Está en la página 1de 3

CUESTIONARIO 1 C 9

1.TIJRAY = TRADUZCA

QHASQOCHAYKIPI = TUPU = QORICHUS =

QOLQECHUS = PANPAMAN = CHANQAMUY =

CHILINCHAN = NINQACHUS = SONQOCHA=

2. En el Runa Simi, existen una infinidad de ……………………………………………………………… destinadas a modificar el significado de


las palabras, que son características más notables y que expresan lo más profundo del sentir humano, mencionaremos
algunos de ellos

a) Verbos b) Sustantivos c) Adjetivos d) sufijos o partículas

3. Pospuestas a un sustantivo: ¿Quiénes cumplen funciones enfáticas o aseverativas?

a) Los pronombres b) Interjecciones c) Los sufijos d) Adverbios

4. Reqsiy kutichiy ima = Reconozca y responda

Los sufijos N, MI y QA. ¿Qué tipo de sufijos son y cuál es su valor literal o significado?....................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. ¿Qué sufijo indica posesión y que se añade a nombres, adjetivos o pronombres? Marque la respuesta con una ( X )

a) Mi b) kuna c) Pi d) Yoq

6. ¿Es verdadero o falso? = Chekaqchu qollmachu

Que el sufijo “QA” se usa solamente cuando la palabra termina en una vocal = V F
7. Añadiendo esta partícula a la raíz de un verbo, indica. Participio activo. Marque la respuesta

a) SQA b) Y c) Q d) Man

8. Esta partícula añadida al sustantivo singular pluraliza todas las palabras. Marque la respuesta

a) INCHIS b) YKU c) KU d) KUNA

9. Qellqay = Escribe ¿Cuáles son los sufijos que pluralizan a la primera persona en plural?........................................................

10. TIJRAY RUNA SIMIMAN

Juguetóna = Rumi sikipi =

Dormilóna = Chaka sikipi =

Apestoso = Sach’a sikiman =

11. SI, S. Estas partículas expresan afirmación. Verdadero o falso. Marque su respuesta V F
12. Allichay = Ordena a donde corresponda

1ra persona ----------------- kanku ----- somos (incluyente)

2da persona ---------------- Kanki----- es

3ra persona -------- ---------Kan ------- soy ---------

1ra pers. plural ------------- Kankichis-------- somos

1ra pers. plural - ------------Kayku ----------somos

2da pers. plural ------------ kanchis ------ son

3ra pers. Plural ------------- kani----------- son ( Excluyente)


13. En el runa simi o en el (quechua) no existe un verbo que signifique “hacer”. Sin embargo, hay dos maneras de expresar
una idea parecida. Verdadero o Falso V F

14.Para expresar el verbo tener, debemos recurrir al empleo de los sufijos ………………………………y del verbo impersonal……

15. CONJUGACIÓN DEL VERBO – MODO INDICATIVO

Presente
CH’ULLALLA – HUQLLA / SINGULAR

NOQA ALLINTA TUSUNI =

QAN MUNAYTA TUSUNKI =

PAY MILLAYTA TUSUN =

ASKHA / PLURAL

NOQANCHIS SUMAQTA TUSUNCHIS =

NOQAYKU SUMAQTAPUNI TUSUYKU =

QANKUNA ALLINTA TUSUNKICHIS =

PAYKUNA KARUPI TUSUNKU =

Futuro
CH’ULLALLA – HUQLLA / SINGULAR

NOQA WASIPI TAKISAQ =

QAN YACHAYWASIPI TAKINKI =

PAY ORQOPI TAKINQA =

ASKHA / PLURAL

NOQANCHIS WASINCHISPI TAKISUN(CHIS) =

NOQAYKU WASIYKUPI TAKISAQKU =

QANKUNA WASIYKICHISPI TAKINKICHIS =

PAYKUNA WASINKUPI TAKINQAKU =

Pretérito imperfecto
CH’ULLALLA / SINGULAR

NOQA WASIYPI TAKIRANI =

QAN WASIYKIPI TAKIRANKI =

PAY WASINPI TAKIRAN =

ASKHA / PLURAL

NOQANCHIS TAKIRANCHIS =

NOQAYKU TAKIRAYKU =

QANKUNA TAKIRANKICHIS =

PAYKUNA TAKIRANKU =
Pretérito perfecto
HUQLLA / SINGULAR

NOQA ÑANPI TAKIRQANI =

QAN ÑANPI TAKIRQANKI =

PAY ÑANPI TAKIRQAN =

ASKHA / PLURAL

NOQANCHIS TAKIRQANCHIS =

NOQAYKU TAKIRQAYKU =

QANKUNA TAKIRQANKICHIS =

PAYKUNA TAKIRQANKU =

Pretérito pluscuamperfecto
HUQLLA / SINGULAR

NOQA TAKISQANI =

QAN TAKISQANKI =

PAY TAKISQA =

ASKHA / PLURAL

NOQANCHIS TAKISQANCHIS =

NOQAYKU TAKISQAYKU =

QANKUNA TAKISQANKICHIS =

AYKUNA TAKISQAKU =

16. CONJUGE EL VERBO MIJUY EN TIEMPO PRESENTE Y FUTURO PROGRESIVO

También podría gustarte