Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de
dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a
cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos
propósitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No dé por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de
los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no
podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de
autor puede ser muy grave.

Acerca de la Búsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de
Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la página http://books.google.com
ilifia .
2201 Sophocles

&.4. 1.1o. Jinmaavaa

1831
ut
빵

BIBLIOTHECA
REG
MONACENSIS .
 < 36625274190019

< 36625274190019

Bayer. Staatsbibliothek
{
 1
.
 SOPHOCL IS

A N T I G O N A

CODICUM MSS. OMNIUMQUE EXEMPLARIUM

SCRIPTURAE DISCREPANTIA ENOTATA INTEGRA CUM

SCHOLIIS VETUSTIS VIRORUMQUE DOCTORUM CURIS

.PRESSE SUBNOTATIS

EMENDATIOR ATQUE EXPLICATIOR

2

E DI Τ Α

FR. CAROLO WE X.

TOMUS SECUNDUS.

CCXXXI.
LIPSIAE , MDCCCXXXI.
SUMTIBUS FRID. CHRIS T. GUIL. VOGEL.
BIBLIOTHECA
REGIA
NICNACENSIS

+
MAXIMILIANO SCHMIDT

FERDINANDO RANKE

GODOFREDO Κ Α Η Ν Τ

A MI CIS

D. D. · D.

C. W.
 (
青
1
1
4

P R A EF A T I 0 .

Quoniam hoc altero tomo integram inter

pretationis huius fabulae historiam com

plecti propositum erat, felici casu accidit, ut

viri quidam doctissimi hoc potissimum tempore
studia sua ad hanc fabulam explicandam con
ferrent, quorum novissimas curas , tempestive
ab ipsis editoribus comiter ad me transmissas,
adnotare licuit.Etenim cum huius exemplaris
prior tomus typis exscribebatur, prelo itidem
subiecta erat nova Godofredi Hermanni editio
et altera Augusti Boeckhü de Antigona com
mentatio . Sub idem tempus Augustus Welcke
rus in diariis scholasticis anni 1829. no . 25.
p. 201. 1
221. suam de singulis quibusdam
huius fabulae versibus proposuit sententiam .
Quos si de quibusdam locis idem. statuere vide

i
 VI

rem , in quod ipse incideram , non exiguum hoc

fuit studioruñ incitamentum . Sicubi meliora ab
illis , edoctum me sentiebam , id semper indicavi,
si quae non probarem nova eorum inventa , >

nolui ubique caussas cur non adsentirem , ex9

ponere , satius putans , integrum relinquere le

ctoribus diiudicandi munus. Sed tamen passim
tum meam aut defendere aut corrigere studui
interpretationem , tum alienam examinare. Chri
.
stiani Neueii editionem quia usurpare demum
licuit confecta iam sylloga , adnotationem eius
breviter excerptam in Addenda recepi. Haec
Addenda si non ita auxi, uti debebam et po
teram subiungendis iis , quae adnotanda deinceps
se obtulerunt , in caussa erat tiim taedium eius
modi mantissarum , quae semper afferunt opellae
• melius procrastinatae poenitentiam , tum animi
distracti quaedam aegritudo, in quam incideram
subito mutata muneris vitaeque ratione.

Eadem rationum mearum commutatio in

caussa fuit, quod Meletemata non talia exhibui,
qualia animo conceperam . Cum enim iam ante
veritus essem , ne nimis augeretur libri moles
. ultro infersis disputationibus de rebus, quas ex
parte ab aliis iam satis ventilatas aut adeo con
fectas deinceps viderem: accidebat , ut subito
 VII

avocarer ad gravissimum munus suscipiendum .

Nolebam Antigonae curam mecum in novam
provinciam importare, itaque quae Meletemata
>

ad ipsam Antigonam explicandam pertinerent,

in syllogam , quam confectam iam habebam ,
intexere malui , et reliqua in aliud tempus .

reservaturus , schedulas meas ad librarium

transmisi.

Supra in subsidiis enumerare omisi Camerarii

adnotationes subiunctas editioni Stephanianae et
Francisci Passovii, quam non habueram de
versibus 777-784 commentationem , quam pa
riter atque ea , quae nuper scripsit de v. 103.
benevole mecum communicavit Vir Doctissimus.
In novissima editione Hermannus subinde Bois
sonnadi mentionem iniicit, quem nescio quid et
ubi commentatus sit de Antigona; attuli autem
ea , quae Hermannus commemoravit. Nuper
etiam vidi Fr. Rempelii curarum in Sophoclis
1

Antigonam specimen ( Mindae 1829. ) qui in

Seebodii bibl.. crit. 1826. de Antigonae quibus
dam locis scripsisse se ait , quae num olim iam
legerim , non satis memini. Vidi etiam breves
nonnullas annotationes, quae Astius ei libro, quo
complectitur Aeschyli Prometheum , Antigonam
et Euripidis Medeam , edito Landshuti 1810.
 1
VIIL

subiunxit. Non videre licuit quae de Antigona

scripsit Gräfenhanius Mühlhusae 1828. Lach
mannum si in sylloga commemoravi, dixi eius
librum de choricis systematis tragicorum grae
corum .

Subsidia alia critica non accepi. Neque enim

in copiis Victorianis, quod pensi habendum ,
invenisse sese declaravit mihi Fridericus Thier
schius , neque quas ad me transmitteret novas
margini membraniarum adscriptas glossas, depre
hendisse videtur C. B. Hasius. Iuntinam alteram
ipse non habui, neque in hac fabula requiren
dam fuisse , monuit me Leonardus Spengelius.
Codicem H. derivatum videri ex Laur. A. in
dicavit iam Hermanus ad Oed. Col. praef. p. VII.
Nostra in hac fabula collatio facta est ad Her
manni editionem secundam . In conferendis
codd. P. et S. Livineius adhibuit Aldinam .
Supra in prolegomenis p. 86. Gaisfordii notam :
siç La . secus me intellexisse , mox animadver
teram . Falsum est, quod Brunckius egoque
cum illo diximus, quae dicuntur scholia minora
et in sylloga nostra glossarum nomine plerum
que insignita sunt , inveniri in Iuntina priori.
Nihil, loquor autem de Antigona, in hac scho
liorum editione inveni, quin ex Romana editione
 IX

allatum sit ab Elmsleio. In errorem igitur in

ductus videtur Brunckius significatione aliqua
editoris , qui scholia aucta et emendata se edi
disse profitetur, ut, quas ex codd. ipse collegisset
glossas , in illa editione exhiberi in animum in
duceret. Tricliniana scholia non selecta ' sed
integra repetere malui, nihilque est omissum ,
nisi metricae ineptiae et inutilia oxńuata rheto
rica , omissa illa iam ab aliis editoribus. Addidi
autem ubique, quae in Turnebi et Stephani edi
tionibus inveniuntur in his Triclinii notis discre
pantiae , de qua varietate vide quae explicat
Stephanus in praefatione. ' Ex codd. quae ad
notata sunt a Viris doctis, omnia adeoque aperta
librariorum vitia propaganda putavi, non ita
orthographicas varietates veterum editionum ,
quae ad accentus et voces copulandi rationem
pertinent, veluti si scriptum est in iis 68 ', tvd",
τάδ', εγώδ', σύδ' aut συ δ ', σέδ ' aut σε δ', μήθ',
8 , ούτε του ,, άστοϊσι φασί,, τήνδε γ',
επει δ', , θανόντα
τε , εξότου , τoλοιπόν , καυτός , γινώσκω , γνώση 1

(öwet tamen et Boúhel habent etiam 7. 5. * . qui

)

semper illam personam in 177n formant)) χx’ Grav

aut όταν (σ . κ.), παπτήνας , μέμηνε pro ο δ',
>

inv 8 cett. Ista, quae semel monentur , per

tinent ad grammaticae historiam , non ad textus
poetae rationem .
X

Superest, ut sigla quaedam , quibus usi sumus,

explicemus.
12. omnes codd . et vett. editt.
0. omnes codd. quibus Brunckius et Erf.
usi sunt.
(Codd.). codd. non nominatim a Brunckio
citati , ubi dicit ille : sic codd. aut : sic plerique
codd. mei.
y. omnes editt. Veteres.
Lemma Rom. Lemma Romanae scholiorum
editionis.
+ coniecit.
tt coniecit et recepit aut hanc coniecturam
recepit (receperunt). Haec subinde in unum ita
sunt contracta ++ b.e.h. id est : Quod Brunckius
ex coniectura scripsit, receperunt Erf. Herm.
(, ) comma habent post hanc vocem .
c. gl. cum glossa.
om . omittit ( omittunt ).
Quae in parenthesi subiiciuntur, ea pertinent
ad unum codicem , cuius littera proxime ante
cedit, veluti v.224. súpov B.D.S. V.C. ( superscr.
ye. xoxov) i. e. in cod. C. superscriptum est ye.
έσχον.. V. 410. βάλη Φ. L1 . R. C. (c. gl. ο αήρ).
Id est : in cod. C. est glossa o dne.
 Ι. Ι Ν D E X GRAECUS
G R A E C U S.

Α . äv omissum II. 192.

άβρoτα έπεα p . 291 .
άγαλμα 219. 287 .
αγνίζω et αγίζω 131. 281. II. 109. αναπότομαι φόβω 321 .
255. 257.
άγος 231 .
αδάκρυτος 248.
αδελφός 1. g . όμοιος 131 .
άζηλος Π . 73.
'Aïens trisyllab. II. 281 .
αίθρια 157. Π . 134.
αιματόεις 183 .
αισχροκέρδεια 276. ΙΙ. 251.
αίτιος cum infinitiνα 296 .
ακά μαντες ΙΙ. 170.
ακούειν obtemperare 111 .
ακούειν dici 242 .
ακοσμέω 216 .
αλάστορος 265. ΙΙ. 241 .
ähntes ; ironice 229.
αλλά γάρ Ι . 139 .
αλλ ' ει 254.
d22à vũv et similia 187 .
αλλάττω 259 .
άλσος 244 .
αμάν ΙΙ. 168.
αμέριοι 236.
αμύνειν νόμοις 215.
.
ανατί, ανατεί ΙΙ. 150 .
'Αναία, " Αναια 19.
Αναίοι 19.
ανασπάν θύραν 299. 11. 273 .
άνευ 96.
ανήρ Ιonga penultima 230 .
ανήρ pro pronomine 230 .
ανήρ πόλεως , δήμου 145 .
ανιάν τινα τι 186 .
ανίεσθαι οργής 221.
άνολβος 272. 326 .
αντί pleonastice 130. 11. 108 .
ανταμύνεσθαι 208 .
ανύτω sc. οδόν 136. 238 .
απαλλάττομαι 167.
απειλέω τινα τι 186.
άπιστέω pro απειθέα 135 .
απολύομαι 310.
απόρρητος 107 .
άπο δυτήρος 265 .
απ ' ουρανόθεν 117.
αποστάζειν 261.
άπρακτος 273.
άπτειν 106. Π. 83.
άρα μή 205. cf. Platon . Criton
C. 4 .
αρέσκεται τι μοι 178 .

äv duplex 173. "Apns producta penultima 124 .

XII ÍNDEX GRAECU S.
αρκώ θνησκούσ' εγώ 186 .
αρκεϊν ΙΙ. 303 .
αρμόζειν intransitive 322 .
äpoupa genitalia 191.
άρχειν choream incipere 127.
άτα, άται ΙΙ. 155.
άτη et άγη confusa ΙΙ. 73.
άτη et άλη confusa ΙΙ. 175.
άτερ 96. ΙΙ. 71. 300 .
ατιμάζω τινά τινος 102.
ατίμητος 249.
ai gis et aŭ 129.
αυλαί 235 .
αυτάδελφος 95.
αυτόγνωτος 248 .
αυτόνομος 240.
αυτόπρεμνος 220.
αυτός et ούτος 175.
αυτός num pro και αυτός ΙΙ. 226.
αυτόχειρ 296. II, 271 .
αύτως et αύτως 113,
αφειδέω 165 .
άχνυμαι τι ΙΙ. 177.
άχος 166.
Β.
βάπτειν et κάμπτειν confusa ΙΙ.
181 .
βαλβίδες 122.
βασιληϊς 258.
βέλη Διός 156.
βιάζομαι passive 111,
βλάστειν, βλαστείν ΙΙ . 162.
βλέπειν et κλέπτειν confissa 1 . δράκων Thebani 120. ΙΙ. 95 .
181 .
βλέφαρον αμέρας sol 116.
βοηθείν νόμοις, πόλει 215. ΙΙ. 305 .
βροτοί 245.
Γ .
γάρ ηümlich 130 .
γάρ transpositum ΙΙ . 183.
γε 224. in respondendo 150.
γε et δε confusa 180.
γέ τοι 278.
γε μέν τοι 177.
ye duplex II. 198 .
γεύομαι 193. 270 .
γηράω active 199.
yúar genitalia 191 .
4.
δάκρυ praef. VΙΙ.
δακρύων πηγαι, νάματα 213.
δε pro άλλα 104.
δε in auspicanda narratione 130.
300 .
δε pro γάρ 130. 300 .
δε in apodosi 178.
δέκατος αυτός 18.
δέμας periphrastice 259 .
δεννάζω ΙΙ. 199.
δεξιόσειρος 124.
δεξιόδειρος 11, 102 .
δηλούν ηum pro δηλον είναι 101.
174 .
δια δίκης ιέναι et similia 225. ΙΙ.
197.
διδάσκεσθαι 156.
δια στέρνων έχειν 207 .
Διός όμβρος 157. Π . 303.
διδόναι τι 222.
δόκησις 150. δόκησις et δόξα 150 .
δ 'ούν 217..
δόρυ i. φ. μάχη 212.
δράσαντα παθείν ΙΙ. 226 .
δρών ο substantive 137.
δυοϊν sc. έτερον 172. ΙΙ. 148.
δυσμενής τινος 131 .
Ε.
εαυτούς pro αλλήλους ΙΙ, 103 .
εγκρατής τινος 220 .
 INDEX GR A E CUS. XIII

Ei omissum 136. έφυμνείν exsecrari 320 .

si cum coniunctivo II. 187. έχω pro ανέχω 166 .
είκειν C. gen, et dat . 221. έχων τε και κεκτημένος 315.
siui c . adverbiis constructum 206 .
είε άλλεσθαι 326 . 2 .
sisopāv cum voluptate adspicere II. Snhoov II. 73.
81 .
ζη 11. 271 .
εκ post 126.
εκ pro εν 164. Η .
Šx Tivos auctore aliquo 304. II. 227. post genitivum qui comparati
έκαστος ex ουδείς supplendum 140. ναm sequitur 282. ΙΙ. 258. 288.
εκπέμπειν pro μεταπέμπεσθαι 101. ήδειν et reliquae eius formae 11.
ελελίχθων 126. 75.
έλκος dolor 209 , 'Ηδωνοί et " Ηδωνες 263 .
εμπίπτειν τινί 233. ηλεκτρον 274. ηλεκτρον et ήλεκ
Šv redundare videtur 270 . τρος ΙΙ . 250 .
έν τινι indice aliqτιο 187. 11. 281. ήνεμόεις 136.
έν χρόνω 167. ήνεσχόμην, ήνσχόμην ΙΙ. 149 .
ενοδία θεός 301 .
επαίνου άξιος probabilis 211 .
ηρόμην et ηράμην 252 .
επεί c. coniunctiνο 272. Θ .
έπει pro αφ ' ού 101. Jalkoi frondes oleaginae II. 275.
έπειτα το i . g . το νύν 201 . θάλπος γιlneris 282 .
επαρκέω 203 .
επήβολος II. 151. Θηβαϊος ΙΙ . 264 .
επί 188. 229. ΙΙ . 305 . Angiov non poeticum ' II. 132.
επι ξυρού τύχης 268 . Ι.
έπι κακοίς κακά 318.
επιρροθέω τινί 144 . 4 et s confusa 121 .
επισκήπτω 322 . ι dativi elisam 202 .
επιτρέπειν 135 . ispos prima producta 248.
επίχειρα 239. έλλεσθαι , είλεσθαι ΙΙ . 131 .
επιχωρείν 135 . μερος 237.
έπος 102. 109 . - Los terminatio monosyll. 239 .
επόψιος 275. ισόθεος prima longa 243.
ÈRtoow animo volvere 128. ίσος λαχεϊν 181.
έρκιος, έρκειος 176. ΙΙ. 151. εστάναι βασιλέα 212.
έρπει ex ρέπει confusa 203 . ίστασθαι 146 .
ές πόλιν 308. έστω Ζεύς 130. ΙΙ . 302 .
ευάζω 291 .
K.
εύιον πυρ 262 .
ευνής λέχος 167 . καθαγνίζω vide αγνίζω .
έφαγνίζω νide αγνίζω. καθαιρεϊν 143 .
XIV INDEX GRAECU S.
ral transpositum 143.
και 188. 231. 255. 284. 300. ΙΙ. 274 .
- xal quod aliud nai sequi exspe-
ctaveris 146. 153 .
και – δε 167.
και - xai ut
tiα 192.
και με , καμέ, και με 143. bis.
και μην ΙΙ. 161.
και τα και τα ΙΙ. 287 .
κακά κακών 316.
" 4"
κακοίς συνείναι et, similia 321 .
κακόνους τινός 131.
κάλλιστα 324 .
καλυπτός ΙΙ. 246 .
καλχαίνω 102. ΙΙ. 75.
καπνου σκιά 295.
κάρα periphrastice 95.
κάρα σείειν 145.
κατάκρας 132.
καταρρέπειν active 294.
κατασχέθειν οργήν 302 .
κατέρχεσθαι 132 .
κατηργυρωμένος corrupίus 280. II. μέρος. το σον μέρος 278 .
254.
κάτωθεν ηιιm pro κάτω 280 .
κεκτημένος κακά 315 .
κευθειν neutrali significata 250.
κηκίς 270. ΙΙ . 245 .
κλαυτός et κλαυστός ΙΙ. 80.
κλαίω 136.
κλέπτομαι 216.
κλοπεύς ΙΙ. 152 .
κνώδοντες 306 .
κοιμήματά τινι 247.
κοινός 95. 110 .
κομψεύειν 150. ΙΙ. 127 .
κοσμείσθαι 215. ΙΙ. 180 .
κρεμάννυσθαι , tormenti genus μήτε – μήτε , ούτε – ούτε 219. ΙΙ.
148 .
κτάσθαι δυσσέβειαν 254 .
κτήμα "Έρωτος 233. ΙΙ. 204 .
κτήματα pro πλούσιοι Π. 205 .
κωτίλλω 229. Ι. 199 .
Λ.
λέχος sepulcrum 320 .
λέω – et λέως unde 284 .
λέως monosyll . 127 .
λιμήν 269. λιμήν " Αιδου 317.
λύειν 106. ΙΙ. 83.
λύειν βλέφαρα , γούνατα 320. ΙΙ.
>
290. 291 .
M.
μάλιστα immerhin 152.
μάντεων υπέρτερον 205 .
μεγάλη γλώσσα 121.
μεγάλοι λόγοι 121. 326.
μεγαλώνυμος 125. 287.
μέλειν obliegen 248 .
μέλλειν ΙΙ. 145.
uév et dé 212. non suis vocibus
annexae. 188. 205.
μεν, δε transpositis membris 212.
αυθις 302.
μέν .
uév non sequente 86 205.
μετάστασις νόου 222.
μέτεστί μοι τινος. 108. 280 .
μετοικία 250.
un ex sequenti negatione sup
plendum II. 184 .
μη ού 257.
μη et ου Η . 185 .
rý pleonastioe post verba negandi
140.
μηδείς ών et μηδέν ών 323 .
το μηδέν 137 .
μήκος χαράς 161 .
μηροί et μηρία 271 .
μήτε et μηδέ ΙΙ . 156.
-
184.
μιτώδης et μιτρώδης 305 .
μνήμα 310.
μόνος i. g . έρημος 241.
Móvov subaudiendum II. 156.
 INDEX GRAECU S. XV

N. όσω ο. superlat. 111.

ότε quoniam 129 .
végedx sequente muta oum liqui- où in fine versus 115.
da 251 . ου et μή ΙΙ. 185 .
κεκρός εν ζωσι 245 . où ex sequente negatione sup
κέκυς cadαυer 104 . plendum II. 184.
νέκυς θανών 18Ο . oi repetitum 97.
νέμειν τινί πλέον etc. 207. oúdauá ultima correpta 241.
νέος monosyllab. 127 . ουδ' άν 224.
VEOSTÓS cum masculino iunctum ουδ ' ως 275.
302 . ουδείς ών et ουδέν ών 323 .
νεοχμός media correpta 128. ουκ άν γε ΙΙ. 198.
νέως et similia monosyllaba 127. σικ έστιν ως 227.
νηλεής 301 , ούκουν γε 150.
νόμος 201. ουλόμενος et ολόμενος 243 ..
νόμισμα 146. ουράνιος 166. ΙΙ . 143 .
νούς φρενών 282. ούτε –ούτε pro ή - ή 98. 99. 294 .
.

νυν vocali Ionga 219. ΙΙ. 268 .

νυν γε καχθές 171 . ούτε –ού 138.
νυν τε και τότε Π . 107. ούτε - τε 230 .
ούτις έστιν όστις 253.
Ξ. ούτις et ουδείς 169 .
Eiv et inde composita vide in ouv. ούτοι γε 227 .
ξυρόν τύχης 269 . ούτως igitur 215.

0. Π.

-όθεν , -εόθεν ΙΙ, 89 . πάγκοινον dictum tralatitium 275 .

οίος 244 . πάγκοινος 288. ΙΙ. 262 .
οιτος κακών et similia 246 . παθόντα μαθείν ΙΙ. 225.
ολιγοστος 204 . παίδες nepoles 129 .
ομοίον ώστε 193. πάντα pro adverbio 131 .
οία – oίoις 244 . πανταχη quoφuomodo 205 .
όμβρος 260. ΙΙ. 234 . παντελείς omnes 271.
ομού pro εγγύς 298 . πάρεδρος 237.
όνομά τινος pro ipso homine 109 , παρεϊναι εκ τόπου 298.
όντες 1. φ. παρόντες 285. ΙΙ. 260. παρείρειν 159. ΙΙ. 136.
οργή 156 . παρενείρειν ΙΙ . 136 .
ορθόπους mons 267. πάρεστι non multum diferi 283 .
ορθούν , ορθούσθαι 214. 11. 180 . παρέχω τρόπους 222 .
όστις 272. Παρνησός ιηο σ ΙΙ. 264 .
όστις ή pro όστις άν ή ΙΙ. 192 . παρ '. ουδέν 11. 82 .
όστις pro όστιτούν 11. 65 . παρών ΙΙ. 274 .
XVI INDEX GRAECUS .
πάς pro αστικούν 130 . δίπτειν ,> διπτείν ΙΙ. 101 :
πέμπειν, εκπέμπειν pro μεταπέμ- δέπει ' et έρπει confusa 203.
πεσθαι 101. ρέπειν 203. 223.
περιβαίνω circumsonare 303. ΙΙ. 307. διπαι ψυχής 255 .
περισσός 112.
πηγή δακρύων 213. Σ.
πίπτειν έν τινι 233. Π. 207 . o et 9. confusa 121. o et u sub
πληγ ν supplendum 321. scriptum confusa 121. 200.
πλέον ποιω et similia 107 . σαίνω 303. και
πλειονές οι 148. ochos turba civilis 128.
πλήρης maculatus 271. oós quod tu crepas 191.
πόδες navigli 220. στερήσεται passive 133 .
ποϊ pro πού 107 . στήναι (καλώς) 293.
πολίζω i. g. πολέω 246. 11. 217 . στοχάζομαι 137.
πολλοί και σοφοί ΙΙ . 226 . στρέφειν elliptice 221.
!
τα πολλά pro adverbio 215. στυφλος 138 .
πωλυώνυμος 287. συγγνώναι 254 .
πότμος τινί 247. ΙΙ . 218. συγκέκραμαι κακοΐs et similia 321 .
πρίασθαι τί τινι 295 . συν μάχη 213.
προ et πατρo confusa 257 . συν χρόνω 147.
προ χειρών 315 . συνειδέναι culpae ειδί conscium esse
πρό in compositis 204 . 141 .
πρό et πρός confusa 274. σύνοικος κακοίς 321 .
προγενείς 257 . συντέμνω 284.
προέχομαι II , 86 . σχήμα ΙΙ. 271. >

πρός de ratione , non de causga σχολή γ ' άν 161.

- 109 . σώζειν τινός 294 .
προς χάριν 104 . σώμα periphrastice 214 .
προς ταύτα immerhin 209 .
προςαυρεϊν 203. 1. 174 . Τ .
πρόσκειμαι 115 . τα και τα ΙΙ. 287 .
προσκοπείν τινος 217. τα τε και τα IΙI . 287 .
προοπτύσσομαι cum dativo 307 . τα μέν - άλλα δε ΙΙ. 101 .
-

πυρ θερμόν 203 . ταλις ΙΙ. 176.

πτύειν προσώπω 306. ΙΙ. 278 . τανταλέω 123 .
πτύειν , προςπτύειν 209 . τε 209. 213.
πυρπνέοντες , πυρπνείοντες ΙΙ. 265. τε et δε 294. 283 .
T8 καί 299. 287. 281 .
Ρ.
τε - και simul ac ΙΙ . 273. }
e producit syllabam antegressam céan dona 124. II. 102. .
149 . τέλη νυμφικά 308 .
δεθος 183 . τελεία ψήφος 205 .
 INDEX GRAECU S.
τηλικόςδε 223.
Τηρείος ΙΙ. 264 .
τί δαί 149 .
τίθημι ΙΙ. 271 .
τί τούτο λέγεις 100 .
τιμάν τινά τινος 102 .
τιμάν χάριν 180 .
τις pro στις 139.
τις repetitum 218 .
τις significat praesentem aliφuem φυτεύω, φιτύω 208. ΙΙ. 177 .
228. 275.
του in Sententia communi 138 .
τοξεύειν cum genitivo 273 .
τοξεύματα καρδίας 282. ΙΙ. 257 .
τούτο μέν - είτα ΙΙ. 85.
τούτων dafür 172. 280 .
τρέφειν pro έχειν 251.
τριπόλιστος 246. ΙΙ. 217.
τρις ΙΙ . 218.
τρόχος et τροχός 278. ΙΙ. 252.
τυμβεύειν neutrali significatu 249. κρύσεος prima correpta 117.
ΙΙ. 220.
τύραννος adiectivum 295 .
Τρώϊος , Τρόϊα ΙΙ . 264 .
Υ .
υβρίζω τινά το 186 .
υγρός 307 .
οιάσι , υιέσι 11. 163.
υπέρ in compositis 204 .
υπεραλγείν 204 .
υπερδραμεϊν 168.
υπερόπτης τινί 122 .
υπήνεμος 164. ΙΙ . 142.
υπίλλειν 179 .
υπό 11 , 129. sq .
XVII
Φ.
φάος λεύσσειν 196 .
φέρειν et φέρεσθαι 173 .
φέρειν νούν 283.
φέρειν ηuntiare 296.
φεύγειν 141.
φονάω ΙΙ . 93.
φρονείν sapere 252.
φύσις 154 .
Χ.
χολαι in sacrificiis ΙΙ . 245 .
χορεύειν ΙΙ. 268 .
xeń utile est 249.
χρή εμοί 224.
xeñvor de homine 153.
χρησθείς 102. ΙΙ. 77.
χρόνω, τω χρόνω 147.
χρυσό
ρυτος uno ρ 260 .
χωρίς 96. 179.
Φ.
ψεύδειν i. 4. ψευδοποιεϊν 161.
ψυχρός 114. ΙΙ. 87.
Ω.
wons terminatio adiectivorum 305.
ών omissum post κυρεϊν, τυγχάνειν
176.
ως άν ΙΙ. 112. sq .
ως έχω statim 285 .
ως εμοί 294.
ωφελεϊν τοϊς θανούσι 189 .
ωφελεϊν C. dativo 189. ΙΙ. 101 .
 II. IN DE X
A.
Accusativus sine verbo , a quo
pendeat 133. 192. II. 210.
Accus. pro materiali casu 105.
Aditus in scenam 44. 47 .
Adiectiyum non suo nomini ad
aptatum 236.
Adiectivum pro adverbio 296. 320.
Adverbium pro adiectivo 206. II.
177.
Aeschylus, quo anno natus sit 32.
Anaea 19.
Aoristus pro plusquamperfecto 129.
Aoristus num significet solere 326.
Aquilae et draconis certamen 120.
Articulus 131. in fine versus 164.
II . 142.
Articulus ante comparatiyum 148. Dnplices nominativi formae 199.
II . 125.
Duplex apodosis 218.
Articulus pro pronomine 126.
B.
Bacchus mysticus II. 265.
Bacchus siderum dux 292.
Bacchi cultus in Parnasso 289.
L A TI N U S.
C.
Choriambi arsis soluta II. 212.
Constructio ad sensum 192. 269.
272.
Coryciae Nymphae 289. II. 262.
Cyaneae II. 236 .
D.
Danaae cista 259.
Dativus propter 161.
Dativus cum verbis veniendi II.
120 .
Datiyus pro adverbio 198 .
Dativi quidanı usus 218.
Dirce fons 117. II. 301 .
Duplex interrogandi particula 96 .
II. 65 .
E.
Effectus actionis tamquam obie
ctum verbo adiicitur 213.
Elisio in fine versus 273. II, 248 .
Epithetorum collocatio 195.
 INDEX LA TINUS. XIX

Est locus ibi 263. 29. Vide Boeckh . Corp. In

Euripides quo anno natus 32. script. I. p. 352. b. Ruhnk. ad .
mortuus 36. Tim. p. 183.

F.
Feminina forma adiectivorum ge-
neris communis II . 180 .
Futuri medii pro futuro passivi Nomen relativo postpositum 163.
exempla 133. Nomina in evs II. 152.
G.
Genitivus post verbalia 266. 273.
Genitivus post comparativum et
superlativum 116 .
1 Genitivus significat tepi tivos 100.
Genitivus duplex ab una voce sus-
pensus 299 .
Genitiyus explicatiyus 120. 203.
Å
I.
Infinitivi explicandi caussa adiecti
109.
Infinitivus pro verbo finito 225.
Insultare iacenti 272 .
Interrupta oratio 314. II. 286 .
Ionicae formae in trimetro 114.
263. 308. II. 175.
L.
* Libationes 167. II. 144 .
M.
Menoecus et Megareus 41.
Mori melius, quam misere vivere
II, 148.
Muța cum liquida 251. II. 124.
Morychides archon 13. Dindor
fius male scribit hoc nomen
Mopexions apud Diodor. XII, Samium bellum 8.
N.
Nemo ante mortem beatus II. 269.
Niobe 241.
Nominativi absoluti 139.
Nysa urbs 290. II. 263.
O.
Octaetris Metonis 26.
Omina ex flamma hausta 270 .
Optativus sine öv 151. 199. 212.
Optativτις ευκτικός 178.
Optativi in au forma II, 143.
Ordalia 142.
P.
Pactiones Euboicae 10.
Participium praesentis aoristice
178.
Phinidae 264
Praepositio alteri demum membro
adiecta 158. II. 135.
Productio ' arsis vi 122. 243, 248.
Producta brevis syllaba ante mn
tam cum liquida 251.
Prolepsis 101. 117, 132. 206. 167.
248. 265. 271 , 299, 320.
Pronomen sine vi positum 177.
R.
Ruere active 294 .
S.
Salmydessus II. 238.
* *
XX INDEX LATIN US.
Sophocles quo anno natus 27 .
mortuus 30. Eius prima com
missio 29. fabularum eius nu
merus 7.
Sophocles quot sint 3 .
T.
Thesei expeditio contra Thebas 42.
Thucydides est Alopecensis 17.
Transitus a singulari ad pluralem
et vicissim 220. 295 .
V.
Venti pro cupiditatibus 123. 255.
Verbalia cum casn verbi sui 236 .
Verbalia activo et passivo signi
ficatn 162.
Verbum finitum pro participio
145. II .
1

III . INDEX SCRIPTORUM ,

qui aut emendantur aut explicantur.

A. E.

Aeschylus Agamemnone 152. Euripides Alcest. II. 230. Bacch .'

Choeph. II. 184. Penelop. II. II. 200. Hecub. II. 117. Helena
79. Pers. II. 190. Supplic. 141. II. 230. Hippol. 242. II. 228.,
Archilochus II. 175 Iphig. Aul. II. 231. Iphig. Taur.
II. 228. Medea 147. Phoen . II.
Athenaeus 316. II. 194 .
Aristophanes Acharn . 301, Avibus 113. 228. 230. Troad . 211. II.
152. 278. 301. II. 184 . 184. 229. Fragm . II. 210 .

C. G.

Cicero Laelio II. 157, de orat. II. Grammatici Dindorfii II. 79.
192. pro Milone II. 192.
Cornelius Nepos II, 192. H.

Herodotus 103.
D. Homerus Iliad . 222. II. 160. 195.
Diodorus 12. Odyss, II. 160 .
1

1
 INDEX SCRIPTORUM. XXI

1. 22. 36. 39. 42. 57. ad Oed .

Col. 199 .
Isaeus II. 184 .
Isocrates II. 65 . Sophocles Aiace 189. 194. II. 113.
116. bis. 193 .
Electra 173. 98. II. 229.
M. Philoct. 187. 152. 310. II. 114.
Marmor Parium 30 . 130. 139. 140. 141. 228. 231 .
281 .
Phaedra 235 .
0.
Thyest. II. 273.
Ovidins Metamorph. II. 80. 129. Trach , 190 , II. 112. 197.
Oed. Col. 143. 190. 199. II. 114.
P. Oed. Reg. 184. II. 66. 112. 159.
189, 190. 192. 228. 230. bis, 286 .
Pindarus Olymp. 159. 269. 301 . Suidas 15. 29. II. 78 .
Plato Alcibiad . prior. 199. Alcib.
sec . 255. II. 192. Criton . II. 305. T.
Menon . 137. 227. II. 80. Phae Terentius Heantontim . 315 .
dro II. 77. 79. 139. Gorg. II. Thucydides 17 ; II. 229.
192. Timaeo II. 132. Triclinius II. 128 .
Plutarchus 3. II, 228,
V.
S.
Virgilius Aen . 184 .
Scriptor vitae Sophoclis 2. 19. 32. X
33.
Scholiastes ad Antigonam II. 6.9. Xenophon Agesilao II. 159.

IV . INDEX SCRIPTORUM
qui citantur in scholiis.

A. C.
Aeschylus Prom. 45. Pers. (in schol. Callimachus 8. 18. 33. 35. 49.
Tricl.) 141. Sept. Theb. 245. Cratinus 24.
Anacreon 12 .
XXII INDEX SCRIPTORUM .

E. N.
Euripides 37. Bacch . 52. 53. Me Nicander 11 .
dea 7. Fhoeniss. 10 . S.

H.
Sophocles Electra 24. Hydropho
ris 4. Tympanist. 47.
Hesiodus 36. 53. Qed . R. 50.
Homerns Iliad . 11. 20. 21. 27. 31 .
34. 45. 47. 48. 52. 58. T.

Odyss. 4. 21. 49. Theocritus 22 .

Theognis 25 .
M. Thucydides (in schol. Tricl.) 99.
Menander 13. 122 .

+
 CORRIGENDA QUAED A M.

In priori tomo.
p. 5. Ι. 8. inf . scr. conspicnum.
-19, 4. -
corruptelae.
- 29. 12. Sup : ait. **) :
- 31 . 1. scri- ptorum . f
-46 . -
. 11 . insere αρχιτεκτονικήν
- 63 . 19. SCT . ชอบ ง 8
- 70. ult. argumentum

In textu.

V. 15 στρατός V. 29. άκλαυτον ν.43. χερί. γ . 65. τους

V. 83. μη - V. 139. επενώμα - V. 161. πέμψας. - V. 219. μη
v. 244. ουκ ουν - - . 248. τι φής ; τίς . V. 310 , ένθεν - V. 405 .
το V. 565. έτι . V. 596. δόμοις · V. 603. ακάμαντοι
V. 668. κακόν. - V. 700. πατρίς : V.716. ως - ν. 762. ταχύς :
V. 771. προθεις V. 791. θεσμών » V. 826. θεογεννης
V. 871. προ V. 912. την V. 962. α V. 1020. Ινδικόν
V. 1063. καθηγνισαν vide syll . - V. 1093. δόξα τηδ' επεστράφη
vide syll. V.1164 . και
-
V.1195 . προς - ν . 1252. χαράν.
>

V. 1259. λιμήν - V. 1291. σ ', εγώ

C
>

In notis .

p. 99. 1. 12 . scr . αλγεινόν

- 100 . 6. Ai , 844
- 125 . 18. 19 . λάθεσθε
- 139. 9. inf. contectus
)
V - 157. 7. Sup : δρόσων τ' απαλλ .
- 159. 8. -
ab Erfurdtio pro a Schaefero
- 176. , -
3. " Ερκιον.
- 201. 15. multimodis
- 205 . 14. Musgravius pro Erfurdtius
 p. 211 . 17. sup. scr. schol. min. pro Solgerus 4

- 239. 12. spondeus. Idem alibi repone .

-
- 241 . 8. inf. Pausan . I. 21. 3.
- 251 . 16. sup. dele exemplum : Electr. V. 557 .
- 252. 17. remotirm
-273. 19. --
corrigendo inveherent.
- 207. 6. inf. extentis
- 319. - 13 . sup: est pro et
IIIIIIė

In altero tomo.

p. 37. not. l. 2. scr . p. 270.

79. d. 19. TE

96 . 2. -
Spartiates
13. vasis
- 106 . 12. di pro y
- 107 . 9. inf. και τότ '
-- 143. 1 3. sup şchol. pro Gl.
-149. 7.
-
έσχόμην pro έσχρόμην.
 SCHOLIA LAURENTIANA

IN

Α Ν Τ Ι Ο Ο Ν Α Μ.

Τom . ΙΙ . A
 %

i
 SCHOLIA LAURENTIANA .

V. 1 . .
O κοινόν αυτάδελφον : Αυτάδελφον είπεν,
ότι εκ των αυτών μεγόνασι. Πολλάκις δε ο Σοφοκλής επί
του αδελφού τίθησι το κοινόν, ως νύν. [' Αλλως.] Επειδή
το αδελφός κοινώς λέγεται επί των μη εξ αμφοτέρων των
γονέων όντων αδελφών , επήγαγεν το αυτάδελφον , όπερ
παρίστησε τους εκ του αυτού πατρός και μητρός γεγονότας:
το δε κοινόν ο Σοφοκλής συνεχώς επί του αδελφού τίθησιν,
οίον και εν ταϊς Υδροφόροις τέταχεν ,
πολύ κοινον 'Αμφιτρίτων,
b
αντί του, πολυάδελφον. [ Εις το αυτό.] Περιφραστικώς,
CI

αδελφή Ισμήνη. -
V. 2. Αρ ' οίσθ' ό τι Ζεύς : Το
όκαι τι αντί του , ο ο . ο δε νούς : αρά γε έστι των απ'
0.

Οιδίποδος κακών , οποίον ουχί 4ο Ζεύς έτι ζώσαις ημίν

τελεϊ; ως ει έλεγεν άρα έχει τι ο Ζεύς τούτων των κακών
μείζον ποιήσαι εις ημάς ; είπεν δε διττώς: πρώτον μεν ο
τι, έπειτα δε oπoίoν , αρκούντος θατέρου. V. 4. ούτ'
άτης άτερ: Δίδυμος φησίν, ότι εν τούτοις το άτης άτερ
εναντίως συντέτακται τοϊς συμφραζομένοις · λέγει γαρ ούτως
ουδέν γάρ έστιν ούτε αλγεινόν , ούτε ατηρών , ούτε αισχρών,
και ουκ έχομεν ημείς: άτης άτερ δε εστι το αγαθόν. € Πε
ρισσόν δέ έστι και το έτερον ου , ώστε ώσπερ απόφασιν

a το κοινόν τίθησιν R. Br . 4 ο Ζεύς ζώσαις ημϊν επιτε

b Haec iu principio gl. prae λεϊ R. Br .
cedentis R Br. € περισσόν εστι το Br. qui
ο οποίο R. Br.. mox τοϊς τραγικούς.
Α 2
 SCHOLI A

είναι σύνηθες δε τούτο τραγικούς. V.7. Και νύν τι

τούτ' αυ φασίν : Εγκλιτικώς προςενεκτέον *) το τι · ρύ
γάρ έστιν εν ερωτήσει ο λόγος, αλλ' εν αποφάσει αορί
στως . Ibid. Παν δήμω πόλει ] Πάση τη πόλει. --
V.9. Ή σε λανθάνει : " Η λανθάνει σε τά των εχθρών
μηχανήματα επί τους φίλους ιόντα ; [Εις το αυτό.] τα από
των εχθρών κακά εις ημάς στείχοντα. V. 10. Πρός ] a

Αντί του επί. 1

b
V. 11. Φίλων ] Λείπει η περί. b Περί φίλων .
V. 14. Διπλή χερί: Τη υπ' αλλήλων · τούτο γάρ δηλοί
το διπλή , οίον , υπ' αλλήλων αναιρεθέντων των αδελφών.
- V. 15. Επει δε φρούδος: Αντί τού , αφ' ου πε
πλεύκασιν " Ελληνες. " Όμηρος "
ο επεί Τροίης ιερόν πτολίεθρον [επερσε.]
Το δε φρούδος καθ' υπερβολήν είρηται . Ibid. Έπει]
Αντί τού άφ' ού. - V.16 . Ουδέν οίδ ' υπέρτερον ]
Οίον , ουκ οίδα εν τίσιν ειμι , ή έν άγαθοίς , ή εν κακοϊς.
1

Ibid. “ Υπέρτερον ] d'Aντι

4 Αντί του πλέον . V. 17.
Ατωμένη ] Aτη συνεχομένη.
V. 18. Ήιδειν καλώς : Αντί του, ήδεα και ήδειν σε
καλώς τα τοιαύτα μη πολυπραγμονούσαν. - V. 19. Τούδ'
oύνεκ' εξέπεμπον : Αντί του , διά τούτό σε ήγαγον
ενταύθα το δε εξέπεμπον αντί του , μετεπεμπόμην.
V. 20. Καλχαίνουσα : Αντί τού, πορφύρoυσα, και τετα
ραγμένως φροντίζουσα · κάλχη γάρ έστιν και f κόχλος της
πορφύρας , ήτις έκ τού βυθού της θαλάσσης ανιούσα βά
πτει την καλλίστην πορφύραν· βπαρ' δ και Κάλχας ο μάν

*) Scribendum est προενεκτέον . d ' In principio gl. praeced.

Vitium passim obvium , vide R. Br.
not. ad L. Bos. Ellips. Gr. p. α αυτα
605. SCHAEF. e τοις τοιούτοις L.
a
η δε προς αντί της επι
ληπτέα R. Br . Η κόλχος L. De hac quidem
> forma vide Schaefer, ad ' Schol.
• ίν ' η περί φίλων R. Br.
c Od. á. 2. Supra pro Trenchcú Apoll. Rh. III. 859. C. W.
κασιν P. E. em, πεφεύγασιν. και αφ ' ου R. Br .
 LAURENTIAN A. 5

a
τις. [Εις το αυτό : και Φροντίζουσα. [ Εις το αυτό.] 'Εκ βά
.
Ε
θους τι μεριμνώσα , ως το βυσσοδομεύων.
V. 21. Ου γαρ τάφου νών : Αντί του, 5 ημών :
ο δε λόγος κατ’ ερώτησιν.. Ούτω προς το εξής : ου γαρ
τών, κασιγνήτων ημών τον μέν ετίμησε τάφω και Κρέων, τον
C
δε ού ; - . V. 23. Συν δίκη χρησθείς δικαίο] • Δι
-

καία κρίσει χρησάμενος. - V. 26. Πολυνείκους νέκυν]

-

Αντί του , αυτόν τον « Πολυνείκη . V. 30. Θησαυ .

ρόν ] “ Έρμαιον, εύρημα. Ibid. Προς χάριν βοράς ]

Προς τέρψιν τροφής.
V.31 . Τοιαύτα φασί : Το εξής : τοιαύτα φασί των.

αγαθών Κρέοντα σοι κάμοι κεκηρυχέναι. Το δε λέγω γάρ

κάμε διά μέσου μετά πάθους ανεφώνησεν· λέγω γάρ, φησίν,
ότι κάμε προςπεριείληφε τα κηρύγματι έτι γαρ και εμαυ
την εν τοις ζώσι καταριθμώ. V.31. e Αγαθόν : Εν
ειρωνεία. Ibid . Λέγω γάρ καμέ] : Είπερ δεί κάμε
συγκαταριθμείσθαι εν τοίς ζώσιν. -- Ibid . Κηρύξαντ '
έχειν ] Αντί τού , κεκηρυχέναι , και ως το , σιγήσας έχω,
αντί του , σιγώ. - V. 33. Νεϊσθαι] Αντί του , hκαι ηγεί
σθαι, πορεύεσθαι. - V. 35. Ούχ ως παρ' ουδέν : Ού ,
ως έτυχεν έχεις το πράγμα , αντί του , ούκ εντελώς και ως
πάρεργον , αλλ ' ως μέγα. "Η ούτως · ούχ ως ουδέν , αλλά
μέγα. - V. 38. Εσθλών ] Λείπει γονέων , ίν ' ή , έσ
.

Φλών γονέων.
V. 39. Τί δ' ώ ταλαΐφρον : Το εξής: τί δε άν σοι
εγώ προσθείμην πλέονκαι αντί του , σοι γενοίμην χρήσιμος,
εί ταύτα ούτως έχοι , λύουσα τον νόμον και θάπτουσα τον

a Gl. om . R. Br. λέγει δε · είπερ δεί καμέ συγκατα

5 ημίν R. Br. ριθμείσθαι εν τοις ζώσι .
ο αντί του δικαία R. Br. 8 και L.
Ο Πολυνείκην R. Br. h ηγείσθαι tantum H. πο

€ το δε αγαθών R. Br. prveojai tantum Br . quod in

f Hanc gl. h. l. ow R. Br. L. 8. m . Υ.

qui post avtà coő olyñ addunt, i G , Oil. Βr .

 6 SCHOLIA

αδελφόν ; Ει δε γρ. ή εφάπτουσα, αντί του , λύουσα τον

νόμον , ή D βεβαιούσα αυτόν. --- -
Ibid . Ε ' τάδ' εντού
τοις ] • Eί ταύτα Κρέων εκελευσε. - V. 40. Προς θεί
μην: Αντί του , ποιήσαιμι. V.42. 'Εκ τούτου ήδη το
ήθος όρα , κινδύνευμα καλούσης το έργον το δε που γνώ
μης πότ' εί, ως αδυνάτοις επιχειρούσης λέγει. V. 44 .
Toν απαγορευμένος και κεκωλυμένον υπό της πόλεως τολ
μάς θάπτειν σύ ;
V. 45. Τον γούν εμόν και τον σόν : Ει μη συ
θέλεις θάπτειν , εγώ τούτο ποιήσω μόνη. " Η ούτω · κάν
>

μη προσποιή αυτών είναι σον αδελφόν, αλλ' αλλοτριοϊς

σαυτήν της συγγενείας , εγώ θάψω τον εμόν και σον αδελ
φόν. Δίδυμος δέ φησίν υπό των υπομνηματιστών τον εξής
στίχον νενοθεϊσθαι. V.47. Ω σχετλία Κρέοντος :
Αι αντιλογίαι δηλαί εισιν · η μεν γαρ τα πράγματι*) , η
δε τη οικειότητι ακολουθεί . - V.48. 'Αλλ' ουδέν αυτό
T

των εμών : Ου μέτεστιν αυτό είργειν με από των εμών.

" Η ούτως · ου 1 μέτεστιν αυτά τα ημέτερα βουλεύματα
είργειν.
V. 49. Πατήρ ως νων απεχθής: Τας συμφοράς
1
σκόπησον του παντός γένους, και πως ο πατήρ άκλεής
απώλετο · ου μόνον δε ακλεις, αλλά και απεχθής , διά τον
γενόμενον λοιμόν. - V. 51. Προς αυτοφώρων αμ
πλακημάτων : Αυτός γαρ εαυτόν εφόρασεν , και έγνω
συνών τη μητρί » ή αν αυτός επόπτης εγένετο · ή των φανε- ,
ρών και πάσιν εγνωσμένων. V, 53. Διπλούν έπος ]
Διπλούν όνομα έχουσα, μήτηρ τε και γυνή. - V. 54. 'Αρτά
ναισι] Αγχώναις . -- Ibid . Λωβάται] Αφανίζει, απόλλυσιν,

a ' θάπτουσα L. Se : participii c Hanc gl. cum sey om R.

prima lițera in rasura est. P.E.
> *) Facile vid's scribendum
θάπτουσα R. 'φάπτουσα Β ' , qui
.

iu cod. A. scholion ita se cri

esse προσταγματι. Cf. schol . ad
Y, 844 et 861. C. Υ .
plum iny: nisse ait. Canterus
coniecit ή τάττουσα , ut τάττειν μετην R. Br.
sit i q. B830.coởv C. W. e o omi R. et Inox ακλεως,
και επιβεβαιούσα R. B1 et sic L. pr.
 L A U R EN TI A N A. 7

a
V. 58. Μόνα ] Μηδενός επικούρου όντος ημίν.
V. 59. Eί νό μου βία ψήφον τυράννων: Eί την γε
νομένην ψήφον των τυράννων τή του νόμου ανάγκη παρα-'.
βαημεν · τουτέστιν, εί την εξουσίαν την εκ των νόμων τοίς
τυράννους επομένην παραβαίημεν. V. 60. Κράτη ]
Τας βασιλείας. - V. 61. Αλλ ' εννοείν χρή τούτο
μέν : Πρώτον μεν ότι ασθενείς εσμέν εκ φύσεως , καθώ
γυναίκες έπειτα και υπό της τύχης ασθενέστεραι , καθό
b ασθενέστεραι. [ Εις το αυτό.] Παρά το Ευριπίδου :
Γυνή γαρ τάλλα [μέν] φόβου πλέα,
C
κακή δ ' ες αλκήν >, και σίδηρον ειςοράν .
V. 64. 'Αλγίονα ] Λυπηρότερα. [Εις το αυτό.] 1 λείπει
ώστε ακούειν ταύτα , και τα τούτων χείρονα .
>

V. 65. Τους από χθονός : "Η τον Πολυνείκη , ή

τους χθονίους δαίμονας · πιθανώς δε και του πρέποντος
εφρόντισε" φησί γάρ, ότι απολογήσομαι τους κατά χθονός. -
V. 66. Ξύγγνοιαν άσχειν: Συγγνώμην έχειν , ότι βία
πράσσω ταύτα . - . V. 67. Τοΐς εν τέλει : Τοϊς βασι
λεύσι . Ibid . Το γαρ περισσα πράσσειν : Γνωμο
λογικώς απαλλάττεται το γαρ παρά δύναμίν τι πράττειν,
ηλίθιον.
V. 69. Ούτ' αν κελεύσαιμ ' , ούτ' αν εί θέλοις
> *

έτι πράσσειν , εμού και αν η δέως δρώης μέτα : Το

τέλειον , ούτ' άν • κελεύσαιμι· το δέ εξής : ούτε εί θέλους
πράττειν εμού μέτα , ηδέως αν δρώης. Δαιμόνιον δε το
ήθος. Φησίν, ούτε σε αναγκάσω · αλλ ' ούτ ', αν θέλους ,
ηδέως έξομαί σου την επικουρίαν. V. 71. Αλλ' ίσ9'
οποία σοι δοκεί] Γίγνωσκε οποία συ θέλεις , το πεί

4 μηδενός δηλονότι R. Br. gramm : ticus: cavendum ue li

b υποτεταγμέναι Pr . Erf. Μox 1erae KΕ.ΙΕΥΣΑΙΜ ' pro κε
δ λεύσαι με accipiantur , ecd m
Ειριπ L. Ευριπίδειον R. Br. scilicet errore quo legitur in
Ver.us est Medi 263 .
Alfina πρόσφορον ακούσαι μ '
C κακή τ ’ Βr. έπος EI . 227. P. E.
α λείπει δε το R. Br f
θέλης Βr. Μox ανέξομαι
€ κελεύσαιμεν L. Hoc dicit R. Br .
8 SCHOLIA

θεσθαι τοϊς τυράννους · ή τοιαύτη γενού, οποία και βούλει,

V.72 . Καλόν μοι τούτο ποιούση : « Θαψούση τον a

αδελφόν · αντί του , καλός μοι έσται και υπέρ αδελφού θάνα
τος , τουτέστιν ευκλεέστατος. *)
V. 74 , “Όσια πανουργήσασα : Δίκαια μετά παν
ουργίας εργασαμένη, ως αυτή λέγεις: επεί προείπεν ,
το γαρ
περισσα πράσσειν ούκ έχει νούν ουδένα .
" Η ούτως · όσια πανουργήσασα , αντί του , ευσεβώς πάντα
εργασαμένη . V. 75. Τοΐς κάτω των ενθάδε: Γεν
ναϊον και τούτο , είς υποθήκας συντελούν της μετά ταύτα
επιδημίας , ότι δεϊ ευ τίθεσθαι , μεμνημένον εκείνου τουκαι

χρόνου , και ότι δεϊ λόγον υποσχεϊν κάτω. Επεμβεβληται

δε ταύτα τοϊς ποιήμασιν, ουκ αχρείως , είς ευσέβειαν προ
τρεπόμενα. V. 77. Tα των θεών έντιμ ’ ατιμά
σασ' [ έχε ] : Τα παρά θεούς τίμια ατίμαζε τετίμηται
γάρ παρά θεούς , και όσιον νενόμισται το θάπτειν νεκρούς :
οίς μάλλον δεί πείθεσθαι, ή τοϊς του Κρέοντος κηρύγμασιν.
V. 80. Συ μεν τάδ ' άν προύχοιο : Συ μεν τοι
αύτα προφασίζον ' τάς γαρ προφάσεις προχάνας εκάλουν,
ως και Καλλίμαχος
O
άγραδετω πάσησιν επί προχάναισιν έφοίτα.
4 εν τω η Αιτιών. Η συ ταύτα προβάλλου · ή , συ μεν
τούτοις αν σαυτήν σκεπάζοις . Ibid. Εγώ δε δή τά
φον ] Τούτο ήδη της προθυμίας αυξητικόν. V. 82 .
Οι μοι ταλαίνης: Φιλόστοργον και ταύτης το ήθος,

a Sic L. θαπτούση R. Br. iecluram praeoccupatam video

*5 ευκλεέστερος Erf. a Ph , Buttmanno gr. gr . ΙΙ. p .
b μέντοι ταύτα R. Br. 275. not. C. W. Mox προ
ο αγραδετω (sic ) L. 'Αγροδέτω χάναισιν L. προχάνησιν R. Br.
R. dypóvde Br. e Toupii ( in d τρίτω των αιτίων R. Br.
eprist. crit. p. 481.) emend. Fa- Vid . Fragm . Bentl. XXVI. Tuv
cile vides séribendum èsse öypadé 'Eleyecov scripsisse scholiastam
ποι (cf. Apolloniunt de advert ». Suspicatur Valckenarius in Eleg.
μ. 594. 616. 617. ) , guam con- Callilo . p. 22.3. C. W.
 L A U R E N TIAN A.

αλλ ' ευλαβές · δέδοικεν ούν και περί τη αδελφή, και ανα
.

βοά περιπαθώς . - V. 83. Πότμον ] γρ . βίον.

V. 86. Οι μοι καταύδα : Διά τούτου δηλοί, ότι
εφ' οίς ποιώ αγάλλομαι. Πάσιν ούν απάγγελλε αυτά :
άμα δε και έφυβρίζει εν οις δοκεί αυτή προςχαρίζεσθαι.
V. 88. Θερμήν έπί ψυχροΐσι ] 'Επί αδυνάτοις νεα
νιεύη , και επί αηδέσι τέρπη την ψυχήν . V. 89. οίς
μάλιστ' άδειν με χρή : Τη των θεών οσία , δια το
θάπτειν τον νεκρών , και μάλιστα αδελφόν.
>
V. 90. Εί
και δυνήση γ' αλλ' αμηχάνων : Eί και δυνήση αρέ
σκειν · αλλ' 2 αμηχάνων εράς . - V. 91. Ουκούν όταν
a

δή μη σθένω : “Όταν αδυνατήσω, τότε παύσομαι νύν δε

αναγκαίον επιχειρείν. V.92. Ουδε επιβάλλειν τοϊς άμη
χάνοις καλόν εστι.
V. 94. Προς κείση δίκη : Αντί του δικαίως , ως
και ημείς έτι φαμεν εν τη συνηθεία, βία, αντί του βιαίως:
31
CI
ή η b προς τού δίκη εστίν , ίν ' ή ούτως προς το τη
>
C

δίκη απέχθεσθαι , και το θανόντι δυσμενής έση : καλώς δε

2

το κείση , ίνα την μετά θάνατον αυτή προςγενησομένην

τιμωρίαν αινίξηται . .
V. 96. Πείσομαι γάρ ου το-
σούτον ουδέν : Ουδέν δεινόν , φησί , πείσομαι, όπερ με
της ευκλείας του καλού θανάτου αποστερήσει αντί του ,
ουδέν τηλικούτον κακόν πείσομαι , ώστε μη ου καλώς απο- :
θανείν . - V. 99. " Ανους μέν έρκη : Ανοήτως μεν και
φιλοκινδύνως , πράττεις : ευνοϊκώς δε το θανόντι .
V. 100. 'Ακτίς άελίου : Σύνοδος τινών Θηβαίων
γερόντων , εξ ών και Χορός συνέστηκεν. Μετάπεμπτοι δε
εοίκασιν ούτοι υπό τού Κρέοντος γεγενήσθαι , έπει και τας
προφάσεις της εισόδου των Χορών 4 πιθανάς είναι δεί :
και επειδή ο κατωρθώκασι τη προτεραία οι Θηβαίοι , και
e

1 αμηχάνων και αδυνάτων ο το L R.

R. Br.
Ο πιθανώς L.
και πρόσκείση τη δίκη συνάπτε
qal Br. Mihi scribendum vide
d
tur ή η προς αντί του και εστίν,
3 ' • κατορθώκασι ή προτέρατ
είν ' ή cett. C. W,
9780 L.
10 , S C H O L I A

οι άριστοι πάντες των Αργείων ανήρηνται , είκότως περι

χαρείς εισι , και τη παρούση ημέρα ευχαριστούσιν. ο δε
a
λόγος · ώ φίλη ημέρα παρά τας πρόσθεν ημέρας και φαιδρά
ημίν φανείσα. Ibid. Ακτίς ) • Αντί του ακτίν .
Toil. To κάλλιστον επταπύλη: Το το προς το φα
νέν. Το δε εξής : ώ της ακτίνος του ηλίου φώς, το φανές
ημϊν κάλλιστον , των προτέρων ημερών τούτο γαρ προς
ληπτέον.
V. 103. Ω χρυσέας αμέρας: •C Ως ακτές της ημέ
ρας οφθαλμός· ο δε νούς · ώ καλλίστη ημέρα , εφάνης εν
Θήβαις , βάντα τον ' Αργολικών στρατόν τον λεύκασπιν παν
σαγία , τουτέστι πάση σαγη και σκευή χρησάμενον, «d οξυ
τέρω κινήσασα χαλινή φυγάδα. Ibid. Ω χρυσέας
αμέρας βλέφαρον ] • Περιφραστικώς η ημέρα. - Ibid..
e

Δίρκη , κρήνη και ποταμός Θηβών . - V. 106. Λεύκα

σπιν ] Και f Ευριπίδης :
λεύκασπιν εισορώμεν 'Αργείων στρατόν.
V. 107. Πανσαγία ] Συν πανοπλία. Ήτοι δε *) τον
' Αδραστoν φησίν, ή αφ' ενός το πλήθος δηλοί. - V. 108.
Πρόδρομος : “ Υπέρ το δέον δραμόντα διά την φυγήν.
>
- Ibid. Οξυτρω ] και Οξεί. Ibid . Κινήσασα χα
λινώ: οίον παρασκευάσασα των χαλινών μετά σπουδής
εφάψασθαι , διά την οξυτέραν φυγήν .
V. 111. “Ον εφ ' ημετέρα γά : “ Όντινα στρατόν Αρ
γείων , εξ αμφιλόγων νεικέων αρθείς , ήγαγεν ο Πολυνείκης,
>

οίον , άμφιλογία χρησάμενος προς τον αδελφόν διά βρα

>

χέων δε είπεν αυτό, ως γνωρίμου ούσης της υποθέσεως.

Ibid. 'Αρθεις νεικέων : Επαρθείς εις θυμόν και παρο
ξυνθείς. Αμφιλόδων δε , ή των αμφισβητησίμων, ή των

a
φαιδρά ομι . 1. fr. f Phoen. 13065 .
Hanc ;! . om . R. Br . Pro *) φωτα ] ήτοι τον " Αδμα-
ακτίν NIS . ακτίν( ο i. e. ακτίνας.. στόν φησιν , Βr .
cws L. Û R. Br.
& Gl . on R. Br.
do Evrópw R. Br.
€ 13 : nc gl. oni . R. Br. hde om . R Br.
 - L A U R EN TIAN A. 11

αμφιβολίας εμπoιoύντων. V. 112. 4 Το εξής , αετός

ως , ως αετός. -- V. 114. Λευκής χιόνος πτέρυγι]
>

Ως εκ χιόνος οίση πτέρυγι , αντί του λευκοτάτη. Ibit. -

Λευκής χιόνoς: 5 Τούτο αλληγορικώς φησίν , ως επί

αετού · δηλοί δε ότι λεύκασπις ήν και των 'Αργείων στρατός.
CI >

Ibid. Λείπει το ως , ίν ' ή , ως χιόνος · το δε πτέρυγι

μεταφορικώς επί των όπλων έλαβεν. Ibid . Στεγανός ]
Εστεγασμένος λευκούς όπλοις .
V. 118. Στάς δ' υπέρ μελάθρων : “Ως αετός
• ο Πολυνείκης κυκλώσας τας Θήβας ταϊς των φόνων ερώ
σαις λόγχαις , αμφιχανών έβα · ενέμεινε δε τη μεταφορά.
V. 120. Έβα: 'Αντί του, ηττήθη. V. 121. Παράλλαξε
το όνομα , τα χείλη του αετού γένυς είπών. V. 123 .
Πευκάενθ' "Ηφαιστον ελεϊν : Τον έκ της πεύκης
εγειρόμενον , ή τον πικρόν τοϊς τούτο πάσχουσι .
V. 126. Δυσχείρωμα δράκοντι : 'Από τού δρά
.

κοντος τους Θηβαίους δηλοί, επεί δρακοντογενείς είσιν. Ο

δε λόγος τοιούτος : πάταγος 'Αρεως περί τα νώτα του αετού
έτάθη , τουτέστι , δραπετεύειν και νώτα αυτόν διδόναι πε
ποίηκεν υπό του αντιπάλου δράκοντος , δς εποίησεν αυτόν
τον δράκοντα δυσχερώς χειρωθήναι. *) Πολέμιον δε ζωόν
έστιν ο δράκων προς τον αετόν , ώς φησί d4 Νίκανδρος :
€ το δε αντιπάλω δράκοντι, αντί του , υπό του αντιπάλου
δράκοντος , ως ,
.

Η24χιλι δαμασθείς .

4 αιετος εις γαν ως ] το εξής : πεποίηκεν ) υπό του αντιπάλου

ως R. Br. δράκοντος , δς 8c. ταταγος qui
• στεγανός] έστεγασμένος λευ quidel strepitus εποίησεν αυτόν
κοϊς όπλοις . αλληγορικώς δε τον δράκοντα δυςχερώς χειρωθη
τούτο φησιν Β . Βr . var , Novissinis his ve: his ex
o o om . R. Br . plicatum est δυσχείρημα , φuod
*) Hoc scholiou ita adornan- . sentit schcijastes appositionem
dunt puto : δ δε λόγος τοιούτος : esse all rorayos. C. W.
d
πάταγος 'Αρεως περί τα νώτα Θηρ . 438.
του αετού έτάθη (τουτέστι, δρα- € το L. R.
πετεύειν και νωτα αυτόν διδόναι f 1. α'. 53.
 . 12 SCHOLI A
4
"Η ούτως· τω αντιπάλω δράκοντι τοσαύτη μάχη και συν
εστάθη, η εποίησεν αυτόν μή δύνασθαι ημάς χειρώσασθαι ·
ίνα δράκοντα λέγη τον b των Αργείων στρατόν , ως θα
νατηφόρον , ή τον Πολυνείκη , ως • και αυτόν Θηβαίον
>

όντα. Ibid.. d Εγεγόνει ο δράκων εξ Αρεως και Τιλ

φώσσης *) 'Ερινύος.
V. 127. Ζεύς γάρ μεγάλης γλώσσης : Τούτο κοι
νον, ώς πάντων των • Ελλήνων μεγαλουχούντων,, ή ιδία
>

κατά Καπανέως τα γαρ εξής εις αυτόν μόνον τείνει .

ν. 128. Και σφάς ειςιδών :. Και την του χρυσού φαν
τασίαν υπερβεβηκότας τη ιδία υπεροψία υπερήφανος γάρ
1
τι ο χρυσός. Οι δε φασί λείπειν την μετά , ίν' ή ούτως :
και έδων αυτούς fπροσνισομένους μετά χρυσού , και κα
ναχής , και υπεροπτίας **) , και έστιν υπερηφανίας , ουκ
ήνέσχετο , αλλ' ενεμέσησε τω κόμπω αυτών · αεί γάρ τους
κόμπους της μεγάλης γλώσσης υπερεχθαίρει . V. 131. "-

Παλτό ριπτεί πυρί : Το κεραυνώ τα άνωθεν παλθέντι .

8 Το δε βαλβίδων μεταφορικώς , από των δρομέων.
Ibid. Βαλβίδων Τών κρηπίδων του τείχους . V.133 .
Αλαλάξαι : Παιωνίσαι αλάλαγμα δε έστιν επινίκιος ωδή.
V. 134. Αντίτυπα δ' επί γα πέσε: Eίς αντίτυπον
δε , φησί , πτώμα έπεσεν , διατιναχθείς άνωθεν κάτω, ούχι
πλάγιος. Το δε αντίτυπος , ουκ άπό τού τύπου , αλλ' από
του τύψαι συντέθειται αυτός μεν γαρ την άνω φοράν εδίω
.

κεν · ο δε κεραυνός την κάτω. “Ότι δε τανταλωθείς σημαίνει

το διασεισθείς , μαρτυρεί και Ανακρέων :
Μελαμφύλλα δάφνα χλωρά τ’ ελαία ταυταλίζει .
1

και συνεστάθη L. R. συνετάθη προσκισσοιιίνους Η Βr. uno

f
Br, Erf. o scriptum etiam in Iunt. $

b των om. Br. ** ) in luntina útepovios, omis

C και οι . R. Br.
d Sequentia in principio scho-
lii praecedentis ponunt R. Br.
*) Τιλφώσης Iunt . Br.
€ 'Αργείων Βr.
sis sequentibus verbis : Ő XOTIV
υπερηφανίας .
8 Βαλβίδων μεταφορικώς είρη
ται από των δρομέων , αντί των
κρηπ , R. Br .
 L AU R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α. 13

"Αλλως · άνωθεν τυπείς υπό του κεραυνού, κάτωθεν δε υπό

της γής,, και υπό τον κεραυνόν γενόμενος · ότι το Ταντάλο
η Σίπυλος επικατεστράφη. - V. 134. Τανταλωθείς ]
• Διασεισθείς . Ibid . Πυρφόρος : Πύρ φέρων εν
αυτώ • *) ο πύρ τοίς τείχεσι προσάγων» ή πεπυρακτωμένος
υπό του κεραυνού . - V. 135. Μαινομένα ξύν ορμά :
Ως επί Τυφώνος και καταιγιδώδους πνεύματος , επέπνει
την πόλιν ριπαΐς ανέμων. - V. 136. Βακχεύων ] εν
θουσιών , και μέγα φυσών, και πνέων οργήν , ως το Με
>

νάνδρου :
ο αλλά και πν
V. 138. Είχε δ ' άλλα : Το είχεν ουκέτι επί του
Καπανέως , αλλ' επί του Άρεως « εστίν ότι 'Αρης βοηθ
ημίν , πανταχού τροπάς έποιείτο των πολεμίων· τούτο δε
φησίν, ως ει έλεγεν, ουδείς τόπος απήλλακτο ταραχής , αλλά
πανταχού ομοίως έξεφλέγετο ο πόλεμος. - V. 139. Στυφε
e
λίζων ] « Ταράσσων. - V. 140. 1 Δεξιό σειρος : Κατά
το δεξιόν φερόμενος κέρας · η δε μεταφορά από τών ίππων
των εν τοις άρμασι και παρασείρων · ό έστι , ή δεξιός 'Αρης
ημίν γενόμενος και κεραυνός , και αγαθός ημίν φανείς. Εάν
δε ή δεξιόχειρος , αντί του, γενναίος και περιδέξιος . [ i Εις
το αυτό. ] και γενναίος : οι γάρ ισχυροί ίπποι εις την δεξιάν
σειράν ζεύγνυνται του άρματος . V. 142. Έλιπον ]
“ Ο έστι , τα όπλα απέβαλον . V. 143. Τέλη ] k “ Όπλα .
V. 144. Πλήν τοΐν στυγεροΐν : Στυγερών φησί
των ατυχών : οι τοιούτοι γαρ άει στυγνοί καθεστήκασιν ·

a δια Βr.
f MS. δεξιόχειρος , cui alte
b Gl. om R. Br . rum recie substituit editor Ro
*) αυτο Iunt. deinde ή ο πύρ manus. MS . etiam in textu de
cett Br . ξιόχειρος , correctum tamen ab
eadem manu , ni fallor. P. E.
c Sic MS. nec plura . Nihil
enim erasum aut deletum est. και παρασειράντων R. Br.
Ρ. Ε .
h Sie L. R. δεξιώσειρος ημίν
d έστιν om . R. Br. [ coniecit] P. E.
e
i άλλως . δεξιώσειρος Β. Βr.
Gl. οιο. R. Br. k Gl. om . R. Br.
 A
OLI
14 SCH

ουτοι δε, φησίν , αλληλοκτονηθέντες ου διέκριναν την νίκην ,

>

ώστε του ηττηθέντος ανατεθήναι τα όπλα.'. V. 145 .

Καθ' αυτοΐν ] Αντί του , κατ ' άλλήλων. V. 146 .
Δικρατείς λόγχας : Αμφοτέρωθεν ήκονημένας : η Αa δι
κρατείς φησίν , ότι αλλήλους απέκτειναν , και η εκατέρου
λόγχη ουκ εις κενών απεπέμφθη , αλλ' εκράτησεν του ετέρου .
V. 148. Ά μεγαλώνυμος] Η μεγάλην περιποιούσα
δόξαν. V. 149. 'Αντιχαρείσα Θήβα: Αντί του,
ίσον αυτή χαρεΐσα , ως αντίθεος θέλει δε ειπείν , ότι όσον
εφίλει την νίκην , και η νίκη αυτήν άντεφίλησεν. Προς
χαίρουσαν γαρ αυτήν και αυτή χαρείσα ήλθεν· ή αντί των
κακών χαρεΐσα. -- V. 150. Εκ μεν δή πολέμων ] Πάνυ
πιθανώς τα της ευχής · επιμνησθέντες γαρ δυσχερών, πάλιν
επί τα κατ ' αρχάς εύφημα τρέπονται. V. 154. Ο Θή
βας δ ' ελελίζων Βακχείος : “ Ο κινησίχθων ελελί
χθονα δε τον Διόνυσον φησί, διά τας εν ταϊς βακχείαις
κινήσεις και τον την γην σείοντα και αναβακχεύοντα ταϊς
χορείαις. “Ο δε νούς · ο Θήβας Βακχείος , ο Θηβαγενής 2

Διόνυσος , και της Θήβης πολίτης , ο ελελίχθων , άρχοι της

χώρας. Ibid. Ελελίζων ] 'Εξάρχοι δε ο Διόνυσος ,
και τας Θήβας ελελίζων και κινών ταϊς βακχείαις .
V. 155. Αλλ' ο δε γαρ δή βασιλεύς : 'Αριστα και
.

μεγαλοφρόνως διεσκείασται αυτό και Χορός: έτερος γαρ αν

ταύτα πρώτον εισήγαγεν, ότι ημείς συνήχθημεν υπό Κρέον
τος χάριεν δε το πρώτον μεν ευχήν αυτούς ποιήσασθαι,
εξής δε δηλώσαι υπό τίνος συνηθροίσθησαν. Παρατήρει
δε , ότι πάντα επιμελώς διαγίνεται δηλών ημϊν τα πράγ
ματα και ποιητής, ώστε εσπάρθαι μεν αυτά και παρακείσθαι
ετέροις προσώποις , πάντα, δε δηλούσθαι" και το τού βασι
λέως όνομα ευθύς παρατήρει , Κρέων ο Μενοικέως , και το ,
Τεοχμός δε ουκ έστιν ο αργόν . V. 156. Νεοχμός :
.

σ αργον , ό εστι νέος , νεωστι

a δικρατείς φησίν om. R. Br.
by yop& inę R. Br. Quae sequi κ. τ. λ. Βr.
tur advolatio , huic pra posita /

I legiiur'in I. Pr.

'
 LAUREN TIANA. 15

Νέος , νεωστί κατασταθείς εις την αρχήν και τυραννίδα.

Το δέ εξής · αλλ' ιδού γαρ Κρέων και νεωστί καινος βασι
λεις της χώρας γενόμενος , τη προσφάτω παρά θεών αυτών
δεδομένη επιτυχία τούτο κατορθώσας. V. 157. Συν
τυχίαις ] Συναντήσεσιν. V. 158. Eρέσσων ] ' Εν
εαυτώ κινών και μεριμνών : έκ μεταφοράς των ερεσσόντων.
V. 159. Σύγκλητον : Σύγκλητον λέσχην την συγκληθεί
.

σαν εξαίφνης ομιλίαν· επειδήπερ μεταπεμψάμενος τους εν

τίμους , εις εκκλησίαν συνήγαγεν. V. 160. Προύθετο
λέσχην] Αντί του, ομιλίαν συνεκρότησεν. 1bid . πέμ
ψας ] Μεταστειλάμενος .
V. 162. Πολλο σάλω] Τροπικώς , ως επί νεώς.
V. 164. Υμάς δ' εγώ πομποίσιν : Δια των πομπών
υμάς μετεκαλεσάμην χωρίς απάντων , εξαιρέτως προς εμάς
a
μόνον και απεστάλη. Ο δε λόγος εστί μεν και σημαντικός
του πράγματος , έστι δε και τεχνικός• εγκωμιάζει γάρ πρώ
τον αυτούς : αναγκαίον δε τώ παριόντι πρώτον επί πολιτι
κήν άρχήν , εύνους εαυτό καταστήσαι τους υπηκόους μετε
πεμψάμην ούν , φησίν , υμάς , ειδώς ότι άνωθεν προς
>

Λάϊον και Οιδίποδα ευνοϊκώς είχετε ως δήπου και προς

αυτών και τοιούτων φανησομένων. Δηλοί δε διά τούτων και
την ηλικίας των κατά τον χορόν γερόντων , C και έτι άνω
θεν από Λαΐουόντες εν πολιτεία. - - Ibid. Τούτο μέν :
da Πρώτον μέν. - Ibid. Τούτο δε : Δεύτερον.
V. 174. Κατ’ αγχιστεία : Ουδετέρως: κατ ' οικειό
τητα , € κατά συγγένειαν. - V.175. Οι μεν Χίλωνι ανα
τιθέασι * ) την γνώμην, οι δε Βίαντι, ότι αρχή άνδρα δείκνυ
σιν.
V. 179. ΝΙη των αρίστων ] Δέον γάρ 1 και
.

αρίστων βουλευμάτων άπτεσθαι , και παρρησιάζεσθαι εν

2 απεστάλη ] Nempe η αγγε d Hanc et seq. gl . om R. Br.

λία . Ed. Rom. απεσταλμένων .
Ρ . Ε. € κατα L. ι. και Βr .
b τούτων L. τοιούτων R.
* ) τιθέασι Int .
C και L. ας R. Nox όντων
R. Br . f και οιn . R 3r .
 16 SCHOLIA
αυτοίς, μη αποδειλιώντα . .
V. 181. Νύν τε και πά
a
λαι] Και πριν άρξαι και νύν ότε επί την αρχήν ελή
λυθα. V. 187. Ούτ' αν φίλον ] Ουκ αν b κτησαίμην
φίλον της έμής πόλεως δυσμενή τούτο δε εις Πολυνείκην
συντείνει. Ibid . χθονός ] Πόλεως. V. 189. " Ήδ '
εστίν . ή σώζουσα ] Η πόλις δηλονότι. V. 190.. 1

Πλέοντες ] Πορευόμενοι . [ Εις το αυτό.] Από των νεών

ο η μεταφορά.
V. 192. 'Αδελφάα : "Ίσα , ομοία . Μέλλων δε περί
1
απεχθούς κηρύγματος λέγειν , μακρoτέρω χρήται τώ λόγω
.

και πρώτον μεν εγκωμιάζει τον Ετεοκλέα · ύστερον δε ελέγχει

τον Πολυνείκη, και δείκνυσιν αυτόν μίσους άξιον και της
τοιαύτης τιμωρίας. - V. 200. Φυγάς κατελθών ]
4 'Aπό φυγής κατελθών . - V. 202. Κοινού: Αντί του ,
εμφυλίου και του αδελφικού αίματος : παροξυντικά δε λίαν
ταύτα των ακουόντων. γ. 206. Έδεστόν : Βρωτόν .
e
V. 207. Έκ γ' εμού ] ° γρ. εξ εμού .
V. 212. Λείπει το μη θάπτειν ή θάπτειν . - V. 213.
Αντί του , έξεστί σοι όπως θέλεις νομοθετεϊν. -- V. 215.
Σκοποί : Φύλακες . Αντί του, μελέτω υμίν η φυλακή των
ειρημένων . V. 216. Τούτο : Το φορτίον το δε πρό
θες , αντί του , πρόσθες χρώνται γάρ τη προ αντί της
πρός.- V. 219. Λείπει η διά . Δια το μη επιτρέπειν
-

• μηδε συγχωρείν τοϊς και απειθούσιν · έλεγον δε και την πεί

θω πίστιν . V. 221. Και μην ο μισθός γ' ούτος]
Ο θάνατος δηλονότι. V. 222. Άνδρας το κέρδος :
Η "Ενεκα κέρδους ένιοι και του θανάτου καταπεφρονήκασιν·
οίον, υπ' ελπίδων του διαφυγείν και τους επικινδύνοις έρ
γοις επιχειρούσιν ου γαρ προσεδόκα τινά των οικείων τούτο
ποιήσειν · θήλειαι γαρ ήσαν.
a άρξαι] άρξω L. R. ήρξα Βr. e Glom. R. Br.
b κτησαίμην ] κτήσαιμι L. R. F ή θάπτειν om. R. Br.
Br. 8 απιθουσιν . .
ο η δε μεταφορά από των νεων hévara R. non Iunt. Mox
R. Br. κέρδους και του θανάτου ένιοι
{
d Gl. om. R. Br . R. Br.
 L A URENTI A N A. 17

V. 223. Ερώ μέν ούχ όπως τάχους ύπο : Οι

.

τούτο λέγω , ότι μετά σπουδής άσθμαίνων προς σε πεπό

ρευμαι πολλάκις γαρ επιστάς , ελογισάμην πότερον έλθω
προς σέ , ή μή.
> V. 225. Επιστάσεις ] 'Ενστάσεις.
V. 226. Αναστροφήν ] Υποστροφήν . V. 228. Τά
λας τί χωρείς ] Ταύτα η ψυχή μου παρήνει. - Ibid .
of] Αντί του , ούπερ.: V. 230. Ουκ αλγυνή ] Ού
τιμωρηθήση. V. 231. Βραδύς] γρ. ταχύς. Καίτοι
ταχύς ών , βραδέως ήνυον την οδόν. V. 234. Σοι κει
το μηδέν εξερώ : Και ει μηδέν σοι τερπνόν λέξω. ή
ούτω · 4 και εί το μηδέν σοι μέλλω λέγειν· και γαρ εκ
του είπείν και σιγήσαι ουδέν άλλο λείπεται , ή θανάτω με
bb κολασθήναι. Ακόλουθον δε και το εξής διανόημα: ελπίζω
γαρ ότι ουδέν άλλο πάθοιμι, ή το μόρσιμον , ώςτε ουδέν
9

μοι χείρον αποβήσεται εκ τού είπείν, - V. 235. Της

ελπίδος γάρ έρχομαι : “ Υπό γαρ της ελπίδος νενικη
μένος ελήλυθα . • Η ούτως:· αντειλημμένος της ελπίδος
ελήλυθα.
V. 241. Κάποφράγνυσαι κύκλω.] Κύκλω σαυ
τον ασφαλίζη , ή αυτήν την πράξιν .
> V. 244. ούκουν
έρείς ποτ' , είτ' απαλλαχθείς : Τού αγγέλου περι
:

πλέκοντος τον λόγον, και ευλαβουμένου σημήναι το πραχθέν,

επιθυμών ο Κρέων ακούσαι , εύελπιν αυτόν ποιεί , ως ότι
ουδέν πείσεται· ου γαρ απειλεί κελεύων ειπείν, αλλά φησίν,
ότι δηλώσας το πράγμα , άπιθι αθώος · δίδωσιν ούν και
ανδράσι βασιλικούς το ψεύσασθαι διά το χρήσιμον.
V. 246. Διψίαν] Ξηράν. V. 247. Κόνιν πα
λύνας : Βαλών, ή λεπτύνας την λεγομενην χυτήν γήν.
V : 253. Δικέλλης ] Πελέκεως , αξίνης . Ibid. Στύ
φλος ] Σκληρά. - V. 251. d'Aρώξ : Μη εσχισμένη.
- Ibid . Επη μαξευμένη) Εσκαμμένη. - V.252. 'Αλλ
άσημος ούργάτης τις ην : “Ο τούτο εργασάμενος,
άγνωστος ήν · εκπλήξαι δε αυτόν βούλεται, ώς ότι έκ τινος

a εί και R. Br. c Sequentia om. Br.

b κολάζεσθαι R. Br . α αρώξ L. R.
Τοπι , ΙΙ . B
18 SC H O L I A

των κρειττόνων γέγονεν. - V. 255. Hφάνιστο] «' Αφα

νής ήν. Ibid . Τυμβήρης μεν ού • λεπτή δ' άγος :
Ου κατά βάθος b τεθαμμένος , αλλ' ως ο έχει επιβεβλη
μένη ην η άμμος. Τούτο δε εποίησεν ο θάψας νόμου
χάριν: οι γάρ νεκρών δρώντες άταφον , και μη 4 εναμισά
μενοι κόνιν , εναγείς είναι εδόκουν · ώςπερ ούν το της ασε
βείας τις έγκλημα φεύγων, λεπτήν κόνιν επιχέει τους νεκρούς ,
ούτως € ούν και επάνω του Πολυνείκους και τούτο δε η
Αντιγόνη καθαρσίων ένεκα πεποίηται· λόγος δε , ότι Boυζύ
>

γης Αθήνησι κατηράσατο τοίς περιορώσιν άταφον σώμα.

V. 260. Φύλαξ ελέγχων φύλακα : Επεί εκ δια
δοχής αι φυλακαι γίνονται , ήπορούμεν εις την τίνος φυλα
κήν έγεγόνει. V. 262. Eίς γάρ τις ήν έκαστος :
“Έκαστος μεν γαρ τον πλησίον έδόκει πεπραχέναι ακριβώς
δε αυτόν κατελέγχειν ουκ ήδύνατο. -
V. 264. Η μεν
δ' έτοιμι και μύδρους : Σίδηρον πεπυρακτωμένον.
Ειώθασι γάρ οι ομνύοντες ταύτα ποιείν . Μύδρους γάρ
αίροντες επαρώνται μένειν τα όρκια , έως αυτοί φανώσι,
και ρίπτουσιν αυτούς εις θάλασσαν ,> όπως και ούν αιώνια τα
.

όρκια υπάρχη ως και Καλλίμαχος »

Φωκαέων μέχρις κε μένή μέγας και είν αλί μύδρος .
Και το πυρ δε διαπορευόμενοι ώμνυον. 'Αλλως. "Έτοιμοι
ημεν πάσας βασάνους υπομένειν προς έλεγχόν · ειώθασι δε
οι ομνύοντες και πίστεις διδόντες μύδρους βαστάζειν και
πύρ υπερβαίνειν τους γάρ μή ενόχους των αμαρτήματι
ώοντο και εν τούτοις μη αλγείν . [ Εις το αυτό.] μύδρος ,
a Gl. om . R. Br. σίδηρον πεπυρακτωμένον om .
Br .
b ήν τεθαμένος R. ήν τεθαμ
και αν Br.
μένος Βr .
h MS . εινάλιος μύδρος . Ηoc
C έτυχε Br . vitium qui correxit editor Ro
manis, mendose Φωκείων dedit,
d επαμησάμενοι Br . cum Val quod in wxaiwv mutandum
ckenario ad Ηerod. p. 630. 12.
b, ed. Wessel .
suspicatur Ernestius Fr. Bentl .
CCΙΧ. Ρ. Ε. Φωκαίων scripsit
e jw R. Br. etiam Br.
 LAURENTIAN A. 19

πεπυρακτωμένος σίδηρος . Τούτο μέχρι της σήμερον οι

Ρωμαίοι ποιούσιν Ελληνικώς, πλανώμενοι και έν άλλοις
>

πλείστοις . V. 266. Τω ] Τινί .

V. 268. Το εξής : ότε δε έρευνώσιν ημίν ουδέν πλέον
τέλος εφαίνετο. V. 275. Πάλος καθαιρεί: Αντί
του , καταλαμβάνει, ώςτε απαγγείλαί σοι. Επειδή εις τα
αγαθά κλήρους βάλλουσιν, εν ηθει τούτο φησί • και εύκλη
ροι γάρ τινες λέγονται.
V. 279. Η ξύννοια βουλεύει ] • Η σύννοιά μου
βούλεται , και οίεται, μή και θεήλατόν εστι το πράγμα.
V. 280. Μεστώσαι ] Πληρώσαι . V. 281. ' Εναντίον
γάρ ή άνοια το γήρα. V. 285. 'Αμφικίονας ] Τους
αμφοτέρωθεν υπό κιόνων βασταζομένους ναούς . V. 290 .
Εορόθουν] d "Υβριζον. [Εις το αυτό. ] Ηρέμα ψιθυρί
ζοντες ύβριζόν με. V. 291. Κρυφή κάρα : Οίον , μη
πειθόμενοι τοίς έμοϊς κηρύγμασι , μόνον συνήνουν μοι , ού ,
ούτω διακείμενοι .V. 292. Λόφον δικαίως είχον :
Η μεταφορά από των υποζυγίων των μη βουλομένων υπό
τον ζυγόν είναι ταύτα , φησίν , υπ' εκείνων πράττεται των
e
€ μη βουλομένων λάθρα σαλεύσαι την ημετέραν άρχήν .
V. 293. Εκ τώνδε τούτους εξεπίσταμαι: Από
τούτων , φησί , των δυσαρεστούντων μου τοϊς κηρύγμασιν,
οι φύλακες μισθών λαβόντες, έθαψαν τον νεκρόν...- V. 294 .
Παρηγμένους ] Ηπατημένους . - V. 295. Σημείωσαι
περί φιλαργυρίας . - V.302. Μισθαρνούντες ] Μισθόν
λαβόντες . - Ibid . " Ήνυσαν ] Αντί του , ετιμωρήθησαν .
V. 303. Αντί του , φανεροι έσονται και τιμωρηθήσονται.
V.304. “Ο έστιν, εί τιμώ και σέβω τον Δία, και μη επιορ
κω αυτόν . V. 308. Ουχ υμίν Αιδης μούνος αρ
κέσει : ' Ουκ ευθύς υμάς τα “Αιδη και παραδώσω, αλλα Υ

a Verba τουτο - πλείστοις ab- ο πάλαι η σύννοιά μοι βου

sant ab ed. Rom. Consulto scil . λεύεται R. Br.
ab editore omissa, ne Romanam d “Υβριζον om. R. Br.
ecclesiam tangere videretur. P. e un om. Br.
Ε. f Hanc notam om. R. Br.
b Gl. om . R. Br. και παραδώσει L. ,
Β 2
20 SCHOLIA

τιμωρίαις κρεμασταϊς παραδούς, βαρύτερον το ζήν τού θα

νεϊν υμίν απεργάσομαι παρά το Ομηρικόν
a ού οι έπειτα
άρκιον εσσείται φυγέειν κύνας ήδ' οιωνούς .
V.309 . Τήνδε δηλώση θ ' ύβριν : “Ομολογήσητε ταύτην
την καταφρόνησιν. - V.310 . “Ιν' ειδότες το κέρδος :
“Ίνα μαθόντες όθεν δεί κερδαίνειν , το λοιπόν εκείνα αρπά- ,
ζητε.
ν. 315. Επιτρέψεις και εμοί είπείν , ή απέλθώ ;
V. 316. Ούκ δείσθα] 'Απιθι» και ο νυν γαρ λέγων ανια
.

ρός μοι ει. - Ibid . Δάκνη ] 1 Δάκνει σε το πραχθέν..

___

- V.318. Ρυθμίζεις] Σχηματίζεις, διατυπoίς. - V.319.

e
“Ο δρών σ’ ανιά : Συνετώς υπέρ των αγγελθέντων “απε
λογίσατο, ως ουκ ών αίτιος . - V. 320. Λάλημα δήλον :
Λάλημα το περίτριμμα της αγοράς , οίον , πανούργος.>

ν. 321. Αντί του , ουδέποτε έφλυάρησα. V. 323. Η

δεινόν ο δοκεί γε : Δεινόν τούτό έστι , το ψευδή υπο
νοείν ουκ έστι γαρ την δόξαν εκείνων μεταστρέψαι.
ν. 324. Κομψευε νύν τηνν δόξαν : Σεμνολόγει:
την δόκησιν περιλάλει κομψούς γαρ έλεγον , ούς νύν ημείς
Ε περπέρους και πολυλάλους φαμέν. Ibid . Ει δε ταύτα
μή ) Το εξής : ει δε μη φανείτε μοι τους ταύτα δρώντας.
V.325 . Τα δεινά κέρδη : γρ. τα δειλά• αντί του και κακά
από του τους δειλούς είναι αχρείους. V. 328. Τούτο :
γάρ τύχη κρινεί : 'Απιών ο θεράπων καθ ' εαυτόν ταύτα
φησίν ου γαρ δυνατόν και επί του Κρέοντος ταύτα λέγεσθαι,
ως και εν τοίς κωμικούς .
ν . 332. Πολλά τα δεινά : ' Εν σχήματι είπεν, αντί

a II. β'. 392 . Γ' Sic Br. περπαίρους L. R.

b ούκ είσθα ] Sic legisse gram- De voce πέρπερος cf. Fabri- .
maticum constat ex ejus inter- cium ad Sextum Empiricum adv. '
pretatione. Mox MS. éviapos Gramin . I, 2. S. 54. C. W.
supra scripto é. P. E. και τα κακά R. Br.
C γαρ νυν R. γαρ om. Br . h υπό του Κρέοντος R. προς
d Gl . om. R. Br . τον Κρέοντα Βr. De επί cf.
C
• απελογήσατο L. Schaef . Meletem . p. 105. C. W.
 1
LAURENTIAN A. 21

τού , πολλών όντων των δεινών , ουδέν έστιν ανθρώπου

>

δεινότερον. - V. 334. Τούτο] Το γένος των ανθρώπων.

V.336. Xωρεί περιβρυχίοισι: Τοΐς ήχώδεσιν , ή τοίς
καλύπτουσι την ναύν: τοϊς γαρ εν τοιαύτη ώρα του έτους
πλέoυσι μόνον ουχί τα κύματα φέρεται η ναύς » ή τοίς
κυματίζουσι την ναύν: το μεν γαρ καθόλου κεκρυμμένον
υπό ύδατος , υποβρύχιόν εστιν. “ Όμηρος
Σ >

• Τον δ' άρ' υπόβρυχα θήκε πολύν χρόνον.

Το δε έτερον , περιβρύχιον καλείται Ibid . Περιβρυ
χίοισιν ] «' Ηχώδεσι .
y. 338. Θεών τε ταν υπερτάταν : Τούτο ως έν
πανουργία ου δεί ακούειν, αλλά διά την επίνοιαν, αυτών :
ει γάρ τις καταμάθοι πώς «επενοήσαντο άροτριών ή σπεί
ρειν , θαυμάσειεν. V. 339. 'Αποτρύεται : Γεωπονεί,
ή αποσχίζει την γήν • καθότι εν τω άροτριάν σχίζει και δα
.

μάζει την γην . - V. 340. Παλλομένων ] γρ. ιλλομέ

νων
Ibid. Παλλομένων ] Και περικυκλoύντων των
αρότρων έτος εξ έτους . V. 341. Ιππείω γένει πο
λεύων ] Ταϊς ημιόνοις .
• Αι γάρ τε βοών προφερέστεραί εισιν
ελκόμεναι νειοΐο βαθείης πηκτόν άροτρον.
Τινές δε και * ) ίπποις χρώνται εις άροτριασμόν .
V.343 . Αμφιβαλων άγει] Περιβαλών τοϊς δικτύοις
αγρεύει . V.345. Πόντου τ’ εναλίαν φύσιν ] Τους
ιχθύας. - V. 346. Σπειραισι δικτυοκλωστοις ]
' Τοϊς σχοινίοις , τοίς εις δίκτυον κεκλωσμένοις , f ή συγ
κλείoυσι τα δίκτυα από κοινού δε το αμφιβαλών άγει.
V. 347. Περιφραδής ] Πάντα ειδώς . -- V.348. Κρα
S

τεϊ δε μηχαναΐς : Καθολικόν τούτο φησίν , ότι έν ζώοις

και διά τα κύματα Βr. e Hom . II. r. 352. Infra sai

6 Οd. ε. 319 .
' c Gl. om. R. Br.
d επενόησαν το R. Br. Mox
θαυμάσειεν άν Βr .
ante ίπποις om . R. Br.
* ) xai om. Iunt. Br.
f o R. ois Br.

1
22 SCHOLI A

ο άνθρωπός έστι πολυμήχανος και έντεχνος · και 4 Θεό

κριτος "
σοφόν του χρήμ’ άνθρωπος.
Επει δε ανωτέρω είπεν ,2 ότι περιγίνεται πάντων των ζώων.
ο άνθρωπος , ενταύθα το μηχαναΐς προςέθηκεν επί των
και τιθασευομένων , ου γαρ μόνον κρατήσαι δυνατός , αλλά
και τιθασσεύσαι . V. 350. 'Αμφίλοφον ζυγόν ] *)
Αντί του , περιβαλών αυτώ ζυγόν περί τον λόφον , υπάγει.
" Η αμφίλοφον, τον αμφιτράχηλον , τον αμφοτέρωθεν συν
έχoντα τους λόφους των υποζυγίων. Και λείπει η υπό :
C
υπό ζυγόν άγει. [ Εις το αυτό.] • Λείπει η υπό . - V.351 ,
Ουρειόν τ' άδμητα ταύρον ] . Από κοινού το υπό
ζυγόν 4άξεται.
V. 352. Φθέγμα ] Την ανθρωπίνην διάλεξιν .
V.353. Και αστυνόμους οργάς : Την περί των με
τεώρων φιλοσοφίαν, Τήν των νόμων εμπειρίαν, δι' ών τα
άστεα νέμονται , κόαι έστι , διοικούνται. **) -- V. 354. Δυς- ,
αύλων ] Δυσχερή τον έπαυλισμών ποιoύντων. Ibid .
Αίθρια Ψυχρά. Σ V. 356. Δύςομβρα φεύγειν
-

βέλη] Ευαίσθητός έστι και οικοδομημάτων. ***) - V, 357,

a Idyll. XV . 83, In versu mentarios. Pro beyás legisse

Theocriti σοφόν τι R. Br. Prae- . scholiastarή αρχάς, coniecit Val
terea άνθρωπος Br. ckenarius ad Ammonium p. 71,
• ΜS. τιθασευομένων ,2 sed
comprobante Coraio in prodro
mox τιθασσεύσαι. Πla Attico mo bibl, gr . p. λς . C. W.
rum , haec recentiorum scriptura ***) Hermannus coniecit our
est. P E. άνευ εσθητός έστι και οικοδομη
*) Lemną sic constituit Herm .; udtw. Ferd. Stoeckerus de
αμφί λόφον ζυγόν . graecis Soph. interprett. p. 22.
c Gl, om. R. Br. Sequentem vocem svaiointos significatione
etiam . . alias inusitata a grammatico illo
d MS. EEETAL supra scripto ã. usurpatam esse putat, ut sit i.q.
**) ήνεμόεν φρόνημα: την εν αισθανόμενος, peritus, peri
περί των μετεωρ. φιλ. αστυνό- tus domorum i. e. aedificatio
μους οργας : την των νόμων nis domorum . Εadem, ni falor,
κ. τ. λ. Βr. Vide supra com- fuit mens Hermanni olim , quum
 1 AU R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α. 23

Παντοπόρος: Εις πάντα μηχανάς εξευρίσκων, και *) επ '

ουδέν άπορος των μελλόντων, θανάτου μόνον ουχ, εδρεν
λαμα. - V. 361. Νόσων δ' αμηχάνων : “ Ως ιατρικής ,
δίαιταν , γυμναστικής , και τα όμοια· ταύτα δε ουκ άν έτε
ρον ζώον μηχανήσαιτο. V. 362. Ξυμπέφρασται ]
Επινενόηκεν και γινώσκει.
V. 363. Σοφόν τι το μηχανοεν : Το μηχανόεν της
.

τέχνης σοφόν έχων:: ό έστι, το ομηχανικών της επιτεχνή

σεως σοφόν έχων , ως ουκ άν τις προσδοκήσειεν , ου μίαν
οδόν βαδίζει , την επι τα αμείνω , αλλά ποτέ μεν επί τα
αγαθά φέρεται, ποτέ δε επί τα χείρω. [ Εις το αυτό.] « Το
μηχανόεν σοφόν τι και παρά προσδοκίαν έχων , ως ουκ άν
τις προσδοκήσειεν. V. 366. Νόμους παρείρων
χθονός : “ Ο πληρών τους νόμους και την δικαιοσύνης,
υψίπολις γίνεται , και εστιν , εν τη πόλει υψηλός. - V.369.
Απολις ότω το μη καλόν: Απολις δε εκείνος και τα
πεινός τη πολιτεία, ο τινι μη το καλόν συνεστιν, και όστις
ου μετά τόλμης το καλόν εκπληρού. V.370. Ξύνεστι]
d Αντί του σύνεστιν . y. 373. “Ος τά δ' έρθει] “ Ος
τοιούτον επιτετήδευκε βίον .
V. 374. 'Ες δαιμόνιον τέρας ] Ορώντες έλκομέ
νην την Αντιγόνην , εκπλήττονται ότι γυνή ήν η υπερβάσα
το κήρυγμα . Ibid . Αμφινοώ ] Περισσή η αμφί.
V. 379. 'Απιστούσαν ] Μή πειθαρχούσαν .

ex illo scholio suspicaretur, in * ) „ Non recte scholiastes xai

Sophoclis textụ excidisse vocem επ ' ουδέν άπορος. Νon enim
ίθρις (Schol. ad Ai. γ. 911. vo haec per copulam coniungi de
Ces κωφος et άιθρις explicat per bebant. Sensus est enim , nav
αναίσθητος, cf. etiam Suidam 8. τοπόρος ών , άπορος επ' ουδέν
V. άϊδρις et Εtym. Μ. 42 , 40.) έρχεται το μέλλον “ HERM .
Mihi schol. ita corrigendum vi και μηχανικών R. L. μηχανών
detur: αναίσθητός (sc . των πά Br .
γων ) εστι δι ' οικοδομημάτων . Cf. και προσδοκήσειαν L.
Ρlut. vit. C. Gracchi c. 19 των C Gl . om . R. Br.
ατυχημάτων αναίσθητος . C. W. d Gl. om . R. Br.
 24 SCHOLI A

V. 385. Προύβην ] «' Εξέβην. V. 386. "Αναξ

.

βροτοϊσιν : ' Απώμoτoν , αντί του , απαγορευμένον και

απροσδόκητον· αντί του , ουκ οφείλει τις απομόσασθαι περί
τινος , ότι ουκ αν αυτό πράξειεν · η γαρ πρώτη δόκησις
εκκρούεται Cο υπό της επιγινομένης δόξης δευτέρας. Τούτο
δε φησίν , ότι , τού Κρέοντος απειλήσαντος , τότε ώμοσεν
μηκέτι εμφανής έσεσθαι· νύν δε ευρών την Αντιγόνην,
πάλιν ελήλυθεν . -
V. 387. Ψεύδει γαρ ή πίνοια :
Ψευδή ποιεϊ • η γαρ επίνοια, και έστιν η επιούσα γνώμη , την >

απελπίσασαν γνώμην ψευδή ποιεί. V. 390. ' Αλλ' η

γάρ εκτός και απαρ ' [ ελπίδας ] : Η απροσδόκητος
χαρά ουκ έoικεν εις το μέγεθος τη άλλη ηδονή · ό έστι,
πάσαν ηδονήν νικά το μέγεθος της παρ' ελπίδας χαράς.
V.392. Καίπερ ών άπώματος] Καίπερ ομωμοκώς μη
ελθεϊν. - V.394 . Κλήρος ] ' Ανω γαρ είπεν ότι 1f κλη
ρώσας ήλθεν. V.395. Θούρμαιον] 6Το κέρδος .
V. 397. 'Ελεύθερος ] Λείπει ών. V. 398. Tώνδ'
απηλλάχθαι κακών] Αντί του , μη υποπτεύεσθαι.
V. 402. “ Ον συ τον νεκρόν άπεΐπας : Το εξής :
τον νεκρόν , δν συ απεϊπας θάπτειν · ούτω δε χρώνται οι
Σ
παλαιοί , ώςτε δύο άρθρα , προτακτικόν τε και υποτακτικόν»
κατά του αυτού ονόματος παραλαμβάνειν. Κρατίνος
όνπερ Φιλοκλέης τον λόγον διέφθoρεν.
V. 404. Και πώς οράται : Ποίω τρόπω αυτήν συνελά
βεσθε και κατειλήφατες
V. 407. Σήραντες ] 'Αποψήξαντες. V. 408 .
ΜΙυδών τε σώμα γυμνώσαντες : Toν από σήψεως
εχώρα αποστάζον , ως το ,
>

h δάκρυσι μυδαλέον.

1 MS . εξέβην in textu , προύβην ο από L. R.

supra scriptum pro glossa habet,
eodem errore qιο εγω et κυρώ
Oed. C. 726. Ρ. Ε. εξέβην] πρού
βην R.
και πράξειαν L.
d παρ ΜS ..
e ελπίδα R. Br .
f κληρωτος Α. κλήρος Βr.
και το ερμαϊoν τo κ. R. Br .
h Elect . 167. δάκρυσι μυδαλέα .
 LA URE'NTIAN A. 25

'Αλλως . * Μυδών , ιχώρα αποπέμπον · τουτέστι, διαλελυμέ

νον και δίυγρον . - V.409. Υπήνεμοι : Αντί του, υπό
τον άνεμον , ουκ εναντίον του ανέμου , αλλ' εστραμμένοι
από του νεκρού , όπως μη φέρη προς ημάς την οσμήν.
V.411 . Επιρρόθοις] Λοιδόροις, υβριστικούς. - V.416 .
Τύφως λέγεται και καταιγιδώδης άνεμος . “ Ησίοδος :
bεκ δε Τυφωέος έστ' ανέμων μένοςυγρών αέντων.
Σκηπτός ο δε λέγεται πάν πνεύμα θυελλώδες , όταν συνε
C

ρείδη τη γή , και πάλιν άνω αίρη : το δε έτοιούτο και

στρόβιλόν τινες καλούσι , παρά το στροβεϊν . Ibid . Ou
ράνιον άχος : Το λυπούν τον αιθέρα , καθώς ταράσσει
>

• αυτόν . [ Εις το αυτό. Αντί τού κόνιν. [ Εις το αυτό.]

Τον τυφώνιον άνεμον. V. 419. Eίχομεν ] Αντί του,
αντείχομεν προς την κόνιν.
V. 421. Το φιλόστοργον της κόρης. διά τούτων δρά
ται · θάψασα γαρ ουκ ήμέλησε δακρύων και θρηνημάτων .
V.424 . Ψιλό ν] Γυμνών της κόνεως . - V.427. f Διψαν
έκφέρει ] Διψίαν φέρει . -- Ibid. Διψάν ] Ξηράν.
V.428. Πρόχου] Προχόου . - V.429 . Στέφει] Κοσμεί ,
κύκλω περιγραίνει. V. 430. Τέμεσθα] Eπορευόμεθα ,
και ωρμώμεν. - V.431. Ουδέν εκπεπληγμένην ] h? Αντί
του ου περίφοβον . - V. 434. Ομολογούσης αυτής ηδέως
και αλγεινώς ήκουον . ν. 436. Φίλους φησί , διά το
είναι την Αντιγόνην του βασιλικού γένους. V. 437.
i Ουδέν γάρ προκρίνω της έμής σωτηρίας.

4 Ηaec in principio praece- σον ] τον σκηπτον , τον τυφώνιον

dentis gl. apud R. Br. άνεμον , την κόνιν.
b Theog. 868. Η διψίαν ] ξηράν. γράφεται δι
ο δε om. R. Br. ψίαν φέρει R. et fere Βr .
και ορμώμεν L.
Ο τοιούτον R. Br .
h ου περίφοβον γενομένην R.
€ αυτόν, την κόνιν τον τυφώ- Br.
νιον άνεμον R. Quae hic omissa , i αντί του αλλ ' ουδέν γαρ R.
sic infra exhibet Br. telav vó- Br .
26 SCHOLIA

V. 442. Συ μέν ] Προς τον άγγελον φησίν ο Κρέων,

a
Ibid. a “ Ηι ] “Όπου.
V. 448. Η δίκη , φησί ,> και ο Ζευς ώρισαν ώςτε
2

θάπτεσθαι τους νεκρούς : εί ούν ήσαν αυτόν τούτο αποκη

ρύξαντες και κελεύσαντες μη θάπτεσθαι τον νεκρόν , επεί
στην αν αυτοίς. Θέλει δε ειπείν , ότι από της φύσεως
δίκαιον ήγημαι θάπτειν τον αδελφόν, V. 452. Ώςτ'
άγραπτα ] Τινές φασί τα γραπτά. Ου γαρ άγραφοι των
θεών οι νόμοι . V. 454. Ου γάρ τι σήμερον , φησί,,
>

ταύτα εγένετο , αλλ' έστιν αΐδια , και αρχήν αυτών ουδείς

οίδεν , V. 456. Τούτων εγώ ] Αντί του , υπέρ τού
των εγώ. V , 459. Προυκήρυξας ] Τον θάνατον .
Ibid. Τού χρόνου ] Tού ειμαρμένου δηλονότι.
V.464. Παρ' ουδέν άλγος ] Ουδεμία λύπη. - V. 465.
' Ηνεσχόμην, υπερείδον. - V. 467. Σοι δ' ει δοκώ νύν
.

μωρα : Ει δοκώ παρά σοι ευήθη πράττειν , ουκ έστι περί

έμε η ευήθεια, αλλά περί σέ· ώςτε δεί μή την ιδίαν πλά
νην τοϊς πλησίον επιφέρειν . 2

V, 469. Δηλοί το γέννη μ' ώμόν ; Το σκληρον

αυτής τού φρονήματος ομολογεί πατέρα τον Οιδίποδα.
V. 473. Περισκελή ] Περιεσκληκότα , ή κεκαμμένα,
V. 482. Η νύν ] Όντως δή.
.
V.483 . Ε ? ταύτ' άνα
τί ; Εί ταύτα τα τολμήματα , και η νίκη αύτη χωρίς βλά
βης και τιμωρίας . V. 484. Αλλ' είτ' αδελφής
ε'9' Δημαιμονε
είθ στέρας : Είτε εξ αδελφής έμής,
.

Σ
είτε
ας
οικειοτέρας και συγγενικωτέρ πάντων των οικείων, (τούτο
γαρ δηλοί το του παντός υμϊν Ζηνός ερκίου κυρεϊ ) αθώος
ουκ άπεισιν. V. 488. Τούδε βουλεύσαι τάφου]
Λείπει η περί . - V. 490. Επήβολον Φρενών : Κυ
ρίαν των φρενών , και εστωσαν εν αυτή. V. 491. Φι

μονεστέρας accipiendum esse

a ή θέλεις ] όπου (όποι Βr. et
Iunt.) και θέλεις R. Br. Ostendunt verba οικειοτέρας και
b θάνατον δηλαδή R. Br . συγγενικωτέρας . Ed. Rom, μαι
cou Br. O
μονεστέρα et οικειοτέρα και συγγε
d MS.. όμαιμ,, quod pro ομαι- νικωτέρα . ΡΡ. Ε..
 LAURENTIAN A. 27

λεί δ ' ο θυμός : Εϊωθεν η ψυχή των λάθρα τι κακόν

τεχνωμένων προαλίσκεσθαι , και εαυτήν έποιεϊν καταφανή
πρίν φωραθήναι . " Αλλως. Τών λάθρα τι βουλομένων
δράν ο θυμός προκλέπτεται , και περί την κατάστασιν τού
σώματος Φένδηλόν τι γίνεται το κατηγορούν της πράξεως
αυτών . - V. 493. Μισώ γε μέντοι : Μισώ τον αμαρ
τάνοντα , και επικοσμούντα την αμαρτίαν αυτού. Τούτο δε
φησίν , ότι άλούσα η Αντιγόνη έφασκε το θείω νόμω επ
>

αρκεϊν .
V. 497. Τών σών λόγων ] • Διά το κήρυγμα του
Πολυνείκους αινίττεται . V. 501. Κατέσχον ] Αντί
τού , έσχον. - V. 504. Αλλ' ή τυραννίς πολλά :
Ουκ εν επαίνω τούτο της τυραννίδος · αλλ' έχει τι ειρω
νείας και λόγος. - V. 506. Συ τούτο μούνη : Σοι μόνη
τούτο δοκεί δίκαιον είναι , ταφήναι τον Πολυνείκη. τ
V. 507. Σοί δ' υπίλλουσι στόμα : Γιγνώσκουσι και
ουτοι · διά δε σε το στόμα συστέλλουσι και σιωπώσιν, ή
στρέφουσι τους διά του στόματος λόγους. V. 508.
Τών δε χωρίς ει φρονείς ] Αντί του , παρά τούτους
2

φρονούσα. V. 512. Τιμάς] Αντί τού , νέμεις.

V.515. Ου γάρ τι δούλος] « Από κοινού το ώλετο,
Ibid . Ου γάρ τι δούλος αλλ' αδελφός : Οι τοι
ούτός έστιν ο απολόμενος , ώστε είς χάριν τού 'Ετεοκλέους
εάσαι αυτόν άταφος " ου γάρ τοσούτον αυτού υπερβέβηκεν
ου δεί ούν σκοπεϊν , εί τι εκείνη αποθύμιον εποιώ , αλλ'
>

εί κοινής της φύσεως έλαχον. - V. 517. Τους νόμους

τούτους ] Το θάπτειν. [Εις το αυτό.] γρ. τους νόμους
ίσους. V. 519. Τίς οίδεν εί κάτω ' στίν : γρ. κά
τωθεν , αντί του , κάτω» ως το ;
6Αίας εγγύθεν ήλθεν .

και καταφανή ποιείν R. Br. d Gl. om . R. Br.

e ποιών L.
b εύδηλον R. Br. f γράφεται ίσους . λέγει δε το
• δια om. R. Br. Tam περί θάπτειν R. Br.
του Πολυνείκους Br . 8 . η. 219.
 28 SCHOLIA

αντί του , εγγύς. “Ο δε νούς· τίς οίδεν εί καθ ' " Αιδου
αλλήλοις και διαλλάσσοντες, ηγούνται ευσεβή τάδε ;
a V.521 .
Ού τοι συνέχθειν άλλα συμφιλεΐν: Τας φιλίας ,
φησί , κοινάς ποιούμαι , αλλ' ου τάς έχθρας. 'Εν δε το
υπομνήματι ούτως · ει και έχθαίρουσιν αλλήλους οι άδελ
φοι, εγώ ού τοιαύτη ειμί τήν φύσιν, ώςτε συν ετέρω αυτών
εχθαίρειν τον έτερον , αλλά συμφιλεϊν τοϊς φιλούσε,
V. 524. Είκός μεν την Ισμήνην , υπέρ της αδελφής
.

αγωνιώσαν , στυγνάζειν ουδέν δε ήττον και διότι όπω

C
πτεύθη. V. 525. Φιλάδελφα ] • Φιλαδέλφως.
V, 526. Νεφέλη δ' οφρύων ύπερ : Εάν η δοτική , τη >

νεφέλη , έσται ο λόγος , τη νεφέλη, τουτέστι τη στυγνότητι,

τη υπεράνω των οφρύων , το αιματόεν ρεθος αισχύνει η
>

}
Ισμήνη , τέγγουσα ενώπα παρειάν εάν δε κατ’ ορθήν ή,
η νεφέλη, έσται μεταξύ , η νεφέλη δ' οφρύων ύπερ , ίνα
το εξής τους πρώτους συνάπτεται και μην προ πυλών ήδ'
Ισμήνη, φιλάδελφα δάκρυα λειβομένη , αιματόεν μέθος αι
σχύνει , τέγγουσα ενώπα παρειαν , νεφέλη δ' αφρύων ύπερ.
- Ibid . Αίματόεν ρεθος αισχύνει : Το επί τω προς
ώπω ερύθημα, 'Αλληγορικώς δε είπεν την νεφέλην» ως γαρ
η νεφέλη στυγνήν και ομιχλώδη την ημέραν ποιεί, ούτω
d,
και ταύτην διάδηλον φησί γίνεσθαι ταϊς οφρύσι ασυμφο
ράζουσαν , και το πρόσωπον στυγνόν και κατηφέστερον πε
ποιηκοΐαν.. - V. 527. Ρέθος ] 'Ερύθημα.

V. 529. Ως έχιδν' ] Η γαρ έχιδνα λάθρα καθεζο

μένη των ανθρώπων εκπίνει το αίμα. -
Ibid.. ' YqE
Υ φεί-
l,
μένη : “Υποχαλωμένη , εαθείσα , απολυθεΐσα. V. 533.
" Η 'ξομή] Η απαρνή είναι ενώματος; - V. 534. Εί
περ ή δ' ομοβροθεϊ: “Όρα πώς εαυτήν πρόδηλον ως
συκοφαντούσαν ποιεϊ : ομολογεί γάρ πεπραχέναι , ταύτης συν

a διαλλαχθέντες R. Br. ο αντί του φιλαδ. R. Br.

b εν δε τισιν ουτως R. Br. d συμφράζουσαν R. Br . Con 1

Mox συν τω ετέρω Βr . iecit συμφράσσουσαν Bothe .

 LAURENTIAN
L A. 29

τιθεμένης · όπερ αδύνατον. - Ibid . “Ομορφοθεί ] « Ομο

φωνεί . V.536. 'Αλλ' ούκ εάσει τούτο γ' η δίκη :
“ Η μεν μη δράσασα ομολογεί πεπραχέναι , και κεκοινωνικέ
ναι διά τον πόθον της αδελφής· η δε σπουδάζει ζωσαν
αυτήν διαφυλάξαι. V. 538. 'Αλλ ' εν κακοίς τοίς
σοίσιν : Καί διά τούτων μη δεδρακέναι ομολογεί.
V. 539. Ξύμπλουν] Κοινωνόν .
V. 540. Ων τούργον] Αντί του , υφ' ών το έργον
.

πέπρακται αιτιών. -- V. 543. Αγνίσαι ] Αντί τού , τι

4

μήσαι. V. 547. Τούδε γάρ συ κηδεμών: " Η τού

βίου , επεί φιλοζωούσα ού συνέπραξας ή του Κρέοντος ,
έπει μη παρέβης αυτού τα ψηφίσματα. V. 548. Ωφε
λουμένη ] Αντί του , ωφελούσα . V. . Eί γέλωτο
549
έν σοι γελώ ] Ει γελώ , φησίν , επί σοί , άλγούσα γελώ
οίον , καταγελώ σου, ότι ουκ ήθέλησάς μοι συμπονήσαι .
3

V. 550. D'Aντί του , ποίαν *) μηχανήν εύροιμι ; V. 554.

-

'Αλλ' ούκ επ' άρρήτοις : • Οίον , προείπόν σοι τας

έσομένας τιμωρίας εν τη παραβάσει · αλλ' ούπω παρά γνώ
μην μου ταύτα πέπραχας , αλλά κάμου συνειδυίας τα πρατ
τόμενα. V. 555. Καλώς συ μέντοι τοϊς δ' εγα
δόκουν φρονείν : Σεαυτή καλώς έδόκεις φρονείν , μη
συμπράττουσά μοι · αεγώ δε τούτοις , ή τοις ανδράσιν ,
ή τοϊς έμοϊς δόγμασιν.. Τινές δε , τω νόμω και το δι
καίω. V. 556. “ Ότι συ μεν έπραξας , εγώ δε συνήδειν.
C

- V. 557. Η δ' εμη ψυχή πάλαι τέθνη κεν : Οίον ,

προηκάμην τοϋ ** ) ζην, βοηθήσαι βουλομένη τώ αδελφώ.
V. 559. Την μεν αρτίως άνουν πεφάνθαι :
e
Την Ισμήνην , ότι μη συνειργάσατο , ερίπτει εαυτήν εις

a Hoc R. Br. in principio glos ο αντί του R. Br . pro οίον.

sae praecedentis, inserta dè post Ο εγώ δε τούτοις om . R. τού
δρα .
τοις δε εγώ Iunt . Br. deinde om.
b Schol . hoc R. collocat post Br. ή τοϊς ανδράσιν.
schol. ad y ., 555.
* ) Schaef, coni. noiav äv Me **) το ζην coni . Hermannus .
let , p. 99 . € και ρίπτει Β. Βr .
30 SCHOLIA
κίνδυνον , V. 561. Ου γάρ ποτ' ώ 'ναξ: Τούτο φη
σιν υπεραπολογουμένη της ΑντιγόνηςΑ . , ότι εί και κακώς
ποιεί, μεταβληθήσεται » ου μένει γάρ ουδε και εξ αρχής κα
κός νους τοίς κακώς φρονήσασι προς δ φησί Κρέων , σοι
γούν μένει κακός ο νούς , οπότε είλου των κακών είναι κοι
νωνός. V. 565. Μη λέγ' , ου γάρ έστ' έτι] Αντί
του , μη φρόνει , ότι εν τοις ζώσιν έστι.
V.566 . Νυμφεία] Αντί του, την νύμφην. - V.567 .
Αρώσιμοι ] Παιδοποιήσιμοι , ευγεώργητοι. V. 568 .
“Ηρμοσμένα] Τα του γάμου φησί. - V. 569. Υιάσι ]
a Λείπει το συνάπτεσθαι . -- V. 571. Και συ και το
σον λέχος : Το σόν , το υπό σου ονομαζόμενον · οίον , το
όνομα της νύμφης, και συ προβάλλη . - V. 575. Καί σοι
γε καμοί : Ου bΒ ,μόνη ταύτη ώρισται το αποθανείν , αλλά
και σοί · μηκέτι ούν μοι τριβάς εμβάλλετε · ή, και εμοί και
σοι δέδοκται μηκέτι διατρίβειν εν τοις λόγοις . V. 576.
'Εκ δε τούδε χρή : Ο δε περιττεύει · λέγει γάρ ότι χρη
:

λοιπόν μη ανειμένας είναι ταύτας τις γυναίκας , αλλά

φρουρείσθαι φεύγειν γαρ ειώθασι και οι τολμηροί , πλη
σιάζοντα δρώντες τον θάνατον . - V. 577. Aνειμένας ]
€ Aυτεξουσίους .
V. 580. Ευδαίμονες oίσι κακών : Από κοινού το
αιών. Oις γαρ αν σεισθή δόμος , τούτοις και αιων ουδέν
άτης ελλείπει, έρπων επί το πλήθος της γενεάς · αλλά πάντα
επιφέρει τα δεινά , ώςτε όμοιόν εστι fΕ των οίκων το κίνημα
εκσεισθέντι κύματι ταϊς του Βορέου πνοαΐς · οίον γαλήνης
ου ραδίως τυγχάνουσιν , όσοι εν κλύδωνι γίνονται , αλλ'
ουδε δυςτυχία περιπίπτων οίκος , ευχερώς ανανεύει. -

V. 581. Σεισθή ] & Ταραχθή. - V. 584. Ομοιον

και το συνάπτεσθαι δηλονότι R. είναι ήγουν αυτεξουσίους R.

Br. Br.
e Gl. om . R. Br.
και μόνον R. Br . f το οίκων κίνημα το έκα .
c tõsdɛ L. ut in textu a pri- R. Br.
ma manu . Tasde R. & Gl. om. R. Br .
 L A U R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α. 31

ώςτε Αποντίαις : Το εξής : όμοιον ώς όταν Θρήσσησιν

ποντίαις δυςπνόοις πνοαΐς, οίδμα έρεβος ύφαλον επιδράμη,
αντί του, εκ βάθους κινήση την θάλασσαν » τα γαρ βαθέα ,
b
b μέλανα εκάλουν. “Όμηρος :
Δνοφερόν χέει ύδωρ
και ο Ποσειδών , Κυανόχαίτης. V. 586. Έρεβος ]
Μέλαν . Ibid . "Υφαλον ] *) ' Εκ βάθους. - V. 588 .
Δυςάνεμον] Την υπό ανέμων ταραχθείσαν. - V. 589.
Στόνω ] Λείπει η σύν : συν στόνω. .
Ibid. Αντιπλή
γες ] Αντιπλησσόμεναι .
V. 592. Ουδ' απαλλάσσει γενεάν : Το γένος το
επιγινόμενον ούκ απαλλάσσει την γενεάν , αλλ' αεί εν συμ
φορά εστιν. - V. 593. Ερείπει: “ καταβάλλει , κατα
φέρει. V. 595. Νύν γαρ εσχάτας υπερ : Λείπει .
άρθρον , το ο· το δε λεγόμενόν εστι τοιούτο · νύν γαρ όπερ
>

d
έτέτατο , 1 φησί , και σωτηρία εν τούς οίκους του Οιδίπο
δος , εσχάτης υπέρ ρίζης , αντί του , όπερ έβλαστεν άνω
της ρίζης , θάνατος καταλαμβάνει νύν γαρ , φησίν , όπερ
ήν λείψανον γενεάς , τούτο , μέλλει καλύπτειν η κόνις: το
καταλειφθέν φησίν από Οιδίποδος βλάστημα. - V. 597.
Κατ' αυ γίν ] ' Εάν στίξωμεν κατ ' αυ νιν , ουδέν λείπει
τω λόγω. Ibid . Νιν ] Την ρίζαν. V. 598. Αμα]
Θερίζει και εκκόπτει· ή καλύπτει . **) - V. 599. Λόγου
τ' άνοια : Αμαρτία · ότι οίστρηθείσα υπό των 'Ερινύων
Αντιγόνη τούτο τετόλμηκεν .
a MS. ποντίας αλός. Sed ex, e έν L.
interpretatione patet grammati- f αυτήν την διζαν. Εαν δε
cum legisse ποντίαις omisso ot . R. Br. omissa sequente glossa.
αλός. Ρ . Ε. Mox κατ ' αυνιν sine acc. in
buéla L. Homeri locus est Elmsleii apographo. Br. et Elms
Π. ι. 15. leius excudendum curarunt vật'
* ) Lemna potius erit ßvooófev. aŭ viv. Tu vide supra commen
c Hanc gl. ponit supra post tarios. C. W.
απαλλάσσει R. **) Hoc scholion ita constituit
1 φλ L. Hermannus scriben- Zehlicke αμα κοπής :: θερίζει και
dum putat φώς και . εκκόπτει • η κόνις , καλύπτει .
32 SCHOLIA

V. 600. Τεάν Ζεϋ δύνασιν ] Τούτο φησίν , ότι

προαιρέσει του Διός πάντα γίνεται, V. 601. Κατά
σχοι : Ευκτικώς, ως και ποιήσαι τρίτου προσώπου · υπερηφα
νία κρατήσαι δύναται. - . V. 602. Ο παντογήρως : “Ο
ασθενείας παραίτιος · το γαό γήρας ασθενές εστιν · ασθε
νούμεν δε τη γλυκεία προσβολή του ύπνου κατεχόμενοι. " Η
παντογήρως , ο αιώνιος , και άχρι γήρως τους ανθρώποις
και πάσι τοίς ζώοις παραμένων. - V. 603. Ούτ' ακά
ματοι θεών μήνες : Αντί του, και του χρόνου περίοδος .
Ibid. 'Aγήρο δε χρόνω δυνάστας : Αντί του , δυ
1

ναστεύων και άρχων του άγηράου χρόνου , κατέχεις τον

"Όλυμπον αγήρων δε τον των θεών χρόνον φησίν , έπει
μήτε υπό δυςτυχιών, μήτε υπό ύπνου ελαττoύται. V. 607 .
Τό τ' έπειτα : Το εσόμενον , υ και μετ ' εκείνο μέλλον ,
>

και πάλιν εσόμενον. Τινές δε το έπειτα ιδίως επί ενεστώ

τος λελέχθαι φασίν , αντί του , νύν . - V. 608. Και το
1.

πρίν] Ο έστιν , αεί δυνάμενον βοηθείν. V. 609. N 0

μος όδ ' ουδέν έρπει: Ουδείς , φησίν , έστι νόμος εν
πάσαις ταϊς πόλεσιν, ώςτε φεύγειν τους ανθρώπους το συμ
βησόμενον. " Η ούτως · ουδείς έστι νόμος , δς δύναται των
ήδη τελειωθέντων κακών προςάγειν βοήθειαν. " Η ούτως
ο δε νόμος και πάντων των ανθρώπων κοινώς τούτο έχει ,
μηδένα ζήν άνευ λύπης. [ Εις το αυτό. Ο λόγος σύ μέν,
ώ Ζεύ , αγήρως τε και δυνάστης εις άπαντα τον χρόνον εί:
>

η δε των ανθρώπων πολιτεία ουδέποτε χωρίς κακών εστίν .

V. 610. Πάμπολις ] « Ο κατά πάσαν πόλιν έρπων
νόμος , και εστι , πάντες άνθρωποι.
V. 611. Ά γαρ δή πολύπλαγκτος : Ουδέν, φησί,
περί των μελλόντων επίστανται οι άνθρωποι, ώσπερ ο Ζεύς :
ηπάτησε δε πολλοίς η ελπίς , κουφόνους έρωτας εμβάλ
λουσα · τα αδύνατα γάρ ελπίσαντες , εσφάλησαν. "Έρωτας

4 ποιήσαι L. d Haec in principio praece

>
b και το μετ ' Br . dentis schol. habent R. Br.
ο των om . R. Br .
 L AU R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α. 33

δε έφησί και τας επιθυμίας. V. 613. Κουφονόων

ερώτων : Αντί τού, των κούφων επιθυμιών , εν αις πολλοί
ήπατηνται , έτερα προςδοκήσαντες , ετέρων αποβάντων .
V. 614. Ειδότι δ' ουδέν έρπει ] Τα ανθρώπω ουδέν
είδότι επέρχεται . V. 615. b Προς ..... ] Προσφέρει
πρίν τοϊς δεινούς επικύρση , και εις αυτόν εμπέση τον κίν
δυνον . - V. 616. Σοφία γάρ έκ του κλεινόν έπος :
Μετά σοφίας γαρ υπό τινος αοίδιμον και κλεινόν έπος πέ
φανται , το ,
ότ ' αν δ ' ο δαίμων ανδρί πορσύνη κακά,
τον νούν έβλαψε πρώτον , ο βουλεύεται .
Σ

V. 621. ' Ολιγοστόν] Αντί του , ουδέ ολίγον.

V. 625. Τάλιδος : Τάλις λέγεται παρ' Αίολεύσιν η
ονομάσθεϊσά τινι νύμφη. a Καλλίμαχος
Αυτίκα την τάλιν παιδί συν αμφιθαλεϊ.
[ Εις το αυτό.] • της νύμφης .
e -
Ibid . Mόρον ] Λείπει
η διά · διά τον μόρον. V. 626. Απάτας λεχέων ]
“Υπέρ της των λεχέων fή αποτυχίας αχθόμενος.
V. 627. Τάχ' εισόμεσθα : “Ο λόγος και παροιμιακώς,
οπότε μη στοχασμό χρώμεθα , άλλ' αυτόπται των πραγ
μάτων γινόμεθα · προγιγνώσκει μεν γαρ και ο μάντις, αλλά
στοχασμό χρήται τάχα ουν ακριβώς γνώσομαι ταύτα , παρά
του παιδός πυνθανόμενος. - V. 628. Τελείαν ψήφον :
Τελείαν,Σ την ήδη τετελεσμένην · τούτο δε φησίν , ως μη 1
h
μεταβουλευσάμενος· ή την τέλος επάγουσαν τη Αντιγόνη.
O

V. 631. i Παρέλκει το έχων . V. 632. ' Απορ

9οΐς ] Ορθώς καθηγή. V. 633. Εμοί γάρ ουδείς
αξίως : Ουδείς μοι προκριθήσεται γάμος της σής αρχής ,
καλώς σου άρχοντος · πανταχού δε μετά παρατηρήσεως.
V. 634. Μείζον φέρεσθαι ] Προκρίνεσθαι .
a λέγει R. Br. e GΙ. om . R. Br .
b προσαύση ] προσφέρη R. Br. Η απάτης και εστιν αποτυχίας
Lemma in ainbiguo reliquit P. R. Br .
Ε.
και παροιμιακός R. Br.
• εκ του L. h μεταβουλευσόμενος Br.
d Fr. CCX. į Gl . om. R. Br.
Τom . ΙΙ .
C
34 , SCHOLI A

V. 635. Διά στέρνων έχειν ] Αντί του , ενθυμεϊ

σθαι . V. 636. Γνώμης πατρώας πάντ’ όπι
a
σθεν : « Οίον , της πατρώας γνώμης πάντα είναι δεύτερα :
οίον χρή την πατρώαν πράττοντα γνώμην , περί των άλλων
ουδένα λόγον έχειν · ασφαλώς δε προςέθηκε τα πάντα , μη
άρα εκ του παιδός υπαντηθή , ότι πλήν των χρησίμων.
>

V. 642. Πόνους ] γρ . πέδας , ν' ή , εμπόδιον , δεσμούς,

κώλυμα του πράττειν ά βούλεται. - V. 646. Ψυχρόν]
Αηδές . - Ibid . Παραγκάλισμα : Φίλημα , στέργηθρον,
κοινώνημα , παρακοίμημα, περιπλοκή. * V. 649. Πτύ
σας ] Καταπτύσας, εν ουδενί λόγω θέμενος, καταφρονήσας.
V. 655. Ει γάρ τους εμούς, φησίν , ακόσμως βιoύντας
μη τιμωρησαίμην , ουδε των ξένων b περιγενήσομαι από
κοινού δε το θρέψω. - ' ν . 656. Θρέψω ] Αντί του,
έξω. - Ibid . Εγγενή ] C• Συγγενή. - V. 657. Ει ούν
τηροίην τα νόμιμα και τα δίκαια επί της έμαυτού πρώτως
οικίας , τηροίην αν αυτά και επί της πόλεως . V. 659.
C
“ Υπερβάς ] Λείπει το δίκαιον. - V. 662. Στησειε]
Καταστήσειεν άρχοντα. V. 663. Τα εναντία ή το δι
καίω δηλονότι. V. 664. Τούτον ] Τον τώ βασιλεί
πειθόμενον . -

V. 666. Δορός] • Αντί του της μάχης.

- V. 668. Αναρχίας] Αντί τού, απιθείας. *) - V, 671.
Τροπάς καταρρήγνυσιν ] 'Εκ γάρ διαρρήξεως στρατού ,
τροπή γίνεται . Ibid . Τών δ' ορθουμένων ] Τών
αρχομένων. V. 672. Σώζει ]
f
Αιδομένων δ' ανδρών πλέονες σόοι ήε πέφανται.
V. 673. Ούτως ] 6 Tα των νόμων. Ibid . Κοσμου
μένοις ] Τοίς άρχουσιν . "Ομηρος "
Η κοσμήτορε λαών.
a Oιον om. R. Br. Μox τον * ) απειθείας Erf . απειθίας
την πατρώαν R. Br. Steph.
και περιγενήσομεν Βr . f coumpos addunt R. Br. Scil.
1. ε. 531 .
c Gl. om. R. Br.
& Gl. om. R. Br. Pertinere
d των δικαίων L. mihi videtur haecglossa ad tà
• της μάχης δηλονότι Β . Βr . κοσμούμενα . C. w.
αντί της L. και . α , 16. δυο . λ . R. Br .
 LAUREN TIAN A.
35

V. 677. Ει μη της φρονήσεως υπό του γήρως σεσυ

λήμεθα , λέγειν φρονούντως δοκείς περί ών λέγεις. ο δε
λόγος πάνυ πρεσβυτικώς και αιδημόνως είρηται. Ibid .
Κεκλέμμεθα ] Σεσυλώμεθα.
V. 681. Εγώ δε ου δύναμαι ταύτα αποδέξασθαι, επει
δη μη καλώς ταύτα λέγεις. V. 683. • Δυνατόν δε και
ετέρως καλώς μεταβουλεύσασθαι. V. 684. ο Σοί δ '
ούν πέφυκ α ] γρ . Συ δ' ου πέφυκας. V. 686. Το
σον όμμα , φησί , τοιούτόν έστιν, ώςτε μηδένα των πολιτών
άντικρυ σου λέγειν τοιαύτα , οίς συ μή τέρψη εμοί δε
πάρεστιν ακούειν τών λάθρα κατά σού λεγομένων . V. ---

687. Λόγοις τοιούτοις : Λείπει το χρήσθαι . - V. 688.

Υπό σκότου ] Λαθραίως . ν . 692. Διά τούτων
υπεραπολογείται της κόρης , υπερευπρεπώς τη πόλει περι
θείς τον λόγον. - V. 693. Κυνών ] 4 γρ . λύκων .
ν . 695. Τιμής ] γρ . στήλης .
V. 696. Έρεμνή ] Σκοτεινή , λαθραία σου. - V. 705 .
Διαπτυχθέντες : Ανακαλυφθέντες · μετέβη δε από ενι
κού αριθμού, του όςτις € γαρ, εις πληθυντικόν, το ουτοι. -
V. 707. Και το μή τείνειν άγαν : Μη αυθάδη είναι,
αντιτείνοντα τους συμβουλεύουσιν · τούτο δε παρά Σόλωνος :
Γηράσκω δ' αλεί f πολλά διδασκόμενος .
Καλλίμαχος .
C
-
V. 710. Αυτό πρεμνα] Αυτόρριζα .
Ibid . “ Υπείκει μηδέν ] . Τοΐς εστίοις μη έγχαλάση.
V. 712. Yπτίοις κάτω ] Αντί τού υπτίως. 6 Στρέψας
)

την ναύν. V. 714. Μετάστασιν] Μετάνοιαν.

1

V. 715. Αντί τού , εί ολός τε ειμί λέγειν καγώ διά το

νέον . V. 716. Πρεσβεύειν : “ Υπερέχειν . Εγώ , φησί ,

a GΙ . om . R. Br .
e påp om. R. Br.
και δυνατόν σε και ετέρως με- € πάντα L. Mox Καλλίμα
σαβ. R. Br. χος om. R. Br.
ο Σου δ ' ούν πέφυκα . γράφε- & Sic R. L. στρέψας την ναύν
ται συ δ' ούν πέφυκας . R. δηλονότι omissis αντί του υπτίως
& Hanc et seq. gl. om. R. Br. Br.
C 2
3
36 SCHOLIA

τούτο οίμαι υπερέχειν , το τον άνθρωπον φώναι πάντα επι

στάμενον. Ησίοδος :
4 Ούτος μεν πανάριστος , δς αυτώ πάντα νοήσει.
a

V. 718. Ει δ' ούν ] Ει δέ τις ανόητος ευρεθή. • Δίδυ

μος δέ φησί.'..
V. 724. Μηδέν διδάσκου , και μη δίκαιόν εστί σοι μαν
θάνειν ή μηδέν έστω , και μη δίκαιον.
>
V. 726. Ακο
σμούντας] Απειθούντας, και άκοσμα διαπραττομένους . .

V. 729. Oή φησι Θήβης της δ' ομόπτoλις : Ουκ

εγω ταύτα λέγω , αλλά πάντες οι την πόλιν οικούντες : χα- ,
ριέντως δε την δίαιταν *) προςάπτει τη πόλει, τωμη δοκεϊν
βούλεσθαι ανατρεπαν τα τώ πατρί βεβουλευμένα. V.
730. Πόλις γαρ ημίν ο ά με χρή : 4 με χρή προς
τάσσειν τη πόλει , εκείνη μου έχει κελεύειν ; V. 731 .
Το χ, ότι 4 αυστηρότερον προσηνέχθη τώ πατρί .
V. 737. Είπερ γυνή σύ ] Λείπει τυγχάνεις πάλιν
.

δε το χ , διά το αυστηρόν. V. 738. Δια δίκης ιών]

Δικασάμενος , δικαιολογούμενος , παρρησιαζόμενος. Ibid .
Ιών] 'Ελθών . - V. 742. Γυναικός ύστερον ] Αντί
τού , ηττηθέν υπό γυναικός. - V. 747. Η δ' ούν θα
νείται : Δι' εαυτόν έφη· ο δε Κρέων ώετο δι' αυτόν λέ
γειν . Ibid . Επεξέρχη ] Περαιτέρω χωρήσεις. V.
749. Τίς δ' έστ’ απειλή : Ποίαν ωφέλειαν έχει απειλή
πρός μωρόν άνθρωπον λεγομένη ;
V. 754. Τόν δ' "Όλυμπον ] Mά τον Όλυμπον.
ν. 755. Δεννάσεις ] Λυπήσεις , υβρίσεις. V. 756.
Το μίσος ] Την Αντιγόνην φησίν. Ibid . Κατ' όμ
e
ματ Υπ' οφθαλμούς. V. 758. Μη δόξης ] • Μη
νομίσης. - Ibid . Ουδαμά ] Ουδαμώς . - V. 761. Ως

& Οpp. 269 . bet άμε . Ed. Rom. Πόλις γαρ

b Sic MS. nec plura . Imper- υμίν αν χρή, & άν με χρή π.
fectam sententiam prorsus omi- P. E.
sit editor Romanus. P. E. Ο αυστηρώς R. Br
c Sic MS. recte , niși quod
9
e Hanc et seq. gl. om , R. Br..
solenni errore pro áuè bis ha- *) Coniicio διάνοιαν. C. W.
 LAURENTIAN A. 37

τοίς θέλουσι των φίλων μένης ξυνών : γρ. μαίνη.

Ως μαίνη, φησί , παρά τούς φίλους τους θέλουσιν υπομείναι
την σην μανίαν.
V. 763. Νούς δ' έστι τηλικούτος: " Ήτοι και των
νέων ή και φρόνιμος · ο δε νούς και τηλικούτος , φησί , βαρύ
τατός έστιν αλγήσας . V. 766. Αυτά ] Τας κόρας :
a
δυϊκόν γάρ έστι. V. 768. Σφε] : Αυτήν. - V. 770.
Πετρώδει εν κατωρυχι ] ' Εν υπογείων σπηλαίω.
Ibid . Φορβής τοσούτον : " Έθος παλαιον , ώςτε τον ?

βουλόμενον καθειργνύναι τινά , αφοσιούσθαι βραχύ τιθέντα

τροφής , και υπενόουν κάθαρσιν το τοιούτο , ίνα μη δοκώσι
λιμώ αναιρεϊν · τούτο γάρ ασεβές. *) - V. 773. “ Ον μό
νον σέβει θεών : Δια το προκρίναι της ιδίας σωτη
ρίας την προς τον κατoιχόμενον δίκην. - V. 775. Ότι
πόνος περισσός έστι. Πλήρης οργής και άβουλίας ο λόγος,
ότι και εις θεούς θρασύνεται.
V. 777. "Έρως ανίκατε : Δια τον Αίμονα του έρω .
τος μέμνηται · πάλαι γαρ ο ομονοεί τω πατρί • νύν δε σχε .
δόν πολέμιος γέγονε διά την Αντιγόνην. Το δε εράν πλου
σίους έχει. Και **) η παροιμία
Εν πλησμονή του Κύπρις , εν πεινώσι δ' ού. ***)
Ibid . Mάχαν ] 4 Λείπει η κατά. V. 778. Κτήμα
a αντί του αυτήν R. Br . petitum esse , patet ex Athenaei
*) Ed. Turn . et Steph. hoc lib . VI p . 207 C. ubi ita scri
scholion Triclinianis intermix- ptus legitur : εν πλησμονή του
τπιι exhibent sic : έθος ήν πα- Κύπρις , εν πεινώντι δ' ού , cui
λαιόν, βουλομένους καθειργνύναι 8cripturae adstipulantur Liba
τινα αφοσιούσθαι και βραχύ pins T. 11. p. 509 et Eustathius
τιθέναι τροφής και γαρ υπε- ad Odyss. p. 1596 , 46. plurali
νόουν καθάρσιον το τοιούτον εί- tamen aliquantulum favet imi
ναι τούτο δ ' εποίουν , ίνα μη tatio Antiphanis comici apud
>
και, τ. λ . Athen . lib . I. p . 28. F. Cf. Eu
b θόν i. e, θεόν L. rip. fragm . inc. CLXIV et Por
ο ωμονόει Βr . son. Advers. ' p . 90. ed. Brit.'CC
**) έχει και η π. νulgo . Recte . PASSoν.
***) „Hunc versnm ex deper- & Hanc gl. in principio prae
dita quadam Euripidis fabula cedentis exhibent R. Br.
 38 SCHOLIA

σιν ] Eπει και ο κτημάτων έρώσι πολλοί . V. 780 .

Εννυχεύεις ] Διατρίβεις. V. 781. Φοιτας δ' υπερ
.

πόντιος : Διότι b θαλάσσια ζώα ερά • ή ότι και τα πόδρω

θηρεύει και ερών , και δια θαλάσσης άπεισι και πανταχού ,
ώςτε του έρωτος επιτυχεϊν · ή ότι πολλοί τών εν πόντο -
ερώσιν . V. 782. Aυλαίς ] Ταϊς επαύλεσιν . V. 784 .
Ο δ' έχων] Τον ο έρωτα .
V. 785. Συ και δικαίων αδίκους] Συ και δικαίους
διαφθείρεις , ώστε τας φρένας αυτών αδίκους γίνεσθαι , ως
Ηρακλής ενεχόμενος τω έρωτα της Ιόλης , τα εν Οιχαλία
έπραξεν, αφορμήν του πολέμου μη έχων , ή τον έρωτα μό
νον. V. 788. Ξύν αιμον ] Ξυγγενές : ότι υιού προς
πατέρα γέγονε μάχη και διαφορά. - V. 789. Νικά δ '
εναργής βλεφάρων : “ Ότι δρών την παΐδα και Αίμων
σπουδάζουσαν , και πάντα 4 πράσσουσαν υπέρ του αδελφού ,
ήττων αυτής γέγονεν. Νικά ούν , φησίν , ο έρως της νύμ
>

φης, ός έστι πάρεδρος των μεγάλων θεσμών εν αρχαϊς.

Τούτο δε είπεν , ότι θαυμαστή τις εστίν η τού μέρου αρχή ,
και ώςπερ νομισθείσα άνωθεν · διό και πάρεδρον αυτήν
φησι των θεσμών. - V. 790. Πάρεδρος εν αρχαίς :
Τινές παρέδρος Δωρικώς αναγινώσκουσι , κατ ' έλλειψιν του
ύ , ίν' ή παρέδρους • * ) λέγει δε τον Κρέοντα. Νικά δε και
φανερός ίμερος των βλεφάρων της ευλέκτρου νύμφης τον
Κρέοντα , τον εν ταϊς αρχαϊς των μεγάλων θεσμών.
V. 791. Άμαχος ] Ακαταμάχητος . - Ibid . Εμπαίζει :
-

" Εδεται , χαίρει.

και
V. 793. Οίον , δυνάμει παρακούομεν τού άρχοντος,
δακρύοντες την Αντιγόνην , ήν αυτός κατεδίκασεν .
V. 796. Τον παγκοίταν ] Τον πάντας κοιμίζοντα.
Ibid. Θάλαμον ] Τον θάλαμον τον εν τω τάφω.
V. 797. 'Ανύτουσαν ] Ανοίγουσαν , η τρέχουσαν και
4 κτήματα R. Br. 4 πράττουσαν R. Br. Mox
ήττον L.
b και τα θαλάσσια R. Br . * ) „Tali dorismo non est lo
ο έρωτα δηλονότι R. Br. cus in tragoedia.“ HERM .
 LAURENTIAN A. 39

πορευομένην. V. 806. Έγκληρον] Μέτοχον .

- V.
808. Αχέροντι ] Λείπει θύραις ή κοίταις.
V. 812. Ούτε ξιφέων ] ου διά ξιφών τον μισθόν
του πλημμελήματος λαχούσα και την τιμωρίαν · αλλά μετ '
ελευθερίας τεθνήξη , ή * ) ιδίων και καινω νόμο περί το τε
λος χρησαμένη , οίον , ούτε νοσήσασα , ούτε αναιρεθείσα
>

εξελεύση του βίου. - V. 814. Αιδαν ] " Ήτοι προς τον

τόπον του θανάτου , ** ) ή προς την προαίρεσιν του επιχει
ρήματος ή αντί του ιδίοις αυτής νόμοις χρησαμένη.
V. 815. " Ήκουσα δή λυχροτάταν : Αντί του ,
b
λυγροτάτως · ή την λυγρά υπομείνασαν · ή λυγρών, καθο
την Λητώ υβρίσαι τετόλμηκεν . Τούτο δε έλαβεν προς το
όμοιον του θανάτου , ότι ουδε η Νιόβη υπό τινος ανη
ρέθη. V. 816. Τάν Φρυγίαν ξέναν ] Την Νιό
βην. - V. 817. Σιπύλω ] Φρυγίας • όρος. V. 818.
.

Τάν κισσός ως ατενής : Πολύς και επιμήκης ή και μη

ανατείνων εις ύψος, αλλ' αυτού περιειλούμενος , και ουχί
υψηλός. Ο δε νούς · ήν εδάμασεν η πέτρας βλάστησις , ως
κισσός περιβαλούσα αυτήν • , περιέφυσεν ο αυτή , φησίν , τη
πέτρα , ως κισσός δένδρω. Ibid . Ατενής ] • Ο μη
ευθύς τετραμμένος , αλλ' ειλιτενής. -
V. 819. Πετραία
βλά στα δάμασεν ] Ε “Ότι περιέχεκάλυπτο πανταχή τη
πέτρα .
V. 826. Αλλά θεός του και και θεογεννής : Καρ
τερεϊν σε χρή , ως και η Νιόβη εκαρτέρησεν , καίτοι θειο

a Gl. [εatis miram ] om . R. Br . λυγρή R , λυγρά reposuerat iam

* ); š addidi ex Seidleri con- Br.
iectura , iure comprobata ab ο όρος ο Σίπυλος R. Br .
Hermanno . Cf. enim ipsum d αυτή , φησί , τη πέτρα R.
schol. ad y. 814. C. W. αυτή , φησίν,5 η πέτρα Br .
**) Sequentibus verbis lemma e Hanc gl. in principio prae
cedentis exhibent R. Br.
praeigit αυτόνομος Βr .
f Hano gl. om . R. habet lunt.
b λυγροτάτης R. Ilad conie Erf.
cerat iam Br . Μox την λυγραν 8

υπομ . ή λυγρή L. λυγραν και θεογ ΜS. θεογενής ed. Rom .

 40 SCH O L I A

τέρου γένους τυγχάνουσα. Ταντάλου γαρ ήν του Διός .

[ Εις το αυτό. ] . Παραμυθούμενος αυτήν , θεόν φησι την
Νιόβην. V. 828. Καί τοι φθιμένα ] • Καίτοι σοι
φθιμένη , ή φθιμένω παντί , μακαριστόν αν είη ο τό της
2

αυτής μοίρας τυχεϊν τοϊς ισοθέοις· οίον , μακάριος αν είη ,

όστις τοίς ισοθέοις ομοίως ετελεύτησεν.
1 V, 829. "Έγ
κληρα ] 4 Κοινά , όμοια , τού αυτού κλήρου και τύχης.
V. 831. Οίμοι γελώμαι ] Υφ' υμών γελώμαι , ότι
θεούς •e ίσης με λέγετε. V. 837. Επικτώμαι ] γρ.
επιβοώμαι. V. 838. Oια φίλων άκλαυτος ] Οίον,
-

μη οικτειρωμένη παρά των φίλων απόλλυμαι. V. 839.

" Έργμα ] Έρμα , περίφραγμα . V. 840. Ποταινίου ]
-

Έστι μεν προσφάτου : θέλει δε ειπείνf καινού και παρεξηλ

λαγμένου. V. 842. Ούτ' έν βροτοίς : Ούτε έν
ζώσι , διά το είναι εν ειρκτή : ούτε έν θανούσι , διά το έτι
και αναπνείν . V. 843. Θανούσιν ] Λείπει σύνοικος.
-
.

V. 844. Προβάσ' επ' έσχατον θράσους : Προ

βάσα επί το της δικαιοσύνης έσχατον βάθρον μετά θράσους,
!
βουλομένη τε όσιόν τι δρών περί τον αδελφών , τα εναντία>

πέπονθας· έπεσες γαρ εις το κενοτάφιον. Το δε εξής:

προβάσα υψηλόν εις δίκας βάθρον , έπεσες επ' έσχατον
θράσους εν τω παρακούσαι των του άρχοντος προσταγμά
των.
V. 847. Πατρώον δ' εκτίνεις : * ) " Η τα
6

ημαρτημένα το Οιδίποδι » ή υπέρ της κατάρας του Οιδί

ποδος ταύτα πάσχεις· Ε αυτή γαρ τα δίκαια προέθου ποιείν .
V. 848. Εμοι μερίμνας ] i ' Η το της μερίμνης
μου. V. 849. & Τριπόλιστον οίκτον : Πολλάκις

a Seqq. in pr. gl. praeceden *) εκτείνεις R.

tis collocant R. Br. h αύτη L.
6 και γαρ φθιμένω R. Br. i Hanc gl. om. R. Br.
Crò om. R. Br. k MS. Τριπόλιστον οίκον . Ed.
!

Ο ήχουν κοινά R. Br. Rom . Τριπόλιστον οίκτον, γρά

€ ίσον L. R. φεται οίκον . [γρ. οίτον edidit
Br.] MS. in textu habet ointov,
f βρο L. nec nisi librarii errore in scho
και ανάπτειν L. lio scriptum puto olxov. P. E.
 L Ά U R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α.

αναπεπολημένον , η διάσημον , και πανταχού ακουόμενον,

και πολούμενον · ή τον πολλάκις επελθόντα το εμώ οίκω
4a ή γένει . [ Εις το αυτό.] • Λείπει ειπούσα . V. 850.
Τοϋ τε προπαντος αμετέρου πότμου ] Και της
προτέρας *) ημών δυςτυχίας . Ibid. Πότμου ] Τύχης.
?

- V.. 851, Λαβδακίδαισιν ] Αντί του , Λαβδακιδών.

+ >

V. 853. Κοιμήματ’ αυτογένητα: Και συνουσίαι

.

του πατρός, αυτογενείς , ή συγγενικαί • ή ότι ταύτη συνεκοι

μήθη εξ ης γέγονεν . Το δε εξής : κοιμήματ ’ αυτογένητα,
κοιμήματα δυςμόρου μητρός , εμώ πατρί αυτογένητα ότι
και αυτός πατήρ άμα και παίς ήν. V. 854. Eμώ πα
τρί ] ο Λείπει, γενόμενα. V. 855. Οίων ] Λείπει γο
-

νέων . - V. 856. Αραίος ] Επικατάρατος , διά τα εκεί

.

νων αμαρτήματα. V. 857. Έρχομαι ] Προς τους

γονείς δηλονότι. V. 858. Δυςπότμων ] Δια την
-

+
προς 'Αδραστoν επιγαμίαν , ήτις αιτία του πολέμου κατέ
στη . V. 860. Κατή ναρές με ] d4 Τιμηθείς υπ'
εμού.
V. 861. Σέβειν μεν ευσέβειά τίς : Οι τού Χο
ρού το μέν έργον της παιδός επαινούσιν» ου μην δε
e
€' θαρσούσιν , ως και την γνώμην του βασιλέως διελέγχειν
ως μοχθηράν: φησίν ουν, ότι πέπρακται μεν δι' ευσέβειαν
a και γένει R. Br . res calamitates, quas gens Lab
(
b λείπει δε το ειπούσα R. : dacidarim ante Oedipodem per
λείπει δε είπων Βr. pessa esset.“ WUNDER. „ At
de his uti Sophocles certo non
*) „ Fallitur Hermannus, quum
dicit Scholiastam verba του τε cogitavit , ita, opinor, ne Scho
πρόπαντος αμετέρου πότμου κλει- liastes quidem, qui si της προ
νοϊς Λαβδακίδαισιν interpretan- τέρας scripsit , rixas intellexit
2

tem : και της προτέρας ημών fratrum , ortumque inde bellum

δυςτυχίας , nisi της προπάσης ipsorumque mutuam caedem. “
scripserit , aliud quid pro neó- HERM . Equidem idem sense
Tavtos legisse videri.' ' At ille ram quod Wunderus, et nung
non immemor antecedentium quoque ei adstipulor. C. W.
πατρος τριπόλιστον οίκον indicare c Gl. om. R. Br.
voluit, verba του τε πρόπαντος d Gl. om. R. Br.
πότμου referenda esse ad prio- € θαρρούσιν R. Br.
42 SCHOLI A

το υπό ταύτης · ο δε η βασιλεία μέλει, και τούτω ουκ έστι

παραβατή η αρχή , ό εστι τα προςτάγματα παραβαίνουσι
δε , όσοι αρχόντων καταφρονούσιν . [ Εις το αυτό.] b E
σεβές μεν το σέβειν τους αποθανόντας . - ν. 864. Αυ
τόγνωτος οργά ] Αυθαίρετος και ιδιογνώμων τρόπως .
V. 867. Λαμπάδος ] b Tού Το ηλίου. V. 869 .
Αδάκρυτον] • Πολυδάκρυτον .
V. 871. Αρ' ίστ ' αοιδας και γό ους : Προς τους
υπηκόους τούτο φησίν ο Κρέων, οργιζόμενος ότι μη θάττον
αυτήν απήγαγον πρός ειρκτήν. Ο δε λόγος: άρα ίστε , ει
α χρει ” ή λέγειν αοιδάς και γόους προ του θανείν , ουδέ
d

ποτέ τις. παύσαιτο ; δεί ούν εκ βίας έλκειν αυτήν. - V.

875. Είτε χρή θανείν : Ει χρήζει και • θέλει . Μετριά
ζειν δε προσποιείται τη κολάσει , ως δηλοί και το , ημείς
γάρ άγνοι , τουτέστιν , ακοινώνητοι του φόνου τούτου • φησί
διά το μη χερσιν αυτήν ανηρηκέναι. " ν . 877. Ημείς
γάρ αγνοί : Το κατά ταύτην την κόρην , αγνοί ημείς
εσμεν , και ουδέν εναγες επράξαμεν . V. 878. Μετοι
κίας δ ' ούν της άνω ] * Το μεθ' ημών άνω οικεϊν .
ν . 879. Κατασκαφής ] Κατεσκαμμένη, υπόγειος. -

V. 880. Αείφρουρος] 8 Το μή προς καιρός είναι την

φρουράν , αλλά διόλου. - V. 883. Μακρω ] Αντί του ,
πολύ. V. 885. Εν ελπίσι τρέφω ] h 'Ελπίζω απο
θανούσα πάντας εξειν φίλους. [ Εις το αυτό.] Ευεπίφορος
ο Σοφοκλής [είς ] το τρέφω αντί του έχω. V. 887.
Κασίγνητον κάρα ] Ω 'Ετεόκλεις » εξής γάρ του Πο
λυνείκους μετά οίκτου μνημονεύει. V. 892. Καίτοι
σ' εγώ τίμησα : Παρά τοϊς καλώς φρονούσι δοκώ σε

a τούτο L. Legendum puto f αντί του μεθ ' R. αντί του,

τούτου . C. W. του Βr .
€ το L.
b Gl. om. R. Br.
και ευεπίφορος Σοφοκλής εις το
ο αντι του πολυδ . R. Br . τρέφω αντί του έχω λέγειν, ο δε
χρείη Βr . χρει” Erf . Recte . 'νούς , ελπίζω αποθανούσα πάν
€ θέλει θανείν R. Br. τας εξειν φίλους . R. Br .

>
 LAURENTIAN A. 43

τετιμηκέναι , ώστε τους συνετούς αποδέξασθαι τα υπ' εμού

είς σε γενόμενα.
V. 895. Ανηρόμην ] a “Υπέστην. 896. Τίνας
νόμου ] Αντί του , τίνος νομίσματος και λογισμού .
V. 901. Τοιώδε μέντοι ] To τoρύτω νόμω , δς απο
δείκνυσι το κατά τους αδελφούς δίκαιον υπερέχειν απάντων,
τιμήσασά σε , έδοξα τω Κρέοντι αμαρτάνειν, διά την έν
>

δειξιν της βίας αυτού. - V. 904. "Αγει με ] b ' Εμφα

τικώτερον το άγει. Ου γαρ είπεν , ότι εκέλευσεν με άχθη
ναι , αλλ' αυτός άγει. V. 906. Ούτε παιδείου τρο
φής ] • Oύτε παΐδα θρέψασ αν. - V. 909. Δαιμόνων
δίκην ] Επεί τα τού Κρέοντος , θνητού όντος , d4 παρέ
βην. V. 911. Τίν' αυδάν *) ξυμμάχων ] Λείπει
καλείν . M

V. 913. Ει μεν ούν ] Ει ταύτα τοϊς θεούς αρέσκει ,

παθόντες την τιμωρίαν , ** ) γνοίημεν την αμαρτίαν.
V. 915. Ει δ' οίδ ' αμαρτάνουσιν] 'Επί τον Κρέοντα
η αναφορά . V. 916. • Εκδίκως ] " Έξω τού δικαίου .
V. 917. "Έτι ] Έτι εν τω αυτώ κινήματι έoικεν η
παΐς είναι : οίον , ουκ ενδέδωκεν οδυρομένη. V. 920.
κλαύμαθ' υπάρξει] Αντί του , κλαύσονται οι άγοντες
αυτήν, εάν έτι βραδύνωσιν . C
Ibid . Βραδυτητος ύπερ]
Δια το εν αυτή εμβραδύνειν .
V. 921. Οίμοι θανάτου ] Απειληθέντες υπό τού
Κρέοντος οι υπήκοοι , άξουσί με λοιπόν επί θάνατον.
V. 923. Ου παραμυθούμαι σε θαρρείν , ως μη κεκυρωμένου
σοι Εντού αποθανείν . Τούτο δε φησιν , ως ουκ ενδιδούς,
>

ένα μή υπονοήση εκείνη μεταπεπεικέναι αυτόν δακρύουσα

ή ο Χορός λέγει , ως τού Κρέοντος μη μεταπεισθέντος .
a αντί του υπ . R. Br. **) Bothius coniecit τιμωρίαν
b εμφαντικώτερον L. R. äv.
C GI, om . R. Br.
d παρέβη R. Br . € ενδίκως . η εκδίκως ήγουν
*) aidàv R. Br. Atque pro έξω του δικ , R. Br .
fecto hoc legit schol. C. W. Γ το L.
 44 SCHOLIA

V. 925. " Ω γής Θήβης ] Λοιπόν προς βίαν αυτήν

άγουσιν [ και οι υπήκοοι ,] τα πρώτα αυτήν ελεούντες και αι
δούμενοι . V. 928. Οι κοιρανίδαι : Κοίρανοι τοίς
από τού Χορού φησίν · ειώθασι γαρ ου μόνον τους βασι
λείς , αλλά και τους ενδόξους των πολιτών ούτω καλεϊν · ή
προς τον Κρέοντα, ηθικώς αν αυτόν εις συμμαχίαν προκα
και

λουμένη » ή προς τους πάλαι βασιλέας , τους προγόνους

αυτής. - V. 929. Την βασιλίδα ] Την βασίλειαν.
V. 931. Σεβίσασα ] Τιμήσασα. Σ

V. 932. Έτλα και Δανάας : Οίον , η Δανάη έτλη

.

μη είναι ένα φωτί , άλλ' εν σκότω · b έπει και αυτή εν χαλ

κω οίκω εκέκρυπτο. V. 934. Κρυπτομένα δ' εν
τυμβήρει : Κατεκλείσθη υπό την κιβωτόν · ή υπό τον
ζυγός της ανάγκης ήλθε και της ειμαρμένης· ή κατεζεύχθη
συνελθούσα το Δίt . - V. 937. Ταμιεύεσκε] Αντί του ,
O
εν αυτή είχε τας γονάς του Διός · ό έστιν , ο έγκυος ήν. -
V. 938. Μοιριδία] Ειμαρμένη. Ibid . Ούτ' άν νιν
5
όμβρος ούτ' Αρης : 'Αρης νύν , ο πόλεμος και γάρ
ουτος κατά μoίραν εγείρεται: βούλεται δε είπεϊν, ότι ούτε
τα εν ουρανό , ούτε τα εν τη γή, ούτε τα εν τη θαλάττη
πραττόμενα , παρά μοϊραν γίνεται. V. 939. Niv] Ai
τήν την μοίραν.
V. 942. Ζεύχθη δ' οξυχόλως : Το εξής : ζεύχθη
πετρώδει κατάφρακτος εν δεσμώ · μή ούτω δε αυτό λάβω
μεν , ότι και η Αντιγόνη ασεβής ούσα πέπoνθεν όπερ και
ασεβής Λυκούργος · αλλ' απλώς τη παραθέσει των ομοίων
δυςτυχιών παραμυθείται την κόρην. Τον δεσμόν δε της
αμπέλου πετρώδη είπεν , αντί του, τον ισχυρόν. - V. 943 .
Κερτομίοις οργαΐς ] Διά τας κερτομίους οργάς.
V. 945. Πετρώδει ] Το στερεό δεσμό της αμπέλου.
Ι

V. 946. Ούτω τάς μανίας δεινόν αποστάζει : Ο

τω και του Λυκούργου από της μανίας οργή αποβαίνει.

και οι υπήκοοι ab editore Ro ο έγγυος R. Correxit iam Br.

mano addita. P. E. λ
b επί L. d ' οξυχο. L. οξυχόλω R.

*
 LAURENTIAN A. 45

Μένος γάρ , η οργή. 'Ανθηρόν δε , το ακμαίος και ανθούν

έν κακοίς . Ibid. Δεινόν ] Αντί του , πολύ. - V.
947.. Μένος ] a4 Mανία .
Ibid . Κείνος επέγνω :. Το εξής: κείνος επέγνω τον
θεον Β κερτομίοις γλώσσης μανίαις ψαύων. V. 949.
Ενθέους ] Τας θεολήπτους Βάκχας. V. 950. Εύϊόν
τε πύρ ] Το υπό των Βακχών αιρόμενον εν ταϊς Διονυ
σιακαϊς δαδουχίαις , - . V. 951. Φιλαύλους ήρέθιζε
>
Μούσας : Κακoλογών αυτάς , ερέθιζε κατ' αυτού · λέγει
ούν , έτάρασσε και εσκόρπιζε τας των αυλών ωδάς. " Η
ούτως · τάς Μούσας τας περί τον Διόνυσον έχλεύαζεν,
τουτέστι , τους ύμνους και τους λόγους : τινές δε φασίν , ότι
και τας Μούσας ύβρισεν .
V. 952. Παρά δε κυανέων πελαγέων : Αντί του ,
παρά δέ τούς κυανέους πελάγεσι της διδύμης θαλάττης , γέ
γονεν εμφύλια κακά περί τους. Φινείδας. Κυανέοις δε πελά
γεσιν είπεν , τοϊς υπό των Κυανέων πέτρων περιεχομένοις .
Διδύμας ο δε αλός , ή δια το διαχωρίζεσθαι επ' αυτών την
2

θάλασσαν , ή διά το συνιέναι αυτός και ενούσθαι , διδύμας

2
7
αυτάς φησίν . -
V. 953. Ακται. Βοσπόριαι ] Αι υπό
του Βοσπόρου του πελάγους περιεχόμεναι . Ibid . ' Η '
και Θρηκών Σαλμυδησσός] Ο Θρακικός Σαλμυδησσός :
πέλαγος δε εστι δυςχείμερον περί Θράκης : Αισχύλος »,
1d Σαλμυδησσία γνάθος 1
εχθρόξενος ναύτησι , ° μητρυιά νεών.
V. 954. "Ιν' αγχίπολις 'Αρης : Παρά γαρ Θραξί τιμά
ται ο 'Αρης ,> ως και ο ποιητής :
F Tώ μεν άρ' εκ Θρήκης και Εφύρους μέτα θωρήσσεσθον.
a Gl. om. R. Br.
c dè om. R. Br. qui infra
b κερτομίοις γλώσσαις μανίας om. αύτάς .
( suprascriptο α.ς ) ψαύων , L.
> d Prom. 725.
κ. γλώσσαν μανίαις ψ. R. γλώσ € μητρυά L.
oav librarii errorem esse puto" F 1. ν . 301.
HERM. γλώσσης scripserat et και εφύρην μετα θωρήσσεσκον
iam Br. Coni . γλωσσών Βο
R. qui in superiore schol. Fad
thius.
μυδισσος bis et Σαλμυδισσία.
 46 SCHOLI A

Το δε να τοϊς άνω συνάπτεται , ίνα ακται Βοσπόριαι , και

ουδέν λείπει » όσοι δε .γρ. δν 'Αρης , περιττόν λαμβάνουσι
1

το όνομα. V. 955. Δισσοϊσι Φινείδαις : Τών δισ

a
σών Φινειδών, Πληξίππου και Πανδίoνος , ή και Τηρύμβα
και 'Ασπόνδου . - V. 957. Τυφλωθέν ] Το εξής : τυ
.

φλωθέν ομμάτων κύκλοις. V. 958. Αλαστόροισι ]

-

Τοίς άλαστα πεπονθόσιν , ή τοϊς δυςτυχέσι κύκλους των

όμμάτων. - V. 959. 'Αραχθέν] Αντί του, τυφλωθέν .
Toid . Αραχθέν εγχέων: Αραχθέν αιματηραϊς b χείρεσ
σιν, υπ' εγχέων και κερκίδων ακμαϊς, τουτέστι γυναικείαις. * )
V. 960. Ακμαΐσιν] • Οξύτησι.
V. 961. Μελέαν πάθαν ] “ Ότι τελευτήσασα αφή
κεν αυτούς υπό μητρυιάν· ή ότι αυτή αυτούς εξετύφλωσεν.
V. 962. ' Ανύμφευτον γονάν : Κακόνυμφον γονών
.

ότι επί κακό νυμφευθείσα, δυστυχείς αυτούς έτεκεν · ή την

ανύμφευτον εαυτώ κοινωνίαν , οίον, της προς γυναίκας
1 κοινωνίας άπειροι όντες . Ibid . Α δε σπέρμα μεν
αρχαιογόνων : Βορέας κήδος συνήψε τους Αθηναίοις ,
αρπάσας ' Ωρείθυιαν την ' Ερεχθέως , εξ ης έσχεν Ζήτην και
Κάλαϊν και Κλεοπάτραν ταύτης και Φινεύς έγημεν , εξ ης
1
αυτώ δύο παίδες εγένοντο , Πλήξιππος και Πανδίων , κατά
δέ τινας , Τηρύμβας **) και e Άσπονδος . Μετά δε τον
Κλεοπάτρας θάνατον επέγημεν Ιδαίαν την Δαρδάνου , κατά
δέ τινας , Ειδοθέαν την Κάδμου αδελφήν , ής και αυτός

lo apost
MS.recte
hic ympiußar,sed
τηρεύμβας. Ρ. pau-
Ε. Corrige scholiasten hocmodo:
τυφλωθέν : αντί του αραχθέν,
b MS. χείρεσιν . αιματηραϊς χείρεσσι , και
*) „ Scholiastae verba corru- ουχ υπ ' έγχέων , και κερκί
pta esse apparet, nam hominis δων ακμαίς , τουτέστι γυναι
insani foret , αραχθέν per τυ- κείοις οργάνοις.** HERM .
φλωθέν explicare , hastasque in C Gl. om. R. Br.
mulierum numerare instrumen- d συνουσίας R. Br .
is. Immo αραχθέν nihil est **) Γηρύμβας Βr.
nisi explicatio verbi τυφλωθέν , e άσπονδος ] ΜS. άσπαδος .
quae alieno loco adscripta ex- Supra recte contóvdov. P. E.
pulit genuinam vocem άτερθ .
 L AU R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α . 47

Σοφοκλής μνημονεύει εν Τυμπανισταίς , ήτις εξ επιβουλής

τυφλώσασα και τους Κλεοπάτρας παϊδας , εν τάφω καθείρξεν ·
ως δέ τινές φασίν , ότι κατεψεύσατο αυτών , άτε δή πειρα
> >

σάντων αυτήν · εφ' οίς απατηθείς και Φινεές , αμφοτέρους

τυφλοί ταύτα δε ιστορεί Απολλόδωρος έν τή Βιβλιοθήκη.
Τινές δε ιστoρoύσιν , ότι περιούσαν την Κλεοπάτρας και Φι
νεύς εκβέβληκεν, και την Ιδαίαν επέγημεν · η δε οργισθείσα
τους εαυτής ετύφλωσεν παίδας. [ Εις το αυτό. ] b Boρέου
>

γάρ και ' Ωρειθυίας της ' Ερεχθέως ήν η Κλεοπάτρα .

V. 964. 'Ερεχθειδών ] • Των Αθηναίων. V. 967 .
Αμιππος : Ταχεία , ίσον ίππω δυναμένη τρέχειν. Ει δε
γρ . αμίπποις , προς το θυέλλαις · τράφη θυέλλησιν αμίπ
ποις , ταϊς εξισουμέναις ίπποις , ως και “ Όμηρος"
4 θείειν δ' ανέμοισιν ομοίοι.
Ibid. πάγου : • Υψηλού όρους και άκρωρείας. V. 968.
Αλλά κάπ' εκείνα : ' Αλλά και κατ' εκείνης , της θυγα
τρός Βορέου , της εξ 'Ερεχθειδών γεγονυίας , ενέσκηψαν αι
πολυχρόνιοι Μοίραι , και μεγάλα δυςτυχήσαι αυτήν πεποιή
κασιν . " Η μεγάλαι δυστυχίαι και επ ' εκείνη τη Κλεοπάτρα
ήλθον. - V. 969. Μακραίωνες : 'Αθάνατοι και πολυ
χρόνιοι . " Έσχον δε , επέσχον ,9 επετέθησαν , επεβάρησαν.
> >

V. 970. Θήβης άνακτες ] Και νύν άνακτας φησί

τους από τού Χορού εντίμους. - V. 971. Τοΐς τυφλοί
σι γάρ] Η οδός του τυφλού μετ ' άλλου εστίν . - V. 975.
Ούκουν πάρος γε ] Οίον , ουδε την αρχήν της σης κα
>

τωλιγώρουν ματείας . V. 979. Το σόν φρίσσω στό

μα ] Αντί του , τον σον λόγον. 1

V. 981. Θάκον ] Θάκος , τόπος ούτω καλούμενος .

V. 982. Λιμήν : “Όρμος και έδρα, όπου πάντα τα όρνεα

και τους της R. της tantum L. ο των Αθηνών L. Gl. om.

Vid. Apollodor. III. 15, p. 368. R. Br.
d 11 , κ ' . 437 .
b Gl. om . R. Br. e Gl , om . R. Br .
48 SCHOLI A
προσέρχονται . V. 983. Κακώ : a'Επί κακώ.. - V.
984. Βεβαρβαρ ωμέν ω ] “Ερμηνευθήναι μη δυναμένω ,
αλλά ασαφεί. - V. 985. Χηλαίσιν ] b Τοίς όνυξι. -
Ibid . Φοναΐς ] ταϊς “ αιμακτικαίς .
C
V. 987. Εμπύ-.
ρων εγενόμην ] Αντί του , απεπειρώμην της διά πυρός
μαντείας . - V. 990. Mυ δώσα] Δίυγρος ούσα η καύσις .
-

Κηκις δε , η ανάδοσις ενταύθα κυρίως δε η λιγνύς τού

καπνού , ή η άπό τών καιομένων γινομένη. V. 991 .
Κάτυφε ] Και έτυφε. [ Εις το αυτό. ] Τύφειν εστί , το
ε

κρέμα υποσμύχειν . Ανέπτυε δε , α ανέβαλλε τα μηρία εκ

του λίπους . - Ibid. Κανέπτυε ] 'Ανέβαλεν .
- V. 992 .
Καταρρυεϊς : Καταρρεόμενοι , καθυγραινόμενοι , εκ τού
λίπους της καλυπτούσης • αυτούς πιμελής εξέπιπτον.
V. 994. Παιδός τούδε] του fΕ οδηγούντος. V. 995 .
Φθίνοντ ] Η φθοροποιά , ή διά του πυρός ασήμως φθει
T

ρόμενα.
V. 998. Εσχάραι : Αι εστίαι. - Ibid . Παντε
om

λείς : Αι τα τέλεια των τερείων δεχόμεναι · ή όλαι ή δι'

ών πάντα τελειούται. V. 999. Πλήρεις υπ’ οιωνών
τε και κυνών βοράς] Αντί του , οι κύνες και οι όρνι
>

θες διασπάσαντες το του Πολυνείκους σώμα , επί τους βω

μούς εκόμισαν , και ούτως και έμόλυναν άπαντας.
>
V.
1001. Θυστάδας λιτάς ] Τας διά θυσιών γινομένας
λιτάς . V. 1003. Απορροιβδεί ] Απηχεί, αφίησιν.
V. 1004. Βεβρώτες ] Από τού ενικού επί το πληθυντι
κον μετέβη. - V. 1009. Aκείται ] Ιάται , θεραπεύει .
Ibid. Ακίνητος ] Αμετάθετος . V. 1010. Αυθαδία
τοι ] Διά την Ε αυθαδίαν εις σκαιότητα πίπτουσιν οι άν
θρωποι . V. 1012. Τίς αλκή ] Και Όμηρος :
i Κωφήν γάρ δή γαίαν αεικίζει μενεαίνων .

.
a λείπει επί R. λείπει η επί • e αυτούς om. R. Br.
επι Βr. Η οδηγούντος δηλονότι R. Br .
b αντί του τοίς R. Br. και έμόλυνες L.
C αιματικαίς R. Br. h αυθάδειαν R. Br.
4 ανέβαλε R. Br . i . 11. ω. 54. κουφήν L.
 LAUREN TIAN A. 49

V. 1016. Τοξεύετ'] Αποπειράσθέ μου , ως τοξόται

σκοπού . Ibid. Ανδρός τούδε ] Αντί του , εμού . -
V. 1017. Υμίν ] Υφ' υμών των μάντεων και των συγ
γενών, V , 1018. Εξημπόλη μαι: 6b Ανεμπόλητος ,
,
μη πεπραγματευμένος . Και Όμηρος :
• οι τε πρηκτήρες έασιν .
4 ή πέπραμαι . Ibid . κάμπεφόρτισμαι : Πεπραγμά
.
τευμαι , προδίδομαι, φόρτος γεγένημαι:
Εποιήσαντο με φόρτον..
Καλλίμαχος.
V. 1019. Τόν προ Σαρδέων ηλεκτρον : Σάρδεις ,
πόλις Λυδίας , παρακειμένη τη χρυσοφόρω Πακτωλό αντί
τού , εί' τι βούλεσθε εις χρήματα νεύον , δέχεσθε» τον γάρ
Πολυνείκη ού θάψετε. V. 1026. Θεούς μιαίνειν ]
Αμίαντον γάρ το θείον .
V. 1031. Ποίον τούτο πάγκοινον : Το βίω κοι
.

νόν . Επεί είπεν , άρ ’ οίδεν ανθρώπων της , και καθόλου

έλαβεν πάσι κοινόν και φανερόν. V. 1034. Της νό
C

σου] Αντί του, της άβουλίας . V. 1039. Αρ' οίσθα

-

ταγούς ] • Οίδας , φησί, βασιλέας υβρίζων; V. 1042 ..

Τα άρρητά με δημοσιεύειν ανακινείς. - V. 1044. Ούτω -

νομίζεις , ότι επι κέρδεσι λέγω ; V. 1045. ' Έμπολή

σων ] ' Εξαπατήσων.

a ήγουν αποπ . R. Br. πραγματευμένος . 'Εξημπόλημαι »

b Hoc scholion ita adornat ñyovv % . T. do C. W.
Br . έξημπόλημαι και ήγουν ο Οd. 8. 126.
πέπραμαι, πεπραγμάτευμαι . Και
"Ομηρος - έασιν. ' Aνεμπόλητος , d ' ή πέπραγμαι . πεπραγμά
μη πεπραγματευμένος . Wake- τευμαι,. καμπεφόρτισμαι . προ
fieldius Sily . Crit. P. IV.
p. 134. δεδομαι R. Mox Καλλίμαχος
hunc in modum ' : και των συγ accessit ex L.
γενών ουκ άνεμπόλητος , μή πε- e oiota , R. Br.
Tom , II . D
 50 SCHOLIA

ν. 1046. Μή πολλούς έτι ] Μή πολλούς ηλίου δρό

μους τελέσων , ό εστιν , ημέρας. Αμιλλητήρας δε, τους
αλλήλους διαδεχομένους, Τροχούς δε , αντί του, κύκλους,
δρόμους. Τελών δε , αντί του , τελέσων . a "Ίσθι , φησίν ,
>

ου πολλούς δρόμους ηλίου τελέσων . - V. 1050. Έχεις

βαλών ] Αντί του , έβαλες. Ibid . Ψυχήν] Την της
'Αντιγόνης . V. 1053. Aνόσιον ] • Μη τυχόντα των
οσίων νύν . V. 1054. Μέτεστιν ] Εξουσία δέδοται ·
λέγει δε τών νεκρών. Εκ σού δε βιάζονται και οι άνω θεοί
έχειν αυτόν άνω άταφον. V. 1056. “ Υστεροφθόροί )
At ύστερον μέλλουσαι βλάψαι και το λοχώσι γαρ , την οι .
παραχρήμα , αλλά την ές ύστερον άψοφητί τιμωρίαν δηλοΐ :
το αρσενικόν δε αντί του θηλυκού έταξεν , ως και το σω
τηρι ο τύχη.« V. 1059. Κατηργυρωμένος ] Αρ
γύρω πεισθείς . V. 1060. Φανεί] Δείξει. Ibid .
Χρόνου τριβή : Αντί τού , αναβολή. - V. 1061. Αν
:
.
δρών , γυναικών ] Λείπει ο και • και γυναικών . *)
V. 1062. 'Εχθραί ] " Η Θηβαίοις έχθραι , ή τοίς
θεοίς· αι πόλεις δε, φησίν, ών άρχεις, επαναστήσονταί σοι. -
V. 1063. Καθηγισαν ] Μετά άγους εκόμισαν. V :
1065. “Εστιoύχoν ] Την έχουσαν εστίαν και βωμούς.
Ibid . Εστιoύχoν ές πόλιν ] Αντί του , επί την εστίαν
της πόλεως. - . V. 1066. Τοιαύτα κατά της καρδίας σου
τοξεύματα αφήκα μετά θυμού · ή το θυμό της καρδίας
σου λείπει δε η κατά. - V. 1068. Θάλπος : Την δρι
μύτητα , τον εμπρησμόν , τον ιόν : θάλπος γαρ το καύμα,
εκ μεταφοράς δε των ερπετών · εκείνα γαρ θερμαινόμενα
*
τον ίoν αφίησι • διό και ένα θέρει μάλλον ισχύουσιν.
V. 1074. 'Εξότου λευκήν εγώ ] Αντί 4 του , από
νεότητος άχρι γήρως . V. 1076. Λακεΐν ] Φθέγξα

a Seqq. om . Br. ο ψυχή. L. R. Locus est

Oed . Tyr . 81.
τ. δ. λέγει.
και νυν τον μη τ . τ. *) ανδρώνκαι γυναικών. R. Br .
R. Br. 4 του om . R.

και
 LAUREN TIAN A. !
51
σθαι . V. 1078. Το μεν υποχωρείν , δεινόν το δε άν
τιστάντα aκαι βλαβήναι . V. 1085. Συντέμνουσι] Συν
τόμως κατακόπτουσε και βλάπτουσι.

V. 1087. Μόγις μεθίσταμαι της προτέρας γνώμης.

V. 1088. Δυς μαχητέον] Περιττεύει το δυς. - V. 1089. .

Δρά ]. Αντί του , δράσον. V, 1092. Επόψιον ] Φα

νερόν, διά το ύψος: φησί δε τον τάφον. - V. 1093. Δόξα
-

τηδ ' επεστράφη ] Δοκήσει μετεστράφην. V. 1095 .

.

•b Δέδοικα , φησί , μή ουκ έστι καλόν το νομοθετείν καινά -

αλλ' άριστόν εστι το πείθεσθαι τους αρχαίους νόμους .
V. 1097. Πολυώνυμε ] Ω Διόνυσες οι μεν γάρ
.

Βάκχον , οι δε Ίακχον , οι δε Λύαιον , οι δε Εύϊον, οι δε

Διθύραμβον αυτόν καλούσιν. - Η V. 1100. Ιταλίαν] Διά
το πολυάμπελον της χώρας. V. 1101. Παγκοίνοις ]
' Εν οίς πάντες συνάγονται, δια τας πανηγύρεις , ή δια το
11

την θεόν πάντας τρέφειν. Η ότι κοινά'τα μυστήρια Δή

μητρος και Διονύσου . V. 1102. Κόλποις : Αντί του ,
ο πεδίοις. - V. 1103. ' Ω' Βακχεϋ Βακχάν] Των Βακ
χών Βάκχευτά . Ibid . Μητρόπολιν ] Την πόλιν της
μητρός σου. - V. 1105. Aγρίου τ ’ επί σπορά δρά
κοντος ] Παρά τον τόπον ,> εν ώ εσπάρησαν οι οδόντες του
δράκοντος .
V. 1107. Σε δ ' υπέρ ] Σε δρά ο λαμπρός καπνός :
αντί του , σοι θυσίαι κατά Παρνασσόν γίνονται : ή παρ
όσον αυτόματον πύρ εκείσε αναδίδοται . - Ibid . Διλόφου
πέτρας ] Το «1 Παρνασσού : τοιούτο γάρ έστι το όρος.
Ibid . Στέροψ ] ΗΗ λαμπρή. - . V. 1108. Κορυκίαι ]
At Παρνασσίδες . Κωρύκιον γαρ άντρον εν Πανασσώ.

και
και βλαβηναι ] Sic L. nec
plura . βλαβήναι πάρεστι R. Br .
6 δέδοικα γάρ R. Br .
ο εν τοίς πεδίοις R. έν πε
δίοις Βr.
4 Παρνάσσου δηλονότι R. Br .
D 2
52 SCHOLIA

V. 1110. Κασταλίας ] Πηγή εν Παρνασσώ . V. 1111.

Νύσσα, Φωκίδος όρος εισί δε και άλλαι πολλαι Νύσσαι . * )
V. 1112. Κισσήρεις ] Κισσοφόροι. V. 1113.
Χλωρά τ' άκτά ] Η το εν Ευβοία φησίν άλσος , ή το
. A
έν Παρνασσώ· εν αμφοτέροις γαρ και τόποις η άμπελος , η
καθ' εκάστην ημέραν περί μεν την έω βότρυας φέρει , περί
δε την μεσημβρίαν όμφακας , έτρυγάτο δε πεπανθείσα περί
την εσπέραν. V. 1116. Επισκοπούντ ' αγυιάς ]
b
γρ. επισκοπούντα γυίας . Ibid . Εύαζόντων :
Υμνούντων , μετά ευφημίας ευοί λεγόντων , ός εστιν ύμνος
Διονύσου .

V. 1119. Κεραυνία ] Κεραυνοβλήτων V. 1122.

Μολεΐν ] Λείπει θέλησον » ή απαρέμφατον αντί προςτα
κτικού . -Ibid. • Οίον , διά γής ή δι' υγράς. V.
1123. Παρνησίαν υπέρ κλιτύν ] Αντί τού , Παρνη
σίας υπό κλιτύος. -- V. 1124. " Η στoνόεντα πορθμόν :
" Η στoνόεντος διά πορθμού · και ο ποιητής :
do δ' έστενεν οίδματι θύων.
Στονόεντα δε , τον ήχώδη δια τα κύματα. Πορθμόν δε
>
.

ένιοι , τον ® απ ’ Ευβοίας εις Βοιωτίαν · οι δε , την Σικελι

κην θάλασσαν.

V. 1125. Ιω πύρ πνεόντων χοραγέ: Τών πυρ

πνόων άστρων επίσκοπε· και γαρ αιθέριος τιμάται , ως και
Ευριπίδης f εν Βάκχαις φησίν αυτόν εν αιθέρι κατοικείν .
' Αλλως. Χοραγε , τον χορόν άγων ή των άστρων χορηγέ .
κατά γάρ τινα μυστικόν λόγον, των αστέρων εστί χορηγός .
ν . 1126. Και νυχίων φθεγμάτων : Τών εν νυκτί ευ

* Νύσα et Νύσαι Br. 4 Π. ψ. 230 .

.

a τοίς τόποις R. Br. υπ ' L. R.

b Gl. om. R. Br .
c Haec ponunt R. Br. post Fév Bárgaus om , Br. "Cf. v.
υπό κλιτύος. 1076 ,
 L A U R Ε Ν Τ Ι Α Ν Α. 53

φημιών και ύμνων : εν νυκτί γαρ αι Διονυσιακαι χορείαι

γίνονται και όθεν και νυκτέλιος . Και Ευριπίδης :
Νύκτωρ τα πολλά σεμνότητ’ έχει σκότος.
V. 1130. Περιπόλοις : Ταϊς ιερείαις , ταϊς σαϊς ακολού
θοις· και εν Νάξω γάρ τιμάται , ότι εκεί τη 'Αριάδνη συν«
εγένετο . V. 1131. Αί σε ] Λείπει η περί , ν' ή >, αι
τινες περί σε.

V. 1134. Ουκ έσ9' οποίον στάντα : “Όπωςδήποτε

βεβιωκότα , είτε καλώς , είτε εναντίως . V. 1136. Kα
b
ταρρέπει ] Πίπτει >, καταβάλλει » γρ . δε και καταρρέπει , και
έστιν , πίπτειν ποιεί. - V. 1139: Ως έμοί] Λείπει, εδό
>

χει ,
V. 1143. Aφείται ] Απολέλυται , απόλλυται.
[ Εις το αυτό.] Η μεταφορά από των παιζόντων τοϊς κύ
βους , ή από τών αλιέων · βόλος γαρ , ή του δικτύου άφε
σις. V. 1144. Προδώσιν ] Απολέσωσιν. - Ibid .
Ο τίθημ' εγώ : Ου τίθημι, φησίν , εν τοίς ζώσι τον
τοιούτον: οίον , ου νομίζω ζήν εκείνον τον άνδρα , αν
αν προδώσιν αι ηδοναι. V. 1146. Ζή : Αντί τού ζήθι,
προςτακτικώς . V. 1148. Τάλλ' εγώ καπνού σκιάς ]
«Ουδ' αν αχρήστου τινός προαίμην τα υπόλοιπα .
V. 1151. Οι δε ζώντες αίτιοι θανείν ] Τούτοις
δε τού θανείν αίτιοι εγένοντο οι ζώντες. V. 1154. Τα
χ , ότι
> έρωτά, πότερα πατρώας ή προς οικείας χερός , ακού
σας ήδη ότι αυτόχειρ απέθανεν. V. 1158. Ευρυδί
κην ] Ησίοδος Ηνιόχην αυτήν καλεί :
Ικετο δ' εις 1 Κρείοντα και Ηνιόχην .

a οθον κ. ν. om. Br. qui ad- ma adscripsit Ρ. Ε. κατατρέ

didit εν Βάκχαις post Ευριπί - πει .
δης. Εst v. 486 . C τα υπόλοιπα ουδ' άν R. Br .
καταρρέπειν L. R. Ad lem d Κρέοντα L. R.
 54 SCHOLIA

Ibid . Oμού : Εγγύς. V. 1160. κλύουσα παιδός]

Λείπει και ο περί. Ibid. Τύχη ] “Ο έστιν, εκ τύχης . 1

V. 1163. Ευγμάτων προς ήγορος] Δι' ευχών και

1
προςαγορεύουσα. V. 1164. Ανασπαστού ] Δυσχερώς 1

ανασπωμένης και ανοιγομένης. V. 1167. 'Αποπλή σ

Ι
1

1
σομαι ] Εκπλήττομαι . V. 1171. Παρή σω ] Παρα
.

λιμπάνω. *) Ibid . Μαλθ άσσοιμι ] 'Απατήσαιμι .

V. 1175. Νηλεές] • Ελέους μη τυχόν. .- V. 1177 .
Προς το εξής : και τον μεν λούσαντες. Ibid . ' Evoslav
θεόν ] Την Εκάτην , ή την Περσεφόνην. - V. 1180. *

Θαλλοϊς] Ξύλοις. Ibid. Συγκατήθομεν] Συγκα

τεκαίομεν. V. 1181. 'Ορθόκρανον ] “Υψηλόν.
-

V. 1183. Νυμφείον ] Τον νυμφώνα.

V. 1185. Ακτέριστο ] Τον κακοκτέριστος της Αν

τιγόνης τόπον. " H τον μή δεξάμενον εντάφια. V. 1187.
Ασημα περιβαίνει βοής ] Τα κακά σύμβολα της βοής
περιστοιχίζεται. - V. 1193. "Ίτ ' άσσον ] Προςέλθετε.
V. 1194. Αρμον χώματος λιθοσπαδή ] Την εκ λί
θων αρμονίαν του τάφου, ή το υψηλόν μέρος του χώμα
τος , το ηρμοσμένον λίθοις . - Tbid . Λιθο σπαδή] Ως
λίθου αποσπασθέντος , όπως ειςέλθη ο Αίμων ή υμείς
αποσπάσαντες αθρήσατε. **) V. 1196. "Η θεοίσι
κλέπτομαι ] " Η απατώμαι υπό θεών .

V. 1198. Η θρούμεν] ' Εθεωρούμεν . V. 1200 .

Μιτρώδη 4 βρόχον , όςτις ήν αυτή ζώνη από σινδόνος.

V.
Ibid. Καθημμένην ] Τον τράχηλον δεδεμένην.

4 περί , ίν' ή περί της παιδός ο αντί του ελέους R. Br,

R. του παιδος Br. Cum Valck . **) „ Prior explicatio verior.“
ad schol. Eurip. Phoen . V. 995. HERM.
p . 720 . ο των θεων R. Br.
*
παραλιμπανω Βr. Ο βρόχον λέγει R. Br.
 LAURENTIAN A. 55

1210. Πτυσας προς ώπω: Οίον , αποστραφείς και σκυ

θρωπάσας , και εκ του προσώπου καταμεμψάμενος " ού.
κυρίως προςπτύσας τώ πατρί , ως και ημείς εν τη συνηθεία
φαμεν , κατέπτυσεν αυτού , δ ' έστι , κατεφρόνησε των λόγων
αυτού . Ούχ είλκεν και δε το ξίφος κατά του πατρός , ώςπερ
ώετο · είπεν γαρ άνω,
• Η δ ' ούν θανείται , και θανούσ ' όλεϊ τινά.
“Ο άγγελος δε ούτω νομίζων απαγγέλλει. V. 1211. Δι.
.

πλούς κνώδοντας: Αντί του , διπλώς ακμάς · άμφηκες

γαρ το ξίφος: κνώδων δε , το οξύ του ξίφους , παρά το
καίνειν τοϊς οδούσι . V. 1214. Το έγχος οι τραγικοί και
επί ξίφους λαμβάνουσιν. V. 1217, Φοινίου σταλά
γματος : Την πνοήν τού φοινίου σταλάγματος εκβάλλει
τη λευκή αυτής παρειά , ό έστιν , αίμα εξέπνευσεν. V.
1218. Τα νυμφικά τέλη ] Tούς γαρ γαμούντας τε
λείους εκάλουν.
C
V. 1224. 'Ελπίσιν δε βόσκομαι]] • ' Ελπίζω αυ
την μή βούλεσθαι δημοσία θρηνείν , αλλ' εν τω οικήματι
μετά των θεραπαινίδων. - V. 1228. Ουκ ανόητος , φησίν,
-

πάρχει , ώςτε δημοσία οδύρεσθαι. Αμαρτάνειν δε λέγει

νύν το εμφανώς θρηνείν . V. 1231. ' Αλλ' έσω απελ

+
θόντες μαθησόμεθα, μή τι και μανιώδες κρύφα βουλεύε
ται , ανελεϊν εαυτήν πειρωμένη.
V. 1235. ' Εφή κει ] Αντί του , ήκει. V. 1236.
Μνήμα: Τον νεκρόν. - V. 1237. Ουκ αλλοτρίαν
άτην ] Ου δι' άλλον αποθανόντα , ουκ εξ άλλου νεκρω
θέντα.

V. 1240. Θανατόεντα ] Θανάτου άξια , ή θανάτου

αίτια. V. 1243. "Ανολβα]
" ' Ανωφέλητα.. - V. 1244 .

a dè om . Br. • νομίζω R. Br.

• V. 147 .
56 SCHOLIA

Ιώ παΐ νέος ] Νέα ηλικία , και καινοπρεπεί θανάτω τετε

λεύτηκας . V. 1248. Ιδεΐν ] γρ. έχειν.
V.
V. 1251. Αγρίαις οδούς ] Αγρίαις ορμαΐς.
1252. Λακπάτητον ] Την μεθ' ύβρεως απωθουμένην
ή την μεγάλως καταπατουμένην. Ibid . Λακ πάτητον
άντρέπων χαράν] Την χαράν λαξ πατήσας.
V. 1255. Τα μεν προ χειρών] Ως τού Κρέοντος
τον παίδα βαστάζοντος . V. 1257. Παμμήτωρ ] Η
a
κατά πάντα μήτηρ: Α έμφατικώς δε είπεν , ότι και μέχρι
θανάτου μήτηρ εδείχθη , μη ελομένη ζήν μετά τον παιδός *)
>

θάνατον . - V. 1261. Κακάγγελτα ] Κακήν απαγγελίαν

έχoντα. V. 1263. 'Επεξεργάσω]: Επέσφαξας.
V. 1266. Σφάγιον γυναικείον μόρον : Τον από σφα
γής της γυναικός μόρον. Ibid. 'Έπ' ολέθρω :. Τού
Αίμονος .

V. 1268. Ου γαρ εν μυχοΐς έτι ] ' Εγκέκλεισται η

γυνή. - V. 1272. Τάδ' εναντία] γρ . τον δ' έναντα.

V. 1274. Οξύθηκτος ] Οξείαν λαβούσα πληγήν. -

1bid. Βωμία πέριξ] Ως ιερείον περί τον βωμόν εσφάγη
b
παρά τον βωμόν προπετής. V. 1275. Λύει κελαι
να ] Απόλλυται. - V. 1276. Τού πρίν θανόντος
Μεγαρέως ] Ως αυτής προγαμηθείσης Μεγαρεί τινι προ
του Κρέοντος · οι δε φασί του Μενοικίως , του αποσφάξαν:
τος εαυτόν · πρότερον γάρ Μεγαρεύς εκαλείτο · εν δε τω
Τυράννω Οιδίποδι και αυτός Μενοικέα αυτόν καλεί . -
V. 1278. ' Εφυμνήσασα ] Καταρασαμένη σου, ως παιδο
κτόνω.

και εμφαντικώς R. Br . b παρά τον β. on. R. Br .

*) τον του παιδός Iunt . Br.
 LAUREN TIAN A. : 57

V. 1280. Ανέπταν] ' Εσείσθην , εταράχθην. - Ibit.

>

Ανταίαν ] γρ . καιρίαν.
V. 1284. Tώνδε κακείνων ] Tού την γυναίκα και
τον υιόν αποθανείν. - V. 1285. Επεσκήπτου ] Κακώς
ελέγoυ τελευτώσης αυτής, ένομίζου, επεγράφου. V. 1286.
Τίνι τρόπω , φησίν , ελύετο , και εφέρετο εις φονάς, αντί
. ,

τού , ποίω τρόπω εις φόνον έπεσεν ;

2

V. 1289. Ουδείς ανθρώπων ταύτα επί άλλον από της

εμής αιτίας μεθαρμόσει και εστι , τού σου και φόνου ουδείς
αν είπoι έτερον των ανθρώπων αίτιον, αλλ' εμέ. V.
1294. Τον ουκ όντα όλως , μάλλον δε μηδένα. V. 1295.
Κέρδη παραινείς , εί τι κέρδος: Κέρδος μεταφωνείς
τον θάνατον παρά τούτου γάρ τα κράτιστα απαλλάσσεται,
και βράχιστα γίνεται , τουτέστιν , ελάχιστα γίνεται. b ' Εν
δε τω υπομνήματι ούτω τα μικρά των κακών λυσιτελέστερά
έστιν ως άν κακά. "Η ούτω · τα έν ποσί κακά , αν ελάχιστα
ή , κράτιστά εστιν . " Η ούτω · βραχέα γαρ τα κακά , εάν
2

τις αναχωρή. H " τα μικρά των κακών λυσιτελέστερά έστι :

το γαρ ταχέως φεύγειν τα έν ποσί κακά , κράτιστόν έστι .
V. 1298. Μόρων και κάλλιστ' έμών ] Ο έμός θά
.

νατος μείζων * ) τούτων των κακών. - V. 1299. Τερ

μίαν ] Της τελευτής παρασκευαστικήν• τέρμα γάρ , το
τέλος. V. 1302. Μέλλοντα] Δεύτερα. V. 1303 .
“ Ότoισι χρή μέλεια ] Tούς θεούς . V. 1304. Ων
βούλομαι τυχεϊν , ταύτα ηύξάμην. V. 1309. " Ος σε τ'
αυτάν ] • Την Ευρυδίκην . V. 1310. Πάντα γάρ
λέχρια : « Πλάγια και πεπτωκότα , τα μεν εν χερσί , τα
:

δε επί τη κεφαλή. - V. 1312. Δυςκόμιστος ] 'Αφό

ρητος.

a φόνου.. ή ουδείς R. Erf. 11 *) Scribendum puto jelwy.

lud dedit iam Br. C. W.
• έν άλλοις δε R. Br. Supra CGI . om . R. Br.
τα κράτιστα κακά R. Br . d ήγουν πλάγια R. Br.
58 SCHOLIA LI . LA URENTIAN A.

V. 1313. Πολλώ το φρονείν : Το καλώς φρονείν

πρώτόν έστιν ευδαιμονίας, και τους ανθρώποις εξοχώτατον .
V. 1315. Μεγάλοι δε λόγοι ] Αι μεγαλορημονίαι
των υπερηφάνων >, τιμωρίας μεγίστας τοϊς κεκτημένους επά
γουσαι , τελευταίον διδάσκουσι το φρονείν και ο ποιητής:
δεχθέν δε τε νήπιος έγνω.
• “Ότι διαφέρει της Ευριπίδου Αντιγόνης αύτη , ότι φωρα
θείσα εκείνη , διά τον Αίμονος έρωτα εξεδόθη προς γάμος :
ενταύθα δε τουναντίον.

2 11. ρ. 32.
O b Ιστέον δε ότι δ. R. Br .

1
 SYLL
S Y L L OG
O G E

DISCREPANTIS OMNIUM LIBRORUM SCRIPTURAE

ALIENAEQUE TUM PRISTINAE TUM RECENTISSIMAE

ADNOTATIONIS

IN

Α Ν Τ Ι G Ο Ν Α Μ .
了

1
 ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΑΝΤΙΓΟ Ν Η Σ .

' Αποθανόντα Πολυνείκην εν τη προς τον αδελφόν μονο

A
μαχία και Κρέων άταφον εκβαλών , κηρύττει μηδένα αυτόν και
θάπτειν , θάνατον την ζημίαν απειλήσας. τούτον Αντιγόνη
η αδελφή ο θάπτειν πειράται . και δη λαθούσα τους φύ
λακας , επιβάλλει χώμα• dο οίς επαπειλεί θάνατόν ο Κρέων ,
e
ει μη τον τούτο δράσαντα εξεύροιεν. ούτοι • την κόνις
την επιβεβλημένην καθάραντες , ουδέν ήττον έφρούρουν.
επελθούσα δε η Αντιγόνη και γυμνόν ευρoύσα τον νεκρών 6),
άνοιμώξασα , εαυτήν εισαγγέλλει. Η ταύτην υπό των φυλά
κων παραδεδομένην Κρέων καταδικάζει και ζώσαν εις τύμ
βον καθείρξεν . επί τούτοις Aίμων , ο Κρέοντος υιός , δς
'
εμνάτο'αυτήν , αγανακτήσας, εαυτόν επισφάζει Εk ' τη κόρη
απολομένη αγχόνη, Τειρεσίου ταύτα προθεσπίσαντος " εφ'
λυπηθείσα Ευρυδίκη , η τού Κρέοντος γαμετή 1 , εαυτήν
κατασφάζει . και τέλος θρηνεϊ Κρέων τον του παιδός Α και
της γαμετής θάνατον .

a εν τω προς τον αδ . μονομα F καθαίροντες B. αβγγ .

xlw' cod. B. και τον νέκυν edd. αβγγ .
b ajtóv. om. codd. B. D. h προσαγγέλει Β. Μox ταύ
ο η αδελφή αυτού Αντιγόνη την δε D. τ. 6. και .
edd. αβγγ . Αντιγόνη η αδ. αύ- i viòs om . D. T. 5. %.
του D. τ. 6. κ. k προςεπισφάζει . Β.D.ψ.
d επιβάλλει τα νεκρά χώμα 1 η Κρέοντος γαμετή Ευρι
D. τ. β. κ. σώμα Β. δίκη edd . αβγγ .
€ ούτοι δε D. τ . σ . . η παιδος υιού Β.
62 SYLLOGE

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ
ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΥΠΟΘΕΣΙΣ .

'Αντιγόνη παρά την πρόσταξιν της πόλεως θάψασα τον

Πολυνείκην έφωράθη , και εις μνημείον κατάγειoν εντεθείσα
παρά τού Κρέοντος , ανήρηται · εφ ' ή και Αίμων δυςπα- ..
θήσας και διά τόν εις αυτήν έρωτα , ξίφει εαυτόν διεχρή
C
σατο b. επι δε τω τούτου ο θανάτω και η μήτηρ Ευρυδίκη
εαυτήν ανείλε.
στα
Το μεν δράμα 4 των καλλίστων Σοφοκλέους ε.
σιάζεται δε τα περί την ηρωΐδα Ιστορούμενα και την άδελ
φήν αυτής Ισμήνην, ώς ο μεν . Ίων εν τοίς διθυράμβους
καταπροισθήναι. φησιν
f
αμφοτέρας εν τώ ιερώ της “ Ηρας
υπό Λαοδάμαντος f του 'Ετεοκλέους • Μίμνερμος δέ φησι

a dusta joas.. „και Δυσπα

SUSTA- primum a Brunckio edita ex
T &īv lexicographi nostri aut pla- codice Parisiensi aliquo.
ne omiserunt, aut minus quam e Cf, Dioscoriden Anthol. Pa
oportebat , curarunt. Moschus lat. Vol. Ι. p. 318. ή δ' ενι χερ
Idyll. IV, 83. ουδέν γαρ νεμε- σιν Κούριμος εκ ποίης δε δι
σητόν υπέρ τέκνου, γοάασθαι δασκαλίης ; Είτε σου ' Αντιγόνη
μητέρι διοπαθέοντος . Ιnprimis είπεϊν φίλον , ούκ άν αμάρτοις ,
Plutarchus frequentavit. Moral. Είτε και Ηλέκτραν• αμφότε
Τ. Ι. p. 297. εν δε τη φιλοσοφείν ραι γαρ άκρον .
αν πάλιν δυςπαθούντα κ. τ. λ. f „ Perperam in codice scri
Alia ex Plutarcho exempla ha- ptum υπό Λαομέδοντος . Νotus
bent H. Stephanus et Schneide Laodamas, Eteoclis filins, ex

rus. Frequentarunt etiam gram- Apollodoro aliisque anctoribus,

matici . Vid. Etym . M. c. 159, quos ad illum laudat in notis
36. et Ηesych . Τ. ΙΙ C. 1264.“ doctissimus editor p. 643.
SCHAEF . Καταπροισθήναι,9 8eu po
b διαχειρίσατο Η . tius καταπρoιχθήναι , significat
ο τω τούτου edd. ψ. υβρισθήναι ,> stupratas fuisse ,
4 Το μεν δράμα úttó9 sou vel quorunnvis ludibrio expositas
'Artıyóvns desunt in B. et y, fuisse.“ BRUNCK ,
 DN.
ADNOTATIONIS IN ANTIGONAM . 63

την μεν Ισμήνην προσομιλούσαν Θεοκλυμένω υπό Τυδέως

κατά Αθηνάς έγκέλευσιν τελευτήσαι . το δε δράμα την
επιγραφήν έσχεν από της παρεχούσης την υπόθεσιν 'Αντι
γόνης .
Κείται και δε η μυθοποιία και παρ' Ευριπίδη εν
'Αντιγόνη " πλην εκεί φωραθείσα μετά του Αίμονος 5,

4 κείται et quae deinceps 8e- bei ' der Beerdigung gehn soll,
quuntur, in cod. D. adnexa sunt setzt dieser nach dem Zusam
priori argumento . η μυθοποιϊα menhange , jener nach der Be
αύτη και εν Ευριπίδου Αντιγόνη siehung seines Scholion auf die
D.τ.ό.κ. Δε post κείται on. Begebenheit, wie sie in der
H.αβγγ . Sophocleischen Antigone darge
και φωραθείσα τω Αίμονι δίδο- stellt wird , νoraus. Aber bei
ται D.τ.σ.κ. Cf. schol. ad Αn- . dem φωραθείσα μετα του Αίμο
tig. fin. Çodicis Dresd. scriptu- vos des Aristophanes lässt sich
ram praeferendam esse monuit an nichts Bestimmtes denken .
Süvernius,, qui p.. 31. not,, haec Dass bei Euripides Hämon , der
adnotat: Zwischen den Anga- Sohn des Kreon , den seinem
ben des Aristophanes und des Vater feindlichen Polynikes ge- ,
Scholiasten ist in diesem Puncte meinschaftlich mit der Antigone
eine Verschiedenheit. Das que sollte bestattet haben , ist gar
ραθείσα des Letztern kann von nicht anzunehmen . Auch bei
nichts anderem , als von der, Er- Sophocles entzweit er sich mit
tappung der Antigone bei der seinem Vater nicht des Polynin
Bestattung ihres Bruders ver- kes sondern der Antigone we
standen werden . Auch Apollo- gen. Die allgemeine Sage war
dor III 9, 7, 1 [ Κρέων δε την αuch , die Jungfrau habe allein
Θηβαίων βασιλείαν παραλαβών die That veribt und Pausanias
τους των 'Αργείων νεκρούς έρρι- (ΙΧ , 25, 2.) berichtet sogar, wie
ψεν ατάφους , και κηρύξας μη- sie, der Thebanischen Tradition
δένα θάπτειν, φύλακας κατέ- ειfolge , sich dabei gemiaht ha
στησεν. ' Αντιγόνη δε μία των be. Nur die eine Abweichung
Οιδίποδος θυγατέρων κρύφα το kommt bey Hyginus (Fab. LΧΧΙΙ)
Πολυνείκους σωμα κλέψασα έθα- νor , dass ihr von Polyneikes
ψε και φωραθείσα υπό Gattin Argeià Hülfe dabei ge
Κρέοντος, αυτήν τη τάφω ζωσαν leistet sei , αμς welcher Statius
évexpózato.] drückt die Sache ( Theb. XII, 420 sq.) so viel ent
eben so einfach durch φωραθείσα nommen zu haben scheint, dass
aus. Dass es aufdie Ertappung er der Argeia allein die Hand
64 SYLLOGE

δίδοται προς γάμου κοινωνίας , και τίκτει και τον Μαι

μονα .
“ Η μεν σκηνή του δράματος υπόκειται εν Θήβαις ταϊς
Βοιωτικαίς. ο δε Χορός συνέστηκεν εξ επιχωρίων γερόν
των : προλογίζει δε και η Αντιγόνη : υπόκειται δε τα πράγ
ματα επί των Κρέοντος βασιλείων. το δε κεφάλαιόν έστι
τάφος Πολυνείκους , Αντιγόνης • αναίρεσις , θάνατος Αίμο
νος 4, και μόρος Ευρυδίκης , της Αίμονος μητρός · φασί
δε τον Σοφοκλέα ήξιώσθαι της εν Σάμο στρατηγίας , ευδο
κιμήσαντα εν τη διδασκαλία της Αντιγόνης. λέλεκται δε
το δράμα τούτο f τριάκοστον δεύτερον .

In personarum indice ΘΗΒΑΙΩΝ ΓΕΡΟΝΤΩΝ quod

habent H.αββγγ . in aliis omissum est . ΕΚ ΘΗΒΑΙΩΝ
TEP. praebent t. 5. %. Post KPEAN in editt. vett. in
sertum est ΑΓΓΕΛΟΣ . Pro ΦΥΛΑΞ habent ΦΥΛΑΞ
ΑΓΓΕΛΟΣ eaeden. Pro ΑΓΓΕΛΟΣ habent EΞΑΓ
ΓΕΛΟΣ edd. αββγγ: ΑΛΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ edd . τ. ς. κ. --
Pro EΞΑΓΓΕΛΟΣ habent ΟΙΚΕΤΗΣ edd. αββγγ .
Additum est in edd. vett. προλογίζει δε η Αντιγόνη.

lung beilegt. Deren Theilnahme übereinstimmt , die richtige zu

daran hat auch einen natürli seyn 66 · SÜVERN .
chen Grund , der aber für eine a και τέκνον τίκτει τον Μαίμ .
Hülfleistung des Hämon , WO D.τ.σ.κ. τέκνον τίκτει τον Αϊ
von sich auch sonst keine Spur uova H.
zeigt, nicht vorhanden ist. Es b de om. H.
scheint daher die Lesart des C και Αντιγ. H.D.ψ.
Dresdener Codex und des Tur- Ο θάνατος Αίμονος om. H , αβγγ .
nebus φωραθείσα τα Αίμονι η και θάνατος Αίμονος D.τ.σ.4.
Aristophanes , wobei die letzten Mox μόρος om. D.τ.σ.κ.
Worte mit Sidotai verbunden e της του Αίμονος edd αβγγ..
werden müssen , und . wonach f Addendus videtur articulus
dann Aristophanes mit dem Scho- το τριακ . Ceterum yide pro
liasten und mit Apollodor' völlig legg. p. 35 .
 ADNOTATIONIS IN ANTIGONAM . 65

V. 1. κοινόν. Εustath. II. ε'. p. 612 , 22. Ευριπίδης

. .

δε τον Ομηρικόν παραποιήσας νούν λέγει που ( Phoeniss.

v. 1565. Valck . v . 1614. P. v. 1572. Matth .) Soquéws XOL
νόν ενυάλιον , τον αδελφικών , καθ' ομοιότητα του , κοινόν
aútád &a pov xága . Integrum versum citat Hesych. s.
V. κοινόν. Coniunctium legitur αυτάδελφον αίμα και κοινού
πατρός Α . Εumen . ν . 89. όμαιμος και κασιγνήτη S. Elect .
12. – V. 2. 6 TL 2.X.b.ſh.d.w. „Si genuinum est o tu,
„ dicam positam pro otroữv, ótidýnote. Callimachus hymn.
in Dian. ν. 18. πόλιν δέ μοι ήντινα νεύμον , ήντινα λής .
„ Pausan.. II,
, 9 , 7. Tónov óvtiva ειπών.
> cindy. Cf. Bastii Epist.
,,crit. p. 114. sq.: 201. “ SCHAEF. Adde Plat. Hipp. mai.
p.
. 282. D. αφ'
áp 'nήςτινος
Stivos téyuns
τέχνης.. Epist. XI. p. 359.A. Úrò
νόμων θέσεως και αντινων. Boeckhius id graecum quidem
esse , sed num Sophocleum , dubitari posse dicit, cf. Her
mannum ad Ai. 179 . „Huic Schaeferi sententiae obstat /

„ vel hoc , quod male collocatus esset nominativus Zevc.

τι defendi posse
Ai. v . 1403, κ0αι Ti
SEIDLER . Lobeckius ad .
putat loco Isocratis , Archid. 29. p . 198. ed. Lang : p. 130 .
Β. ed. Steph . ουδέν γάρ ό τι των δεινών ή χαλεπών , δ ουχ
łytaūla ovvded páunxev , at hoc loco pronomen ő insititium
esse , viderunt iam Corayus P. II. p . 96. Schaeferus, Her
mannus , omisitque nuper Bekkerus. *) ,,Restituenda
„ est
,,vetus scriptura 8 ti , quamvis sequatur onožov. Verte,
„ quodnam - cuius generis malum. Ubi enim cum vi qua
„dam interrogatur, Graeci non raro et in recta et in obliqua
„,oratione binas' ponunt voces interrogativas sine copula. Eo
„ pertinet formula Platonica, nõs tl TOŰTO ; de qua vid .
,,Heind. ad Hipp. mai. p. 166. [p. 179. ed. sec. ad Theaet.
,,11. p. 297. ad 154. p . 500. ad Sophist. 102. p. 431.] et
,,Homerica, tis nó fav coor; et similia. Saepius ita Euri
spides, ut Ηel. 879. τί τάμα πώς έχει θεσπίσματα; 1559.
πώς έκ τίνος νεώς - ήκετε ; Alcest. 211. τίς πω πόρος
„κακών - γένοιτο; Heracl. 661. τι χώρα τήδε προέβαλών
,,Tóda proữ vữv dneoti; cuius loci Elmsleius quum veram
„ interpretandi rationem perspiceret, deteriorem viam ingredi

* ) „ Natum est ô ( male Lo- qui pro antegresso ő tu vel tori

beckius â , quod in nullo libro vel quod in cod. Vrb . inveni
legitur , ) ex littera prima se- tur , ÉTL scriptum invenisset."
quentis vocis.“ SCHAEF. „ Vi- HERM
detur potius ab aliquo additum ,
Tom . II. E
 1

66 SYLLOGE V. 2.

„maluit. Iph. Aul. 356. scribendum puto, tiva di nógov

εύρω πόθεν ; et in nostra fabula ν. 399. άγεις δε τήνδε το
>

,,Tpono notev laßúv; quod idem sonat, quam addita co- ,

„ pula,nófev xai tivi tpáno. Aristoph. Plut. 335. coll. Eurip.
Iph. Taur. 257. πώς νιν είλετε, τρόπω θ ' οποίω ; Obliquae
,,orationis exemplum alterum offert nostrae fabulae v. 1310.
,,oºd ' čxo ora npòs aótepov 18w. Et vereor, ne Qed. Tyr.
991401. αρά μου μέμνησθ', ότι οι έργα δράσας υμιν , είτα

„ deõp'iùv ono čnpaooov aufis; quo loco utitur Hermannus,

„ ut demonstret, nostro loco , mixtis duabus. constructionibus,
Sophoclem scripsisse åp' blogoti, vereor, inquam , ne in
„Oedipo itidem reponendum sit ő ti, cui fortior additur ex
„ plicatio, ol", poza. Certe omnium minime placet Elmsleii,
,,voc uov ufuvno té ti , quod tueri studet Eurip. Hec. v.
„ 992 . At Hecubae quidein , tranquillitatem praeferenti,
„ optime convenit additum illud tl, non item commoto
„ Oedipi animo.“ SEIDLER. „ Egregia adnotatio, qua satis
,, defendi videtur 7 tl in Antigonae loco. Nam duplex hu
,, iusmodi interrogatio proprie duo continet in unum coniuncta
„ membra , ut tris noſav {oot, quod est ris æv , nó level,
5,vel τίς εί , πόθεν ών. Ιtaque τί ου τελών , ποίον ού τελεί
,,est, quid non perficiens, quo-non perficit modo ? Ut sensus
„ huius loci sit, nihil non mali nullo non modo perficit.
" Nec tamen falsum erit Oti, immo aliquantum praestare
„ videtur, [ Nuper reposuit Herm .) praesertim quum usita
,,tissimum sit interpositum mediae orationi olol ' ori. In
,,Oedipo quod legitur, aliam rationem habet. Neque enim
,, ibi significatur, 8 ti dohoas, olu čgya édpaou , sed rheto
rica accumulatione diceretur, quid , qualia facta fecerim ,
,ut commate distinguendum esset post ő Ti. At hoc vix
„ placere poterit, quianimis debile est ő Ti. Recte dicere
„ tur, ooo , ol" čoya dpáoas. Quod Elmsleius dedit , &pá
μου μέμνησθε τι, non erat tamquam alienum ab isto loco
„ reprehendendum . Tantum abest enim ut langueat, ut
„ aptissimum sit dolori significando. Sed Hecubae versum
„non debebat Elmsleius commemorare, ex quo nihil aliud,
„quam ti posse cum peuvñofui construi discimus, quod quis
„in dubitationem vocabit ? " HERM. Quae Zehlickius de
ti noiov aliisque interrogandi particulis iuxta positis ube
rius disputavit, et quae contra hunc nuper protulit Her
mannus , ea puto nihil pertinere ad Antigonam . Ait Her
mannus : „Patet igitur, Zehlickii obiectionibus refutari non
„ posse Seidlerum , qui 8 TL onoſov iuncta esse censebat.
 V. 2. ADNOTATIONIS. 67

„Nam 6 Ti ad summam malorum , ónolov ad genus refertur,

,, in quibus non magis quidpiam vitiose dictum , quam sisí
„ cui omnia omnis generis mala evenisse dicas.“ HERM .
Kiesslingius indice ad Theocrit. s. v. tis confert A. Aga
memn . v. 659. ubị tis sit repetitum , et sententiam esse
putat : nihil non malorum sororibus miseris ab Iove im
mitti. Reisigium etiam audio in scholis privatis docuisse,
Ő TL ônomov ad ' se invicem referenda et ad acuendam et
exaggerandam notionem copulata esse. Vernacule ita fere
reddi posse puto vim et sententiam verborum :
Weisst du , Ismene , theures, schwesterliches Haupt,
der Leiden , die von Oedipus forterben , eins,
nur eins, das Zeus nicht noch bei unsrer Zeit vollzog ?
Scripserunt T. Erf. Herm . Zehlicke , Boeckh . Matth . gr.
gr. p . 1270, quem vide. Mixtae sunt duae constructiones
„ut Oed . R. v. 1401. sq. Cf. Hermannum in dissert. de
,,ellipsi et pleonasmo, Musei antiquit. stud. Vol. I. p. 195."
ERF . > Quum igitur tam late pateat apud Sophoclem illa
,,dicendi formula, qua duae diversae constructiones coalescunt,
„ quaque fit, ut oti post oida , oủx oida, æð oido posituin
,, tam saepe abundet (qualia exempla dicat, satis suspicaris,
confert etiam ūs T.in locis, quales sunt Ant. 1050. Oed.
Col. 1579. Oed. 841.] , nonne satius videbitur , hoc
„ quoque loco duarum constructionum conglutinationem sta
„ tuere , quam tautologicam [ ? ! ] illam omnique analogia
,,carentem duorum pronominum interrogativorum in una in
„ terrogatione ineptam cumulationem ? Dictura enim fuisse
>
videtur Antigona : άρ' οίσ9 ', ότι Ζεύς των απ ’ Οιδίπου
>

κακών ουδέν ού τελεϊ . Ιnter dicendum autem pro ουδέν

ονών έτι ζώσαιν ου τελεϊ fortius illud et ferventioris ingenii
Σvirgini convenientius oπoίoν ουχί νων έτι ζώσαιν τελεί ;
,,animo vehementi occurrit. Cf. Ởed. T. v. 1388. Similius .

»,non est ovum ovo, quam is locus nostro.“ ZEHLICKE .

„ Was Antigone sagen muss , ist offenbar dies : &p' olot
diot',
ότι Ζεύς των κακών οποιονούν τελεί , jedωεde Art der
Uebel; dies sagt sie auch, aber auf andere Weise. Wie
>

sie nämlich überhaupt im Eingange in voller Leidenschaft

lauter emphatische Wendungen gebraucht : so setzt sie statt
ónocovoõv in höchster Lebendigkeit eine neue Frage, welche
jedoch mit der von &p'olofa in keiner Verbindung steht.
Agº ologu ist nämlich die Fragform , in welcher der ganze
>

Satz steht; ónotov oi aber ist nur das fragweise ausge

E 2
68 S Y L L OG E V. 3 .

drückte Object des Zeitwortes Telei , undfolglich ist durch

aus keine Vermischung der Structuren vorhanden . Die Sache
ist die. Statt önqlovoởv jeglicher Art , sagt man fraga
weise nocov oixi , oder was einerlei ist , öroğov o'xí, wel
>

cherlei Art nicht ? und gerade oùyl zieht man seiner

Kraft wegen hier vor. Demosth. Coron. p. 241. elt ' zhav
νομένων και υβριζομένων και τι κακόν ουχί πασχόντων πάσα
η οικουμένη μεστή γέγονε προδοτών . Auch Sophocles konnte
ότι τι ουχί τελεϊ schreiben, wenn er es nicht wegen des
Folgenden vorgezogen hätte, durch ônomov ouxl die Beschaf
fenheit zu bezeichnen. ónomos statt noios hat kein Beden
ken . " BOECKH. + 09 ' Ti Thiersch . gr. gr. 9. 295,
11. not. + ologú ti Bothe et V. D. in Diar. class. no.
14.. p. 243. ( i. e. άρ' οίσθά τι των απ’ Οιδίπου κακόν,
ónocov ouxì %. T. 2.“ Leviter disseruit de hoc loco nescio
quis in Diar. Class. fasc. 33. p. 52. Nostri loci parodia
esse videtur Aristoph. Av. v. 1246. Seidlero tamen Ari
stophanes vix ad nostrum locum allusisse videtur.
V.3. Tria maxime erant argumenta , quibus commo
vebar, ut võv šti Guoauv pro dativis accipi nollem . Primum
quia, si illud vertisses, nobis, dum adhuc vivimus, tum fere
hoc inesse putabam , nobis , dum vivimus, neque mortuis,
quod • absonum h. 1. videbatur. In eandem sententiam
.

monuit. Zehlicke : Quod Hermannus dicit, võ v S c o Giv

esse dativum , ita credam verum esse , si doctus fuero , non
αbsurdum esse h. 1. cogitare , πάντα τα κακά ού θανούσαιν.
võv , ahami 560ALV TEREī non esse genitivum , sed da
Ετι

Aut enim inepte additum est võ v Só oaiv , aut

tivum .
contrarium vậy favoúoal 0 y negatum cogitari certe pot
est. " Ita fere nuper etiam Boeckhius : der Zusatz ÉTC
Cádav wäre nichtig , weil ihnen , wären sie todt, nicht leicht
Uebel begegnen konnten. Sie sagt nur , dass die Uebel vom
Oedipus her alle noch vor ihrem Tode einträfen , nicht aber :
sie vor ihrem Tode beträfen : was sie vernünftiger
Weise nicht sagen konnte.“ BOECKH. Contra illa Zeh
lickii nuper Hermannus : „ Mirum haec scribere potuisse,
φτιι υ. 513. legisset και κατθανών νέκυς. Νum φui enim νέκυς
où xat favóv cogitari potest ? Transit Vir Summus ad aliud
genus. Sane quidem nemo , qui legit o xat favùn Véxus,
urgebit contrarium , quod absurde negatum videatur, duae
enim illae voces non duas adferunt notiones , sed upam
significant , dictumque est illud pro : ο νέκυς, όςπερ νέκυς
έστι ,> άτε κατθανών , uti και γεννήσας πατήρ pro ο πατήρ
V. 3. ADNOTATIONIS. 69

. Non hoc cadit in νων έτι ζώσαιν.

μου ,, άτε γεννήσας με.
Nam ut largiamur, quod vix largiri poterimus, võv Saoui
Teleĉ ita dici potuisse , ut Gooi non sigillatim novam ali
quam notionein adferat, cuius contraria ita siunul negetur * ) :
nostro tamen loco attendendum est ad particulam éti, quae
et participio illi certam quandam temporalem significationem
et omnino illi voci singularis attributi vim conciliat , eodem
fere modo , uti , cuum και κατθανών νέκυς et και γεννήσας πα
the non- mire et duntaxat pleonastice dictum esset , ó na
της και γεννήσας adoptivi patris negationem involvit et και
véxvç ó xatSaviów , non addito alio praedicato, absurdae di
ctionis notam subit . Accedit , quod illam dictionem apud
Graecos vere contrarii negationem continere, satis evincitur
>

loco a Seidlero allato , Trach. ν . 302. ώ Ζεύ τροπαΐε ,

μήποτ ' είςίδοιμί σε προς τουμόν ούτω σπέρμα χωρήσαντά
ποι, μηδ', είτι δράσεις , τηςδέ γε ζώσης έτι, optat enim
Deianira ut illud , si fieri debeat , saltem non se viva, sed
se mortua eveniat. Sed tamen reputandum est , quod ad
dit Hermannus : Quin ne opus quidem talibus. Nam recte
quis sibi etiam mortuo malum evenire dicit , si fit , quod
>

eius memoriam opprobriosam reddit.“ Ita igitur docet , si

quis contrarii illius negationem inesse urgeat , eam per se
non esse absonam . Pertineret tum illud maxime ad igno
miniam non sepulti Polynicis diceretque Antigona , igno
miniam etiam illam in se ingruisse etiamtum vivas , quae
si post mortein suam evenisset , minus gravis sibi accidisset .
Dativus hac quidem ratione nihil habet offensionis estque
adeo significantior et querenti convenientior quam genitivus.
At loquitur Antigona non de uno quodam malo , sed uni
verse de omnibus . Alterum meum argumentum erat, quia,
si quis minus illius contrarii negationem inesse existimasset,
sed potius vertens : nobis quae vivimus , mortuorum potius
aliquam significationem latere suspicatus esset , hoc sensú :
Iupiter non satis habens , mortuos nostros , Oedipum , Ioca
stam , fratres , malis exagitasse , persequitur ea ita, ut nos,

*) Quemadmodum fere nos, cum aliquid esse , quod si mortuis

dicimns, was muss ich nicht al- nobis eventurum esse sciamus,
les erleben , non necesse est pon magis nobis molestum sit
tum animo intellexisse, was bes- quam si nobis etiamtum vivis
ser nach meinem Tode gesche- factum fuerit ; est tum erleben
hen wäre ; potest enim illud nil nisi pati.
 70 SY L L O G E V. 4.

quae superstites sumus , quidquid reliquum est acerbitatis,

penitus exhaurire debeamus: tum νων ταϊν ζώσαιν scriben 1
dum fuisse putabam.. Hoc est illud meum ταϊν -ζώσαιν,,
quod quomodo intellectum vellem , non perspexit Herman
pus . Idem argumentum si supra attribueram Zehlickio,
id scribendi quodam errore factum est , pertinent enim illa
verba , quod monuit etiam Zehlicke, ad proxime sequentem
2

enuntiationem . Tertium erat , quod , si dativi essent , tum

Iupiter puellis potissimum illis insontibus poenas infligere
voluisse videretur: id nunc ipse improbo. Non enim sunt
illa chori aut narrantis verba , sed ipsius Antigonae con
querentis, quae sane , uti nunc affecta est , non abhorreret
ab aliqua lovis incusatione, qui se , insontes puellas, malis
vexaret. „ Estne quicquam , quod non infligit nobis vi
„ventibus Deus de malis Oedipodeis ? Aut potius ita : an
>

,,quicquam restabatOedipi malorum , quod nos, quae sumus

2

,,de illius genere reliquiae, non sustineamus ? « CAMERAR .

Ibid. τελεί ] τελεϊν Η.
V. 4. άτης άτερ Ω.Χ.h. Triclinius : Πάντα τα ού
τε την αυτήν έχει δύναμιν τώ ουδέν. ει δε τούθ' ούτως
έχει , πώς έρούμεν το άτης άτερ ; ει γαρ το άτερ προς
!
το άτης συνάψομεν , εναντίον έσται ου βουλόμεθα· το γαρ
άτης άτερ καλόν εστι. φαμέν ούν, ότι πρός μεν το άτης
υποστικτέον : μόνον δε το άτερ λέγε , ούτως· ουδεν, ούτε
αλγεινόν , ούτε άτης και βλάβης, ήτοι βλαβερόν. άτερ,
1

ήγουν χωρίς , ιδία , και μοναδικόν κακόν. ή το άτερ προς

το ουδέν έχει την δύναμιν, ούτως · ουδέν χωρίς και ιδία
εστίν, ούτε αλγεινόν, ούτε βλάβης, και τα εξής. Herrmannus
sub finem adnotationis suae inonet. Planius procederet
oratio,, si siclegeretur:: oidèyyag
ουδέν oïx αλγεινό
ünyeivėr, oud
ν, ουδ
άτης άτερ , ουδ' αισχρόν , ουδ' άτιμον έσθ ', οποίον ού,
Σ

των σων τε καμών ούκ όπωπ ' εγώ κακών : 1. e. ουδέν ουκ
:

αλγεινόν , ουδ' άτης άτερ , ουδ' έστιν οποίον ουκ αισχρόν

out' ctiuov onond : nihil laetabile, nec sine flagitio, neque
3

quod non esset turpe atque inhonestum , vidi. “ In praefa

tione autem ait : Credo ego quidem verum vidisse Wexium ,
55qui άτης άτερ a ceteris verbis separatum explicat , misso
„ infortunio , praeter infortunium . Similibus ab eo allatis
„ ;locis adde Lycurg. orat. p. 149. p. 144. ed. Reisk. adúva
τον γάρ έστιν, άνευ του αλόγου ( male vulgo άνευ του λό
γου) μη δικαίως δεδιδαγμένους, δικαίαν θέσθαι την ψήφον ·
„ i. e. ne commemorem, absurdum esse. Debet igitur cum illo
- sed de interpretatione non omni
„interpungi hoc modo :: -
V.4. ..
ADNOTATIONIS 71

,,ex parte assentior. Vertit Wexius : nihil enim cett. Bona

„ haec , quis neget? sententia est : sed tamen , si hoc vo
„ luisset Sophocles, scripsisset, credo , üdyovs útep. Quod
„ quum non fecerit , hanc eius mentem fuisse puto. Dolet
,,Antigona propter duas res , propter miseriam et propter
,,dedecus. Miseriam dicit obitum patris , matris, fratrum .
,,Dedecus duplex est : partim enim in iis positum est, quae
per errorem Oedipi fatali necessitate evenerunt , caedes
„ patris Laii, connubium cum matre , liberi ex incestu sus
,,cepti, turpe genus mortis, ' quo parentes et fratres vita ex
,, cesserunt: partim cernitur in iis, quae non ex illo errore
,,Oedipi
> orta soli Creontis saevitiae debentur : proiectum
,,feris corpus Polynicis , violatumque ius deorum manium .
,,Ob haec postrema, quae ex voluntate Creontis pendent,
: ,,ideoque aliter se habitura essent, si melior huic mens esset,
„,indignatur Antigona : priora autem illa , ut per necessita
tem advecta, ferenda esse videt: quare haec obiter tantum
„ commemorat. Itaque hoc dicere putanda est : nihil nec
„,triste, neque, ut delicta taceam , aut turpe aut ignominiosum
,,est, quod ego non in tuis meisque malis viderim . Aloxoor
,,dicit violatum ius mortuorum ; ótipov contumeliam mortuo
fratri factam . Atque hoc modo defendi posse videtur illa
,,duplicata divisio , cuius vix aliud similiter dictum exem
„ plum invenias, quum , quod ad alterum pörs adiiciendum
,, erat, statim per alia duo ούτε -
oŰte dividitur. Nam maior
,,divisio est, qua ihyalvòv et ' n enės sibi opponuntur: mi
„ nor, qua illud unpenès, non posito hoc verbo , statim in
αισχρόν et άτιμον dividitur. Vitare hoc potuerat, si seri
psisset , ούτ' , άτης άτερ , έτ ’ αισχρόν , ούτ ' άτιμόν έστιν .
,,Sed dictum esset languidius.“ HERM . Boeckhius, quem
recte suspicatus sum eandem illam explicationem ampleeti,
confert Pindar. Nem. VII, 27. Aias xpÚTLOTOS Axidéos
ÜTee uágą (den Achill abgerechnet ) Demosth. Co
ron .. p. 255. g. Hesych , åtep : xwels, ixtós. Vertit ille :
,,Nichts ist schmerzlich , noch — des frevelvol
len Unheils nicht zu gedenken - noch schmach
voll , noch entehrend. Das vor dem Zwischensatze
stehende Oute ist nach demselben rhetorisch wieder aufge
nommen , theils um den Zwischensatz sicherer abzugränzen,
theils um durch diese kraftvolle Wiederholung die Heftigkeit
der Redenden zu bezeichnen . Der ganze Nachdruck des
durch die lebhafte Wendung Nicht zu gedenken aufge
haltenen und durch das oŭte stark forigesetzien Gedankens
 72
.

SYLLOGE V. 4. 1

fällt nun auf den Hauptbegriff , das Schimpfliche, der

sich auf die Fabel des Stücks bezieht, und den der Dichter
ebendeshalb verdoppelt (oör' aiozpòv oör'ütquov ) aus
drückt.“ BOECKH . „ Verto : neque enim quidquam triste,
neque culpa vacans , neque turpe, neque ignominiosum est,
quod inter tua et mea mala ego non viderim .“ ZEHLICKE.
„Ostendere debebat Zehlickius, quid esset ötns öteg , ut.
5,id cum caeteris, αλγεινόν , αισχρόν, άτιμον componi potue
,, rit. Atqui id non fecit , sed satis habuit contendere, átny
„ hic mala significare Antigonae.“ HERM . Neque ego video,
quo modo versio illa Zehlickii congruat cum sua interpreta
tione vocis atn , qua Antigonae mala significari dicit.
Contra eos, qui absque noxa explicant, monet Boeckhius :
2

„ Die Schuldlosigkeit, die in jenem absque nox a ausgedrückt

wäre , müsste dem Thäter selbst zukommen , müsste eine der
9

Sache, der Handlung selbst anklebende Eigenschaft seyn ,

welches offenbar falsch wäre, da namentlich Eteocles und
4
Polynikes nicht schuldlos sind. Kann ferner in hier
Schuld bezeichnen ? Gewiss , nicht. "Auns iten , schuld
los , würde hier heissen müssen : ohne dass die jene
>

Uebel erduldenden eine ihnen zuzurechnende

Schuld hätten : diess ist aber veu aitlas, nicht ans.
Ueberhaupt ist õrn gewöhnlich Verderben oder verder
bender Frevel, selten Frevel , (Schuld ), worüber nächst
Buttmann Zehlicke genügend gehandelt hat.“ BOECKH .
„ Non est disiunctive accipiendum oőr' ämns őtep, quum
,,Sit hoc totum , oủx dtngóv id est prosperum. Vult autem
,,dicere , nihil carere miseria omnium eorum , quae ipsis
„acciderint.“ CAMERAR . † gör åtýglov Brunck. „ Le
ongitimae formae sunt ατηρός, ατήριος, επώνυμος, επωνύμιος
,, apud Pindarum , ÉVTODOS et évtórios et alia multa. Fre
„ quenter occurrit útngós ſütnpòv xaxóv Bekk. Anecd . p. 19.]
,,rarior est altera forma, cuius exemplum in promptu non
„ habeo. Citatur quidem ex Aesch . Eumen. V. 1010 , sed
„ metri anapaestici lex ostendit, pro åtholov ibi reponendum
„ Asse ατηρόν.
25esse åtneóv.“ BRUNCK . Probat hanc emendationem
Kiessling. ' ad Theocrit. ind. 8. V. TIS putatque vulgatam
scripturam natam esse ex adscripta illi voce usitatiori urbo
Tngov , qua forsitan aliquis explicare voluerit inusitatam
ατήριον . Postea coniecerat Brunckius ούτ' ατηρόν αυ .
† äyns ätep Coray. in Lequesquii animadvy. in Thucyd.
T. III. p. 261 . 2 Si mutaveris ütns üteQ, quod ceteris
,,manifesto repugnat, in ayns öteg , hoc idem erit quod

1
 V. 4. ADNOTATIONIS. 73

» φθόνου άτερ, άφθονον, άζηλον, adeoque άνολβον , δυςτυ

χές. Sic a Sophocle opponuntur inter se άζηλον et όλβιον
Trach . ν . 284. εξ ολβίωνάζηλον ευρoύσαι βίον. ' Aγη se
„cundum Suidam [et Etym .M.Hesyche: ayats . Enacheoiv.
και Αισχύλος Θρήσσαις ] significat ζηλος, et Ηesychius Aeschyli
,,citat testimonium , ut demonstret, éyais esse idem quod
ζηλώσεσι. Sin άγης άτερ interpretari placet τιμής 5. δόξης
>

„ uteg , ( v. eosdemn lexicographos v . üyn, ayntoà s. üyetoi),

>

shaec locutio valet άτιμον, άδοξον, άκλεές , id quod eodem

„ redit. “ CORAY.
' . Prior interpretatio verior ; iungitur
55enim άγης άτερ τoei αλγεινόν . De άδοξία in proximo versu
„9 agitur.16 SCHAEF. qui illam coniecturam pariter atque
Erf. in textum recepit. Cf. Trach. v. 745. üsnaov oŮTWS
znyov tam infaustum opus. Hinc explicandum Elect. v .
1466. quern locum secus interpretatus est Hermannus , d !
δορκα φάσμ”. άνευ φθόνου μεν ου πεπτωκός , non in
faustum quidem cett. Trach . v . 1455. ainaos féu misera
bilis adspectus . Ε. Ιph. Taur . 619. άζηλα κούκ ευδαίμονα .
Cf. ζηλωτός et άζηλος apud Ρlutarctium de legendis poetis
c. XI, naoûv enim est saepe i. q . maxApicelv, qua voce
illud explicat Hesych. et Schol. ad Ai. v . 552. De änhos
cf. etiam Spanhemium ad Callim . Dian . v. 30 . Ceterum
non debebat Solgerus dubitare, num úyns üteg pro adiectivo
set poni, affert enim Erfurdtius Aesch. Agam . v. 219.
τί τώνδ ' άνευ κακών. ν. 933. άνευ φόβου , adde Ai. ν. 464.
Schaef. Melet. p. 115 ; me autem id male habet, quod
1 vocis üyn usus , qualis certe apud tragicos fuerit, obscurus
est , ut quantum huic coniecturae tribuendum sit , non satis
liqueat. ütn et üyn confusa etiam sunt apud Herod. VI,
61. ως φθόνω και άγη χρεώμενος. Liscovius, quia in Etym.
magno άγη etiam per χαρά explicatum sit, pro χαράς άτερ
1

dictum sumit. „ Ayns üteg idem ' foret quod üteg vềuéoews,
uyquod alienum ab h. l. Nec temere mutandum vocabulum
„ ad rem aptissimum , praesertim quum in eo iam veteres
„ grammatici haeserint. Nec quod nuper Liscovio visum äyn
„ hic pro xapá , qua voce in explicando lexicographi utun
,,tur, dici potuit: est enim Ý Met XxnāņFews zapá.“ HERM .
+ oúr’ütns éxov Porson. ( Pro gl. útne" superscriptum et
in öteg depravatum , locum vocis čxov occupavit." ) Haec
emendatio non improbabilis visa est Gaisfordio ad Hephaest.
p. 286. „ Talia si coniectare vellet , aptius invenire potue
25rat άτης γέμον. « ΗΕRΜ . + άτης άπερ sc. έχόμενα Sallier
in Memoir. academ , scient. reg. V. p. 66. ed. L. Gottsched.
74 SYLLOGE V. 5.

Idem nuper proposuit Bothius, qui explicat : oct' (Exciva ),

άπερ (εστίν ) άτης, nec φuaecunque (sunt) calamitatis , i. e.
calamitosa. Confert S. Elect. ν. 1054. τούθ ' ορώ πολλού
πόνου ( άν ) i. e. επίπονον.. Olim Bothius ούκ άτης άτερ
posituum putabat παρενθετικώς , referendum illud ad priora
praedicata , ut omnia illa mala divinitus immissa intellige
2

rentur. Reisigius si ad Oed. Col. p. 239. critt. nostrum

locum ita scribit :
ουδέν γάρ ούτ ' αλγεινόν ούτ ' άτης άτερ
ου ταισχρόν , ου τάτιμον έσθ ' οποίον ού
τών σών τε καμών ουκ όπωπ' εγώ κακών .
videtur ille , non enim adposuit explicationem , ita cepisse,
ut ουδέν των κακών subiectuum , reliqua omnia praedicata
essent illius ουδέν κακών , et ita quidem , ut in το αισχρόν
2

et tò ïtiuov articulus aggerationem aliquam afferret (das

absolut Schimpfliche, die Ehrlosigkeit selbst ). Quam ipse
Astius diu reiecerat et oblivione obrutain malebat infelicis
sinam coniecturam suaim ,> άκης άτερ , eam nuper resumsit
et, „unice veram existimat“ Welckerus ad Theogn. v. 354.
p . 103. ubi de voce ανήκεστος agit. + άτης μέτα editor
Glasgov. Adscribam etiam , si quis inde aliquid eliciat,
schol . ad E. Med. V. 1324, Εlmsl . άτιμον : αντί του άνευ
αιτίας. ή γράφεται και ανατί , ήτοι ατιμωρητι και άνευ
άτης .
V. 5. ου ] ουχί C. R. ουχί eraso χι L1 . V. 6.
Gl. μη λάβης εις το τών σών έξωθεν επί · αλλ ' ώςπερ
φαμεν , κακού ανδρός το κατηγορείν επίσταμαι , ούτω και
τούτο. V. 7. τί ] τι Χ.αββγ.ς.κ. Male. Eaederm post
αρτίως plene interpungunt.. - V. 9. τι] τι edd ,. αββγτ .. τι
edd.. G.κ. - V. 10. Gl . τους φίλους : Πολυνείκην. De
-

genitivo typov Hermannus, mutata priori sententia , nuper

haec adnotavit. Iniurias inimici, Creontis, in propinquos
>

„suos si dicere voluisset Sophocles , mihi videtur dicturus

>

fuisse το των εχθρών κακόν. Οιmisso articulo των εχθρών

,,cuin otelyovta coniunctum puto : an latet te, ad eos, quos
,,caros habemus, mala ab inimicis accedere ? « HERM. ' Erf.
conferebat Philoct . 423. τα κείνων κακά. ibid. 512. το κεί
νων κακόν. Ειur . Ηipp. 1461. ως πολλά , Κύπρι , σών
κακών μεμνήσομαι.
V. 11. Tricl. φίλων : μη λάβης εις το φίλων έξωθεν
υπέρ αλλά προς το μύθος εστίν ή τοιαύτη γενική. Schaef.
conferri iubet de hoc genitivo Reiz. ad Lucian. T. I. p.
916. Dorvill . ad Charit . p. 592. V. 13. δύω R. δύω
 V. 20 . ADNOTATIONI . 75
S
( superscr. e) L1, - V. 15. Tricl. έπει δε φρούδος :
μη είπης το επεί αντί του, αφ' ου · αλλ' όν τρόπον λέγο
μεν , έπει συνέβη εκείνο , γέγονε τόδε, ούτω και τούτο. επει
δ' εν νυκτί τή νύν ο στρατός των Αργείων εστι φρούδος,
ήτοι εντεύθεν απήρεν επ' οίκου, ουδέν οίδ ' υπέρτερον και
επέκεινα τούτου. είθ ' ώςπερ έφερμηνεύουσα το υπέρτε
>

ρον , φησίν , ούτ' ευτυχούσα μάλλον, ούτ' ατωμένη του

>

τέστιν, ούτ' ει ευτυχώ μάλλον,ούτ' ει άτυχώ, επίσταμαι.

Ibid . Eustathius ii . δ'. p. 487 , 1. Το δε προ οδού εγέ
νοντο περίφρασίς έστι τού προώδευσαν. , 'Εκ δε τούτου του
προ οδού συνετέθη και Φρούδος. Οίον , Φρούδου γαρ ήδη
του κακού , μείων λόγος. Και , έπει δε φρούδος Αργείων
>

(sic cum aspero) στρατός, ό έστιν επεί ώχοντο οι Αργείοι :

ομαλώς μεν ούν εκφωνείται το προ οδού. " Τραχύφωνον δε
το φρούδος , λαμβανόμενόν ποτε και αντί του άφανούς σκώ
πτικώς . Ibid . Αργείων C.αββγ.μ.b.e.fb.h. Αργείων
ίος
Eustath. 1. 1. Αργείος Α.D.τ.σ.κ.δ. 'Aργειων L1. De
suis codd. tacet Brunck. , videnter reliqui ’4 @ yelwv prae
bere. -
V. 16. Elmsleius ad Med. p. 124. not. ex He
sychii ασωμένη, λυπoυμένη , suspicatur hic in nonnullis
>

libris owuém scriptum fuisse. Vulgatam respicere videtur

Εtym. Μ . p . 168 , 25. - V. 17. 18. 19. Citantur in
Εtym . Μ. 8. V. ατωμένη. ει

V. 18. ήδειν Φ.ψ. ήιδειν L1. ήδην L2. ήδει H. Sic

etiam libri v . 446. ubi'nidev Li. ñduiv H. et v . 458. ubi
εξήδειν L1 . εξήδειν R. H. Oed. R. ν. 433. pro ήδειν prae
bet ήδει L2. ήιδει L1 . Αnt . ν. 445. ήδεις Φ.ψ. ήιδει στα
L1. ήδεις Η. Nostro loco φuia schol. notat αντί του ήδεα
inde putat Brunckius confirmari, quod ipse coniecit et cum
eo recentiores omnes reposuerunt ήδη ν . 18. 446. 458.
Elmsleio ad O. R. v. 443. ad eandem scripturam alludere
videtur librorum L1 , L2. scriptura ήδει el ήιδει. Ηoc qui
dem loco vere praebet non cod . E. et diu coniecerat Valcke
narius ad Hippol. v. 792. Ant. v. 445. recentt. reposuerunt
şdns. Brunckio adsentitur, etiam Pierson . ad Moer. Att.
p. 174. In Bekker. Αnecd . p. 1288. notatur : ήδη εγω της
παλαιάς Ατθίδος εστίν , το δε ήδη εκείνος της νέας Ατθίδος.
Versum nostrum in animo habuisse videtur Eustathius ad Il.
aα '. p.50, 32. quuin dn a Sophocle usurpatum testatur.
V. 20. καλχαίνουσα] χαλκαίνουσα Η. Ex cod. Α .
hoc exscripsit Fahse in syll . χαλκαίνουσα: (superscript.
κρύπτουσα ) γρ. καλχαίνουσ' , πορφύρoυσα , φροντίζουσα.
> >
 76 SYLLOGE V. 21 .

χάλκη (scr . κάλχη) γαρ ο κόχλος της πορφύρας. χαλκαίνουσα

coniecit etiam V. D. in exemplari Bosiano , conferens ho
mericum τεκταίνω , alius quis καλχαίνω dictum putavit pro
>

καχλαίνω , ut τανταλίζω pro ταλαντίζω. Εustathius ad ΙΙ.

II.
α . p . 51. “ Ότι δε χάλκη ή πορφύρα , και απ' αυτής Κάλ
χας ο ή πορφύρων , ό έστιν εν βάθει βυσσοδομεύων μαντικά,
ή άλλοΐά τινα , ή και κατά χρόαν οίον κάλχεος , ήγουν πορ
φύρεος καθ ' ομοιότητα του Ομηρικού φοίνικος , και ότι
καλχαίνειν έπος , ή το πορφύρειν κατά νούν βύθιον ως εκ
9

της κάλχης ή το μαντεύεσθαι ως εκ τού Κάλχαντος δήλον

από των παλαιών . Tricl . καλχαίνουσ’ : το καλχαίνω εκ
μεταφοράς του κόχλου , του την πορφύραν εντός κρύπτοντος,
είρηται. κάλχη γαρ ο κόχλος. εικότως δ' ετέθη η λέξις.
κόχλου εν ' αφανεί
ώςπερ γάρ ή πορφύρα εντός ούσα τούμελάντερον
έστιν , ή και ότι προς το σκοτεινών και χρωμα
τίζεται, ούτω και δν αυτή έμελλεν ειπείν λόγον, μήπω εκ
φανθείς , άγνωστος και σκοτεινός ήν. Gl. καλχαίνουσα:
κρύπτουσα. Μusgravio ad E. Heracl. 40. εγώ μεν αμφί
τοΐςδε καλχαίνω τέκνοις . metaphora inde desumta videtur,
quod murex (xáhyn Lycoph . v. 864. Nicand. Alex . v. 393.)
in fundo maris natura degere soleat. Recte iam video
Camerarium, explicuisse : και καλχαίνουσα significat tur
1
,,bans aut animo perturbato versans. Nam καλχαίνειν est.
purpura tingere , φuiίus concham κάλχην dictam volunt.
2

Ο„) Translatum est a tinctoribus, ut similiter cogitationes animi

„inter
,, curas confundi intelligamus.“ Hermannus nuper et
ipse contulit Ηomericum illud πολλά δέ μοι κραδίη πόρ
φυρε κιόντι .
V. 21. Tricl. το τάφου ου προς το προτισας,
αλλά προς το ατιμάσας έστιν , ούτως · ου γαρ ο Κρέων
τω κασιγνήτω , καιτους αδελφούς ημών, τον μεν, ήτοι, τον
'Ετεοκλέα , προτίσας και προτιμήσας του Πολυνείκους έχει,
ήτοι θάψας: τον δε , ήγουν τον Πολυνείκην , ατιμάσας
9

τάφου , τουτέστιν ανάξιον και άτιμον ταφής κρίνας ; -

21. » τω κασιγνήτω
.
τον μεν , τον δε. Ρro των κασι
>

γνήτων τον μεν, τον δέ. Simile est scherma in his Homeri
„versibus, quibuscum hunc Tragici locum comparat Eusta
5thius p. 517, 19. Τρώες δε μεγάθυμοι επεί άδον υιε Δάρη
2

ντος τον μεν αλευόμενον , τον δε κτάμενον παρ' όχεσφιν.

Sic infra 559. τω παϊδε φημι τώδε, την μεν, την δεpro
ι ων παίδων τώνδε την μεν , την δε ---- « BRUNCK .
κατ
V. 24. Tricl. οι λέγοντες χρησθείς, αντί τού χρη
σάμενος, και διά τούτο το σύν αργόν λαμβάνοντες, αμαθείς.
 - V. 24. ADNOTATIONIS. 77

το δε εστι τοιούτον. 'Ετεοκλής ότε προς πόλεμον εξήει,

παρήγγειλε Κρέοντι , αυτόν μέν θάπτειν, Πολυνείκην δε ού,
ει τελευτή σφάς κατασχήσει. έστιν ουν χρησθείς , αντί του
παραγγελθείς,. και μη είπης , ότι το χρησθείς αντί του,
χρησμόν δεξάμενος , λέγεται. ώςπερ γάρ έστι το έθέσπισεν
ου μόνον επί θεού , αλλά και επί βασιλέως , ούτω και τούτο.
βασιλεύς γάρ ήν ο παραγγείλας *). σύντασσε δε ούτω · τον
'Ετεοκλέα μέν έθαψε κατά της χθονός συν δίκη δικαία , ως
λέγουσιν , οι τα εκείνα φρονούντες δηλονότι , χρησθείς και
παραγγελθείς και ορισθείς παρ ' αυτού . συν δίκη δε δι
καία , επειδή τον υπέρ της πατρίδος τετελευκότα και ταφής
ήξιώσθαι δίκαιον. Εckermannus δικαία interpretatur per
δίκη iustitia . Confert schol. ad Pind. Pyth .IV. p . 500.
Heyn. το δε δικαίαν παροξυτόνως , ίν' ή την δίκην, ως και
την αρχήν αρχαίαν. Similiter V.. D. in Diario Class . no..
14. p. 243. pro δικαία scribere vult δικαίω ,2 ut sit pro τω
δικαίω. Confert Hesiod. Op. et Dies ν. 224.
οι δε δίκας ξείνοισι και ενδήμοισι δίδουσιν
ιθείας , και μή τι παρεκβαίνουσι δικαίου.
Quod Schneiderus in animum inducit, & ův díxn και
νόμω dictum esse pro δίκη τε και νόμω , id plane non
graecum est. Hermanni coniecturam valde improbat etiam
Boeckhius , qui χρησθείς et ipse pro χρησάμενος usurpatum
sumit , atque dixn Sixdiq' iusto iure propterea dictum monet,
quia opposita sit iniusta illa lex et illegitimum , ius , quo
2

Creon Polynicen sepeliri interdixerit. Eandem ob caussam

insuper additum esse xai vouw , videlicet ʼut maior vis con
cilietur illi dictioni, ipsiusque Antigonae de eo , quid ius 1

et fas sit in hac re , iudicium iam nunc aperiatur. Cete

rum χρησθείς idem adnotat passivo significatu usurpatum
esse Herod. VII, 144.
Quod supra in commentariis dixi, ünloyvéouai non
debere verbis deponentibus adnumerari , id statim hoc loco
liceat explicare. Emendandus scilicet est Phaedri Platonici
locus S. 25. p . 235. D. ubi sic scripsit Heindorfius : ToĪTO

* ) „ Fallitur Triclinius , quod „Non voluit Triclinius xenotais

9

χρησθείς και κράω deductum cre- scribere , derivat enim illud a

didit , verbum illud non solum κράω, (θεσπίζω ) atque Eteocles
de eo sed etiam de rege usur- est ei o παραγγείλας ( θεσπί
pari ratus. Immo a xeribw scri- , gas)." BOECKH .
bendum erat χρησθείς. “ HERM .
78 SYLLOGE V. 24 .

δε αυτό , δ λέγεις , ποίησον » των εν τω βιβλίω βελτίω τε

και μη ελάττω έτερα υποσχέθητι είπεϊν. Latuit Butt
mannum et alios , quomodo ego in symbolis criticis , quas
olim Halis edidi, hoc dictum emendassem . Non alienum
igitur erit quaestionis illius partem repetere. Atque úno
oxtonte quidem , quod unus tantum codex et Stephanus
praebent, ferri non posse , facile vides. Phaedrus enim
omnino non curat promissionem recitandae eiusmodi ora
tionis, sed ipsam recitationem urget , id quod apparet ex iis,
quae antecedunt , verbis : συ γαρ εμοί, ώνπερ και όπως
ήκουσας , μηδ' αν κελεύω είπης . Indignatus igitur Phaedrus
istas ambages et verborum delicatam luxuriem dicit, unde
et quomodo acceperis illa , ad me nihil attinet, iam sequatur
necesse est : tu modo ipsam exhibe orationem , at non : pro
mitte exhibere, Deinde , quae proxime sequuntur iocose
dicta , και σοι εγώ ώςπερ οι εννέα άρχοντες et quae sequun
tur, item declarant iron de promissione sermonem esse.
Quemadmodum , ait , novem archontes, qui magistratum
ineuntes multa spondent legesque et fidem se servaturos
esse pollicentur, ubi migrarint ea , quae facturos se esse
asseverarant , mulctae nomine auream suam statuam pen
dere debent * ): " ita et ego, qui nunc affirmavi, te alia,
quae meliora sint quam illa Lysiae oratio, proferre non
posse , tum , ubi'apparuerit, meliore quippe à te recitata
oratione , falso aliquid me asseverasse , eandem poenam
subibo, et non tantum meam ipsius , sed , honoris caussa,
etiam tuam imaginem pendam . Iam ut decerneretur, nium
Phaedrus hae poena mulctandus esset , utque falso aliquid
asseverasse convinceretur, omnino 'necesse erat, ut Socrates

* ) De hoc Atheniensium in- dam v . xovoñ sinuiv, cuius ver

stituto cf. Plutarchum vita So- ba bene correxit Astius : õuvvov
lonis c . 25. et quos excitat Astius oi ’Agrivnou @exovtes , ő v a?
ad hunc Phaedri locum: p. 248. Topthswoiv ( vulgo äv un trap
Polluc. Onom. VIII, 9. s. 86. et 49.) , &q ' oſs äv öexnow , Xpv
ad eum Kuhn, Heraclid. Pont. oño eixóva attāv dvatnoelv & v
fragm . de rebus publ. p. 4. ed. Coret , Iugoi, iv 'olvuntiq .
Koeler. Sigonium de rep. Athen . Ad quem cf. Toup. p. 300. ed.
IV , 3. p. 535. (p. 608. ed. Paris.) Lips. Cur, noviss. in Suid . p.
Muret. Var. Lect. VIII , 18. 147. ed . Lond.
Corsin . Fast. Att. I. p. 23. Sui
V. 24. ADNOTATIONIS. 79

yere talem orationem legeret , neque vero satis erat, ut id

modo promitteret. Deinde quum Socrates in iis , quae
antecesserunt , plane non ostendisset, se velle Phaedro de
recitanda tali oratione proinissionem facere , qui tandem -

poterat iste dicere , τούτο αυτό , και λέγεις , ποίησον

ụnooyéinti einɛīv ? Bekkerus igitur , quum in libris paene
omnibus scriptum invenisset inooxéoel, paucique aliquot
pro ktepa praeberent étépc aut étéqui, ' scribendum existi
mavit ετέρα υποσχέσει, eumque secutus est Stallbaummius.
At Socrates in antecedentibus nec illud promisit, nec, quae
Ś, Apotépa únboxeois sit, uspiam significatum est. Atque
Phaedrus postea, ubi ( S. 27. 28. p. 236. C. D. E. ) magis
etiam instigat Socratem tergiversantem et delicias facientem ,
omnique ope eum ad orationem recitandam permovere stu
det, provocaturus sane fuisset ad Socratis promissionem , si
quidem hic antea aliquam fecisset. Denique vide, quantuin
momenti illud habeat, quod et in iis , quae proxime ante
cedunt et quae statim sequuntur, saepe repetatur eadem
dictio βελτίω τε και μη ελάττω έτερα είπείν , quippe de
qua potissimum re hoc loco agatur, ut vel inde efficias, 1

έτερα hoc quoque loco ad eineīj trahendum esse. Confer

sis, modo: δ. 22, e. oίει άν τινα έχειν ειπείν άλλον έτερα
μείζω τούτων και πλείω ; 9. 24, b. ώςτε μηδένα δύνασθαι
είπεϊν άλλα πλείω και πλείονος άξια. 5. 24 , ...6. ειπείν
έτερα μη χείρω. S. 26 , b . έτερα πλείω και πλείονος
άξια ειπών . S. 27. είπεϊν παρά την εκείνου σοφίαν έτερόν
τι ποικιλώτερον. Accedit quod plerique codices έτερα ex
hibent. Valde igitur dubitabis , num recte emendaverit
hunc locum Bekkerus. Atque facilis suppetit medela. Tu
repone: nóoxas cintiv , sustine dicere , in te recipe dicere
melioră alia. Facere mecum videntur Serranus et Ficinus,
quorum ille vertit : at illud ipsum , quod ais , velim prae
stes, ut nimirum nobis ea exponas , quae cett. , hic : At
illud dicas, quod profiteris habere te plura et praestantiora .
Facile autem vides, quomodo illa librorum corruptela úno
σχέσει subnata .
oyéoel sit. Nimirum prior syllaba sequentis vocis
temere bis scribebatur. Sic eiusdem dialogi $. 55. p. 246 .
C. pro πλαττομένου ούτε ex codd. restituit Bekkerus πλάτ
τομεν ούτε . Idein factum esse a librariis in versu , quem
ex Aeschyli Penelopà citavit grammaticus in Dindorfii
grammaticis p. 86. , mnemini C. Reisigium privatim, quon
dam mihi commonstrare. Nam quod ibi legitur , ływ uży
είμι μικρής αρχέστατον , corrigendum esse ille vidit , ływ

1
 80 . SYLLOGE V. 25.

μεν είμι Κρής αρχέστατον. Videntur igitur illa Ulixis verba

fuisse , qui apud Penelopam se Cretensem finxerit eodem
modo uti in Homeri Odyss. S , 199. 1 , v . 172 sq. Sic
vicissim saepe a librariis syllaba , quae bis scribenda erat,
semel tantum scriptą invenitur. Hinc tu emenda multuin
illud tentatum dictum Platonis Menone p. 84. E. , ubi in
codicibus legitur ουκούν έστιν αύτη γραμμή εκ γωνίας εις
γωνίαν τινά τέμνουσα δίχα έκαστον τούτων των χωρίων ;
Mitto aliorum coniecturas , ne articulum quidem inde a
>

Struvio post αύτη insertum comprobo. Pro γωνίαν αντίαν,

quod a Platone scriptum existimo, invehebatur ywvlav tlav,
unde deinceps Tivà subnatum est. Habemus igitur descri
ptionem diagonalis lineae satis vulgatam . Verte autem ;
nonne haecce est ( talis] linea , quae ab angulo ad angulum
oppositum (protensa] quodvis horum spatiorum in duas partes
dissecat, i. e. diagonalis linea ? Dictionem autem illamh
εκ γωνίας είς γωνίας γραμμή, participio destitutarm , nihil
offensionis habere , monuit iam Schleiermacherus. Cf.
-

etiam supra notas ad Scholiastam Ant. v. 550. 913. 812.

Simili denique librariorum oscitantia corruptuun puto Ovi
dii Metamorph. III. v. 238. , quem locum ita refingendum
arbitror :
Gemit ille sonumque,
Etsi non hominis , quem quem tamen edere possit
Cervus , habet .

V. 25. Vexpois] Frustra Brunckius ex coniectura

geois.. – V. 27. Vulgo čxxexnouxgar
scripsit umθεούς-

us
. Correxerunt
nnus.
accent h. 1. et v. 203. Martin et Herma Pro
dè Η.αββ.: . V.
φασίν habent φασί αββ.. - V. 28. μη δε
29. άκλαυτον , άταφον] άταφον άκλαυτον Li. L2. H. R.
ανάκλαυστον , άταφον β2δ . Ne librorum discrepantiam in
voce “ xhavtós saepius recoquere debeamus , semel mone
mus , v. 29. habent üxhuutos L1. L2. H. t.h . öxlavotos
reliqui ; V. 823. nayxhaútois L1 . L2. H. B. t. 5. X. h . 重

-otos alii_codd. a. b . v. 838. öxhavtos L1 . L2. H. W. h.

-OTOS S. E. b. ſh . e. v . 865. Exhavtos L1. D. (Codd.)7.h.
Elmsleius ad Oed. Col. v. 1360. monet , -xhautós ubique
praebere Turnebum et L1., qui nonnisi Oed. Col. v. 1360.
et Elect. 912. --xlavotos habeat. Cf. Reisigium ad Oed.
Col. critt. p. 385. et praefat. p. XXXIX . Doederlin. ad
Oed. Col. p. 556. Hermannum ad Oed. Col. v . 1362. -

Ibid. Eustath. ad Odyss. y': p. 1466, 7. OT! Wsneg ô tpa

- V. 32. ADNOTATIONIS. 81

γικός Κρέων τουΠολυνείκους, ούτω και ο Ομηρικός Νέστωρ

του Αιγίσθου το και άταφος και άκλαυστον διφήναι
καταψηφίζεται. Εx νν . 29. 30. sarcitus cento εάν δ' άκλαυ
στον , άταφον , οιωνούς βοράν intrusus olim erat in Εurip.
>

Phoen.. post , v. 1628. , quem ad marginem adsutum ibi

fuisse , monuit et eiecit iam Valckenarius,
7 vide etiain
Porson . ad Phoen . v. 1644. 1

V. 30. είς ορωσι ] Φ. L1 . R. H. ψ. Eustatli. ad ΙΙ. θ ' .

p. 719, 9. Και αυτοίς , ου τους απλώς , οίον και τοϊς σπερ
>

μοφάγους , αλλά τους προς χάριν ορώσι βοράς της από των
σαρκών. Doederlin , specian. ed. Soph. p. 104. explicat :
navibus, quae prope cadaver manent laeta exspectatione et
spe ' pastus.66 Recte se habet cisoowol , i. e. conspicatis,
,,sed non debet , quod Eustathius vult, cum verbis loos
2

υχάριν βοράς coniungi, φuae ad γλυκύς θησαυρόν pertinent

„,et hic ut E. Med. v. 541.proprie dicta sunt, ad vescen
. HERM . κα„£
»,, dum,, ut volupe est.“ ι, isogūv:: mit Begier
de beschauen ; die lauernd auf ihn blicken ob
des Frasses , wodurch der unabgewandte gierige Blick der
scharfsichtigen Raubvögel hervorgehoben wird .“ BOECKH..
Cf. Sturzium lex.. Xenoph ..: „ elcopãy cum voluptate ad
spicere. Xenoph. Cyrop . V , 1, 15. ούτε τους καλούς ες
ορώ, ουδέ γε σοι συμβουλεύω εν τοίς καλούς εάν την όψιν
διατρίβειν , ubi posterior forma latius patet quam prior. “
ή ενθορούσι Valckenar . ad Phoen. V. 1627. p. 549. ή εις
opoñol Eckermannus comment. Gedanensium I. pag. 35 .
Η† εισορμώσι Burton .. ++ b. e..Γh.. Matthiae .. - Ibid .. Schol .
είςορώσι προς χάριν βοράς : ήγουν τίς αυτοίς βοράν
χαρίσεται *). ή το προς χάριν αντί του προς ηδονήν..
προς χάριν] ή προς χαράν βοράς Rempel ., confert Trach .
ν. 179. προς χαράν λόγων. Ηesych. προς χάριν : προς
τέρψιν . Αd rem cf. E. Suppl. ν. 282. μη ατάφους χάρ
ματα θηρών παΐδας κατίδης . A. Sept. Theb. 1015. τόνδε
Πολυνείκους νεκρόν έξω βαλείν αθαπτον, αρπαγήν κυσίν .
Hom . ΙΙ . , 241. ω , 211. Virg . Aen . ΙΧ, 484. Χ , 559.
2
Catull . 64, 152.
7

V. 31. Κρέοντα σοι] sic Γh. h. vulgo scribebatur Κρέοντά

σοι. - V. 32. Tricl. κηρύξαντ’ έχειν : είκότως είπε το
έχειν , και ουκ είναι , επειδή άπαξ κηρύξας, είχε τούτο

*) ήγουν εάν τις

η Yapiontal edd. 7.6. qui Triclinio tribunnt.
Tom, 1Ι . F
82 SYLLOGE , ν . 33..

κεκηρυγμένον. ν . 33. ε ?δόσιν L1 . h. Ceterum τοίς

μη ειδόσι Φ. L1. ψ. τοϊσι μ' είδόσι Ρ. τοϊσι μη ειδ.
h. e. Γh. , idem iam ante Hermannum coniecerat Heathius
2

Η++ τούς μή ούκ είδ.. b . e. (olim).

( ). - V. 34. τα
L1 . L2 . R. -
Ibid. άγειν) έχειν D. B. προκηρύξαν
>
V. 35. παρ '
ουδέν . ,,Sic infra 464. παρ ' ουδέν άλγος. Εl. 1327. παρ'
ουδέν του βίου κήδεσθ ' έτι. OedT.983.
. ταύθ' ότω παρ'
ουδέν έστι. Εurip. Orest . 569. Παρ' ουδεν αυταίς ήν αν
όλλύναι πόσεις. « ERF. V. 36. Tricl. φόνον προκεί
σθαι : ούτω λέγε, ή προκεΐσθαι αυτόν φόνον δημόλευστον,
ή προκείσθαι»αυτώ φόνον δημόλευστον. Αd δημόλευστον
cf. A. Sept. Theb. 183. λευστήρα δήμου δ' ούτι μη φύγη
μόρον et Blomfield ad h. 1. in glossario et Stanleitum.
Trach . 357. διπτός μόρος. - V. 38. είτ' εξ εσθλών Η.
.

V. 39. ταλαΐφρον L1. C. D.Χ. ψ. h.g. ταλαίφρoν L2. R.

ταλαίφρων b. e. Γh . - V. 40. λύουσ' αν ηή θάπτουσα Φ.R.S.ψ.
'θάπτουσα Η. ( γρ. και ή 'φάπτουσα) L1. ' φάπτουσα pro
varia lectione afferre videtur schol. quem vide. · Mihi nung
legendum videtur ήθ ' άπτουσα , ut ήτοι pro ήτοι ήτοι
ήτοι -- ήÝ (cf.
sive štou ( v. κλύουσ’ äv ή
ή xavovn'
ν . 1160.) positum sit.,
θάπτουσα Τoupius et Reiske . Η λύουσ ' άν ή 'φάπτουσα
b. ++ h . (olim ) Th .Matth. „ opposita sunt solvere et adstrin
gere.« BRUNCK . + λούουσ ’ αν η θάπτουσα Heraldus ad
Tertull. Apol. I, 27. ++ Erf. ( olim ) et nuper Herm . + yoowo
αν ή θάπτουσα Faehse Syll. p. 333. + λέγουσ' άν ή πράσ
σουσα Eidickius et Musgravius . Tricl. ει τάδ' εν τού
τοις: ήγουν ει ούτως ωρίσθη παρά τού Κρέοντος , τί προς
θείμην αν εγώ πλέον , λύουσα τον ορισμός και θάπτουσα
τον Πολυνείκην , έστι δε το λύουσα και το θάπτουσα
διασάφησις τοϋ τι προςθεί μην πλέον. και γαρ το
μη τοϊς κεκελευσμένοις υπείκειν , αλλά παρά ταύτά τι δια
πράττεσθαι , ώςπερ τις προσθήκη εστίν. Ιστέον δε ότι το
ή σύνδεσμος ποτέ μεν διαζευκτικός έστι , ποτέ δε σημασίας
9

του και έχει, ώςπερ και ενταύθα. δ δε λέγει τοιούτόν έστιν,

ότι ουκ άν δυναίμην υπέρ τα διατεταγμένα ποιείν. τούτο δ'
αν ήν , εί ταύτα λύσασα έθαψα τον Πολυνείκην , όπερ εμοί
καθάπαξ αδύνατον. Sic debet locus intelligi : φuid negli
gens vel observans proficere aliquid possim ? " ERF. At
nec λύειν est negligere , neque εφάπτειν observare. HERM .
Suppressit Hermannus nuper, quae olim adnotaverat ad h . 1.
et nunc ita scribit : „Vera haud dubie scriptura est , quam
„ Erfurdtius in ed . mai. ab se et prius ab Heraldo inventam
wposuit: λούουσ ' άν ή θάπτουσα , nisi quod Attice scribi
 - V. 44. ADNOTATIONIS . 83

debebat hóovo' . [Sic in textum nuper recepit.] Intelligit

,,Ismeną , quid fieri optet soror , sed perfici id non posse
,,persuasum habens , si res, inquit, illo in statu est, quid
2

,,proficerem , si lavarem mortuum vel sepelirem ? Ad quae

„ubi respondit Antigona, delibera , velisne me, adiuvare,
1
„ attonita quaerit, quidnam moliris ? num mentis tuae compos
,,es .? Nam ne cogitare quidem illam de eo , quod ipsa
,,nullo modo fieri posse credit, putaverat. “ HERM . Ad
haec equidemrespondeo eadem , quae olim ipse Hermannus
scripserat: „ Quod Erf. in ed. mai. posuit ,ferri nequit, quia
tantum abest ut in mentem venerit Ismenae, hoc ( Jántalv]
quemquam audere posse, ut v. 44. miretur, . Antigonam ea
de re cogitare.“ Boeckhius cum Brunckio scribit púntov
od , interpretatio eius ad 'modum similis , meae : „ Man :
erkennt unmittelbar, dass hier gangbare sprüchwörtliche
Redensarten zum Grunde liegen , wie einen Knoten knü
pfen oder 18sen , wie κάθαμμα λύειν , ουχ άμμα λύσεις
(Eur. Hippol..671. et schol. Suidas in xáfauna aúels,
Zenob. IV . 46.) κάθαπτα λύεις (Hesych.) δύςλυτα άμματα
(Phot. Etym . Suid . in otpayyanides.) . Den vollen Beweis
liefert Sophoclesselbst Ai. v. 1317 . In beiden Stellen be
zeichnet &nter das Zugreifen , um thätig mitzuhandeln,
lúel aber das Auflösen der Schwierigkeit durch Vermit
telung , nur dass eben wegen des Sprüchwörtlichen sich der
Ausdruck etwas anders stellt : was könnte ich hier
noch nützen , ( welchen Vortheil uns bringen), lösend
oder bindend ? Ismene meint>, sie könne weder selbst mit
Antigona Hand ans Werk legen , noch gegen Kreon ver
mittelnd auftreten. Auf das épántelv bezieht sich dann das
folgende : ει ξυμπονήσεις και ξυνεργάσει, σκόπει. “ BOECKH .
-
Ibid. Gl. τί προςθεί μην πλέον ; ώςπερ ει λέγοι,
μηδέν προςθείμην.
V. 41. Gl. ξυμπονήσεις : εμοί δηλονότι. V.42.
GI. ποϊόν τι κινδύνευμα:: ξυμπονήσω σοι ;; - Ibid.. πού
C. D.Τ. Χ. που L1 .. L2. R. πού A.αββγ. Γh.e.h. πή τ.ς.κ.δ.
- V. 43. Gl. ξυν τήδε : τη εμή : Gl. κουφιείς : βα
στάσεις και θάψεις . Pro gův habet oùy H. ; „Recte Er
„ furdtius Eùy tñdɛ yepi interpretatur, mecum . Apte ad
„ scripsit hoc Euripidis in Hippol . 661. où natpòs Molwy
„ 70dí. Quod Schaefero placuit, potuit sane dici: sed cur
„ minus simplicia simplicioribus ; cur, quae potuerunt dici,
,,verisimilibus praeferamus ?." HERM . V. 44. Post
,00 ' comma non habent 4. Ibid. Júntelv om . Co.
2
84 1 SYL L O GE | V. 45 .

V. 45. Ad verba και τον σον apte conferes Ovid. Metam.

V, 522..
neque enim praedone marito
filia digna tua est , si iam mea filia digna est.
Bene igitur nuper Hermannus : „ Hoc dicit : meum certe,
„ et, si tu tuum nolueris, tuum sepelire volo. Qui posteriorem
,,horum duorum versuum spurium iudicarunt ( vide schol.),
,,eo fortasse moti sunt, quod otıyouvlía interrumpi videre
„ , tur. Ei argumento nihil tribuerim , quum diverbio hoc in
)

„ partes diviso nihil sit inaequabile , quodreprehendi possit.“

HERM . - V.47. ου γαρ δή] ουδέ γάρ S. ου γάρ (om. δή) C.
V. 47. Gl . ώ σχετλία, νοείς θάπτειν Κρέοντος αντ
ειπόντος ήτοι απαγορευκότος ; - V. 48. Η
It μ' είργειν b.
e.ſh.h. Boeckbius diceps uɛ addatur non opus esse , argu
menta sua expromere noluit. „ Atenim non potest me
„ edictis suis repellere ' a meis vel cognatis vel consiliis.“
CAMERAR .
V. 50. δυςκλεής (sic) απώλετο L1 . Comma post
απώλετο reponendum ait Boeckhius et post άμπλακημάτων
delenduin .
V. 51. Triel. προς αυτοφώρων : εμφανεστάτων :
.

και & εφόρασενV.αυτός,και

53. έπ
εις & έφωράθη. - Ibid.διπλάς]
τάλας L2. -
πος L2. Χ . idem coniecerat Valcken.
ad E. Phoen . ν. 418. p . 153. - b. e. Γh. h. Lennep. ad
έπος
Phal. epp . p . 100. πάθος L1. Α. κακόν S. γρ . έπος S.
και
1

πάθος R.C.D.T.ψ. Schol. διπλούν πάθος , ήγουν

φόνος πατρός εν πάθος την δε μητέρα πεπνύχθαι έτερον.
γράφεται και διπλούν έπος , ότι η μήτηρ αυτού (in cod. T.
αυτών) μήτηρ και γυνή ήν. Tricl. διπλούν πάθος : τούτο
λέγει, ή διότι συνήλθον αμφότερα , την αυτήν μητέρα αυ
του και γυναίκα γενέσθαι» ή επειδή προείπεν, ότι ο πατήρ
αυτών δυςκλεής απώλετο , όπερ ήν έν πάθος• διπλούν δε το
και την μητέρα πεπνύχθαι. διπλασία γαρ εντεύθεν η δυς
τυχία αυτών εγένετο. 4
V. 54. Prima duo verba affert
Εtym. Μ. p. 150, 3 .
V. 55. δύο L1 . prima. L2.R.C.T.D.b.e Γh.h. δύω edd.
4. dów alienum esse ab Atticorum usu monuerunt Brunck.
ad Arist. Ran. 1405. et Porson ad E. Orest . 1550. Vide
etiam Matth . gr. gr. 5.138. V. 56. αυτοκτενούντε
Φ.L1.R.b. Η αυτοκτονούντε Coray . Tι αυτοκτονούντε h.e.fh.g.
Tricl. αυτοκτενούντες αυτοί εαυτούς φονεύειν σπεύδον
τες . η γαρ κατ ' άλλήλων ορμή καθ ' εαυτών ήν. της γάρ
 - V. 70. DNOT.
ADNOTATIONIS. 85

αυτής φύσεως ήσαν, αδελφοί τυγχάνοντες. V. 57. + υπ'

αλλήλοιν χερούν Boissonade. επαλλήλουν h. Bothe , non
d. w. Improbat Boeckh . ,,αλλήλριν Erfurdtio est genitivus
„mihi dativus. Frequentissimus hic usus praepositionis ?ni.“
SCHAEF.
V. 58. νύν δ' αύ] νύν αυ L1 . . pr. D. B. - Ibid . να ]
-

νωι Ι1 . pr. νώ αβ2.τ.ό.κ. - Ibid . λελείμμεθα L2. λελειμ

uefov D. idein adnotat Turnebus. Tum scribendum foret
νύν δ ' & vel αι . - λελειμμέναι et μόναι C. Cf. Elect. ν. 950. (
και μόνα λελειμμέθον . - V. 59. Tricl . νόμου : ή του
-

περί της ταφής όντος , ή του οφειλομένου παρά των οικεί

ως προς τους συγγενείς γενέσθαι . - ν . 60. Post παρέξιμεν
colon vult poni Boeckh : Gl. παρέξιμεν : παρεξέλθωμεν
και αθετήσομεν. V. 61. „Σ Posito in priori membro
και τούτο μέν , non semper in altero sequitur τούτο δε, sed
,,saepius variatur. Sic h . 1. vocibus τούτο μεν respondet
και έπειτα δέ , Philoct. 1346. είτα , Αi. 672. Oed. Col. 441 .
2)

nudum δέ, Oed. T. 605. τούτ' άλλο, Antig. 167. τούτ'

και αύθις. Cf. Hermann. ad Viger. p. 701 , 15.« ERF .
V. 63. κρειττόνων R. κρειττόνων (superscr. σσ. ) L1.
V. 64. Video nunc , Musgravium iam docuisse ,,axoústy
και regi ab έφυμεν , quod ex superioribus repetenduin. Her
mannus post v. 63., aliquid excidisse putat , supplet hoc
Ε
fere : ώστ' ουδέν αν γένοιτο νων άκος, το μή ου και
ταύτ ' sq . Ibid. αλγείονα D.L. pr. Η.
V. 66. Tricl. μή είπης το βιάζομαι αντί του βιάζω».
αλλ ' ώςπερ φαμεν, ονειδίζομαι τόδε, ούτω και τούτο.
Gl. τάδε : ήτοι το μη θάπτειν. - V. 67. Tricl. τοίς εν
τέλει βεβώσι: ήγουν τοϊς βασιλεύσι. τέλος γάρ τιμών ή
βασιλεία, μεθ' ήν ουκ έστι περαιτέρω χωρήσαι. Ιστέον δε,
ότι πάντες οι λογοποιοί τους εν τέλει βαίνοντας λέγουσι
τους περί τον βασιλέα. Affert illa verba Eustathius ad ΙΙ .
Σ

ή p. 686, 18. το πέρας παντός πράγματος τέλος λέγεται,

>

και η υπεροχική αξία , ως το , τοίς εν τέλει βεβώσι πείσομαι,

item ad Il. x. p.789, 13, ubi , sicut Philemon p. 161. me
moriae vitio ea Euripidi attribuit, deinde ad Il. x '. p. 818,,
59, λ' . p. 881 , 29. et Moschopulus Dictt. Αtt . ν . τέλος. -
V. 68. Citat Eustathius ad ΙΙ. δ '. p. 484 , 17. λαμβάνεται
δε ποτέ το περιττόν και ουκ επί επαίνω , ως και εν τώ , το
>

γαρ περισσα πράσσειν ουκ έχει νούν ουδένα. Gl. περισσά :

τολμηρά και υπέρ δύναμιν . - Ibid . έχει ] έχειν C.
V. 69. θέλοις ] θέλεις C. D.Β."B. - V. 70. γ ' om.
β2σ. -

Ibid. Tricl. το ηδέως δρώης τούτο λέγει , ότι

86 SYLLOGE V. 71 .

ούτε από τού νύν αναγκάσω σε συνθάπτειν τον αδελφών,

ούτ ' άν , ει θέλοις πράσσειν, δρώης αν μετ' εμού ηδέως,
αλλ' αμελώς και ου μετά προθυμίας. ή το ηδέως προς
Ο
την Αντιγόνην νοητέον ούτω δρώης αν μετ' εμού ουχ
ήδέως και αποδεκτώς έμοί, αλλά κατ' ανάγκην , ότι ου κατ
αρχάςσυμβουλευούση επείσθης μοι. - V. 71,, όποΐα L1 .
Π.Α.Ε.C.αββγγ.b.e.fh οποία T.D.τ.ό.κ.δ.m.d. qui ίσθι ab
είμι derivant. οποία h. W. Matth. ίσθι ποΐα Β . Cf. etiam
schol. Camerarius apte illud Virgilii dictum (Aen. IV, 380.) 2

adfert : neque te teneo neque dicta refello,

V. 73. Tricl. φίλη μετ' αυτού: τούτο ούτως
είποις · κείσομαι μετ' αυτού , φίλη μετά φίλου. - V. 74. -

Tricl. εικότως είπε το πανουργήσασα, λάθρα γαρ και

μετά πανουργίας έμελλε την ταφήν ποιήσειν. επεί πλείων
χρόνος : Ιστέον ότι ούτως έδει ειπείν, επεί ο χρόνος, δν
δεί μ' αρέσκειν τοϊς κάτω , πλείων εστίν , ή δν δεί μ ' αρέ- .
.

σκειν τοΐς ενθάδε νύν δ' ου συνέκρινε τον χρόνον προς

τον χρόνον , αλλ' ανομοιογενώς την σύγκρισιν έποίησε χρό
νου και προσώπου , λέγων , πλείων χρόνος των ενθάδε
ανθρώπων. Cf. Palladae epigr. CΧLΙV . πόσον χρόνον
ενθάδε μίμνεις, ως προςεκείνον όλον τον μετά ταύτα βίον.
- V. 75. ών δεϊ D. V. 76. σοι δ” ] + συ δ' , Εlmsleius9

ad Med. p. 153. „ Recte ooi dè dixit, quia hoc cogitabat,

„ libi si alia mens est.“ HERM . 16id , αεί d.
V. 78. Gl. ούκ άτιμα , τα των θεών. - V, 79. GΙ.
βία: ανάγκη, ή ακουσιότητα των πολιτών. ,,In recentt. edd.
):

2,additum fuit ad h. 1. satis ineptum scholion, βία: αντί

του βιαίως , quo auctore nescio. BRUNCK . V. 80.
προύχοιο H. De voce προέχομαι cf. Goeller . ad Τhucyd.
III ,> 52 , cf. vernaculam vocem vorschützen ; alia sed
2

similis netaphora est in voce σκήπτομαι. Εustath. ad ΙΙ . ρ.

p.1109 , 37. ότι δε προύχεσθαι και το προφασίζεσθαι λέ
γεται , δηλοί και Σοφοκλής εν τω προύχοιο , αντί του προ
φασίζοιο. Cf. eundem p. 1303 , 39 . Thomas M. s. 5,
προϊσχω , citat priora huius versus verba.. - V. 81. χώ
-

σουσ' ] χώρουσ' edd. γγ. Eustathius II. ζ'. p. 652 , 29. το

δε σήμα επίχευε παραφράσας ο Σοφοκλής , τάφον χώσαι
είπεν , ό έστιν αναχωματίσαι.
V. 82. οίμοι , ταλαίνης edd. S.κ. V. 83. μη μου
Γ . g. Matth. Crit. journ. no. 33. p. 53. μή μου ψ.b.e.h. -
Ibid . πότμον ] βίον Ω πότμον γρ. βίον L1. έ : πότμον
b.e.lb.h. Brunckio videtur Biov glossema esse , intrusum ab
iis , qui non recordarentur vocis rótuov priorem syllabam
-V . 89 . ADNOTATIONIS.. 87

corripi posse ,9 cf. cominent. ad ν. 853. εξόρθoυ βίον,

„ cura ut vita tua recto.stet talo , i. e. cave tibi ipsi , ne in
5,infortunium aliquod incidas. Scholiastes legit πότμον, quod
„eodern redit.. « MUSGR.. - V. 84. προμηνύσης Α.Ε. Dor
ville ad Charit. p . 238. ex cod. V. αββγγ.b.e.fh.h. προμη
νύσεις R, C. (cum gl. προμήνυσον). T.D.τ.σ.κ. Μatth. Tricl.
προμηνύσεις: ιστέον , ότι ου μόνον τα ευκτικά έστιν
ότε προςτακτικών δύναμιν έχοντα εύρηται, αλλά και ορι
στικά ρήματα επί μέλλοντος , ως έστι κάνταύθα. εύροις δ '
αν και άλλαχού , ει ζητοίης. - V. 85. αύτως h.d.w. αύτως
ψ.b.θ.fh.g.
V. 86. έχθίων έσηι (χθι in rasura ) L1. Ibid ,
-

πολλον] ή μάλλον aut πλείον Porson. ad Ηec. ν. 624.

V. 87. Tricl. το σιγώσα ούτω λέγε: πολλών και κατά
πολύ έση και υπάρξεις έχθίων εμοί , εάν μή κηρύξης τάδε
πάσι, σιγώσα. ήγουν πλέον άχθεσθήσομαί σοι, ει σιγήσεις,
και ου πάσι κηρύξεις. - V. 88. Eustath. II. σ '. p. 1140, 27.
Θερμά δε δάκρυα , ου μόνον τα φύσει τοιαύτα , ότε πρός
φατα ρέουσιν , αλλά και τα εξ ενδιαθέτου , ως των μη
τοιούτων ουκ ενθέρμων όντων. Και έστι σύνηθες το θερμών
και τοιαύτην σημασίαν έχειν . Οποιόν τι συν άλλους και το,
θερμήν επί ψ. κ. έ. Ιdein Od. α'. p. 1407, 48. η τραγωδία
δε τον κενών θαλπωρής έχοντα , κεναΐς ελπίσι λέγει θερ
μαίνεσθαι , και θερμήν επί ψυχροίσι καρδίαν έχειν. έπι
ψυχρούσι , in re frigida , i., e.e. inani , inutili.. Sic ψυχρή
επικουρίη ap. Herodot. VΙ. 488, 72. ψυχρά και ανωφελή
„ iungit Lucian T.I. p.
. 155. frigida et inania Plin .. Epist.
„ IV . 17,4 .“ ERF. „ :Erfurdtii interpretatione nihil ab huius
„ sententiae gravitate alienius.“ HERM . Erfurdtio adstipula
tur Boeckhius: „Die Griechen nennen Unnützes Frostiges.
Man muss hier nicht eine grosse Würde des Gedankens su
chen , sondern Unwillen der zarten Ismene über die beleidi
2

gende Heftigkeit der Schwester , einen Unwillen , der sich

in einem spitzigen Ausdrucke Luft macht : du hast ein
hitzig Herz bei frostigen Dingen , d. i. bei eitlen nicht i
gen." BOECKH. Reisigium audio explicuisse : „ die kluge
und daher kalte Rede, welcher Antigone ihr warmes
Gemüth entgegensetzt.“ Ex nostro loco ductum putat Ja
cobsius Dioscoridis epigr. XXVI. versum ultimum : Sequeà
κατά ψυχρού δάκρυα χείτε τάφου. llaetabilia et metum
excitantia intelligi putat Astius. Thudichum vertit : „ wie
heiss, wo ich erschaudre, glüht der Busen dir . “ V. 89.
μάλιστ ' άδεϊν L. H.αββγες.κ. μάλιστ ' άδειν X. μάλιστα
 86 SYLLOGE V. 92 .

δείν D. V. 92. Respicit hunc versum Eustathius

. 1089 ,, 20.
p.
V. 93. έχθαρεί ] έχθρανή ( Codd.) S.R.τ.σ.κ. έχθρα
νεϊ b. έχθρανή γρ.. έχθαρή Li.. έχθαρή αββγμ . , quod
probat Porson , qui ad Med. v . 55. monet , formam ix
θραίνειν a . Tragicorum usu abhorrere , εχθαρεϊ e.fh.h.
V. 96. oŮ] + oův Elmsley ad Med. p. 205. et Vir D. in
diar. class. no . 33. p. 54. Thiersch . gr. gr. 5.301,4, a . ,,Hoc
9

mihi alienum videtur, nam yào oủv est nam sane. HERM .
- V. 97. μη ού] ου om. E.C.D.T. habet L1 . R.
V. 100. άελίου Φ . S.σ. κ.b. h. Eustathius ad ΙΙ . α' . . 1

p. 161 , 17. γίνεται γαρ από του άω το ρηθέντος και εκ

του έλη , η θερμασία , αέλιος , ως το ακτίς αελίου παρά
Σοφοκλεϊ. Contra αελίοιο L1. Η. αββγ . quod omisso sequenti
Tó recepit Bothius et comprobavit oliin Seidlerus de vv .
dochm . p. 353 . Tricl.: το ακτίς , εί και, μακρόν το κα
νόνι είρηται, αλλ' ενταύθα βραχύ έστιν, ως εκ τού κώλου
της αντιστροφής εστί μαθείν. και οιμαι , διά το επί κλητι
κής ενταύθα λαμβάνεσθαι, συστέλλεται. ή γάρ κλητική ποτέ
μεν τον ίσον χρόνον έχει της ευθείας αυτής , ποτέ δ' ελάτ
:
τονα. το φανέν : δέον ούτως ειπείν , η φανείσα κάλλιστον
φώς , προς το φώς έτρεψε την σύνταξιν , το φανές κάλλιστον
>

φώς είπών. και έστιν όμοιον τω παρά τη Μυοβατραχομαχία

(ν. 115.) ξύλινον μόρον εξευρόντες , ήν παγίδα καλέoυσιν . --
V. 102. προτέρων ( Codd . ) L1 . R. X. ψ.g. h. d.. πρότερον
A.b.e.ſh.w. Matth . Ad explicationem nostram genitivi tlov
προτέρων cf. etiam scholiastae verba παρά τας πρόσθεν
(coll. v. 1149) et similem 'usum praepositionis untò in eius
inodi dictionibus veluti : τα σκεύη πολλώ πλείω την όψιν
απ ' ολίγης δυνάμεως των χρημάτων παρείχετο Thucydid.
VI, 46. V. 105. Διρκέων Η. - Ibid. Tricl . : διά το
εν Δίρκη παρακείσθαι τους πολεμίους, διά τούτο υπέρ
Διρκαίων ρεεθρων καλλίστην φανή και την ημέραν φησίν,
απαλλαγέντων των παρακειμένων. νόει δε προς το εφάν
θης το κάλλιστον από κοινού το δε μολούσα προς
το σημαινόμενον .
V. 106. Eustath . ad Π. χ. p. 1270 , 21. καλεί δε τον
Δηίφοβον εν τούτοις λευκάσπιδα , οία επίσημον, ως εικός,
έχoντα λευκόν σάκος. καθά και Αργείοι παρά Σοφοκλεί
1
λευκάσπιδες ιστορούνται. - Ibid. τον λεύκασπιν 'Αργό
_

θεν φώτα Α.Ε.C.L1.αββγγ. τον λεύκ. Αργόθεν ** φώτα e.h.

τον λ. Αργότε [ Αργόθενς. κ.] πριν φώτα Τ.D.(το)τ.σ.κ.
Bothe. It τον λεύκ. εξ Αργόθεν φώτα b. quo metruin or
-V . 106. ADNOTATIONIS . 89

rumpitur. „ Inepto additamento Triclinius defectuin supplevit,

πρίν. Legendum τον λεύκασπιν εξ Αργόθεν. Sic Homerus
„ II. O. 304.
τον δ' εξ Αισύμηθεν οπυιομένη τεκε μήτηρ.
και ,ad quem versum Εustathius : περισσώς δε κείται η εξ
πρόθεσις και εν τω εξΑισύμηθεν , ώς και εν τω εξ ουρανό
θεν , και ένα άλλους. Ceterum numero singulari τον φώτα,
,,Argivos omnes significat, quo schemate nihil inagis fob
‫ܕܕ‬,vium
‫ܕ‬ « BRUNCK . ή τον λεύκ. απ' Αργ. φώτα e. ( t
.“ .

olium e .) και τον λεύκ. Αργ. έκ φώτα h. ή τον λεύκ. Αρ

γόθεν έν φώτα βάντα , ut id sit pro εμβάντα , Schneider. >

,,Hae duae coniecturae et rhythmis adversantur [hoc qui

dem non dixerim ) et Atticorum poetarum consuetudini,
,,quae non minus ab anastropha Hermanni, post adverbia
„loci ne in Homericis quidem carminibus neque in ullo
„ atio scriptore usitata , quam a tmesi ista Schneideri rece
,,dere videtur. “ PASSOV. Diversi generis tmesis ea est,
cuius exempla supra allata sunt ad v. 418. + ' Io o ó 9 av
Passovius . „ Suboriebatur mihi suspicio , ne adverbium
„ Agyógev exquisitioris alicuius ac doctioris , quae sub illo
„ ,lateret , scripturae interpretamentum esset : nec defuit
vocabulum cum sensui tum verşui accommodatissimum :
9
Ίασόθεν. Cf. " Iuçov "Aqyos Odyss . ó', 246. ibique
>

,,Eustath. p. 1845 , 11. cf. p . 1465,60 . Strabo VIII, 6 , 5.

,,T. III , p. 217. Pausan . II , 16 , 1.
> Apollod. II , 6 , 1 .
„ Stephan. Byz. v. "Agyos p. 73. et ’Iaooós p. 213. Dind .
,,virgo lasia , Io , i. e . Argiva , Val. Flacc. IV, 353. dux
„ Iasides , Adrastus , i. ė. Argivus, Stat. Theb . VI, 911. quod
„ uomen 'cum derivatis suis frequentissima corruptione vexa
„tum esse , observavit Sturzius ad Pherecyd . fragm . p. 120 ,
,,ut non adeo mirum sit , idem ei in Sophocle accidisse .“
2

PASSOV .. . . „ Recte Passovius ipse hanc coniecturam nunc

„ repudiavit , reiiciendam illam etiam propterea , quod " laços
>

, pro regionis nomine usurpatum esse a nemine traditum

,, est. Homerus enim quum " ladov "Agyos dicit, adiectivi
„ potestate posuit.“ HERM . + Apyohitav Heiglius. f 40
yeó fev Doederlin. in symb. philolog. ex Helvetia I, p. 245.
(qui nunc se id improbare privatim mihi dixit) et nuper
rime Passovius in praef. ad indicem lect. hibern . acad.
Vratislav. 1829. „ De adverbiis graecis in Fey, quae tech>

„ nicis énigohuuta čx Tónov vocantur, quamvis alia multa

,,incerta adhuc fluctuent, id tamen constat, ubicunque a
 90 SYLLOGE V. 106 .

, nominibus descendant , a genitivis ea esse formata , ultima

,littera abiecta , neque aliter in adverbiorum plurimnis ter
„ ininationem fev litterae finalis locuin occupasse. Vide
1
„ Appollon. Dysc. de adverb. , Auecd.. Bekk . p.p 597. sq.
„ Goettling, ad Theodos. Gramm . p. 231. Itaque substantiva
„ tertiae declinationis in os exeuntia adverbia illa formabunt
in cófev. Huic sententiae non obstat constans adverbii
Agyógevusus ( vide Steph. Thes, edit. anglic. Vol. II,
97

,,p .2222. D. ) ; haec scilicet forma ex speciosa quidem , sed

,,falsa secundae declinationis analogia orta , tanquam brevior
„commodiørque magis placuit populo alteramque magis ad
,,artis praecepta cusam sensin dedit in oblivionem , ut
„ non aliud eius exemplum supersit. Infimae graecitatis est
„ alterum , quod unum in promptu est ex hoc genere
„ exemplum , unxófev ( Stephan, Thes. T. V. p. 6127. A.
92 >

„ Lobeck ad Phrynich. p . 93.), ut id sententiam nostram

,,non possit infringere. “ PASSOV. „ Poterat Passovius
Tryphonis iudicio opinionem suam communire, de quo
,, sic scribit Apollonius p. 601 , 30. Kai žrı nepi toŨ de
Σκελειόθεν έν οίς έλεγε μη παρά το Δεκέλεια παρήχθαι,
παρά δε τον μετειληφότα του δήμου Δεκελέα , ώστε παρά
υγενικήν την Δεκελέoς Δεκελεόθεν είναι, και μετά περισσού
„ toũ i 4ɛxɛmɛló fev . Sed fallitur Trypho , et quam com
„ miniscitur adverbii illius originem ; ea prorsus barbara est.
/

„ Omninoque haud satis accurate abgenitivo repetunt gram

„ matici hoc genus adverbiorum. Rectius dixissent , addi
,,eam terminationem ipsi corpori nominis , non vocali, quae
>

,,esset in genitivo. Unde et mīteigólev et unelon fav dictum .

„ Nam quae ante fɛv est vocalis vel o vel n vel a vel e vel
,, vel Qt, alibi aliam caussam habet , nusquam eam , quod
„ genitivi sit propria.“ HERM. Hoc et ipse equidem sen- .
tiebam , quum primum privatim mecum communicasset hanc
suam coniecturam Vir Doctissimus. Id enim mihi constare
videtur , illud o nihil esse nisi ligandi vocalem , qua illa
terininatio localis Jav ad vocis primitivum etymon adiici
tur. Nam etiam in vocibus , quae primae declinationis
sunt aut pluralia neutrius generis secundae declinationis,
illudo sese insinuavit , veluti in Κικυννόθεν a Κίκυννα ,
Θριώθεν a Θριαι,, διζόθεν ,, έσχαρόθεν,, Μηθυμνόθεν , >

Αλεγαρόθεν , γαιόθεν , γειόθεν pro γηθεν. Νihili igitur est,.

quod de exenalóSev monet Trypho. Sensitque id iam,
Apollonius quuin p. 602 , 1. contra illum monet: ÖYLELvov
 - 7.110 , ADNOTATIONIS. 91

δε και ούτως υπέρ τούτων φάναι, ως ουκ ασυνήθως το και

έσθ' ότε μεταπίπτει εις το και κατά σύνθεσιν και μεταγωγής,
θάλασσα, θαλασσομάχος, σφαίρα, σφαιρομάχος, τραγωδία,
τραγωδιογράφος. Vocis igitur "Aqyos, si propter geniti
vum Agyeos etymon esse putas Agya— , formandum erit
Agyélev , uti {uéfev, oltav, 89 €v, sin in his vocibus
quemadmodum in nominativi formatione ita in aliis deri
vatis vocalis 7 successit in locum vocalis ē , tum non
poterat nisi ' Agyó9ɛv formari. Haec igitur forma omnino
ad artis praecepta procusa est, Sed tamen quoniam non
satis sibi constant in his rebus Graeci , quippe qui et xans
μάθεν [χαμάθεν Appollon. ] et χαμόθεν , Δεκελειώθεν et
6
LexɛhELÓTev dicant , non prorsus damnandam puto eam
suspicionem , ne forte in cantico illud sibi indulserit poeta.
Quod Apollonius p. 704, 4. etiain XAMAIOEN format, is
error est , nam yoquai ipsum demum derivatum est , videtur
enim casus locativus esse vocis , quae deperiit , XAMA,
[non XAMOE, utivult Passovius in lexico ] et inde deri
Fatur χαμόθεν uti Κικυννόθεν ο Κίκυννα.
V. 108. nódou ov D. - Ibid . oevtio V.C.E. (c.gl.
Toyutút) D. (c.gl. Toyutéow ) X. ( in schol.ad v. 103.) m.b.e.
fh.h. očutópw A.Li.R.T.4 . Heathius , qui explicat: fraeno
acute penetrante, Schneider, Welckerus , quifraena lupata
?

(Horat. Od.1, 8, 7. Virg. Georg. III, 208, Ovid . Am .I, 2,15.)

significari putat , formasque confert nohvrópos , diatópos,
#utópos. Contra huno ingeniose Hermannus eques: „ Lupata
:

fraena cohibendis equis aptigra sunt , quam effusa fuga

ruentibus, quorum impetum accelerari remissis fracnis erat
dicendum .“ Idem Welckerum falli dicit , quum compara
tivum illum languidum esse et minuendi vim habere putet.
Quod supra equidem attuli , quo defenderem et explicarem
comparativum , id nunc video a Musgravio iam esse prola
tum . – V. 109.70liv ( ) w.d. ( .) 4. (,) b.g. De re
lativo , quo incipit novuin systema , cf. S. Elect. y . 164.
et Seidlerum ad E. Troad. v. 301. p. 48.
V. 110. sq. In his verbis aliquid excidisse monuerunt
Erf. Herm. alii. Ante ofta xhátwv lacunae signa posuerunt
e. d. w . atque Erfurdtius quidem inserendum coniiciebat
Znópevok. 9ows 8' . Hermannus participium aliquod , quod
adducens significarit, ibidem intercidisse putabat. Nuper
adnotavit : Ante únepénta tale participium excidit, quale
„ Ovvayelqus. Ut aquila in altum sublata se deücit in ter
 1

92 SYLLOGE V. 110 .

„ ram , ut praedam corripiat, sic Polynicen fingit poeta ex

„ alto ad solum terrae devolare : unde et åpfévtu dicit et
„ és yāv humum , non Thebas ( cur hoc? ] intelligens.“
HERM . Locum ita exprimendum curavit :
οξέα κλάζων αλετός ες γάν
ώς * * * υπερέπτα ,
Boeokhius scribit :
[αγαγών θούριος ] οξέα κλάζων
αλετός ες γάν ως υπερέπτα, >

„ quem , (tòv deurconi gūra , Argivum exercitum , das in

„ seinem Führer Adrast als Person gedachte Argivische Heer )
„ adducens Polypices veluti aquila in terram
„ nostram superne in volavit,“ idemque monet verba
haec interposita esse , ut deinceps orús ad gūs denuo re
ferendum sit , totiusque antistrophae non Polynices (neque
quemquam alium hoc in animum induxisse puto ] sed
exercitus Argivus subiectum sit. lam , pergit ille , non
exercitum Argiyum sed Polynicem tantum cum aquila com
paratum esse , non igitur in sequenti stropha aquilae imagi
nem retineri. Quod cur maxime urgeat , videbimus infra.
Nos quidem ab initio antistrophae aquilae imaginem paul
lulum interinissam putamus , sed per aquilam non unum
Polynicem sed simul totum eius exercitum significari. Quae
de constructione horum verboruin alii commenti sunt , vix
graeca existimo, veluti accusativum óv iungi posse cum
uogais, ut hoc participium activam significationem habeat,
quemadınodum supra zenofels. Sic Schneiderus et Mus
gravius , qui {noicouai otpatóv eodem modo dictum putat,
ut inaloely otokov A. Agam. 47. Pers. 797. E. Hec. 1141 .
Elect. 2. Bothius accusativum oy ab vnepénta suspensum
facit , quod activum significatum involvat, quemadmodun
uooo , géw , Matthiaeum citans gr. gr. §. 496, 2. atque sic
scholiastam interpretatum esse putat. ή+ ör’éqεφ' * duet.
αμετ.
Reisk. † ós éq ? året. vã IIovveixous cett. Scaliger,
Mudgius ** ++ b.ſh.. Matth. — Ibid.. ημετέρα
-

. (
querényH. te.(nou
४. ) – V. 113. detós D.
5. 4. Ibid . eis H.upBy.d.w. Schol.
Rom . is h. Ibid . os om . d. uncis inclusit Wund. uti
olim Herm. At agnoscit scholiastes et habuit etiam Eusta
thius, qui quun p. 1055, 28. atéovil ex h. I. commemoret,
si non inveuisset ús in codice suo, optime ad ea, quae ibi
narrat , uti hoc loco potuisset: miruin autem est , quod
aquilas ab Sophocle nominatae nullam mentionem facit.
 ι

V. 121 . À
A D'NOTATIONIS.. 93

V. 114. Schol. στεγανός : λευκαίς και λαμπραΐς ά

σπίσι πεφραγμένος. Tricl.: ον εφ' ημετέρα γ ΙΙο
λυνείκης : δέον ούτως ειπείν, δν εφ ' ημετέρα γά ήγαγε
Πολυνείκης, ο δε αετό παρεικάσας αυτόν, προς τούτο και
την σύνταξιν έτρεψεν. αετού γάρ έστι το υπερίπτασθαι. το
δε ον εφ' ημετέρα γά ασύντακτον είασε. διά τούτο και
το ες γάν πάλιν τέθεικεν . εικότως δε τάς ασπίδας παρεί
κασε πτέρυγι: σχήμα γαρ πτερύγων επέχουσι τα φέρoντι.
ετήρησε δε την τροπήν · αετού γαρ αι πτέρυγες. παράδειγμα
>

δε του όν εφ' ημετέρα γά τόδε παρά Θουκυδίδη. (Ι. 72.)

Τών δ' Αθηναίων, έτυχε γαρ πρεσβεία πρότερον εν τη
Λακεδαίμονι περί άλλων παρούσα, και ως ήσθοντο των λό
γων, έδοξεν αυτοίς παριτητέα εις τους Λακεδαιμονίους είναι. «
έστιν ουν το των Αθηναίων ανανταπόδοτον . - Ibid .. -

πτέρυξ λευκ. χιόνος notat την λευκών ασπίδα. Vide Eustath.

25p . 1055, 28. Hesychius πτέρυγες , σκέπαι . « BRUNCK .
V. 116. κορύθεσι R. κορύθεσιν (superscripto altero σ )
L1. κορύβεσαι ψ.Γh.w.d.g. κορύθεσσιν e . h . Matth.
V. 117. υπέρ. Confert Erf.. Latinorum dictionem
supra caput esse Liv. III, 17. Sallust. Cat. 12. Struvii con
.

iectura atás prolata est apud Lobeck, ad Phryn. p. 255. 4

not . - V. 118. φοινίαισιν C.D.e.d.w. φονίαισιν (codd. )

Α.Η.ψ.b.fh.g. φονώσαισιν Botlie. idem coniecit Boeckh.
Cf. schol. verba ταϊς των φόνων έρώσαις λόγχαις , Αi. ν. 50.
χείρα μαιμώσαν φόνου . Αthen. Χ . p . 433.f. διψώσαν φό
νου , inprimis autein Philoct. 1208. φονή , φονώ νόος ήδη , >

quam vocean Galenus in Glossis Hippocrateis explicat φονεύειν

επιθυμεί. Nuper idem in textum recepit Hermannus.
Veterem quandam mealm coniecturam recepί , φονώσαισιν,
25
,,petitam ex scholiis antiquis. Vide Erotianum v. φονιά
spp. 592. Ηesychium φονών : το επί φόνον μαίνεσθαι,
55φονώντων: πρός φόνον θρασυνομένων και μαινομένων ,
55φονώσα : φόνου επιθυμούσα. Εtym. Μ. p. 798 , 10.
Bachmanni Anecd . Vol. I. p. 408 , 1 . Philoct. 1209.
2)

HERM .. - Ibid . κύκλω κυκλώσας R. Ηanc vocem metri

caussa transposuit Erf.. post μελάθρων.. Secuti sunt holium)..
'w.d. non Matth : Ego priori Herrmanni sententiae ( Eleum .
D. Metr. p. 570.) adstipulatus in adornando metro >, suo in
loco reposui vocem . Reposuerunt sic nuper , etiam Her
mannus,, Bothius , Boeckhius , quia φονώσαισιν scribunt .
V. 121. γένυσιν D.αββγ.e.h. γένυσι (Codd.) 5.κ.th.g.
Triel.: Ιστέον ότι προς το αετός είπε το γένυσι και το
επταπυλον στόμα, από τού άστεος επταπύλου όντος
 1

94 SYLLOGE και
V. 122 .

και το στόμα αυτού επτάπυλον είπών * ) ή διότι επτά στρα

τηγούς περιέλαβεν αυτό, τινές δε το επτάπυλον στόμα
προς το άστυ νοούσι , το επτά πύλας και στόματα έχον. -
V. 122. τε om. Φ.L1.H.R.αββχ. - Ηabent τ.σ. κ. Videtur
igitur Triclinianae tantum recensionis esse. Boeckhius τε
eiiciendum et εμπλησθήναι legendum esse coniicit , quartarm
enim syllabam posse longam esse. Ibid . Gl. στεφά
νωμα : τον κύκλος του άστεος. -- V. 124. Gl . αμφί νώτ '
-

έτάθη : τα ημέτερα επέπεσε .

Ου

V. 126. δυσχείρωμα δράκοντι ] Ω.Χ. αντιπάλω

ος
δράκοντι L1 . αντιπάλου praebet Η . Nunc demum ani
madverto , explicationem horum verborum eam , quam
supra proposui, satis corfirmari scholiastae annotatione, ac
cedit editt. vett. abb.t. auctoritas, in quibus non post " A
peos sed post avtınáhæ interpungitur. Musgravium etiam
video vertisse : talis strepitus Martis circa tergum (aquilae)
intendebatur ab adversario eius dracone , adeo it
haud quaquam subigi posset. Sed tamen aliorum explica
tiones adiiciam. Pessime Schol. min.: δυςχείρωμα
δράκοντι: δυςκατέργαστος τω εκ των δράκοντος οδόντων
πεφυκότι Καδμείω λαώ. Μelius Camerarius : Et quia ra
„ pere dracones aquilae solent,9 , festiva translatione populum
2

» Thebanum draconem vocavit , etiam quia draconigenae illi

„ putantur. Sed Martis terror in fugam illos dedit, quomi
5,nus draconem subigerent. Δυςχείρωμα igitur appositive
,,dictum : nam illum Martium terrorem obstitisse oppugna
,,tioni Thebarum dicit." CAMERAR. ,,, Verte : talis
,,circa tergum (aquilae) intendebatur Martis stre
„ pitus, hostili draconi ( Thebanis) tractatu diffi
„ cilis, minime, ut Brunckius accepit , insuperabilis.
Voc . χείρωμα , quod tribus locis occurrit , Aesch. S. Th .
5,1024. Again. 1318. Soph. Oed. Τ. 560. tractationem sig
„ nificat passive, i, e. quod tractando efficitur.“ ERF.
Offensionem habent verba αντιπάλω δράκοντι de iisdem
,, dicta , qui huc usque cum aquila comparari videbantur,
2
praesertim quum consentaneum sit , hoc Thebanorum in
„ signe esse. Hoc dicit : tantus a tergo concitatus

. γένυσι
* ίστιον ότι -- λον είπεν από του άστεος επτα
και το στόμα δ' αυτού επτάπυ- πύλου όντος· ή διότι κ.τ.λ. ed. σ .
 V. 126 . ADNOTATIONIS , 95

„ est strepitus Martis , insuperabilis propter ad

„ versarium draconem. Elégans est , quod in Laur.
„ Superscriptum , avtınáhov douxovros , nisi interpretatio
„ potius, quam diversa scriptura esse videretur.“ HERM.
,,Ein Tosen des Ares, welches für den den Argeiern wider
,,strebenden Drachen eine schwere, mühselige, aber zum Siege
,, führende Arbeit war.“ SOLGER. „ Facile intelligitur võta
,,dici eius, qui fugiat hi e. aquilae, quae h. 1. significat Ar
„ givos. Trátayos "Apeos est sane strepitus Martis, sed signi
,, ficatur laetus ille clamor, qualis a victoribus edi solet , cf.
„Ai. 168. qui h. l. hostibus iam in fugam conversis (uugi
„ võta) editur; est igitur clamor victoriam sibi gratulan-
„ tium . Svogalowua neque est tractatu difficilis, neque
„ insuperabilis, sed quae saepissime Livio dicitur tristis
„victoria, proprie infelix superatio ( cf. dúsyauos, dús
55νυμφος , δύσποτμος ) ; tristis auteum erat victoria illa vel
„ potius funesta Thebanis propter mutuam Eteoclis et Po
,, lynicis caedem *). Totum igitur locum verto : Talis a
„ tergo (fugientis aquilae) sublatus est bellicus clamor (pro
„pter victoriam ), tristis draconi (Thebanis) contra aquilam)
„ luctanti victoria. Talis autem intelligitur clamor, qualis,
,,id quod sententiarum ordo postulat, tolli solet, si patria
„ incolumi hostes abire solent.“ ZEHLICKE . In hac
explicatione quum multa insint, quae probari non possunt,
tum inprimis illud talis sub finem adnotationis pessime
explicatum est. Nemo non videt subiici a Sophocle caus
sam , qui factum sit , ut hostes tam subito et celeriter aufu
gerent , subiungit igitur : talis i. e. adeo vehemens et tan
tus erat impetus ille, quo invadebant subito in eos Thebani ;
id si tenuisset Zehlicke , non falso explicuisset illud núta
yos. Nuperrime scripsit de h. 1. Welckerus. Is, quod ego
quoque supra docui , copiose explanat , Spáxwv non posse
non de Thebanis intelligi. Adiiciam alia a Welokero allata
loca O. C. ν. 1531. σπαρτών απ ' ανδρών . Ant. 1106.
επί σπορά δράκοντος . Cadmus aureum draconem tenens
apud Eur. Iph. Aul. 256 est scutorum insigne Boeotorum .

* ) „ Non de fratrum certamine „ epoiv v. 144 ), omninoque cho

„ sermo est , sed de impetu in wrus summopere gaudet hac
„ Thebas facto , nec Eteoclem ita „ victoria, non tristi illa sed ad
„ magnopere amat Chorus, ut eius „ modum laetifica et praeclara .“
„ mortem lugeat (adro coīvot vo. BOECKH .
OTV
90 SYLLOGE V. 122 .

Draconis imaginem habet Epaminondae scutum D eius

sepulcro apud Pausan . VIII , 11 , 5. Etiam Spartae in
Laconia dracone insigniuntur Herod . VII, 77. Apollod. II , 8,
2

Boeck hius Spartanos ait comparari quidem cum dra

conibus , non habere autem draconis insigne , excitans Corp.
Inscript. I, p. 57. Certaminis inter aquilam et draconem
mentionem ipiicit etiam Plutarch. de invid . et odio 4.
Aesch. Choeph. 247. Virg. Aen. XI. 751. Claudian Bell.
Gild. 467. Horat. Od. IV , 4 , 10 Cic. div. I , 47. de la
Cerda ad Aen. XI , 751 , qui de illo aquilae et dracovis /

certamine multa loca affert et addit : İnde et Sophocles

Polynicem aquilae comparat et partes Thebanorum atque
Eteoclis draconi attribuit. In nummis, geminis et vasibus
idem monet saepe illius certaminis imaginem expressam
esse . Quain autem addidit explicationem , eam , quia non
satis intelligo , ipsius verbis adscribam . Postquam citavit
Hom. II. XII, 200 sq. pergit : „Diese Stelle, behaupte ich,
hat Sophokles bestimmt vor Augen gehabt, indem er mit
grossem Glück das Bild des Geschehenen gebraucht, was
dort als Zeichen des noch Bevorstehenden dient ; und wenn
ich unter dieser Voraussetzung auf die Worte duqi võt
Štútn blicke,und bemerke, wie vorausgeht Gekreisch , Flü
gel, das Kreisen , der Schnabel des Adlers, so kann ich
>

nicht zweifeln , dass auch des Adlers und 'nicht bloss des
Heereş Rücken gemeint sei , um welchen der Drache sich
dehnt , ihn zu umstricken oder an rechter Stelle zu verwun
den und sich zu befreien , obgleich auch hier, wie im Vor
hergehenden , ein Ausdruck hinzugefügt ist, der das Heer
angeht. Aber dann kann unmöglich der Dativ Spúxovti
richtig sein : es stünde sonst Drache dem Drachen gegen
über. Daher denn vermuthe ich , dass , so wie v. 1148.
Lußáv te in der Aldina in 2.apovte sich verkehrt hat, statt
δράκοντι Sophocles geschrieben hat δράκων τι , also gerade
was wir für den Adlerrücken brauchen .
Tοίος αμφί νώτ' έτάθη
πάταγος "Αρεος , αντιπάλω
δυςχείρωμα δράκων τι.
Zunächst ist auf den Rücken rátayos " Apos bezogen ; allein
dpáxwv ist damit in Apposition nur formell: dem Gedanken
nach, so wie es bei dieser Vermischung von Bild und Sache
geschieht, ist es zum Subject selbst anticipirt und gleich
mitbegriffen , und eher umgekehrt nárayos Apeos als Appo
sition oder Deutung des Dichters selbst zu nehmen. Es ist
-V . 122 ADNOTATIONIS . 97 .

dem Sophokles cigen , dass er mehrmals in seinen Verglei

chungen gerade das Bezügliche bis zuletzt aufspart und die
Einbildungskraft gleichsam nöthigt, den Zusammenhang ei
9

ner Vergleichung selbst zu ergänzen, ehe er noch ausgespro

chen ist. Δυςχείρωμά τι ist gesetzt für δυςχερής τις αγών,
und τι getrennt wie υ. 240. ές κακον πέσοιμίτι, ηur hier
hebend und, verstärkend wie v. 362. ' oopóv tl tò unyavóev
τέχνας , Αi. 840. συν τάχει τινί , bei Thukydides VI, 1. ου
πολλώ τινι υποδεέστερον , wie zuveilen auch aliquid ge
braucht wird .“ WELCKER . Bothius , quemadmodum
olim Erfurdtius, draconem etiamnunc de Argivis intelli
gendum esse putat. „Prior interpretatio scholiastae etsi
,,ferri utcunque potest , tamen durissima est , nemine non
„ Võta draconis intelligente. Recte is , qui eo nomine si- ,
„ gnificari putavit Argivorum exercitum , us Favarngógov,
,,quemadmodum pórios dpáxwv audit Pylades ap. Euripi
,,dem Or. 1368. ( cf. ibid.. 462., 1382.) Quem interpretem
,,secutus Br. haec ita reddidit : tantus a tergo exortus est
„ Strepitus Martis , adversario draconi inexsuperabilis. Erf.
„ in maiore ed.: Argivos, inquit, appellatione illa designari
„ existimo propter saevitiam et periculum Thebanis intenta
,,tum . Similiter usurpatum occurrit vocab. Héwv (vide Eurip.
Or. 462., Suppl. 1176., Heracl. 971.) et apud Latinos
„ oratores bellua. Eademque de causa Tydeum cum dracone
„comparat Aeschylus S. adv. Theb. 382. et 83. Draconem
,,quoque Argivuin cogitans Chorus, non aquilam , 114.
,,dixit yévvoiv. Quod Thebani sunt spaxovtoyevɛīs, inde
„non sequitur, eos et dracones dici, et dici omnibus iis in
„locis tragoediarum de rebus Thebanis, in quibus locis
„draconum fit mentio. Quem quidem errorem. ne quis hoc
,,ipso loco erraret, additum est dvtıróm , hostili draconi,
„ . e. Argivo.“ BOTHIUS. Boeckhius, qui improbat Her
manni et Zehlickii rationem, et ipse per draconem Argivos
significari ait.„Um die grausame und furchtbare Gier des
Argivischen Heeres anzuzeigen , giebt der Dichter ihm Beim
-Wörter wie einem wilden Thiere , es umgähnt die Stadt mit
Lanzen wie ein blutdürstiges Thier mit gezähntem Rachen .
Die eigenen Formeln mussten den Dichter allmählich dahin
führen , das Argivische Heer zuletzt einen Drachen zu nen
nen .
Die Tragiker haben , weil der Drache ein furchtbares
und blutdürstiges Thier ist, ganz unzweideutig [ ? ] in dem
Kampfe der Argiver gegen Theben immer nur jene als
Drachen bezeichnet, und Drachen und Schlangen ihnen auch
Tom . II. G
98 SYLLOGE V. 127.

als Schildzeichen gegeben. A. Sept. Theb. 276. 365. 480 *).

Nach Euripides Phoen. 1151 sq . sind auf dem Schilde des
Adrast hundert Nattern dargestellt , auch eine Hydra ist
sein Zeichen , welches ausdrücklich 'Aoyaſov aŭynua heisst,
also wirklich ein prahlendes Feldzeichen der Argiver jener
Zeit gewesen seyn soll; und man sah an seinem Schilde,
wie Drachen mitten aus Thebens Mauern der Kadmeer Kina 0

der wegschleppten : ganz als ob Euripides die Stelle der

Antigone vor Augen gehabt hätte.“ BOECKH . Contra
haec possumus monere , quod antea ipse dixerat Boeckhius,
draconis insigne , quod in singulorum heroum scutis inve
niatur, nihil probare , quia sit illud admodum frequens,
veluti Haliartii militis apud Plutarch . Lysand. 29., Aiacis,
Menelai in vasibus (Welker Zeitschr. f. Gesch. u. Ausl. der
alten Kunst I , p.574). Explicat igitur Boeckhius : „ Im
Rücken des fliehenden Heeres erhebt sich ein
gewaltiges Kriegsgetümmel , welches ihm , dem
Argivischen Heere) ein schwer zu überwinden
66
des ist. “ Sed satis multa de hoc loco . Uno commate
nos quidem supra rem confecisse videmur.
V. 127. Tricl. Ζεύς γάρ : αύτη η κατασκευή εστι
προς το έβα, το δε τοίος αμφί νώτ' έτάθη έως του
δράκοντι
8páxovti διά
dià μέσου.
ućoov.-- Versum affert Libanius in epitha
phio Iuliani T. I , p. 561. ed. Reisk . Zeús , ó xatà o
φοκλέα μεγάλης γλώττης κόμπους υπερεχθαίρων, νόσω
nedňoas onveyxε. Eadem sententia A. Pers. 827. Prom .
829. γλώσση ματαία ζημία προςτρίβεται . Ε. Βacch. 385.
Ε. αχαλίνων στομάτων ανύμου τ' αφροσύνας το τέλος δες
τυχία. Ηerod. VΙΙ , 10. φιλέει γαρ ο θεός τα υπερέχοντα
πάντα κολούειν .. - Ali
edw L1.
V. 128. υπερεχθαίρη Η . - Ibid.. εis
his recc. , sid reposu
είς,
y X.1.5.x. i, in ov erunt
etiam Bentleius Opusc. p. 230. Lips. V. 129. προςνισο
μένους L1 . Η.Χ.αββγ .
V. 130. χρυσού καναχής υπεροπτίας Ω . sed υπερόπτας,
quod ex coniectura scripsit Hermannus et cum eo w.d.
Matth . superscriptum in L1 . et A. In cod. C. est GI .
υπέρφρονας. Tuetur υπεροπτίας Bernhardy gr . gr. p. 46.,
abstractum pro concreto dictum existimans, et Boeckhius,

* ) Duo priora exempla nihil in quemvis alium 9 transferri 1

probant , inest enim comparatio poterat.

ex rerum natura hausta , quae
 - V. 130 " ADNOTATIONIS . 99

qui υπεροπτίας orthographice tantum diferro ait ab υπερο

πτείας, quod ab υπερόπτης descendat, quomodo ab επόπτης
εποπτεία ( die Aufsicht). Hie υπεροπτείας α ρεύματι suspen
sum facit et καναχής ab υπεροπτείας : 5,Im Strom e des
Uebermuthes des Goldgeräusches,, ιi.e. des
übermüthigenGoldgeräusches.. + χρυσού , κα
ναχής, υπεροπλίας, Dorville ad Charit. p . 572. ++ χρυσού
καναχή χυπεροπλίαις b. ++ Γh . Confert de producta penul
tima ΙΙ. α . 205. + χρυσού καναχή θ' υπεροπλίας h. (olim)
e. Thiersch . g. g. S.148, 2. + χρυσού καναχής υπεροπλίαις
e.
. καν.. υπεροπτείας Musgravius.. „Saga
Vauvillersius.. tή χρ. 4
„ citer Martinus ex primis scholii verbis collegit, qui ea
scripsit , adiectivum aliquod ab υπερόπτεσθαι derivatum
,,in comparativo posituin legisse. Unde facile quis coniiciat
υπεροπτοτέρους , quum υπέροπτα posuerit Sophocles in
κOed.
αι, R. 883. Verum alienum hoc foret a mente poetae ,
55quem non dubium est πολλά ρεύματα χρυσού καναχής
„ iunxisse. Id enim dicit indignatum esse lovem , quod
,,magno cum strepitu armorum auri copia fulgentium ve
„ Derint. Ego recepi , quod pene nulla mutatione facta,
„ ope interpretationis codicis Augustani diu est quum verum
esse iudicavi. In eo codice ad υπεροπτίας adscriptum est
υπέρφρονας. " Εodem vocabulo utitur Triclinius ; ex cuius
,,adnotatione patet , id ipsum legisse illum , qui thy toŨ
5χρυσού φαντασίαν υπερβεβηκότας pro interpretatione po
suit. « HERM. Tricl.: το χρυσού καναχής ή προς το
πολλώ δεύματι συναπτέον ούτως , εν πολλώ δεύματι
καναχής και κτύπου χρυσού προσερχομένους , ήγουν μετά
μεγάλης και πλουσίας παρασκευής. ή προς το υπεροπτίας
ούτως, υπέρφρονας χρυσού καναχής , ήτοι χρυσού, περιφρα
.

στικώς · τουτέστιν , υπέρ χρυσόν σοβούντας ουχ ότι έστιν

>

ο χρυσός αυτός καθ' εαυτόν σοβαρός. πως γάρ , άψυχος

ύλη ούσα ; αλλ' ότι τους έχοντας ποιεί τοιούτους. ιστέον
δε , ότι διά πάντας τους Αργείους πρώτον είπών , προς τον
Καπανέα τον λόγον έτρεψεν . ούτος γαρ κεκεραύνωται. και
έστιν όμοιον τώ παρά Θουκυδίδη. εκείνος γάρ περί των
Αθήνήθεν νεών τον λόγον ποιούμενος , έτρεψε τον λόγον
προς τους αυτών στρατηγούς. ( Ι. 49.) και ,έν ή αι Αττικαί
1

νήες παραγενόμεναι τοϊς Κερκυραίοις , εί που πιέζοιντο, φό >

βον μεν παρείχον, μάχης δ ' ουκ άρχον, δεδιότες οι στρα

τηγοι την πρόθρησιν των Αθηναίων. De dativo καναχή
ab ůnéoppovas suspenso cf. etiam Ovid. Metam. V, 305.
και Intumuit numero turba sororum. Ibid. De post
G 2
 100 SYLLOGE V. 131

posito të in nostra ,coniectura cf. Elmsl. ad Iphig. Taur.

v. 199. Reisig. ad Oed. Col. p. 256. critt.
V. 131. διπτεϊ Ω.Χ.b.fb.d.w.g. Matth. ρίπτει e. h.
ριπτεϊν a tragicis alienuin esse putat Elmsleius ad Heracl.
150. Hermannus ad Aiac. v. 235. differre monet has vo
Ibid . „,,Male
ces ita, ut õintelv sit iacere, gintɛiv iactare.
„ editores post nevoi comma posuerunt.“ WUNDER .
παλτόν πύρ citat schol. ad Ai. ν. 408 et Eustathius ad
II. η'. p. 674, 13. παλτόν είδός τι όπλου , εξ ου και παρά
Σοφοκλεϊ δίπαλτος φονεύς · και παλτόν πύρ, το κηραύνιον.
-

Ibid. βαλβίδων. Tricl.: βαλβίς δε και αφετηρία , η

αρχή του δρόμου. βαλβίδων ούν ενταύθα λέγει των
τειχών,*) εφ' ών παρά μικρόν αν επιβας Καπανεύς, ει μη
κεραυνώ έπεσχέθη, έμελλε δραμείσθαι προς πάσαν την πό
λιν, νικητής αυτής.
V. 133. ,, ορμώντ', Capαneum. Significat Sophocles
>

A
,,Iovem totius exercitus insolentiam in uno eius duce pu
„nire voluisse , ut bene monuit H. Stephanus.“ ERF.
,,Distinxi non puncto, ut vulgo, sed commate post úhané
ξαι. Ita enim haec cohaerent : ρίπτει ορμώντα , δς τότε
επέπνει. Ιlla , αντίτυπα δ ' et quae sequintur, ut paren
thesis in medio posita . Aliter deesset nomen , ad quod
,,referri posset oquõvto.“ HERM . „ At nomen continetur
„ participio oppovto, quod est eum, qui parabat.“ WUN
DER. Hic uti Steph. atque Dind. colon . posuit. ,ôs et
και ,ad πυρφόρος et ορμώντα referendum est , quasi scriptum
esset ριπτεϊ δομώντα εκείνον, έπεσε δε πυρφόρος εκεί
Συνος , δς cet. « BOECKH .
V. 134. αντίτυπα Α.Ε.C.X.αββγγ.b.e.fh.h . Val
" ckenarius ad Phoen. v. 1193. p. 409. monet in codice ali
quo Parisiensi ( Ε. ? ) αντίτυπα legi , adscripto tainen, scho
ος
lio :: αντίτυπος,, διασεισθείς. αντίτυπα L1. αντίτυπος
T.D.τρ.τ.ό.κ.δ. Eustathius p. 1701 , 17. το τανταλωθήναι ,
κείμενον παρά Σοφοκλεΐ έν τώ, αντίτυπα δ ' επί γα πέσε
τανταλωθείς: ήγουν το τού Ταντάλου παθών» το δε
ήν φασί κατασεισθήναι , μάλιστα μεν ούν το άνωθεν κάτω
πεσεϊν κατά γής αντιτύπου. ή τινι πτώσει παρηκολούθησε
και επίκρυψης επικαταστραφέντος αυτή του Σιπύλου , όπερ
ουκ εξ ανάγκης και ο του Σοφοκλέους έπαθε Καπανείς :

* ενταύθα δε βαλβίδων λέγει κ.τ.λ. ed. ς.

 -V . 138 . ADNOTATIONIS . 101

ετανταλώθη γάρ εκείνος μόνο τα της πτώσεως αντιτύπω, ου

μην και τα λόγω της επικρύψεως. Gl. αντίτυπα : έναν
τίως. Η αντιτύπα Porson. Αdvers. p. 169. ++ Boissonadus .
ή αντιτύπω h. (olium) ή αντίτυπον e. ( olim). Cf. Ovid. Me
tam. V, 293. Tundit humum. - Ibid. yūv C.T.D.To.1.5.%.
γής Β. – Ιbid . Gl. τανταλωθείς , εκ μεταφοράς του
κολαζομένου Ταντάλου . Η ταρταρωθείς Μusgr. coli. schol.
ad E. Phoen. 1192 et Appollod.. ΙI. cc. 2.
2 ,,Coniungeban
55tur τανταλωθείς πυρφόρος, sed praestare visum est , quod
Wundero placuit , distinctione post τανταλωθείς posita,
πυρφόρος adsequentia pertinere. Et sane etiam edd . vett .
22
66
5,aeque post τανταλωθείς utpost πυρφόρος interpungunt.«
HERM.. - V. 135. πυρόφορος C. - Ibid .. δς]
] ως ed.ς.
V.138. είχε δ ' άλλα. τα μεν άλλα, τάδ ' επ άλλοις
A.αββγ . (sed in A. prius άλλα scriptum est άλλα). είχε
δ ' άλλα ( o. gl. supersc. ήγουν άλλα κακά) τάδ' επ' άλλοις C.
είχε δ'δ άλλα τάδ' επ' άλλους Β. είχε δ' άλλη τάδ' : άλλα
δ' επ άλλοις T.D.τ.ό.κ. ή είχε δ' αλλά τα μεν άλλα, τα
d' επ άλλοις Lachmann,. de chor .. Syst.. trag. p.. 148..
δ'
τι είχε δ ' άλλα τα μεν άλλα, τα δ' επ ' άλλους b. 1 Γh.
1 είχε δ' άλλα τα μεν, άλλα δ ' επ' άλλοις e. i d.w. Boecklh.
τι είχε δ' άλλα μεν άλλα τα δ' επ' άλλοις h. - Matth.
ii είχε δ ' άλλα τα μέν ή άλλα , τα δ' άλλους Bothe, ut >

τα μέν άλλα et τα δε sibi respondeat coll . Matth . gr. gr .

5. ,
. 288 , 5. Verbi s άλλα δε explicationis caussa super
scribebatur τα δε , hinc enata est codicis A. scriptura.
„alia deinceps omittebantur propter homoeoteleuta . Her
„ manni scriptura, cui nihil patrocinatur Aesch. Eum . 533. ,
admitti non potest vel propterea >, quία είχεν άλλα άλλα
55(cuius loco melius fuisset άλλως) est: Hier ging es so,
dort anders zu, quae excipere non potest ταδ' επ άλλους,
„quia haec esset tautologia."6 BOECKH. „ Non hoc dicit
2 ):

μεν
„poeta,, hic Argivos,, illic Thebanos vicisse,, sed per tà per
„ et ürace dè significat, hac parte Argivos mortem occubuisse
,, in Capanei modum , alia parte alio modo cecidisse.“
2

IDEM. „ Ut a me constitutus est locus , sepsum praebet

2

„hunc. Alia hiç sors erat , alia aliis mala infe

rebat Mars. Voeibus τα μέν saepe subiungitur άλλα δέ .
Sic Pindar. ΟΙ. Π . 132. τα μεν χερσόθεν, ύδωρ δ ' άλλα
φέρβει. Nem. VΙΙΙ. 51. τα μέν ' άμφ Αχιλεί , άλλων
,δέ μόχθων εν αμέραις. Conf. Hermann , ad Viger. p. 701,
,, 14 . Hermannus in fine prioris' versiculi longam requirens
syllabam ita corrigendum olim putabat : είχε δ' άλλα τα
102 SYLLOGE V.139

Σημεν τώ , τα δ ' επ' άλλους. Sed aliter ceoidit τes.

Haec
» in hunc (Capaneum ), alia in alios mala
,,contulit Mars.. ERF. „ In iis, quae sequuntur, aper
5,tum est, neque άλλα δ' επ' άλλους legi posse, quia id
και,idem atque είχε δ' άλλα τα μεν foret, et necessarium esse
τα δε, quia quoς άλλους dicit, duces, in iisque praecipue
,,fratres sunt, quorum mutuam caedem illo tà dè significat.“
HERM . „ Nuno huo , nunc illuc obiens Mars: nuncque
„apud hos , nuno illos obyersans.“ CAMERAR . Tricl.:
>

Είχε δ' άλλη . τάδε. ήγουν τα πράγματα δε τάδε ήν

αλλοτρόπως έχοντα, & τότε συνέβαινεν. ημάς γαρ περιβαλείν
κακούς βουλόμενοι, αυτοί τούτοις ενέπεσον. άλλα γαρ κακά
επ' άλλοις , κακοίς δηλονότι , επενώμα και επέφερε , ταράσ
σων τα πράγματα και 'Αρης, ούτως ούν χρή γράφειν άλλη ,
και επ άλλοις , ως και έν τινί των παλαιών βιβλίων
-

εύρηται, και ούτω συντάσσειν ως είρηται. - V. 139. GΙ.

επενώμα στυφελίζων : επέφερε ταράσσων. !
V. 140. δεξιόσειρος] δεξιόχειρος L1. pr.. m .. idem prae
bet Margo Turn . et pro varia lect. adfert Schol. quod
praeferendum visum est Musgravio . Inter epitheta Martis
nulnerari in cod. quodam Monacensi no. 247. p. 263. δε
Elodelpos , docuit me Doederlinus. Hoc idem opusculuin
qui edidit Creuzerus in Meletemat. I. Ρ. 35 sq. ex tri bus
Μss. Palatinis hoc Martis epitheton δεξιόδειρος attulit ,
vide Creuzerum 1. 1. p. 37. Tricl. το δεξιόσειρος είρηται
από μεταφοράς του δεξιού προς τα άρματι ίππου. Εusta
thius II . η . p. 675 , 41. memorat ex h. 1. δεξιόσειρος 'Αρης.
.

Sit sane hoc epitheton a σειραφόρω desumtum , at simul

indigitatur etiam ο δεξιός'Αρης, Mars propitius et faustus . "
BOECKH .
V. 141. citat schol. ad E. Phoen. v. 124. V. 142.
E. Phoen. 757. ίσους ίσοισι πολεμίοισιν αντιθείς. Αpol
5,lodor. ΙΙΙ . p. 154. ' Ετεοκλής, καταστήσας ηγεμόνας, ίσους
ίσοις έταξε. ERF. V. 143. Tricl. : τροπαίω : τω τρο
πήν αυτών ποιήσαντι Διά: ημείς γαρ σκυλεύσαντες αυτούς,
ανεθήκαμεν αυτώ τα όπλα αυτών. εικότως δε τα αυτών
όπλα τέλη εκάλεσεν. ώςπερ γάρ αναγκαίως και οφειλομένως
τα τέλη δίδονται, ούτω και αυτοί, διά το άξιοι είναι δίκην
διδόναι της μεγαλαυχίας , ώςπερ εχρεώστουν τα αυτών
όπλα τους θεούς αναθεϊναι . τέλη. Dona diis oblata
„ significare videtur Trachin. 242. Eurip. Med. 1393. Hinc
„ arma ab Argivis ducibus gestata , postquam ab ipsorum
 - ν.133 . ADNOTATIONIS . . 103
„ corporibus derepta tropaeum ornabant, sarcastice dicuntur
,,do na Iovi Tropaeo oblata., Τέλος do nu m habet
„Aeschyl . Sept. c. Theb. 266. Euripides apud Athen.
5p. 40. D. μικρά θύοντες τέλη. “ MUSGR. Eustath. p. 686,
19. ' Σοφοκλής δε και τας στρατιωτικές παντευχίας εν 'Αν
τιγόνη πάγχαλκα τέλη λέγει, διά το τελεωτέρους ίσως ποιείν
τους έχοντας αυτήν. ει μη τι άρα και εκεί ούτως εκάλεσε
τα οπλιτικάτάγματα. Παγχαλκα τέλη sind nicht Waffen,
die als Weihgeschenke aufgehängt werden , sondern zu Tro
päen geordnete novonalai , wie schon Zyvì tporalw zeigt.“
BOECKH .. - V. 144. Tricl . πλην τοΐν στυγερούν.
ούτοι γάρ ει και απέθανον, αλλά διότι ου διεκρίθη αυτών
η νίκη, διά τούτο ουκ ανετέθη τα όπλα αυτών τοϊς θεούς .
V. 145. αυτοΐν ] εαυτοϊν C. καθ' εαυτοϊν est , ut a
>

schol. recte expositum , κατ' άλλήλων. Νοn itaque solus

9Menander εαυτούς pro αλλήλους adhibuit , et praedem
„ criminanti Eustathio Sophoclem dare potest. Sic enim
ille in V. Odysseae p. 1547. ότι ου ταυτόν αλλήλοις
είπείν και αυτοίς. το μεν γαρ εαυτούς, ώς φασιν οι
παλαιοί, επί των καθ' αυτά λεγομένων τέθειται· οίον,
Αίας και Μενοικεύς , φασίν , ο Κρέοντος εαυτούς ανείλον.
ήγουν εκάτερος εαυτόν . το δε αλλήλους επί τινων συμπε
πλεγμένων κείται. οίον , οι τού Οιδίποδος παϊδε αλλήλους
απέκτειναν, ήτοι έτερος τον έτερον. Μένανδρος ούν, φασίν,
και, αμαρτάνει λέγων , Ουκ ήρκέσαμεν εαυτοίς. έχρήν γάρ αλ
και ,λήλοις είπεϊν. « BRUNCK . Exempla huius usus vide
,,apud Hemsterh. in observv. misc. X. p. 209. et, quem
,,Heindorf. ad Plat. Parm . p. 211. conferre iubet, Abresch .
και,ad Χenoph. Ephes. ed. Locell. p . 164. Ηesych. εαυ
τους · αλλήλους, ubi vide Interpp. « ERF.
V. 149. „ Post Onßę plene vulgo interpungebatur.“
HERM .. -- ν . 151. θέσθε L1 . A.E.C.αββγ.σ.e.h.d. Matth .
θέσθαι D.Τ. ( . gl. θελήσατε ) τρ. κ. δ.b. Γh. w. Tricl.:
θέσθαι: θελήσατε, ήγουν έκθεσθε και ποιήσατε λησμο
σύνην των πολέμων νών νύν: συναπτε δε το εκ προς το
θέσθαι . 16id. λησμοσύνην αβγ.τ.σ.κ. Ιn Αld . post
νύν comma positum.. - V. 153. παννυχίοις V.C. idem
* Το e.h.g.w.d. παννύχόις (Codd.) ψ . b. Γh. Matth. + νυχίοις
Olim Botlie.. - Ioid. ελελίχθων Χ . (in explic. ) Τ.D.τ.σ.κ.
δ.e.h, w.d . ελελίζων Φ. Η. Χ . ( in leimmate ) αββγ. b. Γh.g.
Tricl .: ελελίχθων : ήγουν και κινών διά τών χορών τάς
Θήβας. τούτο δε όμοιόν εστι τα πολισούχοι χθονός ( Ae
104 SYLLOGE V. 154

schyl. Sept. Theb. 109. „ V.D. in Diar. class, fasc. XXXIII.

sp . 55. improbat ελελίχθων atque cum Schneidero in Lex .
Gr. ελελίζων άρχοι iungi νult , taetum clamorem incipiat .
9

„Quasi non idem , sed exquisitius expressus, in altera le

„ ctione sensus insit.“ HERM . 5,6 Θήβας alumnus The
„5,barum .. " CAMERAR .. „ Bacchus Thebis oriundus.“
MUSGR. V. 154. Βακχείος Ω.b.Γh.g. - + Βάκχιος edi -
tor Glasgov. idem t; e.h.w.d. Maith. - Ibid . αρχει
úoxe Turn..
Gl. άρχοι : αρχέτω της ημών χορείας.
V. 155. In codd. et editt. vett. nulla est lacunae
nota . Hermannus olim sio edendum curavit :
αλλ' όδε γαρ δή βασιλεύς χώρας
* * Κρέων και Μενοικέως
* * νεοχμός νεαραϊσι θεών
Erf. et Dind. post Mɛvoixéws etiam lacunae signum adpo
suerunt. Ex Heathii coniectura scripsit Brunckius :
>
αλλ' όδε γαρ δή βασιλεύς χώρας
της δε Κρέων και Μενοικέως νεοχμός
νεαραΐσι θεών επί συντυχίαις .
Secuti sunt Schaef. Gaisf. Matth . improbat eam Elmsleius
in review . of Porsons Hecuba p.. 277. Lips.. Cf. E. Med..
271. Κρέοντα της δ' άνακτα γής. » Τηςδε addidit Heathius
et sic quidem integris pedibus versus procedit , sed invenu
stis („non invenusto tantum versu , sed propter violatam
caesuram prorsus illegitimo. “ ERF .). „ In Mevoixéus fit
„ synizesis , at non in veomuós, quae vox anapaestus est :
„ media corripitur ante tenuem et liquidam . Philoct.. 751..
Στί δ' εστίν ούτω νεοχμός εξαίφνης ότου . E. Bacch. 212.
κλύω δε νεοχμά τήνδ ” ανά πτόλιν κακά. Troasin 233 .
κήρυξ νεοχμών μύθων ταμίας. Εquidem mallern totum
,hunc versum abesse et legi :
αλλ' όδε γαρ δή βασιλεύς νεοχμός
νεαραϊσι θεών επί συντυχίαις
χωρεϊ κ. τ. λ. « BRUNCK.
1

Erfurdtius in edit. mai. scripsit :

αλλ' όδε γαρ δή βασιλεύς χώρας
κραίνων νεοχμώς, παίς ο Μενοικέως ,
νεαραΐσι θεών επί συντυχίαις .
et adnotavit : „Audacior visa est altera Brunckii ratio , cui
,,haud dubie praestat, quod Seidlerus reponendum suspica
„batur :
 - V. 155. ADNOTATIONIS. 105

αλλ' βδε γαρ δή βασιλεύς χώρας

παΐς ο Μενοικέως
νεοχμοϊσι θεών επί συντυχίαις
„ Kpfwv enim vix retineri poterat ob synizesin, quam hoc
„ nomen , cum in thesi est anapaestici versus, iure suo de
„ precatur. Mea ipsius correctio non leve praesidium habet
,,a Scholiastae interpretatione, qui cum his verbis utatur :
νεωστί κατασταθείς εις την αρχήν και τυραννίδα, partici
„ pium et adverbium invenisse videri potest. Nec displicere
„sibi eam rationem ait Hermannus in Notis Mss. ubi tamen
„ sic pergit : 1.Sed quum hic locus in iis sit, in quibus
,,ultra probabilitatem progredi non liceat, vide an tua me
,,,coniectura ad suspicionem etiam probabiliorem adduxerit.
» Rationes meae sunt hae. Etsi Koéwy facile ex xpérov pro
» * paivwv scripto oriri potuit, simplicius tamen et ideo for
,,,,tasse verius putabimus nomen regis ab interpretibus ad
‫وووو‬ iectum fuisse. Deinde scholiastae veworì xolvòs BrocłejS
99,5uspicari iubet, eum et adverbium et adiectivum in codice
1998uo habuisse . Atqui adverbio nullus locus est , nisi cun
19 participio. Hinc colligas ita scripsisse poetam ,
αλλ' όδε γαρ δή κραίνων χώρας,
παΐς ο Μενοικέως , νεοχμός νεοχμώς . .

„ In qua emendatione hoc percommodum accidit, quod non

» 0pus est ordinem verborum mutare. Caeterum compara
,, A . Prometh. v. 963. véov véoc xoarette.“ “ ERF. Postea
Erfurdtius, quia etiam haec antistrophica esse voluit , sic
coniecit :
αλλ' όδε γαρ δή βασιλεύς χώρας
τηςδ' άρτι , Κρέων , ο Μενοικέως παίς ,
φανθείς νεοχμός , νεαραΐσι θεών.
In novissima editione Hermannus, qui antea tale quid
excidisse putaverat , quale νεοχμώς κράτος ελληχώς , haec
adnotavit. ,,Erfurd t
Erfurdtius lacunae signa ante et post verba
‫ر‬Κρέων
‫دو‬ και Μενοικέως posuerat. At etiam post Kotor
wysyllabam unam deesse metrum ostendit [** Koéwv'*
„ Mevoixéws impressit.] Nec dubitandum , quin scriptum
fuerit Κρέων, παίς και Μενοικέως . Nam Κρέων quidem
>

„ ne quis ab interpretibus additum credat , prohibet scho

„liastae adnotatio , qui pulchre de carminis huius virtutibus
,disserens ita scribit : nai to αργόν.
úgyóv. Haec postrema
„ declarantur iis, quae statim adiecta sunt: VEOXpós-
 106 SYLLOGE V. 158.

κατορθώσας. Εx his , si quid video , facile in integrum

„ restitui possunt poetae versus :
αλλ' όδε γαρ δή , βασιλεύς χώρας
δς τηςδε Κρέων παΐς ο Μενοικέως
νεοχμώς νεοχμός , νεαραΐσι θεών
επί συντυχίαις χωρεί. « ΗΕRΜ .
Bothius scripsit :
αλλ' όδε γαρ δή βασιλεύς χώρας
ο Μενοικέως θεών νεοχμός νεαρούς 1

επί συντυχίαις χωρεί , τίνα δή

Schneiderus :
αλλ' όδε γαρ γη βασιλεύς χώρας
Κρέων ο Μενοικέως νεοχμώς νεοχμός
Ut Κρέων monosyllabon pronunciari posse doceat , confert
Ρέας Oed . Col. 1073. Νεοπτόλεμος Phil 4. Seidlerum
ad E. Elect . ν . 134. Haec coniectura nuno mihi prae
ceteris placet, magis certe quam ea, quam ipse supra pro
!
tuli, in qua violata est caesura . '„ Caeterum de hac par
p. 142. seq.. Est eniin inso
v . ad Aristot. A. P. p.
,,odo v.
„lentior eius compositio , quum partim ex canticis chori,
„ partim e coryphaei anapaestis constet.“ HERM . - V. 156..
-

Etiam in Iunt. 1. post νεοχμός nulla interpunctio .

V. 157. ξυντυχίαις S.
V. 158. τίνα Β. Schol. Rom. C. (c. gl. ποίαν) h. w .
Tivù habet etiam Reisigius Oed. Col. enarr. p. 51 . GI.
ερέσσων : αναλογιζόμενος, στρέφων. + ελίσσων ed. Glas
gov. V. 159. Eustath. II. Β . p. 172 , 10. Βουλήν δε
πρώτον μεγαθύμων έζε γερόντων · ήγουν προ της αγοράς
βουλήν επoίει σύγκλητον. Διδούς δε και τοίς ύστερον αφορ
μήν τού είπείν σύγκλητον το τοιούτον , φησί, Τούς όγε
συγκαλέσας , ήτοι τους γέροντας, πυκινήν ήρτύνετο βουλήν.
ας και αλλαχού : Κίκλησκε δε γέροντας · όθεν τραγικός τις
σύγκλητον λέσχην γερόντων το τοιούτον ώνόμασεν. Vide
ad ΙΙ. Ι. p. 732, 53. Gl. λέσχης: βουλήν. Tricl. λέσχη :
κυρίως η πολυλογία. έπει δε τη βουλή πολλών λόγων δεϊ,
διά τούτο λέσχην την βουλήν νύν καλεί.
V. 162. πόλεως L1 . R. H. - V. 164. GΙ . πομποίσιν :
κήρυξιν. - V. 165. Gl. έστειλ .: μετεκαλεσάμην. - V.
167. Tricl . δέον ειπείν , τούτο δ ' αύθις, τούτ' αύθις
>

ασύνδετον είπε. και έστιν όμοιον τώ ( Αίαντι 56.)

 $

V. 182 . ADNOTATIONIS. 107

..
καδόκει μεν έσθ ' ότε
δισσούς Ατρείδας αυτόχειρ κτείνειν έχων ,
ότ' άλλοτ' άλλον , έμπιτνών , στρατηλατών .
V.168. κείνων έτι L1.A C.D.T.ψ.h. κείνου έτι Ε. + κεί
νου γ έτι Erf. + κείνου τότε b. Γh .
V. 170. Gl . οτ ούν: επεί . - V. 173. θρόνους.
Reisig. ad Oed. Col. critt. p. 244. Bernhardy gr. gr. p. 63.
.
not. V. 174. αγχιστείαν C. Bekker. Αnecd. p. 213, 15.
Ε

p. 333, 3. αγχιστεία : συγγένεια. και αγχιστείς οι από άδελ

φών και ανεψίων και θείων κατά πατέρα και μητέρα εγγυ
τάτω του τελεύσαντος. οι δε έξω τούτων συγγενείς μόνον.
οι δε κατ' επιγαμίαν μιχθέντες τούς οίκους οικείοι λέγονται.
Tricl.: το αγχιστεία ουδέτερόν έστιν, αντί του αγχιστείαν
και συγγένειαν. και έστιν όμοιον το γνώμα, ήτοι γνωμάτευ
μα και νούν, ως εν τούτω τε εύρηται · ( Τραχιν. 595.)
έχειν , έχoις αν γνώμα , μη πειρωμένη .
και εν Ευριπίδη ( Ηρακλείδαις 408.)
πόλλ' εν δε πάσι γνωμα ταυτόν έμπρέπει.
V. 175 – 190. affert Demosthenes περί παραπρεσβείας
.

p. 418. sq. versus 175- 186. Stobaeus Serim . XLV . η. 15 .

p.303 . V.176. ψυχήν] τυχήν β4. - V. 177. Tricl .
φησί γάρ Βίας ο Πριηνεύς , αρχή άνδρα δείξει. Ηoc
,,dicit, priusquam quis in magistratibus geren
9

„ dis et legum peritia bene se versatum esse

, ostenderit." Sic Hermannus olim ; in quo id unum

vituperandum erat,, quod bene versatus pro versatus

dixerat; quoniam, qui bene versatur in aliqua re, eius satis
iam explorata est voluntas, ut cognosci demum non opor
teat.. Nuper haec substituit: „ Priusquam quis in republica
gerenda et legibus obsequendo-bonum se civem esse
ostenderit. “ In quo vereor , ne illud legibus obsequendo
alienum sit a Creontis tyranni ingenio et superbia. —
V. 180. του] unus Demosthenis codex habet την.
V. 181. Cf. Elect. ν. 676. νύν τε και τόδ' εννέπω, quo
loco Eustathius ad Il.. S.
9 "p.
p 584 , 14. cum Triclinio legit
νύν τε και πάλαι λέγω. Εlect. 907. και νύν 9' ομοίως και
τότ ' εξεπίσταμαι . Ρlato Phaedr. p. 254. Α, αεί τε και τότε
αιδοί. Ε. Hippol. 167. ταν δ' εύλοχον αύτευν 'Αρτεμιν ·
και μοι πολυζήλωτος αλεί συν · θεοίσι φοιτά. V. 182 .
όστις ] αυτού C. D. εί τις Stobaeus in Floril . Grot . p. 175.
XLV , 15. p. 229. Gesn . quod placuit Brunckio . In Thu
cydidis libris est dotis. Ibid. μείζον' ] μείζον Wake
 108 S Y L L O GE V. 183 *

Ρ V. p.
field. in Sily.. crit.. P. . 20. Ibid , å vti] Exeinplis
-

supra allatis adde Strabon. p. 1022. C. Almel. το θαυμα

στόν , αντί ταληθούς αποδέχονται μάλλον . Lamb. Βos.
. p. 737.. Conferri etiam possunt A. Prometh.
Elips. Gr.
467. ούτις άλλος άντ' εμού. Ε. Hippol. 382. οι δ' ηδονήν
Ο προθέντες αντί του καλού. 2 16id. αύτοϋ ] από unus
1

Stobaei cod.. Ρar .. Β. - V. 183. ουδαμώς cod. S. -

„ oºdaloð héyw sc . alvor, in nullo honoris loco esse dico.
5,Sic θεούς νομίζων ουδαμού Α . Ρers . 496. Vide Ruhnk..
, ad Xenoph, Memor. II, 1 , 52. Wyttenb. ad Plat. Phaed.
>

sp. 183. ERF .

V. 184. δρών ] ορθών cod. Μ. - V. 185.. Distinxi
, "
5,cominate post σιωπήσαιμι , non tam sententiae, quam
„ numerorum caussa . Nam cui non hebes est harum rerum
sensus, facile aniinadvertat necesse, si versus hic nulla
„ eo loco pausa facta recitatur, articulum in fine dipodiae
„ iusto fortiore ictu notari, quod evitatur , pausa ante eum
„ facta.“ HERM. V. 186. της οιm . cod. M. V. 187.
δυςμενή] δυσμενεί cod. Stobaei Ρar. B. m. pr. Unus cod.
Demosthenis pro illa voce habet συμμαχού.. - Ibid. χθονός
(superscr, πόλεως) L1 . V. 187 - 191. adfert Stobaeus
Serim. ΧΧΧΙΧ . η. 16. . p. 227. - V. 188. έμαυτού aliquot
codd . Deinosthenis. V. 189. Post σώζουσα plene inter
pungit cum Aldo Schaefer. In Stob . ed. priin , est ở cú
3
ζουσα . » Patria est , cuius salute civium salus constet, et
„ qua incolumi amicitiae parandae sunt.“ CAMER . -
V. 190. ορθής ] ορθώς Turn. pro var. lect. Gl. ορθής
4

ευτυχούς και σωζομένης . Ρraeter locum Cic . confert Mus

gravius etiam Plato. p. 896. Β. πάντα ημϊν κατ’ ορθόν πλεϊ .
Libanium Vol. II. p. 165. ορθής μενούσης της πόλεως .
Ibid, φίλους] λόγους Stobaeus 1. 1. - Ibid. ποιούμεθα]
1
ποιούμενοι R.
V. 191. αύξων cod. Η. - V. 192. τώνδε
] τώδε cod.
Η. Ibid. verba κηρύξας έχω citat Proclus ad Ηesiod.
Οpp. et Dies ν. 42: το δε σχήμα 'Αττικόν » αντί γάρ τού
κεκρύφασιν είπε κρύψαντες έχουσιν. Σοφοκλής κηρύ
ξας έχω, αντί τού εκήρυξα. - V. 193. τών] τώνδ ' L1 .
C.D.R. τών δ' .
Η. - V. 196. έφαγνίσαι L.C.D.E.T.V.μ.
( pro var. lect.) schol. minor. b. m . e. ſh . h. Porson. Advers.
p. 170. αφαγνίσαι A.S.κ. probant Scaliger. et Steph. αφανίσαι !

αβββ4 γγ. τ.ς.σ. δ. Tuetur Toup. ad Suidam p. 86. (p.60.

Lips.) scribens πάντα και αφανίσαι. Ιdem a Porsone 1.1. etiam
 - V. 206. ADNOTATIONIS. 109

και
πάντα γ’ αγνίσαι coniecisse dicitur. - Gl. επί τω τάφω άγνί
σαι τα πάντα, α- et ; επι τω τάφω οσίως ποιήσαι. έφα
γνίσαι merito probat Heathius : αγνίζειν utique Graecisvalet
• „ non lụstrare tantum vel expiare , verum et sacrifi
„ care,> diis offerre. Vid. Eurip. Alcest. 76. Iph. Taur.
5,711 . ubi αγνίσει et αγνισθείς in αγίσει et άγισθείς mutari
non sinit metrum. Adde πέλαγον επί πυρί καθαγνίσας Ιon.
720. ήγνισαν έντομα μήλων Apollon. Rhod. ΙΙ. 928. ubi
„ non pariter a metro firmatur Mss. scriptura. Similem no
tionem habet verbum έφαγιστεύω , cuius participium εφα
γιστεύσας cum copula και in unaim vocem coalescit infra
ον. 253. “ [247.] MUSGR. - V. 197. ,,„ Philostratus vit .
5,Apollon. VI. C. ΙΙ. θεοί γαρ χθόνιοι βόθρους ασπάζονται
και εν κοίλη τη γή δρώμενα. Cf. Porphyrium citatum Μ .
,,Delrio ad Senecae Oedip. 556.“ MUSGR . - V. 198.
τούδε] τόνδε edd. αββ. Ιbid. Gl. λέγω: τούτο το λέγω
προς το εκκεκηρύχθαι συναπτέον. - V. 199. γήν]
γής cod .. Η. - V. 200. Dorvillius ad Charit. p. 618. (578.)
adnotat , in cod . Vaticano pro ήθέλησε μεν πυρί πρήσαι
κατ’ άκρας legi : άμφικίονας ναούς ήλθε πυρώσων , φuae
sumta sunt ex v. 285 . V. 201. δι ' αίματος cod. C.
V. 202. „ Xolvoũ, fraterni vel cognati.“ ERF. Vide ad
v . 1.

V.203. Η εκκεκήρυκται Musgravius et V. D. in diario,

class . XIV . p. 244. Probat V. D. in diar. class. XXXIII.
p. 55. 4+
. Bothe et olim Erf. „ Nemini hoc non facile
„arrideat.
2) Non ausim tamen contra libros mutare , quum
και recte se habeat , si v. 192.. κηρύξας έχω hoc sensu dictum
25putamus , λέγω υμίν, έκκερηρύχθαι αστούς. Valckenarius
„ adnotavit parodiam Carneadis ap. Diog, Laert. IV . 64 .
τούτον σχολής της δ' εκκεκηρύχθαι λέγω. Unde erit for
stasse , qui λέγω pro τάφω reponendum coniiciat , quod
etsi habet, quo commendetur, tamen videtur a Carneade
„profectum esse.“ HERM . V. 205. Respexit hunc lo
cum Plutarchus vita Demosthenis C. 29. ουκ αν φθάνους,
είπεν , ήδη τον εκ της τραγωδίας υποκρινόμενος Κρέοντα
και το σώμα τούτο δίπτων άταφον ; V.206 . αικισθέντ '
L1 . D. T. C. ( c. gl . σπαραχθέντα ) αβ1 β3 γ . υ.τ.σ.κ.e. h .
αικισθέν τ ' Α.β2. idem -5 Reiskius . αικιστόν τ' E. b. ΓΙ..
Vir D. in diar. class. XXXIII. p. 55. Tricl. aixio JÉVT'
ιδείν : τούτο καθ' όλον και μέρος. το μεν αικισθέντ '
όλον το δε δέμας μέρος .
 (

110 SYLLOGE V. 207

V.207.. „V.D. in diario class. XXX . p. 56: „xo

„ Hot FM ý žuoő male Aldus, quem sequitur Erf.; non
,,enim dici potest pro če žuoŨ ya. Recte aliae editiones
„ § žuoở.“ Attuli hoc , quia nihil magis mirum vidi.
„ Quae illae sint edd. quae és {uoõ habeant nescio. Affer
„ tur hoc ex libro v. [ cod. S.] Livineii.“ HERM. yo.
έμου L1 . Vide Doederlin. ad Oed . Col. v. 51 . · V . 208.
.

TLQoségovo' C. h. non d. w . Hermanni lectionem vitupe

rat etiam Boeckhius similiter atque ego supra , monens :
„ poéfovo' ist ein hyperbolischer Ausdruck, wie ihn der
Eifer liebt >, da hier eigentlich nur von Gleichstellung der
Schlechten mit den Guten die Rede seyn sollte .56“ Schol. min .
προέξουσ ’ οι κακοί των ενδίκων : εξουσι προ των
δικαίων. ενταύθα γαρ την πρό συναπτε. V. 210. ?
xx γ
εμού S. V.x.b.h. έκ
žuo✓ εμού L1
ý žuoũ . αββγ .
. aßßy. — Ibid. De futuro
medii cf. etiam Pierson . ap. Moer. Att. p. 13 . p . 367 .
V. 211. goi tuït' Brunck. et Anglus nescio
quis apud Heathium (,,eadem atque tibi“)._ ť oề Taïi'
Toupius ad Suidam I. p. 60 (p.55. Lips.). Idem probare
videtur Koenius ad Greg. Corinth. p. 67. cum dicit: ood
Taūt apłoxel librariis acceptum refero. Suidas : à qéoxela
και αρέσκω · προς αιτιατικής σύνταξιν, και Σοφοκλής και
'Αριστοφάνης : Σε δε ταύτ ' αρέσκει. Ibid . Kpéwv L1.
pr. Post. v. 211. lacunae signa cum Scaligero et Reiskio
notavit olim Erf. hodie Dind. „ Non contendam ego qui
„ dem non excidisse aliquid, sed tamen non puto verisimile
,,esse propterea , quod eiusmodi chori tetrasticha tam sunt
„ usitata , ut multo sit probabilius , servatum eum morem,
9

„ quam neglectum esse. Habuit locum uti legitur scholiastes."

HERM . De nudis accusativis haec adnotavit Erfurdtius :
,,Hos accusativos cum Hermanno in ephem. Lips. 1807.
,,n . 111. p. 1768. mutatione constructionis explicandos esse
„ puto, ut verbis ooi taŭr dpćoxal mente etcogitatione sub
stituatur συ ταυτά ποιεϊν θέλεις . Simillimus locus est
5,Εurip. Ion. 695. seqq. φίλαι , πότερ' εμά δεσποινα τάδε
τoρώς ες ούς γεγονήσομεν πόσιν , ubi recte Barnesius :
Ο νούς · ώ φίλαι, πότερον ήμεϊς ταύτα τη Κρεούση δια
δηλώσομεν , εις ακοήν προφέρουσαι πόσιν , ήγουν τα κατά
>

κ„αι τον πόσιν..“.: ERF. - V., 213. πού τ' Φ.L1.Η.Χ.b. +† πού
û e. ++ ſh. g. d.w. „ At ostendi mihi velim , qui ita
„[ ttoú y'] vel Graece vel Latine loquutus sit. Quod libri
„omnes tenent navti noú í ego quidem aut e male lecta
„ antiquissimi codicis scriptura natum , aut, quum genuina
- V.214 . ADNOTATIONIS. 111 .

„Vox excidisset , explendi versus caussa a parum doctis

,,librariis positum puto. Quare dedi, quod ante multos
,,annos conieci, navti závi'. Id sententiae ita convenit,
,,ut adeo requiri debere ab legentibus videatur. Est au
9 stem, quod plerumque dici solet χρήσθαι και τι βούλει.«
HERM .
V. 214. Ante hunc versum sed praefixa_Creontis
personae nota lacunae signa posuit Dindorfius. Elmsleius
ad Oed. Col. .v . 156. ús äv Oxoro vũv ňte dictum sumit
表

simpliciter pro oxoto võv łote. Similiter scholiastes, con

tra quem monet Hermanpus: „ At id dici debebat' önws
„ Egle Oxonoi. Vide de partic, üv lib. II. c. 12. " Quod
equidem supra de hoc loco disputavi, retractandum esse
videbam , quum quaestione de alio Sophoclis loco habita
accuratius in usum et vim particularum us äv inquirere
coepissem . Videntur autem ea, quae meditando consecutus
eram , nuper praeoccupata ab Hermanno, qui ad h. 1.
nunc moneat : „ ús äv est dummodo , si modo" et
eundem locum excitet Eur. Hec. 328., in quo interpretando
melius de Antigonae versu iudicare coepi. Inseramus igi
tur h , I. quaestionem de illis particulis .
 DE USU PARTICULARUM as äv.

Quadruplex mihi videtur particularum us üv signifi

catio . Primum enim habent finalis particulae vim , positae
pro onws ūv, Praetereundo moneo ab exemplis huc perti
nentibus segreganda esse propter modorum certe syntaxin
exempla ea , in quibus ùs vel nos primitivam significatio
nem suam quo modo intemeratam retinuit, veluti Xenoph.
Cyrop. I, 2, 6. I, 3, 8. II, 1 , 4. VII, 5 , 81. Anab. IV.,
> 2

6, 10. IV , 3, 14. Oecon . XX, 7. Plato Phaedr. p. 231.

A. Gorg. p . 453. C. Lys. p. 207. E. Dial. Eryx. p . 392.
C. Hom. În. Ó '. 344. Odyss. v. 402. quo in loco si
Reisigius ad Oed. Col. . p. 171. critt. cum Thierschio
et Schaefero coniunctivum adsciscendum esse affirmat,
id ipsum non cogitavit , non esse ós üv h. l. finalemn
particulam . Tu enim verte : quo modo puto te foedum
visum iri procis, et confer Xenoph . Cyrop. VII, 5 , 81 .
>

ει δε , ων μεν μάλιστα άνθρωποι επιθυμούσιν , ο δαίμων

ημϊν ταύτα συμπαρεσκεύακεν, ώς δ' άν ήδιστα ταύτα φαί
νοιτο , αυτός τις αυτά ταύτα συμπαρασκευάσοι , εαque ali
quis ipse eum in modum sibi instruxerit, quo modo
įucundissima videantur .
Altera significatio est utut, quoquomodo , onwsoõv.
Hunc in modum Ai. v . 1369. ús öv roinons scholiastes
quidem apud Lobeckium ad v, 1356. explicat xalà, nyovv
οποίον δή τινα τρόπον αν ποιήσης , quanquam equi
dem in hunc certe locum istam explicationem cadere nego.
Sed habent particulae hanc vim Oed. T. v . 329. tüli ös
äv einw , quoquomodo protulero mea , de quo versu et an
zůstep üv
tecedente alibi fusius disputabo. Trach.. 715. χώςπερ
Jeyñ, qfelpel tù nóvta xvódaha, quoquomodo tangit, i. e .
sive graviter tangit sive strictim. Hermannus h . l. expli
 ως άν ADNOTATIONIS . 113

candum dicit simulatque tangit, quod ad rem quidem

inesse potest sed ipsa particularum vi non continetur. Ad
quem relegat librum suum de particula öv, eum videre
1 non licuit. Verum vidit iam Doederlinus ad Oed. Col.
p . 557. explicans, quacunque ratione tangit, sive levi sive
gravi vulnere.
Tertia significatio est in iis locis , ubi ús ay dictum
est pro έως άν dum , so lange. Aliquot eiusmodi locis
los av,
( Ai. 1117. Oed. Col. 1361.) in nonnullis libris {ws super
scriptum est. Hoc num ' reponendum sit , nec ne, quae
stio est duntaxat orthographica , etenim si in his tws velis
scribere, quemadmodum voluit Brunckius Oed. Col. 1. l.
et alii alibi, erit id, quia monosyllabon pronuntiari eodem
iure potest, quo voces, quas supra in commentariis p. 127.
indicavimus , similiter plane atque ipsum as effandum .
Non ignoro Viros Doctos valde dubitasse, num us apud
tragicos pro {ws dictum statui possit. Atque E. Phoe
nissarum quidem versu 90.
επίσχες , ως αν προυξερευνήσω στίβον.
neutiquam sane poteris illud evincere. Nam quamvis ibi
verbi inquévw notio maxime suadeat, particulis illis h. 1.
illam vim tribuere , tamen bene docuit Porson , idem ad
sententiam inesse , si ús öv pro finali particula acceperis,
nam qui iubet alium manere , ut ipse aliquid faciat, simul
iubet manere , donec id fecerit. Accedit quod Porson et
Schaeferus alia loca attulerunt; ubi verbum triuévw se
quuntur finales particulae iva et oppa. Nec Ajacis versu
1117.
του δε σου ψόφου
ουκ αν στραφείην , ως άν ής οδός περ εί . >

ei, qui semel voluerit in negando perseverare , illud per-:

suadere poteris. Quamquam enim huius loci aptissima est
et mihi quidem una vera videtur haec explicatio : strepi
tum tuum non curabo , dum es, qualis quidem nunc
es, ( so lange du als einen solchen dich zeigst, wie du jetzt
dich zeigst ) scilicet quia ducis, qui iniquuset malevolus est,
nunquam morabor vel comprobabo iudicia . Tu confer lo
cum admodum similem Platon. Phaedr. p. 243. E. TOūTO
μεν πιστεύω , έωςπερ άν ής δς εί, et quem attulit Brun
ckius Lucian. Toxar. 34. Τ. II , p. 543. ούτε γαρ αυτός
δείσθαι των χρημάτων , έςτ' αν αυτός ή , όπερ εστίν ,
αρκείσθαι ολίγοις δυνάμενος. At non debebat idcirco etiam
Tom . II. Η .
114 S Y L L OG E ως άν
Sophocli #st' obtrudere , videlicet us , έως
'ws est pro éste.
.
Sed quamquam hoc loco mihi quidem effici videtur ús 1

proews dictum esse à tragicis , tamen Hermanni inter

pretatio : utcunque sis qualis es , i. e. utcunque
tibi sic , uti nunc facis, ferocire libuerit, ita comparata
est , ut prorsus improbari nequeat ideoque hoc loco nou
possis ad refutandam sententiam contrariam uti. At ani
mum mihi iam quis advertat ad Philoct. v . 1330.
και παύλαν ίσθι τηςδε μή ποτ ' εντυχεϊν
νόσου βαρείας, ως αν αυτός ήλιος
>

ταύτη μεν αίρη, τήδε δ' αυ δύνη πάλιν.

>

Hoc loco tam aperte os öv pro koos üv positum est, ut, si

quis hoc neget , cum eo disputare indignum putem . Etenim
id vel eo comprobatur, quod Herodotus VIII, 143. , ubi
eandem Graecorum dictionem adfert, pro us ūv substituit
έςτ ' άν ,9 cum scribit : έςτ ' αν ο ήλιος την αυτήν οδόν: ίη,
TņNeQ xoà vớv ČOXETAL, quod si quos permovit,> ut nostro
quoque loco ēst scribendum putarent, ii de sententia certe
horum verborum non errarunt. Neque vero etiam Her
mannum probo , qui cum concedit , us äv esse h. I. quam
>

diu , tamen id vult ex priori illa significatione utcunque

derivare et disputando demum illam vim elicere. Ceterum
cur ' illo versu autós reposuerim pro oŭtos , explicabitur
ad v. 917 . Iam non haesitabis amplius, quid statuas de
Oed . Col. v . 1361 .
ου κλαυτά δ' εστίν , αλλ ' εμοί μέν οιστέα ,
τάδ' ώςπερ αν ζω σου φονέως μεμνημένος.
Nam și tragici us pro fws dicebant, nihil impedit, quo
minus eosdem ώςπερ pro έωςπερ usurpasse statuarmus.
Quod Elmsleius dicitipsum & Teo prorsus inauditum esse ,
tu vide quantum ruant subinde vel doctissimi viri. Supra
iam citavimus Plat. Phaedr. p. 243. E. EW SITEQ äv gs
oçtep et Thucydides VII, 19. scribit OSTTE aútois
οι οπλίται ταϊς ολκάσιν άπήραν, atque ex. hoc ipso Oedipi
loco poterat discere Elmsleius,> quid differret wstep ab
ÉWs, quod statim post docebimus. Quae multa de hoc
loco disputarunt Viri Docti, nunc mittamus. Reisigius si
explicat: „ quoquomodo vivo , ferenda mihi haec sunt,
i. c.. dum vivo,“ tum per ingentem saltum a quoquomodo
ad dum subito transsilit pariter atque in explicando Oed.
T. v. 329. tum non vidit, verba steg äv Gõ non cum
olotéa sed cum ueurnuévos
μεμνημένος iungenda esse.. Reliqui praeter
Brunckium , qui modo non debebat ipsum {wsnep reponen
 1
IONIS .
ως άν ADNOTAT 115

dum statuere, explicant quomodocunque , quod mihi non

aptum h. l. videtur. Futilis autem est Benedictii, quem
1

Doederlinus excitat, observatio : , Lectioni EwStep öv Šo

nulla vis inest >, quia haec verba ab Oedipo in ultima vitae
meta versante et mortem qualibet hora cupide exspectante.
proferuntur," quasi talis homo maiori iure dicere queat,
quoquomodo posthac vivam , sive miser , sive felix , quam
quoad vivam . Immo secus est , nain qui fortunae suae
vicissitudines sperat , is longinquiorem adeo mortem suam
>

speret necesse est , quam qui simpliciter dicit , dum vivam .

Adverte autem animum , quid insit in illo STEQ , nam
us üv Çū est quoad vivam , sive dum vivam , at üstep äv
Si est , quoad vivam , licet sit breve spatium , sive quantu 1

lumcunque vivam . Ćf. Trach . 715. STEP äy Fryñ quo

quomodo, licet levissime tangat, quantulumcunque tangit.
Verba autem ista us äv subiungo vocibus, quas copu
landas puto , τάδε σου μεμνημένος , in quo μεμνήσθαι τι
>

τινος simileim vim habere arbitror atque μνησικακείν τι

Tivi , nominativum autein peuvnuévos ita defendo, ut ad
sententiam haec verba constructa adseram , quasi ante
dictum esset ου κλαύσομαι μεν ταύτα , άλλ' οίσω. Αtque
>

εμοί μέν οιστέα dictum est pro οιστέα μεν εμοί , vide ad
Ant. v. 630. 555 . Sententia igitur haec est.tamSed en
nihil attinet haec deplorare , ferenda enim sunt et feram
quidem aequo animo, sed ita , ut, dum vivam , quantulum
cunque est, memor sim ,' tibi parricidae me ista accepta
referre.
Sequitur quarta significatio , derivanda illa ex tertia .
Uti enim latina particula dum et vernacula nostra so lange
conditionalis particulae vim acquisivit, ita quoque os av
eandem traxit significationem . Nimirum si dico : exspecta
dum veniam ego , proprie : warte so lange als ich im Hier
hergehen begriffen bin , i. e. bis ich komme, exspectandi
actio suspensa est ab adveniendi actione tanquam a con
ditione aliqua . Alter enim quum advenit , tum demum
exspectandi actio finita est. Jam si mera est conditionalis
particula , Latini quidem dicere plerumque solent dum
modo i. e. si modo , nos simpliciter : so lange dies feststeht
i. e. dunt modo, si quidem hoc constàt. Fit autem plerum
que , ut quae subiecta est conditio , res sit exoptata et
sperata , ita ut dum optatum quid contineat, a quo aliud
quid suspensum sit. ' Cf. Terent. Andr. IV, 1 , 52. Ego
hoc tibi debeo , conari manibus, pedibus, capitis periculum
>

H 2
.
116 SY L L OG E ως άν

adire, dum prosim tibi. Hecyr. IV, 4, 12. dum ne redu

cam ; turbent porro quam velint. At enim isthaec res est
nota, afferenda sunt potius exempla, ubi graeca particula
hanc vim habet. Ac primum quidem huc pertinet Plat.
Phaedon.. pp.. 74. C. έως γαρ άν άλλο ιδών από ταύτης της
όψεως άλλο έννοήσης είτε όμοιον είτε ανόμοιον , αναγκαίον,
>

έφη , αυτό ανάμνησιν γεγονέναι i. e. denn so longe (das

wahr ist , dass) aus den einzelnen Anschauungen der Begriff
sich entwickelt : muss nothwendig die Erinnerung die Ursa
che davon seyn. latine: si quidem hoc est: necesse est cett.
3 3
Cf. Xenoph . Cyrop. V , 2, 11. toĪT ' dův żyć col , lo91,
έως αν ανήρ δίκαιος ώ , και δοκών είναι τοιούτος επαινώ
μαι υπ' ανθρώπων , ούποτ ' επιλήσομαι , i. e. so lange ich,
sive so wahr ich , sive wenn anders ich ein gerechter Mann
bin , cett. Vide iam Ai. v. 1369 .
ως αν ποιήσης , πανταχή χρηστός γ' έσει.
i. e. dummodo feceris, existimaberis probus , quoquomodo
feceris. Ulixi profitenti, se quidem Aiacis sepulturain pro
curaturum esse , responderat Agamemnon : tum facias sane
( v. 1373.) , modo ne mihi simul huius rei aliquid tribuas,
modo ne meam auctoritatem quoquam modo calumnieris,
quasi sub meis auspiciis aut me vel iubente vel connivente
feceris. Ad haec Ulixes: Noli vereri, ne isthoc facto tibi
aliqua macula adspergi possit , immo laus tibi inde parabi
tur, nam dummodo feceris, probus existimaberis, quoquo
modo feceris, sive ipse opera tua , sive id mihi mandans,
sive modo permittens. Id est aavtaxñ , quae scriptura
etiamsi non optimorum librorum auctoritate commendaretur,
tamen reponenda esset *). Cf. enim comment et syll. ad Ant.
V. 630. et schol. ad hunc Ai. versum , navtaxñ : TOUTÉOTIV

* ) . Qui proxime antecedunt „ cere quemque, quod suo ingenio

versus Ai. 1366 – 1367. eos ne
.
„ consentaneum sit , cuius rei
modum recte mihi explicuisse contrarium yide Philoct. v. 902.
videtur : την αυτού φύσιν
ΑΓ . ή πάνθ ' ομοία πάς ανήρ όταν λιπών τις δρά τα
αυτο πονεϊ . un προςεικότα..
μη .
Ολ. τω γάρ με μάλλον είκός ή Dicit igitur Agamemnon : hem
μαυτώ πονείν , novum testimonium , quam vere
Quid sit õuela avta ftovsiv, illud dictum sit, unumquemque
vidit Lobeckius, est enim : fa- facere , quod suo ingenio con
>
 ως αν ADNOTATIONIS . 117

ή ένεκα της σής εξουσίας ή ένεκα της έμής παρακλήσεως .

Videamus iam alium locum E. Hecub . v . 330. P.
!

οι βάρβαροι δε μήτε τους φίλους φίλους

ηγείσθε, μήτε τους καλώς τεθνηκότας
θαυμάζεθ', ως αν η μεν “Ελλάς ευτυχή
εμείς δ' έχηθ' όμοια τους βουλεύμασιν .

sentaneum sit, i. e, quemque tionem procaciter et astute defen

omnia ita agere , ut ferat eius dit respondens : Nempe ita ego
ingenium . Tu enim , qui tempo- facio, quod vere meum est. Quid
ribus inservire soles , et nihil ni enim ego meo potissimum inge
timens inconstantiae opprobrium nio obsequar ? quorum aliorum
ad omnia operam tuain commo- potius, quam meo ingenio morem
das, et talem te in omnibus prae- geram ? quid tu hoc reprehendis ?
bos , qualem alii te essé cupi- tenenda sunt enim sua cuique.
verint : —ita ingenium suum ipse Aliam igitur vim tribuit Ulixes
describit Ulixes. Philoct. v, 1049. Agamemnonis verbis, qui vitio
ου γαρ τοιούτων δεϊ , τοιούτός sum tantum eius ingenium repre
siu ' yo . - henderat, atque opponit ei quasi
id nunc quoque egregie compro- philosophornm quoddam praece
bas, qui , quem antea acerrimo ptum , quod Cicero de officiis li
odio persecutus es , eum nunc 5

bro primo, . 110. his verbis ex

aliorum aut precibus aut prae- primiti Admodum autem tenen
miis instigatus, sepeliendum et da sunt sua cuique, quo facilius
ornandum curas. lam in altero decorum illud , quod quøerimus,
vergu cogitatione addendum mihi retineatur. Sic enim est faci
videtur denuo illud ouoia. Hanc endum , ut contra universam na
igitur ingenii sui reprehensio- turam nihil contendamus: ea ta
nem ita refellit Ulixes, ut nostri men conservata , propriam natu-.
etiam homines subinde solent, ram sequamur. Omnino si
qni , si opprobrium aliquod sibi quidquam est decorum , nihil est
factum reiicere non potuerint, profecto magis, quam aequabi
nasnte id, quod fecerint, inre stio litas universae vitae , tum sin
se fecisse defendant et apprime gularum actionum ; quam con
id sibi landandum videri dicti- servare non possis , si aliorum
tent, adversarii reprehensionem naturam imitans, omittas tuam .
ita in landem suam detorquentos Cf. etiam Goethium Tom. XV. 7
Sio Ulixes, inconstantiae oppro- p. 155. Ich kann nicht inconse
brium se removere a se non posse quent finden , wenn jemand sei
intelligens , ipsam hanc suam ra-
5 Character treu bleibt,
118 SYLLOGE V. 217
Quo in loco si quis advertit animum ad particulas unte
hytę,
üs facile videt,
1
üv autem øyelote wenn
est dummodo, et favuútete esse imperativos
nur. Sententia .
enim haec
est : Vos autem barbari habeatis sane, nihil impedio, ami
COS non pro amicis et gloriose mortuos non admiremini,

dummodo Graecia rebus secundis utatur , vos autem digna

vestris consiliis nanciscamini. In hac explicatione non ést
cur ultimis verbis tanquam imprecatione, quae aliena sit ab
hoc loco , offendaris. Nam huius adnexi ratio explicanda
est ex eo more Graecorum , quo duo enuntiata , quorum
alterum secundarium est alterius, parallela iuxta ponunt,
ut illud dicturn sit pro ως άν η μεν Ελλάς ευτυχή , υμών
εχόντων όμοια τοϊς βουλεύμασιν. Cf. talia exempla , in
quibus altera enuntiationis pars cum particula uév prae
missa non sua ipsius caussa sed tantum propter antithesin
sequentis prolata est. Cf. Plat. Menon. 94. D. Arist. Plut.
v. 330. Wolf. Anall. II. p. 318. Buttmannum gr. gr. et ad
Demosth. Mid . p. 153. Schaef. Meletem . p. 111. lam
veniamus denique ad nostrum Antigonae versum . Dixerat
chorus, nos quidem , ni fallimur, tuis legibus tuoque arbi
>

trio subiecti sumus. Ad haec Creon : quid vos statuatis

de potestate mea, nihil curo , de hac re cogitetis utcunque
placet vobis, dummodo nunc custodes silis eorum , quae
edixi.
V. 217. του νεκρού τ' Φ.L1.Η.ψ.g. 1 του νεκρού
; b.e.ſh.h. Matth. – V.218. ürlo (Codd.)) schol. min . pró
var. lect. y.b.w.g. üro S.P.R.C.34.in.e.ſh.d. Matth. öłão
(superscr. 0) L1. öhdo toīd’ Brunck. ( „ quid aliud prae
ter hoc' ) cum Burtone in Pentalogia. Contra monuit
iam Porson in Append. ad Tonpii Emend. p. 486. „vix
credo üldos cum genitivo usurpasse tragicos.“ Tricl.. ti
δήτ' άν άλλω τούτ.'. τούτο ούτως είποις ·: τί δήτα dñtu
εντέλλοις αν και προςτάξειας ημίν έτι και εις το εξής
τούτο , και μέλλεις ειπείν , επ άλλω, ήγουν επί το πρώην
ρηθέντι. άλλο δε επ' άλλα οφείλων είπεϊν , τούτο είπεν.
Ibid.. {NEVTÉROLS
επεντέλοις H.–
- V. 219. 'riyaLgaTv Li.
L1 emend.. H. —
Ibid . απιστού σι Η.
V. 220. ούτως LΙ.Η. g . ούτος R. ,,ούτω – ός. Ηuius
„ constructionis exempla larga manu congessit Schaefer. in
,,Meletem . Critt. p. 71.“ ERF. -cm V.221. om . Schol.
Rom. in lernimate. Gl. ο μισθός: ο μισθός της απευθείας,
:

το θανείν . - Ibid .. Gl.. υπ ελπίδων : ελπίζουσι γαρ,, ως

V. 229 . ADNOTATIONIS . 119

ίσως αν λάθοιεν, - ,- V. 222. GI , διώλεσεν ; φωραθέντων

των πανούργων.
V. 223. Pro OYMAE h. I. et ubique in sequentibus
( v . 238. 243. 245. 249. 315. 317. 319. 321. 327. 382.
386. 400. 402. 405. ) edd. vett . praefixam habent'AΓΓE
III,,
ΛΟΣ personalm . Gl . όπως : ότι. , Αristoteles Rhet.. ΙΙΙ
14 , 35. hunc versum adferens pro τάχους praebet σπου
„ Dñs (quod scholiastam legisse Porson suspicatúr), et sub
5 ,iicit ei , tanquam quod respondeatur, τί φροιμιάζη,quod
>

,,ex alia fabula sumtum videtur, non tamen ex Eurip.

,,Iph. T. v. 1162.“ HERM , Pertineat forsan haec Ari
stotelis glossa ad v. 237. V. 223. ,, Αναξ ερώ. Nam
„ solent servi nuntiis suis praefari festinationein , ut in Mer
2,,tatore : Seditionem facit lien , occupat praecordia . perii,
' 2,,animam nequeo vertere. nimis nihili tibicen siem . Hoc se
„nunc facere posse negat: nam placide adventare et lento
2) „ incessu .“ CÂMERAR . v. 224. Gl . δύσπνους :
άσθμαίνων. V. 225. έσχον ( Codd. ) ψ.b.e.h. ευρον
Β.D.S.V.C. [superscript. γρ. έσχον] τρ. νεύρον pro inter
pretatmento habendum. Cf. A.Ran. 170 όταν δε μη "χω,
subi male vulgo μη εύρω. "« ERF.. - Tricl . πολλάς γαρ
εύρον. ήγουν πολλαι φροντίδες επέστησαν , και επήλθον
έμοι αναχωρήσεως. το δε οδούς κυκλών εμαυτόν, ή
αντί του, στρέφων εμαυτόν εις αναχώρησιν εν ταϊς οδούς,
δι' ών επορευόμην· ή εν οδούς και αναπολήσεσι κυκλών εμαυ
τόν , τουτέστι κατά νούν στρέφων την αναχώρησιν. »Mul
,,tas , inquit , expertus sum in deliberando moras , sistendo
,,scilicet et non effectum reddendo , quod captum modo
„ erat , consilio. “ HERM . Ibid. φροντίδος Η.
V. 227. + πόλλ' εμοί Βrunck .
.
V. 228. οιι οίς Β.
„5quod non praetulerimo HERM . - V. 229.τλήμον (Codd.)
ψ . h . τλήμων C.D.V.L1.b.e.fh. Matth. - Ibid . μενείς ] μεν
és L1 . Post aŭ in L1 . punctum , in V. colon est. - Ibid..
και τάδ' Α . αββγ. κει τάδ' L1 . C.D.T.V.τ.ό.κ.δ.b.e.fh.
Matth . h . Olim adnotaverat Herm. : „ Ego veterum libro
„ rum scripturam revocavi, quae multo venustior est. Mira
„enim arte hominis de vulgo morés et serinonem expressit
„ Sophocles, exemplum praeeunte Aeschylo in Agamem
„Done et Choephoris.“ Nunc ait : „ Non malum est xai
και τάδ ' είσεται åvdpós ; et comperiat hoc ab alio ? Sed
-

„ tamen quum vel etiam L1. Vat. habeant, id recepi, signo

„ autem interrogaudi post åndpós posito .“ Bothius, qui et
120 : S Y L L O G E: V. 230

ipse και τάδ ' scripsit, deleto post ανδρος interrogandi signo,
hyperbaton in voce xai statuit, vertens: ,,etiam ab alio
haec resciscet Creon sine tua opera . V. 230. ανδρος
(.) αββ. (,) b.e.g. (5) h. Ibid . παρ'] + πρός Brunck.
Ibid. σύ om .. Η. - Ibid .. Gl
.. αλγυνή ::[ sic etiam 5. κ.]]
λυπηθήση , τιμωρηθείς.
V. 231. Gl . ελίσσων : κατά νούν στρέφων : - Ιbid..'
. .

ταχύς βραδύς Ω . Ex scholiasta illud restituerunt e.h.w.d ,

pon g. Matth. Bothe. V. 232. citat Plutarchus περί
του ακούειν Τ. ΙΙ . p. 48. Α . - Ibid . βραχεία] βραδεία Β ..
V. 233. Gl . ενίκησεν: άριστον εφάνη. V. 233. sq .
μολεϊν Σοί. κει C.αββ.e.fb.h. ( σοί: e. Γh . h. Lachmann .
p. 218.) μολεϊν. Σοι κει Χ.τ.σ.κ. μολεϊν. Σοι , κει Βrunck .
σοί , κεί το μηδέν εξερώ, φράσω δ', όμως. Reisig ad Oed.
>

Col. enarr. p. 96. + μολεϊν. Κεί σοι e ( olim). + σοι δ',

εί το μηδέν εξερώ, φράσω δ', όμως. Vir D. in Diar. .

Class,, ff.. XXXIII.. .p. 56. ,,De dativo cum verbis veniendi
„vide Musgr .ad Phoen. 310. et Abresch. lectt. Aristaen.
„ p. 71. II. XII, 374.“ ERF. „Poi ita collocatum aliud
.

5,est, quam δεύρο σοι μολεϊν. Εst enim pro copiosa custo
,,dis oratione explicandi caussa additum , postremo vicit, ut
,, irem, ad te.“
5.huc ." HERM.. - V. 234. Gl . το μηδέν : όπερ
αυτός ούκ αποδέχη. - V. 235. δεδραγμένος ] πεφραγμένος
R.V. C. (cum scholio ησφαλισμένος. γρ. δε και δεδραγμένος,
όπερ προς το ελπίδος συνάψεις .) πεπραγμένος L1. Η .
C

V. 238. πρώτα] πάντα τρ.τ.σ.κ. - V. 241. στοχάζει ]

στονάζη C. ή στεγάζη Iacobs specim. emendd. p. 30. Male
hunc versum sic explicat Erf.: „belle , i. e. commodi tui
„probe memor , coniicis sive iudicas, te non dignum esse,
„qui in malum quodpiam incidas.“ ERF. V. 242. τι]
fti Vir D. in diar. litt. Hal. 1827. 1. 195. p . 713. con
ferri iubens Plat. Protag . p. 311. B. et Eur. Iph. Taur.
ίνων A.L1.4 . Cf. Bernhardy synt. gr.
onuaivov
557.. - Ibid . σημα
p. 370. σημανών R.V.Ε.C.T.D.S.m.b.e.Γh.h.d.w, Valcken .
ad Phoen. p. 384. Forsitan hic versus obversatus sit Di
dying apud schol. ad Ai. . 1225 : Δίδυμος και δηλός
έστιν ώς τι σημανών νέον . - V. 243. τοι ] σοι R. -
V. 244. ουκ ούν έρείς που τ . C. 1bid . άπει : αντί τού
απελεύση. Σοφ . ΗESYCH . -
Ibid . είτ X.αβββγ.σ . om .
hanc vocem υ.β4.
V. 245. διψίαν κόνις citat ex hoc versu aut ex ν . 427.
Eustathius ad . '. p.
ΙΙ. η. p . 666 , 57.. - V. 247. παλύνας
V. 258 . AD
ADNOTATIONIS . 121

„ spargens. Vide Hesychium in voce et Gregorium de dia

55 lect. p. 262.4 MUSGR. - V. 247. Gl. κάφαγιστεύ
σας : περί εκείνον [επ' εκείνον Τ. b.] καθοσιώσας. - Ibid .
χρή Α.Ε.C.D.αββ.b.e.fh.h. χρήν R.T.τρ.τ.ό.κ. quod futile
est,> foret enim : quod cum consecrari deberet , non con- '
secratum est .

V. 249. γενηίδος Η. γένιδος C.D.S. γενίδος. Ηesy

5,chius : γενήδα , αξίνην , πέλεκυν . quae interpretatio non
„optime huic loco convenit, ut potius ligonem intelligi
25putem , diversum quidem a δικέλλη, ut sunt ubique duo
„ ligonum genera, unum , quod supra caput elevatur, aliud,
„ quod pedis ope deorsum in terram deprimitur.“ MUSGR.
V. 250. ου ] ουδέ C. - Ibid.. Suidas στυφλος δε γή,
η ξηρά και σκληρά . V. 251. Vulgatam interpunctio
nem habent H.ψ.b.e.fh, w . Reisig . ad Oed. Col. critt. p. 380.
Η χειρός αρρώξ , non manuum ope fractum. « MUSGR. -

1bid . άρωξ 1.Χ. άρωξ. Η. -4 16id . Gl. έπημαξευμένη :

τετριμμένη. Contra Reisigii coniecturam nuper monuit
Herm .: Σ,Vereor ne Reisigius de dialecto non rectius iu
,,dicaverit,, quam de particula yć.. De spiritu videndus H.
Ι
,, Stephanus in Thesauro Tom . I p.381. sive ed nov . p. 1909.
„in verbo xufquagetw .“ HERM .
4

V. 253. Gl. όπως: επεί. - Ibid . . Gl. ο πρώτος :

δν κατ' αρχάς προύβαλόμεθα φυλάσσειν. - Ibid . ημιν edd..
αββγ.e.h. ημίν edd. S.κ.Γh.d.w .. V. 255. ο μεν γαρ
L1.R. S. V.τ.ς. ουδέν , γάρ edd. αββγ. ο μεν , ουδέν , γαρ
.
ed. 72. – Ibid.. post ngávioto punctum habent αββγ. aßßy.
De verbo npóviotovide Toup. ad Suid. Vol. I. p.
. 92. —
-

V. 256. Tricl. άγος φεύγοντος. Ιστέον ότι οι εκβεβλη

μένοι νεκροί, και μη τάφουτετυχηκότες, δοκούσι τοϊς δρώ
σιν ως εναγείς μη ταφής ήξιώσθαι. καλυφθείς ούν Πολυ
νείκης τη κόνει, το δοκείν εναγής είναι εξέφυγεν. V. 257.
Tricl. σημεία δ' ούτε θηρός. πολλάκις γάρ και κύνες
και λέοντες και άρκτοι σπαράξαντές τι ζώον, και καταβρώ
ξαντες όσον ήβούλοντο , το λοιπόν κατέχωσαν είς δευτέραν
τράπεζαν αυτοίς γενησόμενον. - V. 258. Iacobs.. in Spec..
-

Εmendd.. p. 32. malit έλκοντος ή σπάσαντος , haec verba

sic a veteribus iungi monens , ut a Platone de Republ.
VII. p. 539. χαίροντες ώςπερ σκυλάκια τα έλκειν και
σπαράττειν τους πλησίον αλεί. " Ελκειν autem soleumne de
canibus verbum esse ex Homer. Il. X. 335, et Eurip.
Hero. 1?. 567. docet. Ipse tamen vulgatam defendi posse
122 SYLLOGE V , 260

fatetur. - V. 260. Tricl. επειδή γαρ οι λόγοι των φυλάκων

ήσαν, διά τούτο πρώτον είπών λόγοι , είτα φύλαξ ελέγ
χων φύλακα είπε. και έστιν όμοιον τω παρά Θουκυδίδης
έν ή αι Αττικαι νήες κ. τ. λ . (ως ανωτέρω 130). Bernhardy
gr . gr. p. 55. - Ibid. εγίνετο ψ.
V. 262. GL. είς ήν έκαστος : εν ταις των άλλων
υπονοίαις. Schol. Rom. ει γάρ τις praefxum habet, fortasse
,, librarii aut' typographi errore. Nec tamen hoc sensu
και,,caret , si interpungas,,ει γάρ τις , ήν έκαστος ου'ξειργασμένος,
Σvel, ει γάρ τις ήν, έκαστος ου 'ξειργασμένος. " HERM.
V. 263. έφευγε Φ.Η.L1.ψ.b.fhw.e. Bothe, Corruptum vide
tur Schaefero. ++ ipuye 84.v. Porson ad Med . 139. p. 402.
Lips.. ++ d. h (olim )). Ibid. το μή ειδέναι Ω.b.fh, w.d.
μη ειδέναι (sine το ) Erf.Bothe Reisig. Boeckh. ++ τα
μη ειδέναι h. ( olium). Nunc scripsit Hermannus : αλλ'
έφλεγε το μη ειδέναι , cum hac nota: ,, Ηunc locum, quem
)

„ corruptum esse patet, [ argumenta eius vide apud ipsum ,

mihi certe non patet] sanasse mibi videor certa emen
„ datione. Hoc dicit : Sed urebat nos, quod nesciremus nec
„certo possemus dicere.. Transferri verbum φλέγειν ad animi
„ cruciatuin , satis constat : vide Oed. Col. 1695. Aristoph .
5,Νub. 992. Accedit quod φεύγειν et φλέγειν etiam alibi
„permutata inveniuntur, ut apud Eurip. Ion. 84. cf. Brunck.
ΗΕRΜ.. οφεύγω μη ειδέναι
„ad Arist.. Thesimoph .. 1041.“« HERM
,,ich will nichts davon wissen.“ REISIG. apud Staegerum
vers.. Ant.. Ρp.. 124. „ Jeder floh das Wissen ; behauptete
nichts davon zu wissen .“ BOECKH . Vide etiam quae
adnotat Solgerus praef.. ad Soph .. pp. 44.. - V. 264. αίρειν)]
αίρειν
έχειν Η. έχειν L1 . Σημύδρους αίρειν. Cf. Ρlutarchum Ari
„ stide p. 234. Horat. epod. 16. Cyrill. in Iulian. p. 359.
Archaeol . Gr . lib. II, cap. 6.“ MUSGR .
V. 266. το μήτε ] και μήτε D. - V. 267. τό] τω
D. - V. 268. ερευνώ σι Η. ψ. ερευνώσιν recentt. -
V. 269. τις είς ] + τί γ' εις Vin D. in Diario crit. 14.
p. 244 . V. 272. ,, ως ανοιστέον , rem tibi renun
cian da m esse. Appian, de reb . Hisp. VI, 53. Γράκχα
το τόλμημα ανενεγκών. de reb . civil . II , 115. Βρούτος δ '
ανήνεγκέ μοι. « ERF.
V. 275. Tricl . είκότως είπε το καθαιρεί . κίνδυνος
γαρ παρά του Κρέοντος έδόκει αυτή η αγγελία ενεγκεϊν · ή
επειδή πρώην μεν άκαμπτος ήν, και ουκ έβούλετο τοιαύτα
υπηρετεϊν · ύστερον δε υπό τοϋ πάλου ταύτην την γνώμην
-V, 287. ADNOTATIONIS 123

κατέβαλε , και άκων είς τούτο εχώρησεν. 1bid , Gl. τά

γαθόν : κατ' ειρωνείαν. V. 276. εκούσιν δ' οίδ' L1.
Η. V. 277. Affert schol. Aeschyli ad Pers. 253. et
' schol. ad Hom. Od. 6. 101. ed. Buttm . Ad sententiam
cf. Aesch. 1. 1. κακόν μεν πρώτον αγγέλλειν κακά. Ex
Shakespeario aliquot loca adfert Thudichum . p . 334.
V. 278— 279. „ Hos versus recte Tricliniani libri [et Ca
„2 )merarius] choro tribuunt, nuntio in vett . libris [ 0.L1.
„R.ABB.]
R.αββ.] continuatos.“ HÉRM .
V. 280. „ ué est adeo me , quo significat, tai stulte
„ loqui chorum , ut quum cuiusvis iram , tum sụam quae
praecipue gravis sit , commorere possit. Id apprime con
venit feroci eius et superbo ingenio.“ HERM. Haec pro
fecto non est sententia loci. V. 281. Gl. άνους τε
και γέρων .: ου γαρ προςήκει τοϊς γέρουσι μωραίνειν.
Afert hunc versum Εustath. Οd. β . p. 1431 , 24. το δε
τον υπεργήρων και πολύνουν είναι, απαιτεί πάντως , και κατά
φύσιν ορθός λόγος , ώς όγε έτεροίος γέρων ακούσοι αν
πόθεν το , μη φευρεθής άνους τε και γέρων άμα.
V. 284. υπερτιμώντας L1.Η. - V. 285. Gl. έκρυπτον :
εν τάφω. Gl. αμφικίονας : τους εν κύκλω κίοσι περιει
λημμένοις. - V.287. „Interpunctione mutanda και γήν
εκείνων
„ ad, . πυρώσων., retraxi.. Ο SCHAEF.. Vir D. in
Diario
22 Class. f. XXXIII , p. 56. Commate post εκείνων
9distingui iubet , ut γήν non ad διασκεδών , sed ad πυρώ
σων referatur. Id si voluisset poeta, scripsisset , opinor,
και διασκεδών νόμους. Immo post ήλθε posito cominate,
ut in veteribus libris , etiam αναθήματα ad διασκεδών
και ,referendum est , quod verbum recte et ad αναθήματα et
)

„ ad vóuous refertur, minus proprie ad vñv. Sed nemo

„ nescit, saepissime verbum pluribus substantivis ita adiungi,
„ ut uni tantum eorum proprie conveniat. Etiam Eustath.
consentire videtur, qui ad ΙΙ . θ '. p. 706, 22. haec tantum
1,adferat, αμφικίονας ναούς πυρώσών ήλθε. « ΗΕRΜ. HERM.
Eustathii verba sunt : Ιστέον δε και ότι παρά Ηροδότω
πυρώσαι κείται το έμπρήσαι εν τώ , πυρώσω τας Αθήνας.
Κείται δε η λέξις και παρά Σοφοκλεϊ, εν τω, Αμφικίονας
ναούς πυρώσων ήλθεν, ήγουν καύσων. Ένθα ναοί αμφι
κίονες έδρέθησαν, οι ως και μεχρι νύν ενιαχού φαίνεται,
κύκλω υπό κιόνων περιεχόμενοι , ταυτόν δ' ειπείν, κυκληδόν,
δ κείται παρά τους παλαιούς. - Ibid. GΙ. νόμους : τους
περί τας θυσίας ύμνους. -
Ibid. διασκεδών L1 . αββγ.
Pro ( 5 ) habent. comuna αββγ. Gl. διασκεδών : συγχύ
 124 SYLLOGE V. 288
σων . V. 288. ή habent αββ.ς.κ.υ. Male Boeckhius
Schaefero adstipulatur.
V. 289. Tricl . το ταύτα ή αντί του την Πολυνείκους
ταφήν νοητέον, ίν ' ή το μόλις φέροντες αντί του ου
προφανώς, αλλά συνεσταλμένως προτείνοντες· ή αντί του ,
& περί Πολυνείκους έθέσπισα, ίν' ή το μόλις φέροντες
αντί τού δυςχερώς και βαρέως ταύτα δεχόμενοι. V. 290.
μόλις] μόγις S. Ibid . „ Legendum ni fallor, žogo
θούντ ' dicebantur, Hesychius δοθεϊν – λέγειν. « MUSGR.
V. 291. Ter citans hunc locum Eustathius diversae lectionis
meminit. Νam ad Od. ε'. p. 1536, 48. ex Sophocle affert ,
κάρα σείοντες , ουδ' υπό ζυγώ νώτον ευλόφως είχον. ad
II. x . autem p. 824, 32. ut Sophocleum posuit hoc tantum :
[ παρά Σοφοκλεϊ το , ] υπό ζυγώ νώτον ευλόφως φέρειν , 2

[addit : ως λόφου εν τοίς ζώοις όντος , του ατά τον τρά

χηλον μέρους, και επίκειται ο ζυγός.] Deni,o“ . “'
.
. p.1653, 5. ita scribit: όθεν ο τραγικός Οιδίπους φησί των
τινας πολιτών μη εθέλειν υπό ζυγώ νώτον ευλόφως φέρειν .
Verba ευλόφως φέρειν sine auctore citat Schol. ad Ai. 61 .
„Ex his patet, Eustathium , qui multa ex lexicographis
,,hausit, ista non ex ipso Sophocle , sed ex mutilo lexico,
2

in quo duo diversi loci citati erant , attulisse . Ευλόφως

eleganter reponit Brunckius ad Philoct. 872. in Eurip.
,,Antig . fr. 15.“ HERM . Vide etiam Eustath , ad I. .
p.1313,
.
32. - V. 292. Gl. λόφον: τον τράχηλον. Ιbid.
.

GΙ. στέργειν εμέ: υπομένειν εμέ, ήγουν & εγώ θεσπίζω.

Bene suppressit Hermannus nuper pricrem suam de hoe
loco adnotationem et ús nunc et ipse de effectu dictum
sumit . Confert v. 303. et Aesch. Pers . 509 . Haec iam
25

,, olim adversarii quidam civitatis statui excitarunt, indignan

„ tes et infesti mihi: id est enim, quatientes tacite capita,
„ qui indignantium est gestus neque submittentes iubam ,
„,hoc est cervicem , ita ut par fuerat , imperio meo .“
CAMERAR .

V. 293. επίσταμαι C. - V. 296. Tricl.. εικότως είπε

.

το νόμισμα. εκ νόμου γαρ πάντα ετάχθησαν ενεργείσθαι .

Ibid. 5 , Έβλαστε. Νοta syllabarm ante βλ correplaim.
5 ,Sic έβλαστες Phil. 1311. et έβλαψε in fragmento incerti
, poëtae ap. Schol. ad Antig. 620. ed. Brunck. Huc sine
y,dubio pertinet etiam έβλαστε Oed. T. 1376. Trach. 401 .
ΕΙ. 238 . Vid. Porson . ad Euripid . Hec. 302.“ ERF.
„ Animadvertit Erfurdtius postea , in hoc Antigonae versu
-V.314. ADNOTATIONIS. 125

»non fuisse , cur de correptione ante βλ' αiceret . Νόμισμα

,,
est institutu m..“" HERM .. - V. 297. Gl . εξανίστη
σιν : υπό των δυνατωτέρων και εξελαυνομένους, ή εξάγει εις
εμπορίας. : -
Ibid . δόμω β2 β3 β4 σ.υ, δόμω ed . γ1 . -
V. 299. Post χρηστάς comma habent αβ2β3υ. - Ibid..
βρoτους (superscr . ων ) L1 . Tricl. το βρoταν προς το
φρένας συναπτέον , ή προς το πράγματα ούτω προς
αισχρά πράγματα έλθεϊν βροτών , ήτοι προς δυστυχίας και
αφανισμούς .
V. 304. έτ' L1. S. είτ' αββγυ , qui post Ζευς comma
habent.. - V. 307. ες ] εις Η. - V. 308. υμίν κ.th.g.
.

υμίν L1 . υμιν αββγ.e.h.w.d. - Ibid . άδης Η . - V. 311.

τολοιπόν αββγ.τ.σ.κ. - Ibid . αρπάζητε L1 . C.V.h.d. pro
batum Elmsleio ad Μed. ν. 31. not. 2. p. 82. αρπάζοιτε R.
Vulgo autem αρπάξητε , sic ψ.fh.w. Matth. , quod impro
>

bans Lobeck. ad Ρhryn. p . 241. mutare volebat in αρπάσητε.

„Praesens etiam rectius ad sensum , quia tò honov addidit,
„ ut de saepius captando lucro cogitandum sit.“ HERM.
V. 311. μάθοις '' C. R. Comma non post μάθηθ ', sed >

post ότι habent αβ133 ,, neutro Ioco κ.ς.. - V. 313. λημά

των cod. ΜΙ . Ibid. De articulo τους. πλείονας praeterea
cf. E. Suppl . ν. 194. τα χείρονα πλείω βροτοϊσίν έστιν
των αμεινόνων. Timocles apud Αthen. p. 223. D. άπαντα
γάρ τα μείζον ή πέπoνθέ τις ατυχήματ' άλλους γεγονός
έννοούμενος. Sane notandus articuli usus, cuius κριτήριον.
habeo hanc verborum inversionem : πλείονας τους ατωμέ
2)
και νους έδoις αν ή τους σεσωσμένους, Oed. Col. v. 795. τα
66
κακά αν λάβοις πλείονα ή τα σωτήρια.« SCHAEF. ,,Non
κ)αι ubique και πλείων ante ή dici potest , sed tum denum ,
„quum aliud quid additur, quo comparativus revera spectat.
In
25 locis Sophocleis haec sabest sententia : τους πολλούς vel
πλείστους ίδοις αν μάλλον ατωμένους ή σεσωσμένους. τα
και πολλά vel πλείστα λάβοις αν κακά μάλλον ή σωτήρια.
„ Ubi · huiusinodi explicatio locum non habet , ibi abesse
.

„ debet articulus. Adde Eurip. Bacch. 875. 895. τί το

σοφόν , ή τί το κάλλιον παρά θεών γέρας εν βροτοίς, ή
2)

ηχείρ υπέρ κορυφάς έχθρών κρείσσω κατέχειν. I. e. το κάλ

ηλιον γέρας, ή κρείσσω γενέσθαι εχθρών, ουδέν έστι , quid
,,est id, quod melius sit , quam inimicos supea
„ rare ? ". HERM . -V.313. et 314. affert Etym . M.in
ν. ατωμένη p. 168, 25. - V. 314. δοις Φ.P.S. ίδης D.
είδους αβββ4γσ.
 126 SYLLOGE V, 315

V. 315. tl drógers] 8 ? Soals Lemma Rom . et pi.; de

(superscr. τι) δώσεις L1 . δώσεις (5 ) σ.κ.e.h.d.w. δώσεις (1)
app.ſh.g. Matth. - V. 316. Post vũy comma habent b.e.h.w.
non habent y.lh.g.d. Matth. „Delevi comma vulgo post
„ Võv positum >, referens xal võr ad ea , quae sequuntur."
SCHAEF . - V. 317. GI,, įv εν τοϊσιν ώσίν : επιπολαίως
λυπή, ή εις βάθος ; - Ibid , dóxvn L1 . R. W.

;
V. 318. tí de øvfx . C.e.ſh.h. Matth. ti sè; évfu.
Brunck . Markland. ad É. Suppl. v. 94. Plutarch . de gar
rulitate p. 504. ed. Ald . Porson ad Med, v. 1008. Solger.
ti sai òrfu . ( Codd .) L1.R.A.D.4. Plutarch . T: II. p .
509. D. ed. Franc. et alii quidem cum interrogandi signo
post dai , veluti %. 8. , alii commate, ut s.; alii nulla
interpunctione, ut aßß. añ di gufu. E. %Hunc versum
„ Grotius nescio unde, sed mire depravatum , inter Sophoclis
incerta fragmenta retulit : Τι δαι, διπίζεις την εμήν λύπην
„oni. eumque sic vertit : Tua verba vero suscitant luctus
meos.“ BRUNCK . - Ibid. onov)] önn Plutarch .. 1. 1. – -

V. 319.o dpõr] • (prima ou) spôv L1. .

Ibid . ó üvið
0.L1.S.V.X. Plutarch. 1. 1. ó om. aßßß4y.o. Gl. 8 8 øū v
σ' ανιά :: συνεπώς υπέρ των αγγελθέντων απελογίσατο , ως 7

ουκ ών αίτιος. Αlius schol . σ'ανιά τας φρένας : μέρος

και όλον . De qua re cf. comment . ad v . 350.
V. 320. Zálnud. „> Id est loints. Res pro persona,
,,Sic in Ai. 381. 389. Ulysses canuo , appellatur.“
.
BRUNCK . „ üanua hic quoque legisse Scholiastam Schnei
,,derus in Lex . Graec . s. v. vanua ex eo coniicit , quod
ille in expositione sua verlis περίτριμμα της αγοράς οίον
» πανούργος utatur , quum voc . άλημα in priore Aiacis loco
oper τρίμμα , in posteriore per πανούρηγμα ή περίτριμμα
,,explicuerit.“ ERF. Schneideri suspicionem comprobat
Boeckhius. „ Der Wächter ist zwar schwatzhaft, aber>

nicht gerade hier ; hier erscheint er als Spitzfindler, als ein

durchtriebener Geselle." - Ibid . sñaov] 8ños cod. C. „ ,quae
„ scriptura cur probari non possit , in aperto est. Habet
,, tamen hanc virtutem , quod monet, ne corrigamus.“ ERF. .

, doūlov scribendum coniiciebat Beckius in diss. de Eurip,

„ Rheso p. 461. not. 5. At alia huius loci ratio est,
,,quam illius, cui hunc comparat , Iphig . Aul. 313.“
HERM .
V. 321. τόδ ' έργον τούτο ποιήσας ποτέ Α.Η.L1.C.
( in quo voci notnous superscriptum est ciul) w.w. Pro
 -V.324 . ADNOTATIONIS . 127

Tódɛ scripserunt ex coniectura tó y h.d., quod idem con

iecerat Reiskius, comprobatum Matth . gr. gr. p. 1105. Pro
ποτέ habent εγώ T. D.μ.. έχω Valcken . ad Phoen.
p. 269 . Pro ToŨTO scripserunt ciui cum cod. E. b.e.lh.
Μatth.. Pro τόδ' ή όδ' Schaef. in Meleterm. p. 114. ad
Lamb. Βos. 608. ή το γ έργον τους και ποιήσας ποτέ
olim Herim . 1 : Βοthe + τόδ' έργον, είμ και ποιήσας εγώ
Porson apud Dobreum ad Aristoph. .p. 210. „ Non dicit
„ simpliciter, non ego sum is, qui fecit hoc facinus, quod
2

„ necessarie dicendum fuisset cum articulo ó roinous , sed,

,, ut solent, qui respondent, oratione uti pendente ex affir
„ matione vel negatione , . quae in respondendo intelligitur,
„ hoc dicit: non sum loquax , certe non qui hoc
„ perpetraverim facinus. Metuit enim , ne suspicio
»Dem a se avertere velle multa loquendo videatur.“ HERM .
Doederlin ad Oed. Col. p. 558. sic interpungit: orxovv
τόδ' , έργον τούτο ποιήσας ποτέ, ut τόδε per adiecta verba
explicari putet (von hoc est, ut patrarim ego facinus). -
ν. 322. γ om. C. Ιdem om. sequens φεύ.
ην η
V , 323. ώ δοκεϊ Ε.Χ.b.e.fh.h. Οι δοκεϊ L1. ήν δοκή
(Codd.)
( ) Η . ψ.. - Ibid . δοκεϊν ]] δοκεί.. L1 .. Tricl .. ή7 δει
.

νόν. ή και όντως εάν δοκή και υπολαμβάνη τις κατά τινός
τι , δεινόν και χαλεπόν υπάρχει και το δοκεϊν και *) υπο
λαμβάνειν ψευδή. δέον δε ειπείν , και εάν δοκή ψευδή, ** )
δοκείν είπε. και εύρους άν+) πολλά τοιαύτα ετέρως σχη
ματιζόμενα , και ου προς την έμπροσθεν σύνταξιν. λέγει δε
το ψευδή δοκεϊν, διά τούτο , ότι είft) και η ψευδής
δόξα ου τοσούτον λυπεί, αλλ' όλως το δοξάζειν κακόν έστιν.
„ O wahrlich schlimm, wem gut dünkt, dass ihm falsches,
dünke , d . h . schlimm , wenn jemand beschlossen hat, fal
sches zu glauben.". « BOECKH . „ Dirum vel magnum est,,
(i. e, magnam viin habet ) opinari, etiam cum quis falso
. MUSGR . * ή δεινόν η δόκη γε , κει ψευδή
opinetur ."
δοκεί , „ res gravis est opinio , etiamsi falsa opinetur .“
REISKE . ν. 324. GΙ. κομψευε : σεμνολόγει γνωμα
τεύων. De verbo κομψεύειν vide Ruhnk . ad Τimaeum
„p.. 154 sq.
. Recte vertit Brunckius : de suspicione argu

*) και το - ed. τ . ς. 1) αν om. ed. τ . 5.

**) και εαν δοκής , ψευδή δοκεϊν 11) ει om. ed. τ. 5.
είπε . ed. τ. 6 .
 128 SYLLOGE V. 326

„tare quantumvis." ERF. Ibid . Quod supra equidem

praeferendum dixeram doxnow , id nuper recepit in ordi
nem verborum Hermannus . „Moschopulo auctore recepi
κόμψευε την δόκησιν , φuod ea vox aption videtur quam
„ vulgata , quain pariter atque .codicis. Augi 'scripturam tò
1

Σ,, dósav quam Boisonnadus recepit, ab interpretibus profe

,,ctam puto .“ HERM. Photius in lex. ex Soph. Erigona
adfert δοκή τοπάζων , pro quo Etym. Μ. habet δόξη το
>

πάζω. V. 326. δειλά X. pro var. lect. μ.b.e.fh.h. δεινά

Φ.Η.ψ.Χ. Gl. τα δειλά: τα κακά και απρεπή. Ibida -

κέρδη ] κέρκη Η .
V. 327. Tricl. αλλ' ευρεθείη :: τούτο αρχόμενος
απιέναι έλεγε , μη ακούοντος Κρέοντος. ή γαρ αν *) κατά
T

νώτου πολλάς **) εδέξατο. - Ibid. τοι] σοι L1 . - V.328.

-

και μή ] ή κάν μή Vir D. in diarioCritico 10. 14. p.244.

Ιdem ν. 329. ή ελθόντ' εμέ. V. 330. γνώμης τ ' έμής ]
και γνώμης έμής C.
V. 332. Tricl. πολλά τα δεινά: τούτο ο Χορός
λέγει διά τόν λάθρα θάψαντα τον Πολυνείκην, και μη γνω
V
σθέντα όστις ήν. Gl . δεινά: σοφά και πανούργα. .
333. GΙ. δεινότερον: σοφώτερον. V. 334. τούτο.
-

,,i.
. e. κατά τούτο. «' BRUNCK. ,,„ Ellipsis hic non magis
2 ):

», est , quam ν . 389 . Vid . Herm . in Mus. ant. stud . Vol. I.

,,p. 169. sq.“ ERF. Suppressit nuper Hermannus,2 quod
ante dixerat toŨto interpretandum esse propterea , et nunc 5

haec adnotat : „' Scholiastes , quem probat Vir D. in Diar.

„ class. fasc. XXXIII. ad toūto supplet tò yévos Tõv åva
,, foonwv. Imino infinite positum est pronomen, nullo certo
„ nomine intellecto . Comparari potest supra v . 295. sq.. et
„ Aristoph. Pac. 25. Kai vel est etiam , vel ,9 si ad aliud
„ xai sequuturum refertur , mutata constructione subiici té
„ putandum est. [Sic supra ego.] Hic tamen etiam inter
„ pretandum arbitror, referendumque, ut omnis huius loci
,,ratio ostendit, aeque ad terram ut ad mare. Neque enim
και – τε pro et - et sed τε και dicitur . Nec Latini et
» que pro et -
et dicunt, ut multis re non recte perpensa
visum est , e. c. in Cic. Acad. Ι, 10. S. 37. HERM.
Ibid . πολιού, πολιός consuetuum maris epitheton . Exeimpla

*) ει γαρ άν ed. τ . 6. **) legendum puto πληγας. C. W.

 --V.337 . ADNOTATIONIS.. 129

vide apud Welcķerum ad Erinnae od. in Rom . v . 11. in

Creuzeri Meletem.. ΙΙ. p. 26. - V. 335. „χειμερία νότα.
II, p. .
1
„Sic úvéum vótæ Athen . p. 109. A. nimboso vento Ovid.
„ ,ex Ponto II, 3, 27.“ ERF.
V. 336. περιβρυχίοισιν e. h. περιβρυχίοισι Η.ψ.b.fa.g.
περιβρύχοις Lemma Rom. Gl . περιβρυχίοισι περισσώς
ήñ xúxhoo nyoñol. - V. 337. trepôv Li.R.V.E.S.T. (c. gl.
κύκλω ήχούσι.
διερχόμενος ) b.e.h. πτερών Α.αββ. Schneider . 5,„ Πτερών
„ remigia navium intelligenda , quae sunt quasi pennae
illarum.“
, CAMERAR . — Ibid. irúr L1.A.R.V.C.D.T.y.h,
¿ ri E.b.e.ſh.
C
Ibid . οίδμα σιν αββγ.e.h. οίδμασι b.fh.
Yr oiducou quo iure Hermannus interpretetur inter allu
entes undas, supra promisimus velle nos explicare.

DE USU PRAEPOSITIONIS nó .

Praepositio unó , sub , vi sua hanc notionem adfert,

ut aliquis alii subiectus dicatur. Id deinde transfertur ad
saltantem et canentem , qui , quoniam se accommodat ad
inusicae numeros , tibiarum : quasi moderamini subiectus
.

Ηinc illud υπό συρίγγων , υπ αυλού cantare, saltare,

est.
incedere , ünÒ xhouxos xuyàs routío fai Thucyd. VI , 32.
Deinceps autem oblitterata est primitiva illa moderaminis
notio , et quoniam soni illi prosequuntur canentem , inde
praevaluit ea notio, ut únó adderetur illis sonis , qui, cum
aliud quid fit , huic actioni accinunt, simul sonant. Inde
constantes illae dictiones, qualis illa apud Homerum Il. ß.
334. 1. 277.
αμφί δε νήες
σμερδαλέον κονάβησαν αυσάντων υπ ' Αχαιών.
Tι . δ'.275. ώς δ', ότ' από σκοπιής είδεν νέφος αιπόλος ανήρ
>

ερχόμενον κατά πόντον υπό Ζεφύροιο ιωής.

i. e. dum clamantAchaei , stridente Zephyro. Sic Ovidius
Metam . IV . 523 .
Evoe, Bacche, sonat. Bacchi ſub nomine luno
Risit.
i. e. Risit Iuno, quum clamaretur Evoe, Bacche, i.e. audito
Tom . II. I
130 SYLLOGE υπό

nomine Bacchi. Hinc igitur emendandum et explicandum

Philoct. ν. 189 .

1
& δ' αθυρόστομος
αχώ τηλεφανής πικράς
οιμωγάς ύπο κείται .
Sic enim scribendum pro υπόκειται , at aliae, quae tentatae
sunt ab editoribus , correctiones non opus sint. Verba sic
construe , τηλεφανής δε κείται και αχώ , αθυρόστομος υπό
πίκράς οιμωγάς. Procul ( e longinquo conspecta ) cubat
Eccho, garrula sub gemitu moesto , i, e . resonabilis plangenti
adsonans . Recte igitur schol.: ο δε νούς · αει δε οδυρο
μένου αυτού ηχώ προς τον οδυρμόν αντιφθέγγεται . Cogita
insulam desertam , montibus cinctam . Dum Philoctetes
ingemiscit, Eccho procul montibus acclinis et quasi auscul
tans, resonat auditos l’hiloctetae clamores . Cf. ν. 1458 sq.
πολλά δε φωνής της ημετέρας
" Έρμαιον όρος παρέπεμψεν έμοι
στόνον αντίτυπον χειμαζομένω.
Sic igitur nostro loco περιβρυχίοισιν υπ οίδμασιν, si velis ,
id quod vetat Passovius, illam ' vocem a Bovyw derivare,
'commode poteris explicare: strepentibus undis, inter fre
mentes undas, sin pon probaveris illam etymologiam , licet
interpretari: inter alluentes undas, nam ille usus deinceps
>

latius etiam patebat, ut aliae quoque res, quae non adso

nant quidem , sed alio quo modo'actionem comitantur cum
que ea funt , per υπό adnectantur , veluti υπό λαμπάδων
πορεύεσθαι.
V. 338. υπερτάταν . Istae appellationes Deum desi
„gpantm eo ,
de quo sermo est , in negotio prae ceteris co
lendu . Ηic quidem Terram υπερτάταν θεών dicit, quod
,,homo
2
etiam eam , quạe ut rerum omnium - genitrix et
,,benefica altrix sanctissima habenda est , aratro proscin
HERM .. - V. 339. ακαμάτων D.T.τρ.τ.ό.κ. Tricl .
5,,dit.. « ΗΕRΜ
συναπτε το ακαμάτων προς το θεών , ήτοι των ακαμάτων
2)

και απαύστων και αισίων θεών. - Ibid . αποτρύεται ] άπο

τρύετ' L1 . Η. αποτρύε9 S.
V. 340. ιλλομένων Χ . pro var . lect. b.e.Γh.h.g.
ειλομένων V.E.C.D.T.τρ.τ.ο.κ.δ. τειλλομένων ed . γ2 . είλη
μένων R. παλλομένων A.αβββ4y . Lemma Rom. Hoc
praeferendum putat Passovius in lexico . απλωμένων (cuum
V. 340. ADNOTATIONIS. 131

γρ. ελλομένων in margine) L1. Η. απλωμένων (cum γρ. ει

λημένων) S. Tricl. το ειλομένων δέ, αντί του , των
από έτους εις έτος κινουμένων προς το * ) άροτριών
αρότρων. Ειλομένων δε είπεν , επειδή, ώςπερ >

κύκλου τινός τού χρόνου διερχομένου , κατά τον αυτόν αει

καιρόν κινούσεπροςτο άρον άροτρα ,ώςπερ δή και προς
>

το θερίζειν , δρέπανα , τα μεν εν χειμώνι , τα δ' εν θέρει.

>

Scripturam παλλομένων , quam interpretamentum alterius,

illouévwv , puto , reiiciendam arbitror, quia aratra circum
aguntur quidem at non circumvolvuntur aut librantur.
Utrum autem ιλλομένων an ειλομένων praeferendum sit,
vix poterit evinci , quoniam fere ubique scriptura variat,
>

et ipsi graeci grammatici de hocdiscrimine quaerentes nihil

effecerunt. Tu vide de voce i71eofai et cognatis formis
quae disputarunt et collegerunt Ruhnkenius et Hemsterhu
sius ad Timaei lex.. Plat.. .p. 69. sq.. Buttmannus lexilogo
ΙΙ . Ρ . 141. quibus adde, quae ex codice aliquo Msc. adfert
Gaisfordius Poett. minor. gr. Vol. III. p. 287. sq. Equidem
nunc id unum docere studebo, quomodo illouévwv vel el
2ouévwv de aratris dici possit, quum primitiva omnium
illarum formarum , quae eiusdem familiae sunt, veluti eiw,
ειλέω , ειλέω , άλλω , significatio non sit verti , circumagi ,
>

volvi, sed potius, quod Buttmannus docuit, urgere, coar

ctare , compellere, includere, drängen , in die Enge trei
ben , einschliessen. **) Nimirum in hac quoque dictione
proprie denotat coarctari, includi, translatum autem est in
eos, qui in certum curriculum inclusi, eundem cursum us
que repetere coguntur, neque , quo volunt, libere vagari
possunt, [ Gl. έλλεσθαι· είργεσθαι , ιλλόμενος, είργόμενος,
προςδεδεμένος. θεσμούς ιλλόμενον τουτέστιν ενδεδεμέ
vov] veluti apud nos equi vel boves, qui in officinis, eo
dem semper gyro circumacti, machinarum rotas movent.
In his igitur consequens demum est significatio, circumagi,
verti , έλλεσθαι, autem dicuntur , quia inclusi sunt gyro .
Hoc modo dicitur illud de coelo , qui certum suum habet
curriculum , quo inclusum volvitur . Brunck .' Anall. II.
p. 19. Sidon . ΧLΙΧ . 4.
A

*) προς το om. edd. τ. 5. mihi videtur derivata aliqua , ni

** ) Buttmannus vellem non ad- mirum quia in urgendo et com
miscuisset primitivae signification pellendo feriendi actio accedere
ni feriendi notionem , quae ipsa solet.
1 2
 132 SYLLOGE V. 340

οίσιν εναργής
ελλόμενος κύκλους ουρανός ενδέδεται .
proprie : quibus circulis inclusum adstringitur coelum , sc..
cum circumvolvitur, deinde quibus circulis adstrictus circum
volvitur . * ) Αtque sic nostro loco ιλλομένων αρότρων
explicare licet : quae quovis annò eodem cursu circuma
guntur , vertuntur, die kreisenden Pflüge die ein Jahr wie
das andre ihren Lauf wiederholen . **)
V. 340. Post åpótowv punctum habent aß2. Ibid .
έτος εις έτος L1.2.L3.R.S.E.C.D.Τ.κ.b.e.fh.h. έτους εις
έτος Α.ψ. (apud Canterum tamen ed. 1579. nescio an for
tuito legitur έτος εις έτος). Scholiastain έτος εξ έτους legisse
coniicias. Optimaim lectionerm έτος εξ έτους , αnnum cα
„ anno, scholiastae debemus. Apoll. Rhod. IV , 1774. eis
έτος εξ έτεος γλυκερώτεραι. Νonnus lib .. II , 270. είς
έτος έξ έτεος πεφορημένος.« MUSGR. V. 341. Gl.
ίππείω γένει: ου γαρ μόνον βουσί αλλά και ίππους εν
ετέρους τόπους αρούσιν, ώςπερ και άλούσιν. - Ibid. πο
λεύων Α.Ε.C.ψ.b.e. πολεύον L1.L2.L3.Η.
fh.h. Schol. V.D.
minor. πολεύον : στρέφον , βωλοκοπούν . Ιdem coniece
runt Stephanus et edit. Glasgoν. πολεύον R. πορεύον Tur
neb, pro var. lect.
V. 342. κουφονέων Φ.Η.L1, emend. Sic Schneider..
Wakefield . ad Lucret. VI. 743. („ celeriter navigantium .“ )
κούφον έον L1 . prim . κούφον νέον R. 1 κουφονόων
be.fh.h. Brunckius adfert gl . κουφονόων: κούφως και
ταχέως φερομένων. - V. 343. αμφιβαλων (superscript. o)
.

L1
Lί. - Ibid.. άγει ]] έχει L1.prim.
. . - V. 345. και θηρών
A.αββ.e.h.g. και θηρίων V.E.C. θηρίων τ' D.Τ.τ.ο.κ.b.Γh.
θήρ magis poeticum vocabulum est, quam θηρίον.« ERF
1

* ) Primitiva significatio inte- Lovułynu

λουμένην sive illouévny sphae
merata videtur apud Philonem T. rae naturam describi puto , cuius
1. p. 673. ήλιον δε και σελήνην αει omnes partes conglomeratae, con
περί αυτόν είλουμένους έκαστον clusae continentur eo , quod in
διεξέρχεσθαι των ζωδίων , ubi medio sphaerae gravitatis cen
eundi notio sigillatim adiecta esi . trum est, ad quod singulae par
**) Plane alia ratio est loci illi- tes attractionis vi attrahuntur,
us Platonis Timaeo, ubi, quoni- vide ipsius Procli verba , quae
am Proclum Platonis mentem re- Ruhnkenius adscripsit.
sto cepisse existimo per yñv ei.
 V.351. AD NOTATIONIS . 133

„ Immo plane a poesi tragica alienum est, Inprov.“ HERM .

2)

Nostri loci haud scio an parodia sit apud Aristoph. Thes

inoph. 47. πτηνών τε γένη κατακoιμάσθω , θηρών τ'
αγρίων πόδες υλοδρόμων μη λυέσθων. Ibid. έθνη ]
γένη cod. S.

V. 345. ειναλίαν S.P.D.τ.σ.κ.e.h.g. Eandem for

mam apud Eurip. restituit Seidlerus ad Elect. 448. Iphig.
Τ. 1240. εναλίαν Η.C.αββγ.b.Γ. Lemma Rom. et Gaisf.
in lemmate. De suis codd. tacet Br. V. 347. Eustath.
ΙΙ . α . p. 135 , 25. Δηλον δε ότι του περιφραδέως πρου
>

πάρχει το φραδής, φραδέος, από του φράζω» ως το, Φρα >

δέος νόου έργα τέτυκται · όθεν σύνθετον και παρά Σοφοκλεϊ

άριφραδής ανήρ , και ο προς διαστολήν αυτού βαρυνό
2

μενος Αριφράδης το κύριον. Εx hac Eustathii nota 'scri

pserunt aproadís Erf. Herm . Non secuti sunt d.w.g.
Schneider. Quod Eustathius de accentu illius nom . propr.
monet, id cadit in omnia nomina, quae, cum proprie sint
appellativa , deinceps nom. propria fiunt, vide exempla
multa apud Goettlingium de accentu Graecorum indice
-

p. 121 - 128. Gl. περιφραδής : σοφός και περίνους.

V. 349. ορεσιβάτα Η.L1 (littera in fine erasa ).
V. 350. άξεται A.E.αββ. άξετ' C.V. εξεται L1. Η.
ά
εξεται Χ . ελών άγετ' (τρ. ) D.Τ.τ.σ.κ. qua mutatione nihi
„,turpius fingi potest.“ HERM . ++ únúfetal b.e.ſh. Matth.
gr . gr . 5. 502, 4. p . 954. 1 ζεύξει [ potius ζεύξεται suspi
cor ] coniecisse audio Reisigium . Ad Doederlini coniectu
ram supra laudatam cf. Callim . hymn. in Iov. oủx åpetñs
άτερ όλβος επίσταται άνδρας αέξειν. + ίππιον άξεται αμφί
λόφον ζυγόν. Erf. Ex scholiastae adnotatione equidem ,
legendum putabam, ίππον άγει , λόφον αμφιβαλών ζυγών,
in quo schol, unò supplere voluerit, quia non cogitaret
αμφιβάλλειν uti ενδύειν et similes voces cum duplici accu
sativo construi posse . Librorum autem scripturam inde
enatam suspicabar, quia in margine cod. ad summam sen
tentiae indicandam adnotatum erat : ιππάζεται , unde ίππ
άξεται in textum Venerit. Optime locum sanaveris , si
verbum aliquod quod involvat induendi notionem , inveneris,
simile illis corruptelis. Tricl . αμφίλοφον : τον κατ'
άμφω τα μέρη επαναστήματα έχοντα ή τον περικείμενον
τοϊς λόφους και τραχήλους των ζώων. - V. 351. αδμήτα]
134 SYLLOGE Ν . 352

ακμήτα L1.H.R.. (o. gl. αδάμαστον) 1a recepi conve

niens bovi aratori." HERM . S

V. 352. Gl. φθέγμα: την ρητορικήν. Ιbid. ήνεμόεν

(Codd.) τ..κ.b.fhw. Matth. h. (nuper) ανεμόεν C.αββ.e.d.
Porson advers. p. 170. Schol. ήνεμόεν φρόνημα : την
φιλοσοφίαν, την αέρος δίκην, τους πολλούς ακατάληπτον.
V.353 . φρόνημα ] + φώνημα Scaliger, guod compro
bavit Valcken. ad'Ammon. p . 70. ήνεμόεν φρον. die
luftige, die im Lufthauch ausgesprochene Weisheit,vorzüg
«
lichmit Bezug auf die politische Beredsamkeit.“ BOECKÉ.
Ibid . Gl. αστυνόμους οργάς : τας εν τη πόλει των νό
μων δίκας. αστυνόμους legitur apud Pind. Neum. ΙΧ. 74. –
V. 354. οργάς. Vide not.. ad schol.. Tricl . εικότως είπεν
οργάς. οι γάρ μη πειθόμενοι τους νόμους, χαλεπών αυτών
πειρώνται.. - Ibid . εδαδάξατο Η. εκδιδάξατο β2.υ. Gl .
ε διδάξατο: εφεύρεν. χρώνται δε οι ρήτορες αυτώ αντί του
εις διδασκάλου έπεμψε. Tricl. Ιστέον ότι το εδιδάξατο
οι ρήτορες αντί τού εις διδασκάλου έπεμψε χρώνται .φησί
γαρ 'Αριστείδης· ,,ουκ εδιδάξατο τους παΐδας, αλλ' εδίδαξεν
αυτός.« και 'Αριστοφάνης ( Νεφ . 1338.)
έδιδαξάμην μέντοι σε, νή Δί' , ώ μέλε,
τοίσιν δικαίοις αντιλέγειν .
νύν δε αντί του εφεύρε και εδίδαξε [το εδιδάξατο ed. τ... ]
κείται. Moschopulus in Dictt. Αtt . in v. εδιδάξατο : αλλ'
ο Σοφοκλής και αντί του εφεύρε , και αστυνόμους όρ
γάς εδιδάξατο.
Ibid . GΙ. δυς αύλων: είς ούς δυσκόλως αυλίζεται τις.
Hesych. δύραυλος : δυσαύλιστος. Σοφ. Αλεξάνδρω. Vide
Gatakerum ad Antonin . p. 232 , a. V. 355. Ante nú
γων inserunt ψυχρά C.γ2.β3. quod nemo non videret in
terpretis verbum esse , etiamsi non esset ea vox in scholiis
ΗΕRΜ.. πάγων : χαλάζης,
Romanis ad αίθρια adscripta.“.“ HERM
χιόνος , υετού , πάχνης, το δε αίθρια , αντί του εκτός
o i'xov. Theophrastus de ventis 51. ex poeta affert toxù
δ' αίθρια ποιεϊ, ipse dicere solet ή αιθρία, αι αιθρίαι.
V. 356. αίθρια και δύσομβρα Ωb.Γh.d. αίθρια και * *
Súsoubou h.w. ,,Lacunae signa posui, nam in stropha ne
„ que ad sensum quidquam deest, et numeri ex anapaestis in
,, elegantissimos dochmiacos abeunt, ut hic nullum sit cor
ruptelae indicium . “ ΗΕRΜ. ή αίθρια και Διός δύς ομβρα
Erf. quod comprobat Passovius in Athenaeo II, 2, p.308.
7

ή τα τ ' αιθέρια και δύσομβρα Lachmann. p. 151. ή υπαί

í
 ν . 365. ADNOTATIONIS.. 135

θρεια και δυσομβρα Boeckh. Cf. A. Agamemn. V. 343,

of uit peta Musgr. Metrum postulare videtur αιθρεια,
5, Sic Homerus συβόσεια pro συβόσια II . λ'. 678. Οd. ξ . 101 .
Euripides ποταμεία pro ποταμία Troad. 1074. « MUSGR.
Herodian. partit. p. 140.
1 ύπαιθρον : το άστεγον. Suidas :
αλεξαίθριον : θερμόν σκέπασμα. Σοφ. Αμφιαράω, Cuum
his of. gl . supra allatam : το δε αίθρια , αντί του εκτός
o i'xov, quibus confirmari videtur sententia aliqua nostra,
supra in comment. prolata. Ibid . Priinus adnotavit
Passovius, punctum , quod vulgo ponebatur post pén, de
2

lendum et post favtonoqos colon ponendum esse. Utro

que loco comma posuit Dindorf. Boeckhius post Béan plene
interpungens iungit παντοπόρος άπορος cun sequentibus:
2,-Allratherfüllt geht rathlos er zu nichts kiinfligem .“ Ef.,
ad ν. 369. Gl. παντοπόρος : παμμήχανος.
V, 358. άπορος ] άπορος δ ' cod. D. - Toid. επ'
ουδέν] 'πουδέν Steph. Post έρχεται habent αββ . punctum,
nullam post Tò uelov interpunctionem . V. 359. Gί ..
επ ' ουδέν το μέλλον : α γάρ ύστερον βλάψει αυτόν ,
προασφαλίζεται. Ιbid. Αιδα e.h.d.w. αιίδαι L1 , άϊδα αβο.κ.
Ον.

Αίδα cett. edd. vett . Τh. - Ibid . μόνον ] μονωι LA . - V.360 ,

επάξεται] + επεύξεται Heindorf. ad Ρlat. Soph . p. 341 ,
quod improbant Passovius l. I. et Lobeckius ad Phrynich,
p. 726.. - V. 362. Gl . ξνμπέφρασται: κατενόησε και
εφεύρε.
V. 363. σοφόν] δεινόν (τρ.) τ.σ. κ. -- V.364. Tricl.
το τέχνας ούκ έστι γενική , ως οίονται τινες , αλλ'' αιτια
τική , ούτως έχων το μηχανόεν και το εφευρίσκον τέχνας, 1

τουτέστι το μηχανάσθαι και περινοεϊν τέχνας , σοφόν υπέρ

ελπίδα. - Ibid. έχων]ποτέ
έχον cod. S. - V. 365. ποτέ) ]
τοτε Η . S. Ibid . έρπει ] και γαρ ποτέ
μεν κακόν, άλλοτ' αύθις δ' επ εσθλόν έρπει (τρ.) Τ.τ.σ.κ.
Tricl. και γάρ ποτε : ούτω χρή γράφειν τα παρόντα
κώλα και γαρ ποτέ μεν καλόν, άλλοτ' αύθις δ'
επ εσθλόν έρπει , ίν είεν όμοια τοϊς της στροφής
κώλοις. ενταύθα δε και κώλον ήν περισσόν το ς , διό και
εξεβλήθη παρ' εμού· ου γαρ χρή πλείονα κώλα την αντι
στροφήν έχεις της στροφής. De collocatione praepositionis
praeterea Confert Erf. Soph. Aegei fragm. III . χέστρα σε
δηρά πλευρά και κατά δάχιν ήλαυνε παίων.
136 SYLLOGE V. 366

V.366. παρείρων ] και παρείρων S. ή ευωρών b. + γάρ

αίρων Γh . quod explicat ανέχων , τιμών , conferens Arist.
Ran. V. 378. , ubi αίρειν glossae interpretantur ύψούν, με
γαλύνειν. At αίρειν est laudibus tollere, non colere atque
„ observare. - Praeterea yảo hic valde languidam redderet
„ orationein .“ HERM . * yepviowy Musgrav. et Reiske. Gl.
παρείρων: ο φυλάττων τους εν τη γή άντας νόμους, και
την θείαν δίκην σεβόμενος. Gl . in. cod. Α. παρείρων :
στέργων , πληρών. Nescio an vertenduum sit : inserens
„ factis suis , i. e. adhibens, leges patriae et sacratam Deo
„ rum iustitiam. Certe sic intellexisse videri potest glossa
tor, qui per φυλάσσων explicat.“ ERF . Παρείρων coun
„ parari posse videtur cum latino asserere, quod defendere,
„ vindicare significat." IDEM . και Verbi παρείρειν exeimpla,
„ quae Erfurdtius commemoravit, haec sunt: Aeschyli: Ei
γάρ τιν εστιoύχoν όψομαι ψ'λον, μίαν παρείρας πλεκτάνην
χειμάρροον στέγην πυρώσω και κατανθρακώσομαι, quae >

„ Boreae verba sunt, si scintillam in foco videat, quasi

„ siphone venti aedes se incensurum minantis; Xenophon
tis : ή ούν λέληθέ σε ότι, μεταξύ του υμάς λέγειν , ουδ' .
άν τρίχα, μη ότι λόγον άν τις παρείρειε ; Polybii, de vallo:
)
και λοιπόν ούτ ' επιλαβέσθαι παρείραντα την χείρα δυνατόν,
»,άτε πυκνών ουσών και προςπιπτουσών αυταίς , έτι δε
» φιλοπόνως αποξυμμένων των κεραιών . Quem locum affe
rens Suidas , explicat παρειςβαλόντα. Apparet ex his,
Σ

„ propriam verbị notionem esse inserere , ita ut particula

„napà adsignificet, praeter illa, quae iam adsunt, accedere
„ id , quod inseratur, ut ad rem ipsam non pertinens. Si
smile
2 verbumn est παρενείρειν , cuius H. Stephanus exempla
„,attulit e Plutarche, an seni gerenda sit resp . p.793. C.D.
ουδέ γάρ ακμάζων και δυνάμενος ανήρ επαινείται, πάντα
συλλήβδην ανατιθείς εαυτώ τα κοινά πράγματα , και μηδεν
ετέρω παριέναι βουλόμενος, ώςπερ οι Στωϊκοί τον Δία λέ
γουσιν , εις πάντα παρενείρων και πάσι καταμιγνύς εαυτόν
απληστία δόξης ή φθόνω των μεταλαμβανόντων άμωςγέπως
και τιμής τινός εν τη πόλει και δυνάμεως. Et ex Athenaeo
V. Ρ. 190. Α. ου γαρ ώς πρόβλημα προτείνει, αλλ' επι
νυχαρίτως παρενείρας ο Μενέλαος, επειδή ήκουσε των επαί
νων, το μεν είναι πλούσιος ουκ αρνείται, et quae sequun
,,tur.
2
Membranae παρείρας . Schneiderus in Lex. Gr.
citavit Libanium T. IV . p. 831 , 6. θέαν δ' ουκ αν έτ'
5,επριάμην , αλλ' ερρώσθαι φράσας το αρχιτέκτονι και το
και σεμνώς καθήσθαι θεώμενος, εστως εθεώμην , παρενείρας
-y. 376 . ADNOTATIONIS. 137

που τοϊς μετοίκοις έμαυτόν ή τους ξένους. HERM. Nu

per Hermannus , permotus maxime scholiastae verbis , o6
φυλάττων τους εν τη γη όντας νόμους scribendum esse
indnuit ποτέ μεν κακόν, άλλοτ' επ' εσθλόν έρπει νόμους το
εγχθονίους θεών ’τ ' ένορκον δίκαν. ,,παρείρειν est :
falsch reihen, verwirren , also verletzen. Ver
wirrend der Erde Gesetze, die menschlichen , und
das eidliche Recht der Götter. Auch die Heftig
keit des Rhythmus räth die Stelle vom Bösen zu versteñen .“
BOECKH . „ Nam et patriae leges convellit et divina iu
„ ra violat.“ CAMERAR . V.367. θεών τ ' ένορκόν δίκαν
cum Tricl.. om.. T.1.5 %. - Ibid. Gl. ένορκον δε λέγει
Τ.τ.ο.κ.
την δίκην , ήν εις όρκον πάντες προσβαλλόμεθα.
>

V. 369. άπολις Α.Χ.αββ.e.h. άπολις δ' V.E.C.D.T.

τ.σ.κ.b.Γh. Bothe. - Ibid . Υψίπολις άπολις , ότω .
-
sq.
Selbst auf der Höhe des Staates (wie Creon der
Machthaber , Antigone die Königstochter) ist staatlos,
wem nicht das Guie beiwohnt.“ BOECKH. Ibid , Tricl.
ότω το μη καλόν. ήγουν όστις δι οικείαν κακίαν αμέ
τοχός έστι των καλλίστων , και του κατά νόμους και θείαν
βούλησιν φέρεται. τούτο δε λέγει διά τον θάψαντα Πολυ
νείκην. είς τούτο γάρ φέρει και το τόλμας χάριν, εκ
δε τούτου πίστιν και ασφάλειαν εαυτώ περιποιείται ο Χορός
προς τον Κρέοντα , τα συμφέροντα αυτώ φθεγγόμενος.
στερον δε άπορων εις θεούς αναφέρει το πράγμα, και
δαιμόνιον τέρας φησί την ταφήν. V. 370. Post
ξύνεστι nullam interpunctionem habent ψ , comma recentt.
Ibid. Gl. τόλμας: αναιδείας και κακογνωμοσύνης.
„ Inutilis, si temeritati indulgens inhonestis studet.“ HERM .
" V. 371. μήτε μοι αββ. Ibiul . Gl.. παρέστιος :
σύνοικος. '- V. 372. Gl. ίσον φρονών : όμοιον έμοί.
ομοδίαιτος. V. 373. έρδει] έρθει C.Χ.ψ.g. Gl. τάδ'
έρδει : τα περί της ταφής.
V. 373. τόδε: πώς] + τόδ', όπως Erf . In inter
punctione huius loci Erf. et Hermannum secuti sunt w.d.
Brunckium Γh.g. Matth . Mutationem autem illam όπως
non opus fuisse, monuit iam Hermannus , „,siquidem saepe
„ rectae interrogandi formae etiam in obliqua oratione ad
,,mittuntur.“ Vide supra ad V. 252 et Doederlin . ad
Oed. Col. p. 374. qui hunc locum attingit. - V. 376 .
πώςs ειδώ
„ Propter duplicem negationem , quae verbis tū cidasς
,,úvtihoyhow inest , ex graeci serinonis indole oưz ante civui
138 SYLLOGE V. 377

5,aut abesse debebat , aut scribi μη ού τήνδ ' είναι. « ERF ,

„ Negativa ante cival Erfurdtium offendit. Sine causa ,
Kai uévtou
„opinor. Longinus Sect. XXVIII.. in.. Και
)
xai η
μέντοι και
περίφρασις ως ουχ υψηλοποιον, ουδείς άν, oίμαι , διστά
» σειεν. SCHAEFER. „ Non magis Sophocles hic potuit
μή ού τήνδ' είναι scribere, quam Latine quisquam diceret::
„ quomodo contra dicam , quo minus haec sit
„ Antigona. Quia verbis πώς αντιλογήσω hoc subest,
„ quomodo contendam , recte posuit où. Acuendum
„voce atque erigendum est nomen Antigonae : quomodò
,,contendam , hanc non esse Antigonam . Illud enim
„vult , Antigonam , non aliam esse. Per linguae leges
2

»,licebat etiam dici , τήνδε μή είναι Αντιγόνην , sed alio,

, eoque hic non apto sensu. Id esset enim ; quomodo
„contendam hanc non esse Antigonam. Id tum recte
,,diceretur, si alius dixisset, esse Antigonam , idque con
,,firmans chorus adderet, non habere se , quare non esse
„ contenderet.“ HERM. Attigit hunc looum etiam Bern
hardy gr . gr . p. 365.
V. 377. ω] ω αββ . Ibid, δύστηνος ] δύστηνε C. –
Ibid.., και]] + παΐ nescio quis.. - V. 378. τί ποτ';] τι
ποτ’ ( ) αβ.β3., nullaim interpunctionem habent ς. *, Cete
rum versus ita adornant Herm . et Dind. :
ώ δύστηνος
και δυστήνου πατρός Οιδιπόδα ,
τί ποτ ; ού δή που σε γ άπιστούσαν
V. 380. βασιλείοις άγουσι L1.H.C D.αββγ. βασιλείοισιν
άγουσι τ.σ.κ.b.fh.h. De codd. suis tacet Brunckius. + βα
σιλείοις απάγουσι Boeckh. + βασιλείοις άξουσι olim h,
tt e . Matth .
ν.382. εκείνη τούργον εξειργασμένη (Codd.) L1.H.R,
C )

εκείν ' η τούργον εξειργ . Α.ψ. και εκείνητούργον η ' ξειργ.

b. et Porson Advers. p. 170. it b. e.Γh. h.
. V. 384.
GI, άψοβρος: οπισθόρμητος. Ibid . δέον ] μέσον
L.Η.Κ. - V. 385. πoία] ποία Ω. - Ibid. τύχη ]
τύχη Φ.R. τύχη , L1 . δίκη ψ . - Ibid . προϋβην ] προέβη
προύβην
Φ. εξέβην L. εξέβην H. R. Vide etiam schol.. Reisigii
coniecturam , quam supra dedimus, propositam primum in
Schaeferi adnotatione , receperant iam ante e.ſh.b. Elms
leius ad Ηeracl . ν. 387. Vulgatam πoία -προύβη τύχη
retinent Matth. et Schueider, 1bid . Gl. ξύμμετρος :
-V . 390 . ADNOTATIONIS. 139

μετρία και συμφέρουσα. ήγουν τι παρά τα πρόσθεν νέον

γέγονε καλόν ;
V. 387. Gl. ψεύδει: ψευδοποιεί η επελθούσα διάνοια
την πρόσθεν γνώμην.. - V. 388. σχολή ή αν D.μ.e.h.d.
Cf. Perizon . ad Aelian . V. H. IX , 24. oxorñ nof' 2.
(praeter D.) ſh.w. Bothe. Matth . Gl. oxoan: oùdauws.
nifalv L1.. – V. 389. GI. TÓTE:: öte
-Ibid.. ήιξειν ότε tijv taghy
ταφήν
turvvov. - V. 390. Tricl. OÚvante to årać npòs to
ήκω , τα λοιπά δε διά μέσου. Ρost άλλ' non interpungunt
W. et h . Post ndovñ in 4. punctum . Improbo nunc ,
quod, commate post úraú posito , ab Hermanni et Schae
feri praeceptis discedendum putaram . Nam quamvis ali
quatenus differunt inter se exempla , quae huc pertinent,
tamen nunc quidem existimo , non ita disputari posse de
hac re , ut comma in quibusdam ponendum esse prorsus
et omnino persuadeas. Exemplis , quae a Schaefero Me
letemat. p . 77. ab Hermanno ad Vig. p. 811 , 473 , ab
Elmsleio ad Eur. Med. v. 1035. ad Heracl. v. 481. et ab
Astio , qui parum circumspecte de hac re iudicat ad Plat.
Phaedr. p . 224. , allata sunt , adde S. Elect. 595. 619.
Trach. 552. Ant. 148. 155. Eur. Orest. 715. 1360. P.
+
Phoeniss . 382. 1311. 1775. P. Hippol. 51. 920. Elect.
389. Herod. IX , 27. V , 3. Hom . hymn. in Demet. 69.
Pind. Olymp. I, 55. Plato Apol. Socr. p. 19. C. 20. C.
Phaedr. p . 228. A. quo loco quae primitus cum in omni
bus tum hoc loco aposiopesis est, non recte suppleta est ad
Vig. p. 473. Mihi hoc potius intelligendum videtur: At
quid hypothetice loquor ? certus sum de hac re , ita enim
te pernovi uti me ipsum . Ad idem illud genus pertinet
etiam úra el Ant. v. 913. Verum id non video, quomodo
huc trahere potuerit Hermannus Philoct. v. 144 sq.
νύν μεν, ίσως γαρ τόπον έσχατιαϊς
προςιδείν εθέλεις όντινα κείται ,
δέρκου θαρσών :
nam quod dicit Vir Summus, comma post uév delendum
esse , quia eadem constructionis ratio esse videatur atque
in particulis úrrá -yúo , id puto nemini elucere. Nimi
rum h . I. loquentis ratio praemissa sive inserta est ( cf.
Goeller. ad Thucyd. I, 72. Werfer. Aot. philol. Monac .
I. p. 79.) , uti Philoct. v. 603.
εγώ σε τούτ , ίσως γαρ ουκ ακήκοας ,
πάν εκδιδάξω.
 140 SYLLOGE αλλά γάρ
Ε. Ηec. 888. Ρ.
νύν δ ', ου γαρ ίησ ' ουρίους πνοής θεός ,
μένειν ανάγκη .
Ant . ν. 1066. τοιαύτά σου, λυπείς γαρ, ώστε τοξότης
αφήκα θυμώ κκ . τ. λ . Ηinc explicandus est locus,, multum
tentatus, ubi neutiquam lacunam statuo, Philoct. 667. sq .
παρέσται ταύτά σου και θιγγάνειν
και δόντι δούναι κάξεπεύξασθαι βροτών ,
αρετής έκατι τώνδ' επιψαύσαι μόνον,
ευεργετών γαρ καυτός αύτ' έκτησάμην,
ουκ άχθομαι , σ' εδών τε και λαβών φίλον .
Licet tibi haec et contrectare et promiscue
communiterque mecum possidere ; atque te
gloriari , unum ex hominibus virtutis gratia
ea te attrectare benefaciendo enim et ipse
ea mihi comparavi - id non aegre fero , quem
( quoniam 'te ) simul atque vidi amicum habui.
Tolleretur sane, quoniam ó v . 671. mihi quidem ad idúv
trahendum videtur ,, aliqua incominoditas ,, si pro καξεπεί
ξασθαι legendum statueres και σ έπεύξασθαι aut , si qui
dem praepositio a suo casa dirimi posset , κακ σ' επεύξα
σθαι βροτών --- μόνον coniiceres,, ut sit pro και σ' επεύ
ξασθαι εκ βροτών μόνον ,2 at potest etiam vulgata
scriptura "defendi. Poeta enim , quum primum in animo
habuisset , illud κάξεπεύξασθαι coniungere cum παρέσται ,
postea paullo aliter inflectit orationem illamque sententiam
refert trahitque ad sequentia verba ουκ άχθομαι , quasi
9

antea dixerit και σ έπεύξασθαι cet. Ita autem capienda

esse haec verba, apparet vel ex eo, quod Philoctetes etiam
alibi mirum quantum esse putat , alium quein haec sua
arma contrectare et iis ornatum apud homines apparere.
Conf. v. 942 sq.
τα τόξα μου
ιερά λαβών του Ζηνός Ηρακλέους έχει
και τοϊσιν Αργείοισι φήνασθαι θέλει.
V. 1125 . Sq .
γελά μου χερι πάλλων
ταν εμάν μελέου τροφών ,
ταν ουδείς ποτ ' έβάστασεν .
Forsan inde quoque medela petenda sit alii Philoctetae
versui, v. 1429. ubi hanc propono coniecturam :

Ν
V. 390 -402. Α D Ν Ο Τ Α Τ Ι Ο Ν ΙS . 141

τούτο δ' εννοείσο , όταν

πορθήτε γαίαν, ευσεβεϊν τα προς θεούς.
ως τάλλα πάντα δεύτερο ηγείται πατήρ ,
το δ' , ου γαρ ευσέβεια συνθνήσκει βροτοίς ,
κάν ζώσι κάν θάνωσιν , ουκ απόλλυται.
>

aut, si repudians correctionem illam où, quam alii iam sua

serunt, propius velis ad librorum scripturam accedere,
licebit ita inserta illa verba refingere : ή γαρ ευσέβεια συν
θνήσκει βροτοίς ; Ceterum Latini quoque, quod satis notum,
solent caussales enuntiationes. ita praemittere. Ovid . Me
tam. I, 250.
Talia quaerentes , sibi enim fore cetera curae ,
2

Rex Superum trepidare vetat.

Ibid . ΙΙ >, 336.
At pater omnipotens, neque enim licet irrita cuiquam
Facta Dei fecisse Deo , pro lumine ademto
2

Scire futura dedit, poenainque levavit honore.

V. 390. Gl. εκτός και παρ' ελπίδας : το εκτός
και το παρά εκ παραλλήλου . Ter respicit haec verba
Eustathius p. 1275, 25. 1932,, 49, 1959, 31. Ιbid .. ελπί
δας ] ελπίδα L1 . prim. C. D. Lemma Rom. V. 392 .
Comma non post ήκω, sed post όρκων . habent ψ. Prinus
correxit Mudgius. Ibid. όρκων ] όρκου Η . όρκων L1 .
prim . Ibid. απώματος ] απόμνητος C. (c. gl . απογενό
μενος ) Plato p. 896. D. ων ουδέν απώμoτον . V. 394
κλήρος δ' ενθάδ' cod . S. Scholio in 4. praefixum est
κλήρος ενθάδ ' ουκ επαλλεν. - V. 395. 9 ' ούρμαιον ψ .
Scholiastam Ven . ad Il. v . 791. notat Lobeckius ad Phryn,
371. ερμαϊoν hic scriptum invenisse.. - V. 396. θέλεις ]
Ρ:
θέλεις L1. - V. 397. , και ελεύθερος αbsolutus, ut infra
V , 443. ERF.
• V. 399. τρόπω(; ) αββγ . τρόπο(,) σ.κ. Delevit inter
punctionein h. Cf. comment. ad ν . 2 . V, 400. έπί
στασαι L1 .. idem :11 e.e . + It h.d. επίστασο Φ.ψ.b.W.
Matth. Bothe. Doederlin . Museo Rhenano II. p. 294. qui
explicat λέγε επίστασθαι. - V. 401. ξυνίδης ( Codd . )
S.e.ſh.h.d.w.g. Porson ad Eurip. Orest. v. 141. Buttmann .
gr. gr . Ι. p. 543. not . ξυνίεις ( Codd.) L1.L2.R.ψ. ή ξυ
vieữs b . quam formam Atticis non usitatam fuisse, docet
Porson . 1. 1. Eadem est discrepantia Oed. R. v . 628.
V. 402. έδον L1.L2.A.E.D.T.ψ. είδον C. R. , + ιδέεϊν
142 SYLLOGE. Ύ. 403

Dawesius Miscell. Crit. p. 267. + ιδών b. + e.th.h.d.w.

Μatth .. - Ibid . Eustath . ad ΙΙ . α' . p. 148, 33. Ιστέον δε,
ότι ως εν τώ , Ποϊον τον μύθον έειπας, ούτω δοκεί και
παρά Σοφοκλεϊ, εν τώ, δν συ τον νεκρόν απεϊπας, περιττόν
είναι το άρθρον. Vide etiam schol. et H. Stephan. der
dialect. Att. Ρ: 178. V. 403. αρ ( Codd . ) ψ.b.h. άρ
(superscript. ώς ) L1. ως R.H.S. (c. gl. ίνα ) D. (c. gl. όν
τως δή) μ . ώς δ'ο Β. C. (c.
c gl. όντως δή ). - Ibid.. Post λέγω
punctum habet cod. D. - V. 404. κάπίπληπτος C. c. gl.
κεκρατημένη . - Ibid. ηυρέθη αββγγ. ευρέθη Η.τρ.ς.κ.δ.b.fb.g.
Matth . Bothe. Videntur idem habuisse codd. Brunckii .
η
ευρέθη L1 . + πρέθη Γh. I h.w.d. 3
V. 405. τοιούτον γαρ ήν R. - V. 406. επηπειλη-:
μένοι ] ηπειλη in rasura L. - V. 407. σείραντες ψ .
Ibid. + ή κατείχετο νέκυς olim h. It Bothe. Postea Er
furdtio adstipulans Herm . citavit Elem . Doct. Metr. p. 119.
Olim hoc adnotaverat : 2„) Nusquam alibi Sophocles arti
,, culum sic collocat. Saepius quidem apud Sophoclem ar
,, ticulus in praecedente versu , nomen in sequente est, sed
2,,semper interiecta aliqua particula, vel adiectivo: Oed.
Τ.553. το δε Πάθημ’. 995. τό τε Πατρώον αίμα. 1056.
τα δε Ρηθέντα. Οed. C. 265. τό γε Σώμ. 290. τα δε !

Μεταξύ
9 »: τούτου. 577. τα δε Κέρδη. Τrach. 383. τα δε
Λαθραϊ”. Phil. 422. τα γε Κείνων κάκ. Αi. 1015. τα
καισα
, Κράτη. ΕΙ. 619. τα σα Έργ . Αntig.. 451. τα σά
Κηρύγματ’. Oed. Col. 351. τα της Οίκοι διαίτης. Phil.
5263. δν οι Δισσοι στρατηγοί. « HERM.
V. 408. Comina Bothius non post čð sed ante hanc
vocem posuit , quae cum καθήμεθα coniungenda sit , coll .
E. Phoen. τ. 1387. ει δε πως προμηθία καθήστο Κάδμου
λαός ασπίδων επι . V.409. Artificiosius supra sub finem
adnotationis explicuisse mihi videor vocem υπήνεμοι . Est :
Consedimus in colle, sed eo, qui ea est parte, unde flabat
ventus , non ea , adversus quam flabat. Schneider vertit :
Wir setzten uns von der Höhe (wo der Leichnam lag),
weg unter den Wind . „ Non adverterat Boissonadus, únn
:

veuos dici eum, a quo abit ventus, quum interpretatus est,

egregie ventorum flatibus expositos, ita ut odor statim
dissiparetur: ni legendum , inquit, inýveuot.“ HERM .
2

V. 410. απ' αυτού] Gl. in cod. C. τού σώματος και αφ'

αυτού Dorvill . ad Charit . p. 399. ++ b.Γh. Male Heller .
ad Oed. Col. p. 475. από iungit cum πεφευγότες , coll .
 - V. 416. ADNOTATIONIS . 143

E. Orest. ν. 1520. πού 'στίν ούτος , δς πέφευγε τούμών

εκ δόμων ξίφος; - Ibid . βάλη Φ.L1.R.C.(6. gl . καoι αήρ)
αββγγ.δ.τ.e.h.d.w. Item Gl. in explicatione coniunctivum
habet. βάλοι κ.σ.b.Γh. Dorville ad Charit. p. 399.
ν. 411. εγερτι κινών ] και έγερσικινών Schneider in
.

lexico gr. quod prorsus damnandum · esse monuit Erf.

„ Schneiderum si hoc fortasse movit, quod in Rheso alius
,,est potestatis vox. čyapti, maior Sophoclis esse debet au
,,ctoritas quam eius qui illam fabulam scripsit. Neque
,, aliud mihi notum est verbum , quod ab εγερσι incipiat. «
ERF.. - 1bid . κινών ] κείνον Η. - ν. 412. αφειδήσει Η.
ή αφειδήσαι olim Γh. in Meletem . p. 85., improbatum dein
ceps ab ipso. Adscribam autem exempla quae addidit
Erf. iis , quae a Schaefero illic allata sunt, quibus vulga
rem illam optativi formam Atticis non inusitatam esse
doceret . αρπαλίσαι Α . Εumen . 981. ενέγκαι S. Trach . 774.
άλγύναις Oed. R. 446. ελπίσαι Ε. Ηec. 820. παραλύσαι
Alcest. 115. κτίσαι Suppl. 620. σπάσαι ibid . 830. - V.
414. Eustath. Π . θ '. p. 698, 26. Ημος δ' ήέλιος μέσον
.

ουρανόν αμφιβεβήκει και εξής , και παραφράζων Σοφοκλής

φησίν, εν αιθέρι μέσω κατέστη λαμπρός ηλίου κύκλος.
V. 416. deloas om. H. Ibid . Eastathius Il. á.
p. 151 , 19. “Υγρότης δε ειρήνης και σύμβασιν αέρι και
Διι ουκ οίδε ποιεϊν , αλλά μάλιστα μάχην, ως η φύσις τοϋ
πράγματος παριστά συγχέει γαρ μάλλον το περιέχον , και
συγκροτεί την έριν το αέρι, την τού αιθέρος αφανίζων
ελαρότητα, και ταϊς κάτωθεν αναθυμιάσεσιν , άχος ουράνιον
κατά την τραγωδίαν γίνεται . Quae hic scripta sunt , ex
stant etiam apud Eudociam p . 407. et Favorinum in voce
Τυφωέα 1196. Vide etiam Eustathium p. p . 345, 41.. 1196,,
50. De ουράνιον cf. etiam Suid. in v. ανεβόησεν et Βekk .
Anecd. p. 4 , 20. p . 400, 33. ανεβόησεν ουράνιον
>

όσον: σημαίνει το υπερβεβηκός μεγέθει, ως και μεχρι του

>

ουρανού ήκειν. 55ουράνιος μας dem Aether Zukommt , denn

Aether, dieκαι
zuweilen σύνταξις.
ovqavós heisstTricl E.Hel. 34.“
obere Luft εξαίφνης
SOLGER. . η τότ' και
τυφώς , οιτος γαρ στροβίλων και καταιγίδος έφορος έστιν,
αείρας και επάρας σκηπτόν και στροβιλώδη άνεμον,
άχος και λύπην ουράνιον και αερώδη, λυπηρόςγαρ ημίν
ουτος ο άνεμος , όταν πνεύση, πίμπλησι και γεμίζει το
εκεί πεδίον ύλης πεδιάδος , ήτοι του εν γή συρφετού,
αίκίζων και μαστίζων πάσαν φόβης και τρίχωσιν
144 SYLLOGE ν. 418

χθονός , βοτάνας λέγω και δένδρα. έμεστώθη *) δε πας

ο αήρ, ήγουν **) συν τω πεδίω, και ούτος τού εκ γής συρ
φετού πεπλήρωται. Verba πάσαν αικίζων φόβης ύλης
πεδιάδος affert Eustathius p. 1944, 49. Triclinius impe
,,ditam constructionem commentus est, x9ovos cum góßnv
coniungens , herbas et arbores ita dici ratus , et πίμπλησι
>

πεδίον ύλης πεδιάδος connectens. Hoc postremum eatenus

Verum est , ut plena Oratio haec putanda sit, πάσαν αικί
ζων φόβην ύλης πεδιάδος, πίμπλησιν αυτής πεδίον. Sed
χθονός cohaeret. cum αείρας. ΗΕRΜ. V.418. εν δ']
ένθ ' L1 . έν δ ' Hernm . ,,έν δε videtur per se constare , et
simul.
„ Vide ad Elect. 703."“ HERM. - V. 419. „ Turbo
„dicitur vócos , ut apud Aesch . Prometh. 932. triden's yñs
τινάκτειρα νόσος.« ERF .
V. 420. De απαλλαγέντος cf. etiam Triclinii verba ad
τ. 105. απαλλαγέντων των προκειμένων . - V.421 . πικράς
Η πικρώς olim Bothe. - V. 422. Post φθόγγον plene in
terpungunt αββ. post λέχος autem commate αβ. V. 423 .
Tricl, επειδή το λέχος και το εύνης ταυτόν έστι : λέχος
C

γαρ εινής , η ευνή εστι και το κενής και το ορφανον

ταυτόν έστι, πρός μεν το εύνης το κενής λέγε προς δε
το λέχος το ορφανόν. μη στίξας δε εις το φθόγγον,
ασυνδέτως την παραβολήν έκφερε, πλανηθείς εκ τού ούτω
δέ · αλλ' . η μεν παραβολή προς το όρνιθος: έχει την δύ
ναμιν , μηδεν εμποδιζομένη, τού ούτω δε λείποντας το δε
ούτω δε διά τούτο επέφερεν , ίνα συνδεσμών της εφεξής
έννοίας ποιήση, και έστι ζήλος Ομηρικός.
V.424. χαύτη ] καυτή cod. Β. ,, Non male id hoc loco
»,legeretur..““ HERM.. - V.427.. διψάν εκφέρει L1.R. quod
Gaisfordius in lemma Schol. recepit. γρ. διψίαν φέρει L1.
διψία κόνις ex hoc loco citatur ab Eustathio p. 666, 57. -
V. 428. Gl. εύκροτήτου: σφυρηλάτου. - Ibid . χαλκέας
-

L1.C.D.T.V.R.b.e.ſh.h. Idem coniecerat Pierson ad Moer.

pp.296. χαλκέως Α.Ε. ψ. - Ibid . άρδην ] ή άρδων Vir
D. in Diar. Class. XXXIII. p. 59. Illud est : alie sublato
iCe0 . V.429. Gl. τρισπόνδοισι : μέλιτι , γάλακτι,
οίνω. Cf. Ηom. Οd. λ . 26. Doederl. ad Oed. Col. .
V. 472 .

*) ένεμεστώθη ed. Br. **) ήγουν om . ed. τ. τ.

 - V. 446. ADNOTATIONIS . 145

V. 430. xrueis do idóvtes_A.y . Schneider , Bothe,

>

Boeckh. xņueis idóvres (Codd.) L1.R.V.P.S. - Ibid . ić

μεσθα L1. ιέμεσθα Φ . ψ. νulgo. ξέμεσθα nuper etiam
recepit Herm . conferri iubens L. Dindorfium ad Eur. Suppl .
699. V. 432. και τάς τε L1.S.P.h. και τάς γε αββγ..
Ibid .. πρόσθε L1.. πρόσθεν ψ. - V. 433. καθίστατο(1) ()
aßiß3.b.w.d. (9) % . (.)b.e.ſh.g. V. 434. GΙ. ηδέως έμοι
γες ώμολόγει δηλονότι. V. 437. πάντα ταύθ' ] ταύτα
návl' E.b.e.ſh, ,,Hoc si concinnius dicit Brunckius , mi
„ rum profecto est iudicium .“ HERM . __
ν . 438. πέφυ
XEV Li .
1
V. 439. és] els B.C.H. Elisleius ad Bacch . v.911.
V.441. x où xanapvoõuce L1 . „ Ut ad amussim congruat
„ Antigonae responsio interrogationi Creontis, Schaeferus ad
„97 Theocriti Idyll. I. v. 68. scribendum suspicatur xou xa
g,tapvoữuai tò un , conferri iubens Porson . ad 'Euripid.
,, Orest. v. 581. p. 162. ed. Lips. sec. ubi libri inter oủ
και,,XOTÉxtave
κατέκτανε et oùx άπέκτανε
anéxtave fluctuant. Sic Aeschyl. S. Th.
,,376. pro oủx unapitel Guelf. où xatagritet, quod in
„ Xatapytec cum Hermanno mutandum ." ERF. Ibid .
u
tò un ] tò n sic , littera erasa Lf. + tò un où olim
Herm . retractatum ab ipso ad Vig. p. 800. f+ Erf. „ tò un
,, Schaeferus sic defendit, ut , quemadmodum åpvoõual TÒ
wun Spãoul sit, nego me fecisse, ita oủx úpvołucou Tò
„un dpãoui significare dicat, non nego me fecisse . "
ERF .

ν . 442. κομίζεις C. -

Ibid . ] Of B. V. 443.
OV

συντόμως L1.Η. συντόμως R. σύντομον B.C. Ad σύντομα

male Elmsleius ad Oed. Col, v . 1579. supplendum putat
õhuata. Ceterum post hanc vocem plene interpungunt 4 .
V. 445. ñ ons ]vide ad v. 18. V. 446. εμφανή ]
Expavi L1.. — Ibid. Quod supra indigitavi de significatione
έκφανή
vocis perkev, id, ut breviter dicam , hoc est. Una tantum
est huius verbi, quod a ułhet ( uɛlɛtów et meditari,
eiusdem est etymi) descendit, significatio , significat enim
cogitationem (meditationem ) rei futurae. Haec vero cogita
tio et quasi praemeditatio primum potest inesse animo
agentis ; est igitur ullov noteīv , facturus eram . Tum
Tom . II. K
146 SYLLOGE V. 448

yero potest illa cogitatio insidere animo eorum , qui non

sunt agentes , turn est έμελλεν ποιείν , erspeciandum erat,
cogitari poterat,, eum hoc facturum . Latini in hoc genere
ponunt simplicem Cogitativum , quem vulgo Coniunctivum
dicunt. Sic igitur nostro Ioco τί δ' ουκ έμελλον είδέναι ;
quidni noverim ? i.e. quidni existimer nosse ? Xenoph.
list. gr: ΙΙ, 3 , 16. επιτηρών , οπότε Αθηναίοι έμελλον διά
το επιλελοιπέναι τον σίτον άπαντα και τι τις λέγοι ομολογή
DEIV , exspectans id tempus, quo existimabät eventurum
esse, ut Athenienses cett. Exempla elige ex iis, quae con
gessit Passovius. Ad idem genus pertinent ea,, ubi idem,,
qui agens est , de suae tanquam alienae actionis eventu
indicat. II. χ . 356. ουδ' άρ ' έμελλον πείσειν non put αυc
0

ram memet te commoturum esse. Deinde potest illa cogi

tatio ex animo Deorum depromta esse. Tum est, Dii ita
voluerunt , fato constitutum erat, Exempla ex Homero,
multa collegit Passovius in lexico. Eur. Med. 1321. où
δ' ουκ έμελλες, τάμ ’ ατιμάσας λέχη , τερπνόν διάξειν βίο
τον . Αi. 925 . Ex eodem genere sunt exempla ea , ubi
non ad Deos , sed quoniam de una aliqua re sermo est,
ad eos, penes quos illius rei arbitrium est, illa praedesti
natio refertur. ΙΙ. λ'. 700. περί τρίποδος γάρ έμελλον θεύ
σεσθαι i. e. Eleorum auctoritate constitutum erat , ut cett.
Quartum genus est eorum locoruin , ubi res futura sub
>

stitit in cogitatione et meditatione. Tum est cunclari. .

V. 448. ου γάρ τοι μή L1 . prim. - Ibid . κηρύξας ]

κηρύσσων Clemens Αlex. Strom. p . 585. Oxon. (p. 493.)
V. 449. 450. ita corrigit Wakefield. Silv. Crit. III, p . 12.
ουδ' ήν ξύνοικος των κάτω θεών Δίκη , ή τούςδ' εν ανθρώ
ποισιν , ώρισαν νόμους. Ibid. Tricl . ξύνοικος των
κάτω θεών δίκη : ήγουν το δίκαιον, όπερ η Περσεφόνη
και ο Πλούτων περί των ζώντων νομίζουσι. *) λέγω δή το
θάπτεσθαι αυτούς θανόντας. - Ibid. τούς ' )] ή τους Erf.
ή τοιούςδ' nescio quis. Mox εν deest apud Stephanum.
,, toúsdɛ bezeichnet nicht insbesondere das Gesetz, die Todten
zu beerdigen , sondern die Gattung der Gesetze überhaupt,
nämlich die Gesetze über Bestattung und Nicht
bestattung. Zeus und Dike, die allein die bindenden
Gesetzgeber in Bestattungssachen sind.“ BOECKH.. -

*) παρα των ζώντων κομίζουσι ed. τ. 5 .

-V . 454 .
-
ADNOTATIONIS . 147

V. 452. ώστ' άγραπτα] ώςτ ' έγγραπτα cod. S. ως τάγ

γραπτα (c. gl. τα έγγραπτα , τα τετυπωμένα και νομοθετη
μένα) cod. C. Videetiam schol. Εadem scripturae discre
pantia άγραπτα et έγγραπτα est apud Diod. Sicul. 1 , 94 . 3

GI. άγραπτα: τα τετυπωμένα και νενομοθετημένα. παρ'

όσον οι περί της ταφής των νεκρών νόμοι άγραφοί εισιν.
Τον της φύσεως νόμον et τον του Διός θεσμόν observante
„Burtono vocat Dio Chrysostomus Orat. LXXX , p. 667.
B. C. ed. Morell.“ ERF. Cf. etiam Platon. Criton . 9.16.
»Scripsi ως τάγραπτα . ως enim nihil - habet offensionis et
„ articulus maiorem viin conciliat dictioni.“ BOECKH . -

V. 453. Tricl . τό θνητόν όντα ή προς τον Κρέοντα

νόει ούτως , ώςτε υπερδραμεϊν και υπερβήναι σε τα
νόμιμα των θεών, όντα θνητόν , τουτέστι κρείττονα των
θεών φανήναι, διά το μή δύνασθαί τινα υπό του σού φό
βου & προστάττουσιν εκείνοι ποιεϊν · ή το θνητόν όντα
αντί του, τινά άνθρωπον , ούτως ώστε υπερδραμεϊν και
>

υπερβήναι τινα θνητόν όντα τα νόμιμα των θεών διά τον

σον φόβον. κρείττον δε το πρώτον . „ A sensu huius loci
5,Brunckius in versione aberravit , verba θνητόν όνθ' υπερ
>

δραμείν ,> quae inanifesto de se dicit Antigona , referens

,,ad Creontein. Masculinum singularis numeri adhibetur,
„ ubi de choro feminarum sermo est , vel ubi , ut nostro
2

,,in loco , universe aliquis intelligitur , seu vir, seu femina

„ sit, licet femina nunc innuatur. Vid . Hermann. ad
Viger. p . 713. Δύνασθαι autem non raro idem significat
„ quod Shelv.“ ERF. Boeckhius eandem sententiain am
plectitur, quam ego .
V. 454. ου γάρ τι] Αpud Ρlutarchum Symp. VΙΙΙ,
9. p. 731. legitur ου μέν τοι (in editt. autem Aid . Βas. οι
μήν τι ) ου γάρ τοι Ρlut. adν. Stoicos p. 1074. · Ibid .
y8 ] Ø.L1. Ř . Plutarch. Symp. VIII, p. 731. C. Apud
2

Aristotelem , qui Rhet. I, 13. versum 454. et 455. et ibid.

c. 15. versum 454. et 456. citat , optimus codex yɛ, ali
quot edd. vett. Te habent. Të tacite posuit Gataker." ad
Antonin.. p.
p 292. b. Plane omissa est haec particula apud
Plutarch. adv. Stoicos p. 1074. , E. ye tuentur Schaefer . ad
Theocrit. I , 68. et Herm. „ Schaeferus yɛ defendit: quod
„ quum iure facere videatur, tanto librorum consensui ob
>

,,temperandum duxi. Sensus est : nam certe non nuper

,,demum hae leges exstitere , sed semper fuerunt.“ HERM .
Te, quod olim coniecerat Herin. receperunt Erf. (coll. Arist.
Ran. 726. νύν τε και πρώην ) Matth. - Ibid.... αεί] :αλεί
Κ 2
148 SYLLOGE V. 455

Arist. I, 13. at idem I, 15. et Plut. locis citt. cum Soph .

libris úsi. – V. 455. TOūta ] toởto apud Aristot. Rhet.
1, 13. „ Fortasse quo haec suis verbis aptaret.“ HERM.
tévta apud Plut. p. 1074. Idem vero taõta habet T. II.
po 731. C. Ibid. xa è où dɛis Plut. locis citt. Ibid .
pávn ] gåvn 4. et Aristot. Rhet. I , 13. égévn Plut.
p. 731. C. pavñ Plut. p. 1074. E. idem apud Aristotelem
Rhet. I , 14. se invenisse et ex illis corrigendum esse mo
net Porson. Adv . p• 171 .
V. 456. roútwv] Toñi our apud Aristot. Rhet. I,
15 . „ Has quod violassem , cuiusvis hominis fastuperterrita,
sane non debui Diis poenas luere.“ BRUNCK . Quae supra
attuli de quodam loquendi usu Graecorum exempla duo
ex oratoribus, iis adde S. Elect. 1320. Thucyd. I , 33.
Andocid. de myster. p. 2. Steph . et vide Hermannum
Opusc. I. p . 178. de hac re disputantem contra Schaeferi
ad Lamb. Bos.Ellips. p. 184. sententiam . Ibid . εγώ
-

έμελο
oủx] xy oủx L1. žyoy? C. D. -- . Ibid. žužkovν aliquot
.
libri Aristotelis 1. 1. – V.458. Endn ] vide ad v. 18. -
-

f
V. 459. δε τού ] δε του C. c. gl. τού ωρισμένου.
πρόσθε
V. 460. np.0 9 € L1. - Ibid. učr (Codd.)) b.e.ſh.h, aŭt’.
L1.R.D.ψ. Gl. αυτό : το προαπελθείν.
V.461. „ Innumera in hanc sententiam apud scripto
res antiquos, maximeque Tragicos exstant. Sic Noster
apud Stobaeum Serm. 120.
Θανείν άριστόν έστιν , ή ζην άθλίως .
Aeschylus Prom . 749.
κρείσσον γαρ εις άπαξ θανείν ,
ή τας απάσας ημέρας πάσχειν κακώς.
Euripides Troad . 632.
του ζήν δε λυπρώς κρεΐσσόν εστι κατθανείν .
,,Caesar apud Sallustium in Catil. 51, 20. in luctu at
„ que miseriis mortem aerumnarum requiem ,
‫ رو‬n on cruciatum esse.“ ERF. Adde Stob. Floril.
CΧΧΙΙ . 497. το μή γάρ είναι κρείσσον ή το ζήν κακώς .
Aesch. Ixione apud 'Stob. Eth. p. 122. Blov nov poő fú
νατος ευκλεέστερος . II . XV , 511 .
2 Contraria sententia
invenitur apud Eurip. Iphig. Aul. v. 1259. fq .
μαίνεται δ' δς εύχεται ,
θανείν. κακώς ζην κρείσσον ή θανείν καλώς. ,
V. 465. Madeòs app . Vide Valcken, ad Phoen. p. 6. -
-V . 473 . ADNOTATIONIS . 149

Tbid. εσχόμην ] Sic Eustathius ΙΙ . ε'. p. 529, 18. Το δε

.

ανασχέσθαι και αυτό καθ' αυτό πολλάκις λέγεται, ως και

εν τώ , Ανάσχεο κηδoμένη περ. Φράζεται δε και ένα απλό
τητι δίχα προθέσεως έν τε άλλους και εν τώ, εί τον εξ
εμής μητρός θανόντ ' αθαπτον έσχόμην · ή και άλλως ήσχά
μην διά τού η'. κατά το έμελλον ήμελλον: διεκόνουν διη
zóvour. Probat łozgóunu Porson, quein vide praef. ad He
sub. ed. sec. p. ΧΙΧ . et fe.fh.h, ήνσχόμην A.ψ. ήνσιχόμην
Η. ήνεσχόμην S. idem habet Schol. in explicat. ηισχόμην
L1 . Lemma Rom. ίσχόμην R.E.C.T.D. - ήνεχόμην Pier
son ad Moer. p. 176. ++ Brunck. qui confert Arist.
Lysist. ν . 507. ήνεχόμεσθα. Bachmann Anecd. ΙΙ , 360,
15: ήνησχόμην: ησχόμην, και ήνησχόμην , διπλώς δε
αυξάνει , ώςπερ και το γνώρθησα » και ήνειχόμην διπλώς ,
ώς και γνώρθουν .. Legitur ήνειχόμεσθ' A. Agamem. 941.
ήνέσχετο Trach . 276. „ Non spernendum est loxóuny,
„rectius tamen loxóuny, quod praebet Eustathius. Nimi
,,rum cum semel toxóunv in noxóuny , ab Eustathio pro
„ var. lect. adnotatuin , degenerasset, inde provenere ista
sportenta , ηισχόμην , ήνσχόμην. 'Ηνεχόμην, quod Sophocli,
„ :Aristophani et Platoni obtrudere conatur Piersonus ad
„stipulante Brunckio , mera est barbaries.
1 Vid . Porson ,
5,„ in Praefat.. ad secundam edit. Eur.. Hecub.. p. .
p XVII.“
ERF.. - V.466. τοϊς δε ] τηςδε βιβ3γγ. - V.467. δρώ
-

σα] δράσα τις.κ. Ιd esset a διδράσκω. « ERF .

V. 469, γέννημ] In cod . A. adscripta est gl. φώ
mui , cui superscriptum yévvủ , de quo monet Faehsius :
1

„Quid hoo monstrum sibi vult ? Forte interpretationis

caussa additum γήρυμα. Νec lectio φώνημα omnino con
,,temnenda . " Ad sententiam cf. simile dictum de Antigona
in Eurip. Antig. fragm . apud Stoebaeum p . 500 , 42. ed.
>

Gesn . το μωρόν αυτό του πατρός νόσημ' ένι ubi Suvernius

pro αυτό legendum esse coniicit αυτή.
ν. 471. τοι om. cod. M. Post του comma habent τ.ς.κ.
.

post φρονήματα αββγ . - V. 472. πίπτειν L1.R.b.e.Γh.

Brunckius, quia simpliciter dicit : Ald , et Membr. minus
bene πίπτει, videtur in suis codd. πίπτειν invenisse . Quum
„ neque ex cod. Par. [B] neque ex Augustano (neque ex
,,Par. H ] adpotata sit scriptura a Brunckii lectione diversa,
„ hos libros infinitivum habere puto .“ HERM . nintai A.Y.
Doederlin.. spec.. . p. 38. Boeckh.. –. V. 473. .
ed. Soph.. . Gl.
ad Ηom. Odyss. α' . 68. sic citat : σίδηρον όπτον εκ τού
 150 SYLLOGE V. "476

πυρος περισκέλλειν (sic ) θραυσθέντα και ραγέντα πλείστ αν

ειρίδοις. De voce περισκελής vide Lobeck. ad Ai. 648.
• Tricl. το περισκελή ή προς το εγκρατέστατον συνα- .
πτέον , ή προς το οπτoν εκ πυρός ούτως · είσίδοις
αν και θεάσαιο τον εγκρατέστατον σίδηρον θραυσθέντα
και βαγέντα πλείστα και κατά πολύ , οπτόν εκ πυρός περι
σκελή, ήτοι άγαν βαφέντα και έντονον γενόμενον.
V. 476. καταρτισθέντας cod. R. καταρτυθέντας,
„ verbum hac in re signatum . Themistoclis dictum aa Plu
tarcho refertur : τους τραχυτάτους πόλους , αρίστους ίπ
πους γίγνεσθαι , όταν ης προςήκει τύχωσι παιδείας και
καταρτύσεως. « BRUNCK . Plutarch, Vol. Ι. p. 31. D.
ίππους προκαταρτύοντες επί τούς αγώνας άγουσιν. Ιdem
p. 38. D. καταρτύη την φύσιν. -- Ibid.. εκπέλει Ηesy
chius , hunc. ipsum fortasse locum respiciens , per έξεστι
interpretatur.. Tricl. εκπέλει : το εκ προς το πέλει,
ήγουν εκπέλει και έξεστιν : ή προς το των πελας συνα
πτέον, ήγουν εκ των πέλας και των συγγενών . - V. 477 .
Eustathius ΙΙ. α'. p. 55 , 27. Ιστέον δε , ότι εις το νοη
.

θήναι την δηθεΐσαν Ομηρικής γνώμης (Κρείσσων γαρ βα

σιλεύς ότε χώσεται ανδρί χέρηί) συντελεί και του Σοφοκλέ
ους το, ουκ εκπέλει φρονείν μέγα δς δούλος εστί των πέλας.
ν . 481. deest in L1 .
V. 482. ή νύν μέν εγώ C. ή νύν και εγώ μέν D.Τ.τ.ό.κ.
of ntao žyw uèv Elmsl. ad Heracl. 651. „ quod cur ei
scribendum videatur, equidem non assequor.“ HERM . -
15

1bid. αύτη L1 . idein + olim h. - e.th.g. Matth. et

ηuper h. Elmsleius ad Ηeracl . 651. αυτή ψ.d.w. - V.483,
ανατι L1.L2.X.g. Elmsl. Heracl. 651. ανατεί R.ψ.b.th.e.h.
Schol. Eurip. Med. 1357. 'Ανατεί : άνευ άτης και βλά
βης. γράφεται δε και ανατί παρά Σοφοκλεΐ έν Αντιγόνη.
ERF.. ,, Barnesii est illud scholion ." HÉRM . Vide Elmslei.
ad Med. V. 1324 et quae doctissime de horum adverbio
rum terminatione disputarunt Herin . ad Ai. v. 1206. Rei
sig. ad Oed. Col, v. 1638. enarr. apud quos etiam aliorum
auctoritatem excitatam invenies , veluti Blomfield ad A.
Prom. 216. (208). GΙ. ανατεί : χωρίς βλάβης . Ibid .
κράτη] κράτηι L1 . Tricl. το ταύτα κράτη ή προς την
.

Αντιγόνην νοητέον· ταύτα κράτη, ήγουν ή τοιαύτη ταύτης

υπεροψία. ή προς τον Κρέοντα, ίν ή ταύτα τα κράτη, ήγουν
ή έμή βασιλεία.
V. 484. όμαιμονεστέρας
ultima littera erasa.
] Φ.ψ.
διαιμονεστέρα idemTurn.
Μargo in L.h. sed
w.
-V. 491.
. ADNOTATIONIS . 151
pon d. „ Quod Seidlero placuit genitivum illum probanti,
7)

„ id ego quidem multo aegrius admittam , non solum quia

,,sententia non fit inelior , sed etiam quia obscurior est
>

,,ista constructia , quam ut cuiquam audienti in mentem

„ venire possit. Ao pon ita baeo construi poetam yoluisse,
,,additum rartós monstrat, quod aliter otiosum esset atque
„ inutile.Id ipsum vero nomen quaeque ei adiuncta sunt
„verba non dubium praebent iudicium , legendum esse )
dua uoveotipo . Nam ut omissis illis recte dixisset, eit'..
„
αδελφής είθ'? ομαχιονεστέρας έτι εστίν ,, quo significasset,,
,,sive sororis sive propinquioris etiam ,2 si fieri potest , filia
,,est : at quum appellavit propinquiorem quam tota sibi
„ domnus sua sit , tam ea iracunda oratio est , ut non in
?

,,,matrem , cui non est iratus , sed in filiam , cui est iratus,)
,,dici debuerit. Ex quo patere arbitror , quod dicit '
2 sit
αδελφής idem esse atque είς δμαίμων, unde inferendum
révtwv HERM. - V. 485. Schol.
„ erat quatuoveotÉou zártwy.“
>

τού παντός ή μιν: ήγουν και πάσης ημϊν συγγενείας, ής

συνοχεύς έστι Ζεύς. ή γνησιωτέρας του Ζηνός, όντος πάντα
ημϊν. -Ibid. 'Eoxélov L2. Eustathius p . 1930 , 30 .
e.fh.h , čoxíov L1, R (Codd.) X.w.b. ,, Eoxelov haud dubie
„ rectius est quam ‘Epxlov .“ HERM . „ Eqxelov çum Mus
„ gravio edidi ex Hermanni sententia , qui alteram formam
>

„ Eoziov certa niti auctoritate negat. “ SEIDL. ad E. Troad.

v, 17. Cf, etiain Neue ad Ai, V. 108. et Elmslei. ad eun
dem versum in Museo Crit. Cantabrig. p. 352, qui šoxelov
itidem praeferunt.
V. 488. Iunge loov traite@ uor, ab aitwuai et Bov
deuoue et toidɛ roũ rúgov pendet." BOECKH . - V. 490..
επήβολ
o ů 8']] ovú H. - Ibid.. ený ov φρενών
Bolον ppevūv., „ Porphyrius
Quaestion. Ηom. Ι. το επήβολος σημαίνει τον επιτυχή και
και έγκρατή. Citat deinde επήβολον φρενών ex Nostri Ale
» maeone. Maximus Tyrius dissert. XXIV. apetñs enn
„ Bolov." MUSGR. „Aeschyl. Prom . 444. pqevõv énnfó
„ hovs. “ ERF. „ Eustathius , qui p. 625 , 37. sine auctore
„ commemorat pozvõv črnßolos, videtur spectavisse locum ,
„ qui est in Alemaeone, quem ex Porphyrio affert p. 1448,
,, 5. (Od. 99 , 27.) De bis expressa re v. Valcken . ad
„Herodot.
„ III.. 25.“ HERM . - V. 491. neño foi] cion
ofa R. - Ibid . xlon EÙS (Codd.) 4. et Eustathius, qui
ad Od. . p. 1931 , 8. hunc versum citat. shonais M. (c.
gl.. λαθραίαις λήψεσι)) C.D. ( uterque c. .
gl. λαθραίαις κα
ταλήψεσι) R.μ. και Κλοπεύς οoniuugo cum πρόσθεν ηρήσθαι,
 152 SY L L O GE V. 493

yout constructio sit: δ δε θυμός των εν σκότω μηδέν ορθώς

τεχνωμένων φιλεί πρόσθεν κλοπεύς ηρήσθαι. Mens
wa utem eorum , qui in tenebris pravi aliquid
„moliuntur, solet prius malefica convinci ,
„ i. e. maleficii convinci. Margo Turneb. xhonois , quod
„ bene repudiat H. Stephanus. “ MUSGR . Paullo aliter
vertit H. Stephanus: Meos eorum , qui aliquid sce
leris clam moliuntur, quum alioqui sit illius
occultatrix , solet tamen prius deprehendi ,
i. e, solet vultus eorum , qui scelus moliuntur,9 certis qui
busdam indiciis detegere mentem et trepidam conscientiam
eorum ,qui etc. Huo pertinere videntur hi senarii Menan
1 drei : Ο συνιστορών αυτώ τι, κάν ή θρασύτατος , Η σύνε
σις αυτόν δειλότατον είναι ποιεϊ . Cicero de Finibus I.
Etsi vero impietas molita quippiam est , quamvis occulte
fecerit , nunquam tamen confidet id fore semper occultum .
Plerumque improborum facta primo suspicio insequitur, de
inde sermo atque fama , tum accusator , tum iudex . Ovid .
Metam . II, 447. Heu quam difficile est crimen non pro
dere vultu . „ Musgravii versio ,solet prius malefica con
„ vinci, Hermanno improbatur propterea , quia nomina in
,,EUS ad singula facta 'referantur, veluti yvageús , Lhoc
,,mire dictum .““ BOECKH .]] Teopeus A. Choeph. 756.
„Opayeús S. Aiac. 815. nisi multo usu ea invaluerit signi
„ ficatio, qua permanentein aliquem statum denotant , e. g.
η αλιεύς, βασιλεύς , ερμηνεύς , alia , quibus adnumerari non
„ possit xhontus , utpote nusquam , nisi b. l. obvium . “ ERF.
,, Klontús legitur Philoct. v. 77. “ SCHAEF.
9 £271]
– 739. desunt in cod. B. - V. 494. géan
V. 493 —
ghet M. Jéhoi S. V. 495. TI ) tl y .' ( il Cant.)
V. 496. Quae suprà de usu quodam pronominum dispu
tavimus , cum iis cf. quae Bernhardy gr. gr. p. 310. de 8
se mnonet .
V.497.. μέλεις Η . -- V.498.. μήθ' αββ .. - Ibid . άρε
-

ofein 12.b.ſh.d.w. Matth . Allatis supra de optativo locis adde

Lucian. libri de mercede conductis initio : où yào ły dve
γκη μoι η πείρα εγεγένητο , μηδε , ώ θεοί, γένοιτο. - V.
499. καί σοις.κ.b. Citat ex hoc versu αφανδά νοντα
Eustath. p. 28, 42. Od. a '. p. 1417, 18.
V. 502. τούτοις τούτοO]] ++ τούτοις ταυτό Doe
derlin et V. D. in diario class. XXXIII. p. 60. tt Tołsse
ToŨTo Brunck . (,,06 euphoniam ," ) quod improbavit Schaef.
 V.312 . ADNOTATIONIS . 153

Meletem , p. 133. ,,Similibus, quae Schaef, excitavit, locis

και ,adde A. Prometh. 511. οι ταύτα ταύτη Μοίρα πω
τελεσφόρος,. « ERF. - Ibid . ανδάνειν] άνδάνει L1.L2.
L3.H.C.D. ( c. gl. αρέσκει) -- V. 503. λέγοιτ ] λέγουντ
Η. – 16id. έγκλείσοι Ω. Εustath. ad Od. α'. p. 1391, 64.
“ Ότι δε το σιγαν εγκλεισμό λόγου έοικε , δηλοί και Σοφο
3

κλής είπών , ει μη γλώσσαν έγκλείσοι φόβος. έγκλείση Η .

Τι έγκλείσαι Erf. + εγκλείοι Schaef. et Vir D. in diario
class , XXXIII, p. 60 . V. 505. δράν om . L1.R.Η.
sed in Li , additum manu sec.
V. 506. μόνη edd . γγ, σοι τούτο μούνη Lemma Rom.
Ibid. τώνδε] των C. Post ogās interrogandisignum
habent ψ.
. - V. 507. χοϊδε ] χούτοι Η.L1.R.E.C.D.σ.κ.
et nuper h, - Ibid . υπίλλουσιν L1.Η.e, υπείλουσι R. In
Eurip . fragm .. Oedip .. apud Valken,, p. 194. discrepat iti
dem scriptura , ουράν δ ' υπείλλουσ’ (in aliis υπίλλουσ')
υπό λεοντόπουν βάσιν έκαθέζετο. Erotianus : υπείλλει ,
υποστρέφει, ως και Ευριπίδης εν Οιδίποδί φησι , ουράν
υπείλλει υπό λεοντόπουν φύσιν. Gl . υπάλλουσι: συγκλεί
ουσι. Εustath , Od, σ. p.1834, 53, σοι δ' υπίλλουσι στόμα,
0

ήγουν υποβάλλουσι. κλείοντες οία οδάξ εν χείλεσι φύντες.

V , 510. και καταντίον A.αββγ.υ.m.b.e.fb.h. και κατά
χθονός S. (superscript. υπέρ ) V.E.G.D.T.γ2.3.τ.σ.κ. [και κατ'
άχθονός γ233 .] Ηaec
„
7 scriptura inepta,, male hic positis
„vocibus, quae ad v. 513. pertinebant.“ BRUNCK . ,,Mi
„nime damnaverim xatừ xFovós , si quidem Creon recte
„potuit Eteoclem sepultum vocare , quum is fuerit ipsius
>

2,iussu sepultus (cf. v . 23. sq.) quod contra Polynices in

„ humatus iacebat.“ HERM , V. 511. μιας τε] + μιάς
γε Ηerm .. - Ibid. ταυτού ] τού C. - V.512. δυς σεβή
ηε
(Codd.) C.D.R.τρ.b.e. : δι ' ών
GL. δυσσεβή χάρινfh.h. δυσσεβώι L1. δυσσεβεϊ Α.Ψ.
Πολυνείκην θάπτεις. Tricl.
το δυσσεβή προς το εκείνω συναπτέον. *) Erravit
Boeckhius p.p .49. cum dicit: die durch Polynikes dem Eteo
cles erwiesene Ungunst wird [per αντίφρασιν ] eine Gunst
genannt . Immo dativus εκείνω ( Eteocli) pendet a δυσσεβή,
neutiquam a tipas. Ita profecto Hermannus, cuius men
tem mihi quidein non intellexisse videtur Boeckhius, quum

και το δυσσεβεί προς το νω αντί τού • δι ' ων Πολυνείκην

*)
εκείνη συναπτίων , το δε εκεί- θάπτεις edd. σ.σ. ,
154 S Y LLOGE V. 513

hunc illo modo interpretatum dicit. -

Ibid . τιμάς] τι
μαϊς L1 . τιμαι R.
V, 513. Gl. ου μαρτυρήσει ταύθ': ότι δυσσεβές
!

ηγείται το θάπτειν με Πολυνείκην. Ο μαρτυρήσει. Sic

Εur. Ηipp. 977. ου μαρτυρήσει μ ' Ίσθμιος Σίνις ποτε
κτανείν εαυτόν. « ERF. - Ibid. ο κατθανών Α.C.ψ.e.fh.h.
και κατά χθονός E.T.D.μ.b. ο κατθανών νέκυς ineptum est ,
quum de utroque fratre perinde intelligi possit. At hic
,, significatur Eteocles , cui iusta peracta fuerant, quique
proinde perspicue designatur his verbis , και κατά χθονός
και νέκυς. « BRUNCK . Ο κατθανών vera lectio est , altera
99 Versum anapaesto vitiante . Uter fratrum significetur , e
9nexu satis apparet. Sic supra v. 94. rõ Favávti de Po
5,lynice. ERF. Bothe Brunckio adstipulatur et pro ταύθ
scripsit τάδ'. Τών κατά χθονός νεκρών mire dictum E.
„ Suppl. 799. de cadaveribus nondum sepultis.“ ERF.
V. 514. εί τοι σφε ψ . b. h . εί' τε σφε C. εί τι σφε D. R.
[σφ’ R.] - V. 515. τι δούλος] τοι δούλος Η. τις άλ
λος D. - V.516. πορθών γε (Codd.) αβγ.b.e.h. πορθών
δε L1.R.C.g. - Ibid . τήνδέ] την γε ( corr. δέ) R.
V. 517. όγ ] όδ' ed. Colin . - Ibid. τούτους Φ.L1.
-

(cum γρ. τους νόμους ίσους). ψ. (praeter .κ.)h.d.w, ίσους

X. pro var. lect. x.b.e.ſh. Bothe, Boeckh. Matth . „ Ser
„vanda
> m duxi librorum scripturam , cuius interpretatio esse
videtur l'oovs, ducta ex v. 514.“ HERM . Ibial , ποθεί )
ö
πειθεί D. - V. 518. Trial. ή προς το άλλα έξωθεν λάμ
βανε το , ουχ υπάρχει νόμος, ούτως · αλλ' ουχ υπάρχει
ο άνθρωπος νόμος, ήγουν ού νενομισμένον εστι λαβείν ίσον
και όμοιον το κακό ή ούτως · αλλ' ουκ ίσον και όμοιον
υπάρχει και χρηστός άνθρωπος το κακό , ώςτε λαβείν την
αυτήν τιμήν δηλονότι. - Ibid. λαχεΐν] λαβείν Ε.D. -
Ibid. ίσος L1.A.αββγγ.τ.h.d.w. Bernhardy gr, gr. p. 467..
.

qui ίσος εστί simpliciter pro δίκαιός έστι dictum sumit.

ίσον R.V.S.E.D.ς.κ.δ.b. Μatth .
V. 519. τίς Φ.1.R.S.Χ.b.e.Γh.h. τίς δ' in ψ.
)

Tbid . κάτω 'στίν ( Codd.) X.g. Matth. κατ' εστίν Η . κά

τωθεν τaria lect. apudschol. quod receperunt e.h. Bothe.
- Ibid . GΙ. ευαγή : αποδεκτά, ευσεβή. - V. 520. ούδ '
όταν L1.b.e.h. ουδ ' όταν νulgo. Μox comma post θάνη
non habent αββ . -
V. 521 . Apud Plutarchum de adu
latore ab amico internoscendo p . 53. C. r . 20 ? ad!
-V.531. ADNOTATIONIS. 155

legitur ου γαρ συνελθεϊν , άλλα συμφ . έφυ , servatuum Ga

takero ad M. Antoninum , p. 169. D. -

V. 522. vvv]
vūv 4 .
V. 524. Post 'louryn non interpungunt v . b. Ch. -
V. 525. δάκρυα λειβομένα L1 . Η. R. A. αββγ. Schneider.
δάκρυα λειβομένη C. Χ . δάκρυ’ ειβομένη ( Codd.) τρ.τ.ό.κ.
b.e.Th.h. Ouoniam Schol . φιλάδελφα explicat’ φιλαδέλφως,
propterea scribendum nunc puto súxou helpouévy , nam de
singulari numero vocis Sáxpv cf. Bernhardy gr. gr. p. 58.
2

Post heißouévn punctum habent aß.5. % ., colon e.h.e et

Valcken. ad É, Hipp. 173, comma reliquae. - V. 526.
Vegéan ] Schol. mentionem iniicit alius scripturae vzgérn.
Ibid. Post Uneo comma habent w.b.ſh. omitt. Tp.e. h .
Valcken . 1. 1. Ibid.. „Die Blutröthe (aluutóev), hier
Folge der Erhitzung (v. 490.), die das Blut in das Gesicht
getrieben hat , dass es hochroth erscheint, geht aus dersel
ben Schwesterliebe hervor , aus welcher die Thränen , und
von Schaam oder Unwillen über Nichttheilnahme an der
That kann nicht die Rede seyn .“ BOECKH . Thudichum :
das glühende Gesicht. V. 527.. Post aloyúvat vulgo
commate interpungitur. V. 528. Citat Eustathius H. 7.
p . 768, 40. ob vocem εúớīU.
V. 529. Ý xat' oixoão L1.R. - Ibid.. iperuém
Φ.L1.R.ς. ήφειμένη γ.β3. ή εφημένη b. εφημένη legisse
„,videtur antiquus enarrator ; et proba est haec lectio. Libri
„omnes nostri praeferunt' ¿ peruévn, quod non prorsus
„ damnandum , Eurip. Herc, fur. 71.
οι 9' Ηράκλειοι παίδες , ούς υπό πτερούς
σώζω νεοσσούς , όρνις ως οφειμένη.
Hesych. Oφειμένος : καθειμένος , ταπεινός. « BRUNCK .
>>

κα,ι έφειμένη cuum Hermanno unice verum esse puto. υφήσθαι

» ne€ occurrere quidem recte monuit Bothius. “ ERF.
και Υφειμένη hic non est ταπεινή , ut Brunckio visuum. Ne
„ que enim adiectivo hic , sed participio opus est.“ HERM.
,,Vide notam meam ad E. Herc. fur. 72._õgvis us'ügel
uévn." MATTHIAE.. – V.531,. τρέφον
TPégov D.' — Ibid.. úru
L1.R.s.to.b.b. útas A.dßByy. Reisig ad Oed. Col. v. 531.
(p. 267.critt.) , ubi eadem diversitas est et Elinsleiani codd.
itidem ütu praebent , Bothe (,,quia sequitur pluralis nume
rus &ruvaoTÚOELS .“). Disputavit de hoc versų etiam Bur
gessius ad Dawesii Miscell. Critt. p. 487. Oxon. Saepe
confunduutur hae duae formae , cf. Greg. Corinth . p . 926.
156 SYLLOGE V. 533--544 .

Ibid . κάπαναστήσεις D. Post θρόνων interrogandi si

gnum habent aß1. V.533.ή ξομή C. κ.σ. ή 'ξομή
11. Gl. εξομή: απαρνήση μεθ' όρκου. Ibid. το
ειδέναι C. L1. et fere R.
V. 537, εγώ κοινωσάμην sine coronide ψ . Sic eaedem
.

V. 544. μη θίγες ν. 555. εγώ δόκουν ( sed εγώ δόκουν ed.

ζ.κ.). V. 538. κακοίς τοίς σοίσιν] κακoίσι τοϊσιν
C.D. unde + xaxocou comow Herm . xaxois mois gois Lem
ma Rom,, - V. 539. Eustathius Od. β . p. 1444, 42. Το
δε ενέστακται είρηται μεν εκ μεταφοράς των υγρών , ως
είτις είπη , εί' σοι ενέστακται του πατρικού μέλιτος . Ούκ
έστι δε μακράν κακοζήλου διά το μή προςκείσθαι τι συ
στοιχον κατά ακολουθίαν τροπής. ,
“ Ομοιον και παρά Σο
φοκλεϊ το , Σύμπλουν εμαυτήν του πάθους ποιουμένη , και
εστι συγκοινωνόν » ουδ' ενταύθα γαρ κείται θαλασσία τις
λέξις συγγενής προς το σύμπλουν. V. 540, άδης Η. -
V. 541.φιλoύσιν ου στέργω φίλον D. - Ibid .. Post
„ λόγοις
5,subaudiendum est μόνον. Τhucyd. Ι. 89. Πάντες γαρ
αυθημερόν αξιoύσιν ουχ όπως ίσοι, αλλά και πολύ πρώτος
και αυτός έκαστος είναι. Videatur de huius voculae ellipsi Η .
,,Stephanus de Dial. Att. p. 104.“ ERF , Cf. etiam L,
η
Bos. Ellips. p. 309. V.542 . το μ ου L1 , ου om, C. C

V.543 . Gl. αγνίσαι : καθοσιώσαι και τιμήσαι . - V.544.

μήθ ' Φ.ψ.Γh.li.w, Matth. μη δ ' L1 . μηδ' Η . idem + Vir
D. ephem Ten 8. d .

DE PARTICULIS μήτε , μηδέ.

Dixi supra , quia multum mihi discrepandum esset ab

Hernanni sententia, uberiore quaestione me defensurum esse,
cur illo loco ung' scribendum putarem. Cui quaestioni
quainquam nunc quidem non satis vaco , tamen breviter
quae tuno animo sentiebam , exponam . Quae hic in
disceptationem venit res , tractata ab Elmsleio ad E. Med.
v. 4. Reisigio Coniectan. p. 188. ad Oed. Col. critt. p. 259.
porte, unde ADNOTATIONIS. 157

p . 395 . Hermanno ad Medeam Elmsleianam p. 330 fq.

P. 400 sq . est satis difficilis et admodum lubrica universe
disputanti, tum quia magna est in hoo genere enuntia
tionum varietas, tum quia omnis quaestio saepe inde pen
det , quam tu rationem inter coniunctas enuntiationes inter
cedere vel ipsius scriptoris animo informatam fuisse putes,
tum quia scriptores, ut in aliis saepe, negligentia quadam
inchoatam constructionem omittunt,> tum quia in hao ma
xime re pronuntiandi ratio multum habet momenti eaque
saepe compensari potest minus recte conformatae vel ador
natae orationis forma et coniunctio . Nolumus igitur nuno
quidem disputationis nostrae stamina longius repetere, neque
totam quaestionem complecti, sed de nostro maxime loco,
quo tanquam exemplo utemur disputare ita ,, ut quid ad
sententiam verborum referat, utrum uite an undé scripseris,
doceamus et cur propter illud discrimen unte praeferen
dum putemus. Equidem sic sentiebam . Té particula est
adiunctiva ; coniunctiva autem in enuntiatis adfirmativis est
xal, in negativis dé, * ) ubi haec particula easdem vices
sustinet, quas in usitata illa particularum uèr -8? coniun
ctione habet . Coniungi autem dico coordinata membra ,
adiungi subordinatum , quod tanquam secundarium adiicitur
alteri et saepissime eius explicationi inservit. Hoc si veruin
est , consequitur, quo differant oőtɛ et oudé. Recte enim
>

monet Reisigius Coniect . p . 189. enuntiatio alteri adnexa

per simplex oŰte quasi epenthesi quadam adiicitur. Anti
gona igitur si dicit μη θάνης συ κοινά , μηδε ποιού σεαυ
tñs, à un 291yes , tum vetat res duas : noli tu mortem

Satis notum est, quam con- iudicabam naturave. En adibam

stantes sint in hoc genere Latini. iam librorum discrepantiam . Hi
Quapropter est cur vehementer suppeditant partim et natura
mireris, in Ciceronis Laelio, sex- partim naturaque, natura , na
centies edito, taetrum remansisse turae , naturaeque , et naturae,
vitium . Legitur ibi $. 65. neque quo egregie illud confirmatum
vero qui non iisdem rebus movetur videbam . Etenim quum semel
et natura consentit, fidus aut obscuratum esset naturave , in
stabilis esse potest. Subsistebam naturae aut natura depravatum ,
haec legens , quia tralatiticiam deinceps modo ab initio modo
latinae grammaticae praeceptum sub finem adsuebatur coniunctio
violatum videbam et reponendum soloeca illa.
158 SYLLOGE μήτε, μηδε
!

oppetere, neve tibi vindica , quod non attigisti: Vetat

tun moriendi pruritum tum alienae laudis vindicationem .
Si dicit unta toloŨ , unum illud vetat, alterum autem ,
>

quod per epenthesin modo et quasi epexegesin adiicitur,

simul quidem vetatur, at non propter se ipsum , sed quia,
ut illud prohiberetur, Ismene id committere non debebat.
Multae enim res vetantur , quae per se non sunt vetandae,
sed vetantur, ne aliud quid inde fiat , quod damnosum
est. Sic inortis poenam subitura erat Ismena, si Anti
gonae culpam partim in se reciperet. Est igitur dictum
illud pro μή συ ποιούσα σεαυτής , και μη έθιγες , θάνης
> 7

κοινά. Iain sequentia verba αρκέσω θνησκούσ' εγώ satis

declarant, Antigonam hoc potissimum vetare, ne morti se
offerat illa , neque vero eam nunc quidem illi invidere
laudis societatem. Sin tu hoc quoque loco Antigonam
existimaș carpere velle Ismenam , quod alienam laudem
affectet, tum scribe undé. Vides igitur cardinem rei verti
>

in eo , quid statuas de enuntiationum inter se ratione,

quarum prouti alteram aut subiunctam priori aut paralle
lam illi' cogitaveris scriptorisve animo informatam statueris,
inde pendet, utrum uíte an undé scribendum sit. Quod
autem Hermannus nostro loco uýta ita defendi posse ait,
si prius μή pro μήτε dictum statuatur quod haud scio an
Elmsleii refutandi munere inductus affirmet, qui pinta
piń soloecum esse antumaverat iure reprehensus ab Her
manno et Reisigio- : id improbare debeo. Nam ex animi
sententia amplector Reisigii Coniectan. p. 189. sententiam ,
qui docet eum , qui prius uñte vel oíte proferat, aliam
adiungendam enuntiationem meditari. Statim igitur ab
initio animo is designavit res duas proferre, ita ut alterum
non quasi subito et immeditate per epenthesin adiunctum
esse possit. Sunt igitur tum quoque membra parallela
et ita perinde erit utrum uńre μήτε an μη undé
dicas. lam non diffitemur bene contra Reisigium monuisse
Hermannum , subinde uń - μήτε pro μήτε μήτε pro
pterea dictum statui posse , quia quum prius uń proferatur,
pronuntiandi ratione significari possit , alterum uíte se
quuturum esse , ut qui audiat pronuntiata illa aut recte
legerit ipse , idem sentiat , atque si duplex uňte scriptum
sit. Verum enim vero hoc cum dicit Hermannus , nonne
egregie confirmat Reisigii sententiam illam ? Statuit igitur
ipse discrimen esse inter μήτε -μήτε et μή - μήτε , νult
enim pronuntiandi modo eorum , qui talem enuntiationem
Αιήτε, μηδε ADNOTATIONIS. . 159

legant, animuin demum adverti, hic unsuhte non vul

gari modo dictum esse, sed isto loco pro μήτε – μήτε acci
piendum esse. Pronuntiatio autem non res est separata a
verborum sententia ,2 sed omnis pendet a sententiarum et
enuntiationum ratione. Pronuntiandi igitur modum si Her
mannus dicit tum mutari opus esse , oncedit ,2 inter enun
con

tiationes aliam rationem intercedere si μή- μήτε atque si

μήτε • μήτε scribas . Ιdem autem esse μήτε - μήτε et
.

uń - undé, aperte elucet collatis duobus Antigonae locis

v . 203 sq. et v. 28 sq. ubi eadem sententia utroque modo
enuntiatur.
τούτον πόλει τήδ' εκκεκηρύχθαι τάφω
μήτε κτερίζειν, μήτε κωκύσαί τινα.
Πολυνείκου νέκυν
άστοϊσίν φασο εκκεκηρύχθαι το μή
τάφω καλύψαι , μηδέ κωκύσαί τινα .
Cum his cf. etiam E. Troad . 731 .
ούτ' άν ταφείη παίς ,> ούτ' οίκτου τύχοι .
Scilicet qui sepelitur non necesse est ut lamentationes
etiain contigerit. Immo sunt res duae. Non placet haec
amplius persequi. Sed tamen afferam quaedam loca Oed.
R. 810.
και μη ξένων έξεστι μηδ' αστών τινά
δόμοις δέχεσθαι, μηδέ προςφωνείν τινά . *)
Quo in loco un tanquam bis positum existimari debet.
Αtque μη ξένων μηδ' αστών et μη δέχεσθαι -- μηδε
προςφωνείν dicta sunt pro μήτε ξένων – μήτε αστών et .

μήτε δέχεσθαι -• μήτε προςφωνείν. Cf. Philoctet .. 1319..

τούτοις ούτε συγγνώμην έχειν
δίκαιόν έστιν , ούτ' έποικτείρειν τινά.
E. Hec. 1165. P. si scriptum est :
μηδέν θρασύνου, μηδέ τούς σαυτού κακούς
το θήλυ συνθείς ώδε πάν μέμψη γένος .

* ) Iure offensi sunt editores 1, 16. τοϊς δ' αυ δια γήρας κα

his in versibus dativo illo . Tu ταλειπομένοις αιχμαλώτοις
confer , quo loco egregie confir- προςέταττεν επιμελείσθαι αυ
matur Hermanni ab Erfurdtio al- τών , ως μήτε υπό κυνών , μήθ '
.

lata explicatio , Xenoph. Agesil.

3 υπό λύκων διαφθείροιντο .
160 SYLLOGE V. 546
1

vetantur itidem res duae , alterum universe , alterum quod

propius pertinebat ad sententiam modo prolatam . Si scri
ptum esset μήτε , tum foret : μηδέν θαρσύνου μεμψόμενος
πάν γένος κ . τ . λ . Notandum quoque puto , quod Eusta
thius ad Od. a ' . p . 1694, 7.,citans Philoct. v . 771. eum sio
profert:
άκοντα.
εκόντα μη δ' άκοντα, ήγουν μήτε εκόντα , μήτε
Admodum mira est inconstantia quaedam in
Homeri carminibus . Odyss. β. 82 .
ένθ ' άλλοι μεν πάντες ακήν έσαν , ούτε τις έτλη
Τηλέμαχον μύθοισιν αμείψασθαι χαλεπούσιν.
ΙΙ . δ'. 22. ήτοι Αθηναίη ακέων ήν, ουδέ τι είπε.
Illud oőta defendit Reisigius et recte quidem, Hermannus
contra in oudė"mutari vult propter alterius dicti similitu
dinem , quo eodem iure' ουδε in ούτε mutandum esse ad
serere poteris. Nihil mutaverim , nam quamquam oŰte ex
nostrae logicae praeceptis unum verum videtur , tamen
Homeri suique aevi simplicitas poterat res duas , quarum
altera cum altera fieri pęcesse erat, nihilominus seiungere
et tanquam duas actiones proponere. Id factum est altero
loco , (cf. etiam Il. 9 '. 459.) priori autem per epenthesin
adiicitur, quod sua sponte consequebatur.
V.546 . λελειμμένη edd. αββ.. V.547. Κρέονθ' Η.-
- C

:
Ibid. Gl. κηδεμών: φροντιστής. τα γάρ αυτού θεσπίσματα
V. -

περί πλείονος της προς αδελφόν πεποίηκάς τιμής. >

550. Gl . αλλά νύν : ει και μη πρώην. ibid . o
ωφελούμ ' ( Codd.) ψ.h.g: σ' επωφελούμ’ Ε.b.e.Γh. σε τ'
ωφελούμ ’ L. C. (in C. litterae τ superscriptum est δι)
Gl . αμπλάκω
V. 551. φθονώ] φρονώ C. - V.552. Gi,
τού σού μόρου: αμαρτήσω του συν σοι θανείν. - V.
553. έλου β2 β4 . - V. 554. έπαθήτοις edd. αγ.
„Doch nicht mit meiner ungesprochenen Ueber
legung ,, d. i. aber in meinem Herzen, meinen innern Ge
danken wählť ich allerdings den Tod . Worauf Antigone :
Schön du mit deinen unausgesprochenen Gedan
ken ; doch ich glaubte mit anderen , in Rede und That
übergegangenen , vernünftig zu seyn .“ BOECKH .
V. 555. συ μεν τοίς L1. prim. A.ψ.m.h. σύ μέν τοι
L1 . emend. συ μέντοι Η.Χ.μ.b.e.fh. συ μέντ ’ οίου R.
συ μεν θoύ Ε.D.V.Τ. (c. gl. ήγουν άριστα τούτοις προς
ετέθης έν μόνο λόγω, και ουκ εφρόνεις ώςπερ εγώ) συμεν
g' ού) ή σύ μέν τ' ού b. 5i. e. ,
9 ' ού C. ((superscript.. ήñ )
σύ μέντοι ου καλώς έλεγες). Scholiastam,, qui explicat
 V. 561 . ADNOTATIONIS . 161

σεαυτή καλώς έδόκεις φρονείν , legisse συ μέν σοι recte ad

notavit Martinus. Hoc in textum recepit Bothe („ bene
tu quidem tibi i. e. tua sententia“ ), „ Non male legeretur,
>

καλώς συ μέν τούτοις δ ' εγώ δόκουν φρονείν. [ Ideum

nuper proposuit Liscovius.] Sed praestat vulgata. Sunt
„ illi autem non dativi sed ablativi : tu quidem illis , his
„ autem ego dictis factisve sapere mihi videbar.“ . HÉRM .
Possis etiam coniicere : καλώς συ μέν θ' οις , τοϊς >δ' εγώ
'δόκουν φρονείν, ut hoc sit καλώς τε συ μέν , οίς : τοίς
δ' , εγώ cett. ita ut τε et μέν sibi respondeant , vide ad
V. 1078 . Ibid . τοϊς δ' Η . V. X. β2 β3. υ. e. Γh. h. τοϊς δ'
cett . edd . vett. et b. V. 556. Vir D. in Diar., class..
,,XXXIII. p.60. ye post voộv inseri vult , quia particulae
και ,και μην non sequente γε semper novae personae adventum
,, indicent. Perridịcula haec vis foret harum particularum .
Aeschylus Pers . 406. και μην παρ ' ημών Περσίδος γλώσ
»,σης δόθος υπηντίαζε. Αgam. 940. και μην τόδ' είπε μη
παρά γνώμην εμήν. 1187. και μήν ο χρησμός ουκέτ' εκ
καλυμμάτων έσται δεδορκώς. Choeph. 172. και μήν όδ'
και εστί κάρτ " ιδείν ομόπτερος. Εumen. 714. και μην βα
ορείαν τήνδ' ομιλίαν χθονός ξύμβουλός είμι μηδαμώς,
ατιμάσαι. Suppl. 317. και μην Kάνωβον καπί Μέμφιν
CI
>έκετο.« ΗΕRΜ. - V.556 . Gl. η 'ξαμαρτία : η αποτυ
χία της ταφής. ώςπερ γαρ εγώ ταύτην ουκ έπραξα, ούτω
και συ ποιήσασα ταύτης και γνωσθείσα, ουδέν πλέον
εποίησας . - V.557, θάρδει D.R. - V.558. Tricl. τοίς
θανούσιν ωφελεϊν: ου μόνον αιτιατική συντάσσεται
το ωφελώ, αλλά και δοτική , ως ενταύθα." φησί δε και
Αισχύλος "
ως τους θανούσι χρήματ’ ' ουδέν ωφελεί *).
Eustath. Ι. θ'. p. 725, 55. ο δ' αύτός εν τω · τούς θανού
σιν ωφελείν ου συνήθως συνέταξεν.
V. 561. ου γάρ ποτ'] αλλ' ου γαρ habet Plutarchus
Phocione cc.. ΙI, p.742.
Ρ A. et de ira cohib.. pp.460. D. Hinc
fluxit αλλά γαρ apud Gregorium Corinth. 5. ΧΧΙΧ. p. 417..
ubi hi duo versus excitantur. αλλ' ου γάρ probat Boeckh.

*) Pers . ν. 839. ubi pro χρή- in ωφελώ et Schol, Eurip. ad

ματ’ legitur πλούτος . Sed χρή- Orest . 680 ,
qat' citant etiam Thomas Mag.
Τom . ΙΙ . L
162 SYLLOGE V. 561

--V.561 .. ώνας Greg.. Corinth.. 1.1.

. - 1bid. ουδ' ως ΗΗ .--
Ibid. βλάστη) βλαστή Φ.L1.ψ. Ρlut . et Greg. Cor. 1. 1.
Γh. m . βλαστοί Eustath. II. 9. p. 720 , 7. Accentum hic
.

et v. 900. correxit Schaeferus , ex cuius coniectura βλάστη

scripserunt h.d.w. Martin. Vide Schaef. ad Electr. v . 1061.
Sicetiam Aesch. Choeph . V. 585. βλάστoυσι pro βλαστούσι
scribendum ' esse monuit Búttmann. gr. gr. ΙΙ . p. 91. Αiac.
π . 1305. veteres iam editt. βλαστών habent, quamquam et
hic aliquot codd. βλαστών. Gl. δς αν βλαστή: ός εκ
γενέσεως εστί. - V. 562. πράσσουσιν L1.S.E.D.T.ψ.
7

( praeter α ) b. πράττουσιν Αld. et Greg. Cor. 1.1. πράξασιν

Plut. Il. cc. Apud Gregor. Corinth. in Mnspto Vossiano,
et ed. Ald . legitur νούς, ούδ' δς μείνει τοϊς καλώς πε
πραγόσιν.
V. 563. σοι γούν] συ γούν R. και σοι γούν H. L1.
at in hoc xaì per lineam expunctum est. Ibid . συν
Α.Ε.C.T.D.α.h.d. ξυν b.w. - Ibid. κακοίς H. C. ( c. gl.
ηι
συν τη αδελφή) _b.e.fhw.d . et nuper h. κακoις L. κακό
A.αββγ. κακή Ε.D.T.τ.ο.κ. κακή V. Gl. ξυν κακοίς :
ήτοι τη αδελφή. V. 564. τί γάρ] ου γαρ R. - V.
565. μέν τοι] μέντοι C.b.e.fb.h. μέν σοι L1.A.D.Τ.Η.ψ.
μέν τοι σοι Ε. ή άλλ' ήδε μέντοι μηδέν Seagerus. Gl.
αλλ' ήδες αλλά μέν τοι μη λέγε, το ήδε. Ibid . έστ ']
εστ ’ ψ .
V. 566. κτανείς R. - Ibid. νυμφια (sine
( acc.)) L1.
. " .

V.567. αρώσιμοι L1.R.ς.κ.h.w. αρώσιμαι A.αββγγ. b. In

cod. Livineii hoc est scholion : αρώσιμαι: σημείωσαι το
αρώσιμαι διά [ το ]] ω μεγάλου,. έoικε δε Αττικόν [ είναι.
ούτω γαρ σιδόνα πόλιν ΓΊωνες μεν διά τού ο γράφουσιν,
Αττικοί δε διά τού ω. - Ibid.. γύαι ((Codd.)) S.P. (c.
(c. gl.
.
ήγουν μήτραι) γοναι R. γύναι D. (c. gl. αρουραι , ήγουν
θυγατέρες) αββγγ.β4. Orta videtur Martino haec cor
ruptela ex scriptura yviui, quam Moschopulus citat et
Tricl. commemorat; eadem corruptela invenitur Oed. Col.
V. 58. in ed . Brub. De genere vocis γύαι cf. Elinslei . et
Musgr. ad E. Heraclid. v . 839. Blomfield. in glossar. ad
A, Prometh . v. 377. et huius recensionem Elmsleianam .
Affertur hic versus in Excerptis e cod. Paris. post Gregor.
Cor.. .p. 677. [ vide Bachmanni Anecd . II, 366, 5.) ita,
αρώσιμαι γάρ και ατέρων εισί γνώμαι. In Moschopuli Dictt.
Αtt. in v. αρόω sic , αρόσιμοι γαρ και ετέρων εισί γυΐαι
 -- V. 577 . ADNOTATIONIS. 163

Tricl . γύαι: διά το μέτρον εξεβλήθη το ι. ει δε μετά του

ι βούλει γράφειν γυίαι , έστω σοι αντί κοινής συλλαβής.
Pro εισίν ] είσι Η. - V.568. ήρμοσμένα] ειρμωσμένα Η.
Gl. ήρμοσμένα: αρμόδια και προςήκοντα. αρμόζειν de
spondere , αρμόζεσθαι desponderi , quod de proco dicitur,
„ qui petit uxorem . Herodot. : δς αρμοσάμενος Τήλυος
θυγατέρα, ψευσθείς δε του γάμου ώχετο. « CAMERAR.
V. 569. υιέσιι L3.D.w.d. Lobeck. ad Ρhryn. p. 69. υιέσιν
h. νιάσι ( Codd.) αβγ . υπάσιν e . g. Πιάσι ς. κ. δ . , Ut
„2 ) epici cur vilor dicere quam viloi maluerint apertum est,
,,ita non est obscurum, cur Attici, qui dativos in εoi uno
,,0 terminatos usurpare solent, non opus habuerint vicou
,,dicere. " HERM . GΙ. ου βούλομαι κακαϊς γυναιξί τους
παϊδας αρμόζειν.
V. 570. Hunc versum tribuunt Antigonae y . Boeckh.
Contra Ismenae recte L1.C.T.D.To.b.e.ſh.h. „ Interpretum
„ explicatio verborum tò gòv aéxos vix admitti potest, quia
,,Ismena hac voce ipsa non usa erat, nec video, quomodo
„ea alienum sponsum care Haemon dicere potuerit . Immo
,,Antigona, quae antea dolore depressa conticuerat, Creontis ,
2

„ conviciis, qui se tanquam pravam feminam notaverat, la

„ cessita amorisque sui memor acerbe exclamat, quanta te,
9 Haemon, pater afficit ignominia, quum puellam a te ama
„ tam ita verborum contumeliis notat. Magnanimitatem
„,aliquam simul prodit eo , quod Haemonis potius quam
,,suum honorem violatum conqueritur.“ BOECKH . Ibid .
αίμον edd. αβγδ. αίμων L1.τ.σ.κ.h. Pro φίλτατ' in cod.
γε om. C. -- V. 572. γόνον]
H. est φίλτατ'. - V. 571. γε
μόνον Η . Choro tribuit hunc' versum Boeckh . dicens::
* Idem enim Ismena iain dixerat v. 566.“ V. 573. Pro
έφυ] εμοί L1 . Η. V. 574. Hunc versum choro tribuit
C. et Boeckh. 5,Nur dem Chore ist diese unterwürfige
Kälte , die in den Worten liegt, angemessen ." BOECKH .
Atenim est lamentatio commoti animi, quam deridét dein
ceps eonCr .
V. 575. Gl. μή τριβώς έτ ' : μη αργίας έτι πoίει.
:

V. 576. τούδε τάςδε L1 . prima. et Χ . ubi corrigendum

monet Elmsleias . τάςδε Η. Ibid . γυναίκας είναι. conferri
iubet Musgravius etiam Toupium ad Suidam s. v. upra
λίνωρος . - V. 577. μηδ' b . .h. μηδ' αββ. Brunckius
tanquam si uń, non undé legatur , ( in errorem inductus
nota aliqua scholiastae) hunc in modum vertit : mulieres
L 2
 164 SY L L O GE V. 580

istas dehinc libere vagari nequaquam convenit. Cf. etiam

1. p. 34.. Gl. μη δ' ανειμέ
Wakefield in Silv .. Crit.. P. p
νας : μηδ' ελευθέρας και απολελυμένας, αλλά θεσμίους.
V. 580. „Prima quinque verba huius carminis posuit
Stobaeus Serim. CΙII . περί ευδαιμονίας. [ 5. p. 552. Pro
οίσι ibi cod. Ρar. Α. είς οι praebet.] Ne quis putet, in
„eptam esse hanc sententiam , ut quae nihil aliud quam
,felices esse qui non sint infelices dicat, meminerit , ne
„gligentius loqui poetam , quia statim explicat, quid intelligi
„ velit. Hoc eniin dicit, felices esse , quibus non acciderit
„ insigne aliquod malum , ut quod soleat infinitam aliorum
2

„ afferre malorum copiam . Caeterum versus Erfurdtius

ita distinxerat, ut Brunckius, nisi quod vocem yevkās
>
„ quinto versui adiecerat. Quae versuum distinctio etsi
„ talis est, ut nihil in antistropha mutari necesse sit, tamen,
„ qui hoc genus numerorum, quod ex epitritis et dactylico
metro compositum est, satis cognitum habeat, non poterit
23
„) dubitare , quin prava sit ista descriptio. Vide Elem.
,,doctr. metr . p. 647. seqq. Itaque restitui distinctionem
versuum eam , quam rectissime Aldina exhibet.“ HERM .
2) 1

Differt ea a nostra in eo , quod yavɛős tertio versui adie

ctum est. Tricl . ευδαίμονες. ταύτα λέγει ο Χορός διά
το του Λαΐου γένος , ότι ευδαίμονές εισιν, οίς υπήρξεν ο
βίος και ο της ζωής χρόνος άγευστος και αμέτοχος κα
κών. οίς γάρ, αν ανθρώπους σεισθή και ανατραπή και
δυςτυχήση ο δόμος θεόθεν και από θεού, ουδέν άτης
και δυστυχίας ελλείπει , έρπον και φερόμενον επί το
πλήθος της αυτών γενεάς. όμοιον ώστε και ώςπερ
οίδημα και κύμα ποντίας αλός, κυλίνδει και ανα
κυκά έν στόνω και ταραχή βυσσόθεν και από βυθού
θένα κελαινήν , ήτοι την εν τω βυθό κεκρυμμένην
κόνιν, την δυς ήνεμον και την δυσκόλως υπό των ανέμων
ανατρεπομένην , όταν εν πνοαΐς θρήσσαις και Θρακι
>

καΐς δυςπνό οις και κακώς και αγρίως πνεούσαις , επί

το έρεβος και το βάθος της αλός δράμη και επέλθη
το κύμα δηλονότι. - V.581. σεισθή θεόθεν ] θεόθεν
σεισθή D.Τ.(το)τ.σ.κ.δ . - V. 583. έρπον] έρπον ( su
perscr. ω.) L1, έρπων Schol. in explicat.
V. 584. όμοιον ώστε] οίόν τε Ρ . - Ibid. ποντί
>
αις L1 . emend. ποντίας αλός Φ.Η.ψ.Χ. Ex scholiastae
autem verbis , quae subiicit, intelligitur, eum zovriaus
legisse et non habuisse αλός.. Ποντίαις legendum esse et
- V. 596. ADNOTATIONIS. 165

αλός tanquam glossema , intrusum illud postquam ποντίαις

in ποντίας depravatum esset , eiiciendum esse ,, viderunt
Martinus et Elmsleius in adnotatione ad schol. et in Ado
dendis ad E. Hec , 750 . Adsentiuntur Reisig. ad Oed.
Col. p. 351. Critt. Hermannus ( item d.w.g. Matth. ) et
Seidlerus, qui retractavit 'suam , quam olimn proposuerat in
Novo Mercurio german. 1804. partic, 3. p. 169. sententiam ,
qua όμοιον eiiciendum esse statuerat. V. 585. ότ' αν
Η. V. 586. όταν Θρήσσησιν αββ.b. όταν Θρήσσησιν
Θ . Γh . Θρήσσαις όταν (τρ.)τ.σ.κ. Ibid . Eustathius li, i.
p. 732, 28. Το δ' εξαπίνης ελθεϊν , το σφοδρόν τε δηλού
της , τραγωδικώς ειπείν , δυσπνόου Θρήσσης πνοής , οι γαρ
>

ούτω πνέοντες επιπλέον ταράττουσι την θάλασσαν. - Ibid..

ύφαλον om . (τρ.)τ.σ.κ. GΙ . ύφαλον : τα υποκάτω της
αλός . - V.588 . δυσήνεμον τρ.τ.σ.κ. - V. 589. Lachman
nus p. 151. comma non post δυνάνεμον sed post στόνω
ponendum censet .
V. 591. φθιμένων] + φθιτών h. non secuti sunt
e,d.w. „ ofruévwv aperte debetur correctoribus metricis,
„in brevi syllaba , cui in strophico longa respondet , hae
„ rentibus. Anceps ubi locum habeat in hoc genere metri,
„,dictum in Elemn. doctr. metr. p. 649. Vulgatum illud
φθιμένων ineptissime quidam cum οίκων construxerunt.
„ Mortuos fratres intelligi vidit Brunckius : sed quod ver
,,tendo expressit, veteres Labda cidarum domus
>

,,calamitates vigere video ,, novis cladibus

„ clades defunctorum excipientibus , non est ab
„ Sophocle isto modo dictum. Hoc ille dicit : antiqua
„ Labdacidarum gentis mala video defunctorum
,,malis addita. Resuscitari enim antiqua mala novis, et
„ primi sceleris poenas iterum iterumque renovari.“ HERM.
V. 593. έρίπει L1 . - V. 594. έχει λύσιν] τι έχει
μίαν λύσιν b . ++ έχει λύσιν τινά e ( olim). Nimirum
nesciebant illi , quomodo stropha corrigenda esset. Pro
λύσιν habent λύσις edd. γγ .
V. 595. deest in C. Ibid. υπέρ] ύπερ L1 . - Ibid. +

Tricl . εσχάτας υπέρδίζας : εσχάτην ρίζαν νοεί Αντι

γόνην και Ισμήνην. λέγει δε φάος εν τούς δόμοις τού
Οιδίποδος ανατείλαι διά το απαλλαγήν γεγονέναι του πολέ
μου, και των πραγμάτων εις κατάστασίν τινα ελθόντων. -
V. 596. τέτατο" Φ. L. H. R. ψ. Η - τέτατο το φάος
Schneider ., τε ετέτατο υ . .e.Γh.g. Matth. και τέτατο
166 SYLLOGE V. 597

b . olim d.w. Nuperrime Hermannus ex coniectura & a & Q

ρίζας έτέτατο φάος in textum recepit , dicens: Εσχάτην
δίζαν quin flias Oedipi, quae solae superstites sint, dicat ,
„ non potest dubium esse, At quid his luininis affulsit ?
„ Nihil profecto, praeterquam ut vita , sed ea misera et
„ luctuosa, fruantur. Non ergo ipsis quidquam laetabile
,,accidit , sed domui Oedipi ex ipsis , quod non penitus .
gens illa deleta est atque exstirpata. Ιtaque υπέρ signi
„ ficare deberet de , quod nemo non videt quam et mo
„ leste et invenuste dictum esset. At omnia et planissima
sunt et nitidissima, si reponitur όπερ έτέτατο , ut puellae
2 >

,,istae ipsae , id quod sunt, supremae propaginis lux in

„ Oedipi domo esse dicantur.“ . HERM . Mihi hoo admo
dum quaesitum videtur. Vertit deinde Hermannus haec
sua ita : „ Quod ex harum virginum vita , quae
,,sola e superstites sunt , in Oedipi domo ex
„ pa nsum erat lumen , obruunt Dii inferi.66
V. 597. κατ' αυ D.τρ.e( olim).h.d.w. Recte xut'
23:
αυ Demetrius3 [Triclinius ] legit. « CANTER. Vide schol.
κάτ' άϋ L1 . κατ αυ edd. αβγ. ς. κ . e. Γh . Matth . Quod su
pra in commentt. monui de scholiastae verbis εάν στίξω
μεν κατ' αυ νιν , idem nuper protulit Welckerus ; atque
debebam sane supra in ipsis Sophoclis verbis post δόμοις
si minus punctum certe colon ponere, uti fecit Welcke
rus .
Quod de particula aŭ dixi, quae copulae vicem
sustineat, id nuper etiam protulit Hermannus. Ibid .
φοινία Φ.L1.R.P.S. φονία ψ. Ibid. θεών φοινία των
Ε.b.Γh.
V. 598. κόνις Ω.h.d, w.g. Dorville ad Charit. p. 423..
+ xonis Askewius et Reiskius. ++ b.ſh.e. Comprobaverunt
Heathius in Addendis et Corrigendis in notis ad So
phoclem , Valckenar. diatribe de Eurip. fragm . c. XXI.
p. 225. Solger. Thudichum , Zehlicke, Welckerus. Quod
supra (vide not. ad schol.) de scholio ad h. 1. monet
Zehlickius , idem adserit Welckerus. Tricl. το δε φοι
2

νία θεών τών νερτέρων αμά κόνις αντί του την

εσχάτην βίζαν θερίζει ο Αιδης.
" Είκότως δε το κόνις
τέθειται διότι γάρ εκάλυψεν Αντιγόνη τον αδελφών Πολυ
νείκην κόνει , διά τούτο τεθνήξεσθαι έμελλε. δέον δε ειπείν,
αμά δε νιν , ο δε ασυνδέτως επήγαγε. σύναπτε δε και το
κατα προς το αμά , ήτοι καταμα και θερίζει και κατα
βάλλει νιν και αυτήν η κόνις των νερτέρων θεών . ποταπή ;
- V. 598 . ADNOTATIONIS. 1 167

φοινία , ήγουν φόνον αυτή προξενούσα. Quum miniime

„ necessarium sit, diis inferis id tribui, quod Oedipi filiae
,,sibi malum contraxerint, praesertim quuin id iam indi
,,catum sit his verbis : úna {pzíne féūv tis , aliud est,
„ quod recte hic dici apteque cum sequentibus verbis con
„iungi possit , humatio Polynicis. Seusit aliquid huius
„ rei Triclinius. Eam humatiouem poeta vocat fụvestum
„ Deorum inferorum pulyerem , [,,xóviç i. e. pulvis , quem
„ Antigona Polynici iniecerat, poivia dicitur, quoniam vul
,,nera tegebat, vegtégwr, quia ab his ille pulvis exigebatur. “
STEINBRUECHEL ] Usitatum est enim Graecis ea , quae
„ consecrata sunt inferis , ipferorum dicere. Ita Euripides
„ in Oreste 1019. vegtégwv nvpās , ubi quum ex eadem
„ fabula v. 123. vegtégwv dwońuata afferre posset Porsonus,
,attulit tantum veutéqWv otégn ex Troad. 1247. Adde
Aeschyli Pers. 621. αλλ', ώ φίλοι, χοαΐσι ταϊςδε νερτέ
>

καιρων ύμνους επευφημείτε , ubi ne quis ύμνους potius qualm

» Zoaſoi cum vegtégwv iungi velit, et illa Euripidis exein
„ pla prohibent, et quod paullo post dicit Atossa : yuno
και τους δ ' εγώ τιμάς προπέμψω τάςδε νερτέροις θεούς. Vides
„ hic vegtégous feois , ut apud Sophoclem . Nam quum
omnis sepulturae atque inferiarum honos maxime ad pla
,,candos deos inferos spectet , saepe nihil refert , utrum
„mortuus , an dii inferi nominentur. Aperte utrosque
„comprehendit Aechylns in Supplicibus v. 25. ratoi te
θεοί , και βαρύτιμοι χθόνιοι,, θήκας κατέχοντες. Νon
,,enin dii , sed mortui sýnus xutéyovoiv, ut in Agame
και ,Innone est v. 461. οι δ' αυτού περί τείχος θήκας Ιλιάδος
..yās εύμορφοι
kruopqot xutéyovouv. “ HERM . Hermann hat die
vermeintlich alte Lesart xóvis wieder in den Text aufge
nommen . Sein Hauptgrund ist , dass viv nicht auf gitus
bezogen werden könne, und alsdann die Metapher, dass
das Licht mit der Sichel abgeschnitten werde , zu kühn sein
würde. Aber ist es weniger kühn , wenn das Licht mit
Staub bedeckt wird ? Doch vi muss hier allerdings auf
ρίζας bezogen werden , und darf es , weil εσχάτας dazu ge
hört, und auf diesem Begriffe ein so grosser Nachdruck
liegt, dass in dem bloss umschreibenden tétato púos úno
>

die Form des Substantivs überhört wird. Denn der letzte ,

jiber welchem das Licht verbreitet ist , welchen das Licht
bescheint, steht doch bloss für, welcher lebt. [Facit igitur
mecumn Welckerus . ] Nun versieht Hermann unter dem
tödtlichen Staub der Todtengötter (funestu's deo
168 S Y L L O GE V. 598

rum inferorum pulvis) die Beerdigung. Der Staub aber

gehört nur dem Leichnam an , eben so wie bei :Euripides
νερτέρων πυρά und νερτέρων στέφη , und nicht dem Gott.
Selbst veprégor dwońuata , welche in den Hades hinabge
spendet werden , gehn nicht den Gott selbst an , und wenn
Aeschylus Pers. 621 bei χοαΐσι ταϊςδε νερτέρων ύμνους
verstehn lässt for , welchen nemlich diese Spenden und
Hymnen bestimmt werden , so folgt sogleich vegtégous feois
ausdrücklich. Auch sind keineswegs Aesch. Suppl. 25 , wo
schon der Scholiast falsch erklärt , in den Worten üratoi
τε θεοί και βαρύτιμοι χθόνιοι θήκας κατέχοντες Todten
und Todtengötter vermischt, sondern xHóviol Inxaş xaté
XOVTES sind die Heroen , an welche , als Inhaber des Lan
des, von den Ankömmlingen das Gebet mitgerichtet wird .
Es ist dieselbe Verbindung wie bei der Spende des Males
( Blomf. ad Agam . 237 ) , die Olympischen Götter , Zeus2

eingeschlossen , die Heroen und Žeus Soter , d. i. Schutz

und Wohlfahrt von Gott. Die Bemerkung : Usitatum est
Graecis ea , quae consecrata sunt inferis , inferorum dicere,
kann uns nichts helfen , da Staub der Todten etwas ganz
anders ist, als was ihnen geweiht wird , und die andere :
>

quúm omnis sepulturae atque inferiarum honos maxime ad

placandos deos inferos spectet, saepe nihil refert , utruin
mortuus , an dii inferi nominentur , ist entweder viel zu un
>

bestimmt weit oder ganz ungegründet. Nicht weniger stösst

man bei der Behauptung hinsichtlich des Zeitworts an : da man
sagen könne , zatouūv Tivos xóviv , iniicere alicui pulverem ,
so sei auch recht zu sagen : óvis tivi xarauã , obruit.
Man rafft den Staub zusammen ; aber nicht die Person.
Diese Lennepsche Art der Etymologie, wonach uuõv, sam
meln, von ápa, und abschneiden , und amare, und
vielleicht auch mähen ausgemacht eins sind , * ) lasse ich

*) Hermanni haec sunt verba : de pulvere sibi manipulatim in

;;' Auãy proprie est multa simul iiciendo : vide Dorvill. ad Cha
corripere ,7 quod nos dicimus zu- rit. p. 366. seqq. (422. seqq.)
sammenraffen . Metendi enim qui tamen male interpretatus est
significatus ex eo ortus , quod Sophoclis verba. Quum xata
in metendo culmi manipulatim pão tivos xóvw sit iniicere
prehensi falce resecantur. I'ñv alicui pulverem , consenta
sive κόνιν έπαμάσθαι τιsitatum neum est, si κόνις τινα καταμάν
V. 598 . ADNOTATIONIS. 169

hier billig auf sich beruhen. Das aber ist gewiss, dass
die Griechen bei der Bedeutung mähen nicht an einen Zu
sammenhang des Worts mit zusammenraffen dachten,
so wenig die Tragiker , wenn sie sagten saunoo Sipos
( Blomf.ad Pers. 827) und Sophokles in der oben erwähn
ten Stelle gitav žgaunout, wie Hesiodus Theogon. 181 .
φίλου δ ' από μήδεα πατρός έσσυμένως ήμησε. Dazu st
das Beiwort pouvle , welches zu xóttis so wohl passt , neben
κόνις gezwungen , wie sich auch durch die Uebersetzung
funestus verräth . Aber auch wenn alle diese Schwierig
keiten nicht wären, so stellt sich der Hermannischen Er
klärung in dem Zusammenhang der von ihm aufgestellten .
Wortbedeutungen ein Hinderniss entgegen , welches so ent
scheidend ist , dass ich nicht weiss , durch welchen Zufall
es seiner eigenen Bemerkung entgangen sein kann . Wenn
wir übersetzen : funestus deorum inferorum pulvis, huma
tio Polynicis, obruit, so kann ja viv nur auf den Poly
nikes bezogen werden >, (hoc equidem non video , neque scio,
quomodo id potuerit opponi.) welcher doch offenbar nicht
als der letzte Sprössling gemeint ist, Halten wir aber als
diesen , wie wir müssen,> die Antigone fest, so ist noch ein
anderes xóviv zu suppliren , die Bestattung der Antigone
häuft Staub auf sie selbst. [Nou meminit vir Doctus,
Hermannum longe aliter explicare : „ humatio Polynicis
, obruit lucem obortam Labdacidarum ultimae proli.“ Sic
certe tunc, nuper aliter, vide supra.] Diess scheint Schnei
der in seiner Ausgabe der Antigone gefühlt zu haben , wenn
er ohne xóvis aufzugeben doch zu ser andern Bedeutung
von uuõv in der andern Lesart úją rónis, zurückkehrt,
so dass der arme Sophokles nun sagen muss : der blutige,
Tod bringende Staub der Todtengötter (geworfen durch An
tigone), also das Staubwerfen der Antigone mäht die An
tigone ab. Triclinius, durch welchen Hermann zu seiner
Erklärung veranlasst worden ist , meinte, durch den Staub
werde auf den ' Tod der Antigone hingedeutet, als Folge
davon , dass sie den Bruder mit Staub bedeckt hat : die
letzte Wurzel des Geschlechts , Antigone, deckt Staub so
gewiss als sie den Polynikes mit Staub bedeckt hat. Freilich

dicitur , id esse obruere : ut νις, θερίζει και εκκόπτει . ή κα

ex his , quae scholiastes scripsit, dúatom "
verum sit postremum : á pĞ wó
 170 A
SYLLOGE V. 399

dá Antigone nicht einmal genannt ist , so würde xons als

Anspielung auf sie ein verstandloses Räthsel sein . Solche Ι

Dinge kann ein verständiger Mann wie Triclinius nur dann

vorbringen, wenn ein verzweifelter Eifer, eine falsche Lesart
doch durch irgendetwas aufzulösen, ihm den Sinn umnebelt
hat.“ WELCKER. V. 599. 'Εριννύς γulgo . Nunc
Hermannus quoque iis accedit, qui uno v hanc vocem
2

scribendam putant, de qua re uberius disputavit in praef.

ad Ant. Ρ. XIX . Sqg.

V. 600. τεν, Ζεύ , ] ταν σαν , Ζεύ P.T.D.τ.ό.κ.

>

τάν Ζεύ S. - Ibid . δύνασιν ( Codd.) Χ.κ.h. δύναμιν L.

δύναμιν H.C.R.V.T.D.σ.δ. - V. 601. υπερβασία A.L.R.
Υγ.σ.δ.h.d. Bothe υπερβασία (Codd.) Χ . ( explicat enim
per υπερηφανία) α.β.τ.σ.b.e.w. Boeckh. Gl. υπερβασία :
υπερφρόνησις. Ηesych. υπερβασίης, υπερηφανίας. - Ibid..
κατάσχοι A.L1.R.C.D.Τ.Χ.ψ.h. ( Herin . ad. Vig. 729. 818.
ad Aiac. 904.) Reisig . de άν particula p. 133. κατάσχη
E.b.e.lh. Elsmley ad Oed. Col. v. 170. et ad Iphig. Taur.
.

V. 210. Ηesych. κατασχεϊν , κατακρατείν et alibi κατέσχες,

περιεκράτησας .
V. 602. Gl. αίρεϊ : κατισχύει. Ibid . Tricl. ο
παντογήρω
ώςπερ ς : έστιν
καταβολή και ,πάντας, καταβάλλων:
ή και αίδιος. το γαρ
- V. 603. γήρας
ούτ ακά
μαντοι θεών H. idem coniecerat Seidler. ούτ ' ακάματοι
θεών L1.Χ.d.w.h, qui antistrophicum versum corrigendum
putat. ουδ' ακάματοι θεών Α.C. αββ . probat Lachmann
p. 164. ακάματοι τε θεών T.D.τρ.τ.ό.κ. + ακάματοι θεών
ού h. Boeckh. + ούτε θεών ακάματοι b. + Bothe + ούτ'
ούν ακάματοι θεοί h . (epitome metr. 5. 467.) * ούτ
ακάμαντες θεών h. quod antea receperat. Ακάμαντες
„ facile in uxánatot mutari potuit. Illud monstrare possunt
haec Eustathii verba p. 1053 , 22. ακάμαντα δε Σπερχειόν,
και αντί του αένναον , και ως εί' τις είπoι ακάματον , καθά και
Διονύσιος,
22 ακαμάτοιο ρόον φησίν Ωκεανού. Alteriusexem
„ pluin est apud Suidam v. ezúplatu , ubi ed. Mediol. in
„ Sophoclis versu Electrae 164. úxáuar, aliae veteres edd.
Μακάμαντα habent . Ακάμας χρόνος dixit Εuripides Pirith.
„fr. 3. ' H ?hov åxúuavta dixit Homerus , ut Sophocles,
,,si simplicius loqui voluisset, dicere potuerit axhuartos
66
θεού μήνες. " HERM . + ούτε θεών ακμητοι h. (de Imetris
p. 317.) Schol. ακάματοι μήνες: ουδε αιρούσι άκα
 V. 610. ADNOTATIONIS . 171

τάπαυστοι θεών μήνες, ήγουν ουδ ' υπό χρόνου γηράσκων.

Tricl . ακάματοί τε θεών: ούτω χρή γράφειν, ίν
όμοιον τω της αντιστροφής κώλο.
V, 604. μήνες (1) αββ . (5) κ.e.h.w.g. (1) d. Ibid .
αγήρως δε χρόνω L1 . einend. D.T.τρ.τ.σ.κ. Χ . ad v. 609.
Schol. minor ( pro var. lect.). Erf. Μatth, αγήρως χρόνω
E. b. sh. αγήρω δε χρόνω Α. C. X. Schol. minor αββ.
h.w.d.g. Bothe ((;,quia magis poeticum “)). Schol. úynew :
άϊδίω, διηνεκεί.
ήγουν δεσπότηςγράφεται
ουχ υπόκαι χρόνου προς το δυνάστας,
αγήρωςγηράσκων. Tricl . το
αγήρως προς το δυνάστας συναπτε , ήγουν δεσπότης ουχ
υπό χρόνου γηράσκων. V. 606. Gl. μαρμαρόεσ
σαν : φαεινοτάτην.
V, 607. Tricl. προς το μέλλον τέθειται μόνον το
αρκέσει, το γαρ έπειτα έμφασιν ενεστώτος έχει το δε
νύν προς το πρώην έπειτα εστιν. ή επειδή νύν λέγει τον
λόγον , ουκ εδέησεν αυτώ ενεστώτα χρόνον θεϊναι, όπερ εί
είποις, το έπειτα αντί του μέλλον νοήσεις, ίν ή το μέλ
λον προς το έπειτα , μέλλοντος μέλλον και χρόνου παρά
τασις, ει δε μή , το πρίν διπλούν νόει, και αντί του νύν,
και αντί του πάλαι, το γάρ νύν και πάλαι του έπειτα πρό
τερόν έστι. το δε τού έπειτα τέ αντί του και αν προς το
επαρκέσει συναπτε. V. 608. επαρκέσαι S. cum gl,
ήγουν διαμένει η ση δύναμις. Schol. επαρκέσει : λάμ
βανε την επί από το επαρκέσει ενταύθα , ήγουν επί τε το
έπειτα και επί το μέλλον.
V. 609. Tricl. το νόμος και δ' ουδέν έρπει ούτω
νόει. όδε ο νόμος , δν επί της αρχής του Διός έφαμεν,
>

ουδέν και ουδαμώς έρπει και φέρεται πάμπολις και

παγκόσμιος τω βίω των θνητών άτερ και χωρίς άτης , τουτ
έστιν, και περί των θεών έφαμεν , ουκ έστι περί ανθρώ
πως είπείν. αλλ' οι μεν απαθείς και άφθαρτοι , οι δε άν
θρωποι θνητοί και παθητικοί . Ibid . ουδέν A.α.π.g.
ουδέν νulgo . Ibid. έρπων ] έρπει Ω.Χ.b.g. ή έρπων h.
Το w. h ( olim). Probat Boeckh. ή έρπειν Erf. + h.
+ ουδ' ενέρπει Lachmann p. 164. ή ο δ ' ουδέν έρπει
Bernhardy ad Dionys. p. 902 et gr.gr. p . 310. - V. 610.
πάμπολις Ω.Χ.d.w. Lachmann p. 164. Boeckh, Gl. πάμ
πολις : παγκοσμος. + πάμπολυς Μusgrave. + πάμ
πολύ γ Heath. -- b.e.sh.h. Matth . + παμπόλι Seidler.,
ut id sit dativus ionicus, quemadmodum ónóhe est apud
.
 172 SYLLOGE V.610

Herod. VIII. 61. H náunolv sine y Bothe , quia hiatus

ferendus esse videatur. Explicat : Quidvis permagnum
99

„ i. e. nimium non sine noxa hominibus accidere ait cho

,,rus , velut cum filium procreavit Laius , patrem Oedipus
„ occidit, regnum Thebarum occupavit Eteocles; quae con
„,tra ius fasque et invitis Diis facta omnia improbantur.“
BOTHE. 97Máunohıs , quae perantiqua menda videtur,
,,si aliquo saltem modo defendenda est, non video aliam
„ rationem , quam ut coniuncta cum {prwr, quod vel legit
,,vel
» coniecit unus ex scholiastis , verba sic accipiantur :
επαρκέσει νόμος όδ', ουδέν , έρπων θνατών βιότο πάμ
>

πολις , εκτός άτας:. semper valebit haec lex ,

„ usu veniens mortalium vitae per omnes urbes,
„ ‫ و‬nihil sine malo. At hoc ad constructionem durum ,
,,ad sententiam falsum est. Nam quis sic sine moderatione
„ nihil in vita malo aut culpa vacare dicat ? Tum autem
,,etiam róunolis ineptum vocabulum est , quia hic non
„ urbes et civitates, sed gentes, familiae , domus respiciun
9

,,tur. Mihi olim záurousa quod etiam Musgravio , multa>

,,hic mutanti, in mentem venit, scribendum , et haec

verba ' ουδέν έρπων θνατών βιότο πάμπολυς εκτός άτας
„ ad Iovem referendum videbatur, caeteris in parenthesi
„positis. . Sed quae debeat loci sententia esse , non est
„ obscurum , videruntque cum Heathio Brunckius et Er
furdtius. Huius scripturam , quae omni ex parte satis
,, facit, recipere non dubitavi. Brunckius, qui Xonal tene
>

„ bat, plene interpunxit post 68'. Ita vero et inconcinna

„ est oratio , et ambiguum manet , utrum {nooxłoet vóuos
, 68' ad praegressa an ad sequentia sit referendum . Ante
Heathium et Brunckium male posita erat plena inter
„.punctio post šnapxéoel, quae rectius certe posita fuisset
,,post nuplv, sublata maiore post aſyhav interpunctione. Sed
,,omnino recte Erfurdtius [qui post ' 88 ' comma posuit ].
„ Culpa Antigonae commemorata chorus veneratur lovis
,, invictum imperium aeternamque quam tulerit hominibus
„ legem , ut nibil in vita diu culpae expers maneat, spe
„mentesmortalium ad errorem pelliciente “ HERM , Soripsit
,, igitur Herm . :
Το τ' έπειτα , και το μέλλον ,
και το πρίν επαρκέσει
νόμος όδ ' , ουδέν έρπειν
>

θανατών βιότο πάμπολί γ' εκτός άτας.

V.610. ADNOTATIONIS . 173

ονόμος όδ ' ουδέν έρπει θνατών βιότο πάμπολις εκτός

άτας . Sio hunc locum edidit Aldus >, omnibus , ni fal
>

,,lor, MSS. consentientibus, et sic lectum interpunctum

„ que interpretatur scholiastes.“ GAISFORD . „ tó i értel
τα. Aeternitas te includit, vel sufficit tibi , ut sit TELTU
jam . Quod, igitur praesens et futurum est, hominuin
quodque prae
teriit, satis demum est regno tuo. Sed vitae
talis lex , i. e. ratio , nulla venit ; nullae enim civitates
malis carent.“ CAMERAR . Seidlerus explicuit, hominum
vitae in omnibus civitatibus , i. e. hominibus , ubicunque
>

vivunt, nihil evenit sine calamitate. De dativo illo . naju

nóle cf. etiam Pind . Pyth . VII, 1. Vocalis 1 , quae longa
est , Fisch . ad Weller. I , 410. ) corripitur ante vocalem .
Dies Gesetz, dass keiner frevelnd des Zeus Macht besiegen
kann, wird für alle Zeiten gelten, Unheil bringend dem Leben
der Sterblichen , weil sie eben die Strafe der Götter durch
Uebelthaten auf sich ziehen ; und zwar äussert dies Gesetz für
den ganzen Staat diese unheilbringende Wir
kung (rudohes forwr), was eben bei jedem grossen , na
mentlich wie hier in das Staatsleben eingreifenden Vergehen der
Fall ist : denn die Handlung dieser Tragödie erschüttert Kö
nigshaus und Staat." BOECKH. „Revocavi omnium libro
„rum scripturam núunolis ,> diserta scholiastarum auctoritate
„munitam, mutavique & ontal in fonwy, quod iidem scholiastae
„praebent. Sensus est : in omne tempus valebit haec lex ,
„ (Iovis potentiain vinci non posse) per omnes urbes mortalibus
„ non accedens nisi cum damno . Verba ουδέν έρπων noli
„ putare male a me coniuncta esse, quum oudév aliud quid
„ quam simplex oŭ , quod versione expressi, significare, ab
,,Hermanno iam monitum sit. Nimirum oúdèv & ontɛiv for
„,tius est quam oux tonelv, denotatque proprie , nihil pro
„ gredi, nullum gressum facere. Sic Hercules in Sophoclis
Trachin . v . 1007. dicit:
3
αλλ' εν γέ τοι τόδ' έστε , κάν το μηδέν ών ,
κάν μηδέν έρπων , την γε δράσασαν τάδε
χειρώσομαι κακ τώνδε .
„ Praeterea attendat velim lector , quam apte poeta verbum
πάμπολις addiderit praegressis το τ’ έπειτα και το μέλλον ,
„ xoà tò noiv, ita ut et per omne teinpus et per omnem terra
„ rum orbem legem illam valere significatum sit." WUN
DER . „Scribe tÒ NO ČTETU , quod consectarium est.“
REISIG .
 174 SYLLOGE V. 611

V. 611. Tricl. & γαρ δή : αύτη η κατασκευή προς

το νόμος και δ' ού δεν έρπει έστιν , ει και ασαφής εκ
του φανερού δοκεί. ούτω γαρ νοείται. ο νόμος και εις τους
θεούςουκ έστιν εν ανθρώπους , αλλά δυστυχίαις υποπίπτου
σιν. ελπίσι γαρ απατώμενοι , ως, εί τόδε ποιήσαιεν , καλώς
αυτοίς εξει, ποιoύντες εις δυςτυχίας εμπίπτουσιν, ο δή και
'Αντιγόνη πέπoνθε. -
Ibid. πολύπλακτος C. S.V. cf.
Dorvill . ad Charit. p, 660. p. 604. Lips. (sic αλίπλακτε pro
αλίπλαγκτε Aiac . ν . 695. in cod. S.) Gl. πολύπλαγ
κτος: η πολλούς πλανώσα. - V.612 . όνησις ψ . - V.613.
κουφόνων Iunt. 1. - V. 614. ρέπει] έρπει Ω. ή προς
-

έρπει b. ++ Γh . + εύδοντι δ' ενέρπει Lachmann . p . 164..

„ Non debebam in Diar. Class. XLII. p. 346. reprehendere
„ eos, qui oudév cum eidótı iungunt. Nam id necessario faci
,,endum , modo recte se haberet scriptura, quae cum stro
„ phico versu non congruit. Facillima correctio est, oủx el
,, δότι δ' έρπει. Elegantius autem iungerentur haec cum
praecedentibus hoc modo: πολλοϊς δ' απάτα κουφονέων
και έρώτων ουκ είδόσιν έρπει.“ HERM. Gl. εΐδότι δ' ουδέν:
ουδείς οίδεν , και αυτόν καταλήψεται , πρίν βλάβη και πάθει
λυπηρό πόδα τις εμβάλη,, προσαρμόση. - Ibid.. De είδέναι
praeter locos supra laudatos confert Erfurdtius E. Iph . Taur.
477. κουδέν οίδ' ουδείς κακόν. Cic . Cat . II, 14. - V. 615.
πόδα ] πόδας Η. .- Ibid.. προςαύρη ] προςαύση H. Lemma
αιρει άξη
Rom. idem + Lachmann. p. 164. προςαύσηι L1 . προσαρής.
προςάρη (Codd.) V.τρ.τ.σ.κ.σ.e. προψαύση Α . προςψαύση
(Codd.) αββ. προςπαύση Iunt. 1. προσαρμόση R. ( vide fupra ,
glossam ) ή προσαύρη Seidler. It h.w.d.g. Matth. Compro
barunt Buttmann. lexilog. I. p. 82. not. quem vide et Schaef.
ad Greg. Corinth . p . 915., 17posáon recte vidit Seidlerus
„ mutandum esse in roosavon , cuius interpretamentum est
προςψαύση. Incidit in hanc coniecturalm Vir Doctissimus,
>quum in Ηesychio legissetglossas προςαυρίζουσα χερσαία
τροχή et προσαυρών Τ. Π. τ. 1042. item προςηύρετο
>

C. 1046. Ιtaque non dubitem lexicis addere προςαυρεϊν. «

SCHAEFER . ,Similiter apud Nicandrum Ther._763.
„ énaúon a scholiasta per åyntar explicatur.“ HERM .
ή προςάψη Μusgr . + ψαύση b . + Γh .
V. 616. σοφία βιβ3. -- Ibid. G. έκ του : έκ τινός
των παλαιών σοφών. - V. 617. Gl. πέφανται: εφάνη ,
εξηνέχθη . Αlia Gl. απεφάνθη , έγνωματεύθη. Afert hunc
versuin Εustathius p. 189 , 25. p. 1728 7, 22. V. 618.
 Ι

-- V. 621 . ADNOTATIONIS. 175

Tricl. το κακόν δοκείν εσθλόν: τούτο λέγει διά την

Αντιγόνην δοκούσαν το θανείν ήδιστον.
V. 619. έμμεν Φ. έμμεν' A.L.R.ψ. + έμεν Vir D.
in ephem. Jen . 1811. no. 18. p , 139. ή τώδε μέν Elmsley
ad Bacch. 311. et ad Iphig. Taur. v. 414. not. „Quis
„ ita coercere audeat tragicae poeseos libertatem 2, ut ei for
„ mam non modo lyricis sed etiam epicis usitatissimain
,,formidandam fuisse putet ? Immo si Aeschylus in chori
cis carminibus εσσεται et έσκε , Euripides εούσαν posuit,
,,aliquot exemplis vulgare eivai in talibus carminibus usura
„pari ostendendum erat. Hoc loco infinitivum agnoscere
videtur Eustathius p. 453, 26. κατάγάρ την τραγωδίαν το
κα,ι κακόν δοκεϊ πότ ' εσθλόν είναι τώδε , ότω θεός φρένας
5άγει προς άτην.“ HERM .
V. 618--620. „Qui in scholiis citantur similis sen
„5 tentiae versus , eos servavit etiam Athenagoras in legat.
» p. 106. ed.. Oxon.. Eadem sententia expressa est in fragm .
„ Aeschyli apud Plutarch . de audiend. poet. p. 63. ed.
2)Oxon. Euseb. praepar. evang. lib. 13. c. 3. et Stobaeum
» p . 62. ed. Schow.
θεός μέν αιτίαν φύει βροτοίς ,
όταν κακώσαι δώμα παμπήδην θέλη.
„ item in iambis a Lycurgo c. Leocratem p. 198. R. exci
5,tatis :
όταν γαρ οργή δαιμόνων βλάπτη τινά ,
τούτ ' αυτό πρώτον εξαφαιρείται φρενών
τον νούν τον εσθλόν , εις δε την χείρω τρέπει
γνώμην , ίν ' είδη μηδέν ων αμαρτάνει.
„> quos versus Heynius ad Il. IX. 116. comparavit una cum
„ Archilochi fragmento trochaico :
ήμπλακον , και πού τιν' άλλον ήδ ' άλη κιχήσατο.
"Αλη: enim pro άτη scribendum ex coni. Hermanni . «
Cf. etiam quae adnotat Reisigius ad Oed. Col. v. 244.
enarrat.. p. LXI.. „,,Haud scio an respexit poeta ad locum
Homericum , qui est in II. . de Ata .“ CAMERAR . -

V. 621, πράσσει ] ή πράσσειν b. It e.Γh. ,, Νil mu

,,, tandum . Ipsius haec chori verba sunt.“ HERM . Alio
modo tuetur indicativum Lachmannus, quia sit pro xaż os
>

πράσσει. Aliam rationem , non admittendam illam ex mea

sententia h. 1., adhibet Bernhardy gr . gr . p. 388. Ibid .
εκτός άτας ] άτας εκτός C. - Ibid. Μόλιγοστόν χρόνον
176 SYLLOGE V.623

5,i. e. ολιγοστόν χρόνου , που είgnificat partem exigui tem

5.poris, sed uti πολλοστόν est είn Vicliheil,ita ολιγοστοκ
„ ein Wenigtheil, eines von Wenigen ,, quae et magna et
„ exigua pars esse potest. Hoc loco exigua.“ BOECKH.
V.623. Post yévvnui' non interpungunt aßß. commate
τ.σ. κ. colon habent Τh. h.g. - Ibid .. άρ'' ]] ' άρ'o' ψ . -
ν . 624. της μελλογάμου νύμφης τάλιδος ] Sic L1.Η. Α .
R.E. C. αββ. Suidas ( omisso is quidem articulo ) 3. ν. τάλις .
Tom . III. Ρp.. 427. Tria priora verba omitt. 1o.T.D.T.5.4 .,,
Musgrave. νύμφης om. S.P.D. (in quo νύμφης νοci τάλι
dos pro glossa superscriptum est) b.e.ſh.h.g. Pollux III, 46 :
η, μέλλουσα γαμείσθαι , μελλονύμφη. βέλτιον δε, ως Σο
φοκλής ώνόμασε, της μελλογάμου. ταύτην δε και τά -
λιν λέγει. Vox νύμφης interpretatio est nominis τάλιδος
„ et ex interlineari glossa in textum irrepsit.“ BRUNCK .
Grammaticorum veterum annotatio itidem vocem tárdos in
glosseumatis suspicionem adducit, nam τάλις per νύμφη ex
plicatur apud Zonaram p. 1711. ( Τάλις: η νύμφη ) per ή
μελλόγαμος παρθένος apudΗesychium et Eustath. p. 962,
35. Alio loco p. 699, 25. Eustathius memoriae errore pro
μελλόγαμος citavit μελλόνυμφος , pariter atque Photius , qui
>

et ipse ista voce explicare videtur vocem táhis. Hesych.

Τ.li. c. 1342.: Τάλις. η μελλόγαμος παρθένος , και κα
[i e.. promissa cf. Seidler.. ad E. Elect.. v. 33.]
τωνομασμένη [i.
tovouaquévn
τινί» οι δε , γυναίκα γαμετών : οι δε , νύμφην. Vox est
>

Aeolica: nugatur Eustathius, qui eam a verbo tarów de

ducit , p. 962, 35. έκ τού ταλάω γίνεται και ταλασίφρων,
και ταλασιουργεϊν έπι γυναικών , το εμμένειν έργοις και
ταλασία. ίσως δε και η παρά το τραγικό τάλις, τουτέστι
μελλόγαμος παρθένος , μελλονύμφη , ως και αυτή ταλασίαν
>

ασκούσα. Ιdem p. 699 , 26. ίσως δε και η παρά τω Σο

>

φοκλεϊ μελλόνυμφος τάλις · τάλαιναν γάρ αυτήν ήρμήνευσαν

τινες, εικαι έτεροι όνομα ηλικίας νέας αυτό φασιν. Pho
tius : Τάλιδος , της μεσογάμου. (1. μελλογάμου. ) ούτως .
'Αριστοφάνης. Αpud Ρollucem sic , άρ' αχνύμενος μελλο- ,
γάμου τάλιδος et reliqua usque ad finem anapaestorain.
Sed dicit ille ibi de voce μελλονύμφη βέλτιον δε ως Σο
φοκλής ώνόμασε , της μελλογάμου , i. e, ut unus codex,
βέλτιον της κατά Σοφοκλέα μελλογάμου. Suidas .τάλις ,
τάλιδος. λέγεται παρ' Αιολεύσιν η ονομασθείσα τινι νύμφη.
Καλλίμαχος Αυτίκα την τάλιν παιδί συν αμφιθαλεϊ. και
Σοφοκλής έν Αντιγόνη: Μελλογάμου νύμφης τάλιδος ήκει .
In Suidae cod. Leid." totum hoc caput omissum esse Mar
-
V. 641 . ADNOTATIONIS . 177

tinus refert .. - V. 625. ομόρον regitur ab αχνύμενος. Pind.

Pyth. VII. epod. 1. τόδε άχνυμαι. Conferri potest ευσε
κα,ι βείς θνήσκοντας ου χαίρουσι E. Hippol. 1354. χαίρω δε
,,O'' ευτυχούντα Rhes ..391. “« MUSGR.. Vide Brunck .. ad
σ
Ai. 136. Schaef. ad L. Bos. p. 25. Μatth. gr. gr. β. 414.
V. 626. υπεραλγών ; ] υπεραλγών(. ) ψ .
V. 629. λυσσαίνειν D. λυσσαίνων cum γρ. θυμαίνων
L1 . Verba πατρί λυσσαίνων πάρει affert Eustathius p. 792,
35. ' - V.630. πανταχή ] S.κ.fh , w.d.g. πανταχή αββγ.e.h.
πάν9 ' & χρή P. S. ,,an me amas , quoφuomodo de Antigo
,,ua statuero ? " HERM . De rovtarñ cf. Ai, 1369. De
μεν cf. Ant. ν. 555. Oed. Col. 1360.
V. 631. Schol. σός είμι : ήγουν τω σώ θελήματι
υπείκω. και συ τα βέλτιστα έμοί και λυσιτελούντα διανοού
μενος απευθύνεις . Ibid. μοι] μου L1. - V. 633.
αξίως έσται ] + αξιώσεται Musgrave. - V. 634. μείζον
cod. D. Idem + Musgr. ++ Erf. et Elmsley in lemmate
scholii. μείζων Α.Ε.Ο.Τ.ψ.b.th.h.w.d. Matth. ,,αξίως iun )

γυgendum videtur cum φέρεσθαι , quem ita , ut me dignum

5,est , consequar. Tum σου καλώς ηγουμένου non videntur
ex μείζων pendere , sed quum post μείζων addendum esset
και του υπό σού δοκιμασθέντος , hoc admisso adiungitur ,
„ quod eodem redit , quum tu quae via ineunda sit , recte
,,monstres. “ MATTHIAE . De adverbio iglos praeterea
confert Erf. Thucyd. IV , 20. μη ραδίως αυτώ πάλιν ούσης
αναχωρήσεως. Ρlat. Symp. Χ , 5. αισχρώς μεν ούν εστί.
Σ

Euthyph . I, 13. ορθώς γάρ έστι των νέων επιμεληθήναι.

V.635 . Gl. ναι καλώς λέγεις. ούτω χάρ ...
V. 636. Gl. πάντ' όπισθεν εστάναι: ήγουν κατά
πάντα τη του πατρός ακολουθεϊν γνώμη. έπει δε και ακο
λουθών όπισθεν ίσταται, , όπισθεν έστάναι της πατρώας
γνώμης είπεν. Ibid . όπιθεν L1 . V. 639. ανταμύ
νονται L1.γ2. - V. 640. Gl. εξ ίσου πατρί: ώςπερ
ο πατήρ τιμά τον φίλον. ή ώςπερ τον πατέρα τιμώσι.
V. 641. Gl. ανωφέλητα: μη παρέχοντα αυτά ωφέλειαν.
Eustath. II . ί. p. 767, 30. Το δε Ίνα μοι λοιγόν αμύνοις,
>

το τέλος εστί της παιδοποιΐας , ως τούτου χάριν παιδοποιου

μένων , ίνα εν καιρώ έχοιεν λοιγού άμύντορας, και μη
ανωφέλητα , κατά τον είπόντα , εκφύωσι τέκνα. Ibid .
φυτεύει Φ.LA.R.Η. φιτύει cod. S. Idem + Musgravius et
Heathius ft b. e. fh.h.g. Cf. Αiac. 1296. Trach . 312.
Verbuiή φιτύειν in vulgarius φυτεύειν fere semper muta
79
Τom. ΙΙ . M
178 SYLLO.GE V.642

„ bant librarii.“ MONK ad Eur. Alc . 305. Suo in loco

est φυτεύω Iph . Aul. 1164. Pro φύτευμ' Oed. Col. 698.
habet φίτυμ ' Livin . liber. V. 642. είπης D. M. –
Ibid . nóvovs 2. g . Matth . Ex scholiasta médas receperunt
e.h.d.w. Bothe.. Gl. πόνους : λύπας..
V. 644. νύν C.D.L2.L3.γ.β3. νύν edd. αβ2. Ibid .
τας φρένας 'γ' Τ.b.m.e.h.h. γ' om.. L.H.R.ψ. 5,Dubitan
„ :

κα,ι dumigitur videatur , an Sophocles προς ηδονής scripserit. «

>

HERM . V. 645. oύνεκεν βάλης R. oύνεκα βάλης Μ. -

V. 646. γίνεται Η.ψ. V. 648. άν om . β2.4 . Senten
tiam huius versus cum similibus dictis aliorum comparat
Clemens Alex. Strom . VI. p. 746, 3. (p. 624. ed. Col.)
V.649. άλλα πτυσας ] αλλ' αποπτύσας C.R.S. Simplex
„ pro composito ànontuous. Illud satis defenditur adiectivo
θεόπτυστος : alioqui suspicarer , αποπτύσας δ '. « ERF.
De πτύειν cf. etiam Lucian, Icarom. 5. 58. πλούτου και
ηδονής καταπτύουσι Arist. Ran. V. 1179. - Ibid. ώςείí
-

τε] ωσεί τι δυσμενές ed . Glasgoν. ως εις τα Schütz.

V. 650. νυμφεύσειν Α . ψ . h. d. w. Matth. νυμφεύειν Φ.L1 .
R.b.e.th.g. - Ibid. τινι ] τινά C.D.S.R.
V. 653. Gl . ψευδή : εκήρυξα γάρ τον αλόντα θάπτειν
τεθνήξεσθαι. - Ibid. ου καταστήσω] ουκ αποστήσω R.
Ibid . Datinuum πόλει a ψευδή suspensum facit Bern
.. gr .. p.: 84.. - V. 654. Gl . έφυμνείτω : επι
hardy gr
βοάτω , προβαλλέσθω. V. 655. Gl. ξύναιμον : τον
έφορος της συγγενείας. Ibid . δή τάδ' εγγενή (Codd. )
Α . ψ. Bothe. δή τα τ’ εγγενή ( Codd.) Li . R. C. H. S.
(τάτ’ S.) . + δήτα τάγγενή. Βrunck . ++ δή τα γ εγγενή
e.ſh.h.d.w. Matth . Ibid . Datinum φύσει Graeci scri
-

„ptores passim sic usurpant 9, ut , si omissus esset, nemo

>

,,eum requireret.. “ SCHAEF.. V. 656. Post άκουσμα

.

comma , post fpéyw nullam interpunctionem habent y .

Ibid. Gl. κάρτα τούς: λίαν άκόσμως θρέψω τους έξω >

γένους . - Ibid. τούς έξω ) τούς τ' έξω C. τούς γ' έξω
-

S.ς.κ. ed. Oxon . 1800. - V. 658. Gl . χρηστός : ήγουν

-
.

τα δίκαια ποιών.
V. 659. fq. Supersedeo argumenta afferre ea , quibus
permoti Erf. et reliqui editt. ſh.d.w.g. et olim etiain Her
mannus v . 659 — 663. ex Seidleri coniectura transposue
-

rant, quum vulgatum ordinem supra satis defendisse ridear

et nuper etiam Hermannus, Matthiaei auctoritatem secutus,
eum restituerit. Matthiaei haec sunt verba : „ An Seid
 - V.668 . ADNOTATIONIS . 179

„ Jerus recte hos versus transposuerit, ego quoque dubito.

„ Nam quod Hermannus, ad transpositionem defendendam
,,dicit, quum Creon, ut iure a se occidi Antigonam osten
,,dat , hoc utatur argumento , quod is demum bonus civis
„sit, qui se in suos cives severum praebeat, non posse huis
,,illum opponi, qui leges contemnat nec pareat imperium
,,tenentibus : Creon, ut Antigonam iure a se occidi osten
„„ dat, non hoc utitur argumento , quod is demum bonus
,,civis sit, qui se in suos severum praebeat, sed illo, quod
„ qui magistratibus non pareat , ut Antigona , malus civis
„sit. Nam severus in suos esse potest etiam qui neminem
,,ex iis interficit, , quando innocentes sunt. Ita igitur pro
,,cedit ratiocinatio : Ne quis mihi generis propinquitatem
,,obiiciat , quasi idcirco Antigonae parcere debeam , quod
, nihi genere propinqua sit. Immo, qui in suos severus est,
„ quum deliquerunt , is bonus et iustus est. Deliquit vero
„ Antigona : nam edictis regiis non paruit, quod deinde ad
totum genus refertur, quum proprie de Antigona valeat.
„ Ita versus 661. 662. (ed. Br.) non nisi ad diluendum id,
,,quod pro Antigona dici possit , valent; vera caussa cur
„ Antigona supplicio afficienda sit, continetur versibus 663.
,,ſq. ad universum genus relatis iis , quae proprie ad An
>

„ tigonam pertinebant. Itaque nec is, qui leges contemnit,

,,opponitur
9 ei, qui se in suos severum praebet.“ MATTH .
Vulgatum ordinem defenderunt etiam Passovius in Diar.
len . a. 1810. m . April. n. 84. p. 66. fq. Doederlin . specim .
ed. Soph . p . 31. iq ., qui toðtov v. 668. Br. ad v. 661 .
respicere putat, Solgerus in versione german . T. I. p. 255 .
Benedictus Observ. p. 123. qui v. 665. legendum putat
3 )
εύτ' άν άρχεσθαι θέλει. Reposuit etiam vulg. ord.
Schneiderus.
V. 660. τοϊς κρατ.... ούσιν νοεϊ L1. prima. -
V. 662 .
GΙ . στή σειε : άρχοντα εαυτή. V. 663. Cf. Diod . Sicul.
ΧΙΙ. 16. προςέταξε γάρ [Χαρόνδας Καταναίος ] εκ παντός
τρόπου πείθεσθαι το νόμο, κάν ή παντελώς κακώς γεγραμ
pévov.
μέν ον . – V. 663. ouixoà ] + muxpà Eldikius, quod
probat Boissonadus . – V. 664. Gl. τούτο
Gi. TO ŰTOVν τον
Töv ů v spa ::
τον κλύοντα του υπό της πόλεως σταθέντος άρχοντος .
V.668. di H. L1 . (superse. yùp) Stobaeus Serm . XLIII.
napà noitelaş p. 250. T. 43. 26. ubi hunc versum citat.
yào vulgo.. Nuper dé reposuit etiam Hermannus. Apud
Stobaeum legitur poti xaxov. Attigit hunc versum Bern
M 2
180 SYLLOGE V. 669

7 6 A ; A.E.C.T.p. b.h.
hardy gr:gr. p.487. - V. 669. nóheis
T
nóhes f ' L1 . rom . M.D.e.ſh.g. Matth. Bothe. Ibid .
Post όλλυσιν αββ. - Ibid. ñ“ 8')] ' Li .
őlavou punctum habent aßs.
ind' P. ń do M. - V.670. οίκου
orxov M. - Ibid . Msi] 'nde
-

ñdeL1.
ý s M. - Ibid. ovuuúynı Li. Si supra praetereundo
proposui ovuuáxn , , non debebis hanc formam femininam
simpliciter damnare , quum haec quaestio nondum sit ad
liquiduin perducta . Vide de his formis Lobeck. ad Ai.
v. 175. p. 244. Porson. praef. ad Hec. p. XI. et ad
1
Med. V. 822. Hermann. ad Med , Elinsleianam V. 808 .
p. 376. Lips. Iacobs. in Actis philol. Monac . I, 2, p. 149!
Poppo in censura gr. gr. Matthiaei in Diar. Ienens. 1826.
no. 173. Ibid . „ dopòs non cum Musgravio a tpotús,
„sed a péyn regi puto . Eurip. Erechth. fr. I. v . 29. oủx
„ äv νιν εξέπεμπον εις μάχην δορός..“« ERF.. Mihi
άν „ hie
,,aptius videtur dopòs cum potiùs coniungi. Hostilia arma
„proelio fugata quum solvi dicit , amitti indicat victoriam,
hoste ex fuga se colligente , et in victores duci non pa
„ rentes impetum dante.“ HERM . Erfurdtii rationem
probat Boeckhius. – V. 671. .
Gl. xatagonyvuoi:: εξαί
l'Eui
φνης πο
guns ιεί -- Quod supra diximus lacrymas saepe ex
noceſ.
fonte promanantes dici, de ea re vide plura exempla apud
'Porson. ad E. Phoen . 381. - Ibid . Gi. o 9 ovu évov :
αρχομένων ορθώς . „ Die sich lenken und gleichsam zu
rechtsetzen lassen .“ BOECKH. ,,Zehlickius , qui multum
„ operae impendit, ut opfovuévovs victores dici ostenderet,
„non meminerat ex quo fonte hausisset Sophocles . Ho
merus Iliad. V. 531. XV. 563. aidouévwv dvdpôv -
και,,Théoves σόοι
gooi ne négartau.“
πέφανται HERM.. Attulit hunc versum
iam scholiastes. V. 672. Gl. τα πολλά :: κατά πολύ.
Ibid. πιθαρχία L1.D. Gl. πειθαρχία: η προς τον άρ
χονταυπακοή.
V. 673. Gl. τοϊς κοσμουμένοις : τοϊς κοσμίως
áoxouévois. Quam supra .proposui huius vocis explicatio
nem alteram , eandem videtur hodie amplecti Hermannus,
qui nuper'adnotaverit: „ xóquol dicuntur Cretensium ma
„ gistratus, quorum munere fungi, xogueữv. Vide Valcken .
,,ad Theocr. Adoniaz. p. 272. ſq. Kooueño foi vereor ut
,,activo significatu accipi possit: videtur potius, ut paullo
„ante opfovuévwv, de iis dictum , qui, quod agunt, >

„ Xoquiws i. e. recte gerunt , atque uti decet. Contrarium

„,,est uxoqueữv y . 726.“ HERM . - V. 673. Affert hunc
 1

-V.677. ADNOTATIONIS . 181 -

versum propter pluralein αμυντέα Eustath. p. 59, 28. φίλα,

Αττικώς , αντί ενικού του, φίλον. ώς και παρά Σοφοκλεϊ,
ούτως αμυντέα εστί τοίς κοσμουμένοις , αντί του αμυντέον.
Conf. Ι. ι. p. 759 , 38.. - V , 674. γυναικός] Lege
25γυναικών ex versu 680. [v . 676.] et Eustathio p. 759, 39. «
PORSON Advers. p. 172. „ : Non hunc Sophoclis versum
sed Aristophanis Lysist. ν . 450. ου γυναικών ουδέποτ ' έσ9 '
ησσητέα ημϊν respexisse videtur Eustathius , quum ου γυ
ναικών ησσητέα attulit. Tanto minus obsequendum putavi
Porsono . Ut v. 676. γυναικών , ita hio γυναικός praestat.
Hic enim Haemonem , ne Antigonae amore vinci se patia
' tur, monet: illio universe dicit, turpe esse mulierum amori
succumbere .“ V, 676. γυναικών ] γυναικός D.
V. 677. κεκλέμμεθα] κεκλίμεθα S.R.C.D. ( o. gl.
κατετράπημεν τού λελογισμένου) (In cod. S. gl. τον νούν
παρετράπημεν.) κεκλήμεθα L1 . quod idem ducit ad κεκλί
μεθα. Scholiastam legisse κεκλέμμεθα apparet ex eo , quia
explicat geovhńuefu. Gaisfordius igitur non debebat flu
ctuare de leminate , dedit enim κεκλ μεθα. Moschopulus
>

legit κεκλίμεθα , pain in dict. Αtt . post ν. κλίδων Ilaec

3

scripsit : λέγει μεν ο κανών ότι παραλήγουσαν την αυτήν

έχει και παρακείμενος το μέλλοντι, αλλ ' επί τού κεκλίμεθα
τούτο ού διασώζεται . παντάπασι γαρ δήλον όν εκ του
κλινώ μέλλοντος τούτο κλινόμενον , και δη την παραλήγου
σαν συστέλλει , ότι τα αμετάβολα τηρούσα η πέμπτη συνε
σταλμένην έχει την παραλήγουσαν , και εξακολουθείν και παρα
κείμενος βούλεται , ενταύθα μακρόν εύρηται , και δήλον εκ
του , ημίν μεν , ει μη τω χρόνω κεκλίμεθα , παρά
Σοφοκλεϊ. Miror neminem adhuc coniecisse βεβλάμμεθα
5,scil. τον νούν. Sic iam Homerica poesis verbo βλάπτειν
„ utitur. Hesiodus Theog. ν. 88. S. λαούς βλαπτομένοις.
„ quod recte interpretatur Heynius p. 146. Wolf. Theognis
V. 223. Brunck. κείνός γ' άφρων εστί, νόου βεβλαμμένος
„ ł09hoở. Conf. H. Stephan . ad Moschum p . 278. Hart.
„ Facillimam esse mutationem , non negabunt palaeographiae
„periti. V. not. ad Dionys. Hal. de Comp. Verb . p.309.
Sic confusa βάπτειν et κάμπτειν in. Apollon. Rhod. Ι. ν.
5183. βλέπειν et κλέπτειν in Dionys. Hal. Arte Rhetor.
„ p. 292. Reisk . Sed quamvis facilis sit mutatio, vulgatam
„ tainen loco non inoveam . Infra ν. 1218. ή θεοίσι κλέ
πτομαι. Quod scholiastes interpretatur ή απατώμαι υπό
,,tùy Jawy.“ SCHAEF . „Nisi aetate minus intelligimus,
 #

182 SYLLOGE v. 678

nisi tempus nos fallit.“ CAMERAR .. Simillimus est locus
„ Euripideus, Phoen . 500. et 501. ubi Chorus sic :
έμοι μέν , ει και μη καθ' “ Ελλήνων χθόνα
τετράμμεθ , αλλ' ούν ξυνετά μοι δοκείς λέγειν.
„Eum ex nostro fuisse derivatum non dubitat Valckenarius;
„ nam aliquot annis ante actam esse Sophoclis Antigonam ,
„ quam Euripidis committerentur Phoenissae." ERF . - ΝV.
678. φρονούντος D. - Ibid . λέγεις] λέγειν edd. ββ2.4υ.σ.
Ibid . „Durior verborum collocatio , quam inirum est
και ,cur non ita mollire maluerit : δοκείς φρονούντως ών λέγεις
λέγειν πέρι. ΗΕRΜ .
V. 679. θεοί μέν φύoυσιν L2. θεοί φύoυσιν cett .
„ Non apparet, quid hoc ad argumentum vel occasionem
>

,, faciat. Satis commode sequeretur: Ergo nec super

„ bia'efferri a equum est , qui alium erroris con
„ vincit, nec angi , qui convincitur. Verum hoc
„,fortasse Sophocles consulto reticuit , ut non satis pro
„ Haemonis ingenio verecundum .“ MUSGR. Tricl. faoi
φύoυσιν : τούτο λέγει, διότι προϊών μέλλει ειπείν , ως
άνομον ηγείται η πόλις το σον κατά της παιδός θέσπισμα,
ωςανεί λέγων , ως επειδή το φρονείν θεόθεν ανθρώπους,
λόγον αν έχοι και την πόλιν καλώς λέγειν. V. 680.
κτ

χρημάτων ] κτημάτων H. χρημάτων L1 . Quam equi

dem supra veram iudicaveram scripturain , κτημάτων , eam >

nuper Hermannus in textum recepit. Praeter v. 1032. cf.

etiam V. 698, et Oed. R. V. 549 . Ad sententiain cf.
Crobylum apud Athenaeum ' p. 429. E. et Hom. Il. XIII,
730 . Ibid. οσσ’ έστι L1. - Ibid . υπέρτερον L3 . -
-

Υ.681. λέγεις] λέγηις L. λέγης R. - V. 682. ούτ' άν ]

ότ' άν R. - Ibid. μητ' ] ούτ' C.
V. 683. Inerte vulgo χατέρω , φuod vel ex χατέρως
>

„ vel ex zutéon (id coniecit etiam Musgravius et probat

Vir D. in Diar. class. XXXIII. p. 62.] corruptum est.
„Illud habuit scholiastes ideoque praetuli. Sic etiam Eur.
5,Suppl. ν . 573. legendum : πολλούς έτλην δη χατέρως άλ
:

λους πόνους.« ERF . Nuper id cum Erfurdtio recepit

etiain Hermannus, qui monet: „ dativo si usus esset poeta,
5.dixisset potius και άλλω , St. καλώς έχουν το κτήμα των
„ Ppɛvāv. Scholiastam necesse est yuréows legisse.“ HERM.
Gl. χατέρω:: ου μόνον έμοί. Verte : fieri quidem id
possit ab alio (qui non sit filius tuus) et quidem non in
 y.686. ADNOTATIONIS. 183

decore. “ HEATH. „ Non absurde Heathius. Sensus nou

„ malus esset : Tu quin recte dicas , non negave
„rim . Quamquam et alia ratione recte forta s's e
„ Se habeat res. Sic tamen legendum forte χατέρα.
MUSGR . Verte : est tamen ' ut alius etiam vera dicere
queat.“ BRUNCK . Schneider. : „ doch möchte es vielleicht
gerade [! ? ) für einen andern (für das Volk ) passen , näm
lich zu behaupten , dass du nicht Recht habest. Cf. Elect.
ν. 816. άρα μου καλώς έχει (δουλεύειν); ". ,, Fieri tamen
2
„potest ,> ut et alii bene habeat ( rò héyelv, oratio), ut et
, alius recte dicat.“ BOTHE. „ Alteri fortasse secus videa-.
stur. « VINSHEM . GΙ . καλώς έχον : τούτο , το μή τοίς
πατράσιν ανταίρειν.
V. 684. σού δ' ούν πέφυκα H.C.E.X.L1 . (inquo τoci
σού superscript. ι) τ.σ.κ.b.e.fh.d.g. Matth. σοί δ' ούν πέφυκα
A.T.D.αββγ . Gaisford . in leummate schol. συ δ' ου πέφυ
κας Χ . ( pro var. lect . ) h. w. Bothe. συ δ' ούν πέφυκας
Margo Turnebi.. „Zoð Σού,, quod in codd.. est , prodere vide
detur, aliam exstitisse scripturam σού δ' ου πέφυκε πάντα
προσκοπεϊν .« ΗΕRΜ. Ibid . προσκοπείο] σκοπεϊν Α. ,
Verbo προσκοπεϊν superscripta glossa υπέρ, qua declaratur
25potestas praepositionis προ in compositione , σκοπεϊν υπέρ
και, σού . « BRUNCK . V. 685. Acute monuit Aristoteles
Rhetoricorum lib. III . C. 17. Περί μεν ούν πίστεων ταύτα .
εις δε το ήθος , επειδή ένια περί αυτού [scribe εαυτού
λέγειν ή επίφθονον, ή μακρολογίαν ή αντιλογίαν έχεις και
περί άλλου, ή λοιδορίαν ή αγροικίαν , έτερον χρή λέγοντα
ποεϊν, όπερ Ισοκράτης ποιεϊ-- και ως Σοφοκλής τον
Αίμονα υπέρ της Αντιγόνης προς τον πατέρα, ως λεγόντων
ετέρων. Vide etiam schol . ad v . 692.
V. 686. το γαρ σόν. ,,Exspectabas το σον γάρ. Sed
5,sic Oed. T. 671. το γαρ σόν , ου το τούδ ' έποικτείρω
στόμα. ibid. 1024. ή γαρ πρίν αυτόν εξέπεισ' άπαιδία.
5,Εurip. Orest . τα γαρ πρίν. Τroad. 292. το μέν σον οισθα,
οπότνα . Ηec.. 301. το μέν σον σώμ , υφ' ήςπερ - 589. και
νύν το μεν σον, ώςτε μη στένειν , πάθος, coll. 1195.
sporro ibid . 378. ή ζών. το γαρ ζήν μη καλώς μέγας πό
5)νος. nostrae fab. ν. 45. τον γούν εμόν και τον σόν. Αι.
104. έγων Οδυσσέα , τον σον ενστάτην , λέγω. 996. aώ
φίλτατ' Αίας , τον σον ως επισθόμην Μόρον. « ERP.
Attulit pleraque haec loca Erfurdtius, ut doceret , saepius
vocabula, quae in ictu collocanda fuisse putes 2, obscurata
184 SYLLOGE V. 687

Adde Philoct . 1433. και σοι ταύτ' . Οed . Col. 787.

esse .

αλλά σοι τάδ' έστ ' . De

De ydp cf. Ant. 739. et nubem
exemplorum apud Elmsleium ad Oed. Col. v . 115. - Ibid..
GΙ. δεινόν: φοβερόν. - - V.. 687. Gl. λόγοις : έν λόγοις.
Ibid . „ Adsentior H. Stephano , versum hunc ei , qui
9

„proxime sequitur, postponenti.“ CANTER. Scilicet non

intellexerunt vim dativi λόγοις , quem Brunckius etiam
male interpretatur: propter eiusmodi sermones.
V. 688. Gl. υπό σκότου :: κρύφα, κεκρυμμένως.
V, 693. Eustath . II . β. p. 229 , 12. φαίνεται δε εκ τού
.

πεπτηώς πεπτηώτος συγκοπήναι, το πεπτως πεπτώτος :

οίον, Πεπτώτ ' αδελφόν παρά Σοφοκλεϊ . Ει μη άρα εκ
.

του πεπτωκότα συγκέκοπται , κατά το βεβρώτες , ήγουν βε

>

βρωκότες, αίματοςλίπος . ΗicΣ Eustathiilocus, queim attulit

,,Gaisfordius, pertinet potius ad Aiac. v. 922.“ HERM. -
Ibid . ωμιστών κυνών γρ. λύκων L1 . Canes dicuntur ωμησται
etiam Homero Il. x . 67.
Ibid. Si quis forte est , qui h. l. ex sequenti unte ad
a fantov item negationem supplendam putet, ei adscribam
similia ' quaedam exempla , ubi id fieri debet. Philoct.
ν . 771. έφίεμαι εκόντα, μήτ' άκοντα , μηδέ τω τέχνη κεί
>

νοις μεθείναι ταύτα, ad quem locuum Eustathius p.1694, 7.

εκόντα μη δ' (sic) άκοντα, ήγουν , μήτε εκόντα μήτε
άκοντα. έκεϊ γαρ εκ του δευτέρου και εις το πρώτον μεθείλ
κυσται το μή κατά το από κοινού σχήμα. Cf. Lamb.
Bos. p. 777. Hermannus in Diar. class. XXXVIII. p. 277.
citat hoc nomine Isaeum de Philoctemonis hered. p. 132.
ed. Reisk . παραδούναι ούτε λαβείν ηθέλησαν et p. 147. εκεί
μέν γάρ έστι νόθω μήτε (sic . Ηerm. pro vulg. μηδέ) νόθη
είναι αγχιστείαν μήθ' ιερών μήθ' δσίων. Vide Aeschyl.
Choeph. 292. δέχεσθαι δ' ούτε συλλύειν τινά, quamquam
ibi , cum tota enuntiatio τetita contineat , illud δέχεσθαι
vetari non ex sequenti demum oấte cognoscitur. Ibid.
v. 465. τών δ' εκάς , ουδ' απ’ άλλων έκτοθεν cett . Non
debebat Elmsleius ad Oed. R. 817. conferre E. Hec. 327.
μήτερ, συ δ' ημίν μη δεν εμποδών γένη λέγουσα μήτε δρώσα.
Non multum offensionis habent ea exempla, ubi oudè sequi
tur,, nam istud ne- quidem satis prioris membri negationem
involvit. Αrist . Αν. ν . 693. γή δ' , ουδ' αήρ, ουδ' ουρα
νός ήν. Ε . Troad. V, 477. ους Τρωάς , ουδ' Ελληνίς , ουδε
βάρβαρος γυνή τεκούσα κομπάσειεν αν ποτε. Ceterum quod
nostro Ioco Bothius μήτε - μήτε pro ούτε - ούτε propterea
- V. 699. ADNOTATIONIS. 185

dictum ait, quia „ poeta haec ad cogitatum vulgi referat, cui

,,indignum videatur virginem occidi eam, quae tam gloriosa
„ perpetraverit,“ parum ille profecit, nam ut largiamur , posse
illa verba ita capi, ut caussam prioris enuntiationis contineant
ideoque latine per coniunctivam exprimenda videantur (hoc
si non dicere voluit Bothius, nihil dixit ; ego autem illa
verba directe pronuntiata puto, ut vulgus quasi loquens indu
catur): tamen propterea non ute pro octe dicendum fuit,
neque enim Graeci in quovis enuntiato, quod cogitata conti
net, un pro oủ ponunt, id quod multi in animum inducunt,
sed potius, cum oủ ponatur, si aliquid esse negatur, un
adsciscitur, ubi aliquid non esse cogitatur,
V. 694. uns'] un so L1 . R. – V.695. Gl. xov
σής : Λαμπράς,, υπερβολικής.. - Ibid.. τιμής]
.

s] τιμαϊς L1 .
τιμοΐς Η . γρ.. και στήλης X. Haud inepte statuarm in
,,tellexeris auream, sive inauratam ; vel divinum honorem,
,,de qua significatione verbi xpuosos monuit Hellerus ad
„ Oedip. Col. 1046.“ BOTHE.
V. 696. Gl. ερεμνή : κεκρυμμένη . - Ibid. Gl. žnép
χεται:: παρά των πολιτών.. - V. 697. Interpunctioneim,,
quae male vulgo post žuol s ponebatur , delevit Dindorf.
- Ibid .. πάτερ]] πατήρ C. - V. 699. Gl. θάλλοντος :
ευτυχο
ÚTVXOÚύντος.
VTOS. — Ibid. +f εvxhelo Iohnson,. probat id Musgrav.
-

improbant Dorvill. ad Charit. p. 227. et Erfurdtius, recepit

Bothius, qui postquam comparavit Eur. Hippol. 400. nag
ρησία θάλλοντες , Pindar. Nem. X , 76. νικαφορίαις – άστυ
Jóanoev et Latinorum vocem florere virtutibus et similia,
haec addit : „ Verum his non efficitur id , quod volumus,
„ ut genuinum sit eúxhɛlą , quia etiam absolute usurpantur
„ ista verba; cuius rei non opus est exempla proferre. Et
,,sane illi, qui vulgatae lectioni patrocinantur, sálovtos
„ eodem sensu acceperunt, quo supra zpúscortos eurvyās,
„ cum non animadverterent, leniter omnia dicentem Hae
„ monem , ne patrem durum offendat, in ista eius felicitate
„ nihil aliud intelligere quam bonam famam , qua qui gau
„ dent principes tuti sunt et prospere res gerere solent >

„ suas. Id igitur postquam generatim tectiusque dixit e^

„ Tvyās zipáogei , iam procedente oratione verbis propriis
,, Sárovtos euxhela significat, ne dubium sit , quam optet
„patri felicitatem . Contra in viugata lectione et idem bis
,,dicitur , siquidem Sálovros sonat tutuyÕs napuogovtos,
„ et parum intelligitur , quid patris felicitas attineat ad fa
186 SYLLOGE V. 700

„ inam seu gloriam liberorum .““ BOTHE. Non cogitavit

Bothius, non mirum esse aliquid bis dici, si eiusdem rei
caussa et ratió subiiciatur. - V. 700. Tricl. το άγαλμα
προς το ευκλείας συναπτέον, ίν' η ευκλείας άγαλμα, ήτοι
είκλεια. - Ibid . Schol. ή τι προς παίδων πατρί:
έγουν ουδε ο πατήρ μείζονα άλλην χάριν παρά των παίδων
δέχεται, ή ευτυχούντας τούτους δρών.
V.702. τούτ'] ταύτ' R. - Ibid. έχειν] έχει L1.H.R.D.
Ibid. ,,ως φης σύ , i. e, τούς σούς λόγους. « ERF. Non
„ recte hoc interpretatus est Erfurdtius. Nam ús ons ou
,,est ut tu putas, ex iisque verbis pendet infinitivus felv, ea
„ constructione, de qua ipse dixit Erfurdtius ad v. 736. Vide
» etiam ad Viger. p. 745, 751. 894. Simplex structura
»,fuisset , ορθώς έχον ,5 ως συ φής, τούτο, και ουδέν άλλο. «
HERM . Vereor ne argutari dicatur Hermannus. Equi
dem supra nihil adnotavi, quia putabam cuivis elucere,
os gas ou esse : id quod tu dicas >, neque aliud quid recte
se habere. /

V. 703 - 705. citantur a Prisciano XVII , 20. Τ. ΙΙ.

p . 82. ed. Krehl . Eosdem in brevius contractos habet
Eustathius ad ΙΙ. β . p. 237, 22. “ Ότι δε το τις αόριστον, !
και εις καθολικής σημασίαν πληθύνεται διά το αορισται
νειν , δηλοί και Σοφοκλής, εν τώ, όστις γάρ ή φρονείν μό
νος δοκεί , ή γλώσσαν έχειν ομρίως η ψυχήν, ούτοι διαπτυ
χθέντες ώφθησαν κενοί. τι γάρ όστις ταιτόν εστι το
όσοι · ίνα λέγη ότι όσοι φρονείν μόνοι δοκούσιν. Similis
sententia est apud Theogn. v. 655. Welck .
όστις τοι δοκέει τον πλησίον ίδμεναι ουδέν ,
>

αλλ ' αυτός μούνος ποικίλα δήνε’ έχειν ,

κεϊνός γ' άφρων εστί , νόου βεβλαμμένος εσθλού.
ίσως γαρ πάντες ποικίλ' επιστάμεθα.
V. 706. άνδρα ] + ανδρί Wakefield . Silv. Critt. IV.
p.167. Male. Constructio est : αισχρονουδέντο μαν
23 :

θάνειν άνδρα πολλά.« ERF. Ibid. κεί τις ή M.S.C.

h.w.d.g. Botlie. Thomas Mag. p. 267. ει δέ Σοφοκλής λέγει
εν Αντιγόνη , κεί τις ή σοφός, ηνάγκασται διά το μέτρον.
Favorinus in v. ει : εί και Σοφοκλής λέγει εν Αντιγόνη, κεί
τις ή σοφός. Grammaticus in cod. Monacensi no . 505.
fol. 70, b. ει δέ Σοφοκλής λέγει , κειτις ή σοφός , αλλ'
νάγκασται διά το μέτρον. Confer Cratini ει σοφός ή in
Βekk. Anecd . p. 144 , 28. Habent κει τις ει Li.R.D.Η.
κήν τις ή (Codd.) αβγ.σ.κ.b.e.fh. Matth.
e ADNOTATIONIS. 187

E? CUM CONIUNCTIVO.

Est hodie trita res et in vulgus nota , et posse cum

coniunctivo sine av particula iungi , immeritoque Atticis
um
scriptoribus hunc usum abiudicat esse. Vide Herman
num ad Aiac . V. 491. ad Oed. R. 199. 868. 1055. ad
E. Bacch . 200. ad Viger. p. 831. 929. Opusc. I. p. 275. sq.
Reisigium Coniectan . p. 255. ad Oed. Col. v. 1223. et quos
alios excitat Passovius in lexico . Quae nuper de hac re
scripserit Hermannus in libro de üv particula II, c. 7.)
nescio , quia non licuit illum librum videre. Ad hunc
Antigonae versum adnotat : Si » κήν τις ή σοφός legitur,
„ urgetur oopós , etiam si quis sapiens sit , quo indicaret
„Haemon , non esse in his Creontem : sin xé tis oogós,
„in conditione vis maior est , etiam si quis sapiens sit,
„ quo conceditur , esse Creontem in sapientibus numeran
,,dum .“ Hoc, qualecunque est, non satis se intelligere
monet Matthiaeus ad Eurip. Tom. VII. p • 501 . certe
non ex ipsius modi illiusque particulae natura derivatum
est. Exemplis debebat tale praeceptum , quod solo usu
niteretur , confirmari, quod num fecerit Hermannus illo
libro , ignoro. Nunc quidem Vir Summus, si modo licet
mihi de his rebus cuin illo disputare, sed adsumo id mihi,
quia nuper expertus scio , si quis via et ratione contra
eum disserat, id eum neutiquam aegre ferre, videtur mihi
illa potissimum verba diverso modo auribus suis recitasse
et inde illud discrimen festinantius arripuisse. Inquiramus
igitur in naturam illius modi atque particulae, videamusque
num ita aliquid enucleari possit. Coniunctivi quia haec
vis est, ut, qui eo utatur, fieri aliquid posse existimet ita ,
ut istam sententiam ex ipsius rei natura ducat , neque ut
is , qui optativum adsciscit, illud animo ' tantum et cogi
tatione fictum proponat, particula autem äv aliquid suspen
sum indicat ab aliarum caussarum futura aliqua cohaeren
tia (den bedingenden Einfluss einwirkender äusserer Um
stände) : intelligitur, si táv dicas , tum coniunctivo modo
tum adiecta particula öv obiectivam possibilitatem signifi -
cari , igiturque, ut Reisigius ait de cv particula p. 103 :
a equalem particulam aequali modo adiectam
esse. Iam quia duo illa obiectivae possibilitatis momenta
in reruin natura fere coniuncta esse solent , inde fit , ut
Graeci plerumque túv dicant. Ne autem illa , quae phi
188 SYLLOGE ei 1

losopha ratione distingui possunt, nunquam vere seiuncta

esse videantur, proferamus exemplum . Qui dicit xàv vixő
Olúuniu, is , si ad vivum resecas , conditiones complecti
tur duas. Victorian eniin eam , quam ut reportet fieri
posse significat, suspensam facit tum a sua virtute et dex
teritate, tum ab eorum , qui 'aemnuli descendent in arenam ,
facultate aliarumque caussarum futura cohaerentia. Quam
enim victoriam hoc anno reportare possit, eam fieri potest,
ut alio anno , quamvis eadem maneat facultas sua , non

reportet, nimirum quia fortiores quam illo anno exstiterint,

aemuli. Qui dicit ei vixcā , is neglecta externarum rerum,
quae vim habere possint, consideratione suam tantum vir 1
tutem ponderat, per quam fieri posse iudicat, ut victoriam
reportet. Sed haec quomodo distinxerint Graeci et quid
assecuti sint omissa particula, id postea apparebit ex ipso
rum exemplis. Nunc antequam a disserendi subtilitate
rem ad exempla traducamus, ante haec definiamus , unde
simul apparebit in tria genera esse illa dispertienda.
El cum coniunctivo denotat possibilitatem obiectivam
puram . Id est : qui illa loquendi forma utitur , is ex rei
alicuius natura iudicat (nec animo tantum fingit , quam
subiectivam possibilitatem dico,) fieri eam posse, sed ita,
ut omnium earum reruin , quae extra rei naturam positae
accedere et evenire possint, a quibus illius rei eventus
simul pendeat, nullam rationem habeat, quam puram pos
sibilitatem dico. Poteram etiam dicere aoristicam , si qui
dem inter ĉi cum coniunctivo et čùv similis aliqua ratio
intercedit, atque inter aoristos et relativa tempora. Illae
autem 'res secundariae et ab ipsius rei natura alienae, qua
ruin multifaria est cohaerentia , referendae sunt semper ad
hominum, qui sunt agentes , et temporis, quo res fit, ratio
nem.
Iam si res aliqua, quae fieri posse iudicatur, non
ad certum quoddam tempus, quo sit suscipienda aut sub
eunda, nec ad certum quoddam subiectum , quod actionem
suscipiat, refertur, omitti quoque potest singulorum tempo-.
rum et singuloruin subiectoruin conditio , ad quam ipsam
öv particula animum advertit. Nam quum illius actionis
tempus et subiectum non sit definitum , nec suppetunt
considerandae res secundariae , quae cum certo quodain
tempore coniunctae sint. Accedit quod ita non ad ex
perieutiam, quae aliquid confirmatura sit , in quo primaria
siguificatio inest particulae čúv , relegari possumus. Illud

1
son ADNOTATIONIS. 189

enim ut fieri possit, ad certum tempus actio relata sit ne

cesse est.

Inde igitur duo erunt exemplorum , in quibus possi

bilitatis obiectivae purae informatio continetur , genera,
alterum , in quo non certo cuidam tempori actio futura
tribuitur , alterum , in quo non ad certum subiectum re
fertur. Sed est etiam tertium genus. Scilicet si quis, qui
rein aliquam fieri posse iudicat et ponit, in hac sententia
reliquarum rerum caussarumque cohaerentiam (die eintre
tenden mitwirkenden Umstände) simul ad calculos vocat,
is sane in hac consideratione vivide rem animo depinxerit
necesse est , qualis futura sit , cum fiet. Tu enim audi
homines , qui aliquem dehortari student a re aliqua peri
culosa suscipienda: omnia animadvertes eos enumerare, quae
evenire possint, et imaginem quasi proponere eorum peri
culorum , in quae suos quasi iam implicatos vident. Res
igitur illa, quae fieri posse iudicatur, si est taetra et refor
midanda aliqua , vitant Graeci talem animi informationem
vel concipere vel prae se ferre , maluntque in purae sive
aoristicae possibilitatis siguificatione acquiescere , quam ad
iecta particula üv earum rerum et conditionum , quae in
tercedent, cum res ista tristis fiet, mentionem habere , ne
illain rein non modo possibilem cogitare , sed etiam , quo
>
modo evenire possit , animo repraesentasse videantur.
Tertium igitur genus erit eorum exemplorum , in quibus
verecundia quaedam et religio Graecos ab adiicienda par
ticula űv dehortatur. Videbor argutari quibusdam , sed
mihi confirmatur haec sententia eo , quod de plane simili
omissione particulae ūv post optativum nunc ipsum recor
dor docuisse praeceptorem meum Carolum Reisigiunn de
öv particula p. 126. Quod ibi indigitat ille de Aesch.
Agam . v. 225. verbis £ù yùo ein , quod inprimis huc per
tinet, id quomodo ipse intellectum voluerit, supra iam ex
posuimus ad Ant. v. 327.
Videamus iam exempla. Prioris generis sunt, ubi non
certo cuidam tempori res, quae fieri posse existimatur, attri
buta est. Oed. R. 198.
τέλει γάρ ει τι νύξ αφή ,
τούτ'' έπ'' ήμαρ έρχεται..
id universe dictum est de quavis nocte, quae insequi pos
sit. Contra si quis vespere quodam de nocte proxime in
secutura illud pronuntiaverit, is dicet : nv ti vs úgñ. Sic
 190 SYLLOGE દો

žår vixã ' Olvutila , dicet is, qui iam parat ad ludos certi
cuiusdam anni proficisci, ei vixū dicet, qui se parat quidem
et exercet ad ludos, sed nondum annum , quo certamen
subiturus sit, definivit, εί νικώην potest etiam is dicere, qui
plane non cogitat de certamine vere aliquando subeundo,
sed fingit illud tantum animno. A. Pers. *789.
πώς αν έκ τούτων έτι
πράσσοιμεν ως άριστα Περσικός λαός;
ΔΑΡ . ει μη στρατεύοισθ ' ες των Ελλήνων τόπον ,
μη δ' ει στράτευμα πλείον ή το Μηδικόν.
Non hoc loco de certo quodam tempore agitur , quasi di
cat : ne nunc contra Graecos expeditionem suscipiatis, ne
tum quidem, si (per exploratores, quos emisistis ,) cognitum
fuerit , cett . Immo plane in universum dictum est. Nec
omittenda est particula oůdě , quae hoc in genere valde
usitata est . Si quid enim non certo aliquo tempore sed
omnino fieri negandum vel vetandum est , aptissimum erit
extremum quid ponere, quod non foret extremum , si haec
conditio certo cuidam tempori adsignaretur. Hinc fit, ut
oud' el saepissime cum simplici coniunctivo inveniatur.
Ε. Βacch, 200 .
ουδείς αυτά καταβαλεί λόγος ,
ουδ ' ει δι' άκρών το σοφόν είρηται φρενών.
1
ubi neque certus quidam homo, qui, nec certum quoddam
tempus obversatur, quo illud aliquis invenire conaturus sit.
Seclusa igitur est experientiae significatio, qua num illud
posthac confirmetur, exspectare iubeamur. Notandum est,
quod etiam apud Plutarchum Tom. II. p.756. B. qui hunc
locum paullulum immutatum adfert, simplex ei legitur:
αρκεί γαρ ήπάτριος και παλαιά πίστις, ής ουκ έστιν είπεϊν
ουδ' ανευρεϊν τεκμήριον εναργέστερον, ουδ' ει δι' άκρας το
σοφών εύρηται φρενός. Οed . R. 1062.
θάρσει· συ μεν γαρ ουδ' αν εί τρίτης εγώ
μητρός φανώ τρίδουλος , έκφανεί κακή.
quo loco bene explicuit coniunctivum Hermannus. Ne vero
quis moneat, hoc loco adiectam esse ipsam üy particulam,
is cogitet verba illa breviter dicta esse pro : θάρσει· συ μέν
γαρ ούποτ' άν έκφανείης κακή , ουδ' εί τρίτης εγώ μητρός
φανώ τρίδουλος. Tu enim ,, quoquomodo res se habebit,
nullo modo macula afficieris, ne tum quidem , si apparuerit,,
cett . Dicit autem ουδ' ει φανώ, quoniam non ex ea quae
stione, quae nunc instituatur, illud apparere posse existi
 1.

ADNOTATIONIS. 191

mat. Pertinet autem hoc exemplum simul ad tertium

genus. Inoerto tempori tribuitur actio etiam Hom . Il. ú .
341 .
είποτε δ' αύτε
χρειώ εμείο γένηται αεικέα λοιγόν αμύναι.
έ. 257. τούτω τ' ού πάλιν αιτις απoίσετον ωκέες ίπποι
άμφω αφ' ημείων , ει γούν έτερός γε φύγησιν.
Pind. Pyth . IV, 473. (266.) εί' ποτε χειμέριον πύρ εξίκηται
>

λοίσθιον. Miumnerimus I, 5.
επει δ' οδυνηρόν επέλθη
γήρας , και το αισχρόν όμως και κακόν άνδρα τιθεί ,
αίει μέν φρένας αμφί κακαι τείρουσι μέριμναι ,
ουδ' αυγάς προςορών τέρπεται ηελίου.
Non ad certum hominem neque certum tempus re
fertur actio Ηom. li . ί. 318. και ει μάλα τις πολεμίζη.
Od. η'. 204.
ει δ' άρα τις και μούνος ιων ξυμβλήται οδίτης ,
ούτι κατακρύπτουσιν.
Pind. Nem. VΙΙ , 16. (11.) ει δέ τύχη τις έργων κ. τ. λ.
Isthim. V , 17. (ΙV. 15.) εί τις ευ πάσχων λόγον εσθλόν
ακούση. Αnt . 1007.
επει δ' αμάρτη , κείνος ουκ έτ' έστ ' ανήρ
άβουλος ουδ' ανολβος, όστις ές κακών
πεσών άκείται.
de quo loco cf. quae supra in comment. de pronomine
όστις monuimus. Oed . Col. 1226.
μη φύνει τον άπαντα νι
κά λόγον το δ', επεί φανή ,
βήναι κείθεν , όθεν περ ή
.

κει , πολύ δεύτερον, ώς τάχιστα.

Theogn. V. 967. (951. Βr. )
ουδείς ανθρώπων , δν επεί ποτε γαΐα καλύψη,
είς το έρεβος καταβή δώμά τε Περσεφόνης ,
τέρπεται.
Bekker. Anecd. p. 144. 30. Πλάτων Νόμων δωδεκάτω
[p. 958. D.είτε τις άρδην] είτε τις θήλυς ή . ibid. p.129,
11. εί τις δ ' υμών κάλλει προκριθή. Αrist. Eccles. V. 655.
&ľ tis ogan, quod in uno codice recte legi videtur. Com
munis itidem aliqua sententia est Oed. T. 872.
192 SYLLOGE εί

ύβρις φυτεύει τύραννον:

- ύβρις, ει πολλών υπερπλησθή μάταν ,
-

ώρoυσεν εις ανάγκαν.

Animadvertes autem in multis exemplis talia enuntiata
solvi posse in duo hunc in modum ,2 ut indicativum ponas et
interiicias όστις άν ή, *) sive, quia in hoc genere άν omitti
potest, όστις ή * *)." Sic illo Theognidis Ioco pro ουδείς
ανθρώπων, δν γαϊα καλύψη, τέρπεται commode dicere po
teris ουδείς, όστις ή, άνθρωπος, δν γαία έκάλυψεν, τέρπεται ,
Atque sic nostrum Antigonae locum explicandum puto :
αλλ' άνδρα, κεί τις ή σοφός , το μανθάνειν
πόλλ' αισχρόν ουδέν.
1. e. άλλ ' άνδρα, όστις ούν ή, κει σοφός έστι, κ.τ.λ. Sic
coniunctivi caussam intelliges Oed. R. 235. ubi indicativus
praecessit :
ει δ' αυ σιωπήσεσθε, και τις ή φίλου :
δείσας απώση τούπος ή χαυτού τόδε,
i.e. ει δ' αυ σιωπήσεσθε και τις απώσει, όστις ή, κ.τ.λ.

* ) Conferri potest cum his La- retur superare potuisse, pro :

tinorum aliqua longe patens con- superare potuisset, ut vi
suetudo, qua modalitatem aliquam detur,
verbo tribuunt, quae in aliud po **) Pro όστις άν ή dici posse
tius verbum cadit mutatum illud 1

propter enuntiationis conforma όστις ή , docuerunt iam Ρorson

tionem . Cic. de orat . S. 181 .
Mancinum P. Rutilius, tribunus
plebis, iussit educi, quod eum
civem negaret esse, pro : quod
civis non esset , uti dicebat.
Cic. pro Milone 9.2. Sed me re
creat Cn. Pompeii sapientissimi
et iustissimi viri, consilium : qui
profecto nec iustitiae suae pom
taret esse, quem cett . pro : cum
ius profecto sapientiae non es.
set, uti ipse putat, quem cett.
Corn. Nep. Hannib . 1. Quod nisi
domi civium suorum invidia de-
bilitatus esset , Romanos video
ad Euripid. Orest. γ. 141. et
Schaeferus indice ad hanc edit.
8. ν. αν. Videtur auten hic ipse
usus ex illo demum derivandus
esse Σ si quidem dotis saepe po
nitur pro εί τις. Huc pertinet
etiam versus ille ex Euripidis
Antiopa , qui citatur a Platone
Alcib . II. p. 146. et Gorgia p. 484 .
Ε. νέμοντα το πλείστον της πο
λιτείας τούτω μέρος ,
αν αυτός αυτού τυγχάνη
κράτιστος ών.
ubi male Buttmannus et Heindor
fius ruyxaveī scripserunt. Con
 V.708 . ADNOTATIONIS .!! . 193
4

Illo potissimum Antigonae loco apparet non aptum esse

iv, quia illa res plane non talis est, quae num futura sit,
experientia doceatur. Ne tamen prorsus damnem řv , si
legeretur, prohibet me similis locus Electr. 26 .
ώςπερ γαρ ίππος ευγενής, κάνή γέρων ,
εν τοϊσι δεινοίς θυμόν ουκ απώλεσεν .
Transgredimur ad tertium genus supra commemo
ratum , in quibus verecundia quaedam, vel religio äv omittere
Graecis suadet. ' Ai. v. 496 .
1
ει γάρ θάνης συ και τελευτήσας αφής ,
ταύτη νόμιζε κάμε τη τόθ' ημέρα
το παιδί τω σώ δουλίαν έξειν τροφήν.
v Jávns non vult dicere, quia id foret eius , qui de ea
re nimis ratiocinatus esset et tempus cogitaret, quo illud
infinite loqui
futurum esset. Contra qui el fúvns dicit ,
tur , ut de re ,. quam vere fieri posse non se ; vult exspe
>

ctantem proponere . Oed. Col. 1443. dustáraivá väg tyw ,

el gov otegnJū . Iph. Aul. 1240.
είν ' αλλά τούτο κατθανούσ ' έχω σέθεν .
μνημείον, ει μη τοϊς έμοϊς πεισθής λόγους .
Hom . Od. é 221 .
ει δ' αυ τις δαίησι θεών ενι οινοπι πόντων,
τλήσομαι , εν στήθεσσιν έχων ταλαπενθέα θυμόν.
Sufficiant haec, nam quae alia inveniuntur exempla, facile
poterunt ex illis diiudicari. Num prosaicis scriptoribus ea
dem constructione uti licuerit, non placet nunc quaerere.
V. 708. napà gelf pocou R.S.E.T.C.D.u.T.x.b.h. Eu
stath. ad Od, a '. p. 1409, 38. ad Il. p. 1612,, 13. napaoợel
Spolol A.L1 . aßByrs. Dorvill. ad Charit. p. 723. qui ab.
adiectivo aliquo παράβρειθρος derivat.. - Ibid .. χειμάροις
D. - Ibid . „ Comparationem hanc , verbis ex parte muta
„tis , traduxit ad vinolentiae laudem Antiphanes., cuius

iunctivris, qui plane stio loco po quemque in id incumbere videas,

situs est, confirmatur et librorum
auctoritate et Ficini quodam erro
rè, qui quoniam coniunctivum le
git, illud iva secns intelligens, ma
le reddidit haec verba : ut poten
tissimus sit . Immo est: si unum
Tom . II,
in quo , quodcunque ceterum il
lud est, excelluerit. Ceterum la
tuit interpretes, eundem Euripi
dis versum excitari apud Aristo
telem Rhetor. cap . XI., ubi itidem
coniunctivus recte expressus est.
N
194 S Y LLOGE V. 709

sparodiam profert Eustathius p. 1612 , 17. ex Athenaeo

sp . 23.
Το δε
ζήν ειπέ μοι τι εστι. - Το πίνειν, φήμ' εγώ.
δράς παρά ρείθροισι χειμάρροις όσα
δένδρων αεί την νύκτα και την ημέραν
βρέχεται, μέγεθος και κάλλος οίαγίγνεται:
τα δ' αντιτείνον9 ', οιονεί δίψαν τινά
ή ξηρασίαν σχόντ ' αυτόπρεμν απόλλυται. «
BRUNCK .
Initium horuin versuum ita scribendum coniecit Hermannus :
το, δε ζήν είπέ μοι
τι έστιν ; Ο τι έστιν ; το πίνειν , φήμ εγώ.
V. 709. „ AlvdpmV scribi vult Maltby ad Morelli Thes.
Σ»poet , p. 224. quia δένδρον non sit vox poetica . Non
5,ausim mutare δένδρων , quod et libri et Αthenaeus et
,, Eustathius tuentur . Nam si epici et lyrici hac forma non
„sunt usi , ex eo non sequitur , a tragicis eam abiudican- ,
7

„ dam esse, in iambis quidem : quo in genere numeri dévson

,,habet Euripides fr. Melan . 22. Sed uno exemplo non evin
HERM. - Ibid . εκσώζετο R. -
„ cas constantem usumn .“
V. 710. Ηunc versum παρωδεί Phoruscus apud Αthenaeum
VIII. Ρ. 344. Α . Ibid . Post απόλλυται (5) habent ψ .
V. 711. αύτως h.d.w.g. αύτως ψ.b.e.fh. Matth. ούτως
.

ος
Η . Ibid . όστις ] είτις L. ού τις Η. – Ibid . ¿yxoa
της (Codd . ) ψ.b.e. έγκρατή H. R. L2. V.D. (c. gl. ποταπόν
εντεταγμένον) C. (c. gl . εντεταμένον ) μ.g. h . (nuper ) εγκρα
η ως
,
τη, ώστε έγκρατή είναι. « ΗΕRΜ. εγκρατεί L1 . εγκρατή
S. - Ibid. Gl. πόδα : το τού εστίου σχοινίον. - V. 712.
Schol : υπείκει : υποχαλά, ενδίδωσι τη φορά του πνεύ
ματος , το υπτίοις λέγει , επειδή οι τας κώπας ελαύνοντες,
πρηνείς νεύοντες ελαύνουσιν· ανατραπείσης ούν της νεώς,
εξαίφνης ύπτιοι γίγνονται. V. 713. σέλμα σι Η.
V. 714. Gl . είκε : υποχάλα . Ibid. θυμού C.D.T.
L2.R.V.1.5.x.b.e.ſh. Matth . Boissonade. Boeckh. („ Gehe
zurück von deiner Heftigkeit“ )). fuum
θυμώ L1.A.H.E.OßBy.w.
d.g.h. Ad genitivum cf. etiam , quae exempla attulit
Doederlinus , Hom. ΙΙ. δ' . 509. όρνυσ9 ' , ιππόδαμοι Τρώες ,
μηδ' είχετε χάρμης Αργείοις. ε . 348, είχε , Διός θυγα
- V.717. ADNOTATIONIS . <
195
1

τερ , πολέμου και δηϊότητος. Gaisfordius et nuper Her

mannus ita distinguunt: άλλ' είχε , θυμό και μετάστασιν
didov „quae est per ásyndeton instantius precantis oratio .“
HERM . Boissonadus et ipse iunxit Fuuoõ xal uetáoTaor
Síšov . + Ivuoy Porson, quod prorsus damnandum monet
Hernannus. Homericum locum Il. i'; 598. Doederlinus in
Lectionuin Homericarum specimine l. ita interpretatur :
„'Tempus praeteritum eigas emphasin habet, ut in illo
.,Fuimus Troes ! hoc sensu : Sic ac tum demum Meleager
„ Aetolis opem tulit, sero nec nisi postquam indulse
„ rat irae ; quam quod non tempestive remiserat orantibus,
une gratiam quidem habuerunt ei cives. His potissimum
„ verbis admonetur Achilles, ne tamdiu irasci auxilium
„ que differre perseveret, donec propria potius quam rei
9

„publicae gratia opitulari videatur.“ Hermannus, qui

quam ante ipse proposuisset huius loci explicationem , iure
a Doederlino reiectam esse monet illiusque amplecti vide
tur , addit : „ nollem tamen interpretatus esset , nec nisi
Postquam indulserat irae. Nam redit Phoenix eo ,,
,,unde digressus erat, repetens, quod dixerat v. 553. dan
ότε δή Μελέαγρον έδυ χόλος. Videtur igitur Herman
Dus
nunc explicare : postquam antea indulserat
irae.

V. 716. seqq. „,Obversabatur Sophocli, quod nec

„scholiastes notare praetermisit, locus Hesiodeus " Egy. 290.
Ούτος μέν πανάριστος, δς αυτός πάντα νοήση,
φρασσάμενοςτα
tá κ'
x έπειτα και ές τέλος ησιν αμείνω •
εσθλός δ ' αυ κακείνος , ός ευ ειπόντι πίθηται.
δς δέ κε μήτ' αυτός νοέη , μήτ' άλλου ακούων
εν θυμώ βάλληται, ο δ' αύτ' αχρήίος ανήρ.
„Sententia est plurimorum imitatione nobilitata : ex qui
„,bus duos excitasse satis est. Cicero Orat. pro Cluentio
„ 31. Sapientissimum esse dicunt eum , cui' quod opus sit
mipsi veniat in mentem : proxime accedere illum , qui al
„ terius bene inventis obtemperet. Livius XXII , 29. Saepe
„ego audivi , milites , eum primum esse virum , qui ipse
>

„ consulat, quid in rem sit : secundum eum , qui bene mo

>

„ nenti obediat: qui nec ipsi consulere, nec alteri parere

„sciat , eum extremi ingenii esse . Vide omnino Gatak .
,,ad M. Antonin . IV . 12.“ ERF. Adde Pind. Olymp.
II, 94. ( 155.) gogos o sólº eidūs pvõ. Bacchyl. fragm .
XII , - v . 717. φύναι edd . ψ . G. φύναι : εκ φύσεως
N2
196 SYLLOGE V. 719
είναι . Ibid . Post. άνδρα comma habent. αββ. Tbid .
πλέω (Codd.) L1.L2. R.ψ . Schneider. πλέων C.b.e.Γh.h.
V. 719. Tricl. μη λάβης εις το λεγόντων έξωθεν το,
από. αλλά προς το μανθάνειν εστίν η γενική. ώσπερ
γάρ φαμεν , : ήδε των καλών μάθησις , ούτω και τούτο, και
γαρ λέγων τι χρηστόν , ούτος το μανθάνειν οίον γεννά , και
αίτιος τοις άλλοις τούτου καθίσταται . Cf. etiam E. Ηec.
985. A. Ran . 1071 .*

σε τ’' ευ εικός β284υ, άναξ έστ' εικός

V. 720. άναξ τ
.

Η. V. 721. σε τ ' αυτούδ ' L1 , R.

.. Ibid. διπλάι
L1 . διπλά L2. ,, Reposui διπλή datiνum, quia , quod νulgo
legitur διπλά , mihi nove mireque dictum videtur.“
HERM .

η
V. 722. οι τηλικοίδε L1. 2Quod superscriptum est
„ » , non puto particulam ñ esse, sed terminationein dativi
ήι , quam cum librarius in codice ad διπλάι adscriptam
,,videret, ad of pertinere ratus est.“ HERM . GΙ. της
λικοίδε : οι γέροντες. - V. 723. πρός ] υπ' L1. Η . -
Gl. τηλικούδε : νέου . - V. 724. Gl. μηδέν διδάχθητι
το μη δίκαιον. - V. 726. σέβειν ( ) e. ( olim) d (;)
ψ.h.w.g. Matth. 5,σέβειν Erfurdtius non honore affi
,,cere, sed potius in honore habere interpretari debe
,,bat. Respicit hunc versuin grammaticus in Bekkeri Anec
dotis p. 369 , 5. « HERM . Dicitur ευσεβείν εις τινά et
εν σέβειν τινά . Vide Valcken . ad. Phoen. 1331. « ERF .
25
Rectius Musgravius ad Phoenissarum locum .“ HERM .
V. 728. ουχ ήδε μεν γαρ τήδ' επείληπται S.D.T.τ.σ.κ.
V. 729. ομόπολις C.
V. 730. ημϊν Γh.w.g. ημιν e.h.d. - Ibid . & ue E.C.
12
b.e.fh.h.g. ά με L.L2.L3.R. άμε Χ. &"ν με (Codd.) ψ . -
V. 731. τόδ'ή τάδ' Η. - V.732. ή μοι χρή γε Ei.
Ibid . yùp om . D. Corruptum putat hunc versum Mark
landus.. - Ibid.. Post χθονός punctum in β2.
. - V. 733.
Tricl . πόλις γάρ ουκ έσθ' : δεϊ γαρ την των πολλών
γνώμην πράττειν τον άρχοντα , και τους πολλούς την αυ
τού . Ibid . έστ ’ ενός Η . V. 734. , Citat Eustathius.
p. 27, 20. 119, 16. 878, 1. 889, 32. 1185, 29. 1568, 57 .
V. 735. Post καλώς punctum in L1.R.τρ.ς.κ. nulla
interpunctio in .ußß.in.e.ſh.b . In exemplari Bosiano hoc
 Σ
1

- V. 742 . ADNOTATIONIS . 197

adnotatim : φησίν ο π. ταύτά αναγνωστέον άνευ της στιγ

μής,
νειαν .
αλλά Ibid.
δια της ομοδρομείας. Gl. καλώς:
έρημος γ ' R.
κατ' ειρώ
Ibid. γαρ συ D.
Ibid . άρχεις R. - Ibid. μόνος (3) β2. - V. 736. συμ
P .
-
μαχεί Li.A.H.C.D.V.b.e.fh. ξυμμαχεί ψw.g. Matth . συμ
μαχεϊν Ε.h.d. Probat Martinus. Exempla supra indicata
haec sunt ; Herod . IV, 5. ώς δε Σκύθαι λέγουσι , νεώτα
9

τον απάντων έθνέων είναι το σφέτερον . IV , 76. ώς δ' εγώ

ήκουσα Τίμνεω - είναι αυτόν (τονΑνάχαρσιν ) - IV , 85.
ως δε εγώ πυνθάνομαι των τον Ελλήσποντον οικεόντων
Ελλήνων και Πόντον , τον Ζάμoλξιν τούτον εόντα άνθρω
πον , δουλεύσαι εν Σάμω . Ρlato Phileb . p. 20. D. το
δέ γε μήν , ως oίμαι , περί αυτού αναγκαιότατον είναι
λέγειν . Ιdem Phaedr. p. 128. D. παντάπασι γάρ , και
και κατ ' αρχάς είπομεν τούδε τού λόγου , ότι ουδέν άλη
θείας μετέχειν δέοι , ubi vid. Heindorf. - V. 737. σου
γαρ ου R.
V. 738. + ώ παί κάκιστε Ρorson ad Εur . Orest.
v. 301. ex Plutarcho T. II. p. 483. C. Probat Solgerus ;
improbant Erf. Schaef. Meletematis p. 114. et Hermannus.
Confer Trach . Τ. 1126. ώ παγκάκιστε. Ibid . Gl. Slů
δίκης ιών : δικολογήσας , ήγουν δικαζόμενος και λόγοις
έναντιούμενος. Similes dictiones sunt διά πυρός μολεϊν
Irvi E. Electr. V. 1182. Androm . 476. gravissima
quaeque in aliquem consulere ; διά φόνου δ' οι
φίλτατοι χωρούσι Androm. 175. mortem inferunt , διά
φιλημάτων των πατρί Androm. 416. patrem osculatus , δι'
έχθρας μολών Phoen. 482. διά φιλίας ιέναι τινί Χenoph .
Anab. ΙΙΙ . 2 , 8.- δια παντός πολέμου ιέναι ιδid. διά πάσας
ιόντα ξυμφοράς θνατοϊς Hippol. 543. Ηinc explicandum
Trach. v . 304. ώ Ζεύ , μή ποτ' ει ίδοιμι σε προς τούμόν
ούτω σπέρμα χωρήσαντα ποι [ που ?] , ne ita in mea m
prolem quando consulas. - Toid. πατρί (; ) h.d.w.
Μatth .. (.) -

) νulgo. - V. 739. δρώι L1 .

V. 740. Gl. τάς εμάς άρχάς σέβων: ήγουν της
εμής βασιλείας υπερμαχών, ουκ εών αυτήν καταφρονείσθαι.
V. 741. τιμάς γε των θεών 6. τιμάς γε τα θεών D.
Ibid . Schol. πατών : παραβαίνων. ούκ έστι τοιούτον. ου
γαρ σέβεις τάς σας αρχάς, τους θείους παραβαίνων νό
μους. δεϊ γαρ την αρχήν έννομον είναι , και μη κατά θεών
>

φέρεσθαι. - V. 742. Gl. ύστερον: έλαττον.

C
198 SYLLOGE V. 743

V. 743. ούκ άν ν ' έλoις Α.Ε.Τ.ψ.e.w.d. Matth. *) ουκ

αν έλoις L1.L2.L3.C.R.S. ουκ αν έλης V. + ου τάν έλοις
Erf. Probat Elmslei. ad Med. p. 214. p. 228. Lips. Recepe
runt Gaisfordius et nuper etiam Hermannus. Brunckius
(et cum eo Schaeferus) scripsit suo arbitrio oủx öv yo
Σλοις ήσσω με των αισχρών ποτε. Dindorfio praef. ad
Soph. LVII. particula yɛ . ab hoc loco aliena videtur:
ν. 144. ο γ' ούν L1.L2. Tricl.: Ιστέον ότι το γούν έν
ταύθα δύναμιν έχει τού γάρ. και εύροις αν πανταχή των
λογοποιών εξετάζων. εύρηται δε και το γε μόνον αντί του
γάρ, ως, έχει και το παρά Λιβανίω: Tοϊς μέν γε κάλλος
ουκ επεστι. Ibid . όδε (5) ψ . - V. 745. σού γε L1 .
R. b. e.h. σού τε L2 . C.D. ψ. Boeckh. - V. 746. γαμείς ]
.

γαμεϊν C. Ηanc scripturam qui probet , scribere debebit

ώς σ ' . « HERM . Erf. confert Ai. ν. 378. ου γαρ γένοιτ'
αν ταύθ' όπως ουχ ώδ' έχειν .
O V. 747. ήδ' ή θανείται R. - Ibid . Gl. όλεί τινά :
ήγουν εμέ. Tricl. ειπόντος του Αίμονος δι' εαυτόν, και
θανούσ' όλεϊ τινά , Κρέων δι ' εαυτόν τούτο ενόησε.
Id male negat Hermannus nuper dicens: „ Nam Creon
5,homo maxime impotens irae , si de se [Creonte] occi
,,dendo cogitare filium crederet , non , opinor , se contine
„ ret , quin ipsum quoque corripi et in vincula coniici
5,,iuberet.. Contemnere tales minas, id quod facere vide
,,tur, maioris est et fortioris animi, quam quem ipse per
2
,,totam fabulam prodit.“ HERM. V. 748. ή κάπ
απειλών αβββ4.σ. ή κάπειλών C. Ibid . Tricl.: δέον
είπεϊν θρασέως, θρασύς είπε προς το επεξέρχη.
V. 749. „ : Ego non video , quomodo hic sensus [ quem
scholiastes et Seidlerus inesse dicunt] ex his verbis elici
„possit. Immo hoc dicit : quaenam hae suntmina e,
,,si inanibus sententiis contradico ? Exprobra
„ verat Creón Haemoni animum viro indignum . Cui quum
2)

„, ille ita respondisset , ut , si occideretur Antigona , aliam

* ) oux äv ya monent legi E. cf. Lobeck ad . Soph . Ai. 534 .

Phoen. 1230. P. Herc. far . 1196 .
Aesch . Agam . 350. et fragm .
Anaxilae apud Polluc. X , 190 .
de quo vide Bentlei. Epist. ad
Hemsterh. p. 73. De duplici ya
Herm . ad Vig. 827. ad Philoct.
439. ad Oed. Col. 1191. 1280 .
1409. Heindorf. ad Platonis Eu
thyd . ſ. 15. Ast, ad . Plat. Polit.
p. 570 .
 -V . 755. ADNOTATIONIS. 199

,, consequuturam esse necem indicaret , Creon , sibi illum

„ mortem minari ratus,, an etiam minitari audeat, inter
„rogat. Tum igitur Haemon , non minitor, inquit, sed
„ refuto ,2 quae tu in me inania dixisti. Confirmat hanc
„,explicationem responsio Creontis: tuo cum malo me me
„ liora docebis, qui ipse stultus sis.“ HERM .

V. 750. ών αυτός φρενών κενός C. ών φρενός αυτός

.

κενός Ε. αυτός ών φρενών κενός Erf. t εκτός ών αυτός

φρενών Βrunck.. apud Faehsium Syll.. p.. 258.. - V. 751.
-

„ Èx hoc versu in proverbium venisse, ei un tatne nota,

> volunt Diogenianus IV , 75. et Appendix Vat. I, 93. “
HERM. Suidas : ει μή πατήρ ήσθα. κατά αποκοπήν. το
δε πλήρες , είπον αν σε ουκ ευφρονείν. - Ibid . ήσθα]
9

ής Stobaeus Serm. LΧΧVΙΙ , 10. At ibi quoque ήσθα

praebent Cod. A. et Trinc . — Ibid. „ Scripsi àv o'. Vulgo.
1

5άν σ ' . « HERM. Ibid..

ευφρονεϊν C. - ν . 752. Gl.
δούλευμα : ανδράποδον . Ibid . Gl. μη κώτιλλέ με :
μη απάτα με , λέγων υπέρ αυτής εμοί δυσχεραίνειν την Ι
πόλιν . , .Forsan κωτίλλειν,, quod est adulari ,, duas con
5.trarias fere notiones habeat , plane ut ονειδίζω. « MFUSGR.
„ Ne aduleris. Lass bei mir das Schmeicheln , du ein
Weiberknecht. Creon nennt die ihm eben zugefügte, aber im
>

Ausdruck gemilderte [erat profecto illa satis acerba]

Beleidigung bitter eine Schmeichelei, und will zugleich sagen,
bei Weibern wäre Schmeichelei angebracht, nicht bei ihm ."
BOECKH . „ Ne deride aut cavillare facta mea.“ CA
:

MERAR .

V. 753. κλύειν ] λέγειν L1 . Η . κλύειν ) ψ. h. d. w.

Μatth .. - V. 754. αληθες (.) αββ. αληθες (0τ.ς.κ. Gl. άλη
-

θες : κατ ' ειρώνειαν. - Ibid. ου] ού ψ. Ibid .τον Όλυμ

πον L2 . Gl . τόνδ' Όλυμπο ν:: λείπει μά. - V. 755 .
ψόγοισι ] ψόφοισι (o. gl. ματαιολογίαις ) C. D. , επι ψόγοισι
.

cu
„ m χαίρων coniungendum..“« BOECKH .. - Ibid .' ,,δεν
άσεις , υβρίσεις. Ηesych. δεννάζων : λοιδορών . Οuae
„ glossa pertinet ad Ai. 243. a nomine dévvos , quo utitur .
Herodotus 1. IX . cap. 107. παρά δε τοϊς Πέρσησι , γυναι
ακός κακίω ακούσαι, δέννος μέγιστός έστι. Εustathius lau
dato Herodoto ad ΙΙ. η'. p. 668 >, 46. addit δέννον δε λέγει
την ύβριν , εξ ου το δεννάζειν παρα Σοφοκλεϊ . Occurrit
„ hoc verbuin etiam in Eurip. Rheso 928. 954. in Theo
„ gnidis Gnomis 1163. BRUNCK . Adde Lycoph . Cassand .
200 ! SYLLOGE V.756

404. θεόν δεννασει κακοδροθών . ιδίd . 777. δέννοις κολασθείς ,

ubi Tzetzes λοιδορίαις και ύβρεσι κολασθείς .
V. 756. άγετε] άγαγε L1 . H. Lemma Rom. + άγ) άγε
Herm . - Ibid . Trici. το κατ' όμματα και το πλησία εκ
παραλλήλου. V. 757. θνήσκηι R. θνήσκει L1.L2. - Ibid .
Verbaπλησία των νυμφίω afert Eustathius p . 723 , 44.
V.758. δόξη β2β4 υ. - Ibid. ποτέ (.) ψ . - V.759 . ουδαμά
ψ.b.e.fhw. ουδαμάι L. ουδαμά D.h.d.g. Matth. Gaisford. in
lemmate schol. ουδαμού C.R.V. - V. 760, προσόψει
εν οφθαλμοίς ορών. Vide Lobeck . ad Ai. p. 37ο.
V. 761. μαίνη D.T.Χ. ( pro var . Iect. et in explic. )
ε εις
schol . in cod. C. ( pro var . lect.) τ.σ.κ.δ.b.e.fh.g: μαίνει
η
LA . μένεις C. μένη αββσ. μένης R. μένης Χ. μενείς (Codd.)
μένεις (Codd.) H. Tricl.: ούτω το μαίνη συντάσσων λέγει
και ένα μαίνη και οργίζη τοϊς θέλουσι των φίλων . εγώ δ '
ουχί θυμουμένο πείσομαι. Schol. in cod. C. γράφεται
και μαίνη, αντί του οργίζη, ούτως ώς και ένα μαίνη και
οργίζη sq. ut apud Tricl. Herrmannus nuper scripsit μαίνει.
Illud quidem prorsus ab ea ratione, qua talia dictaad
„ iungi solent , alienum est , ut ús pro iva dictum putetur.
„ Non potest id aliud quam nam significare. Ex quo con
sequitur, si poeta noluit μαίνου scribere ,> scripsisse eum
55μαίνει ita , ut primariae sententiae vis et notio non in
„verbo, sed in participio conspiciatur,, de quo genere dicendi
Sensus est ergo :
„ monituin ad Ai. 1113 et Electr. 1304.
, am insanis , quod per me licet facias , apud
„ eos , qui ferre volent.“ HERM . -- Ibid . ξυνών ]
συνών Η . ξυνών (superscriptο σ ) L1 . - Ibid .. τοϊς θέ
-

5,λουσι . Supplendum ξυνείναι : ut ins a nias cum iis

>

,,amicorum degens , quibus tecum degere gra

tum fuerit. MUSGR. τοϊς θέλουσι , quibuslibet,
„quo significatu frequentius occurrit oi Bovlóuevoi.“ ERF,
!

V. 762. ανήρ Ω. Ηωνήρ b. Η ανήρ e.fb.h. --

V. 763. βαρύς ) βραχύς R. H βαρύ Βrunck. Cf. ν . 1229.
Tricl. : το εστί προς το βαρύς συναπτέον , ούτως. και
τηλικούτος δε και ο νέος νούς , οποίος και του Αίμονος,
αλγή σας και λυπηθείς , βαρύς έστι. - Ibid.. Amat
„ So
„ phocles ex subito discessu diri facinoris metum iniicere.
Vide infra v. 1231. sq. Oed. R. 1073. Trach. 813.
HERM. V. 764. δράτω] δράσω R. - Ibid . μείζον]
 --V. 767 . /
ADNOTATIONIS. 201

μείζον β2. .-V. 765. τάδ ' ούν L1 . αββ. Ibid . uó pov ]
μόρων S.C.D. (c. gl. θανάτων) μ.
V. 766. Doederlinus in Lect. Homer,. spec. II. p. 12.
xal ad õugw refert, aliis exemplis allatis , in quibus illam
particulam postpositam putat. Id mea quidam sententia
„ secus est. xal hic cum xataXTEīvai iungendum : ambas
„ ergo etiam interficere vis ? Injustum esse censet
„ chorus, extremum adeo supplicium de insonte aeque ut
,,de ea , quae deliquit ; sumi.“ HERM . Ibid . κατακτεί
ναι] κατακτανήν L1. (vel κατακτήναι) . V. 767. την
OL

γε] την δε Η . την δε L1 , - Ibid. λέγεις ] λέγεις L1. -

Tbid. 'Quam Boeckhius et ego supra vituperaveramus Her
manni de hoc versu aduotationem , eam nuper prolixius
defendere studuit Hermannus. Mihi non persuasit. Ad
scribam ultima ejus verba. ,„ Quis Creontem eo ipso mo
„ mento , quo maxime exacerbatus est , subito ad eam aequi
>

9tatem redire sibi persuadeat , ut sontem ab insonte discer

„ vat, et insueta clementia ignoscat immerenti ? Repugnat
,,hoc eius ingenio. Id quum minime lateret poetam sa
„ pientissimum , admirabili arte id , quod volebat, ut sola
„ plecteretur Antigona, est consecutus. Nam chorum , qui
„ Antigonam servari non posse intelligeret, dolerét autem
,, Ismenam perire insontem , fecit eo ipso momento , quo
„ omnem Creontis iram in Antigonae et Haemonis amorem
,,effusam animadverteret, quaerentem , verene ambas vellet
,,interfici, Praesagiebat enim chorus, illum , si unquam ,
,, nunc permoveri posse , ut, quo atrocius in Antigonain
,,saeviret, parceret Ismenae.“ HERM . Quid tandem hoc
aliud est, quam : precabatur chorus Ismenae insontis vitam
et Creon, ,,cuius omnis ira in Antigonam effusa erat"
concessit eius precibus ? Dicit enim či yồo oởv héyals.
Quid hoc aliud est nisi aequitas quaedam in minus inson
tem ? Quae tandem vero inest in his atrocitas in An
tigonam , eius sororem , quam supra ipsa audiverat Creon
magnopere velle, ut Ismena vivat, quam audiverat in
>
1 dignari, quod illa secum mori vellet ? Ars aliqua poetae
autem sive constantia in moribus describendis in eo cerni
tur, quod chorum non facit diserte precantem , sed quae
rendo monita sua et vota expromentem . Ita enim et ille
timidus non ad monendi et deprecandi audaciam adsurgit,
et Creon superbus , durus et ferox , non alienis precibus
202 SYL LLOGE V.770

obtemperare sibi videtur , sed sua sponte sontem a minuş

insonte discernere .
ει

V. 770. πετρώδη L1. Ιbid . κατωρυχή H. Tricl .: σύν

τασσε ούτω κρύψω αυτήν ζώσαν εν κατωρυχι και
ορύγματα πετρώδει , ήγουν, πέτραν ορύξας , ταύτην κα
τακρύψω , άγων και φέρων ένθ' άν ή και υπάρχη οδός
>

έρημος βροτών , ήγουν ένθα ου διατρίβουσιν άνθρω

ποι, προθείς και έμπροσθεν αυτής θείς τοσούτον μόνον
φορβής και τροφής , ως και καθά άγος και μίασμα,
ήγουν ως μισητή μερικήν [ ημερινήν ed.τ.σ. ] αυτή τροφήν
δούς , όπως και ένα εκφύγη η πόλις πώς και κατά τρόπον
τινά το μίασμα και την αμαρτίαν , και παρά πάντων
μέμψιν , ως λιμοκτονήσασα αυτήν απώλεσε. „ In arcam
,, inclusos tradunt non dissimili genere poenae Danaen,
„Cyeni liberos Lycophr. 239. Comatam Theocrit. VII. 78.
denique Sotadem poetam Athen. XIV , 4.“ MUSGR. —
2)

V. 771. Comma habent post μόνον b. e. Γh . post άγος h.

w.g. Nullam omnino interpunctionem habent w.d. Quo
modo supra dixi accipiendum esse üyos,, ita usurpatum
invenio απαλλαγή apud Lucianuum Icaromenippo S. 16.
μίαν δε της συμπάσης απορίας απαλλαγήν ώμην έσεσθαι,
ει αυτός πτερωθείς πως ανέλθοιμι εις τον ουρανόν. In
9 vocabulo üyos multa nugantur grammatici. Significat rem
„expiandam , piaculum , scelus, Quod hic dicit ús cyos,
9

sidem est quod supra dixerat , ν. 256. λεπτή δ' , άγος

οφεύγοντος ώς , επήν κόνις , aut Aeschyl . Suppl . 380. άγος
οφυλάσσου. Sed quod hic dicere potuit ως άγος , quum
proprie dicendum essel ως φεύγειν άγος , haec caussa est,
25quod φορβής τοσούτον μόνον idem est atque oύ πλέον
„
» φορβής ή άγος εστίν. HERM . Aliquid cibi attribuarm,
25almoliendi piaculi gratia , ut sit κατ' άγος.« CAMERAR
Ibid. προθείς] + προςθείς Meursius ad Eycoph. Cassand.
ν. 239. V. 772. υπεκφύγη L.C.T.D. τρ. b. e.Γh. h.
υπεκφεύγη Β. υπεκφύγοι Α.Ε.ψ.- V. 773. θεών] θόν Χ .
i. e . θεόν.« ELMSL .
V. 774. πού L. που ( ) τεύξεται ( ) ψ . Tum το μη
θανείν coniungendum foret cum αιτουμένη . Tricl.: το μή
θανείν προς το αιτουμένη συναπτέον , ου προς το
τεύξεται, ούτω κακεί τον Αίδην, δν μόνον σέβει θεών,
αιτουμένη και ζητούσα το μή θανείν , ίσως τεύξεται τού
του . ούν Li.' - Ibid.. & dov H. uti ante
V. 775. goûv
άδην.
-V.777. ADNOTATIONIS. 203

' duáxar' Hemsterhusius; quod

V. 777. ^of ivixar",
comprobat Valckenarius ad Hippol. v. 525. et Brunckius
αμάχατ ’ Her
ανίκατ '', auózat'
recepit ; at metro adversatur. +ή avixut
mannus olim , receperat in edit. mai. Erfurdtius. t åvi
xute uáyą Benedict. : „Erravimus et Hemsterhusius et ego ;
„ quum nec uaxav nec uáxą poetam scribere potuisse existi
„ mabamus. Non enim propterea invictum appellat Amo
„rem , quod omnia sibi subiiciat, neque ullus animantium
„ non sentiat vim eius,> sed Creontem in animo habens, qui
„ evellere filio amorem conetur , ita Amorem dicit invictum
„ quoad pugnam , ut significet, frustra esse , qui impugnare
„ velit Amorem , et cogere amantem , ut amorein abiiciat.
,,Ita apparet, etiam necessario adiici debuisse uóyav. Ar
„ gumentum vero , quo utitur, illud est , quod nemo effu
„gere amorem possit.“ HERM . „ In eo ab Hermanno
„dissentio , quod ille Creontem significari existimat, ego
,,Haemonem . Tantum enim abfuit, ut Creon amoris po
„ tentiae cederet, ut ei usque ad filii necem reluctaretur * ).
,,Haemonem autem amor subegerat. Satis enim patet, po
„ tentiam Amoris h. 1. ita celebrari, ut omnes ad aman
,,dum impellat , non autem ita , ut , qui Amori vel aman
,,tibus repugnent , gravissimis poenis adficiantur ** .
,,Haemonem non in Creontem cadunt sequentia o do xov
25μέμηνεν , et δικαίων φρένας παρασπάς επί λώβα. νικά έμε
„ pos vúupas. Hinc autem sequitur , ut , quod est alterum ,
„ vɛúvida dici Antigonam opiner.“ ZEHLICKE. ,, Zeh
,,lickius ,> quum Haemonem respici, veávidos autem de An
,, tigona dici putat, frangit et debilitat virtutem huius loci.

* Νon cessit quidem Creon πύκτης όπως ές χείρας , ου καλώς

sponte , sed cedere coactus est,
scilicet nihil profecit et frustra
contra nisus est. Haec igitur,
quae monet Zehlicke , prorsus
aliena supt.
** ) Hoc quidem non dixit Her-
mannns , qui non poenis affici
sed modo frustra laborare dici
monet eos , qui Amorem conen-
tur impugnare. Cf. Trach . v. 441.
έρωτα μέν νυν όστις αντανίσταται
gpovsī. Apud Xenoph . Cyrop .
VI, 1 , 36. formosa mulier änajov
apãyua dicitur. Eandem aman
tis conflictationem cum Amore
significari statuit Boeckhius, qui
tamen non satis sibi constat in
eo, quod deinceps ( v. 789) aliam
cupiditatem cum Amore pugnan
tem facit, quamvis id quidem
recte ex nostra interpretatione.
204 SYLLOGE V.778

„ Langueret enim totum carmen , nisi initio universe de

„vi ac potentia amoris diceret poeta : idque satis declarant
,,etiam , quae statim sequuntur.“ HERM . „Der Anfang
der Strophe ist sichtbarlich allgemeinen Inhalts : und erst
auf die Einleitung über die Macht des Gottes folgt die
Anwendung auf die gegenwärtige Sache. In dieser aber
zeigt sich jeneMacht nicht darin , dass auch in Hämons
Herz Liebe eindringt * ), sondern in dem , was die Gegen
strophe deutlich sagt, und was der sinnvolle Camerarius
einfach angibt : Celebrat chorus carmine suo amorem .
Sentit enim Haemonem puellae amore captum patri adver
satum fuisse.“ WELCKER. Vidit igitur iam Camerarius,
quod prolegg. II. §. 8. primus monuisse mihi videbar de
nexu huius carminis cum antecedentibus,
V. 778. δς έν κτήμασι Φ.ψ. ός τ' εν κτήμασι L1 . Η.
.

Coniecturarum infinita turba est. δς εν γλήνεσι, κτήνεσι,

λήμασι , κτίσμασι , σχήμασι πίπτεις , εν πήμασι (cum malis)
δείμασι,, είν ήπασι , είν ήμασι (per tela ruis) πίπτεις, είν
όμμασιν έπτη , κεντήμασιν άπτεις , όσα πήματα τίκτεις. Ιpse
olium conieceram εν κτήμασι πιστούς , (opibus tuis , potentia
tua 'confidis, quippe qui excubas in puellarum genis), antea :
εύρωστος εν κτήμασι πίπτεις , cum vi irruis in mancipia
tua. At coniecturis non opus. Vocem κτήματα de
mancipiis Amoris iam ante Reisigium , uti nunc cognovi,
interpretati sunt , Steinbrüchelius in Museo Turic. Vol. I.
Tom . I. p. 38. Henr. Vossius in Ephem. Litter. Jenens.'
anni 1804. no. 257. p. 179. Pinzgerus in iisdem Ephem.
anni 1824. no. 117. p . 451. Mihi quidem egregie ea
confirmari videtur loco aliquo Luciani Dial. Deorum VI, 4.
quem mihi suppeditavit hem paucis ante obitum suum,
multis fatalem , Guilielmus Süvernius : Z. ovyyvwotoà oùv,
εί πιόντες όμοια ημίν , και ιδόντες ουράνια κάλλη , επεθύ
μησαν απολαύσαι αυτών , έρωτα αλόντες. Ο δ' έρως βίαιόν
τι έστι , και ουκ ανθρώπων μόνον άρχει , αλλά και ημών
αυτών ενίοτε. ΗΡΑ. σού μεν και πάνυ ούτός γε δεσπότης

*) Neque hoc inesse existima- lickium ,' illa universe prolata

runt , qui κτήματαinterpretaban- esse statuerunt , neqτιο per πλου
tur πλούσιοι. Contra hos Videli- olovs iam nuncHaemonem , unum
cet disputat h . l. Vir Doctus. de potentibus , significari dixe
Uli enim et ipsi, praeter Zeh runt.
-V. 390 . ADNOTATIONIS. . 205

εστί , και άγει σε και φέρει της ρινός , φασίν, έλκων , και
έπη αυτώ, ένθα άν ηγήται σοι , και αλλάττη ραδίως , ές
και τι αν κελεύση, και όλως κτήμα και παιδιά του έρω
TOS σύ ye. Suidas :: xtñ u d xai šnè oixétov. Cf. etiam E.
Med . 48. παλαιόν οίκων κτήμα δεσποίνης έμής. Νon male
tamen Erfurdtius olim contra monuit, deficiente pronomine
CoŨ vel oois ita duri aliquid loco inesse . Quod et ipse
sentiens Vir quidam doctus v . 779. legere malebat ols
έν μαλακαίς παρειαϊς νεάνιδος ελλοχεύεις . (ut haec alla
forma esset pro žrozās). Possit vero etiam anticipatio
quaedam statui: qui irruis ita , ut mancipia tua fiant, in
quos invadis. Ita suadebat Solgerus. „ Parum valet ad
9„ vim Amoris declarandam , si, quomodo vult schol., dicatur
„ opulentos inyadere. Libidinem fovent divitiae; sed vel
„ pauper amare possit: aliena est prorsus a poetae senten
„,, tia opulentiae mentio . Summa sententiae eșt , Amor
„ omnia domat , quod ostenditur enumeratione animan
„ tium omnium , quorum varia genera vel diserte nominan
,,tur, vel a sedibus, quas incolunt, innuuntur. Primo loco
τα κτήματα , seu τα κτήνη nominat poeta . Si quid
„ contra librorum fidem mutandum esset, pro xthuaơi lege
„ rem xtívegi. Hesych . xtúvn , Booxnuoto . Sed non video,
,,cur eadem significatio nomini xtñua tribui non potuerit,
„ Inaxime in chorico cantico , cuius indoles pene dithyram
„ bica eiusmodi metonymias affectat.“ BRUNCK . Huic
adstipulantur Thudichum et Welckerus, sed improbat Her
κτήματα
mannus. xth uato per no ữTOS , opes,, divitiae, explicant
πλούτος
Steinbrüchelius 1. 1. p.33. „ qui opibus insultas,“ Huschkius
Anall. , critt. p. 49 , Passovius, cui adsentitur Boeckhius ;
et divitiarum notionem ad divites ipsos et opulentos, poten
tes transferentes, Doederlinus spec. edit. Soph. p. 33. Her
mannus, Zehlickius, Gaisfordius. „Locus sic acceptus ni
„ hil habet difficile aut impeditum .“ GAISF, Repugnat
illis welckerus. Gl . in cod . Α. κτήμασινς πλουσίοις.
„ Hesych . T. II. p . 360. xt ñ o is : ahožros: Suidas T. II.
„ P. 383. et Phot. Lex. p. 134. xtnu atitnv : TÒV 7021 à
κτήματα έχοντα • ούτω Λυκούργος. Plane sic χρήματα in
„Soph. Fragm . Aload . XI, 6. apud Stobaeum XCI. p. 371..
,, de hominibus opulentis legitur. Eurip. Suppl. 423. H.
πλούτος opponitur των πένητι. De abstracto pro concreto
cf. φθέγμα Oed. Col. 863. προςφωνήματα ib. ν. 325.
ύβρισμα, παραγκάλισμα , προςηγόρημα E. Suppl. 803 .
„ doúlevua Ant. 152. Oed. T. 85. DOEDERLIN . Addit
206 SYLLOGE V. 778

Passovius; „iam apud Homerum xtmata non unice de

„ agrorum et aedium possessionibus sed latiore ubique sensu
,,de quibusvis opibus atque divitiis usurpantur. cf. Eustath .
,,ad Il. p. 685, 31. et p. 999, 17. ita ut nihil fere differant
,,inter sese xt ^ uata et hoĪTOS.“ PASSOV . Idem monet
nihil fere referre, utrum de re cogitemus an de persona .
Zehlickius, ut ostendat ThoŰTOS et Apos apud Sophoclem
saepe ita usurpari, ut potentia et generis nobilitas intelli
gantur, confert Oed. T. 1192. 381. Ai. 130. 482. Electr.
638. 12. 1080. 1385. „ Krņuota für Begüterte , wie
Sophocles zonuata gebraucht,kommt nirgends vor, und ist
an sich ein Wort ungewöhnlicher Art, in der Verbindung
aber, worin es hier steht, auch als blosser Ausdruck uner
träglich .“ WELCKER . Atqui Huschkius de adverso
Ainore intelligit, qui „ aeratum transcendit potentiorum
„limen , qui tot regias stirpes pessumdedit , qui Oedipum
>

,,Iocastae , filium matri iunxerat, qui Phaedram Hippolyti

desiderio perdidit, “ cett. Confert Propert. I. El. XIV ,
15. fq.
Nam quis divitiis adverso gaudet Amore ?
Nulla mihi tristi gaudia sint Venere !
Illa potest magnas heroum infringere vires ,
Illa etiam duris mentibus esse dolor.
Illa neque Arabium metuit transcendere
limen ,
Nec timet ostrino , Tulle , subire toro ,
Et miserum toto iuvenem versare cubili.
Quid relevant variis serica textilibus ?
„Amor , qui ferocius opulentos et potentes ad libidinem
„ proripis , sed mitibus mitis insides puellis. “ DOEDERLIN .
,,Dieser Gegensatz liegt nicht in den Worten ; denn es wird
hierdurch für reich untergeschoben starck und kräf
tig.“ WĚLCKER. „ Consulto quaesita constructionis si
militudo inter verba δς εν κτήμασι πίπτεις et δς έν μαλ .
„παρ.. νεάν . έννυχεύεις pro certo nobis est arguumento , Vo
,,luisse poetain res quoque consimiles arctoque cognationis
,, vinculo invicem iunctas repetito pronomine relativo et
,,eadem praepositione geminata copulare : et quum in al
,, tero membro absque ulla controversia molles puellae
„genae tenerrimae nobis et delicatissimae pulchritudinis
„ imaginem ob oculos ponant , facile perspicitur, quid in
,,hoc sententiarum nexu divitiarum sibi velit inentio. Nempe
V. 779 . ADNOTATIONIS. 207 1

,,matura rerum humanarum observatio iam antiquissimas

„ gentes edocuerat, luxuriosiorem vitae cultum victumque
,,ad exquisitiores delicias compositum non acriorem tantum
„ pulchri sensum et artes huic inservientes, sed ut quodvis
„ intemperantiarum voluptatumque genus, ita immodicos
praecipue et effrenatos amores excitare, nutrire , impo
„ tentissimumque iis in animos hominum imperium conci
,, liare': ' hinc factum est, ut divitiis et pulchritudine nihil ad
,,amores focillandos efficacius existimarent. Atqui id ipsum
quod ab experientia inventum quotidianus vitae usus
„magis magisque confirmabat, non poterat non in prover
,bium abire . Cf. schol . et similia apophthegmata apud
„ Iacobs. ad Anthol. Gr. T. V. p. 378. Valckenar. diatrib .
„ p . 7. B. Phocylid. v . 54. fq.
η πολλή δε τροφή προς αμέτρους έλκει έρωτας,
υψαυχεϊ δ' οπολύς πλούτος και ες ύβριν λέξει.
[Eurip. Dan. fragm . V.
ουδείς προςαιτών βιότον ήράσθη βροτών ,
εν τοϊς δ ' έχουσιν ήβητής πέφυκ'όδε.]
„ Stobaei Florileg. Serm . XCI. XCII. Ovid. Remediis amor.
,,v. 745. Senec. Octav. v . 562. fq. Hippol. 208. Sic nostro
„ quoque loco , in quibus maxime luxuriari soleat amor ,
„ divitias et pulchritudinem , recenset. Amor, pugna invicte,
.
„ Amor, qui in divitias ruis (te ingurgitas), qui in molli
πίπτειν έν
„ culispuellae genis pernoctas. DeninteLV {v tivi
τινί cf. etiam
,,I1. IX, 235. XI, 823. XIII, 742. XV, 63. Hipp. 1429.
,, Achill. Tat.I, 9. los žuol TQOSÉNECEV © " Eows. ad quem
„locum vide lacobs. p. 812. -Mitscherlich ad Hor. Carin. I.
,, 19, 9.“ PASSOV. „In den Heidelberger Jahrb . 1815.
p. 645 – 649. theilt H. Voss dieselbe Erklärung aus ei
nem Briefe mit und zugleich billigt er sie. Wie wahr es
auch ist und viel bezeugt von alten Autoren , dass Reich
thum und Sättigung mehr als Hunger und Armuth zum
Schwelgen in der Liebe Anlass geben , was hingegen von
der Schönheit nicht so allgemein gesagt werden kann , SO

wüsste ich doch nicht, dass diess, was zur Schilderung der
Menschen dient, gerade zum Preis und zur Verherrlichung
der Macht des Eros. gebraucht würde, und kann nicht
glauben, dass es hier, in dem hymnenartigen Anfang irgend
schicklich seyn würde.“ WELCKER. „Non probo Wexii
„ interpretationem verborum ¿ vvv %. Šv nap. Immo hoc dicit
,, Sophocles : Amor invicte, Amor indomite, qui et potentiam
,,invadis et nocturnis curis sollicitas teneram virginem . Non

1
 1

208 SYLLOGE V.779

„ puto tamen laudandum esse poetam , quod xThuota, opu

„ lentos et potentes, teneris virginem genis opposuit.“
HERM . „ Non opposuit ea Sophocles, sed fx naparanov
„ potius dicta sunt verba , atque xtuata napelais omnium
„minime adversantur. “ PASSOV. Perinepte Triclinius :
δς εν κτήμασι. ου γάρ μόνον ανθρώπων , αλλά και κτη
μάτων έρώμεν · όθεν η πλεονεξία γίγνεται. Qui rein ever
„ tis , in bonaimpetum facis, propter amatórum prodigali
,, tatem .“ CAMERAR . „ qui irruis in fortunas .“ VINSHEM .
His adseñtitur Bothius. Petiscus in Seebodii Biblioth . Crit.
anni 1822. fasc. XII. p. 1135. ły xthuaoi explicat: in
1
deinem Reiche, Gebiete ; sed prorsus futilia sunt , quibus
Tintes interpretatur. „ Die Griechen , die Liebe zunächst
von der sinnlichen Seite fassend , wie sogar Platon in seinem
Staate thut, ohne ein geistiges Element anzudeuten , verban
den in Hinsicht auf Eros ohne Anstand Mensch und Thier,
selbst im Einzelnen . Wie z. B. Alkäos der. Messenier
( Epigr . 4 ) sagt :
Εχθαίρω τον " Έρωτα· τί γαρ βαρύς ουκ επί θήρας
όρνυται , αλλ' επ' εμήν ιοβολεϊν κραδίην ;
Aber wäre auch nicht diese Ansicht vom gemeinen Leben
aus der Nation natürlich gewesen , so hätten die Hymnen sie
empfehlen und veredeln müssen . Den Heerdethieren, welche
Eros ergreift, ist gegenübergestellt die Jungfrau, deren
Wangen Eros nächtlich durch Liebesträume röthet.
Denn wenn Eros auf der Wange der schlafenden Jungfrau
hauset, statt im Herzen , so muss ein Grund dazu oder ein
Zeichen davon gedacht werden. Was könnte anders seine
Wirkung auf die Wangen sein als Erröthen, und dies wo
her anders als von dem Gedanken an den Geliebten ? Die
Nacht fodert Schlaf : um an wachende Sehnsucht in der
Nacht denken zu dürfen, müsste diess angedeutet sein. Also
bleibt der Liebestraum übrig ; und so sind diese Worte ein
Beispiel der ganz eigenen Feinheit, womit Sophocles dich
terische Phantasien entfernt andeutet, oder schöne Gedanken
wie im Keim verschlossen gleichsam im Vorbeigehen aus
streut. Uebrigens ist sehr wohl die geheimnissvolle, heim
liche und dennoch sichere Wirkung des Eros der gewalt
samen entgegengesetzt , welche die Heerde uns vor Augen
stellt.“ WELCKER .
ły.
Os έν.
V. 779. δς „„Notanda est relativorum coniunctio
„ absque copula, Cf. Eur. Suppl. 750. Fragm . Eriph. VIII.
ή γλώσσ' εν οίσιν ανδράσιν τιμήν έχει, όπου λόγοι σθέ
 Σ

-V . 781 . ADNOTATIONIS. 209

Συνουσι των έργων πλέον. “ DOEDERLIN . - Ibid . μαλακαίς

1.R. S. μαλακαΐσι C.αββχ. - V. 780. Ad haec Verba
alludit Ρlutarchus in Amatorio, Τ . ΙΙ . p. 760. σκόπει τοίνυν
αυθις , τοϊς αργίοις έργοις, όσον έρως περίεστιν , ουκ αργός
ών , ως Ευριπίδης έλεγεν , ουδ' άστράτευτος , ουδ' εν μα
λακαϊσιν έννυχεύων παρειαϊς νεανίδων, ανήρ γάρ
υποπλησθείς έρωτος, ουδέν 'Αρεος δείται μαχόμενος πολεμί
οις, αλλά τον αυτού θεον έχων συνόντα
πύρ και θάλασσαν και πνοάς τας αιθέρος
περών έτοιμος
υπέρ του φίλου, ώςπερ αν κελεύη. - V. 781 , αγρονόμαις C.
Ceterum de bestiarum amore intelligunt hunc versum
Brunck. Erf. Passov. Welcker . Hermannus contra nuper
in meam Zehlickiique fere rationem concessit , ita tamen ,
ut vertat: 22» fereri
. sque per mario inque ruricolarum casis.
„ Voluit poeta vim amoris declarare , qui nec maris terre
„ retur periculis et in tenues ruricolarum penetraret casas."
Σ
HERM . Zehlickius eos significari amantes putabat , qui
inaris fluctibus seiuncti essent (Hero et Leander ), et qui in
ruris solitudine degerent. Paullulum differt 'sententia mea
supra exposita . Illi conferunt E. Hipp. 1272.
ποτάται δ' επί γαίαν , ευάχητόν θ '
αλμυρόν επί πόντον.
θέλγει δ ' " Έρως , ο μαινομένα κραδία
πτανός εφορμάσει ,
χρυσοφαής, φύσιν όρεσκώων σκυλάκων ,
πελαγίων 9', όσα τε γα τρέφει
>
-

et fragmentum Phaedrae IV. supra exscriptum , quod ex

pressisse mihi videtur Ovid. Metam. V , 369.
Tu Superos , ipsumque Iovem , tu numina ponti
Victa domas, ipsumque , regit qui nuipina' ponti.
Fragm . XXIII. quod supra cominemoratum , hoc est :
" Ω παίδες , ή τοι Κύπρις ου Κύπρις μόνον ,
>

αλλ' έστι πολλών ονομάτων επώνυμος.

έστιν μεν Αιδης , έστι δ' άφθιτος βία , >

έστιν δε λύσσα μαινάς , έστι δ ' ίμερος

άκρατος, έστ’ οιμωγμός. εν κείνη το πάν
σπουδαίον, ήσυχαίον, ές βίαν άγον,
ευτήκεται γαρ πνευμόνων όσοις ένι ,
ψυχή τις ουχί τηςδε της θεού βορά ;
εισέρχεται μεν ιχθύων πλωτώ γένει ,
ένεστι δ' εν χέρσου τετρασκελεί γονή, .

νωμά δ ' εν οιωνοίσι τούκείνης πτερόν ,

Τom. ΙΙ .
210 SYLLOGE V. 781

έν θηρσιν , εν βροτοίσιν , εν θεοίς άνω.

2

τίν ' ού παλαίουσ ' ες τρίς εκβάλλει *) θεών και

εί' μου θέμις , θέμις δε ταληθή λέγειν ,
Διός τυραννεί πνευμόνων άνευ δορός.
άνευ σιδήρου πάντα του συντέμνεται
Κύπρις τα θνητών και θεών βουλεύματα.
Hom. hymn. in Aphrod. v. 2.
Κύπριδος ήτε θεοίσιν επί γλυκών μερον ώρσεν ,
και τ' έδαμάσσατο φύλα καταθνητών ανθρώπων ,
οιωνούς τε Διϊπετέας και θηρία πάντα ,
ημέν όσ' ήπειρος πολλά τρέφει , ήδ' όσα πόντος :
πάσιν δ' έργα μέμηλες εύστεφάνου Κυθερείης.
, 1, 167. Pervigil. Ven. .77. Atque
ibid.. v.. 69. sq.. Tibull. II,1,
αγρονόμοι αυλαι intelligit Welckerus non uti Astius de
bestiis mansuetis , sed cum Solgero .de ferarum domiciliis
( ,,die Feld - und Buschwohnungen des Gewilds“ ) confert
v. 348. άγραύλου. θηρός. Ηesiod. Theog. 129. ουρεα μα
κρά , θεών χαρίεντας εναύλους Νυμφέων. Hymn. in Ven.
124. θήρες ωμοφάγοι φοιτώσι κατά σκιόεντας εναύλους.
Monuit praeterea Passovius innui a poeta duplicem in
Amore naturam , „quem enim deum tenerum et imbellein
„ poetae fingebant, eundem hunc, indole sua in contrarium
„ mutata, summa interdum audentia usum gravissima quae
„ que moliri strenueque perseverando adsequi, haud inepta
„ veterum erat persuasio , ex ipsa amoris natura petita,
„quam sublimiori sensu pertractavit Plato in Convivio. Cf.
„ Jacobs. ad Anthol. gr. T. VIII. p. 298. T. XII. p. 30.
,,Iam vides , cur .poeta subito ad aliud struendi genus
»( φοιτ άς dè)
portões ) transierit. Quae enim per relativa pronomina
,,Deo arctius adnectuntur , ea perpetua 'sunt in Amore
,,atque ab eius natura inseparabilia , vehemens divitiarum
„ et pulchritudinis appetentia, quae vero ſequuntur, irruptio
„ nes in feras belluasque factae , ea nunc fiunt, nunc non
,, fiunt, neque necessario imperium suum in deos homines
„ que semper exercebat Amor , neque in utrosque simul :
„ quae est caussa cur haec, liberiore sermonis confirmatione
„ usus, per si subdiderit relativis, temporaria perennibus,
,,transeuntia duraturis .“ PASSOV . His non adsentior,

*) Coniicio τρις εξ βάλλει εξ βάλλει ; conf. A. Agamemn.

i. e. τίνι θεών παλαιουσα ου τρίς ν. 33 .
V.790 . ADNOTATIONIS. 211

uti in iis quoque , quae praeterea de particula di antea

monet, non satis mihi quidem constare sibi videtur Vir
1
Doctissimus.
V. 784. Gl . έπ’ : έπεστι, hino έπ ' b. Γh. έτ editor
Ibid .
Glasg.. Cf. de επί Bernhardy gr. gr . p. 247 .
μέμηνεν ψ. h., μέμηνε b. Γh. Tricl.: μέμηνε: ήτοι του,
καθεστηκότος εξίσταται , και κατέχειν εαυτόν ου δύναται.
V. 785. Tricl . συ και δικαίων : οι γάρ σώφρονες
και δίκαιοι , οι μεν υπό κάλλους γυναικών οι δε υπό κτη
μάτων επιθυμίας την εαυτών φύσιν ηρνήσαντο. - V.788.
De usu vocis ταράσσειν confert Musgravius Plut. Themist.
p. 114. A. et Aristid. p. 331. B. eundem Vol. H. p. 417. D.
V.789 . Tricl. : νικά δέ : ήγουν και της Αντιγόνης έρως
πλέον
εναργώςίσχυσε του πατρικού
, εναργής είπε προςφίλτρου. δέον δε Ibid
το μερος. είπεϊν νικά
. ευλές
κτρου] αλέκτρου (c. gl. αγάμου) C. Quae supra de ocu
lorum uotparñ monuimus, iis adde Athenaeum III. p . 564.
Σοφοκλής δε που περί τού κάλλους του Πέλοπος διαλεγο
μένην ποιήσας την Ιπποδάμειαν φησίν τοιάνδ' εν όψει
ίυγγα θηρατηρίαν " Έρωτος , αστραπήν τιν' όμμάτων έχει..
V. 790. πάρεδρος ] Burtonus mavult πάρεδρον , ut
ad Haemonem referatur. Idem notatum in margine ve
tusti exemplaris biblioth . Bodleianae.. In exempl.. Bosiano
adscriptum: γρ . πάρεδρον Κρέοντα νικά ο έρως · τούτ '
έστιν, δι' έρωτα και υιός απειθεί τω πατρί, και έρως την
στοργήν του υιέως νικά. Κρέων δε πάρεδρος λέγεται ως
των θεσμών πρωτευόντων και παρεδρεύοντος του βασιλέως.
:
Tricl.: πάρεδρος. πάρεδρον λέγει τον Έρωτα των μεγά
λων εν αρχαϊς νόμων , ως κατακρατούντα ανθρώπων , κα
θάπερ και τα μεγάλα παρά των θεών νόμιμα. άμαχος:
προς το νικα εστίν η κατασκευή , ούτως ή άμαχος γάρ
θεός Αφροδίτη εμπαίζει , τουτέστιν , ή του γάμου της Αν
τιγόνης εγγύησις ούτω διακείσθαι παρασκευάζει τον Αίμονα ,
„ Sophocles quum Amorem vocat assessorem in administra
,, tione supremarum legum , hoc dicit , amore in consilium
„vocato Haemonem , quid summum ius sit, iudicare . Ad
nquae verba respiciens olhorus dicit , καυτός θεσμών έξω
φέρομαι , illud ius , quod Creonti videbatur , in mente
,,habens,5 oppositum ei , quod Haemon iustum putabat.“
HERM. Hermannus autem dubitat , num πάρεδρος seri
>

ptura sit genuina. Vix enim , ait , poetam praeter necessi

tatem et in hoc genere numeri proceleusmaticui adınisisse.
Ο 2
 212 SYLLOGE V. 795

Itaque , nisi forte in strophico versu aliquid vitii insit,

(προφύξιμος et φυλάξιμος olium est coniectatum pro φύξι
μος) videri πάρεδρος interpretamentum alius vocis esse.
Apte certe et perspicue , ait, idem diceretur , si legeretur
2

των μεγάλων σύνδικος αρχαϊς θεσμών. Solutae arseos haec

exempla profert Erfurdtius : Αi. 402. ολέθριον αικίζει Ε.
Bacch. 396. μεγάλα διώκων Androm 491. παϊδά τε , δύς
φρονος έριδος ύπερ. Troad. 841 . Δαρδάνια μέλαθρά
>
1
ποτ' ήλθες. Vir D.in Diar . Class. XXXIII , p. 64. vertit :
„vincit sc. Haemonem , manifesto er oculis eius erumpens
„ desiderium formosae sponsae, parem potestatem
66
habens
„ magnis inter principes iudiciis.“ „Die Liebe des Haemon
stellt sich neben die hohen Satzungen der Gewalt (der Aus
druck selbst μεγάλων αρχαι θεσμών scheint das Pomphafte
oder die Anmassungen der Herrschaft zu mahlen ) als Bei
sasse als mitsprechend , also nicht wie ein andres Verhäll
niss ihr unterthänig, sondern ein solches , welches berück
sichtigt werden muss.“ WELCKER . Recte sic etiam
Boeckhius : „ Neben den sittlichen Gesetzen , die das Leben
der Menschen gleich einem herrschenden Rathe regieren , ist
auch die Liebessehnsucht eine eigenthümlich wirkende gei
stige Kraft, die fördert oder stört.“ Altius quam par
est rem repetit Solgerus , subtilius dicens : „,Diese Sehn
sucht ist eine ewige heilige Naturmacht , andern göttlichen
Naturkräften gleich, und thront neben den andern ewigen
Naturkräften , die das Wesen der Welt ausmachen und sie
regieren .“
V. 795. δακρύων πηγάς ex hoc loco citare videtur
schol. ad Elect . 895. πηγάς γάλακτος ] πολύ γάλα , ως το
δακρύων πηγάς, αντί του πολλά δάκρυα. V. 796. Tricl. ::
ει μεν το παγκοίταν τον Αιδην νοήσεις , αντί του πάγ
κοινον είποις · ει δε τον τάφον της Αντιγόνης, αντί του,
εις δν αεί κοιτασθήσεται . -
V , 797. Gi. ανύτουσαν :
ερχομένην εις τον θάλαμον.
V. 798. δράτ ’ έμ’ L1. - Ibid. πατρίας] πατρώας cod.
C. Tricl.: γάς πατρίας γράφε, μή πατρώας,. ου γαρ αρμό
ζει το μέτρο ούτως . - V. 800. στίχουσαν . D. - V. 801 .
άελίου] άθλίου R. - V. 802, αύθις ;)αβ13. Ibid .
αλλ' ο παγκ . Η . αλλ' έμ ’ ο π. Βrunck. - Ibid . + πάγ
κοινος Vir D. in Diar. crit. XXX . p. 65 . V. 806 .
Gl. έπινυμφίδιος : ο πρέπων επί τούς νυμφίους άδεσθαι.
Scribendum videtur ούτε νυμφίδιος , vide Elem. doct.
--V.826 . ADNOTATIONIS . 213

metr.
» 564, epitom, S. 488. « ΗΕRΜ . - V. 808., Gl. νυμ
φεύσω : νυμφευθήσομαι,
V. 809. Gl. κλεινή :: επεί αδίκως και παρά καιρών
θνήσκεις. Οuae glossa in cod. C. integri versus loco post
v. 808. inserta est. V. 810. Gl. κεύθος : το όρυγμα,
ένθα κρυβείσα εις Αιδην άφιξη. Seidlerus contulit alia
nomina, quibus illud κεύθος νεκύων in hac fabula appella
tur, πετρώδης κατώρυξ, έργμα τυμβόχωστον, κατηρεφής
τύμβος, θανόντων κατασκαφαι , κατώρυξ στέγή , λιθόστρω
τον νυμφείον " Αιδου . Vide v. 770. 839. 873. 908. 1082 .
.
1182. - V. 811. φθινά σι Η. φθινάσιν e. h. Gl . φθι
-

νάσι : φθαρτικαίς. - V. 813. Neque post αυτόνομος ne

que post Good comma habent 4. V. 814. Αΐδαν . Ut
saepissime alibi, sic h.l. Aidov et sepulcri notio in unam
coaluit . Cf. Schefler . ad Soph. Elect. v. 456. Huschke
analecta critica p. 125. fq. Ibid. καταβήσει] κατα
μήση Η .
ν . 815. Respicit h. 1. Εustathius p. 1368, 24 .
.

V.816: Tricl.: ξένην λέγει την Νιόβην, ή αντί του φίλης,

ως θυγατέρα του Ταντάλου, ή διά το μη Ελληνίδα είναι.
>

βάρβαροι γάρ οι Φρύγες. ή διά το δυςτυχή είναι , κα

θάπερ αυτή, φίλην έαυτής λέγει.
> V. 817. Tricl .: σι
πύλη προς άκρω : Σίπυλον όρος έν Ασία, όπερ οι μεν
περί την Σμύρναν είναι φασιν οι δε ανωτέρω, δ νύν Κου
ζηνας ονομάζεται , ένθα φασί την Νιόβην κλαίουσαν τους
παΐδας, υπό Διός λελιθώσθαι κατοικτείραντος αυτήν.
V. 818. Musgravius sic interpungit : ταν , κισσός ώς ,
ατενής πετρ . cett . - V. 819. δάμνασε C. δάμασσε S. -
V. 820. όμβρω] + όμβροι Μusgr. . + Bothe. Gl. και
νιν όμβρω : τουτέστι λιθωθείσα όμβρω και χιόνι χειμά
ζεται . Tricl.: και νιν όμβρω τακομένανε και αυτήν
τηκομένην και δαμαζομένην εν όμβρω, ώςπερ υπάρχει η
των ανθρώπων φήμη, ουδαμώς λείπει και χιών. τουτέστι,
λιθωθείσα όμβρω και χιόνι χειμάζεται. De re vide etiam
Davisium ad Cic.. Tuscul . III.. 26.. - V. 822. χειών C. --
Ibid . ουδαμά Γh.h.d.w.g. Matth. ουδαμά C.ψ. ουδαμάι L1 .
V. 823. τέγγει θ'] τάκει θ' L1 . τάθει 9' Η . τέγγει
S ' Bothe .. - Ibid..παγκλαύτοις vide ad ν.
δ' v. 29.. - V. 824.
Gl. δειράδας : τάς του όρους εξοχάς .
V. 826. θεός τε R. C. - Ibid.. θεογενής C. Schol..
Rom. Eustathius p. 859 , 62. ex h . 1. affert θεογενή. Gl.
θεογεννής: Τάνταλος γαρ, ο ταύτης πατήρ , έκ Διός.
214 SYLLOGE V. 827

V. 827. βροτοί και θνητογενείς (Codd.) ψ. h . βροτοί και

θνητογεννείς L1 . R. θνητοί και βροτοί C. Totum versum
ita scribendum putat Schaefer :: θνητοί δ' ημείς και θνη
τογενείς , ut ad aimussium respondeat antecedentibus θεός
και θεογεννής. Recte , mi fallor , primum locum occupat
Σημείς , quod perinde ac si praeinissum esset oppositum
>

ήδε, acrius debet efferri . Sic nos ; Ja sie war eine

ΩΣ
Göttin wir aber sind Sterbliche." ERF.
V. 828. φθιμένα Α.αββY b.e.fh.g. φθιμένα Η. φθι
μένα (superscr. ω ) L1. φθιμένω R. φθιμένω h. w.d. φθι
w

μέναν Β.C.S. (o. gl. φθαρτήν γυναίκα ) φθιμένην V. γε

φθιμένην T.D.τ.σ.κ. - V. 828. et 829. sic adornavit Ηerm., :
καίτοι φθιμένω τοϊς ισοθέοις
έγκληρα λαχείν μέγ ' ακούσαι.
Secuti sunt e.w.d. non ſb.g. Matth . „ Magnum est, inquit,
„ mortuo , dici sortem nactuí esse inter semideos , id est
„ eum sortem, ut in semideis numerari possit.“ HERM.
V. 829. τοϊσιν ισοθέοις T.D.b.Γh.g. Matth . - Ibid . žyo
κληρα] άγκληρα Η. ή σύγκληρα Γh. Saepe praegresso ς
„ pro oùv scriptum est żv , vide mea in Matthiae praefat.
„ ad Homer. Hymn. p . VIII. ad Dionys. Halic. de Compos.
Verbor. p. 147. et in Ind. Verbor. p . 164. Nunc haec
addam : Homerus ΙΙ. ΧΙ. ν. 735. 5. γαίης, Συμφερόμεσθα
:

μάχη. Cod. Vrat. A. ειφερόμεσθα. Dionysius Halic.

»Antiquit. Rom. Τ. ΙΙΙ. p. 1800. και τελευτώντες εγκατέ
οιχωσαν αυτούς το πλήθει των βελών. Scribendum puto
συγκατέχωσαν, Lucianus Τ. Ι. p. 19. και τους οδόντας
ένέπειε. Ρraeferam quod placuit Anonymo , συνέπριε.
[Praecessit και τω χείρε συνεκρότει.] Longinus XLIII 2.
κ.λόφους αντωθουμένους . Τoupius ad h. 1. p. 372.: Libri
1
alii αντωθουμένους , αlii άνωθουμένους. Neutrum recte ,,
Scribendum sine dubio , - λόφους συνωθουμένους. Vicis
sim ibid. XV. 4. pro συνεπτέρωται legain ανεπτέρωται.
Aristaenetus I. Ep. 17. μηδέ τάς οφρύς άναγε. nisi tamen
„ ibi potius legendum sit, tas οópoõ s oúvaye. videtur enim
Aristophanem imitatus , ait Hemsterhusius ad Aristophan.
Plut. v. 750.“ SCHAEF . V. 830. quem omittunt
A.αββγγ.b.e.h.d.w.g.. est in L1.L2.R.F.C.T.D.τ.ό.κ.β3 .
Quod supra dixi addi posse coi, id, si receperis hunc ver
sum , addendum fore nuper monuit Hermannus.
V. 831. ούλο μέναν Τ.τ.ό.κ. Boeckh. Iphig. Aul.
»793. Ιph. Τ. 1109. “ ολλυμέναν S.D.e.d, oλoμέναν ( Codd .)
 1

V.839 . ADNOTATIONIS . 215

αβγ.fh.h.w.g: Gl. ολομέναν : αποθανούσαν. Gl. in cod.

S, μετά τον θάνατον , in cod. Α . ου μετά θάνατον υβρί
ζεις, αλλ' έτι ζώσαν. V. 833. Gl. επίφαντον : δρω
μένην και ζώσαν. In exemplari Bosiano adnotatum: γρ.
επίφατον Ευσταθ.. Οδ . τ. και συμφωνεί ο π. ,,Εustathius
Od. τ . p. 683 , 18. legisse videtur επίφατον, nisi forte
5,legit επίσφατον , ut Amin. et Eustath . Οd . μ . p. 497, 5.
Vide Miscell. Obs. alibi citatas.“ VALCKEN . „Eusta
5thius ed . Rom. p. 1816, 12. ομοία δε έναντιότης το επι
5,βοήτω, και εν τώ επίφατος , δ κείται παρά Σοφοκλεϊ. In
>

„altero loco, p. 1728, 13. nulla mentio Sophoclis. Neuter

„
,,locus
HERM.
hục pertinet. Aminonium
V. 834, πουλυκτήμονε ς Ρ.
vide in διαβόητος.
diabóntos."
V. 835. Διρκαϊαι και κρήναι L1 . Η , V. 837. ύμι
ψ. - Ibid. επικτώμαι] γρ. επιβοώμαι L1 , επιβοώμαι Η.
GI. επικτώμαι: λαμβάνω. - V.838. ολα Lemma Rom..
et τρ. – Ιbid. οίοις νόμοις T.D.τ.ό.κ.b.e.th. oίoισι νόμοις Η.
οίοισιν νόμοις αββγ. οίοισι νόμοισι C. Tricl.: οία και οποία
άκλαυτος των φίλων , *) ήγουν μή θρήνου υπό των
φίλων αξιωθείσα , εν οίοις και οποίοις νόμοις ου γαρ
νενομοθέτηται ούτωσι κατορύττειν ' έρχομαι προς έρ
γμα και κατασκεύασμα τυμβόχωστον τάφου ποται
νίου και προσφάτου , ήτοι προς τον υπό γήν κατορωρυ
μένον **) τάφον, μέτοικος ούτ' έν βροτοίς ζώσιν,
ούτ' έν νεκρούς θανούσι: τουτέστιν, ούτε πρός ζώντας
μετοικιζομένη, διά το ώςπερ νεκρός κατορύττεσθαι, και αυ
τίκα τεθνήξεσθαι» ούτε προς νεκρούς , διά το ζώσα και
μή ***) θανούσα κατορύττεσθαι. το δε τώ δύστανος
δια μέσου . Ibid. Gl . φίλων άκλαυτος : υπό τού
των γάρ αν έκλαυθην.
V. 839. έργμα Ω.w. έρυμα Η . έργμα b.fh. έρμα
Herm . Blomfield . Glossar. ad A. Sept. Theb. v. 552. et
Vir D. in diar. class. XXXIII. p. 65. ++ h.g.d. Bothe.
„Brunckius et Schaeferus dederunt toyud, vocabulum ana
„logiae conveniens, sed nulla , quod sciam , auctoritate
?

munitum. "Έργμα vero , ex quo Ηesychius, έργμασι, κω

»,λύμμασι, περιφράγμασιν, Ιonicum vocabulum est ab έργειν
,,deductum ,, quo illi pro είργειν utuntur .. Scholiastes :

*) οία φίλων : οποία άκλαυ **) κατωρυγμένον edd. τ. ς.

τος edd. τ. 5. ***) μη οm, τ. 5.
216 SYLLOGE V.840

και ,έργμα] έρμα. περίφραγμα. Verarm hino scripturam iam

„ pridem ad Aeschyli Choeph. 152. adnotavi , qua. Ea
„vox saepe in oyua mutata ; v. c. apud Oppian. Hal. IV.
„,477. Significat autem aggerem : unde ad tumulum refer
„ tur. Eurip. Hel. 857. či yao sloty oi feo gogoi, etxu
χον άνδρα, πολεμίων θανόνθ ' ύπο , κούφη καταμπίσχουσιν
και,έν τύμβω χθονί, κακούς δ' υφ' έρμα στερεόν εκβάλλουσι
„ ns. Etiam Aeschylus eo quem dixi loco l'oyuo videtur
„ scripsisse, id ut tumulum significaret. Ad tuulóxwotov
,, Seidlerus citavit Blomfieldum in Glossar, ad Sept. c. Theb.
„ 1024.“ HERM . -
V.840. Totalvelov H. et Leimma Rom,

ποταινείου L1 . Suidas ποταινιον · το ξένιον ή νέον .

V. 841. ίω ίω δύστανος Ρ.
.

V. 842. oŰt'Ěv Boorois (Codd.) 7.5.2.0.g. Gaisford.

in leimmate schol. ούτ ' έν βροτοίσιν C.αββγ.d. ούτε βρο
tołowv P. *) Idem f Seidlerus de dochm . p. 28. tt w.
Nuper Hermannus ita exprimendum curavit hunc versum :
βροτοίς ούτε * εν νεκροίσιν. Seidleri coniecturae obstat
„non solum longa praeter morem secundi membri anacrusis
,,sed etiam praecedentis versus ultima' syllaba, quam con
„ sonans debebat excipere. Quumque haec metra accura
1

tissime exaequari soleant, non dubitandum , quin oït” žy

„ initio versus ab interpretibus sit profectum . Itaque delevi
>

,,mox notato defectu syllabae. Utrum not' an tis dederit

,,Sophocles, non dixerim ; elegantius foret Bpotoữs oŰte
„Vexpois éveplay. “ HERM . -- Ibid. xexpoñol
κεκρούσι A. – V.843.
Hunc versum sequentibus chori verbis adiiciunt B2.84.5 .
V. 844. mgovßão ' Lemma Rom . - V.846. OOS
TEOES A.L1.L2.upf.e.h. nposéTalous (Codd.) P.S.to.1.5.x.
b.th.. Gl . προσέκρουσας. Ibid . no úv L1 . L2.H.S.
„ Quod etsi sensum praebet non incommodum , si cum ås
hov construatur, tamen et minus concinnam reddit oratio
„ nem , et per te potius quam per dé coniungi cum supe
,,rioribus debebat. Aptior omnino est vulgata, quae caussa
,,mali indicanda simul aliquid solatii adfert.“ HERM .

* ) Non enim debebat Herman- ret , si quidem Livineius , cum

nus dubitare , utrum hoc oőre, conferret illum codicem , ea tan

quod e codice P. adfertur, ad pri- tum adnotavit, in quibus ab Al
us an ad sequens oŰt' šv pertine- ' dina discrepat.
 V.849. ADNOTATIONIS . 217

V. 847. δ' post πατρώον om. libri Tricliniani. Ibid.

εκτίνεις Φ . Χ . εκτείνεις L.V.β2.β4.υ. Lemma Rom.
.

εκτείνας D. - Ibid. τίν '] τιν' b.e.Γh.g. Tricl. ; πατρώον

άθλουν : ήγουν όσον δυςτυχίας έμελλεν εκείνος δυςτυχήσαι,
τούτο αυτή αποπληροίς, τοιαύταις περιπεσούσα δυςτυχίαις.
V. 848. Gl. έψαυσας: εμνημόνευες. V. 849. oi
κτον Φ.L1.Η.ψ.e.h. Boeckh. Probat Schaef . ad Lamb,
Vide etiam supra
Bós .
P 635. οίκον Schol. Rom . w. d.
X. oltov (eraso x) L2. idein ++ b.ſh.g. Elinsley inAd
dendis ad Heracl . 693. p. 140. Matth . gr. gr. p. 715. Her
mannus priorem suam coniecturam πατρί τριπόλιστον οίκον,
a patre ter conditam claris Labdacidis domum , nuper sup
pressit et nunc scripsit πατρός τριπλoιστον οίκτον. ,,Ηoc
,,dicit: memoriam renovasti acerbissimae mihi cogitationis
„ patris universaeque sortis nostrae triplicatum Labdacidis
5,luctum. Forma τριπλοΐζειν usus est poeta , quia τριπλα
και, σιάζειν et διπλασιάζειν communis vitae vulgarisque sermo
„Dis verba sunt , a quibus tragici abstinuerunt. Hi vel
κα,ι διπλάζειν dicunt ut E. Suppl . 781. vel , quod exquisitius
>

est, διπλoίζω, Α. Αgam. 844. Εum. 1017. Vide Lobeck.

„ ad Phryn . p. 616. Oitov, quod Brunckius posuit, male
„ quadrat. Νam ut recte dicatur oίτος πότμου , at Oedipi
„ universaeque nostrae sortis exitus si dicit Antigona, quum
„,is ipsorum sit Labdacidarum omnium exitus , non patet
„ quid eum esse his Labdacidis dicere possit.“ HERM .
Verbis τριπόλιστον οίκτος luctus iamineusus exprimitur ,
„ quum moeror super moerorem movetur sive impellitur
( πολείται : vel πολίζεται ut a πέλω , πέλεμός oritur πελε
δυμίζω) : quuum οίκτος οίκτον οίκτω φέρει , vel οίκτος επ '
κ»αι οίκτω πέλεται. " REISIG . ad Oed.. Col. enarr.. p.. 88..
„Recte Schneiderus in lex . et schol. Toinóhotos dictum
nputant pro τριπόλητος. Νam αναπολίζω pro αναπολέω
» legitur apud Pindaruum, περιπολίζω 'est i. 4. περιπολέω,
2

25umherwandern, περιπολιστική σύνοδος (Corp. Inscr. n. 349.

et not.) est, quod nos dicimus eine wandernde Truppe.
>

5,Recte igitur Schol. πολλάκις αναπεπολημένον , πολυθρύλ

λητον. De τρίς cf. τρισκατάρατος , τρισάθλιος. Des
,,Hauses vielberufene, von aller Mund stromende Jammer
„ klage. " BOECKH . Cum his confer scholiastae verba,
ή τον πολλάκις επελθόντα τωνεμώ γένει, et Gl. λέγω πολυ
θρύλλητον και πάνδημος δυστυχίαν , ήν πάς ελεεί . »» Ter»
„ condita Labdacidis querela , i.e. in dies ingeminando a
218 SYLLOGE V: 850

„ se luctu 6 BOTHE. Auget τρις ut τριςκακοδαίμων

et τρίπαλαι ; dicit igitur multiplicem luctum 9, ut sit
55quasi πολύκτιστος , nam πολίζειν significat κτίζειν.
CAMERAR .
Ibid. „Accusativus Toitóheotov oitov pon a verbo
έψαυσας, quod cum genitivo construitur , sed a suppresso
,,verbo λέγω
héyo pendet.“ BRUNCK .. „ Non satis perite Brun
„ckius léyw intelligit., Quod si cum Schaeferó ad L. Bos.
sp . 685. post πατρός interpungas , ut verba τριπόλιστον οι
„xtov accusativi absoluti sint, quaerendum relinquetur, quid
sint accusativi absoluti . έψαυσας μερίμνας poeta dicit ge
„ nitivo casu , in mente habens metus : inde statim accu
,, sativum , qui ab hoc verbo regatur, infert.“ HERM. Mus
gravius etiam pepiuvas pro accusativo habet. „ Subest
structura ψαύειν τινός τι : αη der mir schmerzlichsten Sorge
rührtest du an des Vaters Jammerklage. Die Jammerklage
des Vaters ( welche über des Vaters Loos von ihm und
allen andern geführt wird) ist das, was berührt wird ;
die Sorge aber ist es, woran gerührt wird.“ BOECKH .
και

Facit igitur fere mecum Boeckhius, sed debebat duas con

structiones coniunctas statuere, uti supra ego, non in unam
verba coarctare, quia illa ita vix intelligi possunt. — V. 850.
Tricl. : δέον ειπείν, ημϊν τοϊς κλεινούς Λαβδακίδαις, ημετέ
ρου είπε προς το πότμου. ή ούτως · έψαυσας του πρό
παντος και όλου πότμου τοϊς κλεινοίς Λαβδακίδαις , του
ημετέρου, ήγουν τού συγγενικού . Dativos κλεινούς Λαβδα
κίδαισιν attingit Bernhardy gr .. gr .. p.. 79.. ,,εμετέρου expli
5,2 )catur per additum Λαβδακίδαισιν, qui dativus pro genitivo,
„ positus est , Matth. gr. gr. S. 392. hoc loco eo minus
„mirum , quia nótuos tivi est : dasjedem zukommende Loos,
5,ut
2 αμετέρου etpro ημών et pro ημϊν positum cogitari
ypossit. BOECKH .
ι
V. 852. ματρώαι ] πατρώαι Η . πατριαι L1 .
Ibid. άται ψ. - Υ. 853. κοιμήματά τ' V. idem ex con
iectura scripserant h.e.w.d. κοιμήματ ’ νulgo. - Ibid . αυ
τογέννητ ’ S.b.Γh.e.h. αυτογένητ’ L1.αββσ. αυτογενήτ’ V.
αυτογέννητα Τ.D.τ.ο.κ. αυτογένητα Χ . - V. 854. έμώ]]
.

αμώ τ.ς.κ. αμό D. τω "μώ Ρ. - Ibid .. δυςμόρω L1.Η.

Vulgatam habuit scholiastes.
V. 855. „Dubitari potest, rectene in fine praecedentis
2 versus minor interpunctio posita sit. Nam sic oiwy ad
,,xoyinuata relatum insolentius dictum est. Exspectes
 -V.872. ADNOTATIONIS . 219

„ potius dv, Plene si interpungitur, o'wv exclamantis erit,

„et significabit olov toxłwy." HERM . - Ibid. έφυν] εξέ 1

quv glossa in Livin .. libro.. – V. 858. iù iis H.C.appy..C

V. 859. κασίγνηται Η. - V. 860. κατήναρες (sine με) Ρ.

Gl. έτ’ ούσαν κατήναρες : ζώσαν εφόνευσας. διά γαρ
την σην ταφήν ζώσα κατορύττομαι. - Ibid.. Consentan
„ e
,,um hoc est naturae humanae, ut in rebus adversis caus
„sam malorum ex longinquo repetant, illud si non esset
„ factum , meliore se sorte usos rati. Moneo hoc , ne quis
„ poetam reprehendendum putet, quod non proximam caus
„ sam commemorare Antigonam voluerit. Noluit ille, quòd
poterat scribere , τώ δυςπότμου κασίγνητε τάφου κυρήσας.
„Nam hoc si diceret Antigona, dubitaremus, an poeniteret
,,eam , quod sepelire fratrem esset conata .“ HERM . Egre
gia haec adnotatio accessit in edit. nova . Adde haec ad
prolegg. nostr. p. 68.
V. 861. GΙ. σέβέιν : τους θανόντας. V. 862.
-

κράτος : το του κρατούντος θέσπισμα. μέλει recte iam 1

explicuerat Musgravius: „ enes quem imperium est.

V. 863. ουδαμή αββγ. ουδαμάι L1 . ουδαμή 5. κ. ούδα
μως C. - V. 864. ώλεσ' ] ώλεσσεν Εtym. m. p. 173 , 38.
Ibid . GΙ . οργά : αντί της ορμής.
V. 865. Praefxerunt Επωδός e.h.w. Ibid. „ Neque
2 ,oratio nec numeri in his versibus mihi satis placent.
,,Desidero articulum , etsi scio omitti potuisse, numerosque
tales : άκλαυτος, άφιλος, ανυμέναιος και ταλαί- φρων άγομαι
Gi ταλα
τάνδ ' ετοίμαν οδόν. « ΗΕRΜ . - V. 866. Gl.
ρων : αθλία . - Ibid.. Gl. ετοίμαν : πρόχειρον. -
- C

V. 867. ię po v] f ipòv Wunderus, ne versus, quem tri

metrum dactylicum adiecta dipod. troch. putabat, solutis
trochais finiretur. Confert Oed . Col. v. 16, ubi Dindorfiuin
Ι
recte τρόν reposuisse ait . Tricl. : Γερόν όμμα : ήτοι τον-

ήλιον · ή το της λαμπάδος όμμα, αντί του ηλίου φώς.

V. 868. τάλαινα αββ . - V. 869. Tricl.: το άδάκρυτον
1
σαφηνισμός έστι τού ουδείς στενάζει. το γαρ παρ' ου
δενός στεναζόμενον άδάκρυτόν έστιν .
V. 871. Tricl.: άρ' ίστε και γινώσκετε ώς και ότι
ουδείς αν παύσαιτο, εί’ χρει” ή , ήγουν χρήσιμα αυτώ,
λέγειν προ του θανείν αοιδάς και γόους. τούτο δε λέγει
οργιζόμενος τοίς άγουσιν Αντιγόνην , ότι είασαν τοιαύτα
περί αυτής διεξέρχεσθαι , και ού ταχέως ήγαγον πρός όπερ
κατεδικάσθη όρυγμα. - V. 872. χρείη] χρει” ή (Codd.)

:
 220 SYLLOGE V. 875

χρει” ή (Codd.) Χ.ψ. Thomas Mag. 4. ν , χρεία citans haec

verba. χρει” ηι L1 , + χρείη Davesius Miscell. crit. p. 573.
ed.. Kidd.. 47 b. cett. Elmsl. ad. E. Med. v. 92. el xoein
Camerarius iam explicuit : si intelligat utilem esse (que
rimoniam ).). - Ibid. λέγειν ] + λέγων Daves. 1. 1. 5 :,Accu
, sativus yóovs pendet a participio héywv, quod in infi
„ nitivo héyelv continetur. “ ELMSL . 1. 1. - V. 874.
περιπτύξαντες. ,Εur. Phoen. 1395. τειχέων περιπτυχαί.«
MUSGR .
V. 875. άφετε μόνην V. 8.3. et nuper etiam h. αφείτε
μόνην L1. Η. Ε.Τ.D. αφήτε μόνην L2. C. άπιτε μόνην,
quod est superscript, in A. receperunt b.e. Ch . d .w . Matth.
μόνην αφήτ’ Α. αββγ . Schneider.b. μόνην αφεϊτ' τ.ς. κ .
V. 876. ζώσα τυμβεύσει τ.σ. κ. e. w. d. Num in codd.
inveniatur haec scriptura , nescimus , tacet enim de suis
codd. Brunck . ζώσα τυμβεύει edd. αββγ. ζώσα τυμβεύειν L1 .
L2. Η. ζώσαν τυμβεύειν C.V.B. Tricl.: αφείτε χρή γρά
φειν , ουκ άφετε, και ζώσα τυμβεύσει. ούτω γαρ αρμό
ζει το μέτρω. το αφείτε δε και έν τινι των παλαιών
εύρηται βιβλίων συντάσσειν δε ούτως. ουκ άξετε ταχέως
αυτήν , και αφείτε μόνην έρημον , περιπτύξαντες εν τω
κατηρεφεί τύμβω , ως είρηκα εγώ, είτε χρή θανείν αυτήν,
είτε τυμβεύσει εν τοιαύτη στέγη ζώσα, ήγουν έντάφιος κεί
σεται . ζώσαν δε οφείλων είπεϊν και τυμβεύσεις προς
την άνω αιτιατικής και προς το θανείν, ο δε προς ευ
θείαν έτρεψε τη του μέτρου ανάγκη. ου γαρ ζώσαν και
ποιητής έγραψεν , ως εν πολλοίς των βιβλίων εύρηται, αλλ'
οι συντάσσειν μή δυνηθέντες. ,, Ex his patet , vulgatam
„ scripturam Triclinio deberi, in antiquis autem libris vel
ζώσαν τυμβεύειν vel ζώσα τυμβεύειν scriptum esse , ut
2 )veri simile sit , τυμβεύει ,
> quod ex Aldina in editt. ante
Turnebum venit, nihil esse nisi errorem typographi,
> Triclinii igitur inventum est etiam nova ista verbi tuu
βεύειν significatio [ut sit sepeliri , sepultum esse].
Veram auteum esse antiquissimi libri scripturam ζώσα τυμ
5 ,βεύειν , aliis argumentis cognoscitur. Ad verba είτε χρή
θανείν scholiastae haec adnotatio exstat : εί χρήζει και
θέλει. Apertum , vero , non verbum χρή ita explicari
spotuisse, sed ει χρήζει esse Sophoclis verba,Libad quae ad
rar qu
scriptum est ab interprete : και θέλει . ii um
propter sequens είτε scripsissent είτε χρήζει , correctores
υχρή posuerunt. Iam intelligitur, > unde nominativus ζώσα
,,cum infinitivo tubeveur iunctus pendeat . Repone igitur :
- V. 878. ADNOTATIONIS . sis. 221

άφετε μόνην έρημον , ει χρήζει, θανείν ,

1
είτ ' εν τοιαύτη ζώσα τυμβεύειν στέγη.
,',i. e. μόνην έρημον άφετε, ει χρήζει , θανείν είτε χρήζει
εν τοιαύτη στέγη ζώσα τυμβεύειν , τυμβεύειν , relinquite
9,80 lam et desertam , ut , si cupit , moriatur ;
,,sive viva tali sub tecto sepelire cupit , sepe
„ liat, quod peracerbe dicit Creon , facinus (sepulti Poly
„nicis] respiciens Antigonae.“ HERM . Haec quum primum
legebam , prorsus adstipulandum putabam (ad sententiam
του τυμβεύειν cf. . 773. κακεί τον Αιδην, δν μόνον
σέβει θεόν , αιτουμένη) ; deinde paullulum dubitabam. Se
quens enim yào videbatur mihi hanc sententiam requirere :
abducite eam in speluncam , sive moriatur ibi , sive
viva degat , istud enim nobis non curandum est , nos
enim sumus puri cett. quae sententia quamvis inest quo
dammodo etiam in Hermanni interpretatione, quoniam qui
iubetur sepelire igiturque aliquid agere, in vivis esse
fingatur necesse est : tamen paullulum ea est oblitterata,
quia sarcasmus, qui inest , obscurat illam significationem.
Non satis igitur diserte id expressum est , vivere illic posse
Antigonam , ut commode subiicere possit Creon , quod
igitur aliis reformidandum piaculum videri possit , id non
esse pertimescendum . Hoc quidem removeretur , si pro
ημείς γαρ coniiceres ημείς άρ' , quod non male legeretur.
Deinde è ſ'te zen faveiv omnium librorum scriptura est
et tanquam lemma scholiastae in antiquissimo codice tri
buitur , ut audacius sit eam reiicere. Interpretamentum
>

autem illud scholiastae ει χρήζει και θέλει forsitan inde

explicandum sit , quod scholiasta, quasi legisset er tu xon,
illa verba secu $ intelligens ita ceperat, si quidem eam
oportet mori , i. e. si amat mori. Ceterum haud scio
an Hermannus in sua scriptura comma post xeribel inelius
deleverit , quia favɛīvab ägetɛ suspensum facere mihi
quidem duriusculum videtur. Ibid . otéyn () b.e.ſh.w.
στέγη (.) h. στέγη (;) ψ .
V. 878. doův] yoữ C. oòv L2. Ibid. Tricl.:
στερήσεται : ήτοι τούτο αυτή έσται στέρησις και ζημία,
το μετοικισθήναι από των ζώντων εις τους θανόντας. δέον
δε ούτως ειπείν , της άνω διαίτης στερήσεται, επειδή η *)

* ) fx pro j edd.o.s.
223 SYLLOGE V.880

του κόσμου στέρησις μετοικία εστί , μετοικίας είπεν , ει '

και αγνοούντές τινες το μετοικίας αντί τού της μεθ' ημών
διατριβής λέγουσιν. Creon
,, , homo infirimi aniini ,, ubi
„ saevitiam suam ab omnibus improbari cognovit , vacillare
„ incipit: sed quoniam prae superbia non potest ab se im
„ petrare ut mutet consilium , prospicit sibi eo , quod a se
>

,, factae caedis piaculum detrectat.“ HERM . Non dixerim

vacillare iam nunc Creontem , nam non de Antigona con
demnanda dubitat, sed piaculo tantum , quod in mortis
genere inest, remoto civitatis contaminationi praecaven
2

dum esse monet.

V. 880. αείφρουρος L1.L2.H.C.β3.σ.κ. αλείφρουρος

Α . b. cett. Gr. αλείφρουρος : έν ή αεί διάξω φρουρου
μένη. V. 882. φερσέφασσ ’ L1.H.S.D. φερσέφασ ’ L2.
Tricl. : Περσέφασσα. η Περσεφόνη , η φέρουσα άτας
και βλάβας, ώς φησι Πλάτων εν Κρατύλω. [ p. 404.]
διπλασιάζεται δε ενταύθα το σ δια την του μέτρου ανάγ
κην, -
V. 883. év] # D. Post 'yù vett. editt. male
partim plene partim commate interpungunt. V. 885 .
ενελπίσιν L1 . εν ελπίσι ψ. V. 886. δέ σοι ψ.b.
V. 887. δέ σοι σ.κ.b. V. 889. έλουσα ελθούσα D.
V. 891. Gl. περιστέλλουσα: ενταφιάζουσα. -
1bid.
GI . άρνυμαι : λαμβάνω. - V. 892. εγώ τίμησα Αld.
Ibid. Tricl.: τοΐς φρονούσιν εύ : πάντες γάρ οι κουν
εχείς και τα πράγματα ως δεί διακρίνοντες , ηγάσαντό με
της περί σε σπουδής . σύναπτε δε το ευ προς το ετίμησα.
V, 893 — 900. Nuper Hermannus quoque de his ver
.

sibus suum iudicium expromsit in praefatione, unde pauca

quaedam excerpamus. Non negari posse , ait, si abessent
2

illi versus, reliqua autem hoc modo cohaererent :

νύν δε , Πολύνεικες , το σον
δέμας περιστέλλουσ ’ έδoξ' αμαρτάνειν
και δεινά τολμάν , ώ κασίγνητον κάρα
>

nihil fuisse , quod quis vituperaret, sed de interpolatione,

1

nisi forte ab histrionibus facta , non posse suspicionem

moveri. Reprehensiones autem , quae factae sint , esse
profecto minime leves , et quamvis laudandi sint , qui de
fendere studeant poetam , tamen tenendum esse in defen
dendo modum praestareque iudicis quam caussidici partes
agere. Peccare enim hodie quoque multos et quidem
etiam summos poetas , iniustosque esse illos etiam qui ad
 -V.900.. ADNOTATIONIS. 223

miratione antiquorum capti omnia ab iis recte praeclareque

instituta esse aliis persuadere conentur. Pergit: „> Quae
„ vituperat Iacobus, missis , quae aperte argutius atque
„,,iniquius dicta sunt , ad haec quatuor redeunt capita:
„ primo , quod sibi repugnet Antigona , generositatemque
,,suam exuat, quae sepeliverit fratrem , quod id antiquae
,,Deorum leges iuberent, nunc autem se dicat non idem
„ in filio maritove, si civitas vetuisset , fuisse facturam ;
secundo, quod ab natura feminarum abhorreat, fratres
,,cariores quam maritos aut filios habere ; tertio, quod se
,,ex alio marito filium , si filius ereptus sit , parituram tam
„ inepte dicat, quam idem apte dicere potuerit uxor Inta
„ phernis ; quarto denique, quod quo se animo ergo ma
„ ritum fore praedicet , non deceat sponsam Haemonis,
„ amantis ipsam ardentissime. “ Quartum argumentum ni
hili esse monuit Hermannus , eadem fere proferens , quae
nos supra prolegg. p. 80. ſq. de amore Antigonae dispu
tavimus . (,,Antigona cuius ferox et generosus animus to
„ tus in iram ob indignum Creontis edictum effusus est,
,,eo ipso , quod tali in caussa'amoris sui prorsus oblivisci
,, tur , maxime facit , quod eius ingenio est consentaneum .“ )
Ad tertium quod respondet Hermannus, fortasse equidem
non plene intelligo , sed eo redire mihi videtur, ut So
phoclem Persicae mulieris exemplum in mente habuisse
dicat, cui de liberorum simul atque coniugis iactura peri
clitandum esset , quod . supra prolegg., p. 73. a me ani
madversum primum comprobat Hermannus , deinde aliter
sentire videtur. Boeckhius monet: „ Dieser Einwurf hebt
„ sich von selbst, weil sie den Gatten schon als todt vor
„ aussetzt, von dessen Tode mit Absicht zuerst gesprochen
» war , um die Behauptung dahin zu schärfen , dass sie
,,selbst nach dem Verluste des Gatten von einem andern
,, einen Sohn bekommen könnte.“ BOECKH . , De se
cundo loco vituperat Hermannus, quod cum Hegelio ego
affirmaverim , Graecas feminas fratrem potiorem habere
marito filiisque, nam et Antigonae, ait , illa' et Intaphernis
uxoris disputatio quid aliud quam etiam veteribus id mirum
ac paene, auditum visum esse ostendit, si mulier marito
filiisque potiorem haberet fratrem ? Dissentiant igitur , si
iis placet, a ceteris hominibus Hegeliani. Vituperat etiam
Schoenbornium , quod is ad primum a Jacobo prolatum
crimen refellendum , verba Blą zohitāv urgenda esse con
tenderit, quasi dicat Antigona illud se non ausurum fuisse
224 SYLLOGE V.993

Blą noritāv , fratrem autem se sepelivisse contra Creon

' modo vetitum . „, Haec argutior, quam verior est ratio..
tis
„Nam hoc si voluisset Sophocles , diserte dicentem fecisset
„ Antigonam , aliud esse , si quid universa civitas , aliud ,
,,si tyrannus vetaret. Nunc illud Bia nohetőv aperte nihil
„nisi contra publice propositum edictum signi
„ ficat.“ Poterat addere Hermannus, in contrariam adeo
partem valere verba illa Bią nolitāv, vide prolegg. p. 76 .
not. 1. Boeckhius monet , hanc Schönbornii sententiam non
inesse illis verbis et nexui reliquorum verborum repugnare.
Ipse iam Hermannus, quod ad hoc primum et alterum
crimen poetae factum attinet, scilicet quod eandem pieta
tem , quam fratri se debere dicit, non liberis et marito quo
que praestituram se esse confitens a magnanimitate desciscat
sua, et quod naturalis mulierum in maritos et liberos pro
pensionis oblivisci videatur : hoc nomine defendi: non posse
:

dicit poetam sed tamen quodammodo excusari , „ nimirum

„fecit Sophocles, quod saepe fecerunt tragici Graeci, ut
,,etiam minus apto loco, quod populo, argutis disceptationi
,,bus delectari solito, acceptum fore intelligeret, eius affe
„ rendi arriperet opportunitatem . Quare quum Persicae illius
mulieris dictum celebratum esse sciret , utendum eo putavit,
,, idque haud sane inscite fecit.“ Si vere improbandum
est illud, quod philosophi illi, Hegelius et Solgerus, de
potiori fratrum amore disputarunt *) : lubenter adsentior
Hermanno , quum poetam dicit teinporum quadam oppor
tunitate abusum admiscuisse illam rem , quae in civium
ore tunc ferebatur , sed vellem etiam addidisset , quam
scite hoc fecisset, quum civitatis legibus , quarum aucto
ritatem hac fabula in periculum adduxisset, ita patroci
nari studeret, id quod supra ego evincere studui in pro
legomenis. Nuper respondit Boeckhius etiam iis, qui totuin
dictum non , satis verecundum neque virgini conveniens
putarent, dicens: „ Dies ist kein Grund , die Stelle dem
grossen Dichter abzusprechen , Das Alterthum kennt keine
Empfindsamkeit und Zartheit, dass es vielmehr derb sei,

* ) Assentitur autem illis etiam Verhältniss zu dem Gatten aber

Boeckhins: „ Antigone als Iung- ist allerdings im Alterthume so
frau kennt die Mutterliebe noch lose und auflösbar gewesen , dass
nicht so , dass sie die schwester- der Bruder dem Gatten unstrei
liche ihr nachsetzen könnte ; das tig nachstand.“
 -V . 914 . 'ADNOTATIONIS. 225

kennt jederman ; und blöde Verschämtheit ist nicht gerade

Bildung. Man vergleiche nur Aesch . Eumen. 643. sq .
, 721. sq .
V. 894. κατθανείν D. V. 895. άνηρόμην L1.L2.
(c. gl . υπέστην) ανηρόμην ( Codd.) Ψ, Εlmsl. in lemm.
Schneider. äv neóunu E.b.e.lh ,h . Contra Brunckium , qui 2

Εur. Heracl. 989. et statium post pro ήράμην reponendum

putabat noóunv, nuper Hermannus quoque monuit : „ Activi
„quidem verbi solus primus aoristus in usu est , medii
„ uterque. Ac de primo quidem vel ex Orestis v. 3.
,,constat,, eumque praeferunt Attici,, ut , ubi mensura
„ utriusque. eadem est , primo quam secundo uti malint.“
HERM . » Sic συνηράμην φόνον Ε . Orest. 767. «
MUSGR . V. 896. Tricl.: τίνος νόμου : ήγουν τίνι
.

νόμω χαριζομένη , και στέργουσα και αποδεχομένη τούτον,

9

λέγω ταύτα; V. 898. απ' άλλου Φ.P. S.τ.σ. κ. επ'

άλλου αβββ4.γ . σ . υ. Non male legeretur και παίς αν
άλλου φωτός. " HERM . Ιbid . τούδε , quod ad ima
ritum referendum est , vetat Hermannus ad rois referri.
• Admiserat hoc Boeckhius: V. 899. κεκευθύτων schol.
ad Oed. R. v. 968. Aristoteles, ubi citat hos versus, vide
supra prolegg. p. 72. , habet βεβηκότων (quaedam editt .
βεβηκότουν),Clemens Αlex , videprolegg.) τετευχότων .
V. 900. αν βλάστοι ] αν , βλαστή H. αν βλαστοί Φ.L1.
(de accentu vide ad ν. 561.) αναβλάστοι Clemens Αlex .
V. 906. παιδίου ( Codd. ) L1.L2. Η . αββγ. ' παιδίον
„ non est vocabulum tragico sermoni conveniens.“ HERM .
V. 908. είς θανάτων έρχομαι κατασφαγάς L1 . Η.
ν . 910. εις θεούς ψ.d. w . ες θεούς 11. Η . b.e. Γh . g. h.
έν θεοίς L2 . V. 911. αυδάν ] αυδάν L1.μ. et sic
legisse videtur X. cum dicit λείπει καλείν. GΙ. αυδάν :
επικαλείσθαι. Ibid . ή ξυμμαχούντ ' nescio quis.
V. 912. GΙ. δυσσέβειαν έκτησάμην : τουτέστιν ευσεβή
πράξασα έργα , ασεβής έδοξα. Pietate obtinui impietatis
„ criinen .“ CAMERAR . V. 913. Cf. etiam Platon .
• Criton .. p. 43. Ε: εί ταύτη τοΐς θεούς φίλον , ταύτη έστω .
2

V. 914. παθόντες] ή μαθόντες nescio quis. Ibid . -

Sivernius p. 25. not. arbitratur dictioni παθόντες ξυγγνοί

μεν subesse proverbialem locutionem παθόντα μαθείν vel
γνώναι (de qua cf. Matthiae Miscell. philol. Voi . Π. p. 4.
Blomfield . ad A. Agam . 170. Soph. Trach. 143.) Idem ,
Tom . II. P
228 SYLLOGE ωτός

monet sequentibus verbis naforev et doãour v. 918. ad

proverbium Spáoavti naten (Stob. Ecl. phys. IV , 24 ed.
Heeren, Aesch. Choeph. 311. Agam . 1565. Sophocles apud
Theophilum ad Autolycum IX . 54. ed . Wolf.) alludi.
Idem et Boeckhius improbant eos , qui nalóvres de poenis
apud inferos intelligerent. Sic olim Hermannus, qui mu
tayit sententiam. 1 Evyyvõuev C. D. „,,Male scho
Ibid . ξυγγνώμεν
„ liastes. Nam & vpyoquev äv cuin nafóVtes construenduin .
Sensus est : ομολογήσαιμεν άν παθεϊν ημαρτηκότες , pu
„ nitamine merito esse confitebor.“ HERM . Me
líus olim Hermannus : punita fatebor me peccavisse. „Wenn
aber dies , dass ich für diese That gestraft werde, den
Göttern als das Rechte erscheint, so werde ich meines Ver
1

gehens mir bewusst werden (hoc quidem igitur mecum ),

wenn ich die Strafe erlitten , wenn der Tod die
Hülle von der Wahrheit weggenommen hat.“ BOECKH.
V. 915. adeiw ] Thelwv C. Fuerunt, qui comparativum un
thelw urgerent, ita ut Antigona optans, ut totidem
mala inferantur inimicis , acerbe imprecaretur illis inala,
non precaretur pro illis. „ Si mea poena et diis probatur,
„et ego merito sustineo , veniam datam volo iis, qui ine
„ perdunt :' sin plector injuste, videant ne plus sibi accer
>

„ sant meo supplicio, quam ipse accipiam . Vel imprecatiir,

,ut non plus , i. e. tantum mali accipiant, qnantum dent
x

ενδίκως H. ενδίκως
„ sibi.“ CAMERAR . – V.916. čvdixws {vdixws L1.
Li .
V. 917. Schol. ανέμων : ήγουν της πρίν υπεροψίας
oquai, κινήσεις.. το ανέμων προς
και τύφου.. διπαί:: ορμαι,
το ψυχής συναπτε , ίν' ή , έτι αυτή αί αύται κινήσει ς των
Ibid . üi
ανέμων και της υπεροψίας της ψυχής εισίν . -
Tai Erf. (oliin) h. nuper. At nun huius quidem craseos
aliud invenitur exempluın ?

αυτός pro και αυτός.

.

Quae supra de pronomine aúrós une expositurum esse

dixi, haec sunt, scripta illa antequam legissem , quae
+

Hermannus in novissina editione et qui laudatur ab eo

!
 IONIS
pro καιó αυτός . ADNOTAT 227

Matthiaeus ad Euripid. Tom . VII. :

p. 502 sq. de eadein
re disputarunt. A quorum virorum auctoritate quamquam
videbam.me longe recessisse , tamen neque supprimenda
neque mutanda mea ,existimabam . Neque vero id com
mittain , ut contra eorum sententias disputem ; sit mihi
data ea venia , ut abstineam ab omni controversia. Graeci
cum dicunt o autos TOŪTO Inoiros, subest quaedam sub
iectorum oppositio , est enim : qui hoc fecit, idem neque
alius quis est , qui illud fecit. Vetamur igitur complurium
actionum plura subiecta auctores cogitare , quia illae ad
upun eundem auctorem referendae sint. Iam vero potest,
quae Graecorum maxime consuetudo inprimis in doctrina
de ' modis graecis latinisque accurate tenenda est , alicui
homini non tantam alius quis homó opponi, sed potest
etiam in eodem homine duplex persona distingui, vide
licet, qualis ille nunc est >, et qualis olim fuit. *) lain
Graeci ‘si dicere volunt , naturam propriam , quae alicui
honini insita sit, in eo nunc pariter inesse atque antea,
dicunt eum aitóv, ubi uutós pon pronominis neque 'sub
stantivi , sed praedicati notionem continet , et quasi adiecti
vun est , quod significat i. q. ouoños čovtò , qui sibi con
>

stat , immutatus. **) Adiecto demum articulo fit prono

* ) Cic. ad Att. III, 15 , 3. Quod autem autós adiectivum

Desidero non mea solum neque dixi , conferri quodammodo
meos , sed me ipsum , Me potest simile discrimen , quod
velis esse aliquem , quoniam qui intercedit inter vocem , rolloi
fui et qui esse potui , iam esse et vernaculam nostram viele.
non possum . Nostrum enim vocabulum est
**) Hinc puto , quem comici numerale nomen ; hinc dicimus
poetae formabant superlativum sine copula viele weise Männer,
αυτότατος, eum non adeo mirum at graecum est adiectivum, attri
videri potuisse ipsis Graecis. butum aliquod ipsius rei signi
Idem est ac si nos dicimus: er ficans , hinc dicunt illi : nodol
ist es leibhaftig , ubi oppositum και σοφοί άνδρες . Ηanc si tenes
est : und nicht sein Geist. Rein notae illius Graecorum dicendi
contrariam , ubi quis non am consuetudinis caussam , non du
plius est aútús , bene expriinit bitabis , num Graeci dicere mo
Ovid . Metam . V, 546. Ille sibi , que potuerint cogol xal tollol
ablatus (i. e. mutata natura övdpes , ut, quae Stallbaumius
sua) fulvis amicitur ab alis. adnotat ad Plat. Menon . p. 99.
P 2
228 SYLLOGE αυτός

men , quod substantivi vices sustinet, tumque poterit.. 8και

αυτός alii subiecto opponi. Iam intelliges haec tragico
rum poetarum *) exempla , in quibus non tentanda erit
librorum scriptura. Oed. R. 557. και νύν έτ ’ αυτός είμι.
E. Phoen. 920. (934. P.) ανήρ όδ' ουκέτ ' αύτός. Si- ,
militer nos : er ist noch derselbe, ó autós foret : es ist
derselbe. Sophocles igitur Ai. 1117. pro äs äv is, otósneg
ει poterat dicere : έως αν αυτός ής. Ε. Ιph. Taur. 712 .
ουδείς αυτός εν πόνους ανήρ , keiner bleibt derselbe (sich
gleich ) in Kämpfen . Hippol. 980.
ουκ εγγελαστής των ομιλούντων , πάτερ ,
αλλ' αυτός ού παρούσι κάγγύς ων φίλοις.
sondern ich zeige mich gleich gegen meine Freunde, mögen 2

sie fern , mögen sie nahe seyn . Scilicet xúyyùs üv dictum

est pro κάγγύς ούσι , illud enim dicere poterat , quia , si
2

amici propinqui sunt , ipse eis propinquus est (cf. simi

lem aliquam translationem ad Ant. v. 688.) . Philoct.
ν. 1330.
ως αν αυτόςS ήλιος
ταύτη μεν αίρη , ταύτη δ ' αυ δύνη πάλιν.
quo loco caveas ne aŭtòs cum eos iungas , immo avròs
cum αίρη copulandum , dictum enim est pro ώς αν ήλιος
αυτός έστι , αιρόμενος cett. sive αυτός ών αιρη,Σ dum sol
2

sibi constans i. e. naturam suam et proprium cursuin

servans , hac parte orietur, illa occidet,, quod est ii. q . in
perpetuum . Quein locum Herodoti VIII, 143. interpretes
attulerunt 9, ut correctionem suam oótos tuerentur, vŭv '
απάγγελε, ως Αθηναίοι λέγουσι έστ ' αν ο ήλιος την αύ
την οδόν ίη , τήπερ και νύν έρχεται , μήκoτε ομολογήσεις
ημέας Ξέρξη, is ipse haud scio an illam meam interpretatio
nem confirmet. Ab hoc exemplo facile fit transitus ad

C. ( p. 140.) mihi quidem super- ne poetis quidem licnisset dicere,

vacanea videantur . Cf. Hom . II. quod Iacobsius Lectionibus Stob .
β '. 213. άκοσμά τα πολλά τε . p. 130. Plutarcho vindicat dictum ,
αλλ ' αυτό πείθονται βαρβαρικών
*) Num prosaicis scriptoribus ,, είναι και Ελληνικών σπέρμα.
apud quos aúrós est ipse , idem Res enim comparantur dua e.
liceat, valde equidem dubito. Recte igitur illo loco alii alla
Cf. Thucyd. III. 38. éyw yên Taútò scribendum esse monue
ούν και αυτός είμι τη γνώμη. Αt runt.
 ONIS .
pro και αυτός. ADNOTATI 229

aliud , ubi , quamvis in praedicato non est verbum sub

stantivum , tamen eŭtós ad praedicatum pertinet. Uti
enim multa adiectiva , ubi non nominum sed verborum
praedicata continent, pro adverbiis posita dicuntur, veluti
υπόσπονδος, υπαίθριος , παννύχιος, αυτόχείρ , nimirum quia
>

quod actioni tribuendum erat praedicatum , ad subiectum

adnexum est , hinc fit ut adiectivum aŭtós eundem usum
admittat , sio E. Troad. 1206. αι τύχαι -- άλλοτ' άλλοσε
πηδώσι κουδείς αυτός ευτυχεί ποτέ, ubi recte quidem
Seidlerus Valckenarii et Heathij correctionem respuit,
at quam suadet explicationem , ut αυτός sit i. 4. αυτόμα
2

Tos, solus per se, suo Marle, eam non probaverim ; dixisset
enim tum Euripides ουδείς δ' αύτός ευτυχεί ποτέ. Ex
plicuerim potius: non sibi aequalis quisquam est
in felicitate sua , i. e. non aequalis manet felicitas
cuiusquam , sive : non per omne tempus quisquam
eodem modo felix est. Propter sententiae similitudi
nem adpectamus alium locum S. Elect. v. 916.
τοϊς αυτοϊσι τοι
ουκ αυτός αλεί δαιμόνων παραστατεί ,
quod breviter dictum puto pro τοίς αυτοίσι τοι ουκ αυτός
αλεί παραστατεί , όστις δαιμόνων παραστατεί. *) Qui
daemon aliquem prosequitur, non eidem se praebet ajtó
perpetuo, sed mulat naturam , ut qui anteu fuerit infestus,
fiat propitius et vicissim . Martinus, qui huno potissimum
locum comparat cum nostroAntigonae versu , videtur výrós
utroque loco ita defendere velle , ut statuat, quia alii
enuntiationis voci και αυτός adiectum sit , id denuo repeta
tur non necesse esse . Videtur, igitur των αυτών ανέμων
αυται διπαι et τοϊς αυτοϊσι ουκ αυτός αεί δαιμόνων πα
ραστατεί dictum existimare pro : αι αυταί ανέμων ριπα!
et και αυτός δαίμων ουκ αεί παραστατεί τινί, ut alterum
attós aut ex abundantia aliqua tragicorum adiectum sit
( Ant. ν. 13. δυοϊν αδελφοίν εστερήθημεν δύο , τ. 52.
αυτός αυτουργώ χερι.) aut simplex illud αυτός τices al
terius cum articulo sustineat , quia και αυτός modo anteces

* Cf. Thucyd. 1 , 98. πρώτη δε, και των άλλων, ως εκά

5

δε αύτη πόλις ξυμμαχίς παρα στη συνέβη.

το καθεστηκός έδoυλώθη έπειτα
230 S Y LLOGE αυτός
serit, uti nos quoque dicere possunnus: Derselben Winde
selbe Stösse. Gaisfordius explicat: ipsae earundem .
Apte cohaerent biva alia exempla , quae aenigmatis.
quasi formam habent. Oed. R. 1207, 8 péyas aquin ovròs
OXEQEV Toldi xoà natpi , o magnus portus, qui, quamvis
ilem maneret , tamen quem olim partu cdiilit puerun , eun
dem in se recepit virum , Oed. R. 1459.
φανήσεται δε παισιν τοϊς αυτού ξυνών
αδελφός αυτός και πατήρ , κας δς έφυ ;
γυναικός υιός και πόσις.
non magnopere quidem refragabor Matthiaeo , qui h . I.
autós per ipse explicat , sed tamen alia quoque suppetit
explicatio : qui quamvis unus semper fuit, neque naturam
mutavit suam , tamen filiis suis et frater est et pater atque
matris suae et filius et coniux , Subest tum ea cogitatio,
accidisse in illo , quod in eum tantum cadere posse videa
tur, qui inutationes subierit ut Tiresias.
Advertendum autem est , in his omnibus exemplis
enuntiata sua habere separation subiecta , avtós autem vel
ipsum praedicatum esse vel ad praedicatum pertinere.
Hino supra dixi , veri quid inesse in eo quod Hermannus
monuerit , id quod eum nuper ipsum suppressisse miror :
aut praedicatum est eundem aliquem esse aut quem
eundem dicimus , subicctum est orationis . Quod si hoc
eundem esse praedicatum est [ad praedicatum pertinet]
recte usurpatur aútós, Nihil dubitabis ávrós scribendum
esse E. Alc. 142. και πως αν αυτός κατθάνοι τε και βλέ
nov ;
ποι si quidem haec est sententia universe prolata , quo
niam ad proxime antecedens subiectum , quae femina est,
referri plane non potest, Idem de hoc loco inonuit iam
Buttmannus ad Philoct, 119. E. Hel. 127. où nãot
πορθμός αυτός 'Αργείοισιν ήν; Οuaeritiur enim utrum Ar
givum in unum hunc an in plures alios portus conces
serint. Ιbid.. 558. συ δ' εί τις; αυτός γαρ και έχει λόγος .
ubi opponuntur duo diversorum hominum sermones, Ibid.
1010. ανV αυτός λόγος ' έχη μορφάς δύο.. Ιtidem αυτός
scribendum puto Philoct . 119. σοφός τ , αν αυτός κάγαθος
xexln auu . Non omnino respuendum foret autós E.
Phoen. 294. λόγος έκ τ' άδοξούντων των κάκ των δοκούν
των αυτος . ου ταύτών σθένει.. Foret dum :: sermo aliquis ,,
(Royos Tiq etiamsi idem manet neque quidquam mutatur,
tamen cett. Vix dubitandum est , num &irós scribendun
 NIS
pro ó aitós . ADNOTATIO . 231

sit Iph. Aul. 354. ούτος αυτός έστιν αιθήρ ός τάδ'

* xovớev oétav , sed tamen si non explices ; hic est idem
aether neque alius' aether , sed sis : hic aether idem 'adhuc
est , non mutatus interim est , non igitur oblitus est ea ,
tuin
quae olim tu dixisti ,, ut testis sit inconstantiae tuae ,
sane ferri poterit aútós. Nihil proficies comparando Troad.
ν . 1217. κάβλεψας πόσει τον αυτόν αιθέρα , ubi και αυτός
aiệng est subiectum logicum . Plane secludendus est ,
ab hac quaestione Philoct. v. 500. eis oè yùo nounÓV TE
xo'tòv úžyɛnov rxw , hoc eniin loco , uti docuitMatthiaèus,
αυτός άγγελος in unam notionem copulandum est , est
aútáyyɛhos. Confert Matthiaeus E. Suppl. 590.
enim ii. q. αυτάγγελος.
αυτός κήρυξ quod ibid. ν. 568. αυτάγγελος dicatur. /
)
V. 918. τήνδε γ γ' om. Η . Η τήνδ ' έτ ' b. Γh .
Scilicet hi ita hos duos versus adornarunt :
αί τών αυτών ανέμων αύται
ψυχής ριπαί τήνδ' έτ ' έχουσιν .
V. 919. τοιγάρτοι τούτων L1. C. αββσ . τοιγάρ τούτων 1
(Codd.) P. et vulgo. - Ibid . τοϊσιν] τοϊς Li . Η.
Ibid. üyov o iv e.h.w. ãyovoi L1. vulgo. Schneiderus
' TOútov ad ministros Creontis refert, ut sit aut : ducibus
horum , vel iis horum , qui Antigona m ducunt.
Hermannus nuper mecum haec : „ Refertur toutwv ad ea,
„ 2 quae modo in scena acta sunt , i. e . quod conqueri et
>

„ lamentari Antigonam , qui eam abducere debebant, passi

„ “ -
,,sunt." V. 920. Schaeferus cum Brunckio ex eius
coniectura verba βραδυτήτος ύπερ , quae deleri νult Heiglius
p. 124. transposuit ante xhusuas úrágget. Pro únée in
cod. C. uno.
V. 921. et 922. choro tribuit Erf. V. 922. Gi.
θαν. - αφίκται : θάνατον απειλεί . V. 923. et 924. Ghoro
tribuunt Bothe, Boeckh. et antea Herm . qui sententiam
mutavit. „ Nicht weil die Partikeln un oủ zweifelnd ver
neinen , mit denen man vielmehr umgekehrt sehr ent
schieden sich ausdrückt , — ein zweifelhafter Ausdruck
wäre ohnehin hier , wo der letzte Spruch gefällt wird ,
selbst in des Chores Munde auffällig , sondern aus
einem andern Grunde müssen die Worte dem Chore ver
bleiben . Kreon hatte schon zuerst v. 919 , indem er die
Henker ob ihres Zauderns schmäht , der Antigone den letz
9

ten Trost geraubt, und sie selbst dies erkennend sich ihn
232 SYLLOGE V. 926

abgesprochen (v. 921.); die letzte Bestätigung muss , damit

alle ihre ' Ueberzeugung zeigen , der betrachtende Chor
>

geben . “ BOECKH. ,,Creon , confirmans his quod impe

„ raverat, si dubitantius particulis ur où non simplici un
1

„ utitur, de quibus vide ad Vig. p . 800. facit id ex mente

,,Antigonae.“ HERM . Schol. ουδέν παραμυθούμαι
αυτήν δηλονότι, ήγουν, παρηγορίαν ού τινα δίδωμι αυτή,
μη τα κεκυρωμένα γενέσθαι.
V.926. προγενείς L1.C.h.w.d.g. πατρογενείς A.D.T.ψ.
Lachmann p. 253. et Musgravius, qui hoc pro anapaesto ha
beri posse putat. προςγονείς Ε . ή πρόγονοι Brunck. προ
yóvwv Valoken ' ad Phoen. p. 497. 41 froi të natpoyevɛīs b.
** e.ſh. † feo zatooyoveīs_tholim ). - V. 927.
iyouai Sn
din ' yù L1.H.S.V.C.T.D.T.5.2.g. - ' V.928. Tricl.:
κοιρανίδαι : οι προύχοντες των Θηβαίων · ή κοιρανίδας
λέγει τους προγόνους αυτής .
V. 929. Thy Baoihida L1.L2.H.V.A.E.C.aßBy.w.g.h.
την βασίλειαν Τ.D.τ.ό.κ. ( Χ . in explic..)) ή την βασιληΐδα.
Seidler. ++ d. ( et oliin h .) t tnv Buolaida trv. Toupius
ad Suid . p . 73. (p. 65. ed. Lips.) tt b.e.fh. Matth. Bothe,
ab ipso Toupio postea 'repudiatum , probatum autem a Por
sone append. ad Toup. emendatt. in Suid. p . 441. * tiny
Bagihny try . Erf. (olim ) Hesychium citans ; βασιλή :
η βασίλεια: Σοφ. Ιφιγενεία. ,,Non putavi mutandam esse
„ librorum scripturam .' Nihil enim impediebat, quin huic
„ systemati insereretur paroemiacus ex genere anapaestorum
„ spondiacorum , quum haec sit ad mortem proficiscentis
> >

„ querimonia. Est autem Baoihis pro adiectivo: eam quae

.

,,sola de regia gente reliqua est.“ HERM. * Hoc quidem ,

ut βασιληίδα praedicatum sit , μούνην λοιπήν autem subie
ctum (die königliche allein übrige) ferri omnino non posse,
adnotat etiam Boeckhius. „ Nemo miretur magni animi
„ puellam se solain e regia stirpe superstitem esse dicere.
„Non hoc incogitanti poëtae excidit, nec vitio ei verten
„dum, ut Musgravio visum ad Iphig. T. 905. [et ad hunc
„ ipsum locum.] Consulto et ex naturae observatione An
„ tigonamn sic loquentem induxit. Ad certam mortem dum
„abducitur , quam sibi ipsa pio facinore arcessivit, sororis
>

„ meminisse non debet , quae eiusdem facti , timore mortis

„ et Creontis reverentia , particeps esse noluit. Indigna
„ genere suo Ismene illi videtur , nec eam amplius pro
„ sorore habet. Praeterea ea vis est magni doloris, ut qui
 -V.932. ADNOTATIONIS . 233

„ eo obruitur, se solumn respiciat, nec quidquam aliud prae

„ter se et id, quo movetur affectus, 'spectet. Unde intelli
gere est, quam bene apud Euripidem [Iphig. T. v. 897.]
„ Iphigenia gaudio simul agniti fratris perturbata , et metu
„ ne euin occidere cogatur, in se et fratre totius Agamem
„ nonis stirpis salutem verti dicat , licet Electra superstes
„ sit. Confer scholiastain nostrum ad El. 96.“ BRUNCK .
V. 931. ευσέβειαν L1.L2. Α.Ε. C. αββ. ευσεβίαν
P.T.D.T.5.x.b.e.ſh.h. Valckenar.'ad Phoen, p . 497. Tricl.:
3
' ή οικείον τα μέτρα.
την ευσεβίαν γράφε Ιωνικώς , ίν' >

εκείνοι γάρ των τοιούτων προπαροξυτόνων θηλυκών ονομά

των τας διφθόγγους συστέλλοντες, διά τού ι μόνου εκφέ
ρουσι παροξυτόνως. αλλά και το σεβίσασα από του
σεβίζω οφείλεις λέγειν. ούτω γαρ αρμόζει το μέτρω.
Ibid. σεβίσασα τιμήσασα C.
V. 932. fq. ' De argumento et consilio huius cantici
idem quod supra dixi ego , sentire video Welckerum , qui
>

et ipse Passovii, adnotationem improbat. Dixerat Vir ' Do

ctissimus ingeniose .sed vereor ne subtilius, haec a poeta
significari: „In der Danae Aehnlichkeit der verhängten
Todesart [haec in unoquovis trium illorum exemplorum
et quidem una sola inest comparatio vielleicht mit noch
ferner Hoffnung auf ähnliche Befreiung; bei Lycurgos der
strenge Sinn , der nur dem eigenen , ob auch nicht unedlen
Willen folgt, den der Chor schon früher v. 471. B. als
väterliches Unglückserbe der Antigone gerügt hat ; bei den
Phiniden das Unverschuldete dieses Untergangés, den nicht
sowohl eigene Vergehung, als der auf dem Labdakidenhause
haftende Fluch über das Haupt des letzten hohen Spröss
lings gebracht hatte , und den von den unglücklichen Brü
dern so wenig die erhabene Götterabkunft der Mutter ab
zuwenden vermochte, als vom Lycurgos die königliche Ho
heit den tiefen Fall, und von Danaen Zeus Liebe die grau
senvolle Einkerkerung. So enthält die erste Sage bescheiden
erregte Hoffnung, die zweite milde Misbilligung eines Sinnes,
der , was ihm gut und recht dünkt, allem Bestehenden zum
Trotz in die Wirklichkeit setzen will, die dritte endlich
ernste Hinweisung auf ein Nothwendigunabwendbares , eine
ewige Weltordnung , der alles Zeitliche und Irdische sich
in Demuth unterwerfen muss. So wird unter dreifacher
Beruhigung des Gemüthes Antigone dern Tode geweiht. “
PASSOV .
234 SYLLOGE V. 932

V. 932. Tricl.: έτλα και Δανά ας: παραμυθούμενος

ο Χορός την Αντιγόνην , εις παράδειγμα την Δανάην ειςά
γει , ότι και εκείνην ο πατήρ Ακρίσιος, διότι έν πύργω ούσα
έγκυος γέγονεν υπό Διός, χρυσού γενομένου και καταρρυέν
τος επί ταύτην από το τέγους, οργισθείς, εν χαλκό κιβω
τίω μετά του παιδός ενέκλεισεν . έστι δε το χαλκοδέτοις
αυλαίς και το τυμβήρειθαλάμω ταυτό. - V. 935 .
τυμβήρη θαλ. κατα ζεύχθη D, τυμβήρη θάλαμον Boeckhius
quoque subterraneam turrim intelligit, et locum affert Pau
saniae 11, 23, 7. ubi diserte θάλαμος illa dicitur : χαλκούς
θάλαμος, δν 'Ακρίσιός ποτε φρουράν της θυγατρός εποί
ησεν . Ιdem monet χαλκοδέτους αυλάς dici , quia parietes
huius conclavis aereis lamivis tabulati fuerint, religatis ad
lapides clavorum iunctura. V. 936. καίτοι γενεά Ω .
Τί καίτοι και γενεά h.d.w. Elmslei. ad Μed. ν . 1376. et ,
in Museo Cantabrig.. p.. 472.. - Ibid. γενεά] γενεά D.
V. 937.
γέννα C. Post παΐ plene interpungunt αββ.
κρυσoδoύτoυς L1.L2.A.E.C.T.ψ. Schneider . χρυσορύ
τους D. ( c. gl. έν ο διά το μέτρον.) idem b. Η Γh .
e.h.g. Elmslei. ad Med . v. 1376.
V. 938. άλλ' ] αλλά L1 . C. - Ibid. μοιριδιά (sic)
.

τίς Li.. - Ibid . dúvaus S.P.v. – V. 939..

Ald . -- Ibid.. tis
άν] άρ S.C.D. - Ibid. όμβρος Ω.b.d.w.g. Bothe + au
Boot', immortalia Musgr. f öyxos Eichstaedt. ++ Solger.
τί όλβος Erf. Herm. Thudichum. "Όμβρος quomodo de
fenderint H. Vossius et Passovius, nescio , Fuerunt qui
de tempestate , fulgure et tonitru interpretarentur , alii de
imbre edace , qui adeo lapides consumat. „ Nihil quamvis
2

„ praestans potensque necessitati resistere ait Chorus , idque

,,ita esse exemplis probat. Quid tempestate rapidius , Marte
,,seu bello violentius, turre firmius, navibus ad effugiendum
„ aptius ? tamen horum nihil non fatale est et necessitate
„ superatuin divina.." BOTHE.. ,„ Omnium vero, quae un
„ quam in mentem venire potuerunt, maxime inirum atque
„ incredibile est , quod nuper Welckerus excogitavit , refe
„ renda haec omnia ad Danaen esse , όμβρον esse aureum
,, imbrem , quo gravida facta est a love, ”Apn iram et vim
„ patris ei succensentis ; núgyov turrim , qua inclusa esse
fertur
„ ;; κελαινάς νήας cistain ,, quam Simonides νυκτιλαμπή
„ appellavit, qua in mare eiecta est.“ HERM . " Oußpos de
elemento aqueo dicitur Ded. R. v . 1428. ubi glossa est
ύδωρ apud Faehsium , Empedoclis v. 72. 204. 260. 266.
vide etiam Sturzii Empedocl. p. 210 ſq.
V. 947 .
O ADNOTATIONIS , 235

V. 942. οξυχόλως Φ.L1.Η.h. όξυλόχως Β , οξυχόλω

Schol. Rom, et ü. fi ošúzoros b. idem + Scaliger et
Reiske. It e.fb.g. ή οξυχολών Μusgr. + οξυχόλοις h .
κ*+
αι w.d. Matth . gr.
. gr.. 5. 398. „ Recte positum adverbium ,
:

Σverbis ita iunctis ζεύχθη οξυχόλως εκ Διονύσου , celeri

Bacchi ira..“ HERM . - Ibid .. nais
Σ ] και om . C. -— Tricl.:
παΐς ó]
Λυκούργος και Δρύαντος παίς , βασιλεύς Μακεδόνων , τιμών
πάντας τους θεούς , αθέως διέκειτο προς Διόνυσον , και
'

επειράτο τάς τε βάκχας αυτού και τους χορούς καθαιρεϊν.

3

εξενεχθείς ούν ποτε εις πόλεμος και τροπής γενομένης, επει

φεύγειν ήρξατο, συνεπoδίσθη εν κλήματι υπό Διονύσου, και
απορριφείς εις κρημνόν, το ζήν απολώλεκεν. έτεροι δέ φασιν,
ως λαβόντες αυτόν οι πολέμιοι συμποδισθέντα , και είς άν
τρον εμβαλόντες, και την είσοδον κλείσαντες, ελιμαγχόνησαν,
δ ' και κρείττον συνάδει γαρ τα πετρώδει δεσμώ κα
τάφρακτος. ει δε προς το άνω, είπoις το πετρώδει ,
αντί του στεροώ νοήσεις. λέγει δε την Λυκούργου ιστορίαν,
ουχ ότι η Αντιγόνη ασεβής ήν , ώςπερ εκείνος , αλλά διά
.

μόνον το πάθος. - V.943. κερτομίοις όργαΐς ( Codd.).

L1 ψ.Χ. (explicat enim διά τας κερτομίους οργάς ) e.b.h.
„ Recte schol. hic et v. 948. constat sibi , ưtroque loco
,,masculinum praeferens ex Atticorum more." BRUNCK .
κερτομίαις οργαΐς Ε. Γh . κερτομίης οργής C. - V. 944.
Èx Slovúoov explicat : a comitibus Dionysi Welckerus in
Addendis ad librum de Aesch. trilog . p. 113.
.
V. 945.
πετρώδει (prima πετρώδη ) κατάφαρκτος L1. Post δεσμώ
commate interpungit Ald.
V. 946. ούτω τάς μανίας L1 . A. C. Χ . (explicat enium
από της μανίας) h.g. ούτω τας μανίας Ε . Χ . in lemmate.
αβββυ. ούτω μανίας Ρ. Τ.τ.σ. κ. b. e. Γh. Bothe. Improbat
Hermannus : ,,Et omnem intelligit cuiusvis insaniam , uti
„ sequentia docent , ( erravit igitur etiam schol.) et reliquo
„ rum comparatio metrorum hunc quoque versum a basi
„ incipere suadet.“ HERM.. otw μανίας (superscr.
ούτω uavias ( tñs)) D.
Ibid. Bothii rationem, αποστάζειν scribentis commate
post étéyvw posito, retractatam ab ipso , non improbavit
Erf . Gl . in cod. D.αποστάζει : προς τους αυτήν έχον
τας . - V. 947. GΙ. άνθηρόν : ακμαίον και σφοδρόν. -
Ibid . „ Mévos de ea vi dictum est , qua insanus sacroruin
wcontemtor subigitur. Participium pauwv pro infinitivo
positum pendet ab επέγνω. « ERP. - Ibid . τε ] ++ τι b.
it ee.ſh. iinprobante Hermanvo.. - Ibid.. μανίαις
-
.)
uavidis ( (Codd.)
vide schol . μανίας S. C.T.D. (e. gl. τας οικείας) τ.ς.
 Ι

236 SYLLOGE V.948

Tricl .: επέγνω μανίας. επέγνω τας οικείας μανίας,

ως εις κακόν αυτώ ετελεύτησαν. λέγει δε ότι ταύτα απο
κερδαίνουσιν οι κακοί και ασεβείς. - V. 948. εν ] εκ C. - -

Ibid. κερτομίαις Ω. κερτομίοις Χ.. e.Γh.b. - Ibid . γλώσ

σαις Ω.Χ. queim vide . + γλώσσας Reiske: Η γλωσσών
Bothe. „ Elegans yawocãv, quod admisi. Eurip. Suppl.
»,230. (243. ed . Markl. ) γλώσσαις πονηρών προστατών φη
ολούμενοι , ubi similiter Stobaeus γλώσση. Vocabulum re
5,ferentes, ut videtur , ad κερτομίοις , scripsere γλώσσαις,
quo genere vitiorum scatent libri. μανίαις γλωσσών , ut
γλώσσης πικρούς κέντροισιν apud Εurip. Herc. fur. 1179. «
BOTHE . V. 950. ειόν τε ψ . V, 951. τ’ οιη.
L1 . ειρέθιζε D. De re vide Welckerum in Addendis
ad librum de Aesch . trilog. p. 113 sq . Φιλαύλους Μούσας
ex hoc loco commemorat Eustathius p . 11 , 19.
V. 952. πελαγέων πετρών Α.L1.Η.Ε.C.αββγ. πετρών
om . P.b.e.ſh.h.g. et non babuisse videtur X. Contra ge
nuinam vocem πελαγέων om. (τρ.) Τ.D.τ.σ.κ. ex quibus D ,
pro πετρών habet πετραίων nimirum ex emendatione Tri
clinii . -
Ibid. αλός ] αλός τ' T. D.τ.σ. κ. Νon habuit
Tɛ Schol. quod a Triclinio ad syllabam producendam ad
Ν iectum esse apparet. Respexit hunc locum Eustathius
p. 581 , 18. διδύμων πελαγέων sine nomine auctoris affe
rens , et ad Dionys. 148. ( vide infra . ) Dionysius v. 156 .
έκ τού δ' αν και πόντον ίδοις διθάλασσον εόντα. -
V. 953. βοσπόριαι (.) αβίβ3. Ibid. εδ' T.D.P.S.τ.σ.κ.h.
l'assov. 18 (Codd.) A.apy. Lachmannus p. 157. coniecit:
ακτά Βοσποριάτιδι Θρηϊκών πετρών Σαλμυδησσόςum,
c )
ν' cett. Ibid. Θρηικών L1 , Θρακών olim script
volebat Erf.. - 1bid. Σαλμυδησσός Φ.Χ.h. σαλμυδισσός
L1.Η. Σαλμυδησός b.e.fb. Εadem discrepantia (σ et σσ )
A. Prom. 726. Αλμυδησσός dicitur a schol . ad Oed. T.
v . 196. a Peripli pontici auctore, Plinio N. H. IV , 11. et
Pomponio Mela II , 2 , 66. Αλμυδισσός a Ptolomaeo .
Εtym. Μ. p. 707. Σαλμυδησσός και οι κατοικούντες Σαλ
μυδήσσιοι. είρηται από του αλμυδησσός τις ών , και εις την
άλα άττων, ό εστιν ειςιών.
Ibid. Κυανέων ] Strabo lib . VΙΙ. p. 221. αι δε
Κυάνεαι προς το στόματι του Πόντου εισί δύο νησίδια, το
μεν τη Ευρώπη προσεχές, το δε τη Ασία , πορθμό διειργό
μενα όσον είκοσι σταδίων. Alibi nominantur Symplegades,
πέτραι Συμπληγάδες , gemini scopuli. Has fabula fuit esse
V. 948 ADNOTATIONIS. 237

mobiles, coire et collidi rursusque discedere. Pomp. Mela II,

7. Plinius IV , 13. Lycophron v. 1285. Dionys. Perieg. v. 144.
5

Κυανέας δθι μύθος αναιδέας είν αλί πέτρας πλαζομέναςκα

ναχηδόν επ ' αλλήλησι φέρεσθαι. Αpollodor. I, 9, 22. ήσαν
δε (Συμπληγάδες πέτραι ) υπερμεγέθεις αυται, συγκρουόμεναι
δ' αλλήλαις, υπό της των πνευμάτων βίας, τον διά θαλάτ
της πόρον απέκλειον. εφέρετο δε πολλή μεν υπ' αυτών
ομίχλη, πολύς δε πάταγος. Εustathius ad Dionys. Perieg.
.ν . 144. p .24.
24. Περί τον Θράκιον Βόσπορον αι κυάνεαι
πέτραι εισιν , κατά κυριωνυμίαν ούτω καλούμεναι , εξ ών
ανοιγόμενος και Εύξεινος παραπέπταται πολύς ών τας
δε πέτρας ταύτας και αναιδέας λέγει Ομηρικό ζήλω, ως
είπερ έμψυχοι ήσαν , και μύθον είναι φασίν, πλαζομένας
>

ποτέ αυτάς , ήτοι κινουμένας ατάκτως , καναχηδόν επ' αλ

λήλαις φέρεσθαι· ει και ύστερον, επειδή η Αργώ παρέπλευ
σεν αυτάς , έστησαν έφ' ενός, φησί δε ο γεωγράφος αυτάς
εκεί που έσω του πόντου είναι δύο νησίδια. Addit , eas
passim etiam Πλαγκτάς dici propter similitudinem των
Πλαγκτών Σικελικών.
Ibid. διδύμας αλός ] Vide schol. Eustathius ad
Dionys. perieg. ν. 148. p. 25. αι του Ευξείνου πόντου κέ
λευθοι λοξαι επιτρέχουσιν αεί προς βορέαν τε και ανατολίην
δρόωσαι. και περί αυτόν δύο κολώναι, ήτοι άκραι και εξο
χαι ένθα και ένθα. - αι δε δύο αυται άκραι ούτως άλλή
λαις αντικείμεναι υψού τε ανέχουσι και επί πολύ της θα
λάσσης εισέχουσι, και διέχουσι μεν αλλήλων όσον αν ολκάς
Σ

πλούν επί τρίτον ήμαρ ανύση όμως δε και άμφω συνίασιν

εναντίαι καθ' ομοιότητά τινα και αυταί των Πλαγκτών
πετρών ως εκ τούτου οιονεί διθάλασσον τοϊς εκατέρω
θεν πλέoυσι δοκεϊν τον Εύξεινον , κολουομένης ως έν τινι
διατειχίσματι ταϊς δυσι, ταύταις μακραίς κολώναις της δρά
σεως . ώστε και τους εκ των έώων προς τα εσπέρια πλέον
τας και τους εκ της εσπέρας επί τα εωα δοκείν εις αυτάς
συντελείσθαι την θάλασσαν: οία μη διϊκνουμένης της δρά
σεως αυτοίς υπερέκεινα. οπηνίκα δε περί το μέσον των
άκροτηρίων γένοιντο ουτοί τε και εκείνοι , τότε δή την λοι
πήν αυτοίς διαφαίνεσθαι θάλασσαν, ώςπερ ετέραν δευτέραν
υπανοιχθείσαν, μη βλεπομένην προτού. διά γάρ τήν τών
άκρωτηρίων τοιαύτην αντίθεσιν διαιρείσθαι πως ο Εύξεινος
τοϊς πόρρωθεν βλέπουσιν εις πελάγη δύο δοκεί τα εκατέ
ρωθεν γιγνομένω σφιγγόμενος πορθμό, και τούτω τώ τρόπο
φαίνεται διδύμη θαλάσση , καθάπου λέγει ο Σο
φοκλής. οι δε παλαιοί περί τούτων ούτως φράζουσιν επι
238 SYLLOGE V. 954

τομώτερον και γοργότερον : ο Ελλήσποντος εκδίδωσι προς

άρκτον εις την Προποντίδα» η δε εις τον Εύξεινον, ός
διθάλασσός έστι τρόπον τινά, κατά μέσον γάρ άκραι δύο
προσπίπτουσι, διέχουσαι αλλήλων περί δυςχιλίους πεντακοσί
ους σταδίους και συνάγουσι τον μεταξύ πόρον και ποιούσι δύο
πελάγη μεγάλα. Tricl.: της αλός διδύμας και διπλής :
εις δίχα γαρ αι κυάνεαι πέτραι την έκεϊ θάλασσαν τέμνου
σιν· ή διότι αι πέτραι δύο, και η θάλασσα διδύμη εστί.
Σαλμυδησσός] Vide schol. Strabo lib. VΙΙ. p. 492.
(p. 319. ) πάλιν δε από της Απολλωνίας επί Κυανέας στάδιοί
εισι περί χιλίους και πεντακοσίους , εν δε τω μεταξύ ή τε
Θυνιάς των Απολλωνιατών χώρα , και ' Αγχιάλη και Φινό
πολις και Ανδριάκη , συνάπτουσαι το Σαλμυδησσώ · έστι
>

δ' ούτος έρημος αιγιαλός και λιθώδης , αλίμενος , ανα

πεπταμένος πολύς προς τους βορέας , σταδίων όσον επτα
κοσίων μέχρι κυανέων το μήκος. Soymnus Chius : είτ' .

αιγιαλός τις Σαλμυδησσος λεγόμενος εφ' επτακόσια στάδια ,

τεναγώδης άγαν και δυσπρόςορμος αλίμενός τε παντελώς
παρατέταται , τοίς ναύταις εχθρώτατος τόπος. Ptolomaeus :
Αλμυδισσός αιγιαλός . Xenophon Anab. VΙΙ , 5 , 12. και
2

αφικνούνται εις τον Σαλμυδησσόν: ένθα τών εις τον πόντον

πλεουσών νηών πολλαι οκέλλουσι και εκπίπτουσι τεναγος
γάρ έστιν επί πάμπολυ της θαλάττης. Stephanus : Αλμυ
δησσός κόλπος του πόντου. Diod . Sicul. XIV , 38. dicens
τον Σαλμυδησσον οικούντες et Ηerodot. IV , 93. οι τον
>

Σαλμυδησσον έχοντεςΘρήίκες, videntur et ipsi αιγιαλόν vel

κόλπον intelligere. Εtym. Μ. p. 707, 53. Σαλμυδησσός,
ποταμός Θράκης. Triclinius : ο Σαλμυδησσός, ποταμός
των Θρακών. Fluvium dicit , Salmyd . etiam schol. Ly
cophronis v. 1286. et schol. minor ad Ant. v . 956. Pli
nius contra N. H. IV,2 11. et Pomponius Mela II , 2 , 66..
qui dicit, Recta dehinc (ab urbe Apollonia) ora , quae
>

urbes sustinet Halmydesson et Phinopolin et Phileas, et

Apollodorus I , 9 , 21 , qui ibi Phinea habitasse scribit,
urbem esse dicunt. „ Nihil vere dissentiunt. Et urbis et
„sinus et littoris commune nomen fuit : urbe excisa littori
„ et sinui nomen apud scriptores posterioris aevi mansit.“.
CELLAR .
δν
V. 954. ν' ίν' L1. όν (pro var. lect.) Χ . Ιbid.
αγχίπολις (Codd.) αββ. b.h. αγχίπτoλις C. T. D.τ.σ. κ. ν '
r )
αγχίπολις 'Αρης * Βrunck. ίν' άγχίπολις * * 'Αρης e.h.d.π.
V.954. ADNOTATIONIS 239

„Post vocem áyzinokes , quam interpretor, qui urbi

„ proximus est eamque tutatur , vocabulum excidit
„ baud dubie disyllabon, fortasse verbum habitandi olim
,,lectum fuisse ex eo coniicias, quod scholiastes Romanus
» pro iv variam lectionem öv attulit. Idem omnino locum
,,ita interpretatus est , ut scripturam a recepta nonnihil
„ discrepantein in libris suis invenisse videatur. ERF.
,,Scholiastes quùm dicit - όσοι δε γράφουσιν δν 'Αρης,
και περιττόν λαμβάνουσι το όνομα , nomen αγχίπολις dicit .
,,Scholiastes, cuius in libris eadem quae in nostris lacuna
,,fuit, ita verba construebat : napà dê Kvavéwv ' nɛdayéwv, 1

ένα ακται Βοσπόριαι και Σαλμυδησσός, 'Αρης είδεν έλκος.

$ Qua in constructione quum nihil deesse dicat , necesse
,, est visum ei esse deesse aliquid , si öv scriberetur, simul
„ que abundare uyzinolis. Nimirum illa in lectione ita
construendum videbat , Σαλμυδησσός, δν αγχίπολις 'Αρης
„ švel (tale quid deesse putabat), eidav 2x05. Ao sane tali
,,verbo addito abundat uyxinokis. Illam quidem constru
,, ctionem , quae scholiastae placet , nemo amplectetur.
>

Vocabulum autem , quod excidit , credibilius est adiecti

„vum , veluti goðoos [hoc probat Welckerus , qui valer
languidum fore ait ], quam verbum fuisse , quale vaiai,
„ vel, quod ad numeros aptius foret, váocato. Sumamus
„ illud , quod dixi, foõoos excidisse : tum duobus modis
„verba construi potuerunt, uno sic : nupà xvavéwv nelayé
ακται Βοσπόριαι και Σαλμυδησσός, ένα αγχίπολίς ( έστιν)
‫ رو‬Cov
Aons, eidev Elxos; altero , qui mihi multo convenientior
,,dictioni poeticae videtur , hoc: napà xvavéwv nehayćwv
εισίν ) ακται Βοσπόριαι και Σαλμυδησσός , ίνα αγχίπολις
>

„Agns kidev imxos. [hanc rationem praefert Welckerus. ]

,,Ita quum pro incolis illorum locorum Mars, qui eain
„ regionem tenet, nominatur, simul hoc efficitur, ut Martis
„ mentio non sit temere et ut supervacaneum quid iniecta.
„ In antistropha si legeretur åpysyóvov, [quod Frf. conie
„,cerat] facilis esset in strophico versu coniectura, 'vayxi
011s not?' " Aons.
„οπολίς Passovius (Athenaeo II. p. 291 ſq.),
1,quum putidum putaret ad ακται vel Σαλμυδησσός intelligi
„ ioi vel totiv construi cum istis nominibus vult eidev, et
,,ante " Apns excidisse coniicit valev. At nec vaſev probari
„ potest, quod potius volei dicendum fuisset, et ille modus
,, incipiendae narrationis, est locus, ubi tantum abest ut
,,frigeat, ut tanquam liberior orationis conformatio inde ab
„ Homero poetis placuerit omnibus. HERM: „Dem cidev
 240 SYLLOGE V. 955

lege ich eine besondere Bedeutsamkeit bei. "Es enthält einen

Hinblick auf das Gräuliche der That, welches der Mensch
dem Auge Gottes lieber entziehen möchte. Es ist so viel
als : wo im Angesichtedes Landesgottes die Blendung voll
zogen wurde.“ WELCKER . Schneiderus scripsit: iviy
χίπολις πόλιος 'Αρης. Boeckhius post Θρηκών inseri ilt
άξενος, conferens, quod schol . comparat εχθρόξενος Αesch .
Prom. 732. Cf. etiam Philoct . ν . 217. άξενον όρμον et
Oed. R. ν. 196. ες τον απόξενον όρμος Θρήκιον κλύδωνα,
ad quem locum scholiastes dicit : ίσως τον Αλμυδησσόν
φησι, περί δν ιστορείται πολλά ναυάγια γίνεσθαι, et quem
9

locum significare videtur Eustathius ad Dionysii Perieg.

Ρ. 24. b. άξενος δε [ ο Εύξεινος ] ελέγετο (ταυτόν δε είπείν
απόξεινος , κατά τον Σοφοκλέα, ή διά το μή έχειν νήσων
καταγωγάς ή δια τους περιοικούντας Σκύθας . Lachmannus
p. 157. post Θρηικών addi νult πετρών , quod in ν. 952 .
intrusum erat. Tricl.: η σύνταξις · αι δε βο σπόριαι
και Θρακικαι ακται της αλός, της από των κυανέων πετρών
διδύμας και διπλής, και ο Σαλμυδησσος ποταμός των
Θρακών, ίνα και όπου ο Άρης αγχίπτoλις και γείτων
εστίν · εκεί γαρ το Γερον ήν 'Αρεος είδε και εθεάσατο
έλκος και πήρωσιν άρατον και καταράσιμον τοϊς δισ
σούς και διπλοΐς Φινείδαις και Φινέας παισί , Πληξίππω
και Πανδίoνι, τυφλωθέν εκ της άγριας δάμαρτος και
γυναικός του Φινέας, της Κλεοπάτρας της εαυτών μητρός,
ή της μητρυιάς αυτών , της Ιδαίας της θυγατρός Δαρδάνου.
>

άμφω γάρ , ως είρηται , λέγεται. τυφλωθέν , αλαόν και

τυφλόν, άραχθέν και πληγέν ουκ εν ακμαίς και οξύτη
σιν έγχέων και ξιφών , αλλ' υπό αιματηραϊς τε χερσί,
και εν ακμαίς κερκίδων , ήτοι σιδηρών ατράκτων , άρα
χθέν εν τούς κύκλους των ομμάτων, τοίς αλαστόροις.
V. 955. Φινείδαισιν P. Tricl.: Βορέας κήδος συνήψε
τοϊς Αθηναίοις , άρπάσας Ωρείθυιαν 'Ερεχθέως , εξ ης έσχε
Ζηθον και Κάλαϊν , και Κλεοπάτραν, ήν γήμας Φινεύς
δύο παΐδας έγέννησε , Πλήξιππον και Πανδίονα. μετά δε
τον Κλεοπάτρας θάνατον επέγημεν Ιδαίαν την Δαρδάνου,
κατά δέ τινας , Ειδοθέαν την Κάδμου αδελφήν, ήτις εξ
επιβουλής τυφλώσασα τους Κλεοπάτρας παΐδας, εν τάφω
καθείρξε ζώντας. η δε επιβουλή τοιαύτη. κατεψεύσατο
αυτών προς Φινέα , ως δήθεν πειρώντων αυτήν. απατηθείς
ούν Φινεύς , εξουσίαν αυτή τούτων έδωκεν. έτεροι δέ φασιν,
ότι Φινεές ζώσαν την Κλεοπάτραν απαξιώσας , την 'Ιδαίαν.
- V. 958 . ADNOTATIONIS . 241

έγημε. Κλεοπάτρα γούν άμυνομένη τούτον , τυφλοί τους

παΐδας αυτής.. Schol.. Apollonii Rhodii II ,, 178.. Σοφοκλής
δε [ φησί in Phinea dramate ] ότι [ ο Φινεύς] τους εκ
Κλεοπάτρας υιούς ετύφλωσεν " Όαρθον και Κράμβιν , πεισθείς
διαβολαίς Ιδαίας της αυτών μητρυιάς. Welckerus de mytho,
qualis nostro loco sit , idem sentit, quod equidem supra
monui, novercam Cleopatrae , etiamtuin viyae sed cárcere
inclusae, filios caecasse, odio Cleopatrae vel zelotypia com
motain . Non mortuam sed repudiatam modo fuisse Cle
opatram , colligi posse ait etiam ex Ovid. Remed. Ain.
v . 454. Cessit ab Idaea coniuge victa prior. V. 956 .
GI. είδεν : επειδή ο Σαλμυδισσός ποταμός εις τας Βοσπο
ρίας ακτάς εισβάλλει , διά τούτο προς αυτόν την σύνταξιν
απέδωκεν , το είδεν . - Ibid. Comma post Exos , quod
>

vett. edd . non habent , invectum a Brunckio , quo έλκος

cum doaxfèv construeretur , recte delerit Hermannus . Nain
τυφλωθέν et cum Φινείδαις iungendum , quod notavit lain
Triclinius , et cum κύκλους. Ρropterea in edd. vett . αββ .
post δάμαρτος nil interpungitur .
V. 958. αλαό ν] τι άλαών Schneider. - Ibid. αλα
-

στόροισιν Α.Ε.C.αββ.b.e.th.h. Elmslei . in lemm, schol.

ζ
Eustathius p. 757 , 38.. αλάστορον , ού χρήσις παρά
1

Σοφοκλεϊ εν τω , αλαστόροισιν όμμάτων κύκλοις. αλαστό

ροις T. D.τ.σ.κκ. * αλαστόρως εν Βrunck . ή άλάστορος
έν idem apud Faelhse. Gl. αλαστόροισιν : δέον ειπείν
αλαστόρως, αλαστόρους είπε προς το κύκλοις . Bekker.
Anecd. p. 184, 6. αλάστωρ : και τα μεγάλα αδικήματα
ποιών.
άξιος· άλιτρος γαρ ο αικαι6. "πολλά
και αλατήριος ολλά ήδικηκώς και κολάζεσθαι
:
ibid. p. 206. αλάστωρ:
ο αμαρτωλός, παρά το άλιτεϊν, όπερ εστίν αμαρτείν. p. 374.
2
)
Ι

22. αλάστωρ : ο αμαρτωλός, ή ο φονικός δαίμων.

κατά δε Δίδυμος από του τοίς άλαστα πάσχουσιν επαμύ
νειν. ή ο τοιαύτα τολμήσας πράττειν , ών μή έστιν επιλα
θέσθαι . Ηae explicationes pariter atque quam Passovius
in lexico proposuit , non conveniunt nostro loco , ubi de
Phinidarum neque scelere neque culpa quidquam signifi
care videtur Sophocles. Vide etiam Valesium ad Harpo
5. άλάστοροι κύκλοι nescio an passive dicantur
p. .
crat.. .
5,0culi sceleste cruentati . « ERF . ,,Malim abominandis ,
„ foedis adspectu .“ BOTHE . Αλαστόρους νοcat oculos
2)

„5ipsos , quod foedo exemplo elisi αλαστόρων viin habue

5„ runt«.“ BRUNCK .. „ Es bedeutet hier ungefähr soviel
als racheschreiend . In den blutigen Augen der un
Tom . II , O
 242 SYLLOGE V. 959

schuldigen Kinder verkündigen sich sofort Rachegeister ; diese

Wunden sind als Wahrzeichen der Rache eingegraben ,
welche der That bevorsteht.“ WELCKER. Haud scio an
verum viderit Welckerus; est igitur dictio proleptica.
V. 959. Passovius comma non post { yzéwv sed ante
hare vocem ponendum dicit , ut iungatur εγχέων χείρεσσι
Schwerdifiuste. 5έγχέων pendet, ab ακμαΐσιν. Similem
5,verborum transgressionen habes Eur. Ηec. 170. ιώ τλά
1
ημων, άγησαί μοι, πούς, άγησαι τα γραία . et EI. 1175. Γα .
και ούκ έστιν ουδείς οίκος αθλιώτερος των Τανταλείων , ουδ'
έφυ ποτ', εκγόνων . « ERF. Ovid. Metam . V, 617. Fer:
opem ,deprendimur, armigerae, Dictinna, tuae. In Triclmi
1 anis libris T.D.τ.σ.κ. sic scriptum est : αραχθέν ουκ έγχέων,
>
αλλ' υφ' αιματηραϊς χερσί τε και κερκίδων ακμαίς. Ούκ
έγχέων receperat Musgravius. Brunckius et Schaefer . omi
serunt ύφ'. „ Salva structura
6
abesse potest praepositio;
„ quam metrum non admittit.“ BRUNCK. Res ipsa docet ,
25

„ si hasta aut ense usa esset mulier, non opus fuisse radio
„textorio atque unguibus: itaque sine hastis potius aliisve
„ virilibus telis facinus perpetrasse dici debuit manibus usa
,,et muliebribus instrumentis. Non dubitavi scribere ótɛog'
μέγχέων. ΗΕRΜ . Non secuti sunt Wunder. Dindorf.
Quomodo scholiastam in suas partes trahere studeat Her
mannus, vide supra ad schol. Seidleri emendationem probat
Boeckhius, Bothii coniectura valde placet Welckero.
Schneider vertit : geschlagen unter blutigen Händen , mit
der Waffen und zwar der Spindeln Spitzen. Gl. oiua
τηραϊς χείρεσσι : αντί του , χερσί ξίφη εχούσαις αιμα
τηρά. V. 960. κερκίδων .
2) Pariter apud Apollodor.
„ II, 8, 1. Alcmene Eurysthei capiti , ab Hyllo abscisso et
66
nipsi tradito , oculos κερκίσιν effodit. « ERF .
V. 961. μέλαιοι μελαίαν D. -- V. 962. κλαίον ματρός(1))
olim Έrf. φuod probat Passovius. κλαίον(,) ματρός h.d.w.
Ibid. ματρός ] πατρός L1 . Η. S. Ibid. έχοντες ]
1 εχούσας Brunck . ( ut pendeat a ματρός) ή έχοντές τ'
Musgr.. - Ibid. Tricl.: ανύμφευτον. ήγουν κακoνυμ
φεύτου μητρος γέννημα υπάρξαντες. δέον δε ειπείν , ανυμ
φεύτου μητρός , ανύμφευτον προς το γονάν είπε.
Aνυμφ. γονάν pessime Musgravius caelibem vitam in
telligit.
V. 963. μεν οm. T.D.τ.ό.κ. & σπέρμ’ αρχαιογό
νων omisso δέ et μέν Bothe. Ibid . αρχεογόνων
- V. 971 . ADNOTATIONIS. 243

Lemma Rom. *
+ αρχεγόνων Erf.. (( olim )) et Ηerm.. ad
V. 954. - V. 964. Gl. άντασ’: υπήρξε. V. 967. Βο
ρέας 5. κ . Βορέαις Musgr. ,,Educata
„ est in antris re
motis , inter patrias procellas, Aquilonibus, in accliyi jugo
>

cursuaequalis. Confert Nonnum lib. XXIII, 211. čgevyɛ

>

βορηίδι σύνδρομος αύρη. lib. XXXVII, 121. δευτέρω ίπ

πον έθηκε βορειάδι σύνδρομον αύρη. Τyrtaeum ν. 4. νικώη
δε θέων Θρηίκιον βορέων. Cf. άελλάδων ίππων Ορd. R.
467. quod ταχέων explicant Εtym. M. et Suidas. Ibid .
>

άνιππος D. αμίπποις pro var. lect. Χ . βορέα’ άμ ' ίπποις

Παυσανίας δε
S. Eustath . Οd. έ. p. 1539, 26. Παυσανίας δέ φησι και
τινας ίππους, αμίππους, είπών, ότι άμιπποι , ίπποι έζευγμέ
νοι χωρίς δίφρου, κληθέντες ούτως επεί φησιν επί δύο
κέλητας ανέβαινον ο μεν ηνιοχών, ο δε οπλίτης : από τοίνυν
του άμα άμφοτέρους καθέζεσθαι , ει και ιδία φησίν εκατέ
ρους, άμιπποι οι τοιούτοι έλέγοντο. Η δε χρήσις του
άμιππος και παρά Σοφοκλεΐ έν Αντιγόνη. Vide ad ΙΙ. 6'.
p. 1037, 56. ubi Βορεάς άμιππος ex h . 1. commemoratur.
Ibid. ορθοποδος] ορθόπαγος B. Hermanni explicationem
huius vocis improbant etiam Boeckhius et Welckerus.
Quod contra nostram explicationem monet Hermannus, žv
άντρoις et υπέρ πάγου vix bene conciliari , non meminit Vir
Summus , υπέρ πάγου iungendum esse cum άμιππος, in qua
voce inest currendi notio. Quapropter post Bopeús comma
ponendum videtur. - V. 968. θεών παΐς (Codd .) θεών πάϊς.
P. θεών ή παΐς Τ.D.τ.σ.κ. θεών γε παΐς ( propter metrum .
Oed. Col. 1278.“) Erf. quod probat Passovius. at frigèreait
Hermannus. Η θεών περ ουσ’ Reisig. ad Oed. Col. enarr.
p. 122. Η θεών, παϊ , παίς Schneider . Quod Heathius
,,statuit fémv scribendum et positum esse pro Slovov, longe
και ,est ineptissimum . Βορεάς παίς θέων , pro θέουσα , nihil
>

,,aliud esset quam putidus soloecismus, nullo exemplo ex

9

,,cusandus 'ex omnibus illis , quae Clarkius congessit ad

,,Il. é . 778. Pronomen seu participium plurale masculini
„generis de femina adhibetur, quod observavimus supra ad
„ V. 926. ita etiam masculinum duale , ut Oed. Col. 1676 .
,,et passim : sed in singulari numero id numquam obti
„ net.” BRUNCK . V. 969. Gl. έσχον: επέθεντο.
ήγουν , και ταύτην το μεμοιρασμένον κατέσχεν. - Ibid..
ώ om. T.D.τ.σ.κ.
V. 970. Gl. ή κομεν : εγώ τε και ο έμός παΐς . ,Αpud
„ Euripidem Phoen. 780. et Statium Theb. X, 597. Manto
,, filia ducit Tiresiam .“ BOTHE . V. 971. βλέποντες
Q2
244 SYLLOGE V. 972

H.C. - V. 972. τέλει C. - V. 975. σής] τηςδ' C. --

Ibid . Gl. απεστάτουν: έχωριζόμην , άλλ' όπερ έλεγες,
ηδέως έδεχόμην , ώστε και νύν πείσομαί σοι.
V. 976. τήνδε ναυκληρείς ( Codd.) L1.L2. S.σ. κ. h .• 8
τήνδε ναυκληροΐς Α.αββγ.σ. Schneider . * τήνδ' έναυκλή
ρεις Valcken . ad Phoen. p.. 321. ++ b.e.ſh. -- V. 978 .
DELS
Gl. βεβώς επί ξυρού τύχης : ήγουν είς κίνδυνος καθ
ιστάμενος. Vide etiam Eustath . p. 796. - V. 979. Τρίτ
τω τ.ς.κ. G. το σόν φρίσσω στόμα : αντί του , τον
σον λόγον. - V. 980. τέχνης της έμής σημεία L1 . Η.
V. 981. θώκον L1.C.D.E. (prima manu) θάκον L2 . θώκον
(Codd.)
( ) ψ. Schneider.. - Ibid. όρνεσκόπον H. Gl. όρνι
-

θοσκόπον : εφ ' ου καθήμενος σκοπώ τους όρνιθας.

V. 982. έξων C. - Ibid. Tricl.: λιμήν,, ήγουν συναγωγή.
εκεί γαρ συνάγων τους όρνιθας, όταν τι βούλωμαι μαντεύ
σασθαι, σκοπώ την αυτών πτησιν και τας φωνάς. Boe
ckhius suspicatur , λιμήν νοcem esse technicain ad artein
7

auguralem pertinentem . Confert Latinorum templum .

Mihi tropo plane vulgari ad auguraculum translata videtur,
latius eniin patet eius usus , (vide supra) quam ut illud
statuendum videatur.
V. 983. „ Maltby ad Morell. Thes. p . 89. colo post
>

ορνίθων , et mox ν. 991. puncto post έγνων distingui νult.

At non stridorem avium , quem auribus percipiebat , sed
„ ex stridore pugnam , quam cernere oculis nequibat, cogno
,,visse se ait. Quin etiam si res ferret istam interpunctio
„ nem , non posset ita interpungi, quia particula aliqua post
κακώ opus foret. Tiresiae hoc ex clangore avium vatici
„ nium meinorat Eustathius p.. 1190,, 52. “ HERM.. – V.984..
Triel.: δέον είπεϊν κλαζόντων προς το ορνίθων , κλά
ζοντας είπε προς το σημαινόμενον. το γάρ ακούω φθόγ
γον ορνίθων , αντί του, όρνιθας, οι δε λέγοντες το κλά
ζοντας προς το έγνων, ψυχροί τινές εισιν,. - Ibid.. . Gl.
οίστρω : μανία. Gl . βεβαρβαρωμένω : ατάκτω.
V. 985. Gl. σπώντας: σπαράττοντας αλλήλους φοινικούς
όνυξι. – 1bid . φοναΐς ] + φονας Bothe . Post φοναΐς plene
interpungunt ψ . Scholiastes : φοναΐς , ταϊς αιματικαίς .
, Vix credas , quemquam adeo se his decipi passuin esse,
,,ut qovaīs pro adiectivo 'esse putaret.“ HERM . – V.986..
πτερών] πετρών Η. - Ibid. ροϊβδος ] ροίζος S. Gl .
δοτρδος ούκ άσημος: ήχος ουκ ήσυχος, αλλά σφοδρός
και ψοφώδης. Verba πτερών γάρ ρουβδος ουκ άσημος ην
affert Eustathius p. 821 , 42. 1716, 54.
. V. 992 . ADNOTATIONIS . ATIONIS 245

V. 987. εμπείρων H. Gl. έμπύρων εγενόμην : 1

θυμάτων ηπτόμην. V. 988. Gl. παμφλέκτoισιν:

εν οις πάντα θύματα φλέγεται . V. 989. Verba εκ δε
-

θυμάτων cum sequente versu affert Tzetzes in Exegesi

Iliad. p. 53 , 11. - V. 990, ακηκίς. Sic dicitur Vapor
„,forte fuliginosus, non limpidus. Hic intelligi videtur adeps
„liquefactus. Nam neque liquores hoc nomine designari
„ solent, nisi qui adiposi fuerint. Conf. Aeschyl. Agam ,
,, 969. Philoct. 784.“ MUSGR. Explicat hunc versum Eu 1

stathius p. 680, 24. iterumque respicit p. 955, 64. - Ibid..

Gl. κηκίς: υγρά και λιπώδης ανάδοσις. Gl. έτή κετο:
κατέρρει. - V.991. Gl. κάτυφε:χωρίς ανάψεως εκαίετο.
Gl. κανέπτυε : ήγουν εξέπιπτε των μηρών ή κεκαλυμμένη
πιμελή.
V.992 . „ Xoral Fel crematum fuisse ex Aeschyli Prom .
,,494. colligit Musgravius, laudans etiam . Incertum apud
%Clean. Alex, p. 851 .
Τις ώδε μώρος και λίαν ανειμένως
εύπιστος ανδρών , όςτις ελπίζει θεούς
οστών ασάρκων, και χολής πορουμένης ,
πεινώσιν
& και κυσίν βρώσιμα
ουχί ,
χαίρειν * απάτη και γέρας λαχείν τόδε ,
χάριν τε τούτων τοϊσι δρώσιν εκτίνειν.
quorum versuum penultimo post χαίρειν addithan
άν, postre
„ Inus annon a poeta sit , dubitat. Vide quae c in rem
disputavit I. H. Vossius Mythol . Briefe, II, 38-40.6
ERF .. Tricl . ; ότι μετά των μηρών και την χολήν του
ζώου και την κύστιν παρετίζουν, ακριβώς εν Αισχύλο εί
πομεν εις τους Επτά επί Θήβαις. *) δέον δε ειπείν , μεταρ
σίως, και, καταρρυείσης της πιμελής, μετάρσιοι είπε προς
το χολαί, και καταρρυείς προς το μηροί. - Ibid..
Η διεσπαίροντο ed. Glasgoν. Gl. διεσπείροντο : ατά
κτως είς αέρα έφέροντο. 16id. ,,Vox καταρρυής, deflu
„ eus , decidens , in Lexicis desideratur pariter ac ne
* ) „ Hoc in dramate , quantum „ gavit ex Barocc . codice scho
,, commemini, nuspiam istiusmo- „ lion, fortassis est Triclinii, quem
„ di annotationi locus fuit ; in „in Sophocle versantem memo
„ Prometheo Vincto v . 494. me- „ria fefellerit. In tres ille tra
,, πιοrat Aeschylus χολής λαβού ogicos scliolia quaedam scripsisse
καιτε ποικίλην ευμορφίαν. Quod ,, videtur.“ VALCKENAR.
,,Kingius
3 ad Pboen. y. 1261. evul
 Σ

246 SYLLOGE V. 993

„ groovńs, quod ex Etyin. M. voce trepidóndýs laudavit

„ Musgravius.“ ERF . Verba καταρρυείς μηροί καλυπτής
εξέκειντο πιμελής commemorat Eustathius p . 134, 29. dicens :
και ουκ έδόκουν καλλιερείν , οπηνίκα κατά την τραγωδίαν οι
μηροί καταρρυείς κ. τ. λ. Argutari mihi videtur Boeckhius,
cum dicit : ,,) Die μηροί heissen nicht καταρρυείς , weil
>

sie herabgeflossen [ herabgegleitet] wären aus dem Haufen,

sondern weil die Fettumwickelung von ihnen her abge
flossen ist. Das nämlich , wovon oder woran oder wo
raus etwas fliesst, wird nach antikem Sprachgebrauche selbst
fliessend genannt: wie culter manat cruore, hac et illac
perfluo ( Ter. Eunuch . I. 2, 15.), tigng perpluunt, npóowntov
ιδρώτι δεόμενον μnd andres. Sane quidem dicimus : culter
manat cruore, at nemo dicet : culter non manat cruore.
V. 993. „ Inpoi sunt ossa femorum, non carnes,
-

Poeta modo citatus testatur οστά άσαρκα Diis oblata fuisse .

„Mnpòs autem os Polluci significare videtur lib. II. sect.
185. Aristoteli certe Ζώων Ιστορ. lib. Ι. 13. Νeque aliter
Homeri in versu μηρούς τ ’ εξέταμον Iliad. α'. 460. ubi
29

Scholiastes μηρούς , τα μηριαία οστά. Ηippocrati μηρος

nonnunquam os femoris est. Sic περί άρθρων ψαυομένη
ή κεφαλή του μηρού κατά τον περίνεον υπερογκέουσα εύ
55δηλός εστιν , et deinde pluries . Idem alibi το οστέον του
μηρού habet. [Bothius addit Ηerodoti 3, 103. κάμηλος εν
τοϊσι όπισθίοισι σκέλεσι έχει τέσσερας μηρούς.] Interpre
„ tandum : ossa femorum defluentia (vel ex cumulo sc.
,,vel in humum forte ex ara) extra adipis tegumen
„
tum iacebant. “« MUSGR.. - Ibid .. Καλυπτής male supra
cum scholiasta antiquo et Βrunckio per καλυπτούσης inter
pretatus sum. Recte monuit Boeckhius, quod glossator ad
v.991 , et Musgravius ( „ extra adipem circumvolutam " ) iam
sensere , xahuntós retinere h . 1. passivum significatum , die
umgehüllte Fettumwickelung. Dicunt enim Graeci non so
αλύπτειν τινά , sed etiam καλύπτειν τι τινί , circum
dare aliquid alicui. Hom. II. é . 315. q . 321. De illo
adipis involucro conferri iubet Musgravius Hom Il. a . 460.
schol.. ad Εur.. Phoen.1290.
. . -- V.993. Gl. εξέκειντο: εγυ
μνούντο. Sie Ingen bloss. - V.995. Gl. ασήμων : κακοσή
>

μων ή αφ' ων ουχ οίόντ' ήν σημειώσασθαι. - Ibid . Tricl.:

είκότως είπε το οργίων . ώςπερ γαρ τα μυστήρια ουδείς
είδεν , ει μή οι πεπειραμένοι , ούτω και τα μαντεύματα οι
μάντεις μόνοι γιγνώσκοντες τοις άλλοις διασαφούσιν,

1
 1

- V. 1006. ..
ADNOTATIONIS 247

V. 998. ήμιν Erf. - Ibid. Gl. εσχάραι: τόποι,

όπου τα θύματα καίονται . - Ibid. , παντελείς au sanctis
simi ? quo fortasse sensu Iupiter πατήρ παντελής Aeschylo
, audit Sept. Theb. 120.“ MUSGR. Eustathius p . 1564,
32: Σοφοκλής δε και αντί βωμού οίδεν εσχάραν. Tricl.:
ή προς το παντελείς υποστικτέον, ούτω , και αι εσχάραι
αι παντελείς, ήτοι εν αις πάσαι αι θυσίαι τελούνται. ή προς
το πλήρεις. ούτως · οι γάρ βωμοι ημϊν και αι εσχάραι,
πλήρεις, και πεπληρωμέναι εισί, παντελείς και τέλειαι,
του γόνου και του υιού Οιδίποδος, του πεπτωτος και
πεσόντος δυσμόρου και αθλίου, το δ' υπ οιωνών τε και
κυνών βοράς ερμηνείαεστί του πώς είσι πλήρεις. - V.999.
Gl. βοράς: σπαράξεως εις βοράν. - V. 1001. λιπάς C. -
• V. 1004. ανδροφόρου C. - Ibid. βεβρώτες Φ.S.Χ.ς.κ.δ.b.h.
Eustath. p. 229, 12. κατά το βεβρώτες , ήγουν βεβρωκότες,
2

αίματος λίπος. Εadem leguntur in schol. Wassenbergh.

ad. 1. β'. 312. βεβρωτες (superscr. o et sine acc.) L1 . βε
βρώτος Β.αβββ3.γγ. ( βεββώτος Β. ) Formam βεβρώτες
pro βεβρωκότες commemorat Eustathius etiam p. 1248, 47.
ως βεβρωκώς , βεβρωκότος, βεβρώτος , ού χρήσις παρά το
Σοφοκλεϊ „ Illud vehementer miror, quod Maltby ad Mo
Popozhei.
„ relli Thes. p. 89. hunc versum alienam sedem occupasse ,
„ aut antecedentem parenthesi putat contineri debere , ut66
5,colhaereant ου δέχονται λιτάς θεοι βεβρώτες αίματος λίπος.
HERM . Tricl.:: Ιστέον ότι ενικώς πρώτον είπών το όρνις,
επειδή ουχ εις ήν ο ποιών την βοήν , αλλά πολλοί , προς
πληθυντικόν απέδωκε το βεβρωτες , εί και αμαθείς τινες
το όρνις αντί του όρνιθες φασι , και το φοιβδεί αντί
και του φοιβδούσιν, ουκ ειδότες ότι μόνον εν ουδετέροις πλη
θυντικούς τά ενικά τρίτα πρόσωπα των ρημάτων αντί πλη
θυντικών λαμβάνεται, ως άλλα τε πολλά μαρτυρεί ,και το
παρά Λιβανίω• Ήρα γάρ, φησί, τα μειράκια του γέροντος.
• ει και εν Πινδάρω που εύρηται μόνω : ( Πυθ. δ'. 100.) ή
ρα Μηδείας επέων στίχες.
V. 1006. „ Comparari digna est Plutarchi sententia in
2)

,, Fabio: το μεν αμαρτείν μηδέν έν πράγμασι μεγάλους, μεί

5ζον ή κατ' άνθρωπόν έστι : το δ' αμαρτάνοντα χρήσασθαι
τοϊς πταίσμασιν διδάγμασι προς το λοιπόν, ανδρός αγαθού
ζ.
»,και νούν έχοντος. « BRUNCK . Ad priorem sententiae
partem confert Camerarius E. Hippol. αμαρτείν εικός άν
θρώποις , τέκνον. Pindar . αμφί δ ' ανθρώπων φρεσιν αμ
πλακίαι ανάριθμοι κρέμανται. Demostli. μηδέν αμαρτείν
 248 SYLLOGE V.1007

έστι θεών . - V. 1007. επει] ++ επήν b.e.fb. Ibid .

)
ουκ έτ ' έστ' ουκέστ’ L1 . ουκέτ ' έστ' ψ .. Non post
αμάρτη sed post κείνος, comma habent αββγσ. V. 1009.
ακίνητος] άίνητος 11. ανίητος S. Ibid. πέλει
C.D.S.P.E.T.G.κ.b.h. πέλει (supersec. η) L1 . πέλη Α.αββγσ. -
V. 1010. αυθαδία (Codd.) C. D. Aliquot " libri Stobaei
ΧVΙΙΙ.. p.p 154. ( Τ . ΧΧ. 14. p. 172. habent αυθάδειά του,
sed Cod. Ρar. illud. αυθαδεία Η . , ή η δ' αυθάδεια Gro
tius Frorileg. 105. „Ignoravit Vir Summus, secundam
5.

5,in αυθάθεια necessario produci. Vide Bentleium ad Μe

„ nandri fragın . LXXX . “ BRUNCK .
V. 1013. ,, Senarii, monente Valckenario ad Phoen.
„ , 891 . continuo tractu pronuntiabantur ; itaque in fine se
,,nariorum vocales etiam poterant elidi. In ed. maiori per
25peram scripsi : το μανθάνειν | δ' ήδιστον [sic etiam ψ.]
„ Quod Bentleius in Menandreis observavit, particulas då,
„ tè et similes non poni in versuum initio , id de senariis
„ quidem verissimum est. In melicis tamen carminibus
„,eaedem , ubi vocalis nou eliditur, inchoare versum pos
„ sunt, talem quidem , qui numeris cum praecedente versu
κα„cohaeret
ι, . ed. Valck..
Sic Eurip.. Phoen.. 676,, 77. .
όρων χθονός : σιδερόφρων
δέ νιν φόνος πάλιν ξυνήψε τα φίλα.
„ quein locum et Valckenarius et Porsonus immerito suspe
„ ctum habuerunt.“ ERF. V. 1014. ει ] είς. Ibid .
C

λέγει ( Codd.) Α . ψ. λέγοι L1. Η. nuper h. λέγοι γρ . φέ

ροι S. φέρει V.E.T.D.b.e-fh. : φέροι (c. gl. λέγοι) C.
V. 1015. τοξόται (Codd.) L1.L2.S.Χ.ς.κ.b.e.h. το
ξότου A.αββγ.σ. Schneider. „ Hoc loco libenter legeriin
τοξόται , etsiινrecte haec coniungi possuntRARτοξότου σκοπού,
καικατά σύνθεσ , ut serυum pecus. « CAME .. Ibid .
σκοπώ Ε. - V.1016. Tricl .: μη λάβης εις το τούδε έξω
θεν επί ή κατά· αλλ' έστιν η γενική προς το σκοπού . το δε
σκοπού προς το τοξόται , οι γάρ τοξόται, σκοπού τοξόται
εισίν. ώ πρέσβυς πάντες ως τοξόται σκοπού τού
δε του ανδρός , τουτέστιν, ώςπερ σκοπόν ποιησάμενοί με,
1
V. 1017. ή άπρατος Stephanus et Wake
τοξεύετε . -
field.. Silv., Critt.. IV. p . 314. Probant Canterus et Erf,
Etiam vates contra me comparantur. “ CAMERAR.
2)

ibid.. υμίν κ.κ.Γh.w.g. υμιν e.h.d. Matth.. - Ibid. των δ'

C. B. d.w, τώνδ ' (Codd.) ψ. των b. e. Γh. Matth. Herm.
 Σ

–V. 109. ADNOTATIONIS. 249

>

Scholiastam coniecit Martinus TÙY T' legisse, quia explicet

υφ ' υμών των μάντεων και των συγγενών. Post lui
nihil interpungunt αββ., puncto β3. Post γένους(. αβ.(. β2.
( *)τ.ς.κ. Ad των Stephanus quoque intelligi volebat μάν
τεων. Hermannus nuper retractavit priorem sententiam
sualm , qua των δ' υπαι γένους explicuerat : υπό των γένους
a cognatis autem , contra quam nuper ipse monuit:
„ id ordo verborum fieri non patitur. Dixisset hoc Sopho
„ cles vel tots dè noòs yévous, vel quod sane levissima mu
2

statione restitui posset , των δ' υπ' εγγενών , vel genere

neutro τού δ' υπ ' εγγενούς.« Videtur nunc nostram
sententiam comprobare.. Etenim postquam protulit Triclinii,
qui bene declaravit, quae res significetur ( vide prolegę.
p. 41. , explicationem : υιός αυτού Μενοικεύς, Τειρεσίου πρό
σθεν ειπόντος, ως ει προς το σπήλαιον του δράκοντος έκών
εαυτόν αναιρήσει , σωτηρία έσται τη πόλει, απελθών εκείσε,
εαυτόν διεχρήσατο, addit : Ηaec interpretatio si vera est,
5, necessario cum Brunckio legendum est των υπαι γένους.
„ Idque reposui, sed tamen ut non nihil dubitem. Nam
2)

si respical Mendecei mortem Creon , et και πάλαι exspe

5 ctes et aoristos εξημπολήθην κάξεφορτίσθην , quamquam
,,defendi praeterita perfecta possunt, si orbitatem , (Ita sane.]
,, in qua est ex eo tempore, spectat. Sed nescio an aptius
„[hoc non dixerim .] hic de superstite filio loqueretur,
„ quem sibi adversari ex eius sermonibus duduin cogno
visset. « ΗΕRΜ. - V. 1018. κακπεφόρτισμαι (Codd.)
e
b. e. h . κάκπεφρόντισμαι V. κάμποφόρτισμαι Χ . κ. Ιdem
placet Stephano , qui explicat και αναπεφόρτισμαι. Ge
„ nuina est vulgata
ει
, optime illa congruens cum altero verbo
εξημπόλημαι. HERM.
V, 1019. έμπολείτε D. Verba κερδαίνετ ' εμπολάτε
affert Eustathius ad Od. p . 1788. 43. 16id . τον προς
Σάρδεων L2.E.D.b.e.fh.h. Eustathius ad Od. δ'. p. 1483 , 27.
Σοφοκλής μέν τοι ετόλμησε και αυτόν τον χρυσόν ήλεκτρον
ειπείν εν τω Κερδαίνετ', εμπολάτε τον πρός Σάρδεων
2

ηλεκτρον. et ad ΙΙ. β. p. 360, 30.

.
τον πρός Σάρδεων ήλε
κτρον, τον χρυσών ούτω καλέσας ποιητικώτερον εν τω λαβείν
είδος αντί είδους . τον προ Σάρδεων (Codd.) Χ.ψ. Schnei
ον
der. τα προ σαρδέων L1. (σαρδέων etiam L2.) των προ
:
Σάρδεων β3. Tricl.: προ Σάρδ
πλησίον Σάρδεων και Πακτωλός έστιεων:
έν γαρ τη Λυδία
ποταμός ψήγματα χρυ
250 SYLLOGE V.1021

σού τοϊς εκεί χορηγών. καλεί γούν τον χρυσόν ηλεκτρον,

διά το καθαρόν. τοιούτος γάρ ο ήλεκτρος. έστι δε και εν
τη Ινδία τόπος χρυσού ψήγματα έχων , δν ανόρύττουσι
θηρία τινά, μύρμηκες καλούμενα, πτερούς χρώμενα , αφ'
?

ών οι Ινδοί μηχαναΐς τισι λαμβάνουσι τον χρυσόν. Αpud 25

„ Sophoclem rpó eo aegrius defendi potest, quod Pactolus

„ per mediam urbem Sardes fluebat. Herod. V, 101. os 2

Συσφι ψήγμα χρυσού καταφορέων εκ του Τμώλου, διά μέσης

της αγοράς ρέει, ιηultoque verisimilius est τον πρός Σάρδ .
ΟΙ ,

„ extpov, aurum, quod ex illa opulentissima urbe veniret,

„ quam quod ante eam in Tmolo esset, commemorari. Nec
„ profecto est , quod quis in producta syllaba haereat , si
sperite proferatur versus , pausa facta post κερδαίνετε . Pau
„ Sarum , quas interpunctio fieri iubet, iusta observatio quam
„ vim in mensura trimetrorum habeat , satis indicatum in
,, Elem . doctr. metr.“ HERM. Quod attinet genus vocis
ηλεκτρον, est το ηλεκτρον naxiane frequenset usitatissima
forma, alibi ý nextpos legitur, cf. locos a Bastio in epist.
Paris. p. 142. Stephano in ind. Thes. Gr. et Schneidero
in lex. gr. notatos. Adde Verw. ad Hesych . ed. Al
berti Τ. Ι. p. 1621. not. 2. και ηλεκτρος saepissime dici
tur ab Eustathio , vide locos supra laud. et ad Dionys.
ν. 293. 317. Semel ibidem το ηλεκτρον legitur . Vide
Spohn. ad Niceph . Bleminidam ' p. 28.
V. 1021. 1 τάφω δε κείνον Zehlicke , dicens : ,, non
enim Polynices aliis , sed insepultus sepulto opponitur.
2

Quantum commemini , nemodum tale discrimen inter illas

formas intercedere statuit. Ibid. Post κρύψετε com
1

ma habent αβ1 . β3 . b. h. d. w . punctum β2.ς. κ. Γh.g.

V , 1022. ού δή θέλουσ’ L1 . ουδ' ει θέλουσι Ζηνός Β. -
V. 1023. ες] εν β1.β3.γγ. - Ibid . θρόνους , ψ.fh.h .(.) b.e.
>

V. 1024. ώς] ως L1. C. Ibid . Post žyo comma habent

ψ. - V. 1027. γηραιέ D. - V. 1029. αισχρούς om. Η.
.

V. 1030. Post τις et φράζεται male (;) habent ψ.

>

16td . άρ ' & C. D. (c. gl. και Κρέων ). De interpellato ser

mone cf. Ai. 106. ubi male vulgo plene interpungitur,
quum comma ponendum esset , ibid . v. 108. Philoct. 210.
1226. 1230. 1232. 1405. Elect. 856. 1275 . Vide etiam
ad ν. 1265. 1255 . -
V. 1031. Tricl : τούτο πάγκοι
νον : το τίς. επειδή γαρ αορίστως ελέχθη, έκαστος εαυτόν
εποπτεύει είναι. Νihil ineptius.. - V. 1032. ΗΗ ηοβουλία
Brunck .. - V. 1033. πληστής L1 . - V. 1035. Gl. αντ
V. 1044 . ADNOTATIONIS. 251

ειπείν κακώς : εξ εναντίας κακολογήσειν. Tricl.: ώς

περ το λέγω μόνον προς δοτικών συντάσσεται , μετά δε τού
κακώς συντεθέν, αιτιατική, ούτως έχει και το άντειπείν ,
και το κακώς αντειπείν' το μεν δοτική , το δε κακώς
άντειπείν , αιτιατική.. Afert hunc versum Moschopulus in
Dictt. Αtt . ν . έπω .V. 1036. λέγειν L1 . Νοn adnota
-

vit Elmsleius, ad quam vocem pertineat haec discrepantia.

V. 1038. και το δέ γε τυράννων Vir D. in Diario Crit.
no . XIV. p. 255 .De αισχροκέρδης iam Hermannus quo
que nuper aliquid annotavit : „ Aloypoxéodns non solum
,, is est , qui turpiter quaerit quod adipiscatur, sed etiam,
1
„ qui turpiter cavet ne quid de suis amittat, i. e. homo
yavarus ac sordidus. Quare Tiresias, quum vatibus' auri
.,cupiditatem exprobrari audit, reges potius dicit sordidos
,,esse , quumque ipsi prae aparitia illiberales erga vates
„ sint, culpam in illos conferre obiecto quaestus faciendi
„ studio.“ HERM .
V. 1039. Neque post όντας neque post λέγης inter
pungunt ψ. Ibid. αν λέγης D.αβ2.β3.υ.e.h. & * ν λέγης
τ.σ.κ.b.fh. αν λέγης Η.β.γ.g. & λέγεις C. αν λέγοις Μο
O
schopulus Dict. Αtt . v. έπω. Trici.: αρ’ οίσθα : άρα
γιγνώσκεις λέγων ημάς όντας ταγούς, εκείνα τα λέγεις ; τουτ
έστιν , άρα γιγνώσκεις ου τους τυχόντας υβρίζων , αλλά 1

βασιλείς ;; - V. 1042. γ ' ακίνητα (cum γρ. όρσεις μετά

κίνητα) C. Tricl .: τακίνητα χρή γράφειν, ίν' η μακρόν
2

το α, ως εκ κράσεως όν · ει δ' άλλως γράψεις , ούκ ορθάν

.

μή
έσται. - V. 1043. μόνον δε επίL1 .. - Ibid . κέρδεσι Η.
V. 1044. dn L1. secunda manu : pr. man. fortasse
οίδα scriptum fuisse suspicatur Elmsleius. - Ibid. μέρος(.)
T.5.x.h.d.w.(;)app.b.e.ſh. Matth. Boeckh. „ Scheine ich
dir denn bereits um des Gewinnes willen zu
sprechen ? Da nun aber Tiresias längst weiss , dass er
dem Kreon scheint Gewinn zu suchen, so kann tò gòv utpos
nicht auf δοκώ bezogen werden, sondern auf κέρδεσιν : υας
dich anlangt suche ich doch gewiss keinen Vortheil, d. i.
von dir suche ich gewiss keinen Vortheil; denn du wirst
alsbald erkennen , dass ich unbekümmert um deine Gunst dir
Böses verkünden werde. Tò gòv mépos ist also nur hinzu
gesetzt,, damit Tiresias Rede schneidender, und schnöder
werde.66 BOECKH.
Video sic accepisse aliquos hunc
„ versum , ut indiguabundus senex diceret : Itanc igitur tibi
252 SYLLOGE V. 1045

„ videor scilicet concluctus haec memorare ? Sed verius puto

,,oblique hoc a Tiresia in Creontem retorqueri . Nam ille
„ monuerat, ne quid modo ad lucrum id est pecuniam ac
,, ceptam referret suorum dictoruin . At senex affirmat , se
„quod ad ipsumn Creontem attineat , servaturum ne quid
„ dicat , in quo ille lucrum i. e. utilitatem aut commnoduin
„inesse sentiat.“ CAMERAR . -
V. 1045. Gl. εμπολή
σων : κερδήσων, ήγουν καταπείσων και προς το σον θέλημα
:

üçwv. „‫ و‬Negat illum se tam facilem experturum , ut cuius

„ animum expositum sentiat, in quo eius fraudes quasi
,, Degotientur." CAMERAR .

V. 1047. Tooyous 2.b.ſh.b.dg. Matth . tpózovs e.w.

Schneider. Gl. τροχούς : περιόδους. Gl. άμιλλητήρας:
ώςπερ εξ αμίλλης περιϊόντας. λέγει δε τας ημέρας και νύ
κτας , περιστρέφοντος γάρ του ουρανού τον ήλιον αεί , ημέρα
και νύξ γίγνεται.. Εckermannus monet :: τρόχους
„ άμιλλητ.
dictum est pro brevissimo temporis spatio, quo in ludis
gymnicis stadium cursores percurrebant, cf. E. Med. v. 45.“
,, Erfurdt scheint mir hier doch ganz richtig tpózovs statt
Tooyous geschrieben zu haben , da das letztere von dem
Maasse der Räderkreise auf den Raum , den sie in ihrem
Umschwung durchlaufen, und dann weiter auf die darin
zurückgelegte Zeit übertragen werden müsste , das erstere
aber gleich metonymisch von dieser genommen werden kann.
Jenes bedeutet Radumschwingungen , Rotationen , welche rü
mische Dichter freilich nur durch rota ausdrücken konnten,
wie Virgil. Georg. IV. 474. Ixionei rota orbis , wo
Voss nachzulesen ist, welcher auch diese Stelle der An
tigone anführt, aber tooyo's zu lesen scheint , wenigstens
das to. « uil. 'Hlíov von Tagen erklärt, wie der Scholiast,
der es durch quégas giebt. Aber von Umläufen des Son
nenwagens, also von Tagen, kann hier Teiresias nach v. 996.
Br., den auch Schäfer 'anführt , nicht reden , und auch
9

nicht wenig Tage, sondern Augenblicke, nachher tödtet sich

Hämon. Diese aber werden durch die gemeinsamen Um
schwingungen (άμιλλητήρας d. ι. άμα έλλομένους . vgl. Α.
Prometh. 130. ntepúywy Fouis duirais ) der Räder am
Wagen des Helios bezeichnet. Tev ( das futurum atti
cuin) hat der Dichter gesetzt für diatelāv nach dem Be
griff von μη πολύν χρόνον , der dem μη πολλούς έτι τρ .
du « 'H. unterliegt. Du wirst nicht viel Radumschwingun
gen des Helios, d. i. die Zeit der Radumschwingungen seines
- V. 1045 . ADNOTATIONIS. 253
4

Wagens, mehr zubringen. Uebrigens vgl. über Tooxos u .

Tpoyós auch Elmsley zu Eurip. Med. v. 45. “ SUÈVERN .
p. 19. not. . ,, Süvernii mentem non satis perspicio. Nam
,,si toóxous legitur, vix puto id aliter quam de diebus in
,,telligi posse , quum tamen Süvernius, et recte quidem ,
„huius ' ipsius horae proxima momenta dici velit. “ HERM .
και πολλοί τροχοί dictum est , ut πολλά πτερά, πολλαι χείρες,
,,alia id genus.
Vide Markland. ad E. Iphig. T. v. 362.
Ceterum Hlíov (sic etiam h.g.] scripsi littera initiali ma
,,iuscula." SCHAEF. „ Si cum solo nomine Tooyoùs com
„ pares, valde diversa sunt , quae Marklandus 1. 1. attulit,
„ut quae verbum habeant nomini aptum, quod si dyjóllɛvos
„ hic legeretur , recte diceretur , non multas visurus solis
„ rotas, pro non saepe vel non diu amplius eas rotas visu
wrus,6. HERM .
Ibid . aút αυτώvν.. H. – V. 1050. Gi. ův nov:
ός) uutõ
αυτos
διότι . -
Ibid . Gl. I Ñ v ů vw : από τών άνω . -
Ibid .
βαλών ] βάλλειν (superscr . ων) L1 . Hermannus , quum
et Erfurdtium qui ad tõv övw supplet tivú , et me, qui
ideim et ad τών άνω et ad των κάτωθεν γ. 1052. divulsum
illud a Feñv , supplendum dixi, vituperat , fierique illud
non posse affirmat, mibi quidein de hoc loco in errore
versari videtur. Dicit : „ Non , quod Erfurdtio visum , aut
„ , hic aut Aesch . Agam . 1031. tivà intelligendum . Nam
βαλών κάτω refertur ad ένα εκ των σων σπλάγχνων[ ? .
,, Procedit compositio verboruin hoc modo : úvrà toutov oos
έχεις τους άνω και ών ψυχήν εν τάφω κατώκισας , κάτω >

βαλών ένα εκ των σων σπλάγχνων : pro Antigona, φuam

,,vivam adhuc habes , et cuius vitam sepulcro destinasti,
,,ad inferos ex tuo ipsius aliquem semine natum mittens."
HERM. – V. 1051. Tricl.: iò yuziv xul noos to Ba
λων και προς το κατώκισας λάμβανε κατά συνεκδοχήν. -
Ibid . xatoxious E. quod non improbat Brunckius, atque
praefert Seidlerus, improbante Hermanno. „ Liberius, sed
,,rectissime conformata est oratio .“ HERM. Post hanc
vocem plene interpungunt aßBy: – V. 1052. Constructio
est : έχεις δε ενθάδε αύ νέκυν άμοιρον των κάτωθεν θεών ,
habés autem hic contra in ortuum Deorum in
ferorum regimine destitutum, MUSGR. „ Non
„ regimine deorum inferorum destitutum , sed communione
„ cum inferis prohibitum .“ HERM .
Brúcovtoi ad Antigonam et
V. 1054. „ úv et seq. v. βιάζονται
„ Polynicen refertur. “ ERF. Sua nuper retractavit Her 2
 254 SYLLOGE V.1056

mannus, nunc et ipse scholiastae adstipulans et recte Bia

ζονται explicans : Deos superos coactos esse a Creonte
perferre adspectum inhumati Polynicis [potius : in sya
ditione retinere ], qui in ditione sit inferorum . Boeckbius
v neutrius generis esse putat, quia idem esse debeat,
quod sequens τάδε. „ Woran du keinen Theil hast noch
die Obergötter, sondern nur durch deine Gewaltthat werden
sie ( die Obergötter) genöthigt daran Theil zu haben, indem du
den Polynices nicht den Untergöttern übergiebst.“ BOECKH ,
4
5, βιάζονται nempe οι κάτωθεν θεοί. « MUSGR. Male. -
V.1056. λώβητήρες υστεροφθόροι commemorantur ab Eu
stathio p. 763 , 39. 768, 55. - V. 1057. 55"Αιδου και θεών
,, Eo. intelligendae inferorum et superorum Deorum vindices ."
HERM .. - V. 1058. εν τοϊσιν ] αυτοίσιν Η. - Ibid. τοϊς
.

δε] τής δε C.
V. 1059. ,,De κατηργυρωμένος cf. , φuia exempla ab
2

Erfurdtio allata aliena sunt, Pind. Pyth. XI , 42. govův

καιυπάργυρον.«« BOECKH . - V. 1060. τριβή B. Post γαρ
et toißn commata habent h.g.d., non habent w. Matth .
Boeckh. Post τριβή comma est in ψ. Boeckhius vitu
perat eos , qui illa verba in medio posita statuerint, maxime
quia pro σοίς δόμοις tuum σοι potius desiderat. Ego qui
dem dativum σοίς δόμοις non a φανεί suspenses feci (τα
κωκύματα φανεί τούτο σοίς δόμοις )) sed potius,, atque hand
scio an ita quoque Hermannus,, ita intellexeram , tà xwzú
κωκύ
ματα (έν) σοίς δόμοις φανεί τούτο sc. σοί. Boeckhius vertit :
„ Denn nicht langer Zeit Weile wird deinem Hause der Män- ,
ner,, Weiber Jammerklagen an den Tag bringen ; wobei oois
dóuous
δόμοις andeutet,, dass die Klagen der Männer und Weiber
des Hauses selbst gemeint sind .“ Hoc quidem melius asse
queris explicatione illa nostra.
V. 1062. ήt έχθρα Reiskius .. + έχθραις Musgrav..
Tricl.: δέον εχθρώς ειπείν, έχθραι είπε προς το πόλεις.
απορήσειε δ' άν τις , πως είπε συνταράσσονται, και
ού, συνταραχθήσονται. ούπω γαρ εταράχθησαν, αλλ' έμελ
>

λον. και φαμεν ότι ο ταραγμός αυτών, εί και μήπω γέγο

νεν , αλλ' εξ ότουπερ εις αυτές παρά κυνών, ή οιωνών, τα
σπαράγματα γέγονεν, εξ εκείνου του καιρού ή φθορά αυταίς
επεκρέματο. εις δε τό όσων μη λάβης έξωθεν επί, *) αλλά
προς το καθήγνισαν ** ) ούτω, καθ ' όσων ήγνισαν,
*) έπι ed. Herm. **) καθηγισαν et h. 1. et de
inde scribí pult Herm .

1
- V. 1062 . ADNOTATIONIS. 255

ήγουν μεμιασμένως έφερον , άγος γάρ το μίασμα. έχθραι

„ólans eae sunt civitates , quae Polynici adversus Thebas
tendenti auxilia dederant. Praenuntiatur autem Epigo
„ norum expeditio paternis iniuriis irritatorum. Patres
,,enim insepulti cum Polynice iacuerant testibus etiam
Euripide in Supplicibus et Hygino fab. LXX. 6owv i.e.
c

,,oti tóowv. Vide Schaefer. ad. L. Bos. p. 252. sq. “ ERF.

Recte videtur Erfurdtius animadvertisse, Epigonorum bel
27
,,lum
„ significari. Nam ob maledicta Creontis, indignatus
,, Tiresias, id quod ipse proximis versibus fatetur, domesti
,,cis malis etiam publica addit. Itaque quum fama obtine
„ ret, inhumatos iacuisse etiam caeteros duces, hinc quoque
„ petit materiam mala vaticinandi. Illud autem male Er
,, furdtius, quod fy pou móheis coniunxit et dowv dictum
„ ait pro oti tóowy. Constructio haec est : nãoul róleLS
συνταράσσονται έχθραί, όσων ανδρών σπαράγματα ή κύνες
και καθηγισαν, ή θήρες κ. τ. λ. Εστιoύχoν πόλιν dicit eam
>

,, urbem , quae cuiusque ducis domum habet. Hic est ver

,; boruin sepsus : omnes civitates ad bellum concitantur,
„ quotquot virorum lacera membra aut canes contamina
„ runt, aut ferae, aut avis aliqua, scelestum odorem in pa
>2 ztriam cuiusque urbem ferens. Καθαγίζειν proprie est
„ Consecrare: quod quum sit , communi usu eximere,
„apertum est , ubi usurpatur de iis , quae quid foedant,
,,significare, contaminando facere ut quivis sese abstineat.“
HERM . Boeckhius contra eos , qui Epigonorum bellum
significari putent, monet ( cf. etiain nos supra prolegg.
p . 42 : huius belli hoc loco nullam inesse significationem ,
quae vel spectatorum vel lectorum animos ad id bellum
advertere possit ; quod reliqui duces insepulti iaceant , id
neque hoc neque ullo alio tragoediae loco commemorari,
neque uspiam Tiresiam , ut illi sepelirentur, postulare. Ar
givae deinde urbes , quae nunc iam bello persequantur
Thebanos ,7 quid tandem opus fuisse, ut cadaverum de
mum odore concitarentur ? Illumne pero odorem post
decimum demum annum vim exserere ? Quam immanem
denique esse cogitationem illam , non modo aves , verum
etiam canes
illuin odorem in Argivas urbes transferre ?
Addit : Ganz anders stellt sich
die Sache wenn man
, >
im
Zusammenhange der Reden des Teiresias bleibt. Er lehrt
(v. 998 fq .), dass Hunde und Vögel den Leichenfrass auf
Thebens Altäre und Opferheerde tragen und sie dadurch
verunreinigen , und die Götter kein Opfer noch Gebet mehr
256 SY L LO GE V. 1062

annehmen . Hierauf hinblickend sagt er , dass jede Stadt

erschüttert werde, wo cin Todter unbeerdigt bleibt. Theben ,
will er sagen , wird erschüttert ; drückt dies aber als all
gemein gültigen Satz aus : Feindselig werden alle
Staaten erschüttert , worin Vögel und andere
9

Thiere Stücke von Leichen auf die Altäre tra

gen ; diese Erschütterung (ovvtupáogovtai) trifft Theben
nun zunächst durch den Sturz des Herrscherhauses, den Tod
des Hämon und der Uebrigen , ein Unheil , was als Unheil
des ganzen Staates anerkannt wird (+ 1120. ) ; und dass
hiervon auch allein die Rede sei, zeigt jd unmittelbar vor
hergehendes und nachfolgendes (v. 1061. 1066.). Dem ge
mäss ist ?y9poi als feindselige, verhasste [ ? iratae ? ]
nämlich denen, von welchen sie erschüttert werden, sotiovyos
tóhes aber ist wieder eben die Stadt, die jene verunreinig
ten βωμούς και εσχάρας einschliesst. BOECKH. De όσων
idem adstipulatur Hermanno explicanti illud per oody uv
Spôv, graviter autem vituperata eiusdem interpretatione
vocis καθαγίζειν, ipse subiicit: ,, καθαγίζειν heisst weihen
w
,
und auf Todte angewandt die Bestattung sehren er
weisen ; diese Bedeutung hat es auch hier mit sarkastischer
Bitterkeit : deren zerrissenen Gliedern Hunde die
Bestattungsweihe geben.“ Confert γύπες έμψυχοι
Tágoi, quae Gorgiae verba apud Longin . III, 2. et Ennium
apud Priscian. VI. 3 , 15. p . 683. Putsch.
Vulturis in silvis miserum mandebat homonem ,
heu quam crudeli condebat membra sepulcro.
et S. Electr . 1480. πρόθες ταφεύσιν , ών τόνδ ' εικός έστι
Tvyzúverv. Quod igitur contrarium sit sepulturae , id h . 1.
τυγχάνειν.
acerbe sepulturam dici. *) Mihi non persuasit Boeckhius,
nam, ut alia omittam, si illa esset universe prolata senten
tia , tum sane Tiresias deinde ad Creontis rem transiisset,
et quid illi idcirco timendum esset , subiecisset. Id enim
neutiquam concesserim , quae proxime antecedant et inse- ,
quantur, apprime congruere cum illa interpretatione. Po
terat autem Boeckhius scholiastam in suas partes trahere,

* ) Quod versum etiam 512. hoc versu is sensus, quem inesse pn

nomine confert , qui plane huc tat Boeckhius : „die durch Poly
non pertinet, factum est errore nikes dem Eteocles erwiesene Un
aliquo. Non enim inest in illo gunst wird eine Gunst genannt ."
 -V . 1066. ADNOTATIONIS. 257

qui explicat : πάσαι πόλεις, ών άρχεις , επαναστήσον

ταί σοι . Equidem teneo sententiam meam , qui prolegg.
p. 42. de Thesei expeditione ( allatis locis adde Isocrat. Pan
athen . p. 393. ed. Basil .) haec ' verba interpretatus sum .
Monuit quidem nuper contra me Hermannus: De hoc
bello si loqui Tiresiam voluisset Sophocles, nec múcas ró
hels dicentem fecisset, sed vindicasset hanc gloriam, ,cui soli
debebatur , patriae suae , et caussam belli iis significasset
verbis , ex quibus non fatali quodam effectu piaculi, sed
iusta caussa ad bellum excitatas esse civitates cognoscere-.
mus . " At eam ipsam ob caussam abstinebat hoc loco
poeta ab adspergenda patriae laude, quia nolebat veram et
iustam illius expeditionis caussam indicare, sed potius pia
culum pro caussa venditare . Ferebat enim fabulae ratio,
ut hocbellum non ab insepultis ceterorum ducum corpo
ribus derivaretur, sed a denegata Polynici sepultura arisque
per eius ossa contaminatis. Iam quoniam illud, quae vera
caussa illius Thesei expeditionis fuisse in historiis perhibe
tur , unum gloriosum erat Atheniensibus, ex altera vero
ne satis quidem digna belli caussa non ita magna faus,
certe non talis, qualem vere sibi pepererant Athenienses,
quum ab illis ducibus ignominiam et iniuriam prohiberent,
repeti illis potuisset: maluit poeta , ne Atheniensium no
ininatim mentionem iniicere deberet, ubi nihil in eorum
laudem admiscere licebat , tãoul dicere praesertim quum
ita simul. hoc consequeretur , ut minae terribiliores redde
rentur. Cf. etiam prolegg. II. §. 6. Ceterum id me poe
.

καθήγνισαν , quod
nitet , quod ab interpretibus inductus , xatńyviçov,
praebent (Codd.) et L1.L2.H.y. ( rothyvigov C.D.) com
mutaveram cum Burtoni et Brunckü coniectura xatnye
oav, quam deinceps omnes editores receperant. Nam cum
şupra v. 196. gayvioai sit : consecrare , pro quo v . 247..
¿qayioteto legitur, et in Bekkeri Anecd . p. 339, 8. di
catur : αγνίσαι :: το θύσαι. διαφθείραι κατ ' αντίφρασιν.
oőtw Soqoxañs [ iv 'Auquapho addit Hesych .], nescio, 12

quidni retineamus illud : offerebant, consecrabant lacera .

>

membra in aris deposita.

V. 1066. oov] oou C.é. Priori suae horum verborum
explicationi nuper praetulit Hermannus eandem, quam supra
ego proposueram . Erfurdtius fuum male explicabat cum
ira,, prae ira . Ad togeópata cf. Oed.. T. v. 893. wugūs
ψυχάς .
βέλη . Ovid. Metam . V , 426. inconsolabile vulnus de
>
dolore, Virg. Aen. I , 36. aeternum vulnus. Bene adno
Tom . II. R

f
258 SYLLOGE V. 1068

tavit Boeckbius, consulto Tiresiam et illa voce uti et bota

Togórns dicere , nimirum ut carperet superiora Creontis
>

verba v. 1015. Ita etiam Tricl.: HOT & Togórns : TOTTO

λέγει , δια τον λόγον αυτού , δν άνωθεν έφη, πάντες,
ώςτε το ξάται σκοπού, τοξεύετ ’ άνδρός τούδε.
διο προςέθηκε και το βέβαια, δεικνύς εντεύθεν , ότι και
συ υπολαμβάνεις εξ ημών επί σοί φέρεσθαι κέρδους χάριν,
ψευδώς λογίζη. V. 1068. Post pisaca plene interpun
gunt αββ . V. 1071. jouxwtépuv O.L1..2.4.b.e.ſh.h.g.
,, Si canon Atticistarum recte habet , corrigendum novyal +

τέραν. Τhomas Mag . p. 426. Ησυχαίτερον , ουχ ησυχώ

„tepov. Vid. Etymolog. M. c. 31 , 18. Aeschylus Éumen .
ν. 218. (Sch. a . 1808.) τα δ' εμφανώς πράσσουσαν ήσυ
Xatépav.“ SCHAEFER. Circumspectum de his formis
Buttmanni iudicium in uberiore Gr. Gr. vol. I. p. 265. iam
indicavit Martinus. - Ibid.. γλώτταν
yaõttav L1.H. – V. 1072.
tt åv vũv gépɛr Brunck. Mutatione nihil opus est.
„> Quum enim Graeci praeter necessitatem dicant, tòv voữv
gauelvw toūdɛ, ýi võv gépel, de quo loquendi genere, com
„ posito illo ex duabus loquutionibus, vide praeter eos,
, quos Matthiae in Gramm . Gr. 5.450. not. 2. laudavit,
„,, Poupium ad Longin . Sect. XVIII. pp.. 321. poeta indulsit
,,sibi pro isto pronomine nomen ipsum ponere, quo quidem
„posito , si accurate loqui voluisset, sic debuisset pergere,
gås
55άς νύν φέρει,, vel åv
ων νυν φέρει.. Ηac ratione vulgatam
,,defendit Hermannus in Museo antiq. stud. Vol. I. . p. 208..
2989 simili ego in edit.maiori, sed nimis dubitanter.“
ERF. „ Vide I. Uld. Fäsii egregiam dissertationem de
,,hoc genere loquendi in Seebodii Miscellaneis Crit. Vol. II.
„„ part. IV. p. 707.“ HERM . Monet ibi de nostro loco
Fäsi : „ Nimirum duplex animo poetae obversari poterat
„comparandi ratio , quarum neutram absolvisse putandus
„ est :: τον νούν τ'i αμείνω των φρενών των νύν (αυτό
(
ουσών), et τον νούν τ' αμείνω ή δν νύν φέρει. Αtque
„ hano veram esse huius loci interpretationem nunc nullus 7

„ dubito; quod enim olim putabam , genitivum Tūv qpevőv

„ pendere posse a subst. Tòv voûv , hac sententia : dass er
„ einen bessern Sinn im Herzen nähre cett. et hoc loquendi
„ genus defendi ex Hom. II. $ .462. Od. š. 490. coll,
,,Aristoph. Nub. 705. et Lucret. III , 615. id nunc prae
>
„ illa explicatione admodum frigere videtur.“ Sed illam
Hermanni explicationem vituperat etiam Boeckhius, qui
non improbat copulationem Tov voūv Tõv goevov, (de qua
- V. 1079 . ADNOTATIONIS . 259

conferas etiam Oed. R. 524. γνώμη φρενών.) ipse proponit

sed dubitanter coniecturam των φρενών η νυν φέρει i e.
αμείνω τών ή νύν φέρει φρενών. Ιdem monet his verbis
h. 1. non meliorem animni morumque confirmationem si
gnificari, sed mentis et consilii emendationem .
V. 1074. επιστάμεθα L1 . - V. 1076. λακεΐν L1.
P.S.Χ. (explicat enim φθέγξασθαι) δ.σ.κ. λαβείν Η.αββγσ.
- V. 1077. έγνωκ ’ αυτός D. - Ibid. Gl . ταράσσομαι
φρένας : ήγουν στασιάζω προς εμαυτόν και ουκ έχω τις
γένωμαι .
V. 1078. *' είχαθεϊν (et sic v. 1084. πάρεικαθεϊν )
Elmslei. ad E. Med. v. 186. not. quia sint aoristi. „ Ego
,,uon ausim hos infinitivos corrigere, quum in multis
„ locis apta sit praesentis significatio et similis formae verba,
out φλεγέθω certo praesens habeant . HERM . Suidas::
.

εί κάθειν : υποχωρείν, υπείκειν.: Σοφ. . Ibid . yùo om

C. - 1bid . δεινάν Φ.L1.Χ.ψ.h.d.w. H δειλόν b. e. Γh .
Μatth. Tricl.: και γάρ το είκάθειν και υποτάσσεσθαι
το μάντει, και θάπτειν εάν Πολυνείκην, και Αντιγόνην εξε
λαύνειν του τάφου, δεινόν. πολλούς γάρ ειςαύθις ομοίους
είναι προτρέψεται, ειδότας ως ουτοι κακοί όντες ούκ έκο
λάσθησαν. το δ' αντιστάντα με αυτό πατάξαι τον
θυμόν αυτού εν έτη και εν βλάβη, τουτέστι, το δια μά
χης έλθεϊν με αυτό, και την αναίδειαν και θρασύτητα αυ
τού , ήν προς εμέ ενεδείξατο , τιμωρήσασθαι , εν δεινά
πάρα και πάρεστι. θεϊον γαρ το των μάντεων γένος , και
ούχ ούτω δεί προς αυτούς απαντών, αλλά γεραίρειν τιμαΐς.
Triclinius errat, quum id putat Creontem metuere, ne, si
„ Antigona non puniatur, aliorum crescat audacia. Nihil
„;Creon aliud, quam grave sibi esse dicit , vincere animum
suum. Alienissimum etiam id est, Tiresiae iram comme
HERM . – V. 1079. 5,,Sensus est:: vehementiam
o,,morari.“
.
„ (Tiresiae) calamitaté ferire , nor sine periculo licet. Cf.
Elect. 384. νύν γαρ εν καλώ φρονείν.« ERF. Erfurdtius 2)

,,a Triclinio in errorem inductus est. Patet sensum esse

,,debere:: conturbor; nam et cedere grave est et resistenti
imalum instat . Ηoc dicit Creon : αντιστάς δέ, εν δεινώ
92
2

„ärn natúgw Ivuóv. Si resistam , ad id, ut hoc grave sit,

accedit illud , ut magno malo iram meam percellam .
5,,Apparet, sic eum existimare : si cedat,, grave hoc esse,,
,, cedere ; sed si .resistat, non modo hoc ipsum , resistere,
grave
» esse , propter auctoritatem vatis et sanctitatem , sed
R2
260 SYLLOGE V. 1080

,,etiam illud accedere , quod iram suam mala sint oppres

.« HERM .
,,sura.“
V. 1080. Κρέον] λακεϊν L1.L2. translatum hac sine
dubio ex v. 1076 . V. 1081. δρών(,) αββ .) ς . Ibid .
πείθομαι S. V. 1084. Erfurdtii adnotationi nuper adie
cit Herm.:
. „ Quid hoc huc ? intellige ple." Recte Erfurd
tius. V. 1085. γ ' om. Η. Ibid . Gl. συντέμνουσι :
καταβάλλουσι . - V.1086. κακόφρονας monet Boeckhius non
esse h . I. mala machinantes , sed imprudentes. - V. 1087..
καρδίαι L1 . καρδία S. καρδία L2.D. - V. 1088. το δρών
.

ανάγκη , κουχί δυςμαχητέον C. In eodern post εξίσταμαι

plene interpungitur. Ibid. ανάγκη C.D.αδσς. ανάγκη
ββ3.κ.υ. Gl. ανάγκη : εστί. Gl. δυςμαχητέον: φιλο
νεικητέον. V. 1089. δρά νυν h. d. non w. Matth .
Ibid. άλλοι σι ψ.b.Γh. άλλοισιν h.g.d.w. Matth . - Ibill ..
τρέπου C.E. „Τρέπoυ praeferam.. Τάδε et άλλα oppo
nuntur. Oed. C. ν. 860. αλλ' ες τί τρέψει. « SCHAEF.
2)Tpérov grainmaticorum correctionem esse puto. “ HERM.
GI. μηδ' επ' άλλοισι τρέπου: ήγουν μη μεταβουλεύου.
V. 1090. Οι τ' Α.ψ.h.w.d. Lachmann p. 121. ίπιτ ’ L1 .
>

τ' S.V.Ε.C.Β.Τ. (c. gl. έλθετε). ιτ ' ' D.e.Γh.g. Matth.

Bothe. Ε οι δ' b. „ Id tranquilli foret animi, ut si
„ latine dicas, vos autem , ministri : illud vero concitati est :
„ vosque , ministri. “ HERM. V. 1091. οί τ ’ - απόντες
monuit esse quotquot sunt Lobeckius ad Phrynich. p. 754.
ubi similia afert. ,,οι όντες intelligendi sunt φui me se
. HERM .
„» quimini.“
V. 1092. „ Quis sibi persuadeat , tam inepte loquu
,, tum esse Sophoclem , ut illis verbis speluncam , qua
,,inclusa esset Antigona, designaverit ? Multi sunt con
„ spicui loci , ut , nisi dicat , quem ex iis intelligi velit,
„,, nesciant ministri , quo eos ire iubeat.. Recte dixisset,
και είς επόψιον τόπον, ου'γώ σφε έδησα και παρών έκλύσομαι.
„At non modo nullum talis scripturae vestigium in ullo
„ libro est , sed dubium est etiam , speluncamne istam , an
2 >

,,locum , in quo Polynicis corpus iacebat, in mente habuerit.

„ Hunc vero significari , quum ex eo colligi potest , quod
„ secures afferri iubet , quarum nullus usus ad solvendain
„, vinculis Antigonam , sed multus ad caedenda ligna in
„ rogum Polynicis est, tum nuncii narratio docet , qui se
primo Creontem πεδίον επ' άκρον , ( is est ille επόψιος
9

τόπος) sequutum esse , quumque ibi εν νεοσπάσιν θαλλοίς,

V. 1100 ADNOTATIONIS. 261

», quos scilicet securibus ceciderant, corpus Polyuicis com

2)

,,bustum , tumuloque conditum esset , tum demum eos ad

,,speluncam , in qua vincta erat Antigona , accessisse. Ex
„ his planum esse puto, re ipsa confirmari, quod vel descri
„ ptio loci ista, quae nulla est descriptio, indicare potuerat,
aliquot hic versus excidisse, quibus Creon et locum illum
„ apertius designaverit, et Polynici se iusta facturum , deinde
„ autem Antigonam e vinculis liberaturum significaverit.
„ Itaque lacunae signa posui.“ HERM. Lacunae signa
posuit etiam Wunderus . V. 1093. επειδάν Turneb .
δόξα τηδ ' επεστράφην L1.L2.Χ. et margo libri Bodleiani ,
quod notat Burtonus . Hoc , in quo duplex est horrificum
mendum , ši supra reponendum dixi , egregie somuiavi .
Scilicet nutantem me consopiverat Gaisfordius, qui et ipse
recepit , et Brunckii captiosa adnotatio : ,,Vir credam in
codice φιορίαm olim lectum fuisse , δόξα τηδ ' επεστράφην ,
φuod e scholiis collisi possit.ία δόξα την επεστράφην Ε.Η.
δόξα τηδ ' επεστράφη Φ . ψ. b. h. w.w d. Matth. - V. 1094 .
Tricl.: εκδησα. εδέσμευσα, και εισήγαγον εις το όρυγμα
αυτήν. ή δεσμόν λέγει , όπερ είς τε αυτήν και τον Πολυ
νείκην έκύρωσεν. - V. 1096. άριστον. ή τον βίον σώιζοντα
τελεϊν L1 . τον βίον σώζοντα τελεϊν C. Η.
V. 1097. Tricl.: πολυώνυμός εστιν ο Διόνυσος, ότι
οι μεν Βακχείον, οι δε "Ίακχον, οι δε Ειον, οι δε Λύαιον, οι
δε Ειραφιώτην, οι δε Δημήτριον, οι δε Διθύραμβον αυτόν
καλόύσιν. Αγαλμα δε Σεμέλης αυτών καλεί , ως απ' εκείνης
επ' ευδαιμονία και λαμπρότητι Θηβών γεννηθέντα. επικα
λείται ούν αυτών και Χορός, φοβούμενος διά τους του μάν
τεως λόγους. Cf. etiam μεγαλώνυμος Arist. Νub. ν. 568.
R. - V. 1099. κλυτανή] ηή κλειτάν Bothe. - V.1100..
Ιτάλειαν L1 . Εtym. Μ . ν. Κολώνεια • κτητικός τύπος εις
ιδιότητα αναπέμπεται φασί γάρ τον Διόνυσον τον επί
Τυρσηνούς απιόντα *) πόλεμον, τους γεγηρακότας των Σει
ληνων μετά της αχρήστου ηλικίας εν Ιταλία καταλιπείν:
τους δε τραπήναι επί αμπέλων επιμέλειαν , και εύoινoν γενέ
σθαι την Ιταλίαν . Gl. in Livineii libro : Ιταλίαν: όνομα
τόπου παρακειμέ νου τη θήβα. Haec notatio similis est
Bredovii, qui in Geographiae Herodoteae speciin . 'Italiav
h . I. idem esse inonebat quod Borotiav , utroque nomine
terrain boum significante , et Reiskü coniecturae Oiantur, qui

*) Coniecit αφιέντα Μusgr. Η αποδόντα Botlie.

262 SYLLOGE V. 1101

tractus erat in agro Thebano. „Italiae mentionem maxime

propter Tyrrhenos videtur facere, apud quos Bacchi sacra
floruere. Et ad illos refertur pautarum a Baccho in
,,delphinos mutatorum fabula.“ CAMERAR . Dicit He.
rodot. I , 23.
V. 1101. παγκοίνoις V.C.D. (c. gl. πανδήμοις) e.fh.b.h.
Idein legisse videtur X. παγκοίνους
nayxoivovs L1.. ΕE. παγκοίνου
Α.Τ.ψ.b. „ Reçte explicat scholiastes. Eandem ab caussam
„ apud Pindarum Olymp. VI, 63.". Olympia dicitur záy
και κοινος χώρα. « BOECKH. V, 1102. Δηούς αββ . δηι
. - Ibid . „Kólnos ist ein Thalgrund oder eine
ούς Lí."
ous
Ebne zwischen Hügeln, die sich von dem Passe von Pana ,
kton zwischen Kerata und Diomeia herabziehen durch das
Thriasische Feld nach dem Meere. Cf, Νεμέας κόλπος,
κόλποι Πίσας Pind. OI. XIV , 23. « BOECKH .
V. 1103. ώ om. T.D.τ.ό.κ.h, (in D. est illud voci
BanyaŨ superscriptum .) Ibid . * ο μητροπ. Μusgrave
** Herm . „ Non ausus sum adversis libris reponere ulo
:

τρόπολιν quae forma invenitur in Persis τ. 897, sed con

,,iectura óo untoon.
2 μητροπ . omisso antea à
ů , dupliciter efflagitatur
,, a versu antistrophico .“ HERM. V. 1104. Η ένναίων
Herm. 22Choriambicus cum bași commendatur ab anti
,.strophico versu..““ HERM.. - Ibid. παρ ' υγρών Ισμ. ρεέ
θρων T.D.τ.κ.δ.b.e.fh.h. παρ' υγρών Ισι . ρέεθρον L1.L2.
H.A.E.C.B.P.aßByso. Boeckh . „ Scripsi pɛítowv pro vul
υgato ρείθρων , est enim versus glyconicus..“ HERM,, -
V. 1105. αγρίου ] Η άγρείου Bothe. - ωμού Erf . ( olim
ex coniectura Herrmanni.) Hesych: ώμόν · άωρον, άγριον.
- V. 1106. σπορά δράκοντος dicuntur Thebani ex den
tibus draconis orti . « ERF. De certo quodam loco inale
intelligit cum scholiasta Musgravius dicens : in loco , ubi
sati sunt draconis dentes . Sunt ipsi Thebani. Cf. Valcken .
ad Phoen . v. 661 .
V, 1107. Vocem otégow ex h. l. memorat Eustathius
p. 786, 13.. - V. 1108. Tricl .: Κωρύκιον άντρον εν Παρ
:

ν
γασώ. άλλοι δέ φασι πόλι παρακειμ ένην αυτώ ούτω καλου
ν
μένη . Pausan. X. 32. το δε άντρον το Κωρύκιον μεγέθει
τε υπερβάλλει τα ειρημένα, και έστιν επί πλείστον οδεύσαι
>

δι' αυτού και άνευ λαμπτήρος " δ τε όροφος ες αυταρκες

από του εδάφους ανέστηκε και ύδωρ το μεν ανερχόμενον
εκ πηγών , πλέον δε έτι από του ορόφου στάζει , ώστε και
δήλα εν τώ εδάφει σταλαγμών τα ίχνη δια παντός έστι
 - V. 1113 . ADNOTATIONIS . 263

του άντρου. Γερον δε αυτό σε περί τον Παρνασσόν Κωρυχίων

τε είναι νυμφών και Πανός μάλιστα ήγηνται. από δε τού
Κωρυκίου χαλεπόν ήδη και ανδρί ευζώνω προς τα άκρα
αφικέσθαι του Παρνασσού : τα δε νεφών τε έστιν ανωτέρω
τα άκρα , και αι Θυιάδες επί τούτοις τώ Διονύσω και τα
Απόλλωνι μαίνονται. Οvid. Metam I, 320. Apollon. Rhod.
II, 713. — Ibid . vúu pad] In C.D. superscriptum est huic
-

voci zápal. Hoc , quod olim reposuerat Erf. probat Sol

ger. V. 1110. Κασταλείας (superscr. i ) Li. De Ca
stalio fonte cf, Pausan. X, 8. schol. ad E. Phoen, 210.
Ibid. νάμα(.) αββ)-( ) τ.σ.ς.κ.(5) h.
V. 1111. Νυσαίων L1.L2.h.g. Elmslei . ad E. Bacch,
ν. 556. 1033. Steplianus Byz. 8. ν. Νύσαι , ad queim
monet Berkelius, in omnibus quoque numisinatis uno a
scriptam esse hanc vocem. Bernhardy ad Dionys. v. 337.
p. 604. Νυσσαίων C.D.T.ψ. Eustathius ad Dionys. ν. 625.
Νισαίων Α. Νευσέων Ε. + Νυσίων b. e.Γh . Matth.
gr. gr. p. 812. Apud Dionysium v. 626. aliquot codd.
pro Νυσσαίον itidem habent Nισσαίον, unus Νησσαίον.
Tricl.: Νύσσα , πόλις υπέρ Αιθιοπίαν παρακείμενον έχουσα
όρος , εφ ' ου ετιμάτο ο Διόνυσος. Cur Euboica Nysa in
telligenda sit, Boeckhius haec insuper momenta adfert,
quia , cum Sophocles in nominandis illis locis maxime
Atheniensium res et colonias spectet, complures Euboeae
vici Atticorum xanpoúzwv fuerint et Bacchus Eretriae
1

(Corpus Inscript . n. 2144.) coleretur. „ E Turnebi editione

,,invectum est comma post võua , male , nisi quis Nysaeos
„montes de Helicone intelligat.
) Nysa urbs in Helicone
„ a Stephano memorata , Straboni vicus est LX . pag . 405.
( 622. Alm . Τ. ΙΙΙ. p. 419. Tzsch.) Neque absurdum est,
„ credere vites in Helioone cultas esse, quum is mons Pau
„ sania teste IX. 18 , 1. omnium Graeciae montiuin maxime
,,excellat arborum herbarumque ubertate, Sed, praeterquam
„ quod obscurior illa in Helicone Nysa fuisse videtur, vin 1

,,cunt ea, quae Erfurdtius attulit, ut de Euboica loqui poe

,,tam credamus.. Itaque recte ponitur maior interpunctio
„ post võua , quod nomen cum verbo owne iungendum .“
HERM . Ibid . ουρέων Τ.τ.5.x ,
V. 1113. Tricl. : Χλωρά τ' άκτά : ήγουν αειθαλής ,
>

διά την εκεί άμπελον , την καθ' εκάστην ημέραν βότρυς πε

παινομένους εκφέρουσαν , όθεν και η σπονδή το Διονύση :
διό και τον τόπον καλεί πολυστάφυλον , ός έστιν εν τω
264 :: S Y L L 0 G E V. 1114

Παρνασώ, ως Ευριπίδης φησί. ( Φοινίσσ. 236.) συντακτέον

δε το μεν πέμπει προς το σέ, το δε σε προς το Θη
βαίας αγυιάς επισκοπούντα , τουτέστιν , εκ Παρνα
σού εις Θηβών χωρείς επιτήρησιν. το δ' αβρότων επέ
ων ευαζόντων δια μέσου, αντί του, θείων ύμνων εις σε
φερομένων. - Ibid . πουλυστάφυλος Ρ. Ιdem - b. Γh .
Haec
25. forma ne epicis quidem , nedum tragicis usurpata. “
HERM . πολυστ . etiam L. και πολυστάφυλος Τ.τ.ό.κ. --
V. 1114. αβρότων ( Codd. ? ) S.τ.σ. κ. σ. b. e. αμβρότων
Β.Η.L1.αββ.h. Boeckh . V. 1115. Θηβαίας h. Indul
„ serunt sibi huiusmodi solutiones tragici numerorum
„ caussa . Sic Τηρείας apud Αesch. Suppl. 61 . Vide
9 ,Elinslei. ad Med . 806. Ιta Τρώϊος et Τροία saepius et
„
Αργείων in Eur.. Ηec.. 479.« ΗΕRΜ .. - V. 1116. επι
σκοπούντα γυίας Χ. pro var . lect..
V. 1117. ταν] Cf. etiam Bernhardy gr . gr. p. 294. --
V. 1117. εκ πασών Α.Ε.C.αββγ.b.e.fh.h. Boeckh . Eustath .
ad ΙΙ . β. p. 601 , 36. εξ απασών T.D.τ.ό.κ.e ( olim ). έμ
.

πασών Iunt . 2. V. 1118. Post υπερτάταν inseri νult

γάν et ante έχεται adiici πόνοις Lachmannus p. 165.
V. 1120. και νυν (Codd. ) αββγ.σ.b.e.d. και νυν P. (c. gl.
>

δη) τ.ς.κ.h.( olin) w.g. Boeckh. και νύν h. V. 1121 .

πάνδημιος πόλις Ω . Ο πανδήμιος πολ. h, w . d. + προδή
μιος πολ. h. It e ( olim). ή πάνδημος άμα πολ. Boeckh.
Transposuit Brunckius sic : πάνδημος έχεται πόλις.
V. 1122. επί νόσου] νύν επί νούσου Τ.τ.σ. κ . υπό
νόσου Musgr.. - Ibid .. μολεϊν bis scribit Bothe.. - V.1123 .
Η ποδι καθαρσίω b.fh. Bothe. Ibid. Παρνησίας (Codd. ?)
H.αββ.g.w.d. Παρνησσίαν h. Παρνασίαν C. Παρνασσίαν e .
„ Duplici o scribenduin esse illam vocem docet Eustathius
,,duobus locis ab Hermanno mihi suggestis , p. 1872 , 51.
και η δε διά των δύο σσ γραφή του Παρνασσού κατήργηται
παρά τοϊς ύστερον. et p. 890, 3. φέρεται γαρ κανών τονι
κός τοιούτος. τα εις σος υπέρ δύο συλλαβάς τω η παρα
ληγόμενα , έχοντα και έτερον σ , οξύνεται: Αλικαρνασσός,
» Λυκαβησσός, Ταρτησσός, το Κάρυσος μη δισσον έχουν το
Τυραννίων
σ , εξηλλάγη κατά 'Αρίσταρχον , ει και ο ου
„ Boúhetul. qui locus- desumptus est ex Schol. Venet. ad
„Iliad. M. 20." ERF. Uno o scribendum dicit Bernhardy
ad Dionysium p. 604.
V. 1125. τω πύρ (Codd.) Η. Χ . αβγ. Γh . d.g. Boeckh .
ιω ώ πύρ W. ((uti oliin h .)) ώ πύρ T. D.τ.σ. κ. b. Το ιω 1
-V . 1126. ADNOTATIONIS. 265

h . -- Ibid . πνεόντων Ω.Χ.h.g. Eustath. p. 514,

των πυρ , -

45.' ti πνειόντων b. Boeckh . „ πνειόντων nec auctorita

5,,tem aa tragicis ullam habet, nec , si haberet , talis ea
„foret , , ut hic illam formam tueretur. Scio fuisse qui in
>

Choephoris V. 619. πνείονθ' & κυνόφρων ύπνω scriben

„ dum putarent. At versus Glyconeus etiam iambuin' in
sprincipio admittit. Epici si saepius πνείειν dixere , fece
,,runt id docte ita, ut prima syllaba non sub ictum eaderet,
[.,Arşis vis opitulatur productioni. “ BOECKH.] nisi forte
„ in ipso versus initio , in quo eadem etiam aliis brevibus
„ syllabis concessa est venia. Sic Odyss. d. 361 , nec puto
„ saepius. Itaque ut tragici non prorsus repudiarint iſlam
,,formam , tamen non ausi essent primam syllabam ictu
„ erigere, id quod hic fieri deberet. Contra nemo non
>

videt in verbis πύρ πνεόντων nullam in syllabarm rectius

ictum incidere , quam in πύρ. Εx quo consequitur πνε
,,óvtov duabus syllabis pronunciandum esse.. Praeivit hoc
,, Aeschylus in hoc paroeiniaco Agam. 1502. 1526. ασεβεί
θανάτω βίον εκπνέων. Itaque lenissimum remedium
„ iudicavi, inserere articulum tæv. Brunckianum illud si
„ aliquo pacto defendi potest , non potest aliter quam ut
Σπυρπνειόντων uno verbo scribatur , quod videatur fortasse
„ ab antiquis epicis acceptum , Sed ne illi quidem isto
8
ictu , quo hic, ita dixissent . Accedit quod πυρπνέων una
„voce scriptum non invenietur nisi apud Tzetzain ad Ly
5,coph. 17.« HERM . Minime Sophocles talem formam
adsciscere poterat , qui πυρπνόων certe ( a πύρπνοος i. 4 .
πυρίπνοος ) aut πυρπνοούντων dicturus fuisset .
V. 1126. χoράγ’ άστρων Ρ.b.Γh. h.. Χοραγε άστρων
(Codd.) X.αββγσ.e. άστρων χοραγε T.D.τ.σ. κ. δ. Tricl. : .

ούτω χρή γράφειν πύρ πνεόντων άστρων χοραγε,

3
ίν ' η τα κώλα όμοια τοϊς της στροφής. αμαθείς γάρ τινες
των μέτρων τούτ' ενήλλαξαν , χοραγε άστρων γράψαν
τες. καλεί δε πύρ πνέοντα άστρα , τας λαμπάδας , ας εν
νυκτί αι βάκχαι κατέχουσι. Eustath . II. ε'. p. 514, 45,
Σημείωσαι δε και ότι εν οις λέγει ο ποιητής πυρ εκ τού
Διομήδους καίεσθαι αστέρι εναλίγκιον , δοξάζειν φαίνεται
πυρά τινα και τους αστέρας είναι όθεν και από του αιθειν
οαστήρ ως ερρέθη παράγεται. Διό και ο ζηλωτής Ομήρου
Σοφοκλής, πυρπνόα τα άστρα δοξάζει , ένθα τον Διόνυσον
κατά τινα μυστικών λήρον , πύρ πνεόντων χορηγών αστέρων
φησίν. ,,Sol Bacchi nomine colebatur in mysticis sacris :
„ inde est quod Virgilius Georgicorun initio ait :

!
266 SYLLOGE V. 1126

Vos o clarissima mundi

Lumina , labentem coelo quae ducitis annum ,
Liber , et, alma Ceres." BRUNCK .
Macrob. Saturn . 1, 18. In sacris enim haec religiosi ar
cani observatio tenetur , ut sol, cum in supero , i. e. in
diurno , hemisphacrio est, Apollo vocitetur; eum in infero,
i. e. nocturno, Dionysus, qui est Liber pater , habeatur.
Item in Thracia eundem haberi solem atque Liberum
accipimus; quem illi Sebazium nuncupantes magnifica reli
gione celebrant, il Alexander scribit. Orpheus quo
-

que , solem volens intelligi , ait inter cetera : týxwv aigtou

>

δίον, ακίνητον πρίν εόντα , Εξανέφηνε θεούς ώραν κάλλιστον

ιδέσθαι, “όν δή νύν καλέoυσι Φάνητά τε και Διόνυσον κ.τ.λ.
Taedas cum Triclinio intelligit Musgravius, sed nihil
„ hic probant exempla , quibus eam significationem confir
„ mari putavit, Eurip. Helen. 1145. Sółcov ủotéou háuwas.
κ„α,ι Musaei v.v 306. μινυώριον αστέρα λέκτρων.. Virgilii locum
wa Brunckio citatum aliter explicat Vossius.“ ERF. Eo
dem fere modo atque Naekius explicat hunc locum Aug.
Lobeck . in Aglaophamno sive de theologiae mysticae Grae
corum caussis T. I. p . 218. cuius haec sunt verba : „ So
„phocles Antigona Liberum üotowv yogayòv appellat xotá
„ tiva uvotixòv hóyov, ut schiol. ait. Hinc vero ne Theo
„ crasiae mysticae suspicio ducatur ,, breviter admonendum
„videtur , Dionysum non ideo siderum ducem nominari,
„quod idem Sol sit, sed ex poetarum consuetudine , qui
2

„ Deorum orgia sua concelebrantium adventu universam na

turam
> commoveri et exultare fingunt, ita ut terra con
,,tremiscat ,> maria exaestuent, stellaeque ipsae augustiore
„ lunine coruscare videantur . Sic chorus Bacchicus Eur.
„,117. Thebas bacchari thyrsosque rotare iubens praesentiam
„Dei annuntiat
αυτίκα γά πάσα χορεύσει.
,,Et de eiusdem Liberi solemnibus Euripides Ion. 1078.
λαμπάδα θεωρόν είκάδων
όψεται έννύχιος άυπνος ών ,
ότε και Διός αστερωπός
ανεχόρευσεν αιθήρ ,
χορεύει δε σελάνα .
Jet Claudianus de Laud. Stilich . L. I , 84. Serenae et
-parentum egressum Theophaniae assimilans :
-V . 1130. ADNOTATIONIS.. 267

Tunc et Solis equos , tunc exultasse choreis

astra ferunt, mellisque lacus et flumina lactis
erupisse solo.
„Huius igitur astricae choreae incitator non ineleganter
itur , orgiis dei collu
„ TūQ aveóvtov zopayòs õotowv dictov
,, dentium quasi et avvavlovoidv .“ LOBECK , Boe
ckbius tamen monuit contra Naekium : „ Dass Dionysos
Chorführer der Gestirne genannt werde , kann ich
nicht als blosse dichterische Sprache erkennen , als ob Dio
nysos, weil er nächtliche Chorreigen führe, und die Gestirne
sich scheinbar bewegen , nun auch die Gestirne als einen
Theil seines nächtlichen Reigens in Bewegung setze. Wir
wollen lieber den uvotixàv añoov, wie es Eustathius nennt,
behalten , indem dem priesterlichen Sophocles dieser nicht
fremd war: ist denn nicht lacchos der Spender der Güter
(1132), der mystische Gott ? ist nicht eben Eleusis erwähnt,
sind die Sühnen (xafapolo nodi 1123. ) nicht mystischer
Natur ? Und ist ein erhabener Gedanke nicht mehr werth
als eine poetische Floskel 3 “ BOECKH .
Toid, vtxt to v] xaì vixiov 2. . xai om . b, quem
secuti sunt cett.editt, „elanguem copulam respuit metrum .“
BRUNCK . - V.1127. Tricl. ; φθεγμάτων: των ύμνων
των βακχικών ,επειδή κατά την νύκτα εγένοντο. *) . ονυχίων
φθεγμάτων. Εurip. Bacch. 159. έν Φρυγίαισι βοαίς ενο
naivi te." MUSGR . V. 1128. Bothius scripsit nioxone
nui, Zyvos yévɛPhov , „praesens adolescens, dux iuvenilis.
„Tibull. I, 4 , 37. Ovid. Metam. IV , 17. Tibi enim in
,, consumta iuventas cett. Giós scriptum permutatione haud
„9 infrequenti. vide Elect. 1032. Porson. ad Eur. Orest.
,, 1700. “ BOTHE .
V.1130 . Ναξίαις σαϊς άμα περιπόλοις Θυμάσιν, αι Α.Ε.
C.αββγ.e.d.w. Ναξίαισι σαϊς άμα περιπόλοις Θυιάσ',', αί ui
P. Ovidor om. B. neque legisse videtur X. eandem vo
Gaisf. scribens naplnoholowy, item om. Herm ., qui
eam pro interpretamento habet aut ex male leoto ocīõiv
enatam putat. Boeckhius scripsit Ovlaidiv, confert Strabone
Χ . p. 468. Διονύσου δε Σειληνοίτε και Σάτυροι και Βάκχαι,
Anval te xai Oviau. Pausan. X, 6, 2. Herod. VII, 178.
Τι Ναξίαις άμα περιπόλοισι σαϊσιν , αι Herzn. Η Ναξίαις
>

*) addunt τα του Διονύσου μυστήρια edd . τ .

 !

268 SYLLOGE V. 1131

Θυμάσιν άμα περιπόλοις, αι Βrunck. 11 Ναξίαις Θυιάσι σαΐς

άμα περιπ. αι Bothe. - Ναξίαις άμα περιπόλοις θυσιάσει
σαΐς , αι Seidler. ξυν Ναξίαις σαϊς Θυάσι προςπόλοις, "αι"
T.D.τ.ό.κ. Tricl.: ξύν Ναξίαις γράφε. ούτω γαρ αρμόζει
τα μέτρα και σαϊς θυάσι προς πόλοις. ει δ' άλλως
γράψεις , ουκ ορθώς γράψεις. Gl. Ναξίαις: ταϊς εκ
Νάξου. κακεί γάρ ετιμάτο , συμμιγείς 'Αριάδνη. Ηesych .
Θυιάς, Βακχίς : οι δε Μαινάς.
V. 1131. αι σε μαινόμεναι πάννυχοι A.E.C.αββγ.e. αι
δή σε μαίν. πάνν. edd. σ . κ . αι πάννυχοι σε μαίν. b.
αι μαινόμεναι σε πάνν . Bothe. - V. 1132. „ Verbum
και χορεύειν hic activuum est . χορεύειν θεόν , Dcum choreis
celebrare . Pindarus Isthm. Ι . 8. και τον ακειρεκόμαν χο
ρεύων . Αlias χορεύειν τινά Deus ipse dicitur , id est in
„ citare ad celebrandas choreas , ut apud Eurip .
Herc . Fur. 688.
ούπω καταπαύσομεν
Μούσας , αι μ ' έχόρευσαν..
» ,Per consequentiam χορεύειν significat agitare, turbare ,
yem o vere inente , ut in eodem dramate 873 .
τάχα σ' εγώ μάλλον χορεύσω , και καταυλήσω
φόβω. « BRUNCK .
Stoeckerus Imavult σε 6 μαινόμεναι suspensum facere , quia
Bacchantes dici possint μαίνεσθαι τον Ίακχον. - Confert
schol. ad Aiac. 143. Horat. epist. I, 1 , 101. insanire pu
>

tas solemnia me. Inprimis autem confer de hac quidem

constructione Huschkii Anall. p. 29. fq. Ibid . Gi . τον
ταμίαν : τον χορηγών και δοτήρα της αυτών μανίας.
V. 1133. De xul confert Schaeferus problema arithmet.
34. Απλανέων άστρων παρόδους τ’ επί τοϊσιν αλητών είπε
μοι. ,,Post Cadmeam urbem a Cadmo conditain Amphiona
„,tradunt et Zethum , filios Antiopae et Iovis, devicto avun
2)

,,culo Lyco , tutore Laii , Thebanum regnum obtinuisse

9,et amplificasse antiquam urbem ..“« CAMER.. – V. 1134..
ουκ έστ ' Η. - Ibid. βίην D.
.
V. 1135. Boeckhius p. 5 .
negat ούτε – ούτε ν. 1135. pro ή - ή positum esse , ali
terque locum interpretatur : „ Sollte hier das doppelte oứta
stait -
- siehen , so müsste es einerlei Verneinung mit
dem vorhergegangenen oő seyn, so dass dieselbe Verneinung
nur zur Verstärkung wiederholt wäre, wie wenn man sagte:
non odi ullunn , nec bonum nec malum : allein da zwie
 V. 1139. ADNOTATIONIS . 269

schen das erste oux und die beiden ote das relative ónomov
getreten , ist dies nicht mehr möglich, weil das Relativ
einen völlig gesonderten Satz einleitet. [Hoc non dixerim,
nam onolov , quamvis continet adverbialem aliquam , notio
nem , quae ad otávta pertinet , involvit tamen particulam
önWS ; quae verba cuncta in unam - tantum simplicem
enuntiationem copulat. cf. commentar. ad v. 900.] Auch
der Gedanke, welcher dann entsteht, kein Menschenle
ben , wie es auch steht , gut oder schlecht, möchte
ich preisen oder verachten , ist zu auffallend ver
kehrt, und würde nur dann verständig seyn, wenn dazu ge
setzt wäre , ehe das Leben geendigt ist (scilicet hoc
animo intelligendum et addendum est , et ex parte inest
in οποίον στάντα].]. Vielmehr ist στάς
otàs βίος das bestehende
Glück , und hierauf bezieht sich aivécaiu ' üv : mit Beach
tung des notè aber muss der Satz so gefasst werden : Es
giebt kein irgend wie beschaffnes Leben Was
ich nicht , wenn es noch glücklich steht , prei
sen , und nicht wieder einmal als unglücklich
tadeln möchte. Der Bote beurtheilt Aristippisch des
Lebens Werth nach der Lust, daher lobt er sich das Glück
und tadelt das Unglückliche. Nur dieser Gedanke passt
zu dem Folgenden , wo er nun auf Kreon angewandt wird ;
So war Kreon beneidenswerth in seinem Glück,
jetzt ist alles verloren , und sein Leben ein solches,
dass er einer lebendigen Leiche gleich ist." BOECKH .
Haec mihi neutiquam placent. Ad sententiam cf. Herod.
1, 32. πρίν δ' άν τελευτήση [τις] , επισχέειν ,μηδέ καλέειν
ößlov. S. Oed. R. 1529. Trach . v. 2. Eur. Troasi v.513 .
των δ ' ευδαιμόνων
μηδένα νομίζετ ’ ευτυχείν, πριν αν θάνη.
9

Androm . v. 100. Iph . Aul. 161. Herc. Fur. 103. Tyndarei

fragm . p. 31. Antiop . fragm . 29 , 5. Aug. fragm . 6 , 3.
Aesch. Agam . 937. Stobaeum Serin. 103. p. 560. Ovid.
Metam. III, 135. Auson. Lud. Sapientum VII.
>

V. 1136. Cf. Archilochum apud Stob. Serm . 103.

p. 561. τοϊς θεούς τίθει πάντα πολλάκις μεν εκ κακών άν
δρας ορθoύσι μελαίνη κειμένους επί χθονί , πολλάκις δ'
3
ανατρέπουσι και μάλ' ευ βεβηκότας . V. 1137. G1. T.
αεί προς το ορθού και το καταρρέπει συναπτέον.
V. 1138. Gl. τών καθεστώτων: των συμβαινόντων,
»

γινομένων. οποία έσται, ή εί αεί ωσαύτως εξουσι. - V. 1139..

1
270 SYLLOGE V. 1140

GL. ζηλωτός : μακαριστός. Ibid. ώς έμοι ) και ός γε

TOL Vir D. in diario crit. no. 14. p. 245. Ceterum illa
verba in aſs
αββ.. non commatis seiuncta sunt a reliquis verbis,
in τ.ς. κ. unum ante ως comma est. De ως εμοί vide
etiam Toup. ad Suid . Vol. 1. p. 454. V. 1140. χθόνα
(1) h.w.d.g.( )ς.κ.Γh. Matth .
V. 1141. λαβών τε (Codd.) ββ . δ.σ. h. Iderm scribi
.

νult Camerarius. λαβόντε L1.α.γ.σ. λαβόν τε Η. + λα

βών
Bùy δεdi ( non tt)) ς.
s. tt b.e.ſh. „ Non haec correctio,, sed
2)

,,depravatio est. Posuisset Sophocles dé, si solis usus esset

„ participiis , nec novum intulisset verbum , ulvva. Id
„ flagitat, statim per copulam indicari , non , ut quisque
9

,,exspectat, per participia , sed novo verbo continuatuin iri

„ orationem . Quare revocavi té. Non recte autem dixeris,
5,respondere sibi μέν et τε, sed est hoc ανακόλουθον,
HERM . V. 1142. ευγενή duo codd. Brunckii. ευγενή
C.D.Η. - V. 1143. Gl. αφεΐται : απολέλυται πάντα τα
ποιούντα αυτόν μακαριστόν. - Ibid . τας και ηδονάς ed.
-

Viteb .
V. 1144. όταν προδώσιν, άνδρός ου τίθ . Α.Ε.C.L1 .
H.αββγγπ. όταν προδώσιν άνδρας, ου τίθ . T.D.μ. όταν
προδώσιν άνδρα, ου τίθ . Eustathius. προδώσιν
όταν
άνδρες , ου τιθ . τις.κ.b.e.fh.h.g. Athenaeus. Mira est
scholiastae adnotatio τον άνδρα, δν αν προδώσιν αι ηδοναι.
Videatur et hic avdou legisse , quod invectum videtur ab
iis, qui verba sequenti Toūtov adaptare vellent. V.1145.
Hic versus deest in omnibus codd. et edd. vett.
6
Inseren
duin eum esse vidit Camerarius primusque restituit Tur
nebus, quem secuti sunt Stephanus , Canterus et editores
recc . Habuit eum scholiastes, et citatur ab Athenaeo, qui
U.
. 1143 1449. inde a verbis τας γαρ ηδονάς affert lib.
VII. p. 280. B. XII . p. 547. C. et ab Eustathio ad Il. v'.
p. 957 , 17. ubi de versibus Homero suppositis , et aliis
>

abiudicatis agit. παρά Σοφοκλεϊ προστίθεται στίχος έν τώ, >

Τας γαρ ηδονάς όταν προδώσιν άνδρα, ου τίθημ' εγώ.

πλούτει τε γάρ κατ' οίκον , εί βούλει , μέγα , και τα εξής.
εν τούτοις γαρ μετά το, Ου τίθημ ' εγώ, έχουσι τα ακριβή
αντίγραφα το , Ζήν τούτον ,> αλλ' έμψυχον ηγούμαι νεκρόν.
να λέγη ο τραγικός , ότι όταν πρόδοτος γένηται τινι η
ηδονή, ου τίθημ' εγώ ζήν έτι τον άνδρα τούτον , αλλά >

ψεύδεσθαι τήν ζωήν. έστι δε η ρηθείσα προςθήκη αναγκαιο

τέρα πάνω της τού Ζηνοδότου, ως βελτιούσα την διάνοιαν .
 - - V.1153. ADNOTATIONIS. 271

GΙ. ου τίθημ : ήτοι ου λογίζομαι. άει γάρ το ενεστώς

μακαρίζεται, και ου το παρεληλυθός . Gl . in cod. Α . και
νύν αφεΐται πάντα-τάς γαρ, ηδ.: 8 ήτοι όταν αι ηδοναι
παρέλθωσιν» ουδενός αξία [ αξιώ ή τον άνθρωπον, κάν τάλλα
ευδαίμων ή . De tionue of. Dorvill. ad Charit. p . 336.
[403]. Ad sententiam cf. Plat. Phaedon. p. 65. A. Phileb.
p. 67. et quod e Theophilo Comico affert Athenaeus p. 563.
ει γάρ αφέλοι τις τού βίου τας ηδονάς,
καταλείπετ’ ουδέν άλλο πλήν τεθνηκέναι .
V. 1146. ahovrei Athenaeus VII. 280. C. Idem
deinceps tñ, quod praebent etiam aßßßv. et Lemma Rom.
Eustathius p. 681 , 5. imperativos ex tragoedia commemo
rat, πλούτει κατ' οίκοκ και ζή . et p. 1606 , 23. πλούτει τε
>

γάρ κατ ' οίκον ει βούλει μέγα και ζή. Ζή solum autem
p. 751 , 51. 157, 1. 18. affert, cuius imperativi alia exem
pla ex tragicis vide in Bekkeri Anecd. p. 97 , 29. Vide
etiam Porson . Advers. p. 173. fq. De verbis τύραννον.
oxñu'Ěywv vide Berglerum ad Alciphr. I. 34. p. 140. sq.
„ ox7u', digņitatem, pompam , fastum , ut Eurip .
„Hec. 619. å oxýuat ' oixwv." ERF. - Ibid . Gl. Tú
ραννον : βασιλικόν. V. 1148. καπνού σκιάς. Affert
hanc sententiam et cum Pindari verbis comparat Eustathius
p. 757, 31. Cf. etiam Bacchyl. p. 322. Cier.
V. 1150. Gl. άχθος : συμφοράν. -V.1153 . Αυτόχειρ
» periisse dicitur, cuicunque violentae manus illatae fuerunt,
„ sive a se ipso , sive ab alio. Proinde postquam Chorus
και audierat Haemonen αυτόχειρα αιμαχθήναι , nihil magis
„ consentaneum erat , quam percontari eum , utrum sua an
„patris manu Haemon interfectus fuisset. uvróxɛup idem est
„ quod avfévtns. Nec credere par est Sophoclem tam
„ineptam interrogationem Choro tributurum fuisse , nisi
„Vox avtóxeio ambiguae significationis fuisset. Nisi duo
„ sequentes versus ab ipso poëta essent, quos tamen fateor
„sine ullo detrimento eximi posse, non video cur eos quivis
„ alius inseruisset.“ BRUNCK . „ Parum accurate Brunckius,
aútóyelg exponit. Nam ita nemo non posset
„quid sit ævróxelo,
„avróxeno occisus dici. Significat haec vox eum , qui ipsa
„ manu aut facit aliquid , aut perpetitur. Ipsam manum
,,
„„ autem patet opponi eius manui , in quo hoc non est
„ mirum aut memorabile, quod ipse quid faciat aut patiatur.
- „Quare
> de iis dicitur, qui faciunt patiunturve, quod eos
4

„ aliena manu facere pative consentaneum erat. Sunt illi 1

 272 SYLLOGE V.1154

„autem , qui vel sibi ipsi vel suis manum admovent , et

,,vicissim , qui a se ipsis aut a suis aliquid perpetiuntur.“
HERM . Αυτόχειρ insititium est. Aliud quid scripsit
25poeta . “ BRUNCK . apud Faehsium . Ad usum vocis où
τόχειρ , qualem nos supra indicavimus , cf. inprimis vocis
>

υπόσπονδος usum , veluti ανείλοντο τους νεκρούς υποσπόν

δους et similia.
V. 1154. Tricl. : πότερα πατρώας : απορήσειεν άν
τις ενταύθα , πώς , του αγγέλου ειπόντος αυτόχειρ , και
Χορός έρωτά περί του φονεύσαντος. και φαμεν , ότι οι
δεχόμενοι συμφορών λόγους παρά τινος , ώςπερ εκπληττό
μενοι τω ακούσματι , ου πάντα τον λόγον ακριβώς ακούου
σιν , αλλά μόνην την αρχήν δεχόμενοι, αύθις τον λέγοντα
επανέρονται. Poterat conferre Triclinius v. 1264. - V. 1155 .
αυτού] αυτού L1 . Cf. Ρoppo ad Τhucyd. I , 1 >, 391 .
Nihil interpungunt post hanc vocem αβ. pórol
up. — lbid.. φό νων
(superscr. ου) L1 . Gl. μηνίσας φόνου : οργισθείς ένεκα
του φόνου της Αντιγόνης . -

V. 1156. Gl. ορθόν:

αληθές .
V. 1159. την Κρέοντος] τού Κρ. schol. ad Eur.
Phoen . 995. - V. 1160. κλύουσα (superscr. ν.) D. κλύου
-

σαν αββσ. Ibid. Tricl.: Μη λάβης εις το παιδος

έξωθεν το περί, αλλά προς το κλύουσα εστίν η γενική.
το γάρ κλύειν του παιδός ήν· τουτέστιν , εκείνος παρέσχε
τούτο και αίτιος γέγονεν . Ibid . πάρα] περά b.
+* e. ſh . Matth . Porson. ad Phoen . v . 1360. Vulgatam ,
quam praebent etiam L1.L2. defendit Doederlin . spec.
ed . Soph. p. 35 .
V. 1161. των λόγων επησθ. L1.L2.Η.Β.S.V.C.D.g. et
nuper h . qui tõvesse putat pronomen interrogativum
ideoque post προςήγορος interrogandi signum apposuit. του
λόγου γ επησθ. ψb.e.h.d.w. Gl. των λόγων επισθό
μην :: των λόγων του αγγέλου ήκουσα: έμαθον. V.1162 .
στείχουσα Παλλ. θεάς(1) ψ. Tricl.: η τοιαύτη γενική , το
Παλλάδος προς το έξοδον εστίν. αύτη γαρ ήν η της
εξόδου αιτία. ή προς το στείχουσα υποστικτέον , ίν ' η *)
το προς ήγορος προς το Παλλάδος . ου γαρ μόνον
προσήγορος τα δεϊνι,* *) αλλά και του δείνος φαμέν . ούτω

*) είη edd. τ. 6. **) ου γαρ μόνον το προσήγο-,

ρος προς το δείνα edd, τ. 5 .
 - V.1164. ADNOTATIONIS .
273

στείχουσα και πορευομένη προς έξοδον , όπως και ένα

εκοίμην και έλθοιμι προςήγορος και συνομιλος της
Παλλάδος θεάς, ευγμάτων και ευχών , τουτέστιν ίνα εύ
χάς αυτή προσφέρω. μη ξενιστής δε προς τας δύο γενικάς,
το Παλλάδος και το ευγμάτων. ώςπερ γάρ φαμεν,
διδάσκαλος των παίδων είμι μαθημάτων, ούτως και τούτο.
5)Παλλάδος θεάς. Sic θεά " Ήρα Εur.. Troas.. τ.
v . 893. Illud
,,legitur
2 etiam Troas.. v .. 545.“ MUSGR . „ Templum . Mi
„nerva habuisse non videtur Thebis, ut intelligenda fortasse
,,sit statua eius illa prope regiam , de qua Pausanias 9, 17.
πλησίον δε ' Αμφιτρύωνος δύο αγάλματα λίθινα λέγουσιν
'Αθηνάς επίκλησιν Ζωστηρίας.« BOTHIUS. V. 1163 .
εκόμην D.
V. 1164. τε] γε νulgo. τε (superscr. γ) L1. δε L2. τε
scripsit nuper etiam Herm ., qui Xen . Anah. IV. 6 , 2. et
Cyrop. 1 , 4 , 28. confert . De τε-— και confer ,, quoniam
uberiorem de hac re disputationem differre debemu s, nunc
quidem fragm . Thyest. Soph. v . 6. apud schol. ad Phoen.
ν. 338: και κλίνεται τε (male vulgo γε) κα ποπερκούται
Bótous et simul ac dies inclinatur uva maturescit. Phi
Ioct. 671. σ' ιδών τε και λαβών φίλον φuem simul αο "
υίdi amicum habui. Elect. v . 1314. ήτις μιά τε τηδ' οδώ
θανόντα τε και ζωντ ' εςείδον. - Ibid . κλείθρ' νulgo .
.
xañgo' L1.L2.d.h. Idem ti e (olim ). E. Hippol. 807.
νulgo legitur κλήθρα ubi cod.. Ρar.. κλείθρα.. - Ibid .. Tricl .:
ανασπάστου πύλης : ήγουν βιαίως τα κλείθρα των πυλών
ανέσπασα *) ου γαρ ηδυνάμην **) φέρειν την ακοήν. δέον
δε ειπείν ανασπαστώς , ανασπαστού προς το πύλης είπεν.
κλείθρ'- πύλης. Periphrasis pro ipsa porta. Ανασπαστού
,, interpretandum putem , quae in aperiendo intus
trahitur.. « MUSGR . ,„Ανασπαστόν πύλην male inter
„ pretatur Coraes ad Heliodor. p . 290. nihil differre putans
a καταρρακτή θύρα , quae etiam επιρρακτή dicitur , ut
. 48. At illa est ianua pensilis in solo ,
„ ipse docuerat p.
descensum praebens ad ea quae infra sunt : quod aper
,,tissime monstrant loci, quos affert, Plutarchi, npòs nyąuóvo
απαίδευτον 5. 4. p. 781. E. et in Vita Arati cap. 26. quo
loco eadem significatione etiam οι καταρράκται, pariterque
5,in Vita M. Antonii cap. 77. positi. Ανασπαστού πύλης
και κλείθρα χαλώσα dictum usitatissima figura , pro ώστε

* ανέσπών edd. τ. . **) δύναμαι edd. 5.

Τom . ΙΙ . S
 274 SYLLOGE V. 1165

ανασπαστόν γενέσθαι. Sic etiam Neekius apud Schopen.

,,in dissertatione de Terentio et Donato p. 19. Id si sic
,,est intelligendum , ut Musgravio placet , comparari potest
cuum επισπάν την θύραν apud Χenoph. H. Gr. VΙ. 4, 36 .
„ quod est annulo attrahere ianuam , qui inde łnionaotpov
vel επισπαστήρ appellatus . De eo ν . Valk. ad Ηerodot.
1
„ VI. 91. Sed vereor ne nihil aliud quam pessuli retractio
,, significetur. Contrarium est επιρρήξασα in Oed. R. 1244.
,,Rem pluribus explicat Eustathius p. 1358, 57. Scholiastes
,,tamen similiter, ut Musgravius, intellexisse videtur, qui
scribat : δυςχερώς ανασπωμένης και ανοιγομένης. “ HERM .
„ Musgrave's Erklärung ist falsch , weil die Thüren damals
bekanntlich nicht nach innen aufgingen ; im Oeffnen oder
Herausgehen wird die Thüre nicht nach innen angezogen,
sondern im Schliessen beim Hineingehen , wie in der nicht
glücklich verglichenen Stelle Xenoph. Hellen. VI. 5 , 36 .
Erst wenn man dies bemerkt , erkennt man , dass Hermann
>

richtig die pessuli retractionem in úvaonaotoũ gesucht

hat,« BOECKH . Χαλάν κλείθρα legitur etiam E. Hippol .
802. Helen . 1196. Cf. etiam Abresch . ad Aesch. p. 498.
V. 1165. καί μοι D. κάμε b . Ibid . Gl . οικείου :
του περί του παιδός. - V. 1166. βάλλει] κάλει Η. --
εσ
V. 1167. δμωαΐσσι L1. ομώεσσι S. H. - Ibid. καπιπλής
σομαι D.
V. 1170. Tricl . : τούτο ούτω συντάξεις : ώ φίλη δέ
σποινα , εγώ παραν ενταύθα και [και οιη. ς.] ερα
και είπω, όσα δηλονότι προείπον , και ουδέν έπος της
αληθείας παρήσω και καταλείψω. De και cf. Plato
Menon. 71. D. ' εκείνον μεν τοίνυν εώμεν, επειδή και
άπεστι. Elect. v. 680. καπεμπόμην προς ταύτα και το παν
φράσω. Sed nolo iteruum delibare modo , quae posthac
aliquando uberius explicaturus sum. Num autem eiusinodi
exemplis hic noster etiam locus adnumerandus sit , nuno
quidem dubito.. „Japáv
Παρών plane superfluum foret, si esset ::
„quum adsim : est potius: als Augenzeuge.“ BOECKH .
Sic olin iam Erf. et, uti videtur, nunc Hermannus quo
que,, hic enim omissis iis, quae antea adnotaverat, conferri
iabet Aesch. Pers. ν. 266. και μην παρών γε κού λόγους
άλλων κλύων , Πέρσαι , φράσαιμ' άν οι' επορσύνθη κακά.
1
Hoc exemplum facit, ut illis adsentiendum putem . ,,Non 2

5.raro legitur ών pro δς ήν veluti Androin . 968. Troad .

 -γ.1183 . ADNOTATIONIS. 275
1

5,1225. 1229. Ηel. 1437. Cf. me ad Ηec . 804. Ηel. 1199.

ο παρών, ότ' ώλλυτο , non δς πάρεστί, sed δς παρήν. Soplh.
Elect. 927. του πλησίον παρόντος νίκ' άλλυτο. « MATTH .
ad Εurip . Tom. VΙΙ . p. 508. 4 καίπερ ώμ’ Bothius olim.
„ napur, quia iam absente Eurydice' rem exposuerat.“ ERF.
((olim).. - V. 1171. παρείσω (superscr, η) L. - V. 1172. C

εξύστερον D. αββγ.σ. - V. 1173. η αλήθει’ D.ψ. η λή

-

JELb.e.g. Citavit Martinus, qui de talium vocum scriptura

disputarunt, Elmsleium ad Heracl. 460. ad Med. 56. et
Reisig. syntagın . crit. p. 27.
V. 1174. εγω δε]
] τι έγωγε b. - Ibid.. Tricl.:
απορήσειεν άν τις, πώς , τού έπεσθαι και οδηγείν εναντίων
>

όντων , ούτός φησιν εγώ δε σά ποδαγός εσπόμην

πόσει. και φαμεν , ότι διά τούτο λέγει το εσπόμην,
>

διότι δούλος ήν , οι δε δούλοι τη των δεσποτών άγο

γνώμη: το δε ποδαγός , διότι ούτος τότε τον αυτού δε
2

σπότην προέπεμπεν . Non debebat Triclinius ita se tor

qu'.e ; videtur enium έπεσθαι h. 1. nihil esse nisi comitari ,
quod alibi μετέπεσθαι dicitur .. - V. 1175. πεδίον εθ άκρον
Α.ψ.b.e.h.g. πεδίον επ' άκρων L1 . πεδίων επ' άκρων
S.E. C.T.L2. πεδίων απ' άκρων D.
.
Ibid . » Νηλέως
,,coniecit Elmsleius in cens. Aesch. Prom. ed. Blomfield
και, ad v.239. Neutrum vereor ne nonnisi νηλεές dici potue
„ rit..“« HERM
ΗΕRΜ.. - V.1176. Tricl. : το έτι προς το έκειτο
συναπτέον . - V. 1177. Tricl.: ένoδίαν θεόν : την Περ
σεφόνην λέγει , την εν ταϊς τριόδους πορευομένην, αύτη
γάρ έστιν η Εκάτη , ως άλλοις τε πολλούς δοκεί , και Λυ
κόφρονι. - V. 1178. Tricl.: δέον ευμενώς ειπείν , ευμε
και

νείς είπεν προς το οργάς. κατασχέθειν δε λέγει εύ

μενείς τάς οργάς, διότι το την οργήν επέχειν ευμένειά
έστιν . Ibid. κατασχέθειν Η. κ.σ. κατασχέτειν ed. π.
V. 1179. λούσαντ ' C. - V. 1180. θαλλοι sunt frondes
5oleaginae , quae κατ' εξοχήν θαλλοί dicuntur. Olivae
„ autem ligno utebantur Graeci in sepeliendis mortuis..
,, Cf. Demosth. adv. Macart. p. 1074.“ BOECKH .
1183. Tricl.: το νυμφείον προς το κόρης το δε
κόρης προς το Αιδου. το γαρ όρυγμα, εις όπερ είςβέ 2
βληται , ώςπερ θάλαμος ήν αυτή αυτή δε του Αιδου. θά
νατος γαρ αυτήν ενταύθα κατείληφε , και οιονεί ο Αιδης
αυτήν ενυμφεύσατο. Recte
„ confert Musgravius 'Αχέροντα
' !
I και νυμφεύσω ν. 810. Specie tantum similia sunt, quae Bo
thius, Orcinum , mortiferum thalamum intelligens, excitavit,
S 2
 276 : SYLLOGE V.1184

- ,,Sixtvovadov, Aeschyl. Agam. 1123. adov uńtre ibid.

,» 1246. adov piúyelpos Eurip. Cycl.396. “ ÉRF. –- V. 1184.
Citantis hunc versum Moschopuli in Dict. Att. pessime
„ corrupta verba sic restituenda : tà eis w péya móvta, čśw ,
πόρρω. δεύρο δε και άπο , μικρόν. άπωθεν δε αύθις,
μέγα. Σοφοκλής φωνής δ' άπωθεν ορθίων κωκυμάτων. "
HERM . V. 1185. ,,Ilaoráda dixit, vougažov Adov 0

respiciens, qui thalamus quoniam sepulcri instar erat ,

& xtÉOLOTOV vocat.“ HERM .
66
V. 1186. μολών ] μαθών
af
C. Η. μολων L1 .
V. 1187. περιβαίνει. Suspicor περισαίνει . Μox
v . 1192. παιδός με σαίνει φθόγγος . Οuod si ουκ άστό
Sixws conieci , facile intellectu est , quae sit origo vulgatae
2

„scripturae. Nam mendi occasio, ex eo , quod maiusculum

1, in veteribus libris manu scriptis proxime accedit ad
„ figuram Toû B. Sic Sylburgius ad Pausan. I. c. 38 .
„ P. 92, ubi v. exempla. Adde eiusdem doctissimi viri
,,notam ad Dionys. Hal. Ant. Rom . IV. c. 14. t. II. p. 670."
3

SCHAEF. ,, Verbum neopalvel non puto Sophoclem au

„ ctorem habere , sed alius verbi interpretamentum esse ,
περιφέρει
„ quod paeonem quartum expleverit. Fortassis nepugépel
,,scriptum fuit. Sic čxgépal pro {xßolvɛı dictum in Oedip.
,,Col . v . 1424. ubi conferatur Elmsleius.“ WUNDERUS .
„ Schaeferus vellem constructionem potius verbi neploaival
„ ,cum dativo quam commutationem litterarum ß et o, quae
„ nemini potest mira videri, demonstrasset. Nec magis
,,admitti potest , quod Wundero , numeris non elegantibus
,, offenso, in mentem venit. Exspectes hic potius TT& QLAULTVET.
„ Nam nepißoival quidem mihi quoque insolentius dictum
„ videtur , quam ut non suspectum habeam , praesertim 6
,, quum aliud quid scholiastam legisse credibile sit.“ HERM .
V.1189 . ίησι αβββγσυ. bid . å b.e.ſh.g. V. 1191 .
cf. etiam Plat.. Phaedr. . Β τους
p . 31. B. παρεληλυθότας
toùs rupeanavgót
aş
πόνους. - V. 1194. à fpoioa9' D. S. – V. 1194. Ad
novous.
yocem đquòv confert Schaefer. Dionys. Halic. Ant. Rom .
?
V. c. 7. αρμώ τινί της θύρας διαφανεί την όψιν προςβα
adv. Plutarch . Alex. vit. c. 3. Thy oyi tÕ tñs Júous
đquo nosßulwv xatÚATEVÕE. „ Non videtur de rima, sed
„de perangusto . inter saxa intervallo , per quod homo se
„ penetrare possit , sermo esse." HERM .
> Ibid. „ Ali
„ quando mihi visum fuit inter hunc et sequentein versuin
-V 1197. ADNOTATIONIS . 277

, honnihil defuisse ; cuius fortasse sententia erat huiusmodi,

και αποσπάσαντες,, και λιθόστρωτον στέγης. * ΜALTBY ad
Morelli Thes. p . 596. - ;;uquòs 20900nodis est rima evulsis
„Saxis facta .“ ERF. Ibid . εi] * L2.C.D.S.
.
θρούμεν . την δύναξις
έχει : 7 Ψύχου.. το ε Š προς
„ , έξηθρούμεν ' esta
Στάδε κελεύσμασιν άθύμου δεσπότου. Dativus
,,est latine' reddendus per praepositionem propter vel o b ,
,,ut supra 391. tuis ouis unachołs, propter tuas minas
ΕΙ. 42. γήρα τε και χρόνο μακρώ , ob senectute 1m et
longum
„ tempus." BRÚNCK Supervacaneum vide
„tur , quaerere utrum sensus sit, i poữuev bu deonótov,
„xhéúouuoiv,avtoũ, an, quod multo est probabilius, 19poi-
55μεν τοίς εκ δεσπότου κελεύσμασιν, nisi prius multo maior
,difficultas, quam ne animadverterunt quidem interpretes,
„ remota fuerit. Brunckius vertit : haec , ut iusserat
,,exanimatus herus, inspeximus. Similiterque alii.
„ At si túdɛ cum n9 poquɛv coniungendum esset, scripsisset
Sophocles, τάδ' ούν άθύμου δεσπότου κελεύσμασιν ήθρού
„ MEV. Nunc; quum desit huiusmodi particula, túde neces
,,sario ad dicta Creontis referri debet. · Ac potest quidem
,,hoc vocabulum ab nomine xeheuqunoiy regi, ut eam ob
*

„;caussam etiam èx deonótov potius, quam deonótov dictum

„ videatur. Quum enim nuncius aut, Tása éx deonótov !
κελευσθέντες , ήθρούμεν , aut τοϊςδε δεσπότου κελεύσμασιν
„ 9 poõuɛv , dicere deberet, videri potest utrumque in
„ unam locutionem coniunxisse, tádɛ regi faciens a xɛlɛú
„ouvoiv. Quae constructio frequens est apud Latinorum
„ veteres poetas, ut apud Plautum , quid tibi hanc cu
„„ ratio ,est rem ? Ut Sophoclis verba eadem constru
„ ctione Latine verti possint , haec ab hero imperiis
„inspeximus , quod est, quuin haec ab hero imperata
2,essent. Sed tamen permirum foret , si Sophocles , quum
,,eodem sensu nitidissima oratione scribere posset, Tois
εξ άθύμου δεσπότου κελεύσμασιν ήθρούμεν , tam impedi
,,tam constructionem , idque in narratione, cui praecipue
,,simplicitas' convenit, praetulisset. Quare valde vereor,
,,De hic aliquid exciderit, et oratio processerit tali quodam
modo : τάδ' εξ άθύμου δεσπότου κελεύσμασιν ταχθέντες,
9, - 1 9comuev.“ HERM . „Nihil excidit. es úlýnov deon .
„ pendet ab xeletopaoi et Táde complectitur ea, quae ante
,,dicta erant. Dies betrachteten wir nach des
 1

278 SYLLOGE V. 1198

„ Herrn Befehlen , und sahen so cett.“ BOECKH . Cf.

2

etiam Reisig. ad Oed. Col. v. 443 critt. f òEvlúuov ed.

Glasgoν . - Ibid . κελεύμασιν C. κελεύσμασι Η. :
-- .

V. 1198. Gl. εν λοισθίω: εν εσχάτω τόπω τού

τάφου. - V. 1199. Tricl.: μη λάβης εις το αυχένος
έξωθεν το έξ , αλλ' έστιν ή τοιαύτη γενική προς το κρε- ,
μαστήν. V. 1200. μιτώδει E.T.D.L2. emend. b.e.Th.
h.w.d.g. utpudel A.C. X. 4. Mitscherlich ad Hor. od. III,
ει

27 , 59. Schneider. μιτώιδη L1. μητρώδει Η.L2.pr. Tricl.:

βρόχον μιτώδη *) σινδόνος , κυρίως την αρπεδόνην την εν
τοίς υφάσμασι φασίν. ενταύθα δε λέγει την ζώνης αυτής,
ήτις στενοεπίμηκες ήν τμήμα σινδόνος, άλλοι δέ φασι το
αυτής κρήδεμνον οι δε, το της σινδόνος μέρος μεθ ' ης
αυτήν ενήκαν **) έκεΐσε. - Ibid. καθειμένην C. gl. απαω
ρημένην) C. καθειμμένην D.
V. 1201. μέσση cf. μέσσον ν. 1214. Soph. Thyest .
0

fragm. VI. είτ' ήμαρ αύξει μέσσον. vide ad ν. 86. - -

V. 1202. Tricl . : άπoιμώζοντα : ήγουν αποκλειόμενον

πώς , θανούσης αυτής, του ταύτης λέχους έστέρηται. ή
φθοράν εύνης λέγει την εν Αίδου αυτής oίκησιν. - .

Ibid. ή την καταφθοράν Vir D. in Diario crit. no. XIV .

p. 245. - Ibid. εύνης της κάτω, coniugis iam apud in
,,feros agentis.“ MUSGR. V. 1204. στυγόν L1. 4

Tricl. : το στυγνάν ή αρσενικών νοητέον προς το σφέ, ή

ουδέτερον προς το οιμώξας. - V.1206. οίον] ποίον L1
11 ...-
V.1207 . συμφοράς Η. - V.1208, έξελθε τέκνων ed. β3. - .

Ibid . σε] γε S.
V. 1209. Gl. παπτηνάς : προςβλέψας. V. 1210. Gί.
προσώπω: τω εαυτού . ,, πτύσας προσώπω respuens υultu. “
VINSHEM . , vultu dicta" respuens.“ BRUNCK . „Acci
„piendum est proprie dictum : patris faciem inspuens. “Al
„ tera explicatio contorta est , nec ad rem quidquam ita
„ mutatur .“ WELCKER . in Addendis ad librum de Aesch.
trilog. p. 167. Erfurdtio adstipulatur Schaefer. - Ibid ..
GI. άντειπών : ανταποκριθείς . - Ibid. ξίφους ] όλως
:

H.S. όλως (superscr. ξίφους) L . -- V.1211 . Gl. διπλούς

κνώθοντας : ήτοι το 'δίστομον ξίφος. Suidas : κνώδον
τος : της ακμής του ξίφους , της οξείας εις το καίνειν .

* το δε βρόχω μιτρώδει ed. 5. **) ενεϊκαν ed. 5.

i
-- V.1212. ADNOTATIONIS. 279

από δε του μέρους το όλον ξίφος δηλοί . Σοφ: [Ai. 1025.]

Ali grammatici explicant κνώδοντα προβολήν , κέντημα,
mucronem gladii. -

V. 1212. Gl. ή μπλακε: απέτυχε.

Resumsit nuper Hermannus quaestionem eam , quam
supra prolegg. p. 82. attigi, et ita quidem nunc de ea re
disputat, ut rem confecisse mihi videatur. „ Longius, ait,
„progreditur Boeckhius, qui non solum dubitat an Aristo
„ teles non voluerit reprehendere Sophoclem , sed defenden
,,dum etiam omnino atque adeo laudandum esse poetain
„ censet. Duas enim ob caussas Haemonem ferrum in pa
„ trem stringere, primum ut appareat, quantum ille sibi etiam
„ apud maxime necessarios odium pepererit: deinde ut in
„telligatur , eum cupiditate furentem, propter amissum ra
„ tionis imperium mori. At nec ad odium , in quo Creon
wapud suos sit, ostendendum quidquam confert illud Hae
„ monis factum , quia , nisi Creontem aliunde cognitum ha
„beremus , ex illo Haemonis impetu minime qualis esset
>

,,intelligeremus. Nam quid mirum , vel filium , cui spon

„ sam , quam amet , vivam sepeliri iusserit pater, ubi mor
,,tuam eam esse videt, ensem in hunc stringere, etiam si
,,sit vir optimus et iure interfecerit virginem. Neque vero
,,alterum , quod affert Boeckhius , consequitur , mori illum ,
„ quod cupiditati se permittens rationis imperium amiserit.
Amoris enim impotentia caussa est inortis , quam sibi con
,,sciscere iarn dudum destinaverat Haemon signicaveratque
,,supra. Quod ensem stringit adversus patrem , neque ad
,,mortem quidquam confert, et tantum abest, ut irae quo
„ que impotentein esse prodat, ut cohibere se ab occidendo
„ patre [? ] videatur. Si persequeretur fugientem et trans
„,figeret, abreptus animi impetu dici posset, parricidiique
„ dein poenam mortem luere. Sophoclis illa, quam merito
>

„,maxime admiramur , ars in moribus describendis posita

,,est : quo in genere ita ille excelluit , ut vix invenias
wapud veteres, qui cum eo comparari possit. Atque in
Haemone quidem exemplum ille proponit hominis nec le
„ vis, neque cupiditatibus temere rapti, sed quo magis imo
>

„in pectore moveretur, eo minus quid sentiret ostentantem :

„ quare cum patre colloquens , quamvis gravi indignatione
„ commotus, tainen summa moderatione secoutinet, nec
,,nisi invicta patris pervicac ia compulsus , ea se mente esse
,,prodit , ut, si Antigona ad mortem abducatur, non sibi
„ vitalem vitam esse cense at. Is igitur talis homo ubi per 3
280 ' S Y LLOGE V. 1213

„ rupit ad miserae virginis sepulcrum , quamque tantopere

„,amaverat , exanimatam videt, quid faciat quum venire
„ videt patrem , qui se inde abstrahat, quam ut ensem e
„ vagina proripiat, minitans mortem cuicunque, qui se a cor
„pore amatae virginis avellere conetur ? Hoc ita naturae
„ consentaneum est , ut neminem , cuius lateri ensis appen
>

,, deat , aliud facturum credam . Et quanto magis , si abs

„ tractum veniąt is , qui caussa sit omnis istius inali ?
„ Non ergo ut occidat patrem ulciscaturque iniuriam sibi
„factam , stringit ensem , sed ut terreat, qui se avellere a
>

„ mortua velit. Nam et contulit se in illum locum , ut 9

,,una moreretur, nec, si vindictam sumere vellet, in minis

,,consisteret, sed persequeretur fugientem et interficere
„,conaretur. Quod quum non faciat, apertum est , quid
,,voluerit. Idque ex ipsis potest nuncii verbis colligi.
„ Nam quod is dicit, žx d ' quwųévov natpòs quyoſoiv
„unhaxe non est , incassum petiit ense patrem , sed, ubi,
>

„, fugiente patre, non eratin quem saeviret." HERM . Supra

omisimus adnotare , Naekium monere , aliquid excusationis
Sophocli ex eo peti posse , quod narretur res omnis , non >

fiat coram spectatoribus.

3. )
V. 1213. είχ ' επενταθείς(, ψ . επενταθείς , in ensem
„ protentus.“ ERF. :- V. 1214. uésov μέσον C.D.H. Ibid .
ες ] έν (C. gl. εν τούτοις) D.τ.κ. Ibid. ůypov cf. Plutarch.
-

Vit. Cat. Mai . c. ΧΧ . είτα μέντοι του ξίφους εκκρουσθέν

τος υπό πληγής, και δι' υγρότητα της χειρός εξολισθόν
τος.
. Gl. χρόν :: Ę εξ αίματος.. - V. 1215. Gl.. αγκών:*:
-

τον aútoő.
Tòv αυτού. - Ibid . nupfévov E. b.e. ſh . Matth. - Ibid .
προςπτύσεται Η . Gl . προςπτύσσεται : περιπλέκεται.
Cf. Catull. LXI, 107. implicabitur in tuum complexum .
Ad rem cf. Propert. II, 8, 21 .
Quid ? non Antigonae tumulo Boeotius Haemon
Corruit ipse suo saucius ense latus ?
Et sua cum miserae commiscuit ossa puellae ,
Qua sine Thebanam noluit ire doinum ?
V. 1216. atyonv] gory L1.L2.H.S.C., Gl. èxßinder
ροήν : εκπέμπει των δινών και του στόματος αίμα προς
τα πρόσωπον της παρθένου.
V. 1219. & iv " Aidov A.T.D.L2.w.h.d.w. Matth. gr. gr.
ş. 577. Osaun. Anall. critt. p. 103. Passov. Athen . II, 2,
p. 296. Vide supra ad v. 86. Gl. čiv a dou: dià rò

/
 - V.1219. ADNOTATIONIS. 281

μέτρον.*) έν άδου L1.E.V. έν άδου C.Η. ή εν Αίδου b.

+ xuv "Aidov Erf. + {vigu "Aidov Heathius. *1 e.ſh.g.
* eis " Aidov dóuous Elmslei. ad Med. p. 264 . , Hoc ve
„ reor ne non multi probaturi sint.“ HERM . „ Trisyllabum
„ üidns occurrit in senariis rarissime. Aliud exempluin
„ observare memini in versu ex aliqua comoedia sumto ,
χρυσός δ' ανοίγει πάντα , κάΐδου πύλας.
„ ibi xüldov est pro xat äidov. Contractionem amat Attica
#

„ dialectus, dialysin Ionica. Apud Sophoclem nullibi,

„ quantum commemini , reperias 'Hoaxhi Tetoxovanáßus.
,, Sic exstat apud Euripidem Heraclidarum initio ;
>

εξόν κατ ' 'Αργος ησύχως ναίειν , πόνων

πλείστων μετέσχον εις ανήρ Ηρακλέϊ.
„ et v.991 .
τω σω δε παιδί συγγενής Ηρακλέϊ. « BRUNCK .
„ Hpaždéi iudice Porsone ad Eur . Orest. 675, mendosum
,,est scribendumque 'Hooxhéer. Brunckianae rationi hoc
,,obstat, quod trisyllabum 'Atdns correpta prima syllaba in
„ Tragicorum senariis non reperitur. Secus esse apud Co
„2 ‫ و‬micos , id probat, si sanus est , versus a Brunckio exci
,,> tatus ; xai enim cum a natura longo, quod meminerim ,
non coalescit . Numquam ?Aidns in iambis trisyllabum
,,esse Hermannus ad Hecubam p. 114. monuit , quae ob
„servatio non sine exceptione vera esse videtur. Simoni
,,dis quidem locus apud Stobaeum XCVI. ( XCVIII.)
„ p . 403. Grot. 529, 36. Gesn .
πέμπει μελαίνης Αϊδης υπό χθονός ,
„ nec potest commode , nec debet corrigi. Sed quod cum
„ Simonidis versu protulit Porson . ad Hecub. 1018. Eu
„ ripidis fragmentum apud Lucian. Necyom . T. I. p. 456, 14.
ούκ , αλλ' έτ ' έμπνoυν 'Αϊδης μ’ εδέξατο , >
>
„ sic restituendum esse suspicor: oùx , all 9 ' "Aidns ču
EV

,,Avoóv m'μ ' idegato

εδέξατο,, quem ad modum iudice Porsone ad
Orest. 499. verborum ordo a sciolo unutatus est Bacch. 8.
„ Adde Leonidae Tarentini locum , quem citat Wyttenb.
ad Plat. Phaed. p. 293. Equidem igitur vereor, ve poeta

*) Videatur igitur etiam Phi σου μέν τυχών αγνώτος , εν δε

loct. 685. scribi posse : dal loos rois d ' i'oos. Ai. 113. å v rois
siv ioous avng, cf. Oed , R. 677 . Sixaorais Ant. 457. ły Ozoios.
 282 SY L L O GE V.1222

„ scripserit xör Aidov . " ERF. 92Αίδης

trisyllabum priina
,,longa vindica ri, opinor , tragicis poterit. In Simonide
, nihil ea forma offensionis habet." HERM.
2)
66

V. 1222. ή ] ει Η. - V. 1225. κλαίουσαν S.

V. 1226. Post αξιώσεις colon habent αββχ.. ,, Ad αξιώσεις
„cum Dorvillio p. 707. (633.) e sequentibus intelligo 7100
e

„Tlfévol , non totam civitatem in societatem lamentationis

„ vocaturam esse . In talibus semper primarium verbum e
και sequentibus repetendum, quod h. 1. est προτίθημι. Τhu
5,cidides I. c. 134. και αυτόν έμέλλησαν μεν- ες τον Κεά
25

δαν, ουπερτους κακούργους εμβάλλειν είώθεσαν.« SCHAE

FER . - V.1227. Gl. δμωαΐς προθήσειν : δούλαις
-

προβαλέσθαι. Tricl.: ήγουν προβαλεΐσθαι, το δε προθή

σειν και προς το ες πόλιν εκληπτέον. - Ibid. στέν ειν]
-

στέγειν Β. - V.1228. Tricl.: αμαρτάνειν : ήγουν ανοί

κεια εαυτή έργα ποιείν. λέγω δή το δράσαι τι περί αυτήν
δυςχερές επί το παραδόξω της του παιδός συμφοράς ακού
σματι. Hermannus , quae olim adnotaverat , nuper sup
pressit.
V. 1229. εμοί δ ' E. D.T. β3.τ.σ. κ. δ.h. d. w. έμοι δ'
L1.A.C.D.αββυ.σ. τι έμοιγ ' b. e. Γh . g.g. ((nam quod
8. habet έμοιδ', id typographi culpa invectum videtur.)
>

„ Perperam Brunckius čuory' oor, quem non debebat Erf.

2)

„;sequi. Saltem dedissent εμοί yovv.“ ΗHERM .. – V.1231..

luoi γούν.
εισόμεθα H. - Ibid, ή μή τι κακατάσχετον Μusgr. Con
fert Clem. Alexandr. p . 493. ακατασχέτου ορμής. Recepe
rat olim Erf. ,,Facile suspiceris ακατάσχετον legisse scho
5,liastain , at videtur ille κατάσχετον ita accepisse, ut θεω
> >

κατάσχετος dicitur, deo correptus. Vide Lennep . ad Phal.

2

„ . 47. At ita homo appellari potest, non id, quod facit

„ homo.
2) . Vera videtur Erfurdtii explicatio .“ HERM.
V. 1232. καλύπτει L1.L2.A.E.T.D.Χ.b.e.fh.h. καλύπτη
C. ψ . Ibid . καρδία θυμουμένη D. αβββυ. Μusgrave.
τη καρδία θυμουμένη Schneider . Vulgatam sequitur
Elmslei ad Ηeracl.. 483.. - V. 1233. λέγης C.
)
V.1236. Gl. μνήμ ’ επίσημον : το του παιδός σώμα
φανερόν. Ibid. έχων (1) h.g..)αββ.) τ.ς. κ. V. 1237.
Schol . ουκ αλλοτρίας : αυτός γαρ αίτιος το παιδί του
-

θανάτου εγένετο. το δε ει θέμις ειπείν λέγει, διότι βα

σιλεύς ήν , και ηδείτο αυτόν. ή αλλοτρίας άτης Μusgr.
Non opus hac coniectura..“« ERF.. αλλοτρίαν άτ ην 1st
2)

nicht fremde Schuld , sondern ein von einem andern

 7
-V . 1251 . ADNOTATIONIS. 283

kommendes Unheil , dem eigne Schuld ( (αυτόςavtos -

duaptáv) entgegengesetzt.“ BOECKH. p. 7. V. 1239 .

Postrema pars fabulae inde ab hoc versu deest in cod . B.
V. 1240. θανατόεντα τε D. V. 1241. κτανόντες
S. V. 1242. θανόντες P. V. 1243. ιώ μοι Η. €.
αββγ. ώ μοι g . - Ibid. άνoλβα ( Codd. ) P. S. άνoλβαι
αββγσ. - V. 1244. ίω παϊ , παί Τ.D.τ.ό.κ.b.Γh.g. Seidler.
de dochim. p. 146. ίω παι C.αββγσ.e.h.w.d. Matth. Tacent
de suis codd. Brunckius et Elmsleius. -
V. 1245. ξυμ
μόρω L1.L2 . αββ . Deinceps αι quater habent b. e.Γh. h.
Cf. 'Seidler. de dochm . p. 72. ai quater in C. al ter in
H. D. αι ter in αβγ.τ.ο.κ.
.

V. 1248. Gl. την δίκην : το δίκαιον . λέγει δε το μή

χρήναι προς Αντιγόνην τοιαύτα ποιείν. - Ibid . ιδεΐν]'
χρ. έχειν L1. Ante V. 1249. οιμοι om . edd. αββγ .
V. 1249. δ' οιη . C. 1

V. 1250. + τότ' άρα τότε θεός Erf. , retractatuun

deinde ab ipso. Quia in hac ab Erfurdtio proposita ver
borum transpositione őga eundem , quem in antistrophico
versu , locum habet 2, propterea ea Hermanno antistrophici ,
yersus numeris convenientior videtur. Sed idem ipsius
antistrophici versus scripturae non multum tribuendum
esse putat propter productam priorem vocis rótuos sylla
bam , quod eo magis mirum esse monet , quum in stro
phico versu eadem syllaba in breveš soluta sit.
>
Ibid.
βάρος μ' έχων A.L.L2.C.αββγ.e.h. Seidler. de dochm .
p. 62. βάρος έχων H.E.T.D.τ.ο.κ.δ.b.fh. Suspicionem Her-.
manni movet insolentior collocatio illius pronominis ,5 vide
turque ei probabile , et hunc et antistrophicum versum
hodie non satis emendate scriptos legi, quos coniecit a
poeta hunc potius in modum exaratos fuisse :
θεός τότ' άρα τότε μέγα με βάρος έχων ,
τίς άρα , τις άρα με πότμος έτι περιμένει.
V. 1251. Tricl.: το έπαισε*) με εν τω έμό κάρα, αντί
του, εξέστησε τας εμάς φρένας, και του λελογισμένου παρα
τροπήν είργαστο. ** ) ου γαρ εγίνωσκον κατ' εμαυτού κινών
τον ανάγυρον, τοιαύτα κατ ’ Αντιγόνης εψηφισμένος.

* έπαισεν: τουτο προς το **) ειργάσατο edd. τ. 5.

εν δ ' έμε καρφ , λέγει αντί Recte .
του κ . τ . λ. ed . 5.
 284 SYLLOGE V. 1232

V. 1252. λεωπάτητον Α.αβββγγσ.w.d. Lemma Schol .

in edd. βγ . λακπάτητον L1 . Η . V.τ.σ. κ. δ. Leinma Roin..
Idem superscriptum pro var. lect. in cod. A. „ Scholion
ipsum utriusque scripturae explicationem continere videtur.“
HERM . λαξπάτητον L2.E.C.T.b.e.fb.h.g. Eustathius. λάξ
πάτητον D. S. Eustathius ad 11. ζ'. p. 625, 21. λαξ έμ
βήναι λέγει τοϊς στήθεσι , το ποδι πατήσαι εις το στήθος.
2

εξ ού παρά Σοφοκλεϊ το Λαξπάτητον άντρέπων χα

ράν. τινες λαμπάτητον διά του και γράφoυσι. Rursusad
ii. κ' . p. 796, 5. το λάξ κινήσας , παρήγαγεν εν τη τραγωδία
το λαξπάτητον. ως ταυτόν ον ειπείν λαξ κινήσαι, και λάξ
πατήσαι. Vide Hesychii interpretes ad glossam λακπατήσαι.
Aesch.. Coeph .. 637. λαξ πέδον πατούμενον ubi Blomfield :
5Comici dicebant una υoce λακπατέω. Photius λακαατεϊν :
Φερεκράτης εν Πετάλη. “ , λεωπάτητον tuebatur Seidlerus,
ΩΣ

[cui olim adsentiebatur Ηerm. λακ- vel λαξπάτητον ab iis

scriptum existimans , qui nescirent leonórntov quadrisylla
bum pronuntiari.] ut id significaret τελέως πατητόν ; affe
rebatque Photium in v. λεωκόρητος , et quae iisdem syl
,,labis incipientia alia apud Hesychium vocabula ' leguntur
[λεώλεθρος , λεώλης, λεωργός, quod est i. 9. πανούργος,
A. Prometh . v.5.1 : in antistrophico autem versu „ Tú
5, λας δε τόνδ' έναντα Scribi νult : in qua re non assen
tior, tum quia languida ista oratio foret, tum quod metri
scaussa non opus 'est mutatione , si λεωπάτητον φuattuor
„ syllabis pronunciatur. Caeterum perineptum est, Iéw's ex
Στελέως syllaba abiecia ortun esse, quod placet grainma
,,ticis, ipsique Apollonio in libro de pronomine p . 334 , 1 .
„ Neque enim recte eo loco codicis scripturam a Bekkero
»„ sublatam esse , docet , Εtym.. Μ . pP ,; 560, 31. [[λέως ει βα
ρύνεται, αποβολή έστι τού τελέως'' δν γάρ τρόπον προςέρ
χεται η τε εν τω τέτρομος, αφαιρείται έν τω τελέως, λέως.]
,,Ionibus usitatum fuisse videtur héws , quo Archilochum
xusum esse auctor est Photius : quam vocem eamdem esse
„ ac héws, ex Hesychio cognoscitur. Est illud adverbium a
,,hecos formatum, significatu ad eumdem modum deflexo, ut
„ Latini plane , nos in vulgari sermone glatt weg dici
,,mus.. In quo significatu quum etiam facilitatis quaedam
,,et celeritatis notio insit , żewgyós, de quo vocabulo por
„ tenta commenti sunt grammatici, dictus est, qui alio con
simili nomini ραδιουργός vocatur. “ HERM. Fuerunt qui
κακοφωνία νοcis λαξπάτητον offenderentur. Hi audiant
etiam fringvoti Sophoclem dixisse, uti refert Etym , M.
SV , 1255 . ADNOTATIONIS. 285

p. 346. 16. Ibid . αν τρέπων . C. - Ibid . Tricl.: xa

ραν δέ φησιν , ήν είχε δηλονότι , της αρχής εγκρατής γε
γενημένος . *) - V. 1253. ίω πόνοι Η . αββ .
Ante .v. 1254. pro EE AT. praefixuin habent oi. aut
ΕΞΑΓΓ.
oix. (i. e . οικέτης ) αβββυ. -

V. 1254. Γg . Tricl.: τούτο

ούτως είπoις . ώ δέσποτα, έoικας και φαίνη ήκειν
και ελθείν όψεσθαι και ιδείν και τάγε **) εν δόμοις
κακά τάδε , ήγουν τον Ευρυδίκης θάνατον , ως έχων γε
και κεκτημένος , ταύτα δ' εκ παραλλήλου είρηται, τα
μέν , κακά δηλονότι, προ χειρών και έμπροσθεν των χει
>

ρών, ήγουν τον Αίμονα θανόντα, τον σον παΐδα , τα δε,

ήγουν την του γένους συμφοράν , φέρων και υπομένων.
τριπλά γαρ επήλθε αυτό κακά. ό τε Ετεοκλέους και Πολυ
νείκους ,***) και της αδελφής αυτών Αντιγόνης θάνατος
και τε των δύο υιών αυτού Μενοικέως και Αίμονος , και τε
λευταίος πάντων και της αυτού γυναικός Ευρυδίκης.
Ibid . έχων γε edd . τ.ς. κ. V. 1255. Hunc ver
sum uncis inclusit Bothius.. - Ibid. Gl. προ χειρών
: τα
τάδε φέρεις : ήτοι τον παΐδα. τα δ' εν δόμοις:
[ ββ.]] sic leguntur
Iu Aldina [et
ενεστώτα της γυναικός . „Ιn
„ hi versus :
τα μεν, προ χειρών » τα δε, φέρων τάδ' εν δόμοις
έoικας ήκειν , και τάδ' όψεσθαι κακά . 1

„ In quibus nec caput est nec pes. Sententia flagitante

„rescribo :
τα μέν πρό χειρών τάδε φέρεις , τα δ' εν δόμοις
έoικας ήκων και τάχ' όψεσθαι κακά.
51. e. ως έχων τε και κεκτημένος , τα μεν κακά προ χειρών
φέρεις τάδε , τα δε κακά έoικας ήκων τάχα όψεσθαι εν
και δόμοις.« BRUNCK. Secutus est Schaefer. Commata
habent post χειρών, φέρων et δόμοις edd. τ. ς.κ. Pro
τάδ' εν δομ. habet τάχ ' εν δομ . Ρ. Pro. τάδε φέρων
ή τα δ' εφορών Musgr. Versu sequenti τάχ' L1.L2.E.S.
b. Γh. .e. h. g. τάγ ’ V. τα γ’ Α. τάδ' C. D. αββ. Martin.
Seidler. τα δ' τ.σ. κ. Etiaim Oed. R. 1263. est Gl . τάχα

*) ην είχε δια το της αρχής έγ ***) addunt και της αυτών μη

κρατής γεγενήσθαι edd. τ. ς. τρός Ιοκάστης eld. τς.
**) τάδε edd. τ.ς.
 1

286 SYLLOGE V.1255

yo. túde. Pro övegui , quod etiain L1. habet, in eodem

codice prima manu oveote scriptum est. Aldinae scriptu
ram tuetur Lachmannus p. 121. qui explicat: „ videris
adesse , ut et hoc et illud in aedibus tuis videas.“ „ Poeta
„ quum tscribere vellet, gépwv MXELS
řxers, mutata constructione
,,subieci toxus xelv. Sensus itaque est : o here , quam,
,,et habens et nunc ipsum nactus res adversas, haec ( filium
Haemonem ) manibus fers, quaeque intus sunt, venire videris
,,et mox conspecturus esse mala .“ ERF. „ Seidlero vul
„gata servanda videbatur , hoc sensu : o here , quam et
„habens et nactus mala videris venisse, altera prae manibus
haecce ferens, altera intus, haec quoque ut conspicias.
„ Non nego, posse haec ita explicari : attamen non modo
„ plane otiosa sunt verba xal Tade, sed etiam valde durum
5est, verba και τάδ' όψεσθαι κακά ex infinitivo ήκειν ita
„ pendere, ut si ústa öveofo dictum esset. Accedit quod
,,futuri infinitivus non aptus est : non enim adest , ut visu
„ rus sit , sed ut videat. Futuro utendum erat , si partici
„ pium adhibuisset. Quare veram puto scripturam esse,
„ quam Erfurdtius exhibuit, una tantum littera a vulgatis
„ diversam . Wexius, qui hunc versum ut a grammatico
„fictum explendae orationis caussa uncis inclusit , non vi
,,detur reputasse, hoc genus interpellatae orationis non usi
„ tatum esse tragicis. Recte illi indecorum in poesi esse
„ existimabant, modum in imitanda vitae consuetudine ex
,,cedere. Quare si interrumpi faciunt dicta alicuius, faci
„ unt id cum ratione quadam etfere sic, ut intercepta oratio
ad finem perducatur.“ HERM . Quae Hermanno oppo- :
nam exempla orationis plane eodem modo interruptae,
nunc quidem , neque enim operam dedi anquirendo , duo
tantum habeo , quoniam huc non pertinent talia , ubi in
terpellata oratio aut ab ipso loquente aut ab altero quae
stionem interponente deinceps continuata est , qualia vide
ad v. 1030 et 1265. Dico Philoct. v. 331 .

NEO. επεί γάρ έσχε μοίρ' Αχιλλέα θανείν ,

ΦΙΛ. οιμοι, φράσης μοι μή πέρα, πριν αν μάθω
πρώτον τόδ', εί τέθνηκ ' ο Πηλέως γένος.
>

et Oed. R.3 325. ubi male plene interpungitur, quamquam

particula ovv verum poterat nonstrare :
ΤΕΙ. ορώ γαρ ουδέ σοι το σον φώνημ” ιον
πρός καιρόν ως ουν μηδ' εγώ ταυτόν πάθω ,
 V. 1255 . ADNOTATIONIS. 287

ΟΙΔ . μη, πρός θεών , φρονών γ' αποστραφής, επεί .

πάντες σε προσκυνούμεν οίδ ' έκτήριοι.
i. e. ne igitur idem mihi accidat : volebat addere , satius
puto tacere , sed interrumpitur oratio ab Oedipo, qui, quid
dicturus esset Tiresias , sentiebat. Tantum ad defenden
dam illam interpretationem meam . Sed tamen haec dumn
scribo , succurrit mihi alia huius loci explicandi ratio,
longe illa facilior, in quam miror neminem dum incidisse. δης,

Reponendum enim puto :

τα μεν προ χειρών τάδε φέρων, τά τ' εν δόμοις
έoικας ήκειν καί τάδ' όψεσθαι κακά.
ut τά τε καί τάδε idem sit quod notissima illa Grae
corum formula τά τε και τα sive και τα καί τά , sive
I d καί
τα Tó.. dies und jenes i. e. mancherlei, alia atque
xai τά
alia . Cf. Soph. fragm . apud schol. Pind. Pyth. IV, 213 .
>

δακρυρροεϊ γούν και τα και τα τυγχάνων.

Theogn. v. 570. ed. Welck .
τον δ' αγαθόν τολμάν χρή τά τε και τα φέρειν.
Pind. Olymp. II, 59. (99.) φέρει τών τε και των καιρόν.
Nem. I, 30.(43.) σέο δ' αμφί τρόπω τών τε και των
χρήσιες. Isthm. II, 51. (IV , 55) τών τε γαρ και των
>

διδοΐ. Isthm. IV, 58. ( V , 66.) Ζεύς τά τε και τα νέ

μει (sic emend. Boeckhius , vulgo τάδε και τα νέμει. Al- .
>

dus : τάδε και τάδε) Ρyth. VII. extr. τά και τα φέρε

σθαι. Ρyth. V, 55. ( 74.) όλβος έμπαν τα και τα νέμων.
Έrit igitur τά τε και τάδε κακά 1. 4. άλλα επ' άλλους
κακά. Construe igitur : τα μεν προ χειρών τάδε φέρων,
έoικας ήκειν [είς το ] όψεσθαι εν δόμοις τά τε και τάδε
xazó. haecce quidem prae manibus ferens, videris venisse,
ut in domo ulia atque alia mala videas. Boeckhius haec
adnotat : Die Lesart [ qualem dedit Erf. Herm .] ist
gewiss richtig gesetzt; an der Erklärung aber mangelt
es .
Das Ganze ist, wie häufig solches in Prosa und
Dichtung vorkommt, blosse vocativische Anrede , die
nur durch besondre Eigenthümlichkeit des griechischen Aus
drucks den Schein eines mit dem verbo finito gebildeten
Satzes erhalten hat. Schon liegt dem Kreon der Sohn todt
vor, jetzt wird (solī] ihm der Eurydike Tod berichtet (wer
den]]: wie wenn er recht aller Uebel Besitzer
wäre : [ vide supra commentt.] dies, und weiter nichts liegt
288 S Y L L O G E V. 1256

in der Häufung ως έχων τε και Besitzer

κεκτημένος. Unglücks
Ο Herr , der
du wie der wahre Inhaber und des , das
eine vor den Händen trägst , das andre aber alsbald
zu sehen kommst , wie klar ist. Dépwv ist auf den
Vocativ construirt ; nun müsste {oixws folgen : allein es ist
gewöhnlich, dass nach einem Particip mit uév hernach das
verbum finitum mit dé steht, damit die Rede minder schwer
fällig sey ( Staatsh. d. Athen. Bd. I. p. 148. [ cf. supra ad
Ant . v. 292.]). “ BOECKH .
V. 1256. xa xô v ] 0.L1. L2.4. De pleonastico
post antegressum genitivum particulae usu , quem huic
loco Erfurdtius subesse putabat aliique olim in eiusmodi
locis obtinere putabant, nihil est quod hodie scribam ego,
postquam hanc rem confecerunt , uti nunc video , I. Huld.
Fäsius in Seebodii Miscell. Crit. Vol. II. part. IV. p.
p 710.
et Matthiaeus in nov. edit. gr. gr. 9. 450,2. + (non ++)
Šx vaxūv Canter.' ti m.b.lh.g.h.(nuper), , Cf. rovov čx
καινών Ε . Orest. 1459. δακρύα εκ δακρύων Troasi 579.
έτερα αφ' ετέρων κακά κακών Ηec. 656 . + ή κακών
Reiske.'tt Bothe (et olim Herm .) ita ut etiam post aŭ
interrogandi signum ponerent. „ Sed displicet id iam mihi
„ et displicuit Faesio in Seebodii Miscell. Crit. Vol. II. p. 710.
„ Veri simillimam esse iudicanti Canteri ' emendationem .
„ Eamque nunc exhibui, quum non minus facilitate quam
„ elegantia commendetur: non tamen ut plane certam esse
„ contendam . Potuit enim etiam scriptum esse : ti 8° FOTIV
,,củ xoxlov öv xoxāvěti; ex quo , quum óv perisset, nata
„fuerit correctio non optiina inserto 5.“ HERM. Was
ist schlimmeres wieder , oder was ist noch vom
Uebel ? Kreon meint , nach so grossem ' Uebel gäbe es
überhaupt nichts mehr, was ihm noch unter die Uebel
gerechnet werden könnte.“ BOECKH. Cic. epist. ad fam .
IV. 5. Hoc uno incommodo addito quid ad dolorem ad
iungi potuit. - V. 1257. nouuning C. quam formam fal
.

sam essè docet Lobeck. ad Phryn. p . 659. V. 1258 .

Gl. άρτι: τούτο το άρτι προς το τέθνηκε συναπτέον.
V. 1259 - 67. choro tribuunt aßßy. V. 1259. dvo
κάθαρτος τος άδου Η. Quod inde ab Erf. extra versum
apros :
collocatum est prius iù om. 1.3. Tricl.: dvçxá 9 αρτος
ο γόων και συμφορών αδυνάτως έχων καθαίρεσθαι Αιδης,
εις δν πάντες μετά την ενθένδε απαλλαγής συνάγονται ,
ώςπερ είς λιμένα. δυςκάθαρτος Αιδου λιμήν , inexpia
-V. 1272. ADNOTATIONIS . 289

bile Orci receptaculum . Non adsentior Mus

gravio "Aidov hepny de sepulchro intelligenti, quo inclusa
fuerat Antigona , δυςκάθαρτον autem referenti ad labem
exinde contractam , quae expiari non potuerit.“ ERF. Eu
stath . p. 1691 , 46. ότι αγνήν Περσεφόνην λέγει, ως αγνι
σμού δεομένων των θνησκόντων κατά το, πυρί καθήγνι
σται δέμας. Σοφοκλής δε άλλως λαβών εντεύθεν, δυς
κάθαρτον "Αιδου λιμένα φησί. - V. 1261. ω] ιω
H.C.αββγ. -- V.1262. τίνα θρoείς ] τίν αυδάς T.D.τ.σ.κ.
>

Tricl.: τίν' αυδάς λόγον γράφε , ίν' οικείον ή το κώλον

προς το της στροφής. το γαρ τίνα θρoεί ουκ έχει ορθώς,
Ibid. λόγoν ] λόγων L1. prima . - V. 1263. choro
tribuunt τ.ς.κ. - Ibid.. αι αι D. αββ.e.fh.h. αιαϊ d.. αι αι :
-

C.τ.σ. κ .
V. 1264. Γα . τι φής , ώ παίς τίνα λέγεις μοι νέον
2

λόγον ; (Codd.) C.H.αββγ. τί φής, ώ παί; τίνα λέγεις νέον

λόγον; D.b.Γh.g: τι φής , ώ παί, λέγεις νέον μοι λόγον.
edd. τ.σ. κ. 11 τι φής , παΐς λέγεις νέον μοι λόγον. Erf.
** τι φής , τίνα λέγεις νέον μοι λόγον,; h.d,. w.w Matth.
ή τι φής, ώ παί ; τίνα λέγεις μοι νέα; Bothe. Η τι
φής , ώ τίνα λέγεις μοι νέον λόγον, Schneider. + τι φής,
ω παί; λέγεις μοι τίνα νέον λόγον ; Seidler. de dochim.
p. 146. not. + τι φής , τίνα λέγεις νέον μοι , νέον Herm.
Ad structuram exclamationibus interceptam cf. etiam Ai.
981. Elect. 840. 867. Deinde alai , aiat scribit d . ai
quater habent b.e.fh.h. αι ter H.D.αββγ. αι ter τ.σ. κ. αι
bis C. - V. 1266. Post ολέθρο addit τούτω C. comma
.

subiiciunt αββ.. De επί cf. etiam A. Choeph. 411. άτην

ετέραν επάγουσαν επ' άτη. - V. 1267. αφικείσθαι C.
V. 1268. tribuunt αγγέλω edd . αββ . εξαγγ. edd. τ.σ.κ.
b.w. choro e.h.d. - V. 1270. άρα b.e.Γh. Seidler, dochm.
p. 15. 62. đpu D.4 . Ceterum vide , quae ad v., 1250 .
adnotata sunt.. - V.1271. χείρεσιν -
C. - V. 1272. τον δ']
τόνδ' αββ. τάδ' H. et (cum γρ. τόνδ' ) L1 , τα δ' Schol.
Rom. Ibid. évavta A. et (pro var. lect.) L1 . et X.b.e.ſh.h.
Seidl. dochm. p. 19. έναντία L1.Η.Ε.C.αββγσ. Gaisford. .
in lemmate . évavtı P.T.D.T.5.x.d. „Non intellexerunt huius
„ loci difficiliorem constructionem interpretes, qui tòv ver
terint illud. At hic nullo modo τον pro τούτον vel
„ tóvdɛ poni potuit. Neque vero tòy évavta sic temere con
„ iungi potest, quia tum inepta oppositio foret , hunc te
„ne o , quae autem in conspectu iaoet, conspicio.
„ Non minus enim , quem manibus tenet , conspicit. Sed
Torn . II . T
290 SYLLOGE V. 1274

„ hoo dicere debet,, illam se ex adverso intueri. Ex quo

patet έναντα προςβλέπω iungenda esse. Hino facile quis
coniiciat , scribendum esse , έχων μεν εν χείρεσσιν αρτίως
τέκνον τάλας , τόνδ' έναντα προςβλέπω νεκρόν.
,,constructione vide ad Viger. p. 841. Nihil tamen mu
,,tandum , sed observanda potius attractio , quae est in se
„cundo versu . Ιdem est enim ac si dixisset τον δ' έναντα
>

νεκρόν έναντα προςβλέπω. Sic in Electra ν. 135. αλλ'

καιού τοι τον γ' εξ Αιδα παγκοίνου λίμνας πατέρ' ανστάσεις :
,,cf. etiam infra ad v.1325. [ 1311.] et Heindorf. ad Plat.
„ Cratyl. p. 89.“ HERM. Attigit hunc versum Lobeck.
ad Ai. p. 327. De évavta cf. Arist. Equit. 341. Plut. 341 .
E. Alc . 880 .

V. 1274. praefigunt Xo . ή Αγ . (1. 6. χορός ή άγγελος )

αβιβ3γ. οικ. C. - Χο. ed. β2. - V. 1274. Tricl. : βωμία :
Ιστέον , ότι η τού Κρέοντος γυνή περί βωμόν, όντα των
βασιλείων εντός, μαχαίρα εαυτήν απέσφαξεν. εδήλωσε δε
την σφαγήν διά τού οξύθηκτος. δέον δε είπείν οξυθή
κτως, οξύθηκτος είπε προς το ήθε. ώςπερ έστι και το
κελαινά. δέον γαρ είπεϊν κελαινώς , κελαινά είπε προς
το βλέφαρα, ούτω, λύει τα βλέφαρα και τους οφθαλ
μούς. ποταπά ; κελαινά : τουτέστιν , εκάλυψε τους οφθαλ
μούς αυτής σκότος θανούσης. έκλυσις γαρ και απαλλαγή
φωτός, ο θάνατος. Μεγαρέα δε λέγει κ. τ. λ. ride in pro
: 41. οξύθηκτος recte explicuit scholiastes οξείαν
legg. p.
πληγήν
2) λαβούσα, cf. enim ν. 1258. νεοτόμοισι πλήγμασιν. «
BOECKH .
V. 1275. ,,λύει βλέφ. schol . explicat απόλλυται . Sie
5,,etiam Tricl. Musgr. Brunck. Erf. * Omninoque hoc dici
,,debuisse videtur , quum infra Creon , quomodo se ' intere
y, merit illa , narrari sibi iubeat. At λύειν βλέφαρα vereo
>

„ne
, nusquam ita dictum reperiatur. Quin E. Rhes. v. 8.
λύσον βλεφάρων γοργωπόν έδραν significat αperi oculos .
[Sic etiam Pind. Neum. Χ. 90. λύειν οφθαλμόν, αlicuius
oculum aperire. Praeterea quomodo illa omnia in unam
y, notionem atque imaginem coniungi possunt , οξύθηκτος,
και βωμία , πέριξ , λύειν βλέφαρα, nisi quis dicat , quid furi
2

,,bunda ad aram et circa aram fecerit , priusquam clau

„ deret oculos ? Deinde quae 'illa est ara , quum non in
,, templo , non in loco sacro , sed ipsis in regiis aedibus
„manum sibi intulerit ? Denique quid sibi vult doEÚ
*

Αθηκτος ήδε , vel , ut in antiquis libris [ αββ. ] legitur ήδ '.

 - V.1275 . ADNOTATIONIS. 291
!

„ £u9nxtos ūde
δε ? Itaque non dubitavi Brunckium sequi,
„ qui, quod ante iam fecerat Heathius et Musgravius, la
„ cunae signa ante hunc versum posuit. Etiam ratio car
„ minis antistrophica [ vide append. metr .] lacunae suspi
„ cionem movet. Praeterea etiain scholiastae adnotatio
„ omissionis alicuius indicium facit: às iepaſov nepi TÒV
βωμόν εσφάγη παρά τον βωμόν προπετής. Non credo
„ quidem illi lectum esse versum , qui excidit : sed quod
,,ad hanc interpretationem confugit , argumento est, aliquo
,,saltem modo eum se expedire ex his salebris studuisse.
„Ut nunc scripta habemus poetae verba , certum est vel
„ in n vel in dɛ aliquid vitii latere : latet fortasse etiam
néou.. Quod si tali in loco aliquid licet coniicere,
,,in πέριξ
„ crediderim ego quidem de cultro vel mucrone loqui nun
,,cium * ), quo se interemerit mulier , dixisseque tale quid ,
ήδ ' οξύθηκτος οίδε βωμία πτέρυξ , monstrantem ferrum
2

„illud adiacens mortuae corpori.“ HERM . Lacunae signa

posuerunt etiam fh.w. Matth . (non e.d.g.) „In der gan
zen Stelle ist keine Lücke. Das λύειν βλέφαρα bedeutet
hier, worauf der Zusammenhang des Ganzen und die Ana
logie des Réauto dè yvia , hinweisst: die Augen seien
ihr der sterbenden gebrochen , wobei der Zusatz
xɛhaivú das die Augen umziehende Todesdunkel be
zeichnet . DerBote ben ke
hatte angege , Eurydi habe sich
erstochen (1257. 1258. ) ; wie sie sich erstochen habe, giebt
er erst v. 1287. auf Kreons besondere Frage an ; wäre aber
hier , wo eine Lücke seyn soll, eine längere Erzählung ge
geben gewesen , so hätte, da ja ihr Tod in dem hvei pré
gapa erwähnt ist , nothwendig gerade hier angegeben seyn
müssen, wie sich Eurydike getödtet habe. Da dies nun hier
nicht kann gesagt gewesen seyn , weil es erst im Folgenden
vorkommt , so erkennt man leicht, der Dichter wolle hier
dem Boten nichts weiter in den Mund legen , als was den
Kreon vorzüglich hart trifft, dass Eurydike ihn verwünscht
habe als Mörder zunächt seines Sohnes, aber auch des
früher auf Tiresias Dringen hingeopferten Megareus, wie
ihn mit Sophocles auch Aeschylos nennt (Sept. Theb. 449.) ;
dass dies der Hauptzweck sey , zeigt der weitere Verfolg

* ) idem suspicatus est Musgra- cit Creonti cultrum sacrificalem

vius, qui ad Bwula subaudit já- monstrantem .
yaipa vel ogayis et nuntium fa
T 2
292 SYLLOGE V. 1276

seiner Rede (v. 1284. [9.). Eine lange Erzählung wäre

hier , wo es nur einer kurzen Einleitung bedurfte, um die
Lage der Eurydike zu vergegenwärtigen , eine schlechte
Auf haltung des Affects des Kreon , den die xojuoi dar
stellen sollen . Dem ächten Künstler genügte cine kurze
und rasche Andeutung. Dass sie sich erstochen habe , war
ja schon gesagt ; daran anknüpfend wird fortgefahren : von
scharfem Stich getroffen, umgeschlungen um
den Altar , löst sie die schwarzen Wimpern ,
bejammernd der Söhne Loos und dich verwün
schend. Hier erhält man durch wenige kraftvolle Züge
das klarste Bild , was nur der Scholiast wieder geistreich
aufgefasst hat , wenn er sagt, dass sie wie ein Opferthier
am Altar hingesunken ; den sie natürlich sterbend in der
Todesangst umfassen will, da sie lebend den Trost , den
sie dort beiden Hausgöttern suchte , nicht mehr finden
konnte. “ BOECKH .
V. 1276. ' Ayy. praefigunt aplyu . -
Ibid . ,,Post
ézoss Creontis aliquot verba , uno versu comprehensa,,
,,skéxo
,,excidisse, dubitare non sinit animum
strophicorum versuum com
induxerat Erfurdt.
» paratio .“ ERF. Scilicet in
v. 1254 - 1258 et 1274 — 1278. antistrophicos esse. Idem
quia existimabat Bothius , versum 1255. uncis inclusit.
Atque idem statuisse videtur Canterus, qui adnotat : „Ver
sus etiam heic unus desideratur.“ Satis mirabile est, in
nostra ,“ qui aliis de caussis versum post 1255. eiecimus, ad
ornandi ratione illos versus numero iam pares esse , ut
sibi respondere possint , quod tamen equidem vix credide
rim . V. 1277. δέ σοι ψ.b.
Ante v. 1280. ai quater aßB.b.e.ſh.h.w. ciał alał d.
ai quater C.5.x. vi ał ci aiD.T. V. 1280. GΙ. ανέπταν :
εξέστης,, και πόρρω εμαυτού γέγονα.. - Ibid. Gl .. ανταίαν ::
Tanyńv. Margo Turn. habet xalqlav quod pro var. lect.
affert schol. „ Videtur hoc ab aliquo suppositum , qui
„ versui timeret." ERF. Vulgatae hoc esse interpreta
mentum videtur etiam Valckenario ad Phoen. 1440 .
V. 1281. ŠTOLJEV L1 . P. éncioév T.D.T. 5. X. e . h . Martin ,
p . 434..
Znaloé (Codd.) Cod. Par. apud Valcken. ad Phoen. .
αββγ.b.fh.g : - Ibid. Tricl.: αμφιθήκτω. ήγουν διστό
μω. ου γαρ δύναμαι φέρειν το των συμφορών πέλαγος,
ώςτε θανών αναισθησίαν έσχον αεί * ) τούτων. V. 1282.

ty av pro del edd. 6. S.

 - V. 1291 . ADNOTATIONIS . 293

δείλαιος ] άθλιος Τ.D,τ.σ.κ. τρ.) Tricl.: άθλιος χρή

γράφειν ενταύθα, ίν' ή το κώλον όμοιον τω της αντιστρο
φής. το γάρ δείλαιος ουκ ορθόν. - 1bid . εγω , φευ ,
φεύ] + ε, ε , εγώ Erf . ++ εγώ, ε , ε Bothe . 'εγώ,
αι , αι' Erf. in ed . mai. Contra Erfurdtium, qui dubitarat ,
num media syllaba vocis δείλαιος apud Tragicos corripere
tur, monet Herm . „ :Non video, quid impediat, quo minus
,,etiam in tragoedia Selouos mediam possit correptam habere .
,,Habet certe in Suppl.. Eurip.. 278. Neque enim facile
„ quis adducetur , ut id vocabulum in duas syllabas con
„ trahi potuisse credat, quae Elmsleii coniectura est ad
„Med. 1232. Apud Sophoclem omnia sana . Versus est
\,iambicus ischiorrhogiouş.“ HERM . V. 1283. συγκέ
κραιμαι S.
Versui 1284. et νν. 1287. 1302. 1305. praefxum est
Αγ. in edd . αββγ. contra οικέτης in C. - V. 1284. GΙ.
τωνδε κακείνων: τών του Αίμονος μόρων, και των τού
Μενοικέως, διότι είασας αυτόν απολέσθαι , και ουκ εκώλυ
σας. - V. 1285. έπεσκήπτου A.E.LA. [D. in ed. Herm.]
σ.κ.b.h. επισκήπτου D.αββγ. Ibid. μόρων (Codd.) D.S.
G.κ.δ.b.h. μόρω Α.Ε.αββγσ. μόρωι L1. Gl. έπεσκήπτου:
πρόφασιν και κατηγορίαν εδέχoυ. Tricl.: επεσκήπτου
μόρων: σύναπτε το μόρων προς το τώνδε κακείνων,
τα δε λοιπά διά μέσου λέγε : ήγουν τών του Αίμονος και
τού Μενοικέως , διότι είασας αυτούς απολέσθαι , και ουκ
2

εκώλυσας ,

ν . 1286. φαναΐς C. γρ. φωναΐς notatur in margine

Cod. Bodleiani apud Burtonum.. - V. 1288. τόδ' ] τότ'
C.ς ... - Ibid . Tricl. : ήσθετ’ οξυκ.. πάθος: ήγουν
ότε ο άγγελος τον περί του θανάτου αυτού λόγον προς ημάς
διεξήει. το δε οξυκώκυτον αντί του οξέος και μεγάλου
θρήνου δεόμενον . ή το οξέως, ταχέως και εξαίφνης θρήνον
εγείραν .
V. 1289. ώ edd. ψ.w.d. ώ h.g. Deinde μοί μοι g. d.
μοι μοι ψ.h.w. - V.1290.. εμάς δ ' άρμ . C.S. - V. 1291.
σ ' ]. Mallem σφ'. « BRUNCK . apud Faehsium. - Ibid .
žyů čxavov A.E.S.L1.g.d.w. Herm . Elem . D. M. .
>
p . 248.
εγώ έκτανον H.C.αββγ.σ. εγώ κάνον T.D.τ.ο.κ.δ. 11 έγων
έκανον b. Γh. Η εγώ σ' έκανον h. + εγώ ' κτάνον Erf.
„Hiatum in ływ éxavov, quein non puto a poeta admis sum
,,esse , adiecto pronomine o expuli. HERM . Idem ante
haec verba nuper coinma posuit, scribens lyù júp o ', byó
294 SYLLOGE V. 1292

σ ' έκανον , ώ μέλεος , εγώ. Post έκτανον plene interpun

gunt ψ. Ibid . ώ μέλεος L1. αββ . e. h. Seidl. dochm .
+

p. 54. 90. και μέλεος C.b.Γh. ή ίω μέλεος Erf. ώ om. T.D.

τ. ζ . κ. Vocem uleos disyllabum pronuntiari mavult
Boeckhius../ Post μέλεος commate interpungunt b.. Γh.h.
punctum habet Ald., colon edd. 5.X. nullam interp. ed. 21 .
,, Interpunctionem male delevit Erf. [ et Seidlerus p. 54.]
5, Νeque enium ώ μέλεος εγώ iungenda esse, locus gravior
,,ostendit, quo positum est εγώ.
żyu ."" HERM .. – V. 1292. kya
φάμ ' έτυμον L. - Ibid.. πρόςπολοι bis scribunt Brunck..
et Schneider. Lacunae signa apposuit Erf. Nihil deesse
defendunt Seidler. dochm . pag. 54. et Herm . Vide ad
Y, 1310. V, 1293, τάχος + τάχιστ ' Erf. Vide Boe
ckhium ad v. 1311. άγετέ μ' εκποδών: καλώς είπεν
αναχωρήσαι, τα γάρ εκποδών κακά , και μεγάλα όντα, ελά
χιστα φαίνεται ώςπερ ούν εκ του εναντίου τα έν ποσί και
μικρά όντα, μείζω φαίνεται. :
V. 1295. Tricl. : κέρδη : ήγουν το απαχθήναι εντεύ
θεν [των ενταύθα edd. τ.σ. , ίνα της τούτων θέας απών
>

ολίγην οδύνην έχης. έλαττον γαρ λυπούσιν , ει πόρρω τις

τούτων γένοιτο, V. 1296. βράχιστα (γρ. κράτιστα) γαρ
κράτιστα ( γρ. τάχιστα) L1 , κράτιστα] κάκιστα D.
Ibid . Tậv edd. ay.
V. 1298. Tricl .: το έμών αντί του ημερών νοητέον
προς το τερμίαν, ούτως άγων και φέρων εμοί τερ
μίαν και εσχάτην ημέραν των εμών ημερών. ή το
εμών προς το μόρων, ούτως ο ύπατος και έξοχος
>

των μορων, τουτέστι , το τέλος των εμών δυςτυχιών..

μέχρι γαρ άν τις εν ζώσι τυγχάνη , και συμφορών μέτοχός
έστιν · επάν δε απογένηται, και του δυςτυχεϊν παύεται ώστε
ο θάνατος και τέλος εστί συμφορών, και συμφορά υπερτάτη.
ζην , και μέγιστόν
το γαρinius έστι κέρδος , αφαιρείται. „Recte
Tricl . MARTIN. κάλλιστα. Neutrum plurale pro
5 ,adverbio καλλίστως . Ordo est: φανήτη μόρων εμών
ύπατος , και κάλλιστα άγων εμοί τερμίαν ημέραν.« BRUNCK .
„ Id est : veniat caedium per me factarum suprema, exopta
tatissime mihi ultimum diem adducens.“ HERM . Schnei
derus monet, facilem esse coniecturam, si quis ημερών pro
ημέραν coniiciat. Ρro αμέραν , quod ex cod. C. prinue
restituit Erf. legebatur vulgo nuépav.
V. 1302. 1303. et 1305. 1306. Fulgo Internuntio
[s.κ.b.w.g. sed v. 1305. 1306. Αγγ . praefig. S.κ.), vel Nun
tio [aßBy ], vel Vernae (oixéın) [C.) tributos, Choro , qui
Σ
 -V.1309. ADNOTATION I S. 295

sic monere hortarique solet, adsignaverat iam Buttmannus

apud Bothium. ERF. Sic etiam h . d ." In codd. priores
choro, alteri nuntio tribuuntur. V. 1303. Gl. οτοισι :
οιςτισιν, ήγουν σοί. σε γάρ άξιον φροντίζειν , όπως Ευρυδίκη
και Αίμων τεθάψεται. Εadem apud Tricl . in edd. σ. κ.
sic: μέλει γάρ τώνδε: ήγουν φροντίς έστι τισιν , ήγουν
σοί . σε γάρ κ. τ. λ. V. 1304. μεν οm . Η. Ibid .
„Chori admonitionem nihil curans Creon , at certe ,
inquit , quae cupio , precari licuit, Pro συγ
1

κατηυξάμην malim ex Atticorum more συγκατευξάμην .

ERÉ. „ Recte interpretatur Erfurdtius , ut multo ante
y, scholiastes : ών βούλομαι τυχεϊν , ταύτα ηύξάμην, Quo
„ magis mirum est neque ab ipso Erfurdtio , neque ab ullo
κα,ι alio editore sublatumesseapertissimum mendum ερώ μεν,
6
„ quod libros invasit.“ HERM . Scripsit Hermannus žo @ uev ...
Veruin aut meam aciem aliquid praestrinxit, aut Hermanno
nescio quid humani accidit. Nam nec quid mendi insit
in ερώ (i. e. έράω) μεν , quoniam non puto offendi posse
Virum Summum collocatione particulaeuév, praesertim cum
illud dictuum sit pro : άλλ' ών έρώ μεν έγωγε , nec quo
nodo congruat ερώμεν cum sequenti singulari συγκατηυξά
μην, divinare possuin . Deinde schol. quidem recte expli
cuit illa verba , at minime Erfurdtius, quid enim sibi vult
illud certe , quid illud licuit ?
V. 1305. μή νυν Dind , Ibid. κατεύχου C. Gl.
μή νύν κατεύχου μηδέν : μηδέν εύχου κατά σού.
τουτέστι το θανείν. ουδείς γαρ αυτό εκφευξείται. Gl. in
cod. A. μή νύν κατεύχου μηδέν: τουτέστι το θανείν.
ουκ έστι γαρ αυτό εκφευξείν τον , δς ούτε επεί .... Brun
ckius confert Virg. Aen, VI, 376,
Desine fata Deum flecti sperare precando.
Ibid . Tricl : πεπρωμένης: μεμοιρασμένης. ώςτε επειδή
και σοι το τοιαύτα παθείν πέπρωτο , μή δυσχέραινε, μηδε
κατεύχου θανείν .
V. 1307. εκποδών L. - V. 1308. σε γ' S.C.H.T.D.
.

τ.σ. κ. - 1bid. Schol. ουχ έκών : ου γαρ ήδειν, Tricl.:

ως διά
τον τηςΑντιγόνης θάνατον και αυτός τεθνήξη.
ου γαρ ήδειν , διά τον Αντιγόνης θάνατον και αυτόν και
αυτήν σε τεθνήξεσθαι. - Ioid . κατέκτανον L1.Η. Α.Ε.C.
αββγ. κατέκτα (τρ.) Τ.D.τ.σ.κ. ++ έκτανον b. + e.Lh.g.
++ κάκτανον h.w.d. ++ κατέκανον Schneider .. - V. 1309.
 29.6 SYLLOGE 4
V. 1310

os oé autův 2. os ex coniect. deleverunt e .h.d.w.

μοι μέλεος
Tiida. ởώ ga
Matth. Seidl. dochm. 54. 30. - Ibid-

t A 0 ;]
ώ μέλεος 5. κ. ώ μέλεος D. T.τ. έω μέλεος e ( olim). h .
nuper. „ Pro vulgato ó пос dedi icó.
i por . Non verisimile est
„ enim , non exaequatos ab Sophocle esse numeros. HERM

V. 1310. όπα , πρός, πότερον],όπη πρότερον (c. gl.

εις τον παΐδα ή εις την γυναίκα) C. D. (sed in D. όπα).
ona eiiciendum putat Seidl. dochin , p. 54. Post ona nihil
1
interpungunt wv . - Ibid , nã xal fő Fô 0.L1.H. y.e. ( rtą
Trõ
C. πα κε θώ Ρ .
scriptum in L1 . αββ. ) πα και τιθήσομαιDelevit
+ rã de 9 Canter. ++ b. Ch. g. haec verba
( olim h.) Dind. uncis inclusit Wund . Matth . „ ã h. 1.
,,dictum pro no.. Sensus est : quid faciendum sit, si om
„ nino aliquid faciendum est. Vide Herm , ad Vig . p. 796.
,, 326." ERF. Tricl.: aã xài 9 : ñtol [ hyovv edd. 5. m.]
τί ποιήσω ; ου γαρ έχω πότερον θρηνήσω πρότερον. πότε
ρον το της γυναικός πάθος και το του παιδός. - Ibid .. .

núvtu yào λέχρια

lézola 0.X.
Φ Eiecit haec verba Triel.. hino
destimt in D.Τ.τ.σ.κ. Gl . λέχρια : ανατετραμμένα. ήγουν
και η πράξις και ο νούς μου εξησθένησε. ,,Patet hunc
,locum penitus corruptum esse.
27
Veterum librorum scri
25ptura όπα προς πότερον έδω, πα και θώ, πάντα γάρ, quae
,, duos per se bonos dochmios et Creticum praebet , hoc
,,cretico excedit mensuram strophicorum . Itaque Brunckius
in straplia geminavit πρόςπολοι. Sed veri similius est,
„ recidendum aliquid esse in antistrophicis. Ac Bothius
,,delevit návra vào, quod etiam Erfurdtio aliquando pla
,cuerat. In Triclinianis libris et haec verba et sequens
„ Vox aéxgia omissa. Horum quidem nihil probari potest.
„Antiqua scriptura tribus potissimum laborat vitiis. Primo,
„ quum in stropha qui praecedit versus ultimam solutam
,,habeat, non est credibile in antistropha hiatu in verbis
měyw ono interruptam esse perpetuitatem numeri. Tolleret
,,hoc vitium , qui škousy scriberet : sed aptior videtur hoc
,,in animi motu numerus singularis. Aliud vitium est in
,,verbis trở xai fő. Ea si. essent ab Sophocle scripta,
„ non potuisset ille non scribere rą di fô , ut Brunckius
„,ex Canteri emendatione edidit, neque id metri caussa, sed
, ut cohaereret oratio . Nam xai ita collocatum non est
„ copula, sed significat etiam , quod non alienum quidem
>

,,est ab hac formula , sed animni est tranquilli et motu

„ vacui: ut hic non possit non ineptum iudicari. Nihil
 - V. 1311 . ADNOTATIONIS. 297
7

„ adnotavit scholiastes: sed agnoscit Triclinius, cuius inter

„ pretatio auget suspicionem tertii vitii , quod est in verbis
,,Öną após tótepov, suspectis illis quum per se , quia 're
,,bis dicenda speciem vix dubiam glossae continent, tum
„propter lectionem codicis Aug. Önın npótepov. Hinc veri
,,simillimum est, ex his aliquid delendum esse. Quumque
„interpretatio Triclinii invertat ordinem sententiarum , vix
„poterit , si quid in ista perturbatione loci dispicio , simul
>

„et orationi commodius consuli , et versus exaequari stro

„ phico, quam ita scribendo : oud éxw , | rõ Iw , öną npó
„Tepov ľw. núvta yàg. Id igitur reposui. HERM . Boe
ckhium vide statim post.

V. 1311. τάδ' εν χερούν τάδ' επί A.L1. αββγ . τα τ'

έν χερούν γαρ τα τ’ επί C. (in quo deinde μοι οιmittitur.)
et ( omisso ante nézoua) T.D.T.5.x. tt tåv zegoîv , tá T
łnì b. ** fh.g. Seidl. dochu. p. 15. 86. tt rá të xɛ–
poiv, tú'r'ini Erf. Reisig. ad 0.C.enarr. p . 210. tt táv
zepały. Tà d'h.w.d. „ Quod Erfurdtius dedit , valde du
grum est propter omissam particulam šv. Itaque quod pro
,,babilius videbatur dedi.“ HERM . „ In v . 1293. bleibt ein
Anstoss , indem die letzte Silbe des ersten Dochmius mitten
im Verse kurz statt lang ist. Auf keine Stelle ist aber
die ohnehin durch kein sicheres Beispiel begründete Ert
schuldigung , dass das Ausruhen der Stimme in der Ausru
fung vor dem wiederholten Worte (üyete) die letzte Silbe 5

verlängere, minder anwendbar als auf diese. Wie, Sopho

cles, dessen Kunst im Gebrauch der Kürzen gerade in diesem
Stücke so oft nachgewiesen werden kann (v . 108. 125. 359.
369. 967. 1104. 1130.), sollte gerade hier, wo er durch
die gehäuften Kürzen die Heftigkeit der Leidenschaft und
die Raschheit der Bewegung angedeutet hat, nicht blos etwa
eine Länge eintreten lassen , sondern eine Kürze gar ver
längern durch Ausruhen, und zwar gerade bei demBegriffe
der Schnelligkeit, in túyos ? Nimmermehr. Er wusste,
so gut als Pindar (de metris Pind. p. 296.) die Begriffe
des ταχύποτμον , ταχυτήτων, ταχυτάς in die Stelle der ge
häuften Kürzen legt, dass der Rhythmus dem Gedanken
folgen muss. Eben darum ist auch die Verlängerung tá
Xlot' nicht annehmlich. Die Lösung der Schwierigkeit
ergiebt sich aus der Gegenstrophe. Hier hat man die Worte
nã xai Jū, die in allen Handschriften stehen, als ein Glos
sem verdrängt. Welch ein Glossem ! Ti9ncouat in einer

:
 298 S Y LL OG E. V.1312

Handschrift ist Glossem , aber eben zu fõ, welches dadurch

erläutert werden soll. xai ist auch ganz unverdächtig ;
weit entfernt, dass es „ animi tranquilli et motu vacui“ sey,
wird es immer nur mit Gefühl und Aufregung gesproche
ner Rede zugesetzt: ti xoà Bovlóuevos tãūta héyeis ; „ Was
meinst du doch nur damit , dass du dies sagst ?". Setzt
man dieses nã xoà wieder in seine Rechte ein, so erkennt
man , dass in der Strophe eine Lücke sey , die nun aber
nicht nothwendig blos einen Kretikus umfasst, sondern auch
2

ein Ditrochäus kann ausgefallen seyn. So verschwindet die

+

jambische Messung des Toyos von selbst mittelst dieser

Dessung :
colu
ULLuva lumn
elsve
cu-lu !? You oulu Lun
εγώ, φάμ' έτυμον,ίω πρόςπολοι
U

-Το άγετε μ' ότι τάχος, | άγετε μ' εκποδών.

όπα προς ποτερόν έδω , πα και θω.
πάντα γάρ λέχρια των χερούν τα δ' επί κρατί μοι.
BOECKH ,
Vides simul, Boeckhium scribere notepov. Etenim ab
initio commentationis ad v. 2. ubi negat duplices uspiam
legi in unam interrogationem coniunctas interrogandi par
ticulas monet p.4. „ Auch v. 1310. ist eine doppelte Frage
and noos rótepov 18w unpassend. Kreon kann nur sagen,
er wisse nicht, wie er den einen und den andern Leichnam
ansehen solle ; welchen von beiden , kann er nicht fra
gen.. [Cur non ? quo vertam oculos ? utrum adspiciam ?]
Ganz richtighatSchneider erkannt, dass notepov ( éxútepov)
gemeint sey.“ BOECKH. – V. 1312. xishala ro edd.. αββ
ειςήλλατο abs..
sicórneofur h. 1. est irruendo advehere, uti xvxūv, tapát
,,Talv , tvoßúčelv saepius dicitur pro , turbando'conci
,,tare. Vid . Schaefer, ad L. Bos. p. 324. [ Perperam
Heumannus in Symbol. Literar. Bremens. I. 4. p. 405. s.
SCHAEF.]“ ERF.
-

V.1313. Gl. τό φρονείν : το φρόνιμον είναι τινα . -

V. 1314. Gl. πρώτον υπάρχει : προτιμότερον και κρείτ
τον έστιν. ή γαρ αρχή κρείττων των μετ' αυτήν , επειδή
αιτία εστίν. Tricl. : ήγουν ή φρόνησις πολλά προτιμοτέρα
και κρείττων εστι της ευδαιμονίας, ως ουσα αυτής αρχή.
a.
s yào ảoxì x. t. d. „ Ad sententiam cf. supra v. 1032.
„ et Eur. Heracl. 746.

+
 - V. 1318 . ADNOTATIONIS . 299

ολόμεσθα γάρ ,
τον ευτυχούντα πάντ ’ επίστασθαι καλώς.
„ Eiusd. fragm . incert, CCIV .
τον ευτυχούντα και φρονείν νομίζομεν .
Unde factum ,ut άνολβος et σχέτλιος pro μωρός, ανόητος
,,diceretur. Vide quae Coraius' monuit ad Isocr. T. II.
Ibid . τα
8 .. seq . ““" ERF . Vide supra ad ν. 1008.
Ρ. 778
γ ' εις θεούς (Codd.) τ.ς. κ. h. g. τα τ’ εις θεούς L1.H.C.
αββ . τα γ' ες θεούς b.e.fb.
ν . 1315. 11 μηδέν ' h. „ Libri μηδέν , quod etsi
dici potuit, tamen, si diceretur, potius τών εις θεούς ex
„ spectares. Sed est etiam in sententia , quod displiceat.
,,Non enim hic,, ut nihil impie fiat,, [(cur non ?]] sed ut
2

„ n0n impie fiat, quod quis faciat, curandum dicit chorus :

„ nec loquitur universe de hominum erga Deos pietate,
(
„ sed de illis potissimum , qui opibus suis , qui potentia,
>

„ qui virtute freti superbos et feroces spiritus alunt, exem

„ ptosque se putant legibus, quibus ceteri constricti tenean
tur. “: HERM . - Ibid. Trici....: άσεπτεΐν : ασεβείν . τούτο
δε λέγει διά το παροργίσαι τον Κρέοντα Πλούτωνα και
Περσεφόνην, δια το Πολυνείκην αθαπτον δίψαι. - V. 1316,
.

»»τών υπεραύχων regi videtur ab αποτίσαντες : magnas

,,calamitates rependentes , superbiae. Τα Ta υπέρ
vrlo
“
„ Avya, superbia . MUSGR . „ Immo oi önég avyol, su
5,perbi. « ERF. Gl. υπεραύχων : των υπερηφάνων .
V , 1318. Gl. γήρα : ήγουν ύστερον ,

A
 A D D Ε Ν D Α.

V. 1. 2 ) Cf. αυτανέψιος. E. Heracl. 211. 982. Rhes. 941. «

Neue. De a cf. ατάλαντος, απατούρια, άξυλος.
V. 2. ,,Sicut copulantur ουδείς όστις oύ, ita pari vi et
specie tis dotis où legi docet Matth . $. 483. extr. unde
facilis est progressus ad illam loquendi formam,άρ οίσθ '
6 ti onožov où Nostine quid sit quod non. Nec obstat
positus nom. Ζεύς. Εur. Ιph . Α. 515. ουκ έστ', 'Οδυσσεύς
δ τι σε κάμε πημανεϊ.« "Neue. Schneiderus proponit :
αρ' οίσθ' ό τι των απ’ Οιδίπου κακών (έστιν) , όποίον
ουχί Ζευς τελεί;
V. 4. Neue probare videtur Coraii coniecturam, ,,Sic exi
stunt duo paria similium , iunctis affirmativis et negativis,
fere ut Oed. T. 58. Pariter affecti erant Herod. VI, 61 .
A. Agam . 131. 730.“ Ast monet alibi , non axns sed
άκους coniectatum se voluisse . De άτερ ex nostra in
terpretatione conferri iubet Neue Stallbaum . ad Plat.
Apol. S. p. 35. b. ad Criton . p. 44. b.
V. 6. „ De repetito où adde II, 3 , 482. Trach . 158. A.
Pers, 429. « Ν .
V. 14. ,,διπλή. cf. Pind. Pyth. II, 9. διδύμα χερί, ubi ge
mina manus est Dianae et Mercurii .“ N.
V. 20. και καλχαίνουσα. Virg . Aen . ΧΙΙ , 527. fuctuat tra
intus. VIII. 19. Aeneas magno curarum fluctuat aestu .“
N. Vide etiam Passov. in lex .
V. 24. χρησθείς . cf. αμείφθη Pind. Pyth . IV . 102. [adde
εσέφθην , εσεβάσθην ex Photio ]. De addito χρησθείς
δικαία vide Εur. Phoen. 1650. ΚΡ. τι δ ', ου δικαίως
όδε κυσίν δοθήσεται ; ΑΝ. ουκ έννομον γαρ την δίκην
πράσσεσθέ νιν. Ν. »χρησθείς (αυτώ) συν δίκη δικαία ,
nach Recht und Gesetz mit ihm verfahrend .“ AST.
1
 ..
ADDEN DA 301

V. 27. ,,Opineris collato v . 203. &xxnpuogery h . 1, cum

dlativo constructum , ut alibi cum gen ., significare , voce
praeconis civitate exuere, hostem iudicare. Intpp. Herod.
III, 148." N.
V. 33. „ Schol. vɛñola åvtà toð nopeúsofa1. II. v. 6.
W. 51. Od. & . 261. 498. Pind. Pyth. VIII, 72. Nem.
II, 10. Eur. Alc. 752. Philoct. 43. Ant. 129.“ N.
V. 36. „ Supple toútų Ai. 1050.“ N. Melius etiam con
feres Il . ú . 230.
V. 40. „Ich kann nichts weder davon noch dazu thun, es
weder mildern noch scharfen. Das Bild ist von Zügeln
entlehnt, die man nachlässt, oder anzieht, oder vom Fa
1

den, an welchem etwas angebunden ist,,und den man ball

frei lässt, bald wieder anzieht.“ AST . Forsan conferri
mereatur aúel, expedit et éthúztal Plat. Crit. §. 1. ut
sit : expedire rem et impedire.
V. 42. noũ n .
V. 44. ónóbóntov. Cf. Ovid. Metam . III. 130. .cum po
suit iussam Phoebeis sortibus urbem. , Cf. Passov . Voc.
ůīteenteTV E. Alc. 753, Iph. A. 542.“ N.
V. 48. u' eloyelv n.
V. 50. απώλετο (1) η.
V.57. + in' anno Ast.
V. 71. οποιά σοι n. Ast.
V. 88. ψυχροΐσι cf. Pind. Pyth. IV , 73. κρυόεν μάντευμα.
Isthm . I, 37. Il. i'. 2. v. 48.“ N.
V.95. „ & monosyll. Oed. T. 1451. Ibid. E. Ai. 138.“ N.
V.99. Schneider adscribit E. Iph. T. 596. Tois pihois
ορθώς φίλος .
V. 100. valiouo n.
V. 105. „ De Dirces situ cf. Müller. de Orchom . p. 486.
487. Videtur autem poeta permiscere Dirceu cum Is
meno.“ N. Müllerus putat septentrionali Thebarum parte
fluxisse Dircen, Schöne (Annal. Scholast. 1830. no. 20.)
autem cum Whelero p. 377. meridiefontem promanasse
fluviumque deinceps occidentem Thebarum alluisse .
Orientem praeterfluebat Ismenus.
V. 109. xivhoaca. ,, cf. Elect. 179. Ai. 131. 646. 714.
Oed. Tyr. 438. Oed. Col. 1215. “ N.
V. 111. ,,pteis signif. intrans. profectus habet Herod. I,
165. 120.“ N. Nullum laounae signum Neue 'uspiam
notavit, sed ad v . 110.. corruptelae notam praeposuit.
V. 112. ,,Il. a '. 428. fq. j. 125. p. 88. “ N.
0
302 ADDENDA .
1

V. 112. Scribe potius: ñgelgev• eis gâr aistos as

cett. Cf. enim schol. το εξής, αιετός ώς, ως αιετός . -
V. 117. govtalot et v . 121. nolīvai xaà cum corrupte
lae notis. n.
ν.122. στεφάνωμα πύργων sunt πύργοι στεφάνας έχοντες
Cf. Ai. 54. ' Pind. Isthm . III, 80. veóduata Otepavojot
βωμών .« Ν .
ν. 125. αμτιπάλου δυςχ. δράκοντος η.
.

V. 130. scribendum suspicor ineportlovs, quod a compa

rativo aliquo ÚTepontiwv descendat. Buttm . g. g. $.67. 4.
Genit. significat xarà xavazív
Matth . g. g. $. 131 .
Matth. $. 451. E. Heracl. 928. Horat. Serm . II , 3,
310.“ N.
7

V. 133. gquôvt'. cf. Ai. 154. Electr. 1323." N. Idem

post ahahúfar plene interpungit.
V. 134. αντιτύπα η .
V. 140. cixɛ súrna uży całą, tà do in ' cett. „ Sic in
tellige : aliorum exitum tacemus. Oed. T. 1376. Aesch.
Sept. 799. fq.“ N.
V. 152. „ Si versus anthithet. recte constitutus est , puno
requiritur vooùs de Oed. T. 528.“ N.
V. 157. Ovvtvyluis Qed.'T. 34. Possis etiam interpretari
ex Philoct. v. 1116 .
V. 158. τίνα δή η.
V. 177. „vóuolol legibus quas tulerit.“ N.
V. 184, „ Valcken. ad Phoen, 1671. et Reisig. Enarr. Oed.
Col. 514. suspicantur formula l'otw Zeùs expressisse
tragicos morem Thebis, non Athenis receptum . Obstant
Trach , 399. E. Andr. 37. Iph . T. 1046 . Ducta est
- illa potius ex Homero. Il. o'. 36. t. 258. Od. é . 184.
. 158. 6. 155. 1. 303. v. 230.“ N.
V. 187. » Iuquevñ x9ovós. Cf. Xen . Hellen . V, 2 , 33.
>

υμετέροις δυσμενέσι . « Ν .
V. 193. år ' Oid. Ai, 202.“ N.
V. 208. „700kgovor . De hiatu cf. EI. 272, Oed. T. 107.
de sententia exaggerata ad Ai. 1281.“ N.
V. 211. Κρέων η . Confert Oed. T. 1459. Ant. 572. ubi
Αίμων scribit. Ρro κρέων - κυρεϊν Adolphus Ziemann.
υπ' zid.. „ Male schol. Toữ diuqvyzīv cf. v . 223.
V. 221. ún'
648. Oed. T. 1073.“ N.
V. 225. „povtidwv , ob curas. Matth. g. g. 5.375 , idem
ad E. Orest. 422.“ N.
V. 229. ελήμων 2. - Ibid. xei n.
 A D DEN A. 303

V. 231. βραδύς η .
V. 234. μολεϊν σοί · ο.
V. 242. σημαίνων η.
V. 263. Cf. Cic. Cluent. 59. calumniam (i. e . calumniae
crimen) non cffugere.
V. 291. ,,Haec suis accommodare Plut. de superstitione
p . 170. e. docet Meinecke Cur. crit. p. 71 .
V.308. Bene contulit schol. Hom . Il. p. 393.
ού οι έπειτα
άρκιον εσσείται φυγέειν κύνας ήδ' οιωνούς.
quod recte explicat Apollonius ουχ έτοιμον έσται (vide
Buttm . lexil. II. p. 35. fq.) , non paratum ei erit, non
continget ei. Sic h. 1. αρκέσει pro άρκιον έσται positum,
videtur , non simplex mors vobis parata erit, vos ma
nebit.
V. 318. τί δε ρυθμ. ii .
ν . 327. μέν μάλιστα. Phil . 617. 1285. Vig. p . 416.
Buttm. g. g. S. 150. « Ν. Quam nos supra inesse mo
nuimus vim in voce uchota , ea egregie confirmatur
Hom. ΙΙ. α', 173. φεύγε μάλα , ftiche immerhin.
V. 332. Ad sententiam confert Schneid. A. Choeph. 585.
fq. Vide etiam Hor. od. I , 3. sub, fin. f nohé te
δεινά n. Confert . Αi. 1039. κεϊνός τ' εκείνα στεργέτω,
κάγώ τάδε.
V. 342. φύλον. Cf. Mitscherlich. ad Ηor. 1, 2, 9. ,
>

V. 346. Η δικτυοκλείστοις η.
ν. 355. 5,Metri defectum resarcias ex A. Agaim. 335. των
.

υπαιθρίων πάγων δρόσων τ' απαλλαγέντες . De functis

his δρόσων δύσομβρα βέλη cf. τ. 346. Ν . Eandem
coniecturam mecum communicavit Adolphus Ziemann.
Ad coniecturam Διός cf. Hesiod. έργ. 624. Διός όμβρος.
V. 356. Póst Béan nihil interpungit n.
V. 366. „ Mihi videtur napelowv scriptum pro medio : iuxta
+

se collocans leges, ut adsint ei, stent ab eo. Cf. τ. 372.

De potestate reflexiva ad Ai. 75. El. 1088. “ N.
1
V. 388. σχολή ποθ ' η .
.

V. 391. μήκος Pind. Isthm. ΙΙΙ . 31. Αi . 130. Trach.

1217.“ N.
V. 404. „De 'variato tempore of. Ai. 31. “ N. O

Ibid . ευρέθη η.
V. 420. άπαλλαγέντος. Cf. Ρlat .. Protag.. p.p . 354. d.. De
forma aor, ci. 783.“ N.
 304 ADDEND A.
1

V.427. „Qui codd . deyev & xgépei habent, volebantne di

ψαδο εκφέρει ? Ν .
V. 454. νύν τε η .
V. 461. Quod Neue ait me suppositicios opinari yv . 461 .
462.: non satis intellexit mentem meam.
V. 496. „ Ne requiras pertov uer oudèy vide El. 396.“ N.
V. 498. „ ão &ofein. cf. Il. í. 120. 1'. 138. Theog. 762.
Elect. 1248. Herod. VI. 128.“ N.
V. 517. „ vouovs ioous. Necessarium hoc est, certe si
proximo versu scribitur loos.“ N.
66

V. 519. „ xótwtɛv. Demosth . c. Aristocr. p . 629. ô xátw

θεν νόμος . E. Heracl. 141. vóuotol Tois {xɛîlev . A.
Suppl. 390. νόμους τους οίκοθεν. « Ν.
V. 527. αισχύνει(,) n.
V.535. „ éow cum gen. ut čxw Oed. T. 709.“ N.
V. 543. und' n.
V. 549. „ Repete ex v. superiori aviõ . N.
V. 555. De pron. Tois vide Xenoph. de rep. Ath . II , 8.
τούτο μεν εκ της, τούτο δ' εκ της. « Ν .
V. 565. μέντοι η.
V. 591. „ De apostropho in fine versus cf. Oed. Col. 134.
Boeckh. de metris Pind. III, 23.
V. 592. „) Videtur in his pariter atque in w. oủd fral
λύσιν nom. πήματα repetendum : sic ντ . πήματα απαλ
λάσσει γένος, significabunt hoc , γένος απαλλάσσεται πή
Maoiy A. 474. cf. ad El. 1010. Ita vero scribendum
erit yɛveõ Matth . S. 365. ann . 2.“ N.
V. 595. „ ůnéo. Oed. T. 164. 188.“ N.
V. 597. „ IV Herm, referri vidit non ad gitar , sed ad
φάος. 1

V. 598. xóvis n . xonis scribendum dicit etiam Heyne ad

Herderi opp X. p. 237. ubi huius cantici versionem
dat Herderus.
V. 603. „ Probabilius videtur åxáudtoi TE JEõv oů , vel
åxóuotoi 1 ' où nom. febv in v. seq. collocato. cf.
V. 763. “ N.
V. 604. ,,Samy uñves . 11. 8. 134." N.
V. 606. Il. ú. 532. 1.243 . Od. 5. 44. v. 103. 113.“ N.
V. 609. Ad sententiam , quam in his verbis inesse mo
puimus , cf. E. Bacch. 202. ουδείς αυτά καταβαλεί λόγος.
V. 628. apa un. cf. etiam Plat. Crit. c. 4. ab init.
V. 634. μείζων 2 .
 A

- A D D E N D A. · 305

ebantne) V. 649. ώςεί τε verbo non adiuncto II . λ '. 474. π ' . 192.
τ . 366.ΙV .
Ι . 44.
ψ .112.
598.« Ν.
Οd . ξ. 254. φ . 111. Pind . Pyth .
V. 669. πόλεις όλλ . η.
V. 670. συν μάχη. Οed. T , 17. Pind . ΟΙ. Π , 145. « Ν.
V. 673. ,,άμυντέ”. Cf. E. Orest. 512. άμυνώ το νόμο
Thucyd. I, 140. δικαιώ τοϊς κοινή δόξασι βοηθείν. Ν.
V. 680. κτημάτων η.
V. 711. εγκρατή η. Confert v. 474.
V. 714. θυμώ .
9. οχι V. 716. ,.lta cogita : πρεσβεύειν έφυ ο ανήρ. Si post πολύ
είθει. ! comma ponitur, scribendum foret τιν' άνδρα. « Ν .
V. 717. πλέων 2.
V. 727. ουδ ' άν . Cf. et hinc explica Plat. Crit. ab. init.
Σ ουδ' αν αυτός ήθελον εν τοσαύτη τε άγρυπνία και λύπη
είναι. Ne ipse quidem velium tali insomnia laborare,
multum igitur abest, ut te in talem statum ultro con
iiciam .
th !
V. 738. πατρί .) n.
V. 766. και. cf. τ. 726. « Ν.
2)

Ca V. 768, ποίω και . ,,cf . Oed . R. 772. « Ν .

V. 784, επί. cf. Oed. Col. 85. Εur. Androm. 136. επι
ξένας , επ' αλλοτρίας πόλεως. ΕΙ. 1136. Oed. Col. 184.
1
Herm . ad Vig. p. 859.“ N.
ΤΑ 2
V. 790. εν αρχαίς . 2Μihi
„ videntur dici principία naturας .
Beier. ad Cic. de off. III , 3 , 13. Hos fequoùs cogita
ibende
eosdem , de quibus ad Oed. R. 865. dictum est.“ N.
V. 792. εμπαίζει , και insultat. « Ν .
V. 806. επινυμφίδιος. , Αptiorem metro termin. offert
Lob . ad Phryn. p. 556. cf. v. 901. Ut in pari metro
evzi apudΑesch. Choeph. 334. scribunt επιτύμβιος pro libro
rstar
rum lectione επιτυμβίδιος. Verbum finitum simplici ad
iectivo oppositum . Oed.. T. 452.“« N.
V. 812. επίχειρα. Comparata voce επιχειρείν opineris
ού,και
significari vim vel impetum . Constructio genitivi ita par
erat adiectivo ξιφοκτόνος Αi. 10. Ν.
V. 819. Villoison Anecd.. Gr.. ΙI. .p. 307. Palaephatus cc. 9..
Νιόβη αποθανόντων των παίδων αυτής ποιήσασα εαυτή
13 και
εικόνα λιθίνην έστησεν επί τω τύμβω των παίδων
και απολελιθώσθαι αυτήν εμυθεύσαντο .
όθεν
Similiter de
λής mytho philosophatur schol. ad Il. 24, 605.
V. 822. τε - τε , ut - ita , cf. Pind . Olymp. 1, 5. « Ν.
Tom . II. U
 306 · ADDEND A.
V. 830. Ninis imperiti versificatoris sunt voces και έπειτα .
Propterea cum aliis versum uncis inclusi.“ N.
V. 846. ,, Cf. A. Agam, 383. λακτίσαντι μέγαν Δίκας βω
μόν. Ubi Bloinf. adscribit Εum. 539. βωμόν αιδέσαι
και

Δίκας, μηδέ νιν κέρδος ιδών αθέω ποδι λάξ' ατίσης.« Ν.

V , 875. άπιτε η.
V. 890. έδωκα . ΕΙ. 451. 458. δωρεΐσθαί τινα χοαίς ha
bet E. Orest. 117. et ipsum διδόναι χοάς Οr. 124 .
Phoen. 933. Ιph. Τ. 61. « Ν.
V. 895. τρόμην m. Cf. IIΙ . ί . 124. 188. 266. 269. λ'. 625.
ψ . 392. Soph. Αi . 247. ΕΙ. 34.
V. 918. ψυχής. animae , υitae.« Ν.
.

V. 929. βασίλειαν η. „ Mirificum sit, si quis vocabulo

βασίλεια nomen βασιλίς inferiori aevo etiam celebratius
illustrare voluerit. “ N.
V. 938. τις. ,, Cf. Oed . R. 107. Minus recte enim iun
gas δεινά TLS ad modum eum ,
de
quo ad Ai.. V. 8.
dictum . “ N.
V. 939. όμβρος. Ut a fati potestate pendere dicunt ur
vitam
et quae in rerum natura eveniunt , et quae ad
publicain pertinent, ita utraque alibi legimus moderari
Iovem. Διός όμβρος apud Ηom. cf. Creuzer. Symb .
p. 538. "« Ν .
Τ. ΙΙ . :
V. 942. οξυχόλως η.
V. 944. In cod, D. est Διονύσσου C. gl . διά το μέτρον.
1
V. 946. ούτω [τάς ] μανίας η.
V. 956. „ £idev , rem sibi gratam . 1. ε . 891. Αi . 706.
Cf. Elect. 1235. Ν..
v . 964. άντασα. Lucian
.
9 . Imagg . 15. de muliere Ionia :
ουκ άλλως έχρήν, μετέχουσαν των Αθηναίων κατά την
αποικίαν. Τhucyd. VΙΙΙ. 86. Xenoph. Hellen . VI . 5, 22..
Pausan . VIII , 23, 1. “ N.
V. 1003. όρνις. ΕΙ. 149. « Ν .
ν. 1012. Diog. Laert . Π, 135. extr . νεκρούς αυτόν επι
σφάττειν έλεγεν.
V. 1014. λέγοι η.
1bid . κέρδος. cf. etiam Oed. Col. 92. « Ν.
V. 1050. και των άνω νulgo habent pro casu partitivo at EΙ.
1323. Sed propter v . 1072. videtur potius explicandum
secundum Matth . 5. 315. Ut omissum est övta E. Bacch.
469. τόνδε Διονύσου φορώ. « Ν.
V. 1060. Post yág et toißń non interpungit n.
 A D D E N D A. 307
Σ
V. 1062. „ Epigonorum bellum praenuntiari vidit Erf. "
Significantur autem Corinthii et Megarenses, novi eius .

expeditionis socii. Paus. IX , 9, 2.“ N.

V. 1063. καθηγνισαν η. Vide nos in syll.
Ibid . „2 ) De genitivo 6owv cf. Matth . $. 378. per quas di
sperserunt tanquam ad sepulturam .“ N.
V. 1072. Εurip. fragm. dub. 27. εξαφαιρείτε φρενών τον
νούν τον εσθλόν . De particula ή cf. etiam Stallbaum
ad Ρlat . Crit. C. 3 .
V. 1091. ανήρ η.
V. 1080. „ Pro Kolov habent Li . et L2. laxxiv. Fuitne
haßtīv quod in Ald, irrepsit v. 1094. huic loco adscri
ptum ? Εur. Ηec. 778. λαβών προμηθίαν. 66 Ν .
V, 1187. Μatth , J. 622. 3. Lucian. encom . Demosth.
27. μόλις μεν , επιτυγχάνει δε τα βιβλίω..
ν . 1104. παρ' υγρόν Ισμηνου ρέεθρον, η .
V. 1120. και νυν η.
V. 1121. ,,Post πανδημος possis suspicari excidisse άδε. « Ν.
29

V. 1124. De prosodia nominis κλιτύν cf. Buttum , S. 42.

ann, 3. cum nota. Trach. 271.“ N. -
V. 1128. ,,Distinctionem a Brunck . aliisque in v . nam po
sitam delevit Herm ., talia conferens, quale est Ai. 1299.
Adde Ai. 99. Contra E. Phoen. 841 , τέκνον Μενοικεύ,
παί Κρέοντος. 66« Ν .
V. 1129. προφάνηθι Ναξίαις σαΐς άμα περιπόλοις Θυιά
σιν 10 .
V, 1142. „ Scundum membrum oppositionis inchoatae con
tinetur part. θάλλων. Cf. ad Ai. 1300. Ν.
V. 1161. τού λόγου γ' n.
V. 1164. τυγχάνω γε κλήθρ' η.
V. 1178 κατασχέθειν η. ΕΙ. 754. Ηom. σχεθέειν.
V, 1187, περιβαίνει. »,De sono Homerus αμφέρχεσθαι τel
περιέρχεσθαι Οd. ζ. 122. π '. 6. ρ. 261. τ. 444. « Ν.
.

Cf. supra comment, ad v. 922.

V. 1198. ήθρούμεν . Placetne έδρώμεν ? nam τάδε pa
rum convenit verbo ήθρούμεν.« Ν.
V, 1200. μιτώσει η .
V. 1215. παρθένω. Dativus talis est , qualis v. 748. Naim
αγκώνα esse Antigonae vidit Schneider . « Ν.
ν. 1227. II. ζ . 499. σ' . 51. 316. τ. 301. χ. 430. ψ.
12. 17. ω. 723. 747. 761.
. Cf. τ . 216. Ν.
V. 1244. τω παϊ , νέος .
Ο 2
308 ADDENDA.

V. 1275. Iuxtátntov n.
V. 1279. „) De voce uév in participio , cui respondet dé in
verbo primario cf. ad El. 1071. dé construe cum verbo
Wegfal solo. cf, ad v . 537.“ N.
Supra ad v. 134. omisimus adnotare , Neueium monere ,
non recte vulgo ultimam vocis 'ůvtitura syllabam in
arsi dactyl. productam defendi loco Eur. Hippol. 1130 .
νυμφίδια δ' απόλωλε λέχη φυγά σα λέκτρων άμιλλα
xoúpais. Matthiaeum enim nomine Néyn eiecto scribere
νυμφιδία.

Ad scholia .
Vs. 89. De scholiastae scriptura adeev vide Boeckhii nott.
critt. in Pind. Pyth. II, extr.
V.231. καίτοι ] + καίπερ η.
V. 593. εivul] ++ εidévoi n.
V. 595. Reponere debebam cum Hermanno: vũv gào Öntee
έτέτατο φως και σωτηρία εν τοίς οίκους κ. τ. λ.
V. 779. Qui in adnotatione laudatur Athenaei locus lib .
VI. non est p. 207. sed p. 270.

A
 MANTISSA METRIC A.

V. 100. Ακτίς αελίου το κάλ

λιστον επταπύλω φανές νulgo et recte quideum ,
postquam in 'antistropha qováoolớiv scribendum viderunt
Both . Boeckh . Herm.
V. 138. είχε δ' άλλα μεν άλ
λα" τα δ' επ ' h.

είχε δ'άλλα τα μεν ,

άλλα δ' επ ' d. w. Boeckh .
είχε μέγας 'Αρης η.
V. 341. „Clausula non per basin et ithyphallicum facienda
est, sed primus extremi versus spondeus catalexis
est antecedentium dactylorun .“ Boeckh.
V. 354. οργάς εδιδάξατο , και
4 δυςαύλων δύσομ -
βρα φεύγειν βέλη παντοπόρος. h.
Stropham et antistropham 8.• v.
. 352. sq. ita adornat Boeckh.:

- 1 νυ - υυ - Ο ' υυ
1 υυ
ULU 1 Ο [πάγων υπαίθρεια και]
Ο 1. Ο
1 Ο Ο Ο Ο - .
1 Ο

7
310 MANTISSA METRICA.

dicitque: „ Die Strophe,beginnt wie V. 580. mit ruhigem ,

daktylischen Rhythmus, und geht dann , völlig angemessen
7

dem Gedanken , in gewaltsamere über. Die Verbindung von

Rhythmen , die hier den ersten Vers bilden, ist nach sichern
Analogien der Lyrik unzweifelhaft ; den Schluss des zweiten
Verses, der zugleich den ersten Theil der Strophe endigt,
würde ein wohlgewöhntes Ohr auch ohne die Interpunction
in der Gegenstrophe' finden können ; und nun erst gestaltet
sich der dritte Vers zu einem passenden Rhythmus, dem der
vierte, wie ich ihn gebildet habe, gleich ist, wie auch die
darin liegenden Gedanken gleich sind , namentlich in der
Gegenstrophe, und auch die Interpunktionen, wie sie meines
Erachtens zu setzen , stimmen mit dieser Abtheilung überein.
Der dritte Vers in der Strophe ist verderbt, das únulf geta
halte ich für sehr unsicher und gebe es nur beispielsweise.
Das el in der vorletzten Sylbe ist nur der Deutlichkeit we
gen gesetzt, um ī zu bezeichnen, wie diese Sylbe in ń aif pic
mehrmals lang vorkommt; denn dies lange i und Ei ist nur
orthographisch verschieden ; und Únals pelos könnte neben
υπαίθριος eben so gut bestehen als ίππειος neben ίππιος . Die
drei letzten Verse könnten auch zu zwei geformt werden :
Suco ULU U - 10.
LuruLuwu Lumutu -ILU -
und wenn man in der Gegenstrophe nach tókuus xúpiv inter
pungirt, könnte dies wahrscheinlich werden ; allein tóhuas
xúpiv kann eben so gut zum folgenden gehören , wodurch in
Strophe und Gegenstrophe übereinstimmende Interpunktion
entsteht.“ Boeckh .
V. 582. 583. ουδέν ελλείπει , γενεάς
επι πλήθος έρπον : h .
In unum versum þos duos iungunt d.w. n. Boeckh :
Luu
ουδέν ελλείπει , γενεάς επί πλήθος έρπον:
„ ut logaoedico exitu ( cf. vv. 354. 364.) prima strophae pars
claudatur.“ Boeckh .
Etiam v. 587. 588. Boeckh, iungi mavult:
uratu 1
κυλίνδει βυσσόθεν κελαινάν θϊνα και δυσάνεμον.
Strophae alterius v.600. sq. metrum ita constituit Boeckh.:
1
 MANTISSA METRICA., 311

x5 JUULI
1. ν

1 .

Luu

uulu
>
V. 603. ούτ ' ακάματοι
θεών δυνάστας d. w.
V. 605. κατέχεις αίγλαν . η.
V. 624. της μελλογάμου
1

τάλιδος -
Αντιγόνης , νulgo.
>

V. 781. φοιτάς δ' υπερπόντιος , έν τ'

αγρονόμοις αυλαίς : h . W.
V. 783. ούθ' άμερίων ελ ” ανθρώ
πων ' και δ' έχων μέμηνεν . h. d.
ούθ ' αμ. επ' άν
θρώπων · ο δ' έχων , μέμηνεν. w . 7

ούθ' άμερίων μέμηνεν. η.

Boeckhius non coniungit solum , quemadmodum nos,
discerptas vulgo in duas lineas versus 781. partes , sed
etiam vv . 779. et 780. et 783. et 1784. in unum versum
consociat hºc metro :
ubu

0 1 0 Ι.

u Le u L O -
1 Ουυυ .
1. ‫ ب‬- Iuu υ

Idem Boeckhius existimat, hocce stasimon ex una tan

tum stropha et antistropha constare, ut , qui inde ab v. 798.
incipiant xouuoi, ad sequens episodium pertineant, sepa και

ratasque strophas , insigniendas illas litteris α', β '. non β '.γ .

constituant. Idem fere iudicasse videtur Hermannus, qui
ita singulas partes insignit:
312 MANTISSA METRICA .

v. 777. sq . στροφή α'.

V. 785. sq. αντιστροφή α '.
γ. 793. sq . σύστημα.
v. 798. sq. στροφή α'.
v. 809. sq. αντισύστημα.
ν. 815. sq. αντιστροφή α' .
v. 831, sq. otpogn B.
τ. 848. sq. αντιστροφή β .
V. 798. sq. „ Das vierte Episodium beginnt mit xou
pois, deren leidenschaftliche Musik , bei den Gesängen der
Antigona höchst wahrscheinlich mixolydische, einen herr
lichen Gegensatz gegen dle dorische Ruhe der Anapästen
des Chors bildete. Solche Gesänge dürfen nicht durchweg
in ungefähr gleich lange Rhythmen kleinlich zugeschnitten
werden, noch auch darf man durchaus gleichartige Rhy
thmen wie etwa glykonische suchen ; vielmehr muss die Lei
denschaft nach ihrem Wachsen und Fallen stärkere und
schwächere und verschiedenartige Maasse erhalten , an
schwellen und ausruhen , sich in langen Reihen aushauchen
und in kurzen mächtige Accente geben ; für den Schluss ist
nichts passender , als gehäufte zusammenhängende, kräftig
aneinander schlagende Reihen , in welchen sich die Verzwei
felte händeringend erschöpfe. Dies leistet diese Abtheilung
des ersten Strophenpaares :
‫ أباب‬: ‫ب‬
LUU
Tovu 1 x
1x

& ElvU - 1 xvxcivut

IVUT

증 bu
171137 |--IT
Luluu
V. 798. Habe ich nur die alte, durch den Rhythmenfall
klare Abtheilung wieder hergestellt , die auch von der Ana
>

logie des zweiten Strophenpaares (831. sq.) unterstützt wird ;

bei dieser Theilung hebt sich dann v.799 ., welcher kräftig
vorgetragen werden muss , das ταν νεάταν οδόν , ταν 2

Qovylov Eivor , welche beide Sätze auch absichtliche Sprach

ähnlichkeit haben , stärker hervor. Den bekannten mächti
gen Schlag , den der trochäisch gemessene Spondeus - am
 MANTISSA METRICA. 313

Schluss macht, vertilge man nicht durch iambische Schlei

fung , ich meine durch Versetzung des Tones von der vor
letzten auf die letzte.“ Boeckh .
V. 798. οράτε μ ', ώ γάς πατρίας πο
9

λίται , ταν νεάταν οδόν. h . η.

V. 800. στείχουσαν , νέατον δε φέγγος. d. w.
V. 802. κούποτ' αύθις , αλλά μ' και παγκοίτας. d.w.
V. 809. πώ με τις ύμνος -
μνησεν , αλλ' 'Αχέροντα νυμφεύσω. h .
V. 833. αλλ' επίφαντος ;
ώ πόλις , ώ πόλεως
πολυκτήμονες άνδρες
ιω Διρκαϊαι κρήναι , Θήβας τ' d . .
V. 835. ίω Διρκαϊαι κρήναι ,
Θήβας τ’ εναρμάτου άλσος έμπας. η.
V. 839. πρός έρμα τυμβόχωστον ερχομαι
τάφου ποταινίου : h.
1

προς έρμα τυμβύχωστον έρ

!
χομαι τάφου ποταινίου : d. η.
- ποταινίου: w.
προς
De versuum 842. et 859. metrica ratione vide com
mentationem meam praemissam catalogo praelectt. acad.
Berol . aestiv . 1827. Boeckh .
Epodi v . 865. sq. metrum ita constituit Boeckh.:
our
uII uuzlu . Lui

. U O
• σ • -.- .
V. 869. τον δ' εμόν πότμον άδάκρυτον ουδείς
φίλον στενάζει . h. W.
τον δ ' στενάζει. d. .
V.932. sq. „ Versus strophae secundụs idem est atque
V. 936. 938, Sic enim adorna metrum strophae:
314 MANTISSA METRICA.

XLvu suu L

Imus 4

" Etha φώς

αλλάξαι αυλαίς
κρυπτομένα XATELEUX Oy" Boeckh :
κατεζεύχθη
Idem subiicit : „ Der Charakter dieser Strophe ist das
Feierliche des Todtengesangs. “
V. 952. uluu
Luu cu
Luu to ‫ܫ ܢ ܝ ܙ‬

Παρά δε Κυανέων πελαγέων διδύμας αλός

ακται Βοσπόριαι ιδ ' ο Θρηκών [ άξενος ]
1

Σαλμυδησσός , ίν ' αγχίπολις 'Αρης δισσούσι Φινείδαις

κατά δε πάθαν
ακται yováv
& δε σπερμ . Ερεχθειδών ,
„ Der Vers 962. kann nicht mit åvýugevtov yováv. ů
schliessen. Ausser der starken Interpunktion zeigt der Kre
tikus vor derselben , der gewöhnlich daktylische Reihen ab
schliesst, das Ende des Verses, an ; wodurch zugleich der
>

zweite Vers, wenn man ihn logaödisch misst, dem ersten

so analog wird, dass sie sich nur durch das verschiedene
Maass der Basis und durch die auch nicht ganz unähnliche
Schlussweise unterscheiden, indem der erste mit
der andere mit endigt. Die Lücke ist nicht
>

πιυίschen άγχίπολις und 'Αρης, sondern υor Σαλμυδησσός 1st

der Schlusskretikus ausgefallen ; denn sonst müsste Saha
uvdno cós zwischen zwei Verse getheilt werden , und auch
dies würde noch nicht dem Maasse genügen. Die Verschie
denheit des Maasses der Basis in der Strophe und Gegen
strophe ist zwar etwas in diesen Formen ganz gewöhnliches,
hier aber noch durch den Eigennamen entschuldigt, Das
Maass buvus ist durch v. 782. 790. Ai. 402. E.
Bacch. 396. Androm . 491. Troad. 841. hinlänglich gerecht
fertigt; die Auflösung in der Gegenstrophe aber veranlasst
durch den Begriff des Stürmischen des Ares. Nirgends ge
 1

MANTISSA METRICA. 315

schieht dergleichen von Sophokles ohne Grund. Man ver

gleiche nur V. 958. mit 967 :
-1
UJOULU
άλαόν αλαστόροισιν όμμάτων κύκλοις ·
Βορεάς άμιππος ορθόποδος υπέρ πάγου .« Boeckh.
V. 1007. sq. „ Dieser Flehgesang an Dionysos kann kein
Stasimon seyn .Beim Stasimon steht der Chor wirklich still;
denn die Behauptung , dass er die Strophe gesungen habe,
während er sich rechts , die Gegenstrophe während er sich
!
links bewegt habe , die Epodos aber stehend , ist nichts als
eine mit Seltsamkeiten verbrämte byzantinische Lehre , die
gewiss nicht einmal für den Pindar wahr ist, noch weniger
für die Tragiker [ Pindar. ed . Boeckh. p. 11. ). Man braucht
daher nicht deswegen , weil Stasima in Strophen und Gegen
strophen geschrieben sind , sie für Gesänge halten , wobei
der Chor in Bewegung gewesen sey. Hier erforderte sowohl
der Inhalt als die Rhythmen Bewegung : offenbar tanzt und
schreitet der Chor beim dionysischen Theater : 1 ) Der Chor
hofft und wünscht, dass Dionysos helfen werde; dies giebt
ihm eine gewisse Heiterkeit, die in einer tragischen xuuxtela
sich passend ausdrückt ; auch führt der bacchische Inhalt
schon auf Bewegung , da das Bacchische den Tanz liebt.
Sodann wäre es wider die Natur , wenn der Chor still stände,
während er so viel von Tanz oder wenigstens von Bewegung
spricht , wie 1108. ένθα Κωρύκιαι Νύμφαι στείχουσι
Βακχίδες , 1192 προφάνηθι Ναξίαις σαϊς άμα περιπό
λοις , αι σε μαινόμεναι πάννυχοι χορευουσι τον ταμίαν
"Luxxov. Ueberdiess muss man noch die ganze Lebhaftigkeit
des Chors in Anschlag bringen . Vgl. Ai. 678. sq . und den
Parodos in den Trachin . Die Gleichheit dieser Stellen in der
Ant. u. Trach. in Rücksicht der Stimmung und also auch der
Art , wie sie dargestellt wurden , bestätigt sich auch durch
mehrere ähnliche Ausdrücke z. B. das iú Antig. 1125.
Trach . 220. Ai, 679. 693. Zu 7.popávn91 Antig . 1129. Ai.
682. 2 ) Was die Geeignetheit des Rhythmus für den Schritt
und eine hüpfende Bewegung anlangt , so gehört dahin gleich
der die erste Strophe einleitende Parömiakus , der als anapä
stisch dem Schritte angemessen ist, hiernächst dieRhythmen
mit gehäuften Basen und die kretischen Füsse, welche an die
Kvóola oozhuata erinnern , und ganz vorzüglich der letzte
Vers der zweiten Strophe. Die Rhythmen und das Flehende
316 MANTISSA METRICA .

welches der Charakter des Gedichtes ist , dürften 'vermuthen

lassen , dass die Melodie lydisch war.
Meine Anordnung ist folgende:
ů. Nu Louw -| - -νi
Juuluu . και ο καιν -10 -

3. του .

.
--

5.

- 1 - Ισυυ - 15
' και ο νου- και
5

και συ

β. ' * JLuu
Lu

uu LJ LULUU ου .
JLUULUULU :
ULLULUU
στρ . α'. Πολυώνυμε , Καδμείας νύμφας άγαλμα ,
και Διός βαρυβρεμέτα γένος , κλυτάν ός αμφέπεις
1100. Ιταλίαν , μέδεις δε
παγκοίνoις Ελευσινίας
Δηούς εν κόλποις
ώ Βακχεύ , Βακχών μητρόπολιν Θήβαν
ναίων παρ' υγρόν Ισμενου ρέεθρον
αγρίου τ ' επί σπορά δράκοντος.
αντ. α'. Σε δ' υπέρ διλόφου πέτρας στέροψ όπωπε
λιγνύς, ένθα Κωρύκιαι Νύμφαι στείχουσι Βακχίδες ,
1110. Κασταλίας δε νάμα
και σε Νυσαίων ορέων
κισσήρεις όχθαι
χλωρά τ' άκτά πολυστάφυλος πέμπει , 2

αμβρότων έπέων ευαζόντων ,

Θηβαίας επισκοπούντ ’ αγυιάς.
 MANTISSA METRICA . 317

στρ. β. Τάν εκ πασών τιμάς υπερτάταν πόλεων

ματρί συν κεραυνία:
1120. και νυν , ως βιαίας
>

έχεται πάνδημος [άμα] πόλις επί νόσου ,

μολεϊν καθαρσίω ποδι Παρνησσίαν
υπέρ κλιτύν ή στoνόεντα πορθμόν.
αντ. β. ίω πύρ πνειόντων χoράγ ’ άστρων ,> νυχίων
φθεγμάτων επίσκοπε,
παι Διός γενεθλον ,>
προφάνηθι Ναξίαις σαϊς άμα περιπόλοις
Θυίαισιν , αι σε μαινόμεναι πάννυχοι
χορεύουσι τον ταμίαν Ίακχον.
V. 1098. ,,Dem treflich und würdig einschreitenden Par
oemiacus ist die trochäische Dipodie zur Clausel angehängt.
Diese Abtheilung weiset auch der Sinn nach durch die Inter
punktion. V. 1099. “ Dass dem yévos in der Gegenstrophe
entsprechende výugalkann auf keineWeise als Jambus nach
gewiesen werden . Darum kann hier kein Versende seyn , viel
mehr ist dies , wie die Interpunktion in der Gegenstrophe lehrt,
nach dupéreis und so gewinnen wir einen köstlichen Bacchi
schen Tanzrhythmus :
u šuluu .
1 * .LULU
fast gleich dem heiteren Eupolideischen Parabasenvers :
167px 2
xoxoluna
der nur statt des Adonius den Choriambus hat. Der Kretikus
mit zwei Basen , deren zweite trochäisch- spondeisch bleiben
muss , ist sehr häufig , und kommt auch in den Tragikern
nicht selten vor , wie Oed. Col. 1563 . V. 1100. Gegen
die gewöhnliche Abtheilung ('Itahiav uédels dè tray-) spricht
sowohl die Wortbrechung als auch die starke Interpunktion
vor xol in der Gegenstrophe. V. 1101. wird nun ein Gly
koneus ; über Elevošvius vgl. Hymn. in Demet. V. 105. 266.
Antim . fragm . 55. Schellenb. Eratosth. fragm . Merc. XV ,
15. p. 144. Bernh. – V. 1103. ist anapästisch zu lesen . -
V. 1104. ist ein tanzschrittgemässer, v . 1099. ähnlicher
Rhythmus (énéwv ist zweisylbig) der mit dem Ende des Rhy
thmus von v. 1099. Tubu- beginnt, und die zwei ge
trennten Trochäen , welche jenen einleiten , in anderer Form
am Schluss hat. Auch Aristophanes kennt das Maass
*
( dessen Basis nicht, wie man sagt, ein trochaeus
semantus, ist) ; es ist dem Wesen nach dasselbe wie ein andres
 318 MANTISSA METRICA.

Maass (Herm . Elem . doct, m. p.662.) Luce

ist, die fehlende Basis im Anfang abgerechnet. Die Ver
schiedenheit des Maasses in der Strophe und Gegenstrophe
erklärt sich hinlänglich daraus, dass in der Strophe der Be
griff des Stroms mit der den Alten eigenen und überall sich
bewährenden Kunst durch Kürzen gemalt ist ( ou- und
huu ) ; doch kann , wer an der Auflösung der letzten Arsis
Anstoss nehmen sollte , geïg pov schreiben , vergl. A. Agam .
214.. - V. 1125. πνειόντων ( st. πνεόντων ) konnte der
Homeride Sophocles eben so gut als idé v.953. einmal ge
brauchen und zwar wie Od, d. 361. vorzüglich in der Arsis,
.

deren Kraft der Verlängerung zu Hülfe kommt. Dass der

Glykoneus mit der letzten Sylbe υοη τιμάς und πνειόντων αn
an

fängt, ist nach der rechten Lehrevon der Cäsur das Bessere,
weil dadurch die ersteArsis des Glykoneus mehr Kraft erhält,
und die Glieder fester verbunden werden . – V. 1136. nimmt
der Rhythmus nach vorhergegangenem milden 'Falle einen
plötzlichen und ergreifenden Umschwung, und bleibt zugleich
2

plötzlich stehen in dem vus , žystal nov-, nepopávngi,

vortrefflich malend das Ergriffen werden und das Er
scheinen , welches beides theils etwas Gewaltsames , theils
ein Plötzliches ist. Der letzte Vers (1124. u. 1130.) hebt
___

durch den Antispasten herrlich den Fuss zum Tanz in

dem Worte xopevovot, und malt in únèo xhtùy durch erst
aufsteigende dann niedersteigende Bewegung ganz zauberisch
das Uebersteigen der Höhe! Vgl. Pind. fragm . p. 604 :
ο Μοισαγέτας με καλεί χορεύσαι .« Boeckh.
A nostra ratione reliqui in his discrepant :
V. 1097. πολυώνυμε Καδμείας
νύμφας άγαλμα και Διός h. w . d.
d
Dindorfius tamen alterum versum usque ad yévos continuat.
v.1100. Ιταλίαν , μέδεις δε παγ- ,
κοίνoις Ελευσινίας h. d. w .
V. 1103. ώ Βακχεύ,9 Βακχών
μητρόπολιν Θήβαν d.
V. 1104. ναίων παρ ' υγρών Ισμηνου ρέεθρον
αγρίου τ ' επί σπορά δράκοντος η.
V. 1120. και νυν , ως βιαίας έχεται πανδήμιος
πόλις μολεϊν h .
 MANTISSA METRICA, 319

και νυν , ως βιαίας

έχεται !
νόσου }

μολεϊν Παρνησίαν η.
antistr . παί Διός γενεθλόν, προφάνηθι Ναξίαις
άμα περιπόλοισι σαϊ
σιν, αι σε μαινόμεναι πάννυχοι h .
παί, Διός γενεθλον,
προφάνηθι Ναξίαις σαϊς άμα περιπόλοις
Θριάσιν , αι σε μαινόμεναι πάννυχοι η,
V. 1239. sq. Dochmiacum huius strophae systema ita
disponit Boeckhius :

υιιυ
. – 210 –
bouw- I Lucium
u60 600
50
Ο ούτ 10 -
O -.11
04 ,,,,
στο 011
이

ο ίου - 21. - Ι.....

Quae de versibus 1293. 1311. monuit Boeckhius , vide
in sylloga.
:
1
1