Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Letra D
Letra D
DACTLICO
licus
,,
dact
226
,,
aleat
r.- Perteneciente
al juego de: ,, aleatorius.- Jugar a los: , , , , , , , ,
, (con otro)
alea,talis,taxillis,calculis,
tesseris ludo.- Dados para jugar:
,, tali lusorii.- Sonido
que producen al ser arrojados a la
tabla en el juego: ,,
tesserarum sonitus.- Dado caso que,
en el caso de que (conj.)
quandoquidem.- Dado,que se puede
donar,donado: ,, datus
DADOR,dadora (de todo): ,,
; ,, dator; ,,
,, omnium largitrix,datrix
DAGA: `,,; ,,, si
ca.- Que pelea con: ,
sica pugnans
DAMAS (juego): ,,;
,, ludus latrunculorum,lu
sus scruporum.-J
gar a las:
, , latrunculis
ludo,ludo aleis,calculis.- Que fabri
ca juegos de: ,, calculorum confector.- Que juega a las:
,,; ,,
qui ludit scrupis,calculis,aleis
DNAO: ,,
danaus
DANO: ,,;-,,
noxius,damnosus
DANZAR: , , ,
, ,
, ,- choros duco,tripudio,salto.- Antes o delante:
praesulto.- En coro a comps
una cum choro moveor
ad numerum.- Junto a:
choreas agito juxta.- Y saltar
juntamente: una salto
et tripudio
DAADO: ,,; ,,
,, damno affectus,damnum
passus,laesus
DAAR: (),,,
,; ,,
(-),, ,
,
(,),
,
, , , ,, ,-,
, , ,
,-, , , , , ,
,
(,
)
noceo,saucio, laedo, dolore afficio,
damno,damnum infero,lacesso.- Ser
daado: laedor.- Que
daa levemente: ,,
227
suppeditatio.- Benignamente:
, praebeo.- Juntamen
te: simul do.- Dado con la
mano: ,,
manu datus.Deseo de dar ,, studium
donandi.Propenso
a
dar:
,,
ad dandum propensus.Duro para dar: ,, qui
non libenter impertitur.- El acto de
dar: ,, praebitio
El primero: do prior.- El
que da: ,, dator.- Fcil de
dar: ,, facilis ad
impartiendum.- La que se ha de dar a
la vez: simul danda.Que da cincuenta por uno: ,, (,,) quinqua
genarium fructum fundens.- Que da
con larga mano: ,,
, larga manu dans.- Que da muchas
cosas: ,, multa donans
Que puede darse: ,, qui dari
potest
DAOSO: ,,; ,
,; ,,;
,; ,,; ,,
; ,,; ,,
; ,,; ,,;
,,; ,,;,,
,, noxius, damnosus,nocuus perniciosus,exitialis> Altamente: ,, omnino excitialis.- Muy daoso: ,
valde damnosus
DAR: (,,),
, , ,, , ( ), ,
, , , , , , ,
, , do,praebeo,
largior, impertio,dono.- A su vez:
vicissim do.- Acto de
dar lo necesario: ,,
DARDO: ,,; ,,;
,,; ,,; ,
; ,,,; ,
; ,.; ,,; ,,; ,,; ,
,; ,,; ,,;
,,; ,,;
,;
,,;
,,;
,, jaculum,spiculum,gaesum
pilum,sagitta,telum.Accin
de
tirar dardos: ,,
-,, telorum emissio.- Cual
quier cosa arrojadiza ,,
228
(-,-),
,
jaculor,jacula mitto in
Atravesar con: telis
confodere.- Disparar dardos: jaculor.- Extraer los dardos:
tela extraho.- Herir con:
saunio percutio.- Lanzar
dardos lejos antes de la pelea: eminus jaculor ante pugnam.-Ser oprimido con nuevos dardos:
insuper jaculis con
ficior.- Tirar dardos hacia: adjaculor.- Tirar dardos:
jaculor.- Tirar el dardo:
telum emitto.- Vencer en
el tiro del dardo:
longe jaculor supra.- Especie de
dardo militar: ,, teli militaris genus
DESAGRADAR:
displiceo
DTIL:
,
,,;
,,; ,,
fructus qui spathe clauditur (que se
cierra en forma de esptula),palmae
fructus involucrum.- Palmera:
, palma.- Hecho de dtiles de
palma: ,,
e palmae
dactylic confectus
() debeo.- Adems: ,
-, , ,
,; ,,;,,,
; ,,,; ,,;
,,; ,,; ,,; ,,; ,
,; ,,;
,; ,,; ,,
,, imbecillus,infirmus,debilis,imbecillis.- De nimo dbil:
remisso animo.- De nimo ms
dbil: supino ac remisso
magis animo.- Dbiles,que no soportan la carga: infirmiores
Enteramente dbil: ,,
omnino infirmus.- Ms dbil: ,
, (),,,;
manu debilior.- Muy dbil:
229
,,; ,,
longe inferior viribus,ex omni parte
debilis.- Por la mucha edad: ,, aetate provecta infirmus
Ser dbil: , ,
, infirmus sum
DEBILIDAD: ,,; ,,; ,,; ,
,; ,,; ,
,; ,, vigoris remi
ssio,infirmitas,debilitas,gracilitas
languor.- Salud deficiente: ,
,,,; ,
adversa valetudo
DECADO,algo: ,,
ssior
DECLOGO: ,,
DEBILITAR: , , , , ,
,-, ,
, debilito,exteneuo,
emacio, enervatio,infirmum reddo.Capaz de debilitar: ,,
extenuandi vim habens.- Con placeres
deliciis frango.- Que debilita enteramente: ,,,
qui omnino languescit.- Debilitarse:
, , ,
debilitor,languesco.- Que
empieza a debilitarse:
, languescere incipiens.- Que ha
ce debilitarse: ., vim
habens debilitandi
DBILMENTE: , debi
liter,remisse
DECANO: ,,
mus
vetustissi-
DECENCIA: ,,; ,,
honestas.-Portarse con:
honeste
me
fero
DECENIO ,,;
, decennium
DECENTE: ,,; ,,
; ,,; ,,;
,,; ,, de
cens,decorus.-Conveniente:,
decens.- Decentemente:
decenter.- Lo decente: ,,
decens,decorum.- Lo que es decen
te: ,, decet
debitum
dekas,decuria
DECAER: , ,
(-),
,
deficio,paulatim deficio
decido.- De nimo: ,
(),, ,
, animo decido,des
ter,decore,ut decet
DECEMVIRATO: ,,
Decalogus
DECENAL: ,,; ,
, decennnalis.- Decenal,que
cuenta diez sementeras: ,
, decennalis,qui decem stationes tulit
demi
DECAIMIENTO: ,, languor
De nimo: ,,;
, animi aegritudo,demissio
DEBILITAMIENTO: ,,
enervatio
DBITO: ,,
decem an-
DECENTEMENTE: , ,
, , ,
, rite,decen
viratus
DECEMVIRO: ,,-
decem
230
,, decemvir.- Decemviros
en Atenas para el arreglo de ventas
y alquileres: ,, decemviri venditionibus et elocationibus pu
blicis praepositi
tione,libere,audacter.- Adems:
,,,
insuper dico.- Antes: praedico.- An ms:
insuper
dico.- Con otro: simul dico
Con otros: simul dico.Cosas nunca odas: ino
pinata loquor.- De antemano: ,, ante praedico.- Decir ms: insuper
dico.- Dos veces o de dos modos:
, bis dico,duo
bus modis effero.- El primero:
primus dico.- En pocas
palabras: summatim dico.En pblico:
praedico.Gozar de igual derecho de decir:
par dicendi jure fruor.- Gran
des cosas: grandia dico
Hacer,decir en comn: communi
ter dico o facio.- Decir que no:
nego.- Segunda vez:
iterum dico.- Tener ganas de decir:
dicere cupio.- Una y otra vez
iterum atque iterum dico
Debe decirse: dicendum est
Que no debe decirse: ,,
non dicendum.- Decirlo, para
decirlo de una vez, en una palabra:
, ( )
ut breviter dicam.- Que dice lo
mismo: ,, idem dicens
Decir lo mismo :
idem
dico.- Que ha de ser dicho: ,
(),,,,
(),, (),
(),,
,, , , ,, , , dico,loquor,nuncupo.- Adems con
buen lenguaje,libertad y valor:
insuper dico recta ora
231
,, bellum perficiens
DECLAMACIN`,, declamatio
DECLAMAR:` declamo.- Con un
discurso continuado: perpetua oratione declamo.- El que decla
ma: ,, qui declamat
DECISIVO ,, decretorius
DECLARACIN:
,,;
,,; ,, de
claratio.- Jurada: ,, abjuratio.- Pblica: ,,
pulica declaratio
DECOLORACIN: ,, decoloratio
DECORACIN:,,; ,, decoramen,coronamentum
Ms exquisita: ,, decoratio exquisitior
DECLARADO,no declarado: ,
, non declaratus
DECORAR:
DECLARANTE: ,, anuntians
DECORO: ,,;
, decus,decor.- Con decoro:
DECLARAR: , , ,
, , ,
, , (, ), (), , , , , , , declaro,manifesto,denuntio,nuncupo,ostendo.- Indirectamente
submanifesto.- Se ha decla
rar antes: praecipiendum
est.- Apto para declarar: ,
, aptus ad declarandum
DELCARATIVO: ,,
tiativus
DECLINACIN: ,,
xio
decoro
DECOROSAMENTE: ,
decore
DECOROSO: ,,; ,
,; ,, decorus,speciosus.- Es decoroso: decet
Lo decoroso: ,, decorum.- Muy decoroso: ,,
maxime decorus.- Ser decoroso:
, decorus sum in
enundefle
DECLINAR: , ,
(,,) declino
Juntamente:
simul
declino
DECRECER: , decresco
Juntamente: ,- simul decresco
DECRECIENTE: ,, decrescens.- Como cola de ratn: ,
,
in acutum desinens velut
cauda muris
DECLIVE: ,,
,,,,
;,,; ,, ver
gens in,devergens,declivis.- Sust.
,,; ,, decli
vitas.- Por todas partes:
, undaqueque declivis
DECRECIMIENTO: ,,
mentum
decre
DECRPITO: ,,;
232
,,; ,
,; ,, decrepitus
Que tiene un pie en el sepulcro:
,,, capularis senex iam
mittendus in sepulchrum
DECREPITUD: ,,
crepita
DECRETO: `,,; ,,
,,; ,,;
,,; ,,;
,,; ,,; ,
,; ,,;
,,
decretum.- Anticipado:
,, ante decretum.- De
poco inters: ,, vile
decretum.Decretos:
.;
,,; ,, placita,decreta,consulta
aetas de
DECRETADO: ,, consultus.Est
decretado:
statutum est
DECRETAR: , , , , decre
tum facio,decerno.- Se decreta: prius decernitur.- Decretar
antes: ,-,-,
- ante decerno.- Aadir a lo
decretado: insuper decer
no.- Contra lo justo: ,
-,- praeter aequum statuo
DECURIAL: ,,
DECURIA: ,; ,,
decuriae,decuria.- Jefe de:
,, decuriarum princeps.De la misma decuria: ,,
ejusdem decuriae
DEDO: ,,; ,,
digitus.- Anular: ,,
annularis digitus.- Auricular: auricularis digitus.Pulgar: ,, pollex.Articulacin de los: ,,
digiti articulus.- De dedos largos:
,, cui longi sunt
digiti.- De dedos rojos: ,, rubeos habens digitos
De seis dedos: ,, sex
digitos habens.- Dividido en cinco
dedos: ,, in quinos digitos divisus.- El que tiene los
dedos vueltos hacia atrs:
,, digitos retro inversos
habens.- El que tiene un dedo de
ms: ,, cui digi
tus unus supra numerum est.- Espa
cio entre el dedo plice y el medio:
spatium inter pollicem et medium digitum.- Espacio del dedo ndice al ltimo,geme: ,
spatium a digito indice ad usque
minimum.- Falanges de los: ,
,; ,, digitorum
ossa.- La punta del dedo: ,,
summa pars digiti.- Lo
que tiene cinco dedos:
decurialis
decurio
digitale
DDALO: ,,; ,,
daedalus.- Ddalo: ,
Daedalus
DEDICACIN: ,,; ,,; ,,;
,,; ,, dedi
catio,consecratio
DEDICAR: , , ,
, , dedico.dico.- Todo dedicado a: ,, summa vi intentus
DEDICARSE a: , ,-,, ,
, ,
operam do,deditus sum,
incumbo
233
introducir
los
dedos:
alvum exo
DEFECCIN: ,,
defectio
DEFECTIVO:,, defectivus
DEFECTO: ,,: ,
,; `,, defectus,de
relictio,defectio
DEFECTUOSO: ,,
mancus
DEFENDER: `,`,`,`
,-,- aggesta hu
mo protego.- Con torre: turri defendo.- Con zarzos o enrejados
,
crate munio,instruo
De los males pblicos: de
pello.- Defenderse con su propia len
gua: ,,, qui linguae facundia se defenbdit.- El partido de alguno: eius
partes defendo.- El que est delante
para defender con el escudo: ,; ,, qui stat
ante ad protegendum scuto.- En
juicio: ad crimen respondeo.- En la pelea: in
pugna defendo.- Estar alrededor para
defender:
circumsto ad
defendendum.- Estar defendido con
234
DEFENDIDO: ,,; ,,
; ,, munitus,tectus
DEFENSA: ,,;`,,;
,,; ,,;
,,; ,,; ,,; ,,;
,,;-,,;-
,; ,,; ,
; ,,; ,,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,
,; ,, defensio
tutamen,patrocinium,propugnaculum,
praesidium,munimentum,tutela,munitio
Defensa comn: ,, commune
patrocinium.- Cosa que se pone para
defensa o proteccin: ,,
tutamen.- De la causa de otro:
,, alterius causae defensio.- De la causa: ,,
causae patrocinium.- Defensa de su
causa: ,,;
,,,, cau
sae suae defensio,causae dictio.- Es
trinae.- En los males y calamidades
pblicas: ,, depuslor
malorum
DEFENSOR: ,,; ,
,; ,,; ,,
; ,,; ,,;
,,; ,,; ,
; ,,;
,; ,,; ,
,; ,,;
, (qui ad latere stat),
,
,;
,,; ,
,; ,,; ,
,,,,
,; ,,;
,,; ,,; ,, qui,quae propugnat,vindex
defensor,patronus,adjutor,deprecator
,propulsator.- Defensora: ,
, tutrix.- Apto para refutar los
delitos: ,, ad diluen
da crimina.- De una doctrina: ,, defensor alicuius doc-
DEFINICIN: ,, definitio
DEFINIDO: `,,
DEFICIENTE: ,
deficiens
235
status
DEFINIDOR:
`,,
DEGLUCIN:
,,
deglutitio
DEGLUTIR: , de
glutio
finitor
DEFINIR (),
(-,),, ,
, , , ,
definio, praefinio.- Adems:
insuper definio.- Difcil
de: ,, difficilis definitu.- Que define: ,, definitivus
DEGOLLAR: ,-,
,, ,
, , ,
,
,
(), , ,
,, ,,
subtus jugulo,jugulo,ante jugulo,jugulum disecco,caput abscindo,
obtrunco,decollo.- Ms:
insuper jugulo.- Recin degolla
do: ,,; ,
,, nuper jugulatus
deformo
DEFORME: ,,; ,
,; ,,
,; ,, ,,; ,,; ,
,, informis,deformis,diormis
facie,aspectu.-Hacer deforme:
deformem facio
DEFORMIDAD: ,,; ,,
,,; ,,; ,, deformitas
DEGRADADO: ,,,
de gradu dignitatis depulsus,loco
suo emotus
DEFRAUDADOR ,,
dator
defrau
DEGRADAR: , ,
dignitatem adimo,e suo
ordine dimoveo, de gradu dignitatis
depellere
DEFRAUDAR: ., , , de
fraudo,fraudo.- A escondidas: , clam defraudo.- Ser
defraudado,quedar:
defraudor
DEGUSTAR:
degener
degusto
DEGENERAR: ,-; ,
(-,); ,
,-, ,
degenero.- Que degenera: ,, degener
DEIDAD: ,,; ,
id quod colitur,deitas
DEIFICACIN: ,,;
236
deificatio (apothosis)
DEIFICAR:
deum facio
DEJACIN: ,, cessatio
DEJADEZ,indiferencia: `,,
DEJAR: , (,,
), , , , , , ,
(), ,,
, ,
(), (-,
,), , ,
, , ,
,
,
,
relinquo,sino,negligo,desino,linquo,
derelinquo,dimitto.- A lo lejos:
procul relinquo.- Debe
dejarse:
sinendum.- Dejar
pasar: praetereo.- De
jar primero: ante dimitto.- Que dej para el da sealado:
,,
qui
excessit
statum praestitutumque diem.- Se
debe dejar:
sinendum est.Que
debe
dejarse:
,,
dimittendus
DELACIN: ,,; ,
delatio.- Calumniosa:
, calumniosa delatio.- Pagar por
la:
praemium
indicii
solvo.- Paga por la: ,,
indicii praemium
DELANTAL: ,,
ventrale
cingulum
DELANTE:,,, ,
, , ,-, ,-,-,
coram,ante.- Ante los pies:
coram,ante pedes.- Delante de (gen.
dat.ac.)
coram.- El que est
delante de los pies: ,,
ante pedes existens.- Estar delante:
,
,
indica
DELATAR,acriminar: ,
(), , , (,),,
, , ,
, defero,indico,accuso,indicium deferre.- Al reo: reum defero.- Antes: ante criminor
DELATOR: ,,; ,
,; ,,; ,
,; ,,; ,,
,,; , (indecl)
,,; ,,;
,,; ,,; ,,; ,, delator
index,auctor.- Calumnioso: ,, calumniosus delator.- Dela
tora: ,, delatrix
DELECTACIN: ,, delectatio
DELEGACIN: ,,
DELEGAR: ,-
delegatio
delego
DELEITABLE: ,,;-,
, delectabilis
DELEITAR: ` (),,,,,,
,, () delec
to,delector,oblecto.- Ms: insuper oblector.- Sobre
237
manera: ,
supra modum delecto.- Algn tanto:
aliquantum delecto
DELEITARSE: (),
, , ,
, , ,
(), ,
DELEITOSO:`, ,
, voluptatem afferens
DELEZNABLE: ,,
fluxus
DELIBERAR: ,-;
, , , ,
delibero.- Despus: post delibero.- En comn:
, (-,
), ,
in communi consilia confero,simul
delibero,una consilio ineo,consilia
simul agito.- Pronto en deliberar:
,,; ,,,
celer in deliberando
DELGADEZ: ,,
, gracilitas,tenuitas
DELGADO:`,`,,
,,,, ,
,;,,; ,,
,,,
,,; ,,,,
o gracilis,macer,exilis,subgracilis.- Ancho y delgado: ,
latus et tenuis.- De cuerpo delgado: ,, qui gracilis
est corpore.- Muy delgado: `
,, pertenuis instar
pili,subgracilis.No
de
mucho
vientre: graciles
DELIBERATIVO: ,,
deliberativus
DELICADAMENTE: ,
, , , tenuiter,delicate.- Vivir delicadamen
te: , delicate,admodum delicate vivo
DELICADEZA: ,,; ,,; ,,;
, teneritudo, exilitas,tenuitas
Criado con delicadeza (a la sombra)
,,,; ,,
delicate educatus,in umbra nutri
DELIBERACIN: ,,;
,,; ,, deliberatio.- Anticipada: ,
238
samente: ,
delicatam vitam ago, in umbram vitam
dego
DELICADO:,,;`,
; ,,; ,,;
,,; ,,; ,
,,; ,,,
; ,,; ,,
,,; ,,; ,,; ,,; ,,
; ,,; ,,;
,,; ,,;
,,; ,, mollis,delicatus,molliter vivens,tener,exilis
Afeminado: ,, effoeminatus,mollis.- Algo delicado: ,, subtenuis.- De cuerpo
delicado y tierno: ,,
, teneri et delicati corporis.Enteramente delicado: ,,
omnino delicatus.-Delicado,hecho
para las buenas mesas: ,
lautuc,bonis epulis instructus
No delicado: ,, non
delicatus.- Vida delicada,regalada:
,, umbratilis vita
DELIGENTSIMAMENTE:
diligentissime
DELICIAS: ,,; ,
,, ,, mollities,deliciae
DELINCUENTE: ,,; ,
,, reus,sons
DELINEACIN: ,,
delineatio
DELINEADO: ,-,,
delineatus.- Bien delineado: ,,
pulchre descriptus
DELINEAR: , ,
, , , ,
delineo,formo,describo
DELINQUIR: , , , ,
delinquo, inique ago.- Con descaro:
vafre scelus admitto
DELIQUIO: ,,; ,, deliquium animi,deliquium
; ,,; ,
,; ,,; ,,; ,, delirium
deliramentum.- Delirio furioso:
,, genus delirii furentis.Que produce el delirio:
, insaniam generans
DELIRAR: , , , , ,
, , ,
,
deliro,desipere.Casi: prope deliro.- Jun
tamente:
simul deliro.Que delira por los aos: ,,
; ,, senio delirans.Que delira: ,,;
,, delirus.-Delirando (adv)
delire
DELITO: ,,; ,
,; ,,; ,,
; ,,; ,,
; ,,; ,
, delictum,nefas,crimen.- Sabe
dor del: ,, culpae cons
cius
DELTA: quarta littera graecorum.- Dar la forma de una:
in formam litterae delta effingo.-
DELIRIO: ,,;
,; ,,; ,,
239
,,
;,,; ,,
,,; ,, demen
tia,judicii defectus,amentia,oblivio
Con demencia: dementer
Enviada por los, dioses:
,, dementia a diis missa
diminutio
DEMAGOGIA: ,,
regimen (gobierno popular)
populi
DEMOCRACIA: ,,;-,
popularis status.- Partidario de
la: ,, publicola.Vivir en: sub populi
regimine vivo
accer-
postulo
DEMARCACIN: ,,; ,,
definitio.- Punto de
partida final (para carreras..)
,, carceres
DEMOLICIN: ,,
tio
disjec
DEMONACO: ,,
niacus
daemo-
DEMASIADO: , nimis,
valde,nimius
DEMENCIA: ,,; ,
,; ,,; ,,
,,; ,,;
,,; ,
mone obsideor.- Ser maltratado por:
a daemone xexor
,,
orator Demosthenes
DEMOSTRABLE: ,,
trabilis
DEMORA: ,,; ,
,; ,,; ,,
mora,cunctatio
demons
240
,, praesignificatio.- Con
demostracin: cum
ostentatione
, ,
fertim
DENSIDAD: ,,; ,
; ,,; ,,;
,,; ,, assi
duitas,densitas.- Falta de:
, laxitas spongiosa
DEMOSTRAR: ,,
- commonstro.-Adems: ,- insuper demonstro.De
antemano:
,
,-
praemonstro.Juntamente: una demonstro.- Primero: prius
demonstro.- Se debe demostrar: subdemonstrandum est.- El
que demuestra ,, ostensor
DENSO:
,,;
,,;
,,;
,,;
,,; ,,;
,,; ,,;
,,; ,,; ,,
; ,,; ,,
,,; ,,; ,,; ,,; ,,
; ,,; ,,
,,
densus.solidus.- No
denso: ,, non densus.Algo denso: ,, (-)
aliquantum densus.- Enteramente denso: ,,; ,
,
omnino densus.- Muy denso:
,, multum densatus.Hacer denso: denso.- Densa
(fem.) ,, densa
DEMOSTRATIVO: , , ,,,
demonstrativus,ostensivus
DEMUDADO, palidecido: ,,
cui color in pallorem vertitur
DENARIO: ,,; ,
,; ,, denarius
DENEGACIN: ,,
tio
inficia
DENGUE:`,,; ,
,,, bullae,monile
DENIGRAR: denigro
DENODADO: ,,
dense, con-
DENTERA: ,,; ,
, pruritum dentium
strenuus
DENTICIN: ,,; ,
, dentitio.- Estar en la denticin: dentes emitto.Padecer en la: dentitione
laboro
DENTFRICO,polvos para limpiar los
dientes: ,,; ,, dentrifricicum,
pulvisciculi quibus dentes fricantur
DENOMINAR: , de
nomino.- Denominado: ,,
appellatus
DENTN,pez: ,,;
,, dentex
DENSAMENTE: , , ,
, , ,, -
241
intus
DENUNCIA: ,,;
,,; ,,; tendo contra aliquem
DENUNCIADO: ,,
tiatus
para..: ,,
corporis dropace
denun
DEPLORABLE: ,,
DENUNCIADOR: ,,;
, (indcl.) ,,; ,, index,nuntiator
DEPONER: (,
),,-,, () depono.Antes: ante depono.En falso: falsum
dico testimonium.- Juntamente:
, una depono
DEPORTACIN: ,,; ,,; ,,: ,, deportatio
DEPILACIN: ,,;
,, pilorum evulsio
DEPILAR: ,
flebilis
DEPILADORA:
,,
pilos evellit
illitio
DEPOSITARIO: ,, inter
ventor (depositario de una garanta
de dinero)
quae
depilo
242
DEPRAVACIN: ,,;
,, pravitas,depravatio
DEPRECACIN: ,,;
,,; ,, depre
catio,adhortatio
DEPRAVADO: ,,;
,, cuius mens est prava
depravatus
DEPRECATORIO: ,,
precatorius
de
DEPREDACIN: ,,;
,, depredatio
,
,
,
,
,
,
deprimo.- Hasta la tierra:
ad terram deprimo
DEPUESTO: ,,
dimissus
DERECHURA,en derechura
recta
DERIVACIN: ,,; ,
, derivatio
DERIVADO:
tivus
,,
DERIVAR: ,
deriva-
derivo
DEROGACIN: ,, antiquatio
DERECHO: ,,; ,
, non tortus rectus.-Estar dere
cho:
rectus sto.- Que
marcha por el camino derecho,rectamente: , ,,
recta via incedens,recta procedens
Derecho,justicia:
,,;
,,; ,,, jus,
justitia.- Derechos judiciales:
,, sportula judicialis
DEROGAR: ,
rogo,contra decerno
ab
DERRAMADO: ,,; ,
;,,; ,, suffu
sus,effusus,fusus.- Largamente: ,, late effusus.- Lo derra
mado: ,, id quod effusum est aliunde.- Muy derramado:
243
DERRAMAMIENTO: ,,;
,,; ,,; ,,
; ,,; ,, infu
sio,effusio,perfusio.- De agua:
,,;-,,
infusio
aquae.- Excesivo: ,
, immodica effusio
DERRAMAR: ,,,
(,,,),, ,,-,,,,
,,,,-, ,
(-),,,
,, (-),,,,,,
,, (),,,
,-,,,
,,,,
, effundo,perfundo,
difluo,dispergo,infundo,fundo,cons
pergo,affundo,profundo.- Alrededor:
,,,
vim fundendi.- Lo que se derrama alrededor: ,,;
, id quod profunditur.- Que
derrama agua: ,, aquam
effundens.- Que derrama mucho: (-,,)
qui multa
effundit.- Que se ha de derramar:
infundendum
nir dos materias derretidas: colliquefacta junto.- Eficaz para derretir: ,, vim liquefaciendi habens.- Que derrite:
,, liquefaciens.-Que derri
te,derretido:,, liquens
liquefactus.- Derretirse:
liquefactum affundo,liques
co.- Que fcilmente se derrite: ,, qui facile colliquescit
DERRAMARSE: (,
),, diffundor
DERREDOR: en derredor:
circuitu
DERRIBAR:`, , ,
,, ,
,, , ,
, , , ,
,, , subver
to,everto,jacio,subruo,prosterno.Derribar de una zancadilla: calce peto.- Hacer caer: supplanto.- A golpes:
decutio.- Con el pie:
supplanto.- Con rudo:
cum sonitu everto.- De su puesto
in
DERRETIDO: ,,; ,,
liquefactus
DERRETIR: ,,,,,,, liquefacio,conflo,liquesco.- Con:
simul liquefacio.- Del todo:
liquefacio.- Por disolucin: colliquefacio.- Reu-
244
De carcter: ,,
animo
ocultamente: ,
clam e statu suo aliquid dejicio.Echar por tierra: subverto
Juntamente: , simul dejicio,una dejicio.- Los
muros: muros everto.Metiendo el pie: supposito crure dejicio.- Por tierra:
DESACONSEJADO: ,
,,,
,, inconsultus,expers
consilii
DESACOSTUMBRADO:
,,;
, assuetus.- Estar..:
por insuetus sum
DESACOSTUMBRAR: ,
desuefacio
DESACOSTUMBRARSE: (
,) desisco,desuesco
DESAFECTO: ,,
dilapido bona
DERROTAR: , , debello
DESAGRADAR: ,,,
, () displiceo,infesto,improbor
,,
DESAGRADO: ,,
DESABRIDO: ,,; ,
, acerbus,acris gustu vel sapore
centia
displi-
DESAIRE: ,,; ,
, negligentia
DESALIADAMENTE:
condite
desino
DERROTA: `,`,,;,,
,, clades.- Completa derrota
,-,, tota pernicies
Del enemigo: ,, de
bellatio.- En la guerra: ,,
clades belli
DESVERGONZADO:
vafer
aversus
DESAFICIONARSE:
studium
proruo
DERROCHADOR: ,, dilar
gitor
DERROCHAR: a
acerbus
in-
DESALIADO: ,,
,,; ,,;
,,;
,;
,,; ,,; ,,
non cu-
245
;
,,;
,,;
,, inornatus,squallidus
incompositus,inconditus,incomptus,
curam pulchritudinis negligens.- Muy
desaliado: ,
valde
hirsutus
reprobandus
desaprobado)
DESAPROVECHAR:
proficio
parum
DESARMAR: , exarmo
Ser desarmado: exarmor
DESARRAIGADO: ,,,
radicem non habens, absque radice.- Que no tiene races: ,
, radice carens
DESAMPARAR: ,,
destituo,solum relinquo.- Que desampara a sus compaeros de navegacin:
,, desertor sociorum
nautarum
DESARRAIGAR: `,
radicibus evello,eradico
relictio
DESARREGLADAMENTE: in
composite
DESANIMADO: ,,,
non animosus,gravis animo
DESANIMAR:
ser
aversus
DESAMPARO: ,,
debe
DESAPROBAR:
,-,
,(-,)
, improbo,exprobo,
explodo
DESALIO: ,,; ,
, incuria,squallor
DESAMOR: ,,
(que
DESARREGLADO: ,, in
compositus,inconditus
animo deficio
DESARROLLAR: , expli
co.- Que se desarrolla en crculo:
,, circummactus.- Que
se desarrolla por s mismo: ,, ipse sua vi volubilis
DESANIMARSE: , ,
(), , , animo excido,animum despondeo,linquor animo,animo concido.- En
el empeo: studium remitto.- Totalmente: prorsus
animo concido
DESARROLLO: ,,;
,, explicatio
DESAPACIBLE:`,, insuavis
DESASEADO: (ver DESALIADO) ,, neglectus
DESAPARECER: ` (`); -,
evanesco.- En
chiss:
in scintillas
abeo
DESAPARICIN: ,,;
,, conspectu sublatio, evanes
centia
DESASEO,(ver DESALIO): ,
,; ,,; ,, squa
llor
DESATADO: ,, discintus
De unin y trabazn floja: ,, laxe compactus.- Digno de
ser..: ,, solvendus.- Des
ligado: ,, resolutus
DESAPRENDER:
(
(
(
) dedisco
DESAPROBACIN:
improbatio
DESAPROBADO:
,,
,,
DESATAR: , , ,
246
,
,
,
resolvo,exsolvo,dissolvo,laxo.- Alre
dedor: circum solvo.- Al
mismo tiempo,juntamente: ,
.-,- simul,una
solvo.- Por abajo: subtersolvo.- Difcl de: ,,
difficilis ad dissolvendum.- Que
no se puede: ,, insolu
tus,insolubilis.- Que tiene fuerza
de: ,, solvendi vim habens
DESCAMINARSE:
aberro
DESCANSADAMENTE: quiete
DESCANSADO: ,,; ,
,, cessator,quietus
DESAUTORIZAR: ,-
(-,); , discingo,exauctoro,exauctorari
DESCANSAR: ,,-,
,,,,,,,
,,,,,
,,,,,, quies
co,requiesco,interquiesco,cessare
facio.- Descansar con:
una quiesco.- Un poco
aliquantum conquiesco.- Sacrificio para alcanzar descanso: ,, sacrum ad impetrandam
quietem
DESAYUNARSE: , ,
iento,prandeo
DESAYUNO: ,,;
,, jentaculum,jentatio.Tomar el desayuno con otro:
una jentaculum capio
DESBARATAR: ,-;
,,,- dis
jicio
DESBARATE: ,,
tio
DESCAMINADO: ,,
disjec-
247
DESCARADAMENTE (conducirse):
impudenter vivo
DESCARADO: ,,; ,
impudens
DESCARGAR: ; ,
; , degravo,
exonero
DESCARO: ,,
protervia
DESCEIDO:,,
discunctus
DESCEIRSE: , (,
) zona spolio
DESCLASIFICADO: ,, in
nullum ordinem ascriptus.- Que no
est por clases o series:,
, nullis ordinibus distinctus
DESCOLORAR:
colorem amitto
DESCOLORIDO: ,,
,,; ,,;,
, coloris expers,colorem non retinens,pellidus.- Muy descolorido:
,, valde pallidus
DESCENDER:
(-),,,,
,-,
,-,,-,-',
descendo.- Descender a:
descendo ad.- Sobre:
superdescendo> Juntamente:
,
una
descendo.- Descendiendo:
descendendo
DESCOMEDIDO: ,,
dicus
immo
DESCOMPUESTO:,,,
; ,,; ,,
incompositus,immodestus,inconcinnus
DESCONFIADO:,,
DESCENDIENTE. ,,
,,,, ortus,oriundus.editus,posterus.- Des
cediente
(sust.):
,,
posterus.- Descendientes:,
posteri.- Los descendientes: nepotes
diffidens
248
,,
DESCONSIDERADAMENTE:
siderabile
DESCONOCEDOR: ,,,;
,, non tritus in aliqua
re (no versado)
DESCONTENTO: ,, male
affectus.- Estar descontento: moleste fero.- Morderse los
labios en seal de: labia contrahere
DESCORAZONARSE: animum des
pondeo
hace las listas por orden numrico)
DESCRIPCIN: ,,;
,,; ,,;
,; ,,; ,
, descriptio.- (Figura pot.):
,,
descriptio.- De
alguna cosa: ,,
rei
descriptio.- De la posicin de un
lugar: ,,
descriptio
situs loci.- De un lugar:
, loci descriptio.- Explicacin
adjunta a cada parted de la descripcin: ,, redditio.Falsa: ,,; ,, falsa descriptio.-Muy
exacta: ,, impressa
menti rei alicuius forma
de-
DESCORTEZAR: ,,,,,,
,,,,-
decortico,exuo.- Acto de: ,, decortatio.- Apto para:
,, habens vim decoran
di.- Completamente: decor
tico exacte.- Primero:
prius decortico.- Que puede descorte
zarse: ,, qui potest decortari
DESCOYUNTADO,estar..:
ticulis emotus sum
DESCOYUNTAR:
e sua sede
incon-
DESCONOCIDO: ,,,,,,
, incognitus,obs
curus,ignotus,cuius nomen ignotus,
incompertus,ignobilis.- De paso,extra,desconocido ,,
adventicius.- No conocido por insignia alguna: ,, nullo insigni conspicuus.- Ser desconocido: (,,.
) ignotus sum.- Sin nombre:
DESCORTEZADO: ,, decorticatus
DESCORTEZAMIENTO: ,,
corticatio
non clarus
arDESCRIPTIVO: ,, du
cens per singula,circumductus per
singula.- Descrito: ,,
; -,, descriptus
artus emoveo
DESCRIBIR: ,,
,,,
depingo,describo.- Pintar al vivo:
depingo.- Falsa y enga
osamente: falso et men
dose describo.- Un lugar:
locum describo.- Fcil de:
,, facile describi valet.Que describe lugares: ,,
locurum descriptor.- Que descri
be nominal o individualmente: ,. qui delectus facit (que
DESCUBIERTAMENTE: ,
sine ullo praetextu,manifeste.-
sine persona
DESCUBIERTO: ,,
,; ,, retectus,non
opertus,patefactus.- Por preguntas:
,, sciscitandi compertus
DESCUBRIDOR: ,,
velans
249
re-
curiosus,inexercitatus,nullis curis
inquietus.- Estar..: solli
citus non sum
DESCUBRIMIENTO: ,,;
,, revelatio,apertio
DESCUBRIR: ,,
,,,
,,,,
,, detego,ape
rio,manifestum facio,comperio,expli
co.- Un poco: detego.Antes investigando:
sciscitando ante comperio.- Furtiva
mente: clam retego.- Que
indica o descubre: ,
, indicandi vim habens
DESCUIDAR: ,,,
,,,,
,negligo,curam non habe
re.- Que se debe descuidar: negligendum> Descuidarse non curo> Librarse de cuidados curis defungor
DESCUIDO: ,,;
,; ,,; ,,
negligentia,exercitationis carentia,
incuria.- Con descuido:
incuriose.- Falta de: ,,
DESDE:
(gen.) ex (a lo largo
de.- (gen.) a,ab,ex
(desde
abajo)
DESDECIRSE:
recanto
DESEADO: ,,,;
,,,, desideratus,expetendus,gratus,expetitus
Con ansia: ,, studiose expetitus.- Con muchos ruegos:
,-,-; ,, multis precibus exoetitus.- Muy deseado: ,
,, multum desidera
tus.- Por muchsimos: ,
multis votis exoptatus
contemp-
DESDEAR: ,, fastidio,superbio
DESEAR:,,
(,,),
,,,,,,,,
,(-,,-),,,,-,,
,,,,,,,,
,,,,,
,,,,
,, () opto.cu
pio,concupisco,desidero.- Mantener
DESDICHADO,estar en la desdicha:
(,) in aerumnis esse
DESEABALE:
,,;
,,,,,;
,,; ,,;
, desiderabilis,expetendus,
votis petendus,optabilis.- Muy desea
ble: ,,; ,
,,; ,, val
de desiderabilis,peroptabilis
250
DESECACIN: ,,; ,
, arefactio,siccatio
DESECAR: ,,,
desiceo,arefacio,exarefacio
Alrededor: circumquaque
exsicco
DESEMBARQUE:,,;
:,, egressus in litus
DESECHADO: ,,; ,
,
loco emotus,rejectus.- Que
debe ser desechado: ,,
ejiciendus.- Despreciado,desechado:
contemptum
DESECHAR: ,,,,,,
,, respuo,rejicio,dejicio.- Con desprecio
, dimitto.- Di
ficultad de desechar:
, difficultas rejectionis
DESECHO: ,, quod obji
citur.- Desechos de fbrica: ,,; ,, rude
ra,rejectamentum
DESEDUCAR:
deduceo
DESEMBARAZADAMENTE:
expedite
DESEMBARAZADO: ,,,
;,, abjuratus,
non impeditus
DESEMBOCADURA de un ro: ,,
,,; ,,; ,,, fluminis ostium,exi
tus
DESECHABLE: ,,;
,,
reiectaneus.- Las cosas
que se desechan: , re
jactanea.- Que se debe desechar:
DESEMBOCAR: influo
DESEMEJANTE: ,,
,,,; ,,; ,,;
,, dissimilis,dispar,degener
DESENCANTAR:
bero
rejiciendum
incantatione li-
DESENFRENADO: , ,
, , ,,
DESENREDAR,difcil de: ,,
inextricabilis.- Desenredarse:
251
,
bus evado
de rebus, e reti
DESENSEAR:
dedoceo
DESENTERRAR efodio.- Ra
ces: ` radices efodio
DESENTRAAR,sacar las tripas,destripar: exentero
DESENVOLTURA,hablar con:
lascivus fio
DESENVOLVER: ,,,
,,,,
-,,,,,- explico,evolvo,expan
do.- Difcil de: ,,
difficile ad evolvendum
DESENVUELTAMENTE:
cate
DESERTAR: , ,
,
,
,
, transfugio,
deficio.- En compaa: ,
, simul,
una deficio.- Castigo contra el que
deserta de una batalla naval: ,, poena in eum qui navalem
pugnam deseruit.-El que deserta de
aquellos a quienes se haba pasado:
,, iterum ab iis
ad quos transfugerat deficiens
expli
DESENVUELTO: ,,
non impeditus
DESEO:,,; ,,
,;,,; ,,;
,,; ,,;
,,;-,,;
,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,,;
,,; ,,; ,
,; ,,; ,, studiumcupiditas,desiderium.- Arder en
deseos de: gestio.- Dejarse
arrastrar por el deseo:
concitor libidine.- Manifestar con
los ojos el deseo: ,,,-
adnito.- Tener vivo deseo:
DESERTOR: ,,; ,
,; ,, perfuga,desertor.- Que tira su escudo,desertor
,, qui clypeum abjecit.- Desercin de la milicia:
,, desertio militiae
Desertor de su nave: ,,
desertor navis.- De las filas:
,,;,,;-
,;,,; ,
,, desertor ordinis,
exercitus.- Que huye del combate,que
retrocede: ,, qui fugit
pugnam,qui retrocedit.- Infiel: ,, falsus transfuga.A manera de desertor: more transfugae
DESESPERACIN: , ,
252
DESESPERADAMENTE:
rate
nectus florum
despe
DESFLORAR:
devirgino
DESGAJADO ,,
DESESPERANZA,sin esperanza:
,,; ,, exspes
DESGAJAR,desgarrar:
discindere
DESGARRAR:`, ,,-,
-, ,, ,
, (),
disseco,lacero,divello,disrumpo,discindo.- Como lobo: lupi more
dilacero.- Por todas partes,por
todos lados: , ,-, ex
omni circum parte disrumpo,undequaque discerpo.- Que desgarra el suelo
(un temblor de tierra): `,,
terrae effractor
despero
DESESTIMADO: ,,
in numero habitus
nullo
DESESTIMAR:
,
,
, ,
turpe duco,indignum habeo,parvi facio,parvi pendo
DESFALLATEZ: ,,
tia sollicita
soler-
DESFALLECER: , ,
, , , , , , ,
, ,-,-
, ,
, viribus des
tituor,dolore afficior,deficio,defatigor,viribus deficio,lenaguesco,lin
quor animo,langueo.- A causa de los
males: deficio prae malo.Antes que otro: labore
ante deficio.- El primero:
defatigor.- Juntamente:
una,simul langueo.- El que desfallece: ,, deficiens.- Que
desfallece de nimo: ,,
qu animo deficit.- Que falta o desfallece al mismo tiempo: ,, qui simul deficit.- Desfa
llecer poco a poco: paulatim deficio.- Al mismo tiempo:
una deficio
DESGASTE: ,,; ,
, comsumptio rei per usum,attritu destructio
DESGRACIA:,,,; ,,; ,,; ,
; ,,; ,,
,,; ,,; ,,;
,,; ,,; ,, aerumna,calamitas,pernicies
infortunium,malum,casus,detrimentum
exitium.- Desgracias: ,,
mala.- Padecer desgracias y trabajos
aerumnas et miserias perpetior.- Causar una desgracia:
misere afficio.- Gozarse del mal
ajeno: gaudeo ex alie
nis malis.- Ser el autor de una desgracia: auctor sum cladis.- Sucumbir a las desgracias:
,
prorsus malis
succumbo.- Cmulo de: ,,
cumulus malorum.- Dadora de: -
DESFILADERO: ,,;-,
, clastra montium
DESFLORAMIENTO: ,,
lacer
se-
253
DESHILACHADO: ,,
fimbriatus
DESHOJADO: , ,,
spoliatus foliis
DESHOJARSE: folia amitto
Que se deshoja: ,,
a
quo folia decidunt
DESHONESTIDAD,enviciarse en: turpiter absumo
DESHONESTO: ,,; ,
,; ,, foedus,inhonestus,scortator,impurus
DESHONRA: ,,; ,
,;-,,; ,,;
,,; ,,; ,,; ,,; ,
;
,,;
,,;
,, dedecus.- Digno de
deshonra: ,, probris
dignissimus.- Que llora su deshonra:
,, dedecus flens
DESGREADO: , , ,, ,
, impexus, intortum vellus habens
DESHABITADO: ,,
tatus
exhaeredo
inhabiDESHONRADO: ,,,
,,, expers honoris
inglorius,maledicus
DESHONRAR: , ,
, (-), , , , , , , ,
deturpo,dehonesto,dedecoro,
non honoro,probro afficio,dedecore
afficio,praeterea ignominiose habeo
Exponer a la risa, a la befa:
traduco.Con
ultrajes:
contumeliose foedo.- El
DESEHEREDACIN: ,,
exhaeredatio
DESHEREDADO: ,
,, exharedatus,exhares
exsors
254
DESIDIOSO: ,,; ,,
; ,,; ,,
otiosus,secors,qui libenter sedet,
segnis.- Ser desidioso: , desidia torpeo
DESHONROSO:k,, inglorius
DESHORA, a
tive
deshora:
intempes-
exosso
DESIDIA:`,,; ,,;
,,; ,,; ,,; ,,; ,,;
,,; ,,; ,,
desidia,pigritia,socordia,ignavia,fu
ga laboris.- Darse a la desdicha:
secordiae me debeo.Dejar por desidia: per
desidiam abjicio.- Entregarse a la
desidia:
desidiae
indulgeo.- Obrar por desidia: to pascens
DESIGNACIN: ,,
natio
desig
DESIGUAL: ,,
,,,; ,,; ,,; ,, impar,absimilis,inaequalis,dissimilis.- Lo desigual: ,, inaequale.- Ser desemejante: dissimilis sum
inae-
DESLUMBRADO,quedar:
tringor lumine
DESIGNAR: (),
(-,-), ,-,
,,,, designo,paro.Primero:
prius designo
DESIGUALDAD: ,,
qualitas
ignave me gero
pers-
ces-
DESMAYADO: ,,
ma reliquit
DESISTIR: , , , , ,
quem ani
DESMAYAR: , ,
255
, , ,
, , deficio
viribus,animum despondeo,defatigor
exanimor,linquor animo,languesco.El primero: prior defatigor.- El que desmaya: ,,
deficiens
DESMENTIR: ,
DESMAYARSE: , ,
, exanimor,animo linquor,linquo animam
DESMAYO: ,,;
,; ,,; ,,
defectio,deliquium animi.- Que produce desmayos: ,, syncopem movens.- Desmayo y flojedad
de nimo: ,, deliquium
animi,exanimatio
DESMENUZABLE ,,
friabilis
DESMEDIDO: , ,
,, nimius,immodicus
DESMEMBRACIN: ,,; ,, ,, in membra concisio,membrorum divisio
DESMEMBRAR:
cido
refello
membatim con-
DESMEMORIZADO: ,,
ablitteraratus
DESNUDEZ: ,,; ,
256
,; ,, nuditas.- Falta
de abrigo: ,, nuditas
DESOCUPAR: ,; ,,,,,-,,,,,
vacuo,evacuo,exhaurio,exinanio
inanio
DESNUDO: ,,; ,
,; ,,; ,,;
,,; ,,; ,; ,, nudus,nudatus,non vestitus.- Falto de manto:
,, nudus.- Semidesnudo:
,, seminudus.- Estar
desnudo: nudus sum> Verse
desnudo: nudus conspicior
DESNUTRICIN: ,,
defectus
DESOLACIN: ,,;
, orbatio,eversio
DESOLADO: ,,
modum desolatus
DESOLAR: (), ,
vasto,desertum reddo,devasto
alimenti
DESNUTRIMIENTO: ,,
inedia
DESOLLADURA ,,
DESOBEDECER: (-),
, , obedire recuso,non pareo,non obtempero,
recalcitro
DESOBEDIENTE: ,,;
, inobediens
laboris o
DESOCUPADO: ,,;
,;,, vacuefactus,vacuus.- Estar desocupado: ,
otior,vacuus sum a negotiis
DESORDENADAMENTE: incomposite.- Conducirse..: inordi
nate me gero
,; (,,),, , ,
,,,
(-,) dimitto,ablego,emit
to,immitto.- Juntamente: ablego.- Primero:
ante dimitto
DESORDENADO: ,,
,,; ,,;
,; ,, incompositus,inordinatus,nullis
ordinibus
distinctus.- Cosa confusa,desordenada: ,, inconditum
DESORDENAR:
DESPACHADO ,,
DESPACHAR:
DESPARRADAMENTE:
DESPARRAMAMIENTO:
dispersio
ordinem turbo
DESORGANIZARSE:
me gero
excoriatio
DESOLLAR: , ,
, (-,-),,
, (,,
),,
excorio,decollo;pellem,cutem detraho
Cuchillo para: ,, culter
quo fit excoriatio.- Desollado poco
ha: ,, recens excoria
tus
DESOBEDIENCIA: ,,;
,; ,, inobedientia
DESOCUPACIN: ,,
dolris vacuitas
foedus in
palatim
,,
DESPARRAMAR: , ,-,-, ,
,-, ,
,, disper
go,effundo,disjicio,spargo
inordinate
dimissus
,,; ,
257
DESPEDAZAMIENTO: ,,;
,
,; ,, laniatus,
laceratio
DESPEDIRSE
DESPEDAZAR: , ,
(/), ,
, , ,-
, ,-, , , , , ,-,
, lacero,lanio,contrucido,dinalio,trucido,
infringo.macero.- Ser despedazado:
laceror.- Medio despeda
zado: ,, semilaceratus.- Que es despedazado cruelmente:
,, qui crudeliter la
niatur.- Despedazar alrededor: circum dilacero.- Despedaza
do vivo: ,, qui
crudus discerpitur
DESPEDIDA: ,, ablelatio
Acompaamiento de despedida: ,,;-,, deductio.- Injuriosa: ,, ad corvos
amandatio.- Lo que se acostumbra en
las despedidas: ,,
,, fieri solitum ubi
quis a nobis discedit.- Salutacin
de despedida ((Psalo bien!(Pasadlo
bien!): ! ! vale!
valete!
DESPEDIDO: ,,
valere jubeo
DESPEINADO: ,,
impexus
DESPENSA: , ,,;
,,; ,,
penuariae cellae,cella penaria,conclave,
cella.- Tener a cargo las provisio
nes,la despensa: in penu
custodio
DESPENSERA: ,,,
proma
DESPENSERO: ,,; ,
,; ,,; ,,
promus,custos dellae penariae,dispen
sator rei domesticae,dispensator.De las carnes: ,, carnium dator.- Ser despensero: , in penu custodio,sum
promus
DESPEDERO,que anda por despeade
ros: ,, per abrupta
ambulans
DESPERDICIAR: ,, profundo
DESPERDICIOS de las comidas de las
berstias: ,, reliquiae
pabuli.- Desperdicios de las comidas
mondaduras: ,,;
, rejectamenta coenarum,quisquiliae
dimissus
DESPEDIR: ,,; ,
,; ,,,
(,,) dimitto
ablego,emitto.- Despedir de casa:
domo expello.- Despedir junmembra con oscitatione.- Accin de:
,,; ,,
pandiculatio.- Que no se despere
za ,, non pandicu
lans
DESPEREZARSE:
extendo
,, excitatio e somno
Desvelarse: evigilo.Salir del letargo,despabilarse: , expergefacio,expergiscor.- empezar a despertar:
subvigilo.- Despertarse
, expergefio
excitor somno.- De noche: , excitor noctu
DESPERTAR: , sur
sum excito.- Antes de hora:
ante excito.- Que despierta con
la voz: ,, voce excitans.- Del sueo: , -
258
, , , ,
, , ,,
, ,, deri
pio,exuo,spolio,despolio.- Adems:
,
praeterea exuo.- Al mismo tiempo:
simul exuo.- Completamente: , despolio
Ser despojado: ,
(.,) spolior,spolio
experge-
pediculis ex-
DESPOJO: ,,; ,
,; ,,; ,,
; ,,; ,,; ,
, spolium,exuviae.- Despojos
de los enemigos muertos: ,,
DESPONSORIO: ,,
tio
DESPLEGAR: , (-,
-),, ,, ,
-,-, , ,
, ,- (-
) expando,pando,explico.- Desplegar
delante,antes:
,,-, .- Que apenas
puede desplegarse:
,,
qui non facile extendi potest
DESPLIEGUE: ,,
catio
DESPOBLACIN: ,,
rum vacuitas
DESPOBLADO: ,,
vacuus
DESPOSADO: ,,
desponsa
desponsatus
DESPOSAR: ,
nuptum do,desponso
DESPOSARSE por segunda vez:
insuper uxorem duco
DESPOSEER: possessione emo
veo.- Desposeerse: posse
sionem amitto
expli-
viroviris
DSPOTA: ,,
omnino exercens
principatum
DESPTICAMENTE: imporiose
DESPTICO: ,,
tum omnino excercens
DESPOJAR: , ,
, , (;
,,),, , , ,-, , ,, ,
,,,
, ; ,,;
,,,;
domina-
DESPRECIABLE: ,,
,; ,,; ,,;
,,;
,,;
,,; ,-
259
,,, vilis,respuendus,abjectus,contemnendus,despiciendus,contemptibilis,aspernabilis,
negligendus,excrementitius,submissus
Cosa despreciable: ,, res
vilis.- Hombre despreciable: `,
,; , homo nihili
homo minimi pretii; ,, (habitante de Caria) hombre desprecia
ble.- No despreciable:
, non contemnendus.- Sumamente
despreciable: ,, ne murium quidem stercore aestimandus
DESPRECIADO: ,,,,,;,,;
i,, nullus in
honore habitus,abjectus,cuius levis
cura habetur,neglectus,contenmptus
Cosa despreciable,lo despreciable:
contemptum.- A quien
nadie envidia: ,,,
quem nullus aemulatur.- De quien
no nos acordamos: ,,
abjectus
DESPRECIADOR: ,,; ,,; ,,; ,,; ,,;
,,; ,, rejec
tor,abjector,contemptor
DESPRECIAR: ,,,
,,,,,,,
,,,,, (-),
, (-,-),, , ,,,,
-, ,,
,,,,,,,,,,
,,,
,,,
,, ,,
,,,
,,,
parvi pendo,negligo,dedigno,despicio
contemno,parvi facio,aspernor,nihil
facio,sperno,abjicio.Altamente:
prorsus contemno.- Con
orgullo:, (
/)superbire ferociter in virum
Enteramente: prorsus ne
gligo.- Escupiendo: exspuo.Mirar con malos ojos: ,
DESPRENDIDO, generoso: ,,
lucri non avidus
DESPREOCUPARSE:
non curo
DESPREVENIDO: ,,
,,; ,,
imparatus,carens instrumentis,improvidus.- Estar desprevenido: negliegens sum
DESPROPORCIONADO: ,,
inconcinnus
DESPROPSITO: ,, absur
de dictum vel factum.-
260
DESPUS: ,,,
`, , , , ,
, ,,, ,
, , , , -
nihil ad rem
DESPROTEGIDO: ,,, incustoditus
,
,
,-,
, ,, ,
,, postea,
deinde,post,deinceps,dein.- Despus
que: ,, ,,
, ,,, ,
,,` postquam.- Despus de: postea.- Despus
de esto: , '
( ) postea.- Poco despus: ,
non
longe post.- (por ).-
(gen,acus.) post
ablac-
DESTACAMENTO militar: ,,
statio
tectum removeo
DESTILACIN: ,,;
,,; ,,; ,,
destillatio.- Gota a
gota: ,,; ,
,
DESTEIDO: ,,,
coloris expers
DESTEIR:
a lacte depe
DESTETE: ,,
tatio
DESRAZADO: ,,,,
radicem non habens,absque radice
DESTECHAR:
matris
colorem amitto
DESTILAR:
,,, ,-,, (),,,
,,,,
,,,,
distillo,stillo.- A gotas:
minutatim guttatim.- Por bajo
DESTERRADO: ,,
,,, ,,
; ,,,; ,,
; ,,,; ,,
; ,,;-,,;
,, extorris,exterris,
exsul,patria pulsus,relagatus.- Per
seguidor de: ,, exulum inquisitor.- Perteneciente al
desterrado: ,, ad exulem
pertinens.- Segn costumbre de un
desterrado: exulis more
DESTERRAR: ,,
,,,, (-),,, in exilium mitto,deporto,duco in
alias terras,exulem facio,extermino,
in exilium ejicio vel pello,proscri
bo.- Enviar adems lejos: praeterea ablego.- Desterrar,
condenar juntamente al ostracismo:
DESTINAR: , destino
261
destituor
DESTINO: ,, fatum.- Nacido
con feliz..: ,, felici fato natus.- Que rige muchos destinos: ,, multa fata
regens.- Sealar el destino: ,
fataliter destino,nendo
stamen fatale destino
DESTITUCIN: ,,
tutio
DESTREZA: ,,; ,
,; ,,; ,,
dexteritas,ars.- Con destreza:
, solerter,
dextre.- Hecho con: ,,
arte excultus
DESTRIPATERRONES: ,,,
frangens glebas
desti-
DESTITUDO: ,, desti
tutus.- Ser destitudo:
DESTRONAR: , ,
- cidari mudo,coronam privo
,, prorsus exitialis
De ciudades: , ,, urbium eversor.- De hom
bres ,, virorum perdi
tor.- De la casa,de la hacienda: ,, domus eversor.- De
todo: ,, omnium corruptor
DESTROZADO,hecho pedazos: `,
, lacer
DESTROZAR: (-,-)
(-,), , ,,- (-,-) carpo,la
cero,dilanio,vasto.- Juntamente:
, simul profligo,po
pulor.- Que destroza y consume
haciendo rudo como el fuego: ,, qui ginis instar cum
strepitu lacerat et absumit
DESTRUIR:`, , ,
, , ,
(-,-), , , ,,
, , , , (),
,
,
,
,
, , ,
, , (-,,
,), , destruo,diruo,obstruo,labefac
to,funditus everto,subverto,vasto,
perniciem effero.- Apto para:`
DESTRUCCIN: ,,,
,; ,,; ,
; ,,: ,,;
,,; ,,; ,,; ,,; ,,
; ,,; ,,
eversio,destructio,vastatio,pernicies,exitium,excidium.- De hombres:
,, strages virorum.Runa de pueblos,casas: ,
, eversio.- Traer la..:
exitium effero
DESTRUCTIVO: ,,;
,, destructivus,omnino
exitialis
DESUELLO: ,,
excuriatio
DESUNIDO: ,,; ,
, laxe compactus,disjunctus
DESUNIN: ,,; ,,
sejuctio.- Falta de
sociedad: ,, sociatas defectus
262
DESVANECERSE: ` (`), , , (-
,), , , evanesco.- Insensiblemente: sensim evanesco
DESUNIR: , , , ,-,
-; , ,
-, disjungo,sejungo
Que desune los miembros: ,
, solvens membra.- Que desune:
,,, qui disjungit
solvendi habens vim
DESVANECIDO: ,,
evanidus
DESVANECIMIENTO: langues
co (sufrir un..)
DESUSADO: ,,,;
`,, obsoletus,inusitatus
DESVASTAR: ,- dedo
lo.- A golpe de hacha:
securi dolo et complano
DESUSAR:
non utor
DESUSO,caer en antiquor
obsolesco
DESVANECER que se desvanece: ,,,
evanidus, evan
escens
DESVIACIN: ,,;
,, deflexio,aversatio
DESVELO: ,,; ,
vigilia.- Que causa desvelo:
,, vigilias afferens
,; ,; ,,;
,,; ,
,,; ,,; ,,; ,, inverecundus,
vafer,impudens.vecors.- Desvergonza
da: ,, inverecunda
DESVO: ,,; ,
,
; ,, declinatio,
deflexio,deflexus
vehemen
DESVIRGADA: ,,
plius virgo
DESVERGENZA: ,,;
,,; ,,; ,
,; ,, inverecundia,vecordia,impudentia,procacitas,protervia.- Obrar con: impudenter
ago.- Ser inferior en: impedentia vincor
non am-
DESVIRGAR ,- vir
ginitatem adimo
DETENCIN,demora: `,,; ,,; , ;
,, ,, cunctatio,mora.-Parada,descanso:
,,;
,,
mora,cunctatio.- Sin detencin: -
DESVERTIRSE, desnudarse: ,
263
commoror insuper in
aliqua re o apud aliquem.- Demasiado
DETENER: , , ,
, , ,-,
,, ,
-,, sisto,cesso
detineo,morari,remoror.- Detener en
DETENIDAMENTE:
DETENIDO: ,,
DETENIMIENTO: ,,
DETERIORAR:
prolixe
retentus
mora
detero
DETERIORARSE:
detero
DETERIORO: ,,
attritus
DETERMINACIN: `,,;
, consilium,voluntas.- Anticipada: ,, praefinitio.El que toma determinaciones suaves:
,,, qui mite consilium habet.- Ftil: ,,
gendi
DETESTABLE:,,;
,; ,,,,;
,,; ,,,
; ,,; ,,; ,, diris devotus,deprecandus
detestabilis,aversandus,detestandus
DETESTACIN: ,,
tatio
deter
detes-
DETESTAR: ,
horreo,aversor,deprecor
ab-
DETRAER:
detraho
DETRS: ,,
264
, pone,retro,a tergo
Ir detrs: subsequor.Por detrs: retro
finis
DEUDOR: ,; ,
,,; ,,; ,,; ,, (gen.-)
debitor.- Los que dejan atrasos sin
pagar: ,, reliquatores
Que conduce violentamente al deudor
ante el juez: ,,
qui
debitorem in jus rapit.- Supuesto:
,, falso inscriptus
Ser deudor: , debeo
Deudora: ,, debitrix
DETRIMENTO: ,,; ,,
; ,,; ,,; ,,; ,, detrimentum,noxa,intertrimentum
DETRUNCACIN: ,, detruncatio
DETRUNCADOR: ,, decuntator
DEUDA: ,,;,,
; ,,; ,,;
,,,; ,,;
,,; ,,
,,; ,,
debitus,debitum.- La deuda fatal (la
muerte): ,, debitum fatale
mors.- Cargado de deudas:
, aere alieno obstrictus.- Perteneciente a las deudas: ,
,, pertinens ad aes alienum.- Pago de la deuda: ,,
,,
liberatio
aeris
alieni,solutio debiti.- Pagar la
deuda: ,, ,
pendo ad solvendum,debitum dissolvo.- Que tiene ms deudas
que hacienda: ,, (gen.
-),qui supra res suas alieno aere
abstrictus est.- Reduccin de deudas: ,, liberatio aeris
alieni
DEVANAR: , ,,
glomero,neo
DEVASTACIN: ,,; ,,; ,, vastatio
La que se hace con el fuego: ,, vastatio quae fit immisso igne
DEVASTADO: ,, vastatus.- Por el fuego: ,,
quod igne vastatur
DEVASTADOR: ,,;
,,; ,,; ,
,; ,,; ,,
vastator.- Devastadora: ,,
vastatrix
DEVASTAR: , , ,
DEUDO,pariente: ,, af,, ,
, , , , , ,-,
, (,),
, , , ,
, , ,
everto,devasto,desertum facio,vasto
pervasto,depopulor,perniciem
effero,diripio.- Con fuego:
- igne devasto.-Devastar al
mismo tiempo,juntamente con: , una vasto,deripio
DEVOLVER: , ,
(-,),,
() reddo,devolveo
Devolverse mutuamente: vicissim reddo.- Que se debe devolver: ., qui restitui debet
DEVORACIN: ,,
DEVORADO: ,,; ,,
voratus
DEVORAR: , , , (-,), ,
, , , , , ,
, ,-,-
,-; ,
devoratio
additio
265
-, , ,
(,), , , , devoro,
voro,exedo.- Acto de devorar: ,, voratio.- Devorar antes:
ante devoro.- Con ansia
avide devoro.- El acto de
devorar las viandas: ,,
voratio.- El que devora a escondidas
de noche: ,,
,, qui noctu clam vorat
Que devora en oculto a otros:
,, in tenebris alios devorat.- Que todo lo devora: ,
, omnivorus.- Recin devorado:
,,, nuper devoratus.Devorar todo: circumqua
que depascor
,,
status dies.- El da
antes:
pridie.- El da
veintisiete del mes: ,,
ter nonus dies mensis.- El que se
engaa en la cuenta de los das:
,,
qui fallitur in
dierum ratione.- En cuntos dias?
,,
quoto die? .- En el
da postrero,en el da siguiente:
postero die.En el
mismo da: , eodem
die,eo ipso die.- Enteramente sancto
,, omnino sancta dies.Espacio de tres das: ,,
triduum.- Feliz: ,,
prosperitas diei.- Intercalado,inter
medio: ,, intercalaris
dies.- Lo que es del da anterior:
,, pridianus.- Lo
que sucede cada da: ,,
singulis diebus eveniens.- Para
dentro
de
tres
das:
DA: `,,;`,,;
(gen.dat.ac. ,,),,,; ,,; ,,;
dies.- Antes del da: ante
diem.- Buen da: ,,; ,, serenitas diei.- Cada
da: , quotidie
Cada tercer da: tertio
quoque die.- Caer el da,acabarse el
da.
inclino ad occassum.Contando da por da: `
quotidie numerando.- Contar los das
`,` dies nume
ro.- Cuarto da: ,,;
,, quartus dies.- De cada
tres das,al tercer da: ,,; ,, triebus
dies,triduanus,tertio
die.De
cuatro das: ,,
, quatuor dierum.- De ocho das:
,,
octo dierum.- De
siete das: ,, septem
dierum.- De un da: `,,;
`,,; ,,
, diurnus,unius diei.- Despus
de tres das: ,,
post
tres dies.- Da sealado para:
durans,un die agitur,unius diei.Que se muestra o aparece durante el
da: `,,
per diem
apparens.- Que sucede al quinto
da,al quinto dia: ,,
quinto die eveniens,post quintum
diem.- Que tiene lugar a los nueve
das: ,,,
nono die proveniens.- Que tiene ocho
das, lo que se acostumbra hacer
morbus renum
DIABLO: ,,; ,,
266
DIARIO: ,, quotidia
nus.- Lo diario: , obvia
DIARREA: ,,; ,
,
eluvies,fluxus.- Enfermo de
diarrea (blanquecina) ,,;
,, caeliacus.- El que
tiene flujo de vientre continuado:
`,, conjunctum habens alvi fluxum.- Padecer diarrea:
ventris profluvium patior
diakoni-
diaconus
DIADEMA: ,, corona,dia
dema.- Ceir con diadema:
diademate cingo.- Parecido a una
diadema: ,,
diademati
similis
DIBUJO,,, adumbratio
Con dibujos de oro: ,
, auro interdistinctus
DIAFRAGMA: ,,;
, (praecordia), ,,
membrana succingens costas,interstitium.- Perteneciente a la inflamacin del diafragma: ,,
praecordiorum inflammationem per
tinens.- Que pertenece al: ,
, ad diafragma pertinens
DICCIN:`,,; ,,;
,, dictio.- Adornada,elegante: ,,; ,,
ornata,elegans dictio.Corta: `,-,, dictiuncula
DIAGONAL:,,
DICHA: ,,
DICCIONARIO: , ,
, lexikon,dictionarium
diagonalis
DIALCTICA: ,,
tica,ars disserendi
dialc-
DIALCTICO: ,,
ticus
dialec
DILOGO: ,,; ,
, dialogus,colloquium.- Relativo
al dilogo: ,, ad dia
logum pertinens
DIAMANTE: ,, adamas.Especie de: grandino
sa gemma
DIAMANTINO: ,,
tinus
DIMETRO: ,,
DICHOSO: ,,,; ,
, (-,-); ,,; ,,,;
,, beatus.- Llamar dichoso:
,
beatum
praedico.- Muy dichoso: ,
; ,-,,; ,,,; ,,;
,, valde beatus,
perbeatus,supra modum beatus
adaman
diameter
DIANA: ',',;-,
; Diana.- Diana Cuidadora:
',, Curatrix Diana.- Ergui
da Diana:',, erecta Diana
DIARIAMENTE: `
felicitas
quotidie
DCTAMO (yerba): ,,
267
dictamnum
DICTERIO: ,,; ,
,; ,, dicterium.Acometer con: conviciis
incessere.- Fcil en los: ,
, (-) facilis jactandi dic
teria.- Facilidad en lanzar dicterios: ,, facilitas
jactandi dicteria.- Insignificante:
, parvulum dicterium
DCTIMO,planta: ,,
tamus
dic-
DIECINUEVE: ,
novemdecim.- Que sucede en el da
diecinueve: ,,
decimo nono die proveniens
DIECIOCHO:
octodecim
DECISIS:,
sexdecim
DISIS musical: ,,
sio,pars toni musici
DIESTRA,la..:,
divi-
() dextra
DIESTRAMENTE: .
ter,dextre
soler
DIESTRO: ,,,;
,,; ,,
peritus,dexter,solers.- Poco: ,
268
imperitus
do deci-
DIEZMERO: ,,
qui decimas colligit
decimator
DIETTICA
medicinae
agit
), differo,in crastinum
differo,procrastino,moram
usque protraho,cunctor.- Dilatar:
(,),
DIEZMILSIMO: ,, decies
millessimus.- Diezmilsima parte:
,,; ,,
decies millesima pars
DIEZMO, recibir el:
accipio
decimas
DIFCILMENTE:
,
aspre, difficulter
DIFAMADO: ,, ,-,,
maledicus,male
audiens,infamis
DIFAMADOR: ,,
miam alteri efficiens
,,
pars
quae de victus ratione
DIFICULTAD: ,,; ,
,;
,,;
,,
difficultas.- Con dificultad: ,, , aegre,difficulter.- Diesrtro en resolver dificultades: ,, solvendi quaestiones nodosas peritus.- Dificultad de desechar:
, difficultas rejectionis.- Prefijo que denota dificultad,infelicidad,imposibilidad,privacin:
infa-
DIFAMAR:
,
DIFICULTOSAMENTE:
culter
diffi
DIFICULTOSO,hacer..: ,
aspero
DIFERIR: , ,
, , ,
,
,- (-,-),
, , ,-,
, ,
,-, (,-
269
`,
DIGERIR:
,;
DIGESTIBLE: ,,
facilis
concoctu
DIGESTIN: ,,; ,
, concoctio,digerendi actio.Mala digestin: ,, diffi
DIFUSAMENTE: `,`,`,
cilis concoctio>De pesada digestin:
,, graviscon coctio> Que
ayuda a la digestin ,,
digestionem adjuvans> Que ha hecho buena digestin: ,,
digestus
DIGITAL: ,,; ,, digitalis,dactylicus
DIGNATARIO:
,,
magistratu constitutus
copiose,fuse
DIGRESIN: ,,; ,
,; ,,; ,
,; ,, digressio
DIJE: ,,
monile
DILACERAR: ,,
,, ,- lace
ro,dilacero,excorio
in
DILACIN:
,,
(),
,,; ,,;
,,; ,,; ,,; ,,;
,; ,,; ,,
dilatio,cunctatio,procrastinatio.Andar con dilacin: cunctor
immoror.- Pedir dilacin con juramen
to: , cum jurejuran
do dilationem peto.- Dilacin fuera
del plazo fijado: ,,
(-,) dilatio ultra praescriptum
diem.- Para otro tiempo: ,
, in ulrterius tempus rejectio
Que anda con dilaciones: ,,
cunctator
DIGNIDAD: ,,; ,,
;
,,;
,,;
,,; ,,;
;
,,;
,,;
,,
dignitas.- Dignidades: , dignitates.- Acto de
igualar en dignidad: ,,
dignitatis exaequatio.- Constitudo
en dignidad: ,, in magistratu positus.- Contrario a la
dignidad: praeter dignitatem.- De igual dignidad:
pari
dignitate.De
la
misma
dignidad: ,,
ejusdem
consilii et dignitatis.- Dignidad de
los magistrados. ,, digni
tas magistratuum.- Lleno de: ,, venerabilis.- Primero en
dignidad: ,, dignitate
prius.- Que tiene semejante dignidad
,, similem dignitatem habens.- Gozar de igual dignidad
DILAPIDAR:
,
prodigo,dilapido
DIGNO:
,,;
,,
dignus.- Como es digno: ut
dignum est.- Tener por digno: ,
,
dignor,dignus
censeor, dignum judico
DILATAR: , ,
,
,
,
,
, , ,-
270
, ,-, , , ,-, , , in aliud tempus rejicio,dilato,differo,diffundo,procrastino,cunctor,protraho.- Que difiere o dilata para otro da: ,,; ,, cuncta
bundus,cunctator.- Se debe dilatar:
cunctandum
DILECCIN: ,,
DILEMA: ,,
utrimque constringens
dilectio
syllogismus
DILIGENTE: ,,; ,,; ,,; , quae parem dimensionem habent.- Cuerpo que consta de
tres
dimensiones:
DILIGENTEMENTE: , ,
, , , , , ,
, sedulo,diligenter,stu
diose
DILUIR:
minutus
DIMITIR:
dimitto
,-;
diluo
271
,,; ,,;
,, (); ,
, amans pecunaie,avarus.- Amor
al dinero,avaricia: ,,
studium argenti,avaritia.- Buscar
con ansia dinero o plata:
argentum anxie quaero.- Caja,gaveta,
cofre para guardar el:
,; ,, locus in
quo pecunia reconditur; loculi (pl.)
Carecer de: pecunia careo
Cargado
de
cobre
o
dinero:
,,; ,,
(adj.fem.) de aere gravis.- Convertir en dinero (vendiendo algo):
pecunia vendo.- Depsito
de
dinero:
,,;
,, scrinium in quo nummi
deponuntur.- Distribuidor de
dinero: ,, pecuniarum distributor.- El que hace
dinero: ,, pecunias
comparans.- El que tiene dinero en
abundancia: ,,;
,, () pecunia abundans
Dinero en ganado (pecus: pecunia)va
lorable en diez bueyes: ,
DINTEL de la puerta: ,
,,; ,, superliminare,jugamentum.- Dinteles de
puertas: ,, super liminaria portarum
DIOPTRO: ,, machina ad
aestimandam altitudinem.- Instrumento quirrgico: ,, dioptra
dioptro,instrumentum chirurgicum
DIOS: ,,; ,,; ,,
deus.- Diosa:
,;,
,, dea.- Diosas venerables:
vernerandae deae.Buena diosa: ,, bona dea
Amor a Dios,piedad para con Dios:
,, amor,pietas in deum.Aquello con que se honra a Dios:
,, id quo deus colitur.Aumento del conocimiento de Dios:
,,
incrementum
in
272
del mundo: ,,
creator
mundi.- Fabricador de imgenes de
dios: ,, deorum fabricatur.Los
dioses:
,,
dii>Los que dicen que hay tres
dioses: ,,
tritheitae,
qui tres deos statuunt.- Lucha
contra Dios: ,,
adversus
273
DIPLOMA: ,,
diploma
, dirigo,moderor
rego,tendo,fraeno.- Dirigir con:
, una dirigo
Con empeo:
vehementer
intendo.- Hacia arriba:
moveo sursum versus.- La palabra a
alguno: , allo
274
peto,occurro,intendo,tendo.- Al fin:
ad scopum tendo.Que se dirige atrs: ,,
in aversum tendens.- Se dirige
a: confertur
DIRIMIR: ,-,
(, ), ,
, , dirimo
DISCORDANTE: ,,
rrans a chordis
DISCERNIR: , ,
, , , , , , , discerno,secerno,cerno.- Se
ha de discernir: discer
nendum.- Experto en: ,
,
disnoscendi peritus.- Que
tiene facultad de: ,,
discernendi vim habens.- Dirimir
juntamente: simul discerno
abe-
DISCORDAR: , , ,-
dissono,dissideo,aberro
a chordis
DISCORDE: ,,; ,
,; ,,; ,
,; ,, discros,dissonus.- De nimo discorde:
, discors animo
DISCORDIA: ,,; ,
,; ,,; ,
,; ,,; ,
,; ,,; ,,
discordia,dissidium.- Incitar a la:
, ,- dissidium
impello
DISCIPLINA: ,, disciplina
Apartarse de la antigua disciplina
a prisca disciplina
descisco.- Instruccin,ciencvia:
,, disciplina.- Ltigo,dis
ciplina para azotar: ,,
,,, flagrum
DISCREPANCIA: ,,;
,,; ,, discre
pantia.- De voz: ,, vocis
discrepantia
DISCREPANTEMENTE:
panter
discre-
DISCREPAR: , ,
, discrepo.- Discrepa:
discrepat
DISCRETAMENTE:
discrete
DISCRETO: ,,; ,
275
,, discussio,dissentio.- In
til: ,, inanis consul
tatio.- Aquello de que no hay discu
sin alguna: ,, de quo
nulla est contentio
discretus,bene cogitans
DISCRIMINADOR: ,, direemp
tor, discriminator
DISCURRIR: , ,
, (),
discurrere,excogito.- Dies
tro en: ,, solers in
excogitando.- El primero: prior disjungo.- El que dicurre
sobre cosas elevadas: ,,
qui per alta graditur.- Sagaz en
discurrir: ,,
solers
ad cogitandum
DISCURSO: ,,; ,,
sermo,dissertatio.- Apto para un
discurso o disertacin:
,, aptus ad sermocinationem.Arreglado a preceptos: ,
oratio ex artis praecepta facta.Arte de componer discursos:
,, ars orationis componere
Brevedad del discurso: ,
brevitas sermonis.- Componer discursos: ` orationes excudo
Conciso,breve: ,, oratio
concisa.- Contradictorio: ,
DISECCIN: ,,;-,,
dissectio
DISEMINAR: , ,
(-,
dissemino.- Que disemi
na: ,, qui disseminat
DISENSIN: ,,; ,
,; ,,; ,,
dissentio
DISENTERA: ,,;
, morbus,dysenteria.- Que padece
,, dysenteria laborans.- Padecer : tormimibus vexor
DISENTIMIENTO: ,,
sa mentis sententia
diver
DISENTIR: , ,
, , , ,
,-, , dissentio,dissideo,contra sen
tio.- Que disiente: ,,
dissentiens
DISEADOR:
adumbrat
,,
qui
DISEAR: , ,
adumbro
DISEO: ,, adumbratio
Trazar diseo: ,- prae
formo.- Perteneciente al diseo o
bosquejo: ,, pertinens ad linearem adumbrationem
DISCUSIN: ,,;
276
DISERTACIN: ,,
, dissertatio
DISERTAR: , ,
, (-) dissero
Disertar con mucho inters: accuratissime dissero.El que diserta,habla,disputa: DISFRAZADO,salir:
DISIPACIN:
,,;
,,;
,,
formam mentior
DISFRUTAR: , ,
, , (-),
fruor.- A la vez:
simul fruor.- Que disfruta: ,
, pollens
DISGREGAR:
DISGUSTADO:
affectus
DISIPADOR: ,,
pator
DISIDENTE: ,,,
qui dissidet
DISIMILITUD: ,,
militudo
duobus
dissi-
DISIMULACIN: ,,;
,,; , ,
dissimulatio
DISIMULADAMENTE:
venter
dissi-
male
DISLABO: ,,
syllabis constans
,,;
,,; ,,; dissipatio
DISIPADO: ,,; ,,
; ,, evanidus,dissipatus
disgrego
,,
simulate
conni-
DISLOCACIN , ,
,; ,,; ,,
; ,,; ,,;
,,; ,,;
,,: ,,
luxatio, luxatio ossium, artuum,membro
rum;inflexio,ex articulis emotio.Corregir una dislocacin de miembros
luxata membra in suum loco
repono.- Curacin de una dislocacin: ,,; ,,
; ,,
ossis laxati
restitutio.- Pequea tablilla usada
DISIMULAR: , ,
, , ,
(,,),
, , ,
, , , dissimulo,fingo, coniveo, simulate recuso.- Disimular, aparentar
al mismo tiempo: una
simulo
DISIMULO, con disimulo: ,
277
,,; ,,;
,; ,, diminutio,im
minutio
en la dislocacin de un miembro:
,,
ferula quae in
luxatione utitur.- Pequea dislocacin: ,,; ,, parva luxatio
DISMINUDO:
,
comminutus,immninutus
DISLOCADO: ,,,
luxatus.-Estar dislocado: ,
luxatus sum,articulis emo
tus sum
DISLOCAR: ,
emoveo e sua sede
DISMINUIR: , ,
, , ,
, , , , , , , ,
, , ,
() , imminuo,extenuo,minuo,comminuo,decresc
o,diminuo
artus
,,; ,,;
DISMINUIRSE:
,
minuor.- Al mismo tiempo: ,
- simul imminuo
DISNEA: ,,
ficultas
DISOCIAR:
DISOLUBLE:
bilis
spirandi dif-
DISNECO: ,,
difficultate laborans
spirandi
dissocio
,,
,,
dissolu-
DISONANCIA: , ,
,, cantus absonus,dissonus;
dissonantia
DISOLUCIN: , ,
, , , , , , , ,,; , disso
lutio, dissipatio,colliquatio.- Descomposicin de un cuerpo: ,
, quod liquescendo deteritur
Vivir
con
disolucin:
dissoluto vivo
DISONANTE: ,,; ,
,,; ,,;
,,; ,,;
,,; ,,, gra
vem sonum edens,dissonus,inconcinnus
absonus
DISONAR: , , ,
, , ,-,
,- dissono,in cantu
discrepo,dissonus sum,absono
DISOLUTAMENTE: , ,
, dissolute.Vivir disolutamente: dissolute vivo
DISPARAR: `,`,, ,
-, (,/,
), ,-,
jacio,jaculor.- Disparar por
encima supra jaculor.Con celeridad:
celeriter
jaculor.- Con honda: ` fun
da jaculor.- Destreza en: ,
,
peritia jactandi.- El que
dispara
primero:
,,
qui primus jaculator.- Hacia:
jaculor in.- Juntamente:
278
una jacio.- La saeta:
ex arcu saggitam emitto.Que dispara desde lejos: ,
, longinquo jaculans.- Que dispara con fuerza: ,,
valido impetu jaculans.- Que dispara
dardos con destreza: ,,
tin ,,;
,,; ,,;
,, dispensatio
DISPENSADOR (administrador,gestor):
,, dispensator
DISPENSAR,distribuir,administrar
(fcil
de..):
,,
dispensatu facilis
DISPEPSIA: ,,
concoctio
DISPARO: `,,; ,
,; ,, jactus,jaculatio.Derecho: ,, rectus jac
tus.- Expuesto a los disparos: ,, ictibus obnoxius.- Moles
tar con disparos de seate u otras
armas:
jactando vexo.Molestia debida a disparos con
saetas,etc.: ,, jactacio.- Disparo con saeta: ,, jactatio
difficilis
DISPERSAR: `, ,
(-,/)
, , ,-,
, (pas. )
dispergo.- A la vez: , una dispergo.- A los ciudada
nos: incolas dispergo.- Que
dispersa:
,,
qui
dispergit.- Ser dispersado: ` spargor
DISPERSO:,,; ,
, dispersus
DISPONER: , ,
, , , ,
, , ,
, , (
,) dispono, apparo, paro,
instruo.- Antes:
ante
dispono.- Apto para disponer:
,, habens vim parandi.- Dispo
ner con arte, con habilidad:
arte instruo.- El que dispone: ,,; ,, dispositor.- Que dispone: ,,
qui una concinnat vel componit.Que todo lo dispone mal: ,
, () omnia male disponens
279
,,; ,,; ,
; ,, lis,disceptatio,
rixatio,contentio,quaestio.- Acalo
rada sobre cosas ftiles o arduas:
,, de rebus altis
vel inanissimis anxia disputatio.Habilidosa: ,, artifi
ciosa disputatio.- De palabras:
,,; ,, verborum
pugna> El que disputa sobre palabras: ,,
qui verbis
pugnat> Enemigo de: ,,
osor controversiarum> Impertinente:
: ,,
disputatio ad
rem non pertinens> Mutua: ,,
disputatio mutua.-Sobre
cosas despreciables: ,
, disputatio de rebus nihili>
Vana: ,, vana disputatio
, mini
mis de rebus anxie disputo.- Con
otro: obluctor.- Con seriedad: serio disputo
Con terquedad: ,- supra modum et obnixe contendo
De cosas arduas e inabordables:
de rebus sublimibus
et futilibus anxie disputo.- De
cosas pequeas: , de rebus minutis disputo.el que disputa,habla,diserta: ,, subtilis argutator.El que con sutileza disputa de cosas
de poca entidad: ,,
de rebus parvis subtiliter disserens
Discutir,enzarse en una discusin:
, , ,
rixor,contendo.- Juntamente:
simul contendo.- Discutir todava insuper contendo.- Que disputa de cosas arduas y
ftiles: ,,,
qui
de rebus altis sermonem habet.- Que
disputa con calor de cosas pequeas:
stenolsxhc,ou, qui anxie de rebus
parvis loquitur.- Disputar sobre
todo palabras: de verbis
pugno
de loco pugnae
contendo
subdistinctio
DISTINGUIDAMENTE:
eximie
DISTANTE: ,,; ,
; ,,; ,,
longinquus,distans.- Muy:
, longissimus.- Estar distante.
,, (,
) disto.-
(impers.)
DISTINGUIR:
,
,
, (,), , , ,
, insignio,distinguo,discerno.- Al mismo tiempo:
simul distinguo.- Distinguir antes al contrario: , distinguo
contra.- Que sabe distinguir: ,, distinguendi vim habens
DISTAR: , ,
, ,, disto
absum
DISTINCIN: ,,,
,,; ,,; ,,; ,,;
,; ,,; ,
,; ,, delectus,distinctio.- Secundaria: ,,
DISTINGUIRSE:
280
se distingue-
,,; ,,; ,,
erogatio, distributio,dispensatio.Justicia en la distribu-cin: ,, distributio (justicia dis
tributiva).-Por centurias:
,
distributio in centurias.Por sorteo: , allegatio per sortem.- Anticipo de
dinero: ,, ante datio
re.- Entre los dems: super alios claritate conspicior.Debe distinguirse: subdistinguendum est
DISTINTAMENTE: , distincte.- De otro modo:
aliter
DISTINTIVO,(sin): ,,,
;,, cui nota non est
impressa
DISTRIBUIR: , ,
, (,),
(), ,
, , ,
, , , , , (,)
,
distribuo.- Con:
, ,
simul distribuo.- El que distri
buye: ,,; ,,
distribuitor.- Distribuir adems:
, insuper distribuo.- Lo que se debe distribuir:
,, distribuendum.- Por
sorteo: ,-,-,
, ,
sorte distribuo.- Que distribuye por
sorteo: ,-,, qui
partem sorte distribuit.- Que distri
buye
rectamente:
,,
recte distribuens.- Que distribuyen
pr sorteo los bienes pblicos:
, ,, qui
bona publica sorte distribuit.- Se
ha de distribuir: distribuendum est.- Sobre: insuper distribuo
DISTINTO: ,,;
,; ,,; ,
, diversus,distinctus.- Otro:
`,, alter.- De los dems:
,, diversus a reliquis.De parecer distinto: ,
, diversa sententia
DISTORSIN: ,, infelxio
DISTRACCIN: ,,; ,, distractio
DISTRAER: , distra
ho.- Del estudio: abduco
a studio
DISTRAERSE,andar por las nubes:
per sublime gradior.Que se distrae,que anda por las nubes: ,, inania inquirens.- Pasar el tiempo:
tero tempus
DISTRAIMIENTO: ,, abstractio
DISTRIBUCIN,reparticin:
,,; ,,; ,,: ,,; ,
; ,,; ,,
; ,,; ,,;
,,; ,,;
, , , , , ,
, ,
in diversum hortor,dissuadeo,dehortor,averto,abduco,ab opinione deduco
deduco a proposito.- Aquel a quien
fcilmente se disuade:
, qui facile dissuadetur.- Con
falaces discursos: a proposi
to subdola oratione abduco
DISTRIBUTIVO: ,,
tributivus
dis
DISUADIR: , ,
, , ,
DISUELTO: ,, dissolutus
DISOLUCIN,crpula: ,, vi
ta dissoluta
DISYUNCIN (gram.) ,,
disjunctio.- Hacer una disyuncin
viciosa: ,- perperam et viciose distinguo.- Mal
hecha: ,,
prava
disjunctio
DISUASIVO,disuasorio: ,
,; ,, dissuasorius,avertendi vim habens
281
urinam
DIURNO:`,,,; `,,
;`,,; ,,
diurnus,unum diem perdurans.- De un
da: ,,, diurnus
DIVIDIR: ,,
,, , ,
(-,-), ,
, , ,
(), ,
, , (
/)
,
(,-), , , , , , ,
, (,,), , ,
,
,
,
(,;
/),
(,,/)
divido,disseco,partior.- Con cuerda:
, fune divido.- De nuevo:
282
iterum divido
DIVISIN: ,,; ,
; ,,; ,,
,,; ,,; ,,; ,, divisio
Divisin o ejrcito de 2.048 soldados: ,, agmen constans e
viris bis mille et quadraginta
octo.- Divisin en dos partes:
,, bipartita sectio.En
tres
partes:
,,;
,, divisio in tres partes
Por sorteo: ,, disceptatio.- Todo lo que sirve de
divisin: ,, omne
dividens aliquid
DIVINIZAR:, ,
, deum facio,divinis honoribus consecro,ut deum colo.- Ser
divinizado divinus fio
DIVINO: , ;,,
; ,,; ,,;
,,; ,
,,,; ,
, divinus,aequalis deo.- Ciencia divina: ,, scientia divina.- Dar respuestas divinas:
,-,- divinitus edo responsa.- Digno de honores
divinos: ,,
divino
honore colendus.- Divina majestad:
,
divina amjestas.- El
que tiene lengua divina: ,
, cui divina lingua est.- Instrudo en las cosas divinas: ,, divina sapiens.- Interme
diario divino entre la divinidad y
los hombres: ,, internuntius deorum hominumque.- Enviado
divino: ,, divinus nuntius.- Movido por espritu divino:
,,; ,, divinus,qui divino spiritu agitur.- Muy
DIVISOR: ,,
divisor
DIVORCIO: ,,; ,
, divortium,intercisio
DIVULGADO:,,
,, divulgatus,qui est in omnium ore,pervulgatus
DIVULGAR: , ,
, , , , , , , , ,,
,-, ,
divulgo,celebro,romorem spar
go,effero sermones in vulgus.-Presen
tarse en escena: ,-
283
; ,,; ,,;
,,; ,,; ,
DOBLADO: `,,;
,; ,,;-,,
, inflexus,duplicatus.- A lo lar
go: ,, in longitudinem duplicatus.- Estar doblado alrededor: circumplicor
Hacia atrs: ,, retrorsum plexus.- Plegado: ,
, complicatus.- Siete veces doblado: ,- septempliciter
DOBLAMIENTO:
flexio
lentus
DOBLEGADO ligeramente: ,
, liviter inflexus
DOBLEGAR: ,,
inflecto.- A un lado:
in latus deflecto.- Persuadiendo:
,,
DOBLAR: `, ,
, , , ,
,,,-,
, , ,
,,
, ,,
(,) inflecto,
flecto.- Doblar a la vez:
una inflecto.- Accin de doblar:
,, in sinum receptio.- Alrededor: ,
, circumflecto,circumplico.- Bien doblado: ,
, eleganter flexus.- Duplicar:
duplico.- Doblar algo: aduncum et inflexum reddo.Hacer
senos,dobleces:
DOBLEGARSE: , ,
flector,reflector me
DOBLEMENTE: ,,, dupliciter
DOBLEZ: ,,; ,
; ,,; ,,:
,,; ,,;
,; () ; ,
contractio in sinum,flexus,plicatura
Que tiene muchos dobleces: ,, qui multos habet flexus
DOCE: . ,, ,
(,,) , duodecim
DOCENA:
duocena
DCIL: ,, ,,; , ,
; ,, docilis,oboediens
qui docilem se praebet.- Dcil al
freno: ,,
oboediens
habenis
DOCTO: ,,; ,,
,,; ,,; ,, doctus.- Medio docto:
`,,;
,,
semi-doctus.- Muy: -,
, doctissimus
DOBLE: ,,; ,,
; ,,; ,,
; , ,,; ,,; ,,; ,,; ,,; ,,,; (-,,
,; ,,; ,
,,,; ,,; ,
284
DOCTRINA: ,,; ,,
,,; ,, praeceptio, doctrina.- Belleza de doctri
na ,, doctrinae gratia.Comunicada de palabra: ,
doctrina ora tradita.- Defensor
de alguna doctrina: ,,
defensor alicuius doctrinae.- Doctri
nas preparatorias: ,,
ea,quorum doctrina praeparat ad
alia.Ensear
otra
doctrina:
DODECAEDRO: ,,, duodecim larteribus incumbens
dogmtico
285
muchos
dolores:
,,
multos dolores patiens.- Afectado
por un gran dolor: ,,
dolore summo affectus.- Sin dolor:
sine dolore.- Sin dolor,
que no produce dolor: ,,
expers doloris,dolorem tollens.- Que
tiene dolor de cabeza: ,
,
cui caput dolet.- Que da
dolor de cabeza: ,,:
capitis dolorem excitans.- Dolor de
cabeza: ,, capitis do
lor.- Traspasado de dolor:
,; ,,; ,
,
qui vehementer dolet,gravi
dolore percitus.- Dolor vehementsimo: ,, vehemetissmus
dolor.- Que penetra,desgarra el
corazn: ,, cors pene
trans.- Disgusto que hay en el fondo
dolore excrutior.-Tener
dolor de cabeza:
capite
doleo
DOLOROSO: ,,,,,; ,
,, qui affert dolores,aerumnosus,acerbus.- Doloroso,triste,que
parte el corazn: ,
, cor scindus
DOLOSO: ,,; ,
,, dolosus.- Ser do
loso: dolosus sum
DOMA:
,,;
domitio,actio domandi
DOMEAR:
,,
mansuefacio
DOMESTICACIN: `,,;`
,,; ,,; ,, cicuratio
DOMADO:
,,,;
,, domitus, subjugalis,
subjugis
DOMESTICADO: `,,; `
, (,,); ,,;
,,; ,,; ,,; ,,; ,
,.; ,,; ,
mansuetus,cicur.- Domestiada:`,, mansueta
DOMADOR: ,,; ,,
; ,, domitor.- De caba
llos: ,,; ,
,; ,,, equo
rum domitor.- De hombres:
, domitor virorum.- De los
mortales: ,, domitor mortalium.- Domadora: ,
,: ,, domitrix,domatrix
DOMSTICAMENTE:
domestice
DOMESTICAR: , ,
cicuro.- Ser domesticado: `
cicuror.- El acto de domesticar: ,, cicuratio
DOMAR: `, , ,
(,), ,
DOMSTICO: , ,-
286
, , , ,
, , ,,
; ,,,;
,; ,,;
,,; ,,;
,,; ,,; ,
,,,; ,
,; ,,; ,
,; ,, domesticus.Uso
domstico:
,,
domesticus usus.- Ser domstico:
domesticus sum.- No doms
tico: ,, alienus a domo
Administrar bien las cosas domsti
cas,la casa: res domesti
cas accurate administro
DOMICILIADO: ,,
imperio
DOMINAR: , , , , , , , , administro,obeo,dominor,supero
superemineo,immineo.- En lo alto:
hospes
DOMICILIO: ,,; ,
; ,,; ,,
; ,,; ,
,; ,,; ,,;
,,,; ,,: ,, domicilium
Cambiar de: , , alio transmigro,mutato loco
vado,transmigro.- Fijar el domicilio
junto a: , sedem meam
,; ,, libera potestas,dominium,dominatus.- De uno solo
,, unius dominatus.- Ob
tener el dominio: ,
dominium obtineo.- Reducir a su
dominio: ,
in
suam potestatem redigere.- Tener
dominio sobre: , s potestatem ecerceo in,dominor.Que est bajo el dominio de un
hombre: `,, viro obnoxius,obnoxia.- Que tiene extensos
dominios: ,, late dominans.- Sufrimiento del dominio
ajeno: ,, alieni domini patientia
DOMINIO: ,,;
,,; ,,; ,
bens
DONACIN:
,,;
,,
donnum, donatio.- De muchas cosas:
,, multorum donatio
DONAIRE (decir)
DONAR:
cavillor
dono
DONATIVO: ,,
rium
honora-
DONCELLA: ,; ,; ,; ,; , vir
go,puella.- Ansioso acechador de
doncellas: ,, virginum nimis avidus inspectator.- Asilo
o retiro de: ,-,,
conclave virginum.- Doncella an
sin desposar: ,, virgo
inupta.- Ayuda de cmara de la
seora: ,, ornatrix.Casadera: ,, virgo nubi
lis.- Doncellita: ,,
virguncula.- El que mata doncellas: ,,
virginum
interfector.- El que tiene el rostro
287
, ; , (), ,
, `, ` ubi,qua parte,
quo,quo in locum.- Hacia donde:
o aire de una: ,,
virgineum aspectum habens.- Habitacin de: ,, sedes
virginum.- Manchado con la sangre de
las: ,,
virginum
immolator.- Matanza de: ,, virginum occisio.- Muerto
por las doncellas: ,,
a vigine interfectus.- Prxima a
casarse: ,,
jamjam
nuptura virgo.- Que consta de tres
doncellas: ,, tribus virginibus constans.- Que hace
el pepel de: , ficta,emen
tita puella.- Que no encuentra con
quien casarse: ,, illocabilis.- Que quiere pasar por:
,, falsa virgo.- Que
tiene hermosas doncellas: ,,
pulchras virgines
habens.- Que ya no es doncella:
,, non amplius virgo.Educar
doncellas:
DORADO: ,,,,,; ,,
aureus,deauratus,inauratus.Ms dorado: ,,
magis
aureus.- Que tira a dorado: ,, ad auri colorem vergens.Teido de color dorado: ,
, aureo colore tinctus
DORADOR: ,,
deaurator
dormitio
DORMIR: , , ,
, , , , , , , , ()
, , ,
, ,, ,
, , , , ,- dormio,dormior,indormio.A la intemperie,bajo las estrellas:
,, cubatio sine lecto.A los nios cantando: , -
, ,,, `, `,
288
Matrimonial: ,,
lis
nuptia-
summa pars
DOSIS: ,, dosis,quantitas
cuiuslibet rei quae administratur
DOTAL: ,,; ,
dotalis
DOTAR: , doto.Que
est
dotado:
,,
pollens
DOTE:, ,,; , (s
lo nom.), ,, dos.- Pequea
dote: ,, exigua dos.Que ha obtenido mucha dote: ,, cui multa dos obtigit.Que
lleva
dote:
,,
afferens dotem.- Que lleva la mujer:
,, dos quam uxor affert.Que tiene mucha dote: ,,
multa dotem habens
DORMIRSE: , ,
, , obdormisco,obdormio,indormio
DORMITAR: , , , obdormisco,incli
no,dormito.- Dormitando (adv.):
somniculose.- A manera de los
que dormitan
meneando la cabeza:
DRAGN: ,,; ,,
draco, drago foemina.- Que imita
al dragn: ,, dra
cones imitans.- Que tiene crines de
dragn: ,,
qui
draconis jubae similes crines habet
Que tiene pies de: ,
draconis habens pedes.- Semejante al
289
activus
DRAMATURGO: ,,
tici operis confector
DRIADES:
nimphae)
,,
(-,-), , ,
,
,
,
,
, , , , , ambi
go,dubito,haesito,haereo.Estar
indciso: ,
nihil definio,indefinitus sum,quo me
vertam nescio.- Estar en suspenso,du
doso: suspensus sum,dubius
sum.Poner
en
tela
de
juicio,dudar: simul addubito.- Vacilar,no saber qu hacer:
quo vertam nescio.Que no duda: ,,
non
dubitans.- Que se debe dudar:
dubitandum.- Andar dudando
,- fluctuo animo
Dudar antes: praedubito
drama
Dryades
DUDOSAMENTE: ,
,
dubitanter,
dubie
DUDOSO: , , ,, ,,;
, ,,
,,; ,,;
, ,,;
,,,,
,; ,,; ,
; ,,
,,
dubius,anceps.- De nimo
dudoso: ,,,;
,,; animi dubius
Preocupado ante una opinin dudosa:
,, ancipiti sententia
distractus.- Entre varias opiniones:
,,
in varia consilia
abstractus.- Estar dudoso: , , ,,
(,),
; ,
in
animo dubio sum, haereo dubitans,
addubito
dualis
dualitas
DUBITATIVO: ,,
, dubitativus
DUCENTSIMO: ,,
centessimus
du-
DUELO: ,,; ,,
duellum,luctus
DUEO: ,,; ,,;
,,
dominus.Absoluto: ,, qui suo
jure imperat.- De algo: ,
potens alicuius rei.- De sus ac-
DUDAR: , (-,
), , ,
, , ,
ciones: ,,
qui sui
juris est.- Dueo absoluto:
,,,
,,
290
,,
DULCE:
,
,
;
,,; ,,; ,,; ,,;
,, (,, dulcis,dulcior,dulcissimus)
,,; ,,; ,,
dulcis,mansuetus.- Muy
dulce: ,, valde dulcis
Suave: ,, suavis.- Trata
ble: ,, suavis.- La que
es ducle en el hablar: ,,
suaviloqua.- Que come dulces: ,, bellaria edens.- Todo lo
dulce y suave: ,, quidquid
dulce et suave est.- Un poco dulce:
,, subdulcis.- Aficionado a cosas dulces:
,, avidus rerum dulcium
Como la miel: ,, dulcis
instar mellis.- Algo dulce:
, subdulcis.- Hacer dulce una
cosa: ,
dulce
efficio, subdulce reddo.- Dulce
(sust.) ,,; ,
cupidiae
DUODENARIO: ,,
duodenarius
DUPLICADO: ,,
duplex
DUPLICAR: , , , , , , ,
duplico
DUPLICIDAD: ,,
citas
dupli-
DUPLO: ,, (-,-,-
, duplus
DURABLE: ,,
constans
dulci
DULCIFICAR: ,
dulce reddo,mellifico
DULZAINO: , ,
cis
numerus
DULCEMENTE:
suaviter.- Que
habla
dulcemente:
,,
suaviloquus
DULCIFICACIN: ,.
ficatio
duodecimus
subdul
DULZURA: `,; ,,
,,;
,,;
,, dulcedo.- Causar dulzu
ra: , ,
dulcedinem affero.- De nimo: ,, animi suavitas.- Dotado
de virginal dulzura: ,
, virginea suavitate praeditus
Hablar con dulzura: suaviter ore modulor.- Que agrada por su
dulzura: ,, qui mellea
dulcedine animum perfundit
DURAMENTE: ; ,
, , dure,acriter
sine dolore
DURAR:
perenno.- Lo que
dura cinco das o es de cinco das:
,,, quin
que dies durans seu a quinque diebus
Ms de un ao: ultra
annum
perduro.Mucho
tiempo:
, , longo
291
diem
totum
juxta
perduro.- Tres das: tres
dies maneo
DURAZNO: ,,
persica mala
DUREZA: ,,; ,
,; ,, durities.Con dureza: duriter.- Cuan
to tiene dureza de piedra: ,
, id omne quod in lapidosam
duritiem concrevit.- Dar dureza testacea: in testaceam duritiem verto.- De corazn: ,, cordis durities.- De piedra: ,,; ,, lapidosa durities.- Rgido con dureza
callosa: ,,
callosa
duritie rigidus.- Rigor: ,;
,,
durities.- Tratar
con dureza: dure tracto
DURO: ,,,
,,,,
; ,,; ,-
292