L b X .I L
[ modoomnes mulculos pedís ac digitorum motibus faniulantes me-
moria: conlirmandxcauia in ibis ledibus ordinercceniebisdn pofteriori d u té. *,
Qnot mufculi tibia: lede,primum duo occurrent, à radice infèriorum femoris capirti •r.
in pojleriori
tiln'ecfede con-
ducentes originem3& fura: non medio creili portionem eiformates.poft b i}té.*-,
fiflernt. hosièlèexhibet quítotíus corporíslongiíiimumpromittendínc. Sub c ijtab.t.
hoc furx1 maximuSjfeu pedem mouentium quartus conlìftit, in calccm
____________ - ualidiffime cum nupcr commemoratis inlcrtus. Huic fuccumbitd qui d
14 té . s.
pollicis lecunduminternodium fleSht, deindecqui quatuor digitorum tertrj internodrj fte- fe lit é . D>
xionis prxcipuus autor eft. omnium autem intimus habetur, fqui pedem in pofteriora dia E.
ccns, uniex tarli oliibus ímplantatur : adeò utíam omnes pofterioris tibiaeleclis mufculi fepte- g 14
narium conilituant numcrum. p rx ter5mulculum in poplítelatítantenaSíením Sé illuni polle
b itd.%, v;.
rioribus tibiam amplexàtibus mufculis adnumcrare uiium fucrit.odo tune in pofteriori tibix
Quot in ditte' lède conftitues. In antenori tibix fede una cum lilis,h qui proprie exterirumiplìus latas occti­ i ; té.?,
riori tiíice fi' pa ¡itftex numero dcícrípíimus, ' Prímus quídem^quí pedí) olii pollice íiiílínentí iníeríturP Se h 4 té. r.
de. I 4 té .s i.
dindus3qui quatuor dígitos extcndít.atq? huíus1portío,quxin pedí) os mínimo prxlocatum
dígito íníerítur,tertíus crít. A ut fi hanc portionc à fecundo non diílínxerís, íam duo duntaxat m $ td.s.
hadlénus tibí ín anteríorítibíx ícdehabcntur.Atage3trcs effe dona3acmquarta enumeratami s otí 61 ótd.Q.
db.ri
opepollexextendítur," Q uíntus iicrò, qui fìbulxexporrecfìus.pcdisq^ inferioraftibíens,in os
pedí) pollice fuflentans ínícrítur. ° SextfiautCjCiuí íamdícflo luccúbens,pcdi) olii ante mínírnu p 13 tdb. w.
Q jm inpede, collocato ímplantatur. In inferiori pedís íedeplígamentu prímu íefe offertdatí tendínís mcege- q 14 td . ©.
Y 1} td-
rens:poílm oduqmufeulus íecundumquatuor dígítorúosfíedtens, deínde r utríncpadÍmíus
lateraunusjiícquídem polliceintroríum duccns in ¡atus3ílleucromínimumextroríumab u- tS14 .td.dl/-
14 tdb. i»
cens.poft hos ín conípeclum ueníunt* tendínes, terna quatuor dígítom interno día Hedientes^ f.i. 15 td. N»
quibus exporríquntur' quatuor illí mufeulf quatuor dígitos pollici admouentes: o ni niu aute u iftd.L,r-
intimi ill¿confiílunt,uqui primos dígitoru artículos fleáhintdn íuperíorí aute pedís le», e i iu x 6 t é . &•
duntaxaft muículoíum corpus rcponítur5quod pollice S¿ tres lili próximos dígitos ín atas ex
Adnimijlrai tcrmiabdiicít.CeterumhxcmuículorúícricSjCtiam íeftíonisratíonécomonftraqquammeo
oms/i ¡-.es. crureconjp1 'ca|3Cr¡Sjln q UO,-am antt’ tibíámouentesmuículos reíecuíílil Per furx ítaqj longítu
dine lecrío in cute & adipe 8é camola mebrana ad calcemuíqiducctur3deínde aliaab interno
pollícís laterc ad calce uí(j}6é hiñe per pedís exteriora adparuü ufq? digita tentabítur 3adto i^t
uniuer-
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IR 255
umiierfàm tibias Se pedís cutem auferrc poffis, ea tantum religa qute plantam indilit. Q uum
priniùm igitur laniorum more hoc praeftiteris, acutiori nouacula à calce cutem adirne» per Li(>dv;er.ti la
adipcm tranfuerfis femper diuftis lèdionibus J n quo opere attento animo cutís connexus tejca itii tendi
Tiis uictm Ju ie
ipccfandusuenit, qui ad liuefcentem pcrfìcitur? fedem mufculi fccundum quatuor diodo» unfit.
rum os fleftentis, num fcilicct tendo aliquis citra adipisintcruentum cuti proximèadnafea»
tur: ac dein de quum nullus crit tendo, cuíufmodí lígamentum id cellière debeas, quod eoo
nunc primus latí tendinis in manu uices gcrcre dixí. V b í hxc(adhíbíta iècfioni quoque finita
aut fi cius copia non detur, cane) hsecin pedís pianta co diligentius, quo ego hic ubi plura re»
cenfuerim paradoxa,intuíais fueris, ad tibiam te confcres,ligamento ilio à mufculo qui fecun­
dos quatuor dígítorum artículos flectit, nondum derafo. Atcp hic omniír prímum i pedabis,
x tM 'X j' qui ex tota cxcarm tibia: oftìs 3 fede membraneu ualidumq? ligamcn tfr prodit, quod pertinaci
ter omnibus in tibia repofìtis mufculis obnafcitur,& eoru fummas fuperfìcies una connectit,
S i ucluti uinculi ufum pur fiat, cuius beneficio mufculi in fua fede non errantes, contincntur.
a ut db. M o x nouacula, autcultello a temorís ínferíoríbuscapitíbus, duorum mufculorum princi- Primi (yj?t
'*'• pialiberabis, quos primosinpofterioritibia: fededicebamoccurrere. inhorum capitimidif- cunilmoucn'
t 1} ilio. 4>. fectione aliud niliil caucndum eft, quàm ne cum externo mufcuÌo,terti)b mufculi caput ab ex-
terno femoris capite una imprudens adimas. íllud cnim capimlum opportumffimè leruatur, Te n ij.
doncc primos duosà quarto couiquc diuiilièris, ut iamampliuscommunem illorumtendi
_____ . ì ______ __ c j . - m . _____ -_________ i ____ o . a . . . . ' r_______ t . - .1. _ i . A
s tabu. r nem h quarto" diiTecarc non uaieas. Refiexis ¿taque his duobus,tcrtrj quoque caput «Iiberabis; li!1 , .

quod in manu fini (Ira affiimens, à quartou mufculo dcorfum uclles : atqueid citra negotium ne
d tj tab.?.
tantifper feceris,dumad quarti mufculi internum latus peruenias. hic enimcultelloacutiori
à fubditis ad calcem ufque eft diftecan du s, Dein ipfius infertio tanto accuratiùs eft animaduer
tenda,quanto base in hominibusà fìmrjs magis uariaf. H oc itaqj àcalcis offe liberato,pedem Quarti
mouentium quartum, Se totius iurte maximum mufculum fuo exortu libera, Se utrinque ad
ipfìus latus,quà fubditis incumbit corporibus, longam iedionem ducito, qua: membraneum
id ligamentum iniiolucrunf tic diuidat, cuius auxilio muiculos inuiccm externa fuperfìcie con
necti dix im u s. Siquidein ilico atque mufculum ibis ìateribus S i capite libcraueris, promptif»
fimum erit ilium à iubditis ad calccm uique detrahere.V t uerò accuratiùs inièrtionem ipectcs,
profuerit illuni proxime ab olle acutiori nouacula fepararc, Se dciii ftudioiè expendere, num
fortailis aliqua tendinis huius portio latum in pede producerct tcndinem. nani Se ¿d quoque
c ,4 ti. ©. femcl Galenus uidetur innuere. 1 empeftiuum itaque erigac mufculo quatuor digitorum ic-
fi;u . v. cunduni internodium flettente, ligamentum illud abradere,quod ego tendinis lati uicemoe Primi digita
g i;t ‘U. rere protuli. Delude ledulò à calcisoffe,s mufculus ille liberabitur, qui paruum dioitumin mouenmim-
hi,ta.f. ex£ernum latus abducit, Se (latini ilioh qui pollicem in internum latus à casteris digitis amo»
j 14 t4 .e. uetjllt 1 mufculus quatuor digitorum fecundum articulum ftectens fefe oftèragisq? à calcis offe Ideamiodia >
liberar! qucat,ac poftmodum ad digitorum radices duci» in tcndinum nero ipfius adminiftra uL
tione,pari modo ut in manu fieri pnecepimus, cultello exiguo tranfiierfimi digitorum lina»
mentumfecundùm ipfius longitudinem diuides,ac deludequaliteriùbditos ten dines tra nf-
mittant,atque in fecundos articulos infcrantur, ipcbtabis,feci ¿0nem rurfus ad tibiae pofieriora
h 14 ta.r. conferens. Iam enim in poplite latitans k mufculusadeòpulchrè occurrit,ut ipfius naturam Mufculi ìn
non minus atque ego illam dei crib crepolim i, intueri uaieas, Se non ofeitanter animaduertere P ^ ''uluUt(l'
integrimi fit, num uel minimum tibia' flcxioni opitulari queat . Hmcintuitus, illuni à gemi ar»
ticulo liberabis:&nifi articulum adligamentoruinfpeifionem ièruarepropofìtù fit,nihil prò»
hibet a tibia femur liberare, quo comodius tibiam Se pedem poftmodum pcrtractcs. Abiccto
I14 tu. a . igitur, aut relieto ut lubet femore,1 mufeulù (ecundum polli cis flcAens in terno dift, fuo nrinci ^ c«^'cr t e r
m i4 u.z. pio liberatimi à fubditis ad calcem ufqj detrahes. Deinde S i illuni quoqi fìmiliter auelles,“ qui :m°'
tertium quatuor digicom os fiedfit. V t iam utroq: ad fuos Tintis deducto, tranfuerfa ipforum
ligamentajqnga fectione diuidcrc, ac poftmodum ipforum x literacinftarin cubitum exami»
nare liccat» Ilic cnim è ueftigio obuius eft, quii ex fuis fìnibus detractos tendines à pedis piata
n l’ u -ce- dcorfum rcflcctismcq? itaduntaxat incubitus ¿Hecofpicitur,imò edam " porduncula (e oftert a
muiculi poliicem ficctcntis tendine, illi admixta tendini, qui tertium indicis internodiu fiexu- M ujcnlorti
° 14 tó.A, ruseft.Qiiinctiàhac admiiiiftrationeoccurrunt0muiculiquatuordigitos poiliciadducentes, tres digitos
!> quos à caicis oftelibcratos atep ad inièrtione perduro»,una cum tendinibus quibus illi porri» ì olllcl ^ducd
p t; txb.L, guntur,adimercconuenit,utp carnea moles primos digitorum articulos ftedtcns inipiciatur.
danc. quam ex tuo arbitratu,autprorius à pedij oftibus abrades,aut illis connexà fines, iam l| mufeu tomm ojjdfle
q lituo.D, jus^qL!|-acj(luc jn pofteriori tibiae ledercliquus cft,quicppcdis motibus famulatur,à fibula Se ti »
Q u in ti pedem
b i x oftc,S<: borimi membranco ligamcnto ad pofteriorcm uicp interni malleoli fedem bbcrabi mouentium.
o
Ö tur,
 A N D R E AE V E S A L I Î BRVXELLENSIS
tui ,ac peculiari ip fi us tranfuerfo lígamete longa icelione diuifo,ad infertioncm ufcR mufculus
illc ducetur, Cæterumiam opportunum eft, &Canteriores tibiæ mufeulos aggredì, atquc hîc
omniumprímum traníuerfumr lígamentum fedioneper longum fiada díuidere conucnítdn r t tl
S e x ti pedem
quo opere magna tendinum congeries fefe exhíbebít, quorum (ut fìngulos ordine íntuearís)
tnouentiutn.
pi imura tendínem attolles,pedem mouentium ' fexti. Huius muículi caput alíorum mufeulo- s 1 tab.z. j
rummodo,abexortu líberatum, ad infertioncm ufquc duccndumeft. quod mediocri hr. ne­ ta.t.
D ecim itfudr'
ti d'gitos vtO'
gocio,fi utrin que mufeulí latera ab ípfi connatiscultclío aut nouaculadíuifierís. Pofthuncto
uentium. tus fefeoftendit quatuordigítos extendens ' mufculus, una cumportíonedía,“ quam nonum t 4 tab. t.
JDecimiqiiin pedem mouentium recenfuí. V b í hic à tibia libcratus ad infertioncm ductus crit, is aggredie^ u 4 tab.a.
/

ti. tu rx qui pollicem extendit,quern fimiliter à tibia liberatimi ad inlcrtioncm ducere expedir. Su
x 5 tab.
S eptim i (y 8 perfunt in tibiaY duo pedis motibus famulantes muículi, qui fibulæ exporriguntur. Horum
y ta.*
pedem mouen.'
lectio à =ligamcnti tranfuerfi inter calcemSc fibulam politi diffedione inclioahitur, dcinde Y.
tium.
tendinibus eleuatis, uniuerlum mulculorum corpus à fibuladirimetur, ut poftmodum ipfo. Z z tab. s,
- JDecimifexti rum infertioncm líquido uideas, ac demum ‘ mufculos,qui fuperiorem pedis fedem occupât, d 6 tab. si.
dígitos viouen fuis principes liberatos ad infertioncm pcrducas,atquc ita uniuerfèemulculorum fabricæunà
tium.
nunc mecum fummam manum imponas, ac ligamentorum quæ adhuc rcliqua funtnaturam
L igam en to-
fipedes. Atcp horum omnium adminiftratio proprium nihil, aut peculiare cxigit. Si cnim iam
yum ddbuc re- bligamcntacx latere oftis lacri,ubi quin turn os fexto committitur, prodcuntia infpexeris, una b io tab.
Ihjuorum ad / cum" membrana pubis oftis foramen occupante, integrum erit ilium os à fa ero, ímpetu ab- a. t ‘
14 ta. b,
miniftratio.
riimpcre,& commiffuram ambiens ligamen fimul cum cartilagincis ligamcntis intueri. Mox C b.
ad coxendicis amculum accedens, orbiculatim ilium ambiens 1 lígamentum acutioricultello dfi.ica.py
tranfuerfimdiuidito,atquceiuscraftitiem,ledpræcipueortumSdnlertionc,infpicito. Simo- P.
dò femur in exteriora modícc duxeris, ex acetábulo ipfius caput clabetur, Sé teres" ligamen. e - fig.cap.
turn lefpcdandum exhíbebít. Hoc tranfuerfim diffedo, acetabulum accurate obferuandum 49 P-
uenit, propter iam commemorati lígamentí infertioncm, Sé id lígamentum quod finumau.
oerediximus.Priulquam ucrò genu' ligamenta adminiftrentur,opportunum eft perpciv ffi.ca.is,
dere, anteriori arti culi fedi præters patcllam, cumextendcntibustibiam tendinibus nullum T,v,x.
g SU.L
lígamentum præponi.ld cnim ubi conftabít,cxteríus lígamentum àfemoris capite líberatum
ad fibulam deduces. Poft hoc internum quoque àfemoris interno capite líberatum,limili ter
uerfus anteriora tibiæ diffecabis. Pofterioris uerò regionis lígamentum opportune à tibia difi
feclum, ad iplìus in femur infertioncm pcrduccs.Diuífopoftmodumambíente artículumlú
oamento,in latus tíbíam poftmodum reflccftc, ac cartílagíneum huius artículí lígamentum ad
h 8 fi. cap.
amuftìm expendí to, Sé” cartilágines tibiæ oftis finum augentes, ab artículo acutiori cultello 31 lib.i.
adì mi tod Líoamentí, quod tibiæ fibulam alligar,natura, fi ad cômifturam id diuidatur,cifra ifig.lCdp.
neoocíum confpícitur. kMembrana quoque îfthæc olía, qua ínuíccm diftât, in ter ceden s, leje y.
h fia ca. a.
iam cítra ullam fedíonem offert.Tranfuerla omnia modo díffeda funt, atque íccírco íupcrclt
duntaxat fibulam à tibia dífrumpcrc,8é ligamcn ambo offa collígansínquircrc:dcm acutiori
cultello fibulam à talo, & poftmodum à tibiæ oíTe talum liberare, ita cnim duo fiele oíícrunt
tali lioamenta, cartílagínís fpccíe donata. D uo autem reliqua difees, fi cultello talum ah elle
cymbam imitante dmíferis, & à calce talum abraferís : quod diffículter, id<? nifi acuto cukci.
lo pcrfcccrís. Ad hunemodum reliqua pedís ligamenta aggredíeris,nempe ipfis i n d i m i
off iuni commiffùras circumfedis* Quàm uero concinne hæc omnia a Natura fini formata,
excuiufqueo fifisufu,Ségenerali ligamentorum facultate,cuíuísnomme car moi. A 13
pter ncque hîc,ncque alias fæpius ad fummí rerum O pifiéis encomia c îgi e us um,ncei
femper aut de mufculis aut ligamcntis reperenti, in nimiam molcm hæc excrclcci ent, i
puè quum nihil facilius fit,quàm prolixe in ufus enarrationem excurrerc,
fi modo adío à me icmper deferipta nonlateat.

LIBRI SECVNDI FI NI S*
 aB R VnX EdL LrE N eS I Sa. e de
V ESALI I-
hvmani c o r p o
57

lì I S F RICA LIBER TERTIVS, Q. V ° V ENARVM ARTERIA/

fumcj? per uniuerfum corpus fcrics dcicribitur , & peculiares ipfi
fiaur2c3quibus coucniunt Capitibus praeponuntur.
O V ID VEN^f, E T QV^fE 1VSIVS SV O
slantia {jJuJhs. Caput I ,
ssivm m ufculorum q?b id o n a fu p erio rib u slib ris QVtertio
enarrata,proxim um uidetur,uenarum arteriarum qj b °d
oce
n du.
per uniuerium corpus diftributione aggredì : fiqufi
dem G alenus in prim o de A d m in i(trau d ìs fedtioni-
bus lib ro , hunc in Anatom edifeenda o rd in é o b ièr
uandum recte pra’ceperir.N am alius fortaileearum
iO
fle
ndñ
t panium ,que p e rito n eo Sicoitas fuccingentem cm
has > 6,7 Ii brana Sicaluaria cStinentur, deferiptionem , non ue
b
roMtift/ narurn m odo acartcriarum ,ucrùm Sineruoru q u o ­
gura. que deferiptionem oportere neceilàriò precedere,
baud inepce arbitrabitur,quodabiq; earum parciam
notitia, om nis deucnis,arteri]s Sineruis (ermo tam
difficilis futurus fit, ut ego nequaqua im probauerim
,, _____ __________ hunc librum,& quartu qui neruis dedicabitur, quin
to libro fexto ac feprimo fubrj cficosq; praefentem anteire.atq? id maxime,cum quis fe&ionum
proribs rudis in iftoslibros primiimincident^ no in noftraEpitome ucl obiter fefe excrcue-
r{t Ne tamenloiioiùs in praefentia à Galeni SCexterorum qui ipfum praeceficrediiledionis
p-ofefibrum placTto declinem, hunc librumuenis arterqsq? confecrabo,a uenis, quod plures
fìat a£que arterij s magna ex parte infternantur, fumpto fermonis exordio, libera? fen tenda
b figure Icdori in noftris libris tranfponendis rdi&u Vena igitur pars eft inftrumentaria,teres fiftu- ^ *
(A. figura 6 ig ' {uftar cauata,Sd unitterfo corpori ianguinem partes enutriturum una cum natiti ali ipa itu
i'i W iter (lì quis modo fit) caliginofo deferens. H:cc unica peculiari propria ue coftat tunica, Ventcorpm.
cmx colore,craffitieSc forma, membranis refpondet, fed alias ab illarum natura plurimum di
ferepat Membrana nanque fimplexac fimtlare corpus cenfctur, & Omni ex parte quomedo- rut.
cunquedifcerpatur, perpetuò membrana:nomen retinct. Vcn.xautem tunica,corpuseftm.
ftrumcntarium.ex fimilaribus partibus, fibris uidelicet, coformatum. Quemadmodum emm
membranci mufculorum tendines, fere unico fibrarum genere intexuntur, acque hac occafio
ne non mumiiarium,
in fimilarium, ieu
fed unuumcnuuiaiu...
inftrumentariarum r'gp,
partium daffem
“ , reponuntur,
m ita ucnx
Qrr tunica
, a ±<^ ¿traru auar
tripliciftbrarumgenereconftituitur.HuiufmodifibræGræcis ìv<flr nuncupantur,8ciubnaii naturali mo /
rii quidem fo rm a i colore mufculorum fibris refp5dent,a<ftioncautemplurimum ao iliis ua mpt*funt,
riant. Haccnim carnea mufculorum fubftantiaobfita:,arbitrario : illa: uero nulla carne impli-
cita',naturali motui praéficiuntur,quippe ut motus e notti o ai bitratu pene cotes, p arum in idn[lLr
mufeulís auxilio perficimus.Gc naturales motus umuerfo corpori fubferuientes,hbris qmbuf- renna.
damobeunturmuæorganis ioti corporifamulantibus intertextæfunt.Quanquam naturales
motus non omnes, fed materias duntaxat alicuius attracco,retentio S í expuifio, huiufmodi h
bris adímpleatunVoco autem in præfentiarum uím at tra&ricem,reten trican Sicxpuknccm,
non quæ finoulis partíbus ad fui nutrítíoncm à Natura cft ingenita, fed qua quædam corpo­
ris partes commune uniuerfo corpori munus præftant. Etcmm prerfus alia cenfetur attrae tío
cibfiper ftomachuinuentriculum, & fanguinis è cauauena in dextrum cordis lînum, & acris
ex artería uenaliin fimi tra cordis fínum,& femínís in utcrum,& fanguinis in nenas & ípiritus
í*i arterías quàm attradio,cuius beneficio partes illæ nutrimentum fib i familiare, & quo pm
uatim aluntur,ad fefe pellicifit. Rurfus longè alia exeretrix facultas eft, quauentricuius cibum
X fé cofedum in inteftinapropdlit,& qua rurfus inteftina fuperiora eundem in interiora pro-
trudunt SC qua cor fangumem in pulmones ac uitalem fpintum fìmul cum fanguine ímpetu
per corpus rúente in magnani arteriam mittit,Sd qua fanguinem unauenæ pars in fubfequen-
rem cotiiiuò deriuat, SC qua uterus feetum S i uefica urinam cxccrnu.it : quam ca fit,qua mine
dicqæ parccs proprfi nutrimenti recrcmenta à fe abigunt. Ad hæc, prorfus alia putatur cibi po
tuskin'«utrículo,0¿ foetus in utero, 8¿ urintein uefica, Sí fanguinis in ucms,& fpintus m cor
 16 <y and RE AE . VES A L I I BRVXELLENSIS
in hunc mo Jam orbi pedes impones, Sc adantis alicuius ope fuper pedes reliqua crurum oil*
inniti curabis, ac delude femorum capita in coxendícum oíTíum acetabulis indes, tit rccr è fig,
aut uirgula interuallfe mctiaris,quod ab orbe ad humiliorc iedem foraminis pertinet, in fa err-,
offe dorfalis medulla? gratia incili. Hoc ctenim interuallum edocebit, quamenfeira ferrfi fabrñ
canduin lit, quod orbi affixum, Sc offis facri reliquarumq? ucrtebrarfe foramini dorfalcm me.
. dullam tranfmittenti inditum, uniuerfaoda puledre fuftinebit. Ferra nanqjita aptandumcft
ut ualidè orbis medio clauis afligatiir,& ab orbe ad mfìmam ufqj nupcr didi foraminis fedem
teres aut quadratum fit.ab illa autem fede fiiríum latius quàm cradius effe conucnit,ut poftnio
dum ad dorfì infiexum obliquar! queat,ucrtcbra?q? ipii ita adaptcntur,ut immotar ad id neuti.
quam circunuertantur. Atq? ideo ferrum inibì primùm tcnuius fict, ubi iàcrum os ne deorfum
fubfidcat,fuffulcièndumuenit.Nificnim hoc os fiàmctur,fuftincaturq?,unà cumipforeliquie
uertebra? fendili defcendent,tcmporisq? iucccfiu fcclcti crura turpíter obliquabfetur. Accurate
igitur ab orbe ad facri odis foraminis infima fedem, longitudo mctienda uenit. D e rcliqua am
tem ferri longitudine non adcòcurandumed,quumha?c fi forte longior fit,poftodiurn copa,
cfeionem facile prrcfeindatur.Ft ctià fi oda arcp imponenda duxcris,magnoperciuueritferrimi
plus m inus duabus palmis logius quàm uniuerfum fitfeeleton, fieri, ut ipfius portio extra uer
ticcm cminens, fupcrioris arcar fundí foramini podit indi,in ipibcp conuolui. Ferro itaqp orbi
perpeiidiculatim adixo,acutiori cultcllo odìs (acri foramen dorfalis medulla? nomine indium,
{èndm ita exculpes,ut ferrimi ipfi commodè intrudi podìt. Nam quum hoc foramen natura ar
dius fìt,&infìgniter obliqufe, nequáquam fcrrum admittit, nifi qucmadmodfi iain diximus,
fic augeatur, utà ferri mucrone os iàcrum ad cam uiqj ferri fedem protrudere ualcas, quam no
amplius terctem,quadratarn ue facicndam innuimus. Se fi cafu harc fedes os iàcrum minus aptè
fufiulcíturauídcbítur, opcrarprccium crit cam ferri fedem lima exalperare, ac dein nodumilli
exarneo filo obuolucrc,quiosfacrum comode iudincat.Odcfacro in huncmodumiudulto,
cradìori filo femoris capita coxendícum acetabulis ínnectes, dílígcntcrpcrpcndcns quantum
harc autextrorfum aut introríum íntorqueas,ne forte crura turpiter intorta commíttas,autpa
tellar,interiorapotius crurum,quàm anteriorareípícíát. quod lane futurfe ed, nifi ad amudim
capita íuís finibus íunxcris. Vtcu nq? tamen feccrís,ín hocconnexu fiííumproríus íntorquendfi
noneftjpríuíquam pedes orbi & tibrjs co fitti commíferís,quí tibí apparebítelegantíor. Hunc
à bacilli, quo manus dabílíentur forma, potiísímum petes : alium quippe fitum medoria falx,
alium tclum,Sealium rurfus hada, aut Ncptunitridens,autaliudquoduisinftrumentfiexpe^
tit.M odo uertebrarortines feriatim accommodandx font,quo citiufip fitum ordinemcp inuen
tu non arduumobferrucs.hunc nanq? ucrtebram forma,Se artículatíonísratío promptèodcn.
dunt. Qiium primum ítaqp ordinatim omnes in méfam rcpofueris,quinq? lumborfe uertebras
inuicem duobusnexibusc5mittes,quiin corporum latcribus facin',unà car tila gíncfi ligamcn.
turn contincant,quod uertebrarum corporainterueniredieftum cd.atqihuiufrnodiligamcnta
feriatim a chartacui iliaapplicadi,funt adumcnda,co femperrelído,quod cas intcrccdit uertC'
bras,quas inuice non alligas.quemadmodum in prxfentia eft ligamcn tú leu cartílago,iàcrum
os 8éínfimam lumborum intercedens uertebra, ídqiquodfeiprcmam lumborum S í mfímam
thoracis uertebras interuenit. hundís ením lumborfe uertebris, fcx inferiores thoracis ínuícc,
Se podmodum fex fuperíorcs una cum ceruícís humílíorí conecten tur.Relic|ux ením ccruícís
mutuo no femtcollígandaí,fedeas ínterueniés cartílago corpori inferíorís uertebrx duntaxat
cd glutínúda.quandoquídcm ceruícís uertebre edam non ncxa?,fed ferro tantfe indita?,fuá fer
uant fedemtiieq? thoracis ucrtebram modo immota?, podmodum codas fuítínerc dcbét.llíco
ígítur atq? uertebras ad earn, quam prxcepí ratíonem,priusq ferrum íllís trarjeiatur comíferís,
lumborum uertebras ira conexas ferro impones, ídq? fedulo ad corum fitum infiexum ue obli
quabís,ac in fima ucrtcbr.T una cum iàcro ode ita comittcs,utiam prius lumborfe uertcbrcc imi
tuo uínxífti.Moxhís inferiores thoracis admngcs, perpetuò quam licebitaccuratidìmèferru,
uri neeedum erit, complicans, in (imam thoracis ucrtebram feiprcma? lumboru adneedens.
, His pari modo feipcriores thoracisuertebra?addentur,8é ham iti infima iuprema? carum qua?
iam ferro appoíitxfuerát,alligata,latiufeulum&longum nigrocp colore intineftumadaptabis
baculum,quí poder ¿orí ferriparti appofìtus,quàmlicebit demifsèinter ferrum Si uertebras
intrudetur,ut huius bacilli beneficio uertebrx ad ferrfe fìrmius contineantur,neqpulla rarione
ueriàtilcs fint, ne podmodum uniuerfus thorax in hoc illudile latus turpíter conuolui queat.
V t auté calmaría ferro appIicetur,neCedìim ed uerticéforamine quodamperforan,ad amudìm
ferri amplitudini Si crajTicici correfpondcnte,ne quando ipil ferrum traieceris,caluaria quauis
occafìone quoquouerfum circumucrtatur. prout cnim fedem anteriora cxactc aut latera fpe -
dare
 259
A N b R E AE VE SA L II b r v k e l l e n s i s

libi fcruaQ retm cnt. Mora,ioituromn bus n T llcf,ca>uccmsci‘ nutrimétum

tcsi,ifìtapartibusduraaxatuidtrr f i r a™ r PartlbUSBr0p/ ,,,aT JCa^ Sn5rubmin‘ft<-an

Fibr<tyimJJ)e
des c7 fan­
èllo.

K~lldisfibra.
R aUf m 0 lR
u ’rC?f 'PndUcU
i J n i m itt n n0bIltlU*
- /___Utcm
_ i' .. tranfuerfecxpuifion'
. * ‘
TU delinedtio,
in cjuct A trdfa
uerfai* mdicdt, tur. Atqì hæ circulares Hint : fed quum in duplici fine differenti
B dutem ( j O inuicem contrarian tur, ac fe mutuò X litcræ,aut potius duoruru
Vtriujhue obli-
p a ro generis
inuicem împlexorumdrcuíorum modo decufiàtim tntcrfccât ita
differeticts, 73 commode quicquid organi cauitatc compræhenditur, retiñeres
nero redla*. i ranIucriæ iecundum corporis latitudinem cxatftè tranfuerfîm
*-A~t E tripli
ci*fibruru ge­
locan tur, corpusq? orbiculatim, quemadmòdum obliquar, ambu
neris inipicrìi uiit.quanquam intérim tranfiierfæ, circulâtes orbiculares^ priua
podamodo ex tim nuncupentur. Difcetporrò quitus fibrarum naturam (fi mo
prtmit, (¡unii
vioxfuhijaedct
domolcitiusduxcrithominchocíolo nomine aagredi) quoties
uencC effigies ucnti ículus,aut íntcílínaalicuiusanímalís meniæ apponentur fi
dccurdtiùs proponet, unguibus uentriadi & inteftínorum fibras inuicem diueliere earn
, r - corpora nihil præter certas quafiiâ fibras inter (cordine &orout
patu ex ufu crat,mtertextas effe, expenderé hand grauabitur. idem ipectabit,cluni bouiiucfì-
inddT r ilCI(7im ,n§Il^ c,nl 12^ arij lltucbitur : quandoquidem triplexillud fibrarum ? cnus
identa uefica mamfefto fifi fpedandum offerer. Contra fi membranam aliquam,utquæ
Vaut campo fi f ^ " g ^ tp e r tto n æ u m ,!!! manus quis aiTumpferit, leni negotio difcet hanc firnplex
fanoni*ufu. r iu cq? CorPus eÌTit: 91™ ' 5XParte fibi Par>nullisc^ ciufinodi fibris conformatila Quum itam
urna (utorano unde duceiicratreflcciatur) organimi fiquniucrfo corpori in fanguinis admi-
mitrattone utditer fubfemiens,Natura corpus ípfius membranal ac fiftulx inflar cauum con
i ti tint, ac corn's quibufdam fibris, non autem ut fors ferebat intertexuit, xj s nempe quas fanoni
nis ad miniftrationi utiles fore cognouin Qpämobrem quum icirct uena neceiTàriò fànguinem
V ena: edUcCpor ad fe admiíluram,redas íllí comunícauít fibras, quibus uena
tio a dextro cordi*
finn d à iuguli! u ff
fanguínem ín ípfius allíceret cauítaté.Deíndc quia fanguinís
confcendens,pd f i üü ad íubfequentcm uenæ partem tanquam per ríuum propul-
brdrum in uendru
corpore ndtura do sis fio ne opus erat,trâfuerfis qtiocp fibris earn donauit. Ne uaò
fiatím uníuerfus languis ín proxímam uenæ partem cítramo
¿brince grdt'ctflu-
diofe finxinm . S i ram ex alia aílumeretur propellereturue, obliquas etíam fì-
fan te interim r<u bras uenæ corpori ímplícuít. Ex tribus ítaque fibrarum gene
tnorum lue pdfaim ríbus uenæ corpus inflar albæ membraneæcp (eu nerucæ tu-
dbtruncdtorum rd
ti otte ex peti*, hdne
nicæ conflatumcft, diftendi S i rurfiis (ut contentæmaterici
A ffacititid CT “enee portionein- app o fife congruat) in {¿collabi aptum. Præter hanc peculiar
non pecuhdrii tegrec cdiicC uen<e rem tunicam,ucnaaliam lubinde affcifcit, plerifcp etiam cor-
uence tuni/ de'.inedtioni p in ti
cd% C apiti*fin i / \dnjciendce con fa r, in dld quid
port'spartibus communcm. Quandocunqicnimuenæ lon­
D ,F ,ò , B f ,ì , K i , J \ l , S , T ', c r * indi go tramite aliquò ducuntur,aut olii, aut duríorí cuípíam cor
------
cent perpendens. pori íncumbút,autalícubíÍLiípenduntur,tum membrana illis
uelutí alíapcculíarís tunica obtenditur. Huíulmodí tunica uenæ per uniuerílim corpus indu-
untur,quodesextrauífcusaliquod, aut mufeulí corpus eminent, necuífceri autmufiulo inte-
xuntur. rune ením íemper ex cotermínís membranís alia quædam tenuis tunica ipfis obuoi-
ui tur, còtti tutioris du(ftus, turn ad uicinas partes firmioris nexus gratia, Cætertim uenæ cor-
poribus quibufdam infertæ,ac íníllís propagatæ, huiufinodi tunica nequáquam indigent,
quòd abunde ín íllíscorporibus firmen tur, quo depea tunica impedimento eilet, quo minus
prompte íanguís ex uenís fudaret,aut ut fanguis in ucnis coilccfus,fubfhntiæ alicuius uifeeris
uim tardius expcriretur.EthacpotiiTimùm rationein nulla corporis parte, uenænetç tenuto-
rem adipiicuntur fuam peculiarem tunicam,ncque in plures diffunduntur lòboles,quam in ìe
Vetutrum COris fidi (fautla, c] tue fiiccum in uenis contentimi in fànguinem mutatura, iuisqjrecremcntis
^ liberatura erat. Omnes uenas rationc primaria ut fànguinem fingulis corporis partibus defe- cß Cíh
rant,rerum Opifex procrcauítiquanquam quibufdam carimi ramís,ufi portæ uenæ propagi f
m in is
 DE HVMANI CORP O RIS FABRICA LIBER 1 I I* 2c$
níbus,ad a h í ín uentrículo elaborati ad íecoris portas attra¿Hone,ceu alris ad excrérnentorum
i Q j a . 9. (u t'1q u x in renes feoríum fanguíncm deferimt) repurgatíonem abutatur,quás omn es lito io-
cf p ili'1 co comniemorabínuis. N um ucrò ípfe(ne fanguis fruííra nullam à ucnxcorporcelaboratío- J-i. 4 de v fu
?»/'• nemíéntíenSjpcr uenas defìueret)quandamfanguificationis uím uenís índíderit, nonadeo par.
promptéaíTemim uclím, etíamfi id omnibus confeffum íitdiííccfíionísproccribus. & fi fortaC
fis hxc iiírtus uenís tribuí tureca nórubícundum parabít íanguinem /ed uenx corporís modo
album ,fiquidem ín omní naturali corporís noítri partíum cócocrione, concoctum neccííaríó
fibíconcoqucntíscolorem aícífcít,Veruniíani tcmpefhuum erít,cxquíbusíiam pam bas ar­
teria íabrícetur, períequí,
Q V 1 T> S I T ^ f R T E R I 3
ipfiusfubjlantia ufes. Caput I L
R T e R i A uas eíí fimílíter ut ucna membraneum,teres ac fiííulxmodo Quidarteria.
df ourda. cauum, quo uítalís ípírítus,8¿renuís flauus calíduscp íanguís per uníuer
IZ. iurn corpus dífíunduntur, quorum beneficio,ac dein artería ipfius mo
tu (qui dílatatíoneaccontradione fit) naturalís finpularum partíum ca­
lor uítalísq? ípírítus refocíllantur,P orrò Híppocratís adhuc, Plato-
5 i ß $ fd. nís, 8¿ Aríííotelís tempore, artería nuncupabatur,1 qu a i n fp iran te s ¿ na
li.l nbus aut ore aeran ín pulmones attrahímus, quacr? rurfus expirantes
é pulmombus eundem educímus, N obís ucrò uocatas arterías, ¿llí uenas appeiíabant: atque
arterias à uenís nonnulíí ea aerate díltínguebant, quum has quídem non pulíanles,¿fias autem
pulíantes dícerent. A d hunc íanemodum Híppocratí artería uenx nominedonatur, cuíus Li.'. M o r lo
agitano, quum m ínfantís partii ucíox S í magna S í ualída reperítur, ualídam ac uegeto feruí- rum uitlga.
doq? calore prxdítam in corde írafcibílemuím cíTc tefhtur.C xterum aíi)s arteríxnom inaban
tur,uenxflauum S í ípirítüofum, ac per corpus ímpetu diffuíuni8¿ tennis fubriíiscpfubíían-
tíx íanguínem uníuerío corporí dcduccntes. Ira ením Píatoni arterías uenas uocare líbuir,
quando ín rím xoatteflatur, corfìmul A ucnarum fontem crie, S í íanguínís qui per omnia
membra uehemtéercírcumfundítur.Nam quum uaíápuIíant¿á(ínquitGalenus)nondum,ut J n liIr ís de
nunc,arteríx dícerentur, fed tantú íllam fieueteres appcl3arcnt,quxexorcín pulmonesdíua- Didatti.
rícatur,íure Plato utdíftíngueret, qu arimi ucnarum cor effe Íanguínem uellct, fanguínis qui
per omnia membra ímpetu defertur, memínít, Aríítoteles autem ín líbrís de Anímalíum par-
tíbits, S í corundem h í Por ia, íub inde ar terí) s ucnarum nom ai elargítur.Nam utrelíqua p rx .
teream loca, ís magnamarteríam caux ucnx comparans, ín tertío hiíloríxde Anímalíbusíl-
lani mínorcm ucnam crebro appella t.Sed fucceííu temporís eam q u x ex ore ín pulmones per
tíngít,afperam uocare ueteres coeperunt: uafa au­ rtevlcc magna- qua ex cor-
tem pulfantía, naturaleniq? calore recrean tíajxues de pronafa tur portio, pliant
nuncupauere, V cròni nunc loia q u x ab ore ín pul­ diffecld apertami; finxim is,
utdrtericc btc cqffiicerentur
mones díftundítur, fuum nomen íeruauít, afperaq? tunicaiac ¿Lquídem locum in
arteria uocatur, A rteríx úaq? fimílíterac uenc mena ¿icdtjn quo potifsimumed oc ¿i r feria cor-
branco collant corpore, coprimi ac ín íc collabi, c lim i tunicd, quam aranccc pus quale, cr
felce affmilamus .B dutem pg ducetpfiws pe*
rurfus dütcndí idoneo: ationgè íolídíorí,duríorí, B interiorem notant arterice culiares funi*
ac ex pluribus tunícís coformato. Artería ením du. tuniedm. N u m e ru s dutem il CtC,
as peculiares fibí uendícat túnicas,quarum exterior le i,2,j infinudttres membra*
profecto robore ac craííitíe ucnarum peculiari tuní- nas magn ce artend orificio
profecías, dein decimafexti
cx reípondet, interior autem pluríum dííledíonís librifigura B , C , JD notan-
procera íuffragio, craííitíe huíus íere quíntuplarac ddS.H tc nero B cr-D dila­
poíím odum totum arteríx corpus ad ucnam colla nivi coronalium arteriarunt
originem oslendunt ■F ord -
tum ièxtuplumccnfetur, H x c tunicaquibufdam, mina autem in drtericc trun -
quia duríorSf quauís membrana íonge craííiorfit, co ad uertelrds deorfum dtfle
Xovc/l^oMs feu cartilagínea appellatur. Vndeetíá A ra x o confiicua , earum prop a*
ginumpant era, qua: coslis,
bes forfítan artería neruum pulfatílem uocaucrunt, deinJepto, (g ali/s ad renes
T unicx arteríx fimílíter utuenx, fíbrís cóforman- ufque organa digeruntur .
tur:ac interior quídem tranfuerfis duntaxat ínterte Vertivi hcec fitto loco erunt
dilucidiora. in prd'finti emvt
xítur, exterior ucrò redtís, S í quibufdam medíocrí- figura arteriai tunicas obiter
ter oblíquís, tranfuerfis autem nullísconftat. In. ddnotare uifunifiiit.
teríorarteríx tunica, ceu cutem quandam ínternx
inteftinorum & ucntrículí fuperficící modo contine^ latx contínuxq araneorum teíx maní-
t m tr n i ita nuocine \ f o t3 uc‘ ° alia Pe™lians nulla eft, fed ueluti quibufdam ucnarum
C cC . Sn ?q ten>s 3llcubl membrana tenuis obhxrefcit & drcumtendttur contenens aut fta’
«ArtericC con• n ü, ’ Á ° í p f a s p,°xim i.parribus.quanadm odum dcaltm um anTm m ^
firuéhonií r<t / p tCP .®c.°™n'3'u^ '® ne 3 fummo rcrum Opttice Hint cxtructa, qui in hoc arterías
tío.
(.utimt^aprns mino dtccbam) formauíqucilte uitalem fpíricum&fanguinem ímpetu per cor,
pus i u um, mguíís partibus dcducerent,ingenítumqj caíorcm recrearent. Fibras cním arte
naccorpus,eíuldcm quo uenacuílis grada forritur, acplurímas quídem tranfucrfas exíoit ut
ocyus ipfi ex fìniftro cordís íinu ímmíílum fanguíncm & uitalem fpírini totí corpori düpeiv c piteti
iet,nequcaliummtranfmittendo recípíendoq? rhythmum, quàm cor ipfumeffidatAd hoc cr‘I0
nanquemunusmagnopere tranfuerfa? conducunt, quas expul lio ni a Natura pra?fedas elfo llb'6'
dudum aíTeruímus. Obfunt autem expulfioni ínílgníter obliqua?, ut qua: materias retmeant
acreferuent. V nde edam Natura pauciflímas oblíquas arterqs elargirne Qutequum tcnuio.
rem i ai íoi emq> ¿x uclocíorí ímpetu ruentem iubfìantia,quam uenac,erant amplexura:,ac duni
uíuít animal perpetuo dilatando cofìringendxqj,meritò ctíam duríoribus & craíTíoribus Plu
ribusqj tunícís conformantur*

GIS i s V E N ^ R V M E T ^ f R T E R I ^ f R V M
nurncrm, Caput 1 1 I t

v o t iiiLiniuerfum corpus uenx, Si iterii arteria?deriuentur, fi uniuerfìc

iobolcs uaforumq? omnes difìributioncs enumeranda? fint,indicare ardua
prorfus ell,atq?propcmodu m impo(libile. A i fi uena? arteria?cppropriam
exigentes circumfcriptione,acueluti propri}s termini's finita?, duntaxat nu
mero quodam fint comple(fitenda?,in procincìu eft numerus. In natis enim
abfolutisqi hominibus omnes uena: ut plurima: quaternario numero com
Qudtuor uc ' ________ prehenduntur, qua5cxtcrarum omnium radices cenfontur* Acque" una Asca figli,
nc£. ex cattaiecoris fede prodiens in bilis uefìculam, ucntriculum, liencm, inteftina,mcfentcrium cernii.
Sgomentimi ex curi*it.h Scarnila ex gibbis iccoris, aut ut quibufdam uifum eft ex dextro cor ó
dis finuoriginemfiumens,inreliquumcorpus foils duntaxatexceptispulmonibus,innume' Capuipr<e -
raramorum (èrte diipeniàtur/ Terda,è dextro edam cordis fìnunata, frequenti admodum p o f i u .c n
propagine in pulmones digeritur» Veruni hanc uenam hoc fibi peculiariter uendicare audies, C)D’
quòd arteriarum confìctr corporc,undeedam arteriale uena nuncupabitur. *Quarta ab um, cp e ctin 7
bilico in iecur,ut fìc dicam,producitur, ac ad foetus nutridonem duntaxat animali famulatur, er sfiM .6.
ncque hic in uenarum numero reetè haberi poteft, uixq? propriacircumicriptionedonatur.
Ab his itaque ucnis reliquie omnes quaein corporeoccurrunt originem mutuantur,eisq} con i}Crg^, c,
^ tinux iùnt*Arterixautem numero bina? cenfentur,5 una qua? ex fìniftro cordis fìnu originerà d.
^ U* Urtine capimSjin unvucrfum corpus pra?terquam in pulmones,difpergitur." Altera ex eodem cordis c<u*
fìnu pronata,in folos pulmones diftribuitur:quac quia uena: corpore confìat, uenalis arteria? f ’p cdp. «,
nomen obtinuit. Porrò1dua? arteria? ab umbilico iceundùm uefìca? latcra dcfcendentes,ac foc enfiM.t
tui quodàmodo propria?,cummagna?arteria? propaginibus iuxtaoflìs fiacri regionari uniun ^ ^
tur,quare edam propriarum arteriarum loco neutiquam recenfenda?ueniunt,Ca?terum fi ioc lzpup0ju
tus ua?na? Se arteria? priuatim fibi aliquid uendicent, id fuis locis ubi foetus uaforum tradetur u
hifìoria,fiet obuium. iam enim operaepredum eft a per fedo rum ucnis exordium foi n^°n,s u p2fi.Cd.is.
mere, ac fìngularum enarrata diftribudonc, ipiarum uitim diuaricationisqi rationcm fu inn ^ 9fi. H-6
Ndt'trccar- gcrc.Vcrùm quoniam fìngulis corporis partibus arterias uenasq? deduci oportuit,nonnu - d e
tifiaununue, Ixautcm partes procul ab horum uaforum initrjs diftant, longè optimum font, ncque toni tu L „
ruirumdneri, mcroramosexprincipfjsorigineilimere,quotcorporis luntparteshuiufonodiualìsin igcn-
arum§ ferie. tcs:nc<^ ofnnino multostfod lummopcrc expediebat maxima organa caudicum mftarunocp
principio deduci, Si ab illis in proximas partes ueluti ramos propaginescp deriuan, a qui u
fìngulicpartes, quod fibi familiare fentiunt,in nutritioncmalliccrent»

D E G L ^ tN D V L I S , V ^A SO K V M
busroborisgratiaimmifiisadnexistp. Caput I I I I *
p R c_rfE S E N T I Capitifìguratti non duxi prcepontndam?cpiod(piamplurim£
buejimullocavi dcbuijjcnt quinti acfexti i f joptimi librorumfortìueypr&ter aliquot
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. id i

[culo vìnti tabulaspad effluìs a Cddpitis coutcxíu¿ cluni alienilisfilatidulcc mentío incidete opporr
tunc remitteris.
I C V T Natura uenaí Sí artería? pra?terproprias ipfaru tunicas,aííam
fubínde membranam circundedit, cuius benefìcio opportune confermi
nís partíbus allígetur, tutocp prorcpattfìc quoque quum minime ignora
retunumquodq^uas inibì noxíjs opportuniùsexpofìtumeflè,ubi ínra
C ur, (y cjiidn
mos difeíndítur, tuta?fíílionís gratia,prxtereíufmodí membranas,íiü> do uaforum di
ftantíam quandam medíocríter mollcm modiccqj cedentem condídít, JiriíutioniLus
qua no dor um in arboríbus rítu,uaforñ díuarícatíones, fie paílim rcplc- gianduia: i?n*
mittuntur.
uít,hancq? ramorum fciffioníbus íubftrauít ac círcundedít,ut nulla ipfàrum facile lindi, ucl ín-
ualida fieripoflít. At quoniam per motuniuíolentíorem uaíorum díuarícatíones íníurijs po-
tífítmum patent,& fuper molli ac medíocríter cedente íubllantía opportunnisuaía quícfcñt.
Si demum huíus auxilio quamuismoueaturuchementíus, ímpercufla integraci cuftodíutur,
Natura haudquaquam ut fors ferebat,fingulís uaforñ diftributíonibus huíufmodí Íñbftantíá
ínteríeat.Quandoquídem hxc paucíffima, aut nullam propemodum díuífioníbus,qux neq?
fuípenfx leruntur,ñeque artículís qui ín acutum angulum íiecfiun tur exten d untlif u e i ncum -
bunt,comunícauít, quòd illas uaforñ partítíones ex uíolento mom nihil pafíuras eí peripecia
eílet .Vertuti ubi diuifioncsquapíam membrana fuípenfx, aut íuper artículos, qui ín acutos
mouentur ángulos longius porrígun£ur,exqj plures ín íffíufmodi íedibus numero habentur,
<
í spetta id Natura hanc de qua agimus íubftantíam non mediocri copia círcumdedítf utí per uniueríam
tisom' ’ Portíe diífributionem eft cernere, quod hace mirtini m uniüería membranís duntaxat íitífulta
ad*, K .c r ad uentriculumJíenem&íntefhnaexcurrít.Pariínfuperratíoneín'rnembranís amplitudine
ut. dein in thoracis ínteríepientíbuSj&T in cerebro ílipcr cerebri teilcs(quòd inibì fuípenfx ferì tur ucnx)
*° hh hanc fub danna procreata ex co (celione doceberis. Sub iuperiori ucrò pecftoris ofiis fine, fub
b i filò.6 Aauribus,adLafperxarterixcaput, inaxillis, in cubitificxu,1ininguinibus,inpoplite5i alrjs
anaK, o, nonnullis corporis iedibus,propter adiacetttium partiummotus di numeroíam uaíorum di *
fi 'ad fc ì ftributionem,eiufnodi fubftantiamdíuífioníbus interi)ci,inièrmonis progrediioftendam.
g, i, i. Sublfandahxc communi nomine Grxcís ¿diluì &i oynoq dicitur, Latinis glans S i gianduia Si d d r .c.o fic fut>
jlantia no?nc,
e 6 filò . 7 olandium, eftq? ommu corporis partili fumine imbecillis,ac fluxioníbusímprímísobnoxía. ac imbállitaa.
K7£¿J ; Hatid ením decuífíct partes rclíquís uílíorem corporí uíum prxftátes, exteris ualídiores effe,
d mmf. tú. ímódeíeclís uiribus prxciítas S i rccrcmentísexcípiendís aptíores crean.Cxtcrüm non omnís C Undidarum
differenza a.
a . huíufmodí corporis íubítantía,colore, forma,nomine,duritía libi reípodet.quxdáením mol nomine,colore
l i l i l í *’ fi°r,rubicñdíor,&qucrcínxglandi formaprorfusdiiIimiliscfi;,qualiseaccnfeturs quxprín C7 imagine-
fi mf.tà.i. cípío gracilíum intefh'norñ non proculab inferiori orifìcio uentrí culi exp orrígítur:8¿ ea" qux
g izfig iib. ín elation ínferiorís membranx omenti regione fub uentrículo cofíftít.Hxc quia rubícúdíor,
^ Í ídc^potiífimum ín canibus,8imollíor& undícp fibí fimilísuífitur,á carne Grxcís W yxgues 8¿
Lcúcu'iKp^oy nuncupatur.1Qua? ucrò in iugulo fub pccloris oflèhabetur,iam diclx propemod«
i zfi.Ub.6 ípecíereip5det,S¿áGrxcis Latinisautem cSmuni noceglandiuappellano*.Cxterum
F* qux in reliquocorporepalfim occurrít,8¿ nuperdkfiaduríorcfiyglandís qucrcínx ímagíní
quodammodo accedít,8¿ peculiare nom ai in quibufdam corporis fedíbus obtinet. Cuius ge
fe7filò . 7 nerís ín cerebrok glans pínex nucís imagine referes, S i forfitan ín mefenterio1 ladies leu per id
A l uffa-.
,, ;L- díftributx glandes cenféri poflimt. Vertí mhomínís fabrica etíá ali) s donai glandulis ad alios
° J '-¡ ufus,quám ad uaforñ fírmam diftnbutíone procreatísrín quarñ numero"1 glans habemr,ccre
mió, 17fi. bri pituita ad palatum defluente excípíens,” tonfìllx° glandes laryngís radíciadnatxY glando
hb. 7 a . fum uínlís ueficx ccruícís corpus,cui íemen deferétía nafa inferi docebímus, quodcp uaforñ di
nrnf.ta. uar¡catfoní uix qUtCquáauxílíatiir.Cuíusuerópotíflirnu.ufiisgratíanuperc6rnemoratxglan-
o ciufdem des paratx fint,fuís locís abundeperfequar.híc ením fufleccrítglandes comemorare uaforum
m. l . diflríbutíoní prxfectas,ex qtiíbus nonnullx non íolurn uafis prxíñnt,uerum etíñ alíqux mea-
^ 11!é ^ tíbus humedtandísprxterea ídoncx cenfentur. quemadmodum glandes ín mefenterio repoíi
* tx,S¿ q u x duodeno ínteftíno cxporr¿gítur,utínteflínalento humoreímbuat, progenítx adii
feclíonum profeflonbus creduntur. Alíxrurfusreplendísfiníbus Si cauítatíbus ctíá íuntac- A d fir.emfes
candide tremi
5 i m f. ta. commo¿ XjUt l|q u x in faucíbus omnium ín fím x,& fu b auríum radice confili tint,8c q u x axil
ne Golem s.
ri mfita.L larum S i 1 ínguínumcauitatesínfarcíñt.sQuxautcmínmamillíshabétur,prxterquamquòd
s z>fi- ló.f lactí generando fubferuíunt,etíam uaforum partítíones uteunque firmant ac roborant. At de
C,D>D* hís omnibus, utí paulo ante ínnucbam, fuís locís aflatím dtflercmus,, oratíone ad ucnarum fe-
ríem nunc properantc»
h \ V E N AB
 26z & N D R E AE Vp c s r ri ^
V LN ^fL 'PORT' V 77 ~\ BRv x e l l é n s i s
u KT^E o R T rs, ip sijyso iy
propagmwn feries. Caput V . ^ ‘

Vt NAE P O R T AE AB
BVS COMMlTTITvn* r, * „
VNIVERSIS qv

dclincado,mca propordonc e x p i a d ’qlimfecLd^mpWLmcmfi R A

^ Ura^ m I^ u |f IeCUr*b^ISqUe^ c u ^a m Ju^ n tr íi:uIUm ,líen em j^ o m (:n m ^ '
Wm' meíentmu™& inteftína ex íllorum maonitudi
ne3ac miuper in fuo íítu depingeret»

NVDAE V E N AE P O R T AE DELINEATIONIS
charaélerumIndex,.
•4,-4 etc* Q j y I J\J C i y R bis cbdraóleríbus portee uence jyropdgínes índícdntur,per íccoris
Corpus diffufcc-,^ bic uelutiíccorisformam fecundum cauam ípjiusJedcrn expr¿mentes*
b b b 4 ? f N umerus ¿fie quínq$porta:nena: ramos(niJijiibíndc etiapaucíores Jitit) notdt,ex quibus ípjius
caudcx quodeímodo jproxi/nc cdflítiiítur?aut ín quos ísprunúm in íccorisfubjlantiam d geritu r *

Vence
 DE HVMANI CORPORIS FAGRICA LIBER i h , 2<?5
3 D ena p orto , pudprimùm a iecorisfiubflatitia libera amplifiima cernitura
C, C D uo ramificali bilis uefiiculam in caua iecorisfiedepofitam adeuntes<-
■ jD D ena adpojleriorem infirioris uentriculi orificijfiedem excurrens,
3 H a c fede uenaportar in duos maximos bipartitur truncos*
F PPruncus finifier elatior. G Drune u&lex ter.& hutndior.
FI D ena dextramfiaidi uentriculifiedem perreptansp genie ulatim illife d i ac fiupcrioris mem-'
brano: omenti dextro parti ramulos probens.
I D ena duodeno intejlino & iciunif rittetpio expromptat
K Damus in dextram regionemgibbi uentriculi pudiddorjum refficit, alipuotfiurculis diqeflus*.
X D ena in dextrafiedem infirioris omenti mebrame c r colimi inteflinu pudhdc ficrtur excurres*
JV1 Soboles diaccia dfiniflro trunco inglandofium corpus inferiori mebrano: ometi innata pfparfie,
F d D ena infiignisjub uentricuìo,ubi dorfio is innititur, uerfius elatius ipfiius orficiu oblique conficen
0 , 0 densi può priufpuam pertingat,utrinpue imam educit propaginem O infgnitam? CT in uentrieu
P* lumbacfede qua dorfio incurnbit,digeflam. P aeròpraficntis ueno refiexumper dextram orifi''
a * cip uentriculi latitò in anteriore uentriculifidenti Q gutem relipudpr enfientis uenceferie notai,
pace infilar corona: id orfidim i amplexatur, Dmirra qua batic utnam alipua ex parte ornaui '
musp Ine ut in rclipuis uenarum & neruorum artcriarumfi dclineatiombus uencepartem inpo'
fieriora qqy in magis recondita dedudam interfiinguit, ab illa può in priorifeu anteriorifede
oculisfiiibij citar, aut oculispropinpuior efi.
,R. Darmis uencefiperius uentriculi orficium ambientis, puifiecundùm elatiora uentriculiproce^
dens,inferiori orificiofiurculos exhibetfioboles etiamfatisfiepuentes inprogreffu ad anterio/
ra pofi criorafi uentriculi difpergetis.
S Gratidis uteunpue uena in infiriorem omenti membranam colimi inteflinum pud uentricuìo
exp orri qitu r, niatierofafiobole procurrens*
D i D Sinifieri tranci ama mea tio,u In is iam lienem efi ac ceffi ras.
D D ernia in finifiram fèdem infirioris membrance omenti ddlributa,cuius radicem in integrafi>
gura(puodfubinde defili) dantax a t delineauimus? eiusferie bacpeculiarifigura piani margini
adhibemus exprUnentes,in qua D uenam, puce lieni exporrigitur,còmonflratutrinp abtrunca
tam.profens aerò uenula D infiìgnitur.
PC,PC D elia ab illis qua: elatiora licnispettini,infinifirum uentriculi latus difjrcnjata.
y F infno di etiam uena bicgualcai utrunpue PC indieabatgnfignitur*
PC, D ena infinifiramfiindiuentriculifiedem pcrreptans , multasp fioboles uentricuìofupcriorifi
omenti membrana: ofrerens*
a,a,a,a FFis ebaraderibus uenarum in Iietiisfnbflatitia dipiribufio indicatur, adeò frepuens, ut lienis
imaginemfàcile osìcndat.
bjofo 'Prima dextri porta: netto trinici in mefinteriumfierics.FIo in mefienterium digcflo uence qui/
bufdam meferaicce ac medico eqy laeleo nuncupantur*
c D ena colo iutefin o pud redo continuarne0exporre£la.
d,d D ena fido recto prorepcns inteflino indicatur?undcum ramulis intcflino inneità: progrejd
fu digcfiis*
e?e D enu laninifioboles,recti iutefinifinem amplexantes♦ P ro te r baticfigura cuius modo eba/
r a d erutti indicati a[fiolui, alio complures quinto libro dedicato,bue reponi pofjent, quibus dia
exprimuntur organagli quo portofioboles dififunduntur. Procipuè autem bucjfedarcnt fectin
da,tertia,quarta,decima,duodecima,decimatertia, decimaquarta,decittiapuinta. Quinetiam
bue maxime fàcit,figura ex borum librorum Epitome fiumpta, quatti ad projentis libri calcem
iti alia puadam in bocJubnedam,ut uenarum art eriarimi mutua ficrics oculis obuerfiare/
tur. Qucticficunpuc igittir in interiori Gapitis contextus marginefimplcx ebarader potietur,
illuni adnudam quatti buie Capitipropofiuimusfigurata refir.relipuos autem adcasfiguras ad
puasillosfpedare adijciemus, ac proinde matiififlioris do d ritto gratta ultimata profientis li
brifiguram totius libricotitextu notabimus,nitidi.
h 2 IN
 A N D R E Aü V E S AL T I ERVXEÜLENSI S
Portee ramo
y uni in i ecorii N IECO
juljluntia fe , .. R 1 s fubftantia ab òmnibus * demiffioribus & qum orbieufa c»

ríes. mcon i untextremis ipfius partibus b exigua:ädmodum numero.fmcK l u ' « '

uenarumpropagineslncipiunt, qumiicrilisiecoris medium porrecitm icn N>°* * *
im in maiore^foboles, & inde in grandiores fdhiic tantifper coeunt do b A,A,A‘
nccomnes(quaiproiedtoflintquàmfrcquentii5mae)inequinq?,iriterdum ec k , z
- ctiam in pauciore^ramosfolli'gantUr, qui in caua iecoris remone tierfus 3,4,y-
eins medium,ad interiora tarnen & poftenora, iuxta dorliimmagis uniti
unam grandem & impenfe amplam conftituunt uenä,qumnobis porta* ueria nun cupabitur’ ;
ad cum modu ex iecoris cauo enata,aut(fi no minus u 9 è quàm dare loqui uoles)omnes+ fiMb ThZ
nuper dictos ramos/oboles SC propagmes in iecoris fubftantiafd.fpargcs,oblique deorfum 20M
ucrius finiltrum proceditinmultos uenarüfurculos,ad bilis ueficulä,ueiitriculu inteftina Kr c "BK '
P o rt# candi, ' ' 1 gcrenturA,
cii extra, ie,
nem,omentum,mefenterium,hac ferie digefta.Primumfduos ualdeexiguosramuiosexfjp e T a
cur diflriéu, nori/cLi anteriori fui corporis parte (non aute latere) bilis ueficulm ceriuci diftribuit,qui cam f c,c.er „
tío. ceruicem amplexàtes,ac in furculos capilloru modo prmtenues diduetfin uniuerfum ueficulm fiMb’s gad
Ad Ulis uef, corpus eo pacto excurrut, quo in 8alba adh gerente ue oculi tunica ,uenulas porrigi cernimus adufi V
Ad utntrLai- llOS alkiuant°hinferius ab Canori quoq*& anterioriuenmcorporis lede, ucifus d.extrum 2 <8fi.'clp.
hhamiliMori, taiivni íatL,s ma§ is "akus P^nitur ramus,nuper " commemoratis infi'gnior, qui humilius uen J t
fia um. triculi orifìcium ÒC uetitriculi portionem hui<? iuxta dorium proximam aliquot ramulís adit l i í 'ÍSp'l{’
CMf ' nLllla Pror^Lls iobolc anteriorem uentriculi federn perreptas. A t portai uenm caudex deorfum
T r Z i p Z niag ISprotenius, ppftquam hos diíFudít ram os) in duos máximos bípartítur truncos, quo. iEpan;tur
truncos fi, rum elation (quem 8¿ finíftrum dodlrínm ftudío opportune nomínabímus) propemodum u. in ¥,
¿lio. níuerfus in uentrículum, S í omentum, 8c quandam coli ínteftíníkregíoncm, qua: íecundum h 6,8/i. hb.
humiliörem uentriculi fedem fertur, deinde S í in líenem abfumitur. Alter, qui S í humilíor 8¿
grandíor eft,ac dexter meritò appellabítur, totus pene in mcícnteríum S í inteftina exhauritur.
Add-xtram A b liuíusnanque dextro latere iuxta ipíam caudícís porta: ín duostruncos díftributíoiiem,
uentriculi fin utcunquc' íníígnís ucna uentriculo exporrígítur,qua* omenti membrana íupcríorí fuffulra,8¿ l h .,4, lf
dijede, ( j i p f fub d extra uentriculi fundi lede tranfuerfim producía,”1exiguas frequentesq? uenulas certo or c • cr
proximam o, ■fig-R. <
dine,acquodammodo ncmculatim uentriculo diuaricat,qui&lanteriorem 8¿poflcriorefun- .
menti parten. 3 } . & , r i i i r 1 r, , f r 4>5^.o,o.
di uentriculircgionemmultalobolealiquoulcjintertcxunt.ria’ciienaubi ad mediani lundi m ifi.hb.i
uentriculi fedem proceilit,in quofdam exiguosramulos fìnitur 0illiuena:c5tiguos,quam non v-4fih p .
multo pòft reliquam fundi uentriculi regíoncm occupare audics.Porrò quemadmodum hxc nJ ¿ ‘‘y' *
uena plurimas uenulas ex elatiori ipfìus iedeièriatim uentriculo offert, ita quoque innúmeras o z.
uenularum foboles per totam dextram fupericris membrana: omenti regionari díffimdit,ilíis P 2 s
ièrè numero correfpondentes, quas ili uentriculi fondum Ípargí paulo ante dicebam. Veruni ^ ‘4
prsefens uenaqinterd uni, ñeque id fané infrcquéter,à porta: uena fupra quam illa in duos gran q uto ahi
des truncos bípartítur, originan obtínet, imo quandoq à r finí ftro porta: trunco nonfemel
Ad duodena. ]laac fpfam proiiafciobferuauímus ♦Quemadmodum ucro hccc fubínde ín ortu uaríat, ita a
intejl num. »ucna q ua>¿pfam fubfequítur,noii ídem iemper príncípíum exigít. mine ením à dextro sicrditer
dextri truncí latere, nunc uerò à latere dextro uena: porta* caudícís priufquá ís ín duos eíufmo^ 3r*
di truncos dírímitur,ucna quadam orígínem d u cít,q u á 1 prímum ínteftínorum quod d u o d c
num uulab uocanms, numerofa ferie implicata H a c ením ínteftínum ad medid fere ípfius Ion K.
* oitudínís prímum contíngcns, deoríuni ad rclíquam ínteftíní longítudíncm paulo unra íeíiini
upríncípíum exporrígitur,8^ fuperiorí membrana ornen tí 8 ¿ glandofocorporehuicinteftíno “ 7^ ' 1 *
adnato fuíFulta,geniculatim ínteftínorum fèdi, quam perreptat, ramulos diípergít, non negu. x
gens interini glandolimi quo fuftinetur corpus, nam 8¿íllí, Sgomenti regioniquà prorepiq hl.
lurculos quofdam ím partítur.C liíusuerónáturxilludcorpusfil^inCapitepracccdenteexecu ^ ^ ^
L i. 4 de Vfu tus funi : quanquam idem rurfus in quinto libro Galeni nomine, qui fallo id Yinfenus ucntrn ^ j-
pdr- culi OS coprimcre ac occludereopinatur, agendum crít. Hic ením fermo reliquie quam p o r x
Stn f r i trun i
uena molitur, i trlDUtlOinUeULCclUUUa
diftributioni dedícandus ¿.(iCll.
cft.= Síníllrr itaque
~ Sinifter
UIHUIU ÌMrdic nnrta*
ua^uL irmi
|ju, uv truncus
porta: cus tran
................ níueríim
tra..... - , Z E.
aulii-'
ciferies.
feriorem omentii membrana, qua lime pofteriori uentr uentriculi
iculi fubijcitur
(ubi)cii ui regioni,
i egioni, ProP
pi °P^ ^V iIrfVi^
’. .
omenti fede deinnói & a glandofo corpon huic membrana: innato fuftinetur,
in piurimas notatuuiy»«odianas foboles digeritur.Non
-------- - procul
, cium ab ca fede,qua : apoi t x ^ *>*.
n«
truncussiile
i diffcmd,tur, inferiori^
Li lvjP ^omenti -------
membrana implicatile,ab
------------- ^ --------- J elation ipl u. i»s, ''
uenàm g erm m a t, dumnonadmodum frequenti ramorum ferie in gipbum uei A h K-4fidi.
dextram dorfì fedem id fpecftat,dífFundítür. A b liumilioriautem
dextramaoruicciemiuipcciat,uinunuii«*.* — ------ *— ......... trunci fede, alia dici
i^,w.'cr»mpnfi *u.iifi-b.
i c
na,miper diflxquodamrftodo in orni rcfpondens.quae deorfumm dextram inferl° r ‘ +
membrana:rtgioncmfurculos aliquotderiuat,& quibufdamramulis mcouim mtdli
 qua hac omenti membrana id continetur3pra?ièns uena pcrtinet.Porrò ulteriùs in Gniftri trun
d internet ci ucrfus licnem progredii, practer exiguas foboies quaspriuatim glandulofo ipfum fufluìct-
ti fuprÀ.in
enti corpori elargì tur,, ab elabori Tua fedecuenam promit omnium uentriculum adeuntium fa
jrà $•
e fj. 4 Cile capadiTìmam.Hcee in f i o r i quoque omenti membrana continetur3& oblique lùrfum uer
<. y. M-nJ- fus fìmftrumfub ucntriculoqua dorfo idinftititur prorepens, m oxin afceniuhuic uentriculi
M fedi duoscommunicatramos^utrinquefìngulosfìn hànc uentriculi fedemmultisetiamfurcu
fo ,o .
g t.j-jlj' fi- lis diiperfos. Reliquiauenaefurfum ads clatiusuentriculiorificiung per uentriculi pofterio-
iib-s-G- ra exporredungad dextrum orifìci') latus ad antcriora ipfìus orifìci)he m e r g it i totam anterio*
h P.
rem ledein ambicns, fecundum fìniftrum etus latus denuò in pofteriora retorquetur, ac ut fe­
»a- nici dica corona: prorius modo uentriculi iuperius orifìcium concinne1 perreptagin proorefì
fa rectà deorium in uentriculi corpus ramos geniculatim oifcrens, qui magnani uentriculi le-
dem occupane A'iupcrioriautem fecRuena hxcram ulosetiarndifFundigfèd exiguos pror-
il,is3Sd in ito m aeli i term 111 u m, q u à is uentriculo continuatili excurrentcs. Porrò inter carcera s
£ R ; Ì P . i 4" propagines3ab hac uena corona: ritu uentriculi clatius orifìcium fuccingentc exortas k uteun-
fi.hb-i-e
que infìgnis uena ab ipià pronaldtur, qua à polder lori uentriculi regione fecundum dextrum
orificf) latus antrorfum contenditi Atque ha:c propago à dentro eius ucirx latcre nata , fccun-
dum fupcriorem uentriculi fedemfìnferius uentriculi adit or ilici ungid frequentibus uteunque •
ucnis ampiexans3& in progrdlugeniculatim ramos in priorem pofterioremq? uentriculi ic-
IS-lfig- desn ipargcnsdam commemorata: uena: totpropaginibus in uentriculum pertinentialia re-
lib.s.Y. fpon degab humiliori fede fini [fri uena: porte trun ci prodiens3ac inferiori omenti membrana:
implicita., qua: non italonge ab initio in duos ramos plurimum ab inuicé difeedentes bipartì-
tur, ex quibus denuo quamplures iurculi deorfum prorcpung& in coli inteftini par rem (qua:
in fcrioris membrana: omenti benefìcio tanquam à mèienterio ad dorfum committitur) excur
rentes38v nonnullis propaginibus inierti in parte in fcrioris membrana' omenti,qua' inteftinis
m cum bigacuelutià colointeilino pronafeimr* Atquehaec quidemdehominibusmehacfìe-
nus dixifie arbitrator. nani à fìniftro porta' trunco ne minima quidem foboies canibus ad co-
lum inteftinum digeritur, uri etiam in ipfìs colum inteftinum nulla ex parte omento alligatur,
adeò ut ncque mirandum figli hac orationis ferie interdum à Galeni placitis reced am eli fimi In lii.deVe'
arumuenas, litiipfè edam ad Antifìhcnem fcribig exprofefio docens, hominum ucnasnon nctrumarar-
perfequitur,Ca:terùm poftquam fini Iter porta: truncus commemoratas eduxitpropagines,
m T ,T . ad licnem tranfuerfim accedensfìn "l duos ramos lècatuig qui rurfus in alios partiuntur, atque
n Spetta ta
baia fi 19.
hi denuò in alios tantifper dirimuiitmgquoufquc numero la ramoru ferie 1n 11 cauam firn amue
hb.;. lienis fedem recta linea fecundum totam lienis longitudinem inferiori membrana omenti per­
0 jii. petuò fu fin hi implàtentmgatque0 infinita fobolc uenulas oppidò quàm gracilcs min canai im
plexas,per uniuerlìim lienis corpus digerant. A b infimo ramo, lienis inferiora petente, priuf-
(> V-4-/Ì quam finifter porta: truncus infrequcndiìimas foboies illas d 1fp argatur, in tcrdump tennis ue­
lib.$.J. na prodit, qua: m fìniftram inferioris membrana: omenti fedem uno atque altero flirculodi-
<iS- fpeniaturadq? tunc potiftimum, quando p n m u sq maioris in humiliorem omentimembra-
nam perdncntis uena: diduCtusanguftioreft, quàm ut Commodè uniuerfà: membrana: inibì
ramos communicct. Praucrcaà ramo quopiam cxillisqui ad fupcriorem lienis regionemre-
r X ,X . 14 , pungquum is iuxtaliencm confìftit/ uena exoritur,qua: dextrorfum lata- atque omenti mem­
»5 /ì- 'a. 5-g.
brana fuperioriintertexta, in eamuentriculi fedempertingig qua: elatiori lienis fedipropin-
quior uifìtur.H xc quandoq?,fèd rarius,in uentriculi tunicas adeò cxcurrigut non admodum
procul à fìmftra fède fuperioris orifìci) uentriculi diftet.quodautcm h x c ucnailiud contigerig
nidi nunquam. N cque edam pixeiens uena ab elatiflimo licnem adeuntiuramopromitur3 fed
ab ilio qui fere huic proximus eli:* Quemadmodum ucrò h xc iuxta eminentioré lienis partem
s ’Z .i.fiv. principium ducigfic a maiufculo ramo imam lienis fedem accedente,s alia exurgituenautcun
llb. S. 4.
que infigni amplitudine donata. Ha:c perinde atque n upcrr dieta dextrorfum rctorquctur,5f
£ /•
i-x . fìniftram uentriculi fundiregionem perreptans,u fili accurate conucnituenagquam ad fundi
MH. x medium ufqi dextram cius fedem amplecti remimius. Am ba: enim ad hoc medium in exiguos
X ¡fi.iib.f.
T.
defìnuntramulos, mutuoq; implicàtur. Dein finiftra perinde ac dextra in fìniftram fundi uen-
triculi fedem furculos geniculatim antrorfumrctrorilimqidiipergigacfupcriorimcmbrana:
omentiinfìniftramipfìuspartemoblongas frequcntcscp foboies communicat. Cmteriiin ca­
li cs ea quam fundi uentriculi dextram fedem adire commemorali!, dcftituuntur:& illius uicem
ea fupplégqua: fìniftram fundi fedem ramis confcrit* Atque ad hunc modum frequentifiìme fì
nifìr umportae ucnmtruncum abiinn 1 fpccfìabis. no raro autem ad huc in hominibus ex fingu-
y Y-14.fi. lis uenis concaux lienis regioni iam inferendisg ' fìngulas uenas inuétriculum ad eum modum
tib.,.g g.
h 3 digerì,
 ló <5
A N D R E AB V ESA L H BRVXELLENSIS

tà^à uenis HencniT~rtn{CUÌ°lP crtlnac*tercoj]‘§ ar^ c°m pcries;( quo " d u a sn u p c r com m em ora,
huíufmodíucnas* ¡a .LLntl^ as Pro Pag at/fcripfìm us* A tq u c híc icd u lò o b ícru an d u mmi c m t,
fn rn i_ , , ......ÍS cl u x lienem acccdunt in ucntráculum d fo d tas, ñeque diftributíonís
>lpccic3quicquam ab a ^ p ir iexcurren.
D « » w b ^ S
cu p a rttrii a u \ nn.
? d “f o c *
■ "u' V*c» — n S topUn“ tìotóf? cdc’^
LXxtcì u c n x tru n c u s (quem
(quemín cqT
mínínteftina A ^
teftín appotiftìm
o n 'r a f S ulumo
um difK m dinarrabam g-4 fi-li.
a feries. * . } um melenterio a dorio nafeentí com m íttítuf, ín tres p rx cíp u o s dífícíndítur ram os: 5L 12fiü-1*-
C^“lliia 'as c^cnu° innúmeras ucnarum íoboles díuaricatí, ínter du as meícntcrr) m em branas
pi O', ucuntur,arque inferiorem pofteríorern ue ínteftínorum partem q u x mefenterío aliíga. ' u y ^ !
tu i, A q u am d ííled ío n u tn profeíforibus cauam uocarclíbuít,am pledentes,íníeíunum ,ílcurn, llb‘}-
ca cum A dextram coií íedcm ,qua íd d ex tro reñí & iecorí adíacet,finíuntur.Q _uotuero abhís
dífteíndantur foboles3q u u m p ro rfu s íint ¡nnum erm 3d íd u eft arduum rdcin n o óm nibus can.
dem diftributíonís exhíbent feriem, quam uis (utí dixím us)ad ínteftina íllx propagínes cxcur
rant. A tertío dextríportee trunci ram o, qui ín finíflram partem medí) meíenterf) potíflim um
díícíndítur, ínfignís nena ín íiniftrum m efenteríum , q u o d colon a lienc ad re d u m uíque ín c,c-c. U li.
tcftínum d orio al 1igat3porrígí tur, atea nun c dictís uenís ín ínteftina díffufis fimí!íter3ín p iares ? n.
deríuata furculos3cam coli regio nem3 q u x à uentriculí llníftra fède ad red im i uíq? ínteftim num à « fi.lib.f
pertinet, adit. Inter om nes fmiftri mefenterrj uenx ram os3Lunus ínfigni m agnitudineinter c ’d ^ f i u
duas fui mcíenterrj m em branas (queadm odu canteri om nes ram i) intenextus3fecundùm coli 5 &»&•
finé deorfum Tub recto inteftino p ro rcp it3multas uenulas ex íuperíorí anteriori'ue ip fìus fede
a d cam íntcltíní partem , qua p o rrig itu r, deprom ens. P rx fcn s ram us quum ad recti inteftini
extrem um uíque contendit,non amplius re d à fub inteftino deducitur, led in 1plurcs utcunq? r (
exiles diftufusram ulos, fincm re d i inteftini orbiculatim am plectitur. P o rrò A ft frcqucntifii.
mm finttrium n u n e d id o ru m dextrí portee trunci ram orum íoboles, tamen piltres num ero,
ftoresq? in gracilia, quàm craftíora ínteftina díftríbuí, cuíuis ex d íflcd ío n co b u íu m eft. Q u o
ením ínteftina uentriculí fundo flint magis c o n tínua,eopluribusuen aru m ím p lícan tu rfu rcu
íís,quoníáex íllis plus fucciquàm ex fediuícíníoríbus íitexugcndum«. Q ucm aclm odum ucró
ncnuJíísprius enarratísnem e porta:ram ís sc o rp o ra q u x d à glandulofaatq?ad amuftim q u o . g 4 ,; fi.u.
dam ino do carnea attendi círcunducíq? díccbam , fie ctíam ram orum per mefenteríum ad inte.
ftina díftuforum fedíoníbus," gianduia: q u x d a m íntcríacent3pro p o rtío n em in m agnitudine \
cum díftributis propagíníbus feruátes.In g randíonbusením p ro p a g ín ñ d íd u d íb u s (q u e m . fi,Q si\
adm od innubi dexter porta: truncus ín tres prim os ípfius ram o s finditur) m agna: rep o n u tu r
g la n d u lx ,ín íubfequentibus iterò h o ru m ram oriidíuarícatíoníbus gracilíores m ínorescp.H u
íuím odi quoqj gianduia:, capillorú m odo prxtcnucs uenulas,à uenís quas ínteríacent m u tu an
tu r.ín has igítur propagínes p o r tx uena díger ítu r,q u x om nes au t ad nutrítíonem , aut excre.
Vence portee mentí alicuíus expurgadonem, aut ínuentriculo cxcodí cibi íníccorís portas dedudíonem,
^ ^ ( propagata: cenfentur.quíppe' quasbtlís ueficulx oblatas díxí,alím entuífU fubm iniftraturx i c,c.
ad cam excurrunt. Parí m o d o k propagínes num erofa fobole in om entum d iftu íx d u n tax at
u tíllu d en u trian t,m u lto q ja d ip e ím buant, a p o rta :u e n a d e riu a tu n P ropagíneslíeneinpeten ¿TjX.
tes rerum C o n d íto r fecíftecontjcítur, ut íimul tieni alimeli turn deíérant,atq? exíecorefoeculen
tu in fi imiti n cm feu m cíancholíciun fuccum ín ipíum ex p u rg et.Q u u m ením ci afiius íanguífi.
catíonís recrem entum his propagíníbus in licnem ucbatur, A q u u m lix ib u d liciti poi i ìg n ir,
ftmul quoqt ncceftàriò lieni nutrim entu offerut.ftquidem ,ut in q u in to libi o, n o fine religione
tamen q uadam ,fcrípturus íum ,líen atrum íllud fanguíficatíonís recrem entum in fui nutrí tío.
« U Z '.
n o n conficít,A lien per " uenas ab ill is q u x lieni inieruntur in uentriculum profufas, quoc ip t
exfccculentiori ianguincrcliquum eft, neq? fibiconcoquere ac adaptare ualct, in uentrieu una
crudat.ucròm id n o ( u t diffedionum profeftores m alearbitnttur)in fuperiusuentrieu i011
cium dííFundens,fcda d fundú prxcipuè, quò " m aior u en aà ueníslíenem adeuntibuscxorta, „ z.
ín uentrículupertínet.0 Surculí capillorú m odo tenues ad g la n d ía ín h o c a re ru U p i p d ’, i , k ,
c u n tu r, u t illa à portceram isalimentucollig.it» C x te rù m p relíquxo m n es p o r tx p r o p a ^ n , g.
iii uentrículu A ínteftina d ígeftx,duplici nom ine extruutur,partím u t lilis nutrimcn
níftrent,partím ut fuis finíbus A ofeulis in uentriculum A ínteftina hiantibus co jlu m a
tríenlo cíbfi ex ípfo ac ínteftinis exugant, arqp ad íecur tanquam cocodionis onici <>
n o corporí com unem transfcrant.lngreíTusautem A afeenfusin hancregione,J
Portee nomi-
net. nu n cn arrau ím u s,ftríd ísítín crib u s u ñ u sp ra q taratu r,ip ix ním íru poi ta LieI1‘ ,n p unc ^ *
ueterum quíípíá N a tu rx o p e rú perítus ante H ippocratcm -wva« nuncupaut "
u fo diem p o r tx u c n x n o m e n a d n o s manauít,ipíacp (u t A G alenus teftatur) a P ^
L i. 6 de P L íccorís,ab alqsíanítríx appellatili^, ucruninonnullí tota uenam hoc nom ine ona v^
ciéis.
 DE HVMANI COR POR IS F A B R IC A L I B E R III* 2 6 '7
partem ipfìus duntaxaqquxprimùm àiecorisfubftantiaccrniturlibera. Dicitur caudicis
dp.6 nominestAt^ia4«,quodeticinomen Galenusinterducauteu e n x 1quaiecori eilproxima S^prc
C- cerea magne arterie,qua è corde pronafcit,tribuiflèuidet. Dein portee urna ab altjs cria iccoris
manus nuncupat,quòd iecftr ca ad elaborati in uentriculo cibi attrazione tanq? manu utatur
S an t qui laZeä appeilet,quòd fuccus qué hcc ab inteftinis iecori deferì,ìaZcus fìt.Porrò ucna P orice ucna
portar, iucca eii c]ué è uen triculo,precipue aute ex inteftinis ad fc alìiciqatq? in iccur deferii eco fdngurnnn no
rismodo inipfo dcductu concoqucre,aceiclcm preparare, 2C in rudern fan ouinem mutare co n ficere,
haudfàcile conceilcrotquantumuis grauitcridin quarto de V fu partili libro Galenus ailerar.
Nullam emiri iànguificationis nini mébranco Sé coriaceo uenxcorpori affigliare poftum : Sé
fi q u x eilet, illa profeZò album pararci iànguiné, non focus quàm à uentriculo emulata,laZeu
colorem referunt,uti Sé uentriculi fubftan uà albani, non autem iecoris modo concreti fangui-
nis inftar rubram effe liquidò cernimus. Acque hoc Galcni placitum non fenici ab ipfo rcpetb
rum altiùs refèllerem,nifì Galenus ipic fcxto de Dogmatibus Hippocratis & Platonis cani mu
j tafretièntentiam,fur)pfius,quoacritis Ariftotelem oppugnarci,oblitus. 5Ramum porte,qué d P ela n ch cli,
fub rcZo inteftino decliuem ac mcientcrio fufìukum porrigi ieri pimi u s,n o n ìum q uam ad f e ­ cutn fu ccit p e r
culenti (ànguinis per ani uenulaSjiànguineinterdum manantes, expurgationem plurimum pportee ram os
u rga n -
conducere arbitrar. Quandoquidem dum autoblienis obftruZionem, aut aliud quoclcunqj
ipfìus uitium,feculentus fanguis non uniueriiis,uel nullus piane in liencm abiùmitur, ucllien
eundem ad uentriculum cruciare nequiqhuius rami benefìcio ccrtis quibufdam intcruallis,uti
mulicrum mcnitruxpurgationcslolent, peranum excerni credo, Rarius enim ex uniuerio
corpore hxmorrhoidum uitio laborantibus ad uenx causeramulos in ledern pertinentes, lu->
£ofunieiufmodi'ianguüj«mregurgitareuen'ßmiIenobisuidctur, dum ueram u en xp ortxd b
ftributioncmperfpcaamjhabemus.Quippccxhac conieZurarieftpromptii]Ìmum,quÌis fan
guis à lidie non attrachis, autob meatuum obturationcm non admiiTus, unde ftuebat rurfus
regurgitct,acque fìia granitale per ramum ad inteftinum rcZum pertinente dcorfum procura-
bat,ibf que tantiiper reieruetur colligatur que,doncc nimium turgentes uenx ofculis reicratis
per anum manare illuni finant. Huic m ex icntentix magnum robur adiecit is quemhoc iàn-
giiinis defiuxu per interualla laborantcm refecuimus.Huic enim minor,ièd durior lien fuit, 5£
uena fub reZo inteftino excurrcns,pollicis quali crafliticm fuperauit, coq; modo iànguine tur-
gcbaqquo iam parturientium animalium ucnas uterum amplexantes,in figli iter amplas diften
tasepeernimus. Veruni h xc parilo latius à nobis relatafunt inepiftola,qua dex tra axillarem in
laterali morbo (fi modo dextram aut fìniftram icces, quicquam interfìt) apcriendam docui.ac
proni de mine ad uenx cariai icricm cft accedendum : nani portx uenam iccancli modum ad fì-
nem Quinti libri rerjciendum duxfin quo omnium nutritionis gcnerationis'quc organorum
adminiftrationem una perfequar.

C H A R A C T E R V M T O T I V S V E N AE CA V A E
D E L I N E A T I O NI S, Q_ V A M SVBSEQ.VENS

pagina proponit, Index.

F I G V IF<^A7 quam in proxim a reponemus pagin a,qu atu or C apitibusßeriatim fub^

fequcntibus communis effp rop ortion ecp ¿Ili cor r e ffo n d e te li a integram arteria : magna: fe r ietti
ante duodecimum buius lib ri C apu t -, ac dein dorjalis meditila: neruorum dißributionem ante uri
decimimi quarti lib ri C apu t exbibebogu ce in ea uirilis corp oris magnitudine f cjucmadmodiitn
£ 7 base ucna: calia: fig u ra tm ifc u lo ru m e r oßium ßm ul com pacloriim tabula: _) depinguntur,
quam buie p a p y r o f qua: reg alis uulgò dicitu r) acc om m odam fore putaui. F 'cràn ificu ip iam p o
fic a uifumfueritjC iujm o di nudas ucna rum, a rtcriarum^ neruorum iconcs aut ex p rop orten e-,
ut eiariorcsreddan tu r^au gerefu tiin m ea F p itom cß clu m cern is) au tp rop ter ebarta: aligli'
flia m ß eu potilis ob typog rapb oru m for des £2° auaritiam immimicre ?idunum monco <&• rog o
p a r iter p ie quis basßgu ras cir cumfcr ibcns 3a li atti hominis imagine illis adijciat: quemadtnodum
p la g ia rij qu id x p rojectefex quibus batic ucnarum feriali'fé dilla diffe elione collcgißem dignißt
migli meis ^Fnatornicis tabulis A r g en tin a : im preßis ten tarm i .H c e c enim cir cumfcr ip tio ,
etfim ultis rationibus nego citi uitict^ob id tarnen etili r e ffu elida efig ie omnes uena: k a c e x p r e ß !
fig u ra in una tantum corp oris fu p erß eie d ig e r ir e an teriori tantu p a r ti peculiarcs eß e uideait
turipotißim um quum nano tam rcrurn ignanis iti bis N atu ra' m y flerijs operaia nauet, qui iti
h 4 haé
 DE HV MA NI CORPORIS FABRICA LIBER I. 161
ctarcuoluerís,foramen id aut tranfucrfim, aut oblique ínfculpere cultro quopíamo porter,
quemadmodu 8é illíc ubi caluaría denuo perforanda eft, ut lígulís ca fedío quam ferra in calua
ria molítus es, cómíttatur, Sé quu uiíum fuerít, caluaría à ferro adempta, rurfus diíibluí qucat.
fummopere nanqj coducít,interna caluaríx amplitudine qua cerebro cotínetur in tu eri. quod
ut fiat,utraq? caluaríx pars tribus foraminibus fibi mutuò corrcfpondentibus candenti ferro
aut cultri mucrone eft perforanda» ac unum quidé foramen opportune in occípítío pcrncitur
Séutrínq? in temporibus unum. Atínfcriorem maxillaxnco filo cumftipcríorí comittes nexu
fuís capítibus in fìnus fupcríoris maxilla: fado. Verum quúhicconexus no adeó fírmus fit,ut
accurate dentes mutuò applícegíéd inferior maxilla dependcat,degas cg fit,hanc fuperiorí mo
dò íungí, modo dífiungí, prxterdidúnexum,maxíllxínferíorís acutí proceftus etiá perforan
di funt, Sé funiculus ípfis íllígandus, qui fubíugalibus traíedus oftíbus Sé uertící íncumbcns,
nunc ucrfus frontero,nunc ucrfus occipitíum tendípoftiqdentesqj ita collidi queant. Vtcunqj
ucró fit, potiísíma ferri cura cftc debet, ne íllud ínepte nunc ín pofteríora nunc in priora obli­
quatimi,corpus indecorè crígat. quò minus auté id fiiat,magnopere conduxerít dori! eludami
cognouífte. Porrò nunc tempeftiuu erit coftas uertebrís Sé luís cartílagínibus alligare, quod
fané utadamuflìm Séfèdulò facías, prímum omnes dextras coftas à finiftris difeernes, come-
duratici à finufumpta, quoucna,ncruus Séarteria coftisexporrigitur. dein à fuperiorí co-
ftarum lede,quelatior fpilsiorcg inferiori occurrit.Dcinceps in hunc fere rnodu ((( ))) coftas
mende ièriatim impones,ut dextrx finiftris refpondeant curans. Promptu cnim crit lingulas
fuís fèdibus poneré,fi ea modo memoria: non cxcíderínt,qux ad internofccndas coftas fuprà
còmcmorauimus.Exhac coftaru fèrie prima utri ufq? latcris coftam fuc cartilagini ad pedoris
os adnedes, Sé deinde lodali pedoris os cum fuís cartílagínibus in fua fede tenendu porriges,
ac deinccps primas coftas prima: thoracis ucrtcbrx tràfucrfis proccilìbus alligabis.Infuper fe­
cundas coftas fua: comittes ucrtcbra:, Sépo fimo dii ipfam cartílagínibus, atqj ita ièriatim om-
ncsiobícruás interina,ut illas coftas toto interuallo prorfus dchifcerc finas,que ante fèdionem
cartílagínibus inuicem dirCmptx fueràt. N unc humeros fpiftíori filo fcapulís ñecles,& deinde
tenuíorí filo clauículas fummís humerís,nioxfcapulascoftís,8¿ clauiculas pedoris oífí.Qiium
tamen humeros fcapulís aduíncies,cxpendcndú eft, quo narri fitu manus coílocádas duxerís.
Hie cnim multu refert,quomodo fcapulx finin'caput humeri cómíttatur. in quo etíáconnexu
cartílago neutíquam prxtereunda eft, cuíus auxilio fcapuíx finus ínterdú adaugetur,atqp ita
etiá cartilágines maxíllaru 8c clauícularu artículís peculiares no negledx fuís artículís neden-
tur.Cxterfi cubiti offa h umero uíncíeda no funt, príufquam extrema manus tota fuerít nexa.
radius ítaqp fuprà ínfraqp ulna: eft collígádus. deinde fi brachíalís olla dífiunda,fuíscg lígamen
tis líberafunt, ea inuicem funt comíttenda,aliás ante íixorum lígamentorü ínteruentu abunde
contínétur. Inferiori ípforó fedi prímum pollícis os,Sé quatuor poftbrachíalís olla, ac deinde
hís digítoríí offa,una cum féfamínís oífículis adnedes. Poftremò auté brachiale radío images,
Sé deinde ulnam humero. Atq? ubi id ín utracg manu prxftítñ erít, fummas manus báculo lili
alligabís, quem ualídeorbí ínfíxú inflar falcís, aut alíter extruendú díxí. Eredís nunc oftíbus,
8¿cxofté v referenti,S í audítusorganiofticulís,acaípcrxarterix,auriuincgSépalpebrarlicar
tílagíníbus,Sé unguc cordíscg cartilagini bus, monile líccbít confingere,hís omnibus catcnu-
Ix ,a u t exíccato cruris aut manus ncruo adnexís. Hiñe liquet, quàm leui negocio hum ani
corporis ofia,oppído quàm medico exoptáda,pararí qiieant.*quo in opere nihil ipfo conexu,
nonaggrcdicnti, difficilius uidebitur. qui tamen míhí prímumexperíenti fatis pulchre fuc-
ceftit,cxcmploab illis fùmpto,quos cflradas fcutcllas Sé lapídeos cacaboscopingereintcrdu
uídcram.Codíonís autem rationc,cmollicdi in medicina uis docucrat. Lutctia nancg ob belli
tumultusLouaniureucrfus,atq;unàcum g e m m a p h r y s I o , xquè celebri M edico
ac pauciftimis conferendo Mathematico,ofIìum uidendoru nomine ad cum locò quo magna
(tudiolorum cómoditatcomnes ultimo affèdi fupplicio in publica uíarufticís proponi folcnt,
obambulás,in ciufmodi incidi afticcatix cadaucr, quale latronis crat, quodGalenus fc fpcdafiè Liki.de Ad'
commcmorat. V ti cnim hoc aues carne liberarát,íta fané íllud quocg ipfos emundaftè confido, ninjl. dijjeci.
quiahomo file ante an nú diramine duntaxatobuftus,Séquafì toítus,paloq;allígatus,ítafuaué
e! cam auíbus exhibuerat,ut nuda undici eftènt offo,cacg folis ligamentis hxrcrct,mufculorum
exortíbus Sé infcrtionibus duntaxataffcruatis, quod Íníuípenfis nunquam ufu ucnit, quum
prxtcr oculos (Sé fi uulgus alíter arbítretur) uolucresníhil ob cutís craftitiem dilaniét.ac prcv
inde integra in hís cute,oda intus carie afficiuntur,prorfuscg ad difciplinam funt inutilia. Ailìc
catum itaq? Sé nulla ex parte humidum fordiduin uc corpus intuens, haudquacp infperatam ac
fubinde expetità míhí occafìonéprxtcrmifi, quinimò Gemma: benefìcio palum cofcendcns,
O 3 femur
26 $

integra ^ e t " VESALri BRVXELLENSIS

P u K r IB r s AB OMNIBVS
L I B F, IF c_4' <^4 Q
nuda netice cauit delineation

I
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III.

,
fide p ro p o rtio n non cernat quant todas corporis J a p er fcici Jedem ffnguhe uena: p er reptent*
Qmnetiam ex quintifex d & fcp d m ilib roru m fgu risficile conñabít cuiufmodi ilice debeant
cjjc effigiesgu ce cum uenis etiam partes pice íllis ímplicantur o culis fubijciunt*
¿ s í T 'restili chara ¿leves propagínem notant dueña caua ubi iecori adnafcítur? in z o
corísgíbbum p affinip er pudín numeroja ramorum fer ie fnidlrorfum dídiributam* ^Vltcram au
tem propagínem ín dextram íteoris fed em JÍmilíter díffujam characlcribm non infígníuímm ,
nú ctíam millas uence caucefoboles gu cep a ríter utrínque habentur ? £ypriuatim níbílin altero
laterefíb í uendicant ?nejo r ta fis c hara ¿l erutti copia delineationem objetivar emus, V tide etiam
dextrum latas potáis qudmfnidbrum characlcribus liberum con fjicitu r*
d JHbuíufmodí etiam gracilíor foboles d caua iecori fubgrandíbus illís propaginibus índica>
tís digeritile*
p) V ence caucefed es inter íecorísgíbbum &Jeptum tranfuerfum confdleüs*
C S íníñrapropago duarumguas caua fep to o f f e r t a d quíbus etiam fu rcu lí in cordis ínuolucriz
pertíngunt*
JO ) Qatice uence orífcíu m ín dextrum cord isfínum pertínens. O ptarím b íc jcd iilá expenderos? uní >
uerfaim p cauce delineationem a ccu ra te contenípía re vis? conjuleraturus atine tierius h oc o r i f citi
cauce uence principili iicniat fatuendum ?an ea cauce p a rs ubi c r a in ip fo ca u d icefcriptu n t

cern ís ?&*ipfa uenajectindum icco ris p o d leriora d corfim p ro rep it ? cuius etiam g r a tia in dcx-'
trum latus incur uatur? tantumf i l í e etgu an tu m icco r is fe d e s ? cui cauce caudex com m ittitur? a d
dextrum latus duertebrarum m edio declinai*
Jd V ena co r once modo cordis b a ffi ampleclens?ac deor funi p er córdis fubflantice exteriora ad
ipfus ufque mucronatiJurados d fe deriuas7<&si<pcwtcuctjeu coronalis nuncupata* ¿ d a c e f a b
anteriori fe d e o r ifeij uence cauce bíc orirí uídeatur ? perpetuò tamen quintifm p lex ft? d p o fe¿
rio ri fe d e eíus o r ífe ij pronafcítur?utí infeptim afexti librifg u r a ad G e f cern ere*
JF F Imenei coniugis ex persguce ¿cauce dextro latereprodíens? decliuísfecundum dextrum uerter
braman latus adfecundan f re lumborum uertebram defeendit*
G G Chara ¿leves ifli bíc at que íllíc ad uence pa rí carentís latera repoftí?uena: íllíus propagines in
fn u ant teas nítnírum quee codiarm i offeruntur internaliís?ac pofhnodum in dorfilem medullant?
iti mujculos uertebris í p f s j coslis inílratos? a c etiam membranas thoracis amplítudinem ín
t erfepientes?fir culos promunt *
J g Cauce fub pedloris o f is elatíorífede iuxta iugulimi bipartidoguaní íanij boues c r por eos íugu
laturípetunt*
I V ena primee thoracis codice ínníxa?atque ad alatn tranfuerfím perdíala ? brachijcp axíllarem
podlquam aliquotpropagines díffudit condlituens*
K Ex ilis uena ín fui later is aliquotfuperíorum co di arum fuccíngentemembrana fo b o les deriuas*
L V enafub pcdloris o f isfn id lr o latere ad abdominis ufque fuperíora d efen d á is ?ramoscjp ueras
rum cof arum cartilaginum interuallis?ac demutn thoracem ínterfepíentifuí laterís membrana*?
a c edam mufciilis peed or i ínftratís?<& abdominis cu tir amos exhíbens*Prcecipuum autem ramü
fub re¿lo abdominis mufeulo d ijjergitgu ífu p ra umbilícum in aliquot f metis fiir culos ? alteráis
M* uetue ab imo furjum afeendentís 7ac F notandee términos rcjjpícit}ea nímirum f e d e 7ubi A l
afcrípfm u s*
2V-, iV V ena p er f ramina tra n fu erfsp rocefíbu s uertebrdrunt ceruícis infcuípta?ad caharíam p r o s
perans7a c dorf i l i medullcegenículatím ramos o ffer ensyUt in muf u l o s quoque inibì ceruícis
uertebris adnatosfo b o les d jjen fa t . Qua uerò ratione bcec uena ín diirarn cereb ri membranam
exbauriaturyCtíamfb a n c bíc quoque delineare conatus fin gip ecu lia ri de cereb ri u afs fg u rct
decimoquarto C apitiprcepotienda non minus difccs?qudm rcliquarum caluariampetentíum iiC'
tiarumfrían*
O V ena mufeulis hutnílíorem ceruícis?<&fuperiorem thoracis fedem iuxta uertebras occupantis
busyiniiltiplícíuteunp fob ole exporredla*
p V ena ad mujculos pedlorí indiretto s Pc r buius regionis cntcnb 0 ° ipjant dentimi mamillam tx '
curráis
C f Vena
 lyo
A N DRHAE vesalii b r v x e l l en sis
^ f ^ J g ^ g ^ c i s p r o f i c i f i e n s ^ c i n derb ,,
R n o T r " ^ “i f " '" thoracis Uteraicorfumduda, & in duo
S i , - Wr aXi ‘C camtatts fedcsconfhmitur,brachiumf potterw ra deorfum’ ?
T U!^ U aris^ UcetSrac^Csf urcu^os ajperce arteria latcri qyrbdc deduclis ntruis fbarcit
quod uero ipfus prater aliquotpreprints rdiquum efl,in caluariam prorepit, u a r iit in
T cerebri uaforum deferiptione p ro fq u a r, difeinditur.
^ tc r io r fc u fu p e ^ ia r ia m g s d a r is .V tr im m g u ia r ia s m n a s C c p a s G r a s c is ^ ^ u o
tu r) nom iliappellant,quailatim in thoracis amplitudine fuhfumma bipartì
tacauaproducuntur.c^lifnontotasillas/eum tegrosem s uenas
n „ncupariuohm t,fedM e„w quod ex ijs iamfupra
ha interpretibus iugularla! ita f i n appellatasG u id e?,
rum uocegm ndcs,ßbragitidas,im eniks,penfiles,organica*,fubeticas,uertiginofas,apop
cas,mnaifiomni. cA ìq u e ita tarn interior es quàm exterior es appeUitant. o~ has quidem paten,
tes,ilia ! uer o immerfas ter occultai nuncupdt. "Porro exterioris iugulamiferiem , ut plurimum
nubi apparirtenedehneatam babes,ut fcilep
ß m plexpcr colli
aliquot in contermincesfedes diffundetis.
V E x terio ris uena iugular is iuxta fauces in duos ramos diflribu tio .
v E x t a ¿oris iugular is ramus oris interior aßibies^ac uariein laryngc er byoidis oßis muj'culos,
linguam,palatum,narium amp litu din cm, a c demum in caluariam tribus p r opagitiibus?ac etiant
aliquotfurculis in oculos digcdlus,
^ E x tei w >ramus diuißonis externa?iugular is iuxta faucesfa ci adequi mm erofa uenarumfe rie in
faciei mufeulos CT cutem,dcinde ad tempora er poß aures uniuerfamep capitis cutem digeritur*
^ A c E quidemportione buius rami Y notati inßnuat, qua in fid e m exporrigitur, <? nero,
ßontis uenam indicai* a,portionem fccundum temporafurfum repent cm . er * earn notatg u a i
poß aures er adoccipitis cutem ß rtu r. C a: ter ihn reliqua uenarum bic in capiteferies ad cerea
b ri uafaffeclatiquam ob id cbaraclembus tio inßgniuiguod baie peculiarisßgura decimoquar
to C a p itipraponenda explicabitur. Quanquam interim f i quis banc carne uence eff,igicin chant
cleribus occupare uoluerit,ad eum inodum quo nos illamßnximus? quee buius lib ri adbibebitur
calci,uenasßmul cum ar ter ijs oflenßura : pritnum eh araci er em appo nere licebit dextro lates
ri,u t is dextrum feu primiim inibìß c appellandum durai cerebri membraneeßnum b k quaßinßar
fem icirculiporr céhim indicar et, Secundus ueró characterJin iU ro fe u fecundo eius membra^
ncefinui inferi ber etur,qui infinidiro latere fem icir culi quoque modo f r t u r ♦ T ertius autein
character tertio durce membrana! [inni adlnber etur,qui illic incipit,ubiprimus er*fecundusfu
nilsJeu duo illifcm icirculi inuicem congrediuntur, er ubi ab ipßs aliusfem icir cuius quodam^
modoßirßim exporrigitur, cuius podlen orpars occipitiopropinquior adumbrata cernitur, an
ttrio r autem quafontem a d ii lucida . Q uartus autem durai membrana?ß nus,quem ex antcrio
r i fe d e trium didlorumfnuum concurfus pronafci,atque rcéld antr orfuni ducif i o loco audies,
bic non ésl delinea tus. In figura tarnen buius lib ri calci infuta, y infignitur*E r alterca tribus il
lis cbaradleribus quartusficcedcret,qui in prim i durai membrana■f in is radice poßtus, ingreß
funi indicarci acme J S f notata: deinde ingrcjjum rami interioris iig u la ris etiam infunar et,
dui p e r f ram aifexti neruorum cerebriparis caluariam fubiU Quinto ebaraelere interna ut
ciliari s rainus p er propriumf ramai in Iatera dura cerebri membrana excurrcns infignii etur*
Sextus ramimi exterioris iugularis notar et,qui p r o p r io f ramine ad radicem posier un em que
fedem procefu s mamillaris t emporum oßis exfculpto,caluariam fubit , smfd b a c p ra te ra ws
charaäcrcs etiam unus illis uenulis infer ib i pojfctgu afu bfion tis netta 9 inßgmta hie inumata
firuntur,tit fcilicet netta etid indiearentur,qua p er caltia ria fed e cui olfiHus organa inai um-,
er p erfra n tetifecundi neruorum cerebri paris g ra tia ca la ta ,in caluariam i cP fß * ß
omniajfin e adnotauifßm, nißilla ingrandiorifigura decimiquarti Capitisf i f e propoßtin uu
1uattt etiam cerebriuaforum feriem abfque artcrijs minime licerci aggredì?
quanque
 DE HVMÄNI C O R P O.R IS F Ä C R I C A LIBER III. Z71

¿cm in illos dura: mi'bravafinus no ucna modo,fed & arteria exhauriantur,ipfijpfiniis non m i'
nus arteria quam uencefimgantur muntre. V erutti interim non improbauerim <gr baneuena ca
na delineation?,uti iam moniti, cbarattcribiis quibufdatn d Hu dioßs inßgniri,iam in cerebri ua
forum ferie ex burns libri decimoquarto C apite, & exfeptimo etiam libro eruditisi aut, utaiu
tèd ix i, exemplumfumentibus,ab ea figura qua adbuius libri calcetti infuitur,ac nuper cornute'
morataferiatim Uteris t,t.u,u.x,xf.<cA .\x,exprimit.
a?a 'V trunque a uetiam burnerariani indicai, iterimi (uperiori a ipfius exortm ab externa iugulari
T notata,radix fignficatur.inferins autem a /mineraria federn notai,qua iam bumcraria ex
alto iti brachi) fuperficie cutemp emerget.Huius ucna nominapaulo pofi abfohtta mantis eba'
raclerum narratione,propter H rabum interpretimi uoces¡ubijcianu
h H um eraria propago ab ipfius elatiorifede nonpronti abcxortu inpofieriores ceruicem occii'
pantium mufculos,ipfatti(fi buius regionis entern[fa r(a .
c H um eraria etiam propago, ingibbam[captila federnfie queliti uteunfi fobole excitrrens*
d,d V e n a ab bumcraria,priiifquam ipfapcnitiitsfub fummo burnero contorquetur, pronata , ac in
fummi burner)fedis cutem e r[¡perfidem mitfculi brachium attollentis, inter dum quoque c r ad
mamillam digcH a.
e, e,e Tenues itenula ab ¡mineraria in externa brachij fedis cut etti,anterior cmfi regionali ninfeidi
cubitumfieflentium prio ris propagata.
f H um craria iuxta externum humeri tuberculum in tres ramospartitio,quinane inuicem ampli'
tudine aciuales,nunc inaquales iti[untur.
g Primus ¡mineraria tripartitionis ramus in ahum immergens,ac fub mujculorum ab externo bu>
meri tuber e pronator uni cap dibits aliquouffi excurrens.
b Seat ndus dicla nuper tripartitionis ramus,quifub cute deorfiim oblique ad medianifidem fie '
xus cubiti deduchis,cum axillaris ueiia ramo t notando coit,ac cum ilio uenam communem con
Hituit,cui ce ajfiriptum eft.
i T ertins bumcraria tripartitionis ramus,per radium in exteriiant cubiti regionali obliquò con'
L tendeiis,ac ucnulaspaßim inproximam ipficutem dffiergens.inter quasfirò pracipua k infi'
quitur, quatti ad exteriorem cubiti arti culifedis cutem ad poHcriora quodaminodo digerii*.
Quandoprafens ramus iti cum modum obliquòrepens,adbracbialis iijque radicem ò regione ap
/. pendicis ulna pertinqit(nimirum ubi bic l fpeci atur) axibi■iris naia propaginis x nefanda[ '
boles ipfi commifeetur, ac una ab bac axillarisfobole & ¡mineraria 1 amo ¡iena confi ig it, l /a*
cbialis & poHbracbialis federnfub paruo digito,ipfunif i adeòparlami digitimi £X quodammo'
do attillarem,uaria ramulorumferie accedette,
iti H x illa ris netta, cuius nominapaulòpefi recenf buntur.
ti H x illa ris ueiia ramus,in capita deriuatus miifculorum cubitum extendentiunu
o Tamils nuper diciis mufculis CT posier ¿ori brachi) fedis cuti exporrcclus.
p Infignis propago obliquò de orfiumfub biimero uerfus exterius humeri tuberailum du eia, quanta
feu lis bine principium ducentibiis ramos exhibits , aliquoufip in externam cucitif i dem cum quar
to brachiumpetentium neruofirtur.
q ,r H x illa ris uetia in duos francos diH r ibutio,quorum alter binis q infignitiis in altofentper teu
t o f ipfius duchi occulitur,ac profits pari modo cum manus arteria digeritur, quatti iti totius
maqna arteria figura.duodecimo Capiti prapónenda liccbit intueri. sH lter uero axilkn is
trueus(cui r inferibitur,<zr qua tota orationisferie nobis axillaris uocabitur)paßimfiub cute
ex cur r it,ac iti uariasfoboles difpenfatur. Caterùm hue axillaris netta diftributione interdilla
etiam altiùsfieri qudm bic delineauimus, obfcruabis: linde etiam tanto minus Gaietti deferiptio
nibus earn conuenire animaduertes.
f Hetia ab axillari in anterioris brachi)fedis cutem, nonnihil quoque inpo Honorisfedis cm
tetti digeHa.
t ^ fà te r ¿or axillaris uena ramus,eins diufionis qua bic iuxtainterioris humeri tuberculi cutem
efi con/piena. 'Prafens raittus t infignitus, obliquò ad mediani cubiti articulifiexusfedernfub
cute ¡irtur,ac cum bumcraria ramo b notato coicns, comminali ejfiormat uetiam «■ indicatavi.
J u Axillaris
 2J1 A N■-D R E ™
AE VESALII BRVXE LLENSIS
u A x illa r is tuxtd interim humeri tuber culum bipartitionis poßerior uena?qua:plurcs eaCdeihät
uar ¿as d j efob oles diffundit» ^
Xpx Posterior is uetue u notatce ramus,quif i b ulna dcorfum ad brachiale porrigitur ? e r paßim in
conterminam ipßcutem divedi usjo bo lem offerì bumerarice ramo brachiale iuxta minimum dici
tutti cònfeendentU ^
y ^ cna in podlerioris articuli cubitifedis cutem exctirrcns.
N o ta tu r multiplex uenarumfirics-Jn interioris cubitifedis cutem d i f f k f a d e i n in interiori*
fumma' mantis fedis cutem excurrens. V erùmfupcrius % uenam notai ab axillaris uence ramo
t infittito principitint dueentern. Inf l r ins alitati ■>indicai p ropagincs? quas axillaris uena: r d '
mus x e r x inßgnitus interna: cubiti regioni offerta
$ V enularum V eueris monticulumimplicantiumcum ramo ¿A notando coitus . eß nanque ramus
is propago illarum uenarum ?qua' externam ttianusfummo:fedem inter pollicem e r indicempe r>
reptant*
a V etto communis ab axillaris ramo t e r bumerarice ramo h conflato? qiueper internam cubiti
fedem deorfuni obliquò radium confcendens exporrigitur ?ac tandem radiumfupergreffi in ex-'
teriorem cubiti fedem propter infriorem ipfiiis regionali cxcurrit? ramulos quofdam iti pros
greßu adproximam ipßcutem difpergcns*
ß Communis uence iuxtaradij bumiliorein partemgua brachiale refficitydiuflo, y aut Y aut
y • A noti abfimilis:cuius quidem aitcrum crus y inßgnitum? externamfummo: manus fedem pollici
ac indicifubieflamgpfumcjppollicem e r indicati accedit?^ ramulum ¿Aindicatum in internam
manti sfedem digerita Hòherum antan crus t inßgnitum?uerfus medium e r attillarein potißi-'
mimi abfumitur. K am is externamfummo: manusJedem adeuntibus noria d tioflris medicis ini-
ponuntur nomina?qiuv quinti interf e admodumpugnali? & paßimßnt obuia?aliquid de ipfs ioni
dicendolo arbitrof.hüc ehor aller um indicem lubentiùs barbaris nominibus occupationsguaiti
orationis qua has uenas deferibamferiali. Gra:ci igitur er’Latitiiores medici iti uniuerfi ma-
mi paucas uenas propri/ s tiottiinibus appellarunt. V coatti nanque per brachi/ interiora alamcfi
excurrentern in utroque bracino ? quia axillatn feu alani perreptat ? axillarem uocaueruntt
quemadmodum e r cubiti interioremguòd feilieetper cubiti interiora potiflimùm exporrigas
tur . V erùm prillatilo deXtrce manus axillarem iecor ariani uocaruttt ? quod in iccons affé elio
bus iUatn dividere joleant. S inidiro' aiitcm manus axillaris lienaria ipjis die¿tur? qiiòditt lienis
piorbis hancplerunque aperiatit. Sic rurjus iiaxLxfeu burneralts a inßgnita?ßmpliciter fu m i
nomai obtinuitguòdper humerunt in tnanumßratur:etiam cubiti exterior nuncupata? quoniam
cubiti exterius latus perreptat. H ippocrates in libris de <Hrticulis bone uidetur cr afoni uès
natn mincupafe. Quia nero capitis morbis botc mederi ereditar? etiam capitis uena e ìl duca*.
Kam os nero h t notato s e r uenam communemguam x notauimus conflitucntes ? medias
uenas nuncuparuntguòdfeilieet adflexus cubiti medium ducer entur?aut quòdinter cubiti exte­
rior an uenam interiorcm effetti medi#. <Hb obliquo antan ipjorutti duclu obliquas quoque
illas uocaruttt. C ommunan (quo' x infignitur)nuncuparuntgiiceab illis r amis h CT t notati*
confirgit?atque interiori e r exteriori cubiti uenis communis edi. V uetei hcec nomina uixa ut
apudillos repenas . H t f i H r abolii libros uerfes ?notninum aceruipaßim occurrent eident
uena: uix unquam ac corninodato rum. Quo alitati aliquid certius de bis quoq? deprotnattij u
forum nomine qui me bis nominibus iti Hinatome reniorari folent ? non g raiiabor uicet ■
interpretis nomina Ine recai[tregua: Feti prima libri primi doclnna quinta Capite quarto e-
autiturjnquo Capite H uiccnna expropofitomanusuenai■ ■deferìbit? carumjerienta a
\libro tem o de H dm iniürandisf i elioni bus? autpotuìs ab Onbafio petals.H uiccn & *
out ipfins interpr es? Spatularan m eat bumemrüe partem d iugulari externa odeon jq )
d m ^ m ß h u m tr a r ia ln a c b ijc u tm p r im ü g u U t^ p a r s d u o b m a tn n o ß
itone completo™. Qmautem bumerJis brachio exporrigitur,,Um Cepbahca. J J P
tis uenam mncupatTHatcinterinfirius a ® - f contine™. T ortim i burneru *
quem i infiqniuimUs,Funembrachi/ appellai.
q ■« F a ta ,.N ig ra ,uibiautembeceobi,
nero
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. z?',
tcrim communis uena: crurisgllim nimirum diuifionis quam y auf Y aßimilauimm, fu l anulari
CTíndicepor re Fus ¿Sy eien fuichue appcllatur. Verum alias fubinde apud^frabes CTbar
baros illam Sy dem uocari obferuabis¿ qua: iuxta brachiale ab bumeraria: ramo i n o ta to ^a ^
xillarís uenecpropagine xinßgnita conjlituitur¿ ^ Inotatur.cuieademquce axillari medicorum
uulgm nominaimponit¿bañequoq¿ Saluatellam erSalubrem uocans. Quanquam rurjus commu
' nis lidia: ramum y notatum uerfus pollicis er indicis regio nein exporreäum, alijfaluatellam °uo
centJude cadem qua bumeraria: nomina largientes. d heec¿axillaris medicis potißimum Ba
ßilica¿ínterdum N igra ¿aliquando er Funis braebij nuncupatur. Numeraría etiam ocularis
CTaurisguodfcilicet carü partium inflammatíoníbus medeatur. N iß ß r tibor um nominum im
poßtores adeó ßulti ßierint¿ut cumVfrißotclc er illis qui bodie uenas ame re d i antea pidas
turpiter in luccrnfuo nomine emiferunt? arbitratijint bumarice orturnfub aureprimäm eße. Gce
terum communis uena JSIedia¿ B le diana er C orporalis uulgo dicitur.
{ V F N A F cauceportío ¿qua inßrioribus corporis partibus nutrimentum adminißratur*
n Vena inpinguem tnembrancamcßßnißrireñís tunicam¿contermina5 cj¿fedes excurrens.
ß Grandis uena addextrum renem exporreda.
i Grandis uenaßnißrum renepetens.bcec ¿ utier dextra ¿ quodßerofumfanguinem adrenes de^
ßrtjßeroßuscp humor quodammodo ab ipßt emulgetur¿ Fmulgens uulgo nuncupatur.
k Propago duena in dextrum renem dedudagnpinguem reñís dextri tunicam excurrens.
Seminalisuenaßnißra. ^¿y. Seminalis uena dextra. Ncc uena- inprogreßuperitona'O cui
ad dorßumßrmantur¿beerentqpPßurculos communicant¿gg ramulos membranis teßem uafaßße'
naria ambientibus dijßundunt.
V Seminalium uenarumfedes¿qua bceprimum implicaría ac uaricum modo cottuohiincipiunt.
| V eneegeniculatimd caua in dorfalem medullam¿quce lumborum uertebris continetur¿ac demum
adipfas lumborum uertebras¿ ipfiscp accumbentes mußculos peritonceum digeflce.
o V ence cauceßupra oßisfacri initiü in dúos trucos difributío¿fy aut inuerßo y autSf nd abßtnilis.
Famus utcunqs amplus¿ tranjuerßm in peritonceum er lumborum carnes¿abdominisq¿ mujciu
los diflributus.
cp Famuli aliquot inßuperiora oßis facrißramina mißi.
iSitiißritruncimagnee íllíusfuper osßacrum bipartitionis in dúos ramos dißributio.quorum in'
teríor j> notatur¿exterior g.
t ¿t Interioris rami¿quem g notauimus¿exterior propago,in mußculos exterioreiliurn oßisßdem oc
cupantes¿<gy in clunium cutern contérminascppartes frequenti ramorüßerie tranfuerßnt digeßa.
v Interioris rami g inßgniti interior propago ¿ atq¿ eins propaginis rami bumilioribusfacri oßis
t y ß ßraminibus dißributiuero er f reliquas interioris huiuspropaginisßoboles¿ uti bac parua
tabella eas delineare datum cF¿exprímunt.Porrigunturautem illa:adanimußculos¿ ueßcaßui
dum¿<&ceruicem:mulieribm etiam adhumilioremßindi utcrißedcmgpjumqs adeo Utericollurn.
oo V ena ab exteriori ramo¿quem g índícatum cotifpicis¿deprompta¿atq¿ cum reliquo interioris rct
ttti £ notati coiens¿ qudidpubis oßisßramenperreptat.
et Hacfede uenapubis oßisßramenpermeans¿pra:ter alios ipßusfür culos uenulam in coxendicis
acctabulum porrigit¿hicéj¿in ißius regionis mußculos dißeminatur.
jo V ñus ex ramis uena:pubis oßisßramen tranfeuntis notatur ¿ quicutcm adinternamßmorisf '
dem inibißubit.
^ Congrcfus diclce nuper uencv ¿cum ramo magnee incrus dißributce uence perßeitur ¿ quem z
notabimus.
T Vena ab elatiorißede exterior is magnee íllíus trunci rami¿qua is peritonceum perßrat¿prínci'
pitim ducens¿quceper it onceo et abdominis mufculis cutiq¿ ramos offert.ínter certeros autem pree
cipuusfub recio abdominis mufeulofurfum confccndit¿<&ßipra umbilici regionem in aliquot diß
Jeclusfur culos¿eas reßncitfoboles¿qua: buc dueñafub pccloris oße deducíapertingunt?ea uide
licetJede cui NL aferiptum cernís.
Propago uena: in crus tendentis¿quee tranfuerßim ad genitalia contérminas cj¿ fedes infür culos
cxbauritur.
i 0 Prima
 174 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
0 P r inta magna crus petentis uena propagoper interiorem fcmoris tibicecU [cdcm fub cutr
fum adfummum v.fp pcdcm perreptans.
A I ropagittis 0 infignitce ramtts fim o ris interiora adinguina accedens*
►z, Dittaepropaginis ramm adanteriorisfimoris regionis entern uerfiis exteriora digeßus^
II 1 PcIiV propaginis ramm., primo tibiam mouentium mufculo ob latus.
2 D itto: propaginisfoboles, quas in anterioremgernJedem & poßeriorem (piocp difpctfiit*
<i> U acJede propago 0 iudicata per Jedem tibiae ititcriorem ffub eilte in uarios multipliccscj ra
mos dijjcinditurJriccp opportune dumJanguiftem mittimm aperitur.
Y Irlac ad anteriorem interioris ntalleolijeclein nuper dicla propago ducitur.at<J uti cerncre cß
in pedisßuperiora exhauritur.
12 Ram us dgrandi uena crus petenti in anteriorem coxendicis articuli regionem exporrettus,
ciuscpJedis mufculis £7 cutifoboles uteunepfrequentes deriuans.
i Ramusfeptimo nonop tibiam mouentibus mujculis £7 cutißmoris iuxta externam ipßusfedern
ramos dcduccns.
z Grandis uena in cpiintumßmur mouentium mufculum digeßa *
3 , 4 P lis duabuspropaginibus inuice cocuntibus uena cbfituiturguac infermufculos poßerioremfi
tnorisJede occupantes excidens , für fum inßmoris cute ramos porrigit.quos 5 inßgniui. R erü
rnaioriipßusparte 6 notataJfub cute p e rp o p lite m g tn ü u eß ex ü ß rtu r^in Jura:cutenumero
7, Ja ferie inibi digeritur,ubi 7 ajfcriptumJJcttas. Vorro in delineatione.obfcurus die ramulm>
8. qui 8 refpicity dcorfum magis deberetß rri: nepjfa tfeio qua uelmea uelfculptoris negligentia,
is illic definit. [Serum mediocris eil negotij illurn uerßis $ notam,calamo deorjumprotraberc,
quum in dextro crure illurn non neglexerinu
p Rlaqnce cruspetentis uena: in duos ramos difiributio.qudbäte inter duo inßrioraßm oris oßis
capita continetur.
10 Interior ditto: diuifionis ramus,adpofieriores furam tibia:'ue uentrem confituentes mufculos et
ix. adcutem interna'fedis tibia:fura'J digcfusgmbip xi infignitus.
iz D ittiia m rami quern 10 notauimusportio,fecundum interioris malleolipojleriorem fedem ad
internum pedis latus exporretta.
13 E xterior ampliorp ramus diuifionis 9 infignita, quimox in alias duasimparcs propagines
dgeritur.
14 D itto: modo diuifionis exterior propago.
Exterioris ditto: modo propaginis portio externum perreptans malleolum*
l6- Interior illius diuifionispropago.qua inter tibia: cr'fibula: medium qua bate ojjd inuiccm debt*
[cunt deorfumfirtur .inter mufculos uidelicet pofieriori tibia: o p s & fibula: fedis adnatos , c r
lioamentum quod beec ojfaficundum tibia: longitudinem mutuo colligati
i 7 D im fiointerioris propaginis 16 infigniti.qua ad medium longitudinis tibia:perficitur. ^ Itc p
free alterum ramum inter ealeem CT tibia: os adpedis infiriora mittit.alterum uero inter fibu,
lam o’calccm.
i3 Soboks iamultimo commentantinomi, q uaM tr libi*
„Cium lioamentuminpedisfiperiora digerituruenis bdc pr
Ìt«U ita quatuorfréuenarum radices adpedis [uperiorafirculosporriguntptimirnm iz.spe,

,9 1p ljjr u m addioitos[cries indicafur. Trotter banc

le ttic i re ttim i librorS figurasJ>uc imprimisJpcSlatqua.ad borii libroni
f bui,! libri calciuarias ob caufa, uticommodifimefieripotuitinfuendam
cmtu ioiturinquatuorfubfcquentium capitum in teriori
Imnadimdamcatta,delineationemrtfbr, qnamfiuefextiCapit-s libri t g q f g u r g M
ramfixtotenijIiyiCapitiprccpoiitamalibiinmargiiitmcemuspnibiUntereilea
 CORPORIS F A B R I C A LIBER III. 275
Q V O N ^ C M P ^ f C T O V E N ^ P E O ^ r V ^ E SO B O
Ics in ice oris f i b P a n t i a Pp ortee nane p ro p a g in ib m committantur ^piafip rat ione n aia
calia d ic c o r c p r o d e a t , alititi ipfumVamos diffundat . C a p u t J S /.
Q w otics alicubi in inter io ribus m arginibus figurant fe x t i C apitis lib ri tcrtijjcribim u s , nudam
lienee canee delineationem indie aim sfilefetn p er addendum fit sfigurafe x t o C a p iti p r e e p o fta .

4 toUfig“' R O L I X e admodum d c 1uenac cauae exortu agendum effe, fi' quis auto P rolix am an
r4 buie capi rum cotrouerfiam in medium adferendam arbitraretur,cum pleracp G ^ toribus de u e '
ti p n pofì-
ta. leni loca,ipfius operibus paffim interie&a, turn maxime fextus dc Hippo °nU
crattsctPiatonis dogmaubus liberatteffcantur,queuniuerfum huic que- onmu ****
ftionfiex quo'nam uifeere uenis origo ducatur,dedicauit.Sicnim ex pro-
pofitoeademdifeeptatio mihi aggrediendaforet, neun'quam Galcniar-
gumentaoidtanter preterirelicem , quin lìngula fcorfim client accura-
tiilimo Itudio examinanda,& qua: tiera, & qua: falla duccrem,enarranda. Haudquaquam e- G a len ia rg u .
nimadcòGaleniuerbisacquicfcendumcft,utomniaqua:illicin Arillotelemcongerit,uera in ™mta-deucn<c
dubitataq? effe ducam us. V ti iam in fermo ni s progredii,qui ueram uena: caua: feriem enarra- cf f y f ruf ln
turus elpcuiuis reddetur obuium .Qtiipperelidadeuen^ caua: ortu (d eq u o non immerito firiptafmi
Hcrophilus ille Anatomicorum coripharus ambigebat) contentione, ipfius diffcributionem omnia ex tri-
b k D. aggredìar^quam quidenP à corde aulpicarer,fi modo à maxima ampliliìmaq? uene caute fede

c 7 fi.lib. 6 liancaulpicandamopinarcr. N am contraGaleniplacitum,in Arilìotelica:icntenna:robur,

C,C. uelimus nolimus,nobis quantumuis edam ringentibus,fatendum crii,uene eaua?Lorifìcium
d D ampli, quod ad dextrumcordis finti perdnet 1amplius clic, quàm uene eaua: corporis amplitudine,
us eft, quatti
quacucp etiamex parte hàc nieticndam duxeris.Deindefubfequens Caput commentum Ga-
B »/.
ienifalfum elle doccbit, quo cauam,quà iccoris gibbo committitur,ampliiTimam cliealtruir,
e fix a .iz C quodqt illam ffcatim ab exortu in duos truncos arteria: magna: modo lindi,ac unum fuperio-
dm tlturm
i a: V cura
ra petere,alterum uero dcorfum cxplicari,& poftmodum exillis truncis eum quideorfum fe-
D. cundum lumborum ucrtebras fcrtur,grandioré elle tradit. V n d e etiam ilico in Galcnum pro
pria ipfius iacula,qua: ex fontium fluuiorumq? duetibus 8 £arborurnradicibustantaindu-
(iria et callide texuitjrepelledaueniunt.Eodem modo Galeni dogma prorfuseffcrefpucndu,
f the coti' quouenamcauarnexcordeprodireinficiatur, quòdillicnonfimiliter,utrnagnaarteria,ena-
fer $ fi.!i. 6
C ,D ,F ,cm
fcatur,hoc eli,quòd moxab ortu in duos truncos no diuidatur,fed redìà fecundùm cordis la-
0 ,P ,R figli tus ducatur.Primùm enim,ut falfum & diiiccfcionis profeilòri indignifiimum eft,Galeni axio
r.v 6 . Ban ina,quo uenam è iccoris gibbo pronatam in duos truncos,pcrinde ac magnani arteriam,par-
jpeffx bane
Jedanmul-
tiri afhrm atuta etiam non fua demonffcratiua methodo concludit,hacoccafione cauam à cor-
twufti.fi. de non oriri,quòd rectà fecundùm cordis latus porrigatur. Nam fi quis arterie ortum attente
examinauerit,animaducrtetprofè<ifcò(quod & Galenus no ignorabat) filarne cordis bafis me
dio tanquam ex ipfius centro cnafci,acproinde fi arteria: pars aliquadeoriìim ducendafuerit,
ab ortu (latini arteria neceliariò diuidi oportuilie. V cnam auté qua: ex cordis bafis latercf ut*-
poteuas mollius quàm arteria)iècundu Ariifotelisfententiàenaiceretur,n 6 oportuitin duos
trucos ffcatim ab ipfo ortu difeindi, quum citradiuifìonem peropportunèfurfum deorfiimqj
repere poiiìtjllaq; diuifioincalìùm fìerct, preterquàm quòd prorfus eiTetinartifìciofa. N am
fihincprodiens ucna, arteria: modo bifurcarctur, primumipfius origo & caudex aliquoulqj
in dextram thoracis fedem omnino prorcperet,acindeprimùm diuideretur, cuius diuifionis
trunci denuò fìnilfcrorfum deberet du­ H A C frgurdfinxicducc feriem,tjuamnecejfario
ci. fi modo uerfus corporis m cdiù(ut moliretur , f i in duos truncos ad cordis dextrum la/
tus difeinderetur• Q u o autem hoc Galeniargum ew
nuc fit)caua: caudex porrigi debuiffet. turn toties ah ipfo repetitum, ct optima: demonf i r ado
AccedithucGaleniargumcntu,nuncp ■ nis loco balitum, ac cur a d its olferues, co fir p ra fen '
no grauiiTimèab ipfo refumptù:Si cor tern figurant cum aliquotfextilih riet potifsim im cum
quinta, (y etiam cum totius cauarfigura, ut animad'
uenarum cliètprincipiù,omnes uenas
uertas qul illacitra diuifiont obliquari oportuerit, ut
g 'fi-is Cl.
neceliariò oportuiiTcad cor pungere, e x dextro dorfii latere ad ipfius medium pertingeret.
b fi. ca.$. uti fané ad iecur pertingunt.quaiì uerò
1 1 fi-ca.if. s artcrialis uena ad iecur non minus,e]uàm " porta: uenaad cor,accederei. A u t fi forte Galeni
k confer C
fen tenda: fuffragaturi con tcnderimus,arteriale uenam ob id ad iecur no pertinere,quod arte^
ffigu.lib.6
cuG 6 figu ria:conffcctcorporc,conccdamusrurfusoportet 'ucnalemartcriam ucnxcorporc cllormari,
r*>ubi ahi catq; ab ¿Ila finiffcri cordis finus fede principium petcre,à qua eaua è dextro cordis finu nafeitur.
la ‘è cn.m
Uidcbis i A d d e & hàc no (ecus ab origine in dextrapulmonis fedem etili finiffcram duci,quàm cauafur
qukm g . funi ac deor fu m à corde dudtunac dein uenam arterialcm aliquàdiu unum caudicéab ortu ler
 2.76
A N D R E AE V E S A L I I BRVXELLEN SI S
^ n i''J /° : ° Uncos diuidijperinde faneac magnaarteria,qux fimiliter ac u^ni illq
J VY1CCOrd,sbafls medio^nafci/uo loco docebit. Prxterea irrefutabilisilia f ut Galcnus
i cju. ) ■cmon liatio,quamin Ariftotelem deanimalibus dcxtro cordis finudeftitutis ns co
conte-
xi ,mtmmec icaxeft-.quandoquidcillisanimalibus cauauenaunico cordis finui cum in mo.
ClTmtunccoiumittitur,utinalqsdextrofinui,quum8dusanimalihusfanguisaiccoreadcor
artcnarum laltem nomine(etiam fi non pulmonum occafione) diifundatur, Etquis ob iccro *'
couemtUupiditatis,ut Ariftotclcmcauam uenameiufmodianimalibus ex dextro ucntricu-
io,quem non liabent,exoriri uoluiffe cum Galeno dicat, & non cognofcat Ariftotelem aliud
orationis genus de animalibus pulmonedeftitutis, quàm deillis qua? hoc non priuanturin-
(ti tu tu rum fuiilecAd hec,quis perfundorièin diiTcctiombus uerfatus ambigit, aroumcntvm
quodà ' mcmbranulis uenx caute orifìcio prxfedis ducitur,per uenalis arterix"1membranas
diluì poflcrNequefatfcio quid de auium uenae caux diftributione Galenus comminifca- hfi-hb.6 K » L , M .

tur ,quumnihil peculiare in uenae caute ferieinillis obferuem, nifi quoti iecur duabusfibris m 9fi. li. 6,
feu lobis ipfìs priuatim conftituatur, à quibus fi caua principium ducit, profedò arteria» ma- E,FV
gnae ritu ab origine induos truncos non diuiditur. Infuper Galeno, quando cauam a corde
non oriri ailcriqeoquòd arterix modo non pulfeqanimaducrtcnda ueneratarterialis uenae ac
uenalis itidem arterix natura.Pariter quum obrjciqcor fanguificationis uim iecori per cauam
non oiEerre,quodilla coriacea fìqipfìexpendendumerat,quàm breueinteruallum inter cor et
iecur confìftat:&: quo padoipfe in quarto libro de Partium ufu, toti ucnxportx fanouifi-
cationis facultatem iecoris uirtuti fìmilimam tnbucrit. Cuius uenxdiftribunonis fencrn A-
natotnici à iccorc incoeperunt reccnfere, non autem ab inteftinis & uentriculo,à quibus confe
dutn ex cibo &C potu fuccum in iecurdeducit. Sedne hicGaleni diÌTetfrionis, atqueadeò to-
tius mcdicinxprincipisplacita,nimisuilipendere,acferiatim ipfìus queadhucreJiquafumar

core fericm uenx caux iam aufpicabor,quod ab hoefanguinem in cauam deriuarfaut faltem
V em t cM cedi ex portx propaginibus in caux foboles aflumi non negem. Ortumuerocauxhinceiienon
f i ributiomsde Ita annuo. Ncquc quiequam ä me de ipfius origine aiTertum uolo , quiequid etiam cafu mihi
ficriptionem o, j11(:cr fci-ibcndum exciderit,nehircofis quibufdam mcdiciscalumniadi anfamipfefuoaeram,
Ucoyeincipten . , , o, ■ ■ er* r i 1 A?
dum. qui non mil hums generis nugas morantur,cx interim oiiium acmulculorum cognmoncm
&uaforum reliquam fericm tanquam ad ienihil pertinentem rerjeiunt: & fi forte hie quie­
quam texere in mc poiIent,mire fuis peftiientibus odrjs nos traducerenq. probe&T tacitead in-
numeralocaconniucntes,inquibus Galenilapfus Anatomicos hactenusoftendi: & forte in
pofterum illos filentio ucl ob hoc non fum prxteriturus,ut eiufmodi fycophands & uitiliti -
gatoribus inuidix, & in illis qux propter infeitiam auerfantur exercendi argumentum prx-
bcam. Verum idco de caux principio exiecore nihil abfolutius fubrjciam,quöd iecur mihi po
tius e uenis qux ipfi intexuntur, quam uenas ab ipfo , ucl etiam in prima foetus conformatio­
n s originem ducerc colligatur, Aliud enim nihil in quinto libro iecur effe audics, quam ue-
nularum infinitam fobolem,cui concretusiänguis(qui propria iecoris eft fubftantia)obnafci
tur,quum interim uenx caux11os ad corpertinens,fimileprorfus fitmagnxarteria’,& uena- n jß.hb 6
C:C, C.it$
lis arterix arterialisq? uenx orifieqs: qux a cordcenafeinemo fanx mentis inficiari poteft, fi itu inuiccm
modo diuerfxquafifubftantix corpus (utligamentum ab ofiie)exalio prpnafciaifjrmareau- confir 6, S,
■us
Cducdnieco- dcmus.Cxtcrumqucmadmodumyneforterurilisalioexcurratoratio,cui3neproIixior han.,
r e ß ries- rationcs nullas ex fententia addo ) ab extremis iecoris partibus orbiculatim ex ipfius concaua
fcde° exiouas uenularum propagines paulatim ad iecoris medium uerfus pofteriora contciv 0 «
dentesiimicemcoire,maiores9 uenasconftitueredixinius,etdeindeexmaioribusilh'sruRUs
orandiorestantifperefFicfquoufqueomnesillxfobolesinueneportxcaudicemfinl^nt* Pa' er tun>
4 ,5

ri etiam rationead concaux uenx generationem (utitamodo loquar)ex lumrms oi 1C^ 11' dem ud B.
p A,A,A ud
bus'quciecoris finibus, ingibba ipfius fede, innumere uenularum propagines exo > B.
qux fenfim uerfus medium poftcrioris fedis iecoris prorepentes,m ^
unt:atquchserurfusin amplioreseoufquecolliguntur,doneetandemmelat^^^^
G m em « te"qualcXtram ucrtcbraram redcm refpidc,m unam congrcdiantiir^ucnam ,quxab^^ q U
nonund- amplitudine Grxcis interdum,&sa%i«a(qucmadmo um c ^ \
de & U :in Arabum autem intetpretibus uocatur hanabub,
finis ucrò caua maana 8i iecoraria,rarius autem caudicis uena nunc p •
nonnulli hanc Galeno communem uocan fcripfennt, nor ^ - f Vti etiam r«.
mcmhos'illa delufos uena,quam eo nomine in cubito permorcs me dextri

I
 DE H V MANI CORPORIS FABRICA LIBER III* 277

sßmflrdäx clextti cubiti5axíliarem, Hippocrates íccorariam, non minus quàm ípfam cauam qua cordi
1Huns r , » próxima eft,appcllauit.Porròuene caute rami per iecoriscoVpusexporredijportacramis ín-
noMtttr-
cum bunt,& utríufq? uentc ramuíorum extrema ofculis ínter feconníuent, ut caute propagó
2 nesoptíme cícííTímcq? fanguinem íccorís beneficio in porta: ramís clahoratum,ac bile flaua
Y. fscculentocp fan quíne repurgatum,tranílumant,8£poftmodumuníuerfo corporiad partíum
enutrítíonem deducant* Venarum ítaquecauam conftítuentíuni,atque e íccoreeductarum
coitus,no in medio gibbiíecorís perfícítur,ut Anatomicorumuulgusridícule arbitrati!r:fcd,
ut íam prftjs admonufín ca parte íecorís qua:dorfiíéuípín 2edextro lateri próxima eft.adeo
bine tu níhíl prorfus fubftantíae íccorís totí pofteríorí uenecaue parti,qua doríum fpcctat,ob-
duci cernatur . Ñeque rur -
P R . t ^ P E S E N S fi,
fus, quemadmodum Galeno
gura iecoris gihiu poflerioref
&Comnibus difíectíonum pro ipfius federn commonflrdt. ac fA
feílbribus haaenus uifum eft, quidem (y indicant eUtio-
remgilhiregionem fipto t rd n f
uenac caute rami ex íccorcpro-
uerfo uerfus dttteriord contermi
ceden tes, cauam ín eum mo- nam. B nero (y B regionetn bu.'

u fi.CM. E.
dum conftítuuntfquo portae ntiliorem.C cauatuena pdrsno -
tdtur, (Jud becefeptum permeai,
conftttuitur uenam eflformarí colligiq, dí-
ipfuíydmos exp o rrigit.P ddE-
ex A,A,CT (ftñcít : aututradíccs ad arbo-
ufe]-fedeindicai,fia cdud íecorís
¿tin cha. t,
rís caudícein pertínere confpí- jmj-------- -----------r
ßibfidticC ddudfeitur. —
J J portee
CÍmUS.Nam caueramí,ac íí ue nena:portiunculainfiniidt.cxuricbardf e r e s ahotpuaviddprafensCaputrefruntur,
nani perpofteríorcm íecorís íe
J P PE L C figura unta: cuiict
dcrectà quodämodo deorfum portionem ociáisfubifeit, pofle
porre<fi:am,ct duntaxat iecoris riori iecoris fedi exporreélam,
cuidam fìnui innatam ingrede J J anc longd feditone fecundùnt
pofleriorem uencc fedem duéla,
je Alter fl in
rentu r,eam con flit uunt. S un t dtjfecui, de dein difendi,ut p ro '
ßgmtur. autem h i x duo infigniores ra­ pdginumfo ramina, (pia: cditain
mi,propter iecoris elatiora,in tecur diffundit, diitaucc cauam
confit mint,in confeélum uenir
anteriorem caute federn,non re n t . c _ ^ /c utrunuß pro-
autem latera,aut pofteriorem pdginis <]UcCa edita in fin f r a ,
fedem , fubingredicntes , qui iecoris fedem diffemindtur, ori'
ficium ,(y ipfam denique propa -
neutiqua cimi uentc caua: am­ ginem notât.B iterò g y B propdginem indicant,f u c p erd er tram iecoris fedo
plitudine funt comparandi * f a r gitur.C aute c r C pamas f i o l e s infinitan*,p a iecorietia à caliaprayer
imo fi non nimis anxiè in Ga>* duos máximaspropagines,diffunduntur.Nibil enim imerejfe uelim,an propa
gincs has Cr filóles a. iecore enatas cauam covfituere dicam,an a caua in it'
leni uerba mccum iuraucris,
corisfuífiantiamdiffufas. Carteruni P cauce nena;fides notatur,c]ud botefe­
ncque tuisoculis fìdem dero ptum permeai,ipf f ramos deproviiu
oaueris, proculdubio afiferes ■ ■r
uenam cauam à corde deorfum per iecoris pofeeriora ferri, atquc ab hums anteriori le­
7 a-
de duasinfìgnesuenas pullulare,numeroià ferie in iecoris fubftantiam diitulas . rccter eas
uenas quas caua,fìmulatque deorfum a cordedefccndens,iecoris fubftantix a na citur, ie-
cori ofiert, in reliquo ipfìus per uiiceris pofteriora defeenfu (q u i fané breuiiiimus e lt; par-
uulos ctiam fpcitabis ramulos ab anteriori caute lede etiamin iccoi is fubftannamcxcurren-
tcs,et in omnibus hominibus numero neutiquam pares. Atquehtec omnia lcdulo hominem
fecanti, adeòfuntobuia,utnullusnuncucntc cauaefcricm ipcctans,nonm u tomagispro-
baucrit banc, quod ad feriem, no autem fanguinis ductum attinet,oportere a corde primum
defcribfacdemum ipfìus ad fuperiorainferioraq dueftum effeenarrandum. Sed quum con-
cedam,fanguinem qui in caua pallini contin en za iecore confici, uentc caua: ramorum dii tri
butionem à iecorequodammodo aufpicatus funi, ac deinceps eam uentc partem primum
defcribam,qutefupraiecur confìftit, non eam qua: ad partes iecorifubditas porrigitur : lon-
oè omnibus de caua: ortu poftpofitis altercationibus .Quanquam interim ledulo ftudioios
adhortor,ut nullis autorum fuifragrjs fidem dantcs, ipfi non modo hominis iecur, uerum oC
fìmiarum 5Ccanum,quibus alia iecoris forma accidit, aliacp ramorum a caua in iecur fcries,
accuratefcccnt, ac uenae cauceiuxta iecur S écorprogreilum examinent,dummodo inutili
quoque Anatomes parte deleclentur. Q u o autem id fieri debeat artificio, partim in calce
quinti libri, p a r tim i in fexti libri fine docebitur. ^ e
l<<2 A N D R E AE VE . S A L I I B R V X E L L E N S I S
femur a coxendicis olle diuulfi. trahentiq? mihi,una cum brach rjs ac manibus/capufa; qL1oq?
fubfecute iunndecrat tarnen alterius manus digiti, 8c patclia u tra una cumpede altero.Quri
itaqs crura Sé brachia(reIicto cu totius corporis trunco,capite) darn repetitisuicibus domum
detulidem, ut tho race qui catena alte firmabatur nancifcerer, extra ciuitate me uefperi cxcludi
padus ium ; tantoqs obtinendorum oiTium defidcrio Sé itudio ardebam,ut media node in ilia
corporum multitudinequod expetebàdiuellereno horruerim,haudmcdiocrilaborcacindu
fina, fine arbitris,palum coicendens.Verudetraétaofiaprocul lllinc dcfèrés,in fccrctiori loco
condidijfruftatimq? altera die per alia ciuitatis porta domu detuli. Porrò quu ligamenta refein
derc cocpidem, nihil ob egregia eorum duricié prom oui, ac illa ièruéte aqua cmoll ire co actus
ium : ut9 uoti compos redderer, omnia olla tandé tacite ita coxi, illiscp emudatis illud fceleton
extruxi,quod Louanrj apudlongeamiciisimummihi g i s b e r t v m c a r b o n e m ,
infìgné ac uario difciplinaru genere inftructu medi cu,meumqj à pucro fiudioru commilitone
affcruatur.Atq? id fceleton adeò prxpropcrèpararli,8é manu ac pcdem,duascp pätellas nò m l
non labore Sé industriaaliunde conquifiui, ut omnibus perfiualerim id me Lutetia aducxiiic,
quo oinnc iiibrcptom oilìum (uipicioné delercm.quamuis eius urbis P rxto r poftmodu adeo
medicinalcandidatoru ftudijs fauit, ut quoduis corpus a ic inipctrari gaudcrct:acipieno uub
gariter A n atonies cognitione aiFicerctur, mihiq? illic Anatomen adminiftranti fcdulo aftarcte
Quuin igiturprimum tentantibus nobis adeò prompte negociu iucceITerif,quid mine futuri!
exiftimandum,poftquam coponendi quocp rationem alrjs defcripfìniusc'Sé praeter fubiungcn
das nunc tabulas, in plurimis Academrjs,uel noftra opera, fcelcta uiflmturc' V erum non ho^
minis iolum olla,fed,ucl Galeni nomine, fimiae Sé canum,ac Ariftotclisetiam gratiaauium pi
fciumq? Sé reptilium inuicem connexa, aut {altem difiunéta apud medicina; Sé naturalis philo
iophiaeftudiofum clic oportcrct. N ifi forte hancphiloiophixpartc ad nosnihil pcrtincrcar-
bitrcmur,iàtisq^ elle nobis pcrfuadcamus, fi noftris iyrupis, cura Anatomen imponere morta
libus,8éloculos opplerepoisimus»
D E OS S I V M N y M E R O. CXT. LX.
arvm dubito plerofcp alicubi à me oilìum quoq? numeru defidcratm
rosrquibus nullum aliud confiliu dariuelim,quàm,utex fingulis huius li
bri Capitibus íllü petan t.prolixius enim eilct,hic omnia recélete. Quaiiis
ne tantillum laboris lubtcrfugiile uidear, non enumcratis appcndicibus,
Sé offibus ita ut in prouechoris ætatis homíníbus fe habcnt,côftituris,au
huncmodüm carecen 1ère níhilímpedíet.Caluaríae olía uígíntí finit,octo
____________ _quidem capítís,Sé maxíllx fuperíorís duodccíni l itatamen,utíugalía prú
uatini nò enumerentur, quuin quorundamíllorumuígíntí odium partes leu iedes tantu firit,
propríacp circuícríptíotie deftítuantur* audítus organi olla quatuor funt,duo ícilícctad fingu
las aures.den tes íimttrigínta duo.maxíllx inferíorís osunícum.oílis vreferentís oílicula íunt
fere undecim.Vertebrx uígíntí quatuor, facri oflis oíTa fex.coccygís autem quatuor.coftx u l
giuri quatuor. Pcétorís oílis tría numerauímus offa, ali] s auté feptena recenfentur.fedage hac
enumera tíonc tria tantum fìnti Sé alias ex tuo arbitrant, quot uiíum tibí fuerít. ícapulx dux.to
tídem clauiculæ. Sé humeríduo. ulnx dux.radí] duo. brachialísoílaiedecím,utríuícp ícilícct
manus octo, octo ítem poftbrachíalís oda,ín utraque manu quatuor .digítortini ol la ti ígnita»
utrinici manus iiimiru quindecim .lefamina odicula in fingulis manibus ut minimu flint duo^
dccim, ac proinde íam uígíntí quatuor illa in manibus recenièamus. Oda (acri oilis latcrious
commiiìa,duo.femora duo. duo tibíaru o ila. fìbula: dux. dux patellx, dux calces. tali duo ma
uicularia odaduo.tarfi oda odio,in utroqi pede quatuor, dcccm pedí] offa,ín utroq? pede quín
que.uígíntí octo dígítorum pedís oda, cuiuíq? nímírum pedís quatuordecím. pedís feíamína
ofsicula fimíííter atq? in manibus uígíntí quatuor,quitus nonnulla fint prorfus cartilaginea. Ac
prolude fi hxc oda in unum numeru refi cies,uniuerfa crunt(fì reétè addo) trecéta Sé quatuor»
quibus fi pecftoris oda quatuor adhuc adì] ci ucllcs, Sé maxíllx inférions duo oda ftatucrcs,eb
fenttreccnta Sé feptem. Verum fi priuatim omnes appendices (quìi oda fint propria círcúfcrú
ptione in pueris terminata) enumerare lubeat, facile diélum nuper numeru femcl, ac rurius di
midio duplicares.quoduelhinc colligcs,fì uertebras,fcmora,tibixoda,atqucalia quxmultis
appcndicibus donantur,in memoria reuocaueris. Rurfus fi oda ut in pueris uifuntur iubduxc
ris, Di] boni quanti! ofsium aceruum cumulabisc'quum omnes ucrtebræ,aut tribus aut duo^
bus confient odtbusrSé oda qux facro coarélantur,tribus» idq? generis rcliqua ; adeò ut cuiq;
fuo arbitrati! ofsium numerum confingere fit ìntegrum.
H V MA
 ventai i i-y s
27S A N D R E AE VESALIl BRVXELLENSIS
e
(jiuvßiprditcur confijlit? dißributionis fcries*
Caput V I I ,

A v D q _v a q _V A M Galeno S i reliqux Anatomicoru turba: illiuspla

cita fedanti fads fuit,falfum ucnc caua: ortum a iecore comminifci , ac ut
ab Arifiatclis placito vicriùs declinare uidcrentur,fìngere, ucnam cauam
inox à Tuo è iccoris gibbo progredii in duos truncos arteria: magna: rno
do bipartiri,unumcp ad fuperiora corporis, altcrum nero ad inferiora du
cnquinimo ut edam probaret fanguinem in corde non generari,adì)cere
nò uerituseft,truncumquifuperiora petitmultò ftridioreeiic,minuscp
vfe ampbirÄillo qui deorfiamporrigitur.Sed iam aderuimus,cauam in ciufmodi truncos non db dB,fejpondet
fept-mitrarpe
unte, ilUfu£ Alidi Si etiàucritati neutiquacofonum d i,c au x ucnx partem q u x intericcurhdextramep cor b?;■f ^ &
jìikiecorccofi dis aurcmconfpicitur, anguftiorc illauideri, qua:fubiecore lumborum ucrtchrisexpiicatur, b. '
Jht,nm ardi quod nd pcriundoriè inter didècandum obferuari uclim: quo minus aliquis, quimihifecam
°rtmt c' ti no aftiterit, autipfèfedionem ftudiofè non fuerit aggredus, hxcmeconfinge'rearbitretur.
N am 11quis obiter fedioni ftudium impendat, Si iccur auteor,aut aliud m ébrum inter fecaiv
duna moucns,plus fanguinis in uenx partem uertebris lumborum exporredam ,quàm tn illa
q u x fupra iecur habetur propulerit,is fane Galeni fententix fubfcribct.at fiuicifìim ex hacue^
n x partein tifi iànguinécompredumfurfum duxcrir,lcui opera Galeno non ampliusadbntie
tur. Prxterca,ubi hxc fedione indagauerit,necedum ed Galeni rationem predius expendere,
qua conficit aiccndentc uenx parte multò oportere minore ede dcfcendente,quod hxc plures
• quàm illa partes enum at;N am fi hxc Galeni ratio ueraeft,etiàcitraiedionéipfìus commenti!
nulli no innotercet,quandoquidèafcendens pars plus fanguiniscontraGalenidogma, quam
inferior qug lum borum uertebris exporrigitur,rcquirit.Primùm enim neepbilis ueficula,necp
uen triculus, neqn’ntedina, neep omentum, nccp mefen terium , neep lien ramulumaliqucmaca^
uaafTumunt,hxcq? fubiecore collocati tur. Verùm foli rencs,altera ucfìca,tekes et crura ,Se hi'
feriorabdominis pars ab ea quxdefcetidit caute parte fanguinem adipifcuntur. Abafcenaem ^
teucro feptum tranfuerfum et uniuerfus thorax alitur.nam SCthoracis pars iecori proxima, ad
fecundam ufq?lumborum uertebrampertinens,à uenaconiugis experti nutrim entum obtb
nere au dies, dein de manus,collum & caput uniuerfum,uttaccam rute fanguinis copiam in co
rebrum tot uenis icaturientem,eteam q u x in cor defcrtur,non folum cordis Sc pulmonis onv
nium maximi uiicerisnomine,uerùm Si omniumarteriarum quas fanguinead coi duatoim
plcri credimus,8iarterixdemum,fi cum defeendentecau^portionecomparentur,quanto mj
nusquàm fila fanguinis continenti’S edquorfum fpedat eiufm odirationes,ntG aÌenip acmi
fubuertatur,collidere, quum fedio iam admonitis ftudiofis abundenon hoc folum inni met,
fed Sballa quxinG alenilibris deHippocratis & Platonis decretispafiimlcguntur,quamplu/ ^
a à media's propter fecandi imperitiam,8i nimiam quam autoribus damus hdem,tanqua
rima, *
Aoollinisoracula,libenter a* Cxterum
concefia. ^ *__ i ; . r i i c » - . Dr
ego in prxfentiarclidisGaleni i Vi c narro
placms, par
cauxafeendentemlubens pcrfcquerer,qub oratioueraduntaxatenar 1 ans minus exere cei et.
Sc Galeni nomine non interrupta,longereddereturfacilior. Verum ca ip mse tautoi.ta^,
nodrain illumobferuantia,ütni(i ipfeinterdumquandoilliusfentcntipnonacquieico, f7 w#jc».
nerem,nullusnonmefaffidimaproponerefibiperfuaderet:quumintcnmj:o ansin^^^ ^ ^ u f . p w
m 1locispn prom ptu fit.anpcrpcram ab rllodeclmem.quod ß alibi a c Ä p r o ^
hominis fedionemixcau*fenemihiquantumuisinuitocontingrt:quampriusaliquou ? c,d , e,f,
fedbnuncinuenxcauxferiemihiqua..«.u..— ---------- i i r q .* . * . x / ^ i n e n e aua ’¿ - i’
perlequar.acpoftmodu ubiäGalenidogmatibuslermo diflenfcrit adiiciam. unäetiam »♦<* ’
C**c.p»fiP neruofamfeptiträfuerfipartcmindcxtroipfiuslatercpcculiariforamme |p ¿ urj&:co„ g c<lt«
nMtmnßwt, cordis'inuolucrurapcrforans.quodinligniamplitudinctuma i b.loaresoffcrtpropagi
ädpfiMi*ßP nafdtor.tum potiffimum ubi caua feptum tranfit.ae fepto duas ^ cordis tauoiS. p * '
Ca,:“ „es,pcruniucrfainiepti federnmultipliciidboleexcurrentes.&ramulo^quo^co: ,....... D. c ,, ,
'jdiifundentes.Quumprimum
diidtxmmifi'' cro,quaidieptoconmnuiiu.,v.w*»..v*^.......
cro,(jua id fepto comniittitur,« r uerocaua infiuslatere
p adaperb -C,D. -
mmdddper'' d-ic^i'crfu
■ ~ iftrin iaco1'rd’ isip
sfin ' d aafisd cx triu p atu sp ro ccd ais.fm .T ^.¿b^faibit.aliqiia
tio. tur,atcpin dextrum cordis finumpcrtincr.Non quidem ut na ({Iioncadcò ampia,ut c.
»atep
propagineaut ramo qu opiam,uer ü m du ntaxat fora mine ^ causc uen x parti hie !dcxtra
Corda ldfm Cau x ucnxam plitudo ipfi neutiquamconfercnda it. j nexUS fede,minfignis uena ß ß G.er
emgensuend. cordis auricula connaicitur. A pofteriori uero cau x a co , exjaua) q Uxfecundum éfi.D.
prom itur (non a m Galenus libro de V cnam m fectionc docct,ex»ö ; , cordis
 DE HVMANI CORPORIS F AB RICA LIBER IL 27P
',ft.ÌÌ’e*6 corclìs pofteriora Se un ¿drum ìatus ita porrigitur,ut corctis bafìm corona: modo fi
luccin.oat.3i
E,E.
Specda » pmiunr3quicorais îuDiiaiiamiüicpecuCjUDinæcciT .craiiiinma. v nclectiam free i
p , 6.
nas fìniftro cordis latori, & ubi finuum ipfìus feptum con fidi:,nobis occurrunt. Hæc ucna in
terdum gemina uifitur,grandiorÌ quidem à poderiori fede orifìci) cauæ initium ducente mb
noriueroabanteriorifcde.Vcrùmlongefæpius unica tantum obfèruatur,etiam fi Galenus a- L i. 7 de. A i l
libi hanc perpetuò geminami eiTe feripierit. Vena cavia à cordis bafì furium afeenfura gracilior mi.dijjeclio.

p TfuperH fit, & cordis inuolucrumperforât, & uerfus corporis medium fenfim du età magnæ arteria;
+er sfili pinnidtur,non autem retrorfum druda uertebraru m corporibiîs infidet,quæ à domacho occu
6 -dUt jpC'
pannar, cui rurfus afpcra incumbit arteria, & buie non in dina magnæ arteria: propago cui ul
da ine u!t^
maniih-fi- timo caua indernitunadeò lane utquuni caria tantum à ucrtebris diftet, mirabili artificio illis Qua uendm cl!
q />jX uena fueritoftèrenda, quæ ipfi's codisene fanguinem fubminiftraret. Quumenim feptum iugta experte
a cdu-j. educi
tranfuerfìim impedimento fit,quo minus caua 4ubi fub iecoreexporrigitur, acrenibus fobo-
0portuerit•
les difpenfat,ucrtebris c o d is i propagines tribixerequcat,&deindequum cordisbafis adeò à
y F,E . uhi. uertebris eleuetur, & uafa in pulmones diffufa cauam à ucrtebris itafubleuent,ut edam bine
fi. 0.5fi-li. 6
G.
ad ipfas caua nulios derivare queatram os, rerum Opifex à caua‘ magnani eduxit propagi-
s Speda n nem,póftquam hæc cordis inuolucrum tranfccndit,acque pulmonis dextræ partis cumiìnb
fi.hb. 6 . drasconnexum(qui u afor um pulmonis interuentu perdei tur) fuperauit,ipfà(£ dorio prop in
quius quàm antea accedit. Hæc propago (eu ucna a dextro cauæ latere pronata,dcorfum ad
t infimu G. quartæ propemodum thoracis uertcbræ corpus contorquctur , & dccliuis iècundùm de-
u 7 mufeu. xcrum uertebrarum latus porrecta fuo ' fine una cum magna arteria,“ fub fepto tranfuerfo ad
fi-fi- aliquot lumborum uertebras perdngit. Hæc ucna, cauæ uicern toto progreffu gerit,quo
X lo fi .li .5
<X-cr ufi. ipfìus caudcx uertebras ita x atqucinlumborum regionenequiuit contingere,acgeniculatim
S- ramosad uertebras ipfas'queadeòdorfì partes ofterre. Porrò caua hanc fine coniuge & p a­
y fi. cap. h ri uenam àfetam grandem deprompfit, ut arteria: magnæ rim utrinque ad codarum inter-
i dijfundit
ualla,7ut nunc dicam , =ramos germinare pofTet, quos quidem à lateribus nondififudit, feci
k,k,
Z G,G. ex media regione pofterioris ipfìus fedis, quæ uertebris innititur. Quia nero coniugepriua-
tur,ncque in altero latere parem affdfcit à caua propagincnij(vycu Græci,nos uenam abfque
coniuge, Si paris expertem nominamus. Oriturautempotius adextro cauæ latere, quàmà
finiftro, quòd fecundum dextram dorfì fedem explicaridebuit, finifiranimirum fède,& me
dia quodammodo à magna arteria digniffimo organo occupandis. A b anteriori edam ca­
uæ fede non enafeitur, ne fruftra tune longiori duchi quàm n une uerfus dextrum refle<5H,ua-
que fjpinam accedere dchcret. A' pofteriori quoque principium fumcre nequiuit,quòd hæc fe-
des alfjs incumhatorganis,quódquehincuenarnconiugis expertem dextrorfummagis de­
duci, quàm nunc,oportuii!et. Ab hacuena utrinque gcniculatim pullulant propagines, fin^
.a ì,ì fi. a. guîæ ad unum nouem coftarum infcriorum intcruallum perreptantes, quæ in uerarum qui­
tp iib. i A, dem coftarum interuallis ad cam ufquc1fedem contendunt, ubihæin cardlaginemdegene-
B. rant: in ipuriarufn ucrò coftarum interuallis, edam in antcriora magis abdominis, quàm in­
b i fig.hb-5
E. fermila pertinent,propagines hæpertingunt,abdominis mufculis edam implicita:. Inipfo
autem per coftarum interualla progreflu ramulos diffiindunt,qui in mufculos illi thoracis fe­
di quamipfæperreptant incumbcntcs, difperguntur.Prætcreaabhac fine pari uena ad fin-
gulas fecundum quas dcducitur uertebras fobolcsquædam pertinent, quæ in uertebrarum
e i fi.lib. 6 corpora, 8£dorfaiem medullam, &Cin mufculos his fedibus accumbcntcs excurrunt. Præ -
U ,tì.aut i tcrea" membranisthoracem intcrfepicntibus,qiTaillædorfo continuantur,abhacuena fur-
fi.G,G. 1, 1.
culictiam offeruntur. Dcinde non obaudiendum eft, ab huius uenæ latcribus, quam p ri-
mum ab orni uertebras condngit, fubinderamum quoque educi, eumque in tenues propa -
ojnes diuifum, edam fui lateris fuperiores coftas adire,atqueinibì in membranam coftas fuc -
dngentemnumerofis, fed gracilibus furculis diftribui .atque hinonferiatim ac reità iccun-
dùm coftæduitum feruntur,qucmadmodum rami inferioribuscoftisdigefti, uerumerra-
V d rid uenæ
bundo duetti excurrunt, Atque id adeò frequenter in hominibus ( quòd his fcilicct multò bre pdricdrenui
uior thorax,quàm quadrupedibiis,ànatqra datus fìt)ufìiuerwt,utcodéanno in publica fectio firm .
ne in uiro &Citem muliereomnes thoracis coftas enutriri,interdît Pataufj uiderimus.EtBono
niæedam(utpriuatas fileamfe<ftiones)quuprimùmillicdiiïecfi:ionipræeiïem,at(çdeuenæ fè-
ctione in laterali morbo fads perdnadter contcnderetur, una cademq? demonftrationc tria no
bis obtigcrûthominû cadaucra,quibusomnes thoracis coftas huius uenæ propaginibusenu
trirfinemo ex tanto eruditoru uirorucoctuinficiaripotuit.At<^uticlfubindeobferuatur,itaia.
neinterdum hanc fine pari ucnam,quum ad nonamferè thoracis perdngit uertebram,in duos
i 4 truncos
 28o
A n d r e ae vesalii brvxellensis
DFu/
hits his figu tr j 11C? s fluidi cernes.quorumunus quidem dextrilateris cofiarum
ris gemina* radicibus,alterarne finiftricxporrigitur/uiqdateris coftis qua oro
uence puri
curentisf i /
repit3ramos ofterr.Interdum ucrò à fin litro tiene pari carentis lateré
ries expreß meadem propemodumregione, grandem uenam pronafei obferua
[im m , qua bis, ìlliprorius fimilem quae à porta; uenainferiorem omenti meni dsc<t'fi-s-
uh illu uuri/
unt, quuin> branam adeuntium facile maxima efL Haecenim ubi primurn tran fi &^ hb-
tegru uence uerfim uertebrae illius cui exporrigitur corpus tranfeendit, in duos ?
cuiuc deline ramos difFunditur,quorum alter ìurfum,alter dcorfum fccùdùm co
ut io indicci ftarum radices fcrtur,acfiiarumcoÌtarumintcruallis ramos deriuat.
vit. N o t u t
N o n fccus fanèquàm fi N aturaaliquando maluiiFequnum «ràdem
unte hìc A
uencefiinepu ramum a dextro latcrchic ad finiftrum porrigi,qu4m fuper ifnoulas
ri truncum. ucrtcbras unum tenue gracilemq; ramulumfcrri, A deòut mila cu i
B ipfiws ru perfuafum fit (quam uisidnunquam uiderim )interdum 4 finiftro
mum,<pui in
finifirudii/ cau^caudicisjatere,ubiiugulunicontingit,uenamdeprorni,qu£efe
¿lus, in pili/ ciidum fìniftrù ucrtebrarfi latus dediuis dacia, fini (Iris coftisramos
res digerì ' offerat,illaquam fine pari uenànuncupamus dextras coftas dutaxat
tur propu -
aleute. Atq? huiufmodi ucnae ortum nS tantu 4 iugulo primùm pof-
gines. C ue
rb in inf i / fé fieri,fed paulò inferiùs, ctià agnus atteflatur, in quo tale aliquid fe-
riori fifii - melobieruaui.Verumeiufinodi non nifirariilimèoccurrentesuena
ru, infiinudt rum fcrics, A nato ni es fludioiononaliter expendendas putaucrim,
cdlice uence
cuudicispor quàm fi interdum fextum in marni digitum,aliud ue monftruofum
tionem. fé fpedandum ofFerret. Adeò ut fi quàdo in publicis fedionibus hec
obferuo,ea tanquà non eilent,tacitepr£eteream,ncartis candidati in
omnibus corporibus hsecobferuariarbitrentur. Idq? tanto, nóinfe
dionibus folum, fed modo in abfòluti hominis hifloria perièqucn-
da,faciendum duxiftudiofiùs,quanto pertinacius ipfos monilruofailla admirari, cxperientia
Qtue hd¿le- non fenici didici: quii interim ipfis dolcndu magis effet, tale ad integra fedionem corpus obti
nus [cripta gific,quodab hominu canoneplurimuuariat,nififorteetiàcrebro abfolutoru&Tnonmófhu
C d leni pinci/
tis purum con
o ferii hominti fedionibus aditiflcnt,Galeni prcccpta ad fine libri primi de Adminiftrandis fe
ueniunt. d io n ib u snobis datununquanegligétes. P orrò iamferm oniadrjciendueft,m ihihadenusin Licebit hic
L i . 7 de A d - homine nihi! elle prsctcrmiiTum : uti fané arbitrabitur,quiGaleni placitafcdulò euoluens,pri 6iibr‘
mi.fie¿lio. i ,6 fi.crul
mùm 4 me quintain pulmonis fìbram feu lobu requireqquo cauain interuallo interfeptum Si imam hu /
cordis inuolucrum ex Galeni iententia fufiulcirctur. Q iiippe quum hunc lohum Galenus ins librile
in fimrjs reperiffet,immeritò ofcitantitc alios diilèdionis proccrcs arguii, quafi ilium ignoraf- dure.
fent: uti fanè & Galcnum islatcrct, fi hominum cadaucra potius qu4m fìmiaru fccareaggrcf-
fus Fuifìct. Q uum enim in homine nulla fit interuallum ductus uene cauc 4 (opto in cordis in-
uolucrum,fed uti fuperitisdocui,hec duo fìniul connata una remelq?perforentur,nullusfane
pulmonis lobus hic co fifiere potei!:,qui in ilio interuallo ucnà fuftineret,nifi forte hunc(quod
fummèeft abfonum) in cordis inuolucrum rcponiquis ièdionum imperials arbitrarctur. In
caudatis ucrò fimrjs,et magis adhucin canibus,amplum occurritinteruallu,interfeptum tràf-
uerfum & inuolucri cordis mucrone,ac hic inter mébranas thorace interfepientes inane uacu-
um ue eftipacium,per quod catta prorepit,fìbi fubilratunthabes pulmonis lobu,quo mirabi­
li Natura: opificio is caute caudextanquam mantiapprchcndituretfuffulcitur.Proindequan
do Galeni deferiptionem canibus,noftram autem hominibus conferes, utramqucucram clic
L il.6 d e P ld
citis.lih.de S e fatcbcrc. V crùm Galeni fen tenda nufquam non 4 caua priufquam corpertingat,uenasinme-
¿li. uend. Uh. 7 branas thoracemintercipienteSjdeduci ac diftribuidocens,nericati parcit,quum ha:mem ra- f L
de Adm i. e r i useuenasaiTumant,partimabd'llisramis quos àiuguloadhas ferriaudies,partim aucna i- 6HjN>Q.
Commentdrio
rum in H i p /
ne pari. Caua autem quum ad cor fertur,interfepientes thoracis cauitatem membranasneco- f l fi.ca.l}.
po.de Aidius tinoit quidem,tantum abcfl utram ulos ipfis ita tenues ut in illas digerì dcbeanqofierat. i rxte
riti-in moriis
reaa alius Galenum in libro deVcnarum fedione,probèaiFecutus mirabitur, qui p n u C f6fì
ucutis. ua^fupra corprogrefium attingeremo cauadatím atquíMa cor pcrtingit u rn a - S.fi.CjD,
pulm onesporrígínonaícrípierítn,quum interimíilud oalenifitdogm a.
tíconfentíat, ipía uaíorum contínuítas arguiti quíppc quum nihi a a lopro j
m us,nifi id cí fit contíguum,aut íaítem attíguum , arta íak m uenam a cau^ E, . n. tg colv g ì fi.cu. *í
rencutíquáquís aíléref.prscterqnamením quodarteríalísuenafextup ocr • ca^ BjC.
♦D^ín artcríalísHicna:
u x o ri oríhcium
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER 11L 281
orifìduninon minus in cordis dextruni finumquàm orificium cause orbiculatim liberum qj
perniigli,nihilq? minus apparct qua ¡11 iobolcs aliquaàcauaadarterialem pro dud a . V ndee-
dam ha:c,quia propriam obrinct circumfcriptioncrn, non minus priuadm quàm caua uenit
pertradtanda. Hue accedit Galcni dc uena: pari carcntis principio,fibi non con (fans ienten da.
Primum enim in commentario decimo fecundi libri in Hippocratem de V id u s ratione mor- G d len i de nc,
U£ fin e p d ri
borum ac'utorum,fibi ipfi ter pugnat. nam in initio fèrmonis de uente cause per thoracem db 7or tuJentcìiie.
ftributioneuniuerfiminquitjuenaniocdoinferiorcs co Idas cn utrientem à caua pronaici antca
quàm adcor pertingat.moxfubrjcit, in quibufdam animalibus fupra cor banca caua depro-
midn homirie autem ex ca caute fede eandem emergere docct, qua htcc dextram cordis aurem
contingit.Rurjflis dii oblitus aliquanto inferiùs fubne<ftit,hominis infernas coftas a uena enti
tnrpqurc iub corde à caua exorditur - Haic fententite propemodum conformis eft, qua.' in fe-
xto libro de Hippocratis 8c Platonis dogmatibus legitur , quum feribit , cordis inuolucrum
fiumi cum omnibus membranis, quae turn thoracis cauitatem interiepiunt, turn qutrpul-
monem ambiut,alimcntum ex caua priufqua ad cor deferatur fumere. Quando enim in quit,
oGt irfo.ctkàq>7s<ri -my ttv& ìmvcì , aliud nihil ¡plum intelli'gere arbitror, quàm membranam codas
iuccingentcm,quse maxima ex parte uena fine pari enutritur.Non enim intelligitopinorme-
branampulmonumiubitantixproximeobnatam;>quuttiha,cnefurcu!um quidca cauamu-
tueturdn libro autem de Venarumiedionc^uenà fine pari à dextra auris fede ad finifiras tho­
racis partes profieifci,atq? adquintam thoracis uertebram perferri in quibufdam animalibus
atteftatur. In fi'mfjs autem , paulo iupra aurem in dextris partibus haneponi docct,pluraque
hie quàm in libro de Victus ratione, coftaruminterualla prsefend ucnaenutriri fatetur. Ean­
dem ièntentiam infeptimo de Adnu'niftrandis iedtionibus comple<5h'tur,nifiquod hie ipiam
à uena qua: iuxta dextruni cordis finum confi'ftit,pronafci fimplicitertradinquumillicadfim
(Iras thoracis partes iilam proficifci, malèadiecerit. Quinctiam alio ftp timi eius libri loco hàc
g e finepari uenam cx dextro cordis fìnti non fecus ac s coronalcm pronaici docci: quamuss id in
firnfjshaudeucnir.Atnon eft quodprolixius alia huiusordimslocaexlibro de Fcetus forma
done SCaliunde in medium adfcram,quum exmodòpropofids,Galeni dc uena: pari carcntis
ortuprogrefl’u quefententia uteunque conftet. qua: quàm ueritati confenuat,cx noftra enar-
ratione uerameius uente feriemprofequente, petere licet. In homine enim non minus quàm
in fimfjs,8£ canibus, & fuibus, SC bobus,& quotquot uidi quadrupedibus a caua pro-
cedi£,poftquani lisce cordis inuolucrum fuperauiqaceò ufquepertingit, ubi nullus amplius
pulmonum apparet connexus,qui uaforum interuentu perficitur.Et fi quis fedh'oni fìdem de
rogans, rationem huius uena:exortus petierit,illam fanèadinueniet ex noftrofermone,qui pGride uenam
d ri carentem
Natura: artificium in illius uente propagano ne fuperiusenarrauit.Haiidquaquam enim hoc en.dfci opoyr
paricarens uena a cause caudicefub corde enafeipotuit, turn quod rtimium periculofe fufpen turrite
fa fuiilet,propter ingens interuallum ab caucnac caute fedeaduertebras u fque confpicuum ;
turn edam,quòd fi illinc uena paricarens exorirctur, tota dorli pars fub corde Scea fede qua
eius uente principium nunc exporrigitur con fiftens , uenis indiga relinqueretur : aut Natura
denuò aliam uenam illinc,unde nunc ilia enafeitur,producere debuiflet, illis uertebris alimeli
5 fi. li.6. turn fubminiftraturam.E' regione autem hdextra: auricule pronaici nullo prorfus modo qui
c- uit, quod uafa pulmonem adeuntia, ucnalis fcilicet arteria, 8c artcrialis uena, 8c afpera quo­
que arteria,illamad dorfum ferri prohibuiftent, nifi ipia aliquóufque priusautdeorfum aut
furfum prorepens,aptam defeenfus fuifedem callide inueniflèt. Prtcterca fi è regione dextra:
cordis auricula: uena pans expers diffunderetur,ipfa edam cordis inuolucrum peculiari fora
mine (ecus atque nunc permearet. unde edam uel h ine affanni docet,quàm procui à corde
principiumducat. Ncquecftquòd ad huius {emenda: robur, hominis dorfìquàideorlpe-
ctat obliquitatéadferam-.qutequu multo maior in homine,quàm quadrupedibus aut auibus
fìt,facilèliceretcoiifìcere,finepariuenàhominietiam altius,quàmillis animalibus à caua cpor
tere enafci,quod his 8C fuccinctior ductus è regione dextra: auris ad dorfum quàm ¿Ili uifìtur:
uti profeclò inter fecandu nonfolumiucundueftexpcndere,ièd etiampromptum.Quamob-
rem uerò Galenus ita uariè 8C de homines uena pari carente, ipfiq? nunquà uifa, magis perpera
adhuc quàm de fimiaru uena fenferit,in ea Epiftola uteuep perftrinxfiqua dextri cubiti axillare
in laterali morbo(fì modo quid in terfit cuius lateris uena diuidas ) fccàdam docui.Galenus e-
nimaliquam rationealicundèc5miniiciftuduit,qua Hippocratis fentennaprobabiliorércd-
deret,quaisfànguinenonmittendumdocet,quum dolor inferiora ac fub feptum petit.Quafì
i f. uerò Hippocrates arbitratus fuiffet,à1uena fine coiugeperphlebotomiànihil educi polle,aut
k,m,r,n. eàrcmodùsabkaxillaridiftare,quàmuthtccautaliaqu^uis,illiusgradaaperiripoilct. quum
interim
 m^enmmpuimonuni^ordis^ecöri5, uentriculi,lienís&renum affedibus, uenam in rnhìm
no Hippocrates folumffed omnis medicorum chorus fccct. Cæterùm quom'arn Epiftola m.
per commemorata, hæcprolixius cum aliquot alps paradoxis perfequitur,cauæ ucnædiftrfi
Dutionemdemcépsnon interrupta fermonísferie aggrediar.ne mihi prætcr ueræ homing
hi tone narradonem in hoc ncgocium augcam,ut ubi à Galeno difícnticndumcftaíTcribam
!p tus« lenten dam uerbis aliquot rcfcllam:& nepropter mcam in cum pietatem, edam proli -
xemihiueniapetenda fit,quo rabuíarum ánimos leniam,quos miras excitaturosnoui traocel
chas,li lemel atqueitemm Galenuni purgare, & friuoìis quibufdam ratiunculis ab errore uim
Quam oh rem dicare poterunt,parumfoliciti,quòd tot innumcris locis ipfius placita à ueritatc difiona certo
nonJemperfer
(quantumuis interim inuitus)oftendam.Hadenus enim non femelexpertus fum,quàm ciuf
moni addendi!i
uhi d Gale - modi homines apuddíficdíonum imperitos gloriati foleant, quumradoncm aliquam ex co.
M

niplacitis de* gitaflent,qua Galenus excufari,aututipfiloquuntur,cumoftenfaàme parte concordan pof.

clinet. fìt.Quàmturpiterueròie turn pofica inpublicis fedionibus dederint,quum fuos Achilles
Cauce ad iuqu
lum incejfos.
mihi proponercnqípfi probènorunt. Venaígítur caua, poftquam fine pari uenam à fedídu.
xíqadiugulum recta tub pectoris olle' confondit,membranís thoracem interfcpientibus ele. lob f *,’h
ganterfufiulta,'"molleqj Sigiando fumcorpushîciniugulopaffimadftratumobtinês,cuod mzJlJlb-6
Græci Svix-iy , Latini uerò communiglandularum nomineglandium uocant.Eftautcm oían. F’
dium id in eladllima thoracis fedeexftrudum, ut ab omni noxafrcqucntiffimas uaforum di.
Cauce calidie
eis in tuquio
ftribudoneshîc fupenfas, immunes feruaret. Vena enim caua" inibì primùm induosinfì. n H.
bipartido. gnes truncos difcinditur,à quibus omnes uenæcauæ partís adelatiora corporis porredæ fo.
boles pendent. A finífiro namqs trunco,quemadmodum & à dextro,0 grandis uena promí. o I.
tur,quæprimæthoracis coftæinnixapoftquam aliquot àfedifparfitrarros, tub clauiculaín
V enee axilla'
axillampproperat. Ab huíus ctením radiceqexílís ucnacnafcítur,dcorfum per cofiarum radi, putFfidE
rem confirn
/

entis onus. ccs adterriam ufquecoftamexporreda,8c exiguas fobolcs tribus fuperíoribus cofiarum ínter m*pgm
Venafuperio uallís,alíquandoduntaxatduobus,dcriuans. Precíens ucnanon fcmperabeiusquæaxillam
ra coflarum petitradícepronafcítur, ucrtim nonunquam ácana príufquam in duos íllos grandes truncos "
interualla pe'
tens.
bípartíatur,príncípíum ducít.Quínedam ínterdum hanepenitus abefie obferuaturus es, aut
arancæ filorum modo prætenuem,quumbreuíora íllarum cofiarum interualla ab ípfis íncfi.
bente uena quæ axillam petit,alíquando autem à uenæ parí carentís propagíníbus(ídq: potífi
y 'enee fu i pe>
fimum in dextro latere) fads nutrimenti allumant. Ab anteriori fede illius ’ magna? in iugulo r H-
¿loris offe de' bipartitionis,5duæ prodeuntuenæ, quæ introrfum dudæ, ad cladorem pedoris ofiis fedem s Aiterà i
orfum repen ' contcndunt, S ifub pedoris offedeorfum perreptantesnumerofas à fe diffundunt fobole-s.
tes. Sintftra(quod & de dextra fubauditum uelim ) fecundùm læuum pedoris ofiis latus,ubi co. . fLÌi.e £
fiarum cartilágines ipfì coardantur, declíuís ad abdominis fupcriora tendit, in progreffu ad c.
fcx fuperiorum feptem cofiarum interualla fìngulas propagines diftribuens, quæ ad termi,
numofiìs cofiarum ubi uenæ coniuge carentís 'ramos celiare díxímus,finíunt.Quemadmo. í G,G.
dum uerò à ramis uenæ pari carentís, propagines extra thoracis amplítudíncm admufeulos
coftís ínftratos cxcídere relatumcft, fìcquoqucàucnis ad cartilagínum interualla difiemína.
tís, ramulí notatu dígni i n mufeulos pedorí incumbentes,ípfasq5 adeó mandilas propagarti r,
fi modo ad has à uenís pedoris olii exporredís, furculí deriuentur. Porrò quod ex uenis fub
pedoris offe dedud isureliquum adhuceft,ad latus mucronata? cartilagini^ deorfum in car. Ujß lib.i
nofam redorum abdominis mufeulorum partem difiribuitur. Vena? enim e thoracis ampin k K.6m
.6 nafta,
a. ubi etiam
tu dîne prolapfæ,fub redis mufculis ad mediani ufqj abdominis fede ferini tur,ramulos q u o i............
n ft um mu'
dam in próximas partes utrínquctranfmittcntes.Quorum præcipuus ad abdominis cutem fc,Àumj„til'h
fubít,atque oblique fecundùm cofiarum cartilagínum términos propagatus,íngraallmias et
capillorum modo fubtíles ucnulasexhaurítur.Cetcrum ¿nfigniores ucnarum rami, íubrett ^ X M.
mmfculís exporredí,ín plures furculosxfupraumbilici ledern cefiant, quire torum a ^ y r-
is mufeulorumfubftantiæímplexí/íllarum uenarum términos fines(^fpcdant, q
nís
lonis progreíTu.abimo proptergentalia furfum fub reetts mufcults eolcendere
monis
earum u fo quem inmcnftruifognim iad !afogenerattonem,&&nguims,tau ^
rum fedibusad uterum fœtus cnutrimdi gratta reuuirionem.tpfaspræbœ« d ^ P
cabítur.Harum ucnarum tub petflorts odercptanttum originan ex ante ^ ..m íüuiam uena , ¿ i.
lo bifurcatíonís (edc,utplurímuni fieri animaduertes. ínter um ^ pníItasobferuauítqué.
ru radícibus, poftquam illæ nortihíl a iuguli medio in latera rece e i « m uer¿ ¿ íp ía
admodum alíquando alteram ipfarumfC pnefertím fin ftram
bifurcatíonepronatauídii quemadmodum etiam no mfrequeni r çum ad pedoris os
cauæfede,ubi in duos ínfignes truncospartítur,unicam prona duda,
 DB HVMANI CORPORIS FABRICA L I r Er j Ut 2g?
dutffii , in duas dííTcíndítur ucnas , ac unam dextro pectoris oilis latcri , alteram iìniftro
cxporrfgit. Ab his quoque ucnis fecundùm pecìoris os dcducendis , membrana;'thora-
cis cauitatcm interdilli dentes primos mutuantur furculos , ac fubinde etiam à caua ubi
t , fUù-6 nunc dídas promit uenas , ‘ gráciles quafdam propagines (ibi uendicant, fecundùm to-
. fA- tammembranarumlongitudinem cuna neruisfeptitranfuerfìexporrectas.Qiiinctiam.utet
*‘ antea monui,à " ucna pari carente in membranas thoracis cauitatcm interfepientcs lurculi ac -
c f. cedunquenis qua:'1adhxrcntem oculi tunicamimplicanqquàm fimilimi. Ab his uenis edam
d 'S f '“ '" foboles in cordis inuolucrum,ubi membranathoraceminterfepientes' hoc comincnqpertm rami
luìiitftcol gunt. Cxterùm ' ucna axiliam acccdcns priufquam è thoracc procidit, non ita procul ab * axil1*
libere ex i> ipiìus initio ex clatiori fede 8 ucnam uteunque amplam prom it, qu x furfum oblique in
Ì7pM.6. p0 dcl-iora tendens , ad tranfuerfos uertebrarum ceruicis proceflus deducitur ,& per” fo- ^ m f l tilt.*
NiN. ¿ raminaillis prillatimexculptafurfum confcendcns in mufeulos ucrtebris proximè adnatos,
1tm fi-f foboles fpargít. A tprxter illas 3certo ordine & uclud geniculadm fìngulas foboles unicui-
hiji.u.ii que foramjn{ neruorum exordbus in ceruicis uertebris inciibderiuat,dorialiquemcdullx
i,lx s 7fir«. iphs que adeòuertebris alimentum fuppcditat.Quod ueròcius uenxreliquum eli, in calua-
iifi.cd.it riameontendit,'peculiarefibi cumk fua coniuge artería foramen obtincns 3 quodadpofte-
U.i
hj l .Cd .' t
nore,n- occipitis
1
oilis capituli
l. -
fedem excauatum antea d ixi. V bi uerò ucna in caluarix am
F plitudincm pertingitjin fecundum feu fìniftrum durx cerebri membranx finum 3uti po-
luh'ti.fi.ut. idea auditurusesdiftufiùs, cxhauritur. Prxtcrhancucnam ,maliaadhucab illaquxinaxil-
O 7 li.h.7 |ani contendit,priufquam è thoracis cauitatclabitur 3ex ipfius pofterioriregione
^ principium
0.5
m O. ducit3quæ in mufculos3humilioribus ceruicis & thoracis elatioribus uertebris adnatos,acca­
pitis dorficp 8¿ thoracis modbus famulantes,difpeniatur.Simulatcpuero axiliam petens uena
c^aufeti hiter primam thoracis coftam &C clauiculam ex thoracis cauitate progreditur,” mufculumq?
u^ulr°c% perforât qui fecundi paris dorfum mouentium altereft3non femel° camppromit ucnam qu3
mufculu in humeralem poltea uocabimus,& ilico atep dccliuis du cia glándulas in axilla ad firmam uafo-
Epaoma rum diftributionem à Natura procreatascontínpíqquas nunc dicam àfeemittit propaoínes.
0 a ^ Frimum utnnque lingulas promit uenas 3 ad thoracis quidcm anteriora unam , ad po-
p utinulti. deríoraautem "alteram. Q uæ antrorfum exporrigítur, in 5mufeulos à pectoris olTe& coítís
fi.finiftro Lt ad hr achí] o s 8 ¿ fcapulampertingcntes diffundítur, pectoris cutem fimul Se mandilas frre-
tere d z *
oritur. quenti admodum ramorum feriein mulicribus adit. Vcna autem retrorfum proficifccs in mu
q p. fettlos cauam fcapulxfedern occupantcs,uicinascpfedes multiplicictiam fobole digeritur. C e
ra- terum nonnunquam ä ' priori & qu x pectus acccdituena3interdum ucro ab ipfo qui in axilla
l . 4. t!i r. conhltitutrunco alia grandisutcunq: ucna exoritur, quxdeorfumiccundum thoracis latus
t p . cxporrc(fta,potiffimum abfumittirin vmufculum3cuius bcneficio brachift dccliuedorfo ad-
um- mouemus.Prxtcrhosramosmaioruenaqucinaxillahabetur/exiguosablegatfurculosgla
X R.
y io tr.ufc dulis &mébranis, q u x inibì uaforum diftributionibus eorundeep colligadonibus prxfunt.
ta a. Q ua autem (erie axillaris uenx reliquum in totani manumcxcurrat,peculiari Capite mox at- C dtue ptr col
z inter p. queexterasafeendentis uenxcauxpropaginis foboles abioluero3expediam. Proindcadiu- lum caput§fi
° A H.‘ Ögulumrurfusfermonc conucrio3cxterostruncorum ‘ magnxillius iniugulo diuifionisra- r‘f' ‘
mos aggrediamur. Vcna itacp caua ad cum quern dixi modum priufquam pectoris olTis fum-
l> I. mumtranicendaqinduostruncosdiducitur3acll:atimadiuifionc nuper commemoratane

na3quxaxiIlampetit3principiumobtinet: quod autem altcriusdiuifionis illius trunci adhuc

fupereft, à mediaprimxthoracis ucrtebrx corporefede, cuipriùsinnitebatur, modicèrece-
dens, furium extra thoraccm protenditur, & fimulatq? clauiculam pcctoriscpoilis fummum
cd ^ T-/upcrauiqin" duos imparesramos fcinditur.Interior namquecxtcriori magis quàm plcriqs ar jrntetioxiugu
HU’acI e . bitrantur gracilior eft,& fecundùm afperx arterix latus Jaicendens,nonnullas ucnulasin Lns.
lpeciemcapillorumexilesafperx arterix conterminisqjmcmbraniscommunicat. Hxcinte-
eji.cd. a . n'or cen{i;tur iugularis,quxcum fuiIatcris' foporali arteriaucrius cerebrum fertur,acin afeen
dut potiut bi graciles ramulos mcmbranulis iexti neruorum cerebri paris in collo & in faucibus edam fe
feriatimhie ptimiparisncruos colligantibusdigerir,uniuerioduettiioporarixartcrixadcaluaricufque
fretta ulti. }ìa(]m commiflà. quò cum b ' peruenit, in duos inxquales amplitudineramos dificinditur,ac
ftfi.c a fi hamplior oblique retrorfum,fecundum caluarix bafimdu(ftus3caluariamlTmulcumquo-
Í ‘1 4 ex. de,’ dam foporalisarterix ram oingreditur,1foramincutens fexti neruorum cerebri paris ora­
M v. ria exculpto. Qua uerò ferie in caluarix cauitate prxfcns ramus digeratur, in cerebri uafo­
cu.
rum deferiptione affanni perfcquanmodò autem fatcrit,ad caluarix ufqueamplitudincm ue-
h eìufdè fi nas3quxeòpertingunt,fermone deducere. Abampliori hoc iugularisinternx ram o, quum
€>cm i- uti Jiximus in pofteriora fecundum caluarix bafim is contendit," propago diducitur,
Ì 1,1 fi.Cd. 11 ll.l C. k fig.CA. 14 *. in.
 2 8 4- A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
in elatiorcm federn mufculorum pertinens, qui anteriorem ceruicis uertebrarum repionem
i s mf. u.
occupant,ftomachocßfubiacent.mGracilior ucro internsc iugularis ramus foporaliarteria nr AjB.
nitus rclicta,
reliera, priuato foramine caluariam ffubit,
u b quod
i t , qitixta
u oforamen
d i ü xtertio0
t a 0 8c
Qr quarto
— pari mfi.cu.i4
ï - f ju c s n
ncruorum cerebri communccælattxm retulimus.Priufquam uero ramus illein duram cerebri nos 0, 0, 0.
membranam digeratur,totus'quein caluariam mergaturf fobolcm non admodum infionem n z>sficd.
adauditus organum depromit,eam per‘‘ foramen quoddam tranfueriummktens,quodhuic Hb.I R
Exterior iu> iuxta Q_.
gnldris hunte- foboli neruulo cuidam quinti paris neruorum cerebri commune cenfetur.Porrò* exterior 0 ‘4 fidib.
rurtcCiportuS, idemcp grandior fupraclauiculamfaiftædiuifi'onisramus,ab exteriori ipfius laterepoftquam 7 1V K.
ÇTpnufittum
mufculorum dorlum mouentium iecundi parisr alterum perforami,“ infìgnemà fediducit Pfi-14.cd.it.
bruchimi fiu>
ucnam,quædeorfumucrfus clauiculam reuolutaadfummumhumerum ipfumcp adeb bra­ 5 : fi U.K
bitfi ries. lib. I v
chium contcndit.Anteaquamtamen huepertingat,non proculab ipfius omPrarnumedit rz ficd.t
qui in cutem poftcriori ceruicis fedi obdu<ftam,& externos eius fedis mufculos, numerofaue 1‘ 4 b ab d
cndtum.
nularum ferie digcrkur.Præterhuncucna fub dauiculabrachiumpetcns/aliumquocporan s T.
dioremdcpromitramum,ingibbamfcapukefcdemfrcquenti ctiamfoboledifpcrfum.Dcin- t 8 muf.ta
C. '
de quando ad zfummum pertendit
.............-----*--- humcrum,atqj
------- fub---
------—-------------- ilio in brachiump*
-------------------- prorepit, pilU
priufq-----
uam« d.
nonirne
penitus rlcirirm im r in film
demergitur,in fummimi fm m pri rn
humeri frm 1 n
cutem' rn n ao in es derni
propagines dcriuat, fn is riim prtccipute
quarum n ra 'rm » ^ ;..
in cute xb.
digeruntur, qua; ’ mufcuhimintegk, cuius ope brachium attoilimus.Eiufmodipropaoines y c.
interdum,idcp potiifimum in mulieribus,ad mamillarum ufcp cutemcexcurrunt,deorfum in Zultima:fi.
lib. I \
priora fecundum clauiculam errabundo progreifu deducfta',&ante feeftionem in plcrifq; mu dd,d.
lieribus uirefeente quodammodo autcaeruleo coloreapparcntes.Quaautemferieeiusuense b4 nmfi.td.
brachium adeuntis reliquum (quod humerariam ueram conflituit)in manum digeratur,po a.10. td.es.
CIS fi- hb.f
ftecius dica,quando peculiari C apite ipfius axillariscp uena diftributionem perfequar. C ate A,A,
rum ’maior ramus, que fupra clauicula habcri,atq? ab externo fuo latere humeraria germinare d T.
Exterioris iu diximus,fub cute ac lato buccas mouete mufculo fecudum colli latus ad fauces porrigitur,ex e, 5 muf. ti.
gidansfinies. teriorem efformans iugularem,qucnon parifempermodo(uti in uociferantibus, autalias ui
fpiritum retinentibus, & uetulis indies obferuamus) per colli cutem fertur, fed fere quadru-
plicem diftributionis fpeciem proponit. Prima ( quam frequentius eft cerncre) ea eft,qua
unus tan turn ramus hie fub cute ad fauces ufqueprocedit, in ipfo progreifu nullibiinfigni-
ter difciiTus,fed duntaxat graciles ramos in mufculos conterminam'que cutem partim red a,
partim oblique, & interdum tranfuerfim confcendentes , uarie fpargens. Secunda autem
ea uifitur , qua in medio dueftu iuxta colli longitudinis medi­
P F L I , . A\\ um iugularis in duos infignes ramos dirimitur, & unus qui-
munì dftri
butiois ex> dem in priora, alter in poftcriora quodammodo furfum pro-
tenue iu / perat. Tertiam rarius accidere conipicimus, nimirum qua pro­
guluris tie pter clauiculam adhuc,ubi humeraria originem duck,exterior
tuejeriem, iugularis induas propagines diffunditur, qua; furfum fub cu­
nudd educe
dclinedlio te inuicem diftantes feruntur. Quartaextertiaparatur. aliquo-
docet, re' tics enimilbc propagines inuicem perpetub diftant, ac nufquam
licjuds ue> fe mutuo contingunt.interdum uero ad humiliorem faucium fc-
rd très pri
udtis cr dem mutuo rurfus coeunt, ac exambabus una conftituiturue-
mine fieri* na, qua; mox bipartita, uti modo fubiungam, in ramos ccllat.
timIne re / Vcrum fubinde & extertia ferie alia adhuc confurgit dittcren-
pofitisfiòr
tnulis ex/
tia . Nam aliquando altera, neque ilia fane minor propago, cu- fi 4 mufi.td.
prefisi, *c ti non fubtenditur,f mufculo recondita qui apeclonsoilisium
tdrumpri' mo &Cclauicula pronatus,mamillaritemporis oflis procellun '
vice eofidem
cbdrdcle -
feritur. atqueeapropagoin cum modum fubmer a->''c^ ofc{To
res,c[uosin adeoinfignisoccurrit,ut etiamnonnulli dtftcaionum p^ g gS.
tegrec deli res hanc kiternam iugularem uideantur aPPe^ uJ cm no,
nedtionidC nam interim negligences, quam pnus „,
comtnoddr
ui , rdtus minauimus . Vtcunquc 1 clauiculis
ex iltd bue trinque, ant in med.o percollum s „otatuque
ita fiici?
liwi pofife
perpendi. lo n o s effect furculos , - q u ^ d f e u c e hV.
iX.
ris maxillxhum.horem fcd™ ' ““ "X rebrim cm brana tranf-
h r.
fui1porcionead onsmteno &.11ius mufculos,&
mittit, reliquum ucro ipfius in faciei c
ad te m p o ra l port aures,& un.uerfam breuttcr cap.tts ^
 DE HVH ANI CORPORIS FABRICA LIBER HR
ÍX . transfundían*. 1P o rtío interiora orís fubiés,in prim is luís fcíffionibus glándulas exígít,quse
tu t muff*- ¿n faucíbus flint m íer io r es, q uas q? tertíum glandularum genus in íexto libro rceenfcbimus. H ís
A.
olandulís q u x uaforú híc praeíunt díftribu tíon íbu s,ab intcriori externe iugularís porríonc ra
m uli d ííp en ían t,m oxn o tatu digní ín laryn gc 8¿ glándulas ípfi proxím e adnatas,e tm uículos
n 6 tm fu -
L. ofiis v rcferentís,8¿ lin gu e, S í uniuerfìm ad om nes faucíu fedes,furculí deríuantur, quorú infin
onis fub línm iafecundú ípfius lon gitu din e prorepít,ín multíplices & crrabüda ferie proreperr
OH¡ Tcs° ram ulos fcíffus. Q u in etiá ab hac iugularís portíonc p rx tc rPgran d eram fi qui ín caluaríam
tuta lingua p e r 1foram e fubít.ad pofteríorc mamillarís proceílús fede c x la tú , rami etíáin palatu & tunica
conjpicm■
naríu am plitudini o b d u d á dígcruntur,á quibus p oftm od u n o ncgligcn dc' lobolcs caluaríam
tur.-
p fi. ex. 14 petunt. V n a cnim p er 5foram e,q u o d fecundo cerebri neruorú parí inículpit,caluaríá accedes,
E . e r ulu- ín dura m em brana aliquot furculis excurrit.quem adm odú & altera foboles d u r x m em bran x

o iter tur, calu ari ñ íngredíens per grandius foram en' ílloríí q u x in o d a u ó capitis offe o dorum
a i j f i ca-
idi.ig . orada cx fcu lp u n t.H x fo b o ic s quu caluaríáíngredíuntur,lurcuIos quofda oculoelargiuntur,
r [ub 9 . 0~ frontis cutcm ¿nterdum difleminatos " E xterior externa: iugularís p orn o per capitis exterío
uL.p-p-cr
ra p allim repens,perinde atq? interior,cuius ferie iam abfoluím us,m ox glándulas fuís d iítn b u -
fi.cd.t4-G,
H. tíoníbus prxfectas o b tín c t,q u x inibì repon un f,ubi inferior maxilla fupcríorí artículatur.Prae
s 1,1 fi ex. íens n o n i o ínter has glándulas bípartítur,etxu n o ramo ín buceas,naríu alas,S¿ ad fronte nane
12li. 1 G. exporr io ít : a Itero a u t e tépora S¿ auríú fedem adit. H íc cnim ram us rurfus in duos precipuos
tjfi.ca .11
li. j I. fur culo s dí*uí fus, unu in fuílateris tempus adm odú errabundo & ínuoluto diictudigercndum
» Y. offerì:altera ucrò p o ff aures & ad ocd pítis cute díffúndít. V eru n i exteriorísiugulai is foboics
x z. in ¿ c íe ac capitis cute d igeftx,h o c fibi priuatim uendicaiit,quod dextn latcris uen x,fim ftri la-
? ?•
^ e- n'ris uenis pcrm ifccant, ac inuicc co ca n t, idcf potiflim fiin facie & uerticc , & imprimis adhuc
4 4 - in fronteradéò ut fronds uena plerunq? ab utrarumq? iugulariupropaginibus per internos ocu
E>Jlfi.CLt.il lord anoulos furfum d e d u d isco n fle tu r.A d hec, per 1exigua uerticis oifru foramina et futuras
tl- lf.fi
¿ oraciliim x u cn u lx in caluaríá p rocidu n t,n 5 alicer atq? rurfus ex catuana in cute alias emergere
C l fi- I l-7
B,B. turn d ica, q u an d o cerebri uaforú fèrie priuatim perfequem ur ♦ Q u íp p e h x c opportune tanti-
fper dú ín caluaríáarterías quocp ferm one perduxcrím us,afferuabítur,quÓd uana cerebri uena
r um arteríarumq? fit com íxtiorquá in cogn ita adh u c arteríarfi ad caluaríá díuancationc,arduu
foret percípcrc. Q u an qu am interim cuiuis integrum fit, C a p u t à p rxfen tí feptim um , cerebri
uafis dedicandum ,aut h íc, aut ípfius qu o id reponam lo co aggredì.

y % JSf^TU AC I L RIS UT H V M Us
n t r U c p e r marnivi f e r i e s . Caput l7 1 1 1 .

.ja EN A s d u a sà cau ain m an u m p ro p a g a n ,p riu sreíatum efrf imam quiderrt,

/g i anteaduam caua thoracis am plitudine fuperctf alteram ucrò ab' externa ni
y | | j! erniari,*ubi eaclauiculam pedorisq; fummurn aliquantifper fuperauit.H gc
f i f i M ^ »¿p» fub fum m o humero ipfacp adeò clauicula in externa brachi) fedem
1 1 __ _•.L . . .
d Sub \ C7 0 r o cedatjh u m erari a & cubiti cxtcrior Adici
i r t t - t 11* i l i o - u r t i » m i A r ! n p r a v i L i i n .
tu r. l'Ila aute quòd per axillà in-
Q jlt . Hg t- M cern am ib rach i] fedem prorcpat,axiilaris intcriore^ cubiti uena nuncupa-
ir p t quàuis utraq? uena in p lu n m os pullulct ra m o s, cùm in fuperficie
m uG Iffùsinterm ufeulos propter offa dedu<ftos,attamen axillaris quanto humeraria
oran dior am pliorcBuifitur,tanto etiam infrequentiores num erofiores^ foboles diipergitur.
Hum eraria nanq? ab externo latere cxtcrions iugülaris Ionge m inori,quam uulgus arbitratur,
c interuallo & m £ erdum àcom m unicum axillaritrun co,q u aisp rim am th oracis coftam iupc-
c wferlcr
a iuxìu T . rar principiurn ducens,atcp 8 il.los q u o s p rxceden teC ap iterecen fuim usram osdifp crgen s,ad
/ ut in fi.nu pofteriorem clauiculx fedem contorquetur,ac fub fummo hum cro prorepens, in ter interna
fico Litere Lmis mufculi brachium attolientis,et ualidum tendinem mufculi brachium ad pectus duccntis
ultima fig.
g b,c,d,d. in brachiu m proced it.D ein carnea membrana fub cute fuftulcitur , deorfumcp porrecta edam
b 5 muf.ta. antefeftioné in omnibus euadit cófp icu a , nifi fortegraciliores om nino ucnas h om o o b n n eat,
inter P er obefior ue fit P o rria itu r itacp re d o tramite deorfum per anteriorem(uerfus extcriora tarne ma
^ per linea
abL<tdQ_. ais)b-achii reaionem /ecundùm exterius latus* mufculi cub itu m fled en du m antenoris.In de
i 0ntufi. ca. ken fù ucrò aefe ubi ti ufq? ardculum k gradles duntaxat ram os utrincp in cutem libi proxim am ,
H u m e , ft:
©. ai; reno rem óa mufculi cubitum fledentium prioris fedem difpcnfat, qm partim recta , partim
luxia c-.-:
h e, e,e.
oblique & tranfuerfim in cute ita prorepunt,ut interdum uerlus intcrnam brachi! iedem ad a- tu
If­ xillarisu en x ' foboics in cutem digcftas pertinere,cum illisq? coire uideantur. Q u a n d o hu-
ni fi meraria cubiti attingit articulum , iuxta " CKternishum crituborculum m tres d id u o tu r ucnas
i >1fi.ea. ^ K ampli-
T k lP .
 andreae v Ec aS A L I I
V BR V X E L L E NS I S
amplitudine ínttrdum 1ai„
»np \ c quales, nonnulla uainuerò una cmtens ampi io ri. 0Prima (emani fre
decile reperíes) penítíiis obliqua deorfum ad me
artículosfleaentium “ i , I ‘ “ “ T l1.Ur’ atqUorub mufculorum
artículos flrrtpni-»,«, u / 1tul Atqueiub ln u íc u lm ”' fecundos
fecundos tertíosque diofcorím
Pf Wuf.td.
mosdiocn;accn¿tUtinn1InC^Ía^ 1r ,IT1|Cr0^ r ^n a0riS ,llCir‘ fumentlum capitibus*in ahfevmu-a1 v-ttd.K ».
L ì Ae Vend.' ■eaq.Um n„“ Ä r Mt q, <
tut
rum fettone. r.
pro- s h.
Qrli-i de¿Id,
mi.fettio,
a s s e ís 52^
m, • c ^q r r —----- ^wdicuiuneminnuaato,utinuer
urn con-
brach io
S-Ä sS=:Ä S ^ Ä r - " - -

n nu.u&axdlansucnaconfla.uc. ' TertiushumaarferaTmus/mufculö quiradSiuÌ"bra X“ ft-,

chialciniertus.radn lnfupinumotusautoreilconlccnditi&paulatim dcorliim prom ts obü y i.
quus per radium juxta medium ipßus longitudims in extemam cubiti regionem 2 ! -a 6 r ifu .
quam ubi attigic , nein l eliquo liiper commemoratum nuper inulculumduJLi," furculos ouof bA'lZtd.@ Tk .
n in p, oximam libi cutem depromit, quorum non' infimuseiTefolet qui ab -rib ■ r.
tur , qua ¡mineraria m tres illos ramosiuxtaexternumhumeri tuberculum’diiTcindLr c ( ^ ‘■nus
temm temus h.c ramus fenfim obliqui uerfus ulnar append,ccm. brachial,squ ad-cm
prorepens tandem alter, cu,pian, inibì ' commifeetur „ente, tacque adauiW tcrnam a
1>,ac.,iaas federnconfeendiq&maliquotfurculoscrrabundo duernifparfos diffciSus temóne ÌI
mKrcuiiit.quatantcpamumdigitum&lanukremtabctur.mmiaetiamillorumdióirorum
fede ioboles quaida fibi uendican te.Cuius uero uenaepropago iliademü fìqquam terdo hurne
r a r a ramo unin tarn icripßmus/ubiungam, ubiprimùm aliquot axillaris urna propagines
a o aci o.qtuppcab axillarisramo lub cute per totani ulnatlongitudinem exporre&o %ius
Axìlldrk in
í rdc/ìio con fi' propaginisimtmmpendeiAxillarisitaque,'quumprimòm axillam fuperat.brachiutaque /*
jientìs f r i e s . luo, ngrcditur.,,, termi, fa,los brach, josamplexantcs deli tefeit, precipui uerò „iter anterio-
rem ledem print, Ica motions cubitum ectcndcntis,&pofteriorem federn tendinis " mula,- . „„ m r.
h , quo biacinumpecton admouetur,&: dein ìuxta cubitumfledentium mufculorum ’pofte- tu.T,
riorem. H.rc primum capitibus mmufeuiorum , quorum opc cubitus extendi tur " propagi- ¡ / 1 ta.A.
I 8ta.r.
nem ottm,iihs uenulis e regione eduflam, qux ab axiilariin glanduias hic repofiras d Ä - m ti ta.e,f.
runtui. i'oiinane,led demilìius,expoftcrioriipiìus fede1’ucnamrjfdemmufculisdifpeniat,à n n.
qua mcdiocris etiam magnitudinis fobolcs in externx brachi) fedis cutcm diiTèminantur. Ab o mi er P et
R.
ex terno laure axiliaris uenac, 1alia notatu dignxamplitudinis propago difFunditur, oblique po. p 0.
j co: lum 'tfbiiumeroad externum ufquc ipiius tuberculum deieendens, ac fub s mufculis cu q P-
bitum extcndentibus occultata, muiculorumip capitibus ab externo humeri tuhcrc prona - Ut r
P.
ieuKibus, ramulos quofdam exhibens,ac demum aliquoulq? in extcrnam cubiti federn prore- 5 c>ntuftd.
pcns,'fimulcum ncruoquembrachiumpetentiumopportunèquartumenumerabo.Haspro r>s.
pagines axiliaris adhuc in alto latitans edit,ipiaq? in v duos truncos diffeinditur, quos lane ac t1cufié >2j©jA.
U.

curatillìmeexaminatos uelim.nontantumGaleninomine, qucmhxc axiliaris diuifìo latuit, «U 2,3 p.ca. fi Cd.

led corum quo qi qui lb opcrxpreciumaliquod in Anatome arbitrali tur prxftitiiTe,dumfectio nU.4 *.
nem lanci atquc iteruni aggrciTi, limili cum axillari ucna humerariam porrigi, te animaduer- x in ll r’
tille fcrib un t, olcitanter humcrariam(qux etiam ucl ante icdbcmem notiilima eiledcbuit) una
cum carnea menibranaàbrachioaufèrentes,& poftmodum v alteram axillaris uenx partem y q,q.erul
P rcecipud dx (qua ni modo perfeq uar)humerarix lo co deicribentes.Axillaris iraqihotuinis ucna non pro- t i f f , ] .
illdris in duos
truncos d'ßri
cui ab iipfius
jjim ne
euthoracis cauitatein
tu ta u a ^ d U U c i L C 111 axillam
d A l l i c U l i tcgrciTu,in duos
g ltllU jU l U quodammodo
UUS e pares
jU U U d lIlIU O U U p d l C 5 diflcinditur
U liiu n u “ “ * ^

íutio, truncos,quorum alter in teriùsatq? in profundo foto duiftu hibniergitur, ac ~arterixinma- K 2fi.ca.n
nuni exporrectx perpetuò attcnlus,cadem fere cum ca diftributionis ferie digerirur, fimul etia w
ncruo brachiumadeuntiumtertioconcomitatus.Inter1' duos cnim cubitum ficdicnres inu- inter @ a .
feulos deorfum ad mediani iedeni flexus arriculi cubitiporrigitur,illis mufculis, Si dein meni- r r.
branis quibus neruiinduunturramulos ipargens. Qiiando autem cubiti articulum fupera-
uit,atq^mtermuiculosdigitorumflexusautoresinaltorecondi£usièrriincipit3in duos dirf ^rf
111'tur ramos,quimodicèab inuieem recedentes,ac mulculos quos pcrreptant iurculis impli- d 4 mufat.
cantes,unacum tendinibus interna fumrnx manus ièdepetunt, qtiipcr Ìigamentu in interna ^
brachiaiisrcgioneanulimodoconipicuumporriguntur. Ramiinibiin alias foboles partiti ^ m f l i
lub tendineieruntur,quilatcfcens uolxcutiiubnaicitur, atquchinc ita in internam digito- n.
ru m
 de hvmani C OR P OR I S F AB R I C A liber I I I .’ 287
rumftdemdiger un tur,ut bina:fobolespollid3Si totidem indici, Scuna medio offerantur à
ramo qui fecundùm radiù: per cubitii porrigitur. A b ilio autem qui ulna’exporrioitur b in a
[ 4 mì Iti. foboles anulari,& minimo,& una medio exhibentur,ab illoq? ramo furculusf mufculos adit
/• "■> qui externam uola fedem occupant,atqs ita ab altero ramo furculus in s mufculos pcnitiùs per
I éni:tftd- tinent,quiprimo pollicis offi connafcunturJnhunc igitur m odum axillaris truncus fub cute
Hi 7■tab.
ffcii.t j z>?• nufquam prodit,totusq? in aids & delitefcentibus fodibus abforbetur» h Alter truncus fonfim
tiM -f ex alto ad interne brachi) fedis cutem cm ergi t, uerfos humeri' interius tubcrculum properans, u4xiUdris ne*
hr. Tice portion is
Ì t ,zf i ca‘
ac ante fodionem fob media cubiti longitudinis fède non minus quàm humeralis fupra cLibi­ cutem fuleitti'
tjh.iS. tum confpicua» V bi autem anteriori tubercolo humeri incumbit3ad elatiorem eius tuberete tis feries.
fctyU.iCU li fodero paulo clatiùs quàm cubiti cumhumero articulus confìftiqinkduas magnitudine pro-
¿nteriorctn pemodum aquales pardtur ucnas, quarum anterior cuti fubftrata ( quemadmodum Si om-
nota.
nes prcefontis trunci iobolcs)obliquè deorfum ad mediani cubiti articuli flexus fodemrepir,ae
Ih. cum ’focundo humerariccramo ad humilioremmediam i flexus illius fodem coit, 111unaq? ini­
ni «. bì ex ambabusconfurgituena,quamcommunem, quia ex axillari Si humcraria conftituitur, Communis ve
meritò appellamusmulgus tamen medianamuocat,ctiamfi G rata & Latinorum praccipui" ra fio. itcc conflitti -
H Uh.
o il. mos quihanccom m unem efform ant,m ediasiobiiquas nuncupaucrint» 0 Poflerior autem
uena huius axillaris iuxta interius humeri tuberculum bipartitionis,frcquentes ramos deriuat
p x,x. inforioris cubiti fodis cuti Si intcrioris itidem exteriorise^ fodis humiliorum3ac focundùm ul­
na fìtaruregionu cuti inter prccipuos ramos hue excurrétesf unus focundu ulna? inferiore fo-
V - dem,adexteriora tame magis dedinans,uerfus brachiale porrigitif. Huius rami foboles cuhu
ri.
meraria:qramo hue contendenti" coiés,fìmul cu illo,uti prius diximus3digeritur,Intcrdu aute
ilio humeraric ramo deficicte,ea axillaris uena: propago abundeeius rami uices in extrema ma
s y. nu gerit.Prceter hunc ramum pofterioris illius axillaris trunci uena: primariu,salius ex ilia cute
t inferita adit3qua pofterior cubiti articuli fedes induitur3at<^ is ramus in externa cubiti fodem no admo
z- duproculpcrreptat. Veruni ah) etiti" rami ab’1hac po fteriori uena in in terna: cubiti fodis cute
u a.
X x,x. digeruntur3qui uario & admodu incerto implexu pcrmifoentur et cocut,fureulos ab infignicri
ilio dam o qué ulna: exporrigi dicebà aftumentes,aliosc[? rurfois ipfì foirculos impartial tes.His
y juperius furculis SC propaginibus in eum modu per cubiti interiora reptantibus, alia frequentiiliméac-
z. cedit non contemnenda3qua axillaris ucnac" ramus commune uena cum humeraric ramo effor
z t.
mans,ab humiliori fede Si ex medio d u d u emittit+Hxcinterduredà ad brachiale contcdit,in-
terdu aerò errabundo d u d u perforatali)sq? huius fodis propaginibus comifcetur, qua”adeò
graciles funt uarieep inuicc implicantur3ut interna cubiti regio no minu s frequeter quàm tibie
uenterfou fura uaricibus molcftetur * Propagineshac ncutiquam ad brachiale terminali tur*
fedpartim oblique,paniniredà, partimucròtranfuerfirn,Si modoinuiccm commixtae, mo
dòrurfiis diremptae, totani fummae manus in ternani cutem perrcptant,ipfi cutipafTim coiv
nata:,ac inter cutem carneam'que membranam confiftentes * Porrò harum propaginum
qua: pollicis radicem,fou V eneris, aut ut alijs uifum eft, M artis collem accedunt,priua-
li /. tim idfibi uendicant, quod ipfìsa ramusabillis uenis pcrmifoctur , quas à communi uena
b <£. in externam pollicis regionem diffundi iam didurus fum . " Communis enim urna ilice
C ce,
Communis ut
necJcries.
d t,h. atquc ' duabus illis axillaris Si humerariae propaginibus confiatur, oblique deorfum du-
citiir, ad elatiorem cubitifcdcmpaulatimcontendcns,quoufque radium paulo ultra ipftus
longitudinis medium hinc inde tranfeendat : ncque id codcm femper modo 3 ramos dif-
fundens3Si interdum aliunde ab interna cubiti fodc alios aflumens, ac tandem in externam
cubiti fodem peruenit, perpetuò cuti fubftrata» V b i itaque hanc fodem euicit, priufquam
e A mediani radi) appendicis fodem acccdit 3c fupra radium aliquanto ante illius cum brachia­
li articulum ,in ‘ duos ramos communis uena diftunditur» Atquc hanc fodionem ali) Grac-
f» *
by. corum y (non autem r ) ali) uerò Y & A edam reforre foripforunt« s Alter iftius fodionis
iA ram us,qui clatior eft,' portiunculam ad internambrachialisfodemuerfuspollicis radicem
h eli­ difpcnfat, quac didis nuper hanc fodem perreptantibus furculisk commifcctur» Qiiod ue­
rò elatioris ramireliquum eft:,extcriùs inter poliicem Si indicem forfoim afccndit: atqi hic in
ti. uarias foboles inuicem aliquando unitas,aliquando autem rurfus foiimdas difpcrgitur. 1 A l­
ter ramus qui inforius y aut Y caput conftituit, indicis3& m edi),Si aliquouique anularis
fodem petens, in uarias quoque foboles exhauritur» Quippe hxc uenarum infummx ma V d rid cXtre,
nus cutem feries adeò uaria eft,pugnalis'que, ut nane explicarc prorfus arduum fit, prx- nice mdnus cu­
tem im plicdn -
fortim quum inter quamplurimos homines uix cluos acquali correfpondenti que uenarum
t u m uenarum
in ramos propaline inuenias, adde eiufdem hominis dextram fìniftrxrarò admodum con- effeJericm.
gruere. Òperxprccium itaqi fuerit, uenarum inmanumpropagines non hinc, fodex foctio-
k z ne
 de H V M ä NI CORPORIS fabrica LIBER r 1*5
HVMANI COR" PORIS OSSíVM
SI M V L COMPACTO* V~VM
EX FACIE EXPRES-
 zse
A N d r eae vesalii rrvxellensis

at<y
- ad amuffimexpenderc
. CAPtnaere,quam a u a 'Ìin S UmCUl° “criam
uenarum feéhonibus noftri fi dfkdiuidimus
ni,™*- ä: rcondifccrc
i , 1
n ^ u 'g - ^ n ^ - ^ h l u . c r a r . a . a u c ^ m n a u , “ % ,

diinn'V ^ i amareni,fi uenam infer anulare 3éminimum,aut utalris arrider inrrrm

mm & anularemìncidun t. Ad ha?c, quis non confpicitipfos in cubito quamcimcs u™,
iticntui ic erandam, propemodum nullam prater axillaris uena?mramumad communi™
V enurum fi , enamexporredum inciderecCxterùm ut in extreme manus cute etiam in codem homine r
rum crebro namm diftnbutio uariat,pari quotj rationc & in cubito fubinde uenarum propaomes diuerl mt.
Ultridre. as uidere eftdnterdum emm duarum mediarum ad communis uena? oenerationem co”n 1
us non m cubiti fit flexu/ed multo humilius,no procul à medio longitudinis cubiti. Aliquam
do humcraria?ramus communemacccdcns occulitur,axillarisramo uifum nonfum'mte N o i nh,tetd4.
nunquamrurius contraria eftratio.Contingit etiam no ièmel, axillaris ramum qmadcommn
nem fertur,humeraricramo longè autgraciliorem aut ampliorem effe,Sé interdum bun c J r -1
lum geminimi uideri. Quandoq, (8é id non infrequenter) ° terdushumeraria? ramus elrer
nam cubiti ledern accedens,omnmo deefftipfìus uicem tunc fupplcntibus ramulis q u ia pco™
munì uenaincutemexcurrunt,acfubindc etiam ab axillaris ramo, qui tori ulna? lonoitudtW t> a
exporrigitur» ^ im F

VEN^E C^tV ^E PO R TIO N IS D ì >^4 R ,

tei infrafeptum tranfuerfum locata! dißributai[tries. Cap. I C i-
REQVENTES fane&infignesadmodumpropagincsetiamà can«
portioneTubiecorelumborumuertebrisexporreda?pullulant, qua?in . ( t r
lume fehabentmodum. Simulateti cana fecundum poftcríoré íecorís fe, li.sQ.nft.
dem deorfumprorepensjnoamplíusíecoríconafdtur,nonihil obliqua g-1*?-
ex dextris quodammodo corporis partibus intro r lum, ad medili in dein
A d fìn islri
rents inuolu, cetdorfì fertur,dico damimi no admodum grande ex finiftro latere pro- r se>,nß
crum uena. més,qui potiflimu numero là uenularu ferie mpingué mèbraneamq? finn B . sx ai
ftri reñís tunica digeritur,qucà peritoneo pronata,rene inueftit,eundcmcf dorio alligato con v*
tinet.Hic ramus infrequenter ex dextro caua? caudicis latere,uena coniuge adipifdtur. Quan-
doquidem *uena dextrí reñís pingué tunica contcrminasq? peritonxi fedes accedes,no à cane s 0ß.
A ddextrire,
mi innolucrit. caudice principili ducít,feci ab elatiori regione ' eius uena? qua dextro reni frrofus fanguis de- y.
portatur.Aliquando interim uena frequenti iobole in finíftrí reñís tunícam diílcmínata, ab ea 1L
qua? in finiftrum renem profi cifcitur,originé fumit,ea qua? dextrí reñís tu ni ce ofiertur, à caue
A d renes ue, dextro latere pronata.Catcrüm caua ab utroq? latere“ampliflimà propagincm,ubi iam media? «
ncc.
uertebrarum fedi innítítur,ín renes díftribuit,dextrá quídem propaline dextro rení,finíftram k
_ n , , A ~ ~ . n . i r& . - tj. pglb
autem firnuro dcnuans.Atq; ut litusrcnuuanus cít,ita quoq? harumpropagmu exortus edi-
recto fibí ncutíquacorreípondet.quum ením dexter rcn(utí plerunq? accídít) finiftro ciatíus lo
cctur,dextrí laterís propago altíus quàm finíftrí reñís principili ducít. Sí ucró finífter ren dex-
tro fupcríor fit(quod edam crcbríus quàm díftedíonum profeílorcs tradunt,euenít)propago
quocpín ipfum ácauatranfuerfimquodammodo rcpens,elatíus quàm dextra propago prin- x spec i
cipíuin ducít. Quamobré iterò harum propagínum orms nunqs è dírecfto inuicé opponatur, ^
in quinto libro,quirenftfun(fdonespertraciabít,c5rnemorabítur. Pra?ícnsením fermo caua? ir¡rmimcA
ramorúdiftríbutíonípotííTímumcftdcdícandus.Vence ítaq adutrunqrcnéprotenfa’,graii- uo. -
desadmodufunt,acquamprímuconcauarenuíédécontingunt,homínibusín duos ramos >^
partíunt,ac dein in renú fribftantía mirabili quodaartíficíohacftenusnemíní Anatomicoru co á zoß j iUf
S inifirufem i gnícodigerunt. quod nam umHdfípnqumtolíbroperftnngá.CxterumpríuatHri a b iu r i'
lutiti uencC f i ,
ríes. liori iedey ucne eius qua? finiftrurenepetit,iuxtadudusipfius feremediufr uenaprona
.. , I V ' __ ft i 4 . . 1< . X X % ft .i o I Tm í) D i O l l a l v l L li 1
ex i
uiris ad finiftru teftem tota excurres,prartercp quod graciles" cxiguosep furculos in pci itonf u, gKr/i
qua porrigitur,acin mebranas tunicas ue finiftru tefte& feminanaipfius uafaam icntcs_pro- ^ jm em
ducat. Heccenim uena peritonaeo, qua id lumboru ’ carnibus infternit adnata, dco ^ hg
pubis os fertur: quod quufuperauit, atq ex magnipentomri amplitudineelabiturqn u^sos ^
anfradus ovrosq conuoluitur,quorubafis fuperioriteftisfedi conata,ramu osm f _
fubftan tiaqiroxime con tinente digerit,8i alrj s frequentioribus ramis in teftis fubftantia
difleminatur.quemadmoduquintusliber,ubigenerationisoroanaper equar, s u us 1;¡¡g.
bit. Vena hxc finiftru teftem acccdens,aliquando propaginem a caux caudice fub uenxad iv
 ------ ------------------ ¿ .i b e R III* 2Sp
ni fi rum renem expor recise principio en atum
afcifcittqup no procul ab exortu finidrorfum Quoniam in nuda irte
decliuis prorepcs, cum illacoit,unaq? lèmma- g r a fi caua nata:fìgu.
as ^ rafim indliu uenarum
lis ucna ex ambabus confurgit/ V ena autem
jo/zJl.J-f- dextrum accedes tcdcm,nonà Cucna in clex- originem ita. dtcp f i t '
(pientius fed itibus ocr
o n>
u,t. trum renem protenfà originem fum igai à ue­ cu rrit, capre fiimus :
c «■ na: caudiccaliquanto inferiùs, quàm ucna: re prafeetifigura quada.
differentid, qua hìc de
nibus exporreèla: principiuni ducunt.Huius fcribitu r fingere n ifi
ièminalis ucna: exortus,non ut reliquaru fcrè e jì.lfo t c t itaq;
propaginum in catta: coniìflit latere, uerum A , d,
et ut,idem quodin nuda
ex ipfìus eminenfiori feu anteriori lède, uerfus cd iia fig u rd . B uero
dextrum latus nonnihil ha:c feminalis ucna ex Tàmiia cdiia Cdudice
tuberanti ac ucluti rotunda origine enafcitur* ddfin iJlri Uterisfim i
nàtevi uena por re¿Iti,
Prplènti ucna:ramulum quoque ex ea qua: in de cum ipfd cotuntem.
dextrum renem procurrit accciiilìe,ac fìmul C rumidiifi gnificet a.
cum eacoiuidc,Ga!enus fìbi ièmel obferuatu uend prondtum, qua L iL d e V ena
dextroreni ojfertur, rum feditone.
tedatur.Ego quoque totani dextri tellis uena dtp} is rumili dextra
a uena que reni oifertur pronatam fèmel uidi*. ferminoli ¡iena conimi*
Q uòduerò ha:c uena dextrum teflon ea fè­ ficetur.
rie adcat, qua fìnidram fini Uro tedi porrigi dicebam3uel me tacente, cuiuis obuium eflè iat fèto»
f i ,p . O’ ti In mulieribusalia harum uénarumeli diilrtbutio. Quamuis enimillis par cum uirorum uenis M utieris fe,
jì.li.s e,d. fit exortus, ipfictamen magna ex perdona:! amplitudine baud elabuntur, ncque ad pubis mindhuni uè -
nurum fr ie s .
g l i f i . Uh. oda pcrtingunt . V erùm ad mulierums tedes'1 pinguibus membranis fu fi altre porrigun-
5 r. tur, non uniuerfie in fèminaria uafa degencrantes, aut tota: in tedes exhaudec. N ani priuf-
h 1n rèfidi.
5 ha cimi m quamadtef|esdeueniunt,utriufque Iatcris 1 ucna bipartitili-, ac ” una porno ucna: uirorum
fu ¡fieiÌMr tedi implicita: modo,ièminarium uas efficitur. 1 Altera iterò in membranas quoque pingucs
tur. intertexta, in uteri latcra digeritur, clatiorem ipfìus fundi ièdem potidimùm im plicans.Prx- C dua rumi
i 5 lib.fi.26 lumborum uer
G. terfèminalesuenascauaubi lumborum uertcbns" ipfiTque magna: arteria: colligatur,abfp- tebris carnif
k ciufde f i . fìus inferiori fède qua: uertebras ipecdat, " ucnas geni culatim didundit,per° foramina neruis busf i obldtL
h O 25 fig. in uertebrarum lateribus exfculpta ad dorfàlem medullam digellas, &Cramos dein à iè ipargen
db 0 dd p.
I carundem
tes in mufculos uertcbns adnatos,à quibus rurfus al ip foboles in abdominis muièulos orbicu
fi.Vhn. latimad abdominisufque Intera coniccndcntcs,& illis quas perreptant iedibus alimentafup
ni 22fi.li.s. peditai!tes. p Quurnprimùniucrò caua ad fiacri odis ufque'1 ilininiumdefèendit,ratque iam
n ,£ .
Q u i edud ur
tifi. Cdp. 14
magna: arteria:(qua: ipfi priusad finidrum iubi)ciebatur)tanquam digmori organo cedit, ac terice maona
li.i Q_. quo minus arteria ollis fa cri duritia in dorfì motibus molellaretur, caua ipfi arteria: fc iìib der­ Ju p ra fiacri
ofiis initurni
P'- ni t,i 11 duos xqualcs partirur truncos,quorum hic dextro cruri, ille finidro (ubi eas quas mo­
q fi.cdp.14. fubijcatur, ip
do dicam deprompierc foboles)offèruntur.. s Sinider enim truncus (quod 8d de dextro etià fi fiiusfi hicfe ,
li.i chd. 2f,
aut G. non dicatur,pcr reliquam caute fèricm intclligcs)datim in ipfapartitione, aut potius ubi caua ries.
r Oftendut induostruncosfi.ipraosiacrumdiuiditur,abextcriori ipfìuslatcre' uenam promit maiorem
ìd 20,22,21, rjs quas ad lumborum ucrtcbras abdominis mufculos, & alios ibidem dorio connexosdif
25 fig-lib }.
s f,t- fon inari diximus. V ena ha:c interclum ante caua:fupra os facrum partitione principium du
t 7T. cens, tranfuerfim lum borum 11 carmbus indernitur, ipfi's 8C perdonalo abdominisq? mufeu-
u 8 muf.td. lis ramulosdilpcrgens,8<: in canibus multo quàm in hominibus m anifedior. Podeaquam
si,e.
x ?. fìmder truncus hanc deriuauituenam, oblique deorfum ueriùs exterfora fertur, figurarci cum
y interior f, dextrilateris trunco A 1itera: aut Y inhunemodum f i inuerfi non abfimilcm conllitués,
exterior <■ 8d aliquotx furculos fupcrioribus facri odis foramimbus offèrens. Deinde m ox in progref-
notdtur.
Z v.
l u i n y duos impares ramos finditur.interiornanquegracilior ed extcriorc : ac mox duas edit
Ct 7 . propagines, quarum alteram“ interiorem, alteram 1 cxtcriorcm manifedioris do c'trina’ gra­
b Iliter M tia, cium Arcatomeli oderido,appcllarecoiifueui. Extcrioritaqucpropagototaquodam nio-
CT sr 3 ulti
marmi fig. d o 1 inter facrum 8d coxendicis o s,q u ac maximus neruorum crus petentiumducitur,in exte-
hb.i. riora traniucrfìm fertur,S£ numero la ramorum fèrie in omnes mufculos ab ilium odìs externa
c so mufeu. lède pronatos, fcmoriscp motibus famulan tes difpcnfiatur, ramulos etiam deorfum in mufeu-
t d . f . l j j . Cd.

»1 li. 4 chd. losdidimclens,qui ab inferiori coxendicis odìs fede principium ducunt.atq ita articulicoxen-
7 i. dicis odìs cum femorepoderiorfèdes,et clunium cutis liaccxtcrioripropagineucnas mutuai!
dy. tur. ' Interiorautempropagoab interioriipfiuslatereexiguasfobolesiàcri odis quoq? fora-
C4 .
f fi-cd. $2 li.
minibus diipèfàtf &Calias his maiorcs in redìiintedini' mufculos, cutemqj orbiculari fedismu-
ièulo obnatam digerii,quae faxulentum fanguinem per anum expurgant, fi quando is per uc-
k 3 nam
 S.’OO
Pi N D R
iv E AE
il V
\ Ec aS nA dL iI iI BK
C R vVXXf E
c LL LL EENNSSI ISg
11ameauambu c dc cumbat,codenicp colligatur.Deinceps hscc interior propago notata dsoìiu
11 undit ramu,qui in utris dextrum uefica:latus ample&itur,8 £ in plurcs iciiìus furai!«O S ,U C - g X-
em leu penetri adit,in cumeg numcroie digeritur,ea temper fèrie ut ceruici era
crailiorcs
«mipiiorcs-q?lurculi,quamueficaefundoexporrigantur. In mulicribusucrò" prtefens ramus h. f
a iuta na diduct us propagine pingui membranaiufFukitur, ae quibufdam furculis ucficam t y.
quidem adit,uerumfrequentioribus inforiorem fundi uteri fedemintercurrit, ramulos quoq?
labilcs in uteri ccruicem difpcrgcns.pcr quos uirginibus & nonnullis mulieribus,quc pri
mis menfibus uterogerut,menftruiepurgationes colari diilcCtionum profofioribus uifumeft;
JS"enee c qui -
quanquam Sc in reliquia mulicribus ab harum propaginum oris non minimum cius fanguinis
lui uirfinibili
menflriue pur profluere àdhuc exiftimem. Arabum nonnulli quinque numero uenulas in medium longitudi
g d t io n C S Tilde nis uteri ccruicis difFundi aitruunt,& dextrarum uenarum ora cum finiftrarum oris connine-
nan: credun~ recommittiqqacabillis pucllarumhymenconftituidocent,uenarum huepertinentium copia
tur.
(ut in Arabuminterprctulibris legitur)centonem mmcupantcs. Quod ucrò ’ intcrioris rami if.
finiftri trunci eius fupra os facrum facta: diuifionis adhucreliquueft, ad pubis os contenditi !i A! oritur
ab externo ramo trunci uensecauxfobolemaiìumit, qua: cum eo intcrioris rami rcliquo con T
T^eUa^er pil­ greiiàjUnam cum ipfo uenam cfformat,quxprimum peritonaeum,ac dein111decimum femur m .e mi.
li* ojfis fora­ mouentium perforarmufculum,& oilis pubis " foramen permeàs in crus cmergitur,0propria U F>C-H-
menfémur pe>
tens.
finum in elatiori eius foraminis fede (ibi uendicans,quo fi'mul cum fua coniuge,J arteria ac item
l' nemo fertur,ac foraminis eius rmembranam,&s nonumfemoris motus autorem mufculum oclrundem
tranfiens, illis quos perreptat muiculis ramo s porr igit. Qian do aure in crus pertendit, in mu- P-f
feulos k pubisoifoprincipiumducentes digeritili*,inelatiorem uidclicct’ fccundi tibiam mo-
uentis muiculi fedem ,qui à pubis oiiium co mmititira enafcitur ♦ Humilior enim eius mufculi q z fi.u.n
pars à maiori crus petenti uena11ramos fibi afcifcit.Dein ab hac pubis oilis foramen tranfounf* il-4 chanu
te uena,rami inxquinti femur mouentis mufculi partem k pubis offopronatam, ac poftmodu ^ ^
i n Yodauum femurmouentem mufculum &C penis etiamr mufculosdigcrunturA qmbus for M.&.
culi nimis quàm exiles in femoris internai fedis cutcm in inguinum regione prodeum. Praetcr s 3 mf. «.
ramos autem illismufculis &cutiexporrcdos,bunus etiam articulum coxendicis accedir,pro- ^
prioc iinu coxendicisoffisacetabulumpriuatimfubiens. Etutcunque multifariamhxc crus 11 A AaA.
petens uenadigeritur,rariusmediumlongítudínísfemoris luperat,ted interdum praecipuus xs ta■‘¡’j Ca
ípíiusramus quinto femur mouentí mufeulo diípeníatus,propagíní commiicetur, qua: hue ^ c¿
pertinct a maiori uena in crus deducta. Exterior ucnae cause trunci ramus,quum oblique errs 49 ub.z n,
accedit,priufquam peritonaeum perforar,ab elatiori ipfius fodes uenam mediocri magnitude k .
nccxpromit,qux furfom ad abdominis anteriora per peritoneum duda,ipfiramulos quef- J ■
damutrobiauecommunicateVbiha-cadiftummodumperitonaeoconnexaad redumabdo n m a
minis mufculumh confcendit,peritoneum perforans in internam pofteriorcin ucredi abdo- c izfi.c*.
minis mufculi fedem infentur, & utrínque uarias ibboles in tranfuerfum abdominis mutcu- ^ ;
lunm&ipfi íncumbentes oblíquos rclíquasqpróximasfcdcs diftnbuit,redo tramitetuiturn c cl,,fo
fub recto mufculo protenfus, 1 Vbi uerb ad abdominis medium paulo fupra umbilici re-f
monemprorepOt, ipfius extremum in plurcs furculos diiTeminamr, qut ramulos fpedant, g .
L o s i uCM fub pcclonsolTc1 abclat.on thoradsfedc delata,diffund. commcmorau>mus, (
Hums ucnac mteraentu mamillis cum útero commumoncm effecredimus.cius quippe be- , h.
neficio cx mamiliautmuenis in uterum quum foetus enutritur/angu.ms rctractiontm: quun
autem multa- tóat.ex uteri uenis mmamillarumuenas mcnftru, fangu.n.s reuulfioncm
ci media's paritcr conceffum eft omnibus. Vcnam enim dcorfum exalto procurretem,
mámillarum corpon diffimdere, nemo non feribittetiam fi id no adeo obiter eonctfiun ^ ( M pr0
1 nuts V e n a uerb abimofurfumconfcendens,' non itaproculab uteri uems or,g11 up erfix.««
D^^ ^■heram ucnam .nortuqt.aaconiugem rortitur.ad
noremm uenx caux finiftri crunciramus,quando fupracoxendtets os ’ . mJ ¡ ¡ ¡
ritonxuin tranfit,ab interioriipfiusreg.onealiam promituenam.qufadpub & ^
qua ínuícem cartilaginis interuentu hmc umuntur j ^quas uocat) “
turn,mulienbusautcminpudend^oll,culos,K ,n c o ^ c^ “ (bqdomini. mufcnlo . . f
uicinascffedesnumerofaramorumferiedigeritui.Porrouma , u!g„ s arbitra. J
lurlum«p o n ed lanullamparemadip. citur,qux. nut t n. r n( u t “ nonit? ml,ltumdi
uuOdcfcendattfed ut, prius monebam.dlaab ,,s qux in * ^ ,S ^ ‘U cn;ccauxpcndct,ib '
ftat.O uandoquUemipfiuspnncipiuma extenortra^uo ^ b ^ s,ati^jnutericeruicetn
lis ab intcrioris eius trunci rami interna propagine oriym
ipfiusq fund, humiliorcm ledcm diffufis, v E n AB
 DE HV MA NI CORPORI S PAPRICA LI BER IH, :pi
VENAE CA VAE S O B O L E S IN C R VS DI
gelìce* Caput AL
ú r, RAETER cauaP propaginem/ecundùmpofteriorcmcoxendicisoffis Q™
b et* IB S fedem in fcmuraliquoufque propagatane ad crus d u x defcendunt uena: rUM radicesf i
' una quidcm anguftior,quafn per pubis oilìs forameli ad quofdam mtc- m u rin <ln u

cdd%.
¿truncas in
H p a riorem femoris fedem amplexates mufeulos pcrrepcntem, iìipra femoris
mediumLceffare,{uperioriCapitenarrauimus*1 Alteraueròmaior,carte-
rarumq? uenarum in crus fìniftrum (quod S i dedextro intelliges) excur-
tere O'
C ci ________ rentium caudex ab cexterno ramo fìniftri tranci uena: cauar lupraos fa-
f 3H - crani parutionis pendete Prarièns uena fimulatcp è peritoli aro elabitur, clatiorcm coxendicis
(ap.ip Ub.t oifis fedem ad internu latuss fedis,qua fextus & icpn'mus femur mouentium " muiculi defeen
■ mdem duntjin inguina labitur,ac anteriorem(uerfus intmoratamen magis)fcmoris regionem fu bit,
f i t ■ S i nullo occultata m uiculo1 finuiinffdet, qui in inguine efficitur à k longo gracilicp muiculo
bsmf-tu tibiam mouentium primo,una cum 1 octauo femoris motuum autore*Vena itaque huic iìnui M a h -r H f i ,
e, a .
ìitnuf.ti. I.
ièu.cauitatiincumbéSjin pluresramos diieinditur,atque quo iniurfjs minus reddereturobno- m o r U u e n * fi
k i ta.o. xia, primis fuis diftributionibus N atura”1 frequentesglandulas (uti inaxillis fit) hiccircum- 71CS.
1 1 ta.m. pofuiqquar fìrmam ftabilemep uena: propagationemredderent, S C quem diximus fìnum cum
m 1id ' uenaiìnmLSC” arteria0neruoq? bacdeiccndentibus oppierai t, propugnaculumq? quoddahis
ti ft. cap.i
uafi’s cfhcerentur/ Prima huius uena: crus pctentis propago infìgnis cft, ac ab interiori uena:
o 2fi.ca. i i latere principium ducens, ad inferiorem femoris cutcm properat, atque in in ternani femoris
h b . 4 a u . p:c|cm cleorium per gcnu quoque interiora, Se hincrurfus per intcrnam tibice regionem ucr-
p 0* fu s4 mallcolum intcriorem fubcute exporrigitur* S i deinde inpedis iupcriora dcfccndcns,
ij ultimarti uarieinibì digeritur,alrjshucpertinentibus uenarum furculis commixta. Hanc propaginem
fiU .i #>. lta quidcm fub cruris cute carnea buffilitam membrana dcorfum prorcpcre obferuaui, ucrùm
quàinreriori exporrigitur malleolo, u ni uerfirn non eundem feruat ducìum* Quando quidem
interdumab interna tibia: lede iecundùm anterioremmalleoli regionemad pedis fu per ¡ora
r rexcurrit,aliquando ucrò(fedrariùs)fub malleolo contorquctur,illàcpcdis fupcriora confcen
siuucritbic dens.Delude in ramorum ad pedis digitos S i fuprapedion ferie,plurimum uariat.£Aiiquan>
continuofi- enim alqs quibufdam ramis hic commixta, ad minimum digitum ìpfiq proximum prarci
Q.iTam
f it ’ pra’po'- puc deducitur,aliquando uerfus pollicem S ¿ indicem excurrit.Breuiter in codcmhomine, nix
fttam c r ul parem unquam rcpcrias huius propag/nis ramorum in utrifquepedibus fcricm. Rami quocp
tim m injpi qUOS iu deicenfu proferì, rariflìmè inuicem aut numero, aut amplitudine correipondcnt, fi-
ccrc‘ quidcm inordinate ad cutem permeant, ut plurimum autem in iuperiorcm interna: femoris
t A . remonis cutem, nonprocul à luoortu,uirobiqucunam cmittit fobolem,ac1interior quidem
femoris interiora & inguina,ipfumqi quali perinarum feu interfoemineum accedit,quod ièdes
u a.. eft inter anuir. S i teftes, aut muliebre pudendum coufiff ens." Exterior autem iobo!cs,qua: 5C
craffior ci t, femoris anteriora & exteriora fub cute perreptans, fi militer ac interior in furculos
digeritur. Quum oratidis bare propago ad medium femoris longitudinis quafi dcuenit, no-
x n> tatù dignos ramos híc eti'aiB in cutem díípergít, Sc inter carteros" unum gracili longoq?
>j muf. m. muiculo porrigit, quem tibiam mouentium prímum recenitiimus* Carterùm quando ad ge-
*• nuarticulum uelutadpoffcrioraorbiculatim ca propago nonnihil conuoluitur/duas quo-
z que cmittit fobolcs mutuò quidem mole pares, fed exiguas* Vna in anterioris genti fedis cu­
tem fecundum patella dífpergítunalterainteríorísgenu fedis uerfus genuflexum, cutcm acce
dir. Harc pofferior foboles aliquando pcnitus deeffe,aliquando impenfc gracilis reperiturt
c}?a 6 tunefcilicctcum1propriagenuflexus cuteaccedciisuena,folítoamplíoruífítur.Adínteríorís
b fedis tibia: cutcm à ’ magnahac propagine, S C antroriùm S ¿ retrorfumramuli diffundunttir,
f i f i qui impari numero fparfì,rurius cum proximis uenis tiariè coéunt, inuicemqjruriìis dirimun
tur. Super clatiorcm ucrò pedis regionem,uena ha:c quemadmodum c5mcmorauimus,diuer
fimodè fpargitur. Atque liare propaginispcrinternam cruris cutcm dedueffar cft diftributio*
d cha.i. Prarter hanc maxima in crus iùbiens uena è regione nuper diitar propaginisf ucnam promit,
c i mufcttl. qUxcxtrorfumdu(ffainantcriorcarticu!icoxcdiciscutcm,Sccius{èdismufculos quocpdiftri
ta’r ' buitur. Poftquauerò maxim a uena has ediditpropagíncs,penitíus ínter mufeulos femoris os
g cha f amplexantes immergitur,&lt infìgnem ramuni' feptimo S i 1 nono tibia mouen tibus mufculis
h s muf. tu. communicat, à quo ctià tenues furculi in cutcm deriuantur. Dcinccps£aliam magis in pi ofun
••e- ,lta b - dum diffribuit ucnam, nuper comemorata ampliorcm, qua: per”quintum femur mouentem
V» OKS,f j ♦ mufculum digerì O
tur,^ ramos®* in 1oclauum tibia: motuum autorem mufculum 1difpenfat* 1Ab ...
k 4 hac
2 í>i A N D R E AE V ESA L II BRVXELLENSIS
ha¿ ctiamplurcs ucnarum fobolcsin umuerfos propemodum fcmorís os ambientes mufeuíes
pi opaaantur, inter carteras ante precipua fincm eius k uenXjquam per pubis oilis foramen in
k„.
femur delabi didum eli:, ad fe1aliumipcocp adaucta.deorfum magis ad genu ufque quo dam.
mo o inter mufculosoccultatadefcendit.Cxtertimmaximauenaienfim adfemoris osuerilis l %‘
po ci iora eontot‘ta3ramulos oppido quàm exiles'" grandioribus femurpetentibus ncruis of-
tu i m f u.
icrqqui in membranas neruis obdueftas digCruntur.Dein " alíamemíttít propaginem,quxin f.
poiferiorem femoris cutcm excurrens, furculos ctiam furfum cutem fubéuntes deriuat.Huic n chd.3.
propagini frequenter à ° ramo quern in maximum corporis mufculum difpenfari diximus3fo o cha.i.
boles quxdam acccdiqquxuna cum ípfa commifcetur38¿ uena ex duabus confluens, ficutire-
latum eft,cutcm adít.Crcbríiis tamen1’dux à grandi uena enafeuntur propagines,una hum f P d«-3,4 .
lior altera. H x in progredii inuicem unitxeam conftituuntuenam, q u x lite in cutcm promi.
tur,ac u b iv!ramulos furilim in pofteriorem femoris cutcm germinau¿predio tramite dcorfum q cha.i.
per mediani flexus genu iedem leu poplitem ad furx cutcm ‘defeendipipfisnumcrofam ramu r cha. 6.
lorum feriern porrigens, q u x Obi in omnibus minime corrcfpondet. Verùm ramulorumall) s cha. 7.
reità 3alt) obliquè3alrj tranfuerfiin in cutcm cxcurrunpSd dcnuo nonnulli inuiec coeuntes per-
mifeentur ac uniuntur, Si denique cum ‘ ucnx ramulis iubinde coeunt3quam per cruris inte­ t 4’,-r.
riora decliucm lub cute ferri díxímus. Atque, ut fenici dícam,huíulmodihícueiiarumírnple-
xus digcftioqj conipicitur,ut cutem furx uaricum affèdtucrebnùs (perínde ac temporum Sí
internx cubiti fedis cutcm) implícarí non mirimi fipPrxièns uena per genu flexus cuteminfu
ranidcfccndens, aliquando ad calcan ufque prorepens inibì“ ceflat, aliquando alrjs ramulis ti id cha. s.
per tibíx exteriora hue pertinentibus comilcctup 8c iccundumx cxteriore m allcolu porreefta, xult.fi.ub.
pedis fuperiora adipnonnunquà uerò 8i inferiora3nullibi interim in aitimi à cute demerfa.Cx 1 *•
terùm grandís uena fcmorís olii quemadmodum ícrípfimus accumbes, adeo ípíi aduoíuítur,
Yut iuxta genu artículumh medíam ínter duo humílíora femoris capita fedem occupet. H ícín y cha.9.
duos impares ramos dedudta1 interíorem ( q u ik cxteriori multo gracilíor cíi) ad furx mufeu hli. li. ifi. ca.}0

los3prxcípu¿ uerò ad pedem mouentiú ' primum Sí fecundum3deorfum míttíp furculís qui- i cha. 10.
bufdam horum fupcrfícicm implican s, Sí fubíndectíá furculos in progredii ad internx tibíx k cha.ij.
fedis cutem mdifpergens. Q uum uerò interior hie ramus ad tibíx humílíorem ufque appen- I iimuf.ta.
dieem " perrepfit 3atque in diedam nuper cutcm furculos diftiidip fub interiori malleolo refìe- tn cha.ti.
xtis,internum pedis latus ad pollicem ufque accedip inibì in cutcm ut píuríniumabfumptus. n cha.iz.
Raríus nanque ínter calcem Sí tibíx os una cum tendíníbus hac pedís inferiorafubeuntibus3 o cha.ii.
ramus íllead pcdisdigítos proficífcitur.0Exterior ramus magnx íllíus ín poplíte latitantís par
títíonís non procul ab exortu ín binas ruríiis díducitur propagíncs3quarum maíor eademq? p cha.16.
q Seriatim
interior penitíusínterqmufeulos pofteríorem tibixícdcm occupantes ímmergitur. Prim um mtucre tibí
nanque ínter capita primi fecundice pedem mouentíum mufeulorum recita dcfcendípac dein Util 11, 1J>
ínter quartum Sí quíntum pedís motores, 8¿deínde ínter mufeulos dígítorum ñexus opifices 14,15 tabu­
lami mf.
hinca tibia pronatos fertur3íntcrdum ctíam r ligamentum cotingens,quodfibulam tibixodi r jjíit.T.
fecundtim tibíxlongítudínem collígatdn hocdefeenfu interior hxcpropago lilis quos pcm>
ptatmufeulís ramulos ofifert, à quibus nullí3aut proferto tange paucídimi m cutem fubeunU
s chi. 17.
Iuxta medium fere longítudínís tibíx prxfens interior^ propago in duos partitur ramos,
t iuxta cha
q uorum ín terí or tali cum tibia artículo'1ramulum offerpac to tus quodam ni odo una cum ten rad. 8.
din ibus à poderiori tibíx fede ad pedís inferiora redexus inter calcem Sí tibíx os pedís inferió u 14tab. o .
ra fubít, Sí fub “ mufeulo fecundos quatuor digitorum artículos fledentepropagatus, duos
furculos pollici Sí ítem indici,medio auté dígito unicum prxbet,ítac¡? abfumitur. j-ianquarn
x cha.16.
frequcntiiììmè híc" interíorísíllíus propaginisramus(quemadmodumS¿ncruuspe ismi e y ñd hanc
riorafubíens) ín omnes dígitos digerítur,hullo ramo ínter fibulam & calcem hue pc cm ' feriem pida
cedente. Verùm alter ramus quíeíusdíuífíonís exterior eft,quam paulo ante ad me cftult.jig.

gítudínís tibíx fieri dicebá, fibula: exporrigítur : & quum ad infimam tib.x fe ® P . . t
aequeligamentomembranco.quodtotatib.xlongitudmefibulamtibixoíii fb te z chi.iS.
: V fobolemáfcdífpergit qux lígamentum perforaos.unacumtend^
x im u s e l
a 6 tab. n.
anteriora pedís fuperioraadeuntibusinpedemfertur ac mufculis P g 'sd¿= ‘ dautcm
abducentibus furculos offerì, quibufdamctiam tamul,s in cutcm fparfos. O -)ornm tmdjni.
h6
rms rami Íllíus rcliquum cft. cum feptírn. & oCrau, pedem fo„¿ intCrior ra.
busíiipcdishumilioraproficifcimr.atqucinmtmmosdigitosdiipdatL • v n
mus íntertibitcos calcem^pedis inferiora petens, omnibus Agins f u r ^ ^
cnimhíc(lì alícubíprofctftó)ucnarum chi-16.
lanmuñís euulneribusfluxuobferuanducft)confpicies int ,n p0
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 295
in poíleriorí tíbíxfede ínter mufculos alte rccondí dícebam,ílíco atq? pofteríorem tibia? fedem
d uitih->- contín^ít,' fobolem ínter tibia? os 8¿fíbulam per membraneum lígamentum pornaere,aua?
fecundum tíbíaelongítudínem anteríorí eíuslígamentí regíoni attenfa, ad pedís fuperíora fer-
tur. V erum tune propago íllaquxín pofteríon tibia? íede dcorfum properat,ad médium tibíe
f ch<t.17. non am p líu sf infigní diuífione díílciíta, ícd fola pedís inferiora,omnesq? dígitos adeunte. In-
fulti.fig.y- terdum rurfus ínter m ufculos,anteriorem tibia: fedem occupantesf alia fobolcs recondítur,ab
gchd.14.. eapropagíne quam nondum perfecutus fum orígíncm ducens.s Relíquaením adhuc eft exte-
h chd.ij. ríor propago,'1exteríoris ramí magna? ín poplíte díuííionis,qua?ad fupcríorcm fíbula? appcn
i cha. 16. dícem fertur:&: quum a' propagíne quam tibia? pofteríorem fedem occuparc dictum efi,ín an
teríores tibia? mufculos nulía foboles per membraneum lígamentum d ucítupab bac exteríori
propagíne ram us ínter íeptimum 8¿ fextum pedem mouentium mufculos prorepít, frequentí
fobole dígeftus, ín mufculos anteriorem tibia? oílis íedem occupantes. A lias uero ha?c exte­
rior propago ín exteríoris tibia? íedís cutem potíffimum frequentíbus furculís diípergitur:8¿
k chi. if. pra?cípuo íptius furculo nuncantrorfum , nunc rctroríum ad inferiorem mallcolum refiexo,
pedís íuperíora accedít, 5¿ potíílimum extern um pedís Iatusperrcptat,alr;sq? huc pertínentí-
bus uenís commífcetur,nufquam ín altum mergens. Q u u m ítaqp difieren s uaríaq; adeoucna- Venarum cu,
rum tibia? pedís cutem ímplícantíum fít feries,(uaíerim cam non íccus quam in manu facícn tem implican
tin feries quo,
dum pra?cepí, ín uaríorum homínum cruribus uínculo ínterceptís, aut calentí aqua?ímmerfís modo difeen,
contemplad, m odo eam fobolem ín fuperfícíe excurrentcm, uenarum íccandarum grafía ex- da.
pendendam duxerís. E g o ením parum fupcrficíarías pedís ucnas m orarí foleo,quum ¿uxtage
l inter ©er n uipíeeas excrcítrj nomine non íem elaperuerím :quodqom nespedísuena>ab 1codem trun
a. co,quí fcilícet per ínguína crus fubít,príncípíum ducant.& arbitrar Gra?cos uíx alias fecuiíTc,
m i>. q u á m mqua?intem um genurcgíonem perrcptat, 8¿ínobeíism ulíerculís u clob continuacru
nt,chu.iz, ríslígatíonem latet,8¿ dein" qua?mallcolos am bíunt.Adebutctiam noflra?a?tatísm cdícosm í yid finem tr-
CT U. rcr,qui cumalícubí legerint quatuoruenas ad pedís fuperiorapertíngerefutí 8c ego 0ueí íub cldtionis uena
o -i,chit.18, r ii, in libro dt
cuteenarrauO quatuor pedí adfcríbunt ucnas,quas m agno Íupercilío ín fanguinísm iííione Sedlione ue -
díflínguút, interim ignorantes ipíarum progrefítim exortum, ac longegrauiorí perículo in nerum çy dr,
pedís luperíorí íedecum neruorum ,tum tendínum occafionc,ucnas fecarí,quám eam que fub teriarum.
V enarum pe­
gcnu,atqueadm alleolos co fíftít.u tm o d o elcgantempromptumcpíanguinís fiuxum fílentío
dis cutemJub'
practercam. V enarum autemquas íllí ftatuunt, prim a Saphenam , &C matrícís uenam ,& uírgí- euntiumtion.\i
nalem nuncupant,atqj illam ad ínternum malleolum reponunt. Secundam exteríori malleolo nd.
afcnbunt,íllamSchiatícam m m cupantes.Q ucpollícíexporrígítur, lilis hom ím busPopíetíca
dicítur, haneep tertíam num erant.Quartam renalem confhtuút,eam íuxta mínimum dígítum
díuidentes.Q iibd uero ad totius uena? caua? admíníflratíoncm ípedlat, íedulo ín fcquentibus
libríspcríequar,ubíearum partium quas interreptant fccfhonemedoccbo. Fíet autem id ín fí­
ne quínti & íextí feptímí librará accuratíffime. N am & ín íeptímo communem uenarum,
arteríarum SC neruorum ín m anus ac crura pertínentíu Íedíonísratíonem ínftítuemus»

D B V M B I L I C I VBN^A.
Caput d¿£ I .

N V D ^ f umbilici ucnee delineatio ¿tins nimirum partis quec in natis obuia cfl.atcp bic
A ueneefedem notât quœ umbilicumfic e lâ t ^ B tier6fedem qua heec iecori inférieur, C e r JD
uero ipfius in iecoris fubflantiaferiem ruditer exprimit. JSn dc etiam quititi lib ri figura: huc
maximèficelan tes ueniunt examinandee, trigefim a uidelicet, quæ quatuor ta b d lisfa tu s inuos
lucra cum ipfo foctu proponit.D cinfecunda eius libriffura^quce umbiliciportionem ex feel 10 y
n isferie relidlam odlcndit : ac infuper umbilici utnee, ç r arteriarum , CT urinarij meatus , qui
fœ tus urina, peculiariter educitv B rie fe r alias eiufdcm h b r i f f liras,qua: umbilici uence in iecur
infertiottem oculisfubijeiunt¿nimirum du o d ecim a lu ig cfm a *
IN
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
^ Q-Vi n t o hbro organa fcetuipeculiariaperièquuturus, illuni3tri-
bus tunicis leu inuolucris in utero inuolui contmericp audies,quorum ex /]
timumGrxci Latini uerò fecundinam S i fecundas, interdum 8C ^ figuri
joculos,uti& ipium uterum,appellàt. In hocquum infans utero gcritur, JO
uenarum artcriarumcp in uteri iundum pertinentium fines terminantur, b isjìjtb $
Qui. umbilici
acuelut in nouasuenas artcriasq?celfant, qux numerofifiimaramorum ">?•
urna c * r t e , --------- icric in cxtimum illtid iuuolucrum digeruntur.Venxhxac arteria? ex infi-
r ccconjuy, luta propcmodum ramorum icric fcnfìminpauciores colliguntur, ac mutuò coeunt, uenx
gam. quidcm uenis,arterix auté arterrjs femperunitx. Ex his ramis rurfus inuicé coéuntibus gram
chores paudorescp tantifper coftituuntur, donee tandem omnes uenx in duas finiàt uenas,S£
arteria:item in totidem arteriasfi Vcnx acarterixad lume modum ex lecundina collectx,reli c c ^
quas duas foctum inuoluentes tunicas penetrant,qux etiam à uenis ramulos per illarum mem- n. ° “ *
Vmhlid ue - braneum corpus excurrentes mutuantur. Quum uerò uenx ad umbilicum ufquc prorepfere,
nxduduA. moxin uuani coeunt ucnam : imo fubin de etiam una tantum uifìtur uena,fimulatqucà iècun d
dinaabfcedit. Hxcumbilicum ingreflaperkonxoadnechtur,&furfumconfcendens patulx F. ^
iecoris fcifforx ' inferitur,qux dextruin mucronata: cartilaginis 1attis3in anteriori iccoris fede e2p ¡, G
hominibushabetur,fòraminis cuiufdam autmeatusmodo hancumbiliciailumituenam, «/ì.m. io
eamcp per iecoris fubftantiam ’ uerfus cauam iecoris fedem deducit, non pro cui à porta: uenx D>
£caudicis exortu. Atquc id fcdulò inter fccandum ucnit expendendum,nefì obiter primum ue d g*
nx in ìecur ingrefifum fpedes, illam inter gibbum cauumép iecoris medium inferi exhumes,Se g aujdan
non accurate id iecoris foramen in hominc (cui id priuatim obtigit) expendas. Nonnullis ani fi-1-
mali bus, ut catulis,unusaliquando Shaker ramus in meièntcnf centrum,ab hac1uena priuf- b ìofiMba
quam ìecur contingit,porrigitur.Quod propter quxdam Galeni loca in libro de Foetus for- , ’
mationc, ubi is ìecur ante cor,ex huiusuenx dudlu formarialì:ruit,nonicgniter animaducrti
Jirtnurudu uelim.k Arterix autem umbilico inièrtx deorfum ad ' ueficacfondi latera porrectx,"' ramis ma kfi.Cd.Ilp.
¿Im- gnx arterix poft prxcipuam fupra os facrum arterix diuifioncm continuantur.Arterix enim k’
umbilicum ingredientes,illis magnx arterix propaginibus uniuntur, quas per pubis ofifoni l 2 fig. liba
Vmirici ur f°ramina in crus deicendere docebimus. Vmbilici ucnx benefìcio foetus enutritur, Si arte- N-
ncC a n m a - riarummunereipfiusinfìtuscalorretìcitur. Cxtcrùm quando infansnafcitur,hxcuafafimul
mm $ ufus. cum ’’ meatu quo ex ucfica0inter intimum STecundutn foetus inuolucru, illius urina effertur, » ifigM a
abobftctricibus iuxta uentrempprxfcinduntur, bruta autem ammalia dcntibusabrumpunt ^
inuolucrafetusplcrunquc deglutiétia. Quodhorumuaforu in corporeadhucreliquum eft,
temporis focceifoexarefcit,membraneumcpprorfos redditum,inftar funis foam cauitatem oerw,
deperdit. Quaautem fetìionis rationehxc non modo in foctuum,fcd S i lcnum anatome ob- ^
ferues,in quinto libro ubi nutrì tionis gencrationiscporganorum fecfoonemper fequar,proli- jS.
xèaudics.Nc uerò uena in abfolutis hominibus à nobisprxtermifiam quis arbitraretur,hic
umbilici uenxquemadmoduminillis apparet, meminiflè uolui. Ab umbilico igitur ad ìecur
uenaexporrifotur,quxiecori,quemadmodum diximus, inferitur. Atquc hxc omnia inaii-
quandiu nr.tis arida acueluti ncruca, multocp adipe obducta uifuntur, infcctibus uerò ab afos u
uenis nihil uariant. Nunc itacptempeftiuu eritq magnx arterix diftributione aggredì. \ cnx
enim arterialis fermonc tantifper intermittam,donee fimuls arteria uenalem pertradarefoite- r i f i c t i f .
grum crit. qu ippc operxprecium cfl,icrmonem utrifèp comuncm infhtuere. fi

t o t i v s m a g n a e a r t e r i a e d e l i n e a t i
NI S, Q_V A M S EQ_ VENS PAGINA PROPONIT,
characierum Index. .,
R T 3 R -1 marjmv exfini Uro cordisfinu exor tns^u am A rifloteles
uocauityCO ifuò d ncruo[am ipfius partati Puel in mortuis c onjpici p ofjè diceret, indiar uaqma?
fàrtafas tjuam M acedones ¿oprluì m ea n t. Vernini ^A ridloteles banc cum caua camparans,
ipfamminorcmuenamnuncupauit.^fhj Grxcorum m eant earn tayisU ahj f i m p ™
alijkSti nos marrnam dicimus arteriam . Nominili rurfus ucnam no car un j>
ali; O0U», X r w „ ,„ . jfvnUuui interioretes audacetn
quis impeti, per corpus diffitfus ducitun Quidam c^rabum interprctes andata t u ucnam,, ah,
run tur,
neruumpufatilem m eantV crù m corinti uoces temperimi itiiuna omnes corr p ‘ g
quemadmodum apudH aly Interpretern,qui habet,earn s f r i t t o t e l i auntbiam w ea r u Q±a '
iiis interim in bH ra icissfra biim interpretibus,omnia f i r è partium nomina ex G r me is i a
nipt a legaiitur,ut nottree cctatis medici c afona nt* B B Dux
 ©
DE H V M A N I CORPORIS FABRICA LIBER III» 29$

IM T E G R A T O _ T I V S M A G N AE
F L T E FLI AE *-A B O M 1SII B V S P FL. .
tibiis libcrct dclineatio ? duobus pr°xuneje<£iicntibus Capitis
hm communis »
 ^ A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
R lice a ttrice cordis bafim coronet modofficcingentes,
C jA l.ig me art erice caudicis in duos truncos bipartitio,
X) e-Art cria obliquò adp r imam (inijlri lateris cojlam contendente
£ Ramus quatuorffuperiorumfinii l ri lateris cojlarum inter tiallifo boles dcriuans*
X7 Ramus per tranjuerfos ctruicis ucrtcb rarum procefjus ad caluariam ufque prorepens?e r qe
nini latini dorfoli medulla: uiciniscp mujculisffoboles offer ensaibi ucro is inffnijlrum durai cero
bri membranesfintini exhauriturpllum abfeidimus. 'Profetiti enim tabula nullum eius membrana?
finum expr offanitsfie d tan turn arteriarumguas Galenus reticularem plexum fuis bourn cere^
bris dehifusformare orbi traturfieriem mox explicandam. JAtrim f i borimifinuum delineation
netti expetis, pr ester f(/urani decimi quarti Capitis pierà s j , f ptittii hbri? non mediocritcr
bue jarit figura buius libri calci infitta,
G Subfniflro pectoris offis latere ad umbilici ufquefedem excurrens ramus3¿quo furculi dig e-'
runtur in uerarutn cofl arum cartilaginum interualla¿er bitte in mifeidos peclori indi rato sAuffa
per in finidir atti,qua tboracis anip li tu doAnsereipitu r mcmbr a n c ia abdominis mufculos,
J A Ramus pofleriores ceruicetn occupantiut Unfai los accedcns,
X Arteria ad cauatti fca pula regionetn ac in einsffedis tnufeulos prorepens,
K Ramulus adbunteri cumffeapula articulutn erffutnmi humeri inferiorapropagatus?nvffquam in
tcrim ad entern excidetis,
A P ropago in tnufeulos anteriorem tboracisfedern integentes ffa r fa ,
JVP Propago ffecundum tboracis latera dcorffum procidens? ac muffculo braebium deorßmt traben>
ti intertexta. Inter L er R I ramulus units occurrit peorurn qui inglandulas ales cauitatem op
plentes diffeminantur.
J A oArteriafim ul cum interiori axillaris uenes truncoin tnatium excurrens3 acprimiillifurculi
fab J A mox conffpicuijn mufculos bumerum amplexantes propagantur.
O Arteriaffecundum poßeriorem bumeriffedem und cum quarto in braebium pertinente neruofii
qitouffque in externam cubiti federn reiiölutus?ac undique in alto interim latit ans,
■p P H iram uli articulo cubiti cum bumeroffutitpeculiares,
O Axillaris arteries ramus radio exporrechts,
R Sur cuius ab arteries ratno Q v ß g n ito uerffus tnanus exteriora interprimitm pollicis os e r podl
bracbialis osguo index fiiffulcitur? de du ¿lus,
S Ram us ulnes cxporrcclusyac in internam quoque mantis extrema: federn digeflus,
* Ramulus muffeulis clargitusgui externum latus poßbracbialis offis occupant?quo minimus d u
gitusffudlinetur,
R A r teriarum in extrema manufferies,
JA ^Amplior affeendmtis arteries trunciportio,quec recid ad ingulttm cotendens3in duos impares
ramos dirimitur. r ,
X Sini/ler dluifonisniugA
of i ll * ramus,qui
Conslit nit. ( ci . r- T7 ' „
,z Duobm his cbaraSeribus deìter ramus',quifinifiro long amplio, eH,mfignitur. / enti y
prillatili!prop.,antern indicai,qua: ni de xtro
S ieria m D J g n ita m infinifiro latere diffeminari confticis. Cater,in, Z R A R I
lem notai,mammi CT ftmflramXrabuminterprete,
fubetem, I decolationU uenamappellant, quaiugular,bus items «
dareantearetitlinius, ¿r b duidcmeX'
a Siniilrafioporalisarteria infi,.cium regionibm i
b. ternani, c iterò &
J ‘Menmmindicai : quanquam duopojler,ores
quid indiccnt,
c drteriarumpropagatioadlaryngem,fiucesCF
d Soporalis arteria pars cabana, petens, atque tuxta “f i n a ■ t[Udnammergitur, abtrun
quorum alter,quifinijlrumdura,,tcrt! Jlineandos, eos
csitus efl. quod profeti ti figura eius membr sinesjinus peculiari fo u r a exhibit'
cum integra cerebri uaforumferie adffontcm decimi quarti api >p turns.
 DE H V| Ä A N I CORPORIS FABRICA LIBER III«. 2<?7
turili,ex qua ctiam alterius rumifop orali* arteria caluariam ingredienti*-.difiributionem pc
tesy gy f i uifim fùerit buie dtlineationi ex il la cbarattcres adijcies. quifirèefjent L f
UiìbXjct?£>yy><fi'-(pi°s Ine explicarem? nififatili s omninofir e t fudiofum d cerebri uaforum ferie
tantifper abfiinercpdonec ego illuni decimo quarto Capite perfequar*
b Soporalisarteria: ramni pCapitis exteriora implicatis*
e D ietim o dò cr b infuniti rami propago Ppenitiùs in te r f dei mufculos excurrens*
f D am i b intigniti fub auris radice d f ributto pCuius antcrior ramnig notatusfecundùm tempo
g f ra f i r tur: potter ior ucrò-, cui b infcripf fecundùm auris potter ¿ora f i b cute par iter atipie
ille fjpargitur*
l T D D N C D S magna arteria pdeorfum addorfuertebras cxplicatui,
A, k, A Propagittes utrinegue ad odio infriorum coi l arum interualla protenfa ? gy dorjali quocp me/
dulia: ac mufculis dorfo gy tboraci adnatis ramilos oferente**
l Septitranjuerf arteria*
D critus ne ebaratterum copia integrata magna arteria
delineationem aliopuin bicfatis obfcuranipenitus corrimi
per et -,prillata bac effigie modo utetidum duxi, quafupe/
riùs ubifepto tratifuerjo arteria l indicata offeruntur yie
luti ex magna arteria caudice d ifetta ef: infriùs uerò
adfcmitialium arteriaruinguas i gy k indieabituili, exor
tum .Inprafenti itaqueffgura iam citarrandis propagind
bus duas radices pitixip quum integra arteria delineatio
unicum (iit frcqiicntcr ctiam occurrif) tantum babeat.In-'
m* dicet igitur m utriufque^aitt unius duntaxat radici* exor/
tipo* tutti. ti dextrum ramimi, o furciilum iti humilioretti omenti
p. membranam bic exporrettum. p propaginem in dextram uentriculifedenti qua dorfum[pettata
q. atque infrius orifciunt cduci0 excurrentetti, q ramimi duodetto iniettino gy ieiuni initio expor
r. rettimi* r propaginem ad dextramfindi uetitriculifedetn deduciani-, uentriculocp gy fiperiori
f t , membrana omenti ratinilo* exbibentem, f bili* u ef cula artcriolas, t arteriam iecori dijlribu
UpX. tam, Caterina u infgniturfinifier ramnii qui potfintimi lictiem adit, x propagofecundùm por
y „ferio rem uentriculifedoni¿ad ipfus ufque elatiu* orifcium progrediens. y eius propaginis ra/
■>, muli in uentriculum qua dorfo innititur deriuati, y ramni orifeium uentriculifuperius^corotta
a, modo cingens. oc ramnifecundùm elatiorem uentriculifedoni infrius illius oriffeium accedcns.
£, jbgrandis in demifiorem omenti membranam excurrctis propagoDqua etiant colo intefinomul
y . tisfurculis implicatur. y fur culli* in humiliorem omenti membranam bic ad fitti fru tti latti* ex^
dp<c. curren*. </i gy <Aarteria lienis cauutnfub euntes. e arteriafin franiffindi ucntriculifedcntpc^
l* tens?ac uetttriculo ip fq fu p er ¿ori membrana omenti fobolcs deriuati*. £ ratinili ab alijslitnem
accedentibus artcrijsjn lauum uentriculi latus deprotnpti.
I* In integra dclincatiotiep gy ea qua. bic indici adhibuiniuip aliud £ occurriiguo infignitur arte/
ria infupcriore ac propemoduni uniuerfam mefenterijfedetn propagata Pgy fui* propaginibus
in ieiiinum iutefittimi gy ¿Itimi gy coli partati diecore ad dextrum rateiti conficu atu ffa r f a *
a D extrum renali accedcns arteria* Q rteria qua infinittrtim renati exporrigitur*
hi D e x tr i laterisfminalis arteria* k,k 5 inittri tefisfcminalis arteria*
A. i^Artcria humiliorem mefenterijfedati fibiens? acpotifimum in colon interinimi? qudidd Ile*
ni* regione ad rettimi partiticipac dein direttimi intefitium difeinditur.
ii->[j. Propagines notantur, quagcniculatim limtborumucrtebras accedutiti gy in peritonaumgy
mu[culo* uertebris adnatos dittribuuntur. Propago autemad bumiliti* pi confidai* cateris
grandior cfpatque ad ab domini* ufque Iatcrafequentifobole excurrit.
vrjpv P ia g n a arteria ad osfacrum in duo* truncos difributio. D erum itti ebaratteres ctiam fu r/
culo* notante ab humiliori arteria regione in o fis f a c r i f ramina deriuatos*
| Interior ranni*fin f r i trillici iam d itta dinfoni**
& Interiori* rami exterior propago iti tnufeulos cxcurraisgiu exter nam ilium ofis fedetn gy co>
xendicis articulum integunt*
Ì tt Inte.*
 i^4 A N D R E AE V E S A L I ! B R V X E L L B N S r s

T E R -l s qy .
liberorvm, s
Iat ere delincano

f ili

f.trrri
MM i^WiWTtrtwr/*

y¡¿ri-,

m rm m iurnmnyTnwnvmirMiimriiirnmiwvimrrm

nmmv\vmrn'mimrnn-w w l j>.)>n>i>tn^Mfi,i»im i?finni[i"iu!!|iH'i>ffl

VI VIT V K
GENIO

■ ■. i .'

7
•/» ;/? , »
"n i i 'n i . i i n . l i " n

9
 2p 8 A N D R e AE VESÄLlI BRVXELLENSIS
In tcrioris rettili
ra,j Ul f n0l Ctti interior propago in o fis fie r i humihorem fedem , uejtcam 0 - nefica
ceruiccmgt
'Pjumcf peneimin mulitribus nero,in infiriorem uteri funài reoionem.,<n> I i n t e r n i
Ì bus ceruieem fureuìos diffìmdens, * par iter im i
ct U!htcne e , ics appinximusguarnitifiniAra ab umbiìico hic ititcr | 0 ° ? ad interiorem
prms commemoratimi ra m u m p erin d ep erm ettefiu erju s nmbilicum abipfo deriuaretur.
- ut e rio, is 7ami | inforniti reliquum, quod ab externo ramo trinici diuifionis quafapra os far
erutti f t Dportionem ajcifcens3perpubis ofis'foram eli iti crus delabitur, inibì inmufeulospubis
os oc c upantes digefum >0°‘f u o termino cum alia arteria, qua in quintina fm u r mouentem miu
fcuhtm p raaipuc digrcritur>ac f m oxfgnabitur, coit3ea fed e qua co aferiptum cernis*
7 P ropago exterioris r amifurfuni ad recium abdominisfui lateris mufculum confeendens.atcjue
precipuaipfius foboleum biliciregionepetens?reliquos auternfurculos tranjuerjtm inhumiiior
rem abdominis fedem difpetifans. •
v Surculus tranfuerfmfecundumpubis os adpudenda prorepens.
Sedes exterioris ra m igli! ismodo iti crus delabitur,acin uniuerfùm crus difjcminariincipit.
X Humus maioris cruspetentis a rteria in mufeulos p ropagatitigu i anteriorem fm oris fedem fi
biuendicant* . a J
f Hamus adqiiintumfmur mouentem m u f c u l u m e o s quiinternar^ fem oris fedem occupant d i'
gefhisjinoip ipfiusfurculo cum illius a rteria coiens fn eg u a m p er pubis ofisforam eliprocide-
co- re diram isele co infgniuimus*
F Humus in mufeulos p o si cria remfem orisfedem obtinentes dermatiti»
E? E Hamuligenu articv.lip ecu lla res.H ficfgra n d isa rteria inpoplite reconditur*
G Grandis cruris arteria poAeriorem tibia fedem petens.
•— i Humusfbulei ampicxatibus mufeulis, p racip u è auternfeptimo et odiano pede mouetiu oblatus♦
^ eA rteria inter calccm 0 - interiorem malleolumpedis i n f riora fubiens.
i i ^A rteria ad pedis bumiliora a cced en sjn ter calcem 0* extcriorc malleolu tiotinunqua refex a.
$ Hamuli tibia cum calcis artica lo p ro p n g
V 'Propagopedis eladora accedens.
H A rteriarum inpedisbumiliori fe d e diflrihutio, Subfequentibus modo duobus Capitibus noti
folum bmc ctrius indicevi abfoluimusfigu ra conuenitPfed ed a m bue attinetpratcr crebras quin
ti libri cr fcx ti 0 °fepdmifguraSjCa quarn buius libri furifubiungam.cuius cbaracleribus p er'
inde atquc baflenusfecimus ? in interiori margine utemur.

V N D E ^ A H T E R I ^ Ì P R I N >
cipium d u c a t i in quos ramos ipfùts afeendens pars digeratur.
Caput PC I L
CfV ^A ' N TP O in interiori margine alicubi3p r a ter quatti in duobus proximis Capis
ti bus fcrib itu rfig. cap. n . ea fubaudienda eA , qua integrarti arteria? magna? imaginem , ante
p r a fn s Caputpropofuimus.
JSIon pro'ixd j
ONGE mínoríntermedicorumacphílofophorúproceresde gran- a Totafigü
rahme cap.
de drterne ma dís artería:-,quám deuenarum neruorumep principias efl diíícnfio. H¡p pr.epojua.
gn<£ oTtu effe ! pocrates nanc&Píato^Aríftoteles ac Galenus paríter cor artcriarumron
dljceptdtlO'
nem. \Á fli' tcmac originan (uti fane eít) ftatuunt, Quippe errónea proi ms c t e
■ ilíJ lopís Galení prxccptorís íententía, arterías docens finiul S¿ nenas cum
Hbb
3 a
neruís e cerebro nafcí: non mínus íane quám á uerítate ímus! a °^ret
cías autorís placítum, quí ípuríum tractatulum de uenís,Hipp°cra^s i-
n a...
U- %PNinirihumana ínteríecít.Quandoquídenviteseterataceam}cerebrumunaxis P‘r*tllS
8C ^guim'sferaidiacii^p^PpCorpusruenos>
qiKmadmoAimaiivw|^ P JJ^ j^ ^ ^ * h b,ctfi-ro
nmx»«T arteríanullíbiquám ubiecordcpronafcitur,amplror occurnt. Oculto«: ■ U .¡ li. 6 A.
,U improbanqquí arterías abexcreinis fummiscpcorporis parnbus no \/ ' m ctj3míí
^E itn uin ir,quáut fiq u is a b c a rn n is ^ m u.rguüs.Ilarum!n'S“
non]
ñus■La
i cu Je cordis finu,á quo artería pronafcerctur.nonmhrlmter & q - J
 D É H V M A N I C O R P O R I S F A B R I C A L I B E R I Ii % 2 -0

quídem ex cordis medio finii, illí autem ex fi'níftro, arteríam orín contendían t. C aiterà m hire
diíleníio de cordis uentrícuíís fíníbus'uepotíus, c[uám de arteríarum origine cft. ac proínde
Irterice o r ?
nos tantum duos cordis uentrículos enumeraturí, poftpofita omní controuerfia ex eíatíorí fi> tu6fedes.
c V M ìn ii
d e1 fi'niftrí fi'nus cordis,propter ípfi'us bafis centrum,magna arteríaorígínem ducere attefta-
f.h. 6 . q ú
confieres CH bímur,ubí terau uentnculú Q poti dextrà uidclícet membrana arterías uenalís orificio pra:fi>
9 figuri. età ) A riftotelesenumerami, etfialíaGaleníín libro de D i (Techo nc uenarumfitfementía nifi
d 4 fiMb 6 fortèperperàDexterioris pro Siniftcriorís inibì in Galeni libro legatun M agna igitur arteria
B.óji.O.
e 9 h lu6 in hoc ortu ‘ orbicularis eft, ac híc ìpfìus ampliflìma fedes &Í durior & cartilaginofìor cofìftit,
l, ponitur Ipia autem arteria fimulatque enafcitur,s duos gráciles prom it fur culos, qui coronas prorfus
Ccrondlcs ar
poji E, O' modocordís bafimunà cum coronali ucnaamplecftentes, cordi fècundùm ìpfìus longi tu db tericc»
arteria A
quoij; infi ' nem " ramulos transfundunt,quorum plures amplíoresqrínibí fe oftèrunt, ubi cordis iubftan
gnitur. tía craftior uifìtur.cftautéid potiffimumin ca cordis fede,ubi fìniftrum ìpfìus fìnum cominee,
f A. aut io
& quafeptum utrifque finibus comune porrígítur«Coronalíum arteríarum ortus poli mem.
fi.li. 6 S,S.
g B,B.iofi. branulas confìftit, quas refumptionemípírítus fanguinisq? ex ipfà arteria in fìniftrum cordis
lib . 6 E,E fìnum prohibere, infexto libro o f t e n d a m * V e r u n icoronaííum arteríarum parquodam-
po/i B,C. modo fi t ampliti!do, eatamen amplior iongiorq? ccrnitur,qux ex dextro magnas arteria: ori­
h 6fi.lib. 6
E,E,-tD. fici) latere orígínem ducÍLunanancj? hinca tergo dextrac mébranas pronafeítur, altera autea
pofteríorí eíus orifici) fede principili fibí uendícat, à tergo pofteríorís mebrane à fìniftre inte­
rim mebrane tergo nulla pro nafccte.Poitep uerò magnaartería coronales dcpropfìt,à cordis C an días a rte
i 6 fi. lib. 6 bafìs centro furfurn quodàmodo1 fub llenas arterialis caudice confcendit, ac cordis inuolu- rice lipanitic,.
O fub I.
k 4 fi.lib.6 cru" perforas bipartito feinditur, ac1 unam ìpfìus parte,quas grandior eft, deorfum ad quinta
Hper A, thoracis uertebrà, & deindeper reliquà dorfi fedem detorquet,in omnes quas cordi fubilmt
I i. regiones ramos exhibituram. A t minor pars ilipra cor rcpofitisfedibus diftribuendafurfum
m 6 fi.lib.6 properat,ac ftatim in progreftu aíperas artería:'" ínnítens, ac uenas cauac ínter membranas tho
R fuper Y.
aut ¡vetta racemintericpientes (libftrata, ex fìniftra ìpfìus latere0 ramum diftribuit oblique iurfum ad
d ifen d en ti!
partii f r i e s
ac prim im a r
,
ficduiò ulti, prímam fi'niftrí latcris coftam cxporrcctum, qui qìiidem qua pulmoni accumbit atque fìniftra: feria: a d fin i.
fi'prxfentis thoracem ínteríepícnti membranas alligatur, millas deríuat propagóles: tierùm fìmuktq, prí­ f r i la ter iip r i
libri, mam thoracis attigit coftam, ab humílíorí ìpfìus íedeppropagínem dcorfum diffundít,que co mam c o f a oh -
o D. Itcjuc renden *
P E . ftarum radicíbus attenfa, in tría quatuor Íuperíorum coftarum fi'niftrí latcris ínterualla fi'ngu- tii.
las foboles ípargíná quíbus rurfus íurculí ín doríaíemmeduílam, 8c muículosthorací uerte-
3 D- brisó: híc ínftratos excurrunt.Casterùm ab eíatíorí fedeqeíus obliqua: ad prímam coftam con
r F. feendentís rami,1alia enaícitur propago nuper commemorata multo amplíor,qua:ad feptímas
ceruícísuertebraslatus oblique repens, ín huías latcris tranfuerfi procelíus foramen íeinferir,
í 2 fi.C d . 1J
llb.lT.7 fi. ac deinde per tranfueríorum rcííquarum uertebrarum proceftiiúsforamina confcendens,per-
x.Sfig. <*. índeatque b a c£excurrens ucna dígeritur.Namín progrcftii dorfalí mcdullasfurculos deríuat
t fi. 6 ca. N. ea fub ingredientes foramina, quasneruís emíttendís rcrum Opífex exculpfih Deínde & mu-
u 7fi.Cd.IZ
U ,f i.
fculís ceruíceni híc occupantíbus ab illa propagóle ramuli quoque íparguntur. Q uoducró
eíus relíquum eft, fi'mul cum comité ucna per “ foramen ín pofteríorí fede fi'niftrí capitoli o c a ­
x 7 fidi . 7 pitis offis ínícuíptum,caíuaríam íubít,atque in * fìniftrum dura: cerebri membrana: fìnum ex-
Q,’C
T,T. haurítur.Praster hanc propagínem uertebrís exporreeftam/ artería quam oblique ad prímam
y D. fi'niftrí laterís coftam contendere díxínius/ alia ab anteriori ìpfìus íedepullulat propago, obli
z G . cr 2 quíorí ductu parí ter fupen'ora anteriora que peten s.H a’cetcním pccftons oftis ííimmum acce­
fi.U,6 D.
dáis, ac fìniftra: thoracem ínterfepíentís membran e adherens,declíuis perfertur íecundúm pe
ctorís oftis fìniftrum latus,qua ipil coftam coarcftantur cartilagínes.Hxc propago ín cofdcm
a fi.cd 6 L. omnínoramos dígerítur,ín quos1 uenamhác repentem dilpeníarí retulímus,pra:terquam
b 7$fig hb. quodnullae foboles à prtcícntí propagínecute accedant,nífi forfitan obfcurífíimseín mamílle
J.C5D,D. bcorpus pertingant. Q ua enímhasc artería: propago pecftoris 0 ÍI1 exporrígítur, uerarum co­
ftarum cartílagínum íntcruallís ramos offerì, à quíbus alii ramulí ín muículos afíurgunt cartí-
lagíníbus íncumbentes» Deínde S í ab hac propagale ín fui laterís membranam qua: thoracis
c 2 fi.lib. 6 am ph'mdíncm ínterícpít,S¿ in ‘ glandíumín iugulo repofitum, íurculí míttútur. Quodautcm
F. ípfi'uslI relíquum cft, íecundúm fìniftrum mucronatas cartílaginís latus thoracis cauítatcm ín-
<2 ¿tnuf.td.
gredítur, SC redo híc abdominis mufeuío fubnatum,ad umbilici quodàmodoregionem pro-
chvdeiiiin
nmfculof cedít, in progreftu utrínq? ad partes abdominis ramulos offerens, 8¿ íuxta umbílícum ín piu-
notato. res diflcftuni fobolescalteríus artería: términos reípícít, quam bue ab imo furfìim contendere
t e .
doccbim us.Vbi arteria oblique ad prímam pro ten fa coftam, li achei i us comemoratas edidit
fD .
g s m f.t d . propagines ,fìniftram adíturaaxíllam,8¿s mnfculum perforatura dorfì motorum fècundi pa-
c. ris fimftru,ab ípfi'us eíatíorí parte priufquam è thoracc pcnitus labitur, no tatù etià digna: ma-
gtlitU-
 3oo A N D R E AE
_ _ . r. . h , VESALII BRVXELLENSIS
Sinijlr*dxll gnitudmis ramumderiuar n„iin <. • „ ,
Um petenti* ufque dífcindítur nnllíKí ' P 7- ccrmcem occupantcs mufculosadoccipitium hu
t o r L .nfes.
i, to m S íp ír a S 1 0^^ l ^ . A i q u u m p r t n ù m i l h ^ . h T O ^ S
“ „ „ 5 “ Coftam cl“clt><*»¡9 uicinor axillicfedditur,expoftcrioriipfiusfede‘nm ,™
Pofthum- r 'r nem *5arS(lt in c‘1uam fcapulx regionem, cius ledis mufculosabfumendum ' *
olthuncexfuperion'pfmsi-egiQne aliam,fed non adeòcraflàm.depromitfobolem oua-Td t «■
humen cum fcapulaarnculum iuxtafummum humerum & fcapula- gibbum in ramujos dioc
¡T il“ U'1US“ m humcrali uena ubi adhuc in alto reconditi,r al.quoufq, prorepit Hmc ' W '
oboh alius fuccedit ramus,nonmhil demiiliùs ab axillam petente artería enatus ac in u,n.
kulos anteriori thoracis fedi inftratos numero fa propaginum iòbole digeftus.Dehinc” "*mLL
ramu n inter Let
li in glandes axilla cauitatem opplentes ab hac artería admodumrariíparguntur Quinetiam M.
pnuiquam tota arteria in manti abfumenda feratur,0 propago qusedamthoracislauri exnor o M.
rigitur,potiffimum in p mufculum excurrés, cuius beneficio brachium quodammodo decime u T ' h '
dorio adigitur. Quodpraeièntis arterte iam fupereft/ axillari uena con comitatum acinbra ^ N*
chium procedens penitius occulitur,& primùms gráciles ramos interna:mulculorum hume r^ Cd-6m'
rum amplexantíumÍedí, & membranis neruos continentibus diftribuit.ìnfupcr deorfum f a i nM °M
firn adhuc prorepens,& continuòrinteriori axillaris trunco attenfa,1'aliamemittit propaoiné" t u -
qute iecundum pofteriorem humen ièdem,quà ipfì cubitum extendentes mufculi adnaicuiu ^’
tur,oblique prorepit ad externum humeri tubcrculum contendens. Hsccenim propano una * %-up.
cuín ta na cjuam hac duci retulímus, Si dein cum quarto brachium petente nenio ad extcr- 23k-l Pcr'X
nam cubiti federa pertingit, & fub mufculorum capitibus aliquoufqidcdutfus ceffat,qUihìc
ab humeri externo tubérculo principiò ducunt, 8¿ partím radrj,partirti autem brachialís, pan I n f i l i
tini uero dígítorum motíbus famulatur. Vbíautem finíítrtc manus1artería has foboles díoefi tlUb*
fit,inter duos cubitum fledentes mufculos recondita, ípfísqj ramulos prsebens, ad medium \ ¿m ru
cubiti ai ticuli flcxus prorepit, hic utrinque ramulum ipfì artículo exhibcns,&mufculi cubi" ®>r,r.
tum fiedentis pofteriorisainfertioni innitens, hicq? fub inde pulium euidcntem edens. Hinc cp>p-
artería ínter" mufculum fecundosquatuordigitoru artículos fledentem, & f ilium qui tcrtio d8mu^u‘

¿Arteria r<t /
THltS, CUIU6 pul
> 2 Z !Z riuat,quac mbi: tendinibuspollicernextendentibus adlumina:manusextcrnamfedemprocur t ' t
ramus. fit in 1mufculos digefta, qui ínter primum pollicis os bC poftbrachialis os indicem fuftinens *R-
collocantur. Quando ramus radio exporredus illam cinifit fobolcm, una cum tendinibus di- u “
gitos flctftentibusf' tranfucrfumbrachialisligamentum tranigreditur, &fub" dilatcicentein l u u fer
iiimma manti tendine,fímílíter ac0uena hue pertínens,8¿pncruus quoc]11e fili attcniùs in tres 3taY-
ramos dífícíndítur,quorum unus induas diremptuspropagincs internampollicis regionem Z Z '
accedtt.Secundus ucrò duplici ramo internaindicis fedem implicat.Tcrtius autemíndíuííñs « ; mf.ta.
internura latus interioris medi) digiti íedís conicenditf Ramus artente qui ulna: exporrigitur, 1mfa<hn-
fimiliter per traníueríiim brachialís ligamentum manus uolam fubit,r é i duos ramulos mini- ° *5 u‘
mo digito & totidcm anulari, unum autem medio offerì, ièd interim nullam iòbolcm in exter- p fi.u p .u
nam iummaemanus iedem diipciàt»quamuis interim un am ' ìlHs mufculis porrigit, qui exter llb- 4 cha‘
mini latus poftbrachialis oilis occupant,quo minimus digitus fuffilcítur.Rami ulnxexporre
dimotum haud manifeftò pcrcípímus,nífi homo admodu gracilis ac macilcntus,aut magno r spcitdn-
JSJdturdm dr puliti praeditus fuerit. Qtiippe Natura ut omnespropemodum arterías,huncquocp ramimi turhacm
ferias reconde
re.
retinct, tendinibus magis quàm is qui radio exporrigitur, occultatum, atqueita nufquam ca- *
rum portionem Natura in cutcm conipicuè emittit,quemadmodum foboles a uenís paiten 8C 14 tnuf.u.
frequenter perferri prius commcinoratum eft. Meritò igitur nullam in extremis mani bus a io
ris aliam à nuper dieta, quam pollici ac indici aferipiìmus reperies arteriam, quia ncmufculus ^ y
ci uidem unus inibì cofifht.At interna regio quoniam pluribus cft fepta mufculis, ideo multas y 6fi.ub.6
quoque arterías libi uendicat. Ad lume fané modum “primus arterte magna: partis fupeno- R/«P«. ^
ra petentís ramus diuaricatur, qui ad prima finiftri latcris cobarn contenditix Maior aure am _F.
S eries mdiot d 6 fi.ltb .6
ri* portioni* pliorcB afeendentis arterte partís portío afpcrae attente innitens,redà furfum
in X o~ S.
indina arte ' in iuoulo repofitu propcrat.idcnim arterte huic fimiliter ac uenaelcduli modo iu
rid: pdrti*, ac ipfìus beneficio ramorum fcifiìo iniurqs innoxiè ferendis promptiorcffcitur. Quwn uero ^^ ^cd. a^S*
<piiccfuperiord
corporii pt'
in lume modum arteria furfum tendít,príufquá clatiorepedons oilis federa fuperat,a
tit. thoracis amplitudine in* duos impares ramos fíndítur* Sin liter, qui grao o ( P P fihu/
S inijlrd fopo men & ipiè)nonnihil oblique in teuu deflexusffuríum cum interiori iugulari fccundum aípe itisl¿ y cin
rulis. ra: arterie finifìru latus per ceruiccm exporrigiturgpia^ foporalis cius latcris arteria cenfetur. ^
 DE HVMA NI corporis fabricà liber III* jot
eD¿ 1 At dexter ramus finiftro craftìor, fìmiliter furfum tenditi & fìmulatqp primam thoracis còftam
tecb a n t' contigitjexdcxtroipfiuslacere'1arteriapromitineafdemprorfus fobolcsdifciiìàm,quasàfra- D ex trS y
t o r t o s i » mo,quifiniftramanuioffertur,pullularefcripfimusiadiuperioruuidelicetcoftaruinterualla, ch h ^ p n Js
ac*tranfiierfos ceruicis uertebrarum proceffu s, ad pectoris os,ad pofteriores in collo locates d7Urld-
r'montam. mufeulos; & ut rem in pauca contraham,in co idem omnino ramos digeritur,in quos fmiftra
Vs x. manus arteriam defincrecommemorauimus.^ Quod uerò maioris dextriq;ramiadhuc fupcr-
efftcraftìtic ilii congruit6ramo,quem fecundùm afpera arterie fìniftrum latus prorcpcrepau
r>extTct roPo
rJb * * ° °
b <*.
i c. lo ante diximus.atqueis hàcporrigitur,ita utille dexter.,fecundùm alpcra arteria: dextrumla­
bd.etfi.ca. tus furfum confcendit,ac huiuslaterisioporalemcoftituitarteriam,qua uti & c fìniftra ls
14 B. nuncupatur* Quum autem fìniftri latcris foporalis arteria (perinde ac dextri etiam) ad fauces
Ifig.ca. 14
l . ufque" pertingitjin duos diifcinditur ramos, quoru grandioridemq? interior fauces fubit,ac
ntt,3fi.cd. rnoxlarynoi & lingua:' propagines deriuans,ad caluaria bafìmft properatipriufquam uerò in Soporalisad
lzhb N f caluanam mergitur,in duosimpares deducitur ramos*' Maior per “‘ peculiare foramen nulla cj f driamI e'
ries.
' l° 7 V, concomitants uena,caluariam inibì ingreditur,ubi11 gianduia cerebri pituita excipiens in quo-
0¿fi.ca. iz dam offis cuneumreferentis0finu ponitur.Hicramus moxin ipfo ingreffuutrinque fìngulas
. L l H* eminit nroDaoincs,acr unam perqproprium foramen ad narium amplitudine difpeniàt,qua
f. fuo extremo inter nafi cartilagines,adeoqi ad nati ulque extremu ita cum aliquot faciei arterie-
q 3 fi.cn. >2 Its eleocrditur, ut tadu etiam ipfìus motum inibì percipiamus/ Altera propago in latus fini-
Ja.uY. q rum qLira, cerebri membrana:5multipli citerdifcinditur/ ipfum autem arteria: corpus duas
r ilias diffundens propagines bipartitur,S£ caluaria: bali fuffultum, itaq diuifum in anteriori
sìfig.lib.7 nonnihil tantifperrepit,donec denuò ipfum colligatunSubinde uerò hue ufque no diuifa, ne
D>D- que colleda rurfùs,ièdfìmplexprorfus ferrar. Vtcunq$autefìt,fìuefìrnplexhucpertinoàt,fiué
q^diuidltur prius in duas partes diuifa hic fcrurfus colligat,inibì “ infìgnem uteunqj ramum perxìècundi
inù,u. qua- ncruorum cerebri parís y foramen ad oculum ÒC interiorem" temporalis mufculi fedem diftri-
event in x. buitu Quod uerò ipfìus*reliquia cft,durà cerebri membranam 1perforated partim in tenucm
autjfieäd
zójl.ìi.j.
cerebri membrana/ partim ad finíftrá cerebri uentriculu confcendit, plexu inibì faciens quem
ufig.ca.14. fècundinis leu extimo fcetusinuolucrotum comparabimus, quando cerebriuaforum fericm
X . fecudo ab hoc Capite perièquemur, V bi etiam paulo diflufìus qua* iam poliremo loco come-
X 1 4 fi li. 7
G*
moraui rcpctamf Alter ramus arteria: partís,uri dicebam,ad caluariam ducile,cuna coniuge
y i>> f i . cu. uena in pofterioraÌècundùm caluaria: bafìm fertur, & 8ramulum" mufeulis ceruicis uerte­
iz ii.i G. brarum anteriorem federn occupantibus, íuxtaprím a fècundxq^uertebrarumínteruallum
Z 4 ninfe, offerì,ac dein caluariam íngredítur:8¿1commune foramen cumfefèxto cerebri ncruorum pari
tabs.
a fig.ca.14. naéius fimul cum uena in ' fìniftrum feu fecundùm dura: cerebri membrana: finum exhauriu
Porrò fìniftrx foporalis ad faucesmdiuifìonis" exterior gracílíorq?ram us,genis feu bucéis
b fi.15lib. 7 0ramulumoffert,penítíus latitantcm/ Infupcr in duas propagines fedus,qunam finiftro tem­
C.
c fig.cd.14 pori/ alteram fecundùm finí (trae auris pofteriorem fedem digerit,pulfum etiam edentes fenfi-
e. bilem.Atq in hunc fane modum afeendens arterix pars in ramos finitur,
dfig.ca.14
y.aut 6fig.
It.7 G,N. L I O R I S D E S C E A TD E N T I S' Q J ^ E M N
efigea. 14
1ÌB.
gnci’ a rteria trinici itifuos ramos feries. Caput N I I I .
fciuf.fi. C.
g ciuffi G-
R v N C V s magate arteria: deorfum ad thoracis uertebras* explicatus, A d inferior*
b Smìtfcul. ab infima ipfìus lede qua ucrtebrís incumbir, non autem lateribus, utrin- cofid.ruinter-
tab.A, B. quebpropagines in odo inferiora thoracis ínteruaíla deriuat, qua* limili- luUii drUncC‘
i 1,3 fig. cd.
izlïb.i c. ter ad uenx coiuge carentis rami fecundùm in ter- H A G fi,
ïi 14fi.lib. ualli dudtum ad coftarum ufque cartilágines in ue ^ ^ ' g u r d p o rtio n s
7-N, ris coftis prorepunt/puriarum uerò coftarum in- drtericC <t te r ,
I p fi.lib.7 g o finximws,
T,T.
terualla excedut, in abdominis latera magís quàm ut dliguo pd.-
m a. íp íx colte pert nentes. Ab his propaginibus ramuli in dorlklemme- ¿lo fe r ie s p r o ­
n b' dullam per Aforamina neruorum gratia in uertebris fculpta, ac dein ad pon er e tu r a li*
hece rdinas co ,
p f mufculos uertebris thoraciq adnatos fparguntur , pari omnino ferie f i dru interned,
q g- quauenam coiugis expertem díflemínarí fuperius proditumeft/ Ipfc lis ex p o sler io
r b: autem artería truncus uertebrarum corpora fimftra fedi quodammo ri ipfiusfide di
bt,k. do innitens, deorfumffub fepto tranfuerfo qua id undecimathora- g erii.
C fi.ca.6F, a s uertebra corpus refpiciqcxtra thoracis amplitudinelabitur,ac mox

Fd“c,^> utrobique fepto tranfuerfo8unam offerì ¡aropaginem,qua in pigres feda fur culos,inthumilio trdnJuerJum
^ dl P f üm
dfio cap remfepti iuxtauertebras fedem pracipue deperditur, foboles furfum ad lepti elatiora adcoq anerliCt
14.lt.1cu c i. f 7 muf.ta. qniA. g l. I 3 ipfum
 3oi
índrese vesalii brvxellensis
■ArttyìcC vid./
gncc rdmi o>
ncsmagnaarteria,cxclatiorüi,,co, aP ' ° ?djn^íí:itltrrPar§ e,ls- 1 o f t commcmorataspropaßt-
vietimi,iecuy,
oilii ueftculd, icciir, bilis udiculam lícncm o m r i ™ f r f unumpromictruiicum.ramosinuentriculum 3 -
ì Spella fi,
trienio id exporrioítur ad h ’ “ Duodenumondlmum,& colon quoque ubi uen- ml rimi cum in.
uentr¿cullivi,
tiorifede¡n¿ w „ ° l hunemodurn oHcrentem.PrafenstruncusfirnuIatcB1nrodib Ha

S X ä H S iS ^ «
hcnem, chioda-
nun colipdy,
tan acceden/
tes. niftrorfummittit. Dexter ramusu en x p o r t x in 11olandofo cornòrp ^ r T Um m-
uentriculi pofterióri fede huic oménti membranx intertextum cernitur ad nexus "in fi U i !

em aranx, ìpfiq? adco colo iniettino hie deriuans.Poft lume ab clatiori partepfob ole m ^
uentriculo exporrigit, q u x in pofteriorem ipfius federn qua is dorfum fpetfat pauculis ramm "Z !7
is s igcritur Jbx humiliori rurfus lède, dexter arteriaeramus ad iccoris cauum tendens,duas de
mio pi ofert foboles. Vnum cum u en xporta:ramo inteftino difiundit, quod duodenum on f onciiam‘
pellamus,fecundum cuius mediam longitudinem & aliquoufque ad iciuni intcfhiii initium ca rn u
iobolcsp orrlgitur. Alteranupercommemoratapaulo amplior,ad dextramfundiuentriculi n
r dem rctorquctur,& fuperiori omenti membrana: innexa, ex clatiori fede in anter era S r o *Ä5"'
fteriora fundi uentriculi ramulos frequenti fobole fpargit, perindeac ab inferiori fuafede alias I °'p.
in omenti fupcriorem membranam ducit.s Atquc h xc arteria: cum porta:uenx ramo hàcex Ì *
p o rrc a o ad medium fundi uentriculi ceiTat. Q u o d ueròdextra: arteria: rami adhucfupercft r £ ,,
po quam ab cm men fiori duos infigniter exiles furculos bilis ucficulx tranfrnifir,in" ramm KadT.aut
los aliquot fromm ad iccoris cauum terminatur, non admodum altein iccoris fubftantiam dif
frminatum. bin.iterramusabarteria: caudiceprodiens,quemy dextro modice crafliorem
eile dioebamusiinferiori quoque omenti membrana: ipfiusqi olandofo corpori committitur, tohbrofp!
còniùngens Icuenxportxram o,in totquotilleiobolesdigerendus. M oxenim prxiènsarte- äarcUlim
r ix ramus ab eminen tiori fede' propaginem uentriculo qua dorfo innititur offert, qu xp ri- t a d m r 'i
mum fobolcm unamutrinque in mediani uentriculi frdem eiusqux dorici incumbitregio- nemporu
nisexporrigit.deindefurfumafcendeils, u en x p o rtx b m odo iuperiusuentriculiorificiumco dcf cnPtl0'
ro ne inilar appofitiflime dngiqramulos uentriculi corpori Sfioraciles furculos ttcmachi
termino,quo is uentriculo continuatur,diunbuens»Inter rcliquos autem ramos " unus feeun tandofim.
dum uentriculi ¡uperiora dextrorfum exporreittus, uentriculi humiliusaditorifidum,iurcu- t f-
losquoqueinprogrefiuanterioriSfipoftcriori frdibus uentriculi depromens.e Sinifter arte- x ^
rixrainuslieneni potiiTimumacccdens, ab humiliori ipfius lede f propaginem in inferiorem y n.
omenti membranain difTundiqquX paulo poll: exortumin duos ramos inuiccm ualdè didu z (.
<ftosdifrinditur,numcroianiarteriarum fobolcm deorfum in nunc diefiam omenti membra. £ ^ ^ r
n a m & coloil inteftinum propagantes. H a ceditapropagine,6 finifterille arterixramus fini- /, Q
ftror fummagísducítur,5fiuenxípfiattcníxrítu in duas diffimditur arterias : S c h x rurfus in c z.
alias tantííperdírímunturadonec11frequentiramorum fèrielíenís cauo lecundùmrecfamline-
am implätentur.Priufquam uerò omnes arteríxín lícncm ceíícnt3abhumílíoreparteeíus q u x f ß.
demiítÍorcmlíenís íedem adíta plerunque 1ramulus inferiori membranx omenti ofiertur. g «•
h
DcincepsabiHaartería3qu x infimxlíenís arteríx próxima eft,príufquam hxc ín lícncm de-
i >
perditur,kpropagopullulaqquxfuperíorímembranaomentíluífiilta3dextrorfum ad uentrí- k t.
culifundum contorquctur^fimflranicpuentriculi fundí fedem pcrrcptans3genículatiínraniu- l /•
los anteriori Sí poffcríorí Íedíbus3ac dein fuperíorí membranx omenti fobolcsfpargít.Itcm * p mÍHte
ab alfjs lícncm adeuntibus arterps1ramulí enaícuntur3qui finíftrum uentriculi latus ilio pror- g Yd ¿neri*
fus m odo adeunqquo à uenís líenem petentíbus propagines eódem pertínere- fuperiùs coni-
P ycCCtpUdVie memoratum efl. C xtcrum a magnx arteríx corporeapaulo ínferíus q u à m truncus cuíus f
ßntevium d e, íamferícm abíóluimusapríncipíum ducit, ab clatiori quoq? corporis parte" alíapromíturar dliqu0tq; fe
cedens avtc'
yid . tcría3q u x in íuperiore mcícnterf) fede in plurímas fobolcs difíufa.ucnx p o rtx modo excun ít qum eshb.
in iciunum,8¿ ílíum dC coli ínteftiní partcaqu x à iccoris cauo ad dextruin rencm ufqi pertínet.
Plenum ayte Pofthancinferiüs paululumab utroque m agnx arteríx latere,0ampia educítur arteria m m p tz^ ß ,u ,
rice.
laterís rencm,pqueadmodum & uena,tranfuerfim prorepens.H x arteríx ín renes integrx a s "ffi.hb.t
fumuntur,uixqp uenarum m odo ramulos notatu dignos ín q pínguem renum^ tumeam i c-
Seminales ay minan t. Infuper ab artería fin ifin í rencm accedente, ac demifíius pleruncp, quani ‘ r «,«.
teyia:. ftrO reñí offértur,princípíum fumente, femínalís artería no enaícítur,ícd fi cqucnti irneQut ^ s ,,n
dextrí teftís sartería) ab arteríx m agnx corpore originemducit. Alíquantulo cnira lumi lus ^ a
quàm dextrx íemínalísueftx1ínítíuma cauàexurgit, ab anteriori arteríx m agnx e e emina earliní¡em
líum arteríarum“ exortus pcndet,quxípfo ortu ínuícem funt conterminx: ac dexti a quicem fig,«.
 DE HVMANI CORPORIS F A B R I C rA LIBER III* 303
* cifdcfrer cauxuenx corpusx tranfcéridéns,dextrxfemmaìiuenxattenditur,quotifq?pubis os fuperas,
¿laturfigli- ac ex magna peritonxi caudateexcidcs,ipfi uenxpermifceatur,atq; cum sila anfraclus .gyro tip
ri>,«i<& efiormct,quorumballs humilior uefcdcs fupcriori teftis regioni impiantatili-,ac teftis iubftan
w ^ r jq ;. t i x ^hanc proximoinuoluentitunicxramos prxbet.Adhuncquoq;modum finfftra{emina
y vfi. lib.; lis arteria finiftrx congrcditur uenx, 8 é in mulieribus quocgr artcriarum fcries ' earun dem ue-
SA narum diftributioni pcnitus congruità V t fcilicet media artcriarum pars in tcftes adeat,(emina
z aU‘ liacg uaia conftituat,” altera autem fundum uteri implicct. Enarratis ha&enus propaginibus, AdhumiVor'e
(¡ciuffig-0. calia fuccedigmfcniis quàm fcminales arterix,ab anteriori edam magnx arterie fede prin cipiu mejenterij J e,
beiuf.jig.n. ducens,8 £ in humiliorem mefentcrii fedem diftributa. Quandoquidem hxc in cclum in tedi, ^emd7terid'
Cì.et lofi.
lib.}k. num,quà à lienc ad rcclum ufq? inteftinum prorcpit, ac dein in iplum quoqi recium imprimis
digeritur A poderiori autem feu inferiori magnx arterix fède, qua bee uertehris committitur, A d Umloru
geniculatim “ ramuli utrinq; ad fingulas lumborum uertebras promuntur, qui in dorfalem me b ru ira i cr
dfi, f¡-
dullam SémufculosUertebrishieadnatos excurrrunt*Atquehuiuimodiramuliinuicemfere L‘í7”f•’ ,
t inferni M amplitudinis duel us eg fpecie conueniunt,fi modorunicam utrobiq? propaginc exccperis,que
quum exteris infignior multoq; cradi'or fit,ac iuxta iacri ofiis fumrnum prxeipueprodeat, no
^hJczo^i ^°^inlmufculos.uertebris attenfos accedit, uertim traniuerfim per pcritonxum abdominiscg
1, ,°1 fa mufculos ad latera ufcg abdominis exporrigitur, 1Hacrcnus maona arteria in lumborum regio ^-rtC7!cC
r n 1 r 1 ■ & <r ■ rr f3 , . . , ^ onccfuprafa*
Ub.(. ne uenx cauxlimttro laten luccubuit.quum uero iacri ollis principium attmgit, uenameg con crumos ¿tu;,
fccndcnSjinsduosgrandes truncosiridar Y adhunemodum \ inuerfibipartitur.Fituerofi fio »antri*#
tus huius permutatio propter arterix dignitatem.Quum enim hxc dignior nobiliorq? cenfea f uPerc<uum
tur,nonnnmcritòip{arnmagisquàmucnamrecondi,occultari,8 éinako corporis ferri,ac de-
mum induri) s ferendis pertinacem efFici, fàgax reru Opifexuoluit. N e uerò hie ab excarniofiì's
iacri initio in dorll modbus arteria promptè lxdatur,lupcrpofìtà prius arteriam inibì uena fu-
penerò efic,illamcg hanc confcendere uoluit,ut uena inllar fubdcrniculi cuiufdam arterix fub
b u se ut et
totam quo. deretur.'1Cxterumpriuiquamuenccumartcrrjsin crus delabantur, quumiamfacrum os uaia
quearteria fupcrarut,ucnx arterrjs iuperiores uehunturrarterixcg quenia digniores funt,fub uenis rccon
fenem ab duntur.Rami uerò qui à magnx arterixfupra fa cri ofiis m itili diuifi'onè prodeunt,uenarum ra
pctèsfig. mis cxaclillimè correfpondcnt.Si' exiguos forte furculos fèduicris,qui ab humiliori arterix fc-
ifub v, v>v. de,qua hxc primum bipartito feinditur deorfìim dudti, ac ofle facro iuftulti, ipfiuskforamina
k1fi.ca.18. {L1beunt,hac dorfalem medulla pofterioremeg facri ofiis fedem petentes Atcg h x interdir adeò
infìgnes occurrcruqut feclionu rudes has uenas eflè arbitraren t, qux inredi in teíliní fine,feu
I Jiniflrü i anum definentes,feculentû iànguinem nonnunqua expurgarent. ’ Simftcr itaeg,quemadme T * runcorum
dum ôc dexter huius fupra os fa cru faclx diuifionis trucus,nô procul à diuifi'one in duos gran diuifionii J ii'
p rao s fàcrum
des partitur ram os,quorúminterior” exteríorígracilíor eft:acílíco duas à iè diífundit propagi ^ ¿¿^ jb -ÌZ
ni y a d / ’
n c s ) quarti0unam rurfus interiore,1 altera uerò exteríorem d o d rin x (ludio no ineptè appella-
o K. bís.Exterior fimul cumquena ínter íacrú os ilium o s,q u áh xc inuicem dehífcunt,ín exteriora
P' • traníuerfi'm exporrígítur,8¿ frequenti uteunqg íobole muículos ílíum os amplexantes,ipfumq?
<{p ■ acjc¿ coxendícísar tiailíí implicar. Anterior aute ín inris uefi'cp fundo,8é ceruid ipfìus feti peni,
r ufi. Bri ÒC paucas admodû edam podici foboles difpenfat. In mulieribus uerò,quibus h x c rpropago
5y- grandior uitltur,inhumílíorem fundi uteriregíonem numeróla ícrie diftribuitur.lNeqg is uteri
t s f duntaxat infi tti calore refocillat,fed & loctus quocg, quando is utero geritur.Dein h xc propa-
u ifi. U b go prxter utertt, etià muliebreueiìcà, 8 C uteri ceruiceramulis quibufdàintertexit.Quod inte-
K’L- riorisrami qui binas nunccxplicatas eduxitpropagincs deli q u i c il, dcorfum repit,fuilaieris
x interi t arterjanîjq u æ fn umbilicLi fcrtur,admittes.uArterix ctcnimab umbilico íecundum fundí uefi-
y 1, e x latera deorfum du dx,ac in naris hominibus coriacex inancscg reddito, in fui lateris ramum
cap.zphb. ínfcruntur,xípfi'uccontínuStur,quem modo ab interiori ilio ramo relíquú effe deorfum ^ ferri
^ diceba. Is nancp n 5 minus quàm uena ipfi atteniàpubis oflìs y foramen petít.Príufquáuerò id t-^rtm apú
~~dcadd llr. tran fit/ propaginé aíTumít ab externo trun ci ramo,ubi is iam in crus cil -proIapfurus.Prxíens
-
af. ca.6 . m itaqg ramus ea propagincadaudus,pcr pubis ofiis foramen ducitur,8é in mufeulos foramen id
b 8muf. u . OCCUpan tes,8é ìllos qui à pubis ofTe principiò fumunt difpergitur,perindc acauena pubis ofiis
cfica foramelitranfìens.Acquemadmoduhcciuxtamcdiulongitudinis femorisextremoquodam
d ». ipfìus ftirculo alteri uenx in quintu fèmur mouentiumufculumdifpcnfatx c5 mifcetur,ita fa-
cdortum a n£ pr£cfcns artcrix ramus fuo finecum alia' coitcartcria,quam illi mufculo à maxima crus pe
p „ l ' tento arteria diftnbuinonitamultopòftfLibrjciam.Extcrior nanqranms fìmitri trinici cius' di
g f. uifìonis,quam fupra os facrum fieri diccbà,pcr inguina in Ixuum cruss defeendit : antcaquàm
h T- uerò peritonxum permear,” propaginem iùrfum peritonxo exporrigit,1 q u x ad rectum abdo
i u L a d f minis fui lateris mufculum accedens,furculos in contcrminas fedes traniuerfim utrinq digerita
‘ 1 4 ipfè
 a ^ dreae V E SA L II BRVXELLENSI8
ufqueregioncmpropcrans, inramulos dilTcinditur l q u h r -

N
rt'rlcC in
tè exilis quæoiam in n • ■■ ï C / j ^ o k s difpergitur , qaaru ne una quide cutè fubit n ififor *& «•*•
cyme feries. ^ u isq u æ p ia m m penis m uolucrudiffundatur.In cru ream 0araría ‘ i\ „ r l • ï * 1 *•
P UenaUdllti Propugnaculo munita/ ra m i ín anteriores femorís os a m p ia n tes í ^ r ^ Í ’P " r ^ ' tó‘
dianeria^alius^f l f r e ^ UeteSícmdlturAbóles,nullamtamencutí exporrigít.Deíndeáoran
tena alius cducitur ramus, m quintum fqnur raouenté mufculum, & cosqui internam i ^ mí"

qU0damm0d° ín Propagíuesfparfam , & o u a ' S J ^

oam íphus íoboleillius artenæ extremo com m ixtam u n ítam qqqu am perpu bísofíísLa 1

ín crus pcrtíngereÍCTÍplimus,Ca;tei'úmípíágrandis artería fei^ m d e o rru m p ro re p e iis fe / n 1

dum fa n o n s os .ta conuoluitursut ab anteriori inguini,m fede' inter duo mfenora femó *'
remoris ca. 3 £
p.ta m pophte confiílat,nufquano¡i" ucnagrandíori que crus acccdít concomitara In he
per
r í.

cr i • ' 1 rt x ~
v
len ron spoftcnoradcfce.tfu .artertfpropagín cm cdu c.t.qu tc.n m u fcu lospofteriorc.rfe.n . , „
r is fedemoccupantesexcurrít,8¿alíquouíqjcumíllís¡ucnarum
"~~---- y----------t , ícrno"
i4ni propagíníbus deducítur cin^Q /¿.r.i.
o
ucnam efformaredocui.quae pergenuflexS feupofter.orc ipBus fedem ín fute cuten, Z á r t ib * M * I .
bole pertingit,artcrtpjntenm nulla propagine ad cute emergete. A t grandís artería in itaíb t / teracr@-
p.itcAmdiMmus.recod.ta, otnncppropagíncem ítt.tínaltoquotpoccultatam .&in/ntiarti
cu,. latus:pcnitius digcftam.V o i nero arteria tibíatn fubireíncípit, ab externo ipfius latee“ ra- ’•
munì dirrundtqqui hbulccxporreclus ínter feptimum Sioflattum pcdts monis autortim” mu
1cul os reco na itur,aty m reliquos qui anteríorem tibia: fedem fibí uendicanr/oboles ultra me « Z l.
diiirn longituduiis tibia: digerii.ípleautem arteria;0truncusíntercapitadduoram prímorúpe. f
demmouentíumufeulomrepens, ínterquarriípedísmotuúopificemmufculum,ctfduosquo
rumbenefìcio ultimidigitorufledun tur articuló acs quíntu pedemoucntíumocculta tur,neq? c *
multuma 'ligamento membrane© fibuíam tibíaeoííi fccundüm totam fìbula; longitudine col. f 12m;f u
ligan tí di Itat, ce fub meaio longitudini^ tibie ín duos'ramos dírímítur, quorum interior ínter cijltr
calccm ¿x nota- os pedís inferiora {ubiquità cum muículorum tendíníbus humílíora pedís hac f ^ u .a,
pctcnLÍbus.ín do Leu, ;i interior lile ramus íurculum tali cum tibia artículo offert.Jn pedís ucró
.pLnta ínter mutodliim fecundos quaruor dígitorum artículos fice ten tcm, §£ "tendínes qui £ ’
tertíos artículos flectunt" repoíltus,in duasprímum partítur foboíes, quartini una duplici ra. h nub.r.
mo inferiorem pollícís adít fedemtaltera ucró ín progrefíu ín dúos furculos digeífa , unum ad ‘
indican dcríuaqín dúos tamen príus deríuatumramulostaltcrumucró íiirculuminterno late. ¡ mfc
r i inferíorís medp digiti fedis/ndiuifum offert. Exterior ramus illius qux ad medium longitu. faá>.©.
díuís tíbíx fitdíuífioníSjíntcr fibulam & calccm pedís inferiora accedíquna cum tendíníbus íe. mJ4 ÍIÍ&‘
ptirní S¿ odauí pedemmouentíum mufculorum.atque híc ín dúos mínimos dígitos Stcxtcr nsi^ ‘
num Iatus medi) digiti díílemínatur : ín ipío autem adpedís inferiora progredii.,tali cum tibia o n.
artículo1’propagínem pracbcq&l4aííam hac longé grandíorcm digerii,rfub interiori malleolo
ad príncípíum íllorum muículorum qui pollíccm d¿ tres dígitos ípfi próximos ín externumía fismufad.
tus abducñt.Hxcpropagoín fuperíonpcdisfcdcmotumctíam edíttaetu íenfibííem. V erón i tabuLfub*
ut ucnarum pedem fubeuntíum feríem uaríarí íuo loco rclatutn cft, ita fané & arteríte díftríbu. ddnyt¿^c
tío inibì díErepatrquíppc ínterdunqneq; id ínfrequenter obíeruabis omnibus dígítís íiirculos fritar,id
o !ferri,ab ilio ramo quem pedís inferiora ínter calccm &Ctíbíam petere díximus/Ilo qui fìbula; \imm ¿di
exporrígítur plantam non accedente, at tune ab artería in p offerì ori tibia; fede recondíta^gran
disramus per' membraneum lígamentum tibia-olii fibulam3qu ahaxoflaínuícem dehífeunt tisfím^teu
collígans., ín anteríorem tibias fedem pertínetratque ínter eíus fedís muículos occultatus^una t .
cumeorundem tendíníbus per" traníueríum lígamentum in anteriore tíbíx fede conípícuurn3 u1
in íupcríorem pcdísregíoncm dcríuatuqmufculís íllís qui dígitos ín externum Iatus ab due ut,
quodammodoreconcìitus.Atcp híc ramus ínterdumligamentñidmcmbranaimtranfit, mox
íub ©cnu artículo,ubi tibia; os a fìbula prímum dehiícereíncípít, ínterdum ueró íuxta inferió,
r a m ib ix fedem,prout nímíruinxramus quem artería tíbíam íubíens,uerfus ocdauum S í íeptí. * s.
mum pedem mouentes mufculos digerir,aut demiífiós fotur,aut clatíós ín ramos diííectus ccl
íaqaut etíam prorfus decít.utrumqp en ím acodere reperì,quum fummo ítu.dío non artenarum
foló m,fed & ucnarum ncruorumq feríem prímum dífccrc,ac fubínde tum príuatím, tum pu.
blíce offendere,ac demum híc ucríós quàm elegantius defenbere fum conatus.
VENARVM
 DE HVMANI CORPORIS F A B RIC A LIBER I II* 305
V E N kJ T K V M R T E R I ^ fR V M 'O J S E
cerebrifr ie s * Caput P C 1 I I I *

DECIMIQVARTI CAPITIS F I G VRA*

D E C I M I Q_V A R T I CAPITIS F I G V R AE
eiufdemq? chara&erum Index*
P H c A F S F I A T 1 figura nuda uaforum cerebri dclineatio proponiturfuenis artcrijscf
ine ccptaPpriufquei ilice penitus in caluaria merguntur*C acttrim ftfo rte hate tabulafingala cere
bri uafa no ad amufirn ofendatPed nibilominus quo res alioquin dijficilima minori nego do ocu'
lis fubijdatarPac djludiofis in dijjeclionibus proptitis obferueturPno mediocriter accomodata'
rd mibiperfuadeo - A 'e autem rumorìifeqitcntiaplcrap obfcurarenturpuniusduntaxatlateris
uaforumferiem ( nifi quando quo resfecus exigatjdelineatam confpicispband p ra ter ions omnes
propemodum feptimi libri figuras bue quoq$ffecia repac ab interiori margine adillas lectorem
ab legali dumgeriti de a tp adfguram Indus libri calci infeudata*
A Interior iugularisPqudiam caluariceproxima efL B Soporalis arteria*
Z ) 'Prima cala ariani petens uena* C Secundaueita* F T ertiauena*
I l Quartauena* G Quintauena* FI Sexta uena*.
I l Prima caluariamincrrediensarteria. I Secunda arteria* L T e n i a arteria*
g l D exterfe u primus durce cerebri membrana:fnus<.
jV" Simpler dura' cerebri membranafnusguemfecundum nuncupamus*
O P r i m i & f candìfnuutn congrefùs*
P pp T ertius dura membranafnus*
Q T e rti)fn u sfn is offeo commifusfepfogno olfclus organorumfedesinterdiuiduntur*
21 Quartus dura membranafnus*
S PS D uctus d dextro fimipullulantespac in dura tenuisp membranarumfedesgua illisproxima
funty excurr elites*
T Pgp D uctus ex tertijfnus latere in tenue d i f u f membranapquosfohìtn abtriicatos depingere licuit*
A , j y Ham uli ab infitto tertij fnus angiiìo in earn dura membrana partem deriuatigua dextram ce>
rebri partem d fu i Pirafeiungit.
AT AT T e r tij fn u s fu r culi cum illis cotnmifi uafculisgiia per uerticem caluariamfubinqrediuntur*
Y,Y Exiguac
 Exiguapropjöines abcUfiR, ^ V E s A L11 b RV x e l l e n s i s
currentesyqucedextyrm re R artiß nus dngtioy in durcc membrame federn ahn r

t^ rtid e x tra : ccrehrt «ttmditur.writer ucri e #„,*«„ ^

f S , " f ' T arf ti( inui'
7 r"s/,,0 t‘tt! p r o p a g o p e r c e r e i r i a n f i a ä n s g y r o s ^ in i f ",

« — ceribdli memhranam

fJ 7Ioremu/^ifidemtertif uentrtculi cerebri prtfinrrens ",oclo^ ‘‘äo,ad,„r

h PropaginU i notata: in duespartesdiffeßio.iti qua
Im reinuentnculo, m ^o ea m ^fin iilrn m a d d ^a b tru n ca ta c
” f ' ^ g ^ f ’^ n g r e d i e n t ^ ^ f i t r e u h s ^ d a u d i t u s o
o,o,o S e r * * /W « r * ,» e « W ^ „ e ^ ^ .
?ÜC/fl tertiärarteries ramus notandus abjumiturattendant,,,,
f,p
? «W r¿ S

f Ramulus per propriumfiramen in n a r i u m a m p l t

t. to naß extremum acccdens. z J -/o
z/j// Duograndes)citnieiusdiuißonis0cui q inferibit-ur, d D fi.cdp.
x Propago exgrandiumiUorumramorum^uosu & u i6 E .ulti.
Hb ulci.fi.i.ì
?uni ccrebt ifor amen adoculospotißimütn cxcidcns.
« f^^^f^ ^ ^ o d d c o n g re ß u s^ d u ra m c e re b rim e m b ra n a m p e r& ra t^ c mox
¿ edufii.

duosramos bipartitur ß c r y inßgnitos* c c.

dzjfi.cct.

-0 R-amuspropaginis
J notat*,in fernem
"Í<J "* nuLauc?ui cerebrimembranamfiequentifobole
cernían cercen bk difperfus.
membranam frequentiJobole bic dißmrfus cizli.ic.
Ramuspropacrinis«.infionit*Aextrumacredens rrrrhri
iry Ramuspropagáis«infígnit^dextrumaccedens n r - n t ^ i .....fl__ ., N.14.fi. lì-7
cerebri uentricuium^plexumeformans
<fni extimofoetus ínuolucro conferturPquíf bic J\ notatus confjñcítiin fo-
b 2,i fi- fil­
M íiipcríus ucnx ramos calitarías bafim ingredientes receníercm,utrin iuxta Q..
:¡ V
li lib ■ i R
il quefexeos obferuarí relatum eft. Arteríarum uero íeríem períequens, i 14 fi-k 7
utrobíqi etíamtrcs arteríarumpropagínes caluaríam fübeuntes enumera lil,te­E. ulti, fi,
SexuencCcdl ub Ac ‘ prima quídem íllíus enarratíonís uena,propago ea cenfebatur,
Udridvtexdhe quee per tranfucríos ceruícís uertebrarum proceílusconfeendens, calua
7t.

dterein­ ¡y ríampetebat* Secundaactertíainterna?iugularís uencc1 ramíerant, u- fttti 4. ■!g; fig-

I 2, 1 f i . Cd,

gredientes.
701

jjnus quí exterís caíuaríx immiíTis uenarum propagíníbus craíliorairu ca. 6 h A C

píiorqj utíitunacper:r1 gran de foramen, quod ctíamc íexto cerebri ncruom parí paratum eft, n G.ult.ji.
0 ",pnus propaginem in anteriorem uerteorarum íedem ucriuspimuunti alter
1 1 t*\i*i 11 e i A i * \ tAa rvt n í' ft t in t

ft.
n rramus
1 i- / ' 4 ■ « / %« « Ix > . _ -... i' 11
l _. . . . * -Ai’ I * C t a t * í m n T n t*t

fecundam ceruícís ticrtcbrädiftundens » EAlter1’ peculiari foramíneíuxta tetti] quartieri1pa- 0 cd.

riunì cerebri neruorum incifo utens,caíuaríam cítra arterías conformimi Cubit Quartam ue­ 12li. 2 G.
1 , 2f i .
» k

ro uenam externas iugularís fobolcmcíTeícrípíi,qux1priuato foramíne caluaríam petit, "'ubi pG.'I4.fi.lb7

Aimitans futura poilremx partí temporís commíííuras iungitur. 1 Quintademumillaeft, q U niti fi.
tx
rtinmnw
quamper 0 foramen — p c.iècun
— —doa--------------------------"i
cerebri neruorum pari incaluaríam
caluaríamporri gì dicebam.
dicebam.1Sexta
• « im iv M .iu p I 1 p v ^ lU C Illc t p c llU I L in p u ilO L U llI U I U llU c t lU I I g U U I ♦ v ^ /u n ^ ^

porrígí 1Sexta alta ramus

autem ultima caluaríam fubíntratpcr foramen in odauo capitis oííe cxlculptum, quod co-
5 ¿

rum
 DE HV MANI CORPORIS FABRICA LIBER UT. 507

T res ar teri a
ex ditero late-
litur,acque fimul per ídem foramen cum íam dídta uena in caluaríam mergítur. Caberù m íe. re Cdludridm
ci., n cunda 8 ¿ t e r c i a rami íoporalis arterias cenieban tur. “ Vnus,quemuenaecomun(fitumpcrfo f :íÍ£mtes'
x. ramea neruí íextíparís ccrebrt caluaríam íngredi, acquex propagínemad anteríorcm ceruícís
t¡ udti.hr uertebrarum íedem deriuare dictum e f t .v Alteruerò,qui commemorato nuperramo am -
plior apparens,abíquc uena cornice pa* “ proprium fibi foramen caluaríam petit. Atquc h uiu ft
y i uiti.fi. modi fere arteriarum uenarum'quein altero tantum latere caluaríam fu befit ¿uní eft numeras»
*■ qua autem ration ed ferie ¿nuíccm commíttantur & cocant,rurfus que difimantur,ac uariè m
z 2 J ^ V” cerebri membranas excurran phte cuitar per (equi,id ante omnía monens, nullam proríus uc-

a Hxx ob- namautarteríamin cerebri 1 fubftantiamadeum modumíntexi,qiiopiilrnGnibus,íícní,ícco-

uuteßtn 5, ri.,Se plerííquectíam mufeulis eíufmodi uaía implican nouimus. Ñ am nafa cerebri membra- Cerelri f u l ,
uu
44*•s> nis duntaxat contenta, paftim cerebro accumbunc, uix'que üllíbí ípfius iubftantiæ adnafcun flamee nenas
b l „ ¡ i líb. tur,quemadmodumíníermonís
^ . f
»4 r i i
1 rt « o rl rs 1n -n m
progredii aaudíetur díftufius. " D
n r l 1 />M 1 * r í 1 í i " 1 í i n o
1 1
u ra ígítur
í 'Í m 'a ir v iV it* *
cerebri mem. nom im id jctjed
7 p. é ji.o . branaubí quadam ípíius" portíone ínter dextram ct fíníftram cerebri partem conllftíqac dein n ìsm '-'X cc^
c potipimu u< 0 j ¡n£er cerebrum Sri cerebellum irnplicatur,penítíuscg uelut íeptum quod dam fubíntrat, ' fi- ipfeasf u m a ,
’I \ , e n fi, nus quofdam exígítuenarum modo oblongos, 8¿ uenís caluaríam petentíbus capadores : fed rum?,':ü:‘üCd'
udru
bb.7. interímuenarummodo neutíquamteretesexiftunt.Verumhorum finuum canicas íecundum
¿3 ' f ipíorfi du ft us longitudine infirmata,trianguli fpecícm exprimitmon quidem cuíuftiís3fcd qui
D, D. ínter
t- b ,b. tribus coftislongitudine paribus,& inftarquar
V T E R , Q ^ V E . triangulastam
f 7 fi.tib.7 tæ partis circuii incuruatis confiât. Ncque rur- [uperior quam inferior tribus cesiis
. ° ; a lus trianguli coftarum obliquitas feu iiicur natio, cputrtce circuiiparas meció curuatis ccn
'BV ? p \Jt in omnibus fînibus eadem exiftit. nam hæc ( uti siat 1, z, 3 inpgnitis. V erutti fiupé
rior duo latera i , z introrfum o lii^na­
e^,R,s, t. poftéaauditurus es latiùs)alicubitrianguli ima-
gincm refer t,c uiu s una co fta extrorfum obliqua vV ta g e rii, tera umantevi 3 infigmtum ex
trorfum. In ferio r triangulas tria latera
tur,reliquis duabus introrfumftexis: alicubi lie­ 1, z, 3 notata M rorfum caruata exbif
let.
to trianguli formas cauitas hæc accedincuius très
coftææqualiter introrfiimobliquantur.Præièntesfinusnonfolùmuenarumufum,icd&Tar Duræ cere-
teriarum quoque præftant, quanquamid à Galeno cætcris'quc diftèctionum profcftoribus IrimemlrattcC
fintim i tifus.
haudanimaduerfum fueriqquumiilihosfinus uenarum muncrc tantum fungi arbitrcntur: ■Lil.p de_Ad,
g 1 fi.lib. 7 neq? finus eos arteriarum ritu pulfare e uiuorum ieciionc, aut uulneratorum infpedtione obier mi.Jedlto.
Ñ - ’ f 5 uauer*nt-Quínetíani ípfis no uídetur perlpeftum íuiftcfin iftos finus & uenas &C arterias parí-
¡¡¿¿.circuì» ter exhaurírí, fuarn que quam amplexantur & continent materíam infundere ; uenas quidem
0,0. íanguínem craíTiorem,artcrías ucro uítalem ípíritum fimul cum fimguíne ímpetu per corpus
i> íjímo .j diftiiío. Praeteríftos finus,índurasmembranasímplícatíonibus finuatos, haces alíos quam-
J . 0] H. plurimos obtínetrex quibus ( quemadmodum S í nuper commcmorans) ” frequentes ductus
in tenuem cerebri membranam,ac cum hac quoque in cerebri uentriculos excurrunt, qui om-
1 nes exasfte teretes uenís fimíiíter,cauitates exígunt. non tarnen uniuerfi parrai animanti uium
f prxben c, quum nonnulli uenarum paritcr arteriarum^ muñere fini gannir, a li] uenarum dun-
m i. taxat,alrj arteriarum. Atquc haec ambo,ccrcbn membrana^ inter rcliquas corporis partes pc- Cvmfmodi
n M. cufiaría,rara, & príuata Íórtíuntur,eandemnímírúcauítatcdud:uin ue artería: & uena? parí ter reíd, mentira.

s0, Mt-• fT 9l m unusobírc,5 f•interimipíosínm r em

- branarum corporibusductusícufinusnecnucnammcCB
-. ndrumfìntfi,
* 71115.
arteriam propriecenícrí poft’e , ucrùm proprias quafdam ímplícatíones, actales omníno fìftu

fpefajedu, ro,uarie nunc hac, nunc ilia uocc, prout negocio accommodum uidebitur, uti, quid prohi-
iou nmap. bebit 1 ln Uno itaquclatcrcfpar eniin utriufque eft ratio)fcx caluariam iubingredi diximus ue T7
hn n a s,o f tres artenas. ac primauenalimulcum primaarteria,quteper traniucrios ccruicis rücinprimm
P 7 p lib.7 uertebrarum ducuntur proceilus, deinde iccundaucna,&miecunda arteria omnes fimulin membra.
x , x sp. um'usdura:cerebri membranm" finus initium confiuunt,quiadcarum quas modb retuli- ' f ^ n Umcx'r .
K, R. 9 j j ‘7 n r - • 1 * * O' ' ' 11 • . . . h d x j.e c , i p f t '
q tmisuenarum o C arteriarum m caluariam ingrellum mcipitradlatus ntmirum m aximiinoc- usfefihusfe,
q 9 ji. ¡1.7 cipitisoiTeforaminis, quo doriäli medullas uia pra?betur: dcindc&Tad eminentiorem forami- nes.
\ecmdum nis iedem, quod fioxti pan's neruorum cerebri gratia iniculpitur. Sinus hie occipitis ofti
S " p p y fern per atten fus, iccundum pcerebel!i deicriptioncm ex q prioribusuerfus exteriora oblique
r e . retrorium furfum queconlccndut, Sf iiico in progreflu quartam afiuniit uenam, quam ab
externa
 DE H V H A N I CORPORIS FABRICA LIBER L V6f

§
 303
A N D REAE V E S A I IT
externa maulari bronWr- r . RRVXELLENSI S
p ^usretroriùmmodicecfu.^ ^ Uariamingrcdi recenfuimus. Prxicns finn U -
«m t f ijr f i ■ % d eb ellipartem occipitis odi conriiuam a„ PAi j ProK" * t u r >quoufque cla

t l'itìilmiapartecius futura:cjiiani Aailtmihmtis " ' " ^ ““^^"onquidcmadamuffimfub

r“S:giSESgSitisBSsiES- Ss
>^sssi^x!sss&s:'.~;-? ^ Cnsssr
tudmemantrorfumprocedit. Excmmcntii&n^™ df i 'gUl!?>fec“nd“m “ P'tìs!onPi, 4 * "
prmdpium ducens, * fubelatiflimafuturtc \ ^ finns&<™'&i * °* M
tis longitudine fertur, & dande hit, frondsoffis med'o ,1-V ’ ^ T * fecundum capi- ¡7,, s
feptum ab oiflauo capitis ofle in caluarrJamtrlitiidinen A \ P™tclld<cur iiiqutad * oiffi
tcr&fi,1,ftcrb„us( ,i 1i maulslllu„ ;“ “ ^ u c ™ ^ dT , Q>1Cmadm0dl'muc™ dcx ^
fi-S.
SicerebcliumquàlitccoHiproximafu, 3 ^ "ca"ldumn“ncupare)m<rrcercbrun ? fecun,
t,us Gnus,quernpriorenrexduo™mpnmorl™ f T 8iQ W «r- fànU jlfL
r x membrana?confìftit lede miT c1pyL u - °congrelluenattimrecenfiui,mhead 4 cd.iz.k.i
<*Jfi. ca. iz
Qiurm/i, dusaP>“s longitudincmeft minentiffimaCC& « i u w T fin‘ftra dirimens»f«undùm to. hb.i «.
« nus ex communi duorutn primorum t uum c o X i ? T ™ ' Akcr « -¿ S - b ?fi.lib. 7.
tus conftituetur.difl’eaionum profeiTorcs ewantum ” Pr? na“ s 1& 4 " °PP™*unè quar. D,D.
cR-7-fidi.
a n t c r io r if e d e c o m m u n t s p r im if e ^ t in n r Pom g itur ^utem ab 7 Tab R.
rebri, nufquam dcorfum L u e S m u « 2To T i f '“
- ubi iccundumcerebelli lonl.tudmcm d i ^ 1 Confi‘ll'«'™<n dura ccrebr,membrana,
quteteftium& cluniumima^iaiailirnilarnn« O ruma easuiquecerebriièdes intercediti
k-H.:

gitudinem,8f durxcerebrimeinbraii^ inter cere^IiI"m8<'C

(xrebmmRnDl^Lt ^ 1

i «° *- rA~ -* «'»■ug d« f , quod fit breu,flam,s, & nufquam caluaria! contfouus . ¡ W c a M s cauta
hmetmutts. correlpondettriangulotriumatqualiumc0 ftarum,qUa: omnefex »quo introrfum euruam
turJnfimamenimcoftam imprimiP extuberantior, f sfig.n. 7
T F L -I ^ A N G V L I
cíes, edilitati ¡¿Uditifinui correjfion ac(utfic dicam)tercs incerebelli longitudincpronif WfrfmwR-
dais. nens portio : duas uerò iuperiores coftas incuruant 9J‘ C
dcxti afiniftra que cerebri partes, hie no in acutum, gsfig.h.j.
T F L I ^ 4 N G V 'L V S led inobtufum angulum ccilàntes* Ca'terùm tres
cdii'tdti rrjjiondrns primi, fecundi,
CT tem j durec mani) rancefintami.
priores finus duas colias introrlum, tertiamextror- B'
funi obliquatas geriint « Horum enim fi'nuum coda
ofifiattenfaextrorfium curuatur, quandoquidem his
t ina membiance fi'nibus ,5^rcliquis ipfius uafis icu dutflibus, qui pallini per aliasmembrana:
ledesexciirriiiitiNaturacaluariaminfculpfit," fi'nus quofdamcHormansfecundumfemicircu h j i c a . n
licauumincifos,qui dura: membrana’ linus ca parte qua caluariam (pedant, ' conuexosoib. K i t i X *
bosepexcipiunt,acadmittunt. atqucdemumin caufafunt,quo minus membrana: fi'nus acab
uariacomprimantur,ipforum uemotus qui arteriarummodo fit imped ¡atur. Veruni rcliqua: c.cc.
duactriumprimorum fi'nuumcofin: introrfum curuantur,in primo qutdem finti & fecundo a
cerebello & cerebro, in tertic autemfimi a dextra & finiftra cerebri partibus. Hx enimperiiv ¡¡7
de ac cerebellum quaipfis finus accumbunt,obtulòs Stuelliti in quartam circulipartcm cxtiu o, o.ers
berantes angulos efficiunt. Hactcnus itaque quatuor in dura cerebri membrana finus enm fis- v’ v-9
mcrati luntjin quos prima: & fecunda:8é quarta:exhauriuntur iiencc,& prima: lècundac que ['S^Q'K'
p marteria:
i u i i M » Qiias
V^viao ueròpropagines,finus
u ct v ^ n g u u . o , u i i u i ) uhi
t wdeinccps inUlU
u ilt_cp> m duram cerebri
d ill ttT membranam
C U li IIlC lT lurailalH W &. utenucm, msfi.lib.7
n u i i u , mojt.UD, 7

. C r i fin ib.;
n’i -G nes ac demum ad cerebri uentriculos diifundant,ilibfequens
diiFundant,iùblequens modo (ermo
fermo enarrabit. A primo èC x =x -
ÒC X -G--
) dura: membrana: fìnibus,
endtee. lècundodura:membrana finibus, in1 in k" uniuerlàm eius membrana: partem,qua
uniucrlam eiusmembrana: partem, qua cerebellum
operitur,1
operitur,1uarrj lurculi deriuantur infiaruenarum finuati&lparfi. Ab his deinde deindefiirculis,
fiirculis, Si di d- ,d
- fig.-.
£-
iplìs dextro inquam finiftroq
ipfis fìnifiroq finibus,extra duram cerebri membranam m "‘ duefius
cludus plurimi ue tic- E, e.mmc
narumeorpore donati propagali tur, in tcnuem qua: cerebellum ambit membranam, & earn eJ ^ rJ £
m n i m e A v n A ^ / U . i n d i i e A m m n f n r in tn m ie rn n n 'v. in m in fiIflÌlÌT l iV fH n

Propagines quacccrcbrum qua id cerebello innititur,implicatcxcurrentcs, Porròà tertiofinu permulti & cerebri
‘ ’ ìjdemqj ampli duefius utrinqueexlatcribuspropagantur,non quidcniultcrius in duram cere--
bri membranam, uertìm in tenuem,quà ha:c dextram finiftramq? cerebri partes lecundum eia- ” “
tiorcmì cerebri fedem amplexatur di continet,Pra:icntcs dudus, quemadmodum 5c ali) paulo
ante
 DE HVMANi COR PO RI S FABRICA LIBER III*
ante commemorati,fimulatq? tenuemmembranam contingunt,numcrofaadmodum ftr/eua-
rr)s anfradibus per earn excurrunt difpergunturq?, Q ua uerò id fiat ratione , quisq? duduum
fit numerus ( quia multiplex is uifitur, raroq? eandem retinet feriem ) hie non cnitar profixius
commemorare, quum id etiam ex cerebri aniraduum inftartenuiuminteftinoruminuoiutG-
rum forma numerocp pendeat. P rater hos ductus à tertio finu numerofa proièdò ferie in tc-
nuem membranam dilperfos,0 graciles aliquotfurculiex dcmiiliori cauitatis terti) firms fede
ltb.7 H, H. in earn durx membrane partem decliues propagantur, quae dextram cerebri partem à finiftra
pX,X.t>'.
hb.7 ¥,F. interdiuidit. Deinde ex elatifiima tertq finus fede,ptenues admodum portiunculx iliis com/
d 4-.fi.Cdp. mittun tur uenis, qux ex uerticis cute in caluariam perqexigua ipfis infculpta foramina proci- jP ropdgines
Izlib. ,f,f. dunaVeruna quartus durx membranx finus frequentes edam educitpropagines, pari quo- <t ludrto.
r 7f..h b.7
M,N. dammodo ferieperpetuò pullulantes » Quum primiim enim hie finus adeas cerebri "particu-
ï Y,Y. dan las,quas clunibus SC teftibus comparamus,pertingit, atq? iam sramulos quofdam exiles ex cla
a,d.
tiftimaipfius lede in cam quoqp dure membranac partem, qu x dextram fedem cerebri à finiftra
tb.ipg.iib.
7 Ÿ. difterminat,ac dein cxlateribus in earn dura: membranac fedem quae ccrebcllu integit, in pro -
Uiz fig.ilb. greifuobtulit, exfuperioriipfiusregione‘ propaginem edudt caudate uenis fimilimam, SC
7 G. quxinhum illtm adidx iam durx membranx partis ièdemfecundùm capitis longitudmcm
XC,C;C .} fì.
lib. 7 G, G. uique a d J feptum Onuum olfadus organorum perfèrtur, Sc in itinerexiurculos ex elatiori fua
yd,e.jfig. fede furiumin eandem durx membranx partem diffundit.Prxterhancnotatu dignam propa
lib.7 JJ. ginem,quartus finus ex eadem fede quaillam deprompfìt, utrinque iècundùm dextram S i fi­
* 3h - M’ ni fir am cerebri partem ,Yunum editdudum uenarum corpori fimiiimum, q u i' cailoio ce­
7 ^ 1.
rebri nobis uocando corpori proximo iecundiim capitis longitudinem propagatus, tcnuiqj
membrana fiiffultus, in progreffu tenui membranx ramulos aliquot commumcat ; ac dexter
quidem dudus dextrx cerebri parti,finifter uerò finiftrxexporrigitur. Quemadmodum uero
quartus fi'nus'ad utramq; cerebri partem nuper didas deprompfìt fobolcs, fi c quocp ab infima
4 ipfiusfedepropteripfius iuxta cerebri teftes terminumf propagines diftribuitin tenuemmem
b h.sfi.li.7
S,S. branam q u x cerebellum amplcditur. Atq? earumpropaginum nonnullxretrorfum tenfx,fu
cg commis periorem cerebelli iedem perambulantfi N onnullxuerò per humiies cerebri anfradus,qui iti
fccndücum
xta cerebri teftes confidimi, etiam adantcriores cerebri ucntriculos repunt,plexui quern illic ha
y .S fig .Ü .7 .
T cdmifccn beri docebimus comifeendx.C xterù m prxter has quarti finus propagines dudus'ue, is J alia
dam cü G. infìgnem Si amplam educit propaginem, q u x exipfius ad cerebri teftesextremo recto tramite
d i,ifi.li.7 antrorfum uerfus cerebri uen tri culo s excurrit, plexum effermatura quern àiècundarum feti
K.6fi. G. 7
fe-V-
extimi foetus inuolucri forma, G reci xpgm</lHnuncupant, Hxcnamq? propago fìmulatq è quar
e A. tofi'nuprodit, autubiipfefinusinhancpropagincm degenerat, lllaprxter propriumipfi'us
f 7fig.hb.7 corpus à tenui membranaproceftus quofdam ieumembranulas exigit, qux ipfì obuolutx tu-
fi.
E,G. tò lllius ramos atqs implexus colligant,ac fuipenfos aptè iuffiilciunt »Simplex namq? Sd abique
gwerfus k coniugeexquarto finuenaicitur, teftiummediofupertenia : quod ubiattigiquclutin5multos “P rocejjws J.
6fi.lib.7 H difcindituriurculos,qui unius retisinftarinuicemdirimuntur8£coeunt,Hxcpropagohglan cuurtofinu ce
uerfus I. reb ri p et c s u è
h 7 fig.iib. dulam cerebri teftibus innixam,quxànucis pinexfeu turbinis forma Umo{<Aùs ScLt»vK^oy G rx - triculos.
7 L. cis uocatur, tranicendit,ac fub1ea cerebri particula prorepit, q u x à camerx aut teftudinis fpe-
i 6p.'t.7 A, eie 4-xaof<A/k G rxcis nuncupatur.Quum uerò propago,fub ilia cerebri prorepens particula, ad
A,A-dt<{} e-
lusfigura anceriorem ufq? communis dextri Si finiftri uentriculorum cerebri cauitatis,antcriorem'ue tor­
ç? 5fi.cha, ti] cerebri uentriculifedemkpertingit,bipartito icinditur,1imam partem dexn*o ofterens uen-
rdit cru in­ triculo, malteram finiftro * Cxterìim quonam modo partes hxretisfemper forma quali con-
dicé exp ens
texcx, & membranulis ipfis adnatis contentx, " arterrjs eódem pertinentibus commiiceantur,
dite,
kk.cfi. lib. opportune iìibiungà, ubi arterias ièrmonc in illosquoq>uentriculosdeduxero. At arbitrabitur
Quid cereórì
7 1- fortaftis quilpiam, in hac durx membranx finuum enarratione aliquida me prxtermiifum, torcular»
ll.6fig.lib. quodmentio nulla adhucilliusregionis incident, quam procul dubio à torculariAway G rxct
7 K.
imm. 6 uocauere.Hanc fane non prxterrjlicm , fi modo certo qux'nam pars ita appellata inerii, mihi
llb.yL. conftitiiTct«. quippealiquamfinuumfedemitanuncupatamfuiftenonambigo:iedapudGale
tiy obliqué num nonconftat, an “communcm primi iecundiqt durx membranx finuum congreftum, à
uerfus Afer
tur. 6 ,7,8 quo SC tertius SCquartus prodeunt, itaprimùm G rxci appcllauerint ; num uerò quarti durx
fi li.7 F,G. membranx finus1 tcrminum cerebri teftes reipicientem, atquein ucntriculos exporredum«.
c o 7 fg tl. uidetur namque Galcnus modo huic,modò illi parti torcularis nomen accommodate : uti fa -
llb.y R.
p dKfC/. 7 nè utramque torcular dici nihil obftat * Concurfus enim file in quartum Se tertium finum,(àn-
fg.lib.7 an guinem tanquam uinurne torculari promit ♦ perindeac terminus quarti finus in omnes quas
tcV. emittit propagines ianguinemdifpcniat : adeòpcrmelicebit, quamuis finuum icdcm torcu -
larappellare, acin illisregionem conftituereinqua Arabcs fanguinemextrauenas confiftere
m puta-
 3 10 A N D R E AE V ESALIÏ BRVXE'LLENSÎS
putarunt,modo fìnuum ac cerebri uaforum feriemnon perturbes : quorum quia ¡amprimer,
lecundæcé quarta; uenarum,8 £itemduarum primarum artcriarum diftributionem exequu-
T en t* cd lu d tusfum,modo proximumeftjtcrtiæuenæ&artcriædiuaricationemfubnecfiereMertiaioitur älter ¿t nyattim
rtU^nœ'(crics ucnajduæmfo°r eil interne iugularis portio3fimulatq?rramuîum per foramen ipfi nemulo mfignitc '
■* m irrntYi _________ .1 1 __ " . r •C’ 1 ' _ 1 1 ^ ..
cuidam quinti paris commune ad auditus organü tranfmifit,caluariam ingreditur 3 ac duram r ».
contingenscerebrimembranam3inufìnumuenaeprorius modo cauatumÒCprorepentem ccf ;
fat,quinullamarteria; fobolcm infuppbus cauitatemadmittiqfedpaiiimalium fìnum fibi co- t ijlg.ùp.
mitemafeifeitjin quern arteria;*ramum exhauririmox dicam/ Pracfens fmus in quern tertiaab lib-*h-
iumitur uena3uarias foboles in tota durac membrana; federn cerebri bafi fubftratam diffundit, U lih'
à quibus denuo'dudus aliquot in tenuemcerebri mcmbranam(ut a quatuor illis gradioribus * r.
durac membrana: (ì'nibus)dcducuturdnter camerasautemhuius fmus propagines per duram y utricl; fa
membranamexcurrentes,una fecundum cerebri latus furfumad uertieemuicpcotendit, uenm
Quint* de modo in multamfobolem dcriuata. Ad hanc quoq? fpecienfi quintauena per foramen fecundi tm w 0J y
faxta: ucna.ru ncruorum cerebri paris ingrefla3dein 8 Ä fexta per mains ocrani offs capitis forame, qua tili of °-lfa hb-7
pries. fa(rtuscorganaincumbunt,caluariampctcns3in proximam fibi durac membrana: federnexhau ^
riuntur.Harumutrarumq? S£tertix ucnarum finibus(quia illi caluarix perpetuò attendütur) hbn 7. J,
caluariaaptis ' cauitatibusccdit,quas ipfi elegantiffime infculptos primo libro recenfuimus» G>G-
Tenìce am' cTertia arteria peculiari tranfutarfo^foramine in caluariàingreila,in duos grades Sé totidem
n * few s. craffos dirimitur ramosi Vnus gracilium3qui exterior eft3tertiac uenac mox attenditur 3 6 cin b h.
durac membrana; fìnumexhauritur3illi undiqs attenlum Sc commiiIum3in quemtertiana uenä llhn7-ug
abitimi diximusf Älter graciliumramus,quiinteriorhumiliorq?uifitur3per" proprium Sc fibi
duntaxat exfculptumforamen redà dudus,in narium amplitudinem procurrit 3 atq? inplures ciq;g. i,b.
dillcdus ramulos,' unu naß extremo offcrt.Verumt duo grandes rami in dextro latere (quod
nifi aliudiubiunxero, de finiftro quoq>intelligendum eft)nonihil inuicc dedudi3Seadhuc cab u.¡urj/.
uariacinitratiantrorfumprorepunt3&moxm1 unumdenuocoéunt,& ifatim acongrclTum er 4 /ig«,
duos impares ramos diuidunturf‘Minor" commune cum0 fecundo neruorum pari forame fi- r*Tj
biuendicans,tandem cumpuiforio neruo adoculos prorepit,atq interna;tcmporalm mufeu- #
forum fedi furculos comunicat. 'Grandior autemramus furfumconfcendens,duram perforai hic pmer
membrana ad latus gianduia; cerebri pituita cxcip.ctis. Quum primùm ucrò in dura: cerebri £*£7.
membrana;amplitudinecontendit,in duos denuo ramos partitur,achorum unusnimtip vi ^ cunij
fobole in tenuem membrana hie cercbro obductam ipargitur : alter ucrò tenuis mébi ana por pa-0,0,0.
tiuncula concomitatus 3 in uarios furculos inuicé complicatos diilcinditur,ac mcerebri an ra- g f ^ ^
ctus tanttfper afccndit3duminhumilimam dextriuentriculi fedem pertingat. Hincin poiterio ^ iy
raprimùmfurfumadpoftremamufqjeiusuentriculiièdemfèrtur,tnafceniii portmncula pio
pagmis cuiufdamaiTuracns.quxà quarto dura: membrane finuccrcbn anfra&bus m.b. ober M f c
tur Quum ucrò liic arteria: ramus reds quali modo implexus.poftcriorem dextri uentriculi ce
rebrifedeniruperauit>feaindùmeiusuentricuUduaummantenorapomgimrJdonecipuab
- ■- ..... ■•••-propaginis mifceatur.quam fub cerebri corpore formas aut earner? modo exti u iz.ìi.ti G.
PUxininpri quarto dumi membrana: fìnuhucpertingerediiihim eft. Ab hac ita(^ arteriaj&dottra onfig-M.
o n U eiuspropacdnispartfplexus flic in dextro cerebri uentriculo coirftituitunquem ab’ extim.i ?G.
eiuspropagi
; inuob a i fonna ^goaaîïnuncupari fcimusdd nomea etiam fub,nde tenui membmux cere^ pilfig-lfa
uentriculi co tusinuolucn
fiitutio. la?uesdnfiniiÌro càcUiuentriculo plexus illeconftituitur, à fìniitrxfopo^rarix ^
ramo3 a c m t c n u u n c d t i u a r i icc.ew , u 1 uev »rimfirn- li D.
QtóCa/™ nupertinerejiùperiùsferiptumreliquimusne^dcuWiueroC^Ieniplexunihillncirie^^^
ri 6 fig. lilt.
n tU r n , fi, du„duxi.quod iamcercbriuaforum fericmmihiperijiecìam effehaud du^‘ c™C. ! * dcIu 7 A.
plexus. nus modo . s .,aliquid
■ ■.1 confìngcndumrfi nnòd nouimus
cft3quòd nouimus Cialcnum
— ..... —bournQ
cerebri
; dille ■ caluarià sß.iifalib.
70;
fimi,non hominis cerebrum,uti nct^ ipßus uaia/cd boum rccenfuific. Si emm tcrtix ca t y. tj fi.lib.
,eric,iiii.bominecxaminaueris,iHam,utiCgonunccnarraui,comperies : intei^ 7.R . dein
pctcntis arteria; fericmin fg.P
fi obferuabis effe ratnum.duos illos.quos aliquouftp protenfos inu 7 aS
dum tarnenunicu dut G.
ug.sfi. lib.
tam*cerebricxCipientislateradiuifcris,aliquidGalenirCtieuIan|daiU^mi| P 7 T.
a,npliushæc,ueaparadoxaad,niraber,s,qumncaho,u,n,,utGkr M ^ fcdiconfccra x J. 6 fifa
boui,c5ucmat.Verômhæeadfeptimumfpeaantlibrumqu.pr.ne,prsam^ ^ 7 M.
y l.ó fig fa
dus,Horumuaforum dillccandi rationemlucidiffimepcrfcquctui, 7 K .educlum ab H &“ ìrC'
J o pcntibus fub A, A, ^ ,0;
l i b i F ,K ,a * ^ xamn ’
bisbìcié figurai» libri 7 •
 DE HVMAKI CORPORIS FABRIC A LIBER III; 311
D E V E N ^ f ^4 R T H R I^A L I , E T
a rieria nennlL C aput X JA+

P R I M A D E C IM I Q V I N T I
C^ATP I T I S FIGVP^.^4 .

PRIMAE DECI M I O V INTI CAPITIS FIGVRAE

eiufdemq? charactcrum Index.
P L -1 L I <^4 figu ra exbibetur nuda CT ab omnibus p a rt ¿bus libera: u no: a r te r io fa d eli
neatio: cuius on ficiu m a p er turnjinxi?ut tr es m embranafanguinem cpulmonibus dilatato co r d e
5^ ^ in dextrum ipflusJlnum r e g u r g ita r cp rob ib en tes ? in con ffeclu m u en iren t , notantur autem ilia
notis 1 ? z? 3.
^ - 4 5 edesgua arterialis ucna ex cordis dextroJtitu originem duciti.
L In te rio r a rte ria li uena tunica? quintuplo propria ucna tunica crafhor.
E x t e r io r uena arterialis tunica^peculiari refpondens uenarum tunica .
^ b o

__4 rterialis uena caudicis in duos truncos diuijìo.ac E (puidem dextrum truncutn indieat?muP
tipicijobole dextrispulmonutnjedibus diflributum . F uerò dextrum indicai truncum. G £7*
G? G. G autem injìgn itur arterialis uena per pulmonumJubEantiamJeries.

S E C V N D A D E C I M I Q V I N T I
C a r p ir 18 f i g v p ~^a ,

SECVNDAE PRÄE S E N T I S CAPITIS F I G V R AEa

ciuidcmq? charactcruin Index.
H ^ 4 E C ß g u r a nuda ommbmcU partibus lib era uenalis a r te r ia dclineationein p ro r
p o nitgpjìusLp ch a ra clercs ita feb a b en t .
m z H Venali
 A N D R E AE VESALI I BRVXELLENSI S

C H A R A C T E R V M, Q. V I TRIBVS V N I V E R>
S VM SCELETON E X P R I M E N T I B VS FI GV>
ris adhibcntur, index*
T R I B V S precedentibusfiguris(quas integras nuncupare f i o l e o demf i r è inferi
buntur ebaraeleres. quanqud fiquis illanm aliati peculiaris tantumfierit,ex numero prompt è
obfcruabitur, quemfingulis cbaraclcnbus modo in Indice fubijcigliopotifim ùm inflitta oflil
nominafimpliciter aficriberetprimùm ea collocaturus, quibus totofiermonis contcxtuprecipue
iitorAein G reca , mox (fique aliaflint I Latinaprobatioribus recepta autoréti*, i d f ita ut
or do Ine uim quandi babeat.H is fiuccedet H e b r e a fe d C T aliqua ex parte adirne Arabica ex
L ieb reo ^Aiticene interpretepropemodum omnia, infiignis medicimibiffimiliaris amici L a
-ari L ie b r e i de Frigeis(cum quo in cAuicenna iterflarifolco)opera defiimpta.^Atp illisno/
minibus ideo Latinos liter as fiubiungendas duxi,quòd borum pleraque in H rabum libris L a ti
urtate donatis occurranttac proinde etici meritopofl bec locü babebunt alia iti Latinis <_A ra -
bum interpretibus paflim oblilaflimulcum ijs que inflcbolaflicis( ut dicigaudet_) docloribtis, no
ftreàj e tattis manualium medicorum libris leguntur, non minus Jane quatti nomina Latinis re>
cepta autoribusfledulò expendenda. O s itaque G recis nomitiatur osloy^Latinis itero os. L ie a
breisautetn bevetti. Gartilago autemflv<Afos,^r\Te^X\baflcecbuflim. G eterniti ofliumno/
mina opportune aufficabimur a capitis oflSibusflit calitaria,que G recis dicitur b^cJnoy, boyyoSì
LAosRJlùct, o-wepiov- Calti a, ce re briga lea, atque ita nonnulli totam capitis ofliumjedem meant
cerebrum amplexantem,oclocp oflibus tjflormatatti.aliqui itero earn duntaxat,que crinibus or/
fia tur. cuius circuits stepetivneyy ■ 7iyiJpou-&' nuncupatur t i e d bamoab , F ecs »i\WV 7 tbe/
dcratb batnoacb. tbeca C T olla capitis,tefla capitis,e r flcutella capitis,afioan.
Suture, quibus capitis ojfla inuicem committuntur,getteratim uocantur / * $ * , fleelauim.
flettali,direnati,adorcn,comp lofla.
3 Sutura coronalis, sitptattuxSbrbsx bdcblilijcbaficthij.arcualisfiuturapuppis.
B 2, 3 G recoru maiuflculum A refir esfutura, **yfcUfl»s> C T v abflmilitudine lams
dij. laude, bypfili,futura p roret
C 3 Sagittalisfutura, IßoxAx, . Infiar teli,item,aut itirge flecudum capitis longitudinem
prorepensfiuturaa^x\ cbecij, “«Tiöu?flcefidij.ncrualis,idtp potifiimum iibi b ec coronali commit
titunqui locus etia/n zcudccb, idq> imprimis R ie f t e uocatur*
J ) 2,3 Lim e compaio uerefutureimagintm non expriinctis cimiflua coinge uocatur , fittiti e Squama/
ruminolo inuicem comiffie x^orx(dou, temporales, [quanteformes. ; helapbijm*
cor tic ales,mendofie, R cliq u e autem caluariefuture proprijs defiituuntur nominibus. citilifi­
mo di iter 6 ¿ilefini,non e li quòdine prolixins denuo repetanu
k , ; 3 H oc os und cumjuo coniuge,ucrticis offa uocatur, itetmfi AFy/un&tHSgvtpw*f int quibusfiyncipi
tis offa nuncupantur.-\'p\tf\ q y j ? bevetti bacbodcbod.tierualia,paria, arcuala quanqud Ai} ita
in pala nuncupent ofifa.panetalia, quo nomine nonnullis temporum ojfit dicuntur. offa ratioms,
feti cogitationis♦
ß t, 2, 3 Lrontis os, iutù-ovv , quibufidamfiincipitis.'cxy berciti bamezzccb,coronale,ospuppis ca>
pit is,os intiere cutidutn,osfienfius communis*
y z , y Occipitisfielt occipiti} os,ì« V j f Y v . p r ,VZV bevetti bahorepb. laude os,pyxis os,osprore, os memo
rie. Sutit qui C F bafilIare(quÒd magnani capitis portionem cufi ituatgiunciipctit,et tanfi id 110/
men cuneiformi oßi priuatim inditumfinerit.
2, 3 Idos cumf i o pari, temporum offa, KPOTtx(p(Sy^x.opa-(2yìKog(S^xr7na\ie./iH. aliqui etiam 7uQo<
1<Ah, lapidea,
lapidoja. baffidabili! -, ¡WtìYj? baiam oti) haaunijm. aumit :etiatufi id noni e du0a
bus ofliculis accommodari poflit auditus organi co tifimi¿lionati ingredicntibus, e r inficaitino
<£\*. cuifiecundafigura cubitis innititur , (p & * expreflis. Quandoquidem cp ofiiculutn notat inculi
aut molari denti aflimilatum, * iterò id quod malleolo autfimoris ofli comparamiis . (fiwmi itacp
caofliculaprificis ^Atiatomesprofiffiòribiisfiierint incognita,non mirum eslilla etidtiominibus
defiitui. C e te r i tempori ofla quibufidam tymparu,mendoJd,parietalia,dura,ormalia dicutur.
^ z In temporis offiproccjfitsfiy li acusue[tmagitiem refirens , svaojMs^cxpoile/lHs, jStAovflMs, wAwk^ ì'*
calcar capitis -tfvs ebano m arbe^.os ca!aminumflagittalc,c lattale,acualc.
I •A 3
 DE HVMAN1 CORPORIS FABRICA LIBER ï. 16 ?
T cftiporis ofis proceffis, iiberts papi II. L T cJ tjtcsyUdsv^(An£-, 111cimiliaris1 hez epotmij.
I li f f j Os cuneo comparatimi,<rq>Hvo<lMs, Galeno ypl-rbl, Gsiçâccy A y (etiamfip alatum uix continuât)
* ' } ? circüfcribitur, ttjav&?<poy. Cuneiforme palati os,bafiliare,pi anuísfíe etiam appellent occípitís
os, nven y$T:2 mofeau hamoach.Baxillarc,paxillum,ds colatorios cribratimi-, canilla:pian
quant CFita talum quoque uocenU n i Sedes calitarta guani lapidofam dicimus«
0, Cuneiformis ofisprocefus,uefp‘ertilionü alis afimilati.g%qj.yo{J[^,^r^ -yj? bezzecb enaphij.
r ^ Fiàcfedesfimulcum fua coniuge in altero latere, uocatur offa iugalia. (vy<¿iucTecgvy0<l</i¿^Vy¿(/i9í
’ hP ba^amotb bazogb. O f f paris,pariagua nomina illi etiam tempórü ajjcribüt ofi>
bus,anf a ofiium temporum,arcualia offa.
Superioris maxilice duodecim ofibus nullum inferíp[mus characiercm, quàdpriuatis defitti art
tur nominibusguanquam interimfeptutn narium9nonnullis crifa os nuncupetur. Cater unifupc
rior maxilla dicitur ytwç, mandibula, ydbyn balecbi babelioi. qua nomina CFinf riori ma
Q xilice G in trib.fguris notata accomodatin', qua H aly abatis interprespriuatim Fauce uocat*
Dentes9IJh'vidb-^y^ fcinaijm,plurimum in utraquemaxillafedecimfguntur, quorum quatuor
medij,anterioresp,inciforij uocatur. rny.&s‘>JïyctsH^-, L'A.v<t.sìyih<tar'ìvoi.riforijguaterij. ba
mecbatecbim quadrupli. IDerü duo medij,priuatim duales illis appelldtur. Quiutrinpi inciforijs
próximas e f, caninus uocaturf u t f ita utriufqs maxilla duo canini. ÍuwóJívtís. rpÿVrva
cbelauijm aut metalebotb. mor dentes,b os quida quoqi riforios uocauerunt. Quincp autem utrin'
que infcquetes,molar es appellatitur. ¿wAtr<xz,y¿ycpoi. molares, maxi llares, paxillares, Cicero Ge
nuinosguo nomine alij eos appellantgui p o f pubertatemfrè crefcunt,ac Gracis a-ucp^visñ^íy
Ilçxthçîs■ >cdíyovot uocantur : nof r i s dentesfenfis ac fapientia, detti Cay fie s . vXV'iï nagbuíd. ne*
guegídi,nanged,alb alni. Molares uero,Mebrais dicuntur ivtttvü tocbanob.
JF z O j v referens. voflc/?ti,v4iAoa<A^A«/*</tec/?^ cpxçvytTpei/. os \j aut A itnaginem exprímens*
•vyúV’vK ^'cFb zcsv hez an Ibami aut lamdìj.Lingua osgutturis os,os laudemos morfus Adam*
v.Abuicenna Interprès Capite de Cinture babet: <^Aflic os babes quatuor Litera,duo infrills,
duofuperiùsguodnon obiter <AÍnatomesfu d io f obferuandum uenit.
I}K 1 L , M i t ? L i M is chara Sleribus,in tribusfguris f rèconfpicuis dorfum notaturipuod f g ,
ewv(ix,víi?>yfpina,tergíí,bomínis carina, rctvzifcidra nuncupatu,multis extruitur uertebrisi ojov
t/^Aoi^vVP chuliotb.JDerticulis,ofibusffigua inpoferiorifede acutü educutprocefumgui
KKStvSx, Simineai adfenafcemfenafent uocatur. Caterùm a b la d K indicatur ceruix . 'jfxyyX®',
twfjjj, collimi. zauor tielgbarron. F enoti athlas, quodnomen alij feptinta ceruicis
vertebra duntaxat tribuunt, Porrò a K a d L uertebra infgniunttir tboracis J oì§xkQj, aF
quando CF v¿y> v,ih7«<p§íjov■peòlorisyinterdum dorfifmplic i t e r . cba^c.interf c a p d i j . b L
ad M uertebra Inniborimi. orfosgv&AoiSi/.remim. z ^ztcz motbnaim. alebatin. <Mb M ad
2 \ osfacruproponitur. ¡igoy,7iAccTv .latum,zyiS&K'*sZ¥ybezenipi batab abatb. lumbare,offclu
niûiclauiüi alagas, agit,abbans, abbati,uetulaiofamíüiofanügua nomina coccygí ofi ab alijs
affcribütur.Ninfcribitur coccyx os. HQKwpaxrovc/lvAioyXffinvyioy. nyj? haa?e. cauda os,albo f s,
dein reliquagiia o f i f ero ex quorundam interpretumfententía tribuimos nomina.
^ XA •> 3 Pecloris os .sí¡>vo¡j. quo nomme nonnulli fuperiorem o f ispartem appellant, in f riorcm tunc
s^ ° s nuncupantes •n’tonn*? bezem bebace. tb 0 rax, afe r , co[Josfcutiim cordis.
^ lD3 Mucronatapeáoriscartílago,en f coparatagicpo&Ms, affermis, bezehedelij
raebaueb- -*yrcygb croni, alcbangri, quibus nominibus uniucrfim pecloris os donatur.
M a lú granata enffiidis,cultralis,epiglottalis cartílago fcutu,clypetis orisfomacbí,medíum
f r a i l a ínfríoris. i .a^CF cat. ufque ad n .In tribusfigurís duodecim thoracis cofa tant
itera ac legitima, quatti notha fu r ia n e índicantur . tAiv^ú . ZcLbotb.
3 Clavicula .LAcTe.ï ■clanes, iugulafunt qui CF bas burneros appellarmit. z'XC feche. Furcula,
aut priuatimfr a ila infriar es, pías ab humíliorípecloris o f isfede, ita díñínguunt.
ljZ, 3 Scapula. u>ii&giio7shcJaHX7nvomy,7sKAu. Scapula, Latinisplerunque etiam humerus nuncupd
tur,fcoptulum opertum,fcoptula. f.ro cbatbeph.Spatula,clypens <£Ffeutum pecloris. Cate-'
A rùm \ in tribusfigurisfuperiorfapula infgnitur proceffisguemfummum humerumfre noca
musg.K?giüo\j,aliqucido aut Mippocrati-f A-®Aosloy,Galeno etid dicliu. ''z"CA
agraff ebartom, zrevz "2 pl baboreub. Hoflrum porcinum caput a f apula.alacharam,mans
char, algorab, def ruòli!. Fro cef u s autem[capilla interior in f rior ue, inprimaf gura p. índica
rus
 DE HV MANI corporis f a b r ic a LIBER T. Hi
uideamus, quàm ad anteriore tibiae fedem, ubi linea proximo cuti fub¡afghane cultri mo
- 4- fcindit, quoties ipiaimpetu ad tibiae os collidi tur/ Secunda& 1terna tibia: offis linca:,po,
*■ ¡C C [0ris ¿ I b fedis latera conftituunt : ac tenia quidem internum cius fcdis latus eftormar,pa,
\ c0 *nie ** acutècdu<fta3{èdobtuiaadmodum,8£quafi teres* Secundaauté lincapaulo eftacurior,ac:
P f ' f j . rL”crnum pofterioris tibiae offis fedis latus eftormat : eftq? illa,cui ligamentum fibulam tibiae
*'H e c5nectcns inferi non ita multo ante relatum eft. His tnbus lineis, tria tibia: offis conhciun
L -latera ac° primum quidem prima fècundacp linea terminatur,finuatumqj eft ac planum,
tU1rundem^muiculorumoccafione cauatur,quibus primum fibulae' latus cedere dictum eft.
c ’■ Tecundu uerò tibiae offis latus prima tcrtiaqi linea term m a tu ri infigniter gibbum eft,nul!oqj '
‘f Mc- prorfus obtectum mufculo,Grxcis Sc frequentius adhuc ctinxvwtov nuncupaturfTer
f f [iurn nbix offis latus, fecunda& teniacircumfcriptum lincis, non ualdedcprcffium effiaemu,
pculis 0 ccupatur pofteriorem tibiae fedem fibiuendicantibusipraecipueuerò8ilio quiquatuor
¿¡okorum terni offis flexus autor habebitur,&hilio quern pedis motoru quintum ftatuemus.
f j r i Ad haec,tertium hoc latus in fuperiori ipfius fedeafperamoftendit’ lineam,oblique exporre,
( ¿ d’ e. mufculus inferitur,quem in poplitelatitantern uocamus, Atquehuiufmodi fané fi,
' 1,4 t bulx tibixcp offis linea: SC latera laeui ncgocio arguut,quàm fuffulciendiseduccndiscp mufeu,
*,+0 s . lis haec oftàconueniant, Articuliuerò oftendunt, quàm affabrèmodbus quos cruribus moli-
murobeundis Natura haec extruxerit,ilia ad eum quern diximus modum iuxta articulomm
fedem aclau gens ; adeò ut cifra fummam Creatoris noftriadmirationem, haec nemo content,
plan queat, & non promptécolligat,quàm uniuerfam is uitiarct coftrutfdonem, fi quicquam
eorum quae modo icripfimus,immutatum fingeiet*
D 3 V X T 3 L L X '. C X P V T X X òri I L

PRIMA TRI S E C V N D A,
G E S I H I S E C V N POSTERIOREM
di Capitis figura,anted patella: fedem fpe<5hm
orem patella facicm damproponens.
oftendens.

CHARACTERVM SECVNDAE FIGVRAE, I NDEX#:

B Z) extri cruris patelice tuberfinum inferior uni femoris capitumfubiens ,
C Sinus dui interno femoris capiti adaptatur *
T) Sinus patella ..gibbo externifm o ris capitis cotgruens *
3 M a c parte patella inferiorifu afede tibiae os fpccl at>c r ueluti inproceffun exceditguifm i >
liter atipie tota anterior ipfus Jedes ttndinibm tibiam extendentibus innafeitur, pie inad moa
dumpulchrè oflendit ocl ana mufculorum tabula „ character e k . pit innafeitur character ibm
h> i. Foraminula uerò hac partorii cy in patella anteriorifed e conjpicua Petiarn citra chd'
ra cl erum oper am prompt é obferuantur ♦

NT E R I O Rl genu articuli fedfos quoddam praeponitur orbiculare, -pdte[u ptus

Si breui icuto non ab limile,quod pofterion lua lede, qua femur fpctftat, c rfimu.
laeui,lubricaci cartilagine, magna ex parte obduaum uifìtur, apto tube
re finibuscp anteriori infcriorum femoris capitumièdi elegantcrcon,
gruens.Sccundùmipfiusenim longitudincnrT tubcre ampio Si medio,
critcrpromincnti exmbcrat, quod patulum femoris capitimi (inumili
anteriori illorum fedeexculptumfubitf Vtrincpadtubcris huius latera
unushabeturfinus, promincntes Si cartilagineincruftatasfemoris capitimi fedes excipiens.
Verùm ut cxtcrius femoris caput antror fum magis,quàm interius caput porrigitur,&ampli,
ori fede ideiti cartilagincobducitur, ita fan è exterior patella* finusad tubcris fui externum latus
confiftens, longèamplior latiorq? interiorifinu occurnt. Patella igitur illa parte qua femoris
c‘ou ifi. os contingit, Ixuis 8C lubrica cernitur,c Anteriori autem ipfius lede, Se in lateribus afpcra, Si
gm. excis quibufdam foraminulis obfita ipcctatur :quemadmodum Si inpofteriori ipfius fède,
Ffaur.e. ubi infima lui parte tanquam acuto quodam proceffii deorfiim ducitur,tibixq^ oftis elatiorem
fedem rclpidt,afpcra edam Sé foraminulis illis ornata eft,quòapdustìrmiusqitendmibiis ubi, a
am extendentibus innaicatur.s Vniuerìa enim patella, tota ipfius amplitudine ledeep, ubilu, i f k ’P'ò
lu ' finca cartilagine no obducitur,tendinibus illis ìnnafci tur, ncc femori,neq: tibia: alitcr quàm ten conne&dtur.
dinum
 }

t¿g A N D R E AE V E S A L 1 1 R R V X E L L E N S I S
tuSydiciturKywço4</l»siO ’ Galeno interdum ns>gxt®&Ms)<nyitoe<AHS'*M)nchorrfìrmis, C literd ref
res pceffus. ^aií n bacatepb.Oculiis[ca p iticelo etia nominefcapulrß úna nücupatur.
S i¿ 2, 3 Humérus Jeu braci) ij oSyßgaylaiy, Bracbiüjunt quibusulna u o c e t u r chañe bazeroha,
*v>; buzad. Paruum bracbium¿ adiutorium brachi/¿canna brachi/¿afeth.
T ¿ JG i¿ 2, 3 Totahrcfedes¿cubitus nücupatur. irïxyg,« * & * * ¥ & ' Cubitus¿ulna¿qur nomina etidinfì
rior i huiusfedis oßitribuütur. ^ gandin, ^ zeroha, a f e c t e hamudim.^AJaid,
afeid¿alfahad. J G i¿2¿ 3 Superius in cubito os¿radius nobis appellati!.£tgw-'p^yn*VYûp
hamudhaclion. Focile minus brachi/¿canna,arundo minor brachi/.
Y h z¿ 3 ' Cubiti infir iorís os¿ulna nobis di cluni ¿ eifdcmj cum foto cubito uocíbus donatum. snegarar^.
hamudhatachthon. Focile maius brachi/¿cana¿ac anido maior et inferior brachi /,
V- H uilti proeeßü y infecüdainßgnitum G r crei minenpant ùxtKgxvoy}Kv&'ny, xyKÙva, Latino rii qui
I* dam Gibberü. Mdditamentu necatü. ? roeeßus ante | influititi ¿acßylü refirens¿ svte{</lis.
'Z, J J 1¿ 2,3 Brachiale, us^ng. Palma quibufdam. rafigb* Rafcbd¿rafeta¿afcam¿ofa rafe fe.
T i ¿2 P o f brachiale. ¡jirtKKg7noy,xv</lgü:y,sH&©'}Kf&s,x[yvtoy. permultís pahna¿pectus manus¿pe cl e.
maßrecbchaphhaíad.alfelanuat. A¿Ai¿2¿3 D ig iti. (/IcJk[vAsi. rfijJSYW bezbahoth.
© 1, 2,3 O ßafacri oßis Iat eribus commifa¿quort utr imp unü eñ¿ín tres uelutifcdes(etß continuafit)
o. ¿diffedlionis proßßoribus dif l in¿hi¿ ac prima quidc o inßgnitur,ilium os nuncupata. Accyômy.
rjy, hez ent hachefei. <M Iharta¿auch#¿ínter du Libare. Secadafedes mediacp¿ac asrinfí
qiiita¿coxendicis os nuncupatur. ¡foy, héztm haiarecb¿ co xr os¿ quibm nomínibm
'plerifp tota os etid uocatur.Mlthauorat¿pixis os¿ f morís os¿fed naideperperam. T e r tia f^
g. des¿ anterior cp¿ac g infinita ¿pubis os uocata efl. «é*«?, pcclinis. gäbe bah erua,
fcSltwVì* helhana. Penis pudibunda.¿fetteflratum os¿quod etid illi f ì morís os fubinde appellítdu
Herüuníuerfuntos FLcbrris dicitur hazamothgbau haherua.
sx¿2¿3 Coalitus pubis oßiti¿ucrúnt pníiatim cartílago hic infígnítur¿eorü oßiü unione ¿nterueníens.
A i¿z¿3 F emur¿feufm oris os¿fmen. ¡¿ngoy. •yvTl’NftÛpachad¿haiarech. O s coxa:¿coxa¿agis¿ancha' os,
T t¿z¿3 Fxteriorßm oris proeeßus ¿qui rotator , e r natis f r è nücupatur¿ Tpoyccvangi¿tyct$, yXnvís. L la lli
V- rranatü teficulorü¿tbaruca¿trachametra maior. M in or uerd interiorfpccffus¿v infgnítur.
H t¿2¿3 Patella. jKHXmyv)Jmv^ciKJsAyx}1A y M d 7riy':iVctT ‘ M ola¿fcutifrm e os gena rotula,
bayn aut maghen babarcuba,OcuIusgenu¿polus¿adaicon¿raJga¿aIrafaf¿arcsftu.
2
II, ,1,2,3 Fd repars uniuerfi G cijo Crus nücupatur¿quanqGaleno <r«tA9j dícitur¿quicquíd ¿'cox edict's
offe¿ipfsue inguinibus3ad extrema afpdigitorü pedís pertinettfmur nimirü¿tibia¿çyypes ípfe.
f i o minatur itaq¿focus pars h r c l i e r 2, interfepta¿tibia. Lvh¡¿h. 'qyÿfcocb.quibus nominib.hu
<!>1,2,3 ius quoip\fedisgrandius exteriuséq¿ os obuíü efl¿quod tibir osf r i nücupamus. t&Ilvwov, ZéXín^
terdum cvj-nv.vHiJ.ioy appellataí¿ Vvwira1!? chañe hagadol.Focile maius¿<& arando¿çyy canna nut
f x,2,3 íor¿feu domcflíca cruris. (J riera exteriusgraciliusp os infgnitü¿a cfìbula nobis dichi¿appel
latur TgcvHjT^ccbynuioy. Surd*vo^i\t\S^ chañe hachato. Focile minus¿cana¿et arado minor cruris.
t¿z¿3 M alleoli ¿aavpfAA, lutinomi aüt noniillis male tali appclldtur
fete ebezzauoth haboletim mifeene hachanim. Clauiculr¿cauillr¿cahabin.Ac <pquideinterio
rem indicai ntalleolü¿-gante exteriorc. Fl¿ 1,2,3 F alus¿<xsfc¿ycttesjsf>i(&,Latíais Fnterpre
tíbus quíbufdd parti redi è malleolus appellatila¿frta ß is bue qtiorundd.no ^Anatomic orüJ en
tentia dudlís¿qiii rlB o-q>vgwmalleü¿neutro aütgenere -nttrcpvgKtalos potáisfgnifìcare cotendüt*
B a li f l r os¿cauilla¿chahab¿a¡fochi. V'C, v?nbacha rfuL z.'Z'V baarcchonu
a2¿3 Calx.ñffy'vx, ¿«Axízt't®'. Caléis os. haacheu.^Alrip¿caIcarpedís,
bi¿2 O s cymbdjcapbamuereferes¿aLcc^dH. JSFauículare¿ nauifìrmc. r a z v T . T t A x S -YÍ7beze
h afcaue¿autfephinachotena. c¿c 1,2,3 H r c pedis pars quatuor efformata oßibus¿nobis tar
fus¿ Ut e r G r reis ¿ f rè nücupatur. ^ rafigh. R a feta pedis, e r oßa rafetr pedís. T r ia ante
d¿e¿f. interiora d¿e¿finfígnita¿prillatila ^ ako^ h qiiibufdd appellatila.extinta aerò acg notatü¿uocd
g . mus oseaba teßeraníue refres.Lv&«JÍs,7TtAüt¿ogcpoy. Cubiforme¿quadratü.^y^ cbardij¿
bezemnipirat. G r andinofum¿nerdí* h¿h 1,2,3 Víc/h¿y. planta¿ planum¿uefígíum e r folunu
ittTÍ-ztcgsttosS^. Pedlus¿ZfTpedlen. yyetu mafrech hareghel. M lfclam eet.
i ¿i t¿z¿3 Pedís digiti. h 1,2,3 Charadlere k oficula notaturfefamina. <n<rttw{Si. t^ tíS Á ^ b e U
thef inumati), eMIJemfeminir.
LIBRI PRIMI FINIS,
A N D R E AE V E S A L I I
BRVXELLENSIS> de h v m a n i CORPO"
RIs FABRIC A BIBER SECVNDVSj L I GA ME NT I S OM NI B VS
SC Mufculis, uoluntarrj atquc e noftro arbitrati: pendentis motus inPtrumentis
dedicatus, ac propcmodum figuras omnes ipiiproprias,ante Capitum
contextum, uti nunc iubrj citur3fpecftandas ofterens »

A/" P R 'lE S E N T I S L i b r i initio p ro .

ponenda fedecim tabular umfieries ? om nibusfir è S e '
cundi libri C apitibus communis er it ? neq? minus in L i
bri calce ?qu dm hic modo in fronte c olio cari p otefi .
P rinne tnim quatuordecim? integros exprimunt homi
nes ? a c barimi ordine prim a ? anteriorem airi ficiem
delineatam continct ?jecu n da latus ofien dit. tertia?
quarta? quin ta?fiexta?fieptima? oólaua? anteriorem f i '
dem quocpproponimi? in hoc illud'ue latus ?pro muficu
lorum?quiindieantur?natura er fitu magis repofitanu
S ex ucrò oòlaua/n confiquentes?pofieriorem corpo'-
r is fid a t i refirunt? omnes p r o perno dum ita effigiata??
ut quod in p rio ri conjpicuum cß?injubfiquenti reficlum ?ab infer tion epen deat. D ein d e omnes
ta b u le ita inuicem congruunt?ut uni qua? anteriorem ficiem exprimit?aliafiuccedercpofiìt?po/
ficriorcm exhibens .Integrimi tiatnq? erat t e n i a fubiungi nonam?mox quart am ? dein decimam?
infupcr quint am bili ueró unde cimarti?p ofim o dumfextam? ab bac duodecimam? dcinceps fiept i '
maniglia fcqueretur decim atertia? cui rurfusfìiccederet o lla u a ? ^ buie decimaquarta. I 7 tide
etiam non inopportuneficeris?fiutraq ,•fe r ie bas muficulorum tabulas intuea r is?atq? quidfingU'
lapotifiim ùm exprimant ?ex ipfiarum earutidemq? ebaraelerutn indicibus illis?quamper typorti
rationelli licuitg r o x im è appofitis r equina s?quo d Capitum contextu non a d quatuordecim pri'
mas folti mj a r um er a d decimamquinta e" decimamfixtam?fi quando uifitm erit?recurras ?mu'
fcu lo ru m f guorum turn mentio i nci dit? de lincat io non exfientetitiafpecles. P crpaucis enitn S e s
cundi libri C apitibus peculiar esfigurasfum prapofiturus?ijs nimiru diititaxat?quorum mufculi
priiiatisfiguris cogru è exprim i tieqiiiuerunt. D ein prim i C apitis fronti tabella adbibetur?liga
mentor il d iffer cntijs ofiendendis p ra cip u è apta?<<pxfecundi C apitis initio e a praponentur figu
ra?quas muficulorum cdpofitioni intelligenda idotieas duxi. P o r r ò nonfu ffecerit in una tabula
»tuficulti aliquem intueri? etiam fi ilium char a l l er e i nfigniu e rim f i d ut uideas ?ubitiam qufip enti
neat? alteri'ue fiiccumbat?paßim tibi is uenit inquirendus?<& potifiimùmß ic c l audits?ubi totüf i
uidendii o fferì ?quodfirc fit ?ubipeculiar iter uni muficuloplures ebaraelcres adbibentur g r ic c i
può quum extra aliorü ordine maiuficulo ebarallere? G ra c isp ec u lia ri infer ibitur. Q u are etiit
quutn illii in ea tabula infpexeris?non prcetereas?quiti undpreeeedentem tabulam etfequentein'
tucariSyiit difeern ascili is quefpeòlas?muficulus incumbat?cuiq?fubfiernatur. t non efi?quòd
prolixins in tabulis exercendi rationemprcefcribam?quum quiuisprofiiopte ingenio et <^4nato
tnesperitiafeopos?utendiq? modum fibiprcefigere queat . Q jiòditerò in integras tabulas muficU
lord effigies ita digefferim?neq?fingulis Capitibusfitiguli articuli cufiuis mufeulis appiclifiniy
eap otiß n n ü occafioncfichiputa?quòdillifipriuatim articulipingerentur?dncm inenifi i_And
tomesp eritißitnop offin t difin g ili. N u n c aute quum omnia cobcerent?cuiuis obuiu efl ? q u afed e
quifip muficulus reperiatur?adeò fianè?utprorfius operceprecium fiiiffit integras ad butte moduttt
tabulas delineari?quantumuis etiamJeorfim articuli fuiffetit exprefii. Infiiper fifitigulis C a p iti
bus fiios mificulos adbibere?uel aliqua ratione utileforefferafifem ? non hoc uju fu d io fi car nifi'
fient?quandopueterfiumptum tiullus labor mibiimpendendus er a t.E x bis namq? ititegris tabu >
hs neceffariòfculptis yparticulasfingulas a rti culo sitefeorfim tranfcindendos dare?non maio4
ris inibì e (Jet opcn e guani ex iam proponendis tabulis ?nunc caput?nunc bracbium?nunc crus aut
tkorace? ut utuifinn effit?abfcindere? etfculptori o ff erre. d bcec?idem finger labor le ¿lori
in uertendisfilij s impendijfet?quum cadetti pagina er mufculorum effìgiem Per character um de
elarationemfin indicati?ac deinde muficulorum deficriptionem continere nequeat.
P P RP
170 A N D R E AE V E S A L I I BRVXELLENSIS

' Sj î j j S '

7m
 d e h v m a n i c o r p o r i s FABRICA LIBER II. 171

P R IM A E M VS C VL OR VM T A B V L AE
CH AR A C T E R V M INDEX,
j) R M F S F M S tabula anteriorem corporisfid a ti magna ex parte notans, cor'
m s exprimit, ¿quo cutis cum adipe carneacp membrana ^ o m n ib u s infuperßeie extantibus
ncruisyuenis er arterijsßqua:funt,refecui. H a n e tabularli und cumfequenti, cbaradleribus
qcrim r elinquere propoßtum erat,quo minus illis commaculataffcclarctur. Quando quide ter >
tiafèrèprima eß,quam ad difciplinamparauimus,prcefens natnq>( utinec confequetis ) aliquid
oculisfubijeit, quod non in mufeuloßs er quadratis, utß c dicam, bominibus, eruditospiclores, .
fulptoresp indies etiamprecipue exprimere objeruamus. Quaenim membraneain terticeta'
buia ß d e er ceruice uifunturs f i b r a etiam in mufeulis ducla,potiiispiclorem , acfculptore
plaflem Cquorumßudijs quop opitulariuifum eß ) perturbante (Quamquam bis fane nonfat
ßt,mußculos in fuperßeie repoßtos ad amußim tenere,imo pra ter oßium accuratßimam cogiti^
tionemßumma diligentia cuiujq, mufculi minuspcrfpeclum ipßs eßc debet, quo fe ia n t, quando
mufculü aliqueaut breuiore,aut longiorem, autprotuberantc magis , aut cdprejfum depingere
debeut,boc axiomaperpetuò ob oculos babentes,mufculü,dum os mouet,idp (utß c dicd)adfiü
uentrem retrabit, breuiorem,multo f prominentioremßcri,&adipßus uentris mediü colligi
quuttt autem è cornierfo mufculus os dimittit,ipfump os aliò agitur,qudm ab co mufeulo ducerei
tur,mufculi uentrem ( cui duntaxat illi artifices animimi accommodant ) produci acßibfidere,
minimum,pprotuberare. Cateriim quandoquidem bac affatim in mufeulorum deßriptionibus
perßr inpam,character um p ro ß n tisß g u ra indicem aggrcdiar,in quo uix ullum mufculumpris
uatim exprcßiirus fu m fe d unicum duntaxat cbaraci er eßngulis in altero latere adbibens, quos
bic obiter focolare licet, aßeribam. In fe ie itaque nullius hie in conßucuo eil mufculus, quòd
illi tenues exaclc er membraneißnt,ncque etiam obiter adempia cutefecu s, qudm inprafentia
modo occurrant «
Glandula quam plurima notatur, qua fub aurium radice ,ad poßeriorem itißrioris maxillaß
dem repoßta,cauitatem bic opplent,tutcedp uaforum dißributionipraeßeiuntur. Sunt autem ba
quas inpueris bumorü inßuxus crebro moleßant,ac quaßrumis (quasx^xs G ra ci appellant_)
fubinde inßßatitur.FIacfede, quagianduia reponuntur,etiam citra charadleris adminiculum,
prafeißa bic auris franteti obferiiatu eßfcillimunt.
B Sinißrilaterismufculus,ab inßriorimaxilla,in os v imaginem reßrensinfertils.
C Mufculus d peel or is oßepronatus,ac in os v Utero: fimile cumfuo coniuge injertionem tentatisi
D Mufculusgracillimus,dfuperiorifcapula coßa,in os v reßrens inßrtus,ac in quarta mufeulo
rumßqura, JF’er M .■>in quinta autem, R e r £ notatus.Scdes qua utrinp ad liter a: D late^
ra uißtürgauadp c f , nemos continetfexti paris neruorum cerebri,interioribus uenis iugulari>
bii6,zj> arierijs foporalibus concomitatos*
F Mufculus d pectoris ofß er clauicula,in mamillarem occipitij oßis procefßm , carnea injers
tione implantatus.
GdPortio eß mufculi ,fcapulam mouentium fecundi, cuius e ff igieni monachi in fuis cucullis imi'
tatißunt. P raßntis mufculi aliudnibilbic eß confpicuum,qudm quod clauiculam, er fummi hur
merifedern clauicula connexam inferitur,uerùm in nonaßgura totus apparet mujculus , T CT
A inßgnitus*
H Sedcs bac iugular es uenas exterior es tranfmittit,quare etiam citra omnern mufculi dßiticlior
ntm,in uiuis duntaxat caua apparet M e n a autem refecla, er mucoßs quibufdam membranulis
adempiisele occurrit mufculus, quem _D inßgniui,<& etiam unus qui dprima thoracis coßa,iti
anteriorem tr außer fo r utn procefßium ccruicis uertebrarumfedern infertus, C in oclaua mu>
feulorum tabula notatur*
I Glauiculce anteriorfedes,qua excarnis occurrit.
K Muß:iilus brachium attollens, cuiusprincipium dclauicula,fummo burnero,etfcapulaßqinä e '
nafcitur,atp bic ipßus parsfpediatur ,d clauicula er fummo burnero pronata *
B Mufculus braebium pcclori addìi eens.
F l le d i or is os cxcarne apparent,nam mufeulis peclori braebium adducens ad oßis latus,primtim
p 2 carneus
 l7¿ ANDREAE vesalii brvxellensis
car nous ejfo i n c i p i t quamuis dexterfniflrum neruofo, & membrane modo tenui exortu con**
^ tingat,ob hoc tamen in uiuis adhuc hominibus p etto ris os non prorfus occultatur*
U f o b axilla latitat^ partem notans mufculi brachium deorfum ucrjiis dorfum detrah entis , ne
foquenti tabula T indicandL
^ ^ F l e e digit or um imago,mujculi aliquot infortiones in d ic a ta li in odiofoperiores thoracis cos
fia s infer tus inffiirationiftnulatur, atep in ottaua mufculorum tabula F g r F infgnitur*
^ p r e je n s ueró digitorum effigies,exortus ejlmufculiabdominis oblique dejeendentis , quernplu
ribus charatteribus hie notare non libuít:quemadmodum neqs retto etiam abdominis mufculo no
tarn adhibui,quod prorfus adhucfo b obliquorum neruofis tenuit atibus ,<& mujculo brachium pe
tto ri adducente recónditasft,u tc u n fi etiam tubera q u e fecundùm abdominis longitudinempor
retta co n jf id s ,r e tti abdominis mujculifínt: q u e quo minus extuberent, obliquoru tendinum te*
nuit atibus non inh :bentur: quern a dm o dum neefi cutis crafitics in non admodum obejis objlat, quo
minus eadem fpettentur*
Q in te r io r cubitumfiettentium mufcuius*
JR. JR. jitb axilla reconditur, notans d itti latti mufculi, interior is capitis carnojbm partem,peculia
ris mufeuli ritu extuberantem.
S , S M u fcu lu sp o jlcrior cubitum jlettentium , quern duobus infigniui charatteribm , nefedes illis
charatteribus notatas,diuerfos effemufculos quis arbitraretur*
T F lu fcu lu s ab inferiorif c apule cofia enatus , cubitífi extenjlonífobjeruiens*
I F Superior mufculus eorum qui radium inpronum agunt* C e te r ù m quum p r e jc n tis jg u r e cubito
rum manuum extremarum non eademjitfàcies, baud inopportune dextro etfoiiflro lateri J F
ac fubfequentes aliquot charattcrespar iter adhibui*
F C M u j cuius ante indicem poflbrachialí injeríais, id fife tte n s *
Y F l u fculus latum tendinem infummarn manumproducens* Sedes autem queeutrinfi ad huius ten
dinis latus in cubiti longitudine protenditur,nullo fi charattere infgnitur fexíon ísfecun d iqu a .
tuor digitonim artículiautor efl,quem q u ín tejig u re © indicai*
rF , In dextro cubito indieatur mufculus ab interno humeri tubérculo principium ducens, qui retto
brachialis ofoi infer tus, b ra eh ia leflettiti
a In utrofi cubito mufculus notatur,radium ínfupinum ducens tqui ab humeri offe natus,inferior i
radij appendici impiantatile*
b In utrofi cubito mufculus inftnuatur, bicorni tendine brachiale extendáis*
c In utro fi cubito indicantur duo mufculi,ex ulna originan ducentes,quorum units tendinem bra*
chialis o f i offerì pollicemfu fin e n ti: alter in binos dijjettus tendines, unum primo pollicis o f i ,
alterum fecundo & tertio inferii*
d In fin i f r a marni hicoccurrit tendo mufculi,pollicem uerfus indie cm euertentis*
e In f n if r a manufpettantur tendines,in exteriorem indicisfedem exporrctti*
3,4, <j,6 I n f n if r a manu notatur tranfuerfiitn ligamentum,in cubiti externafede confficuum. uerìim nu'
meri charattcres jeorfim indicant, quot in hacmanusfoperfociefinus anulif i diffecantibus appa
rere pofunt*Sunt autem omties quatuor radio propri], illis f i tendinibiis adaptation quorum re
gíone numerum c o n fié is . In dextro cubito etiam 6fpettaturgdem q u o d in fn ifr o indicans*
h I n f n if r a manu,fedes mufculi indicatur pollicem indiciproxim èadduccntis.folodò p o f folli*'
p t u r a m f f x g incuria ela p ft,nihilf i illis infignitum obferuo,quod £9 ° in alvjs tabulis inter dum
C cifra incommodum tamen_) ufouenit*
i In dextra manu mufculus pollicem ab indice plurimùm abducens ta tfi ad huius latus portio eius
mufculi uijitur ,quiprimumpollicis osjlettentium c f prior*
f i F/Lujculusparuum digitum d carter is abducens,ad cuius dextrum latus isf e o ffe r ì, quiju b ilio
magna ex parte occultatus prima parili d ig it ife t t it internodium, id in externum latus ducens*
k F unica tefcm ac ipfus uafif e minaría inno lue ns,qiue hdc inuiris prorepunt* F lu lie r ib u s e*
nim hare u a fi cum reliquisgenerationifamulantibus organis in corporis alto reconduntur*
l <^4d f n i f r i teftis latus l occultatur,notansglándulas cauitatem hic iti itguinibus replentes,
qua infignis uena cum arteria crus adii. Glandulis enim refettis bic magniis exurgeretfinus, cu
iufnodi in inguinum a b fo cfib u sfcr i cernimus*
m M u fcii.
 de h Vmani c o r p o r i s FABRI CA DIBER ID 173
pi flfufcufo* &pnbis °ffi infimur procedetti, in oclan afigura 2 notatili.
ti Hàcprorepunt duo mu[culi, quorum alter fimoris motorumfextus hab ehi tur, atcfe in ottaua ta
buia 0 notabitur :alter utrojeptimus, in eadem tabula A indieandus.
0 M b dium °ljcp ronatus mufculus ,qui tibia; infertusgllius motorumprimus efi.
p A pubis ofium commifu r a enatus mufculus,ac tibiam mouentiumjecundus.
a Sextus inter tibiam mouentes mufiulus,cuius carnofafubflantia hic confpicitur: tendo autem ip
fuis adeò tenuis efi,utfiibiettorum illimufcuìorum circunfcriptionem no oblitera. Quapropter
ctiampriuatim bicfe non o/lendit,quemadmodum neep infecunda mufcuìorumfigura. in tenia
tamen & quarta, quaddtenus oculisfubijcitur,in bac quid; cbaraci ere 3, in illa uerò <£ notatus.
r 'prafins mufculin etficum alijs inibì adfuperficiem repofitii nuper ditto membraneo tendine
fexti tibiam mouentium mifculi obducatur, attamefefe oslcn dit, quemadm0dum ncqj in mufculo
fis integra adbuc cute confettimifiigit. N o ta i autem r priuatim feptimum tibiam mouentium
mujculum.
f A h fcullii fupra coxendicis ofiii articulumprincipili d u c e r n e inter tibia; motorei tionus. M e
nìm e r bic membraneo obtegitur tendine mufculi tibiam mouentiumfexti.
t Alufeului,fimorii o ì uniuerfiim quodammodo ampieciens,tibieefe ducum ottauus.
u Sedei bac u notata,adfiniÌlrumffcttaturgenu,efife quarti tibiam mouentii mufculipars*
X , y A o ta baie tibia ofiii regio excarnii e f i , nullofe obtegitur mufculo.
? Aiufculiu pedii motorum ordinefextus,acper tranfuerfium ligamentum in anteriori tibiafid e
pofitum,<&• di indieandum,defcendetis,pedijfe ofiipollicemfiudlinentiinfertili.
<x Alufculus quatuorpedis digitoi extendem,quifub mufculo ? infignito,maximafuiportione oc
cultatur.
ß Quatuor digitoi extendentii mufculi portio,qua pedi in anteriora attollendofuppetias firctts,
pedem mouentium noma cenf;tur.
y 'Pollicem extendens tendo. Carnofa enim mufculip an in alto alijifubijcitur mufculti.
d Aranfuerfutn ligamen in anteriori tibia fede lo c a t i o n ,quatuor ultimò notatii mufiniti uiam
porrigem.
<c Jixterior malleolus,feufibula excarnis pan.
I Alufculusfibula expor rettus,quifub pedis infiriora refiexus inpedij os pollicemfiu¿linens in '
fertionem molitur,ac pedem mouentiumfeptimus numerabitur.
h Alufculus,ab externo fimoris capitepronatus,c r pedem mouentiumfecundus.
ù Mime ebaratterem & aliquotfubfequentes in dextro crure repofui, quòdillis indicandi mufeu
li iti eofini conffettiorcs. M cràni ù notatur mufeulus ab internofimoris capite pronatus , pes
damp mouentiumprimus.
1 A endo totius corporisgracillimus,ab ilio enatus mufculo,qui ab externofimoris capite princi
pium ducetti,pedem mouentium tertius babetur.
K Alaximusfura mufiulus,dcommifiurafibula adtibiam enatus, pedis fe motorum fàcile robu'
fiifiimus,<zr quartin.
A hlufeulus quatuor pedis digitorum tcrtium osfiettetis.
(J. Portiuncula quop, bic uifitur,pedem mouentium quinti.uerum bac,ut C7 mufculi palilo antea iti
dextro potifiimùm crure commemorati, dilucidili multo in dextra fcquentis tabula tibia cons
fficiuntur.
v Aranfuerfum ligamentutti à tibia in calcetti pertinens.
I Alufculus pollicem in internum latus agens.
In dextro pede mufculus notatur,polkeetti alijs digitis adducensfeu illuni in latus extertiü mos
uens.^Apparent ad bac,fub tenditiibus mufculi quatuor digitos extendentis,ac « notati, tendi
nes indicati,medium attillarem in externum latus abducentes.
P 3 SECVNDÄ
 l74 A N D R E AE V E S A L I I br VXELLENSIS

HMI
\^^
►rrrnu».

i
 de H V H A NI CORPORIS FABRICA LIBER II, 175

SECVNDAE MVSCVLORVM T A B V L AE
CHARACTERVM INDEX.

s 3 C l'7 fi/ D tabula p rim a ,q u òd a d feclio n em f i e l i a t,otnnino co rreff.o n d et,et

in latus u crja eofdem cum ilia com m on er at mif eidos, und. cum oßium fedibus in fu perficie prom i
neiitibus, a c ut ß c die am,ex ca r mbits. Quum it a cp h a c [ a lla t t if i t dignißim a,pari cum p r a c e s
dente modofin gu los muficitlos uno ch a ra ctere annotabo. F acies ita fi propem odw n imitierf a , ^
caput quofi, quumpaulo minus toto ofieum fi t f i t e r is nifipaucifiim is in hue modum in f i nien tur.
T em poralis mujcuius. Q uicquidfuprafem icirculum hunc quo tem poralis m ufculiprim us ex ors
tus circu iti:ribitu r, conf i flit,p r o rfius ex carn e efh n ifib ic fo rt a ß is a ccu ra te nimiumfingula anis
niaduertens,front is os fecundum naturam non excarne ejfe,uerùm tenui mußculoja com p a ge ob^
duci,addition uelis,quam [imiti cum fiontis cu te to ta fi a d eò carn ofit m em branarefecuim us.
ß O s iu gale. Foramen ¿Huda d o ß is huius term in u m fife offeren s, auditorius e jl meatus.
C F lu ) cuius dm andendo manfo r m s nuncupatus.
JO F lu fcu h '6buccarum m otibusfitbferuiens,ac exunam axillain alteram pronatus.
F f i l i fcu lu sJin ifier ab in feriori maxilla in os v imaginem r e f i r ens p rod u ch ts.
F filu jcu iu s a p e ll or is o ß e in os v r e fir e n s in fer tus.
G M ufculusfirniß e r , d fu p eri o ri p ecto r is oß is fed e principium ducens,& in bumiliorem ca rtila g i
nisf i u t i imaginem rep refen ta n tis region em in fertu s.Is enim quumfiub m ufculo F infignito lati >
tet,non p ro rfu s in la tere co n fp eclu m fu git.
I f H M u fcu lu s d fiip er i o r i fe apu be co fia ad os v im aginifintile properan s,qu iablato adipe CT iugu
la ri ex terna bine d iligen ter ex e!la,iux ta bumiliiis F I ejl con fin an ti.JD cin d eftp er ins F i indi
ca t etiam glandulas a d a u ris radicati repofitas.
I f i p e lt oris o f f e e r clauicula principium fum ens m ufculus,et in m amillarem tem poris oß is p r o s
ce funi infer tus.
K .L f i h fcu lu s [capitim i mouentium fecu n dits. a c K quidem n ota tfu p eriorem ipfiius p a r te ,queefica
pulant fiirfum trabit. L iterò in firiorem , cuius b en efìciofia p u la deofium agitar.< M ddextrum
latus L bic quoqpdextri m ifcu lip o rtio f i f e o ffe r t , ucrimi in nona miijculorum tabulau triujfi
la teris mufculus liter is T CT A ef i ficcla tifìim u s.
F I M u fcu lu s bracbium attollens. p r atfen s mufculus lò g è accuratius in quarta fig u ra in d eci
ma A indicabitur. q u od id eo additimi uolui, ne quis butte muficulum multis donation im preßionis
busypliires e ffe ex itera b a c in teg ra fi delineationefiibiperfiuadeat. Quamuis interim bat im p refi
fio n es ( f i quis alius m odo mufculus ) p erito s ficu lp tores p ic i o res f i ludant.quos no bicfiolttm f e d
Cr in toto ex terno braebij la tere uelim effe attentißim os ,q u òd m a le mufculutn quem iam notabi
tttus,licititi in cubiti ex teriora p rotra b a n t.
N Quanquam ex fubfiequentibus cb a ra clerib u s nonnullo s in litro fi brachio rep ofìtos cern is, tan>
tijp er tarnenfin ijlro duntaxat animurn adbibebis, don ee & dex tri mem incro. fi/ itaej notatur
p o fierio r cubitumfìcH entium, qui in uiuis altiùs fupra bracbium a ttollen tis mufculi infirtionem
enafici uifìtur,quatti r e itera principium ducit. licet b ic non tiitnis infiriùs incipiat,f e d quod p illo
ribus animaduertendum e fifìr ta fiis etiam elatiùs quatti d ecea t.
O filu fcu lu s cubitum ex tendens,qui ab hum eri ca pitis ceruiceprincipium a d ip feitu r.
P f i l i fcu lu s cubitum quoq$ extendetis, cuius o r ig o ab in firiorifca p u la cofia p en d ei.
O jF b a c fe d e duo d illi nuper m ufculi cubitum ex tendentes in unum coeunt, non amplius duplicis mu
fin ii imaginem r ep r a fin ta n tes. Q u od autem bic infìgnius quatti reliquo p ro greffu extube rant,
p r a t e r ipforum p a rtem fummé carnofam tertius cubitum extendentium in caufii e fi , qui b icfu b
illis o ccu lta ta ab burner 0feu bracbij offep ron a feitu r,atifi in ditodecim afìgura fiC ,m decima >
te n ia autem d indicabitur.
F I ac p a rte cubiti extenfionis autor es in p ofieriorem ulna p ro cejfitm , a rticu li ligam enta ittt
plantantur,neruéatn fu a in fertion ispartem in triangulärem bancfed ern p o rrig en tes, qua cx r
ca r nis ulna efi p o rtio .
f f i l u fculus ab burner o enatus, qui in in feriorem radtj appiedici infer tus,radium in fupitiii ducit.
F filu fiu lu s bicorn i tendine brachiale extendetis ,
P 4 F7 fih fcu lu s

r
 v*6 A N D R E AE VES ALI I BRVXELLENSIS
M ufcuius iiidicem medium, 0anu Ur cm p necipu è extendens.
M ufcuiuspariti digiti extenfeonis primarius autor.
Mufcuiuspoftbrachiale extendentiu inferior. a Mufcuiusfeeclentiu brachiale inferior.
b,c D u o hie indieantur mufeuli,quorum fuperior b infegnitus brachiali inferitur : inferior out e cut
c inferiptum eft,in duos diducitur tendinea, unum primo pollicis internodio inferes,a It erti duos
busfuperioribus eiufedem internodijs implantans.
bi>3A>5 06 . H is numeris notatur tranfuerfeim ligamentum in exteriorifede cubiti repofetum, quod in
tot rurfus anulos diuiditur,quot numerosferipfemus. x enim indicat ligamentti radio ulncefe com
mune.z ligamentum ulna:propriti.3, 4 ,5 06 uerò infenuant quatuor Iigameta radiopeculiaria.
$1 Sedes mufeuli,aut ipfe edam mufcuius indicipollicemproxim èadducens.
e Tendo mufeuli pollicem ad indicati euertentis. V t r i m modo tempofiu ti e f 0dextro brachio
animimi accomodare,acpartim eafdem notas quas infenifroffcclafi,partim uerò tiouas intue*
ri. Idem igiturfgnifecant M ac N , P , S , T a .feduix hie mufeuli a infegniti linea confici*
tur.dcin b,c & d ac e idem in dextra,quodin fini f r a marni referunt. *4t prillata: dex
tree manus nota*funt huiufmodi.
r2bJ M ilte r ior cubittifee cl aititi mufcuius. f Mufcuiusfuperior radium in pronum mouentiti.
g M ufcuius fuperior brachialefee clendum. h Latum pro dueenstendinem mufcuius*
i Mufcuiusgibbarnfeeapulafeedem occupans,qui extrorfum brachimi circumuertid
p Mufcuius quo brachimi retrorfum ad dorfeum claims qudm iamfegnando mufculo ducitur.
Y Profetitela mufeculum nona tabula 0 , 0 detedium adhuc magis decima © ofendent. M t quii
externumfecundumue ipfeus latus nullibiatqs in hac tabula opportuniiis oflendetur, hie aliquot
characl eros adijeere erit opcraprecium. L fl ita<p mufcuius hie cuius beneficio braebium agitur
deorfum, triangularis quo damino dofigura , cuius internum latusff inarum apicibus exporrigi
tur ( quiprafend mufculo principimi offerunt_) ab l ad m pcrtitiens. Lxtcrius uerò latus,
Um* q u o d d f acro offe feurfum oblique inpriora ad inferdonemproperai ab m ad n ufep pcrtinct. n
11* enim infenuat huius mufeulipartem fu a inferdoniproximo-,qua citra alter ms mufeuli difeedlio*•
netti cotiffici nequit, M itqs hoc latus efe,quod in prima tabula JSfnotat,in fequend uerò H,<z?
rurfus lotiqc accuradits dextrumfeeptitna tabula brachimi 0 Utero banc inferdonem common
flr a t. T ertimi latus ab l ad n porrigitur,quodtranfeucrfim dudlurn humiliori bafesfcapula an
gulo infertiitur.cMtqs l etici indicai huius mufeuliparte mufculo cui L infecripflmus feubicdla.
A JSfeparuumo in umbra ad pedloris fedes plusfeatis latere t, A inibipof turn babes, mufeculum
indicatis,quo brachium peclori adducitur.
0, 0,0 Huiufmodi triangulorum quaferitupro cedentesformai, infeertiones mufeuli feunt eius qui in 0*
diofuperiores thoracis cofeas manus modo infertatur.
p?p,p L xortus abdominis mufeuli oblique defeendentis, qui mutuò cum didli iam mufeuli 0* aliquot o
inflgnidinferdonibus ingrediuntur. Quodautetti in uniuerfea abdominisfede confficitur, obli*
quus ille eft mufcuius: quamquam redlus abdominis mufcuius nonnihilpropter obliquorum tendi*
num tenuitatem Cquetnadmodum 0anteJeclioncm) extuber et.
q principimi notatur primi dbiattt mouendum mufeuli, quern feequendfegura 2 notatimi cernes.
H ie autem in dextro femore q edam indicatur.
r Mufcuius latum produces tendinem,quo omnes femur amplexanfes mufeuli circundantur, quife
tibiatn mouendum fextus habetur.Huius tendo quum non infegnem exigatffifeitudinem, aliorti
mufculoruminffexionemminus adhuc ipfa cute occupai:unde edamhicoccurritmufcuius, mox
tnotandus.
f P o rt io mufeuli tibiam mouendum noni,quern in quarta tabula $ exp r imam,
t M ufcuius tibiam mouentitifepdmus, membraneo tendinefe x d tibiam mouctis mufeuli obteclus.
u MLujcubisfeniferumfemur mouendum primus. Qui uerò dextrum femur a g it, edam magna ex
parte hiefe offerì.
x R e q-io maioris exteriorisue pr-oceffus femoris.
y Confpicuafecundi femur mouends mufculipars. R eliqua autem primo femur mouenti mufeulo
u fuperiùs indicato,0ilio quelatti producere diximus tendine,quernfe hic r notaui occultatur.
x Quartus
 de hvmäni corporis FABRICA LI B BR IL 179
a Quartus tibiammoütntium mufculus,c¡uibíc externo ipßus latere eft Jfeclaüßimus?ac nullibi
in dextro crure apparti*
ß j n utropfèmore tertius notatur tibiam mouens mufculus,
' Tn dextro tantum fèmore indicatur fecundus tibiam mouentium mufculus,
' i Jn dextro crure bis <J pofupmujcubim indieaturusguem ego quintumfèmoris motorem enumes
raturusfum Jnfnifro autem crure dl iuxtapoplitemponitur, quintum quop notansmufculum
r ; Jn dextroßmore indicatur quintus tibiam mouentium Gaietti mufculusPnoßer autem femur mo
i cJ
uetitium quintus. ac quidem huius mujeuli poferiorem partan indicai, £iterò pofleríorem
anteríoris partís portionem. Rime non ambigo abjlrufa obfeurap uiderí, attamen f i Ca >
put tibiam mouentibus m ufculis^ Caput fémur agentibus dcdicatida perlegerís Perunt Ioni­
ce fie illima : precipue quimbos mufeulos in alij s mufculoruni tabulís pro pernodum denudatos
uifurus es jUídelicet in feptíma ad cbaracieran [din oelaita ad C7 c, in duodecima ad ^£7
2- Omnia etiimfngulis locis baud ueniunt repetenda'.ímó uereor moroforetti quettipiam & ro
dendi¡ludio natum, inibì dctraclaturugnò dea in barum tabularían indicibus prcemoneamgum
ínfer monisf u Capitimi contextu diffufóac explícate perfequar. Quanquam etiatn bcec £7
textus ipfefudiofo bomíni uixfuffícientiut eos modo ntittam, qui omnia ofcítaiiter aggredien>*
tesy cópendiafummo ipforum diff endio quecrunt, et Gaietti anatómicos libros tanqudm adipfos
non pertinentes relinquunt.
h Mufculus ble extuberans -,tibiam mouentium oclamis cetifcbitur,
Hjú Rxcarnis tibí,e par s,iterimi interior malleofus priuatim k notatur,
A In utrop crurc furarti cotiftituens mufculus7qui mouentiumprímus numerabitur,
p Mufculus in utrop, notatur entre >pedem mouentiumfecundus,
v Gracíllimus totíus corporis tendo mufeuloenatus qui pedem mouentium tertius babetur,
| Maximus Juram conflituentíum mufculus^ ac pedem mouentium quartus, Quamuis o £7
eiufmodi alíquando cbaracieres tío ímtenisDob boc qiiícquatn nó notatumfuiffe minime arbitran
dum eflguum illíc baracieres (quantum adfculpturamffeclatjnofro o & i non abfmiliafnh
•UT Mufculus tertíos quatuor digítorumfcdletts artículos,
£> Vortíuncula eíus mufeuli?quípedem mouentium quíntus erit.
s Tranfuerfimi ligamen ab interno malleolo iti calcempronatum,
t Mufculuspolliccui iti internimi latus ab alijs abducetis digitiselifanèbic e f manífflifimus,
v Ligamentum mufculofecunda quatuor digitorum internodíafeclcntí obliatimi^ lati tendmis
uicem iti plantagerens.
In litroqs crure mufculus notatur in anteriori tíbicefede locatus acpedem mouentiumfextus,
X Mufculus fibula exporredlusgui pedís motorumfeptimus numeratur.
f Mufculus nuper diclofubjlratusgcdcmp mouentium oclaiiiisdmíiis tendo?ut&feptimifub £
e f cotifpicuus,
m Mufculus quatuor dígitos extendes^ad latus autemfínífrutn f l oceurrít buíus mufeuliportío ?
bicorni tendine inpedij os ante panunti digitimi infertaguam pedem mouentium mujculorum no
num appellabimusguip aptiùs in quarta mufculorum tabula f i indicabitur,
O Cendo mufeulipedís pollicela extendentis,
A,- A r ranfuer funi ligamentum tibice ofi £7fbulm communcj.lifn ifro crure A indicaturjn dextró
$utem M
H Exterior malleolus?fcufbuia: oflis excarnisfedes,
2 Tranferftm ligamentum dfbula in calcetti pcrtitiens*
il Mufculus ab diielionis pariti digiti a rehquis autor.
T E R T IÄ
 141 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
dinum beneficio commifla. Hoc enim priuatim patella fibi uendicat, quod alteri ofiì licamen
torum ope non alligetur, led tendinibus illis genu articulum rranfcendcntibus innata adfem "
ris os ualidiflime coflringatur* Patella TubRandain nani grandioribus imperi feduraW fol d
dtCl'[unnd uccuncluc etiani Galenus cam extrinfecus cartilaginoiam efle aiTcrat : ac Marinus quoque
cum alfis Anatomicoruprxeipuis, earn feparatim carttlaginofum osuocauerit, & fUUm j
patellae dedicami Caput, dcCartilaginofis oflibus inferipierin Atq?iftifortaflisanimumadhi
buere tendinu cui patella innaicitur fubftatix, qux clixa molliufculx cartilaginis fpcciem obti
nct,earum partium modo, ex quibus neruoià mufculorum capita, aut ligamentaprincipium
ducunt,aut in quxeadem infieruntur,Vcrtim quando patella debited tendinibus emundatur
ncquaquam cartilaginea, fed perquàm folidafortisq? cernitur,no quidem in folis hominibus*
uerum etiam in bobus,ouibus,& exteris quadrupedibus. quorum edam genu articulo rerum
Opiiex patella m prxp o fuit, mul to quàm'jin hominibus longiorcm&anguftiorcm,qucmad-
PdtelU u rnodum in pleriique ambus latiorem & breuiorem.Datur ante patella hominibus,& illis qux
-

■Ui' modo dixi animantibus,utgeniiarti cuius, antroriumin angulumminus fallax extcdatur,8£

duntaxat ad redatti linea ab angular! flexu crigatur. Delude patella prxeipue prxftat,quo mi
nus in tibiae flexu femur ex tibiae olTis finibus in anteriora luxetur.Atquehunc fane ufum illi
demfi nos cdocct,quibus patella fede fua dimoueturtaut quibus ex cafu in duas partes fracta,
furfum multo clatius aicendit,quamhinferiora femoris capita cofìftunt.Hi nanq infirmifsime
h zfig-n
tibiam flectunt, Scpericulofifsime per dccliuia loca gradusq? defeendunt, femore femper pror "P-Eu.
fum citraomnearticuligcnu roburelabente.
DE P E D IS O S S I B /y S. C X P* X X X I IE

SECvN-
D A*

tertia* qvarta. qvinta* sexta.

AT QJE HI S SERIATIM SVBIACENT S E P T I MA , OCTAVA, ET NONA*
l/S À N D R E AE V E S A L Ï I BRVXELLENSIS
 T E R T I AE M V S C V L fO R V M T A-
B # ’ L AE C H A R A C T E R V M INDEX.
p R M E S E N S tabula anteriorem corporisfeiern exprimensjn hoc d prima mü*
fculorumktbula differìfirn d m ifculos ex carnofamembrana confiitutos^er aliquot etiam ß-
cH twfculos ab adipe liberatos commonfiret,quodf tnagis ad mufculorum dijciplinam , quam
priores du*>fit comparata.
1R e d l* fecundàmfiontem duci* linea? ¿fiontis e r narium cutis mufculum notante
'■ ^p Tempordis mufculus ? ubi inter dum¿fedperquam raro ¿carnea membrana jìbris etiam car/.
ncis enutritur.
g Mufculuspalpebram attollens,
j-, Mufculus palpebram deorfinn trab ens,
j: Mutuuspalpebra mufculorumfecundàmpalpebre? longitudinem connexus.
r Mufculus mediafui parte naß alam¿altero ueròfuperius labrum petens. Qùemadniódumfané
u 1riunì mufculorumfibrarum in labijs implexum indicare non licuit, ita quop cbaraci er u copia
ficiem alioquinfatis obfcuram nonfum óccupaturus.
( ’ Multi ni; ac iugalis oßis anteriorfedes ¿qu* prorfils exc arniafuni,
pq Mufculus d malispronaiuspCTfuperiori labroproprius,
t M uffet er is mu]culiprincipimiP lato quem iam deferibam ¿mufculo non obtechim.
f Mufculus carnofa confians membrana ¿&praecipuus buccarum labiorumfi er anterioris colli
cutis motuum dux,qui hic corpori in utrop latere h*ret,reliqua cornofi? membran* parte ¿qu*
carnea non ejficitur.d corpore refecla. Q uod autern ad prafentis mufculifibrarum pr agrefu n i
P [ attinet,K ad L uff,?!?fidili principium notai¿è regione oßis pecloris ¿ac medi* clauiculaife/
\f dis oßi peclorisproxim* incipiens¿cuiusfibre? recto tramitefurfium ad E l exporriguntur. A b
jg P, UCrò ad M j principij pars notatur¿¿ragióne reliqu* fedis¿clauicul* erfiummibumérifede
incipiens, cuiiisfibra: obliquòfurfum in anteriora por riguntur. Deinde etfi ea mufculi pars non
O fife ffiedlandum o ff erat¿qua in poficriori ceruicis fid e confifiit,nibilominus O ad aurisradi/
* ceni p 0fittim, tronfi erfss fib ras illinc prorepentes uteunq; ofieitdit. Quare etiam in müßtculi late
ribus deferiben dis¿prillili latita tipi fingendum efi ab N ad O ¿fieli tidum ab O ad M . K uerò
per L ad M¿tertinnì indicabit latus. Ab K autern ad M quartum habes latus Jntenfiàs e^
nini nigricans linea ¿d K ad M ducla,dcxtrimufculi cunifinifiro interfiitij loco babenda efi.
p Bracbium attollens mufculus, quem hic iti anteriore corporisf id e L , M et Cfipropemoduin
0 circuiti)tribuni¿is enim infiriùs,qudm Sfconfifiat¿fina inferitone prorepit,
f i Mufculus bracbium p eäori adducens,qui infequenti tabulafimul hic uetiit infficiendus¿ibidem
nani p ab initijs liberatus,A pcrinde notatur, ijfidemq, f i rè characlcribus inibi atq, hic ita cir^
cumfcribitur.K ad L u ff principi} ipfiuspars,dclauiculaprincipimi ducens. K uerò ad R
JP principij pars efi¿ex media latitudine ofiis pecloris pronata, Quinetiam R notai niuficuli meni
.braneam portoni ¿qua ad mucronate? cartilaginis latus¿oblique defcctidcntis mufculi abdominis
R neruof* tenuitati exporrigitur.S autemfignificat carneam mufculi partali¿dfiext* er fepti/
m* cofiarum cartilaginibus¿propter obliquò defccndentem abdominis mufculum peculiariter
pronatani. Cfiprafintis mufculi inferi •onis index efi¿qua inter bracbium atìollentan ( qui P no
tatari) er priorcm cubitumficclentium SE indieandum,in humcrum infentur. P o r refi latera
ipfius¿<&fibrarum injertioneiti intueri animusfit,fcquentem etiam inßncito tabulatn,qua prò?'
pg fentis mufculiinfertionem,(fijgy E notatam exhibet,quo adhutic modumhuiiisilliuffitabula'
rum characlcribusfimul iunPlis¿quinfiue mufculi latera mctiaris. Primum d K ad L . Seenne
dumd K ad R . E ertimi ab L ad C f Quartum db R ad E¿quodfiibfcqueiis ofiendit ta->
buia¿in profiliti interim lata mufculi inferitone occultata. <Mtq, bine etiam quinta quoq, latus
d P fijtd E pcrtinens¿in quarta tabula duntaxat efi coifipicuui/U
JA Mufculus bracbium deorfium trahens.
5£¿7, s E iis numeris, iifertiones mufculi thoracem mouentiumfecundi notantur¿qu* coflis infirimtur,
quartini regio quum bis numeris cxprimitur¿clatißunam infertionem in quintam fieri cofiam
prompte colligis.
© M bdom inis mufculus oblique defccndens,qui cullifio coniuge uniuerfam abdominisfedern co/
 % . !« ■I p I » |
iSò .AN D REAE VESALII BR V X ELLEN SIS
oper it ¿nagnam quop thoracisfed iti integers. Exortus prafentis mufculi numeris indicatili
quibusftcundi thoracem mouentis mufculi wfertionesfgnifcantur. O tter inn R . ad EC albani
oflendit lineamguam aliterfimplici colore exprimer e non d a t u r a omnium exemplarium tabu
tas fuis coloribus dijlinguere ejjet quidem opcraprcciumjd membranea pars d carneSpromptif
fini c diflingu ere tur^ucràniJumptus quibufdam ejjet non admodum mediocris.
- A . "Penisjuacuteguepraputium uulgo uocantjiberatusjnquo ducitur recla linea3duorum ipjum
confituentiu corpora coitu indicansgucejubfequens tabulaJub qojlendit dijjedla,ueru horu no.
tura omnium lucidifimè tabula docet quadragejlmonono Capiti pra'fcntis L ib r i pratlocanda»
Y V a fa feminariafua adhuc tunica guani peritoneum educit gntedla.
EL Mufcuius anterior cubitumfledlentium. a & a P o ferio r cubitumfedlentiiim.
b In interno brachi) latere b occultatilejiotans mufculum cubitum extcndcntangui ab humiliori
fc apule cof a principium fumiti c Piufculus bicorni tendine brachiale extenders,
d P lu f cuius radium infupinum ducens 3ac inferiori radij appendici impiantatas*
e Superior radium inpronum mouentium m ufulus.
A Piufculus brachialefcclcntiu alterg o f brachiali ante indice in frtu s. H c fip fu s notat pr in
f g j r cipiug tedinis ex mufculi uentre exortiij: fe degna tedo negligctiùs fecdti defnere putaretur.
FI Piufculus latumfumine matins producers tendinem3 cuius caput iindie atur , tendinis autem
i f j . jpfusprincipium A . <Ht l locum infinuat3ubitendoprimihn dilatefcere incipit
m piufculus alter inferiorqp brachialefedlentium.
n H ie obfeurcuideturportio mufculorumguorum alterimi brach iali3aIterum nero pollici tendi*
ties offeree dicd3ac inter digitos inolientes3uigefmifecundi. etiiigefm itertij loco habiturusfum.
o Excarnis primi pollicis interno dijfedes. p Pduffdus ab indice pollice r emotifun è ab due es,
q Infignior duorum primumpollicis osfedlentium. #
r piufculus minimum digitimi maximedreliquis amouensgc itifequenti tabula » infignitus♦
2 . In dextro crure primus notatur tibie motus o p ifx 3 cuius initiumfinfignitur -, t tendinis illius
f t 3u. principium>u ciufdetti inferiti. Qaterùm character zjnfcrtionem fccundinotai tibiam tnouen>*

»•
z>y tis mufculij uerògifertionem tòrti). *-*.
$ Sextus tibiam mouentium m ufulus, cuiusprincipium notai; y^ytiteròfedem 3 ubi carnofis efe
defìnti,membrana<j modo totifmorisamplitudine obducitur. H aud licuit aliter ipfius tendi>
netti tnembratiamue exprimeregudm hic modo in utroq3fm ore obferuatur , in quo tenuifimam
ipfius partem,interiorifm orisfedi obdu¿latti ? ueluti lacerata memhranam diffecuimus, utfé *
elio alqu an tifer membrana tiaturam commonEraret. Quicquid enim ad externum ilicequalis
illius litiecefediionis ue latus habeturppfa adhuc e f fexti mufculi membranafeu tendo.
ce Piufculus tibiam mouentium tionus.
(b Odlauus tibiam mouentium,magis in fn ifro cruregudm in dextroPfexto tibia motuimt auto*
re deteclus mufculo. Septimo ueró tibiam inolienti3charali erem non adbibuiguod minerfusfex
to adhuc ohtegatur. Quamquam $ ilium quoq3 infinuare p o fit , quumfexti mufculi membrana
non earn attingat crafitiemgua[ubditorum mufculorum effigiem obliterare queat.
y In inguinum regione indieantur mufculiguosfemur mouentium fextum e r feptimum recettfebi*
tttus. C a t erum y glandulas quofi infinuat inguinu una cufnu,ex quo uafa crus petentia refe cui,
di Piufculus fm oris motorlimoli aims.
i Piufculus tibia motus opifeum fecundus,cuius tendinem charadler z commonfrat.
J h Excarnis tibia o f is pars,uerùm » priuatim internum notai ttialleolunu
Y Sextus pedem mouentium mufcuius,cuius cxortum Qindicai, x ante p rin cip ia fi tendinis, cuius
¿ti. duclus citra ehara ¿leru appoftione manifefus efguati f | infertionis quafi ipfiusfede o f eda t.
A Piufculusfeptimuspedem mouentium.
11 P lu f culipolitiem extcndcntis tendo. v Piufculus quatuor digitos extenders.
| Piufculuspollicem à cateris digitis in internum latus abducens.
o E ranfuerfan ligamen in anteriori tibia:fedepoftum,ac jìdlafeditine in l.ctera refcxum.
rus E endo bicornis mufculipedem mouentium noni.
g Primus pedem mouentium. j Pedis motorutn quartus.
r Longfim usgracillim us pi tendo,d tertio pedis motus autore produdlus mufculo,
v- Piufculus tertium quatuor digitorum osfedlens. cp Pedem mouentium quintus.
Q.VARTA
de h Vmani corporis F A B R I C A L I B E R II* tS i
P RR IUM A M V S C V-
L O FL, V M T AB VL A
 IBI A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS

CHARACTERVM QVARTAE M V S C V-
l o r v h t a b v l a e index .
P R A E S E I \ f S tabula quamplurimos prcecedentis tabulce muffculosfeclionisferie
ademptos commonffrat^er deinde pieròffguiprioribusffguris nondutn in cotiff echini uenòre,
uidendos offerì. quodomnts ad odauam u f f mufculorum tabulamfubfequentes tantiffer prces
FabuntRum offa anterioriffcie nuda cotijficiantur.
r M ufculus temporalisycuìuóprijicipiumffemicircuh non abßmilc A f f er C circunfcribitur*
F O ff is iugalis externa fedesPqucc excarnis eff.
A R I offeter. E buius mufculiprincipium amalo exor t um. F priticipij ipffus portio auri proxi
E? F. ma. Cceterùm ab E a d F totus ipffus principij dudus fecundù iugalis offis longitudine ntetitur.
G . G infima muffali infer t ionisfcdes notatur. 'Porr o ff triatigli lo bunc affiniliare lubet-, E 3 F ^ y
G tres angulos tibiproponerefinges.
F I Mcruulus minoris radicis tertijparis neruorü cerebriJ)deffontis muffculofam compage petcs.
I JSferuulus diél^ modo radicis adfuperius l a b r u m e x t e r n a m ald naffffedcmpropagatili.
K Cartilago in quattifiniFrutti naffos definii.
L <^Ala naffffniFra didl^ modo cartilaginis extremo alligata incnmbensdp.Inter iCer L nariit
cute iamablata cum quibufdatn membraneis ligamentisgn confpcdliim uetiit interior alce naff
mufculus nimiffquam tenuis.
R I M ufculus dfuperiori maxilla in inferiorem infertus,ac buccas mouentium mils.
JSf Mufculusffnifler inferiori labro peculiaris, cuiusfané corpus minori nego ciò , quatti multiplex
ipffusfibrarü ititerjedlio delineari p o te f, quod etici in mufculo M n o ta to ufu uenit. A u ris alls­
tem foramen citra O appofitionemfefe offendit?uti etiam auris radici fubditatgianduia: bunc
cbaraclcrem quodammodo exprimentes.
O JAix confficua eff eius tnufculiportioguiinferiorem maxillam deorffum uellit.
p Fdacfedeosreponitur v imagincmreffretis.
G fR lu fc u lm d temporum offis proceffu ß y li formata imitante enatus,ac offivfìntili infertus.
R Rlufculusffnißer ab inferiori maxilla in os v referens? infertionem tentans?cuius cotiiunx nonni
bil quop, bicfeffedlandum prcebet.
S , F D exter erffn ifler offis v imagine iti exprimetitis mufculi, dpedloris offisfummo pronati.
JA 3JA M ufculusgracilis er longusgui dfuperiori fcapulat coF a offi vreferenti implantatur.
0 Rlufculus capitis motibusfubjeruietisgui ab offepeflorisprincipimi PC notatumflimit, dein>
PC, Y . de aliarti partem Y indicata , d clauiculcefede pefloris offiproxima. Cceterùm E infertionem
E . ipffus infimi at, qua uniuerfum mamillar ein capitis procefffmt amplexatur.
a Clauicula magna ex parte anteriori ipffus fede excarnis.
b Mufculifcapulam mouentiumfecundi infertio.
c Rlufculorum bic magna obfcuritate pariüt uaja caput adeìitia¿er nerui in brachili excurretes.
d Rlufculus d clauicula in primam thoracis cofani infertus,ac tboracem mouentium primus.
H M ufculi bracbium attolletitis anterior pars,poFerior etti decima oFendit tabula adbuc infua
fede repofitatn, ac A precipue inffgnitam. Proximè auteinfequens tabula anteriorem banc par
e f . tetti ab exortu liberata reffexamcp,ac y notatam commonFrat. Porrò in prcefentifigura e f et
g . g confpicuam bic muffa li bracbium attollentispartente triatiguli ritu deferibunt.
b Rlujculi bracbiumpedloriadducentis infertio , quam in dextro bracino CT Ftiotaui, CT
O f f , A . ipff mufculo A quoque vttpoffuiguo hi char after es adprcecedentis tabulce tiotas refer atitur,ad
K E 3R . quamquocp K , L er R fp e fla n t.
i Pefloris os liberum ab initijs mufculorutn brachiapefloriadducetitium.
2-j 3j 4 fecunda,tertia er quarta thoracis coffee,adquas reliqueeferiatim fb fq u u n tu r , atfs iti barn
interuallis exterior es mufculi intercoffalesflint obuij.Lincee autein coffis du d ce,at p, adebara
Ferutaffniffrd confiffentes,ofa coFarum ab earundem cartilaginibus determinant fu n t enittt
il he notee cartilaginibus infcriptee.
h Rlufculusfcapulam mouentiü primus. I M ufculus tboracem mouentiumfecundus.
in In dextra axilla m latitat,mufculum notans,quo bracbium deorfutn trahitur.
ti D ex tri lateris reflui abdominis mufculus,bic alt ins qudm oblique off endentis mufculi neruofa
tenuitas confcendens* o Abdos
 de HVMANI CORPORIS FABRICA LIBBR IL i83
o a b d o m in is mufculus oblique dejcendens?qucm hic in p o jltrio n i adabdomint refltxufinxim us*
fi ^Abdominis mujcuìus oblique afctndens?ac totamputi co n jpicisjìii Iateris abdominis ftdem am
p\edlens?quem quodammodo circunfcribunt o?n?p?q?%y linea fecundùm infìriorem abdominisf e
detti ad ilium os?CT coxendicis?CTpubis dudla.
j J) 0rtio obliquorum abdominis mufculorum fcendentium?qua adalbam in abdomint apparta
tetti lineam ejl r elidi a. C entrum q priuatim fìgnifìcat penis confìrudlionem?qui ad pubis os?qud
prim umJLccidus?deorfum detiuopropedet?dijfdlus efì.D u o itaq ; uelutinfìgniores circuii-.duo
ipfìusfuni còrpo ra?cir culus autemfub illis confìfìens?meatus efl urina:femimcp communis*
r JA afafem inaria?qua bicpriuatim enarrare non propofui?quemadmodum etiam neep tcslismu^
f ì fculum?cuiut duafìs difìingueretur? f ajjcripjt, A erutti bue zzfìgura L ib r i quinti J tdocebit*
t jylufculus cubitumfìeclentiu anterior?cuius interioris principi} carnofa p a rti nullum adhibui
eh araci eretti^iium is bic^uti n tp injequeti tabula? adhuc a u fìrri pof it .I n t e r uallum auteinter
duo ipjhis apparensprincipia ¿burneri f u brachij os exiflit*
u M ufculus cubitum extendens?cui ab bum iliorifcapula c o lla principim i p r ccbetur*
x?x lo fìc r io r cubitiìjle¿lentia mufculus* y M ufculus fu perior radium in pronum ducentium*
a H ad iu inJìipinù agentium longior. £>M ujculus quatuor digitorufecudosfìedles articulos*
2 M ufculus ulna expo rredlus?& brach ialefe ¿lens, y ipfìus caput*<Aipfus infertio.
e M ufculus alter brachialefledleiis?bic<J deorfum depcndetis.
£ M ufculus primum partii digiti internodium uerfus cxteriorafìedlens*
« M ie mufculus pro pendei? paruum digitimi d reliquis in externum latus abducens*
Q Tratifuerfum ligame in interna bracbialisfed e obuium?tendinibusq? hdc rcpcntibus obdu¿lutti*
i M ufculus maior?primutnpollicis osfìedlentium*
K 'P ropen da hic mufculus.cuius benefìcio pollicetn ab indice maxime remoli emus*
A, L a tu s fum m a mantis tendo una cum ipfìus tendine?dJummis quatuor digitorii aciebus in dextrd
manu dependens M r (eterea hic in utriufp? manus noia tcndincs occurrunt mucofìs membranis
induti?atq? ad digitosprotenfi.
^ Secunditsfìmur mouentiutn mufculus. v 'Primusfèmur mouentium mufculus*.
| O fisfa cri o f is dextro Interi còmififedes? d quaprimum CTfextum tibia mouetes refemiimus*
& C baraci ere <-^r fedes infìgnitur maioris exterioriseffìmoris procefftis*
4> ISfonus tibia mouentium mufculus?cuius initium fupra coxendicis articulum incipiens o no fatar?
CjTjy? g. •as ucrò tendinis ipfìusprincipiuttigfedes indicatur?quaprafentis mifc u li tendoJlibditis conna
fe itu r tendinibus*
s M ujculusfìm ur mouentiumfeptimus* r M ufculusfìtttur mouentiumfìxfus*
v In Jin iflro fèmore mufculus v infìgnitur?fìmur mouentium odiaims*
cp Quintifìmorismotuiferuientium* Scciindustibiammouentium*
J Odlauus tibiam mouentium* co Septimus tibiant mouentium mufculus?in dextro fèm ore in*
fìgnitus?quódibidem isfit conffedlior*
z Prim us tibiam mouentium mujculus* 3 Sextus tibiam mouentium* 4 Sextus pedem
mouentium mufculus?und ut duo p r a cedentes?ab infer donependens* C a te r ùm in fn iflro crurt
etiam obferuatur prim i tibiam mouentium? & buiusfexti pedem mouentium infertionis p o rt io?
•}?6* buius quidem in f irtioni cbaradlere 6?illius uerò 5 infignito*
7 Septimus pedem mouentium mufculus*
L x ca rn is tib ia o f is pars?d cuius externo laterefextus pedem mouentium mujcuhs ablatus efl*
JA eriim 9 priuatim interior cm notat malleolum*
Y M ufculus quatuor pedis extendens digito s* io ipfìus exortus infignitur * u uerò ipfìus fedes?
iO j U. quaportionemfuarn emittit?quam noni pedem mouentis mufeuli loco numerabimus?<yyy bic ¿2 nos
tauimus* iz M u feu li Y infgnitifedes? quatuor tendines?quibus quatuor digiti extenduiu
S i. tur?pullulans* £2 uti & iampaulò antefìcripfì¿mufculus tiotatur inter pedis motores notius,
13. qui bicorni tendineinfertionem 13 notatam tentai*
14 M ufculuspollicem extendens* M ufculus pedem mouentium odlauus*
16 M ufculus pedem mouentium fecundus * Heliquosautem in p o fìerio ri tibice fe d e non notabU
mus?quòdeadem bic cum tribus tabulispracedentibus fit ratio*
Q. 2, QVINTA
 o

iS4 ANDREAS VESALTI B R V X E LL EN SIS

 de HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II.

CHARACTERVM Q V I N T AE M V S C V -
LORVH TABVLAE I NDEX.
F O R M M L N quo neruulus torti/p a rís ncruorum cereb ri,ß o n tis mufculurnp etit,
ß T em p ora lis mufculus. C H ic m agna oß is iu ga lisp o rtio ex etta eß Put tem poralis cunt
j ) m aßet e r c g u e m D inßgniuimus, coitu s in co n fe ttim i u en iret.
T Foramen quofur cuius te ttij p a ris neruorum ce rcb r i, adju p eriu s labrü, er alai naßdeducitur*
F <_Amplus mujculus d fu p e r io r imaxilla in in ß riorem p ro d u ttu s,a c buccatum m otibm feru icn s
Q iS feruiutrinq; adhunc cb a ra ttcrem o ccu rr en tes, labro in ferioriex p orrigu n tu r. Gceterùmfiu>
p er io r ch a ra tteris fe d e s ,fiin gofa m labrorum fubfiantio infinuat a d utrunfi labrum c o n fic u d .
J f f i M u fcu lu s in ß riorem maxillam deorfum trabens. S inguli ch a ra cter esß n gu los eins mufa tti uen
tres no tautg n quorum m edio excarnis m ufculipars con fittit.
X P o r tio m ufculi caput mouentis , a c d p e tto r is o fß er clauícula fa m ilia r i p r o ce f u i in fer tus.
F O s yim aginan r e fr e n s . M P rim us crfecu n d a s lingua: m u fu li,a b o f e b yoid c p ron a ti.
J\J L a ry n g is ca rtíla g o feutum r eß r en sPCT iam narrandis mufeulís adbuc o b ietta .
O D ex ter duorum mufeulorum ab oß e v r e fe r ente g n cartilagín em feu tofím ílem in ferior um.
P D ex ter m ufeulorum ,qui d p e tto r is o f f feutum imitanti la ryn gis ca rtila gin i i n f er untur.^4 dhu
íus m ufculi exterius latus, e d g er ies uífiturfoporarias a rteríceg n terío ris uence i u g u l a t i s i fcx
ti ce r e b r i neruorum p a rís. Q^_ M (fierce a r ter ice a n terio rfe des.
R ,S M u fcu lu s oß i v ím aginem ex prim entiproprius , er d fca p u la sfu p eríori co tta enatus .fin quii
cb a ra tteresß n gu lo s ipfíus indicant u en tres. P a rs autem in borwn m edio co n fitte ti,cíus muficus
li p a rs eß gcn d in is fubfiantias non abßm ilis.
T P o r tio m u feulorü fecun díparís caput mouentíü. I 7 T ertiusfca p u ld mouentiüm ufeutuú
FC Q uoníd h ic locus nihil aliudp e a d ia r it e r ,quafeptim a tabula in bomine ofien d iffit, er quia G a
leni fententice, quü base p in g e r emus,plus acquo fu m ili s,mufeulum b ic ex cane delincatimi cernís■
quo hominesp ro rfu s d ettituuntur,er G aleno tcrtius tboracem mouentium habetur fcq u e liti ta
buia in teg er F notando*.
Y D ex tri la ter is clauiculam b ic d p etto r is o f f auußmUs,adbucfum m o humero connexam,igyßibi
GL. adbuc mufculum feruantem ,qui th ora cis motorum prim us nume tabi tur, bic f i T , infignitur.
a Summus hum erusfeu f a pit I r ela tior p roceß iis. b In terio r d cm ißio ru e f e ap ulee p r o ce fu s .
c L iga m ctü Indus a rticu li p ecu lia r iü quartü ab int crío r i fe apulas p r o c e ffi fummü burner ü p etes.
d L igam ento, te res ab a pice in terior is f a p u l as p roceß iis , in a n terior e fe d e ex ten d capitis hume
r i ín fertü ,a c biiius articuliprim um . e liud teres hfiramentu ,ex em inentißim ofcapulce a ce
tabuli f e d e , a d externum quoq, hum eri caput p ro ced es, atifi Indus a rticu li ligam ent o r iffecu n d ü .
f M a c f e d e duo ligam ento d sg y c in ß gn ita fu is lateribus uniutur,<&uelut tranfuerfum e fo r m d t
liga mentii, tranfm ittens caput externum mufculi cu bitu m ß ctten tiü anterior is,a c m ox fio td d i.
g P e tto r is os,cu ifep tem fu p erioru m cottaru m ca rtilá gin es utrinfi connettuntur.
h P rim a th oracis co fia ,reliquas dein etici und cu intcruallis citra cb a ra tterií opefiunt co n fíe n o s .
\1 M ufculusfcapulam mouentium prim us.i er k huius mufculi p rin cip ia not ant,quando manusßpe
í,k j. eiernp erin d e,a c mufculus ipftfuccumbens,<^g m infígnitus rep rafen ta n s. I tendinep ra fen tis mu
J culi indicai. P o r r ò i,k er Ifimulhuíus m ufculi tria n gu liffieciem quodammodo ofiendunt.
m M u fcu lu s qui dfcapulas b a ß pronatu s,o tto fu p eríorib u s th ora cis co ß is inferitile.
A D ex ter r etto r i! abdominis m ufeulorum ca r neu r e tti abdominis mufculi p rin cip ia triangulo no
n,o. abfim ile. o p rin cip im i eiufde m ufculinerueum , penéuníuerfum eßorm ans mufculum. T o to im
p,q. teruallo d p a d q p ertin en te,r e t t i mufculi in ten d s fu ís lateribus inuíce con tígu n t. T o ta autem
f e d e fu pra q,aut fu p ra umbílícu con fifien te,tan to m agís m ufculi mutuo feíu n gü tu r , quoto altius
con fcen d ü t.C ceteriim q n ota b it etíd obliquorü abdominis mufeulorum ncruofastem utatis , ad
r. tranfuerfum abdominis mufeulü b a cín p a rte cdnex ü.r M sec linea ca rn ea r e tti mujculi partem
fin it,quas ultima ípfius infertíonis ín homínt e fip o r tio ,ufi in 4 tab. a d charatteris n eft cern ere.
J . In terca p ed in e igitu r ab r a d fib ic notatur rettifiimias abdominis mufculi tendo feu membrana,
t. excarnis ue mufculi p ars, t a n teindicai earned mufculif e d e primas c o t t ce erfecun des th ora cis
infertam . u, u, u In fcrip tion es f e u neruea delineam entagranfuerfim r e tto m ifculo unpreßa,
quibus obliquò a fe endentis m ußulineruoßt exilitas pcrtin a cifim ié connafeitur.
G fi 3 x L ín ea
 andreae vesalii brvxellensis
x L inea b¿cportíunculam notai obliquò afcendcntís mujculi,qua is tranjuerjo abdominis mujciis
lo iníbi adeo ualidé conimit'titur¿ut inter dijjcandum¿níjír elidió eíuJtttodijígno¿d tranjuerjo U
boravi nequeaf, y ¿Franjierjus abdominis mujculus*
ce, Obliquòajeendens abdomiñis mujcuhs ab abdominerejexus.
$ Vaforuntjemínalíum portio. Qctterám tres illi quodammodo circuii ad reclorum mujculorutn
radie emfeu íuxta n ¿& o acp confpicui ídem notatali od in max pr eccedente tabula, abjecli ni>-
ntirumpenis conflruclionem ac naturanti*
y Reuerja efi mujculi bracbium attollentis anterior pars*
di In jn iflro bracbio infcrtionispars adbuc reliqua eJ ¿mujculi bracbium attollentis*
i lixcarnis burneripar s¿inter duo capita apparens mufculi cubitumjeclentium anterioris*
£ Cubitumjeclentium mujculus anterior*
h Mujculus cubiti extenjonis autor¿cuius principium ab in jrio rijc apulo? coja pronajcitur*
ù„ù P osier io r mufculus cubitumjeélentium*
t Superior mujculus eorum¿quí radium inpronum agunt*
k Radium mouentium longíjimus¿cuius auxilio radius injupinum ducitur*
© Quatuor digit orimiJecundum osjeclens mijculus. a ipjus principilijub mujculo radio peculio,
rises’ i notato¿reconditum. u mujculi buius iti quatuor carneas partes difbributio¿qu<epo fimos
dum injngulos tendines degenerant*
V,§ ÒTfanfuerfum interioris bracbialisjedis ligamentum¿lottgaje elione diuijm3 utrinp in latti*
rejexum. IRerùmpr¿eterea v mujculumprioremprimampollicis osjcélentium commonflrat,
| autem tnujculum¿cuius opeprimumparui digiti internodium cxtrorjim jcclitur. Porrò quod
ad quatuor tendinumjecundum quatuor digitorum osjeelentium jeriem attinet¿omniajunt con
o• Jpicuaguamuis interim indici ¿<^ypanto¿buius indicationsgratia o injerigferim*
•w JSfonníhíl hieje j e ojjert mujculus¿ quatuor digitorum ter thtm je ¿lens os*
£ Portio mujculi tertium pollicis interno dturnj e ¿lentis, qui in jn ijr o cubito e j conjpedlior„
* M u )fculus ultice expor re ¿lus¿quo brachialejedlitur. s Secundus jtn u r mouentiu mujculus*
r Appar ethic obju rejm oris caput coxendicis ojisjnurn ju b ie n s ^ ligamento obduélüjcd t
in hoc prcecipuò adbibetur¿ut ceruix je u colluttijm o ris hie indicar etur,
v Femoris tnagnus exteriorue p ro ce jjs*
<p Femur mouentiumjeptimus* x Femur mouentiumjexttts*
j Femur mouentium oólauus* « Quintusjrn u r mouentium mujculus*
A S'eptimus tibiam mouentium mujculus. z ipju s amplumprincipium d radice magnijm o r is pro a
2-p3* cejjts cn.1tum.3bic in tendittem latum dejttit cum ocl aiti & noni mujculorum tibiam mouentium
4* tendinibus commixtum unitump. 4 bcec linea ilium in anteriorijm orisjede terminai ¿ ubi odias
uus mujculus ip j primùmjb ij c i incipit* H Oclaims tibiam mouentium mujculus*
n n o¿lamín quocp tibiam mouentium mujculum indicaij e d priuatimjnurn ojendit ¿ cui nonus tis
s* biam mouentium mujculus injídebat¿quihíc propendens ? injignitur * M axim a itap,jn u s jd e n t
odlauus mujculus confluititi iterimijeptimus eius tatitamportionem ejjormat¿ quanta a linea 4
injgnita adumbramjeptimimujculi ujque protenditur , ita janè¿ut ab utrijque mitjculisJims
ifle conjurgat*
b F lic propendet mujculus tibiam mouentiumjecundus*
2 Inbac tibia¿tibí¿e os anteriorijed e prorjus excarne cernitur * Super e j enitn hie duntaxat ex
omnibus mitjculis itti adnatis¿mujculuspedispollicem extedens¿<£ymodo $ ínjígnitus? cuius ten
7* dini7 injeriptum conjpicis* $ Septimus pede mouentiu mujculus*
9 Odlauuspedem mouentium.
Y C artica moles injuperiori pedisjede repojtagiue in quatuor carneas partes dígefla¿quatuor
editi it tendines¿<grpollícem ¿<& tres ip j próximos dígitos in latus externum mouct*
FI FrFicproflernitur mujculus quatuor extendens digitossina cum ipjíusportione ¿ quam nonip e '
£ r. dem mouentium mujculi nice recenjtímus ¿ ac cui iam injríp tu m cernís * jFlujculispofle*
moretti tibia-jedem occupantibus millos adhibuicharafleres , quòdipjorum eademcittnpr
cedctittbus tabulis adhucjtjeries & copia. <Mtque bac etiam occajone excarnes tibia o jis
Ztxjbulajedes ¿innotatas conjpicis¿quo djcilicet exprior ibus tabulis iampride has didiceris*
SFXTM
 DE h VMANI CORPORIS FABRICA LIBER II* i S?

—" vif
— I 1- - - .
/{Fir
JÏÏIU
m L __ _

fan- - - - - - - r v \ H ZA "
m
--- ----
.1 ; ; l l É ñ

P fi

’mm
ü t«
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I*
143

decima V N D E CIMA.

D V 0' d e c i
D E C I- m a t e r -
M A. T I A.

t r e d e c i m PRAE S E N TI S CAPITIS F I G V R A R V M
earundemcp characterum Index»
V R . I J \ f N " figura integrato dextri pedis oßium ßruemJuperiorifeie exprimit »
Secunda dextri quoque pedis oßium compagem eafede delineatamproponitelaßantes inniti>
mur. E ertia dextri pedis talus anteriori f id e ita oculis Jubijcitur , ut ipfiusfiiperior pars iti
conjpeélum ueniat. Quarta ydufdem tali infiriorfedes ab anteriorifide cxprimitar. Quintay
talus ab interno laterejpeétatur. Sexta talum confiidendum offerì externo latere defignatü4.
S optima, dextri pedis calcis os intcriorifede ita exprimitur Dut externum ipfius latus magis
quàni internum appareat.Qclaua , calds os ab interno latere ofienditur. N o n a calds oßis ex
ternurn latus commonfirat , & perinde ac duceprcecedentesfuperiorem calds federn depiSlant
cxhibet . Decima ypedis os cymbam refirens anteriorificie?qua tarfioßibus committitur ddi^
neatum cernitur. Dndecimaeiuf dem oßis pofieriorem refiertfcdem.Duodecimaguatuor tar
fioßium fintiti nexorum anterior ficies confpi diurne uipedij oßa coarólantur. Decimatcrtia,
quatuor tarßoßiumpoflerior fàciesfiteélatur ?quce calci & o ß i nauifirmi efi contermina »
I*,i,2 Talus. A 1, 2 C a lx» 0 1,2. Cymbam refirens os.
i,2; 3,4 H is numeri cbaraéleribus inp rimafigli rafie cundayduode cittìa £7° decimatertia quatuor tar>
f i oßa indicantitryquibtis ab infer ipto numero nomina imponimus.boc pr inumi, illudfecundum
atq:i ita deinceps appell antes.
I f f I I I f i Illy D Quinqs pedij oßa in primafigura notanturguae infecunda etiam cifra tbaradle'
rum appofitionem funt confpicud. A , H i 4 D igitorumpedis offe.
N y B y C y D 3, <yy6 E lis qtiatuor cbaraéleribus tali tuber notatur, tibice oßis inferiori appendici
articulation.ac < N quidem ad B primam buius tuberis cofanifeu latus indicat. C iterò ad D
fecondimiy<& N ^ ad C tertium,B autem a d D quartum .
EyE 3 »Sinus tuberis taliyfecundum ipfius longitudinali injculptus »
Ed' 3 Duce tali tuberis partesydatiiis quamfinus E indicatus prominentes,
f i y Internum tali tuberis latus ? quod compreßum CT cartilagine incruflatuni y interno malleolo
commititur.
Id 6 E ali tuberisfinus externo ipfius later i infinuatus, qui cartilagine fimiliter obducliis, exter a
nunt malleolum excipit.
f i Sinus tali afper, cui ligamentum cartilagineum ab interno proccdens malleolo inferitur.
f i 6 E ali fnu Sy cui ligamentum cartilagineum ab externo malleolo pronatum inferitur.
E N I 5y6 Duofinusyquos poflerior tali regio uerfus interim latusf e c i andò s exbibetyqui deduccdis
refieclendiscp mufculorum tendinibus parantur? bdepedis inferio rafubeuntibus.
^ Ealiceruix. *
0 5?6 E ali caputyofiis cymbam refirentisfinumfubiensyqui undecimafigura k indicabitur.
fi 9 Calcis oßis tuberyCaputue cartilagine obuoliitüyZj1in tali finum Cfinotandum ingrediens.
dfialiamplus finus,caids caput P iam indieatum admittens.
9 Calcis oßisfinusyCuiinferior tali capitisfedes S iam indicando articulatur.
E 4 Inferior tali capitis0quod oßi cymbam reperenti articulaturfe d e s?calcisfinumfubiens .
t ,t 4
 »83 A N D R H AE VESALÏt B RV X E LLENSI S

S E X T AE MV S C V L O R V M TABVLAE
CHARACTERVM INDEX.
S B X T ^ A B tabula: caput in posier iora refiexum eß,& m axillam inferiore infummo
mento dimfam j 0 ° utriti cp in latera dt du Siam re ß rt.
iugalis oßisportionem cxßcui. JAerùm e X p r attorca inßnuat , temporalis tnufculi in acu
tum inßrioris maxillæ proctßum inßrtionem.
B X c u tu s maxillæ inßrioris procejßis. C Sinistra maxillæ inßrioris pars.
J3 •Blufculus in ore delitef eens, qui internæ inßrioris maxillæfed i ,ubi latißima eß,inferitur*
B Gurgulio dpalatißnepropendens.
£ Glandulaßniflra amygdalæ non abfonilis,ac eminentiß ime laryngisfedi appoßta♦
G Lingua,uerinnßuperior character is pars,laryngis operculo eß contermina.
JrJ H a cfed e plures capitis e r ceruicis motibusßmulatites mujeuli confiniuntur .
I Jypufcubes inßriorem maxillam deorfum trabens^kie ab exortu pendeiv
K T ertili* hominisfeapulam mouentium.
L Glandulaßnidlro laryngis radicis latori adnata. B L cXfpera. arteria.
J A LJæc congeries,eß uaforum 0 ° neruorum lateribus afpcræ arteriæ exporredloriim. quanqul
0 ° mufculi dorfurn mouentium primi aliqua ex partefe oflendant.
T Quoniam banc peel or is colliffe d e m ,illi ftmilem delineare oportuiffet,qnam fequens oßendit ta
buia,non abs r e ß r e duxi, ex cane bunc Gaietti mufculum exprimer e,qui dtranfuerfis uertebraa
O , rum ceruicis pro cefi bus origine O notatam ducens,ad quartam ufque collant carnofusßrtur,
p O ubi V notatas ,in membraneum ceffat tendinem Q ^inßgnitum ,& deorfum ad aliquot coßas ad
bue pertinentem.
J l M u faillis dfcapulæ baßprincipium duceiis,tboracemc£ mouentiumfecundus. Vector is os citm
eh araci erti impoßtione confficuü cß,quemadmodü e r coflæ,<& ear undeinterualla und cu exte
S . rioribus mufeulis inter codlalibus. Quo tarne melius ßngula expendasßgnificet S tertiæ cofæ
JT. o s .T tertiæ cofæ cartilaginenu JA mufculum exterior em intercoßalium,in tertiæ 0 "fecundæ
J A . coftarum interuallo rcpofitum,cuiusfibræ deorfum iti prioraßruntur. X aerò denotabit e x '
teriorem inter coßalium mufculum guter fecundæ 0 r tertiæ cof arum cartilagines cotifpicuum,
cuiusfibræfurfumin atiteriora prorepunt.
a X r t e r i a 0 ° uenaßib pedloris o fe deorfum ad abdominisfuperiora propagata.
A T ratifierß s abdominis mufculus,quem coßarum du ¿lus ß u fîtes,& oßisfacrioßisßnißro late
b. ri commißi regio ,abunde bic circuiifer ibunt. Cæterùm b fedem notât, qua obliqué afe endentis
mujeuli tendo, ab dominis tranfuerfo pertinacifimé adnafeitur, priufquam reel um confondati
c. c autem indicai afferitatem,quam mufculorum obliqué du cl or um cum tranßierjis mußcutis con*
nexus inibi molitur,uti re ¿li mufculifupra umbilicifedern, ucrfiis pedi oris os mutuò debifeunt♦
J Borameli uafisfeminarijs uirorum uiampræbens.
e JAen a 0 ° arteria,in redlos abdominis mufeu los, conferminosi fedes excurrentes*
f H icfin i Livi lateris redini abdominis mufcuius, d pubis ojß dependet.
q Spina oßis ilium ,carnoßspartibus duorum obliquorum abdominis mufculorum liberata.
b Scapulis 0°fini diro bracbio mentem accommoda,ibidem nanq>•bfuperiorem notât fcapulæ an>
i gulum,cui mujculus K infignitus inferitile,deinde 0 "fuperiorem quo£fcapulæ coßam b eadent
opera tibi indicare potent.
J Summus bumerus ,feu fcapulæ elatiorprocefßis. k Blufculus brachimi mouentium quintus.
I Interiorfcapulæprocefßs ,ancboræ imaginent reßrens.
0 B lu f cubis anterior cubitumßedlentium, cuius exterius caput,quoddfcapulæ acetabulißiperci
tn,n. li° nafcitur,m not at, n uerò indicai internum caput ab interiorifcapulæ proceffi enatum. Quo
tarnen huiiis capitis iterueam partent d carnea exquißtiiis dijcernas ,buius tabulæ dextrum bra'
o. cbiumJjedlabisgn quo n nerueam partent dénotât, o autem carnéant. t non bæc duntaxat
p tabula eas commonflratpartes,imôpriores adunum omîtes. Cæterùm p duorum capitü coitimi
q. indicai,q uerò tendinis,quem mufculus hic educit,principium.
r, r Blufculus posterior cubitumßedlentium.
f Blufculus cubiti extenfionis autor, cuius principium ab bumiliorifapulæ colla enafeitur.
A Blufculus
 D E H V M AN I CORPORIS FABRICA LIBER II» iSp
a Mufculus radium moucntium hngifimus,cuius altifimampartenti* hic oculis fubvjcipotedl,
Ur t indicai, u autemprafentisMfcuIiinfertione notat,qua iti inferiore radij appendice molitura
Px Mufculus fpcrior duorunigquiradium inpronum ducimi,
JVLujculus tertium cpiatuor digitorum osfeélens,<& cequidem buiusmufculicaput infnuat.$ au
e P,. temfedem indicai,qua mufculus in quatuor partes carneas difeinditur , quifngulospofmoduni
porrigunttendinei. Vorrò qua ratione ad tertium ufp digitorum internodiu tendinei buius mu
fculiporriganturincumbentis mufculi tendinei tranfeant,bic in utraq$ manti ejl confpicuum»
n S iti amen dottrinagrafia y tendo tertium medi/ digiti os accedens,f autem tendo,quifecun'
dum osfechi, z Mufculusfxundum quatuor digitorumfé ¿lem articulum,
y fdos cbaraci cres refrre oportet ad quatuor mufculos,quorum beneficio quatuor digiti addili
cunturpollici,atep hi interno lateri tendinum tertium osfleclentium exporriguntur,
u,ù Mufculus tertium poll^is osfcòleus »notatur. Qautem ipfius tendinemproponit, intcr mufim
losprimum pollicis osfeòlentcs,& eos quifecundumpollicis o sf echini,prorepcntcnn
k Mufculus maiorprimumpojlicis osfeòlentium,bic ab infertioné dependet.

A. Mufculus minor primii pollicis ósfeclens,quifub maiori k indicato recondebatur,Inter\ue >

rò CT n,primum pollicis os nudum excarnefi apparet,
p. Mufculus primum parili digiti os uerfits exteriorafcòleus, ITuberculum nero ante buius mu>
fculi initium apparens,uhne eflfedes,qua ualidior etti ligamenti exporrigit portionem bracò ia'
le cubito colligantis, y Tertius fntiir mouentium mufculus,
| Magnus fmoris ofisproceffùs. q Mufculusfmur mouentiumfeptimus*.
rus Mufculus fmur mouentiumfcxtus, § Mufculusfmurmouentium oélauus*.
s (flint usfmur mouentium mufculus,
FI Oclanus tibiam mouentium mufculus,uniiierfimfmorìs os quodammodo ampleclens. T infinita>
r- tur amplimi buius mufculiprincipium,¿radice magnifmoris procejfis,<& ipfius collo cnatum.
Deinde n priuatim indicaifinis illius portionem, quo nonus tibiam rnòuens mufculus cò tuie tur,
atep bicfinis in dextro critre efl confpicuus,quemadmodu CT carnofe mufculi partis terminus,
y. qui indiarfemiglobi extuberans bic v infignitur,
<p Dependet bic mufculus tibiam mouentiumfeptimus,ctiiiis cauitas ardimento ef,qui oòlauum ti
biarn mouentium amplexeturmufculum,quiborumtendines una coeatit, Quod ut commodiìis
expendercs,in dextrogenufeptimus mufculus adeò ab odiauimufculi tendinedifeòlus ejl,ut C2°
*. moie pars ibidem in conjpeclum ueniat * notata,
g f Hate fedes ad undecimam mufculorum tabulata potifimùm refrtur , quat ofendit portionem
quarti tibiam mouetitis mufculi exfm oris offpronatam.atqi bic g notat quarti mufculifedem
ipfius inferiioni p rox imatti, f autem eampartem alfe ciani ofionditela coxendicis ofis appetì»
dix principium prccbet,
2, Infili dira tibia totani externum tibia?ofis latus confpicuum efl.Id dico latus, quod ad externa
fedem excarnis etiatti antefclionem partis babetur , quam & dextra tibia totam oculisfubijr
cit. Gattenuti 2 priuatim notat ligamentu tibia', os & f butani ,qudb<xc inuicem debifeunt ,inr
os- ter cedens.oo autem extetUum notat itialleolum,&partemfib ulte excarnem,
$ Mufculus pedem mouentiumfeptimus. zipfius exortum indicai. 5 tendinis principium,quod ante
riori podlerioriparte,ac dein interiùs, quàfbulamJfeòlat, carne adnutritur .4 itagparte
4 j3* notat anterioretn carneam,3 ueròpodleriorem,
f Oclauus mufculus pedem mouentium,magna fui portionefubfeptimo occultati^ . 6 buius mufeu>
li tendo, adpodleriorem exterioris malleoli fedem refexus,
D Mufculofa molcs,cuius benefìcio pollex & tres ipfi proximi digiti in externu latus ducuntur*
7 Hicprocumbit mufculus pollicetn extendens,
8 Mufculusparuum digitimi in exteriora abducens,bacfede obuius ef,
9 Secundus mufculus pedem mouentium
in ext ra tibia poferiorifede nullas adbibui notas,quòd mufeidos bacJede delineatos , otnnes
qua?baélenusprcecejfrunt, tabule oflenderint. Hndefi biepariter notas requires,opportu
ne bas ¿prima,fecunda c r ter ti a tabulis petes. H erùm quia infequenti tabula dependet, cuius
Si P°lhx int rorjum moueturfuic inp ro f enti tabula %infcripfi»
. . / SEVTD

• •
 DE HV MANI CORPORIS FABRICA LIBER II* 191

s E P T I M AE M V S C V L O R V M T A B V L AE
CHARACTERVM INDEX.
S E P F I M ^ 4 •muficulorum tabula laxatofirne,dquo ínterpingendumpendebat,in
poßeriora tantumprocidit,quantum uidcndofiepto tranfiuerfiofiufficít. quodedam in profetiti
tabula adfiíniñram caforma appiedimi cerniscila execlum,parictififuo lentore hetrens nobis
¿ppariut. Quo minus autern dextraßcapula e ff racla alce ritu iti deorfium de cumber et, illan ifi -
f¡iculo itafiifiendimus,ut ipfius cauum in confifecluf i t .
A Gurçulio indieatur apalati terminopropendens¿inferiori interim maxillaprorfiiis amota.
B A lip to t ceruicis ucrtebrarum corpora. G , D P rimumpar dorfum mouentium.
E Stomachifeug u la parsfub a fieraladt ans arteria ¿pi am F notauimus. G ceter imi uafia,quce
F. utrinp adhuius latera habentur congeries efi¿quantfioporales efifiiciut arterice cum internisiu
gularibus u tn is ,^ fcxto neruorum cerebri coniugio*
G M ficu lu s alterfie cundí paris do rfinn mouetitiuni. H Scapulam mouentium tertius.
I M ficu lu s brachium mouentium quintili.
T Muficulus brachium mouentiüfextus,cuius ínfiertio K infignitur,r cliquacf ipfiusfirma exfica>
K- pube imagine deprehenditur.pianpiamfiprcefientis mujculi trianguläremfigurant uolueris con
flituere,licebit K , L CF L fiumiconfirrc.
F ,E PFuficulustboracemmouentiumficundus. F F Brachium aqenfium tertius.
Pi, N MuJciilus cubitum extettdentium, cititis initiumfuperiori FFinfignitttm dficapula educitur.
O Portio tendinis muficuli,brachium mouentium piarti. P Cubitumfie¿lentiumpoflerior.
CfiRadium inpromini confiituentiumfiuperior. JR., R <Anterior cubitumfieclentiunn
S Radius. JT V in a . JA Ligamentü inter radili CF ulna,qud initiec dehficunt intercedes.
PC Radium inpr onum mouentium inferior miificulus.
Y ,Y A i dextro radioÇqui cii uniuerfia extrema manu magis quantfimfira affollifurJ dependet, lon>
gior radium inJupinum ducentium. a F l inor primumpollicis osflcclentiunu
i,i ,3 JEribus bis characleribus muficuli notanturficundwn pollicis osfieclentes.
b Rependetmufiulustertiumpollicisinternodiumfieflens. c PFuficulustertijquatuordi>
gitorum ofiisfiexus autor,quemficdulà intuebtr e ,quod illius tendinibus muficuli attendantur,
d. quatuor dígitos pollici adducentes¿qiiorü is qui indicem mouet, d inflgnitur,per inde ac reliqut
tres ab inferitone beeres. Quincda tendinnntfiecundum quatuor digit orimi osfile ¿lentis muficuli
e. portioncs adirnefieruantur. ac portioni quidem indici propria: e inficripfi, tendini ante teffiunt
fi- indicis osfie ¿lenti fi. Gceterùm in dextra marni dici oruni muficuloru confipiciuntur infiertionesl
g-h. acg in indice inficrtionem indicai muficuli indice pollici adducetis.h inferiione,muficulifecundum
i. osfieclentis. i infiertione eius, qui tertij oßisfiexioni prceficitur. Prcefientis tabula; thorax,quòd
ad inter cofialesfi) éclat mufidilo s,pr¿eccdcntis tabula: tboraci refiondet,unde edam alijs char
racler ibus non uenit obliterandus.
A Septum tranfiuerfiim,cuius membraneus circulus infiepto extra corpus expanfiò circuiifier ibitur
\d,m,n. k, l,m,n quoduerò exteriàs hos charaSleres ambii,atq$ foris ( ut ita dicamjexifiitfiìbrisfi ins
o,p. terfiinguitur,carncani feptipartem effe putato. o ,p D u o ligamenta,fièli tendinesfepti,uerte
q. brarum in lumbis confiflentium corporibus infierii, q Septificijfiùra,qiiafieptum uertebrarum
incumbit corpor ibus,ac magnani arteriam,uenam'p còiugis experte tranfmittit,aut illis cedit,
quarum orificia q inporporc huius tabuléepofitum indicai, quemadmodum CF arteria: ramos in
r. feptum excurrentes. r Foramen fiomaebo uiamprcebens, qui edam ry>; corpore infignitur,
fi. fi Foramen uence cauce caudiciparatum,qui in corpore finotatili confficitu^,
t Muficulusfimur mouentiumfiextus. 11 Muficulus dorfum mouentium nttfis.
x Femur mouentiüfiepdmus. y Sacrum os hic infignitur , neruifi aliquot ap ipfius medidla
educi i, obuijfinit. et Femur mouentium oclauus. ß Quintili fémur mouentium.
y Fibiam mouentium oclauus. t FîuficuluspoHicem dCceteris digi&s amouens.
dl Dependet CF hic quop ab infiertione muficiilofia moles,polliceut CF tres ipfipróximos dígitos in
exter num latus ducens. Q u a iterò inprcefientis tabula tibijs occurrunt, illis refiondent, qua
p'doribus tabulisfuere obida,
O C T^A JA ^A

f
 * d e HVSIfiNÍ CORPORIS FABRICA LIBER if* i9y

CHARACTER VM OCTAVAE MVSCV'

LORVM TA B VLA E INDEX*
J M M F C tabulartim anterioran corporisfacían exprímentíum p o lir ema e fl, mufeulos
adirne in anteriori hacfede olino s^exfeclíoníspfcric relíquos proponens .V tu e ro interiores
íntercojlalium ojlenderet m u fe u lo se o s qui in interna thoracisfedepecloris o f is attendütur
lateribus ? os ílluduna aim codiarmi cartilagini us exectum , ad dextri cruris Utus euerfum?
¿tpfub dextree manus indicepropofítum cernís.
o M u fiu li collumfuperíoremue d o rf partan f e el entesYorfump mouetitíum primü coníugium♦
7£ JV[uJculus dprima enatus cofla^acfecundí d o rf mi mouentíum parís alteri.
-p Exteriores mujculi intercofíales gn ofíurn ínteruallis confpicuú
F interiores mufeuli inter cof l alesgn ofium ínteruallis obuij.
fl p Mufculus ocio thoracis cofis infertusgpflusp motorumfecundas.
'q J / trínp fcapula modof eclionís f e r i e d a excarnisp eflpac fuáfede dimoia*
pP Mufculus dependetfrachium antrorfim cir cumuertaisfle apula p cauum occupans*
j Mufculusfuperíorifcapula bafís ángulo ínfertusgpfamp agentium tertius.
p 'Poflerior cubitumfcélentiam,cuiuspríncipij elatíor exteriorf pars L ínfígnítu rPdemifiOY
p \P ueró interiorppars M .Infcrtio autern prafn tís mtfculi M indieatur.
Q JEadíns. V M ina. Q ^ T endinis mufeulipars cubitumfeélentiumanteríoris*
jp Mufculus ab ínfertione dependet?radium inpronum mouentíumfuperior.
§ M u f culus ab ulna dependet, radium ínpronum ducentium in frío r.
p J / Sede T infígnita ligametüfbrachiale ad cubitü ñecles¿crafluís appar etgiteti!fede M notata*
y M ufeuli ab infertíonc propendete fecundumpollicis interno diumfe ¿l entes.
Inpoflbracbiali dilucidáis exprimí nequierunt odio mufeuli? quatuor digitorumprimos artica'
y_ losfclientes. G a terina dextra manus in latus p ifia eflgit rñufculum Y ínfígnitum ojferret ? qui
primum índícís os íntrorfum feclit.
0 Sextas fm u r mouentíum mufculusguíus ínitium e ucrtebra rumpro cedcns corporibus a ínfígní
a P tur. b ueró ipfíasfedesgibí tendínem educere incipit,
jg Septimus fm u r mouentíum mufculus. H Mufculus dorfum mouentíum nontis*
f] Sacrum osyex cuíus anterioribus foraminibus neruíp ro f lire hie. uidentur.
(|) Quintus fm u r mouentíum mufculus.M erina $ priuatim huius mufeulipartem notat poflerio'
c. rettile autem anteriorem.
e Eu bis o f is anteriorf desf o e latere exfedlionisfe rì encarne denudata.
Y Mufculusfm u r mouentíum nonus^anteriorcmpubis o f is fr a minisfedem occupans.
Í2 I nfinifrogenu tendinesfeptimi tibíatn mouentíum mufeulig in flg n iti^ ociani h indicati
g h g . noni i notatilagenu refex i funtpacpatellam ipfis innatam , ac k infgnitam oculis fibijciunt.
k j . In dextro autem crure oclauus tibiam mouentíum mufculusflolus ab infertione ac integer depen
det, l notatus-,<&patellamfibi innatam\feruansgui k inferípfmus.
m Y íbice o f is anteriorfedes yomniprorfus mufculo libera.
11 Fibula? etiam anteriorfedès ?ex dijfélionis ferie mufculis omnibus denudata*
o Ligamentum notatur inter tibice os <&fbulam inibì rep oft impubi hcec offa inuícem dehfain t.
* Q ui hícfpeclantur mufculigllifunt,quos fexta mufculorum tabula exprefit líteris $ Y f t '
ptimus nimirü CF oSlauuspede mouentiu. In fuperíori pedisfede modo nulli adhuc reliqui
funi mufu ligo fla p duntaxat ligametis ohduciagn confpeclii ueniunt. Cceterùm mufeuli pqui ha
p g . clenus in tibice pofem orifedefière obuijf eclionísferie a u frri incipiunt. ac p g notantprimü
f t . etcfecundum pedem mouentiu31 quarto eiufdem motus autore mujculo? t inflgnito^ad characle
rem f propendentesguo priuatim notatur tendo tertij pedem mouentis mufeuli.
u M ufeuli pars hie occurritguatuor digitorum tertium articulumfeclentis.
x M ie obfcurèfe offerì pedem mouentíum quintus.
et E ecloris o f is pofleriorfeu corfcclansfedes.
M is characleribusfeptem uerarü coflaru indicantur cartilágines. U d ì qua autem qua'
tuor cartilágines -,oclauagionce^decima ¡gg undecima coflarum cartilágines flint*
£ Mufculushumanumtboracemmojmtimftutus* R nona
«

iJi' jT* -X.

ss

7 um
 de H V M AN I CORPORIS FABRICA LIBER i'f»
N O N AE M V S C V L O R V M T A B V L AE
C H A R A C T E R VM I N D E X .
p R Ü B S E N S tabuli omniumpoflcriorem corporisficitm exprimentm, prima ha
bebitur,hîc ordine non a.Si tarnen anterioribusferiatim ac uicißim pofterioresJubfiequi uelles,
po fjêt bate omnium ejje aut tertia , out quarta. nullum enim abfiettum habet muficulum,prêter
cosanos carnea membrana conflituit,tertiacf tabula obui/font. Tratterea tranfuerfa in cubi'
ti externafcde,iuxta brachiale repofita ligamenta hic diffiecuimm, quod prima er fecunda ta
bulis abundè confinatafierint,banccp tabulam ad difciplinam profits parauerimm*
T emporalis muficulus:
ß Qsiugalei
Q Mafieter .M ûris ueró foramen cum ipfifiubiettis glati duiis , cifra ebarattentiti fubfidium efi
obuium.
j) Muficulus caput mouentium , dpettoris offe, er clauicula enatus , in mamillarem capitis pros
ceffluii inferitur.
j* ^ filli faillis fecundo loco interfcapulam mouentes recenfendus. <Mtq$ buiusprincipium ab occis
E F piti/ offepronatuntyß ac F infignitur. F uerò ufipad G mufculi principium ab occipite,ad
Q ottano: uff thoracis uertebreefiinam,d mediarum uertebrarum apicibus quodammodo enatit.
jg l FL, I injertioguani mujculus infcapulefiinam,& fumtnum bumerum , latinfculamf clamai'
la:federn molitur. * hacfedeprfiens mufculusguafimembraneumfemicirculum obtinetfieu car
K . nofé ipfinsfibra:,infiemicirculi ccfjant circunfèrentiam.K hac parte ceruix collimile,thoracis
elatißimceparti committitur. Lincee autcni lateraue miifculum circunfcribentia in hunc modutn
colliguntur .<Mb L ad F primaprofeti ditur , ad occiput tranfiuerfini dutta. Quòd autem hu
ius extremum F notation,non tantiim ab auris radice diflare hic iiideatur,quantum F remouc
tur ab L pittura,in caufii efi oculumfiigiensguod er finifintiti brachium in anteriora porre'
ttutti liquidò comtttonflratguodforte ogiws ignarus,pluscequobreuiuseffearbitrabitur.Tor
rôfecunda linea pra'fentis mufilili ab L per K. ad G met¿tur. T ertia autem ab F ad FJ.
(filar ta ab FL ad G . M tp bis lineis tinfaillis tcrminatur. Injertionis autem linea ab F ad
FC pertinens,nullaprofitsfeparationis nota exiflit.
L M u f:illus brachium attollens,eiusf motorumfiecundus.
LF L lfic ulusgib bam fcapulcefedern occupant, brachiumf mouentium quintus.
FL Mufciilus ab bumiliorifcapulr coflapronatus,<^y brachij motus opificum tertius.
O Muficulus brachium agentium quartusfiequenti tabula 0 infigniendus.
T In prafientis tabule dextro latere T ,indicaipor tio ncni abdominis mufculi, quem obliqué des
feendentem uocamus.
Gfi FSfonnihilin dextro braebio occurrit,brachiumficttetitium muficulus.
FL Poflerior cubitumfiettentiutti muficulus.
S Muficulus cubiti extenfionis autorum,cuiusprincipium ab humeripendei ceriiice.
F Muficulus cubitum extendèntium,cuimprincipium ab humiliorifcapulæ coffapronafeitur.
V F7Ina-Jedes triangula,nullis obietta mufculis,excarnisue , acprecipue itfiertionem excipicns
neruofe cubitum extendentium mufculorum injertionis.
GL Mufculus radium infupinum agentium,qui in inferiorem radij appendicem infer¿tur.
y Muficulus bicorni fendine brachiale extendens.
GL Muficulum rZ j infignitum,autorem extenfionis indicis,medij ac anularis recenfiebimus, cuius
aF>. initium a indicatur.Sedes uerògua carnali effe definit, b infignitur.
Muficulus qui nobis extenfionis autor partii digiti recenfebitur: Commixtionem tendinum mus
O fculi GL infigniti,ac mufculi 0 indicati, quee ad digitorum fit radicati, ita hic delineauimus,
quemadmodum crebriùs nobis occurrit.
^ Muficulus brachiale extendentium,cui principium offertur ab humero c infignitum. FnfiertiO'
CpC^ nein uerò d indicai am,itipoflbrachialis os ,paruumfufiinens digitimi molitur.
Fu litro cubito H infignitur mufeu lus, brach ¿alefie clens, oflau o f brachialis ofii infertuô , ac
in nulla mufculorum tabula œquèatq, hic cotfficuus. Quemadmodum er mufculi latum matins
R z tendmem
 !
l9 $ ANDREAE VE S A L I I BRVXELLENSIS
q-, tendinempro dueentis initium„bic ad ebaratterem cp efl obuium„ und cum exortu mufculi bras
cbialefettentis„quipotthracbiali infertus„ A in tertia mufculorum tabula ornatur-
e JSdufculi bde obliqueprorepentes „ illifunt„quorum alter unum tendinem brachiali! ofi„polite
centfufulcienti inferii „ alter uerò unum tendinemprimo pollicis ofi offerì „ aliumfecundo q-
tertio pollicis o f inferens-
f Mufculus tribuspollicis ofi bus externafede infrtus„0Jpollicem uerfus indicem euertens*
g Mufcii luspollicem indici proximo adducens-
b Mufculusparui digiti dreliquis abduttionis autor*
*11 'Primusfemurmouentium muj> cuius,i„ k„ l„m gy « circunfcriptus. Quandoquidem i uf<p ad k,
iffr n ju fuiprincipij partem notat„quce ex o f is iliumfin a enafeitur. k autem ad l„principi/ partem in
dicat „ab offe coccige„inf mapfacri o f isfede pendentem„ubi eticifiniHer mufculus dextro con
tiguusef- m indicai elatiorem ipfius infertionispartem^ n autem infertionis infmd notat par
tem„qu<£ quia inter mufido s tibiam mouentes bicpenitiùs fe infnuat „ reconditip ?omni expar -
te non ef confpicua.
o Secundusfmur mouentium mufculus„magna ex parte primo obtcchts.
p Sextus tibiam mouentium mufculus„in latum ilium degenerans tendinem, quifmur amplexanti^
bus mufeulis obuoluitur„attamen non adcampertingit crafitiem„utfubditos ipfmufculos ob^
furare pof'it*
q Mufculi„quern p notaiii„carnofe partis terminus-
r Septimus tibiam mouentium mufculus „ membrane! tendine fexti tibiam mouentium mufculi
obtettui-
f Quartustibiam mouentium mufculusfeptimipoferioriattenfilifedi.
t T ertius tibiam mouentium mufculus„in utrocp crure(quemadmodum cr fubfequentes aliquot_)
notatili-
u Mufculus„quern quinti tibiam mouentium loco babemus-
x xMpparet cr bic quoepportio mufculifmur mouentium quinti*
y Mufculus fecundus tibiam mouentium-
ct Mufculus tibiam mouentiumprimus-
(f Ottauus tibiam mouentium mujcuius-
y PIonus tibiam mouentium mujcullis-
<b In hocfinn tibiam accedens arteria„und cum maxima cruris netta„<&nemo quofe totius corpo'
ris crof i f imo uebuntur*
e Mufculus primuspedem mouentium-
f Secunduspedem mouentium mufculus*
it Septimus pedem mouentium mufculus-
0 Ottauus pedem mouentium mujcuius*
t Exc<.trnisfbule pars„ipfeque adeò exterior malleolus-
k 'M ’liana ex parte portiuncula bic occurrit„mufculi pedem mouentium noni*
A M u j cuiusparuum digitum d Cceteris abducens- »

{j. Infnislra fura tendo„tertijpartem mouentium mufculinotatur»

y Interior malleolus-
DECI-
 DE HVMANl CORPORIS FABRICA LIBER IT*

OiEßiEiGS
 l44 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
E f T 4 t^iCpcr talifinus,ex pio cartilaginea ligamenta Calci infcruntar.
V' f i V 7, 2,9 ^ I fp tr calcisfinus, cui cartilaginea ligamenta ex nuper dirlo talifin i immittuntur
0 0 , Y , Y I z Caidsofiisfedes,qucepedeintcrr amfirmato,deorfinnfigedlat.VeruniY syygg- r
ctida^O1Y in ociana,® YL in nonapriuatim buius fedisprocedimi notant anubculi ^n„ L ìj
7 7' , ' j; 7. C 7 , “' i / ^bulclclftl
eaucaiais aptum^propinquità rdupla calcisJccic terree inmttentem *
af i 7 p8?9 '-d b a adbjuperioris calcisfedis interuallum notatur , dpoficrioritali regione ad polli
calcis deducimi. J Cam
c z,§,9 Topica calcisfiedes*
d?e z,$ Internum calcis latus.Vertlm e priuatim fedem notai,qua tendines bdcpedis infiriorapetunt
f? g \C7,9 Externum calcis latus. Verùmgfieparatim buius lateris regionali infinuat, cuifieptimi ® 0g
ui pedern mouentium muficulorum tendines exporriguntur.
b V 7 In jeptimafigura antcrior calcisJcdcs ejl conjpicua. ® b quidem ciiisfedem indicai, qua t d0
committitur.i nero eam notatane ofii tejfiramfiu cubum imitanti articulatur* E s i itacU i de^
prefium calcis caputfinum ofiis cubum imitdtisJubiens.Vtg idcaput in nona etideficonfitenti
b u dntodumprofunde exculptus ofiis cymbce imaginem ofiendentisfinus,tali caput Ofignatunt
jufeipiens .
Inijti io ^dnterior ofiis cymbcc afiimilatifiedes , trespercpidm leuiterprominentes commonfirans f i ^
perficies,quibus tria interiora tarfiofia coarticulantur *

o ,p,u, ®i o in io Superior ofiis cymbam refirentisfiedesgua pedisJuperioraficclat.

<l>r io et q in n Inferior ofiis cymbam refirentisfedesSerrani intuens . V eruni q priuatim buiusfed isfi
num indicat,quòfiextuspedem mouentium mufiulus deducitur.
A u 13 T r e s piarne quo daminodo^fuperficies trium interiorum tarfi ofiiurn , quibus bete ofii cymbcefis
mili coarticulantur.
x 13 Ofiis cubum refirentisfinus infiuperficie leuiterfi calatus, quo calci id articulatur, efifi biefi s
nus buius ofiis unum latus.
ce, fi iz Ofiis cubiÌ refirentisfiedes,cuipedij os anularemfiiffiilciens digitimi,®1illudquodminimoprce
ponitur,planisfuperficiebus coarclantur. efifi hcecficdesfecundum latus ofiis cubofimilis.
y 1~a 3 E ertimi ofiis cubo afiimilati latus, quod ® os cymbam exprimens reJficit,tertiofi tarfi ofiis
um coarclatur.
cA iz,i3 Quartum ofiis cubo a dificclionisprofifioribus comparati latus, externdpedisfedem fpeclds.
e i - V '3 (fuintum eius ofiis latus,in peds fiuperiori confiflensJuperfide.
i;l 13 Sextu/n ilhus ofiis latus,terree inmtens. Veruni upeculiariter ipfius indicaifinii, adquem
fieptimi pedem mouentis mif e d i tendo rcflcclitur.
0 13 Procefi us tertij tarfi ofiium, quod ofii cubum referenti articulatur, in boeprominens, ut ipfi
quintuspedem mouentium mufiulus inferatur*
iz S edes intimi tarfi ofiium, cui pedij os pollici prcepofitum articulatur*
k iz H uicfecundi tarfi ofiisfedi,pedij os indiccmfiuRinens coarclatur.
A lZ H u ic tertij ofiium tarfifed i, os pedij articulatur, cuimedius innititur *

(ai,- Ofii culli,n ad exter num articulationis latus obuium, quo pedij os par no prapofitum digito ,
ofii cubum exprmenti committitur.
v,v i,z Internala,fedesfi,quibus pedij ofia inuicem debifeunt.
1 ^ 1 ljZ Capitila pedij (fiumi, finus primorum digitorum ofiiumfubeuntia.
rur - Tr ocefiuspedij ofiis polla erafifiulcicns,cuifieptimi pedem moti etis mufiuli tendo impllÌtatur.
$ - 1 , occfius appendicisfiupc morispedij ofiis mimmoprcepofiti,in hocpotifiimumpromitiens, ut
oclauipedem mouentis muficuli infiertionem excipiat.
S’ T’ V Y r ia indici* ofia, atfi eadem ratio medij,andar is,minimifi e li.
(p-X.ljZ Duopollicis ofia.
fi,ù»z JJuo ofiiculapedij ofii pollicelafufiinentifuppofita *
» 2 Oficutum fiondo poli,cis inttrnodio prgojitum . Rclioua automfcOmina oficula inprimit
digitorum articulis nullis notis infigniuimus *
Q_V E M"
 19§ A N D R E AE V ESALTI B R V X E L L E N SIS

D E C l MAE MV S C V L O R V M T A B V-
L AE CHARACTERVM INDEX.
Ti C omnium tabularum decimaspoiler io ran tierofician exprimentium fecundaf i
Adonisferie cpnartam tabulam fuhfiquipoffit.In bac itacp iamprarcedentis tabulce mufculi ali>
plot adempii dependent,multifi in illa no obuij,hicf i f i còmonfrani. <^dtp inter reliqiiospror
fu s ablatm efi,quem nonatabula V & A infigniuimus , quòduidelicet nufiquam apt è firm a m
ipfirn,dependáis o/lender e potuijfit.
v^ r D ex ter primi parís caput mouentium mufculus.
]s Secundiparís caput mouentium dexter*
(J Scapulam mouentium tertius mufculus.
J ) Clauicula.
Jd Aiufiulus Immani thoracis motorum tertius fiequenti tabula F notandus.
p A li f i uhis Icapulam mouentium quartus, cuius quatuor latera circuiifcribuntur C , F I. f K .
g ,i .h ,k .
A A iufiulus brachimit mouentium quintas.
jgq Scapilicefpina,acfummus humerus.
A Aiufiulus bracbium mouentiumfccundiis,quem in poñeríori corporis f'd e prompte drain feri
p p fir is fi P mufculi infer tionem effe cognoueris.P namqj ac iV c r O ^triangulimodo,diclam
2\7 O mufculi partem terminant,anteriori interim parte "¡A,,in quarta tabula muficulorum infinita*
Q Bracbium mouentiumfextus mufculus*
j p Aiufiulus bracbium mouentium tertius.
Trlacfide aliquot dorfim molientes mufculi exporrigiintur,una cum bumanum thoracem moucn
tium quarto.
© H a n c mufculumfecunda tabula T infinitum propongatiefi autem is,cuius beneficio brachili.
S T \ deorfirn,uerjus dorfium uelliturjdp mouentium quartus. S & F m u fc u l i huius principi/ indi'
pA cant lonfitudinem, f i partem ipfius infirtioni proximam,quce hic oflendi nequit, uerùm inf i '
AC. ptima tabula O infignita,utcunqs fintobuia. AG autem mufculi latus eafede indicai,ubi ab diü
ode non amplius enajcitur.Circuiifcribes nero prccfetitis mufculi latera ab S ad T , dein d T
Y per AC ad fip n fu p er ab S ad f i . Cceterùm Y notabit infiriorem fcapuhe bafis angufant
bic extuberantem,p’ tertio mufculi latere inte cium.
YC Obliquò defeendentis abdominis mufculiportio.
a A iufiulus ab bumiliorificapule coda principium diicens,<& cubiti extenfionis opifix.
b A iufiulus d ceruice capitis bùmeri iuxta fcapulam originan ducesse cubiti extenfionis autorv
c Portio anterioris clibitumfie clentium mufculi.
¿ P ortiopoflerioris cubitumfieclcntium mufculi.
e filufculus radium infupinum agentium longifiirnus.
f i A iufiulus bicorni tendine brachiale extendens.
g F ìa cfid e ligamentum confpicitur membraneumfuperiorein radijpartem humero colligans,
gfc H a c fid e uhi arcarne ornili,muficulis ue libera cernitur.
i A h i faifas brachialefie&entium,qui o d auo brachialis ofii inferitur.
f i res id i charalleres, tría notant m u f culorum principia ab ulna pronata. Primurn A in[igni
tu mpifad ef i , quod radio ante mediti illius longitudinis inferturn,mufculus habetur, radium infu
k J . pinum agentium breuior. Secundum H indicatimi,Uhi d efi, quo din duosportiones ,h l nota'
tas dirimitur. k enim eamfìgnijicatportionem,quce tendinem brachialis ofii,pollicemproximo
m. fudinenti offerì. / ucrò infix iorem infinuat por tionem ,quce dein bipartita, imam , qu<e m ir .'
n. ficribitur,primo pollicis ofii infieriti alteram n indicatati!,in fiecundum CTtertium pollicis inter
nodiurn impiantai. Porrò tertium principium,il infìgnitiimplluddemurn efi,quodin duos quocp
o,p. partes, o & p indicatas dificinditur, quarumfiuperior,o notata, tribus pollicis ofiibus inferi'
tur.Inferior uerò p indicata, indicevi, ac medium apollice abducere creditur.
' q Propetidet ab infirtionc mufculus,brachiale unico tendine extendens. Deinpr.vcipmis exten'
r> fionis pariti digiti autor, r itfignitus,quemadmodum & mufculus indican medium,ac anularan
potifii'
 DE H V M A NI CORPORIS FABRIC A LIEER II, 199

f potißmum extendens,ac [in d ica tili,

t JSÌufciiliu polke cm indici proximo adducati.
t Secundusfimur mouentium mufculus,cuius exortu. ,[cm icirculifirm # quodammodo refionden
tem? u et x notanty quanqud u in anteriora magis adbuc deberet exporrigi,fiprafiens tabula in
y. latus magis uerteretur. C a terùm y huius mufeuli indicai infertionem , ut etiam u , x ? y
uniuerfum mufculum circunfcribunt ,
et M agnili exteriorcßfim orisproceffus.
ß Quartusfemur mouentium mufculus.
y Ijigamentum d tranfuerfo quinti oßis[a cri oßisprocefiü, in acutum CoXendicis oßis proceßitm
pertinens.
¿A L ig amentum d di ¿la nuper[ a cri oßis[ede?inpoßeriorem clatioremcß appendici s oßis coxen >
dicisfedern infer tum.
i M ufculus femur mouentium decimusPqui hdc d p o flerio ripubis oßis fe d e reficxus,alium ueluti
mufculum fìiprditifraß ipßattenfum commonflrat.
I Chiottiam b a c [ d e s fe quatti tabula p er inde,atoghic erit conßacua ,neruum ca t er is omnibus
co rporis neruis fummèanimaduertendum , ab bac tabula nb refccuim us.eß aut is,quem quantum
fim urpetentiü numembimm,eüfecunda tertiaeßfigu ris , Capiti undecimo L ibri quartipreer
ponendis, cbaradlere 7 1 indicaturi. h r a fen s etenim neruus , cuius duclurn feriem ß tantopes
re expen den ddpHtauerim, is pro fie l b efifecutidùm quem ex caluaria amplitudine , in dorßuer
tebrarum foramen, quod dor fiali medulla tranfmittendaparatur,humor in pedes conßuit, quem
nom ili baudinfiequenter ittfiar tepentis,alij in fla rßigid a aqua dcmanarc,ac in crus profitiere
fentiunt.<M rbitror autem huius neruidifiributione eo animaduertenda accuratiùs, quofiepius
bac mea astate affe eins innumeri,f e f e mihi ex bumoru ad neruu butte defiuxu obtulcrint. Q nines
»* tiam emide in pophten notatu. ccm is, quattep « priuatim huius nerui gran di oreindie et port ione,
qua C T ß in alias quamplurimasfobolcs dijfemitietur,p recip u a tarnen ipfius p a rte pedis,inf i r io
ra inter calcetti,& inferiorem malleolum petit, ß uerò prafintis nerui in poplite bipartiti,m i'
no rem infimi at ramum,maximafui pa rte in mufettlos digehum ,tibia latus, e r anteriorem b u fi
dem fe d e occupantes, qui me h i e r etile nb minus ßuoß accurate,quatti qiiiuis corporis neruus efi
obfcrìtandusfinon ob aliud,[altemp rop ter urenfia medicamina3qua fubinde hie a gris adbiben
tur. P r a ter hoc ettim, quodappofitionis federn adamußim M ed ici bine cognofcent,etid expen
dere erit iucundifjimum,qui ulcus eorutti medic amentor um ui ititihum,humor cm fecundùm hunc
neruum decurrcntem expurget.JSfam quodinuritur ulcus,huicnerui ramo, ß indicato uicinum
e fi,g r qmm paulò infiermsfit,qudmfuperior fibula con fiü a t appendix,neruus contingi ne quit.
ciu f modifané pieraß crebro fermoni advjcerem,nijiridiculum arbitrar er,reliquas medi
citta partes buie ^Anatomica m ifceri,aut ego etili eiufmodi aliqua noti efièm priuatim fio tem
p o re,uti ia/ti cocpi,exaraturus. Quad ante lue quadam interiecerim , nerui illius oc cafonefie ld
cfi,idßpotfiim wn,quum locus uaeuus ante undecimam tabulamferuandus efiet.
In utroque femore k occurrit,mufculum notansfimur mouentiumprimum, qui in fittiUro crurc
in teger a filafede refiexus e fi, infertione duntaxat corpori commifits, qua in dextro cr u r e fo s
him inibì reliqua efi, ubiualidißima■ f i e l t atur,ubi autem lenitcr, membranaß tantum rifu infici
A. rebatur, a afferiptum cernis.
(j. Septimus tibiam mouentium mufculus,non amplius membraneofextimufculi tendine obteclus.
$ T ertiu s tibiam mouentium mufculus,cuius caput v infigniturfedes uerò tendinem primùrn edu
v f i cens | . Infertionem autem tertia mufculorum tabula proponebat,character e 3 infignitam.
Y Quartus tibiam mouentium mufculus.
Quintus tibiam mouentium.
§ Q uintifimurmouetitismufculiportio ♦
5 Secundus tibiam mouentium.
T P ortio octaui tibiam mouentis mufculi,r efelio iam interim primo tibiam mouenti, qui alias Ine
in orbe occn rrerct. Q uoduero admufeulos in tibia p ed eß repofitos attinet, omnia p r a cedenti
comieniunt tabula?ut C T duodecima,quam inibì cbaraóleribusprimùrn occupabimus.
R 4 VNDE-
 DE hvmani c or por is fabrica liber il 201

V N D E CI MAE MV S C V L O R V M T A B V L AE
CHARACTERVM I NDEX.
S i N 1 S T E B~ primi caput mouentium paris mufculus.
Secundum par mufeuloru caput motitntium,infini fir o tantum latere ebaraäeribus infignitum.
J Mufculus Inc obfcurèoccurrit,cuius beneficio inferiorem maxillam dcorfim agimuSi.
q Mufculus fiapulam moucntium tertius.
j ) Glauicula.
j7 Vendei hie mifcuius,dfcapula ofii v referenti infertilst,
f Humanum tboracem mouentium tertius.
Q Brachium mouentium puntile.
7 Mufculusf i apulegibbumfub illiusfpina occupane,ac braebium mouentiumfextus, cuius initiii
j ab f i ad I metitur, infert ionis utròJedes K indicatur ,atcp itatotue triangulimodo Jrd, I ,
v K circunfcribitur.
g Mufculus ab humiliorifeapuIr cofla initium ducens,braebiumf mouentium tertius.
M Idle mufculus braebium mouentiumfecundus,ab exortu liberatile, antrorfiim tota parte reflex
clitur,quam proximèprcecedeiis tabula,0 , I \ f & V circunfcribebant. ^4tp, ita interna mu
finiijedes, qua bumeri articulo incumbit,,in confettimi uenit ,<& trianguli uertex etiam quo>
dammodo proponitur,ad cuius fimilitudinem buine mifetili initium dejeribebant. M emm ca
mufeuli pars efi,que b a ffi apulefiat proxima, O autem ilia,cuius
initiü dfummi bumeri cum clauicula articulo pedet. Dein fiD earn
mufeuli parte effefinxeris, cui clauicula initium largitur, prompte
affi queris mufeuli fio exortu liberi principili infiniter obtiifiim an
gulii refirre, utifigura modo inferta comprobat, qua interna mufi
cuh jedes exprimitur,articulo maxime contermina. <Mtcp bic<M,
B , C mufeuli indicant principiti, ab quidem& B principij
portionem dfummo burnero,&fcapulef i n a pronatam, d B uero
ad C rcliqudprincipij parte , qua: claiiicule debetur. V oliremo D mifculiinfertionisfed.es
infignitur. Quod autem ad trianguli obtufum attinet uerticem, nulli non obuium efl B humilius
poni, qudm D i er C , quibus cbaradlembus triangulum terminaripromptè animaduertis .
Dicius nuper mufculus ab omnibus ,undcprincipili ducit fedibus hberatus,ac ab infertione dun
taxatin dextro bracino pendens,pulebrè ofiendit banc tranfuerfim in burnerumfieri.
Cpfifumanum tboracem mouentium quartus*.
J l Mufculus dorfum mouentium undecimus.
5 D orfum mouentium decimiisquintusfeu ociani dorfum mouentium paris alter.
T f D , D Cbaraclcnbus D , T duas coflas earum,qu<e iamfedlionisferie deteguntur,infigniuimus,
D uero carundcm cofani internatili,ut intercofalium bic mufculoru exterior obfintar etur.
DC M u f culus tboracem mouentiumfecundus.
A Humanum tboracem mouentium quintus.
a, b Obfcurum impcnfcip membrancum mußculi oblique afeendentis abdominis initium, dfpinarunt
apicibus inter a ac b pronatum.
c Mufculus ab injcrtionehic dependet,braebium mouentium quartus.
© Mufculus cubitum extendens,cuius initium d infignitü,dceruice capitis bumeri educitur, quod
d,c* fcapuLv articulatur. e autemfedern indicat,quaprafens mufculus ab altero cubitum extender
tiam,mox f indieandò, non ampliiis diflingui nequit.
f Cubitum extendentium mufculus,ab bumiliorifcapulce coslapronatus,ac cum mufculo 0 injfi
gnito coiens.
g Mufculus cubitumfieclentiumpofterior.
b, h L ongior mufculus radium iufupinum ducentium.
A. M u j cults bicorni tendine brachiale extendens,cuius initium i infignitur. jedes nero, qua ten*
i,h,l. ameni educit,k,tendinum autem ipfiusinferito, l.
m Mufculus radium infupinum ducentium brcuiori n Hadius.
o Dindi

%
 9

Zol A N D R E AE VESALII BRVXE LLENSIS

0 y i n a . cM ttß in horum oßium medio ligamentum occurrit , tota fede fila o fa intereeden $
Cotfts
mitten s f .qua ihuicem dehifeunt* À

^ Secundumprincipium triumprincipiorum.quee ab ulna originem feriatìm foumuttt. p qui¿ s

p pq. dem eins principi} pars efesine tendinem brachiali o ffen . q autem tèndo .primo pollicis o ß iim s
r. ffertus* r uerò is tendo.quifecundo <£Ttertiopollicis itferitur oßibus*
f M ufculus pollicem indiciproximè admouens*
fl T ertiumprincipium eoru.qucc ab ulna pronafcuntur.hic quotf ab infertione pendens.Ac t qui
t.u . dem notat einsportionem,qua: indici ac medio tribuitur. u uerò eam.qucepollici efo peculiariu
2 T ertius fomur mouentium mufculus.cuius initium %, y, x circunfcribitur. Q uod nero ad borii
x .y .x . charaélerum later a.fu perins c fffe fl a tur. ilium oßisdorßum eß,primo fecundofefomur moneti
a. tibus mufeulis liberum. Caterùm et tertij illius mufculi infertionemproponiti
$ Quartus fomur mouentium mufculus.d tribus humilioribusfieri oßis oßibus initium ducens. zy
illicprimùm tendinem educens.ubi ß conjficitun
y JSlagnusßmorisprocejfois*
cP Secundusfonur mouens ntufculus*
e Septimus tibiam mouentium ttufculus . Q uid uerò fn d icetu r.a d ehar adìeretti f i paulòpòdi
£ cotntnemoraturusfuti*.
» Ligamentum ab oßefacro. in coxendicis oßis acutumpcrtinensproceffona.
ó Mufculus decimusfonur mouentium. hde ab interioripubis oßis fed e reßexus. ac ucluti inter
duostnufculos i CT k infognitos prorepetis.
A Caput tertp’tibiam mouentium mufculi.quodprimum eorum cenfetur. quae dcoxendicis oßis ap
pendice proti afeuntur.
^ Caput quarti tibiam mouentium.quodquatuor ut minimum capitimi dcoxendicis oßis appendi's
cepronatorumfecundum numeramus*
Y Mufculus,quem quinti tibiam mouentium loco habemus.cuius initium v infìgnitur.quodtertium
v eomm capitimi habe tur.bine d coxendicis oße educlorum. | uerò pr&fentis mufculi oflenditßs
0> nutn.cuitertius tibiam mouentium alioquin inßdet, q hic quintili miifculiis.in tendinem definit,
anteriori tibia oßisfedi implantandutn.
£2 Subfequenti tabula mufculutn explicabo,quetnfomur mouentium quititumrecenfemus.cbaraflcs
0- ribus '£>, 2. il inibi indieandumJti profetiti autem idem mifcuius,eh araflcribuszj* ac qy,
tutti £ ac f i infognitur, fonguliscp peculiaris mufculi pars in dieatu r. JAtrumque enim zyy ,p o s
shriorem notai mufculipartem, ^ uerò e r f l anteriorem. Caterùm fpriuatim indicai es
ius anteriorispartis anterioremportionem, f i autem podleriorettifignifocat portionem antes
rioris partisi
Tsr Quartus tibiam mouentium mufcuius hic ab ipfous pa rt e, quatti fotti oris os cducit ,a c g infognis
<3. tur,pendei.
s M i fcuius tibiam mouentium tertius,ab infertione pendens
t M u fcu li tibiam mouentium oòlaui p o rtio .T ibice autem titillimi adhibui eharacicretti .quòdfee s
quenti tabula ijdetti, qui hic modoproponantur mufculi,illic cbaraclcnbus ex fé elio nis ferie oc
cupaìidn
DVO/
DE H V MANÍ CORPORIS FABRICA L I B E R II
DVODECI
m a V <s c V
m
LORVM Til
BV LA,

.
Íli/ IM
•

.U
o '* “
JLD
 Zo 4. A N D R E AE VESÄLII BRVXE LLENSIS

D V OD E C I M A E MVSCVLORVM T A B V L AE
CH ARACTERVM I N Di^E X.
f S I N I S T E R primi caput moucntiü mufculorii paris mußculus, cuiusp rin cip iü M notat
& uer° & C infertiohcm3quam in occipitis osmolitur.D autcmJedem indicatala dexter mus
D , E . ßculus dßnißro primihn abfecedit IP oliremo E inßnuat internü infertionis dextri mujeuli latus.
Q u a reß ilium mujculum in tnanguli ferma agerc uißumfiierit,ilium circunfcribes l i n e i s i B ,
A C f e B G . Quinetiamßinteruallum inter dextrum mußculum er fini sir um conßdlens, quog
trianpuli modofee Ilare uolueris.circunßcribes id,d B ad E,dein d B ad D , CTab E ad XX
J7 f S in iìlri later is mußculusßecundiparis caput mouentiunu
G Scapulam mouentiumtertius. XXXX Brachium mouentium quintus.
X Summits humerus d connatis ipßmujculis liber. Cm ter ùm neps codas jieq, eatundem interualLt
charaderibus infigniuimusguòdbic eadem, ut in precedenti tabula, ad T , T , JA ßt ratio.
Ed umani thoracis motorum quartos,cuius initium K inßgnitur?L neroßedesgua primum dlon
K , L . pißimo dorfium mouentiü mußulorü N m o x notadorno ampliùspertinaciter(quemadmodu infe
A E A E riùs d K a d L ufiß) adnafeitur. Tendines autem prafentis mußculi aliquot, A E A I indieantur.
B E Dörfern mouentium undecimus. O Dörfern mouentium decimusquintus.
p S c apulegibburn mußculo liberation cernitur,qui brachium mouentiumßext us habetur,hieß ab
Q itißrtione propendens C f i inßgnitur,
R Mußculus brachium mouentium tertius. S Sccundus thoraccm mouentium.
D Mußculus cubitum extendentium,qui ab humiliorifeapule colla initium ducit.
J A Inßnißro bracino mußculus-, cubitum extendentium exterior ab eafede propendeteli a cum inte
riori T notato impenfe comißceturJn dextro aut bracino propendi ea pars refenda cernitur.
A E M a c fede ab burnero carnea exoritur portio,quam tertij mufeulorum cubitum extendentium lo
co habemusfeequentiß tabula d notabimus.
y Mußculus cubitumßedentilimpoflcnor.
0 Mußculus radium inßipinum ducensguiab Immer0 multo feperiùs, quam externum illius confid
a £ f lit tuber culum,inibì exoritur,ubi a aßferipßimus, ipßus inßertionem b indicantes.
B Mußculus alter,cuius ope radius inßupinum agitur,atq$ huius initium c indieatur?vßcrtio aus
cpd. tvn d inßgnitur.
e N o m e a portio ficu infertionis terminus mufeulifeperioris radium in promim agentium.
ß Radius. g R in a . h Ligamentum radium ulnamßgudinuicem dehfeunt committes.
jßp Edancfiedemfinuum uehendis muß:ulis parator um,<& cartilaginis ulnam d brachiali dirimentis
nomine :>pluribus ornaßfem charaderibus,u fi ill aßuperiori L ib ro pulcbrèfiijjent obuia.
I ddacfede mußculistedinibusß libera,aliter ligamha,quibus offe copingütur,proponinequeüt.
m Poflbrachialis os anularemßufßulciens digit um,quad ideo prillatati notanimus,ut oßa pofibra.
chialis, ab ipßorum interuallis, mußculisß illa occupantibus interflingueres.
n Erdic mußculus reponitur,polke em indici proximo adducens.
o M u ß iE s bicorni tendine brachiale cxtendcns,ab inßcrtione propendet.
p Edle bona tranßuerßabdominis mußculipars occurrit.
q Ilium oßis dorßirn nunc profits excarneßßedatur.
r Ecmoris caput, coxedicis oßis acetabulüßubiens ipßumue ligamentu,prceßente atttbics artieuhu
ß Ligamentum d j acro oßt in acutum coxendicis oßisprocejßum deßnens.
Dependet bic tertiusßmur mouentium mußculus,tnotatus,undcum quarto,qui u inßgnitur.
X M agnus exterior ueßmorisproeeßfes.
cc Decimusßmur mouentium mußculus,cuiuspreecipuampartem Fnotaiidam,ex decimaßexta ta
buia opportune petes, ad charaderes E , G ,E d . Praßens autem tabula earn mußculi partem cbd
mondrat,quee adpeculiarcm ipßin coxendicis oßfiCcelatumfitnum reßexa, ad magnumßmoris
ducitur proceßiim.
Mußculusgracilis , ab acuto coxendicis oßis enatus proce/fii,elatioriß mußculi a inßgnitifiedi
exporredus.
Adufculiisßmilit ergracilis? inferiori exporredus parti eius mußculi,quem « ttotauimus.
E Mußculus
 DE H V M A N I CO RPO RIS F A B R I C A LIBER II* 205

-
ìufcuhs fimur tnouentium quintus. Verutti H priuatim notaipojleriorem buius mufculipar*
i
teitt, cuius caput partivi nerueum, infigtiitum,^partim carneum notatum, d coxendicis
■ 0p s appendice enafciturjiincf prodeuntium capitimi,numero quartum cenfitu rfH ac fede po
* aer ¿orbate quintifemut tnouentis mufculipars,admódum carnea e f , neri murisene ita dieam,
effigiem p ro ffiren s.n M iepojlerior quinti mufculipars,in tendinem degenerai,intcriori cam­
pitamifètnoris infertuvu
< i] FI 'Z,anteriorem quintifimur tnouentium mufculi indicartip a r t ^ a c FI quidem eius partis
poferioremportionetti, 'Lucrò anteriorem. Quo autettihoc non admodumfatteobuiaprompa
tiùs percipias,eofdemillos Grateorum maiujculos ebaraeleres in fequenti tabula repojiturus
fum, illic depcndetites mufculi partes notans*
Pdufcuius tibiam mouentiumfeptimus*
K jMufculus tibiam mouentium oólauus*
f i M m pla deprefjap fimoris ofis fedesjupra radicem infiriorum ipfius capitimi,pojleriori itife
de confijletis.
v Q iuir tus tibiam tnouentium trtufculus,hic ab infertiortepetidens,ac pi quidempartern illius in di''
c a t,d coxendicis offe cnatani, y nero p a rta ti, cuifim ur principiavi p ro b et
*

| Tibiatn mouentium quintus muficulus*

$ Vritmispedetn mouentium muficulus*
Y Secunduspedetn mouentium muficulus. C atterùm buius tnuficuti ( u t & primi ) principimi para1
^ p T. tini carneii,ac us infiqnitu uifitur,partivi ticrueum ,acg indicatu.r autemfedesfiignificatur,ubi
* s. p r intimi duo 1f i pruni pedetn mouentium mufculi contiguifiunt. s Madlenus ttiufculi illi itifura
extuberant fhiccf carnei effe definunt, iterimi hoc tuberà nona tabula ettari accurate expri^
v. muntur. v T endinis, qui è duobus profetitibus viufculis educitur ,principium.
0 Itiitium mufculipedetn mouentium tertìj, cuius tendinem proponit cbaracler & ,itt finiftra por
tg, fitus tibia*

D E C I M A E T E R T I A E M V S C V ^
L O R V M T A B V L A E , Q_ V A M SEQ_VENS
pagina proponct,chara(ftcrum Index.

C , D , Id, F , G D cxtra portio fiecundi caput mouentium parts,in quo fiinguli cbara->
cleres aliquid priuatim infinuant. A etiim indicatin' mufculusfecundi parts,acuto principio ex
tranfuerfis quinto & quarto thoracis uertebraruin procefiibus enatus .3 mufciilihuiusfiedes,
qua carticus ejje definit, ac uelut in tendinem degenerat. Porro 3 quoep mufculumfignificare
debet, qui dfieptittio ceruicis uertebrofifina enafeitur,<& cum viufculo infignito cotnmificer
tur,congrefius aiitem fedi, C infcriptuin eflguod non mode congrefium utriufip mufculi nota
bituerum etiam ubiutcr<£• exaSlccarneus efficitur. IF utriufig mufculi ivjertionem notat. F
fecundi parts tertius in alter o latere muficulus indicatur , cuius etiam principium in alto latitat,
infiertione interim ipfius ad F confficua. Poflremo G ac G,fecundiparis carnca moles itu
fignitur.
M Flufcuius dorfuvi mouentium quintus*
I Portio mufculi dorfum mouentiumfexti*
K Decivtufquintus dorfum mouentium,feu corum muficulorum odlauiparis alter.
T Mndecimus dorfuvi agentium vmfcuius , cuius principium afiacro offpendens L infignitur,
F ,M , ipfius uero anfulotendirtesue F I , F I . <Mtg, ita elatifiimum F I,p ro fen tis mufculi fuperio-'
F l. remfignificat terminum.
a Character %loco JS f pofitus, muficulum dorfuvi mouentiumnortum indicat,feu quintiparis
alterum.
G, 0 1 Gifculus hie ab exortupropendet, tboracem homitiis mouentium quartus ,fimiarum uero cas
numcffeptimus4.
S DECIMA
io 6 A N D R E AE VESALII B R V X E L L E iN S I S
d ecim a
T eflt i a
tabvla,
 D E H VM ANt CORPORIS FAB RICA LIBER II» 207
v p p la t cojlarum afperitates,earum tubercula refirunt;in qua- quartus thoractm mouentium mu>
fculus infer ebatur. Q u o d autem ad c o fa s , earundemg interualla at tìn ti>eadem hie atq5 in alto
quotpreectdentibus tabulis ejl ratio* _ _ Scapulam inouentium tertius.
jl Scapula posteriori parte prorfus cxcarnis. S lh o r a c e m mouentiumfccundus.
J7 gentium lip-amentum peculiare articuli humeri.
g g R e pendei mufcuius brachimi mouentium quin tus.
Y In utropj brachio poflerior humeri pars , excarnis prorfus , mufculis'que’ libbra cerm tur.
a 'poflerior cubitumfleet en tium m u f cuius*.
/, c,d M ufculicubitum exten d etites.A cb is infgnitur,qui ab humiliorif apula: cofla initium duciti c
ille,qui ab humeri capitis ceruice ex oritur* d autemcarnofapars,quce ab burnero,a d mediumf t *
r c longitudinis eius origin cm\Jumit. e Radius*,
fg M u fculus radium inprotium ducentium fuperior¿cuius infertionempriuatim g infgniuit.
h R ep en d et hie mufculus¿radium infipinum mouentium breuior.
i JR Ina¿radium autem eJuperiùs notaui. k autem ¿ligament um in utroip cubito indicat ¿raditi ulnce
k. tota ea fede colligans ¿qua here offa inuicem dehifeunt. Q u o d uerò ad brachialis poflbrachia>
lisp ac demum digit or um o ffxfp e fla t ¿omnia hie praecedentibm correffondent tabulis. JRertitn
mufculum hie rcfecuimus ¿pollicem indici proximo adducentem. : inJimflra marni tres c o ffic i
1,1,3- untur mufculi¿fecundiun pollicis inter no duinif e flen t es , charafleribusqs 1, z, 3 infgniti. I n f /
l. per mufculus primum indicis os intr orjumf e c i ens¿hie priuatim l indicatur.
in Ilium o f is dorfum3quemadmodum et coxendicis o f is exteriorfedes¿prorfus excarne occurrit*
11 C o ccy x quo pi os excarne ¿feu mufeulis i p f adnatis liberum cermtur.
o L igamentum a f ie r o of[e, coxendicis acuto proce f u i infortuni. p Femoris caput.
q M a g n u s exterio ripsf mo Tls p ro ceffis.
r F l i c ab inferii one^p rap edet decim usfm ur mouent in ¿interna ipfusfed e ¿qua* o fib u s undiq, atte
f t , it. ditur ¿cbmonfl rails.K^4tp ita f t, u huius mufculi tcdincs no tat ¿qui ad coxcdicis os r e fe flu tu r .
,x, y, Z T ribus his characleribus3carnofa indicatur pars ¿11agirne quafimodo decimimif m u r mouent m
mufculum inibì dcducens¿quei ad coxendicis os r e f eel 1tu r. tq? ita xhuiits carn ofe partis fit'
p r emani indicat fedem, y mediant,? autem i n f mam. ct P o r tio fm u r mouentium noni.
U g In d ex tro fm o re duce mufculoruni notantur infertiones¿inpan ilifm o r is f é l c e procefuni. A c fa
quidem inferitone indicai mufculi f m u r m ouentiufexti, y aute mufculif m u r agentiii feptimi*
h i M u fcu lu s tibiam mouentium oflauus, uniuerfumfmurpropemodum ambiens.
Cfc M f f c r a fm o r is indicatur linea, cui quintus fm u r mouentium mufculus inferitur.
Q uintus fm u r mouens mufculus¿ab internofm o r is capite propen da ¿in quo 3! poferiorem ip>
f u s notat partem ¿il iterò OF 2 anteriorem. atqj hie rurfus priuatim n poferiorem indicat p o r/
tionem partis anterioris, 2, uerò anterior em portionem.
M u fcu iu s in pedem mouentium e la fe tertius enumerates, ac priticipium $ indicatunt d fm o r is
f externo ducens capite¿tendinem autem illic editeens,ubi g infgnitur.
HjH M ifeu lusDquern in poplite latitantem uocamus.
Y Q uartus pedem mouentiu mufculus¿cuius initium Qindicatur, ip fus autem fedem,qua tendo duó
fu - rumprimorum pedem mouctium muf u lo rii, il li prim ùni pertinacifunè adnafcitar, }<_notauimus.
A-* a iterò tendinis infgnitur inferito ¿qui c duobus illis primis pedem mouctibits £F tertio còfurgit.
(a F ìa c J ed e tibia: os excarne confficitur¿quemadmodum £F magna portio exterioris capitis duo
rum hum iliorum fm oris capitum.
v T a ld o niufculpedem mouentium ociani. | T elid o fp tin tip ed em mouentium.
^ P r o : fu ti char a fier e indicata uoluifguram , ad dextru integri hominis hac decimatertia tabu
la ex p r efi crus repoftd,lapidicf innitetem, quo tatide i n f riorpedis fed es oculisfubijciatur,et
fe flio n is ferie mufculi in hac apparent es fe n fm in fq uen tibu s tabulis proponantur. Sigili f e e /
rjs' tur itaq, primùm ojy lig iamentum,f u membraneaJubfantia ¿primo digito s mouentiu tnujculo ob
natam, laticg tendinis uicem in piantafubeuntem.
? M ufculus pollicem d cateris digitis intronfimi abducens.
5 M u fcu lu s abduflionis parui digiti d cceteris o p ifx .
T' T ^ runitsfc c u n d u sf pedem mouentium mufculi?in integro quidem homint dquarto pedem moneti/
S Z DECI/
 de H V M A N I C O R P O R I S F A B R I C A L I B E R I» 1 4 ?

V E M A D M O D V H canes, múltela*, leles, cuniculfi leporcs, Sé magís

Quddrupedlí
adhuc fimia?,Sé urfi,omníaqj quadrupeda,quibus pedes ín díoitos findun cum bominis,
tur,candcm cum homínibus,fcmoris ad coxcdicis os,Sé femorís ad tíbiam crurib.dc pe -
articuli fpeciem obrínct : ítafane par quoq? ín poltcriorum pedum oíiibus dibus do.
fimilitu

íllts, Sé huic cernítur contextos. Quíppe fi pollicís ín lilis anímalibus con-

(tructíoncmabhomínc difierre, arque magís Sé minus ad manus noftríc
_ ___________ pollícem accedere, acplures ínterdumpaucíores ucdígitos obtíngere,no-
fitruinq pedem brcuíorcm eílc fubaudias, millo prorfus oííehumanum pcdcm donati ípcéta-
bis, cui penítus fimíle,tum fi tu,turn forma, turn artículatíone,tum moucdí ratíone ín canibus
g¿ 1C1genus anímalíbus non rcpcrías.Ca*terum poftcríorcm ín lilis pedem appello,totám eam
crurum partem, quam terra* ínnítí conípícímus,quotícs cañé aut urfum antcríoribus cruribus
a terra fubleuatís, nullícp báculo aut alío quopiam fulcro ínníxís creétum cernímus. non ucro
illam dtmtaxat partem,qua? quum quatuor ínfiftunt pedibus,terrain contingit.ea rianq? dun-
taxat pcdum digiti cfi : qucmadmodum Sé nos qtioque,quum quatuor uclutí cruribus prore-
pere ftudemus, íolís manuum Sé pcdum dígítís terrain cotíngímus, brachiale Sé calccm à ter­
ra urforumcanumq?ritti lublcuantes. Adeo mchcrculc,u tdíStísíamanímalíbus íllíc pes ínci
piar, ubi Anftoteles proportíonalem noftro gcnu artículum in omnibus quadrupcdibus fin
xít.Vndeetíam liquet, quàm hoc meum de quadrupcdumofiibusparadoxum, AríftotclíSj
onmíumq? (quod fciam) philofophorú,Sé ínter Anatómicos facile príncipís Galeiii de com. L i . de Coma
muníanímalíum grcffu ín crurum fiexíonc,cxtenlionci)íéííionc,ac femorumcum ípinaícu ni dnimdlium
dorfo duétti,Sé corporis erezione dogmata perturben Ab hac ítaq? oííium ín íllis anímalíbus greffu-
U b . 3 de v,
cum h omine fimílitudíne, pedís oflíum ícrmonem aggreííus fum,quó minus aliquís híc mox ju p u rt .
initio à merequírcret, qua? tot chartís ín tcrtío de Partíum ufu Galcnus perfequítur. quando
homínís pedem quadrupedum longíorcm,Sé deíndc latum mollemq? effedeferíbit.adeocp dif
fufe hominem ín oííium compofitioneabalps anímalíbus díftínguíqac demum tam foli cite
curhom oerígatur ledcatq? ratíocínatur,ín Euripide ridendo magís quàm ípeétandis oííibus
occupatus. Q uandoquídcm ctfi urfis Sé alrjs eíus generis anímalíbus eadem qua? homíní
adfuntjtamen Galcnus docci N aturam nonnulla homíní ut bipedi,nónulla autem ut animali
ratíoncpra?díto,ínpedum coníirucbioneclargiri.Arbítrorítaqpofthac Aríftotelís Galen íq^
iludiólos, homínum, Sé quadrupedum, Sé auíum q u o q oílaínuícem collaturos,ac quo nam
pacto nos quatuor uelutí cruribus ínníxí progredíamur, quacp ratio ne felís aut cam's fedeat,
aut ereétus paríctí innítatur, ac deníquefingula feorfim in quo conueníat aut diícrcpcnt índa-
gaturoSjUt detnceps placíta tantorum uírorum adeo difiuíc lateep pertraéíata,naturaliñ rerum
iludíofi reéíítiseuoluant, ac tandem adm onítíagnofeant,quàm manífeftóhuiufmodí oííium
fimílítudo illaredarguat : quamq? Aríftotelís Sé Galení, m ultoq minus Platon is in Anatome
dogmata,no ex trípode fint dicta. Prolíxum nanque forct, híc omnium dc tail's Sé crurum mo
tibus iententias rcccnferc, atq? quid de fingulis íentíam adrjcere.potíísímum quum haden us
pedís olía nondum dcfcripícrím, qua: opportune átalo (quem Grtccí ¿sfoJ-ycttey Sé «sfioy uo-
cant) aggrediar.
Homínís itaque^ talus (quiforma canum,uríorum,fimílíumq anímalíum,quíbus pedes in /¡tus,
t a l i
*i,ifìg.r, uc ijpf'us cum
V totx 3 , dígitos
- ~ dírímuntur, non autem , biíulcorum, Sé folídís unguíbus
„ praedítorum anímalíum ta tibia: ojje (y ß
4»;,6figu- lo rcípondct)fub tibia*olle Sé fìbula contínctur,magna fui ícdeabíllorum oííium appendi- bu L d n icu L '
R'jrü'^a'd C‘^ UScomPrchcníus, qucmadmodum ín tibia? oííis Sé fìbula? deferiptíoníbus antea rctuli.Ela Uonis^ tio .
* o-r. de, tIor nanque tali pars, qua? fùrfum quotics totus pes terra? ínnítur ipeétàt, intigni admodumqj
W iiietb. kcuiprominct tubcre,lubrica cartilagine íncruííato,aedenique quarte rotula? cuiuiclam parti
^;o;6/7g. non abfimili. E ftn an q h o c tali tuber rotula? íllíus partís modo orbiculareacIa?uc,Sé quatuor
cJ j j ì g . lateribusièucoftis terminatfr.ac" primaquidem Sé ‘iccundaad tubcrislatera iècundùmipfìus
“í’AátlB. longítudínem ucluti in orbem ducuntur; " tcrtia iccundùm anteriorem tuberis tcrminum,
¿Cado ’ cluarta autem iccundùm poiteriorem tcrminum fcruntur. Adcò utorbicularc hoc tali tuber
( esrundem ^uadrangulare quodammodo fit, atque ob id Gra?cis Latinis autem quatrio appel­
li ^ a ^ latur. Ncque ucrò lateribus duntaxat pra?fens tuber quarta? fili rotula? parti corrcipondct,fcd
f Anudan ro£l^3cmodo, ad quam fmiis refieétitur, hoc tuber s finii quodam in ipfius medio donatiti*,
figu.à Bad clLl*Suiteradmodum ca?latus,adlatera1 1utrínquemagís protuberat, illi1fedicxactíííimécon-
D. ueniens, quam in ima tibia* oftis appendicis lede talo excípíendo paratam feripfirnus.P ra*fen-
I p’p' tis tali ad tibiam nexus benefìcio pedem flectímus, Sércflectímus,ac nimis quàm obfcuré in la
*9 .iofigu tcraducimus. quanquam nos tanto perfectiorcm in latera motummoliamur, quanto tali tu-
c,,'3l‘W- ber, leu quatrio minus rotulx modo cxculpítur, Sé quo minus mutuo ingreliu tibia* odi ar-
N ticulatur*
20S andreae vesalii brvxellensis
D EC ÏMA
Q jy A R . T A
hvscvl O.
R V M TA.
bvla.
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 20j>

tium propendentes, in illd autem figuraguam Cl proponit ,fiia fed e repofiti.

Xendo tertijpedem mouentium mujculL
P ortio quartipedern mouentium ttiuficuliguem in integro homine Y infiqnitum cernis.
. T endo exprimo fiecundo £Tquarto,pedern in ouentium mußculis confiatus,calcicf infer tus, qua
q; y hiepriuatimeauitatemproponat , inter anteriorem prajen tis tendinis partem ,<&p o jle
riorem fedem aliorum mußculorum confficuam , qui banc tibiae federn occupant.
f oo Sxcarnis u u lh sf mufeulis ,uelantefieHionem obteHa tibiae oß isp a rs.
* H ieportion es occurrunt mufeulorum,qui pofleriorem tibiaefedemß b i uendicant,prater tres
primospedern mouentium mufculos*

DECIMAEQVARTAE M V S C V L O R V M T A-
BVLAE CHARACTERVM I NDEX.
JH A ll C tabularum poßeriorem corporisficiem exprimentium ultima eß ficapulis CA
braebijs carens,etgenuaßeH ens,ut plantam altero crurefpeH andam proporteret. H d g cn u a
uero ne alia quaepiam integra delineanda effittabula,caput und cum duabus primis ceruicis ucr
tebris reponiturguartum mußculorum caput mouentium par oßenfurum.
A ß T ertium mußculorum caput mouentium coniugium, dßccundae ceruicis u erteb ra ff ina occipiti
inßertum.
C JSlamillaris temporum oßis proceffiusgam in integra figu ra gu dm illa quae adgenuaJfeH atur,
conjficuus.
D H ic cbaraHer cum aliquotßubßequentibus,fig u ra ad gen u a lo ca ta proprius eß,tranfiuerfiim
primae uertebrae ceruicis indie ans procefßtm.
H Spinafecundae ceruicis uertebrae,atq>ita etiam U fecundam ceruicis denotai uertebranu
f G Quartum caput mouentium mußculorum par,d prima ceruicis uertebra,occipiti injertimi.
irlfl In ceruice int egriorisfigu ra inßnuaturguintum par mufeulorum caput mouentium g u od ab o cs
cipitio iu tranfiuerfosprima ceruicis u ertebraprocefius impiantatile.
K,L Sextum mußculorum caput mouentium par , djfinaJecunda uertebra , tranfuerfis prim a p ros
ceßibus inßertum.
M. Alißculißcapulam mouentium tertij pars g liic confficua,ubi I tranfuerfis aliquot ceruicis uerte
brarum p r oeeßibus prodit.
N JDorjum mouentium mufeulorum t ertiti s. O JDorfiim mouentium feptimus muficulus.
P C bar a ll er V in lumbis reponitur , not ans nonum dorßum mouentium mußculum.
Hndecimus dorßum mouentium mufculiisJeic ab ultima ipfius inßertionependcns,acßnum I I in^
H ,S. ßgnitum oßendensguo decimotertiodorßum mouentium muficulo ceditgpß'us autemprincipium
S indie atur.
T Dccimustertiusdorfutnmouentiummufculus,cuiusprincipium H notaturfin is uero -X g u o d
etiam principimi decimiquinti dorßum mouentium mußculi indicai.
Y Dccimusquintusdorfiunmouentium? cuiusßuperius extremum a inßgnitum fiub feptitno dorfiint
a. agentium reconditur.
H a n e decimamquartam mußculorum tabulam,propter tboracisfirm arti,coftarum f du cium fe*
dulò intueri operaprecium e r it, quurn coßarum du Hum ,ut CAreliqua mußculorum tabula, apy
poßtißime oßendat. In oßiurn autem com page baHenm nunqud coßas adeò concinnò inuiccm ad
nexui,ut illa naturalem ßtum guodad obliquimi ipßarum duHumfpeHat,nanciJcer entur.ps imis
enim ingens interuallum,inter elatißimam oßis iliufedern,CA duodecima tbofacis co fia m ucros
nem,in oßmm copaHione mibifemperrelitiquitur. In mufeulorum autem tabulis ^coßarum duHü
inter pingendum obferuarefiut promptißimumguum in fi o naturalißtu totafeHionis fer ie fieni*
p er conßßant. quinetiam exterioresintercoßaliumm uficulosbicquojsßeffeH andos ofierre,C '
tiam me tacente,neminem latóre arbitror. <H tf ita etiam ilium offa,CAcoxendicis& pubis CA
fim oris offa adeò funi confJicua,utfibic notas d efid eresglla d tribus integris Prim i librifigu '
b* rispetenda ueniant. Quanquam inpubis offe b occurrit,m em branam indicans in pubis oßis
f i ramine obuiatn.
S 3 c Mufcu>
 2lO A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
c M u feu lusfextusfem ur mouentium,ab inferitone propendens,
d M ufcuhsfeptim usfem ur mouentium,
e I d k mufeculuspropendet fem ur mouentium nom s,
f:g (I <trnca pars yfeufeuoles sprillati inufcuh,decimimifem ur mouentem mufculum deducentes , at ài
ine ab infer t io ne pendente s.
F M ujcuius quern inpoplite latitare dicimus,cuife G alenusferc totu poplitisfeettendi munusper
b,i, p er am concredidit. h ip feus ab externo fem oris capite exortus, i infertio eiufdcmin tibice os
infegnitur,
K h Septimuspedem mouentium mufcuhs,
l T endo oclaui pedem mouentis mufculi, cuius infertio in pedij os paruum feufinens fe tta , m in*
nr feignitur,
n?°?pg I f feinif r i pedis ca lce quatuor burnìprofer atipendent mufculi,pedis motorum opifeces.n enUn et
r, o,duos primo s pedetn mouentes infenuant, p autern tertium , q uerò quartum, C cetcràni r ad
dextri calcis internum latus repofetum, tendinis illius infertionem indicat,
A A Figurant notât,externo lateri integrior isfigura: dextri pedis hie appofet attigue?feettionisfe
rie dextrum intégrionsfegurcepedem febfcquiturguifucccdit fegurceguam inpreccedenti mu>•
feculorum tabula Q, indicabattius,
f e L igamentum pedis, d digitorum ter minis pendei, quod mufecuJofecundos quatuor digitorum ar
ticulosfle tten ti, 0 hie notato obliatimi fu era t, latife in extreme? manus uola tendinis uicem
gereb a t,
t Idependetmufeculus,pollicem a ceeteris digitis abducent,
u Mufeculus hie dfeua infer tione dependet, qui minimum digitum d reliquis in externum latus abs
clucit,
0 Mufeculus fecundum quatuor digitorum os feetten s, x ipfeusprincipimi d ca lce citatum, ct illius
x, x, in quatuor tendinespartitio. Generimi qua ratione huius mufeuli tendines diuiddtur feubditosfe
tranfenittant tendines,in hoc dextro maioris fegurce pede exprcjjum babes,ut tattienjefec hate ofe
jvratit,attentifeimis oculis internam quatuor digitorum fedem intuebereguanquam s fi g u r a A
notata,bcec etiam commonferet,itt qua mufeculus ille ab infertione propendete, 0 quoque infi’>
gnitur,
fi Carnea bete moles illa efe,cuius beneficio primurn pollicis in terno diumfee tt ¿tur, atcg bcec eodetn
fi indieata,in figu ra illa dependetguam A infegniui,
A, A , A Mufeculusfecundum pollicis os feetten s. y iti dextra tibia huius mufeculi notatur principium,
y , F F bue fedeprcefeens mufcuhs,ab interno ipfeus latere tendine educitg u i in carneaipfeusfeubfeatm
e. tiaaliquoufep incaperai,iuxtaebaratterem £. D eitide utraqjfigurapiantata refera is, tendi*
nem butte quoqs di notata babetgu dpollici iatti efe proximus,
Mufeculus quatuor digitorum tertium osfeettens f e ipfeus principium aliqnaiitifpcr altiàs ad*
fu , bue,feibtnufculo inpoplite latitante, ac t notato. « tendo illius ,ab interno etiam latere cars
h n ofe fecefeubf antic? enatus, atefeinpedis plantain quatuor alios tendines inibi,ubi 0 occurrit,
diu¿fusgui quatuor digitispofemodutn offeerutitur,
H_K F lic feef e ofe n d itportio mufcuUguem inter pedis motores quintum ttutneramus,
A M ufculofa ca rogu ce in quatuorportiones dedutta,tendinibus ex porrigiturgui tertiutn qua'
tuor digitorum osflettunt. Efe autern imfeculofea bate ca ro,cuius opera quatuor pedis digiti ad
pollicttn ducuntur. M t uerò & tendines illos,et portiones bas mufeculofecefeubf antic? accuratitis
v. co g o f a s , ten din cm tertium indicts o s f e tt entelli,v notatimi confepicis,mufculum autern inhc an
it, pollici adducentetn,u,
^ r k deci-
 s

de hvmani CORPORI S fabric a liber II.

decimaqvinta mv s c V l o-
R. V M T A B V LA.

DVARVM D E C I M A E Q . V I N T AE MVSCVLO
RVM TABVLAE F I G V R A R V Mj EARVN,
dem que characterum Index.
/

JP JS ì_Aì TL pra:Jentis tabulezfigurer in ta efifigieferuanturPînqua dextra tibiafimul eu

pede decima quarta: tabula fiefie exfnbucrunt. ^ A t p prior figura infeci ionisferie figli ram fiub
fcquitur guani pracedens tabula A notâtam afi enderat. Pofierior autan buius tabula:figura?
fiuccedit priori. M oto: autem barumfigurarum itafie babent.
iA T i T ib ia os*
F i Fibula.
C i Flufculus dependet, pii in poplité latitat.
D j E i Fluficulus quintas pedem mouentium,ac D puidem ipfius notât principîum , F uero tendincm?
ab interno muficuli laterep roliatimi.
F i Sinus cui tendo infidetfiecundi pollicis internodijßexionis opifix.
Cr i Sinus (pio tendo iiehitur muficuligertium piatuor digitorum osßc¿lentis*
Fd i Mufculuspedemmouentiumfieptimus.
d i Fluficulus pedem mouentium odiaims.
d\ i Jnfertiofiextipedem mouentis muficuli.
F i F l u ß ulofit congeriesg r imum piatuor digitorum osfile¿lens.
F l i Oßicula adprimumpollicis internodium repofita, qua- dfefiamifieminis imagine nomai imene>
runt, pia:cp ab <_afrabibus dimidiati ciceris fòrnice aßimilantur.
A x 'Pendei bic mufeulofiafiubfiatitiaguafingulis quatuor digitorum internis lateribus portionem
exporr ig it,digito s pollici adducentern.
Q i F lu fculus pollicisfiecundum osfieclens.
F i .Flufculus tertium quatuor diqitorum osfieclens.
Q a Portio tendinis fiecundum pollicis internodiumfie ¿lentispili tendini commixtagui indicis ter>
tinnì interno diumfiedlit. Sequentes modo charadlcres ,fin ifira figura: bac ratione peculiares
fiunt.
A -i Tibia: os.
Fibula.
S 4 T 2 Liga-
 Ill A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
'T' 1 Ligamentum tnembraneum,fibulatntibiæ o fi illic committcns ->ubi b¿ce offa inuicem debifeunt.
V z Mufculuspedem mouaitiumfeptimus. M bdefeptimi mufculi tendo fiub offe cubü te(frani ut
. imitante rcficclitur^ç^y latefcit quofibY tendinis buius in os pedi) pollicemfujlinens infertio.
ci z Mufculusfubfeptimo occulta nts^ pedem mouentium oéïauus?cuius infertioncm b notât}qucç
b- inptdij osparuum fuffulciens digitum per fie itur.
E ribus bis cbaracleribus inpoferiorijini(lra'uefgura,tresJïnus indieanturPmufculis àpoft*
riori tibierfede inferior a pedis fubeuntibus exfculpti.^dtcp i finii notât?quo quinti pedem mouen
fis mufculi tendo uebitur,i finum tendini tertium> quatuor digitorum osfieélenti infinuatü. 3ue^
rò fintini indicai nomine tendinis c& latum, cuius benefìcio fecundus pollicis articulasf c e li tur.
c z Mufculus dependet burnì quintus pedem mouentiu^in priori figura ]D & E notatus,ac infecun
d. da figura ad injertionem d infìgnitus.
c 2 Mufculofa molesyprimum quatuor digitorum osficclcns?bicpendei dpedij ofìibus, qua: iam nu
da excarneaf i f e c i antur.
 de HYMAN! CORPORIS FABRICA LIBER II* 213

r Os facrum*
N- o Ri* facri latus>cuifinifrum ilium os committebatur*
l \ g igctmtntum ¿fiero offeriti coxendicis ofiis appendiceli pertinenti.
Sinistripubis ofiis pars^uce dextropubis ofii committebatur *
f i j\J0tatur quartusfimurfubiensn eruus*
r JJccitnusfinur mouentium mufculus3cuius tres uelutipartes,Ey F3 G infignitagnfcriptioni*
t ' f i yus quo¿ammodo dislinguunturguibus ab interna pubis ofiisfede3 £T interna quoque coxtndi/
cis 0f iis regione?mufiulus ifìecarncuspronaficitur* dfidem uerò AL indicatami mufculus
arttior redditur3& adfinumfibi in coxendicis ojfi injculptu refiexusPadmagnumfimorisper■*-
f r tu r procejjum.
I Confpieua efiportiofiextifimurmouentismufculi*
£ Portiofeptimifimurmouentis mufiuti*
P p rimus tibiam mouentium mufculus?cuiusfides pqua iuxta internumfimoris caputgn tendinem
M ' ceffii? M indicatur.
g Secundus tibiam mouentium mufculus* N & O mufculi buiusprincipimi ab ofiis pubis coni'
V 0 . mijjùrapronatum. A l quop f i n primo ponatur mufiulofiuiusfecundi mufculi edam fidati
notaiglia in tendinem definii*
p fifonus mufculus tibiam mouentiumgarua ipfiusportione hic confpicnus*
Q Oclauus tibiam mouentium mufculus*
]g T 'ertili s tibiam mouentiu mufculus*cuius t guemadmodum & primi fecundi? tibiam mo
uentium mufculorum quocp A l indicarip ,ppypromptifiimum etiarn efi intucrijibinam mu*
fiulorum t endines^in anteriorem tibia efi lem inferantur*
^ j* Quintusfimur mouentium mufculus3 ueru pofieriorem eius mufculipartati notai *T aiu
tem quintifimoris mufculi anteriorispan. uderiorem indicai portionem*
V Q fintus tibiam mouentium mufculus*
X ,Y Excarnis tibia ofiisparsperimi Y interic m notai malleolum*
a Primuspedern mouentium mufculus*
b Secundus pedali mouentium mufculus*
c Tendo tenuifiimusgdempfuminegracilisgì ' tertio interpedis motorum mufiulo cducitur*
d AlufiulusJurarn conflituentium maximus3j gl mouentium quartus*
e Alufiulus quatuorpedis digitorum tertiun o s j Gens*
f 'Portio mujculi interpedem mouentium quinti*
g Telido fixtipedem mouentium mufizulù
b Tendines dieitos extendentes.
i Alufiuluspollicem d cateris digitis introrjulti abducens*
y_Abfolutis itapifedecim mufculorum tabularum(quas inprafintis L ib ri initio collocandas dii
xigndicibusgroximum modo erit Capitum contextum aggredire a ligamentorum natura ini
tiurnfermonifiatuere*

G fiV I D L I G iA T M E N T V M , C G fiV I S
ligamenti ufuó differentia* Caput I*

F I G V R fiquentem paginam o c c u p a m i omnem propemodum ligamenti diffe

rentiam femelcommonflrans 3uniuerfirnfimoris os exprimitjind cum tibia- ojfi &rfibula, qui>
bus ea ligamenta adhuc connata barentguaprim i C apgtis contextu intelligendofubferuiunt*
C ,D Femorisos*
F> Femoris ofiis caputfinum coxendicis ofiisfubiens*
C Femoris ofiis humiliora capitagua tibia articulantur*
G 3AL T ib ia os*
F Eminensfuperioris appendicis tibia ofiisproceffusguifinum fubingrcditur g u a ti duo burnì*
liora fimoris ofiis capita cjjiciunt^ppy qui ligamentum inox AC infinuandum cducit*
G Sinus
 ai4 A N D R E AE VESALI1 BRVXELLENSIS
G Sinus inferior is appendicis tibice o f is? quo compluresu t '
huntur tcndincs torum mufculorum? qui anteriorem tibice
federn occupant.
H Interior malleolus.
^ Fibula ? uerùm K exterior malleoluspriuatim infgnitur » fßjJJj ,),
F? -F' ? M ufculus notatur in f i r a maximus? pc damp mouenthim
quartu sgtq? inter reliquos corporis mujeidos intenffim è
liuens.JYermi A I huius mufeuli tendinemDcalcis o fi infer
turn?parti culatim indicai. IS f autem por filineulani tendi>
nisprimi gyfecutidipedcm mouentium mufculorum o fe n '
dit?quce quartopedem inolientimufulo connafcitur ? acf u
mul cum ilio unita¿calci infertilir.
O dTer es ligamentum>f m orti os coxendicis o fi iutigens.
F? F Ligamentum orbiculatimfmoris cum coxendicis o(Je arti
culum ampleclens.
C fLigatnentorii portiones, ex magno externo f f m o r i s pro
c e fi in mufculorumfibfantiam abfumptce? acpotfim ùm
in tibiam mouentiumfeptimi.
I l 'PortiuncuUe ligamentorum q u o f -, ¿radice interioris m i'
norisf? procefusfemorispronatee ?<& in o&auum tibiam
mouentem miijculumprecipue degenerantes.
Sy S JMembraneum ligamentum?reliquis etiam omnibus articu
Its commune?<pioduniuerfumgenu articulum ambit ? ea tati
timiparte exceptascili mola prceponitur.
T Ligamentum gemi articulo proprium? quod externo ipfus
lateri attetiditur.
I 7 Ligamentum hoc ?ttiamgemi articulo peculiare cenfetur?
afep externo ipfus lateri attenfum uiftur.
FC L ¿gain eti turn ex tibice ofis procefu F notato ? in fim oris
os infertiliti.
Y Ligamentum fuperiorem fìb u le partem ? tibiae o fi comic' jpp gy
¿lens.
YL Ligamentum inferioremfìbiihe partem~?tibice alligane.
a JYLembraneum ligamentumfìbulam tibia: o fi foto dii chiguo inuicetn hcec offa debifeunt? com>
mittens.
by c ¿Lie ligamentü notatur Dtelidines amili ritu amplcdlensgui d tibia: antertirifedegn pedisfip c '
r tira porr iguntur. JY tuer ò ipfus natura ex a¿litis oculisfìibijccretur ? idfeditine fecundnttt
longitudinem dudla?diuifum -,at cp una parte in latus rcfìexumfìnximus.
d L igamentum d tibice offe ad calcem infertiliti ? tendines bde ad pedis inferior a defeendentes
cout¿liens.
e Ligamentum afìbula ad calcetti porrcclutiiy <gytendinibus bac pedis inferior a petentibus ob'
du ¿him.
f Ligamentum cartilagineutn, ab interno malleologn tali internum latus infer tum.
g L igamentum quocp cartilagineumfbulam talo colligans.
H u e fane & tabulata retiliiffetnprafctitis L ibri trigefitno Capiti proponendam ?qu#pnitti-e
ceruicis uertebree adfecundam? zgprtmuefecundeeq? ad caput connexum expr Unitg i f quatn mo
dò propofuiy ut cinti? omtietn ligamctiti differ entiam cr ufum commonfraret.
prihvs

>
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I I, 215
r iMV s Líücr omnia, qua: aahumaní corporis offium cartílacdnumqj
enarra tío nem fpecrare duxímus , enarrami, praffiens ucrò offium cardia
gínumq? íigamenta, 6C ea molientes mufculos profequctur. Offium e-
ním cartílagínum natura prímiim fuít perdifcenda,8<:pofi: íllamox
ad lígamcntorum mufculorumqi conciíionem propcrandum, quando
quídem has corporis partes, casterísomnibusuelutí fundamentaacba-
fes fubrjcíuntur / Lígamcntumítaque,quodncruí generatim dic'd no­ u:cl l¡qdmc '
lane comprarhcndímus,Gra:cisq¡ oWfco-íd&Miuncupatur, proprio, non autcm communi in turn.
2 * " ¡ aiiificato,corpus eli: fìmilare ex o{fèautcartilaginc,autquauis duriori membrana principili
ducenSjOmnis propemodum fenfus expers, durum, fed tamcn cartilagine mollíus,album,ua-
y oCCtf' rioscpín collígando,commendo, obtegendo,& mufeulís conftítuendís homíní ufusprav
rürtf- ftans.bNifi enírn offium S í cartílagínum artículí,lígamentís tencrentur, nihiliànepròhiberet Li^dmer.to -
to.P-sT* o(Ta,autcartilágines in quolibct motti luxarí,S¿ à fuá naturali fede alia aliò permutata egredi. «'«col
V-
Quodnecontingat,fummus rcrum opifexDcus omnes offium cartílagínumq? artículos liga Í!Sdndo-
mentís círcundcdít,ualídí's quídem,at remíffionis interim, tenfionísq; non parute capacíbus.
Mirada pro fectó cft Creatorís índuífria,qüi ex coartículatis inuícem offibus,corporis fubítff Ligamtntì
tíaenafcíuoluerít, cuíus beneficio offia fimuladamuííim tutoq?collígentur,8¿articulatacomí
neantur,ncquepromptè per uíolentosmotusafeinuíccm rumpantur,quodq;dcmumha?c
fubffimtíacxcondnuís índefeffiisqmiotibus,noxa:fufcipícnda:contumax,obduritícm cuaíe
rít.Porrò ut oflàcartilágines^à mufeulís tracia ocy us fequamur,molle rurffis lígamentífub-
ftantíam confingí oportuít,atq?hacratíoncínualídam. Atquí contraríumcftualido&duro,
ínfirmum,debile ac molle. Qua: fueritigitur rerum Opificís folcrtia,quí corpus quoddam fa-
brefecít,ufus S í natura: utriuíqj abunde compos,8¿ab íníurqsremotum, exhumante fabricas
refeccione dtfcas,integrum eft. Comperíes ením omnelígametum adeó durum, ut tuto fimul
collmet,8¿quantum fuo artículo ex ufu cffiíllum moueri non prohíbeat, neq; facile abrumpa
tur.atcq híc prtccípuus prímaríuscp lígamenti ufus eft,a quo ctíam nomen mutuatur. Nam lí-
gamentum ex offe in os (ut humeri & genu ardculorum ligamcnta)aut ex cartilagine in catti -
laainem(utlaryngis cartilágines mutuò ne<Centia)autab ofiein cartilagincm(utqute coftaru
cartilágines pccfioris offi committunt)infcrtum,commiiIòrum offium ac cartílagínum com -
muñe uínculum efficitur,hoc folo nomine,ut illa inuícem collíget,fiue ha:c manííefto fiue ob-
t b,c. feuro & cutí uíx nerpendípoíílt,motuagantur/ Secundo ufu lígamcntum,tendínes fuís,qui
bus uchumur,fíníbus contínct,nc ex ípfis declment, aut ab lilis eleuentur. hums autcm gene. tinmdii ufus _
ris Iigamenta ínhomíne effe quàm plurima,ín manuspedís<^ mufeulorum enarratíonedoce-
¿iUh chi' bímus.Inexterna nanqjcubitifede,quábrachíalcílliartículatur, cíusclaffis Iigamenta fcx uí-
r¿fí;, 4)5, funtur,ín interna autembrachialís regione0unicum S í perquamualídum,deínde edam in in­
6.tib.mé
icht.1, 2, terna díoítorum manus ac pedís fede, unicum in tota icre ipforum longitudine confiftit. In
3>4>í>6- anteriori ucrò tibia:fede,qua pedí artículatur,' unum quoque cft amplum 8¿ualídum,&1alia
f
deniq? ínter tíbíam 8¿ calcem,ac ínter fibulam & calcem obfcruantur, qua: omnia in hocpraci
f i tib .J.i
ti.\. puè creata funt,ne tendo in mufculicontracftione è proprio finuaifurgat. Nifi cnimhuiuf-
2 i tt.td e modilioamentu anteriori tibicc fedi iuxtapedcmprcpofitu,interrcliquos,quibusuià pi c act,
/

ifl£. ucrlim tendinei, illos qui digitorum extenfìonis authores funt,tranfmítteret,8¿c6dneret,quotíes di-
fujfeccrit
[mperunü
gitos tcnderemuSjtcndincs illi antrorfum a tibia: SLpedís artículo pi omina et níhilo minus fa
o/terí nè,cp fi funiculu uni digito alligatu ad gcnu ufqi protcdcres,illoq> digitum clcuare, conarci is,
mfmgulis funiculus nancp illc ucrfus gcnu attraeftus, plurimu
exmplis
íinoujfc. à pedís cu tibia artículo abfcedcrct. At fi aliu funicU
lu tranfuerfìm infima: tibie fedi obligaucris,atq? fub
illo,eii quo dígítú extendí uolebá,traduxerís, funicU
lus illc rectus,cria fi ,ptrahatur,nó amplius à tibia ab
fcedet,8¿ tibia: pediq;, tràfucrfì uinculi occafione fo­
to ductuexporrcctus,dígítueleuabit.Atq>hác FSatu
rg folertíá aurigas ímítarí íntuemur anulís illís, quos
equoruíugís conc<ftunt,uthabena oblogíorípanu
lu traíecfta, equos,quíbus no ínfident, opportuníus
rcflecuat.Quíauerólígamctahxcpcrín<dc,acílleanu
lushabenpjtráíiierfimtedínibusobducutur, autpo^ __ ^
tíus orbículatímamplcxátur,Grccís \yxgi%<nctfuere nucupatá, nos aute illa nuc 1 raníuería,nuc
Anularía appelíamus»Interior eíuímodilígamcntorü fupei ficics anulís,p quos funes trarjcíu-
rr tur¿
 2ló A N DRE AÈ V E S A L I ! B R V X E L L E N S Í S

tur3penitusrefpondent3eftenim utplurim fim 3utetipfetendo3fecundùmcauumorbiriii '

la:uis3ó¿uelut uncido humoreceufmegmatcquopiamperfuià.Qiiippehæclipament - f *
lùm tendinibus extrinfecus obducuntur, ucrùmetiamuclut ftratum ipfìs fìunt ipfa n n° 1o'
oflis duritiem corredura3inter os & tcndines (èie infirmant 3undiquaq? in orbem raidirT ^11*
traom nc prorfus connexu amplexantia3&:3u t anulus habenam3tranfmittentia. H oruniH o^
memorili ordini aflbribendçfuntmêbranæ3tranfuerfim alicui intcoræmufculnrû™ ™
ductp3ne uh inter leimplicentur3iua ueiedeabeirent.huiufm odíenírnm ébranasíntotacub'
ti,femoris,& tibiælongitudinemufculis præcflèrccenfcbimtis.lnfupcr &tràfuerfum pr¿ U
ceruícís uertebræ" lígamentú3dentem ínfuoím ucontínens3acneilIealíquando dorfalcm me h f¡
duilam coprímatflnflar uallíprohíbens.ínhoruniquoq numero reccnícripotcfl.Rurfus mfí K-
ridículos ctfideospenítusarbítrarcrcerebelli1proceduti,quiucrmíbus com parantuqmotus' *
interhæc lígaméta quoq? connum eraran, tenuis cerebri mcbranæ partes, quæ anteriore cere ?’Dc,iH*
belli fede cerebri' natíbus,8¿ pofteriorê1dorfalimedullecônedunt.Quandoquidemillasmê & h '
Lií.Sde V fu
u branæ partes T endínú nom ineG alénusdígnatuseft3arbítratusíllasínhocformatasefle ne
pd-r. proceíTus uerm iumodo confidi à ftiafede reclínarent. V erùm quiahis proceffibus nuliû pe, 19^ - 7
culiarem m ow tribuo3ncutiqtiam tenuis mcbranæ partesili orti motibus præcfle concedami h.”™E<i
f u s io n * ^ h u e q u o q referamembranas,(culigamentapotiùsexoflibuspronata,&:quofdamofiulfi
fn Z s lid i , 11us ^ co foccihgentia,ut,& fi mufculû tendinemue finui íncúbentem, amili modo orbicular
¿Ice, ad pos tím n5 amplexentur,níhílomínús tamen finú ítafubungát,8éuífeído quoqhum orc fie obline
mtijcrh refle tur,8élæuia fin t, u tpínguísrotulæ m odo3murculü èC tendinefibí fuperuehi íinant3& quomí
ñus ís atteratur,præ(tent." Reperíes auténon íínefummauoluptatehuiufmodílígamentú3ín m^
pofteríorí coxendícís oílis fede fìnuj obnatíqad quem mufculus refledítur3qui interna pubis tduul'l
olTís fede occupansjíemur extrorfum círcúagít,dcíndc etià in íupcríori coxendícís oflis" recrió >demlUi-
Ligamento., ne3qua°d u o mufeulí defeendút,primari)femorísflcxtisopíficcs.H ucquoqípedantlígarnen
n T * r Í Z tai<2 ttflagmealigamentorumnatura fcruantia,quæacetabulorû & oflis finuu cauitatêaugêt, n ik ^.
&tu. aiíufmodíadcoxendícísfinusfupercílíuobnafdtur.EtfortafíÍshucreponendgefléntlígamé Z9 Lb,T‘
tofæ pcartilagínes3quas in genti articulo,ôéin humeri ad fcapulas artículo haberí in Prim o Ib p f ^ p
Li . z de Ad, broretulím us.Vídeturnáqj et genu cartílaginibusGalcnus Lígamen torti nome índidífíé,lE nMb.t '
Vfusligm¿ cetadcolligationênim isquàm partí conducát.Porrótertíuslígamentoru ufusccfebítur,quo
toyiim, pee in íllainftaríndum éti& propugnaculij corporib.qúibufdáobducutur3m quorñalboínpnm ís
fia r propu omniaíecúdí tifus lígaméta cQpræhcndimus,&priuatim macólas quafdámcbranulas,tendi
gnacuUJunu
níbus tunicæritu círcudatasfcuíufmodí in manu præcipuèobfcruâtur.Têdines cnímmufcu q^tabuU
loríflquí ex cubito ad dígitos procedút3mcbranulís propri) s obtcgütur, potíflimiim ca ten j”4"" uo'
dínfíport¿o,que¿nbrachíalís finu,& m anus tiola,addígítorúuíq;radíces habetur. Cætcrùm
he mcbranæ à tédíníbuSjípfi'sq; mtifculoríi pectilíaríbtis mêbranis potiùs3qtiàm ab oflcpríiv
cipria duam t,unde etià membranarti ordini nô inepte aderíbutur. Q uandoquídcfíhuíus gc^
L ií.id e e4d' ncrismêbranasinterLigarnentacûGalenoenumeratierimus,reliqtiæ propcmoducorporís
mt.djjtct. m ¿branæ hue q u o q referentur,quoniâquibufdâobdticfiturcorporíbus,8¿ uelutuínculaeo^
ru exíftunt Pilent au te ex harum numero3peritonæu præcipuè3mêbrana coftasfuccingêsflm p nfpTl0',
terfepíentes thoracis caudate mcbrane3d u racerebri mébrana, una cri omnibus,quoscducut, m figure
proceflibus.N ô enímm inushæm cbranæaboflibus3quàmcæteraligamêta3enafcicoípícíun s,6,7^r0
tur3& interimin lealiquid colligât3continent3etamplexantur3proximisqp oflîbus altabiliunt.
Ligamento , Q uartusctiâ ligam entoruufushaberipoterit3quo lepti alicuiusacinterftitrj uicc ilia muleta
rumufus. p ¡e |os in te rc e d u ti mufculis duru oflis modo renixû præbêt3cuius notærligamentu illud proie ' ^ ^ ' •
inflar mterflt ^ e{^qUOd inter ulnâ radiûcg iècundùm cubiti longitudine porrectum mufculos internam
cubiti fede occupâtes abexteríoríhus ínterdíuidít. D eindequû mufeulí lau ic ligamento a tren-'
fl3utosípfis concredíw moueát3ín fe contrahuntur3ttíc ligamentu id ípfis firmamento ot. o t, ^
> abfcç quo n o æquèualidaeorundêfieret fu n d ió .H uiusetiàgenerissillud efhquod tibiae hbu
lam mêbranæ cuiuldâ ualídíorís rítu3ubí inuícé olíahec dehífcút3connedít3poftmodu prêter
líoamentufpínarum ínteruallu occupás3& dextrosmufeulos à finíftrís dirimes.hís quoq ac -
rumufiii, po numerari poflentmébranaa.quarpubisofliti foramina occupàt3mufculosqanteriori rei anm ^
mufctdi con' n u ledi attcnfos ab illis3quipofteriori com ittuntur3quafì oflis modo difeernut. A tquintus ì t y xi.z.c.
^r? I / i f f gamentoru ufus neutiquainfim useftjinhuiusenim ordine ea ligamentoru p o rrio rcpone.v
Quabgamen da ucnit,quaem ufculi conftitutionc in g rcd itu r.m u fcu lo q no infima fubftantialuppem -Q ua
taunicumtan autérationefen’eqfldfìat3fec|uenriCapite3quodmufculorùconfrructionccnarrabitjOp!"^' tu
tum prefiche nj^g pro fcquemtir.H Ìcucròfuffeceritaddidifle3m ufculuetiàadofliucartilaginuq comgauo
vjum, neplurimuauxiIiari3quiacapitciuoexunooiTe, aut cartilagine principiti ducit3& ipfms n,
inaliud
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IK 2x?
in aliud os, Us-I cartilagine'n implantatur »A tquc hacratione ligamentorum ufus commííccre
promptú crit* Sunt cium primi duntaxat ufus omnia,quae femorís os coxcndicis o isi, Sc tibia
femori colligant.nullum enim aliud homini quàm colligandi officium praftant, nifi etiam for.
fi tan aliquis tertio ligamentorum u fu , ipfa ofsibus obdudaflereret. Secundi duntaxat ufus
nullum rcperíes,quü omnia tertioulu indar p ro p u g n ag li,aut ab ofíis íníuría uíndícísínftar
tendíníbus fine* Veruni ex his repcrics nonnulla, q u a aliud nullum bcneficium ,quàm fé*
cundí Sé tertrj uiìis confcrunt,ncqueqfIàautcartilagines inuicem ne&unt,qualfa omnia funt
qua! uni iclummodo ofsi propria continuane cenfcntur.ut ' quatuor illa, qua* in externa cm
biti fede,radfi appendici aflcribuntur, Sév unum ulnae propríum , deínde prater catera huíus
generis quadam ad caléis os fpeCtant,quemadmodum fuoloco diffufeexplicabitur. Alia ex fe
7 tia.x. cundí ufus lígamentís,etiáprim i lígamentoru ufus uícem fupplent,tendine nánq?,quern tranG
rníttunt,tuentur,Séetiam olla ínuícemligan..,fuiitq? illa,q u a duobus oíTibus communia con-
ipicíuntur,ex uno olle in aliud pronata,ut' íllud íex tranfuerforum cubiti lígamentoru, quod
t tub-*- radío Sé ulna commune diCcmus.deíndetranfueríiim quoq? lígamentum, anteriore tibíale-
dem iuxta pedem occupans,8 é ad fibulam tibiam qrclatum ,quodduoillaoíIá collígas,plurí-
t+tib'f' mos etiam tendines una tranfmíttít. P r a terca Sé tranfuerfum interna 0 brachialís fedís lígameil
turn,pluribus quoq?ofsibus commune exiílít. Tertrj duntaxatuíus illa funt,q u a tendíníbus
fecundum ipíorum longitudínem obuoluunturjtufi etiam primi ufus fint, quòd tendines uicí>
nís Ícdíbus commiíTos leruent,autlígent.Quanquam rurfus ex bis quedam 8 é quinti ufus uícé
i iride6U gerantf quandoquidem m ucofa membrangtendíníbus tertíum quatuor digítorú os fiecten
iù yJ CT tibus, in brachiali Sé uola obduefire,etiam muículís gracilibus quatuor dígitos pollici adduccn
n ttbu d:f’
( 14 tubu­
tíb.príncipíú prpbent.In quinti folúmodo ufus numero propcm odiihabcdafuiiPnicbrane,
li b ,b. in pubis ofsíum foraminíbus obuía* Id autem quod in cubito Sés tibia habetur, etiam primi
j ■jub.V. ufus lígamentum exiftít, quum Sé ad oílíum conncxum egregie auxilíetur. Quamuís etiam
i “• hacom níaSéadquintiufuslígam entoruin daííem reficipoíTent,quòd non obfeure etiam mu
feulís principili porrígant.Quí ením ínternam Sé externam pubis oísis forami nís fedem obte
gunt muículí,ab íllíus quocpforamínís membrana partím cnafcí dícentur, uri etiam abeiuíino
di ligamento in tibianonullí muículiortgínísportíoncmaíIumunt.Porróutíneq? ligamento- Ligdntritto»
rum different
ruin ufus ídem eli:,Sé plures ínter Jigamcnta eíus gratia conílirgunt difieren tía ,ita quoq? in or «A
tu illa u#riant,quum alia è íolíscartilagíníbus príncípium ducant, utlaryngís lígamenta, alia à A b tlflU
fobs oísibus, ut genu,cubítí,humeri,8 é relíqua fere corporis lígamenta* Alia autem Sé cartilagi A bortii.
111 Sé ofsi communia funt,ut q u a pectoris os ílliínfinuatis cartilagínibus adneSlunt* Paríra- A pirt'btlS
quds conni-
tíone quadam lígamenta (olas nectunt cartilágines, utlaryngís, nafiepeartílaginum lígamela- cluni.
ta,quadam oíla duntaxat,ut humeri,coxendíCÍSjgenu,Sé reliquorúferearticulorumligamen-
ta.Q uadam cartilaginemoísi committunt,ín quorum numero funt lígamenta,cofiarum car
tilagínes peciorís olii ncctcn tía. Alia aliam partem quampíamofsí aut cartilagini commíttunt,
uteorporís membrana ad unamjferèomnes ,atq? h a c ía n per duabuspartibus íuntcommu-
lira. Alia ucro uní duntaxat ofsi prillata cenfentur,ut fcx cubiti exteríorum ligamentorum,q u a A pdrtibur,
tranfuerfim ducuntur quincp.nam prím um quod u ln a radioes communeeft, non ad unicum (puh. commit-
tantum osrefererur.Iníuper Sé q u a pubis ofsíum foramina opplcnt m em brana, hue quoque <untur.
ípedant,fi modo íllafq u u m non lígent)ín ligamentorum numero habeantur. Subitanea de- A fuhjlu;iu%
mú alia conftant mollíorfmagisq? membranea,ut 0111 nía fere que in orbem artículos ambíunt,
quanquam in íllís rurfus quadam fit diffèrentia.Digitorum ením ínternodía mollíus ambit li
gamentum,quàm humen artículum,cthuius denuo durítícm, coxcdícís articulí lígamentum
longéíupcrar. Alia autem dura íunt,mcdíamq? ínter lígamenta, q u a artículos ambire dixi, Sé
cartilagínes^iaturam fortíuntur,un de etiam G raci h ac vdb^ovffaic/lu <nxúJl%<ru.t?, quafi lígamenta
cartílagíneadícas,appíl!ant.Huíusgciierisomníapropcniodunifunt,quacxtriníccus artícu
feo.
ifi-Up. 14
lis non obtcnduimir,fedintcroíTaiplalatítant,quale illudcíV’ quodexm edio capitis femorís
b.iR. in coxcndicis acetabulum fcrtur,Sé' ca qua uertebrarum corpora interccdunt,5 é kid quod ex
k X. media tibia fede,qua h ac fémur rcfpícít, ínter femorís capita ducitur, Sé ' quadam mallcolos
l h - talo nectcntía, Sé quod íacrum os ílíumq? oífa interuenít, Sé gcncratím omnia, q u a inter offa
ícdcmhabent. Vndeedam Sé fi tu lígamenta ínter fe pugnant,quualía cxtriníecus oísibus ob- A ftu .
ducantur,utmolliora illa. Alia autem ínter ipfaoíTa5ubí fe inuícemreípicíút, contíngun tq:,fi-
tuentur,quemadmodum cartilagíneapropemodumuníucría. A formaquoq?lígamentadifte A fòrmi.
rentiammutuantur,funtcním quadam prorfus lata,mcmbraneaSé tenuía,utí íllud, quod íe-
ftindùm cubiti longitudínem ínter ulnam radium que conlpícímus,8 é íllud quod parí modo
ínter fibulam Sé tibiam ,ubíhac mutuò dehífcunt,obíéruatur,Sé etiam pleraqpínorbem artícu
T los

1
 Ufi A N D R E AE VE SA L I I BRVXELLENS1S
ticulatur.quemadmoduiiicanibus fin, quibus tali qaatrio infìgniusfecundùm ipil'lis lonoím
díncm cauatur,magísq? ad rotate,caí (unís aduoluitur fpecíem accedit, ob quod edam fírm-o-'
mutuo ingreílucanís talus tíbiazíungítur.Adhace,prazíens tali quatrío non ín hís íoium qurc
mododiximus quartasrotutepartí refpodequcrumutí rotu te latera, quíbusípfaueludín fUr
cula,aututalí]s placet ín tro ch ica, fuftulatur, detnta Alazuiaunaaqj uiíuntur : ita quoque tali
tubcr ad latera,quíbus malleolos contíngít,compnmítur, lazuícp cartilagine mcrultatum cer>
nítur, quamuís non parí modo utrínque. In interno fiquídemlatere/ pania amplitudine A lu hfew.G,
1 C4¡)
perficíetcnus tantum comprimiti»*,quòd Ícílicct ínferiorís tíbíae offis appcndicis proceflus inte 31 g-
norcm malleolum conftítuens, A hoc tali latas comprazhendens,non admodum ampio! fpa, m 6h- H.
cío teuí cartilagine íncruftetur. Externum uerò tuberís tali latus mampliter fìnuatum, A maio n
CaP-31 fi.
rííntcruallo cartilagineíncruftatuapparet, ut aptamíedem conftítuaqciu " internimi exterio- 0 Confer i
rís malleoli íatus concinne congruat, 0 qui magís deorlum, quàm interior mallcoíus,expon fiÿtr* cí*,.
S intis tali qui J1E cum ♦.
Ius a til):ce op
rígitur. Quemadmodum nero ínternum ínteríoris mallcolilatus aíperump íinumexígere P 4,10/lg.
fie (y filuU li't fcrípfímus,ex quo ' lígamentum cartílagíneum taluni tíbte olii collígans pronafeitur : ita quo «P -Ji -i.
gamenta affli’ queeíus lígamentí recípíendi gratíaínternum tali latus afpero ' fínu ínfculpítur, perínde ac íPg-cíp,
mit. M i f
externum ipil US tal i latus limílíter J cazlatur, u típ fi1lígamentum inícratur ali interno exterío-
r sJ‘H
rís malleoli latere eduCtum. Huíuímodí quoque lígamentorum ratíone p o (tenor rali fèdes ad S6Psk .
tuberís ípfius,feuquatrionís“ radíccm cSfíftensaíperaeft, utíníbílígamentaadmítteretá tibia
ub.i gt
príncípíum ducétía, A rurfusalía ín calcem porrígat, A t prazter ciuíinodí afpcritatcm pofte-
uP°in, d
Sinus quiius ríor quoq? tali íedes,x finus oftcndít,mufculorum tendíníbus,qui hac pedís inferiora íubcunt, figles.
tendines dec
uehendís parad.' Delccnduntautcm hàc tendo quinti pedemmouentiumrnufculí,Amuículi * í-rite
duett. WííMtij
íécúdum pollicís os fle&entís, A íllíus tendo qui tertía quatuor digítoru offa¿nflecíit. Atcp ad Mlftul.Ub.
hunemodum talus tíbteartículatur, Atali quoque íiipcríor acpolteríor fedes,lateraq? ira fe ha rtsraft. i,
T d ii cunl ofi bent. Ab anteriori uerò ípfius fede, ídq? magís ab huíus fedís interno latere oblonga producá *>3.
f i cymidm re y cufian
tur ceruíx, quazaliquoufque progredii, in caputrotundum, lubricai^ cartilagine íncrufta- tdu.D, E.
firen te drticu
lus ■ tum definir,quod nauícularís oílis alto finuí ínardculatur,contextucftormás,cuius beneficio °>P-muficu
1 * dii ad cui - modíce obícuroq? motu pedan ín latera agí círcunducícparbítramur. Inferior tali pars,duplici los notant,
ceni cotextus. artículo calcís oidi artículatur,ílliq? totus ínfternítur.ac unus quídé artículus ín pofteríorí con­ z 3)4 ) 5,6
figura N.
fi flit regione,ubi calcís os ampio latocp promínet " tubere,amplum profúndame tali finum u carüirn
ingrediente. Alternerò artículus anterior eft, ac uerílis ínternumpedís latus uergens, lecus at- figur.O.
b h figk.
que pofteríor artículus fehabet. Calcís ením os oblongo ' finii exculpítur, qui cartilagine ín- o 7)8,9/i-
cruftatusjiumílíorem tali capítís íedem excípít.T a linanques caputnauículari ofii artícula- gurp.
tum,inferiori íua íede qua calci ínnítítur depredo tubcrc,dí<fito íam calcís finuí examuíÍím ada- d 4 fi. Cf
Sinus inter c 7)8,j / l '
ptatur. In horum artículorum m edio11talus, A 1calx paríter exafpcrantur,profundoscp cbtí gur.R.
tali cum cuke
cfìmmijjìirds nent fmus,ex quibus cartilagínea pronafeuntur lígamenta, talum calciualidíífíme comieden f 4 figa. S.
dpparens. tía. Atqucíftíafperí horum odami finus adeo alte cselantur,utín mundatís oflibus, A poft- g 4 fig 0 -
h 4 /¡.T,T.
modum ínuícem commííiis, magnum ínter talum calcemcp inibì pateat internali um,ín uíuen- 17.8.9 fig.
tíbus cartílagínofis huíufmodílígamentís opplctum, quaz adeo pertínacíter talum calci col- V,V.
lígant, ut uíx tantíllum ís fupra calcan moucatur, ac fuá inferiori fedetamfitímmobílís3utfu /; t,í figure
a . cr tota
pcríori,qua tibias artículatur,ueríatílís uolubiliscpobíeriiatur. 7 . 8.9 fig
CALCl S ofi' kCalcís os,quod omnium pedís offium facile maximum eft,paríq$ cum talo conftat fubftan integrarían
fis files ter '
tía 1 ea parte qua íngredimur leuíter teres, ícd tutee formatíonís gratía quo que latiufculum exí- Mtem 1,3
rumJfccLtns, figura a.
ftít.uerum interim aíperum A inacquale inibì ccrnitur, ídep quorundamniufcuíorumocca- hfigur.K,
fione.Prímuením in inferiori ípfius fede tran fuer firn íuxtapofteríora deorfum promínet,ac Y,Z.
aíperum cducítmprocedami,à cuíus anteriori feden muículus príncípíum ducít, qui quatuor m zfigu.Y,
z.crsfig.
pedís dígítorum fecundum os fíectít.Deín ííííc ° muículoía íiibftantia enaícítur,quatuor par­ Y . 9 aiuctn
tículas deduccns,quíbus quatuor dígitos pollici adducímus. Horum ením mufeulorum pro- figurai,
ducendí gratía,hccc inferior calcís fedes, latíor A ínazqualís cft, A procedáis ílíe ob hoepromí- n upmufic.
tabul. e.
net,terrazcppropínquíus quam relíquum calcís corpus accedít, quo mínus íllorum mufeulo­ o 14 mfc.
S uperior ced­ rum capita ínter calcandum comprimantur. Superior calcís fedes,1' q u x à pofteríorí tali parte tab.n,M-CÍ‘
ei sfides extra. ad poftícam ufquc ípfius calcís íedem ducítur, teretís corporís fpecicm refert, príuatímníhíl ntab.il-
tilicC reclitU’ P7) 8,9 fi‘
dinem retror - prazter exíguam afpcritatcm commonítrans, ín quam tibite oílis A tali lígamenta ínieruntur, ab a ad b.
finn duela.. quazqp à muículorum exortu A íníertíone, A artículatíone libera eft. Pofteríor hazc calcís fe- q ij.ttiufcu.
des, tíbiaz offis rectítudíncm admodum cxccdens,ín hoc ín pofteriora educítur,ut tibia oppor tabul.n. aut
t4 tab- tei
tune inflar pcrpcndícularís líncaz ín pedan tanquam ín alíam líneam rraníuerfim dudtam ful- ¿o c%n,of
círípoffit, utep totíus corporís robuftíísimus q tendo r pofteríorí calcís partí íníeratur. huíc q cóflatus.
etením dcprcíte A uteunque afpcre calcís partí tendo ímplantatur ex primo, fecundo A qnar rz,S,9fi-c-
tope
 ANDREAE v e s a l i i b r v x e l l e n s i s

los circuiidantia,eaq$ tandem omnia,quae tendinibus mufculis'que obuoluuntur. Alia autcm

erada lunt,S£ ex his quaedá teretia,ut "ligamentd ex dente íecúdx ceruícís ucrtcbre,ín occípítís
osproccdens,S¿ ídquocpquodtranfucrfimdenti obducitur,acprimcuertebracc{tpeculiare, ,™.pf *‘ J0
deinde & lígamentumfemoriscaputcoxendícisofsícommittens,quodínanículimedíolo- n «¡{dan
catum teres edam uifitur. Alia ampia lataq? funt,ut tcrtíumpeculiaríú humerí artículi ligamen- ^H'.
torum.,prxtcrmcmbrancumquoddam,inorbemartículum ambícns. Infuper gemi artículi ° p'c^-
peculiaríaomnía,cradaquidemfunt,nontamenproríusteretía,ut8¿ carrilagíneaillatalum ti! p ¡fu •
biarS¿ fibulae collígantía. Rurfus quaedam continua , millo foramíneperuía cernuntur, ut
lígamentorum maxima multi tudo ,qquxdamuero alíquíd tranímiduraperforantur, utlioa,
menta anuíí modo tendínes tranfmíttentía,8¿ membrana pubis ofsís foramínum, neruo cum
uena 5Cartería uíam praebens^ut Sí membraneum ligamentum ínter tibiae os & fibulam con-
fìftens. Quàm íufte ucro hace fingularerum Condítor diftribuerit,feoriumiemper ín pro-
prrjs Capítíbus receniereconabor,ubi perpetuò,fi quid pcculíaríter alícuí ligamento in colore,
L íg¿m entís fdbftantía,forma, eíufq? generis dífferentrjs obtigerít,íubiungam. Commune autcm omnibus
€ communi¿. obtuío admodumièniù(nollem ením dicerc nullo) partícípent,neproptercrebrum
frequentemq? motum,&continuu affrictum dolore uexentur. Qua edam fcrè ratíone(quum
fcilícet natura ficcafunt)neocyusexficcentutslígamenta quacarticulísíuntpeculíaria,mucolo
Vifaduslígd. quodam lentoq? humore, ut & artículorum cartilágines, oblínuntur.Cuíus fanenaturamac-
mentorumbu- Curatifsime,fi non ob alíud, íaltem ad luxatorum reditutíonem perdifeere debemus. Quod
mou quum alias non íemel, turn edam in Libro de Articulis Diuus Hippocrates nobis ínfinuauít,
quum macilentos non natura,neep debita arte rcddítos,eíu{modí humore ob excrementicios,
qui ipfìs collíguntur,fuccos abundare docuit.Pretcr hoc,quòd rem Opifex uncduofum hunc
humorem indar oleiofsium, qua inuicemcoarcdantur,cartilaginibus oblinit, ut huíus benefi­
cio,prompte mobílis fimul 8¿ attritu contumax artículus redderctur*

Q VI D M V S C V L V S . C^AVVT IL

P J f H E S E JSF T I figu ra muficulijlruSlurce

ratio spia om nesfirè díjjcflionis p ro ceres mufeulum firm a ri 3
tradunt,utcunque exprímitur. Q uod ením inter $0° £2 con
tíneturstern icuíufdam efl portío fuprdínfiacp abtruncata ;
nerum bate chara el crum índice opportuniús explícabuntur, P R I M A SE'
jSferui inpluresfurculos díjlríbuendíportio. CVNDI CAPITIS
B JSferui notati foboles mufeulí conflitutíonem Jubíens< FIGVRi
C L iq amentum quod ab ofifie admuficzulum conñítuendump ro -
najcitar.
Z) L igam enti& neruiadmufculum ejfiormandum congrejfiis,
a c prima in fibras diflributio, mufeuliqp caput.
E Sedes qua fibrarwn maxima e f l diuifio, £7°quamufculilieti'
ter confi flit.
F D i ufio nisfib ra rum concur fins commixtioep , CTtendinis mu
fililí initium.
G E endinis par saquee mouendo ofií ínfiritur.

5 E Q J fi E N E E M pagina occupa nsfigu ra mufieli io r u humeri os ,& Cu^lt!

extrema fiummœ manusfiede ambientilifibras d carne libéras com onjlrat,und d i quarto
adeuntiü neruo,ut bic quattifie r i p ojfit, comodifiimè muficulifihricce natura oculisfiubij c creta r.
H H um eri ofiis caput,quodficapuie articulatur.
I Quartus brachiumpetens tieruus.
K P rincipium muficuli cubitum extendentis,qui ab humeri capitis radice ex oritur.
_
L Principium alternas ciibitu extendentis mujculi,quiab humiliorificapula: coflapronajci u
j y [ Sedes qua quartus brachium accedens neruus , duobus cubitum extendentibus mufeulispn pa
gin es ojfiert.
J\[ Cubitum extcndentiu muficulorumfinis,feu eorundem inpofieriore uhucprocejjàm tufi
 /
DE HVMANI CORPORI S FABRI CA LI B ER II«
q 'pojlcrioris ulna?procejjuspars, quce tX'
carnisperpetuò cernitura
p Quartus brachium petens nerum inibì co
fbicum ,quapofieriore fed i exterioris tiu
fercu li bumeriinnititur, a c mufculis bine
ab bumero principim i ducetìbusramos o f
fer t*
Q^Initium c s l cubitum ficclcntium mufculor
secvnda
rum pojlcrioris. FIGVRA.
j l Caput oblongi mufculi, quiradij appendi
ci iurta brachiale itfertus , radium inp rò
nunt duciu
§ M ufculus bicorni tendine brachiale exs
tendens *
'J1 jyLufculus brachiale extedentiu alter, qui
è regione minimi digiti p oflb ra cb ia li im'
piantatura
y jyLufculus ulna?ex p orred lu s,sb ra ch ia te
fe&ens.
X jyLufculus indicem, medium s anularem
extendens.
y jyLufculus quo minimum digitum precipue
extendi docebo.
X Carnea pars eius mufculi,qui in tres dedu
¿lus tedines, unum brachialis o f i pollicem
f u fin en ti inferii fecundum primo pollicis
ofi,tertium fecundo poìlicis o f i S tertio.
a jyLufculus cuius beneficiopollex indici ad'
ducitur ♦

VSCVLVM motus uoluntarrj 3ex noftroq? arbitratu pêdcntis proprium

eife inftrumcntum,omnibus conceflum uidetur diiïeclionis proccribus,
atq? ab omnibus idem mufculi côftrudh’onis modus cnarratunQui cqub
dem probabilis apparct 3ac magnum Conditoris noftri artifîcium corn*
monftrat3attamenquuminpaucifsimismufculis,aut potius innullisil*
lum obièruem3iècus propemodum atqj îlli3de muiculorum conflrucfîio*
___neicntirc cogor.Quæautemomniumferèfîtièntentia, nunc quàm pote*
ro brcuiisimè,Ô£ lïmul explicatifsimè fubi)ciam,corum placita in continuam orationis feriem,*
quæ ucritatiproximè fîtconfona3& quæ eorum fententiam clariuscdoceat,congcfturus.Dif
finiunt itaquemufculum3partemcflèinftrumentalemexncruo3ligamcnto3carnc3uenis3&ar* fjfitimufrl
tergs confabricatam,niotusqj uoluntarrj pccuIiareorganum3in cuius fabrica ad hune ferèmo* tiofecunduali
dum Naturæ opus receniènt. Mufculum fane huiufinodiinftrumentumefformariopcræprc orumy n^°^
tiumeratjfîdemumipfîus ope membra, 8£grauiorao{îamotu arbitrario moueri oportebat. pentenf f f f
rj f i f f Quum bina enim corpora fînt fîmilaria3quibus in præfcnti ièrmonc(qui de mufculi confiatu* Ligdmtnùet
(trunmpe- tione cft)indigernus,ligamcntum fcilicet,8£ neruus iua propria uocc di(itus,ligamcntum uero neriu in vnu
fw, fit durum, neruus autem mollis3mirandaCreatoris eftinduftria3qui in fingulis motuiuolum f f J “L'eLF1'
tario prsefeeftis partibus,utroq? utitur3neqi inligamenti locum ncruum aliquando tranipones,
neep in nerui regionem ligamentum. ConcefTiim enim eft omnibus,ncque durum ad ienlum
(utpote quod non facileafficiatur)neq? mollc ad motum( quum imbccillius fit)elTeidoneum»
Ergo neque per neruos folos mouctur aliqua particula,neque per ligamenta* Neruus enim fen
fitiuus quidem eft,quatenus mollis n'nualidior autem, quamutmoucret36d trans ferret toturn
membrmn t Ligamentuuero tuto quidem colligarc38cinterim membrorum motibus no ob*
T 2 dare
 ilare pota at,ipfum tamen motus uoluntarrj organum per le nequiuitproduci, quum orioini
exo e a ut cartilagine,n6 autem nerui modo,ex uoluntarrj motus fonte obtineat. Nemoenim
am ìgit humlmodi fontis feu principi] corpus molle operande fieri, quandoquidem ne<^ ex
molli perfecte durum,necp ex duro molle quicquam enafei pofsibile eft. Propter has ígítur ne-
celsitates Natura neqj folis ligamentis ufi ad motus uoluntaríos potuíqquoníam ñeque fenfu
ne9 motti prxdita funt,ut qux animx principati^ fedi non continuentur. neq neruis ctiàio!
lis utendum fuerat,cùm hi propter mollitiem tenuitatemq transferre tam magna pondera mi­
A f ufculünd/
tura intur Li/ nime ualerent* Permixtum igiturexambobus oportebat aliquod creari motus organù, quod
gdmtntum. q * omnino neruo efiet durius,N ligamento mollíus,8¿ ideo quoq participare fenfu,minus quidc
n erm ejfn n e - quàm ncruus,magis autem quàm ligamentum. lnfuper dccuit d i id quoq in medio roboris et
dium.
imbecillítatís,alíorumq contrariorum,qurc ligamentis & neruis infunt,exiftere. A tq hac occa
fìonc motus inftrumentum, utrisq ipfum componcntibus fublf antrjs comunicar, non tamen
exadè alteram,ncq folam,neq eam impermixtà obtinct, fed ex ambabus cómifcctur*Verùm
L ìgdm ìti cr quumnihilalicui per totumconfundí potclf ,non confradum prius in mínimas partículas ne
nerutpermixs cellarium fuit utrunq,neruum uidelicct ÒClígamentú,in fibras tenues difeíndí,deinde fibi irmi
rio.
con cas copulan ad uoluntarrj motus organi generano nem* Per fi citurenim nerui ac lioamen-
ti in fibras diltributio in hüc modum. Neruus accedit ligamentum,ac fimul comixtain fibras
duas quodammodo digcruntur,illxrurfus fingulx in alias, Séhxiterum in plurcs tantifpcr
diuiduntur,donec in tenuifsimas mcmbrancasq fibras procedant.pollquam he ad extremum
diffulìonis peruenere,rurfus ut diuifx fuer unt, mutuo concurlu coalefcentes, Se commixtx m
A f ujculi ca­
put. unum colliguntur* Etquemadmodum’primadiuifìo muículí caput conftitu*cbat,itahxcbpo difi.D.
F in is feu cdu (frema collegio fìnem mufculí efformat,quem Grxci htvtycüoii/3quafi cncruationem dixeris et b
d¡i q - tendo. utn o squo q ten dine mufculorum, appellanti Medium uerò, in quo diuifìonis feries cofilfit
V entcr.
inufculi uentrem nuncupamus, limilitudínem à mure,8é lacerta,& pilas mufculí,autalíoqum
communi pífeiú forma mutuantes* Mufculí nanq feu lacertí caput, murís lacertxq capiti con-
Cdrnis in mu ferimus,tendínem autem caude, Sé uentré uentri.Ceterüm fi Natura folummodo ita neruum
JculouJui. Sélígamentú díuífiffct,ncc medíasregiones,fibrarumqinterífitia molli ínfarfílfet íubítantía,

qux fibrís, thorí ac texturx alícuíus, Sé firme fedis loco cffct,haudquaquá mufculí uel tannilo
temporís ípacío fibras illas ínfradasíncorruptasq feruarcnt*Eft autem íedes eaac thorus,fim-
plexcaro fibrís obduéta,que no alíter fibrís cómíttítur,quám in calathis alrjsq fífcellís,ín quí-
b us lac harum rcrum periti coagulane Finge ígítur fibras ex ncruo Sé ligamento diffufas,íui v
cís refpondcre,lacfí ucroípfi fanguinem,ct caico carnem proportíonari,nam utíllc exla(fte,íta
hxc ex íanguíne paratur * Quanquam tanto ucriorem tibí confinges im aginan, quo per
caíeurn plurcs crcbríoresq íuncos funículos ue porredos, Sé no folum ad calci lateraattenfos
V end de dr' ímagínatus fueris.Ne autem caro hxc,rclíquaq muículí fublfantía,íánguínenutrimentoq ín-
t e n d in ninfea díga relínqueretur,Sé fuus ínnatus calor non refocíllarctur,uenas acarterías, tanquam ríuulos
lo necefsitds. quofdam muículís ímmíícerí fuit neceílkrium.Deínde quoq membranam uníuerfum mufeu-
Jydufculim e/
brand. li corpus integentem à ligamentis, qux muículí caput Sé fincm ofsíbus commíttunt, produci
oportebat* Commemorataíammufculíconftrudío,adamulTÍm nulli prorfus conucnítmu
jv ju fc u ltm feuIo,quú nullum in uníucrío corporeadinuenias,quí parcm lígamenti, feu ex oííeaut cartila-
d iluten
non ncque ner
m , de legume ti
gíneexortusfui,5¿neruíportíoncmfibíafirumat.Quodíanéínnuebat Galenus,quúMufcu- do mufculo
rumn,o,<[.
n atura pa rti' lum ínter lígamentú Sé neruum natura medium clic afìcrcret, alibi tamen anímaduertens non e tfg.ap.
cipare. paran ncruí portíone, lígamenti portíoní ín quibufdam muículís míícerí. Nani ut exteros ta uh. 4 chi.
F i .i d e Afc- ceam,1tendo poífcríorem ín calas fedem inferáis,lolus crafsior cfE quatuor fémur petentíum J7,éoi 66t
tu mufculord.
ncruorú radícíbus,utcunq cas fimul collcgerís.Dcínde fi mine omnes tíbíxínfertos ten diñes 7 l,lÍCCtUC'
U propor­
ac relíquos pedís olía accedentes perpcnderís,quc nunc cum tendine illo,ín calcan ínferto crít lo ex ncr'
proporno,utillaícíl¿cctmedíam tendínú portíoncncruo, Sémcdíam ligamento formano- uorumtxbu
ifendatéProfedò fi ten diñes neruis lue comparabuntur,neutíquanonagefimam tendimi por- lis.utnctfi
lectura, pf'
tíonem neruis confiare fatebímur.Deínde fi fortaísís alíquís muículus paré lígamenti Sé ncruí ti ñeques,
portioné fibi uendícarereperíretur,eíTet pro fedo tcmporalis,8ésícptum tranítierfum, quíppe f 4 ta f
ín hoc’duo latís ínfignes ncruí implantan tur, íllum ucro ctíá'quínq neruorú propagínes adire 7 td.á.
h 2,;fi.cd.
docebo,quamuís interim in neutrone trígecupla nerui cum lígaméto uideaturproportío.Sed ti li.4 «•
quid tantoperc Galcní prxccpta tanquam oracula íubu eren tes, ípfius libros de Mufculom i i f i.C t it .
motu exofculantcs,dc lilis díccmus mufculis,quí latífsímo oríuntur principio,ac fenfim ín an- li- 4 Q-rR’
guftú uerfus ípíorú ínlertíoné dcfinunt.-'cuíufmodí ínter relíquos brachíúkattollens eíf, deín- b,c,d-
k 4 ^ z-10
deis qui brachiú pedoriadmouct,8éfemorís motibus famulantes propemodú omnes,ín quo M.a .
ruin exortibus nerufi,quiut Galenus ccnfet,cum ligamento diffundípofsít,confingere nequi
mus*
 DE HV M A NÌ CORPORIS FABRICA LIBER II. ili
m us.N am ftatim in eiufinodi mufculoru origine multò maior fibraru eft copia, quàm in m u-
Potili reliqua parte,fìquidcm in ìllis mulculis,5c p rx cipue qui tcmoris motibus prxfunt, fibrx
ab ipfo ortu no amplius in plures diuidunturjm ò benfirn ad infertionè properantes inuicé col
liguntur,m uiculos triangularis figura: effòrm àntes.Vnde etià conrpicufi cuadit, fi modo ilia,
quam A natom iciproponunt,nerui acligam éti diuifìo cóm ixtioq in mufculis fieri oporteret,
fmgulis fibris in ortu neruulu debere m ilceri,quod neuricp accidere ìpfa neruoru feries cómon ISTerutm fin
g u lis v ufeu-
ftrat.Q uandoquidéinplerifqm ufculisduntaxatneruulum adm odum gracilcm , neq mam's li6 ,u taiys dijr
quàm uenàdiuiium ,adiupcrfìciem m ufculinunc intcriore nunccxteriorè,uencacarterix mo feélion u m p r ò
doexporrigi,m em branxqm uiculiadhxrereconfpicics,ncuticpautem in fibras per mufculi fijfo rib w s ni-
fu m fù it non
ih9 tob-n-
fubftantiam diffóndi. Q u o d inter plcrofq corporis mufeulos irTillis liquidò condifces,qui ab imfccri.
wf ilium ode femoris os accedunt.ex quibus etià quofdam repcnas, quorfi ne fupcrficiei quidcm
tó.s.
neruus,utinequcna8tartcria,uixutcontiguusom nino fìt,attendatur. N cq id h icfo lu m ob^
»7 fji.X. feruabis,imo etià in quadrato muiculo raditi in pronum mouente,cui nuncp neruum,uenam
S i arteriam exporngi intuitus funuprxtcr ìllos neruos,uenas ac arterias, qui? cum tendinibus
digitosflectentib.adextrcm à manum prorcpunt,quxetfì àm ufculoillo nom ulturn diflent,
o6t*b.{.7 iptum tamen no contingunt. Addc neq neruulu obfèruari irtfertum in graciles0mufculos, qui
U d.
p Sti a. quatuor digitos oblique pollici adducim i,ut neq in' ìllos, qui primi quatuor digito; u ofsis fie
<7feridtint ctionibus prxfunt.A diungeprctcrhos,abdom inis etià4 m ufculos(quosprius,quia omnibus
tbi minis
notiores fónt,recenfère dccucrat)nullam ncrui cum ligamento proportionè offendere, quum
ligio ! >4>
$, 6 tdbuld- nequacp in fingulis mufculoru,qui oblique Se tranfuerfim fibras porrigut, principioru fcdib.
rum. neruus im plantetur,etquoniàipiòrueneruatio leu tendo multò latior fit,cp mufculoru origo.
N oneff itaqm ufculus inter ligamenturn Stneruu natura m edius,neq etià ilia, qua invaginane
tur,ligam éti& n erui fit cóm ixtio.N am etfi forteneruu in mufculi alicuius caput inferi animad
ucrfurus fis,nuncp lane ncrui foboles ligam cti fibraru modo, ad tendinis u lq principili diffun
di,autaliquo p ad o ligamenti fibris uniri,ucreqpcrm ifcerireperies.N equcidprofedò in ullo
rjtd.n. a . mufculo pcrpendesfacilius,cp in ìllis' qui ab interno humeri tuberculo principivi capiunt.illo
m.c7 9 fi.
rum etenim capita funtacuta,8tncruoruin{ertioncs in ipforum fubffantia,no folumautem in
$•
i 6 fa.*. fupcrficieadipiicuntur.A tqidctiàinsilloanim adiiertes,quià fibulefuperioriappendice prin
tnti.*.ir. cipiu lumens,ad pedem prorepit,fic Se in' ìllis,qui ab infèrioribus femoris capitu radicibus ad
calccm fèruntur.Non cnim omnes mufculi,nerui implantarionc(ctià fi quando in ipforu fub Omnium mu-
ffiantiàneruus p orrigitur)in capitis exortuadipifeunt. fed fubinde multò inferitis,cp caputha- fcu lo ru m ca p i
til. n eru osn o
U 6U. q. betur,8C in medio fui quodàmodo dtidus Selon gitudinis,quoduanterior ffecftentiu cubitum
inferi,due alio
X lfìg.up.
m u(culoruolfcndit,ncruiprim ùm xpropagincafium ens,ubi duo ipfius capita in unu eoe un t. (¡wn attendi,
etia m fiid ià s
Idem in nònullis femoris os amplexantibus obfcruatur, Sein abdominis m ufculis, Seplcrilq ip jcru fn ljld n
qui in collo habentur,8t in omnibus fèrè qui coflisinltcrnutur. V eruni uteunque ncrui,ucl in tu e neruus in
mufculifóbffantià feicinfinuent,fìueipfius tantu fuperficiciattédantur,fcrèfempcr iualcrieSt fera tu r.
propagimbus,fecundtim mufculi d u d ù porriguntur.R urfus tendo clixus neq fapore,neq co T endinem li/
lore,neq fubffantia à ligamento uariat,nifi fortaffis ilium molliorè, no quidcm omnibus liga- gdate d m en to , non
neru o re
mentis,fed tantu quibufdam effe quis contenderct.utut tamen fit,tendo mufculi capitis molli- ¡fo n d ere.
cici nequacp ccdit,quàuis id ffatim in ortu pura effe ligamen tu,nemo inficias ire poffit. N cque
ctia mirandu effèr, tendine ligamento offa colligàti ut plurimum m olliorcm ,m inusq cartilagi-
neuefle,cùm ligam cntoru,quxollàm utuò colligant,in durine cade no fit ratio.A dde etici, ten
dine clixu cum neruo n5proportionari,hicenim elixusautcrudus,fi per tranfuerfum diuida-
tur,ex multis quafi funiculis conffrudus apparebit no alitcr,cp fi chordam aliquà crafìioré db
uifìlfès.tcndoautéiolidior,& r ut ligam entufim ilarism agis,cotinuusquiietur,precipue fi crai
funialique tendine ex ìllis,qui pedeaut tibia,autextrem am anum adeunt,exam ini adhibucris.
>ccfer ab ■ In latis enim SC quodàmodo mcmbrancis tendinibus feries fibraru eff manifeffior,quo etià no­
OO’HfK6 fa mine àucris membranis inter difTecandudiffinguutur, yquemadmodu in peritonxi cum obli
ónte c«m quoru Setranfueriorii abdominis mufculoru neruofis tenuitatibus collationccft cernere. Et
ibdomme t
figureU.;. quamuis id in quouis animate inter edcnduintueriintegrufit,inbubula tame carne id feceris
aptiffimè , cùm pars aliqua m enfxapponctur,quàinfignisperreptatneruus,quiplcrunqcum
ucna & arteria inter glandulas confpici confueuit Jnuéto neruo nuncp tendo dccffc potcrit,qui
modo propoli ta no edoceat. Deindc id ,quo alrj tendine neruo mifceri,atq ex ligamcto Sener ILtCdmemu/
uo equaliter,aut plus minus confufìs fieri,maxim è probarc contendut,prius num ita,ut illi pro fcu licd p u t,
tendine no fem
ponut,rcs iehabcret,pcrpcdcnducrat,priuiq; aliquid infcrrét.D icutnanq tendine capite m u­ p e r effe tenui'
* co& g' id
n Hti.n, fculi ob id crafìioré elfe,quòd is non capitis folu mufculi fubfhntia,fed Seneruo q u o q coffet. us.
°>ì- Q uali ucrò quis rette dicere poffit,exortus mufculoru fur^ fìmul colledos, quodadnerueam
T 3 attinct
 222 ANDREAE V E S.........
ALfï BR V X E L L E N SIS
L' ! Î Î|f ntÎarn3^ lll1lorcs cficillorum mufculorû tendine,qui calci inieritur.aut quafis bra
Aîtijcidorü n p ^ P mufculus^ c io r c s fibras m ortu haberct,quàm ipiarum collegio ad inferno hB>C,cum co
o
capita maxi/ j ç / l ** 1£* raPtaqueidpriusprobandum,quàrn falla concludo mduccnda.Quemadmo mfiguri L-
mt camis ex' i • C æc cluoclucmefi:icax afîumptio eit,tendo fenili exadiiiïino participât, neruo ioitur St dici n
perda,non \ mi gamento con tat.f^uafì ucrò mufculorum capita,& præcipueligamcntola,Ôéprorfusexcar. ò infera
nus, quant ten
dînent fentire. ica,minus îp is tcndimbus fentiendiuipollcrêt,& læia conuulfionis periculumminus,quàm
Quid nerui ten mes inducerent,etiam iî capitibus moxin exortu ncruus noninicratur, fed tantum atten.
tnujcuiis nere us occuri at3tsqp ctiam iubindenotabili interuallo a capite rcmotus.Hac occafione St huiuimo
pra'Jlent. ip un us,quas receniere prolixu foret,efficitur, ut ailerere cogar nullam prorius aliam nerui
in muiculos,quam uenæ & arteriæ diitributionem eile,& pari etiam rationc neruum,quaue.
nam arteriamç mufculum accedere »Ncque ullam aliam in uena arteriaq? cum neruo differen.
tiam ftatuo,quàm quodad finem ieuiniertionemmufculineruus nunquam,utaliquando ilia
uaia,im plan tetur, quan quâ etiam pauciiTimos prorius muiculoseiusgeneris enumerare poiïî
nuis. Sunt autem inter alios recti abdominis.qui& à uems St arterqs fub pedoris offe deor. c obferuis
fum dedudis, ramulos affumunt,&dtemporalis etiam ab inferionbus fuis fedibuscuafa ad.
mittit,quum is tamen intérim ex elatioribus principium deducat. Prxtcreaut uena nutriendo edfi-Ci.6li, ta.
î p.

mufeulo iubièruitjôi arteriaipiìus innatumcaloremrécréât,¿ta quoep neruum animaîcmfpi- **V fig.

ritum continueipfi deferre,neruumcp ilio fpiritu mufculum nunquam indigum relinquere ar. ca.iig.
Qualiter mil' bitror,ut neep uena alimento mufculum dcitituit.Deindeipiritus animalis ui , St debitæ pccu.
feuli fuummu.
nus obeant. liarisqp mufculi conftrudionis grada,mufculum contraili laxaricp fendo, nccp aliter fuo mime
re fungi, quam oculum,rcliquacp fenilium organa.quæ lìngulapropriam fingularemq? fabri.
camobtincnt,&animali fpiritu(quc per ncruos cercbrti ipiis porrigit)imbuta,iuis funguntur
munrjs.Nô en im ali usanimalis ipiritus oculo.autlinguæ autauditus organo,quàm mufeulis
diffunditur. Verum .ux con ftrudionisradone,8é accedente fpiritu, oculus uidet, lingua gu.
ftat,auditus organum ionos percipit,8£iknemufculus ipfeuoluntarqs motibus præeft. Atcp
bac etiam ratione omnia,quibus neruus atteiiditur,fentiendi ui pollent, nifi propria corfi fub.
ftantia idprohibeat.Cçtcrum ut quamplurimos mufeulos arteria non condngit,quorundam
autem fuperfîciei tantu attend ¿tur, & aliquando adiiafeitur,interdum ucrò etiam in mufculoru
fubftandapenitius ramos exporrigit,& intérim omniu calore tem pérât,tam eorû icilicct quos
no proximecontingit,cp illoruquoru iuperfîciei adnafeitur, acpenitius in îpforû iubftantiam
diifunditur,ita profedo & lierais ufu uenit,qui iliam facilitate tam illis mufculis exporrigunt,
quibus uix attenduntur,cp quoru iliperficiei adnaicuntur,&in quoru iubftantiâaliqua ramo,
rù ¡cric digeratur.Quanquâ neruos propinquius uenis cp arterqs aiTimilarc queas. Pauciores
emm mufculi tiene,cp arteriaruattactu infertioneep deftituuturjiceteriâ quofdâprius rcccnfue
mueretnu
rim,quos neep neruo,neep uenacontingi obferuabis,qui nihilominus intérim, utneep alimeto
fculusfit. Si uitalifacultate,ita quoq? ipiritu animali no priuatur. Bfl itaep mufculus,uoluntarrj motus in.
ftrumentu,uti oculus ui ius,& lingua gufi:iis,ex iigamcti natura in fìbras coplures di uiià,& car
nehas cÔtinentcfirmante^ iàbricatû,uenarû,arteriaruSi neruorûfurculos in fe interdît affu.
Caro prdcci/ mes,ac neruorû beneficio animali fpiritu nuncp,dü iànîi cil: animal,dcftitutîi.Atqj liane carné,
pua mufculi prccipim motus organriciicexiiiimOj&ncquacpduntaxatiibrariJthorij&ftilcimcntû.pcrin
fubjlantia.
de ianè,ac cerebri,cordis,iecoris,pulmonû,lienis,renîi Si uentriculi propria iùbftantiâ, prima,
jlÀipem et:a riu fuaru fundionîi autore cifè fuo loco dicemus.Quòd iterò mufculoru carni, aut carni Ampli
carni puffun citer,nullum adipem intexi,omnes hadenus falfò prodiderint,obefi boucs, quos Brabanti la^
attendi.
le codiunt,atteftâtur,in quoru muiculoru fìbris per carne adeps attendi tur. Adde etià obciarii
mulieru mufeulos, qui femur extenduntpinguitudine,adeò oppletos uiderfut ambigas, num
caro adipi,an adeps carni cómifccatur.Neq? hîc de mufculorum fupcrfìcie lolùm loquoLgL.
rum de intima ipiorü iubftâtia,et maxime carnea,qua precipua mufculi parte clic aiTcrui. i cn
¥ endines dînes aut SCeneruationes illæ,quas caro deftituit,in illis tamii muiculis habctur,qui longo u
quando tniijcu du fcruntur.Breucs enim tedine carent,&undiq? carnofi funt,utlaryngis omncs,fì duos re. f é ,7fixa.
lis dentur. ii P. Ofc/i.
M ujcult ten/ ctosexceperis, quatuor ternani cartilaginem primæ iungentium, illi en im in inferno ne ncr. qui auté 7,
dinib.deflituti. ueam natura obfcurèexprimut.Deinde inter eos, qui oiïàmouêt(etiâ fi Galenusfxpius aliter g 6 ta. K,tu
8 fi. R.
L ia , de A lo inculcegfqui primupollicis ffedfit articulfi, Se hqui pollice indici maxime admouet.lntcr ma. h ii ta.fi
tu muleulojü. gnosaùthuiusgeneriscfì:quadratus1mufculus,fcapulàdorfoadmouens,d mufculus,quia iiotd.r.
fcapulæ bafienatus,odo elatioribus coftisjmplantatur. \ rerùm demufculis tendine carcntib. k 7 td.L.
tendinumq? generib. ia agemus,mufculoru differétias aggrediétes, quibus neF^lcns Uaput
nimium excreicat,iam peculiare tribucmus,poft differétias de mufculorum functtonib. ac nu.
mero aliquid fubnexuri,priuf^ priuatam finguloru mufculorum enarratione aulpicabimur.
DE
 DE HVHANÍ CORPORIS FABRICA LIBER II . 223

D E M V S C V L O R V M D I F F E R E N T I I S *
Caput 1 1 F

I F F E R E N T I A S mufeulorum no paucasreceníerepromptíísímurn V nde mufa t '

eft,ab íllorú uidclícct fubftanda, ortu, infértíone3quam moucnt partícu­ lorum différé
la,forma,foraminibus, colore,fitu,fibrarum ipecíe,0£ mufculí capite, ucn Fice petar.tur.
tre,tendine,ac deníqueexmutuo muículorú cocuríu, autunius mufculí
uelut ín plures leparatíone. Quæ à íubftantíapctuntur díffcrcntía?,exue fuhJlcUV
nís,artcrrjs,ncruisq5 imprimís pendent. Nullum ením corporís mufeu- ti U*
lum rcperías,qui non alíquahgamenti portíoneín fibras delecta,S¿ carne
illas continente firmante^ conftituatur .Veruni præter hæc alrj ncruum, arteríam & uenam
é7t¿A- íniuiim corpus quoque diffóndi finunt,ut1 feptum tranfuerfum,& maxímus totiuscorpo-
t p w - y ris mufeulus, qui fémur mouentíum quíntus crit3præterca abdomínís omnes ac praccípue
crecftí.In alios neruus nullus, ñeque uena3ñeque artería iníerítur, ex quorum claíTc ! mufeulus
di M-n- eft3qu¿ latum in manu cducít tendínem. deínde praeter alíos quámplurímos,quadratuscmu,
c yW-X» feulus radium ín pronum uertens3& gráciles illí3quí dígitos adpollíccm ín latera agunt. So-
( 6tdb-f-7
1 t u lus neruus quibufdam propagínibus ín íllorums nuifculorum capita diftribuítur, qui à radí-
i utdb.*, cíbus capítumfcmorís príncípíumlumunt3atquc adcalccmducuntur.horumnanqsíubftan
tiæ ñeque ucna, ñeque arteríapenítíus ínlcrítur. Latus in collo'1 mufeulus, quigcnas mouct3
bíUS.
uenísabundat S¿ neruís,tamen arteria interini deftituítur. Qui uerò íolam nancífeíturarte-
ríam,nullrs occurrit.Cæterùmadeps,quem ínterdum mufeulorum fibrís percarnemdíge-
(lis attendi díxímus, in macílentís non reperì tur, In obefis autem íllí muículi adipe potífsímum
i 9tá.n-10 abundant,’ qui ilium oílibus obducuntur,ac clunes, ueluti íedentíbus puluinaría conftitu-
s.us- unt Jn ortu magís adhuc mufculí uaríant, nam omnes, & fi Galenus non íemel aliter affirmet.
A h ortu.
kijUinfedi
aboílibus íuum príncípíum nequáquam mutuantur,uerum ali] abolle ípforum ligamentí
bui,<{W oc
cuplr, intd orígínemfumunt,utk quia fcmorisoíIe8¿ coxendicís ofiícad tíbíam procedimi, Sí plurima
bésfmtci mufeulorum multítudo. Alrj à cartilagine ípforum omini obtínent, ut omnes laryngís mu­
trd notdrü
fculí,quos laryngís propríos nuncupabímus, deinde íntercofialcs mufculí,1 qui ínter coftarú
cpan cafri
cicndi. cartílagínum habentur ínterualla. Ali) à membrana quapíam enafeuntur, cuiulmodi funt ocu
ló td .X . lí om nes mmufculí, à dura membrana uíforium neruum ínuoluente nati,deínde duo" mufculí
mi,z figu. ftomachum retro amplcxantcs,& ín feutíformís cartílagínís latera iníertí,hís nanque ab exter
Cd.ll.
« 2.5>5 fig- naftomachí tunica príncípíum pendet. Idem 8¿de circulan aní,6¿ueficac ceruicís muículo
Cd.ilI. ccnícndiiuenit. Ali) à membrana tendínes obuoluente enafcútur,ut quatuor graciles*’ mufeu
O1,1fi. Cít.
li,quatuor manus dígitos ad pollícem ín latus ducentes. Ali) ab alio quouís ligamento origí­
49 M. dan
4 jí.N. nen! exígunt,cuiufmodí funt1duo pollícís prímum ínternodium fíeetcntes, qui atranfuerío
p6 tdb.f.j rligamento tendínes ín brachíalís interna fede tranímíttente enafcuntur.Tales edam flint,5qui
ta.d. tn fuperíorí pedís regione locad, pedís dígitos extrorfum ad latus moucnt, qui à lígamentís tí­
ff 6 td. H,\.
r 4 t i J . bíam talo, & talum calci, 6¿nauíform i olii, calcemq? cubiformi oflicoHígantíbusenafcunmr.
s 6 td.a. Ali) ueluti ex altero muículo prodeunt, ut ‘ qui à círcularí ani mufeulo, ueluti digiti duo,inca­
1 1,1 fi. Cd.
r n i l i urinarium,quà fub penis corponbus ferri incipit, amplexâtur. Ali) rurfus ex nullo princi
49 H jl.
pium ducut,uerùm mcmbrancæ partes aliqua fui fède carncæ,ac mufculoiæfèu muículi fîunL
Ujtdbu.A. Huíus ordínís funt omnes“ mufculiexcarncamcmbranaconílítutí,quiín collo 5c facícínho
deitt r. minibus habentur, deínde &¿ teílísv mufeulus ín rubicundo tefh'um uaíorum iemínalíum ín-
Xnfi. lib.
s*.
uolucro,ínftar carnofionslincæ innatus, Quínetíam feptí tranfuerfí ortum, expcrítona-í,S£
tunicæ coftas íuccíngentis partíbus, ípfius centro adnatís pendere fateamur, neceíleeft,nifi íl-
líus ortum cotra alíoruin mufeulorum ratíoncm, ubi coftís iníerítur, elle di camus. Cætcrùm
non omnes mufculí ab una duntaxat parte originem fumunt, pcrmuld cniin ex pluribus offï-
bus enafeuntur, nam dorfum mouentibusmufculis plurcs ferè uertcbræ principiû præbent.
y ?fa.0 . Sic 8 ¿ abdomínís' mufeulus oblique defccndcns,à pluribus coftís exorditur,1 Qui brachium
* i td.A.
pectori admouet, ex pcctoris offe, & quarundam coftarum cardlagimbus,& ipià demum eia
&4 t4Í). s.
l 0 td .A . uicula enaicitur,qucmàdmodum Seis* cuíus auxilio brachium attollitur, ex fcapula quoque
c Std.A. 5c clauicula procedít. Panteretiam recti abdomínís mufculí,à 1 cartilagine pubis olTaínterue
dintcgurü
niente,ab ipfìsoftìbus cnafcuntur.adeò,utquidam muículi ex pluribus oftibus, ali) cxoftè
fidi-Ijf.
cartilagine^ non ineptè príncípíum haberc dicen tur. Ali) exeiufdem oftïs pluribus procciu-
f 6td.Q.
bus enafeuntur,utr prior flectendñ cubitum, qui ab cminentiori fede ccruicis fcapu!æ& pro­
cella ipil us interno, quem anchoræ aftìmilauimus,educitur. Ab inièrdone uerò integrum cft: ^ infntìent
d;cere,alios in os3ut qui fémur, 5c tíbíam caput^ moucnt, infèri.alios uerò in cartilagincm,ut
T 4 laryn
 224 andreae vesalii brvxellensis
ryngis omnes,S¿ c]ui palpebrarum motuum autores funt,S¿ qui narium alas mouent. Alios in
cutem,ut labrorum mulattos,alios in aliud quiduis,ut oculorum mufculos in duram oculi tu .
nícam.Óé penis quatuor mufculos,in penis corpora,8d urinæ meatum, dcin tcftis mufculû, iri
uas temen a tcitibus furfum déférés. Ad hæc mufculos recto infettino proprios,in cius intefti,
ni extertorem tunicam, ÔC circularan ueficæ colli mufiulum, ad meatus urinæ corpus applaiv
tari infericp cernimus. Cæterùm ÔC ab inferno ne mufculi itto quoq modo differunt. Quidam
a pluribus partibusenati in unicam inieruntur, ut mufculusbrachium pedori admoués, 8cis
qui brachiu attollit, ex pluribus orti fedibus, duntaxatinhumeri os infiruntûr. Ita ctiam qui
f K>ti. 9.
brachium deorfum trahit, ex plurium ucrtebraru fpinis oritur, attamen in unicum humeri os
tantummodo définit. Pari ctiârationc 5 Lfiapuîæ motuû autores mufculi ad unum omnes,cx
pluribus oftìbus initium fumunt, ÔC uni tantum fiapulæ implantantur. Quidam uerò ex uno
oile exorti in plura iníerútur.8 Mufculus enim qui à fcapulæ bafi prodit,rcfpirationíq; fubmú 2 7 ta l.
níttrat, in octo fuperíores thoracis cottas inferi tur. Eius quocp generis funt,qui quatuor pedís ^ 5tab.Q¿
Sémanus dígitos exten dunt, dein de1 qui natialas fimul íup eriu s labrum mouent, in cutem
cartilaginemqj implantâtur,quemadmodum 5Cfiptum tranfucrtum,quod alicubi otTi.alicubi 1ì n.F.
cartilagini ínnafcítur.Quídá edam à pluribus enati offibus in plura quoq; infirûtur,utkrnufiu k » t t .F.
lus à ceruicis uertebrarum fpinis enatus, qui in aliquot Iuperíores thoracis cottas ímplátatur,
thoraccinq mouentium in homine tertius habebitur. Præterea dortum mouentes mufculi ad
e a qua unii omnes,in hun cordine fere referutur. Item his diflcrentqs illæcôfintiunt,quæab ea quam
monetar par' mufculus mouet, partícula defumi poficnt,quumomnes mufculi cius, cui inferii tur, partís 110
ticula. luntario motuí præfînt. Porrò ab ínfertíone ÔC ortu fimul alia fumitur differctia,quû alrj mufeu
li ab ilio offe oriantur, quod mouendo ab illis otti,cui etià inferuntur,alligatueft,proximumqj
uifitur.ut tres mufculi ex ilium otte in femoris os infèrti,"' fiptimus & ”octauus tibiam mouen I 9 U.V. 13
tium,qui âfimorisofleenati tibiæ implan tâtur. Ali] ucròà Íupcríorí aliquo otte, ÔC nô illi,cuí tabuli £,n
infiruntur,proximo originan dueñt,ut mufculi tibiæ motibus famulantes,qui à magnís ofin tab. 2.
m 5tab. a.
bus fàcro otti connexís principiti obtínent, ex quorum numero funt uníucrfi tibia mouentes, tista.n.
ícptímo ÔCodauo tanni exceptís. Iftís reípondent, qui ficundú cubiti aut tibiæ longítudíncm
fornii extenfi dígitos adeunt. Forma etía omnium muículorum haud eadem ctt. Quídá enim tunt,
quos muri aut lacertæ (fi ipfis pedes tanni ab fedo s finxcrís) ac pitcì muicuIo,8¿ alps multís pi-
feíbus appofitè côferas,ut fcilicet mufculi caput,lacerta',aut pifos,aut mûris capiti,uentrem au
tern corporis trunco, tendinem uerò caudæ afsímilarc queas. Eft autem huíus ordínís mufeu
lusf qui ab interno humeri tubérculo enatus, ac radicís pottbrachíalis ottis, quo índex fufti- 03 ta. A.
netur,iníertus,brachíalís fiexíoní fubferuit.Talís edam ettf qui primus in tibiæ anteriori fede pita.z.
o com*it, Sé in pedi] os,cui magnus digitus articulatur, infertus ad pedís eleuationé famulatur.
Sunt& ali] cius generis no pauci, ucrùm nullus æquè ac duo nuperdidi mûris efiigiem expri
munt. Qui autor eftmaximæ pollicis abduCtionis à cæteris digitis,8é alius qui parufi dígítum
à cæteris maxime in latus amouet, tam in pcdc,quàm in manu, ad nupcr dicta quoqi figura cle
gantcraccedût.Vndeetiamarbitror, interreliquos corporis mufculos (quafi nulli eflen tali])
filos,q qui ad pollicis primum articuiu habentur, I3ruxellenfibus,8é alrjsquibiifdânationibus q t ta.L
mures nuncupari,alr)s uerò ita appellari cubittx fledentiumranteriorem.Italorû autemuulgus r i ta.Qj
in quibufdâ corporis partibus,nefcio quem,pifciculum ette fingít,eo nomine indicans mulcu
M !if cult nor los pifcis ima trini non abfîmiles. Vtcunq? lit,ab eíuímó di murium, autmuículí pífeis,aut lace t
men unde de'
fumptum.
tarum fitnilí indine,omnes mufculi à Græcis ÔC Latinis fuum nomai fornir tur, etià fi quamplu
rimi mufculi íílorum ammaliti cffigícm nulla ex parte référât. Quandoquídem ali] figm a n ian
s fig. indici
oulari conttét, ut brachium s attollens mufculus,& is qui fcapulam pcctori addu eie,ex qui ti tabula: in
chium decliuèad dorium uellit. Alrj quatuor confient angulis, ut fcapulam dor fio at mouen s f erta.
*mufculus,ÔC “qui ad brachiale pofìtus,radrj motus in pronum autor ctt, qui am oetiaquo 1 10 tax.
u 7 í<t.X.
dammodo quadrati funt,ut Sélatus fub colli ÔCgenarum cuteoccurrens mulcu fi1” x ì ta.T.
neamembrana coftituitur.Alrj ctiam quincç ángulos expnmunt,utisy qui rac ^ Z ìC r^ ta
adducit,quamuis ilium ali] non ita cxadè íllíus latera perpendente^triangu arem , buia a.
a 7 t<*.L.
rintf Qui ex fcapulæ bafi natus,odo fupcrioribus cottis inlcritur,fi obiter pceJ 3 infcrtiò,
~ularis apparebit, at fi1 ipfius
i puusiin cottas
ncoi t asiinfertiones
mert i o, i quis perpenderit,
t , tot anRu
, | ’b dominist'mufculi b j ta e.CT
* * « TX 1 ' t-4 , - v » 1 « " Y * e ?

nis ¡aterí tribuet,quot diaitis implan tari uidet. Atcp hums etiam hgi - > Qpdnlurcsanauli chdraft. 6,

oblique defiendentís exortus,5¿ quorundam thoracem mouentiuin. n jbus ,n p]u , 7>8.

etiam tribuéttur mufiulojatum tendinem fub manus cute pi 0^')icc!.i n’c rAcmufculus fìn^u c u ta. A.
res tcndinescefiàntibus.Verùmangulis
lis coitarumradicibus tendínes exporrígens, quem aloes ra ^ f UO'lS,
 de hvmanî corporis F AB R I CA L I BER II, 225
ueriSjUt rad ias quidem truncus,m ufculi carnofa effet pars,tendines autê furculi, qu os genicu
latim ab hum iliori tantu parteradix p u llu la t i 1 palmite uerò lignofa pars,mufcuÎo confcretur,
foliaautêab altero duntaxat latere edudfe,tendinibus,Q uinetiam huius q u o q ordinis eft Ion
dtJu X . giflim us dorfum m ouentiû ‘ m ufculus,qui in apices tranfuerforu procefluum thoracis uerte-
C7 * * brarum potifsim ùm inièrïtur/ Septi quoq^ trâfuerh figu ra adm odu rara e f f accedit autê raiæ
(quem fbedroy G ræ ci appellai) p d a s effigici, fi m od o illip n u s caudam fecundùm lonaitudinê
diuiiàm finxeris, A n u lis uero reiponden qqui fæ cium excrerionibus præ ficiuntur,tam is fcilb
r a cet ‘ q u ia d a n u m ip e d a t,q u a m r qui orbiculatim ueftcæ ceruicem am bit, Piram idcm uerôô£
^ ji.‘ turbin em hm ufculusrefert,inter oculi m ufculos ordinefeptim us,oculiq! ra d ia infertus.' M u
fculus quem palpebram deoriu m agerecred im u s,n oftro C fimilis uifitur. In tibiæ etiam p o -
? 9c£ fteriorifedeiuxtacalcem , k m ufculorum imagines occurrunt, laniorum focurinon adm odum
^ ' ,i o. abfim iles,ut mufculus iecund um pollicis os ftedens, è c qui tertium quatuor digitorum os fie
i fuC*p-10 d it, è C unus qui fub planta tendinem porrigens, ad pedis in pofteriora reflexionem iuuat. H o
D,0' % [ ru m nan qu em u fcu loru m uenterffecurisferro,tendo autem ,captilo obfcurèrefpondet. Iam fi
k utriuicplateris1 m ufculum ,qui fecundus inter fcapulæ m otores habcbitur,côfideraueris,non
D.E.O.P- àià ta n æ q u i Iefum in deferto ten tau it, fed ab horum m ufculorum form a Francilcanos,laco*
! L. bitas,&: præ cip uèB e n e d id in o sfuæ cucullæ imaginem m utuaffecontendes,q u an tu m fcilicet
i «.ISA.
eius dorfum fcapulasqfontepit. V e ru m nein m ufculorum figuris recen ièn d is,& p o tiiIìm ù m
eorum ,qui ad femur tibiamqj pertinent, in m on ach os alicubi præter ièntentiam religionemq?
im pingam ,duntaxat côm em oratis à figura differentrjs adrjciam, quofdam mufculos amplio*
« 7 M -L. rem m ulto habere infertionem ,quàm o m in i. qualis mille eft,qui à fcapula pronatus o d o th o ­
nö.tä.A. racis coftis inicritur,dcin"tranfuerfus abdom inis m ufculus,quem adm odti & "oblique defeen
o q. P«
tjb-Z-
dens. Alrj latum obdnent p rin cip iu ,& fonimi coardati in acutum feruntur, u t pm ufculus bra­
lot4-A chium furfum a g e n s, d i 4 alius qui id d eo rfu m a d d o rfu m trah it, prætcrea om nes ab ilium
q io u b .e- olle in femur infortì. A lrjo rtu m infer rioni æ q u a lem n a n ciftu n tu r,u tr qu ifcap u læ bafiinfor-
r‘°r^ r; tus cam dorfo attrahit,dcin s intercoftales om nes,præterca quadran ts' mufculus in cubito,
»«.V. iuxta brachiale reconditus,radium cp in pron um circum ucrtens. E x enarratis m ufculorum
1 7 U.X. differcntijs liquidò conftat, alio scftelon go s 5 C graciles, u te u m “ qui ab ilium oftïs appendi-
«jM.S.
cis anteriori parte in tibiam fornir, totiusq? corporis longilfim us eft, 8 c etiam gracilis,5' M u -
je j M.R,S.
ynjig.lib- foulus à fcapula ad hyoïdes os p ro d u d tis, pro ftia p r o p o r te n e fìmiliter lo n gu s & gracilis eft,
$4 - quem adm odum teftium mufculi. A li] autem ampli & lo n gi q u o q u efu n t,u t abdom inis
(ijU.e. Joblique defocndentes m ufculi, ÒC foptum tranfuerfum. A li] breucs &C ampli, ut inter coftaiis,
q u oru m am plitudo fecundùm duarum coftarum intcrualli à d o rfo a d p e d o r is o s d u d u m
p ro c e d it.T a n to autê lon giorcs uifuntur,difteria a fuperiori cofta ad inferiore {pedante,quart
to ipforum d u d u s a cofta ad coftam re d o o bliqu io r eft,ac in latus m agis déclinât. H u e quoep
referri poifoiit infortionis principrjcp form æ,nam aliud principium uclut p u n d o tantum fit,ut
b 3td.u. mufculi latum tendinem in m anu produeen tis principiti,& principia coru m ' m ufculorû,qui
f lota.v. n a coxcndicis o f f s appendice p ron ati,in tib iæ o ftain fo rû tu r.Q u id âu erô in ftarfim p licis lineæ
v.
d 10ta.e. principium o b tin e n t,u t 1is quo brachium deorfum , uerfus dorfum trahitur , & 1 is quoq? qui
t iota. r. fcapulæ bafi infertus,eam d o rfo attrahit, deinde cum ali] s côpluribus,' qui inter trahentes iur
f 9tu.a , a . ]um fcapulam priorm aiorq? rccenfobitur. A li] rurfus mufouli nô lincæ fimplicis m od o,u crù m
& 1*11 tlb *atæ fuP erficietrituenafcuntur,ut 8 très qui ab ilium offo femur a d e u n t,& hmufculi cauam gib
s. barnqp lcapulæ federn occupâtes,quoru ope brachiti circum agitur. Q uinetiâ hæ liiieæ fuperfi-
7 n r. n ciesq vn red as circulares S i angulares rurfus fubdiuidi poflènt. A t ne hæc curiofiùs,quàm de*
Ur'G‘
i+tab. Qj'
cet,aliquism cpcriequiarbitrctur,adaliasdiffcrentias orationcm rcflcdam ,fi prius addidero,
T. infertiones fîmiliter alias red æ lincæ in ft a r ,& focundùm oftïs longitudine fieri,cuiufm odi eft
k u ta.p. mufculi brachium p ed o riad m o u êtis ’ infertio.aliàspertranfuerfum & lataapprehcnfionc,ut
^6 n.e, q.
m7tdb./\. k m ufcu lib rach iiim attollcn tisin ferti.V clu tp u n d u m au tcm in feritu r,' ten d op rio ris m ufculi
A foramini r
r,f,ac fled en tiu cubi turn, C æ terù m S c ad forma quoq? foram ina fortaftïs fpedât,quæ quibufdâ m u
bus,
fculis in fu n t,u tmfepto tranfuerfo bina obtigerût foramina,quibus uenam cauâftomachumcp
n bifi. ca.
49 M.
tranim ittit,quà autc m agnæ ccdit artcriæ, 8 ê uertebris uiâ præ bet,uix foramine peruiu eft,fed
0 4fi-cap. ftd io n c quadeâ im bi diuifum dici débet, V e rù m hæc ièpti foramina cum H ippocrate Galenus L i.s de Adirti
49N. m aleanim adua’tit,qui ctiam alibi '1orbicularcm r e d i mteftini m uiculum ,Sê ° ilium qui ueficæ wßrdndis fc/
¿Uonibui,
tun cîtep i ccruic^ am bit(quiaanulum referti t)pcrforatos eile recenluit.Eft S C unus quoq? perforatorû is
tom figU- ! m ufculus,qui à prim a thoracis cofta pronatus,anteriori tranfoerforum ccruicis uertebrarum
tnjjg{C<ôi” Proc^ftutim fedi inièritur,ac uenam in brachium cum arteria tendente tranfmittit. Ali] foram i-
Be nullo funt p cru ii,u t corporis rcliqui omneSj nifi fortaftis quis intercoftalcsideo perforates
eile
 z16 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
eftMixerit,quoduenas,neruos Smartenas, ad mufculos coftis inftratos tranfmittant O
^ f mCjiam P^foratidicipoflint*1mufeuli,qui fccundo digitorum quatuor nianus&pcti^
offitendmeSjquiidflofiantjIargiuntur^quüilUtendines Ionga iedionediuifijfubditu^^fi! ShC.fi
S : CndmCmadfe™Umdlgitoram° sP“ iP ^ c5rcendereRna1Kdnmag„imdineautem™Su
I, uanam quod a q maxunaconftentmole.ucmaximuscorporis' mufculus,quitotiZ n "
r ')té.
mo um cmoris ongitudiniimplantatus,femörismotorumquintusnumerabitur Deindr n.S;
magnusquoquccftfemurmoucdum'primus,infuper&ribfecmotorum.ronnull, Dr*d
pue aute fcptimus et occauus, fic Cy pedis motus autorum* quartus.a fibula prmcipiumob i 9'4 "-
tmens.Mm.miuerofunt/quiintertiaecarrilaginislaryngisbafircponunmr.&quiprimam«’“ ^ '
camlagmcm fecunda: copulant, dein proprq laryngis fere omnes, ut 5Cpenis mufeuli. R cli, * 'it* ,
colore, ftuimhorum medio conhttunt,nuncmaioribus,nuncminoribusaccedences.Ommbusmii >6,7,8fi-
fculis fere communis obtigit color,ubi enim carneuacant , neruoforum corporum modo ab * V‘
bent,quod in principfjs Sc cneruationibus pnccipueactidit,ubi autccarneabundant carnis
quoque modo rubent , cui fibrae nerueae permifcentur.Porro ea parte qua rubent,interdum
candoremunaobtinent,quodillis mufeulis ufuueniqqui tendinem5priufquamcaro definar
in fui etiam uentris medio educere uidentur.Eftautem talis,* qui a fibula enatus inter ealeem
&C fibulam/uo tendineinferiora pedis fubit,atqj in os pedfi pollici pr^pofituminferitur, pe- * 6Ub’>‘
disq? motorum fcptimus crit. Sunt etiam 8c cius generis in tibia nonnulli, quemadmo-
dum&in cubito.alrj tale quid in ipfa infertione often dun t.b Mufculus enim brachium fur- b
fum trahens,propter ipfam infertionem,interna quidem fcde3qua os refpicit,candicat,extcr- ' 4 ti.x.
na autem magisrubet. All) mufeuli aliqua fui parte prorfus liuidi plumbeiueconipiciuntur
utfurecmufculorum facile maximus.quijaedem mouentium quartus recenfebitur3deinde & .
nonnulli ab ilium ofifecnati,& praecipue qui ex illis articulum proxitne integit/emurqj mo- d utff. I'
ucntiu tertius eritf prctcrca & ex tibise motoribus aliquot,prsccipueautem fcptimus &ocfta-
uus3ubi nonus illis incumbit.Liuoriftemufeulis accidit,pcculiaris ipforummembranteora c
“ - - r r ^ il'cdjsu-
tia3qutcintcrdum adcòcraftàeft,utprorfusnonuidcaturpellucida,undequumcraifancr- bull A,p,
ueaq? fit,& caro fubtus rubeat3aut nigricct potius3facilc color exnigro & albo permixtus co- 4>
furgit. Quamuis no idemcarnis rubor in omnibus hominibusoccurrat,utiiànè ncqj languì
nis3quo caroenutritur3naturacadem eft.Porròalbam hancmufeulifubftantiam,qug adhuc
N nued muf excariiis cft3in fermonis contextu nerueam3quafi diccrcmus hgamctofam,appcllabimus,hac
CUl°cIrn el uoccillamàcarneadiftinguetes,uerumquseinharupartium mediaeft,noninopportuneliui
JLiuidd. da nobis uocabitur. Par etiàfìtus omnibus mufeulis non contigit3quoniaalq ad corporis ha
Differentia bétur fuperficie,cutiq? accubunt,ut omnes ex carnea mebrana coftitutfict alrj innumeri,quos
affli- fer^fcniper inter articulorummotoresprimosrecenfebo. All) penitus reconditi delitefcunt,
utinpoplitelatitans mufculus,pubisoffiumforaminibusproxime5 attcnfi3fubftomacho f ^ ubr
hlatitantes.AlijrurfusfecundummembriIongitudmernlocantur,utornnesintibiarepoiiti, s ióu.f,
ilio tantum excepto3quiinpoplitcoccultatur3obIiquum’qucfitumfibipcculiariteriicndicat3 G.sta.t.
ut&f illi qui radi) mediepropemodum longitudiniinfcruntur3proprfjsqj radi) motibusfub- ^
feruiunt.Traniuerfimautem fertur3k quiiuxtabrachialelocatus3radiuminpronummouct. uta.m.
Quin etiam diuerfum mufculorum fi'tum,feu potius fibrarum ductum3abdominismufculi £7«-^
deganteroftendunt3quulalrjobÌiquèdeorfuminprioraferàtur3,nalrjfurfumobliquèinprio-
fihra.ru ra3"all) recta furfum,0ali) prorfus orbiculatim tranfuerfimq;, Fibrarum genus omnibus fere n$
genere, inufculis unum duntaxat fimplexq? eft. Nifi enim1'mufculo brachium pc<fk>riadducenti,5£ oétto.
edam illi qui 1fecundus inter fcapulam mouentes eft,duplex,& genarum labrorumqfimufcu *
lis multiplicius adhuc fibrarum genus tribuerimus3fingulis prorfus mufeulis, unicum rantu r} Ur>H,
fibrarum genus,mufculorum dueftui deforma? magna ex parte refpondens aftcribettirAIu- f.4 tt, M»
fculi autem,quos ab aliorum numero uidebamur fecludcre, itafe habent. Mufculus brachili N*
pciftoriadmouens, fibras quafdamex fuperioribus dcorfum,uerfus exterioraductasexigit,
quafdam uerò ab inferioribus furfum, etiam uerfus exteriora. Qui fcapulam mouentium iff
cundus eft,quafdààfuperioribus deorfum in priora,feuextrofum protenfas quoq; obu'nct,
alias auté ab inferioribus furfum fimiliter in priora,aut extrorfum. Vndeillis duobus duplex
fibrarum genus accidit ,qua! in ilio cuius ope brachium peeftori admouemus, in aliqua lui k-
de,idcppodiIimumiuxtainferdonem3inftar x ieinterfccant,ieudecuftatimferuntur . llliali­
tem, qui inter fcapulam mouentes fecudus cenfebitur,nulla obtigit fibrarum intcriectio.Kiir
ius fi labra mouentium mufcuIorum,qui ab inferiori maxilla, Sc mails ortum ducunt, in pc-
xcrimus,uariam profetò fibrarum iuxta iniertionem differentiam intuebimur.Cduemadmo
dum 5c latum mufculum,qui carnea conftatmcmbrana3fibras rectas,obliquas iXtranlucrlas
exi-
 DE HVHANI CORPORIS FABRICA LIBER
II. -7
esigere conÌpidmus,8iproutetiam diueriàe fibraehis muiculis obtingunt, itaquoffidiuerfis
f3mulanturmotibus,proharurnillarumuefibrarumtenfionis rerniflioniscpratione.Adhec
q u id de lingua diccmus,omni fibrarum genere intertextafaliud fane nihil, quàm & muiculis
diueriäs adcliefibras, 8c has ièorfum fuis iubleruire modbus.Ncquaquam enimhanc fibra-
rum in eodem mufeulo contrariamfericminfìdari poftumus, ÒC precipue inillis muiculis"
ubi mutua perfidtur fibrarum interfe&io, feu ubi fibra: decuiTatimferuntur. Nollcm enim
adeò aliorum Anatomicorum(qui omnibus muiculis fimplex&unicum prorfus fibrarum
G dleitui cum
genus ailcribunOplacita turbare, ut mufeulo brachium eleuanti, & multis femur mouenri- ¿libi fctp iìli,
bus,diuerfas fibrascumnuperdictis mufeulis aflignarem/ ita uidelicetac fi aliud fibrarum turn maxime
■ genus in mufeulo brachium eleuante conftituam,quod à dauiculis pronatum, dcorfum ad
ubi co r, ito eflè
m ufculum pro
infimum mufculiangulum,quo humeroimplantatur,obliquèretrorfum tédiqct aliud quod id r e nit.tur.
p ierio - àfcapulae fpina,deorfum edam oblique antrorfum fertur &: aliud rurfus quod à coniundio
a¿^cri ne fummi humeri ad clauiculamreaotramitcdcfccndit.Atqudcmferedcomnibusinufculis
t JD.
exlato in acutum coarctatis,'auttrianguIaribus affirmaripoflit. Verùm licebitper me ipfis
unum fibrarum genus affigliare,fi modo interim has differcndas^àfibrarum ductu petitas,
utinuncferèpropofui,fubintellexeris, ac edam libras no a:què in omnibus mufeulipardbus
colleCtaSjS^ tenues eiledidiceris.In inufculiscnimacuto capite cnatis^incraflumtcndincm ßbrdtnm
finiendbus,in uentris mufeuli medio,ubi is craiTìiIìmuscft, fibre ten uiflima:, inuieem pro­ comp¿¿licxui
pter carnis interuentum magis diftant,quàni in capitis Sc tendinis initio. Alps autem muicu­
lis in principio & origine,plures ÒC magis diffire,laxiorescp obdngut fibre,quàm in fine, ut
omnibus fere, qui ex lato principio inftartrianguli in acutum feruntur, & ampia fuperficie
p incipium ducunt. Alps mufeulis in ortu fibra:magis conftringuntur, quàm in ipfa infer-
tjU.L- tione,quodilliaccidit‘mufculo,quiafcapula:bafienatusodo thoracis coftis in feri tur, Q_uin
edam id in" fepto tranfuerfo ufu uenit, cuius fibra: plures, magisqj inuieem remota: funtin
ip fa iii(erdone,quàm in capite, uclreliquoipfiuscorpore.Alpspropcmodunrequalisunde-
*7m6.X.
y6tàd£
cunque fibrarum eft ratio,ut' illi qui ad brachiale locatus,radium in pronum ducit; interco-
V,X. ftales ÒClaryngis primam cartilaginem fecundae* necfientes,S^ mufeuli orbiculares, qui reefto
i 4>sh- inteftino,8^ueficteceruiciobducuntur.Alp rurfusmufculitoto ipforum corporcrcctà ferri
uu.S.O.
uidèntur,obliquas tarnen habentfibras,utdorfunimouédum! ièxtumpar,cuius mufculi tc-
dines in apices tranfuerforu procciTuii precipue inièrucur. Verùm illis etia mufeulis aliquid
(fU. H,I. priuatimeuenit,quiduobusdonanturuentribus,exquorumalbo illi iuntf qui inferiorem
¿5W.R,S. maxjillam dcoriuin trahunt,atquc illiquiàfcapulis ad hyoides os porriguntur. His enim in
fìbrisaccidit, ac fìduo,unus poftaliufcilicet,pofideflènt muiculi,qui acutum caput, tcre-
tem tendinem oftenderent. In mufculorum capitibus exortibuscpquamplures confurgunt i --4 m ufculb
differcntie,quarum prima à forma crailìtieq? muiculorum defumi poflèt, quam fupcriùs co- rum capitibus
memorauimus.Secundaucròà fubftantiaadhuncmodum accipipotcrit,quòdalppcnitus
t ytitbu.n.
lOfc.S. u. carnei in exortu appareàt, fibris duntaxatraris & incompactis intcrftin<fti,utcqui ab ilium of
*.8t4.A. le femur accedunt. Alp ncruci in ortu apparent,et rurfus quidam ex his illicòin ipfiusoffìs co
fi}U.r. tadtu carnei euadunt, ut maximi in fura mufculi origo,8^ in externa internaci cubiti fède piu
rm mufculorum principia. Quidam ucrò longo ducluncruei permanent, priufquàm carne
g lif i* .* . adipiicàtur, ut inter rcliquos tibia mouentes,8qui tcrtium caput àcoxendicisoffis appendi­
b i fi. cap. ce aiTumit,&tibiae motorumquintus ccnfebitur,dcin' mufculus brachium deorfumaddor
ty.li.iíq. luin trahens. Alrj unico quidem capiteoriuntur,atq?id haudfecus, quàm fi duo obtinercnL
it o U.a
i jfitA .Ü " Alia nancp principi-) pars aliquoufquc neruea apparct,alia prorfus carnea,quodkre(ftis abdo
B ,0 . minis euenit mufeulis, qua expubisofiibuscnafcuntur, dein1duobus ex radice capitumfe-
I llti.*>T,
& *,(.
moris principium ducentibus, 6L calci inièrtis. Alrj duo exigunteapita, 8>Cunum nerueum
prorfus eft,longoqj ducftu tale permaner, altcrum u ero, ut recto rum abdominis mufculorum
m6til), e. principia,carncum nerueumcp fìmul uifìtur. Atcp idinmarteriori cubitum fìeetcntium mufeu
lo cernere eft,cuius capu t à icapulc ceruice enatum,prorfus nerueu cernitur,quod uerò ab an
choramimitantcprocciriicnafcitur,ncrucumcarncuqpcxiilit.Atquehicmufculusillico com
monftrat,quofdam mufeulos plura habere capita,in ipfo exortu inuieem ncq? continua, neqj
contigua,hoc nancp ultimo commemorato euenit mufeulo. Alijs unicum eft caput,ut uniucr
fìsquidbiamcubitucpamplcxantur,quibusomnibusautininferiori,autfuperioriparte capi
ta funt,(epto tarnen tranfuerfo caput in medio cofiftit,non aute in altero extremorü. In uentri e—áf ventri'
bus mufculoru differendo:,prpcedcndbusdiffcrentrisfcrèomncs explicate funqquumufcu- bus.
lorùformas,&fìbrasrecenièrem.NccphÌcaliudaddendum eft, quàmuentremmufculi illic
proprie reponendueilè, ubi fibra: mufculi inuicé minus compinguntur,ac copiofiorecarne
eontincntur
 d e h v h a n i c o r p o r i s FABRICA LIBER I* 1 47
topedem moucntíbusmufcuíís conflatus.In quadrupedibus autem,u tcaníbus,ouibus ,S C
(«quíSjpofteríor hace calcís odis fedes ex abundant! finum quendam oblongum fibíuendícat,
quo tendo is tuto uehítur, qui in illis anímalíbus fccus ac in homine latum tendínem planee
^ d, cutifubnatum procreat. C xteru m calcíslaterúquíeam pliterfuntdepreíiálata^/ internum I nttmum cal'
as latus qua •
¿cefi«“* latiis tette 8¿ íníigníter finuatumconlpícítur,ut aptam condítuat íedem muículorum tendi­
le.
t i lf 1' nlbushac pedís inferiora pctcntibus, atque ad internum hoc caléis latus tunísimo rcflcxis.
i’jn'msli- Oeducuntur autem hác,prxterprxcípuam pedís inferiora petentem ‘ ucnairgSGarteriam,
i t o ? * .^
. • 5 ¿ a ncruumxtendo quinti pedemmouentísmufeuli; S¿ ' tendínesduorunimuículorum,quí
tiUltlM* últimos pedís digítorum artículos ficchine. Hi tendínes potífsímum ad poderiorem proccfi
+ h ur-«r
x .4 m¡C-
fus calcís fedem conuoluuntur,cui N atura' fintini ínfculpfit tali caput cxcípícntcm,8¿ anterío
tab-* rem tali cum calce conftitucntcm artículum. Adeò ut is procedéis in internum pedís latus pro-
y i* tab.
tuberans,internum calcís latus impend finuatum cfficiat,qucmadmodiini protubcrans po
- 7,8,9 fi' íteríorís calcis fcdis1 ínternu latus hunc quoqi fìnum ampli ter auget. Id ením in hoc ínfigmus
gKr.R. p romínet,ut muículusab ilio enadatur, cuíus beneficio pollcx íntrordim à cxtcris digitís
Tíxtrrnutnld,
1*6 wife' abducírur.Externum autem calcís" latus non finuatur,dd aíperum inacquale ac excarne eft,
tus.
ti¿. ' fi modo humíiíorem ípfius ‘ íedem cxccperís, qua:1 mufeulum cducít paruum dígítum à cx-
0,7>?fe- ten’s dígítís in externum latus abduccntcm.Deíndcantcríor huíus latcrís' fedes alíqua ex parte
, lxuís,modíceq?admodum ín fupcrficíe finuata cernítur, & tendiníbus cedítdptímí b í octaui
tiníufcu. £ muículorum pedem mouentíum, qui ad poderiorem " externí malleoli fedem refi ex i, dcuiv
tubRftl4 dum hanc calcis regíonem porríguntur.Cxterum calcís anteríorum partium,1ea q u x è regio- n te rio r
cdlaS pars.
nciTrag f:lí digiti habetur,& procedías modo in internum calcís latus exccdít,talo quemadmo
g6mufeu. dum an tea díxímus articulator, nulli interim alteri 0ÍI1 contigua. A t calcis anteriork pars mi­
ti ideiti nimo digito fìtti rcípondens, in anteriori fuá facíelxuís ed, 5 C lubrica cartilagine íncruftatur,
h6¡ A ‘ depredo amplocppromínens capite, quododis tederam ímítantis 1 finuí coartículatur.qui
, 7p¿u.h. fimilíterlubrica obdudtus cartilagine, duntaxat fupcrficietenus índulpitur, eaqj com m iffurx
i:7,9fe1- fp cc íc h ic ar tic u 1us p cr fi citur, q ti am ¿§ú§uc/lixy G rx c ís uocarí díxímus.
OSSIS CYM-
m?^fe«* m^ au*cu^are ^CLl nauiforme o s , poderíorí quídem íede admodum profundo donatur" fi- havirefirenus
ejtouio nutunde ed am àcym b ximagine o-Kcccpovcftí G rx c ís nuneupatitr. Sinus ídc(utípríusdíc'tum finus.
o-ufe in ed) tali0 caput cxcipit. Anterior odis cym bx comparati fedes lubrica cartilagine ìncrubatur, ¡-A n t e r io r
offis fnies, C ~
ITcmb’cü ^ trcs S m o d im i leuitcr promincntcscommondrat1’ fuperfìcics, tribus tarli11 odibus,qux tres ipfinis pía
ti,etd,c,f. ipfiarticulantur, paratas, adcoq? modicè protuberantes,ut num fìnus,num capita fint, pene necfuperfi'
»>i fe. k. drj udicare ncqucas. Harum fuperfìcierum intima & interno pedís latori próxima,relíquís dua cíes.
busamplior cd> infigniùs quàm ìllx ideo prominet,quòd tarfios ipfi coarticulatum maius
& amplius fit,S í profundáis quoque fìnuctur alrjs duobus tarfi odibus,quxrcliquis duabus
Í *>*>«*»n odis cymbam cxprimcntis fupcrficiebus committuntur. Lxu es has, adeoq? obfcurè protubc
fe-wiovtc. rantes fupcrficics,didè&ionum periti cubos uocàt, quoties tría tarfi oda cubis cius odis quod
r »,fi. o,p cymbam refert coariftari docent. Superior huíus o ld sr fedes gíbba, S í quodammodo rotulas Superior f e '
des.
e iofi.o. modo orbiculariscd,earn obtínens figLiram,quxpcdíhacínledefuítoptíma,!níuri)scpferen-
dís pertínacíor. Atque h xc íedes tiniucrià Litcunque afpera ed,quò fòclicius ligamenta cducat,
s 10fig. q, fdos talo & tarfi odibus connecdentia.Indrior odis cym bxfim ilis s fcdcs utcunque fìnta ui fi- In fr ia n
^ tor,uthac parte cauitatem pedi magnoperc necedariam adaugeat. V eruni h x c odis pars,fu-
periori parte afperior acinxqualior ccrnitur : qtiodhmc ualidiora ligamenta, quàm ex iupe-
fiq. riori enafei debuerint. Prxtcrca inferior h x c fedes iuxta in ternumipfius latus ' finum exigit,
»smf.ta. ad quern fexti pedeni mouentis “ mufculi tendo appofìtifsimè redecdítur.Nauícularí itacp olii, Q uiius pedís
1* ut ncqueetiam calci, ncque talo, in manti nullum proportíonale os colìdit. q u x autem adhuc ojjihus in ma -
Xl l l, in pedcrcccnlcnda fuperfunt, extremx mantis partibus aliqua ex parte correfpondcnt : cuiul- nunullum re -
Jfondct.
fe.cWàc. modi tarfi funtodi,brachiali^ oliibus confercnda.
3.4.1» Vocatur autem Grxcis ^<rò? quatuorpedis " odium lerics, quorum tría nauícularícoar- TARSVS.
A n tu riquartumucrò, quod tederxadímílatur,calci. Qtianiuís interim G rxcí fubindctarli’
b,c,etb.h. nomen non hís íoluniodibusaccommodcnt,uerunitiniucríam pedís fupcriorcmpartcmeo
nomineplerunqueíntellíganttutí Galcnusín líbrísde Admínídrandís feiftíonibusperpetuo
facít,tendínes,& uenas,8 ¿ arterías, na*uosc^ íecundum tarfum fern feríbens, qux per pedís fu
4>í,6,7,8. pcríoraexporrigútur,dígitos^accedunt.Latínorum quamplurímí hanc odium lirucm plan
tam quoquenuncupant. uerum quando plantxnomenlatiùs patct,non íncptetarfi nomine,
dumaptíus{eféodcrat,míhíutendumduxí.Tarfi ígíttirad: brachiale condructíoníspropor
tío non ed obfeura. ex quatuor ením odibus tarfus, ex duplícatís autem brachiale codítuíttir.
Expluribusnanq? S^mínonbusparticulís apprehendendi organu componi debuit.exgran-
N 2 díoribus
 A N D R E AE VESALÎt ËfcVXELLENSIS
contmenturA ndcquibufdammufculis,inipfoexortuucntrespotiilimum habetur, u iq u{
ab ilium olle in femoris os inferuntur,alrj ad fincm,acad inlertionem magis, quàm ad caput
ut feptum quod carnofi us in extremis, atep ipfis adeò inferrionibus, quàm alibi eonipicitu/
Alps mufculis uentres ftarirn ab ortu incipiunt, ut furam eonftituentibus. Alrjs mufculis u£
ter longius ab ortu cofpicitur, ex quorum numero is eft,ü qui brachiumdcorfum ad dorfuni
t r a h i t , unusintcrtibia?motores,quiàcoxendidsoÌTìsappendiceenatus,fuum caput diu
4 t * j.
ncruofum nancifcirur,tibiamcj?mouentiumquintusmihi habebitur. Alrjsuentcrpcr uniuer 0,fH
funi m inculi corpus permanct, ut intercoftalibus, Spilli qui ad brachiale repofìtus, radium Olotji,e.
in pronu m agit, & laryngis non pauci. Atqueitaaliqui mufculi ucntremadipfamufqueim ? lir4o,t*
ferrionem feruant,ut nunc poliremo commemorati. Aliorum uentres longè admodum
ab in 1ertione diitant,utqmufculiillius,qui à femoris externo capite natus, in calcem tenuiflf
m olongoq 5 tendinefertur,&illiomnesquiexcubitotibiaue precedentes,digitorummotb
busfamulantur,8Cr is qui membrancum tendinem, mufculis fecundùm femorislongitudb 5 ufi, »
nemprotenfisobdutfhimeducit. Alrj rurfus geminum uentrem oftendunt, cuius generis
mufculi funt,quos pauloante inferiorem maxillam deorfum trahere,& quosàfcapulisin r ìti>
hyoidisos pertineredicebam.DeindeVecto abdominis mufculo exabundanti quedamtranf
uerfimductæ impreifioncsinlunt,quæillos mufculositaexornant,acfipluribusucntribus
efFormarentur. HuiufmodiueròimprelTìonesfeulmeamenta,& circfifcriprioncs,quasGra?
ci^yg«^£CîUocauere,funtuelutialbæquædamlinee,in mufculialicuiusfubftantiaimpreflfe,
M ufculoriï quarum quum frequens nobis mentio ¿neidet,non abs refeceris, fi has in rctftis mufculis atqj
impre/Jíones
i]s etiam,‘ qui fub lìomacholatitant, in mufculorum tabulis intuerinon grauaberis. Q uæà
tendinibùs fumi pollen t differentia?, iam fere ex commemoratis etiam pender. Quidam enim t su AR
tend in tendinemeneruationeYnueprorfus nodeiìnunt, urlabrorum mufculi,& x rectum intcìli
t>iu. num,8i ueficeceruicem ambicns,Sdaryngisomnes illis tantum cxccpris/ quiretitodonam
tur firn,ac fecundæ cartilagini tertiam committunt, hi liquidem in iniertioncnerucum quid “
cömonlirant. A t non folti m ¿Ili qui aliudpræter os mouent,tendinibus deftituuntur,ucrùm * l(ç.clp
(ctià lì fccus in Primo de Mufculortx motu Galenusfcntiat)coru quibus offa mouctur,quàm 4ì>m
plurimi tendinibuscarcnt,ncque in infertionemagisnerueum quid,quàm omnes mufculiin >
fui s uen tribus co mmo nIdrant. E ft a utem cius clailis in man u,aqui pollicem indiciproximèad Z 6, jfig,
d ucit,dein duo bqui primum pollicisosinflectunt,ad qui ad brachiale pofitus, radi] motus CdP-IiP-
inpronum autor eli.Intercoftales edam mufculi tendine priuantur,ut8Gllegrandis'' mufeu : 1, r: v
lus,qui à feapüla ortus o d o fuperioribus thoracis coliis inferitur,deindecis qui àclauiculain c 7u.x.
primamferturcoftam.Atqdtaetiaminfìgnis mufculusintermouentesdorfumnoinfimus, d 7u i .
qui ab ilium ofTcin ucrtcbrashimborum,&infimamcoifamducitur,ffcxionisq?dorfìautor
eli,nullibi nerueum quid oftendit.Hisaccedit feptum tranluerfum,ininfertionenullibiner^
ucam fubliantiam exprimens,s præterquam ubilumborum uertebrisexporrigitur. Neque
edam in hoinine retili abdominis mufculi,1’ubi coltarumcarrilaginibus implantantur, tendi- g 7 W-o.p.
nem commonffrant,ut' neqrin (ìmi]s ÒC canibus,quibus ad primam ufqpcoftamconfccndiit. h 4 u.n.
A t in ìllis qua pectoris olii exporriguntur, in medio ducftu nerueam naturam habent, ac fi iiv i ; tab.àf
ter illosprorfusreponendieilènt, qui duos uentres exigunt.Néq; etiam complures mufculi, adt.
in occipiti] os capitis motuum grada inferri,tendinem magisin infertione,quàm in ipforum
ucn tre o liendút. Porro alrj mufculi tendines habent,ut eorfi qui aliud,quam os mouenr
oculí mufculi,íeptímusenímín nerucam fubftantiam non definít.Exmuículisoííkmouenti^ ^ Cä.lU
bus omnes,qui ex cubito extremam adeuntmanum,tendin¿busornantur.l endinum aute
quídam,latí membraneiqj funt,ut ícx oculí mufculorum tendines,Ce oblíquorum,Cé tr‘*
forum abdomínís. Ah] omníno tcrctes,ut" qui ex cubito procedentes, dígitos fie runt. H ?
p aulo minus teretes,6¿ latíores nonihil,quam profundíores, u t 3tendo ín calcan m m us, Mp
p tendo ¿n latum ceíTans tendinem, príufquambrachialeattingit.Et ah] tendines rcues^un^,
ut4círcumuertentíumbrachium mufculorum tendines,& radium mouetium, q 0 líU. i
diam radrj longírudínemínfertionem habent. Alrj autemlongiífirnos edunrten i » Dror ^ J
feulusabexternofemoríscapitcnatus,&gracflemtendinem,pnufquamgenu ^ IVT"
fusfuperauít,educens.quín etíam ís qui latum ín manueducit tendinem, tX o L(%rtos
bíto8¿ tibia procedentes,digítorummotibusfubferuiút,8ípraeter nonnul o ^ . ant¿ dein « tri-
¿setiam,' qui exiliumoffe natus, inmaximammembranam ómnibus tem P ‘ ~ ¿
busmufculísobducfamdefiní^actibiaeofli^bulx^ínferitur.Muícuhqu ,. A t
¿líos alicubiab extremo porrígunt.Temporalistamen,exfui corporis me 10 HrVIu^
tere,Galeno ín Librís de V iu partium dícitur.Quíd autem hac de re fenuam, api
 DE HVMA NI CORPORIS FABRICA LIBER II* 22 £

,jw-k fculorum maxíllam mouentíum ínferíorem fcribam: Príuarím ctíam robuftíflimo tédíní,ad
.tab. tibiæ extcnfîoncm auxilíanosos ípfa níraírum patella ínnafcítur.Síc SC tendo ex tibia in ter fi
f ’ì
t s * bulam calcemqt dudus,& fub cubiformi offe,príufquam ín pedí) os,quod pollicem fuftinet,
ínfcratur, protenfus, qua fub ilio offe refleditur, inflar ofits, duriorísúecartilagínís indure
fcít,modíc¿ibidem dilatatus.Rurfus unus mufculus plures cducít tendines, fingíalos quad
ex príuatís fui uentrís carnofis propagíníbus educens, ut qui in cubito locati ad quatuor di-
lit* * ?
u-*- gicorum manus flexionem auxiliantur.Alrj unumquidcmeducunttendinem, at is poftmo-
dum in plures difcinditur,ut mufeulí ex tibiacnati tendo, qui in pedis planta , tertrjs quatuor
demf. dimtorum ofiìbus tendines exporrigit.dcinde ' qui bicorni tendine in pofibrachialis offa in-
feritur,atcp ad brachialis extenfionem iuuatf Qui autem indicem medili , 8 c anularem manus
c 9“ -z- extenderecredítur,ín harum diffèrcntiarum medio confìftit. Hic namque ncque plures cdu-
cit tendines, ncque etiam ipfi'us tendo in plures diiiiditur, fed medium quid ínter iam didos
exiftit.Rurfus plures mufculi unum efficiunt tendinem,' tres enim furæ maxímí,tcndíncmu-
o,q- numín calcan ínferunt.Infupcr&cubítumcxtendcntes^ mufculi,ínunumcoéunt,unamcpfi

d,t. mulinicrtionemcfTormant.‘Præterca&T tres tibíam ext ’cntíummaxímí, ínunumquoq?

(¡tÁgb, tendínem,cuípatellam innaffi díxímus,collíguntur. At de r ufculorum numero 5^ concurfu
idank- alíquíd nuncfubrjcíendum uenit, S¿ fi quid exmufculorum differentrjs omíffum fit, quit m fe-
orfum fingulos pcrcurrá, in Libri huí us progrcffu explícabítur. Qucmadntodum & hæc effe a mutua mu*
pofftt, mufeulos quofdam habere, quifuo motuí opponuntur , alios,ut fledentíbus dígitos Jcuioruin offi
opponuntur,quícofdemextendunt.Sícquícaputinclinant,contrariosexígunt,quíídcmrur ¿ o oppofiúo-
fus ínpoftcríorc releucnt. At quídam motus fui nullú habent cótraríum,teffíum nanquednu ne’
s>A fallís nitili, qui tefies dcorfum trahant,opponuntur. Ncque edam anum furfumhuellcntcs,
fcjf.ca.si qui eundê priuatim dcorfum traitât, oppofitos adipiffuntur.Vt rteqj edam circularesfili, qui
B)C. redi ínteftíní finem,8¿ ueficæ ceruícem amplexantur , & pofimodum mufeulí à nobis inuen-
I ¡,t A fig-
cap,tiK. tí,laryngís operatili, quod l- T r t y ^ k Græcis dícítur,furfum atq? in anteriora ntouent,nul-
los quoep oppofiti motus focíos obtínét.Sic etiamàmufeulom muñere differdía pendei,quú A m u n n t.
alij redis præfint modbus, ut qui quatuor d>Cmanus & pedís dígitos extendut. Alrj duntaxat
obliquis fubminiftrant modbus,ut radi) motores omites. Alrjutrinquemotumpræftant, fi
enim à pedoris offe, SC clauícula cnatuskmufculus, ac ín mamillarum occípítri oílís procefi
fum infcrtus,quí in dextro efi latere,una cum finíftro contrahítur,caputflexíonem rediífímá
experítur,fi iterò is folus,quiefcête finifiro agit caput finiftrorfum, in anteriora círcüuertítur.

DE MVSCVLORVM NVMERO,
Caput l i l i *

r d w m díffícílcq? effe,mufculorum numerum pcrffquí,ac ffmel,quot

uníuerficorporis fintreccnfere,præcedens de Mufculorum differen­
ti) s Caput liquide fads commonftraffercoiyionfanèquodfilumdcfcri
bcreprorfus ímpoffibílefit, fed quòd uaria eademque non admodum
abfurda, demufculorum numero unicuique fententia effe poffit. Ali- A tisd liZ niu
quis nanqj unum dicci effe mufculum,' qui brachiti pedori adducit co, m erli p ropter
quòd nulla fui parte fibi non continuus contíguúsquefit. Alrjs uerò du fih a s fia tm
orum muículorum—.—iliumoco fortaflìs ccnfendumcontcndet,- quòd
----------------- . omîtes fibræ ipfìus
. non
parem dudum obfiruent,ípffcp mufculus uteunqj contrarios motus obeat. Eíus ením pars,
cuí clau icu la, 8C medía pedorís offís pars clauículae próxima, príncípíum pracbent, dcorfum
oblíque, uerfus mufeulí ín brachíum infernonem fuas fibras porrígít,& brachíum pedorí cía
tíus,quafi ad guttur clauículamq? trahít. Inferior autem pars, que a rclíqua pedorís offisfide,
quíbufdam coftarum cartílagíníbus enafeítur,furfum oblíque ad brachíum fibras dirigir,
brachíum que humílíorí pedorís íedíadducít. Vtrífqucautem mufeulí partibusín fecolle-
dis,brachíum pedorís medio admouctur. Pneterca ad hanc mufculorum contínuítatcm, &C
uníus inflar partís círcumffríptíoncm,&: nullam,ut ínter dúos dígitos manus,fectioncm,fcd
díuerfum fibrarum dudum,ac latum mufeulí príncípíum,díuerfumcp eíufdem munus non
^ n u n c r c c e n í u í m u s 3muículum c|uís rcfcrrcpotcft^ ucruiTi ílíum3 cjucmínter
fcapulam mouentíum íccundum rcccníebo,quí contínuus quídent clt,attamcn iupcríorí
fuá parte furfum, uerfus occípítíum fcapulam attrahít,ínferíorí uero dcoríum uerfus dor-
fum. medía autem fedc,aut utraque ípfius parte, reda retrorfum fcapulam mouet.Deín
huius mufeulífibrec fuprafcapula:fpínamconfpicu2c,dcorfum ín exteriora feruntur.quse
on
 150 A N D R E AE V E S A L I i B R V X E L L E N S I S
ameni fub fcapulae fpínauídentur,furfurnín exteriora contcndunt,ucrùm nulla? interirii
decuflanm fe mutuo mterfecantjtem' quihumcrum attollic.unus quidem continuitatcdl
. - - Ì c l a u k u ì a ^ p r e c i p u o 5nondefuiflluidentur.quiduoslhunoeffe dicercnt’ u *Xrpri
* it ii i
,1 .alKfiimaicapulaonn contendentes,ac motibus , non autem continuiteli
i M 1 U U U U J ■y H U U U .L4LV.1IÌ V . U 1 I U I

rumila i entes. Quípetíampra?ter alies pierò fquehisadnumeraripoffint3femorisrmoti- tàuUirU Yi Wdici u

dus iamulantes omnes; qui triangular figura? proximi funt, Si interim nullam difiunctionis tu.
aut incontinuitatis notamreferunt, uerum fibras ueluti ex bafi ad conum tendentes, Si ideo d 9 t4.n,0
non pan prorfus du&u delatas libi uendicant.Fibrarum etiam ductus diuerfìtas, alqsc qua- ÌaS -Ut4Ì.
tuonntcrcoftales mufculos in ucrarum coftaru interuallis conftituit,propter diuerfam ¿llaríí ^S-8t4.A.
6tab.y^
‘

ínter coltarum olia & cartilágines íeríem,nihilominus tamen continuitas ieruatur , undeetià X-demsti
alqs duo tantummodo in toto interuallo rcccnfentur. Sed & mufculorum dorfum mouen- bu¡* H.E,
^ interior
tíum'quamplurímí,uaríurn mufeulís aiTcribi numerum índicant,quum alius contínuitatem Prtorii fe,
pcrpendcns,unumutrínquehornacho fubiedtum che dicet.alius fibris& explantationibus des humi
implantationibuscp attedens,tot mufculos reccniebit,ex quot oiiìbus is enafeitur, & in quot poflU.
f 8Í4.A,B.
Al ÌMprJ [ l° Ìrt^ritur*Alius non °i^bus, fedquibufdamleuibusimpreiìionibus, infcripdonibusq; at- ^t<LO.
tendens tot mufculos enumerabitj quot inicriptionesuiderit. Idem maxime in5fècundoca-
put mouentium pari ufu ucniqquod ex pluribus enafeitur oífibus, & multas oftendit fibras, g'Uà.A.B,
Si prarterea in hominibus uarias priuatorum mufculorum deferiptiones adeo, ut id par qui­
bufdam ncutiquam duorum mufculorum loco haberi poffit,fcd plurium, ncque id quidem
Acdpitìiiis. adhuc eodem numero omnibus. Carterùm Si mufculorum capita numerum turbant. Non
cnimdubito,"mufculumàpccftorisoiTe&clauiculacnatumpacpoftmodum inmamillarem h 4Í19.
capitis proceiTuminièrtum,duorum mufculorum numero nonnullis Anatomicorum pro-
ceribus copra?henfumfuiiIe,quòdeàprincipfi parte, quamàpc(ftorisoiTecducit,abillaquar
a clauiculis prodit,nonnihil diremptam putarint,quodq; una aliquantulum ncruo fior altera
fit,etianafi reliquodiufiumufculus non feparctur, ncque diueriam fibrarum naturam ha-
bcat. Pariedamrationecertifiìmum eft non defuiflc,qui1primumSiiecundumpcdem mo­ ! ii Uh.*.
deint.infu-
lientes mufculos, àradicibusfemoris capitumoriginemduccntes,ièorfum fingidos pofue- perv,f.
dnt cilcduplices,quòd imam originis partem ncrueam,alteram carncam, ut Si recftiabdo- h j uh. a.
minis, exigant. Alrj tame cam originis diuerfitatem non tanti,ut cius grada mufculorum nu- dan n,o.
merusipfis cxcrcfccret,fecerunt,et(ingulosuniuslocohabucrunt.Athocpoftrernummagis
adhucufuucnit,in anterioriflcctcntiumcubitum'mufculo,qui nullis,quodfciam,duorum I 6 tabu. e.
numero habitus fuit,etiam fi duo diftinefta capita habuerit,8i magis quàm nupcrdicti dircm o.danm,nuc
pta.Quamuisin communem conueniant mufculi uentrem, qui unicum tantum educit tcn-
dincm,adeò ut ad capita refpicientibus,non idem omnibus placitum fuerit.Quanquam id il-
lis conffitutum fuifteuidcbatur,utunumdicercnt mufculum, cuius capitain eundem mufeu
li uentrem porriguntur, quodiam diefiis fit mufeulis, atq? plurium muiculoru uicc cos habe-
rcnt,quíetfíín unum coéunttendinem,uentribus tamen non continuantur.Quod exaddilì-
mein iure"muiculis obièruatum effiquum mufculos ualidumillum calcis tendinem confti- m 14 u. *>
tucntcs,tot numero eftèuolunt, quot ucntres, qui tres uifuntur, duo nimirum à femore pro­ o,q•
duci!,quos etiam quatuor alfis enumeraros dixi, Si tcrtius qui Iiuidus eft, Si pedem mouen­ n std.A.n.
tium quartus.Idcrn quoqi maximis tibiam extendentibus11mufculis,feptimo uidelicer, octa- chnuft - 5-
uo&nono tibiam moucntíbuscontíngít,quí ctfi unum tendinem tibiacinfertumunàprodu
cant,tamen quoniam ucntribus noncontinuantur,plurium mufculorumlococenfentur.
Atendimhut. Ceterum tcndinum ratio talis eft,ut omnes unum numcrcnt mufculum,qui uno cnatus capi
te,unicum educit tendinem, edam fi die poftmodum in plures diuidatur, quemadmodum
°mufculoaccidit,qui teñ ios quatuor dígitorum pedís fiectít artículos. Ita edam mufculus U' 0 14. tab.z.
numcaputhabcns,etadhuccarneusmplures tcndincs diffcCtus,quiciufdem motus autores
p sW.0.
exiftunt,unius mufculiloco comprsehendcbatur,quemadmodum5’mufculus quatuor ma- ^6U.s.
nus digitoi^í,fecundos fìecftens artículos, &ds edam1qui tertios infletti t, à quo nos illuni uo
diftinguemus loco,"qui pollicis terdumintcrnodiumflcctit,quòdis ab ilio prorius (it diitiiv r 6 U.t.
ctus,&: fi alibi forte illi continuus cernatur,id obfcurè admodum in primo tantum ci t exor tu. S 2 Í4.2»
Indictorfi modo claficedam fcrè,pncteraIiquotalios mufculos habetur,5qui indicem c rme­
dium atq? anularemmanifeftèextendit, Verùm fi tendinesin diuerfaipccie ofia inierantur, u
fecftionum periti mufculú,quí tendines educit,plurium mufculorum numero recenlent .^Jie
admodü nonnullí 'mufculñ,quí pollici duos tcndincs,et unum brachialis olii pollice iu tmen t io,« tdh‘
d exporrígít,duorú loco cnumcrarunt, etià fi omnes ¿iti tcndincs ad euerfionefaciant,pollicis u 4 td.’ifSZ
quidem tendines ad pollicis motum,brachialis auté, ad brachialis.“ Verùm tale quia in ante­
riori
 DE H V MA N I C O R P O R I S F A B R I C A L I B E R IL 2U

ríorítíbíx fede m agísadhuceftconípicuum,admedium e.nímlongítudínís tibiæ àmufculo

quatuor pedís dígitos extendente, carnoius educitur mufeulus, qui in pedp os mínimo d id .
toprarpofitum infentur,atqueadpedíseleuatíoncmin anteriora iuuat,quumdíoítorum m.
tcrinitendíncs,dígítosextcndant.Adcoutalicuíuídebítur,duoshÍcenumcrandos çficn lu ^
fculos,alterí uerò unicum,prout hieexortus contínuitatí, ílle ucro diuerfis tendinibus & m
uaríaoílainfertionibus difterentibusq?fundíonibus anímum adhibuerítAVcK m in a r á >
numero obícuntatcm pant,mutuus muículorum connexus.x Q u i enimà pedorís oftís fum. « «
moenatí,ín os v referens ¿nferuntur,intends fuis Iateribus adeò ínuícem adnectuntur,utquis
hos duos effe,alius autem unicum non inepte díxerít. Q uodetiam íllícom m onftrant/ qui à
drculariani muículoenati,ueficæmeatum,ubiprimùmfubpeniscorporibusexporríoi ínci
49*’ l pit,tanquam duo digiti,amplexantur.Numeri etiam mufculorum obfeuritatem auget eorun a „curb
dem eoncurius,exquorum albo lì quis alius,illc p ro fetò eft, qui à coxendíds oílis appendi. ^ cûncurju‘
j ) A cecnatusjualídus dcoi fum i.crtur,6é ad media femorís logítudíncm nerucus fadus,alteri car.

&*>(■ nofæ partíconnafcítur,cuí femorís os inidumpræbet.Atqiamba?partes, eafcilicetqua? acó.-

xendíce ducítur,& ea quam femori aftcribímus,unum tendínem fimul cffbrmant, elatiilimæ
fibulæ partí robuftífliméínfertum adco,ut & unum & duos mufeulos ab alíquo h une recen,
ferì nihil prohibcat,duinmodo à uera deferíptíonenon dedínetur.Erítautem is tibíam moue
tíum quartus, ín bomimb us ¿e fimrjs con forma tíone plurímum differens» Simia? enim mu.
fedo à fèmore nihil adnafeitur/ed is unícus,ualídus & latus eftmufculus, qui ob hoc cdáGa f ÍCUnJoU '
leño femper Lattis nucupatur.Atqdiinc fit, ut toto fermonís progredii accurate mihidemu fr lL u ú L
fculoru numero coftítuendum lit,ad quos iamtcmpcftíuum eft accedere, neprolixiùs in °e ¿hombm.
ncrali mufculorum explicationchæfiffeuidcar.Cætcrùm ncquidobfcuritatisfequcnspariat
o r a d o , præcipuè quum cutís motores pcrtradaturus fìm,autquoties crebra Carnofæ mê
branæ mentíoíncídet,nunc cutís Sí membrana? cius naturam profequar.

D E C V T E , C V T I C V L ^ f , E T M E M B R ^ f N ^ f
per uniuerßim corpus cutifid icela ypr ¿eterea c r adipe inter cutern
membranamep carnoßwi repofito* Caput JR.

P i- A R T E S hoc Capite deficribendee alitcr delineari ncpieutguani uigcfima Quin

ti libri figura uteunp exprimunturguxta r?ß tpdein cfj1in uigefimaquintafigura eiuJdcmLibri,
iuxta dextram mamillam.Verùm id ìx partes tales orininofiuntguas citra omnemfigurati! ne'
ino non nouitfi modo aut ipfiefi eh onon alienando aggrefiusfiierit3autficanti afhterit.

VT is, omnium corporis partiumeff indumentum, corporiinffarnati. _vr

uitegumendobdudum, nonduntaxatomnium hominispartium,fcd ^
uniuerfa?fubftatic, quamgenerationi corruptionifubiedam feimus,
duriticrnollitiecpmcdia.Eftcninicutis,ucIutifanguincpreditusncruus,
ac interneruum carnemcp quiddam plane mediu perinde, ac fi ex mixtis tld'
utrisq? conftitucretur. Ca?tcrum ncruus omnis,exanguis eft S c friqidus.
caro, multofanguincpra*ditacalidaq?.Mcdiaintcrutrtinq;cftcuds,ncc
piaiiecxaiiguis,utneruus,ncciangiiincabundans,utcaro.Cutisha?cinhominc,Herophilo Cuta dgn-c
ca/^aisTH dida,bourn S^equorum tergoribus,ex quibus coriaadaptantur,reipondet,8^non tlf i
pari rationc omnibus fubiedisipfi partibus adhxrct,conediturq;.Sccus cnim in manusuo. nnexiu
la&pcdisplatafubdidspartibus adnafcitur,ahtcr rurfus in frotefibi fubdita?mufculofa?fub
ftantia?,&aliterin labris,paIpebris,auribus,nafo,ano ac pudedo, & aliter per uniuerfum cor
pus,fubftratis partibus cutis committitur,ac inter fccandum,diuerfa rationc a fubditis aufer.
tur.Deinde in omnes cutis regiones non a?qualis eftncruorum diftributio,nec cutis etia un. A
dccunq? eadem craftides.interna? enim manuum cuti,plurima? ncruorum librae porrigutur, cap,a.
uerricis ucrocuti pauciffimae.Quinedam faciei cutis mollior8£ tenuior,uerticis autem,S C pla A mod tie.
tae pedum durioruifitur.Quaeinternamfummae manus fedcminucftit(niiilaborccallofior
euafcrit)exquifitiftime in duritic molliticcf inter rcliquam cutcm, S i omnia prorfus corpora,
media eft, quam proximea?quali ad pondus tcmpcramcntoaccedcns. Vtcunqjuero fit,cutis
hominipro magnitudinccorporis tenuior,quamanimantibus quadrupedibusobtigit,qua.
quam etiamhomini profcctei in ucrtice,dorfo,cruribus 5 C pedis planta craffa fit admodu,fcd
non ommbusa?qualitcr.Quinctiam alia? cutis partes prorfus immobilesfunt,& circumadu A n e w .
pcrtinaccs,ut uolx & planta? aids,alia? ucrfatilcs quidem funt,ied nullo aguntur motu uolu.
V 2 tario,
 23,1 A N D R E AE V E S A L I 1 B R V X E L L E N S I
r io J, ut tota corporis
r cutís, ca excepta qua: m
mouetur,eft autem haecirons Ctiaciei
u u tiu r,iu autuTinaccirOQS Sofoclei Uniurt-f
uniuerfa \-
qu a-an terio rem colli federn ,lateraq? com plectitur. A tq h a :cn io tu participar, autnronrr *
aut propri^ in
• lamulandbusmufrulis,ut
hoc « t -
frontis,colli,genarum --- ^pllUS CUtís
¿labrorurn,autuícína;iníius
■* ri m O '1
Vt*^
A p illi- tla*utm al3rum cutís 3quaemuículísdei ritma3 fim ulcum próxim aipfi cutemouetur Qi\> ]
quídem alia cutis frdes pilofa fìt,utuerdcís,axillarum,pudédorum, in uirís menti, alia aut^
penítus pilis orbata, ut interna m anus, & planta: cutís, omnibus ccnípícuum eíle arbitro'^
A foydm ìn'r
bui.
frniemadmodum nemincm lacere fcío, cute maximam to tius corporis partem elle, perpetuo
contextuefformatam, nifi quòd tcnuibus foraminulis, ad fuliginoforum exerementoru °
propulfìonem ,& pilorumgenerationem paratis,pernia fìt,atC£etiaminpalpebrís,nafo,aur¿
b u s,o re ,a n o ,p u d e n d o ,u b i unguibus uiam pra:bet,interpclletur, perforata^ cSípícíatú-
A dha:c,cx cetera cutís regione,intcrnafumma: mantis cuds(utS¿ pedís piantarti inuefticn A
maxime continua,minimecpperforatauifitur,quod Si nuper natorum cutialiquibusafib ihe
relibuit. Vcrònihxclìngulahaudquaquam ociofè,necpfruftrafactae{Te,friislocis,quiim de
CVTICVLA
(ju:d. ifspartibus,quaccute obtegutur,priuatimagendum erit,dcmonftrabo. Cuti,quam
Graeciuocàt,alia cutícula tenuis admodum,S£ prorius exanguis obducitur, fupernafdturq?
propemodumccparum tenuioribus ac pellucidis refpondens inuolucris, nifi quòd alicubi
& prxicrtim in uola,8£ pedis pianta, crailìor duriorq? uifìtur. Hanc quum cutís uclut quxdà
eFPiorcfccntiafìt, isèxJl^nUx Gra:dappcllant.S¿ucróalíquandoattrítuínfcabíc,autínuulneri
bus exungucntorumapplicatione,aut ignis admotione, autferuentis aq u x infuiìone,autcx
logo itinere auferatur,8¿ interdum uefìcul^ ac papula: inflar acuteabfcedat,prompdfrìmèa-
C u ti uenas, líterqp acucra cutís ren alci tur,quae folafanguínis 8¿ uítalís fpiritus compos cft,ob quod ucna
(y arrendi de
tiernos p o rri' rum arteríarumqj alicubi, & ncruorum tcnuiftìma: partes,finesq? ad cam confluunt, ipfamq*
gt,ipfcimq; feti lìmulconcretai qinbufdamefrormarecrcduntur.Neqjfanèaudicndus eftAriftoteles,cutem
fu i ejje com ' fenfudcftitueiis,non fccus,quàm fi carnis cuti fubditarduntaxat benefìcio tactus fenfus perfil
potetti
•
ceretur,quum cuti proprios,certaq? ferie ncruos exporrigi ex Anatom e condifcamus,illipre-
cipuè,qu 3ein facie eli; ac brachio,cubito extremaq?manu,deindc & cruribus èC pedibus. Per
reliquum autem corpus,edam fi non ordinata frricneruiadcutcm dcducantur, attamen com
pìurcsin illam defìnunt,fub ipfaq? & podflìmùm ad thoracis latera exporriguntur, membra­
na cutí fubdíta(ut 5^uenxípfx)friftiilti,quemadmodúctiam in Q uarto libro,qui Neruis de
dicabitur,cnarraturus fum cxplicatius. Atq? ita mufeulom (quos Carnem A rillo teles appel-
labat)gratíacutís nequáquam ícntít,uerum utidiximus propriorum ncruorum occafìonc.
Et quanuis ucrticis cutís obfcuriorifenili fìt praedita,attamen fentit, utcunqjetiam incornino
difiìmum Natura: fucrit,furfum ad uerticem nemos diíiríbuere,ipfaqetiam cutís hícnonad
modum fenfu índíguerít.Deíndequís non quotidiana expcrícntíacdo<fitus,cutem à fubdítís
mufculísautoífrbus quoq$auulfarn,8¿poftmodumfcalpelloi<ftam,unguibuscpcompreíTam
fentíre no didícitc'Necp cft,quod Ariftotelís feda tor um quíípíam híc,neícío quam,Terreítcri
tatem mihí aftruat,quuneruià doríali medulla cnati ípfa cuteduríoresfìnt, ÒChís adhuc ipfí
tendines,quospotiilìmùmfacilèaifìci,nemoinfìciatur.lmòfìnon minus ratíonc, quam expe
rienda: fimul fiides habenda crit,aufim aflérere,mufculorum uentres quamplurímos (ut quo
runda femur ampIexantíü)obtufius quàm ípfam faciei manusepeutem affici. Atqm iam mini
ridendí uídetur,qui cute ob hoc fentíre poficauerfantur,quódnullumhíc fit medium, quafi
nero edam nerufrproprrjsmembranisprorfusdenudatum,aut edam in medio diuifum gra-
uiiiimè affici non uideremus,quotics ipfius denudata: fubiiandaracriorespulucrcs inipergu
tur.Etfì medium edam prater rationem in tactus fenfu defìderaremus, nonne in promptu eft
carnosa ipfa cuticulacuti obliata,& ínterím(utputamus)ícníu prillata? A t nunc membrana qi,° '
membrana. queaggrediamur,cuti per uniuerfum corpusfubditam, qua: cutículalongerobuIdorerà u
orq: cft,8¿ fìbris quibufdàraris,his,qui fubfternuntur illi, mufculis ad h pret, co nn a fcitin cp>cu
ti ucrò perdnacíuscommitdtur.Síquídemquampluríma:ucnx,8¿pauciífrma:tenuillnuxc^
arterie, cutem nutrientes,& ncruorum propagóles cutí iènfumcommunicantcs,hanc meni-
branamtraníéút,ípfaq?íntercutem,etilIamprorependahac fuffulcíuntur,mcmbranamq cu
ticopulant,prctcrcontinuaquandanifiibíq?proxímam fíbrarúmcmbrancarum ici 15ni ^u l­
itis etiábeneficío m ebranaualídiffim écudconnafcítur.Hxcnoneandem ínuníuu o CC^ P ^
recrafíitíem obdnet,ueròmquibufclà corporis fedíbus, carnofis fibrís adaiigctm , c 0 3 iot
'Prucfèns mem
reddíta,adeócarnofaefficítur,utmufcuIí nom inedonetur.HuiufrnodiregiOjiutor:i 13 d j ta.r.
b j td. Pi.d¡¡
brand cur car plítudinehabetur,8¿ ín‘ fronte, etiti relíqua propemodum facie, quibuídá aurcm anima 1 nis in aus tabi»
noJa dicutur- undecúq! rere carnofis oppletur fibrís, et prxíertim íllís, quxtotíus corporis cut«. vut nos roí befdcic.
íis)mouent, A udio & homines fuíífc,quí in thoracis region e,^ alibi eoa in corpoi c cute n10 '
ucre
 DE H V MAN I C O R P O R I S F A B R I C A L I B HR II, 253
E-x yiu icen /
Ucrcualucrint, quibus p* ocul dubio mcniDiana n x c , fimilis equorum afiiiorumcp carnofis nd. nd
J r i ehr ce o .
membranis contigit.Porrohuicmembranx,quamaharummembranariinorninet/fiÄ**Grx ^
d appcllant^non perperam C arnoix adiecdumarbitror,quum inter rcliquas corporis mem-
branas, haac fola carnofa apparcat, ucrequetalis cenfenda fit.Quod Arabcs paulo exatdius
r m p n
perpendentes,primi omnium,quod fciam,hanc membranam Carnoiam appcllauifie uiden- ebenen harne'
rur.Atqueidfanepcnitius huius n odrxxtatis Mcdicorumprxcipuisindagandum fucrar c 'idfe h d gu lg-
qui panniculumcarnofuma Barbaris quibufdam non male mc Hercules co nomineappella- holet h,dut bd'
chederd.
tum,octo abdominis mufeulos cdc cotendunt,&contra Galcni fententiam , ac rci ueritatem JPdrtr.iculus
cuti membranam in uniuerfo corporc,& in ipfo demum abdomine (dequo duntaxat fapere cam ojus:
uidentur)fubtendiinficiantur.Alrj etfiperuniuerfum corpus a me hanc membranam demo
itrariconfpexcrint,adeoincptiunt,uthanc nonfateantur cam cüc,cuiusGalenustum alibi
fxpius,tum in I ertio de Adminiftrandis iectiombus mcminiqeo quod ego adipem(de quo
mox fermonem inftituam) inter cutcm Sc hanc membranam oftendo, fxpe trium ctiam dioi-
torum craflitudine,quodq:honnnismcmbranatantumäcutefemperabfcedat, quataadipis
citcrailities. Debcban tprofccdbeiufmodihomincs, ad cathedrae oftenrationem folum nati,
accurate perpendere,Galcnum de fuis fimrjs , noautem hominibus IocutumciIc,quibus nul
lus adeps inter membranam 3C cutcm interuenit, ipfacpmembrananonfibrisduntaxatcuti
continuatur,ied prorfus undique citra alterius corporis interuentü ipfi contigua d l. Atcp ob
hoc non adeoarduum cd,hominis cutcm folam, illxfa membrana diuidere, quam in fimrjs,
canibus,SGllisanimalibus,exquibusGalenusAnatomendefcripfit.Huicmembranxeapar
te,qaa mufculorum propriasrclpicitmcmbranas,IcntorilIemucofus, quem cuti Aridotcles
rnbuit,obducitur,obh^cfortaffis,neipfaiubie<dorum mufculorum motum prxpediat. Id e-
nim membranis omnibus communeeft,quxcorpus,quodfitumlocumcp aliquando mutar,
continent, ambiuntue,ut mucofoquodamlentocp humoreobiinantur. E'quarumnumero
pcritonxum,fuccinges codas membrana,cordis inuolucrum,8iipfa demum ligamcta funt,
quxanulimodotendinibusobducutur.Suntitaqjtriauniuerfum hominiscorpus perpetub A D I P S feil
ciiigenna,nimirij cuticula illa,cutis,& mebranahxc carnofa.Quibus&quartumhomincm pinguedo.
ambiens accediqipfa uidclicet pinguedo,feuadeps znt/ithMG rxcis nuncupatus,qui nifiextre-
me homo emacictur,undiquepropcmodum inter cutcm, Sc quam nuperdiximus,membra-
namcopiofiilimecontinetur.Exuenisenim compIuribusS£arrcrr)s(fiquxrcpcriantur)mc-
bi-anamperreprantibus,atqucinterillamcutem 9 propagatis,plurimusfanguis refudat, me- V ii ddeps co
branxfrigiditate,calorisq5(utcredimus)inopia,inadipemfeupinguedinern,aututalfjetiam pio f o r f t .
in cornutis animalibus uocant,axungiamdegenerans.Efl:namqj hxcadipis aduniucriT cor­
poris mcmbranas,ligamcnta,5L(utfcmeldicam)adomniafanguincindiga,friaidaq?corpo-
ra,gencrationis ratio,uidelicetquodcxueniscmanansfanguis,irigoris ui congeletur,i)lisque
adhxreatcorporibus. Scdid interim a Naturacautumeftaccuratiffime, neadeps nafeatur,
ubi uoxia inutilisue cilcpoilit. N o n enim Natura adipem ccrcbri membranis obduxit,noti
tedium in uolucris,noninternxfedi cordis inuolucri, quamuis tarnen cor hac non deditue-
rit,non intcrnxligarrcntorumfedi,quxtendinibus tranfuerfim obuoIuuntur,ncquectiam
palpebrarum,autfrontis, aut penis cuti adipem fubiccit, neque ctiam adeb multum, (limmae
manus pcdisqpcxternx fedi.Qucmadmodum profecto copiofidimum clunibus obduxit, ut Q uiius Copio
idi adipc,puluinaris uiceutercntur.Atcpadcps humidisfrigidisqanimalibus (exquoru nu- f o r ddeps.
mero homo SCporcus funt)plurimuscolligitur,ficcisucro & calidis,nullus autperquam exi
guus,utlconibus,Sicanibus uenaticis,ipfiq?ctiam fimix.Quanquamprctcrhominc,&por-
cum et cricium,nunquam aliud terreftre occurrerit quadrupes,quod inter cutcm Sc carncam
membranam,adipem nanciicatur,utcunqucctiamoucs,ctgIircsiIlifubindercpcrianturprc
pingues. Albet autem adeps,qubd membranx cutisq;,Sc alia,quibus adhxrct,corporaalba,
ncq5carnismodorubrafint.Omniaenim,quxinnoftrocorporeab aliquo cmutantur,mu-
tantis alterantisqj eolorem ctiam fortiuntur. Etridiculum prorfus cd, ob hoc adipem album
arbitrari,quod aercxfubftantix compos fit,quum olTc,& cartilagine,&: ligamento, Sc tendi
nibus uixaliquidcadidius occurraqquibus nihil xqueterrcum, in corporereperias. Adipiin
tcr cutcm mcmbranamcpcollccfto,cum ufum affcriberepofrumus,qucm uefti carniqjfimplici
tribuimus, utcorpus fcilicet calcfaciat frigoristempore,&T fi Soli homo exponatur, uedis
quoque modo refrigcrct,calorcm quo minuspcnetretjinhibcns*
* V 5 Q_ V l
 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N I S
Qy i c v t i g v l ^ae , c v t is , Divis, et
Cdrnoße membrana* n a tu rap erfed lion em ob jeru a ri debeat,
C aput, f r 1,

Ti precedente L ib ro ,pofìquàmofTium cardlagíniimqs hiftoriamabfol

ui,rationem modumcp tradidi, quo quis harcad difciplinam opportune
libi parare queat, ita quoque hoc Libro omnium, q u e Íeríatím traden-
tur,fecandi artifìci um poft cuíufque enarratíonem fubiungam,ut quis in
uno corporeomncmmufculorumaclígamentorum Anatomen rede ao
grefifurus,8¿ ordine abfoluturus fit. Partium uerò q u e in fcquentíbus Ld
bris defenbentur Anatomen, proutillic commodíus forcputaucro, fuis
locislubr)cíam.Nuncauté cutículp,cutís,adípís,8¿ membranp naturáhuncín modumaogre
di poffis.Nouacula acutíori,ín abdomine,autquacunquc uifum fuerít corporis parte,cutcm
ad adípemufque recta fedíone,8¿ deinde tranfuerfa(utfaltem unum,autplurcsangulosmo-
liarís)íncídcs,tam leuíter ac moderate cutí nouaculam admouens, ut foiam ipíam , íllefa inte­
rim carnea membrana,diuídas.Quod fine negocio in hominc facies, Sí precipue pínouíori
quum fubínde, Sí potííTimú ín mulíeríbus adípis craíTitícs, duorum digítorum latitudíncm
in thorace S íabdomíne fuperet,ín coxis autem acclunibus edam palmeladtudinem,ín mu-
iieribusnonnimíum obefis uíncere,ín publícis fedíoníbusuídím us. Ac proínde fondones
ducendcfunt eo accuratíús,quo macílentíus obtígerít corpus.Deínde edá conandum cft, ut
hanc fe(fdonem cítra negocium obíre aííuefcas, ciim propter mufeulos ex carnea membrana
conformatoSjtum ad díícédam neruorum íeríem,quam ínter cutcm membranamq? hanc fer­
ri dícemus,S¿ propter innúmeras quoque uenas,queín hoc dilígentítis eruntd¿fccde,quod
nullas ín morbís íncídamus,nífi carnea membrana fuflfultas. Poftquam igitur cutcm ad adi-
pem ufque (no tadaínterím carneamembrana)dififecuerís,hámulo aut unguíbus, ín aliquo
exfedíonibus ángulo cutcm attolles,8¿dílígentcr tranfuerfisacudorinouacula,adcutemdu
d ís fedíonibus,cutem ab adipe,quo ufquelibuerít,feparabís. Cutí deinde refìexe ardentem
candelam admouebis,utcutícula ígnís uí ueficule inflar abfcedat,feorfimq? cutem, Sí cutícu-
lamíntuearís. Dum uerò cutem ab adipe liberas (quod nifi laborum patiens,dífccndicpcupi-
dus fucris,non díu índefeílé fadurus es)neruulos indagare conuenír,8¿ ucnas,que fuper me
branam in adipe prorepentes cutem adeunt,deínde ipfa quoque membrana fìbris ¿llís frequé-
tibus cutí commíííá,feduló ínfpícíenda eft.lam fi obefum ad manum fit cadauer,adípcm à me
branalíberarecontendito,quodeadcm prorfus ratíone,qua cutcm ab adípefeíungebas,prae-
ítandum eft. Cauendum que,ne membrana ofeítanter cum adipe auferatur, ín quo noftrae
setatis Anatomícíaberrarunt,eammembranaminhomíne reperíriínfícíantes,atqueíta hac
*
podílímum occafioneneceíTarió,ut rclíquos corporis mufeulos,Sí uenas Sí neruos,ita edam
ignorantes mufeulos,ex carnea mébrana conftítutos,8¿ per illa exporrectas uenas Sí neruos.
Ablato adípejeuéfedionéper carnofam membrana ad fubíedos ípfi mufeulos ufqp induces,
Sí parua opera,folís fere dígítís per tranfuerfumhínc índeaefrís, autbuxeo cultcllo, aut, fi uo-
les,nouacula,íllam áfubdídspardbusfeparabis,atquealíam membrana: ácutcícparatíonem
efíe difces,quàm membrana: abíllis,quíbus íncumbit corporibus,auulfionem,quam Hcro-
phílus </lxScriy nuncupauít.Ha:cením íadufacílís efl,ocyuscp perficítur,íllí operatíonípenítus
refpondens, quabobus, uítulís, ouíbus, leporibus cutem cítra negocium auferri uidemus,
imo auulfìo ha:c adeò promptaeft,ut íolo flatu hocdís,agnís, Sí etiá íuníoríbus uítulís, mem-
branam hanc cum cute,áfubdíds corporíbusfeparariíndícs cernamus. V erùm cuds ab adi­
pe aut à membrana {eparado,nifi frequentiílímís fedíonibus , acutíffimiscp nouaculis com-
pletur. Quodetíam&lanq nos docent, quodes ílib axíllís cutem auferre conantur, C‘^JICV
fammembranamcorporísbouísadnexam (nenímíumcarnísauferant)relínquentes. I>cqj
íftatantum uel apud laníos difcuntur,uerùm edam cutícula: natura, quumlani]
obuftospríus porcosderadunt,aut potíus,quum calida: aquarípfos*111'
mergentes,pílos una cum cutícula defcalpunt* ^

i
 ?
DI : HV M A N I CORPORIS F A B RICA LIB'PR n •?

D E I N S T R V A I E N T I S, C f V A E S E C T I O N V
bii6adminißrandisparuripoffnt. Caput V I I \

ANA TOMI CORVM I N S T R V M E N -

TO^VM. D E L I N R A T I O.

CHARACTERVM SEPTIMI CAPITIS FIGVRAE INDEX.

f R E S T N T I figu ra tnettfe cuidam incumbentemfnximus a fercm gu o in ui
uorum feélionihus opportune utimur,dein buie afjeriomnia propemodum accomodauimm, qui>
bm in dijfchonum adminiRrationibus^adeop tota ^A natom equispojftuti. Quo autemfinga
la Icuio ri opera ajfquaris,buie edam figure? chara&eres^ac demum corum indicem adbibere
nongrauatusfuni. Indicetur itaq$
A Alenja3cui rcliqua omnia modo fcriatim indieandafupcrjlcrnuntur .
<^Afer u iu isf cliotiibui adminiflrandis idoneus.
^ O V aria foram inaguibus laqueospro animalis mole adbibemus, quiif mora et bracbia uincimus.
E) Eiufillodi anulifummis manibus pedibusp ligandis adaptantur.
E H u ic anulo maxilla fuperior, libera i n f rio ri, catenula alligatur^ut caput immotum fer u etur>
a c interim nep, uox , nep rejpiratio uinculorum occafoneprcepediantur .
f i D iuerfa nouacularum generaguibusfpongia accumbit.
C C ultelli adearum Jpeciem formati,quibus calami adaptantur „
V V ulgaris quim enfe adbibetur culter. L G randisacualidus culter.
^K C ultri è buxo parati. L Hamuli* M Vari j f l y li unicum fpbonc.
^ ’»N Obliquatee acni cu m fio cr a fio r e,quibus literarum ffciculos colligamus.
n A linores acusguas uulneribusfuendis accommodamus »
O Serra P F orfcula. C f A lalleus ligneus.
f rundines infandispulmonibus, ZD1ahjs quibufdampartibus idoneet.
S Filum ecncuntjofibus neélendis aptum. T Subulafrandis ofibusparata.
^ I ariafubularum frra. N Forpex intorquendisflorum extremis comparatus.
^ Forpex?quo intorti^ZD1offa iam comm ittente■ f l i reliquiasprafeindimus.
V 4 qva N"
 andreae vesalii brvxellensis

v a n d o qv i d e m i n n oua culx hamuliq? menrioncmincidimus at>

qucin fequcntibus,horumac fìmilium , qua: ad fectionem perrinèt,inftru
mentorum non infrcquensfermo occurret,non abs reerit, obiter hiein-
ftrumcnta,quibus in adminiftratione uti poflis, fubiungere,etiam fi id in
Prim i libri calce fieri quoque potuiffet. Sun t uerò h x c pauciiìim a,para.
tuq; fadllim a,quanquam tarnen adhuc opcrofìora,pluraque,quàrnipfe
nunc p u b lic x edam fcctioniadhibeo,cnum eraturus firn. Primùm ita. « f
que plures comparandi iunt cultri,quibus tonfores in radendis pilis utuntur, & quos uulgò
nouaculas uocam us. atqueexhis quafdam acutaseflèconuenit, quafdamautem retufìorcs
uerum harum maior femper,quàm iplc uclis,futura tibi cft copia.Eligendcfunt minores & Ic
uiorcs,quamuisedam grandes aliquotadcfte m hilprohibcat,plures au tè coemcndc funt,aut
à tonforibuspctcndx.quòdlcuiquacpoccafioncin membranis,auttendinibus,ligamcntisqi
fundcndiscorrum pantur,atcpquum fragili adm odum conftcntferro,prom pteexiliant,pr:e
cipuè fi nouas,8£acuendo non detritas,operi adhibucris . Q u ib u fd a m c xh is,& potiiìimùm
m inoribus3illudferritubercuIum noninutiliteraufèrtur3quodcultrum extra manubri] recti,
tudinem extendi prohibet,atque id tunc inprim is tcntandum eft,quu m nulla: reperiuntur
nouacula: obliquo confim ela: manubrio,qualcs illi funt,quibus no fixates & Galli tonfores
ututur.ltaliscnim rudes,S£m agnis erecfiiscp capulis feu man ubrrjs cultri in ufu funt,quorum
capulifubinde in obliquisfectionibus incom m odo eifefolent3undectiam quo minus manti
P a r u t cu!tri exfententiainfie(flas,obftaculofunt. H is paruoscultellos,quibus calamiaptantur,acutiores t g.
(jittòws cdldjnt
fìmulretufioresqj addendi funt,8£ex hisnonnullos orbiculatocufpide, nonnullosucròob-
aptantur.
lo n g o acutoq? effe couenit. Inter rcliquospotioresfunt,prorfus ferrei, alqsenim quutràfucr-
faligamentafcindere conamur,capulus facile frangitur,ipfum cpferrurnirnbedllius,eniollita
ex calidx a q u x lotionc refina in capulis tìrmatur. Prorfus reipuedi flint incuruati,ac falcibus
fimiles,quoniam lolo propemodum mucrone inter diflecanduutim ur,quiintrorfum in cur-
uis iiliscultcllisrcficxus,difticultertranfuerfisl ligam entisfubrjcitun P rxtereanon inutiliter c itdb.chi.
V u lg d re s cui
tri .
3
l > »
adhibentur duo cultri ex illis,quos menile apponim us, quorum alter altero longe fit maior,
fed retufior,& ferreus podus,quàm chalybeus,aut faltem non impenfèfragilis fi Si uifumfue d h,i.
E u r ei. erit, potcris his quocp adrjccre duos è buxq., autlignoIndico,quo in m orbis curàdis utimur, c K-

confìcfios,atqueexhisalterum tenuem ,& oblongacupide fcindes,alterum uerò latum,& or

biculari cufpide elle fines,ucrìim raro adm odum illi$utor,quum rctufìorcs notfcaculpfempcr
H a rn u li. ad inanimi fìnt. Licebit edam hamulos duos effingere,illos referentes,quos Capitis initio ap f l

pinxim us,confueuiautèillosparareexfurculis,qux menfein dies apponi folciit.Sienim fur-

culam accepcris, acque utraque furcula: crura,lima magis extenuaueris,& deinde eorum api­
ces oblique nonnihilinftarieinicirculiinflexcris,ham ulum tibi elegantem paraueris,cuius
mucrones lima ex fententia acucre eft integrum , acque ita unum hamulum retufìorem, alte­
rim i uerò acutioremadaptarc nihil im pedit.Quanquam tarnen hamulis relictis, ungues fub-
indeoperiineleuandisquibufdam corporibus utiliùsadhibcrcs,nifi finiftrxm anus umbra
Styli■ fccftioncobtenebraret.8lnfuperftylosobl5gos,breucs& craffiores, ex argento aut xnco filo g M-
tibi diffecari curabis,8£ quofda ex molliifimo maxime^ fcquaci plubo ab Aurilabro quopia
cduci trahiq inftar filoni fines,hi enim ad uarios ufus, & praefertim ad obliquorum duomi
S ipho. naturam inueniendam mire conferunt.Conduxerit edam fiphonemadefie, fi fortafiìs illuni
perpenem ueftexindere liberei, utin co manuali artifìcio rcddcrcris expertior.Etquemad-
modum nucleumfìphoniaffingimus, ita quoque quibufdam ftylis ilium adhiberi, Se quoi-
dam edam fiphonis modo incuruari conduxerit. Ncque proiettò mediocriter un'Ics ue
rint ftyli aliquot, inftar media: canalisextrucfri, ita nimirum, ut fiphones parantur,m quo­
rum cauitatem fefitiomolitur, ex qua è uefica calculus cuellitur , aut ad cam ftylorum oi-
mam, in quibus pilofì forici textores foriarim fcricum in pilos focant. Confcruntenimeiu
modi ftyli in illis fo<fitionibus,in quibus membranam longa fotfidone diuidimus caucntcs, b Kdein n.
Acus.
nequid lubditorum aut membrana amplexorum lxdaturfi' Acushabereconuenit, o
liquatas potius,quàm rcctas,quod ilico prxftabitur, fi communes acus pnus ìgmtxqn-
ltar C Jitcrxaut (obliquentur. Conduxerit autem S£magnas&paruasadcftc;(qux ci n>.t
filufuniculosq? graciles tranfmittant,&:prxterobliquatas illas,eiufmodidbiqu°cìuc a ma'
num fìnt, quibus in confucndisuulncribusudmur, uteutem aliquando fjrriu UC1Cl'a
quuni mctuis tcabfente,aliquid à fpefitatoribus difeendi cupidis uiciandum. lsa^b' nls
Eilum .
lum adaptandumcft fcricum,quouulneracòfuuntur, autpeculiarcaliquO'-Efì 01 ra lS tll'a "
piani contuta diifolui turbarique abalrjs,quumabes,uercrcris. Cxterum ad uala re igan^
 DE H V H A N I C O R P O R IS f a b r i c a L IB E R II. 25^

dauterís communííiío,quofíWarumfafcículoscollígamus,quodpra’ftantiíIimüm exGer-

maníain Italíam adfertur,apud alias autem naciones imbedllíus Sí crafíius fit,Sí mi ñus con-
i o. tortum 8ílam eSerrauero,quam ínterdumoperí accomodamus,ca conducet, cua oanorac 5 ™
na,auteius generís affedibus uítíatamembra pra?fcíndímus,non autem orbicularis fut quí-
dam etíamMathematíci fuis Anatomías librís appinxerunt,ncícío, exquarum linearum du
ctu arbitran,orbículare caput Ierra ínftarfalcis meílbriccíncuruataferrandum elíe.Etfi fortaf
kV. fis ierra ad manum míníme fit, ab íllis opportunepetetur,quipedines c5ficíunt.k Forfícula f l
nííiabícíndendíspoftligatíonemfunículís accommodacít, quodetiam quouis cultro obí- ^ '
ICL tur.' Mallcus,fiípfiusulusaliquandoad grandiorcmcultrumímpcllcndum^uumalioru Malleus-
mI. animalíum efíríngis caluarías, crir,quíuísctíamaptus eft.Nonínopportunequocpexarundí

b R. nibusoblogi" calamíaptabuntur,quibusminífteralíquís,hocíllúduecorpusinflarepoíTir. CW«-.

o B>B* ° AíTercs,quibus uíuas íedíocs coficímus,paratuquoqifácilesfunt,5í íllosdcfcríbcmus,ubi
uíuorum profequemur Anatomcn , quemadmodum quoqjad finem Prímí librí ca recen fui
p S , T,V, v
x,r. ’ inftrumenta,quíbus ín compíngendis oílibus rede quiuís utí queat.Scd nuncad mufculos
coordine, quoin uno corporeomnes dilTccari commodepoílint,nosaccíimamus.

DE MVSCVLO FRONTIS CVTEM

tnouente. Caput D l I I .
a r n ea m membranam,qiia? uníuerfa? cutí fubrjcitur, quifiufdam cor-
porís fedíbus carneis fibrís augerí, Sí alícubí ín mufculí naturam degene
rare,prius commcmorauí. Nuncautcmpcrtradabitur,quonampado
id íub frontis cutcaccidír,quam 'n&fííTume/Uoy Gratei uocant, queadmo
dum Sí ipfiinfínuataslíneas, sotidlas S í appellant.Homíníqufr
demutplurimum nullae cutís partes,quicfccntibus oílibus mouentur,
prarterquam frontis,facieí, Sí anteriorem colli fedemambiens cutís. V t Qu* cutisfèz
lantur,Sí ínterdum demilTaoculí fedem anguftam reddant, ipíamepeor des banani ma
rugatamuníant,frontis cutis uníuerfa,quae depílís eft,fimul cum nafi cute, motu uoluntario iied v.tu r.
opportuneagítur,quodcarnofr membranc,totíus frontis Sí nafi cutí fubtenfa: fit beneficio,
tHtncnon hsec nanq? carneis fibrís augetur qu a mpl u r i mis, Sí mufeuloía redd¿ta,plurcs neruorum pro Frontes mú-
alta quam pagines m utuatur. Deíndefrontís nafiqicutímébranaha:ctcnacius,8í cítraadípís alícuíus, f culoIu
mi Tabule
finit dei­ aut perquammodíciíntcruentumconnaícítur,quámperrelíquumcorpus curiadnedi con- ¿
nem heu fucuít.Q_uodctíamalrjsímpofuít Anatomícis,arbítrantibusfrontíscutem, carnoíam mu-
/

IC,ad A. feuloíamq? fubftanríam eífe,quum cutís non magis híc,quam alibi carníformí fubílantía do-
nctur,fedduntaxatprarfensmernbranacarnofiorrcddatur,cutiípfi(qucrnadmodumíam di
xímus)pertínacius,quam ín abdominc,aut dorio,auteruribus connata haud fecus, quam fi
membrana, unum corpus cum cutcc{Tctcftormatura,qu;ídoquidcm fie rede ídem motus ani
borum,membrana? fcilícct,Sí cutís pcrficítur.Porro liuíus mufculoleccompagínis fibre, mu Filrdriim Je/
tuo ad lateraaccumbentes,a nafi fummo ufepad medíam frontis fedem (qua? ínter primas ca- riese
pillorumradíccs,Sífupcrciliaconfiífít)Sí adhuíus quoqj locí latcra,carnofiorcs uífuntur,
omnes furfium recto tramíteprocurrctes,fi modo ínterím perquám raras cxccperis, oblíquo
duduexporredas.Atqj hace fane reda fibrarum feries,non perfundorieáMedicisucnítper- I n fr o t e tr u p
pendenda, neínfrontetranfuerfaspotíus, quám redas molíanturíediones. Accídít ením, uerfas fed ito ­
quum tranfuerfím quandoqjfedionem inibí,8í maximeíuxta fupcrcilia, ubi carnofiorcs cííe ne s n o tentati
fibras dixí,alíquis tentatad palpcbraruin radíces,tum fupcrcilia, tum contíguam ípfis cutem dost
dcorfium con uoluí,Sí oculos,quíbusíncumbunt,aggrauarc,utncq; apcrírícxfcntentía que-
ant,necp libere luo muñere fungí.
MVSCVLI FRONTIS CVTEM MOVEN
tis admíníflratió. Caput I M *
ÄJti.A. 1c T A E modomufeulofaf fubffantixadminiftratio,duplcxtibicrit.
Vnaquidem, qua cutem fimul cum carnofamcmbrana,à membrana cal Duplex a iti
uariam cingente, obidq? à Graecis nuncupata, aufercs. Al- nfiratìo.
tcraautem,qua cutem à mufculofa fubftantia (quantumuis id diftici-
cultcr fiat) fcparabis,carneam membranacapitiaffixamrelinqucns. V t
ucrò utranque in uno cadaucre ex lcntentia perficias, detonfis crini-
busà uertice,redàperfrontemSifuperciliorummedium ad nafiufque
extrem um
 $iz A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
^ V cnalis a rteria àcordepronafcens initium.Huiu6 uafis orificij membranee quiain corde con
fif!:untj)icJi'mulcum uafe^ut in arteriali uena^exprimi nequierunt*
^ I Indicatur crafeitiesjìmplicis arteria: uenalis tunica*
K PL 'Prima uenalis arteria: diuijìo ? fimul cum ipfius or tufetta*
JM? A i S eries uenalis arteriaperpulmonumfeubdlantiam innumeris propaginibusfetta*
V dfd. in drttf
ridriim uend/ e l i q_v A adhuc in uenarum arteriarumcpièrmonefunt duo uafà3qug
nm ci,¡entrone lìngula duabus uocibus à difìèdionumproceribus explicantur : 1ac unü di fi.
ddbuc rehuid.
quidcm ucnam arterialem3Dalterum uerò arteria uenalem appellant 3ncv bzjìg.
men nímírumab uiu, SC appendicemà corporea fubftantia indentes«.
Vena l'taqp arteriofacuas dicitur3ex elatiori fede dextrí cordís uentriculi in e 6fi.u. 6 1
pulmones numerofìffima ramorum fèrie digeftum3fanauinern que in eo ct sM>d.
________________cordis uentriculo elaboratumpulmonibus iubminifìrans. Atq?hocuas
n o n 1uenx/ed arteria conftatcorporemndeetiam quia fanguinem uenarum modo defert,
uenaenomen obtinuit.quodueroarteriarum tunicis conformetur appendix ifte 3arterio fa fili
adrjcitur. Porro alterum uas à fmiftro latere bafis finiffri cordis uentrículi egrefTum3fparia etia
íoboleín pulmones dííTcíndítur., acaérem ex pulmoníbusín íinííirum cordis uentrículum G'9^,c,c‘
deferendo potiflimum famulatur38£interim uenarum5corpore conífituítur ♦Vnde quia aérís 82Í2-!*
deductuí fubmíníftratjfpírítalecf organum eft3artería appellatur3à fubftantia autem & confor
matíone uenalis dícítur. Atq? ita íecundum corpoream fubftantíam 3uas quod ex dextro cor-
dis íinu pronafcítur3arteríaefl:;quod autem ex fìniftro3uena.Contrà ufus ratíone, uas ex fini-
ftro íinuprodíens3artería cerííétur:ex dextro autem3uena.Cxteríim qua: uenaruarteríarumq^
corporea fit fubftantia,duobus primis huíus libri Capítibus perftrínxí. Quamobre uerò hxc
uaía ÒC or tu ufu ac íubífantía: conformatíone à uena arteríaq? difcrepent3deínde cuíuímodi
membrana: ipforum orificqs praefícíantur3ín fèxto libro qui uítalis anima:partíbus dedicaba
tur3exequar. Nobísueroprxíéntí libro fínem ímponentíbus3ncmínímírum uiderí debet,
prolixum Caput híc no íubne(ff¿3quod uenas ci tra artería: coníortíum in corpus díffiifas3ítem
arterías cítrauenx con fortíumrecenferet. Quando quídemíiquísearumdefideret(utí fane de
bent omnes)enumeratíonem3ílíco hanc ex uenarum arteríarum tabulís3cum has mutuò con
feret3fpectabít»Integra: ením magna: arteria: delíneatíoní3nudauena: cause effigies proportion
nerefpondet3ambasq^ in eandem círcumferentía dígeffimus.Cscterúm quo minus hac in pan*
temeam operam quis requirat 3ad prxfentis Capitis adeo que totius libri fìnem 3mexEpb
tomes tabulam impono 3qua uenas ÒCítem arterías meo marte finn conatus exprimere . Hsec
enim quum Carterías fimul cum uenis complccftatur^tiamlucidiffimècommonffratjqiisena
uena citra arteria: confortíum3§£ qua: rurfus arteria abfq? uena coniuge per corpus digeram
tur. Veruni quum uena: caua:ramorumièrieminpra:ièntislibricontextu profcquerer3non
femel fané ad uena: feíftionís traefìationem fermo lubens prorupifiet 3modo uenam huic illi ue
partí uícíníorem3modoremotíorem3eam^autgrandemautexílem 38¿fecundum rettitudine
undecunq? hecpetatur3fibrarumq? confènfum huic autilli parti correfpondente, enarraturus:
8¿non uul^ariter àdmoniturus3fanguinem èfedauenafluentem3in totius uena: corpore com
plectúídeoq? non partiumuenis accumbentium iìtum 3fed uenarum duiftum atep diftributkv
nem in illa qua: omnibus in ore eft3recffitudíneanímaduertendam:ítacp de uena: fèttione agen
dum3atq? de utero quopiam3qui hinc inde uariosproceflus cduceret38¿ interim unicus conti
n uus9 effict. At fempcr quantuuis inuitus fèrmone cohibui3quum ex uencdíftnbutíonís enar
ratione3adeocp ex uenarum effigie cuiuis(qui modo tres euacuatíonís ípecícs38¿ prccfentis, aut
emjnentis affizetus naturam minime ignoret)futurum fitlongèfacillimum3dignofcere qua: na
uena buie illi ue membro propinquior fìt3qua:qj smpliorautgraciliondeinde qux leui aut dii
fi dii opera díuídípoíliupoftrcrno, qux fibras recìitudincm cumlaborantis membri uenis
participct.
VENARVM
 VENARVM ET I T E M A R T E R I A R VI [ O MN I V M INTEGRA ABSOLVT A QV E
DELINEATIO, IN HOG P O T ISSIM V M P A R -A T A, V T I N ' C O N S P I O V O E S S E T , QJrAEJSJAPI V EN AE CVAI
arterijsporrigantur?O’ <jtt£abfij? artcriarum confortioper corpus repant?ac rurfus cuinfmodi arteriös. Naturel coniugibus ucnis ddlitutrit .
charactervm ominvm in ha C FIG' V b
t-A x illd tgì amiti,cuti anteriorem interiortmq, brachijJedeminueAientìdjjenfitws.
■ ra ca m fa is partfbusoccurrentium Index » c
c N d muficulos cuhitum extendentes.
d
N amwsqudrtumbracinineruumad cub 'tiufque exterioraconcomitans.
J N prafeenrifigurapm uvtviaiufeuliLatinorum occurrunt cbaraAeres, e r g i, e N x u ld r ii in duos truncos partitio.
ndprater uenasarteriasfi obuid notantes. Srgnificatur it a p e , ç
f,f T runcus in aho latitarne, y arteria undiq cocomitatus, gy per cubitifiera in edittitendes,
' A, A, A Septum tranfuerfum. g E i Ai tranci ramus radio exporreAu*, g r f i r eidos pollici,indici gy medio exbibexs.
B. Cordis involucriportio,inibì ajferuata, ubi idfepto continudtur. r u n a d;Awn ramum concomitanti* [obolesaxternam manusfedem inter indicevi oc poi
(J Cor fid fide repop turn, licem dccedens.
j ) .J ,E ,E Qudtuorpulmoniifib^cc lobiue. N-econdit; illius trittici ramus ulna exporreAu*, gy parue ¿gito, anulari gy medio fol*
<li CJÀfie rd ar terid. k-j depromens. ■
F , F Gibbi iecoris maglia portio. <Suh cute excurrenti* axillari* tranci nixta cubiti articulmn cliuifio.
G , G Gduumiecoris, - r . r. . iN xillari* ramus ccvmunem conAituens.
H Veficuli excipienda bibflan* parata. <Si interim ex char a Aerumfeerie ahorn Communi* uena.
onvttdntur,non ideo aliquid pr a fin ti figu ra expreffluvi,nos mnotdtu p raterijjfe Communi* uena mAar Y dt nifio, atque dein ipfius per externam vianusfedernferies.
arbitraberis,gaum ex Epitomes no Arce ubidii hue duntaxat tantuvt ajjumpje- Surculu* communi* internam manu* adiensJedem,gy h:c dijs com/
rimili,quantum uenarum artenarumfi digestioni estendi tu » ^ mixtusramuli*.
dafuf c e r e duximu*♦ £ t~Axillari*ramu* ulna expoyre Aus, uarie cf in cutem d(JeAus, (y
0 Lienii catidfedes. filo extremo cum quodam humerariec ramo coiens, ubi n pojuimws..
À E eviri rents anteriorfiedes. q,q S ertes uenarum internavi cubiti cutem g- uolani iviplicantium.
r Vvibilici portio.
Sinister r tn-
Vidlis utfica fintili cum umbdico et udfit's unibili co afferiptis, f i f i f i Vena ah umbilico in iecur exporreAa. -
nliptióip partibus,qua*M f i arfirn in charaAertm expli catione t M eatus urina fœ tu s inter fècundu ipfius inuolucru et intimi/ defines,
inìicdbimus. u, u, u, u rteria jcetu i peculiares •
T Vene canee caudici*fide s, inter fip turn tranfuerfum gy cor 1 R orti lincili'a verni iecoris cauo a. nentriadi nevai* depr orniti,
confifen s. f j c N Ieatus òdi* uefìcula duodeno infertus.
V,X Vaforum coronarum ri tu cordis hafìm ambientiirnfiedes, 7 V ena-porta caudex.
atipie adeò cordis bafit's. v l e ç o n infinta arteridygy neruus quoq illi exporreAu* arteria.
Y Cordii m icio. <p LA* ueficuldm adiens arteria gy neruus.
Z R- ami ab arterijs. neniafi coronations decrjìim per cordi* X V ena bili* ueficulam adeuntes.
fiperficiem dijfufi. . 4 Vena gy itevi arteria p ofiericrem uentriculi.Jedem hit
a H acparte canee caudex in dextrum cordii /in un; dtbijcit- ta ipfius infiriu* orificium accedéntes.
b T)er*va co 1;/Juricu!a. Vena uentricullivi petens, quagdhum ipfius dextram
c SiniAra auricula: corda macro- .... donf i JedemfirnAat.
i Vena arteriali caudex V en a le autem arteria: mtttum quia Vena, arter i.i,neruus, dextramfèndi uentriculifcdem
inImiAro cordis latere ( ut hic cava orificnm in dextroicon implicantes.
fifiitrconfici hacfiguranequit. N otanttam en c gy e uè* A Iinor p onta maxima difiributioni* truncu*.
nalis arteria gy netta arteriali* in dextram pulmrnt* pattern
Grandior truncu* maxima partition/* uena porta-
progrejfus, nondwnpulmoniifubAantia undi$ arcundatos. Vma gy arteria duodeno intcfiino potìfiviàmexperre
M aona arteria: caudex- Aa, gy ipfiìs attenfo corpore gldndulofio fiujfulta.
Maona arteria truncus,partes corda fiwdtaspetens- Vena cum coniuge arteria dextram federn adiens ¡ufi-
S uperiora p eteri* magna arteria tranci pornofilm fero b, d rio ri* membrana omenti.
chio popfiivtàvt oblata. , R-ddix arteria in iecur, uentricuìum, lienem gy
JDiAi modo tran ci infignior porrio, atque auro ipfius in duos omentum, gy bili* uefiiculam digefia.
imparts ramos d ffln bario, quorum alterfiniAra ejtjop c- Vena cum coniuge arteria fnperiu* ucntriculiori,
l raìii Anotata-g r a n i ornerò dextram fo rvici (oporalem fidimi corona modo tandem eingens ,dtque in uctr
l. infignitani, gy arteriali potifimàvi in dextrum brachium ex-
_ . r.
triculifigu ra inter cigy x occurrens.
tu. Fcurrentew>(ym notatane Vena gy arteria pracipuam infinior ¡smembrar, a
*,n id e excurruntfipti tranfuerfinerui, quorum inttium in fu
gara cuiilla cuius indicevi profecum urfihviatur, F tnji-
omentifedempetens, gy colon qua uentriculo expor
rigitur implicans.
1.1 Glandulofum corpus uàforum
t v'enapari defiituta mriumfipfeus uerò feries in prafenri* diAriburiotti hicp rafiAum.
fo u r a tergo efi confinala. A I nfiriori* omenti membranafi/
* Caria in iugulo bipdrtitio,dc utrinmc adp latera exortus ap nìfiratnJedem accedens uena.
parent uenarum peAoris ofsì propri arum,acgdumM ici ufi 1.1 V aforumferies ad lienem.
*. cue regionem excurrentium •H arum altera fivm l cum cornu m,vi, n Vafa ab illi* qua lievi infima
Jìbi arteria * infiignita,in uno latere q notatur. tur fini fir am ucntriculifedem a.
I Vena fuperior aliquot coA anm interualla adeuntis initium- deuria.Vcrìimpracipiid n in
}r V I L f i n f r e r k a r m e » * dicantur, qua finiAram fèdm
i t f i J m m t J n N f i m u l c u m coniuge uncrU ulfim pu , N o m m m m ^ m u s fin u s t,
Jùndt uentr¡culi implicdtit.
Tr . i f. fecundus u, u. ter tins x,x. quarti mitiumy. a ,o ,o S eri es efi uenarum gy item arti
E A x ilU m tn m ^ eM ^ in fm S ro U terch m eru rU m c. Mcu'am f r e m e I n cUxtro tu,
riamivi mtefiinis propriarum.
ternLitrert!cutu:propugincsilU
5 lt)I^icM itlius imtiu bicaè extcmd penici iugiildri • . , ■ + «
funt>1iucuU xilU ,npcunteumumtbordc,,nntmorn,poIU p,p R-adix pracipua drtenia ints>
fiina petenti*.
riora gr latera digeruntur. M in or arteria intefilini*propria.
r ,r Glandula in mejbtterio pofita, gy nuptr narratos uafiorum diduAus corroborantes,
J Anteriori* iugulari* in duas uena* diRrìbutioy quarum altera fecunduni dura membrana pe* f i fo n am enfipti trdnjìierfijlomdchum tranfinittens, dtp adeòfinus iecorisftomacho cedens.
titftnum,altera inlatusJìniArum dura membrana excum N t leeoni* ligavientum,quo JiniAra ipfius pars Jepto neAttur.
n M agna arteria feptumperme.ins,atq adeò ipfius ramus in dextra fepti parte ezeurre*.
[ | T Z u lg T u d fr u c'S H Snlum . 6 ipfiusfurspojl l 'Xcurrtns x Qaua uena caudex.
notdtur, , h t m p m o « n tic m , » uijk ciem cj fion u m , eu dficundU m iert m'mSru,
«)'• nafìntivi. (A.nero duo ipftus rami indieantur,quorum alter per oAauum capiti*os caluanam pe y Yenafìnifiri reni* pinguem accedens tunicam.
S,A, a Vena gy arteria reni dextro oliata,
tit, diter perfecundi pari* neniorum cerebrifiramen.
É». b^Alicuctfiulfiecuer.tes . . . ß Vena clextri reni* pinguem tunicam intexens *
t characleres in dextro ponuntur latere, fioporahs arteria fieriem indi'
cautes.t-Atque hic v arteria portionem indicai caluariam petenttm, poAquam ramuma j s
y bìinfiriim renem accedens uena gy arteria,
rii <$infrafim inali* uend.
dijfitdit, cum extema iugulari adfitciem, C7 ud tempo*, OP°fi aurem dgcfium- * f i extra feminalis uena.
I SoporJis ramus primum dura membranapetens fintivi. ^ f U rteriarumJeminalium om is.
Precipua foporali*portio p er priuatumfvrdmen caluariampetens* h, h <$in fra fim in a lis uena gy ar ieri ce con gre fu * .
Verfwsnarium amplitudmevi exporreAu* ramu*. S inifrum teAem una cum tunica adhucipfi propria, atque a. pemtonao provata, gy /, i
ILamus in dextrum latus dura membrana excurrens. t, i. notata delineauimusuta tarnen hic e A di(Je Ad aperta fi, ut nihil quo minus apte cerna tur un/
Marnifoporali* pracipui, qui plexum reticular em efi'ormare perperam credunm , n. pediat.imò etiammufiulumìili invanivi common Airat, u indicatum.
Nanni* oculcs petens. X E a c uena g y arteria perd on a i amplitudine™ egrediuntur.
f N-dviu* tenuem adiens membranam cerebri bafi obuolutam. (a Varicojum corpws-ipfkj; adeò uena arteria nana gy admirabili* implication
y llczus, cium extimo foetus inuolucro comparamu*. v GmiAer te Ais tunica ipfipyoxima obteAus.
d Sextipari* neruorum cerebri dexter neruus, ilHc dbfcijfus q u a fecm d m laryvgx la w d c, §,§ VafisJemen definenti* ad teAem reuolutio.
orfumfirtur. o, g Vdfis fernen definenti* dfcenjii* adpubi* os •
u,tii E exter recurrens neruus. w § iniAri uafisfernen deferenti* adpubi* o fis poAeriora inflexu*.
S extt parii neruorum cerebri trtincusfiinijctr* t E extri uafis fernen definentis reflexu*.
É—ecurrens neruusfirnAer. r I* extri fini sir i cp uajbrum fernen defirentium co.tus.
Neruidu* cordi* bafim accedms. p Vdjorum fernen defirentium infertio.
'PoAeriora cernici* OoccipEum adiens uena. X-k Glandulofum corpus uaforum fernen defirentium infertionem excìpinis •
Scaputapofieriora petens uena. Vernivi gyfipoA hacartertavtpnuam inoninfignutm 4,4 A l eatu* urina firn inifi communi*.
prompt! ex delineation liquet, ciu navi uena arteria exporrigatur. u, w A Iuf:ulus orbiculdtim dìRo tam meatui ohduAu*.
t N d cutem quafiumnus bumerus integituj. a a P en is,atque adeò ipfius corpora.
H timeraria qua cutonfiubit, cubitumqj oaA a,a V ena g y a rteria lumbormn uertebri*, ip fis f adnatì* mufculii,"gy abdomiv.i* Litcribusex/
n u m era ria ramus M ora cubiti articoliinterdum petens. porreA a.
jL m * A ImmcrarU «A
u» M
conm I
conM ution modo conoux m tpo. V ena ca u a g y a rteria fu p er osfa cru vi partitio.
c, c sN r ter io la fein t¡d en oßi*Jvramina petentes.
t i« » « k « d S miferipartitioni* d ifia trunci diuifia.
e Interiori* rami diAa dillifo n i* p ro p a go , iidtes gy coxcndici* ofiadnexa petens.
fxiiUri4 rimo f Z w b .iU c J« uißm r.äuä^t'ruwmi^m.dm dcG <*mU. f D i Ai rdniipropago tdndem u efica gy utero digefia.
rempracipuc accedets, g P *rs efi a rteria fxtuipeculiari* 7quam antea dd uefica latera u, uri g y hic quoque in ma/

CHARACTERVM
torifigurée pernione,notauimus.
J) P ortiuncula exter iorii rami di ¿lai antea diuifio,
nis ad relifium accedens interiori1 rami -
i R jelquum interiorii ramiper pulii ofiil foram e
in mufculos interioremfomoriifodem occupantes
dfoributum.
£ S ed ei quafoboles didli relùpui alteri uena corn*
mìfeetur. Veruni hic ex tabula prom pù animai,
uertil, quando ( y arteria fubaudiendum e¡1,guum
fcilicet uena arteriam attendi cernii.
/ P x ter iorii rami p ro p a go , abdominil inforiorem
fodem ad umbilicum ufo porre peni .
m m Vena per Unioni CTtibia: interiore fu i cute ¿d
digitos ufoue pedi1 d>foributa , ( y in progrejfu ua
rios edens fu r culos.
n CoxendicH anteriorapetens fu b cute tamen.
o M u fcu lo s et cutem fom orü exterioremfedem oc
cup antes intertexens.
p M ufculU anteriorem fedem fom orii occupanti'
lu i dioefa.
q P i è c e modo uenæ co n g rejf a cum ea ¡u à p er pu
,lis ofs il foramen fomur a è t •
>
íARTERIARVH' q VE
FIGVRAE I NTEGRAR! VENARVM
r JJ depreccipua fomurpetens nenafecundumfo,
moril os refleäitur.
f t P rop agines mufculos pojleriorem fom oril fedem
occupantes, c7 .cutan biuus fed ii adfuram ufoue
accedentes. , A
ti D iuifio inpoplite,atfieadeb fand in mufculos a.
fom orii capitibm hic pronafeentes diflributi.
X jt/daioris didice diuiflonii trunci uena, externant
tihje cutem adfunmurn ufo; pedem implicans.
y Vena ( y arteriaufianguam id non additum opor
tuit)fíbula exporredla,<tc ínter mufculos latítas.
a JVPaiorió d iä a diuifionk trunci ramas,cutem in,
ternam tilia: fedem intr^ .em ,a d dígitos ufoue.
uarie fubiens.
ß IVamus diättru n ci fo r m ad calcem ufo petens-
y P ropagogran dioris trunci ínter mufculos tibia
anteriorem fedem occup tutes, ad pedió u fofu pc'
riora ( y digitos digejla.
.,j[ T ru n ci grandioris reUfum Ínter mufculos po,
fleriorem tibia-fedemfibiuendicantes deorfum re
pens, ( y Ínter tibiam (y edeem pedemfubiens, ra,
mulos digitorum inferiorfodicommunicans-
T E R T I I 1 I B R I
‘SERIEM ¡EXPRIME NT IS INDEX* 30
Henil arterijsf uterumimplicantibití - ¡ua ontni<
prcefentifgurafimuLcummuliebri ueficapropo
nunturiipfip; charadlerumíndex efl eiufmodi *
# JELamuli a uena (y arteria in membranamexcur
yentes,(¡uaperitoneoo committuntur♦
/ P onio uence (y arteria: tejlem adeunúumfoupt-
■ rioremfondi uterifedempetens.
« Commixtio uence (y arteriafeminalium, <¡uam,
flor pyramidis e f f y naricibus afimilatur»
TediaJinifler.
A
¿a,i¿ Vasfemen a tejle inuterum deforens*
v Obtufoi uterifundí dngulusjn <¡ueni uasfé.nmc.
forens injertionemmolitur-
§ fíacfodefundus uteriin ceruicem tetminatur,
hacf regione ipfius confiflit orificium.
0,10 Vtericeruix.
f Jríic uefica ceruix in uteri ceruicemproduchur
fQ fV O A TI A M I magna figu ra cum ipfian, ac definit.
n exis partibus uiri nenas ac arterias omnes prop o s V aftfont inferioremuterifondifodem (y cerui-
n it,leäori me non incommodaturum duxifoi mulie
cemimplicantia.
Irium uaforum tantamferiem prop oner em, ¡nata 7 ,T Ceruicii uteri oris colliculi.
à uirilibas u a fs illa differì- Quoddiintaxat infe , v,v Meatus uriname renibusin uefleamdeductvtés-
minalium uaforum ad tedies duäu perficitu r, ( y
FI NI S*
 CHARTA PARVA«? a t t ^ ir ^ ~,
F L E C T E N S , QVAE E I G V K_ AB F IGVRASCOM
n a r u m a - r t t r i a r u m ä i C im iti commi /K r«,» Z i - » - , ' VE

v ~ . P R. I M A. T E R T I A .
v 1 fig u ra s bac
cbdrtd. imprendi commo
d è fu ti ßdibus glutines,
illctép ualidiores reddan SE X T A -
tu r , primüm prctfenti
cbartet membranam f u i
glu tìn d lp i,fin gu ld t§ fì'
g u ra s d ßiperfluu p d p y
r o reßccdhi*. P jR_ J
J A A , quct uettcc pd-
r i ca ren m diJlrilutio -
nem proponitm agnct fi*
g u r ct te r g o illic uenit co
mittendd , uhi cdUec cau,
dexeam iiendm promit.
d e o in utnßjue figu ri*
fcrlb tu fjpeéldtur. <SBL
C V N D A , uhid
redunddnti pa pyro tir*
cuneifd eric, duos p a rtes
con sì: tuet, quorumJupe,
rio r uendm drteriam que
dextri Uteriis exprimit,
ßuh pedloril ojße ßtperio
rem abdominis federn p e,
tentes. I P uius itdcp p d r'
tis q ddntdgnce ß g u rct
<1 fig etu r, CT * <td ra>
mum qui dd dextrum la-
tus ^ ( y m in magna,
figu ra o ccu rrtt • Cecte*
nbnhum ilior p d rs uend
d rterid m j exprim ens ,
quet inßriorem abdomi­
nis Jedem im plicunt, illic
e fl iungendd, ubi carum
rddices iuxtd l in dex*
tro Utere ßjecfldntur*
T E IL T IA
cetteris dignior , uencC
p o r t cf difhilu tion em f ü
mtd cu a rtery s illdm con
comìtantìbws, m agna’que
in ß rioris membrdnec o,
menti p o r done er I en e
p u r iter exprim ens,ad ca
uum iecorisfedern m diori
fig u r ce n eéletu r, ubi u
p, r, (5 conterm ini alù
cuot ebara ller es in u tr if
(tue f i ou r is f j e ¿id ntur.
1 QVAP^TA
portionem gibbet fed is ie
co r is proponens,no inu,
tiliter ueluti ex punélo il
heglu tin d b itu r, ubi A
in ter f ( y F tnaioris
Hour et con fi Hit,
Q JV I U T A
p recter te lle s ipjorumcp
in u olu crd , cr urindrios
m eatus, uenos drteridScp
fem indles o/lendenS, illic
e ß committendd, ubi u in
dmbdbws fig u r is obuium
eß ,a u t ubi uena ßm indlis a rt erta primutn iungittir, medtuscf u fin d ry illisßubyciuntur
S E X T A prim,lm fu i S E P T I M A u m ìtglm iu m U . S eptim* mim « tfic* e r penis u n tn io r m ßim fr o fo n it, u n i cum » ,
r ,^ u * ,m i,lk o 4 c n ilm u s S 'x u u m m h u m h o rm p cn u fu p n fia cm m h o ctx p rcfm u s.m to u jigu T 'L ex u m ld u silU sco n fr-A s,
J up er quinta fig u r a <p necu queat,ac poshnodtim pents indiar o implicdri . J & *
O C T A V A fig u r a mulieris ueficdm er tmbiHci udßd,urindriorum§ meditimi portionem continens m a lori nen e ß committendd fed Mi fi,
g u ret cjux in cbdrtdt terg o ubi m diorm ipreßa tß , utcrum ipßus, uenas ( y a r te ria ß n u n a rid f itdfd com m on llrat.lu n getu r itaek odiava A baruam.
Um ubi h occu rn t, u en ajß m in a h s drteriet covm m nurinex us u ero ß et urinarys tantum matibus, p ro p o rtio n d u e fica,fitu fu m p u .
m -I
?
 (

ft ’
 A N D R E AE V E S A L 1 1 »
BRVXELLENSIS? DE HVMANI c o r p o ­
ris FABRICA LÍBER Q.VARTVS, NERVIS P R O P R I VSj
ac peculiares ípíí figuras in Capítum quíbus conue-
níunt fronte exhíbenS *

Q JSIB V S C O R V O R I S . V ^ f R T I B V S VIER
uí nomai tríbuatur^ac quis proprie neruus uocetur? <£r danum quid isj¡t¿
und cum ipjíuó differentia O 1ufi* Caput L

ERT i o libro uenarum, fanguínem a iecore ín uní-

ueríum corpus deferentium , S i arteriarum quas uita-
lem ípírítum fimul cum íanguíne Ímpetu díffufo à cor-
de corporis partíbus fubmíniftrant , díftributíonís íe-
ríem complexus íum.nunc ueró proxímum eft,neruo
rum à cerebro animalem ípírítum membrís , qui ilio
ad ípfbrum muñía índígent,deducentíum propagado
riem períéqui 3à generali neruorum differentia fum-
pto íermonís exordio » DíffcCtíonís ením proceres
tríplícem neruorum differeritíam futí & antea alícubí
monuímus)fbiíuiint,quandoquídcmllígamentís offa Ligamento.
aß. ca. ».li. mutuò colligatíbus, et non mínímam mufeuloru por- tedmes et prò
tíonem coriftituentíbus,neruí nomen , perínde ac uul- fc f us
gus,áccomriiodant.Deín ten clines,uníuerías mu-
b i.ß.cap.z
llb. 2 F. e r
í cuiorum eneruationes,lub neruorum nomine,uulgí quoque ritti, comple&uhtür , Tertíum generatimucs
paßint in autem neruorum genus enumerane quod nos in prüfend aggredien dum duximus *1organa CdrL
tnufculorü uidelicet longa, teretia,nullamqj intus cauitatem, quas fenfu dignofei queat, in fui medio lord-
tabulis.
c paßittt in
ta, S i caluariamueldori!uertebraselabentÍMcdemum animalem ípírítumà cerebro animai udtitn minai/
1,2ß. ca. 2. facultatis fomite ad corporis partes deferentia. Atquehasc orfana dífle&íonum profèfiores
lis í^tum.
er 2,3ß.ca neruí nomine cítra appendícem precipue dígnantur, Quod à Graséis ad nos demanauít,quí à
pins ll.
funcione íéu muñere unicum ínftrumentum duobus nomíníbus nuncuparut,^'^ id á
bí-róvoiji'rúmy appelíantes, quòduidelicet muículíneruorumpodffimtim ope 8¿nutare Splen­
dere ualeanLquíppe quod nulla corporis partícula ñeque motum arbítraríum, Sí qui e noftra
pendei uoluntate,ñeque íenfum fine neruo nancífcatur,ac quòd nemo prascífo,aut laqueís in­
tercepto, aut alíoquín corrupto compreffò ueímmobílís confeftímínfenfibíííscp pars euadat,
omnibus concedimi eft Anatomes profeffòribus, Quòd autem cerebrum neruorum, fìcut j^£ruorì>
Si doriàlis medullas , origo ac principium fit, quo ff que neruí partim ex cerebro, partim à centri.
doriàli medulla oriantur,minime omnibus notum exploratumq? fuit. Ali] enim cor neruorum
poíuerütpríncípíum,nonnullí duram qusr cerebrum ínueftítmembranam, nullus interim íe-
cur,aut aliud eíus generis uífeus. 'Verùm Hippocrates, Si quu iam fenio confi ceretur Erafìftra
tus, Lyeus, Andreas, Marinus, Herophilus, Si Galenus ffiffedionis proceruni facile prima­
rais,casteriq? Anato rnícorumprascípuí,ex hís quasín corporum reiezione conípicíuntur, ue-
riffimè affèrunt, cerebrum neruorum effe ínítíum : Si prasterea neruos ab ilio ípírítum anima-
lem afliimere,atque ad eas partes quas ilio aut ad íenfum alíquem, aut motum arbítraríum in -
digent,deriuare, eft quoque fatendum. A corde enim neruos ( ut Ariftoteli potiffìmùm, Si ^
alifs no paucis uifum eft)neutiquam principili ducere, uel hinc liquidò colligitur,quòd in cor- ° a cor<Je'
poris diffèdione nullus neruus ab ilio pronafei uidcatunQuandoquidem nullus omnino ner-
d6 ß.Ub.6. uulus cordi committitur,prastef1unum impenfe gracilem,ac uix tandem poft multas iècftiones
b ad dilft* à me inuentum,quem finifter íextí parís neruorum cerebri neruus diftribuere iuo loco docebi
Hum.
tur, O uà enim neruus ille fecundum fìniftrum cordis latus declíuís fertur, atque íiníftras pul-
monís partí,ac ítem cordis ínuolucroramufculos prastenues offert/ neruumq? recurrentem
cciufd. ßg. fìniftrum c5ftituit,à feneruulum deducít,quí íllíc cordis ínuolucrum penetrai, ubi *finíftras ar
f ’g-
fm fß g .i. teríalís uense fedi adnafcítunNeruulus híc arteriali uenas adnatus,ín cordis bafim fertur, inibì
abfumptus,ubí finíftra pofteriorq? arteríalís uenas fedes confiftfcQuum ítaqp huíufmodí ner-
L ni 4 uulus
 A N D R E AE VESALII BRVXELEÉN SlS
uuÌus perinde cordi à fexto cerebri ncruorum pari exhibeatur , quemadmodum reliqius tìifee^
ribus uniuerfis oflèrri docebimus:ac deinde quum cordis neruulus maxime gracilis fi^pronu
ptè colligitur3cor ne fìniiìro quidem fexti paris neruorum cerebri neruo principium dare» tan
turn abeffiquòd exterorum neruorum origo neruulus ille iudicari poffit.Prxterea fibrp quas
cordis fubftannxintertextasnouimus,non magisnerui iunt,quamaliorumorganorum,pu-
Z l f i -lib. 6
ta uentriculi , inteftinorum, uenarum ac arteriarum fibra? ». Ad h x c ,s fibra? in cordis fìnibus ¡uh K,K,
uentri culi sue conipicua? excarnes que,quia duntaxat membranarum proceilus iunt , in ner^ M^S>fig.
uorum numero etiamminimeueniuntreponenda?«Nam fibra? in dextro cordis uentriculo fe G>Gfub E,
offèrentes,trium membranarum procefTus cenfentur,uenx caua? orificio prxfedarum. Fibra! F.
autem in fmiftro cordis uentriculo apparentes,proceiìuli funi duarum membranarum , quas
arteria: uenalis orificiumfìbi peculiares uendicat,Prxterea eiuimodi fìbrae no magis nerui exi
ftunt,quàm omnium generatim membranaru partes, quas quidem nerui nomine uulgi more
donari nihil prohibet, fi modo idad ligamenta, tendines , membranas & neruos , de quibus
iamfermonem inffituimus,dedudtur» Verum quum eiufmodi cordis fibre neutiquam in co-
rum neruorum clafTem referenda? (in iq u i animalem ipiritum tanquam riuuli quidam ad cor-
poris partes perferunt,annuendum quoque eft,fibrarum illarum gratia in corde neruos reccn
feri haudpoiìè,potiffimum quando ab illis membranarum proccfìibus extra cordis fubftan-
T erm os non
è dura, cerebri
uam nihil prorfus aliò educatur ♦ Ca?tcrùm qui ex " dura craiìa uecerebri membrana ncr­ hifigMb.j
A> A, B, B.
membrana ori uorum originem pendere affirmarunt(in quorum clioro ad extremum ufque fenium fuit Era- 2fi. H,H.
r i. fi (ìratus)exteriorem nerui partem duntaxat conipexereà dura cerebri membrana enatam. V - i 17 fi-cap.
Qwbus parti'
bus neruus
niufcuiufque enim nerui natura1triplici conftat iubftantia,nimirum media quadam &C intima? »4 7*»
confiet. arborum medulla? quàm fìmilima,quxhaud dubié à cerebro initiumducit,conffipatx& eoa
gulata?indurata?quecerebri iubiìantix omnino refpondens»exterioribus duabus,unaea-
kzfig.lib.7
dem'que intimx fubftantix propinquiori,quàm à ktenui membrana cerebri: al tera,quam à du E,E,3 fi.O,
ra oriti compertumhabemus»Dura enim cralìa ue cerebri mebranaoperiendi potiiìimum oc­ O»
cafione fadacenfetur; mollis autem, ut eodem etiam fungeretur munere, fed magis tamen ut
omniaquxcerebrocontinenturuafcula8£receptacula,arteriasfdlicet 8C uenas tutò colliga-
ret» Quemadmodum itaque cerebrum his induitur,fìc quoque proceilus à cerebro propagati
(ipfì nimirumnerui)iliis integuntur,atqueitaper corporis partes prorepunt»Adeò fané ut ne-
Vnde ntruis
mo fuis oculisfìdemnonderogans,infìdaripoiìit,neruorum principium à cerebro penderei
jfiritu s animi ac proinde etiam uixambigere licet, num neruisà cerebro, anuerò à corde animalis ipiritus,
lis probed tur. quempartibusdeducunt,influat» Quandoquidem nonnulli (u tinter ca?teros Chryfippus}
etiam fi cerebrum neruorum darentelìé principium,non tamen id neruisfenlus motusq? arbi­
lilU fim l
trari) principium ftatuebant. Quosprofedòuiuafedio plus fatis redarguit, in qua omnia a omnia pu.1
corde ad cerebrum pertinentia colliduntur,autlaqueis intercipiuntur,aut etiam prxfecantun chrè often-
Hxcnanque fi debiteadminiftretur,utiinpublicis fedionibus non femelà me tentatum cit, ditult.fig.j
lib.mcoUo*
edocebit fané quantum cordis munere,hoc eft uitali fpiritu,cerebrum indigeat:non minus fd
licet quàm cor illuni queminipiramusaérem,&iecorisiànguinem ad fua officia exigit. Dein
ea fediio offendei cor neruis n5 magis animale fpiritum porrigere, quàm uitalem fpiritu cordi
à iecore deduci cognofcimus»Verùm quia huiulìnodi difeeptatio ad cordis cerebricf hiftoria mUifi.a»
¿V eruorum
potiùs quàm ad neruorum naturamipedat,hacmodò poftpofita, neruorum proprié dido- iG .
n earudent
differentia, a. rum diftèrentias aggrediemur * Quemadmodum igitur cerebri 8C ex ipfo pronafeentis me­
fi. M.
tnollicie C7 dii dulla? dorialis fubftantia,omni ex parte non eandem feruatduritiem,nequeformam : ita quoqj
o t f i . c 11
rid e , yuarum
grada multcC
nerui ab his originem lumentes, inuicem iubiìantia non correÌpondent,fed duritie ac molline ab F ad G.
p », i fi-
onuntur ner> plurimum uariant» Atque id accidit aut occafione fubftantix fui,à quo nerui prodeunt,princi- 1 G,NM-
nord differeti/ prj»Huius enim gratia"1uiiorrj nerui, perindeac’ lingux infigniter molles cenfentur : qui au­ qzfig.cap*
t:*c.
tem a doriali medulla, ubi hxc in là ero olle confìffit, originem fortiuntur,duriiTimi iunt» 2 R .
Deinde aut propter longiorem nel iuccindiorem progrellum, nerui aut molliores aut du- rt>ifi-cdP‘
ii. lib. «•£•
riores comperiuntur» uifus nanque, guftus,8£ auditus’’ nerui molles iunt, quòd brcuillìmo
prorepant interuallo» Gratia itineris uerò, uix'queanffaduum occafione tertrj neruorum cere
bri paris qramus uitis,autcucurbitx capreoli iniìar inuolutus durior euadit»Prxterea nerui 1 1,2 fi.Cdp-
per durum aut molle, aut ficcum corpus tranfitus, eiusue corporis con tadus, ilium mollio- 2 C.
Ut fi. ciAl
rem uel duriorem efficit» Viforius etenim neruus brcuiiìimo dudu perrforamen in oiìécxla^ lib.ib.
turn fertur,quemadmodum & sprxcipua quoque terti) ncruorum cerebri paris portio, q ux xtfig cdP‘
idcirco exoiììum contadu minimum induratun At quinti ncruorum paris1furculus,qui" ex 2 0 .
cumillud tor tuo fum'que foramen perreptat,8Cx unus tertrj paris neruorum cerebri ramulus
ab ocu-
 DE HVMANÍ C O R P O RÍ S P A B RI C A LiPgR n i r> 517
• rfc.v ^ óculorum fede ad genas,ac 7alius ítem ad humiltus labrum procidentes, quia lon^o itinere
Irprond' peros incedunt,oiìis conta&us benefìcio magisquàm ipforum principia indùrefe unt . Pari
turn. quoque cauià ob itineris logitudinem,8£ durar um membranarurn contaclum, oiiines prope -
modumneruimufculis exporre&i duriores fieri confpiciuntur,quàm ubi primum a princi­
pio prodeunt. Cuiufmodi omnia mirabili induftria à rerum Opifiee funt excogitata *Seniìis
C ur dltj ter*
namq? organum neruo índígetmollúneruo quidem,quia iènfus eft iiiftrumenturn,quodcp ad id dlij$ moiho**
fuum munus obeundum multo animali ipiritu indigeat: molli autem,quoniam affici Si diipo- res,dui dune-
ni qùodammodo oporteat, Si patialiquid ab extríníecus occurrentefenfíbííí. Eft enim ad pa- r£S 7£^ ulr*
tiendum quidem aptius molle, ad agendum uerò S iad robur (quo neruus in longo du&u in-
diget)durum ♦ Proptereaigitur fenius organa mollibus,canteras partes quas mouerí neceílum
Z1^deinctb durioríbus neruis donantur. Vnde etiam iènfus íñftrumenta, qua? motu aguntur arbitra -
My. no >utoculus Si lingua, duplexneruorum gertus fíbí uendícant/ unum quídem íenfuí *alte-
ái fi. cup.2 rum uerò motuí pra?fed:um ♦ Meritò itaque neruorum ex cerebro Si dorfàli medulla pro cefi
K. dm av, anon €andem exortus ièdem nancifcuntur, neq? qdem ducflus meatusqj mollibus ac duris
neruis exculpuntur dlli enim ex mollibus SCanterioribus cerebri bails ièdibus,hi uerò ex polle
rioribus ipiàq? dorfali medulla principium ducunt.Rurius illi quidem redtà,hi autem tortuo-
fé lo ngoqj itinere prorepunt. Caeterum Naturas triplex fuit in neruoil generis diilributione Naturai*
feopus. Primus grana iènius infeniòrrjs organisi Secundus occaiìonemotus adpartes,quas neruisdigerì
mouerí operseprecium fuit:Tertius autem in caeteris partibus uniuerfi's ad tríftantíum digno- &5fio¿us.
tionem ♦ nifi forte cuipiam magis uiium fit, & tertium hunc icopum, quia ad iènfum pertinet,
eundem cum primo conilituere ♦ Senfus igitur nomine, o culis,lingua?,auribus maximi offè-
b Speda runtur nerui,uti etiarn ’ interna? extrema? manus fedi, SC elatiori orificio uentriculi,qua? uelut
muñas z fi. propria pra?cipuaq? taèlus, fìcut oculi uífus,8¿ lingua guftus, organa non ineptè cenièrentur«.
cap. 11.
d is fid i'
Per manus enim magis exacla,quàm per aliam partem, quamuis plures ièntiant,eil taefius ip -
íV , T. fiusdignotio minore autem uentriculi iènfus eil penuria? eorum quibus animai nutrì endum
effiquemfàmem nuncupamusdn omnibus enim rjs tanquamiènfus infhumentis,maximi in-
ièruntur nerui. Motus uerò cauià nerui ad mufeulos arbitrari^ motus inilrumenta diipeniàn-
tur.Qui propterea quòd corporis partib. mouendís extrueftí fimt, grandes neruos admittut,
autiàltemcircumteniòshabent. At quoniam exneceffitate taefius iènfus omniadeil neruo,
propter hoc muiculos Si iènfus organauirtus amplior, quàm egebant ad taèlilium dignotio -
nem,fubfeuta eil.Rdiquis aut partibus taefius iènfu tatum indigentibus ex proportene ner *
dzfig.cup, ui offèruntur. Vifceribus enim,ut pulmonC iecori, fieni, quia in alto latitant,graciles tantum
zí neruorum furculi oifèrutur. in cutem uerò, qùòd prima extriniècus occurfàntib.obuiam eat,
ezfìg.cap. comp{ures foboles palian digeruntur. Porrò neruorum originis fpecies,non eademundf Differenti*
fzjì.cu.2 x, que uifitur/aííqui enim,8f precipue molliores,continuò ñeque quafi in plures furculos dedu- origina
g 1,2fíxu.z ^ corporeexoríuntur,proceduntq?. in quorum numero uiic>rrj nerui,S i fecundum quoque
h cerebri neruorum par,habentur.11 Alrj tanquam plures funiculi ínuícem connnexí ex cerebro
2m Jz ,T prodeunt,quales funt tertfi Si quarti et quinti parís nerufi’Alrj etiam in ipfo ortu furculos hos
izfi.cu.2e, ueluti funículos ínuícem diilantes, ac fingulos propria tenuis mèbrana? portione circundatos
vf t(k*ta*' habenttqui quu caluariam egredíuntur,omnes furculí ínuícem commiiTÌ unica membr ana in-
ftabis ? cr duuntur.atqp id potiisimum inkpluribus doriàlis medulla? neruis obièruatur,ut Si in ièxto pa
i^f.Ub.7 ri,8<: feptimo neruorum cerebri. Vnde etiam in multorum neruorum diftributionis in ramos
hvide 1 fi. enarratione, nihil intereilè uídetur, fiue pra?di<ilorum funiculorum irequentiam folui dicas,
capai.
antotumneruum in ramos ad díuerfas partes exporredos difeindi. At nefeio qua fronte qui- Newton om
dam Anatomícorum príncipes aiiérereaufifuerínt,exhuíufmodífurculísfeufunículís, alíos n™u&usje*
quidem motuí, alíos autem fenfuí feruíre;haud fecus fané,quàm fi quofdam neruorum fur cu- Jupr* ttu
los taèlusfenfuNatura deílítuíílét ♦ Atque huíufmodí íiirculorum finíumq^ imagínern for-
mamue dífces,fi ínter edendum alícuíus anímalís ex axilla,aut inguine díílé&a caro menfa?ap -
ponatur, atqueín illaneruíalíquamportíunculam uena8¿ arteríapla?runque concomítátam
ípedauerís. Cernes enim nerui extremum alícuí chorda? craílioríreípondere, qua? ex pluri­
bus torta funículís , tranfuerfim obtufiorícultro díuífafit. Ca?terum à neruorum cauítate Differentia*
neruorum c<o
1l^fi. ca.2 nix ullam aufim petere diffèrentiam,quum ne1uiiòrium quidem neruum unquam cauum per- uitdte.
Gfi.14.ii. £oratum' uiderim. etiamfineruos non minus quàm uenas 8 £arterias , uafa uocari, haud
gdtup]if dubitem,folte]? uiforrj nerui à diiièdionum profefforibus forati dicantur. Ab ipià autem ferie A 'ferie .
Ub.7 i |lunc rnodum differentiam fumerelicet,quodalr) integri in aliquam partem abfumantur, ut
uiforq nerui in oculosralij in plures dirempti furculos,quofda mufculis ofièrunt,quofdam cu
 !

^3 A N D R E AE VES A t i l BRVXE LLENSIS

ti^quolHarn ofTibus, quofdamfenfus organo .mVt tertíüfnneruorum par quodquum lin­
gule quodammodó íitpropríum,0etíam muículís quíbufdam üt ínter carteros1temporali mo 2 ,M .
tus gratia,'1ÒC cutí íenfus nomíne,ad labra nímirüm»8¿ dentíbus quoque dírígítur. Alrj rurfus » eiuf.fi,
incommíxtí, ñeque cum alíjs neruís coeutes unítíue feruntur : ut fecüiidum cerebri par nullí 0 al
P 4 MU CU,
neruo commifeetur,& uere congredítur, lícetípíT minor tertrj parís radix in progreílu atten, td.r.
datur. Alrj iterò ínter fe commíícentur, ut primi parís n ruus dexter fíníftro'permiícetur* Aííj ll Z f i - C d . t í
alrjs conamífcentu^ut'quíbrachiumadcírtneruijfimulatcpeuertebrís proGlíerunt, non fe- T;VjX.
cus uníutur, quarti picores galerorum funículos delineare folent* V cruna quum hgc ín priua iK. r i ^fl.C4,
tís neruoru deferiptioníbus abundé firn perièquuturus, íam tempeftíuu fuerít fingulorum ner 5 l>zfi-c¿.
uorum feríem òratione completi, acprimuparía quae à cerebro exoríuntur,deinceps quae dor :L.
JSTeruoscon> íalís medulla educítrecenfere +ííquídem nullus neruus neepà cerebro, ñeque à dorfalí medulla zH.
lugdtim ena, ínconíugátus prodít, fed perpetuò alter ad dextram, alter ad ímíftram eadem prorfus diftríbu « Vide has
tíonis íeríe,íitumobtíneL Mztifi.cd*
u-etult fi.
burnì Lbiú

PRIOR DVARVM FIGVRA NOVEM S VB<

i 8 E Q_V E N T I B V S C A P I T I B V S C O M M V N I V M , Q_VA T O*
tìus cereb ri & cereb elli d membranis ipfa inuoluentibui liberorum baji's exprimitur , ut neruo'
rum cereb ri exortus opportune oculisfubijceretur. H ic etiim fimul cum prim is n ers
uorum exortibus tota eadòrfalis medulla' pars delineata efi ? qua ab
cius me dulia principio ad earn ufqueJzdempertinet? qud b a c
inprimam ceruicis uertebram labitur^ac ubi dor
Jalis medulla primum u eré
nuncupatur ♦

dvarvm
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER - UH*

DVARVM figv ^
RARVM Q_VAE NOVEM
m odo fubfequentibus C apitibus
communes cen fen tu r, a ltera , qua?
dextrum latus propon it in teg ri c e
r eb r i a c ce r e b elli,e t ditta? in p rio
r i fig u ra dorfa ljs medulla? p a rtis,
dura interim tenuicf ba?c. omnia
inueflietibusm em branis, nufquam
a p p a ren tib u s.^ flb a ?c pro?Jens f i
g u r a nudam feptem ce r e b r i n er ^
uorum pariu feriem in dex tro tan
turn la tere com m on er a t , quan ^
quam <£r ubinecefjum fuit^neruo
rum quorundam jeriem etiam inf i
nif i r o la tere h ie delineauerim us *
F igure? buiusp r o p o r tio in ea de^
p itta efl m agnitudine,in qua c o r s
pus circu m jcrib eres , cuius uefica
in infima p ra fen tis figu re? f e d e
co n fijler et, & cuius thorax
abdom en ex a n teriori p a rte con '
[p iceren tu r ,f i c i e s u er6 u erju sfi
nijlrum bumerum cornier f a p r o r
fu s ex dex tro la terefp e^
tta r e tu r *

CHARA-
 / 7 / A r i rim /c f if ìt t illC a b ítlir*

'vsrfintim i p ÍI p nomo ambiffat*

l x \ Oculi tunica,in quam uijorius neruus expanditur degenerate

Secundum ncruorutit cerebripar,
^ Tertij neruorumparis minor £ygracilior duriorfe radix*
STertij paris maior crafior ue radix*
7 *jZ M inor is radicis propago adfuperiortm maxillamprocidens*
~p * 'propago minoris tertij parts radicisinnarium degenerans tunicam,quce bumihon P pnuas
tini indieatur*
O z M inoris radicispropago in temporalem mufculum digeßa* ^
j g z M aioris tertij paris radicis ramus capreoli uids inflar conuolutus, qui in temporalem injeru
' tur mufculum,ac duos ¿quinto neruorum pari afigliando,ramos b <&> c notandòsadmittens,
in maffeteremfeu manforium mufculum,buccarum mufeulos,cutem quoque diffunditur* ^
g 2 M aior is tertij paris radicis ramnifuperiorum molarium dentiumgingiuis,ipßs|>adcó denti*
busfobolesferiatim diflribuens*
j f z M aioris radicis tertij paris propago in maxillce inferior is osprorepens*
J S z Propaqitiis T ' infignita? ramai inferiori labro multiplicifobole oblatus*
S K X 2 Sur culi a propaline T notata ordinatila in dentium inferiorum radices diffuß*
y y 2, M axim a maioris tertij paris radicis portio in tunicam lingua?foluta*
qgg x z Quar tutti neruorum cerebri par.M eriìm humilius Z infecundafigura pala ti tunica exprimit*
a i,z Quintum neruorumpar audituidicatum* $ autem in utraque figura priuatim buius parispor
tionem indicai, in concauitatem temporis oßis dclataitu
p 1;2 Ramulus quintiparis ex ipfius anteriori parte etiatuss
c x,z Quinti paris ramulusper ceveum repensforameli, ac tandem , u t& ramulai b inßgnitus , cum
tertij paris propagine capreoli modo intorta,ac cum ramo R infecundaßgura notato,coiens*
j jSferuus non procula quinti paris principio enatus,qui ab alijs natomesp ro ß ff ribus prate
ritus, in mufeulos maxillam inßriorem mouentcs exporrigitur*
c i z Sextum neruorum cerebripar, cuitis utrorumque neruorum feries infecundaßgura indicatili*
cfl autcmfinifier neruus, qui umbrofa i fub quinto pari quodammodo ducitur.D exter autem ma
g is candieat, & ipß aliquotfubfcquentes cbara ¿1er es priuatim ( quinti utr iufque lateris ncrui
eademß t ratio) adbibitos cernis*
f 2 Sextiparis ramili mufeulospoßeriorem ceruicisfedern occupantes accedetti*
p. z S cxti paris ramuli in quojdam laryngis mufeulos bic in defeenfu tranfuerßm propagati*
b z Sexti paris ramai coflamm dextri lateris radicibai exporreftui*
> i, i z Portiunculic intercoflalium neruorum,fextiparis ramum bdc defeendentem adaugentes*
kjk z Rami
 DE H V M A N I CORPORIS FABRICA LIBER IIIU 3It
l i j h z R a m i neruorumf e x t í parís in mufculorum deprompti c a p ita n e e dfuperiori pc cl or is oßisf e '
d e ? & clauiculis principium duccntia furfum firuntur.
I z D e x t r i n eruifexti parís ramuli ? reenrr entern d extri laterís ncruum eficien tes ♦
m z D e x t e r neruus recurrens? feu r euerfu n s*
n z Soboles d extri recur rentís nerui?laryngis difjoenfatce mufculis*.
0 z S ín íflr ife x t i parís neruifob oles?recurr enternfín iR r i lateris neruum conRituentes♦
p z S in iR e r neruus recurrens?quiperinde ac dexter?uocís nerum uulgó nuncupatur*
q z S c x t í parís ramuli in pulmonum tunicam excur rentes^
r z R a m u life x ti parís? membraneo cordis ínuolucro im plicitu<M b illis uero fin tR r i neruijurcu>
lis?qui ijs cpios r indieauimrn correfpondent?cordis neruulusprincipium duciu
f z S e x ti parís neruorum p o r tío? puceßom a cbo commíttitur? 0 °fe rie s quoque púa uterpue neruus
bipartitofcíndítur.ac dexterfiniRram ß p e r io r is uentrículi oris federn adit?fin iR e r u c ró eius
o r ife ij dex tree p a r tí implícatur*.
f 2 Seríes fe x t í parís neruorum ? in fuperíus uentriculi orißeium 0* próximas uentriculifedes
diffemínata♦
u z R a m u sf e x t í parís neruorü dextram orificij uentrículi federn adeuntíum: puifecundúm elation
rem uentrículi regione du¿lus?taiidem in iecorís cauum abfumítur?ubi x aferiptum cofpícíes*
y z Tarima propago ramí neruorum fextiparís ?puí d extri lateris coR a rü radícibus exporrígitur*
Z z R am ulus primee íllíus propagínis y notatce ?puiín dextram federn inßrioris omentí membra>
nce?<& colon ínteRínum bíc dígerítur♦
a 2 Soboles primee íllim propagínis duodenum accedens ínteRínum?<& ieíuniinitiunu
ß 2 Soboles dextramfiindí uentriculifedern p errepta n s?a cfepu en tesfir culos uentriculo0 °f u p e '
^ ^ ríorí omentímembranee differg e n s* N b íu e r o * ponítur?preeßntispropagínis in íecur 0 ° bilis
u efículam fríes ín con ffetlu m ueniU
z P ro p a g o dextrum accedens renem*
z P rop a g o ín dextram mefenterij regionem? 0 ° buiusfe d is inteflina fe p u e n tí ramulorumfe r ie
dífjufa*.
1 z N eru o ru m feries dextram ueßcce regionem ímplícans\
£ z P rima propago neruife x t i parís?finíR ri laterís coRarum radicibus exp orretlu
Q?i z D u ce notanturfobolespropagínis^ inßgnitce?cpuce inßriorimebrance omenti?<&* colo intcR ino
qudfiib uentriculo repít? offer untur*
n 2 Series neruorum? dui litní ínferuntur*
I 2 M a c cruce ramum propagínis fnotatce infígniuí?cpuífiníRramfundi uentrículi federn p erre+
ptat?uentriculo 0 °fu p eríori membranee omentifurculos deriuans*
k z P ro p a g o infiníR rum mefenterij 0 ° eiusfedis intefiína excurrens *
A z Sinißrumrenem accedens propago *
y. z Seríes ramulorumß n ifr u m ueßcce latus admodum obfeure ímplícantíum*
V bZ Septimum cerebri neruorum par: atq? ínfecunda figura utríufip lateris neruus quojfl delíneatus
ejl? ac v inßgnitus*
| z Septim i parís propago mufculis diffenfatä?dßylum imitante temporum oßisprocefßi princia
píum ducentíbus*
o z Septim iparís cumfe x to coitus*
z Septim i parísferies?compluríbus línguce ac oßis v imaginem refirentís ? 0 ° laryngis mufculis
inter text a♦
i?z?3 N u m e r i cbaratieres in p r io r iß g u r a a d dorfalis medullce principium co n jf ícuí? tria indicant
f i r amina?quorum duo lateralia 1 0 ° 3 infigníta illa demüfunt?per quee arteriarumfoporalíum.
ramí ad dextrum etfinífirum cerebri accedunt uetriculos* M ed iu m uero foramen zíndícatum?
illu d efl quo pituita ex ter tío cerebri uentriculo adpeluím ducitur? quee pítuít am ex cípít ?a c
dein inflar ínfindíbuli fuperglandem tranfm ittít ? quee buíc cerebri regionifiubijcitur; V tr im
bcec adfeptimum librum imprimisfpeólant? a d cuiusfig u ra s ex interíorifubfequentíum nouem
Capítum margine r emitter ístquemadmodum & fe x t í parís occafíone? adquintí 0"f e x t í libro
rum ficrurasi.
Q.VO T
 1

V E S A U I B R V X B U B N SH
ANDREAE
q V O T N B K V O K V M V H R I H t H C E R E
^ bro Cr dor fa lls medulla?parte adhuinc a b a n a
nemfumant. C ap, II*
S I (luando in interiorim arginefcripfim usfigxap.z. lib.4 -duas,aut tllarum alteram indi,
..... 3
cauimus cjuas prafenti capiti a d p r t m i c a p itis finemp

feptimoquumccrcbripertracrabiturcondruc!tio,duplcxidcf. u
ib r o
Qui cerebri
(cdocebrmus^unum anterius fuperiusep quod cerebrum dicuur.uniucr
fedes e j parf
tes in 7 Ub. di' iàrn propemodum implens caluariam: alterimi poticiius ac hum iliiis,^ ‘¡N«re,
Hinguentur. cerebellum nobis appellatum,ipfo^ cercbro edam decuplo m inus. D e . ìritn^
inde anterius tota fuperioriipfiusfedV geminum ette, dextrum uideli.
mi cct òC (Inidrum aileremus.d inferiori autem parte,qua caluariam innititur tCYc« ét
p bai l , uni cum indiuifumq?eflè,&cdoriàlem medullam abhac,nonautem
(ut Anatomicorum prsecipuifcribunt)à cerebello enafei, S i cerebellum potius dorfali medili. X x lT
lse inniti òC tenuis membrana?,parum uero ipfius fubftanda? interuentu,medulla? uniri, quàrn R>^ Rì
Qui uentricu doriàlis principium eilè oftendemus, Adha?c,addetur pra?teralios quofda cercbri finus mea - ^'E’c>1)-
UJcu finus ce-
rebri. tuscp,duoscerebriexiftereuentriculos/unumquidemdextrum,“ alterumueroÌmiftrum,qm fi? . ^ 11
ambo in11unam communem coeunt cauitatem finum'ue, qui tertius in ccrebro ucntriculus re^ *l 2fig B.
cenièbitur, qui1 meatu quoda ad finii interkcerebellum &'doriàlcni medulla ubi inuicem comit
tunturconipicuum,8dtamcerebelloquàmdorialimedulia?communem,pertingit+Ca:terùm b. ° B>
Vnde nemo/ neruea?pvopaginesexcaluariaprocidentes,autabipfoanterioriscercbri menafcunturbafì,autdutìn>ji
rii cerebri ini/
tium. à doriaiimedullapriufquam uertebraru finus ingrediatur, nò autem à cerebello♦ V t nero.cam
Id)orfdlii ini/ dorfalis medulla? partem,qua? à cerebri bafi fub cerebello ad foramen ufq?,quo è caluaria labi . e/ ’
tium.
tur,procidit,doriàlis medulla?’ principium nuncupareliceat,mihi conceilum uelim;cum quid f
ilio intelligam principio,iatis iam explicuerim,ac item in ièpdrno libro diflufiùs id firn enarra * 7,L) r
turus.Per meenim licebit ¿111 lprincipio,feu L ' parti cerebri,quoduis
L 1 nomen indere:modò -----*non u i/k-■■‘ja
rm,
----------- i \ .
- ---- U ~ ll~ A: a : ____ --------------D X : ------------------ \
gnoret,qui illa à cerebello diftingueda ueniat*Porrò nerui omnes à cerebro, illocp dorfalis me h6fi^ b: 11_ L. J _ r i ■

dulia?initiopronati,quiageniculatim in caluaricamplitudine,qua cerebrucontinetur,origine h “ Ì m

ducunqLatinis neruorum paria,leu coniugia, Gra?cis aut <rv{vyiounucupantur,qua? M arin ile ¿7fi.h. *
dermi Galeni ctiam fuffragrjs ièptena? enumerantur* quauis fi accurate fingula expenderimus, 1
Quot cerebri plura edam cellièri poiTint.Neqp enim hic olfadus0organa nerui appellaci tur, quòd didam nu ^7
neruorumpd/ per caluaria? amplitudinem non excidant. Item p ar, quod nobis ex aliorum Anatomicorum e . ;
rid.
ièntentiatcrtiumcoftituetur,ueriuspduplexquàmunicumenumeraretur*Dciniuxtaquintipa bfi-M.7.
ris radiceni1afiud omnibus incognitum diiTedionu ftudiofìs par enafei, diligens fedio me do
cuit* V eruni a ueterineruorum cerebrienumeradonehaudquaquamrcccilurus, ordine/è^ mspettafe
ptem paria feptenis capitibus explicare contendam:prius tamen queedam deolfàdus organis dul° 1 h -
fubnexurus, quum non uulgares edam diiledionisprofeffores illis primum neruorum coniu ^
gium aicribant,illa ue ita nuncupent« e.

D E O L F ^ f C T X s O R G A N O '
n
o
u
la
.C a p . f h „À

A R I A profèdò de odoratus organò noftra? tepeftatis,mcdicis pariter ac luxtiH-

philoiophis eft fententia, magnacpinteripios,ex L\natomesimpcritri,dif
(énfio oboritur^Quofdam namep reperias odoratus organum in illaacaui
tate conftitutere,quam in fronds offe ad iupcrcilioruni regionem inter du frgfì.cttp.6
as eius ofsis fquamas cofpid, in primo libro receniuimus»qui fi' duos etia ¡¡b,i C,d.
I 1 -4. e , ! -a M ._ _ • i T "’' * ■
infigucs finus, quos in oilìs cuncumimitantis medio tanquam antra inter
—--------- ------- , ‘P, 1us 'qnamasiLibindeobicruaimiSjadinueniITcn^acfiihftaiitiamilIani
quodammodo meduHarem ini lis eauernisrepofìtam, fummoqj ftudio hicexpédendam.ob.
JVjTultiplices ieruailent, proculdubio & inibì quoque in ode cuneum referente ol&cdus organum collo. fe.C.
de olftelili or­
ganoJcnten­ cadent. Alt)lueroquo.dam cerebrianfracftuum reuolutionum^' apices, acadfronds oflìsfe.
tice. dem uerfus lùperciliorum medium protuberantia cerebri tubcrcula^olfailusoroanaftatuut, ^ ’ ‘
* tubcrcuIa lIla promineant, carni«? quali modo rubeàt, mamillarcs cercbri procedi*
M an^uttm ^anum (uri edam eft) enumerates. Ah, rurfus ex aliquot Galeni locis3prxcipuè
autoiiauo dePartium ulù, fìmpliciter anteriores cerebri uentriculos olfecius oroana cfièaftru d H f
\1‘ ’ r " n , C fì ailtcncJrcs uentnculi praTcntis duntaxat fenfus elTentprincfp.a. Alt, qui. f ’ 1" ’
dem duos anteriores cerebrienumerant uentriculostuerìpn deinde alios duos^confingunt,
quos
 DE HVMANÍ CORPORIS PÀPRICA LÍBER UIU 31*
quos olfacflus organa effe aflTerunt.Castcrùm quarti probe hi féntíaht,ex diflecfliònedifcas lice
bít,dextrífiniftricpcerebriuentriculoromconftru¿h’onemformámue priùsinipiriens, quarti
mehercule multò aliam efle in íeptímo libro intelliges, quam haeflenus díflfecflíonúrn periti tra
diderunt. Quandoquidem uentriculi in pofteriori fede rieutiquam latí confpiciuntur, &C i n A n iertorìi ce
rebri uctricu
priora procedentes paulatim in anguftüm coguiltüf^iníbíqp olfacfluS organa edücunt. ñeque torti dueflws.
edam ad olfacflus organorum fedem pituitam exccrnunt,mult09 minus ipfa olfacflus organa
tHÌcfcfiio inflarcanalium cerebripituitam(utGalenieflfentetià)huededucunt.c Prádentésnam9 cere ÌLib. %.dc V ~
ni! ferie fc c briueiitriculifecundùmcerebrilongitudinem fuperiùsampli exi ftu n t,anter¿or¿ fede nequá­ fui
¿{¿bis $■>6 ,
quam anguftiores redditi,imo potius rhagis quarti in ipfo medio latefcchtés.In pofteriori au-
7-
temparteampli quoque uifuntunathinc cornu modo per cerebri fubftantiàmdeorfum de-
fcendentes,atqueantrótfumporrecftí,tantífperarsguftantur,doneeadeamufqueeerebrípcr-
f i fi.chd.t, tingantf fedem,quas Sglandulas pituitam ce
2 ,J ¿Ut 13 H V I V S M O B I f i r e ¿extri
fÍ.lt.7 .ÍUX' rebri excipiétis regioni incumbít¿ac fub qua fin iflrip uentriadorum dudluA uifitur. ac
íum , p, a - grandiores foporalis arterias rarhi diiram cé t-A T q - fuperiorem uentricuíi indicavi
giófi.li.7 rebri membranam perforan din cerebri 9 ue fedenti juídem dnterioreni, B uerb pd >
A.dein flerio rcm . C regionem n otât, qutedecli/
E,F.
tríenlos cónfcendere íncípíurit¿lllínam9 af UÌ6 dntroyfum ducitur ad JD ,quod üertricu
teriarum ramiin hos uentriculoruanguftos ¡¿ extremum terminimif indicai. A t hate in cerebrum éxprimentibùs
confcenduilt términos, quos modo ad cere- Jeptòni libri tabidtàfuntlctìgc euidentíoraipotifimum autent in piar
bri bafim defìnere dicebam. At® etufmodi
. i*i, ùentnculit ex latere e directo conJpicimws,n.emmemldtere arbitrar,
dextri oC Ììniftn uentriculorum cerebn du -
hi,zfig. F. (flus uifuntur. A'fede uerò ubi üentrículorUm anguflós termines defìnere dicebam^ olfacflus
izjig.llb.7 organa,autfaltem cerebri proceflüs animalem ipiritUm precipuo olfacflus ínftrumento defe-
C, D. 13fi.
L, L. rentes,ac1¿pii edam uífdírj demi enafeuntùn Hincénimutrinq? à cerebro alba mollisq? pro>
11, 2fig.G. die fubftantia,quas in progreflu ettarrt cerebro tenuis membranas interuentu collígatUr, quo-
nfigdib. 7 uf9 ad kflnus 'oeflaui capitis ofíis pertíngáf¿qui olfacflus organis priuatim parantur. A d pò- P rocejfuum
M. quiaut
ÌU3fig.lt. 7
fteriorem enim horum fìnuum fedem albicàntes cerebri proceflus , à cerebro àbfcedunt, élws organ um
D, D. ñeque amplius tenui membranas connati, in ilium (iuguli porriguntut fìnum : & àdhuc an­ funt, dut ipil
lsfig.ca.6 tro rfum magis pro ten fi ad finuum fìnem , feu anteriorem ipiorurrt fedem definuttt, fini- prcccipucfub.
U. iA,B,A. tftiniJlrdntjOf
bus fuffulti, ac cerebro interim proximè accumbentes «Nam etfì cerebro in finuum regio­ tus.
ne non amplius adnafcantur,nihilominus ipfi perpetuòattenduntur,ilh'9 funtcontermi-
ni. Hi proceflus cerebri dueflu,colore,formai neruis correfpondent.quamuis interim longe
neruis ipfìs molliores fint,paulo9 (quod ad teretem fpecflatformam)ladores,quàm profundi
ores. Verùm quiáhirelíquorurrt neruorum ritu extra caluaríe,ut ñeque edam extramagnam
duras membranas amplitudinem,non procidunt,nerUi nomine eos Herophilus haud digna-
tus eft:ut ñeque edam M arinus,ñeque Galenus.licet Anatomicorum iionnulli hosinneruo
rumhabuerintnumero,ipfos primum neruorum parrecefentes ♦Porrò in horum proceduti
natura non negligenter confìderandum efl, quo'nam paeflo illi duras membranas fuís finíbus
adnafca tur, & qu £ foramina hinca dura membrana,8£ofíium finibusquibuspraríentes ínnítu
tur procefíus,adnupercomemoratas frontis ofíis 8¿ cuneiformís cauítatespertíngat. A cde-
mumexpendendum quoqueuenit,quodnamuerumfítolfa<Ausorganum,firnílítudínequa-
damfumptaab auditus ínftrumento,díflécflíonumac philoíophíasprofefíoríbus nimis per-
fun(floriècognito. Verum de auditus ínftrumento, olfacflus quo9,8¿alíorum frnfuuni,írt
feptímo libro abundepertraeflabímus. M od o autéfat fuífle uídetur,proceflus filos cerebri c5
memoraííé,quosaíiquiedam mamíllaresetpapillares nuncupaflecolligunturiquifecflionem
Wij/i. U. 7 paulo dílígentíus aggrefli,ílla cerebrimtubera mamíllarum imagine prominentia, nihil ad ol­
l , l. facflus organi conftrucflíonem auxilian ¿ognoüerunt. Caeterürrt quando huíufmodíprocefr
fuum naturartiexamínabís, atque filos longe grandiores in cane ítem 8£ouequàm in homi -
ne ad¿nueníes,etíam fedulò perquirendum eft,quam anatomicé Galenus per filos cerebrípró L ib .Í.d e V >
cefíus pituitam ad nares ab ¿pfisanterioríbuscerebri üentrículís deduci fcrípíérít,haud aní- fu p a rt i
nt4.fi.lib. maduertens eos proceflus non perforates effe, ¿píos uéntriculos in n peluim defìnere, quae
7 C,C,D.
^sfig.F.cr cerebri pituitam excípíeñs, earn infundibuli modo ad glandem deducít,híc in cerebri bafì
A. repofitam.quamuis depituitas ducftibus fuo dicemus loco ♦Nuncenim neruorum duntaxat
feries opportune pertradabiturV
ft DÈ
 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
5^ 4 '
DE T R I MO JSTERVORVM CE RE.
bro originem duccntiumpari Caput 1 1 1 E
*

N i b i linde* proceffusalbos,etneruorummodoprogredientessäcere* .
bribaßinitiumfumere fcripfimus,utrinq? unus exoritur neruus, om* b ^ '
nium corporis neruorum facile molliiIimus,8 £ circumferentia cscteri«
P rim i pur¿ó
ortus. cxteris ^
(dum m odoilliexuarrjsnonperm iieeantur neruis) craftior Juicrurena Clß C(t
que j&ritem in brachiocneruos quidem hoc primo pari crailiores repe* *>ctch*n
rias, fèd qui ex pluribus conflentur neruis inuicem coeuntibus* Vtcrc^
___________ _ primi paris neruus fub cerebri bafi qua finuiinnititur,cui gianduia ¿ufi,
P rim i pur is detcerebri pimitamexcipiens,antrorfum nönnihiloblique fertur,dextroquidemneruo fini, '
neruorum in * ftrorfum,finiftro autem dextrorfum protenfo * In progreilü moxq? ab ipfo o rai ambo inuicè
grejjus. ecoeunt,atq?ineum permifeenturmodum, utdextrum à finiftronulla prorfusrationequeas
difcernere.adec>fane,utuanapcnitusfitqua:ftio,numdextcrneruusin hoc congreflu dextrà ßl^ H
obtineat federn , an uerò finiftrorfum continuo ducfhi feratur. Quandoquidem ille neruo* 7^
rumcoalitus non aliud eft, quam commune corpus à quo utrique nerui dicerentur prona*
fei, modo iftius corporis ex cerebri fubftàtia origo non indagaretur, atq? illicinitia neruorum
diftita a p p a re re i N eruiàcongreftu ècaluaria ducendi inuiccnim oxdirim untur,&:persfo* r
I n oculum in' raminaipforum nomineinfculpta,moculoru fedesextracaluariecauitatemprocidunt«Quip n,o 7
grejjus ,cr :n pe S i 11 integri in oculos abfumuntur, non quidem accurate in pofterioris oculi fedis centrum
tunicdm <jUdm imp!antati,fed neruus dextrum petens oculum ad dextrum magis latus pofterioris eius fedis-
red compdrd'
mu6 diUtddo. implantatunquiuerò finiftro oculo propriuseft, adlatus fìniftrum centri pofterioris ièdiso* t+Ji
culi ingreditur,ac(quemadmodum Si dextrioculi neruus) quado oculum iubqt, in latam de dUtfmul
generar expanditur ue1 tunicam uitreo humori proximam, Si mediani oculi ièdem duntaxat
ambientem,& dilatata: cerebri fubftantiseadmodum fimilem:ac proindemollem,nihilq? mi* ..«Vii!
nus quàm membranearmundeetiamAnatomicorum nonullihanc tunicam,qua: àretis qua* *
dam imagine ys?ol<Ak dicitur, Tunicam appellare haudquaqua dignati funt. Q uòd ue
rbha:ctunica(autquomodocunqueipfamappcllareuifumfìt)pra!CÌpuumuifusorgantimà t4.tt.7E
multis habeatur,in oculi conftru&ionisenarrationeperfequarJn pnefentiaenim neruoshos ddc
aut oculos prolixiùs aggredì omnino prcter in (fi tutu m foret.quum fuffècerit dixiife,uiforios
neruosiìlumquem receniuimusduefrum citraomnem ramorumpropagationem obfèruare*
JSIum uifory hoc enim(quemadmodum ài dextri nerui cum finiftro mox ab exortu coitum ) peculiare ra*
ßnt perfordtu rumq? uiiorfj nerui fìbi uendicant.Quinetiam inter reliquos corporis neruos,hi duntaxat me
atu qui fenili dq udicai i poffit, perforati dicuntur : quapropter Grsccis ( prsccipueautemfhfe*
rophilo Si hudemo,7jrg<3i odìftusì nuncüpabantur.Cseterum ego eiufmodi meatum mihialiqua
do occun file neutiquam queo ailèrere, quantumuis etiamcanumadhucuiuentium Si alio*
rum gran di uni animalium uiforios neruos,uel haciolum occafioneaggreflus firn,et hominis
cuius caputadnuc a dccollatione calebat,uixq?quartahorse parte quum neruos intuerer ab*
truncatum fuerat, ipfos non ofeitanter fpectauerim, ac calente aqua ièdulò fouerim* At*
que ut eiufmodi meatus totoneruorum progreftumepenitus latuit,ita fané in mutuo ner
uorum coituis neutiquam feobtulit* uteunquetamen hunc inibì oportebat effe infìgnem,
li modo nerui ob hoc ex Galeni fèntentia congrederentur, quo minus fìmplicia nobis ge'
minaperperam uiderentur. Porro rjs quidecongreflii hoc meatuqueacriter citra partium
m pectionem in ies aitei cantur,non grauaborduo quaein congreflh animaduertqhicadisce
re,quo & hinc fuarum nugarum argumenta petant *Patauq itaque adolefcens fufpendio ne*
cams publicae fecftioni adhibitus fuit,cuiante annum dexter oculusà carnifìce er utus fuerat:
detnde muher, eodem fupplicio affèda^cui dexter quoque oculus ab ineunte sciate emarcue*
ratf ,nte" ” 1 integerrimo. M ulieri dexter uiforius neruus toro progreffuIongé te^
niiK.rfln.ftro uifebatur.non folum iti eafedequaiam oculo inferebatur, uerùm inexortu
quoque & m dextra fede congreflusneruorum . ac pneterquaru q u id dexter tenuis erat,du
r.or quoque & rubicundtor cernebatur, uti fanti & fa adolefcente: feddexternon admo.
dum nequecrafltne, neque molline adhuc finiftro cedebat. His illeacceilit, cuius neruos
S r " ° CO" ? enU muK* ” non «»nafa'neqjfefecontinsere uidimus. fed dexter no.v
nrml ea fede qua caluanam egreiTurus fuerat, ßniftrorfum rcflectcbatur : quafi non coalitus

rent
óoriírer- ‘ conSrcdcrc.nau’j uerum ut commode per fuum foramen caluaría procide^
’ Poninmu quum et,am hoc du du ingredientes in oculi pofterioris fedis medium no infe*
ran tur*
 DE H V M A N I C O R P O R I S F A B R I C A L IB E R 1111, 325
raintur.Huncdudum finider neruusedam referebat,non tarnen ita P F L ^ E
quinnotatu digno interualio dexter à fi nidro deh ifeeret. Q uàm fe- fint: fi'gumvrr
nord ituos bic
dulò autem acfolicitè eins uiri familiäres intcrrogauerimus, num illi deferì bimws chi
omnia gemina perpetuò oculis obuerfarentur, neminé N a tu rx ope- clus exprimí'
rum cognitioneflagrantem am bigerefatlcio*at nihil aliud refeifeere t u r . de y l cere
^ bri p o rt'uncu-
licuit,quàm ipfum de uifu nunquam conqucftumfidile, uifuq?pra?- ium ind’Cdt.
danti Ìemper ualuifle , familiaresq? de uiforumduplicatione nihil unquam intellcxiflè. Q iiòd
uero Cailius,etali) nonnullfquum caufam rimatur,quarnobrem dextra cerebri fede uulnera
ta,autalioquin kefa, corporis finidrapars neruorum refolutioncinfeftetur,integra partcde-
xtra, neruos omnes in ortu decuffadm ferrnfeu ncruos à dextra cerebri Si dorfalis medulle fe-
depronatos,in finidram corporis regionari didrihui,& ècontra adcrant,apud me eleganti^
inter fomniandum ab illisproblematum interrogatoribus excogitatumfigmetum
k l fi.h
h f i.N i,h .
habetur. q uu m k fecundi paris neruorum aedein *terti)S i 1,1 quartiparium,dcxtri exortus à
m i fi. Z. finidris aliquot digitorum amplitudineinuicemdident, ut modo dealrjs neruis nihil dicam:
idq? pariter fileam qui uiforios porcorum neruos fubindeno condnuos,fed perindeaccruru
neruos,quail ¿multisfuniculis confìatos fpedarim,ne in aliam quampiam prolixiorem difee
ptadonemfrrmodefledat,pra?cipuecumilIis diffedionum profeilbribus, qui dextrum cere
brum penitusafinidrodirem ptum poderis tradiderunt.
DE SECANDO V RI N ERVO R V M
cerebri. Caput I 7.
* i,i fi. K.
o N i v g 1 1 aiecundi exortus, nequaquam exinfima mediaq?hquodam
*4 »iS fi- 1'\
76. modo (quod ad latera fpedat) bails cerebri fède, uthuiforiorum pender.
b i fi.G, Dein pra?frnds coniugi) nerui plurimùm uiforfjs craÌTitie cedunt,quam-
uis interim duritiaeosfuperent,ufuq5abiliis multumuarienr« Pauiòpò-
tleriùs enim quàm uiiorfj,ex cerebri bails làteribus principium ducimi,
quòd harc cerebri regio nonnihil durior illa fit,a quauiioriorum origo fu
mitur, Atq? id meritò accidit,fiquidem fecundi paris neruos m ufculis in-
: credos,durioresipiìs uiforijsedeoportuit.Prorepitenim neruusdexter(quòdetdefihidro,
nifi peculiariterfermoni quid addatur, in neruorum ferieièmper fubaudiendum ed) fub ce­
C l i l f i . Cd.
ti lib. i G.
rebri bails latere ad" foramen in oculorum fedis radice fibi cum alrjs aliquot uails commune.
c figure ca. Quam prim um autem è caluaria? excidit amplitudine,in ramos diffedus feptemcmufeulis o-
h M . z culo proprrjs ramulos oftert,iIlorum modbus pnefedus.

DE TERTIO P c/ RI N E RVO R VM
cerebrn Caput V E
d 1,2 fi. M E RT I v M par duplici radice utrinq? principiumfumit/ unaquide craf P u p lex utrin
14 fi.li.7 l.
b i, 2fi. L. dori,cui opportune terti) paris nomen accommodaueris/altera autem 15 (pile tertifi p d '
rid radix.
M- fig- a 7 ge tenuiori Si duriori,et neq? in ipfo exortu,neq?etiam in progredu craflio
H. ri radice commida. Hu ius enim initium no modico in poderioraintcrüal-
c x fi. D.
d 1,2 /ì. K. lo,ab illiusexortudidatiàdeòfane,utueriusgräciIioremhanc radicem pe
e Iylfi.C d. cullare par,quàm terti) paris portionem,quis edeadereret.Atquu omnes P em ir arid ra
iz li.i G. Anatomicorum pro ceres hanctertio pari ateripterint,nihil Ìàneobdircrit dieis or tin CT
fifi- N.+ maatiedions doctrina? dudio,8c me etiam cum tertio paritenuem illampoderioremcpradice feries.
éufitdb.H.
g I fi.Cd. i l aggredi:pritistamen dudiofosadm onentem ,inlibrodeN eruorum fedione (quern Galeni
li. i A. libri uix fragmentum cenfuerim)parum rede tertium par fecudo mollius ede,tradì. Exoritur
h 3 m f. tu. itaq?graciliorha?ctertij paris radix à latere bails cerebri^ ubi dorfalis medulla ab ipfa" initiu du
A.
i 2fi. O.4 cere aufpicatur. Hin credo tramite fub cerebri bad antrorfum progrediens,duram cerebri me
mif.ta.l. branam perforat,&( fecundo neruorum pari attenda cum ipfo per" commune foramen in ocu
kijìg.cd.12 li iedem procidit,ilico in quatuor didéda propagines.quarum ' prima furfum in adipe oculo
U.i B.
1 3 mttfc.ta. rum mufeulis o b d u d o excurrens, p ers peculiare foramen ad fronds einem Si " mufculofam
h, f . huius fedis fubdantiam digeritur, fronds cutis Si palpebra? fuperioris modbus praefeda,1 Se-
m ifi.-p.
cundapropago deorilim d u da,m oxin k foramen dbipriuatim exculptum fertur, quoufq?in
n i fi.cd.12
h i C. anteriorem fuperioris maxilla? federn prolabatur, ac multiplici ferie difpenfetur in ’ mufculos
0 19 fi. Cd. fuperius labrum et nail alam extrorfum in fuo latere mouentes,acdemum in ipfum labrum S i
14//.7
P i Wufi td.
inciforiorum dentium gingiuas."1 T ertia p ro p ago 11 foramineetiam priuato utens,pod0caru
' K culam ininteriori angulo oculiconipicuam,narium adit amplitudiilem,inibì in narium dege
n z neraris
 ANDREAß VHS A L I I B RVXELLENSIS
fterans tùnica, 8i ramulum exporrigensptenui &£membraneo mufculo .ntrorfum nafi alam
"" h n ’O uartaproparoiamdiöiscraffitienoninferior,per foramenfeufcffurampo r
contrarienti, v iua p p o &cuneumimitansinextimolaterefedisocuh d.

Md« f c » * n ¥ 'i? l" S i d . i , , J . b o a p » « * ta * :•:{?

(quorum feriem ^ iugali offeenatus priuatim feu manforius no a4 m«/^.

In bùcds edam furculos ottèrt.Poftquam nero craffior tertrj pans radix propaginem hanc ca ^
preoìimodòintortamexprompfit,nonnihildeorfummagis defcendens, furculurn derma , « f i *
TuTa aorfum ductus gingiu* molarium dentium.ipfìsip adeo dent,bus fenatim foboles d u
to b u u D c u i priuiquarninaior ha:c tertrj pans radix decliuis dada linguarn contingat, ra-
mumpofteriori ex parte germinatutcunqiinlìgnem.qul mufeulom ore delitefeentigv maxi j,
laminferioremattollentiinfertus,inferiorismax,lise foramenadit,hìcubiìsmufcu usip
feritur confpicuum.Ramus ille in foramen delapfus tantifper antrorfum fertur quoufquc fui • ••
[ateris dentfum inferioris maxill* radicibus6 (ìngulas foboles offerat,quorum benefit:,o dem * ■
tes^nter cseterahominiso(Ta,euidentiùs triftantium occurfumfentirecredimus.Ncque uero J.fcv.
ramus bicuniuerfus in dentes abfumitur,imi) non minima ipfius porno per foramen m an libri t. er10f
Seriori maxilla: fede infculptum excidit,dextrtc fedi inferioris labri coplures furculos denuas. mufta.G.
Atkmaior portio crailtoris tertij paris neruorum radios, quando lmgue bali comm,ttitur,cu kzfi.YX.
alterius lateris neruo lingug tunicam efformat, aptumlàporibus d^'iofe^ 15**^t^tntuim ;,,2fi.G.
Deinde Si exiguos quocp furculos penitius in linguae fubftantiam difpenfàt.Horum enim oC ^
tunica: linguae producendorumgratia,tertium parpotiflimum a rerum Opifice creature ar.
bitramur,atq? ut' primum par uifus,” quintum uero auditus, fìc hoc tertium guftus cenfetut
tnftrumentum,guftatoriuscpneruus meritò nuncupatur.

D E R T O R I N E R V O R V M
cerebri* Caput V I I *
O c apar tertio parinonnihilgracilius duriuscpefhexoriturenim a dorià ¿«»»fez.
lis medull£bprincipio pofteriùs paulò quàm tertium par3fed antrorfum h p -h •7
modici tenfum pofteriori tertrj paris fedi committitur, atq? una cum ilio h t ^ mt(f
perc commune ipfìs foramen ex capitis amplitudine^fcu cerebri fede3 a^ d,e.
palatum elabitunquò fìmulatq? peruenit, in furculos quofdam partitu, cz,
inpalatidtunicam degenerat : qua? quum linguae tunicaaliquantulo fit {J,fc
r____ __ ____ durior, iure etiam quartum par pofteriùs tertio pari originem ducit, ac ^ z.
proinde etiam palati tunicafenfuhebetiori quàm linguae °tunica donatur.
d crdjsn'Ji
QJSI N T I N E R V O R V M C E R E B R I
*4 fi‘ bb- 7
risfcries* Caput V i l i *
v i n t v m 1 par nonihil quarto crafllus,ac ueluti pluribus enatu farcu is ^
inuicemmoxab ortuconnexisprincipiuducit3exmediapropemodu C3fi.cu.i*
falis medulla? fede** eius partis quae à medullae exortu ufq^ adeam regione /,.»a.
pertinet^quàhsecècaluariain ucrtebraslabitur.Hoc quintum paruniuer
fumpercforame fertur impenfè tortuofum3& priuatimipfi incifim1^ 11 fpcttafigu-
ufipincauitatem pertingataauditus organo pr^paratammbiciuintum p ^ cd.sj/^ ».
rn s S O S à ^ ^ uarièdifcinditur,& propagines quafdam membrana? modo‘ dilatatas lt
ius cauitatis ièdibus oiFert^auditiis organi non infimam partem conftituens.Pt^^r ias 1 . hb.i v.
propagines duos educit neruulos,qui feorfum per proprium forameli elabuntun unusqui- gfig.ca.t4
dem perftranfuerfumducitur foramen3quod etiam admittit5uenulam in auditus organu h
excurrentem*Hicneruulusnonproculabegrcflìi tertij paris' ramo commifeetur3inuai u^^ ilt2p.c.
capreoliinuplutod Alter uero neruulus per forameli repitimpenfearclum^infigi11^ ^ 11^ h
quctortuofum,&immiiIàm ipfi fetam autplumbeumfìlumnon admittcns,ob idqKtiani u i
 DE H V H A N I C O R P O R I S F ABRI ° CA L I B E R I II L V-7
14 mfctil Anatomicis cæcum appelÌatum. Neruulus ide tranfuerfim fupra1mufculum duci tur, qui à
tab. a >
iugalioilepronatus,inferiore maxillàmouet: ubiueròad anteriusufq? eius mufculiiatus an-
tm figu R.
trorfumprorepfìt,"1dido tertij paris ramo commifcetmyn genarum cutcm & mufculos bue
ft i ji. lUXtti cæ motuum autores digerendus. Atque illi demum duo fuhtramuli, quos tertij paris ramo
M ,L .
capreoîiritu inftexo commifceri fuperius dicebam* Porrò quemadmodum"iuxtatertrj pa­ JSferuns iux,
tà quinti pu,
ris precipuam radicem,alia quædam radix enafeitur tertio pari aferipta, limili etiam raticne iu rii radico prin
0 t,zfi. rttx xtaquintum neruorumpar interiùs paululum0alia exoritur rad ix,quinti paris radici m ul­ cipium duces'.
ta a oritur tò gracilior,fedquodam modo durior. Hæcfurfum uerlus priora fub cerebri bali aliquandiu
d.i-bflgk-
7 L. protenfa,duram cerebri membranam perforât, ac perp proprium foramen fub fecundi paris
p i fi g l i . Cd. foramineexculptum,ècaluariaprocidénsinqternporalcm mufculum,illumcj?digeriturquiiri
ii libri i H oredelitefcens3iiiferiorismaxülæ ad fuperioramotus autor cenfetur- Piane radicem cum fua
(uh G.
q ómufita. coniuge liceretpeculiaris coniugi) loco cenfere. Q u o minus tamen aliorum Anatomicorurri
mus A, al' (qui has radices prorfus ignorarunt) numerum perturbem, hos neruulos quinto pari aferi -
terD. bam,adeum uidelicetmodum,quo minorem tenuioremueterti) paris radicem tertio pari fu­
perius adnumeratam reliqui. In temporalemitaquemufculum "quinqueneruorumpertin Quptneriio,
n figu. Qi
rum probaqi'
R.b.c.d. gunt propagines,prima quidem à graciliori tertij paris radice, fecunda amatori radice, tertia nes temporali
autem 5c quarta à quinti paris primario educüturneruo.quinta autem is demum neruus ed, mufculo offe*
rantur.
quemiamquinto pariconnumerabam «N equefanèfrudra,atqucutforsfert,totneruorum
foboles temporali mufculo Natura exporrexit♦Sciebat enim hunc mufculum pro fua mole
omnium corporis mufculorumualidiiTimam fundionem obiturum.Item quum haud igno-
raret,quam molles illiedentneruiquos à cerebro eduxit,fummameherculeprouidentiaiÌlos
quantum licuitexoflium contadu,irineris^longitudineuoluitindurefcere.Nulli enim non
obuium ed,quàm callide furculumindarcapreoliinuolutum duriorem cffecit* quòdisfolus
odi minimo fpacio contiguus firialiosautem non inuoluit, quòd longo intcruallo o dibus at-
tendantur,ipforum 9 nonnulli per tortuofos &Cinuolutos odium meatus etiâporrigantur*

D E S E X T O V X R I N E R V O R V M G Es
rcbrL Cotput I X +
e l i q_Vo r v m parium,qii^incaluariæamplitudineprincipiumdu
a i , ifi.e.p
fi.lb. 7 N. cunt,nullum æquè fparfam ramorum edit fobolem, neque in tarn mul -
i ¿¡.figli. N. tas eafdemq? uarias inferitur partes, atquea fextum cerebri neruorum
b i ìfi ca. coiugium,quodpauloinferiusquintoparialiquotdidindis acafeinut
llll.l.C .
cfig.ca 14 ccdiremptis furculis initium fumit,quimutuò mox ab initio comidf,
li. ? I et C. unum efformant neruum,qui perbforamen caluariam egreditur,quod
difig.fi - ___. arteriæ foporalisc minorem ramum, &Cgrandiorem internæ iugularis
fip ntufcul.
tab.r. tienærâmum, Omuladmittit.Neruus hicnonproculab egreduin mufculos pofteriorem cer
g ult.fi. Ub. uicis fedem occupantes 1ramum diffundit,numerofa utcu nq? ferie in foboles digedurmqua-
aIW*. rum præcipuæf mufculo exporriguntur , fcapulam mouentium fecundo * ipfe autem fe-
h zfi. v.
izfig.0. xti paris truncus, sfoporariæ arteriæ achfeptimo pari cohæret,& dmul cum ipfis membra-
Uzfigg. næ interuentu connexus, adlaryngis ufque lateraprotenditur, inibì portionem a feptimo pa­
1 1 ?fig ea. ri 1adumens,illaq;feaugens.Deinde lextumpar quum hancadciuitportioncm,laryngis mu-
21.l1b.1l.
m 7,8fixa. iculisk ramulos traniueriimexhibet. Sunt autem illimuiculi duo feutum imitanti laryngis
Zi h i Y. cartilagini duntaxat propri),qui ex domacho gulæue pofteriori fede pronati,eius cartilaginis
n 4 fi. aufi lateribus inlèruntur. deinde111duotertiæ cartilaginis bafìm occupantes,Se duo exillis qui
dan ca. N.
primam cartilaginem fecundæ committunt* Hincuerò fextum par foporali arteria 8Cinterna
0ut'in ulti.
fi.li.Z, '/)’/• iugulari0 cocomitatum, ad thoracis ufqueclatiorem defeendit fedem, acm oxpinfignem ut-
pzfi.b. cunque propaginem ad primæ thoracis uertcbrælatus, feupotius adanteriorem primæ tho­
q Spcftatts racis coifæradicis lède deriuat,que fub membrana codas fuccingente,iecundiimcoftarumra
turxfigur.
cap. vi. ubi dices prorepens,àqneruisin codarum interuallaàdorfali medulla exporredis/furculos quof
Jurculi », » dam adit mit * Quum uerò hæc propago ciufmodi adauda furculis, feptum tranfuerfum
notantur. præteraredased,in cibi potusq; organanti podea dicemus,difpenfatur.Præter han c propa-
rzfi.ij.
sadq fub oin em dxti paris neruus iuxta fuperiorem thoracis fedem ‘ramulos umufculo oftert,a pedo­
¿■ vmufeu. n i niTe 8/ d im oila ad mamillarem capitis procelTum dedudo,&: capitis motibus fubferuien-
tab.
tafi.kS .
ti D eindeS cxmufculo qui os v referenshincà pectoreaccedit. Præterea 7illi qui hincad
a 4 tmfeu. infîmam primæ cartilaginis laryngis fedem perfertur. Huiufmodi fane utrorumq, fexti paris
tab.id. neruorum priufquam thoracis cauitatem fubeant,ferics uifitur. quæ autem adhuc enarranda
*4 ta.S.
>sta.p. fup ered, mo x atc^ lu c figuram contcxtui intcriecci Ojdeicribetur* ^ Q^y

1
 \

$2S A NDRE AE V E S A L I I B R V X E L L E N SI S
Q V ^ i M V I S nudafeptetn neruorum c creb ri parili
ddincatio adfìnemprimi Capitis pofì'ta Pomnevt fcx ti paris
feriem offendati atipie ita p a ritcr neruos rccurrcntcs (qui
G ra tis uocantur) exprimitinoti abs r e vie fiólu
rum arbitror ?fi peculiarem eorurn tabulavi una cum a rteria
magna a ffe r à partibus gu a tim ifcilicct ad ipforum feriti
attinti ofenflonem jnc contcxtui Capitis interijciam* quum
horum neruorum adeófrequens m cdicisfit mentio, £7°intuii
tuspar iter obfummurn N a tu ra miraculum nulli nonfit loiu
g è iucundifimus*
A r t e r ia magna ex fin ifr o cordis uentriculo exor tus >ubi
h a c duas coronalcs arterias proviti*
B (A rteria magna truncus deorfum adffitiam refex u s*
C rteria magna ramus obliquèfurjum adprim am finifri la
teris cofani tendens^acinfinijlram poflea marnivi excurrens*
20 A rteria m agna p or tio iugulimi petens*
E A r te r ia tranfuerjlm in dextram manum p ro ced ete * Qua*
nero hac. & illa quam D injigniuimusfob oles diffundant^ex
nuda a rteria magna figu ra ^decimo C apiti tertij librijìibiun
¿ la geta s lice bit*
F ,F Soporalis dextrilateris artèria*
G, G Sinif r a fip ora lis arteria* H c A ffe r a a rteria caudex*
f K D uo a ffe r à a rteria truncignquos hacprinulm adpulivo'
nesfìiditur.
L L arynx,cuius mufculorumyut lingua 0 ° o fis y refèren'
tisfigura*?ex tabulisfecundi libri dudum d id icifi*
M . Gianduia laryngis radici utrinp ad latus connata*
N D ex ter fcx ti neruorum cerebriparis caudex*
O S in ifcr fex tiparis caudex*
D ex tri nerui ramuli adarteriam qua dextra exporrigitur axilla?reuoluti? & in unum coeunr
tes ner uumg u i inter dum unico co n fa i ramilo*
D exter neruus recurrens*
di. S in ifri fex ti paris caudicis ju rcu ligu i ad a rteria magna trtincum uerfusJ f inani detortum
refecluntur*
S>S S in ifcr neruus recurrens g u i etiam nonnunquam unico incipitfurculo* R cliq u a fex ti paris ner
uorumpropagines in nuda cereb ri neruorum tabula ffeó la n d a fu n i*

-Dexter ner, Quum itaq* dexter fexti paris neruus thoracis cauitatemingreifus eft, atq? inter arterias & * et 1fi'
tttu recurres.
uenas in iugulo repit, ab interiori ipfius latere1modo tres,nmodo duos inuicemmoxfucce^
dentes diftunditramulosc reueriìuu dextri lateris neruumcoftituentes.Ramulieninrifti2^ 6b.
arteriam quas in dextra alam exporrigitur , ucluti ad trochlei rotulam reuoluti,fimul coeunt, c q , q . t
neruumcp unum eflormant, ad dextrum alperas arterie latus furium excurrentem.Quum prI*
mùm enim ex illis ramulis(quorum loco interdum fimplex uifitur)unus coflatur neruus,qui x%ub }Y.
dextrumafperae arterias latus petit, & mcmbranac interuentu ipfì adnexus ad dextrumufque
laryngis latusproperat' glandularincumbens, qua? alqsglandulis ncque colore, ncquefub' c m.
ftantiarefpondens laryngis radici hic in dextro latere(uti in finiftro altera)adnafciturdlico au
tematque neruus laryngem contingit,in plures partitur foboles, in fui lateris mufeulos dige^
re, renc*as *Qi1*nero illi hnt, pofteaquam fìniftrumrecurrentcm ncruum fcrmonc ad (Inidrum
Binifier're,
in,currens.
erre,' laryngis latus dcduxero/ubiungam.Sinifteritaque fexti paris neruus iaminthoracis cauita-
temmgreiTus,* arterias infìniftrammanumpropagata?ramulos, qui furfum refieuerentur,
exporngere nequit,quòd eaoblique furfum,non autemdextrse arterias modo,tranfuerfìm3in 1
alani contendati Haudquaquam enim acquetuta ad obliquumatcptranfucrfum, chordae ali-
cuius retiexus perfìciturumò hccc lì ad obliquum baculum rcuoluitur,feniìm furium confon
dit,
 DE HVMANI CORPORIS f a b RICA LIBER m u 3* p
dít,eandem reflexus fedem nunquam feruans: ac proínde fínífter neruu? tantifp er uerfus cor
gR.fi. cäp.
Il llb-y Ì‘
dis bafim defcendít,quoufque extra cordis ínuolucrum artería? maona? contino
contingat5truncum,
bR--fi °- qui deorfum ad fpínam explícame Atque híc moxhtres,aut etíam1paucíores à neru o educun
i 6figtt.üb. tur furculí,quí ad artería? truncum, qua is ad fpínam defledtítur reuolutí, ínuícem uniuntur >
6 c.
k S,S. 2 fig.
fíniftrumqjrecurrentem neruum conftítuunt *qui furfum properans,membrana?benefició
p.ófi.lib.6 afpera? artería? finíftro laterí attendítur : ac cum prímiim laryngem contírioít, non minus
g>g* quàmdexterneruus in ramosderiuatur,quiomnes in fuilateris mùfculos^deorfum capita
l fi.7Ca.21
lib.i. P, R.
habentes ceflànt. Sunt autem hi, fiutriufque lateris mufculos iunxeris,' quatuor, fecunda?
ntlnfig.ii, cartilagini tèrtiam ne&entes,quorum beneficio tertía cartílago retrorfum atque in latera du>
ti,ij.c a .n cítur,8¿ laryngis,nlingula adaperitun Pra?terea "duo tertiam cartilaginem prima? iunoentes •
lib. 2.
nS,9 fig.e,
qui laryngis rimulam,feulingulam claudunt, ac foli propemodum tune expiratiohiobftant*
iufi ca. afi. quum egerentes ui fpiritum retinemus,ac interim quantum pofíumus,ca?terís mufcuíís expí-
o í, ifi. ca. ratíonem molímunHís pra?teraiíos nonnullosacceduntlíngua?°mufculí,aboíTís v referen-
i p hb. i D, tísmedio utlínguammoueant pronatí.Qtiumením praeíentés mufeulí inferáis fuá fortíun-
D. F-euerfui
tur capita,atq? deorfum neceífaríó mouendu corpus attradurí erár,neceflum quoq? effe credi nerui cur fide
mus,utanímalísfpírítiis ab ínferioríbuspartibus furfum quodamodoípfis duceretur.Quod ¿H.
quanta índuftría ini mefus corporis noftriOpifex ín horum neruoru conuolutionemolítus
fuerít,8¿ fi ex ípfa dííTed:íone58¿ fuccínda hac neruorum díftríbutíonís narratíone, & illa qua
antea exhíbuimus tabula dígnofeerepofíis infililo minus Galenum,quí hos neruorum infíe
xus omnium primùm ab ipfo ínuentos meritò gloriatili adeundum hortor « Qui ín feptímo
de Partium ufu, ueros Deo celebrat hymnos,magisc£ attentam requírít mentem, quàm fi
Eleufinía Samothracía , uclalíam quancüq? cele
bratíonedíuína, a?quís auríbus aftans,íntentusq? Q JSO N I^A M
Gdlenus in hornm neruo-
rjs qua? fiunt dícuntur que à facerdotíbus,audías. rum ò fcrip tione, quemad*
lure ením Galenus fibí perfuadet,celebrationé ini­ modum çy nonnun^iuim ce­
libi, mentionemfixât in fin i
bì traditami bis nulla parte inferiorem effe, ñeque mentigloflicorni, nos leélo
minus offendereíncredibílem fapíentíam proui r i non incommoddtutos du
dentíam uírtutemqueomníum con clitoris Dei* ximwf, f i bunc char¿¿le,
Porrò fextí parís neruí poftquam reuerfi'uos ex- rem F ,in può id in fim e R ^ lty u fè r *
mentii obiter exprimitur, tip a fisin tb o
prompfere,ac íam cordis bafim {pedante ramulos hic interi) ceremm: una, cìl ru d i amplitu
p'-fig.q. notatu digna? craffitudínísp ín pulmonu tunicam E ,qu o injlrumentum deli-
dineferies»
<lzfigu­ 4Sí membraneum cordis ínuolucrum díípergunt» neatur braci)fi,Jèd potifsù
mumfèmoris luxdtiombwi
Item áramulís finíftram cordis ínuolucrííedemim xeflituendts tdoneum. L ie
plícantíbus, atque à finíftro íextí parís nemo de- cet beee diio libro ac argtu
ró figu.hb. promptís,r íurculus quídam cordis ínuolucrum mento trdSdnda pu
6b. temuti
seiuffig.l. inibì permear, ubi id finíftro laterísarteríalís uena?
unitur« Atque híc íurculus oppidò quàm tenuis* ,
8¿non nifiaccuratífíime íedíonem admíníftrantíbus obuíus,ípfiarteríaíiuena?adnafcítur,
et ad finíftrum ípfius latus uerfus pofteríora tarnen magís exporrecftus,ín cordis bafím fertur,
inibì moxin foboles capíílorum modo gracíííímas coníumptus,ac cordis bafis fuperficíeí uix
propríus.Qua autem ratíone ílíum nímís quàm tenuem neruulum adinuenías , ad íextí libri
calcem feduló exequar, ibidem cordis ipfiq? fubmínífírantíum organorum fedionem pertra>
t ifig .f.c r daturus»Ca?terumquodex neruís fextí paríscrelíquum eft,deoríum adftomachum defer-
sfig-li• tur : ac dexter quídem dextro ípfius attendítur laterí, finí fter autem finíftro. Mox ueró atque
5T,V. hí neruí ftomacho membrana? ínteruentuíaxeadneduntur, finguli ín bínos partíuntur ra­
mos, adeò oblique fecundómftomachum conuolutos,utdextri neruiramí finíftram ípfius fe
demín progredii obtínean£,finíftriautemramí dextram fedem amplexentur, Atque ita qua­ S ex tip dns
* 7 tttufcul. tuor pra: femes rami feptum tranfuerfum una cum1 1ftomacho permeant,nulíos prorfus ín feries innutrì
tab.2.
tranfbrefíu íepto furculos öfterentes «Ver um íparfa admodum ferie fuperíus uentrículí os organ*.
xifig.t. *ambíunt,contexuntq> ramos ín priora 8£poftcríora corporis uentrículí fpargentes. Ab rjs
yzfi. u.<cr ramís qui dextrum huíus orifìci) latus implicant, 7 propago uteunque ínfignís depromí-
v f i f i - t X. tur,qua? per uentrículí fupcriorafecundíim ípfius latitudínem ínferíus uentrículí oríficíum ac
cedít,ín pregrefíu anteriori pofteríoríq? uentrículí fedíbus foboles quafdam diffundens^
Z i f i . X.&- Quum uero fila propago ínferíus oríficíum fuperauít, uena? porta? ínftrataín íccoris cauuni
12A f i f t y =properat,ibidem ín íecorís membranam tunicam ueabfumenda* Dextrí neruí fextí parís
cr ijfi. t. ramus,quern anterecurrentium neruorum principia coftarum radícibus íub tunica coítas
d 2fi.b.
hifi-U fiuccíngenteexporrígíjaííommq? neruorum per coftarum interualla excurrentíum cogrefíii
n q. aligeri
 A N D R E AE V E S A L I I BR V X E L L E N 8 I S
àu 2 eridocuimus,dmulatq;feptumtranfuerium una cum gradi arteria praetergredus ed,pro.
c J/iy.De
parities difthnderemcipit,ac^ primam quidem inferiori membrana: omentioftert traniucr. tnjpcáiafc
fìn? iecoris cauum adeuntem. Propago hare in ipfo dudu inferiori membrana: omenti ra. ylutivi 2 Q*
4 fi-li. $.ii,
mumexhibet,qui deorfum tenfus,atqueinfurculos didedus,tumipdmcmbrana: omenti in hi cu uetitt
dextra parte implicatur,tumetiam colo intedino,ubi id huic membiana: tanquam ad meicn. er arteria
tcrium committitur, Deinde alius ramus ab ilia propagine duodeno ¿medino , Si ieiuni ini- horu tieruo
n m occur,
tio deducitur adeò gracilis,ut interdum confpici nequcat.Podhunclonge cradiorfupcriori rieferies.
membrana: omenti depromitur,qui dextram fedem fundi uentriculi perreptans,multas fobo dlfi-Z.
les uentriculo 8C ipfì omento communicat *Q uod autem prima: illius propaginis adhuc ®fu. e
f 1fig-fi.
pereft, iecoris cauo 8C bilis uedculx furculos pracbet ♦Secundam ueròhpropaginem fexti pa. g 2 fi.*.
ris ramus dextri lateris codarum radicibus attenfus, in dextrum renem S i1pinguem membra
namipd obdudam digeriti Tertiam porro didis iam grandioremdiffunditad dextram me. llb.if.
fenteri)fedem,8£ininteftinamefenteriohìcconnatafpargendam.Quodautemeiusrami re, hzfig-y.
li°fighi
liquum ed,fubinde in uedcam, Si mulieribus in uteri fundum dextra ex parte ceifat* Vefica e. ST.
nim Si uterus quoque fuos neruos a dorfali medulla in facro olle deduda mutuantur* Ad k2figli, s.
eundem fere modum finiftri fexti part's neruiramus codarum exporredus radicibus digerì, l i fig-t.
V
tur J" Propaginem enim inferiori membrana: omenti largitur tranfueriì'm in lieniscauum por hums pro-
reda,qua: in progreffu anteaquam lienemcontingit," duos diffundit furculos in humiliorem Prfginis fe­
nati petes
omentimembranam,8£ colum intedinum qua uentriculo hie adtenditur, difperfos. Deinde
5 *3 ,4 er
0 aliam fobolem emittit illis furculiscrafliorem, qua: finidram fundi uentriculi fedem pem> l4>i Sfigli,
ptans, uentriculo ipfiq? fuperiori membrana: omenti(qua etiam foboles ipfa fuftulcitur ) per lib. a.
n i fig. /, u
multa term inaderiuat. M o x quoque àp propaginibus licnis cauo feinferentibus,4exiles ra.
muli fi ni drum uentriculi latus accedunt, illis concomitati ucnis ac arterqs, quas a liencm pe. P 2fi
ten tibus uads hue refledi, antea diximus/Secundam propaginem ramus ille finidris expor- qiffi.hb. j
rectus codis, mefenterio & fui lateris intedinis offert, & pod hancs tertiam Anidro reni exhi. gg-rtfig.Jt.
bet,ac demum ipdus ‘reliquo dnidram uedca: ac fundi uteri fedem interdum ampleditur. s
A ' propaginibus in mefenterium fpards,interdum cum “ feminalibus ucnis & arterrjs furcu. tfi.
Uihijfig.
los ad tedes uf<£ dedudos animaduertnat^haecfexti paris neruorum cerebri ed feries* lib.$ x,t,

D E S E T T I M O T M R I N E R V O R V M
c crebri* Cdput

E R V O R V M cerebri3 feptimum ac ultimum p a lliti carteris paribus n ylfi.*,et

durius cd,fìcquoq* ex duriori enafeitur principio * incipit enim aliquot 9>wfiA
inuicem didantibus furculis,hà dorfali medulla, ubi modo caluariam ed e.
egredura * Hinc in anterioramodicètenfum,& ipdus furculis in unum
coeuntibus, perc foramen procidit,dbi priuatim exculptum ♦Simulata e$fi.aM
que uerò feptimum id par caluariam fuperauit, d fexto cohacret pari, Si g
propagines aliquot diÌpenfatfmufculis qui a procedìbus dylum imi' ez^ c
tantibusprincipiumducunt* exquorumnumero ed alter tertrj parís mufeulorum odi v re- f 4.mips.
fercntipeculiarium,isqj quiinferiorem maxillam deorfumtrahit,8¿alíus linguac proprius. x
Septímum par hinc ad lingua: ufquerädicem defeendens, in plures diduciturs foboles,quae Cd. 1 9 H.
in línguse muículos,8¿oflis v referentís,S iin omnes laryngis mufeulos fuperius non com *f.
numeratos implicantur,eorurnque mufeulorum motibus praefunt* Verum pra:ter illas fo' & &
boles,feptimumparnonminimamipdus portionem fexto pari neruorum cerebri ad lingua ^ ^
:adicem inibì1' oftert,íextum par illa portioneadaugens*
P R I MA
 DE H V M AN I CORPORIS FABRICÄ LIBER fill# 331
PRIMA TRIVM FIGVRARVM Q.VAE
S V B S E O V E N T I B V S C A P I T I B V S
communes habentur*

P R E S E JST S ß g u r a duabus modo confequetiti>

bu* tabulis^quce neruorum d dorfali medullapro dcuntium mu
dam feriem oßettdunt? potißimum fubferuit, Irlac namque f o
la dorfalis medullaguamutilgo mich am dicimuSy ab ea je d e
qua e cereb ri baßprincipium furitit ? ad extremum ipßusuß
que finem ? ex bumiliori fa cr i oßis je d e procidentem deli >
neatuTi. f
D orfalis medulla? initium e cereb ri baßpronatum* -ML
E Jrla c fe d e dorjalis medulla non ampliu6ßrnplex deorßm dus
cituryuerum imaginem r e ß r t multorum fmiculorumy quiß '
mulcommißi redid tenduntur*
I P s charadleribus tieruor urn radices not anturyd dör
fa li medulla priufqu am e caluaria labaturprodeuntium. Sunt
autem radices ha eorurn cerebripdriurnyfiaßngulis chard'
¿leribus indicantur *
Dy 7 B ad D inßnißro l a t e r e a d 7 in dextro latere dor
ja lis medulla pars ceruicis uertebris contenta?et fep tem quo
que eins partis parium radices infgniuntur *
Eyi$> D ad E inßnißro latere?<gy d 7 ad ip in dextro yd or
ßalis medulla pa rs oßenditurytboracis uertebris complexa *
D einde eins quo que partis duodecim parium radices indis
cantur ♦
.F,i4 ^ 4 b E ad F inßnißro latere d ip ad 23 in dextro u f
que dorfalis medulla pars notaturylumborum occupans iiertt
bras yd qua quinq^ parium radices principium ducutiU
0 ?3° <^4 b F ad Ginßnißro later e?zj* d 24 ad 30yin dextro d or' SO
ßalis medulla pars indie aturyfenis fa cr i oßis oßibus content pH
tay<&fexparium eiits partis radices y adco ut 7 ? e r ippC7
z4 y ¿ 7 30ßua je r ie dorfalis medulla neruorum trigin tapa'
H ria proponantur .
D orfalis medulla extremum inconiugatum ab oßis fa c r i fine procidens*
fRlGlNTA
 X E L L E N SI 3
V M N F. R V O R V
z A N D R E AE VES A L ^ B R V

T R IG IN T A PARI- W A . 1 JL.

jBjrLLA
— ---—

B O IL. S I
¥

O SSlB vs
X "V

q VAE oàf' D O R S A L I M E |
contenta originan ducuritjiuda delincano y eaproportene expreßagn ajnperiàs
exbibuimus* Iriezc trium fabfcquentibus
tue eau# CT magnez arteriet delinea ñones y. rumfecunda mineratur *

Capitibus communiumfigi' ^ °
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIRE R 1 1 1 I» ?

T ER T I A T R I V M F I G V R A R V M S V B S BQ V E N T I
BVS C A P I T IB V S C O M M V N I V M, Q V A K O S S I V M £> O FLS I
Cotextum p o ß e r io r i fi e l e ita com m onßrat >at cp modo preec'edens eundem a n te r io r ifie le ociilis
ju b ijeit .D ein u niu erfi dorjalis medullce neruorumfe r ie s bacfig u r a depingitur ? quacjiip e r io r i
figu ra minus oculisfiubiac e f, e t cul ch a ra cter es no f i t ¿s com o d é tille a fer ib i p on iere. G ceterúm
in u trifip figu rís dorfalem medullam adhuein dorfiofiibus repofitdfinxím us? ut tierno^
rum parium numeras & egrejju s inp rocín d lu oeyu s efietp cpiodp lam dor >
f i l i s medullce ofiibus lib er ce ejfiígiem propofuim us.

CHARAC-
 < A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
354
CHARACTERVM D VAR VM QVIBVS DOR
SALIS M EDVLLAE N ERVO RVM SERIES EXPRl,
miturfigurarum Index.
Q J S O N IM prccfen scbarctSleru m indexdu abitifigu risbabetu r communis,<&*non>-
nullicbarciSleresutrifip communes,aìijpeculictresfuni,non inopportune hasnotas i,2 prò cba>•
ratterum rcttionc illisfubfcribam. et licci numeri cbaraclercs infigurisfin i obuiJ,illisfubiungcn
dis notisparumobjcuritatis accejjurum arbitror.
i, 2 D orfalis medullcefcdes,quaprimurn uertebras ingreditur.
i,z ,3, 4 ,5,6 ,7.1 Septcm ceruicis uertebrce.H is quocjs cbaraderibiti dorfalis medullce neruorumpa
ria defignantur,quce ad elatioremfedent eiiti cui numerus infcribitur uertebrcefpeélant.
8,9,1 o, n ,iz ,13 4 4 ,19 ,16 ,17 ^ ^ 1 D uo deeim tboracis uertebra\
2o,zi,zz, zi,z4 .1 Quinquc lumborum uertebrce.
25,26, 27,18,29,30.1 S e x fie rio fis offii.os autem quodcoccyx dicitur,bic non appinximus,quiaffù
nalem medullam ito continet,nullustieruus ab ipfo elabitur. B z Prima ceruicis uertebra
C z Prim a tboracis uertebra. atep ita d B ad C feptem ceruicis notantur uertebrce.
D z Prima lumborum uertebra.a C ueró ad D duodecim tboracis uertebrce indicantur.
E z Principium ofis ftcri.unde etiam d D ad F quinp lumborum uertebrce in confpcélum ueniunt
F 2 Prim iparis neruorum dorfalis medullce iarn in uertebrispofiteepojleriorpropago.
G i,z Pojlcrioris primiparis propaginisJcries. notaturautemp rcecipuè ramus ipfittitrdfuerfum pri
mee uertebrce procejjùm accedens, inibi in mufeulos aliquot digerendus,quos in Capitimi conte
xtm ferie explicabimus, ne forte neruorum dorfalis medullce charatterum explicatio alioquin
prolixa,in immenfum exerefeat. H i %in t e r io r primiparis propago.
I z S ecudiparis pojlerior propago,atp boc etici cb¿ratiere eiuspropaginis minor ramus infignii.
K z Poferiorisfccundiparis propaginis crafior ramu*.
L z Commixtio coitusue tertij paris rami, S in prima figura notandi,cumfecundi paris ramo K
iarn indicato.
M .,M . i,z Crafiioris fecundiparis feries ad uerticis & occipitij cutcm.
H 1 <Hhteriorfecundi paris propago.
3.1 T ertiti pur. O i,z P’ ojlerior tertij paris ramus retrorfum ad'ffindfiecùdte ceruicis iurte
brcerejlcxus,acinter mufeulos uertebris hacfede adnatos latitai. Quando aeròfono, cbtingit,
extrorfumfornir per mutuum congrcfum dextri lateris mufculorum ceruicis pofleriora o rn i'
pantium cum mufeulis[infoilateris.atqj bineinIntera
Slum omniumpanum dtertio h o c , a d u i g e j i m u m quartum ra
V 1 in t e r io r tertij paris ramus,qui inpiati,or dir imitar a
< g mam indicai mufeulis ceruicem jlettentibusinfotam . R in utrapfoundam propartinem^u*
R . cum quartiparis propagine Y notoda cogreditS inprior
S. parispropaginisgrandiori ram oKnotato inibi commifeetur,ubi L infoundafigura fcripfo
mus’ r quartam anterioris tertij paris ramiìnfouatpropaqinem mufeulis infotd,qui
tranjuerjis uertebrarum committunturprocefiibus.
4 .1 Quartum p a r g e r itu s ne ebaratterum copia prafentesneruorum tabulai neutiduam profittò
Cajupartas,nec aljjs plagiofuffùratas obliterarci,quartiparis ebaratteres in finiflrlim latus re
tea ut dextrum latus al,oquinpluribus oneratum ebaratteribus , bac faltem fid e liberum efet,
tp fo quintiparis O ’fubfequentiumparium
r 1,2 Pojlerior quartiparis ramus.
X 7 J g g o r quartiparis ramus in ternasdiremptuspropagines.Y in priorifigura in d ic a t ic i
a ' R i n f i c i admittens.a in eadèfounda propago innun

Par* c i,z Quinti paris poferior ramus.

,J ^ < f o T r i F s Zmter
exporngens,qui 7
A d emS; ^
r cbaratlerem 6 e f confpicuus. mUf culi* J
ropago anterioris quintip a ris rami,maximamconfiituens portionemfeptitranfuerfinerui.
f 1,2 Anterioris
 t> E HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER m i, 335
r t % Anterioris quintiparts ramipropago, qu& inter mufculos occult ata ad fummum perreptat bu
f f merum. Chardwares illiinßecunda böc modo r? r confficuiguiuspropaginisfobolcs notant?mu
feulisfcapulam attollentibus oblatas *

g i?z Propagin is f notata? ramus in cutem txporrcflus?quce fummum integit burnerurn?<& mufculutti
'quo brachium attollitur.
l 2r ;P ro p a g in isfn o ta te ramus mufculi brachium attollcntisparti infertusguce a clauicula erJuni
mo burneroy qua is clauiculce articulatur?principium duciu
i b z !P ropaginis quamfinßgniuimus ramus?brachiu attollcntis mufculip a rti infertusguce dfcapu*
Icefpina exorditur fo b o lc s autem ram iinoiatiquee in braebij cutcm exporrigitur3 cum braebij
ntruorumnotis tt e r inutraquefiguraindieabitur*
&'x Sextum par♦ k 2 Id o f tr io r f e x t i parts ramus4.
l?m JSfcfcio qua incuria l e r m in prim afgu ra omiferinu numfc ilic c t in apponendis char a fter thus
cospr ceterierim ?quum infnifro lateref r t a ß i s illos adbibitos arbiträrer: an uero
appofttosJculptor non expenderit.JAteunqueßt?adßnißruni latus e? tuo martc ad>
Jeribes l?utfextiparis anteriorem indices ramum* m uero accommodabitur illi fu r s
culo? quern d fexto p a ri uerfus n? hoc ejl fe p ti neruum? deduci confpicis* < A tq ue id
ß g u r a hie inferta monitus^multo p r o f i t erisficilius? qudm ego? d elineationem frtc uitiaturus?
e r nihil interim promoturus?iamfculpta aepreeloJubijeienda tabula l e r m c e te ris charade
ribus adij cere po (Jem*
n?n x?z S e p ti tranßierßneruus ex tribusJurculis b^e e r m confiatus*Q u o d u ero utriufque lateris ner
uus e r in p riorißgura e r in p oßeriori obliquo du d u in ced a tg in cß t? quod interfepientes thos
racem membrance propter cordisinuolucrum quodinibi amplexantur f a c fedeextuberanu
o? o 1 S e p ti tranfuerß n er ui infeptum f r i e s *
p z S e x tip n ris ramm cauamfcapidce federn petens Pe r uarijs oblatus mufeulis*
qi;Z <^Anterioris fe x t i paris rami cum proxim orüpariü ramis implexus?portio qp brachiü accedens*
7.1 Septim um par* ; •-
r z P o ft er iorfeptim i paris ramU6?ßm iliter atque alij huiusfedis ramifjparfus♦
f i Congreßus fep tim iparts cum proxim isparibus?qui neruos in brachium deducit«.
t?t?t z Propagines fu n t feptim i parts f e u potius ner ui brachium petentis tertij^ ac r notandi? queein
huius fedis mufculosfcapulam e r brachium mouentes accedunt*
8 a Oftauum par?feuparium dorfalis mcdullce in thoracis uertebris rep o f t ecprimum*
u z P o f t er ior od auiparts ramm*.
x ip2 O ¿laut paris congreffus cumfeptim o parted quo in brachium aliqui exporriguntur ntruu
y t O ftau ip arisp ropago fecundümßuperioremprimee thoracis coßcefedern a d p e flo r is ufquefum
mum prorepens*
ctyct z Su rcu li oftaui paris f e u potius quarti brachium adeuntis ner ui? qui in h u iu sß dis mufculos
diffunduntur* 9,1 JSfonumpar* ß 2 p ö fte r ior noniparis ramm*
tfl 1 j V e yuicinum ipß y offender et? anteriorem noniparis ramum <h inßgniuimus? hie quoque no^
tantes eins rami propaginemprintce cofta? exporreftam *
£1 Propaginis eh inßgnitcefurculi?in mufculos thoraci hie inßratos protenß* JAerüm huiujntodi
furculiinfubfequentibm paribus exprimentur dilucidius*
iOpiip i2pi3pi4oi5pi6pi7piSpX9.i P a r ia neruorum dnonopari aduigeftmUm ufquenotantur?quibus eas
dem pene prop aginum? & potißimumad coßarum interuallaeflferies.
u>u i Surculi intercoßalium neruorum f e x t i paris neruorum cerebri ramum augentes? q u iß b tunica
cojlasfuccingentt coßarum radicibus exporrigitur*
ö>M i In dextro priorisßgu r& latere rami notdtur Pab intercoßalibus neruis in mufculos uaria fe H t
bU ex cur rent esg u t thoraci infernuntur* V er um inßnißro latere paulo expreßfüis eiufmodi ra s
mosinßgniui.lSIam t €T t ramos indicant in elatiorem partem exporreflos mufcidi brachium
p e fto r i adducentis?cuiusfibrce d eo rftn o b liq u ju t e r praßentes rami? p o r r ig u n tu r u e r o e r
k rami indicantur in bumiliorem eius mufculißedem excurretes ? ac obliqueßurfum reß ex i. P o r
. ro A e r a rami oßenduntur?oblique deßendentiabdominis mufeulo exp o rrefti, pL e r pL rami
inßnuaiiturinmufculum propagati? cuius ope brachium uerfus dorß bumiliora ducitur. ^ A t
o eiuimodi
 336 Á N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
eitfm odi uarìj f p e ñ a t u f iucundifiimi ramulorum duSlus & inflcxus ex ipfa potiusfcñ íoü e?
qudm bine ubi omnes delineari ncqueunt¿obfcru andi ueniunt*
V 1 In dextro la tert y ponitur¿indie aturum itemi fobolcm papilla elargitati!;
(ho i R a tn u li d decimo 0II auo p a rí decimonono ¿principili accedetes mujculifémur mouetiu J e x tu
7r>7T 1 'Prímus neruus bracbium accedes ¿qui in externa: bracbij fe d is cute diger ¿tur. N e ru m in utraq$
fiq u ra $fecundas bracbium fubingrediens neruus crit¿r tertius¿<t> qtiartus¿* quintas¿nJextas.
£ i¿2 Secundas bracbium petens neruus¿quem G aleno plus fa tis tribuens¿gracíliorem quam opottuít
exprefii¿fecus qudm infigura buius libri calci itifu ta .
M »1i Secundi nerui propagines¿quee capitibus anterior is cubitum fieli entium mufculi digeruntur.
,?z T c r tiu s bracbium accedens neruus.Q uóducrófecundus e r tertìus neruus pauló rnagis qudm
TI;
naturafe babent in bracbij exteriora delineatif i n ì ¿in boc fàclum patato ¿ut nerui inuicèinpiflu
ra rnagis qudm natura diñantes ¿omnia a d amufiim oculisfubijciant.
n 1 T e r t i j nerui propago in cutan ex cidens¿ínter mufculum p e l i ori bracbium a d d u c e n t e m e u m
qui bracbium jurjìim ducit.
q t R c r t ij nerui ramulus capiti oblatas ¿mufculi cubitumfleélentium pojlcrioris.
x 11 ertvj nerui propago ¿in cutan anterioris bracbij fed is diffufa.
x H i c congrefjus tertij neruiportionis cum fecundo notatur.uerùm iam frpius obferuauimus ter
tium nerumi djecundo augeri¿uti infig u ra etiam pinxi¿quce buius libri calci adbibetur.
co 1 Secundas n eruuspof congreffiim ipjìusportionis cum tertio neruo deorfum prorepetts.
T 1 Secundi nerui furculus capiti exporreñus oblongi¿<& radium inpronum ducentis mufculi♦
A 1 N e r u i fecundi ramusfecundùm radium ad brachiale u fp properans¿ac externam prim ipollis
cis inter no dij fedem fub cute inibi afcendens¿ubi bumilius A reponitur.
0 1 N e r u i fecundi ramus¿iam d illo ac A infignito crafiioriqui inox in dúos propagines ¿ A nimirù
O 0S diuiditur ♦
A 1 R a m i quem 0 inflgniui elatiorpropago¿fub cutefecundùm inter numlatus repens mufculi oh*
longí¿(& radium in p r onum ducentis*
S 1 R a m i 0 infìgniti inferior propago*
n ,2 i Infèrioris illiuspropaginis 2 notai# duo p r ec ip u i r ami¿ fecundùm internam cubiti fedem ad
uolam ufq¿fe q u e n te r exporre¿lí¿quemadmodum in dextra delineatum eñm anu.
$ i¿ z Q uartus bracbium fubiensneruus. N u iu sn e ru i propaginesetiam f accurate in utraque delir
ncat a?fint figura ¿ poflerioritamen duntaxat eh a r a li eres adbibiturusfirn, nep r io r figura plus
fa t is hic obfifcetur.
Y z Q u a r ti nerui propagines mufculis inter dum extendentibus diffufe*
12 2 Q u a r ti nerui ramus in cutanpoficrioris bracbij cubiti articuli fedis exporreñus.
3z .z Q u a r ti nerui propago cutan accedens bum iliorifedi externi lateris bracbij obdullanu
33.2 Q u a r ti neruifoboles in exterioris cubiti regionis cutem ad brachiale ufipprot enfia*
34. z D w f i o quartinerui¿qudiam externo bumeri tubérculo infidet.
35. z E la tio r diña: modo diufiionis ramus.
35.2 E latioris rami35 notati¿in exteriorernpollicis¿indicís ttiedijfedempropaginumfe r ie s.
37.2 D em ifiio r ramus diufiionis 34 indicata:¿quiulna: exporrigitur.
35.2 1 ' opagines commonñrantur dem ifioris rami27 inf¡gniti¿qu# mufculis inferuntur¿ab externo
bumeri tubérculo initium due entibas.
$9>4 c^4l * 2 N i s notis propagines notatur dem ifioris illius rami qui ulne? exporrigitur¿quas offerttriu
mufculorum ínitijs¿ab externa ulna: regione fecundùm ipfius longitudinem pronatis.
4¿.2 R a m i illius ulna: cxporrcñi¿ac V infìgnitifin is¿aefur culi ¿qfuos artículo bracbialis cutitcubi
to pr&bet.
* b z Quintusbracbiumingrediensneruus.
43.1 T o r ti; c r brachiti a c c e d e n ti f e r ie s,in
S
o
eru
n internó.
4 4 .1 1 erti jnerui ramus radio exporreélus3ac pofhnodum in
dij digeñ us. • ^
4 JM Q uinti nerui ramus ulna: a t t e n fu s p r o p a g in e s dcrittansinterna-fedi minimi dic iti, & anula
ris?^m edvj* J &

46,1 Ram i
 /
/

DE HVMANI CORPORISoFAERICA LIBER IIII; 337

R am i illius quiulnce attenditur,ac 45 infgnitur,propago exter netfedi minimi digiti, anu
46.1 l a v i s i medi) oblata*
zri,z Sextus in brachiumpertinens neruus.
47-1 S ex ti neruifinis,nonpro cui dbracbialis cum cubito connexu defnens;
48,4s*1 Sur culipafim dfexto neruo in cutem , cui is exporrigitur, excurrentes.
20,2x, 2 2 ,23^ 24 .1 Quincpparianeruorum élumborumuertebris egredientium.
49,49^ 1 'dt uigefùno pari principimi! ducens ramus, cumfeminali arteria adteRcm exporreclus.
50.90.1 Series neruorum per abdominis mufculos.
51* 1 R am i a neruis qui abdominis mufeulis offeruntur,in mufculum excurrentes,quo brachium uer>
fus dorji Immillo ra ducitur.
52.52.2 'p 0f l criorcs rami neruorum è lumborum uertebris prócedentium. 'Porro ramuli qui in priorif i
gara hos eharati eros 20, 21, 22,fpe&ant,illifuni qui ramum augentfextiparis neruorum cere
bri codiarum radicibus expor re Rum,ac etiam ramulijìint dig eI li inprincipiumfextifemur mo
uentium mufculi. Ram uli autem 23 £9° 2 4 fp ecl antesg llifn t qui mufeulis banc dorji partemfle
¿lentibus oferuntur.
25,2.6, 27,28,29,30.1 Sexfiacri o f is neruorum paria. Ram uli illi qui numeroproximifuni,illi cenjetì.
tur,quiuefcce & uteri quoq$ ceruicibus implicantur,anifi mufculospariter accedunt.
53.1 Prim iparis o f is[acri,feti uigefimiquintiparispropagò , internee ilium o f is fe d i, ipfisfi adeo
abdominis mufeulis bine ab ilium ofeprodeuntibus exporreóla.
5 4 .2 jy igefmiquintiparis propago,gibbum o f is ilium accedens,& mufeulis inibi cluniumfi cuti rd
mos offer ens.Huc e r djubfequentibus paribus ramulipertinente
55.2 Ramus efl propaginis 54 infiguitte, qui bic mufeulis offer tur.
56. \,2 D orfalis medullce terminus abfip coniuge,indiuifimfiprocidensi
57.x Primusfèmurfubieiis neruus.
53.1 Prim i femoris cruris ue neruiramus cutem accedensi
59.1 Prim i cruris neruiportio mufeulis implicita.
60.x Secundus in crusprorepens neruus.
6x. x Se cundi cruris nerui ramus,fecundàm internamfimoris & tibicefedem adfimmum ufip pedem
fub cutep r orepens.
62. x R am i 6x infgniti,in pedisfumrnum diRributio.
63. x R am i 6x infgniti,notatu digneefoboles cuti anterioremgtnu fedem ambienti digeRce.
04.x Secundi crus petentis nerui por tio fm o r is profiindiorajubintrans.
65. x P or tionis illius quarn 64 notauimus ramusfàcile primarius,ac quintofimur moueti inferitiè
mufculo.
66. x j Tertius infm urpertin ens neruus.
67.1 j T erti) crus petentis neruifoboles,in mujculos dig efio:,pubis o f isfram en occupante^
68. x T erti) fm oris nerui ramus in cutem exporreóhis.
69. x R erti)fm oris neruiportio in alto per manens,<& mufeulis implicita.
70. x Precipua modo di¿Icep or tionis foboles mufculo diRributa tibiam mouentiumfecundo.
7 1. x,z Quartus,idemcg crafifimus infmurprócedentium neruus.
72. x,2 Quarti neruipropago in poReriorisfm orisfedis cutem magna ex parte diffufa.
73. x Quarti neruifoboles in mufculorum capita depromptee,quorum origo d coxendicis o f is appetì
dicependet.
74. x Quarti nerui ramus,primum quarti tibiam mouentis mufeutiportioni dfm oris o ff principium
ducenti oblatus,ac mox in cutem excur r ens,quee in f riorife d i obducitur , poRerioris regionis
fm o ris g e n u a rtic u li. ... .
75. x R am i quarti crus petentis nerui,qui capitibus offeruntur mufculoru,ab in f rioribusfmoris cd
pitibusprincipium dueentium.
76. x Quarti nerui in duos crafitie imparts ramos diuifo, qtiam inter bumiliora fm oris molitur
capita.
1 Qracilior oc exterior difhe modo diuifonis truncuh
fc> z Exterioris
 A N D R E AE VESALU b RVXELLENSIS
33S
7S 78.1 Exteríorís fruncí propago ¿enternfubiens externce tíhuefedi obduclanu ^
7P.i Exteríorís fruncí propago cutífubtenfa, anteriorem tibia:federn ambienta
go.i Interior craßiorCp truncus magna: piarti 11erui diuißonis*.
Interioristruncipropago cuti tibiampofieriüs integentifubflratd'♦
82.1 Iropago exteríorís trunciffnteriori trunco conmixtav
83.1 Interioris trunci in pedís bumiliorifede difbributio♦
84.1 Vortiorami 78 notatí¿pedísfuperioraaccedens, * ..r.
s t 1 Port“ ¿»íeríorú trunci,fu*cutí exporrigiturarticuli

8óM Jntcrioris trunci r amus,pedísfuperiora acccdens,fid interim in dito latitans. Quaautemr '
tiont interioris exteríorís fe truncorumferies fubinde uaríet,in ipfo
textu [um explicdturus.Vrieterfiguras,quorummodo indices
bus miréeaconfirt, quaprcefentí libro colophonemadditurusfunt.ením
hmc librumSed ad Epitomefit par ata, quia tarnenpofiremam&firtéetiam uerioremípfam
delíneauí,nonab re mefiäurum duxi, eius notas alíquando in Capitum
ponere>

D E D O R S M L I M E D V L L o íl. E T N E R F O s
rum ab ipfaprodeuntíum numero♦ Caput X E

o r s a l i s amedullaneruorum modo fubftantix cerebri a qua origine

Jßorfdli* »it'
dulia: d l oßiu íiimít correípondens,quanto magis a cerebro recedít protendíturqp,tam
mcdulld. differ to(neruorum etíam rítu)compacflior duríorqj efficítur♦Varíatenírn plm
rentid. rímum ab alíorum offium medulla ímpeníe húmida, propemodumep fíu
xíli, ííquídem hanc, SCpraecípue ípfius fubftantíam mollíorem pingue^
díní,uel adípí aílimíles licet in oílium íínibus nutriendi humccftandicp gra
tía aííeruato.Quapropter ex hac nullum prorílis neruum neqj durum nc^
que mollem exorírí reperíes*Quínetíam praefens medulla nec cerebri,aut doríalis medulla! ín
uolucrís obtegítur,nec practerea ipíí adeo dígnac notatu arterías ac uenae obtendutunQuapro^
p ter etí am nulía rationecerebro8¿doríalímedulla!Íímílísefl:,neqnillaíllí cum fenfus organís
autmufculís communíoexíftít. Qiium interim doríalis medulla non paruam cum mufeulís
JD orJdlm m ecommunionemfibi uendícet* Quippe íí rerum Opífexhanc non produxiiTet,duorum al>
tetUlTI fubíequeretur aut ením omnes corporis partes capite inferiores, acabncruísíextipa^
dulUm p ro crc ♦

dndi necep r^s lieruorlim cerebri propagínes nullas admitientes , motu deftítuerentur arbitrario, trí ^
lUls' ftantiumque fenfu priuarentur: aut neruum ín ííngulas partes a cerebro deríuarí neceíTum
eilet. Verum íi motu carerent,tunc homo non amplíusanimal, íedlapídea: lutea! ue cor^
rcfpondcret ftatuae . Ä cerebro autemín ííngulas partes exíguum Sagran dem neruum por.
rigere, artíficís eilet neruorum íecuritatemnihílípendentís. Namnoníolum gracilem ner^
uum,utquirumpí confríngíquepoffit, longo progrefíu deduci nonerattutum,uerum ne
alíud quoddam ualídorum etíam organorum , minus adhuc ucnamautarteríam. Has
enimut doríalis medulla á propría origíne grandes ampkcq? enafeentes inflar caudícís in pro
grcíTu uaríe díílcínduntur, 8C quum corporis partibus appropínquant, ííirculos ííngulís par
tibus oííerunt,qui materíam ípfi's a principio oblatam communícent. Vnde etíam íatíus pü
doríalcm medullam uelut fluuíum alíquem,ex fonte nimírum cerebro effluentem ,cpcr cam " cf¡„ c^ .
r r * demqúatranfitgeniculatímneruostanquam íenRis&motusarbítrarrj ue&ores germinare, ^
°rdli f utí modo rerum Opífex probe eíl molítus. Cíctcrum quando doríalis medulla indaralterius c¿ 6. b,d>
muniendd L UU 1 jU lW W V.U iv IV.Ì U l t i V| LIUI I U V MV/1 iUHO * * ^

cerebri omnibus propemodum partibus Tub capite pofìtis ceniètur, hanc quoq? oporteoa - -fig-
miliccr ac cerebrum1' duro Sc ferendis iniurrjs pertinaci munimeto,acuelut propugnacu °^ 11V d c a p,
Ofsilu*. gi,Cuiurmodiueròidiit,inprimolibrOjdumdorfiuertebrarumfì:ru(fi:uraprorcquclcl;,a un mkb.u
Mmbrdneii didum eft.Prxtcrea dune etiam membrana! dorfalem medullam amplexantur, i)s omnino
muolucn-s. fpec,*e refpondcntes,quibus cerebrum obuoluitur,etiam ii diftantiainuieem non congruant*
Craifam enim icu duram cerebri membrana à tenui in caluaria di ilare, gratia diftcntionis coiv
tractionisq?uaibrum tenuismembranx,&ipfi'us adeò cerebri, in ièptimo libro declarabiturv
In uertebraru autem iinibus, ubi membrana! dorfalem medullam ambiunt,dura tenuem cotv
tingiti Atque hoc uno inuicem membrana! pugnanttac eo pra!tcrea, quod tertiurfi quoddam
 Í3 g H V M A N I C O R P O R I S F A É R I C A 1 1 B fi r n i f .
íftüoluctfum egregieualídum nerpeurn que duabus íllis qua: dorfaií obducuntur membranis ■
extrínfecus círcunducatun Ñ eque profe&óincaftum hace m olíturNatura:quíppequum dor Qn^ dórjalü
fall's medulla q u íd am cum cerebro obtíneatcommunía,qua:dam peculíaría : íncommuníbus aim cerebro
quídem communis eft fabrica,in peculíaribus autem propria ac difieren s*Sun t porrò commü hdheút co?nu>
rtía,fubftantíamcorporis fim ilem habere^neruorumefíeprincipium* Peculiariaueró moué nLiipeculiar d ^ quaf{~
la.
rí quídem cerebrum,ac puliàre naturali quodam motu, non focus atque cor ; & c cerebrum inte
rim immobili olle comprehendfinon moueri ueró dorfalem medullam uertebris qua: mouem
tur incluíám «. M eritò ítaque ípfís pariratione, duas membrana:,duranímírum d e tenuis, cír
cum uoluuntur; una quídem precipue, ut colíiget íimul uafa quaeíneís ex§urrunt,8¿totam
eorum fubftantiamutcunquemollem conftringat r alia , utínuolucrum efficíatur,¿ à circuii
datís oílibus muníat,ípfa'queetíamoíTa 8c cerebrum 8¿ dorfalem medullam ambíant, uelut
propugnaculum quoddam 8¿ murus,íufficiens citra noxamexcípere ímpetum eorum que aut
ficcare,aut frangere,autalíternocerepoíTunuCasterumquoníamcerebrutenuísq; membranx
uafapulíant craftam membrana,tanto íñteruallo à tenui mebrana in caluaríapríuatim díftati
quantum ípfis dum dílatantur,fufoípíendís fot fit.Quoníam ueró dorfolís medulla non pulían
* ñeque díftendítur,utre'quemcmbrana: fimui coeunt coalefcuntq,ne mínimum quídem mu­
tuò díffita: * Porrò quod nullus qui fenili dígiiofcí qucat,motu s capitis oílibus ad fit, in uerte>
brís uerò motus fit iiaríus , dorfoli medulla: tertíum id ínuolucrum , cuíus paulo anteinemíní>
mus^obdudum uífitur*Nam nobís dorfum ínclínantíbus,ob id'que etíam dorfaií medullane
ceííaríó ftexa tenía'que,ha:c promptè nullo eíufmodí ínuolucro fuccínda ffangeretur* A t dor^ J J c r jd iis c u f
f i f i • a P-z folemmedullamunicam(utí Ò C cerebrifodes,àqua princípium ducit, unica fimplex'que eft) unica.
DucrfusE. jsqa t u r a efíe,nemínemlaterearbítror,quum hom íníduo dorfa procrean fuíílct
plane rídículum,atque ad plurímas adíones íneptum,quod'que dorfalís medulla ualídíor per
g ii fid i.7. uertebras (implex,quàm gemina prorepat. Q uàm ueró fit Galení ratio uana,quas cerebellum
fímplexeífo docet,ut unica fieret dorfalís medulla,in foptimo libro explícabímus*Qlianquáfa> L i . S . J e V f ú
h i fig. ¿b n¿ hoc loco hominis medulla dorfalís ueníatexpendenda,fi quídem p er1totani ceruícem pdrcium.
acíc' adthorads ufquemediumalíquando 8¿ informs nonníhil, fimplexac índíuifo mollis que ad^
iifigu.fub bue deorfumfortur,neruosduntaxatgenicuIatimàfo difFundens . 1 Q uum ueró thoracis me,
V Lid o rja lis
c a d H . díuperrepfít,utdurís ac motuípotíftimum foruíentíbuspropagandísneruísídonearedderet, valuti e multis
non fimplex amplíus, fed in innúmeras fèda íoboícs defcendít,nón alíter pro fedo quàm fi fre fu n i culis com*
quelites muí tasque ten uiftimaschor dulas fìm ulredà tenías membrana: cuípíam íllígares,ac pingitur.
hfi.cap. 14 deínde per fingula* foramina per quscneruíprofilíunt,unam atep alteram chordulám ex mu-
h b .iQ ± tuo ilio comiexutantífper diftribueres ,quoufque unica tantum íupereíletchordula, dorfolís
medulla: finí reípondens. Ad eum nanque modani dorfalís medulla ínneruos abfumítur, qui
per foramina in uertebris exfeulpta elabuntur «. Q uanto autem artificio hsec concínn ata fint,
partím inprím olíbroexequutusfum ,partím ueróínfoquentíbus Capítibus recenfere cona-
bor.Carterum neruí,quos dorfalís medulla per uertebras duda,ac paulatina in progreftu gra> Q uot iiéruo'
rum paria a.
cílcfcens díftríbuít,refoclíonís profoífioríbus foxagínta, 8¿interdum quínquagínta ocio enu> dorfa ti dijcin'r
l i f i . d B d d merantur,modó trígínta,modó uígíntínoue complexí paribus* A' dorfalís ením medulla: fo^ dantur*
D.rfwt c ¿ ef¿p{-em ceruícís contenta uertebris, íeptenaexilíuntparia. A' medulla: áutemntfode per thora
m t f i g . À v cis ueda uertebras,duodena dependent paria :nà quiñis autem lumborum uertebris, quinan
ad E.aut a k ab 0ffe fàcro fiena. quamuis interim quinqué inferiora oftìs fiacri neruorum paria, fi quando
char, 7 ad ^ fexefibrmetur oftíbus, quodam m odo0gemínadícipoílínt,quum neruí utrinque antror-
nxfig.ah E fium SC retrorfum du cantur ab una radice uíxenatí* Dorfalís uerò medulla:pterminus exoffo
ad f, aut a facro procidens, neruus non cenfètur, ñeque in ramulos qui neruorum nomen merentur cefi-
char, 19ad patt *qualiqUam alíquando ilium iamex fiacro offe decidentem in tres impenfe breues furcu>
01fig.abE los diffóndiuiderim ,tuncfiacro offe quinquéfiolumoftìbusconformato *In canibus autem 8¿
adG.aut alrjs animalibus,pro dorfi oflìum numero neruorum dorfalís medulÍ£parium ffequentia quo^
c h a rla d ¿liflEèft *V t níhíl de Galeni libris de Partium ufiu fèntentia di cam, quando os làcrum qua^
pveteidex tuor tantum oftìbus formariarbitratus eft,nullum quealiud os illis fubfjci ficriptum reliquia
z & ì f i g u . Ex illa cnim fèntentia colligere promptiftìmum eft, quàm aliorum Anatomicorum placitis,
V l/ f -2,3 dum íllos libros nobís tradídít 3anxíé ínftíterít, quam"que ínuicem confiona nobís ficríptare->
f i, chd'Só.
líquer í u
Ó 3 SEPTEM

©
 $40 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS o
S E P T E M N E R V O R U M P X R I V M E C E R
uicis ucrtcbrisproßlicntiumferies* Caput X I I *
odo ha&enus* memoriae non exciderit primae ceruicis uertebrae cum *H«ncßa
occípítís ode, SC íecundae item uertebrae cum prima fuperius traditae ai% Puscnt,cx
ticulationis fpecies , meritò in praelentia Naturae prouideiitiam ièdulò ,fT s Cii‘
1 1 r ,r o r í 15“•1K b #
admiraberis , quae primo ceruicis pari , oC iecundo3non caeterorum cer. ubis. .
uicis aut thoracis neruorum ritti , fèd peculiari quo dam , duarum pri.
marum uertebrarum articulationibus impedita, uía infculpièrit^ac duos
________________utríuíque parís , quemadmodum 8¿ in iàcro ode utrinque machinata
_ fit exortus : unum duídem anteriori corporis lèdi , alterum ucrò pofteriori exporrigens ♦
A Tatarapri- Quippe ut * pofteriori primi parís propagan concinne ma praepararetur, Natura in pri'
■¡nopdrduerìt mae uertebrae eminctiori fede ad radice poderioremq; regione ipiìus cum capite articulationis
pd.ru bfi'num caelauit,atq? hie etiä occipitis odi ciìnum infculpens foramen edecit primae ceruicis uer c[ßlJur,
tebrae,ipiìq? occipitis odi comune. N e iì fortade integrum foramen tenui illiuertebrae (u ti in cap.u.
canibus,quibus gradiòr ed uertebra,euenít)ínfculpíidet,ípfa quum alioquin magno indigeat
robore,multis perforationibus inualida redderetur. Quinetiam quo foramen id ar&íusede
podít3Natura poderíorem primi parís exortum gradient efíecít,eumq? ín mufeulos duntaxat,
dídríbuít, qui à prima ceruicis uertebra in occipitis os íníeruntur,8¿Leos qui ab occipiti) ode* ¿14 muß.
in tranfuerCös eius uertebrae procedus implantantur;aut3ut clarius dicam, in quarti & quinti íít G’F-
mufeuloru caput mouentíü parium mufeulos, praeíens propago ípargítur.acdextraquídem
propagoín dextrilaterís deperdítur mufeulos,'íinídra ante índnídrirquod etíatotaneruoríí
íeríe femper3iiídaííud addídero3fubaudírí uelím. Caeterúm ab hocpoderíorí primi parís exor
tu íeu propagine furculus etíá deducítur ín príncípíumsmufeulí à tranfuerfo primae ceruicis fig.G.
Uertebrae, & aliquot íubíequentíum uertebrarum príncípíum íumentís ac fcapulamíurfum S nw«/c#.
attrahentís.hAltera primi parís propago non Temper confpícua3nímís quàm gracilis ed3atque h
ab anteriori dorfalís medullae regione enata3excidít ínterprímam ceruicis uertebram &occipi *
tís os3íuxta latus1 teretís lígamentí íecundae uertebraeprocediim (quem denti ad¿mílamus)oc
cipitío colligantís.Haec propago utí gracíllíma ed3íta edam mox ¿nkmufeulos abíumítur,quí 21.
S ecu n di pd'
anteriori uertebrarum lèdi obnatí3dorfummouentíum prímum par reccfentur. . Secundum 68m[-u-
rió egrejfu óet
fer ies . neruorum par, quando prorfus exlateríbus íubíequentíum parium modopronaíci nequíuít, A,B‘
utpote ab artículatíone duarum fuperíorum uertebrarum offendendum, aut quòd ÍÍ foramen
inibì uertebrís eífet íníinuatu, articulationis robur omníno ínfirmaretur, Naturauertebram
noxam fugíens3íécundu par ut frequentiùs, bínís exortíbus leu propagíníbus exorirí operae.
precíum putauít.ac poderíorem propagínem3 quaemanteriori longèedcradíor(quanquam Ijfi.i.
Sí ipía gracííís uííítur) per latera poderíorís íecundae uertebrae procedus3quem ípínamuoca.
mus,eduxít, ibidem opportunidìmu tutidímumq?11iter (uti ín primo docuímus libro)machi. Ht0)
nata. Prae fens propago quum utrííq? primi parís propagíníbus cradíor íit3ínpíures quoq? di. a.iílUr*
uíditurramos.Simulate^cnímprodrjt,índuos craditíeímpares°dífcíndítur3acpcradíor aprío
ríbus quodámodo adpoderíoraíurfum tranfucríimtendít3exípínaenímírüfecüdae uertebrae
lateríbus3uerfus ípínae medium, ubímutuus ed utríufcp laterís mufeuloru poderíorem ceruf oduh*
ccs regioneoccupantíu congrcdus. Ramusídetertí) parís’fobole bueexporrecda coaucfta.
tus3ac ex dícdoru íam mufeuloru medio ín exteriora prolapfus,contrarío penítus duedu ex po t3f¡g.L.
dciíoríbus furílim in priora ad caput contcndít3atqueínibí ín uníueríam capitis cutemtam
quae circa aures,quam quaepodauresaduertícísufque fummum habetur,s furculos ípargíu s 3fi. m,
Huíus rami pi ogredus accurate propter íubíequentíum parium íeríem uenítperpendeiidus^
A b íllís ením paribus rami à uertebrarum lateribus ad ípfarum fpínas pertínont 3S¿ hiñe recia t Petes Uc
\ extrorfum per mutuum mufeulorum utríufq? laterís cogreíTum3&: rurfus hiñe à fpínarum feu
poderíorum pro ceduum apicibus, doríiqp medio antrorfum feu uerfus corporis latera afeen. u}
dunt3& ín mufeulos dígeruntur a fpínarum apicibus principili ducentes, utí fubfequens ner^ cr adfini*
uorum feries ordine doedura ed. Caeterúm poderíorís fecundíparís propaaínís minorara.
mus m proxímorum mufeulorum principia díuarícatur.funt autem íllí tertíj $C fextí pans" mu tdU B.
lculíaeoruni quo scapi tís motíbus praeede díxímus.yAnterior fecundíparís propagoadmo. k ,l .
dam gracííís,ab anteriori dorfalís medullae fede origínem mutuatur, atque5 ínter íecundam ^
. Pnmam dabítur uertebram ad latus radiéis, eius fecund* uertebr* proeedus, quem dem
ti comparamus.Dígcrítur autem haec propago mox ínamufeulos anteriori ceruicis uertebra. km r.
rum icdi adnatos, qui prímum par mufeuloru dori! motus autorum condítuunt. bTertíum
© neruorum
 DE HVMANI CORPORIS F A E R I C A LIB.HR 1 1 1 f* ^41
c j fi- cd.ti neruorum à dorfali medulla prodeun ti uni par exccommuni foramin? fècundsc ceruicis uer.
li, I reumi
sfigura. tebrae ÒCtertiaaprocidit, moxab egreiTuin duos difcifsum ramosfPófterior retrorfum Aedi.
*Terti) fari*
di,ifi-0* tur3ac inter mufeulos ceruice extedentes, qui dorfum mouentiu feptimus&odauus enn
e 14 td. O.
enumera feries.
fit; tdb. A»
tur.ac deinde inter caput moUentiurn fecundum par occultatus,ad fècundsc uertebre fp>inani
B,C,etc. contendit,atque hincexmutuo mufculorum pofteriorem ceruicis fedem1ocGupantiflm con.
g itd S i curfu in pofteriora excidens ad ceruicis properat latera/mufculo fuffultus,qui ex carnea coll >
bzfig- P. ftitutus membranabuccarum motus opifex cenfetui\h Anterior aut tertrj pan's ramus,in qua.
con >
i*f e d ­
ii 2, 3fig-R tuor fpargitur propaginès,acl prima mufeulos dorfum mouentium primum ac fecundum ini
commifee' pii cat* Secunda propago decliuis duda, quartum adit neruorum par, cuidam ipfius furculo
tur cumV. commifeenda,in didos nuper mufeulos abfumpto«1 T ertia autem fiirium contendi^ ac po.
lifi.S-CUM
K ddL.3fi­ fterioris fècundi paris propaginis ramo inuerticis cutem excurrenti co ngreditur,una cum ilio
rn2,3 fi T. ( utiprius didum eft) difpergenda"’ Quarta autem tertq paris anterioris rami propago in mu
»814 C.tj ièulos digeritili^qui tranfuerfìs uertebrarum proceffibus connati, ceruicemin latera mouentt
td.tì.
e 13 td. Q,- Òi eum pariter qui a tranfuerfìs uertebrarum ceruicis proceftibus prirteipium ducens, fcapu .
pzfig.chd. lam fiirium uellit*p Quartum ceruicis neruorum par è communi tertiae Sdquarticuertebra.
4- rum roraminé excidens, tertio pari fimiliter in duos partitur ramosi Pofterior aliorum quire Quarti pari*
$2*f i y . feries.
trorfum ad fpinam inter mufeulos occultati refìeduntur modo,uerfus tertirc ceruicis uertebre
ipinam contendit,ih progrefTu illis quibus intertexitur mufèulis, furculos diffundens* Quado
aut fpinam contingit,per mutuum elabittxr congreilum,mufculorum pofteriorem ceruicis re.
gionem occupantium, atq? bine in latu membraneuq? digeritur muiculum buccarn motus au.
r 2,3fi. X . tore praacipuu «"Anterior aut quarti paris ramus,ternas educit propagines. ac una promiscui
Szfe.Y.
tzfig.R. ter ti] pariscpropago commifcetur,quaeq! in mufeulos deperditur ito macho fubftratos,ac cer
U z fi.it. uicem fledentes.“ Secundam uerò propaginem in mufeulos diftnbuit uertebrarum lateribus
Xzfig.b.
y 2fi. e.
adnatos : cuiufmodi funt quorum benefìcio ceruix in latera ducitur,acis qui à tranfuerfìs colli
z zfig. m. uertebrarum proceftìbus principium duces, fcapulam furfum allicitf Tertia propago duabus
d 2,3fig. n. nuper didis gracilior,decliuis fertur,cum quinti paris7fobole congreflura,ac firnul cum illa et
&2fi.cbd. i fextiparis'propaginefèpti tranfaerfnieruu conftitutura/ Quinto pari,quodpredidis qua.
e 3 fig. e.
d Zy 3fig.d. tuor fuccedit, quinta uertebra cum quarta uiam prebet ; ipfum uero fimiliter atq; quartum in Quinti.pAri*
e 2figu. d d duos difeinditur ramos,ac" pofteriorem ad fpinarum apices retorquet,eodempròrfus modo I£n^
adchd.6. digerendum,quo pofteriorem quarti paris rartium digerì diximus*Atprior anterior ue quin
f*fe-e ti paris ramus,primùmcfobolem fpargit mufeulis ceruicem ftedentibus* deinfgran diore de.
g 2fig. n ex
b,e, m.dein promit,qui deorfum repens ramulos utriufq? uicini paris,quarti nimirum ÒCfèxti excipit, Si il
1 fig. lib. 6 lis adaudus/ neruum'1fèpti tranfueriì efformat,qui precipua quinti paris conftat propagare,
P-lfig.L
ÒCexigua fobole quarti paris, ÒCitem exigua foboleiexd. Interdum Uerò ÒC feptimi paris iurcu
b 7 mufeu.
tdb. a . lus fèpti tranfuerfì neruo accedit, at tunc quarti paris foboles ipti nulla ofìèrtur* Atq? tree fané
S e p ti trd n fi
tier f i n e ru o rìi
regio admodum induftrièfepto trafuerfo nemos elargitur*Variai eniniidà CcCteris mufeulis confilitut tOi
non figura fc)ltnni uerum ÒC fundione * Orbicularis enim fòrmae(uti in fècundo recenflii.
mus Ìibro)uifìtur,&r fìtu obliquo donatur * Mox caput ipfìus à quo fibre dependent, non ut
quifpia arbitraretur, expedoris oftè, aut coftaru cartilaginibus,aut uertebrarum corporibus
educitur,fed in media totius fèpti regione,quaè neruofa eft, id confiftere nobis periuafum ha.
bemus. Acproinde neruos fìbris illis motum largituros, eò prorepere ab alto operepredum
fuit, ut in Liimieriamipfius fèdem fuam uim ex a?quo diftunderent «Si uerò Natura neruos fé.
pti partibus,qu2epedoris ofti, coftis 8^uertebris connafèuntur,ipièruiflèt,fèpti finis in ipfìus
medio haberetur: quu neruos in mufculorum initiapotius quàm fines exporrigi, Anatomes
profefTodbusaxiomafit*Atquehacrationefeptumduntaxat neruos à ceruicis uertebrismu.
tuatur*lòngo enim progrefTu eos ducere, quum poffent exproxfmis fedibus emitti, Opifìcis
eftèt ignórantis,quid.magis in fabrica conduceret* Hac igitur occafione ièpto fublimes tranfi
mittiintur nerufuniuerfìim thoracem perreptantes*Ne uerò in progrefTu periclitarentur, eos
interfèpientibus thoracem membranis adnexuit, unum neruumfingulis membranis exteriùs
firmans*Nec^ profedò minorem coditoris induftriam arguit,1id quod adhuc anterioris quin >
k 2 ni ufi tet'
ti paris neruorum ceruicis eft reliquum, atep infcmufeulu praecipue inferitur,cuius auxilio bra ^~cHmmdn
bulbi.
chiù attollimus*Hic enim quia ingens graueep membru impenfè furfùm attollere debebat,for quintiparis.
ti ualidocp indigebat neruó,quem Natura ipfì fècurifTìmè à commemorata quinti paris portio
h fig- r,r. ne deduxit. Natura enim ab hac portione ramulos quofdam porrigès mmufeulis fcapulam at.
m9 tdb. r,
A’l3td. tollentibus,primum ab externó huius portionis latere" neruu deriuat,qui foràs emergens,atq?
Hli*fi&.&. in multas fcifTus foboles cutem implicai, qua attollens brachium mufculus integitur* Deinde
reliqua pòrtio in profundo recondita,iìmulatque fcapulamceruiciappropinquat, in duos ma.
o 4 gnitudine
 541 À^DRËAË V Ë S A L t l d B R V X Ë L L E NS î S
gnitiidincimparcs partiturramos.0Anterior,qui&gracilioreft,fub fummi hlinicri cum cia.
uiculapconnexu porrigitur,&: mufculi brachium attollentis parti foboles fpargit, quæ à fum.
ino humero 8Cdauicula inibì principium ducit*Atque hic ramus cuti nullum exporrigit fur. qfi.ca.6ii,
culum , nifi interdum extreme gracilem,aliquoufqueqhumeraria uena concomitatum ♦ Po- ?*,a.
fterior riero cius quinti paris portionis, quam in profunclo recondita decliuem ferri diximus,
ramus qui anteriori craflïoreft,poftquâgracilemexprompiitramulurn mufculo hinc a fcapu rjS
lafurfumados v refèrensproficifcenririnfidefforamini inftar iemicirculi in fcapulæ elatiori
cofta exfculptodn hoc foramiriepofterior hicramus uena quoque 8£tenui anteria concomita 2lllb-l«‘
tus,mox propaginem diffundit1mufculo fînum occupanti,quem inter fcapulæ fpinam & eia.
tiorem ipfîus coftam haberi Îcripfîmusdnfuper in mufculi brachium attollentis ledem digerì,
tur, à fcapulæ fpina ÒCfummo humero pronatam* Verum hicramus in præfentem mufculum
non totus exhauritur,fedxfurculo quopiam cutem brachi) externæ fedi obdudam adit, quem * », jfi. ».
fecundùm exterius latusYinfèrtionis ramus die ab alto tranfmittit,quam mufculus is brachium
attollens inhumerummolitur♦Eadem fine induftria &àfuccedentibus neruorumparibus
leu neruis in brachium progredientibus ad mufeulos fcapulam mouentes," nerui tranfmittun. £3fig.t,t,
S e x t i p d r î s tur,quiomnes intimis mufculoru iedibus potiilimùm iniëruntur.Cæterùm nunctempeftiuu
f i n e s , eft,fexri ÒC fèptimipariu férié fermoni fubrjcere/ Sextupar fub quinta uertebraexcidens, eade 6 c d'
eu cæteris paribus ferie ad ceruicis mufculosbpofterioré ramu difpenfat, tu eos qui ceruicis SC b 3 fig. k.
capitis præfuntmotibusjtuilloru capita^ quirefpirarionisopificesexceruicethoracéaccedût. ¿ “ ¡¡“’j 1* -
quancp8éhipotiftimuipforumneruosàfcptimopariòéo<ftauo quoq?ièuprimo thoracispa e 2f i m u d
rimutuenturf1Anterior autem fexti paris portio,poîrquamcneruum exprompiît, qui quinti c ad co n fi,
parisportioniadneruum feptitranfueriîconftituendumpermiicetur, cumcontiguis paribus, tu tlon cn.
feptimo nimirum & o&auo coit,8é uarie rurfus diiTcinditur,neruos unà cum proximis parti, f
bus efformatura,qui in manum contendunt ♦Priuatim uerò præter cætera ceruicis paria, ièx. >
turn parsporrionemnotatu dignamdeorfumadfcapulæcauum traniìnittit, SC rami quoque 6
turn ab hoc,turn S c à cæteris coniugfjs ad muiculos digcruntur,qui fcapulam furfum ducunt*
Validis enim Si magnam mojem attollentibus mufeulis uarias quoque ac frequetes neruorum
Septimipdris propagines inferi, quàm maxime ration! eftconfbnum*hSep timi edam paris ex communi fex. h ifig.cU »
tæ et fèptimæceruicis uertebrarum foramine prolabentis,magnus cum duabus proximis con. 7*
iugarionibus fèxta uidelicet 8C fèptima ’ congreflus perficitur,atque huius potiftima porrio in
manum fèrtur*Ab hoc enim pari 8C quinto ÒCfèxto ceruicis,6 ^primo ÒCfecundo thoracis ucr 4
tebrarum omnes manus nerui propagantur ♦Qua autem fèrie dii digerantur, peculiari Capite autult.fi*
perfèquar ,modò interim adhuc addens,fèptimum par interdum ramulum fèpti tranfuerfì ner
uo offèrre,&perpetuo"ramum in pofterioraad fpinam ducere,qui præter citeras propagines ?
in mufeulos pofteriori ceruicis fèdi inftratos digeftas,aliquot edam offert ' lato membraneocp h
mufculo,qui buccasmouet,atq? ex carnea membrana conftituitur* in hunc enim mufculum à Tm i c cd
quinti paris neruorum cerebri’propagine per" cæcum foramen excidente,acdein ab ornili. zc["
bus paribus uertebrarum ceruicis(lì primum excipias)foboles pertingut, uniucrfè fecundùm n zfig. a.
mufculi fìbrarum ductum exporrede,ac proinde edam ad uenas ÔCligamenta multifariam ( u t lzllb,t^
dutftum ilium feruent)reHexc, ac cuti edam communicatæ^

S E R IE S D VO D E C I M V U R I V M N ERV O'
# rum dorfdlis mzdullxfihordCis complexce uertebris* ' C ap* X I I L
P rim i pans RIMVM thoracis neruorum1 par^nter fepdmam ceruicis uertebrarum dz^ c^
thor<tci4,Jcu et thoracis primam,quinq?humdiorum ceruicis parium modo cxiiicns, s,
dorfdlió me,
dullx nrruo, fuperioribus dorfàlis medullæ neruorum paribus compara turn, oppor'
rum o<fid' tunè ocfauum nuncupabitur*Hoc itaquefìmulatque excidit, in duos im.
uifiries. pares didudum ramos,bpofteriorem, qui ÒCgracilior eft, retrorfùm ad hfi-«*
fpinam inter mufeulos uertebris hìc adnatos reconditi detorquet, à quo ^ ^
— ...— i m progreftu furculos accipitradix" mufculi ¿prima thoracis cofta in traf. CiJ a^\
uerfos ceruicisuertebrarum proceffus inferri, ac ceruiceminlatus(uerfusanterioratamenma
gis ) inclinantis ♦ Dein & qui ceruicis capitis quein pofteriora modbus præficiunttir mufeü^
li, ab hoc ramo ocftaui paris furculos adipifcuntur.Quod autem eius rami fepdmæ ceruicis
uertebræipinam contingit, extrorfum ducitur : Si rurfus tranfuerfìm a foinaabfcedens,pro d9mft^
pagines
--------ofia*thumiliori
u m ie u n q u i ic a pfedi
u ia ciusll
m m omufculi
u e n tiu mqui
le cfcapulam mouentiumfecundus
u n d u s ac m a io r t n u . ac maior enu^
meratur.Infnn<>i-A'c«,„n-..i^^«,u^> r.__ * /
meratur.ltiiuper & ' mufculo fcapulæ bali inferro, fcapulamçad dorfum trahcnti, ac demum ^ __
> dii

©
 DE H VM ANI CORPORIS FAB RICA LIBER m i 3^
fa fa.K f illi quem hom inis th orace rtiouentiu tertium recefuirnus* A t anterior o d a u i pans ramus, n o -
g ia jì x. tieriori longè infignior,(eptim i,fed m agis adhiic interdu n o n i pan's no minima p or tione curri
b zfiy- ipfo congred ientem s fufcipit,totusq$ uarieuicinis paribus com m ixtus/ ihunicam ipfius dem-
pieris propaginem ,in m anus fertu r.E x dem idiori nanqj ipfius fede ubi iam proxirnis paribus
ie com m ifcuit, propaginem antrorfum em ittit, qute fecundum prinite thoracis cod aj d u d u m
i 4 muf. ta* ad p ed b ris ofiiis ufqp fum m um periata, in progredii furculos diipeniat thoracis’mufculo a cla-
bad.
k 4 tab. 0 . uicula in prim am inferto co dam »Prsetereahum s propaginis terminus ¿11 illo sd iterim i*mu
l^ta.S,aut fcu los,qu i à p e d o ris oilis fummo principiti ducentes/urfum exp orrigu n tu r/ turn ad m am il
T. larem capitis procefifum,1turn ad os v lmagmi com parata, & madlaryngis cartilaginem fcuto
mi tab.P.
tufig-cap. non abfim ilem . quanquam interim 8C his mufeulis à ièxto pari nerubrum cereb ri1! foboles o f
z k,k. fcrantur,ut Se a prim o intercodàli neruo, quem m ox noni p a ris0 propagine ede dicam .Q use
O z f i j . autem o d au i paris in manum fit (cries,cum reliqua m anus neruorum explicatione perfequar,

id oc h oc loco fubiungens, ab o d a u o pari, fèu potiu s quarto manum petente neruo,quum is

p ift-Myt*.
q i fig.cha. alani acceditex pod eriori ipfius regione ed am f’ ram os pullulare,in cauam fcapula? regionem
9 diged os/1N o n u m par inter prim am 8C iècundam thoracis uertebras originem du cen s,ceta­ JSloni paria
r3fi.fi. ni qu oqu e paris ritu 1 ram u m in p o d erio raab Ìeg at,fim iliq u o d am m o d o ration eatqu ep o fte feries.
rio r o d au i paris ram us digerendum . D ein d e n on m inim am fui partem o d a u o porrigens,
S z fi./. uti fuo dicam lo co , in m anum fertur»sreliquam uerò ipfius portionem prim o co (tarum inter-

uallo od ert, quae iecundùm prim se colise d u d u m ad p ed u s uique fertur in p ro g red ii,u t S i re
liqui coilaru m interuallis exp o rred i n eru i, (oboles diffundens in mufculos thoraci incum -
tzfig. cha. R-tliquorum
io,etc. ufq; ben tes»P orròfd edm u m ,u ndedm u m ,d uod ecim u m ,8£reliqu aad prim u m uiquelum boru m , parium ètho~
ad cha. j o . leu uigefìmum par,fubfequentia,eadem qu od am m od o ierie d ig eru n tu n Q u ip p e om nia m ox racis uerte-
atque è uertebrarum lateribus exiliere, bipartito fcinduntur,ac m inorgraciliorq?ramus retror iris p ro fi lien'
fum ad uertebrarum (pinas detorquetur,inter m ufculos uertebris adnatos latitans.Su ntuerò tiumferies.
illfiquos dorfi SC thoracis m ocibushic precede retu lim u s. V idelicet humani thoracis m otoru
n tz muf.ta. uqu artus,in canibus uerò fimijs ièxtustdeinde dorfum m ouentium (èxtiparis* alter,m ox et
A.
7 alter o d a u i paris,S i circa iliperiores thoracis uertebras alter3 primi ,& f fecudi paris caput m o
x 13 tas.
y 14. ta. Y. uentium ,S£ alter tcrtrj p aris,8T alter quoq? quarti paris m ufculorum dorfum priuatirn mo/
Zizta.r, uentium J n h o s enim m uÌculos thoracis neru d ru m poileriores rami fparguntur: ueruntam e
a 13.tab. Ay in illos tantum non ab fu m u n tu n ac quum iam (pinarum attigere apices ,extrorilim properat,
B etc. ad F.
b 13 ta. H. inter mutuum dextri fìnidriq? lateris m ufculorum congreilum proci dentes, atquein m ufculos
ci^tab.o. p o d m o d u m d ig ed i,qu iabillaru m quas con tin gu n tfp in aru m ap id b u sp rin cip iu m m utuai!
tur :è quorum claile(pra?ter aliquot nuper com m em orates,p recip u e autem altemm prim i pa-
d io tabus. ris m u(cuioru caput m ouentium )(unt,dm ufculus fcapulam ad dorfum trahens,totiq 3fcapulp
c 9 tabu. a .
bafi inièrtus : $Cc hum ilior pars eius m ufculfquem (ècundum fcapula m ouentiu enumerarnus,
f il tabu. a .
ac m onachoru cucullis coferim u s,q u ih acp arte (captila deorfu m u ellit,m oxhum anithoracis
g io tab. 0. m otus opificu m i q u in tu s ,& s is edam qui brachium deorium dorfo àdducit * E t praeterqùam
quòd à pofterioribu s horum parium ramis furculi in mufculos digeratur,etiam aliqu ot in cu-
tem doriò inftratam corttendunt,at minus frequentes quàm nerui in m an u s, aut p ed o ris, aut
h 7. fig.XyX. colli cutem pertingentes*C a:tenjni anteriores p ras(èntinnì parium rami11furculos ofierunt (ex
1 zjì.ca.z h.
ti paris neruorum cerebri1ram o fu b tunica codas (uccingentecodarum radicibus ex p o rred o ,
kfi. ca 6 li.
3 G, G. illisqp furculis ad au d o .D ein p rcc ientes rami codaru exporriguntur interuallis/ uenaitern que
I fi.ca.ìzli. 1arteria concom itati,& : p ro p rio 111finu codarum interiori inferioriq^ fedi infculpto u e d i,fecun­
dum codarum d u d u m in anteriora p rop erant*Ram i enim ueris exporred i codis,ad p ed o ris
m1,4 fi.ca.
19 li. t K.
ufque os pertinguntrram i autem fecundùm ipurias delati cod as,h au d una cum illis cedant,ue
t t z f i j j y g . rum in abdom inis ufq? anteriora fuper peritonseum repunt. A b his ramis in p ro g red u 1 1fparià
dein chara- adm odum propaginum feries in m u fcu losth oraciad d ratos diiFunditur, e quorum num ero
dieres late,
0 (ècundus ed thoracem m ou en tiu m ,& pqui brachium p ed o ri adm ouet, qui (capulam pe-
™ finifin fi
gW£l. d o r i ad d u cit,& r qui brachiu m d eo rfu m u ellit,& sobliquèdefcendens abdom inis mufculus»
0 7-tabu.L.- In hosenim mufculos propagines ab intercodalibus neruis o(Feruntur,fingulp tanta indudria
P 3 tab. a .
^ Stab. r. ad cod as,& uenas,ac arterias,& ligam enta reflexae,ut ad am udìm mufculorum quibus porri-
r *0 !<*&.©. guntur,fibrarum inced us retineant. A tqu e ut his muiculis thoraci indratis ab intercodalibus
*} tot,©. neruis propaefines exhiberttur,fic à neruis fpurias codas fuperantibus,foboles quoq? abdom i
nis mufculis com m u nicantu r, fìbrarum etiam illoru quibus attenduntur m ufculorum ob ièr-
uantes»Porrò à propaginibiis m uiculos implicantibus,neruuli etiam thoracis cuti otieruntur,
n on quidem certa nccp nunquam aberrante ierie, (ed (parfim,eoc^ p roriu s m od o quo crrantes
uaforum rami,<nrosM s Grarcis n u ncu pati,digeru ntur, V tc u n ^ uerò uaria, n e ^ fìbi condans
di
 ANDREAEVESALII B R V^X E L L E N SI S
344
.^'íitcáíffriodíneruorumcutempetentiunifcrkSj Natura ta^wi^uenta^emie^oa TOcm anh
TVernipdpil-
luntpnentes
S S S w t a K a f f i c e r ^ q u a ^ i ^ fflcffl,hanc promptms fugcndam contreílan
d u Sjpapülarn uo p ^ } gfer¿ , quartum coftarum pcrreptant mteruallum, pro- »
damcpottffant.Acpr ruíusbencficíobrachiumpctforiadducimusiatqsabillis
paginesdiffundunturin * . - t nm,i,"e,ua penis efformaturfubftantia confian- U> h u u
t c m ^ a ít t r ^ u'tprxfentesfiircuHduodecímoneruorimi parí quodanimodo peculiares cen
W H Ím ítTfanédceímo octano & decimonono paribusíd prjuafm affcnbendum uemt, ’E‘
qubd 'ííirculos offerant principio7 fexti fémur mouentíum mufculi >quodhince uertebrarum
lateríbus pronafci iammulto antecommemorauimus, ~
’ 8,19.
y ^ufcui
b f E R V O R V M I N V N I V E R S A M Ub.Q,
tnanurnferies. C aptó X 1 1 1 ! •

p R cA E S E N T I fig u ra plcxum .de quo in C a*

pitiscontcxtu moxin initio agetur. quifiupra p r imam
thoracis coflam anteriori in fid e confif lit , nudum exprU
mere ita conatusfium.quemadmodum in poflrem a cAna^
tome is mihi P atauij occurrit. V t uero delineatio efijet
confipeflior .omnes rarnos d quinto.Jexto.feptim o. oflauo
(£T nono paribus aliò quam in brachium deduflos.rcfeflos
finxi.quemadmodum etiam dcadauere ex quo hanctabeU
lam dejumpfi.eos abfecueranuNon efl tamen.cur quis in omnibus hominibus huiufimodi p ro fits
plexumf i obferuaturumarbitretur.quum ismihiadmodum uarius inter fecandum occurreriU
G h arafleres autem quibus hcecfigura infignitur.itafie babent. ^
5 .6 .7 . R a d ic e s funtparium ntruos conflituentium.qui brachiumf i b cut. illic r e fi ¿la*.qua a uertebris
S .$. iam pro cider e .N c r u i uerò braebij illicfiunt abtruncati..ubi iam in brachimi prolabuntur.
kA 'Portio efl quinti par is. dqua tande neruus deducitur. qui brachitifiubeuntiü primus numeratur♦
B Secundus neruus. C T ertius neruus*
D

prorepens.etiam ramum E infignitum ab ilioprogrejfii itaatquehic exprefiimus affiniit.

quibus uero commixtionibus congrefiibus'uereliqui nerui prodeant.etiam abfique ehara ¿1er uni
opera notum ejl.modò illis qudbrachiumpetunt. unum adhibeam charaflerenu
F Quintusbrachium petensneruus.
G Sextus brachium petens neruus. N cràni ut hunc plexum adhuc accuratius obfierues. nonpiged
figuram intueri.quam huius quarti lib ri calci infiuendam duximus«.

kA *quilus o brachium à quinto3fexto3{èptimo ceruicis neruorutnaparibus,ac dein itfcc)L

partibu* ner' àprimo fecundocp thoracis icu totius doriàlis medullx uertebris contem
ni inbrdchium
ducdntur. tx ocftauo& nonohpanbusl fex nerui digeruntur,quorum {¿riernprotC/ g^
quar mox atq? Naturar operum ftudiofos admonuero, ut accurate ncruo
rum in brachium porrigendorum originari contemplenturhta enim ner e>7>>
ui brachium adituri3itatim ab ortu ad uertebrarum latera permifeentur
Implexa* ner coëuntcp.,8 ^rurius inuicem dirimuntur3ac denuò conorediuntur t acpo
uorum brachi (tremò ieparaiitur3utneutiquam dicerequeaSjquis'nam brachi) neruus ab hoc illouependc ideat
uMdéiraum. pari» At ucrius quodammodo fex præcipuos nemos ab illa commixtione ncruoru mcp congC/
rie ac cotextu reticulari principium ducere aftrues.atcB hic implexus tam elcaans eft3ut ab Mus
1 , ^
effigie chor dulas 1. ,■ ----
Cardinalium 1 *-----
galcris r V primùm
appenias3artifìces r . mifccre
- ö
commuterei '-didice
rint.Qiiòd autem Natura artifìcio hocpeculiari& incredibili fpedatucp iucundiilìmo utatui*, ^
quo nemos longiffimo progrcffii dcducendos.durioress aciniurns
ac iniurrjs ferendis pertinaciores
pertinaciorcs red^p criag10'
dar,neminemambigere exiftimo 3potiffimtun filt implcxum neruorum crus petentiumpnus netnri - £
fpedauerit, ñeque nímíum interim Galeno in primo Affedorum locorum libro acquieuent» er*** *
Cxte' u
 DE HVMANl CORPORIS FÄBRICA LIBER IIÌÌ^ 34$
Carter um primus brachium fubiens neruus, eius quinti paris neruorum ceruicisi rami io Pxhnws nef*
’uh.fiR. boles e ft,qui in s mufculi brachium attollcntis federn à fcapulse fpina pronatam digeritur* Ui>s'
Atque haec foboles tantum in externe brachi] regionis cutcm paulo fub medio longitudini»
gl0^ £ ’ brachi] diffunditur , inibicp cedan Quippe inferiorem huius regionis cutem11alia exilispro-
h ifigch*- pago implicat, quse prardidcc nuper fobolis modo ex alto emergens ab co editur neruo , qui
3*.»It-H' neruorum brachi]1quartuserit, Atque hasc propago non folumdi&ae iam cuti furculosof-
fert,fed SC illicuti fobolesderiuat, quce federn externam pofterioremqjcubiti ad humerum
articuli amplexatur, Praefèntes nerui, ut Sc omnes quoque cutem accedentes* membrana fub
fulciuntur,quamcum multisali]sdidecl:ionum profèdoribus carnofàm uocarelibuit,atque
interhanc ÒC cutemprorepunt in hominemulto adipe etiam immerii, membranamq?illam N cruös tur
cuti pertinaciter committentes, ac pilorum modo interim graciles. Deinde non can dem per- um fifanfcs
petuò in firn,numero S i craifitieretinent feriem, heut in maioribus uafi's ; ncque parem nume ^
rum,neque iitum, neque magnitudinem accurate obferuari, iam antea relatum eft. Porrò ca> referiem.
teri quinquenerui per axillam brachium fiibeut, atquein plures ramos quàm primus fpargun
bz,sfigura. tur, fmguli maiores cradioresuc fpectantur,kSccundus itaquebrachium petens neruus,ab im f ecun&*er*
fM i.fis . plexu quem neruos brachium fubituros ad uertebrarum lateraeiformaredixfprincipium du- *
cit,atc£ ita nemo hunc neruum alicui pari uere afcribet,quod non uno, fed plunbus neruorum
16 mufeul panbus textusille conftituatur.Ctcterum prsefens neruus brachium fub1mufculo cubitum fie
uv.e. cqentlum anteriori ingreditur, Vbi enim duo illius mufculi capita inuice hint coltura, neruus
m 3 (d p . A . iile prim um m brachium fertur, quo etiam loco mmuiculus brachium peeftori adducens infer-
« 4 Cd. S . tionem fecundum humeri longitu din e molitur,uti etiam " mufculus brachium attollms tranb
o li ta. S .
uerfim inibì humero implantatur,praeter in fertionem quam haepropemodum regione0mu­
iculus ten tat, qui ab humiliori feapulae coda pronatus brachiti in poderiora allicit, ac demurn
p io t a le . elus quoquepmufculi,cuius beneficio deorfumuerfus dorfi humiliorabrachium agitur,infer
tio fecantibus inibì occurrit. Secundus igitur brachium petenS neruus,priori cubitum fleeften-
q6tab.n,o tmm fubditurmufculo,8£fubqinteriorieius capite quod àfcapulaeproceiTù an ch orsipeciem
referente originem ducit,occultatus,utrifque eius mufculi capitibus "iurculum offert, ac declb
uis prorepens fub poderiori nuper commemorati mufculi fede reconditur, Quas ueròpropa
f 3fig-7- gines dein di dun dat,ubi SC tertium neruum hue fermone deduxero,fubi]dann *Tertius ner Fertij/n gn j
Utt ^ 1 Pus fecundo humilior,ex ilio quoque prodit complexu reti'ue,quod iam prius à neruorum ra
tzfigr. dicibus brachium adeuntibus confici diximus* Neruus ide quum alam perreptatf ramum
ujmuf.ta. promit ’1inter mufculum brachium pe&ori adducentem, 8C ilium quo brachium attollitur,
cuti cxporrectum, quae illorum mufculorum obduciturlateribus,quà illi ie mutuò con tin-
gun t. Simulatq? uerò tertius neruus humero appropinquat, moxetiam cubitum dedendum cum
xzfig.f. anteriori mufculo cooperitur, atque fìmul cum fecundo neruo deorfiim properans* ra m u ,^ '0^
y 7 muj.ta. |U5T1 caplti prxbetv mufculi cubitum dedendum poderioris, quod etiam interdum Sc àfe-
r* cundoneruo propalinequadam donamiCaeterumGalenus ailèrit,à tertio pra?po(iti no- L i.t.d eA fc
bis numeri neruo, poftquam is ramulumhunc in caput mufculi cubitum fleiftentium pode^- ?ni-dlIJc&
Zzfig- rioris diduxit,5 tantam propaginem didundi, illam^fecundo neruo comifceri, quanta fecuii
dinerui portio ed, hàcfub anteriori cubitum dedendum mufculo prorepens, Deindefub-
dit,fefemel obferuadè, à tertio neruo ad fécundum nullam communicari propaginem. Nos
fane aliquoties utrunque animaduertimus, fed multo iàqpius Sc perpetuò quail in homine*
Änli./ig.x. à fecundo neruoa propagrnemnotatudignse craditudinis ad tertium neruum depromptam
fpedauimus, qua tertius neruus cradior ualidiorq? reddebatur,Vtcunque uerò fit, fiueter4-
tius fecundo propaginem impartiatur, fiue à fecundo (quod uerius duco) ad tertium propa
bzfig.u. go pertineat, fiue etiam nullus fccundi cum tertio congredus fiat,b fecundus neruus perpe- een
tuo deorfiim ad anteriorem articuli cubiti federn contendit, mufculo cubitum dedendum an> ctiferie*.
y. teriori tedus, S i in progredu ab externo ipfius laterec ramulum fpargens in caputdmufculi ab
d iz tab.®, humeri ode principium ducentis, S i radio ad brachialis radicem infertfradiumq^ in pronum
T , mouentis* Quum primìim uerò fecundus neruus ad anteriorem ufque cubiti articuli fedem
cubin'ue dexum pertingit, fecundum externum latusf tendinismufculicubitumfledentium
fult.fig.z. anterioris ad carneam ducitur membranam, in cutem didipandus, mox enim atque ab alto
gzfigU a. emcrfit,induos craditie impares fecaturramos^quorum8 unusqui gracilioracfuperioreftj
b fig. J p .6 aliquoufquecumhumeralisuenac11ramo fecundum radium ad mediam ufque cubiti longitu
life.3 ** dinem exporredo,ac dein uerfusulneappeftdicem tendenti deduCiturfuniuerfam cutem radio
*lfig-mjc- iIlcllrnbeiitem prxtenuibus furculis intertexens,quorum’ praccipuus inferiorem radi) appen
JiM Sùt dicem fupcrans,ad fecundum ufquepollicis pertingit internodium hie, ud SC toto progredu,
, inter
o
 34.6 A N D R E AE VESALIÍ BRVXE LLENSÍS
inter carneam mcmbranam 8C cuteni repens^iobolescp tenuifllmasdiflundens*Huicfurculo
pollici exporrecflo interdumramuliaccedun^permifcenturc^ab ijs fecundi nerui propagini-
bus,quas modo intern# ííimm# manus cutem adire ícríbam * k Humiliorenim cradiorcpra- kzfi.e.HÍt
mus eius fecundi nerui diuifionis,qu#iuxta cubiti flexumperficitur,ftatim in duas quoque dí- b,
rimítur propagínes,fubl media prorepentes uena ab humeralí ad communis uen# conftítutío
nem profidfcente,mV ila harum propaginum quam elaborerò appellare nihil prohibet, pofl-
quamdici#iamuen#fuccumbens,ad" uen# communis ufque originem obliquo du&uac- mzfig-A.
nfi.ca.6ii
cedit,reli&a uena cutí fubtendítur, 8c in defrenfu elatius ad radrj federn nonnihil oblique con- 3 X -

fcendens, fecundum internum latus ° müfculi oblongi & radio propri] ad brachíalís ufquera 01 niufitab,
dícem perfertunp Altera propago,quam memori# do&rínxq? gratía ínfcholís humílíorcm a.
P 2fig z .
nuncupOjinacrís obliquequàm medium cubiti flexus autuen# communis origo confidai,de- qCLUdfiß,
orfum fertur,actandemuen#maíoríscubitiíedís cutípotíflimum oblat#attenfa,adbrachiale cundti ni et
ufqueq prorepítjín multos exiles íurculos ín progredii abfumpta* N am priuíquam longo du- qu'tfi.h.i,
Yzfi.n.
¿lu ín cubitiregíonemferatur,ín duos prsecípüos partítürramos,quorum r unus quodammo Szfig- 2 .
do radi] regioni exporrígítur,s alter uerò uln#,ac uterque crebro brachiale fuperat,ramulos in tQueacbno
cutem intern# fiimrn# manus fèdi díípargens* Dein ab íllís ramulís qui Venerís montículum du uence'ad
confcendunt,ínterdum íoboles ín externam manus frdem exíurrunt^nemulis' commífcend# Cd.6 chH i-k -
li.},
cutem primi pollicís ínternodrj extern# regioni obducftam ímplícantibus. atque in huncm o' uultfi.x.
T ertii ntYtlì dumfecundusabfumíturneruus*Tertíus aütem neruus firmilatque íecundí neruí11propagi- X2figx-
a d cubiti ufjut neadaugetur, frequenter* ramulum ín eutem diíp en latean tenori brachi] fedihíc obnatam*
yifi.ca. i3
fiexu m pro>
hb.i.S.
greß'wu
Hiñe uti ab initio in alto repofi'tus,cubiti flexum accedit,#quali propemodu interuallo in pro ZSmufitd,
grellu à fecundo diftans,ac interioran federn libi uendícans.Tertíus enim neruus noadamuf- bul.r.
lim per mediani cubiti flexus federn in cübitum delabitur : uerum anteriori fedi íníidet7 tuber- àzfig.cba.
4-3-ult.fi.c.
culi ínteríorís humeri, ac fuper internum latus quodammodo uehítur íníertíoníss mufculícu b ulti.fig.m
bítumflccfientíum pofteríorís, Quumuerò hanctranfcenditinfertíonem,ínmultasa dirimí- adn.
C2,lfig.*.
tur propagínes,fériatím tune recenféndas,ubíbquintum neruumad cubítum ufque íermonís ult.fi.e.
fèrie deduxero,quí una cum tertío ín mufeulos digerí tur,íedem cubiti interior em o ccupantes* dult.fi.lib.j
Q u drti ne?/ c Quartus neruus areticularí ilio neruorum íuxtauertebrarumlateraímplexupríncípíum quo Z uerfus b.
uiin hrdcbimn que ducens,omnium neruorum qui in brachiti porríauntur longé craflíflimus eft,8¿ fímílíter eifig.t.
in g r e fìi* , ip* fu.nmf.ta.
fiu s g feries, atq* tertíus oceultatus cumípfo ín brachíum properat,J axíllari uen# magn#manus arteri# ®>dcrf.
attenfus,moxq?‘ ínflgnes uteunque íoboles* mufeulís díftríbuens, quorum mínífterío cubi* gAd Yfì.i
tum extendímus.Priuíquam uero prxfens neruus ad medium ufque longítudínís brachi] per- hcd.zjhb. 3fi.a.ul
j.

tíngat,oblique retrorfrim8ad humeri os contorquetur,hoc mufeulos cubítum extendentes ti.figfi

ínter cedens. Verum anteacp penítíus refle(flatui*,ab interno ípfius latere1’propaginem emittit, Unter Per
q u # 1 ínter mufeulos cubítum extendentes pofteríorem cubítum flecflentíumín intern am Ñ7 mufeu.
tab.
brachfj federn procídít, uníuerfa ín huius íedís cutem ab fumenda, íurculos cp partim íurfurn h3 fig-chd.
partim deorfum multíplíd ferie íparíura* Porrò ípíe quarti neruí truncus, ad cum modum fe­ 3i.ultifi.g*
cundum humeri pofteríora re flexus, íenfi'm ad externa brachi] federn properat, acab externo Yl Inter Scr
y mufitiU
latere k propaginem edít,qu#1 ínter exteríorem cubítum extendentíum mufcuíurn & caput mzfi.cd.13
oblongi mufeulí radium ín pronum ducentis ex alto emergens, in cutem difpeníatur extern# IUP.
brachi] S í cubiti artículí fèdi obdu&am. Quum primum autem quartus neruus ín alto femper 0neiuffi-V* 5fig.chd.
latítans,111exterius humeri contíngít tuberculum, pofteriori ípflus fedi ínnítítur, in qua huius t3.ult.fi- b-
neruí nomine11 íinumá Natura priuatimexculptum díxímus,quo neruus mufeulís oceulta­ p 3fig.chd.
34.ult.fi-ì-
tus,atque híc in frequentem fòbolem fpargcndus,tutò ueheretunMox ením atque neruus ílle q 3fig.chd.
ín cubítum ducítur,0 ramum promít,quí ex alto emergens, errabundo dueftu fub cute ad bra­ 33. ulti-fi.
chiale ufque prorepít, frequentes íurculos in progredii educens, à quíbus cutís externam cu­ li-
n fig chi-
biti federn obtegens íntertexítunDeínde quartus neruus ín duosp difeindítur truncos,ín 37 .ulti. fig‘
profundo,ut & ípforum radix,recondítos,Horumq alter altero elatíor eft,ac radío exporrígf t,L
tur : r alter autem qui humilléis confi flit, fecundüm ulnam deorfum fettunElatíor penítítiss ín s ínter Y et
Xpta.tnu'
ter fuperius latus mufeulí bifido tendine brachiale exten dentis,^ exterius inferáis uc latus mu
ficui.
fruii longí radium ín pronum ducentis ad brachiale contendít,ín progredii gráciles ramulos 1 1, Z tnufe-
utrífqj quíbus attendítur occultaturq? mufeulís comunícans.Vbí uerò elatíor hícrarritts bra­ ta.chd-3-
chiale accedít,per1 tranfuerfum properatlígamcntum,ín externaradí] fede bifido tendínebra
dilate extendentí obducflum.C#terum moxatque prxfens quarti neruí ramus externam bra­
chiale federn u cotingit, ín duas dírímítur propagines,quartini altera duplici furculo extern# u f g cU-
pollicís regioni offèrtur, altera uerò in duas fèda Tobóles, unam indici porrigit in ípfius exter­ 36.
nam federn duplici quoque furculo abfumendam, alteram autem medio largitili* digito,cam
« fimpb
 DE ri V M A N I CORPORIS PAPRICA LIBER U ri, 347
jcjfè- à<t. Ìitfìpfoem indiuifamq? interno latori exterioris fedis cius digiti applicaris* DemiiTior ramus
quarti nomi iam cubitum ingredieiitis in duosramosYfèdionis, qui ulna:exporripiturilico
y i*lg' C3 °4. zfrequenteseducit foboles,ac primam donatcapitf mufculi indicem,mediumSianularem
z ì H 'c^x' cxtendentis,fecundam capitiD mufculi cuius auxilio minimus exteditur digitus,tertiam autom
offerì cmufculo brachiale fìmplici tendine extended,In ipio autem fecundum ulnam proceffu
a 9 hb.z. praffcns ramus dtribus mufculorum principles ab ulna origine ducentibuscpropacunes exht
l $ tabu.®. bet.ac " “ * "" principiorum primus mufculus off qui radium in pronum ducentium
eorum quídem
Cptib. a . breuior uifitunmox ille qui triplicem diffundit tendinem,ac unum brachialis oiìì primum poi
d ic>tabula
A ,s,n . lícís os fuftínentí innedit, fecundum primo pollicis offi, tertíum fecundo pollicis off & ter>
e ifig- cha. tio,Dein mufculus,qui tribus pollicis ofhbus infèrtus,polIicemextendendo uerfus indicem
39,40,41. ducit,Mox mufculus,cuius benefìcio index,ac interdum quoquemedius àpollieeextrorfum

obliqué aguntur, Horumnanque mufculorum principes ièriatimabulnapronafcentibus,à

præfenti quarti nerui ramo foboles ofterutur,accurafé fìbrarum eorum mufculorum dudum
f }fìg.cha. obièruantes, qui oblique ab ulna uerfus radium pertinet, Quod uerò huius ramifreliquia eft,
4 ** brachiale non confcendit,multoq? minus in minores abfumítur dígitos, fed uniuerfum hîc
ad brachialis radicem celiai,aliquot furculis brachialis cum cubito artículñ implicaos,ad lume f
fanémodum quartus neruus in ramos fpargitur. Porròs quintus neruus à comemorato iam -
ult fig.m. iæpiu s nobís plexu inferius quàm quatuor hadenus defcríptfpríncípiu nancíícitur, ac quarto gre}[ws,ipfiú¿
attendis per axillam in brachium fertur, Hullas omnino foboles cuiquam brachi] parti difìnV i1» /«»«• cum
h 7 mufcul. buens,Nam índíuífus ínter mufcuíós cubíttim exíendentíu ínteriorem, & cubitum fiedentiu urt!0i
tab. P,N.
izfig.ca.zz pofteriorem fecundum interna brachi] fedem occultatus tantifper porrigitur,dum' internum
hb.i S. humeri contingat tuberculum, ad cuius pofteriorem refleditur fedem, hîc priuatim exigens
kciuf fev. k fìnum,quo aptè in cubituuehitur, Quemadmodum enim tertius neruus anteriorem humeri
tuberculi lède occupare didus eft,ita fané &Cquintus hîc neruus in pofteriori fede eius tubercu
ì z fi. iuxta
li confi flit, pariq? quodammodo ferie cum tertio digeritur, Aduobus nanq? præfentibus ner>
cha. 4.1. ul, uis 1 propagines omnibus offeruntur mufculis internam cubiti fedem occupantibus,quí 8¿ ab
ti.ftg c,n. interiori tubérculo humcrí,8 ¿abípfaulnaradíoqppríncípíum mutuantur. Ac à tertio quídem
m5 mufcul. nemo potíífímum foboles íparguntur in mmufeulum fecundos quatuor dígítorum artículos
tab.®,
nótabu.z.
fledentem, "ilium qui tertíos eorundem dígítorum fledít artículos,mox°ííÍurnquítertrj
o 6 tab.», pollicis ofifis fiexus eft autor,deíndepropago quoque à tertio neruopíllí porrígítur mufculo*
p 1 tab. X. qui ab interno humeri prodíens tubérculo, ac poftbrachialís ofifí índice íuftínentí ínfertus,bra
chíalis Bexus opífex habetur, Verum is mufculus etíam à quinto neruo dirculum fubínde aích
ícit,ut & omnes ab interno humeri tubérculo pronati, ex quorum claffepræter nuper commé
q i tabu.’X. moratumq ¿s ceniètur,quitêdineiatofummæmanusinternæcuti íubnaícitur,deinr qui quar
n tab.Z. to brachialis oftí ínfertus brachiale fledít,mox° qui radium ín fupínum ducentium fuperíor
sita.V,aut
7 J q! deferibítur,Porrò quintus 8¿ tertius nerui etíamfí íparíam hanc propagínum deríuent feríem,
penítushíc non abíumuntur,uerum utrorumque fingulí adhuc íuperfunt ramfínfignes fane*
t ?fig.cka- fn plurcs ídrculos díffundendi. Ac tertí] quídem neruif ramus ínter mufeulum quatuor dri
44’ Ultfd. gítorum fecundos fleetentem artículos, S í ilium qui tertíum pollicis os fledít, radío exporrígí
uult.fig.lL tur,una cum11 uenaacarteríahácdedudísadbrachíaleproperanSj&P tranfueríumpermeans
ig- lígamentum in brachialis interna fede tendínibus obdudum, ífte tertrj nerui ramus furculos,
oc4 mufci (cu; fed nímís quàm obfeuros, quíbufdá mufcuíís exhibere dícítur: qui in extrema manu repofití,
y 3 wuibuL dígítorum motíbus quoque præfunt.cuiufmodiYis eft quo pollexab índice maxíméabducfe
tab.p. tur,deíns quo pollex indici proxímé adígítur,&P duo pollicis primû fledentes ínternodíu,
* u tabu.f btrcs feCUndi ipfi'us internodrj fiexus opitìces^rnox" qui indicem ac medium pollici adducunt¿
b6 *Tcbà acd duo qui indicis primum fïe<ftunt artículum, ac interior denique primum medrj digiti os
fteeftentium, Vcrùmhis mufculis,ut c íllí qui radium in fupínum ducentium inferior eft,nef
c6ta.f,¡.^ uípotíus attenduntur,quàm inièrantur,aut etíam lìiper fi detenus adnafcanturripíetamen
tü t îs ta tertí] nerui ramus in uoía tres notatu dignas S í infígnes quoque emíttít propagines, quarum
buiee. prima pollicis internan! accedít fedem, in duos príus díftedafurculostíecunda etíam bínís íur
e7 ta.x. cuj¿s i,lternæ índícís fedi ímplícatur, tenía uerò fimplex interno tantum laterí ínteríorís medrj
r r cha dioriti fedís exporrígítur* Porrò quinti nerui ramus ulnæ attenfus ínter mufeulum fecundos
ùltim quatuor dígítorum artículos fiedentem ^ 8¿ ilium qui eorundem dígítorum tertíos artículos
figo,o. ftc(ft¿t,ad brachiale ducítur,s uena etíam 3C artería cocomitatus,quæulnæexporriguntur,atcç
guk.fi.iib. acj uojam per tranfUerfum brachialis lígamentu tendunt, Hie ramus fimulatque lígamentum
3 id fuperaitítjUnam propagíne in duos díuífam furculos minimi digiti internæ fedi comunica t,
acunam fìniiliter in duosTurculos diremptam interni fedi anularis digiti offert, mox unam
p quoque
 54s Andreae vesalii brvxellensis }
quoquemedío dígito communicat, q u x indiaifa externo applatatur laceri,interna? mcdij digi
tí fedis. Nifi forte uti non infrequenter äccidit, à tertiö neruo d u x ioboles indici olicrantur«.
Pr x ter has quinti neruí propagines nulias iti estremai manus mu feulos ípargi animad uerto,
ín 1ilíos dico qui anularem 8¿ mínimum ad pollícem dücurit,quí prímum os minimi Ce anula- hfxttUpcfl
rís fleedunt, cum externo mufeuló prímum medi] digiti os flecfientíum,8¿ ir o qui mínimum ^ r'ftlí í <*'
à exterís dígitís in latus remouet.Nam,utí príusmonuí,hís mufeulís nerui potius attenautur,
quàm adnaícuntur« Porrò quinti neruí prxfcnsramus ad hunemodum no totus abiumítur, ittab.r.
ueruni noperfund:oríéexpendendam promítkpropagínem,paulo ínferiusquammedíuulnx
longítudínís confiditi* quum ením ramus híc ulnx medium emenfus cd,ab externo ípfius late- p ‘
re propagínem íllam deducít1ínter mufeulum brachiale flecientíum inferiorem,8¿inferiorem 19 muf tíU
brachiale extendentíurmPropago hiñe ex profundo elabens fecundum ulnamínexternam fe- ^cr s er
dem cubiti porrígítur,8£ quum externam brachíalís federn contíngít, ín externam regíonem íl
lorumdígitoruramulosípargít,ínquam,nquartusneruusmillasfobolesprompfit.Díuídítur w, ^ f>
ítaq? ea quinti neruí propago ín tres ramos,quorum prímus duplici furculo externam minimi ducebat
digiti federn adir, iecundus duplici quoque furculo externx anularis fedi Cxporrigitur, tertius c'nu,36‘
autem indíuíílis externo ímplícatur laterí exteríorís medi] digiti regíonís* Quöniam uerò quin
tus neruus, hanc externx manus fèdi exporreeftam díffundít propagínem, íubíndeuídímus
quíntum neruum tot atque díxí furculos ín ínternam manus íedem non dígerere. Haud íemel
ením obferuauí,á tertío neruo etíam externu latus interiorís fedís medí] d i g i t i , ínternum la­
tus anularis furculos aílumere,quinto tune duas tantu propagínes ínternx minimi digiti fedi
Olii citraßü' unam anularis interiori ledi porrigente* Atque dieftamlane neruorum in extremam manum
ne‘ 1:0 ièriem non iniucundè in te ipio obferuabis, modo ad amuflim neruos pollice alterius manus,
feriesexperin autcubiti innixu,ados ita comprelieris, ut anímalísípírítustranfitucompreiiíonecohíbeas,
pofsiu ac pars cui neruí inferuntur itupefcat.Fitueròid iuxta cubiti articulum no multis intectum ue-
ftibus,aut (ut in obefis mulieribus) multa adipe inueditum comodidìmè* nam fi pollice quan­
tum neruum aliquandiu comprederis, fenties externam pollicis 5Cíndícís federn ínternum
quoque latus exteríorís íedísmedí) dupefeere* Quod autem quartum neruum compreílurus
ui pollícem ínter poderíorem ulnx proceílum externum humerí tuberculum ímpínoere opor.
teaqncmínc latet,qui modo furdaaure quarti neruí ièriem non obaudíuerít* Sí uero pollícem
ad íuperíorem interiorís tuberculí humerí íedem quíntum neruum compreílurus,uí admoue-
rís,moxínterna externaq? ièdes minimi digiti ÒCanularis 5Cinferíormedí] duporem experien-
tur*At fi malori conatu anteriorem interiorís humerí tuberculí federn compreíferís, atque ita
tcrtíum neruum obftruxcrís, dico interna íedes pollicis índícís pars medí] dupore labora
Senfum fer' bunt.Quumueròlixcexploras,perpendeparíter, quàmleuefit nonnunquammotumínte-
tiátomompe- groadhuc íenfu perire, & feníum quocpmotu adhuc íntegro abolcrúNam ut exteros taceam
con a. ncruos^5¿ nc ¿ recondítís magís excmpla petam)da uulnere aut alio affedu quartum neruum,
qua ís íccundum humerí poííeríora refledítur, aut etíam qua aretícularí plexu aduertebra-
rum latera confidenti exordítur, prxfcíndí, aut alias ex humorís affíuxu eíuscp generis malo
quopíamítauícíari,utanímalís ipírítuscum ípíonon deducatur, quíntus neruus interim
' íllxíus(utí fa&ued facíllímum)ac integer fit, nonne minimi digiti 6¿ anularis extenfìo per­
detti^ íllorum íenfu íntegro c'Nam quíntus neruus fenfum fuppedítans íllxfus ed,at propter
quarti uícíum mufeulorum dígitoscxtendentíum munus íntercídít. Quid fi caíli quíntus ncr-
uus,íntegro interim quarto,cotuíus,autalíoquí oblxfus fuerít:nonne paruus dígítus anu­
laris ííupcícent,ípforum interim motu haud corruptocAtquc uthxc de quarto neruo 8í quín
to exempíí gratía propoíuí,íta fané íllí quem neruorum feries mufeulorum natura non digi­
une, expenderé confíngerecp promptídímum efí, quí ícníiis íllxfo motti alíquando abolcauu «-
alíquando autem feruato fenfu,motus corrumpatun Ncque neceífum cfteo dcfíecfifquod ma
íor uís anímalís ad motu,quàm ad fenfum requíratur : 5^ multo magís írrídenda efí Anatomi
ä o r m td fn corumPríndPís «»tío, quaís confingítquofdam neruorum furculos motuitaiitum.aliosau^
coçnu miañe.tcnl f'nfuí prxeílc. quali uerò quis neruorum furculus fenfu taftus dcftitucrctur. Ca’tm’in
Sexttnerui quum hxc aliò fpc&cn t,icxti ncrtii (qui adhuc enarrandus fupered) fcricm quoque peritrin- ^ ^
l,\!^ !7 c 7 c §cmus*1^ 1US pnneipiumabinfimaretisiamixpiusdieffiièdeenafcitur,S i inconiugatusper
ries, axillam in brachium properat,nullibiin alto reconditi] s,ièd cuti intcrnx brachi) fedis fubfira-
acje^
tus,ad internum humeri acccdit tuberculum, in progredii conterminis cius quam perreptat ^^
cutispartibus0frequentemdepromens iòbolem. Ad interius uerò humeri tuberculum,in
pkn cs partitur ramos uenx axillaris1 propaginibus partim incumbentes, partim quoque pjica.6U»
iiibdratos*Hi deorium numeroiàpropaginumicrielecundumulnanidigeruntur,inter cutem ? u>x-
° &car.
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER HIT.
„ C0„f„ in & camcam membranam dedudi, 8C priufquam brachiale contingàt ceiTantes, perpetuo® Ce,
Ir fc ttcr, cundum mfcriorem cubiti regionem feu ulnam exporredn1Praefens neruus crailine fecun­ AT’eruoruni
dos in *>? do refpondet, ubi is cubitum accediti Quintus autem neruiSRs tcrtio congruit, uti etiam fecun cTdfíities.
^USa5 U1Priui4 uamfui pordonem terno offerì,craiìus uifìtur; Atque hi iexto fere quintuplo
t}U¿:\m¿, craffiores funt ; omnium autem plenifiimus eft, quem quartum enumerauùquemadmodum
fumme etiam gradlis occurrit,qui primus recenfebatur,

Q V IN Q ^ V E V * X R I V M N E R V O R V M
è lumborum uertebrís prodeuntiumferies*
Caput X V *
dzfi.etutt. ORSALIS medulke lumborum uertebrís complexasa nerui, in hoc
jig.cbA.zo, thoracis uertebrarum neruis magna ex parte conueniunt, quòd à fingu-
2l,ZZ, ÌJ> lis rami retrorfum ducantur in mufeulos uertebrís adnatos íparíuCom
mittítur autem híc uertebrísc mufeulus humaní thoracis motorum quar
tus, dem doríummouentíum* undecímus,acdemumdquihuícíubfter-
nítur decímustertius, Atque his mufeulis propagínes à poíferíoríbusra-
mis ofíeruntur,quum íllí adhuc reconditi ad uertebrarum ípínas ducun
tur. Quando autem rami ex mutuo utriufque laterís mufeulorum connexu,atque ab ipíis ípí-
narum apícíbus procídunt,ad latera denuo excurrunt,cutí 8£emufculo prgripuéíntextí,cuius
t io tdb.Q.
ope brachíum ueríus dorfi humílíora agímus/Anteriores autem horum paríum ramíínab-
f zfig.cha.
$o, so.detn domínís mufeulos, ac íllum qui brachíum uerfus dorfi humílíora detrahít, ípíamcp adeo cu-
Si- tem difíemínantur, ut Sí in s mufeulum dorfi motus autorum nonum, Sí eum qui fémur mo/
gsmuf.ta. uentíum íextus mihi numeratur. Dein à uigefìmo primo parí, íeu fecundo lumborum, una
h zjig.cha. cum íemínaría fui laterís artería perquam 11exíguus lurculus ad teftem ducítur, fi modo à íexti
49>49* parís neruorum cerebrí1ramís cofíarum radicibus exporrecftís, atque ín inteftína propagatís
izjig.cdp. nullse íoboles ad teftes pertíngant, nam S í ab íllis ramís ínterdum fur culos teftibus exporrígt
zh.
kAdlatuí anímaduertímus♦Quínetíam ab anteríoríbus ramís tríum primorum paríum ex lumborum
cha. zo,zi, uertebrís profilíentíum,kfurculí etíam dífíunduntur,quí nuper dídíos íexti parís ramos cofia-
zzfig.z. rum radicibus exporre&os accedunt, íllosqp adaugent. A' tribus uero humilíoribus èlumbo­
rum uertebrís elabentíum paríbus, non minimi crus accedunt: qua autem ferie in ilio dígeran-
tur,fecundo ab hoc Capite exequar,

N E R V O R V M E S ^ r C R O O S S E TR O s
(ilientiutnferies* Caput X V I *
a Spcftatur
V A M concinne Galeni o fifis facrí deícriptiones ínuícem,ac demum ho-
hcecfig. ca. minís olii congruant, primo explícuimus libro,addentes quoque ínter íex
homínís facrí oííis offe anteriori S í pofteriorífede bínaexculpí foramína,
adeb fané ut homínís neruorum feries à canum S í caudatarum fímíarum
b zfi.et ult. ferie plurímü dífcrepet, Ac bprímum quídem par tamín homíníbus quàm
cha.zs. quadrupedíbus ínter os facrí oííis prímum, S í ínfímam lumborum uerte-
; ^ bram ea prorfus ratíone qua neruoru paría ¿ lumború uertebrís egredíen-
tiaprocídít,acmoxab cgreííu ramum ínpofteríoranon íecus atque fuperíoraparía diffundít,
qui etíam fi'mílíter atqs po iteri ores illorum paríum rami, dígerítur, Príuatimueróápofteríori
fig. cha.
regione primi parís facrí oííisc propago uteunqj ínfignis ín mufeulos fpargítur, ab ílíum offe
J4. príncípíum ducentes, potífíimum autem ín dprímum fémur mouentíum, Deín eíus jsropagí-
d? mufeul. nís foboles non pcenitendse ín cutem duníbus obdu&am deríuantur, Anteríoris uero praden
tab.v.
tis parís portío,neruis ín crus deducendís permíícetunNon ením totaín crus abíumítur,quu
ez fig. cha. ab illacramus fecundum ínternam ílium oííis íedem exporrigatur, furculos offerens abdomí-
Si. nis mufeulis Sí illí paríter* mufculo,quem ab interna ílíum oííis fede pronatum fémur mouen
f $ tabu. a . tium feptímum recenfuí.s Csetcrum quinq? humílíora paria peculiari procídunt ratíone. nam
g Conferfe,
cunda jigu- priufquam ex ípfo offe elabantur, gemina ab utroque latere funt, Sí unus neruus utrobíque à
rm tertice. fìngulis paríbus ín anteriora procídít, S í unus ítem utrobíq? retroríum:atquehax feries in ho
minibus uifìtur. Infimrjs uerò S í caníbus íecus quàm ín cunículis,uti tría tantum ín íllís facrí
oííis neruorum funt paría, fie etíam duoíolum inferiora anteríus pofteríusc^excidunt. Oeín
reliqua paria (quse ín caníbus S í caudatísfimíjs cernuntur numerofa) ab oííis coccygís laten-
r v p z bus

o
 a>o A NDREAE VESALII BR
~ ~ V. X E LLENS
--------------
bus in cum modum prodeunt, quo ex thoracis &Cluniboru ucrtcbris ncrui egrediimir,quuiti
interim ab hominis offe coccyge,ne unus quidem exiliat neruus. Adeò fane ut minime miran-
dum fit, fi ego à Galeni ièntentittn libro de Oflìbus, & in horum neruorum paribus rccenfen
disproculdedinem, quumis iuis iècfHonibus iidens fìmiarum potiusquam hominumner-
uos profequatur:fecus fereatque in libris de Viu partium,quosex aliorum ièntentia multis
locis ilium cofcripfifle nulli non con fiat, qui ièdulò ipfius loca,ac demum fimi« iecftionem ho­
minis ièdtioni conferì. Quinque igitur facri oflìs inferiora paria neruos in pofteriora exciden-
tes ad muÌculospotiflimum digerunt, qui ilium oilis ÒCfacri oflìs pofteriore occupant federn,
ex quorum ciane in dextro latere eft mufculus dorfum mouentiumhundecimus, ac dein1deci
mus tertius, pr«ter membraneum initiumkmufculi brachiumad dorfi humiliora agentis,& ta r•
quartum human! thoracis motorum.Item'quatuor primi femur mouentium,ac cutis denique
clunibus obdu<fta,qux ipfa quoquepropaginibus aliquot ab illis neruis donatur. Anteriores /9,ta^
uerò nerui uariè magis digeruntur. iiquidem tres iìiperiores, primiparis modo in crus (uti
fubièquentinarrabo Capite) properant. Duo autem humiliores nerui,qui ièxti ièptimiq? pa^
rium propagines funt,inani mufculos digeruntur.ad h«c,in uteri ceruicem frequenti fobole,
uti etiaminuirorum ueiìc« ceruicem peneimie,pertinent. Nam ueficacac uteri item fundus
pieru«que neruulos ab illis mutuatur ramis, qui à ièxto pari neruorum cerebri coflarum ra m
didbusiìib tunica coftas fuccingente exporriguntur.11Terminus uerò doriàlis medulla: ex i>(*'
fexto facnoffisoffeprocidens, neruiriturnihihaudquacp digerìuifuseft,etiamß àquibufdam
huncneruum coniuge carentem uocarinoignorem.Inhomine tarnen,cuius iàcrumos quinqj
tantu efìormari uidebatur oflìbus, medulla: doriàlis terminus ab offe procidens unum utrinq*
diffundebat furculum,hac ratione fexti paris iàcri oflìs uices fupplens.
N E K V O K V M F E M V R , T IB I^fM ET
pcdcmadcuntiumdißributionis ratio. Caput X JS IE
Qudtuor Tier* RV ri iuxtafemoris initium à dori! medullas lumborum uertebris & ot
uos crus pe, fefacro complex« neruorum paribus/ quatuor nerui offeruntuf’ àreti- dlh «k
terc .
culari quodàmodo plexu perindeprocidentes,atqj pnrcipuos brachium 57,6,0>66i
petentes neruos pronaia iamantearelatum eftquanquam magis uarius 3
in cerulee, quam hic ad Iumbos iàcrumcp osimplexus uifitur. Hisner-
uis non eadem obtigit craffìties, multoq? minus par feries &dudus aui
,---- TT--- 7r—T~r e'llmPr,mus ac tertius recenfebuntur, grades funt.Secfidus autem duo.
bus iliis craiiiorfubmdereperitur, licet interea tenuis quoque iìt.quartus uerò .Horumtrium
PtmZ£ Una COi" pleX°rumcraffiuem uincit. Primus à fuprema parte implexus neruorum in crus per A *
1 ' t‘»cnt.umor.g,„emduc.tJub.feilicettert.ilumbor5paris(quodordineuigelìmufecundum cr
e(t) anterior ramus uigefimo terno pari commifcetur.Neruus hic lumborum incumbens* car c8“ P*
ntbus,ac peritonaso lùbftratus.in femur procidet fecudùm exterius latus tendinis fexti femur
mouentium mufculi qui una cum feptimo femoris motuum autoremufculo hàcfupra coxem t
d.cis os ad minore femoris proceilum contendi.. Simulati* uerò ncruus ille femur contino,. * *
ramum depromitcut, paulo mmus quàm ad genu ufqueexporrecftfi, qua: anteriori femoris f t
fed, uerfìis externu ipfius latus obducitur.Porrò8maior pratfentis nerui portio in alto latitas,
aliquot propagines denuat primo tibia mouenti mufcuIo,qui ab antica fede appendicis ilium
oihs principili ducit.dein & 'feptimo tibia*mouentimufculo.qui àmaioris femorisproceiliis
adiceenalcitur.mox quoqpin manu tibia: motuuautoré.atq, cum illis duobus mufculisprf *<M.
Scatudi net' mi hums nenn gradiorportio decliuisduifta, elatiùs quàm genu cófìftatarticulus termina»"'-
uifcries. ecundus neruus fuumprmcipminferiùs quàm primus adipifcitur.è regioneuidelicetui-
gefimi fecundi pans neruoru dorfalis medulla:, feu è regione articulationis tertia: lumboru uer i.fig. chi.
tebrae cum quarta. Hic neruus peritonan' ctiapofieriori regioni fubteniùs fìmul cum”uena &
ariena per inguina femur pel«,bus,n cn,spomgltur,acmox ab interno ipfius !aiere"ramum ^
dermat, uenarad pedes ufqi polhcem attenfum.quam ab inguineper in terna femoris federn, „ ißg.cU
• 1 e, genu articulu lntcrnamq, tibia:regionem fubcuteadfummfi ufcBpedem protendi com
“ I & !T 'r tql U Uma UarÌaS f° b0leS ln pr°8reiru ad cutem 1 c5termm3d,ffund,t, ^
fo h 2 c , ,T . 4 Crr SpCtC1,tlS ,lerU1ramus anterioriuenatillius fed, torn du(ftu coriguus, , P
(obolcs palim i,, cutem fparg.t : inter quas1'ilia eft prtecipua.quam anteriori genu regioni of . .fcd*
« r m è f t fCd7 UtemfreqUenriram0rUmfo‘e4ireminatamqNequefWofcitanterobaudi.
mot S b o èn u Ì?tem ramumantm'o»uena:partiexporrigi,utineius ucna:fe(ftionc,quam ^
mox tub genuaut ìuxtamtenorem malteoluin molimur,(calpellum retrorfum atqi in pofterio
 DE HVM/ VNi CORPORIS FABRICA LIBER m l ^
q* fig. cha.
64-.ult.fi'*'
ra im p iag am en e is cafu antrorfum actus neruum prasfecet, C^teríim 4 oran dior fecundi ner
r 3ntuj.ta. U1 P° rtl° fimu! cum uena ac arter!a reconditur, & in mufculos antehorem femoris fedem occu
*, c. pantesquoqpdigeritur,precipueautemin quintumfemurmouentium, & in so<fiauíí tibiam
setabuln.
$4. tabu.®, mouentium,cum quo etiam kcundum internum latus1noni tíbíam mouentiummufculi deof
tiz fig. cha. um fertur fupra genu articulu,non minus quàm primus neruus ceífims,8¿ in prooreffu mem
66.ult. fi. f. branulis uafa colligantibus exiguas porrígens foboles,“Tertius neruus fecundo fucccdit illic Ter^ nnui
x 8 tab. a .
enatus,ubi quarta lumborum uertebra quinte artículatur, hie peritoneo quoq? fuccumbens ^
y i,*>ifig-
cx.z9li.1r. ZC mufculo femur mouentium feptimo uedus,ad pubis oflis7 forame contendit, hàc in femut
£16 ta. F, prorepens. V erunipriuiquam foramen id fuperat/ n o n o & adecimo femur mouendbus mu
G,H.
fculis ramulos porrigit: mox uerò billis mufculis, qui à pubis offe pronatí penis peculiares
aSta.r.
b 1,2 fi. ca. cenfentur, At ubi paulo demíílms prorepfít3duorum neruoru,quos íam defcripfímus3rítu,c rá
4<? ll.lKy mum emittít cutí oblatum,quas ínternam femorís íedem íuxta ínguína occupai. Dein eíus ner
L. ui relíquum ramum offerf fecundo tíbíam mouentí mufeulo,ac deinf quinti femur mouentís
C2 fig. cha.
68.ult. fi. m.
mufeuli portíoní àpubis offe pronataa ramum deríuat, fupraqj medium longítudínís femorís
d i fig. cha. termínatur/Quartus cruris neruus tertío quídem ortu fubfequítur3atfextupío etiam craíli'or Qé*rh’ nerüi
68.ult.fi .9. eft3at<^ exuígefimíquíntí ac tríum fuccedentíum paríum anterioríbus ramis potíílimum com ^ títs%
e 16 mufcu.
tab. A'
fh'tuítur : non folum omnium neruorum craíTiffimus , uerúm etiam quum hiñe à dorialís
f Stab. < p}C' medullas termino príncípium obtíneat,durídímus,paríterq5 ualídíffimus, Hícneruus perito,
g z,3 fi.chX' naso quoqp fubdítus ínter íacrí oífís latus Sc ilium o s,qua hasc offa ínuícem dehíícunt, tan qua
71 ult. fig.
per” finum ípfi peculíariter paratum ducítur,8¿ mox1ramum ex pò (ieri orí ípfius lede deríuat
ac etiam 10
muf.ta.f. quíalíquoufq? fubkprimo femorís motorum latítans3tandem adeutem procídít3foboíes díftrí
bzy$fi.cap. buturus cutí inferiori clurtíum fèdi obtenfas,8¿íllí paríter cutí qup pofteno rem femorís íedem
29 Itb.ic. ultra medium longítudínís femorís íntegít, Cutís enímfupra genu ín pofferíorí femorís íede
ir, ift.cha.
yz.ult.fi.v. repofíta,abl alia quarti neruipropagíne ramulos obtíneremoxdocebítur,Poftquaueró quar^
, k9tab.n. tus neruus hunc ad cutem deprompfitramum,“1alias utcunq?grandes diffríbuít foboles ín mu
I zfig. cha. feulorum" capita digerendas3quae à coxendícís oflis appendice príncípium ducunt3quorum
74-
nt 2fig. cha. tpa tibias modbus famulantur,actertíum,quartum Sí quíntum tíbíam mouentes confhtuunt
7 ?. Ult.fi. fit. mufculos,Quartum uerò caput femorís modbus peculiare cenfetur3quíntum 9 femur mouen
tt 10 mufcu. temeftormatmufculum.Quartusneruushíncíntermufculos pofteríorem femorís fedem fú
ta.f,£. et it
tab. {*, v,
bí uendícantes recondítus3deorfum íértur,ac paulo fub medio longítudínís femorís0 ramum
er. educit inquarti tíbíam mouentís mufeulip partem à femorís o f!e,acíi peculíarís eífet mufcu>
c i fig.cha. lu s, enatam „Ab hoc ramo propagínes ín cutem excurrunt humílíorí fedi pofteríorísfemo^
74 :ult.ft.f.
rís regíonís íuxta genu obdiuffam, Símulatque quartus neruus inferíorum femorís capítum
p utabu.fr
<¡*fig- cha. radícem fped:at34 utrínqueunam edit propagínem,ín r capitamufeulorum diíTemínandam,
7 s.uh. figu qui ab ínferíoríbus femorís capítíbus enatftres primi pedís motores enumeran tur. Quando
T£0,o. autem quartus neruus ínsímurconíiftít3quem duo inferiora femorís capita mutuò dírempta ef
r iz tab. nr,
f,a. fícíunt,ínuduos craílitíeínaequales truncos partitura quíbus uníuerfaspropemodum tibíse 8C
s i fi.ca.10 pedí ítem neruí offéruntur.Nullus ením ín tíbíam neruus procídít à quarto no dídu<ffus3pras^
lrb.il. terxramu fecundi crus petentís neruí interiori femorís tibias pedís quoq fedi exporrectír,
tzfig. cha.
7 6. Ne(^ fané quenquam mirarí uelím,quod quartum neruum non íecus quàm fi unicus efTet,no
a io mufcu. autem(ut Cíalenus docet)gemínus3íécundúmtotamfémoríslongitudínem fermone deduxe. ne'ruu^ uelu^
tab. 9, k. rím : quu uníueríus ín homíne unica obtíneat círcun feríp tí one, & fi quís ípííus qua ínueftítur culi* confiare
x z fig. cha.
61.
mebranaunguíbus dírempta hunc uelutín duos neruos dírímere propoíuerít(quodleuí etía wdeatur.
fit negocio,fi manu ab ear fede,qua prope fèm orís inferiora capita bipartito feíndítur, iìiriùm
yzfig. cha.
76.
admediamuf9fémoríslongítudínemduxerís)etíamlícebítín quamplurimos neruos ípíum
hacratíonedíuídere;quumísaííudníhílfit,quámpluresneruí ínftar pluríum recforum fuñí.
culorumprotenfi,8¿membranís circundad, Acproíndeearatíone qua quís quartum neruum
gemínum effe contender,ego ilium decem ocfto neruís cofiarí afiruam, quum aííquando tot
Z i fig. cha. ípfius portíuncu% feu funiculi míhí íllos ftudíoíe numerad occurrerínt, Quotcunq? uerò quar
77 ulti, fir
*

gU.nr.
tus neruus conftet partíbus,ín poplíte,utí príus dicebam,ín duos impares dírímítur truncos;
dz fig. cha. z Exteríor,quí gracílíor eíf,ad fíbulas cum tibias olle íuxta genu artículum prorepít,íníbí mu
78, 7 8. ult. Ículís offéredus,Príufqua autem penítíus íntei^ mufculosjtruncus íllereconditur,apropagínem
, fig'- dífFundít extern^ cutí tibiaspropríam,ac per exteríore malíeolum pedís externum latus adeun
b idt.fi. r.
c 6 ta. inter tem,atqj in progredii ff equentes foboles fpargentem.Ipfe autem exterior truncus poftqua n a.
per commemoratati! bedídít propagínem,ínter' feptimum 5í ocfiauum pedem mouentes mu/ '
dita. Z.
ez fig cha.
fculosprimíim occulta tur,edam1fexto pedem mouentíum mufculo attenfus, Atcp inibì rurfus
7 9 Uli.fi,Vt mox in progredii0ramum educit, qui errabudo dueftu ín cutem dífpenfatur, anteriori tibias re

P 5 gtom
 A N D R E AE VESALII BR V X E L L E N S I S
gioniobtenfam*Quodueròexteriorishuiustrunci reìiquum eft, ad hunc modum intermu-
fculos anteríorem tibias fèdem fibi uendicantes prorepen s,illiscp mufculis ramulos offèrens, li f «?m<fCn i
gamento íncumbit,fíbulam tibias odi fècundùm totam tibias longittìdinem colliganti , ac una ^-T.
tandem cum tendíníbusdígitos extendentíbus íubs traníuerfo huíusregíonís ligameto inpe- g t
dis fuperiora ducitur, 8£ penitiùs iìib tendíníbus latitans, dígitorum fuperiori fedi ramos ex- ta b .^
porrigit* Anteaquam tamen tranííierfum id ligamentum fubit,hramulum deríuat cutí íntertex b i f y >c^
tum,qua ipfum ligamentum integitur ♦A t praster eum ramulum 1 magnam fui portionem fub 8?- .
medio longítudínís tibias per membraneu tranfmittit ligamentum, fìbulam tibias oííí collígas, **f e
atq? hasc portiokinteriori trunco quarti neruí permifcetur,quem pedís inferiora accedere mox k z f i g ,^
dicam.Interior itaqp quarti nerui truncus,quiexteriori multo grandíoreft, ínter capita primi
ac fècundi pedem mouentium mufculorum in tibiam íubíens,mox' ramum diftundit multipli ^ -
ci fobole in cutem digeftum,quas pofteríorí tibias fèdi ad calcem ufq? obducitur,Quanquam in 81
terim ramus ille non uniuerfus in cutem abforbetur,uerùm ipfìus etiam portio "1ínter quartum quafi c¡¡
pedem mouentium mufculum,8£primum quoq? &C fecundum tantifper fertur, quoufq? tres il *• .
li mufculi uníantur.nam 8¿híc quoq? portío illa cutem aditJpfeuerò interior truncus in pode frJ u p o fo
ríorem tibias fedem penitiùs prorepens, fertur in ter quartum pedem mouentiù mufculum,8£ norè tibí«
quintumpedem mouentium,duosq? quia tibia procedentes dígitorum flexuiprasfunt*Hàc fe d m il* b
itacp deorfum tendens3exterioris trunci '1propaginemaftùmit, hucpermembraneum ligamen muftabuk,
tum trauímííIam.Quum uerò hoc interioris trunci reliquum ad tibias ufcp humiliora conten- n m .
dit3unàcumhuiusièdistendinibus per 0tranfuerfum ligamentum ínter calcem S í ¿nteríorem * zf e - ch
malleolum pedís inferiora petít3mufcuíís inibì repofìtis diftribuendu3ac fìngulorum digitoru 0 j m f k
inferiori fedi duos furculos oblaturunnQ uotautem hícreponanturpmufculí3in fecùdo libro bu.f.
dilucidecommemorauímus*Quando híc collocari dicebatur3qui quatuor digitoru fecundos
fledít artículos,8£ qui quatuor dígitos pollici adducunt3& qui primos quínq dígitorum fle- tdbukrm
d u n t artículos,3 i qui pollicem maxime ab indice abducit,& mufculus minimum digitum à ce
tcris remouens* Verùm utim manu quoqj didum eft, nerui his mufculis potius attenduntur,
quàm innafeantur, aut inferantur*Porrò praster hanc quarti nerui ièriem,etiam fubindeqinue ^ ^
níesexteríorem truncum priufqua pedem conungat ceftàre,multocp minus per membraneum fpefaturui
ligamentum fìbulam tibias oííí collígans,íuí portionem interiori o fierre* Imo ab interiori trun ù fe ;
co,quum pofteríorí fèdi eius ligamentiexporrigitur ,5ramum educi animaduertes3qui ligamen
tum id perforas deorfum fertur3inter mufeulos in anteriori tibig fèdepofìtos,ac hinc per tranft , r .
uerfum ligamentum in tibias anteriori fede conípícuumprorepenSjfuperíorí digitoru fedirà- \d u c iti t .
mulos communicat.Quaautem adminiftrandi ratione hanc feriem obfèrues,ad fìnem feptimi
libri recenfèbo:ubi non hanc modo perfequar,uerùm omnem uenarum,arteriarum,ac neruo-
rum fèdionem,quasad manus cruraq? potiflìmùm fpedant ♦nam eorum uaforum quas uifee-
ribus lunt propria, fèdionem in trium fubfèquentium librorum calce priuatim perftringanru
quando earum partium, quibus uafà illa committutur, adminiftrandi rationem pertradabo:
prasfènti libro iam colophonem, neruorum non ineleganti deli-
neatíone hícínfuta,addens*
NER^
 N E R V O R VAj D E LIN E ATTO
m v ° R v M QV,

^ P fi^ dR . S E. 2\J f o r r t
" ^ ® i * « . » - l ' i!! ? aref na,tt* tc m a n iclb a
d jm m m ip fiu sU R iu c a n f f o f i f i f i ' g “' ' f o m'“ "'"'

ocuiosa& urus. V t u f o ch-rs/ I 7 T j t ’f l J t m ^ tr o r fu m d Z,X J j f o ™ W W B ;* fo r „

f i h (J
JCIU!S 7 cuti
m' dfdtnfdntur.
N nuulustedlem fieyunter pettns, & $ „ ,

cefftimnuncupdtdm. £ uerò cnclr, ,w „„ 1 1 n‘,mlf o p r o - * ■**“”'

' - - / ' . j y t i i *¿1 CT prm u sfim m pttcn sn m u a .
'utdm excip iens reponit
brifedem r,tat.
D ,D Cerebellum. ^ " " d p r o p p g o u / t m s à a r m fi u b s d ,
y SK undusfitm rpttm s nnuus.
? “ s S S f r - '- * " - « - »
G N eruorum uifiriorum coitu^.

T ^ ^ 171077d&xtcrtijpdrii. w risfed em o c c u p a n t i dirom pi*

■7 C>r# or 7d(biz tertij pdrii. / QdemusJPmoris neruus.
M Quctnumpdr. K
p Z t 0pdS° ’ lntenidm fia cr is cutem in*
N Q ur.updriigrdcihorrddx.
0 Quintipdrii in/ìgnior radix. 6
T erti? propago mujculos ddtens.
Q ^ rtu ifim oris neruus, c» m ,rorm W
tnum PuPeri°rum ejl confricuus • "
riunì e f o Cn0J r m^r?Pa&in m ™firiorutnpd.
■fi J dC7° °fic Prodeuntium.
r r i s s ? “ a - * ;5 = ‘" '" ' U o rfilis meditila: extremum.
Q ^ n ifim u r p cu rn s n tr u ip r o p in a i d e i
r ^™7lZ7p7d™vui'
n P fo ^ fp ^ lr iU R s m cd io in .R im . Qppartiiieruifolobs inpofltriorcfim oris aito
0 DojjdLsmedudafides qua cdludriam eqreditur. ~ m* * * * * * * f i f i f i .
w c A umeri charaS eres fip tem ceru icis, duodecim thordcis propagoprt-c,pud in j,u m m
tmn$ lm h°rnm, p y fix f i e r i o jjii indicai uertebras atei- J
gm ^ n uenu m « d e f i l i n ed n !l, Profil,e m m p f o f i ^ / * w x n tm iu x u g en u dif i .
rumquampotitiaccurdtijsimè < yfim p licifon fo Z r T l l f bJ p r s ‘nmuf i u!° s a ; n f o r i l K f i m

i™ Mmnit-“ *“ » * * -W
”*
pmbus prondtos.
Opporti nnuiin duos truncos d ft r d
ìwdmmnorm,g no
o
tu
lc .
P S m h rm flcn n fim J ler ncruus, ¡ u m m r t j l j m d u n d ln u m A dm ons tTund p rop a go, ex m na tibia cuti
on,v, ex g u a n t i Ofixtìp adparui dtg,tt , f i extremum diffida.
TopdgofitnilcC inter mufiulos exporreàtd.
hfo'ruorumfiri'sb.cpiélur'ctccommod'ir. ^ a*
^ r<*ndi°rts trunci rdmus interna cutit.bicc dd
mfmlobtchmoumiPrecipui é t t n l m f i ' " Cr* polli cem ufiue dgejlus.
Grandioris trunci rdmus, poMeriori tibia: feti
J ircC cuti ex porre ¿¿tu.
« m m fc u lu m fiu t P * t n m m CuMtm d Orandioris trunci ra-
mffi Pgamentum pene
fi i m m i u !m llk d ^ ’ iP^ M^ Pr0p‘‘g 0 m U n U rio rm h d ck Ì> trds fibulam tibia: ju d
y tpnijvnuipropago ddp0 Lee affi inuicetndehi-
X Secuné imitiperdo trrtium accedctis & & »«« fiu n t committens, rfc
dem dddigitorum u fi
fip en o ra excurrens.
,Z tiecundidi/lriimo in duos m p a res ram os. W 7 racipudg rdndioris
trutta poytio, inter ti,
fila to tfld i‘uasprop4 g,nts dmi/it, juarum fir ies ih b ic os (y cdlctm pedi?
in fo i ora petens, fin,
g f i f i d gitiìfircid cs
‘ occu p a pffierens.

f Qumc ramni intemam brdchij cutem ddtens

FINIS»
Q-Va r x i

!* ^ s z z s s s g r « -* — P 4
/ Q w ^ p r^ ip u a d i/ lrilu tio ad ingreffium cubiti,
i'd Quctrtt rdmus radio exboree/fn< -,
ijm edyfibolesoffiérens. ' WirWtfM p o t o c ii,in d i c i

deinitiumductntilur ramulosex¡v ben ^ * e. xternd,Pf'u6f o

» Q m tu sb rd ch ìjn erZ ? ^

Sj0 Qdfitinmiirdmus u h * ex b orrecfdu s^ irtp-r^ a • r- • .

J f D'tZ » 0* nam fiips mextrmam ou nusfijfiteline ic

« s™ * & ^ ‘ ,p ìust W ' ™ * & j u d u r L I . f i

^ f m con » m ,
‘,5 R^dmirn poHeriord dedudli, k c etiam tindug oliti?.
 ANDREAE VESA ifII
B R V X E L L E N S I S , DE H V M A N I C O R p o
RIS F A B R I C A LIBER ^ V I N T V S , O R G A N I S N V T R I
tiom quse cibo potuqué fit,8 ¿ dein propter partíum connexum, acuíciniamínftrumeiitís
generatioiii famulantibus dedicatus, & omnes fíbí peculiares figuras feriatím fimul& mox ín
inítío oftendens¿quo mínuseaedemfiguraplerí% Capítibus
pafíím praeponenda? ucníant*

P R I M AB FIGVRAE E I V S D E M'q _V É CHÁRACTERVM ÍNDEX;

F E. <~s£E S E jSF T I figur'd tanta Immanicorporis portio delíneatur ^quanta ad p e
r it once i fe d e s oflcndendasfufficit:exprímiturita<p bacfigura anterior p er ito n ceifed esfe flío s
tiís f -ríe ah o fio abdominis mufeulis liberaJiullaíf ex p a rte díjjefla.
e s f >R? C fD M is charafleribus p eriton iti ínfígnitur, p ío dam o dofp hacfigurd term inatili
E ,E L inea d mucronata p e flo r is ofíís cartilagine a d pubis u fp ofííum comtnifjùram p roced en sy cui
obliquò defcendentíum afcendentíum ? & tranfuerjim procedentíum abdominismufculorunt
neruofee tenuítatespertínacifíím ó connafeuntur.
F JF mbilicusguem ínter díjjecandum etici ademptis abdominis mufeulis y gra tia opportune umbi
licí uaforum demonflra tion ísjreferu a re [ole mus.
G Seminar idfíniflri lateris uafafuis membranís^quas d p eriton eo mutuantur? adbuc obuoluta.
£L Seminaria dextrí laterís nafa.
I JFtna a c arteria, quee potifdímum ínfóríorífedí reflorum abdominis mufculorum exporríguns
tur,quorum bíc quoqj propendet p ort io.
K F*ena & arteria,qucefub o fjep eflo ris exp orre fice,in anterior em abdominisfedem p r ola buns
t ur,p reccípu è r e f i is abdominis oblatce mufeulis ¿acfip e r io r e abdominis fedem uniuerfam quocp
implicates: quentadmodu ilice quas I inJÍgníuimus,bumilíore & pubis ojfibus uiciniore implicai. .
L Venarum
 . >. •• • ■' l

'*£<$ A N D R E AE VESALII BRVXELbBNSlS

J/enarum foboles inperitonceí latera excurrentium,ac ab illis uenis deductaru,quce ant a cotis
iuge carenteuena,autgenículatim a caUapronafcuntur,qudipftts caudcx Uunborum uertébrU
cotliga tur+
j y [ T ranfuerfi abdominis mufeuliportio a per it onceó diuulfa,retrorfiim<fflexd+
j p j Ilium opsfedes bic nuda confficitur?cui obliqui tranfuerfifi abdominis committuntur ntufcuh *
erúm epuumpreejentifigura,uti etiamfit bfequ entibas omnibus,ea duntaxat organa explicare
nífump , cjpucthoc pertradlabuntur libro¿non ejl quodillas cjuoep indicem partes,queefiguris ob
hoc adduntur,ut deferibendeepartisfedes in confpe&u promptior efjeticuiujmodiin hacfigura
e jl,thoracis inferiorfedes abdominis mujculis l i b e r a ^ fimorü initia cute duntaxat denúdate

SECVNDA QVINTI LIBRI F I G V R A*

SECVNDAE PIGVRAE, EIVSDEMQVE CH A R A C T E R VM I NDEX*

II C fig u r a primam feólionisferie fubfiquitur, hie nanque peritoncèum redia linea

dpedoris ofiis mucronata cartilagine ad pubis ufque os ita diuifumefl, ut umbilici uaforum nul
lum ititiauerim:dein tranfierfa feéiione dfinifiro ilio ad dextrum du¿la,quatuor peritonei an\s
g u h ab anteriori corporis fede in pofteriora refiexi confpiciuntur. Vrcetcrca umbilici quoque
una pars cuipfius uafis,quceperitoneo prius conntdlcbantur,oculis(ubiacet.^Idbcec preefens
fig u ra iecorisportioned uentriculifedcm,ac omenti intefiinis obdudlifitti indicat,quern omen
turn obtinet , quum manibus ipfuni iterfits pubis os inter dijjecandum trabitur , fiquando furfwn
ittrjiisfinijlrum Iatus(utipferunfi accidit,acfequentifigufa occurretjrctr aditi adinuenitur.
? ? Q uatuor p erito n ei partes diffidi# ,at(p in podleriora reflexcc,adeó ut interna antcrio
ris
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 357
ris peritonceifedis regio bic exfeólion isferie in conjjeclum uenerit*
E Vmbilicus ¿p eriton eo libeyatus* F V ena ab umbilico in iecur porreóla*
G V ence umbilici in iecoris rima ingrejfois*
f-Jj F I P ortio iecoris exgibba ipjiius fed e apparens*
I Prcecipuum ligamentum iecu rfep to tranfuerfo cÓneólcntium^quoduerfus dextrnm latusmucrò
natee cartilaginis conjlfoit. Scutum enim idadfnijlrum I latus confJicuum? mucronata cólpe^
óloris o fis cartílago*
K D extra arteria ab umbilicofecüdum dextrum u efecefm d i latus ad magna prorepens arteria*
E S in ifri lateris arteria ab umbilico fecundü uefíceefin ifrd fed ev, ad magna exporreóla arteria*
F i ISleatus^quo a uefoccefomdof&tus urina infecu n d a m f attuiti inuoluentem tunicam expurgatur*
F I V efíccefondus* O Perrioncei aduefocce fomdumnexus*
p V entriculi anterior par saquee neep iecore^nep omento obtegitur *F iceefed es ob hoc amplior
apparetjCpuod uentriculus cpuem bic depinximus impenfè i nfatusfot eratiqu em admo dum & huius
cadaueris uefoca paulo quop elatiùsJolito fo p ra pubis ojjà elatiorifoia p a rte efjerebatur*
Q¿Q¿ Q? Qw Omentum*
E. V ena & arteriaforniicum nenio dextreefed i inforiorispartís uentrìculi exporreólce*
S Sinijlri lateris uafa^queefonijlramfomdi uentriculifedem amplexantur*
ÓT F la cfed e dextri lateris uajafinijlris commrituiitur0a c proinde etiam E pÓT<&Sfuturam in>
dicat?cuius<^Irif óteles tertioF Iijlorice de animalibus libroyut & quarto de ^Animaliumpar
tibus meminit^quum àmedio uentre omentum oríri depender ep afferri.
F C 2Z V en a rü a rteria rü f propaginesfu p eriori omenti membrance exporreólce¿a d ip ef ciñóla*

TERTIA Q. V I N T I LIBRI FI GVRA*

q TER-
 5?s A N D R E AE V E S A L I I BRVXELLENSIS
T £ il TI FIGVP-^E R IV S D E M Q yZ CHcA*
raBerum Index*
T E R T I figuraficundam adminiflrationis ordinefiubfequitur, achumiliorem omttt
ti membranam d ftiperiori diuul¡am la cera ta m i,gerii,a cfu p erior quidernfuper tboracis ante*
riora 0* uentriculum quoque extenfa eli* E)ein uentriculus etiam uifurfum adpeB us exfila f i
de tra Bus uifitur,ut bumilioris omenti membrane? natura in conficB um p er opportune ueniret:
' quam eoufip inteflinis adbuc obduBa cernis,quotifcp omentumJubinde furfumfiniflrorfumfy co l
le Bum difjec antibus occurrit* Vreeter e a in prce fin ti figu ra intefiinorumfitusinturbatus ¿acci,
uti er lien quo q^cuius pars bic etiam oculis fubijcitur*
K .L * M * N crO eadem bic a ffi inficundafigura notanturmam K indieatumbiliciarteriamdex
tram ,L ueròfinijlranuM medium,quo fa t u i urina infiecundum ipfiui inuolucrum cxcernitur,
quicp bic,ut 0^arterie?,abtruncatus con fiicitu r*Cceterùm ISf ueficam notai: O autem perito
nevi cum anteriori ueficcefede connexum*kAÌtq? in b ac figu ra p eriton ei angulos,quificunda f u
pura ^A ,B, C & D infigniti erant,reficuimus*
a,a Superioris membrane? omenti, quam 0° alam fuperiorem nonnulliappellant,pofieriorfedes,
quainfiriorem membranam integro adbuc omentofielia t*
[) Extuberans be?cfed es uentriculus eR ,fuper iori membrana omenti te Bus*
c ?c Omenti bumilior mebrana,quc? nonnullisbumilior ala nuncupatur*C ceterum extuberans pars,
cui duo fuperiora c 0* c inficribuntur, colum cR intefinum , qua uentriculi ex porrigiturjun'
doPac inferiori membrana omenti,uice m efinterij utitur*
d M ie lieti etfi omento obducitur,protuberans f i f e ofietidit, ad quod etiam pellucida omenti iu"
uatfubftantia*
I t i f rior omenti membrana bic modo qua uentriculofubijcitur,qudmpluribusnotanda trai eh a
raBeribus :ucnìm quo minus illam cbaraBerum copia obliterarern, eos infubfiquentifigurapo
nendos duxLprcecipuèquum leui opera leB or eofdem cbaraB eres utrifqs figu ris inibi adbibiu
t osfin ger e pofiit,ubi amba?idem exprimunt*

Q V A R T A QVINTI LIBRI
E IG V R ^Ì.

q _V A R'
 DE HVMANI CORPOIUS FABRICA LIB E R y# yfò
F L G V Fg<^4K E I V S D E M ' Q V & C H <±A,
ra&erum Index»
H C f i gura omentumfuis quibus adnafcitur^autpotius ¿quibus initium ducii,membris ti>
berum ?gy nulla interim partediuulfum delihtàtur Jn teg rd fy ipfausconjlruélió e r p recip u e
uenarum ?arteriarum grneruórum peripfum feries? gyglaUdulofa corpora ip fi innata com>
monfarantur. Qudrn concinni nero omentumfateculo ?aut p e r e ? autminoribus pifàatorum reti*
bus afaimiletur?bac quo sfig u ra difeitur.
C-.C Omenticirculus? feu orificium? quo initium duciti,
fa fa fo Omenti fuperioris membrane anteriorfacies *
g g Infarioris omenti me brano: anteriorfacies. at b e c no integra Utfuperioris membrane anterior
facies bic confapiciturguum infarioris membranefedes tantum in con fp eélu jìt? que uentriculo
fubjlernitur^atcp ad colon u f f intefainumguà id uentriculo exporr igitur?pertinet » R e l i qua e>
nini infarioris membrane p a rsfu p erio ri membrana occulitur♦
b?ifa T rib u s bis cbara&eribus adfinijlrum latus infarioris membrane omentipofatis?órnenti confarti
¿Ho infagnitur.]\Tam b omentipartem notai membraneam?uertis a r te r ijs f g y adipe quocp caretì
tem .i nero uafat in d ic a ti autem adeps uafas attenfaus adnatus'ue exprim itur. <^>ftq? ut b ose bara
¿leres bac om etiparte repofui? ita etici quauis ipfausfede easpotuijfa collocari¿nemo am bigiu
l V en e p o rte caudex qua ex iecoreprodiens inferiori mebrana omenti còntinetur acfacffìilcituri
m ^ A rteria iecoris cauum g y bilis uefaculam petens? n eru o f concomitata qui d dextri la terisfa '
x ti neruorum cerebriparis nerui ramo? dextri lateris cófaarum radicibus cxporreélo depromi
turjac iecoris cauum bilis(p uefaculam a d ii♦
n Principium uene infarioris uentriculi orifacijpofaerioremfedem potifaimum accedentis ? g y a r
teriam bab entis coniugem*
0,0 rteria g y uena gy nerutisfaecundumfu p erio ris omenti membrane principium ?dextre fo n d i
uentriculife d i exporr eòli*
p?p Illo ru uaforù que dextrefaindiuhriculifediexpòrriguturfurculi?corpus uetriculi implicatesi
q?q D iSlorum iam uaforum qu e fo n d i uentriculi d e x tre fed i exporrigunturpropaginesgn fuperió
rem omenti membranamfparfae.
r V e n a a rteria if duodeno intefaino g y ieiuni ititefaini principio exp o rrecle , neruulumfafaociuni
faequenter admittentes*
f P o r t e uene in duós truncos bipartitiòguoduero tienas r g y o indicatas bic elatim qudm in ntl
da p o rte uene figura tertvj lib ri quinto capiti dedicatafaelineauerimus ? in boc faólum pittato^
quódearum uenarum ortus in hunc modum fubinde uariet.
t JD exter feu grandior uene p o rte truncusgn mefaenterium adeoJ,*intefaind excurtensi
u V e n a in pofaeriorem Uentriculifedem citra a rterie confortium excurrens»
x V e n a cum arteria et neruo in dextram infarioris membrane omentifademfparfa?ac colon quo
que ititejlinum bac parte accedenti
y Venafam ul cum arteria in uentriculipofaeriord excurrens?gy tandem corone rifu juperius uéti
tria d i orifacium ampie ¿les. uerum huitts uene a rte rie £ tanta duntaxat delineatur portioguari
ta inferiori membrana omentifufainetur.
a Mie nonnibilgrandior mefaenterij arteria f e offerì? etiamfamitiimo intefuallo inferiori membra,
na omentifuffulciatur.
P ''Tritate efa a r t e r ie g inferiori ometi mebrane intertextus?uetriculo?iecori?bilisuefacule?colò
qudid uetriculo ex p o rrig ifa c dein lieni ramos depromit? neruosfi bas partes adeutes comitati
y V enafamul cu arteria et neruo mediani potifaimumfedem fubiens infarioris membrane ometi^
g y ramos quoq$ offerens colo intefaino qua ad uentriculip r or epitfondum.
. J S ena coniugis a rte rie ex p ersg u efa n fa refed i infarioris omenti membrane pauculasfobóles*
ut gy ip fagracilis eflfaiffundit*
i Venaruniy arteriaruttt g ? neruorum in lienem facries.
£ V en a p a r iter cum arteria neruo fa uentriculifon di fanfare fe d i exporr e¿la.
n,n Glandulofaum corpus inferiori membrane omenti innatumguoduulgo uocant BrifauolofaD uU
cem morfum feu bolum?Buccam faaporitam ,RodoL
S Glandulofa corpo r is p o rtio g u o d duodeno intcfainofubnafcitun
«j * SÈXTÀ
 BRVXELLENSIS
y$o A N D R E AE VES A M *
SEXTA QVINTI L I B R I F I G V R A*

S E X T AE F I G V R AE I NDEX» .

I N fe x t a quinti libri figura,feSlionis ferie tertiamfubfequente3iecur uentriculus CT inteflina

propriasferuant fed es ? omento interim qud à uentriculo enafeebatur, colofs interino conti'
nutim cra t7prorJus refcó lo jie forte id reliélum alicuius organifedem obliterar et SPr¿eterea,ut
fingula opportunius oculis fubijecrentur,co foru m aliquotfines Çuti inter pingendumfiélum ejl)
cffregim usjipfas una cum periton eofep tofs tranfuerfo illis connato inpojleriora r e f e ¿lent es*
V efica autem hic refpondet tertio: acfecündcefigurarum ueficce. Ccetenïm quiaprœfen
tis figura: ch ara ¿1eres magna ex parte cum duabus minefuccedcntibus commua
nésfunt,non abs re eritante illius indicumcxplicationcm? quid bis
d ejïgn etu rfer moni adijeerc*
SE P T I
 DE H VM ANI CORPORIS FABRICA LÍBER V#
SEPTIMA QVINTI LIBRI FIGVRA-

C figu rd ttnuium intef¿norum dii'

6him duntaxat delineauimiti Paliqua etiam
uetriculi et coliinteflinifm ul cum c#co offer
uata portione 3ut facile pr# fensfgura iam
fu b fcp icn ti adaptetur ♦Q uod nutcm coli in*
tejlini initium paulo magis quam parfit, ab
ipjts tenuibiti intefinis abduBum uideatur ,
in hoc faclu arbitrator?ut fola gra cilia in con
ffeB u m accurate uenirent.potifimum qtium
co li in tef ini circum tenuiafitum in g r e f
funtfyfextafigura pulebre p ro
ponau

OCTAVA QVINTI LIBRI FI GVRA»

P R ^ E S E M T I figu ra c#ci inte

Jlini CTcoli & reB i imago duBuscp com >•
monJlraturPund cum ilei inteflini ex*
trem o, & muficulis reB o in »
teflinoproprijs v

CHARACTERVM SEXTAE, SEPTIMAÈ ÈT OCTAVAE

fìgurarum Index*
5 y B S E Q jP ’’ E N S modo cbaraBerum Indexfextccjèptinue oBaucefìguris co >
tnunis e f i fi quis uero interim cbaraB er barum alicui peculiarisfit 3 illum prò fig u r a numero aut
6 aut 7 aut $ infignituritifunt: cbaraB cres autem^quibm buiufmodi nullafubiungeturnotula?tri
bitifiguris communes cenfebis *
6 M ucronatapeB òris ofiis cartilagó ♦
'Pcritoncéum una cum dijruptis coflis,illisfy dittatofepto rctrorjìm t d tp in latcrafiexum*
C <5 Primariuni ligametitum p quo iecu f buntanuitì fep to colligatur.
D>D &Itco risgib b i magna fed es.
E 6 Portiunctila uen# ab umbilicò ieco ri inferi#.
E?Es ISentriculi antcriorfedes*
G 6 Lienisfinifìrum latitif u ipfitipars in corporis dtiteriord utrgtns ♦
E ly JS entriculiportio?quce in friiti uentristili cojlituit o r ifc iu m fu inteflinorumprincipium quod
bic cbofdula ligatumfinximus*
fj 3 Pars
 3^2. A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
I 'parsintefinorum ab I a d K protcnjavulgato nomine nunc duodenum iittejlinumytiunc intefli
num duo
duodenum
dentini digit
digitoovum
rum longitudineynibiuocatur*
0mihi uocatur*
-Zv 7 Ieiuni iute[lini imtmm
Ieiuniiutefhm initium>g r ’ctciliumcjp intejlinorum
----------fedes?ubiprimum in anjraélui conuoluiafep nn
trorfum ajjurgere incipiunt.
M 7?8 H a tntefini term initi^gracilium intefinorum finisaierùm cpiafitamfede ieiuni iutef in i termi
nas^aut ibi iutefin i pnncipiumjìtponendum¿augurari neepico>quumtoto duèlli qui ab L in[ep^
tinta igura in eadern c r oclaua ad A I ufppertinctPnullibi diferimen commonfret >duo ieiunìi
ab ileo licer et interfin g u ere ., J 1
A i Extuberans era[forum intejlinorum initiunu
O H o c intefiinum mihi ccecurn nuncupatur,non admodum contendenti an ani, eo nomine alta crai
Jorum intejlinorum partati danari „eliti,nodo is non adeò nominumfit¡Indiofui,ut illorum oda
f ^ f g g f in0rUm^ rlCaI Ì cà ^ negl,gat,pia- in partium aharum con/buShonc feda,

N f P , Q ^ R , T 6,8 ColimiintejhnumbiscbaraSltrihus alictuid

« X a n t.N « 0 * * 4 V
per m e n t e n t i P nero ad Q g o li duciti, notatur/ecundu
aditati, ufiSrejionemprotcnjus. ^ QgiutemR dué
pubis osfecundumjinifrum ile procedens, G¿eterniti ab P ari c r w a - .

r , y 6, s J j eprejja coli intefinifede,. J

f 6R * f !Ì i n t e f i i n i u t r i n p , e x t u è e > rantesfem
igloiulicelula,uuhusuocat

C \
d,s H a c fede recluminteSlinum u j L f ^a g o n a lifu rfu m alacriter contnéente,.
fa n ti * connafcitur. ’ * “ * mlterum «"ricam ici interuentu mufculofafub.
cf 6 Duce arteria:fatuipeculiare,.

ut e r nuper comd d r a d fu r lls è u r u n c E m fn x ln m l^ <XtUS«rir>ciexpellitur?quemif htc

LI BRr f * g v r a , CVI VS
M c H A C
hi c latori adhibuimiis*

C figura re m intestini e r coli nuocine audid reti»

' uerjis
ffR fiC 'ù " "ue"confirmaturfibris.
circulanbus ,’ip '1‘r t mJf -
? ^ ccunI a Mte/linorum tunica, duce tran inerì? h ' nr

* -, ™' ' £ "r z t-----

z ? ^r s :lHrLc>
i»funum
“ r a ^ moM ‘ ‘r o 'o ,
Try-' *aCtcrtiam f f ì exporrigit tunicanu
li; ; : M M " " - Tonata mem

DECI-
 DE H V H A N I C O R P O R I S fabrica liber V* 3<>3
d e c i m a q v i n t i l i b r i f i g v r a*

DECIMAE FIGVRAE EIVSDEM'QVE CHA^

raderum Index,.
JS T prcefensfigur'd mefenterijfitum quant appoftifiime oculisfubijceretygracilia intcflina utt
decunf i ad lateraJurfim deorfumcp inuicem manibus didudla contimiydc proinde mefenterij c3
monfrat centrumPet rationem qua mefenterium inteflinis uafaporrigityinteflinaf dorfo come
¿lit.^Adb&Cy eius quoque mefenterij partem oflendity que colifinem <&re Slum quoq? intejlind
dorfio alligai. Succeda uero bee figurafeSlionisferie ¿Hi quant fextam locammo*.
A y By C y D Tortiones peritoneiydperto iam ab domine in latera extrorfumflexe*
By By E CTernia intcflina.
C cecum intefinum.
G Colon intefinum.
R e ¿li iutefin i initium.
IS tfica>cui peritoneum eapotfiimumfede connafcituty ubi alterant ipfi offer t tunicant.
Mefenterij centrum?ea f dorflpars qua iddperitonei membranis initium ducit♦ que magnani
arteriam cauam uenant hie uertebrarum córporibm adnedlunt.
Ly L Corpus glandulofum?mox in ipfit uaforum difributione pofitum pque mefenterij centro in *
Jeruntur.
q 4 Gianduia^
 3 Ä4 A N D R E AE VHSALII BRVXELLENSIS
M> M Glanduheuaforum diflributionibusintcricdlcc , clu<e in ad inte
moliuntur progreßu. 7

V N D E C I M A Q V I N T I L I B R I
F IG V

VNDECI MAE FIGVRAE Ci v bD E

raderum Index.

c°nn^is fibm im ^^^t^qe^ ^ t^ n^ j f en! Cr‘Um. e'corPore <*'mptum,omnibm%partibus i

• ,-
Q r™“ ßdeadcauum
uf$U x o r t t ^ ^ ^ ^ dorfo affirmantem^m idJ

ü t!M u*i*fep‘n d u m «^ tricu l^ rr^ Z rZ T l0^ ^ ***

5,r i S ! * C0/° MtCjI,n0 t0taeaf cde^priam , ftaiddlicn

X Y Z acfede mef i ntcrii inteßinumdorfonetlcnu

• nnem abaltera unguibmdiuulfampinximm •ut P“mdo(lui
T ; h a ru L em b ra n L n C eZ Z Z
“ * eUamContinenturßuemadmodumquo<u uileßm^ CXCUrrunt^ typ“ *d'pb«t e r ß
* <£J a buius librißgura e i l cerncrc *

DVO
)

DE H VMANI CORPORIS F Aß Ric A 11 ß e R

DVODECIMA Q. VI NTI LIBRI F I G V R a / q VAE

P R. AE P O SI T I S I N T Z G B . -

mixferiefuccedit.H a bet enim diffeäu peritoiueum,&■ omentum quop in bac ablatü e ñ <&■b k
cofias aliquot etia efffegimus,quo iecoris cauu opportuníus delincanp o ffet.H ic nantpconfbi
citur uniuerßimiecoris cauu, ipfiusfi iecorsifrm a. D ein apparh
ßina aute p c r i n d e a c u c n t r i c u l ü infinifirü latus dcpreßimus,ut in cojpcclu eJJet
ac nenasportee in ipfumferies: deinbilis meatus in inteflinü ßqiuefint reliquaquee cha
raäeribusferiatim adnotabímus,moxdtp quid decima ten ia ,

DECIMATERTIA QVINTI LIBRI FIGVRA*

B i m s V E S IC V D m E E I VS DR M QVE
meätuum delíneationem exprímeme
 ¿66 A N D R E AE V E S A L I I BRVXELLENSIS
C T E I L . V M J D V O D E C I M <^AE E T D E C I M AE
tcrtix figurarum Index»

P R A E S E N S chara&erumlndex d u o d ecim a l decim atertiaßgurisideo habetur

communisyquodcauam iecorisfedernplerifq? cbaraSleribus quibus decimatertia occupatur in.*
ßgniri licuißetyniß cbaraller um copia delineationemfiißet uitiatura . Quum itaep chara ll er
occurret duodecimaßgura peculiarisy illi 1 fubiungemusy illis qui decimatertiapriuatim in*
feribuntur z adieSluri. S i uero quis utrißpßguris fimulcommunis critglli 1 & 2 addetur.
I l y H x Peritonaiundcum coßiseuerßportio. I PK i Cauumiecoris.
L i Portiunculagibbifedis iecoris. M i IecorisfeSliOyCuifatü ales uenaprimüm inferitur.
N t Rima: ac impreßiones <& tubercula in iecoris cauo iuxta uenaporta exortum Coßpicua.N ue
ro fuper iusßu ßn ifru m Jeu ipfo jT uiciniusßedem indicate qua ab umbilico procedes uena ieco
ris cauo ubiportacaudexprodit,inferitur. M b M enim a d N ufipßramen notatur^quodli
here quodammodo umbilici tranßnittit uenam adßdem N inßgnitam. (colligds
O i Ligamentußnißram iecorisparteQpia in angulü quodamodoacutü dcßnit)fepto trdjuerfo hic
$ 1 S inus iecori hic incißus?acß omacbo cedensyubi isfuperiori uentriculi orißcio continuatur.
yentriculus.
R i Ventriculifuperiusorißciumyfeußomacbißnis? undapmuenis?arterißSygrneruisidorificium

S ia Humiliusuetriculiorificium,ipßus§sduodeniintefiniinitmm,quodinduodecimafigurafecus
atfßecundiim naturamfe habet, ad interior# rcßeximus,at in conßteäum ueniret bilis uefkuhe
meatus in ipfum infertusyac mox c notandus. 1 J
T i N trims d neruis elatius uentriculi orificium implicantibus tduäusy iecoris^ cauo infertus
V 2 B ilis ueßcula.H ac in utrifp prafentibusßguris e ü cofficua,. uerum priuatim illam duntaxat
in decimatertia ebarallere notaui.acproindc primüm decimatertia?ac dein duodecima men-
tem hic £2° in fubfequentibus aliquot charalleribus accommoda.
N y X 2 M eatus bilis ueßculaper iecoris corpus exporre&iyinterporta uena etcaua it e uena ramos.
Y 2 V ena porta prop ago in iecorisfubßantiam diffufa.
Z z ^^cau^propagoiniecorisfubßantiam digeßa.Voluienim hic exprimere uaforum in ieco
corigubfantiaftum ,<fiifcilicetportxuenxram ipropaginibuscauxfubijciantur,et quonam
paöto in borum medio bilis ueficula meatus ex currant. 1
a z Concurfusmeatuum bilis ueßculte,<puiniecoriscorpus
b z J^eJlcula bilis ceruix,cui meatus ex iecore duilus ac a notatus inferitur,communist efficitur..
x,z B ilis ueßeuhemeatus in duodenuintefiinum infirtus.ae S a d du
j j : j. n- i, i j r ad dußk in decimatertia figura au
d. denum indicat inteßmum,quodhumihorifide apertumßnximus,ne meatus Uhus c infe
ers
tio lateret. J
ez < _ A
rteriainiecoris cauum gr bilis uefículamdigefia.
fz Neruulus iecorie r bilis uefícula: communis,^ d fextip arís neruorum cerebripropaoine d e '
promptusyqua dextri lateris cojlarum exporrigiturradicibus. * ^
g 2 Retines porta uena propagines3in bilis uefículam ex currentes*.
b x P o rta uena caudex.
i,, GlandulojñmCorpus,(juodduodeno interinoadnafcitur.uaílitiofí eronrr,#,. „„

<t l l e a t US u
rin
a
ria
s,adextro rene unnam in uefícam deducens.
Tf ena ac arteria feminales dextri lateris.
/ • blasfem en a dextro te fe uerfus ceruicis uefícat perfirens.

DECT'
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBE
R V»

DECIMAQVARTA QVIN
T I LIBILI F IG VIL^T, ^ 4 LJ
t tr i or an integri ucntriculi ZTßomacbi
feiern exprimens0und cum uenis?ar
terijs ZT neruis uentru
culo infertis*

D E C IM A Q V I N T A QVIN
T I LIBILI F TG VFLisf, liV -
ttg ri uentriculi ZTßomacbi poßcrios
rem exbibensfeiern*.

CHARACTERVM D E C I M A E Q_V A R T AE ET DECI*

mas quintas fìgurarum Index»

C R ^ r f C T E R E S boc Indice explicandipartim utricpfigura communet

funtspartivi nunc buicjwnc illi peculiares tac proinde communes iZ T x indieabimus.peculiari* -
bus uero decima quinta figura charaflcribus? hac i fubijcietur?decimafiexta autem hac z*.
i j z Stomachipars infuces orisàs adeó amplitudinempertinenspbic dfucibus pr ceffi a cernitura

i?z <_•4b ad B uf u e duclusflomacbi notatur?re£làper medium uertebrarum ceruicisZT

quatuorfuperiorumtkoracisJcdcrn defeendens.
A'B
 'I

36$ « N
A u RKEh AE
in D V E SS AALL/II Ii d R V X E L L E N S I S
B
^ A \B ad G ußp duämßomacbi in dextrum latus fupcr quíntame aliquotfequentcs tboya^
cis ucrttbr<xs modico declinatisi
G jD ipZ ^ A ' ^G ad
a a D ujq¿ufq?ftomacni
ßomacbiductusdudln*injigtiitur
inßgniturex exdextra
dextyajede
fedeuerjusjinijtramgupra
uerfusfiniflramßlipramagnam
magnamcd
cd
dens aarteria,¡¿Tttcr
feendens fefi tunt tran
r t e r i a ^ per feptum fuer Tum in uentriculifuperius
tranjuerfum uentrículí ínterin s orißeiü
orifíciü Gnotandîipertincs
G notandii
D
a*PE i D uæ tonßllcv^qucv nonprocul dßomacbi fede in oris cauitatem pertingente dißant♦
F J ljZ Glandulojum corpusßomacbojrequeter adnatü^qua quintet thoracis ucrtebræ corpori ittßdct
G ip2 Superiusucntriculiorißcium. H iPz Inßriusuentriculiorißciunu
Superior uentriculiparSi K , K h z V entriculi demißior parsßcufindus
L j B i ^A nterior uentriculifedes.
M j M j O 2 Toßcriorfedes uentriculi. V erirn ßngulicbarañeros aliquidpriuatimindicant.O enfin
impreßionem notât quant uentriculus eafede exigityqua uertebris innititur. M quidem proni *
nentioremß n iß ri lateris partem jN u e r o partem dextri lateris prominentiorem. *
P ijZ Duodenum inteßinum?quodbic a d ieiuni inteßiniprincipium rejettumfinximus.
Q j. Bilis ließeubo meatusgu duodenum inteßinum infertionem tentans.
R z H ie character in interna d iä i nufer inteßinifede
quem modo Q jnßgniui. ?
S z Glandulofum corpus duodeno intefiinofubnatum, uafa§¡ illiinteßino exportera fuffulcien,
T r,z D extrin cru i fe x ti paris neruorum cerebripropago, adßomachü exporreélafmult
neinipjiusorißciumelatiusdißributa. y r,. t M
Xg SmiP rl mmi A g ß g n d u m elatiorem uentriculifedern adiecur u fifclcu rrcifiG m J
a ♦ leçon próxima eflj Y inßgnita. *z *
a z 'PrimaCuti doclmnaßudio nuncupare eamfo!cmus)uentricu!iuena ^ a r te r ia ,
b z ôecunda uentriculum accedens uena, qua: coniuge caret arteria.

decimasexta qvinti libri figvra.

f f figura uentriculum dßomacho ac inteßinis
liberauimus 0ac deininuertimusjut interior uentriculi
ßdesfeußuperficits cibos <&potus ampleäensgn con.*
fpedlumueniret.
h Circulare Centrigli tubereafede conffieuum, ubi fío
machus uentriculo contim atur, allí ubi elatius ipfíus
, confiß it orißcium. J
T u b er orbiculatum quoep in bumiliori orificio uentris
culi apparent.

Q V,N TI LIBRI fG V R A .
R c H Z S E N S figura uentriculi tunicarum
T ’ lem eyfm
urnt naturavi, quantum piäura afflimi
potuimus, doc et. ^ *
T e r n a uentriculi tunica, à peritoneo pronata, ata, btc
a-uentriculo magna ex parte diuulfa. *

M Z f L lCUlÌ^ a^ ^ m tm U À u ^

DECI MA
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V.

d e c i m a o c t a v a q v i n t i l i b r i
F I G VILiM.

P R ^ síE S E JV S figu ra iecoris g i b '

bam poßeriorem fi Jedem und cum cauce uence '
caudicís portione exprimid
s i ? Ai Iecorisgibbifiuperior pars*
B ?B Iecoris g ib b i poßerioris fi fed is infima regió *
C Cauce uence Jed es>qua feptum permeataipfifi
fioboles exporrigiU
D? E H o c internadoJed es notatur , qua cauce caU>
dex p oß eriori iecorisfed i innafcitur*
F P ortio prcecipui iecu rfiept o alligaHtís uiricuÍL
G Ligamentum iecoris p a r tem infinifira maxime exporr e i l amfiéptó conneélens *
H V ence portee p o r tío.
I Sinus quo iecurfiom acbo cedit?quafinißrö uentriculi orificio continuatile+

D E C I M A N O N A Q V I N T I L I B R I F I G V R A , QVAÉ
LI KN EM O M N I EN F CIE C O M M O N S T & . iM 'T , C V*
insfit um er ex p ro portione magnitudinem ? uigefimdquee mox fiubijeietur figura literis
0 POpP cxpli c a bit :p r ceJens uero ejuatuor piodammodo peculiaribus conßans
efifiigiebusfieu tabulisi inbunc habet ino dum*
P R I MA * - SECVNDA* TERTIA* QJV A R T A *

Q_V A T V O R DECIMAENÓNAÉ F I G V R AE TABELLARVtó

earundemcp charaderum Index*

P R I M. Iienem anteriori ficie exprimit0unà cum omentiportione fieu infirioris fiuperió

risfi omenti membranarum partibus * namfi lienisfinifilrum indicat lotus 3dextrum autent
BjB. ac media ipfius fiedes omento integuntur *B PB & B enim infirioris omenti membrance portion
Cp C. nem indicant? lienis uafa deducentem *C uero & C fiuperioris omenti membrance portionefiigni
ficantgua aduentriculum uafaperfiruntur?ab illis uafispronata pice in Iienem iamiam inferen^
da ueniunt*
Secunda effìgie decimee nonce plinti libri fig u r ò lienis caua regio exprimitur Pab omnibus quee
-DpE . illi committuntur partibus libera . ac bic D notatfiuperiorem lienisfedente E inferior em?Ffinis
fra n i PG dextranuH Uero & H lineam indicant in caua lienis region e conjfiicuam^uilienis
h : uafa infieruntur*
F eriia effigies lienisgibbum commonfi rat*
Q uarta lienis quoque cauam Jedem delineata continet* t buie duas indidifieSliones ? ut lienis
IpK* fiubjlantia conform aticipie oculis fubvjcerentur * Atque bic I & K feélion es modo d is
Has indicant *
r V I G E>

)
 A N D R E AE V E S A l U ß R V X E L L E N S I b

VIGESIMA Q V I N T I LIBRI 1 I G V R A-

VIGESIMAE FIGVRAE E I V S D E m ' q _V E CHA- »

raderum Index*

'P ,R íM E 5 E N S figu ra feSlionis ferie duodecim afuccedit ab bac enim omnia inteßina
. execuimus , rcli&a duntaxat uentriculi portione fu perioris orificij uentriculi fedcm common'
finante, at cp ita h<ecfigura pleracp indicai,qua nunc opportunius cum chara Herum indicibusfe'
riatint infinuabuntur*
S epti tranfuerfiportio peritoneofiucciriHa, atq$ und cum coflis aliquotfurfum rcficxa*
B ,B Qaua iecorisfedes♦
C Iecoris liga mentimi, quo ipßusßnifirapars fiept o alligatur*
E> V eneep er umbilicum iecori exporrcH a p ortio,ubi e rfiinus tue indicatur primum harte admita
tens uenarrt, qua p er priuatum ipfi in iecore humano incifium foramen ad iecoris ufiquefedern p er'
reptat,ubi hie G non proculd K adhibiturn confificis,ubif uena heec in iecoris fubßantiam p ri>
màmucrè digeritur*
M ac fe d e iecurfiínurn obtinet,quo cedit ßoitiacbo p er ßptum tranfuerfum ad elatius uentriculi
orificium contendenti* ''
E su p eriu s uentriculi orificium, uentriculiqp portio*
L in ceeimpreßiones üc tu beraf in iecoris cauo ubipartem uenampromit cotifhicua*
LL B ilis ueßcula* e jjr
I Port#
 DE HVHAN1 CORPORIS FABRICA LIBER V, 57l
/ T ortee uene caudex ble abfcíjjiis, V eri/1quofi duos indicat uenulas bilis ueßcule ex porreäas,
K Iecoris neruus ab illis propagato*3qui elatioriuentriculi implicantur orifìcio,
L cA rtería ieco ri bilis ucßcuLe communis*
M N cruus dfcx ti ncruorum cereb rip a rispropagine initium due ensaque dextri laterís coßarum
exporrigitur radicibus. atqs hie neruus iecori par iter bilis ueßcula■:communis een f e tur,
N B ilis ueßcule meatus hie abtruncatus ufìturyqui ad inteßitia pertinet,
OpO L ienis anterior cauaqp regio , P L ienis linea ¿cui uafa ipßus implantantur,
Q . V ena caua, R M agna arteria,
S R a d ices arteriarum in uentriculum?iecur>liencm? omentum?mefenterium 3ipfaqp demum inteßi
na excurrentíum,
h

D ex ter ren gin gu ifu a obduólus tunica*

Sinißer ren0ßm iliter pingui ipßus inuolutus tunica,
^^

V etia inßnißri renis pinguem diffußa tunicam,

V ena dextri renis pinguem tunicam accedens,
a V ena arteriacp dextro reniferofum fanguinem deducentes,
b V ena a r t e r í a inßnißrumprotenße renem?emulgentes<ß uulgo nonfecu s appellate?qudm ille
q u e dextro reni funipropri# ,
CjC M eatus ex dextro rene urinam in ueßcam deßrens,
d M ea tu s quoß n iß ri renis urina in ueßcam ducitur,
e Seminalis uenaßnißrum accedens teßem, f Seminalis uena^dextri teßis*
g g Sur culi dfeminalibus uenis qua p eriton eo committunturgn ipfoqp adeó ucrßis teßes progreßfi,
ad peritoneum deriuati,
h S eminalís arteria dextrum teßem petens,
i ^A rteriafeminalis queßtiißro teßi esp ro p ria ,
k ^ A rterie in humilioremmeßent erijfedern ad colon inteßinum et redlum excurrentis radix,
l * A rterie m agneß p e r cauam uenam afcenfus?ac ipßus m agne a r ter ie ca u eß p ra oßis fa s
eri initium in duos truncos diufìo,
m,m T r e cip u e u en ea c a r ter ie earum q u egeniculatim d magnis uaßs lumborum carnibus ipßß
p eriton eo ofìeruntur,
n v.A rterie m agne fob olesfa cri oßisßratnina accedentes,
o R e c li inteßinipars d colo liberayati^?ut ínter dißecandumßtRinculo intercepta,
p V eßca urine receptaculum,
q Semen d te ile adpenem deßrentis uaßsportiogua fecundumpubis os deorßm a d u eß ce cerui
cis initium retorquetur,
r Cutis quepenem inueßiebat, f Scortum,
t C arn ofe membrane parspque baud fecu s atqßortum ? utruntß ambiebat teßem,
u CT*unica dp eriton eo inibìpronata0ubifeminarijs uaßs iter prebet,eilqp h e c exterior teilis tu
nica^earum quas teßibusßngulis propria* peculiares qp numeramos;
X D enudatipenisportio,

VI GES IM A P R I M A QVINTI LIBRI FIGVRA,

QVAR TFL.ES P IL .O P R .ItA S COP7TIJSÍRT T e A BEL,
lasjeä io n is fe r ie ínuicemfubfequentes>ac appoßtißimerenüßnus meatuumß
urinariorum principia ofendentes,
PRI MA« . SECVNDA# T E R T I Ä*

r
'
% trivm
A
 572 A N D R E AE V E S A L 1I BRVXELLENSIS
T F L .IV M V I G E S I M A R P FE I M A E F I G V l E t M E T A B E L L E .
riiin,earundemq? chara&erum Index*
p K I tabella feSionem fiecundum reñís lo ngitudinem p er gibbum ipfius induäam
habet adeo profiin dam¿ut in fccundunt reñísper tingatfinuni ¿ínter im nidia reñísfiubfi ant ice ablet
a f i . ta port ¿one. Signíficet íqítur ce dextrí renis anteriorem partem¿ ß ueró pofieriorem . y <&y orí
y¿y. fic ia funt ramorüprímifinite renis ¿feu ipfius mebraneí corporis ¿fuá ittuice ill i ramicoeunt*J r lic
f/iojl* enirn ramí necejfiario per fie flionem in mutuo coítu diuíduntur, J[¿ eb prímifinus corpiteficu ment
braneum corpus in quo dueña <& artería reñís termínantur.
t Foraminulum hoc urinarij meatus e /l initíum *
A V rin arij meatus pars♦ Super membraneum hoc corpus <A&<A infiqtiitumficcundus renis confix
flit finite¿cuius interius & corpori illimembraneoproximum latus in hacfiflione tantum appet
ret . Eilte enirnpartes qua in exteriora ad utrunffiepti ex renisfubfiantia confirmati latuspro
ducuntur¿ipfiumffinum uelut bipartitum effíciunt¿nififife cilio in circuitu fub \ hie » dedufto
intueri nequis. Septum namcp illudprafientifeflione in duos partes¿anterioremficilicet & p o fic
riorem diuifum cernitur¿ac « quidem partem ipfius notat anteriorem¿{ ueropofieriorem.
Secunda: efflgiei omnia cum nuper commemorata funt comunia ¿ nifiquod uniuerfiapropemodu
renis fubfiantiafieptum illud confiituens¿cult ello orbiculatim ademptafit¿ñeque aliterfanefiep'
ti illiusfigurant ob oculos ponere licuit ♦ Confpicitur hie itacpfiecundus renisfinus uniuerfus ¿ at
non quemadmodum e/l bipartitm¿eo quodfieptum abfiulerimfinum hunc in exteriori ipfius late
re dirimentem. a igitur & ’ ß & Jy & a eadem hie qua: in prima tabella notant ♦ Circulus autcm
0. inter cc &ß duelite¿fiecutidum renis indicatfinum; úueró anteriorempart emprimifinus¿feu mem
t. branei corporis¿qua bcec in ramos difeinditur* i corporis membranei pofieriorem partem indU
k * cat ♦ adeo ut Q&i fimul membraneum notent corpus¿[euprimü renis finum: x autem urinarij mea
tus infignitur origo* STertia tabellaprimifinus feu membranei corporis ret
mos omnes infinuaurenis enintfubfiantia¿quafummis einsfinus ramis adnafcitur¿penitus derafit
e/l.^Atq¿ hac citra cbaraólerum operantfunt obuia♦

VIGESIMASECVNDA Q V I N T I L I B R I F I GV R A *

VIGE'
 DE HVMANi CORPORIS FAßRICA LIBER V* 373
VlG ES I M ^SE S E G V N D ^ f R F I G E lk ^ T E , E I v S D E M*
que charaderüm Index.

P R <H E S E N S figurafeSlion isfe r ie uigefimafuccedit.inhacnamque co ß a ru m a lk

quotfines e ffr a ß iP<& extrorfum [iirfumfe m o r t i occurruntPut iecorisgib bum ita bic f i c c a r e
tur^ut ipßus cauum in uigefimafigura in confpicuo erat ♦ R e n e s hieetiampinguiillorum tunica
denudatifeße offerunt.In bacfigura uenarum arteriarum^ feminalium exortuó duélnsqp etiant
oßeti detePp riuatim d canee uena caudice ramulum prona fe i effinximus P quifin ißra fem in a li CO
mifeetur n e n a .P reeterea peritonaum cjuduaßsfeminarijs ite rpreebet¿und cum tunica dperito
neo pronata p tefiem cj e r fin lateris uafafeminaria ampie olente P dijficlum e f l P<& cumfemina
rijs uafis teßes cum fiis mußcidis obuijflint. Infuper pubis ofifa inuice ita dir empia a tp adeó re
fie x a uidetur P ut inuice inßgniter debißcantP e r ueficaP&glandoßum corpus uefica ceruicipro
priüjundcu ipßusmußculo & penis corporib.eorundefprogreßu oculisfiibij ciatur *Q u o d au
te d dextro fim o re cuteprorfius zfififin ifiro ali qua ex parte ademimusgem ine ambigere reor*.
aPa Peritoneei pars cumßepti tranfuerfiportione^ZD* effrailis coßis ßurjutn extrorfum f re fiexa*.
byb Iecorisgibbum * cPc C a u a iecorisJedes*
d Preecipuum iecoris ligamentumpaddextrum latus mucronate cartilaginis confifiensP<& bic d
iecoris anteriori Jede magna ex parte diuulßum*
e Ligam entum iecorispartem infinißrumprotenfiamßepto committens*
f H ena p o r te portioPund cum arteria er neruis iecur petentibuspet bilis ueficulee meatu in teßi
n a p eten tejn c uinculo e i l intere ept a deinprajcSla*
g j y enee cauee caudcx*. b < H rter ia magna: truncus deorßumf i n a exporreilus*
i Principium ueneepinguemfinißri renis tunicam adeuntis*
k R a d ic e s arteriarum in inteßina excurrentium Pe r uentriculopiecoriPbilis ueficuleeJieniPet ip
ß demum omento ramos offerentium*
I Initium uena dextri renis pingue inuolucrum petentis*.
m H e n a ac arteria dextrum accedentes renem*
n j y ena ac item arteriafinißro renifiero fumßanguinem deducentes*
oPo D e x t r i renis pingue inuolucrump ab anteriori fede renis liberatunu
p Pp S in iß r i renis pingue inuolucrump ab anteriori etiam fed e [u i renis diuuljumPet p eriton eo Undc
principium ducitPadhuc connexum*
qPq E t dexter e r fin ißer meatusPquo urina i renibus in ueficam ferturPq inßgnitus eß*
t Seminalis uena dextrum accedens teßem*
u Principium feminalis uena dextrum teßem adeuntispquodinßar rotundi tuberispromine f *.
X Seminalis uena ßnißro t e i li exp orreila *
y premila d uena caua caudice pronatapac uena fem inali fin iß ra commixtaunita ue * Quatnuis
tnim b a c uenula rar iùs oc cur rat? tarnen quum in alij sßgurisfinißra uena abfque hac delinea
turgllacp bic n ih ilob ßu retjp fa m exprimere uifum eil*,
oc Seminalium arteriarum origo*.
$ Surculb quos uena fem inaria peritonao inibi depromuntPqud ipßconnexa deorßum a d pubis
offa contendimi*
y JDextrafem inalis uenaP& item a r te ria Pperperttonaum fuprapubis oßis co xen d icisf regio
nent defcenfusPac aßcenfuspar iterfernen d teße defirentis uafisp quod n?i x mox notabitur*.
<Jl J fe n a feminalis er arteria commixtio Per corporis quod uaricum imaginiconfiramjnitium*.
t V a r ic o fi corporis in teßem inferito* g T e ß i s intimo ipßus inuolucro obteclus*
u Principiumfernen d te ile defirentis uafis*
1 Sedesqua defirensfernen unsfür fum fecundum ießis bumillimamJedem refleä itu rP e r d t e ile
ipßnon amplius cornatimiPabf cedere incipit*
x H icfern en defirens uas nullam amplius conuolutionum oßenditß>eciemPat furfum infiar nerut
ter es porrigitur*
v Prefica urina receptaculutn»
| Glandulofum corpus ueficx ctruicis initio d à n d tu m ^ fernen defrentium udforum infcrtió >
nem excipiens*.
f 3 CircU^
 574
t CircuUfisließe#cerulee*a m b i e n t , fuoprihcipiocjuodJßnißropubis oße
Duoopenem
penan conflituentia corpora, (¡uo J L
¿licitar,liberatimi elhdcxtrum autem ror/);«/«i>/>r; ^ cüuefica effingit.
V rectereahic S noflrißgurain coßicuo c
v Venarum e r arteriarum neruorumß pene* adeunmmfenes,tam p
ris idmoliri datar expreßa.. i n i b ì u b i cpafcrtpßm

pnt hancrcäiintefliniportionem eleganter quoque uen# cauecv & j

circa oßis[acri regionemuifltur.
VIGESIMATERTIA QVINTI LIBRI
r r? 1/ R c

VIGES1MÄHTERTIAE FIGVRAE, IPSIVSQ. VE partivm

8¿ charaderum Index*
/^ / G E S I M A tcrtict figura multas pcculiares ohtinais effig ia ,ta b ella * ucjimutctttit
ilici quee moxprcecefèitj ac ordine uigtfimaftcundafiiit^potifiimum adurrilium orgatiorunt g c
ncrationis infpcflionem ficit? <& ambas quunt primtim eh ara fleribus iiiflgnir entur? de cinto ter
fio huius lib ri C a p iti prceponenddS ducebamainde ctiant in utrisep eadem prorfiis d i cheti ’d c
rum ratio .V eru n i (pio d ia v ifa tili*firc arb itrer omnes presen tii librifgUYdS t>icfcridtint c °^
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA^ LIBER V* %75
toc<trl.,prillatimiindicati buie uigeßm atertiafig u r a dedicabo,cbaradÌeres qua? buie er uige
fintaficunda communesflint,denuò nongrauate explications.P o rr 6 in bac uigeßm atertia fi>
qura duce funi p r e cip u e effigies,quarü unam non inopportuni dextram,altera ueròfihifirani
appellabimus . ac in utrifp quidem effigiebus renes,ueficd erfeminaria organa cii uence canee
et arterice portionibus ex cela è corporefinximus.\Mifg b a c quidem in dextra anteriori f i d e ,
infinijlra autepofieriore delineantur in dextra adbuepriuatim uefiicam,<& ipfius ceruictm
feu meatumfemini u r in a f communem aperuimus,quum bate infinifira adbuefint integra:quem
admodum in cbaradlerìi ex plication diclurusßum diffìifiùs,fimulatq) effigies èxpreffero,qua
ßnißrum latus er inferiorem prafentis uigeßm atertia fig u r a federn occupant , ac maiujcults
Latinorum Uteris in bunc modum notantur.
Luabus bis tabellis dextrum teßem anteriori f i d e , at magisßecundum ßnißrum latus ofiedett
tibus,ide exprimitur.ueriimfuperior inßgnita ab in firioriB indicata in boc differt,quod
ipßafernen defirentis uaßsßtum inturbatum oßendattquum interim inferior B notata defere n
tisfernen uaßs partem ,qua?ßecundum teßis anteriora furfum firtur,nep amplius teß i aditafe i >
tu r,ex fua fedeßnißrorfum babeat reßexam, detrufam ue,ut inferito applicano f u en a ^ ya r
feria? fminalium ad t edlem in conjpeäum ueniret . M t b a c ebaraäerum utrifqüe efftgiebüs
O'/'cr B inßgnitiscommunium op era reddenturdilucidiora.
C Vena er arteriafem inales illic ab t runeata?, ubi iam ex magna p er ito m i amplitudine exciden
tes inuicem im plicantur,com m ifcenturf,ac corpus quoduaricofum mihi appellabitur efforma
re incipiuntfeu buius uaricoß corporis quodpyramidi aßimilabitur conus.
JO Baßs u a ricoß cor p oris,feu fed es qua uena e r arteriafeminalis teß i inferuntur ,<&>ramulos in
teßis intimum inuolucrum er teßisfiubßantiamfjbargunt.
JE V aßs fernen d te ile defirentis initiunu
F R eßex us uaßs f mien defirentisfecundiim teß is bumilioremfedern.
G Sur f i r n confcendens defirentis fernen uaßs portio, er ipfius regio in qua amplius teß i conttas
fe i definit.
H P r ecfin s effigies defirentisJemen uaßs portionem oßendit, qua: teßis intimo connata erat in>
‘ uolucro: erfiraminula illa aßeritatescp cernuntur, qua in eins uaßsfe d e podi fedlionem con'
fbiciuntur,qua inuolucro illi connafcebatur.
i M a c effigie eade uaßs feinen defirentis portio, qua et mox p ra ce denti delineatur; ueriim b a c
federn eins portionis oßendit, quagibba eß, teßis f inuolucro non connafcitur.
L T eß is d quo fernen defirens uas abfeßum c ß g p f e f adbuc teßis cum intimo ipßus inuolucro et
uaricofo corp ore remanfit*
M M a c eadem cum effigie L notata indie at.ueriim ut illa anteriorem teßisficiem exprimebat,
ita bacpoßerioretn:& dua fubfiquentes nota utriqsßunt communes.
2V Prima uena er a rteria feminalium commixtiofeu uaricoß corporis conus.
O M a ricoß corp oris baßs,<^y in teßisfubfiantiam ipfiusf intimum inuolucrum infirtiq.
p T eß isf i o intimo adbue ob du diu s inuolucro, fe d d uaricofo liberatus co rp o r e, fu p erior ent
ipßus regionem oßendens ,in qua uaricoßim illud corpus infer itur.^Mppar ent namque b iefin t
mina yamulorum uaricoß corp oris,qui (Juti dicebamj) teß i implantantur.
C ffln bac effigie intimam teßis tunicam inuolucrum ue nouacula difficili? CTex altero latere d t e '
jR , ßis [ubßantia eius inuo lucripartem K not at am dir em i, in p o ß er io r a f re flex i,ut dudhis in c d
fbedlum uenirent,qui dramis inuolucrum intertexentibus in teßisßibßantiampertinent. M JB
S t e r dm uero buius inuolucri partem S inßgnitam,tedli adbue connatam r eli qui.
T H ic teß is p er medium dijfidtus iaceU uajor um p er ipßus fubßantiam diffufiorum,ac M
naturam diflributioriiscp feriem commonßrans. Q uiuero modòfubfiquuntur cbaradleres,dua
busgrandioribus er magis pracipuis uigeßm atertiafig u r a effigie bus propri; babentur.
i H a c numeri nota indicatur anterior rents regio.
^ P o ile r io r rtnis regio, 3 Superior réni; regia.
4 Inferior renis regio. . , ? Externumrenis latus.
6Internum renis latus:in (juo 6, 7,& 8finum eius Uteris indicant.uerum 6pri
7, 8.„us tuber .7 autem c r 8i finuseins angulos
g V en a cause caudex,inibi abfci([us,f>à deor [um tendens iecur fupcrauit.
t 4 Art&
 fj iM rtericc magnæ truncus inibi refeSlus , ubip r imumfu bfepto tranfeierfo in per itottti amplii s
tudinemfertur*
k R adices art triarum quæ mejenterio C7* inferiori Membrane? omenti igeruntur#.
/ Venæpinguem dextrirenis tunicampetentisprincipium*
tn JR eita arteria dextro reniferofeun fanguinem de du centes*,
n R e n a arteriafenifero reni infe r oft fa n g uinis du¿lufemulan tesv
0 JRenee inpinguemfenijîri renis tunicam excurrentis origo*
q }q M eatus urinam èrenibus in uefecæ ampîitudinem déportantes«
r M eatuum urinam uefecæ deducentium in uefecam inferito .ac in dextra epuidem effigie orifecU
indie an tur,p a in meatus in uefecampertinent, e r membraneiproceffûs quop bis orifecijs præ
fedii.in ßnißra autan effigiefedes indieatur,qua illi meatus primùm ueficce applantantun
t Seminalis uena dextra. \
u Tuberculum Jeu protuberans [eminalis uenæ dextri lateris principium♦
x JR enafeminalisßnißrum petens teßem.
a Seminalium arteriarum ex magnæ arteria caudice initia.
ß Surculorum radices cpios uenæfcminalesperitoneo offer unt, pici illifecundùm lumborum res
giontm committuntur.
¿/I JR enee arteriæp feminalium coitus commixtidue, e r uaricofe corporis initium.
1 JR enæ e r arteriecfeminalium ad teßem inferito fe u uaricofi corporis baßs♦
£ T eßis intimo ipßus inuolucro adbuc obteclusi
H p rincipium uafesfemen à teile deferentis.
Q D efcenfis uaßsfernen defer entisfecundùmpoflerior an teßis regionem*
I Locus quo deferensfernen uas rurfusfecundum te ß is bumiliorafurfumfertur,nep ampliaste
ß i connafctiur,utifeciebat ab »per(ladt*
K Sedes defer entisfernen uaßs¿ibi primum tierui modo citra omnem reuolutionem fpiram'ue fürs
fum p r operat*
7\ M a c fede fernen deferens uas adpoßeriorem regionem uenæ ac arteriæ feminalium refeexum,
in peritonei ampîitudinem contenditi
pi D e x tr i fernen deferentis uaßs cumßnißro coitus,propter ueficæ ceruicis initiumi
v JRefeca,quæ in dextra effigie priuatim adaperta efl,ipfeus commonßrans cauitatenu
I Glanduloßim corpus uaforum fernen deferentium injertionem excipiens,ac in dextra ffi g it lo
g a f :¿Itone ad meatus uffi urinar ij ampîitudinem diffedlunu
o M m pltiudo cautiasp ceruicis uefi'cæ,in quam uafafernen defer entia infer tionem moliuntur.
Y M ufculus uefecæ ceruicem ambiens, ac urinæ excretioni præfefluSi
f F)uo ptnem potißimiim conßtiuentia organai
v JRenæ ac item arteriæ penem ceruictmp uefecæ accedetesi
<j> Sedes notatur meatus urinæfeminip communis,quæ reliquo ipfeus dutlu amplior inpenisglan
de uifetur*

V I G E S I M A E Q_ V A R T AE F I G V R AE, EIVSDEM'QVH
charaderum Index*
F I G JR R fcquentempaginam occupante muliebris corporis truncus burnìfratus ex
primitur,cuiuspertion&um unacum abdominis mufeulis adapertum eli,ac in faterà Cutiintcr
Je candiimfet) r cfeexum* D ein de intefeina omnia a mejenteriopra?fecuimus,reólo iutefin o ad'
bue in corpor e relido,femul cum integro mefeenterio,cuius membranas bic aliqua ex parte im i
ceni diremimus,ut mefenterij natura oculisfubijceretur. JRerum p r* fens figura in bocpotifeis
mùm delineata eli,u t uteri e r uefeccepofetum ita offenderet, quemadmodum in bac muliere ute
ro nobis nulla ex parte moto,is occurrit. JSfulla enirn bic ab utero diuulfa ef i membrana, fed
omnia integra ita bic uijuntur, quemadmodum in mediocriter obefis mulieribus iam amotis in '
tefeinis fecanti obuiam ueniunt. M ulicres namque adeópinguesfunt,ut longo etiam morbo ene
catcv e r macilcntifeimx, nullam uaforum feriem(nife membranis mutuò dir empiiscof i d a n t i
v I GB
 H V M A N I C O R P O R I S F A B R t c A L i B È R V>
de V* pf
VI GESI MAQ. V A R T A Q VI NTI LIBRI
F I G V JR.

C ?D 'Peritoniti anteriorisfcdis interiorfuperfìcies*

E? F M^efenterij pars temila inteflina dorjo conneòlens.
F? F M 'Itera m efenterij membrana notaturPab altera quatti G & G injlgniui diuulft. F7traepaus
G? G. tem membrana naforumper mefentcrium feriem ? etglandularum uaforum dijlributionibus z«> S

terpojìtarum naturam indicai.

FdjFd M a c mefenterij parte colon inteflinum?qud re ¿lo erat proximum^committebatur.
I IrFac mefenterijparteccoliintejliniinitium ?fcu ipjìus cum tenuibus intejlinis continuità*ideili
cce cum quop inteflinum conjìjlebant *
K Reéh/m inteflinum inibiprajeShim ubi colon definii?qucefedes e l i è regione connexUsfacri o j
Jls cum infima lumborum uertebra.
L iterioruterifundifedes^d(pua nihilprorfus auulfum cernitura
M . D ex ter mulieris teflis *
FT M ulierisfinifler teflis .affi buius anterior pars bic tota oculisfubìjcitur^quum interim dextri
teflis modica uidcatur p o rtio tid f ideo accidit^quoddextrum teflem ita delineauerimus? quem
admodum uterque teflis membrana tegiturfem inaria mulieris uafa deducente ? atipie dperito >
n<eo nataflniflrum nero teflem illa membrana deteximus>quòdfolius manusjiulló adhibito cut
t r o fìt benefìcio. M cec namque membrana anteriori teflis fed i nulla ex p a rte aditafeitur^fed
incumbitfoluni*
O M embrana d p er it oneri dextra fed e p r o n a t a t e f l e m dextrum und cum buius lateris ferni >
nalibus uafis?ac illis quee uteri elatiorem fedem implicantuafs^dorfo committcns0uterum f pd
riter continens ^ dettipi cum alterius lateris membranafecundam uteri tunicam conjlituens.
^ F id e in nuper dilla membrana carnecc ex curruntfbr ce¿dextrum uteri conflituentes mufculiu
His
 37S A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
Q f ^ f J - i i s charaSleribusfinijlrcelaterismembrananotatur, (piceillicorreffeondet, eludilinuperO
O indicarmi*
R ?S \Ttcri ccm icis antcrior par scu ter R & S ea a dime ob dupla tunica , cjuam p eriton ei partes il
li offerutyCpice ipjì uaft exporrigunt,deducuntf,ac illuni p eriton eo adtieélunt* Cceterùm inter
uallurn inter R & S confijlens,uteri ceruicis amplitudinem cpiodammodoJignificat *R ugce uc
ro hic confpicuce, ilicefuni (¡uas utericeruix in f e collapfa , nefi alias difenta,inter [ecandum
com m onfrat*
T V efica, cuiuspofleriorjàcies biepotifèimumfJieSlaturata enim in fgu rce buius delineatione ocu
lum direximus, a cfi in cor p or e p r oprato, pojleriorem ueficeefedetn (]Uce uterumfpePlat,potifò
mum cernere uoluifjimus. S i enimprcefens muliebre corpus ita uti idepuodmodò fnbfcqUetur,e^
re ¿lum arbitrar eris, edam fecus atep r es fe bab et,uteri f i n dum multo elatius ipfa uejica delinea
tum effe tibiperfuaderes*
V P7mbilici eìlp o rtio , dperitonceo inter fecaduni liberata, <&una cum uafisfatui peculiaribus
bic deorfum reflex a* . P ortiouence ab umbilico iecur petentis*
y M-eatus dueficcefundielatifim afedeadum bilicum pertincns,acfoctus urinam interfecundum
CTintimum ipfius inuolucrum deducens*
ry > ,eu g‘ D uce arteria: ab umbilico buefecundum ueficce latera prorepentes ,at<f baefede magncearte"
rice ramispubis oJÌiumforaminapotifìimuni adeuntibus inferite, feti continuev*

VI GESI M A Q V I N T A Q V I N T I L I B R I FI GVRA*

VIGE/
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V
VIGESI M A E QVIMTAE F I G V K .^ 4E , E i r s DEM'QVE
characlerum Index»
A " preefentisfiguree dextra mamilla cutcm abßulimus, ut qudmfieri p offit proximè mamilla>
rü natura hic oculisfibijceretur.D einde uentriculum>e r cum inteßinis mefenterium et lienere
fecuim us^redo interim inteßino nonfecus quam in moxpreccedente figu ra r elido* M dbeec ute
rum fu o extimo quodperitoneum ip ß p orrigit inuolucro quödammodofioliauimus, omnes mem
branas quam lieuit accuratißim epaßim gdeo amputantes,utfeminis materiam teßibus defiren^
tia e r rurfusfernen ab bis utero deducentia uafa in confpedum uenirent » V eficam uero deor>
[um in ßnißrum latus rcfleximus,undmeatum d dextro rene ipß urinam defirenteni abrumpenr
tes ? ut urinam ueficee defirentium meatuum infertio apparerete ipfacjp ueßca uteri infjpedionem
non occupar et* P oßremo pubis oßium portionem ab bacfigu ra exfecuimuSy quo uteri ceruix ac
ueßca? etiam collimi appefitè uiderentun
V enee ad mamillasfubinde ex current es ab illis quee cuti fummo bumero obdudee offeruntur*
P enee ab illispronatee queeper axillam in manumporriguntur*
Preecipuum mamillce corpus*
Glandulee ac adeps undecunq> ♦co r p ori illiglandofo a c C inßgnito adßratee*
P I P e r ito n eianteriorisfidis interiorfu p erficies.efl enim bic anterior periton ceiregio,
ad latusPe rfurfum deor firn fflex a*
I 7enarum ac item arteriarum fub p ed o r is o f f deorßm d iugulop r or epentium portiones *

Iecorisgibbafedes*
leco r is cauum bic quoep aliqua ex parte confpicuum*
P enee ab umbilico iecur petentisportiuncula*
P enee portee caudex bicßm ul cum uaßs ipß attenfispreefedus*
P en a ca u a *
A ^rteria magna*
A rteria ru m uentricnlum?iecurfiienem0omentum ac inteßinapetentium retdiecs♦
P rincipim i uencepinguemßnißri Yenis tunicam implicantis♦
P e n a ac arteria dextro reni ferofum bumorem deducentes*
P ena ac arteriaßnißro reni ferofum bumorem defirentes*
Principium uenee pinguem dextri renis tunicam adeuntis♦
D ex trirenis anterior fed es»
Sinißri renis anteriorficies*. •
M eatus d dextro rene urinam in ueßcam d e d u c e n s ^ adbumilius ä tffrdÜ nsportio autetn bti
ius meatus reliqua^ac ueßece adbuc continuaPb inßgnitur♦
M eatus urinam aßnißrö rene in ueßcam defirens*.
D extra feminatis uend?cuius initiuiìi tlatius d indicai♦
£ eminalis uena ßnißrunipeiens teßeni*
Seminalium arteriarum örtus+
Seminalis arteria dextrd♦
S eminalis arteriaßnißra*
i ß t A n te rio r uterifin d ip a rs.a e i dextrumfindi obtufum indicai unguium f i autetnfinifirumfiuó
ro regionem uteri ubi ipfiusfindi conßßit örißcium>ipfiusfé ceruix ineboaturv
ni K ed u m inteßinum* quo minus utrunq$figurce latus inibì ubipar ùtrinque e l i ratio onerem ? uni
duntaxat later i iam cb a ra d er es opportune adbibebo*
71 P7enee ac art er icefeminalis portio,ut erifim difiip eriorent accedensfedern*
0 P enee ac item art er icefeminalis portiones teßeni adeuntes7et inuicem coeuntes?corpusfé in fa r
P* pyramidis conßituentes*ac p buius corporis baßm notata teß i commißam»
q ^ n u p er d id o corp ore ciu f modi uafculd in mebranas excurrunt? teßeni p eriton eo comittentes*
r 'Deßis anteriorficies*
f P aßsfernen d teß c in uterum deßrentis initium*. * •
ty f tP ßisfernen deßrentis reflcxus?quos id circum ieß is tatui a confidi*
ü Vaiìs
 BRVXELtENSlS
*80 A N D R E AE VESALII
u J f aßsfeilten deßrentis aduterumprogrcjjtis.
x?x jy teri ceruix,
y Vaßa inferiorem uterißindifedern ac Uteri ceruicem impheantia-
* jyena ueßcam ab illis uaßs acccdens, <ju&Uteri ceruicem intertexunt, attpue hic etictm chara>
¿ler urinariorum meatuum injertionem 110tat,,
ctß yeficceßtndipoferiorfedes,
y Veßcae ceruicis mußculus,
<P Hacfede ueßca?ceruix Uteri ceruici implantatur*
e Cuticulares ceruicis uteri orißeij carúncula, atep hic Uteri colles & ceruicis ipßus orißeium,
citra charadlerumoperam neminem latent,
l rterice humillimam mefenterijpartem accedentis radix,
» jyafa ab illis ejuce crus adeunt uenis ac arterijs furfum adabdominis muß:ulos aßcendentia,

VI G E S I M A S E X T A QVINTI LIBRI
F Z G V R.

VtGESIMAESEXTAH FIGVRAE EIVSDEM'QVE CHA,

ra&erumIndex,

..... ...... cjilocuerojunaum e r ct

:auitas meatuumcf urinariorum infertio inpropatulo efßent,
UJ -

V terifin di anteriorfreies,mllam e m b r a n a detefta.

jy te r i ceruix.
V*J

Membrana uterum peritoneo conneäcnsM usA uafa continens.

o in if er uteri teßis,
ly ena 0 °arteriafeminalis,
Portio uente ac artericejeminalium,uterifundifuperioremteiem aecedens,
Portio arterice e r uencefeminalium teßem accedens, J

.
V a s fernen ateße in uterum dcducens,
eficcecauitas
. L

Urinariorum meatuuminfertio,
Urinariorum meatuumfußula hicpropendent.

VI GE'
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 3SI
V I G ES I M A S E P T I MA QVIN TI
LIBICI FI G

J>H e^ lE S E N S figura uterum

à co r p or e exeélum ea magnitudine re>
fir t ? ([uà p olirem o Vatauij dijje&ce
mulieris uterus nobis opcurrit ♦atck ut
uteri circunficriptionem hic exprefii >
musata etiam ipfiusfimdum p er medili
difificuimus? ut illius jìnusin conjpe *
¿lumueniret?undcumambarum uteri
tunicaru in non pragnantibtisfubfian ^
tice crafiitie*
^A? B? B In teri fini difinus*
C? jD L inea quo damo do inflar fiitu n e Pqua
Jcortum donatur?in uterifindifinum le
t uiter protuberans*
L ?E I n terio r is a c p ro p rice fluidi u teri inni
c<£crafiities* , .

p o p In teriorisfiin d i u teri p o r t io ?ex ela tio

r i u teri fe d e deorfum infirn difinu pro>
tuberans * * !'

G?G Fundi uteri orificium*

Jd? F I Secundum exteriuscpfindi uteri inuos
lucrum? à p er it onceo pronatum*.
J p etc* JSlem bm narum ¿peritoneop ro
natarum? <£Futerum continehtiumpor
tionem utrinq>bic ajfiruauimus*
L. V ie r i ceruicisflubÌlantia b ic quoque
conPpicitur? quod f i l l i o qua u teri fiin s
dum diuifhn us? inibì incipiebatur*
jT , P refica: ceru icis p a r s?uteri cern ici itt>y
J er ta ? a c urinani in illam p ro ijcien s*
p o t e r i co lies? f i quid bicfipecladum
f i t reliqui?etiam nulli j appoficis cbarct
¿leribus ? nulli non p a ten t *
a • •" “ -T -s VIGE-
 3^2. ‘ > ANDREAE VESALH B-R V X E L L E N S I S . * m

VIGESIMA O CTAVA QVINTI LIBRI F I G V R a.

H £ C Jiqura canum non pratgnan te eXprímit uterum? <juempro*
pter ucterum dejcríptiones hic humano útero adijccrc uífum ejl? utíltiagís
adhuc uaccínum¿quem modofiibíungcmus*
JAena<&arteríafeminalís*
B PB V encc et artericefeminalitiportionesDuter¿Juperiorifedinaja porrigetes*.
C T eflísy ac uasfemen d te fie defirens ♦
D yD Membrana:uterumperitoneo committentcs?<&fecundum ipjtus inuolu*
crum effor mantés*
jg JAena ac arteria uterí ceruicem humilioremfimdipartem implicantes♦
B D extrafindi uteripars^fecunda ipjíus túnica adhuc uniuerfím obdutta*
G Síniflrafundí uteri pars¿quam medía ex parte ¿ exteriore ipfíus líberauB
mus inuolu ero. G ením exterius^H uero ínterius notante
J Síniflri lateris uasfemen dejcrens¿hic dtefle liberatum? ac in ipjíusfedefer
uatum* <
K R egío¿(¡uafundí uteri orijicium confíflit*
L JAteri ceruix etiamJíniflra exparte exteriori inuolucro detetta*
JV[ 'Portío ceruicis uejícee*
jV Cutís adpudendum adhuc relújua*

VIGESIMANONA Q VINTI
LIBR.I FIGVR-

PR 5 B N T I figura uaccini uterijùndum ^ ipjìus

ceruicisportionem ita delincameli magna fundi ceruiciscp fedes ex
ten ori inuolucrofit detetta ¿interiorp tunica oculisfubijciatur*
T ettis finidler*
B JAas femen defùrens a tefle in uterum*
C Sedcs orificijjundi uteri*
£ Sedes ubiutcrusgcminusfit¿adhuc tamen utrap parteJlmul extcs
riori uteri inuolucro obietta*
£ Nbacfèdeprorjiis duce uteripartes inuicem^arietum cornuuttt tuo*
do dirimuntur*
F?F Externum uteri inuolucrum bisfedibus adhucferuatunt*
G Interius uteri inuolucrum innumeris ac uermium implexu non a b fi
milibus uajìs intextum*
H Membrana •hic adhuc uifturportio,utefiniRrainfed ep erito
nceo committentis*

TRIGESIMA QVINTI LIBRI

QVATVOR PECVLIARIBVS COMPLEXA T AB V H S *

F F -IM t-A * B EC F'FJ D T E F L .T I l^F*

TRIGE>
 DE H V H A NI CORPORIS FABRICA LIBER V. 38J
T R I G E S I H AE -■ Q. V I N T I L I B R I F I G V R AE T A B V L A R V H ,
carundcmqî charadîerum Index,
P R I M tabulauterum mdfcuiinofœtu anteriori 1 una lonça
CT altera tranfuerfafeäionedimßmtts,Uterifin d i partes in latera3atqueadeo ab ex
timofœ tu s inuolucro diducentes*
<Nl B , C , D Internafuperßeies utcri^uce antefeâîonemfœtus inuolucris obducebatur.
E fE E xterior uterifuperßeies.atqueelatius E Uteri apicemfeu angulum dextrum notatJurfum
dextrorfumqp magis quamßmfler0quodbic mafculus uterogeraturyexporreflum.
F Primumextimum uefoetusinuolucrum*
G PG Secundumfœ tu s inuolucrum b k quofi magna ex parte uißtur.
H JEteri ceruicisparsjcuiin altero latere uenam & arteriam adnatam reliepuimuSyCpue in humi>
liorem Uterifiindifedern potißimihn difpenfatur.
I D e x te r uteri teflis b k quopjy utipßus ingrauidisßtus uideretur^ adbuc reit¿lus*
S E C J E N D ^ ^ 4 tabulafœtus inuolucra illacera ex utero dempta commonflrat♦
K Extimumfœ tu s inuolucrum*
LyL Secundumfœ tu s inuolucrum: quodcfuumpellucidum membrane? modoßt y in ipfo complexü cum
tertio inuolucrofœ tum nonnihil confpicißnit.
E E E E I tabula extimumfœ tu s inuolucrumfecundum longafedlione diuißmus,
ac utraque a tertio inuolucro feduSla^bic und cum tertio inuolucro adbuc integro expreßimusv
Ny N E ertium intimumuefœ tu s inuolucrum: quod quia egregiipellucidum eß Jœ tu m nonnibil
eoßtu oftenditPquo is in ipfo iacet ♦
Ny JE enarum arteriarum f fériés ex primo fœ tus inuolucro umbilicum petens*
OjPp Q ,p Secundumfœtus inuolucrum:atque O ^ O internam ipßusindiedtftiperßcientyP uero
P externam*
Q^jR. P r imumfœ tu s inuolucrum: atque Cfexternam notatßiperßcieniy E autem internant. JEafo*
rum autemper tertium fecundum inuolucrumferies Petiam citra notarum opemprompte di>
gnofeitur*
Q JE E E N ' tabula fœ tu m omnibusfuis tunicis liberum J ta p iacehtem exprimit?
quemadmodum in utero magna N a tu r œ prouidentiafecus quam <_.fnatomicorum uulgus arbi
traturgn omni mediaßgura locatur. Falßßimum nanque eßyjuod ita conglobatus?aut(utßc di*
cam)fphœricus iaceatyUtgenibusfeiern contingatgtaß in extrema prorfus ßgura reperiatur*
im6 ßbunc uerum ipßusßtum obßruauerisy nullius profits articuli motum magis inuenies mes
dium minus ue laboriofumy atq? is eß quem modo ßnguli obtinet articuli. G a t erihn in bacßgura
Ny N y CX P? ac E ide notât quodtertiatabula:nißquodN & N ^
internantfuperßcieminßnuanttertijfeu intimiinuolucriy S autembicpriuatim indicaturuafo
rum umbiliciprogreßusyqui inter umbilicum uaforum cum tertio inuolucro connexum babes
turyquip longo ducitur interualloy nodis aliquot inter dumyautyUt ueritis dicantyuaricoßs tube»
ribus donatusyèquorum numéro obfletrices ridiculefituram adbucproliü copiamprfagiunty
etiam quum buncproç/reßtim( utiinterdumßt)collo obduftum cernunt:addentes illatn quamfu»
fcipiuntprolemyfufpendio necandam. Eiufmodi nanq>•permulta yß unquam alibi mulieresyquwn
parturientibus ad fia n ty<&non niß magnis pre cibus nos admittunt in mes
diumy&potißimihn apudltalas bene p eri tos?eßutiunt.

Q_V I N T I LIBRI FIGVRARVM, ET IPSARVM

chara&erum Indicum finis«.
S 2 HOMINEM
 ,94 A N D R E AE V E S A L 11 ' B R V X E L E E N S I S
H O M I N E M N E C E S S A R I O ' C OR R NV T I O M I
obnoxiunt m ortalctriue ejjetcpuo autem diutius uiueret a u ger etu r^ pinfbrumentis ip funi egu ijjc
multijariam nutritionijamulantibusy a c dentimi (pice inflruntcnta nutritiotii c i t s
ca cibos p otu sif uerjantipnuatim Jitit ex tru cla * C aput I

van DO CLV IDEM corporis humani ge.ieratio

nis p rim o rd ia l éofum quibus id conftituitur mate
ria,hominem fieri immortalerò proli ibucrut , rerum
autor DeuSjUtillequàm diufiflimeuiuar,ncq? aliquau
do fpecies ipfìus deficiat,fedfemper immortalis perle
C rmcTdtionis
uerct,folicitèmachinatus eft. Sanguis enim méftruus
n ojlrcc p rin ci femencp genitale generationis noftrx funt principia:
pid. illeceu materia quxdamapta concinnaci lèmmi
ad quiduis lèquax : hoc opificis rationem »obrinens«
Confiat autem horum utrumqj ex rj idem genere el£
men tis,aqua,terra,igni,& aere, quamuis interim mu
tuo temperamenti menfura uarient.lìquidcm in Temi
ne plus eft ignex fubftantix atq? aerex,in (anguille a-
______________________ quex terrexq? ♦quanquam prxpollcat in hoc quoqj
bC caiidum frigido, à i humidum ficco.Eoq? fit,ut non fìccus infiar pilf,aut ofiis, icd humidus
meritò dicatur. At iemen fanguine quidem fìccius eft,C£terùm ipfum etiam humidum fìuxileqj
ientitur . Atq? ita nobis utrinque ex humida fubftantia genitura origo fuccedit. quam tamen
humidam ièruarinonlicebat,iimodòexeauenx,arterix,nerui,membranx,ligamcnta,cartk
lagines, offa, &Cid genus alia fieri debebant. Ergo mox in generationis initio coniuncfium
copiofius oportuit elementum, quod fìccandi facultate polleret:eft uerò id natura quidem ma
ximè ignis,(ed tamen &Cterra. Vertim huius plus milceri principles no oportebat,fì modo hcc
humida erant futura.Ignis igitur in utroq* principio tantum admixtum eft,quantum non tor
rens abundè ficcet. Ab hocita^primùm cogitur,paulumqj concrelcitquodin utero conca?-
ptum eftrmox fìccius redditum,uelutilineamenta quxdam & rudimenta cuiufque membri
adipifcitur.Vkeriùsueròetiamfìccefcens,nonlineamentarudimentauefolùm,fed&:cuiufc£
membri exa&am fpeciemexprimit.Iam uerò inlucem editum,magnitudine proficit,& fìccius
ualentiusqptantifper eflicitur,donecadfummumpertingatincrementum.Tumuerò&incre
men turn omne fiftitur,oflìbus nimirum ipfìs per fìccitatem non ultra fequacibus, Si uafa fan.
guinisacfpiritus ampliflimafuni :cuncftadenique membra non folìimrobufta euadunt, led
etiam uires fuas fummas obtinent. Sublèquenti autem tempore,omnibus iam partibus iupra
iufium iìccefcentibus,non iolum cuiufqueofficiumminus probe adminiftratur,fed etiam cor
pus ipfum macilentius graciliusqj quàm erat antea,redditur:ac proindeultra ficcati}, non iiia-
C orruptelcc cilentius modo,fedÒCrugofumeuadit.Siccitatis itaqpexceffus homini,utornili genito corpo
homini ccmndt
tee necefiitd'
ri,corruptelx interitusq? connata eft neceftitas.Cui altera accedit,quxctiamin animalibus pre
tes. cipuè obièruatur,totius nimirum fubftantix fluor,ab infito calore cxcitatus.Quum igitur to-
i V utyitiemit tahominis moles in perpetuo fluore fit,quumcp nifi altera fìmilisfubftantiain defluxx locum
necefiitas. accederei,uniuerfe ilico euaporata difliparetur,fummus rerum Opifex non homini duntaxat
cxteriscp animalibus,uerumetiam ftirpibusinfitas quafdam uires deficicsac defìderatum fem
per appeten tes,ab initio ftatim indidit *Non enim iugere,ueici,bibcre,autrcfpirare àquoqua
diicimus ufquam,ièd ftatim a principio fàcultates in nobis habemus,qux hxcomniacitra do
centem perficiant: & cibo quicquid ficcioris fubftantixcfHuxitrcftituimus,potionc quicquid
I v jlrim en to
humidius,atcp itaadpriftinam commenfurationeambo reducimus. Sic uerò &aérex iemexcp
7u tripliciu nu fubftantix modum,refpiratu arteriarumcp pulfu tuemur. Cxterùm quum id quod iìngulis
tntion i fu bfer partibus defluii,tale natura fit,qualis ipia eft particula,nihil autem corum q ux bibuntur eduu
ilienuum ne -
cejiitds.
turile,aut infpirantur,eiufmodi prorfus occurrat,ncceiTum fuit animanti, caprimum allume-
re,dein emulare & concoquere,ac quàm maxime licet,corpori alendo rcftitucndoq? fimiliacf-
ncere, ac demum recrementa quxneceflàriò has emutationes fubfcquuntur cxpellcre. Atque
hac potiftìmumoccafioneNaturanutritionisinftrumentaincorporctriplicia inftituit : qux­
dam prima rationc ad id quod alTumitur concipiendum elaborandumfc, S i in totum corpus
e cren mn *alia lecunda,qux exerementorum flint receptacula.Reliquas partes rationetcr-
tia,qux horum exeretionibus miteendis,^ ne intempeftiuè profluant cohibeudis, fuoip tem­
pore
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V* 3$5
poreexpellendis fubferuiannPorròpartes aeri aifomendo,confluendo,deferendo, ipfius que
recrementis excöcodione fuccedentibus expellendis, à Natura conditas, fequens liber perle-
quetur,cordi omnibus^ reipirationis organis dedicali du s.Praefens uerb cibi ac potus inftru- Q u id preefen*
, f/ f per mentis,8£ demumgenerätionifubminifträntibusorganis propter fedis uiciniam ncxurn que ti libro doceti,
duft:,ac partiti
a, b, c in conlecrabitur. Ex oreitaq? per ftomachum cibus S i potus in auentriculum, uelut in commu-
nutritioni ex
iz nemquandamofticinamiaipromptuarium ailumitur, quod omnia qua; ampleditur cogit, a i o p o tu fi fa,
bufi"ap, confundit,8£concoquit,concoduminbinteftinaprotrudit,exquibusquodcoctillliusfucci ¿Ice funéU onií
em m e -
o jn s,ac melius eft/anguiniq?efficiendo conuenies,uiiacumhumidiorihuiusconcodionis recremen- breuis ra tio i
ua dein/ to cuenac portae rami exugunt,id iecoris cauo defèrentes.Recrementum uerò flccius ac fudio>
7 CrTfigu n*Eaeptiaiia^inteEtiiaapoftmodum depellunt,&hominis arbitratalaxantefe ‘ orbicular! podi-
mi. cis mufculo,accabdominis mufculis,flmul accedente etiam ièptitraniìierfi officio compreilis,
cfi. a. 5h. excernunt.Ipfum autemiecurpoftquam id nutrimentum admifit,ei extremu adrjcit ornamen-
T k^hini tum ac^failgulIllsperièli generationem neceilàriu,duplici (quod in omni fit concodione) re-
K. cremento idexpurgans:flaua fedicet bile,ceurecremento tenuiori& leuiorhdeindeatrobilio-
duzfi.a. fd fucco ceulutoio,terreftri
*— ------------------— S i crailiorf----------
------------------------- lllud quidem inbilis
i ------------- ^----- ueficulaesmeatus tranfmiilum,
_
49 “*2 M ‘ in ipiam ueficulam refluirà qua rurfus in inteftina excretum cum durioribus fsecibus egeritur*
elan's I ] AA t* hoc,uti
L
arbitram ur,per portae1uenac”
-m -n Í 1
ramos a d' 1lienis
f l f M C V O -1
nutritionem
1 C 1 11 1
r\ A H /»1 1 1
tranim ittitunquicquid
t i i l T l I f f i t t i 1* * 111 C i l 111 f l

6 uerò is contìcèreacin familiare nutrimentum Obi adaptare nequit, id in uentriculum erudat,

f 7 tab.a. pQftmQduni cum inteftinorum excrementis iubducenduni.Ergo qui in iecore ad hom inis nu
c r in a n tritionem praeparatur fuccus,illa duo recrementa deponens,8¿ earn iecoris fubftantiae infiti ca
V, cr rurs loris benefìcio concodionem acquirens,ruber iam ac purus ex k ardiffirnis maximeq? frequen
fus per chi t^ us uencx, portee ram is per iecoris fubftantiam diffufls,ad gibbam iecoris partem in cauaeue-
caÍ use1propagínes íim ílíterinnúm eras anguftiílimasq? conícendit, tenuiadhuc aquoioqjrecre-
3T,Tada, mento,quodexínteftiniscum optim afucciinuentrículo c o n fu í portioneexugebatur, conco
mítatus,atq5 eíus aquofl recrementí tanquam uchículi cuiufdam auxílío ard íílim asuías m ino
fi o *o ‘ZO Vi operaperréptans.Q uum uerò fanguis eos fuperauít angíportus,mrenes recrementum hoc
tfi .cd.'sli. ad íe íeduló allicíuttt,ílíoq? íánguínem purgata,id p e rnurinarios meatus in ueficam huius con
j a,a. ceptaculum depellentes,à quarurius opportuno tempore relaxato uefleae ceruicis m uiculo,
*AAa L excrementum illud feu urina è corpore redditur ♦Sanguis autem per uenam cauam copíoíiíli-
m25fi.y, ma ramorum ferie propagatali!,ad omnes corporis partes deducitur, Si quod in ipfo fingulis
Z. partibus familiare ac idoneumeft,illfc Obi attrahunt, affimilant. Si apponunt ♦duplexq? quod
n con co dio ne confurgit recrementum, à fe per pfoprios dudüs excludunt * ifta quidem
' " ' ' c u l t obiter de cibi potusep in(frumenti S dídá iufficiaiit* Quanta uerò fapíentíaharc rcrum Opífex
o22figu.p. creauerít,eo ordine perfequar,quo ipfa nutntíonifamulari commemoratum eft. A peritoneo
autem opportune fermonis ftatuetur ínítium, quod id horum organorum commune fit in-
uoíucrum*
DB F E R I T O N^f E 0 * Caput I L
P E R I T O N ^ 4 E O oRendendoplcr& cp conducuntfigure? P e rpotifiim ù m pn m d >
id in terrii a n teriore externals f i d e propon en* . Secunda autem a n terior em ipfius partem
r io r ífe d e o ñ en d ít . p o ñ e r io r e m u erò ilice figure? imprimis intus r c fir untane? ex ipjoplu ra o r
g a n d g er u n t d iJficla Dut ex in tegriorib u sfigu ri* p o fte r io r e s *

A T I N Í* peritonei (quod abdominis membranam aliqui nuncupant) Peritoniti nò

uocem à Grsccis mutuantur. ìllis nanq^quodcircuntendatur mi1uu
7rdù.7vi/cu(&,7r&L7ÌvioiJ appellatur.Neque ita abiolutè tantum, uerùm a non-
iiullis haec tota appellano inditur,7rfawvou<&vix.luj, nomineuidelicet aiub-
ifantia ipfius ducto. à nonnullis hacc 7rfa'TÓvcu©'xiTÙySunt etiam qui
'jbvcuoy <rKi7rvc<rizcc ipfum pari rationeappellent,ab ufu icilicet quo inuolucri
______ ___ modo omnibus propemodum quee hoc quinto libro proicquem ur,or-
cranisobducitur.Arabes com m unim em branarum nom ine c:iphac& ^im phac Bechamelpe
culiafiter id nominant. V eru n i in iliorum interpretum libris i S i apud noftra! aetatis mànuales
medicos,quurt! dcabdomine iìiendo,8c aqua in rjs qui hydrope laborant educenda,& ram i-
cum curano mbus pertradat,nom inum occurrunt myriades : panniculus rotundus, alberite-
ren,alberitiron.D èindeabiquearticulo al,quem fuisnom inibus Arabes fecundum loci exi-
gentiam non mutato nom inis fìgnificatoprceponUnt,Eenteron,Eerbetinen,eius que gcnci is
13 s 3 bermulta*
 , sá A ND R E A E VESALtI BRVXELLÉNSiS
is !
JP eritonecum pcrmuIta.Pcrkonxurn itacp ex fimplicium & primorum c ^¡^ om nino fibris •
in fimiUrium cupareiolemus3numerocen(etur.lVWibraiwemni tenuis encruat¡on£’
partitivi nume
to . fecus ac uenarum artenarumep cunlc^ C^ ' ^ b sainpIlirima & maxima. Cam ola » * * * .
inrertexta.eftqs inter exteras corporis fimplices membranas a p • • , £«•>.
JPeritonai ma­ nanCB nobis uocatur mébrana,8i fi amplior ¿pío peritonaco fit,ac umuerlo corpon cu s odo b t m ié , ,
gnitudo c r f i' obducatur tarnenaccurate fimplex non eft.quu qmbufda carneis donctur hbns,& mu culoia s,4,
tus. inipfofcollo 8í'fronteefFiciaturPorro perítonaeúuníueríam'cauitate^quxíuMcptonaníucr - k
fo adosulcBcoccvois.totius corporis facile capaciflima habctur/uccngit.ac omnibus qugilla c H

omentúJmefcnteríií,i«Mr,I¡cnCrcnes,urramcpucncalu[en1ni,&uaradcninquarcun^ - - a a ,,
ConrtrxMor' ntum tranfuerfum 8 i crura Gtú habent.Atqs h x c quid? pentonxuinternaipfius fede cotinct, MtoJli¡i
tus.
externauerò undecump mufeulis cSnafcitur.Ex l.gametis enim^uclumboru uenebras cone j , m p<:
¿ h in t,« qu x facru os L oflibus comittunt.peritonasG utrinqi princ.p.u duaqmebrante latx f * m >
modo ab ¿llís enafcens*Mox ab utroqj latere afcendens,lumboru mufculis & rjs qui intern a /;^
oíTíS iliu fedem occupates,femoru pr^funtmotíbus,obducítur:£¿ Bbrís quibus ínuicérnuícu- f 7 1*. u
los confitti uidemuSjillis adhxrefcit. A t ubi mufculos,qui ternario numero utrínqi còpledun
tur peritonseu fuperauit,internx8tranfuerforu abdominis mufeuloru, o¿ uniucriae interior 1 h q u 7 tl
iìrpti tranfuerfì fedi fubtendít,pertinacííI¡m¿ipfis,potííI¡múm uero neruofìs illoru tenuitatibus fre tta r,
Form a. connato,& quodämodo propria:mufculorii membranaeuice gerens* Refert itaq, peritonxu “ ¿ f
oblonpurn ouiinftarutre/eu fphacraaliqua,cuiuslongitudo pertinet a lcpto tranluerio ad nu
Ipfius fup er' míllíml amplitudinís fedem,qua1facrü os cum oflibus ípfíus lateríbus commifiis cHormat. b í rum , m
fieles cuiuf quemadme du utres ex tergoríbus parati,exterius hírtí afperiq?,íntus plani ac Ixues admodum e-
modi.
eileíoletrítaquoq?peritonxuexternaparte,u taptíus muículis undiquacp hxicat,aíperu ro ^
fume? adeum proríus modu uífit,quó membranas mutuo c5natas,inxquales eile dicimus Jn - te fefimi
terna aute peritonei fedes,uífcera que copleditur fpedas,impenfelpuís & terfa,ac uclutí aqueo
humore oblíta,fecatíbus occurrít,adípís interdu copia fibí (ut in iliíbus quafi perpetuo) a na^ ^pr4p
tam obtín ens ♦V er um h une no omni ex parte aequecopíoíum reperies ♦Anterior nanqj Tupe- l d Um
ríor ue ínternae huíus peritoniti fediskregio qua uentrículu contíngít,ac dein posterior quocp ^
1recrío
j[ dad
v i Llumbos
U I 1 U J U J w& uíacrum
u . 1 u u i os
/ pertines,copíofiorí
v ü* / abundát
wa a v w j v v. — adipe,cp
£ j íedís eius interne"1latera, lit
1 ® umbílíco
,"pís^p t 1 . • n . • 1
___ ___H lllM n
contermina.Prárterea internahaec peritonei fedes portíonesG il l-NVm- quafdá feu pro- d
JP roccffn a
perttoneco e* ceílíis rjs que cotínetorganis porrigít,íllís^ proceíÜbus ea organa ínuíce collígat,et fibí quoq?
natu adne<rtit,acfingulís praeter peculiaresípforu tunicas(fi modoquashabeant) aliudetiainuolu- ^ l7

( crumobducít,Atcp hincetíáfit,utr}s organis quaeduas peculiares fortíuntur túnicas,quemad pspcfab

modum uentrículus 8 ¿ inteftína,0ternx attríbuantur:qux autem unica duntaxat peculiare tu- j|H,Hí7
nícam exígunt,¿ quorum numero funt uterus utra^ uefica,pbinas obtíneant» Vcrum orga^ ^E¿Uíitur
na nulla peculiari donata tunica,ut iecujr &lien,qea quae ipfìs obducitur à peritonaco adipifeun ab
tur.Quo'nampadoautem,quibusq^exlocishofeeproceflusineíufmodí tunicisdegener¿Ttes,
peritonaeu educat,& quo modo illi inuicem craffitie differat,in cuiuicp organi enarratione op- ^ u ipt
JPeritov.au no
tallio rtnòm tiír rt>re>nff>hitnr Oitrm^dmodiT nprò interna r>pritnn2ci iedes ab externa lia- r
undiep, pariter
craJJum.

(Jhtìius pdrti
bus peritoneeu
peruiumfit.
nauala tuto obuoluuntur,ac aein m uiris pariter atep in muiieriDus,pentonxu qua ìcpio
ducitur,5tria cum ièpto quoque communia exigit foramina : primum quo ucnam cauam, fc-
cundum quo
V .U I1 U U II1 q U O ftomachum cum
L lU IU d V -liu ili A . U H I ípfi cohxrentibus
W i u u i m I neruis,tenium quoI magnam
i v i i U o } i u U U l l l quvj l i t i g i l < i l 11 aarteriam
l i « . * » a » * * uena (u j.la ' r

coniugeexperti,d i aliquot ièxti pan's neruorum cerebri ramis concomitatam deducit. Prxte- z jn^r
rea1 umbilici quoque uaforum gratia, &J in mulieribus finis uteri”ceruicis,in uiro autem* cer
.uicisuefìcae,inutrifqueuerc)Ypodicis nomine,peritonaeum perforatili*,ac demum“ multis
,c <xi
uerus3 arterijs ÒCneruis crus pacuuuua,
lenjscx pctentibus, ucmuc
deinde1mis
illis quae
quxmaxima in redos
maxima portione m k l iw abdo -
Vufct o* ner> minismufculos iiurfum tendunt,8^ halrjs rnonnullis
iii-iin r» r u n t l i i n f iA n m illin
qui /xd
»
orfi &C «abdominis
.L
mufeulis,& cu-
in n iriiliC n/ n i
* 3 'A 6li‘
w quibus perù
tonecum implù
ti a uafis lumborumuertebris incumbentibus,peritonxum in;rprxbet,abqfdem uafis furcu^
cdtur. los fibi ailumens♦ Q iia enim fepto fubdudum cft,fepti uafi ad nutritionem utitur, in ^
l ; '’ ^eribus
 DE HVMANI CORPORÌS FA E R I C A LIBER V.
teribus autem ab i]sramis quiinlumborum regione genicuìadm à magna ucna Searteria por
riguntur/ plurimas foboles quoque pcritoneummutuatur, In anteriori ueròreoione,elatiùs
d quidem qua mucronatam ipedat cartilaginem,àduaiis fub pedoris odè adredos abdominis
mufculos excurrentibus peritoneum foboles exigitan humiliori autem regione ad pubis offa
etfigX confidentepropagines afcifcitabcillis uafìs, quefurfum iub redis exporriauntur mufeulis«.
Ceterùm quod peritonèo medici tadusfènlum adimant, ridendum potius quàmrefellen>
dum ed,quum una cumillis q u e tranfmittit organ is,frequentibus quocp neruis uiam ódèrat,
flmfi'Ca. à quibus furculos edam adipifcitur,idcp ab rjs potiffimumf qui abdominis exporriguntur mu
n.lik. 4 ¿d

.
abdominis fculis.Porrò peritonei uius complures enumerarifolent.primus quidem,ut ea omnia que di Peritoniti
rcgtoncm ximus contegat:ex quibus quum pleraque tendi remittiq; debeant,peritoneum quo aptiùs fìè UI^
ri id podìt, nerueum S i membraneum merito fadumcernitur+ualidum quidem,ut opportuni
contineret:fed tenue,quo minus ponderemoledum edèt«Secundus, quo omnia que àmpledi
turabextrinfecusambientibusmufculis inter dinguit, ne quando tenuium intedinorunialf*
qua in media ipforum fpacia incidane, Si dum mufculos premunì, aut ab illis premuntur, ar*
età nt aut ardantur, dolore afficiunt aut afficiutur, intedina motum eorum impediant,ac re ere-
menta intedinis complexa difficillimè deorfum tranfìnittaiiturn'd quod nunc neutiquam acci
dit.Vcrùmhecintedina intermedia mufculoru abdominis fpacia, dum integri adhuc edènt
g 6 mufcul stranfuerfì,minimè intercideremo fi Galenus id precipue innuit,quandoquidem hi uelutaL LìL. 4 dep*,
ta.A*
tcrum peritoneum ijs quibus id obduciturinuolucrum condituunt, omniq? ex parte ab ali)s I uP*n*
abdominis mufeulis hec organa interdinguut,neque ex firn edam inter lumborum mufculos
hsttt.z,e.
Se tranfuerfos fortadis inuolui intedina potuidènt« Sunt autem illi lumborum11mufculi dor^
fum mouentium nonus,& femoris motus autorum fèxtus«.Tertium peritoneiufumGalenus
cum ceteris Anatomes profèdoribus recenfet, quo id deci alimenti fuperflua fèpti tranfuerfi
accedente opera propcllittquafì uerò idem odicium quod abdominis mufculos una cum fèpto
adfeciumexcretionemfubirefuo loco comemorauimus, peritoneum predet, Se arbitrario
motuquo fé contrahat didendatep preditum fit, ac non tranfuerforum abdominis mufcuk»
rum, Se fèpti quibus connafèitur motum neceilàriò fèquatùr. Dein ac fi peritoneum magis
quàm cutis,autabdominis adeps,ipfumq? adeò omentum illi ufui fubfèruiat.Miror membra^
nam codas fuccingentem,que peritoneo fubdantia ufu Si conformatione penitus correfpon
det,in thoracem ardantium organorum numero habitam nonfiiidè,quum illa no minus tbo
raci comprimèdo,quàmhocfecibuserjciendis auxiliarideberet«His quartus peritoneiufus
fuccedit,omnibusqueperitoneum ambiunt,8£ potidìmumabdominis mufeulis comunis,
quo is ceu inuolucrum exadè circundatum, dringat omnia,ne leui occafìone laxior uentricu^
lus,autintedina edam datibus infedentur« Atpodremus precipuuscp peritonei ufus ed,quo
omnia quibus circundatu ed,ab eo cotinentur,& ueluti à pelle quadam lìngula ièorfum teda,
tutò coll igantur,fuisq? fedibusfìxa herent*

DE ST O M ^ iC HOE T
Caput I I I «.

Stomacbum perinde ac uentriculum precipue oflendunt decima epuarta decima quinta

figurce?quibus in uentriculo commonflrandojuccedit decimaJextacquee bunc inuerjum refèrti
e r decimafeptima ipfius tunicas utifieri licuitfernetexprimit. D ein uentricuìumfuafede repo

fitum proponitfecunda figura fimulcum fexta\ Sua fed e autem nonnibilmotum refirt duodeci>
ma. 'Poliremo ipfius elatius orificium non ineleganter in uigefimafiguraffeSlatur^quod Grce
corum nominili ut <& Latinifcriptores plerique cor prcecordium>permulti etiam
C ut GalenusJ ) jlomachum appellante ^Lrabum interpretcs A ljud?K^4lpbaed3Fued? A lfiud>

FubedLnfiriùs uerò Polux?H aJober.

e n t RICVLVS, quipromptuarrjmodoefculentapoculentacpfufcf Ventricuhs

pere,eacp primo labore (fine quo hec inutilia & homini ad nihil comoda fifoborace
edènt) concoquere ac mutare debuit, non datim podos collocatus ed, cacwSk.
quanquamisfìtus ad cibi dentibus attriti adumptionem fuidèt aptior«.
Thoracem nanque Seilio contenta uifcera rerum Opifex uentriculo pra>
locauit, ut is in demidioribus fèdibus exerementorum haberet efiìuxus,
___ _________ ___iHacp fut inedifìcijsarchitedi ab oculis Se naribus dominorum ea q u e
proiiuentia necedariò tetri edènt aliquid habitura,auertunt)procul à fenfìbus, qui in capite fe-
s 4 dem
 19$ ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dcm exigunt, dcdueerentur* Thoracem uerò aèremper os 3d narium foramina attraZuriini,
acrurfus eundem emiiTurum^ut uocis refpirationiscp autor efiiccrctur^clatiùs collocari de-
cuit*Porrònenimiuuentriculusabore remoueretur, quumqjlongus abipio adrecrcmenro-
rum expuldonislocum duZus dt,NaturailiumquàmpotuitproximèorifubiunxiriSub th0
race cnim 3d 'iepto tranfuerfo inter iecur 3d licnem medius ftatim bponitur,uiamq? ab ore cL * 7mUfc^
VicectUmpo bos ad fe deferente obtinet,quas ab ufu oi<ro(pdy&' nuncupatin',& edam illis communi nomine tabfi
tump netriciu
lodefiretii no quo omnem anguftum duZum, feu collumifthmi modo alieniamplioridentri prxpodtu uo^ im t^
mine. citant, fiveex®' clicitur: qua uoce nos Cclfum&Ciceronem imitati potiusutcmur,quamgula >d
Jnitinnì. ali]s(uti 3d meri 3d uefcet)non infrequenti diZione.Hxc nanque uia linguam ad radieemeius
hasrens excipit,ac utraque partectondllas attingens, à palati extremo principium fortitur , ac
cJ H n
agitatione motibusq? linguae depulfum, 3d quad detrufum cibum ilifcipiens, ilium dcorfum
pcllit partibus ipdus quaefuntinfra idquoddeuoratur dilatatis,quxueròiupra contraZis. c.
<Subjlantta et Ncruoia enimmembraneaue,ut facile dilatetur,prompteq? rurfus cocidat, effeZa eft : 3d fibris
firm a, acum i fuo muncrifàmulantibus intertexitur, acreliquorum deniquecorporis duZuum modo teres
CcC.
&rintus accuratelacuis lubricaci cernitur/ Duabus etenim proprqs coftat tunici$,fubftantia
durine,craftìtie, 3d fibrarum ipecieuariantibus. Harum interior quidem ncruodor,durior,&; (ln ¿W c it,
kneation?
paulo tenuior,ac totius oris palati^ tunicas continua eff&rcZis fibris manuu inftar ciborum peuexfi.
attrazioni fubfèruientibus donatur. Exterior uerò craftior, mollior, propemodumq? mufeu. nilitud^
lor urn natura participans carnodor uidtur, unde edamcibi condciendi urmplerique ipd aferi 9m 17^
bunt:ddn tranfuerds duntaxatcircularibus'ueabundat fibris,qux ciborum interiores tunicas ^ ^
fibrasbenedcio attraZorufccliciorem, magisep fubitamin uentriculum propuldoneefficiant:
3d d quando uomentibus uentriculus quippia protrudit,ad eius cduZione fummopere edam
auxiliantur. Duabus his folùm dbrarum differentrjs ftomachus indiguit,utreZx quidem an
traherent,tranfuerfasautem arZantes pcllerct. Nam d obliqua! acceftifTent,cibus in ftomacho
longiori mora hxreret:quod no folùm homini inutili, fed & importunum acmoleftum diet,
Inceffua. quando ftomachus cibo plenus,ita prolixius diftederetur, afperxqi arteria ac pulmonibus &
magna: itidem arterie,dum ea dilatantur,diutius obftaculo effet,Natura enim ftomachu aitò,
5 : ilia q u x modo comprehendi organa minus moleftaturu,per ceruicem thoracem^ ad uem
triculumporrigens, exactefupramediamceruicisuertebrarum 3dquatuorprimarum thora. e?mftl
cis fedem, in neutramparteminclinantem afperx^ arteria: fubtenfum( deducit. Adprincipiu Ef e B
uci o quintas thoracis uertebrx8 ftomachus utampliorimagna: arteria: torneo fècundùm dor fat+fc
1uertcYr?s interiora corporis petenti cedat, nonihil in dextrum latus à media uertebrarum re- abAadB‘
gioneabfcedit,arterias illi proximus ad nona ufquc thoracis uertebram repensfquò dmulatCB ^ef r l
pertingit ab eius uertebrxeleuatus corporearteriam elatius(neilla forti à deuorato cibo com S #
L ib.$.de Ad/ ptimaturj alcendit,neruofam icp ti tranfuerd partem uerfus dniftrum latus1penetrans N on ci,VÀh']'
mi.fedìio.
Stomachimi equidem ut cum Hippocrate Galenus ccnfuit, arteria: hie ad inferiora corporis prolabentis ^
non code cum foramine utens,uerum pcculiari,quod ipd neruisqi cum ilio defcendentibus(dum feptum de. g 1
arteria ma/ ienberetur) prasparatum efTe diximus.Ncque uerò adminiftratio tantum,fed 8^ratio quoque i 7 ^ ul
gna uti fira /
minefipti. id commonftrabit,dummodo fuperiusuentriculiorificiumadamuilimperpenderenon ora f m u
ueris.Hocnancpuentriculi media:lèdi quodad"'priora"pofterioraqjipci'ìat,ncqueinfcrTùs ¡I4
quam ipiiusclatior pars habmuynieri debuitrquod certe acdderet.fi communi arteria: fora- 1
Lib. 4..de V ' mm, (tomachus m fepto utcreturytquc (ut Galenusrcliquusfp Anatomicorii chorus ailcrit)
f i part.
ad duodecimam ufquc thoracis uertebram ftomachus artcrixiundusuertebrisnc(<lcrctur)ac l. f
nixtapnmam demumlumbom uertebram, autpaulò infra,arteriam confcenderc & à dextris »
m miltrum prorepereinciperet, Quandoquidem artcrixpcr feptum tranfitus.qui fupra un-
dec,mam thoracis uertebram, ueGaleni fuf&agio.confiftVubpofteriori uentncJfedein ^
pdrtfc
medm ipfms elat,or,s partis& d,m.fl]orisoccurrit, non autem ubi elatiflìmaipiìus eft regio. nemoni­
Demdc fi ad duodecima ufque thoracis uertebram,(ecundumarterixlatus ftomachus defeen nott ^
a d n l T 1T r C5&fL'bfCCt0prlmUmm r t >riamadorfoeleUatusconfcmd»ct,furfum ^denuò dllth
d i d 1 fulX'nLIS,°r l h c U m i conuolueretu^plurcsq,quàm nunc habear,anfra-
m acC.? T P ‘OSanf I,Sad,P,fcerCtur.Ad nona- itaq, thoracis uertebrxinitium fto-
nCTn d c P^ ra- mCOrPOr mr r tUm:'mb'a'lu|arri ex ligamentis uertebrarum origi
membranulis tertiam tunican, nuilis omnino fibró

arteria n n m d i, ' aPotip ai wa-quam adfimftraftomachusexplicetur,incaufa ipfacft

i^ p e r rcliquum ipdusduZum uerfus dniftrum ca. as*

**
 DE HVMÂNI CORPORIS FABRIC A LIBER V.
3$9
Ti zfi, bad use omæ ' fubpciatur, (îniftrorfum maiore fui pane necefiano uergens, ac proinde aliauan
g- tulum ttomacho cedens^ommunicatorem, ac uelut foduni fedis uertebrarum admittit adcà
ut ftomachus 8C minus obliquecur, Si firmiorem adhuc fedcm quàm in finiftro latere reoe
rire pofTet, obtineat. Porro ftomachus non dextram fepci perforât fedem, re<fta&in uentricu
lumex dextro dorfi latere porrigicur, fed arteriæ fuperuetftus! obtufoq obliquatus aneulo
s 14 , t$fig. fîniftram petit, ne ftomachus uentriculum adeundo iecur uniuerfam dextram fedem inferior
Dueff.G.
ris regionisfepti occupans, perforate cogatur,fed earn fepti partem adinueniat, qua minor
iecorispars ipii facilem aditumpræbituraconfîftitf Talis fané eft tenuiortotíus’iecons p o n
t Veteidex tío fîniftræ fepti fedi lue fubtenfa, cui inpofteriori regione qua ftomachus feptUm permea/
ti fig. ad*,
R. 20fi. ad Gnus ínftar femidrculiinlculpitur.ftomacho (cuius anteriorem fedem inibì ampletfitur)
E, F. proportione congruens.Neque eft ut quifpiamali)s credat difledionis profeiTonbus, qui
HiSfigd. feptum,ideppotiiiìmùm quoddiximus fbramen,necibusèuentriculofuperiora repetatob-
ftaculo eile arbitrantur,quumidem quoque tunc in uentriculum cibi defeenfum potius pro-
hiberet, Quemadmodum Se meraquoqueeft fabula,qua anguftiorem ftomachum hic qua
uentriculo continuatur, quàm in ceruice effe contendunt, atra bile in uentriculi (uperiusos
aliene erudataeum colligi conftringiq? falsò exiftimantes.Cxterùm obliquus ille dudus quo
*H>'*fig' ftomachus artenam confcendens in fìniftrum fertur,xneruisetiam commodus eft, quospau
T»V.
lo pòft uentriculo inferi audies. Ncque profetò fuftkit Naturae, ftomacho in eum modum GLnduU fla
obliquato ad uelocem ciborum traniìtum eas quas innuebam tribuifte fibras.uerum ut ìpfìus mado “r J r Ì
concauitas ièmper humecfta ac uelut un d a eifet, glandulas adiunxit,7 alias quidem ad fauces,
y sfigura ftomacho Se laryligi communes,quae faliuam humoremep illis organis ne exiccentur,prxpa-
E, E. ran tes,Latin is tonfiilae appellante.z In medio itidem propemodum ftomachidudu, quàis
Z i^ ifig- aiperae arterix in * duostruncos ad pulmones diuifx fubi)citur,binasalias fxpe ftomacho
F, F.
* fi. cap. 6 non apponitmodo,fed&:in pofterioriipfìusfede 3£adlateraadnedit,a ilIisplanèreipSden
lib. 4 infer tes, quas uefìcx ceruicis initio inuiris Natura circumdedit. Sé quemadmodum has urinx fe­
UK,1.
422,2 5fi­ m inist genitalis meatum irrigare humedareq? fuo loco commemorabimus,ficetiarn clan-
gura/. dulx ftomacho adnatx illius amplitudinem irrorant,ac ne obfìccitatem difficilius in uen-
triculum cibus prolabatur, faliuali quodamhumoreimbuunt* Cxterùm fi quid de ftomacho
adhuc dicendum fuperfit, in uentriculi deicr/ptione id periequemur. Ventriculum qui in- Ventricidi hi
terreliquos corporis uentres finus'uenon minimam cauitatem obtinet, undeetiam yxsd? Se ¡Iona,
boi Alce Grxcis , ut nobis uenier Sé uentriculus potiflìmum dicitur,mox fubthoracecolloca-
tum,iam obiter diximus. Nunc uerò exquifìteìpfìus fitum,formam, quantitatem, fubftantia,
tunicas, uenas, arterias, nemos, ac demum ipftus uires, quxq? ad eas auxilrj quicquam prx-
ftant organa recenièbimus. Galenusitaque uentriculum in medio corporis Collocatum afte- Ld.^deV>
rit,quod plerique diiledionum profefiòres ab ipfo mutuati non fìmpliciter enunciant,uerum
hunc iècundum omnes pofìdonis diirlerentias ad amuflim mediani ièdem inftar communis tws, ^ ctricuU fi*
omnium partiuofficinxadeptum afìerunt,perfundoriè admodum in hominis proportione
b 6 fig. A. metienda ueriàtf Sedes enim b mucronata cartilagini proxima,aut ut Galenus alibi etiam
aftruit, umbilicus, haudquaquam eredi corporis medium eft,uerum elatiftimapubisoftium
regio. At fi crura ftmul cum cerulee illi negligerent,iolo uidelicet corporis trunco(quem thora
cem Ariftoteles uocat)inteliedo,fortaiIeregiomucronatx cartilaginifubiedain corporis me­
dio cöfifteret,uti umbilicus fere in hominemedius eft,cui circulus obducitur,qui 8é manu uni
Sé pedum Si uerticis fummum xqualibus ferèinteruallis compleditur. Neque edam acqualis
uentriculi portio dextrum Sé fìniftrum occupai, neque uentriculus in pofteriora adeòatque
Cizfigu.R. in priora corporis exporrigitur, quamuis forte celatius ìpfìus orificium idfìbi non immeritò
20fig>F. uendicarepoftet. Statini enim ac ftomachus ièptum in fìniftra neruoix ìpfìus partis fede pene­
d ad G 14 . trar,continuu cum uentricufexorpus1effìcitur,quod in fìniftro latere ampia fepti iedem con-
et 1; fi. at,
que ita cas
tingens,totam regione inter iecur Si lienem uacuam compleditur. In dextro autem latere uen­
figuras, er triculus nufquam lèptum attingit,fed iecoris duntaxat concauo iubtenfus, tota ìpfìus parte ili
injuper 6, periori,8£ dextro item latere à iecore occultatur, tantumcp à dextraièptifedepaflìm abicedit,
l2>et 20 ex
àndito.
quanta iecoris eft craftìties,quum interim magnani fepti fedem (uri modo dicebam) fìniftro
iuo latere contingat. Neque id (ànè admodum lien impedir, qui non ita uentriculi fìniftro late-
ri attenditur,adeoq? in corporis anteriora,ut medicorum uulgus arbitratur,pertingit, ièd po-
tius in pofteriora humilioraq? (tarnen Se ad latus nonnihil) fubfternitur. Dein profedò non
iolùm in fìniftrum ad ieptum ufque fcilicet,quàm in dextrum, utpotefubiecoris tantum cauo
uentriculus macris pertinet : uerùm ìpfìus formain homine (nulla enim nunemihi cum Gale­
no,neque canum, ncque fimiarum eft confìda*atio) tails ca*nitur, ut maxima ìpfìus quoque
portio
 jp o A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
portio in finibro collocetur,haud fccus quàm fi inibì maiorcm qua apre cotincri poilìt iedenì
'V'entriculi adinuenibet,idqpilliusfundionibus uideretur accomniodum.Ventriculus cnim formaper-
fo r n u .
quam uarius eb:at fi quis illuni obiter examinet,rótundusi8£ a dextro in imi bruni oblongus,
aut fecundum latitudinem quodammodo tcres primum occurrinrotundus quidcm,quod ro
tunda omniafìnt càpàcibima, $£ interim minimum noxrjs cxpofita : oblongus ucro,quod id
ièdes qua continetur,& deinde bina ipfiuseorifìcia,alterum quo cibos admittit,alteru quo iam e t 4 ^sfiù
oonfedos in intebina protrudit,exigcreiiideatur.Cxterum fi deinceps uentriculi forma accu gjH, *
ratiusexpendatur, in finibro lateremultò amplior rotundiorq?,&:ad infcriora prominulus
cerni tur, a c dein hinc uerius dextrauergens,paulatim in angubu cogitur,8£ fuperiori quidem
fui parte defcendere,inferiori aute afcendere confpicitur,adcò ut in dextro latere multò quàm
in finibro gracilior euadat. Sic quoque fuperiori Tua fede,qux ab uno orificio ad alterum per.
tinet,bridior angubiorq? eb,inferiori latior ampliorq?. Anteriori parte xqualiter undiqp gib [s fig u ri
bus oc curri t, nullaex parte deformatus. Poberiori fède duos quodàmodo gibbos common- L>1 .
brat,8unum firtibrum,eundemq? magnum,proceriusq? extuberantem:'' alterum dextrum,mi S U figuri
norem,acdeprebummagis. Atquehos gibbos ' finus quidam imprebìoue parat, fecundum M.
r> no nentri' corporislongitudinempoberiori uentriculi fedi imprcba. Qua cnim uentriculi dorfìuerte- b'sfig. N.
culi orijìcu . bras,ipfìscpexporredos uenx caux 3Carterixmagnaideicendentes ktruncos refpicit,aclèdi n ife « . 0 .
k l i fi-g,k
quam fortitur (èie utcunque adaptat,poberior ipfius regio introrfum quafi ad eius amplitudi 2ì £ p, q ,
nem nonnihil imprimitur: quamuis ueiitriculus ecorpore auulfus inflatuscp, eiufmodi fìnum
non obendat, &perindetotus inibì gibbus atque anteriori regione occurrat. Porròaduen-
triculi quoque formam duo ipfius faciunt orifìcia, e quibus 1unum quo cibus Se potusabumi l l4 >v figa
dicebatur, in elatiilima fìnibrx uentriculipartis fede ob hoc confi bit, quod bomachus inibì raG.
feptumcommodèpcrforans, illicprimtim uentriculo connafci,communeuecumipfo corpus
fieri potuit. Et quanquam fuperius uentriculi os in finibra eius parte haberi dicimus, propin-
quiustamcn medix ipfius fedi quàm finibro lateri acceditrquodtantoapparetmanifebius,
quanto uentriculus turgidior occurrit. Alterum uentriculi orifìcium cibos in crcmorem emù H ,nf.S,
tatos ad intebina tranfmittcs (unde edam Grxcis,nobis auteianitor Si inferius os ap
pellatur) in dextraeius fedeconfibit,no quidem, ut totus Anatomicoru chorus arbitrami*, in
dextrx fedis inferiori regione, fed in elatibima,dextro9 uentriculi lateri proxima. Non enim
fat erat mutuo è diredoq? hxc orifìcia inuicem (ne ocyus cibus adhuc immutatus e uentriculo
laberetur) n5 opponuuerum inferius à fuperiori remotiùs abduci oportuit,& ex elatiori quo­
que uentriculi fede explantari, quo minus fuagrauitatecibus uentriculum prxterfugcret: fed
tuncprimum quum confedii s, 8c in cremorem exquifitèmutatus eb,uentriculi porius cxccr-
li endi rob ore, quam filo pondere, in intebina propelleretur. Atque liorum intebinorum prin
cipium,uentriculi orifìcium conbituit,explantatq5;quare etiam ”primum intebinorum,quod n 14
duodedm digitorum eb longitudine, exortum pleriquenominarunt.Nequeprofcdòiniuria P.7fig liò
alterum hoc orifìciumdextram uentriculi fedem occupai, quum hxcmedio cauxiecoris fedi ladK.
contermina fit, in quam iecur fuarum ucnarum benefìcio, ex intcbinis ipfocp adeò uentriculo
quicquid iìicculentu ab ilio cofèdum eb, arripit ac depafcitur « quod co iecur prxbat facilius,
Orificior uni
quo partes confedum à uentriculo cremorem primum cxcipientes ¿Ili uicinius allocanti«*!
non pdr dm- Prxterea uentriculi orifìcia non fìtuduntaxatinuicemuariant,fedinferius quoque fuperiori
phtudc. ardius eb,quod rudes,non tritas,duras, m agnasi moles homo fubinde deuoret, ad quarum

mgrebum amplam uentriculi uiam ebè oportuitdnfràè contrario,rariùs magnu, durum,non

con ilei um in fiiccum crudumq? tranfit *quanq fané no adeo angubu fit inferius uentriculi os,
utlolum cremorem tranfinittcrequeat.quandoquidenon pauci quamplurima fruduum olla
L ih. de iVrf/ impelile etiam magna,crebro dcuorata innoxiéexcernunt, & Galenus à quodam anulum au-
turdlilws fd*
reum qui ore tenebatur,imprudenter deglutitum, eundemfc promptè excretum narrai. Necp
cultdtilu*.
orifìci] huius amplitudincm fe ignorafTe callidus ille Hifpanus docuit, qui fuperiori anno Cli
manx cuipiam hacchidi quadraginta uniones, ex illis quas hi c nobilcs matronx collo aebat,
una cum aurea crucequinquegemmis inbrudiflimà,&fide pariterqua h xc continebantur,
lufìuratus eb. lllananque quum huic nodem fc daturam nifi prius numeratis quinquaginta
aureis negar et, atque is tandem annuiflet, ipfa a patricio Veneto pattico ilio, ut comptior or
natiorq,,&:magis placidaeifot,clegantibimum uxoris fuxmonile (quod hic non minima do-
tis o et e e portio) obtinuit,ac id 1n ledo adhuc collo appenfum,ne forte iubducerctur,ferii a-
uit. aie moni i Hifpanus quo merctriculxuicesreponcrct,inhians, eamq? quàm potuitiala-
ciiiime,ut iuauius tandemobdormiret,exercuit,ac pobmodum foluto monilifinoulosunio-
ncSj&: crucem>ac pobmodu fidem(ne quid fuo furto obbarct)dcuorauit. Conbat igitur info
riusi
 DE HVMANt CORPORIS F AB R I C À . l i b .e r y &i
.. rius quoque uentriculi orificiumetiamfi fuperiori anguftius fit, amplum tarnen effe Sc interi
grandioraquoque tranfmittere. Cætcrùm Galenus & omnes eius aricela?n glandofam Gludulofk «
carnem inferiori ori fido priuatim tribuunt,hanc ad eius orifìci-) conftridionem auxiliari,ac in ro »** procd
quibufdam animalibus manifeftioreni eile affirmantes. Iftam fané ili canibus primum,qui ili^ db inferiori or
donantur maxima,& quumcarniscolorem obtineat, manifeftiore,deinde in homineexami- r^ ° d^ * 5'
nes uelim.Eam fìquidein hanc effe arbitror,qua? duodeno inteftino adnafcitur,qua porta? ue-
«ufigu.h. næ oramus fili fubtenditur* Verum hæc no in hocut inteftinum illuda aut inferius uentriculi
^r p orificiuclaudatardet'ue,procreataéft,fèdutuaia illi inteftinoexporredafuffulciat, ac parerti
«no, iifig. cumglandiopiuguli 8^1mcfenterrj,8£ r humiliorismembrana?omenti ufumprà?ftet.Deinde
¿ jLjMjM. fì qua? conftringendi uis huic glandofo corpori indita effet, ipfum neceriàriò orifìcium aut
rh + fi '*,». inteftinumambiretefìbrarum natura participaret, aut tranfuerfarum mufculi uefìca? cernì;
cis modo,aut obliquarum uefìca? Luteri corporis modo. Quinetiammuìtumabeft, ut intefti;
num ilio glandio orbiculatim circunducatur, quum ad inteftini longitudinem recta duntaxat
linea id adnafcatur.Quanquam no defint,qui folis libris edodi,fuoq? arbitratu Natura? operi
fingen tes, glandofum id corpus mufculum eflefcribàt,eo inferius uentriculi orifìcium orbici^
latini ampledi nugaciter affirmâtes, atque hincetiamcorpusid w v ^ o y ianitoremcpappcilan
sintuereió tes.Porrò (quod nullos animaduerriffe plurimu admiror)5non folum in inferiori uentriculi Protuberans
fig. adbji. orifìcio,fed é i in fuperiori fubftantia uentriculi craffior fpiriiorq eft,ac orifìcia uelut in interio ventricidi in
ra extuberantiorem inftar circuii partem exigunt,uentriculi fubftantia? penitus refpodentem: C ^ CVSM '
qua? quidem inter diifecandum integro adkuc uentriculo tadu pcrcipitur,aperto autem inuer J u
foq? in confpedumuenit,ac manifeffe uentriculi initium ftomachi'ue fìnem & duodeni in.
teff ini originem commoftrat. Videtur enim tuncftomachus, idq? intefrinum ex ipfo uentricu-
lo quodammodo enafei, aliæq? omnino quàmuentriculus ipfe,partes effe, quum tarnen exte
rius nihil taleappareat,neque ulla craffior uentriculi portio emineat.Atquehxc craffior uen;
triculi portio inhocpotifnmumfadaeft,utoraipfìus robuftioradenfìoraq?,quàmreliquum
eius corpus euadant, ne forte à tranfèuntium impetu diuellantur,rumpanturq?,& dein fortafì
fis, ut quii ora coftringuntur huius extuberantioris particula? introrfum coniuentis occafìo-
ne citiusardenturoccludanturc£*Et iànéquemadmodum1exterior uentriculi fupcrficiesla? Ventrìcuhfk
1 J g ' uis & planaundiqueeft,fi'c6^magisadhuc uintenoripfìusConcauitas:fi modòduo,quxiam P ^ f i ^
diximus, tuberà circulatim prominentia exceperis.Ventriculus enim inibì nihilpræterrugas
x fi. * in quafdam fì uehementer conftridus reperiatur,oftendit, inteftinoru S i * uefìca* cauitati refpon
*xtra fig. riens,quamuis interim obfufcum & quafì nubeculis intenfe rubentibus interftindu colorem
exprimât,quum tarnen exterius omnino pene albicet. Cæterum utinobeforuminteftinis,ita
quoqueinterdum adipemfundo uentriculiintus adnatum,atquefìunccopiofumquandoq?
inuenies. Quod uerò pleriquc diriedionis profeffores internam uentriculi federn cellulis qui.
bufdamafperitatibusq? abundare fcripferint, uaniffimum putato,ac ipfos ruminantiuanima-
lium omafìs delufos,idq? quum boum pinguiadeuorar, nt exta effinxiifè arbitrator. Quan Ventrituìì
titas indem uentriculi uariaadmodum eft. nam fì ueficæmodo infletur,haudquaquàm mira- nuantitas.
beris tantam ciborum uim uiniq? copiam uno tempore poffè ab itimi.Neque in homine æque
fernper eri: turgidus,fed quum pro iua natura ie habet, coftridoriacß ui utitur,quamlibet exi-
guum multum'uefìt quodcontinet,totumidundique compleditur,nullam uacuamfedem
relinquens.acproindepro affumptorum iè habet ratione, ut ÒC multa (ne perpetuo edere co.
gatur homo) affumere amplediq? poriìt;& rurfus fì modica offerantur, ea undiqp amplexetur
acconcoquat. Huicadioniipfìus congruit fùbftantia nimirum membranea,qua? commode ricul‘ß ‘h
yQuoud ufu exigente ampliari dilàtariq? queatrS rurfus quum opus effcolligi ac conftringi/ Confìat fiZ n lr t u n i
tänclhtu enim uentriculus duabus latis tenuibuscp t#iicis feuplexibusfibi inuicem lundis,perindeac cm.
nicas 1 7 fi , ftomachus,fed nonnihil diffimilibus.Qfiandoquidemintemauentriculi fimiliter,atcp interna
gura ex, fì0machi,neruoià membraneaq^ eft,3C totius ftomächi, oris 8C labrorum,uti fané & inteftino-
preßimui. interiori tunica? continua, duritie tarnen ab oris ftomachicp tunica modicé diffèrt. quod
duriores afperiores^ cibos, priufquam in ueïitriculü décidant,ore confìciamusrà quibus oris
amplitudo contunderetur 8d raderetur,nifì dura denfaqjeiuffnodi tunica euafiftet. atque ideir
zU ryng? co tunica ori, 8C ftomacho, 5C uentriculo communis,fenfìm ad uentriculifundumaecedenSj
finut cm molltor efficitur^ Fibris hæcduplicibus intertexta eft, quo etiam ab interna ftomächi uariat*
0Tcndm interior enim tunica? pars uentriculi cauitatem refpiciens, redis qfdem^ plurimis donatur fi.
*»ï,î/î. c4. bris. Attrahatnanquc uentriculus cibos Sc potus per ftomachum oportet, huiufmodi fibris
'fltlch' Ccumanibusalliciens:qua?quumcontrahuntur,ftomachumuentriculum^breuiant,adeout
h inter decrlutiendum * larynx defeendente ftomachi initio, furfum confcendat, quod mutuus
® ftomachi
 ANDREAE VESALII B R V X E LLEN3I S
ftomachí 8¿laryngís fit connexus,8Gnterior utriufque tunica cotínuaccrnatur.Atíecundum
fíbrarumhuíus ínteríorís ucntrículí tunícxgenus.oblíquarum eft,in externa túnicas fede,qua
fecunda illam amplecflítur, fitum. Quemadmodum ením cibípotusq* attrailo,eorundem ne-
cellario prxcedít retentionem, ita reefias fibras ínteríús oblíquís Natura coordínauít.Deinde
utretentíonem,cíborumíam confe&orum fuccedítexpulfio,ítaquoque fecunda exterior ue
uentriculí tunica tráfuerfas fibras oblíquís exteriores meritò nancífcítur, nonullís interim obli
quís fibrís etíam implícita. Exterior ením tunica, qux interiore craífior8¿ molliormínuscp
compadaeft,tranfuerfis fibrís abundat, fecundasftomachí túnicas refpondens,nííiquódílla
Exteriorem paulo mínus quàm hasc carnofíor fít, S í alíquot etía oblíquís íntertexítur fibrís. Cur aute uen
uentriculí tu, tr[culunií aut hanc exteríore ípíius tunicaadeò ímpeníe carnoíam fecundum ucntrículí fundu
ToTmpaifino humílíorenfue ípíius fedem elle pleríque feribant,non latís aífequor. V ídentur ením fuís fom
effecamo- nrjs coiififi/ fundumuentriculí ínfigníter carneuftatuere, quum interim uentriculus íllícneep a $Cc^
fam’ carnofior,neq5 craílíor fit,quàm adelatíore ípíius fedeamò fi ueriim fateri lícet,bfuperíor uen K>Ki4#1J
trículí pars carnofior efi: inferiori fundo ue : utnunc tacea neuorü fuperíorís fedís frequentíá, j/'
tunicaru eíus fedís craííitiem ínfigníter adaugentcm. Cxtertmi duabus hís uentriculí tunícis iuxtffi
c tenía accedít, indar qperímentí8¿ propugnaculí cuiuídam túnicasexteríorí circuii data, 8¿ à Cl7
T perítonxo,1 qua id feptí partem ftomacho iter prxbcntem íntegít, pronata. Huíc ením perú d7 nurcu¡
tonxí portío prímum elatíorí uentriculí orificio, deíndeuníuerío ípíius corporíad duodeni M.r,
ufqueintedíní orígínem obducitur.atcphxcàpcryonxo procedens tunica, omnium quas id
relíquís organís exporrígít, facile craílíííima cernítur,ac utpodea dídurusfum," fuperiorí ei^
membranas omenti príncípíum prxbet. H xc tunica prímum omnes uentrículum petentes ue q,qJí
Ventriculum ñas,arterías S í neruos excípít firmate^. Afc idx quíde uenx omnes à fola portas f uena origíne *>?><•
petentes uence petunt. nulla ením uel quantumuís cxílís à s caua uentriculo fubdrata (quanquam id Galcní
L iU d eA d fitdogma)uentrículumadít. Arteríx autemuníucrfx abíllísortum ducunt,” quasà magna gnfoq.
1 mJeétio. artería ín humílíore omenti membrana prímum dígerutur, ac ín id S í íecur S í bilis ueficulam, hk-¡mi
S í líenem,8¿ ín uentrículum deniq? ípfum deríuatur. A c 1prima quídem uentriculí uena à por
tx uena príufquam ín dúos grandes ípíius truncos dífeindatur, príncípíum habet, ad inferíus k «ero4
uentriculí oríficium contermina^ ípfi ad poderíorem eíus fedem loca excurrens.k Arteríaam fat­
ta ti huíc uenx coníunx,propago eíus arterías cenfetur, quxfecundúm portasdu&um íecorís
cauumadít.1 Secunda uena coniugcm undecunque habens arteríam totí dímídías inferiori uerfutn.
uentriculí partí fubtéditur,fuperiorí membrana omenti fuffìilta,à qua S í anterior S í poderíor kH -11
fundí uentriculí dextra fedes furculos mutuatur. prxfens uena frequenter ortum ducít ex dex^ { ' j ^
tra uenx portxregione, qua ín dúos grandíores ípíius truncos findítur.mArtería ueróab Eifoa
íllapronafcítur, quamín íecur deríuari díxímus.11 Tenía uentriculí uena ímpenfe gracilísed,
comité artería carens, S í a ucnasportasgracilíori finidro ue trunco enata, ín poderiorem uem
trículí fedem (qua dextrumípíius gíbbum inibì promínct)pauca ramulorú ferie diípergítur. «/kúi
Quarta uena ab eodem quo nuper dícfia trunco prodíens,tcto progreíTu arteríam fibí coníu
gem afeífeít, omnium cp uentrículum afeendentium uenarum,ut Cartería arteriarum, facile
prxcípua, atqueín numerofiores ramos díuífa. Procedítením furfum ad medium poderíoris
fedís uentriculí, ac prímum utrínqueramum fpargít ín plures furculos per poderiorem uentrí
culi fedem díuarícatum. Dehínc furfum ad dextrum fuperíorís uetrículí orís latus fenfim con
ícendít,ílludq?coronxmodo amplecfiens,ramuIos complures deorfumín uentriculí corpus
dígerít, paucos,eofdemq? gráciles ín domachi finem,quo ís uentriculo comm ittitur, furfum of
ferens. Ab hac uena dextrum orís uentriculí latus ambiente propago edítur,fecundum elatío p.4
rem uentriculí fedem ad ípíius ufque humílíus onficium pertíngens^ ac ín progreíTu deorfum uer^ ‘
quoque foboíes diffundens. P o rrò 1 arteríapnnenysucnae coníunxabea depromítur, quas qfatíft
per ínferíorem omenti membranam in lienem contcndít.r Quinta uena comité artería non
priuata,finidram uentriculí fundí fedem ambit, S í fuperiorí membrana om enti fuffulta ramos rf %
elatíorí fuá fede ín ucntrículí anteriora pofteríor^ emittít.Huíus príncípíu depender ab arm f i . f ^
pliorí uenas portx ramo,líenísmfimas fedi iníórendo:8<:sartería,uenam eam concomítans,ab ’
arteríx ramo pulular,lienem híc accedente. Sexta uentriculí uena,ea demu cíEt,qux fola Ana- ?*
tomíds ín ore ucrfatur,quanquam a líene in fupcríus uentriculí oríficium perferrí omnes afiru
unt.Ego ucrò ut ucrum fatear,non unícam,fed 'plures,casqp non fi’mper parí numero ab íllís
qu x heñí exporrígutur uenas pronafcí, prxter quintam ante enumerata obferuo, íiníflrí uen- ?
tncuh latcris fedem líeni proxímam accedentes:ínter quas ea foleteffe prxcípua,qux à maíqrí ^
ucnx poi tx ramo altíorí líenís partí ínícrto,príncípíum ducere con íueuít,a qua mínus quàm
raí o luí cu 1 pílorum modo gráciles,quafi ad fuperíus ucntrículí oríficium pertíngunt. Hís ue
 DE HVMANI CORPORIS F A B R IC A LIBER V» 4553
nis finiftrum uentriculi latus adeuntibus comités perpetuo iunguntur arteriæ. Commune
omnium uentriculi uenarum officium eft, ut Si alimentum ipfi adterant,& fucculentioris ab iL Vettdrïï unt,
tnculi muntiti
lo conferì cremoris ad iecoris cauum non aliter acinteftinorum uenæ,deducant. Proprium
uerò earum quas fexto loco enumeraui uenarum, S i potiffimùm quintæ munus cum alfj s d if-
iè&ionum profeiToribus elle (at timide intérim) annuam, ut fi quid in uentriculum lieneru-
deqillæeiusfintuehiculum jid^in uentriculum fondant, Cæterum frequentes uentriculi ar­ ^Arteridrum.
teriæ innatum ipfius calorem récréant, S i focculenti etiam aliquidexuentriculo fogereuiden
tur. Præterhas uenas Si artcrias uentriculo nullum aliud uas implantatur, Si fi forte meatuum ^ eftctl^cC
bilem deducentium aliquisin uentriculi fundum pertineat, id fane fitquàm rariffim è:&m ihi
iemel hadenus duntaxateius generis meatulus occurritinbiliofiïïimo homine,quem exlon-
gispontificrjsnauibus fedioni adhibuimus. Porrò nefui uentriculi in hunchabentmodum, Ventricull
u 2fi. cap. 2 præcipue ièxtineruorumcerebri paris portionesrpoftquam* récurrentes diffiiderunt ner- ncruu
vfi? irv uos> ramu^os<? cordis inuolucro ip u lm o n ib u s communicauere, deorfom ad ftomachum
x ïfig.cd.i properant,dextra quidem ad dextrum latus, finiftra autem ad Iæuum. Simulate]? uerò aliquan
hb.^.m,p. tiiper neruicum ftomacho deicenderunt,fibr^rum duntaxatinteruentuillicommiffi,uterque
ncruus bipartito icinditur, S i dexter quidem fuis ramis oblique in finiffrum fcrtur, limiter au-
tem in dextrum, atque ita ambo nerui ftomachum concomitati feptum tranfrierfum permet
ant,nullam interim (ut diiTedionis rudibusuifom foit)frpto fobolem offerentes* V b i autem
yn^fig. quatuor duorum neruorum ram i Yelatius uentriculi orificium contingunt, multipli ci propa-
G.
ginum frrieid amplexantur, furculos no tatù digno interuallo redà deorfom promentes.A'fi-
zzficap.z niftro fexti paris neruo dextramuentriculi orisregionem implicante, Sinfignis utcunquera
/(.4.uadx. mus fecundum elatiorê uentriculi federn ad ipfius ufqueinferius orificium deducitur, qui & fi
v jw • progreilualiquotdiffimdatpropagines,uentriculiq?inferius orificiumfurculisquibufdam
dti fi.Y. 20
implicet,no tarnen inibì abfomitur,ièd in iecoris cauum1 prorepit.Cæterum humiliorefn uen
fiS-K-
b 2fi.cap.2 triculi partem balrj duo accedut nerui,à fexti neruorû cerebri parisc propaginibus, frcunduin
lib.4.ß3t . coftarumradices deorfom dedudis principium obtinentes,dac filarumarteriarum coniuges,
Xzfig. ca.2 quæ foperiorimembrana omenti foffultæ,in uentriculi fondum digeruntur.Quinetiam inter-
h b .^ .b .
di 4,1$ fig. dum fimftro uentriculilateri cquædam neruorum offèrunturfoboles,àfneruispronatæ,qui
c,fi cum arterfjslienem accedut.lnter hos tam uarios neruorum quos uentriculus exigit forculos,
cvfi- nulli p ro fetò tantam Naturæ oftendut prouidentiam,atque iuperiori ipfius orificioBinfertù ^ 'ernorf m
fzho.ca.z r , 1 .j , , .. . r . , ? , r r uentriculi
lib.4 #. 11011 cium duntaxat id ut noxam a bilioio eius ue generis humore aliquo mducram lentiat, uj ^
g »4, i$ fi. adeò frequentibus featet neruis, fedut per illos ueluti riuos S i ductus, animalis uis ipfi impri-
v* mis diipeniaretur, ac cibi potusq? indigentiam uentriculus fentiret, ad iiimendaq? cibaria exci-
taretur. Cumenimtotius corporisparticulæ,plantarummodo quatuor donenturfacilitati-
bus nutrition! feruientibus, nequeillis eorum quæ défont fenfus fitinditus,atqueomnespro-
pemodum à cauæramisnutrimentum alliciantraliæ autem ex cauæ per iecur difiributis propa
ginibus,hæ iterum exrjs quæ per iecoris portas ferutur uenis,& hæ rurfos ex inteftinis Si uen-
triculo:quumq?adhuc nullaiam foperfitpars,exquo uentriculus ah'quidaffumerepoffit, 11e-
ceifom erat,ut foris ingefio cibo replerctur. atque in hoc à plantis differimus. Hæ nanque Si fi
uim propriæ qualitatis attradricem,& attradorum retentricem,ac rurfos foperfluorum excre
tricem,atque antehas omnes alteratricem perindeac homo habeant,fenfo tarnen eorum quæ
défont priuantur. Neque etiam per os plantas nutriri oportebat, promptuarium copiofi nu­
trimenti fobmiffom habentes terram,cui complantatæ con iu nd æ i copia eorum quibus enu-
triridebent nunquamdefotuuntur. V erum humanafubftantia,præterquàm quod longe a
terra feiungitur,à qualitate quoque terrea plurimum difcrepat,motuq? arbitrario ex loco in lo-
cum fubinde permutari debuit, adeò ut imponibile fuerithomini plantæ ritu ex terra humo-
rem fugere. Oportuit itaque focundum propriam eius naturato, herbis,frudibus,ferninibus,,
aliorum^ animalium carnibus hominem ali,eaepilio adferri tempore, quo uentriculus ientit
indigcntiam.atquum nulla pars ex iè ipla innatum fenfom poifideat,in uentriculum,uti prius
khifi.cd. dicebamus,eiuiiTiodiuim à frnfìtiuoprincipio influere oportuit.Ethuius fanégratia11 fexti
2llb-4 f• ncruorum cerebri paris præcipue foboles uentriculi os,conterm inasi ipfi partes potiiliinùm
im p lic a n ti intexunLatqueq demum illi nerui font, quibus obliquum ftomachi duefium con
ferre prius retuli. jVüolles emm quum fint,Si graciles, fi longa uia recto tramite tend cren tur, Sv-
uentriculum cibis recipiendis deftinatum à fe fofpenfum haberent,ab eius mole perpetuò ten-
fi 3ieui occafìone rumperentur, nifi eiuiinodi implexibus S i tortuqfis dudibus Natura illis
fedulò proipexiiîèt. Porrò uentriculus,ut iam ipfius uires aggrediar, octo habet faeukates. t in s m u i i u i .
ac quatuor quidem omnibus uniuerfi corporis partibus,quæ nutriutur,communes ; quatuor
t autem
 494 A N D R E AE VESALII BRV^ELLENSlS
autem fìbi peculiares,quibus imíuerío corpori uentriculus famulatui «Veruni h x c nimiuni
obiter perpendunt, íntegros libros hac quxftione, An uentriculus iuo quem iecoriconfìcit
fucco,aut languine feorium, aniìmul ambobusenutriatur,conimacuIantes,Quandoquidem
benefìcio illarum fàcultatum, quas uentriculus cum reliquis partibus communes adipifeitur,
proprium fìbi nutrimentum ex uenis allicit,retinct, elaborai, fì quid fuperfluum ipfì fuerit,
àfèabigit.A t munrjs, quibus totí corpori uentriculus faniulatur, quarumq?grada plcrifque
Rex corporis uocitatur, isefculenta quidem poculentaqp redis fìbris per ftomachumcxore
aiìumit,inox obliquis fìbris ailumptum retinet,totumq? tantiiper am pleditur, donee id inge­
nita Ubi attrice facúltate, in fuccum cremoremqj colore fub ftantix fìixfìmilcmrcddat.acde-
m um quod confècit inteftinis exhibiturus, inferáis orifìci urn ilium laxat,tranfucrfìscp fìbris
quodam plexabaturdeorfum protrudít+Cxtcrum uím ipfìus alteratricciii,undcquaqueeum
(Qui umtricU' circLindantia organa, ac uelut lebetem ingentes foci iòlcnt,excaIefacientia,non parum aditi-
h rnunìjs fu i'
fhuìdVt pdTf uanntotam ením iliperiorem eius fedem uerfus anteriora &C dextrum ipfìus latus,ÒCin pofte- H^c
tes infidecum riori fua fede dextrum gibbum,iecur com plcditur+clatiorucròpars ipfìus ad fupcrioris fui eí,*»6>ti,
¿entes, dt q itd orifìci) pofteriorem fedem confìftens,8£ fìniftrumeius latus uníuerfum,feptoanibítur,exce­ 20figjrisf
i l ’illS dd dlidS utiquuit n
partes coma* pta folum ca regione quam líen ad fìniftrum ucntriculi latus humíliori pofteríoríq? parte o ecu triculi fifi
¿lus. pat, in pofteriorí autem fede uentriculus inferiorem omenti membranam, qux in illam ex- tunare,
currunt uaiaproxime fubtenfaobtinet. D ein fubhaefeptitraniuerfì pars,& uena caua,8¿ma M s coHi,
g n x arteríx truncas prxterdorfum , ipfìus^ mufeulos confi ftunn Porrò uníucrfxínfcríorí g n e proni,
p tm fu it.
ucntriculi fediomentum ipfì partim attendítur, partímq? connafeítur, prxterca huic fèdi
fub omento colum inteftinumclatiùs,tenuiaueròinteftina demííTíús,adtenduntur. Atali) an­
N u lla omen* teriorem ucntriculi federn omento integi fomniant, quum tarnen elatior omenti membrana
ti pdTtemdnte recta dimtaxat linea inferiori ipfìus parti fecundùm anteriora adnaícatur,nulla interim omen­
riori neutricu
iifediolduci. ti parte ucntriculi anteriori fedi obduda. Vacat itaquemagna anterioris uentriculi fedis regio,
ncque íecorc, ñeque fepto tranfuerio,neque omento, ncque licne o b d u d a, fed omenti uice
aliud uentriculus híc obtinetfubfìdiu, in calefàcicndo huic non abfìmile, P rxter peritonxum
i i figuraF,
cnim Spoeto abdominis mufculos'uenaabumbílíco íecori deducitur,qua foetus nutrimen­ dcinG,
tum accípit,quxq$poft partum exanguís ínutílíscp efficítur, Huic u c n x q u i pcrítonxo nexa
uentrículo ¿nfternítur,íncircuítuadeps multus non tarnen omnibus xque copíoíiisadnafeí-
tur, qui ut Oí uentriculus fuo in concoquendo muñere alacríus laboret,alíquíd auxílrj prxbet-
Impenfìus eiiímconducítiecur,líeii,8¿ q u x pofteriorí ucntriculi fèdi fubtendunturucnx ac
arteríx,ut S¿ ípfum quoque feptum indcfeíTo fuo motu uentriculum minimenegligit.Quin-
etíam cordís fepto ¿ncumbentís calor, ad perfedíorem uentriculi fundionem non inútil»
ccnfendus cft*

D E O M E N T O . C ^ í W T I I I L
O M E N T I delineationcm imprimis pro potiti quartafig u r a r e fe c u n d a ^ tertiay
liti in illarum figurarum índice commemoratum e ñ , hoc M rabum interpreti bus & noñr<z
<ctatis chirurgís dicítur r2 Lir busche appedícetaut cum appendice^Zjirbus axdipinus>T irbus>
Clypeus^jy'entris mappa, & ut Grcecis?Eflo¿>Epípkx>

Ornitifermo' R O X I MV M nuncerat inteftinorír,ut quxconfcdum a uentrículo ílic

nem nunc infli cum cxdpíant,enarratíonefubíungú fed quia íllis omentum incumbit,8¿
tuendum,
uelut innatat( u n d e n a Cirxcis XrnnKoiw dC irtAooy dicítur) díftccaii-
tíbus príus quam ínteftína occurrít, aedemum non minus quàm intefti-
na uentrículo continuum magna ex parte eft,non admodum inopportu
Omentifìtus. ne id hoc loco aggrediemur. Omentum itaque in perítonxí amplitudí- dl mf f
vsmammsasmtsm wc poíituin,iiiox ú itm ó íi ¿lius ícéi{ubi]¿itUr,8¿ ílipcfb ínteftína exten-
fum,ad líenem quoque & íccorís cauum,ac pofteriorem ucntriculi federn propemodum uní- fub*>V>Q’
uerfum,eíus^fundum exporrígitur : atque abhísctiamfcdibus omentum oriainem ducere,
non multo poli audíes,quare ctiam in diffediombus perpetuòillis fedibus attenfum proxí- b Confi1*
fiaurd \íP
mumqj rcperícur. A t non ita omnibus o b d u d u inteftinis ad pubis ufep os (ut in canibus p ro ­ tíe r ff
pemodum Temper) in homínercpcrítur.Nam ipfìus, q u x inteftinis obuoluí debeat, por tío, ra lófteíldí
ro ultra unibili cu dcfcenderecofpícítur,c fed maxima ílxi parte fìniftrorfum líenem uerfus retra
ln & conuoluú Q iiodquu ín hominibus laqueo fuíTocatis príintim obferuare,ex cocuífu mo
tuq? corporis hoc euenííTe arbitraban fed poftea id ipfum in aqua fufio can's, capite trucatís, ifc
item laterali m orbo,aut phrenitide, eíus'ue generis afF«ftiaIioquopiam ortuis,& in í)setiam
quibus
 DE H V M A N I CORPORIS FABRICA L I B E R V»
quibus uiuentibus thorax abdomen^ aperiebatur,animaduerd;atque3ut Temei di cambín Taño
quod ad omentu attinet homine, ad pubis ufq$ os id defcendére raro copen. Quin etdquum
idem obferuaftèt in diilèdionibus obeundis uir diligens i o a n n e s d r y a n d e r
medicinx mathematicesq? profelfor,quid de Hippocratis aphoriiìno fendrem, in quo ílíe mu
lieres prater naturarti obefas concipere negat,quia os uteri illis omento comprímítur3proiíx¿
& erudite ìiteris à me percundatus eft,ac prxter cantera qux de ramicum differentijs fympto^
matibuscp mecum egit,fibi omentum ad fcortum deuoluí, & inibì ramicem (quem ab omenti
delcenlù, Greci appellat)haud polle fieri arbitrabatur. Verùm retradus ille omen
ti fìniftrorfum íurfümq?,fundí uteri os omento comprimi, ÒCad fcortum deuoluí pode omen/
turn non impedit.Nam fi diilècanshumiliorem omenti partem furfum reuolutam leuiter de>
orlumtraxeris, citraaliquamomnino diuulfioné in omnibus hominibus fàcile ad pubis ufcp
d 24fìg. in os inteftinis ipfum obtendi poiiè deprehendes,eiusq?finenf‘ inter pofteriorem uelìcx lèdem,
% ^ u t e r i anteriorem leuioccafìonecolligi, ibidemq?uteri ceruicem (fi omentu prxpingue fit)
ciófig. d. uteunque comprimere doceberis, dummodo in muliere id ínter ueficam Se uterum, utin fua
*7fig-G' íedeponeretur,extenderis. Quanquam ciuímodí compreíTumuíx tantum eilè autumem,ut
ingreilùmuirilis ieminis in uteri fundíc orificíü ínhíberet,nífí penis breuítas híc fìmul obeilet,
acproculab uteri fundí orífícíolemenredderet,cuíusdeínad fùndum ingreifum concidens
compreííáqjceruícís uteri ante fundí orifìcium lèdes remoraretur, qux fìmul obelo compri^
meretur omento, acparum fceliciter à penedíftenta, Temen fìbiadhxrenslèruaret. Similiter
edam omentum ad fcortum decumbere, in ramicum lèdionibus ínterdü animaduerti, quum
in fis quibus inteftina in magnam peritonxi ampliti!dinem detruderentur, cum ièminarrjs
uafìs iplà ampledens tunica prxfcinderetur, portionem omenti qua: in fcortum dcciderat,au^
ferri uiderim. Neq? iftud folum manu tales afiedus curan tibus interdum accidit, uerùm edam
inteftini portiucula ab imprudentibus artifìcibus amputata, prefentem xgro mortem parata
Preterea in latomi cuiufdam, quem ex caiu ab alto mortuum Pataurj diilècuimus,ramids mb
tium,id quoqjluculentifììmè oftédit. Huic nanq? dexter teftís cum Íemínarfis uafìs,quum ara
rnicelèmelcurareturablèdus ffuerat,8¿ruríus in lìniftro latere idem affèdus inualèrat, quem
tur 20jìgu, ex ínteftínorú ÒComenti in feortu delcenfu cotígííTe,dííTecando comperiadeò ut is certam mi
rt£,pnefcin hi conicduram faceret, ad pubis uíqueos,ipfixmq; fcortum edam omentum deuoíuí polle, lib
dim. cet furfUni in latus fìniftrum difìecantibus plerunq? retraeftum obièruetur. Magnum cnim
(nollemnanquecum Galeno maximum dicere) inter animantiahoc homines íortíuntur,ut O mentifi*
gUacpotif ¿¿inde nonnulli ùèi7rÀ0Hst*tscù, quafìdicasomentigeftoresappellentunPorròomentis figura guru.
^dit^fig Proximè marfupt),aut làcculi,aut pera imagini conuenit:ac in primis aucupum peris,qux or^
bículatum habét oríficíum,pofteríorí fua parte elatius quàm anteriori afeendens* Huiuimodi
nanq? pera omenti figura: ad amuífim cogrueret, fi uno conftaret corio, aut ex lana texeretur,
ac undequaq? ínconíutílís,8£ unum duntaxat corpus eftet. cuiufmodi profedò eft omentum, Om entif u l f
Jld?iti<£ brente
quodlubftantiaeli:membrana ntillís fíbrís implícita, fimplexq?,fedmultísabundans uenís,ar enumerdtio.
terrjs,neruís, ÒC alíqua fui regioneglandofum fibí innatumhabens corpus,ÒC multum quoqp
adípem. Vndeuero hxcomníaortum ducant,íntelííges promptiiiìmè,fì talem peram qualem
antea propoluí,animo cbcceperís.in qua unam partem anteriorem íuperíoremq?, alteram po-
b 4f fteriorem inferioremqj appelles. Ad eum nanque modum unam omenti partemhfuperiorem
][tjieXe. anterioremue membranam,&: alteram rurfus 1 inferiorem íeü pofteriorem dicimus. edam ft
jfig. c,c’,c. omentum re uera duntaxatkunica(at9 id podftímu in caníbus)fit membrana, anterior^ pars
* Quite eft pofteriorijUt in dida nuper pera, íncumbat, S¿ cotínua fit,8¿ omentum quoque facculi modo
tota 4 cauitatem qux repleri poftet, conftituat. Inferioris itaqp membrana omenti origo à peritoneo Omenti ortus
hifì.adg, pendet ea lède qua1primùmiubfepto magna artería defcendít,ae prímtim uenam cauam íbíde <tc dein nexuf*
' 7 contíngít.Perítonxum ením qua à uertebrarum lígamentís príncípíum ducít,acutrínquetan
mAd q 7 qUam à uertebrarum corporíbus abfcedít,membranulas magnx arteria uenx caux offert,
«h'íncdu quíbus illxdorfo affírmátur.Ab hís membranis íuxta earn feptímpartem,quxundecímx tho
fimpotìji racís uertebre corpus refpícít, alíx propagínes membranex exurgunt, omento orígínem
fa m prxbentes,ílludcp dorfo hícallígantes.Inferíor hxc omenti membrana dextrorfum adíeco^
r* 7emgU ris cauumundeportxuenaprodít,perfertur:acíecorisportíoníaliasalfialíquadoadnafeítur,
' quarZ7’cy Ut & alícuí fcpti tranfuerfì fedi ípurqs coftís híc obdudx.ac id raríus accídít,ñeque ex eíufdem
m/, p, Co d x id íemper fit regione. Prxícns omenti membrana à íecoris cauo ad dextrum uentrículí la
^ tus,cui edam connafcítur,procedít,8 ¿ ad duodeniínteftíní exortum,cuí propemodum ad íeíu
cuiunt quo íium ulcjue ínteftínum edam íubnafcítur,hínc orbículatím íemper ad infimam uentrículí par
^odocir tein cofcendít;quam fimulatque attígít, ac ex dextro uentrículí latere uerfus anteriorarepít,ca
CUmJcnbüt. 1 t 2 omenti
 -rv~ - A N D R E AE VESALIÎ
omenti pars cjuam fuperiorem ipiîus membrana dicirnus,aucntriculo exoritur»0 Tertia enim o,?c
uentriculi tunica a peritonæoprcmata,fecundùmtotius uentriculi latitudinerrftredla lin e a i ^
ut Ariftoteles dicebat,futuræ modo ex humili lede uentriculi uerfus anteriora fuperiorê omen ^^Ccun^m
ti membrana ex fé deduciti Superiorhæc membrana ex dextris ucrius finiftra fecundùm uen. *1
trieuli fundum procédais, cauæ lienis fedi reda linea * implantatur,quò etiam inferioris omen uh'll7 1
ti membranæ finiftra pars protendit, ambæq? fuperior uidelicet SCinferior membranæ lienis
cauo fi'mul commiiTæ innaicuntur, ita fane,ut cómemoratus iam omenti du<fhis,orbicuIarcm
efficiat circulum à dorfi' medio ad iecorisportas,& hinc fecundùm uentriculi fundum ad lienis
cauum,Ô£ inde ad dorft medium proccden tem.Totum igitur icmicirculum inferiorcm à lienis
cauo per dorium ad uentriculi uique dextrum latus pertmentem,inferiori omenti membrana!
attribuimus,fuperiori uerò membranæ(quam cum multis Anatomicis folùm nouiifc uidetur
Ariftoteles ) eam circuii partem afcribimus,quæ à uentriculi dextro latere per ipftus fundum
ad cauam lienis iêdem ducitur. Porrò inferior membrana coti pofteriori uentriculi fedi qiub- qvt
renia,decliuis,acuerius anterioraiertùr, atqueadhumilimam uentriculi iedem iècundum cor-
porislautudincmomenti membranam fùperiorem contingît, hincambæ mutuò fibi incum.
ben tes,deorium fuper inteftina iubcp peritonæo ducuntur,&fiinhoc fuper inteftina dudu
membranæ non împlicentur, ea anteriori parte acinlateribusobtegut,&ad pubis ufciue os
humilion fuo extremo pertingunt. Si uerò inteftinorum fedem duntaxat operîant, quæ iupra
U™b,1£ um conf,ft,t,atque quod fréquenter euenitinfiniftrum latus côtradbeiacean t, .llæfefe
° 7 * ,e» uifuiofferuntreuolutæadmodum,8c uelutinfpiras colletftæ. Membranæhænullis nexibus
™^onnafcuntur,prxter inferiore,* membranam, quæ in homi,„bus colo „"teffino
proreph NMue id'f oat>r ^er(i°tarn eilI]^.int€^:i'J* 'folciti, quæ frcundùm uentriculi fundum rqffip
m Z « f f io c qo f f i & ‘ 7 f t - hT m£0bi CTUandT Uen,^ U U m in te o m « 1« ^ ^ b ra n a ^ a .
melentcrr) loco,pii colo mteffino fit,qua,d uentriculo cxporrioitur.Colum cnim toto ilio du
du nu mxigitmefrnterq
k e partem.fecus multo quàm in canibus & fimns qu.b^ o m c
uix colo connaic,tur,atqueutipriusrelatum eft habet. In homme uerò inferior omen timem-
rana mefenter,} uiccmgent: imo lì orancm fidemlibris (utiprofedò in dilTedione dccet) de.
rogans,accurate lìngula examinaueris, membranæ inferioris omenti portioneminteffinis ex
porrcc am quodammodoex tertiacol,inteffinitunicapronafei f a t e b S A t m X t Z m
ut, fané H e Î S f o & A Uft'd ^Ta** t
ut, lane Merophilo Oi Anftotel, ,d uidetur fuilTe pcrfpeffiflimum, qui omenti narrern colon
dorfo coll,gantem,omenti loco non habuere/ed eam tantum partem quæ à ucntricul, fondo
0 0 ^0 ° lnte!^ao f nalciturjinteftinis^ obducitur. Quanquam fetius fo^e^bimTffiieam m,o°

duntaxatlatuscolointeffino commi«, prodiderit ¡„ fa u Ì,S n m l x m e d 8’ ? V

hommes natunm (nrtitr* <. r V cauid mereumiiC mediani inter canes cC
f t i n o a d S r ! s , m exP"«col oal i curi , cal tcr, i ntc
VmcommtSipotius quàmhominisaccédât V '° ° * ctm°d°,licer illæadhucadcanisconimictioncm
lananqueàcauafo,omOTt^tud ^ ffi'^ en't0 ™ ^ Cj ^ ^ ' us?ImaePott*fi*ntlòbolcs.nul'
icnleritjpcrtinct. Vcnas cnim inferiori ni rmK1Cl^IUm^kuentricuIoducit(& lì aliter Galcnus
examinaucris, ab co porte ^ìin co dii^mrin3113-omer!t dilpen(atas,iì ad amuflim iìngulas
4 -^
ritur,quemqsdodrinæAudio oracil,orem&iìniftru^U1USpra?CIPuaPortioinlicncmexhau.
uacpomcntum portæ'caudicemex ieeoreprÏfidfantem c ' S fib ^ ^ U° CaUÌ- PT Um " 7
<pfodudupropaginesanUmenS.Acinferiorqu,dcmomenriPm’^ 0mmCm0randann
cesadmittit.exhumiliori fede ciusportætru nei I f 1’ ’” ”3 «-es uenarum radn
tu (àtis-dignæ magnitudinis in deftram potiflìmùm d ,encm ^Ui^deprompras,Vna nota-
diipergitui-, quibufdam furculisin coloifquooncowrt“ * 6 parfcm mu,tiPlicifcnC
plior aliquantulum poft originem in duos mutilò |f 1§CS,' r ? 1* ' 3™commemorata am 4 «
bus poftmodum in mediam inferioris membrana- •aL).fccdct« tamos diducitur, à qui'
gis,frequentes admodum foboles diffundunm, o T ’" “ cdcm’ Ucrrus finlftruni «men ma' $
imene,qua uenasmcfentcrio intertextas aln, # ,° mmi.'n colum inteffinu ca xferie per.
/ eltmis denuarì nouimus,acproindcetiam
quentior
I

DE HVM AN I C O R P O R IS F A B R I C A L IB E R V 407
quentior multo ramorum feies mhac membrana; parte colum dòrib alberante uiiìtur auànt
in reliqua eius parte,quae a colo deorfum ducfo.inteftinisobtenditur. Deindeedam radices
h x hominis omento infigniores obtingunt, quàm cam's,quòd illi nulla uenulaomentum
accedens colo comm.ttatur Tertia ra d ix , non Temper apparens, in finiftram humilioris
, « <U membrana:partemahquoulq^pcrmdeacmipfumcolumquoque,deducitur.Porrofuncnor
z .'If -o mentimcmbra'ia VenaSmutuatura' duabusadinferioremuentriculiTedeminipfamembra
gu.R,sdcin naexporrectis* A bhisem m innum ere foboles deorfum in earn omenti inembranam excur
x , x.4 ft' runt,non quidem redo prorfus tramite,fed obliquo quodammodo Sc errabundo uti recititi*
gu. o g * funiculos implicar!' cernimus. A c proinde etiam om enti Grata's ^ ut & uulaò
d rete^ reticulum dicitun Quanquam forte non à uario uaforum ducitu, omentum ita fu erit
moda4 fi. appellatum,fed quod ab ijs quibus comittitur partibus* liberatim i,^ deinde difténtum, rete
b im , 5 , 4 pifeatorium uni accommodatum baculo referat. b Arteria; omenti ab illis pendete qua; ueritrfi
Omentior*
nf^attedun cl^0,^lcl^ alccor^^‘ kills ueficulaediftribuuntur* has nanque omnes non fccus acuenas om éir Uria:.
tur. crfìg. turp tLlto deducit,acab illis fuarumpeculiariu uenaru coniuges adeò numeroiàs àdipiicitur,iit
cap.12 Ub.3 ftuam pauciflimi uenaru furculi,citraarteria; cofòrtium,ipfum perreptent»Item prater come^
m’t ou Ìttil ™ ° ratas mod° arterias, inferior ometi membrana aliquoufqf grandiore in inteftina porreda
truttafc- ^educi't arteriam♦ Sic neruis quoque illis omentum intertexitur, qui à fextiparis cerebri ner- I t e r ili ometi.
ries. uorumportionibus fecundum coftarum radices exporredis iecori,lieni ÒCuentriculo implam
c a n t ic i tantur* ^ xterum Cadeps quo omentum abundat, in obeiìs prapinguibusqi hominibus plu^ t 4 deps.
dvenisquo nmus; in macilentis m odicus,in extreme iiccatis Se marafmo mortuis, etiam aliquis reperì
$ Grane, tunisqpperpetuòuenis S i arterqsomentiattenfus,aduaiòrumquidemlaceraduntaxatmedio
rijsin 1,3,4- cris eft,fuperius uerò ac inferius quoque, quibus multus acciditradeò ut illis etia uaià alioquin
wV&tfi. g o d ila pinguedine prorfus occultentur* A tin * intermedqs uaforum fpacqs,nullus adeps aC
c4.xi1.4y, ieruatur,ut nec in alrjs membranis quibus adeps innaici confueuitmndeetiampromptius col
a /, A ligitur, hunc ab exudante è uenis fanguine &Cmembranaru frigoreincraftato, mutantisq? cor^
e4.figurak PorK membrana;nimirum)coloremmutuanteprogigni\Prateradipemquiambabusomen O Idndulofìim
^ udì. rnembranis communis eft,inferior ipfius membrana pofteriori uentriculi fèdi iubftrata, p r f ometicorpws.
f+fig-h. uatim £glandofum quoddam corpus impenfemagnum exigit: quod quia in canibus rubet,
iimplicis9 carnisipeciemquodamodo exprimit, G ra c is LxfaUgbxs Sì 7my*px$ appellatur. In
homineautem hoc corpus magis album quàm rubrum cernitur, uena; porta;, arteriarum&:
neruorum ramis inibì atteniùm,utillorum diuaricatio inferiori membrana omenti duntaxat
‘h4figJ.1t fuffuha,reddatur iècurior,utcp uentriculo etiam inftar fubfterniculi ac puluinaris fubrjciatur*
i,ù HuiufmodipIanèh corpus iubftantiaq? eft,quae duodeno in tedino fubtenditu^qua^hade^
nus fallo uentriculi humilius orifìcium (ne quid inconcodum efHueret) occludere eredità efL
Atque is profedò pracipuus maximuscp omenti ufus mihi cenfetur, ut fecure ramo s porta; in Omenti tifa i
lienem,uentriculum 8 £ duodenuminteftinum,accoli non infimam partemexporredosiuf>
fulciat,ac ipiì implexos deducat, neque uerò hos duntaxat, uerùmetiam utarterias quoque 3 C
neruos illis quas modo dicebampartibus inièrendos iufìentet ac tueatur, Se demum ufui po^
3°q ^r * t^ mum reipondeat,in utero quidem 1 iecundarum, in capitis autem amplitudine*" tenuis qua
k cofpidtur cerebrum inuoluitur membrana;.Deinde quod haudquaquam minimum eft, omentum dor-
pulcbrèzfi io uentriculum colligat,8 i rurfus iecurlienemq? uentriculo una cum uaiòrum neruorumq? in^
gu.li.7 - teruentu connedit:utiam taceam quantum homini firmando colo offidum ièparatim fubmi^
miniftret^exaccidenteuerò uelut quoddam intefh'norum inuolucrum tegumetum^efficitur,
ipiòrum calorem inftar penicilli cuiufdam fouens ac continens*His iànèufibus omenti fabrica O m entifdbn
reipondet* membraneum nanqueeft,ut fortius uenas,arterias,neruosq? ipfì implexos colliget, cdmfuióufù
bus rejfrodere.
meliusq? inteftinorum calorem refledat, ac promptè cuminteftinis fubfìdere extendi^ queat»
T enue autem, 3 Cpotiftìmum qua inteftinis innititur,ne pondere grauct.Vnde etià Bruxellen
fi noftro idiomateplumse nomen meretun Q uod uerò omentum fanguine S i fpiritu frequen
tibus illis uenis arterrjsq? afteruato, inteftinorum SC uentriculi qua parte ipfi attendi tur, fouen-
do calori accommodum fit,etiam fi non dicatur, manifèftum eftè arbitror * Cxterùm num a^
deps infìta ac peculiari natura caleiàciédo profi t,an tantum penicilli carnis'ue aut membrana;
potiusritu iuuet, nona;quèab omnibus conceditur,a!qs quidem irigidumadipem,aliis uerò
calidum pronunciantibus*
DE IN T E S T IN IS . C ^ A V V T V.
Inteftinorum imagintm potifiimumfextafigura feptima & oftaua £9° nona exprimcre co
natifuma* .quamquam bue etiamficiat tertiafigurafim ul cum decima e r duodecima.
• ft '... “ t 3 INTE-
 AND RE AE VES A L U BR VX E L L EN SIS
n t e s t i n o r v m conftruclíoncm ipforum officio S í ufui couenire
tumdemum opportunènarrabo, fimulatq? corum fitum,lormä, iubftan^
tiam,connexum, quscq? ipfis implantantur ucnas, arterías Sí ncruos,ac fi,
quid aliud ad eorum fabrica: enarratione reliquum erit explicucro. Intcffi
QticC htc hite
/

j t nuruní nonti norum igitur, qua? Grcecis dicutur nomina, no omnia in pra?lentí
ne compie¿lar. compledímur uifcera,uel qua? cofias fuccíngcte membrana S í peritoneo
tur. ----- --— _ ample&unturaorgana : autetíam uel ftamachum S í uentrículum, rjs quee <huíu
nuncínteftínauocabuntur, non afcribam* Quandoquídembdudum ab inferiori orificio ucn
inculi ad podicem ufque pertinentem, qui ulnas Itálicas utplurimum quatuordecím S í dímb ^ fo¿,
Ivt?ftind.coti d¡am longitudinea?quat,peculíaríter núcínteftínorunominecomprehcndam* Qua?etfi con bjc
nuuquiQcnt ep tínuum ídemq? fint corpus,quum tarnen in uaríos S í multíplices Sí figura dífierctcs aníradus
^ p Z íjitd ti ^PIras9 círcunducantur, ñeque omní ex parteeandem fitus, fub fiantía?, S í forma? naturam for
numero iul- tíantur,ac deníquealíaalrj hominis partí contíguaefiícíantur, neq? pra?cípuus omnium eorum
rìjsip nomini, ufus par uídeatur cffe,ac fi plura ¿nteftínaeíTent,diílédíonu pentís ha?cenumerátur,prímum
oUuußlido, in craffi°ra^ grácil lora ípfa díuidentibus,atcpexhis rurfus fingulís ternarifi numeru,utíéx c%
turi. ^lnt uniueríacoftítuentíbus, adeum quafimodum,quoídemcotínuumq?perpctuoítcrplura
liarías ob caulas nomina íortírí cöftat.Quemadmodü Lutetia? à díuí Iacobí porta ad eam ufes
qua? Martini dicitur,iter,etià fi redum fit, neq? per uaríos giros procedat, nihilominus tarnen
íexícs(fi redememini) no men euariat.Primùm à diuo Iacobo,inde à paruo pon te,inox à tem
pío Vírgínís,8¿ no multo pòft ab eius ponte,indeab ocnopolio quodam,& poftremu ab sede
Martini appellationcm mutuans» Idem multo magis in fluminibus no regi)s,& qua* per mub
B ran i intejli tos giros procedunturjs fieri cernimus. Carter um uteunej íntefh'na ínter lele uarient omnia ta
BOr" hiJlor:* men inter uentrículum,& qua excrementa egerimus federn collocantur, forma tereti donata
enumeralo, (èd no omniexpartea?que capaci S i orbiculata* Subftantiam habet membraneam, uerumuri
dique non pan ter autcraflàm, auttenuem : deíndeduas peculiares túnicas orbícularíbus, S í
alicubi etiam redis fibris intertextas lortiuntur,tertiä ad has tunicam à peritoneo obtinentia
Venarum praeterea,&aiteriaru,&neruorumfurculosfufcípíunt,fednon ubiquefimiliternu
Intejlitionm
et uctncu.o ee mero los,quemadmodu nunc perfequienitar,ab ipfo inteftinoruexortu fumpto initio.Ex'hu ‘ W k
t ~ . ;
xortitíyttgrd mi lon ? rih° ° uetricu!i,quod in elatiori lua lède S í dextro ípfius laten'próxima cofiftit fprin lU^ d>
C;Uduäutfeu Cipium mteitinom exoritur,illfue orificio continuati^,quod fimulatq?è uentriculo prodit in « r ^
i,m - P°ft«.oraretortu/ub fede uentriculi poftcriore fecuncTumdori.dextrS latusretftàdeorfùm
prohcilatur.in nullosomn.no anfrachis reuolutum. QuS primi uerò ad inferiore ufenuen.
meuh federn mtefti.ru iftud fie occultati,retfaq; defoedens* pertingit,fub colo intcfti„o(quod t p 1

rfumantrorfumueaffurges,infrequetesinnúmeros^giros8¿ anfracflusVcuoluítur^ac ‘ ^
nullis omnmo inteftims obtecftu/edem uniuerfam qux fub uen triodo ad pubis u% ofla.&ad T í h
íiautnncphabetur occupavademu.nexcepta.quahuicinteñínocolumínflarorbísadlato í L m
ra circumduci,po(teadica.Horum faiteanffadluu feureuolutionúnullusomninoneqtnume "
rus,ne(p ídem penitus ordo habetur, neepillg magis dextráquám liníftrá uentris lède impioti I f í
prjter quant quod ad dextru ilíum feu ile,ubi fedem long¿ maiorent fupra ilium os ad pubem r * ’
ctnr"PVrCnt mfiniltr° f erf.jCO ‘lnteíí i" ‘ "’anfracflu quopiam «mfedem fibí
cante. Vtcuncpuero multíplices,uarqcphuíus inteftini confpicíantur anfractus nernctuota. * 1 ,(
ílib^uiu^Tcimril^01^ ) ^ 1'5deXír lln formamjíPíi^^antphtud,ncn,& ploacpL (u n p¿ft '
ufane ídem ^P^tudinem^ ab orificio uentriculi inferioriad hanc
ximiaffirmata^iittodiíT^ a ‘quado huius inteftíní °pars fub uentriculi fundo ad dorfum pro.
ßmmtrUJi, “ ln^ e » V ° « urrat.atque humfmodi gracd.sinteftini dutftusuffitur,quodternomen acfi
- f , h n ultII¡ te^'na>uaria'- Irimurn quidem conftituitur totaeainteftmípars qua: uen tonilo
7rimurn
m S r r b ," fen0n ,pfi-S0í'fici0redá quodammodo eoufcp defeendii, ubi mtcftmfi in an.

^mscommniMnn, j-r * v uu^um,inteltinuuocanaítirmant,inte-'

groscommentarios nugacidifccptationeimnlenrrc har^ín» • r
cani,prorfusignorata.Vocetur ítacu n o b „ ’ . '' tenmquamm controuc^am uo
q> uulgaio nomine tanqu,i fuccinaíori, duodenunt,
aut
 DE HVMANÌ CORPORIS FABRICA LIBER V* 4^
aut ínteftínum longítudínemduodecím dígítorum ccquans,fiquídem ídGrcccis,S¿ímprft
(¡7 fa■ .K. mis Herophílo </luAKX<AoJlcrvÁoy appellabatur.Secundum ínteftínum11íllíc incípít, ubi íam com ^ ecun¿u™>
memorata in anfravftus gyros'ue primu conuoluítur:5¿ feu íeíunum appeliät, quòd inter
dífíecandum reliquís ínteftinís ínaníus magis uacuúreperíatur.Huíus nomen alrj explicare
conantes,tanquam níhílunquamínfecontíneat, acperípíum à uentriculo confecftuscrémor
nunquamtranfcat,autmomento tantiim íneo hsereret/cnbereuidentur.Tertíum ínteftínum Tntium-
íleon, íeu uoluulus Latínís, ut Greeds <a«f/,á frequentíbus fortaftis quibus inuoluítur an-
r 7,$figN fradíbus dícítur : ac etíam loco in quo ad abdominis latera contínetur ¿nomen índidít.vHoc
cominitti-
turM.
ín craftì ínteftíní príncípium definit, ubi uero príncipium íuum obtínear,no latís mihi confia t. ilei inmu d je
Equídem ignoro quantam gracilis ínteftíní portionem íeíuní nomine, grauíter de nomíníbus ^cmjhtid.
s 7fi. ab L lítícraiiteSjComprehendí uelint:neq? fané* à íeíuní ínteftíní ínítío, ad ilei ufq? fìnem manifeftum
adM. alíquod indicium obfcruo,quo íeíuní fìnem ac ilei inítíum internoícere queam. V bí ením duo^
denum ínteftínum ín íeíunum finire, íeíunum 9 ínteftínum íncípere credímus, copíoíiorcs ue>
n 2c ac arterie, quàm propter ilei ad craftiora inteftina terminum,uifuntur;tierùm media medio
íeíe habentmodo.Deindeíeíuníinítíumrubicundius eft,ileifinis magis albicans. Ad haec,in>*
ter fecandum íeíuní inítíum forte magis inane ilei termino oftenditur,ac in medio duetti, utí &C
anteadixi,omniafunt medía.Quapropter quís íeíuní habendus fi t finis, aut quod ilei prineft
pium, non ftatuo:id intrepide aftirmans,nihil minus íeíunum ab ileo quàm inanitione,ut cáete
ri dífledíonís profeftores obièruari afterunt,dirimí pofte . ñeque profetò minus duodenum*
quàmidquodieiunumuocantjinanereperitur:& maiores(utdicam poftca)ob cauiàs. A c ta- Grodfotna-
les aracílís ínteftíní ter nomen emutantís,ductus fìtusqj funt. Forma autem undecunque com J
ftat fimílí,adamuflim uídelícet teretí,8¿ omní ex parte arque ampia,nifi ínterdum(ut príus quo
tijfi.cind. que ínnuebam)quá dorio proxíme committitur,ieiunum'que incipit, acadínftrtíonem'uafis
bílem ad inteftina deferentís, amplíus obferuetur. Subftantía quoque to tí inteftí no gracili <Sulßantia.
uPetekaru eademeft,membraneafcílícet, modíce queadmodum carnea * Conftat ením” tunícís duabus*
cvjìruéiio-
néex 9fi. quarum interna duríor membraneacp eft,uertmi interiori uentrículí tunica moli íor: extern a te>
nuíor,magísqj carneamtraqj tame,tam exterior inquám quàm interior tenuis eft,&: tranfuerfis
orbícularíbus uè fibrís tantum íntertexíturmífi fortaftís externa,ídq? potíftimum ad ilei in craft
* 7 ,8/1 M. fiora inteftina* termínum,re¿tas quoque aliquot nandfeatur fibras,qu£ tame funt quam pau^
ciftimx.Duodeni ínteftíní pars elatior,utpote quae uentriculo uicinior eft,tunicas fuas craftio
>»7fig­
res obtínet,cum uentrículíytunícís alíquíd fibi commune adhuc uendicantes*aTertia praeter •
li ?/¿.kitfi duas peculiares tunica à peritonei membranís uafaad inteftina fecurè deferentíbus origínen!
mtur in L, dudt. Hse namque unà cum uafisadbcauam ínteftínorum federn pertíngentes dilatan tur*
ambtens i.
b Vide inte tertío dueinuolucro inteftina índuunt.Cauaautem ínteftínorum pars Anatomías dodrinae c*ud intefc
flinorü ne- gratia nuncupatur, quam uafa prímura attingunt, feu quxinteftinarefpiclt.gibbauero huic
x m ad me contraría. Ac duodeno quídeminteftíno tertíam tunícam ea omenti' pars exporngit,cu- ci6(lic(Uur. ‘
fenteriti io
figura,
ius beneficio ínteftínum id dorfo collígatur. Ieíunum uero ac ileum tertíam tunícam a me/
c Adi4 fi’ fenterio.quod ea dorfo firmar, accípiunt. Sic duodenum quoque 8¿ íeiuní initium1 ue . G r « a imix.
dfi. cd-i li. namc artenam que habent peculiares, fecundum ipforum longitudinem rcdta dcorfum du,
il. <flas,multoscpílirculosin progreíTuillisdíffundentes. Ac uena quidema portae ucna priui,
e fig. cd. i x
fó .3'4, 4WÌ
quam mefenterio inferatur3princípium obtinet:arteríaautem ,ab eaquaeíecorí onertur. lem,
fimul 4 ji' num ac ileum frequentes uenas arterías que fuas nanciícuntur ab íllís qua? melenterio a porta:
gwr<f r. uena, 8í ab arteriae radice fiipra renum arterias a magna oríginem ducente expoi r ígu tur. pau,
f fi. cd.$ li.
3 G.nfi.k. cí ením rami ín gracilioraintcftina ab arteriae5propagine diftunduntur, qua; a magna ai tería
deinfi.cdp. poftlémínalíumarteríarumortum oríginemfumit.Necßetíamuaía,quemadmcdum ín uo,
12 lib.jf. deno.fecundum ieíuni & ileí longítudínem fub ipfis deducútur/ed " uelut ex mefenteríj cetro
gfi. cap.ìz
lib. 3Ä.
ex alto furfum tendunt/edtaq; antrorfum ín inteftina pertíngunqin quae numei ofa fobole ar,
b Vt cerne borís radicum modo,in cauam praecípue ipforum partem implantantur, ofeulis íins ininter,
re cftin io, nam Ínteftínorum fedem híantia.IIeum S í íeíunum' neruos quocpexigunt denuatos aramis v"'"-
11 ft?. íextineruorúcerebri parís,quicoftarú radícibus exporriguntur.duxenímabillis propagines
ti.fi.cd. i li.
4 ^,*. utríntB (insulse,ad mefentcri5,& dehinc ad inteftina frequéti utcucp fobole diftcindunt.D uo,
keiuf.fi.*. denú uero5 neruos fi quos habet,ab illís exigir,qui ínferius uétnculi onfiau,& dextrafundí fe,
Itifigd. c. demadeunt D einduodenúpriuatimídfibiuendicat,quod meatusbileflauaadmtcftinadefe
rens illí impíantetur.ldem Ínteftínum in hominibus , & adhuc magis in cambus_ glandofum
illudcorpus,cuiusantea ucntrículumdefcnbendomemini pecul.anterfubftratupoft.dct ad
fuff'ulciédauafa e. ínteftino propria,ac quaruda corpons glandular« modo ampluud.no c us
lento humoreirrigandá.Quantj; no duodenufolum/edetrel.qua inteftina omn.a lento quo.
 500 a N D R E AE VES A L I I BRVXELLENSIS
Cruß orum in ^ ÍL1k n co ^ um ore interna fcdc imbuantur,atque ut R hazes non inepte d íccb a t3fi<ftili'um
tejhnorumhi' J*a or£m moreinuitrenturinftanneâtur ue . Atquumhuíufinodí plcraquccraftisetíam int~
JhruL.inis lint communia,ilia quoque recenfenda nunc ueniunt. Ileum inteftinum Tub dextrirenis
regione a quodam craflo inteftino multis modis ipio graciliinteftino ampliori" excipitur non n
^ Ulf Cl^ aC^ ^ UIS ^ICeret cxac?^ln cra^ eius inteftini initium, fed in ipfius propter initium la.
tus imltrum.Hocenim craftioris inteftini initium indar globi cuiufdam præmagni extube.
rat,m miltroiuo latere duo obtinens orificia. ° unum quidem ileo inteftino continuum Ps-
fimuZ'Zß 7 a fn h o m iUd
Z,ftans= PaIterumuff¿HumíIíus,&ípfiinítiopropinqums. Hurccontin
modi: » mibusinteftinum , quod TvcpAoy, ièu cæcum ueteribus dillcdionum profeflbri p7j8^°.
us uocatum eile certiftimo noui.non ignarus intcrim,quid hodiepleriquc de cæco ínteftinr»
kommen tetur ; decep ti proferto, quo din ter craftîora ínteftina id à Galeno alicubí receníeatur
nC(f a Iter *Iua™ afnplus qniipiam faccus,ac uelutí alter quidam eilet uentriculus.ab info c-rtr*
nsqp qui i um fubíequutí funt Anatomícís defcribatur.quum tarnen in homíneqid quod cæ W 7
cumappe andum duco,cætcrisomnibusinteftinisfitbreuius,atquear&iftîmaomnium inte" a>1°Íf
ftmorum parte multo an^ftíusftr/d.us^.&crafl.orilumbrí.oín orbes c o n u Z Z ó n L '
quam mte tno imite, adeo ut cæcum uíx inteftinorum appendícís lo co.ac proínde minus Ion
gern craiTorum urteftmorum numero habendumeíle mdeatur. Arque hiñe fit " í
Z a^uide!Cf r ^U|an<^4 |lanc2 racdernportíunculamínhomínecsectinteftinilocomecommon
^ Z o n t e n í Z ^ enldf^ ri^i|I<j lenoblS obhrepere,ac alrj quidem ex íaccofís illis cæciZEUbi*
*« •
feruarí. Ne® uerà in cathedrahæèh Z °b^ imPerit,amànob« nunim¿ob- «.
n o p arad o xL n fcr.b ere,in teg ro stiïb ÎZ u td 'd fu' ^ qUUm" ondeiînt ^ > " t e f t i ,

funt’ quæin coll initiom Zér5tínrhííiÍ , ^ u,d£nn Wut «riaginati rerfîèfuerin t,ea demum
alterum uero eius n ? qU,¿ Cmfora™ « ™ te fti„ i terminus eft, «

fibrarumbeneficio hærentem in nexam,tedlibqpfim orbes couolutam, &

nem ufum^Galcnusiplîtribúat auehni e,i^ ,tVteftl'lum: quantumuiscamamplitudf
hacappendicedeftitutas quàm hom inesZZ'ik * 3 cdcu^untul'',uaspotiuscaudatasfimias
pendicem huncïntcftnn c æ d n o Z Z df V I^ ns; qu° f tarnen ueteres illiaggredientes, ap.
ibrtalïïsaccommodarihîcpoflêt cuicæcnm • ” rt° donabailt* DemdeGalcnidefcriptiocani
ñeque in il!o,utin homíne, inaneproDcmô ,mteftlnum mult° quam homini côtigit amplius,
cæcum hocinteftinumadeô amplum nados fi-TrcPentur •Qutn ttiam ueras glires Si fciuros
refpondeat,&cibusepturgiduibfedioneobrlmUS' UtaniL ltUdln‘ ,Pi°rum uentriculi facile
dlylJ1 'n homínec æ c m n e ^ jq u u m ^ ÎZ lZ tA jZ Z fiZ & 'f CCon^ at§ ra<j^crn buncappen-
ne)il!oru animalift cæco ínteítíno his con om » ’ ) « fo rm a panterflicet no amplitude
cífcaturorífiau.InfuperfummusprofcdoSNor,UnT CPÍUnde^ t‘5cgCUmPrlm¿di<qr,c^ nan
qu3itaut canûiiitUitusfuinèrZiZDDendif?Z^a^ T ,r3t° n ^ j* enUS:>bborninislntc^ lnaun
cum ipfo unitatê,& coli form? lo n o Z n i^ f , & pX^ bcraS I,ud,u homme coli initium, ileicp
eum appendice minime prcterîi(7ëtf oI c criphilèt. quippe fî aliud homo cæcû nâcifceret,
e t i â f î Z i f ç m d e x t Z K E S Î ^ ’“ ^ ^ « « ^ M in h o n u n c & c a n c u a r f e t n i
fed e^tfac
aftiterun t, in homine quidem ad eu ufnmn nC,K LÏT Llclt-P°yi oft cu nÖnullis, qui fecâtimihi
primum formari dicerem,&: ob nimia h * 3 ! nu.íCÍ tn^ u|b appendice hune à Natura
tfumfuccumabfcpeo ut is totus cæcum fi ihinn^ uule5x ^co luteftino à uentrículo confe-
in utile marcidu,aliter forte cg in temperatis Ga^p^ !>at^ ^inc^appendice in nobis tancp
cemillam tcrgiuerfationêdeuenienduforet cmazli 11 0mrni¿ u,s^ en^crca^ftmaré,adnuga-
C rd ß itnteflù ^Iuijm amplum hoc coli inteftiniinitium in hom * ° S tU*^1^U!? e lom ines fiteremur, præcipue
^ Llntaxat gratia cæcum ín hmriíne hTbTrí cæc,Tmj eftini uium abunde iuppleat^ 8^no
tus$. nis dextri federn extuberansilluduamplum &rorund * ° d^Xtro lta<? ,Ico ad humilioremfre- u6, i,&
enfirn reefiaad iecur furfiim x contendit iVrot-.V UmC° 1Pr,nc,pium habetur,quod hinc l
1is u* n l a min homínecont, ; Z c ú m s c Z qUC« u* P ath nonnihilfubfternitur,ac b f
t,r>^ftUj lndecxdcxtrolatereîec>undùminfrr;0ntat^U^ aVoco,oreh'clntcfti'1uniquandoip y ,ofs-ÿ:
culifundoattenfum:haudtamen,utalqsuifumeftCmUcntr^ ulli'edem >n iîniftrq fertur,uenrrn
nCU *fund° h'pcrequitâs. Quum primum uero a d Z c^ fcendens:aut ut uulgo dicitur.uerv
au hnittn uentriculi latuspertingit,fuper de- ^ tß '-
nuftiorcm
 DE HVMANI CORPÛRIS FABRICÂ LIBER
A 6fig**-G- V* ï° i
fczo/ïg-V. miffiorem lienis partem anfradus quofdam leuiterinfiexos obtinet 3 acpauiatimfuLr*a bfin/
c6,8figU.A ftrum renem per ilium fini ftrum decliue fertur,fecundùm peritonæi latus ad pubis u iù os de.
Q.4ÌÌR. icendens * 1 Hinc rurfus ad finiftrum latus quafi ad umbilici fedem ac anfradum ( quem à me"
d8fig.ab R
rfdS.cr dicis propter foos ely fteres, quos ad gracilia ufque inteftina fefe infondere àrbitrantur celi"
de T AC cosep crudatus perpendimelius optarim)hîc conftituens/uper oiïîs fiacri initium tendituV cà
Y*
e 8figu. ab
quo red à deorfum adpodicem ufque defeendifon uiris quidem fiub uefica,in s mulieribu* ue
Y ad a. rò fiub utero odi fiacro Se coccygis inftratum 5huicinteftinoiab ilei inteftini fine ad podicem ufi
f u figu. * que pertinenti : Se fi par undique propem ôdum ,præterquam in initio, ubi multo capacius
jÜbVy
apparet, fit am plitudo, figura tamen d u d u q u e uariat, ac proinde tanquam in duo intefifi Crdjfiim inte.
g * 4 K / m&
L. nafobdiuiditur, ut quicquid a dextro ilio fiuper dextrumrenem fobiecoris cauo, deinde ifi
Jlinum in colo
h 2fi. ub N cundumuentrìculifundumadlienem properat, 8 £liincrurfus fiiper finiftrum renem uerius Cr rv&um di»
nidi.
per P, Q_> pubem fertur, acalium anfradum fiuprainternam oftìs ilium ièdem fiaciens, ad facriulqueof.
R,S^dT.
i 8fig. à) Y fis initium proripit, Latinis pariter ac Græcis colum inteftinum appelletur * 1 quod uerò ab
AdA. ofte faci o ad anum ulque pertinet, Græcis à 7rdb(lvcrySLvoy de d^òy dicitur, Latinis longaon, re.
h 6, 8 figu. C olid. re ¿Io
V ,V .
d u m , bC princeps * Colum enim in hominibus, aliter quàm in canibus, non ad amuflìm te . differentia
I 6,2 figura reseft,ucrùmperuniuerfium ipfiusdudum fiuperius infèriusquekdepredimi uifitur, adiate,
x,x. rautrinquequadam fèrie,uelutin 1mediosglobos cellulasqueextuberans* A tquehæ cfigura
e o minus conipicua f it,quo colon redo inteftino uicinius accedit, quod exadè teres, non
mH# pi> autemcolimodo depreftum extuberans'quecernitur. Ambo itidemut cæcum quoquetunfi tejhnorumtu* C r a (forum in

fCi ex ? /z\ ca extruuntur mduplicfiquarum, ut in gracilibus inteftinis, interna exteriori neruefior mem
niece*
brancauemagisòC durioreft, uerùm colon utramque tenuiorem graciliorem que quàm re.
du m o b tin e t: 8 £ quanto colon redo magis conterminum eft, tanto quoque ipfius tunicæ
craftiores meliusqueenutritæ conipiciuntur « Interna utriufique inteftini tunica tranfoerfìs cir
cularibus'que fìbris, fjfdemq? firequentiftimis iòlum abundat : externa uerò in coio inteftfi
no tranfiuerfias quidem nancificitur, fèd& redas quoque quamplurimasexigit,non quidem
fècundùm uniueriàm inteftini iuperfìciem proteniàs, led duntaxatinfieritis &fuperiùs ubi co.
n 6, 2figu. lo n 11 depredimi effè diximus«. Secundùm enimeas coliimpredìones redæ fibræ protendun.
V»V.
tur ,S i coli tunicæ ibidem font robuftidïmæ,admodum'quefipiftæ, Se ut Galenus in quar.
to de Partium ufiu, de pluribus animalibus innuebat, colon fortibus ligamentis utrinque
fingulis conftringitur, iecundùm longitudinem defiuper ad inferna porredis «quod me H er.
cule Se homini Galenus aftcripfìdet, nifi ipfius inteftina canum inteftinis eiufimodi ligamentis
carentibusreipondereputalfèt. Porrò exterior inteftini redi tunica per totum inteftini am.
bitum redis fìbris admodumfrequentibus padim abundat, adeôuthæc plurcs redasquàm
o 9^g- &,& orbicularesfiortiatur* Cæterùm ten ia 0 cradorum inteftinorum tunica, quemadmodum Se
«tocit / /«-
per i c r b.
gracilium tunica tertia, à mefènterio ipfìs ualà porrigente pendet*hoc enim caue inteftinorum
fèdiapplantatum,intertiamipforumtunicam dégénérât . quanquam coli inteftini pars, uen.
p 4 figura iricuii fondo attenta, priuatim inhom inibusabp inferiori membrana omenti tertiam afeifèat
c,e,e.
tunicam ,quòd hæccoli fèdes eius membranæ benefìcio dorlo ita affirm etur,atque reliqua
inteftinamefienterrj interuentu dorlo colIigarinouimus*Coliitidem Se redi inteftinorum ue. C o ti C r r e S i
næ S i arteriæ, quas pauciores hæc quàm inteftina gracilia exigunt, à portæ ÒCmagnæ arte, riec. uencc ac arte»

riæ ramis pendent* Colo quidem inteftino toto progredii, qui à dextro ilio ad finiftrum
fèrerenem pertinet, arteriæ uenæ'que, quemadmodum ieiuno Se ileo, implan tan tu r, ex al.
to idiicet fiurfium fèriatim confèen dentes, ac parti ipfius inferiorià finiftro rene ad redum ufi
q ufigu.h. que inteftinum d u d æ , &tapfiquoque redo uenæ arteriæ'que, quemadmodum q duodeno
rfecundum
Hfig.iocr r porriguntur* s Vnaeniminfignisuenaàportæramisinmefènteriumexcurrentibus,&ar.
teria edam ab *illa principiumducens,quæ ab arteria magna ad mefènterium leu uaforum le.
Sfi. CA.SII. ; minalium exortu depromitur,iecundùm didam coli partem Se redum inteftinum mefen.
c add,d, teriofuffultæ ,redàprotenduntur,acin progredu lurculos fèriatim uno'que ordine intefti.
e,c.
tfi.CA.il Ü. nis offèruntfiVerùm de uenisacarterfjsinmeienterrj defèriptionerurfus pertradabitur. N er. JSlerui*
3*. uosautemcradiorahæc inteftina çum gracilibus communes habent,Ô£ utra que lento mici,
do'quehum oreintusoblinuntur:acuti obeforumuentriculiadipem,aIiquando fiatis edam u4 deps ir.ttfii
nis cInatta.
copiofum in tusadnatum exigunt ♦quemadmo dum Se exteriori fiuperficiei coli inteftini, quà
id redo proximum eft,& ipfi quoque redo,pingues quidam appendices adnaficuntur ♦ Inte. le se li ir.tefli
» 8 figa,b, ftinum redum “ mufculosuoluntariæ fæcium exeretioni præfedos fibi priuatim uendicat, ni mtifculi.
Cyd.etfi.cu. quos quum foiècundo libro perièquutus firn, non eft neccflchîc quoque eofidem recenfère. Inteftinorum
S iU .it, B, munu/s, ac dein
C,D . Scd admirabilis potius Naturæinduftria hîc confiderâda uenit,quæea omnia adeò diuinè ma eorunì cojlru*
chinata eft,nec quicquam nifi ad fiummum ufium in inteftinis extruxfoprimùm Se potiftimùm dlionis ratio .
 f 01 A N D R E Aß VESALII ß RV X E L L E NSI S
eaeftormans,ut horum benefìcio quícquíd eilet fucculenti in cibo ucntríail i opera elabora o,
idadiccuriangiiinisoffÎcinamduceretur.Deindeutfæccs&quæiiKiUÎ inepta d ie n t,debit
excernerentur.Poftremumetíam coquendí alteran diepui modica nonnihilínteftína prodeiie,
Natura uoluit,ut à uetrículo ídlícetpríus confeda abíolutíuspaulumemutarentur ♦Átque ad
líos fane ícopos illa reípícíen$,ínteftína artificíoíiíTime fabrefedt.quod cnim precipue neep gra­
tia edudíonís excrcmentorum , ñequeconcodionís , fed utid quod in cremorem ueríum cft,
per uenas affumptum ín íecur totum defératur,ínteftína ad eum quem dixímus modum, labri-
cata fint,coníedare licet permultís.Primó quidem,quòdin nullo animali conftrudus fit ucn-
triculus illis organiscontiguus,quibus egerendo idem expurgatur. quamuis non impoilibile
effet,uentriculum ad anum ufque extendi.Deinde,quod plurimis animalibus inteftina in mul
tos frequentesep gyros 8C anfradus inuoluuntur.Poftremò,quòdconftetuentriculum cíbum
nonanteademittere,quàm perfedeillum confecerit ♦ Ventriculum igitur ledi non die conti-
guum , autillircdo faltem m eatududuueiundum ,liquidò commonftrat, aliud concodio-
nis efculentorum, aliud uerò redditionís dígeftíoníscp,aut ut Græ cidicunt,^ftc/?cm©-orga-
num fieri oportuifte.Quippe fi ídem omníno exilieret,metuendu effet,ne frequeter uenæ cru-
dumíncocodumcp aílúmeret cíbum: qui poftmodum à íecoremal¿confedus,homíníínutilís
noxíuscp foret.Sed&T redditionís ínftrumentum,quodnon redààuentriculo ad anumexten-
dítur3fcd quám plurimís orbibus 8¿ anfradibus fpinscp(iieocyus hominis nutrímentum non
exudumelabatur)ínuolutumuífitur3nuncdíd aconfirmât.Síením alíus uenter uctrículofuc-
cederct,effet^íllercddítionis,ficuthicconcodíoníseft,promptuaríum,nequaquam exiguo
tempore plurímum alimenti per uenas frequentes in íecur fufeíperetun Nuncautem per in­
númeras uenarum foboles3ex uarrjs íllís copíofíscpínteftínorum anfrachbus3quícquíd f e c u ­
lenti àuentriculo confedum eft,in íecur prompte tran ftumitur. Alias uerò fi raris uenarum o-
rifîcfjs parum cibi in cremorem uerfi 3 continuò inciderei, tarda ÒC diuturna fuccederet dige-
ftio: quum ncceftarium fit, orauaforum elaboratum fuccum tangere. S i ueròalter magnus
uenter priori fubtenderetur,cibus omninomodicam eius uentris federn tangeret,folam nimi-
rum earn cui proxímus attíguuscp fuis paríetibus eilet. Plu rim a uerò cibi portío, quantacuncp
fcilicet eilet in profundo,feu medio eius uentris fpacio, uenarum apprehenfiones fuduscpcf
fugeret.Sed nunc demu tranfitus anguftía cíbum in exiguas cominucns partículas, cogit ut is
propemodum totus tangat inteftinorum tunicam,ad quam uenæ fuis ofeulís hiant.Et fi quid
in traili!tu prímíanfradus,uaíorum ora in intemam inteftinorum ièdem hiantia effugerit, per
fccundum quidem tangit:8£fi huncpræterlabatur, tum omníno pertertíum ,aut quartum,
ucl alíum eorum anfraduum qui frequentes numerofiep fubíequuntur,ut tandem nullus effì>
gíat,aut latcat,aut excídat cibus ad nutrítíonem utílís,quando lege Naturæ & morbo liberum
corpus dííjicníatur.Inteftinorum itaep anfradus,ut quícquíd íucculentí humídíepín confedo'
a ucnttículo cremore eilet,uníucrfum díftríbuatur, comparan finit. Etidpræcipuetcnuium
¿nteftínorumunus eft.CraíIaením,8¿fiípíáquo<padíuccorum díftríbutíonem conducant,
pcculíaríter tarnen eo conferunt, ne continuo,fed per longa ínterualla egeramus ♦ Hæc ením
tanquam uenter alíquís ficcís excremen tís,utí uefica urinæ,iubr)ciuntur * unde etíam inferió -
rem uentrem eanonnullíappellarunt.In hís namcp excrementa ita collíguntur, ut repente uní-
uería fimul educí queantrita tame,ut hiñe alíquís homíníufus accedauquíppefi gracílíum
inteftinorum fudum alíquíd præterfugerit, quum longíorí mora excrementa ín craílís íntefti-
nís refideat,ipíorum uaiaidexugunt. Ad hæc,quo maíoradhuc eilet comoditas moræ cibo"
rum per eos anfradus delabentium,quandamalterandiconcoquendi que uim toti inteftino-
i um generi Natili a indidit♦ Quamuis quum prorius impoilibile fit, non adeilè unicuique
anim alis particulæ uírtutem quampíam alteratrícem ,&non abfit Iona¿, parum que àuen­
triculo inteftinorum fubftantía jneceiTarium fane eft,&: uírtutem alteratncem ns íncífe 8C uen
tneuhuinbus confimilcm, proinde inípfis quoque ¿nteftínís cíbum concodionem ali"
quam fufcipereeftquàm manífeftíftimum.Qiiodautemcommemoratís íam ufibus, quæde
mteftinorum conftrudíone fupra fcrípfi, omnía competant, obíter quoque nunc fubne- * K
Ctam. HæcitaqueaduentricuIumftatim,àquocibumaccipiant,opportunèiocantur.xD uo- yitf g ¿
Situs ìnteflu UenumueroetiamfiídfuííTetudle,!'!! millos tarnen anfradus ducítur quòd fub uentriculo,
norum ratio.
qua tertur nullam omníno uacuam federn obtineat,ín qua apt¿ in oyros Aedi queat:de-
inde quod porta! uenæ a íccorís cano prodeunti cedere oportuerít X leíunum uerò & ilium J d c d f
mediant uenmsícdemiufti(limeoccupant,quod inibìrncienterrj* centro (intproximajbrcuif o * " *
fimo quedu¿hi & uenæ portæ ram. & artenæ magna; propagines illis hîe diffund. pofïint. M,
1 bri o de col. (itu n,mis quant nufere fe torquent Î.iïecftionum profdTorcs, quod id quum
excre-
 DE HVMAN1 CORPORIS FABRICA LIBER V* 50^
excrementorum uclut quoddam fit promptuarium , ad uentriculi fundum iecoris'que cauum
porrigiconipiciant.ac alius quidem quia id fæces continet, innato que calore deftituitur ad
Uentriculumferriuult,utiilius uicinarum'quepartiumcontadu maiotem concoquendi uim
aiTumat ♦ Alius iub iecoris caUo colon deduci contends, u t ex bill's ueficula in illud refudans
bill's, incitando excrementorum egerendi uim feliciorem reddat. Alius aliud comminiicitur,
8£intereanemoanimaduertit, colon mefenterrj centre non admodum debere uicinum efTe*
ncqueid uenæ portæ ramos cauo iecoris proximos oportuiilcaftiimere, quum parum quod
cfi.C4 fUb.
- t G ’ exugideceat amplexetur ♦ V t itaquec grandior dexter tie uenæ portæ trunCus breuiori du<
d a gracilibus inteftinis iniereretur, ac iuccinctiori uia cibumad iecur transferred colon irt^
teftinum gracilibus cedit, ac ueluti per diftantia maxime à meiènterrj centro loca procedi t, at>
que hacetiamoccafioneidpræcipuafuaportione finiftramcorporis ièdemoccupât,R edum
autem inteftinum. illic commodiflimè reponitur,quà opportune paulatim aileruata egerere
tandem queat. Forma autem tereti in hoc inteftina creantur, u t fint capaciora,minus'que im Intejlinôrttm
fòrnice ratio*
iurfjs occurfimtibusexpofita.Atanguftafuntgraciliainteftina,utminimacibiportio ab ipio^
rum tunicis, adeo que ip forum uafis tangatur ♦Craflorum inteftinorum m agnaeftamplitu-
do,utmuîtaco!îigerepoftïnt,acnefrequentiùsegeramus opitulentur. Subftantia confiant, S uljlantlcc.
dpfì.h er
iambus oh
facile quæ continet ampledente,8£ rurfus à contends diftendi apta . ll Dupliccm ueroexd T umcarunt.
ducitur po gunt tunicam , u t iniurrjs innoxie ferendis magis fint idonea. nam interior aliquando in in-
JÌC4L à teftinorumdifficultatibus, alijsqp diuturnis afïèdibus putreicit,exterioreialua; unde& æ gri
kA nonnullieuadunt. Porrointerior gracilium mufculorum tunicac interioriuentriculi tunica
c 17 fig. m,
mollioreft, quod nulla afpera intritaue ilia, ficuthic,recipiant. Exterior uero inteftinorum
tunicainterioreuentriculiminus carnoia eft, quoniam digeftionis potius quarn concodio^
nis organa fint ♦ Cæterùm tunica craftorum inteftinorum tanto gracilium inteftinorumtu-
nica interiore durior eft, quanto ilia materiam continent duriorem ,8£ à fùcco magis libe>
ram . Quandoquidem quæ gracilibus continentur inteftinis,liquida,fluida,aquea'queadx Fi& rd fum
hue funt:quæ autem craffis,dura. Inteftinorum tunica utraque traniueriàs Îbrtüur fibrâs,u.t ratio*
ocyus quod in iila defluit propellant, ita'quecitouniuerfus lu ecus ad iecur exugatur. Atex^
terna redi inteftini 5C coli tunica, præcipuè quoque redas fibrasobtinuit,uthæ uelut uin.«
culum circularium iibrarum efficerentur, ne forte quum illæ dura excrementa crcbrius pro*
trudunt,inuicem abfeedant diuellanturque. atque hac potiffimum occafi'one redo intefti^
no, ut quod ficdoraexcrementa am pleditur, eius generis tribuuntur quamplurimæ.Quam
quam fortaftisnonobid folùm ut tranfuerfas colligent, redæ fibræ huic offèrantur, iède^
darn ut recrementa alioquin non admodum fequacia illæ attrahant. Tertia inteftinorum
f Spcfijtur tunica fecundæ uelut propugnaculumeft,&: copula, cuius beneficio inteftina mefenterfj
id fi. 10. Vmartini ar
interuentu dorio colligentur. Cæterùm uenæ arteriæ'que(nam & hæ ex inteftinis aliquid teriarumg ré
elicere creduntur)non omnibus pari numéro ac ffequentia diftributæ funt, quod non in om> t:o.
nibus inteftinis eadem exugendaiuccorum copia fit. Q uo enim inteftina uentriculo in con
tinuitate uiciniora fu n t, eo plus optimi cremoris continent, ac proinde frequentiora uafà
gracilibus inteftinis deferuntur,pauciora craflîs ♦SC pari hac ratione pauciores uenæ u en tri-
culo,quàm tenuibusinteftinis inièruntur; quoniam quiinipfo contineturcibus,non ièm^-
per plene confèdus m utatusque eft. N eruis autem inteftina d o n an tu r,u t infeftantès hn* iSJeruorum.
mores dignoicant. quandoquidem fi fenius penitus eftent expertia, nihil obftaret, quin ratio.
ex flaua bile, autalio mordaci fucco inteftinum penitus fubinde corroderetur , priufquam
homo fentiret. iamuero bills s meatus in duodenum infertus , inteftina bills infiuxu ftimu- V ejìculce t>ù
g »?fè«. e
add. lans, eorum adionem uehementer adiuuat ,ac pituitam ipfis incidentem expellit ♦ A tquè iii meatus nu
hæcpræcipua,præter fucci tenuitatem,caufaeft,curieiunum inteftinum fuum quem con, fèrtionis ra*
tio.
tinetcremoremocyusquàmreliqua tranfmittat .nam dum bills adhuc cremori non mixta> Quamohreìe*
inteftini lateribus adfluit,fua acrimonia id magis ftim ulans,ad ea quæ continentur uelo^ iunum intrflì*
dus propellenda inuitat. Reliquæ enim inanitatis ieiuni cauiæ, ut fuccorum optimorum co^ num cremori
pia,irequétes uenæ, proximusiecorifîtus,&:antehæcomniadeorfum red à tendens inteftini ocyustranfò
mittdt.
d u d u s ÔC liquidiflîmus adhuc iùccus, duodenum magis ieiunum eftè, uti fane etiâ reperitur,
documcnto funt. Q u an q u âbills in ipfum influens, & illud quoeç ad fubita excretionê irritât
ImpelIitcB Sed de bilis natura,ipfi'us meatibus, fuo poftealoco accuratiuspertradabitur^
 b r v x e l l e n sis
5 °4 A NDR E A E VESALII
(
DE- M E S E N T Caput V I .
M E S E N T E R I V M inter caderas figuras oñendít undecima, max decima &
duodecima, non perjtm cloriè uigejimatfudrta, liti ex ilidrurnfigurar um Indicibili co llin a
rcpromptum e/?.
M cfentcrij o r p v s Grxcis deimcrcJ^ouoy nuiicupatuni,Gaza in Ariftotelis
nomccldturd* híftoría de Anímalíbus lartes appellauit .Cicero autem intertio de Na­
tura Deorum inteftinum aliquodita uocari arbitratus, medium iuteiti.
num uertinquodquumfalfum fìt, neqdadcs idem omnibus fignifìcent,
& medíanum receptaparum uox uidcatur,à Grxcis no inopportune uo
Ipfnttfitm . cem mutuabor.Meíénteríum itacp ad pofteriorem iiitcìlinorii fcdcm“lo.
_______ aMBg catum eft,uinculum,cuius benefìcio inteftina inuicem ut ad dorfum colli. ¡ " K
garentur,tuturum. Vtucròid tamii homini ufum (ècurius preftct,dura membraneaq? confìat h ita .
Subjldntìd. iubftantia.Ex'duabus enim mutuòattenfìs ÒCaccumbentibus membranis à peritonxo origi.
nem ducentibus,meiènterium conformatur.Non quidem ex una cademcj? peritonei fedehis
membranis origo cft,ucrùm exliaría,pro meiènterrj ipfìusnimiruforma, quam fcrè inteftina G.S-Jico-
Formi de fingunt,àmeiènterio colligata.Nam ut no intefìinorum omnium par anfraduu dueftus eft,ita " fa x
onu*. quoc£ non cadem undccunq? meienterrj eftigies.Quam forfìta Galcnus animaduertes,etiam fi
Inh.deSediti omninocontinuumeienteriumfìt,nihilominustriamcfcntcriaquodàmodorecefuit/ unum
Cllk-K
oZmrul7. <lul^ cm dextru,1altcru uerò finíftru/tertíúaut medium innuens. Ac Galenu quidem medium NiO.0.
mcienteriu appellare arbitror mefenterrj parte,ieiunum ìlcumq? inteftina dorfo colligante: qu£ dnk'p
angufto orta principio,in miram amplitudinelatitudincmcp ducitur, ut omnibus ieiuni ileiqj Pi».
ínteftíníconnafccreturanfra&íbus.Dcxtrum uerò8£finiftrum appellare potuit,quod colon
inteftinum,& recium dorfo alligai,dextrum quidem in dextri ili) regione, fìniftruuerò in fini. S, T.

ftrícollocans,Mcícntcríj itaqppars gracilibus inteftinis peculíarís,fimílcomníno cuín inferió

ri membrana omcti fortitur exortu.Ex5magnar enim arterix & uenp caue tunicis, quas ca uafa Ufi'M
{coni dum uniuerfum fuum per lumborum uertebras dudum à peritonxo obtinent,membra
nex fìbrx admodu frequentes exurgunt,ftatim in duas degenerátes membranas, dextrx qui.
dem in dextram,finiftrx autem in finiftrarm Hi fee membranis mutuò adnexis,mefentenj pars
gracilia inteftina dorfo colligans efFormatur : partes autem colon ÒCrecftum dorfo connedeiv
tes,ab illis perítonxíregíonibuspríncípíumducunt,fecundumquashcc inteftina exporriguri
tur,peritonxo ièmper fibras quafdáqux in mefenterrj membranas degenerent,illic emittente.
Suhftdtìccme Neq? profetò mefenterrj fubftatia in hoc iolum quo ualidius inteftina dorfo adnederet, mem
^ 7ju Granea c^ ucrùm etiamalteráismagnicuiufdamufus gratia,quohuenas omnes exiecorispor bfi.culi
G,b,b}‘
j,
ta,8¿ ai tcrix propagines a magna arteria ad inteftina excurretes tuto collimarci, ac ne illx dum crup*
homo íaíítautcadít,contundantur&díífumpantur,tuto iccurecpadmodum fuffuIciret.Gran lfi.at.iili
dior enim uenx portx truncus,quà mefenterium iuxtarenum regionem à dorfo pronafeitur, j/»**
ínter duas mefenterrj membranas ducitur,arteria habens comitem,qux à magna arteria priufi
quam hxc ad renes ramos dífpergat, in hoc ut in inteftina diffónda tur, originem ducit. Huc
quoque pertingunt" duo nerui,utrinq> nimirum finguli,ab illis pronati rairn's, qui à fcxto ncr. t i f a *
uorum ccrcbripari coftarum radicibus exporriguntur. Adeòutingensis uenx portx trun. libA
cus,8¿ di(fta nuper arteria cum duobus illis neruis fìmul mefenterq 1centrum fubeant,atque in. i io ,4 U
ter duas ipfìus mefenterrj mutuò cohxrentes membranas ingrcdiantur,actutòpoftmodum Lttf&L
per uníuerfam meícntcri]| íedem numeróla fobolc ad inteftina perferantur . At prxtcr comme
moratani arteriam, alia cjuxdam magnx arterix propago eam meiènterij partem inoreditur,
quxfubrcnum regione a dorio principium obtínet.atquchuíuspropacníiís ,ncxortuspaii' tn i
lo fub feminalium arteriarum principio à magna pendei artería. Venas autem nullas prxtcr di ¡ ( 4
n 1 r ? UP f^nxp^txtruncum mefenterium admittit. Ncque finis aftèquor, quid Gale*
lin I Ì É t n U S mtcft.mVpiìq,adeomefen teriouenasofferriteftaturiniecur non termi'
• natas : Si dum aibi a caua inteft.ms ramos quofdam propagar.’ commemorar, quod fané fai
luumumefle ucl fctfio ipfk luce clarius tibí demonftrabitteciì nulla alia/altcm dia in qua por.
txucna^ quos dixi, arteria: ramis uinculo mterceptis acrefedis, inteftina fimul cum mefeiv
teño m uniente adhuc animali a dorfo audluntur. Hxc enim fiquis ciíct ucl capillaris ra.
imuculi a caua ucna ad inteftina cxortus, fanguinem tibí ex ilio profluentem oftcndcrct.
1 orto m cambus dupliccm mefenterq membranam adinuenire non adeò promptum cft,
3“°? p ^ ^ >?tlU? bt^ Cr C cuius membrane inuicem omni ex parte (nb
fìqua uafa admittunt)pennde acfìfimplici membrana mefenteriumconftaret, connatxuf
iùntur.
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER
V* 505-
luntur, At in hominebinx méfenterij membrana: inuentufu.it perquàm fáciles acmnl « in
tercedentepínguedineínterfed.ftát:V t ením homo copiofa undecmicp abundar pinguedine' % t ‘* *
fie mefentenu quoqt prxpingueadipifcitur, fanguíne híc ex uafis refacíante, membranarumk
umiadipem mutato, ita ut prxter uafa & neruos multum adípem mefentern membrane,n
ílumcdio contili calie. Sed prxter adipem alíud quoque mefenterío accedít. nets ením fat ePe
uífum eft Naturae íagaci,frequentem illam uaforum íobolcm mefe,iteri) membram'scótineri
quiu glandoíum corpus, G rxd s «Mum, fingid,s uaforú fdffionibus!
ua undequaqs íuburuxit fimul S¿ circumpofuít, ut nulla ípfarú inualida fieri,aut per niotum
quaflarípolietmo ígnorans, quiduis fufeipiendis noxís opportuniffimum cPe ubi ín ramos
W * 0 , Il fig.
í,L.izfi.l. ducitur. Ac prom dead mefenteri) quidem " centrum,ubí prima uaforum fit diftributíosoran
de corpus g andolum extruítur, ínfigníores ac primos uaforum ramos lècurè admodum de­
o io ,it fig *
lA.fid W<t'
dúceos. Per rcliquam itero mcléntert) lèdem,fingulis prope uaforum díduiflibus Natura°olan
:ximc in 24 dulam quoque alíquam ínteríecít, díuífionís robur fimul ac firmamelitum futuram. A d ä ut
fig. ad F,F. fimul glandulís íllís accedentíbus, mefenterq membrana uafa uerfus ínteftína tutííTimé defe-
G,G.
r^t,ínteftínaq? omnia dorio quamaptíffime collígent,ac demumptertíaínteftíiioru tunícam
p pf i g - h k
coiiirntL. e ormet. Q_uum ením mefenterrj membranas uafa ad cauam ínteftínorum partem deducunt,
ípfis ínteftínís fimul cum uafis adnaícuntur, atquehicínuícem abfeedentes fingulaeper fuum
in ínteftína íatus afeendunt, ac ín tertíamínteftíni tunícam degenerant,hac occafione fortius
Ínteftína ligantes,ualídíus uaforum propugnaculum conftítuta?«.

D E I E C O R E . C ^ A L V T V I L
I E C V R pierete^ oRendimifig u r& , ueriim ínter certeras duodecima ^uigefim a
cauam ipfiiió fedem imprimísfrettandam oferunt. Gíbbamueróproponít decima oäaua><&
alújua etiam ex parte fecunda , fixta? ac uígefimaficunda^^fy uígefima epuínta, ejuce £9° caua?
regíonis nonníbíl exprímunt : quuminbís íecur ita collapfum fit >ut extra naturalemfitum id
anteriore ípfiusfedefurfum in duodecima e r uígefimaprotrufimus ? quo caua ipfiusJedes inte'
g ra ín conjjedlum ueníret.
E c V R nutrítíonís organorum facile prarcípuum, S í íangüínís craffio- iecorkfim .
ú 7 tmifcul rís officina, anímaeq? cíbosacpotus quae'que corporis natura? neceílaría
tab.A. flint,appetentís fomes,elatííIímam eí míníftrantíumpartium remonem
b Vidctur obtínuít. Sub írafcíbílís ením S í íam di (fix concupífcíbílis animan3íep to
id z, 6, iz,
20,22, 25/Ì íecur ftatím 1 coífocatur,maximam ínferíorís feptí fedís regíonem occu-
gwm,cr ul pans. Etením totam dextram feptí partem contingít,parum admodum ib
tima quocji i ííus partís ínta&um relinquens,quàfeptum undecima duodecima:^ co
figdlb.3 .
c 7 mufcul. ftís adnafeítur,' fuaq? lígamenta quíbus uertebrís collígatur porrígít. Medía? autem Íeptí par­
tab.Ojp. tí uníuería; íecur fubtendítur . Síníftra? uero partí non ítídem, quanquam huíus magnani
quoque fedem teneat, totam uídelícet anteriorem ad earn uíque partem, qua finíftrum feptí Ía­
dAdöfig. tus coftarum medio (Jquod ab ípfarum radícíbus ad finemufque eorundem metíor)íncum-
zz,cr ad C bere incipit. Et profetò longè magís quàm noftrís uífum eft media's, in finíftrum latus íecur
fig.zo. pertíngít. Ñeque uerò íeptí tranfuerfi latítudínem ullíbíexcedít, nífiquod paulo demíflíus,
eófigu.fub
A habetur
quámcmucronata confiftít cartílago plerunque, S í potífTímum ardtato thorace pertíngít. Por
D,D. ro humanum íecur maíorem fui portíonemíndextro latereextenfam habet, propterf líenem, ^
E°fg- o, quíípío dígnítate multò inferior, finíftram fedem eratoccupaturus.Vtígítur corpus reddere- ‘ srätlo‘
0,P. tur 3equílíbre,íagax Natura mínorem íecorís partem ín finíftra deduxít. quod aues manífeftó

atteftantur, quíbus íecur propemodum xqualíter ín utrunque latus confiftít, ut S í caníbus.

Hís ením quia gracilis, ñeque pondero fus admodum líen contígít, magna íecorís portío ín ÍL
níftramfertur.Vtcunque tarnen deducatur íecur,etíam fi ílibfepto locetur,eam fedem perpe­
tuo exígít,qua? coftís fuccíngítur, adeò ut cibi organorum fitus magnam rurfus Natura? often
dat prouídentíam. Quum ením abdomen propter ea qua? extendí fubfìdereq? crebro debent Iecur maxi,
organa, oftibus deftítuatur, Natura eas partes quarum gratíaíllud oftíbus carere uoluít,ab mg exPdrtF co
g confer 2, íníurrjs minus texítrrelíquas uerohac extenfionenon indigentes,tutíffime condídít.s Atque
6figur.zo, ita peritoneo ínter díftecandum aper to, prímum occurrunt, uentrículus, ínteftína, uefica^
e r 2j .
uterus. Verum íecur, lien, renes, uena caua, S í artería magna tutíus reconduntur. Iecorís for I^o rh fu r,
vía.
ma uaría eft, S í fuís quíbus accumbít organis refpondens, non alíter quàm fi íd nullam pe-
culíarem exígeret formam, S í fibíá uícínís partíbus, inflar fídílís terrae, quamuís cffigíem
u indi
 H b RVXELXENSI S
ANDREAE v ËS arte qua feptum11fpeftat, gibbum Îæue^ ad- hfo >®.«
indi filieret» Nam 3c íupra* 5C retro omní exr(?ceflibus;S¿ cauítatí fepti* quæ in inferiori iplìus
modumuiutur*nullis omnínoextuberansp Vídeturením iecur uelut glebaíllí inferió
fedeneceflàriò'
íédeneceííario conftituitur.adamuffim
coniTituitur*adamullinTCc> congruens.
^ vki_uct , --------------r .
Neucrouenxcauæcaudexiècundùm - t<xb&.
rí feptí fedi ímpreíTum
lu!?1jfuífte^ac
uiuc’acaDab ipía
!P ahi
1 cj'l"!
ormai fate autíeptí
" grauitate,aut ftp tí traníueríímotu
traniuerh moni comprime- ™ ÍLÍ tcium
u
poftenorem leçons federn protenfus.authuws g quantusampledendoínnafcédoq; '18
retur, tantus finus inpofteriori íecons tedef "rL,r admodumamicéuen tríenlo cedit, acab >1 »•% «
cauæ caudící íufficiat. Ca^terurn
licimfticiat. Cæterum m inferiori
crlorl fe ■ & nenioblongumneccflàriòprocreatumeilè
____ U e » n f m m n r r í » f i á n n n m n * í> a m m ceduv><^

ribusue& finibusliberum.QcJadmodutnenimorganaqu.busleeurcaua fulparte,,,cuna £ « * *

b,t, (ìmplici quadam fuperfice neutiquam g.bba font «a quoque ,ecur un.cafupcrhae haud
finiiatum e f t ? « rupia precipiti« aliquaex parte acced,t. Qua nanque duodenum export , „ f i *
giturinteftinum,Sirena« porre à ieeore prodit.tecur quodam tubero prommet,fedcm - M
quam hìcuacuam reperir adimpleturum. Pr^terea ubi bills ueficula cauanecons regioni ^
innafeitur, iìnus in illa exculpitur, medium eius ueiiculx corpus degan tei excipiens. Ad hire, q^ofi.u.
iecurquoque ea parte r(ìnum adipiicitur*quaftornachum tangit, ipfìq? feptum tranlèunti*8£
iuperiori orifìcio uentriculi continuando* locum praebet. Adeo lane ut iecur nullam peculia- Efecfiat
rem formamobtineat* led eam quse à conterminis partibus ipfì imprimitura Velut canum le- F.
¿hopulchre atteftatur*in quibus iecur lìmi Tuo fuperiorem dextri renis fèdem concinnead-
JecurttuJUpe modumexcipcre cernitura Atque hoc recte à Natura factum eft,quum iecorismunusnulfam
culiari eguijjb feparatampropriam'ueexigat fìguram,utiuentriculus,inteftina* uefìca'* S i eius generis per-
firma. multa*qu2e ani plain cauitatcm eamcp unicamneceÌTario obtinentia* opportuniilime rotunda
effìnguntur3& feptum quoque tranfuerfum ob iìiam functionem dilatando thoraciimprimis
prafedam neceiTkric), quam nunc fòrtitur formam* obtinuit»Ieconsenim iubftantia &ue-
narumper ipÌlim reptantiu lories* facile tibi documento erunt*ad ipfìus uium quo fànguifica-
tionis eftofficina*magnum id &c craftuni oportuifle fieri organum3ac intereile* utrum rotun-
dumanoblongum* gibburnue ancauum extrueretur. Iecur itaque fuperms pofteriuscp qua
feptumfpecftat,prseter iìnum uence cause caudici paratu* exadè gibbum S i beue* fed qua uen
triculumamplecfitur, omni propemodum ex parte cauum cernitur* Rurius ubi pofteriori
uentriculi lèdi Se dextroiplìus lateri attenditur*craflìilìmum eft : qua uero Ìuperiori orifìcio
uentriculieiuscp lèdi Ììiperiori uerius fìniftrum incumbit, tenue apparet*& iènfìm hominibus
illicinacutum fertur angulum. In dextraueroparte rotundum quodammodoS e orbiculare
obfcruatur* óC nulquam tenuius eft*quam in ambitu*6^praecipuè in anteriori iplìus fède,ubi
iànetenuiilimum uilìtur^interduminibiimpreflionesquafdam obtinens,fedomnes exiguas
plutei unam patulx feciionis modo anteriori ipiìus parti indudtam* ac à mucronata peefto^ t inter 11,
risoffis cartilagine parutn indextrum iecoris latus uergentem, Siueluti" foramine quodam
adcamiecoris federnpenitius pertinentem,àqua porreuense* caudexprinepiumducit.At, Ztfi,
X i umani
que ha;c fefl,o feu forame,! eft, quo umbiliciYuenahumano iecoriimpIantatunCarterùm nos fi.
co rii finvum^q^P^cm^neque canini, fed humant iecoris formam nunc perfequimur. Quæ enim difte.
“CTpar ctionumprofeflorcs deetusforma ac penulis feuftbrisCquas M B* Græciuocant)commen
«t carni
corum
f i f i f i ^ ! " riefihUlmP°tIUS & hmlaruij 1fe<ftiombus,quàmhommumdidiccrût. Humanumenm, x«,fix
^ p o rc m n ec o n s modonodifcinditur,& multoadhucminusutcaninum.Nam »
ad G.
due noiinunmiiiri*’.P^æclPuaiP IUS u antla corpus hominis iccur eft:canum ucro in quin

in plures, fi fediones quoque impenfe altas f i b r i r Z dUI' taXT hærentcs : aut et,am
turn eft illud medicorum ac Anatomes peritorum umcrarelubeat. Atque hinc na-
quin^fibrismanus appræhendentismodo a m n ^ ? T lentU1^ qU°Aientriciilum a ieCorC
icio àquibus ut teftantur mathematicis media's nom ' crun^* ^jræcoru nonnulli,ne-
Theophilum ilium parum Anatomicum uidere m3 mu^uatcsjl^ls ^bris priuata(uti apud
fint.inquiunt* iecoris fibræ, prima focus dicitur ♦m lmP?nutnomina+ Quatuor enim quum
quemadmodum concoquendis cibarqs focus S **'7 * nan? adfucci concodlionem facit,
iæuicesperafi-.'*«, __ S- r * r(ecunda men
uicesgerat:nammembrorualimentainipftiaD la" nomen
^ læ nomen lortitur,quodmen-
fortitur,quodmen-
emm■nt.fegregat^interiehumores,aut fiquidcr-.fr' " j T i ' 1 ertwculternuncupatur:diuidic
Quartaauriga: nomine appeuaiur
**5«. uuuuiic appellatur ;: nam
nan, naturp!
natural *US•• * .ri ucndu
*. hf. *«
id »w«*.
iecat atep commutât,
acque inmelius red à ducunt. HuiuCnod, pro ^ tî U'rcs lam ^xcodlos humores bene regun t3
oeorumqui humanam fabricamimapina-
tionibus,
 DB H VM ANI CORPORIS FABRICA LIBER V* >07
tíónibus, noníecftíoníbus, aut brutorum potáis quàm homínum admíníftratíoníbus difiere
conantur.nugx fígmentaqj fuñí. A cproínde exuto affetfu omnes qui míhiunquamftcantí
aftítere teftor,me íecur m fibras alíquo pado díuifum nunquam áifp exilie. Neo ue eft cur cuíf-
z t fi- inter píam íecur duplici fibra confiare aftruat, propter z feífilone ih leu foramen podus, ouo uena
H,H qui in
grediturG. ex umbílíco proficífcens excípítur.aut ob eins íecorís aportiunculam,fub ortu uente porta;
azofig.bi- extuberantem, fibrís aliquot confiare affírmet; fi modo unquamuel per fomníum ammalia
terG,G. quíbus íecur ín fibras uti cani díuifum eft,contem plata fuerít. nonautemhmcíolurnía’uíne-
gocío obferuabít, fed 8¿anímaduertet, quotquothadenus uena; causeexortum, S i ad íecorís
gíbbum in duos truncos díftríbutione líterís prodiderüt, ridicule nugacíterq? admodum de­
braile. D e magnitudine ueró íecorís, quòd fcílícet tímídís gulofisq; maius obtígeríg&quód
íuxtaproportíonem homíní,ut S i cerebrum,ínter reh'quaanímantía,grandíus íecur datum
fit,non praeter ratíonem a quibuídam Anatomícís dídum efbquanquam nonullí noftratíuan
medícorum rjfdem crapula ab fumi íecur, ferió adeoc^ co ten tío fe aífirment, ut rerum omnium
imperiti, S i uulgo S i Cibi ípfis perfuadeant, ínfigníbus íllís uíní gurgítibus íecur ad nucís dun
taxatmolem reduci confueuíffe. Porrò deíecorís fubftantía, uenís, arterfjs, tunica, 8£lígamen Iecorísfui/
tís píerique reifte fentíunt. Per uníuerfum ením íecorís corpus ad humílíorem eíus fedem ue- A w *
Ifi. ci. sii.
j A,AyA. naeporta; b propaaínes innúmera; dífíunduntur,ínfuperíorem ueró ípfius fedem uena; caute
cfigcdp.6 " fo boles numerofe íparguturtquas S i ab earum or tu,ini tí] sq?, aut ab ea parte qua caudíccs ue ^
li. 3 A, A, A. narum co nftítuunt,defcríbere integrum eft. Orbiculatímnanque (utíín tertío libro compie- feries™™
xusfumdílígentíus)exomníbus extremis íecorís partíbus infiniti uenarum furculí, capillo-
rum modo tenues prodeunt, ex quíbus ali] íneíatíorí uífeerís parte, alrjín demíftioríhaben-
tur. Inferiores furculí paulatina ínter fe ín alíos paulo craíliores collígútur, S i hi ruríiis ín alio s*
dfi.Cd.; IL; Atqj ita deínceps fenfim ac tantííper coéunt, doñee tandem omnes ín íecorís cano ín" unam ue
B,er 20fi-
g«. I.
nam congredíantur : non equídem ut quíipíam díífecftíonu fídens profeftoríbus putauerít,ín
catta; fedís centro, fedín humíííorí eíus parte, qua dextro dorfi lateri íecurproxímueft. Hiñe
prodíens uena eos quos fiepe receníuí ramos ín bilis ueficulam, uentrículír,omentum,líenem,
&Cínteftína dígerít. S íc ramoru qui Íuperíorem íecorís federn occupant,tenuífiíma; íoboles ín
grandíores paulatím, S i lase ruríus ín maíores,amplíores ue tantííper collíguntur,donec om ­
e Alter Am nes in c duos máximos ramos coéant, qui ín anteriorem uena; caua; federn,qua ha;c íecorí ín
fignitur fi. nafeítur, pertinent. prater aliquot edam gráciles fur culos eídem uena; caua; fèdi ínfertos..
a. 6 Ub. j. Ncque rurfus hoc ín gibba; íecorís fedís medio fit,feds ín pofteríorí ípfius fède,qua fepto ín-
f fi.Cd. 6 li.
3 d. cumbít potíus quàm adhaerct, dum reíupínatum hominem íntelligímus.h In díctorum ra-
g i$fi. inter moruna medio alícjuíbus ín locís tenues gracílesc» admodum deducuntur furculí,qui cauí J J t u^ cu^c
D er e . lunt,o¿ uenarum corpore donati,in unum quoque caudicem mutuo colleaí definunt,ín bilis iccore.
h In i? figu.
2l,X,bdbe ueficulam (uti pòft dicemus)deducendum. Q uin S i in humíííorí íecorís fede,uti porta; rami ^ ¿ rteyiee' •
tur inter Z ¿níuum caudícem coaceruantur,1 exiles artería; in corpus íecorís excurrunt, ab ea difluía;,
crY. qua; dextrafedí ínferíorís membrana; omenti à magna artería offertur. Hís omnibus uafis
i 2ofi. L.et
fi.cap.iz li. rubra mollísq? adnafeítur fubftantía, nuper concreto fanguíní quàm fimílíma,nífiquóddu- Snljlltìaude
3t. ríor, S í potiftimum ¿n íecorís gibbo cernatur. Hanc Erafiftratus, quod uafis hís Sdpropagí- flS «rcumfifig
níbus círcunfundatur, ^ yyyy.x nuncupauít. Prafens fubftantía íecorís uafa contínet,8¿ am-
pledendo fuffulcít/, totam propemodum íecorís molem conftítuens. qua; perquàm tenui
obuoluíturtuníca,alígamentíspronata, quíbus íecur perítona;o,quá id fepto fubdítumeft,
hiSfig.K.z affirmatur. Sunt autem ha;cduopra;cípua:k unumquídem denfum S i ínfigníter ualídum, Ittorktiga*
fig.Lófi.C íed membrana; modo tenue, quod perítonad pars inferiorem feptí federn íuccíngens, paulu menta ¿c ex ¡L
iuxtdA. zz íumá latere dextro mucronata; cartílagínís educít, reda ex anteríoríbus ín pofteríoraproten
fig.d,
1^8fi. G.ii fum.1 Alterumuerò, qua íecorís finíftra pars in acutum definit angulum,áperítona;o nafeí­
O . 2 0 C . tur. híc ením fortífiímo S i quodammodo teretí ligamento íecur perítonxo allígatur. Dein
z ie. ,n qua caua; uena; caudex feptum permeat, 5i dein íecundíim caua; per íecorís pofteríora
m Iuxtd A,
A3B,B.i8fi. deduftum, perítonamm íecorí adnafeítur, ípfumcp perítona;um íecur collígat. Quínetía caua;
n 1fi. F ne- íecorís fedi ubi porta; eft príncípíu, omentí quoq? portío adnafeítur. Pra;terea íecur anteriori
ftebdtur A peritontei fedi (quod alrjs anímaduertendum fuerat Anatomícís)conecfiítur,beneficio11uena;
W.dtq; ita
H,H ad A, ab umbílíco ín ípáim íecur pertínentís. H x c ením foetu è matre exclufo arefeít, ac ínftar uaíídi
B . effícít uínculí,ípfum,utí íam díxí,perítona;o collígatís. Porrò ex hís omnibus uínculís quíbus
0 ifi-Cdp.2 íecur peritoneo adnecfiítur, tenuem fuá Si Cibi peculiare íortítur tunícam,in quam duo quocp
l&. 4 x. i2
fig-T.
ínfcrunturneruí:0unusquídem à fextí parís cerebri neruoruramís,elation orificio uentrículi Nena.
f'fica p .t ímplatatís:palter uerò ab ali] s Anatomícís ígnoratus, à fextí eíus coíugí] propagíníbus difeín
^ • 4 * .2 0 u z dítur,
fig-M.
 I

50S A N D R E AE VESALII BRVXELLENSÌ

ditur,quæ coftarum exporriguntur radicibus. Hie in iecoris tunicam rans motLicisq? furculis
difpergitur, priori in iecoris quoque fubftantiam pertinente* Et talis qui cm u iicci is hums ia
brica eft* quòd autem ad uium ipfius partium atrinet, fiCiele ordine habent finguladccort quic
Iecori*offici* quidhümidurrt iucculentumq? àuentriculo confid tur,1 1ucnccportæ rami ex ipfo uentriculo qfigC(ï.
wn,ipfniscj; bC inteftinis id depaicentes,adierunt.Quod uerò i]dem rami priufquam iccon luteulentum id llb>h
flmélurcc pôrrigant,mdêmaliquam fanguinis formam cremore feu fucculento fili conici ant,& ut Gale
Lib.zif.JdeVt nus atteftatur, modo iecori fimilimoiftudpræparent, no facile concciïcro. Nam fi uenis,non
fu partium* his folum, fed Si omnibus cauæ uenæ propaginibus præter propri) nutrimenti alterationem3
alia quæ tori fubfèruiret corpori alteratrixuis,quemadmodum uentriculo incflet,ca fane no in
rubru,at in albu quod à uenis ampledcretur,emutarent. liquide alteration nutritione,alteratis
colorem ut aftumat,neceftum eft. lecur itaq* irt omnes portæ ramos per fubftantiâ ipfius dige-
ftos,quicquidhumidunifucculenturncp uentriculus confecit,infeadmittit, bi fubftantiæiuæ
Qui iecoris ingenita ui alteratrice id emutans,fibicp quàm fimilimum reddens, fanguine générât. Veruni
perficidtur ut 'l1Lomnj Concodione,ita quoq?inhaciecoris iânguifîcationc duplex fitrccrcmentum.Alte-
jdngwj cdtio. ru m quj j cm tenujus aiterum uerocraftîus. Atfatiusfueritad fîmilitudinemadionis b i conue
nientem euidentiam humido liquori iam quidem præcodo, bC prius elaborato, indigenti ta-
men abfolutiori adhuc concodione fuccum affimilare, quem ex uentriculo bC inteftinis ucnæ
in iecoris cauum deducut.Sititaq? uinum nuper exuuis preftum,ac in doliainfuium, b i quod
ab infitoinnatoq?caloreadhucelaboretur,fecernatur,c5coquatur8ë fènica t,eiusq?excrcmen-
torum quod quidem eft graue&T terreftre (fæccm uocant) in fundumuaforum iubfidat,alte-
rum uerò quod eftleue b i aëreum fupernatet, hoc autem flos uocatur tenuioribus uinis inna-
tans copiofum,ficutcraftîoribusfæx refìdetplurima. Ergoiuxta exempli huius fimilitudinë,
iiiccus à uentriculo bi inteftinis in iecoris uenas allatus,à temperie alteratriccq; ui cocoquitur,
acinftar mufti feruens ad fanguinis benigni generationemaltcratur. In hac autem ebulitionc,
recrementum quantumeunq? lutofum craftumq? eft,fubfidet,& in licnem dcpellitur. Quod le
ueac tenue eft, ipumæ modo ianguiniinnatat,5ëà bilisueficulæmeatibus fupra uenæ portæ
ramos in iecoris fubftantia ftratis aftugitur. At humidum illud quod uelut uentriculi elabora-
tionis aqueum exiftitrecrementu,in iecur per uenas cum benigno ad fanguinis gencrationem
fucco aftumptu,à fanguiuenondum in iecoris cauo repurgatur,fed fui iam maximu præftans
ufum,nutrimêtiuehiculum,ut Hippocrates ipfumuocabat,fe elleeleganteroftendit. Sanguis
enim in iecoris cauo confedus, exilibus è portæ uenæ furculis ad cauæ ucnæ ramulosucrfus
iecorisgibbumprocedit,ad cuiusperanguftiftïmosdudustranfitum aquofus illeliquorue-
Primaritivi hiculi ritu plurimum auxiliatur. Caro igitur iecoris,quæ proprium ipfius eft corpus, prima-
fingwficdtio' rium ianguificationis eft organum.Venæautem per uniuerfumeius corpus difperfæfinuslo
orgdnum' co cenfentur,in quibus quod ab illa confici debebat appofitè c6tinetur,&: hi poftmodum fan
guinem præparatum,alrjs partibus tanquam propri) iecoris riuuli perferunt. Eft autem uena-
rum, quæ in iecoris fubftantiam digeruntur, tunica longe tenuior, quarn earum quæ per uni-
uerfum corpus diftribuuntur, ne fcilicetuim fubftantiæiecoris,cuius beneficio contenais in
uenis fuccus elaboratur, fua craffitie retundant * quo fit,ut iecur etiam crafTiorifanguinecnu-
Venarumff triatur,quern tenuis uenarum tunica à iecoris facultate alledum tranfmittit. Porrò ut fanguis
riei ratio, diutius in iccore moram traheret,ac perfedam elaboratione experiretur,utq$ totus iecoris fub-
ftantiæ appropinquaret,non unum uentrem illi uelut Iagenam quandam rerum Opifexindi-
dit,uerùm uenas îllas omnes infinita ramorum ferie, bi in arctiffimos dudus digcflît. Meatus
Bili* medtuu aLltcm bfiIslntcr utraiqp uenas locum obtinent, ut commodo ipforum fitu prius expurgatus
fitusrdtio. languis in ucnæ cauæ ramos abfumeretur. Artcriam autem cauæ duntaxat iecoris ledi credi-
A rterU . mus exporrigi,ut huius tantummodo calorem euentilaret,temperarci^,fuperiore iecoris
Neruorum Par^C ;»clua:-' feptum contingit,ab eodem motum adipifeente continuum. Ne uerò iecur fenfus
* pEntæ modo expers effet, & à ui rationali concupifcibilis animæ pars minus moueri cohibe-
Tuniecc. riy Poffit,Natura iecori neruos exprom pfir,quibus ceu freno ilia pro imperio uteretur.Tunh
ca iecoris inuolucrum quoddam 8Ctegumentum eftruincula uerò, ne uh
feus quum graue fit, aliquâdo décidât, plura.eademqp
ualida iecori commitnintur«.
DB
 DE H V M A N I C O R P O R IS F A B R I C A
L IB E R Vi,
5° ^
JD E B IL IS F L JS <^4E JF E S I Q t j.
Caput V I I L
H 'F F ? páchreIiberam ofiendít decimueró cano adirne
xam rtjert duodecima & uigeßma*

E s i c A bilis flaux conceptaculum in cauaíecorís parte federn obtinet Bilis ueß'calce

.econ enim qua dextrum uentriculi latus amplecntur, fount infcul piani finis.
tea diximus.mediaebihsueíieulsportíoníexquiíitécógruentem.Illí nani
que finui media fuperioreius ueiicula: portio iècundùm ipliuslonoitudi-
neminnaíatur,ínferíorautemextraiccorísfubftantiamdeorfumpromí>
net,a nullo cuiinnititurcorporegrauius preila.Namuacuopeneintcrfti
dófig.V. tl0j'ac* dextrum uentriculi latus colony hueaprorepens inteftinum con-
pjcuo incum^it3 Si federn qua^ommodeflauum tenue que íecoris recrementumfufeípere,
' ormai
b io fi.ctbl.
i r , r --------- »-pfuscpueficulatceraixconfiftit.
hfcantrorlum magis fertur,eoilla iènfim magis acmagislèntefbllieulíinflar ampliatur Cum
enim,ut reliquacorporisreceptacula,capaxeiIèdebuerit,neque tumglobimodo adamuffim
rotunda herí potuerít,ípfius cauitas fua longitudine adaufta foie,ita nullo àuen triculo affetta
meommodo,ípíbqpíecorenonnimísínfinuato.Vtautem inanità bilis ueficula appofitéfublì
dere,acimpleta uiciíüm extendí poflit,membranea nerueaq! conftituitur fubftantia : quippè
Amplici & unica peculiari conftat tunica,tenui quidem,ièd denfa8 ¿forti,actríplíci fibrarurri
genere intertexta. Si retflas quidem fibras intimas habet, quibus fucceduntobliqua-,fed rectas
multo pauciores,extimaeuerò orbiculares funt tràfuerfat'ue. Huic tunica; alia à íecoris tunica
obtenditur,non to ti ue(ìcula:,lèdilliusduntaxatparti,queextraiecoriscorp us propendet,iò
lacp propugnáculo Siinuolucro indiguit. Velìcula etiam iì iecori fanguificationis officina; Venee arte-
fel'ca p 'l fnnafcatu^a Port^ uenae tamen caudice/ duas graciles admodum affumituenulas,ea ferie in rice O' nena*
i n ria Cra fu i* ò r»Are'»»ii£>nn><-'irvin« _______i l _______1 i n rK « « _

" lib.?c. ipfius tunicamdiffufes3quainadhaerentemhalbarriueoculi tunicam uenulasdiaeri conipici

b isfig ca. mus.Ab arteria quoquecauo iecoris exporre&a1 ramus admodum gracilis ueficulse illi offer-
14^*,1 tur3adiphus ufque fundi extremum excurrens.Et neque kneruulis deftituitur,nefenius fit ex
i i,fi.de. Pers‘ namiecorisneruusperhumilioremometimembranamadextrafextineruorumcerebri
ji.cd.ii lb. parispropaginecoftarum radicibus exporre<fta3diduStus3 etiam huicueficulse furculum pro
kr.fi.dbf. mit;>*n niacilentisuixminusquam ipfiusarteriaconfpicuum, Atmcatusquibus uefic^ila bi> Mtamtexc-
u'ifig.cct. kmallicit, rurfusqj alio depellit,itafehabent. Ceruixueiiculcjfundoipiiusmultoduriorpau piendcc o c,
zIt. 4 * larim in anguftum deiinit meatum^ad earn iecoris partem protenfum, unde uena porta; prin- mttend<£BU
m r^a CIPium ^ua£ 4 ftu° quumperuenit, in duos diducitur proceffus hunc quidem furfum f i b p(trdtu
ttilfigl lurtlau£emdeorfumporrigens. Quifurfumfertur,anteriori uenxporta;fediinnitens,inic-
cur confcendit,&: in duas primum diffedius propagines, unam dextrorfum3alteram iiniftror
oi.fi. a di, fumin iecur porrigit ♦ Ha: propagines lingulae in ipfoiecore rurfus in ° alios furculos3Si hi in
x^x inter a^IOS rur^ s tar»ti(per digeruntur, donee innumeram ramorum conftituantferiem3 per ieco-
zerr. ns corpus inter portae uenseramos 8 i cause propagines diffuiam. Atque hi furculi, qfunt,
pi.fi.e. quorum ope bill's in ueficulam defertur. A t pproceffus3dictinuper ueliculae meatus^qui deor
fumporrigitur,inferiori membranaomenti fuffultus, parumper oblique deorfum properat,
acduodeno inteftino nonprocul a ieiuniprinc/pioqimplantatur ♦ Hie proceffus dcpulfam
ex uelicula bilem in inteftina defert,interim nihilab illis neque cremoris, neque flatus, neque
ipflus denique quam deduxit bills regurgitantis.quippiam admittens.Qixod non folumtor-
tuoll in inteltinum ingreffusffed SC duarum membranularum beneficio iit,qux utrinque ad
orificq latus laxepropendent>influentis bilis ponderifacile cedentes3&:nequid in meatum re-
gurgitarepoffit, iterpraepedientes, quodfcilicetcollecflae aeprimum meatus os fubeuntes id
occludant.Non autem unaaliquaeftmembrana ori huiepraefeda, uti unus in follibus affer,
aut (implex in pilisquas inflamus lingula uifitur. Praefentis meatus in inteftina implantatio BdfiueficuU
.1
r
fiatdbH r Hngius a uentriculi orificio inferiorfquam Anatomicoru uulgus exiftimat3 remouetur* An w k Juodl
710
uerois inteftino iniertus (implex omnino (it, aut in progreffu bipartito fcindatur3 ita utuna inJ £r^ a n
parte inteftina3altera uentriculi fundumadeat: hoc loco mediefturum animaduertis opinor,
cum haede rein fcholis indies Si in libris medicorum plenifli'mecontendatunalqs affirmanti fa Terdt.
bus3hunc bilis ueiîculæ meatum inteftinis, frequcntitis tarnen interdum uentriculi fun do in^
feri;alijsaflerentibuSieum quandoc^bipartirijatquealteraportioneinuentriculumaalterain
» 5 inteftinä
 £10 A N D R E AE VESAtll ft.RVXELLENSlS
interina tendere,alfjs uerò Temperhuncbifurcantíbus, ac perpetuo.alterum ramorum, nunc
tarnen ampliorem, nuncanguftiorem in uentriculum diftnbuentibus .Interca omnes quot.
duotfuntautoritatum congerie tantum, no reruin ipfarum infpedione,fcfe tuetur. Equidem
Utienici dicam,quid hîc mihi inter fecandum contingere folcat, uere aftirmare poflum,quod
in uniuerfo corpore neq? moleftior,neqp difficilior mihiq? grauior tedio fit, quam dum mien,
or omenti membrana,8¿cauaíecoris regio,organacicontermina nobis funt aggredieda^ma.
ximè uerò in homine, aut animaliquopiampræpingui. adeo fané ut quemuisartihcem, licet
induftrium,facile hîc hallucinari exiftimem.Atq* hoc ideo dico,quod certi nihil,ted id dunta.
xat quod mihi uidetur aflferere ftatuerim. Nullamigíturuelminímambílís ueficulæ meatus
portionemin uentriculum porrigí animaduertfpræterquam in uno pontifias triremiumre.
míoe.Híc ením,utalfjs qüibufdam o rgan isé præcipué circa thoracis cofias & mufeulos, ab
Riorum hominum fabrica uaríabat : ita & meatum hunc in duas dífiedum propagines obtí.
nuit quarum minor gracilíorúe uentrículi fundo / qua prímíim uena dextram inferioris cet
*4
ípfius fedís regíonem ambíens, uentrículo commíttítur, ínferebatur. ls quídem calídific.
ci¿ temperamenti fuífíe uídebatur-.utautem refeífeerem numucmítubiliofo,quemhuíuf.
modi homínibusfrequentemGalenuseft'eteftatur, uexariconfueuíftet, abeíus famíliaríbus
dílí^entífifímé quæfiufecquid eíufmodí in ilio obferuafíent. Afferebantítaq^fe nunquam íllu
uomentem,aut in maxímís edam procellís naufeabundu uídíffemerum ut erat robu ftífii mus,
ab omnibus eum prædicari affirniabant,quod longififímo fpírítu fubínde cornu infìaret,om.
Ex Ulti ue/ìr nesq$ commilitones graui uoce,& uno fpiritu recenfendis numeris longéiuperaret. Vertun
cukmrdtum nQn fcmper meatushuius de quoin præfentiagimus,portioneminuentriculumdeduci,hinc
in mihi ab undeperfuadeo,quod inter diffecandum,hoc à conterminis uafis membranisq? libera
R itin ti to,nullum foramen appareat, ex quo ad uentriculum propago eius meatus deducatur. quòd
fefe offerretjfì modo uel minima quæpiam propago à præcipuo meatu díduda,per íncuríam
præfcinderetur.Nam fi uel acu meatum pertundas,ac bilis ueficulam dígítís comprimas,bílís
..... ex meatu deflufiqug citíus ex propaginis eíus (fi quam Natura condídiffi) orificio promana.
tuygwcoú- ret. Adftípulatur itídemratio.nam fi diligenter expenderís,eum meatum bilem inteftínís offe
duxerit. rentem non in quamcunqi fiue uentrículi,fiue ínteftínorum federn decenter inferí potuiíle,fed
in qua Sc meatus ipfe tuto impiantando, uentrículoq* & inteftínís minus incomodaturus bi
liofumíftudrecrementu expurgare poffet,no debuííTe ad uentriculum ne meatulum quídem
inferi,uelátraftdionemfktebere.Tuto ením ducuntur,quas ñequeprocul, ñeque alijs orga.
nis ínconcomítata procedunt : quod huíc meatuí ufu uenít, qui nulla fuccíndíorí uía, aut ín
uentriculum,aut ín alíam ínteftínorum partem inferí potuít, quàm ea qua nunc impiantato,
ÒCinterim tuto portæuenæ caudíce8¿ inferiori membrana omenti deorfum modíce prore,
pens fuftulcitur.Quòd fi uentrículoinferendusfuííTet,non adeò commodeatquenunc omen
tí mêbranis fuftíneretur,&: obliquos anfradus fadens etiam longíus abduceretur.Eodem mo
do,fí bílíofambanc fuperftuítatem oblongo meatu ad federn ufque, utín ínteftína primùm il.
lie defluens,unà cum fæcibus excerneretur,Natura perduxiifet, periculum erat ne tenuis mea
tusquauis occafìone ocyus rumperetur. Quòd autem materia haec nutritioni inepta,duo.
deno inteftino aptiflìma,non ¿tídem uentrículi fundo ínnoxiéímmíttipotuerit,primúmex
bilis natura, dein ex uentrículi & ínteftínorum muneribus,poftremùm pituitas, quæ in u.
nífque neceflfariò in íllorum obeundís fundíonibus afteruatur,examine, & é curatíone quam
huíc exuberantí pituitas adhibemus, difiere lícebit.Nambilis flauas naturam tenuern flu.
xilemque,8¿deín ¿neidentem detergentem'que ac expurgantem dum abundat nímíum cu.
ratíonem adhiberí,medicorumpræcipuis concefíum eft.Deinde cibum quoufque conco.
dus fît retinendum, oeyffimé uerò cremorem confedum per gracilía ínteftína deducen^
dum , nemo ambigú. Ventrículo ítaque pituitas íftíus incidencias expurgandasque gratia
bilem deferens meatus utílís fuíftet : uerum quia uiretentríce uentrículo utendum maxime
fuit,fummo malo Natura nonnihíl boni nequáquam prastulít.Nam fi uentrículo bilis ín.
ftueret, turn illc(utí Galenusredé affirmât) huíus mordacitate perpetuò ad excernendum
irítarctur : ñeque tantífpcr dumeibus probé confedus effet, reten tri ce fuá facúltate fungere
tur:8¿ bilem íllam refpuens,eíus que occafione naufeabundus, quod fibí ofterretur,minus
quàm decet,ambíret ampledereturcp. At quo minus in ínteftína bilis ínflueret, nihil om.
Bitain ivtefli nino obftitit. Hæcnamque pítuítam, quæ in gracilibus illis dudibus ex ínteftínorum muñe
lut fluxus mu re coaceruatur plurima,incidit,detergit,atq? expurgan deínde ínteftína írítas bí mordes,ad fæ
lnM' ces excernedasínuítat,8¿ftímulat,8£ipfáquoqjunácuexcremétísnullá(quulegeNatureom
nía in homíne diípcnfantur)noxam, fed uti liquet fummùufumpræftâs,é corpore tandem
propel.
 DE H V H A NI CORPORIS FABRICA LIBER Vi «i

propellitur. Meritò igíturinteftúris,non au temuentriculo,meatus illebilern déferais írnclatl

tatur, ñeque obiter cuiuis inte(rinorumfedi,íedferé duodeni centrino, quòdid primumiii-
teftinorum fit,quodqmi eo bilis citius fuum quern inteftinis præftatüfum conférât Duodc
ni autem terminus tantum a uentriculo remouetur,ut rariùs bilem irt uentriculum ex incerti
ms furfum contendere contingat-Quanquam &id bilioiis naturis familiare fit queries lus
ieiunusuenterpaulodiutius( utipfequoq»nonnunquamexperior)torquetur Ac homines
qui bilis ueficulacarcrcnt,quos Ariftotclesenarrat, eepoft hune cumalijspermultis Pii nius,
hos ulta hrmilhmos elle aftirmans,hacienus nondum comperi; Quanquam facile fieri poiïè
arbitrer, ut ex iecoread inteftina meatus aliquis bilemdeferat, itauteain ueficulam quanv
piam prius non colligatur, Et haud mediocriter inter diilècandum mirari (olitus fum,quam>
obrem bilis redo dudu ex iecore in inteflina non pellatur. non ignarùsintérim iubtilis eius
Anatomicorum commenti,qui bilem in fuam ueficulam afferuari docent, ut iccur à putredi>
neuindicetmon expendentes quam innúmeros bilis folículos bí cerebro,8¿lícní,8¿pulmoní
bus, et plerifquealfjs corporis partibus,ne ipiæ quoque putredínem contraherent,Naturarti
adhíbere oportuííTcn
i
DE L IENE. VT IX.
L I E N potipmum quatuor tabeílis decimajigurce exprimitur, earumtiarnq^prima líeñíi
cauumcumomenti portione illi connata exprímít?fecunda cauumomento liberum¿ertici líenis
gibbum?quarta eiufdemJubjlantía uteunepproponiti Quanquam etici líen in corpore adbucfer
uatus¿nfecüdafigura ad cbaraliere d? <&infexta ad in uigejíma ad 0 , 0 , P occurrau
d 6 f i . G.20 íENEMadfinífiramuentrículífcdemfecundüminferioramagísaepo Lenkfiius.
/í.0,0,P.
fteríora1locatum,íam antea recen fuímus. Non ením ís, utmedícorum
turba arbítratur/anís alioquin homínibus extra cofias, quafiadabdó^
minis medium anteríoraq? non adamuffim coflís,ceu tutiífimís uallis íe
ptus,promínet,neq?etíam taduadmodum depræhêdipoteft: quamuís
mediciíllu an mollis,autdurus fit,in omnibus fefe eque cohtíngereper>
b 7 mufcul. fiiafum habeat.Innítítur ítaqdíen finiftræ partíbièpti tranfuerfî, médius
tab.a.
cSpetta fi­ eré inter fîniftram uertebrarum corporumíedem?& fpuríarum cofiar um cartilágines/ For^ ^ormi
guran ip. mam adípiícíturfèdi fuæ proportionereípondentem, acíecorís modo à uícínís partibus fib¿
impreíTarmQuá ením íeptum contíngit,ut id leuíter inibì cauum eít, ita etíamlíen leuíter gíb>
bus cernitur.Qua. uentriculus líení quodammodo ínnítítur, utamplus file bí inflar grandío
ris globi hicextuberat, fie quoq? líen humanus modíceacín íuperficíeduntaxat,cauus occurs
rit.Nam porcís caníbus ac bubus,quum longíor, fed ardíor líen obtígerít, acuentrículí gíb^
bo longioriínteruallo in fjs obtendatur,magis quoq? cauus magísq; quartæ circuii partís mo>
do uentriculum compledítur.Homo quidem craílum 8c magnum b¿ latum, íed breuiorerri
quamillíus generis anímalía líenem exígit, non tamen exadè, ut quiípíam forte à ipleníoruni
forma monítus arbítraretur,quadratuirnLongítudo namq? latítudínem ípfius ímpenfe fupe>
rat,deíndefuperíor pars inferiori paulo elatíor uifitur, utlinguæ ad íncíforíos dentes tantum
d tpfig. H.
ciÿfig. D. proteniæímaginiproxímeaccedat,undeetíamlíenlínguofum uífeus appellatur .dHumílíor
ením ípfius pars ad corporis anteriora magís protêfa, in obtuíum définit anguíumf fuperíot
autem ín obtufiorem adhucangulum adeo comprimítuf,ut hpc pars utrínq? unum obtufurri
exprimât angulum.Síníflrum latus leuíter gibbum efl,dextrum uero duabus quodammodo
leuíbusimpreííionibus modíce fimum . Porrò líenis non medíocrís,8¿omní ex parteprope>
f *9 figura modum æqualis craílítíes,abípfius latítudíneac multo adhucmagís à longitudine uíncítur,
H,H Líenis cauu profundíori línea fecundtim eíus longítudínem duda abundat, quæ reda qu¿>
dem ducítur,8£ínequaliter extuberans,finuataq?, líenis uafa(ut mox audíes) admíttít. At relí>
qua ípfius fuperficíes no ita ut íecoris,aut renaquis eft,fed obfeurís quibufdam et leuíter pro
niinentibustuberibus,adeamfcr¿ forma qua elephantíafi morboínfigníterlaboratíum cutís .
insequalíterextumeícere cofueuidNcq* íllí folum ínequalí cutís fuperficiei reípondet líen, ue>
rumetía coloremquoq^íllíusaffátím exprimid Parífijs ením índíui Lazanmonaflerio,8£ín1 CC *
pleriíqj fuperíorís Germanise agrís,& alibi quoq? elephantíafi morbo affedos uídí,nígricante
lienishumaní colore fuperfîciemcpexadè referentes,no fecus quàm fiquis exlieneeos confina
xíílet. In homine naq? hoc uífeus atro quodam &Cperquam obfeuro colore nígrícat, ín cañé
autem fplendidius pleruncj ípfo íecorerubet« Sues albicantem magís líenem cxígunt.Nequé
u 4 uerá
 51 2 A N D R E AE V E S A L I I B R V X E L L E N S I S
uerò in externa tantum fuperfìcie, uerùm etiam intus,fiue codum ime crudum lienem fecue^
U ominti ni-
ris,hic color fefe offert.Neq^inutiliterhominis uifcera in aqua nonnunquam elixantur,autfal
Jeeru ad ipf i '
rum filr ic S n tem ut magis cocrefcat fanguis,in calidam fubm erguntur. Solet enim fluxilis adhuc fanguis
difenda hdud in iecore, A liene,& pulm onibus etiam,quo minus apte ipedari lìngula queant,impedimen>
inutihter co/
qui.
to elle. PotiiTimumautemin lienetentandumhocduxi,quòddeipfiusufuuehementerambiV
y a forum per gerem,uenasq? d i arterias longe aliter quàm in iecore,pulmonibus d i renibus difperfas intue-
Urtiti corpus rer.etenimlienis fubftantia cralTo nigroqj admodum,fed folidioris fpongiæ, aut leuioris pu^
fin e s.
micis m odo,raro concreto^ fanguine con ilare mihi uidetur,frequentibus fibris fìlamentiscg
non infìgniter ualidis duntaxat implicita.Per huius enim corpus,& lì per multas uenas d i ar>
terias inferi certo cognofcamus, nullp tamen quemadmodum in iecoris d i pulm onum corpo
re,perfubftantiamipfi'usdifperfæanimaduertuntur,nifiperquàm rare,eædemq?admodum
graciles,non aliter quàm lì fìmulatqu e lienis finum uafaingrediuntur,ininnum eram sramo
rumfobolemdiffunderentur,adeò tenuium,utcauitatecarentes fibræpotius quàm uaia nu>
L ie n tifil
flantid,
cupandieirent.Hifceramis leu fibris undecunqueimplexisjfæculentuscraffuscpadmodum
fanguis obducitur,quem Erafiftratus, u t opinor (quoduafi'scircum fundatur) Tncfypynxy
quemadmodum d i in iecore,appellat. Necp prò fèdo tenuis fanguis quo lienem enutriri da
mus,raritatis fubftantiæ lienis fola caufaefleuidetur,{èd innumerus illefìbrarum (uix au firn
enim arteriarum dicere,et uenarum)implexus.Talis mihi lienis in fanis hominibus apparuit
fübftantia.ïn quodamlaboranteelephantiafi,quæ nondumpenitiusradices egerat, turgidio gfig-cdslu
rem maioremep lienemreperimus:inreliquisautem,fano fimilem. In ciue Patauino, qui am 3 A,¿>4*
nis tribus carcere detentus,tandem nigro arquato defundus,fcdioni publicæadhibitus fuit,
lienem prætcrcætera minus craflùm latumcp & exiguum om nino reperimus, & gibbaeius
parteadipem adnatum,inftar candidiftìmidurifiìmiqftapidis concretum.Subftantia uifeeris
huiceratarida,etimpenfedura.QuiM ontiflèlisfufpen{us,adpublicamfedionem Patauium
aduedus fuit,adeò grandem oftendebat lienem,ut modiceadmodum iecoris moli cederet,&
anteriori iecoris parti adnatus, anteriori quoque uentriculi fedi exporrigeretur. Lienis eius
fubftantia 3fanorum uifeeris fubftantiæ penitus relpondebat. Adolelcens hic fuerat candidif-
(ima d i glabra cute, minimeq? natura melancholicus.adeòenimob Diogenicos mores plebi
gratus extiterat,utter laqueum euaferit. N am primum Venetijs loris cæfus,Patauium uenit,
ubi dextro ocuio d i manu itidê dextra m uldatus 3 Montifïèlis iterum apprehêfus(nam è carce
« ribus illic femel eruperat) extremu fuæ tragœdiæ adum egit , d i morii potiftimum occafione
àftudiofis fedionifuit adhibitus ♦Galli facerdotis B ononiæin xenodochioaquafubtercu-
tem mortili, lienem albidum,fèd exiguum adinueni. Hæcidcirco recenfeo, ut huius uifeeris
fubftantia ÔÉufus(fi modo de eo quem Gaîenusipfi tribuit,dubitare fas fit)à ftudiofis fedulo
indagaretur. P o rrò huenæ,arteriæq?8£ neruilienis in hune habentm odum .1M in o r feu fini*
Vnde lienti fter uenæ portæ truncus,inferiori membrana omenti fuffultus,tranfuerfìm ad lienem tendit,
uence.drtertcC
O* ncrui dii'
pofterioriprimum uentriculi fedijeiuscp elatiori orificio d i humiliori membranæ omenti,ad-
cantur. eo q? ipfì colo,quà uentriculo exporrigitur,ramos offères:quos ubi deprompfi't,reliqua ipfius h 0 (lendit
portioin duos primum ramos 3 deindehi rurfus in alios diftèm inantur, ut tandem multiplici h urm fcri
ferie per humiliorem omenti membranam medio cauæ lienis fedi Ìècundum redam lineam il- etH4pg-ut
liimplantentur.Porròpriufquam hiram iinlienisfubftantiamdeperdantur,abinfigniori ra­ jitpentdb,
mo uifeeris humiliorapetentekuena pronafcitur,fi'niftram fundi uentriculi ièdem ampledes. k l9 -
ab ali]s uerò lienem adeuntibus ramis m o d o 1très, m odo etiam plures rami enafeuntur, in fi- lh.lC d.fi*
3 f.difun'
niftrum uentriculi latus, uti fæpe ppius relatum eft, excurrentes,nequaquam autem ad fupe- dens prim*
riusufq? uentriculiorificiumconfcendentes.Qiiemadmodumuerò lienem accedentes uenæ
inferioreomentimembranafufftulciuntur, fie quoque ab illis uentriculum petentes iuperiori S,diu:diïur
in T fi*
membrana omenti fuftinentur, cuius u t d i uaiòrum interuentu lien uentriculo connafci-
tu r « Arteriæ itidem frequenti fèrie lieni implicitæ,ortum ab illa ducunt arteria , quæ à ma­
gna arteriafupra renum régionem pronata,inferiori membranæ omenti innafcitur,acfinf lfi.cd.fi-*
ftrorfum lieni potiftimum offèrtur, pari prorfus ferie cum uenis in lienem pertinentibus ♦ x ,x A - rt
N crui lienis à fexto neruorum cerebri paris fobolependent,quæ fìniftri lateris coftarum ex- nt Ostendi
porrigitur radicibus,8^furculumhumiliorimembranæomentim ittitin lienis potius tunica, id ifig - c tt
JLtenti tu'
nied.
quam fubftantiam fpargendum.Lien enim non minus quàm iecur tenui quadam d i fimplici tAb.pg l?'
obducitur tunica,abomenti'5membranis,quæ lienis redælineæ innafcuntur,orta. H æ nam h U *S -
Ipfius nexus.
que membranæ lienis cauoinfèrtæ,in ipfius dégénérant tunicam ♦E tquiaàperitonæ o origi- 01 fi- caP‘i
nem ducunt,earundem benefìcio intcruentuqpperitonæuipfumlieni tunicam ofterremeritò U-4 *- v
pipfi-V^’
dicimus.Sedpræter lienis addorfum d e ad uentriculum omenti auxilio nexum , à peritonæo CC.
quà
 DE h v m a n i c o r p o r i s f a b r i c a L I B E R V. 5!i
qua feptumfuccingit, tenues interdum fibra:impari numero lienfs gibbo adneVtuntur ,'nfì
quoquefeptolieiiemitacolligantes.Vcròmutinhomimbushuiuiinodifibr^quandocFnon
reperì imtur,itaincambus nunquam. Eftetiamakquandocernere,lienisgibbumexteriorire
nis finiftri iiniolucro,quoti multa abundat adipe,fibrarum quarundam medio firmari potiffl'
q to f e V mum fi ren lieni(ut non ìnfrequenter fìt)magna ex parte’iubft ernatur. Atque ha>c eft ìknis fi
fubijcitur
o,p,o. tus,forma & partiumenumerario.Quàm iufté uerò corporis noftri architedbs fila difpenfa-
umt,fingulorumedocebitufus,&:fimaio:dequaiionmedicorummodc>proceres uerum&
phdofophorum precipui diilenferunt Erafiftratus uulgi opinione(quod curfonbus lienem
eximi Itulte credit)periuafus, lienem fruftra iaclum effe quodammodo atteftatur, dum ait
Naturarti timentem necubi artis fila obliuifccretur,quum feetui uix dum cócepto iecur in dex-
tris conformarci,m lmifiro quoque latere aliquid molitam effe, & confitìen tem in co fplencm
lecon oppoiuiiieiperindeac fi ipia uentriculo paululum in fìniftram produdojcrearionemfu-
peruacuam uitare non ualuiilet. Ariftoteles communem ufum,quem omnibus tribuituifeeri-
bus,liem quoqueprimurri aflcribit,uidelicet quo uena3utpotepenfiles, fiiftineri, & copia ui-
fcerum ftabiliri ad Corpus poilint: Quali enim(inquit ) anchora partibus appenfie,uifcera ad
corpus iaciun tur,Deinde iecoris lienisq? ufum priuatimdocés,fubiungit:Iecur & lienem ad ci
borum concodionem auxiliari,St lienem uapores uagantes diuetterè,8£ ex uentriculo attraile-
re.eostp podi- concoquere,ut qui fanguineus fit. atque ut femel dicam, Ariftoteles lienem adul>
tei ari iecoris loco recenfet. Eodem modo autor libri de Rcipirationis ufu, quem Galeno fallo
tribuunt.prater alia quadam duini ìs, qua gibbo lienis inferi arbitratur,nugamcnta, lienem
exuentriculo & inteftinis confedum cremorem per uenas uentriculi Se intelSnorum affiime-
re,ac languificationis organum effe contendit. Huius fententiarnonnulli etiam medicorum
fub fcribun t, lienem iecore male affido nomine iecoris ianguinem elaborare affirmàtes. Acqui
cateris diffedionis profeflòribus probabilior effe uidetur lienis ufus,in hoc illum à Natura fa
bricatum effe docet,ut lutofì faeculentiqs in iecore confedi fanguinis fitreceptaculum: & quem
admodum tenuiori leuioricp recremento bilis ueficula reficitur,italienem craffiori & orauiori
fiifcipiendo extrudii eife,quod lien ad feper porta uena truiicu,multiplid fobole cum adeun
tcm,tanquam familiare libi alliciat exugatqrattradum autem confìciat, elabora, ac fuanutri
rioni aptum reddat.fanguiné illuni,Odi craffus feculentusq; fit,rarum ipongiofiuncp efflciens.
Adquodpracipuèopitulanturfrequentesinlienéinferra:arteria,filo caloread exadamfàn*
guinis illius elaborationem ftrenuèauxiliantes.Sed quòd primarius pracipiiusép huius adio-
nis autor,lienis fit caro,edam fi no dicatur,manifeftum eflè neutiquam ambigo. Atqs ita etiain
omnibus concedimi eft,lienem non uniuerfum languinem quem àiecoreadmittit,(ua& infi ta
ui allicit,conficere,acin fui nutrimentum rcponerauerùm quicquid nutririoni ineptum con-
tinetjfuaq fubftantia adaptari nequit, in uentriculum magni cuiufdam ufus gratia reuomn ^ />,
Primùmenimomnesaffirmant,fuccummelancholicumà lienein uentriculum erudari,alrj uentriculum e/
quidemperuenamàlieneinuentriculumpertinentem3alrjper proprium quendam meatum, ru&t*^ l uo
atq? inde a uentriculo in inteftina 3Si hinc una cum fecibus è corpore expurgari «Porrò uena matu'
illam3aut utalrjs arridet3meatum nonnulli iìmpliciter in uentriculum aliene duci ieribunt: ali)
infèrtionis locum intrepide exprimentes3illum in fuperius uentriculi orificium implantari adì)
ciunt.Par etiam in eius exerementi ufu allignando, inter diffedionis proceres occurrit diilen^
fto.nam alrj perquàm utile Si amicum uentriculi fundionibus hocefte, fi'cut bilem fìauam ini-
micum Si hoftem perniciofìllimum aftruunt. ièd alrj quidem contenti funt, lì doceant,atram
han c bilem fua faporis qualitate, quam acerbam SCacidam elle faterttur, omnes uentriculi fun^
diones, quxinamplexu quodam confiftunt3aftringendo Si colligendocorroborare, aepro-
inde ne inconfe&us a uentriculo cibus elabatur, prohibere. Ali) autem huic tantum ufui non
acquiefcentes3iam didis utilitatibus addunt,uim uetriculi appetitricem hoc exeremento adeò
incitari,Ut eius precipue ulus gratia uenam aut porti a lienein luperius uentriculi orificiu inferi
ftatuantnmaginatione iolùm3non lèdionibus itaeàodi. Ego lane de hoc recrementi lienis in
uentriculum erudatione, Si eius ufu nihilaffirmare audeo : ncque etiam fedio ifìa luculenter,
quas tamen citraullam controueriìam Anatomes profelÌòres audaciffimèailerunt, mihi com>
r Vìdcrcid monftrat.Primum enim nullum meatu illi quo bilis in inteftina repurgatur,lìmilem eilè haud
eft in figu. ambigo:uena^autemquaciiniftrouentriculiIateriimplantatur3non àlienisr prodeunt corpo-
re3ièd ab illis qua: iam lieni inièruntur*Neque alia penitus harum uenarum per uentriculum fe
*/*•rt i ta. ries uifitur3quàmreliquarum omnium corpus uentriculi petentiurmdein nullahicprorilis eft
uena,coniuge carensarteria+Poftremò3fì quid in uentriculum alienedefertur3id potius uentri
32. culi funduni petit,quàm fuperius illius orificium.sVena namque iìniftram fundi uentriculi ft>
dem
Ili
?I4 A N D R E AE V ES A L I I BRVXELLENSI3
dem pcrrcptans,atq?ab rjsquxhumiliori líenís fediínferuntmqpríimipmm ducens, crnnííirn
uenarum uentriculo ab illis qua'1ioni exporriguntur oblatamente maxii uà occut rírA¿uan-
quam ñeque hxcuena,utinec alia, prorlus fíníftrum ucntrículí adíuis atusan oalío turgcat
fanguine,quámrelíqux uentrículu ímplícátes ucnc. At hac de re paulo prolíxius in ea 1-pifióla
cgí,qux in laterali morbo nihil interrile docct,dcxtrí ne an fimlli i cubiti ucna icccsiaut fi quid
in terfit,dex tram cubitiuenampotius quàm finiftram aperiendam. C a tei um licncm Tuo calo­
re innato,acircquentibus qui illuni íntertexunt artcrfjs, ucntrículí concoctíoncm iouere,íam
antea prodítum efi.Quodautemuulgo líenem rífusauthorem elle dícímus, bine fortafíís fum
ptu eile conqcío,quodcrafíum,íxculer«:u,S¿ lutofum ianguinem ad le líe n aliícíi ns,r chquuni
ianguinem amlíorcm , ac ut ita dícam, hílariorem reddere,omnibus ci i di tum cft. 1 oí i o líenís
beneficio cor refrígerarí(quod Arabum prxcípuís affirmatur) non autunio. ncque enímís
cor contingít,8¿ f/quod illi ínnatum eilet frígus,líenís artería: id ad cor haud deducerent,

JD E R E N IB N S . C e/ P V T X.
R E N E S pingui ípforum membrana índutos,ac chara ¿icribus T , V infiernitos,uígcfima
commonfiratfigura Migefíma a u tem fecu n d a u íg efim a t e n í a l e uigefina quintafig u r a , e o f
dem ea membrana Jiberos proponimi. V igefini a ueró prima renati tribus tabulis diffeclum con'
tinet, ipfius barmoniam concinneJpeclandam o f f erais ♦

r bilí ñauaíád fxcuìento lutofoqjfanguíní expurgando facrata,

ü A NA
íermo prxcedcns íam pertraCtauít.Híc ueró filis dedicabítur, qua: languì
nemincauamuenam exiccorcmiflumferoiaaqueacp humíditate colant,
quam cremorís ex ínteitínís ín uenx portxfurculos fumendí, 8c elabora­
ti fanguínís cxíccorís cauo in gibbum eiufdem ducedí,uehículum,exDfi
ui Hippocratís íentetíacíle dícebamus.Hunccnímhumorcm poítquani
____ proprium opus expleuit,ncc£ íanguis per plures atque ita anguftos mea-
tus ducendus efi,non dccctamplíus in corpore omnem atleruarí, uenís alíenum onus futurir*
2l~etiu num-Huíus ígítuf ulus occafione1rencs,quód ídrccrcmentum 8Cbílemípfam 8Cfxeulentum lau­ ííiofe.T,
ras crA«*« g U{liemcopiaíupereqbini funtfacféí ,fítum,formam,totamqjconftrucfiíonem huíemunerí con v"íY’
uenientem obtincntes.Quó oeyus ením humorem ferofum,quem urina Se lotium uocamus,
iànguiniadimant,quàm fieri potuítproxímeambo íccoriallocantur. Dexter ením fuperíorí
fuá partehumíílímam iecorís portíonetrfi contíngít,ín caníbus finum quoque in íccore fíbí,ut ‘; f ¡:(
alttuscoliocarctur ¿nfculptum,appoíit¿conícendens.Sínífterueròadcòaltamfedcm occupar, ulc¡mc¡i
J utSclíení alíqua ex parte íubfternatur.Vterque ueró íuxtauertebrarum corporum latera,hu- Udutaji.
milíori feptílcdiíncumbít,quaiddecímx8c undécima: 8C duodecima: cofias obducitur,ca
potíííimtim parte,qua cofia: ín poficríora ímpenfius obliquanair.Is ením cofiarum ín pofie- j¡¿0,o.
rioraflexus,opportunamrenibus federn oflèrreuifitur,ut8Ctutòuallentur,8Cnein anteriora f7wK
uel mínimum prominentes,exterorum nutrítíonís organorum federn occupent.Qux nifi re- u<0'''
fpcxífict Natura, unum femper ,cundemcp maximum( u tínterdumin habentibusuentrem ^
impenfepromínulum, Se uítiatum cofiarum du<ftum,molírí Naturamuídímus ) iuper uenx f ^
cauxScarteria:magna:corporarenemeoliocafiet,brcuiorí fuccíncfiíoríque compendio fero-
fum ianguinem attraCturum * Non ením renes,ut alíis ícríbítur Anatomías,lumborum mu V fi
feulís,qui dorfí S¿ femorís famulanmr motíbus,prorfus infternuntur,oC ctíam non multo nu- ^
mílíus quàm cofia: funt,ucl1'ínfima ibi parte uerfusílía defeendunt, edam fi alter altero ferm ^
per fít elatíor, ñeque ad amuílim ¿directo mutuò opponantur,. Quuni ením líendemíuius
quàm íccur defcendat,uterque autem ren líense caux,quá fub iecorís corpore ducítur, uícínus
elle contcndat,meritò dextrum finiftro elatíorcm eile plcrunque cerní mus. quíppe non raro
ctiam fimfier dextro elatíor obíeruatur,ín rjs precipue quibus lien minor & íccur maíus obtí-
gítrperíndeac fi id dextrum renem dcorlum deprimerei,file autem finíftrum altíus afccndcrc,
íjbiqp fubrjcí filieret ♦Porrò contraríum hunc fitum reníbus non tarn locí, quo apte locan poh
ícnt,occafione,quàm neédírecfto utríque ferofumianguinem attrahant, acaltcr ín contraríum
reuellens alteráis munusprohibcat,accídíffe confiat. ÑequeetíamínrenumfituCialeníratío
1 * cpdTU probada eft,quadextrü finí ftroedítioréeífedocet,u tfecundúrectitudínc magístrabar,quu
ca qux dextro ucnxlaterí aífcríbít, no magís fili quàm finíftro laceri propria fint.Ncmo ením
fanx mentís ex íecorem uenx cauxlatusdextru plurcs uenas quàm in finiftru pcrtincre fatebi-
tur,fiad amuílim cius uenx íecundú iecorís poftenora duòtu contemplatus fucrit. Cxtcrum
uteum?
 DE HV-HAN1 CORPORIS FABRICA LIBER V*
, utcmiquerenesfituinter fcdifercpcnr,neuter tamen altcrius altitudincm duanta meAl* . a n
i^ h urdi rumlongitudo3fuperatunquam,Suntcnimhumani'renesoblonm & nijn!1„ ¡ - .! ° ' R -£nufcfn:d*
¡as fig!1™ ex parte xqualitcr cralin Antcrius nanque 8c pofterius comprimunturrcnes38e in mlatere
du.t. exteríori ad amuílim orbiculares & gíbbí:" ínínteríori auté3quodexteríoríbrcuíuseft nartim
1 chiZ g ibbl^Partl'm caui.In media enim ínteriorís laterís fede finu profundíus fibí imprcftiim exiofi t
m 2} fisura íuperíus inferius queuclut in acutu angulum defincntemftn medio autem extuberante. Supe
ckt.f. rioripartepauloquarninferiorilatíoresíuntrenes3S ¿ pamadmodtimexteriusquám intends
/ ^ gcbau¡ craffiores.Magnitudine eadonantur3qua probe quantumfanguíní ex ufu cft 3íbrofo humore
n
fvjd g v .itu d oi
chlraaetl ilium emundant. Superficial! ieeoris gibbo fimílíter ímpenfeleucm & lubrícam fortíuntur, ut
fmguli ali- S i coloran ínteníerubrum8¿relplendentem. Subftantíananque conftant carnea,, denfa ad <Su íjlar.tid .
qU‘/ - E t m o^um^ íollcia ^ dura3parumqj á cordisíubftantíauanan tc3prxterquam quodnullís om-
í‘"í‘” lLU' nino fibris íntertexitur.Renum cnim íubftantía fíbrarum3ut S í ieeoris pulmonumq íubftan-
tía3expcrs efttuaíbrum per ípfam difttiforum fibris adattradíonem3retentionem S i expulfio-
nem famulantibus.Quumenímíanguinísferum renesexcolareoporterct,neepcommodeue- V enee ac arte
° f & n x cauxmagn2C^ artería0 corporibus3utííecur3aducnamcauam adnafcipotuerínt,pínfignís na: rendía qA
latee*,
ü-lir-ifi- rami a Llenaacartería ínípfos deduc'd iunt. A c á caua quídem dúo grades ramí 3utrínqj nímí-
m,n. rum fingulí3ad fingidos renes enafcuntur3quí non e directo ínuscem prodcunt3íed pro renum
0tu3orígíne uaríant3dexterq? ramus elatius finíftro príncípium pofíidet3fi quídem ren dexter
altíus coilocctur.fi uerbíínífterfup rierondextro íedem tibíucndícer3finíftcrquoq?ramus ela
tíus dextro a caua pronafeitur. A c par fane arteríarum eft ratio 3 qux fub uenís p roten fx una
q itfi.chu. cum qps tranfuerfim ad renum Hfinus,quos ín interno ípforum latere gcrim t, perferun-
tu r. Qiium prímum ín homíníbus ad ilium alteríus reñís íinum nena ac artería perú ene-
rín t, in duos ramos príufquam renem fubeant3am bx diuiduntur3unum ramum fuperío-
ríeíus finus angulo..aiterum inferiori offerentes.In ípio autem uaíorum ad renes progrefíu3ad
modum raro ále ramulosarteríaedíffundunt3íed tota: ín renes abíumuntur. quum interim a
sTopgii y reñís uena3rfemínalis uena finíftrum peten s teftem depromatur: ab ca autem qu x dex-
adt trumrenem ad its ramus ínpingiiemmcmbrancamq?reñís tunícam numeróla fobole fpargi-
t hh ve in £ur: quo d 8c finíftra uena ínterdum ímítatur 3dum ren finífter clatíorem dextro fedem pccu -
notandoni, pat.Cuíufmodí ucro fit h xc pínguís renum tuníca3paulo pbft exequar: 1mine cnim uaíorum FL_eft;iffnn in*
ternesfediAus
musfmfe du<ftus3ac per reñís corpus diftributíonem una cum reñís finíbus 3S i meatuum urínam e rení- conform ation
’^ u‘ n A , fit’s ínuefieam deducentium ortu3propter continuum de uafis fermonem pcrícribcre aggro
¡uszifig. díar.atq? utinam íta h xc tibíoboculos poneré, quemadmodum fiprxíens eííem, leuicpácimo-
dum opera ín reñís íecftíonecommonftrarepoftém: máxime quum tot fabulx de renum offi­
ces 3 finíbus 3membranís 38C q ux in rembus diftribuuntur uafis 3antchac exterís díftectíonís
profeftonbus efticrx fint.Galenus ínquít firnplícíter3uenas ac arterias per reñís corpus diftrí-
buí3Seper fpíftam duramcp renum fubftantíam3retento íanguínc3urínam cum bilis q u x ían-
guiní adeft portíone tranfmítti3ínq? urínaríum meatum efftuerc. Noftrorum mcdícorum
qui Galen um fequutí funt omníum3h xc exprímere ftuden tium3al fi perperam ofeítanterq reu­
nís fabrícam aggredíentes38¿ q u xh xc uaforum fit díftributío 5¿ fitus non obferuantes3ncícío
quas colatorias membranas ementíuntur. Alrj íediíonem aueríati 3 ín altis cathedrís íeden-
tes3fiibicpípfis mírifice placentes Prometheí3abunde fuo muñere le perfunctos efte arbitran-
tur3fi difeípulís ímagínatíone homíncm cófingant. A tq híncílludeft3quod prxcípuos no fire
aetatís médicos Se docuííTe Se ícrípfifte ícío3nobís tríplicem,quo urínaá íanguíne ínreníbus di
feernítur modum excogitar!
X) V C--X R V & pT ccfintdus fi'q u rii medicorum de urince poftetnon addentes interim,
txeoldtion e conm ientum exprim ere condtus Ju m , ac fu pertori
fiou raren em db ip fù x sg iléo uerfìts finum cduimìuediJTedìum
quid ín ípfa homínís ícdtíone
fin x t , in ferioridtu em ren is duntdxat media ffed la tu r p ortio. apparear3íed fibi finus Se du
C ccterùni qw .dfingulis indie et u r, ipje cham dlerum Jn d ex m ¿ftisfuoarbítratu effingunt«.
buuc modum edace bit.
Adeoíaneutnunc omnibus
X-sC V ena e arterid feroftim fanguinem reni offer enter,
l ì , R Sinus, in cjuem medici uendm c r drteridm nupcr diélasfero recepta probataqt fit opinio,
funifdiiguinem profonder e docent. duos in rembus cftc finus3fe-
Q> C? <Sin u s, in auem urind ex iam d i¿lo fin u coldretur. cundíí uífccrís logítudíncm
R> ¿Lem s (ubfldntid orbiculdtm finus hos ample¿lens.
dL Reatum c r nugacifimum rents colatorium, feu membrana cri íítos3elatiorc fcílícct unum,
bri modo peruid, c r urinam ex finii R indicato in fintevi C in dcmiftíoré altcrñ 3qui tranf-
fignitum una cum bile prom anare finens. ucría quadam membrana ín-
rinam c rene a d u e f 'eam deferens meatus.
tcrdíuídantur, fuperíor díco
ab inferiori.In fuperiorem reñís uenam arteríamq finiré,easqj feroíum fanguíncm in ilium in­
fundere»
 fi 6 A N D R E AE V E S A L I I BRVXE LLHNSIS
fun dere,deinde membranam finus íntercípíentem,tamardís angudísqi foraminulis pcruiam
effe, ut S£aqueum illud ac tenue recrementum 8c bilcm quocp tranimittat,fanguine interim pro
pter fui craditiem non penetrante . Addunt prxterea ¿111 humana? fabrica? dupentes architeli,
u t tan to ícílícet degan tius Natura? opus confíngant, ex inferiori finu meatum urinariumex^
plantari,illumq? urinam iamcolatam excípere«Proferto íagacíflínius illererum Opifex tatum
munus uni membranula? cribri modo perforata?non tribucrit, neq? in renibus eandem extm-
xerit.Quin renum fubdantía facúltate fibi innata,ac propria ad iuftitia temperie,ex ucnis ac ar-
terrj s per ípííüs corpus dedudis,ferofum illud recrementum excolat , ac in finum qui urinario
meatu excípítur,díffundít*Quod incredibile artifìcium utuideas,caninum renem utpote maci
Ìentum,& nulla, quemadmodumhumanused, pinguedine oppletum,ad manum tibí edè ue>
lim,ilium q? uti reñís adminidrationem ad pra?fentis libri calcem ííibíungam,teprínium aggre
di. Po fi aliquot enim obitas fediones(dummodo prima non fuffècerit) duos in renibus iinus
ad inuenies/ecus multo ac noflri arbitrantur medici, a Natura formatos. “Vena ením & arte. «vtìfup(A
ríaínrenís Corpus fubeun tes,in unum degenerantcorpus,arteriarum tunicisduritiacraflìtiecp mnu
refpondcns.Hoccauum&uenxarterix'ueroodoperrenis corpus difiributum cernitur. Pri. Hul°. h‘c
mum enim paulatimlatefces , in duas quodammodo partes diducitur:quarum unam quidem buUhifi.
an teriorem,alteram uerò pofleriorem(renum figura? perpetuò memores)dottrina? fludio uo lW£'
cabimus. Anterior una ferie unoq? dudu, modo fèx , modo ièptcm , modo plures etíam,xqu¿
erados producítramos,ín quos etíam anterior ha?cmembraneí corporis pars fìnitur. Prxfeiv
tes rami per anteriorem reñís partem a?qualíter a íeínuícem fecundtim reñís formam abícedcn
tes,ucrfus extcríus reñís latus properant,no quídem adexternam ufq? laterís eíus íuperfícíem,
ícd ¿nteríus multo ¿n reñís corporepermanent. Híc in aliquot propagínes rurfus didedfeor^
porís membraneí poftcríoríbus ramís,quos nuneprofequar, commífcentur. Pofleríor ením
corporis eíus pars eodem modo quo Sí anterior in ramos digerítur,ad externu reñís latus con
tendentes.Quum uerò hi eouíqp quo anteriores deuenerínt,mutuò pofleríores rami cum ante
ríoríbus cocunt,ac fingulí fingulís,ac fi unum idemep corpus edènt,uniuntur, m utuam i cauí>
tatcm condítuunt.Elegans ífle ramorum coitus indar femícírculí ad exteriorís renum laterís
formam perficítur. Porrò membraneum cauum^idud cum fuís ramís corpusnonundecunq?
renum adiiatamhabetfubdantíam.Corporí enim ípfi príufquam ¿n ramos digeratur,ante>
ríus poderíusqs, ad internum ípfius latus,no autem ad externum,reñís fubdátíaadnafcítur.
Ramísueròanteríoríbusduntaxatanteríus,podcríoríbusuerò poderius reñís fubdantía ad>
nafcítur,quouíq? ad mutuum coítum rami ducantur.Híc ením ubi ín plures ramos fínguíi di-
uíduntur,acanteriores cumpoderioríbus coeunt,rcnísíubdantíamadnatamundíq? habent.
quanquam ínter ramos ípfos,qua nihil adnafeítur ad reñís interiora, uelut feptum quoddam
procedít,ramís non Connatum,8¿ ab illa reñís fubdantía prodíens,qux ramís dum coeunt co
nafeítur. Adeò ut híc ínter.anteriores poderíorescp corporis íllíus membraneí ramos alter qui­
dam reñís finus exurgat,quodammodo bípartítus. Quia ením isexteríus membraneí corporis
latus,ubi primum ramos germinai,refpícít,unicusedeappkret:quum autem fecundum fcptíí
ex reñís fubdantía pronatu,uelut ad exteriora fertur,gemínus confpícítur. Vnaením eíus pars
inter fèptum ramos anteriores, altera ínter ídem íeptum Sepoderiores ramos porrígítur.
Sinus híc ínter dídecandum Ílibhumídus exanguísq? omníno occurrít, Corpus autem íllud
membraneum cum fuís ramís omnibus,aut primus finus ( fi ita corpus id appellare uífum fit)
fanguíneplenus íemperínuenítur.Homines ut pafíimpínguetudíne, quemadmodum por
cí,ícatent, fecundum finum quoque adipe duriufeulo, quafi ferofo humore cnutríto opple-
turn habent:quí non folum humanorum renum ípcculatíonem diíTecantíbus obfeurauit, fed -
quibufclam accurate fedíonem aggredíentíbus ita ímpofuít,ut hunc adípem*urinari) meatus
operculum quoddam cffe,8£ urina? in renibus excretíoní fèu Colatíoní prxficí,8¿ quoddam uc
lut colatoríum ede,fcríptum relíquerínt. Qui ením fuís ímagínatíoníbus Sí fomnrjs non con
tenti,plenam operam una cum ratíone fedíoní quoq? ímpenderunt,fi nihilaliud, faltcm mea -
tus urinari)y initium uíderunt, quod fané ex altero reñís finii pendei, non quídem ex hum í. > “
horí ¿pfius fede,fed ex interni laterís fecundíídíusfinus medio. Incipit ením meatus ííleab
externo latere membraneí corporis,ubi primüm m ramos feínditur. deínde per eíus corporis
FLmummuf medium proccdcns,ex renum medio in internum reñís latus uense cuíufdam indar procídít.
ñus. Ha?c mehereuledemum renum conformano ed , quarín membraneum illud corpus ípfiusq?
ramos íerofum fanguinemrcnis fubdantía? uí,& fibrarum eíus corporis redarum beneficio at
trahi commoiidrat:quo fanguís quantum fufficit ferofo ilio humore ita líberetur, ut fanguíne
a poi tx ucnx urculis in caux foboles allumi tranfmittiq? nouímus ♦Quippe non uníueríúm
renes

t
 DE H v m ANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 51 7
renes allicmnt.lmò ut languìs ad ftuxum per uenarum cauitates aptior fìt,eius humoris portio
una cum co per reliquu adhuc corpus ducitur, quem extrado iarnq; cocreto fanguini innata-
re confpicimus.Quinetiam manifeftum quoque euadit, reriuni fubftantiam à fanguine no fo-
lùm in uena caua,icd ÒCin arteria magna contento,aqueum illum humorcm , Si fi quid biliolì
excrementiadhucipfì fìt admixtum,colare,atcp in alterum illuni fìnum protrudere,eumcp inde
per t, q per=urinarium meatum ad ueficam huic humori inftar lagena? fubditam ienfim defluere. Que
w.S

rtlZur£ ueròhorummeatuum conformano fìt, ubi renum tunicarum explicationem praccedentibus

Azofig-T* addidero,ftatimaudies*Renibusbinxfuhttunic3?,òrtufubftantiaq? uafiantes,a Prima,qua? p^emlmtU/
v.ziopp. exterioreft,renum corporiperbnaciternonadnafcitur, nihilomihusipfi inftar inuolucri cir- niu.
cumquaque obducitur,8£ hinc edam renis fafcia uulgò nuncupatur. Ha?c àperitoneo huint-
liorem lèpritranluerfì fedem Accingente principium ducit *Quaenimipfi renes incumbuhti
mcmbraneas cjualdam fibras produciteli membraneam tunicam,qua? renes ipfi colliget,dege
nerantes.Prxfens tunica frequentibus uenis inftar omenti intertexitur, multa pinguedine(ut
SC illud)abundans,renumqp adionem penicilli cuiufdam ri tu fouens.Dextri quidem renis tiri
b zofig•Y. mca 'a uena ac|ipfum renempertingente propaginem exigit,in membranam frequenti ramò-
ezofig.x. rum fèrie excurrentem.Siiiifìriautem renis tunicacuenamàdipifeituràfìniftrouena? cauxla-
tere,elatius quàm renis uena enatam:aliquandoetiam contrariaeft in eiuirnodi tunicas impili
cantium uenarum exortus ratio.Porrò altera renum tunica tenuior eft, 8ritiullis uenis neq? etia
pinguetudineoblita,8£utiecorisSd lienis tunica renum lubftan ria? connata* Hancprocreat
tertiarene petentis arteria? tunica, Si ucnp item altera, nani dum hec uafà reniimplantantur, ha?
difi.cap.z tunica? ab eis abfcedentes,in pra?fenris renis tunica dilatantur * Ca?terùm renis aneruus,quem iLeniineruì.
lib.4 >-,a.
quali pra?terieram,gracilis eft,neq?ouena?,neq? arteria? renis proportione relpondens.Ula? enim
alterius ufus quàm nutriendicalorisq?iiifibrecreandigratia reni offeruntur. neruum autem
fenfum duntaxat obtufum pra?ftareoportuit,ac proinde à fexti paris ramis qui coftaru expor-
riguntur radicibus,Natura fìngulos ad utrumq? reiiem diffudit,in in ternani ipforum tunicam
potius quàm in corpus illos dilpergens*

D E V E S I C M V R I N M E R E C E V T M C V L O ,
£7 meatibus urinam è renibus in ueficam dcducentibus♦ Gap* EC E

V I R I L E M ueficam imprimis oflen dun t uigcfim afecunda0<&u igefim a tertia figu

r u b a n e fm u l cum urinar i/s meatibus dete& am prorfus exprim entes, ufi e r quarta figu ra C a s
p itis quadragefim i noni, librifiecundu S u p eriore u erò uefic.eefiindi partem adhuc p er ito n eo ne
xam,proponitfecu n d a figu ra ,tertia fe x ta ?decim a,duodecim a?uigefim a. C ceterùm m uliebrem
ueficam p u lch rè delineatam continet uigefimaquarta?uigefimaquinta?uigefimafexta>uti ex illa>
rum figurarum In d icib ilip etere lice i♦

ERINDE ac renes fuis fundionibus opportunam fedem libi uendicant,

diofigu-p.
tuto quelocantur,itaquoque 8>Cuelìca SCurinari) meatus* ^Velìca enim ^
22,25 y.er quum fìt aquea? fuperfluitatis receptaculum,in quo ienfim à renibus id co eJlCcC ltm'
24 .T.25A latum(ne frequenter Si perpetuò,fed raro SCrepente ac fìmul urina nobis
reddenda fit)coaceruatur, eam fèdem meritò obtinet, qua comode dum
urina? copia autqualitatemoleftatur,eam excernere poflit: quem locum
biffaci* nondecuitabbeoquofìcea exerementa emittunturprocul abeflè *Dein-
4s>ti. 1 m. eiatloreni lede aita nutritionis organa,hac uelìca longènobiliora,altamcp fedem expetentia,
fìbi occuparunt,adeò ut iure quodà non minus uelìca quàm inteftinu redum humilius locata
eUh.figura fìt. Ad pofteriorem enimcpubis oflìs fedem uelìca reponitur,elabori fui parte fuperiorem pu-
ttonkb.if. Q(pis fecfèm modo plus,modo minus,prout urina diftenditur,ex cedens. Eft namep obloii- Ve ficeefir*
ga?fpha?rx inftar aliquantulum rotunda,&T elabori parte,quam fundum ipfìus proprie uoca m*.
mus,apparetampliór:id quod fìtus occafione accidit*Quanquam enirn^ut capacior iniuri)sqp
ferendis minus obnoxia redderetur,figura ad amuftìm globi modo rotuda, magis ipfi conno
niifet, attame oblongiorem fuocp fundo ampliore Natura machinata eft,non quod eiufmodi
commoditatem negligerei,fed ne pubis os redum^ inteftinum pofteriori ueficx fedi in uiris,
ut & duterus in mulieribus attenfum,eius diftenfìonem nimiuni ardarent. quod fané necefta-
J rio accidiilet,fi quam ex longitudineforbturcapacitas,ebam in latitudine inter pubisos&re
dum inteftinu adieda fuiffet fed & fundum quocp tanto eft humilioreipfìus parte, qu£ in cer
■v: litri? tri
 518 ANDREAE VESALII BR V X E LLENSIS
uicem anguftum'uemeatu defìnit,arnplius,quanto comodius id pubis os excedcs propter ce.
V epe* fu i' dentes abdominis muiculos diftendi dilatane]? poteft, V elica cnim amplam 5i extendi prom,
fcd.nt.id.
ptam fieri oportuit,quo rarius,ut didii eft,urina nobis redden da fi t,ac proinde mèbraneo ner
ùeo ue con Rat corpore,quod dilatari poiiit comode, & rurius quit nihil cotinet,iubfidere,Ete
nimueficaleufidurajualidajmcbraneaq? conftat tunica,quae modo craiIior,modo tenuior ui.
fitur,prout nimiruautimpenfiùs diftendit, autardatunpcculiariterhoc fibi uendicans,quod fetid habet
fcxtrafioU
in elatiilimafui fundi parte, & qua in ceruicédefinit,obmeatuu quorundà implantationes ÒC "figure
explatationes durior crailiorq? finHanc triplici fibraru genere intertexta,uel pucri nouere,un. zS>etfi.ì6t
guibus dumueficainfiant,utproptius diftcndatur,illam fricantcs,aceiufmodi fibras diuellen.
tes.Eteilim nulla corporis tunica occurrit triplex hoc librarti genus exadius often des,cfj fi uc.
fica infleturradeb ut è ueficis,quas puer,uti noftratibus moris eft,inftare,contundere,& ungui.
bus ac digitis terere foleba,quid fibi fibrae amicarti uellcnt in Anatomicoru libris, ilico in telle.
xerim.Ceterum ueficaimplicantes fibraeeadem qua fibreuetriculiSc bill's uefìcule collocali
tur fcrie.R ed e enim intimae funt,extimae tranfuerfae, mediae uerò obliqua:,pro fundienu or.
dine fitus icriem adipiicentes,Expulfi'onem namq? praeit reten tio,& hanc rurfus attradio.D u
ram uero 3Ccraftam ueficae tunicam fieri oportuifte, praeter caetera argumento funt, quod in
magnani molem fepe diftendieam oporteat,quodc£ urine acrimonia ÒCulceribus ac calculi's
idq? generis mail's all]s frequenter uexcturrquae,nifi dura diet,earn facile laccrarent, eroderent,
acperforarcni.Vtautemualidioraadhuceflicianturhec,pcriton£urnillidenfum robuftumcp
inuolucrumpeculiariter circundedit,quodfecundaueficaetunica celetur.Hanc peritoneum
ipfi offert,1qua iiipra pubis os ueficefundu anteriore]? ipfius ièdes uniuerià peritoneo in ho. f J fi. 0 .2 Q
minibus fecus multo cp in canibus adnaicitur.ln canibus enim ÒCalijs quadrupedibus proceft fiÌP*
ius tamii à peritoneo uefìce offèrtur,neq? tota ipfius fèdes anterior peritoneo nelaxe quidem
adnaicit,fed ut & pofterior uefìce ièdes leuis lubrica cernii: ♦In hominibus etia ièdes uefìce
pofterior redu inteftinu & uteru reÌpiciés,lpuis ÒClubrica & aqueo humore oblita eft, Ceteru
cu urina uefìce(ut & biliofum recrementu fu e ueficule)ad nutritione inepta fìt,uenas,& qui.
bus ipfius calor refocillaretarterias Natura illis diftribuit,ac primu utrinq? in ceruicis uefìce la.
V en£ et drte
tera una uena & arteria una à caue ueng & arteria magn£hramis per pubis oilis forame crus ac. v.i; figu.*t
ri<£ de nerui h ulti, figli.
ueficce. cedctibus deriuauit,que hin c furfum per corporis uefiq: longitudine confcendetes,in tenibili, lib.3,1.
mospiliq? modo gracilcs furculos diffipant. Neq? neruis itidè,quibus ob triftantiu ieniàtione
maxime indiguit,uefica deftituit.Quantuuisenim urina uefìce utbilis minori uefìculg tancpfa
miliare quippiainfluat,ncqj quiinaturalis eftullaabilIanoxapatiat,ca tameinterdutantu bilio
fi exeremeti admixtu habet,mordaxq? & acris reddit adeò,ut nifi urine qualitate uefìca perci.
pcret,illa diutius confines,grauiter plerunq? afficeret ♦Proinde inter ceteras corporis partes,
1neruos no minimos fenfu tadus duntaxat gratia uefìca obtinuit,eos à icxti paris ramis cofta. izfi.at.it
à.\.n.
M eatus fot?' rum radicibus exporredis,& abkinfimis Ìpinalis m edulleparibus exiges «P reter h ec uaià Si
kifi.cd.it
tws urina edu'
neruos exelatioremediaq? fundi parte' meatus exoritur,qui per umbilicu & mintimu foetus in. lib-4 cbir.
cens, et fact us
X’Jyli.
peculùtres <17, uolucru,quod àfarciminisÌpecienomeninuenit,quuadhucutero gerimur,urinam deducit.
I zfiMdb
terice neficee Quinetiamuefìce lateribus" d ue attendunturarterie,uitalem ipiritumcx uteri arterrjs focaii
Eì 4 ì
eonnniJJ'ce,
deferentes,que in natis non minus cp meatus urina deducens,exarefcunt,inutilesq? reddutur, f a *
nifi quod uefìce ad peritoneum ligamcntorum uicem abundègerani,ucfìcamq? eredam con.
M ca cu m i u> tineanaPorròiiihumilioremuefìcefedempreteriùos neruos & u en as& arteriasin cauita.
n i fi-
raid c rembus tem uicp ipfius,alif’ duo meatus inferuntur ex rcnibus urinam deducentcs, aciufìiilimèà N a.
24. 2 ,&:
in uefìcam de/
tura formati, Qiium enim renes quàm proximèiecori neceiTariò allocentur, uefìca autem hu. 0 t i ,n f à
aucentium hit
florid. milem ièdem fìbi uendicet,meatus quofdamcffingi oportuit,urinam ex renibus in uefìcam de.
duduros, At(^hos uenarum corpori quàm fìmillimos Natura effòrmauit* quippefìmplici
conftat tunica,uenaru tunica paulo duriore,paucioribus^ cpillafibris obliquis intertexta. ita
namep meatus illi iniuri]s ferendisredduntur aptiores,&: tendi iubfidcrcq? facile poftunt,8^ o.
bliqu e fibre quo minus in uefìcam urina ocyus dclabatur, nihil interim prcpediunt, V crùm
quod bis meatibus,quos G reci ab officio appellant, tanta cum
uenis fìt fìmilitudo,quod'que illi fecus quàm uene iànguine turgentes, candicent, Celio albe
uenenuncupantur. pExplantanturuerò iftiex iecundo rcnum fìnu,eospcr medium primi
fìnus deduccte,Hincperitoneo fuperMIumborum muiculos fupertenfì, {ècuriflimè deorfìim *>x*
qjttiufc^
ad uefìcam prorepunt. Adnafcuntur enim in progrefìu p eriton eo, & ab ilio fìbras quafdam tdb.tyU-
adcprfalteram a{Iumunttunicam,uenulis arterrjs ut peritoneum ipiumintertextam, P o r.
ro d udu sip (brum quum itineris longitudo nihil commodi adfèrrehic poftit, quàm minime
an fi aduo (us cfttex renum en im fi'nu dcoifum modice ucrfus interiora,ut aduefìcam pertiiv
gant,
 \

db h v m a n i CORPORIS FÁBRICA l i b e r

pMOttpro- deferens pender, ímplanta£ur,íedíllíueficaefedí,quaepoíi:eríorí peritonei regioni, ad quam

cui ab 7 meatus toto dudu fccurè adnafcuntur,uicíníor eft * Eft autem e t regio in po fteriore uefioe fe-
' k M* de paulo anteaquam in ceruicem definat,cui utriqp meatus primùm adnafcuntur,8¿ obliquo
anfradu ueficas tunicam àperitoneo pronatam penetrantcsàtandem in uefica: cauitatem alte-
t ufigure ram quoq?tunicam penetrantes aperiunturingrediuntur ue,modo fanéquàmfimillimo,1quo
adl bilis meatumin duodenum inferi relatum cft :Iaxísnimírummembranulisutrínq$ ad meatus
foramen èx ueficas corpore appcndentibus,non aliter quàm iì ueficas internai tunicas tenues hu ■-A rtificioß t
¿ufmodí proceftus inibì adnafeerentur, H orum ufus, mem^raneoru procefluum bilem dedu- viedtuu tirina
deducentiñ in>
centi meatuí adnatorum uíuí refpondet, ut fcilicet urinas quidem ex meattbus in ueficam de­ fertio.
fluenti ccdant,8¿ dum uefica diftenta urinam rurfus in eofdem meatus regurgitare uolet,colle-*
d i íllí nieatumtp opplentes,urinas tranfttum praspediant.Id quod adeò prgftant commode, ut
ueßca uel flatu plurimo repleta,nihilplanè fpiritus per hos meatus reddere queat. V e ru quod
SC obliquus ille in meatuu infèrtione dudus,eidem ufuifamuletur,ueficas dum infìantur, exa-
d e comoiiftrantEadem infollibus indies experimur:nam per foramen quod à tergo illis adhi
beri íolet,aér quidem attrahitur,fed quum follis comprimitur,propter ailcrculum impetu aè-
ris foramini appreflum,nihil uentí éxípírat Jdem quoq? in pilis obferuamus,quas flam diften-
dimus^Quanqua longè maiore induftria,neq5 ita pendulís operculis rerum Opifex in urina-
riorum meatuum implantatione utatur,cp nos ipfius artificium imitates in follibus Si pill's, aut
etiam in ad mitten dis quàspoftmodumegredinolumus columbismolimur. Vrinarioruitacp
meatuum implantatio ad inferiorem pofterioremq? regione ueficp non procul ab ipfius ceruice
« fig•*v confiftit. H i c enim humillima ueficas pars in anguftum finitur" meatum,quern ipfius ceruicem V e fieri ter*
^ c°lfum"ue nuncupamusialiter in uiris quàm in mulieribus protenfum, Si alps quoqftn illis cp nix»
in his adnatumcoagmentatumq? partibus,8¿ ufum deniq? ambobus diuerium prebentdCom
x 22, fig. nume eft enim utriicp huic ceruici feu meatui urinam ex uefica deferentix muiculum orbicula-
t{'m círcunducí,quo cauetur ne urina prater uoluntatem noftram effluat:cuius ufum,fitum,6¿
forma in fècudo libro diffufè períequuti fumus*Deínde utriíq?,8¿ uirís Sí mulieribus per ilium
meatu urina excernítur, fed uirís ad femínís quocp eíaculatíone ílleauxílíatun Eacp propter pc­
s' «,2?fi/, cuharíter hí7glandofum íllud corpus adnatühabent, fernen defèrentiumuaforunf iníertíoné
Z'~ijigu..U' fLlfCI'pí€nSjq Llo corpore urinas meatum bumedante S í irrigante mulleres deftítuütur* Q uíne-
a z, t í a r n mulieribusíliper uteri ceruicem meatus híc fèu ueficas ceruíx fìbris membraneís íllí adna-
rus extendítur,ac ubi prímum fub pubis offe cum uteri ceruíceíuríum ínftedí ceperít, in íílíus
bzsfi.j.iy cauítatembcefíat*Vírís autem ultraLporrígíturacpromínetmam quamprímúm humíllímam
fig.L. pubis ofíium commífturas regíonem fuperauít, penis corporíbusíubnatusad elatiorem uíq?
pubis o ilium co m mí (Ture federn íurfum fertur,6¿ hiñe rurfus prout rígídus flaccídus ue eft pe
ca.^ Jiib.2 nís,furfum fpedatautpropendet,nunc<rGrascorum,nunc S Latinorum eíementu exprimes*
ad G,a,b. A t liase opportunity una cum generatíonís organíspertradabuntur ♦ Hadenus ením tríplícía
Quotnutrìitó
r cí cibi organa uteunq? perfèquutus fumtpríma quídem quas concoquunt, Sí quas alímentuutíle nia organa, hd
49/f 2n! propeílunt ac tranfmíttunt* Secunda aute quas expurgant Sí deferut, Sí Íufcípíunt recrcmeta* ¿lenus commi
et ciuf.capi T ertía uerò,quas excremen torn effluxui adhibentur. Atq? has ein duplici erant dífferentíaralía moratafinn
tisfigu. i,2 enim intenjpeftiue efHuere prohibent, ut orbicularisctmuículus ueficas ceruici Sí podici adhibi
e7mufeui tusialiaautemtempeftíueexcrementa propellunt,utc ieptum,6^abdominis f odomufculi*
ft^ N ^4 T V K ^4M P R O V ^4 G ^ fN D ^ íE S T E C IT I
n,5A.óA, próuidijje* C aput 24 1 1 +
M praèféntis libri initio nutritionis organòrurri neceflítatem in humana fa
brica adinuenientes, ex humani corporis primordrjs, Si qua id conftat
materia,hominem neCcflariò morti eflè obnoxium colligebamus» Preter-
quam enim quòd mixtum genitumcp fit corpus humanum, idipfum im -
mortale incorruptibilccp fieri nequáquam potuiflè, arterías,uenas,nerui,ca
ro,8¿ id genus partes reliquas, è quíbus conformatur, abundé common -
ftranttQiiando itacp uel materias occafìone hominem producere immota
talem rerum Opifici negabatur,ipfì ad immortalitatem quodlicuit auxilium machinatus eft,
inftarboni ciuitatum conditoris, cuinonprasièns duntaxatcohabitatio cordi eft,fedrationè
quocp prouidet, quauelin asternu,ucl ad quamplurimos annos ea duret.Sed cíuítas quidem
quantumuis bene fortunata, qua: non unà cum feculis astatibuscp quandocp intercidat, nulla
x % uide-
I
 52# A N D R E AE VESALIÏ BR V X E L L E N S I S
uidetitr unq inftitutafuiflê. Prouidi uerò folertisqp rerum Opifids opera,quæ muítis annotti
míllíbus iam fuftecerunt & perdurarti,adhuc permana,mirabili quadam arte ab ipfo inuêta,
utfemperpro hominibus qui corrupuntur noui fuccedanriperpetua^ fpecici conferuatio fiat.
Partitgene* Homiiies namqp initio ita extruxit, ut unus quidem potiffïmü fœtus principi] rationeexporri.
gerebalterautemidfufcipiensiœtuenutriretfoueretcp. Sic uiro organa," teftes ícílícetípfosín ***»*#/.
enumeratio. didit,quæ præcipuum noui conftituendi hominis príncípíum efformarent,ualà illis adiungês
dupliciaf’alia quidem materia ex cjua hi apte lemencSficerent apportai!tía,1alia uerò iam confe h
<fhjinunuameatu, quiopportuneidine uteruprorjciat3deducêtiaJsenim mulieri dat,utprin *’*’**«*
cipiu hoc cocipiat:deindeis quoqj uafis coièritur,quoru beneficio genitura temporís iucceffù
enutríatur,acpræcipuo Naturæ miraculo innouum hominem prodeat.Intérim 8¿8telleshua ,*ctc. ’**
façillorû fundió níbus ièruientiaùterus fibíuendícatjut&mulíeralíquáprímaríí principi] ra - •>f>
rionêfœtui adrjcíat.Quínetíá hís omnibus non homínu duntaxat,ícd ÒC cæterorüanimaliu ge T>jígfkl¡
neratíonílámulantíbus organis meras comífcendoru corporu libidines, peculiare quan da
Vundi dppe- délectationís uim ad generationererum Opífexcopulauít,ípfi uerò animp ea uiuræmirabilem
titus generati quandam & indicibile utendi appetitu quoq? elargicns. A quo ufu ammalia incitata ÔC ftimula mìd ^
omiorgani* fi ftulta aut iuuenilia,aut ratione priuata prorfus fuerint, prouident tame fucceifione fpe P>
dècelui. cielj iau(j f^cus qì fi omnino effent prudentia. Quu ením Opífex haud ignoraret íubftantíá, ex u'
qua inftrumenta generationi fubferuientia creauit,perfedam fapientià neuticp admitiere illece
bram3£uelutineicationè,quam folamacciperepoterat,adfalute conferuationemq? ipecieirjs
indidit,deledationêuehementifftmâiÎIarû partiti uíuí adrjciens. Atq? hincilla in Timæo Plato*
», nis de generationis amore à reru Opifice nobis ingenita différends cit fententia:Quocii ca pu
,, dendoru naturæ in uiris infita uís inobediens ac ímperíofa,8¿ quali animai no exaudies ratio*
,3 nem/uriolàru libídmu uíolen tía,fubí] cere fibi cunda conatur. Vulua quocp & utérus in fcemi
D, nis pari ratione animai auidu generandi,fì intempeftiue diucp à generando abftineat, ægrè fert
a, mora, plurimumcp indignatur.Vtmodò nihil dici de amore, quo animaliafuos proíequíítur
foctus;8¿ temperie à Natura mulieri príuatím coceffà, ut no folu utero adhuc cotento fœtui all
mentu fiibminiftret,ueru natû quoq? fuis mamíüís tam lèdulò 8¿folícíte enutriat. Quàm uerò
affàbrèhasperindeacreliquagenerationi liibminiftrantiaorgana extruda fìnt,iampaulatim
auditurus es,quum cuiufq? organi fitum,formam,fubftantiam,conncxum,uafa,ncruos,o: tu,
inuolucra,quibus integitur aut confiât,dudus,adiones,ufus,8£eius generis reliqua, à uiroru
organis ftatuens ièrmonis initium,prolèqui pergam.
DE VIRO R V M ORG^fNlS G E N ER^AT I O
nijubfcruientibuu Caput X 1 1 L
P R A E S E N T I ^ A organaprimùmnigtfìinafìgurajnoxmgejlmafecunda<&uis
gejimatertia abfolutifiimè exprimuntur, quemadmo dum carum Index maniftftò tdocuiU
Qjiccfh'ones I R l ièmen primariu hominis effèdiuueffe principiu,medicis iuxta ac phi
tic côntrouer'
fi* in ira d a ,
lo iophis conceffum eft omnibus:mulierè uerò lèmen emíttere,8¿ effediui
tione de gene* principi] parte præbere, Ariftoteles & alrj plericp infìciatunRurfus no mi
ratio nii orga nus ambigitur,nunquid genitale lèmê duorü principioru materiaiis et effe
*Í6 oiiucC. diui ratione iubeat,ut cu Diuo HippocrateetPolyboGalenug exifiimat:
an effedíuí tantu,ut Ariftotelis eft opinio,qui licer prin cipiu motionis me
_______________ftruo Ìànguini à iemine inferri ai bitrabatur,non tame ex ipiò,ueluti ex ma
tería, animal forman putabât. His præter alias de femínís materia, Se ipfius ab anímalis partí*
bus fedíbusqp decifione,ac uaforu feminaliu dudu, forma, ortu, numero, infertione,prçterea et
acetabuloru in utero cílentía,& fanguinis mcfiruyiatura,foetus^ enutrítíone, ínter primarios
médicos philofophosinnúmeras ateppenitusexdiametro contrarias diffènfiones, accedit,
quæ teftium fit conformano,&: nunquid femen illi,ut Galenus annuit,generent:num uerò tan
tum planarum, quæ Græcis uocantur, quas^ textrices fuis telís appendent,uícem ex Pe*
ripateticorum fententia gerant. V t intérim præteream mille de fœtus formatione, 3Cquando
mafculus,quando fœmina producatur,de fœtus ad parentes fimilitudine, ac fignís,de óptima
animæpartemum fcilicethæc calor femini innatus, alia ue fubftâtia fit,autalicundemiffa,ac ali
quid prorfus incorporei aut corporeurÔC rurfus fi ita fît,num id eu homine,an prius eu omni*
bus animis creet,unde iddimittatur,præterea mortale nean immortale fit, eiusep generis alias
pene infinitas philoíophorum medícorumqpdífferétías, &Cquæ cœlum terræ miicet nomina à
uai i]s ufurpata autoribus,ac diuerfispugnantibusc^partibus diuerfîmodéimpofitai^denuô
I
 DE H VM ANI CORPORIS F AB RÌCA LIBER V* ¿21

àb interpretibus mifere conuerfà* Adeò fané,ut ingentibus undequaq? opinionu dogmatumcp

procellis fluduans,uehementer ambigem,undegenerationis in uiro organoru tradationébo
no ornineaufpicer.Si enim mea comemoratorum dogmatufententia primu expofuero, pra?-
ter hoc quod fandiflìma? religionis noftrae fìdes nonullà (ibi priuatim uendicat,&: pleraqp me­
ritò in dubiu uocari prohibet,heccp noftra a?tas rerum capitibus potiùs cpprolixa enarratione
obledatur, qui de feminarijsinftrumentis inciderei fermo, illisnondum explicatis, obfeum
tatem no leuem pararet.Rurfus iì poftpofitis alioru controucrfrjs, organoru deferiprioné ag-
grediàr,pleraq; ìlloru placitis repugnantia occurrent:quce fi exadiùs coprobare adnifus fuero,
manca interceptacpreddet orario. At quum alicundeinchoandu fit, nuda organ ora defcriptio
fubfjcietur, quarti ubi £x diffedione uera(qualem profedò deferipturus fùm) animadrierterisj
ilico in procindu erit,quid de quamplurimis dogmatibus cifra prolixam argumeritoru confu
rationem fentiertdum fit,In quibufdam aute quantumuis etia fedulò Naturai opera expendas,
nihil quod tibi omni ex parte fanu uidebit,adinuenire poterismifi forte in alicuius uerba fecus
atq? dCcet iurans,tuo fenfui derogare lubeat,rationeq? prorfus careas, Atq? h k adeò non iniuria
miraberis,omnes quihuiufmodi tradationéaggredì flint, fubindeignorata & negledaorga­
noru conftrudione,tot opinionu porterà inuexiffe,omnesq? inter fe quodamodo diffentire,ac
differetibus argumetis eofdéautores fuaplacita Andabataru modo confirm affé. Quo autem
exhis fententiarufiudibus affequuta Anatome facilius euadas,generationis in uiro organoru
fabrica ordine explicabo* Teftium itaq$ in uiris fitus nulli no coipicuus eft,ut Se binarius ip
fora numerus, undc <Ai<Avpoi 8 c geminiappellàtur:quamuis interdum unus tantu, 8C interdum dc numerm'
tres iìmul reperiantur,at id rariùs cp n5nulli exiftimant,tertiu tcftem tuberculu pra?ter Natura
ex meliceridum,aut fteatomatum, aut atheoromatu numero in fcorto reconditu enumerates.
Porrò teftium forma,fubftantia, funi ca?,8l ìlloru fùndionibus fubfrruientia uafà,no etiam pa- Tejlhm fir'
tent fìngulis,Sunt igitur teftes rotundi,fed paulo admodu oblongiores cp aut lati,aut profum
di: dein humiliori parte n5 nihil obtufìores amplioresq?,cp fuperiorifèdeuiftintur,.uer iìm8£ id
admodu obfeurdetiàfi teftes ouoru nome à plerifcp,& precipue Arabibus inuenerintdn exter
na fuperficie nullu penitus finu impreflionem ue aut in^qualitaté obtinet, Subftantia conftan t
b *$fìgu.T alba,ladea,molli,¿C libi undecuq?fimiiiaccotinua,niiÌ quòd uenulisfrequétibus rjfdemq? exi
§UIStenuiflimisqioppletafìt,obidcpraracauernofàq^,quemàdmodulieniscfubftantiaeflèui-
deat, Atq? id para alrjs animaduerfum eft diftedionis profeftoribus,meqj diu latuit,quòd inter
diffecandum tefte uehementius coprimere folea,Neqp uiroru teftes ullum omnino finu cauita-
tem'ueexigut,pra?ter ea qua: fecundariòipfìs eiufmodi uenularu gratia accedit, Vnde aute ue-
na? uafeula'ue,qua? teftiu fubftantie implicari dicebam,ortum ducant, fenfìm explicare conten
dam, Teftes pluribus tunicis feu inuolucris integutunac alrjs quidem utriq? tefti comunibus, ^ efd“ molti
alris aute Driuatim fìngulos teftes inuoluentibus, Ambos enim teftes una cum ipfòru peculiari c™>utriJ $ te'
<Uofig.r.f. bus tunicis &lieminari]suaiis, cutisiplaex membrana,qua carnolam no immento uocan ai-
c 20fìgu t ximus,perindeatq? uniuerfum corpus,amplexant,8£ duo utrifi^ teftibus comunia ftatuutin-
uolucra:cutis quide unu,quod reliqua corporis cute tenuius eft,et uelut futura quada èC rugis
i nterftinguit,ac quibufda fcrotu,quibufda uerò (qui fe Latinius loqui exiftimat) fcortu,Grse-
cis uerò ¿ 3 ^ dicitur, Alteru aute comune inuolucru mebrana carnoiàefformat, hic perinde ac
cutis,longè cp in reliquo corpore tenuior,fèd uenis frequetioribus intertexta*Prseter hac uerò
tenuitate cutis ÒC mebrana aliud peculiariter hic,ut 8 cin fronte ac pene fibi uendicat,quadoqui
dem nullus inter ipfas interuenit adepsrno aliter profedò op fi Natura uiroru teftibus laxius tc
nuiusq^ uoluiflet à cute & ea mebrana obduciinuolucru,à uiroruq? teftibus no minus cp à cere
bro omne abefle pinguedine,Nam ÒCCi membranaru que uenis arterfjsq^ frequentibus interte
xunt circa teftes adfit copia,nullus tame,ut fere in reliquo corpore efle folet,hic cofpicit adeps.
Porrò utrumq? tefte priuatim inuoluentes tunica?,amplitudine,conformatione,tenuitate inui Pnuau utri
f a fi.u.bi' c£ admodu uariat/Vna enim,qua? SC exterior eft,tefte cufiiis uafi's ad eaufq? fède,qua magna? uf $ tejlviin*
peritonei amplitudini comittunt,induri,ualida quide,fed tenuis,ueniscp abundas,gQua enim uo!ucrdt
found* ad uena arteriamcp feminales,ac dein uas feme à tefte furfum ducens,ex peritona?i magna amplitu-
cjjne jn inguinuregione ipfumqj fcortu duci audies,illic peritoneu pr^fèns educitinuolucrum,
g 22 quod peritona?i pars proceftusq^ meritò cenfètjriaq? ab ipfb peritona?o prodit, ut fcortu à cute
*an[mttit deduci pronafciq? cernimus, Hoc inuolucru feu tunica exteriori fuperfìeie, quahan c camola
mebrana cotingi t,fìbris quibufda mébraneis illi conafcit,adeò fané frequetibus,ut inter du has
alia teftiu tunica coftituere arbitratus fuerim,uti etia fubinde in aquoiìs ramicibus accidere co-
fpicimus. Ab his naqp mebraneis fìbris tunica interdu conflat,qua inter fècadu aqueo humore
oppieràinuenimus,Ceteru qua dextri teftis tunica fìniftri teftis cotingit tunica,amb^ tunica fi
• * x 3 bris
 e lZ - A N D R E AE VESADII BRVXEBEENSI9
brisquoq?mutuòcomittuntur,acobidexternafuperficienonadmodukuej
fed membranaruinuice conataru modo afperà ac fibrofamdntmor eius inuo t F acies,
qua tefte ipfius 9 uafarefpicit,lauis & aquco quodà humore obduda cor'
pori conafcitui^prptercp quod elatiori lui parte,qua ex peritoneo pro cedi telile peritoneo con
dnuatur adnafciturcptquin & inferioriteftis parti ualide spplantatur,no qui c c F '
ri,fedhumillimxuafi^lemenateftedeferentisparti>quaidfurium ecun^ u e 1 ' pbnt¿turi.

uoluitur «A d hxc, tenuillima? membrana? interuentu prxfens inuolucru interna ip ms uperh

eie uaforu membrana? adnafcitur,qua?à peritona?o enata,uena? qui e emina t a tcia co uuit
tunica3arteriacautetertia+At<^isconexusnoorbiculatimaduaiaper cttur^e ecu urn re a
duntaxatlineà,quasadpofterioreuaforufedem ducitur « Hoc inno urnia iqui cum carno a
corporis mebrana comune nancifcit «V t enim hanc earnoils quibufda fibns aliqua fui pai te 1 > mfcii
augeri intertexicp ac in mufculi natura degenerare didu eft/ic quoc^hoc teftis inuolucru ccun
dum totàipfius longitudine pofteriori in federa peritoneo uiqs ad humillima teftis parte, car.-
no fas fibra obtineC^ longi ftridi^ cuiufdà mufculi natura refert,quem mebranxleu ipfi in. R 22fyu.t.
T e f l i i mifcu uolucro innatum cernimus,nufcp ab inuolucro abfccdentem,fed una cum ilio a peritoneo ilici
lut txteriori
ip/i'ws inuolu-
pientem,8£etià inferiori parti uafìsà tefte fèmendeferentis,fìmul cum inuolucro adnatu, nuo nafcUMi.
tro inndtus. lucrum hoc practerqj quod teftem commodiftìmè integit,illumcp lufpenfum continet,mukuli
edam illius benefìcio, qua fi uoluntario motu teftem furfum allicere fentitur. 1 orro & mulculi
huius occasione, quod fcilicetruber ut reliqua caro fit, id i n u o l u c r u p r i u a t i m appella,
tum à Grxcis arbitror« aut edam ob uenarum gracilium qua? id adeunt frequentiam, qua? illi
inuolucro etiam ruborem alique conciliataVerùm no ignarus quofdà a uagina id Grxcorum
nomcn deducere,noliem de nominibus qua? harum pardcularu innumera uariaqs admodum
(lì modo alibi)occurrut,uideri contendo fior dd enim mihi fat effiì uere fingili a,uti inter dille,
candum apparet,defcripfero,totius capitis ordinem ac nomimi libera impofitionem lectori re.
linques.nihil enim in tradatione obftabit,quodcunq? primu libuerit prius et pofterius hic per.
1 1 wt &■ lecere, atq? ex fententia lìngula nuncupare.Quod pra?cipue propter alteru priuatim teftem am.
m lUo teJHt
JZucrul biens"1inuolucrumaddendum duxi.Quippeidpra?ter teftis corpusfubftantiamq*nihilcmni zz, ijfigV,'
no amplcditur,teftis figure ad amuffim refpondens,autpotius illam efformans.Quippedura urùmài-
ÒCcrafla ac ualida admodum membran aeft,teftis fubftantiam uteunqj moliem ac fequaccm in. twrjnyg!
fimutcrta
uoluens« Atque is lane pra?fentis inuolucri praecipuus ufus ccnfendus eft«dein in hoc conducit,
tatne d Q,
utiplìus interuentu Si medio,uafatefti comittendaipfi adnafeantur« Inuolucrum enim laxius, d teftis ¡uh'
tenuius,mollius'que inibì cernitur,quà uafa illi connafcantur,quàm per reliquam circunferen. jìctnttinu)'
dice dmulf
tiam«Et elatiori quidemhuius tunica? partiucnaac arteria tefti languinem fpiritumcp deferen. furr, cerno
tes11adnafeuntur, ac quamplurimi ramuii earntunicam hìc perforantes, in teftis lubftantiam tur.
0exporriguntur«Pra?terillosuerò,frequentes,fedperquam graciles lurculfideorfumin tunica?
illius corpus àuenaarteria quederiuantur,intauris & arietibus inftar uitis capreolorum eie. 0 2ì k uri
R,V. -
oanter deduci « In pofteriori nero lede tunica hxcper uniueriam ipfius longitudinem uali -
p u f-* ’*'
diffimèadnatos exigit omnes defercntts femen uafìspanfradus teftiobdudos, inibietiam um I.CtE,F»^
decunquetenuibus ac uifum fugiendbusforaminibus pertula« Ca?tcrum per reliquam exte.
irò rem ipfius iuperfìcie,lpuis Si aqueo humore perfufa,nul 1i penitus parti conexa eft« Luci na
nero luperfìcie, qua teftis fubftantiam ha?c tunica continet,undccunque illifubftantia? conna
fcitur«Porrò hanc tunicam leu inuolucrum à primis Anatomes profèiIbribus,qui teftem
fioy UOCauere , uo\J)</lv(udlce, quali fupergeminalem dixeris, appellatum làtfeio : quicquidali) e
teftisnugenturcapite, quiquum inuolucrumhoc ignorarcnt,&apuduetcres GrcecostulW^
t/lùiuPcc legerentjprxtcr elatiorem teftis partem, Galeno teftis caput proculdubio nuncupa.
tam,aliamefFinxeruntparticulam,qua? parui teftis inftar,tefti impofìta,ipfius caput &C
ws uocaretur « Alrj horumerrore(qucm Si Gra?corum interpretes mirificè auxet unt)elufì 3led
infedione interini diligentcs, quum huiufmodi caput non reperirent, Arabesquofdam imi
tati,uas aliquod hoc nomineappellandum finxerunt, quod inter teftem & uenam ac arte.
riam,qu2c prsefenti inuolucro primum adnalcuntur,medium pofuere,'1cam fortaftè feme dele I c t v P '
rentisuafìs particulà ita appellates,qucipfius eft principiu,8^ in pofteriori teftis lede elatiorem
ipfius ièdem orbiculatim aliqua ex parte copleditur« Sed quu ex relcdione horu nuga? etia leui
y d jb r u tefti' opera obÌeructur,poftpofita nominu cotennone,hanc ex propri)s cuicp tefti tunicis aiterà ha.
lus fkngwnt beto,&T </ictSrcy ueteribus etià Grgcis appellata feito,nuc uaforu dudiii mente alacriter accomo.
f- x x d f a
¿ e JJnritu defi dans* Ad fìngulos enim teftes lìngula pertingut uenp,ac ite arterie ortu diffèretes/Vena nancp
rentium nume
ru s , m ox o *
dextru accedes tefte,à uena?caua’ caudicedemiftius q/uenaru ad rencs exporredaru origines tn,n-
o n u s . pcndet,principiuducit; no quidem à dextro caudicis latere,fed ex fuperiori anteriori ue ipfius
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V Sii
t i I,ì?fio ­ fede ad d « ru m modicé dedinans,' oblongo quali & craffiufculo tubere exoritur a c fonimi
ttiofi. e.zf
f*
obhqtieuerlus dextrum laws protenfa, pentonaeo^ fuffulta dcorfum fo u r Siniftri teftis * Z
nanon a cautecaud.cc principium mutuamr,at elatiusmultò quàmdextra mafeens cxuc
n x finiftro reni exporredtathumiliori lede originari habet. Atquein hunemodum nlcrunnup
xafìgu-y uenarum ortus cernicur.uerum quandoqp/ed rarius.à finiftro caute caudids latere' ram u iL
ferturadx.
exporngt c o llid e s , qui deorfum ad finiftra repens, finiftr* fominah uenx comm.foetur
y Spedatur cumulacoit.Cialenus idem&dextrxfeminali uenaealiquandocótioifle teftawr quodfcili
idfig.ca. 9
li. tertij in,' cet a dextrirenis uena egredrens furculus.deorfum protenderetur, & uenx commifccretur à
feria,ad C, caux caudiceprincipiumexigenti. At nelcio quid Prometheis in mentem uenerit,qui ibis foni
quod tnifce nii s hominem in cathedra fingentes, dextram fominalem uenam à dextri renis uena, finiftr um
turft' uerpexcaux caudice toties enafei docent, quoties fìnifter ren dextro elatiorem federn occtv
pat.quafi uerodextrauenanon demiftiusmultò,quàmrenumuenx,initiumduceret:&Cquia
plerunq? dextri renis uena nimis elataeflet, teftis dextri uena à caux caudice deriuaretur. Nos
ere ro eum renum obferuauimus fitum, fed dextri teftis uenx aliud principium feme! dunta-*
xat,quamuis tunc utriufque lateris feminales uenx à renum uenis principium ducebant.Por-
ro feminales uenx,ad hunc modum deorfum protenixperitonxo fìbrofìs nexibus qui in alte
ram earum degenerant tunicam committutur,coniuges arterias fortitx* Vtrxqs enim arterix
Z M, 23 fi .
humihus quàm dextrum teftem petentis uenx principium confiftit è diredo, & fìbiproximx
et educitur ex elatioris anterioris ue magnx arterix fedis mediozpromuntur,ac dextra quidem caux ue^
.fubuabh. nx caudicem (quod parum à Galeno animaduerium miror) confcendens,deorfum oblique
azitzjfi.h. ad dextri teftis uenam properat^Siniftrauerò fui lateris uenam accedens,non femel mihideftu
ifte uifa eft,finiftri teftis uena iolito tunc longe ampliorn Ab arteria ucrò fimftro reni commu,
nicataillamenaici, uix unquam occurrit t quanquaid interdum accidere polle,no eo inficias*.
quod tamen crebrius par uenarum &Tarteriarum teftespetentium (uti paflim Galenus docet)
obièruetur exortus,nequaquamcoceiIero,Dextrauena&arteria(idemdelaterisfìniftri uafìs t£$ m

bzz,zifig.
fubaudito)leleinuicemcontingentes, peritonxoutidicebaiiicumbunt,5<Cipi] fìbrofìs mem, duflus.
fupcrq. braneis ue nexibus alligatx, decliuesq? in dextrum protenfx,b fuper urinariu meatu ex dextro
c 22,23fi-fi* rene urinam uefìcx deferente ducuntur,peritonxo in progrediiLtenues ac perquam graciies

.
d Smufcul. furculosdiffundentes.Quumprimumueròuafahxcadpubis ulqueoftìsièdem peruenerint,
tab. a
qua leptimus femur mouentium mufculus fupra coxendtcis os deorfum uerius minorem
femoris proceftum fertur, ilia peritonxum iuxta internum eius mufculi latuscpermeant, &ex
f inu 20 fi'
gur<e. magna peritonxi amplitudine procidentia in fexterius teftipeculiariuinuolucrumquod hie
gzfi.cap.z a peritonxo ducit principiu, pertingut,una cum neruulo ad teftes ufq? prod ucto, qui interdiÌ
libri 4 ab 1 à lexti paris neruoru cerebri propaline coftaruradicibiis exporreefas diducit,”mrerdu ucrò
iuxtau
h i fi. ca.it
à uigefìmo primo fpinalis medullx neruoru pari. Porrò peritonxi{foramen uafa cum neruo
Ub.^ckar. tranlmittens non itapatet, ac lì quis ori pennaminderet,auteadem charta hanepertunderet,
49. fed peritonxum exactnfimè uaforumÌateribus,ipfarumcg tunicx,quam in progreftìiadducili
ì.zifi. ?,$.
k 7 tnufcul. magna ipfìus cauitate uafìs exporrigit,conafcitur,tutò ipfa no (ecus tranfmittés,quàm feptum
ta.rfi & quibus id fuccingitur membranx ftomacho & uenx caux kuiam offèriit.Simulaccp uerò ua
iDuduhìic ia iiiud peritonxi foramen luperarunt, ex dextro quodàmodo latere rurius oblique deorfum
pete ex 20
fi. qu£ te­
in finiftra ad dextri teftis elatiorem fedem1ducuntur,arteria non amplius uenx duntaxat,ut in
jí es fio 10' reliquo proceda,accumbit, librim em braneis tantum mconecftitur,fed uaria quadam pecu-
co oftcdit. liaricpratione uena cum arteria'1coit,5^ambxinuicem comifcentur,0corpusq? unum pyramid V en* cum ai
m ufig. y. dis anterius pofteriusqp depredx inftar eiformat,cuius quidem conum uafà ubi primainuice teruic°mixtic
tl 2 2 , Z} fi/
gli. A. permifeentur effìciunt, bafìm uerò ea lède quaelatiori teftis parti comittuntunPer uniuerfum ° lìnd lcxus'
0 zz, 23fi. 4 hoc corpus ramoru myriades inuice complexi obièruatur,non quidem ornnes recftà deorfum
ft ad 1. aut procedetes,ied alrj partimredà, partim orbiculatim,partim traiuerfìm, ali) alio modo inuice
^fi.ÀCad
D,ctwiN implicar! apparetiimpodìbilecp eft,unam dudus feriem unum ue ordine inibì animaduertere*
ado. Necp edam,quod alrjs traditum eftrelèctionis profèdoribus,hÌcexpedereualeo,quoiiampa>
do malore dextri latcris quàmfìniftriuaiòruimplexum fieri nugentur, quumihi hac ex parte
uaforum nullum conipiciatur difcrimen,&: aliunde profedò quàm à maiori ilio minori ueim
plexu mafculorum foeminarumcp pendei procreano. Porrò quum totramorum in membra,*
na illa quam peritonxu uafìs inibì offert,quà illi fìbrofìs nexibus hxrent, implexus fìant, cor^
pus id nidum erucis uidelicet aut lumbricis oppletum referre uidetur, aut edam fènioris ruftft
ci,aut baiuli furx,temporumue cutemuaricibus turgidam.Vtenim multifariam in illa uenx
inxqualiter extuberantes errabundo ducluferuntur, ita quoq? in hoc quod narramus corpo^
re,uenx feminalis ac arterix innumere foboles oberrant. Per quàm raro enimaccidit,uarices
x 4 ca-
 5*4 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
capreoiorum uitis imaginem exprimere, fèd uti dicebani hic redà, illic tranfucriîm 8Coblique
uarieq? admodu prominere» Atque ab hac fimilitudine reor parentes illos omni laude digniifa,
mos,qui domi puerôs ut ledione S i fcriptura, fie etiam in cadauerum confedionibus exerce-
bât,corpus hoc Lu^ ô^âh ^<t?afT^quafiuaricoiiimad teftes afliftentë dicercs,appellafle»Quan
quam Herophilus, Lycus, Marinus, SC difledionis proceru primarius Galenus, etiam id no
menpalrj parti,rtequeillifempereidern,utimoxdicam,accommodent» Cxterum unicusmihi
ex tot Galeni libris oCcurrit locus,übiprxièns corpus uariciformem plexum appellat.atque is H ^
eft in nono de Partium uiu, quo reticulare in caluaria plexum fuis bobus deluius eftingit. Vt- g,
ImplexM ut- cuuque ucro id Corpus nuncupes,q bafi fùaelatiori parti intimx teftis tunicx,quam uerè prf
inteßiTßlßa mô9 \7rt<At<AviiixAct uocatamarbitror,adnafcit,acmultos ramulosredàhanctunicâperforan
tiZipftutgpro tes elatiori quo que teftis parti diftribuit, mul tipliciter per teftis fubftantiam perindeaciecoris «utt3
x imumi inaolu uena>jn fpfius fubftantiamdiflèminatos, 8 c perquam tenui confiantes tunica. Prxter ramos, D^o.
crum inferno. qUQSre(q¿ corpus id teftís fubftantíx oflert, alias per ambítum dídx nunc tunícx frcquetes,
é í Uenísín oculístunicaadhxrenteiparfìs,quàm fimílimas foboles díflundít, àquibus denuó
germínaín teftís fubftantía pertíngunt. Hxc uenx ac arteria femínalíu eft feries, quas fìue ita, r,s9"T.
fiue uaía teftí íknguíne ípírítumcp deferentía, aut prxparantía nuncupes, níhíl moror, modo
^ t !fle lr 7 i ^xcaiamrecenfendo 'uaíeprorfus díftínguas» Adexternüenímuarícofi illíus Corporis latus tdextrefi.
*ccccernicidL clüa féft* applätatur,ualiud corpus album 8 c duríorís nerui modo durum,íntímx teftís tunícx
ferenti* bifio, adñafcítur,híncq$ incipit» Hoc exteriùs qua teftí no comittitur gibbum, &C quodamodo teres
r/rf* eft»namlatiusnònihil quàm craftumuifitunquaueròtunícpíllíconnatieft,fecundü conuexu *d%.mi;
teftís id cauumxexíftít.Secunduhoc Corpus ab externo uarícofi corporis latere, ad ípfius po-
fteriorem íedern fertür, 5Cdeorfum modíce uerfus interiora prorepens, íecundu pofteriorem *1}
teftís fede íntimas teftís tunicas ualídíftime tantííper adnaícitur, doñee ad humilíore teftís 7 de-
feenderít federn,à qua denuò furfum ~refledítur intimas teftís túnicas attenium,incumbenscß abEadL
quídem,at n o amplíus ipfi connatu,& no eandem formam retínens. Per totum enimdudum, z iw fo
quo teftís tunícx corpus id nedít,propemoduxqualíter craftum eiufdemqj figuraseli, quam líbl*d*'
compado uítís,aut cucúrbitas capreolo aftímílare queas» quanquä tarnen no in orbe,fed uelut
ín latera,huíus corporis reuolutíones fìant,ad eum fere modü quo angues & anguillas oeyus
repere cernímus» Huíus nanqp corporis anffadus 8Cínuolutíones admodu ¿nuícem cotinux
& connatx cSípícíuntur, ut & Iígnoru uermibus eas aftímílare integrum fit»Refpödent enim
¿llís,&: deinde etiämultum referunt cerebelli proceftus,quos ín íeptímo libro à uermíum ima
gínenomenínuenífledícam» AtqphincetiäfortaftisinArabííínterpretíbus lumbríumnomen C,af
legítur:íta enim prxíens corpus,qua teftí connafcítur,Arabu nonulliuocauífte uídentur»nam
eorum alíquís etiàbimplexum uenx,arteríxq^ fupra federn teftís elatiore,íta nuncupauere*Por hli^ ¿
ro íecundum hoc corpus quod uermí aflímílaba,níhíl prorílis uarícíbus, qui ínxqualiter nepp nado.
eadem ferie extuberant,accedít» Quanquä fi bene Galeni fententíam ¿n librís de Semine pcrcí-
píam, alibi has reuolutíones ex Herophílí íufíragio tu fi& S i ^ « skt Íuj appellari uelítralibíau-
tem eo nomínealía eíus quod íam tradamüs corporis0partem,quáídpeníiníerítur,ítauocet: efinifirfi
quas uerò eafit,ubi corpus hoc,fermonead penem uf<^ deduxero,audies» Ad hunc ítaqpmodu ^gur£1]m
corpus id ¿ntímx teftis tunícx conafcítur,8Cexteríusdemptísreuolutíonuímprefl¡oníbus lx
ue eft,íntus uerò quum ab intima teftis tunica acutiorí cultello adímitur, afperu, íed nullís qux
o culis fubrjciuntur meatibus peruíum eft» Ñeque etíam alíter cauum efte uífitur, no híc folum d
qua teftís tunícx connafcítur, fed ñeque qua ab illa abfeedens furfum fertur» Quumprímum
nanque ad inferiorem teftís partem defcendít,redadfuríum reflexum anguftius,magís9 teres uduwfa
fenfim effícítur,5Cnon amplíus ínuolutum,in teretem quafineruum definít»atqueidípfi maxi CjD* ft
me eueiiítjubí elatíore teftís partem furfum fcandens fuperat* Qiió quum pertígerit,anterior¿
eíusc corporis,quod nos uarícofum effe díxímus, partí uerfus interiora ínnititur,& ipfi tenuis \ur*
membranulx ínteruentu connexum, altíus tantifperprocedít,donee per ídem perítonxi ffo-
ramen, quod uenam ac arteríam femínaies tranfeunt, ín perítonxi amplítudínem pertingat.In \
quo tranfitu corpus id non amplíus anteriori uenxarteríxcp partí8 attenditur, fed ín pofterío U n f i f i
rareflexum,fub íllís ín peritonxum tranfeendít»" Hiñe ex dextro latere(dextrí enim teftís enar Pra<kx'
rationem profequor)ad pofteriorem pubis oflis fedem refledítur, Se pofteríori perítonxi
partí connexum, fuper1urínariumdextrí laterís meatum fubkuefica deducítur» Eódcm parí fub*>
mnino catione à finiftro tefte corpus fimíle perfertur,8c ambo fub pofteríori uefìcx fede fuper l
redum mteftinum ad ueficx ceruicis initium protenfa,ienfim mutuò mappropinquanti la "[ f i r s
tíora craliioracp faefta, ínter íe tandem coeunt,unumqp corpus fub ueficx ceruicis ínítío conftí- ddf
tuunt,in gianduloía qux nunc dícemus organa abfumptu» Hoc fane corpus à tefte ad hunc
modum
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V* fZ f
modum afcendens,procul dubio id eft quod Herophilus ovt^iixnnòy nfay appellauit,quodcp
nos uas fernen defer es,ad illius imitatione, aliquädo bCia&atorc dicimus.nam re uera corpus
hoc à tcftis fubftatia fernen adumens,ad penem id defertaVeru ut cauitas ipfìus per uniuerfum
dudum per quam obfcura eft,raroq? admodum fedione deprehcnditunita quoq obfcuriores
ox h -H* 0meatus foraminaq? flint,qux à tefte per intima ipiius tunica in eius corporis aut uaiis fernen
p x j d e f e r e n t i s reuolutiones pertinet*Prxterea uaiis huius in penemp infertio conipedü quodam>
modo fugit,8£ coitus tantum aut excretionis Ìèminis tempore aperitur*quod quidam Pataurj
difledus fàcile edocuit, qui ante fufpendium inuoluntario ìèminis fluxu laborans, hos meatus
omnes apertos laxosq? habuit, eos potiftìmum qui ex teftibus in deferentis fernen uaiis reuolu
tiones pertingunt,&quibus dextrü SCiiniftrü deferentia fernen uafain ueficx ceruicem tennis
qmßnu nantur.Herophilus,8èexipfìusfuffragio Galenus, k‘hicubidextrumuas finiftro permifcetur,
fr* ambo^ paulò anteaquamcoéantlatiora cradioraq?reddi diximus,alrjs quibufdäreuolutio-
nibus hxc uafa circumagi inuoluiq? uidètur innuere,quu Sc in hac fede prxfentia uaia fubinde
Ui£<jr>i<Annominar. Vaia hxc inibì nunqua nifi perqobfcurè mihi inuolui uiià flint: 8c fi
rzifig.ÀG qugcfitreuolutio,eapenitusilli fìmilisapparet,quamhxcuafaobtinent/quaprimùmabiliti
M'um' ma teftis tunica no amplius illi tunicx connata abfcedut. tale enim quid canes, bCmagis adhuc
caudati fìmrj bCtauri indicant,parum cofpicuis reuolutionibus ea fede frequenter donati.Cx Glanéofurì
sityzsfì.f terumcorpus5glandofum, inquoddeferètiafernenuaiapoftquam coiereinfèruntur,quodq? corpusuaforu
ctfi.ca.49 Herophilus K<Alwt>&</ÌH?*§K&crrlvJ appellat,ad humiilima ueficx partem reponitur,mediu quo- femendefircn'
’l R* dammodo inter ueficx corpus bCillius ceruicem.Eft autem corpus id unicum,bC fubinde ipfis
teftibus grandius,at no ad amuflim rotundu.nam anterius bCpofterius depredimi,à lateribus
t in ¿extra autem rotundum inftar globi cernitur. per ipfìus uerò mediu ueficxccanalis pro cedit, qui hic
f ^e^ad Pau^°quàminrcliquoprogreilulatior,ampliofueexiftit:nontamen quod manifeftecofpici
Vere^ pofIit,à fernen deferentibus uafi's foratus, fèd afper duntaxat acinxqualis bC rugofus:idq? po­
tifsimam in pofteriori ipfìus fède,ubi interdum deferentium uaforum ingrcffum accurato ftu
dio fècantes,confpicue deprehendimus.Deinde ueficx ceruix,qua per glandolimi corpus fèr-
tur, diftincfta ab ilio corpore membrana neutiqua eft.nam folus glandoli Corporis fìnus com-
munemhicurinx feminicpmeatumconfìcit, perreliquumautemproceftum canalis ilfcpriua-
uttAifi-t- tum efi corpus," orbicular! mufculo ftatim à glandofo corpore circundatum, bCxdein duo-
4^iÌ I g bus quxpenemprxcipuèconftituuntcorporibus adnatum. Q u x ueròhxcpenis fintcorpo
«dnafcitur ra,quum penis perfequebar mufculos, obiter comemoraui * ubi autem fìngulorum qux iam
A,B‘ complexus fum ufus fliccinfftèafcripfèro,rurfuspaulo difììifiùs ipforu conftru<ftionem(quod
ipforum cognitio manuali artifici, propter crebros quibus homines uexantur morbos,nimis
quàm neceftàriafi t)recenfèbo. Quando itaq? hactenus enumerata diligenti feèh'one aggreffus P&tmmfu*
eris,ut fìngulorum ufus tibi prxièribatur, minime exiges,quum is attente fècantibus locuple- ^ h aptu dt
tius,ac cum maiori Nature admiratione occurrat,quàm quis prolixe & ièdulò exprímere pof-
ÌÌL Ex iecoris enim pulmonum líenis bC renum conftrucftíonc, pugnantium ínter fe autorità- ratio.
£qiti relièìa congèrie, do ceberis,teftium fubftantiam ingenita fibi facultate, ex materia quam ue
n x ac arterix ili? deferut,ac per totum teftem(ut uenx per iecur fanguinem)diffundunt,ièmeii
efficere : bC quemadmodum iecoris caro fànguificationis opifex cenfetur,ita S i hancteftium
iùbftantiam ìèminis procreatriccm, paremq? hic organorum ac in iecore,conftru<ftionem
eiTe/Quemadmodum enim cibos nutrítioni aptos ore aflumimus,eosc£uentriculo confici
mus, b¿ quod confetftum eft ex inteftinorum anfractíbus longo ductu in iecoris cauurn fertur:
ita quoqj optimam fanguinis fpirituumcp portionem teftiumuenxacarterixperferunt. non
quidem breui aliquo, aut non anfra&uoib progredii, uerum longifiimo, 8¿ ínnumerís reuo>
lutionibus fpiriscp tortuofum bC errantem ; ut materiam teftiprxparatam,femini9 efficien>
do’magis opportunam communicent. ncque id in unam amplam teftibus incifam cauitatem,
fed in tenuidima, eademqj tunica fubtili admodum formata uafcula,per teftis fubftantiam
frequentidima ferie diftributa.Vt quemadmodum de iecoris carne dùftumeft, ita bC teftis
fubftantía facúltate fibi ínfita fanguini bC fpiritui fuis uafculis contentis perfecftam feminis
naturam impertiat. Atque hxc uis in mafculis roboris b¿ uírílítatís,ín feminis muliebrità-
tis caufa exiftit, corpus^ uniuerfum ita alterat,ut id quod ñeque mas, ñeque femina per fe dlèt*
masuel feminaeuadat.Rurfusut in iecoreuenx caux furculi exportxramis fanguinemaf-
fumeba.it, atque in ilUs quoque is perfectms elaborabatur : fic etiam pori meatusq innumeri,
fed oractllimi, paratum à teftibus femen in deferentis ualìs anlraitus tetti connatos export.- oytuA
gum, ut hinc rurfum ex utroque tefte femen in eamfedem in uiris deducatur, qua com niode rattQ%
in uterum proíj ci eiaculati ualeat. Ad hanc fuiicftíonem conducit, dextri teftis uenam a ca
UX
(
 V x E E C E ^ ^I $
516 A N D R E ÀE VESA LI I B R . ~ >
use caudine iub renumuenis enafei, quo puriorem Ìynccrioremcp inl ,4rtll^2t.11Ji* ^
8 C utrafque arterias à magna pariter oriri magnopere expedit, ut tenuiori^impetu^rueiiuà
fanguinis & diuinam qua; fcmini ineft animam, fpiritum ue infecatum de^ ce^ Q ^PPe
neminem iam effe opinor, qui in arterrjs fanguinem cum Lrafì rato non 3*
nales arterias nihil prxter ipiritum teftibus adferre au turnet, quanquam etiam ^ c ri o.
telis fueritdogm a, ièminales arterias fanguine uacuaseflc fallo docentis. x erum mi n w ,
renis uena, eius lateris teftem, ipfìus uenam in hoc obtinere Galenits cum a rjs na oinicis
mnibus atteftatur,ut h x c ferolum iànguinem femini communicaret,cuius acrimomx mor
dicationis ui in feminis emiflìonepruritus, titillatioqj in organo multis neruis implìcito con.
citaretur.EiuimodienimhicdeledationeGalenusfieri fcribit,qua em ex a is mor aa usc^
fuccis icabie laborantibus eilè cognouimus, quando illi igne, autledi ftragulisca cfadipru.
riunt,icalpendoqj fuccis illis cutem ftimulantibus locum d a n t.H o c Galeni decretimi, c^fì
Anatomicorum uerear multitudinem, parum probabile duco,quum mingetes ex tanta feroß
humoris copia pruritu non afticiantur, etiam fi rigido excalefadoq? pene crebro & pi xcipue
rjs qui calculo uexantur,urinarcddimouerimus. Quinetia putridi ieminis inuoluntario nuxu
laborantes languido & flaccido penepruritumetiamientiunt, nullaprxcedentepenem exc&-
lefàciente caufa. Ad hxc,qu i ex raniicu uitio,autalia occafìone fìniftro tefte caftrantur,coeun>
tes, nequepruritu, nequeuoluptateaffìcerentur:quod falfumefle,indies ab his quibus ramex
manu curatur, audimus. Quoduerò alrj halituofum feminis ipirituad deledationis caufam
etiam con currere teftantur, non mihi iàtis arridet, quum ea pungendi ftimulandiq? uis fpiritui
Vafis ferne de inefle nequeat. Vafis uerò àtefte iemen deferentis ad teftem applantatio,nifì tenuiflìmis ÒC am
firtn tit ßriL’ guftis3foraminulis,idq? intimx teftis tunicx interuentu fìt, quòd uas id durum,ualidum, den ¿ijfg.H,
¿lu ra TdtiO.
fum, in iurrjsqj ferendis pertinax fieri oportUerit, teftis uero iubftantialaxam, mollemq? i adeo
utprudens Natura hi c,quemadmodum edam nuiquam,nulla eflentrjs cotrariainunum coé^
gerita nifi copulam aliquam amicitix focietatis^conciliatricem in medium conrjciat.Quanto
enim à uafe fernen deferente,bintima teftis tunica dentìtate duritiaq? uincitur, tanto ipfa teftes b
fuperat,non quidem peruniueriàm circumferentiam qua teftibusobducitur,fedeo tantum QA
loco, quo uafa feminaria habet adnata.hicenim quàm per reliquum corpus mollior exiftit,
& ,u t dixi,tenuibus foraminibus perforata, in hoc nanq? potiflìmum creatur,ut teftis fubftan>
tix exquifitiflìmum fìtinuolucrum.Vasautemdeferens fernen tot anfradibus,fpirisq?fuper
teftem obuoluitur,ut citius 8 C copiofìus à teftibus fernen aflumat, & aliquam quoque elabo^
rationem in ipfo fernen obtineat. Pofteriori uerò teftis fedi, non autem anteriori uas illud con
nafcitur,utquum iam iemen confedumporrigat, contineat ue, teftis autem iolum confidai,
tutiori loco uas reponatur,tefte propugnagli loco utens:atqj eademratione quum uas perito^
n x u m Lingreditur, fub uena &C arteria meritò ocCultatur, quòd iemen (anguine ipiritucp, ex Cli
quibus iemen paratur,perfedius cotineat. Dextrum uas cum finiftro coit,atque in ueficx cer^
uicem amboinfinuantur,ututriufque teftis iemen femel,eodemq? temporein uterum proficim
Ciucio fi cor
p o r ii uefìccC
tur.Glandulofum uerò corpus (quodcaudatx fimix obtinent maximum, & inftar nubium
collo aditati exterius reuolutum) urinx, feminiscp in ueficx cerulee meatum humedare certum eft. E t deim
ufiLi. deuelutmeatuumqux per ipfum à deferentibusuafisdigeruntur,ficut8£uenarum,8£arte-
riarum,8£ neruorum ueficx corpori ÒC ceruici diftributorum,fulcrumefle,&fortaflis^tiam
femini quandam perfedionem indere,ad feminiscp generationem conferre uidetur. Etenim ili
inuoluntario ieminis fluxu laborante,quem Pataurj diffecuimus, corpus hocglandofum quii
diuidcretur, non minus quàm tefte$ ipios, Temine opplctum confpeximus : 8^fì uerùm iàteiv
dum eft,inter diflecandum in nulla penitus corporis parte, tanta feminis uis uiquam,atque in
his glandulis adinuenitur,quantumuisillxà teftium iubftantia mollitie xqualitateqpmultimi
C7aleni A na­
tomica. demon uarient.Cxterùm de prxienti glandolo corpore Galeni demonftrationcm ad calcem fecundi
firatio ,qua de Semine polita admiror plurimu : qui quum hoc diffedionis imperitos ne prorfus quidetn
gladofum cor✓ cognoicerc,pcritos uerò uno ore omnes aflèrere fernen ilio cotineri,dixiflèt,illoru opinionem
pw& ßminipa*
rando no prec improbaturus,hanc ixpius inculcatam ueramqß8 c irrefutabilem ab ipfo habitam demonftra^
effe coficitur. tionem fubiccit. Siinglandulofisaftitibus (utinterpretisuoce, v^ ccsttrits àt/lltxjo&tAàt itauerten
tis, uoce utar) fernen gigneretur (periti tarnen,quibus glandulofum corpus cognitu fuit,conv
tincri tantum dixerant) exeretionem eius caftrata ammalia appetercnt.at hancno uidenturap
potere : nullumigitur iemen in hisgigniperfpicuum eft. Profedò fi Galeni libri de D em oiv
ftratione, eiuimodi crebris fcatent demonftrationibus, q u x ipfì (fi modo aufim proloqui)
non infrequentes,acpotiflìmum in quaplurimum Galenus cxcclluit Anatome flint, non eft
quod tantopere eos libros expetamus, illisqj ipiòs inuideamus apud quos à tineis S i blattis
nulluni
 DE HVMANI CORPORIS F A R R IC A LIBER V. 5 *7

nullum fuiufom praebcntes,deuorandialIeruantunPra:tcr hocenim quod ciufmodianiinalia

fabinde utpueri incaflum uenerem appetut,quo'nam p ad o quccfo, etiamfi tota feminis acne
randi uis glandofis corporibus inelTet,tcftibus adcmptis lernen ca producent,quandorefedi
teftes uafi ad glandofum corpus iemen defcrenti nihil exporrigentc' Id enim ex fechonc certo
certius eft, nuilam omnino delerenti fernen uafi cum uenis acarcerrjs teftium communionem
eile,qua fernen citra teftium opus ailumerent.etfi quid tale eilet,quod aliqvando mihi cum pie
rifq? Anatomes profeiloribus perfuafiffimum fuit3utfcilicetuena Sc arteriain defcretis fernen
uaiis natura degeneraret,excp uena 5Carteria illud c6formaretur,Galeni demoftratio duntaxat
in illis animalibus locum haberet, in quibus induftrius caftrator teftem ilbefis feminarrjs uafis
(quod lad u eft impoftibile) ademiffet. Quantumuis enim ftuduerisdeferentis fernen uaiis fu,
per tcftem circumadus,8£ fpiras,gyrosq5 ab intima teftis tunica refcindere, id non p ra d a b is,
quin uaiis pars q u a tefti adnafcitur, afpera incequaliscp & rafa uideatur.Etfi forte in caftrando
animal! huius experiential ftudiofis intimam teftis tunica aliqua ex parte diuideres,& tunicarrt
ad feminaria uafa adhuc connatam relinquens,lblam teftis fubftantiam ex tunica liberarcs,ne-
ceftario adhuc pori meatuscp ieminaliu uaforum dilrumperentur, quae certo per teftis fubftaiv
tiam digeri nouimus* Hoc enim gratia expendendae Ariftotelis fentetise, quae teftibus nullarri
ieminis generandiuim tribuit,incaneexpertus fum :qui belie quidem conualuit,fedgcnera>
tioni,utreliqui quibus teftes erutifunt,ineptus efleuidetun n am h ic,u t& illi quoque,obefus
admodum 8G ngenerofiorredditus eft* V erum ut reliquataceam ,m irum eftG alenum noani
m ad ucrtiifc, quum huiufmodi texeret demonftrationem, ab Ariftotelis fedatonbus fuam de>
monftrationem,ut teftes ad ieminis generationem nihil conducere perluaderent, in huncmo^
dum retorquere poile: S i in teftibus lernen gigneretur,anim alia quibus uafa leminaria qua ex
peritonaeo elabiintur3uinculo ita client intercepta, aut praeieda,ut teftes in fcorto adhuc relim
querentur, Ieminis excretionem appctercnt.at hanc no uidentur appetere: nullum igitur lernen
in teftibus gignij eft perfpicuutSedutglandofum corpus ft lernen generaret abiedis teftibus
iuo munere,utpote deficiente materia,fungi nequiretrita ctiam teftes fuum no obirent munus*
quum nullusianguis& lpiritus,ipfis ¿am praeledis uafis,deduci poflit*

D E V I R I L I S M E M B R I T E N I S 'V E
f r u l l a r a\ C a p u t X 1 1 IE
p j£ M I S fa bricam im prim ís o fe n d u n t f i g u r a ca p ítís cju a d ra gefim in o n i,lib rifecu n d ü
ut e r u ig efím a fig u ra huius lib r i,z r u í g e j ü n a f e c u n d a u í g e j í m a t e r tía .

V A M aífabre N atura hum anum penem exftruxerít, ¿pfius fundíones

abunde documetofunt» Quíppehsec quum íátíusforeduxíílet,dúos qui
commode generatíoní fubieruírent homínes procreare, huíc quídem ad
fafeepítonem, alteri potífíi'mum ad íeminís excretíoné idóneas partes ada^
ptauít. V iro igítur membrum íemíní ín uterum fundendo aptiílim um lar>
aitus eft,quod concubitus temporeuaríos ob uíus tum idum , rígídum ,8¿ Penisfiruéht
_________ eredum prorfus eíleoportuít* A tíiperpetuo tenfum p rxlogum quoq? Teeratio.
íeruaretur3per totam uítam prxtcrquam congreílus tempore3uíuí íneptum ioret, ac prompte
¿niurrjs no fecus affíceretur, quàm lì quís manum íemper protenfam circumferret Q uum ítac£
modo laxum3gracile 8¿ breue3modó uícíilim tenfum tumidumq? fieri debuit3laudandus ucnít
rerum Opífex3quí membrum hís uíibus idoneum cofinxerít.Penem ením potillímum è duo^ Potißim d pe­
4<t- 45>lib. z bus corporibus nulla ín uníuerfo corpore partem (nifi fortepapillam ) fibí fimílem nancífcem nisfubflanttà.
A > B -crhu
im libri 22, tíbus fabrefecít,qua? fpíritu repleta erigí,producíc^&T ínfigníter turgerepoííunt,S¿ rurfus eo^
l >fi r ,r . dem fpíritu diíloluto ar d a r i, con ridere, flaccefcere, breuioraq? efficí. N o n ením aut uena?,aut
^2>4fi. Cd. arteriíe,autnerui exíftuntrquíppeutí docebítur3ex boftibus orígínem ducunt, non tendínes,
49 libri z
C,C. quum muículorum no lint eneruatíonesmon ut caníbus & muftelís ofta3aut cartilágines cem
ièri queunt3quum laxata remiífaq; inftar lígamentí facile ínuoluantur3ímplícentur%. néc etíam
6 3fi g - c a p . hice corpora lígameta elle quís uere alierei,quum fenfu maxime partícípent, 8c forata," cauaqj
4 9 /¿fc.2
E,E. cernantur, Sí etiá uelut carnea moliiaép ín ípforu m cdío(utí mox audíes)euadát, fanguíné^ ni
grò íecus multo ac liaam eta oppleatun Q ubd uero Galenus hazc corpora nunqua rcíccuerít, Q dienti Ruma
neq¡ íllorum naturam perfpedam habucrít,ípfius in decimo quinto dePartíum ufuoratíonís nipenis fahr if
feries plus fatís tibí argumento edt, fi modo tauri aut aríetís penem uírílí cotulerís,ac demii Ga cani nun^iiaiti
p p e é la ffe i
leni deferíptíonem íllorum anímalíum peni propínquíus,quám homínís coueníre anímaduer
terisí
 52S ANDREAE VE S AL I I B R V X E L L E N S 1 s\ ^

P en isfitu s. tcris.quod tunefeceris ocy us, ubi uirilis membri non minus latuent"
prolixitTime üC eleganter recenfet, quod mmirum atr locjs duntaxat hominem à
quam hominis d igiti Si ad inguina & pophtem ìnriexu , q i •
fimia Gatenus difterre perfpedü habuit. Atque m : f o a s m obeundfs „amuflìm qi£
nemeft, ita quoque lem opera colligitur, quam is penis mu
drct,necß aptius aliquò reponi poftit,ita fané ut moles ipiìus SC con orma p eantfc
P ent* coß ru Conftru(fHonem uerò ipfìus fubintrat duo qux ilium precipue eflormai c do i &corpo
¿lionem fid / ra, meatus femini urinxep communis quatuor mufculi ad penis 1 a icem rep° 1 > emum
cuntid. uenx, arteria nerui, cutis,8£ qux huic fubfternitur camola mem i ana, uincu um cutem
JD uoprceci'
pud ipfiws co r hanc cum carnea membrana peni connecfiens* Ex dextroitaquepu iso e, u 11 era ms
pora. quafi teres ad inferiorem Qommift'urx pubis ofta committentis fedemuifitur teres quoddam Cil,29kit,
corpus ualidiflW principivi ducit,ligamenti natura prorfus referes,quod ab o le nomhil fur 49 llb.ii
iumrecedens interno lateref aliud contingit corpus, fimiliter a finiftro pubis oliepronatum* 0 deinitti
“

H xc corpora in eummodum inuicem comittuntur, ac fi utrarumq? manuum indices internis

partibus mutuò iungeres,unitosi fìngeres* V t enim interna indiai fedes plana, no autem gib M'feA
ba SC teres, exterions ièdis modo eft, ita edam base corpora qua inuicem conn alcun tur plana ditime,
flint,externis autem lateribus&fuperiori lede teretia inuicem iunctorum digitorum inftar,
qui iimulcommiftìlatius quàm profundius corpus ad penis modum cfticiunt.Deinde utinfe
rior indicum,ita comiilorum ièdes modice dehifcit,planaq? uifitur:fìc SC penis corporum infe
rior fedes dehifcit,acs urinarium uefìcx meatum fub feita porrecftum exigit,acfì calamum quo ¿'Affig.
fcribitur, inferiori indicum ledi exporrigeres, Si indices tibi penis corporum loco, calamus W49 il.t
GjubA,B.
Meatus uri/ autem urinarrj meatusuiceeflent» Mox enim à corporum exortu ipiìs urinarius meatus leu ue
na feminity co ficx ceruix fubtenditur, ac cum illis ad h glandis ufque initium in eum modum porrigitur,ut hF¡guntr«
munis.
corporum fubftantiam nufquam ingrediatur : uti in glandis fede, ubi meatum in corporum 49cd.lib.
iD.
iubftanriam duci paulo pòftaudies*Corporahxcin hunemodum enata,fìmulq? comiftafeor
funi fingulaoblongum referunt corpus,exneruea cotextum fubftantia,inftar coriacea; fiftm
lx,cuius interior1fubftantia rubra prorfus, 8C nigricans,Se fungoià,& atro fanguineoppleta
cernitur,ad eum fere modu, aciì exinnumeris àrteriaru uenarumqjfurculis quàm tenuiflimis E.49h.iE»
fimulcp proximèimplicatis retia quxdàefformaretur,orbiculatim àneruea illa fubftantia tanq
in cono coprxhenià. Atquehxc duo penis corpora ad glan dem ufque priuatim lìngula ner*
ueum retinentinuolucrum,&fungofam hanc fubftantiafumma diligentia ànaturxoperum
Glans. ftudioio expendendam. Quumautem ad eamufquepenis regionari perrepfere,in quaiam
glandem efformatura funt,in acutu feruntur,& carnofa glandis iubftàtia ipiìs obnalcitur,qux
meatum urinx feminiq? communcm no fubnatum duntaxat ut corpora ilia exigit,ucrum eum
in fe comple&itur, meatumcp ambit, qui hic reliquo ipfius ducftukampliorefficitur: SC.rurfus
fuo fine extremouearefta tur,non iècus quàm fi Natura in cocubitu feminis moram, ac proiiv
de intenfìorem pruritum in glande (quam aftridus potiffimum occafìoneadauxit) efie cupi'
u iflet* Vnde etiam inuoluntario Ìèminis fluxu laborates,hac fède plurimum ulceribus in feftan
tur,propter feminis in hac amplitudine aftèruati acrimonia,urinarium meatum impeniè exul
cerantem:qui profluentis urinx mordacitate,dum urina redditur,in glande infìgniter infefta^
tur,non minus lane quàm rigido pene eiufde meatus iedes inter anum Se teftes,ubi perinxum
nobis uocatum habetur,coliftens,grauiter eo maloaftecftis cruciaturrquod imprimis meatus
obliquitatis acreflexus,8£ dcindedecliuis etiam fedis rationeaccidit* Quum enim meatus hac
primumfub penis corporibus furfum refle<ftitur,hxccp ièdes humillima eft, ìèminis copia.a
quo meatus exulceratur, non minus hic quàm in glande confiftit, ac proindemagis quamm
reliqua meatus fede erodit,& deindeerofus meatus quando unà cum pene tcnditur,folutione
V enee, arte? unitatis uehementiùs inibì percipinPorrò1uenx ac arterix ad horum penis corporu radicem
er *f
rice O' nerui. accedei!tes,ab illis deriuantur,qu^humilioris illius diuifìonis rami funt, quam uafaos iàcrum
H.W .
prxtergreftà tentare,in tertio libro prodidimus:& quanquam hxc uafaad penis corpora per'
tingant,uix tarnen iè(ftioneaftequor,quo itinere in corporum illorum cauitatem inleratur,fan
gumem illuni ntgricanté Se craftum,quem fungofa corporu iùbftantia plurimi poftìdet,dedu
cftura.Rami tamé"1cuti hxc corpora induen ti, etili ante fc&ionem coipicui offeruntur, illamq?
intercurrunt.Nerui quocp hue plures ab infìmis {acri oftis paribus pertingunt,iècundum cor'
porum longitudinem diftufi:ac "duo tenues in humillima penis fede exporrigutur,unus utrin
que ad meatus urinx ièminiq? communis Iatera. Quinetiam SC alius fubinde confpicuus eft,fu
periori corporum fedi qua hxc inuicem connafcuntur,0expanfus* His neruis accedimi mero
Cutis. branca uincuIa,(uperiorem corporu ièdem, quaprimum furfum ducuntur pubis oftiurn com
\ ' * mifturx
 de hvmani corporis fabrica liber V. 52£
p t,t fi-ca- rmflurx ad earn ufq? partem nedentia,qua primum penis orbiculatim cute obtegitur.pMuicu
¡?K b ^ clu:atuor PGliemadeuntes,in fecundo libro defcripd funt:dum duos meatuí urfiix,¿miníscp
^ ‘ & fingulos ííngulis corporibus exporrigi recenfuimus.Adeout nihil de penis fabrica modb
V-ofigM' dicendum fuperfitmífi quís Naturam laudare uelit,quod nullum adipem1inter carneam mem
( e r iQ - r . b r a nam 8¿cutempení obdudasinteriecerit,quotenuius,&conuoluiimplicariq? & extendí
aptius inuolucrum peni adaptaretur. Si itaq* humanu penem refecueris,non unum concauum
reperies neruum,aut ligamentum a pubis offe enatum, quemadmodum Galenus docuit, fed Lìh.lS-dtJ^'
duoqux defcripfi corporatquxnouacuaS i fanguineindiga,ut Galenus bourn pene delufus fu part•
male fcribit, exiftunt, fed fungofailla^ ueluti carnea, uti Ariftoteles redeinnuit, m aterial Lih.i.deHì*
plurimo nigricante fánguíne inflar farcímínum ímpletur. Deíndead femínís urinxq; meatum flor.cdp.13.
alt] non exporriguntur mufculi,quàm duo íllí quos à redi ínteftíní orbículari mufculo prona-
ícioftendimus. At Arabes adhucmagís admíror,qui tres in pene fínxere meatus,unü quídem
urinx dícatum, fecundum feminí, tertíum autem illi uífcído humorí, quem ab ilio glandulofo
corporc pararí arbítramur, quod ueficxceruícís initio círcumnafcítur, quíq; humedu penem
fubínde reddít uíro ímpenfius cocubítum appetete, quii interim his omnibus unusextruatur
meatus. Verum facile exiftimo hanc fenten tia primum ab Arabe quopía fuííleinuedá,quí pe-
nfig.cdp. nís feciíonem aggrefius,eíusc£ fabrícam Galení placítís non conueníre animaduertensf tres ar
e E G kúratus G ^e Penls meatus, duo quae díxí corpora, S í meatum feminí urínxcp, S i dí(fto etíam
nuper humorí communem. Quandoquídem íi tranfuerfim penem reíecas, neq? nígricantem
qui ínter fecandum promanat íanguínem abftergís, proíedo fíngula corpora finguli meatus
tibí apparet,quíbus tertíus accedit qui ueré meatus eft. At exprefío abfteríoq? íanguíne,fungo
íacorporumfeoffert fubftantía, leuí negotío probans corpora illa meatus non effe. Vtcunqp
tamen fit, híc Pataurj adoleícens ¿urís ftudioíus, ac ¿nobili Symíonum apud Foroíulieníes fa
mílía natus,míhi familíarís eft,quí in glandís apice duos obtínet meatus,unum íémíní,alterum
urinx paratíí. Verùm quum qux non nifi rariftimè accídunt, híc nequáquam recenfènda du-
xerim,ea qux prxter naturam iè habere comperi, no lubens ícribo. Quare etiam hermaphro
dytorum ipecies,quas aliquot uidi,modo non recenièo,generationis non monftruoixmulie-
ris organa nunc periequuturus.

D E V T E R O R E L I Q y i S Q y E M V L I E --
bribusg entrât ioniJamulantibus or gañís* Caput -XT1^.
p jR. S E N T I B T7 S organis o/lendendisfcridtimficiutit uigeßmaquar^
ta figu ra cr uigefinta quinta? duæcp illasfibfcquentcs?utí illar um Indicts diffitfc do euer unt*
NTE omnia uterum (nemox inter initia alíoruní díftedíonís profeftb- ^ ^riiìnfln,
a z ffi.ijij. rum dogmatum turbís obruamur)ínafundum S i hceruícem feu collum
b z t fi.x ,x . períndeacüeficamerító díftínguímus:quandoquídé &fi íllísambobus
aut quic/ ceruíce uídelicet S ¿ fundo uterus c5ftítuatur,unumq? exíllis corpus con-
quid[uh G,
K, Kconfi< iurgat,ea tamen fi'tu, forma, magnitudine, conftrucftíone,íubftantía,ua-
flit in 17 fi. forumíníértíone,8¿exortíbus,ímplantatíoníbus,lígametís,ó¿:íd genus
____ ~3\ alrjs,ín uteri híftoria diligenter fpeciandís, admodum dífferunt. Ceruíx Vteñftus
cult.fig. li. ígítur uteri à muiíerís puden do reeftà íurfum fub pubiscoílíbus, S i fecundum redi ínteftíní partimi^ uiC¿
X£. ductum in perítonxí cauitatem tantiíper afcendít,donec paulo demíflius quàm ¿ díredo fedis narum c°nta,
d zsfig. m.
e 5 muj'cul. pertíngat, qua à pubis oftibus redorum abdominis mufcuíorumcprincipia pendent, inibì ¿h s‘
td.n, owu- ením ' ceruíx ín fundum uteri,aut fundus ipíe ín ceruíce d e fin iti rariftimè altíus protendítur,
f CUli A. ac proínde humílíor fundí pars híc hahetunfuperíorís ueró ípfius partís,8¿ laterum fèdes pro
f magnitudine ipfius uariant. Quanto ením maíor magísq? díftentus eft uterus, tanto elatiíis ad
inLdefì~
nunt. umbilici regione pro ten dítur,atque ad ilia magis accedit. Adeò ut nullam peculiare ipfi fedem
circumfcriberc queam,nifi quòd fub peritonei anteriori parte elatius quàm pubis iunt ofta pie
£1ultimi- runq? confcendat.In nullis tamen omnino mulieribus utero non gerentibus, fundus iâcri oftîs
rum fìg. U, sínítíumínfimxlumborum uertebrxcoartículatumfuperat,nccpmíllís fundus S i ceruíxpo
iM. fteríorí parte alíud prxter redum inteftínu tangunt,uíxcp ipfius etíam uíncunt amplítudínem,
bsfi.iuxtit ñeque elatiífima fundí pars tarn alte atq? redi ínteftíníhfedcs,ín coli anfradus duda prorepít.
T cry.
1J4 fi.T fu
Anterior uteripars uefica habet1prxtenfam,atque hac utero no gerentibus uniuerfus fundus
L, et »g obtcaítur,uefi ca nimirum aitili s ilio procedente. Nunquam ením ín mullere uterum no geren
fi-ßfuper i, te,hune tam alté ato? ueficam uei prorfus ínanítam,confcendere animaduerti, nifi fortafíis ute-
U runi manu apprehenfum ípfius produda ceruíce furfum traherem. Prout ením hanc ín fe laxa ¡
y tam
 550 a n d r e a é ves A L II BRVXELtENSIS
tam finisciti utero furfum tracio protendis, uteri fituni plurimum uai iabis*Si tamen ariaperto
inter difrecanduperitonxo,uterifitum inquifìueris,priufquarrrilluni manu aute cmifiius,aut
elatitis moucas,confpicabere illum humiliùs multo quàm clatior uefìcx collimar pars, colio-
catum,8£ neutiquam ad (acri ollis initiu pertingere,itacp pofìtum,& ut inox dica connexu,libe
vrumq?, ut furfuin ac deorium leui opera agi polliti quod in uiuentibus adhu c minici ibus indi-
catu cft longè fàcillimu, fi modo fundi utericos infpicere conatus fucris JNam leni quacp occa^ h z ? k * ,
(ione ad uteri ceruicis'oSjfundi os in quibufda mulieribus,precipue aute xtate pi ouecìioribus l « h u
decidiiìecerniti! r, fubindeenim adeò deorium procidit,ut uifum no bugiat,ac mox in ccruicis
ore reponatur*Ali]s autem mulieribus altiùs reconditu proriìis latitai,quod fuis membranis
uterus fìiperius contineatur,iliaci non laxatxhunc minus decubere fìriant; iccus quam in illis E. ’
quxfxpius pepererut, quibuscp uteri ligametalaxioraeuaière. Cuiufmodi uero hxc uteri fint
ligamenta,dicam poftea,nu nc reliquia de uteri fitti fcrmonem abfoluturus* Antcrior itacp uteri
pars,uri dicebam,uefìcaobtegitur:hfctamen11humilimaomentiparteinillisinteruenicte,qui-
busid furfum uerfuslienem non còuolutum omnibus intcfhìiisobducitur. Omenti cnim mo
les longitudoqj tanta eft, ut interuterumuefìcamq? facileimplicari,atqi(quod Hippocrates de
obefi's dicebat mulieribus) uteri os ne aptè còcipiant,leuiter comprimere poiiit*0Anteriori au ° ' < k h
rem uteri ceruicis parti,uefìcx quoqj fundum illic ubi uteri ccruix fundo ipfìus cft contermina, W JkJier
m urx,x.
incumbit.perreliquaenim fedem quali adpudendu ufq?,collum ucficx(quod breuiilimu eft)
iplì duntaxat exporrigitur* Verum quia uteri ccruix uefìcx collum lògitudine ac latitudine piu
rimimi iuperat, tota ceruicis uteri pars, uelìca, ipfi'usqp collo nonoperta,eampcritonxi iedcm
conringit,qux,intcrna pubis offìum regione fuccingit*Porrò ceruicis fundiq? uteri latera,uafa
quxuterumadeunt,8£pmembranas illum proximispartibus necftentes fpe&ant* Atq? ita ute. Pnfi.o; ^5(\)ftI7
rus fere in 110 prxgnantibus habetdn utero aute gerentibus fupcr "gradila interina fub omen­ M i!
to ÒCperitonei anteriori parte ducitur, dia quoq? quum partui uicinior eft, impefiusq? turget, 9 rotajrrè
figuri.
infigniter opplens, Vndeedamr humilior fundi pars qua is in ceruicedefìnit,hisetiam altius r7i7 fe.G,
quàm in nò prxgnantibus afeendit, 8c uteri ceruix illis mulieribus furfum tra<fta,ac in longitu K,K.
dincm ducfta,preilius quàm exteris ardatur, Quinetiam uterus bis non ad amufiim (ut aliàs)
media,quod ad dextru di fìniftru attiner, fedem occupai,(ed quali apice elatiori insdextru ma- s Vtitiibcl
la fa #-30.
gis,aut fìniftru,quàuis interim modice,uergit.Quodctfìplcrunq>fa:tuu iexusratione fiat,no
tamen perpetui! eft* Nani mulieres dextram abdominis partem magis prominulam graucrr.cp
habètes,fccminas peperifte c o g n o m i etia in fìniftro latercfatfta tenlìone, mafeulos aliquado
t i Sfis­
progenitos.Cxterum canini uteri,ut ÒCcaprini ÒC"uaccini,fitus,qucmadrnodum etiam con- ti *9k
formatio a muliebris uteri lìtu plurimum uariat. illis nanqj animalibus ceruix uteri adelatio-
rem uiqj ucficx ledem proteditur,8£ uniuerfum uteri fundum etiam non prxgnantibus clatiu s
V ttri/b r m d f quàm facrum os locatur* Muliebris uteriformamucficxpleruncp*afiimilamus, & Cpotiftimu
fìrfi (Mi»
prxgnantium, quibusad amuflim propemodum ucficxrcfpondet:quippe illis uteri fundus, k l.dUtijr
ut ÒCucficx,amplus admodum magnusq^eft:&: ceruix,fi hanc ad fundi contulerisamplitudf ji.TCNt}*
nem,anguftaJn nò prxgnantibus autem ccruicis latitudincm fundi latitudo uix fuperat : & fi
ceruiceni uel leuiiTimo conatu dilatare conaberis,iam eius latitudincm plurimum fun di latini-
dinem uincercfpedabis,quufundifubftatiautcun 9 protendenti haudquaquamfcquaxfit,
ac proinde etiam iniqua uteri ad ueficam eft comparano ♦deinde uefi ca quod ad latitudincm
attinet,exa<fte orbicularis eft:utcri autem fundus non prxgnantibus anterioripoftcrioriq par
tibus(utlatior crafìioruceuadat)comprimitunVcficcXctiam iuperior pars exacftiglobi infilar
y W :
pauio minus rotundaeft. nam quàf urinarius meatus urinam è foctu per unibilicum deduccns im i» 'e
ab iplàpronalcitur,ucliitin acutum afturgit. Vterus autem”hicobtufus eft,& quarram circuii N.
partem etiam nonnihil credam,aut nouilunrj imaginem refert, non alitcr quàm fi llipcrior fun
di pars1utrinque obtufum còftitueretangulummt & Arabcs infìnuarunt, quum formam ute ¿dk. ■
d ii f i f
ri quadratam dixere. Ab huius enim partis fuperioris lateribus,uteri fundus fenfim, fed ino- li
dicè interim, arctior redditus, deorfum ad ipfìus ceruicis origine fertili*:ita tamen, ut totus ute b i5 ri*
V te rìfu p e y ,
rus nò multo fìat prolixior quàm latior, ceruicc interim inftar oblongi meatus longa & terctn
Z é f-P
fic ie s c u iu jm o Fundus uteri ornili ex parte prxtcrquam in lateribus,ubi uaforum membranarumq? fìuntap d m W lS
d i. plantationes,externa ilipcrficic Ixui& xquali Si uelutimadentclinteo abftcrla fubrubicateq?
d i
conftat»Ceruicis quoque exterior fuperficies in polferiori parte ab uteri fundo nonnihil ultra pi{ber'0XM‘
mediani ipfìus longitudincm,&: anteriori quo($ parte fundo propinquior,lxuis & humecfia, A.
magis tamen quàm fundi fuperficies candicans conipicitur : perreliquam uerò externa fedem
d': Undi u te r i propter aliarum partium adnexus a (fiera, eorum q u x inuiccm adnafeuntur modo cxifhri At iU t»
d Spc'
Jinw s.
t ^ntej na LllK 1 lIFcrhcicsnonprxgnatibus xqualis quocp aclxuis, utinanitarum ucficartini in ¿7 f f
caiutas
 DE HVHANI CORPORIS. FABRICA LIBER V. y .t
cauitas apparet. Sed harurn finus maioribus profundíoribusqmigís oppletur,ílÍíüs auté plu
ribus quidem, at minus profondis,Sé uííum quodamniodo propter continuitaté compreflio-
nemq? fugientibus,ncn aliter quàm fi exadiflimè læuis foret. Attamen præter ueficarum caufo
eztfigur*
tatem humanus uterus,utuirorufoortum,lcucm Sépcrquàm modicè extuberanrenfi futuram
. C,D.
fou tenuiffimæ lineæ inflar pro minés tuberculum exigit, focundü uniueriæ fuperfîdei lono/tu
dinem Sé anterius Sé pofterius exporredu, quâfi quoddâ finiftræ à dcxtra fuperficieiinterftfi
tium,aut notula quidam cenfonda effet. Superficies hæc fundí uteri finuseftfomen genitale fu
fcípíens/octumq? cotinens,quem no imperitum uulgus modo,uerum Sé Anatomicorum fæx
non unum énumérât, fed feptenario numero cu ni compledétes,foptem matricis cellulàs recen
fontrac tres quidem in dextra uteri fodem afculís fufcípíendís aptas énumérant, tres uerò in fini
Ara fœminis dicatas : foptima auté in uteri medio ftatuut, ilîam hermaphrody tis coftcrantes*
Hæc memini meadmodu pucrum prima dialediCes rudiméta addifcen té, in Alberti iliius M à
gní índodííIimo,de uirorü mulierumcp íecretís libro,ac in quodá Michaele Scoto non ininus
fodíonís eiusq? quam profitetur phyfiognomiæ indocto,quàm barbaro Iegíífo:Séetíam apud
lureconiùltos eiufmodí loculos deforibi, cum alias (æpius, tum maxime ab utriufq? iuris cofuL
tifíímo literatiflimocp uiro g v i l i e l m o m a r t i n o s t e l l a cognato meo^ut
cæterarum dífcíplínaru,íta quoq? Naturp opertim mire ftudiofo didici,quando prolixe de foé
tusformatione,ac quo potiffimu temporeperfedus is dici mereatur,Sé diuini HippocratiS no
ftrí fofíragío partum foptimcftrem per redimi eftea(forentis,colÌoqueremur.His accedit præ­
ter Nicolum Gentilem,Sé alíos pierò fiq?eíus cohortis homínes,Mondínus,Albertí, Sé renerà
vìso-kotts iliius meritiflimus comes, qui ali]s'ipiius de uteri fòrmatione commentís, à pîadtis
fcholafticorum theologorum (quibus frequentior dègenitalibus Sé (emine quàm medicis di-
iputatio effiquosq? quum generâtionis organa in ícholís oflendímus frequétíílimos habemüs
ípedatores) declinare uerítus, foptem finíbus uterum díftíndú efle adíecit. Quos quibufdam
imagínatosfuiífo,non íat uífum eft, nifi ruríus feptem filos finus fcrobes'ue, íeu fcfíulas dècerti
rugofos ínflexus obtinere aftruerét,ut ficrobíCulí íepíé,ruggueró foptuagínta eífonfc. Atq? hiñe
totídem foetus fimul concípí polle pleríq? au tum ánt: partí per louem ín homínu, multo etía mi
nus ín brutoru,quæ plures foetus píerunc^ fi'mul utero gerunt, dífíedíone ueríatí. Vníca ením
duntaxat in uteri fondo eft cauítas, labor quídem Sé altior quàm profundíor,cuíu(modí etíam
f Q&tfi A uteri fundí formaefforetuíímus. Cauítas hæc fou (mus,ínhumfiímafodeíuxta fundí foramen*
m ad'^l' Pro (fous foramínís amplitudine angoftíor eft, deíndefecundu uteri forma furfum dílatatus,
dan ab a et m elatíorí foa lède uelut ín dúos ceílat ángulos, ad dations uteri partís latera cofcendétes, qua
b furfum, uelut dúos obtufiores eíiormare docuímus5angulos*hMedía ením fedes elatíorís finus partís
m2?rh u- llon tam alte atep latera ípfius eoícendünt, uteri (übftátíadeoríum hic quafi fopíum alíquod,íil
blypgura fuam amplitudinefpcerante. Hunc finititi ín non prægnâtibus talem femper adínuení, utplü
f,f. rímumuiícido quodaSé fubalbo muco íllítum, Sélæuem quídem, utí díceba antea,8éírtcon-
(picúa propemodum fotura, fon extuberantíorí línea ínterftínctum. ín angülís filis aut ínfopé-
ríoríbus ípfius apícíbus rugofiorem,ac omníno íllí1cauítatí fimílem deprehendi,in quam defo
rentía fiemen uafaínuíris ín (crû tur. Nullusením hícínínUolutaríofomínísfluxu, foualbís,ut
uocamus,menftruís non laboratíbus, manífieftus occurrítmeatüs:quemadmodu neq; ín uíró
Usfig.u. alíquís con(pícítur,níííex kuafiefiemen deferenteftylum acutíoréfocunduuafis ¿nfertíonem tu
íntrudamus, atq? focus quàm focundu nâturamhabetmeatu dílatemús. etíam fi uaccís interim
leuí negocio fìylus ex uteri amplitudine deferenti fiemen uafi indatur.Quinetiânon prægnan>
tibus in fînum hunc nunquam arterías autuenas prominerc obfieruaui,eoru capitulorû inflar
extuberantes, ex quibus (ànguis è uenis ad anum pertinentibus in hæmorrhoidum uitio effltt
xurus cft.Nec fi'nus quorç aliquos in no prægnantis uteri iìiiu iiituitus foirn, filis fimiîes quos
infiepiarum Sé lolígínum Sé îoliorum promuicidibus ccrnimus ; quieiuiÎnodi finus font,ac fl
ceræ medías piiàsimprcflîifos, uti caprarumSé uacarum Galenioftendunt uteri, quemadmo-
dum in Capite quod priuatim acetabulís dedícabítur,dífíiifi'us oftendâ. Ad hæc,uenamaut ar
teriam quoq non extuberantem,fied nullo penítus pació uifiui fiefieoiforentem in hoc,ut neq? in
h 6h * 1uentrículíautínteftínoru cauitates terminare,in non prægitantium mulierum uteris cofipexit
imo fundí fi'nus cdtinuo colore inter rubrum ac pallidum medio perfufus (pedatur. Hæc qui>
Internet ceriti
#fí figur. dem interne fundí fuperficiei finus ue,cuius tradatio ad uteri forma fipedat,eft déferíptío."1in­ ci6 fuperficieS
jB B. terna auté ceruicis uteri fupcrficies magna ex parte liaría eft.quu coniuet enim,neq5 alias diften cuiupnodit
ditur,undecuii(^rugoíáímplícítaq^eft,acínfococídít:fiuero admodudiftéditur,exadelæuis
dé lubrica fecundu imíuerfam ípfius longítudíné, præterquàm ad eam partem,qua ín pu den-
«iífi.u dum termínatur,apparere poteft.Híc nan<ç perpetuò præter laxos implexus11cuticulares illas
y % caruil>
 VA A n ü r e Ae v h s a l i i B R V X E L L E N S I S
carúnculas tubcrculacp non aequaliter omnibus mulieribuspropendulaadipiicit,quac
Gricci uocàt.Ad ha:c,inanteriori ceruicis íede paulo fupra pudendu,ubi uciica' coiíu ipli íníe
ritur,no ad amufiiin acqualis eít.Ná utrincp ad infèrtionis latera, tennis uteri ceruicis portiucu .s
laexcrefcit,inip(Iusamplitudinépropédens,acrUismeDraneispro».ciuoui>
aplitud ine propedens, ac illis mébraneis procefhbus forma.vniiiapciqiimiiis,
perejil milis ‘"•’ì<cte.
1quos urina: in urinarios meatus è uciica,& bilis ex duodeno in deferente illà nieatu,rcgreiìum l'm c¿.„
I ,, 0.1 ... 1 I__ J . f _____ .ó .Ut__ „.n____ r r

prppedireinnuimus.Haud iècus quàm fi uteri ceruix urina admitteret,penduli ucroprocefiùs Wm/L?

urina aut alia materia in uciica'collii regurgitare proli ibcrct. Prxterca uteri ceruicis amplitudo
toto ipiius ducili n5anguftatur,8e emide dt ampli tuilmis qua fundo c5tinuatur(fi modo am p7/''/"
pliordiftédicpaptiorinibin5fic)acrquàinpudenduceiIat.Verùminhuiusamplitudinisfìn2
F u éu trn o n j-euc]3tjorgfedcm,fundi orificium prominet,nu(quà ceruicislatera fuo mucrone còtinoens
fiaumcuiuj, ‘ „. r ’ . . & ■**> 0, ,
modi, neqj propterceruicis cotractionem autdiitentionc mobile. Porrigirurenim ex humillima fun kk
di fede in hanc ceruicis regione, uteri iubflàtia obtuiioris in pene glandis modo,cui tranfuerla
feiffura leu foramen ineft, quod uteri aut fundi ipiius os uocari folitucfbqucmadmodù mulie "'•"■w/c
bre'pudendum,ceruicis uteri os nuncupamus. Verum ut hoc nò difienttx alioquin fècundùm ?*'■
corporis reditudiné dueft.e feiflionis modo cóniuet,ita quoq? illud tran fucrfa,at non perpetuò fc';f'C
acquali.Pra-gnàtibus enim rugofa eftadmodu, & perquàm angufta,ut fpecillumnifi ualidius ‘dv-
impulfum uixadmittat. Qua: nupcrpepcrcrut, ampliorcm hancfciflione,minuscpc5cradam
rugoiàm uepoflidentrnoprajgnàtesautem,medio habentmodo.Quod ucrò, quoties fundi
orificiu diftenditur acdchifcit,ut Si ceruicis orificiu, orbiculare fiat,rnanifcftu efTè,etiam(ì nò
dicatur, arbitror. Aperitur aute in coitu no femper quidern, fed quu uirilc femen appetès,id na
turali motu fugendo allicit,& quando uterusnon concepturus,uirile (èmen una cuna muliebri
fonine iteru erucrat,aut in pollutione, uel affridu muliebre duntaxat femen excernit.NequacB
enim diftenta uteri cerulee, fìmul quoq» id perpetuò reduditur. haud enim decuiffet infatiatx
mulicris arbitrio, eciapoft còceptumuencrcprocaciternimium defidcratura-, orificium illud
b Librici.'Vt interim practereàquàta fucceflionis fpecicinoxa, mufieres fubinde oenituràprater
fententianon referuar«:quanracplicétia nullo habito cóceptionismctu,mariris parentibustB
tmponerent, fi modo fundi orificio Natura mufeulos arbitrari] motus opifices elargita finflet,
K' i ! lta ac cer“'cÌ:s uteri fundi orificium femper aperiri potuiflet. Quàm ineptè ucrò&falfo pie
ncP fundi orificiu penem in coitu excipere, illumq in uteri lìnum inferi fcripfcrint practer alia
corporis quoq; relcctio luculentifTiWtcftatur. Porròin partu qufi toto tempore quo uterum
ge it muher,adamuflim contradu occlufumqjfucrit.adcò aperiri,extcndi.remittiói,ut feetus
hacprocidat fcimusquidé, &audictes ftupefcimusrat Natura: miraculu nimis quàm feoniter
Z f miTAmur/ ummÌ rerr , ° pifids Proul(kntiam hymnis parum celcbrates. Ad uteri quota
rormam ipfius cornua fpedare uidentur, qua: Herophilus in mulienbus oppommifTime iant
nafccnt.bus boum cormbusaffimilauit. Quemadmodum enim uitulorum capita utrincp qua
pronafeentur corn ua,extuberanttitaetiam fuperior uteri pars, quam quarta: circuii parti com
parauimus,utrobiqmcIutiin duosobtulosdefinitangulos,quireucraueteribus Anatomicis
hominucadauerafecantibus cornuu uice habebàtur/uaforumépfcmenmuliebredcfcrcntw ****
iniertionem excipiunt.Netp hic quenquam Galeni ftudiofum (uri fané omnes qui Medicina:
nomen dedimus oportet effe ftudiofiflìmos)mihi ob pleraq; illiusdogmataobftrepere uclim,
atqialias uteri partesrequirere.quas cornu accuratiusafTimilaricupiaqpriufquàfcdulò Galeni
*« ,iteri! wm- oca lla llbns de 1 artium ufu, de Semine, de Vteri reièdione.expenderit.at« uaccinu uterum
m uliebri.ac demum Galeni fcripta ambobus uteris còtuleritiut tandem doccatur Galenu.ne
*!//■ per fomniu quidem mulicbreni uterum unquam infpexifle, ut uaccinu duntaxat,Si caprinum
bC ouillum. 11fiuperìpfumin libris de Partium ufu aliorum Anatomico™ placitis nixu eflò,ac

prolude uteruillicueriusfquamuis interim obiter)defcripfiile. in libro aut de Vteri refezione

humano capiti equina ceruiccm adieciflc,atcp cxuaccino utero & muliebri chimeram texuifTe,
quuinuaccini uteri defcr.ptionemcum aliorum difTedionisprofelTorS fcriptispermifeet. Si
¡ i 2 ? U,ISnaturx operu fludiofior, Grarcoru impofturas uidendi cupidus ha?c diligéter pra:^ H,v>
rUacam UtCr' COr'lua ad eunl ,T|odum habcrc fpedabit,ac fidextrum fìniftrum^ decre. »
p i aet' s cornila radiabus.acinterms latenbus Imteo fimul c6m,tteret,ac cornufi rad .ces uac
f e i r e ^ H ^ ' ■ i T Cr UICI connuf tu,r> aff|r ilIarct, cornuu uerò apices uteriapicibus coli'
a d T e i ^ , P r° f' & ° dldufiusf P ' ' ? “1^profìquerer.nificuiuispromptumciTetmacdlum
n k X f i , uerT^ T l i?tumVfonm’ ma§l1,tudin5>alia^ in Part|5 fabricaad amuflim contem
clium uKrfi ^ aUIUS Par7 ? eCeat maCel12 accedere,leue omnino di iubcre uac.
quàm còcinne Galénv^r'111aiIionS cn a ,utelligàtur, ac muliebri utero cafu oblato, obfèruet,
quam cocmne Galenus capnnu uacc.numqi uterum,non aute humanfi depinxerit,ac demum
expeu
 DE HVMANt CORPORIS FABRICA LIBER
V.
expcadatur qua rat.onc tot cotrouerfe inter precipuos uiros fuerint eccitare,quid cuius a
mails partem defcriberem, nonexpreffcnnt, ipfiqjarbitrati fini hominismembra illorum ani.
malium membns conuemre,qire illi potiffimùm fe'tiomaccómodarefolent.Atq; fi qu¿s hxc
attente examinaucrit,facile dijudicabit,quoties orario alioquin fatis prol&a mihi interturban
daeuet, fi perpetuo quàdo aGaleni placitis ftud.ò & feiens reclino,adqccré, auteriàrarionem
m fi. i i. . T1? “ cur ld &cHadderé,ipfius loca fimul prolixèadfcnbés. Sintitaqs muliebris uteri cornua
i v fi* ’*- dl« l,am antea obtlIÌÌ anguli, caprini uerò & uaccini & ouilli uterorii cornuaW es illi arietit
cormbus undecuncp fimiUimijaut non apices fold, fed fundi uteri in illis animalibus tota pars
quam gemina effe,«filongo interuallo connexa inuicé fit.poftea dicà.Quandoquide Galenus U hi. ¿ 8 *
alibi cti.i totas easpartes cornua nuncupauic,quum ex quorundàetiamueteru ièntentiain cor>
n‘buf ,Jus c5ple¿H docetiquod no ita inepte deillis animalibus prolatumeft. quemadmodu
lS/* ’ mu toad me i ectius ele cambas è l íuibus.quiuterum (latini à fundí ipfius orifìcio,ita in1duas
partes diremptum gerunt, ac fi indicem à medio maxime diduceres, illosq? dígitos uteri partes
ciiefingeres,qua; in no pragnàtibus recti quodiimodo ducutur,& in apicemucronem'uefen
fini ilo lccus definunt,quam fi recta, no aute obliquata eiTcnt cornuàrin utero auté gerentibus
qualiarietiscomuùmodò,& hxcquoqsinflccìfitur.Porrònelatiùsexpatieturorario,eorum MuUthan.
tt,fi i k I anlmal‘u uteris negje<ftìs,nunc muliebris uteri magnitudine aggrediamur,quam modo antea
P" “ iufitus uteri deicriptioneutcuncp expreffimus,neqp‘:Hindiquocpmoles magisquàmuentricu
dtf fi. x,x. i1aPte delci ibi potelt, ut qui pro coten ti foetus íemínís ue quantitate diftèdatur, còtrahaturq,«
I rxterea idem quoq? de cerulee cenièndum eft,qua: modo uarie coplexa rugofàq? conniuet,
modo in coitu(quauis nondfemper ;rquèpromptè)pro pcnis,in partu aute pro foetus mole,di
ftenditmvEt quemadmodu latitudo ceruici eadem no eft,ita quoq? neqj longitudo.nam nobis
uterum ínter diftècandu at€olíentíbus,ín miram longitudinem ceruix porricfitur. adeò ut non
minus rídículum fit, uteri ceruicis longitudine uel latitudine,quàm penis defcribereiquanq bC
is minus adhuc quantitate quam ilia difieran Quínetíáuteri ceruix pro mulieris libidine turgó
dior3anguftiorq? bL dire&ior (pneterep quod ali)s natura fit ftrieftior) efficitur.acproindeetia
hand míror omnes quodam dígíforum numero eius longitudine deferíbere agoreflbs,ínter fe
pugnare,ÒC hunc à pudendo ad fundí fìnum undecim, ilium duodecim, ifturnplures,aliupau
dores dígitos enumerare,& quod omníü abfurdiílímü eft, parem cum no pragnàtibus fundí
longitudine atq? ceruicis ftatuere. Prseterea uterus ín eum modum a peritoneo lí^atus pedet,
utipil us fundus furfum 8C deorfum plus minus in coítufefeducere,acad penis lummütanq
animal quodda, ut8¿ Plato dícebat,dehífcerepoíIít+ Quanqinterim uetulís, & rjs quse ftcpíus
pcpererunt,aut rudíus ab obftetncíbus ín fecundaría euulfione fuerut tradatx,fundí os ín pu
dendu quail depedeat, ac proínde breuífíima ¿mplexaq? ín ílíís ceruíx uídeat,quá ínter fecandu
furfum tracfta,autalias inuíuetíbus filtro protruíam, ínfigníter producereintegri! efb Quod
ante puellís uteri fundus minor fit,quàm illis quae iam diu coiere,aut aliquando uteru gei!ere,
etiaalrjsproditum eft Anatomicis:quanqinhisomnibus teftium feremodò itafundus uancr,
ut nulla ipfius molem,quemadmodu neq? uefi'ce etia, príuatím círcúfcríbere queam. Vigcfima
íeptima tamenprxientis libri figura,earn uteri magnitudinemexprimit,quxfrequeter in non
praegnaiitíbus,8¿ praecipuè in huius anni coíecftíonePatauí) occurrit,Fundus enim multo mi
nor eft,quàm diftedionum rudis fibi ftcilè perfuaderet*Quòd ueròAnatomes profeilbribus,
ctia menftruaepurgatíonis occafionc, fundí uteri magnitudinis differctía pon atur, legi quide,
quando uteru íanguíneturgente,8¿ paulo pòftmenftruu íanguíne repurgaturu, grandiorem
¿lío effe docet,quí nuper uníuerfum íanguíne, quem menfis interuallo aftèru ari fenfirn arbitra
mur, excreuít, Verum hac ex parte nunq míhí Ce obtulít uteri differentia, 8¿ de fanguínís íllíus
coíledíoncpurgatíoiieq? ilio loco ad precíenos Capitis finem quseda fubqcía. In uteri etía fub^ PtevifinÁ
ftantía,non minus quàm ín deícríbenda ipfius magnitudine, díííedíonís profeftbres grauíter
díftcntmt,atq? adhuc multo magís in ipfius tunícaru numero, ÒCde/ndein uenaru arteríaru ÒC
neruorü uteri ortu8¿implexu.Míhi(neilIoru falfi's ac ímagínatíoneplerunq^ cofi(ffís dogma^
tíbus enarradís proííxe haerea) no praegnantíu fundí fubffátía cofpícítur neruca,mebraneaue,
íed crafta admoduirijCompaíftaq^ncq? nímíü dura,&: no ad amuíím,ut caetera qup generatím
neruofa dícuntur,candíais, fed carnei! aííquíd prae fe feres» Quòd aute ín pradentía ncruoíam L
eluxtci g fubftantíá,non ejuee frequetíbus cerebri aut ípinalís medulla: néruís íntertexítur uoce,íed cam
h 1**- neruorum materia, qux ligametís, tendínibus,ac illis qui proprie neruí nun cupatur fubftátía
n Z6fi¿ (ftuanqnonu¿rtutOreípodet,nemíneambígerereor*Ha:cuteriílibftátía,a:qualís durítia,con
f*7fig. e, tinuacp paftím eft,nififortaftisad fundicforamen paulo duríor colledíor^euadat.Inexteríore
r E' huius íubftatíec íuperficíe, uenee obfeura:, gracílescp,íed admodü frcquCtes íntegro adhuc ute
*H* 1*0 excurrere uidcnt,qu2e inter interna2extérname uteri tunica porríguntlSut enim duae uteri Interitunica-:
y 3 tunica:,
 *e R V X E t L E N S 1 S
A N D R E AE VESALlI
^ r , fnia cxtcraq? ciux illo ambiutuiv’niignitcr
tunic#,exterioruna quam a peritonxo,ut cc ueucaip^ { ■>uafautcru acccdetia continen hh &.0
ualidamaccraftamobtinet*Hxcprindpiu ducita men . • uafajpfi conafcunt4qux a ma
• tibus,utcrumcpperitonxocomittctibus. A pcritona o cm , jpfiUs peritonxipartes ffEiE,i7
xima uaforu kdiftriburione fupra facrixos facta, uer us, . meientcri3 efformat* ¿V5f,n
proceftusuecnafcutur,illismembranis fubftatia or <$ Dfarum medio uenas&arterias ?*
• Sunt enim hi proceflusinftar duaru tenuium mem rana ^ peritonxo utrincp proccdut, \
deducentiu.&multoadipeoppletaru. Atcptales iwmbranx^apw^Oc^u^^jc^lQruAnal ¡‘Ifef
quae toti ceruicis Sc{ undiutcri lajceribus ad cum j)J,oc|u mefentcriu inteftinis G-
tomicis uocatx parti meientcriu applataridocuim . ft ~ in fecunda ipfius

degenerant tunica, longecrafliore ca quam nr au um inteftinoru tcrtia tunica dux

pcdtonasiponiones.utrinqm im iiudux, earn >C1 ,J l,rl..,rdrmiis ouibus0amba- c““c""t.
tantii membranse conftituant. ueluti & in canibus & fuibus acciderc uidemus,quibu. ambx
uteri partes inftar inteftini funt, fingulxip fuo duntaxat latere ad peritonaeum in lumboru i c. g«,.
S e c X ln tiq u u u n ic u s & f im p le x m u lie b ris u te r u s u tr o b ic fp e r.to n x o c o n n c a a tP o rr o ^
orcientis tunice craflfitiesob hoc duntaxat no tanta eft,quod tot peritonxi pai «bus;co i uat, kc ^
folquiahxcincotracto,necp grauidoutero inipenfe collcctacomprcflacp eft,uti& niodode ^r ~~'
•• 1€ 1
incemifdidhirus r
fum.P prInterna'fundi
^Z ^^m ^^'^^^V o^rif^r.iliarisarnroD
uteri tunica riaclt^neC
ipft peculiaris ac propria B apcntoncco
eft, ncqj à peritonxo *
nendet ÒCquae prius narrata eft uteri fabftantiaconftituit, H x c tunica ninon pi xgnatiu a o
/quern doneealiud fubiuxero, fubaudiri uelim) craffitieomnes reliquoru corporis organoru *,%
tunicaSjUttresquencriculi&r iftteftrioru fimul etia implexas,u rici/ Ipfatamcn omm ex parte f *
non pariter crafta uifitur. V bi enim fundi effbrmatWificiu,crafliftimaeft,&.paulo quam alibi ^
-compa&ior:deindeetia in media fede fuperioris fundi partis craiTa quoq* eft adm oduA ut m r9f|
linus uterienarratione diceba,inipium quafi finum extubcrans.Cxtcrum qua utei us ino tu
fosl‘an 2 ulos definii,femenepdeferentiauafa cxcipir,hxc tunica tenuior, minusqjdecantibus h7fil
ipiffi/quam in rcliqua parteoccurrit* In lateribus autem & anteriori & pofteriori lede pariter wfe*
craila uifitur,adeoqs com paia, utnihil prxter ipfius fubftantiam cura hbrarum quibus abuiv
dat diftri<ftione,utcunq? earn difteccs, intueri liceat:facilecp hallucinari illosmtelligas,qui nane
uteri tunica gemina effe uolunt,in dextris quidem una,in finiftris uero altera, quafi utriufq? ma
,nus cocaua fimul ex oppofito iungeres,ac fingulas manus fingulas cfie tunicas fingeres. Adeo
enim Galeni locusin libro de V tenièdioneualuit,utin diilecfiione peritiores, cum legemes,
uterief dcinconfiructionem inquirentes, fuocp icnfu derogantes,ilium geminum, etfi non fit,
defer ip (èrin t+qu o d profe/tò no accidifiicqfixuaccinum caprinurn ue utcrum diuifiilcnt,qucm
inibì, non uero muliebrem,Galenus defcribit. Si em'm exquifite uaccinum aggrediaris, bC y
Ypartem ipfius q u x ab uteri ceruice ad earn ulque (edem habetur,qua is primum in arietis cor- d^ e
mia duci confpicitur, tunica5liberaueris,qucc à peritonseo eduda toti huic uteri parti cornimi z m *
nis,fìmplexcp exiftit, inox interna uteri tunica in coipedu erit, non unica quidem, uti exterior,
fed cremina, utriufcp fcilicet uteri partis una peculiaris* quippe tunica extericri ablata, uaccini
uteri pars,qux prius unica ccrnitur, ita gemina cfl^ac fi indice cum medio fimul iunctum con
ipicercs ; aututdeeornibus arietis dicebam, duoru cornuu radices internis lateribus inuicem
committeres.Ncq? folum id Galeni nomine in uacario utero expendendu uenit, uerum etiam
externam utrorumcp fundi uteri partitim communem tunicam ab interna, qux fingulis uteri
partibus peculiaris eft, adimens accurate, obieruabis non oicitantcr ipeeftandum uenai um ar
teriarumqp1implexum,inter internam ex tern am cp tunicas confiftentem : ied adcointcrnx con C(tDcr6
^riie&one' nexum»u t eius connexus gratia internam uteri tunicam Galcnus uenofam (uti fane eft) appe ^
landam duxerriV eriim interim muliebris uterus1’fubflantiaadeò compatta conflat,ut uix tic ^ £ f‘
‘ ‘‘ n x capillorum modo tenues appareant, neque interna tunica non prxgnantibus ucnis cofpi
Interiori* tu* cu js {ntertexta cernitur* A t de uteri ucnis & arterqs paulo pòft agetur,& nunc internai tunicx
mC£rTcuiuf; q u3e m muliebris uteri fundo fìmpkx,uti diximus, eft, fibrx explicadx ueniut.Triplici nanc^
modi,. fibrarum oenereintertexitur, ac rectas qui.de intimas exigit,fed cas no ita numcrofas* Extimas
habet orbiculares,tranfuerfas uc,rc(florum copiam utcunqp uincetcs* A t medias,c]ux obliqux
Pragnantiu fu,it,poftidetplurimas, eafdeincprobtiftiftimas* Atop hxom nes in his qu x uteroaliquandiu
mrU*C modi. gefterunt, non (ecus quam in ucfìca fiatibus turgida ccrnuntur, in hisq? omniaiam emutatur* ctffi-.tà
c Venxetenim acc arterix utcru adeuntesmagnx acimodu&I coipicux iunt.acinterior utcti
tunica tanto tenuior rariorc^,8^ magts neruca uifitur,quanto magis uterus ipfc in magnitudi'
nempromouit* Nequeamplius exanguisautnullis confira uenis apparct,ucriimmagna’fre- (h0 C^
quentesq? uenx cam intertexunt,ad internam ipfius fuperficiemufque a d d iecundasuidelicct,
a dmodu dilucideprocedentcs:ac denicp (ut iemel dicam )in utero aerctibus omnia à no prx-
c v ^ gnaiv
 DE H V H A NI CORPORIS F AFRICA D IBER V. 55?
t >7 fe K> «nanttbus pltts minusetnutatur.Ceruids porrò uteri fubftàtix aliquid comune cum uirili1pe C «tó ich uteri
7d.
K' ne Natura elaroitur, cani dico qua duo penis eorpora&glandem precipue formaridiximus. ‘“’®
f Quemadmodum enim illa inuolucro inter neruù carnemq; fubftantia medio eonformantur,
4? e,e’. alia funoofa fpógiofacp oppierà elle diximus fobftatia, fic quoq! SC ceruix uteri carnea ner
ueacp conili tuie tunica,eiulinodi etià fubftantia: fungofg nónihil pollidéte. Atq huius fubftan
tix beneficio uteri ceruix penis modo muliere ueneré appetéte extuberat,pudendi^ ipfius col.
liculifquas & alas alrj uocant)ac cuticulares illius carunculg extra prominenqceruicisq? ampli
ludo pene amplexura, ardlatur, & quod ad redà uirilis feminis eiaculationé iateft dirigitur.
A icb hoc para exteri animaducrtcràt Anatomici, ccruicé uteri multis & orbicularibus mufeu
g«/>* lisintertextà.nonaliteracEueficxGtceruix, fingétes.Quod&Ginplenfqsmulienbus concubi
tus deledationc torta(Tìs augerct,& illg cóftringentiuardantiuqj medicami mi uim notti is otti'
cinis relinquerent, nimis tamen uoluntarià uim Natura genitalibus indidillet, & nelcio quo
natilo penem plus&tis uteri ceruicis arbitrio fobieciftèt. At n5 prxtericrunt Anatomici, cerai,
cem in puellari aitate delicatiorem mollioremq, effe : contèa in prouecuoribus, & qsquxire.
quentius pepererunt,calloGorem temporis fucceffureddi,utetiam cartilagini afperecp arterig
jllam in uetulis fubindeaffimilent. crebro enim congredientium attriti,^artmmcp cxcuntium
coIliGone ceruix occallefcit:& frequenti aftringentium lotione.affiduoqmcnf.um Huxipltaud
focusindureicunt.quàm obcontinuumacremqhumoremdeftuentemulcera ad fiflulas per'
h«h» y- mutari confueuerat," Vena: & arteria: cernici inferi* non prxgna.mbus mamfeftiores inibì
femper uifx funt.quàm fondi, at diuerfom utero gerentibus accidere certum eli. Vten au te ue.
. narum artcriarum\ feriem una cum feminalium uaforum conftrudione lam opportune fobq ^
ciam utdeinde uteri connexu quocij fermoni addito, umuerfaipGus fabuca abioluatur. i -
herum' teftesuteriaccumbuntlateribus,nonpregnantibuscmidem pauio elatius quam fo.V
Uct u fir, r ri ars conGftit,utero autem gerentibus eandem certe ledem occupant. at quo magia
S3K reni Jnnitunturautem peritoneo ea partc3qua
cft in i U'
.... ìliumoilà faciocom 3 n, „ .
ueqi aliter quàm1feminalium uaforum beneficio peritoneo connexi. Hiuirorum ccffbus ra -
, noTes multo font,forma autem obiongioré,& fecundum latitudmem
P t>tA», filatiorcsquàm fpiilìorcsofficideberent,anteru»spoftenusq,depredi. ExtCTnafoparhc.es n.x
qualis ac haud fecus quàm multa: exdemcp exigux una colligarentur glandulg,multis inequ
fbus tuberculis oppletauidetur.Subftantia quippe non conftant,ut uirorum teftes, mo l l i
innato GbÌhumidolxui,continua 8£xquali:uerùmduriorijmeiènterr|q)ac mferiorisomeiv
m io ,n . fi'
gu. L,L. ti membranx olandofo corporinon abfimili,& pratter exiguos uenarum ac artenarum in ,P.
n 4.fi. Xj ». f o 3 f t e n t e s plexus.finuofa caua^.Habent enim mttlieru teftes intus prxter uafafmus quof
a • humore oknos qui prius non la:iotefte,fèdui compreso,ac ìnflacasuefìcae
dam tenui aq „‘ ter diffecandum non fecus quàm ex fcaturigine qua >
pìamexilire folet. At huiufmodi finibus nulla peculiari* cft forma : inxqualis e m m ,u te x ™ ^

’ fos induunt.Seminanauafamulienbusliminteracuiris auxiuntor eria., ,

¡IT fé. " r Z n in o cum uirorum uafis ortum fortitx, at progredii diftnbution.scp ferie ditterai. ^
u t II parciu ommno ™ ‘ ° ru ja dmod5 & alterius lateris uafa,à primo ipfarum orti,
•‘tfi.ci. tes. Dextra enim ue s’grmate ad fui lateris teftemdefccndunt,ac cum primu arte,
jcisfen.o. dextrorfum pentonx , ’ ,,r mniruftiafanoftcgaliquoufq¿magnaperitonei ampli

Zi;Hgu.n. tudincexcideruqimp ^ rtcuenaaCarteria ùifoperioré fui lateris fondi parte dcri. »

a foofe otioné abfométes,uerum O uo.duerò eximplicationis initio reliquu

lì elatioriteftis parti a<^atu,Sl corpus,ut in'uiris habet: quan^

u figura inuoliierudifFuudés.Deincle uasie - «, Ab interna enim ledebafis uaricoii
magia tedi orbiculatim, cp in pofterion folu fede aduolutt. Ab interna emm kde^a ^
 I

l AX RVXB^BNSÌS
b
435 ANDREAE v E S A.L11 ^ v narti&nonihil internoquota **<kur;f
corporis" íncípies,externoteftíslateri,8¿ deindem ^1^ 11?. rc^u í.acUírileuasdonatü*Por. aM
latcríaclnafcítiir^haudquacptotínuolutionibus^qua
aterí adnafcítiu*3haudquacfj totínuolutionibuS3qua cc^ reuolutíoneseas
reUolutíones cas inflar
inflar uermis
uermis
rb á teftc nonihil furfum afeen dens,8 £ tefti no amp iús errabundo ductu fertur, hiSfo¿
gequalíterprocedentes amíttít.ac teres planumq? 1n a 1 nccbít qucuís nomina ímpo
ín media ’ cornu dextrí fedem ínfertu.His orgams Pc r ^fponden t, cade nominaílhs,
ncrerego autem quoníáuíroru organís fern€n hxc quoqp organa, utín ub

Vtmvtnt Poi r óh*cuá&wnguí bus Jq u * í n t £ r ucnas£¿ ar

S£S£í3g^«!h--h^-«B<-j-*-^Q^^^~S£S5¡SS2^£&
tibus quodámodo graciliores & paucíores apparent,cpque cernía & P01” ^ ^ 3 *****
'os tmplicantur.Ncqi ut quífoiá arbiiraretur ab hisuteruacccdemibus ual.s «4 *
onomí ducúqqux fecundü redos abdominis mufeulos furfum ierunt il.isqs uafi > q « P
doris oííisDoíterioré
¿lorís ofíís pofteriorc exporrigunturieae,
exporrígunturíedé, comunes fiut.namhxortu^u urf a rP »P <uaM¡i.u.
«¡jiu,
..... .rti.;l-»nceri,V'furculÍDronafcunt.mulíebrcpudendum eolliem 6
iispcringainaincrusaeaucriíJ3aqmuu>ctul , A rfin m io m m , h
losíp ¡pifos accedentes.Vná cum prxfentibus «ten uen.sac arterqs ab oífis i » » P ^
ribus utrines etia nerui deducunf, tenuibus furculis pooffimu m uten ccruice.&arcaum a.
re fundí fedí excurrentes,ramosfo etiá ucficc prometes. Ad elatiore porro fund repone fubm

c t t £2$^
. t**
uAutrm<ta, íunuiciunmr^iüdquu^mtci ....... ..... ; * - A J- ; Anterior k .tap-*
nafeitur,cr „ efl¿ arbitrar,quas partes uterus tangat folu.ac qu.busall.gctur & adnafcatur. Anter o ^
enim poitcnorcB
emm polim orfo oc& lupcrior
fuperíor mnui
fundí uia
uteri11regiones»nullís
mmo quas contingunt partibus adnalcutur, *?hj^
ungí. latera_____ =iTipmKmn
iterò conafcuntur/ membranísuafaistia fa utero deducmtíbus,& uterut
dcduccntíbus.Se uteru perttonxo uahde col o,o
líoantibus.exterioremfo uteri ‘tunicam praducennbus.ac demu carnets lilis fibr.s mtertext s w jt
V ttrititi' a u x duos efformantmufculos^uorú beneficio uterus uoluntanom otu nonihil lurlum .aun
m ùlióesiliatrahuntoe
mülieres illatrahunt & quali
quad coiiigunt,auictiur,qUiq(ausvjvwuslu iu .u .^ t--"-jj ? . r
acccdunt. adeò craiTefcunt^it perperà uteri cornua illos mufeulos eflcaltquado arbitratus 1 ^
nm .quod fcihcct obtufos multebrisutarf angulos cornuti m agm i no accedere uidtba.nec^ar
bitrabar inibì uaccaaut capra,ut Galeni Anatomico™ pnmarn fenfa mteUigc^/ecanda. ^
uix porrò uteri ex latcribus ' mebranis quocp & uafis ipf. exporredis adnafcit.Se dlorui mte j
tu peritonco(fcd quc.nad.nod5 & uterus,laxè)c5ned.cur.Poftenon parte per mcd.a longuu
dinem .quafondopropinquioreft/redointeft.noitainnititur,utaccinnbentes mu.ee . f^
noru* oyros mutuòallocari ccrnimus.Vcrùm adccruicis in pudendafinem,illa podici fornii' in6, 7r t
fìmè conafcitur.perinde ac fi redo inteftino & ipfi cómunis effet tunica,quemadmodu Itoma,
cho & afonie artcrixcómuncm tunica elle no dubitamus.Rurfus ccruix anteriori lede clauus
ciuidemadfundiorifiewinnitentéduntaxathabetucfica.fedpaulóinfcriusfibrisquibuldanu ¡¡M
niillimaucficxparté&ipfìusccruiccadnatSpofiìdct.8V biautchxcilliinferit,uclut comune ^
utriufes corpus Si tunicaefficitur.Cxteru in fine quàccruix in pudaidu definii, comune utru
ufo, ceruicis fcilicct & aids,ut in labris Si podice,corpus conftituit. Hcc cutis praetcrcp ftuo
pilota euadatdpfìduriufoula.quemadmodu Si inmétOjfobfterniturpinguedOjinucmusfe.
lìillis ceruixoccàlluerit)unàcumamillisflaccefcens,ncq? itabcllepudcndi colliculos aias
P rovim i!* in iunioribus fuftincs. A t quu h x c cifra mormoni fedionc confoicua fint,cnanat.one ncutiq,
in erm e» ori ¡ndigcntiqucmadtnoduneqt illi primi m pudendo implexus,&: utrinqmna prommes c
ficiocarunctu iaris^arucula,!onga quide 5fed tcnuis36Cex longa bafì in mucrone defincns.Has vjr^ i
U ‘ uocari innuimus, qui caru pra?cifìone plus qj quis arbitrarctur em entam, & cicatrice permuc
acrcliquahuius fedis ulceradifficultcr fufcipientcà docueruttquod ha? coriacea: quodàmo o
carimculx in nonullis mulieribus ad tantamolc augeantjiit pudore deformitateme^ induca!^
 D E ' h VMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 537
& multfe nationibus quocp infignis impudicítfe argumento Gneimò à ucftímentísíugiter at>
trita: ad libidine irritan t,& Veneris ardore fufeitant. Vnde etià iEgyptíjs prgeipuè ubimi eft4
utanteaquamcarúncula: illa:extuberent,tunc potiffimùm amputentur.quumproximeuir-
Pines nuptur* fune. Porròquisharum praxipuus ufusfit,fuo ordine .amaudics. Vte-
rus concípíendo femíní ídoneus, &foctum tantiiper compiexurus, oum pcrhccrecur, aca. mationii Yds
lns quàm fatvmíne nutrirí poffet.inhumillima truncí corporis fede locaticeli, quaadcon
cubitum feminist fufeeptionem, & adhuc ad conccCpti fetus augraentum perfect, que par S i m t M *
turn, nulla aptior excogí tari poffet. H xc fiquidem long! à facie & nobiliílima rationis ar­
ce fituatur : deinde olia nulla,quo minus in mirarti amplitudinem diltendi uterus queàt4
inibì prtepediunt, atmetiamipfi parituro hincad inferiora & uerfus cruraexítus fadl.se«.
Forma autem uteri fundo cóuenit rotunda: próxima,quo reddatur capaciofeni.irfjscp minus F
(ÌCobnoxius.Deín fundus unícus fimplexqj eft,quod unicum fetum amplròti debeat : attame
latior uífitur quàm fp.ifior.quod interdum & gemellos concipiat. Non emm gem.nus « m u
tur,8£ínteftini inflar oblongus,qualis cani 8í fui,& illis deniqi animalibus obugicquaplures ^
fimulfoetusfemperpropemodumenituntur.Paruusautem, acmagisquam tac.ie c.cdeietur
contraíais in non prxgnantibus uidetur.utquam minimum alia tunc compr.mcret organa,
¡ ¡7 ]¡gu a g¿' (ìnum ipfius adeò anguftum redder«,ut cp proxime uniueriàm gemturam ampltcti q ,
earn nulla ex parte à fe intaítárelinqués. Ac proinde commoda quoq ipfiusiundiom conftat S d f t t m * .
fubftantía,quxaffatini fc.licet contrahi colligiég quu nih ficomplcit.cur poflit, & ru,|fu^ “ n
dum contenti aumncntiì fenfìm inmiram amplitudine diftendi. A tq hacc no imbecfilis d.ftcn-
diue cítra diuulfioné inepta uífitur,at ualida & iniurqs ferend.s pert.nax, fibnscp no r ò * .
necs iis ut fors fert intertexta. Vertuti rectas habet íntimas, quodanteomma temen al]1“ '
bear 8i eafdem poffidet paucas.quod ocyus femen illi ex teperamento ad mitica piacessefiu-
dum apto® membro porrectum,in ilium labatur. Obliquas auté plurimas, eafdemq. rect.s or
A fX tX ntesooflidet quòd conceptu diutiffimè retín endü fit « Tranìucrfas uero extimas
inC .r - >¿ jjjas uterus turn prímü maxime requírít,quando fcctum diu fatis amp,exu in

quod co tiñere tan tu uterus amp J? ,11, nalidà exporrisittunicam,

is aq“ 0 ^ “^ ¿ ‘foneJ i ^ S p rcTùXsròcribentiilliueff?,&quodillifcbiacetrefto

fatll^/ult '- 1^p'^'^t^“1|”^*j|js l ¿ 2uris uinculis qu.bus accfibit part.bus alligaretur.qms
■ f ^ l S L c una c5 feti, nonpoffe diftendi,amena in congrefll. aut partu
mftcìas ìbitjUteru comoaetu ^ «rrèribus is omnibus quas tune contm>
deorfumuclUtanimalquoddareperecRurfefìutcrogerenbus,is^omnt^^^q^us conci-
sit partibus T “ “ Sf t 3 r a.'r& quum minimi opus eft inteftinorum fu^joninon ^ 'ey fundí

men fa m i.,
cea dicebaiTijiplius apernó otuuuuv
antea ^ *_ fubftantía,
fublhnt»,quàm relí
m -.
fiori, ac idcirco glandís modo ^ “ ^ ^ p o t t f t id ob hoc maxim! fatftum, ut in partu fatis .........V ten cerui -
quum lundi corpus confi«,nemo a™b P . pcrkiitaretur, At<? infigni proui-
diftendatur.netç in mira illa an™F'Í^ '^ ju ^ ^ ^ ^ y i^ ^ is'ia n o ra tc 'q u í earn ut dingijdifteii
dentia in uterr cermets fubftant a eñ o tm w d ^ ,q - fcu amplitu-

dofruftrainanisleruaretur c o i. . u aptaconftare diximus. Vtuerò ipfiusconuolu-

deccruicem fubftantía aduenerispmrit P Dræftat:itaquoœconniuentespu
tio 8¿inflexus,neuterus J ’ CTUÌtìsopplCntesinitium,eidemufuiaccommode Sùivindhu V
RI R

dcndicollcs,8iill*euticularescarunculæ,eer^ du(riuSjipfa^ teftiúfubftantía&: con- ^ Jorum et tejh

cenièntur.Vaforum lèmma ni .rmnrR nerfuadenc : uerùm id humidius ffigidiusque
formatío,mulleres femenhabere mi i minores fint,&: mediani duntaxatarteria:
uirili femme effe,indubitata« ^ ^ ' o d teftes ipfi & femen muliebre o-
uenæcpfeminaliumportionema ci can . uensfcortorúconcubitusárgumen
ftendit,mulieremfrigídíorem noml,ie Anftoteíes m uto ! da-
cft,multen plus ld n0„ ex concubitus.fed ex feminis humorísue ,Hms eie-
turn fcribit,quàm uiro elioni^
 53S A
ANND
DRREEAAE
E V
VEE SS A
A .. L
L II II B R V X E L L E N s IS ^
¿tiohis f r e q u e n ticopia(qu>bus illaàuiris longéumcutur>etiendum ht.1 o^ro rnuhebrm
uaiorum & tcftium funzione ac uium,ea quas de uiri fcminari)sorganis prodidimus,latis co-
Neruorum monftrant*Sic quoqp ut uterus, S i potiftìmùmipfìus ceruixexac o en ' 3 euosi'
dcuendru rd* lis frequentes infertos fuiiTe,que nunc obtincnt ienfus liquido atte atur, e u uenis quas
tl°' in fimdum uteri 5L ceruicepertinere diximus,uterum, 8c quan o concccpit mu ler i]s qug^un.
do pcculiarcsfunt,foctumquoq?cnutrin:arteriasuero communi, quo 1 x re ìquo prx ant
corpori officio fungi certumeftdpfeqpiedho in utero gerentibus,i .no minus ìucun 1 imeep
M ejlrutptir luculentiftime atteftatunEtmulierum menftruas purgationes exuterum quoq> petenti us ue-
g a u g e s unde nis euacuariindubitatum eft:at quo modo id fiat,&: per quas potiilimum uenas, fundi icilicet,
an ceruicis ille fanguis profluat,fortaftìs fi diligens Naturx operum fuens admirator,nequn a.
licuius iuraueris uerbamagiftri,&: tuquoqjnomecummodo,uerumetiam cum cruditijiimis
uin's I O A C H I M O r o e l a n t s primario apud Mechlinienles medico,noi trxq bra
bantix (iugulari ornamento, ac V I T O t r i t o n i o A T H E S I N O , ftudiorummihi
duiciflimo^omite,qui hac dere non fcmcl mecum turn propter alias occafiones, turn maxime
propter Hippocratis Aphoriimumièxagefìmum libri quinti,SC Galeni in eundem commenta
rium litcris egerut,ambigas*Non fane quodquis menftruus fit (anguis,& quxipfius natura,
Sc quantus,8£ quaratione in muliere abundet,&f qui foctu nutriat, quamq? fai (a de ipfius pra>
uitate SCgraueolentia Plinius,&: cum alqs plerifq; Albertus ille fcripferint,nos lateat.Neqi(etfi
quibufdamfecus uifum fit)dubitamus,pariter ianguinem ilium in fundi finum toto menfis in-
teruallo ienfim minime coaceruari,ac menfis periodo turgenteia utero promanare.Hocenim
fi accideret/anguis menftruus neutiquamtenuis,fluidus, ac illiperquam fimilis eftet qui ena.
ribus guttatim diftillatra quo meftruus neqimanandi forma,neq? alrjs omnibus diilert,nifi for
taftis pleruncp tenuior Si aquofior,alia ueeiufmodi qualitatepr^ditus occurrat.Qui fi in utero
leruaretur,quis ignorare poftèt, ilium concreti! &fruftulatim educendu ruttaceam fundiorifi
cium turn nifi purgatis mefibus no poftèin congreftu redudi.alioquin quando mulier iniret,
ac fundi ore femen acciperet,aut id os feme emitteret,etiam fanguini menftruo uia pateret, isqj
proflueret.Quin SCmagnanihuius rei conie&ura dantmulieres quxdam,nuper à partuneqj
flu'dum ncq? tenuem fanguinem emittentes,uerùm magna cScreti (anguinis cum ferofo quo-
piam humore frufta,perinde ac fi fanguinem in tiene fed ione extracfhim,atq? inuitrum aliquot
horis colle&um in partes cultro diuideres,ac ilium tunc in terram abrjeeres, Eiusnamqi formx
iliis mulieribus fanguinem profluerealiquando confpexi,haud aliter cp fi apertxadhucin ute-
ri fundum pertinentes uenx,qux fecundinis innafcebantur,in uteri finum fanguinem effunde
rcntiSC is ita concretus,non autem ftillatim,ut alias folet,ex pudendo manaretadeo ut facile in
fundi cauitatemfanis mulieribus (anguine menftruum nequaqua fenfirn afteruari, certo pofti-
mus colligere,8£ arbitrari utin fcctuum diflècftione intuemur,uenas ad fundum ceruicemq? per
tinentes,quafuis fuffukiuntur membranis, fanguinem huncpaulatimaceruare, ac turgétes il­
ium fingulis menfibus apertis ipfarum ofculis emittere. Quodexmulierum quidem feeftione
mihi uifum elle affirmare nequeotuerum quod in quodamhxmorrhoidum uitio Iaborate no
illubenter expended mihi certiffimo in uenis ilium fanguinem,non autem in fundi amplitude
ne afteruari argumeto eiEHic nancp ordinatis uicibus,ut mulieres fuis menfibus,ex uenis in (c>
dem pertinentibus, ianguinis craftioris ft uxuuexari confueuerat:& quu ex nigro arquato ieco
risq? mira durine perqftet,numportx rami,an cauxhunc (anguine cuacuarent indagaturus, ^
ilium diftecufiatquicnxportx1ramuiub coli inteftini fine,8£totare<fti longitudine in mefente
rio duftupollicis fere craftitiexquare,8£ (anguine ilio craftiori lutofocp turgere animaduerti,
cauxuenxkramis hue pertinentibus nihil prorfus immutatis.adco utperep ftupidus cenferer,
fi pofthacambigerem,num exportxramis,an caup, melancholicus fanguis ex fede ffequetius
promanarci:S i no certiftimo mihiperfuadere,uenas has nimiu oppletas, quuiam ienfim (an­
guine ilium admiferint,apertis ipfarti oris cruciare. Atcp ita in mulieribus fieri arbitror ; an ta«*
me ex fundi uenis,an uerò ex ceruicis femper,aut modo ex his,modo ex iliis meies defluat, igno
rare n1e,ncqp quiccp certi quod mihi omni exparte (ànu elle uidctur,poiIcaffirmarefateor.Ha-
(ftenusenim nondum mulierem non prxgnanté, qux uenaru craftitie ab alrjs diffèrret inueni,
quancp tame diuerfo modo affc&asplerafc^ uiderim.Lutetic enim in publicafcchione prxftan
ti forma Se fioridx xtatis meretrice fufpendio necatam primum iccui.Pataui) quo<^ altei a ob-
tigit,qux fìbi laqueo morte intulerat.Deinde monachi cuiufdam diuo Antonio hic facri elegas
(cortum repente uelut ex uteri ftragulatu, aut attonito morbo,mortuu,Patauri ftudiofi ex mo­
numento creptu ad publicam fazione attulcre,mira induftriacadauer uniuerià cute liberates,
ne àmonache dignofceretur,qui idè monumetocreptu cum feortiparentibus apud urbis pr^
r fedutn
 DE H V MA N r CORPORIS FABRICA LIBER v.
V»
fcA tm conquerebatur.Praeter hoc fuperiori annomulierculäutcuncp fcnc & famefuticonri
cio)rn ca annotig penuria enecatà, pari racione fubdudani in fcholis adepti fumus O ucau reni
poliremo nobis obti§it,& qua inuigefimaquarta & uigefimafeptima figuri* exprimedis ufi fu
mus/ufpendi) metu legrauedä fallo Hnxerac. Veróni iV a ton's iuiTu ab obftctricibusf q u a ills '
minime grauidä affirmabant)interrogata,nUn ^ quantum à menftruis purgationibus abeflet
utcunqj id fedulo nos refeikendum ab ca curauimus.indicareuoluit. Verùm huic S í cuas non
prägnantes nidi, omnibus nena parí fe habcbüt modomeq) uel imaginanlícebat quoiiam na
<fìo ira uteri fundum fanguinépercraflàm colletìamqsadeò uteri Ílibftantíá ducere poífint pre-
cipue quum in hís ueníc capillorü modo efient tenues, uííiimq; quodámodo eflu oeren t. O ute
autem ad ceruíccm & ínfimam uteri fundi federn tendebant,apparuere craííiores, & facilíús ex
hismenles deflucrc expurgarme poíTe uídebátur.Haud fecus quàm fi fetftio exueniscerukem
implicantíbus menftruum íanguínem Temper excerni,propemodum fuaderet*

D E V T E E l E T ^ A B V L IS. Caput V I V I .
ET E RV M diiletfHonis profeilòrum de uteri acetabulís dífíeníio ad
nos quoq? manauit♦ Grauítcr etenímín ícholís contenditur, quidnam
uteri fint ace tabula; qua etíam de re tantíiper dubitaui , donee in ouc3quæ
non ita diu utero geíierat,quíd uere u terí acetabula fint3infpeXííTem, Hæc Qtt’d nere u
ením altero ípfius uteri finu fernenreceperat, qui difíectus afpera inæqua- ten fi m dceu
b llld ., C T (JlU
a Ho? ßnm lemcç oftendit fuperficiem,multís finíbus oppletam, qui talesproríuse ptiviàni itd.fi
fycäabis in ^ rant,ac fi mediani pifæ partem fînguiis finibusquís no lecus ímprefiiíTct, erint nuncu'
OUCydUt ca, quant fï in ceram eiuiinodi iinus pifa quapiam molirctur« Cenandoítaqj íinus tilos intuerer,ac pdtd.
pU }dUtU4C
ca,qux non Galeni loci ad finem libri de V teri refezione non ímmemor cílem,quo acetabula finui folioru
ita ptzdcm herbæaiïïmilat3quamGræciabacetabuli3feupotiusheminæforma«07-vA«Â^&:à cymbalii-
concocpit. inagíne Lv^ÇkM'mfix 5C uocant;nos autêacetabulum,& Veneris hortum, ièu umbilicú
nun cupamus,prompte collegi,hos uteri iinus n$7 vKv</l<Svxs Grçcis,nobis aute acetabula priniu
fuiiïead eu modu nuncupata,quo altiíis íncífis ofííum finíbus acetabulí nomen accommoda-
b i, 2 fica. mus. Sí ením coxendícís / acetabulum íntuítus fuerís,ílludcp ad bos uteri finus contulerís,nul
2p lib. Xg, las reperíes corporis partes arque ex merito ab imagine nomen obtinuiilè, atep acetabulum id
4 coxcndicis oiiìs,à quo íam paulo ante femur refe<flum fitß i hos uteri finus, V tcnim coxendi-
cis finus ita ac fi médius globus ípfi impreflus eilet,cauus cernitur, fic etià òc hi uteri finus in fi­
c 1,2 ficap. lma ntur; deinde utcoxendícís acetabulíc fuperciliaextrareliquamoiïïs fuperfiçiê prominent,
*9 lib. i hi.
ita etíam in uteri amplitudinem iiiorum finuu fupercilia procerius quàm reliqua uteri fuperH -
cíes in ipfius cauitatcm extuberant, Adhæc,ut coxendícís ofTisacetabulum mucofo humore
oppletur,itaiànè ÔCuteri finus mucofo íanguíne mihi confpiciebatur infartfià quo íam in non
nuílís finíbus teres 8C infigníter mucoílim uafeulu uídebat pronatu,ad eu proríus modu quo
d z fig. cap. 1teres lígamentü ex coxendícís acetábulo in femorís caput inferii:, Quum itaqp hos ouíííi uteri fi Q f * feenndà
45) li.iP.
nus inípcxiííem,unde uteri acetabuloru nome prímíí fit inftítutu,nequacp hefi. V t aut quoàiâ deet dluld a. uc
U tìI iì6ßie~
pado illa procrearentur cognoiceix,non prægnantis ou is uteru mox aperui,Ô^ uteri ampliai-
rint appella.
dincni multo aliter cp muliebris uteri afpem inæqualemq; adínuenúPer uniueriàm ením fuperfi ta.
e Et bate cícm c fubflauauííebant tubercula,& iemiglobuli,tales omnino ac fi dimidiatas pilas uteri mu
quoque cx
uaccino ute liebris amplitudini pafïîm quis agglutinaflèt, Atqs hîc primùm difeere corpi, quid Anatomes
ro pctenda profefibres uellent,qui acetabula uteri extumefcentibus in ano uenaru capitibus coparant, ex
ueniunt. quibus íam paulo poil: languis nielancholícus eftprofluxurus,Sí ením nonprccgnantcm uac
cx uterum fecueris,illo quauis ratione aperto, nihil eíuimodí promínetibus capítulís erít mani
feftíus ; nihílqpaddubítabís, illa acetabulorum loco plerífcp Anatom ías habítafuiíle, non for
taíTís quod illa uerísacetabulís affimílarent,ueraq^ acetabula uteri eile arbítrarentur, fed quod
ex uteri fcdíonedídícífíent,uenas acarterías ínter interna externamq? uteri tunicas admodum
f s^ D , fmultiplia’ & implexa prorfus ferie in uaccis diftributas, fuis finíbus in hæc capitula per uníuer
Gh - * 9 < íam uteri amplitudinem extuberan tía per tiñere,ac demum coccepto iam lem ine illa aperírí, iè-
mencç amplecH,8¿uaiàquædam educere,quæ à uenis SC arterrjs in capitula pertinentibus pro
&ltu-figu­ nata,ad iêminis ufcp fupcrfîcicm inícrerentur,íllí^ implicita5lêcundinam feu tunica fertu s exti>
r e io l\
mam efficcrent, Prxterca ubi ledalo in no prægnanti uacca hæc tubercula expendcrís3S¿ rur- A f f i * tertio
fus in illa quænupcr cocœpit, finus illos quos tubercula (efe aperíentía cftormant didiceris,ac d cetaln li nQj.
men f i e n t
pariter obieruaucris in uacca quæ paulo diutius côcocpit, quî finus íllí obliteren tur, & diften- duci um.
to íam utero prorfus uíílim fugíant,ac uafa tantumappareant : ex iînuum loco ab uteri tunica
ad iccundinam porredta, ctiam facile ratiocinabcrisj quid medici indicauerint, qui acetabula
uoca-
 54° andre AE V E S A L I I ßRVXELLENSlS ^ T
uocauereneq? finus illos,necß tuberà,ueruin uafà ex utero in fecundinam pertinenza » a enirn
AphoriC 45. Hippocrates tum alias,tum maxime in quinto Aphorifmorum bbro,aceta u i nomine intelie
xifle uidetur, appellationem hinc fortaflis fumens,quöd hæcuafâ ab 1 is ut;erl ” ll ’ us>S uæ Pr*
mimi acctabula uocari innuimus,porrigantur. Atq? hinc liquet, unde tot m atuiæ opeiurn
defcriptione exurgant contrariseprorfus autorumièntentiæ,quodIcilicct a cno mecdonis
ftudioibrumfacilèpræcipuo nimiuminhumanicorporisfabricæcognitioneere am us, exip.
iì noftris manibus difìedionem non aggrediamunaut fi id tentemus, ab illis calti abt ineamus
animalibus,ex quibus Galeni dogmataexpendereliceret.Fruftraenim in mulicbris uteri am­
plitudine tubercula illa quse fubflaua Si dimidiatæ pifæ fìmillima eile diximus, in dagabis* quu
illa his penitus non donetur,uti nequeafinse uterus ♦ Si tarnen uaccinum utet um ex macello ti
bi curaueris adferri, nihil his tuberibus (quouis etiampadouterum apcrias) promptius oc­
curred Infuper in muliere.quænonita pridem concocpit, incaiTum finus illos quos coxendicis
acetabulo conferebam,inquires:quod non iòlùm hinc conrj ciò, quia non prägnantes mulie-
rum uteri illis tuberibusprorius expertes funt, fed &Cquod refedione id in muliere fufte a ma-
8
ritointerfedadidicerim,cuiusuteriinteriorfuperficies, £uaiòrum iam in fernen pronafeen-
tium fèries nihil à canini ÒCfuilli uteri forma difcrepabat,quam in foetis canibus indies confpice
re licet. Porrò quum in mulieribus ab utero in fècundinamuafa pertingere cernamu$,illud ace
tabuli no men illis propter Hippocratem afTcribi poterit,quod ultimò recenfèbam, quum uafa
quædaniab utero in iècuildinam pertmentia,acetabulinominequibufdam comprehenfa atte
ftarer.ÂnamopportiinumeritiècundinæÔ^reliquorum fœtus inuolucrorum n a t u r a m i
fœtus formationem fermone quoad licebit ueriiTimè pertradare,& dein mamillarum quoque
hiftoriamhoclibroperfequh

DE I N V C L V C R I S FOE T V M I N V T E R O
tegentibus. Caput 2C V I L
F OE T JS S itiuolucm utcutiput quatuor tabellis trigtjimcefgurce cxprimerc cotta>
ti fumus.
v V M prsefente libro etiam organa generationi fubminiftrantia propter
Qtuc in tra.- iedis uiciniam defcriberepropofuerimus,conduxerithìc quoque de fœtu,
¿lattone defer- 8 £potiiïîmùmde ipium inuoluentibus tunicis, quædam fubqcere.Quali
tuwnfarn: d tf doquidem diffufum de fœtus form atone fèrmonem infh'tuere, prolixi ef­
onefn contro-
tur fi ani ueni*
fet nego crj , & ut uerum fatear,hìcmihi aliorum autoritatibus duntaxat
refoleunt- infìftendum effet,& tandem uix mihfjpfi probabilia,nonabfque frequen-
_________tibus controuerirjs,adducerem ♦ N a m & fi quædam exfœtuum &C præ-
gnantiuin uterorumdiffedione didicerim, &Cin fcholisnonnulla commonftrare foleam,id
tantummodo ex brutis,neq? id ea qua oporteret diligentia habeo.prægnantes namq? mulieres
mihiad diftedionempauciiTimæhadenus obtigere.Quum itaqp adhucpermulta ex frequenti
ac fcdula fedione me adepturum non diffidam, modo in diflertationum Oceanum me baud -
quaquamconi}ciam,prætercætcradifputaturus,num muliebre fernen ad generationem ali-
quid præftet. mulieres etenim fernen perindeac uiros habere, muliebrium organorum fabrica
fuperius cdocuit. D e in num ferneneffèdiuu fìmul 3C materiale principium fœtuiofferat,an
tantum effediuum. Rurfus fi fernen effèdiui principi^ tantum autor fit,quorfum id euanefeat:
Sifi materiale edam principium fit,quas partes efformet, num fcilicet eas quas folidas fèmper
fpermaticascp nuncupamus.Item quid primugencretur,omnia'ne fimul,an iecur,cor, & cere­
brum priusfimulqp:an cor priìis,autiecurpriùs,8iquonam tempore lìngula in fœtuum fbr-
matione fiantrpræter eius generis quæftionum quampIurimas,uixpaginisaliquot enumerane
das,in quibus omnibusferèGalenumab Aditotele medici iuxtaacphilofophi diilèntire arbi­
tranti^,hi quidc Ariftotelis placita,illi uerò Galeni mordicus defendentes : fed per loue ôrrtnes
icetionc po (tpo fi ta, friuolis quibufdam rationibus, ÒC autoritatu congerie duntaXat innixi*
Q uum intérim fedio hîc plcraqp luculentiflimè offendati quam fi ita in mulieribus at<£ in bru*
tis aggrelTìis fuiflèm,&: in has difeeptationes me quocp infjcierts(uti aliquandò quum quid exa
dius rcpercro, fadurus fum) aliquot chartas abfumerem, & oftenderem pariter quam belle
Galenus qui alios de fedionis negligctia increpat, (ibi pafTim conicntiat:& quàm futiles ratio-
nes & à ucritàte prorfus aliénas in Ariftotelcm nimis profedò fophifticecontexit,autumans
neminempoftillümfediones aggreffurum, fuasq* impofturàs deprehenfurum.Qiianquam
Ariftotelis icntentiamundicpuŒamcfîè,nonannuam, nihilominus tarnen medicos expen -
dere
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 541
dere uelím diligentíus Galera nimium omnibus concelTum placitum , quo præter fîmpli,
cem cameni pinguedinem'que corporis noftri, omnia femme confiare docet : oflà uideli"
cet, cartilágines, membranas, ligamenta, uenas, arterías ¿neruos, tendines, mùfculorum fi,
bras, cerebrum, Ífiquid aliudin corpore præter pinguedinem& carnem habeatur. Hoc
&
cnim ubi fedulòmediciaíFedu omni remotoindagauerint, uiderintque, dcinquí Galenus
■“ g g i ad ‘^cundi foctus involucri conftítutíonem,muliebre fernen non fuffícíentcuirilirequirat. At ”"w‘
ub.Cu,, pra-íens fermo quantumuis ípferenitatur,in alium locum fupprimendus efi3& utmihi à prin
4 tab.o,e. cípio infiítütumfuit/cctuni ínuoluentes tánica- ueniunt pertratfiâdæ, quas num rite Galenus
& ín líbrís de Partium ufu,&: líbrís de Semine & fœtus formatíone dcfcripferít.aut uíderít etiá,
jpfc tecum ubi eas tute in homine, aut lue.cane'ué obferuauerís,expendíto. Quum enim Ga,
lenus cam's 8¿ fuis inüolucra hominis refpondere docuerít, tantifperdum mulier fefeofferat,
in cane efiœta aut fite fœtuum inuolucra non ofiitanter in ueftigare crit opcraeprecium, ut dein
hxcmea Galenilocisconlcrcns animaduertas3num uelcanis inuolucraisrecfièdeicripièrit: ut
etiamtuncperfpectumhabeas.quoufque ueramhumani fœtus fabrtcam Galenus rccenière P riniti de ex*
potucrir. 1Primum itaquefœtusinuolucrum, quod ÔÉextimuni mihi nominabitur, fœtum ^¡¡urm ^
k J,4 tabù un^ucr^aiìl 110,1 eo ni ocio obuoliiit,quo no cleum à iuo putamine obduci integfque cernimus,
aut reîiqua duo ínuoíucrafœtum ambireiíioxaudíes,imo foctumduntaxat drculorum
uafa contingentium modo cingiti Haudquaquam enim fuperiorenduri ncque edàm inferiore
fœtus partem contíngít/ed tantum ita iehabct,acfì quis à mucronata pcdoris oftis cartilagine
adelatiflìmam uiqueiliumofTiumfèdemfalciaimpenEiaxa cingeretur. Inuolucrienim huius
latitudoexfœtusproportionetantadtintaxateft,quanta longitudo à fœtus ilium ofiiumcla-
tiftìma fedeadmucronatam ufquecartílagínem pertíngeret:autut expreíTius dícam, ínuolu-
crílatítudo non multum excedit cubiti cum extrema manu longítudínem:tantum abeft,utín-
uolucrum id fœtum uefîcæ alicuíus,aut ípíius uteri modo amplexaretur ♦ Porrò inuolucri am
plitudo tanta eft, quantafumma in tenons uteri fuperfìdei cxtcnfiojnuolucrum enim hocex.*
terna fuperficieutero undiquecontiguum eft,8L adnàfcitur quoque. Dein exadè confìftitad
fœtus mediani regionem,fi modo mihi fœtum ita iacentem fubaudis,quemadmodumconuo
lutus implexus'que in utero(aliter ac uulgus perfualum habet)fècantibus occurrit * Porrò ip-
fias craflines nequáquam membrana: modo ten uis eft,led quum fœtus ab utero paulo pòft re
foluenduseft,uteriinuolucrorum craflìticnilongèíuperat,ó¿ pollicisetiam craftìtiem facileæ-
quat.Deinde fubftantia non conitituitur membranca,uerùm peculiari ,8¿ cui in uniuerfo cor
€*fy-caP- pore alteram non reperias fimilem,nifi fortaílis ílíam fungo fæ penis, aut propin quiu s adhuc
49 2£ J liemsiubftantiæaiTimilareuelles.Eft enim huius inuolucri fubftantia,lícnis quali modo nú
dx9 fi.i,K. gricans,ffiabílís,fungóla,& frequendilïma uaiorum ferie implicita ♦ Q uippecomnesuenæ8£
ciip.tuy, j tem arteria:ab utero fœtumpetentes, in hoc muolucrum duntaxat pertíngunt, neq? undici in
fœtus ambitu in aliquod uniuerfum fœtum inuoluens inuolucrum finiunt, fed in hoc dunta-
xat quod iam defcribere(utinani tam foche: ter,atquepræfens in fèdione oftendere pollem) co
nor. Vaiàitaqueuterum implicantia fuis ofculis in hoc inuolucrum,quod lato craffòq? círculo
nonínopportuíiecontulerís,pertíiiguntaperiunturq?,8¿exfingulís uaiorum orisnouapro-
creantur uaià tot numero,quotuaforum ora in uolucrum id contingunt «.atq? à uenarum quù
dem oris uenæ procreante,ab arteriarum autem arteria:: que per huius inuolucri fubftantiam
uariè admodum inipîicitæ,tandein inuicem colli g untur,uenæ quidem in uenas,arteriæ autem
in arterías, tantifper grandiores rami ita colledi in maiores adhuc coëunt, donee omnes ue­
næ in duos colligantur uenarum caudices,&: arteriæ item in duos arteriam caudices:qui ut ue
g4 ub.fig. narum caudíces duo inuolucra,quæuniucrfum fœtiï ambiremox dica/ penetrantes in umbílí
. 30 s* cum pertíngunt, íanguínem 3C uítalem fpíritum fœtui in eumprorfùs modü deducentes,quo
reliquæ corporis uenæ arteriæ í)s quas perreptantpartibus fuam quam cotínent materíam
díoerut.Hocítaq? extímu fœtus ínuolucruahudníhileft,q?plexus quídam SC textum, ín quod
naia uteri pertíngunt ímplí canturq?, ob hoc potíílimüm, ne totídem uaià fœtum íubiret,quot
ab utero in inuolucrum hoc pertíngunt,fed ut huius inuolucri beneficio colicela in pauca redi-
w entur uafa: quæ per fœtus umbílícum duda,única tantum ièdeeademq? tutafœtum perfo­
blì£c petes rant. hExterior ígítur præfentis ¿nuoíucri fuperficíes uníuerfauterí internæ fuperficíeí adnafeí-
cx 1tabella
tur,proxímacp eftíínterior autem ípfius fuperficíes adhuc per tina cíus obnafeítur fecundofœ-
ttitumex tus¿nuolucro,quodíam aggredíanfimulatq?índícaueropermelícere, uthuícextímoínuolu-
cro extuo arbítratu nomen imponas,memor Galenum relíquosq^ dííledíonís profeílbrcs ex-
timum ínuoIucru^g^utíS^ Latinos íecudas,íeu lecundína,alfi et lóculos appellare.6^ quum
forte ídem cum Galeno íllínomcu impones,expende an ís id rite defcrípferít ; quod tum fecerís
oppor-
 54* A N D R E AE V E S A & 1f BÎR V’Xfe E t N S 1^ ^ | j
- opportune,quumanimaduerteris id neutiquam membrana effe,fed potius lienis fuo nigridn
te fanguineadmodum turgidi fubftantiam:&: non ioti uteri fuperficiei adnaici, led duntaxat
¿Secundumme tantæfuperfîciei uteri partfiquanta eft ipfius inuolucriexterior fuperficies. bccundum fœtus
diumuefatui inuolucrum à fàrciminis imagineadmodumelegantcr a ucteribus eli appellatimi,
muolucrtmu q uj ^ (ecus ac G alenus uerè cognouerunt . Quum enim inter diileeandum extimum inuofiu 0 ,0 ^ ’
cruna ab utero diuulfum eft,atercp SCnigricans fiibuiridiscp fànguis ab ilio pronuxit, nullo que
alio foetus inuolucro efïracfto,fœtus ab utero eximitur, is un à cum fuis inuolucris fàrcim inis
alicuius,no quide oblongij§£ quo d ex tenuibus formatur inteftinis,fedbrcuis, & ex craffiori*
bus inteftinis formati, fupraqp & infra confuti,non autem laqueo tantum intercept!, imaginem
exprimit.iecundum enim inuolucrum inteftino reipondet:foetus autem, Si omnia quee id in*
uolucrum amplecffitur,inteftino infartorum rationem obtinent.Eft enim fecundum hoc inuo
lucrum exafta membranajuenulisquibuidam&arterfjsintertexta,ad eumferè modum, quo
Kadhgrensalba'ueoculitunicaillisdonatùr.Externa ipfiusfuperficies tantaamplitudine, quan
turn eft extimum foetus inuolucrum,pertinaciilimè dii connaicitur,8£ uenulas iuas arteriolasq?
ab extimo fœtus inuolucro aflumit: nullum enim uas immediatèab utero in hanc membra*
nam pertingit, edam fi externa ipfius fuperficies reliqua ( quæ feilieet extimo non connafcitur
inuolucro)uterum contingat,ièd non connafcitur. Nullibi enim fecundum hoc inuolucrum
utero, nifi extimi inuolucri interuentu nedh'tur.Interior huius fiiperfìcies ad amuilim læuis eft
Si hume(fta,neque alteri prorius parti connafcitur,nifì puncflo quodam ( ut ita dicam ) intimo
feu tertio foetus inuolucro :atque is connexus, 1umbilici uaforum ab extimo inuolucro per fé* fi,4^.i0
cundum Si tertium ad unibilicum tendentium fit interuentu ♦ In reliqua enim amplitudine fé*
cundum hoc inuolucru tertio nufquam adnafeitur, Si minter fecundum hoc 8 c tertium inuo> ùtero^
lucrum foetus urina colligitur. A fuprema enim foetus ueficæ fondi regione ” meatus quidam
per unibilicum in cauitatem pertinet, quæ inter fecundum 3 c tertium confiftit inuolucrum, nz^
atqueis meatus foetus urinam in illam amplitudinem deferì, cv^ès hinc appellatus, Si mira N
induftria in hoc à Natura formatus,ne fœtus urinam per ueficct ceruicem reddens, illam cor*
pori fuo proximam tantifper dum nafeeretur afteruaret, SCeius acrimonia mordacitateq? moi
lis illa ac tenerula cutis erodami* ulceretur ue:fèd ut urina procul à fœtus cute eius urinarrj mea
ras benefìcio,inter fecundum inuolucrum Si tertium deduceretur, Si ut mox de fœtus fudore
quoque dicam,partus promptitudinem dum paulo ante egredientem fœtum profiuit,& uteri
ceruicem humeclando emollitampliat que, plurimumiuuet.Galenus fecundum inuolucrum
quo iple urinam contineri fcribit, toto fbetuinon obduci atteftatur, fed duntaxat clunibus,
Si extremis partibus.qua in re tuum ipfius requiro iudicium : Se hortor pariter, ut quum ftx>
turn, fi non humanum afaltem cam's fecas, ut mox atque extimum mihi appellatum foetus in *
uolucrum ab utero diftraxeris, foctumqj&C ipfius reliqua inuolucra manu contines, ut fœtum
erigas,acurinamdeorfumuerfus pedum regionemcoIligiintuearis,acdcincapite ilium rur*
fus declines,& animaducrtas mox urinam uerfus capitis regionem aftèruari, illud que mem*
braneum inuolucrum quodego dcfcripfi,8£ utero undique(nifi ubi extimum inuolucrum ob
ftat)dixi elle proximum,urinam continere,8£ neutiquam ^iov effe,quum nullas prorius pof*
fideatuenasarterias,abrjs quæipfi nutritionis grada,ut Si exteris membranis oflerun*
. tur, Si hx neutiquam ab utero immediate procedunt,fed ab illis quæ craflo ilio S>CIienofo
fœtus inuolucroimplicantur ♦ Sienimhæc fedulôexpenderis,hæcquemeacumGaleni pia*
*Tertittmfce* cltIsad fètftionem contuleris,promptiiIìmè dfjudicabis,quàm reliqua Galeni deFœtuum oìA^H'
muolucru. formatione ò^feminis natura conftarepoflìt ièntentia ♦ 0Tertium fœtus inuolucrum forma 30ii,ì .
prorfus fccundorefpondetjfcd minus eftamplum, S>Clongè tenuius • tenuiflìma enim ( unde
Si «¿m©* dicitui ) membrana eft,alba quemadmodum Se fecundum inuolucrum, Si uenulis pa
riteracarterrjsimplicita,fòetuiproximèS i undecunque obduefìa. Huius exterior fuperficies
prorfus l£uis Si humeiftaeft, neque ulti penitus parti adnafeitur, nifi puenarum artcriarumqi ^
umhilicum petentium interuentu. hæ enim quum ab extimo inuolucro per fecundum Si ter*
tium umbilicum adeunt,fecundum inuolucrum primo committunt.Interior quoque tertrj in-
uolucri fuperficies læuis quoque Si humeifta eft, fœtui nufquam nifi ad innbilicum,uaforum
umbilici beneficio nexum. Inter hoc autem Si fœtus cutem fudor Copiofus continetur,qui foe
tus eft recrementum, ac ante partum non minus quàm fœtus urina profiuens ceruicem ute­
ri irrigando, fœtui faciliorem exitum parat. deinde fœtus cuti fubflaua quaedam Si lutofa ob*
ducitur fubftanda, eius conco(ftionis(ud arbitramur) recrementum, quod in fìngularum par
tiumenutritione fieriputamus. Venæ 8^arteriæ hocinuolucrumimplicantes ab umbiliciua
fis,quum illud permeant, principium mutuanturtquse Siti fìat longè gracillimæ ac tenues,ta*
* - /' - " men
 DE HV M A NI GORPORÏS FABRICA LIBER V. ^
men inter diffecandum prompte occurrunt, quod hæc membrana præcætcris corporis m an
bran is 8Ctenuíílímafít, & omriís prorfus adfpís expers. Vndectiam ipfapoft partum apud
quaídam naciones non ineleganter exíiccata ueficæ modo feruatur, atque uulgo apud noftra^
tes in mafclilis galea, ín feeminis uítta,apud Italos uero índuííum fuííle pcríuaíum habentí
in hoc errantes, quodomnibuspuerís hanemembranam communem haudeífe arbitran tur*
Quod obftetrícumínfeíríafieriuideo,quæinterdum,&:utplurimum tertium ínuoíucrum C¿
mui cum fecundo à feetu abftrahunt, tune íllam íuam camífiam nonobferuantes « Alíquam
do uero quum extímum ínuoíucrum utero adh uc ín partupertínacius adhæret, ipíe que- fcc .
tus antea prodít,tunc íntimumípfius ínuoíucrum capítüpfius aut crurí,aut manuí obdiL
etum abícp fecundo ínuolucro pro dit: íd'que tune mulleres relígíofe, magna fuperftíto ne
afteruant, neq? abhism odo, uerüm8£aboccultísphílofophís 1umm op ere expetítur ♦Qu uni
interim pariter8¿íntímu&Cíecundumpofíentíemper matresxquepueroru nomine ( uticha
ríifimam meam matrem íecííle uideo)reponere,íi extímum ínuoíucrum, aut líen oíámillani
fubftantíam à fecundo ínuolucro deradí moxcurarcnt,8£ablutaspoftmodum membranas
fœnoleuíteropplerent,ueficariinique modo exficcarent« Putauerím enímelegantíus fore*
í í grandiíam puero materíllíus offèrret ínuolucra, quàm quod eafimulcumfeetusurina,
fudore, qui profluít tune atrqíán guiñe ín cloacas reí]cí, aut ín terram fodí curant.Quum
q ifi. f,g. cæteris uíuíparís anímalíbus ferè fit innatum ,utfimul omnía quæ feetum ínuoluunt, deuo>
r L'Z rent,acdeglutíant, id quod ín parturíentibus caníbus non íníucunde alíquando obferua-
m 'Ub:3l uí. Porro 1quæuenarum 8¿ arteríarum ín umbílícum pertírtentíum fit feries, ín tertio libro
qui uenís arterrjs dedícabatur, exequutus fum, quum uenam dícerem ín iecur ferrí, à qua
príuíquamíníecurabfumítur,íncanibusramusín meíertterij centrumpertíngít: r arteríasau
tem fecundum ueficæ fundí latera deorfum prorepere , atque ín humílíores ramos arteriæ
magnæ inferí, quos díffunditpoft magnam fupra facrí offis ínítíum díuífionem* Quo nam
padoautemhæc omnía adamuifirndifTedione índagaturusfis,ubímamilíarumíérmoneiTi
abíoluero,ordínatímíubíungam*

DE M IL LIS. C^í V Y T X V I IL,

M I L L R V .Ai fabricant non aliter delincare ¡¿cuit ? quatti in dexs
tro latere uigefamœquintœfaçriirœ earn exprimere conatijuimus*.

AMIl l etiamfi peritonsco nulla ex partea amplexentur,quum tà^

tvmi
a N on c o ti ae
n ètu r m te r
A B ,C ,D z
menfoetum ubi is inlucemprodi]t,aIant,atqbnorganorumgeneration

m
24. f i g li. ni fubfèruientium numcrum recenfèndse fìat, hoc quoq? loco ipfàrum fa-
bricam opportune profequemur * Mamillarum itaque fìtus nulli non MdmilUru
confpicuus eft :fuper pedus enim ad oftispedoris lacera Iocantur *par- fitws..
bi m u fcu l.
tab. . a
é ti inferiori brachium pedori admouentis mufculi fìiperftrata!. Veruna
ut figura admodu uariant,fìc quoq? parem non fèmper fedem occupante
Ampliores enim mamillx latiori fìrmantur bafi, propendulx ucrò ac flaccida^ à naturali loco
dedinant:S£ quibufdam mulieribus uicinius ad pedoris medium inuicem accedunt, quibuf-
dam autem ( quod 8£pulcherrimumducitur)inuicem recedunt, thoraciscp lateribus magis
appropinquant*Formaillis pene propria,femiglobum refert : quippe exteriùsrotunda?, gib- Formai
bseq? funt,papilla( quae Grands 0«a»appellatur ) inftar pro ceflus obtinentesiintus uerò leu pOn
fterius,quà pedus fpedant,leuiter admodum finuantur,fecundùm pedoris gibbum piane ÒC
ampia; bafi commiilàe* Mamillarum moles quum à brachium pedori adducente mufculo ab-
icedit,quà illse potiflmiùm dependent,ampliores quàm in medio dudu euadunt, ut plerifque
feeminis fimul in bafi ,8£ in ipfàrum extremitate ampliores ob concidentem ipfàrum fubftam
tiamuifàntur.Porròfubftantiaqua conftant glandulofàeft, multo adipe abundans, Seucnis Sdjhmtidt
pauciscp admodum arteri]s &Cneruis intertexta.Nerui quidem femper qdeni iiimamillas per^
tìngimi,ac fìbi perpetuò fìmiles iuntruenaeautem ÒCarteria! craflitie & contento humoreadn
modumpro mamillarum mole,5e quo tuncfungunturmuneredifierunL In glandularum for
ma,fubftantia,multitudine & fìtu multo maior fìngulis temporibus eft differentia *Viris nam
que multis nullx ac perquàm pauciftima? ea!demcp arida!funi gianduia!, uti edam admodum
puellis«Alrjsautemffequentesextuberantescpadfunt,duritia,6emollitie,ac formauariantcs.
Iuuencula! enim quibus iam mamilla! in molem attolluntur, generationiq? apta^fìunt, haruni
glandularum obtinent copiam,fcd inuicem compadarum & durarum, nulloqp ladeo humon
 ANDREAE VHSALII B RV X E L L E N S I S
544
reoppletarum.Dein feries formal glandularum in mulieríbus a c*tens animal,bus 8i potif,
f ì j m unipari« differt.his nane? unkum quodafhmodo & continuum < " ubere cor,,
fiftitglandoium corpus, illis autefn adpapilte centrum unarnagnaqSi mamdkemodoeffi
oiata habetur glans.cuf’ alfe frequences, led pani*, & amygdaus a comee liberan. fim.les m D)D'. «
circuita accumbuntjduriori adipe, Sí uenarum Sí Hbraru ex carnea membrana.« cuten, per,
tinentíum interuentu mutuò comm,ile connata^. Vmucrfa mira mamíllarum fubftant,a adì
pis ritu ínter cutem 8Í membranam à nobis carnea dítfam conttnetur, neq, coftis incumbenri,
bus muiculis mamilfe alio nexu committun tur,quam per rei,quum corpus carnea membrana
fubditis fibimufculismifì forte lue paulo plures uenasmteruemat,amuicui.s in mam,Has dige,
(fee. V teuru» tamer, marnili* aliquando flaccid* propen deant, carnea membrana a muiculis
no ab feed rt uerùm alandulas fila: una cum adipe non amplius conimele,ied il acacias a carnea
mebrana laxátur. Mulleres ením ladátes S í ultimis menfibus uterum geretes,has uenas ladeo
Rumore autladeoppletashaben t,8¿ípfasetíam glandulareo abundant, S¿obidmolliores 8¿
funcrofse admodu,neq? ita ínuíce continuas redduntur,8¿ ilium tonum non amplíus íéruantes,
L itr e 7 . H i neqTamplíus duríufculo illas fuftínenteadipe,fenfím flaccefcunt & propendente Vcrum nun*
fio ri* dt <tni- eo perueníuntrarítatís,ut deuoratum à mullere pilum in le ( utí Arífiotelís eft ièntenda)
m M us' recíperent,&: pilan morbo, Grascís nuncupato,uexarentur. quandoquidem nulli dm
bíum eloper tot angiportus tenues^ anfradus ab ore ínmamíllas pílum nequacp duci polle,
edam fí íllu marmila:,quú ín ipfaru con filiere t uenís,amplexuras eífent. Eli ením id Aríllotelís
commentu,ipfiab atiu quapíam perfuafum*Quancp fortaííis,utín reníbus urinari] sq?meati *tabulij ?-
bus,quid pili fìmilein mamillísprogígní pode,non omni ex parte uideatur ablònu* Cutis ma*
m íl¿ obduda,reliquas thoracis cutí congruínmamíllas ením fubftantías,ut reliquo adipi,con m ^ J‘gU
Vcibili* Cui- nafcitur,pariterq? inibì crafla ell* At ubi orbiculatim ad papillam nígricat,círcuium que condì*
* [Untu. tuit,qui^wffGrsecis nun cupatur, pertinacias maximas in mandila glandi ccnnafcitur,uclut
plurium neruorum,8£ tenuium uenarum inflar fìbrarum albicantium internentu*Quinetiam
cutís hícínterduratenuíor quàm alibi euadit, fungo Him quíppíam,ut8cpapílía,adípífcens*
Huius namq? fubllantia penis5fub llandas accedi f, hoc eli nerueas quo damo do cuti intus fpon gsfigxap
gioia fubftantia oppletas,quasdirigile uicifiìmlaxari non minus quàm penis apta,8¿ parííen *
iu prasdíta efEObfcuri illi tenues^ nerui ac prorius fìbrasmodo albicantes,in papillam perii*
nentes meatus uenaru Turculi lunt,multiplid ferie ínter glándulas excurren tes*Venas porrò ma
miLm^eten m^ s exporredp,à triplici plurímum pendent radice* Axillaris ením uena thoracis amplitude
m tiumferies, nem egreffà,1'ramum ínfigne ín1muículos pedori íuperftratos,8¿ pedoris cutcm ípfamc^ de* hfi.cd.6 lú
mummamíllamdepromít*Quasedam elatíorem (capillas íedem,&íummum humerum ímpli pram edu,
cant tiene, deorfum ín plerífq? mulíeríbus anteíédíoneirE confpícuos íurculos ín mamííías cu* citur p. cr
tem ípfamq? mamíllam deríuant *Apparent namque crebro mamíllarum cutís uena:in multís hlc
mulíeríbus,S í potílfímiirn qugalíquandoladarunt,ínfignes,íubuírídes,&errabundo dudu, *f ¿ TJ
ut in fura Se in cubiti interna lède,aut in teporibus,tortuofas incedetesi Porrò uenas mamíllam tab. l. ■
à 1tertia radice principium ducentes,non perinde in cutem atep priores, fed in mamíllarum fub *^
ilandampenitiùs excurrunt,arterrjs concomitatas perquàm gracílibus. Hasc namq? uaía ger*
minant uenas ac arterias à iugulo deorfum lub pedoris olle exporredas ,8¿ ínter cartííagínum hb.ó b,c
interuallaramos pedori incumbentibus muiculis 8C hinc mamillis díñundentes*Atcp h^pras
cipuas funtuenas in conílrudíone mamíllarum animaduertendx, quandoquidemb arum in*
teruentu uterus cum mamillis conforti] legeafficitur *. mHas namque mamíllarum uenas 8¿ ar* m Spcéhi 6
mujcu tab
terias( fi modòquas illis dilpergantur) à iugulo,uti in uenarum ÒC arteriarum ferie dodui* d,efzrfì. .

mus,pronatx,eos'quequosdiximus ramos per cartííagínum ínterualla germinantes ,dcor* cap.ó.hb.i

fumfiib pedoris ofiís lateríbus prorepunt,atque thorace excídentes,fuperanteríorem pe* L,M. r.cr
ritonasi “ tran fuerforum que abdominis mufculorum fedem redis mufculis exporriguntur, figu. cap.iz
H.j GCTr*
horum pofteriori fedi innatas, frequentes que foboles, donee ad medium illorum longitudi* n 6 mifcuL
nis deuenerint, hue ílluc utrobíque emitientes * Porrò hasiuxta umbilici fedem alias uenas tab. a .
& ítem arterías fub redis mufculis furfum confeendentes operiuntur,atque cum illarnm ra*
mis ita implicantur, ac fi utriufque manus dígitos inuicem inlèreres *neutiquam ením ofeulís
fuis ita conniuent, ac fi utriulque manus digttorum ápices ¿díredo,non autemex latere una
commiteres♦ Hasc uaía furfum petentiaca demum Hint, quaA grandíoríbuscauas& arte* oís fiacri
rías truncis per inguina crus accefliiris principium aíTumere,ín tertío libro commcmoraui* uen£ y no-
mus * Qjias & fi ab eadem cum uterum petentibus0 uenis radice non enafeantur, adeò ta * ta tur,ibi à-i
tem afeen-
men utero accumbunt, uicinaque font, ut qui hícín uteri uenis coaceruatur fanguis, illis ¿entes ra *

uafis excipi, lurfum' que ferri pode credatur, aut fuis ofculis fansuinem à defccndentibus fub mi k.
pedo*
 de HYMAN!
H v Mft 1 v, CORPOÍ
w IV^ v, US~ FABRI..........-vCA LIB.ER
... ~ a^ iv V.v. ?4?
A ' íleuafís accípicntia ad uteri uenas ac arterías diffondere ♦Verùm hsec ad uenáru 8C
pee ons o ^ jJ^ro traditaru feríern Ípeíftafoquae ín prxfenti uenít adeundajhoc paradoxo
arrenarti i Daucííínnas prorfus uenas ab íllís qusc íub pe&orís oíle porriguntur, in ma *
^°Uasdiffwid¿J&arterías adhuc multo raríores , & fi aufimdicere millas. Nerui mámíllarum
ab íllís pendent,qui fubditís mukulis exporrigunrur, neqí ahter hi inmatnillarum quamreli- cdntun
n thoracis cutcrrl dcríuantur,praterp unicum qui fubinde ex quinto coftaruminteruallo
irillam adit,multosq> furculos ipfì oftèrt.Quàm uerò fingida primario mamillarum muneri
rio nearer5 Ópifex iuftiffìmè fabrefecerit,intelliges,fi feorfuinunumquodcp Tuouiiiiadhibue-
tis . Ac pracipuum qurdem mamillarumofficium in omnibus ammalibùs qua: animai colici-
piunt,S¿ animai in lucem edunt,cenlèndum eft, tenero adhuc ac iam nupernato foetuialimen- Z ^ipfJzg
turn preparare: quemadmodum uteri munus eft femen concipere, fcctum que tantifper dum
abloluatur continere, Non autem in hoc precipue, quanquamin quarto de Animalium par
tibus libro Ariftoteles hoc innuit,ubera creauitNatura,ut cordis fedem operiant, deindeirt
piulieribus fecundariò,autillis ab utente Natura ad laitis generationem, & ad ipfum contuien
dumfàccrent. Qiiandoquidem plcrorumcp animalium & uírorüm puerorumque mamilkc
adlaiflisprimo generationem,deinuerò ex pofitu,quemnon folumin hominc commodum,.
led Sineceflàrium in pecore obtinuerunt, cordi uelut propugnaculum eas cftici documento
funi. Quum enim ñeque puerís ñeque alicui animali ad generationem non dum apto mamul­
la; exuroant, fed ueluti nota: cuiufdam gratia abfque peculiari aliquo in íllís corpore, quo a re-
liqua ínter cutem 8i carneam membranam pinguedine difcerni poflìnt,duntaxat in íllís hah.ert-
da: flint,certum eft,eas primo non propugnaci^ uice fieri : nam in íllís animalibus acpucris ma
nuli* ñeque copiofìorem adipem, ñeque glándulas,ñeque aliud quíppíam prater teneram pa
pillam habent,quo propugnadla íllís quibus incumbunt organis mento diceren tur. Ad h*c,
fi quod incrementurrt in uiris marnili* recipereapparent, 8i quafi altcrius comodi caula, quam
not* cuiufdam habend* funt,id illis magna ex parte prouentt peracto anno bis {eptimo,quum
primitm zenitale femenferreacpubefcereincipiunt,ut ftirpes femen laturaspnmüm Horo-eno-
uimus,adeò fané ut lactis gratia potiùs quàm propugnaculi intumcfcere,effocminanores quetp
fis mamillas fieri conftet. Nam 8¿ lac nonnullis uins poft pubem expnmt, & per fudum ire,
ctuentioremuel multftum prodqffe, Ariftoteles ípfeaíTerit,8¿ nos quo^ non femel td confpexi,
mus -uerùrn hoc potiflìmùm accidit iunioribus & fenioribus uiris,quibus mamma: redduntur
confiaecftiores,precipue fi humidiores,Iguiores,neqjamplisuenis funt,eorum queip orumijs
macis quifufei quàm candidi funt. Quòd uerò mamiltehominiquemadmodum & fimre,ul S i ( M
pe<ftorecollocentur,nonita autem c*teris:preter hoc quodbrachiorummanuum que o p ta­
ciones non impediunt,latum que pe<ftus,nequeut reliqua fere ammaliain acutum promnies ha
beat mulier puerum ladans abunde indicat,nobis'que in ilio officio uarqs conietftuns co.ligere
promptiifimum eft,mamillis commodiorem regionem beffili animali Si manibus muro (ut in,
terim ueneris preteream ufum)anteriori thoracis regioni nullam excogitan poffe. Nam hidi,
tus latftis generano ni propter cordis calorem non eft ineptus, Si ex abundant! mami!l*cordis
propugnaculum & uallum quoddam cenferi poifunt,homini ìmprimis pectus exporreiuiro,
ñeque,llocxterorumfeéanimaliummodohumireclinaturo. Deinde&litushicreciprocum
quendà calorem (qui tamen magis neceflàrius uentriculo & inteftims fuilTet) cord,retribuir.
Mainili* enim lane, penidlli,aut ueftis,aut ipfìus in corporeadipis, aut arms ntu a corde alo
ris officina prius exalefacì* calorem ilium reprimédo tegendoqi reuerberantltem, cordis tho
racism cótinuum motum,cordisi? inexpugnabilem calorem ad ladis generationem p urimum
coniare., qui concoìfhonis alteratíoníscjj naturam peripecfiarnhabet^abiq? negocio colligit.Hor
rò mamillas homini elatius,cieteris uerò animantibus humilius ex Ariftotelis & Galcni aliorut^
philofophorilirl‘&medicorum luffragio colloatas effe propter alimenti, aut ut ipfì dicunt,ex-
crementi quod in lac conuertendum erat,peiluriam : no omni ex parte fanum effe arbitror.Pri
mùm enim huefeopum d|rigùt,quòd foetus in utero inferioris corporis partis excrementítiunt
íanguínem in nutrígientum affiimít,mamíll* uero ad laciis generationem (ànguinem precipue
fuperioris partis. Deinadqcíúqhominiínelatiorípartemamillas reponi, referís autemanima,
libus non ítem,quòd his fuperioris partis excrementum in cornua Si íubas, fecus multo quàm
mulíeri abfumeretur. Quali uerò ceruí,equ*,eiuscp generis anímátíauenis qu* à iugulo deor,
funi fub peiftore feruti tur magis ac homines carerent: &inillisex fuperioribus corporis parti-
bus ad uterum fanguis minus quàm mulieri poffìttran(Tòmi:& non multo plus mulíeri, depili
alias omníno,excrcmentíínlongíffimos apitís crines, quam alij s animalibus in coi nua Si iu -
bas pro proportione deperirct. Sed pro fecìò luce Ariftotelis ratio illi cprrefpondet,quainnu.
 BRVXELI>ENSIS
cA 6 A N D R E AE VESALÎÏ -, f ,
mera eie menfìruis purgationibus problemata,nefcio an tarn uere ac ^ * ^i^alium fi^
fophifoluunt.quuminterreliquashuiusgenerisqufft>ones,quam°^. * miL
l i e U forti equa3menftruo laborent fang^ine, mterrogant.ac ,ntrcP,deuugö .mponentes af
ferunt.altjs famine. fexus animalibus defluere. qua"«
purgaaonemabiumi:inmuliereuero,utpotelæuiacaepiii, ^ g ^
uerò oaf quentioribus & procerioribus plumis gallus quam gallina,& m e qt o auium gre
n
ge mafeuli magis quàm femellse ornarentur : deinde ilh folid.ores maioub que ungues ,&
criftam (qua aues ornantur) longéproceriorem maioremque obtmerent. c dein qua-
Gleo non hirfutiorlexnaeffet, 8Camplio« Iongiori'que cauda & mba equus quam equa. &
in ceruorum fexu& boum non tarn pilorum quàm cornuum frequenta,& procentate,nulla
plane eilet differentia:SCquafi mulieris ad talos ufque pendens coma,qua iponias apud noltra
tes crines, acrium medicaminum ui, Italarummorehaudquaquam erodente* uelut chlamy.
de obtedas indies uidere eft,non uiri omnes pilos fepeedam mole luperaret*y crum hæc alio
fpedantrquemadmodum & illud,cur marnili^ mulieribus maiores cp uiris obtigerunt. ac pro.
Fornice rado, inde reÜquam conftrudionis mamillarum rationem aggrediamur*His forma exteriu s rotun.
da,ut minus iniurrjs eifent obnoxiæ, perquàm idonea fuit:intus uero ea parte quapedori com
mittuntur, planas latas''que meritò illas fecit Natura, ut firma niterentur bail. 1 eneram quocp
& prominentem meritò adipifeuntur papillam, ut hanc angufto tenero'queinfantis ofculo in.
ditam, is confeftim labfis molliufculis conftringat, & inferiorem deducens maxillam,8c buc-
cas contrahens lac attrahat,deinde inftar canali s linguam infledens ad ftomachum , à nemine
interim edodus,propelIat* V t uerò in ilio fuchi papilla turgidior proceriorq quàm alias dum
minimeopuseft redderetur,fìmilemcumpenepoflìder fubftantiam,quæ&: laxari concide.
P dpdice con✓
r e 'q u e ,rurfusàfuaui contaduintumefeereerigi queidoneacenferetur ♦ Papillaautem fen
ßrtuflioni4 CT fu exadiori,& neruorum furculis abundat, ut mamillis hac quoque ex parte cum genitalibus
totius fulflan eilet affimtas.Vt enim illis ad uenereum congrcffum generis que propagationem , illecebram
tine ciufdcmrd acuoluptatem indidit Naturaìfìc quoque&uberibus3&potifïïmùm papillis,utinlucemiam
tio.
editus foetus tenerulo & nondum dentato ori papillam lubentiùs mater titillandam prurien.
dam que inderet,ac iugendam offcrret.Mamillarum uerò glandulofa fubftantia eiu s eft ad iu-
fhtiam temperiei,ut in uenis addudum fanguinem in lac familiare hominis alimentum conuer
tere concoquerecp poffit* Venæ edam non minori induftria ex remotis longiscp partibus mul-
tis anfradibus,ut fànguis melius mamillispræpararetur,funt porredæ:quod non tarn neceflà
rio atque utiliter accidit.Neceflàriò quidem,quoniam(&fi fecus Galeno uifum fit) fuedndio-
ri quàm nunc uia uenæ mamillis non potuiilènt deduci. Quo pado enim,quæfo,àuena caua, ^
quàqinter feptum tranfuerfum & cordis auriculam nulla foffulta bafì uena queepiam redà fur
fum inter coftaruminteruallaad mamillas(quod Galenus facilefàdu arbitratur)commodè de c^b.
ducereturdPrimü enim no ut reliquus cauæ uenæ caudex,hac craifam fieri oportuit,ac proin­
de fuiflètinualida,necp cartilaginum interualla tantam uenam indemnem admifiilènt, fed conti
nuo comprimerentur,8£ipfa tutius non firmata in thoracis modbus dico diuellerêtur,iangub
nisep eruptionispericulo homines temper fuiftent obnoxq* Verùm exada uenarum inter dille
candum dudus confìderatio fàcile argumeto eft,necp ab illis quæ in brachium feruntur uenis,
in mamillas furculos còmodius quàm nunc pofìie porr igi,multo cpminus à caua &Carteria ma­
gnarmi! à iugulo ubi hæ pedoris oflis fummum contingunt.Quis uerò infiexionum 8C errali
tis itineris uenarum,&harum quidemfrequentium,nonautem unius grandioris ad mamillas
duduum ufus fit,uenæ ac arteriæ teminalium &aliorumuaforum materiamab alio organo
Interi cumdf concoqucndamdefèrentiumerrabundaitinera ÒCgyri commonftrannQuid porrò ualeatute
vulliA comma*
nioniA rdtio.
ri cum mamillis communio,ac proinde uenarum à mamillis ad eas quæ prope; uteri uenas ena- ^
Lib. 4-dcGc feuntur rcongreifus,is demum pernofeit^qui ex Ariftoteleladis generations ufumcp, ÒCladis ¿jM.
tterduotu dnu ad tenerum adhuc infante alendum,neceflltate perdidicit^Primu enim inter mamillas & uteru
medium ca. 3. mirifìcum effe confenfum,præterÇ quod fîmul cum utero mamillæexurgut, quotidiana in a-

bortibus,^ quu iecundaualetudine foetus fruitur,expcrietiaerudit» Necp id profedò infuria,

quu ad unu opus conficiendu uteru 3C mamillas coparauerit Natura : uteru quide, ut Se antea
diximus,adfemec5cipiendu,abfoluenducpfcrtu:mamillasuer0,adfccturecesin luceproditU
alendu. Atq? hac lane co forti] lege uenaruartei*iaru^mutuuscongreiIus dudusq efficiut, qu£
neceflaria eft,ut quado foetus in utero auget efformaturcp,illi foli alimento ex utriicp fuppedita-
tu uenæ deriuêt: ubi uerò in luce editus fuerit,totu id rurfus mamillis influât* Vnde etia fieri no
poteft,ut fimul 8c mefes probe dcfluat,& mulier ladet* Alteru nancp membru femper ficcefcir,
dii iànguis in alteru déclinât,deferturep* Sanguinis auté dum utero gerii millier, ad mamillas re
fluxus
 DE HVMANI C ORPORIS SF À B R I C A LIBER V* 54^
fiuxus,priufqua parít, íam diu ad hunc modu incipit, Antequa mulier concepenti florida; ta
men fit aetatis/anauis die fingulis mefibus profluitrex quo foetus,ubi mulier coceperit, alimen
$zik-W- turn allícít* Caeterumsuena? indidem ad uteri latera confita?, tarn Iatse, tamq? prolixa; frequen-
tesq?,ac fanguineturgida? funt,utefformatumiam foetum, S iaugméto duntaxatindigentem
temporís fucceiliiafFatim enutriant,8¿ nonnihil Temper fuperfiui colligant;quod in ill is colie-
dum,aliò regurgitar, regionem quaerens, in quem com mode tranfmigreLCommodaautem
regio iu,lt (fed hoc Emulante Natura, Si peculiari indita ipfis uí) uena;' fecundtim redos
nlU¡CUá)c,f. abdominis mufculos furfum con ícendentes, Si adillas acceden tes,qua; fub pedoris ofledeor
fum excurruntulla? nanque fuum fanguínem ín has d ep o n u n ti lac menfibus(ut díuinus aie
bat Hippocrates) gcrmanum efficiunt, Quod autem,ut Galenus afiièrit,uteri uena; in quo fu-
perfluum id reponerent,nullam commodiorem regionem habeant,falfum eft,nifi diuina; cui-
dam ac peculiari operatíoní tantum munus afcribamus. Venae enim qua? in crus pertinent am
plíores, Si reda? magis deorfumq? protende funt;autetiam ut ínter conceptíonísinítia,aut
quum mulier uterurti non gerii,per uteri uenas ianguis is abundans menftruarum purgado-
num modo efftuere poftet. Et adhuc minus ueritati confonum eft,uentris in utero gerentibus
molem comprimendo ad fanguinis illius ad mamillas influxum quícquam auxiliari.namlu-
culentiifimeredt abdominis mufculi,dum feetarefeindimus animaliaiCompreftUdmodumcp
latiores redditi, mirum Natura? opus nos exofculari cogunt, quo furfum fiue per uenas cud
proxime fubditas,fiue eas quae redisexporriguturmuiculis,craftiorille fanguis per eomprefi
fasanguftasep uenas, Si edam plus quàm non pregnante mulíere ínflexas tanta copia regur­
gitar. At in hunc modumde mamíilarumuíu firmo plus fitísexcrefceret:quod ne fìat, nunc
opportunum erit omnium qua? hoc libro perftrinximus organorum difledionem quàm ac-
curatiflimè fubiungerc,
Q V O 'N ^fM VACTO ^A N ^ f T O M E N
g r e d¿ coméntate & priuatim omnium qu&hoc libro commemorante
partium adminiflrandiratio♦. Caput X I X *
O C Caput,ac dein poftremum fixti libri, S ipoftmodum feptimi penul
timumlubens itaaccomodarem,ut lingula capita eorum organoru qua?
fìu's libris tradantur ficandi artifìciumfìcperfiquerentur,ac fi quis bare
duntaxat in aliquo corporeintueri,autalrjs commSftrare propoiuiiler*
Deinde ea Capitana uelim defcripta,ut fi fimul nexa fìngefentur, in ftar H
bricuiuidameiTent uniuerium ficandi artifìcium compledetis;quo quis
probe in Anatome uerfàtus, apud ftudioibsinpublica fedione utipofi
fit* Quanquam enim priuatam Si ínter paucos exhibitam fidionem, publice pra?firendam ne>
moambigat,quum tamenomnibus no fuppetatcorpornmcopia,mulcoq?minus peritioraifi-
quis,qui ad cuiufque uota fidionem aggrederetur, in promptu fimper fit, publicam quoque
fèdionem à ftudiofis fummoperèexpetendam duco,ut ipfì uel obiter in ea ipedatorum turba
edodi,fì quando incadauer incidant, proprrjs manibus adminiftrationem accurate obeant,
S i ftudia inuicem conferentes,hanc medicina? feti naturalis philofophia? partem deb ite ample
xentunidcp potiftìmìim in noftra huius ficulí foelicitate, quando una cum ca?teris diÌdpÌinis*
Anatome prorfus ibpita,eoufcp promouerit,ut omnia qua; hoc opere perfiquor,una eademcp
hyeme Si Pataufj Si Bononia? in ea ipedantiufrequentia ad eum modiim non fimel aggreft’us
firn,quo prxfintes fiptem libros digeÌlì.Primùm enim adhibitisftudíoíorum Si mea opera W
uariorum hominum fenum ac iuuenum, mulierum Si uirorum oflibus ,compadis Si dillo lu-
tis, fimul cum fìmiarum S i canum, alíquotcp alíorumanímalíuoftibus,Galeni librumdeOfi dosi ^
fìbus ad eos qui introducuntur, praelegi, ac oftium cardlaginumcp, fiu eorum qua? fulcri mo­
do humanamiàbricamfuftinent, ac qua? relíquadefcribunturcognítíonemunáabíoluú mox
omnium mufiulorum Si ligamentoru pariter,ac omnium qua? fecundo pertradantur libro,fa
bricam perficutus fum : priori ledione ftudioios admonens, quo'nam loco Galenus eos quos
fiquentiledioneoftenfurus eram mufiulos defcriberet.atque quumlongius duxiftèm Galeni
uerba pra;legere,ante fidionem,ipfius fententià fimper recenfunac poftmodum hominem Sì
canem,&T,quum obtigiqfimiam in omniu pra?fintia fecui,fidulò omnia uti à me defenbuntur
commonftras, Abfolutamufculoru hiftoria,in eodem corporein quo illos adminiftraueram*
u ife era i qu# uulgò in tribus uentribus cotineridicimus, obiter oftendí : ípedatoru ánimos
ad uenarum,arteriarum Si neruorum difiiplinam hac rationeparans, qua ante mufiulorum
dodrinam oda agoredior,ut fiilicet uenas poftmodum, arterías Si neruos commodius in alici
a 4 corpore
 548 A N D R E AE VHSALII B R V X E L E E

corpore tunc pertradar^ac pariter in codoni q u * ad^ ™ / ^ o d u m fempcr doccns!qut

remante fcAarum partium oftenfionem earum &bnca d hxcom|Uaobl‘[urusfìtparqum
illamhis libris comcmorare admfus fum. Q uo aute« • hfubf tium hbrorum com '
in pruno & fecundo receiifur.partmi nero hoc c a p e v i . fecundo autem mufculoru diffe,
pledanln primo enim libro offium parandoru rationem, . <0 uretiam W
L i d i in uno corpore mcthodumpcrfcqucbar. A t h i c ^ n e g o o o i ^ n ^
omnia in uno tanmcadauere,fi modo in corporumpenuriaid opus efle^admimftra^que«:
ac rurius,fi uelis,priuàtimfìngula inuarrjscadaueribus per cias,quo p
mum, neeorundem organoru partium'ue ièries interturbetur.ac uenas quumuicuh (^enduri
Cuiujniodi
tur3autquumneruostraiftas3mufculosexplicarctcneans. Corpus itacppubliOTÌufiomadh,,
corpus fedito/ beri conuenitjin ilio ièxu quàm tcmperatiilimum, &Cstatis niediac,ut ad hoc tanquam ad Po
vi ¿dbileri co
uenUt. licleti ftatuam alia corpora poflis cófcrre.In pnuatis autem fedtiombus, qu x crcbnu ìdut,
utileerit quoduis aggredì, ut cuiufmod.id quoque fit expendas, corporumcp d.flcrcnnam^e
ramcB multorum morborü naturam aiTequaris; Theatrum porro ac menfam cm cadauer >m.
ponetur, earatione confici curabis,quahanc tibi commodioremjillud uero excipiendis ipeöa
toribus aptius fore duxeris.b Inftrumètaaute open adhibenda, in fecundo libro utcìin^ rccen ms^
fui,Quum itaqp ili uno corpore omnia abfoluere neceftum eft ,ncq? ièriatim,ut in his libris qo. « dmd,*
cemus,lìngula pertradare licet, de corporis humani fabrice cognitionis dignitate & uiu qua?, H P^f. ka­
mtlibri
Quum in imo dam, fi uifum fuerit, leuiter praefenti feeleto pricfabcrìs.uix enim hodie ulla eft Academia,qua? ^m pro,
corpore orti/ non unum atqp alteru habeat,quodfedioni iemper utiliftimè adhibeatur, Cadauer auté ìpium pom i,
nés pdnes
ßint oßencen' poftquam hominem à ceteris animantibus diftinxens,in caput,corporis truncum,manus & JjfcM
dot, à quibus crura, oratione diuides, aut tres ipfìus iedes uel uirtutes confti rues,qua? fìngula? fìngulis fecun
treufldtioflt
dùm Platonispraecipue ièntentiam dicantur animis,atque his ièdibus ÒCgcnei adonis orgaiìis
mcboàndd..
poftmodummanus crura^adijciuntur. Moxlicebitaccuratiuscorpusdiftinguere, & exte-
riorum partium nomenclaturam ftudiofereceière,quam exuarfjs GalcniSe Ariftotelis locis,
deinde colledim ab autoreIntrodudorrj feu M edici,& Iulio Polluce,S i cu alrjs plerifqp,Geor
ciò Valla petesrquanquam ÒCego paftìm in primo libro Oftìum nominaperftringens,earum
uocum non pccnitendam fupelledilem colleger im»nominaenim fupcrfìciarfjs fedibus incita,
ctiàoflìbusfereadhibentur, Vnde etia aliquandoincadaueris cuteoftiumdelineatione in jua
fedepinxi,quc>itaaptiusidemnomen oft!particpquamosoccupataccomodatumoffendere,
His nomeclaturis adnedes partiti differentia,eas in iìmilares ac in ftrumetarias fubdiuidente,
atq? hic utile fuerit cSmcmorare, quae'nam partes in harum illarurnue claflèm reponantur,n5
negletta comuni cuiufq? partis deferiptione: quam &Chic nofter labor affatim fuggeret, il mo­
do iìngulas deferiptiones in iuis locis requirere no grauaberis Partium nanq? enarrationes ab
ipfarum deferiptioneferè aufpicatus ium,uti etia inter diftècandu cofueui, quu feriatim omnia
aggrédior,&r quam doceo parte in alio animali nuda offendere conorlquod etiä nunc accepto
cane,aut agno,autalio quouis paratu facili n5 abfcp fpedantium ufu pra?ftiteris:fì modo quid
os,carri!ago,fibra?,ligamentu,adeps,caro,gladofum corpus,deinde quid mufculus,eneruatio
ièu tèdo,aliccp mufculi partes, uena, arteria,& neruus fìnt,lubeat docere,ac mox quo pado ma
gi's inftrumetarif partes coficiantur oftèdere,hpc enim no inopportune gencratim,uti diceba,
in animali quopia(nehominis corpus hac occaiione uicies)c5monftratur, quo minus earum
partiu ignoratia in cuiufq? membri inftrumetiqp enarratione ipedatore remoretur, Òi ipfe nar-
rationis fèrie cogaris interrupei e,Porro differetias,qua? inter enarrandu a partiu uiu,ut quod
qua?dà ad uita,alia? ad ipeciei fucceiTione,alia? ad bene uiuendu faciant* alia? 9 eiusgeneris diffè
renda?,qua? hue quàm plurima? refèrri poftunt,in pra?fèntia neutiquà propofi tu eft recenfere,
quod huiuiinodi paftìm in fingularu partiu capitibus iatis prolixè docea,quod^ hic fecftionis
ratione mihi cxplicanda potius cp ilium in cathedra citra partiu cognitione, ac ex alioru libris
duntaxatphiloiophandi modum comemoranduaiiumpferimdllàitaqjaggrefIurus,ftudiorU
fodalibus potius quàm miniftris,qui fecante adiuuent,adhibitis,acutiori nouacula orbiculare
fèdionc iècundu umbilicuadeò profunda duces,ut cutem penetret,dein à media pecftoris offis
longitudine rcdlà leiftione ad umbilieu uiq? molieris, & ab infima umbilici fede perges ad pU'
Cutis,cuticu' bis ufcp mediu uirilis membri(fì modo uiri cadauer ad manu fit)radicem c5tinges:aut,fì mulie
IdCiddipiSyO" ris corpus fècas,quoufqp pubis ofìfis fede inter uulua? ceruieis-colliculos fuperaueris, ut feilieet
cdrnofèc viem
èretnee iti M o
à pecftore ad pube ufcp,una quafi feiftio(integro interim umbilico)perdngat,Pofthac, utrincp
mine ddmini' ab unibili ci latere fecftioné tràiuerfim ad lubos ufc^ duces,id interim ftudes,ut fola cute pertun-
firdtio. das,quod in homine,etpotiffinium obefiore,fà(flunon adeòeft arduu,quum adipis craftities,
ne carnofam uities membrana,prompte remoretur,Fadis hunc in modu fediontbus, cutis an
gulum
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V* 54 5?
gulum, qui ex quatuor rectis angulís umbilicum fpecffantibus iuperior dexterq eil, hámulo*
autfummis fíníffra? manus unguibus attollito, acutiflimaq? nouacula cutcm ab adipe fcccrne-
re ftudeto*Vbicutis portiunculam liberaueris,hac fimilra manu ekuata, rdedoq hámulo,
paulatim cutem ad mam illas uique uerfus dorfumtranfuerfisiedionibus proximè ad einem
facb's, ab adipe diuides* Hac abdominis thoraciscpparte à cute nudata,reliqua* tres pari mo­
do flint detegenda?,ac cutís ÒC cuticuke(quàm uè\</l<fy'im</lct Grìcci uocàt)natura uenit inquiren
da, qua? in cute quidem abfque alio negocio fefèoffcrt:cuticuIa?uerò non nifi illam ardentis
candela?, quam cutí adhibeas,ui,ueficula? modo à cute ab(cedere cogas* Cum cute deinceps S i V en arum per
e fi c i.6l i. Cuenis fub ipla fècundum abdominis regionem,8c ab imo furfiim & à pedore deorfùmexcur abdominis ret
g:onem inter
3i radicib. rentibus adipe quoque examinata,fi hac homo (uti fere iolent omnes diuturniori morbo non cutem (y cart
uenarü L- enecati) abundet, illam quemadmodum iam cutem ab adipe libefafti, à carnofa membrana neam membra,
& ’ feiunges ♦ quod fànenifi acutifìima nouacula nunquam aptè confeceris* Si uerò macilentius nani ex curre*
tiunn
obtígerít corpus, adipcm carnofa?membrana? adha?rere fines*adeps enim tunc quòd nullam
obtineat craiìitiem,quo minus carnofioris membrana? natura in coipedum ucniat, nihil impe
dit. Vtcunque feceris, fìueadipem abraferis, fiue adnatam membrana? reliqueris,fjfdcm per
membranam dudis fedionibus, quas à pedore ad pubis os, 8¿ ab umbiìico ad ilia in cute fa-
ciendas retuli,harumquoque fedionumanguli hámulo funt fèriatim cleuandi,& ipfamem­
brana retufìori fìlubeatnouacula,aut digitorum benefìcio àfubditiscorponbusfep,aranda3
ut iam fimulcum magna thoracis parte uniuerfum abdomen cute adipe ÒC carnofiori mem­
brana detedum occurrat* Ad hunciane moderni adminiftrationem in fcholis fubinde fum ag
orefTus:quanquam fi quis uelit,integrum etiam fit in una tantum abdominis parte cutem,adì
pem,8¿ carnofam membranam examinare* 8¿arelíqua abdominis fede cutem fimul cum adi­
O ¿lo abdomi­
pe 8¿membrana abfqueullo artifìciolaniorumritu auellere* Veruni de harumpartium natu­ nis miijadorili
ra, adcoqp adminiffratione, in fecundo libro egi prolixius, in eodemq? libro rationem qua opti
djmuf.ta. m¿ dabdominis muicuks, q u m U an ^ quatuor funt,aggredíaris,8¿cperitonaeum nudes,do
I f X T i l cuirdum duplici ratione abdominis mufeulos dicerem refecandos, in uno quidem latere fe-
A. dione ab abdominis medio uerfus mufculorum origines inchoata,iniquapnmum abdominis
e ut in mufculus oblique defcendens,ab afeendete oblique aufertur, mox is à recio & tranfuerfìm du
i figura. abdominis mufculo,dein redus à tranfuerfo, redi interim infertione a coifarum cartilagi-
nibus liberata* Alteram fèdionem a lateribus ad abdominis medium facienda prìccepi, qua?
etiam oblique defeendenteab obliquèafcendenteaufert, Se deinhunc afeendentem à tranfuer
fo ac redo, 8i redum infuper à tranfuerfo, ÒC poflremo tranfuerfum à peritoneo liberat,fe-
dionis uidelicet ferie ad abdominis medium deduda* Ac proinde fi fèriatim lingula in uno
corpore offendere animus eff, ex fecundo libro abdominis mufculorum adminiffratio peten-
ffi.cct.eli. da uenit, qua? nunc profequar praecedens* In hac etiampriuatimf uenarum&8 arteriarum V endrum, ar
s ò l et r. neruorum feries eff examinanda*uenarum quidem ac arteriarum,qua? à pubis regione fur teriarum,ner­
uorum per abt
gfig.ca.it. ^um fecunc|¿m redorum mufculorum pofferiorem regionem uerfus umbilici federn contín- dominis mufcit
autinému gunt, eas quae à pedore hue quoque contendunt in próximas fedes quemadmodum los repentium*
[cui.tabula ¿üa? furculos utrobiquederiuant: neruoruautemabillis produdoru,qui colfaruipunarum
l , fi rífi fnterumlis offèruntur,ÒC à lumborumuertebris ad abdominis mufeulos (ut fuo loco com­
Peritoncei d.
fit 4 s, prehenfìim eff) uarie difpenfantur* Cxterum tranfuerfis mufculis undecunque a peritona?o partibws ext
char.io, 51 lìberatis,' totaipfìus propemodum exterior fuperfìcies oculis obrjcitur* omni enim ex pai te trinßcus ip/t
ctc; euadit confpicua,pra?terquàm qua k fepto tranfuerfo obnafeitur, Se qua ex uertebris & offe commißts libet
facrooriginemducit*Ca?terumhominis peritonxum naturainfìrmiuseff,quàm ut leuine- ratio ,
h 7 mufcul. gocío id undecunque à fepto dirimí queat : quamuis interim folius manus benefìcio perito-
tdb,A- na?um dum adhuc integrum eff,ad fpinam ufque à 1fubditis illi mufculis, & nonnihil quoque
l?mUlT x à carnofafeptí fedeliberetur,& fphxram piane oblongam referat* Porrò fi minori negocio
peritonseum penitusàfepto auellere uifum fit, id ínporcellís prxffíterís commodíífime,fí
poíf quam (ut in homíne) à perítona?o tranfuerfum abdominis mufeulum feíunxeris,íd à car­
nofa feotí parte tuís dígítis, cultrí uíce fenfim feparare ífudeas *ita nanque à neruofa feptí
tranfuerfi parte peritoneum abfeedet : & fi deínde in opere perrexerís, ab uníuerfo uentriculi
« -m _____ÍV c>íorr\rtc oíKKo nprítoiimim auelbs. dí-
fifcV. ;/ IcescB quo nam pano mima .uiLs>a.‘ - - x— --- 4 . ^ , 1 ,
MfZfl. na?um extcríus cum fuis feraminibus, uenis, a rte ry neruisc? perpendcris, nouacula aut cui- ^ A p e rtio p t
tello à finíftro mucronata: cartílaginís latere deorfum ad fimftram uique umbilici fedem le- ritomeuet und
«io in peritoneo ducenda cft, mente adhíbíta, ne altiùs coltello impacio quícquam fubdito. tiajorum umbi
rum uulneres, Hiñe abujnbiiícocandcm fedionem modíce fimttroriuminclínantemadpu liciadm inifira
bis tío*
 550 V ESALII B R V X E L L E N S I. S
ANU
DKR bEAAE
b VbbHLii
bis ufqueos (ut aliquo interuallo ab ipG'us medio in finiftru lams cuictj tentan ac Jnfuper
inhac finiftra peritonei parte è diredo umbilici iedionem uci us mi rum 1 c mo^terís,8¿ fu
periorem eíus perito na?i partem ad coftas, inferiorem itero uerius coxamre e tes. Lcuata au.
tem nunc furfumq? nonnihil reuoluta, feu dextrorfum inueria peritonaei dextra pai te, uena? "‘Me
ex umbilico in íecur pertíngentí anímü adhíbebís, qua: potíus funi multo adipe oblito3quàrn
ucnx reípondet. Hanc qua íccorí próxima eft, ÒC ubi duntaxat a pci iton aro abfcedit, finiftra
manu apprchendes,8¿ acutíorículteílo ínter ípfam peritoneum íníedo,tr an lucí lis fedíonb
busegm adumbilícum fen firn accedensa perítonaeo díuídes. Q uo quum peruenerís,intana
uena,ab umbilici dextro latere ad ilia uícp íedíone in peritoneo duces, earn peritonei partem,
quae nunc libera eft, iitper dextri lateris coftas refledens. Caeterum iam adhucuna peritonaei
pars,quae in dextro latere mferior eft, umbilico conata manee,nodum ue libera pendct.quare
ut.3C hanc liberes, necpaliquid interim uities, umbilico finiftra manu comprehenfo,ab ipfius
dextro lacere,tedio in hanc peritonaei partem ad pubis ufq? os facienda eft,quae digitorum alb
quot latitudine à pubis oílíum ° commiftura ín dextrum declínetJnuería modo peritonaei par.
0 “W;
tícuía,quae triangularis adhucab umbilicoadpubisos acueficae fundum pertínet,ptres quafi
funiculi ínuícemappofití,atqueíÍlí peritonaei partí intends adnatí uífuntur, qui ftudíofecuL P 2fer*
tello acutioríab ea funt díuidcndi,ípfiq?funículí ínuíccm attente dírimendíueniunt,neín ho.
mine uérfus pubis olla nímium libere tedíonem producens, ueíicacqfundum uulneres.Homí
nís nanque ueíica,eo quòd tota aDierioriíédqaerítQiiaeo connafcttiir^multacp pinguedine ob. Pk-N.
ducatur, ita rudíbus ímponít,ut hic ueíi'cam reponí ígnorent, ucfícam quaerentes,quae ipfisin
hominibus períndeatqueinbobus & caníbus occurrat. Quumítaq? haecno ofeítanter expen
derís,medium funículum ueficae fundí medio ínnafcí, &niifquam à perítonaeo abfeedere ob-
teruabís:relíquos autem duos tecundum ueíicaelatera dcorfuin,penítíusq? ad "arterías per pu­
bis oílíum foramina in. crus delapfuras porrigí confpícíes,modó eos à perítonaeo acutiorí cui- r f a « p'tt
li.lfßrtur
tello ad filorum ufque inícrtionem liberare non pígeat.Medius funiculus,meatus eft,quo è ue interfett.
fìca,quu utero aerimur,urinajnmediafoetus tunica, qumTfarcimiñis fpecíennmrn innmit,
exignijítur.Rclíquí aute duo, arteria: funt, quíbus naturalís fcctus calor recreatur. Verùm net?
haec tría coi pora, ncq? id quodíecorí ínteritur, ullam nunc cauítate habere uídebuntur,ícd pia
neemortuaarídaq?5¿ multo adipeenutríta apparebunt. Vnde ctíáalíos Anatomes latuerunt
pro ceres,ea omníno abolerí ín natís hominibus,quemadmodu ín caníbus fere accídít, alleren
V minici Ud, tes.Caeteru pofteaq uenae ab umbilico íecorí ínfertacímpiandone tedulo ín ípexerís,ínteorum
^ ¿lio. cum um^díco,quem hadenus teruafti,deínde ÒC tres alíos funículos retecare, animad
Omtnttfitwi Llcrloqj peritonaei ad ueíicae fundum co.nnexu,tedíonem ad omentum cofercs.Rclíquaeníni
vljniumo. quae ín perítonaeo adhuc uídenda fuperfunt,nifipaulatím organa hocobcínda abftulerís,lii­
ere nequís* Porropríufquamalíquidloco dímoueas,omenti fitus uenít obferuandus,num
fcílicet ut ín caníbus & porcis,atque adhuc multo magís ín fimrjs,adpubem uíq?íd fub uefica:
po eriorí fede exporrígatunan uero(utí frequentíus obteruatur)uerfus ííníftrumIatus" retto
tVtQiü
lutum,furíumq? edam fupra medía inteftínorum federn contradum occurrat. Sí poftremum imfit- .
ílludínuenerís, utraque manu humílíus omenti extremum modicè eleuabís,ac iènfiirmequa- uvt W1'
litci deorííim detrahens id omnibus ínteftíníáad pubisuíqueosobtendes.itaením quantum or
t u e ,c f
fit,quodep ínterdum ad ínguína 0¿ feortum S í Yínter ueíícam uteri ceruíccm deuoluí poftit, turnt-
condì ccs. Vtuero ometí ad columinteftinu,qu auentrículo id exporrígítur,connexu cernas, xper??il
fetrt.
uabus riirítis maníbus humílíore omenti finem furfum adpedorís os attolles,8¿príufquam y ¡MPT(t
a íqua ex parte inferiorem omenti membrana: partem, quae ueluti ex tenia coli ínteftíní tunica L *4fit1
Intrjt¡noriefi cnaícítur, a colo difteccs, omentum quàmpoilis maxime pedori obtendíto, ac inteftínorum
tu*examen, fitum fummaqua poteris índuftría Íblís utens maníbus ínueftígato, primùm anteaquam
a ícuíus ínteftíní locum perturbes,ipfa ut te eleuato iam omento fpedanda offerite, ad amuffiifl
contemplabens. ut quu cuíufq ínteftíní dudfi didiceris, cui peritonei reoioni unum quod*
uicmius ftt,in mcdicamentorum ufo f a f f e d ibus dignofeendis perfpedum habeas. Simulate?
rflcir'rf
igitur id accurate neq? obiter profedò obteruaueris,dextram manum redi ínteftíní5 q u i id o f
ijs -acri incumbít mino, accommodabis, Se ííníftramanu tenuíaínteftina leuíter ín dextrum
depr,mesaron quídem omnía,fedeorfi partem qua? dextra*manuí quum à redo confcendes,
m progrelÍLi crit uícínior. Ad hunc ita9 modum finiftra dextra: famulatí à redo ínteftíno fen
nm dextram colo admouebís atque 1 fecundim ípftus dudum reuolutíonesqp ad finite* reñís d Scc&
ledem,hincadhenem & fundum uetrículípertínges.quó quum peruenerís, mutato manuum
minifteno finiftra colum eft aPp relien den di, m, dextra uer¿ tenuía ínteftina ín ííníftrum m'cv
dice depellenda, quou% orane fundi uctriculi federn, iceure^ fuperauens, & colum fub dextri %a>iß
reñís
 DE MVMANI CORPORIS FÁBRICA LlBfeR V. rA

reñís regíonem (ubi finit) deduxeris. Hue enim quum pertígeris,finiftra manu col i termin um
b6>
modíce fubleuabis,ac caccí ínteftinifitu, formaq? fimiliter obieruata, manu dextra fimul cum
gu.O. ftníftra apprehédes,8¿ utrifqi manibus Tibí proxímis,rjfdemq? ab ínteftínís nunquam remoris,
cAb N per c a colo mox dudus ílcí ínteftini,& deín ieíuní iequeris,quod fadulonge eft facillimum,ufque
MítdU K dum peruenerís ad ieíuní príncípíum,quá Tub colo retorquetur,ac dorio quodammodo alii,
uf$7fig-
gatum J duodeno continuatur. Quapropterutuniuerfus inteftinorum ductus tibí occurrat,
d7pg> *bl
adK.upg. dextra adhuc íeíunum complederís, ííníftra uerd ínter iecur S i dextram uentriculi fedem intru
[ubS. des,duodeníínteftini inquírens príncípíum;quodubíínuenerís,deorfumq?fecundumípfius
dudum defeenderís, ieíuní ínteftini príncípíum, S í qua: illi próxima eft pars,quamqj dextra
adhuc amplederís, etíam ínnoteícet.Sí modo lubet(quod Si faciendum máxime confulo) po-
teris a ieiuno ad ileum,Sc hincad caecum ac colum, S í á colo ad redum contrarío dudu intefti
norum íítum fecundo examinare, nulla interim (ne quid uulneres) fada auulfione, Perpenib
inteftinorum fitu,ac rjs utcunqj in fiium locum repo litis, omentum ruríus ínteftínís eft obuol cwto'&ttnL
uendum,uentriculi^ íecoris & lícnis fitus uenítexamínandus. Primum itaq? ínter í'eptú tranfe fa n examen
e6fig.Cu uerfum S iíecorisgibbum,manuminferes,utilliusgibbum ligamentaq?incofpeduueniant*
fi.o. ac quo nampado exprarcípuo íecoris ligamento tenue ipíius muolucrumnafcaturíntuearís,
manum tranfuerfímhínc índe ducens.Deínceps ínter íecoris cauum S i dextrum uentriculi la-
tus liniftram manum,dextram uerd ínter feptum Si latus uentriculi íiniftrum impones, paula-
h fo R’ timqpínuícemaddudís manibus, ad uentriculi' fuperíus oríficíum accedes, quod ín conípe-
dum ueníet,fi modo íecur ííníftra íuríum non nihil protruíerís, S i dexcra uentriculi corpus de
o ríum comprefterís, atque una eademq? opera íecoris cauum ac uníueríum ipííus íítum obiter
examínauerís.Pra:terhsec,eaquoque operario uentriculi fedem etíam accuratecomonftrabít,
dummodo hincínde,nunciecurfurfum trudens, nuncuentrículum deprimes, manus ducere
non detredes.Líenís porro fedem adínueníes,íi ínter íiniftru uentriculi latus S i feptum tranft
uerfum, ííníftra manu immííerís,uentrículumq? cum colo ínteftíno hácexcurrente,ín dextrum
latusattraxerís;íiquídem tunclíenísfuperíus Si dimídíum ipfíuscaui latus fefeuifuiofierunt,
etfi dextram manum ínter líenem Si feptum tranfuerfum medíam ímmiíerís, líenemq? modíce
eleuatum uerfus uentrículum protruferís,ípfius quoque gíbbum apparebít.Quo tamen hart Quliecuriuen
omnía leuíorí negocio conficías, n5 erít inutileínterdum alíquod cofiarum interualíum ardo triudws,
uulneread thoracis ufquearnplitudínempertundere. Quum prímum enim thoracem uulne> u! ut'171tl)oríi
raueris,feptum tranfuerfum deoríum concídens iníígníter flaccefcít,quantumuís etíam uehe¿ tw&Trffcr •
menter antea tenfum, ííiríumq? attradum,íecur S i uentrículum in thoracis amplítudínem fur- fum p-wtr. b¿
fum duxerít,difficílemq? horum ínfpexíonemob id parauerít.Carterum íamomentí mem,
branx ínuícem funt dírímédar.quod fíet,ÍI dextram omento íubíeccrís,haccp ínferiorem mem ¿^edeTáTi IpQ
branam,ííníftra uerd manu fuperíorem apprehendere, trahereep ftuduerís. har enim oeyus in> us§crtusinv*
uícem dírimuntur,marfupf),íeu íacculí ípecíem commonftrantes:qua uíía,ínuícem membra> fi'g^dw^und
ñas adeo diuelíes,ut alibi laceren tur, commodeq? manum in ílíarum amplítudínem inferas,&C
g Corpus utrínq? m íatenbus, S i humílíori omentí fineíuperíorem membranam ab ínferíorí ?difcerpas*
ad imagine Lam ínferiorem membranam ínteftínís exporredá íínere conuenít,8¿ ííiperíorcm adeo pedori
$ figure p<t fupertendcre,utelatíus uentrículum efuá fedeeleuet.quod finofucceííerit, íodalís manu id fa­
ricuras.
cías oportet,utcomodéínferíorís omentí membrana? exortus,qua'q? per ipíumferunt organa
in conípcduueníannac dífeas pariter,quo'nam pacto ha? c ín hominíbus colo ínteftíno mefen
bAPadQ^
6 fig.
terrj uíce fit, tota ea íedehqua colum uentriculi fundo attédítur.ln hac enim membrana ubi ueil
i Speftibu, trículo fubfternítur, minor portp uenap trucus ferrí,fuosqp ín quos dígeritur ramos educcrc,ap
tur omnia parebít. Deíndeprarter truncu confpícíetur artería, quae Iíení,uentrículo,iecori,bilís ueficular,
CT4 S í íph demum omento furculos dcríuat.fic quoque5¿ arterías radix,quae fuperíori íedemeíeii
eft«,
r<t£leribus terrj diílemínatur:deínceps 8í nerui dúo, quorum dexter iecorí bilis folículo,Sí dextrí fundí
tofigniui, uentriculi íedí, Sí hac quoque parte omento fpargítur, finífter uerd líeni Sí finíftri fundí ueri
mus. triculí íedí, ípííqpdextramomentí partí díftríbuítur, Sí ante hace omnía ín humílíorí ometí mem
brana, quáuentriculo íubíacet,corpusglandofum,uaíorum &neruoruferíemmuníenscer
nitur. Hace obíter, ñeque ullo adhíbíto cultroin pracíentiafuntíntueda,maníbus tamen fum-
mísq; dígítís íuperíor ométípars dílígenter eftínquírendarquam obferuabís, fi míniftrí opera
uentrículo femper elcuato,acuelutad fuperiora trufo ,ab ípfius fundo deorfum ucríus íecoris
cauum,ubi omentum fimul multa collígat corpora, Sí hiñe per dorfum qua artería magna
feptum permeat, íecundum lienís cauuad uentriculi fundum uíq? deuencris.Híc enim fuperíor
cftomentí círculus, Sí fi íllud faccum marfupíum'ue eíledíxerimus, eíus oríficíum. Quo'narrt
pado autem ípfius ortum adínuenías,paulo poft dicamJnpracíentía enim uentrículo ín fuiurt
locum
 «2 A N D R E AE VESALII BHVXELLENSIS
locum repo (Ito, ilium in fimftrum lams cum mteftmis train* curabisueevtr ucro.utipfius ca- kQuodcint
Q iuorgdiu modo |2ji„
in cetud. iecoris
uum adamufflm uideas, in dextrum & uelur furfum protrudes, demde poftquam ob.ter b,hs gurú para,
Jede pofttd. ucficulam contemplatus fuens, feffioneni omnium totius Corporis molcftill.mam max.meq, turuf, atq¡
ßntjficdanda. operofam aggredierís.B¿lis namquc meatus3& ncruorum & artenarum ucnarum^ram.Cqui ita híc fpc-
ttabis
omnes fimid biferiori membrana omenti ad cauum iecoris colligantur) mine uemunt retufiori lÜapgura
cultcllo examinandi, ncacutioris cultclli mudrone uenam quampiam pertundas, ficq, omnia Cr tj chora
cruore obliteres. Offertur itaqi primùm nemujus ab humihon uentriculi orihcioi^onscauo der ibas no
infertus, qui à fexti neruorum cerebri parís propagimbus fupen us uetnculi onfiem adetíríBus taui,urde e
tiamexiths
■^¡ra«. V b i hunc à uicinis organis diremeris.a membranaru conexu diuidendus eft a te n e r - figuri fe*
iius.qui uno ramo iecoris cauú, altero au tern bilis ueftculgmaccedit. Huic nenio arteria r a o . qucntiüno,
d7h ir parnn rn.n'ÌÌTfTfHidc'-'s díftríbutionem,ac inox poft neruum liberanda. Hums uero,u t tasferiatm
petes.
g¿ neruí initium, paulo poft ínueníes. nun c ením fot eft, hace inuicem iuxta iecoris cauum lepa-
rarefice» eorum teríemdífcere.Sub artería bilis ueficulxmeatus còfìitunt, à p o rtx uena íam
liberando prim um duoíllí,quí ex iecoris cauo ex multis furculjscollíguntur, & ílico in unum
coeunt meatüm,quí una parte ín bilis fertur ueficulá,altera in duodenum ínteftinum*Vbihos
à portx uena ad inteftinum ufque & bilis ueficulam fecreuerís, illam pollice adeb comprimes,
ut meatus bile turgentes comodíus appareant,8¿ num quis meatus ab hac ueíículain uentrícu
lum pertín gat,an ímaduertas : quem fi non inuenerís, acu meatum in, in tellina properantem le/
uíter per tundes, ut profluens bilis argumeto fit, nullum procedimi ab ilio meatu tibí incuria
l Ethanc
Port«e rami prxtedum .Po {Irem o1uena portae eli examínanda* ac dico atqueípfius cír cum feríp tíon e qua
quoq¡ petes
una. cum arte- ex íecore prodít anímaduerterís, propagínes íllius obtufiorí cultello funt ínquírendx,temper
ex i2 jigu.
rijs C7 neruió arteríx neruí,uenx per uníuerfum ípíius teríem attenforu,diligenti habita ratíone,Primùm dein ex yfi,
illiidtteftS <jui
mul am 4.
txumhuindi. itac^ furculos portx aggredíerís,qui bilis ueficulx exporríguntur:deíndeeum qui tere cítra ar
aut integra
terix coniò mum in dextra uentriculi tedem, iuxta ípfius ínferíoris orifícq poíleríorem regio- feriem ex fi
nem modica ramorum ferie dígerítun Hunc fubfequítur, qui dextra fundí uentriculi partem gu.ca.sli.3.
medium fuperíorís omenti membranx perreptat* P o ll hunc, qui duodeno nobis uocato
intedino deríuatur,quem fecundim inteílíní longitudine ínmcorpus quoddam glandulofum mufig.i,i.
carneumq* defeendereobferuabis, fi modòfutiiam monuimus)retufìóri cultello uenam,illiqi
accumbentem neruum, arteriamq? nudare {ìudueris.Modò magnàm portx" diilributionem H f e f
deteges, trüncum,qui mefenterium adit,obiter tantum expendes. Atque hoc in prxfentia reli
d o,ad truncum qui fieni potiifimum cxporrigitur,te còferes. Atque ut hunc comode uideas,
o Prorfus
uentriculus & in tellina tibí ueniunt ad eum° modum aptanda,quo fituabantur dum inferiore utinjfig.
omenti membranam intuebaris, ac uentriculum fodalis manu furfum attolli, S í inteílína deor
fum premi curares »Patente ítacp nunc tibí fuperíorí fede humilioris omenti m cm branx,acor p 4fi.fi.uc'
rata curáramos omnes minoris portx tr unci exam inabis, quos omnes aut uetrículo,aut fieni, nm fi híc
notas requi
autípfí omento,coloqp inteílíno ín homíne exporrígi adínueníes♦Intereauero quu ramos hos ris,illas om
inquires, ípfosqs à glandolò corporeíllos fuffulcíentefiberabís,omníbus fere arteríam, multis ncsexiO1
4 fi.fumes,
autem neruumattendí obferuabis/ Arteríarum radix tefe offeretínelatiffima ínferíoris omenti
aut 3 er
membranx fede, ubi etíam occurretm agnxarteríxin metenteríum deducendx orígotdcínde 4 librorum
utrínc^ unus fefe ofleret neruus,ad magnx hac defeendentís arteríx latera exílíens, fextí neruo­ figuris ue*
nos, arteri/
rum cerebri parís propaginum,quxcollarumradícibusexporrígutur,foboles* cuíusramulí as,ncruos
una cum arteras dum uenam nudas, ínconfpedum temper ueniunt Jam & grandiorís p ortx exprimenti
M e fh t e r ij trunci SC paulo ante d íd x arteríx 8¿ neruí per metenteríum teríem, & q u x inibì díuífioníbus
bus.
A. q Partim ut
Ttutur icjui 'it* prxfunt glándulas qínueflígare tempeílíuum efe. Prímumitacpfolís maníbus inteílína hiñe
in io figur,
4IdOdTuU. inde inuicem díduces,8¿ nunc ín dextrum,nunc ín finiílrum latusreuolucs,ut cítra fedíonem partim ut

metenterrj naturam perfundorie cotemplerís.Deínde obtufiorí cultellulo maíorem uenx por in it fig.
tx truncum & dídam nuper arteríam ÒC neruum ínuícé liberabís, ÒC dein ut uníuerfum ípíó'
rum dudum, glándulas díuarícatíoníbus ínteríedas íntuearís, unguíbus unam metenterr)
membranam ab alia díuelles. A c hoc per uníueríum metenteríum haud uenit tentandum, fuf-
Y20figu.k.
fecerit enirrt in prxfenti à centro ípfius aliquot uaforum lurculos ad tenuía ufq$ inteílína dedu dutjì.ca.n
xilfe, ac m o x ralteram metenterq arteríam aggredì,à magna artería ipfi poll temínalíum arte- lib. 3* fot"
riarum ortum depromptam. Atque hanc prompte ínueníes, fi cum íntellínís metenteríum ín e j Kenatit.
j iofi-circa
dextrum latus reuolucrís, unguíbusq?, aut obtufiorí cultello metenterrj membranas, qua co^ H,ct ilhpro
lo tetb finiílri reñís tede adnafeítur, ínuíce dírimere conaberís, Híc ením ílico eíus arteríx rami ximu G.'dc
uenís Commííli tete ofteret,ruríus arteríx radíCem comonftrantes.Quamubíínuencrís,ípfíus nfig.n.dut
it fig. abR
díuarícatíonem protequere,ut dífeas quí h x c cum uena metenterio fuffulta redo inteílíno ra­ ad S,dcin
mos exporrígat. Parum modo foficitus,etíamfi uenxhuíus extrema ín redum in tedimi interi ad T.
non
 LIBER V.

à viefenterio
ime accingami reficadd, de à
corport aufi,
1 yer dumelt+nancPcrmeienteriumj renda.
11Jfe ** ftinifedbiis furfurri ad coli amplitudinem protrulis3redo inteftino uinculum imfcies.abfedo
iam quodfupereft filo, faeces uinculo proximas ex redo inteftino furfum denuòcomprimes,
& interuallo trium digitorum plus minus interpofito acum rurfus fub redo inteftino fuprapri
us uinculum trai] cies3fecundò redum inteftinum ita ligaturus3ut inter duo uinculanihil exere
%vti menti iì't reliqui. Deinceps nouacula redum inteftinum inter duo uincula diuides, & fuperio-
rem ipiìuspai temleniim a mciènterioobtuiìorinouacula (jie fortailis negligentiorinteftii.„
uulnercs)refccabis38£ dehinc coium3ileum3ieiununi continuoàmefenterio ad ieiuni ufcpypria
¿(i0 Wlr cipium libcrabiSjinteftinis in peluim repolìtis. ruqpinaciunctione
cipiumuL»tiduia3mu.Luiiisinpeiuinirepomis. Atq? in haefundione coli internili inteftiniiupra luprarenum remimi
m 3 pmgues tunicas connexus fedulò eft animaduertendus,
* 5pingues tunicas connexus fedulò eft animaduertendus3 una
L i l l i d U U C i L v l l t i l l o j una
A cum
cum
L L licl L uaforum
U I I I uaforum frequenti
U d lU r U - I T l ifrequenti ferie
I v i I vin.
r C C | U v n i l ferie in-
111^

4’orcfccui' teuuiaiiupuccuiLc.
efecui' tellina implicante. Vv biuiuciudu
uerò ad íciumuíque
ieiuni ufque principium pertígerís3 pcrtigeris3id perínde perinde atque redum,
s. duobus
imus.
m uinculís íntercípíes,
duoDus uinculis mtercipies, ita ut elatius uinculum1
uinculum infertioni ìnlertiom meatus ueíkula? uelicula? bilis bihs proximu
7«ft. í; udì fìt3nonautemtlatiùsconfcendat.Inteftinaàuentreliberabaiuloalícuí3qualeshícfedioniadhi
dllL Rr.nonautemMatmscoriícendatdnteftínaáuentrelíberabaíuloalícuí3qiialeshícíéd 1S' ? Jnttjlhoyum
H-
tir* bemus3abluendaofferes3ut fi uifumfueritablutorum iamb túnicas iícas8¿ longítudínem iexamina- tunica: qui ex,
SHongítudínem
%iop£u ì*
T,v.
t ,v. re queas.Pataui]
queas.Patauí] o&Ci Bononiaepoftquaabluta
Bononíaepoltquaabluta Icholarumq? fcholarumq? ícamnís icamnis exporredaeflent, alíquan-
nnís exporredaeíient,
exporredaeííent, aliquan- dmiTidridcC-
tioC ir'Y » indi»* rnranimnsMta mim nri
¿ 7 Í * d o uefíca? inftar ínflari curauímus:íta ením no folum longítudínem, frilnm Innonfiinínpm mi?r*
línem3qua? omnibus nmníniisiiÍY
ómnibus iuíx rarlrm eadem
eft (quanquam quatuordecím ulnas fere a?quet) ucrum formam m acamplítudínem iac
facíle didící-
mus.Tunícas autem3ínteftínísadhuncmodumexporredís3inquírereeftlongefadlímuiTi.ap nquírere eft longe fací!
paretenim melenterr)
mefenterrj pars inteltims
íntcftínís próxima, quae ex auaous duabus conftat membranis. unaiupe- ti
• . • i_ * f l— nU ii-if^í+íníc rlíW m pc rim
ríori3altera inferiori. Has (i unguíbus ab ¿nteftinis dirimes, quí tertíam ínteftínorum efíicíant tpffíam mtdrínrvriitT
tunícamíntueberís, acqua ratíone haec à peritonaeopendeantobferuabís.Quandoquídem
melenterr) membranas paulo poft à peritoneo enaíci fpedabís3S¿ íam qui ha? íntcftínís oouol
uantur difees. Hac tunica ab íntcftínís diftrada3obtufí orí nouacula fedíonem fecundum inte-
ftinilonoitudinem duces3ftudiofe-praecauens neíd uulneres. Huíus infuperfedionis labra
unouíbus díuelles, 8¿ abfcp negocio fecunda ínteftínoru tunícam ab íntima líberabís^prascípue
0 id íuxta redum molíarís.in tenuíbus ením ínteftinís tunica? n5 ítafacíleín confpedu ueníuU
( 6, 7,8 fi, Nunclícebít ínteftínainuertere3atqueunum eíus ínteftíní quod nos ca?cum effeputamus3ori-
gura O. ficíum examinare. Vertuti ínteftínorum túnicas licebít fjs adhuc in uentrerelidis mterdum di-

minatis.alias emm uei i^mínarí nnfíent Verum in prxfentia ut rite íllum eximas mendace qu¿
commodiusipüusorificiumneruicp examinan po r Uríam Vnoníhmíta/ meo opere oí,

tvtkdiuul nrífidumcauellere conaberís uttertía? uentrículítunica? uideas prmcipiu. Q_. P

uinculum fiomachum à uentriculo tranrucrrmibcransNuncu membranx

;o,non tamen pénítus ( ne^5™ s utens,
mefenterí]
----- iíexpcntongoongincm^
ex peritoneo originem i ce \3 nmufomníaquxíncauo
g• -n cauo íecoris
iecorisoccurront,
occurrunt, portas
L l t f t uinculísueropleracpmtacifu«^ autfliubctfmgulis
" n; Cül'Sím '° í o r T a i r f bTll'mcatu^autf,lubet fmgulis feorfum
feorfum funículosaccómodabis:
funículosaccómo
Icilicet uenam,artcriam,8¿
«™, m fcihcet uenam,aMeriam,<x bilism
u
t bilis m___
A ^ - ^ ¿ ;nfo!?oriomcnti membran® prímum
inferiori omenti membranxpnmum dige,dige,
'h«m
2ofigurm poñh®cartenarumradicibus^q r,mínalíbusarteríisortaínmefaiteríufertur.Atqüe
úutm P' runtur,ílla fané artería no onníla, o,ux
nutgis
nuanci duo fut in ínteftinís faciendum trió,
uéucft ómnibus unum duiitaxat tuncu urna » ^ fuperius uentriculi oriíiciú, plurimum
nuímus)iniícere nihil prohibcatnmoj ^ p porta &: relíqua qu*interfepta funt.itaut um,
 554 A NDR E A E VEBALIt Èft VXE L l e NSÌ S
fcnterio, omento g lie n e ex uentreexemptamdiiteimponentur. ac ftatim cum omcmiportio-
JLienit tunica
tjui obferuan- ne extrado liene,h omenti pars licni obnata unguibus ab ilio eli: dilccrpenda,ut expendas qui
da,fintuì cuip lienis tunica ab omento initium ducati Q uod uerò attctillimè himmacp diligentia inipiciendum Bere di.
ftu* ad uentri'
fit, num meatusaliquis à lieneinuentriculiorifìcium pertingat, quttqj uaiòriim hichabeatur fccrpcrcs
fubjlantia.
■culmi nexu et
ièries,etiam fi taceam,neminem ambigere reor+Ccetcrùm ut lienis iubftantia obferues, aliquot buUtc)fig,
iediones ipfi induces,^ ilio inter duos aileres compreiIo,ipfius fubllantia ab illi infer tis uafis
A in i fg

aliquot locis feparabis, hacq? rationeuaià aliquot fòla ÒC lienis carne enudataipedabis*Ven- buUic) jìg'
V eiutdculi ca
•pacitdtis et tu
triculum uerò lauandum, deindeueficannftarinflandum dabis,ut ipfius capacitatem cuce fa.

.
mcarum exa.' nè eftquàm maxima,intuearis,& tunicas ipfius, ut in inteftinisfacieiidumpraxcpimus 111Cxa- n v t m i 7
mai , mines, poltmodumcp inuertas,ac bill's meatus " infertionem in inteftinii quod adhuc uentri cu­ figura.
lo appcndet,uideas. Porrò ubi htec omniaexemeris, fi quis iànguis alibi effluxerit, & q ua>in
uentre adhuc reliquafuntobliterauerit, ipongia aqua copio fiori, non autem aceto imbuta fe
mel atque iterum eluendus e l i nani fi lino abfterferis, plus tingendo oberis, Solent cnim ole"
runqueexigui uaforu dudus, multa adipe bC membranulis obliti,difficulter admòdum in ho-
mine reperiri,id^ magis fi fanguineobliterentur. Elm o itaquefanguine, ac obiter rjs quxad"
huc in uentre reliqua hint abfqj fello n e infpedis, & iecore nulla ex parte uulncrato fed ùenié
caute grana in corporc aiTeruato,primùm membranulas,qux uclut uena* caute fccunda conili
tuunt tunicam,ad facrum ufqueos aucllerc conaberis, diligctcr pracauens ne° dextrii femina- o zofig. h.
lem arteria, qua; caute corpus tranfcendit,fimul cum membranis adimas. E il cnim hccc tenuis z>fig-g-
& membrana; modo albicans,multaci pinguedine in homine obduda. Quapropter comode
admodum receris, fipriufquam aliquideorum qute in uentre adhuc reliqua funtagarediaris,
S em in a rs ar
artenas feminales inquiras, ac delude ne ltedatur in reliquaru partiti adminiilratione caueas! p io fi. h,L
vfigf.
ten a cia obfer Vtuero id prxftesaccuratiuSjanimumadhibebis1'dextrasfeminaliuen^quàexcauaoritur:
$ * fig -fi* s

.
uatidcc. dein de ÒC arterite exortui,qux inferiorem mefenterrj fedem adit.Inter htee duo organa partim
fig j.
alcendens,partim defeendens, nitéris obtufo cultello cauam uenam ex finiilro ipfius latere ab n o fi.k
arteria magna dinmere,membranofis fìbris,quorum interuentu hcecuafacommittuntur,dille
(Tris* Jn hoc opere duarum feminalium arteriarum radices in coipedum uenient, eteqj quò ilfe
pori igantur commonilrabunt, fi modo ab exortu eas arterias ex membranulis quibus inuol-
uun tur ad ieminales uenas ufque quibus tandem committuntur fedulò,nulla^in trahendo ui
Cduet uena et
arteria: ma' keta liberauens.Hacc ubi prscftiteris,uenaqp caua 8c magna arteria ut commodius in confpe-
g n a Jeries, in ciumueniant,membranulis fuerint detectx, ramos quos in ipfoperuentrem duduemittunt
p er ¡tonai am­
examinabis,ac primum5uenas renimi pinguibus membranis implexas,&: deinde ma ante arte- s 20 figurai
plitudine f a ' X ,Y .
dia, pili obfer' ritcac caua; propagines renibus ierdfum Tanguinem defercntes« Elorum origine ci tra onincm t io fi.a,b .
uanda. ieciionis operam infpeda,ucnte caua; propagine dextro renipropriam fuis membranulis dete a , u fi.
ges,cX deinde rems quoque pmguem membranam unguibus lacerans, quo pado illi“inuolui- n.2 jT,V .
R~enu tunica
rum totins p; a
tur aihgcnter examinabis. Denudato rene* urinarius meatus qua ex rene prodit,cultello eil iiv u Confir re
m io fign
deo eoyìldt na quirendus: deinde ÒCarteria magnte propago dextrum renem accedens,quò fimul integer ren ra c m re-
tura examen. uena bC arteria & urinari] meatus principium confpidantur. Licebit modò aut totani renis na tubiti a fi .
turam examinare autquoufquealiaqiiardam diffecueris,renemrelinquere/ Vtcunqi uerò id xiofi’ Cìd-
2 h 1) figjt*
modo poitea ue feceris, uena; caute,arteria^ magnte propagines uinculis iuxta renis cauum q,q.
mtcrcip1debent, & deinde nouacula acutiorifedio reda ìecundum renis longitudine in ipfius y Hicfeftio
gibbo nerius cauum eli ducenda,renq?itabipartitusaperiendus,finguis®,fì quis fit,fpongia nitferie dili
gcnlcr oh'
inadente eluendus ucmt. Ita enim dico renis finuum natura, deinde & urinarti meatus prinri- jeruabis U
pium intuebutur, nifi cadauer nadus fueris obefius.folctcnim pinguetudo in fecundo humà bcGati figH*
mrems mu co. ccta, impedimento effe, cur minus finuum naturapenitus fecanti occurrat* ra ii*
Quapropter opertepredum fuerit, canis renem diligenterprius exam inare, S i ex ilio dein hu-
manum cogno cere* D iuiio igitur ìecundum gibbum leu exterius latus rene, primùm digito
iinus iecundi in quem urina colatur latcra inquires, & foraminis quod in medio ipfius, fcu in
primi finusmcmbraneirenum corporis extcrno latereapparet,fì:ylumimmittcs,quiinurina-
num mcatu ucrlus ueficafàdleprotrudetui%Deindeubimembranci huius corporis primi ue
renis imus anteriorum ramorum eum pofterioribus ramis coitum,qui non procul ab externo
renis perheitur latere obferuaueris,ut illorum ramorum dudus,3C primi finus reliquum cor>
*3US^ CCfUn j* “ qUS ì701*1113111 naturarne^ adinuenias, ea fedione diuiium ÒCadapcrtum renem
luci ìm c audes OCrccludes, quo mutuus nupcr didorum ramorum coitus manifcfiius appa-
rea ♦ cm y um tecundo finui indes, 8^ubi ipfius formam cxpcnderis,ab anterionbus primi
inusr miseamrenis prxrcindesfubil:antiam,qua>poitcrioriiIlarum fcdiobnafcitur:àpofte-
n o n us au cm ramis cam adimes,qute illaritm anteriori ledi continuatur,ut modò integer ap
parcat

/
 DE H V MA NI
corporis fab Ri n *
parcat primus ßnus, cui modo ftylos ciuo ill„m A L I b e r v.
admirari cjuamridicula ab Anatomes profeiloribus^^enumoffi *i0§110^casdndere poflisJ&
ta.Caeterum tunica pnctcrp.nguem membrana™ r c n e T l , Ì ^ h^enus prodi,
aiom s.nrcm sg.bboduaxlabrisanim um adh.buerrfn I ft,enS,facilitibio«urret fife
nihil a renisfubftantiaabfcedere,8 cdein prompteadrenf ^ r 1111163 ^Un'ca'b*^emtuncnon,
quahter haec e rems uena: & arteria: membranis L „ r ulquecauum unguibus diuelli ac

l/U mwmuerfusipfiuscauum exciurenteminueftioabis anlÌum n* •H UCn* cauai& arteria: ra,

E¿Joyum ft*
mftncfeminalt uenaeadhibens, quam ex medio nona d r7 P^uiquamaliquid diuellas; fi. nißru teflem
confpicies.Vt uero ritèintuearis,num à renis finiflri'mjocme^-f3^'1<^tra.^ <^’onem utcunque pnentitim oy-
cat obtufo admodum cultello (nifi forte fecandi nm rL f * teria,femmaleuas originem du tus examen*
trahes, & accurate aliquouiq? uena? ieminalis princiniJ cns^mer?kranulas a rems uena de-
dein ucnam renis ab arteria nonnijiildeorfumrefl«* qU° qUC a mc^branulis liberabis:

t 20 f ¡ k
aofig
dzoji.f.
turortumdidicerís3& uenasàd^mrris^ibùefoir^110”61^ 1 cauaor‘Jl1conipícítur,Vbíígí.
fi mafculí obtiaerit corpus penis cutem & fr *^ e^ l? cm^Jams JP^as bberans déduxeris, T ejliiï et pe
oflè redaiècflionc penDme^iircwe^^i^ÄM 11^1j^ ^ lí^ d im e s. Primùm itaque à pubis nió etfuis inno
lucris dete-
'!‘P r bus eleuatis, cutem^cum carnofa membra™ à p m Ä u f tf ld ^ rí° élio*
' eXtrcmc] 'P f i ^ i m carnofa membrana coalitum, & carnofe L m Ü a ^ f u K S e àpafis
co. poi ibus abfcelìum. ad ha:c perpendes ipfius ad glandis radicem lioamentum deindc &
uenas cutem eam adeuntes, poftremò nullam pinguedine adipemue ínter cutem & carnofam
membranam.ut nequem palpebri* hic reperir.^ ac proinde leuioccafione, tirillas hyatídea«
mflationepeniscuteminfeftar, Penedetedc>,&dedudiscruribusà pubis offe inte^inguina
&f.niftrum teftemfedioadpodicemufque ducendaeft,8 £ deinde cuín penis cutefcomimà
tdiibuso£interfemmioliberandu, fediombus femper uerius dextrum latus dedudis.Quum Tefiium fi­
uero tcftcscute carnoiaq? mcbrana nudas,ne teftes luo loco moueas inuertas'ue,accurate obier nis examen*
uandumieft. Quum primum enim cute nudati funt,ipfom fitum, S i cui nam potiftimùm parti
uata ieminalia iliis applantetur, indagare oportet, ut Naturai difcas prouidentiam, qua? teftes
/ Vatturn /ta co^ocaLd^ ut ipfius naia fint tutiilima, illisqp ipfi teftes uelutpropugnacula pra?ponantur.
¡din quo iam dextru teftem cum ipfius uafis ÒC tunicis à fimftro dígítís aut cultello dirimes, S i iundis
hìc cadaueris cruribus dextrum teftem femori imponesse mox cultello s uenam S e arteriam femi-

re cernís nales ^ cxtn iatens>uicinis membranulis ad peritona?um ufque qua illa? procídut,deteges,hí c
^rYcerm
g 122fig¿
f i g y , primum in interiori ièdeperitona?i,^poftmodum
J'»»***v»*,*x»* w . u i i w u w i H »H incexteriori qualiterhLitranfeantfolis
A i c u u r t vjUdULU manibus
d i ll Cell l l IVJIIS IlldlU UUS
ñ.ecr confiderans.
b 20fi.ecr confiderans* Dein ftvlum foramini öuae.orediunturuiad teftis ufqueinfimamiedemprotru
ftylumforaminiquaegrediunturuiadteftis ufmieinfimsm fpdpm wofi-n
per l'? z 2 peritonaeum ufique ad foramen qua uafa tranfmittitdiuidesjnfuper iecundum ftyli Ion Exterioris u
’ f a gitudinem cultelio foramini quoqueindito, adhumilimam uique teftis iedemprimamipfius flis tuniccC et'
iz 'fi ? i> Pecu^iarcm tLinicam iecabis, 5C repofito cultelío, diftentaqptunicahuius aperitonceo1ortum,
pertío,iidJo-
rum fJ'emina'
kzzfi.iux^ ^ ua^c^uma^ bumilimamteftispartemk adnexum,pra?tereaÖ^teftis1muículumexaminab i s lium detedlio*
liti neäitur Huíusnanque natura, duclus S¿ forma in conípedum ueníunt una cum gracilibus ramuíís á
x- uena 5 C arteria in hanc tunícam numeróla ferie"1excurrentibus^Hac tunica relida,teftem &C ua
w & nunc rurius hiñe inde diligentius iubleuans, reuoluensqp uenam, arteriam^j ab ipfis con ter-
rc eji in u mino fernen deferente uafe ad teftis ufque elatíora" dífeernes* Vtuerb uena? arteríasinfertio- Velfor ufemi,
2ofig. nem adamuilim dilcas, uas fernen deferens á próxima teftis corpori tunica eft 0 liberandum, naliu circet tt
n di' non quidem uniuerfum,(ed ad eam ufque partem qua? uena? arteriaeqj finibus eft próxima. Li flem ac ipfius
é iU ud berabitur uero uas ipfum facile,fi traníuerías íedíones inter
fj. Sitd
ufjC ínter teftem & 8 ¿ uas illud ad fuum ufque
adeòtefiise-
xamen*
«. prin
nrir cipium acutiori nouacula duxerís. Hac fiquídem admíníftratíone uafis íllius anfradus,8 ¿
nenl;, ^ ° ad teftis connexu, ortum^ manifeftè animaduertes.^Verunulla ipfius caukas,neq? quo pado
bis ^ ¿Hud à teftefernenaftumat,in 3“ *conipicuo erit.Hocenim nihil,nifirporofum
........ ..................... ---------quid 1— qua teftiadna
'i----------—
'. r 11 _ fL/1 - A. 1 L« í - i V /»fi ri l l o L r\ K t
V** uìde- icitur referct, nullo meatu manifcfto ex teñe in ipiiim penincte. Semen deferéti uafe ab intimo
n f f teñís ínuolucroadeummodum iiultcuu
teuisinuoiucroaaeummouum liberato,, uenx ac artèria: anfratftuum ramuli puAimiLiuu^
uLiiccctL<uiciiccaiiiirtv.iLiL*nx próxima: teñís
___ f. « ___ 1:____ ~ *■***• \7 t-n /M .ò n ^ A i> (ìiò «n
corpori tunica: oblati mclius cólpiciuntur. V t uerò prorfus in confpecìum ueniàt/anguineirt
1 n p n i J f A n m i in p f r t

' ex anfractibus ad teftem comprmjcs, & deinde anfractibus uinculo ne fanguis refluât interce,
ptis,teftem fecundùm ipfius longitudinem diuidere conucnit.deinde qui ex tunica tefti proxi,
nia,8 i cxanfradluum fine ramiad teftis fubftantiam excurrant, qualiterqs tefti ea tunica com,
Aa z mittatur,
 5j 6 A N D R E AE V E S A L I I BRVXELLENSIS
mittatur, quseqj teftiS fit fubftantia, obleruare, Atquc hxc prim um in uno quidem tefte-ideiii
in altero funt examinanda, Quippeuixprima frontehacc omnibus cruntobuia,quuinhade.'
nus nemo haec aflecutus fuerit, Vnde etiam eadem adminiilrationcperpetuo non eft utendu*
fed quum commemoratam in dextro tefte tentaueris, integrum tibi crit finidrum tuo arbitra^
tu aggredì,Examinatis ad hunc modü teftibus,iplorumq? nihil reietto,penis niufculi Si ipfìus
corpora, deinde uefica 8£ urinari) meatus, Si reliquus lernen defèrentiu uaiorum dudus, infer
Penis mußu- tioqjcum adenofo affiliente, Si omnium uenis, arterrjs, Si neruis lecanda ueniunt*Didudis
hrumcxAmc, itac^ cadaueris cruribus, S i cute utimonuimus ab interfeminco adempia, primum1duos rom phifig.ca,
iculos ab orbiculari mufculo redi inteftini in penis radicem, Si potiilimtim in meatum urinx 4i>W.* h,
Penis o ^eminiqp communem pertinentes aggredieris,dein1alios duos,qui ab humiliori pubis odium q *
rumorrnfa fedeoriginem ducentes perns corporibusinferuntur,adimes,ac ilicopeniscorporum'origi qi,zfi.ca.
uenarum,arte nem examinabis,acuto cultello dextrum corpus ab ode unde pronafeitur, quàmpoterisproxi
,
narum et ner me diuidens.Deinceps uerò in penem excurrentibus uenis,arterrjs S ineruis perfundorièhie
voi umfineper perpenßs
tmentium exa
pubisiiiuicem funt sfeiungenda,quod fîet ocyus,fi ueficæ corpus à peritonæi 49I.2 c*
men.. partepubis os fuccingente, cultello diremeris,& deindecultro quamminimecralfo pubiscf
1 * - ^ 1 y iil 1-%. r \
1 f* C*
/ i tl H 1
C* 1 1 1 • *
IlÒ tY l IH C*
t i t tT Ì P n * o N /-v -

Pulì*offa qui fium 1cartilaginem reda fedione penitus diuiferis. Nouaculaenim quum crafiior fittili offl 5
ammenda. ^ non xcju| acComoda. Mox uno cadaueris crure in menfa relido,&: alio ab illa propem T r itim i
dente,ita cacfauer in menià reclinabis,ut ipfìus os lacrimi ttimik lateri incumbat,&ui didudis fifr1*-•I f.
cruribus,ad triumquatuor uedigitoru latitudinem pubis oiTainuiccm feiungas, parumem'm
aptè feceris,lì pubis oilìum portioné exemeris,quòd id S i fìat incommodè, S i praeter alia mufi
tos ita uitiaucris mufculos,nequeulluspoftmodumofIìumufus adfceleti prxparationem fu
Vrìnariorum turus ^ * Quapropter pubis oilìum cartilaginediftèda, S i dein ipfìs offìbus ui diremptis,prfi
meatuumadue mùm àrenibusuurinari) meatus à fuis membranis quibus obuoluuntur funtliberandi,atque uz
ficam,er uafo ad uefìcx ufque corpus perducendi:deinde x uafa fernen deferetia qua ad pubis oda deorfum ad
rum [emende- jn peritonei amplitudinem refleduntur, pari modo ad olandofum adìftentem ufque ex pim Xzz>Z3f;'K*
gUndofumne. guionbus quibus integuntur membranis denudandi,atqueineooperelodalis manu ueficam
fica: corpus e- modo in dextrum,modo in fìniftru comprimere ed necelfiim, id^ maxime quum uena: caux
xamen. ^ maQn3c arteriae ylèriem hac in fede in q ihres ,H xc nanque iam uenit expendenda,ac primùm y fatte
\Jdua C7 dr/ . 0 0 . t . 1 . . Q r . 1 f . ■ r r r 1- n r ev do cd a
teri* magna rami quos uena o i arteria lumborum uertebris o i lpinsc,abdomimsqp mulculis Se peritoneo
dtflributionu exporrigunt,qui omnes flint reperti! faciles, fì uenam S i arteriam nunc in hoc,nunc in illud la-' ultima li 3.
f d offe[acro, tusualidiusrefledas,5i 5neruos qui fubiliis feruntur obtuio cultello quoqueinquiras, ac de^ zinfimfur
mumad ipibrumquibusinièruntur organa deducasnllosdico,qui teftibus8^uefìcicfundo cf ^ zc<i*
exporriguntur. Porrò rami uenae ac arteria^ poft ipfarum luperos facrumbipartitionemex^
currentes, in cofpedumuenient, fì radicibus femper aniniumadhibueris,&T cultello rctufìori,
neramoru aliquem uities, ipforum fequaris procedìim dudum^ : & id eo leuiori praeftitcris
negocio,quo noftrks uaiorum delineationes diligentius operi accommodaueris. Verum ubi
ha’cdiligcntererisintuitus,fìnidrumpcniscorpus à pubis ode etiam dirimito, S^quàmpo^
teris commodidime uefìcam,ipfìus^ ceruicem à redi inteftini termino, cui fortium tìbrarum
interucntu hseretjdiuidito, abledis interim uenis S i arterijs in uefìcapenemc^ excurrrcntibu s;
quas fì priùs uinculis forte interciperes,parum profedò lèdioni obedès, Vefìcam modo fìmul
cum pene exemptam,alteri cruri aut aderculo impones,8^ denuò lèminalis uencc ac arteria: du
dum uerfus teftem, S i à tefte dein lernen deferentis uafìs ad glandulolùm adìftentem progreC
MuCcnl ce °t>^ruat)ls>cluo denuò exadius feminalium uaforum harmoniam expendas. Poft ha:c
nicióìicficajp amufculum uefìca:meatuipra:fcd:urn examinabis, Se oblongiori ftylo penis glandi ad uefìcx
fi use]uè uefica ulque fundum impofìto, uefìcae meatnm à glande ad ipfìus ufque fundum cultello fecundùm ^
fendi et cenò.' ftyium porrcdo hdiuides, ut fìmul ueficx cauitatem, S i ipfìus tunica, S i urinam deferentium \ ■!, ¿cx..
meatuum xnlertionem, <x lemmi urinxqp communem meatum peni exporredum mtueans. tra figura
Alicubi igitur urinarium meatum ex renibus in ueficam pertinentem forato,ftylumq ad uefì.
caefundum ufque indito,ut" membranulas meatus illiusoriin uefìcxfundoconnatasfpedes, ‘
quanquam etiam integrum fìt,ex uefìcx fundoftylum ipfìus meatibus indere. Corpus uerò
glandolùmfernen deferentiumualòrum iufcipiensimplantationem,ut lubetpoterisdifeinde-
Penis corpo- rc,&quo'nam pàdoea uefìcx meatui immittanturperquirerc, Poftrcmò uefiex ceruicem à
7um’ duobus penis corporibus ad glandem ufque cultello lècerncs, ac deinde duo corpora quoad
poteris inuiceni dirimes,quamqp habeant formam,qua^ natura ad glandem fìntprxdita con
fpicies, V t uerò adamudìm ipforum difeas fubftantiam, peni nunc tranfuerfas, nunc longas, dsfig aJ>>
IL.u7t mteßt redas ue frdionesinduces. Reieda modo cum fuis appédiemus uefica/ tres redi inteftini mu
m ,hUf a' v fculos,8C uenas examinabis,qux à porta: uena huc deducutur, S i qua: caua: hac in parte funt 3
foboles*
 DE HVMANI CORPORIS F A B R i Ca
L IB ER v*
foboles,Vbiidquoqueprxftiteris,rc<n:i
iuijurs inteftini hnem
, v u i ici^uu4uc|ji A-uiLLns^recti
lnteltini fii ex corpore exf# k • • r> 557
g ___________________i _ _____ '__ '____ CA. ‘
r . .
r .°fe °r 8 cauamuenam qua primum fub iccorc confpicitur,&:"maonam , Jlc,es*Dcinde
f t S * deinde iplärum prxcipuos ramos crus adeuntes uinculo duplici in to^ ies u^fimul cum

*S Ä t e Ä r 'S S : tusexdmen.

c « ,
< • '« ( u tm u » ,í)a d u ra b / Ilt™ d „ <» d a d tl¿ a o :ddndt à ¡ n g d i r c a , „ i * T ¿ S Í d t o 2 "■ > ^ '■
t i r
•I ,1(, , ami is cute dctectiSjC^ uenarum ramis qui à uenis in brachivi ex cur f r i dmilldrü
rm ™ us lllls porrig 5tur,perpenfis,dextram mamillam ammufeulo brachiü pecton adduce..-
ubA tc auterto.uenarum artenaramc? examinans propagines, ab illis qux muiculis thoraci incum
bentibus deriuantur, in mamülam aflurgentes. V bi mamillaram corpus à thoracejfiierit litre-
j* epsundiquaquc ftudiofifiime ademptus,8£ uari)spermamillarum corpus dudis
ectioni us ip farurn fubftantiam condifcere licebit* Qiianquamhsec quoque in uiro inquiri
potcruntds nanque fi' colore fufco & habitu fit obefiorfeandem quoque oftendet fubftantiä*
w6ntuJ.t^ Deinde & nuenx quoqp & arterix Tub redis latitantes mufculis3pari modo in ambobus3etiam
0lifiXc, fimagisinmuhereexpendentur3reliqua^adminiftratioaduaforu ufqueieminalium0ortum
f,g,h- comunis mulieri quoq? cenienda eft* Simulate^ igitur mulieris ftminaliu uafo rum origin pm V tari de ließ
exfitws qui oh
P ^ ^ 'Lt didiceris/olis manibusadinueniendus eftputerus &Cq uefica3infuper teftes&mufculi& U C fliC ßruandws*
d e lir i, quoque cum arterrjs uteri iundo & ceruici exporredx3priufquam icilicet aliquid diuidas*i_;e-
quemdm inde didudis cruribus à pubis ofteutrinquefecundum pudendi colliculos Tedio in cute ad po
àmexreu d,cem ufqueducenda eft, ut deinceps inguina aliquoufq? opportune cute denudenturÄea
sfigurati ft1120fi1me^ i° ièdionibus intercipitur, uerius pudendum quoque à pubis oflìbus Teparetur, Seminatitiuu,
indicibili uuluxq?adhucappenià maneat. Pubis uerò oflìum cartilaginem,utiliuirisfaciendumprxce^ forum exumc.
petcrc h- p j rdiuides3ac illis l'nuice quàm poteris maxime ui diremptis3moxcultellosuenam ac arteriam
yVthi “ fi feminales dextri lateris ad teftem ufqueex pingui cui obducuntur membrana nudabis, obfer-
gnu. liansne * ramos ab illis priuTquam anfradus fuos conftituànt, inelatiorem fundi uteri fedem
svfìgu. d, exporredos uulneres.Poftquam uerò ad teftemuanfradus deduxeris,perinde ac in uiris ipio-
ß T f ruminfertionem deferentis uafisproceifum, ipfiuscp inuterum infertionem3&:teftis iub^
? fig.H. ftantiam form am i examinato, uas illud ex pingui cui inhxret7membrana liberans3qux u è '
uiffi.ocr ipertilionum alis imagini multum accedit* Poftquam hxc in altero quoque latere obferuaue^ y er.driiuteri
H r' mt ris animum adhibebis ' uenis ac arterfjs inferiorem uteri fundi federn, & ceruicem,ueficamc? faiihm ikc-
16 adéuntibus, q u x in grauidis animalibus accuratiffi.W,ut & * illi qui à fern.narqs uafis in utero
* porriountur,utc? ctiam omnia uteri reliqua in conipeifum ueniunt, quandoquidem in illis iu-
« cr»6k. nioduin uenx arterixep turgent.1’Vnnarrj meatus à renibus in ueficam pertinentes,limili- V m an ors
«actau W ,“ ^ueficamufquetfu.smembrabiS funtemundandi,&deineepsuterascum— •
kv ->■ uefica ex corpore eximendus.dilTeilis in ipfum S i ueficam procedentibus uenaru arteriarum
h
u tifig ti- g/neruorum ramis,8C membranulis uterum uafa<? illa con tinentibus,8<l ns quoc? quorum
interuentu uteri collu inteflino reifìo ualide continuatur unaamputatis, Exempti ìam uteri for
c v tfm ä mamcontemplaturusjipfiusceruicem inuolues, quo una uefica: ceruicis ini uni pertmenus
figura, foramen, & uteri fundi orifìcium cifra aliam feilionem uideas, & modo opportune ueficam oC
ipfìus ceruicé mulculum^ urinx meatui prxfedu longa fecfHone dimdas, ueficaeampiwidme
& urinarioru meatuum infertionem, ipfiuscpceruicis cum uteri cerulee coalitum inlpeiturus.
Infuper uteri quoque ceruicieodem modo ad illius ufque os longam fedhonem inferes,ac acu­
ivi iiu7 tiorinouactila uniuerfum uterum fecundùmlatera ab ijrfius orificio ad cornua ufque diui es. _
V‘figuru. ¡laeniiuillius (ìnum, fubflantiam,formarne? exatìillimè cotemplaberis. Porro fi Illte^ ™ §r^ ^ m o k e m
uklxmulicris cadauer nadlus,& uteri duntaxat cum feetu, ipfìus^ ìnuolucris ìntueri,animus
f e n i c o "mucronata pedoris ofiis carnlagine.ad pub.s ufque os acut.onncuaculafcA.o-
iucrit,iIicoamuuu r n^npircr deinde aliam utrmque ab umbilico ad ilia
few LJs fpedfandumofFerett&fiinalterumlatusfllumde-
mohens. Hac f a mQPdum apparcbunt turgida’,adeò ut ipfarum nc<?
trufi-ns,uenx&aiterix.plnnla xp
_ ^Irepofiint.Hisitacpucnis & arterijsuna
feries ncque ortus citta aliam adm fccndcntibuPddlpéterobfcruatis,leucm feflionem
cum ncna&T arteria fub redo mufculoco^ fiìic rmàm uteri eft crafliticspe-
nouaculafecundùm uterilongitudinem tentabis,cai e i netres^
 5^3 AND* VESALII DE H V; COR^ FAB» LÍBER V*
netres.poft hanc alias duas,utrínquenimírumunamduccs, cum íllarcdos ángulosfaduras*
Sedíonumlabraunguíbusapprehenfaínuícemod¿cedirínics,t\ uteritunicam o ís manibus
à fecundína feníím díuelles,uenarum arteríarumqjora ex utero in fecundinam pertinenza rum
penSjduod in parmi proxímís feceris fadlius. Exemptum ab utero una cum luis inno tiens foc fVtx Uh
tum in peluim aquaplenam repones,atrum ÒCuiridem quodammodo liquorem abluens,qui h w* 30.
ex effradis uaiorum oris promanai,(ecundinxq? obducitur.iVlodo aute di igenter iecundinæ
fubftantiam,8£ quæcunque in illa fpedanda funt unguibus aut cultdio examínabís,íd impri­
mís anímaduertes,num iplà membrana quacpiâ fit uníuerfo foctuí obduda * an tantum indar
latioris cíngulí fit,líenís fubftantia efformati, Atque hic etíam fedulo expendeSiqualíter fecun-
dinæ fubftltía externæ fuperficíeí eíus ínuolucripertínacíter obnafcatur, quod farmicínis ima
gíní compararmi,fecundumcp feu medium ínuolucrum nuncupamus*Vbí ítaqp fecundinæ
naturam adamuíTímexamínauerís,fcetumhunc índeattolles,fecundi illiusinuolucri naturarti
confideraturus.quam fimulatq? exteríus infpexerís,atque qui totum fcctum ambiai dídícerís,
cultello ídalícubí pertundes,&: foetus urínam proflucre fines,ípfumcf ínuolucrum à fœtu8in-
uertes, atqueab umbílíci uafis dependere tantífper fines, doñee intimi quoque foetus ínuolu- figuralo.
cri iîidoremcontinentisharmoniam dídícerís ♦Hoc ítacppertulum fudoreeuacuatum àfoe-
tuhamouebis, dC ab umbilíco etiam propendere fines,uafaumbílíci ínuícem difiungens,mea- h queadmo
díí m 4 U-
tum ilium præcipuè reperturus,cuius benefìcio fœtus urina in iècundum ípfius ínuolucrum
bujig.so.
perferturJnuenies aut hune prompte,fi cultello uenas 8¿ arterías qua umbilíco proximæ funt,
Vntbilid uct- díuífcrís,ac meatum in ípforum medio repofitumíndagauerís. AbfcííTis bis umbílíci uafis unà
foru examen. cum fœtus ínuolucrís, 8¿ fœtu in menlam extenlo,à clauiculis per coftarum cartilágines ad pu
bis ufque os lèdionem ínfiníftromagís latcrecultro aut nouaculamolicris,quæ in thora ce 8¿
peritonæi ufque cauitatem pertíngít: deínde ab umbilíco uenam ¿n íecur & arterías,ad fuos i Ftrè ut z
figurce F»
quíbus ínferuntur ramos, 5¿meatum urínam dedúceme ad ueficæfùndum,paruo admodum G,M,K,L.
negocio deduces,omnemq? fœtus admíníftratíoncmabíolucs* Nifi etíam uífum effet inquíre-
re,num ¿nfœtu peculíarís alíquís proceíTuskà ucna caua ad uenalem arteríam,8¿ ‘ab artería ma à A’ Cfigu­
ra $ U. 6 lit
cetabule- gnaín uenam arterialem pertíneat, Acetabula uerò in oue aut capra funt ínueftíganda, utero Gfigu.6.
nmexamen. lltCLmqUe u¿fum fueritdíuífo.abundéetením fuerít uteri comparere cauitatem,quæin no præ- IAb O ini
figura 6 li­
gnantíbus uaccís oppletur tuberculís ab íllís non dííTimilíbus, ex quíbus paulo poft languis
bri 6.
¿ fedeprofluxurus eft ; aut fi primo conceptionís tempore eíufmo di díuídatur utérus, tuncís
íiníbus conípícítur decoratus, qui prímum à ueteríbus diífedíonís profciloríbus acetabulí no
men funt emeriti. Atqj ita prarfenti Capite partíum quinto hoc libro tradítaruadmíniftrandi
ratíoncm abíoluimus : ítacp corpus fedíonís ferie relíquímus,utad relí-
quarum partíu quas fimul ín illa admíníftratíone non reccnfuí,
demonftratíonem ncutiquam futurü fit inutile*

LIBRI Q.VINTI FINIS.

A N-

I
 ANDREAE V E S Ar r?
BRVXELLENSIS, DE HV M A N I C O R P '

RIS F A B R I C A L I B E R S E X T V S CO r U

paisimpricfigantur^

P R I M A S E X T I L I B R I
G
IF R
F a

PRIHAE FIGVRAE, E I V S D E a 'Q .V É C H A R A a

ctcruinIndex.
R<-AE S E N S figura tantam hominis in dor fid cubantis partem exfinijlro latere com
monflrat, quantum oflendetida?thoracisfed ifu ficere arbitratifumus.<-Ab anteriori ita$ tbo'
racisfid e et lateribus,ac dein ab aliqua colliregio
fcults qui coflis obducuntur refeBis., coflarum o fa dfiuis una
berau im u scoflaru m ofiibmCuti interficandumfit)ejfraBis,coflarum cartilagtnes furfum
tierfits dextrum lattts attraximus,ut thoracis amplitudo,banc§ inter fepientes membrana,et pul
mo reliquack in con fieBurn uenirent,qua modò in charaBerum Indicefigmficabuntum
I,-A Sinijlri later is coflaru indicaturcartilagines,und peBoris ojfcficxtrofumfurfump ,
T
-fiE Inter coflales mufculiinterualla cartilaginam
'XG Coflarum a cartilaginibusfiiunBarum o f f ,
Xd Inter coil ales mufculiinterualla oJ?ium adimplcntes*
E Clauiculahienuda, atque infiuafede adhttc ajfiruata ^
F Venarum,arteriarum, ncruorump in axillamptrreptantium fines*
G Exterior iuolars nta hie inox attulfa cute fica occurrens.
Sin,fini thoracis a m p litu d e interdmdens membranafip erficte ipfiusfiniftra Inc confinata.
, Tquantetiarn E ,M ,N & O indicant*
Septum tranfiierfumeafuperficieInc apparent,q,tafin, Eram cat,itatis thoracisf i d f i
K S eda ubi interdiuidentium thoracem membranarumfinijlrafepto connafatur. Hxc
Aa 4
 c6o A N D R E AE V E S A L I ! B R V X E L t E N S I S

1 jT, Jrltfc protubcransfedes,cordis qratia Inc inijlniflrum ¿dec promin et*id nullify una cum ipjius in
uolucro inter membranes tboracem diuidentes comprehenfum,infenifrum on gc magisquam in
dextrum porrigitur, atque huius p otp m u n i tuber is occafionepr efentem figurant exfiniferopo
tiuSjdudm dextro latere exprefeimus. 1 * t
M JRena jinijlro p eflo ris ofeis lateri cx p orrcC ta ^ fen iflre thoraceni interdiuidenti membrane
uariosfurculos offerens.
JST ^A rteriajinijlro peCloris ofeis lateri ex p o rretta ^ jim iliter ac uena M infegnita ra m u losp
n iflre tboracem interfepientimembrane exbib ens^
OpO R am uliduena ac arteria dedutthquefecundum peiloris ofeisfenifirum latus diugulo adabdo
minis regionem p er tingunu „
!PPP N eruusfeptitranfuerfefenifeer,bic co n feicu e tboracem interfepientis membrane fuperficieiin
p rogrejju adnata6*
Q ^V ena in hominibus potifeimum d iugulo und cum fep titra n fu erfi neruo deorfum e x cu r r e n s^
membrane tboracem interfepienti ramulos deriuans.
R t S; T ? V 'Pulmonis parsfiniferam thoracis cauitate occupans* ac R & S huius partisfedem not ant,
q u e c o p s p i ipfas fuccingenti m ebrane proxima eft,g ib b d ue cernitur*R uero V eius par
tis fedem indicant,quepriufquam collaberetur,ex teriorifuperficiei membrance tboracem inter
diuidentis comm ittebaturfRurfus R & R partis huius pulmonis fuperior cm itifenuantfebram,
feu lobum. S autem cr V inferior erit*
* ( i

S E C V ND A S EXTI L I B R I
I G V R. U

S E C V N-
 DB H VM A N I P A p o n n t o _
S E C V N D A E F I G V R A E , EI
raderumIndex. É C H A.

ut uetuz ad cutan fubeuntes,

F Glandulzfib datifìima pefloris ofiisfede in iugulo repojit#-, ac uaforum fedir# diflrihutionì
ci Natura pr cefifi#. J
G,G D extr# thoracem interdiuidentium membranarum pars?c[uee dextro pefloris ofìis lateriad>
nafeebatur♦
p i D i fi# modo membranee dextra, fetipuhnonemffeflansfùperficies.
F I Siniflr# thoracis cauitatem intcrjcpicntium membranarum pars^u#fniflro pefloris oJ?is ta>
teri antefeflionem connatafilerai*
K D i flee modo membraneefiniflrafeupuhnonem refpiciensfùperficies.
Zo L Interuallum indieatur inter duas thoracem interfepientes membranas inibì confficuum?ubihu>
mano pefloris officontinuantun ,
M M. N#cprotuberans regio cordis indicaifitum.cor enim una cum ipfius inuolucro immotum inter
membranas thoracemf “pientes collocatur.
N Op Pp !Pulmonisgibbumfedesùe coflis contermina indieatur.neutra namcpie ex parte pulmo*
nis partes in latera reflex inius. Nerurn N & 0 duasfibras dextr# partis pulmonis indicant.
NejuidemelatioremfCnerohumiliorem.attpitaetiaminfìni/lrolatere P e r Q *
R R Septi tranfuerfìfedeSyCpua dmucronata pefloris ofìis cartilagine hie S infignita? C T dein d car
£ tilaqinum <puepefloris ofò non coarticulantur mucronibusJiberauU
T j } Cutis deorfuni d thoracis anteriori fede? euerfa?atpie eafuperficie confficua? piamufcuhs
obducebatur.

TERTIA SEXTI LIBRI

F I G

TER-
 I

<6z A N D R E AE V E S A L I l B R V X E L L E N S 1 S
T E R -T l e A E ElGVR-<-AE , E IV S D E M 'Q JfE C H<~A RLt-A,
derumIndex*
*

Q J A O N l ^ A M duce p reced en t es fig u r e cordis etc pulmonisß tu abunde indicant, p rec

j tntem ßguram( u ti erJubfequentes uttiuerjas)tanquam c thoracis cauitate cuulfam dehneaui
m usstefißngulisßguris truncum corporis appinxifßmus? negotium ßußra operoßus red d ere»
tu t . T ertia itafyfigura corfu o ueßitum inuolucro continet und cum pulmonc er fep ti tranfuer
ß p o r tio n e ju i in hominibics magna amplitudine cordis inuolucrum connaßitur ♦
^A H ic uence cauceportionem ßurfum conßcendentem er magnarn arteriam preeftidimus, tanta uct
forum cordis aßeruata portione ^quanta cordis inuolucro obducitur 0aut d qua id inuolucrüpo
B . tins initium duciuV bienim hicB afleripfi, illicinuolucrum pertinacißim ecau* uen<e ty m a s
gtice arterice er uence arteriali adnafeitur, ab illis uaßs nonfecus quam d cor de J o to illo inter
C. uallo abßcedcnsguoddB ad C metitur *C enim cordis baßsfedern regionem uc indicate
D j jßj f C ordis inuolucri anteriorfedes jord isß gu ra m nucipinece non admodum abßmilem reß res.L )
enim er E baßrn notant,F uerd inner onem.
G H b F ad G fedes inßignitur0qua cordis inuolucrumfepto tranßierfo in ho minibusßecus multo
quam in canibus adnafeitur ♦ Qceterüm uenulce hic in cordis inuolucro confpicuce? non cordis^at
ipßus inuolucri funtadnamque in hominibus tarn crajßim ualidumq, uißtur?ut cordis color p er
illud uix tranßpareat*
F d Septitranfuerßpars .
I J Septi tranfuerßneruu
L ? M ? N ?0 Vulmo. atßingulicharaäeresßttgulas hutnanipulmonis inßnuantfibrctsßobo sue*

QV ART A SEXTI L I B R I FIGVRA-

Q_ V A R T AE FIGVRAE, E I V S D E M ' q_ V E C H A R A,
<flerumIndex<

H iS iE C figu rd cordis inuolucrum ¿iuifum gerit, ipfwnfy co r et cord is

ab inuolucro detex im usjorde interim immoto.
^ A Sedes?qua cordis inuolucrum cordis uafisfupra ipfius bajtrn continuatur♦
Cor>
 de h v m -Ani corporis FABri ta
B ,B Cordis inuolucrum ab anterio ri cordis fedc in latefa. rr-fl ^' GE R VI * 503
F V m acaua. 1 l» m mJtcant E ucr6 mucronem.
G ^frtcrialis uena*
H Magna arteria. F enalis mtem arteria niftcord^;« a. * ,
reflexo,nulla oxparte conflictpotefl.J dtxtru<n oflenditflgura)
I D extra cordis auricula.
K Sinidlrte cordis auricula: apex.
l ?L Menatjunt ac arterix a cordis bafint cinoentibus u*(sr s, ;
flde,adeoflflniflroipfiu latere antrorfumcx cordis
M , flfs O, P Pulmonis indieantur■fibre lokuc.
C l ocpti tranfucrfipars*

QVI NTA S EXT I l i b r i

n-öp-Ra,

aVINTAE FIGVRAÉ, B T4 ÌPSIVS C H

raderumIndex«.
P R i ^ f E S E N S figura und cumpulmoribus cor exprimitfluerum ab ipßus ihubtu>
ero penitus liberum: ac infiniflrum latus in bocreficxum?ut uente caute ad cordis bafimcontinui
tds oculisfiibijceretur*.
Cordis dextrum latus?magna<fe ipfiuspodlerioris fedis regio♦
Dextra cordis auricula*
J / ena caua, (pudin cor debifcitPaut ab ipjopronajcitur^.
J / tu# cau# portio[eptum tranfuerfumpermeans*
Septi tranfuerfipars.
Vente cauteportio iugulumpetens*
piente pari carentisinitium*
rieri# magme radix* >
I a ir ie r ite maqnte truncus^ui deor[um adjpinam explicatur*
K Portio efl ntrinflittifi ri,/exti paris neruorum cerebri,à quoflubjecpiensfigura cordis
ncruultim deproni ofl endet*
ATy O 'Pulmonis notantur[b n c.
P7aforumpulmonem adeutttium bic alipiaferits conjpicituh
■ SEXTA
 5^4 A N D R E AE V E SAL ì I BRVXELLENSIS

SEXTA S E X T I LIBRI FIGVRA-

S E X T AE FIGVRAE, ET I PS I VS C H A*

•*
ra&erumIndex,
•*; ¡ £ y •• V ' M •

? R < M E 5 E N S figu ra cor in dextrum latus ita conuohtumproponit0quemadmo*

dum moxpreecedens id adßniflram oflendebatreßexum . atqs ut ilia tienee cauee ad cordis baßm
continuitatem indicabatjta preeßens uenalem exprimit arteriam^acßniflram cordis aurentygy
cordis (fuoep neruulum. cuius duflus ut eßet conß>eflioryarteriie magnee aliquot propagines,
afperee art trice & ntruorum fex ti paris cerebri portioncs huießgurce adnexas rcliquimus*
C Cordisßniflrum l a t u s p o f l e r i o r is ipßusfedis magna regio*
D f 7 enee cy arteria: cordis baßm cingentes*
E PE f 7 enee arteriee d uaßs cordis baßm ambientibus deorfum exporreflee ♦
F S in iflra cordis auricula*
G A r t e r ia uenalis*
11? h l rteriee uenatisfoboles inßniflram pulmonis partem excurrentes * Quee nero in dextram ßs
runtur^oculis nonpatent: quo d illarum radixfub corde mox in buius uaßs ortu ad dextram puU
monisfedern prorepat*
I h 7enee arterialis principimi*
K rterialis ueneepars ß n iflram pulmonis partem petens*
L M rterialis uence pars dextree pulmonis p arti diflributa , ac Jecundum pofleriorem caudtcis
magnee arterieefedern reßcxa*
M <Mpex dextree cordis auriculee*
N ? N l^enacauet*
O M agnee arteriee caudex*
V M agnee arterieeportio deorfum adfpinam detorta*
C f M agna: arteriee portioßniflram axillam accedens*
E ^Arteriee magneeportio iugulum petens*
S '-Arteria? magtwportionisiuj/ulumpetattis dextribrdcbijconili-
E * tuitur arteria T* inßgnita,
h7?EC Soporaricefeußomnißree arteriee*
Y M ffe r c e arten # caüdex*
a D ex ter neruusßcxtiparis neruorum cerebri*
b ICamulbpios neruiu a inßgnitui a ddextritcCurrentis nc.ruiconüitutionem digerii.
c Dexter

\
 DE HVMANÌ CORPORIS t3 A ß R t C A
L i te ÈR V i*
c D exter recurrensfeu r euerfiuus neruus*
d Sinijlcr neruusfextiparis neruorum cerebri.
c S i n i f i r i nupercommemorati ntrui fu
rcl u
plmonis parti oblatus,
f Ramulifinifirlnerui d in fin iti, d rp
usecurrens neruus confimitur.
ib
q, q Sittifler recurrens neruus*
b Neruulusfecundumuenam arterialem
accordis baß centrumadieni.
i kJ,m Pulmonis indicantur fibra:.
n,o Septum tra
n
fu
e[um.

S E P T I M A S E X T I L I B R I FIGVRA-

SEPTIMAE F I G V R AE, EIVSE>EMQ_VE CHARA^

derum Index*
H ^ C E C fipura cord palinone crfeptotranfiierfo
lus mica fedone adapertus cerniturab anteriorifede orificif uence canai ad cordis u ff mucro.
nem ducìam ò idorficiuntetipfi p ra fic R membrane in conJpeBum ut interior
dextre cordis auriculasfuperficiesoculisfubijceretur,eamintra euerfamfinxunus. •
enee cauceparsfieptum tranfuerfirn pertneans*
B V enee caucepars iuguJum petens.
C C, C Orficium uence cauce in dextrum cordisfintini pcrtinens.
D E Orificia [unt aieendentis& defeendentis uene cauce partiunu
A F D extracordis aurtcula inuerja, CT in* ptalcmfibrafam f ipfms notansfipeficiem
Cì Coronalis uenceprincipimi
H H , M Vrotuberans inuence cauce orifìcio circuluu »
K L , M T r e s membrane uence canee orificio prcefélce. ^ tJ/>„frirulidextrilates
Fibrce ab infiriorifede membranularum uence cane orifici) , eorfu

P Ucce uentriculidextricauitas uerfius uence arteriale or fictumportimi.

Q iR Crafiities fubfianticedextrumcordis uentriculu

O C T A VA SEXTI LIBRI FI GVRA-

Bb OGT A
 VXEI j L ë NSI S
A N D R E AE VESALI! B . £ ^ ■ Q j r Z C H U R -o i,
5C6
O C r'-A V 'SZ F IG E-IVS
flerum Index.
. f rflW(f ex ciexfr; cordis uentriculife
O C T ^4 V figuro in hoc diamprecedente t i u n > i mplitudinm ,accim urne ori

fkium dijicnderim, ut membrana ipfms apt e in con/} eC

k_A V e n a cauaportio iugulimipetens.
B A r t e r i a magna caudex.
C , D V ena arterialis orificium. uerùmfinguli cbaraBeres indicantJ S jo
auos arterialis uena caudexprimumdifcinditur.
Ii,F ,C r T ' rcs membrana arterialis uena.orificiopr a ft ucntriculiiatpita bic de
^ H , H Cordis uentriculorum notaturfeptumjeu fiuiflrumlatusdextri c
xtri tricl ordis minerj a amplitude in conJ/eSu efi.
en
u
1 V na m
em
branarum
uenacaua o rificio adnatarum c
K D cx tra bic pendei cordis auricula adbuc inuerfa, atque cum coraisj y t
rejlexa.

nona sexti libri figvra

N O N AE FIGVRAE, BIVSDEH'QVB CHARA^

derum Index*
C fio’ura idem cor^duod duabus iampracedcntibus^oßenditur.ucnlm bk unaßcäio ex^
arteria uenalis orißcio ad cordis ufy mucronem ducitur,ipfum§s uenalis arteria orj f i a "™“™
cum ftnißro cordis uentriculo dißenditur , apparentibusßmul membrams ilh orificio pr ß
élis, & inuerja cordisßnißra auricula,utCT bac internam
jMdÇ/nœ arteria: caudex*
ß V ena arterialis portio.
C C V enalis arteria orificium*
D D 'Protuberans in uenalis arteria orifeio circulas.
D u a uenalis arteria orificiopraftäamembrana.
q q Fibra ab bumiliori diélarum membranarum fede dcorfum adßn iflri cordis uentriculi k t era
protenfa.
H , H Carnca cordisfubßantia, eas quas modo G e r G inßgniuifibras ampleäcns.
J Sinißra cordis auricula introrßum inuerja.
JbC Septum cordis uentriculorunu
L H à c ßnißri uentriculi amplitudo ad magna arteria orißeium conßc ndit^euius membranas mo
do explicaturi fumus.
jVf, M Substantia cordis?qudßniürum ipßusuentriculum conßituity craßitics.
D E-
 DE HVEANI C O-R P O K I 8 FABRICA
LIBER V. 567
D E CI M A S E X T I LIBRI F I G V R A.

DECIMAE F I G V R AE, El V S D E M ' Q V E C H A R A*

fterum Index*
H I C exfiniflricoráis uentriculi dextra ehtíoriép fedefeélíonem a d a rtería magna?ampli
tudine uf<p duximus >ut dijteto eius orificio tres membrana íp jip ra fe¿la 7inpropatulo eJJenU
^4 K^írteria maqna orificium.
B, C ,D T r es membrana a rteria magna orificioprafeóla.nerum barum trium ( utí ínter díffe*
catidum crebrofet)unaper médium díjjcóla e f t ? <&utrincp una ipfíuspars confpícitur * UJlép
quam B infegniuimus:
E, F VrincípíaTunt duarum coronalium arteriarum.
G Corottalis nena 0° coronalis a rteria bíc apparctportío*
f j A r t e r ía uenalís orificium ♦
I ,K D u a membrana arterialis nena orificio appofíta.
L Siniílra coráis aurícula introrfum inuerfa.
jyq F ibra ah bumíliori diciar um membranarum federad (¡niflri coráis uentriculi latera per*
t inentes* * ,
JSf C arnea coráis fubñantía diólas nuperfibras adaugens , amplcclenstp.
O Vortío nena arferio(a. r
V 3Qjeordisfubftanti.rcra[?itksAifíníftrumcordísefformatitentrícuhtm¿ndicMir.

PL C oráis u e n t r í c u l o r u m f e p t u m .
S ,s H ica d arteria: magna-radican jubfeaiitídy
tica rtílagínofa cordis conjpicitur
&
rc
u
d
dua dijjeílionis projijjoribu? ofiis nomine habetur.

VNDECI MA SEXTI LIBRI F I GVRA *

VNDBCIH AB-FIGVRAB É t V s D E'Ri Q .V B CHA-

raderum Index*
C fig u r a co r p cr t r a & f a d tfcih m o ñ en d it,« * coráis tflM dntúeJicuudum
ipji'us ucntriculos crafíítics in conjj'cchtm ucnirct.
Bb
 BRVXELLENSIS
5<$3 A N D R E AE VES A L I I
B D ex tra cordis auricula*
Gauceutncepars.
C ^ A rteria magnet caudex.
D Vena arterialis.
ndet ucnalis artcrue. ^ ftq u e hi cham ber's cordis bojlm
E Sinijlra cordis auris,cuiportio appe
F J C ordis mucro.
infinuant.
G PG D ex ter cordis uentricuius,
id y h i Sinijler co rdis uentriculus.
ly I Septum cordis uentriculorum.

d v o d e c i m a s e x t i l i b r i f i g v r a -

DVODECIMAH F I G V R AE, EIVSDEM Q_V E C H ARA

dcrumIndex*
R. A l l S E JST T 1 figu ra anterior pulmonisfeedesyd qua cor prctfee&u e ll ydelineatur.
qu& inferioriyterramcpfepedlanti bubulipedisfedinon admodum imagine abjimilis uifetur.
Stomacbiquo cibus in uentriculumferturpars. B A ffer a arteria.
C ena arterialis. D V enalis arteria.
jEyFy Gy h i Quatuor pulmonisfebradyfeu lobL V erum G & H priuatim pulmonis fedem indicant,
JeptitranJuerfegibbo thoracis amplitudinemJjjedlanti congruentcm.
I Septum tranjuerfum. - *

DECIMATERTIA SEXTI LIBRI

. F I G V

D E Cl-
 DE HVMANl CORPORI S F A B R I C A L IB F R if 1
D E C I M E Z T Z X . T I < A E X I G v B^<_ 4 k 569
Z I y S D E M O V E
charaderum Index f ■

M ^ A E C fiqurd pulmonis ex tbomcc euulftpoiltriorcm notâtfedcm.

<*Afperœarteria portio,poflerioriexfede hicconfpicua.
B, C , £>, B Quatuorpulmonisjîbrtefeu lobi,bubulipedisJuperiorem regionefirma exprimâtes.

SESTI LIBRI FIGVRARVM

Indicutti finis .

Q JS^À S 'P A R T E S N t A T^ A E R E ^ A E
fubilantia rejfciendafibreficent^ac quauitalifpiritui
JitbmimSlrtU Caput L

V a' m affàbre cibi potionisq? organa corporis no fir i architedus cxtruxe-

rit,quemcp ipforum uius & adionis gratia numetUm, fitum, formam3com
nexum , iubftantia, uaforum neruorumq? infertionem fìngulis largì tus fit,
iuperior liber non perfundorie explicuit ♦ Q u o circa prarfens in itrumenta, S extihlru 7
aéream q u x continuò defluir fubflantiam reftituentia^ac calorem innatum &umcn*um*
recreanda3opportunè com pledetur.Q uòd autemomnes refpirationi pub
■r . - - ^ fuiqjfamulates particul^ in horum claflem collocando ueniant, cuiuis per^
fpicuum elle arbitror. neque minus quenquam reipiratioriis & pulfusufum(quoad nobis ani­
m o fubflantiam ignorantibus hunc noffe datur)latere exi(limo:ac proinde edam nunc in ilio
rum ufu explicando haud longius horendum eft. Quanquam in fecundo libro, quum refpb
rationi fubferuientes enarrarem mufculos3&: intertio3ubiarteriarum ufusrecenfebam, dere>
fpirationis & pulfus natura ufirqp nonnulla pertradauerim* Abfolutam enim horum tradatio
nem neque illic neque hie fubiungendam duxi,quod hanc priuatos eofdemq? complurimos li
bros exioere, Galenus omnium bonorum autor nos abunde docuerit3quodqftn predenti po.
tins partium corporis defcriptionem,quàm contentiofe,ignorata adhuc anim* effemia, pul-
fus sbeipiration is ufumperferibere fit animus,Q uando infpiramus itaque, omnibus coi po^ f ~ dt:cne
ris partibus fecundùm naturam fefehabentibus,neqs caloris ingeniti (quern Galenus ammani, getdtur, cor*
autprimariumfeltemipfiusinftrumentumeflèalibi atteflatur)qualitate
dSfig.cU.6 auefta tunc aereni per narcs attrahimusreuius porno ad cerebrum,quu p .. P thta ptmum
li.i AjA,B. fts f r mina quibus olfadus b organa incumbunt,tum edam atque id magis per meatus pi^ fùnélionit cun
b 12 fi. U. 7 us toramina,qui deducentes ailumitur.fpiritum animalem nonnihilenutritura.V e * * ,« « ,.
QD.er n. tuitam excerebro ad fauces aeaucenie& a u u i >r L , amt'n,Kn<! in fauces fecun - L lh - z-de^-*
fi . l ,l .
Cjfig.cup.
iz li.i ch<X'
rafleres ad
latcra M
pofiti.
d 2 fi.ca. 12
li. t n,o. mis ehcitur, atque tn finift f j i comiicetur.Huius aeris qualitate contenti in hoc
c 6 mufcul. adm odum quem corinibicont net fan u. utemcaloris(q u:Caere& fpirituofi fanguri
tab. E.
f in figura uentriculo f “10™ fubftanriaenutritur. Q u o d ueròuelut faliginofum ex bac
afterâ arte ms exhalatione conocritur,rurfus per arteriam uenalcm in pulmoneable,
fiant expri ^ P ^ K S i S S p a oinibSsexeeptum,unàeumreliquoaere,quemex.llispro:
meni cmca. ■
5atcp ab aiperx arteria: prop » cordi ineptum non attraxerant,denuo per alpera
î8 llb. l.£ T
hic6fi. y.
2 l fi. ca. if arteria & laryngé taucesiç oc nares eau u im ................
i'h-i.ctbîc dus pcrficituriin non naturali ucro aer P°tl.J ^ ^ te m p e r a ta : caloris innati qualitatis nomi
6% G, CT tcmnonnaturalemrefpirat,oncm,quaalteriusquanitemp^^ incrcultjUtpcr narcsaddudus
, ufe.D.
h Apcrtus ne utimur,ut quum ea quali tas aliqu 1 ' UOcem,cius'quc generis reliqua,ad quy il’-
cJl in 9fig'
aer Uomini non fufficiatiaut quoties c.. ai, acrls ful, (tamia in finiftro cordis uentriculo faiv
{'O fi A.6 cundariôrcfpiratio famulatur,tentam * conficitur ,qui ex hoc uentriculo in ‘magnani
fi O-et tota guini ibidem contento permixta,uita 1 p diffufus,per uniuerfum corpus fecundum
fi&H.cap. ti arteriam unà cum ianguinenupetu ruct Bb 3 artenæ
lib.3.
 57° a n d re AE V - ,,nm innamreficittcnipiTaU£,quod ipfius
artcrie Icric digeritur,8£ calorc fingulis me ris Pru* fubftantia ä fanguine per ucnas ad-
diffufum eft inftaurans,haud fecus fane at<?mer” . ¡s ex k dextro cordis ucntriculo in i«
ducfto reftituitur.Et quemadmodum refpiratua & la fitioncrn faciun t :fic pari ratio 7 frcr s-
finiftrum aiIumptus,cordiad tutalis fpiricus ca o <? deduda^orpofi aliaru partium fp i
nem ateriaä finiftrocordisuentrtcidop e r pUjpu^ reipiSt^

nùopulfwi lietur* quod

duodemm cmm ìnipirano
nirpnltm materiel in finiftro cord.s uentrieulo repofitx
indici id -------------- * *p rx ,
idem “> • r S Snartibus, in pulfu arteriarum
.......Ifu arteriarum dilatatio
dilatano largitunexp.ratio
largitunexp.rano autem
autem artenarum
arter,arum com
com
ftat,idreliquisi
traítíoní córrefoodet. A t quibus organis, incredibili diuinacp aniñéis ui fabncatis.haecomnia
nerficiantur ouacBratione hare admiranda Naturae opera compleantur.iamordmeenitar per

oauorñ ínítíum opportune ínftituímus, ita quocp & hí c à tunica cofias fueeingente no ímme-
rito ínftrumenta aerex fubftantia: nutriendae dedicata aulpicabiniur,

D E T V N I C O S T A S
gente. Caput 1 I.

QJ / ^ 4 ÍSTD O Q VIDE M c o f i a s tunica aliud nihil membrana

cfl,nedueita integré à c o ñis,ac peritonaeumah eins des
lineationem aliundefumerenon licet,quàm exfigurithoracis
demás exprimentibus,cuiufmodi imprimis cenferipoteñ oäaua mufeuloru tabulale ex oßium
figuris thoracis o[faßmulproponibili,ut durepriores Capitis
ultime dufdcrn libr¿figure*

‘ ' V N I C A E membranacuecoftas fuccingentís, ac <xrofax¿>s Graccis,uulgo

autem pleura d id x fìtum,nomenipfius indicanhacc n an que omnibus co- d 7 rnufcuL
ftis(practerquam duodecim aà* feptí tranfuerfi implantatione occupata?) tdb.es.
prseterea & toti pedoris olii fubtenià,thoracis uerò uertebrarum corpo-
ribus,8¿ fuperíorí feptí parti thoracis amplítudínem refpícíentí obduda, fi
guram 8 C magnitudínem totíus thoracis cauítatí correfpondentem adípí-
ícítur 4 Pertínet quídem parteípfius pofteríorí aprima thoracis uertebra bjmfcuL
Magnitudo. deorium aaunuecimam,ecuius regione ìcpii pai » cu iciirtin iu«y^iam ---- ’ tè.cp
Anteriori autem ipfius parte à iugulo ad humillimam pedoris oifìs partem , cui feptum inna-
fcitur,défcendit.In lateribus uerò a prima cofta ad fuperiorem fepti fupcrficiem 5quam thora­
cis cauitatem refpicere diximus,fertur,hanc uniuerfam,ut &C reliquam thoracis amplitudinem
Figura. iublinens.Praciènsitaqp tunica,perindcatque thoracis cauitas,figuraadmodumuariat* Supe­
riori enim parte,ut & thorax,angufta eft,acuclut in acutum definii » inferiori uerò parte latior
quàm fuperioriexiftit»at in lateribus thoracis quoq* modo latior, quàm inferiori fedeuifitur*
Deinde anteriori parte breuior eft,poftcriori autem multo longiorpro obliqui fitus fepti ra-
tioneexiftit. nam à pedoris oifis m ucronead undecimam thoracis uertebram pertingit.Rur-
fus anteriori parte,ut 8Cin lateribus exterius,quemadmodu SC thorax ipie,gibba uifitur :at po-
fteriori iecundum uniuerfam longitudinem,uelut ad amplitudinem ipfius internam imprcfiio
nem peritonei quoque rituexigit,atque id ratione uertebrarum Sc radicum coftarum. Verte- eifiUrf»
brarum enim corpora in thoracis prominent cauitatem,ut 3C coftarum radices, qua? à uerte - UO.xfiZ- G,GttictJ»
brarum corporibusrctrorfumtantiiperrcflcduntur,doneedenuouerfus anteriora deorfum I,K.
T u n c * fu, procedcntes obliquentur.Intcriùs omni ex parte lcuis,8£ ueluti aquco humore perfufa eft,pr£ d t f e d #
perficies qua, _____ , . rr r i ______ 1_______ __•_«. <i » 1 __ Üb*
les,yuis<£ earn terquam ubi proceftus quofdam membraneos exporrigít,cx quíbus aut alias educít membra c
4.1 alias par- nas,aut corpus aliquod fibí collígat ♦Fít aute id prxcípue íecundíim uníueríam pofteriorís íua? li. f A y B f'
tes nexus. partís longítudínem, ad uertebrarum nímírum progreíTum,ubf interíepíentes thorace mem­ ffigxdp."
branas educít,8¿J aíperam arteríam) ftomachum) magnamarteríam,8^e fine coníuge uenam hb.il’
firmat,8^ fibí)pfi hace uínculís connedit, illíscp túnicas exporrígít ♦Parítcr fehabet iecundum % h -T
lib.jtJ’
oífispedorís &íepti quoqueá pedote ad dorfum longítudínem ,ubi ínterfepíentes thora-
cem membranxílli contínuantur. N o nnunquam , fed admodum raro, non fecus ac perito -
naco interna? huíus túnica: fedi adeps duríor adnafcítur,ídqucprxcípue, ubíuertebrís pro-
pinquior

/
 DE ■ HVMANÍ CORP DRI S F A B R I C A t l B E R
V I. 571
pinquioreft, quaque ípfius ínfigniores ucnec porriguntur. P r x t e r n ■
m altero lacere mcrabraneas fibras pulmoni applantat, quibus illum fiKi 1 j ” Un° s modo
ter adnectit, Hoc enim non femel obferuauimus,idcB po^ífflBum úTl^n1a.drnoduIn P e in a d '
C
. f iS dunaXat’ UCn,m&ad fcPd 8 ParKm pultuoní uicínam. In c a n i b u s S f o S Í f i m S
t i H ¿a f rf 1US»aUt nunquam repenmus Qrune^am ín hominibuspriuatimqua h ic membrana
V tl,° raC‘.SamP 1 udlnem f“T g£í r fept° ° bnafatur>cordlSínuolucrumhmagna ampUtudine
.pfi coalefctt contmuaturq, t haud fecus,quam fi id hiñe ínítium ducerei. Porrò hxc membra!
na íuperficie externa, quod undiq. adíaeentíbus partibus adnafcatur afperadnxqual.scg ínul
cem connexarum membranarum modo uifitur, uíx aliqua tamen pinguedine inibì obduíta
Infuper,tft ñequeperitonxuin.prxfens membrana non adeo pertmacíter omnibus pambu¡
connata hxret.tiahdíus nanque coftarum oílibus ac cartílagíníbus tunica? peculíaríter unam-
quancp coltamueftíetjs, cuiusq? mox-memmeío,interuentu adnafcítur,quám interna interco
Ita min muículorum ledi* Sic quoque Íeptí carnoíx partí longe remiííius quàm neruofee com
mittitun Quod aute íimilía cumfepto foramina peritonei modo híc adipifcitur, perfpicuum T u n ic a t i
¡7 m f cuiuis elle arbitror.qua fepto nanqj obducítur,1ternís foramínibus eftperuíum. uno quídem filmina.
S r , t r r U c n x c a u x caudíd Parato- fecundo autem ftomacho,tertío uero magna? artería S í uenscpari
tiw <{• careilds finí. In iugulo ampio contínuoq? foramíne non pertundítur, uerum qua? eaminibì
hPetc hoi perreptant uafa pluríbus foramínibus copledítur, ípíicp adnafcítur,8¿ tunica alíam à propria
exult'H f‘ ifiarum ípfis oftert. tranímíttit uero híc uena? cauce 8¿ arteríce magnee kramos, ad ha?c fftv
1 7 mufcuL niachum,,ri afperam arteríam, fextí parís neruorum cerebrí " neruos, feptí tranfuerfi etíam
tub.E. 0neruos. Foftremo íecundum pofteríorís ípfius Íedís longítudínem utrinque ordinata fèrie
ftt7 f. pcrforatur3Puenis ac qarterrjs coftarum interualla petentíbus uíam prxbens. Subftantía deim
n6^j*\d¡ ccps conftat membranea,dura fcilicet ÒC tenui,alba,acquali,robore noníhílperítonxum fu> füccingentió.
pfi.a.6M. pcranterueriim fimílíter ípíí quoq? peritoneo huíus fubftantía ad dorfum duríor quàm íuxta
}G,G. pe&us fentítur.ípfius nanque orígo à uertebrarum lígamentís íllarum corpora conedentíbus PrinciPlum
k potiftìmùmpendet. Porròuenís ac arterfis S¿ neruís quoqueabundat. acprímum quídem ín
1 1 5 pofteríorí parte ipil uena coníugís expers adnafeítur : deínde 8C magna artería, in íateribus ue
ro fubtenías eximí tongas, ñeque eas ualde gráciles uenas & arterías,qua? fingulís coftís expor
n fe . b,c, riountur.PríorTautempartiruafaípfí íncumbunt,fubpedorísoffedeoríumadabdominísfu
D>E* periora prorepentía, 8C ramos ín coftarum cartílagínum interualla dígerentia.Neruos quoq?
adípífeítur quamplurimosíquíppe in iugulo tranfrníttít maximas fèxti parís neruorum cerebri
sfig. cubiti portíones,qux ín pulmonem,uentrículum,8¿íecurdíftribuuntur, neruoscp recui rentes ger^
9llb-4 m' mínant Deínde etíam ibidem iterati díxímus,prxbet feptí1neruís,a quibus innúmeras lobo
^ tunica hxc mutuatur, qua feptum fuccingit. Acque hos quídem neruos incus com pie^
» p. tur exceríús autem11magnos,eofdem^ una ferie ad fingula coftarum interualla dedu«ftos obt,
“ SP a-m'n ei quíhuíc tunícte una cum uenís arterqsqp attenduntur. Prteterea in poftenon fede utnncp
tur' k T ipfi fobtendfitur,fextí parís neruorum* propagines coftarumradicibusdiftributae.ac tandem
hi 4 >P11tuDtenou > díxímus antea) diffufe.Cxterúm pneterhanc cofias fuccingentem Sm gdhto,
cmdum co m nutntíoms organanti aiximus amw; r íiirrínaentem cofias f i * P^uluríi
fljrum dii tunicam fingulís coftís ' alia peculiarís obtigit, quam Grxcos altcram c° das turnea
xifi«« i membranä fiocaftereor.Tale enim quid in librodeCoftitutioneattismedicxGalenuSjmor^
firn.
l hi lateralis fDeciesiubdiuidens.indicareuidetur.Eft autem altera hxc iuccmgenscoi as tumca
hVßg«l - ‘uolucruiquod omnibus propemodum offibus commune cenfetur, ea n.m.rum membrx
a öuamquodosambit, Grxcinuncuparunt.Quemadmodumenimoflahuiufi o
yumc prt ft 1 , . - ti:aöuoc1Ue8£finaulxcoftxorbiculatimipfasambientemmembra-

ms ’iwm (Turtndiximusefteinuolucra, & uelut amiciti*uinculumquoapteduruosmollican co

■........ Ar tb nra eis cauitatem fuccingens membrana,quiaamicum pulmoms
membrana mittatur.Atthoracíscaiutatemluccmgensmemurdnd^uw"...^“-
fitojíiob- " ^ ^ ad^coftas
^ com
^ uf (pß.
^ coßrucho/
7U-Srdtio.

, e ,r« . qs omnibus quxampleaturorgams ^ ^ ^ ^ e a r ^ thoractenim undique

His
A^ßaC.a adnata,tali conftat lubitai t ,q r r : j gr robufto interim opportune fado, non

oburadiungat,& in ipfo,ut membranam intcrcoftales

m m
ner^
ui
 571 ' AN.DREÄE V E S A L II ERVXELLENSIS
ui quibus tunica committitur, edam ÍI ad ipfìus nutrìtionem S i iènfum udii fintinoli tarnen hu
ius gratia precipue, fed uícínarum partium,íllí adeò frequentes attenduntur. Vnde etiam ipfi
&Ccrebrior cum magna tendone 8¿ plineali crucíatu,ut & in cerebri membranis, infiamma-
tío oborítur.
D E M E M B R M N I S C M V I T M T E M T H O
racis ínterfepientibué* C apu t I I I *

M E M B R M N < M S thoracis amplítudinem inter diuídentes non a líter ocu lísfu s

hticere potuímusrfuam id prim a CT fecunda fig u ra p r o :fia r e conatifium usjití ex íllarum figli,
rarum indicíbus p etete licet*

E M B R A G A fiiperíoríC ap ite expíi cata, un fuer famthoraciscauitatem

líittrfepitiiti fuccíngít, fublínítq?. atmembrana: quas Graíri </lite^cdijwrctsynos autem
tum mcmLrd.net ínteríepíentes thoracern, aut uulgó medíadínununcupamus,eandemca
rum nomencld
uítatem interdíuidunt, ín duas precipuas amplitudínes eam diftínguen-
turd.
j Tv ttmerus.
tes,unde &nomenfuum meritò obtínent. Habentur autem in thoracis
medio utrínqueJ lingulae íecundtim ípfius longítudínem procedentes. d ifig.dcx,
Situs. __ ______________ à iugulo ením ad totani Íeptí longítudínem pertíngunt,8¿ à tota pedorís tra G, G,
FoTTTtd. M ii oíiis longitudine ad thoracis uíqtie uertebrarum corpora exporríguntur. Atque bis edam ter ßnißret

gm tudo.
lActKin,
minis membranarum amplítudo círciimfcríbítur,qua: triangulum quodammodo ex inacqua- fignitur.
libus ÒCobliquis coftis lateribus'ue coformatum rcfert.una ením colia, quac & breuior eil, àiu
guio iècundùm pedorís odis longítudínem ad eíus mucronati,S¿ íeptí híc conncxum fertur:
fecunda ueròhac longior, à iugulo fccundtimdorfìdudum ad undccimam ufque thorac/s
uertebram proceditrtertia longitudine ínter illas media,ab oíTe pedorís íccundtim íeptí longfr
Q uopdciò in- tudínem declíuís ad doríum defeendens, duas priores coilas comíttít. Pra^fentes membrana:
tt'rjcp.entes ín mutua diflantía & coítu plurimum uariant. fecundum doríi ením longítudínem, quauer-
TnentLrdnec in
tebrís commíttuntur, inuícem cotígua: funt,8¿ quàm mínímam ínter fe cauitatem fíbrís mem-
tucemcbjient.
braneís opplctam eflormant* Q ua uerò pedorís oílí comíttuntur,ín homíne quídem inuícem
neutíquam contigua; flint,imo pro hofiís pedorís latitudinemutuòc diilant.Superiori ením b 6,j fi. at,
partCjubí ídamplíílímumeíl, ac clauículas prímamcp utríufquelateríscoílam íudíneqmeni' 19 lib t.
c:fig.G ,G
branxetíam inuícem admodum abfeedunt:cauitatem nihílomínus uníueríam,quam ínter le diflm
continent,fibrofis membraneíscpnexibusadímplcntes. V b í ueròpedorís oílí fecunda;coila: 1, 1.
cartílago coartículatur,quemadmodum pedorís os híc ardíus euafit,íta quoque dextra mem
branaminus inibì afìnidraremouetur.Ha:crnembranaru dííiundíofcnfim íccundum odís
pedons longítudínem defeendens, utosípfum Iatíus efiícítur, íic quoque illacapacíorred-
dita magís diducítur, ita fane,ut tanta ín homíne híc membranarum cóíurgatdiílátía,quanta
undíque pectoris odís ccrníturamplítudo. Carterìim qua membrana; iepto tranfuerío com­ difi.K.
cab tiddl
míttuntur,omnium maximeinuícem abfeedunt, atque híctantamcfformant amplítudínem, 7 mufeub
quanta íeptí traníuerfi mcmbranci circuii ell latitudo.Cauítas,quam ibidem membrana; effi- tab.
ciuntrarioribus membraneis ilbris oblila,admodurn ampia díífecatíbus occurrit,atque huíus
amplítudínís balls ad amuílím correfpondet figura: membrane! circuii ipfìus fepti,qua; latior
Quid inter eil qua pedus quam qua dorfum refpícít,latíifíma uerò in medio cxiilit. Praicns cauitas in ho
tnewbrditas in
Urjepictes re minibus nihil prorfus praeter cordis finuolucrum,ipfumqi cor & ucnam cauam ièptum pene­
E,F,G. do
ponatur . trantem copledítur. In canibus uerò &Creliquis animalibus Iongíus pedorís os, longioremq?
in qiu ha.'
th(3raceni ponidentibus,amplítudo haec multo capacíor uifìtur, nullis membraneis fìbris ob- fatar inß»
dud a.Dein eíus amplítudíuís bafìs à cordis inuolucri mucrone multum,íecus quàm in homi
nibus,utmoxiubrjciam,didat.Ad hxc,praeteruenamcauamíllaquoqueamplítudoíndídís
animalibus pulmonis lobum contineqquifubdernicuii & manus cuiufdam indar cauam ue-
m m hac progredientem fuffuldt.hoc ením homines quum breuiori dudu ipfìs ucna,quàm
Ulis animalibus ducatur, dedituti funnquanquam Galenus ex fìmqs coicduram faciens,hunc
^bumenam hominibus tribuerit, utpodeumreliqui didedionisfcriptoresad unumomnes.
hablta c? nCìdcf f lone>n,ecP quicquam minus quàm Anatomen aggredì,nil nobis
• ltcrCa cluani q^od perperam plcraq? ex Galeno deferipferunt : ncq? lolum cum ilio
C adL^a ^ a^eno edoda admodum rodere deprauantes, acneicio in
^ m -ìdinn )a ’A lm€ con^ cl,^anÌ5s^ Galeni uetcrumq?omnes de re Anatomica libri
propemodum intercidermi, occafìo fuerut. Canteràm hcecmembranarum,quadorfo pedori
& icpto connafcuntur.chftanaa: eft dcfcriptio. Practcr quam &alia uiiìtur,cas quas dixi (èdes
ncqua-
 DE HYMAN! CORPORIS FÁBRICA
l í b e r y !♦ 57 Ì
nequáquam
. . , contíngés,8 ¿ ad cordis effigíem formata,Præfen
~ ilonnata.Fruientesenímmembrana inipfarum
medio cordis inuolucrum,uti dixinius,comple<Ttuntur,8 <:pro eius amplitudine forma® dex-
tra membrana à finíftra abicedít, Si utraque ínuolucrum ídadnatum exígít, Adeò ut ínter has
membranas cordis ínuolucrum,ob ídep Si ípfum cor una cum fuís uafis contíheatur,deínde et
caux uenae caudex,& innúmera membraneae fíbrx membranas has ínuícem quibus" díxi fedi. Qe * int” fe'
bus colligantes.Hís in medio nulla3niíi id perquàmrarò, adnafeítur pinouedo : exteríus uerb pie™rimBlr*
qua quxq? fuam thoracis refpícitamplitudine™,multa faepe,acprecipue ín homímbus,adipe ndru- tictm fil¿^
Fu tin'
abundant,adeb uts omento quíbufdam pártíbus fimiles,8 ¿ pínguíores fepius uideantur,Pre-
ter pinguedinem ípfis adnafeítur" glandofum corpus, uaforü díftributionibus in iugulo pra- PGl in g-u ,e d o .
(itoti4P- rum
fevffum*1Venís ac arterrjs abundant, fed tenuíbus,ac íllís quae per omenti membrana? dígerun co^pís:
tur perquam íimílíbus. Vense quídem non à caua," ubi feptum permeat ( quanquam ita Gale- »drff-
iife0’° ñus cenfuít)orígínemducunt,íédpotíffimúm ab'illís quaedeorfumà iugulo pecftorís ofifíex- V£¡tm
(f< X
liiliX tiP fi- .•porriguntur.Illajením uenx ac árteríp fecundùm harum membranarum ad pectus ducium de plu«,
a l l i b a ­ fcendenteSjín progredii lurculos diípergunt ex anteríoribus inpolveriera pertinentes *Deín- min fló te
tiit hic íf i ' de aliquot foboíes hís membrariís a" uena coniugís experte offèruntur; At preter has plerunqj, le
c^ dI sumctf
gur¡cD.
11fi. M,N. Si potiíTimu in ho minibus, " alia notatu dígnae craílitudínís à iugulo fecundùm utriufq? mem- 6 & p u J ¿¡6
îjjga.B,C, branae longitudinedeorfumad feptü ufq?deducítur,feptinenio cocomítata.Septíením tranf Hippocr:cr
D,E. uerfi nerui in externa membranarum fede ipíis adnati deorfum protenduntur, squali fere in- P ¿ ' e°^ ienti
fnji.cJ-th' ter uallo à pectore S i dorfo in progredii diftantes. Atcp hi folum nerui cum uafis Si adipe0 exter u m m e m i, j u *
jF»F.
mfi.Qat' n x membranarum regioni,quac pulmonem refpícit,adnafcuntur,&: lxuis quodammodo >Si pnfidtsp
tefum P>P- aqueo quali humore oblita uifitur : interdum edam aliqua ex parte pulmonem adnatumpodì- <*«***•
denspInterna uerb membranaru fédes turn propter fibras membraneas,quíbusínuícem mem
pijU^L.
brani commíttuntur,turneas qitibus ualídiffimé cítraadipís interuentum cordis xnuolucro
adnafcuntur.utraeq» afperxfunt.At fi qux iuxta feptum hums caukatis regto ftbns non obíL
detur,ea quocp lxuis fimílíter & aqueo humore madens uifitur Membranaeh* turnea cofias
fuccínaentetenuiores aliquantulo funt,abhac exomnibus iltefed.busubnpfimembrang com ^ ^
míttunturortumducétes,Suntautemíllsefedes,utídíxímus,pe<fiorisos,feptum ran uei

,* t £3b !sSs!Z¡% sag

ri debetrquai^oquidemhuiu^en^eficioa ceffantejalteracauitas adhucíltefa animali fa

EESSSS
tern
tunicas harum membranaru

S i tunicæ codas fuccingentis cenftnd ^

is fuccingemiscencn in * ls fit__oucrnadmodumeamdefcri-
membrana, quemadmodum earn
______
una tantum in umuerfothorace cottas iu % ncrAirPt hut dextra thoracis cauitate fuccin
pfimus:num uerb duac,ut una quide f ctrae^ ^ - ^ qu x ibidem thoracis amplitu-
git,unicumdex^int«lepiOTternembrana^^^KinfinuOT^q orgjS non e{fcf

D E V E R T E R l ^ f -

Caput I I 11*

• a • •l rrrtrfrrf frr ( b e fa n d a t n im p rim is

 äF.'gfcr*
R v x E IvE E N S I S
A N D R E AE v E s A v 11 BR « i fcriem,Vi2Cc<:uius conftrudÉ T^r‘b *'
N tertio libro, ubiarteriarum compie* quodaërem comineat,arte^ h . ï n j ^ .
oncmmodopcricquiftatutume >1 P ^ tcmporisfuccedu, ^ ß i s i t u

„ r ^ iS S S S S 'Æ
__ S = â £ 2 S ftantia,nuncupals •J
â » “™ ra;
& numeruscitra longam enarranonem r„#rafB
eft obuia,non minus fanequam htus q q P ’ ' m g¿ anímalíbus quæ pulmoncm nan P " w n .
confpiaurunt-Vllic" q u æ lo n o o d u è t u ,inflarcaudicis cu.ufdam ex fauc.bus dcorfum J jg g j
s ” t' proteniàjfixquentifoboleinpulmonisiubtontiamcu^entur^ u v^tjbus cajia

a u o ¡n h u m a ¡o ri& ra ^ ^ “ " 2 “ « ^ ¿ rum 1ua, mpo(jet|? ! ft0„ ,c h id b » m' J ^

• irrViíncdeorfum reda nuiquam in latus declinan ^lecuii^uii ^

3 «

. n /rr • QAnterioriautem aíperaearterix fedinoneademtotodudupraetenduntur* pcur. q^

Ipficommf* iUclarifflmananquefede,ubiorisamplitudini commíttitur/os ab » figura nuncupa. ^
* c orporu.m c a ¡í '’í‘‘ ^ ' l olT¡s Quoque ' mufeulis & cute prxlocatur. Hincueroadiugu Utnac pe.
dmisoffisclatiorem federnufque, prxtercutem&.1U' fubdimmexcarnofa™mbr” u. ^ ^
feulum arterixafpersc obtendíturs bífidus mufculus,qui a pedons ofleenatus,oflis v reí ¿- ■
us amenori partí ,nfer.tur,& deinde" ali) duo à petforis quoque offe in fcut.form.s cart.lag.ms
humiliorem^antiquamqpartempertingenteSjproximxartOTxhicincurnbunt^Vbiuerotho
racem hxcingred.tur,principiaquoq mufculorumexclau.cul.s K p c ö t°n so llea d man ^
millares in capite proceffus deduftorum ,tanquam propugnacula ìpfì quoq p a -"(4
iugulo elandium inibì uaforum diuaricationifubferuiens,&: ualà ìpfa Prfter pcdoris os ìllam «a,
obtegunt.Q uod tarnen ipfius torpori proximum eft,in iugulo qu.dem eft g ^ dlum , & p a ' ^ -
lodemifliusinthoradsamplitudine”ramusarteria:magna:in foporalesartenasdiflrju
cmxunà cum fexti parís cerebri° neruis,& ”internis iugularibus afperx arter.x lata .busu.cb ,
nè attenduntur. dein ad laryngis radicem utrinq ’ glandulofum, fed rub.cans c°rpus (qw d n j .
pofteaexpreffiùsdefcribemus)ip(ìadnafeitur. Cxterum quum prunumadquarta, thorac.s ^ ap9
uertebrx corpus artería afpera ' defcendít,in dúos pares bipartita truncos,unum dextr.s pul.
monis lobis,alterum‘finiftris exporrigit.qui pulmonis fubftantiaund.qamp ex., pa«mcurri
pulmone il-dem occupane. “l.naginem afperxarteria- uixull. reèlius quam ai boriafl.m ' fe.S(to.
^ T Z ris cuius caudex in duos primùm ramos difeiffus fit, & h.rurfusm innúmeras foboles d.liuii. m
Huiusnancparboris à radicum propaginibus liberata ex terra prodiens mitium,laryngire.
(pondebitrtotus autem caudex reliqux afperac arteria parti a laringe ad quartam u ( f u ' mir,fi.fa.
cis uertebram protenfx conueniet:arboris uerò rami eorundemq innumera lobolcs artcr.g m „
pulmonem diduèlibus conferentur. Vtenim caudieis ininumradices educens, uarium.neq ^
pari undiq conftans forma uifitur.fic 8¿ larynx afperx arteria caput und.q uana ditt.muemq. ^ ^ .
fìpuram exiait.Superiori enim parte prout aut depreillim auteredum nnxeris laryngis op aut fpc ¿
culum3acuta aut depreda obtufacp erít, Anterior autem laryngis pars^8¿ latera quoc^3anterio- ipg-c
rem Yfeutiformis cartilaginisfuperfìciem commonftrant,quae fecundumipiìus longitudincm ^^^ £ G
in medio extubcrat,illin c lateribus oblique in pofteriora extrorfum proccdcns» Ad ha’Cjiit nU' t tifj f,h.
ius cartilaginis fuperiorparsamplior longè inferiori in hominibus(fecus quàm inbobus) exi- «
ftiqitaetiam laryngis fuperíorfedeshíclatíorinferioricerniturdmò humillimalaryngis íceles, ^ )3cd.
q u x fecunda laryngis conílituitur cartilagíne3amplítudínem latítudinem'uereliquíaíper caí a llJ?l c c¿-
ríac caudícís dudus adaequat." Pofteríorlaryngis regío3ac praecipuahuíusregíonts fedes quo-
dammodo plana cft5propter primíe cartilaginis quac feutíimaginanrefert, ad poítcriora luis
lateribusprogredlyn. aliasenimharc regio fccundacac tenia*laryngis cartílaginum grana, iL
paulo minus tota teres edèt,utífané cd humíllíma poíferíoris regíonis fedes, baud aliter quam y 4 , ^
anteríorís regíonis humílior fedes ,ídq? occaíione íecundx cartilaginis humílíus prima procc ^
dentísdn poíteriori fède,prout tertía cartílago in laryngis cauítatcm cotrahítur, aut cxtrorlum crf lt »i.
porrígítur,íta quo<$ elatiores ípdus ápices in interiora exteriora'ue magís prominent, lary n gis ¿zfi c&.fi
fiaO'
o tö-1
 DE H V MA N l CORP ORI S
figuram emutantes.Cteterurn rehquus afpcracartcnaE caudex ( ut & arborumcaudices folenrì
ad ramorum ufcp dwancationem f,b. fimibs eft,non tamen abfoluté.Nam quum c o n d d S
m.nccp acre d.ftend,tur,anterior, quidcm parte teres eft,uerùm paulo u,detur latior ac c W f
(torchine ad latera orbiculatim ita duda,ut in pofteriora procedáis,anguftior fiat.Pofterior luí
tetri fedes anteriori angufttoreft,planasse uerfus in ternani ipfiùs amplitudiriem nonnihil o r
biculatimimpecilauifitur.Quumautearteriadiftenditur,ipfiuspofteriorpars a W acprior
bi magis quodammodo latefcit,atqi in pofteriora tumens orbicularis ut illa efficitur Eandem
forma,« feniani omnes afper* arteria in pulmonem fparf* foboles, qua- àrboruni ramis affi
'T1'lantUr^ uniuerfamferiem cum pulmonis.figura1parem effòmiant, in omnes ipfius partes
hccluclul umisgcrmiiubus,utuamdídumfuít,excurrentes.Externaaíperx artería füperfides Qiffe ¡¡fin-
Pr^ ter q u x uaría eft.,inxqualis,fed interim ordinata fèrie procedens uifitur ac quum 7cCarterieCex
aérediftendítu^pofteríorí quidem p a r te á is inftar continua cuiuidam m embranaeft3alate. /apnfi
ribus uero & anteriori regione inxqualis:mebrana3qux cartilágines mediar, ipfis cartilagini,
bus magis extuberaiite.contràuerò quum laxa cocídít:nam tune cartilágines membraneaìub.
ftantíaeminentiores pro tuberant. A d hxc, inftar membranarum q u x alqs connafcuntur par.
tíbus^externa quoque“arterixfuperfìcies afperaeft ♦Pofteriorietenimfedi fìbrofisnexibus,fed Cojjw
bhì'\ÌK nl0c^ s bft°mach ° comittitunuerùmiìiperior laryngisregio quücomunem cumftomacho Jì>e ?erccurte-
a. 1H tunica fortiatur3ualidiirime illius tunicx gratia ipfi conafcitunquemadmodu Sc larynx ftoma rise»
cundent cho firmiflime' mufculoru opera conneditur3qui ftomachu ampleftentes 3prim x cartilaginis
fe.L. lateribus implantantur *Anterior afperg arterix pars attenfis mufculis 8£ uaiis^ac pr^cipue re.
^k '^infer currentibusneruisconnafcitur.Quinetiamubiafperxarterixramiin pulmonem excurrunt,
9-u propter adnatam ipfispulmonis fubftantia minus lxues exiftuncC^teruminteriorfuperficies Intern*d$e-
s>s- etiam fi inxqualis pro car|ilaginum extuberantia femper fit,lxuis tamen ac uelut unctuofo hu. frt,fuper -
more perfufa,necp ullis fibrofis explantationibus afperaexiftit. bC talis quocp quod ad lxuitate ^ ciesi ildl^
eihiw fi. fpC(qat;)cinterna laryngis eft fuperficiestquamuis interim neep orbicularis3teres u e, aut tuberi.
lim im - bus minirne lit libera.In humillima enim parte, utcunque aut ardetur, aut diducatur, orbicu-
iiccsfectta Ijris ad amuffim patensqj eodem Temper m o d o ,o b perforatum quern fecundacartilagoefi
Us-format circulum,euadit,in medio uero quum ardatur,penitus conniuet, non orbicularis qui­
dcm arftij, orificii ritu,ueriim re d * inftar line® feu rim * ab anterioribus in pofteriora pro ten
ix*qux fi dirimatur aperiaturcp,ab anterioriparte fenfimin pofteriora tatiiper latior efficietur,

s orbiculariscBnecefläribpermanet.utrinq! ad rim * illius latera una confpi

teres
auodammodo quäm rim * fuperficies confcendens,unde etiam hie cornutafuperfac.es fub
tius
a confursit. Superficies uerb laryngis fupra rimam confiftens, prout hxc aut recluditur,
rima
aut comorimitur,etiam differt,nunquam tamen penitus eft orbicularis, fed pro rim * compref
fuexpofterioribus inprioramagis m inus^ardatur.Inferior laryngis opcrculi fuperficies con
caua fonerior autem conuexa cernitur.C*terum uelim haec uitulina aut bouina lary nge(fi mo

'traedr*
tericc fuifldn-
tid;
formationé una ac<p fobflantiàin primo libro Sí fecúdo,quantú íllíc
m um quodlaryngisacre q , m .Inpiam
conueniebat.periequutusfum M , ,oem
cnim nra’terlarvncisoperculum,mumhrvngis
m prK t y P dos ^
cartila^num fitu m /o rm ai^& q ^u tu m aam u lciu o sm ^cu ^ cicter)s mufcu| omneslary„-
uniuerfam lllorutn con ro u tmfoieorumrequireb attra(fiatio,aggrelTiisfum.Qiiapr0pter
jS.lib.i,
8lattierefi g is ml!Í:U a c J j f ^ n m s c o t i u s afper* arterí*,neruom 8¿ uaforum deftriptioni hic mini-
&UrMC(t. 2t
e t i a m i l l o r u , u t & l a r y n ¿dfcnbendílaboremfubterfugí am nerum ne a moro
lib.it me ímmorandurn elb N p . V . etiam in refnon minus pulchra quam diftiai i,

undécimo de a feptimi de Partium ufu fragmentum nobis duntaxat aflerua-

V oce, priuati fim us. Frxtcre p cnarratíonem peteremus.Qu* itacp fupe
turn cftjidcp uníuerfum m eo libro > repetentes,idfoltimadíungemus, afperam Qwlucani.
iss*
 v x e l l e n s i s
■AND R E AE V EESAL/i
S ALU *- ßR » n 9
5? S , . «.m'a autcm, qux gemma eit, quamcp ua,
mine deft imatur, quafi fine nomine uocaiicrun
locaucrun . r— orKimri fimr
, jmus refponderearbitati funt. Dein-
forum orifícr¡s,quíbusaquam
orifictis,quibusaquam manus l a u a c u r i s „ reditUr,quodexcartilaginea mcra,
delaryngis operculum iplius quocp con ° cartilaainis fuperior pars)conftituitur.
brancacp
hrancacB&& Dinguifubftantia(quemadmo
pingui ^l,btontia(qUcmadmodû u & tem® cMUl^g'm^ P ^ (ericcadcmcp forma
_____,inaimccadcinoiforma
R eliquLfpcrârrcria.corpus mnumer.s coforma rs fit exeda. propius cnim

_ . 1 a círculiue
ad1 anulí .-a« liti perfedi figuram quàm ucrtit 3in quo hanc cartilaginumima-
firnpcrpendit.exquo Cclfus P ™ Q ™ ^ u5mim C(Jfus ,11ms autoris mentem parum apteex.
ginem dorfi uertebns conipa Q. ft ‘ imagine leui negocio colligitur,illum autorem
plicucrit.ex cartilaginum tarnen ue^ duntaxatcircunfercntif fupcrficiei que
«rt.lag.nes non fimp^lumbomm(nonautemccruicis)uertebrarum.Horumnanq.corpora
corporum thorac W ^ ^ fimiIlima uiOtur.Cartilagmes hac in orb.culo artcrig *
r S S S f f i corpus tarnen ipforum teres non ett/ed quodämodo quadrangulare,mul
IcfinKdridadusquámcralTius.Deíncartilagineshxnoneandemtotoco^oreferuantcraíIí,
ticmnnmedioadmcraflîoms funi quàm in «trcmis,quibus paparini attaiuanmr^c^cl^dii
• mmbranam^egeneram^ ftomachum relpicíunt,media autem parte &
arueriorem afpc?x arterte fedem eff.c.entes. Neq.arb.treturqu.fp.am ( .llom fentenna delru
f„ qui àperfafti circuì, figura cartilágines folu definereprod.derut.neartena ftomacht. plus
S t o comprimerei,uerùrn potius ut Hornacho deglut.et, cedcret)eas hanc forma«. fpec.em,
¿.Sudice ipfìus arteria duntaxat fcruare : inpulmon.s uero fubftant.a completos e f W
■ culos, quandoqu,detti in pulmonis fubftantia perinde ac in caud.cefefe habent,& quod nubi
alitcrconftrtunequiucrunt,inarterixpartiuniufuscommemorauotKofte.idam; Cart.lag.nes
h x continua ferie ac xqualiter femper mutuo diñantes ìnarteria collocantur,5enon tantum ^
inuicem diiìunguntur,quanta ìllarum à fuperiori parte ad inferiore eft latitudo,nifi quum arte ?8hbu
ria aere turcretrconcidenteenim arteria, cartilágines inuicem propinquiusaccedunt *Carti agl
Q ¿ 4 n * num inter Fé connexus pnmùm p ro p ri cuiufc? cartilaginis membrana interuentu perhcitur.
,
drtericC .cdrti ,r v ____ Mii'rti /^«-rtníK
.»I Oucmadmodum miniiTdfrr¿ níTíbiis.^oiT.bus,&
omnibusW ctiam larvnsfis
edamcartilaginibus membrana
laryngis cart.lagm.bus qux
membrana quæ ^ f_
dam,,eo
Z t J c Z r . Ciam eoquodotlìum
quuuumum m fîtinuolucrum.wfe»««©-
umvm.» nuncupata
-------- 1----- obduc.tur,par.quo<ç
- -» * - rationectr,
f Jmodtjnc
co!
< r ____* _— m t'mKi'ona in fronnrnr nux ex damiììoribus elation^
culares afperx arteríx cartilágines íímilí membrana integuntur,qux ex damílioribus elation. bm m *c bra
buscB fui partibus proceffus exporrígens,illarum interuentu cartilágines ínuiccm cone¿tit,ue. ^
lutmembraneumuinculumínterduascartiláginesfeferefpícícnteseflormans,INecplolumim ym mi9
ter cartilágines,ubi ab ínuiccm xqualíter díftant, eíufmodí confurgít uinculum, uerum ctiam a »
ab extremis cartílaginum partíbus ftomachum refpícíentibus fimiles membraneiproccílus ex g ^
porríauntur,ex quíbus continuum quocp ínftar membranx uinculum enícítun Hís cartilagL pcmr¡n¡£
níbusmembraníscpalíxdux acceduntmembranx,ab ípfo ufu tunícxnon ímmeritoappcüa^
Dudríí dßc- t x una qU¿dem externa arteríx fuperficiem undecuncp amplexatur, membranas lilis car ^
I t Z Í T r V l tílaoínum uinculís pertínaciftime connata.Hxc tenuís eft,íllíscp tunícis par,quas pcntonxum
T ” rior. & ficcínaenscoftasmembranaípfisaffirmatísuaíisprxbent^Prxfentistunícxínteruentuar unm^ut*
teriacontermínis partíbus collígatur,ípfaq? imprimís recurretes neruos fccurillime delert.AE
tera arteríx tunicahac longe dígníor,internam uniueríxarteríx fedem fuccingít,at(^ ad carti a
ntm°m cl orínumínter fe collígatíonis robur plurímum auxílíatur * Interior túnica exteríori multo era -
fior exíftít, quamuis etíam tenuís fit 8C ualída ♦ Adnafcítur uero robuftiflime caí tílagínuni
proprrjs membranís, S e interna íede píngui quodammodo humore oblíta uííítur, non um
decunque eandem feruans craíTítiem ^ Quum ením lingux , labrísque 5C palato , íph
demumftomacho communis fit,in laryngis cauitate craíhoreuafit,8¿pínguedíneínter car^ ltiß cdt,
tilaoines externam ípfius fuperficiem obducítur * V bí uero rima lingula'uelaryngis con
niuet, hxc túnica utrínque ad latera dura callóla queefficítur,ac cum fubftantia colorem quo^
que ímmutat: ut enímhíc durior,tanquam a frequentí dum fpírítumretínemus compreliu
uadít, íta quoque magís ibidem callofa rcddíta,candícat, albefeít que * Ea parte qua túnica ar^
terixramos in pulmonis fnbftantía díffufosfuccíngít,fublínítuc,tenuíorlonge quamínla-
rynge uifitur: in caudiceuerb arteríx medio íe habet modo. Per uniueríx tarnen arteríx ca^
uítatcm, hanc tunícam redis fibrísíntertextamelle, exfedíone dídícímus. Quxctiam often
CUndes U- dít"1glándulas alterutra parte fingidas ad laryngis radican adnatas, qux inagnx funt S¿ fun tabty( tu
ryngii rddici goíx admodum, carnis'que propemodum colorís,fed magís nígrícantes,5^ uenís latís confpi
ddndtx. obdudx, quarum infecundo etíam libro, quum laryngis profequeremur muí culos, Zl 1
memi-
 DE H V M A N I CORPORIS FABRICA LIBER
^ L LJ D IV. v♦ 577
c . . . __ i. — ______ i _____ n __ l . __________ ______ » ,\
meminimus. Afpcraarteriaomni prorfus fanguineuacans,primarib animantiad aeris inrefpi A&er<£ dnt
ratione tvaniitum dudumue conlert, deihde & uocis organum facile eft prxcipuum.Ätque
his ufibus uniuerfaipfius congruit iabrica.Ex faucibus enim aerempernares^aut os attra- 2 L iT ratio
d u m ,red ä inpulmonem ducit,hunc per uniuerfum pulmonis corpus itanumerofaipGus ®ititi ratio .
ferie diftribucns, ut pulmonis fubftantia hunc prompte alteret, atqj cordis muneribus aptum
»reddat. Cxterum V .... quod fpulmonis proprium
' -------- ----------I--------f ------------ fitmunus,fuo dicemus loco. nuncenim
---- ---------___________________________________ _________ ___ fateft
nafperam
l n u v o t v i arteriam ita iV'i oeftormatam
n ^ f m a t a m iinnuere,quòd
n n n p f i » n n r x r t apfiftime aèrem duminipiramus pulmoni
deferat,ac rurfus omnem qui cordi inutilis eft, una cum fuliginofis ipfius éxcrementis inter
expirandum reddat. Ad hancfundionem,aiperamarteriaminftarmembraneimeatus,quifa ^¿fheraar'
eile inanitus concidere,atc|ue rurfus oppletus diftendipoftet,extrui conducebat.Quod enim Urid™™^r*
nifiuacuifuga magnopere replendum eft, ac rurfus compreftionis duntaxàt ui inaniendum "oportwfßcx'
uenit,diftendi comprimici aptum die oportet. Qiiapropter quum inipiratione acrisie attra^ triu.
dioncm dilatati pulmonis gratia fieri omnibus concedimi fit, pulmoniscp dilatano aliud nihil
cenfeatur, quàm iuorum uaforum diftentio,nonquidem fìmpliciteromnium,ièd in primis
afperac arterix propaginum:expirationem uerò rurfus fieri conftet, quoties pulmo in fe collG
citur, concidit ÒCardatur,eaq? ratione aerem in fua amplitude e(uidelicet in afperx arterix ra
mis) contentum exprimit, propelliti cuiuis ratiocinari promptum eft, afperam arteriam,ut
8£diftendi in infpiratione ÒCdenuò comprimi in expirationepofìèt, debuifie fabrefieri.Ve-
rum ad Has fundiones fat erat hanc ex membranea quapiam carneaqi fìibftatia,ut uentriculu,
ftomachum,aut arterias ipfas & uenas conftrui,nequeiliis quibus abundatcartilagimbus do.
nari adeò fane ut nunc fruftra,quod ad aeris ratione uacui attradionem,& fui ipiius corporis
ex ilio diftentione, & rurfus ad aeris propter ipfius copreffione ardationemq? ac expiration e
attinetjUelaliquamcartilaginemrerum Opifexipfìlargitus uideatur tantum abeft, quodiili
opificis induftriam offenderei, qui omnes afperx arterix ramosm pulmonis fubftantiadiim^
butos excartilaginibus perfedos circulos conftituentibus fabricatos finxerunt, S i aliam ic
S x arterix quàm quà ftomacho prxtenditur conftrudionem enarrarunt, hand parpen.
i^ n rDera arteria ita extrueretur, pulmonem neque diftendi,neque laxari ita opportune
aut breuitatern duntaxat,no autem in amplitudinem afperx
pofte,autfaltemi d > . hallucinate, qui afperam arteriam apertam

- p e r d i t u r o s , a c i n f t a r d e b u i f l e f i e r i c o m o n ^ ^ cartihtf
'tree a r -
At cartilaginibus abundauit quoque, u i leuium arteriarum modò,refpiratioms tèri*confatu
fieret. v^uemauiu^^«”
n u m tieret* Quemadmodum* ell‘t"
7Vj a P fuiflet
{ui(fet ita
i a quoque;--------
quoqueaduocem amplam.rigidam.du'
* - v
rt.itnKranp3nl ronfici
nomine membrancam c° n&cl‘d° ¿done J . 1 1 ___ r^«T-»nrlr\nmrlpm
umr’itU effingidebuerat. Ut UOX
Quandoquidemutuox
ramcp prorfus fiftularu, tibiamm & robur aeris ipfius & fubftantiaeabipfopercuife.
fiat/ymmetriam quandamefle P quauniuerfamarteriam tibiae modo extruifineh-
Huiufmodi fane fubftantia eft ca ^ > 5 infpiratione ac expiratione uox fieri

nullo modo potuent.cllacp cop _ arteriam fimui commodum refoiranoms & uoas
fummirerumOpdicisfolci t . ,q P ric ciumjn laryngis c3ftru<iboneoftendit,utillanui
oroanummolituseft. Acquetar, m pfum cxnofiro arbitracuad magnos fiepe ulus

S3L»
quas labris ample&imur.Co g Deinde & organorum quoque fiftu is, ,
cqs.quxoriillainflantcsaccommod^^„fiminflamus.h^rimacomparatur Adaryn
etiamfiftularumforammi.quastramu Oc
 *78 A N D R E A E V E S A L I I B RVXELLENSIS
omnium fiftularum artificitim uincit. qux ita cffida effi ut modo ^ ^
xarcpoflìmus,acuarias uoces, non autem unicam duntaxat (ut arti c t yC erc
ualeamus:& tantademumthoracíuísinditur,utex noftro arbitrati!nuncmu um,minepa-
rum aeris ad folam reipirationem,autut etiam fìmul uoci, quam c ingere u ,acrinterexpi-
randum fuflìciat, cmittere queamus. Quàm fuerit neceflum fecundam laryngis carulaginem
perfeihim eflòrmare circulum, &rateriam alperam hic ad laryngis radicati haud polle com-
C
Vocióge' prjmi animaduertes, fi diligenter uocis generationem ex acre ab ampia uia in iti Ktam,cx ninc
*crdtto- rurfus inlatam ímpetu deduco, fieri d.diceris, atquc fìmul " gargareonem uoc.s plenum & «<*« f e
palatum inflar rotundi ampliò fpaci] conftrudum, & cauitatem fupcr id in nanum forami- ‘ ,E-
„¡bus apparentem,8¿ quarti maxillx fuperioris in altero laterc ollis cauernas ,ac deiites paritcr Ub.,
g¿ [¡iiouam, & labrarimatus fueris,ac demum mufìcaarrificum inflruméta.illarumq; partium
uíuniTí ís Naturxoperibus dílígenter contulerís.Nequchícinnomínumdifccptatíoncrnin-
LdryngiiO' uifumeft,ríxofe catando de rimaehuíus&laryngís operculinomine,quodfalfouocis
ferculi ufu*> ríumípr x ripUum9 organumpleríquerecenfcnt,quandoquídemhocmhiluod,niíifor
taffis ad íllíus alíquam modulatíonem accommodat,&: duntaxat ut Si in primo libro com-
memorauimus, cibi.Sí potus ínter deuorandü in laryngem caíum prohíbete Nam prxter hoc
quòd fenfu id ad uocem nihil facerc ex uera fedíone perípedum habemus, ratione id alijs co-
onitum elle oportuerat.nam nullus unquam quo operculum id ageretur mufculus,ab alijs ani
maduerilis fuit,necp etiam ullis moueturquàmrjs'quosaboiTc v referente in id inferi cornine P2>*>4fi*
morauímus, quum interim laryngis reliqui mufculi ad unum omnes rima: ílli dilatádx ardan- 21llb‘1
dcc ue fubferuiat. Infuper eius gratta omnem laryngis cartilagini! fabricam extrudam effe co­
ano fces, fi uel minima Natura: opera cognofcedi fcintilla arferis, neqi íllorü fcícntíá, indigniffi
iniqui à Naturacreatusiìthominis modo, reipuerisaiamuel bruti alicuius laryngein mani-
bus aflumpta, artífícum ínmuficísinftrumentísparandisínduftría Naturx opera fedantem
CaniUginu maximauoluptateadmiraberis*Quod uerò S í relíquarum cartííaginum fitusnon uulgaris fir,
— f — omnibus quocp notu arbitrar. craflíor ením ipíaríí pars,quacp orbe efformant, anteric ri parti.
S i qux iniurrjs magis exponítur, prxíocata eft* Vbi autem à perfedi circuii figura in caudice
arteríx neceflàriò.proptcrinfpiratione deficíunt,opportun¿ftomachumrefpicííít,quórnínus
illum coprimant,minuscp ipfìus in ciboru ailumptione diftentionc prxpedianttquum interim
dr arteria ínibí fufeípíedís noxis inepta fit. Pariter etiam afperx arteríx túnicas Natura no ofeitan
afte extru' ter extruxit, externa quidem, ut cartilágines mttar inuolucn mumat, atque iplius interuentu ar
cías effe, teria uicinis partibus colligata firmataci fecuriùs deorfum prorepat. Interna uerò non iolum
cartilágines firmáis conexura,ueru eafdem fuccindura, atq? àgrauioribus iniurrjs munitura,
crailìor externa euafìt, no tamen talís,ut fuá crailitie magna arteríx amplitudine opplcat,8¿ ad
defendendas tamen cartilágines fuá denfitate8¿robore (ufficiai*Sxpe enim aliquid pituitx inu
tilis à capite per arteria defluii,necn5 potus aliquid S i cibi ínter deglutíendu iniilam ìllabitur«.
Prxterca aeris quxda qualitas,uel fumi, uel cineris, uel carboni,uel altcrius cuiufda facultatis
medícametofx etiàinter refpirandu attrahitur* Addcquòd pus tuffi expedorandu quando^
iìtmalignu,erodens,autaliusquis humor, utpoteflauabílís,ac atra,aut pituitaiàliaintus pu-
tredínem experta,per aíperam arteria efferri debet : à quibus omnibus obduda cartilaginibus
tunica,ne illxradantur, S i rofione altcrationemq? ab his no finegraui ipíaríí uitio fentiat,prx
cauet* Atquc ut larynx eiufmodi noxrjs (nímíríí ori uicinior) magis fubrjcitur, ita quoque S i
tunicam hanc paulo craffioreobtinet,quàm extremí arteríxilirculi, in quibus tunica tenuior
euafìt,ne plus xquo pulmonis iubftàtixaerem cordi temperatis uim obtudcret, Si aeris in ue-
P ’npueJmù na^s ar£cri‘c ^erniinaaffiimptione, rurfus cordís fuliginoforu in aíperx ramos attradione
rr gidnduU' prohíberet. Cxtcrii pinguedo ínter tunica hanc Si cartilagine in lary ngc potiffinuim repofi ta,
rum Uryngii ipfaqi etiam tunica pínguior fimulcumuíTcído quoundíqp hxcoblíníturhiimorc,adfacílem
rdtio. aèVis dudum coferre uidentur,at9 etia ne in magnis clamoribus, multiscp motibus exiccetur,
uoxq; defìciatjplurimum accomodare* Hucquoqp faciunt afperx arteríx ad laryngis radicem
utrincp appofitx glandesffiumore fiquidem meatum imbuunt, n5 fluido quidenCfed uifeido
& pinaui5qucmadmodumS í ipixcraffiores fpiffiorescp exterishumorem procreatibusglan
dulis funt. Qiiantus uerò eiufcehumoris ad uocem uiusfit,indies fìftulas humedanteoleo
inungiuidentcsdocemur.Nequeprofedò eiufmodi humore procreando illx tantum quas di
ximus glandes fufficiunt, uerùm S i alixlaryngiaccumbunt,quarum nunc fìtum,utSi garga-
reonis,opportune lubijciemus ; dein pulmonis, in quem aerafi
fumitur,conftrudionempertradaturit
 DE HVMANÏ CORPÔRIS P AB Ri r A
DE G l i b e r v U
$79 \
Caput y .

^ n fic u d a fi^ t c r t y q u a r t a ,quinta Capitis íg tfL p rim iÜ n h u á M

r o ^ fe x t a ju o ^ m fc u lo ^ u l a F i n f y n i t u r ^
7
Tcrtwm auteprimamujculoru tabula ^ ■
a
cid
n<? Q
a(,Mcul V O N I a m nonnullaruni' glandium afperam artcriamhumeiranrinm
tab.L-
pauloante mentio i n r i d i t . ^ e i u f d e r n ' f u n a o n i s ^ a ™ « “ ac
¡,6in4 cul-
tab. F . W T f U°r ln°P P °rtrU,le eas ftuoc? 1Gmiil hic.de nominibus haudquaq
anx e dfceptatun , profequemur. Nonenim modo minus q u i m a l f f i
■k «W- I f Cn ° m‘nUm Pe a§ ° flu&uamunex quo utemergamus,fauces nobis ci
Jm U i - ! ; l ? ™ . ^ ° n^ ntIOneni!Uocari ^ ra t uelim.uniuerfum fpacium abc infe
liG idi- m n ° 1.maxlr a mtus clrcumfcripturn, illud dico.quod in profun ditateab in-
tcrna menuledead ccruicisaiiquicrtcbras pcrtingir:m latitudineuero.quicquidinterdcxtram
‘tmmefi arbTror^cm^' * Par^ I11&fin|Ptrahabctur H oc enim ueteribus Grasefsuocatum
a « « * , n ° ^ ° llomme&'aryngem. quodhac fedecontineatur.potiffimum donaruin:Suidx
fcxuubu. aUtinttionem parum obieruantes3qua mafculini generis uocem laryngi accommodat, fcemi>
wfod. mini ucro faucibus* Eundem locum Si l&ttoy abanguftia nuncupate uidentur, quod nulla in i& A
uniuerio corpore fit remoxaueanpruffo.
U1r *-llL 1 *** totinfrriirmroWsrlnmoto
cx. lot interimorgams donata* rlacenimiedeii
murt ib ^01 amina*n °,s defeendunt, Si hie reponuntur larynx uníuería3fftomachi initium, linguæ
cfigur£ca. ra^lx cum ° ^ e vimaglrfoexprímetele numerous illarumpartiu muiculis3prxterea S í mufeu
2ilib.2. li maxillam mouetes3 turn11 qui ab oilis cuneumimitantis1 proceílibusinftaralaru efFormatis
f 2>*>*fe* originem fumunt3 tum,cqui huius angufh'x imprimis nomine duobus donati uentribus infe.
(a..i rioremmaxillam deerfum uellunt*Addeprxter terti)3foxti3foptimiparium cerebrineruorum
ta. 'propagines^uenasíugulares38 ¿narteriasfoporales3 S í quasnunclubensenarrarem glandu
lo c Intr r n f i n p r i F i t a n f - p m n o r i i m r r p n n c t r m l ^ v ^ r°n n n m r i n n r l 'irl

: r aiperxarterixiatcriDusaanatum^inprarceaenu^apitereceniuimus; oecunaamueroeiatius diumgmi*

u.I L p. lary ngi apponitur: quippe in fpacio quod nobis hiantibus medium inter narium foramina Si
/t 5^ì>.h,i. hryngem apparet3utrinquein lateribus una reponitur gianduia utcunqueinfignis, Si glandi ^ecunaum
lzfi.c4.ih, formaperquàm iimilis* Oblongaenimefthxcglandula3ac fecundum longitudinemiurfum
acdeoriumexporrigitur3communioris tunica3ledeahie quàmalibitenuiori fungofioriq? ue^
mfig.cdp.6 ftita*Subftantia coftatali]sglandibus fimili3atimpeniiusfungofa3inhoccppropria3utfaliuam
hb.}S. pr0creet3acaiperamarteriam & ftomachum quoq? cum totaoris amplitudinehumedet.Has
U^Kada olandulas Grasci Titàni* uocarunt,fortaffis no tam quid hisanguftìjscotineantur3ac quòd vxp&vm*
autfretta gargareonis latera reipiciant+Si enim hiantis oris cauitatem intueai is3atque foramina narium
ultimarti fi. gargareonem obforues3quid aliud hie foramina quam duo uelut maria3ipie aute g«.rgareo
o 6mufeui hiftar anguftaz terras inter ilia dedudac apparebut3adeo ut nihil obftiterit3gargareonem
tab.L. aliquando à ueteribus3qui pùerosincadauerum iècflionibus exercebant3nuncupatum fuifle
p6mufcul. arbitrari* Ailias enim (i ad anguftiam loci3inftrumentorumq^ hac in lede ii equcntiam3aniniuin
* duntaxatadhibuerimus3glandes afperae arterias adnatae3quum in maioribus anguftfjs3quam
focundumhocglandiugenusreponatur,^*^!« uocitandasforent*uerumquuillas abAnato
mes profeiloribus hadenus no deferiptas obfer uauerim3magis fecundum genus (quod edam
nimis quàm ofeitater ali] enarrarunt) ita appellando duxerim* Casterum fecundum hoc glam
dularum aenus amy^dalis affimilatum3Graeci quoq; nuncupauerut3quam uocem cwnéuAis*
rimfcM. interpreted tonfiilas Si amygdalas 8i Faux uertut* Quauis hascpofteriora nomina'ten io glan
A4 td. in- 1 r hu{us ^ ¿¡s om eri quidam attribuiiTe uideantur, ignorantes interim cum primo genere
tC1,G,Z>Q- focundO N on tamen in his nominu fludibus & rerum interiminfeitia prxtereundu eft3 G rx
cos quum tumore« prseter natura enarrar, glandularu quae in fauaum mino fib. opponu tur,
ac fecundum glandularu genus c5ftituunt.mflammattones nuncupauifle>&
inflaminationf coi'poru.quxin faucibus fummo adijacntcs.qux nam illx cenfcaiitur.Porro T m i; infra
" - H ; tertiurnociius.'inguinumSiaxillaruglandibusrefpondet.numerofumenimfubaurtumradi f
tA l cibus Si u n iu erfo fpacio inferiori maxilla confcripto continetur.accau,rates omnes exafle .tri­
plet, uaforumqjdidurtibus diftnbutionibus'ue praeficitur.haspartesquoepfuahume a c
ui imbuens. Hoc nullo peculiari donatimi eft nomineumlgus tamenh.c mpoiC.s accxte. s
quibus uefeimur animahbus.utSi reliquas glandulas.mdelicijs ipfas quoq habet.acA i c -
 530 ft N D R E AE VESAtll B RV X E h L E N S I 9
las fcu La&tciniammcupat. Num uerò SC Has Grxcíquoq? aPPf auei !nt, fciremus
lane, nifi temporum ¿muría Marini uiginti de Confoftionibus libi i cum rxcorum omnium
qui quícquam in Anatome dignum prxftiterunt operibus, maxima ex Pa^cc mterci lflcnt.
Quartus enim Marini liber ínter cxtera glándulas traAabat»utcunque uero it, oc tcrdum in
faucibus alandularu genus no minus quàm cxtera duo ob uarios quibus imp icatur airedus,
Sc fcrophulas prxcipue, perpendendum uenít:hoccp imprimís tempore,quando no id íolum
genus,uerùm 8¿ alia duo Gallicus morbus fìmul cum palato SC gargareonc milcre cxcrcet»
DE G ^ iR G ^ iR E O N E . C A P V T VL
I N biante ortga rga rton em citra dißeäionem uídere edlPjpuanquam infexta mufcido*
rum tabula E infigniaturpin feptima nero F.
Gorgdrtonti s t a quoque corporis pars pluribusdonaturnomíníbus.gargarením,
nomina.. gurgulio,8¿ gargareon,fibilus ac tintinabulum à uoce nuncupatur.Quia
uerò inflar uuxfuperiùs angufta, inferiùs uerò íphgrac inflar rotunda alb
quando dum ínflamatíonecorripítur,propender, Vuea,feu sttcpvh« appcl
latur.Deinde quòd inflar caudx muris,aut columne extenfa interdum ex
humorum affluxu gargareon producatur,ut Si aftedus ille, ac colu^
mella dicitur.Porrò quonia iècundùm naturam fe habens, fuperiùs latior,
inferiùs autem ftridior uiiitur/undibulù aliqui cum uocauerunt.at nomina ionitus occafìone
ipil indita à multis to ti lary ngi,ab aliquibus uerò laryngis3operculo tan tu accomodantur.Cx
terùm gargareonis,qui foli inter cxtera animantiahomini obtigit,fìtus,forma,color,acomnia 2 u
ferèhuc pcrtincntia no minus ac externa unguium fuperficíes euadent cofpicua,iì alicuius hian
Gdrgdreonì* t,'s os ínípícere non piguerit.Vnde etia horum enarrationi prolixiùs quoq? haud immorandu
Oblonga enim tune ípectantíbus occurrit partícula fungo fa ÒC carnea à palati fine, ubi na^
rium foramina ad os defcendunt,in orís amplitudinem propendula,fuperiùs ubi palato contb
nuatur latior,inferiùs pyramídís inflar acutíor. Vénulas quafdá ex uafis palati tunicam adeum
tibus in iplìiismedio aflumit: neruis autenon admodum participate Porròípfius primarium
ufum uocis modulation?: effe,ac ilium ad iermoné homini plurimi opitulari,argumento funt,
qui hunc prxfe&um habet:dein quòd foli homines,auiumcp quxda genera ho c donari uidem*
tur.adeò lane ut non immeritò uelut quodda uocis pledrum, ita ad cauum palatum pendens,
ccnièatur. Secundario aute ad aéris attrazione, ne fcilicet nimiu frigidus in pulmone feratur,
aliquid 8 c homini accSmodare creditur,quum his quibus gargareo pr^fedus eft,frigidus aer
impenftus quam exteris noxius efle colligatur. Sic quoq? 8>Cad aeris expurgationem nonihil
conducit.nampuluere libi applicai, qui alioquin in laryngem flmul cum aere erataffumédus*
Athicufus quu cxtera animalia ad tcrram magis quàmhomo ipirantiagargareonedeflituam
tur,paruipendendus uidetur.Quamobrem uerò alrj gargareonem exerementorum a cerebro
in os defeendentíu quoddam receptaculu elle tradiderint,no fatis aflequor, ÒCcommentum ih
lorum efle opinor:quu gargareon nullam, qua apte aliquid fufcipiat,cauitate nancifcaturrimò
quotíes humore imbuítur,laxatus muris caudas forma propendet, aut alio quopià grauiflimo
uitio dum fluxionem fufcipit,confliZatur. Atnunc tcmpeftiuu erit,pulmonis in quem aer per
aiperam arteriam ducitur,conftru<fh'onem aggredì»
DE POLMONE. C ^fP V T VIL
P V L M. ON E M oflcn d it pr&fentis libri figu rarti maior parspprima uiddicct ad
cbaraSleres R PSPT PV .Secunda ad N pC)pP p(Q. T ertia ad L PM .PN P0» Q uarta ad
VLPN POpP t Qui ti ta ad iyhylyttu D uodecim a adEPb pGpH . D ecima tertia ad B pC pD PE *
V afa autem pidmonem implicancia partim exprimtitur prima fig u ra C apitis trigefim i oflaui
libri primi ¿partim duabuó figuris C apitis decimi quinti libri tertij »
a ititi pub it VM pulmonis dux thoracis cauitates in dícant» in utraqj enim thora * V/Íí ^
monti, cis amplitudine, ínter coftas SC alteram ínterfepíentíum membranarum
còfpicua, pulmo locatur perindeac cauitates ipfxgcminus. Ipiius enim tcrdddfini
Numeriti»
pars dextram cauitatem occupans, illi qux in iìniftra locatur,fubflantix forn ai*
intcruentu neqi continuateci etiam cotigua eft. Ambx enim interfepien 1,11
tium membranaru medioinuiccm dirímuntur,8í buaíorümduntaxat
interuentu,qux ex una radice in dextram ac ßniftram pulmonis partes di C,°
gei untui ,tllx inuiccm committuntur. Ac dextra quidem pulmonispars dextram thoracis ca<
uitatem, iìniftra au«:m lxuam itaimplent,ut mhilprorfus in thorads amplitudine pulmonis
fubftan
 DE HVMANI corporis fabrics r
c
<5er1 fubftantianonopplaüfit5prgtcnmiuerfamre«ioncmauaminf„i' V U ■ 5S’
rf& i copledi c5ftituer^retulimus.VerùminhaccauitatequamintrrrmK'eteSmembranas' inre
i 7mujiul- rnediofoper neruo&mfeptxtranluerlipartem acfubrni-di'si cPlentesmembrana*infuo
x*,klW - monisquoqJportm,1culacanibus&fimnscont,nctar-,,r^ mUOi UCnnU'Cr0ncefform^ P ul

nime,nfàrcit,nEii(tianie.*uscàuitatisformamexprimii,3tffl,itadixiraSiiin!flr^miCaUit^'enl*
tes,fuas quibuscotinenturiedes examuflimrefcrut Pnlrnrv tra^hniftrapulmomspar p .

cauitatumeffigiem aflumens,haud fecusfaneciuàm fi nF ^fformatur3proi*rusfuarum

pulmonem co n ftru xillet.V b icu T q S Ä L §leba hIS cauitet.bt,5imprenà,
euafìruhianr? rriKK^ u f nimcauitatumledescocauae font,inibì pulmo oibbofos

tsé
fn2f58'n^ atiteWo^Tmant5nonungu|^!mre^§|onlJaclateribusreipödent*Quemadmodumenimungues
{ tom i dcsh Z T f " ? imPrc^lonc9 inuicem dirimuntur, ita quoque & pofteriorpulmonTsfe.
nine hneae fimilem orniamo lmprdlionem, prominentium in thoracis amplitudinem ucr.
tc rarum corporuoccaiione,obtineu Etutimpreftiohascfecundum unguiumlongitudinem
gibbumq* modice obliquata, ita quoque & pulmonis hac fede impreco fecundum dorfìin
exteriora mcuruatione dudtunRurfus ut ungues anteriori parte magis quàm pofteriori, con
tigui uidentun ita S i pulmo ipfe, eo quod intcrièpientcs membrana? ab inuicem multo minus
ubi dorfo committuntur diftant, quàm ubi pedoris oil? proximo font. Deinde difterminans
ungues linea iuperius ac inferius magis patct quam in medio, Siinferior rurius pars magis de^
Hifcit quam elatior : quod S i pulmonis quoq?,qua ipiìus partes inuicem dirimütur,impreftio
oftendit. atque id interiepientiu membranaru gratia magis qua? iuxta iugulum S i feptum inui
ceni diftant,quàm in reliquo ad dorium progrefturdein membranarum diftantia fepto proxi
ma,latiorilla eftquas iugulnreipicit* Reliquaaute pulmonispofteriorpars8Clatera,propter
coftarum inflexus,ut Si ungues ipfogibba uifontur. Deinde etià parirationeinferiorpulmo^
nis regio,ut Si unguium iplorum, latior foperioriexiftfo Porrò unguiu parti qua? terra? innk
fuß.G}B. titur pulmonis fregio exadiftimécouenit, ieptumtranfoerfomipedans*Ha?cenimpulmonis
gì fig- U. regio,ut Si unguium, caua uifìtur, propter ieptisgibbofam imaginem* Ad ha?c,pariter quoq?
ampio interftitio,ut Si ungues etiam,propter amplam interfepientium membranarum hic db
nÄ *tan t^am ^extra pulmonis pars impefe à finiftra difungi tur* Porrò pulm onis11regio pederis
os reipiciens,ipforumueanterior pars adamuftim refèrtpofteriorem unguium federn uniuer^
iàm,qua? terra no cdtingit* V t enim illa utrinq? orbicularis eft, Si ampio interftitio diftìta,fic Si
hscc pulmonis regio interdiuiditur : qua? tanto pofieriori etiam fède breuior eft,quanto pofte
rior uncruiu regio terra non cotingens,longitudine ab anteriori uincitur* Casterum alia adhuc
i ifì. t , v . itnpreffio hadenusnon commemorata pulmoniillicaccidit,1qua is Ìateribus interfepientium
kipgu.L.z membranaru accumbit* Harum nanq? latera quum hic cor cotineatur,utrinq? extubei at, gib
fig-NfM, efficiunt,cui proportionatum iìnum pulmo (utuniuerfàs quibus continetur cauitates
accurate oppleat) meritò obtinet: qui fané Si inunguibus illi finui correfpondet,qui inter un.
cmes quà inuicem accumbunt cernitur, illic nimiru, ubi duriores quidam pili inter ipfas ob er^
uari folent. Atq? ita pulmonis forma unguium imagini cogruit*Ca?terum haec de humano pi
Ivtmjrj mone didauelim,eocp non flaccido, led ut fecundum natura thoracemimplet,amento. ias
sfora. C[lim quum c5cidit,atque in lobos feu fibras infigniter diftindus uifitur.elegas h *c propria^
« Singul/s oulmonis forma deperditur.” Diftinguuntur enim utrxqs pulmonis partes in duos lobos,
t‘bmlhgu r cmbraneis fibrisinhominibus inuicem hxrentes, nccp ita inter refecandum diftm<ftu,ut in fi™ ueju,
mo diuiddtur.
cane.promptos.Hoc loboruminterftitium obliqua perficitur linea,e regione propemodum
h i a uarix thoracis uertebrx incipiente, & oblique deorfum in priora,quafi ad pedona ofl.s mu
ZrV‘‘husc cronem protenfa.Hxclinea acqualempulmonis partiumdiuilìonem^uodammodo etticit,
ìr auTnóuam humilior lobus fuper.ori Iongior exiftat. N cq fane perpetuo in duos folum lobos
pulmonis partes fecantur.uerùm aliquando in tres.interdum in nullos.aut duos.ita tame mu.
ceni ncxos ut fedionis potius nota, quàm reuera diftindio ìnhomineuideatur.Lobuma - Inhominenul
ccmnexos, ut ■■ ^ ^ ll^ l1eii-t*,Vaudicemfoffulcit,utiiamantea dixi,nunquaminho>
lumpulmonió
loÌTtCdllcCcuti
mineobferuaui,&:hunciliodeltituice Zt^vciderif nuoincmit cmintumhunc fcmfuffuL
de Ad miniftrandis diiTedioilibus nondu mihi memoria cxciderit.quo "iqu t qu ^
^ , I___ rmiredèfedioneadminiftrant:iniiuensHeropmiocciviei
Cc 3 nno
 !„ rvxellensis
J82 ANDREAE
-, i r - rtItXdillihominuntcaaaucra,titìnatitem
tum.unlanefuu quod.Uihom^ti ^ ^ cft
rino ciufmódilobumfuiflè incognitum, uti
l§§pC ercntur•1'\-i,n|iumdecile,timiquodidfenfusindi
ftiùsjUti Tane hominem fecanti liquiditfime etiam co aliquod prorfus eft
centum quid urna feptumpermeans cordis pene« ,n^ ^ fcSm Jnum uifitur,un
interuallum duftus cat« inter feptumSi muo^crOm q u a ^ ^ ^ iam fuffuldri de,
deetiam in ilio interuallouena caua loc 5 “1" »¿uelutihumore lento madidus.attamen in ,
QudUipulmobuie. Pulmo externaiuperficie asms afpcra earum membranarum modo con»

ìpicitur, quac inuicem co th«racis lateribus fìbrofarum nexuum interuentu col

JPulmonii co niftra, iam ^ij^j^^'quo^mmod^peculh^eeiTèuideatur, ut &i fufeus quidam, no
autem^andente^ubore mbcus color, & qu*dam ,'nfìar nubium oblineatioac in colore ime»
S to f a h o m in u m pulmonibus confpiciunturmon quidem m laqueo fuffocans folum.aut
l à , rnortuis, uerùm & in illis quibus adhuc uiuentibus cor execatunquamuis tamen
fenfìm mortuis pulmones intenfius nigricent, concidantip. In alqs autem animai,bus nifi per
quàmrarò.pulmo nulli thoracis parti uel minima fibra hacret3nequethoraci alitcrquamualo»
rum interuentu committitur.pAlpcra enim arteria dorici colligata, & in pulmonem profctfta,
etnr, dorfo alligat uena autem arterialis,& arteria ucnalis firn iliter ilium cordi connedunqil, q6^g ,M
JacRduntaxat pulmonis «incula,nexus ue cenfendaueniunt. Nifi etiam tenues pulmonis ncr, fee
uos.&i tunicam uafa inuoluentem, quae àmembranis thoraccm inta-fcp.et.bus, aut dia quie to »
ftasfuccingit exoritur,ac nexum quoquead colligationem conduccrearbitrens. Vti mho. s6fi.eMl
minibuspul.noualidiflìmè thoracis lateribus fubinde,uclutidiximus, alligatur, quodetiain fi.«.*fa*,
uulneribus egreaid expendendum uenit* Thorax enim fxpe p e rfo ra m i interim in lario la. **
terepulmo non concidit:quòd pulmo à uulneris lateribus non liberato s,aércm qui thoracis
cauitatem oppierei, atqueoccafìoeflet quo minus pulmo uacui benefìcio cum thorace dilata,
retur, haudquaquam ingredi fìnit,Vttaceam,eiufmodi connexus opera pulmonem thoracis
Pulm oni<fu i motibus quodàmodo fequaciorem effici, Cxterùm uniuerfa pulmonis fubftantia nihil aliu
caro mollis,Ringoia,rara,leuis,aerea, ac uelutex fpumofo (anguille (puma ue languì u ^ w }g
Pulmoni* nea concreta,multiscp uaforu germinibus oppleta. Vaia funt tria.acprimu quidem eri; atpera u,i,nfì.3.
arteria,quam iuxta quartx thoracis uertcbrx corpus in duos truncos diduci diximus,quoru
dexter in dextram pulmonis partem, ut fìnifter in fìniftram exporrigitur, Se primum in duos
ramos fedus, ac his rurRis in plures, hisep rurfus in alios diuifìs, multiplici fobolepulmonem ui^ ci lf
intertexit, Secundum uas uenalis eftuarteria, tertium autem xuena arterialis,quarum in ter tio u.j. ufg»
libro cum reliquis uenis ac arterrjs neceftàriò meminimus. Adeò ut de illis hie nihil piane am. tf
plius donee ad cordis coftrudionem deuenerimus, repetendum fit, Hxc uafa fìmiliter ac alpe }
raarteria in pulmonem digeruntur ea ferie,ut arterialis uenx rami,afpcrx arterix propa.
ginum pofteriori fedi attendantur, uenalis ucrò arterix foboles anteriori, Atque hxcuafo.
rum digeftio undecunque ad externam ufque pulmonum fuperficiem adamufiìm fcruatur,
non fìtu modo ièmperfibifimilis, uerùm & magnitudine etiam, Vt enim multo maior eft ar.
cerix afperx truncus pulmoni infertus, uenx arterialis dCuenalis arterix primis in pulmonem
implantationibus, ita quoque uniuerfo per pulmonem progredii ramorum que ferie, o o
les afperx arterixampliores, patentioresep uenarum &Carteriarum furculis exiftunt.Huic in.
numero uaforum implexui, ca quam diximus pulmonis caro intertexitur, atque omnes ùa o.
rum amplecftensiurculos pulmonem efformat, quemadmodum iecoris fubftatiaiecuripium
. cum frequentiuenarum fobole iecurconftituit.Vniuerfumucròpulmonis corpus nonalitcr
ac iecoris, tenui quadam membraneaqobducitur tunica, principium ab illis uaioruminuo.
lucris ducens, q u x afperx arterix ac alrjs duobus pulmonis uafis ab intcrfepicntibus thora.
cem membranis,feu ea q u x coftas fuccingit, offèruntur,Quum primùm enim h xc uafa in pul
monis ducuntur fubftantiam, ea tunicula à proprijs uaforum tunicis abfcedens,in pulmonis
^^nerui tcg meiltum degenerai ; cuiy neruuli à iexti paris neruis recurrentes neruos conftituentibus, & ^ 4 4.
poftmodum in uentriculi Ìuperiusorificium diffufìs communicantur. Nulla autem,aut per. gu.6c.
quàm graciles in pulmonis fubftantiam (ènfunon admodum indigentem didèminantur,Pul.
P ulm onii «/ mo enim in hoc potiiIìmùmià(fì:useft,ut aérem cordi (quo potiflimùm ad naturalis caloris
^¿iioniiruuó* 11011 qualitatemfolùm, ièd(anè bC fubftantiam indiguit) prxpararet, ac demum cor uifeus ali.
quod (ibi appofìtum haberet, ex quo aérem iuis Rm(ftionibus aptum iemper allicere pofiet;5^
ne quemuis ftatim nos ambientem aerem,eundemcp aliter non immutati! adlimcre cogcretur»
prxcipuè quum natura non folùm cordis occafione quamplurima animalia rcfpirareuolue.
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA l i b e r Vi . 585
rit,uerùm &Cuocis adcommodamanimalisuitam necefifarix grada. Qubdenim à pulmone
inter expirandumredditur,uocis optima euadit materia. Atqdtauniuerfa reioirationis oroa
na fummus rerum Opifex machinatus eft, ut ex noftro arbitratu aerem attrahamus, eumc^ rur
fus reddamus,aliter quàm cor ex noftra uoluntate' neutiquam pendens,agioir. A t quum h x c
quoque latiùs dum thoracis mufculos traderemus complex! fuerimus, ad pulmonemredeun
A"~' eft, qui inftar promptuari) cuiufdanrin duos aiperx arterixramos aerem aftumit, cordi
ì ingenita fuse carni Èicultate prxparans, ut deinde cor per arterix uenalis ramos ex alpe-

_____________________r ____________________ , _ fe pellícíat, ipfiusq? interuentu cor

eundem in fìniftrumipfius uentriculumattrahat. Arterialisuenain hoc potiflimùmfacia ccn
ietur,ut pulmoni aptum fax fubftàtix alimentu ex dextro cordis uentriculo exporrigat,quod
lxue,aereum,fpumofamq$ eflè oportuit,fì mo dò ulla mutatis aerem fabftantix,ad aerem emù
tandum debebat eflè proportio, atque ipfe edam pulmo comprimi colligicp 8Crurfus diftendi
fequaxq? eflè poflèt. Ad quam fundiónem edam uenalis arteria pulmoni utilis eft ♦nam hxc ÒC
illi fanguinem fuo nutrimento aptiflimum deriuat, quo pulmo turn propter ípílus mollítíem,
tum propter continuum motum,tum propter calorís copiam,quam ex cordis uícínío índcfei- ^
unket to*
fumcp cordis motum adípifcítur, plurimo prx cxteris corporis partíbus índiget* Q uòd ato ^
tern pulmonistunicaípííus fabftantíxquxaerís alterandiuímpoflidet,atque ramorum im-
plexus firmai, ímpletqj, inuolucrí uíce fit,omnibus perfpedum reor.Sic q u o t a n e luftiHime
tenuem mollemq? ut cum pulmone prompte concíderet38¿ facile dílataretur, fadam elle,nemi­
nem ambígere decet.
de cordis involvcro .
Caput I ^ I I E
R ^ íB S E N S crmembruta* thoracis
h
o
u
in us
lUrf PY «¿rtr dífleflumtcrtiaoñenditurfigura?a d c b a r a H e r e s »
rumPnullafy ex parte dijjec , / R R R „y C uait)rfU6 r>ortío (beclatur in ultima ter
apertumfpeäatur in coartafigura ad Surjas tpjtusporno jpect
tij librifigura ad B ^
FMBRANAM uniuerfum cor cum fuis auriculisac uaforu fatéjs inftar
L eu te cuiufdá au t theex inuoluenté, in medio thorace interfepientiu me
branarucollocari antea diximus.Verùm in prgfentiahumsinuolucnfi
naulo a ltfc repetíturi, eius effigie prim i nucís pine* form * q? funülun.
effe dícemus.Quemadmodú i

tur nane? fucdngitjexigunt)deinde & ftcundauen*ca medio inter

^ra V a ^ ftfd? n ^ * a”**s p L L fm od ku n iS^ ràM S deftituutur, ac no tatti

cor Si ubi inuolucmm^fis c o m « n m ^ ad illa uafa A v.
 5S4 A N D R E AE VESA L u BRVXELLENS I S
A N D R E AE VESALlI
^ ^ i ni li il nrorfus tranlmittens cónti,
dam . Cxtcrum rcliquum inuolucricorpi - H obtu(ummu,
nuum ed, ÒCfibiundecunqj, praeterquamin forma,qua. - > w«^rhnr»rKiirrrebrrrr*r
Intiolucricor croncm tendít,rcfpondens.Báfis hxc fummo apice pau o a tius qu ^ media eft inter
dajìtu*. p0re locatur, huic non penitus/ed duntaxat e regione ineum en . nrcq0ris dico ode
colorís os & quartana quintam^ thoracis uertcbras,xquahtcr ab utnfcp.pcdons d co offe &
iiertebrisjdiflans.ltembafisquoquéàdextrisfiniftris'quecoitospariter rcmotapcndct.lnpro
oreffu iterò defcenfuqt inuolucri fitus uariatur.ac alqs quidem ammalibus longion pefions of,
fe quàm homines donatis.muolucrum id à dextr.s ac fmiftns partter femnetum dcorfutn ten,
diqlèniìm in anteriora porrecflurri.adeò ut iam baiìs poftertor.aut fi animai refupinum intclle,
xcris.humilior tpfo mucrone cófpiciatur.In homine aute cui antenore thoracis partem rerum
Opifex brcuiorElargitur, inuolucrum decliueac antrorfum (ìn.ftrorfumcp adeopro tend, tur,
ut muero maois deo?ftìm quodàmodo pcrtingat.quam pedoris oilis pars,cui fupenor max,
meque antiqua fepti trafuerfì pars adnafeitur: dein in fini drum adeo pertinet, ut dextrum mu.
cronis latus uix thoracis medium atbngat ♦ In anteriora quoque adeò muero p ro c ed ic i fini,
drum pedoris oilis latus,quoque huic coarticulantur cartilagines,contingat »Atque hoc in.
uolucrum in fe interfepientes membrana? amplexantur/ecundum ipfius formam in latera ex.
Inuolucri cor tu[)crantcs *Porrò hocinuolucrum fubdantiacondat membranca, atque in iìmilarium par.
ùsjubjìantu. tium numerum cumreliquis membranís reponenda.nullis enim fìbris intcrtexta, fed fìmplex
eitmembrana, uteunqueerada, & admodumdura,cauitatemqi conditucns,inquacorfacile
di tatari conftringiqj queatJn feenim cor continet nulla prorfu s portiuncula lili conatum, fed
Supn-fìcies ^qualitcr ab ilio undiq$,uti fuperiùs comcmorabatur,dídans. Cauítas ha?c la?uís omníno ed,
v Zokcri tenui qu°d am humore oblíta,acadipe penítus omni dedítuta.Exteríor quocp inuolucri fuper.
ficícs omni adipe uacat.Quanquá fecus arbitratus fit Ariftoteles,cordis inuolucrum pingue ef
ie aderensnnterfepíétibus membranís forte delufus,qua? huic ínuolucro obnata? prarpíngues,
ac po tídímum in homínibus,uífuntur. Ca?tcrúm exterior ha: c in uolucri fupcrficíes prop ter fi.
brofosnexus,utmébranxínuíceconata?,aípera ccrnítur. Inuolucrienímlatenbus interíepíen
tes mébrana? quodámodo orbículatímhobnaícuntur. Anteriori partí,cui íllxmebran^no ob
nafcuntur,fibrxmembranea?earumembranarucauítatéímplentíum cordis ínuolucro adna.
fcunt.Poderíor pars uníuería ínterfepíetes quoq? mébranas habet conatas. Cacterú uníuerfus
m u e ro ,d e x tri laterís inuolucri egregia portío ícptí trafuerfi nerueo círculo ad latus finídru
ualídídÍm¿,amplo9 admodumípacio conafcitur,quodhomíníbused peculiare, Símrjsquíp
pe 8C canibus 8¿ porcís à íepto multum dídat: tantum abed,ut ípfi magna dii portíone ínuolu
crum conecfieretur.adcòianè ut & hiñe luce clariuscondct, Galenum homínís uífeera autoíci
tater,aut neutícp fpedade,fimías9 8¿ canes nobís deícrípfide. Veru 8c homíni adhucpríuatím
anterior mucronís pars tunica? codas íuccingentí fibrofis nexíbus ha?ret, ea parte qua íinídri
laterís fexta? 8¿ feptíma? codaru cartilágines pedoris odi coardantuníed & is inuolucri nexus
‘ ínter thoracem ínterdíuídentes membranas perficíturrnullibí ením ex íllarum medio ínuolu
Quibws udfis crum cordis excedít,neqjpulmonemulla ex parte nifi íllarum intenten tu contíngít.Hoc nub ,
(te neruis inuo las arterias ín íe diíperfasexígít,necp ctiamuenas,nífi perquám* tenuídimas ab íllís fereexortas, h 3/?.d,e.
lucrum impli, q ux ínteríepíentíbus membranístancp ín omentu dcríuantur. quum ením cauamtranímíttít,
m u r ' abíllauíxalíquídmutuaturrquáautem íepto in homíníbus conafcítur, communía cum íepto
uaía íibi uendícat.1Neruos quoq? adípífeítur nímís quàm obfcuros,ac ab íllís pronatos, à qub
In u o lu criu/ bus recurrentes neruí iampullularunt.Quod ucro membraneum hoc cordis inuolucrum cor.
^ ¿o n is ^ o fitquoddícitur,omnibusconfpícuumedearbitronquumindardomus8 í arcula?cuíuC
* dam actheca? cor luculentídim¿ampledí,acínteríepíentíu membranaru beneficio íiidínereuí
deatur.Praetercautleuiusedet,8¿duríus,exualidaextruímembrana, nemínc quo<^ambígere
Cuiufmodi putauerím.Cxteru an homíníbus íecundü natura fe habentíbus ínuolucru id aqua contíneat,
jtut
ero objerue qua ferofi humorís modo in ipfius caudate inter dídecandürepofita obferuamus,míhi no ad.

, - - 1>
nmulíeribuscKi
íllí naturaadmodum fuídent húmida. Quínetíam fere mínus ín nuper mortuís adínuení,quám
ínhisa quorum fedíone díutius tcmperadcm.Iscuí Bononía?cor uíuo eximí fpcdauímus,a.
quam edam ín ínuolucro contínereuidebatur:uerúmídnonadmodumcommode,utcunque
etííí nos tragoedía? adíungercmus,expedere lícuít.Patauíí huíus aqua? íntuede cupidi, pulíans
adhuc cor cu pulmone reliquísep uiíceríbus ílíco atq?exemptum erat,ín próximam pharmaco.
pola? ohícínain deferrí curauimus, ac ín ínuolucro aquam nonnullam reperirmis t Canes uíuí
cauu
 de H v M A N i c o r p o r i s Ra b r i c a l í b ^
cauítatem inuolucri & cordis fuperficíem húmedas habent.atinhisnníL I f' , r ^
quantitaSjUt fane ni mortuis quantumuisetiam exigua ferrmer nm'nrl C¡U£Cobferuatur
quibus carnea ín uíua fectíone aqua alternata uidetur. Adeò ut de . „ w ^ *" P° rcis, ocalrrat>
uelím, uerum nullam pehítus ín íllís conti neri ( ut hodíe omnes ex ípírítu ín aai^ ^ Ü
tcm conuerfo, hanc in mortuis reperir! contendentes affirmant)falfumeíí¿ n o u T o S Í d ^
dem(ut íaepeanteamonuímus)membranae nullís partíbus connata : C<-u^ndoclUI
perpetuò madida: apparet, ut oculí palpebrarum^ interior fuperficíes Ad hunr«T A*
ubi membranas cerebrum ínueftíentes mutuò infternuntur^ interna coftas íi <quo<ÍJmodl1
branae,8¿ pcritonacifuperficies,aciecorís cjuoo S íin te f tin o r u m ^ r e líq u ^ m ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ '
cem tantum accumbentium,non uero connatarú íuperfícies madorem Temper ¿ m n S ñ t e t
Nunc autem cor m continuo uerfans motu,neq> dum uiuít animal unquam udmomento quk
ícens3cahdiílimu uifcus memo cenfetur,cur minus non madorem duntaxat, ut relíqua omnia
ied& aquam a Natura ípfipríuatímeíufdéufus gratia largita nanciícetmt Prgcipuéquumúi
numidíoris tempeneí uírís acmulíeribus copíofioreaquam,quámin ficéis calídís^ quibus plu
res addle ípintus coftat,rcperiamus; atqj à phrenítídemortuo cerebri uetrículos ferofo humo>
re nonníhíl falfo acríqs plenos obferuauerímus,Neqj híc me mouet,quod quís un de h x c aqua
calídíílimouífceríaffundatur,interrogarepoílitrquumpraeteradípem* quohumanum corím>
prímís fcatet,madorem ínrelíquís nuper commemoratís fedíbus anímaduertamus,8¿ in aqua:
fubter cutem fpecíe,ab utero cco-kIjhs dí<fta,tantam aquas uím in peritonei amplitudine ,8¿ etí3
ín aquofo ramíce,8¿ ínterdu uíuentíbus in thoracis amplitudineafteruarí indies dífcamus.Pr£>
tereaasftíuo tepore fulpefi,ac ín cruce, ut Gall is & noftratíbus morís eft, no proculà íuburbqs
ad publicas uías relí(ftí,paucís poft fufpendíum diebus,ac fi ueficaeaquadíftenta: client,in mira
molem ínt umcfeunt. M e mí ni edam ín diebus canícularibus una die occííos canes, quibus cute
dctraxcram,& muículí ali cuius motum examínaueram,neglígentia non abíe&os fuífte, Sí caíu
in fole r elicilo s,maximam ferola: aqux uím ín perítonasí cauítate,8¿ in thoracis amplitudine co!
legífté*Caetcrúmnugacíhacdífceptatíonerelíd:a,adcorproperemus,netandemin theologo^
rum quasftíonem,quademyfterrjsplenaSaluatorísnoftri i e s v c h r i s t i aquafan>
<ftífilme pertracftant,íncídamus:ac díuí Ioannís ueríííimum Euangelium^his noftrís defolís ca>
lore in fuípenfis uí ratíoníbus,8¿ carníficínís minime mífccamus«.

DE C O R D I S S IT y E T FO R
Caput I AT*
S I T V M cordis inJuaproportion? oRendit ultimafigura tertij libri: deinprima
fecunda prafientis librifigura idem quoque oñendunt.quamuis in íllis corfuo inuolucro inte¿IH
lit ac inter membranas thoracis cauitatem interfepientes contineatur ♦^Ac in prima quidemfi*
- ’ id ad L JJ>e¿latur,infecunda autemad infirmi L e r M , M . Torró cordis firman
ex quarta,quinta,& /‘.xtafiguris peter e licet,

¿ifi' CjD, ORD I s fiturn formamcp ipfius enarratum modo ínuolucrum cónv C ordiifigtu
E,F,G. monftrat-Cor namquc pyramídalis figura: uífitur, Sí nucí pincx non ad.- 7~-
b 4-fi. GD. rnodum eftabfimik:exbail nímírum latiori in1mucronem paulo quam
6^g.A,B. nucís pines acutiorem fenfim definens :eft quemulto longius quam craft
c4 fig* E.ó
feC
(ius. quanquam in homine,quod adexternamíuperficíemattínet,nonS'
qué crailum fecundùm orbem,ut cgteris ferè animalibus/it. Ipfius etenim
latitudo profunditatem n5 fecus excedit,quàm fi quis cor in anteriori po_-
fterioricB fede nonníhíl depreffum affirmaret. Atcp idpotiflimùm indextra fede illiacad.lle,diU
r k U & r n i m r Tota exterior fuperficíes à bali ad mucronisu% extremum ìmpenfela^
¿tfgU D.
t6figu. E. mucronem ufa cum coniugís fus arterfis excurrentes/anguinecp turgentes, paulo magis reli.
mucronemUKJcum , insciualitatcm&mínímamefformáttquippemaxima fuiauv
fa&lffi.. ................ ...
B. ponsportione incoi ai f i * . Raíicnronteruaforumeareííusmíequalisut^
*4 -fe F.s
^ ,C
cunq; uifitur*dextrx emm ip R jiaj3etauríCulam,8<: prteterkarteríam ucnalem, ma
” 4 fi. G.6
. fig* commíttiturqn fimftra autem t^e f & ipforum orificia & membrana- Cor¿iiJ?m,
l6k e.
hófig.G.
l6k o.
 r VXELLHNSIS
¿86 ANDRE ae ", u; j cm id in finiftrum thoracis latus
lixè admodum diflêdionis profeiTores contendunt : 1 / I ac fini(truin attinct : ali^s ucrô
ocatuminnueiitibus,illisauterriinmedio,quoaa - r>lacuit,ucrùm SC fecundum tho
iadhanctantumpofitionisdifferentiamcorm <n U)Psm rfu shæcomnia quidcmtott
s a m é l iora 8£poftcriora3deiiidefupenora ^ ¿>d au cenî in pradèiitiathoracemorn.
dis moli,alijs autem duntaxat a i a cri en ’iodccim thoracis uertebris intercluditur,
appellent quicquidco is pe °.rii ° rdscorporistrûcuscumAriftocclcipfistho-
nifeftum eflè arbitrortquum ahoqutn fi uniuerlu p rt1], mlll-<!ai;oaiiinadueramfî
aoDdlaretur plurimuminfîtu cordis enarrandoaberrarent, quamuisaüoquin aaueramit
defaiptkmem non adrnoduin accédant. Quandoquidcm brutis ammalibus quibus petfio
os homine lormius obtigit,non balîs (blùm,(èd & cordis propemodum mucro mmcdio,
quod ad dextrum^finiftrum fpcdat.continetur. Dcinccps fecundum dorfi longitudinem

ab datóri petforf oflîs fede cordis bafis remouetur,quant muero à pedoris oflis " cartilagme »
dULtrtuu i p rr' i ' i i-____ n ______
„ladri modoinaciem cciTàute.adeòuthacdimenfìone.quam in Ilongitudine
r m a if iif 1m c m r n m n r . u n i i i r f „
mctimur, unmer.
s& mediani fedem nullisanimalibus cxadé occupet.Quod ad anteponi pofterioracpatti,
iam cor
net,omnibus animantibus cordis bafìs in medio eius thoracis fedis quam
ai ttuituiiiuuu ------------ , fibi uendicat,
.1 /-T collo- \
cacar.M uero autem in anteriora magis exporrigitur, non tarnen pariter omnibus . Cxtcrum
hominis cor fuabafì,quxipfìus digniftimanobiliftìmaq? pars,quum ualoi umorigo fit,cerne*
tur;exadè,ut in reliquis animacibus,dextrx finiftracque fedis medium obtinetratque quod ad
anteriora pofteríora que fpe<ftat,pariter ièfe habet, tatum enim à pecftoris diftat ofíe, quantum
à uertebrarum corporibus abfcedit. In thoracis autem longitudine, qux pofteriori iededuo-
decim conftitLiitur ucrtebris, quintx uertebrx corpus rcfpicit, q u x ex tribus totius thoracis
dori! longitudinis partibus primxhumilior fedes & fecunda: elatior exiftit. In anteriori uerò
thoracis iede,qux pedoris oilìs longitudine terminatur,ad amuilim mediam fedem exigit,tan
tandem à iugulo remota,quantum ab ea ofíis pedoris fede,cui feptum inferirne Atque hic tu*
tifíÍmus, 8¿ plurimum ab rjs q u x foris incidere queunt,remotus,bails locus eft : a quo rcliquii
cordis corpus fenfìm in anteriora,8£ in fìniftrum latus eoufcf exporrigitur, ut mucronis pofte
rior pars magis ad pecftus atq? antrorfum cp ipfum bafis centru uergat, òC dextra quocp muero-
nispars in fìniftrum magis ipiobafìs centro protenía,medíumpccl:orisofíis infìniiìrumcxcc-
dat,ipfumcp mucronis centrum fextx S í icptimx coftarum fìniftri laterís cartilágines 1 cipiciar,
CordiiMdgni qua pe&oris oili coarftantur.Prxièntibusterminis quibus cordis fìtus comprxhenditur, il-
tiido. jjus quoque magnitudo innotefcit:qu£ lane homini,ut òC cerebrum ac iecur,quam cxtcris ani
matibus eft grandior.Neque id iolum homini priuatim euenit, uerum & illi quoque cor fepti ^^
o A G i(d F
traniuerfìneruofx parti in lxuo latere, cui cordis inuolucru magno fpacio adnafcitur,quam ^
proximè accedit:iècus longe quàm canibus &Cfìmrjs, quibus cor magno interuallo a fepto re*
mouctur.

D E C O R D I S S V E S T A N E 1 ^4. Caput X .

C O R D I S fu b fla n tia quoad f i e r i lic u it?illis p o tifiitn ù m fig u r is d c lin c a tu r?qu<z id p io

u is p a S lo d ijje ttu m rc fè ru n t?u tJ e p tim a ?c t q u a tu o r i l l i p ro x im èfcqucntcs.

R ae c i P V a cordis iìibftantia carne conftat,muiculorum carne paulo

Cordii curo.
minus rubra,uerùm duritia,ipiffitudine, & fìbrarum quo intertexitur ge­
nere plurimum ab illa uanante. Cordis enim caro longè durior exiftit,&
fpiffior,iniuri)sc£ ferendis pertinacior, & demum uario robuftiftimarum
fìbraru genere donata, quum interim unius mufculoru fedis caro unicam
fere (pecie,eamcp iparfìm iàtis diileminata duntaxat fortiatur. Porro fpe^
Q ordii fihrdc. — cies fìbrarum,qux cordis carne contincntur (no enim de membranarum
uenx caux & uenalis arterix orifìciorum1fìbris agimus) haud xquè ac mufculoru confpicua ^A ^ bum
eft : quandoquidem nullum prorfus inuenias mufculum,qui uel cifra diftecftionem ìlico atque ru K> LjM* m,
detenus eft,fìbrarum fuarum diffèrentiam non accurate oftendat:8£ adhuc multo accuratius, cr*H-G
G. membri
fi uel crudus uel coeftus unguibus,autcultro diicerpatur. at cordis quidem caro fìbris compa- neiru
<ftiftimis,5^ inter fe plurimum diflercntibus oppleta uifìturrqux ueròearundem fìtus diflcren-
tiarumcp fit ratio, coiedtura potius fecftione aftequimur. Q uouis enim modo cordis carnem
aut elixam aut crudam rc(5tis uel obliquis uel tranfuerfìs fecftionibus aggrediaris, uel uteunque
lubctcandemunguibusdilaceres,uixunquam cordis notatudignam portionemiècundum
unum
 Dris eum ntum ancrioemus,quumlectio ipiatriplexnoc norarum genus inutcem commnceri
oftendat,& nunc redhs,nunc obliquas3nunc tran{uerfas5& rurfus rectas 8d obliquas 6 Ctranf
uerfas quodam m odo commonftretjquafi tres priores differentia: fingulis uentricuiis peculiar
reseftent,pofteriores uerototi cordi am bobus'que uentricuiis fimul dedicarentur. A ppels
lo autem in corde rcclas fibras,quas in eo perquam elixato ex ip fins bafi ad mucronis ufque ip-
iius centrum deduci,tam per cordis uentriculorum feptum,quam reliquafedem confpicimus;
< - i t 1 » i 1* ' -j
tranfuerfas autem,qu3e orbiculatim cor uentriculoscp ambiunt;obliquas uero,que quidem or
biculatim cor uentriculoscf ambiunt3at oblique fecundum cordis longitudinemprocedunt;
Suntcp ha: in duplici differentia* Aliqux etenim in dextro cordis latere bail funt uiciniores3iti
finiftro ipfi mucroni: alia: autem in dextro latere mucronem magis refpiciunt, in lxuo baiiim
Atque his fane fibris pro cordis mole,fi earn fcilicet ad mufculum conferas, perquam numero>
fis,8dcarnehascontinenteamplexantecf,potiflima cordis fubftantiaconftituitur, cui eadem
cummufculorumuentriumfubftanriaaccidit compofitiodVtenim inmufculis ftbracnerum-
perentur.carnem undique habent circumpofitam : fic& cordjs fibr* peculiari.pfis carne
continentur, fulciunturqi. Quae porro per iiniuerfumcor fibraru & carms fimul fit crailitiesj
tunc demum opportuneexplicabitur, ubi cordis uentriculos oratione complex, fucnmus. In
prglentiaautemfoiFeceritjCarmsfibrarum^cordisufumjqu*^ adhu^dcordts^ubftanuam
fnccfia nt adricere'ac innucre, cordis carnem in mucrone quam in bafi fpiiliorem lolidioremtj
aonarcre. Nonob hoc profca6(ut Galenus arbitrator)ne hie cor,nfmsconna&ombus
^r Azcfarilins ledereturueru quod ca cordis pars tenuis fit3&l quodadeanbraru
pcetoris os accedes racil u £ ft . jVf^Kalianodifterat compadtiorecomon

ufu in fibrarum firmatione correfpondet* Q.uo P fanauinis aratia pulmonis emutatio

ftitiam temper lead prxcipuas cor is un f | t ° r j,no primariusharum function -
ne,& uitali fpiritu conficiendo pot.ffimu cordis fibra- alter, fun itic
nutn autor fit,ex alioru uifceru fubftantia rati d,latatur& contrahitur,&aliquandiuin
ni rubferuiunt,qukortanrifperdumu.uitammal&; ™ X mC° ordlsfibr;ccum mufculo^
ter contraibonein dilatationemcj quie cit. m gg mocui famulantur.fed pror-
rum fibris nonnullaconfequuntur comi? “ ” 1 cordis uero naturalise abfque lafiltudi
fus diuerfo.Muiculorum enim 7 “ sa,b2 S l „oftro minim* fubditus, necf ex
ne inicrutabili rerum Opifids indu^rial'J^e^ ^ * ’* j ^ . ° dens _p orrb cordis dilatationem,
cerebrineruis,ut mufculorum motus, u la P ' , cordis diftentio,re(Sg
q u a m u c ro m sip fiu sa d b a fisc e n tru m c fta ^ *or “ dfeni icipfffidtUrJacfiu.-mineo
^Ficiuntfibr»,tnucronemufffiisbafim^oiwahcnKS^^_.^^^^^iP ^^ ^ ^ ^ conneckres,
circulo orbiculatim eadcmq, feri P ¡dem quandam cfformares, ac demum fumcu
& capitibusillorumfimul collect,s,ue py ^ deorfum traflo,pyramis bre.

uior.intuscp multo capac.or co[ j lsbafi relpondcrct, iuncorum autem col e,

optime liceret: quippe uimen quod fun;culus ille retfiis fibris congruerent. xunci quidem
aocordismuwoniideindeiunciipfi&f^K ^ tpofteriisconfiftunttfumculusau
illis rcfpondcrent fibris,quim inter cduos finus pofito frequent, ftm *
H.H. tern illis conferretur fibris,quae >" cof f s ‘ a re(fiirum fibrarum motu fimilitudinem obtme

n h^ e„im«otdii£o'»»>a,o«""'Pr“>,l! P '*"n , ]
liquidrcfcrrc,eft quam faitlfiiT'um.nxenin 0111,
 cSS ANDREAE VE SALII b RVXELLENsIS
cronis cordisà bafi eft difceflùs.&r quxdam cordis
tics laxatrs redis impenfius ardanturcohgunturq*, ha« f Pamidis iuncos intror,
ramideiliafumculumiamlaxes,acmanibusautaliocirculo 1 M „ .j j . .
fum c o m p r im a s i ifiiiis cauitatem minuas,&interim tamen
rò qui obliqua: fibrx quieti prxbnt,hoceft aliquantiipcr3pioutcor is un . !l
cenlenir,bmul cum alqs Hbris ad contentas materias undiquaque t con ra , & \
eft arduumrprxcipuè lì diuerfos cordis pulfus in muò animali cxaminauci is.Q iio an a u
ruses iucundiiilmèea adminiftratione, quam Ìèptimi libri calci (ue 11111s tantum rei ^ratia)
iubrjciamrin qua non hxc modò,uerum alia plcraquc fpecftaiida proponentur ♦ ^ unc ameni
ad fibras reuerb,eas non motuum cordis duntaxat opiHces eiTearbitrabimurAicrum redas ad
attra<ftioncm,ad expulbonem orbicularcs,ad retenbonem uero obhquas conducere et,am no i f g ,
bis perfuafumerit* Cxterùm prxtercordis carnem& Hbras propri« ipiìus* uenx illius iub. c<,6£ £
Cordt4 fuLfla
tier pecultares
ftantiam enutrientes,&:harterix innatum fux fubftantix calorem fouentes,huc etiam enume. he fi.
voice CT arte' randx uemuntnpfa uidelicet coronalis uena,& dux coronales arterix per cordis fubftantiam t e .e r
TleC. quafì mulculorum uafa diftributx, Quis ucrò uenxarteriarumquecoronalium fìtortusfe.

N emulai
riescp,in tertio libro abundècomplexiiumus.Quarc cordis' neruulo lèrmoni quoque addito, tifigx
cordt4. ad cordis tunicam eft accedendum:ac eum quidem neruulum in quarto libro a bniftro icxti pa
riscerebrik neruodepromiretulimus,quandoabillo,ubifìniftrilateris recurrentem ncruum k6k l
conftituit,fobolem deriuaridiximus,quxcordis inuolucribabm penetrans ,& finiftro1uenx Itfig.L
arterialis lateripofterioricp fedi exporre&a,in cordis babm (oppidòquàmobfcurè)pertineL ^
Veruni cordis tunica --------------------------------
T u n ica cor' r w » 1. .
¿Ili membranx1---------------------------
prorfus correfpondet,qux
» \ l r
mufculorum
r \ cl
uentribus
j .
perti u L*
r*
dùi fuifiattcc naciter
I i u v i t v i obnafcitur,tenuiiIima nimirum membranula
---------- --------------------- - quxa
i mufculorumiubftantiadiuelii ne^ n , ■">*
obnata n ‘ ‘ * * 1 '*
quit.Eiulmodinanque cordis extimx fuperficiei obducitur,cui inhominibus
“ ' "
prxeipue adba 4 !*Al>.s.
Corchi adeps. iim durioris adipis copiaobnafcitur: aliquado& per reliquam cordis fuperficiem ad mucro. K*
nem ufque,ac id Temper imprimis fecundum muenarum & arteriaru per cordis corpus digreC p<?p.E,E.
fumallienim copioboradipisportio(utin"omento8£membranisthoraceminterfepientibus
accidere confpicimus)attenditurdntegrum efTet& ad cordis fubftantiareferre0 tres membra ^
nas uenx cau x,& pduas arterieuenalis orificio prxfc<ftas,deinde&l|auriculas,&' quatuor ip m6fi.n,i,
bus prxter id circunuolucntcsuenasartcriascp,uaia,nib nunc tempeftiuius foret,lingulafeor- G>°*
Turn priuatis Capitibus recenlere*Pari quocp ratione cordissos huefpedare uideretur, mb
8>Cid in primo libro prolixius eftemus periequuti«. ad s,s.

DE C O R D I S S I N IB VS, S E V V E N
triculis* Caput X I.
S E V T I M N figura ¿ r oSlauadextrumcordistitntriculumapertumproponutit>no
na uero & decimafiniflrumaindecima autem cor tranfuerjim dijjeilum oculisjubijeiensfuentri
culorum cordis nature oEendendceplurimum iuuat»
V o'n a m pado cordisuentriculihominibus,acproinde&reliquisani
malibus pulmonem habentibus conformentur, quocp conftent numero,
nunc fubiungam, fermonem a Galenicum Ariftotele in illorum numero
difeeptatione omnino cohibiturus^Humanum itaque cor intus duas inli^
Vttriculoyu gniteramplas obtinetcauitates,lecundiim cordis latcra litas: unde etiam
numerili ( j fi unam uentriculum finum'uedextrum, balteram liniftrum merito nuncu djCtS-ctGt
Pdtet tri
tu5.
■■ ■■ ■■ ■ .« ipamus. --- Horum dexter liniftriamplitudinemuincit,
------------------ — — j ambo'que
w v inuicem
— G inn f e
Forma dex^ forma plurimum uariant* Dexter nanque magis deorfum ad cordiscmucronemipfo liniftro b patet in?

tri. defeendens, dcauitateminftarcrefccntislunxparatamadipifcitur:quandoquidem dextro ip^ Ct to .&

H mnk-
bus latere,anterioriqp & poftcriori fede inftar interioris femicirculi, aut ita extrudx cameratx
c4 l^ '6
fedis concaua eft,extcriori cordis in his regionibus fupcrficiei,qux gibba cft,refpondens:in Cu f g . c
niftro autem latere externx formcis aut femicirculi fedis ritu(ut be dicam)gibba cernitur,pro^ d tuneffl4
xime often*
pter cordis uentriculorumcleptum lemiorbis modo dextra ipbus fupcrhcic in dextri uentricu d it n fc * *
h amplitudinem protuberantis ♦Atque hanc formam dexta* cordis uentriculus ä bab ad mu, g,g.
*°7ndhi cronem u^lUe fcruat,bmul cum cordis effigie exlatiori bab anguftior redditus. Sinifter uentrf . . . a T.i.0
cuius ampla etiam bab incipit, lenbmqp in areftum uerlus cordis mucronem debnit, cauitatem
inftar coni,quodad totam luperficiem fpe<ftat,orbicularem obtinens»Cordis nanqueuentrf
culorum leptum8bniftro ipbus latere,quo bniftriuentriculi dextrum latus eftormat, conca^
uum,
 de HVMANi Corporis fabrica
b t i f a ULIm>nonueròut" dextro lateregibbum extuberans® uißtur 8i ?ss B ERn-VVI*
*'
'C o .: ‘ Umcordis ' fubftantia finiftrum latus 8i anterioremp o fterio rem E L h Ì ,Emrnaturami
rT
ft'tuenteexig.tntaqjprorÌLis fehabeqquafi finiftriuentriculi potiffimum ' ^ • con
Iy? 'ru Eeturjacut dfixteruentriculus fieretktenuis quxdam cordis fubftaritia r|,”, r C°^ conftítue.
con^Itue
(r T Vniu£fa^^^
Iim‘¡“im P'ltud"’cmconftituens,tennis admodumeft:qux autemfiniftrum uentticulum 01.k- i * ™ '
* • * * ambitefiormatkdextri
^ uentriculi fubftantiammultis m,trumJ lentnculum
IIldlHP3uexi:nuentricunluDitantiammultisnumcriscraflitiefuDerat t o orbtculatm,
n n A i « ,* «
cralTa uifitur5praeterquam in ipfabafyibi uaforum illinc prodeuntium d e h ifc e n r iu m & S 6
cordis carnea fubftanua tanta amplitudine deficit^quanta orificiorum eft amplitudo X^triuf®
■"?¥ ,l ‘CnmCuh ftipcrfiacsperquaminacquateeft,& multis quali foueisin carneam fubftantiam V m * * O/
S Ì , , Pen,tlua imprefiisobfita.Neqj iftaead lateratantum, &fi fecus caeteris omnibus diffeLnum rumfliptyfir
I L L Pro wibus uifum fit.confiftunt.ubi dexter uentriculus finiftrum refpicitmcrùm per uniuerfam cíes.
P"oHu.s uentriculorum fuperficiem,nonfoltim in nuper occifis artimantibus,fed perpetuò tan
• taper dum cor ipfum feruareuolueris,apparentes,neq*unquam uel in exiccato corde conniuen
fro o tes;Uc,lldcPm e r hancinxqualitatem,quxinfiniftrouentriculo nonnihil mfignior eft, am.
” % h, bo0 _5 arncas quafdam explantationes proceffus ue intus exigunt,qui teretes funt,& gradles,&
H.to.fi. N. ^ hbras mebraneas ceftant,humiliorifedip membranaru in ipfis finibus pofitaru continuasi
07fin -9 Cernuntur autem carnei hi pfoceffus potiffimum ad uentriculoru mucronem,humiliorem ue
f- ad fibrarum quas continent robur facere oftendam:quum fecundo ab hoc Capi-
P7£k,l, te membranarum cordis naturam perfequar.V entriculorum igiturqfeptum crafliftima,ut di­
ta. xi,cordis fubftantia efformatum,utrinq? foueis ipli impreftis fcatet,hac imprimis occafioneinx
/?Hh ^uPer^ae ftua uentriculos refpicit donatu+Ex his foueis nullg(quod iènfu falte coprehen
j f o K .tè di licet) ex dextro uentriculo in finiftru penetrant, adeò lane ut rerum Opificis induftriamira.
fi.R.iifìJ» ri cogamur,quaper meatus uifum fugientes ex dextro uentriculo iii finiftrum (ànguis refudat*
r7fi. c,c, p raeterhaftenus commemorata,inutrifcprduohabenturorificia,8£totidemuaià in eminentio
Ci!t dextro r*uentriculorum lède, in cordis nimirurnbafi conGftentia:8^ fubftantia,quum unu quidem ue
uentriculo. nofum,alteruautemarteriofum fit,differentia+Deindeambobus uentriculissmembrana? qu£-
infimftro Jam infunt,quas uaforum orifices paulo pòft pr^fici commemorabimus:ac in dextro quidem
c T 9t uentriculo tres habentur,uenx caue os fpedantes :in finiftro autem due,uenalis arterix origini
* co nnatx,adeò ut & hinc uentriculis quxdam exurgat differentia, quemadmodum etiam &C ip.
i 7 /ì.k,l, f0 ufUj5c: quam continent materia inter fe differunu Porrò ufum illorum una cum cordis uafo
m, index, r u m órjficiorumÒCmembranarumÒ C 1auriumufu priuatoCapite meritò pertratfabimus,
qu òd hxc fimul omnia cordis fun<fiionibus iàm ulentur:quas,nifi enarratarum iam partiucon
gu.p. ftrunioneprius deicripta,recenÌère abiùrdum foret.
14^.1,K.
d b c o r d i s y ^ t s i s , e t e o r v n *
dem o r ific e s* C a p u t J V 1 1*

C O R D I S uafi's eorundetnek o r i f i e i j s f i e ¿ l a t t d i s p i e r ^ f c t u n t f g u r e e t a c q u in ta ^
dent p r e c ip u e uenam cauarn p r ó p ó n it a d c b d n tS le r e s C , D PE . S c x t a autem u e m m a r t e r y

r u m r e p tititd c a u & u e tu e p r o p o n iti o n j i L i u m a u P ^

n a u e n a lis a r t e r ia a d C ? C.D e c i m a m i a r t e r i a a d

V P E R IO RI Capite.quo duos cordis uentriculos complectebamur,

Cordis udfk
cluatuor cordis uafa & totidem oriftcia eiTe3obiter innuebamus. A c in ua (plot cr £uce.
forum quidem numero font uena caua, uena arterialis, arteria ueralis^Si
__ arteriali*
maona rincpomniafinpulis
omníafingulís ad cordis
cord.s uentriculos fpectantibus
ipectantious do
ao
namur foraminibus / Vena cauaad dextrum Cordts latus dextrumqi uen V au edita.
<Totafig. tri cui um referturmum nero ab ilio in hommibus origmem ducat, non ad
cty.6 hb. j modum contentiofc friuolis quibufdam autorum lufffagqs inmtens,ag'
. dutem5 ---------------------- m° r n- r
he ßibticeam)innatishommibus nihil aliud quam
C,D'E- grediendumduxi,quumfe ione(u ^ ^ reliquorumtriumuaforum ) queam colligcre. At-
cauae ortum a corde pende ( ‘ usiUorumfeiftioniincubui,fetori cogormonniterim Gale.
defcctibus,quoadh
queidemdefoctibus,quoa a f t _____r\,w
e n u s m^nimi«deuenaecau
o r u n . ^ ^3epríi. d io i n i a t o de

Dd do
 ANOREAE VÉSAtir B R ^ J u i R h u i cum Galeno ill. conueni
dò id quispropoiuiflct)retorqucrc eflet quam fadhm ^ fcjueritqUanquS eta Acbillem
ret,quodiecur fanguificationis officinam cflc haud iatere bafis dextri uentriculí ad hu
illumarteria*ueno(*pnndpjumdeturbaretXxdest ./^ dnlodum orificio exoritur, ad ii,
milíoremciufdcmbailsfedem.uenacatta anlPIo P T fu n e ra le uelutexcuberansad 3 D -7 figK
co ab exof tu(qui totius u e n c capaci tatcmarnpljtudim g¿ dcorfum iierfiis íeptum C,c,c.
cofdisíubftantíx términos, cuculusuifiturjíurlum ad -, uncmodum enata orín h,h,
H.
‘ contendítmeque.ut quifpiam forte bafis cordis laterí inflar re,
‘tu tù , E.
© , » " n d t e ,acruo .S W O r fto o
faeÜ¿ citraaliam diuifionem ( quod interim arteria: magna: ex cordis ba is centro quodam, ln P CTR„
modo prodeunti negatum eft)cordis inuolucrum permeans, íurfum deorfumque prore,
pit Ñeque p ro fetò alia'causc cxortus,aut fi mauis cum Galeno dieere, mfertionis eft Ipccies,
quàm originistrmmrelíquorumuaforumcord.s uentricu os fpedannum C xteru m q u o ,
nam nadototianterioricauxexortusfedifecundúmillmslongitudinem dextracordis auns fsfa.yfì
adnafcatur in eoquodftatímdecordís auríbus fubnexuri fumus Capite, audíes. V enaígí.
tur caua prímuni cordís uas cenfebímus,8 ¿ ípíius ortus íimílítcr primi orí her) loco oppoi tu .
Vendarte- nehabebítur * 8 Vcnaarterialís etiam dextro cordís uentriculo aíTcribítur.eít que cauena, B'fi'Up.ts
/«.5-7 /jg.I.
rUlii' quam quídem quòd fanguínem ínpulmoncm defcrat,uenxqueprorfus uíccm gerar, Vmam ;
quòd ueró arterías corpus nancífcatur, Artcríalem appellar! antea díxímiis • Hasc multomi.
hsfgu.ftth
non quàm cauahorificio ex dextri uentriculí bafis elatíííma parte íuxtadextrumlatusuentri. E>F>G.
culorum * íeptienaícítur, S^magiix *1 ínnitens arterías, finíftrorfuni que nonmhilfuo caudíce
ínclínans, ac cordís inuolucrum permeans , tandem in 1 duostruncos diílcíndítur, quorum
pcr O.
dexterádfiníftrumlatuscaudícismagnx arterix, pofterioreiríqueeíus caudícís fedem refíe. lòfi. L,K.
Venaltódr- XUSjin mdextros pulmonis lobos dsgerítur, finífter ueròin'finiftros* P o rrò 0 uenalís arte/ mjfì. L,H.
tnid- ri3j quam ín tertio libro pariter cum arteriali ucna perfequuti fuímus,atque etiam ab ufu quòd 6 jì.iyk.
nófig.l,w.
aerem continet deduciate, Arteriam : à fubftantía autem, quòd uenarum corpori refpondet, 0 1 fi. CA.li
Venofam nuncuparí retulímus:ínter finíftrí cordís uentriculí uafa connumcratur ,acut ue. U,3.0.fì,G,
narum corpus adipíícítur, ita quoque ex mollíori finíftrí uentriculí fede (u t caua ex dextri}
príncipium ducít» Ex finiftro ením finíftrí uentriculí latere ad eíuídem uentriculí dcmífííorem
p9k - D»
partem parí penítus modo utcaua,uenalís arteria13patenti admodumorbículan que orificio D .CTiifi-
enafcitur,ac ftatím ab ortu,autínípfopotíusortu, in q duos truncos deriuatur,quorum dex gu.D.
ter Tub cordís bafi produ&us, ac cordís inuolucrum penetrans, in dextram pulmonis ledem qzji.cd.tf
li Ì K,L.
JDiuerfa A - dífpergítur,finiftro interim in finiftram pulmonis partem exporredo . Cxterum h xc urna.
7utomicorum artcrl’x ín primos truncos díftributío,adeó íllius origini uicína eft, ut hoc nomine nonnub
fic'°spUdtd ^ díftedíonís proftfíores eíus in corde oríficíum multíplícauerínt, ac id geminantes quinqué
quatuor cordís uaforum orificia enumerauerint* Etrurfus fortafíis pari ratíone uenxcaux
attendentcs, ípfius quoque oríficíumgeminarimttquumínipíi edam origíne'hxcfurfum
deorfurnque properat ♦ Huíufmodi ením quid Hcrophilus contra Galení Erafiftratíque
fententíam ex feptímo de Admímftrandís íedíoníbus libro innuífte ¿ollígitur * Porrò nos
quatuor cordís uaforum, quatuor tantum orificia,u trcuera funt,cnumerabímus. Q u o séfeF.
autempafto uenalís arterix exortuíín anteriori quoque ípfius regione 5 lama cordis aurícula
M agna ar> adnafcatur, fecundo ab hoc Capite explicabimus. Quartum uas, quod adhuc enarrationi tfigurdc4•
una. quartuinquc cordís conftituit oríficíum ,' magna ccnièturarteria,pari rationeex fi' till, i-óji-
O.io/i.A.
níftro uentriculo, qua arterialis uena ex dextro, príncipium ducens ♦ Ex dextro ením elatifli*
Uiop.S>S‘
m x fin íftri uentriculí fedís latere , 8 ¿ ex cordís bafis ucluti centro arteria magna enaicitur, ali/ X 6 jigtt. o
quoufqueredà^ furfum fub uenx arterialis caudíce tantífper prorepens, doñee cordís inno, [ubU
lucrum permeans, in duos truncos dífídndatur,quorum unus corporis fuperiora, alter infe»
riorapetit♦ Atqueitaprofedòdurorum eraflbrumque uaforum, ípfius nímírum arterialis
uenx ,ac arterixmagna:principiaadeòrelpondent,ut finiftrum arterialis uenx latus dextro
artcrixm agnxlateriínípíaorígíne adnatumfit,amboque uaia hic ex eminentiftìma cordís
uentriculorum íeptí lèdecommuneprincípíumradícenfquepoftìdeant, quod eouique qui. y 9 ^
bufdam animalibus indurefeit, ut id Galenus reitera os cftè aftirmet *. C xtcrùm vhíc in fini / fub£-
ftro cordís uentriculo ad fcptí eminentíftímam íedem afeenfus poft dextram orifici] uenalís
Lr.t.JePar artcrixmembranamínter diílecandum latens coniccndcnsque Ariftoteli im pofuit,ut inibì
v !>m animal. tert{ulTi cordis uentriculum conftitucrit, ilium arterix m agnx príncipium elle reccnfens *
4* quod fané multo minus incuiàndum ucnit, quàm quod uentriculorum cordís numerum pro
animalium moleuariare fcripferit * A t quemadmodum Galenus in huíufmodileuibus 8C obi.
ter
 DE H V MA NI CORPORIS
ter tantumtraditisab Aditoteledefcriptionibusprolix-èrpf,„ a- B B R V r‘ . 5?«
tclis fedatores hortarer5ut in Ariftotclem affedi ftduli. b,,,T,-, d'S ° CCUp,atur’ita fanè Ar‘fto -
rent,cam Galeni placitis accurate conferences, ut tandem Gale™ /?0™ fabricam ipfi refcca- .
obqcerent.cuius diiìectioms profeilòres crebro infimular n na‘omicorum principi id

iu Ì at COS grauiter incufat, qui totani uitamhuic fpeculationi ri ,1Ulcntl0ncrn c°mmittcntis

que (alfi iunt ♦ Si enim quis Galeni dogmatibus non addi&ns * ,lc*runt 3& tamen 111 plerif.
plurima profanò occurrent , ua; q altius refelli poilent quàm quaiG apter“ aminaret>com-
natonncis. Non enim admodum leue cenferetur auod lnC- ? i jdenus alqs imponitA-
g n x orificiunVamplius ucnoia- arteria- orificio dìe alièni *„ X ° c ar«umufu arteria; ma-
pliuscernatur»NecpfìmpliciterGalenusmaan5Barfi>n3> inten? 1 koc,iHo longeam.
cordis orifierjs id amplius effe con tendiqadSnn
uerterit uenx cau*onfiduuel triplo maiusarteria;magna;orificio cerniTcre
Caja 1Sart^ lX°nficiu grandius magna; arterig orificio elledicebamu^Porrò quod &*e2 o in
uqÌam m fftn 1* U U" T " ' “ PhiloioPhisnosinfedandianfam p rtb erf n ù

DE V N D E C I M M E MB
tuor or ificiorum cordis. Caput N IIL

E F ^ s fE S E N T E S membrana feriatim infcptima^oclciua^nòna 0 ° decima fi*

gu ris occurrunt.Septima nanque tresproponit tiene? ca u o orificio p r o fit t a s s e K ,L PM in s
Jignitas . Ottaua tres in ueno arterialis orificio p o j ì t a s E , F PG notat as.N ona duos uena>•
lis a rterio orifici) E o 3F indie at as. M a g n o autem a rterio tres membrano in decima B PQ>
D infignitoproponuntur.

A c o r p o r a cordis membranas nuncupamus , quas cordis uafo.

rum radicibus,ipforum'ue exortibus adnata,calore,fubftantia,craÌTi tie,
prorfus membranas exifìunt,materierum regurgitationibus prsefectas «.
Suntporrò has omnes ex prascipuorum Anatomicorum ièntentia uiv jMembrdiufs
decim numero, ac tres quidem fìngulis trium uaforu orifìci)s, duas au. rum numeriti
temduntaxat uno quarto ueadnafcuntur* Vena caua,quamprimum
_^ dextri uentriculiuas effe recenfuimus,a fuas membranas, utimodo fub
iunaam,locatasexigit^ Cauasexortufquiuelut extuberans in cordis fubftantia,exquapro<- c< nue,.mem-
bjfigu.U, dit ^ circulus eft, calius membraneus circulus humiliori uenas exortus parti proximèadna. branca
. H,H. fcitur,qui prorilis pari modo ac uenas initium ex cordis fubftantiaprincipium ducit:& quem.
c Brìi totìi
corpus K, admodum uena ab ortu extrorfum è cordis uentriculo fèrtur, ita quoque membraneus hic cir
L, M tnjì' culusintroriunijin que dextri uentriculiamplitudinemproccdit* Iniùper ut uena caua ilico a
gmtum'm cordis fubftantia,ex cuius termino ( ut ita di cam ) enafeitur, abicedit,io!o exortu, qui breuiilì .
7 figura.
mus eft, cordis fubftantia: adnata: fìc edam membraneus circulus minima amplitudine cordis
fubftantiaehic adnafeitur, ilico ab illa abicedens ac exada, & folida, cifra que infìgnem craf.
fìtiem ualida membrana apparens ♦ Hasc in uentriculi cordis amplitudinem dcorium ducila,
d 7fi.K,ly non procul a principio in 1tres ueluti membranas icinditur,ex ampia bafì in obtufiimmucro.
M. nem defìnentes,ac uix à femicirculi conuexo difFerentes♦ Mucro autem harum membrana,
rum paulo fupra mediani uentriculi dextri longitudinem ceiTat,neq? aliqua ex parte,quam cir.
culari exortu membrana base tribus ipfìus proceffibus cordis fubftantias adnafeitur ♦Verum
ex tota inferiori fède trium membranularumfèuproceÌIuUm,quasreliquo ipiarum corpore
f7 fi.N.
nonnihil craffior ualidior que efficitur, cfìbrae quasdam frequenti ferie enafeuntur, quae deor.
fum oer uentriculi amplitudinem du(fe,uentriculi lateribus iuxta ipfìus mucronem adnafcun
f t f . H,H, tur non quidem duntaxat, ut Galenus innuit, ad uentriculorum cordis feptum atetiamad
H.Uji, I, reliduam uentriculi mucronis amplitudinem . Omnis namque infenor membranularum
pars fìbras ¿Ili uentriculi mucronis fèdi expofrigit, quas ipfiediredo conftitmtur ♦Prasfentes
fìbrx L u ì membranulis committuntur, excarnes flint, & cordis fubftante haud adnafcun.
S 7 /ìgKrd
tur Vndecnam Anftorelcs illas neruosdìh arbirratus,hinc cor ncruorum J
0 ,0 . indicauit. Verùm ubi fibra* ad uentriculi mucronem im p ia n ta n e ahquoufque car,mia
 7g J g
«ÿi ANDRERE V E S A L U '' ' ' "t:es qUàmfi carncgin cordis
fubftantiaaJaugciuur fuffulciunturcpnio aliter pro ce ° membraneos ab ipfa deduCtos
uentriculo uirgulx cfiènt.Cxtcrum mebrana hf c prop atq; qUôd proceflùs iili
proceflùs,trium uenx eaux en fia i me.nbranularu c x .L c , G rx c i
quumclauduntur,atqinuicem connluen':>^Plcu ' ^ Ii l* ^ j ^ ^ ^ t.anco c,Yculoadhucpaten
^^A^M^quafitniulcas diceres^cos app^llauercQ, ^ ione jHiUs centri coêunt, formam et

penetraneus loncij» uvjvait — o

nus oblongum dlud definens.fimul très angulos & totidem
fok^ s^ aidà^ '^ d cdam hîc incordefieri animaducrtes,durn inter diflccandum très membra
lulcos ottenerne. ift s Cxtcrùna fi totius meinbranei corporis cum îpfiusprocef.
fì^ s& ^ bróa^ pe^ dfi'w l^ udinrrn petis,eam ex coronac forma opportune fumes, quam re-
2um Mpidbus anùquitatem infculpfiflê.in illis quç Rom xeffodiuntur îmagmibus uidcmus. h 6fig.^
V ^ r u , g porrô quemadniodum"uenafisartenauenx eaux tum corpore, turn mtro mittend,sad
W cor M:crI1s & ortu propemodum accedit,ita quoque urna .s artenx membrànx cum eaux
orificii mernbranis plcraquc exigent communia. Ad'radicementm or b, s uenal.s artenx, bli ßEst- Wis Et.
Snembrancus circulus ex cordis fubftantia enafeitur, qu, m finita corta uentneufi ampfitu, i*-proximo
dincm introrfunafut1uenalis arteriaextrorfum)duciturJftatinK? ab exortu a cordis iübitamia D>D-9>g*
abicedit uenæ cauæ orificii membraneo corpore hue ufquc quàm fimillima. Verum quuni a. {9fi-
«¡9 fi. E,F.
liquantifper inuentriculiamplitudinem defeendit, in duos tantum membraneos proceflùs »o/îg. 1,K.
partitur forma quidena" illis qui ad uenæ cauæ onficiu pertinent refpondentcs,fcd mole & ro «7Pg«.K,
bore fuperfores. Ex ampia enim bafi in obtufum mucrone finiunt,longius in fimitri uentriculi L,M.
cauitatê quàm cauæ orificii membranulæ in dextri contingentes. Horum proccfluum unus
dextrumuentriculi finiftri latus,alter finiftrumreipidt. Anteriùs enim & pofterius inuicem de
hifeunt Secundùm uniueriâm corundemhumiliorem ièdem(quæetiam ut cauæ orifici] mem
o9fi G,G.
branularuna3craflior duriorq? exiftit ) ° fibræ feriatim ex illis enafeuntur, quæ deorfum porre, io f i . [uh
ctæ,tandem cordis fubftantiæ ad mucronis finiftri uentriculi amplitudinem pafîim adnafeun I,K .
tur : Si quemadmodum in dextro uentriculo fieri diximus, Pcarnea cordis fubftantia adau- p p p . H,H,
gentur ftabiliunturcp. Cæterùm quiamembraneus uenalis arteriæcirculus in duos tantum H.iofi. N.
proceflùs dirimitur3difle<ftioms proceres duas tantum membranulas ipfius orifìcio præfici af-
ferunt:quas mitræ epifcopali non admodum inepte contuleris 3fi modo partem caput ample-
ctentem ipfî membraneo circuìo,S ihuius proceflùs anteriori poftcrioricpmitræ cacumim afli-
milaueris. quum enim duo tantum hîc cernantur proceflùs, utcunque eos inuicem conmuere
fìngas,7joi>Aw^^«ccum Galeno ipfas appellare non poteris ,quod fcilicet triangularis cufpidis <j8jî.E,F,
<^iruria/ï6 fmaginem nunquam référant. Venæarterialis qmembranæ dieftorum modoorificiorum ü.etifi.c**
utnx mernbranis neque fitu, neque forma,neque etiam robore refpondent. Ä uenæ enim arterialis ifh.} cbii*
exortu hæintrorfum in cordis dextrum uentriculum haud pertingunt,fed totæin eiusuafis lyiti-
caudice confiftunt,ita ab orifìcio extrorfum dueftæ, ut commemoratæ pritis membranulæ ab
orificio introrfum pertinebant.Nequeetiam his unus commumVqueeft circulus 3uerùm très
diftineftæ, Si non admodum ualidæ font membranæ 3 fingulæ femicirculi modo princi-
pium ducentes. Venæ enim arterialis orificium introrfum, atque in foam ipfius amplitudinem
nonnihil in origine extuberans,fu£ amplitudinis fuperficiê in très femicirculos extrorfum a cor
delateicentes diftiniftam obtinet: qui craflìores redditi 3in ipiàm uafis amplitudinem protubé­
rant, ac fois tuberibusuduti très triangulos ita efformant, ut in puntfto ie contingentes circu-
liextrafuam fuperficicm, foprà infra que contacftus terminum angulos conftituunt. Ab his fi>
micircularibus tuberibus membranæ tota ipiarum amplitùdine, quafi femiplenæ lunæ imagi-
nem referentes pronaicuntur,nufquam uafi ipfi, præterquam ad hæc tuberà,adnatæ. Haruni
membranarum latiflìma (èdes,quæ extrorfum à corde magis reliquis membranarum partibus
remouetur, Si fola membranarum latus eft,uafi ipfi non connatum, haud ita reefià cernitur,
aefi finoulæmembranædimidiatumcirculumadamuflim exprimèrent: uerùm modiceid la
tus introrfum obliquatur, Si non adeòaltèextrorfumue in medio confcendit, atque terminis
quibusutrinqueuaficontinuatur. QLiumitaquehæcfopcriorlatiflimafouemembranularum
pars latus'uemftardinaidiatæparcntlaefisadhuncnaodum ( inflecftatur,& ipfarufn membra. riofi-B’^'
rtrricc md- nularum exortus, Si ad uafaconnexus fcmicirculum ad amuflim exprimât, Cïræci has mena. D.c ffi- câ'
1 rifert*11'
gn ec memhrd- branulas <ri/>/xôô</i5çnLmcLiparunt, ab illorum C imagine. His tribus uenæ arterialis mena- j eburdâc-
ncC• branulis 3 r très in arteriæ naagnæ oftiolo à Natura crcatæ rcfpondcnt3in nullo prorius ab illis reShbi"
v • quàm
 DE HVMANI CORPORIS FABRICS UBER VI. y<*
quàm in magnitudine & robore differentes. Magna’ enim arteria membranul* tan to oran-
dior.es ualidiorescp uena arterio fa membranulisuifuntur, quanto uen* arteriolte corpus ab
arteria^ corpore duritia amplitudine^ uincitur- • < ■ *

v DE C O R D I S V R I C V L I S . ' Caput L K I I I L •

C O R D I S auriculas quartafigura proponit I e r K infignitas -, ut e r fix t a M e r

I notatas. V trim dextram auriculam inutrfitm oflenditJzptima?figura? i^ e r otlaua? K .Si<
niflram ueró noncefigura J>er dteimee L . \

n e V L AE cordisdiflècìionum profeiloribus uocantur,appendi^ Intuirum

quidambaß ipßus adnati ♦à ßmilitudine enirmquam illiin fitu, nor
:em in ufu , cum proprie didis auribus obtinent , aurium nomine do-
nantunEmicat namqp ad utrumc^ cordis bafìs feu capitis latus appendix
i 4 p - f fi­ unus^ex ampliori baß in mucronem deßnens,quem ex latere quo reponi
gured- tur3aut dextrum,aut finiftrum nun cupamus .aDexter itaq? appendix feu j^extr<c auri
bffyB
P&D o™ auriSjdextrocordis
^ 1 auris3dextro cordisbails
bafìslateri attenditur,btoti
lateri attenditur, totiamenanterioriexortus
^ uenae ca cuUßmtfbr
C apoti­
ffepti- uae regioni iecundùm illius longitudmem obdu&a38£etiam fuó mucrone a uenae corpore a!> M d .
. r t k r l n Ä o ^ o r in m f iiA t n n r t 'r t n p a lip n a ? r r w iS n t'f ’

•fisP’ ^ icedens, clatiù s nonnibil quam cordis bafìs iurfum conicendit»\^oco autem exortua ucna. ca-*
,mim* u s Iongitudinem.totam earn fedem qua>à uenac cause parte qua propinquius cordis mucroni
^ uena cordis fubftantiae adnalcitur, ufq? ad earn q u * balls cordis cetro,aut ipfi arteriali uenaeui
cinior eltatCB huic exortus longitudini dextrae cordis auriculae bafìs longitude reipondet. Hu
ius enim auricula effigies py ramidem refert, exfg oblonga ball in mucronem, qut non admo-
dumacutus protenfustf eft, definii. Auricula etenimbafislongitudo.quamuenaecaug ex cor.
de principi) lonoitudine metiri diximus,ipfius auricula etiam admodum diftente amplitudine
fere triplo ex cedi t: deinde 8i longior multo eifquam progrciTus abafi auricula ad ipfius mu-
cronem pertinens.Porrigitur autemauriculaàbafi furfum antrorfumqadco utnullt auricu

attmet, ecquifmus coma fi ntu maono ufu inflant. Exterior nanqi auricu.
tis5quae equts flumum tra'^na»tunu^ef c ^ auricula in cordis conftriftione turget.op-
lx fuperficies pro ipfius refJc & aq^ eo ueluti humore oblila cernitur. At inanità conci-
pletaq? eftgibbaundique pC q obfi'ta fpedantibus occurrit: interim ta^
dented auricula, fuperhcies hxcrugo a a ^ fuperfìcies,obdudtur+Verùm quan d o cci­
meli auricula exteriusaqueohumo > «-fìnVs inedualfe propter adipemilli tunc ob-
............

‘ duri

ftatadeoutauriculatibriscucorais iu^ ^ r { N^ abhacfìbrarumcumeaC scom:

ois cuticularisqs & fubnigncans eft) liare aurlcula in fui conftitutione afcifcit . no
mixtione uix cutis craffit.em &Pe“ a d.P infmos comprehendimus. C*terum auncu- ^ duri-
enimuenasarteriasqi&neruospec ■ finfftrumfui bafislatus extremo cordis fubftami*, ^
lx connexus propemodum ita ieha'? ’ jficqreaioConfiftiqadnafcitur:autueriusabil.
ubi anterior ueng caug in d ^ rio co ^ x fiim ormcq^ g^^^ corporifecundùm ipfius ex-
lo extremo auricula Pr° dlc'D^ . ;ori illius fede conafcitur.ac ueluti cumuena commune,
ortus à corde longitudmem,8i m ante • rfus conexu libera eft,8c perinde ac cor
i2-F-+ corpus efficitur. tota reliqua Pa“ ''aun“ inctur3nuUis fibrofis nexibus illi comimiTa. Sim-
 A N D R E AE VE S A L I i B R V X H LLENSIS

• us ucnx caux orificio uifitur. Quod ad « temam internarne* atcinet fuperficies.auricul*

btcuncB refpondent. quancp exterior fìniftrx fuperficies rugofior magis, multoq? inxqualior
fLipcroccurrat.Interior autem fuperficies fìmiliter arqj m dextra auricula mxqualis, & foueis
(itacernitur.Subitalitiaetiam fimiles funt:uerùm (ìniftramulto durior,ac minu s in confiti,
A,™,, diftmtiònefc fequax uifitur. Quinetiam fi illam dextrxconferas, uelut marcida exicca.
tace fpc&abitur,adipe femper magis quam dextra exterius abundans. in connexu prorius con
ueniunt.namutidextrauenx cause&Cdextro cordislateri fecundùm caux ortum adnafcitur,
ita quocp fìniftra dextro fui bafis lateri cordis fubftantix,ubi uenalis prodit arteria,conafeitur:
fìnilfro auto latore ipfì uenalis arterix corpori* Vfu, ut Tuo ordine paulo poftdicturi fumus,pa
rum admodum inter fedifferunt. Nuncenim omnium cordis particularum,quarum iam nu>
nierum,fitum,formam,connexum,fubftantiani que complexi fuimus,ufum & funeftionem fe-
riatim fubncereenitemur:id non prxtereutes,in foetibus & nuper natis animalibus auricularu
molcm longè maiorem ex proponibile occurrere,quàm in xtate proue&ioribus.
C O R D I S ’ I V S I V S ' OXV E U X C T E N V S C O Jy L
tnemonttarum partium fun& io u fu sjp fa r ninfe con flru ttion is ratio.
C apu t X X .
O R irafcibilis/euuindidxhonoriscpconcupircibilis animxfedcm effe,
C arenili* dni
HippocratijPlatoni, Galeno, & Stoicis ac Peripateticis paritcr omnibus
imefedes.
conceilum fuit - V eruni ad hxc, Z e n o , ipfiusq? dogmata corrob orata
rus Chryfippus, Pofiidonius,cxteraq$ Stoicorum familia, & Ariitotcles
cuna Thcophrafto,reliquisq? ipfius aÌTeclis,corprincipiumfontem^ effe
uoluere,non nunc d id x tantum iraicibilis fàcultatis, at etiam eius qux ci
_____ ___________ borum,potuu,8£uenereorueft appetitrix, quam alteratrice Ariftoteles,
ali) ucrò naturalem, ali) autem fimpliciter concupifcibilé appellare cofueuerunt. Deinde etiam
Stoici unà cum Peripateticis rationis uim,&,ut Temei dica, animx principatu in corde colloca
runt,omniùidinanimali funclionuatq?officioruinitiumeiIe arbitrati. Quancj interim rjdem
interfé decretis pugnet. Ariftoteles enim, Theophraftus, ac reliquus Pcripateticoru chorus,
& ex Stoicis Poflidonius',irafcibile uim,ac còcupiicibilemrationalanq? unius fubftantix è cor
de profìci icentis facultates effe aiferunt, animx aute ipecies partes'ue elle infìciantur,*necp-eas di
ftinauut.Chryfippusuerò Stoicoru nonpoftremus,ficutin unafubftantia, ita quoqj in unam
facultate& iram S t cupiditate cum ratione coègit. A this omnibus refragat, ex diurniatq? inter
medicos facile primari) Hippocratis,8£ inter philofophos emàientiiiimi Platonisfcntetia,Ga-
lenus,quuin ali)s plerifqp locis, tum potiffimuinnouélibris quos de Hippocratis & Platonis
dogmatibus infcripfi't*illis namqj libris tres animx ipecies partes'ue Natura admodum inter iè
diicrepates docens, firmiftimis atC£ icientia prorius Tuo ipfius fuffragio facietibus demonftra-
tionibus cSprobat, iecur ciborupotuumq? &C uenereoru cocupifcibilis animx,cerebru autem
rationalis ac principislocum effe,cor duntaxatiraicibilis animxergaftuluefle concedens.Por
rò ne hic forfitan in aliquem hxttuóasyoy, ac nefeio in quem hxrefis cenforem impinga,ab hac de
anim x fpecicbus earundemcp fedibus difeeptatione prorfùs abftinebo.quu tot hodie,acpotifli
mùmapud noftrates fandiffimx ueriffimxq? noftrxreligionis ceniores repcrias : qui fi alique
aut de Platonis,autAriftotelis,fuoruniue interpreta,aut Galeni de anima fententrjs, uel etiam
inter celebrando Anatomen(ubi h x c potiftìmùm examinanda ueniunt) muffitare audiuerint,
ilico illum de fìdeambigere,ac nefeio quid de Animarum immortalitate hxfitareaftruut,non
perpendentes nccefièciii medicis(fì modo non temere ad artem accedere, nc9 inopportune x^
£ grotOti membro remedia applicare uoluerint)deijs que nos gubernat facultatibus cofiderare,
JVTcd1
animce 'finii- & quot numero fìntgeneratiti!,& qualis qug<^ figillatim habeat,quo'uc in animalis mebro fin
tdtìbuA¿efide gulxconditutxfint,8£ prxter h x c maxime (fi modo idadipifei mente poilcmus) q u x animx
cofidertznau. Tubftantia cffcntia'ue fìt.Quafi uerò non citra impietatemnullamcp prorius fidei Iabem quis de
grauium illorum autorum decretisnihilproponerc,autctiam illorumrationes alrjsnouis cor­
roborare, autfriuolaaliorum argumcntarefellerepoiTet:acquafi noaliterdc fan<fliffma,quacp
accedentibuspi)soperibusfìdeialuamur,ièIicem^ xternitate hominu animx adipifeuntur,
de his autorum dogmatibus,ac quas imbecillis & humana ratio iùppetit hoc in negocio o-
pinfonibusfoquendum interrogandumqj foret.Nihilominus interim deanimx facultatibus,
Cui/ùndiioni hJn(d i°n‘^:)USj^u^^:ant,ai natura, ipccicbus, &T earum iedibus inueftigationeremiffa,liberé
oir.nes cordis aileremus cor facLiftatis,atq? adeò fpiritus uitalis fbntem,& caloris natiui fedem fomitemq? exi-
P*ines fimuls ftere,ac puliìuim autorcm vilè,fìngulas^p cordis partes illi ad calorem ipiritumq? ipccfianti uTui
ittr- " fubfer
 ;

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI. ^

fubfcruirc commonftrabirnus.Qius itacy cordis" inuolucri (ut lìngula ca ferie qua earundem
v>
"■¡Y
a
b. Pnus coltruítionécnarrauimus^xTÍcquamurjficufu^pccul.arcdcmuolucroCaput utcuncs
- v.vjhiiiicmiuiíuu^3in ípio tnoraceeit tu
b* pertradauítd-3eíndco£cordisfitus,anteacommemoratus,ínípfothoraceefttutíífímus §¿ab u^ m '

omnibus
mnibus quae thoracícxtrínfccus
thorací cxtrínfccus noxá ínferre Doílunr
poffu nt ivmnrííTJmne cor“in pulmo. SituTcordis
rcmotííTimus. Prxterea----- S í t u

■° 3,s tiduti digítis quibufdam amplexantis medio ita” confiftít.utxqualem prorfus

pulmonis partíbus acris per " uenofam arteríain molíaturattradionem, & rurfus
t G-cr fuliginoforum recrementorüegeñíonem ruegeñíonem in ín pillinone
pulmoncm tentet, & íuftáetíam portíoneper ue>
;----- ■—................ ........ ...........— - arteríalem pulmoní' fanguíncm
i¡k-ca-l! n aleni arteria m u e n a m ^ ^ '1 1 ^ porrigat* Ad htec,cor non admo-
J t cr ^Um ProCLl^ o re ,p e r quod iníjpirationc perficí neceíium erat,locatum, earn corporis fcdcm
ify.cdp'ií nihilomínus obtinet,ex qua commodè percarteríae magnas ramos totí corpOri natíuum calo-
; ¿ libj. rcmdpírítumqjuítalcmoflerrequeauQuamuís etíam,quodad totum corpus attinet,àmedrjs
tfi- 11 partíbus tantu íuperíiis recedat, quantum k pubis oflm coalítu díftatbs ením efedí adultorum
3‘ corporis exquí fitíffimü habetur medium,no aute umbilicus,quemGaíenus cordis íítum cnar L ii .iJ .e D e
rans,medium adamuííim eíTe cenfebat* ínfuper no omnes corporis partes federn acque tutam C^ p ^ i PJ
fifi •A >B. nanciícutur, quandoquidem bafìs ípfo8mucrone ímpenííus occultaáir,thoracíscp mediani
gúfigO federn magís occupai.Non ením omnes cordis partes,quum ídem ufus íingulís hauddelege> Omnes cordis
tur, parí tutela indíuebunt. Partes enímín bafi coftítutx, uaíoru explantatíoni S e exortuí de- Pdru^ noncC-
_ 31 _ i r ,\ n que dignaseis
ltínantur,Quaeueroabhacadmucronisulquecacumenutrín9 inlateribus,0<:anterms potte
f, 7figu.R, riuscì habetur,cordis uentrículoru11paríetes cenfentur.atq ad uentrículos cofícíendos lubfer
o j ’A M > uiunt.Muero auté quodammodo proceflus eft ualídus,ac propter cordis fibraru híc colledío
M'l0pOl nem coPiam^> carnís cas fuffulcientís ampledentíscp durítícm,folídus admodum, 8¿ uelut
cordis uentriculorum operculum receníetur,indar propugnaculí uniuerfo cordi prxfedum*
adeb ut muero fecuriùs,quàm bafìs ípfa pedorís os anterioraep corporis accedere queat. M u­
ero ítacp cordis portio ignobiliíTíma 8C abíedíílíma ereditar :bafis uero, quonia uaforum ex ot
tíbus prxficítur, omniü eft primaria: quxcuncp aute ínter has funt mediae,cumuícínarum di
emítate proportion^ exigunt.Qux ením bafi uícínms acceddt,paulo minus habend* funt po­
ri{Tímx. At q ux inter has funt medíx,quantum abfeedunt ab alterutra extremítatum,tantu ab
earum dicnitate ucl deficíunt,uel accedunt. Quòd porro propter bafim quoq quam latan am
i <fi e, de- píame» o b {quatuor illoríí grandíum uaforu ínítía eífe oportuit, cor non exade rotunda e e-
■«ÄM. ctíamfi n5 dícatur,'omnibus manífeftú cífe conij cío. Quanq Natura interim coi fphf
G’°- ric^fimtrífi níuriís ¡nnoxié feredís omníú pertínacífltmx, 8¿ exterís omnibus capactori^adco

o fe d ta r S ic n im S llo ls fa d ito m

muLneceffario complexi fumus^prxcip c . r l-n has amnlcctcns & fultulcics, prxliccrcn

rum genus cordis fubftantiaintcrtexcns cm & tPam0S pcr externa cordis fuperfi.
16f' D- tur.Cxtcrum uena cordis bafim coro nummentu fuppcditat.argumcroqs cft,cor.
ciem deorfum a bait « p o m g en s.o M d t^ b fta t^ tenulori £.leuiori Slexput'
dis fubftantia potius fangutne craflio ^ etia hancmihi fententia quts difturba.
gatiori quern cordis uentncult “ tment e ^ f fidctenusin cordis fubftant.am
ret,etiamfi u en * coronalts ramos no p a » etiauniuerfo cordis corpore craffionbus tie

nas duntaxat ad exttmafuperfic.e ’‘“ rineitnittut Deindeno ofeitanter perpendend,

quiinipforSuentresuenas pentnMd iTemu^ ucrfusmuCroned
^
l4f e i s ueniutpraedpuiuenxcoronalts ram , fecundumcordisuentriculufeptiduflupro
unusanterius.alterpoftenusexporr tioratiaplusalimnircquirerct.Qtiodmateftan
»s fi.n,n.tenfus.quafi cordis fuWlanah fed.bus 1 P , » ^ exporrcdi. nam quato lubftat.a cor-
turramulifiniftrocordislaterun ^ f disrafflufitumidiores,frequettoresqtcer
dis ad (lniftrufinutn craif.or eft3tam o«ja ^ fchobftici difputatores futs nug.s d.

.... .............
organú aliquod, puta uei
 ANDREAB VESAMI BRVXELLENSIS
„as arterias, & eius generis organa,fui ipfius corporis iubftantig nutrition. prouidere,& earn
affionem cuius potiSim&nnomine c5dita funt ob.re Parum quoqi ammaduertunt,publ.c.s
i l s attrahendi,retmendi,propellendo facultaubus fibras fubfemir^pnuataru ante eorunde
functionum(quas inoffibus,membranis,cute,&emsgeneris part.busfibr.s caret.busexpen
t
C o ro iid lití <tr deré licet) infitam duntaxat uim citra fibrarum fubfidiu, autorem elle. Quinetiahuc accedunt
tcndrü ufus. cordis fubftantía implicantes " arteria, quas per cordis fubftantiam uenarum propagm.bus n6figU.T).
concomítalas deferri retulimus* H x ením,etíam fi cor mltar communis oliianxcaions innati G T/J.C 4 .
fons fit eumcB imprimis contineat, cordis fubftantix ofierutur, eius infitum calorem tempera lib.} B, B.
turre Porrò quunihxcadamuffim inquires,Galeni placito in feptímo de Admíníftrádís con.
fecfiíonibus libro neutíquam acquíefcendu uénít, quo coronales uenas ex cordis dextrofinu
pronafcí docuitallícctením extra íinum à caua °enafcun tur,fupratrium u en xcau x orifici) o 7 ¡JgU.G.
membranularurri príncípíum,adeó ut coronales uenas adíeos íanguísa caua aííumatur,príuC
p 6 jigu. h.
Cordis neruu quam h x c in cordis finumfanguínem depromat. Cxterum pneruulus cordis bafí oblatus,trí
li ufws. ftantíum duntaxat fenfus gratia,non autem motus cor di largítur. Cordis cartílagíneam,aut fi
uoles dícere ofleam fubftantía,uenx arteríalís SC magnx arteríxqorigini addítam,autexqua q circa S,S
tofig.
potíus íllauafa orígínem ducunt, ad cordis fulcímentum facere, dífte&íonís profeííores arbi
trantur:8£ quamuís etíam eaípfafubftantía,nullum prorfus cuiinfìftat fírmamentum babear,
nifi forfitan quatuor cordisuafa cordis ínuolucrum p en etran ti,uerum illa nonm agíshuíc
cartííaainex fubftántix, quàm relíqux cordís bafì (fi quid modo ad ftabilítate conducerent)
rVatctiny
JD extri cor/ firmamento efíent.Porró cordís uentriculoríí officíum eiufmodifereelU dexter eo quòd Tarn CTSfig.
cUsucntriculi auínem prxcípuecotínet, fanguínísq elaboration i potiilìmùm dedicatur/anguíneus Latínís
ufts.
iuxta ac G rxcís nuncupatur. is nanq* pulmonis duntaxat gratia, à fummo rerum Opifice in.
fìgni iuftitia cordi infculptus efLPulmo enim qui infilar promptuarq cordi circumponitur,ut
idab ilio aèrem perpetuò allicere queat,rarus, fungofus, leuis,ac ad thoracis motus fequacíftl
mus fieri debuit* ñeque eiufmodí profe&o fuís fundíoníbus idoneo nutrimento ali potuit,nífí
príuatím ílli fanguís ex eo quem caua cotinetleuis,aérius,fpumofus,expurgatus,níhili minus
quàm feculentus, ab alio organo prxpararetur, atque ita ipfi pulmoni ad opportunam nutrì
tionemdeduceretur. At nullum organu corde ipfo calidiflìmo, pulmoni proximo uífeere,
ad idmunus erat aptius : neq? edam aliud omnino iuftius pulmoni hac in re famulari p o terai
quandoquidem nimis quàm ingratum cor habendum foret,fi pulmoni tam amice aérem,quo
nifi ili co concidere emoricp uelit, perpetuò indiget, ipfius nomine attrahenti, ac obfequentiiTL
mi famuli ritu preparati,ÒC illius potiftìmum gratia febricato, nullas uices referendas putaret,
ac non modis omnibus cor, ut gratiamreponeret, pulmoni opportunum alimentum(quum
id citra incommodum poilìt) conficere, preparare'que ftuderet » Pulmonis igitur occafio^
ne dexter cordís uentricuius creatus eft, quod etííüíquídífíimo animalía confírmantpulmone
carentía,ac ob id dextro cordís uentrículo deftítuta*Híc nanq uentrículus ín anímalíbus q u x
V enee cdiuc o
rificij in cor
¿lio donantur,áscaua uena quotíes cor dílatatur, ac díftendítur magnaíanguínís uím attrahít, Sc,c,c. 7 h UY*

pertinentis quem adíuuantibus ad hocuentrículí foueísexcoquít, ac fuo calore attenuans, leuíoremq?,8¿

ufus. qui aptíus ímpetu poftmodü per arterías ferri poííit,reddens, maxima portíone per uentrícm

lorum cordís íepti poros ín finíftrumuentriculum defedare fínít:relíquam autem eius languì
nís partem dum cor cotrahítur ardaturqp,per uenam arteríalem ín pulmonem deriuat,ac pro^ t8fig.C,D.
inde cor ín dextrum uentrículu íanguínem ex caua uena quotíes dílatatur, pulmoni 8¿ fíníftro
cordís uentrículo attrahít:atque ís quem in p rx lentia nouímus,uenx cause ín cordís uentrícu^
t^ A rte rid lis lum orifici) eft ufus «Vena autem arteríalís íangu ine ín pulmonem deferendo potíflimum au^
uenec‘ ufus, Q* u ifi.cd.tS
ipfius coujlru
xílíatur.Cur ueró hxc ínter relíquas corporis uenas arteríx11tunícás adípífcatur,ín pulfnonis lib. jB,C.
¿lionis ratio. íermone obíter expreíTimus,quum eamcraííam ualidamcp fa&am elle dícerem us,tum pnv
pter continuos pulmonis cordís motus,tum etíam nepulmo tenuis íllíus quem cotínetfan
guínis plus quàm ad mitrinone feffìcere poftít (etíam fi quàm plurimo ¿ndígeat) fibí allíceret:
dein ut pulmo,continuo ipfius motu & calore languine in arteriali uena dedu&um libi magis
excoqueret, ipumofioremcp redderet*qualís ís iam prolècftò eft, qui per arteria uenalem ex fini
ftro cordis fìnu pulmoni offèrtur,quum is iam in utroque cordís fìnu elaboratus luerit. Acce^
dit hue,arterialem uenam organum foli nutritioni opportunilTimè lublèruiens, quod^ fccuti
dum pulmonis compreftìonem dilatatione quiefcerc,atque quàm minimum moueri opor^
tuit,magna N aturx prouidentia alfis corporis uenis impefìus rigidum,crallìimcp,& coprelìù
dilatatili dífficílíus fadlu elle* Hac fiqurdé ratíone uenxarteríalís propagines, arterix ucnalis
Se alperx diftentione S*Cdilatatione haud impediut : quum interim fi illxpropagines lequaces
eflènt,atque leui occafìone diftenderentur, magnam pulmonis amplitudincm ilio dilatato irm
plerent,

/
 DE H V M A N I C O R P O R I S P A P R I C A L I B E R VL * 597
plcrent,&rurfus comprefìò pulmoncfubfidcrcnt,magnamcp uim in afpcrx arterix pro pagi-
nibus ex pulmonis copreftu fieri prohiber et* ht fane hinc duna deuaforum roboreloquimur, D ex tra coy,
0 v.7 * dextrx cordis auriculae ufum petere potcrimus *Quum ením cor ualido ímpetu díftcntü faiv dii auricula u
fu * , C7 ipfiu*
guinem in dextrum ipiius finum cx caua allicit, & quodámodo rapiens eum abforbit,quumq; cojlruiflionis
lpfa uenacaua ut ex ilia in alias corporis partes iànguis non ita, ac ille pulmonis tenuis gratia ratio .
nutritionis refudaret,non adeò crailo ualidocp,ac arterix conftatcorpore,períclítaretur profe
Zb uenain ualida illa cordis attraZione,nerumpcretur, nil! fagax Natura dextram cordis au-
riculam creaftet,qu£ad cordis rnotus fequax,8 £(anguineplena,quum cor dilatatur,fan guiñe
eum quem continet, in dextrum uentriculum diffundere poftèt, ipfacp quodammodo in ucn.
trículum attraZionisimpetum folutura conuolucretur,cordiq? inftarpromptuarrj eiTct*At<$
huic ului auriculxcorrefpondet cuticularis conftruZio,qux lcuis 8C iiiiurrjs interim perferen
dis contumax,S£ ad cordis motus fequax eft* caua autem uifitur,tit continere matcriam poflit:
8C fìbris còftituitur,ut attrazioni, retentíoni 8 ¿ expulíioní fubíeruíat.Neq? etíam carne,qux
fibras illas ampleZitur, deftítuta eft* Vcrùm quod cordis fubftantíx ipiius aurículx'fubftaiv
tía adeò conuenít, uídetur oftederc, 8C innata fibí facúltate ad íanguínís leucm quandam cor.
dís uentrículo prxparationcm con ducere* Ñeque mehereule ofcítanter,fi quís índcfeftusNa.
turx operum índagator fuerít,aurícularumufus uenít expendendusmam modo comemorati
ufus nequáquam precipui uidentur, quòd uelex íllarummotu corde penitus concídente,&
yvtinufi uíu{s feZíoníbus 7 tranfuerfim dífteZo queas animaduertere, quotíes ín uíuo animante cor
¿ur4‘ dís motu íam cefíante,necp dílatatis cordis uentrículis, aurículas tamen adhuc palpitare^iftcn
diqj ac contrahí obfcruas*Cxtcrtim ne írrita cordis dum dilatatur ín dextrum finum fanguínís
ex caua uena fiat attraZío, eodem fcílícet rurfus dum cor comprimcrctur per ídem oríficiu Eu.
Z7figu.K> rípírítu,propulfo ,5 tres membranulas caux orificio Natura prxpofuít,qux quídem fanguí. M ch ranula*
rum cdiicC ori-
nem dilatato corde in finum ex caua ínftuere finunt* at comprcílo corde,ne ídem ín cauam re. fid j prcefiéla
fluat,prohíbent* Quum enim dexter cordis finus díftendítur, quod fit quotíes breuíor reddí. rum tifia.
tusín latitudínem ínfigniter proficít,tuncmcmbranxíllx laxíores faZx,aduentrículí dextrí
latera cocídunt, acfanguíní recluío caux uenx orificio aditumpracbent. At uentrículo rurms
conftríZo,feu,ut ín conftriZione fit, longiorefaZo,& interim arZato, membranarum fibra?,
ípficcB membranx propter cordis mucronem ab ipfius bali magís abfeedentem tendutur ♦ÒC
quum uentrículi muero in eum modum anguftior efficitur,membranularu quoque fibra? mu
croni uentriculi potiftimùm adnatx, inuicem colliguntur, ac proinde edam eregione centri ue
nx caux orifici!, fuis extremis inuicem accedentes,orifìcium id occludunt, ac quo miiras aiv
ouisrurfus in cauam profluat, obftaculo funt* Vertim & ad hanc aZionem/anguis ipfe a uen
triadi latenbus comprefifus auxiliatur*is nancp quum uenx caux orifìcium pctit,ad po itcrio.
rem membranularum fedem impeturuit, eas uerfus orifici) centrum com prim er,ut ili* ma. M embrana*
ois inuicem conniueat, autor eft, fibi^ ipfi ne hàc illi aditus detur,obftat, uenx tunc arteriali* rum arteriali*
orifìcium accedens, quod quidem in cordis cotraZioriibus patens fanguinem uerius pulmo. uencc orifici^
‘ 8fe“f * nem tranfmittit. at quo minus idem rurfus dilatato corde in dextrum finunf regurguct tres ratio*
’ ' membranx arterialis ue*ix orificio prxfeitoe cauent. lilacetentm quia pnncipium cum ue
arterialisorigine ducunt,acfurfum tenfx,inuenxcauitatemceiTant,atq>
dunt fanouine in cordis contraifionibus promptetn uenafluere fintini. at quunm uriusob
cordis dilatation? ad uentrículú uacui fuga retraclus. aut etra in pulmonis copreftìone uerfu

no itaaccuratèidprxftat,ut nihil prorius lànguinisinprir^retracnonisimpe

defluat.Nan’ obftaculuinJ nequidpcnitusregiii^to^t.ai“^®^’ S|^™ P^|J^^J^|ii^^u3C
■ quum arterialis uen* membranu xnu ul” ‘ ‘ íqdfinì cordis motusb tìbrarum filarti quibus
7***■ autem uenx caux orificio prxficmnturetia mirum eft,
dextricordisuentriculim ucroneconafcunturinter^m qem ìoiaerapa^^j^c^a^p^opt^
hasillis longèualidiores aN ai" ” ^ r“ “ ^ n^fabrorum follium acrcmattrahentíúmodo
uehementem cordis attrazione P ‘ ’ cu,u ¡salri inefttfiueluccrnam flammxoku attrahen
cormoliatur,id cnimcordi magisquai fi - .a * hauddeftituitur : fiueruriusut
tis ritu.quippc hac uirtute cor qu 5 innati calonsfomes exiftaqhaud dcft.tu.tur
 55>s ANDREAE VES ALl I BRVXELlENSIS
m.agnes familiaritate qualitads icrrum trahit:quid nanq? familiarius eft cordi ipfo aere,ad infri
gerationem Sé caloris natiui enutritionemcdeindeedam ianguineutilius bC benignius nihil^ad
tiin ifir i co r' enutritionemac fpiritum uitalem reftaurandum cenfeturd Siniftercordisuentriculus,quòd c Patei m
dls uentriculi fpiritum uitalem precipue contineat, bC cofìciat, aercmqj ample# atur,difte<ftionis profefìòri- 9 rj-.io fi -
vjii-s 0 - co firu guris.
¿ lio nisi ratio.
bus fpirituoius aereus ue nuncupatus eft. Hie tanto1craftioribus ex cordis fubftantia latori d Vete id
bus quàm dexter uentriculus,coftituitur, quanto materia quam ipièincluiàm feruat, leuior,ra cxu.fig.
riorq?,8é euaporatu promptior,uelociorq?ilIaeft,quam dextru in fe habere diximus. Eadem
enim eft laterum horum uentriculorum in craftitie ob cotentam in ipfis materiam ratio,, quam
in uenx arterixqj tunicis efte aliquado comemorauimus. quanquam edam fortaflis hu manse
machinxarchite#us,finiftrum cordis uentriculum craftioribus lateribus edam coftituerit,ut
ille laterum grauitate fanguinis in dextro uentriculo cotenti copiam penfaret. M inus enim fan
guinis in ftniftro uentriculo afièruatur, eftqj is plerunque tenuior Séfìauior, quanqua interim
quando cpè contrario craftìor rigidiorq* appareat,calidior uerò Temper.Porrò reliqua qua»ad
huius uentriculi partium ufusenarrationem requiripoftint,exdextri uentriculi enarratione
non importune petentur. Quemadmodum enim dexter ex caua fànguinem trahit,ita quoque
fìnifter aérem ex pulmone in carteriam ucualem attraéhim, ad fe dilatato corde allicit,illocp ad c 6 fi. Q. $
caloris innati refrigera do nem Sé iubftantixipfius enutritionejpiritum^ uitalem utitur hunc fi&c,c
aérem excoquens Sé prxparans, ut is una cum fanguine qui ex dextro uentriculo in iiniftrum
per uentriculorum Teptum copiofìusreiùdauit,in magnam arteriam,totumcpadeò corpus de-
Cordài carnii
ufus. legar! pofììt.Quòd autem eiufmodi akerationibus,cordis caro intigni artifìcio à rerum con­
ditore ad iuftitiam temperata prxfìciatur, quoad diuinam hominis iabricam cognofcere poftt
mus,fatemur. Cxterum fi qux fuliginoià recrementaex hac aéris in fìniftrum uentriculum di­
V endlii arte'
rice corporis
latato corde contralti emutatione,ipfoq? innato calore pro ducantur, earurfus per arteriam uè
ratio . nalem coftrilìo corde in pulmonem excerni arbitramur. Atque ea potiftimùm arterixuenalis
corporis eft ratio, nam continuò indefeftecp aérem ex aiperx arteria? ramis, ipfoq? adeò pub fifigcap.
38 hb.x.
mone in fe aftumere debebat,8é rurfus fuis modbus cordis rhy thmis correipodentibus,fulicri
nofas eiufmodi reliquias in aiperx arteria? ramos propellere : quod fané difficulter admodum
feciftet, nifi corpus tenuius rariusqalrjs arterrjs naftafuiftèt. Nam etfì hxeundé cum reliquis
partibus corporis uium prxftét,in quo ha?c cordi accomoda cenfetur, no tamen arteria pro
ipiàrum mole tantum aérem qui illis non per occultos meatus,fed per patetes in ipfìs cauitates
à corde una cum fanguine ofterutur, aftumere,rurfusq? propellere, ac arteria uenalis debebat,
adeò iàné ut hxc neceflàriò tenui Sé uenarumcorpore confìrmata fìt.Quanquam natura inte­
rim adeò fuse fecuritati atque poftibile fuit,prouidit:quippelongumexfìniftro uentriculo ad
pulmonem du<ftum(qui ipfì nocuus fuiflet)prxcauens,ftadm in ipfo ortu earn diuifiqatq bre
uiftimo prorfus duetti illamin pulmonem digeftit, ut hxc ili co pulmonis fubftantiaundique
fu ffuka, implicita^, à ruptionis periculo fecurior euaderet.Deinde Sé ex ipfìus corporis tenui-
tate, quam Natura nifi illa maxime indiguiftet/acilè uitaftèt,alius ufus accedit,pulmonis nutrì
doni accommodfts.nam hxc arteria,ut relique totius corporis ( prxter aiperam ) omnes,fan­
guine tenui acipirituofo oppleta,etiam pulmoniidoneum fuppeditat iànguinem, id pulmoni
ìupplens, quod nimium feuera rigida^ arterialis uena ob corporis fui craftitiem,8é iànguine
quoqi minus quàm arterix uenalis fanguis,leuem aéreumcp, pulmoni denegabat. P orrògfini g Pfig“* *
S iniJIne cor 9 fe L
disauriculce ftra cordis auricula uenoix arterix adnata, idem prorfus officium huic bC fìniftro cordis fìnui
ujws. prxfiat,quo uenx Sé dextro cordis uentriculo dextram auriculam uiùi efle diximus: Sé finiftra
auriculatanto minori cauitate donatur,quanto edam arterix uenalis orifìcium, caux orifìcio
anguftius uifitur.Deinde aer edam ipfo fanguine fequacior eft,adeò ut b i hac quoq? occafìone
finiftra auricula iureminor dextra creetur. Nam quumaerita promptéattrahatur,notantum
periculum erat ex attraeftionis impetu(qui potifìimùm uacui fuga aérem trahit) uenoix arterie
corpus,ita atque caux co udii. Quod autem finiftra auricula pro ipfius mole paulo carnofior
ac per in de edam craftìor Sé pinguior,5é ad motum minus ièquax quàm dextra auricula cerna
M ch rdn u L ' tur,argumento quoque eft, ad quandam materici*um prxparationem auriculas cordi famula-
rii uetidlis dr' ri,8é auriculas ipfàs proportioné quandam cum cordis finibus iòrtiri. Porrò ut auricularum
teri<e C7 7r¡d' par ufus eft, ita edam finiftri uentriculi membranulxufupenituscum dextri uentriculi mem-
g n e arter:ce ranulis conueniunt. D u x enim uenalis arterix orifìcio commiftx, ac introrfum in cordis h6fi.ES-
ufus.
uentncu um deduétx, corde quidem dilatato aérem ex uenali arteria in uentriculu ferri admit-
tunt,ip atum bris propter cordis mucronem uerfus bafìm in dilatatione magis addueftum la
xatis, iphsqimembranulis ad uentriculi latera concidentibus. Quu autem cor conftrinsitur,
ou ftaculo iunt, neaér rurfus in uenalem arteriam ruat, irritusq cordis labor eftìciatur.quan­
quam
 DE HVHANI CORPORIS PAERira
quaminterimcredamushasmembranulasquumduseduntaxa tr r ** * * r V t*
ciunmr.noniraadamuffimobturar^utfuliWnofisexcrementisn jfUUir 0r,fidum€UÌPra:fi
m cordis confiridroncpra-pediant. Qumetiam magna:arteria;onfiri"3 artcriam cxitum
b ra n d s omn.no funzione refponde.u, quas in u e n l arteria ,s orifi T ? CCUPantcs ’ "’em.
fìqu|dem.ncordiscótraaione fp/ritum ultalem unà^ fin fi ,abenrctulinlus Ha:
dicebat,in magnam arteriam proflucre (ìntint. at Corde r u S T ' q“7 ruereP,ato
denuoad ucntriculum tratfo, illius rcguroitatione in üentrií ^ “ì* £>,ntu<? ac fang«ine
rum eas uerfus magna: arteri* orificncenmt Tut in arteriali UIfi Pr°hlbentj fan2 uine nimi'
P p .r ^ t a ^ l.& c o n W lo n é p » * "
cit,utcun<5compIexuseftJquxquumfui fniritusma« rc-r ubftantigrefìcienda;{abide Qtuldcti.
cerebro generation? mittunt,opportune quum iamrn,nfIT|Ì>0rtI0nema^ anlrnabs^5Inl:uSln in t T r‘i’
ximus.lequcti libro cerebrum fm fuZT
I" T9hu™ nl corPorls dedu
uifeeruminaltiffimocorporis locatumreoem a„0'trJ pnnC1^lu. ^ ratlonis^ ern'oniriium^
lophonemadnciam.oDera>nreei„m C , ^ ? u ’ t S ! L ' KT r - 1 nuPcluam tamen huiclibro co-

organorum fcdlioncm docuimus. P bro^ibipouomscjac generationis

C O R D I S . VV L M O N V M ,R E L IQ V O R JS M
^//ercjpirationijcrukntiiim organorum adminiflrandi ratio,
Caput X V h
lìhródef^1f AM liancadminiftrationéineocadauere.quofuperiori
4j m f te.
A. C>D,E ,llialmf riP 'SacaaSgrCU'ì ra>PErfe<ì ui conucnit.itaeniin prafens
F. G.r.CT ^ n ^ o m ^ e .q u a n n fe p tim o rradetur libro accorr,modab,
4tei>.K. uerum n de CQX'?0™ u< :g m humanarum part.um fabricam in cada
M.N. uerum penuria, ali,sortenderequeas.Vtenim (ìmulomnia inunoprf
bf,g. cap. 6
li. j rZ. mum tua lol.us opera adamuffimdiicas,irnpoflìbilearbitror.Pra:cederi
tfi.U.ll li. d tis itaq. libri:cotinuata adminiftratione, luftentaculum ceruicifubiicito
3hc,f*g* ,“ T ° li-e fi^ r?rr,§a,turl“ Put<? 111pofterioraredinatd pendcat.in quem ufum quadrangu
chfì.Cdp.l laribus ìllis fiihlibusqs lapidibus mi confucui,eos fecundùm longitudinem tenuioribus fuis la
lib.4 N,0,
X. cr ru­ tenbus menfannmtetesceruici fupponés.ac caput deprimés.Dcinde ut in fccudo libro docui, Mu[cf 'Lorn '-
mi ab Kyb, foie & un.uerlam colli anteriore fede cute nudo,ac primùm faciei *mufculos,qui frótis cutem 'Z tZ Z
efumi mi- & palpebraSjdeinde qui genas.labra, & nar.u alas mouent aggred irn e pneteries in altero la
xtommaut
4 muf.tab.
tcre uenarum, arteriaru,& neruoru ramos.Quumitaqs adeum quem praxepimus modu,
H, I. cr ; ucci muiculos demoni traueris, eos qui odi vimaginereferenti propri) iùnt>ac qui à pedoris
tab.G. oiTein prima laryngis cartilagine feuti affimilataferuntur, aggredieris. Deinde à pedoris oiTe
e 4. tab. R,
Qj Si T.V,
dCclauiculis8mufculu liberabis brachiu pedoriadducente, infuperhilluni qui àdauiculapri
v. mx coftx inferitur. Ad hos,1mufculu quoq^ fcapulam pedori adduccntem à coftis feparabis,
f 4 te. P in uenisjUti ia diximus, cu arterqs nerur obferuatis.aut mufculos in uno latere duntaxat,in alte
N.
tub. L.j
ro uerò uenas, arterias 8i neruos expendes:quoru feries Cimemoria excidcrit, a tertio libro 8C
tab. a , quarto uenit petéda.prxfens enim locus in imméium excreiceret,fj illa hic quocp ordine recen-
&4 tab.d. ferem^Poft hos àpedoris olle Si clauiculis refecabunt,quikhincad mamillares capitis proceC
i$tab.r. fus afcendut,hac in omnibus obièruata ratione, ut (iuguli fuis quibus inièrunt offibus integri
h 4 tab. 0.
adZ. adhuc appenfi feructu^poftmodumqp in oftendedo rei iquoru fui articuli mufculoru numero
^4 te. rfvífr accomodar! podint.Quo nam aute artifìcio fìnguli fìntfeindédi, quidcpin cuiufq^ lèdionepri
index- uatim ueniat obferuandu, in iècundo libro fuislocis abundèfumperiècutus.In prxièntia àpc^
Utere 5
tabula; fi.- doris olle clauiculas acutiori cultello liberare con tendes, robufta quibus illx pedoris oili col C J d^ f dr“c
' dm tfl, ligantur ligameta diuidés,acinterim accuratiiTÌmè caues, ne cultello aititis iniedo.quxhuic ar feMeZìl.
te Mvt/or ticulo fubliint uaiàuulneres. Atcphic"cartilagineexaminabis, qux clauicula pedoris^offis

uP‘ii U.i.
finum,prptcr alias articulorucartilagincs intercedit3&: aliquòreponenda eft3utillapoflmodii
*IntercU- in fceleti connexu (fì uiiiim fuerit) uti queas. Liberatas aute clauiculas niteris ui àpedoris ode
-tifiimu/m b attollere5ac ab ilio primaqp coda in exteriora refledere. ita enim primx thoracis coftx cardia-' Ccjlató tarZ
O* f i %
'f4 U. I.
go,quà coftx olii cotinuatur, in confpedum uenict:qux cultro non admodum crailo ab ode tiUgm^ cum
° v t faftii eft1 1libcrada, hic quoque mente adhibita, ne Culter profundius mergens3quicquam in iugulo
^ in2 mu- uitieuVbi primp coftx diilecueris cartilagine,deinceps ordine reliquas omnes à coftis cuTtro* /
fcultab. aut fì uolcs nouacula dirimes, continua^ linea intercoftales mufculos ad thoracis u(quecapa> Memirato.
f fit in i
h - ciratem°diuides. Libcratumnunc cum cartilaginibus à coftarumoftìbus pedorisos,nonihiì 7*ci*dmPlìt'~
eleuatum modo in dextrum, modo in fìniftrum latusprefledendu eft,& thoracem interfepien ¿ S
» tes
 ¿09
A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
tesmembranae qua pe&oris oíli próximas íunt,ueníuntuna cuntí cor i$ i u in P1C|^} **
qDeínceps tranfueffe fectíonerfeptum traníueríum a pedorís offe ípíí<^ a Uc comnu ls car
tílagíníbus adímídebet,8£pedorís os íüa mucronata cartilagine uiríum atto i, en miq^a i/,
ío thoracem interfepíentes membranas díuelli* quodquum fecerís, uerius cadaueiis caput pe. J's- j>i.*
dorís os rcfledcs3moxq íuxta *glandium, uenam ÒC arteríam utrínqueíubípio prorepentes P-K K et?
retufiorí cultellóínter membranulas ínquíres*quas quüm fingulas uínculís ínterceperis, os pe s luxtd Ft
dorís cum ípfius fimul uafìs k thofaceauferes,tunícae coilas íiiccíngentís ípecíem ÓC lacreo , t1- Squires
(lalíum muículorum,quí ínter cartilágines habetur, natura per pendes* Autmufeulís ti ísnon b >C,D,e .
alíter examinádseos pedorís alíquantiíper repones, dum thoracem mouentes m inculos nmul tV tfpCÍÍ4
tur in 8
omnes poíl cordis admíníílrationé o Rendere uífum erít.Quó autem ea quas ín thorace aggre. nuftab.
díenda íuperíunt commodíus commoilràrentur, coniueuí prímum hámulo hínc inde codas
fuccínerentem membranam aueílere, S í maníbus fi alícubí pulido íllí fíbrís cohaererct,ab ípfa
dírímere* Infuper pertufo coílarum quopíam ínteruallo cui pulmo adnexus eíl,demonílrare
foleo,quo'nam pado homínís thorax fubínde pertundatur,non abolita interim refpíratíone,
rieque pulmonis moot quíefeente*u M oxdíuífis íntercodalibus mufeulís, coilas ad mediani u Ferèutfi
fere ípfarum longitudine frangere folitus fum; quod paruo fit negocio,fi fingulas feorfum ma. flwnefttn
nu fortíterapprehenfee uí euertantur,ínfledantur ue*Verum podeaquam facilem ilium paran
di feeleti ratíonem adínuení, ut oda cadauerís ílli compíngendo fubferuíant, coilas integras
referuari malón, maníbus fimul omnes coilas quantum licet extrorfum retorquere,8¿ deín
alíquoufqj díuífis íntercoilalibus mufculís,ínuícem coilas fenfim dírímere* ita ením fatís pa.
tens thoracis amplítudoefficitur,potíífimúmfifecundúmdorfílongítudínem,ac ad thoracis
fere medium, lapídem,aut glóbumaliquem íubíecerís, cuíus uí dorfi gíbbus extra thoracis am
plítudínem promínes, intro in thoracis amplitudine dueatur,grandiusq ínter dextrí finiílrícp
JSI truor u p ' laterís coilas fìatínterílítium.Hocítaq?modo coilís dídudís,autillo modo dífruptís,parífem
pti trufuerp. per ratione thoracis organafuntaggredíenda*ac prímum k glandío ad feptí tranfuerfi n eruca
fedem,x dextrum ípfius «entum a dextra thoracem ínterfepíente membrana cultelló libera, X Sbtijley
P,p
bis : deínde fi uoles,finiílrum quoque, quem ubi fimul curtí7uéna k iugulo pro nata exporrí. tnifig.
infignitur,
gí uíderíSjíllum íuxtá íeptum rumpes,uerfusceruicem,utpoíleaípfiuS uídeas' orígínem,íllum in 3 O.ÜtfiQ.
reijcíens. Moxmembranas ínterfepíentes cultelló fecundum thoracis longitudine!« ínuícem uterefc í.
feiungens,atq? k cordisainuoíucro líberatas,ipferumq? ad feptum tranfuerfum connexu,8¿ ue y i figura
Cordi* inuot narum arteríarumcpinípfisferíe perpenfis,illas è thorace auferes* Idduntaxat prascauens,ne Qz<X‘ Z zfi.Cd. ti
lucri examen.
uas alíquódinfigníus laédatur* rami ením membranas ínterreptantes, 8>Ccordis inuoíucro ín. hb.^nkby
tertexti, etíamfi díuídantur,uíx notatu dígnum alíquodfanguínís profluuíum concitant* íam t,m .
djfig.B,C»
tempeílíuum eíl folís maníbus cor cum fuo inuoíucro hiñe inde mouere,quísq? ípfius fitus D ,E,F,G.
formaq? ínuolucri finí examinare : quanquam8¿ ad id íummopereconducitínípe<fiío,quam
modíceeleuato pedlorís oífe,cordecp adhuc immoto membranarum ínterfepíentíum caufa fie
riuoluí* Pulmonis quoque lobi maníbus íam íuntcontre<flandí,üt & ípforum numerus,finis*
formaqj índagentur.actandem cognofcas,nullam pulmonis partemuenae cauas qua ínter fe> bDcrC. sfig.intcr

ptum traníueríum &C cor cofiílít,ín homíníbus íubílerni : imo uenam fimul citracp ínteruallu,
& feptum 8¿ cordis ínuolucrum penetrare,& qua uena hac ducítür inuolucruní magna ampli c$fi. G,F.
tudíne homínum fepto príuatím conafcí* Atque haec,quae Galeni placítís penitus renítuntur,
ÒC uere paradoxa ex homínís haud mendaci libro depromptá fimi, neutíquam praetermíttere
conuenít,quín rabülás íllos fufurrónesq? appelles, qui quum k fedione abíünt,apud alíos tam
acríter fe Galeni decreta tuerí arbítrantür: ínter fecandum iterò prxfenti corpore prorfus,ac
li quís língUam íllís praefcidiífet,íilent.Caeterúm dum pulmonem obiter contemplatusfuerís,
ínuolucrum cordis longa fedíone díuídctur,8¿ liquor ípfi ínnataiis ípongía extergebítur,ac d Vt fdftu
eft in 4.fig,
demurri a cordis uafis ínuolucrum refecabítur, adhíbíto iludió n ecfiní(lrírecurrentísneruí e 6 figge'
Cauce turne
diftriíutionis prirtcipiu uítíetur* V t uero cause uenae per feptum traníueríum tranfitum, ac ípfius per thora. duflwnàc,
per thordcem tieni düdum examines, fedíonejm fepto ad uenae uíque caudícem induces, praecauens ne duo.
( j iugulum e* rum cauae uenae propagínum íníllud excurrentíumradices fimuluulrteresídein furíum pau. f fi. ca.6 li,
xamen* 3 C.
latim confcendens,quis caua dextrae cordis auriculae commíttatur,cítra ullam fedíonem ob. g ì figuraC
ícruabís.Síc quoqueíupra cordis bafìm,à cauae dextro laterehuenam fine coniuge enafcí ínue ad B.
liles: cuius ramos dudUmcjj melius dífees, fi prímum dextram pulmonis partem uerfus fini, bìfig-G et
fi. ca. 6 lib*
drum látuseléuaueris,8¿ poílmodum finíftram ín dextrum latus reuolueris.haec nanque citra ?F.
feíflionem untobuiarquanquamexemptocorde &C pulmoníbus,ílla adhuclícebít exatflíus
ílituerí.Necp ane hace obiter feint ípecflanda, at grauiter naturae artíficíum ín uenae coniuge ca
rentis ductu,pr¿ncipío9 indagandum eíl, díligentercp obferuandum,num ut ín agnís por.
CIS
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI* • ¿ ot
cis aliquando occurrit uena quxpia,in fini ftrum latus porrigatur,iuxta cau^ ad cor conexum
fedu' pronata* Porrò caux in iugulo1diftributio* rctufiori cultello, quo incumbens filikglandium
10àr** adinietur inquirenda effineque fané alio tibi utendumeft artifìcio,quàm ut noftras ad manunj
r f y f ó habeas uenarum delineatione:s,mentcmq5 fumma cura accominodesine uenam aliqua pertun.
10 Ih* das*Vbi uerò caux feriem adinueneris, utraque iugularis Sc humeraria,prius tarnen quam
ki p - tum poteris fanguinis in illis compreffio, & deinde caua uena,ubi fine pari promit uenam,uiii
culis intercipientur, ac quicquid uenarum intcr uincula confìftet, e corpore adimetur,8£ dein,
ceps abluto fanguine dico ad arterix magnx propagines neruosq? recurrentes adinueniendos
lófig-1* fedio conuertetur* Corde itaque in manu affiimpto,1uenx arterialis^"1arterix uenalis^ A rten * m*.
ipfìuscp" magnxarterixradices,quàcordis bafiproximxfunt,intueris:quod fadueftfacilli. gridi per tho-
iífs o. mum,fì cumipfarumcoloribus,tumfituimentemadhibueris* dextrx enimauriculxuicinaeft Yum^Joiium
arterialisuena,&albicans,acquodammodo in fìniftraprofìcifcensuifìtur,acintercordisuafa èflZZon™
elatior ed* Arteria autem uenalis uenx modo nigricat, & exteris uafis demiffiorjpropter fini, cr neruoru re
{tram auricuIalatitat,neq?adeòlongeipfìusprogreiTusfeoffert*Magnaaute arteria in cordis. currentium
Xdmen.
""
er
bafis medio fub arteriali uena quodammodo occultata confpicitur* Hanc ubi primum intuì*
0ji.C4.Pi» tus fueris,0nofira neruoru rccurrentium cum artcrrjs effigie fedioni adhibita, omnes magnx
jfrfit/i.J-^ arterixramos inquirito, quorum1' fuperioresac iugulo proximi citra aliud opus iamerunt
hìc6h
con(picui,nifì fortailis glandrj aliquotreliquix adhuc fuperfint/1Truncus autem qui ad dor.
s,t,v ,x . fLimretorquetur, non nifi fi ni {tra pulmonis parte in dextru latus eleuata intuebitur* Cxterùm
<¡6jiPcr ut recurrentes uideas neruos, poftquam comunes laryngis mufeulos,rqui à pedoris oilis eia.
pgU.Cdp-1* tiori fede procedentes, infìmx feutum imitantis cartilaginis ledi implantätur, adminiftraueris
ritnuftdb. (fi modo illos priufquam pedoris os adimercs,cum offis vreferentis mufcuIis,non refecueris)
PinN. f a ti parissneruum in latere primum dextro iècundùm ioporarix arterixlongitudinem ab illa
Sófig-dfc' cultello (ènfìm liberabis3ipfius 1ramulum quicoftarum radicibus exporrigitur3quumiuxta
cundiwV.
tifi, cap.i thoraccm acceilcris, & quos hic mufeulis ex pedoris offis fummo enatis furculosderiuabat,
li'*h'kk
.h.dem
k,k perpendens. Simulatque uerò neruum ad “ arteriam dextrx axillxporrigendam deduxeris,
uèfigu.T. x tres quos ad illam refledit furculos(nifi yduo aut unus tantu fìt)quàm poteris ftudiofe uicinis
xfi.cä. pii. membranulis acutiori cultello liberabisme forte rctufiori, membranulas inter fdndendum tra
4 ìnferi* jlens fLlrcuios uioles*quanq denuo acutus fortaffis furculos fìmul cum membranis incaute re*
yifeutt fecabit. Inuentisfurculoruprinciprjsneruüafperx arteria:laceri exporreflumàfuacuinetfìi,
r /i capittur membrana, ipiacp afpcra arteria liberabis,longa fedione inter neruum & afperam arteriam
s»-c acuto qUOqUe cultello facta.Libcratum hoc padto neruum fummis finiftrx manus digitis ap,
prchenfum modicè abafpcraarteriaattollesrfcxtiueròparis truncumquà ioporarix arteria:
> 1 i t 1 • 1 __ 1 _____ H t i r W e r n a n l
exporri<ritur,dextra manu eleuabis,ac deinde mutuò nunc furfum nunc deorfiim dudis mani
«6jjgMr.it. bus,neruirecurrentis reflexum naturamiperquires* Ad eundemfàne modum fìnifirum,
fexti paris truncumàfoporaria fìniftri laterisdirimere conuenit,& ipfìus furculosquosmu.
feulis à pedoris offis elatiori fede enatis, & coftaru radicibus exporrigi't indagare,& poiimo
b6 dum b obièruatis quas pulmonis tunicx deriuat propaginibus, SC eo furculo quem iecun.
r i p dum uenx arterialis trunci lìniftrum latus cordis bafi offirt etiam accurate perqutfito, ad ma,
■ «Jc o u x u fa arte rix J truncum,qui ad dorfumrefled.tur/ext, parts hums latensneruus eft df du
ccndus^i acuto fìmiliter cultello' iòboles 1recurrenté neruu hic eflformates ftintadinuentedev
Hos ubi uidcris.obtufiorem ftylum lùb eo arteriae trunco uerfus fimftru^afperx artenxlatus
Drotrudes & leuato nónihil ftylo.truncu artenx a dorfo cui firmiflìme conaittitur,modice d ,
rimes Drindeab afpcra artèria,nerufi ad arterix magnx uf^ truncu hberabis,^ utraq manu
W ,,fc fpfius reflexum,ut in dextro latere,oftendes.s Reliquauero fexti pans ncruoruadftonuchum
hb.f T, V, '(críes
^ n5 nifi exempto pulmone cófpicietur. nunc autem fi uifum fuerit, foramme inter afperx j P nlmonìóhu
a rtn ix cartilágines fado,.ll.íp fiftulaquapíá indita,& afpera arta-iafuperforamen comprefla,
nülmonem f ila r i curabisunflatus fiquidem fuam forma manifeftius commonftrat, cortp ex
f T arn n W atur Demifto dein pulmone, cordi à dextrx auriculg radice adipfius uf« muero, i w
vtfiaü
“ T o joins dittai co. fpó^ia lànguiné Cmcl acque ¡tcniin dues. Vena cnim caua ix artCTialis ciorumemhrd.
ndrumcp exat

7figU.K,
l,m.

^ Vi Fi li 7
k- Ee cium,
 ¿oí A n d r e AE vesalii brvxellensis
ciunijCoronalís urne' erigo edam apparebmcui fi ftylum ex molli plumbo indideris,quo nani hfìg.Q ,
paito cordis bafim cingat,ramoscp in ipfius corporis fuperfiacm dmuct.obleruabis. Hic ue-
lìm quoque ex uenx cauac amplitudine ftylum inmuenam coniuge deftitutam inderes, ipfiusa
w* cap.g
cauaorigínem,rídículamc£noftrorum Aificulapiorumrationem confideraturus¡, qui*** odo fi& kb.y F.
utríufque lateris ínferiorum coftarum inflammatíone,Híppocratem non míttendum elle jan-
guinem aíleruífle affirmant, quod cor ex uena fine pari íanguínem adeorapíat, ut nihil laiv
guínis miffione ex uena haceducí poffit. Quafi uerò nunc tíbi ficcanti non tange eííet cía-
riffimum, cor in fianguínis mífltane,ínflammatísodoinferíoribus coftarum ínteruallis ni­
hil obftare,acproinde íanguínem tune quoque míttendum : & Híppocratem non adeòfuiftè
ftupidum *ut odo humílíores coftas fiub fiepto tranfiuerfio eífie arbitrate fùerit, & infiamma-
tionem huius fiedís ad dauículam uíqj etíam tenfionem producere ígnorauerit. V crùm hic fer­
mo ne prseter inftitutum admeum de uena in laterali morbo fiecanda placitum longius expatie
tur refrenandus uenítrquanquam mehercule nunquam magís hac de re fientemía quàm prae-
Íentíbus uenis índagandam arbitrer,non autem cítra uenarum cognitionem fiolis autorum di-
Cauce um* ftortís fuftragí)s eruendatruPorrò fimulatque coniuge carenti uenae ftylum immiferis, oblon-
crtm exame. OUS craífiusq? baculus cause uenae eft" imponendus : quem quum abfique negocio redà per ca- n l n & f f i .
crfigur*
uamad ímum uíqueuentrem protruíeris, quàm belle Galenus 8¿caeteri diiíédíonisprofefto- ca.óh.j.
res hue ufique hallucínatí fint,difices,qui cauam ex íecoris gibbo uno caudíce enatam0fimiliter o Vi o in
ac maanam arteriam in duos trucos,quorum hic inferiora,ilíe uerò fuperíora petit,diuídí cen­ PcrRfí-
gurt'6.
ili erunt*Verum hpc quum íecur aggredíerís,uííurus es explicates ♦quanquam níhilprohibet,
modo fieptum tranfiuerfiumècorpore quantum poterís refecare,íecurqjin finíftrum latus adeo
refiedere,ut pofteríor ipfius iedes ín conípedum ueníadac ubi baculum à uenae cause fède qua
cor fipedat ad earn ufique regíonem qua reníbus uenac offeruntur, detrufium alíquandíu in ue­
na feruauerís,anímaduerteríscp íecoris fiubftantíam totí cauaepofteriorí fiedenonpobducí,cul- ftdtur p y ti ft e*
in
telloíecundúmbaculí tangí tudínem dudo cauamdiuídes,ac uenarum à caua íecorí exporre- iSfig.
darumqoraínueftígabís*Deíní)squinímíumpertinacíterin Galeni Anatomes profefiorum qvtuidcrc
primari) uerbaíuraueruntappellatts,lìngula ipfius argumenta de uenarum ortu reíumes, atqj cftinfig.6 capiti hb.i
t^Ancridlís fiufii°^osneexcommentaríjsnauígaredificant,hortaberís,unícamuerítatem,nonueróauto- injerta ad
uence orifìci} rítatem,íllosqj in cathedra geftus commendans. Porrò ièdionerurfius ad cor conuerfia, dígito A,B.
ac memoran* aut fty lo ín clatíorí dextrí fìnus fedearteríalís uenae oríficíumrinquires, & lili íntrufo cultello, r Ex 7 figu
ra fofturus
rumexamen. ex qcxtro uentriculo alíquoufique in arterialem uenam íedíonem duces*Qua fàda,iànguinecp ottauam.
fi quís erít eluto,uifiui fiefiearterialís uenae oríficíum fimul cum fuís* membranís offert : quas,ut s8figura
E,F,G.
éxadíiis contemplerís,ftylo attollcs,eodcmq? arterialís uenp dudum in pulmones examínabís* tifi.ca. tjf
1Tuniese etíam ipfius ex quibus arteriae inftar conformatur,facile uidentur, modo quís dudae It.j B,C
Sinijln cor, íam fedíonís lateríbus labris'ue animum adhíbuerít. Siníftrum cordis finum fimiliter longa fe-
tsgulforum dio ne à finiftrae auris radice ad cordis ufique mucronemfada aperícs,£¿ íanguínem perínde ac
cr membrana ín dextro extergcsjn hoc ipfius prímiim íntuebere amplitudínem,deínde cordis íubftantíae ín
upfigura
rumtxdmen. bac fcde “crafiítiem, poftmodum ftylo xduas arteriae uenalís orificiopraepofitas membranas
M,M.
facile adinuenies,ac quí ínuícem in cordis conftridíone conniueant,obferuabís* V t uero exa- X 9 fi. E,F*
díus fieofferant,cultello uenalís arteriae orí ímmiftb,fedioné ín ipfius ufqj cauítatemymolíerís, y 9 figur*
ac adaperto díftentoqj ore membranas denuo contemplabere,plumbeo ftylo uenalís arteriy ín paraturus.
pulmones primas diftributíones ínquírens*5 Magnae autem arteriae oríficíum,ÒCmembranp Z tofig.A.
a Vbi in p
ipfi praefedaeínueníentur,fi poftaalteram arterialís uenae membranam,quae cordis fínuumíe- figu. Klati
pto uí cintar eft,dígitum ¿n elatiflímam finíftrí finus regíonem protruíerisds namque magnam tatfub E.
fiubíbít arteriam,& deín cultello fecundíim dígítum ín arteriae oríficíum intruío,ex cordis finu
tedio nem ín arteriae amplítudínem duces. Quando ením hanc tentauerís, S í arteriae magnae
membranas ín ípfiarum fede, qua uafis corporiíncumbunt,ínfpexerís: coronalíum arteríaru b tofig'%»
ortús tíbi occurret:adeò ut nunc nihil in corde ípedandum tibí fit relíqui, nifi forte ilio uarie C,D.
dififedo,ipfius fubftantiam & arteria magnae arterialís^ uenae diftèdis radicibus, os inquirere Cioíí.E,E*
Mortisfu ffti- rtatucris>quod cordi priuatim ab Anatomes profieftbribus afteribitur* Si igitur nullum osprac
tice eximen. tcrcar 1 tilagineas didorum modo uafiorum radices adínuenerís,illas àreliqua cordis fiubftantía
reíccabis,ut fimul cum cartílagínibus clauícularum articuladonibus peculiares ad ofíium com
^À Jfer* *r pofitíoncmreíeruarirecondíq?ualcant.Cordeínhuncmodumabíedo,aíperam arteríam(íer-
rLcC' uata interim larynge)examínabis,prímum quídem ipfius cartilágines membranas,quibus íl
u ^ínuícemcolligantur:8¿ dein ipfius prímam ín pulmones fieríem. qua inuenta,alíquam pul-
monum fibram integre a relíquís pulmoníbus abíecabís, ac ín uenae arterialís ramum ,8¿ arte­
riae uenalís 6¿afperaeramos ftylum intrudes,8¿díuulíapulmonis membranahorumramo-
rum
 Ut 1 H
DE tt VVM
¡y* A™ N I ^C O
w RívPi O~R I S~ F A B R I C A M
L IbBbEK R VI * 60;
dc3
rum propagínes, diftributionísqj naturam ínueftígabís *ad quod mirifici conduxcrít unde
cunque ruptalobi íllíus membrana,ípfum ínter duos aderes adeò comprimere, ut pulmonum
fubftantía à fuís quibus obnafcitur uafis abfcedat* Licebít modo afpera arteria ab ipíius capite
t[petti' díuifa,eacp deorfum à ftomacho trada,pulmones omníno ¿ thorace auferre,8¿ ftomachí pro^ Sto m ach i,
tur »4 & greffum adinuenire, qui citra alíam fedíone pulmone reiedo, una cum neruís fexti parís ilium
amplexatíbus, cofpeduí Tefeofferet*Tamen ut neruoru in uentriculí orífícíü feríem íntuearís,
feptum tranfuerfum à ftomacho liberandueft,ípfacp ínfertío, Tíuentrículus adhuc in corpore
afleruatus fit,indaganda*Infuper foramíne alícubi in ftomacho quàcollum perreptatfado,fiu
ftulaqp illí indita, uentrículum quàm poterít maxime inflari curabís, ÒC deínde ftomacho íuxta
laryngís radicem díuifo,íllum cum uentrículo,aut folum, íi príus uentrículum ademeris,¿ cor
^j ¡2 pore trahes/ glandulís illís quiín medio ipíius fere duduplurímum coníiftunt,íimiliter examí
naris*lam quoque tempeftíuu efíet(niíi id príus prasftítífíes)íecur à fepto tranfuerfo fecernere, Iecoris•
ac tande ex corporeauferre,quod ubi feceris,ípfíuscp forma dílígcter contemplatus fuerís,cul
tello uensc cause íam flaccidas índíto,hanc loga ledíone aperies,ut exade pateat ipíius per íeco
rís fubftantíam traníitus, deínde ramorum à cauain íecur íngrefíus*Vbí ítaqp duo prascipua íl
lorum uíderís orificia, alteri ftylu quàm poteris penítíflime índes, 8 ¿ ablato uenas portas quo
íam antea earn intercepifti uínculo,íllíus quoq? ramo fecundum uenas cauas ftylí duduín íecur
procedenti alterum ftylum immíttes,8¿ poftmodum obtufo cultro íecorís fubftantíam ab illís
fiduclutiui ramís,quí fty los cotínent,niter ís abradere,fut uenaru per íecorís corpus ferie,ipfiusq? fubftan
L , r d tiam dífcas,ac demum ínter duos qui ftylís diftenduntur ramos bilis ueficulas meatulos obfer
v *• ues,SC bilis uefículam à íecorís corpore erafamínuertas,folamcp fedulb contempleris*Poftre^
7x y!z. mc>8ucnac ab umbílíco ¿n íecur dedudas íngrefíum, ínfertionemqj expendes, mente thoracis
n ifi.kb.*, uertebrarumcorporíbusadhíbíta,u tcultellograndemarteríamfecundumlongitudínemape
rjas? "ramorum quosutríncpincoftasfpargítuífurusorificia*Deínderamísillís dífedís,arte^
M ríam ex corpore adímíto,8<: uenas coniuge carentís¡ propagínes expendíto,ut & hanc quoque
li. ;k ,k . à uertebrarum corporíbus líberes* Modo tibí in propatulo eft íextí parís neruoruni cei ebrí E xame eoyYt
cuce uertebra-
ifi. a . 6 li. k raiT)US qui radicibus coftarum exporredus íub tunica coftas íuccíngente ad organa a perito- rum coypori -

n x o drcumplexa còtendit* Vtuerò1neruulos cernas, quibus ramus ilk adaugetur, a thoracis iws exporri -

h % b . ucrtebris tunicam coftas fuccingente detrahes, ut coftis pariter hac nudatis,quas modorecen- gannir.
tciufdemfi. fuimus Cortfpiciantur*C*terum ubi à coftis tunica thoracis cauitatem fuccingentemita diuuL
h h i ‘ feris cultelli mucrone ad coftas os proximè adado tunicam obftruabis, quas priuatim iingulis
coftis obuoluitur.eam dico,quam fecunda coftas fuccingente tunica nonnulh diffedionupe.
riti nuncuparut. Abfolutis ad hfic modfi omnibus quae peritoneo ^tunica coftas fuccingen
t l'minluunc fi uifum fuerit,quàm poteris aptiflime coftas m fuas fedes reponcre conabcris.Si
temuoluuiu.li u 1 >4 £. > n , r i m o . & dauiculisetiaminfuam JVÎ ufculoru
brdchiumyjca-
pulam,thoraf
cèjcapiit, doy
fi.mcp monen-

assaœacGfe tium examen

T c p ordii* et
.

mdJJ'eteris^
rp té“-T- r em. cubiti cmm&brachialis, commemoratos mufeulos feriatimacfigli
4 4u'*'rebriaitatomeli diflecare.Neqicftq P ,, <.{£ minimi ignores. Cæterùm in
latini rccenlèam, quum id ita fic^tffedulò exquircrc, quumid fktftufit
altero cadaueris latere uaforum ne in mUfculorùm&feditone probèuerfatus lis. quanq
facillimum.iì ìlloru defenptio teno , apaulòdifficiliorem.etiampoftea Ori* dpertìo
& ego manus uaforum neruorumqi iamfaclei omma extrinfecus orgdnorup in
faltaba* pof,-
periequar. In pncfenti aute os a eun urne • ^ ratio„efaflurus es melius,'quàmrobufto torum exdme-
‘ vtfidum pcrfccutus es,ut id apcrias nccefluin -ft &poftmodumhuius,mallaqìopcrama

xillæ inférions oftediuilo. Verum aa & fi illæfamaxilla illaminaltero latereinfuo

effe,it, propter fraiftaminfaiorem it*iUa in alteri latus reflexa, quæin ore
ad temporis os articulo diftoluere c ùteunque oberis.Quapropter diuifo.ad emn
funtadmini fnrfioris cultri dorio diuifìoni impofito,illocp poftmodu *
¿ o4 A N D R E AE VE S A L I I BRVXELLENSlS
nís ftyíum in oris ufcp amplitudínem protrudes,“gargareonis natura examinas. M o x cultelío
agargareonís radíceadíncíforíosufq?dentesinorístuníea tedioneduces,earn cutís alícuius X ifig cctz
modo nonníhíl ab íncumbentíbus organís líberans.In hoc opere tertíum neruorum cercbrí fe.4
par tete offeret, qua linguae inferiori maxillae deríuatur. dein y teptímum cerebri neruorum >
parítextocomrníffurn,unácumaíoporaliarteria,11interiori^iugulariuena.8¿ffalíquantulum ^,
afeenderís, quar turn quocp neruorum cerebri par,8¿li ramos quofdam terti) parís ÒC quinti pa a fig . cu%lz
ris temporali exporredos mufeulo uídebís, fi modo unum organum ab alio tenffm teparare í¡£íX>*.
non píguerít. Ad hsec linguae mufculí,uti in fecundo docuímus libro,adfnueníentur,ín quo.
rum adminíftratíone neruorum in íínguam excurren tíu propagínes, ac uenx fimul 8C arterías c%fig.Cát z
íeíe offerent.Mufculi etía inferioris maxillae reconditi,h ic paruo negocio occurrunt, is uídelí. ^-4 2.
cet qui in ore delítefeens cum temporali maffètere maxilla furílim ducit,&s is qui à proceffii
ítylum reteretí enatus,ad fummu mentum inferiori maxillae implantatur. Prseterea11ton filter,
1aliseqj glandes uaforum díftríbutíoníbus ín faucibus praffedae, tibí hanc adminiftratíonem *9 M.t.
inolienti pul ehre occurrent. Laryngis autem kmufeuli itaproríus atq* in fecundo monuímus ^
libro,funt aggredíedí,ípforumcp neruí dum díítecatur, non perfundoríe ueniuntanimaduer g Su.u, 1.
tendí. Ab lato ítaq? nuncuna cum lingua offe v imagine referente, laryngeq? ac ftomachíínítío, h 6 tabu.?.
inferiorem maxillam à fuperiori prorílis liberabís,non negledís interim peculíaribus hie repo 11 tahu-A-
fítís lcartílagínibus,quas perindeac cartilágines clauícularu cum pedorís offe artículos inter,
cedentes,ad fceleticoftrudíonemalternarenihilprohibet. Atqueitaetiaparíratíoneos v ima Ifigurak,
gínem referes,8¿ íaryngis nafi'^ malarum cartilágines ad eundem uíum alíquo repones. Nunc fcrtd caPlt¿
palati tuilícam* Sc earn quae nares fuccíngít,ab offe tedulò ínhoc abrades, ut mutuum carum ™llhu r
tunicarum difeas nexum *Si ueròquum caput dorfamcpmouentesmufculosaggrediebaris, tab.l.
11primum dorfum agentium par ex tentenna non fpedaueris, id modo ablatis his q u x fauces n8,nuf ti.
occupabantfadueft faciliten u, adeò ut & capitis dorfìq? motibus prefedos mufculos tantiiper A>B‘
íntegros alternare nihil prohibeat, quoufq? inferiorem maxillam,eaq? quaefaucibus continent
tur,tediónis ferie ademeris.Quanquam hscc omniaexfecundo libro cuiuis obuiaeffe debeat,
quemadmodum quoque ex primi libri calce dífcitur,quí cofbe à uertebris ad fceleti prepara,
tionemfìnt auferendse, pedorísq? os Se cartilágines ipff commiffae, teruandae. Adeò ut nihil
prapediat,in propofìto ca dauere à prima uertebra caluariam caput ue ipfum liberarc,in illocp
qu'cctequens liber enarrabit condifcere.ad cuius fìnem omnia qua: in no
bis propofìto cadauereadhuc uidenda funt reliqua,
commemorabo*

tlBRÌ S EX T I FINIS«.
AN/

1
 AB R VNX EDL LRE NESIS,A EDE HVV MEA NSI AC OLRIP O '
RIS FABRICA LIBER S E P T I M V S, C E R B E R O A N !
malis facultatif fedi & fcnfuüm organis dedicatus,& mox in initio omîtes
propemodum ipfius figuras, uti & duo prcxir^præceden
tes libri'i commonftrans-
PRI MA SEPTI MI LI BRI FIGVR a .

P RI MAE F1GVRAE, E I V S D E M ' a V E C H A R A C T E R V M

INDEX«.
TR I fatim i librifigura humanu caput ita adaptatu cxprimit^u attaòtto dum id
cercbro oilcndedo opportuni ¿collo CT inferiori maxilla dijjecàtibu* liberatur. ?ra?tercatan
tam caluaria?parte orbiculatim ferra abttulimus, quanta qua# òtnniu qua?in caluaria? cotinen
tur amplitudine uidendorugratid,aufirrifolet.quanta uerò illaflt, liquidò dijudicabisfifepti
mam figura fexticapitis libriprimi examinauerisbineablatd internafu
perficie exprimit. Quéadmodu itaifi fke fen s figuraeasterns omnes ordine
(uccedentesprecediti ita quoqs ilio,feptimi librifigurarti prima non inopportune infcribimus,
j..r e cerebri comonflrat membranam adhuc illeftm , ne<paliqua ex partepertufam,limine
rafaniue.quamuis interim ip fa membrana uincula diuulfimutp qu# per capitis futuras admem
branam efformandaporriguntur, que quadcaluariafuccingit, nuncupabitur.atque
cum bis fibrispariter uafculafunt effraZa,que per
ip fi dure membrane,at illi qua caluariafuCcingituriCdmex d
ani figura ambire confbiciuntur orbibus,bumiliore,cutis CT membrane ipfifubdite coflitmunì,
h ft autm ipfaefl cdluarid.P'niuerftmueròhoc orbe cerebri membranam
r efèr ti omnibus cbaraclcribus infgiira còfficuisuniuerfim indicatam. atfinguk ebara
éleresinbuncmodumpriuatimbabent. j - r ■ ■,,,r ■r’,
B extra dure cerebri membrane lamfeueius pars dextra cerebn regione
A i* Sinifbrumdura: cerebri membrane latiti* ,,u1l.ice
C, C T e r m s dure membranefinusfecundu capitis longitudinem exporrefhts, CT btc nulla ex^
 6o6 A N D R E AE VES A L I I b RVXELL»ENSI9
p a rte adaptrtU6,uerum elatioremipßus coflam utinaturaliter fe habet integram? & quaitcé
circuii partis modo extub erantem oflcndens*.
D , I X D D u o inuicem appoßti duäus, uenarumodò in duram cerebri membranamfecundum ipfius
uniuerfum latus excurr entes*
E D u ¿lus dura: cerebri membrana:Jn quemfexta caluarid Ingrediens nena exhauritur*
F ,F ,F H i s ebaraäeribus uenulce indicdturjdura cerebri membranaper caduariœfiraminula «deas
pitís cutcm,membranas cp caluariamfuccingentes ,tranfmifice , quarufiequentiores CTcraj ío>
resíuxta F maxime latitantisJedem plerurìcp obferuantur*
G , G, G 'Portiunculœfibrarum ddura membranaper cor onalemfutur am ad caluaridfuccingcntis meni
branco conflítutíonem proßlientium*
H ?H 'Portiuüculczfibrarum quibusfagittalisfuturauiam offert*. ^ ^
I j H i quop ebaraäeres in umbra occipiti/ regionis latitat,federn notates, a quafibra: porrigun
turperfuturam A G raccortifimilem,ad caluarice inuolucri conflitutione deduâæ*
K Vnum tubtrculu eorü qua: inccqualibus caluaricefìnibus pier imp iuxtafagittalis fu tu ra cu cú
rónali coitÜ cojpicuis,adnafcifolk*Caput ex quo banc prima depinximus figura,tribus einsg e
tieris donabatur tuberibus,cptorü unum K. infigniuimus,&Jutrinep ad FFunu quoqsfe ojfiert*
Jj Cauitasfontis oßi iuxtafuperciliorumjedempropria,qucç interfecandumjubinde aperiturß
quandofo n tis os nonprocul dfupercilijs fe rra diuiditur♦

S E C V N D A SEPTIM I LIBRI FIGVRA*

SECVNDAE FIGVRÄE, E I V Ü>D fc M Q. V E C H A R A-

derum Index*
*P F^eHE S E H S figurafeflionisferieprimamjubfquens,tertium durcemembramt
ßnum(quemprimafigura C aliquot inßgnitumgerit') longafeSlionefecundum capitis longitu
dinem duela adapertum commonflrat.Infuper adbuius tertijßnus latera,per capitis quop Ion
gitudinem duos deduxife ¿lion es, utrinque nimirü adßtiumfingulas,quce duram membranam dun
taxat ptnetrarunt, <&durce membrance lat era ab ea membrancefepararüt parte,quce dextram
cerebripartem d fitüflra dirimit,atqüe infubfequetifigura tribm D inßgnietur. Frceter tres
iam cdmemoratasje ¿1iones utrinque alia quoque molitus jum,quce ab aurc ad uertice pert Inges,
foiam
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA l i b e r VIL 60y 1
fold quo£ dura, diuifit tnmbratia, ut ilia poflmodu apte a ttnui membrana cerebripoffet dedu '
cijdcorßimcjj (ut friefifliï cernis) refie&u Occurrit itacp hie tenuis cerebri mehrana p r orjus
ill* facerebrofy proximo obdutta, er uafirum ipfm Jeriem in baäenus denudata regione.ele
ganter commonf ir ans,.
j A E latior jedes durce membrance^partis dextram er ßniflram cerebripartes inter cedentîs*
atÿbœcfedes notata? tertij dura membranefinus cofla efl caluariam cotingens3
e r bic per medium dißcSla.
T ertij durce membrancefinus cauitas bic efl in propatulo*
c , C Orificia^uaforumfy initia ex tertio duree membrancefnu in tenuem membranapertinentia. at fi
bic uajorü orificia in cojpicuofiinty d leeuo buiusfinus latere in tenuis membrancepartepertinen
tium^queefiniflrce cerebrifedi obuoluitur JOrificia autem d dextro laterepronata^bte no con>
fipiciunturyUerum initia occurrüt uaforum in tenuem membranam?qua dextree cerebrifedi ob>
p^J). uoluitur propagator ü?ac D inßgnitorum*.
ere* Tenuis membrana cerebrum inueflicns*
p f i f i D uflus?uafd ue in tenuimembrana fecundùm cerebri îhuolutionumferiem excurrentid*
q G p G 'Propagines notatur d duilibusfecundùm duree membrauce later a excurretibuspatfi inprî
mafigura aliquot D notatis?in tenuem membranam pertinentes*
pj3H 3 H Duree membrance port iones d terni membrana diuulfcep<zx deorfum reflex ce.

TERTIA SEPTIMI LIBRI F I G V RA-

FIGVRAB, E I V S D E M a V B CHA>
T E R T I AÉ
raderum Index*
ï N {yritCentifiourd dtotd cefrtbriparte fiiprafifltoftem
I N prœjentifig membrana, tenuem nimirum & duram auulßmus, ac dura:
in caluanamolmu j" | m Jßnadbuc in

fuaßcde f e r u a t a , a b o ß e o atuijiJ F j J r

risfiperior fides elegdtcrftbicJjbeélandam ojjcrciU r Ëe 4

 6o3 A N D R E AE V E S A L I I BRV XELLENSIS
^ 4 D extra cerebripars. B ,B ,B Siniflra cerebriparti
C , C <&ccet. Hicpajiim cerebri conuolutiones^gyri £9" anfaélus indieantur*.
D > D ? D D u r æ cerebri membraneeportioPdextram cerebripartem £9°Jinijlrdm intercedens^bic ex
JuafedeJuperfinif l ram cerebripartem produéla,
E?E?E Quando pritmlm dextrani cerebripartem dfinijlra inter dijjecandum diductrt contendimm
tunc matins ope eduafd ejfringuntur , quee ex tertio duree membranee finuin tenuem membra^
nam utrobiq? pertinent.ac proinde quum in buiusfigurai ddminiilrationt id quoque nobisjacien
dumflierit?effraéla eorum uajorum initia hic ôeulisfubijciuntuf*
F D u élus uehee modo in bumilioremfedem duree membrancepartis txcurrés , quee dextra cerebri
parte djïnijlra difierminât,aiÿ hic duélus d quarto duree mébraneefinus anteriofifiede enajciu
G , G , G Duélüs id ante F injïgniti <£pagines in eddéduree mebraneeparte furfü aliquôujqj excurreteu
H , H P H Surculiab bumiliôfi angülô tertij duree membrancefiïnuspropagation durcemebrancepar
tem,qua dextra cerebripars djïnijlra dirimituf♦
I? 1 'Principiafunt duéluum.qui d quarto duree mebraneefinu uenaruprorfus modo in tenue cerebri
membranamfexundùmfuperiorem calloficorporis regionemperkruntur, atcjue hic undeum te
nui membrana auuljïJuni*
K Initiü uajïs d quartijïnus duree mebranee termino pronati,atqsfub eo cerebri corpore quodteflu
dinifeü Cdinerce injlar arcus conjiruélee ajïimilamusgn tertiü cerebriuentriculü , & debinc ad
plexus conjliiutionem cxcurrentis?quemjecundisfeu extimofoetus inuolucro comparamus*
L , L Cerebri callôfum corpus♦
M , M Sinus utrinfi ad callofi corporis latera in cerehro confpicui,quos aliter quant præilû
timusj exprimere nequimus,quum angufilifintP<&angujliores rimasplurimum référant*
N Portio dura membrancepartis, dextram cerebrifedem acfini/lram interuenientis, acfuperius
D aliquot in/tgnitct,qucefeptôconnafcebatur>olfiflus finus dirimenti,acoclauica
pitis ofiïisprdceJÎuu
OpO D em is membfaneeportio a cerebro diuulft* P?p Duree cerebri membraneeportio*

QVARTÂ SEPTIMÏ LIBRI F I G V R A*

Q.VAR*
 D E H VMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIU 609
Q_V A R T A E FIGVRAE, E I V S D E M ' q^ V E CHA*
racfterum Index,
I N quartafigurcl omnes dure? ienuistp membranarupartes refecuimus Pquc?in prioribus
figuris occurrcruntyCic dein dextraßnißramfy cerebriportion?fe&ionisferie ita ademimus>ut
iamcerebri uentriculi in confpeRü uenire incipiat. Primum nanft fecundüm dextrü calloßcor>
fo r is tätusyubißnus altero NL in tertiaßgura notatus coßRitylongd duxinm fedtione^uce per
dextrü cerebri uentriculü dudla, dextre? cerebri partis earnportion?abßulit, qua?fuprafeftio
n? babcbatur,qud orbiculatim caluariaferra diuißmus.KAltqs quuni idem quoque inßniRro la '
tere abfoluimusybtc adßnißrü latusßniRrd cerebri part? ita repofuimus, utfuperioreßniRri
uentriculijedem aliqua ex parte cdmonßraretyCallofo interim corpore in capite adbucferuato*
Ay ^ ^ Gerebri adbuc in caluaria reliSlipars dextra* EyBy B ParsßniRra*
C, Cy C P ortio cerebrißnißra,quc?fe&ionis ferie dreliquo cerebro ablata?hic refupina iacet*
Dy D Litiecepartim cerebri anfaRusyet partim uariü cerebrißbßatice color? comonßrantes*
quicquid enint extra lineas conßßit?quaß luteu er fubcinericiu magis eß : quicquid infrayad a*
F* rnußirn album uißtur. quemadmodum E er Fin dextra erßniRra cerebriparte luteum eß: Q
G?H+ lltr° CTFialbum prorfu6,<& interdum rubris punRis interRinRum♦
J?I Callofum corpses utrinp d cerebrißibßantia^cui alioqui continuaturjiberum.
Fy K Galloß corporis portiunculayadbucßnißre? cerebri p a rti quo? ademptaeRyContinua*
L y L Dexter cerebriuentriculus* JFl? NL Sinifter cerebriuentriculus*
jy; ] \f SiniRri uentriculifuperiorisfedis portion
0 , 0 P lexus cerebri ab imagine qua cum extimo foetus inuotucroßmilent exigity^o&Mg nuncupates*
p ranearum modograciles uene? dextri er ßnißri uentriculiJubßdtie? hoc in loco connate?^ac
ab illis diduRe? uaßs0quo?nuper communoratüy<&fecundisno abßmilemplexum extruunt*
Venule? dnuper quop comemoratis uaßs in tenue cerebri membrana fub calloß corporis antes
riorifede hue ex currentes?er incertajeric(quemadmodum er P notate?Winter rejecandumf t
offerentes,
QVINTA SEPTIMI LIBRI F I G V R A*

P R u /E S E N ’S figura
quod ad reliRam in caluaria
cerebri portion? attinety nuV
la ex parte uariat:atq$ id fo lii
habet proprium y quod callo'
fum corpus hie antertorifuafe
de d cerebro primum libtrauu
miiSyac dein eleuatum in poRe
riora reßeximusyfeptum dex'
tri acßnißri uentricidorum di
uellentes y & corporis inRar
tefludinis extruRifuperiorem
fuperßeiem ob oculos ponctes*
4 bA ^ ^ itaF G*
Q* Byac dein D y Dy D y er E
er Fy er G er Ed eadem
hie indicant?que? in quartaß'
gura.Sic quoque er LyLyO*
Fdy NLy er O er P er
^ eadem inßnuant*
& N otatur infirior calloß corporisfupcrficics.cßcnim iddfuafede motem?atque inpoRes
riora reflexum*
S ,T ,V Supe.
 6lo A N D R E ÄE V E S A L H B R V X E V l* E N S i $ \
S A JA Superior corporis inßar fornicisf?u teßudinis extruäifuperßcies0e r ueluti f ) uls <£

X
ZamjJtmJmS s J t U * T * V . e * r •* JT T Z m^
D cx tr ü uhnculü ctfinijlru intcrccdctisfcptiinfirior pars,cor port teflu * r ^ " ‘

y y S e p ti iam c o m m e m o r a t i fuperior rs,calloJo

a
p continua, u
modo difruptü t. CT a lia cpiopparatafititß g u r d ,in qua d u xmatuis ( utunter
lcu
g
in
p
,d
eß
[ecandum facer c confueui) callofum corpus nandù in anteriori ipßusfedclibeßatum,modico a -
tolkbantiquofpm dum fufptum adbuc integrum oculisfubijceretur. V e r u quu no adeo cocm
neinpicluraatep inipfafcäionefocceßt,eamfig-uramnefudiràpagina obliterarci,reitet.

SEXTA S E P T I M1 LIBRI FI G VRÀ1

P iy^ A B C figura,
Qdod ad ccrebri porti '1
onem in caluaria rt '
lift amJpeélaty etiam
Quartev correffondei*
at<p dQuinta in hoc d if
forty Quod corpus teßu
dinis modofibficaiutn
anteriorifiid fed e d ce
rebrijubfiantid libera,
uerimus ? id fur [um in
poßeriora refle&etes?
ut inferior ipfiusfuper
ficies in confpePlü ueitz
rei ? <£FUds ittud etiam
cerner et yQuod d Quar
to dura? mebrano?ßnu
pronatüifub corpore
teßudinis modo extru'
¿lofirtury&plexuum
tandem ho minima par
tem conßituityQuos fe*
cundarü imagini uete'
res aßimilarunt* Piuius autemfigured charadleres ita utfeQuiturf e habent.
^ A y ^ A , <^T Corpus teßudinis modo extrußum bic inferiori ipfius fuperßeie , Qua tertij uentriculi
fuperiorem conßituitfedemy confficuum*
ByB 'P ortio corporis inßar teßudinis ejformati ih dextrö uentriculo yd cerebriJubßantia hieprinet
piutn ducetis*
C P o r tio corporis teßudineforma & ufu refer entis?Quee exß n iß ro cerebri uentriculo prona feit*
D y D JD exter cereb riuentriculus* B y B G tr e b r ifin iß e r uentriculus*
F ^ A r te r ia p er inßriorem poßeriorem cp dextri uentriculi federn d dexireefoporalis a rteria ret
mo duram cerebri membranam perforante yhue in dextrunt uentriculum confcendens*
G ^ A rte ria inßnißrum cerebri confcendens uentriculum*
H JA as d Quarto duree cerebri membrana ßnu principili ducensy defub corpore in ß a r teßudinis
efformatOyin comune d ex tri & ß n iß r i uentriculorü cauitatlyfeu tertiü Uentriculu properans*
I JA aßs M infignitiin duasportiones diuifio*
IC JA aßs P i inßgniti diuißonis altera pörtioydextrum cerebripetens uentriculum*
L P o r tio nuper commemorati uaßsyßnißrunt accedens cerebri uentriculum*
J S i P le x u s d extri uentriculi d fecundiharum imagine comparatusy at cp ab arteria F inßgnita? &
uaßs P i indicati por tione,quam IC notauimus yConßitutus*
P i P lexusfinißrum cerebri uentriculum occupant, ac ex uaßs G <& L inßnuatis conßatus.
0 , 0 Huiufc
 DE HVMANI CORPORIS F A B RI C A LIBER V 1 1. <$,i
0 ,0 Huiuf nodiuenulte cerebrifubflantix hie obnaffemtur3ab illisproduce uaff qua:K & l L
tauimus. 1
V ^4' uenisqua: cerebrifubftantiaInc offeruntur,mmufculi extra
bde ad tctiucm cerebri ntembranampertinent* r

Q*. M e at M ex comuni concauitate dextri acfiniflri uentriculorum,feu dtertio uetriculo

re3ddeclmspertinensuerfuspcluim>qu‘z cerebripituitam cxcipiens3eam infindibuli mode a d '
glandem defert,eius infundibuli extremofubditam*
,p.,S Canalesfinusue leuiter in uentriculorumfubjlantia exfculpti^pituitam ad meatus nuper Q
infigniti oriftcium dcduccntcs* r

SEPTIMA SEPTIMI LIBRI

F i g

8EPTIMAE FIGVRAE, E I V S D E m ' q . VE C H A R À-

derumIndex*
<p S 3 N S fig u ra d tribusproximeprœccdentibusplurimum uariat. natn ccrebri
fubfiat ice in illis r ditta?,ea pars in bac ablata cernitur, pia? dextrifiniflrip uentriculorumfede
in illis figuris cojpicuam ejformabat.dein tota ea qua? cerebello adbuc innitebatur, hìc quop re
fe tta efi,u t dura? mebrana? confpiceretur portio, cerebellu ac cerebrum intercedei Jnfuper dii
ra? membrana?fini in illa confifientes duttis cultclli anterioris mucronefittionibmjn c etiaiti
a p e r tim i,çyuas d quartofimi dura? membrana? in cerebri uentriculos pertines,bic ex tertio et
rebri uentriculofublcuatu, £Td plexibifxunditia?fimilibus auulfum?in pofleriora reflexim i^
 o

v A N D U E AE VESÄLII b RVXEL.LENSIS
6 tz
ttr tij cerebri Uentriculi,feu communis dextri'ßnißricfc uentriculorum coneauitatis fedes *a
lit
conjpcchim melius ueniret,und cum tins cauitatis meatibus*
Gerebrifubflantia adhuc in caluaria reliquie dextra pars*
B ,B Gerebrilubfiantia adhuc in caluaria aßerüatafinifira pars* - M
C , C , G Binece bicpaßim confficua illis correfpondetfquas tres modopracedentesfigurajimiliter co
monflrarunt. Verum quia btiiufmodi linea fubflantia'ue cerebri diuerfitas, inibì duntaxat con
fijlunt ubi cerebrum tenui membrana: uicinius efi,pracedentesfigura: easfolum in lateribus ofie
deruntfac autem quum bic tanta cerebri portio ablat a f it , ut iani apparens fuperficies in baft
nonprocul¿tenuimembrana diEet,etiam lincee in bafifiedlantur* Quoditaque lineiseneinter
JD Z > cipiturjuluamfeufubpallidam cerebri notat fubßantiam : quemadmodum fedes D , D , D in-"
jfenita:. Quodueroextralincasconßßit, albaeflprorfusß candicanscerebrifubfiantia , bic
E E E . E ,E < & E infgniià* ' ; ‘ ‘ ‘
P * E Portio ef tfoporalis arteria?fecundum bumiliorem angufiiorejp dextriuentriculiJedemfurfurn
adplexusfecundas imitantis conflitutionem prorepens* Cceterumßper penderti quanamfede
bic Freponatur,& qudnam infcxtafigura..prompt è expendes,qui dexter cerebri uentriculus,
quemadmodum etßnißer,expofieriorifua f d ; e inßar cornu ar¿latus, dcorfium in anterioraper
cerebrifubfiantiam ducatur*Hic namque ubi plus cerebrifubfiantia qudm infextafigura abs
fiulimus, prafins arteria:portio Fnotata antrorfum magis uergit,quam F infexta eddem quo
que notans arterie portionem, ubi iam pofleriorem uentriculifedem con/cendit ♦M tq u e id F
CT Gfub[equentisfigura: magis liquido ofiendunt,in qua buius uentriculi duólus nomine,adirne
plus cerebrif ib ß antia,quam in bac qu<e ordineßeptima efl,abfiuli*
Q A rte ria foporalis portio fecundum bumiliorempoflerioremqpfinifiri uentriculifedemfurfum,
quemadmodum coieria F infignita, prorepens*
H Humillima fedes tertij uentriculi:quam ut aptius cerneretur, nonnihil dißentamfinximus*
1 M eatus redid decliuis ex tertio cerebri uentriculo pertinens,cerebrifapituitam adpeluim buie
excipienda parat am deferens*
K. M eatus ex tertio cerebri uentriculo inter cerebri tefles natesqp, in cauitatem cerebelli et dor
falis medulla: communempertinens*
E Glandula nucipinea non abfimilis, e r uaforum ex quartofirn dura: membrana cerebrumpeten
tium fulcrum*
M , N H anc cerebri partem teñes e r nates quoque cerebri appellauimus, bic adhuc tenui membra,"
na obteclas*
O O etc* D u r a cerebri membranaproceffhsportio ue,inter cerebellum e r cerebrum repofita*Quibdc
accedunt inflar uenarum dudlus,partim ¿primofecundoqp dura membranafinibus,partim uero
d quarto pronafeuntur*
E>, V D u r a cerebri membrana dexterfeu primusfinus*
D u r a cerebri membranafinifierfeu fecundusfinus*
EL oprimí & fecundi dura membranafinuum congreJJus?quem Gracorumnonnulli tovoy, quodefl
torcular appellarunt*
S principium tertij dura membranafinus*
E Quartus dura membranafinus,fimiliter at que alij bic adapertus*
V V o s d quartofinu dura membrana in cerebri uentriculosporredlum,bic autem inpofieriora ex
fuafede reflexum*
Edacfede cerebellum dura cerebri membrana ñon obtedlum oflenditur*
Y Dudlus uenarum modo d quarto dura cerebri membranafinu in tenuent ntembranam pertinent
tes, qua cerebellum ipfiqp cerebri tefies induuntur* /
GfjfiZj D u r a membrana fedes,qua ofii omnium totius corporis ofiium durifiimo,&auditus organum
íntus coniinenti adnafcitur*Hanc namqp caluaria regionem Cerebro deteximus*
OCTA/
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LI BER VI I .
613
O C T A V A SEPTIMI LIBRI

O C T A V AE FI GVRAE, EIVSDEH'aVE CHARA-

(Herum Index*

P R. ^ 4 E S E N S figu ra dfeptim a in hoc uariat? quodhic adhuc cereb ri plus refceneri

mus?cy t tile s long a fc elio ne in hoc diuiftrimus? ut meatus occu rreret ex tertio uentriculo in
(p ia rtu m p ertin en s.ih a c?d u ra m em b ra n a portio cerebello obduSla?hicdiffidia? atcjue in
p ojleriora reflex a cernitur. Quiimitaque prafeUs figura pleraque cum feptima habeatcommu
^4ufp nia?inhacidem < ^ 4 B B ? & C C?<zrD D ?& EE?& P‘cr G tyH ? q u o d in
ad H, f c p tinta? indie abut. V erm i a rteria F & G infìgnita?tanto rnagis hic quàm infeptima antror
funi uerguntguanto rnagis cerebrum uerfus bafìm infeptim a (guani in fexta ablatum e il.
I jylca tu s infex ta etiam figura Inotatus?qui rcdlà decliuisfirtur?atque cereb ripituitam a d p el
uim d efirt♦
jjg JM eatuspituita deducendaparatus? qui interdum ab ilio deducitur meatu qui ex tertio uentri
culo inter tejles in quantum uentriculumpertineU
L iVe L in umbra prorfus latitar et? autfifuoponeretur loco? & eiu/ nomine quoin confpedlu
e fe t umbra ueniret exfculpenda? itaque delineatio hic omninó uitianda, L ad anterior em cere
belli partem repo fui foram en meatumcg notaturus? qui ex tertio uentriculo cerebriin quartunt
f i r tur.Quodforamen f i L in ilio locar etur?expr imi ncutiquam potuiffet.
M Glandulam hic adhuc reliquimus? quapinea nucis fbrmarn oilendens3uaforutU tx quarto dura
membrana finu in cereb ri uentriculospertinentiumfulcrum efficiturv
N ? Q> P^Q^ Quatuór bis charaéleribus corpus idindicatur?quod antefeìlionemunicum e i l ?atque
in feptim afigura M O' N infignitur. hic iterò ex fedlionisferie diuifum occurrit.ac N CT
O ci us corp orisfed es indicant? quibus tejlium nomai accommodatur. P uerò er Quitta* quas
natesfcrcnuncupamus. ° _
Ff Cere-
 t

Ä N D RE AE VESALII b RVXELLENSIS
D D D Cerebellum tenui adirne obduSlum membrana*
S S , etc. àfàutnaruin modo tenuem cerebellimembranam implicantid*
? 'j 'f T Tropa f ie s uaforum tenuem cerebelli membranam implicantium? d i tas pro duela arteridi^
cjucefecundilmdextrí affinifiri cerebri uentrieuhrü poßeriora furjum cofctnduntplexus ef>
frriiaturœ, píos extimofœtus inuolucro dijjeäionisproceres contultrunU
J / J S Duræ membranesportio,qucefuperiorem cerebellijedem acerebro dirimtbdU
iX ld X Vropeigincs noteintur duaßs,diäam nuper duree membretneeportions implicantibusjn ttm m
membranam qua cerebellum ueßitur excurrentes. «
2 PZ Idem hic'Z j c r 'Z,
notantpatque in feptimafigura, duramuidelieet cerebri membranam oßi
adnatam,in quod auditus organum reponitun

nona s e p t i mi li bri fi gvra*

NONAE F I G VR AE, ElVSDEMaVE CH A R Â*

«forum Index.
dem eadcm cerebn porfío, quee in oäauaferuatur. uerumprêtfensfigura in
lo dirim í d e l * n lf œnitndrctnæPartemabfeißdmhabet,quee cerebrum dcerebth
' modicTL dl f C^ Creùclj m hlc df orJum caluarieefede manibusprötraäum,ac deörfiuth
faits m e d u l l T ^ ^ r l Ccduaricea^ids contigua,o culisfubÿceretur,&dot
teruenarum a Sf îdtTZtur>aht™ mt art™ fia rtíuentrículiconñituens.^ídheecfree.

3 , CJD Tribus bisc b lr Z Z b f Z e lZ Z ^ Z atiUt htciHß afifc adhuc«ßeruatd,

cidbuc inuolutum
,acf k m c d l deorßindicator,tenui membrana
federn, caluari«fínui
J
I .
dcxtram indicai
do correfpondentem JJ nerofiniñram, yute illi caluariatfedi
infîder.
 DE HVMANI CORPORIS F AURICA LIBER VI I ^ 61?
infldetyCUi R infcribam. C miteni cerebelli media p a rs inflgnitur y uerminon abflmiliSyZyfiiisfl
nibus eos conjlituens proceflìis^quos uermiumimagrini ueteres compararunt.
F V oflerior terminus medice partis cerebelliyqui uermiflrmiu proce fluii pojlerior inibir ecefebit
jfT
G ? H D orflalis medullcepars adirne in caluaria confiflens,ac F z y G buius partisfeu dorfalis me
dullerfed es indicantyquibus cerebellum cdnafcitur.M uerofedem dorfalis medullcefgnificatyè
caluarice amplitudine procidentem.
/Sinus dorfalis medullce calami quo fcribimus mucroni non abflmilis? ac mediani cauitatem con'
flituens communis uentriculi dorfalis medullce cerebelli : quam quartum cerebri uentriculii
difleSlionis periti uo carnuti.
K V a fa duélus'ue uenis qudrnfimillimiybdc in cerebellum ab illis uafls pertinentes, quee inprirnum
CT
fecundum durce membrancefinus exhauriuntur. atque ut hi dudlus flequentes admodum pint ,
ita etiant nonfemper paripropagantur ferie *
L F t bdc quoq; duélus uenceflmilis in tenuem cerebelli membranampertinct?ab illis uafls quee bac
¿n parte duram cerebri membranam intertexunU
M Quintum cerebrineruoruniparo
J\J S extum cerebri neruorumpar .
O Septimumpar neruorum cerebri.atfy bic uidere e f i quot furculis duopoflrema cerebri neruos
rum p aria principium ddorfali medullaynequaquam uero d cerebello yducant.
P
R Sinus occipitis oflisguibus correfpondet cerebellifigura, nam cerebello infcriptum B p
congruità Gfautem? G . R neroy D o
S>Sy S D exterfeu primus durce membrance finusybic cultelli mucrone adapertus.
Ty T y T S in ifer feu fecundus durce membrancefn u s.atg in nulla cerebri delineatiommyborumflnunt
duélus ita confpicué ac inprcefenti oculis fubijcitur*

DECIMA SEPTIMI LIBRI FI GVRA*

DECIMAE FIGVRAE, E I V S D E M Q . V E C H A-
ra&erum Index*
H ^ f C fientra earn cerebriportionem expreftmus,quce dorfalis medulla cducit initium: dein
cerebelluntd dorfalis medullce bic conjficua parte
fla n s pinea nucis imaginemreferens,ac pojlremo cauitas ea dorfalis medulla (pue cum cerebel
i cauitate quartum cerebri eform at ucntriculumjnc p an tcr

E f S E 3 S S S S !£ £ !iP ***f**^ T - - r—
G H H is charaSleribuscerebritejlcs ac nates indicantur.uidetur nap dijjecliom spr
’ * g ra tia lintce inter E aC F ,et inter G et H cbfpiciiccfu perioratu beraE ® G
ioribusFvGnotatisdi/linxiffevcfiperiora
do incuntbit.Inferiora autan n L uocanmt4 uod meatus ex term
 M A N D R E AE V E 5 A t- I 1 b RVXELLENSIS

J K Seda date,qutiusdorfalis» tedu. _ Vdrt^ (iUarti uentriculiconflituem,<tt(Js ah H e

L M N ? 0 Cauitas dorfalls tnedu -c im lb „a
ropbilocalamicauitatiafenu * inj ici fcribentisproximacjl. M a u te m o 'N a n

VNDECIMA SEPTIMI LIBRI

F IGVR-<-i

VNDECIM AE F I G V R AE, EIV8DEMQ.VE CHA-

raderum Index*
C figura cerebellum d caluaria, ipfafy adeò dorfali medulla auulfum CTfupinum ia
cetjmmiliorem ipfiusfedem qua dorfalemfpe&at medulla còmonilrans^^Acproinde regiones
ipfius quibus dorfali medullce continuatur?acjinum infuper oilendit?qui alteram por tione effor
mat quarti uentriculifeufiinus^cerebello dorfali medullce communis ♦ 'Porrò ad bumiliorettt
prajcutis figurefedem fines pinximus medicopartis cerebelli ? utproceffuum uermis imaginem
refer entium natura conffiiceretur*
JDextra cerebelli pars tenui membrana cerebellum inueilienti liberumiliti etiam totum cerebel
lum hie ea membrana denudatum commonilratun
-B 5 iniHra cerebelli pars*
C?c A iedia cerebellipar s.ac C notat huius partis anteriorcm regionem, c uero po fleriorem*
D À dines terminimedico partis cerebelli: quorum anterior em D indica t?po ileriorem uerò d*
D Cerebellifinusg u i cum dorfalis medullcefinu quartum nobis appellatum cerebri uentriculum
conflituit*
C ?G H i s fedibus cerebellum dorfali medullce adnafeitur.
d i ^ in te r io r finis medico partis cerebelli bic^acf i ab alio cerebello is refi ¿lus efict?cxprefius*
I P oiler iorfinis medicopartis cerebelli^ cerebello quocp exeélus.
DVO^
 DE HYMAN! CORPORIS FABRICä LI BER
617
# D V ODECIMA SE P T IM I L IB R I
FI G V

dvodecim ae figvrae , e i v s d e m ' q.v e CHA-

racterum Index *

H ^ f C figura caput dßttiflro latere exprim iturfiextro notinibilfubleuato * Ex calud>

n x autem amplitudine cerebellum bic euulßmus,ca tantum cereb ri relittaportione.quc? in otta
uazr nonafiguri* adbueferuabatur\ V er ihn ilia cereb ri portio bk infind non confi flitfed e f i d
eleu at a efi>& in p o flen o ra ab ipfia caluarix bafi aliquoufique reflexa.ut tandem in confpettum
uemrent cei ebriprocejpisfirm aneruis non abfimiles^et olfittus organofubminiflran test quo ^
7umf i nf i cr è fua fed e cum ipfio cereb ro eleuatus eflfiex tro adbuc dure? cereb ri membrane? qua
ottauo capitis o f f obducitur?connexo<.
C erebri pars dextra.
A B S im flra cere bri p a r svenili membrana adbuc quemadmodum & dextrapars obuoluta,*
C Dextrum olfittus organum infua fed e adbucferuatunu
•Ö 5 inif i r urn olfittus organum?und cum cereb ro in p ofleriora refiexunn
E Sinns, cuifiniflrum olfittus incumbit organum . eaqp regio dure? membrane? b ic indicatur Pquee
odoratus nomine bac infe d e m ultisfidex iguis firaminibuspernia cernitura
F V ena caluariam p eten tiu m fex ta fic in durum cereb ri membranam aliquotfur cults excurrens*
G Septutn fittus olfittus organis incifos interdiuidens*
H Dure? cereb ri membrane?partis portio gu e? dextram cereb ri partem dfiniflra dirimiU
I f i Cerebrum pafiitn excauatafibi in caluaria amplitudini refipondens bic quoque adfiontis oßis
regionem fibi infculptis calternis congruità &r leuibus tuberibus prominet pque? alij mamillares
cereb ri uocaruntprocejjiis.
K V ena caluariam petentium q u in ta li iter pre?bet foramen fecundo neruorumpari exficulptum*
L L,ut<&>fubfequentes eb a ra tteresfn umbra occipitij cauitatis latitat ? s p a r i t i etiam e f l mos
menti, quandoquidem L caluarie?fintini indie at?cui dextra cereb elli pars congruità M federn?
f i O. qua?mediani cerebelli partem refiicit. N fintinif n quernfiniflra cerebelli pars reponitur, O ue
’ 0 ^ *0 dextrum feuprimumfintini indicat dura? membrane?* P autem tertium? Q Jecundum ficufi’>
niflrum*
Ff 3 DECI>
 A N D R E AE V E S A L I I b R V X E L L E N S I *
6i$
DECIMA TERTIA SE PT I MI LI BER I
JF I G V R -

DECIMAE T E R Ti Ä E FIGVRAE, EIVSDEMQ.VQ

charaderum Index ♦
H <^4E C figur'd occipitio prorfus in n ititu r^ uniuerfa cerebrijubflantid quce adbuc
reliqua erat>in p olleriora deorjum dcjlexapendet?ut olfidlus o r g a n a ^ uiforiorum neruorUM
coitus P^r maximifioporalis arterice rami in confpeSlum uenirent v
IDextra cerebripars¿adhuc tenuimembrana cereb ri obdu£ta+
B ?B Sinifkra cerebripars.
Q>C Cerebritnbera^quat djimititudme quam cumpapillisbabent?mamillarts cereb ri procejju sp ics
rifque nuncupantur*
D,Z> Sinus olfiRus organisparatL
B Septum olfaftus organisparatosJinus interdiuidens.
B F Sinus caludrice^quibus mdmillares cereb ri procejjus C C injigniticongruunU
^ JF’trinqs notatur uena caluariam ingredientiumJcxta »
J r i T^ena caluariam ingredientium quintav
1 V os notatur uena; co rrefjo n d en sjn tenuem cerebrimeinbranam ab iltis uafis excurrens Pquit
in aura confidlunt membrana*
K 'Pnncipium corum duBuum quiper dura: membrame latiu excurrunt ,p crin d e a cjiu en a eflet
arte rue commijja. hi duftus in frrima figura multis D infinniuntur.
,, f organa hie und cum cerebro d dura. Membrana deorfum diuulfn
J y l Tveruorum uijoriorumcoitur. J J
N Vifcv
 , T r , . DE HVHANI CORPORIS FABRICA LIBER y a
6ip
/V K ijorius ntnm dcxtrtim oculumpctcns.
O neruus ftnijlrumpetens oculum. vpcrinde ac dexter uenula ebeomitatus ab Mis tyro
pagata uajisDquce tenuem ccrebri membranam inibì contexunt ? ^

Q . A rteria: p notata propago, dextrumaccedette cerdriucntriculum

R s o n e r ia P notata propago hie in tenuem cerebri membranamfurculos diffundenu
Ò sri icport to confpicitur ptluis cerebripituitam excipientis. J

DECIMA Q.VARTA SEPTIM I LIBRI

PIGVR.A

OECIHAE Q. V a R T A B F I G V R AEj I V S D EM ' q .V E

chara&erum Index*

C sRTP V T bicinfinijlramauremreclindtum amplitudes

bafim exprimes, dura cerebri membranafuccindlam.^que tanta duntaxat cerebri dorfalisp
medulla adbuc afieruatur portio, quanta cerebri neruorurnparibus uidendisfufficit. V iforio
rumporro nervorum exortum coitumfi refecui,nepeluis la ten t cerebripituitam excipient.
*4,A Modica cerebri portio undcum dorfalls medulla initio.
B ,B N eruiuiforij eapartebiciantmconfiicui^uacaluarueamplitudinemegrediuntur.
C jC Peluis cerebripituitam excipient. _ -
D H ie inpeluirnpertinet meatus cerebripituitam ex tertio uentriculo deducens, ac 1 injeptma
figura cr odlaua notatus. pf 4 Dcxtra,
 6zo a n d r e a e v e s a l i i b r v x e l l e n s x s

jß foporalis art ericeramus?duram membranam ad latus dextrumg landis perfirans, qua

cerebri pituita excipitur. ,
f Sinißra•foporalis arteria•ramus iuxtafinifrum latus iiäce mpergladis duram cerebri mem
branamperfirans*
G Secundum cerebri neruorum par *
JHb T e rtijparis neruorum cerebrigracilior radix.
I T ertij paris neruorum cerebri craßior radix♦
K Quartum neruorum cerebriparPtertij paris eraßiori radici conterminum*
Jfj jylinor radix quintiparis neruorum cerebriPomnibus ignorata «,—Tnatomes profiffiribus.
Jyd Quintum neruorum cerebripar,feu maior quintiparis radix*
jV S extiparis neruorum cerebriprincipia acfurcuïi*
O Septimiparis neruorum cerebriprincipia acfur culi. Si quid in bacfigura ßeäandumfit relis
quujn , idabfquc cbaraHeruni opera promptePuel exproxime prœcedentibus percipitur.

DECIMA Q. V I N T A S E P T IM l LIBRI

DECIMAE QVINTAE FIGVRAE, EIVSDEM'aVE C H A R A-

derum Index,

p jK. i^sfE S E N T I figurd portionem earn amptitudinis caluarice durd cerebri

membratidfuccinflam depinximus, queefupra oßis cuneum imitantis medium habeturPuna cum
modo indicandis organis><Nbs re nanq>fifietPintegrum Caput barumparticularumgratia dc
tineafie,
B Neruorum uiforiorumportiones.
C Sinijlri lateris arteria,quce durant membranam hieperf i r ans,partitii in tenuem cerebri mcm^
branam0partim uero in dextrum cerebri uentriculum digerit ur.
D D extri tateris arterid.
E Hicpeluis collegiapropendety cerebripituitam ex tertio defiuentem uentriculo excipiens*
F Foramen,quo peluis buius infimdibuli modo extra ¿Icefinis glandempetit, cerebri pituitam
excipiens*
G, G Sccundiparis neruorum cerebriportiones*
DECI-'
 DE HVH ANI CORPORIS FABRICA LI BER VI I
m
DECIMASEXTA SEPTIMI LIRPr
F I G ^ 1

r ---J ^ —J r w LiiUl UUL acjerente, er hic flaccido

propendente, ^ 4 lateribusutrà pontones ou*
arteium
reticularemplexum effbrmare dicuntur , ita hic cxprejïimus,uti nolis in
terftcandum occurrere .ut e* arteriarum pontones uariêfe (es
cautious ojfcrunt, ita ptotÿ uariè cas delineauimus.
Clans,cerebripituitam excipient* ^
B P eluis,feu infindibulum cerebri pituitamfuper modi diëam cdandcm défèrent.
^ g ^ lg ‘ng m io ë UÆi eg n^umfuorüm °JF duëü obliquèfèrütun
V Smijlræ arteria: ramus m dur* membrana-p i/lr u m latus excurrens. 1

p F ^ T r ^ rr p0n i0p^ r prT !f i m ^

’ dcliiteauimus.ac dextrum pndem F a r te r L notât eaferié
duaam
utlue non dinmatur: puemadmodumjinijlrum banc in duos
in imum rurjus coeunt, infinuau *
G Arteriarum portions durum cerebri membranam perreptantes,acpartim in
los,partimin tenuem membranamcerebri bafiobduttam digeflû
H Propago arteri*perf rumenfecundiparis neruorum cerebri 'caluariam excidens,ac neruum
iiijonum, ac dein oculumpetens.

DECIMASEPTIMA LIBRI SEPTIMI

F I G V

H aÍ C figura plexumfinximus , cuiufinodi is ejje deberet,qui Galeni in

bbrU de V ju partium deficriptionibus conueniret, Significet itafy bic A
er B arterias caluariam fubeuntes, moxfy in mírabilem illuplexum diffu
C ,D . fas. C uer oer D ramos in píos plexus illiuspropagines colligütur,quicp
illis p ror fits arteriarum magnítudíne refpondent,quas A <^B indicant>
mus* C a te r úm Eglandem notat, pituitam cerebri excípientem.

T R A E S E N T Ifig u ra arteriarumfiub dura cerebri mebra'

na cofíflentíum, ac adglandís cerebripituitam admíttentís latus reptan
tium ferient depinximus,quam ín ouium ac bonum capítíbus obferuamus*
A t p bac p r oponere libuit,ne quis nos latiré arbítraretury qu¿e illorum
anímalium bic cum bominefit differentia. Sígníficat autem in bac figura
A diclam iamfapíus g l andern,B er C arteriarumfedern,qua primum
in caluariam ingredíuntur.

DECIMAOCTAVA S EP T I M I LIBRI
T A R V A bacfigura erettavi finximus peluimf a i cyatbum,quo cere
bripituita inglandemipfifubditum diflillat. ac dein bicfinximus quatuor
duilus ¿glande pituita per próxima glandiforamina defirctes.Indicet igi
tur A glandem,cuipituita injlillatur.B peluim,qua bac ducitur*C , D ,
E , Fuero,meatus ad fàciliorempituite? bue dcciibentis egre finnparatosi
T o rro p rater basfeptimi librifiguras,ad earumpotifiimum cognitionem [peñantes qua in cal
uaria babentur amplitudine,etiam bucficiut duafigura mox adfinemprimi Capitis libriquar
ti a d d i t a ^ feptemparium neruorum cerebri delineationem exprimetesiquas quum illicprolù
xèindicauerimus,abs re pr orfus ejjet eafdcm bic quop reponere, et earn indice afcr ihere. T r a
terea figura oculi confini¿lionem expr¿mentes, etiamfia d feptimum refirantur librimi,tamen
C apiti decimoquarto duntaxat illas praponam,quod oculoriimfabrica dcdicabitur♦A tq , id in
illisfiguris priuatim ficiam , quódnulli alteri qudm diño iam Capitifàmiilcntur*
GB>
 ¿ 1Z A N D R E AE VESALlI BRVXELLENSIS
C E R E B R U M G R ^ fT I^ Í P R IN C IP IS ^ iN IM ^ iE ,
quem
adm
odum
tjenjus(¡noque acmotus ex
extruSlum c(Jc. Caput I*
n s t r v m e n t a n u t r í t i o n i fa íT iu la n tía d u o b u s
Quid quintil* p r o x ím e p r e c e d e n tíb u s líb r ís u tc u n q ? a g g r e ílu s fu m .
liber et fextuA
pertrddîdrut.
P r i o r na m qp c íb í p o tío n ís q ? o r g a n a ( í n q u o r u m p r e c í
p u o u ífc e r e c o n c u p iíc íb íle m a n im a r e íid e r e d í x í m u s )
Se d e ín p r o p t e r lo c i u íc ín íta te m , p a rtíu m q ? c o n e x u m
m e m b r a g e n e r a tío n í d e d íc a ta e n a r r a u ít ♦ P o f t e r í o r
a u te m e a s p a rte s r e c e n í u it , q u ib u s aereas íu b fta n tía s
re fíc íe n d a s ,a c ín n a tí c a lo r is a u g e n d íre c re a n d íq p m u /
ñ u s c o n c r e d í t u n í n q u o r u m p r im a r io u ífc e r e u ím ír a -
í d b í lis a n im a s í n í it a m e í í e iiin u í m u s 3í n í b í S to íc o r u m
8 £ P e r íp a te t íc o r u m fu f fr a g r js h a u d a d e o a c q u íe fc e n -
t e s , u t 8 ¿ a n ím a s p r í n c í p a t u m in c o r d e c o llo c a rí te fta -
re m u r,n e ru o s q ? a b í llo o r ig ín e m d u c e re d o n a r e m u s *
Septïmi Ubri __________ Q u a p r o p t e r q u u m íe n fu s m o tu s c p a r b í t r a r r j, 8¿ p r í n -
argumentum. a p is a n im x ( c u iu s b e n e tic ío im a g in a m u r , r a tío c ín a m u r , m e m o r a m u s ) fo m e s a d h u c c o m m e -

m o r a n d a fu p e ríit,p ra s fe n s líb e r í l l i o p p o r t u n e c o n íe c r a b ítu r ,c e r e b r u m íp íiu s q ? p a rte s u n íu e r -

Cerebri fuir
fas u n a c u m íe n íu u m o rg a n ís p e r tr a & a tu r u s ♦Q u e m a d m o d u m ítaqp c o r d is fu b fta n tía s ,u íta lís
¿lionuet pdr- a n im a s u is ,a c p ro p ría s íe c o rís c a r n f n a t u r a lí s a n im a s fa c u lta s í n d u n t m y n f u p e r u t ie c u r c r a fíio -
tium hreüii t- r e m ía n g u ín e m ,a c q u í p e r q u á m c a líg ín o íu s e ft, n a t u r a le m í p í r í t u m , 8 ¿ c o r íte m r u r f u s fa n -
numcrdtio.
g u ín c m ím p e tu p e r c o r p u s r u é n te m u n a c u m u ít a lí í p í r í t u c o n f í c i u n t , 8 ¿ p e r ín d e a tq jh a s c u i-
íc e ra p e r d e d íc a to s íí b í ca n a le s o m n ib u s c o r p o r is p a r tíb u s fu a s m a te ria s d e r iu a n t,ita q u o q ? ce
r e b r u m a p t a m íp í iu s m u n e r i o b tín e n s m a te r ia ,ín p r o p r r js fe d ib u s , ac ílliu s f u n d í o n í a p p o í it e
dïfi.ccl. 1.
f u b m í n í f t r a n t í b u s ín ftr u m e tis ,a n ím a le m í p í r í t u m lo n g e c la r ií lí m u te n u íflim u m q ? p a r a t , q u o c r 2, ? fig.
a d d íu íñ a s p r in c í p is a n ím e o p e r a t ío n e s p a r tím u títu r , p a r t ím a u te m a d íe n í u u m m o tu s c jp íii- cd.ulib. 4.
f t r u m e n t a p e G n e r u o s t a n q u a m p e r f u n íc u lo s c o n t in u o d í f t r í b u í t , e a n u n q u a m f p í r í t u , q u í b ji.cd p .it
lib.j.
p ra s c íp u u s e o r u m í n f t r u m e n t o r u f u n d í o n í s a u t o r c e n íe tu r ,d e ftítu e n s ,n o n m in u s fa n e q u á m
cfg.cdp.6
ie c u r Sí c o r n u lla s c o r p o r is p a rte s lu ís q u a s illís im p e r t iu n t m a t e r q s ( t a n t í f p e r d u m u a le th o - lib
m o ) ín d í g a s r e lí n q u u n t, e tía m í i n o n fe m p e r c u m q u a líta te tu r n c o p ia e a fd e m d í f íu n d a n t . N e r d sfi.c d .6
li.iA ,B ,A .
u í ig í t u r ( q u o r u m o r í g í n e a c e r e b r o p e n d e r e í n q u a r t o li b r o ín d íc a u ím u s ) íd c e re b ro p r a s fta n t,
cPdfiimcir
q u o d b m a g n a a rte ría c o r d f & f c a u a ie c o r i,u t q u í p a r a tu m á c e re b ro í p í r í t u m illís q u ib u s h u n c caUfigu.t
m a n d a r i o p o r t u í t ín f tr u m e n tís d e d u c a n t, d ilig e n te s ^ c e r e b r i ía te llite s Se n u n c íj c e n íe á tu n C a s cd.lt ti. ».
f t fi. inter
te r u m a n ím a lí í p í r í t u í m a te ria íu p p e t ít u íta lís í p í r í t u s , in a r t e r r js n u m e r ó la fe rie a m b a s c e re b ri
H,H,Her
m e m b ra n a s a c c e d e n tíb u s a b u n d a n s , 8 ¿ d e ín a é r q u e rn u e r fu s c e r e b r u m t u r n p e r f o r a m í n u la E, E,E. dut
p r í u a tí m o lía c t lis o r g a n í o c c a íío n e ¿n o c fla u o ca lu a ría s o fle e x íc u lp ta , tu r n c o m p r im ís p e r ea twíírD,E,
G, H,Ker
ca lu a ría s fo r a m in a q u a s p a la tu m íp e & a n t,ín te r íp í r a n d u m a ttr a h í m u lt o a n te d íx ím u s . A c a e r
A,A,B,Bji
q u í d e m , q u í d u m í n í p í r a m u s p e r a n g u ftííT ím o s fle x u o fo s q ? 8 ¿ to r tu o fo s d u d n s f ín t e r d u r a m gitr£i}.
c e re b ri m e m b r a n a m ac te n u e m a ttr a h ítu r ,a tq > o b d íf fic íle m t r a n í í t u m e x te n u a tu r , ce re b ro q ? g 4 -> sh u-
L,L.
a p tíílim u s re d d ítu r,u n d e c u n q ? u b i a d ítu m r e p e r ít,ín c e re b rís d e x t r u m Seh í i n í f t r u m , Se h o r u
h4
m e d iu m u e tr ic u lo s le le in í in u a t * V iita lís a u te m íp í r ítu s 8 ¿ íi c o p io íiíT ím u s i n k o m n ib u s te n u is
d u r a s e m e m b ra n a s u a íís d u < flib u s u e b a b e a tu r ,a tta m e n í n d e x t r u m Se í i n í f t r u m c e re b ri u e m ilfig u .H .
kTotdfig.
tr íc u lo s p lu r ím u s a p ra s c ip u is a r te r ía r u m V a m ís f e r t u r , q u a s íu p e r iíis o b liq u o lo n g o q ? d u f t u
cd.14.H-l*
T n hb. de V e? c o n t ia G a le n í p la c ítu m c a lu a ría m p e r fo r a r e , a t q ja d "1g la n d ís c e r e b r i p ít u íta m e x c íp ie n tís la te - 116 jí’CjC*
tid-rum cr ¿4* ra p o r r í g í r c t u lí m u s * A b h ís n a m q ja r te r íjs ,q u a s r e tic u la r e p le x u m G a le n u s e ffo r m a r e d o c u it , dUt ¡i. Cdp.
teria.ru Jèdtio 14 ü.3 L.
ne.
n o n m ín im a s fo b o le s te n u is m e m b ra n a s p r o c e flib u s íu f fu lta s , p e r h u m illim a s d e x tr í í in í f t r í q j
m i6itS fi­
u e n tr íc u lí íedes in g r e d iu n t u r , ta n d e m íe c u n d u m t o t ü m u e n t r ic u lo r u m p r o g r e í f u m í n í llo r u m gura A.
a m p itu d in e m in c e d e n tc s * V e r u m p ra s te r h a s a r te r ia s , Se0 q u a r t o q u e m e g o íta n u n c u p a u í d u n 14. fig-%*
ras m e ^*ang íín u u a s q u o d d a íu b e o c o r p o r e q u o d te ftu d ín ís ca m era s'u e i n f l a r a rc u s e x t r u $ £ F. aut 6,7»
g/zg.F,G.
im a g in e re e rt,a c n o b is c a m e ra tu a p p e lla tu r , in a n te r io r a c e re b ri p e r c o m u n e m d e x tr í íin iftr íc p
o 7 /rgK-T*
u e n tn c u i c a u íta te m ,fe u p o tíu s te r t í u m c e re b ri u e n tr ic u lu m c o n te d it» H o c ua s ta n d e í n tJd u os P 7 fe :V*
ra m o s íp a r titu r n ^ u n o a d d e x tr u m ,a l te r o a d í in í f t r u m u e n tr ic u lu m d í f f u n d í t u r , 8 ^ e iu s lo c i ar^ dut 6 figti*
tc ri)s c o m m ix t u , re te e n o r m a t, q u o d a b e x tím i fo e tu s in u o lu c r i im a g in e n o m c í n u e n í t . A b ae­ H, I ,fubA*
A,A.
re ita q u e in cere r u m í n g r e f lo , ac u íta lí íllo í p í r it u o b íre q u e n te s ía n e a n fra íflu s a d c e r e b r i u fu s q 6 figur.iti
m a g is m a g tsq ? a d a p ta to ,in c e re b ri d e x tr o í i n í f l r o ^ u e n t r i c u l í s ^ í p f o r u m m u tu a c o n c a u íta te K,L.
r6 *
tertio ue
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA
l i b e r v ii .
terno ue ucntriculo animalis fpiritus à cerebri uirtute elaborami- auam ,k ‘ ... ?
$ h -di torum ad iuftitiam cerebri iiibftantix temperamen^pendere crcdimusPorr'°!'tUn^ Cemm
per KM animalis portio terno cerebri uentriculo per oblonsu meatum 'intereai ° aohum s,fPlnlus
jß. nònaet clunibus& teftibus aflimilabunturporredum i„ d e b e lli u r n t £ T f 5rporaccrebr]iclua;
funded
mee.
Hop.E3F, medullam,at9 ita in neruos ab ilia propagatos animalis ibirirusnrm™ A- 1
G, H. tur» A'reliquis autem cerebriuentriculis ipiritum in nerims ab ill * C• 10,crisPortIp digerì-

an fecundum neru. corpora lateraluminis m odòad columnam.dirioatnr-an uerwTnnrn™

uuntaxatcontinuitatecerebriuis ad nartesDertincaf 1 r » * um> ncruorum
uiuormn animalirr GA’ u t ° P, . n§at*^tq? hactenusianecerebri functionesin
Sed Z 'Z ! M iombusadmoduprobabiliter fcuere quodammodo pofthm adequi.
nefcio quorum^ootl0neKratlOCmatr°ne’ co2ltatione>memoria (aut quomodocunqj aliterà
uelis) X r u m fm ac^UIefce" s* Pr,nciP isranim * uires fubdiu.dere, autenumerare
; cerebrum luotegam rm unw ejiaudquaq exfen tentiaapprehendo.&: lì forteaccurato

1r i ? . , . , ° " e exercitatum haud later, fpeeulatione,qua limilitudo indanarrmr nel

probabi equidmdipifcipoflèm,idfanecitrafandiffima;fidei labemneutiquamconficeretur y>,
OuiSfnirn.npiim immoml; r.. t - , , ^ iijtuuqudiu conneeretur* Thomas C0
Q uis enim,Deum immortale, huius aetatis pbilolbphorü, addam & thcolo^irum uukms'no ti, t—4 lltrti,
admirabitur,qui
+ ■r ~r tarn ridicule diurna:
" ' 1 r < ac furarne admirabili hominis cerebri
— »«uwiuiuum m a ch teuctranen
tux i iiiaeiiina; detrah 0J1 ^CJclu*
eiuAcoboy~
coboy~
,ex lpioru iomni] s m humanac fabrics coditorem impijftìmis, no fecus quàm fi Promethei ti6fcriPtoru™
e ent,nefcio quam cerebri ftruem nugaciilime ementiütur.eam quam incredibili prouidentia
atquea eoeisquos corpori praeftaredebuitufibus affabrèimmenfus rerumOpifexeffinxit »<’•
procul ab oculisarcentes/uam^totinartificiofls abundantem monfiris preponente, & S

malibus quxipiis fuere tradita, rimari,aldusc£ expendereaggrediuntur.Nondu enim memo

rix cxcidit,mc quum in Caftrenii paedagogioLouanienfis gymnafrj facile pnecipuo aclauda-
tiiiimo^philoiophiae operam nauarem,in commentaries quospreceptornofter profeflione
theologus,ob idqjadpias opiniones cum philoiophoru mifeendas interreliquos eius Acade
mic moderators paratiilimus,in Ariftotelis libros de Anima prelegebat,fcripfifte,cerebrum
tribus donari uentriculis,atqj horum primum anteriorem, fecundum m edium ,tertium po^
ftcrioi em elIe,eosq? a iitu ad hunc modum nomen obtinere, Sc a fimetione etiam aliter appeb
lari.Siquidem primus leu anterior,qui frontem refpicere dicebatur, fenius comunis uentricu
lus nuncupatus eft, quod ab hoc quinqp ienfuum neruifuis inftrumetis deferri,&: dein horum
ncruorum beneficioodores,colores,iapores,ionos,8^tacftilesqualitatesinhuncuentriculum
deduci,illi homines arbitrarentur. Ac proinde precipuus primi uentriculi ufus cenfebatur,u£
obiecta quinqueienfuum, quorum genus fenium communem uulgo uocamus, reciperettatqj
ilia ad fecundum ucntriculum,qui meatu quodam primo nedebatur,tranimitteret,quo {ecun
dus de eo obiedo imaginari,ratiocinari 8 Ccogitare poftit» quippe uentriculo illi cogitatio ieu
ratio tribuebatur.Tertius aute uentriculus memorise erat facer,in quern fecundus omnia quae
ex obieeftis illis,de quibus abuderatiocinatus eilet, madari uoluit,cömode deponebat» Atq? ter
tius uentriculus h x c prout humidior iiccior ue erat, aut ocyus aut tardius fibi, uelut in ceram
aut lapidem duriorem infculpebat.Dcin pro fculpturse leuitate uel difficultate prseientem uen
triculum que ipii mandatur,autbreuiori,autlongiori temporis interuallo aileruare, commen
taria ilia docent. Neque profeefto tertius ifte uentriculus htec fibi fuocp nomine,aut retinet, aut
infculpit,icd iecundi uentriculi gratia, nimiru ut quoties hie de aliquo memorise finui concre
dito,ratiocinari inftituit,ille ocyus hoc quicquid eft in iecundum uentriculu deleget,ac ueluti
in rationis officina ueriandu exporrigat.Cxterum ut iingula quse ita nos cdocebamur,aptius
aftequeremur, tabula quasdci oftendebatur nefcio ä qua philoiophiar Margarita deprompta*
didosqp iam uentriculos oculis fubrjeiens, quam nos difcipuliprout fcholalticsc pidure quife^
erat ftudiofior, fuis commentaries exprefiius appingebamus. Nec^ hac figura tres duntaxat
uentriculos compledH nobis perfuadebatur, uerum ipiam quoc^omnesiiinul capitis partes*
nedum cerebri,oftcndere arbitrabamur. Atqp hsec Opificis noftri folertmin corporis humani
fabrica nunq inipicientiufunt figmenta:qui quam in cerebri coftrudione enarrada aberrent,
ieques iermo oftcndet,qui eadem methodo qua in duobus proxime prsecedetibus libris ufus
fum,poftperfuneftoriam hanc cerebri defcriptionem,ipfius partes feorfum iingulas unä cum
ornrn^
 VESAtlI BRVXELtENSIS
62-4*
o
fandiffima noftra fide obfirma ¿^ poffit)hi (etiá Gipfe ßleä)perpendunt,qui qua.
d pisam m xu ,resfp e& t)d ef. P ac precipue animam rationalem ex theologorupr*ci-
B r u je e n drupedum ° ^ ” ^re]jra l10mínú cerebris quàm proxitnè omni ex parte accedere di di-.
in cojlruäio pueplacitis ad ìmin J 5 . ri* airìi^> rants Socalas fecüíauíu cerebri cu hum a
cerun t.auan d oquid eou ^ caprx.bouisg^ £ t a ^ S ^ u n a p r o r f u s o ¿ c u r r i t d í f i i :
mnáffan. cercbro in partiu coformatiorte.ac potiliimum in uentnculis, , coonofei
. ■C' ' anímalíuqua donata uidentratione,Certouariare cognomi
rently 1! 1qu° rphrii ob tb it maximu,mox firnise, cani, ac eadè ferie deincep s,prout am
m aiquodud àd m io n is uimuicUiiùs accedere quibufda argumétis colligimus.Neqs cerebru
homlni tamii pro corporis ipfius portione grandios obtígit, imo id omniu ammalia cerebns
maiusuiGtur Hominis nanq cerebrum uelduobusequoru, bourn,aut afmoru cerebns gran
Susaliparet Sed hax omnia,ut&uentnculorú fabrica,exfequetibuseuadetperipectiffima.
¿ 3 C 3 R 3 B R V M eA M B I 3 N T 3
m em b ra n a ^ fub cute caluaridRecingente membranula* Caput I ♦
jp) j y cerebri membrana in multis occurrit flguris* in prima enim externa ipfius
troponitur fedes uniuerfa., qua?fuprafcißuram co f fli t, qua cerebrü oftenfuri.caluariam diui
dere folemus. Secunda nero earn membrana:partem interna commonñr at fe d e n ti etiamnona,
duodecima decimatertia, internamfedern proponunt, qua caluaria: rcgionemfuccingit infra 5a,b,c,d.
didam „upar , Sfiñentem.
ficram Cxter
rebri partes deduää,refirt tertíafígurd ad D PDautem
ma fiauraO , O , O . <sfù]ue in illis etiamfiguris ¿uré membrana occurrütfinus,uti optimif i
ouracapitisdecímiduartí libri tertif. T o rro membrana, caluaria?exter ins obduclS. nullibipri c
uatim delineauinm,<puum tenuisf i t , acoßiund$ , atßue ex
petenda ueniat» .. . m tot{cf
t ---------------— ,v E M A D M O D V M fané uníuerfam cauitatem qua nutntioms organa umtUii
continentur/ peritoneo fuccíngí recenfuímus, atq; id indar faccicuiufdä
omnia íllíímpofita ample(di,&pariterquoq? codas fuccíngente uinícam c. d,d .e*
omnía qua: ín thorace collocatur,ambíre comcmorauímus, ita etiá uníuer 7
Ifa caluaria:bcauítas cerebro excípiendo adaptara, quadafubducítur mem *
brana, quam propter craditíem qua casterís no cerebri modó,uerü totíus capt
Dune meírd. ^ corporis prsedat membranis^cradam, 8¿ ab ínfigní durítíe duram,ut cu uhb.t *.
■HcCfltUÁidCnu. tícularem,nuncupamus,Ha:c no minus quàm peritoneum A co d a s fuccíngens membrana
tticrus,magni­ unica corintiaca omníno uífitur,pra:terqquodquibufda foraminíbus 8¿finíbusuenarumcv gl( 5 cdj?l,
tudo,firma»
dò extru&ís fit pernia, V n d e etíailíco prüfentis membrana: fitu, 8¿ quedad ipfius externa fu tisú Ub.u
perfide attinet forma,magnitudine^, etíafi aliud níhíl fermoni addídero,odifi cognítío edo^
cet,Qiiandoquíde nullu caluaría: os priuatí alícuius ufus gratía,ín caluaría: amplitudine extu^ ^
berat,cui h xc mebrana n 5 cedat, feep ab ilio íntrorfum premi finan Rurfus nullus ín ea cauita g oceumt
te confi dít fínus,que haec quoc^ mebrana no ímpleat.atqp(ut ferne! dica)omniex parte oílibus * ^
próxima ne<dit,ali]s locís remídíus,aíiis uehementius,uti paulo pòd audíes,conata* Atc^ nine täCy raäe
etiá fit,externa duríorís membrana íuperficíe propter offiu fìniis,tuberacp inxquale,& deinde
fìbraru quibus hasc odìbus comittitur occafione,aiperà,aut no adamudìm la:ue lubricarne^ ui
deri. A c praecipua odíu tubera,qug ea orbicularé fphacra:cp modo rotunda ede prohibet,in ca ^ C)d.
pitispotidlm ubaficoípiciunt*8¿horííquídeprím uceníerípotedcoiíeuíeptuolfactusorga^ iif¡-c*fiz
nord fede ínterdíuídes:dein ea caluaría2f extuberátía, qua: ut oculís ín caluaría5 fedes comoda ^
exfcuiperetur,íncapitis amplitudineíuxtaillíUsbafisanteriora acfcptíillíuslatera extuberat, i]fífcrT,r,
Prazterea ina:qualitas ilia,qua: propter odis cundformis craditie in qua ipfi propria: cofidunt
11cauernce paranda,&1aptà1"gianduia: cerebri pituita excipietis fede infculpendà,in medio fere f f lC7}
amplitudinis caluarie cernit*Ì3einceps alia duo infignia quoc^' tuberà in hàc amplitudine ideo 2.
^pminet,ut idoneaauditus '"organi lède N atura fìngeret*Podremò ea quoc^” eininetia ia dicflis nlftgiu^
accedit,qua: in occipiti) ode àpoderioriparte foraminis fpinale medulla tranfinittetisrecfta fur 8
av.v.vv«AjVjucv IH \JV.U^JLUI u m . a JJVJI vv* i v i 1 tv. ÌWI cuiuuao ìaiv uiv.u u n a tt w ---------------- r

fimi medium
funi ad rnediu interualli
tprnalli porrigit, mind inter id foramen
nrvrricnf quod f'iratnrn 8£ futura! Crra:corU A imagine exprfi
futura: Gra:coru CXprU nf, äbCt
metis eminèntiore fède confidit*Àtq4 ha:c capitis odiü tuberà q minus dura mebrana in ipfius ^dUthier
bafi indar oblonga: fpha:ra:utriiiq^adänteriora leuiter depredò: appareat, in cau fa precipue fi a jpr
cenlent. Alia uerò 0tubercula,qua: propria d u rx membrana: uafa uenaru ac arteriaru fere ma
teriacontinétiain exteriori ipfius fuperfìcieefFormat,no adeò illius orbiculatim formaintertur c d,d,D-
bant, E.
 DE H VM A N I CORPORIS FAßRICA LIBER VI L 6l$
bant/eu quó minus rotunda uifatur,non magnopere obftant,quumh3ec ucnarü duntaxatrP
tu protuberent* Porrò nullus in caluaria: amplitudine fin us(praeter eos quos neceilàriò nuper
commemorata in bali capitis tuberà conftituunt)occurrit,quem Natura non exfculpferit du^
ra: membrane uaforü grana,ut fcilicct finus uafis cedant,ac citra compreflione ipfis locu dent*
& ne dura: membrana: uafa ipfi membrana: damno fint,quo minus haec offi proxima apponi
pjH cä:1t qucauEx horu finuum numero iliac cauitates funt,pquse extuberans Iatusqprimi dura: mebra-
leitriufcl n3e ^nus fecundi& s tcrtrj admittunt,deindeilli quoqf finus,qui in ealuari^ lateribus inftar
I fiU media: cauitatis uenarum multiplici ferie exfculpuntur, & fi quis alius eius generis in anteriori
4 9 fc s^* olfa&us organoru fedis regione confpicitunCuiufmodi uerò haec durae membrana: uafa fint,
c, ac mideprincipium ducät,in tertio libro fìdeliflimè expreflimus.Porrò ut externahuius mem-
* 1j c,c. branae fuperficie cogniti! meher cule in capitis uulneribus percp neceftariam,iermone totarn ÒC ^ ^
t f>4fi-cä* diligenter perftringamus,nunc fibras ipfius,8 £ ad caluaria connexu recenièbo ♦Primum citra „ ¿ 1 * Zhuri
lJ,I lT> * alterius corporisinteruentum haec undicp oft! attigua eft,paruaomninoipfius regione derm amnexw.
fuPer oftis cuneiformis11 mediu habetur,ubi dura mebrana nonnihil ab olle abfcedit*
[tei Vbìc fubftratam habens gianduia cerebri pituita excipiente,et foporaliu arteriaru maximas foboles,
fi.ii.cui fub qua: reticulare plexii efformare alt] s diiledionis profefloribus falfo creduntur*Omnibus parti
ßemicurto kus ca(Liatax quibus ha:c membrana eft attigua,in eum modu comittitur,ut duo inuice accum
til bentesmufculimutuòhaerereconne&icgiolenLVerumeo conexionis genere in capitis bafi fir^
mius cp in lateribus ÒC uertice & fronte 5 c occipitio affirmatur . Deinde uniuerfis acutioribus
oftium proceftibus pertinaciffime conafcitur,perinde ac fi ab ipfis origine ducerei «.Sunt uero
xtfi-cd-12 huius generis proceflus* ofteu illud ieptu olfaiftus organoru federn diftinguens,deinde illi qui
. ftkp* ad7 lateraforaminu“uiforios nemos tranimittentiu,^ fìnu glandi pituita excipienti paratum
yfiwctaE. confiftunt,8 dqui iuxta’1 foramen uifunturquinti paris neruoru cerebri craftiorec radice trank
zufi.UyO. mittens,8C uniuerfim omnes proceflus foramina^ capitis amplitudinereipicientia.Pari quoq*
a}f c at M ratio ne prxièns membrana caluaria: futuris adnafcitur,quancp is connexus non acque ualidus
b ciuj.fig-d- fit,atcp is quem ad ofteos proceftlis perfici relatu eft,quod ille inftar fimplicis tantum linea:,no
c 9 >t4 fig1* autem notatudigna amplitudine huius modo accidat* At futuris non folum dura membrana
r‘rM* connafcitur,uerum tenues membraneascp fibras inter illas uerfus capitis exteriora tranfmittit,
f^G, g ,g qua: caluaria: uertice inter diflecandum abftra<fta,in dura membra fimplicis linea: ritu extube-'
er h, her rant,aiperamq$ ipfius membrana fuperficie oftendunt, futuraru fitum äc imagine in ipfa etiarri
i,icumcui- mcmbrana tune" refèrentes. Caeterum praeter fibras externa quoep durae membrana: iuperficie
Z lim T fi minus acquale redduntctubercula quedä in uertice frequeter prominentia libi fagittalis futura
gurc fubic- coronaliiungit.Haec fi quando adfunt,inaequaliter extuberant,& pares fibi in caluaria ìnicuk
f a r , rcr QSffìnus obtinent,quibus pertinaciftimeinnafcuiiL Vnde etia huius generis tuberà no obi*
S F kT » ter.necB per tranferma expendenda uenmt^ne minus cauti in cauterij adminiftratione & capiti
^ « uulneribus caluarià perforemus:ete,tim h o m t u b e r u n u ^ ^

- n mthra.
proceffu&i
1
0)0.8figur r 1 ^ ' tcaes cerebri regione cerebello incumbenteab lllo interdiuidiLQuinetiaamedia k ,
U,vv. i i " d f r x m 1 b r a n * portionis3ubi dextra cerebri pars finiftrarefprat^ fecundu tota ter
ilfig-C,c, dehuiusdur P aauoCBdur3emebranaCportioproeeirusueeducituri

S l f
n,D. ' aoJ aiic1ua e°xparte acceditmam ipfius fedes illi durae mebranacportioni cotinua,qu*
rix ima^i q p Af>r 'pa n^mouseieDto finuuolfacfius organoruconaicitj
^er^ e^u mebranx duta^proceflus a pofteriori capitis iedean--
falcis mucroni aihmila p n Deindeproceifus huius pars tertio dure membrang

finui cotinuataicis aono ^ Prnrefliis autem pars callofum cerebri refpicies

duraemebranx finus nomine era 1 «aririformaaCcedit.Ha:niebran*pottionesprocef>
corpus intro obliquatur5ac iede in crailitie duritia^uariat.
fuSue nihil omnino a r c IC^ f ecancibus obferuat.q; in ilia partequa cercbcllu intent. Haec
Nufcp enim membrana craiTioriecan [riplofe^ ^ in rel,qua fede craffior dur.orq cuadlt
«7 k»™ naepubi
k m nac^ natibuscerebriproximacer
ubi "natibus cerebri proximaceri rt.t
y ppi 7Jpy^ ppllirloioneintestensxerebru«?
\Mregione interns, cerebrucF neid
M,N# adeòfanè,ut canes hoc loco os poflideantfupcuon- ^ ö ^ jCT cerebi
cerebellum
a
’ s a A iSî D R E AE V ES A t II -BRVXELLENSIS

mm.êjf,a. rem parum expendes docuit)uerum fîmplexeft,qucma „ I fmiis cultello fecundü Ion
oVtinxfi.
cùtudinem° diflôfius,primo intuitu membrana: proceffum in te r u ^ u ^ c ^ D p B ,B .

' dentem gemmâjex^ duplicata mmbranacon|lar^oftei^^id^nien^finus^k^^^j 5^ ^ n ^ ptfigurt

D,D.
fitur.Quantuuisnamq.mfeHore finuster^ mgulu dir m ^ d cenfetur> q7figu.oa
0,0. \
^æ elatiôrë^r^U iM em obuclat.peindc fi infimi» ille dura: membranædmuu_angulus du
plicationêargueretddOT^«i^^o^^d^qws^^uum^ngubs^acci^^et,acn^on(3ap^racere

^h tcn iorfi rurndwæmembranæprocefluumlûperficiesfpeciecumreliquaintcnorimembranæfupwfi

tnficus r deCongruit,quauixinter omnes corporisfuperfic.esaliamagisfplend.dalæuem ue &(quod
te non olfiter expendendum uenit)omni adipe,quemadmodumqua: m caluanæ eonfiftunt am-
DÜtudine omnia,deftitutamreperias.Quinedam interior hpcfupcrficiesaqucohumore longe
maois quant exterior perfunditur,Si multo eandidior apparet : & quum fibns omnibus qui.
bÏÏalteri parti adnalceretur,uacet,impenfius lubrica terfaq? quam exterior fitperficies conipicl
tur Porrò quemadmodum exteriorfuperficies os caluanæ und.q. refp.c.t,.ta & mter.or tenue
cerebrifpeftatmembranam,cuinullius corporisinteruentu, quam duduummftaruenarum rtfi.DyD. G,G 8figli
ab ipfo in tenuem membranam pronatorum ope adhæret commini tur ue.Quan doquidem fi ra X ,X .
dura membrana pari modo tenui membranæ,ipfi<p adeo cerebro, ut caluanæ connalceretur,
quo minus tenuis membrana: uafa,8i ipfum adeo cerebrum diftend. contrahiq) poflint.illa îm
cedimento foret.quod præcaués Natura, ampliorem duræ membrana: cauitatem ipla ccrebr.
i 4 fi.lib.6
mole.nô fecus at.? cordis ‘ inuolucrû corde etiam ipfo amplius uifitur, produxit. Quanquam B,B.
interim durant membranam à tenui non italiberauerit.utcordis inuolucrum a corde, quoditi­
li „eunius quidem fibra: interuentu connafcitur,quum tamen innumerosuenarum inltar du
¿tus dura membrana tenui membrana: exporrigat, mirabiliinduftriahorumbenefic.o .Ham U
Duræ mehrd [„• affirmas.Vtfimul duftusilliuenæ arteriæcp,&f poftmodum uinculiuices gerant, ut cerebru
ne cum teine conGdat commode fublcuetur, intérim uaforum tenuis membrana: & iplïus cerebri mom
u
n
comexuS' bus non præpeditis.Atq? hoc fingulareNatura: myfteriunt ipfeleui negocio colligis, fi modo
tifig.CyC,
uaforum cerebri fériés, quam tertio librodocui, exanimo nôexciderit. earn dico numerolam C cr D,D»
ramorum fobolem.à tertio dura: membrana: finu utrintç fecundùm totam cerebri longitudi. D.
item,in dextræ partis cerebri & item finiftrg tenuem membranam procurrenttmHæc namqs
fuperiorem cerebri partem dura: membrane admodum ualidè appenfam rcddit.ci dura mem
Uifi. G,G,
brana caluaria: connata,& propter " fibras quas per futuras diffundit à caluaria abfcedcrepro. G.Hj H.Ij I*
hibita, cerebrum quojninus in fe delabatur,fubleuat. atq quum nulla alia ex parte dura mem. Xifi.GyG.
brana tenui (nifi forfitan h.c atque illic raris rjfdemcp perquàm laxis * du£tibus)commilia elt, 8fi. X ,X *
JDime cere- liberum cerebriÒC uaibrum tenuis membranæmotum non obtundit* Cæterum præiens er,
himmhrtn* ^ nuncfail£exigeret,ut finuumuaforumqj duræ membranæ numerum, fìtum &naturam
explicarem.at quumid pro uiribus in tertio libro tentatu fit, non abs re chartis hie pepercero*
y ìtt figuri
Foramind, Pari quoque ratione duræ membranæ foramina ex propoli to neutiquam enarranda putauc.
cd. 1ilib.u
rim, quod prolixior foret orario,aliud nihil propemodum complexura^ quam caluariæ rora^ Z Quo edu
minum in caluarix amplitudinem qua cerebrum continetur pertinentiu catalogu,7in primo li citur K f d
bro iam pridem comemoratum. Vbicuncp enim in caluarie did:a amplitudine uifuntur forami fig14*
na^bidem 8£ dura quo9 membrana fere peruia eft,fui proceflus perpetuo exporrigens,illisqui bi 4 ^ - G*
à cerebro principium ducuntneruis,8£ipiietiam dorfalimedullæinuolucri modo obduclos* dt4-f a ­
ttoti procul
Ac proinde totprimu foraminibus dura cerebri mêbrana donatur,quot neruoru paria a cere-'
abM- '
bro initiu ducut.Nam 8£fi 5ide quarto pari &C craftîori tertrj paris radici forame infinuatu fit, cij fi-a
agracilior tame tertrj paris radix,priuiÇ Îècundi paris bneruü contingat,priuatim dura mebra­ m prdbét
na perforât»Septê his utrinq? pofîtis foraminibus,aliud ab utroq*latereaccedit,quod neruulu E.
tranfmittit,quemego non procul à quinti paris radice pronatu obferuaui. Ad hæc,dura inern fit fi-fa*
mina b<eC"
branacunico eodemqj inconiugato ¿C orbiculari ueroq? foramine pertunditur, quod infondi- trdnfmittut
buio cerebri pituitam excipientiuiam præbet ♦ Dein iuxta huius foraminis latera aliud utrim CcrD.
g A d E i1
que fpectatur foramen,maximum arteriarum cerebrum petentiumramum tranimittens *1 o- fig.&nfi'
ftremos multis foraminulisadolfacftusorganorumiedemdura cerebri membrana abundat. D,D.
Duree mehrd Porrò præfcntis membranæhiinus, qui uenas arteriasqp caluariam fubintrantes exhauriunt, ht fi. Of»
nx ufay c7 co neque etiam dueftus ex his iìnibus in tenuem membranam inftar uenarum propagatos,in fora< D,D.7 fi&‘
/ m t0*11* ** minu numero habemus» Atqui inter primarios duræ membranæ ufus non minimus cenietur, p, T.
a > K,s’
■it-

1
 DE HVMAMI ^C O
u R
r P
t O
u R
i uI Sì F
fAAU
BKRICA L I B E R - VII* 6
ifg.i4r'd\
|jj tit ¿Ite­ utaptisquibufdamfinibusomnescaluariapctdcsuenas^mnesraffi'rlu™,^ A' * , %
ro Utereu> pferis)artenasexdpiat,ipi»um^materiarninfuosfinusairumaSt canUtTcMO^0rarn0S^urn^
H alioquin propaginibus uenis fimilibus.atcpab illis f i n d » d e p r c p S
¿bforbétur
fìme deferatur,8i dura membrana ipfi tenui membrana: & ccrebi-o^nftir ISoen^ fia f como^1^’
C, D>E,&
F,r,G,a rvursmembrana^dein cerebrum ma terram ad opportune« ufus fibialliciant.in u e n f e X T

Z 2 a r ^ aPUr 7 n ? l a m ' a'K rUm P / T ^ s à tCT«o dura: membrana; finu utrin« £

numerai ferie m fedem tenuis membrana: fibiproximam deriuata:,cerebrum uelut fuprà innui
mus/ufpenfum.atcp ne deorfum concdat.ucntncul.cp ipfius compnmantu^opportuniffime
n i^ r'^ rt,Ut dura cerebri membrana pariter ipfius inuolucrum et fulcrum reddatur A d quod
rurfus fummopereconducuntfibraiper futuras à duramembrana prorepentes,qu* duram ce
rebn membranamCqua: ahoqum non fans duriam o offi connafci poterat) calu l ^ f i ™
atep quo minus cerebn grauitate traila,deorfum labatur,in caufaiunt.Nequeid iànèprrfbdf eytthr¿tn¡f
fent nifi peculiare artificmm extra caluariam Natura moltretur, quod indies fabri imitantur ¿ X tC T lifá C d iild t

™ fuccingtiu
tùs creatio ct

modu Se obliquitatis nomine fìrmates dudus tranlmiiìt:ueru

atq* in unu omnes adeo comifcuit,ut in membrana quandi tenue degenerent,qua? quod calua
rix obducatur37r^ cd io s Gra?cis nun cupatur. Quauis ha?c omnia no citra alteriùs corporis in.
teruentu,ut caeteris uifum eft diiTedionis profeiToribiis,caluarie adnafeatur ; fub ipfa enim alia
adhuc tenuis confiftit mebranaalqs quoqj omnibus propemodfì offibus precipue comunis ac
ab amplexu quo oilafuccingit appellata .Inter reiiquaauteoflahacmebranapriuata
caluanar internaeft cauitas cerebro excipiendo adaptata,cui nufcp ubi duramembrana co min
git,eiuimodi mebranula obnafcitur,adeò ut tanta etia huius cauitatis fedes,quanta? dura mem
brana non connafcitur,hac quoqp membranula ali) s offibus communi obeinda fit. Vifìtur au
h Vbi fub
ti figura F,
tern illa fedes kubi dura- membrana- gianduia cerebri pituitam excipiés,& maximi arteriarum
C,D,confi- cerebru petentium rami fubfternuntur. Q uòd autem rerum parens Natura Harum precipue fi
fiittoU 16 brarum grada duas tranfuerfàs,8£ unam iècundùm capitis longitudine1futuras digeiTerit, ipia
figura. dura? membrana? forma commonftrat,qua? iliperiori fua fede illis lineis opportuniilime ueni-
I Spcftatur
figuri 6 ca rctfìrmanda.Quemadmodum inter diflecandum tertio duramembranaefìnufuriùm trado
pi.li.u liquidò difcimus,impeniè Naturae induftria admirantes,quà dura? membrane portione pro­
cedimi ue inter cerebellum St cerebrum ita produxit,ut ilio furfum dudo , ita cerebrum fufti-
neat,ne iuo pondere cerebello quicquam comprimendo obfìt.ad quod egregie auxiliatur du­
ra? membrana? pars, dextram cerebri partem à iìniftra dirimens , St tota bafi dido nuper pro-
ceiTukontinua.Porrò fi quid interim artifìci) in dura? membrana? harmonia enarrandum ad^
hue reliquum fìt,i d una cum tenui membrana iam fubiunxero*

B E T E N V I C E R E B R U M I N S O L V E N T E
membrana* Caput I I I

'JT N V IS membrana cerebro obduSla occurrit infecundafigura? auulfa autem

in tertia.<Nt([ue ita etiam cerebello obuolutafpeélatur in oólaua*

e n v i s cerebri membrana, quemadmódum S e dura,duntaxat unica S e 1 enuìs mtm»

fibrjpfì continua eft rnullam fìquidem proirius iua? natura? aut ad cerebeb bruii# nume-
rus.
lum,aut ad utramque cerebri partem, aut in ipfìs cerebri uentriculis anfra-
dtHtccxfi* dibusc^,ac ut iemel dicam, tota amplitudine, quanti dura membrana con-
guri pete- ftituitjinuenias, quxnon unius tenuis membrana? portio habeatur:ad eu
*e debesfi-
fiionis ferie
modum quo in animalis cute iam à corpore detrada3partes cutis cotinuas
fifi confi- eilè dicimus,qutbus aures,pedes, & cauda induebatun Porrò ipfìus fìtus Situs*
eptentibusy ex cerebri ac cerebelli cognitionedefumedusefbnihil enim dura membranaamplexatur, cui
W 2 , 3 ,8 , 9
tenuis membrana exteriùs non obuoluatur.Nulla etemm ' exterioris fuperfìciei cerebri & cere
^*fi. l,L. belli Sc dorfalis medulla? neruorum portiuncula conipicitur,quam tenuis membrana uki-
^fig.Cy C, niilìmè }Sc citra alteriùs corporis intcruentum proximènon integat, fi modo 1iuperiorem cal-
C'Ctpaßim
*n fuperfi' lofì corporis fuperficiemexceperis, qua?fola eiufmodi membrana, quum dura uteunque fìt,
« 'n fig . haud con tin ctur.Prcterea omnes cerebri ac cerebelliLanfradus,in quos tenuis membrana un
Gg z dicunqp

\
 6i$ A N D R E AE V E S A D I I B RVXELLEN
din 2pg'
Si magnitudinc. Hare mem ^ a^ ^ rlor f *’ u;x ai,bi cralliticm uariat,ac tenuiflîmæ eVotijumA
K x tn h r f i -
Pm 10fig.
lib'set tou
"k-
fzfig'M'S
e>e>e.
nuncupata,mutuauit)ea uafa tut» deduceret fuffulciretcp. Quinetiam cerebri Si crecbelli eft iiv g i tabula
uolucrum.non (Implex profe<ftb,ut dura membrana,quæ propugnaculu potms ac defenfonu fi.iolib.i-p critub. K
cerebri aduerfus caluariæ occurfus cenfetur,quam operimentumrfed quod ipforum fubftantia ^ 3,40 ^
proximè continea 18 i firmer,non (ecus quàm caicorum form® lac paulo ante coagulatuiuft. R.
nent,8i fmgût pari ter, Atcç ad hosülùs Naturahanc membranam fomme rdoneam produxit,
tarn mollis enim tenuisip 8i fequax eft, utaptiffime ommbus anfradibus fimbuscp fefe ad pro.
fundüTimaufcB ingerat,8£ quæcunq? uafa cerebrum expetebat3ea dcducere poflit ♦Quinetiam
adeô leuis cernitur.ut fua grauitate neutiquâuim cerebro inferat : 8i tarn ualida interim duracp
exiftit ut à dura cerebri membrana furfum traita non diuellatur, imo ilium (uipenfionis impe.
turn à Natura faoaeiffimè frequent! numerofaqî 8i continua uaforum (eric paratum luft.net, eo
pollens robore,ut concinnè cerebri (ubftantiam inftar forma. cuiufdam(uti iam diximus ) am.
plexetur Si fuftineat.Cætcrùm magis Naturae fapientiam admirabimur, fi non minori indu,
ftria illam hîc atep in quatuor elementorum fedibus aflïgnâdis ufam efle .nquifiuer.mus. qu od
faneilico obuium fiet,fi terræ caluariam,aquae duram cerebri membrana, aeri tenuem, & igm
fubftantiam cerebriaflimilaueristac deinexpenderis rerumOpificis folertiam,qui ut inter terra
& ianem quoniam natura à feinuicem maxime abfunt, aquam et aërem collocauit,ita quoqs in
mcSo caluariæ Si cerebri(quod fubftantrjs longe difcrepant)utrafq>membranas interiedt,no
contenais uno amicitiæuinculo ilia interueniente.Oportetnancp no fitulblum ldin medio lo.
cari quod eft uerè medium, fed etiam natura: fi modo quod fecundiim eandem proportioncm
ab extremis uariat.uerè medium cenfeatur. Neutra autê membrana proportionaliter a caluana
Si cerebro uariabatmam tenuis plus ab offis duritie uincebatur,quàmip(îus cerebrimollitiem
fuperaret.Econtrario autem dura multo erat cerebro durior,paulo uero offe mollior.Quapro
pterfi tenuem duntaxat membrana Natura creaflêt.nequaquâindemnis caluariæ occurlaret:
iî durarn,cerebrum ip bus coniuetudine læderetur.Quo minus igitur ipium cerebrum auteius
proximum inuolucruoffenderetur,prior tenuis membrana,pofthâc autem duralocatur:quæ
quanto eft oiTemo!lior,tanto ipfa tenui eft durior :quanto uero hac tenuis eft mollior,tanto te-
nui mollius eft cerebrum.Quanquâ rurfus tenuis membrane mollifies ufuifit,ut ilia commode b6fi. H,I,
undequaq? in cerebri anfraiftus {eieingerat,8£in uentriculos, proceflus uai ios unacu uafls por F,G,M,N.
rigatjUti pritis eft relatu.Quinam ueroeiiifmodihabeantur proceflfus,in plexuum & uentricu
forum cerebri deferiptione perfequar,præiènti fermone ad cerebrum opportune deflexo.

DE G E R E B R I ^AC C E R E B E L L I
Jitu>forma?reuolutionibu6&/ub/lantia<. Caput
N VM ERO
IIIE
,
I E I S ([uctpræfenti Gapittpertradiantur oliedendisppotif^imutttJeruiunt tertiafigurd,
ac dein omnesjvrè ad decimanujuartam ujcp:jcdpotijŒimùtitprimafigura CapitisJecundijibri
quartiybajim cerebri ac cerebelli cumdorjalis medulla initio proponens*

C creiti nu — issectionis profefToribus cerebrumina anterius3quod cerebrum,

merits. inbpofterius,quod cerebellumuocantrdeindeanterius in dextrum S£
flniftrum diuidi coniueuit:non quod Anatomicoru proceres cerebrum
omnino diuifum,8£non aliqua Temper ex parte continuum efle arbitrati b
flnt(quanquam etiam illorum feripta tale quid iubinde innuant ) at quod
ut unica manus in digitos,ita quocp cerebru irPdiuerfas partes diferetum ^ 4
__ __ ________ >uideatunQuemadmodumenimprius de tenui cerebri membrana diflerc B.
batur3fic etiam dextra cerebri pars, Sc fi'niftra,&C cum his cerebellum, S i dorfalis medulla,ner^ d i p ^ ^
• uiq>ad unum omnes,iniuper &Cs nates teftes^p cerebri^deindeh callofiim corpus, 8£ id quod r ^ C(jUid
inftarteftudiniseffigiatumeft:prxtereadextri flniftriqpuentriCulorumkflrptum,8d1uermifor^ prxterofa
mes cerebelli proceiTus3& fl quid eft eiuimodi,inuicem continuai partes exiftunt, eademq^ iub
ftantia conftituunturin duritia coloreqp aliquantulum uariateJnÌùper omnia qutcmodo reccn ucdtlir ,
iebam,fitu,uru,conformatione,magnitudine,2^idgenus alijs, quae in partiumconftru&ione
rima- b 2/r,L’V
*6fig.A,A,A. ky^g.X,X,Y,Y. lu f‘g ^ DX> *
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER
«V I L 629
rimamur,itaab inuicem difFerunt,ut 116 aliter cp fi diffcrcntes difiunftascp partes effènt, plerifqj
impofueriiiLQuotuenim quemqj Anatomicoruinuenias,qui cerebru nulla fubftailti£ conti-
nuitate cerebello conttnuu elle no alieratradde alios qui cerebru in duas partes utpulmonesdii
feftu effe docet,et omnia nobis indefeffo feribendi pruritu/uis fomnrjs fide dantes,perturbat.
v ?/*• r' Cerebru nancp quantuuis tota fede,"1 qua cerebello incumbit,8d"quà fronte fpe&at,penitus in

llur- «
rf.Kfur- duas
“«J p^rtes diffe&ii fìt,& cade
^ uun.v.uuJij^vw iècftio fecundu tota cerebri longitudine in ipfìus wauviircgionc
v.vivv..», elatiori . -j.
' firn.
JÙW. ducatur,non
ducatu^ «’''mori A in mpclir» infine invia0 Kafìm in t r v nrrmii-tnm
tarnen ob id in medio ipfìus iuxta0bafim inter occipitiurii &C frontem ornili no di 9 ^ .^
i frr\ryt<?*v>
-fi. db M
ib w' ' uifum cernii; ♦Q uanta enim callofì corporis eftplongitudo,tanta quocp fedes iècundu longitu- Ln pars fìn -
jfl
. lO fl f- J.'n» ^ C ftit,qua
dine cerebri confi (li t- r im dextra
A miip pars
eius *-i<ì**ofìniftras
fi (Tfmi continuatunatcp
» 11 /'Un #-in ì ìnfnii nt-m ita
m uel
iti»! huius
il 111.fn corporis inter
.. ^,.1. Jlrce continue
tur ; ;a
o idfre tta uentu,8£ eiusqquodinffar teftudinisextru&u eft,8£riepti dextri fìniftriq; uèntriculorum fupra
turiti »fig- comunem eoru uèntriculorum' cauitate,tertium ue uentriculum dux cerebri partes continuai
h c ìn jV c t funt*Deinde in bafi edam cas elle continuas oftendit,cum magna & fecundum longitudine &C
profunditate qua continuant regio,tum cerebri teftes 8C nates ÒC orhniu maxime quod ex cere
fifig L > L- bri bafìs medio pronafcit,dorfaiis medullas1inibii,quod amplum crafìfumcp eft, Se permde ac ^ ^ A
4% !’!£ iliac duas cerebri partes hoc in loco continuuunumcp^Deincepsetia fi dextra fìniftraq? cerebri c^ r o ß i c l
* $,£>' V! partes qua cerebellum integunt,nihil minus cp cerebello continuas funt, tarnen inferior cerebel m w m .
riß. x,x, n fej es fam diefbo dorfalis medu% initio duobus locisucontinuatur,idemc£ cum ipfo corpus,fi
continuitatem ipe<ftcs,efficitur.Casterum quis prascipuus continuitatislocus fit,quaecp omnes
u ß . c i li. illsc quas paulo ante enumerabam partes cenfeantur,ordine fuo loco feorfìm enarrabo*H d e .
4 D. nusenimquienuncprascefferefermonecompledilibuit,neincerebrinumeroaliquis,quiiam
u 11 admonitus iedionem aggreflurus eft, ilico me una cum casteris Anatomicis hallucinatumi
w»-tic arbitretur.Ac proinde nunc cerebri fitum opportune aggrediar,quern ipfius cerebri membra.
ßgUrJ,o. n x ,& potiflmùm* interna caluarig amplitudo edocent. Q uicquid enim eius am plitudini dua
x ¡imepro-b u j ccrebri membranis 8 t T glande pituitam cerebriexcipiente&: ramis quibufda maximarum f>-
^ T ir t a cerebrum petentiumarteriarum non occupatutyd umuerfum cercbroac cerebello aatmpie.
tU,.,'. tur . ’ Cerebellum decuplo aut undecuplo minus cerchio eft,atqueunà cum dorfalis medulla: »*•
ytou ¡eft. principio earn caluariac amplitudinis ièdem fibi uendicat,qua: pofteriori parte tuberuffl in ca
i Z f f i piti samplitudinem cauitatem ue auditus organorum caufaprominentium, & demde duobus
% i . in occipiti) oiTìs:’ finibus circunicribitur,qui ut duobus primis duraemebraiix finibus.quos
* 7>sfiza- dextrum & finiftrum nuncupamus os,cedat,caluariae cauitati infculpuntur. Mane enim .nhar
circuii circunfcriptionem cerebellum nulla ipfìus parte exccdit hxcqi arcun cnpco cerebell, fi
hblibXét tumopportuniffimecommonftrat.Haudenim hominibus.utbobuslbrtallis^quos Galenus
m. a d cerebri‘c oonitionem duntaxataggreilusuidetur)cerebellumm occ.pm uadeopon.gitur
C 9kS ' S ut no etiam ooftrema cerebri pars in pofteriora magis quàm ipfum cerebel um uergat, nofa.sqi
o- TìT. ut no etiam P° imnleat Ouippepoftrem a & elatiffima humani cereDelli pars u.xcoufq?
uocatumoccipit P *’¿ J f i J^rtemattinoerepoflìmtìs.Negpetiaminnobisaltquaoc

ex cuius tubereuulgus memor ìx i W à pofteriori fede' foraminis dorfali mcduL

belliportioad' mediaduntaxat e p' t ■ ’L p artem habetur,qua: fagittali committitur,
I x u .a in p r x b e n t^ & A f c c ^ ^ a ^ ^ a ß n is , aut fomnqsdelufi icripferimt.

6tó..D. Praeterea fuperior cerebell p acut¡us neq uaqextuberat.lèd plana et deprefla minimum cß
bus mftar globi cuiufdam, . caluari® fedes cerebello dedicata, ipfìus fitum, cir.
in medio prominens confp.citur.Hxcitaqj caluanxleaes c „„ J tH m rid ii & fui

t r i m premo,qua ìLiiinaucii m uti ~ -

x. propc eius oflis robur infigmter adauget, c u i^ d im a ^ n tn xporrlg, cur id quafì in acutum fer.
nra-
C7

lì 'A " '1 rebello n5 oppleta. Vnde ctiä enim oculoru fed ibus 8C
* 1 pofitue x tu b e r a t,q u a m m s interiminicqua cft.nam adfinusorganorum olfadusantrorfum
er «retri olfaftus organoru finibus mm at , pffis ili caluarig cauitatë cxtuberatis pro.
" ^ “ beratjUtrincp autan ad ^ i b i d e m ingqualibus tuberibus os ad com
miueiitiam,unaìmprefuoneaamittit.i ron i Gg 5 modas
 ¿jo ANDREAE VESAL1I BRVXELLENS1S
modas oculorumfedes SCforamina narium confingenda* Delude cerebrum opplet duos gran
desin caluariae cauitate Gnus,qui ad offis cuneum referentis ftnus latera ipeCtantur,quo glans
cerebri pituicam excipiens fuftinetunVndeetiamcerebrum oftisquo contineturformam gle ^
bx rifu fibi ucndicas,utrinc£ in ipftus baft inftar medi) globi proniinens tuber conftituit .In ho
rum tuberum medio cerebrum impreflum cernitura cuneiformisoflis proceftuum occaGone
hie circum Gnus latera produdorum,quo nuper commemorata glans iuftinetur. Quinetiam
ftmiliprorfus modo bafts cerebri reliqua ipftus lede pro oiTiumtuberibus auditus organa con-
tinentibus,& cerebelli fuperiori regione Guamfigurameftingit,omnibus finibus fefe inferni s,
SCamice admodum tuberà admittens.Atqp hincctiamin lateribus& anteriori &pofteriori&
fuperiori lède cerebrum caluarix cauitatis effigiem cxprimit.His enim fedibus cerebrum inftar
oblongx fphaerx utrobic^ uerfus anteriora propter temporum cauitate depreftse, rotundum,
SC in pofteriori parte multo quàm in anteriori latius uifitur, quaG cerebrum ipfum SC cerebelli
iiullam peculiarem formani exigerent, ac abunde ipGs diet, ft propria illorum fubftantia ma­
gna mole, SC fimul utcunque quo in ieftnus cerebri cerebelli quefuneftionibus aptos habere
poflet, colleda in capite reponeretur.EiuGnodi ftquidem quid caluarix bafts Gnus tuberaq o-
S r& c de- Eeiidunt,8>£ imprediones in temporibus15temporalium mufculorum gratia confpicux.Calua P 4 mufcu<
tra not* no'- rix itaque cauitas externa: cerebri fuperficieiimaginem commonftrat,ad quam & qfedio cere-
cdtitm cerelri brum diuidens,& innumeri quidam* gyri ac circumadus referuntur. Vniuerfa namqj cerebri tur integra
^ h a d ^ f i &des fedione diuiia ,atq* utbifulcorum pedes in duos quaft ungues illius benefìcio diftun-
¿te rd rU n , da,extima: cerebri fuperfìciei magna pars exiftit. Attamen didam cerebri formam parum inter c*
fra&us. turbar, quum dextra cerebri pars ftniftrx accumbat: neq? reda illa linea diuifp cerebri partes in-
uicem magisdehifcant,quàm quanta dura: cerebri membrana:, & tenuis duplicata: eftcraffi-
ties Jn homineetenim lecusatq? in oueuniuerfam iedioneminterdiuidit dure membrangpor d * h a- d.
tio, proceftus ucjduas cerebri partes iepti ritu interftingues.Dcin ieorium utramq? cerebri par D’D'
tern tenuis membrana ambit,SC implicai. Cseterùm gyri ac reuolutiones cerebri,quasctenuiu e7fi.hb.u
mteftinorumanfradibuselegantiftimeEraftftratusaftimilauit,per uniuerfam cerebri fuperfi-
ciem undiq? eadem frequentia habentur ♦ Sunt uerò Gnus permulti penitus in cerebri fubftan-
tiam penetrantcs,8£profetò imagine inteftinorum tenuium reuolutionibus ftmillimi.Neque
opinor illos alicui aptiiis quàm his,aut edam nubibus quos rudes pidorum difcipuli,autin
fcholispueridelinearefolent,conferri pofte:quanquam in ftmilitudine indaganda non admo­
dum Gtlaborandum, quandoquidemhominis cerebrum hac ex parte nihil peculiare adipifei-
tur,o£ hos in cerebri fubftantiaapparentes circumadus aftnis,cquis,bobus,& ali]s qua:hade-
nus uidianimantibus communes homo obtinet.Nifi forfttan aliquis hinedifferentiamafturne
Cerebri an- re ffi*tuifìet,quod tanto profundiores homini illos gyros Natura inftnuauerit, quanto ipftus
jrdcliuiufws. cerebri fubftantia copioftor uifttur ♦ Horum itaqp inflexuum effigiem cuiufuis animalis cere-
brìi uel in prandio aut cccna ipedans,difcas licet.Porro in illorum ufu recenièndo non medici
L iL s. de V - modò,uerùm SCphilofophi plurimum fe excruciant,contendentes,num ipiorum benefìcio ho
Jupan. mines intelligant,an uerò minimerquemadmodum Galenus contra Eraftftrati placitumpu-
as gnans,in huncmodumcenfuit.Quumafinietiam admodum multipliciter cerebrumhabeant
55 complexum,quos deceret, quantum ad morum ruditatem attinet,omnifàriam fìmplex, SC mi­
ss nime uarium nanciici cerebrum.Melius autem arbitraretur bonam fubftantia: temperiem cor
55 poris intelligentis(quodcunq hoc fuerit)prudentiam iequi,& non uarietatem compofitionis*
a, Neq? etiam multitudini lpiritus animalis oportct,ut puto,magis quàm qualitati perfedionem
as intelledus acceptareferre « Atq?hie Galenus Gbidummaximeillius opera requirimus ftmilis,
orationeuelut freno cohibens,alioquumreuolutionuuiumexprimcredebuiftet,refledit:fa-
tis cftearbitratus,ft non in tel iigen tire precftc has reuolutiones indicauerittquod lane no inficia
mur,fed interim eas magnumConditoris artificium offendere,8£ non ob aliud quàm ad ccre-
bi lful-ftantia: enutritionemeas procreatas cfte,à Galeno additumoportuit.Cerebrinanqfub
ftantia citraomnem membranofàrum fibrarumplexum continua,neuticp adeòfìrmafuerat,ut
per lllam arteria: uenxq?,ut in reliquis corporis partibus,digerì poftent ; Sc tarn multa craftaqi
elt ut uenx SC arteria: in fuperfìcie tantum exporredx ipft nutriendx, illiusq? inftto calore refo
cillandofufticerenqquum penitiores cerebri partes ft ad ilium modumuafa protendcrentur,iL
lorumatenacarerent.Quodprcuidens Natura,ftnuofos illos implexus paflim cerebri fuhftan
tiximpremt,utm his tenuis membrana frequentibusuafisoppletafeieinftnuaret,cerebri fub- f zh u-E>
Cerebrifedii- ftantix alimeiitiiappofttiftìmè ita fubminiftratura* Atcp huius etiam nutriméti potiftimùm oc- E ’ E ’

ratl°‘ caftone cerebrum ineduas partes diftedum fuit,ut fctlicet tenuis membrana fefe in ipftus mediu &
implicaret^ac inibì in i eftexus deduda,cerebri fubftantiam cnutrirct.Haud enim cifra eiuimodi ^ I,B*
cerebri diiledionem,5(: profundiftimas reuolutiones ilia cerebri iedes qua dextra ftniftram
reÌpidr»
 DE HVMANI CORPORIS F A B RIC A LIBER V I I* 6 $l

rcfp'c'f>enutriri potuiflet, Atque huie (ententes fuffragantur ccrcbclli reuolutiones, dux neu
C erche:li ìm
1 * tiquam xqueat# cerebri reuolutiones alte penetrant, fed paulo minus quam fuperficiarix, at p 'exu u r a t io
frequentes admodum# continuaferie dedudx uifuntun fuperficiarix quidem, quod exigua >ecies;
iaW-b- pars alenda fit,quod# facile cerebellum a profundioribus anfradibus ad' uentriculum ulque
lplius perioraretur.rrequentesautem, ut copia aliquantulum leuem illam penetrationem fup.
h 8JLr ,k * pleat* Porrò harum feries quodammodotriplex eft, effigie cum cerebri reuolutionibus neu>
J u f a ticluam coueniens «appar et nan# cerebellum oh fuas reuolutiones & impreftum ilium,quern
f-'9
aboccipitis offis tubcie in poftcrioii lède obtinct,tribus partibusefformari, dextra una,&£
lv ,^. alia ftniftra tertia media *ac dextra quidem fini ftra# cerebelli partes duos quodamodo p Iq,
uj!?x?D, ^)os *[ullcemappolltos oftendunt, in quorum inanifpacio,ubi fclicet globi ièfenon cotinge-
c,d. reilb tertia cerebelli pars reponitur, quae lignicafeiue recentis uermem refert ob fuas reuolm
tiones, quxtraniuerftmfecundum cerebelli longitudinemmutuò xquediftantesducuntun.
rnn ^ fduius partis apices uerius inferiorem cerebelli fedem reflexi, uermiformes cerebri111proceftus
dein Hji. ^uol ° co eftormare docebimus. Dextra autem ftniftra# cerebelli pars in fuperiore cerebelli
n Ad a>b fede parallelas quoque iecundum cerebelli latitudinem dudas reuolutiones exigunt, quaè
irfe- deorfum " protenix, quaft in centrum,colliguntur, ad earn cerebelli0 fedem, quam dorialis .
01 1 * m ed u llx initio connatam effe d icem u s,co n ten d en tes*acd extrx quidem partis reuolutiones
ad fui partis fedem p o rrig u n tu r, dorialis medullae initio continuam : finiftrae autem ,ad fui
partis fedem* A t hae cerebelli partes inuicem d iferetx in c o n tin u x # n e q u aq u a m fu n t,fed in-
uieem continuai unicum corpus, ipfum fcilicet cerebellum conftituunt*quód unicum ,non au ^ ^
tem cerebri m o d o gem inum G alenus a N a t u r a ex tru d u m effe afTerit, qu ò d d u o dorfa,n eque n è u m u m c t-
p i fig . cap.
totidem dorfales m edullas hom inem habere m inime de cui (let : quaft ex cerebro, q u o d ne- rehelU parum
uiib.4 '
cellario ueluti in duas partes diuifum , ncque fubftantia continuum , 13 unica dorialis medul- aPt£dJJg ndJ '
la prod uci nequiuift’et, ac p ro in d ecereb ellu m u tco rp u su n icu m neccflfariò procreatum fu if J *
fèt, ut u n ic x d oriali medullae aptum principium fierct* A t G alen e,qui in n u gis crebro qui- D o r fa ! ¿6 me­
b u fd a m ,& edam fubinde im m erito tuis delufus ftm fjs,H e ro p h ilu m ,& L y c u m , A n d ream , dullaeindium*.

(¡i fi. Cdp.: & alios A lexandria! d ifled ion is p ro fe fto re s,q u i hum ana aggrediebantur corpora,irridcre
/it.4 d . foies, cerebrum in lu x bafts m edio u n ic u m ,n c q u e ut in fuperiori parte diuiftm cernitur,
unicam d o rfa lem 11 producit m edullam , in cuius fuperiori lede m ox ab ip ftu sex o rtu N a
snfìgu z. tura rftnum infculpfit, qua m ediani quarti cerebri uentneuli am plitudinem conftitui dice*
t g,g feu-- muSi J reliquam enirn cius uentneuli am plitudinem , cerebellum iupplet, quod utrinque dun
urturner taxat ad dorfalis m ed u llx ftnuslatcra quaft duabus circularibus applantationibus a d n aia-
k tofig. tur, continuum cu m d o rfali m edulla corpu s eftedum * m edio nanque pofterioris cerebelli
mi?dtetid p a rs,ut ncque etiam " anterioris d oriali m ed u llx continua, connata ue eft, fed tantum te-
n u ism e m b ra n xin te ru e n tu p o fterio rp arsd o ria li m e d u llx c o m m ittitu r« N o n a lite r,m ih ia c-
adLsfi. de,quam ft N a tu ra cerebellum condidiftct, ut dorfali m ed ullx tranim iilum a cerebri finibuS
yspeftatur foiritum m am s adaptarctjtueretur#* A cerebello etenim quantum uis in ipfìus dui itici a cere- .
I n li. 8 de V -
fu pa rt.
idinth u' b ro differentia aflignanda, SC ratione cur cerebellum à cerebro diuifum fit expendenda fo lia - _ crebriac
C _ _ w ce
Ca p - 4 ' tus fueris,nullius om n ino uel minimi neruuli propago à cerebello 7 ortum ducere repen es. 5 : reuUi duriti
p ro fe d ò nulla eft cerebri q u à fro n to n fp e cm t,^ qua in occipinum etiam longius in homrne
_ __i _ ______ U JI.,« , t',-. AiinVfV diffrrrntia: nedueetiam adeo notatu digna cerebelli,
q uum tenui m em brana id liberatum cernitur, cum cerebro in d u n u a e ft p u g n a A t ut cere, Cerehri, cere
b ri b ails,un d e dorfalis medulla ortum d u cit,cx teris o m n ib u s cerebri partibus, ip io quo- belli, etdorja -
iu fg .B . que cerebello d u rio r uifitur,ita q u oq u e d orfalis filo principio len firn d u n o reu ad it, ncque co. tis medulla: co
lor etjuhjlan-
lore,neque duritia cerebello ipfi fupernato correfpondens.Cerebellumenimmag,sflauum, tia*
cinericium 'ueeft,perquam paucis albefcentibuslineis in t e r ft in d u m ,& duntaxat in fui fi.
nus lùperfide canaicans.urtiuerfum uer&dorfalis medullas mitium cerebello adhuc in capite
fubnatum albiffimum eft, ut & cerebri bails ipfi originem prarbens, quae omn, prorfus reuo
Unione ac anfradtu quibus cerebellum fcatet, deftituitur. Porro quaehorum omnium fit fub>
ftantia,uel in menfaetiam ex uitulorum,aut leporum,autauisalien,us cerebnsdifferente.
<iihdp<- orum erit.eft autem fubftantia quaedam peculiaris & propria, qualem in unmet fo corpore
tesJ L ilp m millam reoerias ad inocnitas cerebro adiones idonea.'non minus fane quam cordis c » t e / *

enmem

ro ZZS d & m
G/;gw.c, ineclix tempore aut alqs occafionibus.ut relK ju aco rp o risp in gu ed o ab fu iu a tur, minuaturue*
C,C
a H xc nouniuerlacandicat,uerum q u icq u id ” reuolutionibusproximu eft ft
;eft, x q u a l, ftmiper à rcuolutionis fuperficie diftantia. quanta n an ^ reu o lu tio n p
nencium <
 - év. A N D R E AE V E S A L I I B R V X H L L E N 8 1 S ^
f ìiiditas cft tanto quo® ab intima rcuolutiónis parte interuallo.in cerebri fubftatiaqs quem di

duplicarci. Quicquidauté cerebri ita coloratura n5eft,albiffimu can i P ,

Vertuti ut pennuta cerebelli funi inuolutiones, ita quoqmmuerfum propcm ^u un aul^
antè admonui, fecàtibus flauum occurrrit.Quacunq itaq» exparte cerebri cerebelli ueAubftan
tiam tenui qua proximè cotinetur membrana d e ferisca n e fubflaua ac uelut aqueo tui ore
oblitam,Si nunq uenis implicita adinuenies, etiamiì interdir rubra & uelutiiànguineapunita
in illorum cerebri fubftàtia in illis potiffimùm obferuaturus fis.qui phremtide ante inerte labo
Ccntn fui, rarutAierumiiia
raruquerùm illa nulla uenscexpiiniLiLuiid^uiv*
uerne exprimdt imagine. Cerebm nanqs ex nullo uale alimenta allumi,
, quam
Jhtnt'cenutrì- - mcxhisqugtenuimebranafuffultaipiìcircundatur. auteillifrequetiaualaundiepobelu
exhis qug tenui mebranafuffulta ipfi circundatur. ut aute illt frequetia uafa undref obdu
-rlZ.q Z ceretur, cerebru in tot quot diximus partes praecipue diu.Tum fuit: quanqetiadimfiones dte,
ut 8c anffa&us ad mollem cerebri fubftantianecocidat..fuftinenda,equaliterc£
utÓLanrractusadmoiiemceicDiiiujjiiaiiLiciiitv.^v.x _ .A funulcienaam,
. ri
Lil.s.deV-' no n5 mediocriter
niediocriterauxilietur.ParuenimGalenirationicurcerebrudiuifum,aut,ut
auxilietur.Paru enim Galeni rationi cur cerebru diuiium,aut3ut lpie ipieloquitur,
loquitur,
u oeminu
JuPdrt' tribuo,inquitnan<p,cerebrahacoccaGonegeminu
oeminii fit tribuo* inquit nan(£, cerebru hacoccaiionegeminu efte,utquemadmoduunoocu
i5 ir-nato
lo • aut ___
uno tefteexedo,altera iprnarrms
feruamus t: itaetiadextro
ita etiadextro cerebri uentriculolxio, iininer
uentriculo lxfojim fter
adhuc fuo munere fungeremo H xc lìquide Galeni ratio aliquem in copia uentnculoru receiv
fenda locum fortaflis haberet, no aute in enarrada cerebri diuifione3quu id nifi iupra uentricu
los ocminumdiuifum uefit/ callofum enim nobis uocandu corpus,quod cerebnpartiuconti
nuitatem comonftrat, adelatiffimadextri &C finiftri uentriculoru fedem coiiftiuCicterununc
tempeftiuum erit, cerebri uentriculos aggredi,atq?ita internam cerebri fuperhcie,quxq? iphus
partes adhuc narrandx iuperfunt,perièqui,
D E C A L L O S O C E R E B R I C O R T O R E , E T
dextriJlniEriép cerebri uentriculorumfepto* Caput V *
S V V E R I O R E M calloft corporisfede nulla ex parte diuulfam elegaterpropo
nit tertiafigura cbaratleribus L PL * Infuper bancfedeJed dcerebrifubflatia in lateribusli
beram, oftedit quarta ad I PI PI* Humiliore tieròfidem fpeflandà offert quinta ad R pR> R *
ubi etiampreefensfpedlaturfeptum ad X p2C*dein Y ?Y+
avlo anteomnecerebricerebellicpiubftantiaexteriustenuimembiana
\ m circondatala parte
CirCUnUdLd3tdpell quadmembrana
itijU m u n u ia u a irefpidt
u y iu u iubflaua,
u u n « » » , SC quafì
n* ‘ òneri
~ da effe r --
CdUoftcorpo I J retuli*AtqUceda cerebriapars in externa ipiìus (uperficie iefeoriert,tenui
_Ì...U a * ^™ a x ovi-pi-nn ififìn e it^r'1'hnV’ fèie orrert. tenui
rvi fedes et nc- ^ membrana n5 obuoluta.ueru intimee cerebri iubftatiaz modo,externa iti*
mencldturd.
perheie candicas albaq,8^ reliqua cerebri iubftcitia ad fuperficie cofiftente
durior3undeemuetuftiffimi Graecoru partehanc rvfcojc/l» appellarut3qs
imitatus in orationis ferie, hac partem callofumcorpus femper appellauu
3eindeGrpcoruin nonullis id etia à forma, quòdbinferiori fede arcus modo fìnuatu fìt,ac ab
ufìi quòd fuftineat,4*;M^« uocatrquanq in cerebro "corpus receièbo,quòd hoc nomine apiu ( ’^ SjT>
ribus magisq ex merito donatur* Cscterùm calloium corpus inmedio cerebri uifìtur,fi cerebri y. 6four*
dextru fìniftruq^ 3Cbafts cerebri mediu in humiliori ipiìus fede, & elatiffima cerebri in uertice a,a,a.
regione ipe&cs,8£ quodamodo etia ad priora pofterioraq? fada coparatione, Callofì enimcor
poris po(frema pars anteriori cerebri fedi paulò uicinior eft,^ antica pofteriori* In cofpectum ^
aute (ècantibus uenit,1leuiter dextra cerebri parte à iìniftra manibus dirempta.quicquid enim ^
ita didudo cerebro,inibi partes ipfìus unit, albu candicascp conijDÌcit,ipfum^ callofumefteor
pus,longuquidé3ièdardu. Pracfens corpus in illaiuperfìcie qux ita didudo cerebro in cofpe
(Ttumuenit,gibboium cernit.eo quali pa<fto3quo capitis uertex llipra elatillima fr5tis SCoccipi
tp fede, SC capitis latera protuberat:quanq adhuc callofì corporis obliquitas no adeo infìgnis
Callofì corpo cfì^atcp uerticis iam didae partis. Queadmoduuerò cerebru,ut diceba, diremptu luperiore ca!
c/7^reliciuc'c' corpofis iuperfìcieegregièlccueaequalemq^oiféditjitaquoc^indicat corpus id comunem
»-
rebnJu.!)flati' cum
curri cerebro parte elle, &oc no ex cerebri lubltatix
fubfìatia: luperncie
lùperfìcie qux mollior oc llibflauaefì,
moiiior &C ìuonaua ei i, fed^ex €
ùa cotinultas* íntímiori
imiori lìibllatia
fubftátía oux
qux durior & alba uifìt,enalci.
uifi t.enalci. Obièruan t enim u
utrinCB
trinchad
ad callofì corporis ^usrUrfunt
f j Z t t ^3tera fCCLlndu ipiìus longitudine fìnguli6fìnus in cerebri fubftátía ínftar profun díoríslínex etmpoft**
lateraobiúj* íbfculpti, ac cu fuperiorí callofì corporis íuperficieeo magís patefeetes, quo cerebru uehemen
tíus,quaíi id furfum ín latera etíá aduruSjdíduxerís.* Interior aute ínferíor'ue ipiìus itiperfìcies -u h¡cccr-
dextro finíftroq^ cerebri uentriculo adapertoiècantibusprimùm occurrittquxetfi iècundum nituradR*
callofì corporis^ longítudínem introrfum, ut fuperíor extroríum curuat, haud tarnen fìmplex R»R* ^
eft.nam feCUildùm callofì corporis longitudine 8d u x inftar quartx circuii partís infìnuatx fiu
perfícíes duCuntur, SC in medio callofì corporis tuberculum quoddam inftar lin ex fccundùm Yjfg.
illius
 DE HVHANI CORPORIS FABRICA LIBER VI I ¿i
uiiUslongitudinemexporredüuifitur.perinclcacfialteroquidemDuiK^nrin-ic^i.l , • l
partes m callofi corporis medio lunctas, rcliquo autem pundo ad latera furfum^rotrnf r *
ft' r s P ' i',r“ S » ' » * ! * « < »
dexn-t'r11ftC^'0rUm Cerfbn ^eP ^ me®dtur *^ tota lnternacalloii corporis fuperficiestanta
dex r. on'5nT nT Ul0rUmeftP°rdo’ <luantacft.h* c'Pfiuscalloficorpor.sfuperfides ac
himfi-& r r d m n l n ftP£ C1Pl°rt,° d,cf rumi,cn1tncuIum>fiHiftraautemfinifirumrdpicir.Pot n .
0 lfm eft, ro dextn& finiftri uentriculorum feptumeademcumcerebro coftat iubftantia fedinmedio a m ri ßni'
ct um pars quod ad fi,pcnora&mfenoraattineqadco eft ten u re quum data luce confcAoi' cm acWnn P 'TYT
X,Xw/r-
gnitur, ulte 'd'kUSif-r' "r akei° f “ latCrCcandclamadmouemus, fplendor ipfms pelluceat (imiliterla ilo r ^ ‘

rar, r. pidibus h.fcefpeculanbus.quos extenuantes, & quant exadiffimelL g a n tes in fli 0rb£™
q langu oruinoftorum &Cfeneftraru lapidtbushalosarchitctftosmglutinarecernimus
Commodity tarnenHanc feptiregion?madid*hoftiae, qualesmiffe facerdotes adhibcX *
ent quam duns lllis lapidibus comparaueris.Nifi etiam quiaid corpus diaphonum quodam
mo oe q u ‘■tt'tt prculari lapidccbferrc uilum fit. In fuperion parte qua leptum rotilogicu
dim corporis callofi continuatur, & inferiori qua fuperiori parti eius cerebri partis, quam for-
niCnCai^ ra Uf effi dicemus committitur, ipfum craftius quam in media reoione
exiltit. f^uandoquidem humiliorem fepti federn corpus teftudinis modoeffioiatumexlupe-
non iua parte cducit, quemadmodum luperior fepti pars ab inferiori callofi corporis regione
enaieftur, producitiirqj+Callofum corpus unä cum iepto nullis uenis,neq? etia tenui membra-
na,uel aliqua etiam parteattextum eft,led euicinis partibüs nutrimentu mutuatur* Non enim Calloficorpa
adco grandis, craftacp cerebri eft portio, utpriuatis uafis indigeat, quamuis interim maemum f dcH tMf
t i figl'J'
animantiuiumprccbeat.Huius (iquidem interuentu,dextra cerebri pars finiftri continuatur,
et$fl'&>R> dcinde dextri 8C finiftri cerebri uentriculorum feptum producit,atque id etiam 'fubleuat.ac
R fublcuät demum eius fepti interuentu attollit fulcitqj teftudinis inftar effigiatum corpus, quo minus id
Y, Y, X,
X.eiuffig.
magno omnium cerebri fundionum malo comunem duorum cerebri uentriculorum1cauita
e tY ,X ,at­ tern compreflurum delabatur* Cazterum duokfinus in cerebri iubftantia profundioris linese
totiüt S,T, ritu ad iuperiore corporis callofi fiiperficie incifi, praeter hoc quod ea cerebri pars calloio cor-
V auf. figu pori producendo inepta fit, idqp expenitiori iubftantia enafei debeat, adpituitae defiuxum ex
ra3ne A,A,
A ófi.prt- iiipcrioribus cerebri partibus facere creduntur,quam excipientes per gibbam callofi corporis
mat H, I. 6 fupcrficiem in anteriora profluere finunt*Verum de pituitam expurgantibus meatibus fuo lo
fig. aut lì 7 co agendum erit,nunc autem uentriculi opportunepertradabuntur*
et 8figura;,
hi fi. M,M, DE C E R E B R I V E N T RICVLIS.
Caput V I .
D E N T R V M cereb ri uentriculum oflendunt quarts quinta?figure L , L y
& fixtce D PD . Siniftrü aute quartce & quintcefigurce NL?M?<&priuatim quart# N ? N .
dein fix tee E?E+ Communem uero horum concauitatem feu tertium uentriculum exbibetfepti>
vice & o&au#figurce H ?cuiii6 meatm a d quartum tendens uentriculum K inßgniturPquipars
tim undecim#figured E notatur?<&partim nonce I? c&decimce L ?M ? N ?0 .
ENTRICVLORVM cerebri numero is aftcribitur, qui cerebello dor y en^icui0^
faliq? medullae communis eft,ac quartus etiam dicituntres nanquein cere numtrrus.
bro uentriculos,Herophilum imitatfcollocamus, Ac unum quidem in
dextra cerebri parte, alterum in finiftra,8^ tertium in cerebri, feu duorum
primorum uentriculorum medio recenfemus.3Dexter prorfus cum fini- j^extri
Ä4 >5 ftro fitu,forma,magnitudine,alr]scp omnibus quae in partiu conftrudio/ niJlribi/hrU>
L.6 figura jj
DD .............................. ne examinari folita funt correipondettquare etiam fingulaquas dedextro
b)fi. a,a! fcribentur,de fihiftro quoqmos dixiflearbitrariconduxerit.Ponitur autem inbdextra cerebri
partefecundum totam quafi huius partis longitudinem protenius*tantum enim antica fède à
fronte,quantum poftica ab occipitio diftat. remouetur autem adeò illis lo cis ab externa cere­
bri fuperficie, quantum ipfius uentriculi dextrum, exterius ue latus à fiiperficie cerebri diftat,
cifig.uu caluaria: latera rcfpicietednternum auteuentriculi dextri latus fecundumccallofi corporis Ion
pi tudinem finiftri uentriculi interno lateri proximum efttneque aliud interftitium ambos fepa
d5/¡.x,x mt,quàmdtenuis quxdam,&: uelut quod ad fubtilitate attinet membranea cerebri portiuncu-
^ YiY* la,quam feptum uocauimus,atque a calloio corpore enata,toti fuperiori parti fecundum loti
tifi.r, r, ci:>t^c|inem camera>modo extrudi corporis continuam connatamqj efte diximus.Dextriitacp
ftfig.sfi, %cfiniftri uentriculi lateratotofpacio quo feptum illudporrigitur,quantauecalloficorporis
 6%a A N D R E AE VESALIÍ BRVXELLENSlS . *
rfloneitudo,minimomterualloabinuiccmremouentur.VerùmubiincacerAnP*r
fiuat'lux prorfus diuiditur, ut illa qux cerebello incumbir,* qu* fronti
triculi latera mutuò maxime diftant : nam prater «rebri mem ranas ^ exKrius ue
tes,etiam plurima cerebri fubftantia uentriculos dinmit.Vn . ? ■ dextrum maols
dextri uentriculi latus nonnihil oblique duci. Anterius emm Se p ^
quàm in medio accediqiìniftrum autem latus fìniftrorfummagis mediaìpfius lede,qua u
cctremis protenditur. Anterior uentriculi pars obtulà eft & rotunda,non autem ut omnesmt ^
hi fcribereuidentur,in acutum uerfus olfadtus® organa,aut uifòriosneruos e 1 "j br ,3 knfig.u,
edam hac parte aliquem ducami à fe porrigit nifi quod interno latere, ut ntox dica difluBus, 0
decliuis ad' tertium uentriculum pertingat Ca:terum pofterior uentriculi regioocc.p tmm
refpicienSjObtufà quidem eft & rotunda, at deoriufn fenlìm in cerehri fubftan tiam uer&s prio ^
ra naulatim arcata tantifpeAdefcendit,donee ibidem dcfinat,ubi otfadus organorum & Ulto, pftit H>l c(
riorum neruorum confìftit principium, & quà maximi foporaliumarter.arum rami in cere. 7fe a
brumferuntUr.A tqu ehicmdu(ilusfilongitudinemfpedleslogioreft,quammediaipfiusucn
triculi lon^itudo3quam ab occipido ad frontem protendi diximus*o£fub media etiam illa Ion gUmm^
eitudineduAus bic in cerebri fubftatia tenditur,cornu modo in mucronem de(inens,qui noi!
in uiforiorum neruorum & olfadus organorum inizifinir,&
los & organa oliàdus nequáquam perforai : uerum in unam cerebri rcuolutionum ibidem piti infería
ad cerebri bafim terminatur, acque in fenmaximam cerebrum petentem arteriam cum tenuis ilh.4.
membrana proceilu illam fuffiilcienteadmittm H xcquum dico,innúmera Galem dogmata
Perm uti*
G dienip dru mihi reclamare haud ambigo, qux olfatftus organa cerebri anteriores elle uentnculos docet,
nerd dogma/ eoídemuentrículos tenues fènfimfaclos inuiforios neruos fuo mucrone nníre3c¿ quod Ion
td ble non gealíeniílímum eft,anteriores hos cerebri uentrículos ucríus nares pituita eructare atteftatur,
deferiti.
eíuírrtódicp no pauca,quae potíus ex refezione, quam prolíxa quapiam diícepcatione diíci con
fiiluerírmOuandoquídemhxcadeómanífefta funt, ut admonuífte tantum abunde fit,fí mo/
dò non dúntaxat librís confífus, tuis maníbus cerebrum etiam aggredíarís, aut alteri accurate
fecanti aftíterís. Vníuerfa ígitur uentriculi fuperfícíes lxuís la q u e o hum ore oblíta, l in te r
díftecandum fubínde eodem oppleta confpícitur.0 Superior uentriculi pars ornili in a cq u a li ®4 /t
te eft exper s, quemadmodum 3C utraque latera, nifi quod leuis ille uentriculi obliquus ductus
quali tubera índucere uídeatur* Inferíorem uentriculi partem ínaecjualem efficit fiims quf
dam, ex pofteríorís uentriculi fedís externo latere antroríum oblique ad communem uentrícu
lorum cauítatem prórepens,atque ad pituitas leuiorem defluxum paratus+Deín ad inacquali ta radere «5
tem facít eauentriculi pars,qu£ deorfum uerfus anteriora e pofteríoríuentriculi fede prorepit.
Ilíe nanqueuentriculi reflexusunácumfinuíllo in caufa eft,ut montículus quodammodo in chre occwr
anteriori pofteríorícp inferíorís ièdis uentriculi regíonibus extuberet* qui à dextro latere decíi rat.
uís ad firtíftrum latus fertur, uerfus comunem uentrículorum amplítudínem. Inferiores ením
uentriculi dextrí & finíftrí partes, q u x tota calloíí corporis longitudine cotínuae uifuntur,uer
fus utríuíq? medium communem eorundem cauítatem deorfum índinatur, ñeque ut fuperío.
Communi6 ue
triculoriidex-
res partes Sí latera orbículatx, ab ínuice fepto alíquo díremptx funt. Ncque profectó aliud
tri c r finijlri eftqcommunis uentrículorumcauítas, quàm ínferíorum d e x t r í í i n i f t r í uentrículorum par.
concauitdtis, tíum fubr corpore teftudínis imagíní à díílecftíonis profeftoribus comparato defeenfus cocur h.
f u teri'y uen-
triculi b ife­
fusq?, qui inferiori parte oblongam uallem duorum uícínoru montíum exprímít, acutum ue
ria. fecundum ípfi'u s longítudínem angulum efformat* Superiori uerò fede ad teftudínem imítaiv A*A
tís corporis effigíem cauítas illa fecundum concauumorbículata,teres'ueuííitm\ Cuíufmodí
uerò corpus illud fit, paulo poft explicabítur;nunc interim uentrículorum ícrmone tantum
JVTedtus à. ínftítuto, quoru íam duos dextru uídelícet finíftrum receníiiimus, 5C propemodum etíam
tertio uentri- tertíum,quicommunisamborumeftcocauitas,qux biliosaíeeducitmeatus,quorum Sunus S7’
cidoedudii. ex h u m ilíoh ípíius fede, ubi acutum angulum fecundum totani fui longitudíiiem uallís cuíufi t l6lsfiyt

damrítu exprímít, recftá deorfum uerfus cglandem porrígítur, cerebri pítuítam excípíen tem* ra&.
“Alter autem meatus qui pofterior eft, tertrj uentriculi non mínima pars cenfendusuenít,qui U7,sJ^lli£
inter cerebrixteftes &Cnates ac íuper doríalís medulláe inítium declíuísjad quartum uentrícu** ctidrnu »o
lumretroríum pertínet* Meatus huíus inítium non adamuíTim orbículare uifitur,íed quo^ b,c.
dammodo tríangulare*feruat ením in inferiori fede acutum Íliaécoíauitatis undeprodítangu xiH- ^
lumdn fuperíori uerò meatus parte, q u x Yglandi uaíorüm tertium cerebri uentriculum peten. It)
tíum díuífioní praéeft,próxima cofpícítur,tráiifuerfalincaangulí íllíus latera conne(ftít,ípfacp e,g.f»h.
cum íllís alíos duos ángulos conftítuít» Atquehuíufmodí etiam meatus ípíius “ oríficíumeft, y 7fi L to
quo quartum uentriculum fub cerebri natibus reíjpícít* E x inferiori meatus ángulo, qua firfi
tniim
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA

es
¿VbiK-c<{‘ LIBER y I fi
mum inter cerebri teftes ferri incipit, ’ meatus alius raro educitur, qui f o f o f o f o f un ***
deorfum m prioraprotenfus,tandem a d hcyathum ufqueperuenk quern cereK fubftantlan1
c «i13-
c9ß.l^o pere docebimus. Caeterum qiiartus uentriculusaad quem p o fterio ^ ^ au is ^ ? ItUlta e* a ' ^
N»° pomgitur.exdorfalis medulla: & cerebelli imibus componitur no fccus auam r " 1UC'UI ICU1
curttu/í*E
(0rtßlMmt
qudrtu uen lalis ttaque medulla ex cerebro prodiqubitertius uentriculus meatumuerfi.« r, P D o r'
[TtCuluW. tnculum primum porrigit, teftesfp ipfi & nates dorfalis medulla: principle coniumanTur'ac
dtji.cdp1 meatum ilium terni uentriculi cum dorfalis medulla: initio æqualiter dedu c
lib.4 D* cunt, itaut meatus
e7i8fi.K- lupenor pars illis, inferior autem dorfali medullæincifa
medulla: india fît. Pnftn,,*™ uerò meatus ille
fit. Poftquam nates
io /ï *B.

fiofig“-L>
M,N,0 .
g9/!g«.a rediflìme Herophilus concauitati affimilauit calami quo fcribimusmam fi huic finui earn cala
mi partem, quant atrameto intingimus, comparaueris,animaduertes pro fedo calami orifìciti
ubi adhuc calamus teres eft,& fedioni uicinus,terti} uentriculi meatus fini refpondere qui fub
natibus prommetidemde cufpidem quo literas fìngimus/imilem obferuabisinfimæ firms par
ti,qua is in dorialem medullam ïam ex caluaria excifuram,ueluti porum anouftumòj meatum
produciti duos autem calami angulos,quos inter mucronem & elatiflîmæ fedionis initium
hngimus,cauitatisqj calami latera fìnus lateribus fìmilima offendes, Ad huius cauitatis latera
btofiXK
ubi anguli illi confìftunt,unus” utrobique dorfalis medullæ proceffus orbicularis habetur cui
iitfig.E-
duntaxat cerebellum adnafeitur,continuum^ cum dorfali medulla corpus efficitur* Atque hu
bufi.G,G. iufmodidorfalis medullæ cauitas eft, alteram quarti uentriculi cauitatem conftituens*’Q uæ
li fi. medili autem in cerebello fpedatur,uti iam didurus fum fe habetrinterkduas orbiculares cerebelli f c
R-9 c des,quibus dorfali medullæ continuaturîô^ inter eius cerebelli1partis mextrema, quam ueluti
Iti nfig. C,
D. c,d. tertiam ipfius portionem recenfuimus,finus quidam imprimitur latior quàm Ionaior, non ta>
men admodum profundus,qui alteram quarti uentriculi partem conftituit,in anteriori ÒC po>
fteriori fede patentis,quòdnequeanterior nequepofterior cerebelli pars dorfali medullæ ad.
Hyfi XyX nafeatun quamuis interim fìnus hie tenui cerebri membrana,& anteriori& p o fteriori parte oc
iuxtdM,N. cludatur. Inn anteriori enim parte tenuis membrana, qua cerebellum cerebro Sc cerebri nati;
o 9 fi.quctfì
E adHco-
bus comittit, finum obuoluit,0 pofteriorem uerò finusfedem obftruit, eius loci tenuis mem
muterei. branæ portio cerebellum dorfali medullæ ibidem colligans * Quartus uentriculus nihil in iè Qmdffoguia
præteraqueum humorem, qui 8£ alps uentriculis comunis eft,inter diftecandum c5tinere ani in! ït u^trictU
maduertitur, quemadmodu neque meatus ex tertio cerebri uentriculo in quartum pertinens^ **
P4,1fi. O, Porrò dexter 5C finifter præter huiuimodi humorem etiamp plexum quendam in ie conti;
0.6 fount
M,N. nent, quem diflèdionum peritiq extimo foetus inuolucro comparât* Communis autem caiip
^ i tdbeìla tas, feu tertius uentriculus r uenofum illuduasdeducit,quodplexusillius conftituendi gratia
figliaoP.i à quarto duræ membranæ finu in tertio libro propagari docuimus* Dein de anterior quo>
td'o. K. 3, 4.
td.QJä.. que horum uentriculorum pars ab ilio ualès uenulasimpeniègraciles interdum aftiimit, illis
rófig.Hj. quàm fimilimas quibus1adhærentem oculi tunicam exornari confpicimus * atque huiu fin odi
CTjfig.V uenulæ uentriculorum fuperficiei adnafeuntur facilius, quòd durior ÒC quafi callofior cere;
eduâüÎT.
*4 fig. P.6
bri fubftantia in uentriculorum fuperficie, quàm alibi efleuideatur * Cæterùm Galenum mi.
fig-o,o. ror, cæterosq? omnes,qui poft ilium in Anatome nobis quicquam prodiderunt, ÒCab ipfo Xresprikfo
11iß. cap. perperam citra fedionis aggreilùm illi nimium fîdentes (fi modo quid boni complex! fint) tndri umri
l4*>*. deprompfere, quod hos feriberenon pudeat, trium cerebri uentriculorum luperficiem tenui Estenui me
membrana, uti ipfum cerebrum cingi obduciq?, quartum autem non ita: quum nulla pror> nonfuc
fus alicuius uentriculi meatus ue Ìuperficies tenui membrana obuoluatunQuis enim, obfe- s *
ero, diligenter humanæfabricæ partes examinans, neque alicuius fcriptis piduris ue (utifa^
nè debet nemo) folùm addidus, non uel hinc conipiciet, Galenum pleraque,5^ præcipuè in
librisdeVfupartium imaginatum fuiflec' Arbitrabaturnamquetam mollem cerebri elle fub>
ftantiam,ut incifìipfìuentriculi in iè colligi debuiftènt, fi tenui membrana intus non luccio
gerentur* ucrùm duriorem cerebello tribuens fubftantiam, fìbiperiuadebat, eius ucntriculum
citra membranæ, quæ ipfì fulcri loco eftet, benefìcium pofte contineri. Ego fanèarbitror Ga^
lenum quumillos libros fcriberet,apud Herophilum,autAndream,autMarinum,aut Ly
cum, aut alium quempiam ex illis proculdubio præftantiftîmis AlexandriædiiTedionispro>
feftbribus, tenuem cerebri membranam defcribentibuslegiflè,in très cerebri uentriculos te^
nuis membranæ proceiïiis partesue porrigi, at non item in quartum uentriculum « qua ratio>
U6figu. M, neilli uentriculos membrana quapiam ueluti peritonæo, aut tunica coftis iubduda iuccingi
non indicabant,uerùm cas tenuis membranæ “ partes intelligebant, uafa in uentriculos dedu.
cernes^
 6$6 A N D R E AE VESALII BRVXELLENSIS
cenies,a
centes quibus fccundarum modo efformati plexus fabricantur,cuiufmodipars in quartum
uentriculum nulla exporrigitur. Quincriam praeter id quod ucntriculimembranis neutiquam
fucdngunturdllaeobftaculo client,quo minus cerebri fub ftalida materia fuis uentriculis obla-
tarn, in animales ipiritus, interftitio quo dà praqaedita, emutaret. Caetera praeter narratos iam
tenuis membranae proceftus dexter cerebri uetriculus, uti etià fìnifter in pofteriori iua fede,ubi
deorfum refledi incipit,xprincipili corporis cameraeautteftudinis modo effigiati continet, x ^ f ig u .^
„ quod obiter addita adhuceffie(ne quid in uentriculorü coftrudione praetermiilum uideat)
^ CtnCluf*L nanl peculiare illius corporis Caput praefenti fubi)cietur,quod ut uentriculorum ufum 6^'B*C‘
recenière expeteret quide. at quicquid propeniodu adducere feriptisq? mandare aufus eftem,
in huius libri initio, ubi cerebri ufus obiter enarrandus erat,receniui. Nihil enim in praefentia
uentriculis aliud tribuere ftatui,quam illos amplitudines finuscp eile, in quibus attradusper
infpiratione aér,uitalisq? fpiritus à corde ipfis tranimifttis, priuatae cerebri fubftantiae ui in ani­
malem ipiritum emutatur.quipoftmodum per neruos ad lenfuum motusq? organa diftribui-
tur,ut illa huius ipiritus benefìcio, & aptafuismunrjs coftrudionefuofunganturofficio,quo
mufculi mouent,oculus uidet,olfadus organa olfaciunt,auditus organa ionos percipiunt, SC
lingua iapores dignofcit,8£ demit omnis pars cuineruus exporrigitur,tadiles qualitates drju-
dicat. Huncitacp in gignendo animali fpirituuium uentriculis afleribere neutiquam uereor,at
deprincipisanimae fàcultatum in cerebro ledibus (quamuis etiam has illi qui hodietheolooi
uocari gaudent, omnia impune libi licere arbitrati, affignent) nihil enarrandum duco.Quan
doomnesquibufcumuiuimus,praccipuas principis animaraires fìmrjs, canibus,equis,oui-
bus,bobus, eiusq? generis animantibus penitus adimunt,&: ut caeteras taceam, ioli homini ra­
tio cinandi facultaté,eamq? omnibus quantu ab ipfìs capere poflùm, pàrem tribuunt: quamuis
interim homines nullo fìnu illa animalia iuperareinter dilfecandum cofpicimustneque folum
numerus idem eft,at cantera omnia(ft modo molem bCtemperamenti ad iuftitiam inteoritatem
excipias) inter fé fini fìmilima. Liceat itacp uel illorum hominu granarne ab alio uentriculoru
ufu inquirendo abftinerejneque uel hic Galeni placiti meminiftè, qui in tertio de Hippocratis
SCPlatonis dogmatibus,mediu uentriculum:in libris autem de Partium ufu poftremum,prin
cipahilìmum efte docet. Ac proinde Deo rerum omnium opifìci hymnoscanentes,gratias
agemus, quòd nobis rationalem anima, quam cumangelis (ut Plato etiam male tradatorum
philofophorum haud immemor innuebat) comunemhabemus,largitus fuerit, cuius benefi­
cio fi modo fìdes adfit, alterna illa felicitate fruemur, quando animai federn ac fubftantià non
corpora refezione,aut noftra corporeo uinculo obruta ratione inquirereneceiTumeritmàis
qui uera eft fapietia, nos no hoc generabili SC putrefcibili corpore amplius, fed fpirituali fuoq?
quàm fimilimo conftantes,edocebit+At quum adhuc id fumus quodnos effe debilis ratio di-
ditat,in reliquis cerebri partibus fummi rerum Opifìcis induftriam pro uiriliindagemus.

B E C E R E B R I CORV O RE, T E S T V B B
nis camere? ue imagini d dijjèflionum p eritis comparato*
Caput V I I \
■
r S W E R I O R E ]M huius corp oris,quod in rabum interprttum libris HLac <0*
¿ ¡a e b d diciturJed em oflen dit quinte?figure? S J T , V\ quanquam cr eiusfedis modicam par
tem etiam proponat quarte? figure? L , M , & fixte? figure? B , C. ubi etiam inferior fedes
ffe d la tu r ad
o R n i c I s feu teftudinis modo extrudum corpus, in illarum cerebri
partium numer o reponendu uenit,uel quarum etiam interuetu dextram
cerebri partem fìniftraecontinuam efte nequimus inficiari. Eft itaqueid
unicum,& in cerebri medio repofìtu, acpariterutriuiq cerebri partibus
commune. Hoc eandem cum calloio corpore iubftantiam, Si. parem
quoque longitudine,ac uium etiam quodammodo eundem adipiicitur; 4 ^.U.W
r n. • 7 = * Verum forma ortuscp huicpeculiaris accidit. Ex pofteriori nanq? dextri fig.R,R>R'
òc in ri uentriculorum fede, qua hxc deorfum in priora refleditur, ftatim in ipfo reflexu it‘Z s-r ~ 6
coi pus quondam enafcitur, fìmilem prorfus fubftantiam cum cercbri uentriculorfi fubfìan- h 3 >a
tia 01 titum,ni i quo paulo quàm uentriculorum iubftantiacandidior, duriorq; uifìtur.Hu- vß.s,c°*
tinuuvn est
ms corporis pars, quam dexter uentriculus educit, ei continua eft,cuius principium ex fini- cu/mt-età
Aro pcndct3ac fimul amba: partes latum quoddam corpus efficiunt, quod ftatim ab orni à reli figura
cw>nA,C.
qua
 DE H V H A N I CÒRPdRIS FABRICA LÍBER vii *
d i f e s i quauentriculorum cerebri fubftant¡áabfced¡t,ac Tenfini m acutum11doli™
*¡v.er«
fig.B, CM
fuprentuA. fm u rjad€um u% cercbrilocumpcrtinaC„ Sjubi anteriorcomuiiis dextri g / r an( f 01 fUm
[luxtdPó caiutas, tertrj ue uentriculi párseceflat, Ibidem nanq; acuto quodá ángulo corpù^hocT bftU*
figura, t i a cerebrirurfusuniturJcorinuum'ueeftJtotorehquodu(Suànrinr,A.^ft . 1 shocfubftan
fffig.abS iède tribus cerebri uentriculis nufquam connatum^^porisWalicu ln^er!?r‘,p*'us
adT. dut 6 Obtinetitacp praefens corpus triangularan fìouram ¿na:dualibus h t U CrUenÌLl conexum*
fijBddC.
' primumquidemlatus.quod& b r f u i ( I i m u m S S T COnfo“ m^
z fh - abs
'adV.dUtò
fi.ÀBddfit
fus interioraufqt adpnorem temj uentriculi partem protenfum^ Terrium in fínfftro bofirnm
piwtttwA.
hffi.dTad uentrtculo.iècundo laten longitudine relpondet. Secundùm d u ch ee latera* p l J u s X r o Z
V-dutópg punt, quos ad fecundarum forma d iiM ion is profeifores extrudes aiunt. ( L e r à ” h n Z
d C dd fa-
scorpo isangu iduntaxat cerebro inferiori corporis fede connati, continuiqs font latera
prcmwn A.
iipg.O?° lo a 1 Z 3 ft, ebr° Prorfus abf«d unt. Superiori uerò parte corpus id unico tantum angiu
ófig -M>N* .qutacutuseft antenoraqp fpedat, cerebri fubftantí* continuaran Inferiori fede corpus ià
h 6figura
A,A,A* ho od,°na7 r t ,eu r r nSU!arueft^ í n í ^orn*c*uequàmfìmilima. ü n d eetiamcorpus
ho^quemadmodum Si ab ufuuetenbus G ra d s 4 ó u d M nuncupabatur.Htccfuperficies
tcrtq uentriculi elatiorem federa conftituit,ac proinde etiam Tub ipfa dextri finiftricB uentriculi
Htiffi.totd tu communio*Casterum fuperior huius corporis fuperficíes,gíbba,ac pro ínferíorís fuperfì.
occurrit.
ciei cauitatis ratione conuexa uífítur,nontamen fimplex cotinua^utilla* Ea nanq^ fecundum
corporis longítudínem in medio ínmacutuni quodammodo extuberat,continua^ cum dextri
qui ¿bara­
tterei in ìn & limítrí uentriculi fepto efíicitur,adeó ut in litro 9 latere una haberi uídeatuf fuperfícíes qua:
tegro dd* in ipío corporis expofteríori uentrículomfedeexortuimpenfe orbicularis, ac oblonga: fpha:.
hue cere­ reiuperficíeitam íímílís confpídtur,utnonnullís h inexortus eouf^ ímpofuerint, u tíllos ce.
bro conti-
m i funi cu rebrí nates elle arbitraren tur* Alíj,magnoíúpercílío,uermíum cerebri lo co, operipreciufefe
y ,Y aufdc quíppíam ínuenífTe íaditantes,ín Italia: gymnafqs oftenderut*At híc míhi fermo cohíbendus
figura. ctt,ne ad eíufmodí Anatomes imperitos homines expatíetur:quíbus non fat fuít omnia igno.
nsfig.S,T.
oófig.H,!.
rane,nifi fibipartículae,nullíus ín medicina ufus,ínuentionem magno faftuuendicarét,quam
dUt 7 fig. V forte à Galeno degan ter accurate^ perfcríptamnugacíflÍm¿8¿faIfo commoftrarent* C orpo
4 Tnatum. ris itaq? teftudinis modo conformati omnes fuperfícíes,qua:lames omnino iunt, 8£ aqueo hu>
more perfufie,tres cerebri ipedan t uentri culo s *to ta enim inferior ipfìus iùperficies tertrj ucn.
triculi fuperiore iedem,uti iam didum eft,conficit: dextra pars fuperioris fuperfìciei dextrum
refpicit uentriculum, finiftrafiniftru* V tu erò uentriculos ipfos neutiquam tenui membrana
fuccingi relatum eli: : ita quoqp hoc corpus tenui membrana prorfus liberum eft,nihil aliud in
fui conftrudionem praster cerebri fubftantíam admíttens* Porrò Natura id creauít,utinftar (j f nerdtia'
teftudinis,fuperíorum corporum ímpetum,quo minus illa corruant,fuftínentís,tertíum cere
bri uentrículu amplum fernet,fefeq? ípfum haud cocídere finat. ad quem ufum, prater aptam
conftrudíoné,tres eíus angulí quíbus fe fúftínet,auxílíantur* quínetíá leptum uentrículoru,cal
lofi corporis beneficio furfum tradu, hoc quo 9 corpu^fubleuat,attollit9 * Q ua: quu ita fint,
corpus iftud magna ex parte tertq uentriculi cauitatem effòrmat, 8c iub le 0uass à quarto dura:
membrana: finu, citra omne compreflum iècuriflimè deduci fìnit:quod per tertiu uentrículu
redà fertur,ac tandem bipartitu in dextrum finíftrumqp uentrículu dígerítur*
D E C E R E B R I G L A N D E N V C I S T E
tica: im aginan exprim enta C ap u t IIL
O ñ tn d itu r bcecfeptím ee figure? o ¿lan a M ?& decime? D *
«ffig'S,T, V x T A pofteríorem teftudinis modo formati *corporis fedem, quapri
V. 6 figura mumb uas uenofum exc quarto duras membranas finu in tertíum cerebri
A,A,A.
&òfig.Hth
uentriculum porrioi incipit/ olandulam N aturacondídit nucí pinea: aut ^ 11!*ìlile.\
CyjigU.T. turbinata^ hgura: limuem, ac promete Umoet<An ot xmccoiop aueteribusap^ fàus*
djfig.LyS pellatam*Reponitur autem fub uafis illius initio,mucrone iuo furiùm fpe.
fi. M. io fi'
gura D.
dans ; bali uerò,cerebri fubftantia: incumbit paulo pofteriùs quàmcmea.
e 7 fi. K,io , tusinitium uifìtur, qui ex tertio cerebri uen triodo in quartum procediti
fe-B. N cque pro fedo aliter ipfìus fìtum exprimere poísím,nífi edam eminentiiTima: ÒC anterío.
ri fteftium cerebri parti glandemillamínnítíadi)cerem»Hincnanque cerebri parti in homine
»ojj.E, G. potiusinnititur,quàm quod quadam fubftantia: continuitatehiccerebri fubftantiascotinua,
aut quaspia cerebri partícula cenfenda effet*In hominibus nan 9 cerebro uix ha:ret:frequcntiili
me9 , nifi quis mcntem operi accomodet, in confedioneunà cum uenoiò uaiè auelli cofucuiri
Hh In
 A N D R E AE VES A L I I BR V X E L L E N 5 1 S
In a in o autem,aut prouedíorís setatís oue, cerebro non haeret modo,uerum etíam ccubti
íubftantíae quodam m odo continua cernítunínfuper hom o eam glandem, minorem quam
uel agnus, fortitur.unde tum hanc ípfam, tum quas fequentí Capite defcríbentur organa ui u-
rus, commodílíimeagnínum cerebrum aggredíerís. habebítenímíd omnía proceríora,c¿ ut
jPrccfentúi opportune alicuí reí eadem afTímíles,accuratíus confida* Galenus glandem hanc q u x ccrebri
glande ufa. fukft-antia duríor,magíscy ad glandís quàm ad cerebri naturam accedít,meatuí a tertío ccrebri
uentrículo in quartum p o rre ro prseeíle, Si quod alíquíbus diííedíonís profeíloribus uiíum
erat,glandem hanc meatum ilium occludere,aperírecy prorfus negatmo eandem huic glandi, gtifi.lib.s
a c s glandolo corporí uíum tríbuens, quod íub dextro uentrículi orificio, duodeno in tedino ift.isfi.S.
connafeítur,quodey apertíoní conftridíonícy eius uentrículí orífícíj praeefíe arbítratus eft A 7e
rum. ut ídíllíus muneris gratía, haud fabrícatum íuo loco oftendímus* fie etíam hie cum Gaíe^
no teftamur,prsefentem cerebri glandem meatum nequáquam obturare, uel ob hoc precipue
quod haudquaquam meatum adeò cotíngat, utantéípfíus oríficíumconíuerepoííet. V eruni
o b id fadam opinor, ut quemadmodum alíse corporis glándulas permultsefirmamentueííct
h6 fig. H.
huafiquod tertíum cerebri uentrículu accedít, Si ab ortu ftatim ín frequetes ramos tenui mem
branacontextos díuídítur,ídípíum fuffulcíens, ne meatus íllíus principio ftatim in íngreftu
íncumbens eum obftrueret, anímalerncy fpírítum ex tertío cerebri uentrículo ín quartum ferri
prohiberet*
D E T E S T I B V S E T N X T I B V S C E -
rebrú Caput I X .
- P R O P O JST JT X T V R bcecpr ímuntin feptím a figura ad A f i IS!. delti in
oltana ad X ? 0 e r P pC fi.p o Eremo in decima ad E PG e r F,H +
A s quoque cerebri partes íilarum cíafíí annumeramus, quseadextram ¿3 fig. A, A.
cerebri partem bfiníftrse contínuam efte arguunt.Sunt autem teftes hi na bífi. B,B.
tesey aliud níhil prorfus,quàm qusedam cerebri partícula in hoc fabrica-
ta,uri meatus ex tertío cerebri uentrículo quartum accedens uentrículum C7,8jr.K.
tuto cítra alíquem à fuperíoríbus cerebri partíbus comprellum deduce-
retunneque etíam, etfi multítudínís nomine partícula nomínatur, ob id
ín plures dífiundascy partes díuífa efLnam unica cernítur, elegáter àqua
r* /-V 1 C -l Í a 4 O i d / A «A -*4-1 4 4 ♦■VI 4 t 1 - I y-» ^ O «A V n V I XA
Cid.il 1 illT llllE u C lilit - l i c i t I l O I l li i lc X l l L /l l iL I l U I t d l l j t i ^ c p u I l l L U r v.1 Jxl l i Ilic i Lv.Xv.J-7r l p e li 0 II ILL! d l l ILI lVJ^ d 7 fig. W,
rem cerebelli fedem,8£ pofteriorem terti] uentriculi partemtdeinde inferiori fede ipectat dorfa N ponutt'
tur inH,K,
lis medullsecinitium,fuperiori eam cerebri partem quae cerebello iam inniti incipit*Contintia- er«K,x.
tur autem cerebro,aut(utrediùs dicam)à cerebro nafeitur tota,anteriori icilicet fede fuaSc in- e i fi. cap. z
ferioriiinlatenbusautem Si fuperiori 8£pofteriori partibusnulli particulse continua eft,led I1.4 D. out
hiequodm
tantu tenui membrana utreliqua cerebri luperfìdesobducitur* Subftatia ipfius,quoniatenui 10 fi.habc'
-dntld. membrana fuccingitur,fubflaua eft,illiqp fubftatise cerebri refpodet,qua? proximè tenui mem turfub A,
branse palfim accedit. In fuperiori parte iuxta anteriora,s gianduia incumbit ipfi, quam paulo A,F,H.
R orma. f 7Ji.D,D.
ante uaforum dedudui prasfedam oftendimus. Pars hsec, eftigiem quanda exprimit, duabus
gvfi-L*10
fibi commiftis natibus quàm fimilimam* Veriim quoniam 11fuperior ipfius pars teftes magis, pg.D.
propter glandem illamquse peni aflimilat,refert, ueteres qui puerosiurehscreditario domi in b*o fig- E>
G. quibut
cofediombus exercebat, JUAvm eam appel!auere*Nos itaqpillos imitati,teftes ipfam Si gemei proximum
los nuncupamus*Casterùm quia in ' pofteriori inferiority huius corporis parte prominetfcorifi eft D.
cium1meatus illius qui ex tertio uentriculo quartupetit,quodey id orifìciumfìmilitudinem ani i io figuri
referre uideatur, Si in pofteriori huius cerebri partis fede n,impreffio quaeda inftar linese tranfi F,G.
k icfig-C.
uerfim icratur,iuperioraquodam odoabinferioribus diftinguens,huicpofteriori inferiority ISfifa;
parti nomen ueteres indidiflearbitror, nos aute natulas,aut dunes dicere poterimus. tnio fi. W'
Castern temporis fucceffuuidentur Grasci hsec nomina cofudiftè, Si parte hanc quse mcatum ierEjGCT
F,H,
ex tertio uentriculo in quartu fumma Opificis folertia deducit,cotinetcy,modò M m » modo
yAisrix appellauifte*
E
C E R E B E L L I P JIO C V E R
mis imaginem exprimentibus^ac demum tendinibus illos continentibus♦
Caput X ♦
B R C) C E S S I T J S Jyl borum naturapotifiimutnpetitur ex utidecimcvfigura: O,
c?d.ac dein ex Ed¿ 1 .0 ¿latia uerojtgura bue quoque cotifirt^ad medium R uerfus L >
& noncef i g u r e C ? E *

8 VPB
 DE HVMÄNI CORPORI S F A ß R I C A L I B er y
¿sfi.mtdi-
uitiE.pfi-
V P fi r i v s cerebelli formam explicantcs cumimorl; t
gur£ C. rebellt proceffus fìnt, innuimus, Dicebamus^mMue u n a m ^ 111?
modo cerebelli partem à prionbus in pofteriora ueluti l? “0
eam que talibus implexamreuolutionibUSjut uermis ,n lio,J Ä
biifigu.C,
D crH . figiem appolìtiflime oftenderet. Duo huius partis apice," quorum “h f
cufig-^d antenoremucinricul, cerebello &dorfali medull* communkTÀ
eri.

liiùbflantia,uermé(utidicibam)^erms Atnon^isrri^^r^A Pro.rmtlenti°r cerebel-

d 8fig.K- ftuod ucrmiformem proceftumll mnrn^ ?>C^Ul a ^n°m mentem uenerit,
eioftg.C. t •

tur ad meatus orifiriiim 0 " s^ oaPlcc^quumad pofteriora ex anterioribus ducere-

fiofigu-U
j 5,N , Ocu
E iifigure.

nwt.neuuquam ad communi» ems uentriculi orificium ufque producipofla. Sed quorium

xc commemot o quum neni.nem ambigerearbitrer^meatum fflum ex terno cerebrftientricu
0 in ilium qui cerebello dorfali que mcdullae communis cenfetur,pertinentem nunquam de-
, L’rCocc'udl»quum nullum obftrurtionis ufum.quicquid nobis confinxerimus,indagareua-
lcamus:quum interim ut continuo in dorfalem medullam animalis fpiritus confluat ilium ner-
K lo o re d o Ì u m j r ' ilifi ab A ^ T h o m a , Scoto, riustp cohortis
1. , r edoctumeueopinocquialterum uermium(nam utriufqueparufus in unius orili
rixCr T n T o .Ì eneqUltÌ miialCu‘ hulcPr* feaum effe fibiperfuaderet.utphantafmatain memo-
,td jClUaiTI m ccrebello efte confingunt,ingredi finerett&rurfus fares in memorise carce
recolligatoSjin medium uentriculum,quem rationis federneftèaiut* tranfmitteret. Siquidem
fru 1tra tunc rerum Opifex Deus eiufmodi uermiformes proceftus cani,ouibus,8£ id genus ani
mantibus,quibus il li nullam ratiocinandi uim aftcribunt,elargiretur «Sed unde, obfecro, buie
proceri uiifte ex uoluntate fua pendens motus obtingeret c' & fì ipft procedili aliquis fort^ mo­
ots peculiaris alicuius fubftantia^aut temperieirationeaftignandus eflèt, no tarnen uermis mo
do proceftus is edaci co ntrahi que p often quandoquidem reuolutiones ilice, quarum araba
proceftus ifti uermibus comparantur,nonorbiculatimipfosutuermiumgyrosambiunnneq?
quo feie proceftus fili rependo firmarent aliud eft, quàm qua fecundùm eorum edam dueftum
continui funt cerebelli fubftantise *Vtcunque fit, mihiinprseièntia iàteft, locum conftru&io-
nemq? horum proceftuum indicauiftènllis interim nullum motu autuiùm aliu tribuenti,quàm
reliqux cerebelli fìibftantia2*&: ft quid confingereliberet, non unius tantum proceftus, quem
Galcnus aliquanbo duntaxatcognouiftèuidctur,fèdduorum, quosrurfusfalò multitudinis
nomine indicarne,ufamnugaciftirnèementircr,intrepide aflerens anteriorem quum elonga-
tur,atque in pofteriora magis ducitur,fefeextenuare,atque principium quarti uentriculi, cuius
fuperiorem iedcm conftituit,amplius apertiuscp reddere. Pofteriorem uerò proceftum fìmili-
giofig.o. ter in anteriora aliquando producile attenuari, ob idq?euiam aperire confìngere,qu£ ex quar
ti uentriculi pofteriori fède in doriàlis medullse regionem, quse modo ex caluaria procidit,in-
ftar meatus cuiufdam terminatunAtq? ut proceftus quoties extenuarentur, apertioni prseeflè
diccrem:itarurfascofdemcollecftos,obidqp incraflatos meatus,quibus prsefunt,anguftiores
reddere aftìrmarem. At mihi non libet paruam aliquam,eamcp fàliàm Crea ton's induftriam re-
b Inter M ,
cen fere, Si interim reliquum cerebri artifìcium propemodum uniuerfum deftruere* Vnde etia
N ;C ÌX ,X multo maxime Galenum miror,qui tenuis membrana; partes cerebellum cerebri teftibus'1col
7 fg. ligantes,tendines SCueluti uincula appellatierit,quse utrinqj latera Uermiformis proceftus com-
plc<fterentur,neforte dum is mouetur, in obliquu declinet.Nihil enim aliud fantilli Galeni ten-
i Que ef- dines uincula ue,quam nunc dieftae tenuis membranse portiones«Mirum quocp eft,eam tenuis
fcubEad membrana;1federn,qusc doriàli medullse pofteriorem cerebelli partem,qua uermiformeiliud
B. corpus intro ac ad anteriora uerfus quartum uentriculumreflecn:itur,colligat,intendinunu-
mero Galenum
--------- -- non repofuiife,quum
------------- ------- --------- | ------- l'Ila membrana;portio pofteriorem proceftiim exadius
J

quàm priorem cius fedis membrana'pars dirigerei,

Hh i db
 ¿4o ANDREAE VHSALII BR V X ELLEN SIS
D B I N F V N D I B V L O , F T G L uN N D V L ^ C
pituitam cerebri excipiente,reliquisqp duttibm tandem expurgan'
Caput X E
H V C primùmfpettant M ,M tertia:figura:finus notdtia,adcaIlofi corporis latera
po(itos* DeinJeptimte & ottantefigura: I , medium indicassi ex communi dextri ??finis}™
uentriculoru cerebri cocauitatcpituita deducitiofiea S decima: ierticefigura:,? ? G , C deci
ma: quarta:,®* E decima: quinta:,?? B decima?fextte ac decima: ottantepe lumi indicaipituita
excipient e. Glans ueroin quam baie dijlillat,notatur X decima:]extte,<&E decimtefeptimte,
e r A età decima: ottauttubi C ,D ,E ?F obiter duttus notant,pituitdm dglande defiretes.
A l V A R I a e “futuras adfuliginoibrum cerebri exerementorum tranfi d Spc^
turn fummopere opitulari, primus liber ubi futuraru ufus recenfebatur, tur figuri*
oftendit.Prrcfens aute locus exigit,ut partes lingulas pituitofacexcretioni C(t' 6‘ub'1'
famulantes enumeremus. Bunt aute has. duo in cerebri fubftantiainfcub
pti meatus, dein tenuis membrana? portio infundibuli inftar riformata,
Breuii emme poftmoduni gianduia infundibuli huius mucronem excipiens,8C meatus
fdtio pdrtium
ad pituite? dc-
r ........ ..... ____ ^ rrlsnrlnlahac ad palatum nariumq?foraminapituitadeducentes.Duos
fiuxum jiwiii' equidem cerebri meatus,quum teriium cerebri uentriculum, leu communcm dextri finiftiiqj
lantiuvu uentriculi cauitatem profequerer,antea recefunacunum quidem infigni fans amplitudine ex b 7>sfig.i.

IVledtus ex
mediacomunis cauitàtislède re<flàdeorfumin cerebriiubltantiainfinuatu defcendcreaixi,ita
tertio cercini lane ut praslentis meatus finis è regione eius caluaria? pai tis fit, qua? finum glandular qua cei e ^¡c q
uentriculo e' bri pituitaexcipitur reponendsc aptum, conftituit/ Alter meatus,quern rariffimè obieruaui, »4fig. v$
du&u
quiqj dido longè ardior fccantibus occurrit,ac ex ‘ meatu ilio deducitur,qui a tertio uentrian
lo in quarturn per cerebri teftes natescp pertingit. quamprimum enim meatus is cereon teiies e iuxu K8
fubire incipit, ex anterióri irtferioriue ipfius fede, alter pituita expurganda? fubferuies cerebri figure
meatus produdtur,fenfim deorfum in antcriora tantifper protenfus,dum infinem primi mea.
jus terminetur,idemqj ex ambobus mcatibus orificium còfurgat, Ad huius8orifìci) latci a,te^ gi^fig.Q,
nuis membranaetiam hie cerebelli bafim fuccingens, orbiculatim a fèeducit lui portioncm h 14.fi.Qc.
P eluis in qua
cerebri pitui­
proceffani ue,fubftantia prorfus cum reliqua tenui membrana fìmilem, nifi quod graciliDUS
ta defluii. prorfus uenis,quanq interimfrequentibus, intertexitur*Pra?ientis proceftusinitium accurate
refert elatiilimaregionem infundibuli, quo in anguftioris orifici] lagenas uiilum infunditur «.
eft enim amplum,& orbiculam A b exortu uerò fenfim in areftum infimdibuli quoep modo co
oitur,donee tandem ueluti in angufta oblongamqj fiftulam fimiliter atque infundibula finiat,
qusc deorfum protenià,per peculiare fibrin dura cerebri membrana excifum foramen defeem
dit,fuo mucrone a d {glandem qua cerebri pituita excipitur,defiiiens. Adcò ut uniuei fum hoc i tifig li
membranàèum corpus infundibulo,8Cimagine,ÒC ufu quamfimilimum ceriferi debeat, uiv mA>
de edam Grsccis * 0^« nuncupatur. quanquam etiam à fcyphffeu in qua in balneis lauamur
conchse forma (quam fuperior huius corporis pars exprim it) -nmA05 appelietur. Nihilomri
nus alibi à nominu impofitoribus,humiIior corporis huius infundibuli fiftulx non abfimilis,
ypfljH diefta uidetun reliqua aute pars fuperior, qusc fenfim in ar&um definìt, magnaci ex parte
uiiorrjs neruis qua illi inuicem coéunt,k iubteditur, tuvìM q Rurius integfuhoc membraneum A
corpus, Tsvitey nonnullis uocatum uideo : glandem autem in quam pituita diftillat, n,o!
quafi forma quaipiam eftet,inquamaliquidirtfunditur»Etfiueteres,quigenerisiuccdrione
G landis p>vai pixeros Anatomen edocebanq id nomen glandi no attribuerint, earn inter omnes in caluaria:
torn excipictés amplitudine repofitas partes folam priuato nomine iiidigareliquiiTeuidebunturXocaturau^
klloria*
tern glan dula ilib dura cerebri membrana in proprio ìpfì in olle cuneum imitate exfculpto1fi- | '*
nu,cuius etiaefiSgiem exprimit^deprefta nanq eft, 8>C in humiliori parte quodàmodo gibboia
orbicularisq?,infuperiori uero concaua,6C finu quodaminfinuata,iecundu orbem no prorfus
circulàris cofpicitur,ueriim paulo minus toto quadrata. Subftantiaconftat glandulofa,fed cae
tcrarum glandiu corporis fubftantia longe duriori SC compacftiorn Om ni ex parte tenui mem
brana obducit,qum aut ab infundibuli termino glandulac finui innato exoritur,aut etia a mem
brana caluariae os tota ilia fede fuccingete, qua in hac regione dura cerebri membrana à calua -
^ r \ÌT t> Q if I f c l 1\C e n t r ò H n iiid ( if

rvptvM ir.
 DE h v m a n i c o r p o r i s f a b r i c a
geretur, ipfìsqp eundem prasberet ufum, quo relíame alandnl-i* ^
nt 8 fig- c >
p^rEjF. utrmque
utrinque" canales
canaio duo
duo deicendunt.an,nnc
defcendunc3acunus nn>ri„m„„.c_____
quidcrauerfus a n t,c r i og 'anr a ois rlatera
o r v deorfum
dcoriu'1 Cufíales ¿
finens,quod ' fecundum cerebri neruorum pardeducit ounrliWn ^ r ,^|I
gLnde de,
, ° l anlen dc' duck.
XXli't G. to uiforrj nerui foramine maius eilè innuimus Alter uerò in nnfteri ”1-' * "* ^ j 1P ac‘tum nn;h
pi4-ftßG-
qxyjfi-ca.
xxkb.iX.
rult'mtefi. kddrum parti
lib.3«. 11771 (^Ucfá p itu i
tec expurgar;,
dee fuljentire
hdélenuA dix¡.
MU* , llfuA, Q -
cdfiructiorus
ra tio .
ra'uimiT J Ì n i Ì T S ' T ? " ? ? “ ° !:l" " r " , ' bri:r ™ o t e i o n « h M d L r e c ó n m t m „
Sjfig.UL. P r a - t e r ^ f dn q , - e m e d , s P,tui« m deferunt,atqueminffindibuluexporripfit.
|||n ' “ '|, <nfundibulu ea coftat amplitudine,ut fi quid pituita: luper caliofum corpus & 'finti s
igerctui ,q u os ad calloii corporis latera conlpidretulimus, idipium ininfiindibulum
tenuis membrana: beneficio procumbcret. Siuecnim eiufmodi hum or ab anteriori callofiac
n ararcus protuberans corporis fede, fiuea pofteriöri defeehdat,ad tenuem membranam ce
rebribafim m ueftientem influerc.&hincpaulatim in infundibuli amplitudine prolabi poteft.
Infundibulum ueroab omnibus his ducftibus pituitam excipiens in anguftum cogitur uttam
dem haneper unicum & priuatim libi in dura membrana patens foramen deduca?, acinnoxié
in dims gianduia: centrum promanarefinat. Glandula quadam fubftantia: familiaritate deflu,
xu s impetum (uftmens & quantum conpcere pollim i,os ab iniuriauindicans, pituitam hanc
excipit, ac lenfim a tra ftillicidium à latenbus fuis eam undequaque defiuere finit, per om nia
toram inahicincaluarfe bafitum uenistum arterqstum neruisipfisexculpta.Priuarim cnim
p itu ita gratia foramen nullum otti infìnuatur,nifì ferii tan rima anteriorem federn late ra l io.
raminis ioporalis arteriarinfìgnioremramumdeducentis ambicns. Ridiculu nanqp e(x3q u o d
Galenus de foraminibus ipongiarum aut cribri perforationes referentibus nuiquam no com .
minilcitur, quum huius generis foraminulumfub glande nullum confidai. Q u o d tern a !im
USßg.Cdp^ ex oilis cuneum imitantis conftrudione, ÒC deindehumoris defluentis lentore 8C Ìiibftanria
ólib.u • * 1 <<» / 1 « _ _

1-aiivjuaiii v ia iL u iu iim iu iiiV jp CUUCCIIVJUJlò p i U lC ilU rU n i G C ClO

tahíc perturban, quibus ílli nos in tantam conditoris admirationem allicere fe arbitrantur:
non perpendentes,fì ad eum m odum quemilliemenriuntur,DeusosilludcreaiTet, q u àm p a.
rum fuiflét prouidus,qui híc continuum os ne pituita quicquam ipiì incommodaret procrean
dum duxerit,tantum abeft ut foraminibus peruium(ut ípíi confíngunt)fabrefecerít,prtecipu¿
quum h x c caluariae pars tantis foraminibus neruorum, uenarum ÒCarteriaru gratia fit ínfeub
XSß.Cdp.6 pta,8¿ ipfum cuneiforme os hac lède qua gianduia ei incumbit, intus x duas tam infignes & no
U.i.C,0. tatù dignas cauernulas adipiicitur,duobus foraminibus in narium amplitudine, uri in prim o
docuim us libro, pertínetes;8¿ fi quado illas cauernulas, quem adm odu inter fecandu aliquado
uidim us,no occurret,tunc o s ipfum inibì ut calcis aut tali os folidu uifìtur, &Cnihil seque prom
ptècom onfl:rat,acpéripfius foraminulas feu cauernula pituitam neutiquam defluere. D ecum
bititaquepituita S i in palatum per ea qua? palatum ipedant foramina,8¿ non minima profecftò
yQy<critur portione per foramen iècundi parís neruorum ad oculoru íedis radícem,S¿ hinc per 7am plum
fub chard' foramen cum alrjs quamplurímís foraminibus, casteris ignotum diifedionis proièfiòribus,in
fiere* in
narium amplitudin e fertur* Ñ equ e etiamambigo,aliquem & hi cadm iraturum , quamobrem
ti cap. li. i.
nullos adhuc meatus pituitam ad o lfad u s ~ o rgan oru m 1fìnus deducetes enarraüerím :quod
<u/ìg.D, fané non ob aliud accidit,quàm quod nullam prorfus pituitam per hos fìnus expurgan' autu-
GCTD,G.
mem,mirerq? plurim u,qua fronte alrj per tenues illos ac neruis no abfimiles cerebri proceilus,
D,D, q u o s olfadus organo tribuim us,ab anterioribus cerebrib uentriculis pituita ad nares deduci,
CT E, E. non erubuerint fcribere:quu nullus omnino in ipfis meatus fit, neep cria in hom inibus ea con^

ftent crailitic, ut uel meatum quo pituita deduceretur,habere polTent. A d d e nullu prorfus pi
tlnfiriw t tu itx d u d u ad olfadus organoru fìnus imaginan' poife, ni fi fortafsisL anteriore callofi corpo
ris regionem, quie pituitam fìbi influentem in illam fìnuum o lfad u s organoru amplitudinem
dimitiere queatruti fortaffis accidit, fi quando cerebru nimia pituita üexatun unde edam non
naturalis per nares pituitas fluxus perficítur, & pruritus, calor, dolor & odoran di uírtutís n o.
xa,eíus 9 generis fym ptom ata oboriutur quamplurima, quem adm odu indies ín diftillatíonb
Hh 3 bus
 andreae vesalii brvxellensis # ’

Tx defluere fetendum m't: & fi forte cafu defluii,non minus prater naturarti fiuxum effe ona-
bimus duàmquum foramina qua ad glandis exfculpun tur lacera, totampmu tarn nonada.
m X d e d u c l t Jhac^deorfum uerfSsaforamendorfali medulla tr a n f m itte n d a p a r a tu m ^ ^
decumbitrac cum dorfafiprolabens, in dorfum, & deinfecundum ncruorududummodoui ^
brachia, modo in crura, modo in lumboru mufculos, mo do al.o quou.s promanar . ut nunc
taceam, quàm grauiter Natura ueniret incufanda, qu* tam patetes amplosc? pituita in c a lo ­
ria; amplitudine, dum adhuc tenuis aquea^ eft, dudus feciilet, adeo auteretortos anguftosq, ^ ^
inflexos in c odauo capitis offe produxiflet,. u . «.a, b>
a.

DU C E R E B R I P L E X I B I * S? Q V O R I 7 ISI
alter reticularU alterjecundarum efiormato plexuifimilis ejje creditur.
Caput X I I *
H V C f i d i maxime deam i quarti Capitis libri ttrtij f i g u r a ^ buius libri figu ra quar
ta erquinta ad O, O fiexta ad M,N,<&dein tò ta fir è deam afcxta CTdecima]eptima.
v a n t v m Galeno diflecftionis profeiforum facile principia m e d ia s i:
Anatomicis ilium fècutis nonunquam pr aster rationemattributum fit,ue!
beams ille8£ mirabilis plexus reticularis atteftatur, quem is nullibi non in
fuis libris inculcat,quoqs nihil frequentius medici in ore habent,eumq? etia
Ci nunquä (uti fere nulla in humano corpore) uiderint, ex Galeni fententia
enarrant. Verum ut alios taceam,ipfemcam ftupiditatem Ò C nimia in Gale­
ni aliorumcp Anatomicoru feriptis fidemhaudfatis demirari poifum,qui
adeò in Galenum affeciu laborauerim, utnunquamin publicis fedionibus humanum caput,
abfque agnino autbouino offendere aggreflus fuerim, utquodin homine neutiquam reperì-
rem, idouiilo capite refarcircm,lpechitoribusq5 imponere,neplexum ilium nomine omnibus
HicjjjcctcC*
notiftimum,neutiquam inueniftediceren Nihil enim minus aioporalibus artcrrjs,quam eiufi bis i6etij,
d n li k d e V c ' reticularis plexus,quern Galenus receniet,perficitur+Vlultoq; minus arterias foramen CTipfi pro
ttdrum (Jd-l- _____ . __________ .'lln m o k i i l i v m n f n r P r im t ' i m r n i t n ^ t n xima pgu-
Jß g i
t e r ia r u t n quod ipfe tradii ingrediuntur,aut totæ edam in plexum ilium abfumuntunPrimum enimato
us.
o n e, ta fop oralis artería dextra (eft enim eadem utriufqueratio) caluariam petens per unum foi a- afi.cdp.n
men indiuifa,uti Galenus commémorât, non ingreditur,uerum ubi ad caluariæ uique bafim It.3 Z. ctfi.
confcenditjinhgnem fui propaginem ad ° foramen neruicfexti neruorum cerebri tranítn itti t, Cd. 14 hb.t
B,quoddi'
quæ una cum grandi1uena libi coniuge in dextrum,primumue dune cerebri membranas uidtturin
iìnum exhauritun Secundo foporalis arteria nequáquam commune' foramen cum tertio F,G.
neruorum pariobtínet:ucrum longe maiori ¿nduftría, quàm Galenus arbitrabatur,rerum b z ^ f i . c S ,
iz li.i.c,
Opifexufuseft.maíorínanquefoporalís arterías ramo§obli quum 8¿ínoftédíu proceden s lo Ci, zfi. Cd,
ramen machínatus eft,in cuíusduduíd fieri uoluít,ob quod Galenus plexum efformatum zh.^e.
confinxítmtenímuítalis fpírítusínmultís gyrís anfraffibusq? arterias excoqueretur,aptaq? ani dfi.cdp.14,
mali fpírítu efficíendo materia fieret, Galenus arteríam ilíco atqj in capitis amplitudine íngreíia lib.tC. Cl^fig.Cd,
eilet,hín innúmeros ramos díftundí díccbat, qui inuicê ita imponerêtur commífceretur ue, ut t z h .i C L :
plexum eftormareuiderentur illi fimilem,qualem in collecta pifeatorio reti fieri cernímus:aut fi,zfi.cdp,
illíplexuí, qui ex pluríbus ínuícem íncumbentibus retíbus confurgeret* Atque huncimple- g1ilib. 4
a fia s,
xum ínter os 8C duram cerebri membranam fieri afterít, interim tarnen duras membranas por- tilth. iX .
tíuncula quæ os fuccíngeret,plexuí fubftrata* Dein de ut plexus ¿lie ex uno uafe,aut fi dextru fi' h V t f t c f a
níftro coníuncftu fingít, ex duobus complican incipit, ita quoq? plexus huíus íurculos íenfim tun7fifr.
collígí,ac tándem in duo rurfus uafa definere atteftatur,molle¿llisuafis reípondentía,quæ
plexum eflormare dicebatunQuàm ucro hæc ab omni proríus uerítate fint aliena,quantumq*
Naturæ ofeítantíam arguant,is demum percípíet,qu¿ uerameíus arteríaeíóporalís rami feriem
dídícerít,quemperoblongum íllud oftis foramen in caluariam penetrare dixim us: 8¿ tit pie-
raque taceam, expen der it paríter, quàm ¿mpoflíbílefituaià æquè grandia cerebrum petere,
atque in caluariam primum pertingunt, quum tam infignes1rami duras membranas latera,8¿ Ub.3 ifi.csp. t4
r,x, /*
per foramina fccundí parís neruorum ad oculos, ac ad narium amplítudíncm abíllísuafis k tfZ f i , c d '
priuíquamtenucm accédant cerebri membranam dífpergantur» Cæterum quæhorumuafo- h lib. i G•
runi ucra fit feries,in tertio libro dum cerebri naia non minus quàm relíquas corporis uenas 8 C
arterías periequerer, adeo uere 8c ad amuilim deferibere conatus ium,uthic locus neutiquam
eius
 DE H V M A N I C O R P O R I S F AB RI C A L I B E R

D E 0 L F ^ f C T V S O R G A N O .
Caput XT I I I *

ieri quarti tertium Caput conferibcns^atqueneceilario propter ner^

uorum fcricm olfaftus organi conftru<ftionem profequens 3arbitrabar
f \mehoclococertiusaliquidde olfa&us inftrumento prxcepturu,quarri
^ ilio Capite nudam conftruftionem enarrans,faciendum duxeram* Ve^
rùmquum aliud nihilcertiusmihiftiidiofeadmodum odoratus organi
in fig-C* ^ naturaminquirenti hadtenusoccurrerit^praeièns Caputcumillo com-
V. 13 fig“*
LL muneeiTe uelim * Procteraduos enim illos neruis non abßmiles cerebri
b8fi- ex. 6 procelìiis3q u iin 15o&aui caluariae oflis fìnus pertingunt,S^frontis oilis fìnus38£ iubftantiam
li.i a, b,a. ilhs c o n te n ta m i dforamina tum durac cerebri membrano^tum odium lue recenfere poilenu
«hiUiK V ollem n am qu ehicd eod oribu sihu iu s fenfus medio Ì dein temperiealiquidpertradare,
¿ij/i.Djö nein immenfumhic meus conatusaquipraeter opinionem iamexcreuit3impenfìus crefcau
crG»G*
DE OC N L O VISVS I N S T R U M E N T O.
Caput

PRIMA D E C I M I Q.V A R T I CAPITIS

FIGV

H < A E C figura tartan qua pra fetiti Capiti prapor

nuntur prima,alteram oculipartatiexprimit,unaJcelio-'
ne ab anteriorifede perpofleriorem? atp itaper neruum
uifarium ¿¿nifi:perindefcilicet^acfiquis diuifefecundum
longitudine»! cep<z alteratapartetn eajuperfiae deìineas
retin a alteriparti connata continuapfierat* <.^ftcp hoc
quop modo cotlosquatuor dementa inplano depinge'
rejòlemits*

p u n ica ^ n u riorì’humoris cryE allin ifedi obduéla,®- tenltifiinut ceparum pellicuteinfar

pellucida*
C Humor uitreus*

F Tenuis cerebri m em b ran a portio,ncruo uifonoobdl‘äa\ ¿eoenem

K1 Tunica ab uuea inititìttl

flitiumpariter uitrei hutnoris ab acqueo Hh 4 L Durx
 ¿44- A N D RE AH VE S A L I I BRVXELLENSIS
jg Dura?ccrebri membrana^porfío ncnium uiforiunt obuolucns*
M JJura oculi tunica¿quatti dura cercbri membrana condlituit♦
JDurec oculi tunica: pars ¿duce eormi indiar pellucida uifitur*
O H um or aqueus,atque infirius O fedetn indicai, in quafiufiiifiones p erunqueprouemunt*
V p M u[culi oculuin molientes. . '
Q ^ fdbeerens,dibatte oculi tunica. Cceterùmfiubfequetcs modo figura?feriatitn oculi partes cxs
primuni, primùm quidem humores,ac dein túnicas.^Atq¿ hasfiguras omntsj empera primari
quam modo exprefiitniti,non ineptè contuleris: quando quidem ilice compofitionis ordine inuiccm
lub[e(juuntur,ac ad primee buiitifigurce proportio ncmJunt exprefice.

X I I .

DECEM ET OC T O FIG V R A R V M HIC SERIATIM

primamfub{èquentium38£earundem chara&erum Index.
S C H 2 V JD figura folùtn cry diallinum humorem anteriori fede ita exprimit,
quemddmòdwH is omnibus ilium ambientistipartibus liberatiti, è direélo intuenti occurreret.
R crtia figura nudum prorfus cryilallinutH huiHorcfn commodlrat, ea fedefe oflendentem,qua
R . ex later e,ut ita dicatn, ab aliquoJpcftarctur. erùm R ajperitatemfiedemp notai,cui oculi
tunica
 DE H V M A N I C O R P O R I S P A B R I C A LI B E R VII. 6A;
tunicapalpebrarumpilos refirens,<tc undecima o duodecimafiguris exprimendafiumoricry
fluitino colinafeitur.
Quartafigura humoremuitrtum ita effiäumU
quam in oculo obtinet,referuaret,in anteriori ipfiiu fede confiicuus efet, quum cryflallitms hu
S.m or ex ilio euulfusejfiet. S enim cantiateipfius indicatali quam media
reponebatur. , '
Quintafigura uitreum humorem eademfide qua quarta adhuc
T . nusbumor T notatusinnatat.
V '. Sextauitreum humorem ex latere exprimit.und cum cry flottino, quiipft adhucinnatans V
notatur♦
Septimafigura aqueum humorem ex latere ita exprimif, quemadmodum in oculo confiiflit,^
-N* adhuc anteriore cryflallini huniorisJedem integit. Jff nanp cryflallinü humorem inpro?finti
Y ♦ figura notat.ac Y earn humoris aqueifedern indicatala uuece tunicce pars in ipfogdum integer
efl oculus) continetuf,quce d cornea abfi edit,diflatip.
d,b. Ottauafigura uitreum humorem a notatum,%yaqueum b infignitumfimulcdmonflratjta imi
cem dißitos,quemadmodum ea dirimuntur tunica, quam palpebrarum pilis nonperperam in efs
C* figie aßimilamus. tp huius tuniculcefedes inter bos humores confiflens c indieatur^
Nona figura tunica anteriori cryflallini humorisfidi obnata,Qfiy infigniter pellucida, atp hie
ab ipfo humore liberatami latere exprimit.
Decimafigura cryflallinum humorem d latere oflendit,adhuc ea fmietila inteftum,quem nos
d, e* nafigura exprefiit. atq, kic d tuniculam, e tierb cry flallini humorispartem indicant poflerio
rem,<& illa tuniculano obduclamfiedin uitreo humore,qmm integer efl oculus,natitantem*
JY ndecimafigura anteriorem feu pofleriore partem indicat tunic¿equam tineaproducit, quercp
g, g. palpebrarumpilis aßimilatur. C cetera heec circulog & g notato ab uueapronafcitur,circulo
fi fi. autef&finfignito cryfialiino humori infieritur,adnafizittir ut*
h, h. Duodecimafigura tunica, quam undecima oflendit adhuc uitreo humori obduStarna cryfial
L lino adnatam continet. h enim e r h tunicam notante i ucrò,humorem cryfiallinum.
ù D ecima t ertiafigura,tunicam oflendit, quam reti difieäionisperiti comparai, atque hcec d la
ter e exprimitur und cum ncrui rifiorì)fubflantia k infignitadura tenuicp cerebri membra'
nis libera. _■
Decima quarta figura uuece tunicce internam oflenditfuperficietiu hic enim ipfiam euerfidinoti
l interficandüfit,delineauimm. litaqsportiunculd notai tunicce,in quam rifiorì) neruifiubfiatici
m. difjoluitur.mfedem,in qua anterior uueceregio introrfiumfieu inpofleriora comprimiti.
Decima quintafigura externam uuece tuniccefiuperficiem ex latere delineatam continet,und
n cum nervirifioriifubflantia, tenui membrana cerebri obduéla .n enim nerui rifiorì) fiibflantiam
o notai hic d tenui qua inuoluitur membrana liberata, o tenuis notatur membrana,nerui rifiorìf
‘ fubfltntiam inteaens,^ hic ddura membranacee ipfiam quoque antefieäionem obuoluit,denu
t ù dita p p uenarum arteriarumcp d duraoculi tunicata meantpertinentium fiuntportiunculce,
qq iam ex]feriefieäionis effiraflce. q,qfiedes,qua uuea tunica anteriori inparte comprimitar,&
r. d cornea abficedit,r firamen,uuecepupillam conflituens.
Decima fexta figura duram oculi tunicam ex latere commonßrat,tranfutrja jcäione iti hoc di
Kifam ut feries in conibeäum ueniret, uaforum ab tpfa in uueampertinentium.Significet igttur
r Pnerumi uiforiutn, una cum duabui ilium inuoluentibus membranis abttuncatum, O uenis ar*
f i teriisdi conco,nitatum. tuerò& t uenas,arterias$per duram oculi tunicam excurrentes.uau
ihu. temèuuuea,n tunicam hic propter dur*fcißione
x. forum excipiente. Cxterum x federn indicai,ubi dura oculi tunica indiar cornu l<emgatur?peU
y. lu c id i cernitur.fedi autem y notata:,pupille reftondetframe,u
D ecLfeptJfiguraintegram m dam g d ü r f e n mnamf ü g t e n e
«. (beäandam exbibet, und cum magna uiforij nerui por tioned qua « nota tp fiu tß g ln a g
Ì W . iu erò tenuem qua obducitur membranam, y autem duram cerebri
x,y.teriasep nerumi uiforium concomitant's,Torrox,O'dein y,idem hic deci
indicant. D c c im a
 A N Ö R È AE V E á Á t t l ßRVXELLENSIi

h?h+ mufculosócuiutn mouentes , » & » ddbarente oculitunicdin?Q maiorem oculi circulunt fe>
K don,uhi adb#res membrana definit, corn ea fa tunica pertinaeißm e adnajcitur. k dutem Jedem
v.» notdbit,è regióne p u p illa fu minoris circuii confìflentem . ' ~
D ecim a nonafigura anteriore oculi integri,*®* à palpebris tantum liberi Jedem exprim it.atß
A* Ite a carunculam ìnfinnat * in maiori oculi fedis ángulo rcpofìtam» « nero dein idem
n M Ine atque in p r a cedente figura indicante C aterim fìa licu i oculi enarrationem ab extimis ipfìus
partibm p er [equi uifumfìt, isinuerfo oculifigurarum ordine decima, nonamfecu n d a loco habe
bitp®* decima o ¿lau am tertia ?atcp ita deine eps+
a t i o n E m formationís capiris primo libro pcrquirentes,oculorum
Oculorum
fùws. fìtum,quinerrtinem latet,defcripfimusrin fecundo autern libro oculoru
numerum Si mouentes ipfos mufculos, uri Si palpebraru quoq natura
neceflariò edocuimus* In prxièntia uerò oculi fphxrx modo exa&è ro>
tundí condru&ionem enarrai uris,cam à centro aut ab ultima ipfìus cir- 4
O culi cófini* cumferentia aufpicari integru erit:perinde ac fì oui codrucfrione quis,ab
¿lioqiíi cndjf
randa» _ _______ ipfìus luteo ad albu,8¿ deinadtenuem membranula albo obdu<ftà,&:
podeaadputamencrudamue aggrederetur : aut à cruda ad tenuemeam membranuiam,ac
dein ad album, ^hincad luteum enarrano fìeret» Pari prorfusmodoquonumdipartes,autà
terra ad aquam, aerem,ignem, lunx ccdum,ac fìc deinceps ad extimum ufq$ ccclu, aut ab hoc
ccelo ad centra ufque mundi,ipfam uideli cet terram,recenferemus. Mu ndo nanq; 6C ouo ocu.
li fabrica quod ad condrucHone fpecftat, coferri poted,Quam quo exaiftius tradatur,eademq$
podmodu memoria: fìrmius hxreat,à centro primu ad extíma íuperficíe,8¿ podmodu ab hac
l s ädilludpertraöabimiis+Eft ita q? oculi centru humor, quem Grx ci UpvsttfaovdlH uocant,utí S i
fidili a
nos quocp, qui Si glàcialem illununcupamus,à fìmilitudinenimiru quam cumlucidiiTìma già
cíe di exadriilimo cry (tallo obtinet,n5 quidem in confìfteriaautduritie,uerum in colore,feu lu
ce potius Si peliuciditate* Ed enim ís humor optimi cry dalli modo pellucididìmu^, Si omnia
quíbusiamexemptusuítrialícuíusmodoímponíturímpenfe quorundá fpecilloru ritu adau
gens.Confìdentia aute ea condituitur,ut ab oculo liberatus no defluat, fed ipfìus rotunda for
mam molliufculx cerx ritu feruet, Atque hxc non exacfte rottindum exprimit globum, ièd Sf
aiíteríorí S i poderiori parte leuiter non fecus compredum,quam fì ex lignei globi medio iecun
dum líneas xquí didätes orbem cradiufculum ferra exemiiles,8£ dein duas globi partes denuo
conglutinaiIes,adeò utprxfens humor in anteriora Si poderiora minus protuberet,quam fe^
Curidùm orbem inlaterà, Si fuperiùs S i inferiùs quodammodo ad lentis fìmilitudincm. unde
eriamhunchumorem cpccKoadl» Grxcis nuncupatu fuífíe arbitrar, etiamfì nefeio quam oculi
.x__^ tunicam ali} ita uocareuideàtur.Superficiecondatlxui&Cinfìgniter lubrica A niucrixipfìus ^
TunicuL ce. anteriori fèdi btuniculaobnafciturinftar tenuidìmx ceparum pelliculx,cuiufmodi inter craf f f p LCtl0
¿¿smodopellu fìores ceparum orbes reperìmus,tenuis S i exacfhdimèpellucida^ hxc tunica eius generis ce* ^ j .
T/*«^ humoris parum pcliiculx durior ed, ac(ut dicebam) toti anteriori humoris crydallini fediobducitur,
cu.d, d.iteno. J ^ a i W i l 1 K t A l l V “ UJLc*" M u t i c i U ltC l/ a iI ly l'J ll a n u u u i l u u i n u n o V .iju « m iu iv v * * ^

cryfìatiini fe~ nulla parte cpoderiorem ipfìus fedem cotingens, fed inibì fìniens,ubi cry daliinus humor am
dì olmata, plidlmus cernitur;8£ ipfìus capacior confi deret circulus,fì illuni multis xquedidan ribus circu
Ìis,feulineisorbicularimobuolutum fìngeremus*Huic tuniculx nullum priuatimnomenim
ditum elle uidetur,nifì forte à cotinuarùm aranex telarum imaginehanc ccfctponJlH Grxci uo
cauerint* refpondet enimtenuitate, quamuis neutiquam robore8£ duritia, illis aranearutelis.
Ego illam inter didecandum, uri iam dixi,ceparum tcnuiiTimis,acpariter pellucidiilìmis merm
branulis cofero: cornu etiam illam collaturus, fì modo cornu in laminas diuiitim tam tenue ac
pcllucidum Si lxue3atque hxc ed tunica,reddi poiIct,Tunicx enimhuius fubdantia àcor^
nu iubdantia nihil differt. Sit igitur prxfens tunica iècundum in oculi condrucTtionenobis
enarratum corpus, quod quidem anteriori tantum centri, hoc ed humoris crydallini parti,
'P"itreas obducitur,ac uelut ièmiglobus tantum in oculi fabrica cenfendum uenit. Porrò poderior hiu
Humor, nioris crydallini ièdes,dicda nuper tunicula no obteda, in alio contincturchumore, qui indar
liiedrj globi in poderiore oculi lède copi0ÌUsreponitur,uulgari quidem albo uitro iamrefrf p^ctsji^
gerato colore lucid itatecorréipòndens. non enim adeò lucid used,atque cry daliinus hu­
mor, aut exa‘di{fìmucrydallum,Cofìdentiaautem, humore cry dallinolongèmollioruifìtur:
& ab oculo exemptus, fuum terminum formamene neutiquam ièruat* quamuis interim aqux
modo non deduat,fcd ita confidat,quemadmodum lutrum in fornacibus fufum, &Cferreis ca^
4 nalibus
 DE H V M A N I C O R P O R I S F A B R I C A
nalibus,quibusid ab artifìcibusà fornace eximimr • L I B E R VII. 047
quidem ita ignito,coniìftentia hic humor conoruifatnon colorTféu vr*5 huiufmodi uitro
unpnùsdixi,refrigerato uitroluCiditaterefpt?deàt R i f n ^ n ! r v Uadltate>quumhumor.
quam fimiltmum uideamus. QuandoitacBprtefens humor r i c(?ndentI&rro colore
tem refrigerato & formato iam uitro refpodet,v*Ai«yi* G r*cis nobh* Ultr° ducldltf e au
cupatur. Atquehic humor multis numeris copiam cryftallini humflrUef ° WtIeUS merit° 111111
ìnoculoreponiturièmigloboiìmilis eft cuius nhna f -c • r|sfuperas quumadhuc
tundaaut4 uconuexahlp ofterio anro\3 e r ^ ^ Peldlaes° ^ anteriorafpecW ,ro!
h M ciei medio' flnus imprimeretur t à ^i t us a l i t a n o k CU*e1S311 ter,oris^ d‘s^Hplana:iùperfi
quchumoriuitreoita immittitur^acTfi g^obum^n am ta *!^ ^ 008 piseft.Isnan-
exade in aquam mergitur, altera fupra&aquam con (nir ataiUem Cel neres» CUWs media pars
aquamnihil mediai,ia quocpinter c^ftdhnum ^uSvii3* Ut ^laJ-er *Iufm°di globum &
humores inuicéfecuscomittuntur onàmol 1 t m mhilprorfuSintercedit:nequeiIli
gifiX,<zr
uCT %
2fi-
hifig. h,h quandamobduci,fuoloco dicam quxcilnsnaW b ‘«P.noji occupata;stuniculam
dndjcun*
turi.
latimIme*modocry(fallinohumori,u b iisL p l i f f i I m S ' E d f i ° rbkU 0 a i l M
fc»/î.E.cr inuolucrummihiuemtenarrandum,quopofterioruitrei humor/*:C ! * u n Nunc autem crumexmrui
totdlj jig. quamqj nerui uiforij fubifantia in quarto libro con ft,t nere d tó aefi1 Proxime< ° ™ r »
demi,2fi*
cap-2/î> 4 I
eduftam
ex G.
I ijfi.nCU aliarvi degenerar oculi tunicam,qua; uueauocabitur,& dura quota membranain "ablm n
ß,y,J. dut
i fig.Ecum dura dteetur, & ucnx quoque & arter.^uti feriatimenarrabo) oculi c o n iL d io n é t S f
F&L. Q f um Pnmi,m itaquenerui uiforij fubftantia in oculum meroitur mollior rrrlX !
mi fi. G.ct i*1 a,t.l!.ni quoddam inuolucrum pofteriori uitrei humoris ièdFobdudìum,& „ 5 uÌtramediam
tota 14, ii
ocul. fedem .nantenorapertinens,& extremé gradlibus, fed interim cSfpicuis uenulis acÌem
h*
mfiM.zr artcn|sintertexta H*ucnu aeatutlic*radiceantrorfumdudfreipfiexporrigunfur qràm pri
tota firè mum neruusille dilatatur.Cteterum Galenus in decimo de Partii ufuhtnuiqhoc inuolucrum
1 6CT17 fi.
a p ernqitunic* nomine no digitavi :forfitan quòd catterarum tunicarum modo membranea
non (it ied m o llis i ueluti mucoraliquis ex naribus procidens. quum enim hocinuolucnim
lecantibus in unum colligitur,atque a fua radice propender,mucorem,aut cerebri fubftantiam
aqua quapia diluta refereno enim ita folidum craflumq?,ac cerebri fubftantia uifttur Vtcunq?
uero fìt, bue tunica nuncupandu ueniat,fìueminus, conftat Galenum quoquein libris de Hfo
pocratis &CPlatonis d ecretisi iteri in odauo dePartium ufu hoc inuolucrum,tunicam appel
laile* Nequeegoicio quodnomen illi aptiusquàm inuolucri,aut tunica? indipoflittquum
uti diximuSjtoti pofteriori fedi humoris uitrei proximè obducatur,illum^ integatperindeat*
que tenuis oui pellicula oui album tunc cStinere diceremus, quum dimidia oufpartem ab alia
elfraiftam ÒCadirneoppletam manibus ièruaremus,Eft enim hocinuolucru forma dimidiato
tantum ouo comparandum, aut minoripifeatorum reti,quod uni accommodaturbaculo3&:
ex ampia bah dimidiati globimodoin obtufum mucronemfèrtur* Ab huiufmodi enim retis
imagine arbitror praefens inuolucrum Grsecis nuncupatum fuiftè. nam retis for
mani,non autem plexum refert,quum undiq? (ibi ftt continuum«Nifi forte uenulas & arterias
ipiì
ipn intertextas3quis retiaftimiiandas
inceriexcabjLiuiìsreLi co tenderei« Hadenus itaqp quatuor oculipartesreceniui,
aiuimiaiiuaiLULtnuerec«jndu:eiiusita(^
Oifig.Gab duos nimirum 1 humores,
humores,^ Si totidem tunicas : ac pro
oro inde iam inerite)0
mpnrn 0eam agarediar tunicam,
ïeduâum.
O" tota fi'
quæ aà tenui mernurana
qux membrana nerui uiforij ilibftantiam concomitantem producitur« M
uuori) ìuonannam ox enim atep
iVlox atqj ^ uniCdÄ*tc'
re‘l4>iifi> haec membrana * rana ftmul cum neruo oculum fubit, in tunica degenerai ad onines
omn rs nmìi
oculi ièdes,glo. ’lTrlZflr™d
“1cerdri
bi modo,ut ita dicam, pertinentem, non enim utinuper comemorata tunica,quam nerui pro^ er mte* nuZ
ducebat fubftantia,pofteriorem oculi ièdem iblum occupai,uerùm ÒCanteriori quocp obducf cui uu'
tur, & in tota po fteriori oculi lède proximè tunicam inueftit, à nerui fubftatia pronatam, Se in
pi/ì.0,0. horum contagli prorius nihil mediat,neq? ambo etiam inuicem aliquo nexu prteterquàm con
7 f i .Z T tadu committuntur. qua autem prasièns tunica à tenui membrana conformata,anteriori oculi
' ßfig-l>. fedi obducitur, in terna fua iuperftcie undiciphumorem cotingit &Tcopleditur, quem aqueum
5 tfi. M f .
natu ab L. Se albugineum uocari paulo pò ft audies «Externa uerò huius tunicte fuperfìcies paisimqea tuni
dut 16 etiy
figura.
'¿fi- H>+
 64S A N D R E AE VESALIÌ brvxellensis
pione nonnihil introrfunt comprimimi*,aliqua fui parte planarh fuperfìciem proconuexa ac
cubiculari commonftrans» Quum enim hsec tunica ad eam ufq? anterioris oculi ledis regioncm
pertingit,{ècundtim quam smaiór oculieduciturcirculus,quem iride uocamus,aut quo albu *
òculi(ut italoquar)à nigro diftinguitur,^' ea tunica: a dura cerebri membrana pronatae pars gMnt
£onfìftit,quam cornuin luciditate b i fubftàtia quoq coparabimus,ipià ab hac abfcedit quam t 1 /?$.**.
dura procreai membrana,neq? amplius illam contingens inibì in pofterioracomprimitur,qua
illi parti quam eòrrtuaffimilamus,itafubduci debuiiIet,qucmadmodum fecundùm reliquam
oculi regione illi fubducitur tunicse,quam dura membrana efformat* Ncque hac duntaxat im
prefsione prsefens tunica à tenui membrana cerebri generata donatur, u cràni edam in huius
compreflióiiis mediouforamine quodam peruia eft,quod xminimu in oculo apparente efFor I,l+
Pupilla» mat circulum,&pupilla nobis appellatur. Adeò ut hsectunica uuae folliculo,à quo peduncu- girar. '
lum quo affirmatur extraxeris, quàm fìmillima fît, præièrtim fi uuam illic parum con cidi ile, xi6,i7fi^
8Cut fituacuariintelligas, ubi pedunculum extraxeris.Totus enim uuæfolliculus tunica: huic y‘t8>
refpondebittea autem concidentia illi refpondebit compreftìoni, quam in anteriori parte hæc
tunica fìbi uendicat. Foramen auté quo pedunculus firmabatur,ipfî pupillæ coparatur. Atcp
ab hac fîmilitudineGræci præfente tunica ¿xyosu/lù bi ^>a,nòs auté uuea appellamus.Quonià
uerò à tenui cerebri membrana yo^dlu: di&a,hæc tunica conftituitur, Græci illam quoque
nuncupàrut.Quanquamno obidfolum quod à tenui membrana cerebri produciti
eam ita uocarunt,fèd forfìtan quod ipfa uenas arteriasloculi fuftinet,pcrinde atq? tenuis mem
brana cerebri uaia fuffulcit. Quandoquidem pailìm qua uuea tunica, illa obducitur, quam du
ram cerebri membrana progenerare moxdicam; uenaru arteriarumqi furculi ab hac in uueam y lSP- P>P*
pertingunt, bC uueam ita exafperant, ut hac quoque ex paminternæfuperfîciei folliculiuuæ 1
accedat, quæ fibras illas continet, quibus üuæcaro b i acini fuftinentur. Quum itaqueabea
tunica quam dura cerebri membrana procréât, complures uaforum furculi fparfim in uueam
"Vilex tunica: producantür, fit eorum furculorum internentuuueam illi tunicæ connafci. Q ua uerò uuea
colo res .
tunica ab illa fècundùm iridis circulum abfcedit, introrfumq? premitur,uuea pertinaciter fècun
dùm to tum circuii du&unt ipfi adnafeitur, bCcolorem euariat. Vuea nanq? tota fuperficie qua
dura tunica fuccingitur, perpetuò nigra eft, b i modice humecfia : in anteriori autem fuse com-
preftionis fède uarietingiturj eum^ Temper exprimitcolore,qui in oculi iride feumaiori circu-
lo,aut oculi nigro occurrit,cuius grana oculos nigros aut cæfîos,aut glaucos dicimus. Neuti-
S x bumorii quam enim is color humoru oculi beneficio cofurgit. quod 8éfî magnü fît paradoxu,no fecus
uut J]>iritmim
copia oculorti tamen id probatumuelim, quant quod is oculi color in uuea perpetuò appareat, irne integro
Colortm non oculojfîue efftuxo humore, ime ip fa uuea tunica à dura liberata,diuulfaq?. Quod non fòlum in
euariari. hominis oculo eft cernere, fed bCin cuiufuis alterius animalis oculo .Cseterum interna uueæ fu
perfides uarqsinterftinguitcoloribus.inpofteriorienim oculi fède,qua hæc tunicaprimùm
pronafcitur,fubalba eft. mox uiridis,8é dein cærulea iridis in modum efficitur ♦atop hos colo-
resinpoftcriorioculifèdeadhucinternahæcfixperficiespoflidet,in anteriori auté oculi fede
uniuerfa impenfe nigricat. bCnon adeò læuis hic atque in pofteriori fede uifitur:quod illi po-
tifsimùm accidit propter proceftus,quos à fé hac in parte educits tunicam conftituturos,quæ gUr£.
j T unica ci -
anteriori uitrei humoris fèdi obducitur,b i ueluti ainterftitiu eft uitrei b i eius quem aqueum no a ifì. kIn-
lijs Ç7 pal­ minabimus.Præièns tunica planis duntaxat donatur fùperfìciebus, non autem concauisaut ter Ceto.
pebrarti pili* conuexis.Quandoquidem hanc tunica conftitueres,fî ex tenuiflìma araneæ tela orbem exfcin
comparata .
deres tan turn, quitta eft anterior fèdes uitrei humoris, ac dein iti hoc orbe alium orbiculu excin
deres, foramen fa&urus tam amplum, atop cryftallinus humor amplus eft,ubi uifitur ampliftt'
mus. Huiufmodinancporbi præfentem tunicam c5ferrepoftès,fî ilium circulatimabuueatu-
nica pronafei fingeres,illicq? fuo foramine cry ftallino connafci,ubi is ampliftimus cernitur. V e
rum hæc tunica tenuitate araneæ telas fère fuperat,& proceftulis ab uuea pronatis talibus con
ftat,ut nigra cilia, feu palpebrarum pilos imagine infîgniter exprimât. Num autem tunica,aut
aliter nuncupanda fit,no admodummoronmodo quanam federeponatur, 8C quibus co m it
JD«r<£ oc.v/x tatur, qua fît imagine bCfubftatia, explice, mihiqp nullum occurrat nomen quod ipfî aptius fît
tunica à dura quàm tunicæ,autfîuoles,interftitqinteruitreuhumoré,òéeumquem albugineuaqueumue
cerebri menu
nuncupabimus. Sed iam tempeftiuum fuerit bc bduram tunicam fermone c o m p le t quant à h
irrana edudla.
dura cerebri membrana uiforiu neruum inueftiente pronafei ac diftolui credimus .Quum pri-
mum enim hæc membrana oculi pofteriori fedicapplantatur,dilatefcit, SC crafsior ac durior frè x6, n»
ipia cerebri dura membrana euadens,orbiculatim undique o culo obducitur, tam in an teriora c16H i
quant in pofteriora pertingens. quanquam interim cum palTînt fibi fîmilis fît, nequefîmplici
donetur nomine*Q ua enim pofteriorem oculi lèdetti conftituit,8c in anteriori fède ad dmaio-
rem
 DE HVHANI CORPORIS FABRics UBER
vii. ¿49
remoculi circulu feuiridem ufqj pertingit, crafla & dura eftfunde &:
ufi:N->«.
.7 f c x f i '
don dura cerebri membrang modo opaca,& minimepellucida.' Ea v e c a T L ”UnCUpf
tm A o’y- ieu iris cofiftit hac tunica in cornuimaginem degenerar, quodin laminas diuifum

uigatu, uitnalicuiusloco Iucemaaccomodatur,pellucidumffleft.Necti h ac n ra f

pars, cornu in luciditate qua idetiafuperat folu refnodet ueru&'fnNfl-?' ^ entis tunica*

pars fecantibusnòfecus radi difiunoicRualet auàmiì ex limmitoT? r r ‘ * ctumc®

comoailis cóftimpretur.ArrBh^.fn?, „ . . i l - . - , ii1ls liquor feu fquamisinuicem
tane tunica*
partem derad, prac.pit, quam a tantacum cornu fimilitudine G raci^ os uerò co^
“ ». Q.uanqUldentur
° mman: US‘ uidenturGracorum
Gracorumpleriq? nonhanc
pleriqp non tantumpraféntis feudur’
hanctantum r„.. j . a
ri! r»lp lT ^ C
TfÌlltaaPPea^e>UerUIT,UnlUCr^lm^<lUUrrlIP^aln^§nlter durafìt) m u f f o uodue
in a rdiqua ipflUS feuCn5 pellUdda’ac fi il,a diuerfa t u n i c a ,
mus gUa> nemirnem ia™mlrari a*itro t, quum haud alfer quam modo dixù
ditfi- u,u. “ Dcni^rm, l^ J T rna h d “ ica: %crficies,tota ea fede qua cornu modo
n V u m lor r ?■abf<3i al\CUT fubftattein^ruentufucdngit,ipfi^ uenarum arte,
ht;,n 7 §7 jUr Prlus,dlxlmus»adnaic,tunquemadmodum etiàilli pertmadflìmèac orbicu
Iatim adneiftitur.fecundum malore oculi circuii! feu iride. Porrò ea fede qua hac tunica cornu
mirar pellucida cemitur, uueànonc5tingit,& tantifperatq?oculusiànuseft,ab uuea notabili
mtcruallo inibì diftat,qua uuea anteriori in fede comprimiti^ Hoc interuallum & uniuerfum
eìmfigu.ù
B adi ipacium quod mter anteriorem cryftallini humoris ièdem Se pupillam habetur,f hurnore ilio tìm m
fi fi. 0,0. adimplctur,qui adhuc enarradus fupèreft, ac uerus humor cenfetur . nam aqusemodo tennis ’
totaferì' 7, quodammodo fecantibus & fuffufìones curantibus occurrit, &in(ignitcraquscmodo peliti*
fi.QrSfì.b,
eidos cernir rundeetia vM&Ms Gracis,nobis uero aqueus nominat.quanquam pleriq? hunc
oui humori comparates, illuni albugineum nuncupent ; etiamfì arbitrer Grxcos hunc humo-
rem in albo non cotuliiIe,quu neutiqua xque craiius iit,8£ multu accedit illi humori,quem ex
recentibus integrisq? ouis igni appofltis refudare cernimus. Atqp hic humor uuex tunice parte
cornexin Fano oculo no contiguam fuftinet,8£(uti dixi)in priori ac in pofteriori eius partibus
continetur:atq? quum in oculo cofiftit,terminoq? alieno,ut fìc dica,c6cluditur,uitra humoris
modo dimidiu exprimitglobu,cuius pofterior pars,quae plana conftatfuperfìcie,tantu habet
fìnum, quanta in anterioraprotuberas cryftallini humoris eft pars* Anterior aure aqueihumo
ris fedes gibba, dimidiatiqj globi modo rotunda eft, fecundu oculi nimiru formato. Cxterùm
cxtcrna dure tunica: fuperfìcies tota fede qua pellucida cernitur, ac reuera cornea exiftit,admo
dum laeuis eft 8£Ìubrica;ueru extera lede ita afpera inxqualisq? uifìtur,quemadmodu inuicem
cenata: mébranx ad mutuu conta&ii exaiperatur. Pofteriori enim dura mebrana: ièdiprater
g \6fìgU.t.
bijìg. P>P.
s uenas &Carterias ipfìimplicitashmufculus inièrit3quem mufculoruoculu mouentiufeptimu Adbarensat*
aut potila numerauimusrdeindelateribusiuperioriqp ac inferioriexternae huiusfuperficieifedibus3ncr- ^ uc°cuUup
mujculoru uoiìrtcnuitatesmufculoruinièruntur3quos fexprimos oculùmouetesrecefuimus+&deinde mcd'
ìttiagiìic pe
le ex figu­
anteriori quoc^ durx tunicp parti ad iride ufqj feu malore oculi circulu ’tunica obnafcitur^quse
r i capita adhuc comemorada fupereft^acadhxres eo quòd oculu continet^&uicinispartibuscomittit,
ulib.i. dicit,alba à colore que poftèdit etia nuncupata. Hxc mebrana anteriori tantu oculi fediobdu
ìi fi.Q^i$ cfta tenuis eft, illi cotinua qux internapalpebraru fedeinueftit, oculi^partiu numero afcribb

tur,quemadmodu &ipix palpebra,fi modo cui id uifum ftt,his quoq^ partibus adii ci poflunu
k 1figu. A. Fuit ìtaqphxc oculi partiu ièriesf humor cry ftallinust’tunicula cepis pellicule tenuifìimgmodò
lifigu. B.
Hiifigli. C.
pellucida,anteriori^ cryftallini humoris fedi obnata:"1humor uitreus in pofteriori oculi fede •
ihfigu.E. tantu pofitus:”tunica in qua uiibrfj nerui fubftatia reiòluit, ac pofteriore humoris uitreifed?
01 fi.G, H. tantum ample&it:0tunica uuea,à tenui cerebri mebrana principiti duces;ptunicafeu orbis ara
Plfigu. K.
nex telx modo tenuis Si nigricans,& interftitiu uitrei humoris ab aqueo;qtunica dura,qux in
tifi -M,N.
tifi. 0 , 0 . anteriori oculi fede cornu modo pellucida reddit: aqueus humor: sièpté oculum mouetes mii
Stfig.P,P. fculi:'tunica adhxres,feu alba,anteriori tantii oculi fede obnata : palpebra, 6Cdemu uenxaé
tifign.Q^ arterix*Cxteru ft quis modo oculi coftrudione ab extimis ad intima aggredì uelit, iam prom

ptiftimum eft retrograda ferie illu eas perfequi:aut Ciuolet feparatim humores^ dein tunicas
comemorare,nihil prohibet.Ego uerò nunc ea o culu enarratione perfecutus fum,qua in fcho
lis uti foleo primu oculi conftrutftione expiicans, 3C in charta maiufcula effigie ita fenfim deli-
neans,atcB in primahuic Capiti pr^pofìta figura oculfx exprimere conatus fum.dein poft enar
ratione ita fedone obicns, queadmodfi fuo loco in ultimo huiuslibri capite fubqeia. Veni u£
oculifabncaadeòftudiofcfoleoc6monftrare,utfpe(ftantmnemoinipfaquicqdefìderaret:ita Oculi pani#
in ipfius partili ufu explicàdo hic prorfus obmutcfco, quod mihi ipfì de primario uiius mitrila J
mento no iatisfacia, at^ hac in parte quod fanti undiqj fit, a menonadfern poiie,mihiperiua
 6$c> ANDREA E VESALII BRVXELLENSIS
deam*Non fanéquafì cry ftallinu humorcm praecipuu uifus mftrumcntu cile3& ut hic alatur
uitrum produci,, Si huius grafiaoculi reliquas partes efFormatas effe, quemadmodu Galenus
in decimo de Partiu tifu diffufe pcrfequitur,comcmorare, aut hicpfolixèetiafcribere nequire:
fed quod mihi certo qui uifùs fiat, no confiet, hinccpreliquàoculi coftrudio depedeat, quodqj
potiilimùrri dehuiufmodi philofophoru Si mediconi cotrouerfi)s priuatim quseda aliquado
mihi fcribenda duxerim,prà:fetiti labore ad iuftam molem perdudo*
D E ^ Ì V D I T V S I N S T R V M E N T O .
C aput XS V .
V AE deauditusorgani fabrica modo enarrandaeirent,fuperiùs in primo
libro ita explicui : acque in pra: fenda, fi inibì iiihil commemoratum fuifièt
ea pertradaremjn odauo enim primi libri Capite1càuitatem auditus or" * EcCCcm'
gani gratia in caluarìa exfculptam,paratami,&deinde huius conCauitaris
foramirtamembranas 6^ofliculareceniui.Indecimofextoautemeiufdem llb'u
libri Capite,auris cartilaginum Si reliquarum confi rudionem,uti tun eoe
currit, modoq? animo obuerfat, perfecutusfum* Nihil enim hic certius de
auditu fonituq? pereipiendo,quàm inibì attexerc pofium, nifi edam plus nuncquàm dum illa
fcriberemiambigenijmihiq? longèminus iàtisfacià, Si non iàtis mirari queà,omnes de auditu
ipfiusqjobiedistarn prolixè citra organiipfìusuel maximefuperfìciariacognitioneicribere:
ex quo tamen precipua: ad prxfcntem difeeptationem petenda: crantdcmonfiradones.
D E G V S T V S I N S T R U M E N T O .
C aput X N I .
i n g v a m oris amplitudini adamufiim congruente guftus effe infiru
mentum,medicis iuxta ac philoiophis conceilum eft omnibus* quu itaqj
d Hi obuij
in decimo nono fecundi libri Capite,1nouem lingua: mufeulos, S iuaria funt in figu
illam tìbrarum,compofitionisqi in ipfius parte hiantc ore ante cofèdio- ris cap. 19
nem conipicua fpeciem una cum illius inuolucris recenfuerim, Si in ter- Ubi.
bfig. cap.6
tio libro* uenasc arteriasq? lingua petentiu feriem fimiliter dcícrípferím, lij.ramuli
[ in quarto libro ipfius neruos minime negIiges,quorunil alter precipua db X.
maioristertrj neruorumcoiugqradicis numerabatur portio, gufiusoccafionepotiifimumlin cfi. cap. iz
li. i c.
gua: oblata,calter uerò feptími neruoru cerebrí paris propagines mufculoru nomine linguam difig.cd.z
implicátes,nemo,utí arbitror,híc à me requíret,ut prolixa de lingua? fabrica ínter carteras pan Uh.4 Y.r.
tes,utuerùm fatear,mihí minus cognita, fermonem in fii tua,aut diffide iàporum diffèretias Si eifi.cdp.z
qualitates commemorem* liberarmi
D E T M C T V S I N S T R U M E N T O .
CrdlrnwSin
C aput X V I L
'primo libro T tadus quoq? inftrumentu in quarti libri initio me periecutu arbitror,
de L o c i i d f
fi¿lii. quum nullum neruu tadus fenfu no pra?ditu per corpus digeri ailererc,
S i Natur^ feopos in neruorum diftributione quantum is locus exigebat
enarrare: illoru fubridens fententia,qui unam eiufdém nerui portiuncu^
lam {enfili,alia motui abfqj fenili pra?eilè dociuerut* Acproinde totius hu
manx fabrica? partiü enarrätione pro mea uirili abfoluta, mine fupereft,
omniu partium qua? praeièn ti libro aggreifi fumus, fedionis rationé per
cribereÄ fi cuius . rds in alrjs libris tradita: iecandi ratio no expreifa fit, etiä illam ad huius li
bri calcem feriatim iubrjcere,8£ poffremò de uiuoru fedione nonulla proponere*
C E R E B R I , O M N IV M 'Q JV E QVM E P R X E '
f i nt i librò traduntur organorum adminiU randi n itio.
C aput X V i l i
v M M o DO mufeulosccruicemoccupantes,8^neruos ecctuicis doriali
medulla profìlientes, in Corpore quod nutritionis uitalisq? facultatis on
ganis inipiciendishadenus fubieruiuit,aggreflusfueris,fuadeo nuncca
put ita atque ad praecedentis libri fìnem recéiui,à reliquo corpore auferri.
Ablatum enim longe commodiùs, minoriq? moleffia attredabis,unde
edam capita detruncatorum hominum ad hunc ufum flint accommoda.'
. : precipue quod illa uix bene mortila, fiatim à fumpto fupplicio
mmus moroforum ìudicumac praefedorum opera,obtineri poffunt.In quoru numero fìquis
unquam alms,mehercule habédus cft,ftudioru unicus Mecocnas,illuftriisimi^ iènatusVeneti
fìngu^
 DE H V MA N I CORPORI S FABRlCA LIBER Vi f
«ligulareornamentimi m a r c v s antonivs 9 ft
c o n ta r e n v s, ob raram phb
lofophia:hnguarumq»cognitionem,actotfcelidfsimeobitasleoationes , ‘
qw nuncPatauin« urbis P k ^ r i^ f la m f lB m u s .u b o g p r o ^ n S Ä «
ftiandas copiam fuppcditat,ipfe human«corporis fabric« ftudiofil imi,i ; d V ']-dnl!nI
d Qfcfid- torjacaliusuelutiRomanorumBoethusautSa’afus oSecnnre V» lnilSln^e^ US^’ ^PCi’^a
per eius os {erra1diuidendumeft.acproindeLuaLlaM ^cLLT, ’§Itur caPut °btigerit, Qdhidrìdd&
mcdu figu- cerehri A n a ­
rd 7 wp*6 tncularcm duces fedone«,qu«polIicis latitudineelatifis quàm fu p S fu n t" L n inoppoT tomen qutìl-
tib.i.dbUta ttr aperceda.
esld6ftgu. lem ten-
eiuf-Ciip.ac dens,& illinc rurfus per tempora frontem a c c e d m s .D u ^ lw ^ L a L L iw ifo r a jq u a in gart
utifig.hu-
tC L u a d a L abeburneorum peflmum artifidbufpe
m hbri cjl
pxrdtd.

V b i L l S £ l r b 10r ineST r tCra T " r ’ & ,fodallS utraque « d a t cotincatis.

alioua T " T “ n s,obtufo cultdl‘ mucrone feeundùm fecnonem duCto.num
n - S * ^arS adh“c dluldenda fuperfit examinabis,ut & eam quoque ferra diuidas.Porrò
ne ledtioms finem ipfius principio elatiorem, depreffioremue moliaris, fi modo id cifra aliarri
operam (quanquam fàftu fitlongefacihmum) te fadurum no fidis^nihilobftiteritfuniculum
colore al,quo m tindum nud« cali,a n « fortiter illorum qui trabes in alleres diuidunt modo
circundare, ut colons orbicularem lineam, qua: ferram dirigat, caluari« intingat. Atque hunc
tumculumofliobuoluereconuenit.poftquamiam cutcm ¿rbiculatimdiifrcuiftirquippecu.
t,s lectio te manu ducere nequit.nam fetfionis in cute fa d « latera,dum caput ualidè cotinecur,
n ine inde ablceden te cute diuelluntur, Diuilà ad hunc modum caluaria, fi à ceruiceinferiori^
maxilla caput habueris liberum,illud fua bafi menf« impones,u trinquc fi uifum fum i ne in la.
tcraconcidat,lapidern,aIiud'ue limile collocans.Si uerò caputreliquo corpori fedionis ratio,
neadhuc h«reat, tot cenaci occipitioqj quadratos lapides, auttruncum aliquemfubr)des,ut
caput in an teriora reflexu eleuatumq?,ac fi bafiinniteretur.tibi alTurgat.Infuper fectioni per cal
uariam fad « ualidioris cultri tl or funi tranfuerfim ad frontem primum impones, & ilio modi,
ce iurfum deorfumcp a d o , (èdionem aliquoufc? dirimes. Idem quoque in occipitio tempori,
busq; tantiiper faciendum effquouiq, caluariam à dura cerebri membrana liberarne®: conié
ccris, tucenim uerticis crinibqs apprehenfìs attrahente manu os fubfequetur * Adempto ofie, *CutÌ4y ridipili
cutem fimulcum adipe SC carnea mcforanafolis manibus(alicubi tarnen cultroprius liberata) mei r rime ca r'
facile diuelles,&deindecultelÌi mucrone G rxcis uocata ^xpww^ipiumc^ indaga- nofcc, rie dein
b i f ìg .U . Cdludrtce indo
bis, deinde etiamT1uenulas ex uerticis cute in caluaria uerfus dura cerebri membranam,aut ab lucrty iW¿fifui
hac in illam profedas Ja m dura cerebri membranaaIiquaexpartecuÌtelloeftperforanda,&: ditte ridhuc me
calamo fìfiulaue,aut quo ineliciendaurina uticonfueuimusfyphone,foraminiindico,fedio- irancC exrime.
Jd) uree mei r ri.
nis lacera ad ilium digitis c5primendafunt,utpofl:rnodum fyphone infiato,quanro dura mem nce dmplitudò
brana cerebri mole amplior fit, conditeas* Atque fuffecerit in altero tantum lacere eiulmodi fo­ <putAexamindii
ramen fieri* nam copiofusquiinflaturipiricus undiquaq?,durarti cerebri membranamdiften da.
dit,inflatq?* Veràm fi quum caluariam ferra diuideres, duram membranam alicubi ofcitancer
diiTecuens,ilia quoq? tedio dum inflatur membrana opportune, ne aèrem trantenittat com pri
eEx printa memr/Diuifà rurfus membrana, acutioris cultelli mucronem tertio dura* membrana fin ni,
fig. faciesfe per totam capitis longitudinem in clatiilìmaeius membrana: tede procedenti intrudes,lon-
cundum.
gaq? tedione uniuerfum quoad poteris, aut ab occipito ad frontem ufque, aut à fronte ad occi
pitiu diuides* Atq> hic finus fi fufpedio, aut aliter quàm capitis fupplicio homo necatus fuerit,
d z fig. C,C fanguine oppletus confpicietur*quem extergereconuenit,8£difìento fìnu ipfius forma,ÒCdra
CTD,D. morii qui utrinq? ab ipfius lateribus,6i ex inferiori eius fede pullulant,orificia infpicere. Porrò
j T enuió meni*

ut cerebru dura ipfius membrana nudes, iuxta fronds os eam ad tertrj illius finus latera perfo- irancC dew
dio.
rabis,et deinde ftylo in foramen indico,fècundùm ilium cultello ad occipitis u % os cotinuò ad
finus eius latera fèdione deduces* Hac ad utrunq? finus latus fada fèdione, rurfus dura merm
branam cultelli mucrone propter aurem, qua oli: proxima efi:perforabis,hincq redà furfum
ufq? in priore,feu fècundum capitis longitudine,ductam fedionem fecando perges* Poftremò
in capitis uerticem quatuor fìbi proximaru fedionum angulos unguibus attolles,& deorfum
trados àcerebrorefledes,habitaramoru catione,qui ex tertrj durantiebranae finus lateribus,
tifì.G,G. Se 'rjs uafìs quibus dursc mcmbranic impliciitur latera, in tenue cerebri membrana pertinente
fjjìg.D,D
inter A, A Infuper dextra cerebri parte à fìniftra modicè manuu beneficio diduda, feptum à dura meni/
brana inter utranqj cerebri parte extrudu, S i foboles à tertio durae membranx fìnu utrinc^ in
tenuem membrana difFufic,quaiitu fieri poteritattolletur.ut quiillaru interuentuin uiuetibus
cere,
 6<pz ANDREAE VE S A L I I RRVXELLENSIS
cerebrum erigatur uteunque intucaris.acdein acutiori cultello illis propagin ib us a Tuo finii lt-
beratis, earn d u rx m em branx partem à £ fepto Tedium olfadus organorum libercs, ac ueluti
ex cerebro eleuàtam in pofteriora refledas,ipfìus fìnu qui uenxinftar to ti inferiori ipfìus ie-
diexporrigitur in ip ed o. C uius o rigo,ut ¿ e x te r o r u r n om nium ,paulo pòft in propatulum h ¡fi F £3*
ueniet. N u n c au tem du du s in tenuem membranam excurrentcs,ipfacprnenibrana infpiciem fecundùm g , q.
tur. V b i itaq? nuper d id am d u rx m em bran xpartem in pofteriora reflexeris,acutranquece
rebri partem difiunxeris,1longos in tenui membrana d u d u s intuebere^qui per capitis longitu ìfg.ea. 14
dinem iriillam ex quartidu rx m em branx fìnus termino producuntur.H orum ortus in prx* li.^d, c.
fenda curiofìus non uenit inquirendus,ne fortaftis quum cerebrum nimium dudes difiunge-
re,aliquid incuriarum pas.A liàs enim hortarer, ututraque cerebri parte quam maxime in po
fteriori lède difìunda,duram membranam qua cerebri partes in ter cedere incipit, quam poilcs
proxim eab killa d u rx m em bran xparte,qux cerebellum ac cerebrum interuenit, acutioris cui k 7 figura
0 ,0 ,0 ,
celli mucrone diuideres. tunc enim 1quartus tibi apparerei fìnus,& quas ille educit"1p ro p a g f hfig-T.
nes.Deinde edam cerebro à dura m embrana,q u x id 3C cerebellum intercedit,modice dettato, nifi. cd. 14
ram uliexillius d u rx m em branx parte in tenuem cerebri membranam exporredi uiierentur. ¡UY.Y.ì ,
a.b.d.c,fiù
Veriim h x c cerebri portione ablata infpicere longè erit fatius. ac proinde illis d u d ib u s qui fe­
T enufc mem- nifi. L , l .
è rance a cere- cund ùm capitis longitudinem in tenui membrana fupra " callofum corpus feruntur expends,
¿r? reuolutio- u n guibus, autcultello alicubi tenuem membrana diuelles, ac deinde iènfìm à cerebro ipfìusq?
duulfio. 0anfradibus earn digitis detrahes.Cerebru hacliberatu membrana iuos oftenditan fradus:ar ° 3figU. C,
QC.
gumentoeg eft,qui à tenui membrana cotineatur,quu icilicet hac detrada, impenfedilatefcat,
Superiors & concidens prorfus,quodam m ododcfluat. P orrò cerebri anfraduum altitudoacprcfun-
callofi corpo- ditas digids,autftylo uenit indagali da. atque ira edam iòlo digitorum m unerepelatiorcallofì plfig-u L
rii fiiperficiei corporis iedes, &Cqui utrinquehic confiftuntfìnus,in cjuirentur. Simulate^uerò hos inuene- c r dein M,
M.

D extrio * ft' ris,utrinque magnani cerebri qauferes portionem,primum magna

exdmen.
acutiori nouacula Tedio- VcCYdtU,
ntJlrmetric ti­ nem per dextrum, qui ad callofum corpus co fìftit,fin uni deducens, q u x to tam cerebri partem riti 4 figu­
farti dpertio. fìnu ilio Tuperiorem,à fronte ad occipitiuufque fìmul in dextro latere adimat. pluribus enim rant , quam
hìcfedulo
reiteratis fed ion ibu s,operatio turpiter uitiatur. Adem ptam cerebri partem in meniàm ita infancies.
repones, utelatior dextriuentriculi ièdes in conipedu fit. eaenim quam fieriprxcepim us Te­
dio,dextrum uentriculum diuidit, fi m odo rede fecundùm fìnum qui addextrum callofi cor­
poris latus uifitur,adminiTtrata fuerit. D extra cerebri parte ad eum m odum ablata,in fìniftra
idem quoque ( u t & fìnifter quoque pateat uentnculus) moliendum eft, per fìniftrum iuxta
I ) extri fini,
corpus callofum confìftentem fìnum fad a fedione,callofoq?corporequàm fieri licebitmaxi-
fbricp uentricu mè immoto,diuulfoq?. Q uan d oquid em id poftqu am fìniftrum quoque cerebri uentriculum
faruJeptiexd., inÌpexeris,uidendo uentriculorum r Tepto ièu ipeculo,iènfìm ,ÒC quam accuratiftimè ubiutrin
r$fi.X,X
CTY,Y.
7W £7Z.
que continua illi cerebri pars adem pia eft,fummis utriu% m anus digitis modice xqualiterq?
attollendum uenit. Septum enim fi ad eum m odum callofum corpus erexeris,& deincande-
iam contrario eius quod infpicis lateri (nifi illi clarior diesobluceat)adhibendam curaueris,
s Ex quarta
euadet coipicuum .slam callofum corpus 'an terioripartejquaolfadus organorum interftitio figura mine
uicinius eft,cultello à cerebro liberabis, di deinde id hac parte eleuatum digitis iurfum trahes, parafati
in pofterioraq? diuulfum refled es. ita n anque11elaborali ipeculi icptfue ièdem callo io corpo- quintan?,
t Vii infi-
CioYporiitt, r i i x inferiorem uerò illi cerebri parti quam teftudini ac camerato afsimilamus,conatam cernes . muml con­
¡iudinió modo yCamCratum autem (cuius nunc fuperior iedesundiqueobuiaeft)obtufìori ftylouenitexa^ fi(litin 4 fi
efformdtiexd.
m inandum .ac prim um quidem ftylus ad fyphonis formam obliquatus camerato ex dextro gura.
nten. lientriculo Uifi. Y,Y.
in fìniftrum mittetur: 8£ camerati perpenfis lateribus, antcrioripfiusparscerebri x 5 figu.Xt
Ìubftantixnon procu lab olfad u s organorum ièpto connata,cultello 'diuidetur,& digitis de­ X.
inde cleuata in poftcriora refledetur,ut Se ipfìus inferior fuperfìcies q u x teftitudinis m odo ca- yffigSiT»
V.&6fig.
uaeft,occurrat. Rcftexo itaq? camerato,qui id pofteriori fuaparteuelut ex dextro finiftroq? ce­ A,A,A.
rebri uentriculo enaièatur,immiftìs ftylis pcrueftigabis,8£ deindeidin priftinam ipfìus iedem zExquin,
repofìtum longafedion e diuides, autpotiùs cultello uniuerfum radicitus p rx fc in d c s. C o n - tafigura
parabifftx
uxerittamen priufquam prxiècetur, iìib ip iòfty lu m ad aeam uique partem,qua ex quarto tam.
d u rx m em branx fìnu b u afad u d u s ue,adanteriores cerebri uentriculos fub camerato perti ajfi.Vcx
etriculorii net u ijeere, acadamuftìm ipfìusufum conftrudioniscp rationem elegantiilimam examina- r .
dextri ( j'fini, re. Statim uerò atque adem ptum , longaue fedione diuifum , ac poftea utrinque d id u d u m b 6 fig.W.

uaforiiexdntc. erit, attendes plexuià fecundarum form a x ^ d ìii G rx cis d id o , Si d u dib us à quarti d u rx O.ófig.tf,
ftri,ey in ipfis C4 ,ifi-°*

m em branx inus fine exporredis. A c proindeprimtim pofteriorem uentriculi icdem ftylo N.

inquires, quahter h xc fcilicet ex pofterioribus deorfum in priora defeendat, per illamq^J arte­ d 6 ,7, sfi-
ria afeendat, q u x antrorfum prorepens, alteram eius d u d u s portioncm aflum it, qui à quar­ F,G.
to
 DE HVMA^ ! CORPORtS FABRICA £ t B E R v I T.
ffdnturm todi**membranaefinuincercbm fub camerate proficifcitur? H u iv «,,'«, A' r
f K,t. munemdextn finiftriq; uentriculi cauitatem longius procedere obferuabis , v / ^ P racom
turn uerfiis dextrum &Cfiniftrum cerebri uentriculuirTporri^i't^darr^ abi^c ar r^Ck*Pam'
fk- «• -4 S i r arter a " Uper didUm plT m ef f ° ™ .C * t e r i m quumhos dudus exqrTano du
hz.
ojfi. t.io ®s Pcrtlll^'ltJea^ ecuIte1lo font diuidendi,qua commemorates eflbrmantplexufi^ncele1

h fìE G onill * i j 1S fèderemotis,in confpeduiacet. Verum ha»ctentanti ^ l> e !is

‘“¿ ' f.’h ° " U,n “ r t r ad ~ effe uelim.quòd ,d gianduia™ ,11am & cercbn *
hftJL aSommuS^^umanumcaputcoiutmonftrer.GIandulahacinfuumlocumrepofita^dt
i 7. 8fe.l- occnmr f l X A d uentriculoru fìnum,qui inftar rimsemodò ¡"pedanti
';4/ir « defer nr „ n i S«aCmOX meatUqU° P^tauerfus'peluim ex tenui membrana exirudam
»e - mefiusPnnclP10 mtueberis.qui ex lerciouétriculocomuniuehaccocaui,
W7fe.K.8 f te “ q“ artu ueiitrrculu pertinetquibus infpedis - torn cerebri portion? cerebello inibente
fi. u ttauiuerfam cerebro duda fectione adimes,id duntaxat Me precauens ne ’ dudusarterias ue
pramte per potter.orem dextri finiftri« cerebri uentriculoraregionemalandone», unà difleces. An.
Laret m° dn dwxmeml?ran* Pa? «rebellum abipfiincumbentecerebriportioned.utdens,
r,G. ~ ;cciam “ «q u a : inter dextra cerebri partem & fmi(tram ducitur. quapropter tempeftiuum
rjfi.0,0. eli, u tquatuordura? membrana? finus fimul examines.Tertioitaque dura? membrana? finui n*f™uum'
\ <Iuem dudum Per longitbdinem1diftecuifti,plumbeum inferes ftylum; quern focile in tres reli
uin 7 fi- ab cluos elus:rnembranae Gnus hinc protrudes:fì modo utrinqs ad latera primùm,ubi cerebelli eia
sac Rpo- dor parsoiliproximaeft,iliumimpuleris.itaenimdextrum& finiftrufìnum,feuprimumac
mfiylumo iecundum inuenies. Deinde fi Tub radice dura? membrana? partis dextram & fìniitramcerebri
modo licx, Paytem interuenietis ftylum detruferis, quartu fin urn comperies. Q uo tamen eos uideas exa^
q^ct mo- Ctius,acutioris cultelli mucronelongis dueftis foftionibus omnes iuntaperiendi;& deinde cuL Cerehlh duo
d°'mTi tello tota dura? membrana? pars cerebello fupermsobdu<fta,orbicularife&ionefecundum os ¿fo. * * * *
V /m sfj“ dlK^aucmtPrac^ Ganda/autfeeftionefecundumlongitudinemdu&a,diuidenda,acretrorfum
' refteeftenda. V t cerebello obiter infpecfto, cerebrum denuò aggrediaris,comunem dextri finfo
ftricp uentriculi fìnum diftendens, acexacftiùs pituita? dudus immillo ftylo exammas* V t uerò
communis cauitatis feu certi) cerebelli uentriculi meatum in cerebri cauitatcm porreeftu obfer^
ueSjObliquatum ftylum meatui indesaleuiterq^in cerebellum concidere fines. Stylus enim gra
uiorfyphonis modo incuruatus3etiam no impulius fecundum meatus dudum,in cerebellum
deuoluitur^Manente adhuc in meatu ftylo, digitis cerebellum nonnihil à cerebri teftibus dirfo
mes,quoad fcilicet ftylum inter cerebellum & teftes ipfos intuearis*tunc enim,& pra?cipue in
yiofì.E ,g. ouiscerebro,qua?parsyteftibus,6<Cqua?=natibusfimiliorfit,diices.Quodquuobièruauerisa ^
Z io hv F -'ll t r ti - o r et w#.
S‘H* cultello teftes ipios natesi iecundum ftylum diuides,ut meatus ille ex communi dextri OC fini ttumexamem.
Vti fetftii ftri uentriculi cauitate ad cerebellum porredus euadat conipicuus, pauloq? accuratiùs meatus
film s fig. QCerebro ad peluim pertinens, pituitamqi eò deducens, reddatur confpedior* Poteris modo
bsjì. t,t. tenuem cerebelli membranam hamulo diicerpere, S i buenamquieabillius dudibus in pofte-
riorem humiliorem^ anteriorumuentriculorufedem pertinetexaminare. Quippe hancrepe^
ries fociIimè,modò illam iuxta antica? cerebelli partis cum cerebro connexum inquifiueris,qui
C io figura pra?fentis uena? potiftimum fit interuentu. V t ueròccoalitum cerebelli cum dorfoli medulla EtorfiUsmo

i,K.adujì coernofeas, caput quafi in fociem a reclinandum eft, ÒC manu inter cerebellum ÒC duramcere- d? U* cu™cerÈ
T v tu lti* memt>ranam occipitis olii commiflam,impofita, cerebellum in priora, deorfumcp detra- d 000 !tu6y
eft in?fig. hi debet, quoufc? uniuerfum à dorfoli medulla liberatum decidat. in ea enim adminiftratione
e9 fig.K, nihilobftabit, quo minuscuenulas dudusue ex primi iècundiq? dura? membrana? finuuni
fvitm * j prjncipijs,autf uenis arterrjscp per tranfuerfos ceruicis uertebrarum proceflus repentibus, in
ibnfigur* cer€{3e|jul^ porrigi uideas, ac dorfalis ex ipfo cerebro ortum, formam, & fìnum cutn cerebelli
g io figli* fìnu8quartumefformantem uentriculum cernas. Deinde edam repofito capite , & cerebello
LjMjNìo» in hpronum polito, ipfius intueberis fìnum, U partes quibus dorfoli medulla? eonnafeeba.
t v ! ,1fa n tur, & precipue ipfius reuolutionu anfraduum uepulchram imaginem. à quibus iLco uclut
in«figura, jnanu duefris ad duos reuolutionum1apices uermibus afsimilatos, & ueluti reuolutionum Vermifórmi*
i »/ ì.c,d. tcrmlnos pcr ccrebelli medium fecundùm ipfius longitudine!« deductarum. Acque id ap, troufm m .
crc,d. parebit darifiimè, fi per cam longitudine!« utrinque longa fedione ad earum reuolutionum
latera duda, cas à reliqua cerebelli fubftantia liberaueris, exedas'que in menfam exporre.
li ~ xcns>
 tfcA A N D R E AE VESALII BRV XELLENSIS
xerisritanàrique unus tibi apparebit uermis,illis quam fimilimusqui uei is tempore e a ici ms
decidere folent, aut bombidbus priufquam fefe folliculo includaneifcadhuc multo m ap
ciuum iamaliquandiuinclufifuerut.folliculumtarnennondumcorroferc. t luntuei asi as
medias reuolutionesfìmul non abftuleris, & duntaxatextrema execuerts, duos poterts com,
monftrareuermiformes cerebelli proceflus,unum quidem priore, poftertorem itero alterum.
Porrò riónfolùm exeflis ad huné modum ueirmiformibus proceflibus,ipforum imago exanu,
nanda uentquerùmetiam quando cerebellum à dorfalis medulla: initio audlitur.iploruulum
N tm m precipuo Audio expendere conduxeritJnfpe<3is ita^ cerebelli partibus,ncruoru pana tnudti
¿ L e gabutur.quod ut fiat ocyus/manu inter cerebru & frotta os infera, cerebru fenfimattolletur,
utprimùm àplerif® uocatum cerebri'mamillare proceirum ,&demolfadusorganoleruiem hlfig
tes uideasmprocedus qui è fuis finibusflyloquopiäautdigitoueniunteuellendi.S:una cum „ut.,
cerebro iurfum in poftm ora fledendi:in quo opere caput non inutilità: in occiputnreciinabi « « •
turata enim reuolutum eorum proceiTuum ortumpulchreoitendet. Atquehicpariterincon D ^
fpedum uenient °uiforiorum néruorum principia,& eorundem congreilus,&: fub illisfpeluis l .
cerebri pituita:expurgandaeparata* M o x q& arteriarum in durx membrana ampiitudinem nvtfm
ingreftus occur ret, qua: partim in tenuem abfumuntur membranam,& partim in dextrum & ”
fi ni (drum cerebri uentriculos properaimX^tuero exadamearum arteriarum fericm ipedcs,S>£ n3o.
file quoque tenuem membranam à cerebro diuellcs, & uentriculorum terminos inibì in reuo. pnfigus,
lutiones/no autem in olfadus organa uiforios uèneruos finire,nihilq? minus quàm à uentriem h-
lis in ea organa pituitam excerni, illisq a d rodauum capitis os deduci/ N u n c uiforios neruos ^V/fe-B.
à cerebro diuides, & totam ipforumportiònem in caluaria: amplitudine tibi confpicuam, ftu- *4 ^- e,f.
diofereiècabis,nenuperdidampeluim fìmul aufcras.eananquehacadminiftrationetotaoc- [***£*
currit,pulchreq? cernitur,quicmeatus ex tertio uentriculo adhanepertinet, & qualiter fila in s vti finii
“glandem ceftfet, qua: dura: membrana: fubrjcitur/acilecp dilatato hicproprio dura:membra- 'fi ini4fi.
iia:xforamineipedabitur. Coduxerit tarnen membranam inibì tantifperilla:fam feruare,dum
reliquos cerebri neruos examinaueris.Capiteigiturin finiftriilatusvrecìinato,& cerebri parte Xl$fig.v.
qua: adhucreliquaeft, in fuum locum uteunque repofita, cerebrum poftea in fìniftrum latus y vt in 14
deorfumcf refledes,&:s fecundi paris originem contemplaberis,mox1minorem tertrj pads ra
diccm,qua diuulfa cerebrum adhuc magis in fìniftrum defledes,&mox^terti] & quarti pjaris rfl4/jg.H.
cxortum intueberis:infuper 6d cquinti paris origine, quam fìmiliterdiuiderecompetit,ut ner bnfì.iyK.
uulum intuearis, quiiuxta quinti paris radicem principiumobtinens'temporali mufculo,&:
in ore fdelitefcenti maxillamq? attollenti offèrtur/ Sextum quoque par Si feptimum euadunt
confpieua,fì uarfìs ipforum quibus ortum ducuntpropaginibus animum adhibueris. Carte- tab.r.
rum quum pària ha:c perquiris/dudus quoque uenarum modo ex dura: membrana: finibus f 6,Mtlf t4‘
in tenuem excurrentes obferuandi ueniut, Si ncruoru exortibus in fìniftro fi uifum crit latere, g[4 ß N>
fimiliter adinuetis,quicquid dorfalis medulla:, aut cerebri in capite reliquum eft aufcrcs,ut diu demo, aut
ram membranam qua cerebri bafì fubiacct,adhuc integrami uideas,& olfadus organorum fi-
nus foraminulis pcruios,8<: undique egredietes neruos intuearis:quibus infpedis, primi ac fe, p,J^càp. x
cundi dura: membrana: fìnuum originem, òC in illos iubeuntia uafa1examinabis,acutiori cui li.4.
E-orit qucC in
durec membra
telli mucrone ipfos aperiens/ D u d u s aute fecundùm dura: membrana:lateraexcurrentes,
na bd.fi funt in ipfius iuxtairontembaficonipicui, uel citraaliam ièdionemfuntobuifiutueròglandulam, in^ddi. *
exditien. &C quem diftecftionis profeftòres ementiuntur reticularem plexum uideas,animum adhibebis i vtfiélum
GUndió pitui
tdM excipien>
dura: membrana:1foramini peluis infundibilfuemediu excipienti,8i adhuc peluis portionem
pit, ipfi'ép aceti adnatamhabenti,non negligens interim"1arteriamutrinque ad foraminis illiuslatera duram K
¿aitium arte- membranam penetrantem* qua: ubi obiter intuitusfueris,11acutioriscultellimucroneièdione UsfigJ-
riunivi.
ex ilio foramine utrinq? ad arteriarum ufq? tranfitum duces, labris ièiftionum diftentis,glan- *
dilla ièfe ofFeret,arterix^ ad ipfius latus ftrata:, V erüm ha: magis redden tur confpicua:,fi ha- n\nß>eftb
mulis 8c acutioris cultelli mucrone,quàm poteris maxime duram membranam hi c liberaucris,
aperueris ue, ac ab arteria duram penetrante membranam plumbeum ftylum ad foporariam wnu
ufque arteria in ceruice adhuc confìftcntem,irnpellas Jd nanc^ in homine fa&u promptum eft,
fi modo tuis oculis Galeni nomine fide derogare nolueris* H ic enim quàm pulchra de r e t ic i
lariplexu in hominibus conienti fìnthadenus omnes, obferuabis : potiftìmtim fi ouillum aut
bubulum cerebrum hic quoc^ fedioni adhibueris* Proeterea glandulam fua fide dimouens,ac
ut duritiem ipfius experiaris eandem coprimens, perpendes quid Galeno in mentem uenerit,.
quod per crafliflìma oftìs cuneum refirentis fidem, quam ipongia: modo pcruiam efle firibif,
pituitam ad palatum colari cenfuerit,8i nonpotiusproprioshìcpituitx& attrado perinfpi-
rationem aeri dudus,foramina^ non minima etiam indagauerit* Relieta modo interiori calua
 . DE hvmani corporis fabrics ;
riX^ o cu lu m aggredìconuenit.adcuiusfeftionemhumann r IBER VH' ■ ***
«•* 5 Í Í OTt? T enim bubuIus quàm nancifci poterit receníffimu?r * Í huC Cada Ò a é
. U'U cundo dor n “ i T W ° PalPebrarum,8¿ deindepoculi mufculos °Pe«' fim u ,
(fia n ca , cundo <“oculmus l>brOjinquires;ín quo opere neruorum ruiomi ¿ ^ ^ m o d u m m ie,
giñ'Jo't Pcrocu° rum^dcm dueftuumhabenda eft ratioqfecund Wli ^ e^ uenari>m arteriarumque
^ p °riLj 3^ * s tert^ parís-quorumramulos¿cü¿ádíriuei^esIfieo^U° i-Umc^ cbriparis3& rmi-
ttiuf.fig.uIls obdudaperquifiucriSj&praidpueßoilareferuarenolens „uro" P(inSU(-’d,ne oculi mufeu,
rem oculi c o n f t t o a i s f i d á r i ^ f l j í r i i m o u í S S S S ^ a ? ^ ^ fron^ os fuperio,
Poftea« tra ilo oculoipfiusmufculosindagaueris a l i a s r m w T ^ pnm um r neru°sfllos,&
eflèt eruendus,acutioricultro in oculi circuitu oroximi d , c“ uac“mrni'Pculis illa-fo oile
ui uiforij è caluaria: amplitudine qua cffeb^m^orMrirf3^ ° S ^/r^1S^ l ' 0n ’^us >uiquead ner-
ttsfig.cä. euullèris,conduxeritièmDi>rsadh^i- f „ * ' t. eturegreflum. V tcunqueuèfòóculum
l Ä dirimere,im0etiameiusportionemquaintemar^palpebiarüm^ff ab offe
+'■ fam (eruare.utinterdum adhuc intadís oculí m u fcn lí ifformatfed5 n>ocuI° appena
oculo ac fi cutemà corporeaufen es ^ue'ícrr äm • i ’ cultelloacutioriad indem ufqueab

anteriorem oculi lèdem.prater corncam fnmV-am r 00 ’ perpendens femper liane tota •

A illos uerototampoft Worein «»Pie
. +i tam.Carterùmoculò &mufcuíís&adí^«fci:ntemOTbran?íbémte T
v Z t e ì nS neru^.pr™ùm^ue„as arterias'que fecundùm ípfum ex cerebro in dumm u f o u ? ^ ^
ut.exporrcdas:demdc portionem uiforri nm„ lono, ¿ ^ ,.„ „ ,1...... i o , ufquetumcam

■ K
dextra manti acutton nouacula iedionem quàm poteris Iongiffimain dura oculi tunica tranf
uerfim duces,ut atra cortipreftonem opines oculí humores excidere pollmt. H i enim hac dii
dafedione,oculoquein dextram manumaiTumpto,inmanus finiftr* uolam itafunt d e m i
elidi,utcryitallinus uitreo elatioremlocumhabeatrnegodumenímeonfuderís, fiuitreusfu.
per cry ftaihnum reuoluatun Atquc id ne fiat uitabis,fi quum in uolam ex oculo humores pro
labifinis,oculumnonadmodumauola eieuatum fenueris.&poflerior oculi pars quauifo.
rms neruus mfentur,uolam magis refpexerít. Sufceptis adhuncmodum humoribus A reno,
li ta illa oculi parte ex qua humores proiapfì funi,m an í leuíter modíce ue muertes ut aq ueus e
b Vt figura
12C4.14«
uola (im ita manus profluat/olusqj uitreus cum cryftallinoVeferuetur.Mox confìderabisctu
Ciifig. ci nicam palpebrarum pílís quàm fimíllímam,qua: orbículatím cryftallíno humorí connata, an.
Mh,badt. teríoremuítreíhumorís Íddemínueftít,integítq?. Tunículam hanc cultelíímucroneà crvfiallb
m totau no h umore prímum díuelles,& deínde à uítreo fubleuatam,fupra chartam exten des. Cry fia Uií
Pgm- num humorem dígítís ex uítreo quàm minime compresimi eximes: bu itreo in fuum locum in
charta repofito,ílIaeíum cry fiali ínum humorem fcríptura^alícuí prímum impones, Se deínde
cultelíí mucrone ípfiuslaterí modíce indico,feripturíenune altíús,nunc demifiiùs accottimo^
dabis,quí omnía fpecíllí ínftar longe quàm fint maiorareddat, confíderaturus, Porrò ípfius
H° ^ To ' tuIllc^ fiuam tenuíílimteín cepís pellicula: modo tenuem acpellucídam/ed duríorem eíledb
ta9/g. xímus,ex ípfius primumlateríbus cultelíí mucrone dírímereconuenít,&: deínde unguíbus ab
e lífig. ca. humore auuííám,ín fuum ín charta locum reponere.
reauullam,inluumincnartalocum reponere, V tuero cryfiallíní
Vtuero cryítallini humorís díícas duri durb
• Lltnx, potens ilium ínter dígitos premendo confríngere,8¿ poftmodum charta: adhíbere*
14* t t c v f ’o t ' í c i l l n m i n r o t * r i 1m i - r s c r » f £ > t v i p n r l c v / ' r t n í r m n r o i * » $1 / _ l___ ______ I I I

' 4 T+l C a: terUm ut tres adhuc reííquas contemplerís tunicas, oculí partem ex qua humores decide^
g tota fir¿ runt,fuper finíftrum pollícem euertes:5¿ ílícoc qua: ex uíforr) neruí íubftantía dífíoluítur, tuni
l4 fig-cap. cafefeofierret,autexteníaadhuc,aututplurímLim íolet,inftarmucí0colleífta. quapropter fiylo
hiffi cap rur^Lls uenlt extendenda,8^ quantam habeatamplítudinem,cuíus que colorís ÒCfubfiantía: fit
Hp.pcr inquirendum .Deínde rurfus erít collígenda, ac deníque à fuo principio ubi duntaxat firman
l6fig: M,«. turabíecfia^ín chartam reponenda. Iam interna uuea: tuníca:l,ícdes undíquaqueeft conípícua,
H qgq cr *n cl ua prímum ípfius íntueberís colores,deíndehamulo à duraípíam díuellens,hucnarum ex
i8fij. dura ín íllam tranfitum,8^ nígrícantem ípfius colorem perpendes.quum uerò ad h'rídem díueí
k *í/í. cap. lendo pertígerís,ípfius híc contemplaberís ad corneam firmiílímum connexum,8¿kpupíllam:
lhifs cuíusqp caloris uuea fit, quà à cornea1abfcedit, atep è cornea: regione confiftit.Diuulfam hoc
•- àqadq. modo uuea,8¿ àfuo exortuubi firmifiimecornea:dura:uecommíttítur,dííIcdam,^
HÀqadq ,in rU
chartam
zrtm
li 4 repones.
 6 c£ A N D R E AE VESA LÌ 1 B R V X E L C E N S I S _ . .
repones,8£ (blam iam dura cum pellucida ipßus inflar cornu partem quam canieaiwca us,
contemplaberiSjipfius examinans craffitiern,& earn partem pellucidam.Poftquam & h^iort
lùum ordine in chàrtalocauéris,memoriae omniacomendaturus,ue - , n ¡g moleftum
raamul? fuperficiem,& hincrurfus ad centrum lingula , |exJ ad,ni. I
fuerit finiftrumaogredieriSjà quo adhxrentem membrana,8£ mulcuios^unndextro 1 p,.14>.
M * a u liti ft ‘bj uerurnin durarti qux uueam (ìmulpenetret fe<iHonem,nullam duces,fed quam mini m.sfig.«.

ÖÜ earndiuidaqfed qux fxpius iterata,ad uueamufqs pertingat. fetf10mdemceps tenuem,led - fJ} •„iS
retufum ftylum inferes,ac fenfimuueam à dura dirimes,ut «incommode forpiculadurx turn. fe „P, 4.
cx fedionern, qux orbiculatim ocuhimambiar, illxfemtenm uuea perficcre queas,ut uenaru
ex dura in uueamtranfitum, 8i uuea poftmodum difieita, lnimorum fitumpaulo melius con. ^
^fuJitmor tcmnleris,Abfoluta oculiAnatome,auditusqorganum,fiofiareferuanda minus duxeris,erit Cd.8
ganimmtn. a„orediendum. Si primiim auris Naturaeuädit confpicua.fi a cartilaginea qua conformatur
fubflitia cutis utrinqs feparetur. At auditóri) nerui proceilus difficilius admuenit/erra tameti
maxima oflis portione.qux fuprameatum habetur,&deindecultro fortiori rel.quo ode ad
meatum ufcpexedo,membrana in quam neruus degenerai, & huius organi oflicula euadunt
confpicua.Si enimferra meatum terigeris,omnia uiciabis.fc cultro enam ub.nde nihil promo
uebis quodinangufto & anfradtuofo meatu,mollis tenuisq? neruus facile cumollibus diuella
tur.contundaturqs. Omnia tarnen mihi percommodè fuccedunt, fi ferra totum oflis partem,
qux auditus organu continet,à reliqua caluarialibero, & dcinde tranfuerhm uahdiqn cultro
os uniuerfum impetu dilì&co. CSuenit autem ita fecfiioné moliri,ut ea oiTis fedes q u x neruum
à cerebró procedentem primum excipit, ab ilio feparetur, cui auris connaf citur. Kurlus li oh
p}:4 fi.Cd.
là haud referuanda putas, fuaferim ut frontis os qua fupercilia fpeÄat, pallim etiingeres, li- izlib.i. K.
mim ilium quem continet accurate examinaturus.ideni quocp in offe cuneum imitante molien
~ dumeti,ut ipfius quoqueqamracrebro apparenza,& qux illiscótinetur materia in con picuo tlC,D,G.
(ìnt,neq> quicéj feptimo hoc libro deferipm lateat. C xtcrh nunc aliquot mufculoru admim-
bdélenuA cor- ftratio adhuc fupereft,quibns uidendis alteru latus fuffecerit*Aggi edieris itaq? mulculos cu i
p°re nondjje £um mouentes^ qui ra d iu m ^ brachiale,& digitos mouenthnox tibiam mouentes,&: qui le
¿lo ri a m i. m or ,s n10tuum autores cenfentundeinde pedis & digitorü motuüopifices ita fiumi cura l.ga
mentis refecabis,quemadmodu in fecfido libro iam multo ante commemorarli, l rorlus enim
abs re ducerem.fì eos mufeulos, adminiftrandiq» rationem uel obiter etiam hicpcrtraCtarem.
Vendr um, dr O u o d uerò ad manus 8 C cruris uenas,arteriascp & neruos attinet,quum horum admimltratio
tcrid.ru etner
wrumbermd n nòndum
o n a u m eexpreflà fit,aliquid
x p ic iw »ijd iiiiu iu dicam.reliquarum enim-------------------
............ partiumua(à,neruosq?
---------- * iampridem
• retu-
. yß rd(:U
nusjeridtxd lfmus. vs ■ ' ltaq?a r!,
Primum 'ìA pollicis
fummo humeroad «rvUiVicniriiT^nncim
ufqueunguemi^tTi in
in mfp
cute fpi^rionc
fccfrione acicoleuitcr
adco Icuitcr ^j-
men. ¿uceS;>ut carnoiam membrana hon uulneres:deinde iecfHonis labris inuicem diremptis,, omni sxß^cc(tlt
ftudio laborisqp patientia cutem äcarnea membranaita auferes, ut adipem om ne membran^
adhscrere iinas«ftudioie^ expcndas,neuenam quampiä,autneruulum cuti connexu finas.oTli
forte aliquem ramum cuti exporrechim negligentiadiuiferis.atque cum cute aliquoüfcß a car^ x ?¿p *.
nea membrana feiunxeris, illum ä cute fedulo refeca,8<: carneaemembranx ita atq prorepebat, wterp et
obtenditOjäc dein cutem quemadmodum cocpiiti adimito,nullibi cutis aliquid,neque in bra- ^ ^ ^ tt
chio,neq in cubito, neq? in manu extrema relinquens* Iam ruenulas SC neruulos obieruabis, ^ 4ß cr
durae
K l u l c i- imembranx qua
i r u ì u i d i le v - v .j^ u a braebium
u a a v - A u u * i A attollenteintegit
o mufculum oblatos:deinc
^ 4primum neruum _ cUr.r~ de
in pvrpi'na brarbn it’dpexnorripitur,dein ramulix riudtM*-
brachi),qui carnoix membrana^ aliquoufq in externa brachi) fede exporrigitur,dein ramulu ^ e-u^ ^
tertij
ItTll| neruix inter limitumiUUlAUUUin
litri III linci muiculumbrachium auummuii, attollentem, S i eum qui ----brachium p e ro ri adduciteli
--------1--------------- ' cbdr.lJ.
i t a » * •1 1 '• 1 i fT * jTL T_____A m ^»1 ai 1 « n Ii >nr
carneam membranam hic in anteriori brachi) fede diiieminatu. In pofteriori auté brachi) fede ^zfi.cx.n
8<: inferiori regione externilateris brachi)7neruorumfurculós expendes, carnex membranx é/t.
àquartoneruo brachiumingrediente deriuatos,fìmulcum^ramoquem externx cubiti fedi ^ rliwrf,
oblique o ifert.M o x *lextibrachiupetentis nerui ieriemuniuerfàm expendes.eaenim tota car deinea
nex membrana duntaxat ekporrigitur* Iam humeràrix fecundum internum latus mu feuli bra
chium attollentisaegreffuni fpedlabis,^ ramulos quos hinc inde donee cubiti attingat articu- ce^ß_ßg,i
lum diipeniàt, A d cubiti autém articulum bramum obièruabis oblique deorfum ad comunis Mcrpi/,«W
ùenx confiitutione,ab humeraria diffufum :deinLeum qui fecundum radium in pofteriora cm fufapt *>
bitiad paruumufcpfèrturdigitum, axillaris uenxramum fìbiaiTciicens/1Ram um ueroquem ¿'eiurß,g.
humeraria rarius ad articuli cubiti profundioramittit, fi m odo adfuérit, etiam citra fe&ionem caufd.ß.r.
èxpendes,axillaris u en xcportioni animum accomodans, qux fub media longitudine brachi) f ciu[d.fig-t
Carneam membranam fubit. Hanc enim f ramum ad communis uenx coftitutionem promere ^^
cernes ; deinsalios ipfìus ràmòs iècundìim ulnàm,icu inferiorem cubiti regionem ad brachiale x,ytz>
ferri
 DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI b¿57
b ¡¡„[fi.u. ferri fp etfiab is# etiam animaduertes huius portionis fuboles per interi „k-’ rj
rièadmodnmrnimnliWrè *A ua> federn
• P mten°r< ™ cubiti
iifi.catKu ne ac*m°dumcp implicite ad brachiale ufque 5¿ maiius uolam excurrentes Præt
crea com mu-
libU ms uenæ lenem uniüérlam quoqueintueberis,ad fécundi brachium
A,S,n>s» wes animunt diriaens,quæ ab ilio pròducun tur fimulatdüe.ri f n b w ^ ^

S c S e aufm.a f 0 a^ adÌ T kramUmT " nCm>iCtÌamfPedabis^ uic x t e n r g x u b S a d

h mfcul. chwleufquefpargitur.Neruos autem digitosimplicantes,aliquo paci» etiam modo ccrnis 2

u b i. ¡; 'S-1 ° lt(5 ui m llacluc haec omnia,non refefla adhuc carnea membrana ddfocnter non
o . . ‘ ” c '«agno ufu fpedaueris, carnea membrana una cum ipfi annexis uenis & neruis à iuccum.
s tU
h
f 9 uf ’ A- cntibusmufculisauferesracmox mufculum, cuius beneficio brachium pectoriadducitur
J j i ».2 'SuXadfium a t t o Ì S ^ ? <ÌU|ibaS adnafdtur Partibus bberabis.idem & in “ ilio molte
r4 tabu.e. , jCl ,r qui icapulammouentium primus SC fècundus habentur dein da
j ìm.r, s. uiculama iummo humeroqrcfecabis,8£r mufculum auferes à pe&oris oiïe&dâuicula mamil
X ari ÌapitISProce^LUmicrtum,^ eum qui à fcapula oiìì 1/ imitanti im piantam i 1eum quocp
cap.uli. 4 qui a Pj imapronatus cofl:a,tranfuerfis proceffìbus céruicis uertebrarum inferitur. Cætermn
«Matait' quurrihos adimismufcuios,parumcurandumeft,numiîldsauferasiiîæfos, parumque uuh
gUù Y j erato^*llc enim non mufculórum , feduaiorum natura limit difeenda : ÔC perpetuò cauen>
* b :i , ? - >ne uas>110,1 autem mufculus uitietur. Si itaque ad lume modani accurate hos mufeu.
y ciuf. fi. f . l°sàdemeris3m céruicis uertebrarum latere neruorum11 radices feriesq? eleganter occurrent,
cruk fiM. qui ab iilis profiliunt uertebris;atque ita etiam plexum neruorum in brachiSm excurrentium
zciurfi t o b ^~1 u a b l S :>a q u o fcriatim cuiufqueneruidigelfionem perfequeris. A c v primus occutrit, oui
Cttdt.fi. t! ' muiculo brachium àttòllerìtiprecipueofferturideirideTfècundus, & * tercius.quorumferiem
a 6 ubu.Q. commodiùs fpe<iì:abis,fi capita4 mufculi cubitum fie&éntium anterioris filine unde prodeunt
b Tifa u bbcraueris>atclue a fubdito diibmufcùlo ad infertionem ufque tpfìus detraxeris.Mox enim ita
Ubtl £ £ præter fecundi & tertij nerui ad brachium mgreiîüm, etiamcquarti & quinti & fati nerui, S i
C
in ideiti *. dein 1arteria axillaris,8c 1 humerariæ uenarum ingrefiìim adinuenies/enfìmc^ fingulorum
dfi&; a >u feriem fequeris3quæin fecundo neruo obferuatu eft prompta,&: terti] quoque nerufièries ad
e fiu T il cub^b ufque articulum in propatulo eft, uti etiam SC quinti nerui ÔC féxti, Quaf tus autem ner>
?m. uus,quà iecundùm brachrj os uerfus externum illius tuberculum retorquetur, non occurrit,
fcìuffig.a. nifi oblique iècundùm nerui dudum s mufculos cubiti extenfionis autores diiìecueris^neruiq^
^9t é s ''t ' progrciìum itauitiatis mufculis perfequutus fueris.Vbiautehuncadcxternucubitiarticulilà
h 3fi. ca. u tus ufque deduxeris, " ramosq? quos hadenus in progrciìuedidit examinaueris,1 mufculis ab
U. 4 Ÿ,a,rt externo humeri tuber culo principium ducentibus, à iua origine liberatis^ramos quarti nerui
c/w31. eXpCI1^eSj qui ilHs mufculis offèruntur, & earn ièqueris kpropaginem quæ tandem externæ
19 ^ &,a pollicisrcgiortijUt&indicisquoquc&medrifiirculosexhibëtihancènifn leuinegocio repe^
k 3fi.cdp.11 ries.fi1mufculo attenderis bifido tendine brachiale extendentiJam quarti neruimpropago fù
Ì1.4 chd.33. miliCer inquirenda eft,quae ulnæ exporreda,ad brachiale ufque excurrit, S i ”mufculis ab exter
In ubu.A. j— fccjc initium ducentibus iurculos depromit.Vtuerò reîiquum°tertrj quinti^ nerui, dC
lib. 4 chd. deinprecondita? axillaris uenæ portionis, 8C qmanus arteriæ in cubito extrema^ manu pro
37. dijfun- preiliim uideas, "mufculoruni ab interno humeri tuberculo originari fumentium capita ue^
dois chdr. & ül3Cranaa:ita enim in anteriori cubiti articuli fede uenæ & arteriæ, & tertrj nerui in cubi-
38,* 9 , 4 1 .
n io mufeu. mmincrreffuso c c u r r e tÄ s cleuato fecuildos quatuor digitorumarticulos fledentemufculo,
tdb. A ,s:,rr.
ip forum ad brachiale ufque progreilum etiam obfèruabis,unà cum quinti nerui (q u i fecun^
ozfi. Cd. Il dùm pofteriora internons humeri tuberculi in cubitum fertur)portione ulnæ exporreda, atep
Itb.4 chdr.
fub medio longitudinis ulnæ rramum diducente, qui in cubiti exteriora rcflexus, externæ fedi
4 ?:
pß.cd. 6 li. parili diedi 8c anularis & medi) furculos oflèrnquemieui negodo à quum in fuperfìcie prope>
<14
* - modunÌducatur,adinuenies,reliquum uerò quinti nerui & terri] progreilum reperies,fì11tranf
qfi.cd.iiU.' ueI,pum ift interna brachialis fede repofìtum ligamentum diuiferis, ac dein exiguo cultello ue. V endrum, d i
teridru et ner
r i mufc.td. arteriæ , eorum neruorum feriem adextremos ufque digitosperduxeris* Cæterum uomnt crurii
v ,x 5Y,z. priufquam cruris neruos ÒC uafa in quires,etiam diligenter obferuabis neruorum ex lateribus exdir.enf
SS7 fb“e thoracis uertebrarum profìlientium" diftributionem * quam tunc demum opportune inue^
tificdpTi nies quumfèdulòillòrumdiftributione perleda,mufcuIorum difìedionem perfpediflimani
^ •4 chut. hal)^ 1 uaWc non millus indiges,quàmantemufculorum adminiftrationeffl abfolutiflimaof
. 4j £ iìum cognitidne. Q uum itaque ad lumborum uertebras uique deuentum erit, ab inguine ad
ub.>
pedis u (que pollicem fimÜiteratcp in marni Jeflion cm duces : cutem ad carneam ufquemenv
* branam diuideustut dein uniuerfam cruris & pedis cutem illæfa carnea m em brana.# u e n is #
Z .Z lt arte rrjs# ncruis,intcr hanc & cutem excurrentibus ad carneammembranam rehcìw, comma
 \

6 ¿s A N D R E ÄE VESALÍI B R V X E L L E N S IS ^
rief licet Iaborioie)auferas.,ac m o x r quatuor neruorum crus petennum radices cxortusqnniic,
nías,quos reperies neruos è lumborum uertebrís S¿ lacro olle pi ofilícntes, ecun um ip orum llb‘* c här.
^ > 6 6 ,
nu
feriaf blequendo.Dedu&is autemadcrus quatuorneruís, primínerui' lobolem óblenla*
bis,carnea- membrana ínexternafemorís fede exporreflam.deinlecundincrui lobolem m an
tenorifèm orisfedeadcarneammembranam difiufum.atquehíc uenamobiciuabisperfemó
äs*
rís Se tíbísc interiora ad pedís uíque fummu fímul cu íllíus rami fobole exporredam* lcrtrj ner cha. 6 1 ,
uic fobolemcarnea?membranasoblatam ínueníes, fi inguini anímum adhibucris . V tautcm b ß-ca.6 1¡%
je .
quarti neruídramum ín carneam membranam díffufum ínuenías, cprímum femur mouen. cifi. ca, n
tíum mufeulum ab ilium offe Se facro coccyges ad infertíonem ufquelíberabís, moxcf quarti fcfr-4 cha,
neruí truncum eum ^ ramum fpedabís. Q u o ínuento,etíamframum quarti neruí ín carneam 6 8 .
membranam íuxta poplítem, femorísqj humiliora díffufum abfque fectíone inquires, Se dein dcha.yz. 'iufd.fig%

quarti neruí ramos tíbísc cutí multífaríam fimul cum uenís depromptosín carnea membrana e 9 mujcut
perueftícrabís,^ mox ad ínguína rcuerfus, primi neruí feríem ín mufeulís occultatam culíello tab.n.
permuículos quieres,quod8¿ín fecundo 8¿tertíofacíes;quanquam cum tertío etíam artería f 1 ca. xi
ltb.^.chur,
8¿uenseBpropagínes ínueníenda? finí, qua? per pubis oílis foramen in femur delabuntur* V e 74* atque
namautem Se arteríam ínfígníores femur peten tes diffidi s uítíatísq? muículís feníim adínue. ita tota re-
n ies, Síípfarum obíeruatísramís.progreífum eorundé fequerís,qua fecundum femorísos re. hqua qudr
ti ncriufc,
torquentur,ac poplítem una cum quarto neruo adeunt* Atque ubi tría ha?c,uenam fcílícet arte riem inde
ríam Se neruum repcrerís,quí ín poplíte díuídantur pcruefh'gabí s,8¿ mufeulís lígamentíscp ua. pete.
ríe dííTédís.uníueríam ípíorum feríem dífees. quod fané feceris facile, quanquam laboríofe,fi
modóhorumdíftributíonefedulópra?leda,8¿mca?dehumaní corporis fabrica Epítomes ta ll
bulís ob oculos pofitís,exadam offium nuifculorumq? cognítíonem habuerís* E lf ením in ho
minis partíbus accurate difeendís dilígens ordinis habenda ratio*

DE VIVO R V M SE C T IONE N O N N V L
V Caput X I X *

Q u id mortilo i T i fanemortuorum feciío cuíuíquc partís numerum , íitum , fíguram,

^ Ci
rum fa tto n e , d m v
¡■JmA \
fubftantía? propríetatem,compofítíonern accuratíílimé docet : ita quoque
O* f a d lituo-
rumdifcatUT.
g k uíuí anímanos íedío interim fundíoncm ípíam manífefto oífendit,ínte.
rímadhuíus ínuentíonem ratiocínatíones percommode exhíbet. quare
etiam merito ín mortuís animantíbus prímum Ífudíoli ueníunt excrcítan.
I dfutpoftmodumactionem uíumq?partium ínquífíturi, prompte uíuum
GWm™ animal aggredíantur * Cacterum quum corporis perm ulta'fin t partícula?,
difierentíbus adíonibus ufibusq? dícatp,multíplices quoque uíuorum íedíones eile,neminem
OffiÜ ac car,
tilaginu u fa
ambígeredecet. ínoílibus ením,utíeríatím lìngula pertrademus, à uíuorum Anatome peti.
inuiuo anima. mus,num corporis hscc optimum fulcrum ac fìrmamentum lint,nurn que omnia his adnaícan
tc pii miedos, tur adftabilianturq?, quum ením uíuí anímantís os alíquodruptíícernímus, uniuerlum mem.
brum fradura? íubíectu collabi, neq? amplíus firmari íntuemunquod quia crebrius calli obué.
nít,ínoíTiumufuíndagandouíuorum íedíonem non magnopere requírímus «Cartilágines
quoque limili ratíonequa?dam firmare, quum franguntur, diícímusanartículíuerb alícuíus
diííeCtíone,uídemus quid cartílago pra?ftet, etíam lì hancinuíuo anímantenonobeamus* atq?
Ligamento, ita etíam lígamen tí oiTacollígantís ufusín mortuís quoque uifitur, ut Se ligamentorum etíam
mm ufa. tran fuerfirn tendinibus obdudorum . dum ením 1tranfuerfum in brachklís interna fede poffi d 4 mtfa
tum lígamentum díuídímus, bmufculumq?dígítorumíécundosaut tertíos artículos fleden. tdbJ. b 4 nwfc.
temadfuumpríncípíumtrahímus,íd uídemus ínhoc potíílimúm fadum , ut tendínes, quo täb.ß.i ti'
minus è fuá fede exurgant, contíneat, quanquam id in cane uíuo etíam lícebít cernere,fi obiter bu.o.
cutemà cubito Se manu, ut ita dícam, extrema liberaueris, 8 <:cultelÍo tranfuerfum in brachiale
lígamentum,& "alia qua? in externa ulna?radi) fede ad brachialehabcntur,diuíferís,mox ením
MuCcuhru <l LlulTl can*s fuo ímpetu dígitos fledet, 8 ¿ extendet,tendínes è fin's finíbus fubleuarí cernes ♦A t. 2j u
ufaetfunäio fluc ¡ ^ lac Ladern admíníftratíone muículorum adionem ípeculabere, quum illos in le, ubi ma
f a f a tur. xime lunt carnei, collígí ci'a{iéfccreq?,8 ¿ rurfus pro duci graciles'que fieri uídebís, prout colledt
partem attrahunt,autremííli edudíq? earn ab alio muículo in contrarium uellí íinut, aut etíam
alíoquín fuam colledíonem non exercent.N equeídhícín cubito duntaxateftobferuandum,
JSJeyuíinmu- ueruma^^us c°dem cane cutís efladímenda,utbrachíum uniuerfumaxíílaqp denudetur,8¿
Jculia ufa. neruí per axílíam in id prorepentes appareant,atque ex íllís aíiquem laqueo íntercipías,cuíus íe
rícm ¿nmuículos quofdápertíncre cognouerís* Vcrum quu cam's ncruoru S e hominis nume
rus
 r .k DE, HVHANI C O R P O R I S FABRIC;'« L I B E R v ’l i. &
rus diltributioq? non admodum conueniat, fuaferini ut quum han c fedsoneni in
obiturus es,mortuum quoq; ad manum habeas, in quo neruorum perbJachium & cubitum
. c cd ^xcurrent,unìriern didiceris,atque ita neruum aliquem inuerieris,qiii in mufculos quofdam
iil’S cr' ^ T r i T foeilh éruntquorum alter in homine* tertius eft, ac fecundiim anteriore™ cubiti
'imUh.uh. “ Ufedcm m cubitum fertunalteruerò' quintus,fecundùm pofteriorem humeri tubercoli
^"nCubttum ^operans.H uiufm odienim neruiiricatreetiam obferuantur& S
u U * M & b m c h Ì ? T f l K d aniCU
rl“mr tmgant '«gatis.motus aboletur mufculorumdig/tòs'
ultpg m. i aIe flrctcntmm. unde ft & ilium neruum etiam uinculo interceperis, qui in homine
f x ,/ig.ca. mihi quartus rtumeratur, atque fecundùm humerum ad externum ipfius tuberculum porri,
f :u^«iammotusabolebiturmufculorum brachiale& digitos extendientih. Conduxeritau
temhuiulmodi neruos laqueis mtercipere, quo illis modo in hoc modo in ilio neruo folutis
mufculorum motum reftitm obferues Jam mufculo alicui muris forma donato (quales hie
r'1C,U, r occurrunt plurimi)longam fedionem induces,qua: uentrem to turn penetret,ut mu
lcuh lluiis moturn, huius fcdionis gratia non perdi expendas.Dum autem tranfuerfam fedio
ncmuentn induces, tantum mufculi mom aboleri uidebis, quanta eritfedionis brofunditas*
A tcpquum uentrem prorfus diuides,mufculum ad infertionem ipfìus una parte, alia uerò ad
exortum colligiobferuabis.fi uerò alterius mufculi tendinem prcfcindes,mufculuuerfus ex-
ortum couelli cernesJtem fi caput diuiferis, is ad infertionem cotrahetur. Si uerò infertionem
bC caput abtruncaueris, mufculus ad ipfius uentrem fedemq; qua maxime carneus eft con alo
abiturataqj mufculoru fundio tibihacmolietieritobuia* Si autem priuatimneruialicuius,
aut mufculi fundionem inquirendam duxeris, eum neruum & mufculum, ut iam in brachio
& cubito faciendum prxeepi, aggredì eris. Neque eft quod hie prolixè comemorem, qualiter
in his adminiftrationibus canes auteius generis ammalia ligare conueniat, quum quiiquepro
fua induftria,fì modo in mortuorum fedione adamuftim uerfatus fuerit,hgc omnia rediilime
obiturus fit, Sc citramortuoru iedionisperitiam in uiuoruAnatome omnia in caiium tentem M
tur »Adeo ut de neruoru muiculorumq* iedionemihi nihil dicendum fuperfit, quanquam Sc fa iexamen,
i Mifm^ de neruis recurrentibus paulo pòft qua:dam iubi]dam+Vtautem uideas nums neruiiubftam
"tii&duM da,aut membrana: illam induentes animalem uim pra:cipuèporrigat,opportunèfeceris, fi cu^
itti obdu' tern femoris tibia: & pedis auferas, ac11primo femur mouentium mufculo à iuis exortibus \u
mebra berato, ' quartum femur petentem neruum inquiras : S i huius membranis à nerui fubftantia
ty f i u t i detradis,expendas qui pedis digiti ipfèq? pes adhuc moueatur, ipieq? neruus concreditum ÌL
bum libri bi munus adhuc exerceat. Veruni fi quis medulla: dorfalis munus rimari ftatuiftet,acuidere D or fate me*
cuperet, qui èalasfà,partes lasfionifubditae fenfam motum^ perdant:huiclicebit cane ita afleri ¿ulleC'
h cuipiam auttrunco alligare, ut dor ihm ceruicemq? porrigat, quo dein gran diori cultro uerte^
ratii eft*] brarum aliquot fpinx profondi queànt, tandemq? dorfalis medulla ea fede nudari poftit,qua
rtuideturf. illam quis fecandam arbitrabitur.nihil enim facilius eft, quàm tunc uideremotu icnfumq? fub-
« j Itarum fedioni partiti aboleri,. Casterùmin uenarum ufu inquirendo, uix quocp uiuorum v wanm.
nli.^cha - —- ~~ 4■' A - - •
ji fedione opus efbquum in mortuoru Anatome aíFatím diícamus,eas fanguíne per uníuerfum
,U
gura, corpus ddfarc,8c parte aliquam non nutrir! in quainlìgnis uena in uulneribus praefcinditur.
hfi. c,tp ix jKrn ¡n arterqs uiuorum feiSiOnemuixrequirimus.quanquam liccbit alicui ‘arteriam in ingtii. A nn U rm ,
U-} f- na procedentern nudare, uinculoqj intercipcre, ac intueri partem arteria: uinculo fubtenlam,
non amplius pulfare. Atque ita kui negotio obferuaturin arterqs fanguinemnatura contineri,
fi quando arteriam in uiuis aperimus. V t auté certiores fiamus, pulfandi uini no arteria:ineflè,
aut contentarti inarterijsmateriani pulfuumopificem exiftere, uerùm à corde eamuirtutem
pendere,pra:terquàm quòdarteriam uinculo interceptam no amplius fubuinctilo pulfare ceiv
nimus.licebit inguinis femoris ue arteria: longam fedionem inducere, 8 i canaliculum ex arun
dinetam cralfum aflùmere,quanta arteria: eftcapacitas:& illum ita fectioni indere,ut fuperior
canalis pars altius in arteria: cauitatem pertingat, quàm fedionis fuperior fedes:8i ita inferior
quocn canalis pars,deorfum magis ipfa inferiori fedionis parte protrudatur.ac dein uinculum
arterix circundetur.quod ipfius corpus fuper canaletti ftringat.QuUm enim id fit,fanguis qui
dem &fpiritus per arteriam ad pedem uf<|excurrit,uerùm tota arterix pars canali fubdita non
amplius puliàt. Soluto autem uinculo arterix pars canali lubdita, non minus quam fùperior
,e pulfum oflendit.Quanta uerò uis à corde perarterias cerebro deduCatur, pofleauidebimus:
¡Z 'f nunc Galeni uiuam in hac demonftratione confedionem fummopere mirantes, qua omnia
w7li r,r prxicindi fuadet quxcerebro & cordi funt c5nuinia,(crnperomittens arterias,quxpcr tranL
uerfos uertebrarù ceruicis proceffus caput petunt,&etiam no med.ocrem portionemmtalis
t .t fpiritus in ” primos durx membranx finus, atep ita etiam in cerebrum defeaunt, adeo ut no mi
l * rum
 A N D R E AE V E S A L I l b r v X E L L E N S I 5
rum fit,cerebrum diutius in illa adminiftratione fuo muñere fungi,quam commode Galtnus
fieri arbitraba?, relpirat enim in hac fefiionediutiflime anima ,8c a ias m ou«ur. 1 nro curnt,
¿tarn multo fpiritu indiget, non multo póft concidittquanquam adhuc poftea cerebrum am-
m al fpiritus fubftantiamrecipiat,abillisarterqsquasper
"»«La»^ P ^ = ^ * t e r u m hoe lo ci ubi de uiuorum fedione obitertan-
tumpertradandum duxi, haud propofui Galeniaut re^ , aut mmus rede celebratas utuoru
fediones recenfere : quum Me abundé fecero, fi perfundorié aliquot fed.ones recenfeam fin-
oulis libris dicatas. Atque quum iam ad quintum ufque fît deuentum,modo denutrmoms or.
Borii pcepe |ams fermonem inftituemus,quorum munus ferèin mortuorum fedione etiam diiomus. V i
r/tofteco conti j emus cn{m peritonæù omnium ipfo complexorum organorum eüe inuolucrum, omentum
netur fiinélio u£& mefenterium uaforum deduzioni bi diftributioni optime fubferuire,uentnculum cibos
numexamen-
& potum confîeere hosqi per ftomachum hue deferri. Quanquam & uiuos canes, qui mo,
dòpaulo aut multo ante cibum fumpferunt uiuos aggredì, atque ita etiam inteftinorum mu,
nus rimari,nihil prohibeat Jecoris autem officiu,ut etiam lienis,autrenum,aut uefîcæ,in uiuo>
rum fedioneuixmeliusquàmin mortuorum intueripoifomus. nifîquisuiuo cani lienem exe
care uoluerit,uti bCeoo aliquâdo feci,diebusqj aliquot canemaiTeruaui. Atque ita etiam renem
aliquando execuituaùm uulneris curatio moleftior eft, quàm quæ hinc fumitur cogmtio iu,
cunda.nifî quis no tam organoru cognitionis rationehas fediones aggrederetur,quam ut ma
num exerceat, ac abdominis uulnera apte fuere difeat : quod & in inteftinis ftudioie experieiv
dum eft,quo quis uulnerata cofoere, atque in abdomen quum exciderint,imponere aftuefcat*
Generation's Verùm hæc perinde ac ofîfium luxationes, & fraduræ quas in brutis,ut bCmedicaminu quo,
^ rundam uires aliquado tentamus, exercendis potius manibus, bCredæ curationi inftituen dæ,
quàm organorum offices indagandis conducunt, Porrò uiuas fediones inftrumentorum ge
nerationi iubieruientium indies fere in ramicum curationibus,0£ in animalibus quæ caftran,
tur obferuamus. atque îllæ propemodum uafîs feminarri s bi teftibus fpedandis fuffîciunt:nifî
quis illam quoq? addere uelit, qua teffis fubftantiam ex tunica ipfî proxime obduda eximimus,
Fcetuum- aut etiam à feminarrjs uafîs teftis fubftantiam unacum illa tunica refcindimus.Veruminfcc,
tuumuiua adminiftrationeiucundum eft fpedare,qualiter fîmulatq? foetus aérem ambientem
contingit, refpirare nititur. Atque hæc lectio opportune in cane aut lue obitur, quum no mul,
to pòft fus eft paritura. Si enim ipfîus abdomen ad peritonæi ufque cauitatem diuiicris^atque
dein uterum quoque in unius foetus fode aperueris, ac focundina ab utero liberata foctu men, n itd .ji.jo
foe impofueris,cernes per pellucidas membraneasq? ipfîus tunicas,qualiter fruftra refpirare co, l1b.5F.cc 2.
td.K.cCjct
natur,& ueluti fuffocatus moritur.fì uerò ipfîus inuolucrapertuderis,foctusq$ caput illis libera,
ueris,mox ilium ueluti reuiuifcere,& eleganter refpirare cernes* Atque quu id in uno feetu in da
gaueris,alium aggredierisrquem ab utero n5 liberabis,uerùm apertum uterum ita infledes : bC
informs illic apcries,ubi foetus focundinum defînere, aut fecundinæ inferiore partem haberi ar,
bitraberis,quo icilicetea uteri pars integra fcruetur,quæ focundinæ obnafcitur,per reliquam
ueròfedem foetus detedu s fît *ita enim fpedabis arteriaru uteri, &Cdein focundinæ pulfom : 6C
fœtu adhuc in fuis membranis ueluti furfom protrufo,cernes umbilicum petcntiû arteriarum
motum, bC feetum nondumrefpirare, neque etiam ad refpirationem conari.mox uero atque
membra nas pertundes,fcetusrefpirabit, bC. umbilici arteriarum pulfus intercidet, pulfantibus
intérim adhuc uteri arrerrj s* In cordis bCpulmonis fundionibus pleraq? expendimus, motum
Jtium rx‘l uidelicet pulmonis, bi num afpera arteria eorum quæ bibuntur portionem aflumatrdein cor,
'J partium
ufui examen- dis dilatationem & coft ridionem,num idemrhy thmus fîtpulfus cordis bC arteriaru, bC dein
qualiter uenalis arteria diftendaturac côprimatur, bC quî exedo corde animal adhuc uiuat«In
quibusobforuâdis,magnoperèanimaliindigeremus latopedorisofledonato, bC°mêbranas 01 fob-6
thoraceminterfèpientestam diftantes obtinente, utdiuifo fècundùm longitudinal) pedoris G,G.ethl*
ofte,fodionem inter cas membranas ad cor ufque ducere poiÏÏmus, citra thoracis cauitatum
(quibus pulmones contilientur)pertufîonem* Verùm quum nullum eiufmodi animal præter
hominem, bC non caudatam fîmiamoccurrat, in canibus ac porcis illisq? animalibus quorum
nobis datur copia, fediones ita font aggrediendæ, ut prædida omnia intucaris*Quod itaque
pulmo thoracis motum fequatur,hincpatet,quôd fedione in aliquo coftarum interuallo ad
thoracis ufque cauitatem duda,læfî lateris pulmonis pars concidat, neque amplius cum thora
ce diftendatur,reliqua adhuc pulmonis parte thoracis motum fèquente:quæ etiam moxeon,
cidet,fî bCin altero latere fedione in thoracis ufque cauitatem molieris,atqueitaanimal etiamfî
thoracem aliquandiu moueat,non minus morieturquàm fî foffocatum effet. Verùm in hac
adminiftratione obferuandum uenit, ut fedionem quàm proxime ad fuperiorem alicuius co,
ftæ
 DE t ì VMANI CORPORIS FABRIC A LIBER Vi i . Cól
ftac ducas,ne ad inferiorem fecftionem dirigens, uafahàcexporre&apertundas. turn enim fan-
guis illinc profitieret, qui aeris per uulnus immilli & emillì gratia, fpumofus redditus,pub
monis loco tibiimponeret .Incaute enim fecantibus eiufmodi fpuma pulmo effe uideturjpfìqi
pulmonem aliquandiu etiam Tua infìta ui diftendi opinantur.Vtuerò naturalem pulmonis
cum thorace fequelam uideas,ex altero latere duarum aut trium mediarum coftarum carola «i
nes diiIecabis,8Cfe&ionibus per illarum coftaruinterualla ductis, fingulas eoftas extrorfum
refle&es,ipfasc£ franges,quo opportunam coftituas federnder quam lateris ilhefi pulmonem
uiderequeas. quumenim thoracem intercipientesmembranaein canibus admodum pellu­
cida: fìnt,pcrfacile eft, per eas puknonis partem thoracis motum adhuc ièquentem intueri, ae
illis etiam membranis leuiter pertufìs confìderare, qualiter & e a pulmonis pars intercidati
P6Pt q Priufquàm tarnen eas pertudas,coduxeritparterie uenalis propagines in earn pulmonis parte,
quasi iam cocidit,manibus appreh edere, 8£aliquou^cp ab ipfis iubftantià pulmonis liberare,ut
difeas num ill£ perinde atque cor moueatur.Cordis enim motus etiam hic tibi efì: conipicuus,
q tfi'ti-6 precipue lì cordis qinuolucrum diuiferis, atque ab ilio cor in eo latere detexeris, ubi hanc ad-
mmiftrationemmoliris*Conduxeritueròhanc in fìniftro latere tentari, ut feilieet dextrapul
monis pars adhuc moueatur,8£ etiam uniueriìim arteria: uenalis truncum manu apprehended
requeas. In huiufmodi quoque adminiftrationenonin^tiliter cordis bafìmapprehendes, 8C
uno uinculo uafa ab ipfaprodeuntia fìmul S i ocyus intercipies,ac dein fub uinculo cor execa
bis, folutisq? quibus animal colligatum eft laqueis, currere fines. Vidimus enim aliquoufque
etiam ita affe&os canes,fed precipue feles,cucurriile. Casterùm cordis motus,ut òC arteriaru*
r'vti par* redtius ipedabis/ fi mox atque canem aderì alligaueris,iè<ftionem à iugulo per coftarum carri«*
u eft * fig* lagiues, qua illa: oilìbus continuantur,in utroq latere acuto admodum cultro duces, ac mox
^ 6' ab unius feclionis fine tranfuerfim ad finem alterius iè&ionis, tertiam fedionem in perito nasi
ufque amplitudinem molieris, &leuato pedoris offe cum ipfi coardatis cartilaginibus, & fe-
ptotranfuerfoabrjs liberato, pedoris os ad ahimalis faciem furfumrefledes,ac mox diuifo
cordis inuolucro,unamanucor apprehendes, 8C aliaarteriammagnam dorio exporredam
continebis. Quanquä 8>Cha:c omniamelius obibis ineauiuafedione,quam inter alias utpote
uberiore in fcholis exhibere coiueui.atcp hanc ideo fìmulatq? nonulla de cerebro fubiunxero,
perferibam prolixiùs, ut ab alrjs leuiori negocio etia aggredì poiììt. In cerebri igitur ipfìustp Cerekifa*
partium examine,parum omnino inuiua fedione^uidendum eft,quum hic uelimus nolimus, men. i n,s tx*
ucl theologorum ìioftratium caufa,memoriain1ratioiicm3& cogitatiónem brutis animalibus
adimere debeamus, uteunque illis cumhomineeadem fitconftruÄiotatqueitaAnatomes ftu
r 11 f 1 iL .fl U ’ ; »„1 1 r in m - ilo

inftituerem.Qubd tamenad fenfum&motum attinet.uidereeft,cerebro ablatoutruncppe

rirc Atque hie cadem indagandj eft ratio^quam in ncruorum adminiftratione praeccpimus.
Numuero cerebm fentiat, inhomineuenit inueftigandu: quiquu id fcinditur3autpremitur,
indicet num dolore afftriatur, num ue quo cerebrum alteratur.ftntiat, uti in capitis uulnenbus
indies expend integrum eft. Rurfus caluariam canis poile frangi, 8i cerebri uentriculum a
Iw trum aut finiftrum aperiri, ac qm animal motum perdat,illum% denuo occlufo uentnculo
CllcL P dtdUpj
dc Etmanicc
________ t_-4ndtomes
g!S
ululatutacpuocis abUtiontm aut refoiurionem interdum expendere nequis. Pnmùm .gitur
^ colli fedem C
&
,iberum
l corporis truncum porrigat.aU

n it: quanquam id quilqi pro fua induftria,

rerumcp copiafacile praeftabit.haudenim
arduum eft allerem quempiam fumere, cui
foramina infintdigandis cruribus apta:aut
fi nulla adfintforamina.prompteaneri duo
baculi fubrj ciuntur, illis^ crura aduinciuiv
tur. Inter coctera autem.fupcrioris maxillx
praecipua habenda eft ratio.ut ilia ualideal.
feri firmetur.quod feceris catenula,aut" r .. ac ddn cuipiam afferis anulo, aut foramini,
da quapiam robuftiore ante dentes camno 0 5 0rrectum caputtpimmotum fit,Si
autut commodius duxeris commiffa, ut fcthcet collum exporrectumjCapu ^ ^ mtcnal

O
 N S I S
¿<-3 A N D R E AE V E S A D I I B R V X E L L E

intérim animal liba* rerPir«dam«fr. p o îlffim ^ p rX n feditone fin“ ui!

mortUôrumÂnàtonieUeriâtisrecenfereioleo,quæ P , , , L W(.nMr Mox itaaup
.. Slortgâm
S î Incollo3 mufcul os ad spefaRui

=E a-te
in coiloîecuo rn,',n latnsaherret uenamcanotatudignam
t J e m n u n , afperamüfquearteriamdriudat^d cauens.nefedioin lati^aberrc , 0 i

ex altero lâtere3ut nëruo hic intercepte prandio ue diluddeobferuetur qu, med.auox pereat
totacB ambobus neruis laefis intercida!, & fi laqueos foluo rurfus redeat. id emm cito &. cura
m fiim fanguinis fluxum expend,tur, * pulchrè auditur.quam ual.dam efflat.onemanimal
eitrf uoeem loliatur.recurrentibus neruis cultello diuifis. Hmcad abdomenuenios& acuta
ualidacB nouacula fub fpuriarum coftarum cartilaginibus, mucronata^ pecions ofiis fède fe,
tìionem inftar femicirculi uno dudu ad peritonæi ufque cauitatem mohor, ex cuius .eèhonis
medio ad pubem ufquealià tento, quæ prompte fuccedit, Gculmini aut nouacuam peritone,
amplitudini indem,itacp inteftina S&iterü fœtibus diftentu duabus îllis feifhonibus detegem,
id icdulò ftudenSjUt peritus iodalis pollicemJtiafîs obdat, quæ fub perori sofie deicendentia
Septitranp abdomen petunt. ilia enimfola hadenus multum fanguinis fundunt. Hic modo fediom m a , h ? r m H
uerfi fundió, niores honor,utmanubfepto tranfuerfo adhibita,tpfius motum experi3tur:diffitos autem ut
niá examen.
uentriculi & iecoris ueluti in thoracis cauitatem affumptionem dimiflionem fpeiftendn,
tereain altero thoracis latere longam fedtionë ad coftarum ufque olla duco, ad earn fere regio, >■
nem quacoftæin cartilaginem dégénérant. S i dein fecundum coftarum olla t
¿tiones molior,ut offa incumbétibus mufculis aliqua ex parte hberem : & dein fi operofiorem
adminiftrationem fequi uifum fit.intercoftales mufculos in duobus coftarum interuallis a tu,
nica coftas iuccinoente auferam, ut dein mediani inter ilia interualla cóftam folarum manuum
auxilio à tunica coftas fuccingente auellam, illaq? a fua cartilagine fra<fta,&deorium in latus
inflexa,macrna tunicæ coftas iuccingentis appareat amplitudo, quæ pellucida pulmonis mo*
*Pubficmis turn uteunquearguat. Hac iniìiper pertufa, uidetur qui huius lateris pulmo conci^t3thorace
jftotuiw. interim æquèutpriùs moto* Vtueroid magis in conipicuo fìat, plura coftarum olia a luis car
tilaginibus libero,& quàm poffum maxime hoc thoracis ìatusJaperio,ut commodè per mem P*
branas thoracem interiepientes, aiterà pulmonis pars, quæ in thoracis cauitate nondum læla
pulchrè cum thorace mouetur,in confpecfturn ueniat, ac deinccpsiliis membranis pertufis,
hæc quoque mox à perforatone concideré uideatur/ Nunc in altero edam latereacutiori cui ' Q s t f 1
tro, una fe&ione coftarum offa à cartilaginibus libero, di à cartilaginibus pecfiorisq? oflcfe*
ptum tranfuerium,ut os illud cum cartilaginibus diuulfìs thoracem interfepientibu s membra.
dquceincor/ nis,{urfum ad collum refteèfi queat, cordisqnnuolucrumi^coriipetfìuiìt* quod dico cultello
di\ ino t r ° aperiendum eft, obferuandumq* quantum aquæ contincat, & qui cor agitun Vcrùm ccrdis
cordi* momu motuinondiu animum adhibebis, quinpotius ut animali iam fere propter concidentes puf
examen, mones {affocato fuccurres : ut dein adamuftim ruriùs cor arteriasefp, d i foccus in utero conten
tos,quandiu uifum erit3examines* Haâeiius enim fanguinis fluxus parum incommodi an i
mali intulit,fi modo illa quæ fub pecftoris oife repuntfuafa fodalis diligenter pollice, aut indi, f
ce di medio obturàuerit, atque pedloris os furfum ad collum rcflexum iaciat,itacç ob uaiorum
obliquitatemilla nihil amplius fundant* quod ÒC in uafis coftis fîngulis exporrecfns fît, quum
coftæ eftravfiæ deorfum,uti fieri iolet,euertuntur ; ipfe^ dum iècflionem adminiftras,uaià taiv
tiiper dum obliquentur occludere adniiùs fueris,illorumcç ièries te non fugerit* utcünque fit,
mihi in hac fedionefanguinis fluxus obefle nuquam uifus eft* Vt uerò» uitaanimali quodam.
modo reftituatur, foramen in afperæ arteriæ caudice tentandum eft, cui canalis ex càlamo aut
arundine indetur,iscp inflabitur, utpulmo aflhrgat,acipfum animai quodàmmodo aerem du
cat.leui enim inflatu in uiuo hoc animali pulmo tantum quanta thoracis erat cauitas intumet, #
N um cordi* corc^ uites denuò aflumit, SC motus diflerentia pulchrè euariat. Inflatoigitur ièmel atque ite.
parju/faft rum pulmone,^cordis motum uifu ta(ftuq^ quantum lubet examinas, & arteriæ magnaècaudi.
examen- cem dorio explicàtam,aut in thoracis cauitate,aut ad lumboru uertebras comprehendis,8^ ipe
<fta$pariter, nihil^ tibi manifeftiùs occurrit, quam cordis dCarteriarum pulfùum rhythmus* .
quo aliquandiu obieruato, pulmo rurilis inflandus eft : hocq? artifìcio, quo mihi gratiusin
Anatome nullum comperi,magna pulfuum diflèrentiam cognitio paranda.Quum enim puf
mo diuflaccidus concidit,undoÌus,formicans,8<: uermicularis cordis arteriarumcp pulfus mo
tus ue
o
 DE H VMANI CORPORIS F A B R 1 CA LIBER VI U 659
tus ue fpedatur* inflato aute pulmone,magnus rurfus & uelox efficitur,mirascp inæqüalitates
proponit,8£,ut femel dicam,hæc adminiftratio eiufmodi eft,qua omnium optinié pulfuum na
turammedicinæcandidatisproponere foleo*Verùmin horum examinéfcttuum gratia non Fartuum
diuhærendum eft, fed in aliqua bicorni canis fuis ue uteri fede, fediûnê fuper fcctum aliquem examen*
%S^ V , f 's duco ac^S extimum ipiïus ufque inuolucrum penetrantem:quo deinceps ab utero diiiulfo,fce
îo.figur* tum ^u*s iuuolucris exim o, effrado extimo, medioqjinuolucro,perintimumualdepellu
lib.a. cidum offendo, qui foetus refpirare conetur, quamqj pulchrè intimo quoque inuolu ero fra-
d o aérem ducat* M ox proximum fœtum, quantum poffum detego, uterum nulla ex parte ab
extimo inuolucro diuellens,ut hic ita foetus uaforum natura examinetur,uti priùs uiuam foetid
um difledionem faciendam præcepi* E t quum hæc facio, ac per interualla pulmonem inflari L ^Trrrritf ue
ÎJ4 fUìb.6. curo,nondum cordis ÒCarteriarum motuslatet,uerùm magno admodum interuallo animalis V-dlis, Ç J U t t l c t
arterialis mo-
. Ij^ uitæ fuccurritur,Ô£ cordis " auricularum motus expenditur,perindeac1arteriæ uenalis,&C rur tuum examen.
* ó.g '. kuenæarterialis:quæiÎ noniàtfft proximè ad cortetigiife, in aliqua pulmonis fìbraipfi'us
kó -fii M>. fubffantiani à uafìs unguibus difeerpo, 8C quodhicanimaduertendum eft3proipedatorum
6 L induftria obferuari fiino* Q uum hæc abfolui, Jdextrum cordis uentri culu aperire ibleo,ÒC ob-
l ' feruare qui cor nihilominus adhuc moueaturrdein"1fìniftro fìmiliter aperto, aut cordis media
tfipdtetin parte traniuerià ièdione " ablata, fpédatores moneo,ut adhucauricularu cordis motum noiv
9 . fi li. 6. duin quiefeereintueantur. Dein fi animali potus colore aliquo infedus ante ièdionem obla*

S n i f f i t u s c u ^l^ no^ AUiupulmonibusoccurrit, perquiro : hae ièdione, quam p ro fpedantium

f hb.6. eruditione adhuc operofìorem interdum inftituo, to ti Anatomiche (peculation* colophonem
in noftris fcholis perindeaddens, atq? huic meo de Humani corporis fabrica
ftudioforum nomine fufeepto labori,fìnem impono*.
 LÒCORVM INTER EXCVDENDViî OPERARVM INCVRîA
deprauatorum cmcndatiorlc^io»
P ag-S-uerfi ■legend-friabilis 10-25. brachiale tz$o. Jynneurofis 17.40 -cartilagine 1945. P F X * F F G 2? 11 43.39'.
dditefcens ft- *9- confinxijje 54- 7-fecuitdcC figurce 7 3.27. connexion 76.27. excipit 78-St- uocatum,feciindo excep. 49-52.
figura decem 8t. 4 *- côntinua 5)0.7. i-mJit'ntevfXi m .24. comprimitur «4.32. immorcr) i t s-SS-admonens 129-17 -tranjkerfos
232.26. infinuatum 135.49- plurimis y 56. eleganeer 156.10-fuo 157.17. ceruids 159-16. nibilcp non 167.2. o^nvoeuAts y 21.
¿ l’jXÎTXl Ó* J?-T C7 44 CdjfoS 168.54. (A.i7CtT<XÇ<?0î 181. Q J f ¿4. -R- TT M F S C . T ^ A B . 233.25- c/<f/r,
ligamenti 224 32.radici 215.32. intercoRdles y t f .a li d * (y 48. infrrtio 229.25- mouenteS 234.47.7/07*«//? 236.23.findtndd
»42-37. neruidi y 45•te/ m u g is 243.43. membrana 2 4 4 .16-amplitudini 25016.wo« nifi Ç7 ^x-nimis quarti 257. 2. byoides
264.52. adducentem 265.31. dorfum 266.19-nnifculum hunc y x6. non nifi 283.44diberatam 286.15. atuacciniim 293.47. tho-
rad y uh.dbdominió 298.4. inferiorfuperiorcp 299. ^6.fàmuldri 301.1. incidenti 312. quee hancfequunttir pagina ufy adfinem
libri tertf numéros hdbent uno centenariofeljbs- 216-40. externo Utere 217.3. mouenribu* mufeulis 223.9. natura 227.17.inditi
yx^.commònRrant tgo.xo.ctpxyniAis 273.46.dele,perfiatur y ufi.magni 283. ^.corporis 294. \6.addextrumyoó:t6.ter
tios 308.2f.quas 3^.0.4.2.ceruicis 343.54.mufculorumferiem 359.14./<*£«*fuperiorii 388.25.inutile 390.52. pdtbico 499.3.^
¿7'^ 508.6.cremori 5^-25.condidijfet 5x5.15.infe'gnes Sio.ti.ingcrrto y 28 bar y paulopòR,extru<Ree 526.15.noueriniua 527.38.
fufeeptionc 528-2. non magia 543-10.fuperRitione 585.19. ab atre 592.56. oiyiMaJlùs 594.23. altricem 597.24. inviarg.orificio
600.17. iliaci 6is»tp. dura-membrana 629.56.finuum 631.3t.media y 58.propaginait 637.54.
H uic 647 .45,concomitante y 54c.obducitur ’
RERVM
«N P R A E C E D E N n ñ s
et V EH VRB ORVM
f a b r i c a l i b r i s m e m o r a b i l i ^ E MANI C O R P O R I S
mmupaginan,fccundmuerjum indicot.cJZZal IN a v o p r i m v s nv
eli, infecundo alpbabcto quevedos eße Zuodidl T bZ a*?U}1uibl* n"m r“ * «dietim
numcris d paginau
* Au ffJf in
ld ef ì}m i l tertìj,
o6f«*>*m *,U erraran in
operarumincu^
la C 0 tn m ^JJu n t3 cmcndarcmits.
BARTICV
^ tI0- 13,8 acualeos;
abdome cur .W membrana c„,ufmociI-o,cur
acus fedioníbus apti. 236. yo* e Z
noetíaofieu k^ ^ h^ o&<Ahs tunica
rundem delíneatio 2,0
creatü. 89.1s* adaícon* ss amygdatefauciumqu*
& Toy. 5-0 «¿¿e/lane ^
Adami morfus os. l6y> 2Í
abdominis A "aat0” _e P ^ a ta pubficeprJaea
addítamentum* 7.18.&8.1
membrana, additamentiim necatum* *l68. I4
ccJ'lwquid. l6x^ anatomia^ hadenus obièruata ratio
abdominis mufeuli recíípiu^'qua fi mutilis
mieabimdant.S:canes 1 82,,
oc^lwacdMs 525. l8. &yz6.yi
adeps, nnpt<chH¥ 233-23. anatomes ftudidcmn Galeno m o t
abdominis mufeulitranfuer0,3ci,4, luscollapfum
^ q u f d . 233.28.ubifitcopioíior.
¡bíd. 31. qbus fit copioíior. ibíd. 41 anatomes ftudio ueteres exercere pis
abdominis mufeuli tranfuerfi ä pe- eroslolm r.;\
riconato feparatu d/fficiles. 28j. 1. adeps curalbet. 233.5*0.
adeps inteftínís obnatus* 5-01.5-1* ad Ana tomen cuiufoiàdi corpus ad
abdominis mufculorum oefío deferí ^Iiibericonueniat. J43.!Q
adeps mefenterfi. *0<. ,
ptio. 280.^0. obliquedefcedentis. adeps omenti. £ £ anatomen fpedantium notata ne-
28i. n. afcédentís.ead.42. rerto- . §“ §ent,a 222.6
rum deferiptio. 232.12. tranfuer- adipis omenti ufus. 497. Su
in Anatome docenda qui òrdoob-
forum, ibidem 4<5 adipís admíníftratío, (lue refedío* leruandus 5*47. 44 . inde, per tota
234, í 5*43. 5-^ 549,10.
in Abdominis mufculorum deferí anatomicoru inftrumentoru deferì-
adipís delíneatio 231.30 ptio 236. eorunde delineatio 235
ptione uarius Galenus 233.
adipís ufus quís 233.41.6^1 anatomicorum de cordis offe error
abdominis muiculoru funefffonem
adíutoríum brachi} 16S.4 94» I5
inepte afsignatmedicoru uulgus. adnatum 7<l8
2S3’ . 27 anatomicorum de cordis orifici}sdi-
adnexus 7a8 uerfa placita yi)0.54
abdominis mufculorum uenteacar Aegínetíscur pracífi ab Atheníen-
* tenae* i f f *21. anatomicorum deintefiino c^co mi
fibuspollíces 125*.1 gai 5*00. Ig
abdominis mufculoru ufus. 2 3 3 .10 . Aegyptíoru pudendi mulíebrís ca­
abdominis mufculorum ocífo admi anatomicorum de pylori fitu error*
rúnculas amputandí mos 5-37,2 59°» 2§,
niftrati©. 5*49.25*. eorundemad/ a'er qui in refpíratíone dígeratur.
miniftrandi modus duplexes?. 33. anatomicorum de uentriculi cellulis,
y^p.27
prior, qui fit á mufculorum exortu error . _ 391*35
aerea? fubfiatiít refi'cíenda? quas par anatomicoru de uentriculi exteriore
oblique defcedentis. 285.43. afeen tes Natura fabrefecerít y69.27.inde tunica in fundo nimis carnofaer>
détis. 284.7. redi.ead 34*trafueríí* aetas noftra rerum capitíbus potíus ror* 392* IO
45*. Alter modus,abípíbrutermt qua'm prolixa enarratíonegaudet Anch^ os 16S. 20.2S
nis. obliquedefeedentis. 284.5
, SZ1; S anchoraeformis proceifus 168.1
afeendentis oblique, 2sy.9* redi, ¿ywV ui,6.SC168.13 àyiv?o&Msproceifus 98-23. ÒC i6s.i
ead. 14. tranfuerfi 16* agís os 168-23 IO* A N D R E AE A L B I I ho
abdominis mufculorum delineado* al Arabum articulas* 38y.y6 ipitalitas 78.ro
oblique dcfcendentís. 179» ult* ala omenti fuperíorquid 3y8.iy.8¿ And.Vefalrjadmonitio ad lecfiores
afeendentis* 183.2, redi* isy. 46* humílíor* ead. is di typographos 267.47
tranfuerfi* 188.34* alaenafi iyi.27 And. Vefalij primum compingen-
abdominis mufeuíos folos nouiííe alagas os 167.40 diiceleti tyrocinu Louanij facìum
uideturMedícoru uulgus. 233.27- albadaran oíliculum i26.yy y l^lt 46
abdominis íedío* i'n f1
y48.y7.inde alberíteren 38y.y6 M fy a y l68, I(S
CCK.CU/3x. 75
^ * ».33* Alberti Magni de menftruí (àngui- anima Galeno quid 569.28
KKUvtcU. Í7 28* nis prauítate error 538,18 de Anima?facultatibus ac fedecon-
acceptabulum IO*2f* Albert* Magni de fecretís mulierum fiderare, Medici quoque officiura
acetabulum I0.2,2y. índodíílimus líber 531.15 f9 4 * 4y
acetabulum herba* 539 -27 * alfaíc os 167.28 animarli immortalitatis difputatio-
acetabulum femorí articulando pa* Alfud,Alfaud,AIphaed 387.49 nem folos Theologos fibiuendi-
ratum 150.5*3 íecundu feetus inuolu- care 12 6.
126. 45
acetabulum in coxendícís oíIe,8¿ hu crumueteríbusappellatum 542.4 animella qu^
. ‘ 579^6
mero 5-.af6.44 ¿\(¿7Tílc(ílr
C muÍCulí
CA0ù7rtU6lrmmCUll 297.14 ccC
CW vtcìaUboiM cc
.01AIX 290,47
acetabulorum uteriexamen* 558.23* alterati color in nutritione alteranti an fa? offium temporum 16;
acicsdigítorumqiKc 121.43* Í7mtlíe
iìmilis 508. io ANTONI VS Z VCCA 26
«■ W
f /V? i* IIO.J*
116.J cciixfvycù
/yu* 237.23 cw Ú ^ 7t h dícla Herophílo, cutis
¿K^pioy, 99,23.54, de 100.3, & 167.55» Zffiwfo ni mana t
Kk 3
 I N D E X*
Ariftotelis de mamillarum fitu ra­ cem colligcntur 576*27
rìnoJJlfo fauciumglandulç qu£ $79*
tio 545*46 arteria: afpera: examen 6 oz.jj
45.5"* ♦
ewrix^s cuf Græcis, pollex 124*54 Ariftotelis de mamillarum r e ^ c r « arteriæ afperæ exterior fuperficíes
ccvrtivHlitofj 139*36. $C 141*11. dC168.33 (èntentia 544 *16 qualís 575.12.ítem interna.ead. 23
anali à quodam deglutiti ,rurfusq 3 Ariftotelis de ofíium coñtinuítate lo arteriæ afpera: figura. 151.32* eíuscp
cardlagínu deferípdo. ead. de 152*
exereti hiftória 390.46 cus I2*S
Ariftotelis locus de offium per clauu per totum. de 153 * 8. inde
anum referens in cerebro orificium
arteriæ afperæ grada datum homíní
638. 44 connexu.15.43.et detfiutali.eadi5o
Ariftotelis de poftbrachialisoflìbus collum 63.6
*<wgr« dieia arteria 294*47
«TTK^gOùcrl? 13*3 tentenna 120*9 arteriæ afpere numerus,ac íltus 574*
ccTs¿\jSva-í#Mo¡j inteftinum 502.14 Ariftotelis de quadrupedi! geñu ar­ 9. forma.ead. 37* conexus. 575*17*
ttTnv&jçaHriç mufculorum 220.22 ticulo lapfus 139*14 fubftanda. ead. 41* inde
* apoplettica arteria 296.45 Ariftotelis de feminalib. artertjs fan arteriæ afperæ pulmoní intertæ deli
neatio 568
tc7 róq>u&ie 8I3 guiñe deftituds opinio 526.5
arteriæ afperæ rado de fìtus. 6x. 53.
cc7Tccpv<rty cum \ iìì cpvarci fubinde ab Ariftotelis de fepto tranfuerfo fen-
alrjs confundí 8*45 tenda 291.51 inde
Appendix 7 *18»,nc^e Ariftotelis lapfus de futuraruinui- arteriæ afperæ ratio ac ufus «53**4
ris acmulieribus differentia 26.50. arteriæ afpferæ tunica exterior de in­
appédiceS in ætate prouedioribus
pertinacius adhær ere. 7. ¿6 ítem de canum caluarijs ead.54 terior 576.37. inde
appendices in natugrandioribusco Ariftotelis de tertio cordis uctriculo arteriæ afperæ tunicarum apta con-
alita: offibus 12.32 lapfus 590.55. ítem deuentricu ftruttio 578.30
appendices in pueris ab oÌTibus fæ- lorum numero pro anímalíu mole arteriæ afperæ ufus,ipfiusq3 conftru
pius quàm artículos luxari 27.24 uariarefolito eod. tftionis ratio 577.1
appendices írtterdum ofíium capita Ariftotelis de thorace fentéda 88.39 arteriæ afperæ commiffa corpora
Galeno dici . 9.42 Ariftotelis libri de Animalium hifto 574 » > 21
appendices no folum grandioribus ria 90.2 arteriam afpera membranea fubftan
oflìbus cotingere 7. si* & quibus Ariftotelis locus de futura ínter uen tiamoportuiffeextrui 577*1°
podftìmum eodem tticulum&.'omcntum,&c. 357*1? * Arteriæ magnæ appellationes ua^
appendices iìnuum medullam conti Ariftotelis notata tentennate fenfu riæ 294*47
nentium ñon effe opercula 7.40 cutís 232.23 artería magna quartum cordis uas,
appertdicuconnexus in íuníoríbus Ariftotelis nullam generandi temi- eiusqj orificiücuiufmodi. 590.42.
folum fpedatu facilis 8.11 nís uím teftibustribuends fenten &origo* ^ eod.
appendteum de proceffuu different da 527*i6 * arteriæ magnæ ortus 298.40. or-
tiæ 8.22 Ariftoteli omenti pars colon dorfo tusfedes 299.**
appédícum femoris,ilium offís, 8¿c. col!igans,pro omento non habita * A rteriç caudícís bipartido. 299.19*
delineado 5.6Í 6.14. inde 496. 32 Partis afcêdctis diftributio 299.23.
appendícum proceffus. 8.29 Ariftoteli fuperior tantum omenti quæad finiftri lateris prima cofta
applantatío 7*18 membrana cognita 49612 oblique têdit. ibid.que finiftrâ axil
A q ü á in cordis inuolucro cuiufmo- Ariftotelem falfò cordis inuolucro lam petit, joo.i.quæ dextrâ. 301.1.
di. 584.47. eíusq; caufa 585*4 pinguedinem tribuere 584.2 3 Maior portio, fuprema corporis
Arabum ,de Carnea fubftantiama- Ariftotelem ubi de epiglottide agit, petens. 300.53. foporalis fintftra.
ñus] interna: regioni flip erftrata, perperàm ab interpretibus intel- ib id .56. dextra 301.6. foporalis
notata Tentenna 3°3*56 Iettum 155*6 ad caluariam feries. 301.10.
Arabum Tentenna, de mufculorum armaliaoffa 166.54 * Arteriæ partis defcendentis diftri­
íntercoftalíum numero 290.14 arquato Iaborands líen cuiufmodi butio. 301.39. que ad inferiora co-
Arabum autoru, de teftium mufeu- 512. 21 ftaruinterualla. ibid, 4z,adfeptu
lis notata fententia 2864 Arterialis uena. uide V en a arterial, tranfuerfum.56.quç ad íecur,bilis
/Ihs dida oculi tunica 646.44 arteríalís uente appellano 590.19 uefica,uentriculCt,Iienê,duodenir,
¿fray inteftinum 501.14 arterialis Uenae orifici) membranaru coliqj parte accedüt portiuncule.
arcualiaoffa 166.39.de 167.10 rado 597*39 302*1* quç mefenteriû accedit preci
arcualis futura 166.27 arterialis uena: ufus,ipfiuscp conftru pua. 302.47. ad renes, ibid. 5°* ad
Ariftoteles unde cor neruoru prin^ ctionis ratio 596.44 parte mefenterrj humiliore. 303.7*
cipium effe iudicarit 591.56 * arteria quid fit 259. »3* compofi- adlumborüuertebras.ibid. n*
Ariftotelis locus de articulorum mo tio eius. 37. & delineado. ibidem. Arteriæ magnæ fupra os facrum fa­
tu 65.10 Compofìdonisrado i6o.? cta diuifio, eiusep fupra cauâ afeen
Adftotelis de auditori) organi mea* * arteria ko^ hAriftoteli qua: 294.49 fus. 303.17. partium huiufcediui
ubus lapfus 52.57. inde * arteria apoplettica,lethargica,fom bonis diftributio. 303.32. quàptf
Ariftotelis de coftarum numero fen ni,fubeteni,quae 296.44 bis oftîs foramen tranfit. ibid- 47 ;
tenda 89.54 * artería AriftoteIi,Platoni, Hippo- per crura diftributio. 304.6. qua
Ariftotelis de crurum in animalibus crad,quac 259.16 tibia adit. ead. 22.
flexione,8<:c. dogma 145.18 Arteria afpera pra:cipuum uocis or- * Arterie magne pcruniuei fum cor
Ariftotelis fententia de dentium nu- ganum 577.2.50 pus delineata diftributio. 295. bi
mero, notata 46.46 * arteria: afpera: appellano quando perdtio. 296.2.afeendeiltis partis
Ariftotelis de effediuo hominis cepta 259.34 delineado, ibid, quæ axilla petit.
principiofententia 520.4¿ arteria afpera, quibus cattilaginibus 296.26. foporariç utriufep delinca**
Ariftotelis de humeri cum cubito ar conftituatur 57556 tío. 296.43 .caluariâ petes, ead. 54
ticuladonelapius 107.15 arteria: afpera: cartilágines. 3.55. * Arterie partis defcêdentis diftribu
Ariftotelis de lienis ufu ièntctia ex- earundeufus Sbrano 577*4» do delineata. 297. que ad inferiora
penfo 513.14 artería: afpera: cartilágines, qui mute coftarúínteruaIIa,feptum,íecur,bi
lis
 I N D E X*
lis ueficam, uentriculum, liencm, caufus. '120.3? articuloruperiigamenta coitus. 17.31
duodenu,coliq3partem . 197.11«$. arteria ac uena: renibusoblata: ?!?.!? artículos omnes nonijfdem agim o'
qua: ad renes utrínqj. íbid. 4«$. arteria: ac uena: uentriculum pcten- db us 13.20
* Arterias fapra os facru diuiíio deli' tes 391.11. inde artus 7.14
neata. 297.54. per crura dífiribU' * arteria: Coronales. 199.9. carumcp artuum capita,non recfteW ^vaaí 8C
tío. 19s.17.8ic. defcripdo.ibid. delineatio 296.» (cov<Av A v$ Galeno dici 9.4s
artería cur cauce folum iecoris fedi ex * arteria: cur pluribus tunicisquàm arundo brachi] minor i689»
p o rre ra °s 5 -45 uena,conform ata 160.14 1naior.12.38.inde
arteria dextrí 6C fíníftri lateris ab um- * arteria: nec£ à cerebro neq* ab extre ccgvTctim, àfv[cuvo&</lHg cartílago.154. ii
bílícoin m agn am e x p o r r e d a .^ í. mis corporis partibus naficuntur Afieth 168.4
8 C357.s . _ 298. f i afina: uterus acetabuíorum expers
arteria cauum íecorís 8C bilis ueficu- arteria: omenti 497
*11 540.9
larri petends figura 35S. 8C 359 . 1 o * arteria: feminales. 3 01.53 *earudem afipera melius terere quàm leuia .46.7
arteria: ín ueficam díftributa: ratío delineatio 297.46 after os 167-44
v. 518.28 arterie fieminales an fanguinis exper aflerum nexus 16.4
arteria magna: cum corde fitus deli' tes * 5 6.4
ccfffjJyfltA©* 145.3S.8C 168.44
neado.564. eíufdem oríficíum. 557 arteria: uitalem fpiritum fcetui defe' cespi©* ead»
artería: magna: 6C cau x uena: díftri- rentes ¿l8>}9 A tla s uertebra 167.5 5
butionum fub offe facro examen arteriam (òporalé non ferri per idem A io . ii . 5C 167.35
Stf. is foramen cum tertio ac quarto ner* auditoriusmeatiis 52.4651
artería: magnee in mefénterium ex- uorum pari 5 3
"2‘ * auditus infirum entum 650.3
* arteriaru ac uena: umbilici deferì' auditus inftrumentum A n a to m ía s
curfus 5 0 4.3 4.44
arteria: magna: membrana: cuiufmo ptio. 184. ortus. ead 7.du<ffus.ead. parum probe cognitum 323.42
25.ufus.cad.28 . auditus organi examen 656.12
di
auditus organi offi'cula, 33.50.6C34»
arteria: magna: non ídem cum fio ' arteriarum 8C uenarum in intefiinis
macho per íeptum foramen 38S. ratio . ° * » 5 3 35 4. G aleno ignorata ead.37»
* in Arteriarum ac uenaru ferie N a ­ auditus organi offa quot 162 37
36.inde
tura: ardficium 160.46 auditus organi ofTicuiorumufius. 35»
artería: magna: orifici] delineado u*
b íq u xren d a 94
$S - l arteriaru anatomes rado. 552*4 *iode
33.6Charmonia.ead.49.
auditus organo parata cauitas, fora-
* artería: magna: ortus non conti o* * arteriarum cerebri delineatio. 305
minacp in ipfiam pertinentia. 34.39
uerfus » S 9 44 arteriarum diduefiibus fiubdita: glan
dulp.qu^re Gianduia:»0 auditus organorum conftitudo 31»
arterice magna: per thoracem-SCíU'
* arteriarum in animali numeius* 29.1'nde
gulum coílumcp díftríbutionis exa
auditus rado difficilior cognitu.35.36
men 601.10 160 2,0
arteriarum in iecur excurrentium ra^ * A uicenn a, Feria 12730
arterie magng feries ín perdonad am * A u i cenna, unde A natom en deferì
plítudíne qui obferuanda. ? - ° 54 3 tío . .
arteriarum per abdom inis mulculos pfierit 22732.
artería magna: feu arteríalis uene ra
repentium adminifirado 549 35
- " auium íecorís fitus ° 5 5"-46
dícís figura 93-39-56 auricule cordis. uíde Cordís auricul g
arteriarum per manum tendentium
arteria: magn^ fuper cauam uenam
afeenfus, ambarüc^ fupra fiacri o u
examen.656.26 per crura.657 -49
aurís cartílago. 4.53. eiuidem deferì'
arteriarum teftes petentiu rado, 513. ptio.150.40 inde
fiís ínítíum díuífio 37
o*& V7U* 0
17-inde
aures quibufidam cur mobiles 242.
* artería: ram us,cuíus pulfum ante 53.8C 150.43
* arteriarum trium caluaria f uberni'
brachiale exploramus.300.18.Eius auríum oífa 166,4$
tium defcriptio.3 07.2. qua: in pri
delineado 296.34 m um duce membrana: iìnum e x ' aurium fitus 19 .7
* arteria tunica: peculiares bine. 15*9* axillaris uena. qupre V e n a axillaris*
hauriuntur. ibid.49» t®tj *
4 1 . tunica: aícíddac 267.41
arteríp feries.310.1s. om nium deli' axillarum ualli,muficuli
artería ucnalis ad cordís bafim ct pu 67.15
neatio 3°5"*47
monem connexa: delineado. 554.
arteriarum uentriculi munus. 493 • 6
* ccfyyos diefiauena 279*2S
16. inde , , * arteriasrecondens Natura. 300.43 B .
* artería: uenalís defcnptio 312.17 arthrodia 12.21.8C* 4«9 A líftg o s
bafiíllareos
168.46
166.46.8C
delineado #
¿pfyto<Aícc
artería uenalís appellano, SCdeícri- arthrodiam quando confiìtuent N a
, I0£\u i67.i.fiuebaxíUare. 4
ptío eíufidem jBe*#**»'A i 11.7. C106.13 5
tura 14,18 bcAovo&c/Ihs proceífius.
arteria uenalís, eiufdécg orifici] deh'
¿89>42 ccgfyoy
0
neatio ubi quxrenda 31.40. 8C166.56
artería uenalís 8C magna: mébranU' cq> gw<TK.fySfOV
articulado, articulus. 13.3. oc 9.22.
beriteron,berbetínen 385 57
larumufius ¿98 Bíliofis naturís peculiare quid. 511.5
8Cead. 48 . ..
artería: uenalís examen 601.14 articulus todus corporis digm llim us bilis ín ínteftína defluxus utilitas.
artería: uenalís in corpore ratto. ¿98 510. - 4^
eíufidemufius 533.10.4o
quis 8
bilí excipíendp C emíttende parati
articuli
arteríse uenalís membrana: cutufimo articuli capitis m odbus parati. 64.S
. 111,48 meatus 5°$’»33
bílem expurgare ubi conduxcrít
di V * '1? articuli duplices quibus m o d islo r'
artería: uenalís pulmoni ínfiertac deli­
mcntur l4 *^ bilis ueficula carentes quofidam repe
neado . J 6S. artículorum cartilágines. 2* ac U1‘ 4 riri.ab A ñ íletele SC Pimío prodi.
artería: 8C uena: coliSCrecfit inteíhni feidus hum òr. ead. 10.
501 4
o artículorum copofítionís triplex tor' tum ,
bilis ueficulp,eíufdem cp meatuu d e
l" ; 7
artería: ac uena: gracílíum ínteftino-
rum _ 499 3 ma
* 8 ardculorumotus non caderatio.i3.3 líncado-365-7*1*nde* 1& i 66' 16 ,
Kk 4 bilis
arteria ac uenarin m uículoru fabtí'
 I N D E X *
lineano. primi di fecundi.179.20*
bilis ueficulg delineado 37°»w 15* a ^
bilis ueficulg ín uentrículum meatus brachi] motus i 3-23* 254.14 tcrtij di quarti. 182.20.di 185.5. quiti
493.9. ¿n íecore. 507.35. eorumcp brachi) motus tam uartj unde 102.5.5 tiòCfexti.i79«i3. fèptimi&oda.-
fítus ratio 5°s -44 brachi] motoru mufculus quifpiam
Galeno defcriptus, quo fimiæ ac
UÌ
buccas Glabra mouentium mufeu.»
182.20
bilis ueíiculac meatus cur duodeno
canes abundant, homines careni. lorum deferiptio. 242. primi di fe-
ínfertus 5°3*44
2tftf.4i. ciufdem mufculi deferi­ cudi.ead.22. tertij di quarti.243.
bilis ueficulae meatus duodeno infer
tus, an propagínem uentriculo o f­ ptio,in Omia,cane,£^ bobus.2tf7.i. ÔCreliquorum quatuor.244.5-, eo-
adminiftratio 2tf8.5o rundem adminiftratio. 245. primi
fer at 5° 9 >Sl
bilis ueílculg fítus. 5-09.^. forma.ead. brachi] motorum mufculus primus, di fecundi. ead.i. terttj di quarti.
*4* fubftantía. 20» uenae, arteria: quopado duorn locohaberi que- 24tf.r* ÔCreliquorum quatuor.245*
& nerui 26 at Z61>7 35*
ex Bilis uefìculameatum in uetricu- brachi] motorum fecundus mufcu­
lus , perperam à Galeno in plures
buccella
buxei cultri ad fedionem quomodo
10.26
lum non Temper pertínere* 510.21
bolus dulcís 359*55 diuifus 270.15 parandi 236,29
boum cerebra crebríus Galeno tra- brachi] motorum quintus, circuuer- C
data 32*49 tentium primus,a Galeno non de- Aecumforamen. 53.12
Brabantís omentum pluma: nomi­ fcriptus 2tf7.uk. cæcum inteftinü cuiuf“
ne did 497-43 brachi] os. 168-3. eiufdem figura. 5. modi. 362.11, 6l 500*
brachiale quid 117.1.&168.15 di tf. IO di 2. eiufdem deferiptio 9.1'n cane. 33.inglidb*
brachiale ab ulna díuidens cartílago. di figura 104.5.£¿105.1.inde ÔCfciuns. ead*
113 SS * brachi] totiusligamentorum deferì cæcum inteftinum unde didu.500.3s
* brachiale in fupínum £¿ pronum ptio.220,4. adminiftratio. 223.55. cæci inteftini an duo orificia. 500.25
non agítur,contra quàm Galenus di 224 45 cæci inteftini ortum in cane di homi-
tradidit 21S»*9 brachium adducens mufculus quo ne uariare 500,42
* brachiale mouetium mufculorum fìmiaabundat 2(53.14 Cæltj Rhodigini lapfus tftf.32
admíníftratío.22^. primi di fecun brachium attollens mufculus quis. calaminum os 165.57
dúead3. tertq.224.tf. quarti.ead* 2tf4. 43 calamo aftimilatus ab Herophilo ce­
32 brachium attollentibus mufeulis de-
icrtbendis,Galenus uarius. 2tf5.i1
rebri Gnus
¿cccAkcJ vîGs
<535.12
168-45
* brachiale mouetiitm mufculorum
deferiptio. 214.3. primus* ibid* brachium ac fcapulam mouetesmU- calcar capitis itftf.5tf
fccundus, tertius,quartus. ibid.2tf* fculf in quibus animalibus ab ho- calcar pedis 168.4s
munus omnium 215.4 mine maxime uarient 270,3 calcis latus internum quale. 147.5. ex
brachialemouentiu mufcuIorG deli­ brachium mouens mufculus quifpi- ternu ead.16. pars anterior, ead,21
neation primi, ig$. ig* fecundi* am male à Galeno affignatus. 2tf3. calcis oflis figura 5-ÔCtf.tf
180.14* tertij.195.54* quarti. 49. d i 14 calcis oiïïs figura 142. di deferiptio.
201 SS brachici mouentes mufculi, num re- 143. ÏO
brach l'ale od o oilìb. conftrui, inter fe fpirationi quoqj feruiant. 292.47. calcis oflì's fedes terra m fpedans 146 ►
forma differentibus 117 2.1'nde ÔC293 13 41. eiufdem fupen'or fedes, extra
brachialis ad tarfum proportio, 147. brachium mouentium tertiusmufeu tibiae reditudinem retrorfum du -
SS* lus,non rede à Galeno inter circu- da* 5°
brachialis ad cubitQ articulus. 117,41 uertentes brachium relatus.2tf5.4(5. calcis oiïïs Gnus H6.31
brachialiscumradio articulatio. 115. di 270 53 * tcœTtiÎHçMy 261.38
41. inde brachium mouentium quarti mufeu LctTbiLçixç quid 497.29. £¿505.7*
* brachialis motus quot. 214.1 (i ortus ac fundio non rede à G a ­ calloficorporis cerebri hiftoria. 632*
brachialis os redimi , di cartilagino- leno tradita 2tftf.23 21* fedes ac nomenclatura 632.24.
fum,quocfnam ns. 14.15 brachium mouentium mufculorum initiüjièucum reliqua cerebri fub-
brachialis oifa quibus fedibus, aut adminiftratio.2tf8.27. primi.269* ftantia continuttas.ibid.47* late-
cartilagine autligametis obducan itf. fecundi.270.7. tertti.ibid.50* ribus adiacentes Gnus.632,50* ufus
tur 117.14 quarti.24, quinti.ibid.uk. fexti* tf33* f°
* brachialis ofía nedentiü ligamen- 271,3. (èptimi 270.55 calloG corporis delineatio,quibus iti
torum deftriptio 220.55. brachium mouentium mufculorum locis fpedanda 632-24
brachialis oifa quot. 149.20. di 162.42 deIineatio.17tf.34. Ìècundi.182.40. callofi corporisadminiftratio. 652.21
brachialis offa quot alrjs offib. con­ terttj. 191,20. quarti. 198.27. quin- calor ingenitus corpori,Galeno ani­
termina n8.29.1nde ti.204.11. fexti.191.1tf* ieptimi* ma 5tf9*27
brachialis oflmcur duoordines.117* 201* 12 caloris ingeniti fubftantia 5^9-39
2tf.eorundem nomina, di articula^ brachium mouentium mufculorum calorisnatiuifomescor 594-^
docuiufmodi. ead. 37, inde defcriptio.4tf2.22. primi.ibid. fè- calua itftf•2o
brachialis offium delíneatio. 115. di cCtdi.2tf4.2s* tertij.2tf5.30 quarti. 1- caluaria curnonfolido conftetoflè*
Iltf* IO. bid.53* quinti, 2tf7,4<i. fexti, fc- 2tf. 8-28,
55^^i/fic(/,brachmm.io5.z. di 168.3. ptimiqj 25 tf.5 caluaria cur pluribus offibus cfi or­
£pttyiWquid appcllet Hippocrates* brachiu pedori adducens mufculus, mata 11.5U
quo lìm i* abundant 2<53.14 caluariæ anterioris figura. 36. £¿ ra-
brachium paruum i68j brachiu petêtes nerui. quçre Nerui* tio.ead-3i. £¿47.31*
* brachium totum,manus Hippocra * in Brachio mufculi quot 222.2 caluariæ appellano* 25.55. & 43 4
ti didum 220, i JfylyiACtfos offa itftf. 33 caluariæ bafi'Sjfèu fedes* 22,6.
brachi] adiutorium. itfs*4*càna. ead. brifauolo 359-55 £¿ 38*3* *4
brachij £¿femorísosín quadrupedi- buccafaporita 35-9.56 caluariæbafis interna fedes,*4.t.m-
bus de ambus Aditoteli ignoratu. buccas mouentium mufculorum de­ d e ^ 4 8 ,» , £¿49
caluariæ
 I N Ö H X+
finarte baíís exterior fade* 4s.u gcat 16.9'
.£¿49 quarttim. 273.5.' cfüíntum ac fac­
caput cur fuper prímam uertebram
caluari« figurae 18 tum par. ibtd.iò. £¿horum furò*
non Omul £¿ circumducatur, £¿ ín
caluari« forma aptiff.quae 19. 20 ead. 24.
latera ínclínetur # <57.42
caluari« nomina 166.19 caput humanum oculorum gratia ef caput mouéntes mufculi anteriore^
caluari« offa cuiufmodi effe oportu* eorumdefcriptio.z78.29, parom
formatum ,s<1
crii Z8.H caput ín ofíibus quid $.6.25,49. nium capidsmotorum, fepumu.
caluari« offa quot m>x . 54
278.29. fundió binispartbuspo-
ítemcapítulum ead. ftenorum oppofita 273.4
caluari« pars molliflima £¿ rariffima caput infiar tedi domus calíd«, 26.7
quae 30.32 capitis calcar caput mouentium muiculòrum,iux>
4WW
166.56 tafeptem parium ordinem, admù
caluari« ratio 8S.52 capitis commiffur« 27.43 .inde niftratio zy9t lf
caluariae fedesjapidofa 167.5 capitis figura naturalis qu« 19,13 capitaoffíunon íémelt-ar/^vcrGíquo
caluari« fìnus dur« membrana ua- £¿ 20.21 que Galeno dici , 9. 4 t
fiscedentes 53.47 capitis figurae naturalis cuiufmodi fu
caluariae fqua mac 20.13 capitu in olitbusalia prominétia,alia
tur* . . 26.38 depreffa 9 7 .£¿que.ead.,6.índe
caluariae tabulae 20,17 capitis ngurae aliquot non naturales
capitum in offìbus differendae. 9.31^
caluariae tam integr«, quámíéíun- 19.23 quantusearundem cognofcenda^
<ffae figura zo capitis figurarum non naturalises
rumufus 0
caluari« quaedam abfque futurís 27. iufmodi fatur« %9 capita futurís deffituta. 27.6
6 inde capitis ligamentoru adceruicis pri- capita uirorum à mulierum cap id-
caluariam fuccingentis membranae mam fecundamcp uertebram de- bus non perpetuò futurís uariarc.
extern« deicriptio <525.»» feriptio. zso. 6. adminiftratio. i- 26.47 inde
calx i6s-47- calcisos.ead„ bidem.35. delineatio 279 47 Lct^icc 337,43
cameratum diefam corpus cerebri. capitis motus lateralis quibus uerte* carina homínís 167.32
63* 37 bris committatur 68.9 carnofa membrana,qu«rc Membr,
canís animal minime pituitofum, capitis motus propius quifpiam,con carnof« membrane in abdomíne ad
5-1 6 tra Galeni fententiam 276.12 miniftratio 54S-57»£¿549. i 5
cam's caluariae interna fuperficie abfr capitis motuum differentiae 276.1 caro,cur mufeulís addica 220.26
dans os $¿-44 capitis motuum obferuatio difficilis. caro mufcuIoru,pr«cipuum morusi
cams caecum inteftinum cuiufmodi. 63.14 4 6.inde organuhi 222.391.
5°° • 33 capitis motorum muiculorum par carné,quiduocet Ariftoteles. 232.3a
canis caluari« foramina 51.7 primum, cur Galeno tertium fit. * tcccguTis arteria 301.9
cam's facri offis deicripcio. 81.37. item 176 34 ¿«fTTojquíd 117.».£¿ 168 19
coccygis 8z.s capitis odauum os 32.33 cartílago brachiale ab ulna diutdens
canes ab homine uariantes in mufeu capitis olla, theca, teffa, fcutella, etc. u3 5%
lisbrachiummouentibus. 266.41 166 24 cartílago, %ov<Afos 166.18
canes colo 8¿ mefenterio ab homínf capitis offa cur a maxill« fuperioris cartílago clauicul« articulationis cu
busdtfferre 496.25 offibus diftinda 4s.6 pedorísoffepeculíarís 102.19
canes in nonpauds partibus abho* capitis offa fuiuris circufcripta quo r. cartílago epíglottaíis 93.2 a
mine uariantes. In mufeulís tho* 29 54 cartílago glutinís uícem fubíens.4 3i
racís. 287. 20. £¿52. ítem 288.55» capitis oflium foramina,eorumcp de cartílago innominataqu« *54-6
• tern 289.19.S¿3«>. Íté29?-41'& 45’* icriptio 47.17^ 49.9. inde cartílago ínartículísquibufdam ter-
ítem 294.4 £¿33 capitis ftrudur« rario,quotq3eius fi­ tía 4.13
canu caluaría no abfcp futurís .26. 54 gure 17.46. &pag.is Cartílago ínter uertebras triplex.301..'.
cana 8¿ homínu colon difFerre.501.Kj capitistabul« 20.22 cartílago ínter uertebras íuxta C ile ­
canum £¿ homínum 7r¿y&£vxs colo­ caput circumuertentiu mufculorum ni fententiam quid pr«íitr, 30c 35
rís díueríi 497 -3° defcriptio.278. io. £¿24. admini^ cartílago lígamétorum íubíiat. ítanx
canum iecur quale. 506.43* & S ° 7'7 ftran'o 279.35 íngredíens 4.3?
canum íecorís íltus 505.46 caput fledi 8 Crefledi fuperprimam cartílago mucronata,
canum ométí ratio, 8¿ ad homínís di- uertebram 65.4 .& 67.10 93.z.eíus ufus.ead. 17. £¿167.4^
ueríitas 496.42. £¿497*3 caput mouentium muiculorum deli cartílago omnibus artículís commu-
canum penis offeus 5*7-S,° neatio. parisprimi.204.3. iecun nís. 44.26
canum renes cur altíus fifi 5143? di paris.205.36, terttj.209.19. quar cartílago quid,eíuscp natura,ufas,ac
caníbus macílentíusobtigíffe mefen ti.ibid.27. quintt.ibid.28. iexti. differenti« 3 35 inde
terium 5°4 *5’4 ibid.30. feptimipart's 182.32- cartílago fcapul« finum frequenter
ín Caníbus nulla cum homínís offa caput mouentium mufculorum de^ augens 98.5
bus fimílítudo 85^8 icriptio. 276.1. cartílago fpínarum apícíbus obna-
canín« caluari« figura^ 6.32.£¿ 37*í 1 caput mouentium muiculorum par ta 59.4
fecundum, in homine,a Galeni de cartílago, tarfas uorítata 235.27
canini capitis figura 47 -3*
canini reñís ad humanutn different feriptione diuer fum 277.2 o cartílagínís ín offium connexu u -
fas 16.4^
tía Sl6*9 caput mouentium, fed motu no pro*
priojmufculorum traditionem to/ cartílagínís temperies 150.54
canini uteri delineado 382.1
canini dentes 46.x. 8¿i<>7.i9.cur ta, quarre fab Dorfi motoribus,4. cartilagine offe promptíus ffríngí ac
pariaprima, ratio z 97 *»t dílatarí ^ ?*55
dí&í 4^*3
cartilágines alíquid continuò erigen
canna 168.9.11*38 caput mouentium muiculorum po^
fteriorum deferiptio. 276.35- par tes 4-33
canna brachíj 168.4
canul« fecantibus apt«, 237.11. de eorum primum. ibid, par fecu s cartilágines naíi I5*-1* afpcr«arte^
dum. 277.2. £¿ utriufquepart's mu. rix ead. 32. £¿ 153.9
líneatío 2)S
nus,ead.yo. par tertium. 277,;^ cartilágines nudís £¿ cxtanttbus par>
caput cur copíofiore euacuatíone e* tículíá
 I N D E X*
cerebelli fèdes 31*2, quartusfinus. 303.8 qu£a primo c t
ticulís adnatx o-4 '?4, TI fecundo finu enafeanturpropagi-
cartilágines quibüs tibiae ollísímus cerebelli fìtus >9 *>7
Cerebrum cuius anima: facultàtis fe' ries. jos-48. quacatertio. ead. ?4.
augentur 138*44 a quarto. 3 ¿9.3. procetTusaquarto
cartílagínum coftarum cum pedo* dés # 594*37
risoífe, ab ípfarumoífíbus libera' cerebrum homini grandius datum finu,cerebri petens uetriculos.ead.
ex propor tione 507.»* 36. omnium delineatio 30?.
tío 599*52
cerebrum, neruorum principium» cerebri membrana tenuis quasre Me
cartiíáginum palpebrarti be auríum
316 39 brana cerebri*
deícríptío i?o. 29,40
cartílagínum fubftantia 4 -45' cerebrum quo pacfto mole in anima- cerebri pituita, ad palatum perquos
cartilagínea cordis balls 93 ^.1'nde ?6 libus uariet 624.9 meatus eat. 641.42. & in narium
cerebrum rationis fèdes,quale domi amplitudinem.ibid. 44
cartilagíneas cordis fubftantia exa^
metí v 6 oz.¿o cilium natura fòrtitum 26.1 cerebri pituitam per olfaeftus organa
cartilagíneum ín tlcrtebris lígamen- cerebrum iènfus acmotus arbitrari] nonexpurgari 641.46
prirtcipium,etrationis fedes ?99.i3 cerebri plexus fecudas referentis tra
turri *7*46
cartilagíneas uaforu radices quo pa^ cerebri arteria:, quasre Arteria: cere' ditio 645*3
(flóínquírendas 94 **1 bri* cerebri plexuum, reticularis be fecun
cartílaginofum os brachíalís quod ' cerebri corpus callo funi, quasre C ab darum plexibusiimilis,defcripno.
nam díiflum ueteríbus ns.i 6 lofum corpus. 642.13. delineatio ubi fpeeftanda,
cerebri corpus teftudinatum camera ead.16
callosos i 67*44
LxTccliÁeis quid 100-* tum'ue,eiusq3 defcriptio 636.37. cerebri reuolutfones inteftinoruan'
Caua uena.uíde V ena caua. ufus.637.34. delincano undepe- fracftibus eleganter ab Erafiftrato
cauíe uenas ad cordis bafím conti' tenda fit. 636.41. adminiftratio. collate 630.2?
nuítasexpreíTa 56* 6?2 , 4 2 cerebri fubftantia ab oflium medub
cauas uenas díftríbutíonís per thora cerebri delineatio unde fit pctenda. la quo pacfto differat 631.?*
cem be íugulum examen 600 . 48 ♦ 628 41 cerebri teftium acnatium deferiptio*
cerebri dura mebrana, qu£rcMeni' 633.is. delineatio unde petenda.
inde
cauas tiense be artería magna: díítri branadura cerebri, ibid.21. adminiftratio 6?3.37
butíonum fub olle facro examen cerebri defcriptio totius.628-45* nu * cerebri torcular 309.4?
merus ibid.4?. magnitudo be for cerebri uenas.qugre V ene cerebri,
??6 . ^ 28
cauas ueiiaé Orificio prasfetílaru mem m a.6*9.fi. anfracftuSj&eorundè cerebri uentriculi. qucere Ventriculi
branularumufus 597*2$ ufus.630.34. partes, dextra ac fini cerebri.
caua: uenas ortus examen 602.15 ftra.ibid.i?. cuffie fetftum. ibidem cerebri uentriculorum anterioru du­
cauas uenas feries in peritonasi ampli ?4. bC quibus fedibus continue' eftus. 323.7. delineatio ead. u
tudíne,quíobferuanda 554*3° tur. 629.6. durities. 631.37. CO' de Cerebri uetriculis cofutata recen'
cauda: os 167.4 1 Ior.631.42. fubftantia.ibid.43. tium opinio 623.19
cauílla 167.^,8^168.46 quo pacfto ab offium medulla diffe * in Cerebri uetriculis prioribus con
cauillaé 16S.4- rat. ?3i.?i. nutrition! quo pacfto ftitutiplexusfabrica. 310 59. deli­
cauítás audítus organò parata 34.39 profpecftum. 632.9 neatio 306.40
cellula: coli 362.2? cerebri,eiuscp partiu omnium admi­ cerebro dorfalem medullam refpon'
Cor.Celfus ín fjs qup ad Anatómen niftratio 6?o.47 derenatura ?s.i7.?6*
pertinent,faspelapfus 154*56 cerebri éxerementorum in os defeen cerebrum nullis mufculis indiguiffc
Cor. Celfí de arterias afperas forma dentium receptaculum an garga- 88 5*
locus 576*9 reon 58.0.3 7 cerebru n oculorum gratia in capite
C o r. Celfi de incerto brachíalís oíííu cerebri fabrica in brutis ab homine locari, be dein cerebri nomine relfi
numero fententía *117.13 nondifferens 624.4 quosfenfus 1s.21.8ef 19*5
C or. Celfí de inferiori maxilla locus cerebri figura 19.16.19 Ceruix io.u.16
cerebri galea 16620 ceruicis flexioni prefeefti mufculi.278*
44- *4
C or. Celfí de pecftorís offe lunatofen cerebri glaiidis defcriptio. 637.42 ?6 . eorumcp adminiftratio.29?.47
temía 93-7 cerebri infundibulum,gianduia,bC ceruicis motus, alius pecuiiaris,alius
Cor. Celfí locus de primis colli Uertc pituitam excipientes dueftus relfi dorfo communis 29?. 32
brís • 67.29 qui.defcriptio omnium. 640.1* de- ceruicis motorum mufculorum do*
L<yjíqúiM 281.23 lineano unde petenda. ibid. 4 fcriptio.quasrc Dorfum mouentiu
* cento apud Árabes uenaru quas' cerebri partium ac funeftionum bre' mufculorum,4.primaparia. ufus»
dam copia 290.13 uis enumerano 622.21 fub V fu eorundem. adminiftra'
LíqxKH-ib.QoJhCUOlf 9.?. 20 . bCIO.I cerebri os cuiufmodi à Galeno tradì' tio.fub ijfdem. ratio*297,Ill,^ s77*
ùQttZeiMs tunica 649*9 tum 32.41 49. &27S
Ccigítif *68.8 cerebri neruorum quinqj furculi tem ceruicis motuu differentia: qug.276*9
cerebelli delincano unde fitpetenda poralimufculooblati 33*29 ceruicis nomina l67 *34
62s, 42 cerebri neruorum parium aliquote' ceruicis uertebram primam fecundc
cerebelli deferiptío totíus. 623.4?. xamen 604.3 neeftentis ligamenti defcripno.aso*
finis ac magnitudo. 629.14. for cerebri neruorum hiftoriam quasre 30. adminiftratio.cad.42, deli'
ma. ibid. 4?. ¿mplexuumratio bC in Neruis cerebri. neatio . 279.u!cimo
fpecieS. 631, i. duricies. ibid. 36 * cerebri membrana uenarum inodò ceruicis uertebras* uide Vertebras,
color be fubftantia. 631.41. quo cauas 307.13 ceruicis uertebra: cuiufmodi. f9*rs.
paefto continua fit cerebro. 629.1?. * cerebri membrana dure finus qua quotnumcrO 65»*1
adminiftratio 6?3.27 lesfint. 307.41. cauitates. finuum ceruicis uertebrarum delineatio. 60
cerebelli proceduti uermiformíü de­ quatuor quales.308.23. ufuS finu­ ceruicis uertebrarum primas ac fecun
ferí ptío 63 9. * delíneatío ubi ípc' um* 307.41* priitii bi fecundi fi' das ad caput annexio, ligamento'
¿tanda 638.?? nus conftajètió. 3 07. ??. tcrtius bC ru m ® deferipdo. 280.6. admini'
ilratio.
 I N D E X *
ftratío.íbid. 35. delineado. 27?. 47 de 6 : 84*43 ab A riftotele prod/tum 591.55
ceruícís uertcbrís adnafces lígamen* coccygis offis in parturietibus m axi cor neruorum principium non eife*
tam q u o d d am 301.44.49 mum m om entum 131.52 315 A
cerüicesín offíbus quipotifs.dican* coccygis óffis nom ina 157.4o.inde cor quatuor uaforum ad co n ten d s
tur 10.20 coccygis óffis quòt offa 162*39 nas fedes connexu fuftineri. 94. it
cerumi cordís os medicorum ím po- ùooc/i&x. 155.20 cordisjipfiuscp partium fun<flio,et u^
ftüi-aéxcogítátum 94.23 cogitationis oifa 155.40 • s>ipfarum^ coftrudionis ratio.
x *\káÍM offe 148.3.6:158.52* *wiA9di(fìauena 275.52
chatnel 38552 >
hs i Atitcur dicfius Graecis uehtriculus*
. inde
cordis, ipfiq3 fubmiriiffrahtium par-
ft&A« v! J II. I 389 30 tiuni fu h d io n is enum erado, 559*
chinirgia: ínftrúrtiéntórum delinea* coitus pruritus ac delecfìationis caufg
36J _ inde
tío 329.20 expenfae 525.9.1'ilde cordis a pulmoeliberi,« dextri eiuf.
yoocÁ/t/ Graeci '540.33 colatori] os 157.5 dem uentriculi adaperti delineatio.
yóvcAfOZ 0 90,22.8^155.18 &c$Aoy 7.13 555.555.item finiftriuentriculi. 557
*X0£tqj 294,3.6:541,^ coioti èxcrémentorum uelut prom - cordis ab ipfius inuokicris prorfus li
Xo^o{(Ah! dícfla membrana 528.5 ptuarium 503.1 beri delineatio ^ ^
x <>fO&</lHS oculí tunica 548,17 coli cellula: 35X.25 cordis adeps 585.17.6:588.24
* X0fo<¡<Phí plexus,309.32.8¿ 310,41.di c o liin h o m itiib u s « cahibus difcri- cordis aurisdextra 553. finiftra.554
643 - 3 meti , ' 501.15 cordis auricula dextreufus, 6: ipfius
c h r i s t i laterís aperti aqua m y coli inieftini a reóto differehtia.501.15 coftrueftionis ratio. 597.3. item utri
fterrjs plena 585.28 coli inteftini circa tenuia fftus. ¿5 i.ii» ufq3.ead.i8. finiitra: 59S.42
C H R I S TO P H O R V S P F L V E - 6: 352.15 8i 501.14 cordis auricularu delineatio,ubi qug
G E L S A L I S P V R G E N S I S coli inteftini uentriculi fiindò expor reiida
19* 4S redigete, figura 358.19.6^357 eordisauricularum finis. 593.12. dex^
cibo ac potui in corpore, concoquen coli principium ubi 500.5t trg iitus 6: forma, ead. is. fubftada*
dis famulantia organa,earumcpra coli finis ratio foi .57 42* «hexus.47. item fin iftri.e ad . 53
tío 38?.? coli tunica aefibra: cuiufmodi.501.20. ■ cordis bafis ratio 6: ufus 595.25
Cibum potumcp uentriculo deferent in d e, uena: &C arteria, ead. 40. * cordis bafim cihgens uena 173*56
tisuias nom ina 388.5 nerui 50 cordis carbcuiufmddi. 555.43.8<:fi^
ciceri afíimilatum officuIum,ac mira UòùKuy capita non reeie tm$vcr&s di bra*,ead.49.inde.ftem carnis ufuS^
eíus uís ^ 125.37.inde (iovc/lvAvs G alenò dici 9.48 588.34*6: fibraruni.ead. 33
C iceroni parum retfèm efenterium , colo meiènterij uiceeffe inferiorem cordis caro curinm ueforiequam in
medium inteftínum dúffum *04.5 omenti membranam 495.24 bail fpiffior folidior«^ appareat*
cilia 1^0.25 collum 10.11.8^157.35 537 ? *9
áic¿l/ cur pro gargareone 580.17 collum aiperae arteria gratia datum cordis carnis ufus 598 20
circunuerfi'onismotus 13.27 h o m in i* 53.5 cordis cartilagineg fiue ofleg fubfian
ùipova<AHS 'n^ccsd'THS 524 * 4 * * 37 collum hom ini pulm onu grada da­ tiieufus. 595.15. eiufdem examcn.
502 50
d¿ 525. *4 tum «2.49
cordis cum fuo inuolucro 6: pulmo^
d aualeos 155.57 colli uertébr£.55.4S.et uide Ceruicis.
ne delineatio 551.6:552
dauiculas ad fummum humerum ne collocaretiauocem non edere. 52.57
cordis dextrum latus expreffum. 553.
XUS 103,8 columella cur pro gargareone. 580.17
item Oniftrum 554
dauiculac curuitas, eiufdemcp ufus. com m ifiura inftar unguium 15.3
cordis dilatatio quid 58745
102.28* 43 comiffurae tempora fquam o% 27,44
cordis figura. 585.41.iuperficies.ead*
clauicula: fubftantia,tubera,afperita commiffurarum offa iungentium ty
pus. 12. ìo .a c differentia: 13,1.inde 4S.magnitudo 5s6.32
tes,Ia:uitates, foramina 103.12.mde
cordis fo rm s ratio 595- 29
clauicule tuberculi articulatio 99*4? * communis di<ffa uena ¿87.15
cordis inuolucm cuiufm odi aquam
bóyyHjtoyyoz 163.31
clauicula: 157,5i.8¿i58.42
clauicularum à pecfloris ode libera­ Ucyx^^-oyX0 1 29.31.6d 155 U9
contineat.584.47-6: cur potiffimii*
concupifdbilis anima: ièdes iecur. 585 . 11
no 599*46 cordis inuolucru quibus uafis uiam
clauícularu delineado. 101. inde, ea* 505 38
ti(i\/(/li/AoSi&ov<PuAot 9,20,48.6:io,* 36 p^ beat 5S3.41
rundem numerus, di ad pecfioris cordis inuolucrum quibus uafis ac
os articulado. 102 ♦ 2. inde, ufus, Uovx/lvAoi digitorum qui 121.48
neruisim plicetur 53439
Lov</lvtos non redte G alen o dici artu
ead. 53
claues *67*51
um capita 9»47 cordis inuolucri delineatio ubi qus>

clauium offa 7
l6 * 4°
UwoaMs proceffus ' f <^*33 renda 583.2s
kuvovMi glans,quae d i Lw«yc\>* 3° 9 * cordis inuolucri examen 500.32
ùmM 102.1.&: 157.51
(ivii^iy I38*24 *^- *68.36
3S.8 d537 49 Cordis inuolucri form a. 583.35. initiu.
ead.49.fitus.584 4.fubftantia. ead.
UcüpkUw Ahs proceffus. 9S.x4‘öd 167.
clunium offa < 157.39 17, fuperfiries di nexus 22
clypeus orisffom achi 157.4s 5 5 .« l6s' 1
cor 387.48 cordis inuolucri ufus 6:conftru<flio
d yp eu s pectoris 157.54 nis ratio 534.43.6:595.1
clypeus,pro omento 494 39 cor an lienis beneficio reingeretur, cordis m ebran s qtis- 591.3°* 6 dqnot
coarticulatio. 12.20.8^13.18 TI4 '
* cor arteriarum fons,fine authorum
11
numero.ead* 33
coccyx auis, cuculus 83*24 controuerfia 298.44
9
cordis mucronis ratio « ufus. S S-20
594.19* 38
coccyx,fiue coccygis os 1.4 5 ,et cordis neruulus.588. 17. eiufd*ufus.
eor cuius anima: ièdes
56*56 u id eO sco ccygis.
cor humanum uerooffecarere. 93*5'4
*¿KCivyo! appellano 83.23*& 85 *27 cordis orificiorum m em branuls,ea'
cor infiti caloris fom es, Sdirafcibilis
coccygis canini defcriptio. sz. 9 *ciui^
deni foramina 85. *7 coranima: fedes 6* 6 9 1 rumcB delineatio ubi qusrenda*
tpt - ty
neruorum eff« p rin d p iu n i,cu r 59 de Cordis
coccygis hum ani defcriptio. 8j.xs.im
 í N D É X*
de Cordís orificas, AnatomiCorum iofvcpn oda l5*-3s 33 fade
diueríaplacita 590.34 coífcequot « * * * crans aomeiuca canna Ms.J9
cordís o s , ííuc cartilagínea fubftan- cotefpunefrucnothæ ^lcgicm æ . crurummjiom.n.bus SC quadrupe.
tía pj.34.inde 167 . , . , . HT'i.inde
cordís offis,fiue cartilaeinofo fubftá colkrum ad uertebras aruculatio.su. per Crura tendentium uenarum
tíae delineado Tí 7 *> ».eiufdé articulation*, duiftus* arteriarum examen íí7 .4,
cordís cartes no aeque omnes dígnp. earundem delíneatio g7.i.tnde cryftallmus h u m o r,fiu eif« * ^ ./^
^ r I7 afperum tuberculum.91,4
coftarum aíperum tuberculum. pi. 4 54* 2
cordis partes omnes cui funcftionipo7
w - «• • --------- ~
coftarum carrilagmes — A ' -
352.8Ì5.X - 155.157
tiÌTimumfamulentur 594-5^ coftarucartilaginu cu pectoris offe, tarn ? dentes *57.17
cordis per tranfuerfum d iffèd id eli- ab ipiàruoflibus Iiberatio.fpp.fi artinoy i58.i5
neati0 557 coftarum ducftus ¡>$¿4 cubi 147.35
cordis puliiis in uiuoanim ali examé. coftarum in copingendo fceleto qua cubum referes os. 143.4. inde. & 153„
r 7 lisobfèruanda ratio i5 i . i 5 Tj.eiufdem de fcri^tio. 144.27. inde
cordisfcutum 157.44 coftarum longitudo, am plitude, lae- cubiform eos " 153.5-3
cordisfiius.i tf^ 8 .« iS f- t7 .« i«iaem uitas& afperitas noneadem om- cubitusquid iojms .SC 1.0.44

ratio # nium po.31.mde cubiti nexus ratio 105.11

cordís fitusac forma: delineatio ubi coftarunum erus. 89 . 4 5 *fairis & mu' * cubiti m otus duo 225.5-0
qu^renda ?85*?4 líeríbusídem ead.50 cubitinom ina 1^8.y
cordis fubftati^ delineatio ubi quae- in Coftaru ocfto inferiora inflámatí- cubiti oflìum figura 108.3
renda 555.40 one an míttédus etíá fanguís-502.5 ^cubiti fedis intern a mufeuforu nu-
cordís fubftantíae peculiares ueng 8C coftarum ofléae fubftantía: delinea- merus.221.45, extern^ iedis.ead.5r
arterie.^sg.is.cidemcp obnata tuni tío 87.17 * in C ubiti fede externa ligamétoru
ca.ead. 22 coftarum fubftantia 8i appendix trafuerfarum adminiftratio. 223.55
cordís fubftantieiecundu^pfius uen cuiufm odí.7,50.8>i90.15. ¿nde.car- * cubito adiacètibus mufeulis obna­
triculos delineatio ¿67.24 tílagínes. ead. finus. ead. 47 ta membrana.220,42. obieruanda
cordís fubftantíae ufus 595*37 coftís fingulís peculíaris tilica. 571.39 quom odo 222.31
cordis uafa quot,8i quae 589*47 coftas fuccíngens túnica. uide,Tu- * cubitum brachialí nedentia liga-
cordis uaforum 8i orificioru eorun- nica coftas fuccíngens. menta 221.1
dé delineatio ubi querenda.589.40 coftas fuccingens tunica altera,ueté- cubitufletftentíu mufculoru delinea
cordis uentriculus dexter cur fangui ríbus dúfta qua: 295.2 tío. primi.1s8.49. íecundi.193.17,
neusdieftus 595*20 ko[v\H ^ 10.2.24 extendentium itidem prímí. 201,
cordís uétrícuíus ftnifter cur fpírítuo 8i ^AuWdifcrimen 10.44 50. fecundi !75 45
fus ílueaéreusappellatus 598*5 ^ólr/ÁnJ^wy 10,24 * cubitum mouentes mufeuli ín ca-
cordís uentrículí dextri, 8i ípOus orí- ¿¿fvA«c^wi/herba 539*25 níbus 219.29
ficiorum membranarumep examé íofvtoc/lwviSdir uteri acetabuladícfta. * cubitum mouentium muículorum
501.50. itemfiniftri 502.35 539 28 deferíptío. 215.50. fleclentíum pri
cordis dextri uentriculi ufus. 595.20. coxa 158. 25 mus.217.8. fecundus.1bid.3s.atn
item finiftri, eiufdemcp coftrucftio c o x a os i2g.55.8i I58.2I 28 borum fun<ftío.2i8.i2. excenden-
nis ratio 593.3 coxcndix 123.55 tíumprimus. 218.50. fccádus.219,
cordis uentriculorum delineatio ubi coxendicis acetabuli ad uteri aceta- 5. tertíus, ead. u. admíníítratío
quarenda 5S8.35 bula collado. 539.a omníum 225.4
cordis uentriculorum numerus 8i ii- coxendicis os. 5.2. di 127.17. 8 i 128. cultelli paruí pro feeflíone aptí. 235.
tus.588.45.dextri forma.ead.4s 8i 52. 8i 131.35 & I 58 .2I. 20. earum delíneatio 235.47
finiifri.54.eorad.fuperfides.5s91° coxendicis offìs acutus proceíT. 131. is cultralís cartílago, 157.4S
cornix 8.53 coxendicis oflis appedix.131.25. eíuf- cultri e b u x o , pro feeftione parandí
coronaleos 155.42 dem figura.5* * ítem lígamenta ad 235.29. eorum delíneatio 235
coronalis future ^<pxvi<£icc, 166.27. dC os femorís. quaere,Fem orís os. cultroru uulgariu ad fetftioné deferì-
21.15.8i 23.4. cur diefta 25.41 coxendicis oíTís roborí quom odo fît ptio.235.27. delineado 235.4*
coronalis uena ufus 595.41 proípeftum 13035 cuneiforme os. 21.35.8i 2214.8i23.15-
coronalium arteriarum ufus, 5^5.5 . coxendicis offis fuperiori fede infcul 40.8i 25.20. 39» di 30.2. 8i 3<S« 4 f-
carundum ortus 11 pcusfinus.i3o,2z,eiuiclemtubera* 8i 38. io ^ X ^ ca
LogwHiMgwis 8.53 ead. 28 cuneiforme os 7Tt>Av/x(»g^^.32.3'c*u^ '
Loguvitg appellatione quid Galenus (tgoJvioy 166.19 antraead.5.inde
uoluerit intelligi 55.35 craflu inteftinu. uide Inteftinu craft", cuneiforme os (pongia: m odo non
Logtivou. 106.17 hgotTHgitdentes 157.23 efle peruium iu **
corpus cuiufmodi ad feifroneadhi- 6gU 141.10 cuneiformis oflìs circumfcriptio*23 *-
beri conueniat 548.10 UowxsHgw . . .ditfli
. . muiculi *85-57 44 ^
corpus teftudínatum cameratum ue ¿retenfiu renuédi m o s,retrorfum cuneiform isoffìs forame Anatom i-
535.37.quereíté,Cerebri corpus te­ flexo capite 53.30 cisignoratum hacftenus. 4 9 *3I PC'
ftudínatum. cribratum os 1575 cullare
corporis humani medium exatftiffì- cribri m odo peruium os 28.24 cuneiformisoflìsmedium neutiqu»
mum quod *95-H criftaeos 157.13 perforatum,cotra Galeni traditio-
corporis humani oíTa quo artifìcio crocodilis n o idem motus maxiliaru nem ^
parada ad ínfpetftioné. 155.23. inde ut reliquis anim am ibus 24^. 14 cuneiformis offis fìnus ' 54*i^
corruptela: hom ini connata necefti. bgorcccpícu futurae 155.35 cuniformisoflìsfutura. 23.33.44
ItgoTKcpdiy offa 166.48 busfedibusoccurrat. 29.4.eiufdc
tas ,r rr 384,38
H u e of f a ì 5 5 .4 s crus 153.34 interuallum
---- ---------- ,29 -lS
corticales futura: *55,35 cruris arundo maior, 8 i m inor, 153, curforibus lienem exim i, ftulte pct'
fuafum
 1 N D E X.
fuafusuulgo fl5.s
ciiticula quid dentium numéros. 4Î. 47. & nom i-
na. ead. Zf:ir a^ 0^ lirnfneduL^a quo paéìo
cuticula, 232.18 inde
dcijriú numerú aliqñ uaríare 46.,i differat.ibid. qua?fint iìli cucere
cuticulæadminiftratio. 234,1, & 54.3,
dentium praefepíola krocomunia,qu£pccuIiaria. 339.2.
yo. & 5-49.6. delineatio 231.30
dentium puerorumappendíecs cur fit unica. 33 9. io . cur fi t fa eia.
cutis in homine, ditfaH e-
dentm radicíbus afFixi neruulí. M ¡o 333-54^ tnumedaquopatìofofif-
rf° P Iliio 231.43 dentium ufus bus.338,3,, mébraneis inuoluens*
cutis manus.quarre, Manus ead. *
cutis quid fit dentium utriu%max/Ilarfigura. 2
Atyucc, cutís dícfía 2?2 J dorfahs medullie cum ccrèbro eoa-
cuds adminiftratio. 234.1. dC 5-43, 30. ^ Itus 6*
&f49*6, delineatio 231.30 “ « ¿ r % % dorfalis medulla? terminus ex offe
cutis differentiae à connexu, 231, r d h x ^ „ T is membranp.quat.™. .5
diarthroíls, dUulfdfvrts 1 2 .2 0 .1 1 .7 . prodiès fiero,inter neruos no cen-
à neruorucopia.ibid. 4 g.
uae.ibid.5-0. amotu.ibid.36. à pi . cCi 20. 24 339.44 . 8é 33o.i8
t?, dentes dorialem meduHam in fexto oflis fa-
11s. 232.4. à foraminibus. ibid. 7 167.17 cri oneterminari g5> ^
</li<Av(*oi, cur teíles dícfíi 5-21.20 dorfum5eiusq3offium deferiptio. 36^
ciJtis dC membrana in frote dC pene,
«Aí<Avhol dicffí ín cerebro 638.42
Lortoq 3,nullo adipe fubftratacur, digítí, 4 1» 8é 99. 2i
5'iI*4 i tnde 165.17 dorfum iliu oflis 129.32.& ,30. ì
dígítijCur ína?quales 123.1^ dorfi Iigamèta ualida qua?dà,& eoru
cutis humanæcrafîîties ,61.34
dígitíjCur unguibus donatí i4?V ¿
cutis quæ partes in homine mouean ufus. 3 01.17. ligamenta in fpina*
digití manus.qusere, Manus digit,
tUr 237.23 rum interuallis pofìta 301.23
cutis fubiiann'a 2?I>53 dígítoru artícuíatíonís forma. 124.21
dori! medull^initiu. 631.24. color.
dígítorum dígnítas. 124.34, ufus ac
cutis uenis, artertjs, acneruis prardi- 631.41. fubfìantia. ibid.
íitus.ead. dCiiS.z.in de
ta,ac fen (us compos 232,21 dori] motuu differenti.'e 29S.2l
dígítorum fíexus, extrorfum mírabi
cuti per uniuerfum fubditamembra dorfi mufculi, à Galeno frigide de.
nacarnofa 232.43 , !,S c 124-36 ieri pti 293.43
dígítorum forma mmulíeríbus p u f dorfìnomina 167.30
1 1 1 . 6. 1 68. 1 3 cherrima^ualís IZ2. I2
i'tv§o<lc/ks os 1,41. 8d 148.4. de 168.33 dorO offiu muÌtitudinis cauf . ss. io.
dígítorum manus oífa,quot 162,43.
xv/xé’ctAm? &&</£e€oiA93,herba 339.26 pedís, ead. 48 Séquotconftetoffibus ead.
cymbâréférés os. 163-49. eiufdê de­ dori] offiu non par magnitudo, ncq?
dígítoru manus cutí internp neruofa
lineatio. 3. & 6.3. ^ 14 2. d: 143.,4. dorfalis uììc a?qua am plmido. 38.31
tonuítate fubnatí mufeuli deferí- dori] pars thoraci refpondens, pro>
eiufdê iînus. 147.2s. ôêfedes.ead. ptío.302,26.admíníffratio. *222.32
cymbam referètis oifis per medium prios flexionis mufculos cur non
dígítorum oífa 9.49.33 habet 29S.4
diffedÜ figura z
dígítorum o fía non penítus medula dorfi uertebr^. 167.37. earundeinap
LuveJ^OVT<fc 167.19 Iteexpertía 121.30 pendices 7.4 6
»66.20 dígítorum oífa perperám Galeno fo dorfi uertebrarum ligamenta* iuxta
D lídaeonftítuta 2.31 Galeni placitum, eiuscp improba-
AktuAsi *6S.i7 dígítorum oífa quot. J20.33.& cuíuf
</lcïç<rnHerophilo quid bq 300.33
modi. i2i. i6.índe. &149.20 dorO uertebrarum Iigamèta, vfyoyov
! fit 234.33 dígítorum oífium appendices 89 crvIjcA^a-ìxct di(fia 301. io
|dearticulatio 12.16. dígítorum oíiium artícuíatíonís ra­ dori] uertebrarum ligamenti Ìpecics
( ^ » 3* 7 bo 123.30 canibus propria 301.40
(/liTiZeifiHç didusmufculus 264.43 dígítorum offium magnítudo,&rfor dori! uei tebras nedientium Iigamen
dens proceffus 61.5-3.& 66.31 madeccnríffima 122^8.14. índe forum deiCriptio.300.2s. adm inf
dens fecundæ uertebræ tuber, Oué dígítoru pedís oífa,eorumcp deferí- fìratio 302.3
proceffus 66.31 ptío 142.8^143.24 dorfum flecti antrorfum, fuiile comi
dentis dieffi offis ligamêtu.230.2.8^ 44 dígítorum pedís figura ¿.de 6.7 modius 39.40
dêtis moiaris faciès utraqj 33& 54-25- dígítorum pedís ratio 149.13 dorfum homini quàtainduftria N a
dentis proceffus cum prima uerte* dígito niter tij offis proceífují. 124.46 tura crcauerit 37.31,inde
bracontextus 66.39 dígitos fleéientíum mufeuli fecundi dorfum mouctiu muiculoru delinca
dêtes, h<Acvtî^ eorûqj nomina. 167.16 tendínum perprímí ten diñes tran tio.paris primi.191.11. iècirdi.191,.
dêtes frigorepotiifimûuexari. 45-.33 fitUS 306.3 13 terttf.203.47. quarti.209.33. qnti
dentes omnium offium duriffimi. 2. dígitos mouentíum muículus uígefi ' 191 30. iexti.2c3.30. feptimi.209.40
5-4. de 4 6.H mus tertíus,ad brachíale referen- dorfum mouentium mufculorum
dentes qui maxillis infigantur. 46.17 dus 312.11. dC3«3.3 deferiptio 293.1»
dentes quot 162.33 dígitos manus molientes mufeuli* dorfum mouentiu miifculoruiuxta
dentes radicibus inter feuariare.46. qua?re, Manus dígitos,8¿c* fìnguloru pariu ordine adminiftra
2o. inde dígitos pedís mouétcs mufeuli. qu£- tio.299. parium 4 priorum.ead^
dentes fenfupræd/ti 3.20.8^45-26 re, Pedís digit.mouenr* 28. quatuor poflremoru, nempe
dentes foliomniuoffiumnudi 3.26 dígitos quínepomnino fingí opor- quinti. 299.38. triir ièquétiù. 300.1
dentiu à ceteris offib.differêtia .45-.42 tuiífe. 124.30. nonplures. 123.14 dorfum mouentiu mufculoru, iuxta
dentium alueoli 44.41.8i 43.10 dígitos íingulos tribus oífibus effor 8 ipforu paria fìgillatim expofitùs
dentium appendices 46.36. inde marí,mérito 121.47 ufus.296. paris primi.ead.13. fe>
dentium cauitas 46.5-1 díploa 20.13 cundi di tertrj parium ufus.296.43»
dentiu dolorfrcmediu optimir.46.39 (/Icof'cKX'ficcJ&.Tvtey intefiinum. 499.2 quarti. 297.8, quinti.298.1. fexti*
dentium exceffus præfecâdi ,aut exu dorfalís m edulla,quot nemos edat ibid.40. ièptimi. 299.2. odiaui*
rendîmes 43.33 539. _ 37 ibid. 20
dentium frequentiaargui uitælon- dorfalísmedullxdelíneatío 331 Dorfum mouentium mufculorum
gitudinem 46,49 dorfalís medulla,eíus deferíptío, 358» parprimum, Galeno paru apre in
L I . plurcs
 X N D E X.
femorís offi comparatum audios of*
piares díuifum. 296. 4 ' ufas non
fcflW*?, dícftus muículus 99. 43* S í
102.35. ¿ í 264.46 gañí oflículum
recftèaflìgnatus.ead* _ »3
* femorís os ofti coxendícisallígatv
dorfum mouentíu mufeuloru par 5. Eraíiftratí opiniode arteras langui- tíum lígamétorú deferíptío. 252.^;
¿Galeno no rede defcríptu» 297.15 nedeftítutís 526.4
admíniftrado 256.2l
dorfum mouentíu mufculorum pa­ Erafmi Roterod. de taloru lufu dia- ferriorís ofíís deferíptío Sí figura 133.1
logusparumanatomicus 107.13
ría duo* 7. Sí 8* Galeno incogni­
ti . . . 298*11 Erafmi de talo lapfus ' H 0*1? índe» Sí 134.1
/ágoiJés ínuolucrum 522.19 femorís procefíus 8.23
dorfum mouentíum mufeuloru pa-
rías, acprimum.295.48* fecundu. excefíus 8.13 femorís proceífus,feu rotatores,duo
295.20. tertm.ead.39* quartu.ead* exortus, cur duodenum ínteftinum femorís 134» 52
appellatum 390.36 fecundum ípíius longítudí-
52. par quínfum. 297.13. fextum*
nem forma 135.24
a9Suo* feptimu.ead.44* otftauu. exortus uenæcaua?, qui 593*20
expirado alía naturalís, alía uioléta, femorí ad tibia articulado fedes 138*
299. . 7 di qua? 292.5-2 femofí articulado paratum (34
duales dentes 16 7 -1$
acetabulum 130.53
expirado, quíbus mufeulís perfida-
dulcís morfus,feu bolus,quid 35’9 >9S
duodenum ínteftinum 36 z *l tur 292 55 feneftratum os 168.25
duodenum cur ¿n nullos anfracftus éxpírationís ufus 57o*8 fibrarum córdís di mufeuloru ratio
expíratíonem Naturale,cur cítra mu quatenuseadëautdiuerfa. 587.41
ducatur .. í 02*?2 fibrarû in ínteftínís ratio. 503.26
feulí ope fieri feribat Galenus. 293 *
duodenum ínteftinum cur exortus
explantatío 8.13 fibrarû in uefica, uentrículo, Sí bilis
390. . . : , . 36 ueficula ratio 518.13
duodenum non minus quam íeiu-
fibrarû modbus naturalibus feruien
num, marie 4 99»J9 A u x 167.15. Sí quid
dû fpecíeSjSí cuíufcp funeftio. 25s.6
duodeni 2 ppellatío 498.57 579»
faucium gianduia? triu
46-13
delineado ibidem
duodeni ínteftíni dutftus, Sí ratío
generum 579.28 * fibrarum,qua? modbus, turn natu-
ra!í,tum arbitrario funt pra?fecfta?,
duodeni tunica» cuiufmódi 499 -3° faucium organorü exa­
men 603.43 dífíerendá ¿57 32
duodeni ínteftíni uena? Sí artería?.
499.39. neruí.ead. 52 femeri ,' ..... 168-23 fibrarum ufus 596.3
fibras tunicarum in uefica opdme co
duodeno cur ínfertus bilis ueficula? fémur mouentís mufeuli deferíptío
297. 26 gnofei 518.12
meatus 5°3*44
fibula 1.45.8 Í138.26.0Í 168.39
duraoftá 155,54 * fémur mouétes mufeulí, quotcon-
dura mater, dura Cerebrímembra. ftítuendí 242.24 fibula quid à fura différât 133.30
na.quarre,Membrana dura cereb. fémur mouentíum mufculorum deli fibula fecundû ipfíus longitudínem
14 °-33
E neatío. primi* 196.10, fecudí.199.3* triangula
IK(pv<ris quid 498.53 terdj. 102.10. quarti.202.13. quin fibulæad tibia? os nexus* 139.17. ubi
lefios 494*39 tí.205 1. fexti.195.28. fepdmi*i95* fibula? à tibia? ofie dehífcat
cum talo articulado 140
24
2
1elephantíafi laborantís 30. ocftauí.ult. noni.193.36. de­
! líenmaíor 511.19 cimi* I99*H fibula? excarnís pars 140 25
ielephandafi laboran- * fémur mouentíu mufculorum de- fibula? figura. 136. deícriptío 137.6
tíum fuperfícíes cutís di color, cu- feriptío, 138.20. primi, ead. 32*. *fibulam ad tibia? os colligantíum lí-
gamentorum deferíptío 253.30
iufmodí 5n *54 fecundi. ead. 43. tertíj, quarti, fiium,fedíon¿ aptum 236.56
quíntí.239.2. munusomriíu* 240*
31. fextí.240.49* feptimí,o<ftauí* focílebrachíjmínus.i6s.9 .maius.i2»
emulgentcs uena? delineata?. 370.
di 371. 18
enarthrofis 1 2 . 2 2 . 1 3 . 43 241.4;- omníü.241.22. noni,deci di 38* índe
enarthrofís quando in fimplíci ar­ mí. íbid.40. decimo appenfa? car fcecundítatís prxfagíum ex umbilici
uaforumnodís 383*42
ticulo 1355 n e x perdones 242.12
feetus, ípfíuscp ínuolucrorú examen
enfíformís cartílago 167.46 ’ * fémur mouentíu mufeuloru quín-
íVTÓpx 498-5 tus,totíuscorporís molemaxímus 557» . Io
iwic/ltftzie 232.18.Si 549-6 239* _ 44 feetus ínuoluerú prímum ac extimu,
twi<Ai<Avm tunica, qua? 522*43» fémur mouetíumufeuloru dece ad­ cuíufmodi. 541. i6* óíqualifub-
di 524. 12 iri mí ftratío expofitaordine. 242.36 ftanda 33*ind5
epíglottalís cartílago 93.20. di 167.43 fémur petétesnerui. qua?re,Neru¿* feetus ínuolucru fécundú,feu medía
-uèiyhooTÌi: 154.47* Sí 155.1. di 258.29 femoris appendices. 7.55* eorund* cuíufmodi. 542.4. ¿te tertíú. ead.44
wAyÁtaijls di yAuiijls dífferunt, quo- delineado 5.8Í6.14 feet9ínuolucri extímí nomina.541.56
modo 261.33 femorís fuperíus caput 9 .8 feetus inuol riera elegátíus amatríb*
oéi)yhwijl</lo¡ delinea tío 257.44 femorís capita f.8í6.3i afteruarí, quam abíjeí, die. 543*15-
ùèiyovocris 168 31 femorís inferiora capita, cur retror- eadem ab relíquís anímatibus rur-
ÍwXIavá'is 168.31 fum prodricantur 13417 fum deuorarí.ead. r9
uáwámofj 167.53 femorís ceruíces 10.14 feetris ínriolucrorú delineado 383* 1°
t'TrtQvcrie 7.18* inde femorís dextri figura 5 foetus írt utero fi tus. 332. Sí 383- 32 » no
t7ricpv<rifj cum ¿ 7ro<pv<T&, fubindeab femorís di bradi tj os ínquadrupe- qualís uulgôtraditur 541.2s
altjs confundí 8.43 dibus di auíbus Ariftoteii ígnora- feetus urina? meatus.357*n * & 3 ¿6, dC
üo\$v<ras quoque offiunì capita Gale tum , 15.52 518.360. ipfius ratio. 542.25* quo-
no noti femel dici 9.42.47 femorís figura laudatíftíma,qu£ 135. modoinquirendti? 558.iS
epiplex. 494.39 (495.8 40. inde foetus urina di recremento uteri cer-
tùÀTTÀo/tHA^cùr Gra?cis ditftus ramex femorís luxadoqua parte creberrí- uícem irrigan ad faciliorcm par­
U ¿\ 7fÁ 0HS)¡¿iSC¿C 495.31 ma 131.11 tum 542.53
fc7rí7rAo3?, tTiívrAsíjSíC* 494*44 femorís motus 13.25.8^238.20 foetai uitalem ípírítum deferentes ar
¿ u ^ o e p ív s 67,24 femorís os i6s.22,25.23 teriac 518.39
• fœtuni
 t N D E X4
foctum inuoluens mcmbrana a qtii- Galenüs quid fccerit.ne aliquä par-
bufdam cxiccata aiTeruari folita, tem ab alijs defcriptam pra-terniTc appendices. ibidem. 54. S C $ .s .
eiuscp diuerfa nomina 543.4 uideretur quodcp fohs adiìnt Cnus 2.51
faetum inuolues membranafalfo no Galenus fimiaru fedionis, quam ho Galeni de Arteria! magna!&ueno>
f x orifici] sìapfus S9I. IO
Omnibus pueris communis habita minumftudiofior.42.55! Item in
?4 M* decpeo fugftitiones.ead.i 1
Graleni [octis de Arteria? ortu.299. s
fimiarufedione quam hominum
foramen cxcum» 34*39*& 53*1* peritior 81.24. inde
Galeno ignoratum, Arteria iòpora'
lem non ferri per idé foramen curri
toramma auditus organi cauitatem Galenum firniß & hominis Anato-
terno acquarto neruoru pari, 52.32
ingredienria 34*39 menconfundere 33.17
Galeni fentétia, de Artertjs plcxum
foramina neruis emittendis parata Galenum fimiaru potius anatomen
reticulare conftituentibus <522.4 6
58.47. inde quam hominis tradidiife 85*8 Galeni fentétia de Aftragali fìtu, no
loramina neruos in facro ölte trank Galenus fimiarum fedione delufus
mittentia o 34. 21 307. x 15. T°
* Galenus, duo Brachij ligamenta,
foraminula per caluaria! amplitudi- * Galenus fimiarum iedioninimiu ignorans 220t25-
nem fparfim obuia 54.23 fifus, priorum Anatomicorum re- * Galeni fentétia de motu Brachialis
fbraminucapitisfiue caluarixdefcri das fententiasfepeeuertit. 234.19. __rpronu
in ______ ?____
& fupinu,notata
ptio. ^ 47**7»& 49* inde £<¿*246.15,. £¿274.25, £¿299.50* Galeni de Caicointeftino,fententia
töraminu m uertebris, neruos in la- SC 631. 24
?°°* 30
teratranfmittentiumnatura 70.2p Galeni aliquot librorum interitus Galeno ignota, no pauca Capitis fo
foraminumfpecularioutiucundiifi- 575. ^ ramina 5-2.
maj ita ab altjs hadenus pretermif * Galeni Anatomie^ annotationes Galenilocus de Capitis motu fuper
fa 53.19 219» 51 uertebram fecundä,notatus. 67.9*
forficula?, aptze fecantibus. 237.7. * Galeniautoritasquantafit 278.41 eiufdé alius de oifibus in motu à fe
delineatio 235 Galeni boum pene delufifalfudehu inuicem abfeedentibus. ibid. 54
F R A N C I S CVS P I N E L L V S niani penis materia dogma 529.8 Galeni fentétia de Capitis motu pro
Genuenfis 90. f Galenu humani penis fabricä nuncj prioquopiam,notata 176,12
frontis cutcm mouentismufculi deli fpedaife 527.54 Galeni de capitis motibus, notata ‘
neatiOjubifpedanda 179.7 Galeni crebri in Anatomicis traden fententia $3.25
frotis mufculi. quxre, Mufculi fron dislapfus 591.3 Galeni locus de capitis motu in latus
v tis o Galeni de Adminifträdis fedionib. fuper prima uertebra, improbatus
frotis os. 21.33. £¿23.12, SC 30.1. eius cir libri poilremo ab eo icripti 63.42 55.7. & deinceps
cüfcriptio.ead.i .ö^ . o.ödi <i
3 364 6 .42 Galeni demonftrationes Anatomi- Galeni fuper Cartilagine inter uerte
Fued,fuhed 3S7.49 cac magna parte falfie 526.4s brasdorfi repofìta, notatafènten-
fundibulum cur pro gargareone Galeni de Demoftrationelibrorum tia 300.33
580. 19 interitus quatenus doledus 526.34 Galeni uana ratio, de Cerebelli firn-
furculapedorisoilis 92**2 Galeni de Oifibus Iibrum gr^cum plicitate 339.24
furcularinferioris medium 167 -49 per inuidia quòrundam latere ha- Calerti ientétia de cerebelli duplicità
furculae 102,2. öd 167.51. inferiores, denus * 42.48 te, im probata 6 31 . 20
ead. Galeni diligentia? plurimum debé­ Galeni ratio de cerebri diuifione,no
fufioifa 157.32 ri 6 S.i* tata 532.13
G Galeni in Anatomicis fedatores no Galeni fententia de cerebri reuolu-
Alea, feetum inuolues tati 572.52 tionibus, notata 530,37
membrana quibufdä Galeni interpretum lapfus 98.25* Galeni dogmata no pauca deCerc-
dida . 543 *4 &C 140. 19 bri uentriculis, notata, alia omiifa
*Galenus de V fu par- Galeni interpretum menda! Anato- 534. 20
tiumlibros emendare mica? à Vefalio fublata? 55.39 Galenus de prteftantia Cerebri uen
aggrdlus, non piene id preftitit Galeni loca ab honiinis deferiptione tricu!orum,uarius 635:26
219. 48 difcrepantia, no pauca truffa 42.u Galeni fentétia de fuperfìcieuétricii
lorum Cerebri tenui mébrana Ciri
Galenus non pauca,in libris preci­ Galeni loca non pauca inter fe dilli
pue de Partiti ufu, imaginatus eft dentia,autaIioq falfa,omiifa 232.5 da,eiusqrimprobatio 635.40
tantUjin animalib.non uifa 53? 47 Galeni loci quatuor emendati in li­ Galeni fentétia,Colon feu artuuca
Galenus è quibus animalibus A na­ bro Adminifirationu primo. 309.24 pita tuf\q>v<r&s SC Lovdlvtos uocari
*33*21
docentiSjimprobata 9.47
tomen fcripferit.
C I L E N I L O Q Galeni de Cordisoilefentétia 93.5z
Galenus hominem nunquam fecuit
275. 3 yiiecddm uel expofitd, uel reprebefd, edep tuxtd
rerumferiem digt/ld: fio rii tamen cdtdlogum
Galeni de Coftaru articulatione,fen
tentia 91.22
Ä
Galeni inl Ariftotelem
Ä f Äcalumnia? S G Sen ide Coftarum cartilaginibusj
T4 °-T5’
locupktdhit. nobis enim ex multis uix pducd fententia 90.27
misiophiftice fdltem hdcc dnnotdrt,propter G d Galeni de Coirti in animalibus fle-
^Galenus ftudio in Ariftotelem fui- leni dutoritdtem, libuit •
xione,6^c. dogma 14^.20
Galenus in Euripide ridendocifpt Galeni fentétia. de Adipe inter m é * Galeni fententia de cubiti flexioni-
dandisoffibusoccupatior 14^-27 manus in t e r n a i tendineìlhfub-
«,tomf^nrpA'rendine fili fub bus piane imaginaria,notata. 213*
Galenus medicina? parens S9^ lS* natum, notata 303.26 14. in enumerandis muiculis ha
rumautoribusuarietas.ead. 1^
rarum Natura miraculum. 53.17* Galeni de tribus Anima! fpeciebus, Galeni dedigitorum forma fentétia.
iummus Natura! admirator. 500. autpartibus inter fe natura diuer-
123.28, ¿¿articulationc.ead. 30.
39. omniübonoru autor. 559.24 * fìs, ièntentia Ì9 4 - &
Galeni notata fententia, de ufu Ap- Galeni placitis, de Dorfi motibus,
Galenus non raro qua! maxime fue
rant exponenda, tacicus preterit.
nendicum in offi'bus.7.39* fententia contraria 7*-4 f
rquod* foils
^ uiagnis ---- oflìbus
- a:u"s adfint GalenumGalenum fubinde
fubinde Dorfum, & fpi
530. 43 LI 2 nam
 \
I N D E X♦
Galenus in deferibendis Brachium Galeni, de mufculo quopiS t a r iq ^
nam ¡ft tibíam S¿ femur mouentm attollentíb.mufculísjuaríus 265.21 Scapulam mouente, notata fenten '
nuifculoium defcriptioneconfun tia 275. IZ
Galení fentetía, de mufculo tanqua
d ere t*9*?7 Brachium circumuertente notata Galeni fernétta, in tradèdo Scapul*
Galenas Dorfimotores mafculos motorum fecundo mufculo,nota­
quatuor poftremos ignoras* 2.9s. u 265.46. Sé 270. # 53
ta o 275.43
Galenus in defcriptione Dorii mu­ Galeni, de mufculo quopiam tancp G akn i fententia, demufculofìsteni'
Brachi] motore, notata fententía
fculorum,notatus *9S»41 porum lineamenti^,notata. 250.40
Galeni deeffertiuo Sémateriahho- ¿63.49. _ p 14
mínís principio,fententía ^0*42 Galeni, ftiper mufculo quopia bra­ Galeni fentetia, de quarto Thoracis
chi) motore, in hominibus autem mufculo,notata 289*10
Galení de FemoríS ad coxendícís os
no reperto,notata fentetía 266*41 * Galeni fentetia, de mufculis T ibia
motulapfus 194*16 mouentibus,notata 230.8
Galení de Fœtus ínuolucrís dogma Galeni,de quarto Brachi] motorum
mufculo,notata fententía 266.23 Galeni fuper prigio Tibiam mouen
taquatenusuera 54 l¡ lZ
Galeno prceterítus mufeulus ínter tiu mufculo,notata fentetia. 231.22*
Galeni de fecundo fœtus inuolucro
Brachi] motores quintus 267.uk* fuper fecundo .ibid.4t. fuper ter-
fententía 5 4 * 31 tio*232*2* fup quarto.ead.21. Sé 39.
Galeni fentêti a, de foramínís fecun­ Galeni, de mufculorum Caput mo-
uentium pari fecundo, notata fen- fuper quinto. 232.47.8é 233.24..6É
da neruoru cerebri par trafmítten-
tentia 2,77.20 236.57. fuper fexto, quem perfun-
tis magnitudíne,improbata* ^0.25
* Galení fententía fìrta, demufculis doriè tantu attigit. 234.46. fuper
Galení fententía,de foramíníbus cri
cubitummouentibus * 217.1 nono.235.43. fuper tendinibus,«
brum referentíbus,ac pituítam ce­
Galeni loca de mufeulís Dígitos mo biae mufculorum 236.7
rebri expurgâtibus, ficftitía <541.28
uentibus,notata. 305.33. Sé 306*4. *Galeni fentetia, de mufculi in uefi-
* Galení notata fentêti a de Glande
Sé 14. ítem 3°7 1 cx ceruice ufu, notata 228.12
tnteftínoíeíuno adnata» 204*47
Galení de Glanduíofa carne ad ínfe Galeni,fuper mufculorum qui D or * GaleniIocus,de mufculo uola?me-
fum mouent, pari primo,notata dia:,5éc. fubnato notatus 222.5®
ríus uentriculí oríficíum fententía
391. ^ 4 fententía 296.4.6^18 Galeni fententia,de Neruo paris ter
Galení anatómica demoftratío, qua Galení, in deferíbendo quinto D or ti] notata 325*45
Gjandoíum corpus femíní paran­ fum mouentium mufculorum pa­ Galeni fententia,de neruorum opti-
do non præefie conficítur y16.47 ri, notata fententía 297.16 corumforaminibus 324-4?
G alen i,in deferíbendo fexto Dor- Galenus neruorurq, recurrentium
Galení de Humeri tubérculo interío
fum mouentium mufculoru pari, inuentorSéadmirator 329.19
re Sé exteriore fententía 107.7* *6
notata fententía 29S.12 Galeni in neruorum traditione no­
Galení de Humero jpoft femur om­
nibus ofíibusgrandíore,fententía * Galení de mufculo fémur mouetiu tata fententia 35°* 3
quarto,eíuscp ortu fentetía 239.26 Galeni explofa fententia, quod ner
IOf. ^
Galenum falfo Humerum exteríus Galeni de muiculorum intercofìaliu uoru alij fenfui, ali] motui pratfint
gíbbum , ínteríus fímum, Séc. fta- funzione,notata fententía 290.21 548. . , . 49
tuíífe *°7;39 Galeni locus, de mufeulís Labra mo Galeni locus de neruis e primo de
Galeno cania ínteftína magísquam uentibus,notatus 242.29 Locis affecfèis notatus. 344.57. eiuf*
homínuminfpeêîa y00.39.6^501.31 Galeni fentetía, de mufculo Manus locus alter è lib.^.de Adminifiratio
Galení de Mamillarum íítu ratio internai regioni fubnato notata* nibusAnatom . 345-37
302» 4 4 Galeni locus de Oculi tunica,è de­
54?* 46 cimo de V fu partium 647.23
Galení locus deMaífeteríbusmu- Galeni, de quarto mufculorum pa­
fculís notatus 246.30-Sé 248-6 ri, Oflì v propriorum, notata fen­ Galeni de omenti membrana colon
Galení locus de Maxillæ fuperíorís tentía 251.39 dorfo colligante fentetia 496.30.41
futurís explicatus. 29.3s. alius de Galeni,de Palpebra mouetíbus mu Galeni fententia de acutis Oilium
eorundêoiTium coftítutíone. 39.11 fculis opinio 239.14 proceifibus notata 9.1
Galení loca aliquot de Maxillar hipe * Galenus in tradendis mufcuhs pe- Galeni fentetia de numero offium,
ríorís oíTíú numero,futurís, refuta dem dígítoscpmouentíbus,admo os facrum conftituentium 339.49
ta.4 2.i». Sé deinceps dumuarius 243-44 Galeni loca de offiu inter fé ftrudfu-
Galení locus de Membranís procef- * Galeni fentetía,de mufeulís primis ra,à ueritate aliena,è multis aliqua
fus uermíformes cotínentíbus, no Pedem mouentibus,notata. 245.35 enumerata 16.57. Sé deinceps
tatus 2 16 .14 de quarto mufculo. 246.16» de o- Galeni de ódauo brachialis offe,fen
Galenus an reeftè tría Mefenteria nu <3auo*24s.7* de mufeulís Pedís di tenda ns.21
meret, Sé cuíu fm o di* 504.19 gitos mouetib.250.13. &C 21.6C 251.38 Galeni locus de oiiè inter cercbrum
Galení locus, Muículum ínter líga- Galeni fencétia, mufculis Polh'cis 6i ac cerebellum in canibus pofito,
mentum ac neruum ponentís elfe parui digiti abduzioni praTechis, explicatus 3244
tnedíum 220.41 notata fententía 308.35 * Galenus,libro de Vfupartiu,Coc
Galeni opínio de Mufculoru ortu, Galenus ignorans tresmufculos,fe- cygis os ignorans 239.26
notata 213*24 cundu Pollids os fltóentes 309.15 Galeni fentetia de oilìs cuneiformis
Galeni opinio de Mufculoru fibris, Galeni fententía demufculis Pollici conftitutioneacufu notata 32.13
notata 227.7 praifecfHs,notata 312.33 Galeni fententia de offe cuneiformi
Galeni notata fentctia, qui Mufcu- * Galení, demuiculi in Poplitelati- tanquam perforato inftarfpogiar,
li tendinecareant 223.27 tantís funzione,notata fententía improbata. 51.31. & quod pituita
Galeni locus notatus de Mufculoru 237.37. 5éy6 illàc non coletur. ibid.
tendinibus 222.51 * Galení fententía de primo Radiu Galeni fententia deoffìbus digitoru
Galenus in defcribendis abdominis mouentiu mufculoru,notata.216. 6 tanquam folidis improbata 2.51
mufculis,uarius 2S36 Galeni in mufculoru Scapulammo Galeni de tertio quoda oiTein funi-
Galeni locus, dcmufculo Brachium uentium traditione, notata fenten mi humeri cu clauicula nexu, fen-
atcollente, notatus 264.42 tia 274. io. 42. ac deinceps tcntia 100.2.1'ndé
Galeni

Galeni de offe Maxillg inferioris fan
quam gemino,notata fentetia.44.8
Galenide Pe&oris offiu fynardiro.
fì fententia 51.5-5
Galeni de Pedis & mantis oifium pa
ri numerolapfus 149.22
Galeni de primo Pollicis offe lapfus
, 14S* 44
Galeni de Sacro offe di coccyge,fen.
tenda notata si. 14, inde, di 82,18.
& 35-* 16
Galeni de Tibiae offls fìnibus fenten
t,a 158*45
Galenum qua:da Offa ipfi non uifa,
tanquam in liumano eflent corpo
re,recenfere 32.5*1
Galeni de Patellae cartilagine lapfus
142. 4 ma. 275-. 13. & qua:, quocp paiffo.
Galeni notata fentetia, de Pituita ce.
rebri per olfacfluscanales educen.
da 525.7. & 43
Galeni de Poftbrachialis oifibus fen
tenda 120.8
Galenide acuto ulnae ProceffustMs></
(/Ih fententia 114.^.inde
Galeni fententia, de anteriori Pro.
ceffu prim# ceruicis uertebra:,no.
tata 64*47
Galeni fententia, de Proceffiium in
celebro uermiformium ufu, nota-
ta 639-9
Galeni fententia,de Procefiibus du.
ra: membrana tanquam duplica,
tis, notata 626.1
* Galeni fentetia, de quinto Pulmo.
nis lobo cauam uenam fuftinente,
notata 2S0.51
Galeni de quinto Pulmonis in ho*
mine lobo error 58**55
Galeni de Quadrupedum genuar.
ticulo lapfus I39-H
Galeni de Renum fitu ratio minime
approbanda 5*4-33
Galeni de Reticulari in caluaria pie
xu lapfus 524 -8
Galeni reticularis plexus nufquam
inucntus.642.19- fuperep eo locus
è libro de Venarum fedione 29
Galeni de Seminalium uenarum or
tu di d uctu fententia 523•20
Galeni de Seminis ex fìniilro tefte
prurito, fententia expenfa <326.13
Galeni placitum,omnia praeter car
nem di pinguedinem,Semine con
ilare,in humano corpore 541*
Galeni opinio, de Septi foramina
bus, notata. 225-.5-2. d i291.26.JX43
* Galeni de Simiara ad hominé dii>
rentia,notata fententia 243 -47
* Galeni fentetia notata, de Sinibus
in membrana cerebri dura conili-
tutis *°7.30
Galeni de Stomachi cum arteria in.
ceffu fententia 338-36*inde
* Galeni fentetia, de 1 endine lato,
qui plant* cuti fubnafcitur, nota,
ta 244.15
* Galenus de tendina in digitos ma
nus infertione,notatus* 215.10.
i N D È x*
contraría de hís docet. ead. 13
Galeni fentetia de tendinibus x v i 1
mufculi digitos mouentium, no.
tata 310.8.&Ü13
Galeni opinio de tendinibus pro.
ceffus uermiformes continentibus
notata 639.48
* Galeni notata fententia, de Tibia:
motuum differentijs 230.45
Galeno quid T eilis caput appella-
tum 522.4T
* Galeno ignotaVena: axillaris diui
fio quiedam 285.41
*Galeni de uena caua uetriculo fub-
ilrata opinio 392.24
* Galeni argumenta de uena: caua:
örtu in Ariilotelem, non nimiu fir
mox infra.
* Galeni irrefutabilis demonilratio,
de Cau 2c uena: ortu,cofutata.275.2
Galeni de uena: caua: principio fen-
tentia explofa 589.36
Galeni de caua: uena: in omentum
duefiu error 496.45
* Galeni fententia, qua cauam uena
ubiiecoris gibbo committitureffe
ampliffima ilatuit,confutata 278.1.
&275V ^ 23
* Galeni locus,a uena caua priufquä
cor attingat ramos in thoracis mem
branasdiilribuetiS5notatus.2so.45-.
eiufdem alius de uena: arterialis or
tu,notatus.ead. 3°
Galenide Coronalium uenarum or
tu fententia 5-90.1°
* Galeni de ortu uena: fine pari fen
tentia uaria 231-4
Galenus cur de uena pari carete tam
uarie feripferit 231-33
Galenide uenis Mefenterij acinte.
ilinorum lapfus 5-04.48
* Galeni de Portx uena, ut fangui-
nem conficiente, fententia uaria
257. *3
Galeni de porta: caua: ramis iecori
fanguinem pra:paratib us, opinio
5 °S * . 6
*GaIenus in deferiptione uenaru hu
m eraria: di axillaris, partim uerus,
partimfalfus,8£quopa£?lo 286.6
* Galenus fimiaru uenas docens, ho
minuuenasnonperfequit 252.28
Galeni de Ventriculi fitu fententia
389*- ^
Galeni fentetia, de nexu corporum
thoracis Vertebraru,notata. 73.12»
Item de foraminibus uertebrarum
nertios tranfmittentibus. 73. f i ­
ltern de coilarum ad uertebrasar-
ticulatione, 74 20. Item detranf-
tierfis infimaru thoracis uertebra­
rum proceffibus ibidem
Galenus in affignatione aliquotin
lumbis uertebrarum, uarius. 79.9»
Eiufdem fententia,lumborum uer
tebris proceflum äffingetis ad imi
tationem fimiarumaccanum,im-
probata
Galenus uertebras gì nglymo conne
xas arbitratus,tria offa,pro hac fèà
tentia ad artícuíatíonem concurfu
ra,non animaduertit 15’.22
Galena hominis Víícera autofeítan
ter,autneutíquamípe<fiafie 334 33
Galeno umbilicus non recle corpo-
rísmedíum conílítutus 595-. 13
Galenide umbilíco corporis medio
fententia 389.39
Galeno uaccinus caprínusue Vte-
rus,no mulíebrís,deícr¡ptus 5-34.33
Galeni de uteri cornibus notata fen.
tentia 235.14
Galeni de uteri uenis ín marrullas fe-
fe exonerantíbus fententia 547. ii
Galenum humanum Uterum nuncp
fpecfiaffe 5-32.43
Galeni íludíoíbs effe omnes medici.
n x candidatos debere 5-32.40
Galenoínhumaní corporis fabrica:
coghítíone nímíum a plerífque tri.
bui ' 5-40 f
Galeno pecülíarís mos 2921
Galeno quítdá non obferuata 4.22
Galenum ex uei-ís alíorú Anatomí.
corum deferíptíoníbus fecífíe fai­
fas 8525-
Gallicus morbus glandulís faudum
palatoci, di gargareom precipue
ínfeílus 530.7
yccftcciAiait 497.9
gargareon cur ì&tiòs G recís 5-79.39
gargareon uocís plecffrum 5-30.30
gargareonís nomina.580.13. eíufdé
fitus, forma, fubílantia, ufus,8¿c*
ead.25-.inde
gargareonís prefecfiío fso.29. inde
gargareoní ínfeílus Gallicus mor.
bus 580-7
gargareonem foli ínter anímátía ho#
mini, di quibufdam auíbus obtí.
gífíe* 580»21»
gargareonem temere à quibufdam
exerementorum cerebri receptacu
lum effe,confícílurn 580*37
yxsHg undedieffus G rid 's uentricu-
lus 3S9-3°
yctsfOMHiiict 138-36
nhcco-iM dentes *67.17
gemelli dícffi,in cerebro 633*43
gemini eur teiles dicfli 321.20
g e m m a e f r i s i i laus 151.45
generandi amoranimatibus natura
ingenitus 3zo-*7
generationis noflrp principia. 384- *1°
circa Generationis organa moueri
folíta:qua:ílíones 520.3s
generationis organoru uirilium deli
neatio 374
generatiohis organis, utendi quocp
appetitus natura adiecfius 310.13
generationi fubferuientiu partium
breuis enumerano 520.4
genu artículí cartilágines i 39***
* genu artículí Iigamentorum deferì
ptio* 25-3.3» admíníílratío. 236-26
genu rotula, itfs.31» oculus.ead.33
genuini dentes* 46,35. di 167.12
LI 3 y^vs
 i n d e x *
y\¿nct dicla in cerebro <538-47 dífeendám non mutíífter cbqtr^
f+ n ykvros 135.2.8C 168-29 t,
cibberusjliue gibbi» ulnae pfocef. granatum malum,cartílago. 93. *9 » homíni breuífsimam obtígífíeinfe*>
~{us uuiS'& rfSM de 167. 48 ríorcmmaxíllam 43-47
gibboforum uertebrae 7*-*9 granatum malum teftículoru 168.29 homirtemneceífarío corruption! ob
ginglymos 12.22. & *4*33 grandinofum os 148.13-SC168.54 noxíu,mOrtaIerrf ue efíe 334.1. índe
ginglymon, quando natura forma* ypctcpo&d^HS p r o C e f l u S 3 ' i * 4 ° ' * * 2 . 5 ♦ homínem pluríbus oífibus cortaré,
rie H-?1 &166» 55 motus grada, etc. 11.42.inde
ytyhvtulMg humeri orbita 106.24 * Guades d id * uen* 270.14 hodirnemproducereímmortalé maí
GIS B E R T I C A R B O NI S Lo* * guidetz d id * uen* 270.14 terr*occaíione non IicuiíTe. 519 54
uanienfìs medici laus i 5 x-n g u l* appellatio quibufdam pro fto homínum canum xadyíc^ceg diuer
yoUtyas **z macho 383-8 íi colorís 497 -.34
ycy.<$ot dentés 167.21 G V L I E L M V S M A R T I - homínum fabric* ratio 520.5
gomphoils ii.ü . 8C15.59 n v s s t e l l a iureconful. humani alímentíad plantarum nu>
gians cerebri, pine* nucis fimilis,e- 53». 16 trítiuam uim differentia 493- 42
iusqj deferìptio.657.41* fìtus quis* gulofismaius iecur datum 507.10 humerales mufeuli fex. 106.39 indé
ibid.47* ufus. 638-5» delineatio gurgulio quid 58 0.13 humeraría uena. quaere. V en a hu-
unde petenda ¿37*45 guftatusfedes 19.10 meraría.
glandis cerebri pituitam excipietis, guftus inftrumentum 650.20 humerus quid. 13.49* & 105.1. dC
Si accumbentium ipfì arteriarum guttut 153.18 167.53. de 168.3
examen, feuadminiftrado 654.40 O gutturis os 167.27 humerus fummus quid. 99.23.51.8C
glandul* cerebri teftula incumben* H 100.44, eíus ufus. ead. 4-5.102*
cis adminiftratio. 653-9* eiufdem Aemorrhoidum flu- 52- Se 167 55
hiftoria.640.45-. delineatio unde xus par ratio cümen- humeri appendix. 5.8C6. ¿5* 8^3.2.
fpecfìanda. 640,9, canales ab ea ftruofanguine 538.38 humeríarticulus, 97.55. cura coftís
dutfti 641.2 * H*morrhoidum mo remoueatur 102.52
gians penis cuiufmodi 5*8.33 dus *67.14 humeri caput 9.10
glandesinteftinorum 499-54 h*morrhoidu fanguis unde proflu- humeri figura 8¿ deferiptío. 104.5
glandes,iìue glandofum corpus me' at 538.45 8Cio5.i.índe
fenterio cur Natura addiderit 505. hamuli pro iedione paradi. 236.32 * humeri foramina 107.52
7. inde delineati© 235*49 humeri in anteríorí tede afperítas ad
glandium in faucibus, triplex genus *hanabub Arabibus uocata uena quid parata 107.46
579* 18 z75 . 53 humeri órbita yiyykv^oet^Hs 106 24
glandularum laryngis ratio 578.5-0 harmonia 12.22.8C16.9 humeri oflis figura 2 -8C5.8c 6.10
glandularum in mamillis ratio di* harmoniarum coitus cuiufmodi 16. humeri partís fuperiorís de inferió-
uerfa 543-55 47 rísdeferiptío. 105.15,43.ítem me*
* glandularum qu * uaforum didu- Hafoher 387- 5° díarum partíum 107.29
elibus fubduntur, deferiptio. 261* hGhQOS 16S.24 humeri inferíoribus proceílibus nul
4» nomen. cad. 29» differenti* * H edorab Achilie circumTroiam It appendices s.23
à nomine, colore, imagine, ead.32, tradusquopado 246.8 humeri tuberculu externum. 106.46*
ufus. ead,7. £¿43 H7TKT1K« didauena 276 53 ínternum.ead.55
glandularum ftomacho crebro adna hernia phroditorum (pedes,cur non humero excípícndo paratus finus
tarumufus 389<»8 etiamrecenfeantur 592.26 97. _ 42
glandulisfaucium infeftus Gallicus Ify'oy os »67.39 humeru port femur no efíe omnium
morbus 580.7 Hippocratis locus de tecundo cerui- ofliu grandíffimum,uti Galenus
glandulofa caro non procul ab infe- cisuertebr*nomine 66.31 cenfuit 105.9
riori uentriculi orifìcio 391-3 * Hippocratis ièntentia, de phlebo humerum fcapul* netftentium liga-
glandofum omenti corpus. 35-8. de tomia in pleuriddequ* 281.54 mentorü deferiptío, 271*17. admi-
359-55- & 497-37 Hippocratis fenteda de fepto tranf- niftratio 272.3
glandofum corpus uaforum fernen uerfo, notata 291.43 humeri *57.51
deferentium interdonem excipiés Hippocratis de ftomachunceffu fen humerotu fea pulís in fceleto coniun
535. 18 tenda 388.36 gendorum ratio 161.23
glandulofum corpus ueiìc*ceruicis Hippocratis de fummo humero lo­ * Hymen puellarum conftituences
initio adnatu. 373.57. de37z. ciuf- cus 99-54 ucnul* z 9°-i5
dem ufus 526.38 Hippocratis de tem poribus plagis hyoídís oflis figura. 53. 5. n* inde.
glanduloficorporis in ipfa uaforum loCUS 33.30 fttus 8Cnomina .ead.33. indc
diifributione poi!ti delineatio 363 Hippocratis locus deuertebrarulu- hyoídísoíhsfirmado,¿Cufus 56.28
ykluJtt 10.3.32 xatione explica tus 58.23 hyoidisoffismedium officulum. 55»
y^kvHi de ks»tvAvs diferimen *0.44 Hippocrati qu * dicantur acetabula 45^ latera.56.6.1'nde
y\(utO&</l€Ì2 finus 66.6 540 2 hyoídís oftisquotoíTicuIa 162*33
glirium c*cum inteftinum cuiufmo Hifpani cuiufdam, dC unionum ab
di 500.34 eó deuoratorum hiftoria 390.48 Adatorquíd 5252
gloffbcomi inftrumenti delineatio homo quibus locis à lìrnia differre íanitor,uentricuIí orífi*»
329* 21 Galeno perÌpedus 523.3 cium.390-27. di 391.16
TAoüifis, qualitcr fpedanda admini- hominis prtmarium eifediuu princi IACOBVS NIGER
fìranti 261.20 pium uirile temen 520.33 Gcnuenfis 905
rAou^i? quid. 25s.29. ìwiykooifìs* ibid. hominis principiaipfum difpenian * Iccoraría diefta uena qu *. 276*55.'
de154. 48 tia,tria ss.50 de 277. t
tykuilìt Qc uùiykuijìs noeadé 361.33 hominis uifeera ad ipforu fabricam ¿écur an crápula abfumatur 507.14*
iceur
 t N í> È X*
kcuf anteriori peritonei fedi confie íh um „ .
xum
. Xum . r f . J°M« dramas.«.* SCi58,i9 . & ,
n $¿57 R e d a m é Colori,
lecur emus anima: facultatis fedes. i nteftíní ca:cí, coli, redíqjimago B¿
. 59\ . . ^7
tecur hominigrádíus, fi¿ quibusma ,Il“ 0? SapPen[d' x-i- ^ - ¡T - 8i i i 9. ¡melimicratfidudusacikus! 500.51 ^
5o,ipma,dorfum.cad* fiC^o.i. &C inteftini gracilis dudus.
. iusobtigeric 5-07.it I29 52 . r , ~.
luldem in tna
.
diuifio.
49s.33.e-
498.47. for­
íccur humanum nullís fìbris díuí- ilium offis appendix quibus mufeu-
íum • 507.3 m a ^ fubftantia 499.21. inde
lis occupetur. 130.4. quibus inter- * inteftiniredi anularis mufculi de-
tecur maxima ex parte coftis fuccin- naeiusamplitudo ead.14
iineatio 225 34. QCzzj.zs
gimunincp yoy.49 iliumoffisdorfilinea:, ipfumcBocoi inteftini redi mufculorum examen*
iecur nulla peculiari eguifle figura. pames mufculi „130.38
0. ,8
_
iliu offis pars retrorfum magis quàm intelnna . ... ,
continuu quidem effe cor­
5**
íecur nutritionis organorum preci­ facri offis tranfuerfì proceffus ex­ pus» ffd pluralitatis numero, ua-
pua, fic fanguinis officina. 505. 30. ponedla ,29.42 rijscp nominibus diuerfas ob cau-
, 33 iliumoffisièdisfigura fyj. &j f 6. f fasdonari^ ^ 49S It
iecur quare fanguine nutriatur craf- * ilium offa,cum offe facro nedenti> inteftina qui à mefenterio refecan-
fiori *°8.39 umligamentorum deferiptio. 232. da,fidàcorporeauferenda. 553.4
iecur fèpto connedentium pr^cipu 17. adminiftratio 256-19 inteftinorum à uentriculo exortus*
umligamentum 355. OC357.5 iliumoffacurin mulieribus amplio 498 29
iecoris caui delineatio. 355. 4. &C570.2 ra 132.1 inteftinorum crafforum hiftoria.
iecoris conftrudionis ad teftes colla ilium offis figura
tIO
5 5°°
5-25’. 41 ilium offis fedes facro offi commiffa inteftinorum crafibrum tunica*.
3. inde
iecoris examen 503.13
. qualis 129. \s f°* 20
iecoris fíbrarú ridicula quibufdam inciforij dentes 45-.49. 6d 167.17 inteftihòru dudus longitudo quan­
a effidlanomina foó-fi incudicomparatum officulum. 34. ta 493-9
iecorisfibrarumuentriculumappre- 54. ipfìus figura 33. 8^34.25 inteftinoru form^ ratio. 503.13. itcni
hendentíum fìgmentum unde na- indufìum quibufdam didìa feetu in fubftantia, fidtunicarum. ead. 17
turn 505.47 uoluens membrana 543.4 fìbrarum.25. uenarum £d arteria-
iecoris forma uaria 5-05.5-5- 257.37 rum 35; heruórum 42
iecoris gib b e pofterioriscp fedis de. m adidi mufculi 257.44 inteftinorum glandes 499.54
lineano» 359.1* caue*37o. 8. dC ìvivos 166-4? inteftinorum gracilium uenx ¿ a r ­
372.. 30 5C373*4 infundibulum cerebri, quere, Ce- teria 499.38. itemnerui.ead. 49
Iecoris gíbbuS 357.4. ¿¿355 rebriinfundibulum, inteftinorum hiftorie breuis enumè
iecoris humani forma à carni fid por- innominata cartílago qu e 154.5 ratio * 498.23
corumíccoríbusuaríare 505.42 infpíratío naturalís uíolenta 292.52 inteftinorum in feortum defeenfus.
iecoris lígamenta, ac ex íllís prona- infpíratío quibus mufeulís fíat. 292* 495.24 inde
feens tunica 507.42 55. inteftinorummunus 355.16
iecorísmunusfiueoffícíum. 385.13. ínfpíratíonís ufus 570.7 inteftinorum munus,ac dein eorum
ípfiuscp ftrudura:ratio 50s.4 ínftrumentorum Anatomícorüde- conftrudionis ratio 501.57. inde
iecoris fanguificatio qui conficiatur. fcriptio.235. delineatio 235 inteftinorum nomine qua: compra
508 H inftrumentorum chirurgicorum de hendantur 49S «i
iecoris fedis figura 36o lineatio 329.20 inteftinorum pars caua qua: dicatur
iecoris fitus,eiufdemcp ratio 505* intercoftalium mufculorum defcri- Anatomicis.499.35.item qua:gib-
31.44. qualis in auibus fidcanibus* ptio.fidadminiftratio.289.40. ex- ba ead.
505 4 ^ terni.eadem.49. interni. 290.7 inteftinorum fìtus examen. 550.45»
inteftinorum fedis figura 350
iecoris fitusexamen. 551.14* 6d552.1 intercoftalium mufculorum munus
iecoris fubftantia. 507.15. uenarum iuxtaGalenimentem.290.21. iux- eiufdem ratio 502.51. inde
ieries.ead.1s.arterie.35. fubftantia taueritatem ead.28 inteftinorum fìtus, forma, fubftan-
uafiscircumfuia. 38. nerui. 55.ee- intercoftalium mufculorum nume- tia 493.23
rumqj omnium ratio. 508.41.inde rus*289,40» iuxta Arabes. 290.14 inteftinorum tenuium dudus deli-
ieiunum ab ileo nihil minus quam internodia 115.27. S d 2 i47 neatio 36t
inanitionedirimendum 499*18 interpretum ofeitantia 111.7 inteftinorum tunicam interiorem ali
ieiunum inteftinum cuiufmodi. intericapiirj uertebra: 167.37 quando in a:gris putreicere, extè-
intcrfepientes membrana, uide, riorefalua 503.19
4 99 5 inteftinorumtunicae ^52.41. inde
ieiunum i.iteftinum cur cremorem Membrana:*
fuumocyustranfmittat 5°3-47 inteftinum ca:cum. uide, Ca:cum*. inteftinorum
da: .
tunica qui examinan-
5-53.2.1
ieiunum inteftinum fid ileum cur in inteftinu craffum in colon et redum
uentris medio fita 5°M 4 diuidi foi.io fnteftinis
caua,contra
nullas
quàm
Uenas propagar!
Galenus tradir.
à
ieiuni inteftini finis ubi conftituen- inteftinum duodenum 362.1
fiduide, Duodenum* 504 49
dus 499.9 inteftinis obnatusadeps 501.51
ieiuni inteftini uene fidarterie.499* inteftinum ieiunu* uide,Ieiunum Introdudorij autor alius à Galeno
39.item nerui ead.49 inteftinum*
17 15
ileon inteftinum cuiufmodi, 499 *7 inteftinum mediu an rede à Cicero­
inuerecundum os i 55 .43
ileum fid ieiunum inteftinum cur in ne uerfum prò mefenterio. 504.5
inteftinum ileon. uide,lleon* inuolucrum cordis. uide Cordis in-
medio
inculo uentris fita
uentrisuw 502.54
./-r ---- - , - uolucrum.
ilei inteftini initium ubi ftatuéduiti. inteftinum princeps quodnam IOACH1HVS ROELANTSme-
499 IO 501
dicus T3S-I2
dei inteftini nerui 499*49 inteftinum redum, fi¿ colon* uide, LI 4 I OAN- -
 i. N D Ê
Í OAÑNES C E N T V R l o G c n i l numero 12. deferíptío ordine. 25s* fuafum tiulgo >
eilfis i24 *3? 46. fundlío. 259.45. communíum,
qui fex funi,deícríptío. 259.49.
lígamentum, auuho-ixôç^qnid Zl<!
lígamentum ceruicís ucrtebram tri-
I OANNES E >RY A NDER medí
CUS fundlío 250.9 tnam fecunda; annedens. 280.30*,
traícíbilís anima; Cedes cor 594* l 9 laryngis mufeuloru delíneatio. 256. deferíptío. ibid, adminíftratio.
iris, ocüli circulas quís 240.37 communio, primi £¿ fecundí.257. ead. 42. delíneatio L
¡tipos cur pro faucibus S79 >20 32. tertq,quartí.ead.34. quinti £¿ lígamentum, línguam faucibus a llí
i^loy 12%.¿6. £¿ i 58.2i fextí.ead.38* propriorum delinea gans, quale * - 255.5*
Italia: circumfaíptíonem referens tío. 257.4s. £¿ deinceps lígamentum fecundo lin g u aIongL
OS *»4 $ laryngis operculum *54.35.eíufdem tudínéjOÍTis uícem p ra d la n s^ ?^
#Tt/íff I* * bínímufculí.260.16. deferíptio.i- * ligamento ínter ulnam £¿radium*
¿ugaleos,22.6. 8¿23.zo. £¿33.313* bíd.
£¿38 *4 laryngis operculi, duorum muículo lígamentum oiïïs demis díd i 280!
íugalís oflís ufus 33* 2I-32 rum admíníftratío, qui è commu-
íugalíaoffa 1.37« & 157.8 nibusnonhabenmr 261.5 lígamentum totam pedís amplitudí-
iugularís uena. qua;re,VenaíuguI. laryngis operculi mufeulorum deli­ nemfubiens.quatre Pedís ampi*,
i'ugulum pediorís oftís 92.2i nearlo 257.43 lígamenti deferíptío,quo ofìenditur
ÍUgula Í02.2.0ílÍ 7.fI
laryngis operculi ufus 578*13 caput fuper uertebram fecunda ad
¡jú®* uertebra: 157.38 laryngis radici adnata;glades.576 54 anteriora pofteríora ue non mo­
L laryngis rima; ufus 577.52 ue» zto.zi
Abra í i . i laryngis fubftátía cuíuímodi. 575.55 lígamentí £¿ nerui, in mufeulis cori*
labra mouentes muícu laryngis fuperficíes exterior £¿ inte' ftituendís permíxtío. 220.14. eiua
lí. quare, Buceas mo ríorqualís 575.11.indc delíneatio 218.3s
uentes mufculí. laryngem fuccíngens tunica 260.35 lígamentí in mufeulorum fabrica ne
labra mouentíumu- lateralis morbi uena; fedlío cuiufmo ceffi tas 219.50
fculorum híftoría. qua:re,Mufcu- di optima 514.5 lígamentí fubftantía 215.16
lorum labra mouentíum. * in Laterali morbo qua; uena fecan ligamêta alia unum duntaxat ufum
labrorumfungofafubftátía. 24 f 40 da 267.31 praeftant,alia plures : 6¿ qua; qua-
lacetiam uíris quíbufdá poft pubem latum os 157,39 lem 217. t
exprimí f4 f. 28 laude os. 155.45. £¿157.27 (155.11 ligamêta, caputhumeri fea pul a; cer­
ladiís in mamíllís generado,cíuscp ra L A Z A R V S Hebra;us deFrígeís. ulei annedentía. 258.22. eorft de­
tío 545.48 Aftoíjfiue plana: teftibus compara­ feríptío, 271.17. admíníftratío 271.3
lacees anredlepromefenterio uer- ta; 520.50 lígamenta dori! uértebrarum.quære
fuma G aza 504.5 * TihvoSf feu torcularcerebri 309.47 Dorftuert.
lacftícínía qua: fso.i AtTTlc/iac^íioíTa 155.48 lígamenta iyKctJça-tcc, id efl tranfuerfa
hccyóvís 2SX.28 htnic/losic/lH 7TgocrlcoAhHpctTCC 27.54 feu anularía 215.65
ñocyovtoyOS 158. »9 Äi7n<Po&</l&sünurx 155.35 * lígamenta femorís oífís .quaere F e
lambdoeídesfutura. 21.19. £¿23.5. * lechargica arteria 296.45 morís offa
32. £¿i55.2S.undedícM 25.42 lie cur linguofum uífeus appelletur. lígamenta fìbula; ad offa tibí«, quae­
lambdoídís futureaddítameta.28.39 511 , 4 2 re Fíbul.
ÁcepCíAo&c/ííSos ff. 35. £¿157.26 lien cur rifus author uulgòdicatur. lígamenta genu articulûquære G e­
lapídea,fiue Iapídofa oíla.i. 34.£¿33. 5*4 8 nu art.
7.33 £¿155.48 líen qualís in auibus £¿ canib. 505.47 ligamêta in externa cubiti fede.qug-
lapidofacaluariíeíédes 157.6 líen quid ín uentrículum erucíer, £¿ re Cubit.
larynx.uide Arteria afpera. quomeatu 51335 lígamenta Iaryngis 250.3*
Iarynx,etiam^ctfv)/|dícla 579.17 líenís beneficio, ancorrefrígeretur lígamenta Manus.quçre, Manus li­
larynx,afpene artería; caput 153.18 f«4 * n gament.
laryngis cartilágines 3.40. £¿5.2 lienis eximendi ratio, in Anatome * lígamenta mufeuloru manuscon-
laryngis cartílagínum coordínanos 553- ^ 38 ftítutíónem fubeuntía. 221.21 (24
nísrarío 578.21 líenís nutrido,ciufdemcp ratio 385.18 ligamêta nerui nomine uocítata .315*
laryngis cartilaginum figura:£¿de- líenís ometí membrana adhuc tedi lígamenta v^ ojçovc/1^iü<Ah auí/J^tarpcc
íc rip tío .^ .ín d e . £¿ 153. per tota. figura ^ ^ 357. £¿358.21 dída,quae 301.10
laryngiappoiita;gIandula: 26116 líenís omni expartecoípícui figura, lígamenta, offa collígantia. 215.12*
laryngis glanduíarum £¿ pinguedí- 359.22. inde. £¿370 tendínesín fuis finibus contínen-
nísratío 578.45 líenís íitus 494.16. £¿ 511.25. forma* tia.ibid.31, cilio finus fuccingeii
lary ngis yAoi>T7f;,quaIíter ípedlanda. ead. 32. fuperficíes £¿ color. 52. tía. 216.17. oífi'um acetabula, au-
261 20 fubftantía 512.7.14 gentía. ibid. 24. propugnáculo
laryngis lígamenta 250.31 lienis ficus examen 551.14 uícem præftâtia.ibid.29. quacin-
laryngis língula feuríma, prtecípuu líenís tunica,£¿ nexus eiufdem 512.53 terftití] inflar funt. ibid. 43. mu­
uocís organ um 144.47 lienis tunica qui obferuanda,fimu!
fculí co nílítutionem ingredienti^,
laryngis dúo mufculí Galeno ígno- cum ipfiusad uentrículu nexu£¿ ibid. 52
260.19 fubftantía 554.2 .inde ligamêta pedís tranfuerfa. quære Pe
laryngis mufeuloru adminíftratio. heñís uaíorum feries fix .6 dis lígamenta.
250.41. comunmordine.48.pros lienis uente, arteríp £¿ nerui unde du ligamentorum, ab ufu fumpta; díffe
príorum.i2.ordine 261.35 cantur 5,2.37 rentiæquincp.215.12. prima.ibid*
laryngis mufeulorudefcriptío.258 32 líenís uenarum arteriarum£¿neruo fecunda, ibid. 31. tertía. 215.29,
laryngismufculorum exame.604.14 rum feries 353. £¿359.52 quarta.1bid.43. quinta, ibid. 52
laryngis mufeulorum alrj proprtj,as lienis ufus ac fundió 5,3.7 lígamentorO capitis ad ceruicís uer- #
lij communes. 258.37. propriorum líenem curíoríbus eximi, fluite per-
cebram primam £¿ fecunda deferí
ptíOf
 I N D E X *
p t io ,2 S o ,£ * a d m i M l r a t i o . i b i d ^ * . li n g u a m m o t i e n t iu r r i m u f c u l o r u m
etc. *43 33 inde. *44. c
d e lin e a t io 2 7 9 *4 7 d e li n c a n o 2 * 2 .4 6
mamillarum fìtus ratio *4*. 33
I i g a m e n t o r u m c u ic p p a r t i c o r p o r is lin g u la ,u o c is o r g a n u m 1*4 . *2
p e c u lia r i u m t r a d i t i o n e m , f u b i p f i - m (Io«<Aho f l a , 33. & l6 6 . 4 8 mamillas petentium uenarum feries
u s p a r tis e le m e n t o r e p e r ie s : u e lu t AcjSoi ie c o r is 4Q 544*31.inde & *46.30
mandíbula i6j h
1 h o r a c is , C a p i t i s , & c * lo b i p u lm o n is q u o t 5-81.46
mmfonum muículum á fugali ofie
ii g a m e n t o r u m d i f f e r e n t i a l ^ , u t a b l o c u li, e x t im u m fc e tu s i n u o l u c r u m .
inítíum ducere ,2
o r t u .2 1 7 . 2 9 . à p a r t i b u s n e d e r t - *4 1 6
manus quid Hippocrati 116. *. ¿C
d is . i b i d . 32» a p a r t ib u s q u i b u s l o n g a o n in t e f t i n u m *0 1.1* 220. 4
t 0 m m it t u n t u r .i b id .3 s * à f u b f t a n L o u a n iu m o b fid io n c à ¡c h r i- manus fumma extrema ue que. 116.2
ria . 16.4 1 . a i l t u . i b i d . *2 . a lo r - s t o p h o r o p f l v e g e l I ì-
manus colliculorum fíue montium
m a .i b i d ,. 54 b e ra tu m x9,47
apud chíromantas,fabrica 303.44
I i g a m e n t o r u m m a x illa m in fe r io r e m lu h a c h q u i d A r a b e s d ic a n t 4 .2 6 manus cutis interna, cur debilís.303,
iu p e r io r i n e d e m i u m a d m i n i f t r a - lu m b a r e o s 1 6 7 .3 9 . & 168.20 ¿4
Ì V° . „ 2?°*•« lumborum uertebrae, 167. 3s. eorucs manus delineado
* Iigamentorum os facrum ceteris motUs 9
i SJs * manus dígítoru aepedis ratio mo,
anneclentium adminiftratio. 243 lumborum uertebrae quomodo fora tus prope par 243.37
29 minibus àceruicis uertebris uariet manus digitorum motus 3o4 .4I
Iigamentorum,osfacrumiliumof 70 4 o manus dígitos fledentiu tendínum
bus colligantiu,defcriptio. 2*2,17,. lumborum uertebrarum delineatio. ligamenta tranfueríá,eomq; ufus.
adminiftratio 2*619 77.uide, Vertebra lumborum. 13°8
Iigamentorum fubftantiam ingredi lumbos mouentium mufculoru tra- * manus dígitos fledentíum mufcu­
enscartilago 4.3* ditiotota, quxre, Dori! mouen- lorum' admíníftratío 223.13. primi,
Iigamentorum thoracis defcriptio tium paria quatuor poftrema.fiue fecundí, terttj.íbíd. odo fequen-
2*4 4* *.6&feptimum. tíum.224.4*. quínqjíéquendum.
Iigamentorum tranfuer(òrum,^d di Lutetian itinerisà porta D Jacobi ad ibid. decímífeptímí, odauí, no­
gitos dedendum mufculorum ten earn quae Martini dici tur, uaria ni. 224.9. relíquorum ad uígeíi-
dines ufus 308,1 nomina 498.18 mumtertíum,íbíd.26, fex ultimo
ligamctoru uifcidus humor, quid luxationes appendici in pueris fre- rum 224.38
prxftet 16 quentioresquàmarticuloru.27,24 manus dígitos mouentíum mufeu-
Iigamentorum uius.16.31.' inde M lorum delineado.primi. 187. is. íe-
ligamentis comune, obtufe fentire Alarum cutis mufeufo cundí.i89,4. terttj.íbíd.13. od o ,
213 14 caret 2 4 3 .4 0 quatuor digitorum primos artícu­
ligamentis trarifueriis adfcribendae mallei forma, lecantia- los fledentíum. 193.2*. maiorís
membranae 216.* pta.237. 9.eiufdem prímum pollícís os fledentiu. 183»
Ligures, iiflcdtàwfn ueteribus diedi. delineado 2 3* 24.minoris.i89.17. decimífeptími
90 6 mallei in auditus organo delineatio omnium. 19*. 47* decímíodaui*
limborum uaria fuitio 16,* 33.2C34, 24 íbíd.*o. decímínoní.i98.*3. uí-
muicuusinaigear. 2*3
lingua cur mufculisindigeat. 37 malleo!us interior
2*3.37 8.32 gefímí, 172.*!. prími.i98.*3.fecun
lingua, quid rarum in mufculis habe malleoli exteríorís & ínteríorís figu- dí Ctertíj.i , . poííicem maxi 2 98 47
at 2*4.1 ra8Cdefcriptio. 136. &137.*7. 8C me abducentís*i72,49»adducends
linrma gufiatorium organum cuius 138.6.1'nde. &Ci 3 ^ ° 140.17* 9
220.6. quatuor mufeulorü dígitos
fit beneficio ^ 2*4.1* malleolonondiffimileofficulu. *.i 3 4
quatuor pollici adducentíu. 199. u
l in crux fibrarum delineado 2*3.32 malleolu ab Anatomicis perperam mánus dígitos mouentium mufcu­
linguae fibrarum officia 2**,n pro talo ufurpari, 140,»7. dC 168.44 lorum deferíptío. 304.38. numerus
lingua?iufta magnitudo 2*3.34 malleoli 168.41 30*. p^musio*. 4, fundió. 36. íe
h'nsueligamentum. 2*4,10. oifisui malum granai um,pedoris offis gu> cundus, ibid.40. tertíus 3o*. 2*. fun
cem praeftans 2**.*7 tilago.93.19* $£167.48.item telticu d io amboru 307.1. &308.10 o d o
lingue motus, in dePartiuufu quali lorum 168.29 fequetes, prímís quatuor dígítoru
ter tradetur á Galeno 2*3.tilt, mamillaris capitis proceiius.22.2*.&: oflíbus prxfedi. 30S.1*. duole-
linsux mufculorucognítíocurdiffí 23.30, & 31.27. 8^36.44. dCióy.i quentes,polIícís ofli primo praefe-
¿Jj]s 2*3,4* mamíllaeanexdeuoratoamulierepi d i. 308.31. qui fecundo, tres rurfus
líncrux mufculorum examen. 604.8 lo uexari^x«d<r«pollini. 544*2o alíj.4,íbíd.47.£udíocp.309.ii. de-
lin lu x mufculorum nouem admí- mamillx cur hommi elatius extens címus feptímüs.309^2. decímuso-
nifirado, ordine 2**. 26 anánaiíbus demiffius polita?. *4f * dauus di decímus nonus.ibídem *
20. fundíoomníum.3ii.i.2<!23.
lingue mufculorum nouem,euíden 4 <¡ . flf m .
Urim,defcriptio ordine 2*4.28 mamillarum cum genitalibus aíiim- uígefimus.íbfd.2*. uígeíimus pri
línguxnouémufculorü natura ac fi- tas 54¿.25- cum utero.ead. 46 mus, fecüdus, 311.33. fundió utrí-
tus delíneatus 2*3 mamillarum examens$ 7**>ufc^.312.19. uígefimustertíus. 311-
42. Sexrelíqui, quorum duo poi
linens mufculorum fedío apud G a mamillarum formx ratio
Íid.312.31. relíqui quatuor, dígítís
ifnumínteríjt 25M* mamillarumglandulofafubftantiae
• t 6y i-/ temperies *46.29 prxfedí.ead. 52
* manus dígitos mouentíum rnufcu
lín cu s norrio ante fediionem cófpú mamillarum m anas&offidum , íp-
lorum íníertíones fimul colledx*
231. ZS
* manus digitorum lateribus addita
língu* relíqui corporí»admíníftra ' neruíunde ducantur! fubftantía carnea cur ° *2? 34
manus digitorum oflacuíufmodí,et
quotóngulorum.121,47,eorundem
^ ^ r bUSa"ÍSaMlíg“ mamillarum fitas, forma, fubftácíat tendínes,

-
 I N D E X *
tendirieSjCtCi i2?-14 .inde* iride,Di fculorum del/neatio. lateris alteri membrana cerebri tefiufs 'xpitoM f
gitorum offa* usprimi. 182.8* fècundi. 1S2.5. ter d »5;1 , •. ' « 8 .«
manus digitoru regioni interna: fu- tq .188. s. quarti, qui deorfum ma membrana: cerebri tenuis delinea*
perorata fubftantia carnea. 303.44* xillam trahit 185. io tio quibuselocis petenda. 527.42
manus extrema: offa quot 149.19 maxillam inferiorem mouentiu mu- membrana: tenuis in cerebro deferi
* manus Iigamentorum adminiftra- fculorum deferiptio. 245.14. admi ptio. 527.38. numerus. ibidem
tio 224.45. £¿223.56 niftratio 249.4s 45. fitus. ead.51. fuperficies ex­
* manus Iigamentorum defcriptio* maxilla fuperior quid 39.23 terior. 528.2. fabrics totius ratio
220* 1. qua: tendines continent a- maxilla fuperior curpluribus offib* &ufus.ibidem 4
nulorummodo.ead.12* qua: offa ijsep cam's ac leuibusconftet. 39.1» mebrana dura cerebri curfic dida*
conneciiunt.ead.49. quarmufcu inde. 624 34
lorum conftitutionem fubeunt, m axilla! fuperioris offe 22. 1.5. de membrana: dure bafts,eteorum qug
221 21 23 18 adfuntilliexamen 554.40
manus officula fefamina cuiufmodi maxilla: fuperioris offa priuatis no- membrane dura: cerebri adminiftra
125 1 minibuscarere 157.12 tio. 551.30 tenuis.ibid. 45
manus peden,& pedus 16S.16 maxilla: fuperioris offium expreffio, membrana: dura: cerebri delineatio
manus fummar ciitem interna qua- 35.31 &33.12 quibus e Iocis petenda 524.16
lem parari decuit 302.54 maxilla: fuperioris offium ftrudura: membrana: dura: cerebri deferiptio*.
manui fummg adnata caro,quid prg fatio. 39. if. de eorundem enumera 524.14. fitus,numerus,magnitu>
ftet 304.30 tio.ead.25.inde 8^42.7 do,forma.ibid.34, fuperficies in*
manus uola: media: neruofatenuità maxilla: fuperioris tradatio perpera terior.525.io. ufus de conftrudio
tefuafubnati mufculi defcriptio* d Galeno inftituca 42.14. inde nis totius ratio, 525-53.nexus ad cal
302.25. adminiftratio.*.222.32 maxilhe mufculoru nomina. 245.25 uariam.525. i2.ad tenuem membra
manum petentes nerui* qua:re maxillam deorfum trahetis mufculi nam. 525.27. proceftus. 525.40*
Nerui. adminiftratio , 25-0.24 uafa, ibid. 37. foramina 525*40
per Manum tendentium uenarum maxillam deorfum trahentes mufeu membrana: dura: cerebri finuu ad­
ac arteriarum examen 556.25. liquid peculiareobtineant. 249.12 miniftratio * 653.21
* in Manu extrema mufculi quot» maxillam mouentium mufculorum membrana: caluariam foris fuccin-
221 # 39» hiftoria. quaere, Mufcul. gentis creation ufus 527.12
M A R C I A N T O N I I C O N T A maxillas connedentia ligamenta. * membrana, mufculis in cubiti fon-
r e n i laus tffi. I 2fO 33 gitudine,obnata. 220.42. obfer-
MARCVS ANTONIVS GE / maxillares dentes 157.21 uandaquomodo 222.31
N v a philofophia: profeflbr Pa­ meatus foetus urinam educens. * membrana, mufculis cubitum oc-
tau ij ss S4 ?I8 ^ 36 cupantibusobduda.220.42. ob-
Marini Anatomicorum librorum meatuum urinam è renibus in uefi- feruandaquomodo 222.32
iaciura 58o. 2 *. cam deducentium hiftoria. 518.43. membranaoffibusobduda. 3.23.30
Marini lapfus de patella: cartilagine. eorudem artificiofa infèrno. 5-10,10 membrana nft&osioy dida 294.55
142. 5 * mediana dida uena 237.15 membrana pubis offium. quxre,
maifeteris mufculi examen 503.42 medianum pro mefènterio 504.5 Pubis offa.
malTeterem àiugali offe principium mediaftinumuulgoquid 572.14 *mebrana pubis offis Foramen oc*
ducere 33.32 medico de anime quoc^ facultatibus 1cupans,252 2s, adminiftratioeius*
(2niocr«T«ft?dicfii mufculi 245.25 acfedeconfìderandum '594.45 255 19
f/aso&(A»i proceifus 31.35. &Ci6j, 1 medicorum de cordis cerumi offe im * membrane pubis os comprehen-
M A T T H A E V S T E R M l N Y S me poftura 94.23 dentis Anatome 243.25
dicus 159.24 medicorum in Anatome ofcitantia membran^ cerebri, qugre, Cerebri
de Matricis cellulis fluita qyorunda &ignorantia *81.1.35 membrane.
perfuafìo 5-31. io * medicorum in diftinguenda fedi- membrana: interfepietes quo pado
* matricis didauena 293.30 one uenarum pedis,imperitia. 293* inuicem diftent 572.25
maxilla inferior cur durior fada.43* membranarum interfepientium no
5-2. cur unico fere offe in homine* * medicorum in uenarum feientia meclatura,numerusj fitus, forma,
44 r ignorano 288.2 etc. 572.13 in dc
maxilla inferior homini breuiflima. medulla cur in fìngulis uertebris inv membranarum interfepieriumfub-
43 , 43 par 58-47 ftantiam fubeuntia qua: . 573**
maxilla inferior fòla mouetur in ho- medulla dori!. qua*reDorfimedul* membranarum interfepientium iu-
mine 245.14 medulla proprium offium nutrimé- perficies & con nexus. 573 2o.omis
maxilla inferior ualidior fuperiore, tum 5.1 27. ufus eod.
de fcabiei Gallice minus obnoxia* medullaqua offiu parte reponatur* membrana: orificiorum cordis unde
3? 15 * 3 cim. 591.33. uidc, Cordis,etc*
maxilla inferioris ceruix io. 15 medullx dorfalis eadècum cerebro membrana:, tranfueriis ligamentis
maxilla: inferioris duo utrinqjpro- natura 58.17.55 adferipta:
ceffus. 44, zo. cartilago peculiaris. medulla: dorfàlis initiu quod ♦ 322.22 membranarum thoracis amphtudi-
cad.25 foramina 32. medullam continentiumfinuumap nem interfepientiu examen.599.57
maxilla: inferioris figura ?.&43 pendiccs non effe opercula 7.40 membranularum cau» uena: orifi-
maxilla: infer, in pofteriori fede am- * v&yócKv dida uena 275.53 cio prarfednrum ufus. 597-23- item
plitudo, tenuitas, finus, afperita- membrana carnofà qua:.232.45. cur artcrialis ucnccead. 37
tes. 44.45-. • inde ikdida.ibid.54. &355.4. & 521. membranul®rum uenalis arterise8i
maxillae inferiorismotus tres. 245.22 3 magna: arteria: ufus 598.52
maxilla: inferioris mufculi 504.10 membrana: carnofà: adminiftratio. membrum 7.14
maxillam inferiorem mouentiu mii- * 34**» delineatio 23130 memoriae 08 i55.4i
mendofa
 I N D E X *
mendofaoíTa 166.5-4 mucronata pecftorís cartílago, eiuC
mcndofie futura? 16646 mufculíín oredelíteícentís adm ini.*
queufus.93,3.17. 167.40. 8^557* . ftrado.250.15. eíufdem deferiptío.
menftrui fanguínís ad lacéis genera' 6 . .'n . 2^ 35-6 24s si
tíonemín gerentibus uteru ratio. mulíebrís Anatomes ratio ac feries
mufeulí maíTeterís adminiftratio*
T47 »i inde 557 , 9
250.5. defcrípdo eíufdem 146.42
tncnftruí fanguínís temperametummulíebrís corporis truricí delíneatío. mufeulí maxíllam deorfum traben.*
aerado 3g4.13.inde . 877 . ........ , & 378 tís^ac tribus ílíís fupcraddítí, quar-
menftruaí purgationes unde fluant muliebris pudendi prominulae ca- tím deferiptío Z49<6
mulieríbus 538.8 runculx.536.54. earumcp precido mufeulí membrana 220.37
deMenftruíspurgatíoníbus proble cuiufmodi . eadem mufeulí neruofa exílítate fuá medite
mataquorundam 546.2 muliebris pudendi caruculse non in uoIæ& interna; dígítorücutí fub-
I68.2S omnibus aequales 532. i natí delíneatío 172*27
meri quid ^ 3ss.9 muliebris uterus acetabulorum ex^ mufeulí nomen unde. 12 4 .4 2 . etc*
fttrccgcuoy 504.5 pers 540.9 mufeulí ftrutfuraedepída ratio. 21s;
mefenteríum quasuenasaut arterí­ mulieres etiam femen habere perin^ mufeulí fubftantíá precipua, caro*
as admíttat. 504.34.46 de ut uiros,idcp cuiuiìnodi. 537.52. 222 39
mefentería quómodo Galeno nume dC 540 , . 4Ì mufeulí temporalis deferiptío. 247*
renturtríá* 504.19 mulieres genibus innixas felicius 43.eíufdem admíníftratío. 249.48
mefenteríj centri delineado. 365-. dC parere 131.56 mufeulí temporalis robur maxímu,
366 51 mulieres prajpingues cur ad conci pi ex hiftoria 243.22*
mefenteríj delíneatío 363.de364 endum minus aptx. 495.5.16. de mufeulo temporali quot neruoruin
mefenteríj deomenti exímendí rado 539 > 16 propagines oíFerantur 327.15
in Anatome . 553.49 muliéhimà Vefaliohacftcnus fed a' mufculü nullum os mouere rtííi eíde
mefenteríj grandíor artería* 358.dC rumcatalogus. 533.52. & 540.15 inférât,Anatomícorn¿/íWíc.307.6
319 4 4 mulíerum pinguedine, femínalíum mufeulí artículorum motores prí
mefenteríj mebranas de adeps. 505. 1 uaforum federn latere. 376.56 mí, íirperfíci'eí proxímí 226.34
mefenteríj mulíebrís delineado. 377 mulíerum pubis offa quid à uíroru mufeulí,carnís appeiíadone dídi A¿
mefenteríj natura qui per fedíonem oífíbus différant 131* 4 3 ríftotelí , 232.23.30
índaganda 552.43 mulíerum teftes cuiufmodi* 535 23. mufeulí h$íi¿ccsH(>ts dídí. 235. ultimo*
mefenteríj nomenclatura 504.5 eorundemínuolucra 38 nulíum fortíuntur mufeulum con
mefenteríj fítus. 504. ». fubftantia* mulíerum uafa feminaríacuíufmo^ traríum . 2sg.r
ead.i4.forma¿¿ortus 18 di , _ 535*47 mufeulí etíam uínculoru loco. 16 39
mefenteríj fubftantíae ratio ufus * mulíeru ueíica quatenus á uírorum mufeulí dúo laryngís opercuíi. 260*
504 ^ 33 díuerfa 5*9*24 16 *
ptlTKhxg7Tl0y 120.2. dC168.16 mulieríbus parturíetíbus non reclu^ mufeulí humerales íex. 106.39.inde
metaphrenum 56.50 di pubis oífa i 3I* 5° mufeulí ín ore delíteícétes,didí quí*
ixfcT^ffc^uertebrac 167.37 muículus quid fît, fecundum alíos 246 , 40
tiifccjcégcros I6S.54 219.44. quid reuera fit 222,36 mufeulííntercofíales, quiere, Inter-
IXÌTW7TÌS OS 166.42 muículus <Ai 7&&(Áhsdídus* 264.45 coftales mufeulí.
Michaelis Scoti indodifs. de phyiìo mufeulus 264.46 mufeulí ínteftíní redi* quaere,Int¿'
' gnomia fcriptum 531.13 * mufeulí in manu latefeentem ten- ftíníredi*
mola 163.31 dínemeducétís admíníftratío .222. mufeulí iuxo$HTHg<c! qui. 246.33. tem
molaris dentis utraque facies. 33. de 32. deferiptío eíus 302.27 porales. íbídem. 3i
muículus natura ínter lígamentum mufeulí non tequas perdones nerui
34 2* ac lígamentí recípíunt,2¿ qiiomo^
molari denti fimileoftìcuÌum 35*13 de neruum médius , 220.3
do 220.39
molares dentes qui 46.4. dC 167.21 mufeulus neruofa exílítate,uolæ me
dije de dígítorum cutí interng fub* mufeulí non omnes ab ©ífibus oríS
moiarùiti exafperadarum ratio.46. s
natus.302.defcripdoeius.ead. 27* tur,contráquámGalenus. 223.24
Mofidini de uteri formadone error*
admíníftratío * 222.32 mufeulí ?oppofítís mufeulís deftitu^
531 20 ti 260.28
tnonílís à quodam Hífpano deuora mufeulus, qui fcapulam antrorfum
"
agitjControuerfus
_ _ 1i. a M 4 .«
263.49
« ~r />4* i i t O £ 9 mufeulí
4 O os aperientes,qui 245.4t
tihiftoria „ 390*48 mufeulí penis,quere, Penis mu fe*
monoculum forameti 53*1* * mufeulus totius corporismolema
I O À N* B A P T I S T A MO N T A * ximus 239.44 mufeulí reciti ínteftíní cuiufmodi*
501 . . . . 54
N v s mèdicùs 3°7-Sl mufeulus ueficte ceruicis» quære, mufeulí, tendínum nomine díclí ab
mordentes dentes 167.20 Veftcacceruic.
mufeulí caput, quid. 220.21. delinea' Hippocrate 267.41
morfus Adam ios 167,27 mufeulítendínibus deftítutí. 222.49
tío.218.39* finís,feu tendo. 220.21,
m or fus dulcis ^ 359*55 mufeulí ueteríbus carnís nomine ap
motus animali maxime proprius* delíneatío, 218,44* uenter.220.21*
delineado 218.4 1 pellati 16.4 1
11 - . 4 ° m ufeulí caput, tendine non Temper mufeulí qualíter munus obeantfu-
motus circujnuerfîonis . 13^7
motus feruato fenfu périt,8£conti a* tenuius zzu S3 um , z^ 9
mufcülíuenter,deíignatus 218.40 mufeulorum admíníftratíonís ordo
343 ^ mufcuií denter,ubí reponendus pro duplex , 264; i
motus arbitrarrj fenfusep principiu mufeulorum brachi«, fcapulam, tho
prie 227.11ft*
cerebrum 199 >l3 racem,caput, dorfumep mouéntíu
mufeulí femorís motorum quarti or
motus articulorum non eadem ratio examen ¿°3 36*índe
tus . . . . 8.4 j 16 mufeuloru capita, non minus quàm
13 # \ mufeulí frontis cutem mouentís de^
motus euidentes. 13.4.obfcuri 9 tendines fentíunt. 222.5* di læfa
ferìptío,237,19 < admániftratío.ibi
^ motus naturales alij fibris, alrj fine conuulfíoníobnoxíafunt ¿bíd*
illisperfïciuntur 257*4° d an ' 43
mufat-
 I N D E X*
mufculoru carni adipem íntexi,con> rum adminiftratio 599-32 329*44 8i , fo
tri quám alrj affírmarunt • 222.42 mufculorum tendines qualiter dille neruus nullus cordi commifius pre!
mufculorum differentia: quatuorde rant 228.44 ter unutn , 5'
cím.223. a fubftantía.ead .5-. ab mufculorum totkis corporis maxi* neruus omnts fenfu tadus pr^ditus
ortu.cad.24. abinfertione.56. à mus 1*1.35 317 . ' 44
parte quaemouetur.224.19. áfor* mufculorum trium, maffieteris, tem* neruus ornmfi corporis craffiffimus
ma.ead.28. á foramínibus.225.49. poralis, ac in ore delitefcenu's mu- quofinuferatur 1?r I(J
á magnitudine. 225.4. acoloren* nus 248.50 * neruus pulfatílís apud Arabes ¿ s ,
bídem.ia. áfttu.íbídem.32. àH- mufculis cur addita caro 220.25 ZS9 so
brarumgenere. íbíd. 42, earumqj muiculis cur additai uene di arteria?. neruus quibus coftet partibus.315.20
compadione. 227.17. i mufculo* 220 35 neruus quinti neruorum cerebri pa*
ruin capitíbus. íbíd.34. a uentrí* mufculis neruinon omnibus in ca­ ris,etc.34.i3.47 inde
bus.íbídé. 54. á tendínibust 228» pitis exortu inferuntur,8£ quomo neruulus iuxta quinti parís neruo­
23. à mutua mufculorum in offL do * 221.30 rum cerebri radice, hadenus igno
cío oppoíítíone, 229.is- à muñere, mufculis non omnibus neruus mi- ratus. yo.5
ibidem feetur,& quibus 221.4. diz23.11 nerui appellano. 15.34.quam late pa
mufculorum fabrícae expofítío tori* muiculis omnibus unum tantum fi* teat.315.24, quibus organis pro*
us. 21^.47. eíufdem delineado, brarum genus tribuens Galenus priecompetat ead.29
2íS _ zs_ 227 ^ 7 ncrui cum ligameto in mufculorum
mufculorum fabrícaequíd praeítetlí muiculis,quado tendines annedan fabrica pcrmixtio.2zo.14. etus de*
gamentum.219.jo. quidneruus. tur 222-47 lineano 218.33
íbíd. , mufculis quidnerui uere praeftenr. nerui, in mufculis conftituendis ne*
mufculorum imprcffioncs. 4 2z$ cellitas 219.*0
’7$iy(>%cpc¿c 228.19 mufculisuenasadextimam tantum nerui coli,di redi ínteftíni 501.50
mufculorum faryngís híftoría. qu£' fuperficiem adnafei 595*47 neruí coníugatím enafeuntur. 31s-u
re, Laryngís mufc. mufculofa temporum lineamenta. neruicutem fubeuntesnoneandem
mufculorum linguae,híftoría tota, 250 39 femper proponunt ieriem. 345.10
quaere, Lingua: mule, muficorum infirumentorum fabri­ nerui idemcerebro praeftátquod ar­
mufculorum numerus cotrouerfus. c s ratio ex auditus organi com pa* tería magna cordi, di uena epari.
229.36. unde petendus. uta fíbrís. gedefumpta 35.4s 522 32
229.41. abimpreffionibus.230.1j. muficorum artificum inftrumenta nerui in papillas díftríbuti 344. i
• a capitíbus.íbíd.20. átendímbus. ad nature imita tioncm fabrefada. neruí ínteftínorumgrarilsu. 499.49
ibid.4 4 . á mutuo connexu. 231. 573.11.* 24 nerui no omnibus mufculis miicen*
6. aconcurfu.ibid. n muftacem uocare Latinos labri por* tur,di quibus 221.4.$¿223.it
mufculorum omnium ufuscommu tionemquandam • 244.32 nerui omenti 497.18
nís 283.10 muftelarum penis oifeus 527.50 nerui quid mufculis uere praeftent.
mufculorum ortus omnium íuxta mufti feruentis ad iecoris fanguifica 222 15
GaIenum,aboífe 223.24 tionem comparano 508.18 nerui, uaforum nomine'appellati.
muículorum offis vreferentís deferí* (¿vAxù.£Ì$,dC (¿vAh i 68.31 3*7 T3‘ 0 r*
ptíO 2JO.JO [ivAirou dentes itfy.zi nerui uentriculi,eorucp ufus. 493.12.,’
mufculorum offis v par quartu, fea* N nerui uiforij perforati.324.34. ÔCno
pulxmotíbus non fubferuít,con' arium foramina. 39.7. perforati ead.35
traGalenum * 2*1,39 6^54 7 neruorum per abdominis mufculos
mufculorum offis v referentís par nariumfeptu. 37.10.2* repentium adminiftratio 549.35
quartum quid peculiare fibíuen* nariumfitus 19.3 neruorum alios fenfui, alios motui
dícet 2*1-30 nafi alte, 151.27*earunde falfopracfici 348*34
mufcuíorugi offisv propríorum,pa- caraiagines ^ 4 9 neruorum Anatomes ratio 552.7
ria quatuor.251.3.Q¿deínceps. no nalialas mouentium mufculorùde* neruorum brachium adeuntium ori
propríorum affignatío.íbíd.56. ad lineario. primfiecundi. 179.13. di go diligenter confideranda cur.
míníftratíoundepetenda 2*2.37 182.16. terrij Sq u arti 182.15 344 ^ 4*
mufculorum offis v propríorum íux nafi cartilaginum deferiptio. 151.11. nerui in brachiu à quibus partibus
taquatuor paria adminiftratio. inde. ducantur.344.43. eorundemim-
2*2.12. eorundem fundió. 2*0.57 nafi cartilaginum ftrudurauel foli- plexusdefcriptus. ead.50. acdeli*
mufculorum offia mouentíum non us Gallici morbi nomine non old neatus cad. 15
pauci tendiníbus carent, contra tanterexpendenda 151.29 neruorum in brachium acmanii ex-
quámGalenus 228.27 nafi mufculorum alas mouentiude* tremam diftributorum expofirio,
mufculorum pars neruea,carnea, lí* feriptio. 244.27. adminiftratio. 344.43. primi.345.i. delineario.
uída,qute 226.29 24 * 47 33<5-5 fecundi. 344.15. delincatio-
mufculorum quamquecorporís par natis 16S.29 3353. tertij.346.19.8i347.17.delt*
tem mouentíum hiftoríam,fub cu natium cerebri deferiptio 63 3.19 neatio.336.11. quarti‘,346.28* deli­
«*u% partium earum demento ini­ nature in neruis digerendis icopus. n e a t io n 33. quinti.347-I7* deli­
tials reperies,uelut eorum qui fron 317 17 n e a tio n . 52. fexti. 34s- 5°*deli*
tíscutem, qui palpebras, oculos, nauiculare, fiue nauiforme os. 168. neatio 337*3
buceas, labra, nafi alas, maxillà in­ 49. uide, Cy mbam referens os. neruorum cerebri initium unde fir.
feriore, lingua, larynga, brachiu, nerualia oifa 166.39 322 21
ícapulá,caput,abdomen, teñesui nerualis futura 166.31 neruorum cerebri iuxta feptem pa*
riles,tum mulíebrem uterum,tho* neruus inftrumentum fenfus. 13.24 ria examen 654.8
racem,dorfum,manus,pedes,etc. neruus non cèfetur, dorfalis medul* neruorum cerebri paris primi deferi­
mufculorum quorundam di uafo* lac terminusjex offe facro prodiés. ptio tota.324.ortus.ead i.coalitus.
J3,ingrcffus
 * N D E X*‘
oculos* eadem. ¿o„
mtunicam reti comparatam dila- neruorum per marmiti diftributio, M*ril.> pm!ft ,. .
tati°* cade. 24. dutffus delineatus. quo parto citra fedionem depre. '! mcndls parata foramina,
hendatur • £ n'f 7 lnde
^ * u an fa perforatum,quasilio.
324 11 d ir 7 mqUiinexfrana»manum undefPiritusanim?Iisprebe-
ticruorum cerebri par/s fecundide-
cr1ptio.325-.22. quod oculoru mu neruorum ortus à cererò. f ^ f ^ u T m 'fia e ^ T ^ A initia P °dl“
iculisdiftribuitur ead.29 non e dura eius membrana. J . , s. mfa ,>Anatomic*! a-
neruorum cerebri paris tcrttj defcri- necacorde 315-.49 341-44
ptio.325-.35. radix duplex.ead.37; neruorumortusuarieàprifciscom
ienuiorisortus aediftributio. ead*
4 2 .craifiorisitidem ^z6 .<; neruorum facri offis foramina. 84. mufcuIi 3°'- 10
neruorum paris quarti deferiptio.
326 neruorum ex offe farro proftiienti- G e„ r * * 3
neruorum cerebri paris quinti deliri um deferiptio. 349. }7. delinea tioneerror entlhs de «teriforma-
ptio.jitf. 45-,eiuldem meatus.^, 10 . _ 337.17 nodus f31*20
4 «. &T»•10. item ad auditus orna neruorum paria recefendimos qua- ucStou 5%4i>
hsueteribus, * .
82.27 voùtìs uertebra» ^» 4 ** & 167.3*
/5
numferies , 4. 1
neruorum cerebri paris fèxti deferì. neruorum pnncipium coreflè, un- nouaculam ^d r * -
detudicarit Ariftoteles , 9I i5 ‘ m ad fedionem deferì,
ptio.327.29. in thoracis amplitu
neruoru propaeines temnoralimiT * * '7* Geiineatio. 235-. 45
dinern diftributio. 329.29. in nu­
trì tion/s organa ièries. eadem. 47. fculo quotofferantur ¡z?. if pocmklidum ^ Cului!llodl HlP
recurrentium dexter. 31s. 42. fi. nemorum recurrentium examen, nutritionis inftrumenta, t r i p t o °
nifter. eadem. 5-3. cur lint faefh'.
3Z9-13. amborum delineatio. 5ig. neruorum recurrentium feietia, Ga- nutritionis necefli'cas .
^ f de Neruorum fedione liber Gale- tium partiVtm ° poWtP famulan'
neruorum cerebri paris feptimi de­ ni, uix tou'us fragmentum eft. “ um paruum enumerano. ■ **.
feriptio ^ 330.34
neruorum è cerebro prodeuntium
par carten's Anatomicis ignotum. neruorum feptum tranfuerfum -"t o ru T n ecefft™ ™ '131" ^ 11” 1011'
in
gredientiumdelcriptio.341.3f de- » Z I” . , «4.47
322.34. 337.11
Imeatio P H « 4-87
neruorum cerebri paria quot. 322.27
neruorum è cerebro prodeuntium
neruorum fepu tranfuerfi examen, nutrì,ionis organorum enumera.
600 24 tio
ortus delineatus. 318. eorun- neruorum in uertebris foraminum ^ quid,
demdepidauniuerfa feries. 319. ratio ^ 70.29.inde <,v» miTiim
* f #-iK>T«
- y a;&___ .< eluSUJ
- -?
m muheribus differentia^ ead. dC
par prim um. 320. ig. fecundum. neruorum e uertebris ceruicis prode
eadem. 23. tertium. eadem. S3* SS
untium paria feptem.eorumqj de­
244 quartum.40. quin- feriptio, 340.1. parprimum.ibi
tum. 41. fextum. eadem. 49. O
dem. fecundum. eadem. 30. Encave futura, 26.43,
feptimum 321.42 tertium,quartum,quintum.34i.z.
neruorum decuifatim fatffadifiribu fextum, feptimum 34216 166: \ . 30
tiofkfh'tia 3 z5-.7 occípitís flue occípítq
neruorum è uertebris ceruicis pro­
neruorum differentiae. 316.42. os- 21.33 -81: 22.27.
deuntium delineatio. 334. par
a molline 8£duritie. ibidem. 47. 23.13.8^30.1. eíufdem
primum.eadem.20. fecundum. circumfcriptío. ead. 40. fie
&Ceiufdem differentia ratio. 317. eadem. 25-. tertium.eadem.30. 166 4
5-. ab originis forma, ibidem. quartum. eadem. 40. quin- ©ccípítísosubicraüiffimum. 30.47.
346. ab ipforum cauitate. 317.5-1 tum, eadem. 5-4. fextum.3#
¿ferie, ibidem 5-4 12. feptimum ead.29 occípítís offis capitula 5laI
neruorum a dorfali medulla pro- neruorum è thoracis uertebris pro­ occipítij offis, qua primas uertebras
deuntium omnium delineatio. deuntium deferiptio,-------
iuxtarparia
- - artículatur,defcríptío <j4. IS-
33* , & 333 duodecim.342*
uuouecim.342* ------ ------
parprímum, oculusgenu J68 v
neruorum e dorfali medulla prode- omnium oclauum. 45-, eius deli- oculus fcapul^c 16¿1
untium numerus. 339.37. non neatío. 335-. 35% fecundum quod oculí angulum ínteríorem occupan-
idem in omnibus animalibus. ea­ omníum eíf nonum par. 343.1^ tís carúncula ufus
dem 47 eius delineatio. 335-. 4 1. terti- oculí humores. Críífallínus. 646
neruorum femur, tibiam 8 >Cpedem um, quartum, ac cutera paría uf- 23. deh'neatío.646.5-4. VítreuL
adeuntium diifributio exp olita. que ad thoracis duodecímum, uní 646.1. delineatio. 64^.3. AqueusI
35^0. primi.eadem.34. fe uerforum autem uígefímum par. 649.21. delineatio. \ 4 4 .J
cundi.eadem 46. ter ttj. 35-1. 6. 543.21, delineatio eorundem, 335-. oculí mufculorum deferiptio.
WtiCIipUO. 24!
24
quarti, eadem. 15’. Singulo- 46, T2. ailíniniftnttrt
12» ...
ad1niniifratio.241.29. j
delint
rum delineatio. 337* primi, ea­ neruorum tría paría ínofle facro SC río 239.;
dem 27. fecundi.ead.30 ter- coccyge 82.2? oculí partium omnium breuísem
tij. eadem. 39. quarti, eadem.44 neruorum ueíicas ratio 5-18.30 meratío. 649.42. earundem ufu
neruorum in inteftinis ratio. 503. de Neruorum uííoríorum decuífa- ibid. 5
41* ' tíonehííloríasauthorís. 324.46 ^ u u ^amuin
oculí partium omnium ueiineani
delineatio
neruoruelumborum uertebris pro­ ín Neruís dígerendís feopus natu- 644.
deuntium deferiptio. 349-12, fune ras triplex. 317.17. fenfus. ibidem, oculí fedes quot efformetur offibu
autem quinque paria. Delinea­ 21. mows, 27 tríftantíum digno- 39.
to 337.7 ÍO 2s oculítunícarumexpoíltío. cú¡<tyví
Mm
 I N D E X *
«fot/f. 6 4 6 . 44» delineatio. 643 4s; omenti defcriptio* 357* *5* & os facrum. 56 55. Hide, Sacrum os*
quereli comparator. 6 4 7 - lS - deli* 356 os facrum, amplum, latum, -srA«™,
neatio.643.50. mie« d id « . 647.15. omenti diuerfa nomina 494* 39 idem 85.30
delmeatio.645.52 qu« ciltjs feu pai omenti di mefentertj eximendi ratio os facrum c«teris annedentium li*
pebrarum pilis refpondet. 648.41. inAnatom e 553.4 9 gamentorum adminifirado.243.29
delineatio.643. ult. dune.648.52. omenti f abrí cam iuis ufibus refpon* os facrum quale in fimijs Qi canibus*
delineatio.644.1. adh«rentis,feu dere 497*45 81.37. inde. Sicatulis ead.45
alb«. 649.54. defineatio. 644.6. omenti figura di quantitas. 495 31. * os facrum ilium offibus colligan*
cornea 649.9 £¿358. di defcriptio. 359.5.1'nde tium ligamentorum defcriptio.
oculorum colorem exhumorum fpi omenti glandofum corpus 4 97*27 252.17, adminiftratio 256.19
rituum ue copia non uariare omenti inferioris membran« fecìio offis facri appellatio, unde 85.33
648. 3i difficillima 5io.6 oflis facri confiitu tio » 58.34*
oculorum fabrica tota expofìta. <546. ométí ínteftinís obdudi fitus. 356.17 8^ 59 . 19
12. eiufdem adminiftratio.655.1. omenti membrana inferiorqua par* offis (acri delineatio 79
delineatio 6 43.£¿644 te mefentertj uice 496.26 oilis facri in homine defcriptio. 85*
oculorum gratia formatum caput omenti membran« defcriptio. 357. 28. inde
18. 1 £¿558.15 inde offis facri neruorum foramina, S4*
oculorum mufculi. quadre, Mufcu* omenti membran« fuperiori expor* 21. fpinx.ead.30. anterior, po-
li, 8£c. recfèue uenarum di arteriarum pro- fferiorqj fedes. ead. 38. di S516
oculoru fedes a cuneiformi ofle maxi pagines 33-7.21.8i 356.8^358 offis facri,fex lnicrdum offa 84.52
ma parte conftitui 29.31 omenti ortus,ac dein nexus. 495-45* offi facro nexorum odium in uiris QC
oculorum fitu * 18.5 cum colo. 496.20 mulieribus differentia 131.41
ocults,curadditus motus uoluntari* omenti pr«cipuus ufus quis. 497.36 offa facri offis lateribus commilTa
us.240.12.eiuscp differenti«. ibid, omenti fitus. 494.47. eiufdem ob* in pueris tribus efformari offibus
ocuios rnouentes mufculi, eorumcp feruatio 55°»33 qz* 34
numerus, deicriptio tota. 240.12. omenti fubffand« enumerano. 495. odium facro offi nexorum in uiris
delineatio. 239.29 adminiffratio. 36 d i mulieribus differentia 131.41
241. 26 omenti fuperior anterior ue, 8¿ínfe* odium facri offis lateribus commifi-
Ocuios mòuentium mufculorum de* rior feupofterior membrana, 495* forum ufus 129.4
lirteatio 239.31 42 offis v referentis figura. 3-5.5.n. fitus
ocuios qui muniuerit natura 18.15 ornentum implicantes uen«*496 44 . di nomina.ead. 53
M s , di M v Z M s fecund« uertebr« omentumuentriculi anteriori fedi offis v referentis mufculorum deferì
tuber 66.31 nonobduci 494*22 ptio.uide,Mufculi.
iì(ro<pxyos 3S8.6 ometo quatenus comprimi uteri fun offaad difciplinam utiliffima, qua?*
wA h i . 5* diospoffit 495.9 159» inde
d i 168. 13 CdHOTfhixI'ZH 167*53 offa an fenfu prxdita 3.21
¿)A<jvì>,wAyvof 168.5 99.54.8^167.53 offacumulatim in cemiterrjs afferua
olfadus organum 51.9 quid 261.29 ri folita, ad fceleton inutilia. 159»
olfadus organum conftituentes ce­ oQgvdlx II. I 19
rebri proceffus 323.25 Hiyovoi dentea 167.24 offa, cur circa connexum molliora
olfadus organi defcriptio 643.14 oris a perdo, organorumcp in fauci* 7. 32
de Olfadus organo fententi«uari« bus pofitorum examen 603.48 offa digitorum.uide,Digitorum o f­
322. 51 ofg07rvyiop 167.41 fa.
olfadus organa. 30. 3. 14. eorun* ofamiumSiofanumos 167.40 offa difibluta ad difciplinam aptio>
dem fedes.32.35. cribri modo per' OS, CSfcSj/ 166.17 ra,quàmcompada 159.6
uiumos 28.24. os quid,ciuscp natura, 8¿ ufus. 1.1. offaemundata,quomodo iungenda
olfadus organorum fedes, non pa- inde 159. 30
riter ampi« in fingulis caluarijs. os amplum,latum, facrum,idem Ga offa inter fe omnia contigua, n.55
51. 6 leno 81.43 offa iungendum commiffurarum ty
olfadus organorum finus pituitam os in cerebro á Galeno traditum, pus 12.10
cerebri non expurgant 641.46 quale 32.41 offa lapidea 1.34.8(43.7.33
olfadus fedes 19.8 os de corde cerui Medicoru di Phar* offa non hominis folum, fed Si bru-
ometum an deuolui ad icortum pof- macopolarum impoftura exeogi* torum omnis generis animation,
fit 495.9.20 tatum 94.23 philofophi« ac medicina ftudiofis
omentum cur plum« nomine Bra* oscordis. uide,Cordisos. obfèruanda 16221
bands appellatum 497.48 os cox«, fìue coxédicis.uide, Coxae, offa om nia,prxter dentes, teda*
omentum cur rete OC reticulum ap­ di Coxendicisos. 3* 26
pellatum 497.10 oscoccyx. 56.56. eiufdem delinea offa pr«rupt« rupi fìmilia q u « , SC
Omentum qui diuellendunvpfiuscp tío 79 curitadida 33-34
ortus in upibgandus, una cum ua- offis coccygis defcriptio 84.43 offafenum,iuucnum,££ puerorum
ils ilio fuffultis 551.34 oífís cymbam referentis finus 147* inuicem uariare 27.12
omentum facculo, autminoribus pi 2S offìum capita plcraque fine appen*
fcarorum retibus limile. 359.6,. offis dentís did i lígamentum, 280.2* dice 9.45
&358 &44 offìum codionis tempus ex «tatuili
omenti adeps. 497* *9*eiufdem ufus os ílium .uide, Ilium os. ration« obferuandum* 157»
ead. yl osiugale. 22.5.d i 23.20.8i 33 3.13. 35
omenti ala fuperior, S i humilior, 8Í38. 14 offìum codionis feopus 157.39
quid 3y8.15.i8 os pedor/s. uide,Pedorís os» offìum commiffure,earumò? cardia^
omenti arteri« ac nerui 497,12,13 os pubis, uíde,Pubis os» gffies 4.3
offìum
 I N D E X*
öifiutit connexus quibus confien delineatio .179.10 di 233,11, eo-
pecloris offi's ad enfem comparado..
er 3°
oíiítini differentia ab ufu* z. 9. ma*
rundem deferiptio. 23s. zu ad 92 So
gnitudine»27* forma.29* di alijs ytt
£ inde dimeijis cognitio 239*13 pectoris offis humanf deferiptio.
oífium foramina 3.8 * 7r¿y^i<xsqmd. 2*1.37* & 4 97-29. 92 . s
offium in calce macerandorum, ac &CS0?. rj
flumine emundandorum ratio» pedor/s offis quot offa i¿z. 40
panniculuscarnofus i^ . 8
*55 25 panniculuscarnofus, nonfuntoefio
peefioris offis fubfiantía & ufas. 93;
n* inde
offium in hominibus 6C quadrupe- abdominis mufeulí 233.8
dibus fimilitudo Hy-jy petftorísuertebrae 167-37
pannículusrotundus ss?. f f 148.36. QC
offium lnfpedfio inutilis cuiufmo- papilla,0*a»
Í 43-44 i <58 f4
di *??• 39 papillae fubftantia pedium quinqué offibus confiare*
oífium ínter fe ftrucfiura di cotexus.
n.36 inde
papilla conftrucffionís, di totius fub *43 41
ftantte eíufdem ratio 545.24 pcdtjad tarfum coartículatio* i4s*
offium nutrimentum proprium me- TranceCiVHiiioy ió s.4 0 49*
dulia TTKfanyyioy 1*8.10 pedí]' deferiptio 143.3?
offium omniii corporis humani nu- 7rtc§cc<rq>otyls 102.33 pedíj ofía quot , 1*2.47. eorun-
.. merus 1*2.23 7rti£CisccTfjS. sí* 39. %creac/?«í di cc</Ihvo{ dem appendix* g.*. capita*
offium omnium nominatam latina </?«?. ead.41. ££1*7.2* 9 12
quàmgra;ea, dCc, 166. parafiates ¿agtoaMs ^24. 4.37* 8 C pedí] oífium figura 8¿deferiptío. ?*
17 inde >4 di 6,6. £¿142* &íi43 22.índe
offium omniu foli dentes fenfu pra;- paraftates k</Uwq&J\h£ f 2f.lS pedí] oífium ínterualla, 149.2. ad dí­
diti.45- 25-.3* 7TCC(>iyyyiJ.xquid f 07 -4 O gitos articulado 7
offium partes fèdescp uartjs uocibus nxgiyyviix lienis ?12,l* * Pelopís fentetia faifa, de uenarum
indicari 7.2 parietalia offa I**. 4 O.54 ££arteríarumortu 29S47
offium per cocfiionem parandi mo- paris, fìue paria offa 1*7,9* de peltalís cartílago if 3 23
dus ~ iff.fo 166 39 peluís cerebri pituítam excípíens.
offiumproceffus 8.17 nrccoi^^ix 3faucium gianduia cur. *40 28
offium qu'ibufdam ièdibus perinde 579.3* 5-0 penis t*s.2$r
acfiundicpcircumfcriberenturno partium funtfiiones naturales aite penis confiruffionem fubeuntía.
- minaimponi 33.10 per fìbras fìùnt, alte abfque illis. 5*3 7
* offium fefamoidum manus3admfi 257 4° penis dúo precipua corpora* ?28»
niftratio 224.4* parturtetes genibus innixas facilius 10. eorundem delineatio* 372*
offibusnon fblumgradibusappen- parere 131.56 d i373.12. d i374.2. examen. 5-?*.
dices contingere 743. ¿¿8.? parturientibus non reeludi pubis 53»
in Offibus fpecfiàda precipue qua:. ofia.131 fo penis ccrporum ortus, uenarrnnq?
I ff 37 partus ieptimeftris Hippocratis fèn- arteríarum Si neruorum hue per tí
cíficulum incudi comparatum * 34- íentíaímperfecfius f3ii* nentíum examen ??*.ii
?4» d imalleolo 3?-i4 patella qui femorisoíficonnecftatur* penis di teftíum á fuís inuolucrís
oificulùm magis 5i occulta pbilofo- 141 .
detecfiio in adminiftranda Anato
phte fectatoribus obferuatu,qua- patella; figura, 8¿deícríptía. 141*2?. me. fff 19
le. 12* 37 fituSj Scfcrma, eadem 41. inde * penis fabricaexpofìta
mufculi quatuor ordine, eadem.
226.44*
oíficula fefamina» quxre, Se famí- pateltenomína 1*8.31
naoq]c. ' patella; fubftantia ££ufus, 142.4.14 ?*.officium* 227. s. adminifiratio*
¡foovquid 521.39 I O A N. P A V L V S G V 1 DV C I - eadem 16
00-^vöfuertebriE 167.3s v s V r b ín a s 46.4? * penis fabrioe totius delineatio*
Uloyios 16**17 paxillares dentes 16721 22 f 28
1*7.4 penis mufculorum examen, ff*.?
r£K7«fc? meatus3qui di ¿¡ccvcu, di paxillum
[coi 7TO^0i fiS.fö peefien 16816 * penis mufculorum traditio apud
jo. 24 peefien di petfius qui- Galenum perijt 227.2*
ißt/Ji(tipoy
19.30 bufdam 120.3 penis fitus 5*8.1
cj¡t/ítcpxtoS penis ftruefiura; ratio. 527,40. eiufdé
p pecfien pedis 148.36
Alato infefius G alli- pecfiinisos 1*8.24 fubftantia ead.4?
cus morbus 530.7 pecfiusquid 88.40 peni tres meatus falfo ab Arabibus
palma 168.if* inde* , pecfiusmanus 1*8.16 attributi 529.16
quid Celfo 120.3 petfius di pecfien pedis -- i6S.ff penis uena;, arteria; acnerui* 528»
palpebra retorta dícfia peefioris cfypeusfiiue feutum. 1*7. f 4 47. cutis, eadem. 57. inde, mu­
Híppocratí qua; 239.11 pe<fiorisfiuepeifioraleos, 88.4*. 8£ fculi. 529 i
1*7.43. quale in quadrupedibus* Tnfahfmoy. 2*. 14
palpebram fuperíorem cur moueri *27.19
9i.4^.eiufdem fynarthrofis. eod. 776^¿viesmembrana
oportuerít # z^8‘ í í 166.21
peeforis os utrincp lunatUm 95-7- 7rtyiJ)pom
iDalpcbrarum cartilágines* 3.48. öc
petfioris offis a cartilaginibus cofia- perina;i fitus f 28 .4 t
4.40. . rumIiberidelineatio 87.27 Trfexosioy. 3.24» 0^571.43» cartílago*
palpebrarum fabrica. 233.21. ci aa-
pe<fiorisoffiscucartilaginibus,etc. ifs 53
míníftratío adminiftratio 599 56 snW ©-membrana 294. f*. dC
palpebrarum mufeulí .qua;rc, Mu- 22
peefioris offis una cum ipfl coartfia- 576.29. di 627 j
fculipalpeb.
palpebrarum pílí tf 0.2* tis cartilaginibus interior fuperfi- 48
385. - X Ä * ea>
dcm^dC 7r^ncycu.oy<rKí7mc<r(2t. ea-
palpcbrasmowentium mufculorum cies expreifii 5^® Mm a dem.
 I N D E X «
detti S° rum deferiptío* 248.46 ptú tpxnojMs didus humor 646,if9
peritoneum in fimiliarium partium mus, fecundus, tertíus. 249.2* 36
numero 386.1 qualiterínfímíjs feféhabeant.250* QcdAocftis digitorum qua?* n i. 4 g
peritona?um non undique pariter 31* decem íequentes, primis pharmacopolaru impoftura exeogi-
craiTum 386.39 dígitorum artículís praefedi. ea> tatum os de corde cerui. 94.2$
periton^um qiribus partibus perufi dem. 4 6 decímusquartus dC epctfvwtfoy 55.42, de 167,26
uni 336.45 quíntus. 251.3. decímus íex- epoJgvftos appellano 579*17
peritoria?um quibus uafis ac neruis tus, pollícem ac tres próximos dí­ epcc^iS 574.12
implicetur . 386.57 gitos abducens. 251. zz. deci* epoà'Tviot 46.17
peritòrìeum tacftus fenfuetiampra?* musíéptímus,odauus.eadem.43. <J>°& 19.28
diurni _ 387.6 relíquí ad 22, ufque,dígitos quatu­ Q fw : 290.47
peritona?urri > tranfuerfis abdomi* or pollici adducentes 252.1 epùs in mamillis quid 544*24
nis mufculís pertinaciter adhatrés. * pedís dígitos mouentíum mufcu­ 110.44* £¿168*5
283 . 1 lorum numerus 252.8 pia mater* qua?re, Tenuis cerebri
peritonei à partibus extriniècus ipfi * pedís dígitorum motus 248« membrana*
commiflìs liberano 549*4 * 46* pinguedo. qua?re,Adeps
peritonei ad uefìca? fundum nexus* * pedís dígítoru ac manus,ratio mo* pinguedini^ humana?ufus 157*33
357 li tus prope par 248.57 pifees ut collo,ita etiam pulmonibus
peritonaftapertio 549*54 pedís dígitorum ratio 149-13 deftirui .51
peritonaftfigura.355. dC deferiptío. pedís fabrica? ratio 148.46 pituita? cerebri purgando parati mea
s ead. £¿356 * pedís ligamentorum tranfuerfo' tus.32.20.inde. 6^51.3.2s.inde
peritonceilaterumuena?. 356,1* OC rum deferiptío. 253.38. alia, pituitam cerebri excipientes dudus.
355* olía pedís commíttentía, eadem. 640 1
peritonei magnitudo S^fìtus. 386.5. 54* adminíftratío. 256.41 pixisos 168.22
forma,etc. ead. 19 * pedís motus 245.4 planar um ad teftes comparano, 520,
peritonxinomina 385.46 pedís olla quot 149.21 5°
perirona?i ortus examen 557.5 pedís óífiura delíneatío. 142.2; .de' pianta ,163.54
peritonei fuperficies cuiuímodí. feríptío 143. d¿ 144 pianta pedis 143.36
. 336. z¿. proceflus ab eodem enatf. pedís oífium quibus in manu nul* pianta? appellano »47*54
eadem 30 lumrefpondeat 147.46 pianta? cuti fubnatus latefcens ten*
periconariufus 387.10 pedís oífícula fefamína cuiufmodí* do. qua?re, Pedis pianta?,
vrfyóvHquid 138.25. £¿168. 40 126 24 platarum nutritiua uis quatenus ab
7rtcrcc 168.41 pedís pecftus de pechen 168.55 humanadifferat 49340
*pedis amplitudinem fubeuntis li- * pedís planta? cutífubnati tendinis planum pedis,i48.40* S é 16354
gamentí deferiptío. 244.22. ad' latí deferiptío 244.3 7ìKqCVH 167.53
minift ratio 255.1 pedís pofteriorís ín quadrupedibus Platonis Anatomica dogmata. 14.5*
* pedís ac digitorum motibus famu- appellano qua?. 145. n 36
lantium mufculorum alijin tibia: pede ab extrema manu uno oífefu' Platonisdeingenito nobis genera*
fede anteriore confìftunt. 254. perarí 149.19 tionis amore fententia 520.22
30. alrj in pofteriore.eadem. 41. * pedem mouentíum muículorum Platonis de fepto tranfueriò fenten*
alt) in pede.ead.47. di quot figli- adminíftratío. 255. primi et íe tia 29150:
Iatim ibidem cundí.eadem. 14. tertí) de quarti* TlAflCTVOS »67.39
pedís calcar 16S.4S ibidem. 17. de 23. quinti. 255. TTÀulfoy 31.41» £¿16656
* pedís cruris cauitas, per quam tra' 55. fexti 256.4. feptimi de odaui. pleura uulgò quid 570.2 9
ledo fune H edor ab Achille cir­ ibidem. a 7rAwpoù, 167.50
cuiti mcenia Troia: adus 246.8 pedem mouentíum muículorum de Plinij lapfus 107.17
pedís dextrí offium delineado 5 lineano. primi, 205.20. fe* Plinrj de menftrui fanguinis praui*
* pedís dígitos mouentíum mufai* cundí, ibidem. 21* tertrj 207* tate di graueolentia error 533.13
lorutn admíniftratío. primi* 39* quarti, ibid. 42. quin* Plinij in appellatone tali lapfus*
255.32 iècundi di terttj,eadem* ti. an. 37. fextí.180.47. fe' 140 19
44 * decemfequentium. 255. ptimi. 189.31. odaui. 179.39. pluni£ nomine omentum apud Bra
54* decímíquartí, quinti. 25(5. noni 103,52 bantos appella» 497*43
?•* decimi fexti. eadem. 14. * pedem mouentíum muículorum pollicis os fecundiJjUÌx extra recftam
decimi feptimi di odaui. 255. ^ . deferiptío. 245.10. primus* lineam extendi 123.57
reliquorum quatuor *55 5* ibid. fecundus, tertiusjquar* pollicis oflis primi ad brachiale ne«
pedís dígitos mouentíum muículo' tus. 245. 2i. quintus, fextus* xus. 123.37* fecundi,etc. ea­
rum delineado prímí.210.27 246. 22, feptimus, odauus* dem. 48. ¿¿124.5* tertij,&c*
fecundí. ibidem.35. tertíj. ibi­ 247.11. nonus.248,14 mu* eadem g
dem. 29. eorum qui primos nusomnium.ibid. 24 pollicis oflis primi de poftbrachia*
dígitorum articulo fledunt, de pedem petentes nerui* qua?re, Ner
funt decem. 211. & 2u. Iis oifium ad brachiale contextus*
ui pedem petent, ns 47
decímíquartí. 133. T0 decimi* * pedes ac dígitos mouentíum mu* pollicis pedis ad manus pollicem di*
quinti. »86.48» decimiièxti.i* fculorum tradítio apud Galenum icrimen 149.14
bídem 52. decimi feptimi.179* fupra modum uaria 243* pollicis uius ac dignitas. 124.54, fì-
50. decimi odaui. 173.49* 44* tus 12524
quatuor muículorum,dígitos qua pedum in quadrupedibus &homi*
tuor pollici adducentium* 210. pollicem furibus praecidendi mos;
nibusfimilitudo 145.1. inde 124 57
^ Zl\. . 4S petroíbrum oífium appellano un* i v L i i Pollucis lapfus, 65.30.SC
pedís dígitos mouentíum muículo'
* 33 J 4 32
 í Ñ t> é x«.
p ® !1*3 168.35 dentium natura. 59.25. numerüs.
p° 387.50
7rv\viiof(p<ni dúíforo cuneiforme os. 7° 12
pulmonis iitus, acpaxtes.530.50; for-
69i. 8. item. *60. & 561.30
proceffoum tranfuerfbrum in thora
31.3«. $ ¿ 148.15» $¿167.3. $¿168«- pulmonis foperficies quail's. 532.7.
63- • cis 8¿ colli uertebris dudus. 75.24
proceffoum ufus 8t4tf item connexus. ead.ii.foriftenria»
* popietica diete quibufdam uena» 28.uaia.29. tunica. 46. nerui 50
293 32 158.37 pulmonis uaforum ratio. 533.9.item
* in Poplitelatitantis mufculidefcri- tunica: ead 26
Pror*OS
ptio* 237.37. admíníílratío, 255. prora: fotura l66z9 pulmonis ufus & con ftruflicnis ra>
40. ' 1°
dicte cerebri portio. 632. pulmonem ,
porcorum iecur quale 50,5.4* thoracis formam fequi.
37- 8¿537.i5. £ ¿ * 309.40
porta: uena. quarre, Vena portar.
4«um ufculi 297.14
pulmone tarentia animalia etiam de
port*uena:omcium 5-03.4 ^oufyuertebras 157.38
porta: uena: omenti membrana fol­ xtro cordis uentriculo deftitui.596#
ta: figura 353. & 369.13 158.48 35*
9T/igtryoac/letsproceflus.32.2s. & 167.7 pulmonum colores diuerO. 532.12
porca: uena: rami una cum arterijs pubisos. 5 .2. $¿127.17. $¿i2s, 51. pulmonum gratia homini data col-
di neruis iilis attenfìs qui exami- $¿158 .a4 IlJm 62.49
nandi 552.20 pubis os cur máximo foramine per'
porex uenarramorum offìcium.385» pulfus de refpirationis idem ufus.
9-
uium, ipfiuscp ilnus $¿ tubera. 132.
7.23. craffities ead. 30
57° 7
TTTgii 67rtiK0Ì 324,36 pubis oftis figura. 5. foramen. 12s.
pulfuum amor cor
puppis capitis os
694-57
15 5 .4 2
poftbrach l'ale i 6s . i 6 39 puppis futura 155.27
poftbrachialis appellano 120.7 * pubis oilis foramen occupans 7lVi\02 - 640.4-2
poftbrachíalísappendíx 8.5 membrana. 252,28. adminiftra * 7TV\H 266.55
* poftbrachialis offa neclentia l/ga* ri° , 256.19 TruXtogoj unde dieffos 390-27. $¿
menta . 220.51
poftbrachialis offa quot. 120.3.$¿ cu>
* pubis oflium foramina occupans 391 16
membrana 2z6.35.8¿225-28 TBVQAvos de ttv2avo&</Ihs proceftus. 6 6 *
iufmodí fintead 34,eorundem in*
terualla.ead.47. ¿¿149.20. $ ¿ 152.
*pubísoflis forameoccupárismem 34
branaradminíftratío 24325 pyxis 10.26
43 pubis oflishiftoría 131.37.inde pyxis os 166.45
poftbrachialis oiTa qui cedatmuicu
llS 120.56
pubis ofla an ufquam puellís nuper a
naris dífiungantur} fac¿líorispar- Vadratum os cuiufmo
poftbrachialis oflium 6Cprimi polli.. tus genera ’ 132.4 di 163.53
cis oilis ad brachiale connexus. pubis ofia mulíeribus in partu non quadrupedum cum ho
ns 47 redudi 131.50 minis cruribus, ac pc
pra:cordium 387.48 pubis ofla quidírimenda 555.15 dibus fimilitudo.145.
prxcordia diete qua: 290.43 pubis oílium ín uírís 6¿ mulíeribus i inde
pra:gnantíum uterus cuiufmodi» qua: differentia 131.41 quaterrj dentes 167.17
634 62 pudendí muliebris prominentes ca­ quatrio tali tuber cur dicatur.z45.50
pra:fepioladentiuni 45.17 rúncula:. 535.54. eafdemcp praecí-
procefliis 8.13.37 den di apud Áegyptíos mos. R
proceffos alisfimiles , 32 z$ 637 2 Habdoides,ftue fctZJb'l*
proceffos dens appellatus, ecc, 51.55. pudendí muliebris carúnculas non <A»s futura inter uer-
di 66* 3i efleín omnibus anuales. 532.1 ticisofla. 26.44. dC
proceftus lumborum uertebris ex a* pudibundum 153.25 166 30
bundanti attribucus à Galeno. 78. puellarís uteri fundus minor. 533.3 5. 55.41* $¿167.30
4 >► ceruíxmollíor 535.14 radius quid. 1.40. $¿110.50. $¿168.8
procefliismamillaris.22.25. $¿25.30. pueriáueteribusin Anatome exer^ radi) ad humerum arriculario. i n ,
$¿31.27 8¿ 36*44 cerifoliti 83.22 6i-
proceffos ftylofcríptoriofimílis. 23. puerís quomodo eruendi dentes. radi] cum ulna motus. 13.33. 8¿hu/
30. $¿31.38- §¿35.44 47 4 mero. ead. 53
proceffos appendicibus donati alij, puerorum ofla cuiuímodi 27.19 radi] delineatio iog.8^ 109.5
alt] non 8.25 pulmo ínftar promptuaríj cordi cír- radi] obliquitas.n3.i. eiufdem ad ul-
proceftus laterales fìue tranfuerfi in cumpoíitus 595.24 nam articulatio. ead. 16. fecundum
uertebris qui 57 5. itemdefcen- pulmonis anteríorís fedís delinea- ipfius lògitudinem Ieuitas de afpe-
dentes.eadem. 18.22. pofteriores. tío.558. ítem pofteríoris ead. ritas 25
eadem.30 de f 9.21 pulmonis cordíínuoluti delineado» radi] partis inferiorishiftoria. 113.4°
proceftus uefpertilionum alts com- 561 $¿553 radi] finus deducendis locandisqi
parati 21-38. 8^23.15. $¿25.51 pulmonis examen 5 00. 37. de mufculis S^ipforum tendinibus a-
proceifoum de appédícum difieren/ 602 56 pti 144.47
pulmonis fíbrarum feu loborum de radi] fubftantia cuiufmodi. 115.10
tieC 8-22
proceftus in femoris oflìbus alijscp líneatío 562. $¿ 563. 12 . de 553* ^radium brachiali neeftentia liga^
índe menta 221.1
ufus ^f-2
pulmonis ínflario 501.43 ^radium cumhumero neclentiali-
proceifoum femoris maxilla:,etc. de
lineatio 5. $¿6.26 pulmo in quot lobos fibras^ ue diftrí' gamenta 221.13
buatur 581.4^ radium pronum dCfupinum confti-
proceifoum tranfoerforum ceruicis
pulmonis lobu in homíne nullum tuentium mufculorum delineatio*
uertebrarum natura. 58.55. fora-
cauar caudicem foffulcúer 531.55 primi.191,26. feciindi.189-1» ter-
men.59,4. aiccndcntium et defeen
Mm $ trj.i9 *
 I N D E X *
nj.191.23 quarti. 204.23 renum numerus, fttus ÔC ufus. 514* in pueris tribus oilìbus effe rifilai
* radium in pronum ac fupinu mo' 29 ri 131
uentium mufculorum deferiptio* de Renum officio ridicula Anatomi facri oftìs lateribus commifforil oi>
215.46* pr1mus.ead.f7. fecun- corum dogmata v 555.2 ft'um ufus 129.4
dus,tertius,quartus.2i$.u. admi renum finus cuiufmodi 516.13» facri oftìs quot offa 162.39
niftratio 124.34 inde. iacri oftìs tranfuerfì proceffus quai-
^xyoà</l'»s tunica . 648-16 renum finus delineati 371*49 lium oiTibus conneduntur. 129*
ramex, ¿^ tiAo^hA« Gra?cis cur. 495* de Renuni ftnibus falfa quorun-
8* dam perfuafio 515.51 e ce y lw H 497*9
ramicum fediohis periculum. 49?. renum fttus delineatio* 370. dC 371* fagittaleos 166.57
24^ ^ - 12. & 372.32 & 373‘* fagitralis futura, OCuarius ipijtìs du-
fXQHjfCCipcu, future If. 53. &C 166. renum tunica acnerui 517.8.21 Clus 25.12. di 16*44* ài 166*
2?* renum ttinicarSjtotiusqj eorundem 3°
rafeta,&offarafetae i 68*i **?i natura exàmen 554 36 fanguificationis in iecore modus ac
rafga 168.33 renum uertebra 167.3s ratio Is5.14.indc
rationisofla 166.40 renibus oblata uena &C arteria. 515. fanguificationis organs primarium
rationis fedes cerebrum 599. 13 15. iecur 1 508-33
rationisfedesanincorde 594.26 renuendimosdiuerfus 63.30 fanguineus cordis uentriculus dex­
rectum brachialis os appellatimi cu- refpiratio naturalis, ÔCnon natura- ter cur appcllatus 596.20
iufmodi 118.14 lis 5* 9 *45" fanguis an mittendus in o d o infe-
reduminteftinum* quaere, Intefti- refpirationis ÔCpuIfus idem ufus. riorum coftarum infiammatione.
numredum. 57° 7 602 5
redi inteftini mufculi 501.54 refpirationis organum thorax ct pul fanguinisiri iecore generano cuiuf­
* redi inteftini mufculorum deicrip mo 9 6 .1 6 modi 508.14
tio.223.39- fedem attollentium. ibi­ refpirationis organorum artificiofa *faphena \ 293*30
dem. 42. orbicularis. 229.1. ad- eonftrudio 583 2 fapientiae dentes qui 167.24
miniftratio. 229.28. delineatio. refpirationis partes, &cuicp earum <r(io£<po&</tw os 1.4 2. uide, Cym -
22s 27 feruientes mufculi 292.51 bam referens * & 168*49
* rectum inteftinuattollentibus mu- refpirationis ufus ac ratio 56p. a lic cq io y 166.20
iculisnullusopponitur. 228.54 27 . fcapulae à clauicula liberando, admi
redum inteftinum quod, dC cuiuf- de Refpirationis ufu libri autorem niftratio 275.40
modi 501.15 falfò Galenum haberi 513.19 feapuîç anguli ac laterum deferiptio
redi inteftini à colo differentia, fon refpiràtione perpetuò egere homi­ plenior 97.19
16 inde nem 89.24 fcapulae anterior, feucoftisproxima
redi inteftini fttus ratio 503.12 * rete mirabile, feu plexus reticularis \ fedes.98.42.pofterior 99,3
redi inteftini tunica ac fibra 501. Galeniquis 3 to. 4 4 fcapulae bafis 96.51. eiufdem ap­
20. indé.uena 3 £ arteria.eadem. reticularis plexus falfo à bobus ad pendices 97.3. cartihgo. eadefin
4o.nerui , 50 homines quoque rclatus à Gale- , 7. cCruix eadem.37
recurrences tierui* quare, Neruos no 5Î4.S fcapulae appendices 7.4 4
fexti paris cerebri,etc. reticularis plexus G alen i, nufquam fcapulae cartilago fina eius frequen-
regum ueterum corona cuiufmodi repertus 642.19 , teraugens 93.j
forma 592.13 reticularem plexum foporali arte­ fcapulae ceririx 20.22
in Religionis cenfores quofdam. ria fieri. 50.34. falfo confidum à fcapulae dor fi figura 5. di 6.11
59 4- 4i Galeno 52.33 fcapulae forma triarigularis. 96«.
remigis cuiufdam Anatomia^pecu- rifortj dentes 167.17.20
Iiare quid ab alijs corponbus habe rifus author cur lien uulgo dicatur* fcapulae humerum coll/gantium li-
reobieruata,hiftoria 510.11 M s gamentorum deferiptio 271.17.
R E N A L D V S C O L V M B V S So- 64s. 16 adminiftratio 272.3
phiftices apud Patauinos profef- R odol 35’9.56 fcapulç inferioris fuperioriscp lateris
for 56.23 roftrumporcinum 167.57 differentia 97. n
* renalis quibufdam dida uena. 293. rotaror proceffus 168.29 fcapulae motuum differentiae. 272.13
p rotatoresfemoris proceffus.7.57. d i fcapulae nomina 167.5$
renis canini adhumanum differen­ 8*23 & 134.56 fcapulaenullS mufculu tribuitGalc
ti3 516. p rotula genu »¿8.31 n u s , proprio motu ad pedi*s ad-
renis fafeia quid 517.10 rotunda omnia capaciflïma, fîCiniu- ducentem 27234
renum cum uena caua portionibus rfjs minus expofita 390.5 fcapulae oculus, OCfpina, quid. 168.2
deluleatio ^ fcapulae protfeffus 8*23. ÔC9S. 17
renuni Cur alter altero elatior. 514. 4^ inde
4P Acrum os, iipy, &c* fcapulae proceffuum nomina* 167.
renum forma.515.2,magtiitudo.ead. 167.39* uide, Os fa- 55 inde!
8. fubftàntia 1Q crum. fcapulae iuperior proceffus qui fom-
renum in in term's fedibus coforma- fàcri oifîs appellano, mus humerus dicitur, quibus arti-
1,0 515.3o unde S5.33 malibus obtigerit 100.3$
renum fabrica negligentius ha ¿fe­ iacri oftìs conftiturio 53,34 ÔC fcapulae finus humero excipiendes
ll us ab Anatomes profeflforibus Î9 paratus 97-42
expen fa 515. iacri oflìs dextro laceri commiffum fcapulae fpina 99. *2.5,.50
renum munus SS?.2?» 8C os,et uscp figura 127.5 fcapulam antrorfum agens mufeu-
I 16 - 53 facri oftìs lateribus commiffa offa - Ius,à Galeno non rede pro moto­
re brachij
 I N D E Xi
re brachi] habitus 2¿?, 49
fernen deferentis uafis firutfürte ra- tem
fcapulam mouentium fecuftdus, à
Galeno bipartii! uifus. £¿ faUo. f tÌO deferenti
lernen AP r
uafi nulla cum* tefti-
* * ti träfuerfi fun£?ioncm uix quifi-
quam antiquorum abfolute tradi­
r 277 i 48 um uenis di arterijs communio. rne. 291^7$. £¿íUper j10G jpf0 no,
icapulam attollentes mufculi tres, 527 s
quibus homines carent, limite a- tatusGalenus Z92)l
fernen deferentium uaforum ortus
bundant. 274, fècundus. ead. io. fepti tranfuerfi motus perperam à
ratio 727.74
tertius. ead.25. quartus 32 qinbufdamailì'gnatus, 2S3.22. £¿
fernen deferentium uaforum infer- 292
icapulam attollentibus non recale at- -y,^
tionem exdpiens glandofumcor-
tributus à Galeno muiculus. 274* deSepti tranfuerfimunere antiqua
5*- r PUS4 r - . 5*5 *s rum fententia, Platonis, Arifiote-
lernen aeieretium uaforum ad glan- lis
fcapulam mouentes mufculi, an re- dofum uefìca: corpus examen. r ' r 291.70
fpirationiquoq; fermant. 292.47. lepti tranfuerfi íieruorum examen,
556 24 5oó
^293 ,3 fernen uirile hominis primarium ef-
icapulam mouentes de brachiti mu­ ferra, fecífionibus apta qu$. 237.3,
fediuum principium 5-20.33 delineatio ?
fculi, in quibus animalibus uarièt fernen utero deducentium uaforum
ab homine Z70<3 ferrata com pago l6 %
delineatio 37s. &379.2 fefa t ina oíficula, crkrcct£o<H</lS u?.
fcapulam non mouere mufculum feminis genitalis ternperametum ac o c 116.^3. ö e n p .i 7. de 153.75
eum quo brachium detrahitur. ratl° 334.13. inde ldamina pedís oüicula 144,
r 2 13 feminis procreami teftium fubftan- fefamina ollicula quibus fèdibus rc-
icapulam mouentium mufculorum
_ Cia . , 5*5-38 ponantur, 127.74, inde.inmanu,
adminiftratio. 275-.22. primi.ibf- lemmi parando non pneeflecorpus 125.1. in pede,ead. z4
dem. fecundi. 259.35. terttj £¿ glandofum, Galeni fèntentia im­ fefamina officula quot i5Z. 44.
quarti. 277*29. eorundem delinea- pugnata 725.47 * fefamoidon manu.s oliai m ad na ni
tío. primi.isy. 41. fecundi. 195-. femini urinaccp communis meatus. íiratío 224.45
17* tertij 191.15-. quarti. 193*17.1- 523-22. eiufdem glande diuifiex- fefaminorum offium ufus i.u
tem deicriptio.z72.18. primus, i- emplum 729.23 fibilusprogargareone 53=>.ij
bid. 20. fecundus.ibid.43. terti feminales arteria: an fanguinis ex- <riytiQ&<Ar¡sproceflus. 93,22. dC 168.1
us.274.39. quartus 277.4 Pertes 7267 criyt¿o&<AHSíinus ux.zi
fcapularum cum offibus fàcri offis la feminales arteria: qui obferuandte. criyy.oH^membrana: qua:, 792.75
teribuscommiilìs affinitas. 129.4 554 22 * fimia ab homine in plunbus difie-
fcapularum figura. 94. defcriptio. feminalium uaforum delineatio 373. rensquàm putauitGalenus. 243.
inde, ficus de nexus.95, n.ufus. IO. £¿ 372 374 47. in muículísthorads. 287.72.
eadem 24 feminalium uaforum examen, 7^7, ítem.28847, ítem 2S9.i9.2¿3o.ítem
ckiAìtoij 12.4 10. 293.41 £¿47. item294.4» £¿33.
fccleti coitrucfiionem quid maxime feminalium uaforum circa tefiem e- item in brachium mouetibus mu-
uitiet 179.1 xamen 777.46 fculis. 253.14, item 255,41. i-
fccleti parandi ratio 177.23.inde feminaliumuaforum in mulieribus tem 253-70
<rxtA@-quid G alena 168-34 ratio. 737. 47. & 737.7. examen. fimias colo S¿ mefenterio differre ab
* ichiatica uena 293-32 557 29 hominibus 496.27
fcioli quidam Galeno nimis addi­ feminalium uena: £¿ arteria: feries, * firniß, in cubitum agentibu© mu-
c i repræhenduntur 83.1. inde du<fius,acratio. 722.77. £¿723,17. fculis ad hominem differentia.29u
fciurorum cæcum intefiinum cuiufi £>C724 12 29 . item in muiculis fémur mo-
. modi 700.34 feminalium uenarum 8¿ arteriarum uentibus. *240,30. £¿49. item.
O’kAggó'rffi <749.1 inteftesduefius. 370. de 371.22, di 241.20. item inmanus interna fa­
{TKtoAtKo&c/l&s procefius cerebri. 539.8 372 • inde brica 303.24
icoptula, fcoptulum apercum.157.74 feminarij uafis in penem infèrno. * fimiarum in mufeulís, pedís digí­
fcortorum apud Venetos truculen- 525 6 torum motoribus 3. ad hominem
tumfacinus 125. fi feminaria dextri £¿ finiftri lateris ua- deferencia. 270.31. ítemínpedum
fcrotum,fiue fcortum quid 5-21.39 fa 377.19 motoribus mufeulís.* 243.39. 8¿
fcutalis cartílago i 79*23 fenescur dorfum infleefiant. 71. »8 245. i5. dC243.24. índígítorum
icutum cartílago o 167.48 iènum caluaria: futuris deftituta:. motoribus, £¿quopado. 270.34.
fcucum cordis 167.44 27 9 £¿271.33 £¿76
fcutum pedorís 167.74 fenfus aemotus arbitrari] principi- fimiarum ad hominem dífferetíaín
fcutíformeos 168.31 umcerebrum 799.13 pulmonís lobo quinto uenam ca-
fcutíformís cartílago.15-2.4.22, £¿ 153. fenfus communis os 156.43 uam fuftínente 28*0.3. £¿41
zi inde fenfus dentes qui 157.24 fimíae ad hominem dífferentía:, in
ctKvfxÁÍcAí! digítorum quae izi. 48 fenfus feruato motu perit, de contra. fcapulam mouentíbus mufeulís.
fecífi'o. uíde,Anatome. 348 34 274.11. de 26 d¿3Z
fedío corporis difficiHímaquac. fio.f feptum, eiusq? foramen non oblia­ *fimía: ab homíne íntendínepedi
fecho uíuorum, eíuscp hilloría,£¿ re, ne abuse uentriculo fuperiora fubnato dífferentía 244*5
repetat 389. ^ fimí]s,mufculorum thoracís nume-
quid ea peculiaríter doceat. 6js-27
fepti foramina tria, non duo folum. rus ab homíne uarius 292.40
fecundæ, fecundinac, extimum fœ­
primum 291.25. fecundum.ead. firniß caudata ab hominibus dille-
tus inuolucrum.f41. f6. uíde,Fœ­
37 tertium.ead. 4° rentes in neruorum ferie . 349.4 Ò
tus inuolucrum.
fécundínarum examen 558*6 fepti tranfuerfi adminifiratio. 294* £¿55.
13. eiufdem delineatio 191.42. i- fimúe caudata: lumborum uerteb re.
femen à teftc ad ueficæ ceruícem de­ 77.74. £¿proceífusearudem. 73.73-
tem defcriptio. 290. 47. forami­
ferencia uafis hiftoría. 724* *7» &
na, 291.24t fundio iuxta uerità- dCj9 ì
727 * Min 4 fimíae

®
 I N D E X ,
fin-iice caudatre tertio mufculo digi- fpinarum appellatio 57.23*8i 99.5° fupercilia n .i
tos manus mouentium carentes. fpinarum apicibus obnaca cardia** fura quid 138.26. £¿168..
100.40
go 59*4 fura tibiae uenter 138.30
306, 4?
fimíarum fidío Galeno famílíárior fpinarum in uertebris dudus 75.11 * furam conftituentes mufculorum
quámhomínum, 42.5-0. £ f 8¿. 24 fpiritus animalis ubi elaboretur, uentres. 245 28. £¿248.24
fimíarum Anatomice quám homí- 622 57 fufpendrj praefagiu ex umbilici pro-
nuni perítíór Galenus.sf-7* 6¿ 93» fpiritus animalis per uaia difiribu^ greffu collo obdudo 3S3.44
6.£¿5 00 30 tio qui fiat 623.7 fufpenforum oculos folum ab aui-
fimíarum non caudatarum coccygís fpiritus in aquam conuerfio in cor­ bus lacerarono cutem,aliter quatti
oifisdefcríptío 82.54 dis inuolucro,quibufdam afferta, uulgusputat 161.54
fimíarum omentum medíam ínter 5S5 ** futura 12.22. £¿15.53
homines £¿ canes ratíonem fortf- fpiritus uitalis fons cor 594*56 futura coronalis.2i.i6.Iambdoeides,
turn 496.41 fpirituiuitali fubferuietia membra, fifc.ead. ^.£¿22. inde
fimice pulmone deceptü Galenum? eorumcp ratio 569.27* inde futura frontis os à maxillae oifibus di
etíamhomíníspulmoni quíntum c 7 rov(AvXio\) 167.41 rimens 29.4$
lobum attribuere f 8i>s6 <nrov</LvKof> 9.30. 3 l <r7rov<AvMi 167.31 futura odauum capitis os circufiri-
fimíarum fieri oííís £¿ coccygís delí- iquamceformis conglutinatio. 21.29. bens 23.22
neatío. so.38. defcríptío si.37 £¿23.7. £¿25 13 futura omentum anterioris uentricu
fimíaríj ffdíoné deluíus Galenus, fquamofietemporum commiiTurce. lifundocommittens.357.19. £¿356,
aliorum Anatomícoríí placíta ue- 27.44. cur ita diéfce ead.54 futura fagittaiis 2 5.12
ra fiepe eucrtereaggreffus. 299.50, fquamofie congluunationes cur reli futurae capitis figura 20; 4
uíde, Galenusfimiarumffd.delu quarum futuraru ipecienon com- future cuneiforme os circumfcribeti
fuSjécc, pingantur 28.9 tisinterualla,8fc. 23.21.inde
finiilaría corpora 286.1 fquamofas coglutinationes in exteri future interuallu cuneiformi et fron
finus, ad quern dec'mus femur mo' ori capitis fuperficie elatius qitàm tis oifi commune 29.36
uentíum nu1iculusuoluitur.131.22 interioriafeendere ¿9.17 futtirse naturalis figure capitis cuiuf-
finus,quo craíTífiimus corporis ner- * fquamofie futura: 166.34 modi 26.38
uusfertur 131.16 scccpvhn cur prò gargareone 5S0.15 futuraecapitis oifibus, £¿alíjs com­
finus in uertícedíucrfa ferié 54.53 * s<cM%ic&x dida uena.267.2.8^276.52 munes 28.32
finus ártícülatíonís nomine non pa­ si<pccvi* 166.22 futurg non naturalium capitis figura
ran 1121 s<t<pxnouct futura 166.27 rum cuiufmodi 27.29
finus oífibus quíbufidam peculíarís. slgvoy 88.43. & 167.43 future, £cupa*. 166.25. earumcp nomi
2 45 snQos 88.43- £¿167.44 £¿168.16.54 na. ead.
finus primae uertebra?, tubera fecun shQos edam de palma dC pedio dici. futurarum appellano 39Ì13
d.T excipientes 66.4 120 6 futurarum capitis delineatio* 24*
finus,feu acetabulaín offlbusquce. shQospedis 148 35. £¿168.54 £¿25.4. £¿37.I4.índe♦ £¿38,17*^1*
10 27 sohitks 237.23 de. earundem ratio 11.47
finuum capitis ratio 54 3. índe f i o m a c h u s , 387.49* £¿388.7* futurarum coitus qualis 16.47
finuummedullam contínentíumap uide,Ventriculus. futurarum maxilla: fuperioris ratio.
pendices non eile opercula 7.40 fiomacho adnata: crebro glandulce. 40. i. inde, ad finem ufcp Cap*
finuum ín oífibus £¿capitum ufus. 3S9 19 futurarum numerus,23.20. 6i inter-
10.46 acdífferentíae.eadem. fiomachi anterior £¿pofterior facies ualla 29.11.inde
50. 867 32 futuraru uoce ueteresetiam hanno-
fobs calorísín fiufpeníis corporibus fiomachi appellano *53*45 nias compledi «614
UÍS 585.21 fiomachi examen $03.5 futurarum ufus 26.27
folum pedis 168.54 fiomachi fibra: curduplices folum. futuras capitis edam in interna cal-
* fiomní artería 296.45 388 23 uariae fide confpici 27.55
crocpgmsHfis dentes 167.22 fiomachi obliqui dudus ufus, 339, futuris defiituta quaedam capita,
fpatula 167.54 16 *7 f
ípecíei propagande Naturam proui fiomachi oris dypeus 167.48 fymphyfis 12 .2 2 ^ 16 .15
díffe ^ ^ 519.45 fiomachi fitus £¿ inceffus 388.28 fynarthrofis 12 20.36. £¿13.18
<r7Tí^(JLx[lK 0 S TffC^OS 5 2 5 .1 fiomachum non eodem cum arteria fynarthrofis mgjtus qualis 17.3
«npaywpedorisoífis 92.22 magna utiforaminefepti. 338-36 fynarthrofios uoce quomodo ufus
* <rq><xy¡íí</lís uence 270.10 fiomachum non effe anguftiorem Galenus 120.27
íph^ríca figura íníurrjs ferendís om qua uentriculo continuatur. 389, fynchondrofis 1z.43.6i 16.47
nium pertínacíífi'ma 995,31 if* fyncipitis offa 166.3S.42
cr<p(jJJO&</lts os 1.37» 6¿ 28.33. £¿ ftrumaruulgoftrophulae 245.30® <ruuvivgtocri2 16.34
167, 2 ftyloeides, iiueftylo feriptorio fi mi­ fynfarcoils 12 3?* & 16. 41* 8Ì
<rqv%<x. 168.41. neutro £¿ foemíníno ll's proceffus. 8.31* &Z3.30. £¿31.
genere 45 *7 37
40, QC112.5.dC 166.56. 6i 16S, fypho pro fidione parandus* *3*-
o-Qvfcc perperam á Galení interpret 14
tíbus talos uerti 140.U ftylorum pro fedione deferip tio. 23$. 42. delineatio 235
<rvfty§ hgee 58.1g
fpína 167,31 39 delineatio 235.49
fpína cur appellatum tibí£ os. 140.5$ * fubciteni arteria T
Z9s. 45- ^ 1 A d u s infirumentum.
fpína ficapulce.i68,2.eiufidem appen­ SuidxM'n laryngis didione fen ten­
650 34
dix 5.& 6.Z4 da explofa 579.19
fpina fex humílíorum ceruicis uerte- fummus humerus tadus toto corpore fu-
i$7. ^ fus,cur 19.12
brarum $3.22 fummi humeri appellano,et ufus.ui
fpinauertebrarum 59.1 talus, Kspciycctes et ccsftaS
de,Humerus, 23 & i$ 8.4 j
tali

©
 I N D E X.
taliccruK 10.
tendinum pedís traditio,ac digito.
taliconnexus. 1^.4«. ad calcé. 14 s.27. tfìeologis fchohR ids frequentiorde
ru, fub M ufculis pedis qua:ratur.
cum oflè cym bam referente arriar genitalibus ÒC (emine, quàm medi
tenon,uertebrà
. US- H 6.ZJ ’ W unde
tali cum calce commiffurarum finus theologos fibi folisuendicare de ani
tergum jó \
*46. 34 marum immonalitate difputatio.
teftis caput quid G alen o « J jL
,. p neat£o.f. SC 6.j.òC ,42» OC143,5 nem
telbs dextri uena à caup caudicc.^25.1
tali linus, quibüs á tibiae offe ÒCfìbu­ Theopliilí parum Anatom ía,locus
tefìis muolucrum intimum cuiufmo
la ligam ètaaffum it.146.»4» & q u k reprehenfus
'T'u n foö.fO
bus tendmés deducic ead.20 1 herlita:caput, <po$oy 19t2S
teftis m ufculus exterioriipftusinuo
tali fìtus,ipfluscp cum tibùeoilè ÒCfiy lucro innatus ¿ZZl6
thorax quid. 33.33. 45. dCi 67.
bulà articulationis ratio 145-, 40 4 4 *8C f 86 .f
teftis tunica exterioris apertio. f* f. 39
tali tuber cur rt-7j>u§oy, fíne quatrío thorax pro corporis trunco Arifto.
teftem mterdum unum , interdir tres
dictum , I45", 45, yo. quale in cani"
bus j45 j
eriam reperiti ,tei . # 339.41
thoracis amplítudínem ínteríépíen.
teitem iiniftrum petènti« uaforum
talum ante fedionem ta d u i non oc. ortus examen tíum membranarnexamen.f99.f7
f urre/ e 4 140.12 thoracis cauífate ínterfepietes mem-
teftes cerebri, ac eorundem deferì.
talum ralfo appelíari á quibufdà exte brana:. f72.9.inde
533.19 thoracis creandí artífícíum admírabi
rioremmalleolum 140.17 tefticuloru marum granatum . 15S.29
tarifuà i58.fo. & 233.27 le. ss.4 f. índe. , &S9.37
teftes mulierum cuiufm odi.
tarli deferìptio »47.4p.inde thoracis exfiníftro latere expreftio.
eorundem inuolucra 33 TÍ9 .H. ítem anteríorís f^o
tarli offa. 143.1. eorundem f o r m a i teftium muliebrium mufculoru de.
quantitasuaria ead.17 th oracis fabrícp quatuor feopi. 89.40
fcriptio. quære, V teri mufe. thoracis lígamentoru tradítío.z 94.4^-
tarli offa quot 152.47
teftium muliebrium ratio SS7-S1 thoracismotus cuíufm odi 39.!
tarli òffium delineatiò f.& 5 .4 teftium muliebrium fìtus delíneatío
ToJ^ot 4.40 thoracismotus uoluntaríus 23570
377.12. . 81378 thoracis motu,an mufeulí brachíum
appellano ifo.29 teftium conftrudionis ad iecur cofì autícapulam mouentes, adíuuent
temporum lineamenta mufculofa . ^25.41 292.47. 8^293.13
2^0«. 39 teftiudelineatio. 372.ÒC373^o .& 374 thoracis mufeuli íntercoftales.qua:-
temporis os.21.35. eitis proceffus, 22. teftium in uiris mufculorum deferì' re,Intercoft.muíc.
7.24.6^23.14. òc 35.43 ptio. 285-.35-, eorum ufus. ibid. 5-1. thoracem mouétes mufeuli, necefla.
temporis oliis linea 23.4P adminiftratio 235.31 río facftí.6¿ eorundem ratio 287.15
temporum oiiis cauitas. 31. 30. pro. teftium ÒC penis à fuis inuoïucris de- thoracem m ouentíum m ufculorum
ceffus iugalis ofìis portionem con teeftio in adminiftranda A natom e adminiftratio. ¿93. is. eorundem
fh'tuens ead.47 SSS- - 19 delíneatío. prímí. isf.so. íécud/^
temporisofìi'sproceffus 33.17 teftium 8£uaforum feminalium exa i72.f. terttj.2oi,io. quartí. 204.14.
temporum offa. 2p. 57. eorumcp cir. men fff. 45 quíntí. zoi.3f. íéxti. i9f.ult¿ ín-
cum feríptío 31.22.& 155.4374 teftium cum fuis mufculis delinea. tercoftalíum mufculorum delinea
temporum offa lapidea appellata, ho 372. ÒC 373.10 t1*0 , . 188 28
qua: 33.41 teftium inuolucra utrifque teftibus thoracis motorum mufculorum de-
temporum offa qualia effe oportue. comunia.j21.34. priuata utriufcp. fcriptio. 285 .fo. primus. 287.24,
rie 28,12 ead^ i 4f íecundus. éad.31. tertíus ín hom i
temporum oilì'um anfae 157. io teftium mufeuli, non rede ab A ra b i ne,íim íequartus.288.14. quartus,
temporalis mufculiexamfli 503.42 bus traditi 295.4 fim iarum iextus.ead.f 5 . quintas
temporali mufculo, quot neruorum teftium fìtus,ac numerus. 521.19. for. hom inis, fimíarü Íéptimus.289.i90
propagines offerantur 327.1? ma.ead.23. fubftantia 25 fextus hom inis, íimíjs ocftauus.
temporalium mufculorum Ixfìone teftium fìtus exam en f f f .28 ead. 20
qua: mala inducantur 33.27 teftium fubftantia fèminis procrea. thoracem mouentium m ufculorum
temporales plaga: cur fluporifera: trix f z j .33 enumerado, 6¿quádofuo fungan
Hippocratidida: 33 3° teftium fubftantiaeyinferta: uenula: tur íllí muñere 292.40
temporales futune 155.34 fZI. 29 thoracem m ouentium m ufculorum
temporalibus mufculis quomodo teftium uenæ cu iu fm o d i, earumcp numerus uníuerfus. 237.18.6^292.
Natura profpcxerit 3324 ortus. f 22. f f . inde. ÒC cum arteria 40. dC quando finguli fu n ftío n e
tendo Iatefcens piata: cuti fubnatus* co n n e x u s.f 23.43.ÒC fZ4.u. obeanc ibidem
qua:re, Pedís pianta, teftium uirilium ratio f2o. f thoracem mouentíum mufculorum
tendo ligamento, non neruorefpon teftiu uafa duplicia cuiufm odi f2o.7 fex,noníntercoftaliu fu n d ió . 2$7.
det 221.42 teftibus nullam generando feminis primí.ead.29. íécudí.ead.43. ten*
tendinis fub uola manus latefcentis utm tribuí ab Ariftotele 15 trj.288.29. quartí. 289.18« quíntú
deferiptio. 302.27. adminiftratio. teftibus fanguinem ac fpiritum defe ibid.29. íexti.ibíd. 37
* 222. 32 rentium uaforum numerus ÒC or* thoracis mufculoriftn feptímí, Íaterí
tendines nuncupati Mufculi, qui tus ?22.f4 utríc^ comünís delíneatío 191.42
teftudinatum dieftum corpus cere. thoracis mufculis fepttim quoc^ad-
257. 43
tendineSjNerui appellatione didi bri 636*37 num erat, dC eíus traditio tota. 290»
'rtvpuçoy tali tuber,cur d id un t i4 f .f o 4 f. qua:re ítem,Septum
3IT* . * , 27
tendini! in mufculis differet1c.228.44 tharuca 168.30 thoracis fitus ratio 388.1
tendinum, manus dígitos, acmanu ô«âk, papilla Í 4 3 .4 4 thoracis ofíium deferiptío SC figura.
ipfatn mouentium traditi©,fub cu T h eo d . G a z a ,an reifte mefenterw la 8f 7 4 . índe. SC 86.7, ö^8S.4T*
lufcp mufculorum traditione qua:* d e s uerterit 5°4-5 S¿ 89 . 4T
T h eo d o ri G a za: lapfus 15f.4 thoracis uertebra: dC cofia: . 55.fi
ratur
Mm f thoracis

»
 I ,N D B X.
thoracis uertebrarSforamina. 70.4? tunica coftas fuccingcns, altera uete» * uena: axillaris per braçhiufri terfèn
thoracis uertebrarum figura. 71.25. ribusdi<fta,quæ 295.2.6c 571.39 235-35.dCz$0.27. diftributiomtrun
uidle,Vertebrae thoracis. tunicæcoft. fuccingentis foramina. cos præcipuos duosjcæterisigno'
'(¡¿fans uertebrae i«7*37 571.14. fubftantia.ead. 22 ta. 28o. 45. portionisqjqua ininm
Thracum renuendi mos retrorfum tunicæ coftas fuccingentis fecund æ mergitur feries. ibide. portionis
flexo capite 63.30.dC 67.10 examen 503.32 qua cutem fubit teries 287.5
* (¡irnos 25i .39. * 8¿ 282. is tunicæ coftas fuccingeris ufus, eiuf- * uenæ axillarem conftituentis onus
QvgiojMe cartílago 153“ demcp coftrucftionis ratio 571.43 282 * 2j
tìvfOGcfèsOS I32*3 tunicarum coftas fuccingentium ad' * à V ena qua: axillam petit fparfi ra
tibia, Lv»n9 138.24.8¿i62-36 miniftratio 294.43 mijpriufquam ilia brachium fub*
tib ixos cad. tunicæ oculi*uide,OcuIi tunicæ cat 283.7
tibia:,& tibiae oilìs diferimen 15s. 17 Turcarum anulus, quo fagittantes uena caua.uide,Caua uena.
tibix appendix 8.1 utuntur 154*7 uenacaua primum cordis uas.5p0.KS
* tibia? morns quot. 251.1. fuper his T urcicæ fella: cuiufmodi 593 • 3° * uenaç cauæ per collum caputep fe*
Galení tentenna uaría 230.4? turcicorum teloru triangulares cuipi ries 283.37
* tibiae os ad fíbulam ijecftentíum lú descuiufmodi 592.8 uenæ cauæ g crura diftributio. 291. r*
gamentorum deferiptio 2^5.50. Turdulorum genus quofdam fepte femur petentes radices duæ.ibid*
admíniftratío. 2^6.34 nis coftis creari S9-55 radicis minoris feries. 290.15. ma
tibia: os,fpínaappellatum 140.55 rvfaoetM: cerebri fubftantia 532.34 ioris radicis teries 291. if
tibiae ollís ad femur articulado. 13 g. tymparumofia i5<s*54 * uenæ cauæ per crura diftributæ de
54. inde dC 139.15 'rv^hofj foramen 53.12 lineatio.274.i. per pedes, ibid.43
tibia: offis appédix SC proceiTus.&c. Tt/giAby inteftinumeuiufmodi. 500.9 * uenæ cauæ diftributionis deferi-
133. 31 V ptio,abepateordiendacur 275.2s
tibiae offis fecundum ipixus longitu- Accini uteri cornua.552 uena» caua: exortus, dC ad iecoris gib
dinem,figura > i4°-54 50 bum in duos truncos diftributio^
tibia: offis Gnus &Ctubera, quibus ta uaccini uteri delineatio nis faliahacftenus traditio 507.3
Io articulatur 139*4 » 382. 2 * uena: caua:,qua gibbo epatis adna
tibia? ollium figura.135. deferipuo. uariciformis plexus feitur, delineatio. 259. 4. qua in
157.5. 6i13s.22.inde 524 7 dextru cordis finum tendit. ead. 17
* tibiam mouentium mufculorù ad* uaricofi corporis delineatio 374. * uena: cau^ partis eius qua: fupra ie
nnniftratio.235.15. primi.ead.34. dC37ï* % 23 cur confiftit expofita diftributio
fecimdi. ead. 37. tertij OC quarti. uafis terrien à teftc ad ueficæ ceruice 27s. i
ead.48. quinti. 55. texti.235.24. deferentis hiftoria 524.17 * uena: caua* in iecore ieries. 275.43
reliquorum trium. 237. 9. eorun^ uaforum appellatio, neruis attribu* * uena: caua: ad iugulum progrefius
dem delineado, primi.180.25. te- ta 317.53 expofitus 282.15
cundí.213.17. tertrj.1pp.48. quar uaforu perlienis corpus ieries, 512.5 uena: caua: membrane 591.35
ti.ipp.50.6£ 205.1. iexti.i80.2p. fé* uaforum tefti materiam deducentiu uena:cauxorificium 590.4. eiusep
piimi.130.35. ocftaui.ibid.39. no ortus ratio 525-54 delineatio,ubi qua:renda 539.41
ni 1S3.32 uaforum teftibus fanguinem ac fpri uena: caua: orificij in corpertinentis
* tibiam mouentium muiculomde- ritum deferentium numerus ÔCor ufus 59«-37
fcripdo.230.3. primus. 231.ii. fe- tu s. 522.54.6C an maior dextri lace uena:caua:ortus,anacorde 5S9.51
cundus.cad.2p. tertius.ead.50. ris quàm finiftri implexus 523 50 *uente caua: ortus,apud autores con
quartus.232.is. quintusiuxta G a ubera. uide, IVlamillæ. trouerfus.275.7. item a pud Gale^
lenu. ead.51. iuxtaueritate. ibid, ucnalis arteria.uide, Arteria uenalis. numuarius.*231.4. dC unde cam
fextus. 234.22. feptimus, odfauus, uenalis arteriæ deferiptio. 590.25. enafeioportueric cad.32
nonus . 235.5 eiufdemappellatio. eod. *uena: cau^ ortum e iecore eile, im-
* de T ibíá mouetibus mufeulis, G a *uenaquid.257.2p. qualiteramem becilliter a Galeno confirmatum.
lenifentendauaria 230.8 brana eius corpus différât, ead.31 275.14. &!quopa(fto,deinceps
tibiam petetes nerui. queere, Nerui. *uena,corpus infirumentarifi.257.34 * uena caua, quo paefto portx uena?
timidis iecur maius datum 507.10 * uenæ copofitio,eiusq?ratio. 258.27 committatur, 6Cin iecur ramos dif
tintinabulum pro gargareone.580.13 * uenæ tunicaafcititia,quæ 258.41 fundat deferiptio 275
tirbusquid 494.39 uena: ufus 253.55 * uena: caua: fupra os facrum biper^
Ton&s dentes 157.17 * uena: arterialis deferiptio. 312. n . tita:, delineatio 273.2s
toniìlla^earumqjufus 339.22 delineatio.3n.24. &C59017. appel * uena: caua: iuxta facri offis fummac
tonfiIhefaucium,quae 579.45 latio ead.ip regionem diftributio. 23933. qua
to nfìllarum examen 504.12 uenæ arterialis examen 501.15 per foramen offis pubis femur pe*
* torcularcerebri 309.4? uenæ arterialis membranæ cuiufmo tit 290.13
trachametramaior 153.30 di 592.35 * uena: caua: pars ieptum tranfiens,
X0.11.&157.34 uenæ arterialis, eiufdemqj orificij de^ eaquae fub iecore confiftit areftior
procciTus 592.? lineatio,ubiquærenda 589.42 noneft. 278.1. contra quam G a-
•qpMxris mamillaru parum recftè A ri uena: arterialis orificij, ac membra- lenusprodidit.ibid. • 6^ 27;.23
itoteli allerta 544.1« narum examen 502.30 *uena: caua: per ieptum tranfeun-.
’jpofrccv'rHg n’tyas 158-29 uenæ arterialis pulmoni intercæ deli tis deferiptio. 278.45. in feptum
'ipoycu/TH^s femoris procefius.134.55 neatio ¿6$ rami. ead.49. in cordis finum de-
tunica cofias fuccingens quid.570.21. uenç arterialis principm.554.19.inde xtrum adapertio. ead.51
ciufdènomen,acfitus.ead.2p. ma uenæ arterialis ufus 5S3.12 * uena: caiia: ad partes qua: infra fe*
gnitudo. 35. figura.40. fuperfi- uenæ axillaris diftributio dclineata ptum funt, diftributio. 288.2». ad
cies quales, quiscp earum ad alias 271. 37 renum inuolucra.ead.23. ad renes
partes nexus 50 uenç axillaris ort9delineatio.25p.37 ipfos,ead,35f adlumborumuer-
tebras
O

e

tebras 289; 27
uenae cauac nornina z76. , z
wcng cauae fitus d e l in e a t io n 371.9
uenae caute totius peruniuerfum
^ corpus diftributae, delineatio 268
uenam cauam conftituentium,eq3
iecore dudiaru uenaru,congreftus
' Qwa iecoris parte fiat 277, s
uenam cauam fuftinens pulmonis
fibra,GaIenifigmentum 280.31
trenai communis coftitutio. 287.14»
* fenes cad..9
uena? communis delineatio. 271. 55.
&272.14» diuifio.ead.i8.
* uena coniugis expers didla. 279.2s»
6*^358.8^359.50
*ueha coniugis expers, quo padlo a
cauaeducendafuerit 279.12
* uena! fine pari deliiieatio 259.23»
eiufdem uaria diftributio expofita
* 279-35* £¿45
Ueiix coniuge carentis examen. 600»
5^* &C6 oz.$
* uena Coronaria didla 278.5-5
* uena? Coronaria? delineatio 259.23
* uena? fuperiora coftarum internal-
la petentis,deferiptio 252.25
*uenaCrafladida Hippocrati.272 33
* uena decolationis 295.44
* uena ante paruum digitum & an u
larem,humerarixfoboles 235.23
*uena?Humeraria? per brachium (e-
ries.2s5-.35-» iuxta cubiti articulum
fcad. 55
* uenae humerari^ ortas, SC priufqua
brachium fubitferies 2S4.7
* uenae humerariae orientis delinea­
tio. 271.7* SCtotius ieries. ead. 12
* uena iugularis interior, eiuscp fe-
ries.2s3.45-» exteriorisortus. 234»
7. eiuscp feries ead.22
*uena iugularis interna,quibufdam
falfodicfta 284.48
*uena minor Ariftoteli didla,qua?
2^9.34 ££*294.51
uenae SC arteriae,iii muiculorum fa-
brica,ufus 220.35
liciix SC arterue in teftis fubftantiam
im plexus, 6£C; 524.12
uena portae. uide,Portx uena
* uenae porta defcriptio.254. ramo-
tu in iecoris fubftatia (erics, ead.i»
extra iecur diftributio. 264.12» in
bills ueficam. ibid, aduentriculu*
ead .17. ad inteftinu duodenum.
ead.37. in duos francos principa
- les fciftio.¿54.19. trunci finiftri fe-
ries.154.50» dextri.266.5» diftri
•j butionis totius ratio ibid. 35
* uena: portae nornina 265.55
* uena! portae ortus,ac diftributionis
delineatio , 6Z
* uenae portae rami ianguincm me-
lancholicumexpurgantcs 26714
* uena porttc, fanguinem nonconfi
ci
* de uena umbilici locus,ob Galenu
aduertendus 294.23
*uenp umbilicinud^ delineatio, zpb
^ v ~
I N D E X
uense SC arteriarum umbilici deferì
nenarum iugularium appellationcs
ptio.294» ortus.ead.7. dudhis. uanx
. ea^*f 3» ufus. ead.23
uena qua uterus 6dmamillx COmU- uenarum iugularium delineatio®
ni'CanC 200 1ntenon's. 270.6» exterioris. ead. 9
uenx albae Celiò,quae „ 518.51 uenarum mamillis exporredlarum
Ieries
r nenae apoplectic?, iuueniles, orga- * — 544.31
uenaru manus extreme cutem im-
nicae,penfiles,fubeticx,uertigino- pheantium feries uaria 287.53
. fae>qus .. 270. uenarum per abdominis mufculos
uenc & arteria; coli SC recti inteftini
repentium adminiftratio 549.3S
f0 K o; - • - 40 uenarum per abdominis regionem
uen * QCarterig renibus oblate. 515.15
inter cutem QC carneam membra-
uenpgracilium inteftinorumT4?9.33
nam excurrentium adminiftratio
uena? omentum implicantes cuiuf- ^49 *
* moc*i „ . * . 496.44 uenarum per iecoris fubftantiam di
uenp puellarum hymen coftituen- geftam, cur tenuiortunica. 503.37
290.13 uenarum per manum tendentiu exa
uenae,qufincidantur 234.14
men.656.26» per crura 657.49
uenae feminales, an à renum uenis * uenarum quee inter poilicem dC in -
oriantur.523.15» earumqjdudfus» dicem, inter anularem di minima
ead. inde
habetur,ignorata feries apud M e­
* uene fomni dicftp 270 17 dicos & zS8eZ
* uenae fubftantip, cerebri non inna *Ueharum renes petentium delinea-
fcuntur,fedmembranis ipfius im­ tlO ‘L'TZ IC
plication,6£ quo padto 307.13 uenarum leminalium delineatio,
uen^jtempore Ariftotelis,Platonis, dextr#,finiftfg 273.11
Hippocratis,qug 259.20 * uenarum ieminalium feries. in ui-
uen^uentriculum petentes. 392.22. ris.288. finiftrac.ead.4s. dextrac*
inde 289.4‘ iumulieribus.2s9.21
uenaru Anatomes ratio. 552.4.inde * uenarum feries in cubito quoeput
*in Venaru arteriarumcp ferie N a­ in cute marius extreme perfepe
ture artifìcium 260.45 uarians , ¿ss.s
*uenarum quae per brachiti diftribu- ^ uenaru fub pedioris ofle deorfum
untur appellationes uarise. 272.23» repentium deferiptio 232.30
axillaris.272.30. aièllaris. ibid.55» * uenarum totius animalisnumerus
auris.276.9. bafilica.272.57.8i 273» quisfit 260.20
8. capitis uena. 272.34. cephalica. uenarum uentriculi munus 493 i
ibid.53. comunis.ibid.42. corpo uenarum uefi'eas diftributaruni ra­
rail's.273.12. cubiti interior. 272 » tio 518.28
exterior.ead.3‘4 . funis brachi).272. uenis SC arterrjs ex iecore QCmagna
56.6^273.3. humeraria.272.34. ¿eco arteria excurrentibus, quantum
raria.272.32. Ìienaria.ibid.33. M e fubieruiatmefenterium 504.34
di^.272.39. media, mediana. 273. uenas mufeulis adextimamtantum
12. nigra.272.57.8^i73.8» obliqug fuperficiem adnafei. 595.47
dicftx uenat. 272.41» ¿¡iridici, ibid. uenas nullas inteftinis a caua propa-
34. ocularis.273.8» ìàluatella.273.5. garijcontra quam Galenus tradit
falubris.ibid. fpatularis 272.51 5° 4 » 49
* uenaruni fex, caluariam ingredien uenerishortus,herba 539-27
tium defcriptio.306.43» earuqup uenter SC uentriculus,cur y x s S C
in prftnu durx mebranx fìnu una nsihix G rxcis 389.31
cum artertjsexhauriuntur. 307.49» uenter inferior qui 502.39
tenieueme feries. 310.3. quintg ac uentris fabricae foler tia 89.32
fextx. ibid, 11; omnium delinea­ uentrismappa 494.39
tio 3° 5’*47 uentriculus.uide Stomachus.
* uenarum cerebri delineatio 305 uentriculus cerebri GaIeno,nuc me-
* uenarum cutem pedis ac tibiae im­ dius, nunc poftremus, prxftatior
plicanti« ièries,quo pacfto diiceda. dieftus 636.26
293.16. earundénomina.ead.30* Uentriculi cerebri anterioris nofunt
uenaru didueftibus fubditxglandu- olfadius organa, utputabat Gale­
lae.qmere,Glandul£ nus, SC quaedam alia 634.20
* uenaru è quibus purgationes metl de Ventr.aulis cerebri confutatare-
ftrue uirginib. promanare credun centium fententia 623.19
tientr/culoru cerebri adminiftratio.
tur,expofìtió * 290.9
ueharum ex iécoreprodeuntium fe­ prvmorum. 652. 33- terttj. 653.14*.
ries quarti.ibid. 5*
tietitriculoru cerebri delineatid? ubi
uenarum in inteftinis ratio 503.35
quxrenda 633.3 4
* uenarum in pede confiftentium fe­
dito imperiti à media's diftincfta uentriculorS cerebri deferiptio. 633»
32n um erus.ib id .42» dexter ac
finifter
 t N D E X>
imiftcr. 633 •4?. comuftis ambor am uentriculum petentes uenx ac arte­ 13. tranfuerfi proceffus. ig. fpina,
cauitas,qiii tertius eft uentriculus* ria: 392.2z.inde 24. proceffus afeendentes be de^
634- 39* quarti uentriculi hiftoria* uentriculum quincp iecoris fibris ap feend. 34. inde & 79?
635- 3» quidftngulis infìt.535.30., prehendi,unde ab Anatom ías tra uertebrarum Iumborum proceffus
quis fit ufus.535.7. tres priores te^ dítum 505.47 eorumqj dueftus. 75.33. be articu­
nui membrana noil fuccingitis^ uentriculum fedi,non effe contígu- lationis ratio 76.13
40* à tertio uetriculo educti mea­ um 502.13 uertebra: thoracis quot numero ple-
tus. 364*47 uermís imagínem referentíum cere- runque 72,45.81:75.55
uentriculomcerebri- feptum. 363.6* bri proceffuu tradítío. 539. i * deli uertebrarum thoracis delineatio. 71*
eius defcriptio.ibid. ufus.ibid.19 neatioubifpecìanda 538.55 25. deferiptio, 72.44. inde. fora-
uentriculus cordis dexter,cur fangui uermifòrmes cerebri proceffus,nul­
neus appellatus ¿96.zo lum habentmotum 215.15 mi? a . . ^ 73-5*
uertebrarum thoraos differentia m
uentriculus cordis finifter, cur fpiri- uermifòrmes proceffus, continentes corporibus. 73.3. ex iinibus, qui
tuofus, a'éreus ueappellatus 5-98.9 tendines pro mente Galeni, qui coftxarticulantur.ead.25. ex cor-
uentriculus, cur Tub thoracelocatus 639* 43 porumfubftantia.ead.44 atranf-
5S7* f 1 ucrmiformium cerebri proceffuum uerfis proceffibus. 74.2, d fpina*
uentriculus rex corporis quibufdam adminiftratio 553 54 ead.40.inde. a proceffibus afeen-
dicius 494-7 uermiformium proceduti ufus à G a dentibus&defcendentibus 75.45
uentriculi fuperiori omenti membra leno mirabiliter traditus. 539.9. à uertebrarum thorads proceffus, eo-
na tech,deferiptio 35-3.17 recentioribus perperam ead,23 rumq? dudus 75,24
uentriculi anterior pars 357.12. & 316 uertebra 9 25.29 uertebraru thoracis proceffus quot
uentriculi anterior be pofterior faci­ uertebra fuperior, inferiori maior 76» 51
es. 357. interior 368 53. 52 uertebrarum thoracis quandam fu
uentriculianteriori fedi nulla omen uertebram in dorfi medio una utrin pra,infraq? ab alijs fufeipi 72.51
ti partem obduci 494.22 quefufcipí,curoporíuerít 75.35 uerrebras thoracis tredecim ixpius
uentriculi capacitatis 8Ctunicarum uertebram fecunda aliquot fíbifub- occurrere,quam undecim 89.47
examen 5-5-4. s dítíseflemaíorem 53.49 uertebras dorii neiftentia ligameta*
uentriculi eximendi ratio,in Anato- uertebra, g j 'qv(/lu te i 167.31 quxre, Dorfi uert*
mc 553-38 quot. 152.39 uertebras ginglymo articulari quo
uentriculiforma^9o.3.inde.&5oó.8 uertebrarum appendices.748.inde. modoaueteribusduftum 15.it
uetricuh fundus,an carnoiior 392.10 & 70. J7 uertebras in pueris pluribuseoftare
uentriculihiftoria 389*30 uertebrarum coartículatío 59.23 offibus 7I,j
uentriculimunus ¿s^.f-be 493.55 uertebrarum corpus 57.3 uertebrum 9.2$
uentriculi muntjs qui fubferuiàt par uertebram corporíbus exporrecío- uerticis os finiftrum 55.4?
tes ei accumbentes,atcj3 ita illius-ad rum examen 503.27 uerticis offa. 21.32. be23.11. be 29.55.
alias partes contatftus 494.12 uertebrarum in compíngendo feele eorumcp circumfcriptio. 30,4.
uentriculi nerui 493.1a. eorumcpu- to applicano cuiufmodi effe debe bC166, 33
fus ead.31 at 150.32 uerricis offium fitus 23.15
uentriculi nutrimentum cuiufmodi uertebrarum in fenibus nexus 71.13 uerticis fedemurendi,auc tenebran
494- 3 uertebrarum ínter fe differentiae. 58. di temeritas 54.55
uentriculi ocfto facultates* 493,55. 46. inde uerticis finus 54.55
8^494. 6 uertebrarum nexus uarius 15.n uerticulum 9.30
uentriculi orificia 355-*5-. be 366.19, uertebrarum omnium articulationis uerticuli 157.32
be 390.5,21. eorundem non par am ratio 75.44.inde uefcetquid 333.9
plitudo. ead.41 uertebrarum proceffus 8.1s. tranf- ueficaurinx receptaculum,eiusq3 fi­
uentriculi fuperius orificium 370.15 uerfi 59.20 tus ac forma. 517- 41.50. fubftatiaac
ad Ventriculi inferioris orificwglan uertebrarum fpina 59.1 fibrx. 518.2. ucnx,arterix be nerui
dulofa caro cuiufmodi 39i.2.inde ucrtebrai ü ceruicis corpora quomo ead. 2$
uentriculi protuberas in oritiajs fub docommittantur. 59.42.1'nde ueficx cauitatis delineatio 380.14
ftantia.391.i8. eiusufus. ead.25- uertebrarum ceruicis delineado. 50. ueficx ceruicem ambiens mufculus
uentriculios inferius,cur fuperiori deferiptio 54.35. inde 372. be 374.1. be 226.34. be 225.2s*
archus, ÒCquanta eiufdem ampli­ uertebrarii ceruicis proceffuii tranC eiufdem deferiptio. * 227.44. in
tude in quibufdam 390.41.inde uerforum natura. 53.55. foramen. uiris ibid. in mulieribus.ead. 51*
uentriculi quantitas 391*33 69.4 *T- numerus. 70.12, laterum ufus.ead.55. adminiftratio.229.2g-
uentriculi fedis deferiptio. 355.17.bC foramina ead,29 delineatio in uiris. 225.34.8i225.23*
fig u ra - ;S o uertebrx ceruia's prim * deferiptio* inmulieribus 227.41
uentriculi fitus 389-jy. ciufilemexa 54.35.46. qualis in canibus. ead* ueficx fitus delineatio, 370.be371,36*
men 5-51.14 51. íecüdx tubera. 55.8. 8¿dens. & 37*
uentriculi fubftantia,forma,ac timi- ead.28.be 68.13. inde,earundemSi ueficx fundus 336-be 337-11
. i t un 338,14 reliquarum proceffus quales. ead„ ueficx tunica,cur durior 51s *¡6
uentriculi fubftantia,quibus forme- >9. inde per rotum ueftigium 14s. 35
tur tunicis 39»,44.inde uertebrarum colli,lumbomm,&:tho
ueficxceruicis mufeuli, ipfiuscp uefil
uentriculi fuperfiries 391.2s racis foramina uariarc. 70.29,inde ex fundi,beceruicis exame.555.44
uentriculi tunicaru feries, numerus, uertebrarum colli proceffus 75.15 ueficx ceruicis pars uteri ceruiri in-
ac natura 367.42 uertebrx coftarum,&: thoracis 55.52
uentriculi uenarum munus. 493.x, uertebrarum Iumborum delineation ffrta 381.32
ucficx Ceruicis per glandofuin cor­
inde. fiCarteriarum ead.5 77- deferiptio 73.5. inde pus tranfitus 525.25
uentriculum nullis cellulis abunda- uertebrarum lumbofum numerus*
re ucficx ceruicis femini urinxen com­
i 9i*3<S 7S*8t corpora*ead»u. foramina. munis deli'ncauo
uefitfg
 I N D E X *
irefìcae ceruicis fca colli no cadcm ini umbilici uena in iecur porrecda. 356.
uteriacetabulorum examen. 553.2*
Uiris di mulieribus ratio 519.24 di 357* ^ 2 uteri acetabulorum ratio cuiufmodi
uefìcae collo adnati corporis glando^ umbilici uena iecur peritona?o con. 539»
fi ufus 526.33 necdi 507*52 uteri canini di uaccini delineàtio23
Ueficafcum feminartjs organis exe- umbilicumnon efie corporis mediii
1 «fìae delineàtio. 374 3S9 * 382»
39 uteri ceruix an multis di orbiculari-
i.a
weficae di uteri forma quatenus cade in Vmbilicum pertinentium uenaru
busmufculisintertexta 535,10
( & 378
' S & 3S ’ di arteriarum feries
ueflcae di uteri fìtus delineàtio. 377^ ungues calente aqua auferendi ra*
54320 uteri ceruicis delineado
373
uteri ceruicis ratio 537»44
ueftigium
tienila os
168.54 uo . 158*13 uteri ceruicis fubdantia
167.4a ungues ex quibus gignantun 150. n uteri cornua 53;»i
uefpertilionu alis fìmiles proceiTus. ungues fenfusornnisexpertcs. 150.91 uteri cornua in homme, Galenifig- *, ^ ^ 2-35
J 21.33. &23.Ì5.&25.51.&167.7 unguium eadem quae cartilaginum mentunt 236.14
«ini mudi Ferueds ad iecoris fangui fubflantia
fiibdantia 4.46 uteri muliebris cornua quid ab alio
fìcadonem comparano 508.1s unguiufigura di defcriptio. 149-34* rum animandüm cornibus diffe- díffie
tlirginalisdicfìauena 293-30 43. ufusjacnatura.51* nexus. 150.1 rant 533 6
uirile Femen primariu hominis prim unguium nerui. 150.7. di incremen uteri cum illa peritoneo alliganbus
cipium 520,38 ta ead. 13 membranís delineado 3So. i4
uirilis mèbri ftrudura. uide, Penis, unionum à quodam deglutitorum uteri cum mamiliis con for dum. 544,
uirorum capita à mulieru capitibus hidoria 390.49 43; di 546.45
non perpetuò futuris uariare. 26. uocis generano cuiufmodi 57S.7 uteri di ueficar fìtus delineado. 377*
47. inde uocismateria 62.56. optima quae ài 37s
iiirreus humor dùfFus 646.51 533. 2 uteri ac uefìca? fìtus qui obferuadus.
uitcaquibufda didafoetu inuoluens uocis organum praecipuum afpera 557.22. Sform a ead. 43
membrana 543*4 arteria 577.2.50 uteri fcecu turgidi delineado 331.40
V I T V S T R I T O N I V S Athe- uocis organum pra?cipuum, laryn» uteri torma delineata. ¿$u &530.
fìnus 538*13 gis lingula 154*47 35. curArabibus quadrata dieta,
Uiuorum fecfìionis ratio, &C quid ea uocis organum praecipuumquodiit ead. " 47
praeftet 658.27 iuxta Galenum 261.33 uteri in fundum OCceruicem diuifìo
ulna quid iio.5g. 8£i68-3-5*10 uocis plecfìrum gargareon 580.30 529. ^ „
ulnae ad brachiale duifìus, inferio» uocem no edere collo carentia» 62.57 uteri fundus puellis minor. 533.36*
riscpipiìus fèdis hiftoria. iui.inde uolae mediae fuperdrata carneafub- ceruixmollior 535*H
iilnaead humeru articulatio,ipfiuscp dbantiadeferipta 3 °3*44 uteri fundios omento c5primi.4959
hic procefluu di finus defcriptio* uoluulus cuiufmodi íntedínü.499.7 uteri fundi oris ad ceruicis os prola-
iio.53. & " r inde zz«xàs meatus,eiusep ratio f4i-zí• pílis 530.7
ulnxad humeri orbita flexus 106.10 urina ferofus humor 5H- 31 uteri fundí os,quibusín pudendum
uln^appedix.8.3. eiufdem pro cefi- d¿ Vrínae excoladone medícorum foleat propendere 533-33
# 8;5°
commentum 515*4^’ uteri fundí oríficíum 330,14. cuíuf*
fus
ulna; cum radio córinexus cuiufmo- urín^ foetus meatus. 35710.8¿ 356.S¿ modi 53211
37s.17. &518.36 uteri fundí fìnus. 530.56, cuiufmodi
ili animalib.aliquot. 11^9.inde
ulna? delineàtio. 108. di defcriptio. urinam foetus deducenus meatus ra «i* 30 .
tío 542*25 uteri fundi fubfìantia 533.46
109.5. Urinse feminicp communis meatus.
*n^e * uteri interna fuperficies cuiufmodi
523.22, eiufdem feparadexemplu.
ulna? procefius anterior &poiterior
53l* 53
109. 529. ^ 23 uteri muliebris ab alíoru animalium
tìln.T proceiìus, Lo^vcu, 106.17
U1nae proceifibus nulli appendices
urinam e renibus in ueficá deducen
i U U U I V * ------------------------ -- -------- ------
uteris differentia 530 32
tiummeatuum híftoría.518.43. eo- uterímulíebrís magnítudo. 533*16*
3. 19~ rundemartíficíofaínfertío 519.9 3Si
ulnae fecundum ipfìus longitudine
urínam uefíoe deferentíü meatuum uterimufeuli 536.36
forma, di impreffiones quaedam.
delineado.379.10.36. Si 378 uterí mulíebrís mufculcrum deferí-
112.20. eiufdem cognofcendar uti- deVnnaríj meatusoperculofigmen pdo. 236.7.funcfdo. ead. 17. ad-
litas.ead. . ,!2 tumquorundam 516.46 míníftratío ead.43
ulnae finus humeri rotulam excipies urinaríorum meatuum ad uefícam uterí officíum, ípíius^ conformatio
IO9.
ulnae (ubilantia fblida,8£c.
28
ii5»ir
examen 556.^3 nísratio 537*?
urinaríorum meatuum ín mullere uterí oríficíum ín coítunon femper
umbilicus Veneris herba ^ 539*27 exam€fl 55748 aperírí.532.20. nec^ penemeoexci
umbilicus an corporis mediu. 595**5 urinaríorum meatuu principia decía pí 30
umbilici figura di defcriptio. 3V •»7* rantes figura 371 5o uterí os, Q¿uterí ceruicis os, no ídem
QJ
de V fu partium libri ex aliorum fen t t 2- _ 14
tenda à Galeno confcripti 35°*4
umbilici à peritonaeo liberati figura uteri fedem di ceruicem petentiu ue-
35Ó. . . & 557*2 narum examen
uterus muliebris di afinx, acetabu­ 557 35
ymbiliciuaforu adminiftratio. 549*
57. eorundem praefecdio.550.31.
lorum expers 54°*9
uteri fìtus,partiumcp uicinarum con
tacfìus 529.41. inde
uterus qualis in nonpraegnantibus.
eorundem progreffus, ac nodi cu­
52 9.53.inimpriegnatis.53o*25*in^c
iufmodi .333.42. exeodemprada- uterus quibus partibus adnaicatur,
uteri fìtus quatenus foetuu fexusra-
tioneuariet 53°
gia ead. di quas folum tangac 536.32 uteri fìtus ratio. 537.6. ítem formse*
umbihci uaforii una cuin foetus in- uteri acetabula uere qu^, di quae pri ead. «i* magnítudínís. 15* fub-
uoluchs, examen 558*21 mo,fecundo di tertio, ita nuncupa flantiæ. 19. fuperficiei di nexus.
um bilici uena?arteria. quaere,V ena,
u 53 9,19*3^*in^e
32. orifìci] fundí 39
arteria, uteri

i
 I N D E X ,
uterí fuperfícies cuiufmodi 5$o.?o uuea dtcfía túnica 547.44 v rcferentis oífis figura
uterí teftcs jzo.i z uueacurprogargareone fso.ij 244.32
uterí túnicas VVOLPHANGI HERVVORT túnica Grascís dída3qUíe
uterí túnicas ínteríoris fibras cuiuf- patrícíj Augufhnilaus jy.jj . Í7°* 29
modi iT34‘48 X os ff*34> 167. zs
uterí uenas dearterías,feminaliumcp lepóos in perore loca^ C'i'tteic/ÍHs futura i66.z$
organorum conftrudío. «?. 21» tumos 93.2 T
£¿535* io gicpo<l<An:cartílago ab ¿m A c& Zachd ^^.4l
uterí uenarum dC arteríaruminfoe- fima pecloris oflis fede zeudech . 30.34*
tusínuolucrumímplexus j 4 í.3? eduda 157,4 6 de 155. jj
Uterí uenarum de arteríarum ratío Y zíphac,zímphac» 335-*
ftS. AA#a<yí«c dídus humor 52
urcrum humanum nunquam fpe- 647. ^ s zírbuSjZirbus adípínus 494 39
dalle Galenum 5-32.43 V</lltTO<l</lHg 649.22 (ÚyHúíKt d e ^VyúlXKTK 1.37* & 33.13*
Utero lcuíus gercdo, quomodo pro^ v<?«Jig os» 1.39.8¿ 11.5-5. (vyémeret? {vywfrt offa, & (vyúf/l^
ípexerítmulíeríbus Natura 132.1 d£ff.34» de 167.z6 l 67 * 8

I N D I C I S FINIS*.

SERIES CHARTARVM.

* a b c d e f g h í k l m n o p q r s t u x y z A B C D E F G H l K L M N O P Q. R 8
T v x y z Aa Bb c e ü d Ee Ff Gg Hh ií x k l 1 Mm

Qmiies temió ncs^practer m 8¿ M m quaterníones.Cxterumínm propter infutamextrarelíquas

chartas figuram quaterníone,obíeruabis ícmífolíum ídeoíníedum, utexímagíníbusípfiímpreílisua
rías portíuaculas, infuta: illic figura: commíttí queant»Síc8¿ p, propter
ínfuendam figuram 3trierní o cfficítur*
 A S I L E AE, EX O F F I C I -
N^A I O N N NI S O T O R I N I ,
iN nno falutts repar atœ M D X l I 1 1.
ì M etije lutilo*
* ö :?

■V-
\
£
I

f N