Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Comunicaciones
CONTENIDO RESUMIDO:
1- Introducción.
2- Sintetizadores de frecuencias.
3- Amplificadores de potencia para comunicaciones.
4- Técnicas de mejora de rendimiento de amplificadores de
potencia.
5- Componentes y subsistemas para receptores y transmisores
ópticos.
6- Circuitos electrónicos para receptores, transmisores,
transceptores y repetidores regenerativos.
7- Circuitos electrónicos para concentradores, conmutadores y
encaminadores.
Amplificación y
Amplificación
filtrado en alta Demodulación
en banda base
frecuencia
Cualidades de un receptor:
• Sensibilidad: capacidad de recibir señales débiles. Se mide como
tensión en la entrada necesaria para obtener una relación determinada
entre señal y ruido a la salida.
• Selectividad: capacidad de rechazar frecuencias indeseadas. Se mide
como cociente de potencias de entrada de las señales de frecuencias
indeseadas y de la deseada que generan la misma señal de salida.
• Fidelidad: Capacidad de reproducir las señales de banda base para una
distorsión especificada.
• Margen dinámico: cociente entre niveles máximos y mínimos de
potencia de entrada que garantizan funcionamiento correcto del receptor.
Antena
Filtro Filtro
Demodulador
de RF 1 de RF n Información
Demodulador
Variable en función de la frecuencia a recibir
vf
wp Filtro de
banda
0 Se sintoniza w o = w p w p+Swm base
0
wO Swm
vpUSB2 vf Filtro de
w p2 banda base
w p2+Swm2 w p1+Swm1
0 0
Swm1
wO (w O-w p2-Swm2)
w p1 vpUSB1 vf Filtro de
vpUSB2 banda base
w p2 0
w p2+Swm2 wO w p1+Swm1 Swm1
0
ATE-UO DCEC RxTx 06
Receptor superheterodino de simple conversión (I)
Es el tipo de receptor de uso general
Antena
Amplificador Amplificador
Filtro
de IF de BB
de RF Mezclador
Filtro Demodulador
Amplificador de IF
de RF
Información
Variable en función de
la frecuencia a recibir
Amplificador
Filtro Demodulador -40
de IF
de RF
Información
0 f
455 kHz fosc
975 kHz 2085 kHz
0 f
455 kHz 455 kHz
En sintonía: Fuera de sintonía:
con oscilador a con oscilador a
1455 kHz 1475 kHz
0 f
455 kHz
1910 kHz - 1455 kHz = 455 kHz
La señal de 1910 kHz es también
amplificada por la etapa de IF
Banda imagen
520 kHz 455 kHz
1630 kHz
455 kHz
fRF
0 f
455 kHz fosc
ATE-UO DCEC RxTx 11
975 kHz 2085 kHz
Receptor superheterodino de simple conversión (VI)
• Generalización con
fant
mezclador ideal:
Filtro fIF Amplificador
fIF = ½ fant ± fosc½ , de RF Mezclador de IF
½ vfitro_RF(f) / vfitro_RF(fo)½
0
[dB]
-5
-10 IR
-15
-20
-25
-30
fRF fim
-35
-40
0,5·fo fo 1,5·fo 2·fo 2,5·fo
Antena
Amplificador
de IF
vo vs
-/+
p/2
Filtro
vf2’ de IF
p/2
Amplif. de
bajo ruido
PLL
Mezclador I/Q
ATE-UO DCEC RxTx 15
Ejemplo de receptor con rechazo de banda imagen
por estructura I/Q (II)
Montaje para
su uso
Filtro de
entrada
Varicaps del
PLL
Control del
AGC
PLL
ATE-UO DCEC RxTx 19
Ejemplo de receptor con rechazo de banda imagen por
estructura I/Q (VI)
Salida
del VCO
MOD
TANK
• El divisor del
PLL:
Al amplificador
de RF
Oscilador
local
Condensador
variable de tres secciones Control del oscilador local
ATE-UO DCEC RxTx 22
Uso de un filtro de RF más + Vcc
agudo para mejorar el rechazo
a la frecuencia imagen (II) Al mezclador
D
G
S
Oscilador
local
Control del
oscilador local
D
G
S
Oscilador
local
• Diseño Caso 1 (fosc = fRF - fIF): fRF - fim = 2fIF Þ crece con fIF
• Diseño Caso 2 (fosc = fRF + fIF): fim - fRF = 2fIF Þ crece con fIF
• Diseño Caso 3 (fosc = fIF - fRF): fim - fRF = 2(fIF - fRF) Þ crece con fIF
fosc1 fosc2
fosc1 fosc2
Posibilidades :
1ª. Primer oscilador variable y primera IF constante:
fosc1_min fosc2
fosc1_max
Sintonía
fosc1
vdp
vpAM
Amplificador de IF
• Recuperación de la portadora:
PLL
vo(w pt)
V = k(DF) f = 0º
Mezclador
vmez vf vo(w pt)
vpAM
vf(w mt)
Moduladora con nivel
de continua
ATE-UO DCEC RxTx 33
Demoduladores de AM: el detector coherente (IV)
Mezclador
vmez vf vo(w pt)
vpAM
∫ -¥ ∫ -¥
vmez = VP2·k2·k1·cos[2w pt - w ptr + Dwp· xm(w mt)·dt + Dwp· xm(w mt)·dt] +
t
∫
VP2·k2·k1·cos[w ptr + Dwp· xm(w mt)·dt]
t-tr t
∫
vf = VP2·k2·k1·cos[w ptr + Dwp· xm(w mt)·dt]
t-tr
• Como xm(w mt) no cambia apreciablemente en tr segundos, queda:
vf = VP2·k2·k1·cos[w ptr + Dwp·tr·xm(w mt)]
• Y como la red de retardo se calcula para que valga 90º a w p,
queda:
vf = VP2·k2·k1·cos[p/2 + Dwp·tr·xm(w mt)] = -VP2·k2·k1·sen[Dwp·tr·xm(w mt)]
ATE-UO DCEC RxTx 35
Demoduladores de FM: El detector de cuadratura (II)
vpFM vs vpFM’
vf
ve vmez
Limitador
tr vf
ATE-UO DCEC RxTx 36
Demoduladores de FM: El detector de cuadratura (III)
¿Cómo se genera el retardo?
1,5
vs iC2/(iO)
1
0,5
ve + VCC -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
vd/VT
Etapa diferencial
3 etapas con margen dinámico muy pequeño
ATE-UO DCEC RxTx 38
Demoduladores de FM: Demodulador con PLL
• Principio de funcionamiento:
vcont_osc
vdFM
vpFM
V = k(DF) vosc
Entrada Vcont_osc
Salida
Frecuencia de
corte alta
Frecuencia de
corte alta
vdPM
vpPM vDF
V = k(DF) vosc
Entrada
Salida
Frecuencia de
corte muy baja
vf1
vd1
vpFSK
+
vdFSK
-
vd2
vf2
vpFSK vosc
V = k(DF)
vmez
vs
vpBPSK
vmez vf
Recuperación de la portadora
vo(w pt)
x2 PLL 2 f = 0º
vsI
vsQ
vmez1 vsI
0 1 0 1 0 0
I
vmez2
vsQ
Q 1 0 0 0 1 0
vpQPSK
vsI
vpQPSK p/2
vo(w pt)
vsQ
x2 x2 PLL 4
Recuperación de la portadora
vmez1
vsI
+p/4
vIF vLO
-p/4
vmez2
vsQ
RF IF DEM AF
98,2-
118,7
Demodulador de
MHz
NF1 cuadratura de 10,7 MHz
Np mC Sintonía
digital
DF +
Filtro NF2
PLL 50 kHz
ATE-UO DCEC RxTx 50
Ejemplo de CI para receptor de conversión simple (I)
RF IF IF DEM AF
Demodulador
154,7-156,7 MHz 10,245 MHz
NF1 de cuadratura
de 455 kHz
Np mC Sintonía
digital
DF +
Filtro NF2
PLL 5 kHz
ATE-UO DCEC RxTx 54
Ejemplo de CI para receptor de doble conversión
AGC
• Disminuye la ganancia de las etapas en función de la amplitud de las
señales.
• Es muy necesario cuando la modulación usada es de envolvente no
constante.
RF IF AF
Línea de AGC
RF IF DEM AF
Squelch
• Se detecta la presencia del “soplido” por filtrado “pasa altos de audio” y
detección de pico.
• Si existe soplido, se silencia el amplificador de baja frecuencia.
• Si existe señal de RF entonces no existe el soplido y, por tanto, no se
silencia el amplificador de baja frecuencia.
• El filtro “pasa-altos de audio” no debe dejar pasar las señales de la
frecuencia de la moduladora. ATE-UO DCEC RxTx 58
Estructura de un receptor óptico (I)
• Son normalmente receptores de tipo homodino.
• Frecuentemente la luz se modula en ASK.
• A veces se incorpora Control Automático de Ganancia (AGC).
Detector
Amplificador
CC/CC de AGC
Convertidor
Decisión
serie-paralelo
CC/CC
Etapa Etapa
preamp. Amp.
Convertidor
Decisión
serie-paralelo
Detector Recuperación
de CC del reloj
Detector
Amplificador
CC/CC de AGC
Convertidor
Decisión
serie-paralelo
CC/CC
fIF
IF Demodulador
Señal en
banda base
fosc
Amplificador
de AGC
BB BB BB
Modulador Modulador RF RF
RF RF A nivel de señal
A nivel de potencia
ATE-UO DCEC RxTx 65
Ejemplos de transmisores con modulación a
nivel de potencia (I)
• Transmisor de AM a frecuencia variable con PLL:
Información
fXtal·NP·NF1/NF2
Clase
C/D
fXtal·NP·NF1/NF2
RF Clase C/D
NF1
NP mC Sintonía
digital
DF+F
NF2
PLL fXtal
ATE-UO DCEC RxTx 66
Ejemplos de transmisores con modulación a
nivel de potencia (II)
• Transmisor de ASK a frecuencia variable con PLL:
Banda Antena
Modulador
base
Información
fXtal·NP·NF1/NF2
Clase
C/D
fXtal·NP·NF1/NF2
RF Clase C/D
NF1
NP mC Sintonía
digital
DF+F
NF2
PLL fXtal
ATE-UO DCEC RxTx 67
Estructura de un transmisor con modulación a nivel de señal
• Modulación a frecuencia de transmisión (estructura homodina).
BB
Modulador RF RF
fRF
BB
Modulador IF RF RF
fRF = fXtal + fVFO
fVFO
fXtal
- Muy frecuentemente la modulación debe realizarse a frecuencia fija.
- Si la transmisión debe ser a frecuencia variable, se debe elegir la
estructura heterodina.
ATE-UO DCEC RxTx 68
Moduladores
• En general, es materia abordada en la titulación de grado.
• Aquí recordaremos unos pocos ejemplos.
vp wp
0
Filtro a
cristal
vm
vpDSB vpSSB
vm(s)
≈1 ≈ 1/KDF
Por tanto: fosc(s) ≈ fp(s) + vm(s)/KDF Þ
vosc ≈ Voscpsen(wpt + vm/KDF), que es una señal modulada en fase.
ATE-UO DCEC RxTx 71
Modulador de fase con PLL (II)
• Se puede usar el PLL para obtener una frecuencia de
salida mayor que la del oscilador a cristal:
vm(s)
fXtal(s)
Df(s) vDF(s)
+ vc(s) fosc(s)
KDF F(s) 2pKV/s
- Conv. F/V Filtro VCO
pasa-bajos
N
vm(s)
vm(s)
fXtal(s)
Df(s) vDF(s) + fosc(s)
KDF F(s) 2pKV/s
- Conv. F/V Filtro
vc(s)
VCO
pasa-bajos
N
t
vpFSK
V = k(DF)
w Xtal
V = k(DF)
N1w Xtal
N1
vpFSK
V = k(DF) N1w Xtal, N2w Xtal
w Xtal
N2 vm
N2w Xtal
ATE-UO DCEC RxTx 75
Modulador de PSK binaria (BPSK)
Información
digital Acondicionador
vm vsBPSK
digital
vp
Reloj
Oscilador a Xtal
fXtal1
• El acondicionador digital genera una señal moduladora digital vm,
sincronizada con el oscilador a cristal, que toma valores positivos +VM en
el 1 lógico y negativos -VM en el 0 lógico. +V
vm M
1 0 1
vmez I
Demultiplexador
con retención y
cambio de nivel
I vp
p/2 +
vm vpQPSK
1 1 0 1 1 0
Q
Reloj 1 1 0 vmez Q
veI vmez1
Sistema digital (DSP) CDA
+p/4
vLO +
vsm
-p/4
veQ vmez2
CDA
Realimentación
del nivel de señal
ATE-UO DCEC RxTx 80
Ejemplos de transmisores con modulación a nivel
de señal (I) • Transmisores de SSB:
fXtal Antena
Clase C
Información RF
Banda base fXtal
Antena
- Frecuencia de transmisión múltiplo de la del modulador:
N1·N2·fXtal
Banda
base
x N1 x N2 Clase C
Información fXtal RF
Multiplicador de frecuencia
N1·N2·fXtal
Banda
base
x N1 x N2 Clase C
Información fXtal RF
Antena
Banda PLL1
base
Modulación IF Clase C
fXtal1 RF N·fXtal2 + fXtal1
PLL2 mC Sintonía
Información fXtal1 Sintonía digital
fXtal2 N·fXtal2
Modulador
de FM PLL
Oscilador
a cristal
Filtro-regulador
del PLL
Modulador
N·fXtal2 + fXtal1
Información Oscilador
digital I vsm
Acond. + RF
digital Q fXtal1 p/2
PLL2 mC Sintonía
p/2 Sintonía digital
Reloj fXtal2 N·fXtal2
• Transmisor heterodino de
QAM de frecuencia
variable:
- Usando un modulador I/Q
de propósito general en el
esquema anterior.
• Transmisor de LED:
Etapa de
potencia
Convertidor
serie-paralelo
LED
Generación Prepolarización
del reloj
• Transmisor de
láser: Etapa de
potencia
Convertidor Láser
serie-paralelo
Op.
Generación Niveles Laser
del reloj
Control Fotodiodo
ATE-UO DCEC RxTx 92
Ejemplo de transmisor óptico con diodo láser
• Realización práctica con los circuitos integrados MAX3867 y MAX3890:
TX Antena
Modulador y
Amplificador Red de
amplificador
de banda base adaptación
de RF
Línea de
transmisión
Información
Oscilador
Información
RX
Antena
Amplificador Amplificador y
Red de
en banda Demodulador filtro de alta
adaptación
base frecuencia
Línea de
transmisión
Oscilador Oscilador
Información Alimentación
Modulador y
Amplificador Antena
amplificador
de banda base
de RF
TX Red de
adaptación
Oscilador Línea de
transmisión
Información
Amplificador Amplificador y
en banda Demodulador filtrado en alta
base frecuencia
RX
Oscilador Oscilador
Alimentación
Amplificador TX
Modulador y Antena
de banda
Información amplificador
base
de RF
Red de
Oscilador TX adaptación
Información RF
Demodulador IF RF
IF
RX Oscilador RX foscRX = foscTX - fIF
ATE-UO DCEC RxTx 96
Transceptor a frecuencia variable con transmisor
heterodino y receptor superheterodino (I)
• Para garantizar que las frecuencias de transmisión y recepción coincidan
en todo momento, se comparte el oscilador de frecuencia variable:
fIF-TX fIF-TX + fV
fIF-TX fRF = fIF-TX + fV
Banda
base
MOD IF-TX RF
Antena
Información
Oscilador Xtal
fV
fXtal = fIF-TX TX Red de
adaptación
VFO, PLL o DDS
Información
TX RF-TX
IF
RX
Filtro a
cristal
Banda base
RF-RX
RF
mC
Np Np
DF+F DF+F
NF2
RX-AM
fRF
Audio IF RF
Voz
fIF
ATE-UO DCEC RxTx 99
Ejemplo de transceptor: con receptor homodino y
transmisor homodino con demodulador y modulador I/Q
Red de adaptación
y balun
RF IF RF
fRF_RX fRF_TX
LNA fMX PA
fLO_TX
fLO_RX
• Ecuaciones:
- En el repetidor: fdes = fRF_RX - fRF_TX
- En el transmisor: fLO_TX = fRF_TX - fIF fLO_RX = fdes
- En el receptor: fMX = fRF_RX - fIF
- En el mezclador común: fMX = fLO_RX + fLO_TX
ATE-UO DCEC RxTx 105
Repetidores de RF (vía cable)
• Son amplificadores.
• Pueden ser de banda ancha o de banda estrecha.
• A veces la alimentación se lleva en el mismo cable que
la señal, para evitar tener que llevar un cable más:
VCA
CA/CC
VCC VCC
VCC + VCC +
señal señal
T de polarización
(bias-T) Repetidor Repetidor
ATE-UO DCEC RxTx 106
Repetidores de señales digitales por cable
Tratamiento
eléctrico
Fibra óptica Fibra óptica
RX óptico TX óptico