Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
13 DEZ: Kòrsou
mester di dje
página
Mishon komersial
15 pa Colombia páginanan
Empresarionan
1-20
página 3 & 4
Danki na
voluntarionan
página 12
Negoshi di
baña kachó
www.empresachiki.com
Empresa Chikí
ta un publikashon di
Kámara di Komèrsio i
For di nan salida Fundashon Negoshi Pikiña a risibí apoyo di Kámara di Komèrsio i Industria di Kòr-
Un tim di Kámara di Komèrsio
sou. Nan a aparesé na diferente okashon ku nan aktividatnan konkreto den edishonnan di e korant huntu ku diferente kolaborador
mensual aki. I Kámara di Komèrsio ta felisitá tantu Fundashon Negoshi Pikiña (FNP) komo Junior
Achievement Curaçao (JAC) ku man na man a traha pa konsientisá hóbennan ku ta bai skol pa krea
serka nan e sentido komersial i empresarial. Durante lès na skol ta kuminsá prepará nan pa un ròl
Aviso:
komo doño di nan mes negoshi. Nan ta siña kiko nan mester keda tene na bista pa nan por bira un Spotlite Productions
empresario eksitoso. Nan mester siña henter e prosedimentu pa yega na lanta nan negoshi, inkluso Farley Lourens
registrá na Kámara di Komèrsio. Yuda traha plan kiko nan mester hasi promé ku nan por traha. Nan
mester siña ku promé ku nan por risibí òf atendé nan promé kliente, nan mester ta kla pa por ofresé
Telefon: 767-0907
algu na un preis rasonabel den un ambiente adekuá ku ta hasi atraktivo pa hende kumpra. Den e Telefon: 560-8284
esfuersonan ku nan mester hasi, sin falta nan lo dal den opstákulo i ta importante pa nan siña kon E-mail:
pa kita esakinan for di kaminda òf alo ménos salta nan pa nan por sigui ku nan plan. Nan mester
mira e balor pa for di salida registrá tur loke nan ta gasta na plaka na material, espasio pa traha i
info@spotlite-productions.com
bende, merkadeo, propaganda, drecha e ambiente, etc. Nan ta siña tambe kiko ke men ganashi –
esei no ta e promé entradanan. Esei ta loke sobra di e entradanan despues ku a deskontá tur loke Kompaginashon i imprenta:
nan a hinka den e negoshi pa por drei komo empresa. Ke men, por dura basta tempu promé ku un
empresario por haña sufisiente rendimentu di su invershon, esta pa kubri tur loke el a gasta na sèn
Drukkerij Amigoe
pa por kuminsá te pa e sobra pa e paga su empleadonan. Anto si sobra, e tambe por bai gosa di e
ganashi. Sino, mester konsiderá seriamente si ta bal la pena pa sigui ku e negoshi. Kordinashon:
Si bo tuma di e artíkulonan den e edishon aki, bo ta topa ku algun hóben ku ta guia e proyekto aki
Intermediate N.V.
i tambe algun di esnan ku ta bai skol ainda, pero ku na skol a siña kon atendé nan ko’i hasi den un Telefon: 737-1070
negoshi chikitu. Den práktika nan ta siña ku ta importante pa trata kliente bon pa e keda bin bèk pa
kumpra loke e mester, konfia riba kalidat di e produkto òf servisio ku e brinda, kon importante ta pa
e sera ret di amigu i konosí ku por yuda plama e informe ku ta bon pa kumpra serka dje, mantené
Tur derecho reservá ©
kontaktonan sosial den un sírkulo mas grandi posibel, etc. Nan ta siña plania tambe pa evitá ku
nan stòk ta kaba promé ku ora i ku nan no por entregá merkansia, ku mester paga awa i koriente
sino nan no por produsí, etc. E loke nan ta siña, esta lanta nan mes negoshi, ta parti di e proseso
di formashon na skolnan manera VSBO. Den algun kaso el a resultá tambe den negoshi chikitu ku
a keda eksistí pasobra el a duna bon rendimentu pa e ‘doño’. Mas ku klaro ku esei ta sirbi komo
satisfakshon pa e studiante, su dosentenan i su mayornan. No ta bai pa hasi tur mucha empresario,
pero atraves di e programa aki ta laga hopi hóben sera konosí ku e mundu empresarial di un forma
masha realístiko. Si nan mes no tin ambishon pa bai den e direkshon ei, alo ménos nan ta haña
komprenshon pa loke e empresario ta pasa aden promé ku e por bira un komersiante eksitoso.
Ohalá e programa aki di FNP i JAC ta yuda desaroyá hopi hóben empresario mas ku un dia bira
komersiante respetá na nos dushi Kòrsou.
2
Akuerdo di koperashon históriko den
Reino riba tereno di edukashon empresarial
pa 40.000 studiante
F
Durante e añanan di eksis- undashon Negoshi Pikiña (FNP) a realisá diferente logro durante Reino aki tin ku bai traha
tensia di e fundashon, nan huntu i yuda otro. Ku e
a sa di sera diferente akue- di 10 aña di eksistensia. E organisashon aki a bin ta traha interkambio nos ke kon-
rdo na benefisio di rea- inkansablemente pa traspasá konosementu i krea mas sentimentu tribuí na un mihó Reino den
lisashon di vishon i meta- empresarial serka hóbennan na Kòrsou pa medio di e programa di kua hóbennan, ku yudansa
nan di e organisashon. di nan mayor i dosentenan,
Señora Elgenia Pieternel- Junior Achievement Curaçao (JAC). Esaki nan por a alkansá ku yudansa ta alkansá logronan grandi
la, fundadó i aktual direktor di voluntario, dosente i mayornan. Un di esnan mas impaktante ta esun ku e potensial ku nan tin”.
di e fundashon, a konta ku ku a firma na òktober aki en konekshon ku selebrashon di 10 aña i En prinsipio e lisensia
resientemente FNP/JAC a internashonal ku e fun-
sera un akuerdo ku Junior nasementu di e paisnan nobo den Reino Hulandes ku ta envolví un dashon tin no ta forma un
Achievement di Hulanda mínimo di 40 mil hóben den Reino, i nan mayor i dosentenan. opstákulo pa representá e
pa traha huntu riba e parti otro islanan, pero e fun-
di edukashon empresarial Pa Farley Lourens dashon ke evitá kualke
den Reino esta riba e tipo di diskushon ku lo por
islanan den Karibe, Aruba, bin riba e tereno aki. “Ta
e programa di interkam- ku mester traha pa realisá nos intenshon pa repre-
bio,” señora Pieternella a e vishon di Junior Achieve-
sigui bisa. “Tur e gruponan ment na tur e partinan di página 4 >>>>
3
Akuerdo di koperashon históriko den Reino riba
tereno di edukashon empresarial pa 40.000 studiante
<<<< página 3 kos ku St. Eustatius ku tin e mucha por mira for di un riba e hóbennan. Esaki ta
un petishon na AMFO, via edat chikí kon su komuni- laga nan mira e konekshon
di un di nan direktivanan di dat ta hinká den otro. Tin entre e parti di teoria i
sentá tur e seis islanan. skol, pa hinka e programa 20 skol básiko kaba na di práktika. Investigashon-
JAC/ Fundashon Negoshi den algun skol. unda a realisá e proyek- nan ta mustra ku 60% di
Pikiña den su forma aktual Fundashon Negoshi Pikiña to aki”, señora Blanken a hóbennan ku a sigui e tipo
lo keda konsentrá riba Kòr- a aserká Sürnam tambe i bisa. di programanan aki tin un
sou”, señora Pieternella a einan tambe ta ehekutando resultado positivo despues
informá. un proyekto piloto. Señora Resultado na skolnan den nan estudio”, señora
Blanken a splika mas aleu básiko Pieternella a bisa.
Website ku JAC/Negoshi Pikiña ta Mas aleu señora Pieter-
Banda di esaki e fun- prepará su voluntarionan nella a duna di konosé ku Show di Pasku den
dashon tin pensá tambe debidamente pa nan por apesar ku e proyekto di Marshe Nobo
pa den un futuro serkano duna e guia nesesario na Mini Empresa ta esun ku ta Na desèmber awor lo tin
lansa un website pa JAC. e hóbennan. haña mas publisidat, esun pa di dos aña siguí un
“Na e momentu aki nos di skol básiko ta alkan- show di Pasku den Marshe
ta hasi uso di esun inter- Voluntarionan sá mas studiante pa aña. Nobo kaminda alumnonan
nashonal. No ku esaki ta E organisashon ta traha “Aña pasá nos a alkan- Elgenia Pieternella di diferente skol ta presen-
malu, pasobra nos ke pa riba diferente tereno i pa sá 400 studiante di skol tá nan produktonan ku nan
nos hóbennan kuminsá esaki e voluntarionan mes- básiko. Ta importante pa e alumnonan. Aworakí tin ta pone na benta. Segun
pensa mas global, pero ter ta prepará. Nos tin seis laga e muchanan kuminsá mayor ku ya ta duna un señora Blanken, esnan ku
riba e website di JAC nos aña kaba ta dunando pre- sera konosí ku e mundu man komo voluntario i hopi a bishitá e show aña pasá
lo por pone informashon parashon na voluntario- empresarial for di e edat a partisipá komo akshoni- a keda impreshoná di mira
mas dirigí pa nos islanan“, nan. “E voluntarionan aki aki,”, segun señora Piet- sta den e proyektonan di ku ta hóben yu di Kòrsou
señora Pieternella a sigui tin ku bishitá skol i ta hasi ernella. “Ku JAC nos ke Mini Empresa ku e stu- mes a traha e produktonan
konta. presentashon. Ta hasi e yega na mas tantu hóben diantenan a realisá. Nos i a presentá nan di e forma
tipo di proyektonan aki na posibel, pero tambe nan ke promové e parti di par- ei. “Despues di 10 aña di
Aktividatnan JAC na skol básiko tambe pa asina mayor i maestronan. Ape- tisipá komo akshonista aki eksistensia por bisa ku e
Aruba, Boneiru, Sint sar ku e organisashon tin mas tantu. Nos ke pa no fundashon a forma un base
Eustatius i Sürnam tiki rekurso humano i kapi- solamente e mayornan di e sólido pa sigui ku nos vi-
Señora Nataly Blanken, ku tal, e ta konfia ku lo por studiantenan, pero tambe shon i proyektonan ku nos
ta miembro di direktiva di logra e ophetivo. “Mi ta empresanan duna aporte ke realisá“, e miembronan
Fundashon Negoshi Piki- spera ku e trabounan pu- i pidi nan empleadonan pa di direktiva di Fundashon
ña, a splika ku na e momen- blisitario ku nos ta hasien- ta akshonista di e proyek- Negoshi Pikiña a finalisá
tunan aki ta den kòmber- do lo por yuda trese mas tonan di mini empresa bisando.
sashonnan ku Boneiru, hende serka nos pa yuda di e studiantenan. Bo ta
Aruba i St. Eustatius pa e organisashon mas. Asina haña e or’ei, ku empre- Ofisina di Fundashon
ehekutá algun proyek- nos por hasi mas.” sanan tambe ta siña nan Negoshi Pikiña
to riba tereno di Junior E fundashon tin diferente empleadonan ku nan por Junior Achievement
Achievement. “Boneiru lo meta ku nan ke logra den invertí nan sèn den un Curaçao
ke introdusí e proyekto aki e añanan benidero. “Nos negoshi ku nan ta mira Kaya Junior Salas 1
na un di nan skolnan komo ke amplia presensia di e ku tin potensial. Huntu ku Oranan di ofisina: tur dia
proyekto piloto i na Aruba fundashon den skolnan. esaki nos ke hasi e inter- di 9:00 pa 12:00
nos ta trahando kaba den Tambe nos ke bai kon- akshon entre e skolnan Number di telefon:
koperashon ku Kámara di sentrá mas tantu riba e mihó i tambe pone ku e 461 6691
Komèrsio di Aruba,” seño- Nathaly Blanken di maestronan i spesial- influensha di e programa- Email: JACuracao@gmail.
ra Blanken a informá. Mes- direktiva FNP mente riba e mayornan di nan ta muchu mas positivo com
4
E komersiante/studiante Daniel Corsen:
ku pasobra bo tin bo
mes negoshi bo ta traha
ménos, e ta robes. Bo ta
traha mas tantu ku 8 ora pa
dia plùs mester atendé bo
Daniel Corsen mes atministrashon. Mi no
ta traha 24/7, pero mas ku
8 ora. Abo komo empresa-
Espasio tin semper rio mes, ta determiná ki ora
pa duna servisio bo ta traha”, asina señor
“Komo un kompania chikí Corsen a sigui splika.
òf mediano tin hopi otro
trabou. Tin biaha ta sobra Estudio ta kontinuá
tiki tempu pa atendé ku e empresario hóben
asuntunan atministrativo den desaroyo
riba un nivel amplio, mién- Aktualmente Daniel ta
tras tambe ta traha plan di hasiendo su master oplei-
maneho i stratégiko”, asina ding (Master in Finance)
señor Corsen a splika. E via Erasmus Universiteit,
promé eksperensha ku ku ta un programa (deelti-
Corsen tabatin ku Negoshi jdopleiding) di interkambio
Pikiña algun aña pasá a ku nos propio universidat
forma e base pa a kuminsá UNA. Kada 3 siman di tur Daniel Corsen ta forma parti di un ‘struurgroep’ ku eksperto riba
ku su propio negoshi aña luna ta sigui e lèsnan na tereno di produkshon di energía i awa
pasá. Otro motibu mester UNA, e siman ei e ta traha
ta mirá for di e perspektiva ménos. Den e programa mishon di implementashon. Tin un organisashon inisialmente International
ku tin mas fleksibilidat ape- un profesor ta bula bin Kòr- Aki e mester a invertí sèn VEWIN, ku ta un orga- Business na e Fakultat
sar di e hopi trabou, banda sou for di Hulanda pa duna den diferente deporte i nisashon funshonal ku tin Sosialekonómiko di UNA
di e echo ku por plania bo e lèsnan. evaluá tur invershon ku akuerdonan di koperashon i a kaba su studio ku e
mes oranan (schedule) i e fundashon a hasi den ku kompanianan di awa na tésis ‘Outcome base evalu-
e posibilidat ku bo mes ta Promé ku Daniel a bira deporte. Despues di esei el Antia, prinsipal Caribbean ation’, ku ta midi ‘return of
disidí kon ta atendé ku e un empresario/studiante a traha na Union Europeo Water Association, ku ta investment’.
negoshi. Bo mes ta fiha eksitoso el a traha 2 aña komo lobbyist (influensiá traha huntu ku VEWIN. Na
maneho i bo ta krea loke i mei. Promé na Ministerio tomo di desishon) pa kom- Bèlgika nan a ofres’é pa Daniel Corsen
bo ta deseá sin limitashon. di Enseñansa komo kordi- panianan di awa pa Antia i hasi investigashon si tin danielcorsen@gmail.com
“Si un hende pensa nadó di Deporte den ko- Hulanda. nesesidat pa un lobbyist Telefon: 517-2175
5
Lisette van Lamoen-Garmers di direktiva di skolnan katóliko:
6
Kòrsou ta habri temporada ku eksposishon di hóben negoshante di JAC
7
Roshayna Kirindongo:
8
John Jacobs di Kámara di Komèrsio ta konvensí:
9
Eksperensia di e diferente
D
Regina Pacis osentenan di e skolnan ku a tuma pa
Dosente Lydvinne Ortega e Fundashon Negoshi Pikiña, mes ta k
di Regina Pacis ta konta
lo siguiente: “Nos a sa di
e programa aki via e proj-
ect manager Nohraya God-
fried. Huntu kuné el a trese
pa nos algun informashon
kiko e programa ta i mesora
nos di Regina Pacis VSBO
a bisa ku nos ke bai p’e.
10
skolnan ku Negoshi Pikiña
rti kaba na e proyekto di momentu di presentá na
terseronan
konta di nan eksperensia. ser konsiente di e nesesi-
dat di e profeshon korekto i
vestuario apropiá
mihó orientá den e dife-
rente ramonan di profeshon
tantu atministrativo komo
komersial
e desaroyo di e outokrítika
ta tuma i duna mihó krítika
e alumno tin mas speransa
den su futuro
nan ta stimulá otro pa ekse-
lá i yuda otro pa ta mihó
empresario.
Hilly Buitenweg personal-
mente tin un opinion kla
determiná pa loke ta e
proyekto di mini empresario
na skolnan.
SAVE
dosente no por stipulá te (èks dosente Regina Pacis VSBO, awor St. Paulus VSBO)
ki punto e alumno ta krese,
pero ta e alumno mes
ta disidí esaki i e komo
dosente mester keda kon-
tentu kuné. Hilly Buitenweg
a siña ku kada alumno ta
un individuo riba su mes ku
por hasi kos ekselente i el a
siña yuda e alumnonan aki
pa haña kos bon pa hasi.
yama esaki e prinsipio di
trial and error. Komo esun ku ta dirigí un
Awe despues di 4 aña di proyekto asina aki, e ta
ta tuma parti na e proyekto kere ku e mester ta habrí
di mini empresarionan por
bisa ku siguransa ku e ta un
pa posibel fayonan propio
ku e por tin. Nan komo
with the
bon proyekto i ku el a logra
su meta ku ta pa stimulá e
dosente mester a wak hopi
serio na nan mes i nan NEW Digicel
Postpaid Plans
espíritu empresarial entre puntonan debil. Hopi biaha
nos hóbennan. Desaroyá e komo edukadó nan tin ten-
empresario bou di e alum- densia di pensa ku nan sa
nonan a trese diferente mihó ku e alumno i ku e
bentaha kuné. Hilly Buiten- alumno mester warda te ora
weg a nombra algun: nan komo dosente haña e Minutes EXTRA TOTAL SMS
Monthly
Minutes Minutes Plan
mihó momento. Pero ora e
alumno entusiasmá alumno disidí kiko e ke i ke 60 min 60
minutes
120
minutes
25 SMS Naf. 30,-
nan a stòp di bini skol kuminsá kuné, e ta kibra tur
lat, speibel i keda kas barera i nan komo dosente 120 min 120 240 50 SMS Naf. 50,-
minutes minutes
innesesariamente su ròl ta kambia u ta bira
tuma un aktitut korekto na esun ku ta guia. 240 min 240 480 75 SMS Naf. 85,-
minutes minutes
11
Saoedi Amanda di Tina’s Dog Wash:
U
Bon Servisio pa esun di mas chikitu, esta
klientenan grandi n proyekto di skol pa lanta un mini negoshi tabata e base pa Saoedi puppy, te esun di mas
i chikí Amanda (15) kuminsá su negoshi di baña kachó. E proyekto di grandi, i tur otro media-
Pa loke ta trata e parti skol ku a tuma lugá durante 6 luna a bira un negoshi real i yena no. Mi ta loko ku kachó
operashonal por bisa ku i mi tabata sa ku mi kier
tin un promedio di 4 klien- un buraku den merkado, Tina’s Dog Wash. Pa e proyekto mester a pensa a traha ku bestia for di
te pa luna, ku ta varia i traha un logo i plan di maneho ku business card plùs parti foyeto. chikitu. Promé paso ku
di un poedel pikinees te Tambe mester a traha aktividatnan, hasi apertura i klousura, tur esaki mester tuma ora kuminsá
kachónan mas grandi. un negoshi ta definí bo vi-
Mas tantu ta haña kachó na aña 2009. Pues algu ku a kuminsá komo un proyekto pa skol a bira shon. Tin hopi negoshi
chikitu pasobra nan tin un negoshi, ku huntu ku dos kolega ta ehekutá, asina Saoedi a splika. riba mesun tereno pero
ku pela tambe, ku ta otro ni dos ta similar. Kada
servisio ku Tina’s Dog negoshi ta reflehá e
Wash ta ofresé. “Mayo- propio business cards ku filosofia di su doño”,
ria kliente ta haña ku ta e ta repartí na aktividat- asina e propietario hóben
un gran fabor ta hasi pa nan. Por lo pronto tur a bisa finalmente.
nan, pasobra nan no tin esei ta sufisiente pa e
tempu pa baña kachó ni haña kliente. Saoedi Amanda
pa kumpra e produktonan Didoweg 9
nesesario. E servisionan Konseho di Saoedi Telefon 678-1460
aki por haña te na kas “Ta hopi interesante pa Baby_sash_25@hotmail.
òf serka mi mes na kas”, interkonektá ku un var- com
asina el a sigui splika. “E iedat di kachó, for di
frekuensia di klientenan
ta di un bes pa siman
òf 3 biaha pa luna. Pa
por atendé ku kachónan
ménos pasivo mi ta buska
un bosal serka Stanley
Ignacio, ku a yuda mi
masha bon mes ku tur 1
kos, pa kua mi ta suma-
mente agradesido”.
esaki ta un negoshi tem- e ta komersiante tambe.
Saoedi su Parke poral, Saoedi a kontestá Pa loke ta trata merkadeo
di Bestia na kas ku e kier hasi e negoshi esaki ta tuma lugá me-
Saoedi tin un ‘dieren- aki futuro di dje. E mes diante e programa ‘Mundu
tuin’ kompleto na kas. ta pensa riba un kom- di Animal’ di Stanley Igna-
Pues, atendé ku bestia binashon di ‘dogsalon’ cio na Z-86 kaminda ta
no ta nada nobo p’e. E tin ku ‘petshop’. Ounke el a menshoná e servisionan
masha abilidat ku bestia, bisa nos su tarifa, nos ta di Tina’s Dog Wash pa
di kua su spesialidat ta lagu’é komo un sorpre- esnan interesá. Tambe ta 2
kachó. Riba e pregunta sa agradabel pa e klien- hasi propaganda ku su
ku si nunka lo e haña te. Komo parti di Junior
un pushi pa baña, el a Achievement, el a parti-
bisa ku no ta bèrdat ku sipá na Negoshi Pikiña i
pushi no ta gusta awa. Si banda di su studio awor
3
4
Saoedi Amanda ta baña (1), seka (2), pasa skeiru (3) i karisiá kachó ku nan trese p’e (4).
12
Samira Saab i Mariella Olario di D.E.Z.:
“Fundashon Negoshi Pikiña a proba ku e ta
ofresé algu ku nos komunidat mester di dje!”
D
Pa Fundashon Negoshi ienst Economische Zaken (DEZ), ta e servisio di gobièrnu tantu ku dosentenan komo
Pikiña señora Samira e studiantenan. “Dor di ta
Saab ta persona di kontak- enkargá pa salbaguardiá e aporte finansiero i di kapital humano enbolbí nos tin mihó bista
to na DEZ i señora Marie- ku gobièrnu di Kòrsou ta aportá kuné na Fundashon Negoshi kon e proyekto ta hinká
la Olario-Maduro ta kordi- Pikiña alabes ta asistí e fundashon ku konseho i guia. Gobièrnu ta den otro i ta funshoná. Nos
nadó di sekshon pa Sosten di DEZ tin un deseo grandi
na Sektor Empresarial na ko-supsidia e fundashon i e supsidio aki ta kana via DEZ ku ta pone paden un futuro serkano
DEZ. kondishon i eksigensianan ku e fundashon i e estudio mester kumpli e preparashon di Junior
kuné pa haña supsidio. Achievement bira parti di
Kambio di Kultura kuríkulo di enseñansa na
“Nos hendenan no a lanta Kòrsou. E proyekto mes-
ku e kultura di ta empresa- Pa Farley Lourens ter krea mas opshon pa
rio,” señora Saab a bisa.
“Mayoria biaha nos ma-
página 14 >>>>
13
Business2Business TV:
14
Empresarionan di Kòrsou ta invitá pa partisipá
Otro mishon komersial pa Colombia
U
E mishon komersial aki n mishon ekonómiko na e pais bisiña ta loke tin riba agènda su publikashon Economía
ta resultado di un kope- y Comercio del Caribe
rashon entre e Ministerio Kámara di Komèrsio pa otro luna. Di dianan 21 te 26 di novèmber y America Latina duran-
Hulandes pa asuntunan awor e mishon aki ta bai e kapital Bogotá, pero por kombiná te e dianan di e mishon
ekonómiko, embahada esaki ku un bishita tambe na un di e otro siudatnan, manera Medellin i komersial. E edishon
di Reino Hulandes na 2010-2011 lo ta dediká
Colombia, Cámara de Barranquilla òf Cartagena. na Pais Kòrsou ku infor-
Commercio Centroameri- mashon amplio di Kòrsou
cana y del Caribe i Káma-
ra di Komèrsio i Industria
di Kòrsou. E delegashon
total lo ta bou di guia
di e sekretario di estado
pa asuntunan ekonómiko
di Hulanda ku e gobièr-
nu nobo na Den Haag
mester apuntá, miéntras
Gobièrnu di Kòrsou lo
determiná ainda ken lo
enkabesá e delegashon
ku ta bini di Kòrsou a
kompletá e delegashon
na Bogotá.
Pida historia
E pais Colombia a firma un
akuerdo di komèrsio liber
ku Union Europeo. Dentro
di Europa ya Hulanda ta
e partner komersial mas
prominente pa Colombia.
Hustamente ku esei na
mente e Gobièrnu Hulan-
des a disidí pa orga-
nisá e mishon komer-
sial aki pa sali en buska
di oportunidatnan nobo
pa empresanan Hulan-
des hasi negoshi ku i na Aña pasá mes Kòrsou tabata bon representá den e delegashon di Reino ku a
Colombia. Asina kompa- akudí na e aktividatnan den kuadro di un mishon ekonómiko na Colombia.
nianan di Kòrsou tambe
ta pas den e kuadro aki
i kaminda nan por hunga parti di e delegashon pa e empresarionan di dje pais. i e posibilidatnan pa hasi
un papel importante pa aki, pasobra ya a tene Hulanda i Kòrsou topa Riba e dia di yegada negoshi. Kordinashon di
forma e brùg entre e pais- kuenta ku e kontaktonan ku posibel partner nobo mesora anochi tin un e mishon komersial aki
nan Europeo i esnan na na Colombia pa esnan di Colombia (matchmak- evento di bon biní i sena ta den man di e agen-
Latino Amérika. for di Kòrsou por topa ing appointments), sena kaminda lo duna e último sia Hulandes EVD Inter-
ku partnernan den sierto komersial i bishita ofisial detayenan di e programa. national. Na Kòrsou ta
Aña pasá ya tabatin un área ekonómiko. Den e na entidatnan guberna- Djaluna dia 22 di novèm- señora Vanessa Toré di
promé mishon ekonómiko kuadro aki mester pensa mental na Colombia. Den ber mainta ta bula bai Kámara di Komèrsio ta
pa Colombia. E momento riba sektornan manera e agènda pa e mishon a Barranquilla kaminda tin esun ku ta enkargá ku e
ta adekuá pa sigui kon- servisionan finansiero laga lugá tambe pa aktivi- hopi aktividat pa kontak- parti di kordinashon lokal.
struí mas oportunidat riba internashonal, logístika, datnan ku partisipan- tonan komersial. Djamars Kámara di Komèrsio lokal
e base ku a pone un aña turismo, e-commerce, tenan for di Kòrsou ke dia 23 di novèmber ta lo tuma riba dje tur loke
pasá. E kontaktonan t’ei manufaktura (i artesania) mira inkluí den e kuadro biaha bai Cartagena pa mester hasi ta e mishon
kaba i ta bon pa tene i servisionan mas en ge- aki. bishitá e haf i e refineria aki resultá un éksito.
nan bibu. Tin hopi mas neral. Di parti di Hulanda i atrobe pa drenta den
oportunidat na horizonte nan a mustra interes mas En todo kaso e programa kontakto ku potensial EVD lo sirkulá atrobe
pa eksplorá, tambe den tantu pa partnernan riba ta enserá un anochi koleganan. Anochi ta bai e asina yama ‘missie-
e konteksto di e akuerdo tereno manera energia kaminda lo lansa un edi- Bogotá bèk kaminda lo boekje’ ku datonan di tur
di komersio liber ku ta duradero, medioambien- shon nobo di e pub- keda sobrá dje dianan te partisipante, i lo tin un
eksistí entre Colombia i te, industria di agrikultura, likashon ‘Economia y djabièrnè den oranan di sekshon spesial den kua
Union Europeo. Despues i e sektor di haf marítimo. Comercio de America anochi. Parti di e pro- lo presentá tur e partisi-
ku Antia a stòp di eksistí, Asina mes e mishon aki Latina y el Caribe’ ku e grama aya ta tambe un pantenan di Kòrsou. Mes-
awor Kòrsou ta poseé ta habrí tambe pa otro aña aki ta dediká komple- seminario riba ‘corporate kos ku un aña pasá, lo
e posishon di miembro sektor ku no ta kai den e tamente na e pais nobo social responsibility’. usa e website www.ruta-
asosiá di Union Europeo listanan aki. Kòrsou. Na e okashon curacao.com atrobe komo
ku tur su benefisionan. di e lansamentu aki a Buki spesial medio a informá e kon-
Naturalmente tin sier- Programa di bishita invitá un grupo selekto Camara de Comercio taktonan Kolombiano di e
to sektor komersial ku Den e programa pre- di representante di parti Colombo Centroameri- partisipantenan di Kòrsou
definitivamente mester liminar nan a hinka di gobièrnu di Colombia i cano y de El Caribe lo na e mishon komersial
konsiderá serio pa forma kaba diferente okashon lider komersial i industrial lansa e edishon nobo di aki.
15
Eventonan internashonal
try Convention
Òktober Desèmber IBS Power Home Center
ABC Kids Expo Logipharma Asia Building Industry Website:
Las Vegas – Merka, 2010 Orlando – Merka, www.BuildersShow.
10-13 òktober Asia’s Leading Phar- 12-15 yanüari com/International
Lugá: Las Vegas maceutical Supply Lugá: Orange Coun-
Convention Center Chain & Logistics
Website: Conference
w w w. t h e a b c s h o w. Singapore,
com 1- 2 desèmber
Lugá: The Hilton Website ku informashon balioso
14th Americas Food Singapore
& Beverage Show Website: www.bankrate.com
& Conference www.logipharmaa-
Miami – Florida, sia.com E website aki ta duna bo informashon riba notisia,
Merka, 26-27 òktober tep i konseho kon pa haña hipotek, fiansa, credit
Lugá: Miami Beach Real Estate Invest- card i maneho di sèn na banko.
Convention Center ment World USA
Website: www.ameri- Real Estate & Invest-
casfoodandbever- ment Conference www.effectiefnetwerken.nl
age.com New York – Merka, Website ku teps i informashon pa bo ‘netwerk’ efisi-
1-3 desèmber
Novèmber Lugá: New York ente. Tambe por enkargá buki relashoná ku e tópiko
Automotive Downtown Marriott aki.
Aftermarket Website:
Products Expo www.terrapinn.com
Las Vegas – Merka, www.zakenexpert.nl
2-4 novèmber Exposystems E website aki ta pa empresarionan ku ta kuminsá
Lugá: Sands Expo International Exhibi-
and Convention Cen- tion & Congress on nan negoshi, pa inspirá, guia i hasi estudio di fak-
ter Integrated Solutions tibilidat.
Website: for Fairs and Events
w w w. a a p e x s h o w. São Paulo - Brazil,
com 1-3 desèmber www.professionalplanner.nl
Lugá: Parque Website pa plania situashon finansiero di bo empre-
Design Trends Anhembi
Calgary Website: sa.
Interior design, archi- www.exposystems.
tectural and real com.br www.tevredenheidsnorm.nl
estate management Website ku informashon kon pa midi e motivashon
expo & conference Expoartesanias
Calgary – Canada, Handicrafs Fair di bo personal den bo empresa.
3-4 novèmber Bogotá - Colombia,
Lugá: Calgary Stam- 7-20 desèmber
pede Roundup Cen- Lugá: Corferias – www.bedrijfzoeken.nl
tre Centro de Un ‘search engine’ pa buska empresa na Hulanda.
Website: www. Convenciones
designtrendscalgary. Website:
com w w w. e x p o a r t e s a - www.biz-exchange.com
nias.com Oportunidatnan di negoshi na California. Por buska
Chocolate Show
New York – Merka, Janüari 2011 pa sektor i tambe skohe negoshi franchise.
11-14 novèmber 2011 International
Lugá: Altman Build- CES www.emarketservices.com
ing & Metropolitan Las Vegas, Nevada
Pavilion – Merka, 6-9 yanüari Ekspandé bo merkado, drenta merkadonan nobo i
Website: www.choc- Lugá: Las Vegas haña mas kliente i produkto nobo.
olateshow.com Convention Center
Website:
Family & Home www.cesweb.org www.link2italy.com
Shopping & Experi-
ence Exhibition Minneapolis Home Link2Italy International Marketing ta guia empre-
Stuttgart – Alemania, & Landscape Expo sanan paso a paso pa subi e merkado Italiano
13-21 novèmber Minneapolis – Merka,
Lugá: New Stuttgart 7-16 yanüari
Trade Fair Centre Lugá: Hubert Hum- www.bizhelp24.com
Website: www. prey Metrodome Guia i tep den tur área di hasi negoshi, manera
messe-stuttgart.de/ Website: www.home- merkadeo, finansa, maneho di personal, etc.
family/ showcenter.com
16
Oportunidatnan di negoshi
Si abo tin un oportunidat di negoshi ku bo ke pone den e rúbrika aki òf pa Pais: Venezuela i marítimo i tambe servi-
mas informashon tokante di un di esnan menshoná, tuma kontakto ku Sentro sio di kompra di kualke
di Informashon Komersial di Kámara di Komèrsio di Kòrsou na telefòn 461- 3.Ta buska importadó otro produkto.
Ta buska importadó pa E-mail:
3918, faks: 461-5652 òf e-mail nos na businessinfo@curacao-chamber.an paña di mucha for di curamed_services@hot-
Egipto; tin tambe sèr- mail.com
bètè i paña di kama. Tel.: 00574-3616993 /
Lokal Building ku bunita bista pathway.com Tel.: 002 0116100900 0057-3148700519
1.Ta bende i entrada independiente. Website: Faks / tel.: 0020 Tel. lokal: 696-0751
Ta ofresé un sistema www.bridgepathway.com 33930970
di frankisia pa perso- 3.Ta buska kontakto Pais: Merka E-mail: 5. Ta buska importadó
nanan ku tin interes pa Ta ofresé derechi eksklu- hzaian@hotmail.com Romet Electronic Larynx
un negoshi di konstruk- sivo pa paña di marka. 2.Ta buska importadó Pais: Egipto ta buska importadó pa
shon/ arkitektura. Ta buska importadó di ekipo médiko.
Internashonal papel i karton manera 4.Ta buska kontakto Tel.: 210-858-5189
2.Ta hür 1.Ta buska importadó saku di tienda, kaha ba Empresa Curamed Ser- Faks: 210-858-9608
Ta hür 3 ofisina renobá, Ta buska importadó pa bolo i mangel, i mas. vices na Colombia ta E-mail:
atraktivo i sentral loka- produktonan di Spice Tel.: 0058-4167-414209 ofresé servisio di buska export@romet.us
lisá den Punda. Situá Kitchen for di Merka. E-mail: kontakto entre empresa- Website:
na e piso ariba na De Tel.: 516-939-2920 eliezer,r1@gmail.com rionan di Kòrsou i fábri- http://www.romet.us
Ruyterkade, banda di Faks: 516-570-3720 Website: kanan na Colombia. Ta Pais: Merka
La Confiansa-Giro Bank E-mail: info@bridge- www.bolsasamieluz.com atendé transporte aéreo
Publikashonnan nobo
E biblioteka di Sentro di Informashon Komersial di Kámara di Komèrsio di Kòrsou
ta kontené mas di 5000 dokumento. E biblioteka ta ofresé un variashon amplio di
rekurso pa hasi investigashon. E biblioteka ta kontené un kolekshon grandi di doku-
mento relashoná ku komèrsio ku ta dirigí riba merkado mundial.
17
Nohraya Godfried:
“Junior Achievement Curaçao ku ta dediká
na desaroyo di abilidatnan di nos komunidat”
P
Nohraya a produsí un nidat realisá ku ta nos mes
a kasi 5 aña Nohraya Godfried ta Project Manager pa e
rapòrt ku sugerensia riba mester invertí den áreanan
hinter e parti operasho- proyekto ‘Mini Empresa’ di Fundashon Negoshi Pikiña (FNP)/ ku nos ta haña importante
nal pa e proyekto i alabes Junior Achievement Curaçao. Nohraya ta hasi uso di su pa nos desaroyá. Nos mes
a produsí un manual pa mester keda na altura di
abilidatnan i su preparashon riba diferente tereno pa yuda ofresé e
e mini empresarionan, loke ta pasa rondó di nos
adaptá na e situashon proyekto ‘Mini Empresa’ na hóbennan studiante na Kòrsou. Nohraya i serka nos mes, hasi
lokal. Tambe e la inkluí a konta nos ku durante su di dos estudio na Hulanda den ramo di mas i mihó uso di tekno-
un deskripshon di e tipo logia pa komunikashon i
‘Cultuur - Organisatie en Management’, e tabata bin Kòrsou diferente
di karakterístika, abilidat formashon i traha aktiva-
i aktitut ku e proyekto lo biaha. Na 2005 un di e miembronan di e direktiva di e tempu ei di mente riba nos abilidatnan
benefisiá optimalmente for Fundashon Negoshi Pikiña a aserk’é pa wak si e ke duna un man ku komo komunidat. Traha
di dje komo Project Ma- riba nos balor agregá i
implementashon di e vishon di FNP. El a bai di akuerdo i su promé
nager. Den e fase final di sigui siña kontinua-
su estudio e presidente proyekto tabata pa investigá e situashon den e sektor SBO lokal pa mente pa nos tambe sigui
di FNP a tuma kontakto desaroyá un strategia spesial pa implementá e proyekto ‘Mini Empresa’. progresá.”
ku Nohraya na Hulanda
pa puntra si e lo ke tuma JAC pa próksimo
e enkargo di Project Ma- Pa Farley Lourens añanan
nager, basá riba e deskrip- Nohraya ta mira oportuni-
shonnan ku e mes a sug- datnan grandi pa Kòrsou,
erí. El a aseptá e invi- FNP ke sigui. Ora tin bishi- Godfried. tantu riba tereno lokal,
tashon. tante for di ekstranheria “Mi ta konsiderá mi mes komo internashonal, pa
òf mester yuda representá bastante internashonal- medio di e aktividatnan di
Trabou di Project FNP den eksterior, tambe ista: mi gusta biba den JAC. “Nos ta enfokando
Manager mi persona komo ‘Project eksterior, biaha hopi i eks- pa logra pa mas tantu
Komo ‘Project Manag- Manager’ ta hunga un ròl perensiá kos i hende nobo hóben posibel partisipá na
er’ Nohraya ta kordiná e aktivo.” i diferente kada bes, pero proyektonan di JAC. Komo
proyekto ‘Mini Empresa”. tòg mi a skohe pa keda Project Manager di Mini
“Mi mester ta wowo , Eksperensia ku JAC Kòrsou pasó mi a ripará Empresa, naturalmente mi
nanishi, bos, i mente den “E proyekto Mini Empresa mesora e potensial inmen- ke pa tur hóben pasa por
field pa e direktiva di FNP. ta fungi komo un medio so ku e idea tras di JAC ta lo ménos un bes den e
E Project Manager ta e perfekto pa konektá per- trese pa Kòrsou. E pensa- proseso aki. Mi ta sinti
konekshon entre e vishon sonalmente ku esnan ku mentu di JAC ta pas kom- hopi satisfakshon ora e
i deseonan di e direkti- mi ta topa den e trayekto. pletamente ku mi person- hóben deskubrí ku e por
va i e komunidat ku FNP Komo Project Manager mi alidat i e vishon ku ami tin logra loke e ke ku su talen-
ke yega n’e pa medio di ta di opinion ku esaki ta pa nos hendenan den kon- to i abilidat, basta e logra
proyekto. Di otro banda, esensial pa JAC por logra teksto profeshonal. Bunita identifiká nan, desaroyá
e Project Manager mester su meta. Meta di JAC ta pa mira kon un proyekto nan i usa nan di un forma
perkurá konstantemente ta pa logra desaroyá un asina ta influensiá e parti- profeshonal. I kere mi ku
pa mantené un konekshon komunidat proaktivo, ku sipantenan, esnan ku tin e pro-seso aki tin efekto
estrecho ku e field, ku ta aktitut empresarial, ofre- ku guia e proseso, i e grandi tambe riba esnan
e komunidat ku FNP ke siendo proyektonan adap- sirkulo personal di esnan rondó di nan, manera nan
yega n’e. “Sigur si tene na tá spesífikamente na e ku ta i a yega di partisipá dosente, mayor i amigu-
kuen-ta ku Kòrsou ta un situashon aktual. na e proyektonan di JAC. nan. Ami ta spera di mira
pais den desaroyo, kamin- Esei kada bes dinobo ta ku na sierto momento e
da tin hopi espasio i opor- Mi a trata pa investigá motivá mi pa sigui”. proyektonan di JAC, i mas
tunidat riba tur tereno,” kultura i kustumbernan importante ainda, e pen-
Nohraya a bisa. di nos studiantenan pa Importansia di JAC samentu di JAC, bira parti
mi por desaroyá i krea FNP ta usa programanan integral di e formashon i
“E manera ku ami ta duna mi strategia. Loke ami ta sumamente eksitoso di e preparashon di nos komu-
kontenido na e trabou di ripará ta ku un aserka- organisashon internasho- nidat for di hóben. Asina
Project Manager pa FNP mentu personalisá ta duna nal di Junior Achievement. nos por desaroyá nos pro-
ta sumamente diverso i mihó resultado. Personal- Asina ei ta forma parti di fesho-nalnan for di tem-
flèksibel” Nohraya a sigui mente mi ta eksperensiá e nètwèrk di alrededor di pran pa despues nan por
bisa. “Komo e úniko Pro- JAC komo un medio pa 140 pais rònt mundu. “Pa konsentrá riba logra nan
ject Manager pa e proyekto nos logra un konekshon e pais nobo Kòrsou, awor potensial. Mi ta mira tur
di Mini Empresa te ainda, entre teoria i práktika, ta ainda mas importante dia dinobo e impakto ku
mi ta atendé ku represen- pero tambe entre e mundu pa nos tin organisashon- e proyekto aki tin riba e
tantenan di skol, studiante, edukashonal i profeshonal Nohraya Godfried: Mini nan manera JAC ku por generashon ku ta lantando
empresario, akountent, i e mundu ku hóbennan empresa ta e vehíkulo dediká kompletamente na awor akí. Mi ta mira e
mayor, prensa i diferente ta lanta kuné. E proyek- esensial pa JAC alkansá su desaroyo di sierto abili- oportunidat kada bes mas
instansia di importansia pa tonan di JAC ta funshoná meta. dat di nos komunidat, den serka pa nos mini empre-
e (mini) empresarionan. asina bon pa tantu aña e kaso spesífiko di nos sarionan kuminsá konkista
Naturalmente tambe mi kaba rònt mundu, husta- hóbennan ku ta futuro di otro partinan di mundu,
mester keda touch base mente komo den dje por E forsa di proyektonan di nos pais. Gobièrnu t’ei pa sigur pa medio di e nèt-
ku direktiva di FNP pa inkorporá kualke tenden- JAC ta sinta den esei: e sòru pa e infrastruktura, wèrk grandi ku ya ta dis-
desaroyá, deliniá, struk- sia di tempu, preferensia, ta basá riba desaroyo di pero segun ami ta impor- ponibel pa medio di JAC,”
turá i evaluá e liña ku interes i sistema eskolar. abilidatnan”, segun señora tante pa nos komo komu- Nohraya a bisa finalmente.
18
Empresario, laten zien waarmee u
rekening moet houden om
Kámara di Komèrsio t’ei pa yuda abo riba e kaminda pa éksito. een bedrijf te beginnen. Het
Partisipá na un òf mas di nos tayernan i realisá e kambionan succes van een bedrijf hangt
positivo ku bo empresa mester pa prosperá! grotendeels af van
persoonlijke kwaliteiten van
de ondernemer. Ook
hieraan wordt aandacht
besteed. Na deze cursus
Fecha Tópiko Deskripshon Idioma Preis
weet u welke vaardigheden
een succesvolle
Òktober ondernemer moet hebben.
13 Manehá bo tempu Komo empresario tin vários Papiamentu 40,=
efektivamente tarea pa ehekutá Hopi empresario ta haña
4 Lei laboral. Aspektonan Papiamentu 40,=
diariamente. Durante e tayer nan den problema paso nan
aki lo siña e.o.: kon pa pone hurídiko pa e dunadó di
trabou no a tene kuenta ku nos lei
prioridat, uza bo tempu mas
laboral. Protehá bo mes di
efektivo i efisiente, kon pa
tal manera ku bo no ta
detektá ‘ladronnan’ di tempu
hañabu den problema
i hasi mas ku bo kompetidor
laboral.
den e mesun 24 ora.
Un empresario no por gasta 8+10 Loonbelasting en Werkgever, weet u dat u Nederlands 80,=
14 Maneho di presupuesto Papiamentu 40,=
mas ku e risibí. Den hopi Loonberekening loonbelasting moet
empresa chikí e doño ta usa inhouden en afdragen?
plaka dje negoshi pa finnan Weet u hoe u dit bedrag
personal. Un bon moet berekenen? Weet u
presupuesto personal ta wanneer en hoe? Tijdens
yuda e empresario mediano deze workshop wordt dit
i chikí manehá finansa allemaal uitgelegd.
personal mihó i
konsekuentemente esun di 15+17 Het opzetten van een Alle bedrijven dienen een Nederlands 80,=
su negoshi tambe. goede administratie administratie bij te houden.
Gedurende deze workshop
18+20 Inkomstenbelasting Empresarionan ku negoshi Papiamentu 80,= zullen we u uitleggen hoe dit
propio tin ku deklará correct gedaan dient te
belasting riba entrada. worden.
Servisio di impuesto i un
konsehero di belasting lo t’ei 29 nov Empezar un negocio ¿Tiene usted una idea para Español 80,=
pa siña kon pa hasi esaki +1 exitoso empezar un negocio?
korektamente. dec. Durante este curso le
enseñaremos lo cual tiene
25+27 Omzetbelasting OB ta un belasting ku tur Papiamentu 80,= que tomar en cuenta para
empresario mester paga tur establecer un negocio
luna, pero hopi empresario exitoso. El éxito de una
no sa bon kon mester empresa depende por gran
atendé ku OB. Durante e parte de las características
seshon aki ta haña un mihó personales. Por eso también
bista di kon atendé ku OB. le explicaremos las
Servisio di Impuesto i un habilidades que un
konsehero di belasting lo t’ei empresario exitoso tiene
pa duna guia! que tener.
Novèmber Atenshon: e skema di kurso por kambia. Pa sa kua ta e último vershon tuma kontakto ku nos
Bent u van plan binnenkort na number di telefon 461-3918
1+3 Uw eigen bedrijf Nederlands 80,=
succesvol beginnen een bedrijf te starten? Dan
Tur kurso ta tuma lugá den ouditorio di Kámara di Komèrsio Kursonan ta di 18:00 pa 21:00 PM
kunt u deze cursus niet Registrashon i pago adelantá ta obligatorio!
missen! Tijdens deze cursus
19
Pa registrashon òf mas informashon tuma kontakto ku Sentro di Informashon Komersial na telefòn 461-3918,
zullen we stap voor stap subi www.empresachiki.com òf manda un e-mail na businessinfo@curacao-chamber.an
Segun minister Rene Rosalia:
months
FREE!!
This offer is valid until November , and is available at UTS Business at Orionweg . The new and improved internet access for small
and medium business includes a new installed fixed line and a high quality UTS router, designed for small and medium offices. The free
months are based on the contract period. Installation and OB charges are not included.
UTS Business Orionweg 18 Tel: +(599 9) 777- 1155 E-mail: business@uts.an www.uts.an/business www.uts.an
20