Está en la página 1de 5

YATIYAWI QILLQAÑANI

Chika uru Aruma


anatañasawa t’ijuñapawa

Jurpüru apthapi
phayañamawa

Jutiri phaxsi
Copacabana markaru
sarañajawa

SUFIJOS DE FORMA OBLIGATIVA


-sawa tenemos que / debemos
-pawa tiene que / debe
-mawa Tienes que/ debes
-jawa tengo que / debo
LURAYIRI - PHAYAÑA

Sujeto + Complemento + Verbo


Sufijo de forma

obligativa
Jiwasaxa t’impu phayaña -sawa

Jupaxa p’isqi phayaña -pawa

Jumaxa wallaqi phayaña -mawa

Nayaxa apthapi phayaña -jawa


Khitirusa yatiyañäni?
Kunsa yatiyañani?
Kunjama apayañäni?
Kunatakisa aski?
Kuna iwxacha utji?

• Chika uru muxsa t’ant’a


k’achachañasawa
• Qharuru isi alañasawa
• Jurpüru Praduna
t’ijuñasawa
RECOMENDACIONES
Negativo
Suf. de forma
Complemento Verbo obligativa

Janiwa muxsa umañamakiti


Janiwa sarnaqañamakiti
Janiwa jayuk’ara manq’añamakiti
Janiwa wayk’a manq’añamakiti
Janiwa cerveza umañamakiti
Janiwa tuqiñamakiti
Janiwa nuwañamakiti
Janiwa qhatira umayañamakiti
Janiwa ch’uch’u manq’añapakiti
ARUNAKA

Suyita Espérame Qharüru mañana


Qillqata Carta Jurpüru Pasado mañana
Uru Día Jichhüru Hoy
Jayp’u Tarde Khitiru A quien
Chika uru Medio día Kuna Que
Chika aruma Media noche Kunjama Como
Juk’ara salado Ch’uch’u Frío
qhatira Muy caliente Wayk’a Ají
Muxsa Dulce Jaxu Picante
Jutiri phaxsi Próximo año Kunataki Para que
Aruma Noche Iwxa Recomendación
Jutiri mara Próximo año Jichha Ahora

También podría gustarte