Está en la página 1de 7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

Findelmisterio:muestranlapartidade
nacimientodeGardel
Enunainvestigacindemsdediezaos,editadaenellibroElpadredeGardel,
sedevelalaprocedenciade"elZorzalcriollo"yladifcilvidadesumadresoltera
PorVernicaDema|LANACION

LatumbadeCarlosGardel,enelcementeriodelaChacarita.Foto:Archivo/LA
NACION

ariospasesquierenatesorarparaslanacionalidaddeCarlosGardel,
cuyavozfuedeclarada"memoriadelmundo".Francs,argentino,
uruguayo?Despusdediezaosderecabardocumentacinyentrevistas
enlostrespases,ungrupodeinvestigadoresdioconconlapartidade
nacimientode"elZorzalcriollo"ylopublicenellibroElpadredeGardel(Proa
http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

1/7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

AmerianEdiciones).AllsemuestraqueCharlesRomualdGardessunombrede
nacimientofueinscriptoel11dediciembrede1890enelregistrocivilde
Toulouse,enFrancia.
Losautoresdellibro,elargentinoJuanCarlosEstebanylosfrancesesGeorges
GalopayMoniqueRuffi,dialogaronconLANACIONensuvisitaalaArgentina,
dondehacepocosdaspresentaronsuobra.Ensuinvestigacinrevelanque
Gardelsevinoalpasalosdosaosytresmesesenbrazosdesumadre,Berthe
Gardes,quienfueexpulsadadesufamiliaensupasdeorigenporsermadre
soltera,unpecadoimperdonable,unavergenzaenaquellapoca.Deallquela
patriaadoptivadeGardelfueralaArgentina,pasquelediosuciudadanay
residenciahastasutempranamuerte,alos45aos,enunaccidenteareoen
Colombia.
Enestaentrevistatambinaclaranlaconfusinconsusupuestanacionalidad
uruguaya,repasanlavidadesupresuntopadre,elfrancsPaulJeanLassere,
quienademsdeCharlesRomualdtuvootrosdoshijosnaturales,cuentanpor
qupasbuenapartedesuvidapreso,qudicesutestamentoytantasotras
cuestiones,todasdocumentadasenestelibro.
CmoselesocurriinvestigarsobrelavidadeGardel?
JuanCarlosEsteban:Partedeunaaejapolmica,superadaporlahistoriaypor
ladocumentacinjurdicaqueconseguimos,acercadelorigengeogrficodel
nacimientodeCarlosGardel,porunlado,ydelapaternidaddelporotro.
FundamentalmentenospropusimosanalizarlagenealogadeGardelapartirdela
madre.Noscentramosenaquelloselementosquetuvieranunadocumentacinde
basejurdicaapartirdelosdosjuiciossucesorios:unosesuscitapartirdela
muertedeGardel,en1935,yotroen1936enUruguay,dondetenapropiedades.
Lamadrepromovieljuiciosucesorioysebuscaronantecedentesdesu
nacimientoyregistroenToulouse.
Qupartidadenacimientoencontraron?
J.C.Esteban:ElnacienToulouse.SevinoalaArgentinaalos2aosy3
meses,en1893,consumadre.Nohayregistrodemsacompaantes.

http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

2/7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

PorquexistelaconfusinconUruguay?
J.C.Esteban:Esovienemuchodespus.Gardelnacien1890y,cuandoen
1914sedeclaralaPrimeraGuerraMundial,ltena24aosyeraciudadano
francsenlaArgentinaentonceshubieratenidoqueconcurriralConsulado
Francsparainscribirseymarcharalfrente.Gardel,porsuformacinyporquese
sentaeminentementeargentino,notenaunsentimientopatriticode
compromisoconFrancia.SlotenaconlaArgentina.Entonces,noconcurria
registrarse.En1920lacompaadeRosasloconvocparaviajaraEspaapor
unatemporadateatral.Elestabaindocumentado,porqueelhechodenoconcurrir
alaembajadapararegistrarsecomociudadanofrancsleimpidirecibirlacartilla
militaryelregistroengendarmera.
Entonces,ldecidien1920inscribirseenelconsuladouruguayoamparndose
enunalegislacinmuyparticularparasbditosuruguayosresidentesenotros
pases.SeregistrcomouruguayonacidoenTacuaremb3aosantesdesu
verdaderonacimiento:seanotcomonacidoel11dediciembreperode1887.en
vezdeponerGardes,seinscribicomoGardel,sunombreartstico.
Entoncesseinscribeconunadocumentacinfraudulenta?
J.C.Esteban:S,poresoapareceGardelanotadoenUruguay.Peroesuna
documentacinapcrifa.Conesolconsiguequeledenuncertificadoprovisorio
porunaocomouruguayo,peronoestregistradaenningnlibroesa
documentacin,noaparecenienlaembajada,nienrelacionesexteriores,nienel
ministeriodelinteriordelUruguay.Tampocohaypartidadenacimientodeah
tampoco.LapartidaesdeToulouse.
Cundosehaceciudadanoargentino?
J.C.Esteban:Luegodeesofuealministeriodelinterior,saccedulade
identidad,pasaporteycertificadodenacionalidadargentino.Ahsehizo
ciudadanoargentino.

http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

3/7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

Galopa,RuffiyEsteban,losautoresdellibroElpadredeGardel.Foto:LA
NACION/SebastinRodeiro

QuinvestigaronsobreelpadredeGardel?
MoniqueRuffi:Encuantoalpadre,secomentabancosasdiversasdel.
CirculabaelnombredePaulLassereyporesoloinvestigamos.Nos
entrevistamosconotradesushijasnaturales,queseramediahermanade
Gardel,yhoytiene93aosyviveenToulouse.Ellatuvodoshijosyunodeellos
tienelaideadehacerseunADNporquedicequeesfamiliardeGardel.
GeorgesGalopa:Lainvestigacinempezhacecasidiezaosconcontactos
conamigosargentinos.Mepidieronqueaveriguarasiesteseor,presuntamente
elpadredeGardel,habavenidoaBuenosAiresdespusdelaPrimeraGuerra
Mundial.Estoestcontadoalfinaldellibro.Nodimosconningnregistroqueas
loacreditara.
QuindicioslosllevanapensarqueLassereeselpadre?
J.C.Esteban:Dedoslados.CuandoBerthaGardes,lamadredeGardelque
http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

4/7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

sobreviveasuhijo,muereocurrealgo:ellavivaconelmatrimonioquefueel
apoderadodeGardellaesposa,BlancaDelfino,publicunartculoen1965que
revelabaqueBerthaGardesantesdemorirlehabadichoqueelprogenitorde
GardelhabasidoPaulLasserre.Enellibroconsignamoseseartculo.
Apartirdeesedatonosfuimosabuscarlosantecedentesdepresuntopadre.Lo
investigamosymiramoslosserviciosmilitaresdelenFrancia.Vimosqueenel
perodoenqueestabacumpliendoelserviciomilitarlestabaenToulouse,donde
vivaBerthaGardes.Terminelserviciomilitarydosmesesantesdelnacimiento
deCarlosGardelsefuedelaciudadaParis.
M.Ruffi:Seguimosaesapersonaeinclusotenemoseltestamentoyla
sucesindel.Elreconociasuprimerahijanatural,lasegundaquetendra
despusnohabanacidoynofiguraCarlosGardel.Comonuncalodijeronno
podemosaseverarlo.
G.Galopa:SabemosqueGardelnacienunhospiciodemadressolteras.La
personaquedeclarelnacimientofuelacomadrona,noelpadre,quenoestaba
presente.EllahabanacidoenToulouseyvivienvarioslugareshastaquevolvi
asuciudadadaraluz.

CarlosGardel.Foto:Archivo/LA
NACION

PorqusevinoalaArgentina?
M.Ruffi:HablamosconFanny,mediahermanadeGardel,quenosrevelque
hubounproblemadefamiliayselaechdelacasa,selamandlejos.La
Argentinaeraunlugarquequedabalejos.
http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

5/7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

Qusignificabaserunhijonaturalenaquellapoca?
G.Galopa:Lasfamiliasechabanasushijas,loqueseguramentesucediconla
mamdeGardel.Eracaerendesgraciatenerunhijoilegtimo
CmoinfluyenlamsicadeGardelesteorigensuyo?
J.C.Esteban:Eltango,entreotrosingredientes,fundamentalmentetieneungran
aporteinmigratorio.Ylascorrientesinmigratoriasde1870a1920senutrieronde
muchosconcurrentessolos,quevenanahacerlacosechaagrariaenla
Argentina.Tenansiempreelsueodevolver.Tambinhabamadressolteras
queseradicabanac.Lasociologaquedanacimientoaltangodefineese
tremendodramayparadojadelaidentidadamedias.Gardellainterpret
magnficamente.Porejemplo,enSilencio,uncantoalapazyalaterminacinde
laguerra,cantaalasmadresqueperdieronasushijosenlaguerra,hablade
Franciayhaceunhomenajeasumadrequefueinmigranteforzosadeuna
situacinnadaagradableenlaEuropaanterioralaguerraconpersecucionesde
todotipo.
Porqucaypresoelpresuntopadre?
G.Galopa:UnmesdespusdelnacimientodeCarlosGardelelsupuestopadre
habaidoaParis,osea,habaabandonadoalamadreyalhijoyahformparte
deungrupodeladronesmuyimportantes.Fuerondetenidosunaodespuspor
robosentiendasdebebidasytambincajasfuertes.

LatumbadeCarlosGardel,enel
cementeriodela
Chacarita.Foto:Archivo/LANACION

http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

6/7

30/4/2015

Findelmisterio:muestranlapartidadenacimientodeGardellanacion.com

EneltestamentoestehombremencionaaGardel?
Noytenamuchsimosbienes:cincooseiscasas.Nosesabecmosumtanto
dinero.Tuvovariosoficios:tipgrafo,restaurador,contador,tuvounbar.
Secaslegalmenteconalguien?
S,conunaseoraconalgodeherencia,seisaosmsgrandequel.Perono
tuvohijosdeesematrimonio.SlotuvodoshijasnaturalesyGardel.
QusesabedelasmujeresdeGardel?
J.C.Esteban:Eraunhombrecasadoconsuprofesinymuyamantedesu
madre.Adems,enaquellapocasehacauncultodeladiscrecinconlamujer.
Completamentedistintoaahora.Eleramuyreservado,trascendimuypocosu
amorconIsabeldelValle,casiunaacompaantequeestuvoconlmientrasno
tuvotrascendenciamundial.Convivieronentreel24yel32.Lamostrabamuy
pocoenpblicoymuypocossabandeesarelacin.
SientenquelamuerteyelnacimientodeGardeltienenalgodemisterio?
M.Ruffi:Cuandolfalleci,sumadreseencontrabaenToulousedevisita.Ah
veocmosecierrauncrculo:comounasuertedecasualidad,ellarecibiel
nacimientoylamuertedesuhijoenToulouse.
.

lanacion.com | Sociedad

http://www.lanacion.com.ar/1509532findelmisteriomuestranlapartidadenacimientodegardel

7/7

También podría gustarte