Está en la página 1de 59

-m^-

a^
I c/
r'm^^ -,im h\J&
tjeremita
1 ^ libr dmifne ell tn triint dTeraitirs*
S>ifferentia p)ima^n amia arabum x ILatncnatn % nomnibas mi/
fitttn eoi X diuerfitate qiia; bobent ad uimcem in cmemoMnone
amoium eowm,
&i(Terentia fecunda <f celum fit ad indar fpbere m rotunditate fna c
vnmerfia fyderibus que m eo funt.
I^iffercntta tercia 9 trra cumvniuerfis panibus futa tam tcrreilri/
bus ^ mannis fu ad mftar fpbere.
^ifferentia quarta cp fpbera terre fu fi]ca in medio fpbere celi n pnnt
ctus ,x qnantitas ems erga qnantitat cel fit ftcut quantitaa pan/
cri erga totum circulum*
S>iiTerentia quinta ^n v^triufi;^ motibus ptimis celi quotQ vnus mo
tus totius ab otiente.f.m occidente per qnc.fit dtea x nojc x alter
moma planetar quo mouentur ceten ab occidente in oiientem*
iS>ilferenti9 fc;cta "^n defcripte quarte part terre babitabilta x vti(/
uerfommaccidentiujeinae^cvolttbiliate ctrcult a dmcrfitate did
X noctia,
i&fferentia feptima 3n ptoptietate diuifionfaquane partia terre ba/
bitabtlia in recotdatne locoi eme fuper que otuur fol menftbns
X non occidit.x occtdit x non otunr.
^ilTerentiaoctaua^nfraaionibua menfure terre x m dinifione,?*
^ifTerentia nona |ln nominibna region x ciuitat fre notaruj x ge/
quid fu in vnoquoc^ climate eiua
S>inerentia decitna ^n afcenftonibua fignotu i dincrfitate eot tn ir
culta dircctie qui funt circuU emifperii linea quinoctialia. x in CIIY
culia decliuibua qui funt Circuit emtfpcnoi citmatum.
S>ifferentta vndectma ^n qutitate tempo; diei x noctia x dincrftt
te bogar equalium ftue mequalium.
il&ilTerentia duodcima ^n defcriptione figura:^; circulotplanet^nt;
tn odme earu; x in elongatione eo:um a trra,
^iffcrentia decimatercia ^n defcripte motu folia x tune ac nella^jjt
fi;car in circulia verfua otientem f occidente qut appellanf mo/
tua longttudinis*
\-\
^^M:
m
S>iffcrtntm ecm^qnsrti Jn mrrate memt ptanetar.y erattco;;:
in circulta fute n longitndme.
^iflerentia decimaqun $ i t eo qttod auidit pl i i i et a. y .eratica de
f etrogradate dum moaentur tn cfcuUs fi gnontn.
S^ifferenha dtcmaejua^n quimate arctoif planetan;; qui vocmr
circft b o t e s erga circfos egrcfra:{^CHfpidn5 a lonsmtdme punctoig;
cgreflfarnm cufpidum a pnncto terre.
ifermm dectmaf^^tinu J n mbtbne ptanetaiijt n ctrctthd fute t m
1B>f{ergnm dtcmaomM Jn narratt motn tlUnf tifzif atqp eran
car verfns feptenmon a mmdtem qm appeltaf tnot' tonmdtnif
S&tflerent deamancna | f n iinma-0 ildtar fijcar 9tC0 defcnpttone
emm fm quantitat masmtadinie eaif x narrate b c o ? m0;cund/
rS tpfarS in celo x (mt qnmdecitn flelle
S>tiTertia vgeAniti | n ftgnranomb' fyder qne appellmtar manfio
n e s lune a funt vintiacto*
StVerenna vigefinMpYtma | n mentara planeta? erottcot x tellar
(i)carBm aterra*
SfTerentia vi0efimafeefida.?n mfara quttatis planeta:;; eettnr
q^i$ % qatttais mlfore terre erga q^titat vnt'cuiuft^ e o n n i
&tfferenta Vigerimatercta m dtnerfate qne accd mier (tsas x g
c93f tn ctrcttlo figno:;; d iierlt n medio ceU x i fao ottn vel occafu
^fTerenta vigeftntaqoorta 'gn ottn x occofii planetai;; x occnitattoe
cotnm fnb rad}8 folie*
^fTerenna geftmaqttnta ^ n ottn Inne x magnftcate fute dmnn/
tioncfnlnmna*
BMftrentta ^gcfimafejcta ? n otto.^.planetarfi de fnb radjs folia*
&i fl ^entta vgrfunafepnma ^ n eo qnod accdit Inne x lelld ptopm
qnmbns terre de dnerfttate ofpectoa.
S>fl^rcntta r (gefimaoctana Jn eclpfi inne*
8>ircrentta vtgefimanona l^n edpi folia.
&tflicrent(i trgeftnia 'jfn qutitate ret qwd e(t nter das edtpfea
t
B\ks%^.i BfixonQti S^tffereRts , r^' fr^,
pttmainonnid firabum ilannoq;
N
m e r o s menfutm arabui n % latmotum eft dnodenits:
menfes Srabum tncipit ab Sltnnbaram qui e i l . p . d i
erum.recdue eil fapbar % el l . 29. di er. ' i fic de ceterif
vnus femp e;c.)o.a alter e|c.29.fiunt tacp fe;: menfee p
fecn X fejc impfecti trwnlcQ diee ann.^ 4pei ' numeru; ,
flbfolatfi deil fine fraaionetenumeratis aut fractiibna augenf fap '
di ce anni in ontfiibas.^o.anniB irndecim diea: fitc^ potio vnina atmt
in quo rellanra bec frarti o^^b^i s debua qomta t fejcta vmua diei
fic(9 t diea anni centfrime.^y4 x quinta x UJIA para vntna d i a . (i
untcp menfea anni m quo reftauraf bec fraao*7.perfecti a*$-.tmper/
fecti. iRumerua aut die:^ bot menf accpif per nomer certiflimit
de ciuncte folia x tune per medi curfn; emu^.fed p ^rifionem (une
noue per augmentatem x diminution (t dtuerfua. quia pofltbile d i
vt fmt menfea perfecrt fuccedentea f c n fimiltter impfectuSccidit en
n non femp fu pimiua diea menfia per numer x per vtfionem tdem
idell per moni; ver c d i^tfum.Sccidit aut qrn t fmt dem cam fa.
erint equati per longitudm tempta^ ( f ^c i d u ; aut el q? diea a r a
a tempe occafua folia dte fbait x fmif tempe occafua m die dominica y , , l, ^ ecn
i fi mi l i terdeal i ja. mci pi Qtaboccafufol i ai defi nti noccafu;fol i a ^ ambeh
"Pofuert en arabeami ci cuiunbet diei cum n o a e fu ab boa oc
cafua folia.eo q> dieamen^ifaccipitur ab bota oztua tune:x oitua lu
nc fit tempo occafua folia. S p u d recoa vero x romanoa x ceteraa
gentea qui no vttur in menfibua fuia vifione Inne diea pieeeditno/
cteniidell tt inici vniu(cutufq3 dier cum nocte fu ab ottu folia v f ^
t i t o mn t folia fequtia diei^i arabeainciptunt menfea fuoa a luna t
annu5 a fole^lRom vero annot fiue menfi greco^ vet eg^t^ptiot et
aliarumgentiumptetermirimua.quiaiam alibi de eiatractauimua* y '
Eufferentia fecunda de boc q> celuj efl f m fimrtmdin fpbere a re _
Qolutio eina cum omnibua que funt in eo ell fm reuolute; fpbere*
a i i |
i ^' ^
btif^Vi'^hi
^
%\i dincrfisl piid mpicit <f tiktti \\tsd tnar fpe
ni ren vcAmm cutn dtmttbus (telUd que tn eo funt vt fpera
I fuper dno8 a^ces immobiIe8.qu(]|ujt|^8 ed verfus fepteti/
Qucaw. 1 NI tronenitaUusergameridiem JKtijdaumbttusreiel
^iiiA.tiK d> vrttterfc llelle oitc n otw eleuanf paulatim vno fdlcet dinein
^ 1^ cfi motibue fuia t in quttatibus faozO cotpow^,Jn tongttiidne qaotp
Ut k m . o* ad niHicem doee venient ad medm^ ccli deindc defcdcntes pe
i tunt occafum eodem oidiK. "aideturp moms carom n volublitate
I equatie ided qtiedam earu) in directo altara;. )i^om% earn; m ve
locttate X tardtate non fit dmerfug ac ft effent lur^ce tn medio fpere
^ . ^ volaenns eaa vna volnbtlitate ^a^smifetta qnotp tndtctuj ell at/
K- CW^""'^ (g aprnins gd hrmmmtwj eft in cogtanonibus eoiosf <f fignra ccli
i -t^**" elTei v't fper qnod vtdetur de volubtlitate (lellar que fnnt femper tn
Ot*i s^Uwn ejcteroi parte etns fiper terram n dimatibus eptenmonaltbna xt
i T^ retV iw Piconns 1 alpbarkadam deft due ftelle lucdoies tn vrfa mnot.
'"* ibanetbaadeft filie feretnqne funt ftelle vrfemaoie.tqmcqndfii
) cfrpiope baa ftellas.vdentnr enim be ftelle rolu in circuls q: dre/
I cto fui inmcem pofitie ac ft vnnerfe voluerenf n drcntu vnns pct
; ' ita9tqiicqudearu5fuei1tp}opetpfnmpunctvolnafnctrailopar/
tQ idstur moue eius tardoi^utcquid vero fuerit plus lonaitu/
die a puncto vdef moneri in crculo maior crculis ftelarn; ptopin
qaarn;*a moros ens vdeiur vvloco nou earu; fin quaniUK wg
nitudnia crculi earu; t longtudnia eina ab eodem pnnao doee p
nenat longirodo ab eodem puncto in ftella que occidnnt in terram *
\ iStuiequid ergo ftellar fitent ptopua eidem puncto erit moza eina fn
per terram doee occidat maoi.a moza eiua tn occafu fub trra doce
oziamr mf ot. i queqnd ear fient plua longrodinta erit tpna dus
pparitionia minua.a tempua eiua occultatia plua.'^olublitaa an/
f vtriufip etua fclcet qnod occdt erit equala non occidenti in vno
'^ fetlicet tempoze.x in vna rectimdme non ejccedunt fe ad inuicem: ac fi.
! ir volneret ea vna fpera. necelfano ergo accpitur qp ipfe pnnctua vna
cnm fpere * boc igtur eft ludic manfefttna omni qno acdpitnr 9
/ cdttm'ftftmilefpere.aqfvolnbtltaadnafitficntvolnbtltaafpere.
H-rn ^4 cc C K ttemm ft eflet cclnmplanfi vel ejctenfu; quadmoduit qnda; di
tt- fT nt YcttT Vtnmtopoiteret vt panes celi a noba non eifent vnina longttudinio*
Sed pArsctUqwefetittdirectocaptiBnoriifet piopmnohie*
qaicquid tero sTss remcnim ^erradjpanea emilperij eet maUnis Ion
itadmi8,deberanuo qwq$ t^tdere folenix lunam ceterac^ Adera tem
pote otme fai n otientemodtca x minas Incida ptopter longitudnej
eotnm ab aTpectibns noilris. deinde non ceflarent augmentan doee
appuipinqaarent medio ceU.qma tune appiopnquarent arpectni no/
tFotx ftimier mmotarentur n dtfcelTione (aa rerfus occidente; .mi/
nnerentnrc^ paitlatim doee occuttarentur a vif z anullarenf .fed nv
bil bota videmiis mo vidcnie qutttates eo) in ostente x occidte
maiotes $ in medio celi. tt vtdemue folem tempoje occafue fui:cam Gr fhU t
fnerit fcilicet inicium cotpoie eme in drculo emifpert) quaf paulan; ^ ^ ^ t m^/
abfcmdi doeeoccidat finiacojpois eme x fimihter Inna.lSlnod m/ ^ewrore oi
tem videmr de augmentatione magnitndinis eoum in oliente x oca/ r ^ ^
dente:non ideo fit ibidcmmtpopo;e8 nobie^ in medioccIirSj xcTntyiif
rapo qni elenatur a trra x freqnter acadtt ififw noftro defl ingre/ iue^uafn f^ *
dif nter pfiim a eirculuj emfperij olenditp eos nobis maioies tttu j ^^i '>r2hcu'(i
j:ime cnmaceidt aer vapoz mxime bnmiditatis.'que^admodu; ftt in ^^^^ rna^x^^
debusJjfemia x poli pluaiam.tnne enim fol x luna tempoie oitns fn ??L ,J^r"
X occafas videntor magni valde/ISt fimiliter i aliqms pjoijceret al/ ^ g ^ j ^ ^,
quid in piofandn; aque clare videtur iUnd maiua fu qutitate eertif/ ^^^u/^^ ]^
fima Xquantoplus aquaeTet c!anouanoeTeptofundio* tanto f' *^^ '
quid in piofundu; aque clare videtur iUad maiua fu qutitate eertif/ ^^^ us\^ u.
fima X quanto plus aqua eTet c!anou3noeTet ptofundio* tanto f' *^^ '
maius vderetur tilud quod ^etin eiulpwfindo.bec eft caufa maoni -'P**"'* ^f
dinis pianc3rw> iu C cuiaemirperij ,,'
I2>ifferentia tercia g* trra cum mnibus fuis parttbuff^terrehnbat
t mannis ell ad inflar fpbere*
(
"^ 0nucneruntquo(^fapentcsq'trracumcninerfispart n J^ .
c bus fuistamtcrrellnbusquajmarinisfit fimilis fpere v^*Mrv
iCuius rei ludicium efl q folis x lune x eetertuiit ottus % fit frcr'icA.
j occafusnoninueniturfupervniuerras partes terremvno ' *
^empoie.immo i^idetur ous eoum fuper loca terre o /
entalla^ Slnte oum eotum vidcmr fnper loca terre oceidentalia
/ a iu)
^ bocMteteracridcntttiiemfnblimi. qua vdmrtempnsmdem
accidente docrmm m piagis ierre amnn v i vv^,.. .i. .-...
Sbferwta fuent m duabua regtibus in ownte a occidente a fe remo
s fSeni tur tetnpu8emfdemeclipfmo;uttalearam
oerirceboasnoctismuerntur m plaga occidcntali fupermmnainy
b ^ bSt (m quantitatc5 pacj quod fuert nter vtrafcp regiones m
Kitndne.|ndicat(Baugmentboiarinregionoentalioccu
dftSlneaameoccaftt5(ttU5nre0oneoccdental..Similiternqm8
infoceret oitnm alcnius magni fideria fciret<p tempiw qnod eft m du
i abos regonibna a fe longmqwia qne-admoduj dijcimus^ fnneniret^r
' bozas rcgonts oiientalis piares bows occidentalis regionis 9nii/
nrf quoffibec dmerfitas tempo? m vnaerfis plagia terre babitabilu
. bus nter ozknt x occdentftnfluantitate pacii (f fnerit nter loca
, )kyn ^io tt ^o modoXin lotigitadneEtlmiiliter inneniui nter loca a fe innice
! W t rofi>n Iongeremotaverusfeptentronemvelmende5.qaiafiabi^^^^^^
J , ' in trra a merde verfus feptentnone? videbuur fibi verfus fcptentn
; ' onaquedamftelleqaibnseratoccafascffiatnr fempieme appari
, I ton8:t fm boc occuita'tnr e verfus merdem qoedam fidert quibnf
[ erat oitus efficuturcp perpetu occnltationts vno.f.odme. &emon/
lrant taoj vniuerfa que narranmus 9 fuperficies ierre fit rotunda:
:_-->.. A..i.v.4uur Htfmtteffettemolanawl externa :no
accideret ei alqud de boc quod narramus.t eflet otras fideru jiiper
vnuerfas terre partes in vno tempoxe. KI fi aiiquis auirc m ter/
ram nter feptentrionem x mcridiem non occnltaretur e aliqud e% w
deribus que femper appart,nec appareret e aliqud de bijs que fem
\ perfuntoccnlta. /
2)ifferenta quarta <f trra fit fijca in medio cel ficut centr^l qul/
ttaa cits vt punctns refpecttt ceb
'r\ I I ^dcinntqnopxobatnrq trra fit tn medio cel: eft quod
n V^utf4 ferm I ^ pieceflit de narratone noftra n longtudme ftellafnm t
fit Tn -nxedt c I <f coipoia vnufcuufcp earum vdentur n vnutrfis plagia
re. ' terre vno8quanttats5ndcatita<p boc quod longitudo
4-' -"<' 1
que e(l nter cdtttn i terram n vniierfid pl agi s terr ft eiufdetn qu/
SK8.': qnod necciaro fit tcrra r. tnedio cel. giani&iiHd % boc lu/
dicto acctpiti}rq>fi t o r a noneflet in medio cel fed app^optnqnam
vn loco eiu8 magie qua; alten oponeret eum qoi motatur n directo
loc celo ptopnquions videre mtnne medetate eine fetnper.'iSt fimt/
liter et qui motatttr tn loco a celo longiozi pl us medetate ei ns fem/
p e r : % boc t dnerrum ab eo quod vi de t ur . qua vnuerfis bomni/
bus n vnncrfis plags terre apparent fe;c figna x occultantnr Teje*
6t bocet amef l fadicutmq>parttttas terre ergacelum ft fimils
>r<:u qnantttatpunctergacetumqnafieflet magnaquant i t asemserga
^^ f-celam vnaerfi qnf finniiper terram non vderent de celo medietatem
' ^4 ^ i 6 t n o s i^tdemns 9 id qnod apparet de celo vniuerfis bomnibns qit
implent ruperfiaem terre ell medietas ems abfc^ alqna diiterfitate
fenfibi1t^ndcatgttnr boc qnod fuperficie terre non fit dmerfitos
fenfibil8.<6t fimilter pars qoe eft nter punaum terre medu; 1 ei us
fitperftcem non cil qnanttas fenfibilis erga qnantttatem c e l . necef/
faro ergo accptur quod fpera terre fit ficnt punctus erga fperam ce/
l . i 6 t n ft-quentibus etiam patefacemus dnm narrabimns qnant/
t a t ^ menfure llellamm qnod mnot ftellarum de lellis cel fvfxd fc/
lcet que patent afpectn noflro fit maot t e r r a . ^ t mnot (leltarum ce/
l vdetur vt punctus n c e l o : i:mmxo mag s cospus terre quod e.1 m:'/
u s mnoz ellarum nuUus fit qnantitatis erga cotpus cel* ^ a m
&%& paci iy bc quod uijiiniHS quod ierra fit n medio mundi vt
pnnctns c e l n aer circnmdat eam tj, omn p a r t e . a celum crcnmdat
aerem ad nllar f pere. i qnod qnanttas terre fit erga celnm vt quanti
t a s punct erga crcninm*
rene- (ex fin
l^fferentt'a quSf a de duo bus ptmsnS^tbnscel qnot nmvnus
( f t f f l omst ot us. aher vero ftellarum qnemvdentur babere n o t b r
li|no}nm*
^ o n a m ptemfi modo narratonem figure cel <i terre pxo
feqnamur narrando quid nobts vdeatur de motibus c e l ,
l^icamufifi cp ntda motnu; qu vdentur n celo funt do.
quo}0) ipmwi eft q uod mouet t ot u; . i ; fit d es x nojc.qnfa Q
voliut folem % lunam t vninerfa fiderd ab otuntc in occidente m no/
quoc^ dic QC tvxti fctne! vno oidiRe i olubitate i cqualts velocita/
t(8 faper doe ajees fijeos qui nommantar aj^ea motas piimi: qootun
vtius el feptentnonaUs cuiue cmemo;ationem fecimus m preceden/
tibus a flher verus mendiem . t necefle e(l v^t HelU volubilitate bo
I , iits motus ferantur m circults m directo fe matcem pofitts.ejc quibus
IJ(UJ4 U mo^>ia W > ctrculis f'ocatur circtilus tnagnus circulus equinociij diet qui ell cmf
ixucit ICAHXV gutus ptimt motas, quia diuidit Tperam ceh per medtum.a longttudo
etits ab vtrifc^ a^tbus efl vntus quantitatis.lRomuiatur autem ctrctt/
IHS equtnocti/ diet. quia fol cum tranfient per eum equantar dies i
noctnvnmerfaterra:quemadmodu3oflendemus tnfeqnenttbus*
MAHIC Seciiti^' ^ '^t motus fecundus ed qut videf mefle foli % plonetis ab occidente
^/f \ ows ytf^ ^^ Oliente contra partej piimi motas fupcr daos ajees alios cjccuntes
ab ajcibus piimi motasn nominatur circulas maiot: cuins Ioo0itudo
t\ Cncitliis rn*uyt ab bijs ajcibus ejceuntibus efl vmus quaotitatis qui di angulas mo^
' ' sKciUcus t*^ fecundi fcilicet circulus fignoium. % tpfe eil circuios quem defcr
I ^ bu fol per motumfuu5ab occidente inoztentemqmdiuiditur per do
' ^ _ decim partes que nomintur (igna quozu; nominafunt fines ILban
'\ > u i ^^ io rus !&emmi iCancer ILeo "Qirgo icetcra. &i vnujquodcp fignum di
) rv^nA ' niditur per trgtnta gradas.(ritc^ vniuerfitas circu(u^6o.graduum
:' % rnufuuifq^ gradus diuiditur per.o.minuta .^l^ecefle eit ergo xt
abfcindt circulas fignoium circulum equinocti) diei fnper dos pun
ctos fd)i oppofitos X decUnet sb ec veras epteninonej vel meridiej
vna quantitate.t punctus fuper quem tranfit fol a mendte ad fepten/
trtonem ab equmocto diei nommatur panetas equtnoaialis vrnalis
I fitn v^li 1 c ^ 4 rw^^N iwod ell mciam figni aretis.t alter panetas fuper quem tranfu fol lo
' .'>\,i tTt.i 'ts v "^''if a feptcntrione appellatur panetas equmoctialis autumna/
'rtuU^na<t< ' w;qaodeftinicium figm libe.5iunt(pfe;cignafeptentrionalia ab
I equmocto diet que funt ab inicio figni arietts in ftnem v i r g ^ . igt
fe;cfigna meridiana que funt abimciolibteinfinemptfcis, f^tfigu
' Civcutts Tvi l ;**""''""'^^''^"^^*^''^*''^*"'^*Wd"*'""t8 a Septentrione
I +v h 1V)'*" ^^^^^^^ vadens fuper ajees vtrwamcp circulojum; nominaturtp
^|tr4TipTi^ p/circalusdefcnptusvel lincatus fuper ajees vtrojumcpcircaloam.
hhAV ivlwvn) abfcindenfpvnumqttodpiftoarocirculoumperequaiacamtfan/
ir
^ ' /
m. foi niper fnoe poi oe ctrcuinm eqanortij videiicet diet t circninm
fisnouim per medtni vt patet e^c S b e o d o f i o de f p e n e . S i entm do
magni drculi fecent fe i vnns ctrculus magn' tranfeat per pol os l\xt>
ri ae t al es do circnU fecabnntffe m punctis diametraliter oppofitts
n i n a u t e m bccircnlna tnagnus tranfeat pervtrufc^ pol os eoium
fecabt vtrutK0 m panctts tna^nmamm declnationum. x necefle eO v i
obfandat circulum fignoxam fuper vtrofcp pnnctos qm funt in cltima
decUnanone % longitndine ab eqninoaio dtei verfos feptentnonem x
tntrdiem: nomtnatur(^ pnncttts feptenmonalis pnnctus folflici) efli/
nalis.qua fol cum eft m tilo putt^o defcrtbtt folfltcium eflinale qnod
eft tntctum fignt cancrt t J s ^ r i d i a n a s vero tiominatnr panctus
folhdj b f emalts qnt efl inicinm capzicoznifzarcns tdel pars circu/
b qnt efl nter Itneatn equmoctialem x punct nmSol di ci at et nbni ns
crcali defcnpti fuper vtrofque ajees qui ell nter vtrofque pnnctos fol
fticioxum % equtnocttum diei eft quantttas dedinattonts ctrcnlt figno/
rum ab eqnmoctio diei. i 6 t el fecundum quod nuenit l ^t bo l o me ns Q^cUn.iHo (I
vtgmtiqnatuo graduum. I^tobati one antem ceniflftma qna pu>ba/
n a i me o i t qni interptetatnr fecurus vel pactcus fine ftdelis: x con/
nenerunt m ea plures fapiemum qitod eil vtgtntttnnm gradunm x tr
giRtatriuR: mmutotuRt *4i ^amcg patuit d? boc qnod diAimus quod
planete erratici volunntur fuper ajces circult fignoiumab I0ccidente
m ^tientem per motum funm ptopsium. S e d motns ptimus voluit
e o s ceteracg federa ab oliente in occidentem quod eft ccontraro. x
qnod vter(pa;ci8 equuioctij diei fuper quot volobilitasptimafint
i mmobi l es a; ce8 autem circnli fignoiummouenturmotupsimo tit
circnitu ajctnm equmoctt) diet tnfeparabites a locts fuis a circulo de/
Xctvfio fnper 9f.t9 vtrotnnu^ circulotnm*
Se qui l ar difTercntia fetta de
eife vel fotma qnane babttab/
l i s de terra. x de fnmina eot uj
ac.vtinfra
UOcAhtr cjf Mj
ci ti\yi*S Vvnohw. i m l
xatet*
E
0ifieren9 lejcta de rife vd oun qnsne babi sbi ti s s ttTTS X ^
ma wiv^ que occidant m ea de renolutione o^bia x dioerfttate noct t s
x d t e
C q o i auxiliante deo taaiptemirimueqtfoddebnit pi e /
mttt de vtnafc^ mottbus cetl Runc mciptamtis croemo
rare loca terre babtabilta f m quod ms nommus % pcrue
^ n ad n o s . x vniuerfa que accidunt d volublitate circuW
y i r ' ^^ * dmerfitate nocna aicp d i c i . dicamuacp quta cum puncti fpcre terre
I ' cTet pnnctus fpere ceh necelTe fiit n fuper/tcies circnlt cqutnocu/ ii
t duideret fperam terrr per mdi um: elTetc^ dintfionie planttiet ter/
re arcul ue tn directo circuh equinoai) diei pof t t us: noaturc^ ctrcn/
t u s equmoctialis.qnta diutdtt planitt terre m dna s medietates.qna/
rum 9na efi verfua ajcem feptentrtonale; x alta verfus ajcem mtndio
na l e m. ^nuenimufi^ loca terre babiiabilia el nota m medtetate que
cl t^erfus feptentrione;. c tnuenimus td quod ed mter micmm toco
. rum babtabiUn; verfus otiiem x tiiter fmem eoTU5 ver as occiden/
.<n,<>i Htdi, K fem non e;:cedere fperam.ta.boarus volubihtatis a r c uU. Si emm r
t t t r <; t ^i ^ -1 ttbnabiti confideratione cogitcmus m }it\mciz terre eTc circulum ma/
',. XI. !, o n i ^ n ; abfcindentem drculum eqmnoctiale; per mediu) fnper ngul os
r* u^ fperaes rectos abfcnderec^ eu5 in Itimis l octs babitabilibas aiiexu
t i s X occidentis oecele erit vt bij do circuh abfctndant plamtte) ter/
re per quattuoi q u a n a s . n t c ^ vna qnariarii) Ujpwmnvnmm conw
nens vnmerfaloca babitabilia terre. i Sruc^ longitudo etns ab oxitni
t e in ocndentem di mi dm; c1rcul1.t8o.0raduu5.et touenietmis latita
dincm qnarte babitabihs fm q> noutmus nter circutum equtnoatale)
X loca m qui bos eleiiatur a;ci8 rq>tentrtonalis fuper ctrculum emifpe/
Akitiu-^ Hiu^T ri j . 6. gradi bnsrere. | nueni emuf ( 0t nl ocobocf ct l t cet quanababi /
\c l,A,[ntni M tabili ctrculum emifperij x ctrculum medie diei tn omni cUmate.
l^fi AYA^IUM' ^'wn l oq? de Circulo emifpcni quid fit.q'ctrcnluscnifpcrijfitcir
f ^ '' ^ Cttlnsqnidtutdit id quod apparet de celo fnper t '. rramabeo quod
C W H / M /rf W^f ^^^t at urdeeof i bt rra. l t ei usa] ci sef t f emperf uper j eni i b cap/
xi^r%t 1- o ^H^n w . t eft de circulis maiozbns qui dtuidit celum per mediuj. eo quod
i \~, ^ | ^ P j | f p e r e terre erga fperam celi nonfttquantitaategendtdeceloaltqtttd
i ^Mju> V fenfibile. iCtrculas quoque medij di ei radtt fuper ajees equino/
^ e * ^ ctij dieruroz fuper punctum j ewt b Capium vnufcHiufqj r e gi on s ,
I, P.. . " . W . . - c , } - W M - %, ; . . . ^W^r. V i . - c n ^m e < ^ v -
I -
i S t u s vero ajete d i f i p e r c r c u l n ^ i e m t f p e r t n loco q u d l i t a t f d o c t i e ^ , , , \
s p d i c . t diUdtt i p U virafi^ abcifiiones que Tunt u p i c r r a j x infra f Y t f m e r m :
eam eje circult9>f,qm fnnt n directo cqumoctij dje pofiti vnmerfi'*^er '"5 >/i/At
med io;* fH ' a n i u e r f a qaocg que accidunt m l o c i s terre babitabtlibus '^''- ^' ''' ^^^
narrares inciptamus a crculo eqmnocoj qui el nici tcrmim quarte e ^ y n c / h j U ^
babttabilte n U n t u d n e ^fiw mendiej^aicamufcg 9 voIubiUtas cir/ ' y ^ t M ^ i a t u n
colt equnocnj d ei fnp r n u e r fo s qu mottur fub ipfo circulo fit fug J e l f i c i t y e \ i ^ j
; e n t t b c a p t i s n e c e f l a r o n ert a;ce8 equmoctij diei tbidem (nfepab/ > \ v ^ \
l e s a c r c u ls cmfperj.'i .ppter b o c ftt irolubilitas ctrcul erecta fuper
c r c u l o s emfperl non d e c l i n a s ab e i s : fitc^ d e d in a tio f o l s a j e n i t b
, c a p t i s verfujB feptentron x merd v n u s quttaits* ftc^ tbtdem .: ; ^ y ^ ^ I , tm
***' b y e m s x ela's e q u a l i s complejcs: crunttp crcul ennfpcn); aWcm/ 3 "* H * J ^ ^ J ^ f
QBi fiderfi n occafuj e o equale tcmpoi quod ^ ^ " S k t * ^ " 5 ^
b occafu t o i u i i'n ottu^^ c o y n vnuerfig d e b u s anm>g crunt d c s a c '^ ^^^' ^^
no;c n b i s l o c i s e q u a l e s femp*C <CrcnIus at equnocti dei n v n o ' ^ O
q n o ( 0 Ioco:|^ d ed tnantd a crculo equmoctiali verfus feptentron d e )
d n a t a b $entb c a p t i s v e r f n s m e r i d i x deuatura;ci8 feptentrionalf ^ e t u i * ^ * ' -
. fupercircnlum emtfperj f m quanttatipufdem d e d m a t i s . e n t c ^ p s ^ ^ . ^ ^ 0 / ' y i
^ * d r c u U i n d irecto e q u n o c t ) d t e i p o f m v ] n s w n g t H u o a b a ^ ^ X ' - J , M . 4
^ ^ trionali c f i e q n a l s a l t t u d i n i a ^ s f u p e r a r c u l u m e m i f p e r i c u m v n v ^ > ' . < . ^
i l , . ' i i e r f i s d e n b n s q u e i n e a f u n t f u p e r t e r r a m f e m p * a f i m i U t e r p a r s c i r -^f*^" "'' '
T ' y culi que o p p o n t t u r e t v e r f u s m e r d i a n u ^ a i e n t c u ^ v n u e r f i s f i d e n b u s f > ^^
2 1 ^ j ^ l 4 . q a e i n e a f u n t e r t o c c o l t a f e m p e r ^ l C r e u I u s q u o ^ e m i t e n / d i u i ^ ' v ' ^ < "^
j . t m ^ J d t d e c i r c a l i s n directo p o f it is tantuf circnlum equinoctj dei p me/
^ ;W d t n m . t r d i q u i d u d u n f a crculo emtfperi) per abfcifliones d i u e r f a s
\ L m ^ l r t c p abfcilu) e o i u m circnlotQ que eft fuper terram verfus (nttri/v
^ o n a d r c u t o equinoctj dtei maiot ea que f u m t fub t e r r a . l S l m c q u i d *
v e r o fitert e j i b t s v e r f u s m e r d i e ; a crculo equinoctj d e i e r n c o t r a
erit abfdlTto que f i e r i t fuper t r r a ; mnot ea que f o e r t fub t e n q u i a
cum eleoatnr a;c8 feptentrionalis fuper circnlum emfper j : x d e p / y
f f l i t u r a x i s m erid ianos eleotor a r c o l i feptltrionaIe8.apparct(p p l u s i e n * n * w ^ .
medietaie w i f * x q n t o p l u s augef altitud o a^is n d tmate tanto pluf c i u m i * S f f i .
u g e m r d i a m i t o s b a r u m bfciirionus % multplicantur dinerfitates f t n h t o n x ] ^ .
- ^
diei b^emalie a ehnal* O t ^ qutqd iertt m tuo climm eji bta
nrcalts in directo pofiiie plus ongiradinc sb eqniRoaio dse a po/
pe flxnn erit fupertluitAs ntdgne abfaflioms circuh plus abctllte mi
ttoxi in 60 9 app20ptnquauerit circulo e^nocttalt dut: fiu^ e;c boc qd
d^cimd.q' cum faerit fol m trtrtrc^ poocite equinoctialibus:^ funt lol
cinm anetts x inc equabunf dK81 noctra iit vnmerfa tcrra: q; mo/
tna foUs ibi tn eadem die ent tn eqtunoatoit circtUo. quem dutidnnt
crcali emifper) m duas medietates: x cnm ient in fignie fq^tentr)
nattbus ertttempua diei p}oli;ciU8 tempe nocnenquto plus elon^a
tas ient ab equmoctto dtei i^erfus feptentrton tonto magia augmeit
tatur dies fupia noctem.-donec Tit m vlttma longitudine ab eqtimoctto
diei ideH inicio cancreritc^ tune tmpletiu lon^itudmis diet x bieutta
tts noctis. Cum r$o fuent in fignis meredianis ent econtrano btjs
que dijctmus.erit eni^ dies bieuiot nocte x augebttur biemtas eius do
necjlt tn tnicto cap:coini;crtcg tune e^pletio bieuitatis die x \ongu
tiidiis nocti84||tem duoium circulotnm n directo pofttouimquom
lonsitttdo ab eqninoctio dui tn duabiis partibus dinerfs fuent vn
US quantitatis abfciflfto alicntus eom; que (itent fuper terr ent equd
^ I lis abfcifl'ioni alterius que fuent fnb tcrra: x ent dies vnius eom equa
>. ,i^ ^ I Itsnoctialtennsnno;:easequalisdiealtenus.ncceanoergot
*" i i T^'>* vpwujcoi dies cumfaertt.rfolnicio caenequalispohictoiinocncu
.^ 3 . ^jf-^. rftieritiniciocapxtcomi.ftmtliterentno]ccaenrtmtlisdteicapticov
i ni*l^eceiligif vnmerfitaseotumqueacctdun mvniuersIOer
f rebabitabilibus*
S^iffercntia feptma de ptopzetatibns dimionuj quarte terre babi
tabitis X cmemo;ate locotum fuper que eleuatnr foi menfibus x nd
occtdtt X occidii menfibus x non outur.
'^nc vero narremus pzoptietates loo;ii babttabitt iter
crculu; equinocoalem a fine; quarte pais terre babtta^
bilis efiemwm, (^icamucg q> m locis babtti^iUb' ejci
ftemtbns nter circulu; equmoctiale^: x loc in quo elenaf
\ .f V^ a^cfsminusdeclnatecirculifignoittjcaditfolfperjenitbcapitam
V|i,toH^ tirtt>>^ jjjQj^ jj^^j, ^ q^jg longitudo punenjenub capttum ab equinoaio die
Al fti>^ 5*r ' rit m eis mwus declinate inicij caen ab eo,Srtcp e;c nroc$ Late
''VKftMm i^jr* re ob mitio cancri do loca quot declinatto ab equiiu^tio diei ent vt
srfrc
occtatti
H
qoJtAoe atttndiftf tfiXimi^ fattit fol tn vnoqiUKe iot hcot
vadii innc fuper jenttb capittttn Xnm vero abent'per'obfcirtonfq)
tmmonaiem qne e nter nracg loca arculi fignot vadit verae Xept
tentrone^i-a ;enitb cflpitti5* %n loas t in gbus fnent ainrado d;ci8
equaliddeclmationiarcnli fignot vadic fot ip jcnitb capit fcmel
itt anno .a boc eft cum ftient fol inicio cancri^otro cmra locam g/
twd elenatnr ajcis plus dcdmate ctrcnli figno;:non vadt n eta fap '
$enitb capttiQ m fempttern:fed vadit verfue inendi x qnanto pina
aucta fuem altitndo a;ci8 tsaxio magia deptintif tnotue fote a ;cnitb
capitum vcrfus meridi.'i elongabitur mins ediuali ab oxxn bitmali
1 augmentar dies as foper dem ttltue doee pncniant ad loca in g/
bud eleuaf a^is fuper circulo emtfperi) per quastitatem longitudinia
captttscanci^bajce que eft..graduiquartetfexte parn rninf ' <
oradus. erit<^ ibidem longttudo ;enitb capitia ab ajee equmocttj dtei
nmilid longitudni ajcis arcuU fignot ab eo.i6rit(^ ajete circnli figno k
mm in volubiliate ftia vadena fnper jenitb capitum.t ent motua ini \
cij cancri tant apparena fuper terram femp. /Cum(p fitent fot tniao j
ccri erit diea.24boza;5sn nulla nojc erit m co.x c ftient inicio cap/ O m /'z-f ^"i-1
com ent fifr no]c.24.boa? i nuUa dea ent n ea, ^accdt quocp ^ . O' *?" ^ *
f bija loaa d fuerit a;ca ctrcK ftgno:|^ in dirc jenitb capit ^ circu 7 ^ -
las gno!^ cnectif'fup circni emifpi |:erit(S tnici arie^ f otite x It
bie occte/ ni au auocg cancrin nifpeno frptra t capcoin
emifpio mericfian(Ml-ecrertt ajcis arculi figno:^ a 5enitb captt ab "Ct
firindunt fe drculus fignot x circulua emifpenj p medi: eleuapirt^ /
tnedietaanrcultfignototimtaliatdeptimifoccidentaliar^riunf i t > ^
c^ U% figna repente non in tempe ab inicio capconi vfoj in rniej ge/ nn^vr .< ' * f i
ininot:tfimiliteroccidantfc;cfignarefiduarepente. J^iantem vo \i^n^- re ^" t J
laerit abquia fcire efleIOCO loca becfuccedenti vf<p in prfection ^y^'* ^A ft\
quarte partia terre babitabilia fciet ^ptietat locot in quibus fit alti \n^M%^ j^jS^y]
tudoajcisfuperdrcnlu;emifperijplus longitudine motuscaen ab vaxttrn w*tj^|
a]cc;i ibidem fu abfciflio que cl ab nroq^ laterc inicij cancri;cui' de/ eUrcc^^ov^i
clinato ab equinocto diei verfus feptentrionj ell plus declmatione ^/^ ^^^ x
apB a jenitb capitia appara fup terram femp,a ftmiliter buicabfcif ^.J,^a*< ^i kt
, f? oppofita verfua c^icmn erit occulta femp. x ideo ent longitudo ^utljJ^T^^
'' viiiua din tanto ejcdiebuaeftatiaipfujterapuainqiioabfcwditfblp i*^*^'^y'
'1
motn; fon i n ctrcnlo fi^nm pfe p a r t e s 9 i p p w h e $ c)C e o ( b ^ i
i 6 t f i m i l i t e r o n g t t d o ^ y n r n o c i t s tant tf. n o c t b i b j^emis crit r;^
' dem q n f t i t a t i s v c H u t t i c ^ l e t e l o c a in q n i b n s elen af a ; ^ f p ctr^
c n l i i ) cmifperij T^gtt qiMrta p t e fti m ^ x ti t tb tdem f : i B l a d qno<
i c i l nter medifi gem m ot t m edi cancri apparen s fnp terr fcmp <
, ^. q n o d el tntcr medt % i t t a r | t medt capttcotni occnlt fn ip*t i'(
*/{i \Uf, -brtiHjTwH m q t t t t t a s v n m e m e n f i e e f t a t e t o t a c a r c n s n o a e : t v n t n s m e n f i s b
c m i s no]c t o t a caren e die.emntcB dtee % n o c t e s decem mmfifi anni n
S / '^ ^ ' fdaoifi A4t'bot9 f* t j ^ b ^o fuertt altitu d o a ^ i e .6 9 * g r a d o 8 X di
^ m idi) t q n a m v n i n s rad u e.ib id em erit m o t u e b o t dnoi^i circnloti
* S z m i w r f.tx cancri a p p a r e X f n p terranu t m otn e fagittar} x cap
4 ^ . J - r c o m o c c u l t u e f e m p a f t m i l i t c r erit q u t i t a e d n o ? m e n f i S e f t a t i s d i (
.n c Iht JUIOT^^ t o t a .t g t iia n t it a e q n o p d n o ^ m cn f if ib y em ie nojc t o t a ^ t e m v b i ele
fm ^ n p i i j natur a;:ie*7^ 0rad iDll8ac dim idio v n in e g r a d n e i b i d m c r t q n o di
\ a medio tb au ri a d medt l e o n i e apparene femp x b tiic oppofito v ei
, . 1 - - - f n e captico m o c c n l m ; Temp, e n i ( qutttae trifi menfi eftatte diei
He IW5 t Ht Tw. j ^ j j ^ j ^ g m enftnj b f em ie n o j t o t a , ^ f i l n r f n e v b i c l e n a f a}ci8*78
'^ ^ J gradtb * t d im id io <^niU8tbidemeht m o tn e tanri a gem inoa5canct
0t( p l e o n i e a p p a r e f n p t e r r a m femp i f t g n a b i s oppofita femp crfi '
^ ^^ L t <v m e ' ' occulta;ernntcp quattno menfee eftatie d i e e a b f i p n o c t : t * 4 m f c a
N .n - i '- - - ' ;- b i e m i e n Q ; c a b f ( ^ d i e ./7 ^ i e m 7 b i e l c t t a t a r a ; s .S 4 .g r a d i b n e ! b t d f 9 i *
b ' "^ i q b i nter m edi ariette x m edi aginia a p p a r e fe m p : a e t 'o p p o j
, y . ^ f t t f l o c c u l t f p i S r O t ( B q n ( p m f e e e l a t i e d i e e a b f ( 0 n o c t e * 'i q n ( 9 m e |
'\<^/^> > ^ t f p e b i e m t e n o ; c b f 5 d i e * a c c i d i t q u o ( ^ t n b i | 6 q n o } v i f i o p e c e d i t b i
I I n - r t v o l n b d t t a t e c i r c n l i f i g n o f 9 c f n e r i t a^riecircftfignoii; f c i r c l b m e d i n
) ' d ici^ f n e m e r i d i e r i t t n i c i n ^ a r e t i e I m t t e t i n i c i l i b M t n o c c i d e n t e ! ^
'; iS r a n t c ^ figna feptentri alia appentia fup t r r a ; x m e r i d i a n a o cclta I '
t A a e n t o t d o f ig n o ? tc fnp terr ab o tite i n occidente ecdtrario b w-1
[ *^^ H b l *' ^'^'^ ^^ ^ P ^ ^ "* ^ ^ ^ b itab ilib * t b i d r e n i ox i t tlln d c* eft o r f d e c i r /1
' 'i?^~"*r yi n *- V ^ '^ f i g n o t inf capico tn x cancr ^fuj* o t i f eni t b a n m e ante a r i e /
, . J
K * i u 'o r e c ir c n lu j emtfperj f e m p : fttcp rotatiie circnli v t ro tatu e molendini i n
c ^ ^ . >v! ^>*>" directo*f.C ircnUem ifperi*ent( pm edieta8celifeptentronalt8 fuper
,,, . .^ ^ A r t '4 .^ - / f c r r a m a p p a
;4f^4.*^^''^^
tenm a t o a r m e femp i mtdigtie m m d u i i t a ocaAti tempSt ie^o
com fcer f o l tn fignts fsptstivrcnalibas trit GVS rotufc^ tn circa/
l o einfpeni^ e n t majuma e i u s altitudo a circulo etnifperij.vt quanti
Me e t ns ab eqntnoctio diei * i cnm ierit n fignts meridante ert o c / ,
c u l t a s fempererit(ponnne t o t u s i b i d c j vna d w . e r i t . f . d i e e e u s fc;c ^ n ^ >i''^ ^ ^-
menfitnojcfejcmenfiumfemper* \ei n^f^ii
& i f h nc t i o o c t a u a d e mmr u r a t e r r c e t ^ ^
dittifione d i ma t que babtttnr d e ea *
R
l ^ d q n a ; patfecimu8 eiTe loco^ terre babi t abi l n; come/
mo^emus menfura; fuperciei vtituerfe terre* i na r r e m o s
efle climat e i u s babttabilt tn longitndine z latttudme e o
- r fup q diuifa fnnt ex motn circuli % mfnra fuperrtdei ter
rcmiamafcff 9 am patefecitnus tn p c e d e nt i b u s cp punctuo fpere ter
re e l v t punctus c e l . i tdeo necelTe efl n r o t u nd i t a s e t u s ftt tn dtrecto
rotundtatts c e l i ^ a m c p aberis a trra vcrfus mertdiem a d f e p t c t r i / ' ' ' '^^" * 1"^ *
o n e j fuper l n e ^ m e d t j dietaugebttur altttudoa^cis f cpt ei j t ri onal i sa , ' 1 K U ^ * . ]
crculo emi f oeri j t m nuet ure^ceof t nqt t ant t at ambi j l at t on s t pri i i s '~,[,'^\ul,ui .f
mterram.^nuenifflusigitur per bocg p o n t o vnfU 8.g.circoU e;crot J ' / \
dtatc terre f t t . y . mi l l t a r x dmif wciaf v nt u s miHiartj per mtU ta
r t u ; qnod efl^.ooo^cubito:i^ p e r . g . e q u a l e s to cp foU ictte p i o b a t efl
in d e b u s S t m e b o n t i cuenerGt fuper p i o b a t e m et us f a p t l t e s p a /
r e s n u m e r o X n m ergo multipltcaueris pottton r n i n s g r a d u s n r o /
t s nd t a t e n fatami CTCII q u o d el.^oig^grdn crit gupd coU ectQ t
ert e;c b o c r o t d t a s terre que fttnt*204oo.mtllara/'icum dntfa tu
-Mbul^mtrotandtfls terre per tercia f e p n m l p t e m v n u s tercie ert q u o d -^
JU Xil^ collectna^fiert q u i t t a s d^ametrt t e m que funt*6.ffllla z qn ngt o-
^ ^ militara f e r f ( v i d e l 5 *6 4 9 i , m t U i a r i a ^ u r r a m ft multplcetur d^^amc
''*^ ter n rotundtate; ert vnucrfuj quod collectum fiert eji b o c fracto ^ ^
' " m c f nr e fnpficet terre 4 flint.tjz.ratlla mtlli x fejccenta milla mi l l ^ ^
' r o umf e r e v t de l 5 . j ^2 4 i 5 - ?<4 , p Oqu nt a t e qua m f ur a t ur mt l l t f l n/ *V( <f ^, ^ ^-x.
** nm n miU iaro deft per menfur q u a nd a j babent n vnoquocp lateF; '
tntiliar & vnu5 * /Smc0 menfura vniuerfttatis q u a n e p a r t t s terre b a / |
b i t a b t l s menfurata p b u i u s m ^ a m trigintatra mtlla mtlliu;; x cf[
t u m qnc^ miU a mtlliano:;^ f e r e l f nu e nt nms qnoc^ latitudm loc b u t ' ] . \\klitt^
q u a r t e b a b t a b t l 8 # m . 9 i e t g i n u 8 x p e r u e n t t t u m o 2 e t n 6 a d n o 8 . 9 n / ^ 3 ' < " ? - ' ^''
. J .
?"
^ . . i!
M b ,
i
,- !o<llv-.*^^nl [tatitf.nhfi f' 4f nf j n>' ^
ter*circttlu5 egnocttoUaj.ta I0C05 in quo eleiiaf ajtie fup circnlu? ni -^
, Lii.i'fl:; fpmj p quantitat longitodnscaptscancr abare que cft.66,flta '"
I , , du'qttamacfj:tept8vm'pt9.ieritcpbocpimUiana,^764*.fc/
J l(r^,i4 fitaf re milliano?pS.ongitiido o e(f fpaci.tz.boia? h mom circnli a ent
\ p tntlliana de ete que fuccedunt ctrcul eqnocnal qgtitaa dttntdi) o
i ^ bt8q1unt.io2oo.mitltarx^.^fu8tfepttrtdld0imminujf qta^
mtanf tbtde dtntfides fpbrt-e * ehtc^ qutitas dnas qntai^ 06 fere q .;
WK^T^ f UIO Ihi .4o8o.milUanowB'ifa ^unt loca b' quane btabnw culta p.7di
"Sil >r" ^ ttfiea \ fimt.7*cltmataquo?pwmt nvKJutae vadit fop toca n qmb
, ' *''' idgitodo maioits dtet i boxa^^^&x medietas feptmt vadtt (iip loca
'! in qbtts lgttudo diet maio;i8 eH.t.boxai^. q: qcqd trSfiert termiriS
piimi clima^ ffus meridi magte ac ma^s tegif a mari % ei> babttto
* rara cH. ^n eo qno(^ quod tranftt duna fepttm rerfus feptentrton
pauce unt cinitatee que a nobis nofcanf * jConflrtntaq^ eft loitgindo
i vniuerroificltniat ab ostente m oatdent quod el fpad.ti.boiarS
! , . eje motucircult.xcsQq'lgmidoeoi^ausmtafpinedivnma bote
; AAettu j>T n I gi ^li)cioii8. If ^edi et as ttac^ ptimi climatie vadtt fup foca quo:^
rf4'>ti.t^5 ' Iongto}i8 dtet longttudo el.i;.borav 1 eleuaf ^p m eis fup ctrctdu
cm(i}er(ia6*gradtb' t dnabns tercijs vnius. x tmct b' cltma^ vbi
I j ftt longtmdo dtet plt]cto}i8.t2.bo}ar x dtmtdte ac quarte ptte vnins
i ^T. - \ ^ _ v / bos,aal!ado3scft.i2.ra^a dtntdiua4tviiU8 gradusqb
l\^\ei-ii<-^*^cU ftfpaci6.44o.mt1niriox, iptmedietaaclimatiafecdtclvbi 16/
r ,yn.ihK guudo dietei.ti.boii^ xdintidia 1 alRtudoar-s ei24.gP3du!i!n %
I ^ 4!ptt8vm''9radu8.lannido^oei'e;c(infopnnclitnai$t('(9adloc
II , vbt ftt lottgitadoplijciO}t8diett^.bo}aijstdimdtea quarte vnC bote
l< ialtitudoajc.i8.27.0rada a dtmidtjvni* gradu quod elli^iu^i
i I X. y -- 4 / 4oo.nttlliarto9 | Kt medetaa cltmatta terctj el tt it lgttudo dtet
! . ^^f . - y^^ pltjco8.i4.boTarum x altttudo ajela I.jo.gradn x dimtdiac gi
>H4 hs ^n, gradua.latittt? ^0 ef ej: fmlo fecdt cltma vfig vbt erit logtttt
do dtet pltjctb}i8.t4.bo)a9 x 4 ! vnP.a altttudo ajete ^^^.gratt da
vfce vb fit lgttu: dtet j)ltjcto}i8.i4.bS9 a ditnidte ac quarte vnme
0ltimdo(0 ajN8 eft^9*9ra.qitod fpact eft*3oo,mtlliarto:{u ^ n f t t
I
' ( 4 cltmatid eft mei i etas vb it lon^ttndo di |>Iijcio:i'8aj-.b(a?.x Aw Me^^i
tado9]iBt,^rtt*'itcrcmwi^*xn8Utimdoe%inoqnamcli -H$ '
iiia4v<pvbfrtlongtmMiei>l;cio,Me.i,b5i4.!vni'.z4lmtt?a;:/ (^ -'
i8 e(t.4^.gra*i dimtdi; qnod fpaci.2f y* / p e ^ t clmans med A l ^ n -^ - <*<*
etaa vbi fit dice j)U;cioMj'bo]^ x dmidta x amado ajcie .4j-.^ra* pi^Hi
a dna? Qntif vnP * ILatitit' ^0 et' qc {mo clifnai] gtm v % ibi irbi ftf
l ^ni ?d( n| >l i ; ct ovf . t j *bd9t drmi di eac4! vni ' bo?e. i al nf d;ci8 . 1 .i|
4 7 . i ' a . t quarte vnC*a fpaci,2i2,imliarw?. ^ e p t i m i qwotp d i / He*'^ y ''^
ina4inedieta8c(lvbifnIsitudodet^lt)co}i8.i.bd:i;<zalBt:^ajct8 777^^^; 1
48*gra. a dna? ta? vm'* lanm? ^0 euis e;c mino fejcn ritmad V \ C Q
vbilitlit?diet^li;cio}i8.t6.7quanevnt^.taltit?a;ci6lfo.grad.'Z >
dtmidtj q& fpaci.iS|-.mi1i3rio:;^,f t tta(^ dinerftras q el in inKid
lenni climal] 1 ftn eo^ triui bcna^ i dniid j fitina bote. 1 eje altiw/ I
die a;ci8^8.gradi8tf niuerfttj; f p a m; roundttatid terre . 204oo j
miliarotum*
Sufferentia nona de nomtntbns ciuttatu x region notar iti trra '
iqueeammfitinvnoquoq^dtmate i
I f 1?c <li*<'<0 narremus nomma region x ciitftat notarua; in ^ -y j
I b I omni dimate.5ncipamuf(p tf: parte owentis.fed piius e;c ^''^"' '
| ~ " 1 ponamusinterptationlongitudmieregionxlatimdiniff , , .
! I sarMj.SicanHfg^lorigrauovmucWHpciHitatiet t.<m^tr>i'"
girado eusab inicio quaitebtabiliaverfuaoientvdoccidetrtej.t - . I ' T ^ ^<?
ei l f m^t t t at qi ^e l tnter'^edi)dieietufde;ciuita^acircufo5medtj "y ^
diei ixttci quarte babitabllia de volubilitaie equinoai/ di ei / ^at i t n/ X^t hhidc
doveroeiuaeillonira?ciaitati8acM'cuIo^tnottaliaeiltoqaan -^
txatem altiradinia ajcia a circulo emifperi | Cl i ma enim pzim incipit C uty^ >r"n.7
ab otite ej: fintb' region ^t t n x^at i l ab que eft Hibltmitaa a t t n ' j
^ei nde fap bttma maria in meridiana pte regidia indie^pollea f adit , {
per regiea Sltimpoflea ^adit m mare poli infjjilam a r a b a ; x abfcin '
djitmare vq^ iamfuta; Srabu; x terr arab m Sliti.fgritq^ in ea
e;c ctttitatibaa notia ciuitaa Sbapbar x Bbomen x Sdramatb x ba
dien X Tanuab x Sl l a; x fona x medie x cubelacb x ^ahiax S a b a
&einde abrcindit clima mare altuli ideft mare mbt x vadit inrregi>
onea etbtbpa; x abfcmdit vifum egipti. 1 ell in eo ibide; ciuitaa regni
i6tbiopnm x noatur iSrmal x St^^atata.ciuttaa Sl mi bac b. poi l boc
\l'Ttrhnn CUmA
. ,.> ritiititcrramocddem8fttpmridianalagamrcgi5i8 B a r
^rc',y-i^^ni cfi barmQ vifcR dum poent ad mare occidetitis Vt fccundu? cltma in
r . . ciot ab ointe a cadrt tn rcgionee at n. po l boc vadit fup regiones
ande etnde per regica a t i n x eft n eo dtttaff aimanfaca idft
fidamta a al i abwn x ai cbi l . l ^of t boc vadt p medtetatej mane
vrids X per itiare albafrab x ncidit itifHla5 arabwtn in trra TBelo
X trra n^enta. t fant tn eo ibide? c% ciutatibns abemcmacb que m
terptarar cultora x abaran tdeft do marta x eger a amardina
- querpbemi t asf aracenozxal t arxIB^ent baxat ant f t i Beda
TB>oftea abfctndt mare altuli tdeft mare r uhuj x vadtt per Sat t b i
eft auedK regio Sgipti.abfcindtttp THilu^.a eft in eo tbtdej et amta
tibus ciutas Caofurta x afiattm a a^ebet a amfane a amfren
Ifeoft boc vadit in terrl occtdentts fup mediu regtots affricedeinde
luper reaiones IBarbaro? x puent ad mare ocadcnris. fnCerctnm
clima incipit ab oziente x vadtt fupta fininrl regione at m. dei n foper
reaiones Tndisix eft tn eo rnitas fealmtcbar, detn fup fmftra regio
n a t i n . poftea fup regies cbebal x Carmen t Sebaften a a i j c a n /
dria^ X aimacbinoda x Serapban.poftea fup littoM martf ai bafta
a funt in eo ibidem e)c cuitattbos ciutates aftatar x yco* x Sambo*
aSi r e maf t i r e f xfeoberexSt^enher x3arobtcnavadt^Ce%
ai anex x Blabtrat.a eft in eo ai ba ta x ftiarH;rib.t S g e t x a u n
t * aainiiK -r tMt.noftca tadit fup reflies aflem.i5berofoltmtt8no/
rfl regiSes'.a tn eobide? eje ciuitatib feaby x Mima x benttb x 0 a
mafcus 1 S u r x Bm x a abari a x Scfaria x arjufa a beit t almae
dis. i. dom' fctrficatos ftue dom' fctficata 4 eft ^brt ej a aicbalena
X a^a t madan ^ alculfu5.1^ftM ab^Wtt inhoza re ^g ptt fnntp
eo tbid alfermlia x buma a fisatat egipti x alfayon x alejcdrta.po/
ftea vaditfu6regies arcbadei fup regiones affrtce, a m eo emitas
acbenden.i.cirenen x puit ad mare region pcciden, IfMuartu di /
r , -r . maincpttinregiibusowtistvaditpregioesalbebtr detn fup C o
Qu4rm^. c.r-vi ^^^- ^^^ j ^j, ^^^ ciuitattb' fragana a iabda x geratan t balcbi x bo
cara a araa x damilia i maf jebel x alTair alfaratl t carij x vfmboi
X iurgem a comi x cataptaften x cafuj x adeiraj t aeamrei t bitpat
en 1 b a md e r tuet deultio x aderaoj t baluce x fabxube t faramo
; e X almo;ol % cota amoo x rafacabam caput fontts x calttale x (tima
fat 1 anan x aretab t cbar tbies.
fpj6ft b(C vadt fitper TeprntHonc airetn*fHnt(9 tn eo ihidem ex tt
!^>ffls behs t issRbet i fn&r % m&\m% ^an^ara baihfi tantirtba x
emtetit i trabuloe x almcv^ifa x (oia x alcamm alande tded eccle/
fd ni^ra x adetena x carfue x (iinidia.i6t poft bec vadit n mare afle;
fiper tnflam carafim x bardactm. dciwdcMdtt m lerr^m occidentig ^
fcp regiones a n g e t pnenit ad mare occidentieiff^utntQ clima mci' Q^rrih'. Cu -
pit eib Oliente ex regionibus niago8pol boc ^adit fup feptenmonem
txaeemA funt iit eo tbidej ex cimtattbtts acnresj; qne eft ctuitas neg
tatot X nasiccbtl ebmanfme i tdtab x aflatto x catabtt t adebagem
a cotamenfe x bardaa a nefim x fegetem x ardon a Ca l a n St vadit
<n regonibus romanoium fnper /Carfana x Carra a URoma *
T^oftea vadit fuper littMa marte afem verfue fcptentrone;, ^ n d e
vadi t (aper regtee l^tfpane donec puen ad mare o c c d l t s ^ e x t
d i ma mciptt m ottetite x vadt fnp regiones g o g . pollea vadit fup r e /
gtoties ahoi, x abfcindtt medtnj marif lurgem v f ^ in regtes romo
rnm . vad t cpf er regtdes burgon x folano^ x puenit ad mare occtd
t 8 ( ^ i } o d ame ; fequtur boc clima tfc in explettone loc babitabtlia
que nouimus.tnciptt ab miente ex regiontbue gog.deinde tradit fuper
regiones S i ^ b a g d r x terram a cotde* 2&einde vadir fuper regiones
atbe,poflea ftiper atir.deinde fuper marge$*poea fuper d n o s l a p
enit ad mare ocadeht!S
5 Vf t n' LU
^ifereUia dc'ma de oxxxttnB znc!} x dinerfitate eotS in circatis
recttsqut fnnt oii^ontes circub equalttatis x circulis declmibns
c^i funt otijfomes dimanim *
C
l^nfequtes pcedentiua; reftigia narremus afcenfies fig/
ntnuj m circulis rectis x circuUs dediuibns* f^icamufq^
p^ins 9> circuli di reai fnnt qui vadunt fup vtrofc^ axes e g
noctij diei X ipfi funt circnlt emifperi) vniuerfa:;;! regionnm
que funt f i ^ ci rcul oe^i noct t j : x ipfi CMOCQ funt circuli medij diei vni
neroTf dimatum fiCtrcuUquot^ declini funt circuli emifperio^ d i
mat nm. t nuUus cf: eia radit fitper vtrofc^ axes circuli equinocti dtei
/ 2st quoniyolubilttas ctrcnli fignoi equalis ab oliente in ocndent
I hx fuper vtrofcp axes equtnoaij dtei necefle eft i^t partes circnit ftgno/
b tti
1}
1U-
I
ru5 equales tranfet fuper trof(^ dirmoe fcilicet ac d<clHdm ^
poztbus neqnaltbua Sempota antem eqnalta 9cci]>ittir a V9la>
bilttate eqninoctij diet fnper eia ajes fecundo; tnotus vniuemies x
voctur tpfa tampoia volubiluatts equinoctit dteque funt tmra finta
ceiI/?<nics fgnot m bjs arciilra ceifies fignot qoe fnm aotitotes eiius 4
^ ' afcendt cu; eis de eqninocno dtei in tpfte ctrcolte. ^i}ar<nli9 au
|l^i*>T ti > - jgjjj directia equlmr afcptftoes ^uarta? ctrcuU ftgnpHj cy qutt^t^
;o vtiKi^Kequmoatj dtet.afcenfie8.f.quana:i;qttedtnidi^nlfuperquattunp/
... fn (i^^ cto8 qut fnm tnici arietts t tntcifi cancri inicia qno(0 libze.inictS ca
lie .tliis ^''t Mi piico:ni1^arte8 qoxp quartarum funt diuerfc in afcenftibna futa _,% ^
>>j4H.' rt. yit^ ritcp declinatio omnittj duoium arcuum circuU fignotum equalium'N ^i;
1 ^ r >V r**^*^*^ in vtroqplaterebomtt quattuot piedictowm punctojnm ab equino/ f^
f! ! K > r ^ J * crio dici vBius quanritatis */.x fimiliter in nriicg ngctijetatibue afeen/^
r
1" ?TLr Jt^, fiones fignoru5 in circulta direcus crunt equale80n circulo vero de
nTcSj*^ diui equhtur afccnfioea invtnfcp medietatibus arcuU fignowim /^*'^
IK.' * ' ^ ' tantu^'Jnmedietaribuainqjincipitibttsa^buapuctiBeqninocti ^''^'
? r nfC i i ^^,^ UbueqmfuntiniciomarietiatiniciUbwImcpvipninedttoarciia
,f-!LL_-1 U J . drculi fignoB equales ab vtt-op latere vniucumfcp bd? pcto? mina
pa H.; jn 1 J ^^^^j ^^1 ^yg^^j fy^g afcenfionea minut afcenfioeeXarow qw fuccc/
,H +16^ T> f f "jant aretem in circulo decliui di afccnfiibue fui? in circulo directo^
f^ r afcenfiee vero arcus qui'fucceduht libiS ^ugtnr :in circulo decUni
^ 1 r <_ 1?^ quantitat dimiimtois alterius arcus qni fuccedont arietis fignu>
j, '^eir. H*~ 0dshi^vtfitngtur afcenfiesduogarcwciroilt fignog equaliS }:4i\'
(j vtro^latere punctoitt cancri x capiicozn in crculo decUui emnt!;^*;'^ -^
equales arcenfiibus eo in circulo directo. neceTirio qupc^ tt vt fi '^ p vvv,i
' iunganf afcenfiones duoii; circuios oppofito^ in circul decliui eiiint '^'^':
I f vn-. f. ;.^r i-xvc equales afcenitbua eou m circulo directo.quia ^t do figrta qno/f '/,]X
4'Tr.r'.3p*}i: ^v^ run longtudo ab micio cancri x capiiconi fueritvha-^fignuj quod rv- rnl ^
I ' ^ opponif vni eoi cuius longitudo a capite aretis.a Itbte fuerit vt lon/p^> ^>-^
i -^Ai^ r A - 'riido figni alterius % eius afcenfiones erqnt equales afcenfiibus eif\f * f
M^^^'p^ iTvU St ftmilter erunt vniu^fe diuifies circuli fignoiKo<ptempaafc:7;;;r
|Lvf,{^\^ ve/4U. fionisvniufcuiufc^gradaseiufdq^figniinOlientecniptibusoccafn MKJ
1 ^ '^'rTi^ cins nadir in occidente ert tempa eqoalia tmgiibtts afcenfionfl eorj i ^ '
"" H^^'
'm>niKiirei'tnct~'
-- j, - - -, - f?^*^'^/?--
iw "^ l'l"'*"* y >77KMnty V;gf. ' ^' ^t r/ T-tt^ ^Vi/r.^ H.'fpr f^'^>5^ JM fy^<^.'
tA\\iietct9qiiim circitli'emifperil irctAi0\nmocti9\8'^n cirea
.lis ati5 directid crttni iempa afcenftts vnnfcnicp fi0nt equala tem
pwbttaafcetifiOBwettanadtr.StpwpterwfmttcmpaafcenfjonHm Qyhti. iLc'W"
findy 1 occafs ?qnala.Jn drcalisverodednibaequtfuntcir iLn'or ^iixl
ifi eimfi^cnfdmatlj qoa tempa ottua vn(nfcutnr(p figni fint diBr j^ .>rri:c^
faatempibttedasnadtKeceffeeftt^tltnttempaarcenfionfigtKntt;; ' I i
dittrfa a.tentpibns occafns eo:i,x ertit tpa occafns atq^ (ntns rtrunf ,1
^ m renlo dediut eqitalia dupitcatt eo>S iti ctrcnlo directo* ^
&tffrentia undcima ^n'qnamttate tetnpoinm I
'' nocnstdtettdiaerfitatebotarnmvqnaUnm,
^nc ettam nrrmns qutits^e; pa; diei ac nocts ac di/
Derfit< noctisidinerTitat ett bOtarfi@ed ptm patefa
denttt qanf tt longitadinio rnittfcnafcp dt ei c noete
fu. 2&tcatnNr(9 que fit qutitas motas circuii ab oztu fol0
in eadem die v(q^ in oita^ eiue tn cralhh. utn aut fol momf m cr
culo fignot trerft^nerit corra motaj.tftrmamt in vnaquac^ ^^
ac nocte motu dtuerf c^t motad fu per vnof gradi; fere. % oitas x
afcenfies bulas gradu ftut dteerfi m ctrcats emifperi/. fmtq; tpo/
ra ab ojta foUs m omns dts v(c$ iott os n cram plus vomhi/
tatecircuUpertpramquStitatem.patuitetiq'longttudovmufcutufm .^H
iei cam fu nocte fit reaoatto.?6.gradua fer.afcenftibus autem /I |*-t nlrtmcS
motas flts tt de ac notte m drcutts decltatbus qui funt circul gmv
'^tij cUmati. t tn dmtfione crculi figno:^ efl ata i alta dtuerfttas p
^tl' (^)'fitia^'circttlbr& emtfperi climat.|n ctrcults vero dtrects
qui fufit circtiU medtj dei fit dtuerfitas vna n omntbus dunatibus, - rt , //
m ideo pofurflt aftrolog nctum vnttiftaiufqj diet cm nocte fa eje ti '^^*r **/"'
boxa mcdj die vfqj n bol medt) feqiichs.Sa aut qutttaa qua mo Ic^ jnc j>
netar crcutus ab ottu folts rfc^ n occafu; eius noatur arcus diei.t j^es 4 met
tpfe el arcus qu defcribtt fol per motu fu ab ozente tn occdem^t I
eft jn directo eqmditti diei ferc.f6t (ImiUter cp mouef ab occaTu eftf
t^lp n ituin eit voi^af atus nocts, t^tttB vero dic cu nocie lii a ^ - Lf .^J
datdunf pcr.24.boa8. ^rtcp longttudo vnufcuufcp reuoluto.f. c^JiKPtl
gradu X aliqud tiitflcii nfeifibtb ide oolh'as qutootis fere.x b e \^"^**^
- ^

f, , , y<,c ae e qi wl e 9. qt i i i t l i l l i *t t e r r i t a9e ft qt t l t t t <i t l T^j ( <t t m^
[ | - t o t c MPiMeS ntfa8fiientarctt8dieipcr. t. eni<pqBode^<rtt WfmM&vvtsifwri
I * eam,U.Stfmiltercumdmifu8ftientarcu8nocti8per.iy.ent(ittod
I etierit numeras b ot a ? noc ns que q u i n t a s qi wt t i i ni i ut ar bwc dwi
L , , ^f e C 2 4 . b oi t s . ( r o e v e r oi n e q u a l e 8 C U i n 9 b w ft t v n a q t t p d i a c O- n v
iHot J t i f4 ! r t a m m e ft fe q 3 t n b t e m c a 2 . b p i a r a r ( 0 Qa a m a t 8 f^ ^ ^ . C ' l
fe fm l o n g t t u d i n c d i e i a c t i o c t t s fi u e b i w t a t e m ft u m T u m t d i e a p w U / l ^ / ,
jco nocte ert b oi e m a pwUjcwnce boz s n o a s . i 6 t ftmliter c fi|e y., yn^*
r i t b z e u i oi c r t b oi c e i 8 b e u ot e 8 Xu < 5 d mf( m8 a r c u 5 d i a p c r ,i 2 . | ^ n U
T quoderi eri t cri t q u i n t a s reuolutiadrcuUmvnaquap boza x n omi ^ jmr
***< II--#f *mr.a hnictn dM . i S t fiiiiiliter cOT diuifcTis aFC n oc n s per2. -t* r^nt-
7;;;r,tii'c"-<. ji^^^ ^^^ ^^^^^ ^^g^^ ^ fimiliter c u j dmifcris arc n oc n s p e r 2 . -^^ /^wi-1
^ i , ^t^if T j n fr g|.j^ j ^jjjg^jj t e mpabot a? n o c n s . t boc ftt cu minufiturtempa b o KV*./
7 * t r J i
I e^<^li 5f* >7fS '^^
i, >T.s V / V2. '"""Y"^^^Z:quont!ampmiitmu8qaedebania8pminerednarr f) 47
; r ^t'^ ^ ^' ^ ' * 1 * t5c dinfionts cKmat x quod accidit in e i s de dinerfttatc I^Y ^
'I M ^n v<*j Tf .i/'^*|*| j j,j;j,Q j ,j p (j,ji vnus.tncpiaraus narrare de ilelli^ (ipis> <, Kr-
!j ^...io.*KU\ j ' t 'Y^^l ^ ( pcedant memoie figure crculo? i otjbpis e o ? , fcqiw t wJu A
l ;/tra/iC4'*** - mn r c p mb oc fc n t c n a s a n n q t t o t n q u i b ' c u e n e r u t ^ c a mu f p q ' n i t ' v ,' ' *
I tnerus circulo? circdannfi vuinerfosmotus planeta? at(p i l dl a mm r 15 Kr
ii ft.8.ejc quibu8. 7. funt. 7. planen8 errancis at t nbun. x oa a u u s q n i i Hs /
. fuperiot vniuerfis (lellia fie qut eft circulus fignoiu . ^ t figura b o
'if r u m c i r c u l o ? eft v t fi g u r a i n t r a fe p o f t t o ? ( n u t c e m . i 6 n t < ^ mittp i o m n
|i b u s t propio: terre fpera lune % fecunda mercurj, tercia ( ( veneris*
I qnarta fol i s . y ? martis.fejcta ionis.fcptfa fanirnioctaua Helia? ftjca?
i l^iccadttgurainfi-apoftt^t
utemctr/
aiigno/
rnjqaidl
ctrcaP del
Ur fijca?
cnfpiftcr
re. Cnfpv
dea ^oce/
terar del
funt fpere
planetard
erraticoiu
fantremo/
te a cnfp
deterrem
ptibudd
uerfid. 6t
iti vnaqua
p uif fpc
rar.8eil
circulus abfcndens fpero^ per dos medietatee ab oriente tn occid/
tem *x circulas qui abfcindit fpberam llellarum ;carm eft cingulud
y^^-- circuU cuius mentio piecelTit x ad bunc refertur tnotus diucrfus eqna
'^ tne qni videtnr omnibas ptanetis ab occidente iti ozient. "^nuquir/
<Q aute; egrelTe circttlo:;^ cufpidis vocatur circulus e^refle cufpidis *t
bij funt n quibns tnouef planeta medio curfn equali ab occidente iti
0}ientem.5it(p ejc boc quod di;cim' neccITario n fint in vnaquac^ fpe/
ram; barnmloca duo.vnu8.f.tn longttudine vltima fpere a trra * x
alius tn ptoptoti longitudine. "Snus antem iftotu; locof qui eH longt
tndo longtot vocatur au;c pfe. z alter qui ell lgitudo mtnot voc atar
oppofitto augis tune cunt fuerit pFa tn medietate fpere fue lngiori in
medtetate.f.tn qna e(l au]c videtur motus etus tn ctrculo fignotum tar
dio) minns fcilicet motn fuo medio in fuo circulo propter longttudine
Cf^ cufpks
yiMX Ate f^
etts a temMi aut fkiert in medtetate terre mot>n m fiMri f i ^i /
^ detur moma eins in circulo (i$n<nf velocio).f.plu8 eins medio ACar/
Cwt ' As TMC^jm fusigitureft mediusqui remp.dldem perqavi de mott^i^wfSW , ^^^
'^ i tnfperafuaegre(recn(pidi8eqttaltt(n'Xnrfn8Vcroeia8eq|ntof^11 ' /
C^rjus e^"'t<^ videwrdetratifirociusincrcolofgnoi.
^ - 1 : ! . . ,
..^sSi.^.
fitumfupfpbe
ratnfuamcni*
cnfpiB egreflii
d i a Cufpide
ctrcotifignot
vohntnrcpea
voltie equa
U*i 6t f uperi l
cce^bttus or
odi carene ca/
pepctenrcnh
ft^noiitlfeooii
, 1 - .
i1M* ^V* AI 1I ^ '
'i pi annf ii) iiw rciaHrU^ COipOd O lni lUpcrcrcUivS cgPviiC,
cuTpidt8.r^fitnt cdpofita fup arcutoa ttodicoB qni vocannir ctrcnU
tnncfXufpicke aati bowm circnloiiit b^ni fint componte fubcr.
droiloa e^effe atfpidto * fnpetitccd v&r vtrowncp ctrcttloiuiA i d m
cfftfkaapidazbifniademttUpatcKcircmvgi^
^'"^X vero crciiUbjeaw lime ellconH3C(fiMfperdrf.nlamegrdTedrfpt^ . .
- v* r. [rqoem dij:im8. fed motiw ews cttfpde toeuw eqnalis el fttpcf'ftrfp<^^^^T!^L
ce>tn.'*t.M<^'^'"-^^f ficcaditfisura infrafequens ^ ^ t , ^
[^.''Tt i.*-.> "V"'
Xnfpdes
flutei^ Circuid
rutn ineuinm
fcilicet copo/
fttotfnntc
ppfite fup alt
o/ circuios e
grdfir cufpi/
die pie ptiy
moo quoznm
nientton fect
flUtCftc^ lili
M) ei8 equa/
IcswfiMgn/
tudinev^fip
ficica eo}i (n
fnperficiebns
eozu;S$ci|
fpdee circo/
lo}um biem
qnefunt9po
fite fup bo8
crcalof cgref
fe cttpidis monntar mo.tibas! eqaalibtfs tn t^potdws equoldme Tw
per ciifpded circiilotu egrcf^j^it0)idi6 piimpt n^onunQ^cp circftts
fap qum e(l qrculiis cxHli^tfiiqtrtraiIfts egriftjonl|iidt8 defoxa
curpidm circult bieaictfS^ircHluQ vero piimua fitp cutascfifptde^ fit
mptscirculi bif u^ eqiiaj^ nominaf ctrailit8'0ttffi; cnf^idie eqna
hiptum*
1!; >
A^(d.i
C^pi-^ Ji:.>crv.\^
^noqne^g aotem'fupeificies circnlotn; f% pUnetar egrefle cnfpi/
dtsabfcindit fnpeifici drcnl fignotu; per duas medietatee! dnob*
Ioct8oppofiti8.declfimt(^abeaivtruf(0parttb' deft infeptentne
a merdfe. iBominatnrc^ fiiwa que accidit abfctfliont ctrcnli plae j
tarnmtcrcul iftgncnnmdtaminide!draco. i6tpnitctusqaoincpt /^'^^'^l"
pergere planeta verfue feptenm'one; a drculo fignot rafant deft ca
put draconis qnod d } genfaar * t^nnctua i^ero ef oppofitns vocatnr
adeneb tdeit candappcrftctes ntem ctrcnli Inne btents eft nfepara/ t>
/?. . / m -
r I
<h:
billa s faperfcie cirait eareiTe cttfpidi's.iSIlA e t bttmdme WA dv
uerfitas tantum piopter remononej eiua crcal egreffe citfpda a C IP
culo fignoi.C ircu autej bteaes qamcp planetaraj refidnoi dedv
naat a circnlts faia egreffe cnfpidts alta dechnanone . ^ d e o tmnt vnt/
' cup bo planetar due diuerfttates m lattmdme a circulo n^nmum
vna fcilicet e)c decUnatfonc ctrcult egrefle ufbtdie a arcuW fiai|o:n>r *
i alia x declinate ciraiU b wwe a circnlo/egrefle cafpidisfboc I s
qoQ eoncotdauerum fapientes de ftgnra planctantnit ' .
ntt/t
S^ifferctitta dectmatereia de narrdt6c motu folia <i Inne x elUif
fi;carnm tn oibibns fute x m dabite pttbus mientis <i occtdentie qu
nommtar moros longttadints*
E
"^ X poflqnl ptniTtmns narratton figure rperar planetar
e^ 1 compofitton eo^ drcnlox; accipiamns defcrpt; mo/
"^ ttm vnmrcnta% em planetar.<t tncpiam' narrare mo
- ' ra; fpere ftellarfi fi;icar qnt ell mot' vme tnfiepabilie vni/
erfis flellia tam fije ^ erratcia 2>icamnfcB cp bcc mouef ab occi/ ^i ^^^c J^/T*
dente n otitem x motiet fec fgas fept planeta? fip a;cc8 crcuU fg LUYC A fU*i\
noimdiboaoo,n8vnograduftrt)b8t6ne5ptboIome.apzopf y/ 'c r m '
boc tmtttnr aagee plaieta?.?*'! <O genjaar p fucceTionc fignoU5 v " ^ 5 ni c
tn omntb'*ioo.ailbi0 eade^; quttate ideft vno gradu * voluiturc^ dr/
culos fignoii; m omnibn8*^6ooo.nts femel* nominltur at (lelle ijx
qt mot' omm ab occtdte tn orient equalis age funt figure ea? ' ' '^
a longititdils tpfa? ad nuic ft;ce fip vnfi efle, ^Sol t fint do mo <; ^ c m o T ^
ms b occidente in oieni quo? vn' eft ejjpiius in fijo arclb egrefle ^F^*^^ ,
cnfpidisqiiomooef omitidieacnocte.5-9.minu4fere. taliusmoi* "^""^ ' *' ' ' ' '
tardns a eft fpcre ef fip a;ces circuli figno:;; q eft equalis motui fpere *^'^
ftellarfi fijcanim ideft in ommV.ioo.nis grado vno.i6;c bijs duobuf
motibos coUigtwr curfus eins qui videtur in circulo figno7 ab oca/ - <
dente in oztentem per qu abfcindit circolu5 fignov in.;6;-.d(ebu8 . t
^ qoarta vnins diei p^eter rem modic^ que el nllius qutitatis* ^ u L i^ i ^ li
\.' ^"Mt vero font quin^ motos volnbiles.motustf.cotpis luir quo moue/
; T" tur in circnlo bzcoi cnm fierit in pte fupio ab ostente in occidente x
''' cfuehtinpteitiferionab occidente inotientpc moniscfruUcufpi/
dis bteois in circulo egrefle cofpidis ab occidente in otientf Cufpis
' ' * ,^ vero circoli egrefle cufpidis mouetur in circulo paio cuiua cufpta efj_f:,,j^ . , .
* ,Cttpi8nrculiftgnoumab Oliente inoccidentemcctrariofcilcet par <4P*^- \ ^
. ^^j^jmotuscufi)idi8cy-c^jl^euisguieftmotus lune. fSltercirculus ^-^r^ ^
h / x eft coiusculps eft tcwpis circuli fignoum:aeiu8fuperhcie8 eft ab/ X* '
i^' fcindens circolum decliuem per ditas medietatesfuper dos pun/ ^y>-v.-^^'_
' ,*'.''ctos oppofitosqni fimt capot x cauda draconis, t declinar acir/ "Urf^r^c^'^Pyyh^
'oV.culodeclioverfosfeptentrionemtmendiem. <6t biccirculusco> ^{'jf-jO^ ^
^; 'f.o8 cn^seft cufpis orcirii fignoiom tn ftiperficie eius mouetur. t "*"' ^^ t i
' . , :''-' '' ) > i ' ' -*!^. ' ' ,-% i ' <^ L ' ' " ' -." 1''*> t i A " J .-^ - , ' ijt
i
^ % monakam circax decttue; faptr axee crcttii fisnoti^erfaa occf
; dentc) inoiirntc x vtrc^ loca brtrtonte vtrmc^ ctrdbt qne voc
I tur capm a cauda draconts contra fncceirton figno?. efl qnoc^ fpere
^\ tune ctmltts bos moms.motus tardo: verfite otient eqnalie motot
i, , * ftcHarfitaraxl&onamiisautadboccyeniplarqoovcnfioetiirah
j \\ oM n^n-amus de mottbns tune. ^icamnfcBqnia camfiteritluna infa/
/ ^'*<,< ** I perioti pane circnh bems mouef in vna die per vtrofp motus fuos
- ^ , cmptts.f.lune mouef m circulo bieulverfusoccident^.t^.^dibus
* 3cunhus ^'~,.4tnmot8 de gradibus circuli beuie^moucf cufpis circi bwuis X ^.
I ' circulo egreflecurpidisverfns oyente ^quantitatgra.ctrculicuinf* I
.; To- curpi8ellcufpi8circnlirigno:;;.|4.gradtbu8.a.2y.mtnntt8f^tmo/ '
| Tt-rfmj netur cufpw circuli egrelTe cupidis n circulo paruo cuua cufpis eft
^ circol fignoi x vertit longitudm longoic m rotunditate verfus oc/ / ; ^,
cdentem.ii.gradibu8 a.9,minuti8 fCo\\\%\cQ motus crcuU cufpi/ ^r,,<
/ V , ^dialneuia in crculo cuiua eft culbt circuU figno^.^erfus otenl ii ^ , ^
, ^ 'j^'i'l 3*-r>^ -^^die.t^.gradux,^MmxoT^xmouef circuluscuuacufpa ell
' ' ?*'^111V^.1II oiXiQ circul fignoB a mouet fecu circulu? decliu'feab owente ver/
^w ti<tt-.M 4U n'.^ttt8 occidentej tribua mmutia. remanet(p curfus lune equalia m orea
^^/vi^ t/-Uofigno9quodvidef demotucirculi btuis.^.gradu i.i.mnutp?
'<'<' A <h*^S^'^*-'' fcr qu eft curfua lune roediue. i2)e motu vero cotpia lune n crculo
i J .., /**i^; ij bieui e^itrabitur m circulo fignot rea mdica que ugetnr fup med/^i
< - >'^ ti tt*tTv.|i5 cnrfus lune cet minuitur et eo.remanetcR curfus lune equalia m cir . ^"-
^^ culo figno:;^.f^am(0patetqpmotuacu(^idi8circulibzeui8n circulo
, y, cgrelecufpidia.tg^fmqutitate^duplca^ fupfluitatib'med) cur/
I I u u. i| (* r </ fus inne ab medio curfu folifquia f deuiaref medma curfua folia qui
I .,^^ tl^^t'il '^ 9 ""'w?f'"fractibu8/de medio curfu lune qu eft.ij.gdu
I ' .'^ f v> " ^ ^ i.niinut09ferefmanebt.i2,gradu8ijummutaadimdi.quod
'' vi . ^ ' cumdnplicatiuentert.24.gradua'C.2^iminutaquodequalemo
si/ " tu cufpdia circul bicue ^xq neceflrio eje boc quod djcimua <f
' mouef crculua b;eut8 m circulo egrefle cufpidis fm quantttat dupli
^1 ca4 longttndinis lune a fole n cufpta circuli22eui6 abrcindat crculn;
I '" ' ^"':i_!2iX *8relft cufpdiain omni menfe perfar baj^cctdit fpere lune ctin
I i %'\ ~T~^ '"rte* *' '"'^motu8,^ltermotuatardofup ajcee circuUfignoiquo moue
i >. \ Zitt^ t- *"'*''5lfi*ftojente nommb',oo.anni8graduvno,equali8motuLftel
I I 4 I * I U ^'*"^*'*PP*/<t9fftwlMnqui^ideftncirculofignoumab
4i C. n *^^'u^ -n'.'r-v.-^' '-'v ^ S K K - I : : ^ occidente
crnte m Miente fit eollectue e%sineB motibns i^olubtlibus q fnnt v< O y^^<^ >
I f mt us C(npt8 Inne tn circulo bzeuif motns circnlt bievns in circulo e ^*^ -h<s: ! ^ ^ ^
grefle cofpi<li8<^ motas cufpidts circnlujp-eiTe cufpidie in circfo par' '
^ CUU8 cnfpid eil cupis ctrcult fignoi|(motU8 quotp circuli declinia
' ctrculi cutuafugftaes eft fneftcies ctrcult ftgno:;! qui eft fup vtrofq^
fl^ces ctrcttb fignoaj^uo monenf vtru^ punen capi ne. f . i caude ctra
faccelftoiyft{ggmotU8tonnsfperequieftequaliamotufiellaruj-Kj L . , . / y ,
ir<4rA^ fincar,. tfP5ccditquo(tcBfpdrcircttUbeH8lune A ' ^ " ^
V *-7f culo egrefre culpidts declmatio^ refle;cio aliqfi ad oejit aliq ad oc ^tyr/f^' (L^
V-r' ')''tdentanjo9cufpscircnhbreuiscumfueriicertifljmemlongitnd/ p ^ t ^ y
' 'li longiozt vel in longitudine ptopiou circnli egrefte cufpidts yamti '
ter que vadit fnp longitudm longiot iungtf dimetro arcnli egref
>r < fe cufpidis que vadit fuper cafptde) circnli figno^ directe/cuq^ trauff
^E:' eritctrcttlns btenis loca Kxxwnog longitudims non ertt declinatio d f a ^
^f'vl'metriein8j^djcufpidel.circuliegrejjecnfpidievfcead cufpide^circnli >*, J K ,
t fignoife'ddecUnatadpunctfup d^^ametrcirculiegreflecufpidis /^f^TX.^^ \,r
. ^ merei nsl ongi tudi npwpi oi xcnfpi de)ci rcnl i fi gno?:cutu8l ong / ^ ' ' 7 L . ! X P
' ' f \ ^tudoacufpidecirculifigno?eftvtlgitudocnfpidisc^rculiegreffeen , * . * ^ ^ r ^ f - 1'
^ i d i a a b eo.entcp cnfpis circuli figno? abfcindens lin que eft nter -An^'i* - r,^ !|i
pnnctQicufpide; circnli egreflecnfpidtspduasmedietates. accidit ^
CB e;cboc circulo bieni in fuo motn refle;no:declinatc9 eiue longitudo
l ong o; que vdeba l oco fuo; f longitiKw lotigio oue certiffime ec . / '.'i
cufpidecirculifigno:;^dinerfotI0C09incirculobteu^mfucritfcili ' '""f'''"'
cetcuijiscircuhb}eni8e;clongttu<^'nelgio}iinlonguudin|>pio>e$ ' ~ .
longitudocircnhbienisque videf pcedetlongitudine tnioz o i o t i >' i- m t -^ *
tem *x cnm fierit motue eius a longitudine eius piopiot in longimd<
nem longiot longttudine circuh bienie longtot que videf fuccedet Id
gitndini pi nt e ad occident.entq^ plus etu8 pcelTio vetfncceflio cQ lii
eritcttfpis circnli beuisptopevtrafi^longitudinesnicdiaeejc dren/ ^ Y^^ I
l o egreTe cuf pi di sn longitudo longioz pia circuli bieuis que infepa/ fi v^x ^^' ^ 1 ^
bi l i s eft in fuo motn a puncto qu dijcimus noatur longitudo Idngiot ,^ H
ntedia.que vero videtur e^ cufpide circuli ftgno? noinatur longitudo A >*x !^'*| * 5^
Ibngio} equata^^amc^ pegimus narrate; motu vniuerfo^ lune*
Seqnitnr&ifferentiadecimaqnarta. i)
r i: '1
1
i
I VHoHtS
/ W i
iS>iirerentta dectmtfqnarta de monbnsplanetai c m ctrculi s fme-
10 ms>ni pl anear fi errtico:;^ in nrcults bi eui bus dtner
fu0 a mom l a n e . i crcul eo? funt diuerf a crcto eme x di
ueF(t ab mutc*namplanete c fierit in i nferi :! pte circuli
' bi cui a moaenf tn eo verfi s l e n t in pte.f.rotat' cufpidif
circuli bteui s tn ci rcu egrelTc cnfpi di e.funt e ; vmcuicp eo:^ dno d r
culi egrefle cufpi di s e qnal e s . t ipft funt quoJi mmia'^ prnifimus x di
jni' p cnua eo? eft qni defert cufpi dej circuli breuia t alter ad qnetn
refer motua cufpidia circuli bteui a medi na.tllef.qui ri def i n tpo i
ba abfcindere ptea equalea x ad cufpi dej bui ' circuli eguti a mptus
fit decUnatio in di met ro circuli bt eui a^ e^a reflei ri o^ufpi dta at
ci rculoi fatHrni :i oui e;mama:x veneriaregrclTa^cufpidum dtfercnt
ti cufpidea circulo:;; h e u i abfcdnnt Ime que nter cufpi d a r c a /
l i fi gnoi 1 cufpi de; circuli egrelTe cufpidia equi na ntotfi p mdi um:
nec remoucf ab boccuf pi a 9o circuli mcrcunj egreflc cufpidia deftr
Wui n tVi*v^ ^^^^^ P"* cufpi di a Circuit fi gno? n longi tudo cufpi di fci rculi fi gno
U ^iere'nHS ;5 ab eo.erttp bi c ctrculua puua abfcdena linea que m cnfpidem
fu 1 cufoideai circuli fl<tnoiZ o medii fun enfniA? nmtU ftTrttfT rar.'
iZ^r^-nf^f" *8fi x^naqneq}|fi !ci flpi earcro?beu\i i vnen8Vm^^^^^
^ \ > *
? - '
r^e
< ;,v>vM Z' mtt vnufquiftp eo? fi eri t in longi tudme longi oi i vel in longitudinex)pio<
l) 7 ^ f ^ >ve wngai ur foli per medi curfu^cum vero fuerit fup vtracp latera a r c o
! "^ "^^ r n,lbett8fupcrloca.f.vtraru(pli nearfec5ttngenti fi egredi enti umde
'** '^^'l ''; ! ; " i f f W d vtracplatera circuli beui a erit in vlti malongttudi ne a f o l e .
v>m f e ^^Kur f uave r oc af pi duj c i r c ul o uhe ui umf at um i o u i a a ma r t i a e t a r
,' >di ot curfu foli a.c(B addi tua ierit curfua cotpoti a planete in drcnl o
i I bi eni fuper curfum cufpidia circuli h e u i a erit boc equale curfui foli a
medi o.fi t(0 necelTarijrvt vnufquifp b o u j tri planetar ambulet a r /
culnm beu<m tn tempe equali eidem temp qnod eft a fnpatone eon
a folc vfp i n retiernon eoi ad e n j . i mlqui Tcp eot otm i ongi f fo/
It p mediu cnrfu5 fnu erit in longi mdi ne Id^ioUt c vero oppomf foli
1 '
u i)or
w
L
cHt in longmdtne ppioti etnfde ctreuli I n e n s ^ i ^ s wte; tntnw Matvtf M^* \
nj fnnt qnatu(n.qt cu fiertt in fnpuni pie circnii bxmia erit mof eins cvnr u o. *
ineoverrnsoztent.tcuipiearculibxeuismonefin crculo defierennf '
fe verfus ojente * x cufpis arcul mercunj cnrrti x deferen^ cufpi/
demctrcuU tMCtts monef n circulo panto vt dipmus verfus occiden
tem*6ll qnoc^ fpere nSrcnri) cnnent boa monis moms verfue ot/ ^
cntem eqnalia motu HelWr hjcam^.iStponsm' ad boc ejcemplu qu
, admodu; fecm' m Inna^cnmfc^ <$ c merjpunus fuerit tn fuperiozt .^^ >f >w 'V
.1 j'i_parte orcul fi bzems vadit n vna die p vtrfcp motus fuoan circu u^ *P**^_J^*
^y r - M.lo bteu cerMi Oliente tribus gradib x Uji mnutis.f.ejc gradibus cir /V\o^i mer^i
S' ^^2 culi beu90^u8 moi cufpidia circuU bzeuis m crculo egreTc cafp
r~ I' ^ d8 eam deferente verfus ozient ea qnttate que exf, ptibus ctrcult
fijU egrefle cufpidis equtts curjup^ ftmils dupUcatfcur ftrfolis medi
fcilcet vnogradnlvu).mmu^ | ft mouetur cnfpts circult egrelTe cu/
fpds deferentis cupid^circuli bxeus in circulo panto vertens Ion/
gitudin longoie; tn rotndttate verfns occidente ficut curfus fols*
5-9mnnti8.5tt ttacp motus cufptds crcul biems verfue o;ent ejc
parte ctrculi egrefle cufptds fljct ficut motas fols.y 9.f.mnut. i&t ob _ ^
boc ftt cufpts ctrcult bzeus mercunj abfandcs circuuj egrclfe cufpr-| ^
ds equant mct tn tempe equali temp anm folis tn quo abfcidtt fol
crculu; u egreie cufpidisabfcndit eti crotlu^ cgrelTe cufptds b
ferentem tpfu^ tn anno bts quadmodum abfctndit luna ctrculu; fun$
tn menfe bts.iDfouetur quoc^ fpbera mercur j contmens bos motus
Jnomnibuscentu)annsgraduvnoadmilarmotusftellar ft;:arnm
^arntac0 patuit q> curfus mercunj qut videtur tn circulo fignoi col
ligmr ej: quatuoi mottbus^e^c motuf.fut co^Kiits tn circulo bzeut: t
e;c motu curpds ctrcnl bieuis n circulo egrelfe cufptds, ^ motn
quoq^ crcul egreife cufpids deferentis cufpidem circult bzens n cr
I' Vculo pan^ contra motu; pi p. i eje motu tottus fpbere que el equa <
^^' "Mis mottti ileliarum fijcarum^e reliquia aut lam patefectmus y figu
S '*^"^a circuloium eoium x dmerfitas culpidu; co:
s
ulpidu5 eozum fmt vno modo, x <f
xtercQ motus eotnni ftt verfus oiientem. iBuantitates vero motunm
fnnt tltC^enus moiietur m vna dte n circulo bzeuu^ 74ninuti8 ej: p/
tbus ctrcult bieuts.i: mouetur cnipis ctrcult b;eni8 tn circulo i^gree
cufpidis equantt motum ficut motus folis x mercunj.j^.mmutis fc5
",p ven evo
^
f > 6 % T 0 f a t a m i : i o n t 8 : t n u ir r t s n t t e o n i t a e t i w t n a , i i m p a t d i e
s c i m n s . q u m fi c o l U g i f m o t a s v n in fcn tafc^ t o % m c i r c u l o h o i i x m o /
,' ) tU 0 e n v i d i e c ir c itli h i e u i a i n c t r c n l o e g r e fe c u f p i d i d e q n t i m o t e iu f
K D t co7M t I eft e q n a l t s cnrfut f o U s m e d i o . m o u e n f ita c^ p l a n a e tn v n a d i e tra m o /
> ^ < n / i A f t i T l n e tu r f a i u r n u s in t n a d e . 5 '7 . m n u n 8 in c r c u l o b i c u t m o u e f c u f p f
i S*iT) <:^A ^ I ^"^"^' ^"'^ *" c i r c u l o egrelTe c u p i d a e q o r h m o t d u o b n s m t n u t i s
r f t I ^^^'' "*<"**^ tnpfter n c i r c u l o b e tt< 5 -4 ,m in u t8 ,'t m o u c f c n r p te c i r
c u l i \ n m i 9 n c i r c u l o egreTe c u f p i d i s . y . m i n u f e r c , ^ a r s v e r o m o /
' i n e t u r i n c i r c u l o b t e u u i S . m i n u t i e . t m o u e tu r c i r c n l u s h i e m e i n c i r c t o
^ e g r d e n f p i d t 8 . ^ i . m i n u t t o fere./)gkOUtnr q n o c p fp e r e o m n i b o u $
p l a n e t a r n s o m n i b n s . t o o . a n n t s g r a d a v n o a d f m i l i t u d i n r m o t a d ( l e
l a r u m f t ^ c a r u m X o t l i g i t n r ita c ^ m o t u s b o t u m q u a t u o i p l a n e t a r u p x e t
t e r m e r c u r i n ; eje t r i b u s m o t i b u s t a n t u m i d e l l t % m o t a p l a n e t e i n d r e n
l o b t e u i . X e % m o t a c n f p i d i s c i r c n l i b t e u i s i n c i r c a j o r a r e f l e c n r p i d i s
X eje m o t u f p b e r e e q a a l i m o t u i ( l e l l a r u m f i j c a r u m ^ c d d i t q u o c ^ m i /
c u ic p b o i u m q n i m ^ p l a n e t a r u m e r r a t i c o i n m i n c i r c u l o h e u i d e c l i n a /
t i o X r e f l t p o q u e m a d m o d u ; a c c i d i t l u n e q nia d ^ a m e t e r d r c u l i t n e /
n t s q u a v a d i t fu p e r l o n g i t u d i n e ; l o n g i o t e m t u n e v a d i t fn p e r c u f p i d e x
d r c u l i fig n o z u m c u m t e n t i n fu m m itate l o n g i t u d i n i s l o n g i o t i s v e l l o
g i t n d t n i s p z o p i o t i s d r c u l i e g r e f le c u p id is ^ c u ^ v e r o Ib e rit i n t e r v tr a f/
( ^ l o n g i t u d i n e s n o n v a d i t p e r c u fp id e m c ir c u li ifgn o}U ffl.n ec v a d i t e ^
p gr t f o n g d in r f i p z o p i o i i a q u e m a d m o d u x e t i n l u n a . x titcifu f n o
in e f t c u f p i d i c i r c u l i egrefTe c u f p i d i s e q u a n t i s m o t u * l l d e o ( t iti b i j s
a
nincB p l a n e t i s v t c u m h i o t u s c u f p i d i s c ir c u li b t e n i s ( b e r it a l o n g i t n /
i n e l o n gi o x i i n t o n g t t u d i n e m pM>pio7em l o n g i t n d o [ o n gi o z c i r c u l i
I n e u i s e q u a t a v i d e t u r p o l l p o f i t a a l o n g i t u d i n e l o n g i o m e d i a v e r f n e
o c d d e n t e m c o n t r a b o c q u o d eft i n l u n a * x fira ilitcr cum fn crit m o t u s
e i n s a l o n g t t u d i n e p t o p i o n i n l o n g i t u d m e m l o n g i o ^ X o n g t t n d o I o n
0 0 % e q u a t a p i c c e d i t l o n g i t u d i n e m m e d i a m v e r f n s o t i e n t e m * ^ a m c ^
p e r e g i m u s n a r r a t i o n c m d iu e r f o t u m m o t H ) p l a n e t a r u $ d c o a n ja lr n /
t e q u o d b a b t n t i n l o n g i t n d i n e *
l ^ i f e r e n t i a d e c i m a q u i n t a d e r e t r o g r a d a '
t i o n e p l a n e t a r u m i n d r c n l o fignoium .
D
^cto demotu pUnetd;; ui longttudin. narretnns quod ac
cidtt quinc^ pianeits errattcie de retrogradatcne in mcu .
eoznm tn ctrculie^t dicamus pitmo <ji cutn planeta faerit ^vrei nc
in fnpiozt parte circalt bzeuts mouef ad ozient e)c motu.C
cufpidis drcttli bieuis .a cjc motu eius in circulo bteut % ^idetur pa/
cta velocio curfii ppter cmnctej vtroitp moxm m vnaj partem
cutn ^0 fuent in tnfei^ parte eme erit motns etue verfus ocadentcf
contra motn; ptimfl^c dicamus q planeta cu; fuent in vtroc^ late
re drcnli bzeuts ab ouente in occidente5*a fuper locu; gradu vtrar
cg lineajru5 e^euntinm a trra ad vtrun(^ latue circui bzeuis non vi/
r > detttf tnotus eius in drculo b:eni qutitas appare in circulo figno/
rum,J6ritq^ id quod vtdef tn circulo figno:;^ td quo mouef cufpis cir/
cut btenis tant J^ed cum tranfient e)c linea ctingte verfus otien/
tem circula; bzeu.ietc^ tuncinict motus quividef planete in circu/
lo bteni tardioztminuif c^ e;c boc ctrcuU bteuis motue qui videtur ver
fnd onent.t quto plus defcribit planeta in circulo bteui % apptop/
(jiiauerit lgttudini ppiozi tato plus videf motus ei* verfus ozientem
tardus quoufcp equaf qutitM que vide de motu ci' in circulo bieui' c j _ . ^ '^
motu cupidis circulibieuisl^Qc^ cquaf fuerit vtcrcp mot' in duab' r>*n*>
partib^ diuerfis non videf planeta in ctrcfo fignoi pcedere vel fubfe 11
qui:vei ire ante vel retro.fed ilat Imcbilis. S^emde augef motus eins li
qui videtur in circulo bteui verfus occidente x augetur fuper alternm I
tiiotam eius qui ell verfus oiient.fSt tc videf planeta retrogradus '\
tn circulo fignotum tens verfus occidente* f6t plus videf in moto re/ 1
trogradus c faent planeta m ptopinquioi longitudme drcnli bzeutf \
C(0 tranfierit tongitudine ^pinqozem verfus occidente; feritcp in ;
limilundinelongitudints a qua mceperit retrogradan verfus otentl: \
equatur fimiliter tbtdem vterc^ motus. t videf immobilis in loco fuo |
in circulo fignoi; doee tranfeat ipm loc.videturc^ tc ei' curfus di/ |
rectas verfus oiient. bec caufa eo? que videnf de retrogradatione^ ^^y, ^ . a

gntp. / Si t alqs di;cerit c luna moueaf in ctrculb fuo bicui ad fi ft' i i --i -ri . . . J
tudine gncpplaneta9.quare nS'accidit d retrogra4atJo % vt ei^retro^ ^^^ ^ "^'^,, ^ ^ ;J
gradatiotfitcuftientmfupioiptecircuU lneuis;etft mog vbitr^^ ,^,.^. c ^ '\
totusei'in eodem loco verfus occidente;* B>icamus aa eu^ caufal 'y^ (^^f^^w >>
Iluiusrd el) cp motus tune in circulo beui in quacnnt^ dus parte fit ] L, /Ko^^^ v - j
c tj, )L'i^^<sr:^}"M
-f4tifhl-'
>rcnj 3 P Qi-:iinh
i\y Lr,a c^rc di modtceqtiltitati9.in circttlo figno?ergamotu cufpids crcoU btej rf-
ut h i:e^*>^-^'^ s.fedaccidtti p tnotH t%circulobteuitlocms % tarditas tm ^^^/^
h'oc(Vo''Atxri^ vjlocitaa.f.inlongwdfpinqwoxutardmenlongtudmelongoi '^'"^
%! H 'te r.. CTRnc autc diflfiniam' loca n quibus ftt retrogradato i dircctio n '^ >
' CM-CBIO bieut.dcamnfcg cu foerit longtudo plaere e;c longtndn p ' '
7 ^mi equata n vtro<p latere crcuU bteud f m bas P K S notaf :a nfro:
crt retrogradns cQ 6o planeta trfierit boc: curfu drect': ptes aOt
fupzadicte h>e^funt famrm.66.gradu8iom8.5'f.gra.mam6.22.ve/
nere.^.mercurj.^.a plnq? elongaf rnufgfcpboiu? planeta? venns .
, f.a mer^nrud a (ble otite a occidente en; iert.f.fup nrafq^ lineas ^
- . _ ^ ^tngtes crculu5 bteit 1 3 ven' elongaf48grad.a mercuri\2S 7
if > t^ > c /Vlej^ S >i(fefenta decmafe^rta de qutitate crculo? plmmjf taj bien ^
'. * ^^"""'"? cufpd^m
I p ^ Enbacdilfertianoisin'quttatescirculo.btemti
CtflV vvMif Sth I ^ gtudtnescnfpdmnltainfupnspatefecm'q'folvnusfit
J MU S e m rf - | egreflc cnfptd8*t cp longtudo cufpde e* crcuU a cufp/
^u.int^ ^ de terre fit do? grada t dmdj ea q^tate qua t med
' ^ y} it^ dyametru crcnl cufo^s ejtr6fle.6ogradu x b<cjygftndo eft
^Miii5ii''a|tii*c md folam apcto terrmcqanq;planets refidns. ;0|atefeciniU8
^''ifiiiiH- yif ttamvfuntfncuq?boiuduecufpidesegrefleftpunctoterre{1 cu/
ii-'iiii')?linr>-ni^ pisrnurcuoftpqu'nqjplaneta?rratcotftt fupercufpidemterref,'!,
fnper lneam dredsni jca x ntrnobls^i qi}od longtudo que nter ^I ^A
I vtratcj ftt equal8R9' ftt mercurio cufp8 tercia que mouef fuper vnl 2>cfV
I ^f^^S ram cu(i}da5 per longftudnem eqnale; longtudn cufpdw fijce* ul *^
/ ? y V'CS e luna quotp patefedmus cf babet anas cufptde^,^|}i^na ft;ca ^ ^' ^
n,^ fki Itera que mouef fuper cufpdem terre per loigwne equale; Ion '^''V
;fj' gttndtni cufpd8 fii)ce per quanttat qua nt dmd dj^ametr crcufj r,
cgMe cufpd8.o.gradu8 que eft longttudo planetaru; meda a ter ^fi^fa
tmm be longtttdne8 eqnale8 vncucp planete n fatumo per qnanti ^r- t ^
tncm tru5 graduQ .veiter vnas gradu x quarte x fefx vntne ous l^ih
dnotn; graduu; x dtmde quarte vnu8.martt8 fe)c gradgfi* mercurif .^,^^J
. V trinm gradnJune duodecim gradn x dimd) irniw^^edetatum v*^'"--^
hi^y^hunf 7^ vcrodyametroTcircttlwumbettujquannttee ft^caquantitate ^'"^
i ^
ifu
ifU/\nt\ tr*'
q w fi tymntr.miin'i circuM egreflfe ciifpidi9,6o.grcuOata(torf> (^ *'^!^if'J^il
turn falicet fejc gVadtt x dmdtjToma.igradHuj % dimidjlmaf ti9 C*^' *X"T ' '!}ll
59,tdimidij(vcnen8vero4.gradHxft;ctapar8vnm8p{i '"' " " "
22.radit X dtmidijjlne fe;c gradu a tercie vntne
&iffereiitta decnnafeptima de oibibusplanetaruin*
* ^ ,
>
t ~
N
SIrrando otbes vel rotationes ptanetarum.^ncptam' ab?
otbibuscirculot bxentu5.ftdtcamu8 cf tuna ambulat ctr/i ^ Pc,^^ m
culttm b;cuem.26.diebtt81 bojts.i^ % tercia vntue b we \ , C H ^ yar^^
ferefiercurius m tribus menfib' x',i6,d!ebu8 fercfTven' Z*>^(. ^IcS M
<nan)ioperrico7mnfibu8a,29deba8fere^tmar8mdaob'an ^*^ ^ ' ^
tii8 t Vno menre x octo diebns f e r e ^ tuppiter in anno x menre.2o*di ^
ebu8feretfaturnu8m anno xq*atebn8 f e r e . ^^t b e e q n o c ^ circu^^
to:i; egrefla^ cufpidu; qm funt otbes ctr^uMt^^t fere^ni a non ad ' J ^
dttadCttrfnmpUnetarummtempoteVotaluscircint egrelfe cufpids T7\
(l^fah* . _ . . . . , ^ ^ ^.
v^K ditadCttrfnmpanetrmmtempoi^VotlfttS'cTrcililli egreffe cufpdi ^^____
,r ff?- e]E parte motuatardiqttufteqttaltsmotufteUarfijcarumaliqmdaW ^ ^ ^ o S ^ ^ - * " /
j^cs h cmttaquantitatiapceptibiUsmitantajmfammoxouepopterpwi- ^ i
^l^ <ftu> li;citatem tempoii8)ob<8 vmufcattcpeoam fium i t a | ^t t tam^oi/s r ^ fsJo^i^^^
p*)efnf^bislune. 27<dieru5i. . baiaru;xdimidiexqnartevniusbotener/i ^crvi c x''<^
Yf rty*curijacvenertsacfolisymufeumfpiflowrotatus ftt.^ydte&is%
^ 1 quarta vntus d i f e r e g^ans ut in anno perneo x.io.menftbnf t
renririwt 22.diebu8 f ere^oui s vero tn circulo egreffe cufpidis in.iini8 Xo*
^3<r4*Ti^^*'^^*" x,t^ebu8.^BCircaloatttem fignoium minas vnodt e L
\j ,0- 1 dimldio f e r e / ^t Tatarni in circulo egreffe cufpidis m vigintinouem^
<)ceti%i ^^^^^^qumcpmenfibusxguindectmdiebusindrculoftgnoutmmi/
?^^X nnsbocpernonemdi es* ^^n^aar aut e m lune abfcindit circnbtm
v7'r^^ fignozum in decem x octo aiims x feptem menfibus x fedecim diebus
./< ae AimxAii nina Hiei.lft ntfltua autetn ftellarum frarum <7 cmae. nldi
- f i - i o n r
ri yiiohij
H <*m "'^^ dimidi) vnius diei.HKotatus autem (lellarum fjcarum x auges pa/
nyyil netarum feptem ac gen5aar eotum abfcindit ctrculumfignotnm in t ri / ^
43t,H*Swf;tHibu8annis*v>fri-^>=fi/i^f^ ^.^ \vii .,i4,arno
r . t r ^ ^ e n / ' ^ ^yrK&|ffcrentiadecimaoctaadem</ p . ^ M^^^A/ V
V ) ^ i y f v/^tich^);UtUttdimsfteUarum
1)1 |.vHfv hJv^^ VYoyier f m * v ^j j ^7
h
rr /^^MiMt MTinA twerfft H natrAtSe nttttra de t t i At i b' m
longttudinenarWndo motus eozu; m latitudine qne et de
cUnatio a Un73 eclptica cjEcuU fignoz in vtriftp pani bus
^_ ftptcntrons x mendi ei ^ camu cp pmu 5 fi conftdera/
ucrimus crculuj tjxmtc^ per a)cem circuU ftgno x per ftcllas t gr
du8 coTtt5 eji circulo fignoiuj ent arena buiua crculi nter llellam t
cius gradu; qntitas eade^.f.latitudo* l^arraumus ftqutdq; iti f ok
>' t in pzecedentibas (f ipfe fit qui defcnbit ctrculuj fignw per r f a n
* fn ab occidente m'otiente? eo cp fuperficiea circiili eiue e g r e f l e c ^ /
di8 in qao mouef fit infepabilis a fupficie circuli figno? non df t l i ns
ab e o Xe t e r i aute^ planete pzeter folem funt quladmodum narrabo
ire^otusautcmommftella? fi)car verfaaoienteft fupervtivfp
Sc e s circuli fignoiuj. <6t tdeo quicgd e;: eie fuerit in fnperficie circBli
fignoiu; erit motus tiv infepabilis a fuperftcie circnli ftgnoB non de
clinans ab ea. (^.nicgd vero ear (iterit e;ctra tupiciem circttli figno^
verfus feptentrion vel meridiem ent motus eius infepabtlis a qnan/
titate longioti que ell inter ipfam x circulu; ftgno? m latttudine nec re
mouef ab boc . l ^at e t itaq^ lam <f vnaquec^ flellar tijcar vel non ba
e t latttudine a circulo fignozu; vel eius latimdo fit fcmp vnius qnan
titats, ^ n luna utem x in quince planetis erraticis t ectra.qi mo/
I t n s eoi^'non funt fnper a^ces'circli figno:;^.fed funt fup a^es circulpt
I metr circuli figno^.a declint ab eo verfus feptet}|rion x meridiem
' D [i4tt 6 I <( i Tdeoq) latitudo eo;;^ fit diuerfa a circulo fignoCSupficies eni; lun^
i +vvtKvu: I circuli egrefle cufpidis abfcindit fupftciej circuli figno? fuper nrofc^
I ^ \ punct os capi t i s . f . i caude L declinat verfus feptentrion x meridie;
i / S^ "Vi**! 9? eiufcp declmatio fi^a eft fupVn qutitat ^nec remouef ab boc t fup
MH/t^rt YVf t oc s eius circuli bteuis eninepabilis a rupficie circuli egreffecufpi/
'' [ d i s no declinas ab ea.ideoc^ t ei vna dtuerfttas in latitudine per de/
I clinationc fciUcet circuli cgrelTe cufpidis a circulo fignouj. iuerfi/
t a s vero qnc0 planeta:|^ erattcozu; in latitudine non e(l v n a . qt circuli
tOTf egreflai; cnfpidu; declint a circfo frgno:;;* x circuli bienes t de/
cltnt a circnlis egrefla? cnfpidXirculi ^0 egrelfait cn^i d abfdn/
dunt circulu5 figno:;^ fup dj^ametrfi e t us . t declint ab eo ^fus fepten/
A tron vel meridi 1 loca abfcifliis bo ^ ^nq^ planeta? funt ita in lat
<n7rt
r tuhe/ocna faturni tn medio nter longttndtn media x vtrafc^ longi <~>
] tudmee circuli egrelTe cufpidis diiierfad.in reliquia aute quatuoi pla^
netis funt inter vtrafc^ longitudines medias fere.iStecUnatto afitlon/
giotlongiojcircttlot ionis fatnrni mani s egreflar cnfptdu; e ver.
1U8 Teptentrion a circulo ftgnoxum a longundo propio: verfue meri/
diem fvfx fempittme f mobilitatis qnadmodn; in luna. S>eclinatio t
arcuto venena x mercurij egrelfar cufpidu; non ftjca fed mouef
"up dimetro drcnli figno^ que vadit fnper vtrofc^ nodos motu me
dio verfus feptntrion t mertdi.reuertiturcg ad locQ inceptionis in
anno femet qnadmodu5 reuertitnr longitttdo.t ert medietas t o n^/
todinis longiot circuli egrefle cufpidts.Cfex: menfibns verfns fepttri
one; a circulo fignot^t fe)c menfibus verfus mendie;* % fimilif muta
tur medietas pzoptoz verns feptentrion % meridi.Snpponiturcp fi
perftcies eirculiegrefle cufpidis fuperficieicirc^i^odiaci.f.inanno
b i s a erit boc c u; fierit cnfpis circuti bieuis in vmfc^ nodi s Xumc ^
fuerit cufpts veneris circuli h e u i s in vno nodoi^ erit tnceptio declina
t oi s medietatis circuli egrefle cufpidis que fuccedt ipfi nodo verfuf
feptentrio^t alia medietas verfus merdie;. "^n mercurio vero i eco
trario^quia c fuerit cnfpis circuli bieuis in vnoquoc^ nodojum tune
erit iniciu9(decUnatdis medietatis que fucceditipfi nodoverfus me/
ridi X alia medietas erfus feptentrionem. f i t itac^ f t cufpis circuli
I bieus bos planetar fu el in fuperficie circuli finoO apud vtrofcR
I nodos c fuerit .vel in vna pte circuli figno:|; x nuq^ declinat ad alia
i p a r t . ^ r i t ent; cufpis circuli bieuis veneris a circulo ftgno:;^ verfus
Efeptentrion fempmercuri) vero verfus meridiem femp* i 6 t patet cf
perfectio declinatiis circuli egrelTar cufpidu; veneris x mercurij a
circulo fignoi verfns feptentrion x meridiem fit c fierit cnims cir
culi bi eui s in longitudine longioii cufpidis vel p^opinquioii (%tv
natio ante circuloi; bteuin; qnc^ planeta:;^ mouetur atq; mutaf. x ent
reuerfiodus adl oci ncept oi si n annofemel vtreuerfiomotuslongt
t u d i n i ^ e d motus circuli b^eui8 raturniiouis martis erit fuper dj'a
metram eins quod vadit fuper vtrafq; longitudines medias.fitcB Ion
gttndo circuli bienis longioi verfus feptentrion a pte egreffa:^ cnfpt/
du; fc^ mfibus x verfus meridt fe)c mfibuf.<i erit ntotus dj^ametri
que vadit fug vtrafc^ longitudines medias in directo fupficiei circuli
4i
^
H
-f-lcyc-io
l,*\ '-^. ^. b^euis abfcndens fapeifici circaU earefk cufpdis t non fnppotuur
yuinifer^rt4^r . j.^j fypp^nityr fuperftcu circuh fignoju n anno bia.'boc eft cumfu
yo\ti*^ir ertr monte cufptdu) tiw tn vtri% locis nodotu^ * x tneptto but' de/
. . i^ <: 't''^ dtnanonis que di longinidint longtotis circuli btents a eius longitn
'^/l^un^ Wv dmis ^pio}i8 a circnlo egrelTe cnfpidte eft eje vtrifc^ nodisperfectto
I ^r>^ ini / fvero eiue eft apud longitudin \oM%wiijM^%\vxm ptopun.l^dr
tes vero dedmationis fe diftingutnr^^ngttudmes.f.circuli benis
ptopoies decltnt a circntte e^relTa:^ cufpidu; m ptem declinationls
crculo; z%x<Xv^ cufptdn; a circulo ftgno:|^. lgttudo io longn ec5
trario ert.q: decltnano lgttudms circfo:;^ bteui c fierit in medie/
Mtibus circfoi;; egreia:;t cufpidu; fepttnahb' ^fus feptentnonem*t
cum fuertt tn medietattbns mertdiants verfus mertdi^fvenert ante; t
nercurto n decltnate ctrcult btents funt doo motus qno:;^ tn' atmi
.. latur motu alioi trin; planetarS qut eft tf. pte dechnatts longitud
/ V\ ^^ V||,g 10010218 X lgitudtnte pjopioits ctrcult bieuts a ctrculo egreflTe t
''fpidts.x alter vf. pte declinattis vtrarcp longttudtn ctrcult btenis
mcdiarii.a vocaf bec decltnatio nuolutio.Srtttp tnceptto decUnarioJ^^ilfi*
nts Ion0ttadini8 longtotis x lgttuduits jp^xwa ctrcub bteuts ad cir/ ^K^J. ^
(ulum egrefle cufpidta eje lonsttudtnMongioti x longitndtne pteptott if^'(^
ctrcnli egreTe cufptdte.i perfeato eme elt apud vtrofcB nodos x fnp/ ^t*^0
ponttur fnperftctes ctrcult egrefle cufpdis fupftctn crcul figno^.Jn t^*'^'^
cepto ero decUnatis '^trarn longitadin cirttjls b:eo njcdtaru; ^V^,
a ctrculo egrefte cufptdts^^c vtrfcp nodis. x eus pfectto eft apud lo M^f^$
gttudnc longot a longttudm pioptoi crcult egreTe cufptdtf x tfic / **f ^
rit perfecto declnatts ctrcult egrelTe cnfptdis a ctrculo ftgnotum "^ "' ^^
yfi>atct ttac^ 9 vnaquecp bar declinatton ctrcult bzeuts c fuert n
vperfecte fu non ert eje decltnatdne alia algdomnno.quta ncepto
^ vnufcutufi^ botum eft eje perfectone altertuslpartes aute; declinatto
ns ta funt cu; fnerit cufpis crcult bteus n med{etate a longttndtne
ti 6^0 |longoiictrculegreftecufpdis entdeclnatolongttudinis longtots
e M. iuperoi ctrcult b;eui8.veners qudem a circulo egrefle cufptdts ver/
S
^yi^ic^ialAins feptentronem.mercttrj vero verfu|unerdte).ent(^ longttndop/
Mi/)-1. on po econirarto longttudm longto cmiU btens.gt c ftiertt cnfp
I >v>t* [on^h^tln medtetate alta ctrcult egreffe cufpdis ert ecdtrano bmc quod nar
* ^ sranmus, patet ergo de boc qnod narromrotis n aljs tnbns plae/
C-tts qnod plurma borne dedinatonis ftt opud nodoe*x tune t vtre
' (^ longitadmes drctth b;ent8 bm dnoi pianetar mete adberiei
fuperficiei egrelTe cntpidie circuli x circnh figno;: ad tnutce; fuppofi/
lotntn * ^S>e pane vero dedinattonte tnnolntis c fuerit cufpis ctr D(^ j-mt^tu.
culi hxeaie in longttudine circuli egrelTe CHpidis longio;! erit declina/ fntz {Znjt
tto tongitndtnie ctrculilnettie medie oiitalis a circulo egreTe cup/ fK.^^ f ' ""^
di8 m venere verfus (eptentrion x in mercurio verfus meridt. 3Lon
gitudo vero media occidentalie ectrario part oxitali.i c fuertt en/
fpi8 in medietate |)pinqnio9i arcnli egrefle cufpidie ertt ectrario bu
Ut quod difimus tn medietate longtozi. <6t patet cp plurima bui' reuo
MOttoms fit apnd longitudin longiote; x longitndin j^pioiem circuU
egrefle cnfpidie.t tfic ftt vtrec^ longitndmes circuli bxeuie longim?
fctlicet loi^ot X longitndo popo cobertes fupftdei circuli egrefle
cufpdi9^attate8autba?longitHdininlepttrionimeridte5^ Oh*<ttyvi\[ ^
<tafttntl*gitadolune,j',gradue;fgradib'circnlifigno?/nplaneti8) \Zh4uM^*
^n($ quod plu8 toUif de lantudine vninerfo:{|t motu eo^ m fepttrio /
ne X merdte Tatumi quod e(l lgttndo tri gradu x ionis duo^.mar *.
tts^oinfepttroneqnaniotgradttt {ciavnf.i in meridie.7'@e/
neri8quom*6.gradnfitfciaviit'.amercnr)quatuo}graduQ^pMi . , ,
1 -.n<^.l-! .-^ ^1 an^^ . -2 "...1 i,^.v.. j 1 i^^o'fW^ty'
-^ 1"^ Enfic fe^ntea "^t^iA pcedcti eje pfe? logitu narr' nu
I c mer (lellarQ ft^ar x qutitates ea:j^ fm q- appzobauerunt
1 ^ fapites eje tia^x patefaciem' ola eje figno? circulo in tpc
J nfo:eoymotU8eozumftt inomnib4oo,lni8vnogradu.
2)icamufcp cp fapetes pwbauert vniuerfaa Helias qua?; plus fuem ,,^--:^i
pwbatibeispnflrumetavfcpadvltim quod apparucriteis eje parte C^^' .
mertdtet in climate terdo x diuifert qutitates eotu^ in magnttudme C^eUe ti><f 1
per fejc diuifes lumtnofas confttutes maioes vt vtricp aflen quos - 1 ^ A , ^ n a/l
1at<ni canea voct x vultur cadena t coi leonis x ceteraa bija fimilea L'fL>, T#S >j
tn magnitudine ptla*x quicqd fuerit bija aliqutulu; fubtiltua vt alfar ^^; ^ . I
cbadon que funt due (lelle vrfee minoiie ei* a luddioiea vrfe maioiia ' ^
pofuerit in magnitudine fecunda * x fuper diftinguentea quantitatem
caro; vfc^qno venernnt ad mino:ea:quaru piobatio g pluribua fuerit
ca qnaa pofuerSt tin magnitudine fejcta fuerte^ tj. eia I magnitn! pta
i . Me in fecda4-f t in tcrcwu2oS.t n quarta.4.74 i in qDtnt
217,1 n fejcta.49,e)c quib* funr tenehxoU*^*x rubey. vt fl laata
1 amdra.quar vna funt in cauda tbaurt x alie in nanb' Uonis, ert
i-x^ r 4 pceptc funt bij:8 f>batiba0.io22.(lcllar ptcter planetas eje qmbuf
t o '2-^ ' funt in parte fepttnonali a circulo sno^ fleUe.^i^a narremns loca
ear eje ete que funt tn magnttndine puma que fnnt.iy^lelle eje qutbnf
eil in figno arietis nella que t m ne imagmts draconis cnue curfus
el psope circulu; futbebub.a in tbauro rbea (lella que e(t ctra oca/
Inm tbaun i eti adaram que dicif cox tbauri i in geminis coibalay
boc eil ella rbea.cuius curfus eil pjope ;enitb capitis in fecundo di
mate.i (lella que edfupta finidr parte; geminoii^ x llelU que eil fup
bumer dejctr t noatur altpabot x que eil tmagtnis nauts x eil cum
afcbere inHejetra x in fine gemino:;!:'! vtrei^ funt m medio celt vna ho
rax in cancro afcbere affrmT^a.i^fmiflra.i noiatnr afmalfia,a m lee
clco} leontSt x efl in cmgulo circutt figtioi^ m curfu videl^tolis x vo/
catur altarfa.x tn Ubza almefaramecb* x eti in.Ubta eil afmiet abame
dell lanceatot.t eft (lella rbea cuma curfue eil pzope ;enitb capitia.
X (lella que e(l fuper pedem dejctr imaginis fco^piis x (lella tenebto
U,x eiu8 curfus e(lj)pe curfu; ftreis x ui fagittariouImr cadens: en.
1U8 curfus fup ;enitb capitQ eil x m aquario (lella que eil tn man pv
fcts mendtant eft ptope curfu; fcoipionts qui noiatnr afabnlaba,7 be,
funt ilelle maioies mnibus (lellis celt^
y
S>i{Terentia cigefima.in ftguratibns f^der que oppellantnr man/^
fiones lune.i funt nnmero2S*.
E
TC cum bec narrauimus narremus manfiones Inne nomini
bus fuis qutbus nominant eas Sirabes.quia plures bomi/
flum nommant eas bis nominibus* iStuaru; p;ima e(l ana
tbat X funt due (lelle tn copite aretis Incide fepate equales
cum feptentronali (lella earum mitto illa. fecunda albubam que eft
venter arietis. i6t funt tres (lelle parue adinfar trpodt fotmate.ter/
cia atbiate que funt (lelle pame coUecte e;: qnibns fe;c funt percepte t
vocantnr latino fermone plej^ades.qnanaSIdaram, a iam de ea feci
mus mentionem cum (lellis ma;cimi8 qnas nominal rabes arabant.
% ftint cant ea (lelte minotes que voctw alMmntat.qninta alabatar q
alio nomine vocatnr aimnfe x eft caput gemmozunt.x funt tres ftee
parue cinncte m directa linea pofite. z m latenbus vlttmar Iineari
fnnt ftngnle in diuerfie partbus poftte ftcut vides tn figura. Se ^ta al
banacb i funt tres MU diuerfe quar ^ e(l fepttnalis e} luctdtot
Sptima eft addiracb 7 fint dne (lelle poftte nter pedes geminotum
octaaa vocaf Snatetba x nomatur o s l e o ni s . x eH pictamen nnbis
modicum nter dnas Helias pamas * iRona vocaf Star e pbe que iw
terpmatur fummitas. x fnnt dne (lelle quas nomint t r a b e s ocul os
leonis .decima dicif aldqplocb qnod mterptatur frons x funt qnattn/
01 ilelle Incide non eqnaliter pofite ficut videf in figura, vocaturcp me
ridiana eot cm leoni8*vndecima algub:a. x funt due (lelle lucide fe$
qntes coz leonie.nominamrcp alkaratem.duodecima dtcif afcrapb|
X di ipfa qu dicim' efe canda; Ieoni8*decatercia e a l b o b o c . i fnnt
due (lelle ad fimtlitadin littere arabice que dicif alipb. x funt qnatn/
ot.f.poftte in acie dtfpcrfe x vna in relle;cie verfus ouent * x funt e;c
imaginibus virgints.decaquarta almacbaldes x iam noianim' e a s
in( ftellas majciaa * dectaqnmta e(l pealgapbere x fnnt tres (lelle pne
flcnte quar dne pcedunt afubenbaim. dedafejcta deatlobene vel (en/
benen icotpiis vt qbnfda^ pl acet. t funt dne (lelle diuife qne fnnt lan
cee Ubie.deciafepttma altuilus x funt tres iclle lucide in acie pofie
decaoctaua cot fcoipiis x eH (lella lucida rabea nter ftellas lucidae
decianona anfufa x dicif acus . a fummitas fj^otpidis.t funt octo (le
le inncte qaar vna eft lucidio} x in cauda fnnt fejc (lelle albe recunie
vigefima anacin x funt octo (lelle lucide de qbns quatnot funt! via l a/
ctea que vocaf algnenda.i.acceden8 x funt quadrangulate.i alie qna
tnoz fimilit qnadragnlanf e;ctra pzedict v i . i noantur afcadra qua
(i recedentee.i fnnt eje (lellis artns. vigefimapa eft albeadan xqb
dam pictam celi modicn; in quo vna ftella.vigefimafccda t foxtua
decollan^ x funt due ftelle pue t in fepttrionali ea:;! eft qda; ftella p/
na occnlta adbers ei qn voct rabes otien. i ^pter boc vocaf fot
tnna decollan^ x matlfio.vigefttercia dicitar fozta deducetis x fnnt
dne ftelle eqnales pne in curfn videl ; in longitndine qua:^ vna eft lu ct
dio X nter vtrafcp fpac qnafi vniuf cnbitt in cnrfn.a imago eins
(mago mi pmi ad deglntiendnj.a i fie vocaf * vigefimaquarta eft
i
foitma fottonaru.t funt tres HeKe quar mi e(l (ncidicn* ^ladinu
qmtita el fonuna centotto:;^x funt tres (lelle ad tntar tnanguli fo/
mate.tn qmr medio eil flelis quarta 'J^t^efirejcta eft ttella alpbara
1 mt due HelU lucide 7 noaf fepttronalts eaif bnmer' equt pcedf
'^igefimafeptia e(l alpbaar fttbfeqtt8a funt w flelle tunde difpar/
tite fequcntes pt'tas. '^igefimaoctaaa venter piros tn caius oitentali
parte ei della luctdaquamt^ocantanrolQgicotptfcisqu manfion
fequif aiertbem que eft p;ta manfto quam imcio nominaumus anat i
S>ifTerentia vigefimapzima/^n menfura longitudinis planetarun
erratcotum % ftellarutn fijcarum a trra.
E
^ "Z. podqu deo au)ctUante fcrtpdmus numeru ileltaru; fm.
e oidmes fuoa. nc narram' qutitates tongitudin ea^j ad
terr. j^tolorneud fiqmde^ patefecit m Ittno fuo qutitat
' longitudmis fol01 lune tant.i non muenimu e narraf
fetongttttdm ceterot planetar fiue fteUar.Ted patefacit quod pte
miftmus de lon^uudtne cufptdu; ctrculoijt a cufpide terre x qutttattf
circulot bieut.C0(^ pofutfletnus longitudmem longioteni irtrinfc^
circuU lune ctrculi ndev^esxeffif cufptdta t circuli bieuis longitud/
ne mercunj |)pinquioe51 vfi futiemus bac aflimtate quam prnifun'*
fectiTemnf(^ fimiliter m mercurio a v^enere muenircmus longitnduuf
longioi nmiq^ circuU venene ene ^pmgote; ion^tndin His qu
patefecit l^tolomeus . i boc ludicio pcepitnuA fiuUa acuitas e itt.
ter circuios. S>etnde fecmus fimiliter inplanetis refiduis VCQ du5 p/>
uenamus ad crculum Qellaru; fi^arum;cuiu8 cufpis ell cufpis terre;;
i6t ideo funt longitudmes lleUar ftjcar a trra femper equales fine
altqua dmerfitate.l^tolomeus quoc^ i altj fapites pofuert dtmtdt.
am diametr tern quantitatqua |>bart longitudm elhjf. a cufpi/.
de terre % pofuert cozpis terre qutitat:pcr qua; pbarent compota
ftellarfi.i6t am pmifimus mentne; menfure terre y dj^ameter eius
fit.6j'oo*milliario;^.cuius dimidm quoptobtur iongitudines lelia/
lonsuudo lune propio
^ameinterreadimuii
, io9o^7.miniana^CL
,^ udo lune longioz que ed piopwi longitndo mercunj fe;casefie8 '^
TT L - / *l'*^t'' Wnwj quantuj dimidi dj^ameter ierre. % fejcia pare eiue q> u-_
. ^ u ^ . . . ' . * A . f .
\
1*2003 4-3 miiiMfiC^rt ^gtUdo lOngiC} nCfCiinj qiiC e iotlgu/1
do piopm veneri8t7tant qnant dimtdi dyammi terre que ^
5-4275'0.mt1Uaro:i;^longttudo longio} venene qne ell lotigitudo p 7
p o: foli8.ti2g.tant quant dimtdt djrometri terre qnc . j 6 40000. ^
miUtanozJlt tongttudo lgioi folie que eft |)pioz lottgttudo tnartie
7 . u. s. ' t ^l / I O
t22oaant quant dtmidifi d^dmetr terre quod e l . ; 9 f ooo.mtlU^
rioz . ^t lon^ttudo longtot ma me qne ell p)opto} iont88876j4fu5
qnant dtnidt d^ametr terre que eil. 28 8 47 0oo. tntUia rto7 f6 t lo
gnudo longio} tous qne el longttudo p top t faturm.t44oc*tantU5 ^
1 quant dimidi d^ametr trre que.468i625-o.tntUtario:(:ffet lotigi^
^ tudo lon0<o} faturnt que eft equalte longitudim ilelta:;; ftjcarum. 1 em
qutttas dimidinnrcult figno}*2o<io* t^nt qnant ditnidi d^^amef^
tr terr^ que e(l*65-^$-75'oo.tniUiaro}^Cn5 dupUcatn; (iierit boc erit
dfamet<rfigno;|?.i^o7iooo,mtllaroJ5;'icttinltipltcatafHentir.5.1 - - ^v
% feptia vmu8 erit rotdtas drcuU fignot. 4io8i8 jo. nnUia nouj / o ^''^-^ *'*^'^ "*[
irt(^ mfura vniufc'fcp gra*arcnlt inaio}t8.uo4o^milltartoi2*v A /
^ ^ S>tfrerentta vtgertmafecfidaan tnen fura qultitatie ptanetar cete/
rarfic^ (lellar 1 quamttatie menfure terre erga quantitatem vninfcu/
tn(r<>/Mllltt.
E
s patefaciamue poft longtndin (leltarfi menfur cotpoi^:
e ca:|j(*'|ptoioffle'(^ patefecit mfur cozpie folie i tune tm.
1 non cmemotanit menfur ceterom planetar.fed fcien/
ta buiue ret lente eH f m 9 ipfe operatue eft m fole a luna.
^11 luna tiicQ patefecit 9 dj^ameter cotpozte eme cum fuerit tn long/
tndtne ctrcnlotu) ftt equale dj^ametro fotie et afpectut eiue qut ell.3u -
minun vniue gra . i duabue quitie vmue mtnun. t cf dj^ameter lu/
nefttvna paree;:tnbn8 parttbue dj^ametit terrf x duabue quntte
vntue.f.partte terre. ^T^ametmm vero folie di;cii elfe qninquiee tan>
tnm X dtmidt qnantn; d^ameter terre eft x menfur cozpoze Inne
Kt parevnade. ^9. partibne terre* I&enfuraquoc^cozpozte folie'
t6*tanmm quanta; coipne terre cum fracttone.'noe aut narremuf
cotpa ceterov planetai^ pttm n afpectn cQ fuerit tn lgitudtne fua:^
medtetat*poftea narrem' mfur eo9*1Rpe coptf mercunj d^^ame
ter in afpectu eft ^ 9^ pzobatnj eft vna pe.t.e^c mb ue partibne folie
bnAmehrJ
C(npu8 vero venene ellpar8vnde;c.20.pttbit6foIi8 1 ntartts vitt
pord eft ejc20.panibu8 folis t tome vna pare en e>:.t2.parttt>ue fo>
lie 1 fammi vna pare ejc.tS.folie ptibue j vmnfcnmfc^ ilelUrum fi/
'jcantm vna pare el ejc.io.parttbiie foUelqntttatee dyametrot eot
c)c dyamctro terre fumpte (mt^tmyatnner copnie mercuri) vna
E
are cj:2o. parttbue dj^ametrt terre.dT^ameter venene vna pe e;c tn
ne parnbue t tercia vnine partte.i dj'ameter martte tant qtiantn;
dj^ameter terre x fe^cta eme pare *t djf^ameter tonte ell tantu; qnant
d^ameter terre % dimidi i dedafejcta vntne * i d^^ameter faturni el
. tant X dimdi qnant el dyameter terre. % dpametec vninfcuiurcg
I V TTiAjrrMHih ina;cima:;^lenar flecar ell tant a dmidiacqnartarvnmequantum
l^ttiJ dfameter terre.<6rit(p menfra bumfmodi planeta:;: fme ftellar ata^
AL )^i.dicic(np'mercurjvn3pare22.are^2.millibue pttbuecoipie^ter/
VA, *"* '*** "^ venene vnapare >28.are.57panib^terre, i maro vt qu
j tttae terre x dimtdi x.8t eme.mpiter nonagefiee onqniee tantS qu
tu; tmifX fatum' nonagefiee femel tm.q^t.(ra. lt vnacjcg magnai^.
fteUa^ Ujcaif ctee afe clttee feptiee tm q|t {raf^at; itacp ejcmfu/
ra barQ m^naflleltar ftjcar qntftae ceTidno:;^ cu fint otdnee tof
n magntntdine dmiTi fe^ dmlfl^tb^rit coi vnaqnecB fecdi otdtntf
Bonagefiee ta.nt qnant terraja vnaqne(^ fteUa:|^ terctj mdinte fepm
agcftes bto tant quant fra^ ^t vnaque;^ eHa:;;! qnarti csdtnie gjx/
qna^ertee qnater tant ficat terra.i6t vmqwq qnmti otdinte trigefi
C8 fc^ctiee tant quantum trra, x vnaquecp UJM mdnie que ett mmot
^ omntbue ftellie que vdenfaparu vel ptobatio fuit p)babi1ie decies
\ n-2vKU. H*/'^*'****"*"*l*'***"**"'*^5^"'PP*WJtcpmaioiommb'cojpoibna
' \i -c *rt^,t5nundtfitfoUapoftllum.i5'.flellefi;cema;cunolkrou8nmagntudi
HjKihmS xivr ^^^piter quanue faturnue quinme omnee fteilefijcenfue odnib*
ffvz^i mv^**- |>ofite,tfejctttemar8tpttm'terra.aaauuBvenu6*nofiMttna.^de/
dmnemercuru8..v
SxfTerltta vigeftercta.m dmerrtate ^ acctditr nter fleltoe x gra/
daa eas ncirorto fijgnoy dfl faent i nyrfio cel tn fao <
- ^ fflTami
_. ykplm
ncnuminina pxanagrx eme fflNidii; dunv^edmi; jit vene/
planeta.
^
{na-.
y
E
ii pmfmsm' au;citic ico qscd sccidix fydsrbtis
X pUnetis de diuerfitate longitudints n angalo circnli fi0
noiutn ixta planctam x U8 gradu5 dnm med cdi vene - nT'm"
nt 9 vdelj n neceTe in omni loco circnli vt planeta trS '^^^ ^,^ -/tmV-
featcircnla;tnedij dteictranfimfuigradus fedctranfimltenos L ^^^t^^rtn
^ g A gradus qm vocaf gradu pfectionisjplpfe eft gradu qu tnucnit ctr <r Jt I myri
r^^ culos magn' vadeos per planeta x per a;cem'equinocttj die|ioradu8 ry^-m. 11 H 'fi
f* 5"*' autc longttudots planete ejos interfecat arculos vadens p plae/ ^^ ''
'^ ^f[ tam X a^em ctrcuU ftgnoi^Ocp foert planeta m inicio caen vcl ca/ Q^ULA -\)fcr4
*"'>piico:ni erit gradus tranfitus pfectis eiufdej gradus longtutJo cir ^ ^ ' '
i^'^^,, culo fignoi quia circulus qui inuenit graduj ipfuj gfectnis in bija
ic riw doobus locis inuenit gradoVlongitudinis. x ipfe eft qui defcnbif fap ^tAcUts on^
or,M ]CC8 vtrotp circulo90Ctii^werit planeta e^ctra bcc do loca fiunt ^^, W<u t ^
pj^^ gradus pfectis 1 gradus longitudmisdiuerfi.qimmedietatc que . y r
'\1xn- ab inicio capticoint vfcp in fme? gemino? in tranfitu circuli niedij die i ^ii "iM+int
; lt/k! erit ajcis circuli figno:i; feptentronalis e^itra circulu5 medij diei verfuf ^'
,4Tn ^ occidente x a;cis meridianus verfus oxiente5. Jdfo<p cum fuerit alf^C . ^ .
vTttKwplaneta vel ftella in bac medietatejeptehtnonali a circulo figno? pne " ^P^^"^'^'^
> ixtitti nit in roedi celi ante gradu; fu.f^t c fuertt merdtanue poft ipfum ' ^'
u5 3 fuerit in alia medietate que eft ab inicio cancri% tn fmex fot I
^ttarij m trandtu medij diei erit ajcis circuli fignoiQ feptentrionalta i
ejctra circutu) med) diei verfus o:ient x meridian' verfus occidente i
5deocp qcquid fuerit e;c planetis vel e)c ftellis in bac medietatefepteiL , p vuntYmiAe i
j[nohaU a circulo figno:|^puenttadmediu;celum poft gradu^TuumT " '^^ " ' 1
ccontra cum fuerit meridiano ante.a erit bec ^i^eritastnajcie in bija
que appiopinquauerint inicio arictis vel libtentTozt qnoc^ x occafn StcrtuM Ou^^
gradu8:fimiUter t gradus perfectis a grados tongitudinis diner/ ^^ fu e^aiu nvt^ ^
fi pxeter quedaj loca que natjabimus.naj m bijs locts que tranfeunrLl*tT& t^i 1^,0=.]
medi cltmatis fcfei :x verfus feptentrionffit bcc diuerfitas vno mof 5r*'it&" v^ 1 <^7*; '^';
do.x eft dmerfitas gradus pfeais. qi axis circuli figno:;? mbjs c\U ^'^-^ w-i-r i*'"^<3
matibus appar; femp. ideo qnicquid e)c ftellis fuertt fepttriale a dr
culo fignoij^vbicc^fuerit in circulo o:itur ante gradi fu x ocddit p^
j ^^f u5. t quicquid fuerit meridian oiif poft ipfum x occidit a ipm
yi^^KsritmjDgfima bec diuerfitas apud o;tu3 in ariete.i apod occafn; tn
r Itbia^out fuerit planeta m inicio cancri vel capzico}niertvtre(0 1
t m ferMCcrit ejhj^mhli ecUfyhe^jHtm fenteitcttni ihti PnyloJ nutniiStr^yvf^f^
.- p^nteriosfio diiierfitatc9tnOttt 1 ocMf i i cqual es^nt crverol i nel equai cj . i . cqt i
xu> Uhttto efr noctiaXe vf(p piope medi ftcud cUma ent dmerfitas ducb' modi s
ntiwz inM 4* q,^;ci8 cifculi fignoi fcpttrionalis non ent femp appare.f? ert e i , . y 1: f
t u- ri-4(t$ 2jtu8 X occafu8.cnt.f.oitu9 e f t occafuscu inicio capco ni . i ni ci i o mtt'J. i
in bij810CI8 que trfeun Une egnoctialcj ent boc dmei1n5,i.oit' a fr
inici capcotm z occafas cius poli i p m. x ert longtudtne8 vinufcp reeM-
aradus oxtus 1 occafu8.f.ab inicio capcomi vni' qu t i t a . ^t ideo in
bi j e I0C8 qucgd fucrit e% ftelli feptcntnonale t tune aya circuli fi0
nowm fucrit fup terrl appartcr quadmoduj nairamm' m alio cly /
mateoitur ante graduj fo. x quicquid fuent mendianum oitor pofl
tpAtm X fimiltcr gcquid ftient fepteniriale occidit poli gradnj fuu5
quicquid mcndianum occdit ante i p f u m. ^ t quicquid fuemoitnm
1%. ftellis c a i 8 drcuU figno? fuerit occult fub tenra ent e ^no idell
fltticgd fuent c;c e9 fepttrionale oi i f pol gduj fu x gcquid mendi
nfi oi i f a i p m. gcquid teit fepttrionale occidit a g d n j rn* x fi
mcridian pofl i pni i ^ri tTuent otnie lelle cu oitu a;ci8 qnod eft im/
^... efhjiutttL pof l i n i i nbi 8quef ner t i n i mci l i bi eaf i nf agi t t an}emgdB6 0
Mr; ^ ' ^ w fn8. 5. l ongi tud 8. i et fifr fi fuerit occafu8 lelle in occafu a;ci8 quod
tmpofli! nifi in bij8 ^uc fuerit in inci capiicon a fin pfcis graduf
occafua eiua erii^.iongtudins.qui cfralas m bsj s vsdit fug i>*^
drcuti fianoi a fuper (lellamA
&tflvrcntia vigefmaquarta in cttu x occafu planctarQ x occnttat
BibM e o u m de fub radi)8 fol i e.
1
I
!<
IR boc loco demondremne ott planetar x occafum eof
1 occnltatde5 eot fub radi)8 folia.l^icamnf^ <t fatnrnuf
inppiter x mare funt curfu tardiozes foleJiCcp fttem v n '
. M. eo)Q ante folem apptoptnquat et f o l . t videtur et' apparit
P l ^ 7 e M occiit' in occidente vefpere. nominaturc^ occidentali8 doee occnltef fub ra
uUf ^^' folieJ^umcp tranfterit eum fol per curfu; fn x ejcierit de fub ra/
; di je apparebit in oriente mane x nommatur o)icntalie.erit(p vntcuK^
' t i c hi o t t e nt * occafue in vefpere x oi t ue in mane, ven' aute; x mercnrine eo <f funt
<.' cnrfu velocioiee fole c u^t c nt vnus eozu ciunctue foli ftiertcp cur/
"^ (b directas vincit cnm x tranfiene egredietur de fub radije *trixcQ oxt
i
"itfVI
tus das i occafa irepere doee vtniti ad isajciiiil fu longitudtnl 0 <^^^ ^ ^ ^
fbtr m circulo btcopoft boc mmnif cnrfns cine i renmttnr ad radi b ^ ^ ^ / 4 ^
08no8eht(9occnltatioem8invefpeocadcnte,C(^fepatn8raert '^
fok t ejcient de fab ra4i}8 oiiemr m oliente mane doee puentat ad
longitndtn fol maiotem a fble*7^ol boc fitcurfu velocio z attingtt
folem * eritc^ eiits occafns m oliente maneflna vero t velocioz fole
cnrftttnonefteiretrojgradatiotideoattingit foleat 1 occidit mo;ite
mane tranfttc^ e x oxitw n occidefite vefpe.tf^^eefle quoc^ neUa^
*
c
1-4tteeea^i
npfirlrt
-rV^^.
5
fi)car tam narranimns in inicio Itbt cp qwcQdejc eis fiertt p^ope aji
fq)tentrional non ftt ei occafus in climanbns feptentnonalib'. /t q|
toplna ancta fuerit longitudo cUmatis in fepttrione tanto plus auge
tur altitndo acia ab emifpeno.t eo magis non erit eie occafus in ipfo
cl^mate.xfuntalgetbialpbarcadana benetbat quefunt (lellevrfe
maibia atc^ minotis in quarto cUmate o it fimiUter quicgd opponif .^ ' j^J
bijaftelliaetpartea;ct8meridian noneritcitusmeridianuameoV^^\A,^e^4i
dem cUmateAcquid eti fuerit cjc eia magia elongatum ab ajee; fuerit. r -^
($ occarua m bija partibua que e;ccedniit^o clj^mata. fuente^ eins
longitudo mapma a circulo fignotum nonele occultatiofubra^di/
18 folia ptopter jilijcitatem mote ents fup terram x <f cum fol fuerit in.
aradnjuturo erit ottus eius ante ipfu; folem x eius occafns pol ipm
P^fi fuerit ftella ante nicu cancr v? ncin* captic ctn f cit t?""' i^no
ptecedit eum per 0}tu5 equale tempi quo fuccedit ei p occafu^j^ic^d
at fuerit eje (lellis fi;u8 tn cmgulo circuU fignotn; vel ptope re inter
vtrafc^ pama erit occafns eius fub radi|8 folia vefpere x o;tU8 in oti
ente mane fm 9 dijcimua de faturno ioue x marte.i erunt tpa occfta/
tionia eiua fm qnantiHt fiue coipis magnitudine;. x diuerfitto eins
longitudinta a fole<Sed fi fuerit latitudo feptentrionalia abbieuiatnr
temp' occultati8/i fi fuerit m meridie augmentaf ^i c qd vero fue/
rit eji eia in latitudine fignotu verfus mertdie; abbzeuiaf temp' moie
eins fuper terr. cumig fuerit fol in gradu eius erit o;tU8 eiu8 poli ip/
fum folem x etus occafus ante eum. critc^ ottus eius 1 occafus in die>'
X non vtdebitur.x quto plus fuerit longitndo eius a arculo fignotu)..
vel a fole vcrfus meridtem tanto piolipns eru fpacium ems occulta/>
tionis vt fydus quod ei) m inicio qnarti clymatistoccultacurc^ a fole] S>ftlui ^Mt
quini^ m:nfibu8 anni t cmcQ occafns eins x o;tus x non videbitnr* ctvdtMm (
ryuHi'^ w-tH."?*- w4btHtm>,. 1.Ut.*-',<'c4f*'M X j "' *^ *"^**'*^ Cn">'W.<- .fritpJ
iuttfhttm.
r s%#? f^ti*fVj**fg M * ta>fgiifgg />
foccedt foU in otm equale tempoii ( mp ecedi t 015 per occanij w ' y
Dc^^^^^im^f di i 8fi tbeTquodeft nftnegcml oi ujWanfi oni busOHO^Inwapod
ft.r. T ^ occafB? foUs funt otua t occafiis.oitus.f.vt e;:eat nella d fobradija
folts 1 oxtatur mane n owente ante onvm folie, occafiie vero vt ftella
in nadir buic oiienti vel wt e mane occdit in occidente eadem bo*a.
Tfea itam manfio que eft afcarcbam oitur.io.diebus renwnennbna
de menfe apzili.t cadit eius nadir que eft alpbar vel algapbar. eifi
Doft 0c8.5i.die8 oitnr vna manfio x cadit ei' nadir vfcp m fin eiu8.\
ifferenria rgefimaquinta.'^n otu lune % in augmentate feu di/
minttteluminwema. , . ,<. .
K pwpalemus cofequcter otum planetaru vel fydcruj 1
occaftt8 c o ? . qoicqmd accidit m otu lune a qmn% plae
tarfi ideft in entu icuf de fubradtje foli8.a narratea inci/
piam' a l unaf ^i c amn% <f illummef a Inmie folia * erttcp
AA I par8eiu8recpi8folemlucida.C(pfiieritcHmfoleerittotaeg8me
/ Vl c ^f Av w- d m8t e ne b of anob 80ppof i t aql unaf i t i nt e rf ol e mt t c rra5| f c ac p
Tt^ ^ S^c s e i^ambulanspcefferitfoUmverfuaoiient^augef v CTf u 8 o c c i d e n t e / , ^ | ^ ,
'Jitttf^-na4- flertitnrmtunelumadnoa.vidcm^ufcpe;ceofigurafimilejarcur.afi)^;f^i
^ 1 1 W^ ucf/!is ^eiw^rertiiudinc crculi emifperij.quircIUa figno? ent i bi d^ d t r e c t u s . ^ Wj t
^
E
,5 r.^Y\^wm ; | 7C5i rverofol fueri tmvi rgmetUD;atuncvi oet oi re c i e rj c c i awn. v i ^^'
li / . , . . . . - nr^x.%,circulu8figno9eritt0cinloni*tudincfuedeclinat5i8apadcircttl^5^^^,
H >t. ;c c-/,.cj' V- nifperij.t quto plu8 auctafuent longitudo a fole tanto plus appe/ mrww
iLyv^'ioM/'"<:-<>< | , ttdelumeinfuocozpeftnmotfudoeefitinoppofinbnefolia. t
\ hoH H 4 ^ / erit tota lucida medietaa eiua in o^pofito.qz tuc trra erit inter folem
'P'f "/ y' ^ 1 lunl.T^oft boc tranfia oppofitej appzopinquat foli verfus oiien/
I ll tvertiturc^etuatenebzofamedietasinnosfmfuicurfuaqutitatem
j ' ^ minuif para eiua lucida verfua occidente doee occultef f u ^ d i / a
^) folia in oxtu.poft boc fubfequla euj ojif bico;n8 in o c a d e n t ^ f i tuc
. . ""^^ l^erit luna veXoji in curfu fueritc^ eiua latitudo fepttrionalia a circlb
^ n flgno? <"* "<*** "' '"^ ''*^'' ^'^^^ ^^ apparcat mdica a plate erii
// tniKy- ^j ^^jgg^ ,^ ^g ^gj-jg , gj i j,jjtj pojlea y,deaf tn craftno bico
^ MA MV O eA>t ^^ yj vefp^'majcime fi fient in fignia jjlijcio? afcenfionfi tn circulo di
^e A.> **? J^vccto n gemini cncer fagitta' t cap;Kotn% qi tpa w a bo? fignwi
Ifcii-fvvir
M<4.
<i occ8fU8 ccx m clf nattbne fepttrional^s ficut rolligtf erit pas
' ' / ,
I t o
tempe oitua ^ occafus ceiero? ftgnotftCumc^ fucr luna mcurfa *^^^^*} ' "' "\ \ ^
rardic ftieriiqj cus latuudo meridiana moiacm fubradijs folia ^J'n,titnr)^!^vM
p:olt;ciot 1 pile erit vt occultef tribus diebus x non vdcatur.poQ boc ^yj i^^^^i^ y''%^
-apparebirbicotnie quarto die i ma;ce ft fiterit in %%n\z vreloci afeen
fion p crculu; direct vt anee pifcis virgo a libja.q: ficut coUigttur '''^^^^ ^>^
tpue oit' ^ occafue bo3|? fignojii m clj'matibieptentrtoimhbHs crit "r^^X/*"*^
minas tempe ouus x occafus cctero:^ igno^/Eepos iJo.occafus rcfi ^ ^-- *'
doo:;^ quatuoz figno:;^ que funt tbaurus leo fcorpins^ aquanue vt col
ligitur trit equalegradtbus e;c circulo figno:;^ fer^uatitae autc longt
tndints eius a fole qua muemf ei' vifio fu fup r mediocre qua opera . . ,
tur ucioea an>acbl>Kcano"mtm m clmate quarto cu fuerit inf ipm '^tl^tl^ 'i
;folemxtnjjituxoc:afuqutitas.iz.graduu;ejefolubltatecircul y'Xi'^^L^J^
eqamocttjRpre el) vt videatur e^ mmo:t vel maio:! longitudme. Qji
lon^ittt^ fit mot c fucrit in fignis velociotis otus x occafus.qz tc A, ^ ^ , j ^
fu longttudo eius a fole e;c gradib' circuli figuo; majca multiplicatur
lame ei' in co:pe x videf e% mo:t.i2.gradiby^longitudi ^o maoii
( fuert lunatn tardtozb' fignis pecaras x c4tus ojongituf et' a fole
ert^modica x non vdet ntfi eje maiozi.i2.gradib^^t ^ponamus ad
boc ejemplar.dtcamnfi^ q> luna c oita htert bicoznts in quarto cly/1
mate X fueru in ttinere foiis fueri'n^ tn occafu nter eoa.i2< grai ^e^ 1
rotatu Circuit equtnoctialts ert nter ipfum x (o\e% e% gradtb' crcalij
fignot fifucnt'in Itbxa.iS.gradns^x fi fuert in ariete.io.gradns eq?i.
bunf nreq longitudmes m moiai fttJam diuerfux tn cozpe lune p/'^
pter dupla; eius a fole elongate; fer^ccidit quocp tn boc n rotat' [
t2.0radu ctrcnlt eqnoctialis eficiat longitudtn que m fole; xcvrt}
cnln; emifpert) ppe arm x libi maun q^ ftt ^pe cancr vel capeos)
Bfi |>pter anguilla gradu volubtlita4 tn bijs ambob' locis x ptopter/
tarditate; motus folie in ets. ^
S^iffertta.26. in o%m qn(^ planeta^ eratico^ b fub radifs folis. <^
x ~ > ^ "iSont qncp platar eratico;; tres fupioesJ.faturn' tup
I .4 I P^^^^ "^ '"^''^ tgunf foU c fuert in fupiozi pte circult bie
X^'J BIS tc mol' eoif x q^itates eo? cozpo;;^ funt pauce diuerfi/
^' ^^ i tatia Xtempusmozeeo^fubradijs fitqq;^lijc qhcgab
bzeuiaf Im duterfitat afcenfion fignos duerfitate latitudttit&pTane
d 5
TM*
mn <i cncA'^cmA
t4r tcmt.vnud t i mcrcnrf qi tgnnf fohin fntntmute faUftah
hmi fmti c fbernt dvt*x itera m mfertott parte eius c fientic
retro0rfldi muttplicaf ecnn; diuerfitfls mme fubradtjs ptopf dmerfi
tatem afcenfion fignot a diuerkatem lamudmis. x piopter dtuerf
Mtem qnoq; motas planete i diuerfitat qutitatis cozpte eiue.IRam
renen coUi^if de dinerfttate arcult fignoi^ i diuerfttate eme latttndi
nts tant pter duas reUqnas dinerfitates vt cu; pueniat eius latitudo
f m <$ dcmftrauit l^tolome m altnagcfto ad fejc gradu a im vm'
cp cam fierit retrograda in pitee n quarto dmate x occnltaf fub r>
dtj8 folie doobue dtebus doee fat tn gradu folie x videaf eade die
n Oliente com fit coiuncta fol^Cuj 9o fuert tn virgne motaf fub ra/.
dije folie doee appareat fn oliente vigefim'fecdus gradu* iQ^erf
curio quoqj eje bije duab' duerfitatibue colUgif x vt fit tn vlta Ion/
gitndine a fole fup linea cttngent circulu; bzen x non videaf omni
no * X noiatur bec linea eclipfalie. i6t bec longitndo ecltpfalie cnm (a
crit vefpertina tn fcoipione cri.St cfuerit matutina crit in tbauro
iLongitudinee aut defignltee vifionee fnp rem mediocre fm ap opci
ranf auctotee canon.Snnt itac^ inter folem x planeta ui ottn x occa
fu e)c volubilitate fm 9 defcribiiur tn bicoint luna ad fatnmQ.t^.gra/
diie.a ad mart.iT.t ad totte3(4i.gradne.ad vener.7gra.a ad mer
curifi.t5.gradtt8f m vero opne l^toiomei ad boe panetas tantfi.qi
n Aetnrmit boc in tuna pontur lonaitudinee defiantes vifionef
ipfae longitndtnes que fuernnt inter folem x terr tvmpe qno hierunt
planete fuper circulu; emifpertj.qnia bec longitndo tantn^ ponif cum
ftterit lumen folie apud ctrculu; emifpenj quod noiatur m inicio nocH
afapbatt infmenoctiealfeger ided crepufculum occafu Inminie in
inicio noctis x inict ottne dw mane *x in diuerfie ptibue fignotnm
circuli fm quantitatee.i pofnit boc in climate medio ideft quarto x in
declinatne fignot media apud emifperin; tn gemtni8.f*t tn cancro
ptopter daritatem aerie x eiue fobtilitatcm in eodem loro.^nurnitc^
fatamo.ii.gradne.iouitio^t marti.ii.t dimidi. venen qnint gradfi*
a mercurio deam& grada;* x tam narrauimue in dinerfitate ot' pa/
netarii de fubradije quod faiTiciat.a reliqua pzofequamur*
S^ifTerentia vigcfimafepttma. Jn boc quod accidtt Innc x ftellts p/
pinc^niotiUB terre de diuerfitate afpectna
1 ^ Z b i c n a r r e m o s q u i d a c c d i t ( o h x q u i c q u t d c l eje p la n c t
t
e l u b e o p v i f i i i L d f f i t a t e a f p c e a l o c i s f u s c e r t i f l i i m s eje
c r c n l o fi rfi|E 2 ;tca m ' p m g? c ^ fid c r a m * l i n c a d r c ? eje
e u n t 9 p m o f r e g eft p f i c t u s crcR f i g n o ? vfcp a d c o p In
n e w l a l t q u l j p l a l t a ? e r r t i c o ? t r f e u n t a d circftn f i g n o ? p u e n u
d c ir c ttli p u n c t n q? f u e n t p l a f a n lo n gitu d c c r n i n c . q j f t n c n t p a /
n e t a i n j e n t b c a p itl e r i t b e c Itn ea t lin e a 4 e g r e d i f a l o c o a f p c t e n f i
a d c a f p d e j p w n e t e e a d e j . o d i t c p p l a n e t a i n b o c l o c o eje circFo f i g n o /
r c e r t if f im e . S l j o n o n f i c r i t p l a n e t a i n j e n i t b capifl f i j e f i n t c R c t r e m
l i n e e d t u e r f e x a ln c t n d u n t f e i n u c f n p cn fp id e^ c o : p i 8 p a n e t e . z e r i t
t t j f a q u e e g r e d i f d e l o c o a f p e c t ' n f i q u e o d i t e u j ejetra l o c fu c e r t
fim eje c r c u l o f i ^ n o y . l H o a t u r b e c d u e r f i t a a q u e eft in t e r v t r a m l o /
c a refle;cio fiu e d r f i t a s a f p c S s z e r i t b e c r e f l e w v c i r c u l o m a o u a r / ^
c u s e u n t e f u p j e n i t b z f u p p l a n e t a ^ circF s a l t i t u d s . e r r t ^ p r a p v i /
f i o n e m a i o t i s l g i t u d t s a j e n i t b c a p i $ f u in ret ^ t a t e ^ t p x p b o c
ql> n a r r a u i m ' t % reflejeie cpjniciO b a r e ' fit a p u d j e n i t b c a p i t i s * z 9
tn a io z f it c fu erit pRi a p u d en n fp ert e o ? a n g u l a s t u c r e f le j e i is e n t
m a io $ fit i n c e f i s l o c i s c e l i f j p l a n e f u p i o w b ' q u i fnnt f u p f o l n o
i n u e n i f eje b a c reflejeie a liq p c e p tib r te o o . l R e f l e j c i o quocR f o U s n o
p c i f t t f v fu * ftd c e jc tr a b if e j ^ o n g it u d in e c i u s i n u e n f q u td e m m a i u s
q u o d c o l i i g i f eje e o a p u d e tn ifp e r i trQ minuto:;^ v e n e r e a c m e r c u r i o
d e l u n a reflejcio p c e p t a eft z m aicic i n l u n a . a t c o U ia ttu r e i e r reflerf<
CU f t i e n t i n c r c u r f n i s Jpiozb v n ' g d u s z l ^ . i a , \ c u fu e fit i n fup^
r ib % 5 ;4 m p n t p i b e c l p f / q 6 m a g i s c o l l i g i f d e reflejeie vn g r a . i
4 . * i 9 * l H a r r e m ' I t d e reflejeoe i n c u r fu l g i t u d f s z < \h c a d i t eje e a l a /
titn ?.9 & ic a m n f(p c 6 fb e it c i r c a f i g n o a v a d e n s fu p c l t r u j c a p ifl in b o
r a i n q u a t n f p i c t f p b i n d i m a t i b ' i n q b u s p fe b o c f i e r i z f u e r i t x X a i n
circFo r i n g u l i f i g n o ? e r it t c are r e fle jc i is eje circFo f i g n o n . ^ i r c n i s
f t g n o ? e r i t t c i n l o c o c i r c n l i a l t i t n d i n i s eritc^ reflejeio t o t a n j l l o n g i t ?
% n c a d i t a l i g d eje e a i n l a t i t u ! z e r i t p s r e f l e j n i s a l o c o cer-lfli v e r
f i s p t e 5 i n q u a f i e i t p F a.vt i fuett f u s e t e n t c v id e b l e p c d e n t l l o
c fu c e r t i f l i m . t fi f u s o c c t f i i t f u c c e d e n t . S o n f t j c t c i r /
e f e f i g n o ? q u a d m o d n a r r a u i m ' f j f u e r it c i r c s v a d e s p aje c i r c u h
f i g n o ? 1 p p t o s ^ ip f e q u i v a d i t f i j p c e n t r u j c a p t i s / i n b o t a q u a a f p i c i f
p l a n e t a e r i t a r c u r e f le j c is i n l a t t t u d i t v e r f u s p t e m i n q u a f i e n t
/ . t -ce -n t r o
l i fU-fi t yC
f l - e -
Oft
n-
i f t - 1
bkneta fi fuert fcilicet t^erfiis feptentron a centro captie videbim'
eum feptentnonale5 a loco fuo crnlTimo.9' fi verfne tnmdi mmdia
nalem ITSi t vn' circlb;;; bo;u duo:;^.f.circru8 U^os^ vel ctrculus qm
vadit lup jitrn eU8 n ent fup centr capi^ m bota afpect' erit refle/
(47 n <nti<^ ICIO diuerfa ps eius.f.in Utitudt x ps eme tu longitu!: .erit(^ ps rette
sJL Liin^i''^ ^'^' "* lon'w* verf8 pt ad qu bclit circBs g vadit fup o;c circft
^ ^ figno^ a cetro capi tn oiicte x occidte a pa refle;:i5i8 in lamu ver
fus ptem ad qu dedinat circfe iiinoj} a cetro capitis a fcpttrione %
mmdie.a boc eil quod accidit eje diuerfitate apcnus,
^ifferentia rigefimaoctaua de eclpfi lune*
Snii^ patefeamns tn pcedentibne (p Inna itlumnef a foU
t a ditntdiu; aperciet eius cozpis tenebzofu; nobis oppofi
tui eil curo fiert foU cinncta.ded curo fuent in oppofttf
onefoVent
I
medietaf
U8 lucida
nob8 op/
pita.lRc
autejdica/
m* 9 afole
innunetur
ttiedtetaffp
bcreterre'
critcp lum
infupftcef
refm^tta
t volubtli/
tail folie ab
mtte in oc
adentem.x
K folnun /
tnr tenebte
tttMt
0i rmn faerit t\ tMoi tetra nccdrc cft vt fit vfflbM tcrrc Ktffl n ae
"retoinatttatronnafmrotfidtateatcpreddaffubtillodnccdeflc'J j, i ^
A ^ c t tj&linet que I colnmna vmbie to;aU8 a fupftcie ctrcal fignoi / j S J l l i i l ^
ifeplbls a grado nadir fottsJongtudo at vmbte terre fupftcic vf ) *V^:Z ^ '.V.
pdosdeficatfmpzobatejl^tolotneeftequalwfetndj'atnctroter ( ^^^ 0r^-^
re dacentt8.68.vabii0,a ertt dyametcr rotmdmi cins tn loco n ql I A ^ i/,f.HJ-
Vadit n ea luna tempe quo opponf foli fimila dimetro coi pi s lune / - '^***' ^ ^ *
duabns vcib t tnbus gnts vnns, Ccp fiert luna n oppofitSne x 5 ^ - ^ l i / e /
jppe caput vel cando; non ert lattudo per qua; polTtt elogar ab vm
bta terre verfns feptentrion vel merd.fed motue ei ' eft m vmbjam
terre qna tegf ab ea Inm folts x vdetnr luna pat eclpfim doec tran
feat vmbt. qz vmbta mouef per mot fohe vmctc^ eam luna x egre/
dtur a parte oients .cadtc^ fnper e lum foli8.iCu5 aut luna fue^ A
rt n boza oppofits n htate n puncto capts vcl caudc z n fuent > / > - > / *
c as lattudo omnno. ert ibdej motus cufpds cope cius iuper en | jujy^^
fpdemrotnndtat8vmb:e'ertdeomaioia)b):oi tcumfuer t ' r^ti Yv;
lattndo lune tempe oppofiti8 non ert ens eclpfis majcma. S cn ; C
etU8 lattudo per eam quanttat qua dmdu; d^^ametri vmbze fupat *:
dmdmm d^ametrlune ert motus cozpots eu8 ctmgene drcnlu; (
vmbte ntrnfecu8 obfcurabturc^ tota x non ert e mota^S vero fue |
rt lattndo eqnat8 dmdo dj^ametro vmbze terre ert cufps eius cd i
ngcas vmbze c rcal !p. a obfcujabur etus dmdCu 1 ertt qKod ob/ / ^ ^^^ ^ f^ -.-^,
fcurabtur de iliaca oppofit'a parte latttudm8. S i aut fuert cus la/ /it'nhciUi
tmdo equala vtrfqp mcdetatibu8 dj^ametro^.f.lune x vmbte ctn 1 ^Xs ^ ^
getcoipU8ea8eterw8vmbi85xnonobfcurabtur, ^ A ^ /
S>fTerenta vgefunanona n^ecUpi fol8*,
E
Clpfis qnocB folocnm luna cnncta fiert fol p;ope ca/
e pnt vel candam x lion fuert eus lattudo qua poTit eldga
r a va fol8;ert9 tune motus eus njUcalpect nolr x
folem *vdemufc0 eum pat eclpfim.^j^atefaciamus itaq^
nnnc quid accdt n bac dnerfitate afpectus. S>camnf(p q> cduncto . ,j^
folia X lune en; fnert n vntateloc capitia vel caude x fnper jenitb ^ * ^'^^'
captuj ert ccntm; fpberevtrittfcp fuper lnea; qne egredf ad eos a
IV!
L':C
i l'^ttcfiiet- K*-
i^./.^Y-T^O
r - ; 4SVC
nonehti /
na tone tn
dinerfittte
afpecms
neceflfeer
goefl ei bu
lofmodic
innctie vt
lunflobfco
108 folie*
^9o non
raertoiui
ctio folie 1
tune cQ fue
r t n v n i wYw
tc^locicapi ' ^
11% v d can
dctiiSper
g
tte ent ^ ^
oc.fm^tMtTnm'^jpterjUudqnodacctdtde dmerfitate {00:^-
de dtaerfitate afpectuef^ertt diuerfitae afpectue fm cp narraumu*
fm tree modoef ^ ant eht reflejcto m longitadne tmx erit ctnncti ^
pei^.vtfione; diierfa a ciuncte cenifTuna.x latitudo lune per viftej n o
dmerfa a latitudine v e r g e l ent reflepo n lantndine taitt x crit co
inncto per vfionc vera ipfa ciuncto certi fl i mfe^ entcp latitudo p ' EJE *,
vifion dinerfa a latttndtne certflimaiSt erit renejc m vtrifcp parti/^ijy!*.
btte in longitudtne t latitudine ent<p tune comuncno.a latitudo per
vifton dmerfa a latttndtne x a cdtunctie certiiTtmaiSi aut ptunctd
per noni fnerit x fiert lune Utintdo a drculo ftgno^ fttc^ eme lat/
tndtni8refle;ciotn dinerfa parte ftternt(^^atttndoarefle;cioftc indi/ ^^KZ
nerfie ptibne eqnalee n ent latiwdo in vifiSe omntno,<ent<p cufpif * >
k..
e me 1 cttfpie fol i efi o I mequt cgredif de!oco afpectus i <*fi-M'
r VI ^I VM I *'

bu tot co^jus f o I i s / S i vero crculus qui vadu fup a^cem ctrcuh fig/
nozu; z fnper Inn abient fup centr captt in c e de ; efe ctuncto p
vtfion ent tpfti ciunctto ceniTima.^t fi n fuent ilte ctrcuins quent
di)cttnu8 ent ctnnctto p vtfion diuerfa a ciuncte certiflima.fuppo
netur(^ Inna fok ante bota ^lunctte ver vel poil i pf at n. Si enim fne
n t longitudmie refle;cto verfus oztent ent ciunctioper vifionc ante
ertflimi. t fi fitent verfos occidente poil certtflim|i vero latttudo
t refle;cio latitndints n fueri equales fuperflu qud fnent ini vtr/
cp e nt l a n u d o Inne p viftonet fimtli fi fuent latttado % reepo in
vna parte fi coUgtur vtrec^ e nt bec lattndo lune p vifion^tTint
luer fi fbent latnudo vtfits vel p vifion mmo dimdio vtrotc^ dy *>
tnetro:^ collecto:;^ obfcurabif ej: fole fm qutuatr dimmutte latttu/
dmia ej: duntdio vtroicp dyamnro^,x ent eclpfis tn co}pe folts e;:
ca parte qna fuert latttndo vi fi ontd. t autem fuerit Uttndo equalis
ditntdio nroicB dj'ametroij^adit luna ctings folem t non obfcn
ratnr qutdqa ob ea.nec e n i M^ obfcuratue (ent totue moia qu/
dmo da ; m lunequta magnttudo coipie lune e ptope magnttudin
folte in afpectn^om ergo patnt de boc quod narraum' <$ luna cum:^
paflTa fuent ediprim ent qntttas eme echpfis i mote opud vniuerfos
q m vtdent eam tn ptibits terre vno m , lt 9 echpfie folie dmerfa ftt
i b bor j?pter id qucd iccidit Mrafpcctu de diucrraie loivjf m qui b'
vtdeture;ccltmatibae*
&t(ferrntia trgefunfl de qnantitate tentpte quod efl nter eclipfee.
E
~^ K, opottet vt patefaciamue in quto tempe polTibie efl vt
e fit edtpfie fm eTe qutde^ medu) erunt ad min' nter doae
vtrafcp ccUpfee fe;c mfee lunaree* i polTibile eft vt fint m
ter dnae eclpfee folaree vel lunaree quinc^ ntenfee luna/
r e s r l 5 t boc ft cum enenerit vt fint menfee magni m qnibue ent fol
fup vtroc^ latera lgttndine ^pi oti e fui circnli tn curfu fuo velocioti.
St luna in fno curfn tflrdio)i tn eclipfi lune in auoccp latere ftient fu
e n t cine latimdo a renlo fignoiQ. in eclipfi folie cnm fnent latitu? lu
ne tn vtr(^ edtpfi tn fepttrone boc m ell per ciunction ba? cau
far poifibile vt nter vtrafcp eclpfee fuerit gnc^ menfee lunaree* aut
tntcr vtrafc^ cdipfes ftierm fept mf ee, ! vero enenerit vt fint mi
yt^
%
-A
re-it w ^
f es I ne m qntbtts foltMpa ftts^ Utefi l o i ^ t t u e !6gkadi m
4aK| t cuHU fuo tardun ^i Una in cm^ w velocunilnnc lUud tm
poiblMl) tn daabaa edipibus Innanb'.red polTibile efl vt fit in d/
abu8 ecl|}fibu8 folaribus m cttmate quarto* i qnodfeqoif lUod #faa
fegi^trion cum fuerit latttudo lune xtiviraq^ eclipft fepttraUa* c
ilpolTtbite e(l vt obfcttretnr fol tn vno menf bte % in vno loco net^ in
^ d i n e r f i e doobns climatibuffejc feptentrionalibns in fempiterno;. /t
impofibiU efl vt ftf boc in duobus l oci s diueKis a linea equal i tati s: '
quotumvnnefnent in dimatibns feptentrionaltbus.i altcr n parte
mmdiana. ^amc^ patefecimus de eclipft folia i Inne qnod fufftdat*
;:iuvr^if^'
^
^ -
i6;:pUctt ai fragani i a.
0 p n 8 piedarifTim confumatiflimfit^ tntrodttctoti
tn alronoraiam e;cplictt qnod perittflimna Sftrono/
mow^ aifragamta e d i d t t . t beremitar buiua tem
poiia decnacac celeberrintna pbj^'ficua: matbemati/
cnfc^ p}obat4|initt8 mira dtUgentia ac magno c u; la/
bote emendnit.^mpuflttffl 5errane arte % impenfi
Bndre galli#'i'tmpxeflo)te a ma peritiflimi. S n n o
l!:c3rR3tori8 vcrbuufyj. di e v^r wrcia pbti a
F
1

También podría gustarte