Está en la página 1de 7

SECRETARA DE EDUCACIN SUBSECRETARA DE EDUCACIN FEDERALIZADA DIRECCIN DE EDUCACIN SUPERIOR ESCUELA NORMAL INTERCULTURAL BILINGE JACINTO CANEK CLAVE:

07DNL0006S

CATEDRATICO: Profr. Rodulfo Alfaro Lpez

Materia: Lengua y cultura

TRABAJO: Medidas antropometricas

PRESENTA: Cesar David Alvarez Hernandez

SEMESTRE: Segundo A

ZINACANTN CHIAPAS, a 18 de mayo 2012

Li kusitik ta xich tunesel ta spisel li jlumaltik tsotsil


Li kustik chich tuinesel li tsotsiletike, ep pasbel ta jujun bisel, lie oy skololil.

LONGITUD TSOTSIL ESPAOL cuarta


codo Brazada Dedos Pasos

EQUIVALENCIA 20cm aproximadamente


Varia dependiendo de la persona 1 metro Dependiendo del tamao de los dedos No tiene una medida exacta

Vara o wara

Equivalente a 80 cm aproximadamente

PESO TSOTSIL ESPAOL libra montn Una jcara CAPASIDAD TSOTSIL ESPAOL cuartilla costal red EQUIVALENCIA 5 kilos aproximadamente 70 o 85kilos Dependiendo del tamao 75 o 90 mazorcas canasta Plato o tasa Dependiendo del producto que se introduzca 35 0 55 cucharadas EQUIVALENCIA 1kilo 1kilo 1kilo aproximadamente

SISTEMA DE MEDICION DEL TIEMPO TSOTSIL ESPAOL Da Medio da Tarde Noche Media noche EQUIVALENCIA 5am a 11 am 12pm 1pm a 5pm 7pm a 11pm 12 am

CUARTA (jchiix)
Li bisole j ata xichtunesel li kalal ta xich pisel li snatil xchiuk sjamalel li pope, kalal chichpisel akanil kalal chich manel xonobil, antsetike ta stunesik kalal tas manik stsekik. Li ololetike tas tunesik kalal chtajinik ta kanika. Li snatile xnopej ta jtob.

CODO (xukubil)
Li bisole ta xich tunesel kalal ta xich manel li vexile, kalal ti me muyuk teoy stuk li vinike kuchal sbisil svexe. Lie muyuk lek tabil sbisol, ja ti kus natil xukubile.

BRAZADA(job)
Li bisole ta xich tunesel kalal ta xichpisel jun osile, lie tax och oxvinik ta job t jun tarial, la tariaile ja li ku snatil ta xich amtelinale li, osile, la li layim taria tax amtej jun vinike ja jech ta xich tojele. ja jech chich tunesel li kalal ta xichchonel si li tax och job ta snatil. Ti lie ta xich nolesel ta si va lie ja jun taria, xuuk bisel sbatul jun na, snatil kuil, ven ep jali bu xjelob ta metroe, li sbisole ta metro, li sbisloe a tax nopaj ta jun metro.

DEDOS (chutum)
Li chutum j xtun kuuntik sventa ta spisel ja kustik muyuk buy to jmuktik smukul. Lie j ata xich tunesel tas me jkomtik xchuuk xchibal sin jkomtik yileluk noox j ata anatil ta jolajunev.

PASOS (okil)
Sjunul sbilsol ti tsotsiletike tas tunesik ta kalal stsunik ixim, chenek, arvejo,avux, schuk kalal spisik slumike. Lie snaojikxa jayim snatile o sjamalile. Lie muyuk nabil lek ku snatile, ja snaojixa stukik jentetike.

KUSITIK STAK PISEL LI KUSI OLIKE LIBRA Li bisole ta xich tunesel kalal ta xich bisel li tibole chitom o vakax. Lie janoox stak bisrl li jun kiloe, kalal ta xich bisele ko ol yepal chich akele ta jun jot li kusi chich bisele bane me xkolajike jun kilo. Lie ja ta xich ktanel jun te lajune chich jokanel bochetik ta jujun jot. JCARA (BOCH) Li pisole ta stunesik kalal chich pisel chenek, ixim, x-och stselbatel jun kilo.

LIE JA BU STAK BISEL LI KUSITIKE STAK TUNELE


CUARTILLA Ti lie ta xich tunesel sbenta chich bisel, ixim, chenek, li sbisole, ja voob xchavinik ta snatil ba-ay voob xchavinik tas jamalil, ba-ay lajuneb tas sba-alil. COSTAL (KOXTAL) Li ja ta xich tunesel sbenta chich kuchel chiuk chich bisel, ixim, chenek, li sbisole ta xnopej ta oxivinik ya kilo. RED(NUTI) La ja xich tunesel kalal chich cajel chobtike, lie choch nopol ta 75 o 90 iximetik. CANASTA (MOCH) Lie ta xich tunesel kalal oy kusi chich chonele, li jun moche x-och vokajuneb ta kilo li chenek. PLATO O TAZA (SETS) Lie ja chich tunesel sbenta chich bisel mechenek, juchbil kape, juchbil ich, juchbil bek chum.

SKELEL KAKAL Ti stalel xkuxlejale li baI jtotik-jmetik, li ta slumalk batsI vinik antsetik li ch-chapik kakale ja noox yich ojik ta venta li kakal xichuk akubal, ti jal I chim ti bu toj tsosts skoplal yuunike. Li kakaltike ja skelobil yuunik li jtotike a li akubale ja skelobil yuunik a li jmetike xhiuk li ch-ok jkotse. A li kakaletike ta xich chapel ta jabil, ta , ta xemana xchiuk ta jujun kakal ti ja sventa kusba xu ta chol lek yamtelik. Jabil. Ti ja jun ti kusba li kakaletike a li jun jabile ja yichoj balunlajuneb(19) . Li jujun e ja yichoj jtom kkaal, ja noox jun ti bu yichoj jom(5) kkaal, ti ja yichoj jom sbalunlajun vinik (365) kakal ta skotol. A li jujun e ja yichoj ltom kakal. Ti ja ta stunik sventa ta skelik-o kusi kakalil xu ta stsunik yisimik, xchenekik. Sventa kusba xilik-oe j ata skelik kusba ta xlok ti jmetik ta jujun akubale. Xemana Ja yichoj jukum kkaal li jun xemanae ti ta xlike ta rominko, lunex, martex, melkulix, jvevex, yernex, sabaro. Ta stunik sventa ta xchapan-o yamtelik ta jujun kakal. Jun kakal Li lii ja ti kusba kuxutik ta jujun kakale xchiuk ti kamteltik, oy jay vokta kelele ja kuchalluk kakal akubal. Som jao kalaluk chlik lokuk li jtotike li ta vakim kalal vakim ora slokel kakal. Jao kalaluk ta vinik antsetik chlikik batel ta amtel xhiuk ti yalam xinichnabik. Mi ba skel xchobik xchiuk yantik amtelal.

OLOL KAKAL Jao kalaluk ta olol vinajel tajek oy a li jtotike, muyuk jnakubaltik, yuun ja ti ta joltik tajmek oy li jtotike. Ja ti li lajchaem kalaluk ta jun ora malkakal , jao ti kakalaluk ti viniketi ta chuch smatsik xchuiuk chveik ta yamtelik ta tetike. MAL KAKAL Jao ti kalaluk yakel xaxo stsepujbatel li jtotike, jutuk xa noox ti skakale kuchaale kuchaalik ta oolol kakale. Ja li ta chim ora batel kalalto ta vaim ora mal kkaal. Jao kalaluk chlik suitkuk batel ta snaik li vinik antsetik ti batemik ta aamtele. Yuun jao ti ok xaox skx-och akubale. CH-IKUM OSIL Ja o kalaluk mak xa oxbatel li xojobal jtotike, mu xa xkiltik li kusitik oy ta balumile xchiuk jao chnik keojinikuk li chiletike. Li ta vakim ora kalaluk vaxakim ora yakubel osil. Jao ti jlome chbatik ta vayel sventa som chlikik ta yokomal ta yamtelik. AKUBAL Ja ti kalaluk mu xa jsetuk xvinaj li xojobal jtotike ik pulan xa noox xvinaj li osil balumile, lek xa ox xvinaje li kanaletik xchiuk li jmrtike. Ja ta vaxakim kalaluk buluchim ora yakubel osil. Jao ti vayalik skololik a li vinik antsetike muyuk xa ox buchu julavemik , yuun a ti vonee ja ti chabal toox skokik li kusba ta jtuntik ti avi kakale, ja noox mi och akubal toox skokik li kusba ta jtuntik ti avi kakale, ja yuun ja noox mi och akubale ta xvayik nooox. OLOL AKUBAL Ja skelobil-o yuunik li jmetike, xchiuk noxtoj jao ti muyuk kusi ta xnik setuk, tsijil noox ti osil balumile. Ja ti li ta buluchim kal laichaeem ora. Jech ora muyuk buchu chlok ta xambal yuun la jao la chlok ta xanabal li xchuulel animaetik, ja yuun ti muyuk chlokik ta xambal ja ti mi xieluk xichik simtesel ta bee.

Sakubel osil Ja li ta chim ora kalaluk ta jom ora ja kakalaluk chlik okuk li jkotsetike. Jech ora ta xlikik li antsetik sventa ta sjuch apaninik, xchiuk ta smeltsan sveelik yuun ja li som chlikik ta amtel smalike.

También podría gustarte