Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Bicol
Bicol
ANTI-CRISTO
Justino N. Nuyda
Zarzuelang bikol na pinamogtak sa sarong kabtang na makakaolok.
Reparto
Felixberta««««««««««««««««Srta.
Bernabela««««««««««««««««Srta.
Kalatiyo««««««««««««««««.. Sr.
Pagbukas kan telon, maquiquita an sarong mesang susuratan na may mga libros asin papel,
may tintero asin cortaplumas sa ibabao; asin si Fiscal Endo garong bago omabot na may bitbit na
sobreng dacula na may sello.
Escena 1a
Fiscal:Natotorog pa an padi, baad pirot na naman kan kapanirong kasubangui; sagcod ngunian
napipinto pa guiraray an puerta can saiyang cuarto. Siring man aapodon co guiraray; baad
nagpapaling aling sana ta catapos palang can misa.(Maapod
sa
may
pinto)
Mamo,
mamo«
Endo?
Escena 3a
Fiscal:Ma mó «Ma mo «
Fray:Ano fiscal?(Sa laog)
Fiscal:Derechos pó« Derechos pó«
Fray:Ano fiscal? (Maluas si Fray Agusting na nagtatabaco)
Fiscal:Mano pó mamó.
Fray:Dios te ago santo.
Fiscal:Igua na pong derechos.
Fray:Igua derechos he?
Fiscal:Opó mamó, itoon pó sa caballeriza duang babai asin sarong lalaqui.
Fray:Duang babai, sarong lalaqui?
Fiscal:Opó mamo.
Fray:Mana dalaga ba?
Fiscal:Bacó pó.
Fray:Mana gurang na?
Fiscal:Baco po.
Fray:Mana may agom?
Fiscal:Baco po.
Fray:Oh. ano sinda?
Fiscal:Magna babai po.
Fray:Mana babai gnani gusto cong masabi cun ano an mana hichura.
Fiscal:May magna pandoc man po.
Fray:Anda salvaje, iguang mang taong daing pandoc?
Fiscal:Inda po ta dai pa acong naquiquita.
Fray:Masiado cang bobo fiscal, an gusto cong masabi kung anu na ang edad, cun gurang na o
(Entre tantong aapodon ni Fiscal an magna tao an padi matucao sa sarong silla.)
Escena 4
Fray:Maboot ca.
Felixberta:Bisá po mamó.
Fray:Marahay rahay ca.(Hahaproson sa coco)
Felixberta:Si padi man.
Kalatiyo:Maqui pasoló po nin cigarillo.
Fray:Anda chongo, ni hindi mahadoc sa camot can padi! masolo nang cigarillo.
Fiscal:Demoniong tao ini.
Kalatiyo:Pasoloon mo pó aco.
Fray:Mahale can sombrero, kalabao.
Fiscal:Dai ca maquipadocot sa padi.
Kalatiyo:Gnata dai?! dai acong calayo.
Ecsena 5
Felixberta:
Fiscal:Hoy lalaqui, romani ca digdi ta sabihon mo an gnaran mo.
Kalatiyo:Aco po.
Fiscal:Oo tumukaw ca ta sabihon mo an gnaran mo.
Kalatiyo:Po .
Fiscal:Kon ano an gnaran mo.
Kalatiyo:An gnaran co po?
Fiscal:An gnaran mo con ano?
Kalatiyo:Inda po sana ta nalignauan co.
Fiscal:Jesus Maria y Josep igua bagang taong nacacalignau can sadiring pangaran?
Kalatiyo:Aco po.
Fiscal:Nyata mo nalignauan?
Kalatiyo:Opo basaha.
Fiscal:San Esteban.
Kalatiyo:Iyan po an patron sa Ligao.
Fiscal:San Lorenzo.
Kalatiyo:Iyan po con sa tiui an promesa mo.
Fiscal:Sant iago .
Kalatiyo:Iyan po an patron can para pareja nin cabayo.
Fiscal:(Matalop)Demonio, wara talaga dai digdi an gnaran mo.
Kalatiyo:Hanaphanapa po sana ta yaon sana iyan dian.
Fiscal:San Gelacio.
Kalatiyo:Borobagsiqui pot a horoharani na sa Gelacio.
Fiscal:San Sebastian.
Kalatiyo:Napaharayo ca naman.
Fiscal:San Quintin, San Pedro, San Bartolome, San Torcuato, San Timoteo.(Babagsicon nin
marhay an pag basa)
Kalatiyo:Nadacop na«nadacop na«nanay co nadacop na« nadacop na« nadacop na an
gnaran co«(Icacagrat asin malocso sa caogmahan asin madadara si fiscal)
Ber:Na dacop su gnaran mo.
Fiscal:Alagad kasalan man kan mga magurang ta kung anu-ano ang pig-papagnaran sa mga
aki..
Ber:Diata palan si Timoteo ca.
Fiscal:Con sa irarom can papag di irarom can papag, con saen banuaan.
Kalatiyo:Duman po samo.
Fiscal:Duman gnani sa saindo, alagad cun anong banua.
Kalatiyo:Ay crosing po.
Fiscal:Gnata may banuaan na crosing?
Kalatiyo:Igua po, sa Sorsogon po.
Fiscal:Tibaad con Irosin?
Kalatiyo:Aaaw«Iyo palan po Irosin.(Isusurat can fiscal)
Fiscal:Madaleng maobos an paciencia co can lalaquing ini; an simong ama?
Kalatiyo:Po .
Fiscal:Cun siisay an gnaran?
Kalatiyo:Gnaran po si Platon.
Fiscal:Garing an abuelo caini si Platon.(Isusural can fiscal) An ina mo?
Kalatiyo:Po .
Fiscal:Si ina mo.(Cacagratan)
Kalatiyo:(Lolocsohoan si fiscal ta muyang sontocon condi aagaon can duang babai)
Pinagbabasangbasang mo gnaran ng nanay co. titigbacon taca.
Felixberta:Pag pacienciahan mo na sana po si Kalatiyo.
Ber:Dai ca madaguit.
Kalatiyo:Pig babasagnan nia po si nanay co!
Felixberta:Pag dispensara na sana po.
Ber:Pig hahapot ca man sana can fiscal con anu an gnaran ni nanay mo.
Kalatiyo:Siring po cutana malinao an paghapot, bacong si ina mo.
Fiscal:(Sa qui Bernabela) Pig hahapot co sana can gnaran can saiyang ina muya na acong
sontocon. Saca ano an gnaran ni nanay mo?
Ecsena 6
Felixberta:Ini an guibong dai co naooyonan.
Fray:(Aparte) An cagayonan ni Felixberta mapa pahamac an sacong cabanalan.
Fray:Tabagnai aco kalagnitan.
Fray:Felixberta marahay rahay ca magayonon ca pa.(Hahaproson sa coco)
Felixberta:Tomonong ca po.(Tataprignon an camot)
Fray:Pero ica Felixberta mapaagom ca sa lalaquing iyan?
Felixberta:Gnata po ta dai con iyo an capaladan.
Fray:Tonta, dai ca na gnagnanogon can saimong cagayonan? Saro can daragang marhay rahay
magayon cahuad ca nin virgin ano ta maagom ca sa sarong lalaqui tagabolod, sarong
torpe,
ni magnadie dai tatao? Ica maghanap ca nin sarong mayaman na capareho co ta gnaning ica
magcaigua nin dacol na pirac.
Felixberta:Padre, aanhon co po an mapirac, an mayaman, con aco maguiguinoripon lamang.
Caonrahan co man guiraray, maguin ducha asin mangmang cun an sacuyang puso
nasasacatiuasayan.
Fray:Felixberta, ica magbacle, honahonaon mo na iba an mapirac asin magayon na lalaquing
caparejo co con iyo mong mamotan.
Felixberta:Fray Agusting«
Fray:Caya mamotan mo aco ta gnaning ica maguing taga lagnit.
Felixberta:Patauara«« an bilog cong paglaom, simong huhulitan can magna nasusurat,
santong catogonan, baco cundi palan simong dodolotan can simong pag camoot nanacacaoyam, labi pa
sa dian, baco baga ica nagpapabalagnibog casalihid ni Cristo? Sa bilog na mundo? Ano ta sa gnunian an
di maninigo an simong guinibo? Con caya padre Agusting! Ay sucat!
Fray:Tano, maraot an sacong pagcamoot« Felixberta« pacaisipa, honahonaa na an agom can
gobernador, con apodon gobernadora, an agom nin general con apodon generala, sa catanosan,
an agom nin santo aapodon sarong santa.
Felixberta:Patauara aco po; na an simong sinabi di co maaaco« nin huli« ta batid co na
dating na araman an gabos mong guibo hilom na cadayaan.
Fray:Cadayaan?... Jesus Maria Santisima« Felixberta magcacasal ca, sa pagca an gabos cong
guibo mag panuarin man gabos gabos cabanalan.
Felixberta:Diata po palan cabanalan, an guiniguibo mo sa sacong iyan? Dai masabi« diata po
sarong cabanalan magratac sa cababaihan, dumusta sa catanosan mang lupig sa cayamanan,
condi sarong daya asin capasloan na ipinangagana nin maracsot mong puso.
Fray:Cun sa bagay mananayuma ca can sacong pag camoot?
Felixberta:Buhay co man gayod mapatod, sadiang dai magogoyod an catagasan nin sacong
boot.
Fray:Felixberta, magisip isip ca: asin sa laog nin sampolong minute halat co an saimong
simbag.(Si Fray Agusting malaog)
Felixberta:(Masisibot asin garong madolag alagad an gabos na pinto nasasadahan asin can
dai siang inaguihan naghibi asin mataram)
MusiKa
Magayon na daga sa parting siragnan
Hablado:
(Maluas si Padre Agusting paca tapos nin pag canta asin maggnignisi asin mataram)
Fray:Naca pag isip ca na? Ta gnani can magin mayaman, mapirac asin marahay na babai
Felixberta:Sagribong acoon co sacong cagadanan baco sana na maging siring simo na mag
babanal banalan.
Fray:Felixberta« dai ca maca abhao nin pagtaram, dimo magagamit simong caisogan, sapagca
Felixberta:Salang paglaom« Ica an maninigong magbasol can simong caratan nin huli ta an
Felixberta:Daing puso, cun an ibang babai simong pinapangahasan can simong dustang cao
galean, aco, ibahon mo sa qui isay pa man ta aco di mo malulupigan, sa pagca, ining caluyaban
Fray:Mag babayad ca« mag babayad ca«( Can si Felixberta dinadaaasmagan can padi
asin mataram)
Felixberta:Ica an magadan.
Fray:Jesus«««
Felixberta:(Recitacion)
FIN
(telon rapido)
Madya urulay Kita
by: Jayson de Lemon
Ngunyan na aldaw,
Gigibuhon tang tunay
Na maogmang lugar
An bilog na Kabikolan.
Maluwas kita
Sa satong mga payag-payag,
O sa satong mga moog
Na may ngirit an ngabil,
May maluway na kurubkutob
Na gikan sa satong daghan.
Huli ta ilalatag ta
An pinakamanagom na namit
Kan satong himoloan.
An dai matatawaran na salangat.
An pinakagarbong atang ki Gugurang.
Ta ngunyan
Gagadanon ta nang padagos
An mga kinakatakutan:
Mga andodono, anananggal,
Layog, onglo, nagined, arapayan,
Makbarubak, patyanak, korokoy,
Tambaloslos asin angongolood
Kan satong padangat na banwaan.
Maorogma kita.
Aadornohan ta an gulang-gulangan
Ta an mga sablok sa pirak,
Mga kurapto, buaya sa pwesto,
Parahabon, paralupig,
Paradaya asin paragadan
Wawaraon na sa kinaban.
Matutuninong na an maribok na buhay.
Daing ganot na maturo
Gikan sa lawas ka mga manglalati.
Daing kudos nin hingal an madadangog
Gikan sa mga daghan kan mga mangsisira,
Daing halhal nin pagkakapoy
An ihahangos kan mga mang-aakbong
Huli ta madanay na an apag
Nin pangiturogan,
Madanay na an dusay
Nin pagkamoot,
An yokod, sakom, dool,
Hidhid, hogot, tagay, daluguan
Nin sakit madara nin kaogmahan.
Magin an makagirabong hokluban,
Magiya bako sa gagamban
Kundi sa hinahanap na kamurawayan.
Maorogma kita.
Makikikanta kita asin makikibayle
Ta sa aldaw na ini,
Dai na mamidibiran an mga balyana sa sonat,
An mambubulong sa manghuhula,
An mambabawi sa mangtatawas,
Magin an maginoo sa timawa,
Asin an timawa sa mga oripon.
Ngunyan na aldaw,
Magigin maogmang lugar
An bilog na rona kan Kabikolan.
GIRA KAN BIKOL
Kaidto,
Marumarom
Na siring sa laad
Kan dasong
Tuprod an mitsa
An liwanag
Na gikan
Sa gira kan Bikol.
Masakit mansayan.
Masakit maanan.
Kasuarin lang,
An bangraw nagsirang
Asin an gira
Luway-luway
Na nariparo.
Nahilingan tamanyo,
Nahilingan kolor.
Ngunyan,
Masilyab pa
Sa sirang kan aldaw
An laad na gikan
Sa gira kan Bikol—
Maliwanagon,
Masulahon.
Nagdadakula,
Naghihiwas.
Lintian! Maoragon!