Está en la página 1de 97

PAUL ARCOS FLORES

MEDICO GINECO OBSTETRA

paul.arcos@uwiener.edu.pe
Facultad de Ciencias de la Salud
E.A.P. MEDICINA HUMANA
DESARROLLO MORFOFISIOLOGICO DEL SER HUMANO

Clase N°12 Desarrollo del Aparato Urogenital


Aparato Urogenital

Funcionalmente:
Urinario (Excretor) y
Genital (Reproductivo)
Origen : Mesodermo intermedio
Inicialmente ambos desembocan en la CLOACA

Cordón nefrógeno Tracto urinario


Cresta Urogenital
Cresta Gonadal Aparato Genital
PRONEFROS

Pronefros
No Funcional
Conducto
néfrico

➢ Inicios de 4° semana Cordón


nefrogénico
Gónada

➢ Túbulos pronéfricos Mesonefros

Mesonefros

➢ Conducto pronéfrico→ cloaca


Cordón
➢ Desaparece a fines de 4° nefrogénico Blastema
metanéfrico

semana Cloaca Yema ureteral


Yema néfrica
4ta SEMANA

7 a 10
grupos
celulares
5ta SEMANA
MESONEFROS

Transitorio

➢ A fines de 4° semana
➢ Funcionales hasta 8° semana
➢ Degeneran a finales del 1° Trim
➢ Glomérulos y túbulos
➢ Conductos mesonéfricos
➢ Desembocan en CLOACA
MESONEFRO
MESONEFRO

Funcionan como riñones


provisionales durante unas
cuatro semanas, hasta que los
riñones permanentes se
desarrollan y adquieren su
función
Degenera fines 1er Trimestre
METANEFROS
El riñón definitivo se hace
Definitivo funcional a las 12 semanas
A partir de: 5° Sem
Mesodermo
metanéfrico
Brote o yema Blastema metanéfrico
ureteral

Sistema Colector Nefronas (Unid. Excret.)


✓ Uréter ✓ Glomérulos
✓ Pelvis renal ✓ Cápsula de Bowman
✓ Cálices mayores y menores ✓ Túbulo contorneado Proximal
✓ Asa de Henle
✓ Túbulos colectores
✓ Túbulo contorneado distal
FINAL DE LA 5TA SEMANA
MESODERMO
YEMA URETERAL METANÉFRICO
La producción de orina inicia a la semana 12
los capilares glomerulares, comienzan a formarse
a partir de la semana 10
REGULACION MOLECULAR DEL DESARROLLO RENAL
TUMOR DE WILMS

mutaciones del gen WT1


en la región 11p13 y
puede relacionarse con
otras anomalías y
síndromes
AGENESIA RENAL
No interacción entre Brote ureteral y Mesod. Metanéfrico
Agenesia Renal Unilateral
➢ 1:1,000 rnv
➢ Común en varones
➢ Asociado a arteria umbilical única
➢ Se compensa por hipertrofia del riñón único
Agenesia Renal Bilateral
➢ 1:10,000 rnv
➢ Produce oligohidramnios
➢ Da lugar a Secuencia de Potter
➢ Mortinatos o fallecen al nacer
SECUENCIA DE POTTER

➢ Anuria
➢ Oligohidramnios
➢ Hipoplasia pulmonar
➢ Puente nasal ancho
➢ Nariz ganchuda
➢ Pliegues epicánticos
➢ Orejas malformadas
➢ Micrognatia
➢ Pie zambo
➢ Anomalías cardiacas
➢ Anomalías cerebrales
RIÑÓN POLIQUÍSTICO
• HAR (1: 5000 rnv)
• Dilatación de túbulos colectores
• Insuficiencia renal en la niñez temprana o tardía
• Tratamiento: diálisis y transplante renal
• HAD (1: 500 -1000 rnv)
• Quistes en todos los segmentos de la nefrona
• Generalmente se manifiesta en etapa adulta.
Riñón Ectópico
• Falla en “ascenso” de los riñones
• Principalmente se ubican en región pélvica
• Una sola entidad (riñón en torta)
• Irrigación es por arterias iliacas o aorta.
Riñón en Herradura
• Frecuente en Sd. De Turner
• Atrapados por raíz de arteria mesentérica inferior
• Suelen ser asintomáticos
DIVISION DE LA CLOACA

Vejiga Conducto
Conducto
urinaria mesonéfrico
Alantoides mesonéfrico

Seno
urogenital
Brote Falo
primitivo
ureteral
Uréter

Membrana Intestino Tabique urorrectal Cuerpo


Conducto perineal
cloacal posterior anorrectal

Seno urogenital
Tabique Urorrectal
Entre la 4° y 7° Semana Cond. anorrectal
DESARROLLO DEL SENO UROGENITAL
ANOMALÍAS VESICALES
Fístula Uracal Permeabilidad de la alantoides
Quiste Uracal Parte de la alantoides
Seno Uracal Luz en porción superior

Fístula Seno uracal


uracal
Ligamento
umbilical medio Quiste uracal

Vejiga urinaria

Sínfisis

Uretra
Extrofia de la vejiga y cloacal
APARATO GENITAL
Sexo Genético (Fertilización)
Etapa Indiferente (Hasta 7° Semana)

Gónadas
a partir de:

EPITELIO CELULAS
CELOMICO GERMINALES
(MESOTELIO) PRIMORDIALES
MESODERMO
DE CRESTA
UROGENITAL
CELULAS GERMINALES
PRIMORDIALES

Migran a través

MESENTERIO DORSAL DE
INTESTINO POSTERIOR

Hacia

CRESTA UROGENITAL

Alcanzan (6° Sem)

CRESTA GONADAL
Las células germinales
no aparecen en las
crestas genitales sino
hasta la sexta semana
MIGRACION DE LAS CELULAS GERMINATIVAS
PRIMORDIALES
5 SEMANAS

3 SEMANAS VÍAS DE MIGRACIÓN DE LAS CGP


DETERMINACION
DEL SEXO
Sexo Genético → 46,XY o 46,XX
Gen SRY (Yp11) → TDF
SRY : Región determinante del Sexo en cromosoma Y
TDF : Factor Determinante del Testículo

SRY

Presencia de TDF, testosterona y


FIM = Fenotipo masculino.
Ausencia = Fenotipo femenino
Cromosoma Y
DIFERENCIACION DE LAS
GONADAS
46,XY 46,XX

Presencia del
Ausencia del
cromosomaY Gónada
cromosoma Y
indiferente

Testículo Ovario
➢ Desarrollo de cordones medulares ➢ Degeneración cordones medulares
➢ No hay cordones corticales ➢ Desarrollo de cordones corticales
➢ Túnica albugínea gruesa ➢ No hay túnica albugínea
CONDUCTOS GENITALES 6 SEM

MASCULINO FEMENINO
FINAL 2DO MES
OVARIO
Cordones Sexuales Primitivos
Degeneración medular
(Estroma vascularizado)

Cordones Corticales (2° Generación)

7° Sem
3m Agrupaciones celulares

Células foliculares
Folículos
primarios
FORMACION DEL OVARIO

Epitelio superficial
Túbulo mesonéfrico en Mesenterio
degeneración urogenital
Cordones
medulares en
degeneración
vocito primario

Cordones corticales Células


foliculares

Conductillo
s
eferentes
Conducto
paramesonéfrico Conducto Epitelio superficial Conducto paramesonéfrico
mesonéfrico

Conducto mesonéfrico

7 Sem 5 Mes
TESTÍCULO
Cordones sexuales primitivos

Cordones Testiculares
(medulares)

Cel. Leydig

8° Sem

Células Germinales Células Sertoli


Testosterona
Túbulos
(Red de Haller)
TESTÍCULO

Túnica
albugínea
Túbulo mesonéfrico en
8 Sem degeneración
Cordones de
la rete testis
Cordones
testiculares
en forma de
herradura
Cordones
testiculares

Túbulos 4 Mes
Conducto Túnica mesonéfricos
paramesonéfrico albugínea excretores
Conducto (conductillos Conducto paramesonéfrico
mesonéfrico eferentes)
Conducto mesonéfrico (conducto
deferente)
DESCENSO
DEL TESTÍCULO
➢ Inicialmente: Cavidad abdominal
➢ Condicionado por crecimiento región superior abdominal
➢ Gubernáculo (Tejido fibroso)
➢ Evaginación del peritoneo forma proceso vaginal (Túnica
vaginal de los testículos.
Conductos Genitales Femeninos

•Conducto paramesonéfrico o de Müller


•Invaginaciones de superficie lateral de cresta urogenital

Estimulación de Estrógenos Ováricos


➢ Craneal Trompas uterinas o de Falopio
➢ Caudal Se fusionan en línea media (Primordio uterovaginal)

• Utero
(Primordio uterovaginal) • Cuello uterino
• Tercio superior de la vagina
Bulbos sinovaginales (cloaca) → Placa vaginal
Dos tercios inferiores de la vagina
FORMACION DEL UTERO Y LAVAGINA

9 Sem 3 mes RN
CONDUCTOS GENITALES
FEMENINOS
Orificio abdominal de
la trompa uterina
Ligamento suspensorio
del ovario
Ligamento
uteroovárico
Fimbrias

Mesovario

Epoóforo
Cordones Paraoóforo
corticales del Cuerpo
ovario

Mesonefros Ligamento
redondo del Cuello
útero
Fórnix
2 Mes Vagina
Conducto Quiste de
mesonéfrico Conducto uterino Gartner

Tubérculo
paramesonéfrico
QUISTES DE GARTNER
CONDUCTOS GENITALES
MASCULINOS

Vesícula seminal

Utrículo prostático
Rete testis (evaginación de la uretra)
Túbulos
epigenitales Cordones
testiculares
Apéndice del epidídimo
Túnica
albugínea Apéndice testicular
Conducto
Túbulos deferente
paragenitales Cordón testicular
Conducto
mesonéfrico Rete testis
Conductillo
s
eferentes
4 Mes
Epidídimo
Túbulo Paradídimo
paramesonéfrico
DESARROLLO DE
GENITALES EXTERNOS
3 ss engrosamiento mesodérmico sobre membrana cloacal
• 7 semanas Indiferenciado
• 12 Semanas Diferenciado por completo

Estructuras Masculino Femenino


Glande, Cuerpos
Falo Clítoris
Cavernoso y esponjoso
Pliegues
Rafe peniano Labios <
urogenitales
Eminencias
Escroto Labios >
labio-
escrotales
MALFORMACIONES DEL
APARATO GENITAL
HIPOSPADIAS
• Defecto de fusión de pliegues urogenitales
• Orificio uretral externo en superficie ventral del
glande o del cuerpo del pene.
EPISPADIAS
• Apertura de uretra en superficie dorsal del pene
• Asociado a extrofia vesical
• Desvío en la formación de tubérculo genital
CRIPTORQUIDIA
•Descenso de testículos a fines del 3er trimestre
•Puede ser unilateral o bilateral
•En cavidad abdominal o conducto inguinal
•Riesgo de desarrollar cáncer testicular
•Puede producir esterilidad
MALFORMACIONES
UTERINAS
UTERO DOBLE (Didelfo)
• Falla de fusión de parte
inferior de conductos
paramesonéfricos
• Asociado a vagina doble o
• única
• Puede estar tabicado
• UTERO BICORNE
• Duplicación solo en parte
superior de útero
UTERO UNICORNE
• Solo se desarrolla un
conducto paramesonéfrico
UTERO DIDELFO
UTERO ARCUATUM
ESTADOS INTERSEXUALES
Hermafroditismo Verdadero
• Poseen tejidos ováricos como testiculares (Ovotestis)
• Ambigüedad sexual
• Mayormente, 46,XX
• Qimeras 46,XX/46,XY

Tej. Ovárico

Tej. Testícular
SEUDOHERMAFRODITISMO
FEMENINO (46,XX)

Hiperplasia Suprarrenal Congénita (HAR)


• Poseen tejido ovárico
• Masculinización de genitales externos femeninos
• Deficiencia de 21 hidroxilasa
• No se sintetiza ni cortisol ni aldosterona
• Exceso de andrógenos
• Hipertrofia de clítoris y fusión labio escrotal completa
• Hiponatremia (pérdida de sal) deshidratación
HIPERPLASIA SUPRARRENAL
CONGÉNITA
SEUDOHERMAFRODITISMO
MASCULINO (46,XY)

Síndrome de Insensibilidad Androgénica

• Herencia recesiva ligada al cromosoma X


• Poseen tejido testicular
• Mutaciones en genes de biosíntesis de andrógenos
• Pérdida de receptores transmembrana
• No se produce andrógenos ni FIM
• Deficiencia de 5 alfa reductasa o 17-OH deshidrogenasa
• Testosterona dihidrotestosterona
• Desarrollo caracteres sexuales secundarios femeninos
Síndrome de
Insensibilidad
Androgénica

También podría gustarte