Está en la página 1de 9

OTROS INDEFINIDOS

Recordemos que pueden funcionar como adjetivos y como pronombres a no ser que se indique
lo contrario.

1. Aliquis/aliqui, aliquia, aliquid/aliquod

SINGULAR PLURAL

M F N M F N

N aliquis/aliqui aliqua aliquid/aliquod aliqui aliquae aliqua

A aliquem aliquam aliquid/aliquod aliquos aliqua aliqua

G alicuius aliquorum aliquarum aliquorum

D alicui aliquibus

A aliquo aliqua aliquo aliquibus

Se declina como el indefinido quis (primer elemento ali- invariable), sólo cambia: nominativo
singular femenino y nominativo-acusativo plural neutro hacen siempre aliqua.
El uso de este pronombre es más amplio que el del pronombre quis. Traducción: alguien, alguno,
algo.
o Aliquis clamat = alguien grita.

1
2. Quisque, quaeque, quidque/quodque

SINGULAR PLURAL

M F N M F N

N quisque/quique quaeque quidque/quodque quique quaeque quaque/quaeque

A quemque quamque quidque/quodque quosque quaque quaque/quaeque

G cuiusque quorumque quarumque quorumque

D cuique quibusque

A quoque quaque quoque quibusque

Presenta una flexión idéntica a quis (partícula enclítica -que indeclinable). Se traduce: cada uno,
cada cosa:
o Suum cuique pulchrum est = para cada uno lo suyo es hermoso.

3. Uterque, utraque, utrumque.

SINGULAR PLURAL

Masculino Femenino Neutro Masculino Femenino Neutro

Nominativo uterque utraque utrumque utrique utraeque utraque

Acusativo utrumque utramque utrumque utrosque utrasque utraque

Genitivo utriusque utrotumque utrarumque utrorumque

Dativo utrique utrisque

Ablativo utroque utraque utroque utrisque

Se declina como el pronombre interrogativo uter. Traducción: uno y otro, ambos, los dos.
o Uterque exercitus victoriam cupiebat = uno y otro/los dos/ambos ejércitos deseaban
la victoria.

2
4. Neuter, neutra, neutrum

SINGULAR PLURAL

Masculino Femenino Neutro Masculino Femenino Neutro

Nominativo neuter neutra neutrum neutri neutrae neutra

Acusativo neutrum neutram neutrum neutros neutras neutra

Genitivo neutrius neutrotum neutrarum neutrorum

Dativo neutri neutris

Ablativo neutro neutra neutro neutris

Se declina como uter. Traducción: ni uno ni otro, ninguno de los dos:


o Neuter consuli in urbe permansit = ninguno de los dos cónsules permaneció en la
ciudad.

5. Ullus, ulla, ullum

SINGULAR PLURAL

M F N M F N

N ullus ulla ullum ulli ullae ulla

A ullum ullam ullum ullos ullas ulla

G ullius ullorum ullarum ullorum

D ulli ullis

A ullo ulla ullo ullis

Traducción: alguien, alguno, algo.


o Ulli milites fugerunt = algunos soldados se dieron a la fuga.

3
6. Nullus, nulla, nullum

SINGULAR PLURAL

M F N M F N

N nullus nulla nullum nulli nullae nulla

A nullum nullam nullum nullos nullas nulla

G nullius nullorum nullarum nullorum

D nulli nullis

A nullo nulla nullo nullis

Se declina como ullus, es su negación (ne+ullus> nullus). Se emplea sólo como adjetivo.
Traducción: ningún, ninguno, ninguna.
o Caesar nullum consilium accepit = César no aceptó ningún consejo.

7. Nemo
N nemo

A neminem

G nullius

D nemini

A nullo

Traducción: nadie. Funciona sólo como pronombre. Procede de la fusión ne+homo>nemo. Las
formas de genitivo y ablativo las toma de nullus. Éste es su adjetivo correspondiente.
o Nemo aenigman solvit = nadie resolvió el enigma.

4
8. Nihil
N nihil

A nihil

G nullius rei/ nihili

D nulli rei / nihilo1

A nulla re / nihilo

Es una forma neutra. Funciona sólo como pronombre. Traducción: nada. Procede de ne+hilum>
nihil (literalmente: ni una pizca). El genitivo (dativo y ablativo) toma sus formas de nullus + res, rei.
Nullus es su adjetivo correspondiente.

9. Alter, altera, alterum

SINGULAR PLURAL

M F N M F N

N alter altera alterum alteri alterae altera

A alterum alteram alterum alteros alteras altera

G alterius alterorum alterarum alterorum

D alteri alteris

A altero altera altero alteris

Traducción: uno, el otro. Se usa en secuencias de dos elementos:


o Alter scelus admittebat, alter negabat = uno admitía su crimen, el otro lo negaba.

1 El dativo - ablativo nihilo es que a mí me suena y en algunos sitios aparece y en otros no, sólo te lo pongo

para que lo tengas presente por si te apareciera o lo dijeran en clase que te suene.

5
10. Alius, alia, aliud

SINGULAR PLURAL

M F N M F N

N alius alia aliud alii aliae alia

A alium aliam aliud alios alias alia

G alius aliorum aliarum aliorum

D alii aliis

A alio alia alio aliis

Traducción: uno, otro. Se utiliza en secuencias de dos o más elementos:


o Allud est maldicere, aliud accusare = una cosa es murmurar, otra acusar.
o Alii legebant, alii scribebant, alii tacebant = unos leían, otros escribían, otros callaban.

11. Solus, sola, solum (solo), totus, tota,


totum (todo) y unus, una, unum (uno, solo)

o Sola fides sufficit = la sola fe es suficiente.

6
Se refiere siempre a la totalidad de un elemento, traducción: todo, entero:
o Vita tota laetitiae plena est = la vida entera está llena de alegría.
o Stellae toti exercitui viam monstrant = las estrellas muestran el camino a todo el
ejército.
Este adjetivo significa todo, completo (totalidad), frente al adjetivo omnis, omne que significa todo
y cada uno, cada cosa (cantidad):
o Totam noctem dormit = duerme durante toda la noche (la noche completa).
o Omnes stellae in caelo micant = todas las estrellas (todas y cada una) brillan en el
cielo.

Acompañando a un sustantivo o pronombre, solus, a, um y unus, a, um pueden traducirse por


medio de un adverbio:
o Tibi soli confido = en ti solo confío o solamente en tí confío.

7
12. Otros indefinidos

PRONOMBRE TRADUCCIÓN OBSERVACIÓN

quispiam, quaepiam, alguno se declina sobre quis, sufijo -piam


quidpiam/quodpiam invariable.

quidam, quaedam, cierto hombre, cierta se declina sobre quis, -dam invariable.2
quiddam/quoddam mujer, cierta cosa

unusquisque, unaquaeque, cada uno se declinan unus y quis, quedando -que


unumquidque/unumquodque invariable.

quisquam, alguien, algo se declina sobre quis, -quam invariable.3


quicquam/quidquam

quivis, quaevis, cualquiera (literal: el se declina sobre quis, -vis invariable. Nom
quidvis/quodvis que quiera) sing masc sin s: quivis.

quilibet, quaelibet, se declina sobre quis, -libet invariable.


quidlibet/quoslibet Nom sing masc sin s: quilibet

alteruter, utra, utrum el uno o el otro puede declinarse de dos formas: o


declinando a la vez los dos componentes4
o declinando uter y dejando alter
invariable. 5

2 Diferencias con quis: Nom sing masc: quidam.


Acus sing masc: quendam y fem: quandam.
Gen plural masc y neutro: quorundam y fem: quarundam.

3En latín clásico se encuentra sólo en frases negativas, de modo que, normalmente, debe traducirse por
nadie, nada. Tiene siempre valor de pronombre.

4 Alter uter, altera utra, alterum utrum (gen sing: alterius utrius).
5 Alteruter, alterutra, alterutrum (gen sing: alterutrius).

8
13. La negación y los indefinidos
Es imprescindible señalar que, en latín, a diferencia del castellano, la presencia de dos negaciones
convierte una frase, aparentemente negativa, en afirmativa. Este rasgo se aprecia esencialmente
cuando confluyen en una misma oración un adverbio negativo y un pronombre indefinido también
negativo:
o Non nemo venit = alguien vino.
o Non nihil scio = algo sé
o Tribunus secum non nullos miles duxit = el tribuno llevó consigo algunos soldados.

También podría gustarte