Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
801 Ejercicios Resueltos de Integrales
801 Ejercicios Resueltos de Integrales
801 EJERCICIOS
RESUELTOS
DE
INTEGRAL
INDEFINIDA
ITALO G. CARLOS J.
CORTES A SANCHEZ C.
INDICE
INTRODUCCION ............................................................................................................................................. 5
INSTRUCCIONES............................................................................................................................................ 6
ABREVIATURAS DE USO FRECUENTE................................................................................................... 7
IDENTIFICACIONES USUALES ................................................................................................................. 7
IDENTIDADES ALGEBRAICAS .................................................................................................................. 7
IDENTIDADES TRIGONOMETRICAS....................................................................................................... 8
FORMULAS FUNDAMENTALES.................................................................................................................10
CAPITULO 1...................................................................................................................................................12
INTEGRALES ELEMENTALES ................................................................................................................12
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................12
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................20
RESPUESTAS..............................................................................................................................................21
CAPITULO 2...................................................................................................................................................29
INTEGRACION POR SUSTITUCION........................................................................................................29
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................29
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................39
RESPUESTAS..............................................................................................................................................41
CAPITULO 3...................................................................................................................................................59
INTEGRACION DE FUNCIONES TRIGONOMETRICAS .......................................................................59
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................59
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................66
RESPUESTAS..............................................................................................................................................67
CAPITULO 4...................................................................................................................................................77
INTEGRACION POR PARTES...................................................................................................................77
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................77
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................88
RESPUESTAS..............................................................................................................................................89
CAPITULO 5.................................................................................................................................................111
INTEGRACION DE FUNCIONES CUADRATICAS...............................................................................111
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................111
EJERCICIOS PROPUESTOS ....................................................................................................................116
RESPUESTAS............................................................................................................................................117
CAPITULO 6.................................................................................................................................................126
INTEGRACION POR SUSTITUCION TRIGONOMETRICA .................................................................126
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................126
EJERCICIOS PROPUESTOS: ...................................................................................................................135
RESPUESTAS............................................................................................................................................137
CAPITULO 7.................................................................................................................................................154
INTEGRACIÓN DE FUNCIONES RACIONALES..................................................................................154
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................154
EJERCICICOS PROPUESTOS..................................................................................................................162
RESPUESTAS............................................................................................................................................163
CAPITULO 8.................................................................................................................................................188
2
INTEGRACION DE FUNCIONES RACIONALES D SENO Y COSENO...............................................188
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................188
EJERCICIOS PROPUESTOS ....................................................................................................................195
RESPUESTAS............................................................................................................................................195
CAPITULO 9.................................................................................................................................................199
INTEGRACION DE FUNCONES IRRACIONALES ...............................................................................199
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................199
EJERCICIOS PROPUESTOS ....................................................................................................................203
RESPUESTAS............................................................................................................................................203
EJERCICIOS COMPLEMENTARIOS ........................................................................................................208
RESPUESTAS............................................................................................................................................210
BIBLIOGRAFIA ............................................................................................................................................242
3
A Patricia. / A Ana Zoraida.
Compañeros de ayer,
De hoy y de siempre.
4
INTRODUCCION
5
INSTRUCCIONES
6
ABREVIATURAS DE USO FRECUENTE
AK :
e: Base de logaritmos neperianos.
Logaritmo natural o neperiano.
Aog : Logaritmo vulgar o de briggs.
sen : Seno.
arcs e n : Arco seno.
cos : Coseno.
arc cos : Arco coseno.
arc co s : Arco coseno.
Wg : Tangente.
co W g
arc tg : Arco tangente.
Cotangente.
arc co tg Arco cotangente.
sec : Secante.
arc sec : Arco secante.
cos ec : Cosecante.
arc sec : Arco cosecante.
exp : Exponencial.
dx : Diferencial de x.
x: Valor absoluto de x.
m.c.m: Mínimo común múltiplo.
IDENTIFICACIONES USUALES
s e nn x (s e n x) n s e n 1 x arcs e n x
AK n x ( A K x ) n Aog n x (Aogx) n
Aogx Aog x
IDENTIDADES ALGEBRAICAS
a mn , a z 0
am (ab) n a nb n
a
an
§a·
¨ ¸ ,b z 0
n m m
an n
am n
©b¹
n
a
bn
an
1 a0 1, a z 0
an
7
a r b a r b a3 r 3a 2b 3ab2 b3
2. Sean a, b ,c: bases; m, n números naturales
a 2 2ab b 2
2 3
a r b a 4 r 4a 3b 6a 2b 2 r 4ab3 b 4 a 2 b2 (a b)(a b)
4
a 2 n b 2 n (a n b n )(a n b n ) a 3 r b3 (a r b)(a 2 B ab r b 2 )
(a b c) 2 a 2 b 2 c 2 2(ab ac bc)
§x·
3. Sean b, n, x, y, z: números naturales
AK e 1 AK exp x x =x
AK e x AK x
exp(AK x)
x
e x
x
IDENTIDADES TRIGONOMETRICAS
1.
cos T
cos ecT s ecT
1 1
sen
s e nT
W gT W gT
cos T co W gT
1
s e n T cos 2 T
2
1 1 W g T sec 2 T
2
cos TW gT s e nT
2.
D 1 cos D 1 cos 2D
sen r s e n2 D
2 2 2
8
D 1 cos D
(b)
W gD W g E 2W gD
(c)
W g (D E ) W g 2D
1 W gDW g E 1 W g 2D
1 cos 2D W gD W g E
W g 2D W g (D E )
1 cos 2D 1 W gDW g E
D 1 cos D s e nD 1 cos D
Wg r
2 1 cos D 1 cos D s e nD
D E D E D E D E
2 2
s e n D s e n E 2s e n cos s e n D s e n E 2 cos sen
D E D E D E D E
2 2 2 2
cos D cos E 2 cos cos cos D cos E 2s e n sen
2 2 2 2
(e)
9
FORMULAS FUNDAMENTALES
1.- ³ du
Diferenciales Integrales
1.- du
du
dx uc
2.- ³ adu a ³ du
u
2.- d (au ) adu
3.- d (u v) du dv 3.- ³ (du dv) ³ du ³ dv
4.- ³ u n du
nu n 1du u n 1
c (n z 1)
4.- d (u n )
n 1
5.- d (AK u ) 5.- ³ AK u c
du du
6.- ³ eu du eu c
u u
6.- d (eu ) u
e du
a u AK adu
7.- ³ a u du c
7.- d (a u ) au
AK a
8.- d (s e n u ) cos udu 8.- ³ cos udu senu c
9.- d (cos u ) s e n udu 9.- ³ s e n udu cos u c
10.- d (W gu ) sec 2 udu 10.- ³ sec 2 udu W gu c
11.- d (coW gu ) cosec2 udu 11.- ³ cosec 2 udu co W gu c
12.- d (sec u ) sec uW gudu 12.- ³ sec uW gudu sec u c
13.- d (co sec u ) co sec u coW gudu 13.- ³ co sec u coW gudu co sec u c
14.- ³ arcs e n u c
du du
1 u 1 u2
14.- d (arcs e n u )
15.- ³
2
du
arc cos u c
du
1 u2 1 u2
15.- d (arc cos u )
10
OTRAS INTEGRALES INMEDIATAS
° AK sec u c
1.- ³ W gudu ® 2.- ³ co W gudu AK s e n u c
°̄AK cos u c
AK sec u W gu c
3.- ³ sec udu ®
° 4.- ³ co sec udu AK co sec u coW gu c
§u S ·
°AK W gu ¨ 2 4 ¸ c
¯ © ¹
5.- ³ s e n hudu cos =u c 6.- ³ cos =udu s e n hu c
7.- ³ W ghudu AK cos =u c 8.- ³ co W ghudu AK s e n =u c
9.- ³ sec hudu arcW gh(s e n hu ) c 10.- ³ co sec hudu arc co W gh(cos hu ) c
°° arcs e n a c
11.- ³ 12.- ³
u
® AK u u 2 r a 2 c
du
u ra
du
a u ° arcs e n u c
2 2
°̄
2 2
a
°° arcW g c
14.- ³
ua
13.- ³
1 u
® AK c
du 1
u a2 ua
du
u a2
a a
° arc coW g c
2
2 2a
°̄
1 u
a a
1
°° a arc cos a c
15.- ³ 16.- ³
u
AK c ®
du 1 u du
u a ru a a2 r u2 u u2 a2 ° 1 arc sec u c
°̄ a
2 2 a
a
17.- u 2 r a 2 du u r a 2 r AK u u 2 r a 2 c
u 2 a2
2 2
18.- ³ a u du a u arcs e n c
2 2 u 2 2 a2 u
19.- ³ e au s e n budu
e (a s e n bu b cos bu )
2 2 a
c
au
a 2 b2
20.- ³ e cos budu
e au (a cos bu b s e n bu )
c
a 2 b2
au
11
CAPITULO 1
INTEGRALES ELEMENTALES
EJERCICIOS DESARROLLADOS
Por lo tanto: ³ e AK x 2
³ x xdx ³ x dx c
2 3 x4
xdx
Respuesta: ³ e xdx ³ x dx
4
x n 1
AK x 2
c, , n z 1
x4
n 1
n
Fórmula utilizada:
1.2 .- Encontrar: ³ 3a 7 x 6 dx
4
³ 3a x dx 3a ³ x dx 3a
Solución.-
c
7 6 7 6 7 x7
Respuesta: ³ 3a 7 x 6 dx 3a 7
7
c,
x7
Fórmula utilizada: del ejercicio anterior.
3³ x 2 dx 2³ xdx ³ dx 2 xc x3 x 2 x c
x3 x2
3
Respuesta: ³ (3 x 2 2 x 1)dx
3 2
x3 x 2 x c
1.4.- Encontrar: ³ x(x a )( x b)dx
(a b) ab c
x4 x3 x2
4 3 2
12
Respuesta: ³ x(x a)( x b)dx
x 4 (a b) x3 abx 2
c
1.5.- Encontrar: ³ (a bx 3 ) 2 dx
4 3 2
³ (a bx ) dx ³ (a ³ a dx ³ 2abx dx ³ b x dx
Solución.-
3 2 2
2abx 3 b 2 x 6 )dx 2 3 2 6
= a 2 ³ dx 2ab ³ x3 dx b 2 ³ x 6 dx = a 2 x 2ab
b2 c
x4 x7
Respuesta: ³ (a bx3 ) 2 dx = a 2 x
4 7
c
4 2 7
abx b x
Solución.-
³ ³ 2 p ³ x dx c c
1 1 2
2
1 x2 2 2 px 3
2 pxdx 2 px dx 2
2p
2 3
3
Respuesta: ³ 2 pxdx c
2 2 px x
1.7.-Encontrar: ³
3
dx
n
x
Solución.-
1 1 n 1 n
³ ³x
1
c c c
1
1 1 n
n n n
dx x x nx
1 n 1
n
n
dx
x
n n
1 n
Respuesta: ³ n c
dx nx n
x n 1
³ (nx) ³n ³x ³ x n dx
Solución.-
1 n 1 n 1 n 1 n 1 n 1 n
1
1
n n n n n n
dx x dx n dx n
1 n 11 1 n 1 n 1 n 1 n n
1 1
c c nx c x c xn c n nx n c
1
1 1 1
xn xn n n 1 1
= n n
n n
n n
n n
n n
11
1 1
Respuesta: ³ (nx)
n n
1 n
nx c
1.9.- Encontrar: ³ (a 3 x 3 )3 dx
n n
dx
2 2
³ (a ³ ª¬« a x x º¼»dx
Solución.-
x 3 )3 dx 3 a x 3 3a
2 2 2 3 2 2 2 2 2 2 2 3
3 3 2 3 3 3
13
³ (a 3a 3 x 3a 3 x x 2 )dx ³ a dx ³ 3a x 3 dx ³ 3a 3 x 3 dx ³ x 2 dx
4 2 2 4 4 2 2 4
2 3 3 2 3
³ dx 3a ³ x dx 3a ³x dx ³ x dx a x 3a 3a 3 c
5 7
2 4 2 2 4 2 2 x3 2 x 3 x3
4
a 3 3 3 3 3
5 7 3
3 3
a2 x c
4 5 2 7
9a 3 x 3 9a 3 x 3 x 3
5 7 3
Respuesta: ³ (a x ) dx a x c
4 5 2 7
9 a 3 x 3 9a 3 x 3 x 3
2
3
2
3 3 2
³(
Solución.-
x 1)( x x 1)dx ( x x ( x )2 x x x 1)dx
xc
5
2x 2
1.11.- Encontrar: ³
( x 2 1)( x 2 2)dx
5
3
x2
³ ³ ³ x 23 ³ x 23 dx ³ x 23 dx
Solución.-
( x 2 1)( x 2 2)dx ( x 4 x 2 2)dx
x4 x2 2
2 dx
3
x2 x3
2
³ x dx ³ x dx 2³ x dx
1 1 1
10 4
23
2 2 c
13 7 1
10 4 x3 x3 x3 x 3
x 3
x 3
2
3 3
1 1 1
10 4 13 7 1
3
3 3 3 3 3
3 6x 3 c 3 3 63 x c 3 3 63 x c
13 7 3 13 3 7
x 3 x3 1 x x x4 3 x x2 3 x
3
13 7 13 7 13 7
( x 1)( x 2)dx § 3 x 3 x ·
Respuesta: ³ ¨ 6¸ 3 x c
2 2 4 2
3 2
x © 13 7 ¹
1.12.- Encontrar: ³
(x x )
m n 2
dx
x
³ ³ ³
Solución.-
( x m x n )2 ( x2m 2 xm xn x2n ) ( x2m 2 xm xn x2n )
dx dx dx
x x x1/ 2
³ (x 2x
x 2 m 1/ 21 2 x m n 1/ 2 x 2 n 1/ 2
2 m 1/ 2 m n 1/ 2
x 2 n 1/ 2 )dx c
2m 1/ 2 1 m n 1/ 2 2n 1/ 2
4 m 1 2 m 2 n 1 4 n 1 4 m 1 2 m 2 n 1 4 n 1
c c
4m 1 2m 2n 1 4n 1
x 2 2x 2 x 2 2x 2 4x 2 2x 2
4m 1 2m 2n 1 4 n 1
2 2 2
14
4 x mn x
c
2 x2m x 2 x2n x
4m 1 2m 2 n 1 4n 1
Respuesta: ³
( x m x n )2 § 2 x2m 4 x mn 2 x2n ·
dx = x ¨ ¸c
x © 4m 1 2m 2 n 1 4n 1 ¹
1.13.- Encontrar: ³
( a x )4
dx
ax
Solución.-
³ ³
( a x )4 a 2 4a ax 6 xa 4 x ax x 2
dx dx
ax ax
³ (ax) 12 ³ ax
³ (ax) 12 ³ ax
³ (ax) 12 dx
a2 4a ax 6ax 4 x ax x2
dx dx dx dx
a ³x 12
dx 4a ³ dx 6a ³ x dx 4³ xdx a
³x
1
3 1 2 1 3
2 2 2 2
dx
1 1 3 1
2 1
x11
4ax 6a 4 a c
1
12
2 2
3 x 1 x x
1 11
a 2 2
1 1 1
1 3
2 2 2
4ax 6a 4 a c
1 3 5
x2 12
2 2 2
3 x 1 x x
a 2
1
2
3 2 5
2 2 2
2a x 4ax 4a x 2 x 2a c
5
3
2
1
2
1
2
3
2 2 12 x 2
5
Respuesta: ³
( a x )4
dx 2a x 4ax 4a x 2 x c
3
2
1
2
1
2
3
2 2 2 x3
1.14.- Encontrar: ³ 2
ax 5 xa
dx
x 10
10 , Luego: ³ 2 ³
xa
Solución.-
AK c
dx dx 1
x 10 x a xa
Sea: a 2 2
2a
x 10 x 10
AK c AK c
1 10
2 10 x 10 20 x 10
Respuesta: ³
x 10
AK c
dx 10
x 10
2
20 x 10
1.15.- Encontrar: ³
dx
x 7
Solución.- Sea: a= 7 , Luego: ³ ³x
2
arcW g c
dx dx 1 x
x 72 2
a2 a a
15
arcW g c arcW g c
1 x 7 7x
7 7 7 a
Respuesta: ³ arcW g c
dx 7 7x
x 7
2
7 a
1.16.- Encontrar: ³
dx
4 x2
2 , Luego: ³ ³
Solución.-
AK x a 2 x 2 c
dx dx
4 x a x
Sea: a
2 2 2
AK x 4 x 2 c
Respuesta: ³ AK x 4 x 2 c
dx
4 x
1.17.- Encontrar: ³
2
dx
8 x2
8 , Luego: ³ ³
Solución.-
c
dx dx x
8 x2 a2 x2
Sea: a arcs e n
a
c c
x x
arcs e n arcs e n
8 2 2
Respuesta: ³ c
dx 2x
8 x2
arcs e n
4
1.18.- Encontrar: ³
dy
x 92
Solución.-
1
x 9
La expresión: actúa como constante, luego:
³ x2 9 x 2 9 ³ dy x2 9 y c x 2 9 c
2
dy 1 1 y
Respuesta: ³ 2 c
dy y
x 9 x 92
1.19.- Encontrar: ³
2 x2 2 x2
4 x4
dx
Solución.-
³ ³ ³ 4 x 4 dx
2 x2 2 x2 2 x2 2 x2
4 x4 4 x4
dx dx
³ dx ³ ³ ³
2 x2 2 x2 dx dx
(2 x 2 ) (2 x 2 ) (2 x 2 ) (2 x 2 ) 2 x2 2 x2
dx
16
2 , Luego: ³ ³ AK x a 2 x 2 c
dx dx x
a2 x2 a2 x2
Sea: a arcs e n
a
AK x ( 2) 2 x 2 c AK x 2 x 2 c
x x
arcs e n arcs e n
2 2
Respuesta: ³
2 x2 2 x2
AK x 2 x 2 c
x
4 x
dx arcs e n
Respuesta: ³ W g 2 xdx W gx x c
2 2 2
1.22.- Encontrar: ³
dx
2x 4 2
Solución.-
³ 2 x 2 4 = ³ 2( x 2 2) ³ arcW g c arcW g c
dx dx 1 dx 1 1 x 2 2x
2 x 2
2
2 2 2 4 2
Respuesta: ³ arcW g c
dx 2 2x
2x2 4
1.23.- Encontrar: ³
4 2
dx
7 x2 8
³ 7 x 2 8 ³ 2 8 ³ 7 ª( x 2 ( 8 )2 º ³
Solución.-
dx dx dx 1 dx
7( x ) 7 ª x ( 87 ) 2 º
¬ ¼ ¬ ¼
2
7
7
x 87 x 7x 8
AK c AK c AK c
8
1 1 1 7
x 7 x 7x 8
7
7 2( 7 ) 8 8
8 8
7 14 8
14
7
7x 2 2 7x 2 2
AK c AK c
1 14
4 14 7x 2 2 56 7x 2 2
Respuesta: ³
7x 2 2
AK c
dx 14
7 x2 8 56 7x 2 2
1.24.- Encontrar: ³
x 2 dx
x2 3
17
³ x2 3 ³ (1 x2 3)dx ³ dx 3³ x ³ dx 3³ x
Solución.-
x 2 dx 3 dx dx
2
3 2
( 3) 2
Respuesta: ³ x 3 arcW g c
x 2 dx 3x
x2 3
1.25.- Encontrar: ³
3
dx
7 8x2
³ ³
Solución.-
AK 8x 7 8x2 c
dx dx 1
7 8x 2
( 8 x) ( 7)
2 2 8
Respuesta: ³ AK 8x 7 8x2 c
dx 2
7 8x 4
1.26.- Encontrar: ³
2
dx
7 5x2
Solución.-
³ ³ c
dx dx 1 5
7 5x ( 7) ( 5 x)
arcs e n x
2 2 2 5 7
Respuesta: ³ c
dx 5 35 x
7 5x
arcs e n
2 5 7
1.27.- Encontrar: ³
(a x b x ) 2 dx
a xb x
Solución.-
³ a xb x ³ ³ a xb x ³ a xb x ³ a x b x dx
(a x b x ) 2 dx ( a 2 x 2a x b x b 2 x )
a2x 2 a xb x b 2x
dx dx dx
a xb x
a / b b / a
³ bx ³ ³ a x dx ³ ¨© b ¸¹ dx 2³ dx ³ ¨© a ¸¹ dx
§a· §b·
2x c
x x x x
ax bx
AK AK
dx 2dx
a b
a / b b / a a / b b / a
b a
2x c 2x c
x x x x
AK a A K b AK b A K a AK a AK b AK a AK b
§ ax bx ·
¨ x x¸
©b a ¹
2x c
A K a AK b
§ a 2 x b2 x ·
¨ ¸
Respuesta: ³
(a x b x ) 2 dx © a b ¹ 2x c
x x
a xb x AK a AK b
18
1.28.- Encontrar: ³ s e n 2
x
dx
2
Solución.-
1 cos 2
³sen dx ³ ³ ³ dx ³ cos xdx
1 cos x
x
x2 2 1 1
dx dx
2 2 2 2 2
c
x senx
Respuesta: ³ s e n 2
2 2
c
xx senx
dx
1.29.- Encontrar: ³
22 2
;(0 b a )
dx
( a b) ( a b ) x 2
Sea: c 2 a b, d 2 a b, ; luego ³ ³
Solución.-
dx dx
( a b) ( a b) x 2
c d 2 x2
2
³ 2 § c2 2 · d 2 ³ § c ·2 2 d 2 c arctg c c cd arctg c c
dx 1 dx 1 1 x 1 dx
d ¨ 2 x ¸ ¨ ¸ x
©d ¹ ©d ¹
d
d
a bx a b
c xc
1 1
a b a b ab a b ab
arctg arctg
2 2
Respuesta: ³
a b
xc
dx 1
( a b) ( a b) x a 2 b2 ab
2
arctg
1.30.-Encontrar: ³ ;(0 b a )
dx
( a b) ( a b ) x 2
Sea: c 2 a b, d 2 a b, Luego: ³ ³
Solución.-
dx dx
( a b) ( a b) x 2
c d 2 x2
2
x c
³ 2 § c 2 2 · d 2 ³ § c ·2 2 d 2 2c AK x c c 2cd AK dx c c
dx 1 dx 1 1 d 1 dx c
d ¨ 2 x ¸ ¨ ¸ x
©d ¹ ©d ¹
d
d
a bx a b
AK c
1
2 a b
2 2
a bx a b
Respuesta: ³
a bx a b
AK c
dx 1
( a b) ( a b ) x 2 2 a 2 b2 a bx a b
1.31.- Encontrar: ³ ª« a 2 x 1º»dx
¬ ¼
0
Solución.-
19
³ ª«¬ a 1º»dx
¼ ³ (a 1)dx ³ (1 1)dx ³ dx ³ dx ³ 0dx
2x 0 0
³ ª«¬ a
c
1º»dx
¼
2x 0
Respuesta: c
EJERCICIOS PROPUESTOS
Mediante el uso del álgebra elemental, o algunas identidades trigonométricas,
transformar en integrales de fácil solución, las integrales que se presentan a
continuación.
1.38.- ³
1 1.39.- ³ 1.40.- ³
x dx dx
1 5 x x2 5
2
x
dy 2
dx dx dx
x 5 x 5 x 5
1.44.- ³ (s e n 2 x cos 2 x 1)dx 1.45.- ³ x (1 x )dx 1.46.- ³ (W g 2 x 1)dx
2 2 2
dx dx dx
x 2 12 12 x 2 x x 2 12
1.53.- ³ 1.54.- ³ 1.55.- ³
dx dx dx
x 12 x 2 x 12 x 2 8 2x2
1.56.- ³
dx
1.57.- ³
dx 1.58.- ³ x 2 10dx
2 x2 8 2 x2 8
1.59.- ³ x 2 10dx 1.60.- ³ 10 x 2 dx 1.61.- ³
1 cos 2 x
dx
dx dx dx
x 3 x x x 3 x x2 3
1.74.- ³ s e n 3 x T dy 1.75.- ³ AK u dx 1.76.- ³ exp(AK x)dx
2 2
dx
20
ª1 x x 3 º 1.85.- ³
1.83.- ³ « » dx 1.84.- ³ (W g x sec x 1)dx
0 dx
3x 2 1
«¬ 1 x »¼
2 2
1.106.- ³ 27 x 2 dx
2
)dx
§ 1W g 2x ·
1.104.- ³ ¨
3
1¸dx
© sec x ¹
1.107.- ³ x 2 27 dx
2
1.108.- ³ x 2 27 dx 1.109.- ³
dx
3x x2 1
1.110.- ³ 1.111.- ³ 1.112.- ³
dx dx dx
2x 1 x2 5x x2 1 3x 9 x2
1.113.- ³ 1.114.- ³ 1.115.- ³
(1 x ) 2
dx dx
4 x x 2 16 5 x x 2 25
dx
1.121.- ³ AK e
§ 1 x2 ·
1.119.- ³ e 1.120.- ³ exp AK ¨ 2 ¸ dx
1 cos x 1s e n x
AK
© x ¹
3
2
dx dx
RESPUESTAS
1.32.- ³ 3 x5 dx 3³ x 5 dx
3 x 51
c 3 c c
x6 x6
5 1
1.33.- ³ (1 e) x dx
6 2
Sea: a 1 e, Luego: ³ (1 e) x dx ³ a dx
(1 e) x
c c
ax
AK a AK (1 e)
x
21
1.36.- ³ (1 x )3 dx ³ (1 3 x 3( x 2 ) x3 )dx ³ dx 3 x 3³ xdx ³ x 2 dx
3
x 2x 2 3 x c x 2 x x 3 x2 x c
3 x2 2 52 x2 2
1.37.- ³ (1 x ) dx ³ dx x c
2 5 2 5
0
1.38.- ³ ³ dy
1 1 1
yc
x x x
1 1 1
2 2 2
x
dy x x
1.39.- ³
3 3 3
dx
5 x2
5 , Luego: ³ ³ c c
dx dx x 5x
5 x2 ( 5) 2 x 2
Sea: a arcs e n arcs e n
5 5
1.40.- ³ ³ AK x x 2 5 c
dx dx
x 52
x ( 5)
2 2
1.41.- ³ ³ AK x x 2 5 c
dx dx
x 52
x 2 ( 5) 2
1.42.- ³
dx
x 5
5 , Luego: ³
2
arcW g c
dx 1 x
x ( 5) 2
Sea: a 2
5 5
arcW g c
5 5x
5 5
1.43.- ³ ³x
x 5 x 5
AK c AK c
dx dx 1 5
x 5 ( 5)2 x 5 x 5
1.44.- ³ (s e n 2 x cos 2 x 1)dx ³ (1 1)dx ³ 0dx
2 2
2 5 10
c
1.47.- ³ ³x
x 12 x2 3
AK c AK c
dx dx 1 1
x 12
2 2
( 12) 2 2 12 x 12 4 3 x2 3
x2 3
AK c
3
12 x2 3
1.48.- ³
dx
x 12
12 , Luego: ³
2
arcW g c
dx 1 x
x ( 12) 2
Sea: a 2
12 12
22
arcW g c arcW g c
1 x 3 3x
1.49.- ³ ³
2 3 2 3 6 6
AK x x 2 12 c
dx dx
x 2 12 x ( 12)
2 2
1.50.- ³ ³ AK x x 2 12 c
dx dx
x 2 12 x ( 12)
2 2
1.51.- ³
dx
12 x 2
,Luego: ³ ³
dx dx
12 x ( 12) 2 x 2
Sea: a 12
2
c c c
x x 3x
arcs e n arcs e n arcs e n
12 2 3 6
1.52.- ³ ³x c c
dx dx 1 x 1 x
x x 2 12 x 2 ( 12) 2
arc sec arc sec
12 12 2 3 2 3
c
3 3x
arc sec
6 6
1.53.- ³ ³ AK c
dx dx 1 x
x 12 x 2
x ( 12) 2 x 2 12 12 12 x 2
AK c
3 x
6 12 12 x 2
1.54.- ³ AK c
dx 3 x
x 12 x 2 6 12 12 x 2
1.56.- ³ ³ ³ AK x x 2 4 c
dx dx 1 dx 1
2x 8
2
2( x 4)
2
2 x2 4 2
AK x x 2 4 c
2
1.57.- ³ =³ ³
2
AK x x 2 4 c
dx dx 1 dx 1
2 x2 8 2( x 2 4) 2 x2 4 2
AK x x 2 4 c
2
1.58.- ³ x 2 10dx ³
2
x 2 ( 10)2 dx x 10 AK x x 2 10 c
x 2 10
2 2
23
x 10 5AK x x 2 10 c
x 2
1.59.- ³ x 2 10dx
2
x 10 5AK x x 2 10 c
x 2
1.60.- ³ 10 x 2 dx ³ ( 10) 2 x 2 dx
2
10 x 2 arcs e n c
x 10 x
2 2 10
10 x 2 5arcs e n c
x 10 x
1.61.- ³ ³ s e n 2 x dx ³ dx
1 cos 2 x
2 10
xc
s e n2 x
dx
1.66.- ³ ¨W gx ¸ dx ³ W gx W gx dx ³ 0dx c
§ sen x ·
© cos x ¹
1.67.- ³ x ³ 3x dx c
3x
AK 3
dx
1.68.- ³ 34 x 2 dx ³ ( 23 ) 2 x 2 dx
3
arcs e n 3 c
x 3 2
3
4 x
4 x
2 2 2
x 2 arcs e n c
x 3 3 2 x
2 4
1.69.- ³ x 2 34 dx ³ x 2 ( 23 ) 2 dx
8 3
x 4 AK x x 2 34 c
x 2 3 34
2 2
x 4 AK x x 2 34 c
x 2 3 3
1.70.- ³ x 2 34 dx ³ x 2 ( 23 ) 2 dx
2 8
x 4 AK x x 2 43 c
x 2 3 3
2 8
1.71.- ³ ³ AK c
dx dx 1 x
x 3 x2 x ( 3) 2 x 2 3 3 3 x2
AK c
3 x
3 3 3 x2
1.72.- ³ c c
dx 1 x 3 3x
x x 3
arc sec arc sec
2
3 3 3 3
1.73.- ³ AK c
dx 3 x
x x 3
2 3 3 x2 3
24
1.74.- ³ (s e n 3 x T )dy s e n 3 x T ³ dy (s e n 3 x T ) y c
1.75.- ³ AK u dx AK u ³ dx AK u x c
1.77.- ³ e ³ x dx
2
AK x 2
c
2 x3
dx
3
1.78.- ³ ³ dx ³ ³ dx ³ ³ dx ³
x 2 x 2 x 2 1 1
dx dx dx dx
2x 2x 2x 2x 2x 2 x
³ dx ³ x 2 dx x c x 2x 2 c
1
1 1 1 x2 2 1
2 2 1 2
1.79.- ³ 11 x 2 dx
2
11 x 2 arcs e n c 11 x 2 arcs e n c
x 11 x x 11 11x
1.80.- ³ x 2 11dx
2 2 11 2 2 11
x 11 AK x x 2 11 c
x 2 11
1.81.- ³ x 2 11dx
2 2
x 11 AK x x 2 11 c
x 2 11
1.83.- ³ « » dx ³ dx x c
0
¬« 1 x »¼
1.84.- ³ (W g 2 x sec2 x 1)dx ³ 0dx c
1.85.- ³ ³ ³ AK x ( x 2 1 3 ) c
dx dx 1 dx 1
3x 1 2
3 ( x 13 ) 2
3 ( x 2 13 ) 3
AK x ( x 2 1 3 ) c
3
=
1.87.- ³ ³ AK x x2 c
dx dx 3
1 3x x
1
3
2
3 1 2 3
1.88.- ³ ³ 3³
3
arcs e n 1 c
dx dx 1 dx 1 x
1 3x 2
3 1
3 x 2 1
3 x 2
3 3
arcs e n 3x c
3
3
1.89.- ³ ³ 3 ³ 13 x 2
arcW g 1 c arcW g 3x c
dx dx 1 dx 1 1 x 3
1 3x 2
3( 3 x 2 )
1 1
3 3 3
3
25
1.90.- ³ ³ arcW g 2 c arcW g c
dx 1 dx 1 1 x 3 3x
3x 2 4 3 x 43
2 2
3 3 6 2
x
1.91.- ³
3 ³ x 2 13
3x 1
3
AK c AK c
1
dx 1 dx 1 1 3
3x 2 1 x 3x 1
3
1 1
32 3 6
1.92.- ³ ³ ³
3
c
dx dx 1 dx 1 1 x
x 3x 2 1 3x x 2 1 3 x x2 1
arc sec
3 1 1
3 3 3 3
arc sec 3x c
1.93.- ³ ³ AK c
dx 1 dx 1 1 x
x 1 3x 2
3 x 3 x2
1
3 1 1
3
1
3 x2
3
AK c
x
1
3
1
3 x2
1.94.- ³ ³ AK c
dx 1 dx x
x 1 3x 2 3 x 13 x 2 1
1
x2
ªx x º
3
1.95.- ³ 1 3x 2 dx 3³
3
x 2 dx 3« x 2 3 arcs e n »c
1
¬« 2 »
3¼
1 1
3 3
2 1
ªx º
3« x 2 arc s e n 3x » c
1
¬2 ¼
1
3
6
1.96.- ³ 1 3x 2 dx 3³
ªx º
x 2 dx 3« x 2 3 AK x x2 » c
1
¬2 ¼
1 1 1
3 3 3
2
ªx º
3« x 2 AK x x2 » c
1
¬2 ¼
1 1
3 3
6
1.97.- ³ 3x 2 1dx 3 ³ x 2 13 dx
ªx 2 1 1 º
3« x 3 AK x x 2 13 »¼ c
¬2
1.98.- ³ (3 x 2 1)dx 3³ x 2 dx ³ dx
6
x xc
3
1.100.- ³ (3 x 2 1) du (3 x 2 1) n ³ du (3 x 2 1) n u c
n
1.101.- ³ exp(AK ³ 3³
c x c
3
x x 1 12 1x2 2 32
3 )dx dx x dx
3 3 32 9
1.102.- ³ AK (e ³ 2 dx ³ xdx 2³
2x 1
xc
2 x 1 1 x2 1
2
)dx dx
1.103.- ³ (e 2 e 1) x dx
2 2
26
Sea: a= (e 2 e 1) , Luego: ³ a x dx
(e 2 e 1) x
c c
ax
AK a AK (e2 e 1)
§ 1W g 2x ·
1.104.- ³ ¨ 1¸dx ³ (1 1)dx ³ 0dx
© sec x ¹
2
c
1.106.- ³ 27 x 2 dx
2
27 x 2 arc s e n c
x 27 x
1.107.- ³ x 2 27dx
2 2 3 3
x 27 AK x x 2 27 c
x 2 27
1.108.- ³ x 2 27dx
2 2
x 27 AK x x 2 27 c
x 2 27
1.109.- ³ ³
2 2
arc secx c
dx 1 dx 1
3x x 2 1 3 x x 2 1 3
1.110.- ³ ³ AK c
dx 1 dx 1 x
2 x 1 x2 2 x 1 x2 2 1 1 x2
1.111.- ³ ³ AK c
dx 1 dx 1 x
5x x 1 2 5 x x2 1 5 1 x2 1
1.112.- ³ ³ AK c AK c
dx 1 dx 11 x 1 x
3x 9 x 2 3 x 9 x2 33 3 9 x2 9 3 9 x2
1.113.- ³ ³ AK c
dx 1 dx 11 x
4 x x 16 2 4 x x 2 16 44 4 x 2 16
AK c
1 x
16 4 x 2 16
1.114.- ³ ³ arc sec c arc sec c
dx 1 dx 11 x 1 x
5 x x 25 5 x x 25 5 5
2 2 5 25 5
1.115.- ³ dx ³ dx ³ ( x 2 2 x 2 x 1 )dx
(1 x ) 2
1 2 x x 3
2 2
³ x dx ³ 2 x dx ³ x dx x 2 AK x c x 2 AK x c
x x
1 1
2 3 1 1 x 2 1 x 2
1 1
2
2 2
x 1 4 x AK x c
AK x c
1 1 4
2
x 3 2 c x 3 4 c
3 5 3 5
2x 2 x2 x 2 x3 4x 2 x2 x 2 x3
3 2 5 3 3 2 5 3
2 2
27
1.117.- ³ (1 x x) 2 dx ³ (1 x x 2 x 2 x 2 x 2 )dx
2 3
³ c
3 5
1 3 4x 2 x2
2 x 2 x3
(1 2 x 3
2
x 2 x x ) dx x 2
3 4
1.118.- ³ (1 x) dx ³ (1 4 x 6 x 4 x x )dx
3 2 5 3
4 2 3 4
³ dx 4³ xdx 6³ x dx 4³ x dx ³ x dx x 2 x 2 2 x3 x 4 x5 c
2 3 4 1
5
1.121.- ³ AK e ³ ³
dx ³ s e n xdx
1 s e n x
1 s e n x
x cos x c
3
1 1 1 1
dx dx
1.122.- ³ (1 x 3 x ) dx ³ dx x c
3 3 3 3 3
0
28
CAPITULO 2
EJERCICIOS DESARROLLADOS
2.1.-Encontrar: ³ 2
eAK x dx
x 7
= x, se tiene: ³ 2 ³x
AK x eAK x dx xdx
x 7 7
Solución.- Como: e
2 ³ x2 7 2 ³ u
1 2 xdx 1 du
Se tiene: , integral que es inmediata.
³ AK u c AK x 2 7 c
1 du 1 1
Luego:
Respuesta: ³ 2
2 u 2 2
eAK x dx 1
AK x 2 7 c
x 7 2
2.2.-Encontrar: ³ 3
eAK x dx
2
x 8
2 x 2 dx
3 ³ x3 8 3 ³ w
1 3x 2 dx 1 dw
Se tiene: = integral que es inmediata.
Luego: ³ AK w c AK x 3 8 c
1 dw 1 1
3 w 3 3
Respuesta: ³ 3
AK x 2
AK x 3 8 c
e dx 1
x 8 3
2.3.-Encontrar: ³ ( x 2) s e n( x 2 4 x 6)dx
x 2 4 x 6 , donde: du (2 x 4)dx
Dado que: ³ ( x 2) s e n( x 2 4 x 6)dx
2³
Solución.- Sea la sustitución: u
(2 x 4) s e n( x 2 4 x 6)dx , se tiene:
1
29
³ (2 x 4) s e n( x 2 4 x 6)dx
2³
1 1
s e n udu , integral que es inmediata.
³
2
( cos u ) c cos u c cos( x 2 4 x 6) c
1 1 1 1
Luego: s e n udu
Luego: ³ co W gudu
2
AK s e n u c AK s e n( x 2 1) c
1 1 1
Respuesta: ³ x co W g ( x 2 1)dx
2 2 2
AK s e n( x 2 1) c
1
2.6.-Encontrar: ³ 1 y 4 y 3 dy
2
Se tiene que: ³ (1 y 4 ) 2 4 y 3 dy ³
4
1 1 1 1
w 2 dw , integral que es inmediata.
Luego: ³ w 2 dw
4 4
c w c (1 y 4 ) 2 c
3
1 1 1w 2
1 32 1 3
3
4 4 2 6 6
Respuesta: ³ 1 y 4 y 3 dy (1 y 4 ) 2 c
1 3
2.7.-Encontrar: ³
6
3tdt
t 3
3 2
30
Dado que: ³ ³
3tdt3 2tdt
t 3 2 (t 3) 3
2 1
Se tiene que: ³ 2
2³u 3
3 2
3 2tdt 3 du
2 (t 3)
1 1 , integral que es inmediata
3
2³u 3 ³ c u c (t 3) 3 c
3 13
2
3 du 3u 3 9 23 9 2 2
Luego: 1 u du 2
2 2 3 4 4
Respuesta: ³ (t 3) 3 c
3tdt 9 2
t 3 4
2
2.8.-Encontrar: ³
3 2
dx
(a bx) 3
1 , a y b constantes.
Luego: ³
(a bx) 3 b ³ (a bx) 3 b ³ w 3 b ³
c w c
1
2
dx 1 bdx 1 dw 1 3 1w3 3 23
1 1 1 w
b 23 2b
(a bx) c
3 2
3
Respuesta: ³
2b
c
dx 3
(a bx) 3 2b
2
3
1 ( a bx )
2.9.-Encontrar: ³
arcs e n x
1 x2
dx
Solución.- ³ dx ³ arcs e n x
arcs e n x dx
1 x 1 x2
2
,
dx
1 x2
Sea: u arcs e n x , donde: du
4 x2
2 dx
arcW g
Luego: ³
2³ 2³
§ x · 2dx 1§ x·
x
arcW g ¨ ¸ w c ¨ arcW g ¸ c
2
1 1 1 2
4 x2 © 2¹ 4 x 4© 2¹
2 dx wdw
2
4
arcW g
Respuesta: ³ 2 dx 1 § arcW g x · c
x
¨ ¸
2
4 x2 4© 2¹
31
x arcW g 2 x
2.11.-Encontrar: ³
1 4x2
dx
x arcW g 2 x arcW g 2 x
Solución.- ³ dx ³ ³
xdx
1 4x 2
1 4x 2
1 4 x2
Sea: u 1 4 x 2 , donde: du 8 xdx ; w arcW g 2 x , donde: dw
2dx
1 4x2
arcW g 2 x 1 8 xdx 1
Luego: ³ ³ ³ ³ arcW g 2 x
xdx 2dx
1 4x 1 4x 8 1 4x 2 1 4x2
³ ³ w 2 dw
2 2 2
AK u w 2 c AK 1 4 x 2 (arcW g 2 x) 2 c
1 du 1 1 1 1 3 1 1 3
x arcW g 2 x
Respuesta: ³
8 u 2 8 3 8 3
AK 1 4 x 2 (arcW g 2 x) 2 c
1 1
1 4x
3
dx
2.12.-Encontrar: ³
2
8 3
dx
(1 x 2 )AK x 1 x 2
Solución.- ³ ³
dx dx
(1 x 2 )AK x 1 x 2 1 x 2 AK x 1 x 2
AK x 1 x 2 , donde: du (1 ) du
1 2x dx
x 1 x 2 1 x 1 x2
Sea: u
³ ³ ³
2 2
2u 2 c 2 AK x 1 x 2 c
dx du 1 1
1 x 2 AK x 1 x 2
Luego: u 2 du
u
Respuesta: ³ 2 AK x 1 x 2 c
dx
(1 x 2 )AK x 1 x 2
co W g (AK x)
2.13.-Encontrar: ³ dx
x
Solución.- Sea: w AK x , donde: dw
dx
coW g (AK x)
Luego: ³ dx ³ coW gwdw AK s e n w c AK s e n(AK x) c
x
coW g (AK x)
Respuesta: ³
x
dx AK s e n(AK x) c
2.14.-Encontrar: ³
x
x (AK x ) 3
dx
Luego: ³ ³ ³
x
2
u 3 du c c c
x ( AK x ) 2(AK x) 2
dx du u 1 1
3 3 2
u 2 2u
32
Respuesta: ³ c
x ( AK x ) 3 2(AK x) 2
dx 1
2.15.-Encontrar: ³ 3 dx
1
e x2
x
, donde: dw 3 dx
1 2
Solución.- Sea: w 2
x x
Luego: ³ 3 dx
2³ ³
1 1 x2 2dx
e dw e w c e c
1
e x2 1 w 1 1 1 x2
e
x x3 2 2 2
Respuesta: ³ 3 dx e c
1
e x2 1 1 x2
2.16.-Encontrar: ³ e
x 2
x2 2
xdx
x 2 2 , donde: du 2 xdx
Luego: ³ e x 2 xdx ³ e x 2 (2 xdx) ³ eu du
Solución.- Sea: u
eu c e x 2 c
2 1 2 1 1 1 2
Respuesta: ³ e x 2 xdx e x 2 c
2 2 2 2
2 1 2
2.17.-Encontrar: ³ x e dx
2
2 x3
Luego: ³ x 2 e x dx ³ ³
Solución.- Sea: w x 3 , donde: dw 3x 2 dx
e c
3 1 3 1 w 1 x3
3x 2 e x dx e dw
Respuesta: ³ x 2 e x dx
3 3 3
e c
3 1 x3
2.18.-Encontrar: ³ (e x 1) 2 e x dx
3
e x 1 , donde: du e x dx
Luego: ³ (e x 1) 2 e x dx ³ u 2 du
Solución.- Sea: u
(e x 1)3
c c
u3
Respuesta: ³ (e x 1) 2 e x dx
(e x 1)3
3 3
c
2.19.-Encontrar: ³ x dx
ex 1
3
e 1
Solución.- ³ x dx ³ x dx ³ x dx ³ x dx ³ x dx
e 1
x
ex 1 ex e x e x
e 1 e 1 e 1 e 1 e 1
Luego: ³ x dx ³ ³ ³ dx ³ ³
e x e x
ex ex du dw
e 1 1 e e 1 1 e x
x
dx x
dx
u w
33
AK u c1 AK w c2 AK e x 1 AK 1 e x C AK ª¬ e x 1 1 e x º¼ c
Respuesta: ³
ex 1
AK ª¬ (e x 1)(1 e x ) º¼ c , otra respuesta seria:
ex 1
dx
³ e x 1dx
ex 1
AK e x 1 x c
2
2.20.-Encontrar: ³
e2 x 1
e2 x 3
dx
Solución.- ³ 2 x dx ³ 2 x dx ³ 2 x dx
e2 x 1 e2 x e0
e 3 e 3 e 3
Luego: ³ 2 x dx ³ ³ ³ 2³ u 6³ w
e 2 x 1 6e 2 x
e2 x 1 2e 2 x 1 du 1 dw
e 3 1 3e 2 x
2 e 3 6 1 3e 2 x
dx 2x
dx dx
AK u A K w c AK e 2 x 3 AK 1 3e2 x c AK e 2 x 3 A K 1 2 x c
1 1 1 1 1 1 3
2 6 2 6 2 6 e
e2 x 3
AK e 2 x 3 AK c AK e 2 x 3 AK e 2 x 3 A K e 2 x c
1 1 1 1 1
AK e 2 x 3 AK e 2 x 3 2 x c = AK ǻ e2 x 3 e 2 x 3 ȼ c
2 6 e2 x 2 6 6
¬ ¼ 3
1/ 2 1/ 6 1 1/ 2 1/ 6 x
= AK e 2 x 3
6
c
x 2/3
Respuesta: ³ 2 x dx AK e 2 x 3 c
e 1
3
2x
x
e 3
2/3
2.22.-Encontrar: ³
x 1
3
2
x 1
dx
Solución.- Cuando el grado del polinomio dividendo es MAYOR o IGUAL que el
grado del polinomio divisor, es necesario efectuar previamente la división de
polinomios. El resultado de la división dada es:
, Luego: ³ dx = ³ ¨ x 1 ¸ dx ³ xdx ³ dx 2³
x2 1 x2 1 § 2 ·
( x 1)
2 dx
x 1 x 1 x 1 © x 1 ¹ x 1
Sea u x 1 , donde du dx
Luego: ³ xdx ³ dx 2³
x 1 ³ ³ ³ u = 2 x AK x 1 c
dx du x 2
xdx dx 2
Respuesta: ³
x2 1
x AK x 1 c
x2
x 1
dx
2.23.-Encontrar: ³
x2
2
x 1
dx
34
, Luego: ³ dx = ³ ¨1 ³ dx ³ x 1
x2 x2 § 1 ·
1 ¸ dx
1 dx
x 1 x 1 x 1 © x 1¹
Solución.-
Sea u x 1 , donde du dx
³ dx ³ u x AK u c x AK x 1 c
du
Respuesta: ³
x2
dx x AK x 1 c
x 1
2.24.-Encontrar: ³ W g 5 x sec2 xdx
Solución.- Sea: w W gx , donde: dw sec 2 x
(W gx) W g6x
Luego: ³ W g x sec xdx ³ (W gx) ³ w dw c c c
6
5 2 5 2 5 w6
sec xdx
W g6x
Respuesta: ³ W g 5 x sec 2 xdx
6 6 6
c
Luego: ³ dx ³ ³ ³ u 2 du
s e n xdx u 1
c c c
sen x du 1 1
1
Respuesta: ³ s e n x sec 2 xdx sec x c
2 2
cos x cos x u u cos x
2.26.-Encontrar: ³
sec2 3xdx
1 W g 3x
Solución.- Sea: u 1 W g 3 xdx , donde: du 3sec 2 3xdx
Luego: ³
3 ³ 1 W g 3x 3³ u
AK u c AK 1 W g 3 x c
sec2 3 xdx 1 3sec 2 3 xdx
1 W g 3x
1 du 1 1
3 3
Respuesta: ³ AK 1 W g 3 x c
sec 2 3 xdx
1 W g 3x
1
35
c c c
u5 cos x5 cos5 x
2.29.-Encontrar: ³
5
sec5
dx
cos ecx
Solución.- ³ dx ³ cos x dx ³
1
sec5 5 sen x
dx
cos ecx 1 (cos x)5
Luego: ³ ³ w5 ³
w4
5
c c c
sen x dw 1 1 1
4
dx w dw
(cos x)5 4 w4 4 cos 4 x
c
sec 4 x
Respuesta: ³
4
c
sec5 sec 4 x
dx
2.31.-Encontrar: ³ 2
2x 5
2
3x 2
dx
³ 5³ ³ ³ 2 2 ³ ³ 2
2 2 2
³ ³ 2 AK w c1 ³ 2
1 dw 5 dx 1 5 dx
3 w 3 x ( 23 ) 2 3 x ( 23 ) 2
; Sea: v x , donde: dv dx
3
AK w c1 ³ 2
1 5 dv
3 v a2
Además: a 2
3 ; se tiene:
5ª 1 º
3
va x
AK 3x 2 2 c1 AK c2 AK 3 x 2 2 « AK »C
1 5 1 1 2
va 3 «¬ 2 2 3 x »¼
3
3 3 2a 3 2
3
3x 2 3x 2
AK 3 x 2 2 AK C AK 3 x 2 2 AK C
1 5 1 5
3 32 2 3x 2 3 2 6 3x 2
36
Respuesta: ³
2x 5 3x 2
AK 3 x 2 2 AK C
1 5
3x 2 2 3x 2
dx
3 2 6
2.32.-Encontrar: ³
dx
x 4 9AK 2 x
Solución.- ³ ³x
dx dx
x 4 9AK 2 x 22 (3AK x) 2
3AK x , donde: du
3dx
Sea: u
Luego: ³ ³ ³
x
arcs e n c
dx 1 3dx 1 du 1 u
x 2 (3AK x)
2 2 3 x 2 (3AK x) 2
2 3 2 (u ) 2
2 3 2
3AK x
c arcs e n AK x 2 c
1 1 3
arcs e n
Respuesta: ³
3 2 3
arcs e n AK x 2 c
dx 1
x 4 9AK 2 x 3
3
2.33.-Encontrar: ³
dx
ex 1
e x 1 , donde: du u2 1
e x dx
2 e 1
Solución.- Sea: u ; Tal que: e x
Luego: ³ ³ 2³ 2
x
2 arcW gu c 2 arcW g e x 1 c
dx 2du du
e 1 u 2
1 u 1
Respuesta: ³
x
2 arcW g e x 1 c
dx
e 1
x
2.34.-Encontrar: ³
x2 2 x 2
x 1
dx
Solución.- ³ dx ³ dx ³ dx ³
x2 2 x 2 ( x 2 2 x 1) 1 ( x 1) 2 1 ( x 1) 2 1
x 1 x 1 x 1 x 1
dx
Luego: ³ xdx ³ dx ³
x 1 ³ ³ ³ w 2 x AK w c
dx dw x 2
xdx dx
x AK x 1 c
x2
Respuesta: ³
x2 2 x 2
2
x AK x 1 c
x2
x 1
dx
2.35.-Encontrar: ³
2
e2 x
ex 1
dx
37
Luego: ³ ³ u 12 du ³ (u u )du ³ u du ³ u du
u 1
1
c
3
e2 x 1 1 u u
2 2
ex 1
1 1
dx 2 2 2 2
3 1
2 2
1
c u 2 12 u 2 c (e x 1)3 2 (e x 1) c
3
u 2
u 2
2 3 1
2
3 1 3 3
Respuesta: ³
2 2
(e x 1)3 2 (e x 1) c
e2 x
e 1
2
dx 3
AK 2 x dx
2.36.-Encontrar: ³
x
AK 4 x x
AK 4 x , donde: du ; además: AK 4 x (2 u 2 x) AK 2 AK 2 x
dx
Solución.- Sea: u
u AK 2 A K 2 x A K 2 x u A K 2
x
AK 2 x dx u AK 2 AK 2
Luego: ³ ³ du ³ du ³ ³ du AK 2³ u AK 2 u c
AK 4 x x
du
du
AK 4 x AK 2 > A K ( A K 4 x ) @ c
u u u
AK 2 x dx
Respuesta: ³ AK 4 x A K 2 > A K ( A K 4 x ) @ c
AK 4 x x
2.37.-Encontrar: ³ x(3 x 1)7 dx
w 1
Solución.- Sea: w 3x 1 , donde: dw 3dx ; además: w 1 3x x
³ w dw ³ w7 dw
3 3 9 9
c w w c
9 8
1 8 1 1w 1w 1 9 1 8
9 9 9 9 9 8 81 72
(3x 1)9 (3x 1)8 c
1 1
2.38.-Encontrar: ³
x2 5x 6
81 72
x2 4
dx
x2 5x 6 2 5x
dx 1 2
x 4 x 4
Solución.- 2
Luego: ³ dx ³ (1 2 )dx ³ dx 2³ 2 5³ 2
x 5x 6
2
2 5x dx xdx
x 4
2
x 4 x 4 x 4
Sea: u x 4 , donde: du 2 xdx ; Entonces:
x arcW g ³
2
x arcW g AK u c x arcW g AK x 2 4 c
x 5 du x 5 x 5
Respuesta: ³
x 5x 6
2 2 u 2 2 2 2
dx x arcW g AK x 2 4 c
2
x 5
x 4
2
2 2
38
EJERCICIOS PROPUESTOS
Usando Esencialmente la técnica de integración por sustitución, encontrar las
2.48.- ³ ¨ a
§ b · 2.49.- ³ 2.50.- ³
¸ dx
2 x bdy
© xa¹ ( x 1) 2 1 y
dx
2.54.- ³
2
2.55.- ³ 2 2.56.- ³
y2 5 y 6
x
dx x3 dx
3x 2 5 a x2 y2 4
dy
2.69.- ³
dt 2.70.- ³ ae mx dx 2.71.- ³ 423 x dx
(9 9t 2 )AK t 1 t 2
2.75.- ³
a2x 1
2.76.- ³ 2.77.- ³ 5
1
ex x dx
dx dx
2.78.- ³ x7 x dx 2.80.- ³ e x a be x dx
ax x2 x
2.79.- ³
2
et dt
et 1
2.81.- ³ (e a 1) 3 e a dx 2.82.- ³ x 2.83.- ³ ;a ! 0
x 1 x
dx a x dx
2 3 1 a2 x
2.84.- ³
e bx
2.85.- ³ 2.86.- ³ cos dx
et dt x
1 e2bx 1 e 2t
dx
39
2.93.- ³ sec 2 (ax b)dx 2.94.- ³ cosW g 2 axdx 2.95.- ³
dx
s e n ax
2.103.- ³ 2.104.- ³
x
2.102.- ³ ¨
§ ·
1¸ dx
2
1 dx cos ax
© sen x 2 ¹
dx
s e n 5 ax
2.105.- ³ t s e n(1 2t 2 )dt 2.107.- ³ W g 3 3x sec 2 3x dx
s e n x cos x
2.106.- ³
s e n 3x
3 cos 3 x
dx
2.121.- ³ xe x dx
s e n ax
2.120.- ³
x3 1
2.122.- ³
3 2 3x 2
2
x4 4x 1 2 3x 2
dx dx
W g 3 x coW g 3x
2.123.- ³ 2.124.- ³ 2.125.- ³
dx 1 s e n x
x cos x
dx dx
2.127.- ³
ex
2.126.- ³
xAK 2 x
sec 2 xdx dx
W g2x 2
2.130.- ³ 2.131.- ³ W g 2 axdx
2.129.- ³
x2 xdx
x3 1 1 x4
dx
4 W g 2 x
dx
cos x a x
2.140.- ³ es e n x s e n 2 xdx
s e n x2
xAK (1 x 2 ) 1
2.138.- ³ 2.139.- ³ 2
arcW gx 2
e x 2 dx
1 x2 x 2
2.142.- ³ 2.143.- ³
(1 s e n x2 ) 2 5 3x
2.141.- ³
ds
4 3x 2 e 1
dx dx s
40
2.147.- ³ 2.148.- ³ 2.149.- ³ e W gx sec 2 xdx
x(4 AK 2 x)
arc cos x 2 dx
4 x2
dx
2.150.- ³ 2.152.- ³
s ecxW gx
³
s e n x cos x 2.151.- dt
2sen x
dx
s e n t cos 2 t
2
s ec 2 x 1
4
dx
2.153.- ³
arc s e n x x
2.154.- ³
xdx 2.155.- ³ x(5 x 2 3)7 dx
1 x2 x 1
dx
AK ( x x 2 1) 2.157.- ³ 2.158.- ³
2.156.- ³
s e n3 x cos xdx
x2 1 1 s e n2 x
dx dx
2.159.- ³
x
(arcs e n x) 2
1 x2
dx
2.162.- ³ 2.163.- ³
2t 2 10t 12 et e t
t2 4 et e t
dt dt
2.39.- ³ 3x e x dx ,
RESPUESTAS
Sea: u x, du dx, a 3e
³ (3e) dx ³ (a) du c c c c c
au (3e) x (3e) x 3x e x 3x e x
AK a AK (3e) AK 3AK e AK 3 AK e AK 3 1
x u
³ a x a ³ u aAK u c aAK a x c
adx du
2.41.- ³
4t 6 2t 3
Sea: u 2t 1, du 2dt ; 1
2
2t 1 2t 1 2t 1
dt ,
2t 2AK 2t 1 c
2.42.- ³
1 3x 1 3x
Sea: u 3 2 x, du 2dx ;
11
3
3 2x 3 2x 2 2x 3
dx , 2
³ 3 2 x dx ³ ¨© 2 2 x 3 ¸¹ dx 2 ³ dx 4 ³ 2 x 3 2 ³ dx 4 ³ u
1 3x § 3 11
2 · 3 11 dx 3 11 du
x AK 2 x 3 c
3 11
2 4
³ a bx b ³ dx b ³ a bx b ³ dx b2 ³ u b x b2 AK u c b b2 AK a bx c
xdx 1 a dx 1 a du 1 a x a
41
DE
b
2.44.- ³
ax b ax b D
Sea: u D x E , du D dx ;
Dx E D Dx
a
ax b
dx ,
§ DE · aE D b
¨ b¸
aE D b
³ D x E dx ³ ¨ D D x ¸ dx ³ D dx ³ D x E dx D ³ dx D ³ aE D b
ax b a D a D a dx
¨ ¸
© ¹
a E D b du a aE D b aE D b
D ³ dx
D ³ u D
x
D
AK u c
D
x
D2
AK A x E c
a a
2 2
2.45.- ³
3t 2 3 t2 1
Sea: u t 1, du dt ; t 1
2
t 1 t 1 t 1
dt ,
t 3t 6AK t 1 c
3 2
2.46.- ³
x2 5x 7 x2 5x 7
2
Sea: u t 1, du t 1 ; x2
1
x3 x3 x3
dx ,
³ x 3 dx ³ ¨© x 2 x 3 ¸¹ dx ³ xdx 2³ dx ³ x 3 dx 2 2 x AK u c
x2 5x 7 § 1 · 1 x 2
2 x AK u c 2 x AK x 3 c
x2 x2
2.47.- ³
x4 x2 1
2 2
Sea: u x 1, du dx ;
x 1
dx ,
³ x 1 dx ³ ¨© x x 2 x 2 x 1 ¸¹ dx ³ x dx ³ x dx 2³ dx 3³ x 1
x4 x2 1 § 3 2 3 · 3 2 dx
x 2 2 3AK u c x 2 2 x 3AK x 1 c
x 4 x3 x 4 x3
4 3 4 3
2.48.- ³ ¨ a
§ b ·
¸ dx , x a, du
2
© xa¹
Sea: u dx
§ 2 2ab b2 ·
³ ¨© a x a ¸¹ dx ³ ¨© x a ( x a)2 ¸¹dx a ³ dx 2ab³ x a b ³ ( x a)2
§ b ·
2
2 dx 2 dx
a
a 2 ³ dx 2ab ³ b 2 ³ 2 a 2 x 2abAK u b 2
u 1
c a 2 x 2abAK x a c 2.
du du b2
1 xa
49.- ³
u u
Sea: u x 1, du dx
x
( x 1) 2
dx ,
42
AK x 1 c
1
x 1
2.50.- ³ Sea: u 1 y, du dy
bdy
1 y
,
³ a bxdx
b³
c u c (a bx) 2 c
3
1 12 1u 2 2 32 3 3
u du
b 32 3b 2b
2.52.- ³ x 2 1, du
xdx
x 1
, Sea: u 2 xdx
2
³ ³ u 2³
c ( x 2 1) 2 c
1
xdx 1 du 1 1 2 1 u2
x 1 2
1
u du 1
2 2 2
x AK x
2.53.- ³ Sea: u AK x, du
dx
dx ,
x AK x AK x
x x
³ x ³ ³ x ³ ³ c
1/ 2 1/ 2
1/ 2
x u2
dx x dx dx x dx udu
AK 2 x
1/ 2 2
2 x c
2.54.- ³ 2
2
dx
3x 5
, Sea: u 2 3 x 2 , u 3 x, du 3dx ; a 2 5; a 5
2.55.- ³ x 2 a 2 , du
x3dx
a2 x2
, Sea: u 2 xdx
³ a2 x2 ³ ³ x2 a2 ³
³ x2 a2 ³
2 ³ u
x 3dx a 2 xdx 2 xdx a 2 du
xdx xdx a xdx
AK u c A K x 2 a 2 c
x2 a2 x2 a2
2.56.- ³
y 5y 6
2 2 2 2
Sea: u y 2 4, du 2 ydy
2
y2 4
dy ,
³ ³ (1 )dy ³ dy ³ 2 dy ³ dy 5³ 2 2³ 2
y2 5 y 6 5 y 2 5 y 2 ydy dy
y2 4 y 4 y 4 y 4 y 22
dy 2
y 5 AK u 2 1 arc W g c y 5 AK y 2 4 arcW g c
y y
2 2
2.57.- ³ 2
6t 15
2 2 2
Sea: u 3t 2 2, du 6tdt ; w
3t 2
dt , 3t , dw 3dt
43
³ 3t 6³ 15³ 2 6³ 15³
6t 15 tdt dt tdt dt
2 3t 2 3t 2 3t 2 ( 3t ) 2 ( 2) 2
2
dt 2 2
³ ³
w 2
AK u AK c
du 15 dw 15 3 1
u 3 w ( 2) 2
2
3 2 2 w 2
t 3 2
AK 3t 2 2 AK c
5 6
4 t 3 2
2.58.- ³
3 2x
Sea: u 5 x 2 7, du 10 xdx; w
5x 7
dx , 5 x, dw 5dx
³ 5 x 2 7dx 3³ 5 x2 7 2³ 5x 2 7 3³ ( 5x )2 ( 7)2 10 ³ u
3 2x
2
dx dx dx 2 du
³ ³ arcW g AK u c
3 dw 1 du 3 1 x 5 1
5 w ( 7) 5 u
2 2
5 7 7 5
arcW gx AK 5 x 2 7 c
3 35 5 1
2.59.- ³
3x 1
35 7 5
5 x 2 1, du 10 xdx; w
5x2 1
dx , Sea: u x 5, dw 5dx
³ 5 x2 1dx 3³ 5 x2 1 ³ ( x 5)2 12 3³ ³
3x 1 xdx dx xdx dx
5x2 1 ( x 5) 2 12
³ ³ AK w w 2 1 c
1
3 du 1 dw 3 u2 1
10 u 5 w2 12 10 1
2
5
5x2 1 AK x 5 5 x 2 1 c
3 1
2.60.- ³ 2
5 5
Sea: u x 2 5, du
xdx
x 5
, 2 xdx
³ x 2 5 2 ³ u 2 AK u c 2 A K x 5 c
xdx 1 du 1 1 2
³ 2 x 2 3 4 ³ u 4 AK u c 4 AK 2 x 3 c
2
xdx 1 du 1 1 2
2.62.- ³ 2 2
ax b
Sea: u a 2 x 2 b 2 , du 2a 2 xdx; w ax, dw adx
a x b
dx ,
³ a 2 x 2 b2 dx a ³ a 2 x 2 b2 b ³ a 2 x 2 b2 2a 2 ³ u a ³ w2 b2
ax b
2
xdx dx a du b dw
AK u arcW g c AK a 2 x 2 b 2 arcW g c
1 b 1 w 1 1 ax
2 a b b 2 a b
44
2.63.- ³
xdx
a x
, Sea: u x 2 , du 2 xdx
³ ³ ³
4 4
arcs e n 2 c
xdx xdx 1 du 1 u
a x
4 4
( a 2 )2 ( x2 )2 2 ( a 2 )2 u 2 2 a
arcs e n 2 c
1 x2
2.64.- ³
2 a
2
x dx
1 x6
, Sea: u x3 , du 3x 2 dx
³ 1 x 6 ³ 1 ( x3 )2 3 ³ 1 u2
arcW g u c arcW gx3 c
x 2 dx x 2 dx 1 du 1 1
3 3
2.65.- ³
x 2 dx
x 1
, Sea: u x3 , du 3x 2 dx
6
³ ³ ³ AK u u 2 1 c AK x 3 x 6 1 c
2
x dx x 2 dx 1 du 1 1
x 1
6
(x ) 1
3 2 3 u2 1 3 3
x arcW g 3x
2.66.- ³ Sea: u 1 9 x 2 , du 18 xdx; w arcW g 3 x, dw
3dx
1 9x 1 9 x2
2
dx ,
x arcW g 3x arcW g 3x
³ 1 9 x2 dx ³ 1 9 x 2 ³ 1 9 x 2 dx 18 ³ u 3 ³ w 2 dw
xdx 1 du 1 1
2(arcW g 3 x) 2
AK u c AK 1 9 x c
3 3
1 1w2 1 2
18 33 18 9
2
2.67.- ³
arcs e n t dt
4 4t 1 t2
2
dt , Sea: u arcs e n t , du
³ ³ ³ 2³
c u c
3
arcs e n t 1 arcs e n t 1 arcs e n t 1 1 u 1 32
4 4t 2 1 t2
2
1 t2
dt dt dt udu
2 2 2 3 3
2
(arcs e n t )3 c
1
arcW g ( 3x )
2.68.- ³
3
arcW g 3x , du
3dx
9 x2 9 x2
dx , Sea: u
arcW g ( 3x ) arcW g ( 3x ) 2
³ 9 x2 3³
c u c c
1 1 u2 1 2
dx udu
2.69.- ³
3 2 6 6
AK t 1 t 2 , du
dt dt
(9 9t )AK t 1 t 1 t2
, Sea: u
2 2
³ 3³ u
c u c AK t 1 t 2 c
1
1 dt 1 du 1u 2 2 2
3 (1 t 2 ) AK t 1 t 2 31 3 3
2
45
2.70.- ³ ae mx dx , Sea: u mx, du mdx
³ ae a ³ e mx dx
m³
e c e mx c
mx a u a u a
dx e du
2.71.- ³ 42 3 x dx ,
m m
Sea: u 2 3x, du 3dx; a 4
³ 4 dx 3³
4 2 3 x
2 3 x
c c
1 au
3 AK a 3AK 4
1 u
a du
³ (e ³ e dt ³ e ³ e dt ³ e dt
Sea: u
t
e t )dt t t t u
et eu c et e t c
2.73.- ³ e ( x
dt
1)
x 2 1, du 2 xdx
2
xdx , Sea: u
³e ³e
2³
eu c e ( x 1) c x2 1 c
( x 2 1) x 2 1
1 1 2 1 u 1
xdx xdx e du
2.74.- ³ (e a e a ) 2 dx ,
2 2 2e
; w , dw
x x 2 x 2 dx 2 x 2dx
Sea: u , du
³ (e a e a ) dx ³ (e a 2e a e a e a )dx ³ e a dx 2³ dx ³ e a dx
a a a a
x x 2 2x x x 2 x 2x 2 x
³ e du 2³ dx ³ e w dw e 2 x ew c e 2x e a c
a u a a u a a 2ax a 2x
2.75.- ³
a 1
2 2 2 2 2 2
Sea: u 2x , du dx2 ; w 32x , dw 32dx
2x
dx ,
x
³ ax ³ a x ³ a x ³ a 2 dx ³ a 2 dx ³ a 2 dx ³ a 2 dx
a
a 1
2x
a 2 x dx dx 2 x x x 3x x
dx
³ ³
x
a 2)c
3x 3x
2 aw au x
3 AK a AK a 3 AK a AK a AK a 3
2 w u 2a 2 a 2 2 a 2
a dw 2 a du 2 c 2 c (
3
2.76.- ³ 2 dx ,
1
ex 1 dx
Sea: u , du
x2
³ x 2 dx ³ e du
x x
eu c e x c x e c
1
e x
u 1
2.77.- ³ 5 x
dx dx
, Sea: u x , du
x 2 x
³5 2³ 5u du
2 u 5u 2u5 x
c c
AK 5 AK 5
x dx
2.78.- ³ x7 x dx ,
x
2
Sea: u x 2 , du 2 xdx
³ x7 2³
c c
2
1 7u 1 7x
2 AK 7 2 AK 7
x2 1 u
dx 7 du
2.79.- ³ et 1, du
et dt
et 1
, Sea: u et dt
46
³ et 1 ³ AK u c AK e t 1 c
et dt du
2.80.- ³ e x a be x dx ,
u
Sea: u a be x , du be x dx
³e a be dx ³ udu c u c (a be x ) 2 c
3
x x 1 1u 2 2 32 2 3
b b 32 3b 3b
2.81.- ³ (e a 1) 3 e a dx , a 1
x
x 1 x x ea
Sea: u e , du dx
a
³ (e ³ a ³ u du
3a(e a 1) 3
1) e dx e 1e dx c c
4 x 4
x
a
1
3
x
a 3 x
a
x
a
1
3
au 3
4 4
2.82.- ³
3
2 x 3, du 2 x AK 2dx
dx
2 3
, x
Sea: u
³ 2x 3 3 ³ 2x 3 3 ³ 2x 3 3 ³ 2x 3 3 ³ 2x 3 ³ dx ³
1 2x 3 2x 1 2x 3
dx 1 3dx 1 2x 1 1 du
dx dx dx
AK 2 x 3
3 3 u
x AK u c x AK u c x c
3AK 2 3AK 2
1 1 1 1 1
3 3 3 3
2.83.- ³ a x AK adx; a ! 0
a x dx
1 a2 x
, Sea: u a x , du
³ 1 a 2 x ³ 1 (a x ) 2 AK a ³ 1 u
arcW gu c arcW ga x c
a x dx a x dx
AK a AK a
1 du 1 1
2
2.84.- ³
bx
e bx , du be bx dx
e
1 e2bx
dx , Sea: u
³ 1 e2bx ³ 1 (ebx )2 dx b ³ 1 u2 ³
e bx e bx u 1
AK c
1 du 1 du 1
b (1)(u 2 1) u 1
dx
2b
e bx 1
AK bx c.
1
2b e 1
2.85.- ³
et dt
1 e
, Sea: u et , du et dt
2t
³ ³ ³ arcs e n u c arcs e n et c
t
e dt et dt du
1 e 2t
1 (e ) t 2
1 u 2
2.86.- ³ cos
x x dx
dx , Sea: u
, du
³ s e n(a bx)dx b³
cos u c cos(a bx) c
1 1 1
s e n udu
b b
47
2.88.- ³ cos x
dx dx
, Sea: u x , du
2.89.- ³ s e n(AK x)
x
AK x, du
dx dx
, Sea: u
x cos 2ax c
1
2.91.- ³ s e n 2 xdx ,
2a
Sea: u 2 x, du 2dx
2.95.- ³
a a a a a
dx
, Sea: u x a , du dx a
s e n ax
48
2.96.- ³ Sea: u 5 x S , du 5dx
dx
3cos(5 x S4 )
,
4
AK sec(5 x S4 ) W g (5 x S4 ) c
1
2.97.- ³
15
Sea: u ax b, du adx
dx
s e n(ax b)
,
2.98.- ³
a
xdx
, Sea: u x 2 , du 2 xdx
2.99.- ³ coW g
x x dx
a b a b a b
dx , Sea: u , du
2.100.- ³ W g x
dx dx
, Sea: u x , du
2.101.- ³
W g 5x
dx
, Sea: u x , du dx
5 5
2.102.- ³ ¨
§ ·
5
1¸ dx ,
2
1
© sen x 2 ¹
Sea: u x 2, du 2dx
49
2.103.- ³
dx
, Sea: u 2 x, du 2dx
AK cos ec 2 x coW g 2 x c
2
2.104.- ³
cos ax
dx , Sea: u s e n ax, du a cos axdx
s e n 5 ax
³ s e n 5 axdx a ³ u 5
1 u 4 u 4 s e n 4 ax
c c c c
cos ax 1 du 1
a 4 4a 4a 4a s e n 4 ax
³ t s e n(1 2t
4³
cos u c cos(1 2t 2 ) c
2 1 1 1
)dt s e n udu
2.106.- ³
4 4
3 cos 3x, du 3s e n 3xdx
s e n 3x
3 cos 3x
dx , Sea: u
3W g 4 ( x 3 )
³ W g 3x sec 3x dx 3³ u du c c
3 2 3 3u 4
2.108.- ³
4 4
s e n x cos x
cos 2 x s e n 2 x
dx , Sea: u cos 2 x, du 2s e n 2 xdx
c
cos 2 x
W gx
2
2.110.- ³ cos a s e n a dx ,
2
x x
Sea: u 2 x , du 2dx
50
2.112.- ³
x 3 dx
x8 5
, Sea: u x 4 , du 4 x3 dx
³ s e n 6 x cos 6 xdx 6³
c
c c
3 1 3 1 u4
u4 s e n4 6x
u du
³ 3³
5 3cos 2 x
c u 2 c
3
1 12 1u 2 2 3
s e n 2 xdx u du
2 33 9
2
2 § 5 3cos 2 x · 2
¨ ¸ c
3
9© ¹
2.115.- ³ x 5 5 x 2 dx ,
2
Sea: u 5 x 2 , du 2 xdx
³x ³ u 5 du
5(5 x 2 ) 5
5 x dx c u 5 c c
6 6
5 2 1 1 1u5 5 6
2 26 12 12
2.116.- ³
1 s e n 3x
5
dx , Sea: u s e n 3x, du 3dx; w cos u, dw s e n udu
³ s ec 2udu ³ 2 W gu c W gu c W g 3x c
1 1 dw 1 1 1 1 1 1
2.117.- ³
(cos ax s e n ax) 2
3 3 w 3 3w 3 3cos u 3 3cos 3x
dx , Sea: u ax, du adx
³ ³
(cos ax s e n ax) 2 cos 2 ax 2 cos ax s e n ax s e n 2 ax
s e n ax
dx dx
s e n ax s e n ax
³ s e n ax dx 2³ s e n ax dx ³ s e n ax dx
cos 2 ax cos ax s e n ax s e n 2 ax
³ s e n ax 2³ cos axdx
dx
51
AK cos ecu coW gu s e n u c AK cos ecax co W gax s e n ax c
1 2 1 2
2.118.- ³
x 1
a a a a
Sea: u x 1, du dx
3
x 1
dx ,
³ x 1 dx ³ ( x x 1 x 1)dx ³ x dx ³ xdx ³ dx ³ x 1 dx
x3 1 2 2 2 2
³ ³ ³ ³ u 3 2 x 2AK x 1 c
2 du x3 x 2
x dx xdx dx 2
³ b a coW g 3x 3a ³ u
AK u c AK b a co W g 3 x c
cos ec 2 3 xdx 1 du 1 1
3a 3a
2.120.- ³
x3 1
x 4 4 x 1, du (4 x3 4)dx
x4 4x 1
dx , Sea: u
³ x4 4 x 1 4 ³ x4 4 x 1 ³
x3 1 1 (4 x3 4)dx
AK u c AK x 4 4 x 1 c
1 du 1 1
dx
2.121.- ³ xe x dx ,
4 u 4 4
Sea: u x , du 2 xdx
2
2
³ xe ³ e du eu c e x c
x2 1 u 1 1 2
dx
2 2 2
2.122.- ³
3 2 3x2
2 3x 2
dx , Sea: u x 3, du 3dx; a 2
³ 2 3x 2 dx 3³ ( 2)2 ( 3x)2 ³ 2 3x 2 dx
3 2 3x 2 (2 3x 2 ) 2
1
dx
(2 3x 2 )
³ ³ ³ ³ (2 3x 2 ) 2 dx
1
2
3 3dx 3 3dx 1
3 ( 2) ( 3 x) 2 3x 3 ( 2) ( 3 x)
2 2 2
dx 2 2
³ ³ (2 3 x 2 ) 2 dx 3³ 2 ³
3 du 1 du dx
3 (a) (u ) (a ) (u ) ( 2) 2 ( x 3) 2
2 2 2
3³ ³ arcW g AK u a 2 u 2 c
du 1 du 3 u 1
(a ) (u )
2 2
3 a u
2 2 a a 3
arcW g AK x 3 2 3 x 2 c
3 x 3 3
W g 3 x coW g 3x
2.123.- ³
2 2 3
dx , Sea: u 3x, du 3dx; w s e n u, dw cos udu
s e n 3x
W g 3 x coW g 3 x
³ s e n 3x ³ s e n 3x ³ cos 3x ³ s e n 2 3xdx
s e n 3 x cos 3 x
cos 3x s e n 3x dx dx cos 3 x
dx
52
³ sec 3xdx ³ s e n ³ sec udu ³ ³ sec udu ³ 2
cos 3x 1 1 cos u 1 1 dw
2
dx du
3x 3 3 s e n2 u 3 3 w
1 w1
AK sec u W gu c AK sec 3x W g 3 x c
1 1 1
3 1
2.124.- ³
3 3 3s e n 3x
Sea: u , du
dx x dx
,
2 2
2.125.- ³
1 s e n x
Sea: u x cos x, du (1 s e n x)dx
x cos x
dx ,
³ x cos x dx ³ u AK u c AK x cos x c
1 s e n x du
³ ³ AK u u 2 2 c AK W gx W gx 2 2 c
sec 2 xdx du
Wg x2 2
u 2
2
2.127.- ³ AK x, du
xAK 2 x
dx dx
, Sea: u
2
³ xAK 2 x ³ x ( AK x ) 2 ³ u2
u 1
c c c
AK x
dx dx du 1 1
1
2.128.- ³ a s e n x cos xdx ,
u
Sea: u s e n x, du cos xdx
³a ³ a du c c
u sen x
AK a AK a
sen x u a a
cos xdx
2.129.- ³ x3 1, du
x2
x 1
dx , Sea: u 3 x 2 dx
3
( x 2 1) 2
³ ³ ( x3 1) 13 3³u 3
( x 2 1) 3
c c c c
2 2 2 2
x dx x 2 dx 1 du 1 u3 u3 3
x3 1
1
3 2 2 2 2
2.130.- ³
3
xdx
1 x
, Sea: u x 2 , du 2 xdx
³ ³ ³ ³
4
arcs e n u c
xdx xdx 1 2 xdx 1 2 xdx 1
1 x4 1 ( x2 )2 2 1 ( x 2 )2 2 1 (u ) 2 2
arcs e n x 2 c
1
2.131.- ³ W g 2 axdx ,
2
Sea: u ax, du adx
53
³ W g axdx ³ (sec ax 1)dx ³ sec axdx ³ dx ³ sec 2 udu ³ dx W gu x c
2 2 2 1 1
a a
W gax x c
1
2.132.- ³
a
Sea: u W gx, du
sec 2 xdx
4 W g 2 x
, sec 2 xdx
W gx
³ ³ arcs e n c c
sec 2 xdx du u
4 W g x 2 u
arcs e n
2 2 2 2 2
2.133.- ³
dx x , du dx
, Sea: u
a a
1 AK x
2.134.- ³ Sea: u 1 AK x, du
3
dx
dx ,
1 AK x 3(1 AK x) 3
x x
³ ³ u 3 du c c c
4 4 4
3
1 u3 3u 3
dx
x 4 4 4
2.135.- ³ W g x 1
3
x 1, du
dx dx
x 1 2 x 1
, Sea: u
2.137.- ³
s e n x cos x
2
Sea: u s e n x cos x, du (cos x s e n x)dx
s e n x cos x
dx ,
earcW gx xAK (1 x 2 ) 1
2.138.- ³ , Sea: u arcW gx, du ; w AK (1 x 2 )d , dw
dx 2 xdx
1 x 2
1 x 2
1 x2
earcW gx xAK (1 x 2 ) 1 xAK (1 x 2 )dx
³ ³ ³ ³
earcW gx dx
dx
1 x 2
1 x 2
1 x 2
1 x2
AK 2 (1 x 2 )
³
2³
³ 1 x2 W arcW gx c
u 1 dx u 1 w2 u
e du wdw e arc gx c e
2 2 4
2.139.- ³
x 2 dx
x2 2
,
54
³ x2 2 ³ (1 x ³ dx 2³ x
x 2
x2 AK c
x 2 dx 2 dx 1
2 2 x 2
2
)dx 2
2 2
x 2
x AK c
2
2 x 2
2.140.- ³ es e n x s e n 2 xdx ,
2 1 cos 2 x
Sea: u , du s e n 2 xdx
³ e s e n 2 xdx ³e ³ e du
2
1 cos 2 x
eu c es e n x c
2 2
sen x 2 u
s e n 2 xdx
(1 s e n
2.141.- ³
x 2
2
) x dx
x
dx , Sea: u , du
sen 2 2
(1 s e n § 1 2s e n x2 s e n 2 ·
³ ³ ¨¨ ¸ dx ³ cos ec x2 dx 2³ dx ³ s e n x2 dx
2
x 2 x
)
¸
© ¹
2 2
dx
2.142.- ³
5 3x
2 2 2
3dx; w 4 3x 2 , dw 6 xdx
4 3x
dx , Sea: u x 3, du
³ dx 5³ 3³ 5³ 3³
2
5 3x dx xdx dx xdx
4 3x 2
4 3x 2
4 3x 2
4 ( x 3) 2 4 3x2
³ ³ arcs e n c 4 3x 2 c
1
5 du 3 dw 5 u 1w2 5 3 x 3
2 u
arcs e n
3 2 2 6 w 3 2 2 1 3 2
2.143.- ³
2
Sea: u 1 e s , du e s ds
ds
e 1 s
,
³ e s 1 ³ e s 1 ³ u A K u c AK e 1 c
ds e s ds du s
dT
2.144.- ³ Sea: u 2aT , du 2adT
s e n aT cos aT
,
dT dT
³ s e n aT cos aT ³ 12 s e n 2aT 2³ cos ec2aT dT 2a ³ cos ecudu
2
2.145.- ³
a a
es
e 2
ds , Sea: u e s , du e s ds
2s
³ e2 s 2 ³ (es )2 2 ds ³ u 2 2 AK u u 2 c
s
e es du 2
ds
AK e s ( e s ) 2 2 c AK e s e 2 s 2 c
55
2S t 2S t
2.146.- ³ s e n( 2TS t M0 )dt , Sea: u M0 , du dt
2S t
³ s e n( S 2S ³
T T
M0 )dt cos u c M0 ) c
2S 2S
2 t T T T
s e n udu cos(
2.147.- ³
T
T
Sea: u arc cos , du
arc cos x 2 x dx
4 x2 4 x2
dx ,
2
³ ³ udu c c
arc cos x 2 u2 (arc cos x 2 )2
4 x2
dx
2 2
2.148.- ³ AK x, du
x(4 AK 2 x)
dx dx
, Sea: u
x
2 AK x
³ x(4 AK ³ x ª2 ³2
2u
AK c AK c
(AK x) 2 º¼ 2 AK x
dx dx du 1 1
2
¬
2
u2 2u
2.149.- ³ e
2
x) 4 4
W gx
W gx, du sec 2 xdx
³e ³ eu du
2
sec xdx , Sea: u
W gx
sec 2 xdx eu c e W gx c
2.150.- ³
s e n x cos x
2sen x
dx , Sea: u s e n 2 x, du 2s e n x cos xdx
³ dx ³ ³
4
c
s e n x cos x s e n x cos x 1 du 1 u
2sen x 2 (s e n 2 x) 2 2 u2
dx arcs e n
4 2 2 2
c
1 (s e n 2 x)
arcs e n
s ecxW gx
2.151.- ³
2 2
Sea: u sec x, du sec xW gxdx
s ec 2 x 1
dx ,
s ecxW gx
³ s ec 2 x 1dx ³ u 2 1 AK u u 1 c AK s ecx s ec x 1 c
du 2 2
2.152.- ³
dt
, Sea: u 2t , du 2dt
dt dt dt dt 2
2.153.- ³
arc s e n x x
1 x2
dx ,
; w 1 x 2 , dw 2 xdx
dx
1 x
Sea: u arcs e n x, du
³ ³ 1 x 2 dx ³ 1 x2 dx ³ udu 2 ³ ³ udu 2 ³ w
2
arc s e n x x arc s e n x x 1 dw 1 1
1 x
dx 2
dw
2
w
56
c 1 x2 c
1
u2 1 w 2 (arcs e n x) 2
2 2 1 2
2.154.- ³
2
x 1 x t 2 1; dx
xdx
x 1
, Sea: t 2tdt
2 ( x 1)3
³ x 1 ³ t ³
(t 2 1)2tdt
2 x 1 c
xdx 2 t3
2 (t 1) dt 2( t ) c
³ x(5 x 3) dx 10 ³
(5 x 2 3)8
c c c
2 7 1 1 u8 u8
u 7 du
10 8 80 80
AK ( x x 2 1)
2.156.- ³ AK ( x x 2 1), du
dx
x2 1 x2 1
dx , Sea: u
AK ( x x 2 1) AK ( x x 2 1)
³ ³ ³ c
3
u2
x2 1 x2 1
dx dx udu
3
2
2 ªAK ( x x 2 1) º
¬ ¼
3
c
2.157.- ³
3
s e n xdx
s e n3 x
dx , Sea: u cos x, du
cos x
³ cos x ³ ³ ³ cos x ³
(1 cos 2 x) s e n xdx
s e n3 x s e n 2 x s e n xdx s e n xdx cos 2 x s e n xdx
dx
cos x cos x cos x
3 5
2 2
c c c
3 5 3 5
2u 2 2u 2 2 cos x 2 2 cos x 2 2 cos3 x 2 cos5 x
2.158.- ³
3 5 3 5 3 5
cos xdx
1 s e n2 x
,
³ ³ ³
cos xdx t 2 1 dt
AK 1 s e n 2 x s e n x c
1 s e n x
2 t t 1
2
2.159.- ³
(arcs e n x) 2 dx
1 x2 1 x2
dx , Sea: u arcs e n x, du
³ ³ u du c c
(arcs e n x) 2 u3 (arcs e n x)3
1 x2
2
dx
2.150.- ³ e x e dx ,
3 3
x x x
Sea: u ee , du ee e x dx
57
³e ³e e ³ du uc ee c
xex x ex x
dx dx
³ t (4t 1) ³ 4 16 ³ 16 ³
u 1 7 du 1
4
(u 1)u 7 du c
7 1 8 7 1 u9 1 u8
dt u (u u )du
2.162.- ³
2t 2 10t 12
144 128
Sea: u t 2 4, du du 2tdt
t2 4
dt ,
³ t2 4 ³ t 2 4 dt 2³ ¨©1 t 2 4 ¸¹ dt 2³ dt 4³ t 2 4 10³ t 2 4
2t 2 10t 12 t 2 5t 6 § 2 5t · dt dt
dt 2
e et
dt ,
58
CAPITULO 3
i) ³ s e n m u cos n udu
En esta parte, serán consideradas las integrales trigonométricas de la forma:
EJERCICIOS DESARROLLADOS
1 cos x
Solución.- cos 2 12 x
2
2
xdx , como: cos 2 x 1 s e n 2 x
59
³ cos x cos ³ cos x(1 s e n ³ cos xdx ³ cos x s e n
2 2 2
xdx x)dx xdx
Sea: u s e n x, du cos xdx
3.4.-Encontrar: ³ s e n x3 4 xdx
3
2 2 2
4 xdx 4 x)dx dx
Sea: u cos 4 x, du 4s e n 4 xdx
³ s e n 4 xdx 4³
cos 4 x c c
1 2 1 1 u3 cos 4 x cos3 4 x
u du
Respuesta: ³ s e n x3 4 xdx
4 4 3 4 12
c
cos 4 x cos3 4 x
2
Sea: u s e n x, du cos xdx
³ u du ³ u du c c
2 4 u3 u5s e n3 x s e n5 x
³sen
2
x(cos 2 x) 2 cos xdx 2
2
x(1 2s e n 2 x s e n 4 x) cos xdx
60
³ (s e n x) cos xdx 2 ³ (s e n x) 4 cos xdx ³ (s e n x)6 cos xdx
2
³ u du 2³ u du ³ u du 2 c 2 c
2 4 6 u3 u5 u7 s e n3 x s e n5 x s e n7 x
³ ³ ³
1 § 1 cos 4 x ·
¨ ¸ dx (1 cos 4 x) dx
2
1 1
16 © ¹ 16 u 4
2 2
(s e n 2 2 x) dx
64 ³
dx ³ cos 4 xdx ³
1 1 cos8 x
64 64 32 64
1 1
dx
¨ 3x s e n 4 x ¸c
128 © 8 ¹
3.10.-Encontrar: ³ x(cos3 x 2 s e n 3 x 2 )dx ; Sea: u x 2 , du 2 xdx
61
³ x(cos ³
x 2 s e n 3 x 2 )dx 2 x(cos3 x 2 s e n 3 x 2 )dx ³ (cos3 u s e n 3 u )du
3 1 1
2³
cos3 udu ³ s e n 3 udu
2³
cos u cos 2 udu ³ s e n u s e n 2 udu
2 2
1 1 1 1
2³ 2³ 2³ 2³
c
1 1 2 1 1 2 1 1 w3 1 1 z3
cos udu w dw s e n udu z dz s e n u cos u
2 2 3 2 2 3
c (s e n u cos u ) (s e n 3 u cos3 u ) c
s e n u s e n 3 u cos u cos3 u 1 1
³ s e n 2 xdx ³ s e n 6 xdx
2 2
cos 2 x cos 6 x c
1 1 1 1
62
3.12.-Encontrar: ³ cos 3x cos 2 xdx
³ cos 3x cos 2 xdx ³ 2 >cos x cos 5 x@dx 2 ³ cos xdx 2 ³ cos 5 xdx
2 2
1 1 1
s e n x s e n 5x c
1 1
3.13.-Encontrar: ³ s e n 5 x s e n xdx
2 10
s e n 4x s e n 6x c
1 1
Respuesta: ³ s e n 5 x s e n xdx
8 12
s e n 4x s e n 6x c
1 1
3.14.-Encontrar: ³ W g xdx
8 12
Solución.- ³ W g 4 xdx ³W g
4
2
xW g 2 xdx 2
x(sec 2 x 1)dx 2
W g3
Respuesta: ³ W g 4 xdx
3 3
W gx x c
³ sec xdx 2³ (W gx) sec xdx ³ (W gx) sec xdx ; Sea: u W gx, du sec
2 2 2 2 2 2 4 2
2 2 2 4 2 2
xdx
63
³ secxdx 2 ³ u 2 du ³ u 4 du W gx u 3 u 5 c W gx W g 3 x W g 5 x c
2 2 1 2 1
3.16.-Encontrar: ³ W g 2 xdx
3 5
3
3.17.-Encontrar: ³ W g 5 xdx
4 2 cos 2 x
2
Respuesta: ³ W g 2 5 xdx
5
W g 5x x c
1
Solución.- ³ W g 3 3x sec 3xdx ³W g 3xW g 3 x sec3 xdx ³ ( sec 3x 1)W g 3x sec 3xdx
2
sec 3x, du 3sec 3xW g 3xdx
³ u du ³ d (sec3 x)
3 3
u sec3 x c sec 3 x sec3 x c
1 2 1 1 3 1 1 3 1
Sea: u W gx, du
3 7
2
sec 2 xdx
Luego: ³ u 2 du ³ u 2 du u u c Wg x Wg 2 c
3 2 52 2 92
7 2 52 2 9
4
Sea: u W gx, du sec 2 xdx
64
W g5x W g7 x
Luego: ³ u 4 du ³ u 6 du c c
u5 u7
W g5x W g7x
Respuesta: ³ W g 4 x sec 4 xdx
5 7 5 7
c
co W g 4 x coW g 6 x
Respuesta: ³ coW g 3 x co sec 4 xdx
4 6 4 6
c
2
3x) co sec 2 2 3
3x co sec 2 3xdx
Sea: u coW g 3 x, du 3cos ec 2 3 xdx ; Luego:
co W g 3x co W g 4 3x
³ udu ³ u 3du c c
2 4 2
1 1 u u
coW g 2 3x co W g 4 3x
Respuesta: ³ co W g 3x co sec 4 3xdx
3 3 6 12 6 12
c
coW g 2 x coW g 3 2 x
Respuesta: ³ co sec 4 2xdx
2 3 2 6
c
Como: co W g 2 x co sec 2 x 1 ;
65
Entonces: ³ u 4 du ³ u 2 du c c
u5 u3 cos ec5 x cos ec3 x
3.25.-Encontrar: ³ co W g 3 xdx
5 3
2
Sea: u coW gx, du cos ec 2 xdx
co W g 2 x
Luego: ³ udu ³ coW gxdx AK s e n x c AK s e n x c
u2
co W g 2 x
Respuesta: ³ coW g 3 xdx
2 2
AK s e n x c
2
EJERCICIOS PROPUESTOS
3.52.- ³ cos3 7x dx
5
s e n x cos 4 x
2
3.50.- ³
s e n x cos x s e n6 x
3.51.- ³
dx cos3 x
1 s e n x
dx
3.59.- ³
1 cos 2 x 3.61.- ³ s e n 3 2 xdx
3.60.- ³
cos3 x
1 cos 2 x
dx dx
66
3.65.- ³ W g 3 x sec xdx 3.66.- ³ sec6 aT dT 3.67.- ³ sec xdx
3.68.- ³ co W g 2 2 x cos ec 2 2 xdx 3.70.- ³ sec 4 3xW g 3xdx
3.69.- ³
s e n3 x
dx
3.77.- ³ s e n n x cos xdx;(n z 1) 3.78.- ³ coW g n axdx 3.79.- ³ coW g 4 3 xdx
3.80.- ³ cos x n s e n xdx;(n z 1) 3.81.- ³ W g n xdx 3.82.- ³ W g 4 xdx
3.83.- ³ cos 2 n 1 xdx
RESPUESTAS
3.26.- ³ W g 2 5 xdx ³ (sec 5 x 1)dx ³ sec 5 xdx ³ dx Wg xxc
2 2 1 5
3.28.- ³ ³
2 4
s e n 2x c
dx 1
cos 2 xdx
sec 2 x 2
3.29.- ³ dx ³ dx ³ dx ³
cos 2 x cos 2 x s e n 2 x cos 2 x s e n2 x
dx
cos x cos x cos x cos x
³ ³ cos x dx ³ cos xdx ³ cos x ³ cos xdx 2³ cos xdx ³ sec xdx
1 cos 2 x
dx
cos xdx
2s e n x AK sec x W gx c
3.30.- ³ cos x s e n 3 xdx ³ ³ cos x (1 cos 2 x) s e n xdx
s e n xdx ; Luego: ³ u du ³ u du u 2 u 2 c
1
2
5
2 2 3 2 7
Sea: u cos x, du
3 7
cos 2 cos 2 c cos3 x cos 7 x c
2 3 2 7 2 2
3 7 3 7
cos x cos x cos x 3 cos x c
2 2
3³ (W g ) sec dx 3³ u du u c W g c
3 3 3 3
3.32.- ³ W g 4 x sec 4 xdx ³ (W g 4 x)W g 4 x sec 4 xdx ³ (sec 4 x 1)W g 4 x sec 4 xdx
x 2 1 2 x 2 3 3 x
3 3 3 3
67
³ u du ³ du uc c
1 2 1 1 u3 1 sec3 4 x sec 4 x
3.33.- ³ s e n 2 6x dx ³ 2 dx ³ 2 dx 2 ³ dx 2 ³ cos 3x dx
1 cos 2 6x 1 cos 3x
4 4 4 3 4 12 4
1 1
x s en 3x c
1 3
3.35.- ³ (sec x cos ecx) 2 dx ³ (sec x 2sec x cos ecx cos ec x)dx
sen x sen x
2 2
³ sec xdx 2 ³ sec x cos ecxdx ³ cos ec xdx ³ sec xdx 2 ³ dx ³ cos ec xdx
2 2 1
2 1 2
³ sec xdx 2 u 2 ³
2 cos x s e n x ³ ³ sec xdx 4³
s e n 2x ³
cos x s e n x
cos ec 2 xdx cos ec 2 xdx
2 dx 2 dx
W gx 4 2 AK cos ec 2 x co W g 2 x coW gx c
W gx 2AK cos ec 2 x coW g 2 x coW gx c
3.36.- ³ sec3 4x W g 4x dx ³ (sec
2 x
) sec 4x W g 4x dx
sec 4x W g 4x dx ,
4
Sea: u sec 4x , du 1
Luego: 4 ³ u 2 du
4
c c
u3 4sec3 4x
4
W g 2x W g 7 2x
2 2 2 2
c c
5 7 5
1u 1u
3.38.- ³ s e n 8 x s e n 3 xdx
2 5 2 7 10 14
68
(cos( x) cos 9 x) ;
1
Luego: cos 4 x cos 5 x
2
Como: cos( x) cos x (cos x cos 9 x) ; entonces:
1
³ cos 4 x cos 5 xdx 2 ³ ( cos x cos 9 x)dx 2 ³ cos xdx 2 ³ cos 9 xdx
2
1 1 1
c
s e n x s e n 9x
>s e n( x) s e n 5 x@
2
1
Luego: s e n 2 x cos 3x
2
Como: s e n( x) s e n x ( s e n x s e n 5 x) ; entonces:
1
cos x cos 5 x c
1 1
2 10
§ cos1 x ·
3.41.- ³ ¨ ³ ¨ sen x ³ ¨© s e n x ¸¹ dx ³ cos ec xdx ³ cos ec x cos ec xdx
§ sec x · § 1 ·
¨ ¸
4
¸ dx
4 4
© W gx ¹ ¸
4
2 2
© cos x ¹
³ (1 coW g x) cos ec xdx ³ cos ec xdx ³ coW g
2 2 2 2
x cos ec 2 xdx
Sea: u coW gx, du cos ec 2 xdx
coW g 3 x
Luego: ³ cos ec xdx ³ u du coW gx c co W gx c
2 2 u3
3.43.- ³ cos ec 4 3xdx ³ (cos ec 3x) cos ec 3xdx ³ (1 coW g 3x) cos ec 3x)dx
3 3
2 2
3 x cos ec 2 3 xdx
Sea: u coW g 3 x, du 3cos ec 2 3 xdx
co W g 3x coW g 3 3x
Luego: ³ cos ec 2 3 xdx
3³
coW g 3 x u 3 c c
1 2 1 1
u du
3 9 3 9
69
3.44.- ³ (W g 3 3x W g 4 3x )dx ³W g dx ³ W g 4 3x dx ³ (W g )W g 3x dx ³ (W g 2 3x )W g 2 3x dx
³ sec W g 3x dx ³ W g 3x dx ³ (sec 2 3x )W g 2 3x dx ³ W g 2 3x dx
2 x
3
Sea: u W g 3x , du
1 2x
sec 3 dx
3u 3cos ec 2 3x
3
3AK s e n 3 c 3AK s e n 3x c
2
x
³ cos ec co W g 2 6x dx ³ cos ec 2 dx ³ dx
2 x 2 x
6 6
2 x x
6 6
co W g 6x , du
cos ec 2 6x dx
1
Sea: u
2 coW g 3 6x 6 co W g 6x x c
Luego: ³ dx ³ ³
s e n 2 x cos 2 x
s e n x cos x
dx cos xdx
5 3
s e n5 x
³ s e n 3 x cos x dx ³ s e n 5 x ³ s e n x cos x ³ s e n 3 x ³ s e n 5 x
s e n 2 x cos 2 x
s e n x cos x s e n x cos x
cos xdx dx cos xdx cos xdx
70
2 ³ cos ec 2 xdx ³ u 3 du ³ u 5 du
Sea: u s e n x, du cos xdx , Luego:
(
) AK cos ec 2 x coW g 2 x 4 c
1 1
2
2u 4u
AK cos ec 2 x coW g 2 x c
1 1
2s e n x 4s e n 4 x
2
AK cos ec 2 x coW g 2 x c
cos ec 2 x cos ec 4 x
3.49.- ³ ³ dx ³ ³
s e n 2 cos 2 x
3 5 3 5
dx dx dx
4 dx 4 dx 4 dx
( )
³ (1 W g x) sec2 xdx 4³ cos ec 2 2 xdx ³ sec xdx ³ W g 2 x sec 2 xdx 4³ cos ec 2 2 xdx
4 2 2 2 2
2 2
W g3x
3
W gx 2 coW g 2 x c
³ (1 2W g 4 x W g 4 x) sec 4 xdx
6
cos 4 x
3.51.- ³ dx ³ ³
cos3 x cos3 x(1 s e n x) cos 3 x(1 s e n x)
1 s e n x 1 s e n2 x
dx dx
cos 2 x
³ cos x(1 s e n x)dx ³ cos xdx ³ cos x s e n xdx ³ cos xdx 2 ³ s e n 2 xdx
1
71
s e n x cos 2 x c
1
³ cos dx ³ s e n 2 7x cos 7x dx
2 x
7 ) cos 7x dx
x
7
Sea: u s e n 7x , du 1 cos x dx
³ cos 7x dx 7³ u du 7 s e n 7x
7 7
c 7 s e n 7x s e n 3 7x c
2 7u 3 7
Luego:
3.53.- ³ s e n 5 2x dx ³ (s e n 2 ) s e n 2 dx ³ (1 cos 2 ) s e n 2x dx
3 3
2 x
2 cos 4 2x ) s e n 2x dx x
2
s e n 2x dx ,
1
Sea: u cos 2x , du Luego:
³ s e n 2x dx 4³ u du 2³ u du
2
2 cos 2x c
2 4 4u 3 2u 5
3 5
2 cos 2x c
4 cos3 2x 2 cos5 2x
3.54.- ³
3 5
1 cos xdx
1 cos 2D
Considerando: s e n 2 D , y 2D x
1 cos 2 x
2
Se tiene: s e n 2 x
; además: 1 cos x 2s e n 2 x
Luego: ³ 2s e n 2 2x dx 2 ³ s e n 2x dx
2 2
2
2 2 cos 2x c
3.55.- ³
cos ec 4 3x ³ ³ ³ ¨© 2 ¸¹ dx
§ 1 cos 23x ·
2
dx 4 x 2 x 2
s e n 3 dx (s e n 3 ) dx
³sen x
2 cos5 2x dx ³ cos 7 2x s e n 2x dx
s e n 2x dx
1
Sea: u cos 2x , du
2
72
Luego: 2³ u 5 du 2³ u 7 du c c c
2u 6 2u 8 u 6 u8 cos 6 2x cos8 2x
6 8 3 4 3 4
³ ³ ³ dx ³ cos 4 xdx
1 1 cos 4 x
(1 cos 4 x)dx s e n 4x c
1 1 1 x 1
dx
³ ¨© 2 ¸¹ ¨© 2 ¸¹dx 4 ³ s e n 2 x ¨© 2 ¸¹ dx
§ s e n 2 x · § 1 cos 2 x · § 1 cos 2 x ·
2
1 2
16 ³ 16 ³ 16 ³
(
) c
1 1 1 2 1 1 1 u3
dx cos 4 xdx u du x s e n 4 x
16 64 16 3
x c
1 s e n 4x s e n3 2x
1 cos 2 x
16 64 48
³ sec xdx ³ dx W gx x c
2
2
(
) ³ u 2 du ³ u 2 du 2u 2 c
1 3 1 2 s e n5 x
³ s e n 2 xdx ³ cos
2 2
2
2 x s e n 2 xdx(
)
Sea: u cos 2 x, du 2s e n 2 xdx , luego:
(
) ³ s e n 2 x ³ du cos 2 x c cos 2 x c
2
1 u 1 1 u3 1 u3
2 2 2 2 3 2 6
cos 2 x c
1 (cos3 2 x)
2 6
73
3.62.- ³ s e n 2 2 x cos 2 2 xdx ³ ¨© ³
§ 1 cos 4 x ·§ 1 cos 4 x ·
¸¨ ¸ dx (1 cos 2 4 x)dx
1
2 ¹© 2 ¹ 4
¸ dx
1 1 1 1 1
4 © ¹
Luego: ³ u 2 du ³ du u c sec x c
u3 sec3 x
³ (1 W g aT ) sec aT dT ³ (1 2W g aT W g aT ) sec aT dT
4 2 2 2 2
2 2 2 4 2
74
3.68.- ³ co W g 2 2 x cos ec 2 2 xdx
Sea: u co W g 2 x, du 2 cos ec 2 2 xdx
coW g 3 2 x
Luego: ³ u du c c
1 2 u3
3.69.- ³ dx ³ ³ ³ cos 2 x ³
(1 cos 2 x) s e n xdx
2 6 6
s e n xdx
s e n3 x s e n 2 x s e n xdx s e n xdx
3³
c
1 3 1 u4 u4 sec 4 3 x
Luego: u du c c
³ u du c c, (n z 0)
n 1 un secn x
3.72.- ³ ³ ³ dx ³
s e n2 x ³
(1 s e n 2 x) cos x
n n
cos xdx
cos3 x cos 2 x cos x cos xdx
2
dx 2
dx 2
sen x sen x sen x
sen x c
1
3.73.- ³
s e n4 x ³ ³ s e n 2 x ³ s e n 4 x dx
s e n 2 x cos 2 x
sen x
dx dx cos 2 x
dx
s e n4 x
coW gx coW g 3 x c
1
3.75.- ³ s e n xdx ³ (s e n ³ ¨© 2 ¸¹ dx
§ 1 2 cos 2 x ·
3
6 2 3
x) dx
8³
(1 3cos 2 x 3cos 2 2 x cos3 2 x)dx
1
75
c
5 x s e n 2 x 3s e n 4 x s e n 3 2 x
a n 1
2
co W g 3 3x coW g 3 3x
³ coW g 2 3xdx ³ (cos ec 2 3 x 1)dx
3u 3
co W g 3 3x co W g 3 3x
³ cos ec 2 3 xdx ³ dx ³ cos ec 2 3 xdx ³ dx
9
coW g 3 3x coW g 3x
9 9
xc
n 1
2
xdx
W g xdx W g3x
3.82.- ³ W g xdx ³ W g xdx ³ (sec 2 x 1)dx
3
4 2
Wg x Wg x
³ sec 2 xdx ³ dx
3 3
W gx x c
3 3
del tipo: ³ u n du .
fórmula del binomio de Newton y calculando cada sumando, cuyas integrales son
76
CAPITULO 4
EJERCICIOS DESARROLLADOS
p p
Solución.- I L A T E
x cos x
?
u x dv cos xdx
p p
Solución.- I L A T E
x sec 2 3 x
?
u x dv sec 2 3 xdx
du dx v 13 W g 3x
xW g 3x 1
? ³ x sec 2 xdx xW g 3 x ³ W g 3xdx AK sec 3x c
1 1
W
Respuesta: ³ x sec 2 xdx
3 3 3 9
AK sec 3x c
x g 3 x 1
4.3.-Encontrar: ³ x s e n xdx
3 9
2
p p
Solución.- I L A T E
x2 s e n x
77
?
u x2 dv s e n xdx
v cos x
? ³ x s e n xdx x cos x 2³ x cos xdx , integrando por partes la segunda integral:
du 2 xdx
2 2
³ x cos xdx ;
u x dv cos xdx
p 2
Solución.- I L A T E
x 5 x 6 cos 2x
2
x2 5x 6
?
dv cos 2 xdx
u
(2 x 5)dx
1
du v s e n 2x
v cos 2 x
1
du 2dx
2¬ ¼
2 1 1
x 5x 6 2x 5
2 4 2
s e n 2x cos 2 x s e n 2 x c
2
1
4.5.-Encontrar: ³ AK xdx
de la izquierda corresponde al u , y el otro será el dv .
p p
Solución.- I L A T E
AK x 1
78
AK x
?
u
dv 1dx
dx
du v x
p 2
Solución.- I L A T E
AK ( a x 2 ) 1
u AK x
2
?
dv 1dx
dx
du v x
xAK (a 2 x 2 ) 2 x 2a arcW g ax c
a
4.7.-Encontrar: ³ AK x x 2 1 dx
p 2
Solución.- I L A T E
AK x x 2 1
dv 1dx
1
v x
u AK x x 2 1
? x2 1 x
1
x
x 2 1 d du x2 1 dx du
dx
x x2 1 x x2 1 x2 1
du
? ³ AK x x 2 1 dx xAK x x 2 1 ³
xdx
x2 1
Sea : w x 1, dw 2 xdx .
2
Respuesta: ³ AK x x 2 1 dx
2 2
1
xAK x x 2 1 x 2 1 c
79
4.8.-Encontrar: ³ AK 2 xdx
p p
Solución.- I L A T E
AK 2 x 1
u AK 2 x
?
dv 1dx
du 2AK x dx
1
v x
p p
Solución.- I L A T E
arcW gx 1
u arcW gx
?
dv 1dx
dx
1 x2
du v x
p p
Solución.- I L A T E
arcW gx x 2
u arcW gx dv x 2 dx
? dx
1 x
du x3
2 v
80
arcW gx ³ xdx ³ 2
x3 1 1 x
3 x 1
dx
p p
Solución.- I L A T E
arc cos 2x 1
u arc cos 2 x
?
dv 1dx
2dx
1 4x2
du v x
4.12.-Encontrar: ³
arcs e n x
dx
x
p
Solución.- I L A T E
2
arc s e n x 1
1
?
u arc s e n x
dv x 2 dx
1 dx
1 x x
du v 2 x
? ³ arc s e n xx 2 dx 2 x arc s e n x ³
1 dx
1 x
Sea: w 1 x, dw dx
1 x
2 x arc s e n x 2 w c 2 x arc s e n x 2 1 x c
1
2
81
Respuesta: ³ dx 2 x arc s e n x 2 1 x c
arcs e n x
4.13.-Encontrar: ³ x arcs e n 2 x 2 dx
x
p
Solución.- I L A T E
2
2
arc s e n 2 x x
u arc s e n 2 x 2 dv xdx
? 4 xdx x2
1 4x4
du v
2
? ³ x arc s e n 2 x 2 dx arc s e n 2 x 2 2³
2
x x 3 dx
2 1 4x4
Sea: w 1 4 x 4 , dw 16 x 3 dx
arc s e n 2 x 2 ³ arc s e n 2 x 2 ³ w 2 dw
x2 2 (16 x3 dx) x2 1 1
1 4x4
Luego:
2 16 2 8
arc s e n 2 x 2 c arc s e n 2 x 2 w 2 c
1
x2 1w2 x2 1 1
2 8 1 2 4
2
arc s e n 2 x 2 1 4 x4 c
x2 1
Respuesta: ³ x arcs e n 2 x 2 dx
2 4
arc s e n 2 x 2 1 4 x4 c
x2 1
4.14.-Encontrar: ³ xe dx
2 4
x
a
x dx
Sea: w , dw
p p
Solución.- I L A T E
w ew
?
u w dv e w dw
? a 2 ³ we w dw a 2 we w ³ e w dw a 2 we w e w c a 2 we w e w c
du dw v ew
§x x x ·
a2 ¨ e a e a ¸ c
a 2 e a ( 1) c
x
©a ¹
x
Respuesta: ³ xe a dx a 2 e a ( 1) c
a
x x x
4.15.-Encontrar: ³ x e dx
a
2 3 x
Solución.- I L A T E
82
p p
x2 e 3 x
dv e3 x dx
?
2
u x
v e 3 x
1
du 2 xdx
p p
I L A T E
x e 3 x
dv e3 x dx
?
u x
v e 3 x
du dx 1
? ³ x e dx x e ¨ xe ³ e dx ¸ xe ³ e dx
3
2 3 x 1 2 3 x 2 § 1 3 x 1 3 x · x 2 e 3 x 2 3 x 2 3 x
3 3© 3 3 ¹ 3 9 9
2 3 x
xe 3 x e 3 x c
xe 2 2
Respuesta: ³ x 2 e 3 x dx
e 3 x § 2 2
3 9 27
2·
¨x x ¸c
3 © 9¹
4.16.-Encontrar: ³ x 3e x dx
3
2
Solución.- ³ x 3e x dx ³x e
2 x2
2
xdx
Sea: w x , dw 2 xdx , además: x 2 w
2
p p
I L A T E
w ew
?
u w dv e w dw
du dw
? ³ we w dw we w ³ e w dw we ³ e dw
v ew
we e c
1 1 1 w 1 w 1 w 1 w
2 2 2 2 2 2
x e e c e ( x 1) c
1 2 x2 1 x2 1 x2 2
Respuesta: ³ x 3e x dx e x ( x 2 1) c
2 2 2
2 1 2
4.17.-Encontrar: ³ ( x 2 x 5)e x dx
2
2
p p
Solución.- I L A T E
83
x 2 2 x 5 e x
u x2 2x 5 e x dx
?
dv
du (2 x 2)dx v e x
? ³ ( x 2 2 x 5)e x dx e x ( x 2 2 x 5) ³ (2 x 2)e x dx , integrando por partes la
segunda integral:
p p
I L A T E
2 x 2 e x
u 2x 2 e x dx
?
dv
e x
? ³ ( x 2 2 x 5)e x dx e x ( x 2 2 x 5) ª¬ e x (2 x 2) 2³ e x dx º¼
du 2dx v
e x ( x 2 2 x 5) e x (2 x 2) 2 ³ e x dx e x ( x 2 2 x 5) e x (2 x 2) 2e x c
e x ( x 2 2 x 5 2x 2 2 ) c e x ( x 2 5) c
Respuesta: ³ ( x 2 2 x 5)e x dx e x ( x 2 5) c
4.18.-Encontrar: ³ e ax cos bxdx
0 p
Solución.- I L A T E
cos bx e ax
e ax dx
?
dv
u cos bx
du b s e n bxdx
1 ax
v e
0 p
I L A T E
s e n bx e ax
dv e ax dx
?
u s e n bx
1 ax
du b cos bxdx v e
eax cos bx b § e ax s e n bx b ax ·
³ e cos bxdx ¸
a
? ¨
a a© a a ¹
84
b2
. Transponiendo éste término al primer miembro y dividiendo por el nuevo
a2
b2 a 2 b2
coeficiente: 1 2 , se tiene:
a a2
§ a 2 b 2 · ax
¸³
ae ax cos bx beax s e n bx
¨ c
© a ¹
2
e cos bxdx
a2
ae ax cos bx be ax s e n bx
³ e cos bxdx
eax (a cos bx b s e n bx)
c c
a2
§ a 2 b2 · a 2 b2
ax
¨ ¸
© a ¹
2
a 2 b2
4.19.-Encontrar: ³ e x cos 2 xdx
Solución.- Este ejercicio es un caso particular del ejercicio anterior, donde: a 1 y
b 2 . Invitamos al lector, resolverlo por partes, aún cuando la respuesta es
4.20.-Encontrar: ³ e ax s e n bxdx
5
0 p
Solución.- I L A T E
s e n bx e ax
e ax dx
?
dv
u s e n bx
1 ax
du b cos bxdx v e
0 p
I L A T E
cos bx e ax
e ax dx
?
dv
u cos bx
du b s e n bxdx
1 ax
v e
e ax s e n bx b § e ax cos bx b ax ·
? ³ e ax s e n bxdx ³ e s e n bxdx ¸
a
¨
a a© a a ¹
2 ³ e s e n bxdx ,
e ax s e n bx be ax cos bx b 2 ax
a a2 a
85
Como habrá notado el lector, la integral a encontrar aparece con coeficiente 1 en
el primer miembro, y en el segundo con coeficiente: 2 . Transponiendo éste
b2
b2 a 2 b2
a
término al primer miembro y dividiendo por el nuevo coeficiente: 1 2 , se
a a2
tiene:
§ a 2 b 2 · ax
¸³
ae ax s e n bx be ax cos bx
¨ c
© a ¹
2
e s e n bxdx
a2
ae ax s e n bx be ax cos bx
³ e s e n bxdx ³ e s e n bxdx
e ax (a s e n bx b cos bx)
c c
a2
§ a 2 b2 · a 2 b2
ax ax
¨ ¸
© a ¹
2
Respuesta: ³ e ax s e n bxdx
e (a s e n bx b cos bx)
c
ax
a2 b2
4.21.-Encontrar: ³ x 1 xdx
Solución.- Cuando el integrando, está formado por el producto de funciones
algebraicas, es necesario tomar como dv , la parte más fácil integrable y u como la
parte más fácil derivable. Sin embargo, la opción de “más fácil” quedará a criterio
del lector.
dv (1 x) 2 dx
1
?
u x
(1 x) 2
du dx 2 3
v
? ³ x 1 xdx x(1 x) ³ (1 x) dx
3
2 (1 x) 2
x(1 x) c
5
2 3
2
2 3
2
2 3
2
3 3 3 3 5
2
4(1 x)
x(1 x) 2 c
5
2 3
2
Respuesta: ³ x 1 xdx
4(1 x) 2
3 15
x(1 x) c
5
2 3
2
4.22.-Encontrar: ³
3 15
x 2 dx
1 x
Solución.- ³ ³ x 2 (1 x) 2 dx
1
2
x dx
1 x
dv (1 x) 2 dx
1
?
u x2
2(1 x)
1
du 2 xdx v 2
86
(1 x) 2 dx
1
?
u x dv
(1 x) 2
du dx 2 3
v
³ 1 x 4 « x(1 x) 2 ³ (1 x) dx »
3
x 2 dx ª2 2 3
º
1 x ¬3 ¼
3 2
2 x2
3
8 (1 x) 2
2 x 1 x x(1 x) 2 c 2 x 2 1 x x(1 x) 2 (1 x) 2 c
5
2 8 3 8 3 16 5
3 3 5 3 15
Respuesta: ³
2
2 x 2 1 x x(1 x) 2 (1 x) 2 c
x 2 dx 8 16
1 x
3 5
4.23.-Encontrar: ³ x
3 15
xdx
Solución.- ³ x ³
e
xe x dx
xdx
e
p p
I L A T E
x e x
dv e x dx
?
u x
v e x
? ³ xe x dx xe x ³ e x dx
du dx
xe x e x c e x ( x 1) c e x ( x 1) c
Respuesta: ³ e x ( x 1) c
xdx
4.24.-Encontrar: ³ x 2 AK 1 x dx
x
e
u AK 1 x x 2 dx
Solución.- ?
dv
dx
(1 x) 2 (1)dx du
1 1 1 x3
1 x 2 2(1 x)
du v
3
? ³ x 2 AK 1 x dx AK 1 x ³ AK 1 x ³ ¨ x 2 x 1
1 § 1 ·
¸dx
x3 1 x3 x3
6 1 x 6 © 1 x ¹
dx
3 3
AK 1 x x AK 1 x c
x3 1 x3 1 x 2 1 1
3 6 3 6 2 6 6
AK 1 x AK 1 x c
3 3 2
x 1 x x x
Respuesta: ³ x 2 AK 1 x dx
3 6 18 12 6
AK 1 x AK 1 x c
x3 1 x3 x 2 x
4.25.-Encontrar: ³ x s e n xdx
3 6 18 12 6
2
Solución.-
87
v ³
§ 1 cos 2 x ·
dv s e n 2 xdx
? ¨ dx ¸
u x
x s e n 2x © ¹
du dx 1 1
v 2
Respuesta: ³ x s e n 2 xdx
2 4 4 8 4 4 8
c
2
x x s e n 2 x cos 2 x
4 4 8
³ ³ 2³ 2³ 2 2 2³
Otra solución.-
1 cos 2 x
2 1 1 1 x2 1
x s e n xdx x dx xdx x cos 2 xdx x cos 2 xdx
4 2³
2
x2 1
x cos 2 xdx ; integrando por partes, la segunda integral:
?
dv cos 2 xdx
u x
1
du dx v s e n 2x
³ ³ s e n 2 x ³ s e n 2 xdx
2
x2 1 § x · x
¨ ¸
2
1 x 1
4 2© 2 ¹ 4 4
2
x s e n xdx s e n 2 x s e n 2 xdx
2 4
s e n 2 x ( cos 2 x) c s e n 2x c
x2 x 1 1 x2 x cos 2 x
Respuesta: ³ x s e n xdx
4 4 4 2 4 4 8
c
2 x 2 x s e n 2 x cos 2 x
(3x 1)7 dx
Solución.-
? v ³ (3x 1)7 dx
u x dv
(3x 1)
du dx 1 8
v
(3x 1)9
24 24 24 24 3 9
(3 x 1) c
x 8
Respuesta: ³ x(3x 1) dx
(3x 1)9
24 648
(3x 1) c
7 x 8
24 648
EJERCICIOS PROPUESTOS
88
4.27.- ³ x(2 x 5)10 dx 4.28.- ³ arcs e n xdx 4.29.- ³ x s e n xdx
4.30.- ³ x cos 3 xdx 4.31.- ³ x 2 x dx 4.32.- ³ x 2 e3 x dx
4.33.- ³ x3e 3 dx 4.34.- ³ x s e n x cos xdx 4.35.- ³ x 2 AK xdx
x
4.36.- ³
AK x
dx 4.37.- ³
AK x
dx 4.38.- ³ x arcW gxdx
4.51.- ³ 4.52.- ³
arcs e n x s e n2 x
1 x
dx dx
4.60.- ³
AK ( AK x )
dx 4.61.- ³ AK x 1 dx 4.62.- ³ x 2 e x dx
4.90.- ³ x 2 1 xdx
Solución.-
89
(2 x 5)10 dx
?
dv
(2 x 5)11
u x
du dx v
³ x(2 x 5) dx 22 (2 x 5) 22 ³ (2 x 5) dx
22
(2 x 5)11 (2 x 5)12 c
10 x 11 1 11 x 1
22 44
(2 x 5)11 (2 x 5)12 c
x 1
Solución.-
u arcs e n x
? Además: w 1 x 2 , dw 2 xdx
dv dx
dx
1 x2
du v x
Solución.-
?
u x dv s e n xdx
v cos x
³ x s e n xdx x cos x ³ cos xdx x cos x s e n x c
du dx
?
dv cos 3xdx
u x
1
du dx s e n 3x
v
4.31.- ³ x 2 x dx
Solución.-
dv 2 x dx
?
u x
2 x
AK 2
du dx v
1 § 2 x ·
³ x2 dx ³
x 2 x x 2 x
x
2 x dx ¨ ¸c x 2 c
AK 2 AK 2 AK 2 AK 2 © A K 2 ¹ 2 AK 2 2 AK 2
1 x 1
4.32.- ³ x 2 e3 x dx
x
Solución.-
90
e3 x dx
?
2 dv
u x
1 3x
du 2 xdx v e
e ¨ e ³ e dx ¸ e xe ³ e dx
3
x2 3x 2 § x 3x 1 3x · x2 3x 2 3x 2 3x
e e e c
x2 3x 2 x 3x 2 3x
3©3 ¹ 3
4.33.- ³ x3e 3 dx
3 3 9 9 3 9 27
x
Solución.-
dv e 3 dx
?
x
u x3
v 3e 3
³ x e 3 dx 3x e 3 9³ x e 3 dx , integral la cual se desarrolla nuevamente por
x
du 3x 2 dx
3 x 3 x 2 x
e 3 dx
?
x
u x2 dv
v 3e 3
partes, esto es:
3x 3 27 x 2
e
x
3
e 3
x
x 54 3 xe 3 3³ e 3 dx
x
e
x
3
x x 162(3e 3 ) c
3 x 3 27 x 2 162 x
e 3
e 3
x
x x x x c
3 x 27 x 2 162 x 486
3
Solución.-
?
dv s e n 2 xdx
u x
cos 2 x
du dx v
4.35.- ³ x AK xdx
4 4 4 8
2
Solución.-
91
AK x x 2 dx
?
u dv
dx x3
du v
x
x AK x 1 2 x AK x x 3
³ x AK xdx ³ x dx
3
c
3 3
2
AK x
4.36.- ³
3 3 3 9
dx
x3
u AK x
Solución.-
dv x 3 dx
?
v 2
dx 1
du
AK x K AK x
³ x3 dx ³ x AK xdx 2 x2 2 ³ x dx 2 x 2 4 x 2 c
x 2x
3 A x 1 3 1
AK x
4.37.- ³ dx
x
u AK x
Solución.-
dv x 2 dx
?
1
dx
du v 2 x
AK x
³ x dx ³ x 2 AK xdx 2 xAK x 2³ x 2 dx 2 xAK x 4 x c
x
1 1
u arcW gx
Solución.-
dv xdx
? dx x2
1 x2
du v
Solución.-
u arcs e n x dv xdx
? dx x2
1 x2
du v
x s e nT
sustitución siguiente: ?
dx cos T dT
92
1 s e n 2 T cos T dT
arcs e n x ³
x2
2 2 cos T
1 § 1 cos 2T
arcs e n x ³ ¨ arcs e n x ³ dT ³ cos 2T dT
·
¸dT
x2 x2 1 1
2 2 © 2 ¹ 2 4 4
2s e n T cos T
arcs e n x T s e n 2T c arcs e n x arcs e n x c
x2 1 1 x2 1
2 4 8 2 4 8
Como: s e n T x, cos T 1 x 2 ; luego:
arcs e n x arcs e n x x 1 x 2 c
x2 1 1
4.40.- ³
2 4 4
xdx
s e n2 x
Solución.-
?
u x dv cos ec 2 xdx
du dx v coW gx
4.41.- ³ e x s e n xdx
Solución.-
?
u sen x dv e x dx
?
u cos x e x dx
du s e n xdx
dv
e x s e n x e x cos x ³ e x s e n xdx e x s e n x e x cos x ³ e x s e n xdx
v ex
³ e s e n xdx (s e n x cos x) c
x ex
Solución.-
dv 3x dx
?
u cos x
du s e n xdx
3x
AK 3
v
93
³ 3 cos xdx AK 3 AK 3 ³
x 3x 1
cos x 3x s e n xdx , integral la cual se desarrolla por partes,
dv 3x dx
esto es: ?
u sen x
3x
AK 3
du cos xdx v
1 § 3x ·
¨ sen x ³ 3x cos xdx ¸
3x
AK 3 AK 3 © A K 3 AK 3
1
¹
cos x
) ³ 3x cos xdx
3x § sen x ·
(1 ¨ cos x ¸c
AK 2 3 AK 3 © AK 3 ¹
1
AK 2 3 1 x
) ³ 3 cos xdx
3x § sen x ·
¨ cos x ¸c
AK 2 3 AK 3 © AK 3 ¹
(
3 x AK 3 §
³ 3 cos xdx
sen x ·
¨ cos x ¸c
AK 3 1 © AK 3 ¹
x
u s e n(AK x)
Solución.-
? cos(AK x)
dv dx
du dx v x
³ s e n(AK x)dx x s e n(AK x) ³ cos(AK x)dx , integral la cual se desarrolla por partes,
x
u cos(AK x)
esto es:
? s e n(AK x)
dv dx
du dx v x
³ s e n(AK x)dx x >s e n(AK x) cos(AK x)@ ³ s e n(AK x)dx , de donde es inmediato:
Se tiene por tanto:
2 ³ s e n(AK x)dx x >s e n(AK x) cos(AK x) @ c ³ s e n(AK x)dx >s e n(AK x) cos(AK x)@ c
x
Solución.-
94
AK x ( x 2 2 x 3)dx
?
u dv
x 2 3x
dx x3
du v
x
4.45.- ³ xAK
1 x
3 3 3 9 2
1 x
dx
1 x
Solución.-
u AK
1 x
dv xdx
? x2
2dx v
x2 1
du 2
³ 1 x ³ ³ (1 2 )dx
1 x 1 x 1 x
K K AK
x2 x 2 dx x 2 1
1 x x 1 2 1 x x 1
xA dx A 2
2
³ dx ³ 2
1 x 1 x x 1
AK AK x AK c
x2 dx x2 1
2 1 x x 1 2 1 x 2 x 1
AK 2 x
4.46.- ³ dx
x2
u AK 2 x
Solución.-
dv x 2 dx
? 2AK x
v
1
du dx
AK x AK x AK x AK 2 x
³ x2 ³ 2³ x 2 AK xdx , integral la cual se desarrolla
x x
2 2
dx 2 2
dx
x x x
u AK x
por partes, esto es:
dv x 2 dx
?
v
dx 1
du
AK x K K x 2A K x AK 2 x 2AK x 2
x
³ 2 ¸ 2³ 2
x
§ ·
2¨ c
2
A x dx A 2
dx
© x x ¹
4.47.- ³ x 2 arcW g 3 xdx
x x x x x x x
u arcW g 3x
Solución.-
x 2 dx
?
dv
3dx x3
1 9x2
du v
3
95
³ x arcW g 3xdx arcW g 3x ³ arcW g 3x ³
x3 x3dx x3 1 x3 dx
1 9 x2 9 1 x2
2
3 3
ª · º
9
1 §
arcW g 3x « ³ ¨ x 2 9 ¸ dx » arcW g 3 x ³ 2
x3 1 x x3 1 x2 1 xdx
9« ¨ x 1 ¸ » 9 2 81 x 1
¬ © 9¹ ¼
3 3
9
arcW g 3x AK x 2 c
3 2
x x 1 1
u (arcW gx) 2
Solución.-
dv xdx
? 2 arcW gxdx x2
1 x2
du v
³ ³
2
W W W
2
x x 2 dx
1 x2
2 2
x (arc gx ) dx (arc gx ) (arc gx ) , integral la cual se desarrolla por
2
u arcW gx
partes, esto es:
x 2 dx
? 1 x2
dv
v x arcW gx
dx
1 x2
du
( x arcW gx) ª
«( x arcW gx) arcW gx ³ ( x arcW gx)
dx º
1 x 2 ¼»
2
2 ¬
( x arcW gx) arcW gxdx
x arcW gx (arcW gx) 2 ³ ³
2
xdx
1 x 2
1 x2
( x arcW gx) (arcW gx)
2
x arcW gx (arcW gx ) AK (1 x ) c
2 2
2 1 2
4.49.- ³ (arcs e n x) 2 dx
2 2 2
Solución.-
u (arc s e n x) 2
?
dv dx
2 arc s e n xdx
1 x2
du v x
u arcs e n x xdx
partes, esto es: ? 1 x2
dv
dx
1 x2 1 x2
du
x(arcs e n x) 2 2 ª 1 x 2 arcs e n x ³ dx º
v
¬ ¼
x(arcs e n x) 2 2 1 x 2 arcs e n x 2 x c
96
4.50.- ³
arcs e n x
dx
x2
Solución.-
u arcs e n x dv x 2 dx
?
v
dx
1 x
du 1
2
³ x2 dx ³ x arcs e n xdx x ³ x 1 x2
x
arcs e n x 2 arcs e n x dx
AK c
arcs e n x x
x 1 1 x2
4.51.- ³
arcs e n x
1 x
dx
Solución.-
dx
? 1 x
u arcs e n x dv
dx 1
1 x 2 x 2 1 x
du
v
³ dx 2 1 x arcs e n x ³ 2 1 x arcs e n x 2 x c
arcs e n x dx
1 x x
4.52.- ³
s e n2 x
dx
ex
Solución.-
dv e x dx
?
u s e n2 x
du 2s e n x cos x v e x
³ e x dx ³ s e n xe dx e s e n x 2³ s e n x cos xe dx
s e n2 x 2 x x 2 x
e x dx
?
u cos 2 x dv
du 2s e n 2 xdx
e x
³ s e n 2 xe dx e x s e n 2 x 2 e x cos 2 x 2³ s e n 2 xe x dx
v
x
5³ s e n 2 xe dx
x
e x (s e n 2 x 2 cos 2 x) c
97
³ s e n 2 xe dx
e x
x
(s e n 2 x 2 cos 2 x) c , Sustituyendo en:
³ ex
5
2e x
x
(s e n 2 x 2 cos 2 x) c
s e n 2 xdx 2
e s e n x
4.53.- ³ W g 2 x sec3 xdx ³ (sec 2 x 1) sec3 xdx ³ sec5 xdx(
) ³ sec3 xdx(
)
5
Solución.-
³ sec xdx ,
u sec3 x dv sec 2 xdx
3sec3 xW gxdx v W gx
5
Sea:
4.54.- ³ x AK xdx
4 8
3 2
u AK 2 x
Solución.-
dv x3 dx
? 2AK x x4
du dx v
u AK x dv x3 dx
dx x4
du v
x
1§ x · x4 2 1 4
4
AK 2 x ¨ AK x ³ x 3dx ¸ A K x x AK x c
x4 4
1 1 x4
4 2© 4 4 ¹ 4 8 8 4
AK 2 x x 4 A K x c
x4 1 x4
4 8 32
98
4.55.- ³ xAK (9 x 2 )dx
u AK (9 x 2 )
Solución.-
dv xdx
? 2 xdx x2
9 x2
du v
³ ³ AK (9 x 2 ) ³ ¨ x 2
2
§ 9x ·
K K ¸dx
2 3
x x x2
9 x © x 9¹
xA (9 x 2
) dx A (9 x 2
) 2
dx
2 2
AK (9 x 2 ) ³ xdx 9 ³ K AK ( x 2 9) c
x2 xdx x2 x2 9
9 x2 2
A (9 x 2
)
2 2 2
ª¬AK (9 x 2 ) 1º¼ AK ( x 2 9) c
x2 9
Solución.-
?
u arcs e n xdx
dv dx
dx 1
1 x 2 x
du v x
2
u arcW g (2 x 3)
Solución.-
dv xdx
? 2dx x2
1 (2 x 3) 2
du v
99
§1 3x 5 ·
arcW g (2 x 3) ³ 2 arcW g (2 x 3) ³ ¨ 2 2 ¸dx
x2 x 2 dx x2
4 x 12 x 10 ¨ 4 4 x 12 x 10 ¸
© ¹
2 2
3x 5
arcW g (2 x 3) ³ dx ³ 2
x2 1
4 x 12 x 10
2 dx
2 4
x 5
arcW g (2 x 3) x 3³ 2
x2 1
4 x 12 x 10
6 dx
2 4
8 x 40
arcW g (2 x 3) x ³ 2
x2 1 3
8 4 x 12 x 10
6 dx
2 4
3 8 x 12 6
arcW g (2 x 3) x ³ 2
32
x2 1
8 4 x 12 x 10
dx
arcW g (2 x 3) x ³ 2 ³
3 (8 x 12)dx
2 4
x2 1 3 32 dx
8 4 x 12 x 10 8 6 4 x 12 x 10
2
arcW g (2 x 3) x AK 4 x 2 12 x 10 2³ 2
2 4
x2 1 3 dx
4 x 12 x 10
arcW g (2 x 3) x AK 4 x 2 12 x 10 2³
2 4 8
x2 1 3 dx
2 4 8 (2 x 3) 2 1
arcW g (2 x 3) x AK 4 x 2 12 x 10 ³
x2 1 3 2 2dx
2 4 8 2 (2 x 3) 2 1
arcW g (2 x 3) x AK 4 x 2 12 x 10 arcW g (2 x 3) c
x2 1 3
1ª 2 º
2 4 8
« ( x 2) arcW g (2 x 3) x AK 4 x 2 12 x 10 » c
1 3
2¬ ¼
4.58.- ³ e x dx
2 4
Solución.-
u e x
?
dv dx
e x dx
du v x
2 x
³e ³
x x 1 xe x dx dx
dx xe , Se recomienda la sustitución: z x , dz
2³
2 2 x 2 x
1 2 z
x
xe z e dz , Esta integral resultante, se desarrolla por partes:
?
u z2 dv e z dz
du 2 zdz v ez
xe x z 2 e z 2³ ze z dz xe x ³ ze z dz , integral que se desarrolla por
1 z 2e z
2 2
partes:
100
?
u z dv e z dz
du dz v ez
ze z ³ e z dz ze z e z c xe e c
xz 2e z x z 2e z x xe x x x
xe xe xe
§x ·
2 2 2
e x ¨ x 1¸ c
©2 ¹
4.59.- ³ cos (AK x)dx
2
u cos(2AK x)
Solución.-
u s e n(2AK x)
Integral que se desarrolla por partes:
³
2 2 2 2
cos(2AK x)dx cos(2AK x) x s e n(2AK x) c
5 x
³
2 2
cos(2AK x)dx cos(2AK x) s e n(2AK x) c , Por tanto:
1 x x
AK ( A K x )
4.60.- ³ dx , Sustituyendo por: w AK x, dw
dx
, Se tiene:
x x
AK ( A K x )
³ x dx ³ AK wdw , Esta integral se desarrolla por partes:
Solución.-
u AK w
?
dv dw
dw
du v w
101
4.61.- ³ AK x 1 dx
u AK x 1
Solución.-
?
dv dx
dx
x 1
du v x
³ AK x 1 dx xAK x 1 ³ xAK x 1 ³ ¨1
§ 1 ·
¸dx
xdx
x 1 © x 1 ¹
xAK x 1 x AK x 1 c
4.62.- ³ x 2 e x dx
Solución.-
?
u x2 dv e x dx
³ x e dx x e 2³ xe dx
du 2 xdx v ex
2 x 2 x x
x 2 e x 2 ª¬ xe x ³ e x dx º¼ x 2 e x 2 xe x 2e x c
du dx v ex
³ cos xdx ³
cos n 1 x s e n x (n 1)
n
cos n 2 xdx
Solución.-
u s e n n 1 x
?
dv s e n xdx
du (n 1) s e n n 2 x(cos x)dx v cos x
s e n n 1 x cos x (n 1) ³ cos 2 x s e n n 2 xdx
s e n n 1 x cos x (n 1) ³ (1 s e n 2 x) s e n n 2 xdx
102
s e n n 1 x cos x (n 1) ³ s e n n 2 xdx (n 1) ³ s e n n xdx , Se tiene:
³ s e n xdx n ³
s e n n 1 x cos x (n 1)
n
s e n n 2 xdx
u x m ( AK x ) n
Solución.-
?
dv dx
du x n(AK x)
m n 1 dx
mx (AK x) dx
m 1 n
v x
x m 1 (AK x) n
³ x (AK x) dx
(m 1) ³
x m (AK x) n 1 dx
n
(m 1)
m n
4.66.- ³ x3 (AK x) 2 dx
Solución.-
Puede desarrollarse como caso particular del ejercicio anterior, haciendo:
m 3, n 2
x31 (AK x) 2 x 4 ( AK x ) 2 1 3
³ x (AK x) dx ³ x 3 (AK x) 2 1 dx ³ x (AK x)dx
2
3 1 3 1
3 2
x 4 ( AK x ) 1 3 x 4 ( AK x ) x 4
³ x (AK x)dx ³ x dx c , introduciendo en:
3
x ( AK x )
³ x (AK x) dx
4 4 4 16
(AK x ) c
4 2 4 4
3 2 x x
4.67.- ³ x e dx
4 8 32
n x
Solución.-
?
u xn dv e x dx
du nx n 1dx
³ x e dx x e n³ x e dx
v ex
n 1 x
4.68.- ³ x3e x dx
n x n x
Solución.-
?
u x3 dv e x dx
du 3x 2 dx v ex
³ x e dx x e 3³ x e dx
, Además:
Puede desarrollarse como el ejercicio anterior, haciendo: n 3
3 x 3 x 2 x
103
³ x 2 e x dx x 2 e x 2³ xe x dx
, Además: ³ xe x dx xe x ³ e x dx xe x e x c
Reemplazando en
y luego en
:
³ x e dx x e 3 ª¬ x e 2( xe e ) º¼ c
³ x e dx e ( x 3x 6 x 6) c
3 x 3 x 2 x x x
n n2 2
Solución.-
u sec n 2 x
?
dv sec 2 xdx
du (n 2) secn 3 x sec xW gxdx v W gx
n2
xW gx (n 2) ³ W g x sec n2 n2
xW gx (n 2) ³ (sec 2 x 1) sec n 2 xdx
sec n 2 xW gx (n 2) ³ secn xdx (n 2) ³ secn 2 xdx , Se tiene:
2
sec xdx sec
secn 2 xW gx (n 2)
³ sec (n 1)
(n 1) ³ secn 2 xdx
n
xdx
sec3 2 xW gx 3 2 sec xW gx 1
³ ³ ³ sec xdx
n 3
sec3 2 xdx
3 1 3 1
3
sec xdx
sec xW gx 1
2 2
AK sec xW gx c
u AK x
Solución.-
dv xdx
? dx x2
du v
x
³ xAK xdx 2 AK x ³ 2
2
AK x x 2 c
2
x xdx x2 1
4.72.- ³ x n AK ax dx, n z 1
2 4
u AK ax
Solución.-
dv xdx
? x n 1
n 1
dx
du v
³ x AK ax dx n 1 AK ax n 1 ³ x dx
x
n 1
x n 1 x n 1
AK ax c
x 1
n 1 (n 1) 2
n n
104
4.73.- ³ arcs e n axdx
Solución.-
u arcs e n ax
?
dv dx
adx
1 a2 x2
du v x
4.74.- ³ x s e n axdx
2a a
2
Solución.-
?
dv s e n axdx
u x
cos ax
1
du dx v
Solución.-
?
dv cos axdx
u x2
s e n ax
1
du 2 xdx v
Solución.-
dv sec 2 axdx
?
u x
W gax
du dx 1
v
Solución.-
105
cos(AK x)
?
u
s e n(AK x)
dv dx
du dx v x
4.78.- ³ AK (9 x 2 )dx
2
u AK (9 x 2 )
Solución.-
?
dv dx
2 xdx
9 x2
du v x
cos(2 x 1)dx
Solución.-
?
dv
u x
s e n(2 x 1)
1
du dx v
Solución.-
u arc sec x dv xdx
? dx x2
x x2 1
du v
106
u arc sec x
?
dv dx
1 dx
2 x x 1
du v x
4.82.- ³ a 2 x 2 dx ³ dx a 2 ³ ³
a2 x2 dx x 2 dx
a2 x2 a2 x2 a2 x2
a 2 arcs e n ³ x
, integral que se desarrolla por partes:
x xdx
a a2 x2
Solución.-
xdx
? a2 x2
u x dv
v a2 x2
du dx
³ a x dx a arcs e n a x a x ³ a x dx , De donde:
a
2 2 2 x 2 2 2 2
2 ³ a 2 x 2 dx a 2 arcs e n x a 2 x 2 c
x
³ a x dx 2 arcs e n a 2 a x c
a
2
2 2 a x x 2 2
4.83.- ³ AK 1 x dx
u AK 1 x
Solución.-
?
dv dx
du
dx
1 x
v x
³ AK 1 x dx xAK 1 x ³ xAK 1 x ³ ¨1
§ 1 ·
¸ dx
xdx
x 1 © x 1 ¹
xAK 1 x ³ dx ³ xAK 1 x x AK x 1 c
dx
x 1
4.84.- ³ AK ( x 2 1)dx
u AK ( x 2 1)
Solución.-
?
dv dx
2 xdx
x2 1
du v x
xAK ( x 2 1) 2 x 2 arcW gx c
107
4.85.- ³ arcW g xdx
u arcW g x
Solución.-
?
dv dx
dx 1
1 x 2 x
du v x
x arcW g x ³ dt ³
2
x arcW g x t arcW gt c
dt
1 t2
x arcW g x x arcW g x c
4.86.- ³
x arcs e n x
1 x2
dx
Solución.-
u arcs e n x xdx
? 1 x2
dv
dx
1 x2 v 1 x2
du
³ 1 x 2 dx 1 x arcs e n x ³ dx 1 x arcs e n x x c
x arcs e n x 2 2
x arcW gx
2 2 2 2
4.88.- ³
( x 2 1) 2
dx
Solución.-
arcW gx
xdx
( x 1) 2
u dv
?
2
1
dx
x 1
du
2( x 2 1)
2
v
x arcW gx arcW gx 1
³ ( x 2 1)2 dx 2( x 2 1) 2 ³ ( x 2 1)2
, Se recomienda la siguiente sustitución:
dx
108
x W gT , de donde: dx sec 2 T dT ; x 2 1 sec 2 T
arcW gx 1 sec 2 T dT arcW gx 1 arcW gx 1 1 cos 2T dT
³ ³ cos 2 T dT
2( x 2 1) 2 ³
2( x 1) 2 sec T
2 4
2( x 1) 2
2
arcW gx 1 arcW gx 1
2
T s e n 2T c arcW gx s e n T cos T c
1 1
2( x 1) 4
2
2( x 1) 4
2
arcW gx 1
8 4
arcW gx c
1 x 1
2( x 1) 4
2
4 x2 1 x2 1
arcW gx 1
arcW gx c
x
2( x 1) 4
2
4( x 1)
2
4.89.- ³ arcs e n x
xdx
(1 x 2 )3
Solución.-
xdx
(1 x 2 ) 2
u arcs e n x dv
?
3
dx
1 x2
du 1
1 x2
v
³ arcs e n x (1 x 2 )3 1 x 2 ³ 1 x 2 1 x 2 2 AK 1 x c
xdx arcs e n x dx arcs e n x 1 1 x
4.90.- ³ x 2 1 xdx
Solución.-
1 x dv x 2 dx
?
u
du
dx x3
2 1 x
v
3
³ x 1 xdx 3 1 x 6 ³ 1 x
, Se recomienda
3 3
2 x 1 x dx
usar la siguiente
1 x ³ 1 x ³ (1 t 2 )3 dt
x3 1 (1 t 2 )3 ( 2 t dt ) x3 1
3 6 t 3 3
1 x ³ (1 3t 2 3t 4 t 6 )dt 1 x (t t 3 )c
x3 1 x3 1 3t 5 t 7
3 3 3 3 5 7
1ª º
1 x « 1 x (1 x) 1 x (1 x) 2 1 x (1 x)3 1 x » c
x3 3 3
3 3¬ 5 7 ¼
1 x ª 3 3º
«¬ x 1 (1 x) 5 (1 x) 7 (1 x) »¼ c
3 2 1
3
109
IMPORTANTE: En este capítulo ningún resultado, o casi ninguno, se presentaron
en su forma más reducida. Esto es intencional. Una de las causas del fracaso en
éstos tópicos, a veces está en el mal uso del álgebra elemental.
He aquí una oportunidad para mejorar tal eficiencia. Exprese cada resultado en su
forma más reducida.
110
CAPITULO 5
EJERCICIOS DESARROLLADOS
5.1.-Encontrar: ³
dx
2
x 2x 5
x 2 2 x 5 ( x 2 2 x __) 5 __ ( x 2 2 x 1) 5 1 ( x 2 2 x 1) 4
Solución.- Completando cuadrados, se tiene:
x 2 2 x 5 ( x 1) 2 22 , luego se tiene:
Respuesta: ³ 2
x 1
arcW g c
dx 1
x 2x 5 2
5.2.-Encontrar: ³ 2
2
dx
4x 4x 2
Solución.- ³ 2 ³ ³
dx dx 1 dx
4x 4x 2 4( x x 1 ) 4 x x 1
2 2
2 2
Completando cuadrados:
x2 x 1 ( x 2 x __) __ ( x 2 x ) ( x2 x )
1 1 1 1 1 1
2 2 4 2 4 4 4
( x 2 x ) ( x )2 ( )2 , luego se tiene:
1 1 1
³ ³
2 2 2
, Sea: w x 1 , dw dx; a 1
1 dx 1 dx
4 x x 1
2
4 ( x 1 )2 ( 1 )2 2 2
2 2 2
x 1
³ ³ W W 2 c
1 dx 1 dw 11 w 1 1
4 (x ) ( ) 4 w a 2 2
arc g c arc g
1 2 1 2
4a a 4 1 1
2x 1
2 2 2 2
arcW g c arcW g (2 x 1) c
1 2 1
2 1 2
2
111
Respuesta: ³ arcW g (2 x 1) c
dx 1
4x 4x 2 2
5.3.-Encontrar: ³ 2
2
2 xdx
x x 1
Solución.- u x x 1, du (2 x 1)dx
2
³ x2 x 1 ³ x2 x 1 ³ x2 x 1 ³ x2 x 1 ³ u ³ x2 x 1
2 xdx (2 x 1 1)dx (2 x 1)dx dx du dx
Completando cuadrados:
x 2 x 1 ( x 2 x __) 1__ ( x 2 x ) 1
1 1
4 4
x 2 x 1 ( x 2 1 ) 2 , Luego se tiene:
3
2
³ u ³ x2 x 1 ³ u ³ 1 2 3 ³ u ³ 1 2 3 2
4
du dx du du du dx
(x ) (x ) ( )
2 4 2 2
w x , dw dx; a
1 3
, luego:
³ u ³ 1 2 3 2 ³ u ³ w2 a 2 AK u a arcW g a c
2 2
du dx du dw 1 w
(x ) ( )
2x 1
2 2
x
1
AK x 2 x 1 arcW g 2 c AK x 2 x 1 arcW g c
1 2 3 2
3 3 3 3
2 2
Respuesta: ³ 2
2
2x 1
AK x 2 x 1 arcW g c
2 xdx 2 3
x x 1 3 3
5.4.-Encontrar: ³ 2
x 2 dx
x 2x 5
³ x 2 2 x 5 ³ ¨©1 x2 2 x 5 ¸¹dx ³ dx ³ x 2 2 x 5 dx ,
Solución.-
x 2 dx § 2x 5 · 2x 5
Sea: u x 2 2 x 5, du (2 x 2)dx
³ dx ³ x 2 2 x 5 dx ³ dx ³ x 2 2 x 5 3³ x 2 2 x 5 ,
(2 x 2 3) (2 x 2)dx dx
x 2 2 x 5 ( x 2 2 x __) 5 __ ( x 2 2 x 1) 5 1 ( x 2 2 x 1) 4 ( x 1) 2 22
Completando cuadrados, se tiene:
112
³ dx ³ 3³ 2 x AK u 3 arcW g c
du dw 1 w
w a
2
u a a
x AK x 2 2 x 5 arcW g c
3 x 1
Respuesta: ³ 2
x 1
2 2
x AK x 2 2 x 5 arcW g c
x 2 dx 3
x 2x 5
5.5.-Encontrar: ³ 2
2x 3
2 2
x 2x 2
dx
³ u dx 5³ x 2 2 x 2 , Completando cuadrados:
du dx
x 2 2 x 2 ( x 1) 2 12 . Luego:
³ u dx 5³ w2 a 2 AK u 5 a arcW g a c AK x 2 x 5 5arcW g ( x 1) c
du dx 1 w 2
Respuesta: ³ 2
2x 3
dx AK x 2 2 x 5 5arcW g ( x 1) c
x 2x 2
5.6.-Encontrar: ³
dx
x 2x 8
2
³ w 2 a 2 AK w w a c A K x 1 x 2 x 8 c
dw 2 2 2
Respuesta: ³ AK x 1 x 2 2 x 8 c
dx
x 2x 8
5.7.-Encontrar: ³
2
xdx
x2 2 x 5
Solución.- Sea: u x 2 2 x 5, du (2 x 2)dx . Luego:
³ x 2 2 x 5 2 ³ x 2 2 x 5 2 ³ x 2 2 x 5 dx
xdx 1 2 xdx 1 2x 2 2
³ ³ ³ ³
1 (2 x 2)dx 2 dx 1 du dx
2 x 2x 5 2
2
x 2x 5 2
2
u x 2x 5
2
113
³ u du ³ x 1, du
1 1 2 dx
( x 1) 2 22
. Sea: w dx; a 2
2
³ u du ³ AK w w 2 a 2 c u 2 A K w w 2 a 2 c
1
1 12 dw 1 u2
w2 a 2
1
2 2 1
2
x 2 2 x 5 AK x 1 x 2 2 x 5 c
Respuesta: ³ x 2 2 x 5 AK x 1 x 2 2 x 5 c
xdx
x 2x 5
5.8.-Encontrar: ³
2
( x 1)dx
2 x x2
Solución.- Sea: u 2 x x 2 , du (2 2 x)dx .Luego:
³ 2 x x2 2 ³ 2 x x2 2 ³ 2 x x2 2 ³ 2 x x2
( x 1)dx 1 2( x 1)dx 1 (2 x 2)dx 1 (2 x 2 4)dx
³ ³ ³ 2³
1 (2 2 x)dx 4 dx 1 du dx
2 2 x x2 2 2x x2 2 u 2x x2
Completando cuadrados: 2 x x 2 ( x 2 2 x ) ( x 2 2 x 1 1) ( x 2 2 x 1) 1
( x 1) 2 1 1 ( x 1) 2 . Luego la expresión anterior es equivalente a:
³ 1 du 2³ a 2 w2 u 2 2 arcs e n a c 2 x x 2 arcs e n( x 1) c
1
1 u2 dw 1 w 2
Respuesta: ³
( x 1)dx
2
2 x x 2 2 arcs e n( x 1) c
2x x
5.9.-Encontrar: ³
2
xdx
5x2 2 x 1
Solución.- Sea: u 5 x 2 2 x 1, du (10 x 2)dx . Luego:
³ 5 x 2 2 x 1 10 ³ 5 x 2 2 x 1 10 ³ 5 x2 2 x 1
xdx 1 10 xdx 1 (10 x 2 2)dx
³ ³ ³ ³
1 (10 x 2)dx 2 dx 1 du 1 dx
10 5 x 2 x 1 10 5 x 2 x 1 10 u 5 5x 2 x 1
³ ³ ³ ³
2 2 2
u 2 du
1 du 1 dx 1 1 1 dx
10 u 5 5( x 2 2 x 1 ) 10 5 5 ( x2 2 x 1 )
5 5 5 5
Completando cuadrados: x 2 x ( x 2 x __) __
2 1 2 1
5 5 5 5
( x2 x ) ( x 1 ) 2 ( 2 ) 2 , Luego es equivalente:
2 1 1 1
5 25 5 25 5 5
114
³ u 2 du ³ , Sea: w x 1 , dw dx; a 2 ,
1 1 1 dx
(x ) ( )
10 5 5 1 2 2 2 5 5
5 5
³ u du ³ AK w w 2 a 2 c
1
1 1 1 dw 1 u2 1
w a
Entonces: 2
10 5 5 2 2 10 1 5 5
2
5x2 2 x 1 5x2 2 x 1
AK x c
1 1
5 5 5 5 5
Respuesta: ³
5x2 2 x 1 5x2 2x 1
AK x c
xdx 5 1
5x2 2 x 1 5 25 5 5
5.10.-Encontrar: ³
xdx
5 4 x x2
Solución.- u 5 4 x x 2 , du (4 2 x)dx . Luego:
³ 5 4 x x2 2 ³ 5 4 x x2 2 ³ 5 4 x x2
xdx 1 2 xdx 1 (2 x 4 4)dx
³ ³ ³ 2³
1 (4 2 x)dx 4 dx 1 du dx
2 5 4x x 2 2 5 4x x 2 2 u 5 4 x x2
Completando cuadrados: 5 4 x x 2 ( x 2 4 x 5) ( x 2 4 x 4 4 5)
( x 2 4 x 4) 9 9 ( x 2) 2 32 ( x 2) 2 . Equivalente a:
³ u 2 du 2³ 2 arcs e n c
1
1 1 dw 1 u2 w
2 a 2 w2 2 1 a
x2
2
5 4 x x 2 2 arcs e n c
Respuesta: ³
x2
3
5 4 x x 2 2 arcs e n c
xdx
5 4x x 3
5.11.-Encontrar: ³
2
dx
2 3x 2 x 2
Solución.- Completando cuadrados se tiene:
2 3x 2 x 2 (2 x 2 3 x 2) 2( x 2 3 x 1) 2( x 2 x )
3 9 25
2
ª 25 º
2 16 16
2 «( x 2 x ) » 2 ª( x 3 ) 2 ( 5 ) 2 º 2 ª( 5 ) 2 ( x 3 ) 2 º , luego:
¬ 4 ¼ ¬ 4 4 ¼
3 9
¬ 16 16 ¼ 4
³ 2 3x 2 x 2 ³ ª 5 2 ³
2
dx dx 1 dx
2 ( ) ( x 3 )2 º ( 5 ) ( x 3 )2
¬ ¼
2 2
4 4 4 4
Sea: w x 3 , dw dx, a 5 . Luego:
4 4
115
x 3
³ ³ 4 c
1 dx 1 dw 1 w 1
(5 ) (x 3 ) a w
arcs e n c arcs e n
2 2 2 2 2 2
2 a 2 5
4 4 4
4x 3
c
2
arcs e n
2 5
Respuesta: ³
4x 3
c
dx 2
2 3x 2 x 2
arcs e n
2 5
5.12.-Encontrar: ³ 2
dx
3 x 12 x 42
³ ³
x2
arcW g c
1 dx 1 dx 1 1
3 ( x 2) 10 3 ( x 2) ( 10)
2 2 2
3 10 10
Respuesta: ³
x2
arcW g c
dx 10
3x 12 x 42 30
2
5.13.-Encontrar: ³ 2
3x 2
10
x 4x 5
dx
³ x2 4 x 5dx 3³ x 2 4 x 5 2³ x2 4 x 5 3³ x2 4 x 5 2³ x 2 4 x 5
3x 2 xdx dx ( x 2) 2 dx
3³ 2 6³ 2 2³ 2 ³ 4³ 2
( x 2) dx dx 3 du dx
x 4x 5 x 4x 5 x 4x 5 2 u x 4x 5
³ 4³ 2 AK x 2 4 x 5 4 ³
3 du dx 3 dx
2 u ( x 4 x 4) 1 2 ( x 2) 2 1
AK x 2 4 x 5 4 arcW g ( x 2) c
3
Respuesta: ³ 2
3x 2
2
AK x 2 4 x 5 4 arcW g ( x 2) c
3
x 4x 5
dx
2
EJERCICIOS PROPUESTOS
116
5.20.- ³ 5.21.- ³ 5.22.- ³
xdx ( x 1)dx (2 x 3)dx
27 6 x x 2 3x 2 4 x 3 x 2 6 x 15
( x 2)dx (2 x 1)dx dx
x 2x 2 x 8x 2 x2 6 x
5.41.- ³ 2
( x 1)dx
x 2x 2
5.14.- ³ x 2 2 x 3dx
RESPUESTAS
x 2 2 x 3 ( x 2 2 x 1) 3 1 ( x 1) 2 4 ( x 1) 2 22
Solución.- Completando cuadrados se tiene:
³ x 2 2 x 3dx ³ ( x 1) 2 22 dx ³ u 2 a 2 du
u u 2 a 2 a 2 AK u u 2 a 2 c
1 1
2 2
( x 1) ( x 1) 2 22 22 AK ( x 1) ( x 1)2 22 c
1 1
2 2
( x 1) x 2 2 x 3 2AK ( x 1) x 2 2 x 3 c
1
5.15.- ³ 12 4x x 2 dx
2
12 4 x x 2 ( x 2 4 x 12) ( x 2 4 x 4 12 4) ( x 2 4 x 4) 16
Solución.- Completando cuadrados se tiene:
42 ( x 2) 2
Haciendo: u x 2, du
³ ³ ³
dx; a 4 , se tiene:
12 4 x x 2 dx 42 ( x 2) 2 dx a 2 u 2 du u a 2 u 2 a 2 arcs e n c
1 1 u
2 2 a
117
( x 2)
( x 2) 42 ( x 2)2 42 arcs e n c
1 1
( x 2)
2 2 4
( x 2) 12 4 x x 2 8arcs e n c
1
5.16.- ³ x 2 4 xdx
2 4
x 2 4 x ( x 2 4 x 4) 4 ( x 2) 2 22
Solución.- Completando cuadrados se tiene:
³ x 2 4 xdx ³ ( x 2) 2 22 dx ³ u 2 a 2 du
u u 2 a 2 a 2 AK u u 2 a 2 c
1 1
2 2
( x 2) ( x 2) 2 22 22 AK ( x 2) ( x 2) 2 22 c
1 1
( x 2) 2
2 2
x 4 x 2AK ( x 2) x 2 4 x c
5.17.- ³ x 2 8 xdx
2
x 2 8 x ( x 2 8 x 16) 16 ( x 4) 2 42
Solución.- Completando cuadrados se tiene:
³ ( x 4) 4 dx u a du 2 u u a 2 a AK u u a c
2 2 2 2 1 2 2 1 2 2 2
( x 4) ( x 4) 2 42 42 AK ( x 4) ( x 4) 2 42 c
1 1
( x 4) 2
2 2
x 8 x 8AK ( x 4) x 2 8 x c
5.18.- ³ 6x x 2 dx
2
6 x x 2 ( x 2 6 x) ( x 2 6 x 9 9) ( x 2 6 x 9) 9 32 ( x 3) 2
Solución.- Completando cuadrados se tiene:
³ 6 x x dx 3 ( x 3) dx a u du 2 u a u 2 a arcs e n a c
2 2 2 2 2 1 2 2 1 2 u
x 3
( x 3) 32 ( x 3) 2 32 arcs e n c
1 1
( x 3) x 3
2 2 3
6 x x 2 arcs e n c
9
5.19.- ³
(5 4 x)dx
2 2 3
12 x 4 x 2 8
Solución.- Sea: u 12 x 4 x 2 8, du (12 8 x)dx
118
³ ³ ³ ³
(5 4 x)dx (4 x 5)dx 1 2(4 x 5)dx 1 (8 x 10)dx
12 x 4 x 2 8 12 x 4 x 2 8 2 12 x 4 x 2 8 2 12 x 4 x 2 8
³ ³ ³
1 (8 x 12 2)dx 1 (8 x 12)dx dx
2 12 x 4 x 8 2 12 x 4 x 8 12 x 4 x 2 8
³ ³ ³ ³
2 2
³ ³
1 (8 x 12)dx 1
4 2 2
dx
2 12 x 4 x 2 8 2 ( 1 )2 ( x 3 )2
2 2
Haciendo: u 12 x 4 x 8, du (12 8 x)dx y w x 3 , dw dx , entonces:
2
³ ³
2
arcs e n c
1
1 du 1 dw 1 u 2
1 w
2 u 2 ( 1 ) 2 w2 2 1
2
2 1
2
2
u 2 arcs e n 2 w c 12 x 4 x 2 8 arcs e n(2 x 3) c
1 1 1
5.20.- ³
2 2
xdx
27 6 x x 2
Solución.- Sea: u 27 6 x x 2 , du (6 2 x)dx
³ 27 6 x x2 2 ³ 27 6 x x 2 2 ³ 27 6 x x2
xdx 1 2 xdx 1 (2 x 6 6)dx
³ 3³ ³ 3³
1 (2 x 6)dx dx 1 du dx
2 27 6 x x 2
27 6 x x 2 2 u 27 6 x x 2
27 6 x x 2 ( x 2 6 x 27) ( x 2 6 x 9 9 27) ( x 2 6 x 9) 36
Completando cuadrados se tiene:
62 ( x 3) 2 , Luego:
³ u du 3³
x 3
3arcs e n c
1
1 1 2 dx 1 u2
2 62 ( x 3) 2 2 1 6
x 3 x3
2
u 2 3arcs e n c 27 6 x x 2 3arcs e n c
1
5.21.- ³ 2
( x 1)dx
6 6
3x 4 x 3
Solución.- Sea: u 3x 2 4 x 3, du (6 x 4)dx
³ 3x 2 4 x 3 6 ³ 3x 2 4 x 3 6 ³ 3x 2 4 x 3 ³ ³ 2
( x 1)dx 1 (6 x 6)dx 1 (6 x 4 2)dx 1 (6 x 4)dx 1 dx
6 3x 4 x 3 3 3x 4 x 3
2
119
³ ³ 2 ³ ³
1 du 1 dx 1 du 1 dx
6 u 3 3x 4 x 3 6 u 3 3( x 2 4 x 1)
³ ³ 2
3
1 du 1 dx
6 u 9 (x 4 x 1)
3
Completando cuadrados se tiene:
x2 x 1 ( x2 x ) 1 ( x2 x ) ( x 2 )2 ( 5 )2
4 4 4 4 4 4 5
3 3 9 9 3 9 9 3 3
x2
³ ³ AK u arcW g
1 du 1 dx 1 1 1 3 c
6 u 9 ( x 2 )2 ( 5 )2 6 9 5 5
3 3 3 3
3x 2
AK 3 x 2 4 x 3 arcW g c
1 5
5.22.- ³ 2
(2 x 3)dx
6 15 5
x 6 x 15
Solución.- Sea: u x 2 6 x 15, du (2 x 6)dx
³ x2 6 x 15 ³ x 2 6 x 15 ³ x2 6 x 15 9³ x 2 6 x 15
(2 x 3)dx (2 x 6 9)dx (2 x 6)dx dx
x 2 6 x 15 ( x 2 6 x 9) 15 9 ( x 3) 2 62 ( x 3) 2 ( 6)2
x3
AK x 2 6 x 15 arcW g c
3 6
5.23.- ³
2 6
dx
4 x 4 x 10
2
³ 4 x 2 4 x 10 ³ 4( x 2 x 5 ) 4 ³ ( x2 x 5 ) , Completando cuadrados:
Solución.-
dx dx 1 dx
2 2
x2 x ( x2 x ) ( x )2 ( x )2 ( )2
5 1 5 1 1 9 1 3
2 4 2 4 2 4 2 2
x
³ W 2 c 1 arcW g 2 x 1 c
1
1 dx 1 1
4 ( x )2 ( )2 4
arc g
1 3 3 3 6 3
2 2
5.24.- ³ 2
(2 x 2)dx
2 2
x 4x 9
Solución.- Sea: u x 2 4 x 9, du (2 x 4)dx
120
³x ³ ³ 6³ 2
(2 x 2)dx (2 x 4 6)dx (2 x 4)dx dx
4x 9 x 4x 9 x 4x 9 x 4x 9
du dx
x 2 4 x 9 ( x 2 4 x 4) 9 4 ( x 2) 2 5 ( x 2) 2 ( 5) 2 ,
x2
AK x 2 4 x 9 arcW g c
6 5
5.25.- ³
(2 x 4)dx
5 5
4 x x2
Solución.- Sea: u 4 x x 2 9, du (4 2 x)dx
³ 4 x x2 ³ 4 x x2 ³ 4 x x2 ³ 8³
(2 x 4)dx (2 x 4)dx (2 x 4 8)dx (2 x 4)dx dx
4x x 4 x x2
³ u 2 du 8³
2
1 dx
4 x x2
, Completando cuadrados se tiene:
4 x x 2 ( x 2 4 x) ( x 2 4 x 4 4) ( x 2 4 x 4) 4 22 ( x 2) 2
³ u 2 du 8³
x2
2u 2 8arcs e n c
1 dx
2 ( x 2)
1
2 2 2
x2
2 4 x x 2 8arcs e n c
2
2 ( x 2 )dx
5.26.- ³ 2
3
3 9 x 12 x 8
Solución.- Sea: u 9 x 2 12 x 8, du (18 x 12)dx
2 ( x 2 )dx
3 9 x 12 x 8 3 18 ³ 9 x 2 12 x 8 27 ³ 9 x 2 12 x 8 27 ³ 9 x 2 12 x 8
³
2 1 (18 x 27)dx 1 (18 x 27)dx 1 (18 x 12 39)dx
3
³ ³ 2 ³ ³
1 (18 x 12)dx 39
2
dx 1 du 39 dx
27 9 x 12 x 8 27 9 x 12 x 8 27 u 27 9( x 2 4 x 8 )
2
27 ³ u 27 u 9 ³ ( x 2 4 x 8 )
3 9
1 du 39 dx
3 9
Completando cuadrados se tiene:
x2 ( x2 x ) ( x 2 )2 4 ( x 2 )2 ( 2 )2
4 8 4 4 8 4
3 9 3 9 9 9 3 9 3 3
x2
27 ³ u 27 u 9 ³ ( x 2 ) 2 ( 2 ) 2 27
K W 3 c
1 du 39 dx 1 39 1
27 u 9 2
A u arc g
2
3 3 3 3
121