Está en la página 1de 5

INVESTIGACIÓN EN LA FAMILIA (MINK’A)

Año: Segundo año de formación inicial de maestros

Especialidad: Educación Primaria Comunitaria Vocacional

Tema: Mink’a

Objetivo holístico

Fortalecemos el desarrollo de la lengua originaria oral-escrita, practicando la armonía y la


relacionalidad, a partir de saberes y conocimientos de la nación quechua, produciendo
textos y respetando las normas lingüísticas, para desarrollar la comunicación oral y escrita
con naturalidad, precisión y fluidez.

Practica

Actividad 1

Llawar ayllunchikpi mink’amanta rimanarikuna (Dialogo en la familia de la mink’a alguna


vez participo).

Teoría

Actividad 2

Kay qillqasqata ñawirinachik. (Hacemos un lectura de mink’a)


SARA TARPUY mink’a

Sarata tarpunapaqqa ñawapaqtaqa


karu jallp’a kaptinqa iskay, kimsa
yuntata mink’akamuna chaymantaqa
wiyiman tuta paqarin mikhuchina,
chaymantaqa mamaqa tutamanta
jatariytawan mikhunata wakichinan
tiyan, wiyi saqsasqaña kaptintaq sara
chakramanqa yunta qhatirisqa rina,
taqllata ima apana, chaymanta
manaraqa chakrata llamk’ayta
qallarichkaspaqa pachamamaman
q’uwakuna, qhari warmi kunan
p’unchay tarpukusaqku nispa allintataq puquchipuwasaqku nispa qunqurchakikuspa
pachamamamanta mañakuna.

Chaymanta runa masikuna mink’aman yuntankuwan chayamunku, chaypi chakrayuq


runaqa kukata thaqlaykuna, aqhata jaywarina yanapaway kunan p’unchaw sara tarpuyta
nispa.

Ñawpaqpiqa wachu wachuta sapa yuntawan jap’iykunku, chaytaqa niyku yapuy, chay
tukuytawantaq, wakin sara mink’apiqa khuskan p’unchayna kaptinqa mikhunata mikhunku,
mirinta nispa, chaypiqa juk llikllapi qurpata thallinku sara mut’ita, khuskuska phiritawan
tukuy laya saramanta khuskuska phiritaqa ruwanku, chaymanta sara pilasqa uchuta k’aspi
chuwapi t’uru chuwapi llamk’aqkunaman qaranku, ajinamanta mirintaqa tukukun.

Chaymanata sara mujuman llimphu chimpaykuspa mulli laqhiwan sara mujuta piqtiykunku,
chaywanqa sara mana jallp’a ukhupi khurunanpaq mulliqa jayachan, ajinamanta llimphu
chaypi aqhawan sumaqta ch’allaykunku. Ajinallamantataq yuntakunamanpis sara chuqlluta
mikhuchinku, waqranmantaq llama untuta k’askachinku qam kaptiyki sarata tarpuchkayku
nispa, runa masikunamanpis makinkuman llama untuta k’askachinku.

Chaymanta sara surk’aq sayaykunku. Warmikunaqa sara mujuta musuq llikllankupi


wakichikunku chaymanta surk’itapi sara mujutaqa t’akanku.
Wakin runakunataq chay khulanawan llusk’itata saqinku mana p’isqu thawinanpaq yaku
qarpaptinku chay patata
juñananpaq, wawakunataq
lakawa mujuta churanku, chay
wanu wanu chiqanpi, chaywanqa
sumaqta lakawaqa puqun.

Tukuy paykunaqa mink’api jatun


juch’uy sumaqta yanapanakunku.

Chay tarpuy tukukusqantawantaq


chaqra kantupi aqhata
sumaqmanta muruq’uspi
upyarinku, wakinqa qirupi ima
upyarinku.

Chaymanta sara tarpuchik runaqa wasinman mink’an llimphu rinankuta, chaypiqa sumapta
machanankukaman upyarinku. Qayantintaq tutamanta kanka muyurin chaymanta mikhuyta
mikhullankutaq. Ajinamanta tukuy chakramanqa lastrapaq kutiykullankutaq, chay
llastrapaqa chhurki sach’ata k’utuspa chaywan qhatatanku sumaq llusk’itata chakra
llamk’asqataqa saqinku. Ajinata sarata tarpiuy jaqay San Lucas ayllukunapi tarpunku.

Qillqaq: Marcelino Flores Alejandro

SARAP SUTINKUNA

Unayqa achhka sara qhichwa ayllupiqa puquq, kunanqa pisimanta pisi chinkariyta
qallarichkan, manaña sara mujukunapis tarikuchkanchu, chaywampis kay sarakunallataña
apaykachayku:

Q’illu sara, Ch’ullpi sara, Kulli sara, Muruch’i sara, Qhaywa sara, uqi sara, jaski sara, yuriñu
sara, pampa sara, sukicha sara, aysuma sara, piriku sara, yuraq sara, waltaku sara,
Valoración

Actividad 3

Kay chhakrusqa simipi 14 simikunata mask’arinachik. (busquemos 14 palabras )

T W A LL R I U PH I R I A Y C A Y M
H
Q’ I LL U U R K U LL I LL A M P U U
A
A R CHH K Q S I N A A I W S T Y N
LL
R T’ I A T A R T M Y M M U R U CH’
I
U U J T T K’ I U P’ S A R K U R U
K
LL Y A L R KH P I CH U LL P I T’ A S
’ Q
A Q H A Y W A P U M U U C U Q U
H I
W T M W N K M U Q A LL Q A N C A
H P
I I M A N K P A Y L A Y R A M P
M
CH W CHH U T J A S K I Y U A Y P I
U
U U S A S A P A LL I K LL A M A U CH

Sirisqanmanta ayasqanmanta
q’illu pampa
ch’ullpi sukicha
kulli aysuma
muruch’i piriku
qhaywa yuraq
uqi waltaku
jaski
yuriñu
Producción
Actividad 4

Sapa juk ñuqanchik mink’amanta juk raphita qillqarinachik. (Producimos un relato de


mink’a minima una plana).

Actividad 5

Ñuqanchikñataq juk chhaqrusqa simita chay mink’a qillqasqanchikmanta wakichinachik


(realicemos sopa de letras desde nuestra producción de mink’a)

CRITERIOS DE EVALUACIÓN

 Yachaykunata mink’amanta mask’ana (Investiga desde la mink’a en la familia)


 Sara tarpuy mink’a qillqasqata ñawinachik. Hace lectura de la siembra de maíz
 Chhaqrusqa simikunapi sara sutinkunata mask’ana. (En sopa de letras busquemos
los nombres de maíz)
 Yachay mask’asqanchik mink’amanta juk raphita qillqarinachik. (Produce un relato
de mink’a)
 Chhaqrusqa simita ruwarinachik (Realiza sopa de letras)

PUQUYKUNATA RIKUCHIY. PRODUCTOS A PRESENTAR

Primera semana: de 23 a 29 de marzo

1. Mink’amanta rimanakuta 3 ch’ininitajina video nisqata apachimunki. (Una


conversación de mink’a de 3 minutos en video clic).
2. Yachay mask’asqanchik mink’amanta juk raphita qillqarinachik. (Produce un relato
de mink’a)
3. Chhaqrusqa simita chay mink’amanta ruwarinachik (Realiza sopa de letras desde
su investigación)

También podría gustarte