Está en la página 1de 984

Ï ' ' l'

t.“
. --Ii . l Í
-
.lll #í ll. Á
Ñ. l l L]
-
l I'll v\ílxl ¡Illiª-.ill,
\\
'G- Li-, Il; .I II\ II i l
I ‘-v.l
.\

a_
I . l
\
w.
¡IA!
. I .ll‘
Ovª
- .… .FI. Hſ
‘ o
ll›¡..a¡¡)l
I l \
' l
a , I
.
l
n T
I ' .

o . l
I g l
u
a I

r ’ ' - , -
4 O
I 5 '

l l
- l
n
. l . \ l
ª v
h ' ª
‘ \

' l
I

~
_ r
n.
C ' '

_.
I

ª ‘ l
O

I
n
n

‘ \
o o

\
' I

Í* .

\ \
l l un‘
I
U l

u
Í

X .
.U

.- o n
o
n
I
l
n
\ * z
c

n
Í
I

l \

y
I o
I

l \ _

\
\

Á I

u
l d * U

s \
l

X ‘ O '
\
\
l

'
* I
O
\

‘ ~
I

l I

n
I
I
n

. o

a
º l

n
I l

1 nn

_
\
- (
O
\ - I

u
I l '

l ‘

a
n

Í
l
\
l I
s

_ .
\

I -
l . l

l l l Q

* a

_ v

l
...
I

v
n

l l

l
1
/~Ñ-lL

Ig
¡J

f
I .

__

_- — _

¡Z

:1‘ _

* P
<36602798650019 A
I'
_I'"I_ ‘.
_'Z*
<36602798650019
I." ‘

Bayer. Staatsbibliothek ‘7 >


J…)

I
b
a; . . .
I n. ..IM . $141.11.}? .- u 1 .NJ. ªl..
u "...141..- 4.13.10 I A
AI .Ib
,
. ,
. 4....…….…...34Ï., RI..., .a ª
-..LL—
.
— \‘II‘ ll!".
.l
Jlrſſ
ª- r—.
I
Ï ª' \W‘V\ \

Í..
o
ª
“Mu“.
R

H
-
‘c
. "ya

“BU!!! “v


'*A‘ſ‘A‘,. .
.
q
I .

.l..

l ‘

\\

‘ \Wmnmum.»-

***v—"…ª

J
I

Y
0
¡l

"ct


ÑÓÍ' '-7.—
r
_,_.——-—I-~_— n‘ _I_ -Ñ. !ÑÑÑh’
'7 A -
¿A
\ .
l

.N O V V M _ ‘ ~
ASTRONOMIAM VETEREM
NOVAMCLVE COMPLECTENS
OBSERVATIONIBVS”ALIORVM, ET PROPRIIS
< Nouiſquc Theoremacibus, Problematibus,
ac Tabulis promotam‘,

IN TRES TOMOS DISTRIBVTAM


(LVORVM ARGVMEN'TVM
’Ñ
' Sequens pagina explicabit. j

"AVCTORXE ‘~
PIOANNE BAPTISTA
. R I‘ C C I O L O
_SO,CI'ETATIS vI-ESV
- _ ’ FERRARIENSI.
,ª Philoſophix, Thcologiaa, 6C Aſtronpmixprofèfforc . -

BO'N_ONIffll '
Ex Typographia *Hakredis Victorij Benatíj M D C L I.
‘- Ñ - ;VPERIORVM PERMISW.
A_

º TOMVS PRIMVS í /

CONTIN’ET LÑIz-BROS D'ECEM.


l
¿VON/M ARGVMENTA SVNT INFRASCRI'PTA.
LIB.I.,DE EPHERA MV‘N'DIJN 'COMMVNIÑÑ 'L .,
II. DE SPHERA ELMENTARI,
III. DE SOLEÑ- _
' IV. DE LVNA.
V. DE ECLIPSIBVS.
VI. DE STELLIS FIXIS; - ,~ -
VII. DE PLANETIS MINORIBVs;
Et hic .Libºr cſt ſubdiuiſusiri (Ex Sectioncs. q
,VIIL DE EX'TRAOR DINARlIS PHENOMENIS.
CVIVS I. DE COMETIS.
.l,
SECÏIO II. DE NOVIS STE.LLIS-;

IX. DE MVNDI SYSTEMATIBVS. .'


" l. DE CREATIONE, ET NA’TVRA CELESTI-VM--CORPORVM.
II. DE MOTlBVS, AC MOTLRIB-VS CELESTIVM CORPORVM.
ºgè‘á m. DE SYSTEMATIBVS MVNDI TERR‘AM -I'MMOTAM SVPPO
~ ; \ *x f " ' -‘ ª x "'x '
'TIO
'IV. DE’_‘SYSTEMATE TER'R’AM MOÏAM SVP'PÓ‘NENTE .
Lv. D E 5;sz TEM ATE. MVNDI -HA-RM ON I C_O.
X._PRO_BLEMATA- GENERALIÁ Aaronomiazſeruícncia;
~ I. TR¡CONO‘METRUE AN'TIMzE,'ET NOV/E,SEV LINEARIS›
ET LOGARJTHMIC/E COMPENDJVM¡
II. PROBLEMATA' PRlMl MQBILIS ſiCOLLECTA, ET AVCTA;
III. PROBLEMATA TEMPORIS COLLECTA,,ET AVCTA.
SEC-J
TIO IV. PROBLEMATA GEOGRAPHICA, ET COSMOGRAPHICA
AVCTAÑ ‘ \
V. PROBLEMATA PARALLAXlVM, CVM THEOREMATL
BVS COLLECTA,, ET- AVCTA.
,VL PROBLEMATA REFÉACTIONVM COLLECTA,ET AVCTA.
Híc primus Tomus prodit nunc in luccm.
TOMVS SECVNDVS’
CONTINET LIBROS QVINQVE
&VORVM ARGVMENTA SVNT.

I. LIBE-R TRIGONOM—ETRICVS
Tractat de Trianªgulorum Planorum _, aC Sphxricorum Analyſi,
‘ cum eorum Theoria, 8C Praxi iuxta diucrſas Formas; adiectis Taj
bulis Sinuum Tangentium , 6C Secantium vſque ad fecunda ſcru
pula in principio , 8C fine Quadrantis cxrenſasz nec non Logarith
mos Arcuum , &,Numerorum abſolutorum .
II. LIBER ORGANICVS 'T
Tractat de Inſtrumentis Aſtronomicis, eorumque fabrica, 6C Vſu, 6C
de‘ methodo fernanda
lcſtium. ' in obſcruationibus Phxnomeriorum
’ſi" ' Cae

y III- LIBER OPTICVS _ z


Tractat Aſtrònomiae Partcm Opticam ,êcpraecipUè‘ſide Reſràctiqj
nibus in Aêrc, Oculo , Specillis , 6C Lentibus TeleſcoPior’ilm . ' '

'Iv- LIBER GEOGRAPHICV'S


.Tractat dc GeograPhiaº: parte Mathematica, prgeci‘ſipuè d'ecçrxclctiç
‘ nc Latitudinis, ac Longitudinis, de HYergraphia, 6C de Arte
Nauigatoria. ' ' ~
V'. LIBER-CHRONICVS
Tractat de Ratione Tcmporúm , Kalendarijs Nacionum , 6C Epo
Chis Annorum z deqúe CHRlSTl Domini nati,ac mortui An
no,aC dic z adiecta epitome Chronoiogiàe, characteribus Aſtro
l nomicis Confirmata: , 8C Tabulis Rcrum, ac -Perſonarum memo
' rabiiiUmCorrcctioribus. "' ' ' ’
T'OMVS TERTIVS
CONTINET LIBROS DECEM
¿VORP’M ARGVMENTA SVNT

IQ OBSERVATIONES SOLIS. .J

II. OBSERVATIONES, LVNPE.


- ' Al' * , ſt
III. OBSERVATIONES ECLIPSIVM. . CSÏÑɑEÏ'CIÍÏÃZÜÉÉ
IV. OBSERVATIONES FIXARVM. ª Aſtronomicisindc
deductis.
v. OBSERVATIOQES PLANETA
' RVM MINORVM. j - .z
VI. PRIMI MOBILIS PRZECEPTA.
VII.
VIII. PRIMI MOBILISMOBILIVM
SECVNDORVM TABVLÃS.
PRIEctCEPTA'.
IX. TABVLAS
X. SECVNDORVM MbBILIVM
RELI'QVAS TABVLAS.
ASTRONOMIIE, l
¡,4……71|‘|-'
…-…m,WAI-l.
, .,‘….
MH,,

.AVT CÓSM-OGRAPHIÍE SERVIENTES


' ‘ " ’CVM ADIv'NCTIS PRECEPTIS. .
Inter Taóulas ¡audi-32'45 ¿mine-¡¡tur mm filàm ;qm ex Hypotbe/i Auctoris ‘videnmt
, certiore: , [ed ctiam reliquamm Aflranomomm Taéulx in epiromm redacta, m1//,ª-,
Mªg—L
fm Aquarium: addendx', ‘vel demanda Taéulis Auctoris ,
‘vt redumnmr ad aliomm Taéulm .

AD MAIOREM DEI GLORIAM.


EMINENTISSIMVM
PR‘INCIPE’

HIERONYMVM
CARDINALE'M
‘ GRIMALDVM
' ALMAGESTI NOVl
PARS PRI’OR
I
I

l
I
I
I
I .

I
I

ª
I

I
I
I
ſ
I I
' \

I l "J \4‘ #Á
I Þ I - l

Á
I
Í
I Ի I
, a
L
. l I I

I I

.
' ª I ' I I

I
I

H“. .I

l E f I

6 l '24
b

‘ I .ªñ.—
' MUENQHEN .O
l
Ó \—
I l
I \
A I
Í I Ó
I II‘
I
o
I I
. ...

. I
I " -I I
Í ª I s
N’ .
‘ I Q o
I
- \ b_ . P
II
O I
I

_
r

u
' Í I

q U
_ . I C
I \
I
o
I I

. I I I
\ I
I . o I. ª‘ I I
a II.) \r
I

.
Q, I I
‘ v Í b I
d I I g c
. , I
I _
'O
*3
I
¡o I ,
o ª . l Q ~
I l K
I ' l . * v' z
I -..a v . I‘ ª
O n a.
o

. ' f Q I f
. I
I I . I
I l C *I Í
Í I I * O
l \ ' ~ _ . E ' c‘ '
I.- l '. d _—
I

- p

d I o Q
_ I .b a
o i , ~

I I ' o
;a ' I el
I, v' ' \ I ,v I
h
‘U I
N o
Q
" ª "' Í I
.n
o
l
.ª o 4
' X’ \
I y o* ..I-H
A***
'Du‘
l

u
I
‘ \
J
„M
V

_ O º - II“. N . ‘ª "y "ff


..w
* ª.: *' ' «é- - a' v rm'
__ a.
D ,. 1," -
v*: ~. . *Ó-. - - .g
Í 'ª'' X
I. 5
I
'
0— _ ‘ ' I ‘ o. QI‘
I I - S *ª* ' -- I .ª o’ - O
Ñ v I Mi
d. I I o
i I
ª, t ' D I - I -
ª .. ~ I ‘ I
I I ' I
I -I 1 'I' II . rr
- oll. I I - ª, II I v
I I _ Í * \b ð' .D
*a I
I* N q I *¡
c II
I _
ª* I. .a
. I
4’ . . ‘ .
I *- nh, C ..í c
.\ v \
I I -.’ v! Q , l , ¿Ñ . ‘
I
* "I
Í 1 I, - s , o' \
u r. ,. " ~
I l I . g 'o ' O o l. .I
Á' ‘n I
a L .' v . I I
l Q . "l ._ _A 4 __ . __. .
, I
* ' Q * y '1 -r-_I- *II-‘QA‘ I" ‘I ‘ . I I 'Í' , J. *c
ª o * I 'ſ
I á” i_
\
o* r* \- r I
í ' g ‘I ¿o u!- l l **Q
u" .
I n 'J
c I ¡. . _ - I l ,n
'l
ll Q I
\
' n¡ D d I l
'd ' I
*H ja_ - , , o u I‘ l *
I I 1 I | I
j | \I
I a _ I l :
u Í l
I . I ‘ V Í
l ' ª D , - -Ñ ll
a I I _ I .n I ~ .n

I
‘ ' I n _ . . MÁ... I , *f *
‘ I‘.
\
~ I Q I Ñ I‘ l I '
. I n l l l
ª.. I .
. ª I _ ,. , - \ I"
l
I
Í .
Í O.. \
II , I n _' "I ‘ ' ’ " ’Í A ‘ d I
I
Ix I *un l ‘
I N l I '-.4 \ g.. . ‘h’ I
d , \ ' " *ªl "ſ I‘ l\ I ‘ l I \ Q * o. l
A . I
I ‘Ñ’ I I
"' .l 1 ª \ X ' l ‘ .1: I
_ ng_ y l' º __ I
' I" S .P v v ª" 1".- I \ * \
\ e | y I I l I
I
I _ .
I
'z' ª" h- .
u ‘. I" I
I
I
I ,J - D, a \ \
‘I ,4 I s ..a \
I I O -s
'Ía " ,A _ l r I I. ' ‘
a...
"'r ª‘ . I \ \ r U '
a ‘ I l . n
" d— l'fi'-, n n_ -. ..Nara-.ª - ' ,L__.Ñ
..9
h a ,9_v,- g: c _ _ ,' y‘- I
'x é ’l’ :- ª I ,g ‘4~_.v_~I_-I.~-Ñ‘_ . ‘ _ U v a
II \ _ I 5"' ISP l
I ' ' º, I . _
t 1 ' ‘ * , I. "lu I
. _ *- I I p .Á
O : Q Y ' * "' l ª. n \ ‘ “' I n \\ l
I 1 I - ’ * 'I I ‘ '\ . _ v
I \c “‘- I . ‘ ª Í 'IL '0. \u \' I '
- - „n º al 'n o¡ l I Þ 4. n, ª U
,,- \ ~ 1 ~ \.\Ú q¡ F k , ll" llv I \ o
I
' å l _ D
,VI . n _ ' "º“ n- I .
O _ 'ſ . a ‘v' I \“— 9 .. _ ª a“ 5
A
r ‘ Í' * *- º: o“,
. \ ‘ n_ w“. I r“ “:‘I ª' '" › I
I
u \Q l è \ u , . o .l
\ \ I I ' 'I l - . l ,-- P I
I \‘ \ L. „l o O
I
I I \u \ \ ª'. I .4. . L , I Í

I * - (5' ct-—n.“
_ ' ._ K' I I. ' I
' å. * a I .
I ~ “I. .J ' ª o _ l I \ll-Í‘
\ v-'w 2-*- n_ I ª‘. ý '. F ' º
- x
K
*' WIKI” .. I ‘ Ó \‘\ - I‘ “¿Ñ
' t '\ - Y N
i u 'A I ‘
I . d\ ‘x l
I º I ,
’I *— . .ª ~ I I I
. I U I
l I
o v Þ_
I

' v

. "Þ
l l

I
o

,
I

,
I
PRINCIPIÍ ‘ ’

H l E R O N YM O
CARDINALI GRIMALDO
/ [di/Z¡ PRIN_C E PS E M1NENTISSIME in Volumim's Mim
¡amm Claudium Ptolemmm , qm' 'UEÍEÏÍS ¿Image/h' nah/is auctor
fui!,- mmm altera terre/Zrem ſimulcaleñemq; Glaéum,gemim'ſêili
cet in Geograpbiaxíª .A/Zronomia principeztà: ¿II/¡guia meerem‘em;
ſed altera noéilzflimo GR]MALDAE Semi: {femme-ti ªvelm in—
nixum,ád Nom' Almagefiiſpem Erige', dum ‘vetas Coro-¿girar . Ni
mz'rum in ipſo [latim operis Frantiſpz'eio , ſeumm mike' ae Protectio—
mm al illa (¿Maui Dammem'm Liberalimz'ifiíª Induíïrix ¡amm, gªmma e# , Conflmctio
mk Mim molem deber¡ à me [ponte profiteor . Cantes/it ifla Opes , 65' lngeniumfimm :con
femt eademngit-ur tutelzzmſimul ae tem/14m,- [joe eſí1patroeim'j munimentumſij’ emblema.
fis ornamentum. @em parrò mibi ex Gentis iflim proeerum numeroſitate ‘, in Patro—
msm dtſeernerem , mſ¡ ‘Te prima loco CAR. DINALIS EM[NENTMSIME .²
Non enim , "Ut de ‘Traiemo loquimr panegjrifles Plinim , quaerendus crat qui cligerc
\ur , ſcd eligendus qu¡ eminebat .
Q# autem, niſifartè imperitiflimm, inficias ¡Erit eminere Te inter G'rimaldae Domèse
non [ayer/lite: madò ,fl-d ¿meceſiores .² quanmmuis duren: inter iſíim Aréoris ramº; nm_
meremm prefer Epzſeopos, aut Archiepiſeopos duodem'ginri ;ſepre-m quoq; deformſsis
ªctº IS'- R. E. Cardinales Amplífiimi. Theobaldus ‘videlieet Grimaldi 1]. ¿Mana-ei
Principisfilim; Card. SJ'. 10. (Flºfluli, tituli J'. Pammaebij cream: ab Vrézmo 1]. Guſ-z
do Guidom's 11. Mona-ci Prinet'pis nepas; Card.S. Balbina à Paſelmli ll. Lucas em—
filem Principis ¡zeposz .FS. 10. 65' Pauli, fit. S. Pammezelaij al Innocentio II. Michael
Crcſpínus ex Criſpino Anger/70 , Grimaldi I. Mamen' Prine. filio defiendem;04rd. S.
Jeepbani in monte C¿lio à Clemente V. Hierony mus ex Oberta Grimalda Mamen'
.Principe oriundm, tir. S. Georgij d Clemente V1/. Auguſtinus Grimaldm Prineeps -
Monaco¡ , dum ‘Tutor effeſ Lucian¡ Principis , C5’ Carole' V. boſpz'tio recepti ‘vatis nomi—
natus al eodem Clem. V1I. Cardinalz‘s . @ibm liéentiſs‘imè adnumemrim AngclícumJ.
Grimaldi ereatum Cardinalem ab emo [ua Vrbano V. 4mm Guillelma Grimoaldi ; [i
quemadmodum ex *Utriuſqjffemmate gentilitia atq; cagnomine ºvelaementem cºniectu
mm Freſdmere, ita ex biſíoriez euidenter lieeret offendere , Pomifieem ¿llum ter Maxi
mum, ipſiuſq; Nepotem ,- de illis efle Grimaldis, qm' ex eodem trnne0,ex quo ‘TV (9’ 11/10
meei Prmetpes nacti e/Zz's originem. A¡ oéfldm* , qua; mit/9m ipſi Pontifieix mmqmzm'
FO/Zlméuiflis , Modeſtia, ó( Veritas : quarum illd mhz'l m fm' eommendatianem exagera—
mm permittit , hace ¡zi/ºil admitir": in Genealogidm I'ñªam non midem ,º quiet adſm' NUM¡
Mtem nan mdzgens eoniecture , quantummſis ‘valida .
='.-'.'- A ‘Tu
j ‘Tu "ver-5‘, Tu HIERONTIME , inter ¡am recen/¡tos J‘. R. E. Cardines , pO/Zremm
¡empore, [ed titulo ae meritis tandª-m Eminemzſtimm , adtantam celſimdinem , nonſolis
munerum officiarumq; gradiém ,ſedgmndiáug (5’ beroieis -vzrtutum affulnémſcanden
da euaſi/z‘i . Fueris /èmè Arma I 6 2 1. Signatum ‘Utriuſq;Refi²rendarms Gregorzj XV. (5’
I 6 2 S. Prouincix P'atrimonq' Vicelegams , &5ª I 6 2 8. Roma Cube-matar : Fueris Anna
I 6 z 2. ad Ferdmandum 11 Imp. extra ordinenç Nuntim; (5’ l 6 z 4. Pemſia Guéernator,
Ducamſq; Vrbim' Arma I 6 3 6. Prolegatm: Fueris demhm Anno l 6 41. Archiepiſcopm
Jeleucienſis , (9' /imul ad Ludouicum X11/. Frameor. Regem Numius , ac deinde I 6 4. 3 .
.5‘. R. E. Cardinalis, ¡¡¡.51 E cream: aé Vréano V11/. Hue emm ‘Te prouexit, nan
multitudo rerumge/í'amm/bla,fidmagnitudo; non numerm dignitatumſeddignims me—
ritorum : Prudentia Wide/ice: ſamma; perſpimx ingem’j ſagaeitas; ara-ma eanſiliomm
maz-miras,- agendi tempefl'iua dexteritas,-cirmmſpieiens omm'um 'vigilantianemm C¿ui
¡¡um , (5’ Eccleſia/Zimmm Peritia ,ſedprofimda ;ſuper omnia [me mamm proéitas ſingu
[ari: , probationis 72072 indiga. Ifli: Profe-¿Z5 , i/Zis [plendariém, [apientifiimm Ponttfi’x
cmſuit illufl'rªndam Purpumm, non Te Purpum . Pectm in i/Ïml meritò Clyriffiamſ-Í
ſimi Reges , Gafflicamm remmſummam , CF* conſiliommſuamm ¡beſemros Candiderunt.
Hic em'm ºverò 10cm e/Z imzmdifiimè reeolena’i , quanm neceflitudine , Regale' Franca
mm/ïirpi 'venam roris rependm , ‘vnde humor-9m geneſis , Mm mamfiªffa origine traxi/Z’i
olim , quàm die: ex Julián: . Noéili, faeeorſed ¡ze/Z0 impendio ,ſanguini Regio fi’dma, u
dores i/Zospurpureosſèdfltos can/ecrm‘fi . Etò quàmmulris audita , quàm panel: intelle—
cto di/ſoríantium tractatuum temperamento barman-¡eo ,- Politiam cum H¡eran/7M conci
lias; Palatium Regum mm Templo Dei ,- *verbo *una Eceleſiam mm Aula .² Arqm' hac
(9’ mirum maximè , (5º minimè mimm es? : Quid emm mirumſit in 1'on curialium ſimul,
ac celeflium negatiomm concilio, (5’ qua/í Came-nm , degenemm non inuem'ri à Mdiaz-ibm
mis ‘Te .² Arnoldas, credo, C5' Arnulpbosignommm , Pipinaſfflgeminas, e) Landa-111mm,
ab [Jeri/fallo altere/zm ,* Modualdos , (9" ClOdHleOS , Grzmoaldoſq;duos , (5’ ‘Tbeoéaldos ,
ex quibmſcilicet omzziém Grimalda Gem! @0mm (/i SS. Madmldumflª Cladulpbum
excipim) omnes Galli@ Belgicª@ Pa'latim' Caminºs, ‘wzàq; Maiares Damm m Francia,
Mi' in AM/Zraſia, omnes ¿mew ſine "U/[ÍHS exceptione Conſiliarij Regum Oriental:: , au;
etiam Occidentalis Franeixyvel Regªl' ipſim Prefectº¡ teme extitemm. m' rerüſummam
ſic admini/Ïmmm , “UI qm' Epzſtopz' emm‘, (fizere autem Sancti/&1772i ill; tres ArnulP/ms ,
(5º C[Mallo/m: Metenſium Anlzſtites, ED" Madualdm Treuirenſium) Curzfflzm Regum in
‘Ecclcſtam conſècrmim; caºteri ‘verá Dmes I'M ſé in Aulis gefflerz'm‘ , taonm Lpfiopz'
proprijs in Ecclesijs . Siquia’em szctis Frapoſitum eranſiztagere z'mpensè, "Ut qm ſúbditau
mm effem‘ ac populz' , Palm/0 redderentur ,- qm Regum , Región; *, Ponte/7515145 , (Iſ-M Ponti—
ficumz qm Dei , Deo . HAC igitur exſiz'rpe , non Generoſa magic, queim- Relègz’oſiknon alle.
numſtd natiuum bel/zeſiſtiſizccumzquemſponmneo imiMmento T151 in neceſSthem **verte
res exemplz' numeroſ¡ Simi .
- Agnoſcz’t #4% Gal/¿ez , rvel parir): Clyrlz/liemm Orbis rediuiuum ¿72 ‘Te tuum ariter ac*
ſmmz Pipmum ez Laudamungudmſiztis audandumflum totiesſemperque m e laudaéi
[em , de quo &ep/mm Aééem's Leodienſis rcfinaáz't Pulcherrimum perpetua) tllud elogium :
Fuít namque (Terán flmt il/im Adam , in *vita Sancti Madualdi , Pipim' bailes canſò
órim) probatíffimx Vitªe, ac puríffima: fama-2, ſapíentix domicilium,conſilíorum the—
ſaurus,
ſaurus, dcſenſio lcgUm, controverſiarumfinís, munimentum parriac,decus curíae,vía
Ducum , diſcíplina Regum . N¿ªque Pz'pizmm b'mzç Iantummado ,ſèd Sandía: ¿lag—gue
Arnulpbuni , ac Modlea'um mm'an’s MM"; fi’d in ‘Tc non minores ,, mmm’ gerenddrum
more modoq; ex refizfli . Pergent ¿jim Poſtçri cum eodem Stephano AMAR-,M repetent’ſi,
quad illa depmſitliém in aula pªgabª-ti, aljommm Regum werſànïiém, tgnſiamer ¿ductº
m . Conſidcrarc iam líbct , ,quale crat illud tempus , quàm‘acccpta‘bile , quàm ſcre—
num z quando chíbus qgídcm regnantíbus; ſcd Reges cum Regnojuſtís ac timora
tlS víris regcntíbus ,íuſt1c1a, fidcs , veritas, mod_eſt1a , cçteFçqz_ art.es bonre, cam in bçl—
lo , quàmin Pªce cuflpdſebantur. Quang ad lmeam çqmtags dluínaz, omnla Regla:
potcſtatís negocia dIrlgebantur: Neq,- bzcffizèſt/Zcms, moxſitédzt: Qualc,quàm ſanctum
cratillud Palatíum, cx quo tam claros , tamque Illuſtrcs ſuſcipiebat Eccleſia Sacer
dotes 2 cx quo procedebant , qui curías Regum non quaerercnt; ſed pon'üs à Regíªbus
quatrercntur 2 [bit inter ¡1M nomina N0mm I'm/zm, quandoſic Re ibm adminimlm is, ‘vt
‘72m' Deafiºmiasdvmtered mmm¡ ;ſic promdmtia, conſilio Pradomimrisgvt ;ion domine—
_ris ,-ſic mm armomm , éclliqm cardines ªver/'M , ‘Ut bello fire: occ/@dem ,ſiaéz’lem page-m,
Pcªrjlmmm , (5’ auguſiam Pofiis Concludere . Et Mmm , mm omnia Regiém ¿127Mffitçmxz
_adffilas Tui [andes indignaris. Audialqmppe Mmſingularem eflê amm¡ ¿Mi, mg', inde'orz‘j,
,65ª aurium modeſiiam , ‘Ut fitpercilia a ioqm’n Clementzſtima , propè in_ ſç’yeri‘taçem Contra—
cta , Mi: Tm laudatoriém , illz'cò aditum intercludas Mmmm-MmmFlauſièm ,’ emº_
mijs them-mm ingem apt-mit tua Vírtús, &C Fama . ‘ '
Prainde rverenalum miloimtellzgo , ne offenſum mm , 'à quo deſtnſèmme cupio , mmq;
in me imprudem prouocem ,_ quem ¿721400472de ſèlegi ad Patrocmmm: @0d ‘vt faciliús
ímpetrem ,- Grimalda itemm Generis cognomenmm rapero m tutela argumentum , pmè di
xerimmeceffiarmm. Nem eſupmÏim in me Domàs mumficmtiam, P. Fmmzſcm Ma
ria Grim dm è Soc. nal/ría ¿Mat emamm Profefflòr ,ſuum 0pm' Imic noflroſtudmm, ‘UC’
m‘os dzxerimfiªſe totüffitperimpmdz't. Adfiu't ¿lle mI/az cmleflia‘oéſèrúdmi 'P/MizomenmſidE—
‘mm 5 dexterrimm obſermtor. Inmfim ſcriéemi ª dq m em'jfiIj-vçrzffl ª NEC-P414051 , nec;
Panitendaſisggerms. Pmfisít demum ªvalaminum edition?,- @bora indefifflèQfidç’:maiz-;14h15
acriiudicio ,ſincem libertm'e , ªvzgilnntm 'ob/Zimtzfiimmffidplum nondmpliàs addo, mi -
¿mui ac religioſimaximè m ¡MU parte ‘viri , ‘veremndiamjace am Ml immndizm. :-Ízaq; id
, quod eo perquam inm’to indimm' , KIM/¿Is ejfiºm ,- me [ma imptztlzffitnercſtim.: ſí
¿ngïcana’i Tzéi , qm; Mtione m I'd quidquid eji operis conmlerit (5’ opa: , (5’ ingenium Gri
malda Domus: quam‘oq; ¿urefiducize, Petmdm ¿flat mz'bi ex eàdem Protector luczalentifii— .
me Auctoritatz's . En ¿girar EMINENTISS1ME N0m' Almfflgèſii Primum hoc
Volumen , ad ade: tuo: Prouolmumfvtſi mimi: Paz-pum Nmſimt, extremaſizltç’m [Mmm
Pratect'um, EF'Cnuolutumfime-lfflnàpudore ¿o meïu ¿termóm‘m maniíu‘s‘im‘midt Mªlin'.1
VA L E . .
Bononiz Anno M DC LLdic Vírgínis MARIE. in Cçlum Affumch .

EMINENTIJE TVE 465W

Dcditiſfimus , 6C Obfi-:quentíffimus
Io. Baptiſta Ricciolus Soc, leſu.
"ª A 2 ‘
Facultas R,P. Vincent¡j Cat-rafa SOC. IESV Prxpoſití Generalís .
l Vm prímum Tomum Almageſii Nam' P. lºanni: Baptiſt’z Ricciºli Soviet-:tb- :Ia/Im Sacerdatis , tre:
eiuſa'em Socio-tªti: nºſt’m Theo/0g¡ recognoum'm , ft/ in lucem ea'i Poffè probauerim* , facu/tatª”
cancedimm , 'Ut typis mandetur 5 ſizta :j: , 4d quº:pertinet , 'videbitur . ln min: rei fidcm IM; [items
mama ?zafira fiobſèriptas , /igil/ogs naſtro manita: dedimm Roma I 2.. Mami l 047.
oc—A)

\.- -
Vinccntius Carrafa .

Lºcus *P- Sigilli .

Facultas R. P. Alexandri Boſelli SOC. IESV Prouíncíalís in Prouíncia Vencta .

Vm dddita 4d Prímum Tomum Almageſti Nªm' in a’ua: parte¡ a’z'uiſum,¿ PJo. Bapt. Riccio/o mi?“
Soc. Sacerdote , tres eiuſdem Sac. The/ag¡ recognauerim , O- ir¡ lucem ea’i poſfe probauerim. Nº:
guay,- babíta fàcultate 4 R. P. N. Goſiu'no Nickcl Sac. Icſu Vicario General¡ comedimmjvt typi: man
alentªr, fivia’ebiturij: , 4d qua: Ptrtínet. In :aim rei fidem ba: [item: manu mflm ſubſcriptas m
JZroQSſigiIlo mªnita: dedimu: Bºnomſiz die l 7. Anguſ# I 6 5 I .

Alexªnder Boſellus .
l Lam: *XI- Sigílli .

»»»»

Vfa'erúnt P. Banamzztura Caualeriu: , (tJ Pºſiea P. Franciſcm- Maria Grimala'm Maha/ea: Proſ-gffàrn,
² prº Emimnt‘ífflim; W Rcucrendifflmº Cam'. Arc/¡iepi/capa . '

b. AMM: Clinica' l Cléricu: Reg-Il. S. Pauli , Ó* Pa-m'tm. Rect. pra Emimmifflmº , @y Reutrmdifflmo
‘. kCardinal¡ Arabiepiflapº . ~ .~ -

.l \~_..
**u-\ª .-\

@MER IM A T VR ›'- É,
'RAZR', - ~ , . .AP 1 \\
\Ñ ~ ~, "w" .'\*— 'u ' v‘ l... ~

FA_ Vancepmx_1’rgtus i Sernª-Ill: [Hgm/¡tor General:: S. Offlaj‘Bomm’a-Ï


\

'——
¿l
IIal

._ . PRE-v
ADLECTOREM~
ÑI'N SEPTEM ARTÍCVLOS DjI'STRIBVTA.

A R T1C. I. Adiommia Encomiumſi

, I Czlum Terrª?, elementiſque omnibus 5 fi non lapidibus modò, ſed


gcmmis Stella 5 ſi deníque cunctis inferioris nºtas veluc metallis , vi
delicet corporeis q‘uibuſcurúque infra Lunam rebus,ſuperemíner pu—
rum illud , pucumque caeleſtium luminum aurum , ac ſcmpiternum :
profectò &e ASTRONOMlA inter omnes ſeu facultates, ſeu ſcien
tias naturales ,coronatum ſidcribus , 8( quidem ſuis , tanquam Re
gina illªrum excollit vertícem . Diuína enim , omniumquc díſcípli- _Afirm
mu :mimº
narum imperatrix Theologia ,cui 8C Aſtronºmiam , 8: carreras quaſuis doctrinas cedere m ¡um
o ortcc :Non eſt naturalis illa, quee alio nomine 'rªmº-rªtiººmïºv ſcientia dici ſolet; ſecl quç :Kºfi:
de DEOdiuiniſque rcbus , diuinicus infuſo ſupernaturalis Fidei lumine differit . Hac "l“
817m4 u
vnica excepta , rcliquis antecellit Aſtronomia , fine ſubiecti dígnitatem ſpecres; ſiue me— ¡ªn-.ºª qu‘
thodi ccrtitudinem
titudinem , 8:naturalium
facultatum in tam ſublimi
, queecontemplandi profundicate
illi ancillantur , quibuſqu_ecuidentiam; fiue
i pſa viciffim mul- ¿Tzu,
ſuppe- "ſi'*
ditataurºpitulaturzfiue puriffimae voluptatis iucundam tranquillicacem 5 fiue denique
Principesviros,Sacerdotali,aut Regia dignitate conſpicuos,qui vel priuaco ſtudio,
vel publico honoris teſtimonio , vel ſtuporis ſqffragío illam comprobarunt. Vt meritò
Cauffinus noſterin przfat.-ad libb. de Domo Dei fic ſan xerir . Inter can-ra , quién: [mmm
mm: ¡mundo 'velan'ſapimtixP451420 {clitur , *17* recreatur , primam dtgnitatem obtinet corporum
tale/{im meditan'o ,7M intramu: in ¡pſ-tm De¡ domum , contuóemalc: Angelamm, @‘ prima [Io
U'I candidati 5 ſeu cum Manilio I . Aſtron. ²’
. . . . . . . . . Rerumque parentem ,
Par: /ua conſpicimus , gcnitique accedímux tſiri: .
Prºſªbíºªªi Pſïºſtªºliª › \Iºn OPUS cſt lingua ª ſed oculis: Vidiffe interdiu Solem , vel no- "‘
ctu Stellas,praeſercim nec illuni, nec inſerena., ſtupuiffe eſt: ipſum hoc ſpectaculum , mi.
raculum ſtacim eſt: cui lingua ípſa Dei atteſtatur dicendo:Altitudim'sfirmammmm pulcbrz'- Bºl-Fªlª
tudº ºt'mtſt'zſpccin Cali in 'vi/¡one gloria, (7‘6- Liceat Aſtronomiae, ſed de diuino munere "3'
gloriarí indidem , vnde ſe DEVS ipſe commendat, ac dícere : CAC/“m wiki/cda: efZ ,-cenſus
meus Aſtra ſunt , quz nec Abraham iubente DEO numerare pºtuit , nec Abrachys, ſiue
Hipparchus 5 quantouis tumore ſtylidixerit Plinius, Hipparchm nunguamſàtis laudatuJ,L¡5-²-º-16
'W qua mmo magia* approbauerit cognatiomm cum [nomina ſidemm Ü‘C. auſus rm¡ etiam Dca im.
probar): , annumerare poſtcrixſiella: , (yc. Cela in bareditatem cuncti: relicta . Caïlum, inquam,
Aſtronomiaa ditio eſt, quod 8C loco ſupremum aſpectabilium , 8C duratione ſempicemum,
& vaſtítate molis admirandum,& luminum ſplendore,ac varietate amoeniſlimum 5 8C
mundi tacitè labentis maieſtate horrendum , 8C arcana ſimilium , ac diffimilium motuum
barmonia iucundiffimum 5 8C ſecreto influxuum perennium ſtillicidio foecundiffimumz &e
ſapien
,Ñ, Facultas RJ). Víncen’tij Cal-rafa¡ SOC. IESV Praepoſití Generalís .

Vm primum Tamum Almagcfii Nom' P. [damn]- Bapnſta Ricciali Societatis ::o/Ira Sacerdati: , tre:
cin/‘dem Societati: noſim Tbeªlogi recognouerint , W in lucem cdi Pqfflè probaum'm‘ , facultatem
cancedimm , *vt t712i: mwdetur 5 ſizta tj: , 4d quo:pertinet , 'vida-HIM . ln min: rei fidem lux [items
mama !zafira fiabſcripta: , ſigillog¡ mſtro Mªnitas dedimm Roma l 2.. Martz; I 647.
ru"N. ,
Víncentius Garrafa .

Lam: *Iq- Sigilli .

Facultas R. P. Alexandri Boſcllí SOC. IESV Prouíncíalís in Prouincía Veneta . S*P


k
(¿EN
*Al*
ERE;.

Vm addita 4a' Primum Tomum Almageſti Nam' in daa: parte: diuiſumfi PJO. Bapt. Ricciolo ¡zafira
Soc. Sacerdote , tres eiuſdem Soc. The/og¡ recogmuerim , (Fin lucem ea’i Poſic probauerim’. No:
guay,- babita flcultate 4 R. P. N. G'oſm'no Nickcl Sac. [eſu Vicario Generalicºmedimmmt typi: man
dentur, /è-via'ebiturzjs ,ad quo: pertinet. In min: rei fidcm ba: [item: manu izq/ZM fué/cripta: m
ſtrOQSſigilla mªnièa: dedimu: Bonom'x die l 7. Augufli l 65 I .

Alexander Boſell us .

Ñ 'í’.Ï .- , - Lºcm-&I-.S'igilli.

Victim: P. Bonaúemum Caualeriu: , @y Poflea P. Franciſcm' Maria Grimaldu: M¿tbeſeas Prev/¿fins,


‘~ pra Emimiitiffir'nb ,ª y Remrendifflmo Cara'. Arcbicpiſcapa .

b. Muy-Clinica' l Clay-im: Regal. Pauli , C9* Parm'tm. Rect. pra Eminmtifflma , @y Remrendifflmo
k(IM-a’z'Ímli Archiepiſcapºz - ‘ ‘- . . ' '
‘UI
' .*U\‘+._.\

- ÑÍMPRIMATVR TT \Ñ
*Nctxxz'n ‘
l .
~‘- ‘ .' Ñ
'
_Xi P ſ "-"'~ L‘ L“ ~ l ,:\ ›. l - ,“ 4.

F.: VmcmtmxªPrgtus i Serra-WH: -Ingmſitar General:: ,5'. 'OfflCIZBonamaá ,


\ - ~-"
\
ª \,-N-ª ..

ª. . PRE,,
"7;
I

ª ²)?:
'x‘ l’ º R ¡Ei, Iº O
ªl ADLECTOREM “
., IN SEPTEM _ARTÍCVLOS DISTRIBVTA.

A R T IC. 1. Afffommia Emomium.~

l ICaelum Terre, clementiſque omnibus 5 fi non lapidibus modò, ſed


gcmmis Stella: S ſi dçnique cunctis inferioris nºtar vclut metallis , vi
dclicct corporeis quibuſcumque infra Lunam rebus,ſupcreminec pu
rum illud , putumquc caelcſtium luminum aurum ,ac ſcmpiternum:
profcctò 8C ASTRONOMIA inter omnes ſeu facultatcs , ſeu ſcien
tias naturales ,coronatum ſidcribus , 8C quidem ſuis , tanquam Re
gina illarum excollit verticcm . Dinina enim , omniumquc diſcipli- _Aſh-»º
mu :min-"
narum imperatrix Theologia ,cui 8C Aſtronomiam , &z carreras quaſuís docrrinas cederc m [apra
oportct : Noneſt nawralís illa, qua: alio nomine *rªmº-rªzººmªv ſcicntia dici ſolct; ſed quç :21'27:
de DEOdiuiniſque rebus,diuinicus infuſo ſupernaturalis Fidei lumine differit. Hac 'ÉL-m_
vnica excepta , rcliquis anteccllit Aſtronomia , ſiue ſubiecri digniratem ſpecres; ſiue me- [firmªba-u
thodi ccrtitudinem , 8C in tam ſublimi contemplandi profundirate cuidentiam; fiue mul- STILL
ticudinem facult_atum naturalium , qua? illi ancillantur, quibuſquç ipſa viciffim ſuppe- “‘
dirat aut opitulatur z \iue puriffimze voluptatis iucundam tranquillitatem 5 ſiue deniquc
Príncipes vii-os , Sacerdocali,auc Regia dignitate conſpicuos,qui vel priuato ſtudio,
vel publico honoris teſtimonio , vel ſtuporis ſqffragio illam comprobarunt. Vt mericò
Cauffinus noſterin przfat.'ad libb. de Domo Dçi fic ſanxerit . Inter care-ra , qui/ms [mmm
mem- iucmxda ªvalar¡ſapicntiaP451420 glitur , C9* recreatur , _primam a'ignitatcm obtim-t corpamm
nelcflium medir-:tia ,qua ¿uh-4mm in ipſam Dei dºmum , cantuóernales Auge-[0mm, @Y prima !M
* ci; candidati ,- ſcu cum Manilio I . Aſtron. .
. . . . . . . . . Rerumque parentem
Par: [ua conſpicimm, genitique accedimux dſirís .
P1’º (UbÍCCÜ Pſªªſtªfltiª a nºſ¡ OPUS eſt lingua , ſcd oculis: Vidiffe interdiu Solem , vel no- “'
ctu Stellas , praeſercím nec illuni, nec inſerena., ſtupuiffe efl: ipſum hoc ſpecraculum , mi.
raculum ſtatim eſt: cui lingua ipſa Dei atteſtaturdicendo:Altitudim‘sfirmamentum Pu/c/m'- :ªl-fic#
tudº ªim eſt ,ſpccits Cali in 'viſiom glºria, (Pc. Liceat Aſtronomiaa, ſed de diuino muncre 3'
gloriari indidem , vnde ſe DEVS ipſe commendat, ac dicere : Cxlnm wiki/ade: efl ,-cenſus
meus Aſtra ſunt , quee nec Abraham iubente DEO numerarc poruit , nec Abrachys, ſiue
Hipparchus 5 quantouis tumore ſtyli dixcrit Plinius, Hipparchm nunquam jim*: laudatm , Liª-M26
17: qua ritmo magi: approbauerit cognatiomm cum [nomina ſia’erum Uªc. auſm* rm¡ etiam D00 im.
probar); , ammmerarc poſicrixſicllas , (Fc. Cielo :'71 hereditatcm cuncti: rclicta . Caelum, inquam,
Aſtronomiae ditio eſt, quod 8C loco ſupremum aſpcctabilium , 8C durationc ſempitemum,
8: vaſticate molis admirandum, 8C luminum ſplcndorc ,ac varictatc amoeniflimums 8C
mundi taci tè labentis maieſtate horrcndum , 8: arcana fimilium , ac diffimilium motuum
barmonia iucundiffunum 5 6C ſccrccoinfluxuum perennium Pcillicidio foecundiffimumz 8:
ſapien
IV ~ P R AE F A T I ctO
Artem dixit ex opinione ſua , cuius 8: inuentíonem Regibus Aegyptí tríbnit , cüm paulò
poſt ¡ta cccinit . ,
Regale: animar prímèm dignata manera
Proxima Magenta‘ rcrumſaſiigia cala , (de.
Hi :472mm muere decus , primiysper artem
.Siderióm 'Piden 'tó-:gi: pendcntia fura, ‘
Langa per affla’uar comp/ext' !ku-‘[4 curar.- 5
Per 'varias ªvſm artem experimtia ſecit,
Example mom‘Zrame 'vi-zm.
Wim” Sed alíus eſt,multoq; manifeſtíor fructus ab Aſtronomia :Bemadmodum enim plurímís
.4/1er
MM l
tanquam ancillis flípata incedít, Arithmetica dico , 8C Geometría , tum Optica , ac Gno
monica , Harmonicc , 8C Organica , Geographia demum , &e Chronologia; ita víciffim 8C
his \um ornamento eſt , turn praeſidío ſubſidioue _, nihilo ſecíüs atque Medicinas, Agricul
tura’, Naun'cze , Hidrographíx: ſed Geographiae potifflmúm , atque Chronologise , qua
rum partes inter ſe alioquin aegrè cohxrcntes , firmiflimís Phaenomenon nexibus arctat,
&cerros intra límites locorum temporumque coercet. Annorum porrò, &t Menſium...
idonea diſtriburio, ſine qua' neq; ciuílíum negociorum ordo, nec ſacrorum ſolemnia con
flare poffunt, tota quanta eſt, ab arbitrio pendet Aſtronomorum ,A10 fine in ſua illa Re
’-d' L‘- publica neceſſariò addiſcendam hanc partem ſtatuit Plato illís verbíé: Perdiſcena’a item
già.
ea, que wtictaſunt ex dim'zzir a/Zromm circuitiém , C9* Salir, (5* Luna , quam'am rcfiºectàborum
neceffè e!? diſpamre tatam (imitan-m . De guión: ‘Im-ò ¡¡¡guie-.r .² Nempc de om'z'm’ a’icmm in mm
ſèm , menſiumque in :mmm: , atque ita tempora ,ſb/emm'tater , ſhrriſicia ªpt decet diſpaſita natu
ral¡ quodum ductu 'viuam Ciuitatem 'w'gilannmgs reddmt. (Dis Faſtos Cycloſque Grçcís
Aſiaticiſque digeffit? Mcton Vtique,Euctemon,Oenopides, Cleoſtratus,Eudoxus,Calip—
pus , finguli Aſtrorum conſultiflími . Qqís' anní , Romanorum Sacerdotum incuria vel
dolo luxatí ,curam ſuſcepit, niſi lulíus Cxſar Díctator, quilícèt Flauio Scriba , 8C Soſi
gene Alexandrino Aſtronomo plurimum vſus, ípſemet tamen tant¡ operís non ignarus
praeſul,ac moderator,de ſe apud Lucanum ſic non magnificentiüs, quàm veriàs predicar.
. . . . . . . Media inter ¡Dr-::lia ſZ-mper
Ste/[amm, (¿dique plagio', ſupm'ſque 74cm¡ ,
Nec meus Eudaxi 'vinccturfaſiiéur 41mm.
Niczenum illud Sacroſanctumque Concil¡um ,in quo poſt Ari¡ ~condemnatíonem , de ce
lebrandí Paſchatís legitimo tempore tam feria Patrum duodeuígínti ſupra trecentos in
quiſitione actum eſt, negOtíum illud pºtiffimàm Alcxandríno prxſuli commendauít‘ª
quòd cam ciuitatem ¡am inde ad Hipparcho Ptolemazoq; Aſtronomiae Metropolim elſ-;.
conſtaret . Collapſo deínde Calendario, ſeu pºtíàs relapſo versüs initium anni per de
nos ferè dies Aequinoctio , 8C aurco Lunx ſoliſque cyclo in plumbeum degenerantu s
cüm \0to ex orbe Chriſtíano reclamarent conſulti aſtrorum ac tem porum , diu multumq;
in Concilijs Bafileenſi pºtiffimüm , 81 Conſtamienſi , agitata eſt de modo illud refor—.
mandi controuerfia . Tune enimuerò purpura ipſa ſacra Cardinalium erubuit , eüm inter
Ecclefiaſtícas perſonas , tam paucos Aſtronomíaeinítiatos agnoſceret, etſ¡ cunc in ea non
vulgaríter erudití erant quatuor in fignes Cardinales , Petrus Aliacenſis , Nicolaus Cuſa—
nus, , Beffarion Nicenus, 8( Nicolaus Schombergerus, quos vcíque lícèt diuerſis tempo
ribus , nec non peritiſſimos quoſque alíos Aſtronomos audíendos ſummi Pontifices cen
ſuerunt, praecipuè lo. Lucidum , Paulum Epiſcopum Foroſemproníenſem , Lucam Gau
ricum Epiſcop‘um Ciuitatenſem, Albertum Pighjum , Petrum Píctatum ,10. Stoeflerum,
Ioſephu*m Moletium. Veràm càm inter coeteros ſibi Synchronos Io. Regíomontanus tan
tum emmeret , Ñ
uantum lentaſolent inter @Mama Cuprcffl's
lllum in primis Sixrus 1V. Romam ad hoc negotium conuocauit,adíecta Epiſcopatüs Ra
‘ tiſpo
‘ AD'LECTOREMQ V
\XM \fipñnenfis ſpe'acprOmíffione. Vixiffet Regíomomanus, ncc cum ſeu Trapezunrís ve;
‘1. “ªnumaſeu fidusíaminde ab vhoroſcopo ipſi infeſtum,annum 41. víx agentem praerí
pmfiet : regium profectò aliquid pro correctione anni 8C cyclorum molitus effec. Nímíz
¡um id Gregorio XXII. reſeruacum erat diuinítus, vcillinc arcis Nauígacoriae per totum
orbem velificante victoria, hinc roto Caelo Aſtronomía íam tríumphantes quo tempo- -
rum tres eXtremo ab Oriente Reguli Iaponenſes rotídem Sanctos Magos imitar¡ , Roma
niad podes Pontíficis tanquam ad portum felícíter appulerunt, eodem fermè, (quod
fortè noua in Cathedra CafliopeaeScella decennío antè prxnuntiarat) collectís vndíque ,
‘ iufignium Aſtronomorum ſententijs , Lilianam Calendari¡ inſtaurandí formam elige
9 ret; vſuſque noſtro,ímò ſquoeíüs Clauio, tanquam porrecta ſibi caelítus claue, ſçculum
nobis aureum,illumqueordinem temporum aperíret, quem Deus ípſe miraculisobſigna- M¡ I
rec luculentiffimís . Teſtís eſt hòrum , qux dico, cruor ¡lle nobilís , qui Neapolí quºtan-prº _IQÏIÏÃ
nís coram venerando S. lanuarij Martyris capite líqueſcens ebullíl: dje \9. Septembris,:;;ïnf'."
fed illa,qu:e in Kalendarío Gregoriano eſt ¡9. anticipato per decem dies miraculo , pe
rinde acfi ſanguis in Romana? fideí teſtimonium ſemel profuſusjterum acſaepius pro Ro.
maní Pontificis auctorítate fundatur-. Sed 8L arbuſcula quaedam ín Sueuia,quam in bono
tem críplícata: Virginitatis MARÍA‘. ante partum , in parcu , &e poſt parcum ſemper Vir
ginis, Beata Birgitta nocte Chriſti Domini natalitía in horculo ſuarum Monialium plan
tauit , orandoque ímpetrauit , Vt eiuſdem noctís diſtinctis horarum interuallís frondeſce
ret’,floreret, ac fructificaret; ſingulisannís po‘ſteà prodigium illud ſolita renouare,no~
ctc Decembris inter 2.4. 6C z 5 . diem íntercedente, Kalendario Gregoriano íllo ipſo ánno
I 5 82. qui prímus fuít reparationus eius,ac deinceps ſemper eſt obſeeuta . Cuiuſmodi mí
raculis in ſacri Baptiſmatis font¡bus,Catholícorum tempus in Paſchatis celebracionecon
tra (Dartadecimanos, confirmacum ex Baronio dídicmws. Wee càm alíqua ex parte in
laudem Aſtronomiaa redpndent , non eſt cur ſuam nobilitacem ex Principum omnis azul
fauore , aut teſtimonio emendícare conetur. Quid enim illa enumeret Reges ſimul Ma‘
goſque Perſarum , quid Chaldxorum , Affyriorum ,8( \Egyptñorum Monarchas,quos ín
ter Oſymandyes,in ſuo Mauſoleo ’circulum cubitorum 365.quocinſuncannodíesmx
auro ſolido , cum ortu occaſuque ſiderum ſingulisdiebus adſculpto, recondí íuffic: Nec
opus eſt repetere huc alíos Dynaſtas aut Reges,Atlantem Mauritanix , Ianum Italia-,Ce
pheum EthiopNumam Latíj,Almamonem Arabíç,Albategnium,& Abilfcdeam Syrjx,
Alphonſum X.Caſtellse,Macthiam Hungariçffiridericum Il.& Chriſtíanum Noruegiaefic
Dania: 5 ex'quibus Alphonſus in Aſtrex quaſi dorê quad ríngenta aureorü millia con tulíc;
Matthias aucê lo. Regíomontanum ob vnicam prim¡ mobilis tabulam,opulentiffima ve
fle, 6: octíngentis aureis Hungaricisdonauit; Frídericus demum Tychoni Vraniburgum
regia munificentía Edificauic. ,QI-id tandem appellec ad Cçſares, Caium inquam Iu
limn, Hadrianum,Antoninum, Fridericum lll. Maximilianum l. 8( ll. Carolum V. Mat
thiam I. Rudolphum II. Ferdinandumque I. ac ll. qui Vraniam tanquam Reginam in...
ſuas aulas tanta honoríficemia receptarunt: Ec Maximilianus quídem ſuo Petro Appía
no Caeſareum Aſtronomícum acjornanci, figuras Mathematicas ſua ipſe manu delinea
uitz Ferdinandusargenteam
tae admiraciom's autem l. narrante
machínam Iouio , Solymano
, in ctqua Turcarum Imp.dono
praeeer horarumínt’erualla miſit erudi
, menſtruï quo
que Lunae Sollſque congreffus , 8C Planetarum reliquorum mocus exactè monſtrabancur,
quod opus MaXImáliani Caeſarís fuiffe perhibetur, quo munere mirum in modum oble
ctacus eſt Turca,quippequi Aſtronomiam, 8C Coſmographíam ab Hammone Medico
ex Bazuca oriundo perdidlcerat . Sinarum porrò Reges, quanti Mathemacícos omnes,ſed
Aſtronomos inpmm's atque (Ioſmographos, ex auica ſeu lege, ſeu conſuetudine regni
faciant, noſtrae inprimis Societatis viri perſpectum haben: , quibus per haſce diſciplínas
:diras ſenſim patuit ad Euangclij lucem , Orientisilliustenebrisinfundendam 5-&quo
¡um vn us P. Matchaaus Ríccius eo nomine Mauſoleum honorificentiffimum ab eo Rege
::-j: B Vºl
VI PRAEFctATIO‘
vel mortuus promeruíc . Horum muníficenriam Rex Cancianí aamulatusGs vnus eſt Cau
cínciñae Dynaſta‘rum ) ſingulum praedíum pro fingulze Eclipſeos vaticim'o Mathematicis
rependerc fertur ;quemadmodum Dionyſius Rex olim pro Eclíph's Solaris praedictío
ne ſoluít argenteum talentum Cyzíccno Heliconí . At omníauro argentoque pretioſius ~
eſt, 8C ¡ucundius , orbem terrç cçlumque ipſum vniuerſum ſecum animo incluſum circum L
\_\
ferre, 8L quºtieſcumque libuerit vno velut intuítu contemplarí. Certè Virgilius hanc ‘1,’

ſibi ſapíentiae partem primo loco ad beatam vitam optauítcüm cecínit : \X


‘L\A
Gong. Mc run-ò primàm dulce: ante omnia Muſ@ ,
ª253477072 fiera faro ingentiperm/ſm amare, \'Q

Accipiam Q Cgltgue ‘vias , W fidera manflrcnt , (de.


,Quid Mªtum Oceano prºpermtfi tingere Sole:
HMC-rm', 'vel que tam’i: mora noctibm abfíet.
Sin ha: m pofflm natura acceden’ leg::
Frigidm obſtiterit circum prxcora'ia ſanguix,
n
Flumm ame-m ſy/uaſq; inglorim .
!L-Lſi~.<
A R. T1 C. 1 l. De recto Aflranomia ªoſu ª 65’ Dilütia Oéiectamm in
¡llum, pracipuè a SJ‘. Pam'ém.
Ñ
?².5.
'1. Abu/m Vid mírum ſi cçlo abuſi , cçleſtía in ſe arma vel ímpij , vel imperiri prouocarunt; ſi
fiiarum
adºradº . aſtrorum ſplendorem, ſuperſtitíonis tenebris inſuſcantes,ſidera ſibí in fulmina..
procuderunt? Primum ſcelus fuít, ſtellis latríae cultum, vni ſtellarum Condicori debitum,
tanquamdiuíniratí minucim díuiſaz,vel tanquam Fatorum aúreae catenx, vnde bona ,
8L mala omnia mortalium penderent, vlrro deferre: (Dam floliditatem luget Ieremías
ca p.9.¡0 illís , qui ſacrifi‘cauemnt 0mm' milicia: Cae/i, @y [ibamrunt Mamma dq": alimis, 8C cap.
I o. monuit . Aſígm': Cali ¡¡a/it: metuere, que timmt Gente¡ , 6C ill¡ Deus ípſe per Sophoniam
cap. l . comminatur dícens : Diſpem’am de loco lzoc reliquia: Baul, C9' nomina aa’nuarum cum IX?.

Sacerdatibm , c9* cas qm' adoran: ſuper tectd militiam (tU/i .º Wan) impíecatem omníum de
terrimam cenſuit S. IOb cap. 3 I. Vérbís illíS: Si 'via/i Salem cumſu/gerct, W anm ime
dmtcm clarè, (V latatum eſl in abſcana’ita cor mmm, quaſi claritas die¡ noctlſue felícitatem
ill¡ porcenderet,aurdiuinitatísín Luminaríbuslatentísíndícium effet:v~ ºſm/atm /um
marmm mmm in ore mea , quod e‘rat ſign um adoratíonís ª 86 gratiarum action is; ,213M e/t’ im'.
quita: maxima l, (yª negatia contra Dem» alnffimum . His inſultat Iſaias cap.47.d1'cens: Starz:
(yº/41mm* te augura cali, 7m' contemplabmtur ſia’em , ſupputabam men/es, *v: cx ci: nuntia
rent 'Ventura tibi . His Apoſtolus timet adGalat. 4.. Die.: aéſeruatix, @’ men/E: @'C. timea
2- Abu/u: '170: ne firtè (Tc. Proximas huíc error fuít Genethliacorum , qui ex poſitu ſidcrum non.,
Omer/:lia
…M …propenſionem tantàm ex naturali humorum temperamento ad mores vel vitz genus
map-ita: .
hoc pºtiàs quam illud ;‘ſed etiam futura con tíngentia , 8C euentus à mera líbcrtare arbi
trij vnius vel plurium pendentes, ſunt auſi przedícere . Genus homínum, quod, vr aít T4
cita: in annalibſcmper in Vrbe 'pct-1511745@-ſemp'er retimóiturdjxiffct verius in Orbe: qui lí
cet millies ſalſi,& fallentes, ſi ſemel aut iterum caſu non arte díuinarinr,plus fama:
lucrantur vno temerítatís ſucceffu , quàm ínf'amiae tot apertiffimis mendacíjs: Nequu
enim ſicut Mea'icamm :rr-0m term taza-,vr aduertit Pl¡ níus,mortuís,quí~ob illorum imperi
Cºnil. tiam periere, non valentibus redarguere, ſic Aftraloga/Zrorum errores cae/um tegit , quin ma
Luªr.
0072.9. nifeſtç falſitatís paffim conuínci queant. Cótra bos extant Sacrorum Canonum,Concilio.
rum , &Summorum Pontificum, prxcipuè Síxri V. &Vrbani VIII. decreta ſapíenu’ffi
ma . Hínc tºtíes apud Liuium alioſque hiſtoríàe Romance ſcrípcores, Mathematici -vráe ex
pulſi: Via enim Aſtronomia Mathematícárum eſt excellentiffima, 8( cam Genechlíací ad
Aſtrologiam iudiciariam de cuentibus fortuicis, 8C liberís detorſerunt,ex Eclipſium..
certa predictione ª :equalem in alijs cercítudlnem venditantesz idcirco Mathematicorum
nom¡
_ ADLECKTOREM. VII
nomme AſtrolOgí ill¡ ac Genethliaci ccnſebantur.Magía cnim,vc ªi: Plinius lib. 30. cap.
l. 'vt facilit‘n irreperet, miſcm't quaqua arte: Matbcmaticar m ſjzecíem .- ¡ml/0 nan ¿uidafiatura de
ſcflimdi, “que ea è cielo *venffimèpm' credo-nte .IHinc Euſidoxi olim , 8C poſtea Sexti Empirici
ªduersüs Mathematicos criminationes : quos poflea lo. Picus, 8C noſter Alexandef‘ de
Angelis totis voluminibus in ſectati ſunt . Hinc Aquila Poncicus , licètinſignis Mathe
maticus Circa annum Chriſti centeſimumtrigeſimum , quia n'on a'bſtinebac à Genethliá
logia pulſus ab Eccleſia,vr refen Epiphaníus lib.de men ſuris,transfi‘igit ad ludaeos,& ve
tus tel’camcntum in Graz-cum haud ſynccrè tranſtulit; caeleſtes codices maculans , qui _ v
czlcſti iam arti tºt notas ínufferat : Hinc'demum Patrum cenſurae in huiuſmodi nebulo
nes ac Priſcillianiſtarum faecem , qui vr ai t S. Leo epiſt. 7 I . Fataliburſtellis anima.: bom¡
m‘, @’ cºr-para opinantur ad/i‘ringz . Mi ccſte S. Auguſtino lib. '2; in 'Gencſinb De' cda tra
Bam, U dum tractam a‘limifimt 2 Patri-,qui ir¡ cali: ef?. Nimírum,Vtſiaít ídem lib- 3Ñquxſt.
(1.5 . Vªlente: actuª' no/Zrºx corpºriém celeſiiéusſuédere,0~ no: venderoſtellis. Nam 'to’ta bçc ra
tio , Vt idem notar libn.. de doctrinact Chriſt. cap. 2.4. Plena q/Zpeſiíferw curiaſiçatirzcruciami:
ſollicitmúſinis , martifèmſeruimti: . (Dos dem um ſzepiflime exagicat‘s. Ambroiius , ſed po
tiffimüm lib. I. dc officiis cap. 26. vbi etiam in Eccleſiaſtc , vel Doctorc ſacro, qui ad ob
ſcuricatem,quam in Coſmographia eſſe putabat,vincendam,defic offiCio ſuo ſuzue ſaluti,
nimium in hiſce rebus ſtudíum reprchendit,pr2ſcrtim ſi per incerta erxe‘turªdicens: .Quid
tam ¡¡¡decai-ªm , quin¡ mueran' ligm , 7M ipſi ficiunt .ª .Told tam ºóſmmm , qua‘m de Afirma_
mia , o* Geometría tractare quodpraéam* , c9-Prafundi deriIſP-ttia metiri,mlum guªgua, y mal.
re- 721mm": include-re.- relinyucre cauſàmſtclutis , errari¡ qèarere .<² An nan‘ille crudim: in amnifl.:
pimtia Aegyptiomm M@ye-.rproba-nit i/Za .ª ídeſt expertus eſt : Sed il/am ſapientiam detrimen
tam , Üflu/tifiam indica-m, (tſ auerfiu ab ea , ¡mimo Deum qua/¡nit affèctq , idcògue vid?, in- ª“'ª"
terragauit , audim’t [aqi-emm¡ . .Qui Mªgix/¿picar gtc-im ¿lle , quem docuit Dm: , ?Mi mmm¡ fa
fiientiam Acgyptiorum, omneſque artiumpatentias vperisſm' ‘virtute euacmuit .² Non bie imagm'ta
pro cºgniti: babebatjziſque temerè qffèmzſieéatur. Vides damnari ab eo cemeric’atem \Egyptia
ca: ſeu Chaldaicz Aſtrologiae . Accedit quòd prctimis Ecclcſise temporibus, ob periculUm...
Ethniciſmi , 8: ſuperſtitionis inclitzr , Geometricarum figurarum ſchcmaca inpuluere vel
in papyro, tanquam prseſtigiae au: necromantica delineamenta à quibuſdam xſtímaban
tur . Tune etiam , vt air noſter Cauffinus lib. 3. de Domo Dei. Nan audiebamr Affralºgia
quzcunque illa eÏct, perzfimame Prapbetia Ñ (yª eructarzte Spiritu . Immane tumſacrilegíumſu
11ſ:: Poeta.: legen- , (Ó Iouem aut Alza/[inem , Poſi canſecrata Cbri/Zo totics ora, nºminare . Ac poſt—
quam triumphaco Sathana, ldoliſque contritis non puduit Eccleſiam, Deum ſcientiarum
omnium Dominum agnoſcerc , 8: in fectas Gen tilium erroribus artes defzca re; coepic
tum Chriſto militare non Pocfis modò, 8C Rhetorica, ſed etíam Philoſophia, 8C AſtronO‘
mia, imò 8: Aſtrologia , naturalium rerum prºmºtion:: reſtricta , 8C cam dignitatem recu
perare, quam Salomon Sapicntíaa 7. Deo acceptam deprçdicans air . Ipſe em‘m dedit mi
bi bommctuaſumſcimtmm ‘mmm , ‘Ptſèiam dtſpoſz'tÏomm arbi: terrarum,e’9* 'virtutes elemento.
ram : imſitmm, W. canſummatianem , U medietatem temparum: 'viczffltudinumPermutc-tiones, (9
(ammutatiam: temporum, Ami curſ“: , (9* Ste/[amm dç'ſpaſt‘tiane.: . lthue ſi Aſtronomiam ad
Kalenda rij ciuilis, 8C Eccleſiaſtici conſtitutíoncm addíſcas,vel doceas; fi eius profundio
tem nocitiam inquiras , vc ſolídius Sacrç Scripturç ſenſum literalem , quo abucuntur C0-.
pcmicani, tuearis, 8C ſacrç Congregacionis decreta in eos vel in Gencthliacos lata defen
das 5 ſi ad vſum Agriculture; , Nauigatoriç , aut Medicinçſobriè‘Aſtrologiam ªc pruden~
ter actrcctes , vc* Sacrum Concilium Tridentinum 8( Sixtus V. permittunt , 8C à futuris ¿ªjªj
con tingen cibus iiberiſue actionibus quam per coniccturam determinatè prçnuntian-l-'ª-P'º’ªi‘
dis abiimeas, null¡ te Auguſtini r‘eprchenderint, nulli Ambroſij,nulli Leonessquin eciam
patrocinabitur S. Thomas l. p. q. l. art.‘5.& 3. contra Gent. cap. 85 . opuſc. z I. ſcu de,,,‘“‘,"f,º,'.“
iudicijs aſtrorum ,8C opuſc. 2 8. 6C in lib. 2.. de Geneſi , 8C Scocusin z. diſt. \4. 8: Panor-A/"ºlºsiª
miran us ſuper 5 . decretalium dc ſorcil. cap. Ex :Mmm :mare , Sc qui nouiſiimè pro ſanz
B 2. Aſtro
_'(VÏIÏ PRAEctFſiATIO
‘-ѺcxtF
Aſtrologix vſu ac dcfenſione ſcrípſcrune, Perros Ciruellus con tra Picum grandi, 8L crudi- '.‘;Ï‘Jï
to opere , P. Carolus Gontranus Doctor Sorbonicus in libello de hoc argumento, 8C no ;r
ſtcr Caufflnur lib. 3. dc Domo Dei, imò anceillos S. Damaſcenusliba. fid. cap. 7. Boctius …X.“ v
v
de Conſolationc , Sencca ad Marcíam, Chalci’dius in Timaeum Platonis , GZ Plato ipſc in 'A'"Í.Á
Timxo ,ac 7. de Legibus. Quòd‘a-Utcm Aſtrologi olim facum contra libertatcm intro. ª"
,.fſ::
f.-
du'ccrenuidcoq; damnarcntur,docent S. Auguſtinus in Pſa]m..6 I . Bardcſanes apud Eu
ſebium l¡b.6.dc prepar.Euangcl.SS.Ambroſius,& Baſilius, 8C Tatianus vetus auctor , ſcd 'Tºª
lcà
\lv-
in primis Tcrtullianuslib.dc l,dol.quiobíd concludir. 0' divina [enuncia -vſqueud ter
"14‘“ . ram pertinax , expe/íunturMatlnmatieiſicut Angeli eorum 5 Vrór , Italia interdieitur Mat/:ema
ticisſicm cal-Im Angeli:- Concludam demum 8C ego hunc articulum con tra inanem gl‘oriam LL*t*].L'

quorundam Aſtronomorum, qui à Cçlo Cçlum aut Cçli dominum , «Se patrcmluminum
non agnoſc'unt; cum-,5. Auguſtino lib. 5. Confeff. cap. 3. Exultant 4:7,- cxſitallunmngui ha
fliunt; per impidª ſisperbiam recedmtes ,ac deficienteràlumim tuo, tanto amé Sali: defi
ctum fiatumm prauídent , 29* ¡UPM/Entre ſmm mm ªvidez:: .ª nº» Mim religiorè guarªní , 'tªnda
beben: ingenium, quo i/Zn quieran: . R ~ '
, . › r

' AR ‘1"1 c VL VJ' 111. "Dz-Onzz'm Aflronomie.


E - Wide-m inficiari
interinfuſas non auſim
diuinitus , Aſtronomiam
Adamoz cumexperimentum
in actum 8C ipſispcnè aſtrisdcductam
ortam; prímamquc
eſiſic . (Do
enim priore potíoreuc ſpectªculo Mundi naſcentis theatrum, in tanta operum 'dinino
rum varietate nouitateque raperet ad ſe ſciprimi parcntís oculos , quàm oculis ipſis Mun.
di, Cçlíque luminibus; Deum videlicec opcrí ſuo iam turn inuigilantcm ſtarim monſtran
tibus è ch prima huíus arcis incunabula-apud'Hebrxos , que cum mate Patriarcharum
tam longa, vc çonuerſiones Planerarum crebrò repeticiscxperimentis agnoſci rccogno—
ſcique poffcnrſiſadoleuit vſque ad nepotcs Sethi; qui, vr afferic Ioſephus lib. l. Antiquit.
,
lud. dap.3. 8L 8. tranſmiſſam ¡am ¡nde ab Adamo hancartem ,nc orbis vniuerſi catacly. 'm
3

ſmo ,aut ecpyròſi perirct , redactam in epitomem geminis columnis inſculpſcre z vni la
teritizcontra vím igníss alter¡ lapideç contrcta cluuioncs aquarum . Suidas quoque affir
mat Sechum diuíni aomen adeptum eflſie , quòd aſtra proprijs nominibus diſtmxilſet . Cg m
:Tn
teròm an ab Hebreeis ad \Egyptíos primüm , 6C ab his ad Chaldços , ſeu Babylonios Grç ;W

coſque manarít Aſtronomia 5 an poríüs à Chaldçisad \Egyptios , Grçcoſque , 81 quinam


‘ horum (Hebrzeis-intcrim diffimulatis) inuentoresipſius fucrint , vecus olim controverſia
fait: vc aduercit Ac'hillcs Tatíus in principio Iſagoges ad Atari Phçnomena: Aegyptiorfè
runtprimar omnmm tam Cela-n , qua‘m Terram effè a’imenflr , eiuſque reiſciemiam columnis imi
/Izm adpoſterºr propagaffi . Cbala’zi :amen [min: inuemia’ecu: adſcſe trans/¡2mm, ¡4'75 Belo tri
óuzmt. At Graco-'um ſapimtiorer partir): DIY: , partim Heroibu: , Partim ſapicntibus ¡jr ,qui
paſteaſucceſiemm, adſcrzbere id cammmr . Haec Tatius . Pro Babylonijs ſcu Chaldzeis vide
tur ſtarc loſephus lib. l. Antiq. lud. cap. I s. 8C Diodorus Siculus lib. 2.. cap. 8. vb¡ . ai: :
Hoc autïem concedunt omnes' ,_ deldxar Aſirologiz 'vltra cata-rar , cüm a’iutim in ea *verſtmz [im ›
Ñ… …L eſte perito: . Numerum armamm, quiómſe [Miu/mod¡ aflrºrum doctrina ‘puc-¿fl? affirmant , band
fªit-"- fácilè guie crediderit. Nam quadrz’ngmtamſia annomm mil/ia annumeram‘ , 'vſgue 4d Alexandri
dſtmſum , ex qua aflrarªm abſeruatiom-r ab ſe captar dicunt . Dixerat autem lib. I. annumª
olím fuiffedierum 30. ſeu Lunar¡ periodo xqualem , itaque anni 403000. tales ,effi
ciunt Solares annos 33583. Epígencs \amen , qui cum Apollonio Myndio ſtudiorUM
Cªuſª fuícapud Babylonícos, vr reſcrt Seneca lib. 7. natura]. qq.cap. 5. 8C Beroſus ípſu
Chaldxus multò minorcm numerum annorum rctulerc : fic cnim Plinius lib. 7. cap. 56
EPigeqex apua' Bebylom'ar DCCXX. annammoéſemationerſiderum , Coctiliém later-Cªli: inſcri
pta.: doce: , gram’r aut/;or in primir : 7m' minimüm , Beroſm , @' Critoa’emus CCCCLXXX. an
mrum : exqua apparet eterna: lite-mmm vſm . Hipparchus vcrò apud Pcolemaeum obſcrua
\lO
ADLECTOREMJ - IX
Í !lºnªs Bªbylon:: factas Circa Eclipſcs repetir ab an no vſq ue- 27. Nabonafl'ari, qui ſuit an
nusante Chriſtum 72.0. Sed ſi Porphyrio credímus , capta per Alexandrum M. Baby- .
; E. lone , Calliſthenes rogatu Ariſtoeelis tranſtulítex ea vrbc in Graeciam obſeruatíoncs an
n T norum l 90 3 . Verúm aliud eſt Chaldços fuiſſe , 8C quidem anciquicus huic ſcientígª dedi
*- tos, aliud fuiffe omnium primos . Pro primatu cnim poſt Hebraeos \Egyptiorum mili
1- tant ,quas refert Laèrtius peregrinaciones Thaletis , Pythagorae, Platonis , Budoxí , Sc
l aliorum in \Egyptum , vc inter cgtera ſideralís ſcientiae myſterijs initiarentºr; identiqu'e
inſinuant obeliſci , 8x Pyramides antíquiflimaz, non ad ornatum ſolum au: pompam ere
ctx in Aegypto , ſed etiam ad captandam- ope vmbrarum altitudinem Solis ;idem 360.
Sacerdotes in vrbe Acanta trans Nílum, Clcpſydris curſum Solis, &zaſcêſiones Signorum
metiri ſoliti 5 idem Hierophantç Aegypti totius., prçſerrim Memphis , 8: Heliopolis, qui
à Mercurio hanc artem didiceranc :quapropter de illis Clemens Alexandxinuslib. 6. dem-ia
ſtromatum , Aegypnj
ºſíendum'ficm illorumprapriam ?amd-cm
Ceremºnia. ſmm-
Primàm pra/Eguunmr
mim- Plªilqſopbiam
prou-dit Cantor (de. pa/Z : Cantorem
hoc autfem proceditªïº’ſim*
maximè

Hora/'capa , qui in manu babe-t bora/agitar» , (9- palmmſymbala ¿Urología cum libro: Mercarzj, '
qm'tractdnt de Aflrolºgia , 7m' quin/em ſzmt quamor numero, apartet fimPer haben in are , ex
guiám ‘vnus eſi de ordim inerrantium, que **videnturmſlrªrumz alter rverò de caitu, (7* ¡lll-mim
tiºm S0/1), (9* Lunª? , reliqui de i/lorum orm . Nec obſtat Diodorus Siculus , imò ſoluit no
d um lib. 1 . parta. cap. 2. dum inquit . Tradimt ¿empty Belum_, Neptuni Libyaque .Fi/¡um ,
colonos traduxzffè in Babyloniam , qui Sucem'otuflw: Baby/amy Cbaldmzr 'vacant ) iuſiimit , qui
mare Acgyptiorum 45m obſemarent . Quod Criam Lucianus Dialogode Aſtrolog. confir
mar. Cicero quoque lib. l . de Diuinatione ecſi A-\ſyrijs ob planiciem- camporum ac ſerc
n i tatem caeli fauere videatur , ſubdíc tamen ;Aegyptij wrò , w 7m' ſe cateri: marta/ibm an.
tiquiores praſitentur, innumeraéi/ibm penè ſamlis, bar eſ¡l quadringentixſèpmagima ¡ni/[ibm
.mnorum , cam ipſam artcm aſiromm conſèmti cffi a'icuntur . Sed an te illum Plato cauſam _d u
plicem attigit in Epínomide, cüm inquit . Primas ¡¡amm rerum/Pectatar Barbarusſuit , arz
ngua mm regto dle; alutt , que propter xſtmi tempori: ſcrniitatem prim¡ /MC inſpexcrunctt I Tall:
degjptu: , v‘- Syrmſmt , vb; /lellgſcmper 0mm: , "Ut ita a’txerim , clarè ccrmmtur ,- quomam m.
[i conſpectum ¡¡tcp/:mix intercipimzt , 71cc nube¡ . Neque Grzrcís ande: hoc tribuºre, ſed (ub
dit: .Qaerziam Però-Mªgix quàm Barbari ab ;Rina diffamusſtrem'tate , 170mm ſia’erum ordincm
tardíè: intel/eximu: . Veràm quidqm'a’ Graci è Barbara": accepcre , melim rcda’idemm . Faceffat
igitur fabula illa de filijs Solis in Rhodo natis , 8C in Aegyptum delatis,vbi Aſtronomiam
docuerint ,quam adducic Diodorus Siculus lib. 5. &comme-mom ,Luciani Dialog. du
Aſtrologia,inuentionem eius adſcribens Orpheo. (Dem praeter allatos-condcmnac etiam
Seneca lib. 7. natural. q. cap. 3 . dicens . Eudaxm primª¡ ab AegyPto/aa: maru: in Gral-zm.:
tranſiu/it . Hit tam-n de Cometis m'bil dicit , ex qua apparet ne apt-d Aegyptia: guide-m , guión:
wuior Celicura
ctiºrm fui: ,firman:
quin/em Sali: bum Pªnam claéoratam
al: Aegyptijs . ,Conan
calle-gi: paſiea‘ Ñ ab
. Denique diligem (yº. adct¡¡¡qui/¡tar,
Aegyptijs Grecos hancdefe

ſcientiam fluxiffe cradunt Herodoeus in Eurerpe, 8C Theon Alexfin comm. ad Aracum .


Bis antem primus Aegyprios Aſtronomiam docuerit xquè controuerſum ell'. Eupole
mus apud Euſebium lib. 9. cap. 4, 6C Nicolaus Damaſcenus inquit : Vixit aun-m ¿bn/7m
in Helio ali cum Sacerdotibm , J qua Sacerdºte: Aflrologiam dia’iccmm , qm' :amen mn'- inn-miſ¡
ſibavcſt,ſed ab Enocb perſucceffi'amm traditamfatebatur . ldipſum infinuat lºſephus lib. ſ.
an tiq. cap.8. òç 9. ſed Salianus id parum probabile putat, ob moram nimis breuem ac vix
ttímcſtrcm Abra hami apud Aegyptos , 6C hoc munus tribuít pºtiüs loſepho Patriarcha: :
vide illum ad annum Mundi 2.470. num. z 8. Cüm antem Mercurius fuerir non modò
Abrahamo a ſed 8C Ioſepho poſterior, imò 8C Moyſe, quem conſtar erudítum fuiffc in om
ni ſapientia Aegyptiorum; 6C Mercurij, qui fuit nepos Atlantis, fucrit nepos alter illp
Mcrcuriusdictus Triſmegiſtus; vr teſtanrur‘Euſebius lib. 9. cap. 4. 8: S. Auguſtinus lib.
I 8. de Ciuitate Dei cap. 8. Atlas aucem Promethei frater , 8: Mercuríj maioris maternus '
auus
K
X __ P R AE F A T I 0
auus florucrïe Moyſis temporc ; ſcquícurerrare cos , qui Mercurio ínuèntíohcm prímam ***:²Ñ
‘à
.'25.
‘-ZII.
Aſtronomía: tribuunt apud Aegypu'os; inter quos eſt lamblíchus libro de Myſtcríjs Ac
gyptíorum; 8C Firmícus, addcns cius diſcipulos fuíffe PetoſirímªNcccpſum , Anubín,
8( Acſculapium; &t Manilíus lib. I. Aſtronomicwn, illis verſibus :
Tu princepr auctorgue ſacri Cyllmióranti
Per te ¡m Calum _m terra:- , ¡am ſidera nata (Tc. , l

Mín’üs ccrtè crraffcnt , fi hanc prçrogatíuam detuliffent auf Theuto ſub Tamo Rege Ac
Wm ¡b gypçl , vc (jet-Uhr Plato‘m Plhçduro 5 aut Atlant¡ Regl Maumanlze , ?Je q‘uo Dlpdorus Slcu
..mm _ ¡us ltb.4. Blbhozbecaªz hIſtoncae 1ta narrar. Fer-um* Atlantem Aſiralagmfiaffipermffimum , de.
\24“
‘IL-:z
\1
!a
ue ſpbxra primum inter bamim: dtfiutaſie ,- qua ex re 'vzfiu eſi celum bumm: ſufliue’re , [amm
Mª- Pmómtcfàbulixſpbm ¡mantiene . (lu—am ſabulam rcſert S. quoq; Auguſtinus lib. de Cíuí
kate De¡ cap. 8. Pliníus quoq; lib. z.cap. 3.3i ::Obliquítatemſigniferi intellexzffè , hoc c/Z rerum
fom apemrſi'e, Anaximander Mileſiu: traditur primm* , Obmpiaa'e quinquageſima 0674144 . Sigma \A

dn'nde ¡n eº Cleoflmm: , (9* prima Arictis ac Sagittarzj ,- Spb-?ram ¡¡I/'4m antè multò Atlas . Et ta..
:i‘m: men im memor horum lib.7. cap.s 6. vbi narrar qua: quis‘ in uencrít ; air : Aſtrolagiam Atlas
Libyefilim 3 'pt 4|le , Aegypnj;_-m 411; , Afiyrij . .Sp/mmm in ea Mile/in: Anax-imander (de. Si.
der-um ºbſcruatianem in Mªig-\nda wam'cu. Alíqui Eunolpo ſphzrae inuêtioncm accepcam
SPM"… ferunr; Archimedcs enim , &'Poſidoníus , quorum ſphxra Iaudatur à Ciceronc 2.. de)
fªct-m- Nat. Dºor¡ non tam excogítaffc, quàm perfeciffc, 8: amplificaffc cenſentur . Pier¡ :amen
potuir, vealíj apud alias nationes prim¡ huíus arcis inuentorcs fue-tinc; fic Promethcus
M²1…" apud Acſçhylum in Prometh. de ſc canir. E . E ‘
' P . ' Í'Nomlum mir» iPſiI bye-ni: (r4: terminm ,
Neque flºridi rueris , .aque /iªugiflm
Aefldtí.: confían: : ſed temerè quidm‘:
Facicbant; dame ¡¡z/i: arms' ego
Aſh-Drum ºflmdercm, C9- accaſu: diſcemi baua’faciln. ,
c““fi CU) ſuffragatqr Serums m 7. E'clogam‘VIſglh) dIccndo. ”Dialnet/:om: Aſfyrzjx pſmm: ¡Im-0.
dm…: logzam mdmcmt : quam reſidem m monte alnfflma Cauca/ò , mmm cur4,(yª/olltcztudme ¿lepra/7m—
derat . Hic 4mm¡ mºm ¡Do/im: circa Ap’yriªs , 'vicinm eſt peuè fiderilm: , 'mula ctiam maiora aſim
_Html-ª demon/Irak, C9- diligmtcr earum armª' occaſuſqueſignfficat) Al¡ Herculcm ex Aegypto in Grç
ciam Aſtronomiam tranſtuliffe , ídeòque in fabulis vn¡ Atlanti in ſuſtincndo cselo ſuc
¿',Ïfl‘ªª ccſiíffe 5 ali¡ Palamcdem in hoc celebrant, vc Sophocles, in Trag. Palamcd. inquiens:
Oſiendit , (y- exp/¡mit ignora: priüx
Inner/¿tqm aſiramm mmſ-4ra: , (ty comer/iºnes',
Sar/mi cuſiaa’e: , Amor-equ: indice¡ .
Sanè ab obſcruationc díurhaeconucrſionis,& ortu occaſuquc fiderum,ínchoatas Fuíſſc ob
N ſcruatíoncs crcdi par cſt, quarum Parapegmara, ſeu Hematología, cum prognoſticis Vti‘
que dic¡ adnotatis , exponi ſolita in tabulis , 8: in publico affigi iam ¡nde à Mctonis tem'
porc doce: Theon in comfncnt. ad Aratí Phaenomena; quamquam horum obſeruatorcs
Plato in Epínornídc non tam Aſtronomos, quàm dçpºnnïvªrªcappellet; 8L Geminus in ele
mentís Aſtronomicís, dícat hanc partcm Aſtronomie , vídeliccc Aſtrologiam Jnxm eſſcª -.-ª-ï
-',z
.-’.-'~
ncc dígnam , de qua ſermo ínſticuatur . ~
1:'
l.-’
A R .T1 C V L V S 1 V. De Progreffu Aflronomia .
Tn

Iuc autºm Aſtronomía ab Hebrxís ad Chaldços,& ab his ad Egyptiosfiue ab \Egy-ª


ptíjs cum ad Chaldzeos Baby]oníos;tum ad Grçcos manaucr¡t,ccrtum eſt cx hi 11._
'17'
¡.7,—

—r<.
ſtoria , plura Chaldços,& Egyptíos ad hanc conſtitucndam, quàm Grçcos ante Alc
xandri Magniobitumcontuhffc. Paucís enim excepcís,qu2e de Eclipſibus actigerunt
Thales , 81 Anaxagoras , rch‘quí Grçcorum \Oti fuere in ortu , 8C occaſu ſiderum inerran El),
'il-'-

num
A’DLEC’TOREMJ .4_ XI
tium obſeruando, &in Cyclis Lunçac Solis , ad anni ciuilís conflicurion’cm accommo.
dªndïsz quo fine Solſtitia , 8L \Equinoctia obſeruabant. Tales fuere Ocnopides, Clcollra
tus,Harpalus , Democritus, quorum Trietcris, 8C Octaeteris celebres ſunt; tales Mc
ton, Euctcmou , &'Eudoxus , qui prçtcr fallos , 8C prognóſtica , cyclum annorum l 9. cx
cogicarunt , quo Calippus quadruplicaco periodum annorum 76. inſtituit: nihil aucem..
de proprio mºtu Fixarum , au: cerca earum inter ſe diſtantia , nihil de Planetarum cir
cumuolurionibus 5 nihil dc periodis, quibus Lunaris anomalía , &e latitudmisapocacaſta
fis abſoluitunà Grzcis tunc ſcitum aut perſcriptum nouimus . At Chaldçi , 8C \Egypcíj
Sacerdotes, illi Babylonc, hi Memphi, Hclíopoli , &e in vrbe Acanta trans Nilum, in qua
360. Sacerdºtes Clcpſydris dierum quantitatem, 8C Solis aſccnſioncs ac Si gnorum obſcr..
uabant, plura dc Luna , 8C multa de alijs quoque Planctis aduerterunt , vc fatetur Plato
in Epinomide, 8C latiàs proſcquitur Diodorus Siculusliba.. cap.8. vbi ctiam cauſam di..
ſcriminis huius affert : nam de Chaldçís inquit . Tum guia 2 tennis. ctm-’is in ea dºctrina em;
diuntur,0mm' dim-um rerum cura paflbabita ,cum guia diutiàs 1'72 illa perſmerantex doctifflmi
enaa’urzt. ¿Pªd Graco¡ , 'vt plurimüm tardé ad sz'loſòpbiam accedan: , paulumguc in ea im
maruti «Igea/Zum 'pertum‘ur .- pam¡ admoa’um in ea immaramúr ,lucri gratia ad alía exercitia.;
'ver/i . At Bai-&ari inſuſcepto exercitiaſemper immoramur . Gram' 'però lucri grafía mui; /emper
ºPÍBÍMÜN-º ¡PCWMÓMN’F J ¿legªc- maximil- dzſciplinis interſe alter-cante: : ¡¡¡cartas diſapula: red—
dunt , animar/'77m earum per omnem 'vitam a’uéium , null-z carta flmem‘ia errare compellum . IM
ſí qui: prcclarzffimarum philoflpborumſecta: diligentcr exquimt , repugnante: admadum , maxi
¡¡It/que de rcbm inm'cem contraria: comperiat .
Poſteaquam verò condità per Alexandrum M. Alexandrià,Reges eius ſucccffores Gy.
mnafium in ea vrbe omnibus diſciplinis aperucrunt , reuersà in \Egyptum , vel pociús re
uiuiſcen te Aſtronomia,coepit gloria illa \Egyptijs communis effe cum Grçcis, nam \Egy
pcus iam Grçciffabat , non ſecus ac Babylon . Floruerunt iraque Babylone quidem Berò
ſus iunior, Alexandriç verò Ariſtyllus, Timocharcs , Eratoſthcnes, Conon, Hipparchus,
Sºſigºªºsª &ª Theº“ ſeníºr ª Ptolemçus , Paulus Alexandrinus, Theon Alexandrinus iu
nior , 8C Hypatia eius filía , ‘Pappus; Diodorus Alcxandrinus , 8C SS. Theophilus ac Cy
rillus Epiſcopi. Itaque ab annis 300. 8L amplius ante Chriſti ortum , vſquc ad annum... ‘
circiter 500. poſt eiuſdcm orcum , ncm pe per annos circiter Octíngcntos Aſtronomiaª
reguauic Alexandrig . (Liamquam eXtra quoque alíqui coelum obſeruarent inſignes viri,
nempe Ariſtarchus, Helicon , Archimedes , Clcomedes , Vtcrq; _Agríppa , Mªnilíus a
Mcnclaus . Scd ncmini horum plus deber hçc diſciplina, quàm Hipparchº z & Pªºlºm‘z’º‘;
Hipparchus enim ,8C proprium Fixarum motum ſuper- polis Eclipcicç, indcque prçceſ
ſionem z‘Equinoctiorum, 8C diſcrímen anni Tropic¡ ab anno Sidereo primusaduerrít 5
idemque collatis ſoeculoflím multorum Eclipſibus Babylone , 8: Alexandrig obſEruatis ,
periodos Lunares quoad Longitudinem, Lacitudinem &l Anomaliam,& intcrualla Ecli
pſium quam proximè ad veritacem determinauitsde anni Mªgnitudine,deque Cyclis Lu
nº , Soliſq; longè accuratiàs quàm Meton , 8C Calíppus differuit 5 Fíxarum loca ordinauit,
8C alía multa , qua: Prolemçus non inficiarur: Ptolemçus verò huius ſcientiç partes .ac
membra vcluti apud Hipparchum alioſque diſperſa ,in vnius artis corpus pulcherririia...
ſanè methodo ac \ymmctria collcgít , Primuſque vri Geographiam , fic Aſtronomiam
con ſticuit , vt non immcricò quç ab ipſo Mathematica conſtructio vócata eſt , à Grçcis ta
I'nen ¡my-Dm crío-MZ:: , Magna Conſtructio 5 ab Arabibus autem , vel Grçco-Egyptijs, AL
MAGBSTVM, ncmpc Maximum illud ſeu Perfectifflmum cpm dictum fueric . VS vcrò dt.)
quinquc minoribus Planctis_ tradidit, ca ſolius ferè Pcolemçi obſcruationibus, 8C medi
tationibus innituntur . Fatetur tamen illc ingenuè lib.2. cap. 7.. lib.7.cap.3. 8L lib.9.cap.
2.. ſe non habuiſſe obſeruationes cam longi temporis, vr Anni quantirat¡ , 8C Fixarum ac
Plªnctarum mocuiàſc conſtituto,-p0ſrmulta ſçcula error notabilis timeri non poſset.
Aapropttrcüm Pcolcmaicg tabulçiam manifcſcèà Carlo diflidercne 5 Albategnius no-_
no
'X11 ‘ PRL-!E‘FÁTKITO
no Chriſti ſçculo, 8( decimo Azophi, 8( vndecimo Arzachel , 81 Geber Hiſpalenſes ª nec ' ñ"JLo.
non Perſarum Mathematici Tybenenſes , de mºtíbuscaeleſtibus inſtaurandis cogitarunt: '
&jam captaà Sarracenis Alexandria, ad Arabas Aſtronomia velut captíua íam alíò ab.
ducta fueratz 8: Iudzri cum Arabibus, non minüs de ſuperſtitione Cabaliſtica, aut Aſtro \4.—A

logicis deliramentis per ſiderum mºtusſtabiliendis , quàm de ipſis coeli mºtibus deccr
tabant . Ex horum colluuíonc Alphonſus X. Tabulas Alphonſinas conſtrui iuffit , edidit~
que anno I z S 2.. ſed renouatas ad Albategnij normam denuò edidit anno r z 5 6. quo an
no Sphaeram ſuam loannes de Sacroboſco Pariſijs vulgauít .
Veràm cúm Tabulae illsecollectitijs opinionibus pºtiús, quàm obſeruationibus per il
lud, vc oportebar,tempus ínitis , ſtarent, haud ita multò poſt toro c210 diffentire in Fixis
pºtiflímüm, Planetiſqs minoribus deprehenſa: ſunt . Simulque animaduerſum eſt, Aïqui
noctium , à quo Paſchatis, 8( Feſtorum Mobilium ratio pendet, multí‘s diebus preceden::
diem z I. Martij à Nícaena Synodo ,6( Alexandrinis Epiſcopis conſtitutam : itaque 8C de
Tabulis Alphonſinis , 8C de Kalendario corrigendis ag¡ cmptum impenſiüs, íntermiffaſq;
poſt Thebith, Gulielmum de S. Glodialdo, 8C Profatium obſeruationes czeleſtes reſum
pſerunt Rabbi Leui , Petrus Alliacenſis, Nicolaus Cuſanus, lo. Blanchinus , Georgius
Purbachius, lo. Regiomontanus, Bernardus Vualtheras, lo. Vern'crus, Abraham Za
gucus , Dominicus Maria , Gemma Friſius , Perrus Pitatus, 8C Copernicus, ex cuius fon—
tibus Prurenicx tabulae fluxerunt . (Dàm multi aurem de Alphonſinorum erroribus , 8C
de Kalendario in ſtaurando ſcripſerint,dici víx pºteſtzego prxcípuos in chronico ſequen
ti recenſebo. In Kalendaríj tamen reſtauratione,ficur Eccleſia elegir Alphonſiní anni
quantitatem , ita in Lunaribus Cyclis Prurenicas ſequi maiuit , Prueénicis autem adha:
ſereín ſuis tabulis Stadius, Iunctinus , 8C Molletius. Porrò cüm neutrç c210 vſquequa
que congruerent , ín locis przeſertírn Affixarum , 81 Planetarum ,cümque apparuiſset in_.
Cathedra Caffiopeae nouum , 8C ingens ſidus, anno rs7z. &ſequcntibus annis Comerç
non pauci . plures Aſtronomi oculos ¡n cxlunrjnt‘endene coeperunt, inter quos po'tiſlimi \IX
l

fuere Gulielmus Lantgrauíus Haffix, Moeſtlinus , &t Tycho Brahe , cx cuius obſerUªcio. .
..H

nibusduo Scholaailliuslumina Longomontanus Danicas ,Kepplerus Rudolphinas Ta


b'ulas conſtruxerunt; eodemque tempore Philippus Lansbergius cum Hortenſio parti‘m
ex Pr urenicís , partim ex Danicis hypocheſibus , ªdiunctis paucis aliquot obſeruationi
bus propríjs, ſed longa collacíone cum aliorum antíquis nouiſqueobſeruationibus, Ta
bulas Aſtronomicas , Danicis ac Rudolphinis non inferiores , imò alicubi \rïeliores con
cínnauit. Quemadmodum autem Maginus Alphonſinas,& Prurenicas in meliorcm..
formam collegerat , .Sc poſtea Tychoni-Copernicças aliquas ante mortem condiderat; 8C
Nicolaus Mulerius Luna: ac Solís tabulas cx Ptolemxo, Alphonſo , Copernico , 6( Ty
chone , reprçſentauit 5 ita Vincentius Reinerus , quínque tabularum genera in vnum vo
lumen forma non inutil¡ coegit , videlícet Alphonſinas, Prutenicas , Danicas, Lansber—
gianas, 8C Rodulphinas . Poſtremò lſmae] Bullialdus ,'obſeruationibus Tychonicis , Gaſ
ſendi , 8C ſuís potiſiimàm ,nec non aliquibus reconditis ex Regis Bibliºthcca Pariſienſi,
8CGeometricxeinqúiíitioníslaborezincredibili Philolaicastabulas,(quas omnium nouiſi.
ſimas habemus) nobis excruxit , facilitate , 8C conſenſu cum ($210 Rodulphinis , Danicis,
'ac Lansbergianis Xquíparandas,& alicubi anteponendas,alicubi tamen deficientes,
quod dictum quºque velim de Tabulis Atlanticis Gºtifrcdi Vuendelini , Eclipſibus ab
Annº 1573. ad Annum I 643. Obſeruatis ſupcrſtructas . Praeter hos Maculas Solares, 8C
louialium Satellitum ambitus obſeruarunt Galilaeus, Simon Marius, Scheinerus, 8C Vin
centius ReineruszLunareS autem maculas,& librationes Michael Florentius Langre
nus ,10. Heuelius, 8C Petrus Gaſsendus , vnà cum Eclipſibus, in que huius ſxculí Aſtro
phili non deſiſtunt intendere. Sed 8C D.Vincentius Matus Maioricç obſeruatíonibus
Aſtronomicís per-¡è totus inſudat. Si quis antem aliter quàm à nobis de huius artis ortu ac
profectutractarumſcircdcſiderar,conſulat Oracioncm Luc-'e Gauríci, habitam Ferra
nee
AD LECTOREM; XIII
ri; in laudem Afironomiae, Petrum Ramum lib. r. 2. 8: 3. Scholarum Mathematicarum 5‘
Clauíum an te Sphaeram , Barocium in prçſat. ad Coſmograph. lo. Rojas ante Planíſphç
rium z Longomontanum , Keplerum , Lansbergium, 8C Bullialdum ,in prefatmur prole
gomenís ad ſuas cuiuſque Aſtronomias ve] Tabulasz ſed operç‘pretium fuerte noſtrum..
Chronicon huic prazfacioni atq; lndíci Capicum ſu‘bijciendum per'curnffc.

A R T1 C VL V J' V. Aid ir¡ Actronomia Recentiori de/idemri 'UMMMÍQ


(9" de Erroriém pracipuis Fraude-mimi¡ Aflrom'momm. -‘ ª
N Vila eſt pars Aſtronomiz hactenus traditç, que non requirat ¿liquid ad ſuii'ntegrí
\ªtºm ª au: ſaltem limà non indigeªt: id percurrendoà Fixisv ad Lunam vſqueJ
breuiter indicabo . Fixarum Longitudo aC Laticudo’à Tychone correcta eſt ex Aſcenſio-I _In-'xi
nibus rcctis ac Declinationibus obſeruatisab ipſo, Aſcenſiones autcm rectx dependen-$225?“
ter àVenere, vt patec ex como l. Progymn. à pag. I 5 2. at Veneris parallaxi nimia in de
clinatione vera vſus eſt Tycho, ob nimiam Solis para]-laxím,vr ſaterur Keplerusín Ephe—z
meridum fundamentis pag. I 5. vbi adhuc indeciſam litem air , de differentia 6. minuro
rum in motu Solis à Fixis inter Landgr’auíum Haflig ac' Braheum . Mulcç criam Stellarum
inter ſe diſtantiç ,'prazcer eas , quas obſer'uauit Tyc ho , defideramur , vt ex illis lºca Pla
netarum faciliüs deduci queant . Sed'êc diametri apparcntes Fíxar’um valde incertç ſunt,
8: maior in ijs euidenria requírítur. Denique numeros Fixarum p‘er'Teleſcopíum longè
maiorapparens , augendus eſt ,adiectís Stellis , quas inſtr'umcmum 'illud i‘n vnoquoque
ªſtro deprehendit. Subínde eciam diſtantIç-Eixarumobſerua\2, repcriunturdiffent-iie ab
ijs z quas Tycbo Obſeruauir per Sexcances , auc qua: CX Longitud. Sc Latitud. earum ',' vel‘
Aſcenſ. Recta, & Declinatione pºr triangulºruén praxim deducuntur . Nam delpcis ea
rum erroneis aliquando vſque ad in tegrum gradumzín Alphonſimsik ‘Prutenicis tabulis,
ſatis Cardinalis Cuſanusintabu1253.F|xarum á ſeª &z a Lardinahbus Niceno , 8C Allia
cenſi ordinatarum,Reinholdusm Theoric. pagaq . Nonius in primis annor. ad Theo
ricas Purbachíj. Tycho in Epiſtolisà pag. 54. 8( tomo I. progymn. pag. 146. Nequº.;
alij poſt Tychonem aggreſi¡ ſunt correctionem banc., przerer Lansbergium ,qui tamen
Stellas tantüm 2. 5 .à ſe obſeruatasponit in ſuis'tabuhs pag. l IZ-CXICI‘Í Tychom’ m in hoc
carcis, vr i ta dixer:m,oculis ſequuntur; nec ipſe Bull‘ialdus addit aliu_d5quàm quarundam..
Pixar-um loca'è P-erficis tabulis antiquioribus'erma . ' ª
Saturnm le’ntiſiïmus Planetarum , nec rcuoluriones ſuas ad eaſdem locí cheſtis condí- ¡zii-"zz
tíones intra çtatem vnius hominis‘abibluens ,non- mirum fi veluraſtu ſemli tocies ſefel— 3mm. ª
lic Aſtronomos, 8C pªruus error ‘ipſius, multorum dierum aſpectus cum alijs anteuertic
aut dillulit . Coníunctio Maxima‘Saturni, 8L louis, quz Anno 15'63. ab Alphonſinis ex
pectabatur dic 2.5. SeptembriisinLconIs gr. 4; 8C min. 25 viſa \amen fui: Auguſt¡ 24. à
lunctino Aurange hora \4.min. 30. poſt merid. I_oue boreaiiore cegence Saturnum ferè
\0mm auſtraliorem, vc naÏrïractt'ipſein praªJFatſi‘x ád ſuas tabulas Aſtronomicas : vbi addit y -'\
Anno I 5 3 6.die ¡9. Maijvci'rc'a horam noctis 2.0hſeruatum eflea ſuo praceptore lulia—
no Riſtoncó congreflhm Mártisoum Saturno, qui ªà-Marce penè tºtus c'ectus fait-z 8C ta~
men Alphonſinx tabulae‘in Ephemerid. St'cefleri'illum die 25. :Maij' conſignarant. Ty
cho pariter in Mechanica Aſtrónom. pag. 39. air , Anno [563 -._ſe obſe’ruance coniunctiob‘
nem Saturn¡ , & louis integro-menſe ſefelliffefAlthnſinum calculum . Aurea qquuc
Stoeflcrus ex Alphonſmis prºdixerat Sacurni 'Marciſque coniunctionem fururain anno
1 5 36. 2.5. Mai¡ 5 At Petrus lºifatus vidic illam die zò. Tycho refert In Epiſtol¡$ªpag. 5 6.
obſeruatum à ſc anno ¡587.l‘anua'r'ij 9. r 4.8( l s. ſtylo veteri Sa wmum ‘gradibus 2.. occi
dentaiiurem loco Alphonhuo,ſed orientªliorem Pruteníco minutis ſerè 1 o. Longomon—
tanus aucem lib. 2,. Theoricorum' cap. ¡3. Saturnum aic obſeruatumVranibUrgi armo
!59 r Marti¡ I 7. hor.7. .z. poſt merid. in Ueminorum gr. zz. min. 43. exhiberique à Da
C n CiS
1;*
XIV P R AE F .4 T I 0 b X’\Y'-.-—;
‘A

nicis in gr. zz. mín.46. à Prutcnicisín gun. mín.2.3. ab Alphonſl in gr.25. mín.'7.Bu1
lialdí Tabulg Saturn¡ Iouiſq; morus cxactiüs reprçſcntam plerumquc quàm Rudolphinç.
\A
‘e
Satellitum autem Saturn¡ mocus , 8( eorum apparítiones ,. occultau'ones , ac diuaricatiq
nes nondum ſunt exploraca,& opus eſt ſzeculis,\\rc certòdcfiniri queant . m "LX
~

ªuf; ;zz louis fidus , quie celeríus eſt Sacqrmo,.mmus fefclln Afironomos 5 Tycho tamen , vc
dar-mr. aíc in Epiſtolis Pag. 56.¡llum nactus cſt dlſtanccma loco Alphonſino , aut à Pruteníco,
per terriam fcrè gradus pªr'ccmzLongOmontanus verò lib.z.ThcoricÓrum Cap. I 3.0ricn
talíorcm loco Alphonſizzo grq x, :Lſed Prurcnico Occidentaliorcm minucis zo. At qua
tuor ípſius Satellicum períodos , obſeruari aceptas à Simone Mario , &e à Galilço , multis
annis obſeruarat D. Vincencius Reínerus Oliuctanus, Galilei' alumnus , _qui omnes Ga"
lílçí ,Scſuas obſeruatíonesin iuſtum volumen redegcrat,conſtructis horum motuum...
Ephemcrídibus , quando ¡llum mors prematura nobis,~illi verò &z poſtçritatí opus illud
ncſcioqnis inter ſpolía cripuit . Haec ¡girar pars Aſtronomis abſoluenda ſupereſt .
Iz-M-m Marti: ſidus inobſcruabile quondam dictum Plinio lib.. :p.çap. l 7. enormiter tabula
ïZÏzJÏfi'rum antíquíorum_legcs violauit , Alphonſinarum quidem ac Prurenicarum gradíbus z. 3.
4. 8: ferè 5. vr cx ob‘ſcruatíonibus cum calculo veroq; collaçis doccnt Gemma Friſius cap.
¡9. ac zo. Annulí Aſtronomíci,lunctínus in pra-fat. ad ſuas Tabulas, Tycho in Epiſtolis
pag. 5 6.,Longomontanus líb. 2..The0ricorum cap. l 3.chlcrus in lntrod uctionc ad Mar—
tis Comment: 8a in Prefatíone Rudolphinarum , ex quibus Mars Anno 1544. Octobrís
z!..;def_e,cítàloco Alphonſino in Zodiaco gr.2..mín. [6. &e Anno I 5 87. lanuaríj 15. ex
ceffitAlpbonfinum gm. mín.; o.Anno auccm I 593. Auguſto ac Septembr¡ cxccffic Pru
ccnicum gradíbus fcrè 5., ſicuc 6C Anno l 625. Octobri menſc; ſcd Anno 1 608. gradibus
pcnè 4. idquc non ob motum medium, ſcd ob profiaphçrcſesguas mlè Rcinholdus per
Pecuas putauic ac iuſtas. Etſ¡ vcrò POR obſeruationcs Tychonis Keplerus, Longomonra
-L
É--
nus ,.Lªnsbergius ac Bullíaldus Martem arctioribus vínculís conſtrinxcre , ahquando ta
men rcluctatur, nequc vinciri ſe \Drum :pc-rmictít . Sic Anno 1 63 z. Februarjj 5. Mars
¡fc-‘i
acronychíus nondebuít íuxta tabulas Rodulphinas reg¡ à Luna , 8a tamcn obſcruantu
Perro Gaffendo Pariſijs , 8: Martino Hortenfio Leidç , tectus eſt ab illa , adíuuante forº
taffc id exigua parallaxi Martís, &C minorc quàm ponat Keplerus, nedum Tycho.
;jªzz Venm's errorçs band, ita, quidem_ manifcſtos habemus in tabulis ſCCCDtÍOſibUS, ſicqt
a… Martis aur M crcugij,pcrpaucas :amen habcmusobſeruatíones Retrogradationum,ac DI—
¡~—! ‘ grcffionum maxima¡ um , pºr plures dies continuosantè &e Poſt habitass quare huic parti
pluflbus ‘obſeruatiombus ſubucniendum cſt, praeſertim in Obſeruandís Coniuncticni—
busipfiuscum Sole ,,quarum vnícam tañtüm .á Tychone'obſcruatam habcmus. Si quís
optar ſpecimen dáflide inter vcrum locum eiusm , 8L Alphonſinum, vel Prutcnicum , legat
Epiſtolas Tychonis pagz 56. Hortenfius‘quoquc .Anno -I 63 z. lulij 3 l . obſcruauit Con-2
iunctioncm Vencris ac Mercurijgkciíca hora-m noctis 1 I. ª. cüm ex Longomontano diſta
ª'-ZÉ'
.515*
¿i
!e deberan: grada.. mín.,5-3. \ _;-_,-~ ~, …« .z. . ..zx ..; . .
1- Mf'ªª- - Mªcªri¡ pom‘zs doloſum ſxdus szêcfetè ſcmper ſub radíjs Solís oçcultum ,ac non niſi
;ZZÍZÍÃ'ïnter vapores Horizontjs appar_ês,~ Cºpernicoquc ob Viſtulsevapiditatcm inpbſeruatum, {J
Itª-‘º
[L

inſidijs Aſtrºanjcae (ºlertiae capicndum cſt,vc tabulxab infamia illa, qua vſquc ad hanc.:
diªm ,laborarunt , puxgari poiſ-nt. Decem au: vndccim graduum diſccímen in Mcrcuri)
lo'co, ¡Mer Alphonſinum ,aczzPrutenicum calculum , meritò intolerabile dixit Iunctinus in
praeſat,,ad tabulaSz-ſuas rcſolutas: Tolerabilior cnimcſtjUa díſcrepantía grad. 2.. vel 3-
inter locum cÏus vçxgm,,&;locum al) Alpho'nſo vel Copcrnico affignarum , quam Tychº ¡¡a

rxcpyc‘ribc‘in Epiſtoli.s,pag.’56Ñ. Belen-Longomontanushb. 2.. Thconcorum cap. zo. inter ;.-’


J

calculum Alphonſinumffiç Cop’ernicaeumzínueniri diſcrepantiam ,z’mmenſam @caminó ¡.-(ò,


¿y
Iv.,

indumquéd rcª-1mgrada: 7. afflúrgat: Ec quamuis fáceatur ,_ raras obſeruationes Mercuri)


-._<_.«_,c
ſ
à ſe aux Ïychonc habitas , proptcr Horizontis Danici obliquitatcm , ac brcucs cclcreſq;
- \ . ' . . - . .

hçuus plançtç a Sole dlgrcflloncs , cx obſeruauombus \amen 9. glonatur 1ta ICſtltUtªm.


ac
\

‘A‘DÏ'LECT‘OREM; ?XV
ªcreſ‘ºrmatam hypotheſim ipfius, vt diffidium calculi-à czelo nunquam excedat ſexcam
.gradus partcm . Sed ConiunctíoMercurij cum Sole, quam Anno I 6 3 \.die 7. Nouembris
obſeruauic Petrus Gaffendus Pariſijs, 8C ope Teleſcopíj talem vídic, Vt Mercuríus ſub SÓ
1is diſco apparuerir, gloríamíllam inancm reddidic, nam vr aduercit Martinus Horten
ſiusin differtarione cum Gaffendo dc Mercurio ſub Sole viſo,-aberrarunt cabulx Danicg
ſcu Longomonrani à vcro loco Mercurij grad. 7. min. I 3. (quam diſcrepantiam Longo
montanus inter Alph.& Copcrníc.immenſam dixerat): Pruccnicae vcrò errarunt gr. 5 . Pto
lcmaicç gr. 4. mín.: 5 . Lansbcrgianç gr. 1 .mina. l . Rudolphinaz min. I 4. z. à quibus Phi
lolaicç Bullialdí , ne duobus quidcm minutisdiffenſcrc . Mcrítò ¡gitur Bulljaldus Petro
Gaſſendo ob tam felicem obſeruatíonem dedicauít totum librum t o. ſuze Aſtronomiç in‘
quo tractatur de Mercurio, 8C ob hanc ípſam obferuarionem Nacalis Durctus, qui Ephc- a‘
meridas ab Anno I 637. ad t 642. ex tabulís Lansbergij deduxerat ,in motu Mercurij ſc
ad Rudolphinas tranſtulít. Videatur :amen chlcrusin Ephemeridum fundamentis pag.
1 5 . SC 1 8. de ſumma difficultate obſeruandi coniunctionçs Mercuríj ac Veneris cum So.
le , vbi facetur , omnes obſeruationes Mercurij pºr annos zo. habitasà Tychonc , cadcrç
intra vnícum triemem'Ecccntrici ipſius, reliquos duos crientcs inobſeruatos maneſ-c in
hoc ſçculo , 8L hemiſphçrío. (Dare ſubdit : In coniunctionibus Mercurij, quarum in Meta-ari.:
magna ’Pi-ſ e’ſi , mm auſim affirmare mmm calculumſemper intra ipſim diet' metam conſiſiere , 714471
ta tem-pare (amm-¡taria guingue gradióus interdum ?ari-:ri Pªto-fl ,(9- [0m: Mercurzj apparens,
càm eff retrogradm , ‘Maga-adn cum triente 'mlſemtſte . y
Sali: porrò theoria, quae ob euidcntíam ac frequencíam obſeruaríonum vídcrí poterat ui?
¡am omnibus numeris ªbſºlutª ª ncquaquam camcn omnis Controuerſiae aleam cuaſit . De ?temºr- ‘
Apogeoenim ipſius 8C Eccentricitate , deque maxima declinatione , ideſtd‘e obliquitatc
Ecliptícg , de Anni quancicate , ípſiuſquc aequalitatc , 8: dc diametro apparentiadhuc lis
:liqua ſupcreſt inter Aſtronomos , ſcd praecipuè de Parallax¡ ipſius ac diſtantía: Paralle
xim cnim ipſius, quam Hi pparchus 8C Ptolcmçus olim in dubium reuocarunt,effctne per
ceptibilis , 8C poſtea cx Eclipſium coniecturís Vtcumq; ad 3 . Círciter minuta extendcrunt,
Copcrnícus 8( Tycho affumpſerc, nulla exobſeruationibus proprijs vel alíorum demon
flrationc firmaram . Al: Pªrallaxis Martís perigçí , quee maior Solaribus debe: cffc , cüm
Mars Perígçus ab ipfiímet Copcrníco , 8C Tychonc deprehcnſus ſit multò propior terra:
uám Sol, \amen vix ad minucum vnum aſccndit,vnde diſtantia Solís tríplo maior, quàm
Tychoníca colligitur . At ſi dichOtomíze Lunares ſpectentur , euadit Solis díſtantia longè
adhuc maior, 6( non minor ſcmidíamecris terrç ſex millíbus . Hoc ígítur diligentiüs cx.
quircndum cſt, cum à Solís diſtantia pendeant omnium (excepta vnica Luna) ſiderum dí
flantiazà terra , 8( parallaxcs ac veraz magnitudines , ipſiuſque Solis vera magnitudo , vc
locitas 8C alía multa theºrcmata ac problemata ſcitu digníffima . Micro nunc errores Pru
tcmcarum tabularum in Sole maiores quàm Alphonſinarum , Vtaduertit Clauíus 1' n Ka
lcndario Gregoriano , 8L Maginus in Epiſtolís , quas refcrt in ſuis Directionibus pag. 75.
&954. addeus Prunenicas errarcaliquando vno integro gradu. Micro crrores ipſarum
Alphonſinarum in \Equinoctijs , 8C in Apogco Solis, quos perſequitur Petrus Nonius in..
annocationibus primís ad Purbachij theoricaS.Solan'um \amen Macularum theoricam ica
perfccíc noſter Schcincrus , \ -c arceſtacíonc Renácí Cartes , Bullialdi , Heuelij , 8L multa-v
Ium peritorum vix quidquam accuratíus ſperari poſijt . -
Lun-c tandcm,quam Plini’us lib.2‘..cap.9. omnium pen è, qua: de cçlo ſcímus Maglſtram ¿LL-mſ_
dixit, eandcm tamen ignorar¡ adhuc in cancª‘ad terras propinquitace Indignacur , 8: Ke-dmm
plcrus prazcepto 17 r. Rudolphinarum concumax ſidus appcllat,legeſque adhuc alicuj
b¡ rcſpuens , ¡dcmque ad Maginum ſcribens Anno I 60 l . Iunij Kalcndis , fatctur Tycho.
ni,ad quem ¡am vcneracin Bohemiam, Theoriam Lunas multum difficultatis mouerc,.
vidcnquc mchoandam à parallaxibus , quarum fine vicioſo circulo obſcruandarum duos
modos , ita proponit, vc mdxcec ante illud tempus non (lc obſeruatas 5 'morcuus cſt auccm
:EL: C z codcm
XVIII PRAEFA'TTÏO
lªu/illa re: Manda: eſi, niſiin illa quodgucerat, 0mm*: Mundm babeat . Ve] poriüs cum ſápicn
tiffimo ſene Clauio noſtro in cap. 4. Spbeerç Sacrobuſchi pag. mihi 45 z. concludamus:
Difflcile adman’um eſtperiºdctox motuum ita a’eſimctre, 'pt multi: annorumſaeu/i'r à 'vero n07¡ dem’ents
ricm mel/us "unes-am marta [mm , 'vnim Planet-e Periodum patuerit ita determinar: , 'Ut no» fee
Per/im aut deſint ¿ligue minutia , gimin magno Mmmm internal/0 nataz’zi/em errorem inducant.
Vtª mirumſanè [it DE VM Optimum Maximum Plane-Mmm mom: tanti: difficult-:tibia: oèſirue
re ‘Va/ui/se , *vt nema baminum eos perfect? pofflt ajſequi ,-ſea’ſemper imieniat, quºdin tanto artifi
cio tam nobilium corpomm , W in tanta eorum motuum barmom'a , (9* concordia admiretur , Per
petui: lana'ibm eorum canditorem ac motºrem celebrando . Vt patiffimàm Prapter can/Zimtioezenz.;
cie/0mm , eorumgue mom: , in quién: ſemper ſupereſie videtur , quadſumma diligentia‘ inquire:—
tur a‘ſo/ertifflmii rerum cx/eſlium perſcrutatoribm* ,ſcriptum effi- evideatur ab E reloj/¡aſh cap. 3 .
(Et Mundum tradia’it diſputatiani eorum ) ne 'Videlicet aliguana’o, ſiperfectê cxlarum numerum,
ºrdinem , eonſtitutiomm , (9- motum intel/exiſient liomims , definen-nt opera Dei inquirere , C9*
admirar-i; U* ingenia’, [uN-eta exercendi cauſiz , cefflztiom’ torpe-rent . Híc cſt ille ſenex , qui
ſub vita: finem confideratís nouis cxli phaznomenis , qua-2 perſpícillo Belgico detegi occ-z
perantà Galileeo, 8( per Nuntium fidereum indicabantur, in eam vocem erupít . Via'eant
Aſtranomi , que Pªcto orbe¡ celeſtes canſtitumdiſiizt, 'W IMC Phenomemzſalua ¿ffle pafflnt . lnane
igítur , 6: ex Poetico figmento eſt illud Manilij in ſuum Mercurium encomium .
Per te ¡dm cªe/um in terra: ,ª iam /ia’era nota . K.

'1h

Cüm ad hanc vſque diem cae] um non in terras delatum ſit, nec ita norum , ac fi deuocata
effent czleſtia illa in terrass ſed potiüs verum eſt , quod Veritas ipſa , ncmpe DhVS , lob
3 8. Nunquid rio/ti ordinem cali J autpone: ratiºmm ein¡ m term .² "'- .

.AR TIC' VL VJ' V I]. Auctaris in bat opere &0pm


Cíª .Ordo indieſieztur.

Ogitantí míhi cum ea , que: articulis 5. 8C 6. indicaui , \um quee identidem de rebus
Aſtronomicísaudieram , iniectum eſt íam indeà ſtudiorum meorum exordio 'defi
dcnum ingens moliendi opus Aſtronomícum, quod noſtra: Societatis viris, alijſq; qui vel
multitudine librorum huius generis ,vel ocio ¡llos omnes perlegendi carerent , inſtar bi
bliochecx poffet effe , 8( in quod vníuerſam Aſtronomiam veterem ac nouam vnà cum..
controuerſijs ad cam pertinentibus, quanta poffem erudicionecolligerem. htſi vcrò mo
deratores me¡ ambigui primüm num me Philoſophíce, an potiüs Macheſi publicè profi
tendx addicerent 5 poſtea in Philoſophíae per ſexennium ſerè,in Theologix verò Schola~
ſticxcathedra deçem ipſos annos detentum volueruntznunquam tamen ardor ille ad
Aſtronomiam ſeme] accenſus in animo meo ſopiri , nedum reſtingui poruic: quin impe
trata ab ipſis dimiffione à magiſterio Theologico, me totum ad eam contuli ;ipl'ique con
ſidcratis ſcopimci rationibus, vltrò me ad id, quod ¡am dudum incoeptaueram, abſoL
uendum hortati ſunt . Acceffit ad hxc ſtimulus à neſcio quibus, qui vel philoſophica in
genij proſperitate animoſiores facti , Aſtronomicis quaéſtionibus vixà limine ſaluca
tissdeillistamen decerner'e non dubitantes,in errores pudendos prolabebantur ;vel
contrà tam anguſto , &cauto elſentanimo , vr vni Tycboni adhzrentes, ve! alij cuipiam
ſphaºrre tractatori , ex eoque menſuras motuum , interuallorum , ac magnitudinum caele
flium corporum haurientes , nefas effe putarent, vel vnitatem vnícam aut minimum api
cem ab eo ‘recederes Aliqui verò fic obſcruationes cseleſtium Phaenomenon eleuare,vt ne‘
prope quidçm ad veritatem accedi per eas pofl'e affirmarentSAlij fic demonſtrams omnes
concluliones Aſtronomicas aucumare, vt pedibus eundum ſic in ſententiam euiuſuis pro
bati Aſtronomi,nulio delectu au: examine prsºmíſiſio . Controuerſiam quoq; de Cometa
rum a_c nouorum ſiderum loco Peripateticos inter , 8C Tychonicos , à pleriſque ex mera..
Tychonis, ó( iectatorum eius auctoritate dirimi aducrtebam , eò quòd nemo poffet ª aut
vellet
ADLECTOREM. XIX
L_ vc“ct prolixitatem Clªramontani calculï in ‘Anticychone , alijſquc Scípionis Claramon—
Y) tijhbris expoſici, ad Trigonometriaa trutinam expendere. Poſtrcmò ín quxſtionc hoc ſae
cuio celeberrima de Syſtcmate Mundi Tcrram immobilem cum plcriſque , au: mobilem_.
cum Philolaicis, &Copemican'is' ſupponente ,ple'roſquc-videbam infirmis argumenus
in aducrſarios iactatis, ¡llos poriàsin ſua’ ſcntcnt‘ia confirmarezpaffimquc à Coperníca
nís dictitari , ſacros Ccnſorcs Philoſophia tantummodo Peripatctica , .Se Thcologia , vel
Ctiam Sacro‘rmeibliorum, 8C Canonum pericia imbutos , ncciuſta, nec valida , vel mi
nimè ncccffaria dc rcbus Aſtronomicis decreta contra Copernicum edidiffc. Hçc inquam
8L ſimilia , quíbus crebrò círcumſonabant ani-cs mear , incredibílc dictu Cſt , quam acricer
meád his pro Viribus occurendum ,Ñrcſpondendumque laccfferenr , przſcrcim cüm in hac
lite Copemícana de literali ſcnſu Sacra: Scripturx agatur. Ergo inuocato Dinino Numi~
ne, ne Atlanteo huic oncri ſuccumberem , accinxi_ me ad opus , exploratoque per mulcos
annos nouis ac przgrandibus organis cselo, perlcctiſquè quºtquot nanciſu pºtui de hoc
argumento voluminibus , Nouum hoc Almagcſtum conſtruxi , cuius primus Tomus in..
duas partes ſubdiuiſusnunc prodit 5 :cliqua duo , DEVS , in cuius mambus ſunt ſorccs
mear, vitam prorogaucrit, ſuo tempore profcrcnwrin luccm . Eorum Argumencum , 8C
vniucrſam opcrís oeconomiáiam in ipſa voluminisvhuius ianua ſatis indicaui Hoc tácüm
monitum velim lectorcm , me in hoc primo Tomo vlcimam meam ſcntentiam de nume
ris ac menſuris Aſtronomicis non culiffc, ſcd per occaſionem tantàm multa , quee interim
mihi veriora videbantur clegiſſc. Hypotheſcs cnim abſoluras rcſeruò in tertium To
mum , poſtquam &z obſeruaúoneS‘Tychonicae', quas audio ſub praalo ſudare , 8C alíorum
ad meas manus pcruenèrintfl noſtrz plgres ac certiores euaſerint. Vcrüm autºm merum
centonem ex aljorum opinionibus conſuerim, &alíorum ſcrinia compilaucrim; an pociüs
quxcumquc ſcitu digna in hac diſciplina videntur ita conquificrim , vt faciliorc mecho.
do , nec Obſcuriori fiylo complexus , nouis ſubínde in uen \is Thoremarum ſupellectlle lo.
cupletaucrim 5 iudicabit Lector exjpſo operis decurſu, vel cx ipſo indice Librorum 8: Ca
pitum.Spcro etiam condonatum in mihi prolixitatem penè nccèffariam, in tanta opImo
num diucrſicate reprçſcncanda ,in allegatione Auctorum , 8C in repetitionc earumdem..
fcrè rcrum , quas ſuſpícarus ſum alio pºtiüs loco à Lectoribus requncndas , quám illo , In
quo ſcmcl illas attigeram . Erroribus verò meis , ſ¡ qui deprehcndcntur,correctionem
_pociàs quàm vcniam precor , ſed à pericis , 8C ab amatoribus Veritatis , quam vmcam mi
hi poſt DEI maiorem Gloriam,'pro fine propoſui .

IN.
º."

XX - b ‘~
INDEX RE'RVM
.Ad Thcologíam vel Sacra Scripturee Interpretatíonem 'pertinentíum ,
qu in hoc Tomo I. tractdntur.
Olis :naomi-I cx Sarriª Literix lib. ;.cap. I. pag, 91. De .Admirabili Stella, qua tribu: SS, Magix CHR ISTI Domim'
Lume encomia ex Satrix Lite-i: 111344. cap. l." pag. l 84 0mm , Ó‘ Incunabula pmmonflramt- Quid SS. ‘Patre: Ec
Cen/um in \Menores Hªhtatºrtan Luna [.4.c- 2 .paga 8 7- l 88 Doctores Ecclefia de illajènſcrim l.8./ect.z.c. I 94143. l 79.
Promdentia De¡ admirada in Etltpfibu; Solis, ac ¿una lIb.. 5. &afin-untar
' Magommſiac, Rafel/untar
led precipuêerrore: nommllorum
Genetbliacorum cum
¡ -Uln de ,Stellam
Them-zu
cap. z. pag.:89.
De Mmm-lo Eclipfi's in Morte CHRISTI Dºmini, dream mira.. Natalino CHRISTI Dominiu parum pu’ Per .diquos- ere-&o
cul.: includcnte ,- (yª de; Lclipfilmx pretematumhbu: extre ltb.S.ject.zs cup-zo. ¡¡13.1869 .'_;
mam Mundi diemm.- an noctemêportêdentibux1.5.c. l 8 .p. 3 s 7. De Creation: Calorkm, Ú* Stellarum production , [etc de qíuim':
Fira¡ um Stª-[Im um encºmia ax Sam: Literi:1.6.c~. r.Ñpa,g. 3 9 3, ºpcribux primi. [nur-di, Ú- qua m' die¡ Mundi, ex Sutra Scri—
Hyadum 'Pleiadumque m 54cm Litem- nominatarum expo/¡tio ptura, (/7 'Patribusfiuèx’y accurate‘ 11'17.9.ſcct.1. Ó* z . a‘ pag
lila-6. cap. z. pag.399. - l 9 3. ad z zº. › -
.Jr-¿Yuri in Sacris. Literís nominati expo/¡tio ¡¡12.6.c.4.pag.4ºs. De Solis Motu , Ó* Immobilitate Term, ox Sacra Scriptu nz , á
Orioni: in Satris Literis nominati expofitio [16.6. c. s . pag-408. 'Patrjlmtg rbi de Literulzsjcnſuszdcqfflztne Cong regulan-ts ªu
Side-ram numezu: antiquus run¡ dotibus Beatiflim Virginis ctoritate in Cenfu ri: de hacía/mºd¡ rebus latir fue‘ dtſputªtu r,
M ÁRIA E cºmparan: lilI.6- cap.6- [143.4] 3. U- de/mditur *Utriuſque .ductº rita: Mz; 9. ſect. 4. á up- 3 6.
,Angelorum ſcptem totidem ?lam-ti: attribu'tòrym nomina z á?. ad 40.jcu d pqg- 479. ad zoo.
llb-7.je&- I. cap. I. pag-48 l.

IN D E X….R E R V M .
.Ad Phyſicam in Materia de Cçló_;& Eleffientis , aut in Meteorología. J
f

-' pertinentíum , quee hoc Tomo I. pertm ftantur. - ~,


r

E Cali Rotundflafhú‘ Motu Circular¡ cdorum,ac fidcru'm Ñacnlis , t'ota felenograpbia lll-.4@ cepa. ad cap. 9_. felt d
[111. ſ . tapa. pag. 3. paguSó ad HS
.Annpodes an dt'ntur lIb. l .cap. zo." in &bºlüs pag. z 6. De Echpjium proguoflm's lib.s. cap-z. puſertim pzz.: 91 .
De Terra ª a* .Aqua figura a centri toncurſu cum centrº Mundi De SulmaIma a* qualitatibus Fixarum. puta de Flgura,l.ym. ng,
(9* Graumm , ey- Immºlnlltatewum multi: corollarzï: ad cen: StmtilIan‘onI (Tc. llb-Ó-Cdpºl. ſeu a‘ pag‘ ;94. ad ;97, ’
:mm Gmuium, vel Granttatisjjectantibus ltb.z.à “11.1. ad Vier Canum fit (‘aniculmè’?" quinam,Ú~ *onde [int lff- ctm‘ diez-Im¡
6. ſeu ¿174347. ad s 7. Candy/anima* quinam fuerint 011m. ?'92 nunc [me term…: dIe
Dc Term Maguitudmezó‘ quantitate Term cognite lib. z.cap.6. rum ranitulurium [111.6 -c. 5 .à pjg.409.cj~ t. z z. ápag. 4o 9'.
7. 8'. 9./eu a' pag-5 7. ad 64. De Galªxzaſeu Circulo Lacteo 1112.6 C.Ip.23.leu a' pag. 474.- ‘ ' '
,De 1)!jiantia mas, beramentª canªlmmwlltitudinc Montium, 'Planetarum .An-:logia cum rebus ?by/im lIb.7./eft. I.cap. l .Im
eorumqu. ducremento a Ú- argumento bin: finita duratzonís a' pag. 48 l.
Mundt lIb. z. cap.10.t l. [1- [eu a'pag.64. ad 68. De .ÃſPt’ctlbus ‘Planetarum inter fe, Ó- de Illnrum 'm', pm’u U'm
De Ongine Fontmm ac Flumirmm,Men/u ra, Ltlzratione, Velºci de Coniductionibus Maga“ Ó* Max-mis ltb. 7. fact. 5. cap. 7.
tateJntumcſcmtm: Ú- CXundzmtig …Aquarum ltb. 2.- cap. I 3. 8. 9. (9* uo-/eu á pag. 463. ad 680.
ſcupag.68.ad7t. ~ De ‘Planctnuu ac Siderum !nenammm Diflanrüs. Magmtudi
_De Maru trirm dImcn/¡om- , Ó*- comparatione molt: .Aquarum, m, Velocztate , Mªmi: Echpfilms (Fc- lIb-7.ject.o. lola. L'
ª;j
cum mºle Terra. mrumq; Acqmltbriº, Ó* de Motzbus Mari: De Tempore, quo Mobile dejcenderet ad Termſ” ex MIU. …flor
pra/emm de .Acflu lib z— c. \4. (T l ;.ſeu dpag. 7 l. ad 74. mi 'url 'prat/ormi maru l. z. c.: LP 9o.et 1.7.1( &6.05 .p.Ó y 7.
Sed de Aejtu iterum fu/iàs lib.9-ject.4. cap. 14. Ó* x . jeu d De Cºme-ti: accuranflime‘ lIb. 8. tota ject. l- jm ablxn !GUNS d
Pag. 360 ªd ;S l. jubnliareJn-ztbefi legant [alle-m raptta a‘ |.ad 1; (9* cap. z z. \i::

De Veumx'a- .Anemograpbia,Nomentletura veteri, Ú- reventa', De Nouis Stellª exaíhfflmc‘ lil). 8. jett. z. tºta , fed 'wdcantur ::Í
—,~LÃI
-ª'[ſfL
r¡ (,7- /pbara comm- ltb.z.cap. l 7. a‘ pag-7;. ad 80 fªltem capita 1- z. II. I6. 17419* ¡8.
Dc .Altmadme !{chonum Aeris , Nubt'um, Iridum , (y ele-mm De Numero Elementorum lib.9.ject- l - c‘ap. 1. a‘ pag. 200.'
tam Iphcem [tb-z.“p. l 9. [eu ¿pagó [04d 83. Ó“ lll) 8. ſect. De (¿lorum fimplmtatc, Mate-rm , Generabzht. (arruptibili
I. “11.14. à pag. 53. ad 62 tate , .MUMMIOMJIMIMR lib.9.jcct. l- cap. 5.0.7. 8.1274
De 'Perpendic l¡ Mqtu natural¡ lib. z .cap. zo-ſeu à pag.84. à pag. 2. g ¡Md ¡46.
.De Velontate Graumm , C'F' Leuium 2 (F incremnnta 'velocitatis De lnfirmo , vaca/¡one infinitatit cali dtſputatx lib.9. ſect- keep. ’.G
eiuſq; prvpomone LLC.: | -ſeu a‘ pag. 89./ed tterumfufiüs de 9. feupagª 246.
bm adductis nom: experzmcnn's ¡¡b-9.ſect.4.mp. 16.@- ſ 7. De Motoribus (clºrumworumque numero lib.9-]ect.z.cap. l .fm Á"

De Solis Qalitmbus,MatuimFaculix, !llummatmne , Ú~ tau/a a‘ pag.147. Újcct. g. cap. 5 . ſeu pag.285 .


tatom [lll-37 cªp. z. 3. CT 4- /eu à pag. 93. ud Ioo- fed do De Numero Cclorum lzb.9-fefl. 3. Mp- ¡.jeu paga-75.
Maculu ¡terumfuliús Itb. 9. [68.4. “p.12, . De Term Mota aut .Vic-te accurauflimè, 1.9. fet?. g. (yª 4. tota;
De Luna: pªu Hate m !m4 mferzºra 1.44'. l- in Scholij: ſeu p.185. [cd fi quem pigct 0am prºlme Cºfltïºutlfifl ; [vga: falum de ;ſi ri-‘fr‘
l

De ¿una Subflanm, Phafibus , Lumine primario acjecundario, !ect-4º CªP-1-1-3-4-33-34-35-36-37-38-39-cruzo.I


›———f v"- -~ _—

XXI

INDEX
LÍBRORVM- ET,CAPIT.VM
_Cum Scholij's, Tabellis, Theorematibus,
6C Problematibus in íjs contentis.
Praefatio ad Lectorem , De Laudibus Aſtronomixe, Recto eius vſu , Origine, Antiquitate, Pro.
greffuq; vſq; ad hanc diem .
Chronicon I. Aſtronomorum Coſmographorum &o 0rd i ne temporum .
Chronicon ll. Aſtronomorum Coſmographorum Sec. Ordine Alphabetico: adiectis dignioribus
ſcicu de ipſis .
Index Rerum ad Theologos , vel Phyſicos pertinentium .

L I B E R ' I. CAP.
Tabª": Signmm dual. !8
CAP. ‘
ſuſque Heiiaci . o 4°
D1². SPHIERA IN COMMVNI; Schºlia Ociº. l 9. :o Taba/la Ornmm , ó* Occaſªum , PlanerIs , ac
TAI-ella Damuum Plantar-um; zo Fixís conuenienrium . 4x
XV. De Coluris . :º ’ Tabella Arm: Viſiºm'r . 42.
'Aya-'ares qm' de .Spb-cm de. pag. r Sc/nliu duº . z1 Sc/n/m» . 47,
XVI. De Tropicis, Circulis Poiaribus , 8C Zo XXX l I l. De Aſpectibus, 8C Radiatíonibus Si
CAPVT . nis . 2. I derum muruis . 43
L Vid ſit Aſtronomia,& Coſmographia, .Se/:alía ſcx . 2.2. .Sc/¡olía duº . 43
Q & quibus Scientijs , aut Arribus indi XVll. De Círculis ſcmper Apparemíum . 2.2. XXXW. De Domorum Czieſtium diuiſione ,
gear . pa .2. Sc/Mh'a [ox . ²-3 85 erectione Thematís ezeleſtis. 43
ll. De Cali Rotundítate moruque circu ari XVlll. De Climatibus,& eorum Parallelis.7.4 Tabm’a variar Nomenclaturç Domorum. 44
Czlorum , aut Siderum . 3 XlX. De Triplici Sphxrae l’oſirione, ac diner XXXV. De Parallaxibus. 44
Sdnli¡ [cz-nm. 3. ¿7* 4 ſitate Dierum, 8: Noctium in illa.. 2.4 Sebaſ-'4 quatuºr . 4;
III. Suppoſitiones de Ten'ç Figura ,Situ, Ma. XX. Quid \int Ancipodes, Ama-:ci , Perioeci, XXXVI. De Reſractionibus . 45
gnirudine . 4 Antiſcij, Amphiſcij,Hetcroſcij,Períſcíj 5 86 &bºlis rn'a . 46
IV. Cir-cui¡ Definirio , Proprierares , Dimen de Vmbns Gnomonum, earumque diuer—
fiones . ’ 4. f0 ſicu ac figura . z;
Inpricurn ¡nfigvn'om cin-ul¡ . S .Sc/¡olía quinque . 26
.Dianª-fines Circuit' . 3' XXI. De Alijs Sphserz Circulis cap. ſeptimo
Y. De Circuli diuifionc in Gradus,& Graduú, nominatis. ' :.7 L l B E R II.
Dierum, Horarumque in Minutias, &e eo XXII. Definitiones Arcuum , 8: ’Angulorum
mm Logiſtica. 6 ad Circulqs Sphzerç pertinentium,& ipſo DE SPHAÉRA ,ELEMENTARL‘
?nc-¡mm- 1. Er Exmplum Additimi¡ . Í rummet CircularUIn,ordine Alphabetiw.
Pra-cp. Il. z: Examplum Subir-¿LÍMI- 7 Pago 7-8 .Acfnaffiaè de Globo Termquca,
Pnnp. 111. E: Exmplrm¡ Multiplicarimí: . 7 XXIll. Regula? [electa: de Aſcenſionibus Si
Pruep. 1V. Et Examplum Dim’ſiºnir. 7. ó* 8 gnorum , &punótorum Eclipticae . 30 CAP.
SRL-¿im de car-'quo -U/u Minutiamm . a Sekªi-'ºn . , 3r I. D E Teri-2 fimul &e Aqua Figurªpag. 47
I'd-ll¡ "rr-'mn Affl: Cirmh , Hªn, aut Dic¡ XXlV. De Diſci-imine Diernm Naruralium à Srbºlia quamºr , 4B
pan-ibm accºmmºdan . 8 Dic-bus Artificialibus , de Ciuilibus. 3I Il. Terram eſi'e Cencrum Mundi, 8: in (‘en
VI. Sphzrç Definirío ,- Propriet. Dimeniio Srbºlia :ria . 31 tro Carl¡ ſupremi Srelliferi , &item quoad
nes. 8 XXV. De lnarquaiítate Díerum Naturalíü. 32. ſen ſum . 49
.Pr-prior. Splun infigninn. 8. Ó- 9 XXVL De lnaequalitarc Dierum Artificia~ Schºliu :ria . ' l' º
Dima-,Emu Spb-cn . 9 líum . 32. Ill. De Terr-z Immobilirate . ſ I:
YU. De Circulis Sphaºrz Naruraiís, 8C Arrífi. Sell/Ud tn" . v 33 Scholiª duº . ‘ 5'²
cialis in Communi , corumque propriera— XXVll. De [nuenienda quanrirate Semidiur IV. Term Cemrum effe communc Ccntrum
tibus . 7 na , 8C ºemmocturnanoguiris Altitud¡ omníum Grauium. 52.
La“.o- ,un fin: Circula' ¡II Spb"; Maximi. lo ne Poli,& gradu Eclipticç , in quo Sol Cºrºllaria iz. ex Centro Grzuiratís, & Mª
Pªpª-nn: infigliorn Circulªr-um Spb!" in verſacur. 33 gnirudinis Ten-:r . 53
Comunal¡ . ¡z Tabella ingraffu: Sºl-‘I i» Signo . 33 V. Digreffio de Grauitarione , &- motu naru
Vlll. De Horizonte Racionali,& Senfibiliaz XXV…. De diuerfis Dierum Naruralium ini. rali Elemenrorum ,& Míſtorum , á cen.
Schulz" quemar . ¡3 tijs, vnde Horarum ſpecíes quatuor , 8: tro , 8x' ad cenrrum Vniuerſi : 8C de lunª.
1X. De Meridiano Circulo . ¡3 de mutuaíllarum conucrſione . 34. rantibus ín Humido . SS
Scholª'- duo . 13 Schºlia quinqus. 3, VI. Teri-am eſſe Puncti inflar reſpectu C21¡
X. De inuemione Linear Meridiana, 8C Decli XXlX.De Horis lnçquaiibus [eu Temporali lícet reſpectu noſtri fit magnª . 56
nationis Magneticz . ¡4 bus , earumque cºmmuratione in Horas .Sc/:ºlía quinque . 57
Sebªlm qeu-tuº" . _ 14 Aequales . 35 Tab-lla Angºl¡ ſub quo vidererur Tellus ex
XI. De ¡Equatore, 8C Mºtu Prrmi Mobilis. 14 Stbºlm duo . 36 data díſtantia. '58
&boli-I duo . ls XXX. De Horis Phnerarijs , 8: Planear-um.. VILDeTei-rne Magnirudíne Abſoluta,& priús
XLI. De Altitudine Poli , & Acquatorís inuc. Characteribus . 36 de Menſuris Interuallorum. s8
nienda . I5 XXXI. De Crepuſculís . 37 Mºdus ¡nm/mami¡ Tel/unn¡ mífflmm. a*
&II-lia quin?" . 16 Tabula qua-titan: Cupra/'nda' . 38 duplex . S,
Xlll. De Larirudine, &t Longitudine Geogrª Tab-414 opiniºn-Im , de Solis proſundítarc ad &bol-'a mm» , in quibus de alíorum 0P!
phica . 16 initium crcpuſculi , 8.' de Altitudine Ha, níone Circa Terra: magnitudinem . 6!
&boli; 9mm" . 17 lituum. 39 Tu‘ula OPÍHÍMNM de quamitate Terrz cor.
XlV. De Ecliptíca ,. &E Zºdiaco ,vbi de Moru Subº/ia quinuª'. 39 rectamm . 6:.
Secundi Mobil:: , ªtque obiiquirate Ecli— XXXU. De Ortu , & Occaſu Siderum , 8( de TAB-¡Ia opinion-m de Mandrake Terra- ,vc
o ¡8 Arcu Viſionis , occaſione Ortus Occ: iacem apud Auctorcs . 6;
:j-j: D Co
XXII INDEX LIBRORVM,
P. . CA P. x, _ CAP. . - ' A‘
kª_
\L

SÍ”. Corollaria quxdamdcducibilia ex Ma. Figura radíj Solaris , Parallchſmo Radio. Gnomonc Bononíenſi. 13 r. &t 13:.
anitudinc Teri-x . ‘Q _ 63 rum . 99 Mod¡ m: obſeruandi Aequinoctia. 133434
IX. De anntitate Ten-2 olim , & núnc c60 Sebalium , - 1 oº Tab. .Aeguinºctmrum Hipparchi , 8: ‘Ptolc ª‘.
- Emitir . . _4
VL De Solis ac Tex-rar loco in Mundo,qua oc. mari . ‘ 134
- X. 5C Difiantia ViSi‘Is ſcu amplitudme Horn_ caſioue proponuntur infigniora Mundi \ Sellª/ia duº , f' 1 35
' - zontis ſcnſibilis, vb¡ de altitud…: object¡ Syſtcmata . ¡or XV. Mcthodus colligendí Ann¡ Acquínoctia.
‘* in Terr-.ivilibilis, Se de Libramento Aqua ¿ppm-inc de loco Solís ac Terr: dcq; mul lis, vel Tropic¡ quantitatcm. …13$
' Tala-lª
rum- díſtantíze
› . .. ?4 tiplíçí ;nota Ten-ae iuxra hypothcſim Co 1. Methºd-a: per annum Sidereum . 13$
vísús,& Almudims obre permu . 103 z. Met/:oda: pcr Cyclos Luniſolares. 1 3 s
cti cx ſuperficic Maris vifibilis . 6,6 .Sc/¡olíª dua- . Í' ¡ºf 3. Met/mln: per Solſtítia. 137
Scholiatquuuªr . _ 66 VlI. De Solis a‘ Terra diſtantiz mutabili , aut 2, 4. Method-u per Aequinoctía . 131
XI. Dc Altitudinc Monuum . 66 immutabili . 'x05 …Tall-Ia opinimum dc Aantitatc Anni Ac
XIl. De Montium decremcnto,& Muratíone I, Prºbl, dc Solis diſtantia per Parallaxcs . quínoétlaUS. h 139

' Rºtunditatis Terra: a deque argumento pag. Io; St/¡olinm, &.139


hinc finita: durationis Mundi. _67 2.. Probl. de Solis diſt. per Eclipfes. ¡06 XVl. De Quantitate AnniSidcrei. x39
Xlll. Selecta Qyçdam pro Coſmographis) 3. Prabl. de Solis díſt. per Lun-X difiantiam: T453 opi-¡0mm, de Maritime Ann¡ Side
De Fontibus, Fluminibus , eorumque on. &Z Dichotom’iam . 107 1'61. 140
gine Menſura ª Velocitate, 8C Redundan :TI-bell- Dijhmic Salt: maximae , ac minimas XVll. De Mºtu Solís medio , Annuo , Diur..
tia . . 68 ex dichOtomia dcdttctilis. Ȼ 109 no 8x. ex Tropico Anno elicicndo , 8C
De ºrigine Fºmium .‘ l 68 Tabu/a opiniºns-m de triplici Solis a‘ Terra... in tabulas diſtribucndo . , 140
De Mmſum Aguamm . 69 diſtantía . " 1 Iº Talmla opiniºnum de Motu Anuuo,ac Diur..
1): Libramema Canalium, Ó* Flumiüum. 69 .Sc/:ºlia gun-qm- vbí dc obſoletís diſtantia no Solis. ¡4o
De Velocitan Aqnamm . 7o mm Solarium opinionibus. 1II XVIII. De lntcruallís inter quatuor Anni
De Inmmeſemtia
Flumirmm . dimenffione
ſi , Ó* eMªil/:mia
7z
..Prºblema P. Grimaldi de Solis .díſtantiL, . Cai-dinºs, 8C de Annua inzqualita’tc mo~
‘ pag. . 1‘.: z, tús Solis. ‘ ~ , 14!
XlV. De Maris trina dimenſione , 86 compa. Vlll. De Solís Parªllaxibus . 1 17. Tabu/a opiniomm Motus Solis v.in *Semicir—
Tabu/a opiniºmim de Parallaxi Solis Hari culo Eclipticae vtroque.ct -'* "’ - 14¡
ratione Aquarum terreſtriur'n' cum 'Terr-'e
mole , 8: de Aquarum Aeqmlibno , 7x zontali . 1 ¡3 Tab. quatuor Anni Tcmporum . 14x
\XV.DC Seba/iª duo. 1 14. ‘ XIX. De Hypothcſibus ªntíquis, uibus ex.
SebaliaMaris Motibus-.ſi
quinquh ' _ - _ ~ 72,
\l IX. De Reſractíonibus Solís . ' I r4
w cuſatur [cu explicatur ¡nach iras apps—
XVI-DC Nauigatíone quxdgprxndicara Co ,Scholia duº,de cauſis ,8: cffectíbus admí tens in motu Solis Annuo . ¡42.
ſmogmphiç Tyrqnibus. ”' - 74 randís Reſraction um . x I; - De Cºncentrepiejelº . 14x
XVll. De VcntÍS‘, &,Ancmographia. 7; X. De Magnitudine Solis Apparcntí. 116 De Exeemrieo. !43
Tªbula l. Vemomm ex Vin-miº. › 76 -. . Mºd¡ quinq‘ge prxcipuí , Solís diametrum; XX. Definiciones, Regular, ac Proprietatcs
EI Vemºmm ordo ,SC nomina antiqua cum obſeruandi. I ¡6. 8C 1 19 ad Hypothefim Epicchi, Be Excentricí
rcccnubus collata. , 77 ,Ñ Tabula opiniªnum de Diametro Solis Ap ſpectuntes . ¡44.
Tab. 11. Ventorum iuxm 4.Aluctores recen parenti . 1 ¡9 &bolis duº. 146
- tes . l . 78 Schºla¡ quemªr. 1 1949‘ I 7.0 XXI. De AequatÍOnibus ſeu Proſtha hzrcfi.
1517.11!. Ventorum Nomina Rccenuora... leella Diametn' Solis ſpcctati cx Planetis . bus mºtús Solis inucſiígandis, diflri.
pag. 78 pag. . ¡zº bucndis in tabulas. uz
Rhumbomm ordo ._ . 79 XLDC Solis vera Magnitudine cçteriſq; ex XXI]. Quid fit Círculus Aequans, &e quid
Sir/¡ºlía :riª . 80 ipſius dillantia, 8; diametro apparenti Acquatio Phyſica , 83 Optica, &quomo
" XVIII. De Acús Magnetic; declinatiºncmy pendentibus . no do ſeorfim inucſtígenrur.
Seba/¡44140. ' ct 14,7
148
xide, Charca Marina, Hlſtlºdrºmla,& Lo. ¿YLrſicnti."
P1051.) de vera Solís diametro ex appa-
nº ’
¿todromijs , quçdam indicara Tyrombus . XXll. De Hypotheſibus Recentiorum ad So
Pªg- . . . . \fº z'. Probl. de Solis diametro apparenti cx laris_ mutus Anomaliam explicandam ex.
Tabula Declinanqnum mſigniorum Acus vera . . 12.¡ cogitatis . , ¡49
Magneticx. l' 8x, Tabula opinion-am dc Solis Magnitudinp . Srhºlia iria. ¡51:
XIX. Dc Almudínc Rçgionum Aeris, Nu pa". ¡LI XXlV. De Solís Apogeo , 8C Eccentricitate,
bíum,lridum, 8C totius Elementaris Sphç. 3. PÏÏH. (Llanta fit portio Solis à nobis ex aut Epícycli 'Diametro inueſtigandis. 1 51
rx . 8I Terra Viſa. 12.1 I. Method…: ¡’9- z, ’ª‘. "bé, ¡¡3
Modus duplex menſurandi altitudinem Nu. 4. Prºbl. Quantª ſit-portio Terreſtrís Hemi 3. Met/:oda: riº/Im . r q ¡53
bium . - " / 8¡ " ſphckrij illuminata à Solis radijs irrefi-z 4. Mei-bodas Bullialdi . ‘ - *ª* - ¡54,
Schºlia quatuor. _ ' ‘ _ 83 ctis . ‘ 1 2.2. 5. Mee/:ºda: Kepler¡ . __ ¡55
XX. Dc Pcrpendiculí Oſcxllatiombus ad mo. uïabella opinionum de hac porcione. nz Seba/iºn . ' ª‘ K- '- ' Ñ x ¡56
tum íubtilitcr ac tcmpora menſuranda... "-5: Problerantus fit Angulus con¡ Vmbrae Tabula opinion-Im dc A pogeo Solis,Aequa~
idoneis. _ 84 ¿’- terreſtris á radijs Solis ::refractis compre tione maxmia, 8a Eccentricitatc.156. 157
Prºpofinmn I s. 8.’ Probl. 7. de Perpcndicu henſre. ' 1 2.7. XXV. De Mºtu Apogei Solis. ¡57
lis. ' 8$.¿‘\' 88 Tabella opinionum de przdicto Angulo. 1 2.3 Tab-lla Opmiormm de hoc motu. :l s 8
Tab. duplex Tempºrís rcſpondentis Vi_ 6. Prºbl. Pªrallaxim Solis Horizontalem cx XXVl. De Mutatione Ecccntrícitatis , Be Ma
brationibus perpendiculi. ' 87. 88 ſcmiangulo Vmbrç terrcſtris ; 8: ſemidia— ximx Aequationis Solis , corumq; 8a mo
XXL De Velocitate Grauium natural¡ motu meu-o Solis viſuah , & viciſsim ſemíangu tús Apogei Anomalia . 158
' deſccndcntium', 8( proporcione incre— lum Vmbrr cx Parallaxi clicerc. 123 &bºlis duº. 159
menti Velocimtis corum ._ 89 Repugnamia Trium Aſtronomorum in hoc . XXVII. De Solis Maxima Declinatíonc , 8C
?rºpa/¡times guingue de bn . 90 , pag. 1:4 Obliquitatc Ecliptica: ,earumque Muta
'Schoiu tria- . 9¡ . 7. Prºbl. Semiangulum Vmbrze alíterínue— tione , 8( Anomalia . 179
nirc . 17,4 1. Maxim obſeruavdi Declínatíonem Solís
8. Prºbl. Axcm Coni Vmbrzr Tcrreſtrís a‘ Maxima… . -160
, ñ _.
radijs Solis irreſractis comprehenſa: in. z. Madm- . ¡60
A.m ueuire. 1 2.4 Tªbu/a Obſeruatíonum , 8:: Opinionum...
LIBER_lII. Ta‘ula opinionum Axis Vmbrm Terri?. I 2.5 Declinationís Solis Maxima?. ¡61.165
Tluºremam noucm ex dictís collccta . 1:; A» man-à muumr obliquinn Ecliptiu . ~ l 6 1.
D E S O L E. .Sc/¡olía triº . l 2. 'z' Auctºre: .ó‘ Arg-¡mmm pro lmmutabílírz
Xll. De Solis diurno Mºtu ab Ortu in Occa. te Obliquitatis Eclipticz. x63
I. E SolisNominibus , ſubflantia , 83 en. ſum , ciuſquc aut Term: , ſi fic Moucretur, .Se/¡olía quinque. ¡64.165’
ªª .cohfijs . 92. Velocitatc. 1:6 XXVIII. Dc Prxccffione Acquinoctíorunu,
¡¡UDC Solis Qialítatibus, Luminc prçſcrtim, Tºbi-Ia ºpinianum de Velocicate Solis , vel Mºtuquc Octaum Sphreraz. ¡6;
igura rºtunda, vel elliptica . 9; Terra? . .›—_ 12.7 Nºſiraſennmia de hac Praccflïone,& Ano‘
.Sc/;olía :ria . 95 Sebalium . º ’ª'v 1 2.7 malia . . , ¡61
lll. Dc Solis Maculís , 8C Faculis . 9; Xlll. De Motu Solis Annuo , 8C de Annoruïm ,_ſi Tab-da opio-'0mm
mm ,aut de Motu
punctorum Annuo Pixa .
Aequínoctialium..
Seba/ia rn'- , vbi de Mercurio ſub Sole viſo. ſ cciebus . 11.7
pag 98 Se ¡ºlía quinque. x 2.9. 1 30 pag. _ 168_
1V. Dç Motu Vertiginís Solís , trcmore , Bac. XlV. De Obſeruatíone Acquínoctíorum, 86 XXIX. (Da Hypotheſi aut Them-ia explican '-,’Ï
.ê’
vb¡ de‘ vertiginc aliorum‘Plªnctarum. 98. Solſtitiorum , 8C dc Quatuor Ann¡ Cardi ſolitºsfint Anomaliz Eccentricitztis So—
- ,' 1%-, 4 nibtis . 130 lis ; Obliquitatís Eclípticz , &Przccſiio
V. Dc \Iluminationc , &I CªlefactíoneSóliS; Mºdm obſermndi Salſtin'a, vb¡ de Magno nis Acquinoctiorum. x66
4 LAI/'Iſ
u
l
”Ñ-'"7‘

\
ET CAPI'TV M. XXIII
CAP. CAP. CAP.
Lºª-?xd ”YPºtLefis . Ice 1X. De Libratíonis Lunaris mom , 8: mucuo XXVL Lunaris Hypochefis Copernici, Magi.
j_ ‘ ,Kc-dll" b) pªth-[u 1‘²9 Lunar ac Ten-:e aſpectu . z. 13 ni, Tychonis , &r Longomontani . 2.60
ngmmrªnn bypotbeſih '7º X. De loco Luna in Mundo. 216 XXVU. Lunaris Hzporhefis Kepleri.P.Curtij,
C‘Pª'flfº ‘ªnar/uſb . 170.17 l X1. De Methodo m Communi,qua fine virio. ' Fabrici¡ , Bullialdi , Lansberglj, Vendeli
Mªlª' › Vªrª-’n'. Puri-:bi ,ó‘ dior-um bno fo circulo Luna Parallaxes , 8: inde Pla. ni. &aliorum. ¡66.ad 2.75
rbeſe: . ¡72.173 netarum aliorum inquiruntur . z 16 .Sc/¡ºlla dmm pro Kepler¡ Hypothefi . 2.75.
:eh-lion . 173 Sebª/ms. z ¡7 . ad 1.78.
HKD: Anni Aequinoctialis Inzquahtaze, Xll. De obſeruanda Luna: Latitudine lv axi XXVlll. Anacephaleòſis prrcedentium Hy
:ur Aequalitate . 173 ma in gratiam Parallaxium . 2-17 porhefium, ludicium de ¡1115,86 lndicium
Noſtra fententia de Anni Aequalitate. 174 Mad¡ 4. Oó/em. Latít.Lunl. 2. 1 8.2. 19 Noſtrae. z78.ad 2.8.-.
. Scbªlí‘ trio . 176 Dltfl I'm Latitud. maxima. reliquas Lati XXlX. Theorica Latitudim's Lunz . :,83
XXXLDe [nzqualitate Dierum Naturalium, tud. inuemre . z. 19 XXX. De Reductione Luna: ad Eclipticanu.
8: eorum Aequatione. 176 OPI‘ :ºm: de Lunz Latit. maxima . 219 pag. 184
XXXII. Recentiorum Aſtronomctum Sen Sebªlia ni¡ . zzº
tencia , de [nzqualicate Dierum Naturª. XIII._ De Diſtantía Luna: à Terra ex Pal-alla— ~
lIum , eorumque Aequauone . 179 Xibusòe de Parallaxibus ipfis ex obſcruz—
SKI-oli¡ qui-nur. l8I ' none deducendis . zz. I
XXXIIL De conſtituendis Epochis ſeu Radi Mºde' 9. Oir/mundi Pauli-Ixe: Lun¡ . zu L I B E R V.
cibus Mºtuum Solis , ordmandiſque 'l‘a— XlV. Sçlectç Obſeruationes Parallaxium Lu—
bulis Solanbus . 182. nanum Aliorum, &Nom-m. ¡abad nz . DE LVNE. ET SOLIS ECLIPSIBVS.
ÏBÍZÍIM AMS' diuersü ¡una diuerſos Aſtro— Tabulª Opiniºns-m de Lunae Parallaxibus.
nomos . x 81. pag. 22.6 CA P.
Mix medi ¡II-:i- Sola": iuxcª diuerſos Aſh-o ,. Stbªlil quam". ::.6 l. D E Nomine 8( falſis Eclipſium cauſis ac
nomos . x 83 XV.De Refractionibus 8.’. Elliptica Luna: fi \ 1 ſpeciebus, in omnibus fideribus , de
. gura in Horizonte . 2.2.7 gue in his detegendis, veríſque prazdicen
XVL De Magnitudine Apparenti Lunar . 2:7 is Eclipſibus Excellentíà . 2.36
¿equ-riº opti“ Din/nm' Lmum . z ¡9 Pozumm Figmmra de &Zip/ibm . :86
Fundamvm¡ muri- Diametrl anun': ex ob !Suºmi-I Aflronºmªmm , ºb pndidiºnm Ecli
L'I B E R IV. ſeruationibus , vel aliunde. 130. ad 2.3 2. P/ium . z88
DE LVNA. ct 1 Tal-ªla opinmm» de Diametro Luna: Ap Scbolia 3. de Eclipſibus aliorum fidel-um..
parenn . 2.3 3 veris aut ſpurijs. 2.88 2.89
&bºli-I duº . 2. zz ll. De Admira nda, DE( Prouidentia in Ecli~
CAP. XVlI. Dc Vera Magnitudine Luna? ad Ter.“ pſibus ,- quue illarum Multiplici vſu , eſ
l. D E Lun: Nominibus , Encomíjs, Se Va— ram Solemque collatze, &k carretes quª: ex ſectibus ac portentis . 2.89
- rierate , qua. exercuit hactenus Aſtro. illa pendent aut ex Apparenti. :.33 ,Cbrmitºn Eclipſium inſigm’um , cum effecti
nomorum ingenia . 1 84 Tabuls opinimum de Magnitudine Lunz . ctibus ,qui illis ſunt attributi. 291.8: :.93
Seba/ia ping—c. De Lun: vi in hzc inſe. pag. l 2,34 Ill. Definitio , Cauſar, Species ,ac Variecates
rior¡ . 1 8;. 1 86 Dªma par: Lun‘ mi¡ :Atªri Mi: . 8: cabe] Lunarium Eclipiium . 7.93
lI.De Lun: Subflantimòz vn-um fit altera la opinionum. :.34 &boli-l quam". 2.9;
Terra, habearque ſuam Atmoſphzram, &unª par: Luv-¡è Sºl: illuflremr , cum ta IV. De Triplici Menſura Vmbrze Terra: , à ra
ſuoſque lncolas. 186 bula opinionum. '23s dijs Solis irreſractxs comprehenſae. :.95
Il l. De Diuerfis Luna: Phafibus,earumque va. Angular, ó- Axu Vmón Lunan'r, cum rabu Mºd¡ duºduim ¡Ñkeſligaldi [emédi-mnrum
rietate . !88 la Opimonum. :35.136 Vmbu terreflrix, o‘. 2. 96 ad z, 99
De prim- Lªu Pbaſ . l 89 Quant-I fit Diamar Tam ,app-mm :x Luna . Tabula Opinionum de Semidiametro Vm
.De num-llº inter Nouilunium,& vltimam, _P‘X- 2.36 brx \erreſtris . , 300
aut primam Phaſim. 190 gym-M pºm'o Terra.- à Luna illuminemr. .Sªc/101M tri-1 . 300
.De Dian/¡um Pbxſium in Qiadraturis aut pag. 2.36 V. De Pcnumbra Terr2,& varijs Lunç in Ecli
Syzygijs . 191 Them-:mata s. Ó* .Sc/:olía m" . 2.3 7 pſi aut prope Eclipfim Phaſibús,aut.èolo.
XV. Problemata 3d Phaſes Luna: ſpectamia. XVII!. De LunzMotibus varijs. :37 ribus a‘ Refractione radiorum ortis . 3o¡
pag. 192. Velotitas Morus diurni Luna: . ¡39 Prºblemata 4. ó- Propoſitiªm: s. de Penum
Dhabi. de Lunar mate cognoſcenda. ¡92. XIX. De Menfibu: Anniſque Lunaribus Epa bra Terra: , ¿k varietate inde in Eclipſes
2.. Pub]. Quo: horis Luna noctu lucent. 193 ctis, (‘yclis Magnis LuniſolaribusJ’rimo redundante¡ 303. ad 308
3.4. s. Ó- 6. PNL!. Alora pars Luna? noctu que Artificio InueſtígaK-.di Motus Lunz, l .Sc/:olía 4.. Ó* Tabula COI-mm¡ ¡clip/¡um .
lucen, velª' Sole illuminetur, videatume per hos Cyclos. 2.4¡ ag. 308. 3 09
à nobis , 8x. 193 CyL-!man , ac Pujadºr-¡m Lumfllurium anar Vſ. Lunarium Eclipfium Termini, Magnitu.
7 Pro”. Quanto rempore ante primªm,vel "tlº . z4[ do , Duratio , Medium . - 309
poſt ſecundam (luzdraturam , dimidiata Ta ¿Ida Cyclºrm» Mami: . 2.41. 1. hºla!. Term-*m: Eclipſium Lunar definire.
nobis ſplendeat Luna. 193 Schºliºn . z 44, Pªg- 3 º?
U . a. Prº“. Quando Luna venia: ad Nonage— XX. De Secundo Artificio, quo Aſtronomi 2.. Mªgm'tudinem Eclipſium Luna: determi
fimum . 194 Reuolutiones ac Motus Lunz inueſtrga. nare . 3 Iº
9. Pub!. Diem prim2,& vltimz Phaſis prez - runt . ‘244, 3. Dun-rimª» Eclipſium,eiuſque partes de.
dicere . 194 XXLDe Tertio Artificio,quo Mºtus Luna: terminare . 3u
¡tb-lu tri¡ . ¡94 in Longitudinem ,eiuſque prima inzqua 4. Amr» inter Vmbrz Terrç,ac Luna: cen—
V. An Luna proprio,an Solís Luminereſplen liras demonflrarur, qua occaſione Semi. tra inuemre. 311
dear , 8C an mflar ſpeculiad nºs illud re. diameterEpiryclI inqu ritur. 2.47 z Smcpula [ncidentiz, Replerionis , Mora:
flectat . 19; octºgimaſex Eclipſe: Liam [electa, cx quibus dímidiz 8m. determinarc. 311.
- De opa-'nn Lama . 197 _ Luna Mºtus inquifitus eſt z, 2.50.8( 2.5' t 6. Horarium motum Lunz à Sole inuenire .
VI. An Luna ſecundarium :liquod Lumen à XXll.De inueſtigando Moru Latitudinis,& pag. r 3 12.
(e habezt , 8C vnde illi Lumen in Eclipfi Nodorum Lun:: . 1.52. Tabula Opinionum de Horario Lunz à So
bus , Sec. 193 XXlli. Regulre 8( Exempla inueſligandi reli le . * 313
De ¿mm/o huidº Kim¡ Lunar» . 198 quos Lunar Motus ex Reuolutionibus. 7. Maxima Dªr-tiº Eclípſium ac Mora , &C
De Lun [rºndªn]- Lunª prepª Nouilnnium , pag. 2.5 3. 2.5 4 Tabellç Opinionum. '313
ó m Edip/i Sªli: . 199 Taóula sjnºpn'u opinimum de Annuo,Di ur. &bolis quinque . 3 13.3 [4
De LW luce in ¡¡fi-n :clipſ-'Bm Totalibm . noque Motu Longitudinis ,Elongationis Vll. De Typo Eclípſis Lunaris graphicè ocn-
pag. zo r à Sole,Anomalia-:,Latirudinis 8C Nodo lis ſubijciendo , &- de plagis ac flcxu tene.
Sekªi!" qui-nur de A nnularibus Solis Eclipſ. rum Luna pag.zss. &Apogei. 256 brarum , & Inclinationibus. 31;
de Lunz luce in Eclipſibus Solis Lunaeue. Tabula opimºnum de Anno ac Men ſe Luna Sc/Iºlim . 3 l‘
P²8- . . ²93. ri Medio . 2.56 Vlll. Quid 8C Quotuplex fit Eclipſis Solis , 8:
Vll. Selenographla,ſeu Lunar-is ſuperficrel XXlV. De Conſtituendis Epochis Lunarium in quo differat ab Eclipſi Lunç.316.&' 317
nouiffime Tele ſcopijs obſeruat2,ac Ma Moruum . :56 IX. De Vmbra , 8: Penumbra Lun: , ac varijs
cularum deſcriptio . . ,,03 XXV. De Secunda Lunar inxqualítate , 8C de Solarium Eclipſium phafibus inde orris. \
VIH. And fine Ma -ulz Antiq_u2,& Nou-¿,33 Hypotheſi , ua Pto‘lemçus hanc, 8: pri Pªg* 3 ‘s
de Lun: aſperitate, Monnbus , Cancrms. mnm inzqua . explicauic . 257 hablan-4M 8. de Vmbra Lunari &Z Tabella:
Vallibus , inſulis , 8er.. ‘ _ _2.06 Luna Url/e: , Definitiºn: , ue Regula ad Lunz opinionum. 3¡8.ad3z2.
::belu duo de menſurª Lunanum Monuum. Hypotlieſim Ptolemzucam ſpectances . .Sc/:olíª quan-ºr . 3 7. z.
pag. 2.1:. pag. ‘ :s 8.159 X. De Parªllaxibus Luminarium earumquu
²32'- D 2. effe
XXU/ INDEX LIBRORVM›
CAFÉ. . . . . ſ s l. 4pm,… Zodiaciºh'm ó-man. \ 4º), CAELUS ín oppoſitas Mundi Plagas . 45¡
;ªíctlbuª’ 8‘ vſibus m Edlp !bus 031: Narniª¡ Aſher-Im Zºdiac¡ Arabrca , Chald. Nº/ha Opsm'o, º' ¡Url/"FI de Motu Fixa- '
ª'. . .
D‘fª‘ªªªª .ª‘ T”'ª’ªmª Pªuli-:x275: 1V. H
D:b,, ¡¡5 y t,
Ark-fBªrealíbus . 402.
eXtra Zodracum... rum . _
Seba/m NM. . . 454,
456
P g' 4' cum Summula fabularum Sec. erudmone XlX. Selecta , &Z ldentrdem Noua Problema.
Problema“ 9…'on Parallaxíum. 3 7-6-33 l
Seba!“ quatuªr . 33] ſacra , 8: prophana - _ 403 ta ſpeCIantja poriffimum ad Dcclinatío.
Appmdm de Stella Polar¡ , accefl'uque eIus nes ,86 Aſcenſiones Rectas , Obliquaſue
XI. De Terminis , Duratíone Se Momenus
Eclípſium .Solis. 33² ad Polum . . 403. ad 401 Fixzrum. 45 7-ad 464;
obſnmm'onn 10.¡»ſipxn Stella Pol-m 404 XX. A/unſíºmm Rectam ¡¡xq-cºr Fix-Irun¡ dr.
Termmi Eclipſium, 8: Tabu!: opinionum.
v. De Alu-is Auſtrahbus excra Zodlacum cu creſ-:m tre/cm“ Longitudmt, Ó- quarum , ó*
Pªg— 333-334 ſummula fabularurmerudlúoneque ſacra, quam-tiª f 459.460
Maga-tudº Eclipſium Solís . _334
Dun-tiº Eclipſium Solis, 8C label!: opmio &prophana. _407. ad 410 XXL DefiIxiríones ac Regulz Orruumdï¡ OC.
num. 335.337 Vnr Cunªmſit Candida , 8C qumam …8C vn caſuum Siderum,amplion' doctrina,quam
&boli- tn'a . 33 7 de fin( effectus dlerum Canièularium.4o9 anreà :radica: . 45;ª
X1LDC Ten-2 Eclípſi ab Vmbra . vc] Penum— Duadcnm Nºm¡ Aſh-4 ¡lu/Iruña. 4Io XXL]. De Ortu 8C Occaſu fiderum apud Poe.
bra Lunar¡ obſcurata- , Se ex Luna ſpecta— VI De Numero Aſtrºrum , 8( Stellarumin I'l tas , vel Polyhíſtores inſigm' , tum ad an
ta. i 338 hs, aut excra …a, \um relatiue ad ſex ma num r. lulíanum,rum ad alíos cxpcnſo,
Prºblem-IM vndnim ad Terr: Echpſim ſpe— gnítudínis apparentis Clafi'es, aut ad MÍ¡ cum Auctoribus , qui Fixarum Ortus 8:'
“u
.
ctanu’a . 338. ad 343 di plagas , \um abſolute: ¿Y de figuns Occaſus in Tabulas dígeíſerunt , aut in_
KILLDe formando Typo {Eclípſis Terr:: ac aut nominibus earum mutandís . 410 Faſtos. 463
Solis , 81 de Inclinau'onibus harum Pha Stalin-nm Num-ru: ſinc Tcleſcopio obſcr Tªbu!- omu . O* Ocuſu: fixmflín': pro an
ſium . 344 uacus íuxca varios Aſtronomos . 41:. no 45. ante CHRISTVM. 469 .ªL-'u\l l\ \ ª'~d\‘
Sebª/ia tn" . 34; .fr/>01“ duº . Ó' Cºmbinªtimnm Regula . 4 1 3 -Htffion'a sI/ecta ama , ó- OnIſm fiin-m cx
XIV. De lnteruallís, Numero ac Reuolurio VII. De Loco . &Z Diſtanu'a Fixarum , earum. Plinio , Varrone,Columella, Ou¡dio,Vir.
ne Eclípſium Solis ac Lunz’l‘heoremara que parallax¡ . 414 gilio , 8: alijs . 470. ad 474
ſexdecrm . 349 Internal/a ſidmm Pythagoríca , Platoníca, Cuniculc Omu. óperª/'m TIM-9: [Mªlú, 47 z
Stbºh'a quinqm . 350 Ñ. &Bettinica. 4I5.4IÓ XXlll. De Galaxia , ſeu Lactco Circulo. No
XV. De Modo obſeruandí Eclípſes, & de cau . Fix-mm ¡¡ſf-mia a‘ Copernieanís añ'erra , mina, fitus in cazlo, opiniones Poetarum,
fis díffidij obſeruationes inter ac Tabulas vel deducta . 419 ac Phyſicorum . 474
Aſtronom. 350 Velºz-'us Fix-nn» din-nu. 4I9 XXIV. Tabula Septuagínta Fixarum à Nobis
Prºblema“ 8. ad obſeruationem Eclipfium &bºl-'a aaa , de Parallaxí , aut Infinita di Verificatarum adAnnum CHRIST¡ 1644.
ſpectantia. 35]. ad354 flantía Fixarum . 420.421 Completum ,cum ein¡ vſu, 8:: extenſio.
Schºlia tn" . 3 $5 VIII. De Refractioníbus Fixarum , earumq; ne ad alía tempora . 476. ad 47,
XV]. Comparado ſeu Antítheſis Eclípſium vſu. 4: r
. Lun:: ac Solis in Tabulam redacta . 356 IX. De Apparemi , &e Vera Magnitudíne Fi
XVI!. De Vſu Crucis Noſtrz Geographic: xarum . 42,;
pro przdictione Eclípſium, 8a translatio Mºd: ºdº obſeruandi Díametrum apparen LIBER VII. ‘
ne calculí ad alía Terra loca . 356 tem Fixarum . 413
XVllI. De Miraculo Eclipſis Solís in Morte Tabulª OPmiªnum de Diametro Apparenti
CHRISTI Domíni , BI dc Eclipſibus Pra? Frxarum . 4:5 DE QJINQYE PLANETIS MINORIBVS.
temar-uralx‘bus ante Mundi finem . 357 Tabu!: Opiniºn-m de Vera Magnimdine Fi
XIX. Eclipfium SolIs ac Lun: abAnno 77:. xarum . 4 ;4 s E ,c-T I o I.
ante CHRlSTVM , vſque ad (HRlSTI &bºl-‘a quam" . 42.441,5
Annum ¡647. obſeruatarum . H¡ſtoria,in X. De DIltam'rjs Stellarum Fíxarum inter ſe , De 'Plannis Minºrilm: in Cºmmuni.
dicatis ſubinde quanrítate , 8L durazíone quarum multz à Tychone , plures á N0
earum cx Tabulis Aſtronomícis . QE ſa. blS, paucrffimz ab alíjs obſeruacz; á non CAP.
nè ſunt ingcns pro Aſtronomia , Geogra nulhs aurem calcul¡ ope deducta: . 42.5 l. E Nomíníbus , Characteribus, 8: Ana
phia, 8C ( hronologia Thcſaurus a' pag. Tabu/a Plurium quàm 500. Diflamurum FI'. longs P]anerarum,cum alijs rebus ſc
36x. ad 385. xarum muy-ſ: . 4 :6. ad 430 ptenario inſigm'bus. 480
Idipſu un abri/¡um . 361.40¡ 367 XI. De FIxarum Declínau'one , 8.: Aſcenſionc Il. De Figura qumque Planetarum.Zonis ,
.Eriipſu Poll Clmflum . 367. 4d 3 85 Recta Ubíeruandrs , aux ex Obſeruau'one Maculis. & Comíríbus,’releſcopio ob—
~ Sed bi: addtndt, qua: in Appmdiu ªd bum* collígendjs . 43 1 ſeruatís . 483
Librum , ó- boc “pm ªddidnmn . 3 85 Problemam drum cum examplit. 43 x. 1d 43 5 Il!. De Satellítíbus louis , !cu Stellís Medi.
XX. Eclipſes Solis Totales , 8( Annulares , ex Stlnlia duo . 43 5 ceís , eaq; occaſionc de Numero Plane
praECedenti Hifloria,8¿ Auctorirare Aſtro. X11. De Longitudine ac Latítudine Fíxarum. tarum . 489
nomorum confirman; , & de Affinſtare.; obſeruzmda . aut ex obſeruatione deri &boli-I quinua . 49¡ ,'ª:
cum Totallbus, quam habent Eclipſes So. uanda,& inde Aſc.Recta a( Declínatione IV. De Qrdine ac Syſtemate Planetarum.493
lis prºpe Horizonrem . 385 ad alios annos extendenda. 43 S V.De Lumine Planetarum Minorum . 49;
Tºtal" Ecliſ-ſes Solis . 385.,- 86 06h Prºblem-M ad id ſpectantia. 436 ' Vl. De Modo ac difficulratc obſcruandí exa Il…

Annularu Solís Eclipſes. 386.387 Xlll. chuke lncrementi aut decremem¡ in &e Loca Mínorum Planetarum , 8C de er.
Eclip/n soln MINIIÍÑJ ae Vt/Pnnſinl. 3 87 Aſc. Recta, 8C Declínat. Fíxarum , cum_ rore antiquarum Tabularum . 497
The-mm:- xo. de Solís Echpfibus inſignia. aliquoc earundem proprieratibus . 439 Vll. DC Moruum ſpcciebus, ac varíeraribus
pag. ~ ' 388 XIV. De Tabula Aſcmfi Recta?, Declínatío qbſeruatis in quínque minoribus Plane
XXL catalogus Eclípfium ex E hemeridibus nis , Longitudinis , ac Laritudinis Pixa tIs. 499
ab Anno LHRLSTI1485.a 1700. rum à Nobis confiíruta, eiuſque diſcrimi &luli-I quam" . ~ 5 ºz
ncáTychonícà, &ab alíjs . 439 Vll!. lndrcanrur Hypotheſes , quíbus Plane..
XV. An Stellª? FIxa-r mutenr per ſe Latitud¡ tarum Mínorum Motus explicar¡ , &Z Ma
nem , aut peraccídens ad mutationem..› chinzquibus repra-ſentarí ſolent . 503
Obliquiraus Eclíptícz . 44!
LIBER VI. Tabula Synºpu'u calculi Tychoníci pro
mutatíonc Latitudinis Fixarum. 441.44¡
DE STELLIS FIXlS. Scholium . 443
SECTIO II.
XVI. Tantas fit Mºtus Fíxarum in Longitu
CA P. dínem , 8( quanta illarum Periodus. 444
I. E Nomíne , &r excellentía Siderum.. Sebª/P :ria . 447 De Maru Lºngitudinis Saturni, Iom*: , Ó*
(nerrantíum . 393 Taly-15 Oplctnilnllm de Mºtu Annuo, 8: de.; Maniª', nuſ-¡ue Throne-r .
¡I, De Subſtanu‘a . 8: Balitatibus Fixarum . Periodo Fixarum . 443
pag. . ' 3 94 XVll. Qqalis fit Motus Fixarum , & A0…. CAP.
De Lumme Frxamm . 39$ plex.Directusne ſemper, an Retrogradus, LD E Antiqua ſeu Ptolemaíca Hypothefi
De Sciºn/14mm Fix-rm» . 396 cum Trepidatione 3 Acqualís, an inequa vſque ad Copernicum pluribus Sche.
.Sc/¡ºlla ma . 3 97 lÍS P 449 matibns expofira . 505.ad 5 r4
lll. De Aſtrorum , qu:: ſunt ín Zodiaco , For Tabu/t obſmun'ºmam ancha-rm» , pro Mo Tl‘ula Men/urarum n Momum ad Hypo
mª › Numero Stellarum illa Componen tu Fixarum . 449 450 thcfim Ptolcmaicam, vel Alphonſinam
tgumscum Summula Fabellarum, &va Tubulª AMM-‘Ii‘ Prazª/!075ml . 45 x ſpcctantíum . 5 11.5 12.
ruerud-uonc. 397 XVHI. Theorica Motuum Octnuae Sphzrz, Sebª/ia ªctº . 5 1 r.
Szbºha ma . 40x. 8: de Conulíandis eíus apparètibus mo ll. De Tríplicí Hypatheſi Copemíci ,gt Se
a
E T CAPITV M. XXV
CAP. , CAP. - CAP.
&um-um mus . s 14 .Sc/¡ºlía duo. '$97 Tdi-lu ¿Mmm . 669
mida Mªª/"ªmm, ó* llªma-I ad Cope: X. De Ar_tificio Eccentrícitatis , &e Commen IX. De Reuºlurionibus Planetarum , &Con
níu HypothCfim ſpectantium. 5 ¡7.5 Is luranon‘is orbium Venetis &e Mercurij in~ iunctionibns Magnus, &e Maximis, earum
scbºlm [atom: 5 l9 ueſtiganda- ,- qua occaſione iterum de.: que effectxbus . 670
III. De Tychºms D & Lºngomontani Hypo— Maxxmis Digreífiombus . $97 Tab-¡la Cªninnctimum Mª¿mv-um . 67 3
¡hcſibus . 5 19 &bolis :ria . 604 X. l-lifloría Com'unéh'onum Magnarum , 8.:
Hªſ-u u Mªru ad Hypocheſim Danicam X]. Mºtu,& Epocha Anomnliç mediç Or. Muranonum in Múdo Illis attributarum 5
ſpectantes . 5:7. ' bis ſeu Epicycli Mercurij,8t Veneris. 604 Qua occaſione diſputatur de illarü \(1.675
Sebaſ¡— ,weªr . 5 ª3 Tabu“ Rmºlmiºmtm Penn-¡¡,0 Mercuri.607 Schin- duº . - - 679
1V. De Hypmheſi Philiªpi Lansbcrgíj. $2.3
Muſ-m “Mªnu ad ác Hypotheſim [pe
ctmtes. s zs
.Sd-oli- quinque . 5;;
1-'. De Hypotheſi chleri. 8C Bullialdio~ 51.7
SECTJO IV. SECTIO VI.
MªſuuuMºms ad has Hypatheſes ſpe
ctzntes . 5 34 De Paffionibus Quinque 'Planetarum De ‘Paflíanilms Planeta mm ſecnndàm
&thªliª quan-m . 53 5 in Lazimdincm . .Altitudincm .
VI. De Noſtra interim Superiorum Trium CAP. CA P.
Hyporheſi . s 37 I. O Bſcruationes;& Hypothcſcs Vetcrum I. N Diſtantia Planetarum à Cêtro Ter.
Mil/u" u Mm: ad hanc finectantes . s 39 Aſtronom,dc Latitudine Qiínq; Pla r:: vel Mundi varietur. 680
8:60h'- çnannr . 540 netarm’n . ' 607 ll. Qizanta , &Z quam varia fit diſtantia Plane..
VlLDe Mutua Transformatione Hyporhc Tabull Latitudinum,& Motus Nodorü.6 l x tarum Minorum à Centro Terrz, LA’ à Sole
fium precedentium, traductis vniuſcuiuſ Schºliaſ'ex. 6]l.6l$.618.610.6zz.616.63l 7 iuxra diuerfas Hy Otheſes'. 681. ad 686
ue menſuris , ad cuiuſnis hypotheſeos II. De Copemici , 8( Sectatomm eius Hypo Tabu!: opiniºnum e dillantia l’lanetarum
ormam . vbi E ilogus Hypotheſium .8: theſi Circa Latitudinem Planetarum Mi. à Centro Terra: . 686.687
Hyporheſis ele iua Mediocritatis. 54¡ nqrum. 6¡ 1:630 Tabu/t opinion-¡m de Diſtantia Planetarum
Vlll. De Methodo inueſtigand¡ primam inz Sebª/ia duº . 616 áSole . 687.688
qualitatem trium Superiorum Planeta Ill. De Hypothefi Lansbcrgiana Circa Lati .Sc/:olía duº . 688
mm, hoc eſt Motum medium, Anºſnaliá, tudinem Planetarum Minorum - 617 Ill. De Planetarum Diſtantijs inter ſe ſe , vel
Eccentricitatem,&locum Apogei. S43 IV. De Hypotheſi Latitudinis Minºrum Pla á Fixis Stellis . 689
Sex Modª' indicati ¡Hinª . netarum Danica . 618 Tªbult Opinion-tm de Maxima . 8C Minimª_
IX. De Motu medio Trium Superiorum Pla Scbºh'¡ tn" . 613 Dxllantia Planetarum inter ſe , 8: à Fixis .
nctamm . Ss l V. De H ypptheſi Kepleriana Circa Latitudi pag. 690.69 l
X. De Loco.& Mºtu Apogei , ſeu Aphelij nem Mmorum Planetarum . 613 Tabulu prº Vmbn': lºl-mmm": . L 69(
Trium Superiorum Planetarum . 551. Stilº/in quinque- . 62.6 IV. De Catlorum , intra quos Planetx vagan
XLDe Secunda ſeu annua inzqualitate Triñ Vl. De Bullialdi Hyporheſi Circa Latitudi; tur, Altitudine, Craffiu’e, BC Ambitu. 692.
Superiorum Planetarum . 553 nem Mmorum Planetarum. 61.7 Tabulª opiniºn-Im. 692. 693
XXI. De Maximis Acquationibus , locis ac .SE/¡olía duo . 6;o &bºli- ſex. 694.
Tabulís Aſtron. rum, vbi de imperfe Vll. Noſtra interim Hyporheſis de Latitud¡ V. De Tempore , quo Mobile vniſormi m'otu
¿tione vcteris A ronomi:: in hoc . $55 ne Minorum Planctamm. 630 deſccnderet cx ſupremo cuiuſque Plane
Sdm’u guinqtn . 560 Vlll. I_)e Artificio inueſtigandi Nodum, ln tz Czlo , aut ex Fixis. 697. cum Tabula
Tl‘lll Opimmun-,de Maxima Aequauo clmationes orbita. 8C Latitudines Mino— ºpiniºn-Im . i
nc ’ſrium Superiorum . $6¡ rum Planetarum. 63 l Vl. De Velocitate Planetarum cum Taóulü
Prºblem-Ita l 9. OPÍÑÍMM de hac . 698
1X. De Reductione Loci Planetç ad orbitam, &bol-'a tri¡ . . 698
vel ad Eclipticam, 8C de Curtatione . 641 Vll. De Parallaxi Minorum Planetarum,cum
SECTIO III. X. De Tabulis Latitudínis, 8: earum vſu . 643 Ta bull opinmmm . 699.700
Sab-11m duº . . 700
Vlll. Problemara ad Apparentcm ac Veram
‘De Mota Longitudmi: Venerin Magnitudinem quinque Planetarum Mi
Ó"- Mercurxj . SECTIO V. norum . 7o¡
CAP De Prºpartiªn Corporum Mundi , 8C Denſi
I. E Hypotheſi Veneris ac MErcurij Pto.. tatis ac Molis Planetarum. 703.705.706
lemaica, vel Antiqua vſque ad Co De 'Paflionilms 'Planetarum Minorum Salvo/ia m'a . 707
pernicum . $6! in Longitudinem . IX. lndicantur Modr, quibus obſeruatz ſunt,
Mªſ-nª ó- Mma ad hanc hypothefim per CAP. vel obſeruzbiles Diametri .Minorum Pla
!lfiLl'lKCS . ~ 56$ I. Lanetz Tai-di , Veloces , Aucti aut Mi_ nctarum , 8: opiniones Auctºrum de his,
&belu nu. 566 nuti Numero, quando dicantur? 64+ 85 de vera Magnitudine . 707
ll. De Hypotheſi Copernicea Veneris ac Il. De Plªneu’s Directis , ac Rctrogradis eo Tabula Opinionum de Diametro Apparenti
Mercurij . 567 tumque \talionibus . 645 Planerarum Minorum . ‘ 708
Mmſnn Ó- Mºtus ad hanc ſpectantcs . 570 Tabu“ Ara-mn Stªtionis .Ó- Rai-agraviadº. Tabulc Opiniºn-um de Vera Magnitudinu
IlI.Dc Hypocheſi Lansbergiana Veneris ac ni: . 647.648 Planetarum Minòrum . e 709
Mercun) . 57.¡ Ill. Theorica & Cauſz- Stationum , Directio_ X- Nollrx Obſeruationes de Diametro Apps...
Menſ… (y Mºtª: ad hanc ſpectantes. 573 num ,& Retrogradarionum ex Antiqua rcnti Minorum Planetarum cüm Verª.:
IV. De Tychonica vel Longomontªnica Hy. mm ſcntentia . 648. V6¡ Tbeºremau 9. E: Magnitudine corum . 7 lº
pºtheſi Veneris, 8: Mercurij: 574 Pooblmmm 6. leull duplex de bi: . 713
Mlnſurctó* Maru: ad hanc pertinentes.$76 &boli-I :ria . - 6Y3 .Sr/:ºlía [2x . 71ſ
V. De Keplcnana 8: Bullialdica Hypotheſi IV. Theorica 8C Cauſz Stationum , Directio. Xl. Noſtrcr , 8: Aliorum obſeruationes du
~ Veneris ac Mercurij . v 577 num 3 &ª Retrogradationum in Hypmhe Diametro Apparenti Fixarum , ex Plane.
Mªu: Ó- Mm/un ad hanc ſpectantes . 579 ſi Terre Mom- 654 Véi Them-mmm quin. tarum Diametris deductz , cum Vera Fi~
Stéºlia duº . 579 que . Ó‘ Prºblamam duº . xarum Magnitudine . 7x;
Vi. De Noliris Veneris ac Mercuríj Hypo Sebª/Ia quinqu: . 65 Tab-414 varia prº hu . 7 ¡6.7 (7
theſibus . S 79 NV. De Planetis Orientalibus, Occidentalibus '~ XII. De Quantitate Maximarum Digreffio
Mer-[un Ó Mamt ad has ſpcctantcs . 55523
8 2. .Auctis Minuriſue Lumine, Hypaugis , ſeu num louialium Satellltum à loue , 8C Ve.
Scbohſia duº .
Combuſtis , Emerſionibus, Occultationi neris :IC Mercurijà Sole . ª_ 717
Vil. De Maximis Veneris ac Mercurij à Sole bus, 8: Viſionis Arcu. 658 Xlll. De Magnitudme Apparenti Planeta..
Digreffionibus , & \Equationibus Orbis . Schºliu :ria . ' 66 I rum , Pixarum , Telluns , 8: Otbium ali
1g. s 83 VL De Ortu, 8: Occaſu Minorum Planeta. quorum; ſ¡ aliunde ſpectentur I quàm ex
Tabu!: Digreffiomzm Mªximum» . 58; rum . 66:. Terra‘. 7 ¡8
Túnla opiniªnum de Maxima ,Equatione Vll. De Aſpectibus Planetarum cum Sole , 85 Tn‘ull van" pro bit. , 72.0
Veneris ac Mercurij . 586 inter ſe ſe . 663 XlV. De Mutuis , vel non mumis Eclipſibus
VIII. De Artificio lnueſtigandi Apogcum Tabu/ª Reductiºn-'I Alpectuum . 66)'. E: Prº. Planetarum ,vel interpoſitu Corporum.
eiuſque Morum ac Radicem , Venens , ¿Sc Mamma/'ex . vel Vmbrarum: vbi de prolíxitate Vmbra.
Mercurij . 586 V111. De Configurationibus Harmonicis , ac rum Planetarum . l 71.0
IX. Conatus noſter prq inquiſitione Apogei de Aſpectuum fundamento in Harmoni .ft/¡ºlía gun-¡ºr de Vmbm Saturn¡ , ò- Cªmi.
Vencus ac Mercuri) . 593 cis Proportionibus . 667 mm . :3
CHRO
XXVI «J
\,

CH R O NICO N ri“
ii
L
:4

4'_..AM_.

DVPLEX
ASTRONOMORVM, VEL ASTROLOGORVM
COSMOGRAPHORVM, AVT POLYHISTORVM.

(Di Aſtronomica, vel Coſmographica’ propiàs atcigerunt.

I. PARS -Ordíne Temporum conſtructa.


Ann¡ ante Ann¡
CHRIST. _ CHRISTI. LïſijſiÑA.\L—,A
1990 Oroaſtres Bactrianorum Rex. 15 Trabo adhuc , 8: Germanicus viuune.
1590 Prometheus Atlantis fiater. 4º Straton Amaſenus . -
¡$80 Atlas Rex Mauritania!. 45 Columella . \
157.0 Mercurius Major. 47 Pomponius Mela .
1480 Hermes Aegyptius . 60 Andromachus , & Marinus Tyrius.
x44; Endymion thmius. 68 Seneca occiditur .
¡34$ Ce heus Rex Aethiopum. 78 Plutarchus vſque ad 104. floret.
JOlZ Sa omon Rex ludçorum . 7o Aut 69. Ptolemzus naſcitur .
640 Thales Mileſius naſcitur. Polemon floret. 34 S.D10nyſius Areopagita annorum 2.5'. obſeruat mi*
570 Thales Milefius annorum 7o. morítur . raculoſam EclipÏím in morte CHRÏGTl factam,
560 Oeno ides Chius . & anno 51.. Chríſti conuertitur ad fidem, ac cen
548 Cleo ratus floret . ' tenario maior, ſeuannorum ſere 1 I 1. anno no. 'AL-…L,
D

544 Anaxmiander Mileſius floret, natus anno 60° fit Martyr.


540 Pythagoms floret . 72. Hyginus Poetici Aflronomíci ſcriptor .
;30 Anaximenes Mileſius . 80 Plimus maior, extinctus in Veſuuio annorum $5.
52.0 Hat alus . 84 Proclus ſenior , .
479 Pytgagoras occiditur ªnnorum 63. 91. Agrip a obſeruztor in Bithynía. ¡El
480 Anaxagoras Philoſophari incipit. Mene aus , ſeu Milleus.
470 Democritus Abderita. 130 Aquilz Ponticus .
432. Meton, & Euctemon . ¡37. Theon Alexandrinus ſenior, Se Phlegon.
430 Philolaus Crotoniata. ¡35 Sexrus Empiricus.
418 Plato naſcítur . 147 Ptolemzus moriturannorum 73.
47.0 Anaxagoras moritur annorum 72. :.30 Andruzagar Aſtrologus.
40$ Afcths Tzrentinus, 8C Timçus Locrus. 2.38 Cenſorinus Romanus .
404 Helicon Cyzicenus . 2.98 Rabbi Adda .
390 Ariſtoteles
b , 334 Euclides ſenior .
naſcitur. 314 lulius Maternus Firmicus .
31.0 Valens Aſtrologus .
368 Eudoxus . A — 360 Theon Alexandrinus,Hypatíz patet- . -' l
360 Metrodorus . 378 Paulus Alexandrinus.
3'48 Plato moritur annorum 8L 380 Philoſophus Aſtronomus.
330 Calippus ſuam períodum exordítur. 39° Cleomedes iunior.
31.2. Ariſtoteles moritur annorum 63, 39$ Sexcus Auienus Rufi'us .
Theophraſtus ei ſuccedit. Macrobius .
37.0 Pitheas Maffilíenſis. 400 Pappus Alexandrinus.
300 Ariſtyllus , Autolycus, Timochzres . 41$ Hypatia dilaniatur .
z 89 Archimedes naſcitur . Archelaus lloret . 434 Aetíus Amídenus .
4-8-6 Eraroſthenes obIjt annorum 80. 444 S. Cyrillus Alexandrínus morítur Cyclum inches
;85 Diºnyſius Aſtronomus . rar anno 437.
:84 Euclides Megarenfis iunior. ' 466 S. Proſper Aquitanus Obit .
2.8 r Vſque ad ;60. Beroſus Chaldaeus . , 467 Victor-¡nus ..
zso Aratus Solenſis,& Ariſtarchus Samius. 469 Theodor-_emi .
;60 Conor¡ . - 49° Vſque ad $28. Cafliodorus .‘
:.40 A ollonius Pergzus . ;oo Simplic¡us,& Thius Athenienſis .
:30 l idorus Coſmographus . $14 Proclus Díadochus.
;X4 Archimedes necatur. annorum 75. 57.6 Dionyſius Exiguus.
168 C. Sulpícius Gallus . _ 600 Mai-timos Capella .
!61. Ad ns. Hipparchus Rhodius. 636 S. lſidorus Hiſpalenſis moritur .
136 Hipparchus Bithynus. 77° Albinus Flaccus, qui 8C Alcuinus.
86 M. Van-0,86 Taruntius Firmanus. 776 Bed¡ annorum 106. moritur.
M. Tull. Cicero.. 82.7 Almzmon, ſeu Maimon Rex Arabum .
a3 Gemínus Aſtronomus. 846 Egmundus Aſtrologus .
' 60 Poffidonius. 860 Melshala Arabs .
;z Theodoſius Tripolita . 870 Paulus Philoſophus,& Aſtronomus .
45 Soſigenes Alexandrínus. 980 Albategnius Arªcenfis-,
4o Cleomedes ſenior. 890 Achílles Tatius .
38 M. Agríppa. 936 Azophi, [eu Elzuphi.
35 Manilius Aſtronomus. 95° Alſraganus Arabs .
30 Dionyſius Aſcr. 956 Haly Aben Rage] .
¡o Strabo Geographus. 980 Alfarabius Aflrologus .
Anemidorus Coſmographus . ¡014 Haly Aben Rodoan .
Cam

.'
,C HK ONI‘C I". PAR S. I.
Ann¡
CHRISTÏJ Ann¡
¡030 Campanus Nouarienfia. CHRÏSTL -
xosº lſaacms Argyms_ :5 ¡3 Frzncíſcus Iunctinus naſ-:im: .
¡070 Arzachel Hiſpanus . :5:5 Franciſcus Sarzoſus . '
¡072. Alhazen . . Gaſpar Peucerus nafcitur .
!526 Henricus Ranzouius naſcitur ,
1090 Geber Hiſpalenfis ,
¡518 lacobus Homeliu‘s_ naſcicur.
nºo Alkindus .
¡us Rabbi Abraham. ¡53° (o. Vogelínus florqt. _
\
'i140 Almçon . - .
,
. .
Petrus Appianus fioret.
- Ioannes Garcatus náſcitur.
¡¡41 Rober-tus Linconíenſi . " 10.‘ Baptiſta Benedictus naſcitur .
_1142. loanncs Hiſpalenſis . !$31 Proſdocimus dc Beldomando lloret.v
1149 Alpetragius . Orontius Fmaeus floret.
!ISO Abraham Auen Ezra.
Lucas Gauricus vſque ad 15$ 7.
¡160 Auerroes .
!534 Gemma FrifiUS .
1166 Albumaſar '.
¡$35 [oannes Lucidus . ,
n70 Humenus Aegyptíus. › Hieronymus Fracaſtorius .
1198 Alfarabius Medicus. -. :Ñ !S36 Sebaflianus Munſterus floret , damnamuuctohvr
!199 Omar Aſtrologus. . .. . criam lo. Schinerus floret natus 1477.
noo Leopoldus de Auſtria. ~ - 1536 Vſquc ad ¡5.42., lulianus Ríflorus .
!2:0 Nicolaus Cabafilla. 153 7 Io. Baptiſta Amicus: Petrus Pitatus; _
ns 2. Rabbi lſaac Hazan . 1538 Alexander Piccolomincus .5... › ~ i
ns; Albuaſiin , ſeu Alboaz'en . ¡S40 lo. Pierius Vªlerianus, ¿L Pctrus Cªtena ._
I 256 loannes dc SacroboſçQ ., Francíſcus Maurolycus, vſque ad~157h
x256 Alphonſus X. Rex¡ Secundò edit tabulas; mms era: 154: Lilius Gregorius Gyraldus . _ _ - v
. - anno 1:03. morimr :mno ¡184. \ 1543 Nicolaus Copernicus moricur annor. 7:. ,
12.69 Vitellio ThuringoſiPplonus. .1544 Michael Angelus Blondus. -'
n75 _Thebir Chorz filius . ‘ 1545 Sixrus ab Hemmínga , , - '
nòz Guido“Bonatus Aſtrologus . *1546 Tycho Brahe naſcitur .›
- 1:90 Henricus Baten. ª* «.7 1547 Henrjcus Glareanus;
1300 Profatius ludzus. I;49,¿Ariel Bichardus. _
13 ¡o lſaac lſraelita . -’l 5'50 - lo. Roias . &10. Stabiuss‘
1317 Petrus de Apono . 1552, Io.AmoniusDe1phinus." ‘
13:.: Iſmael Abilfedea . 11752. Petrus Nonius viuir, natus anno 149:. 's
13M Ad 131.5. Cichus Aſculanus. ¡s S 3 Eraſmus Reinoldus moritur , nams era: anno 161 x.
¡33$ Rabbi Le_ui . 7 :$54 Elias Vinetus. .-I
1346' Gerardus Cremonenſis. ¡$57 lo. Baptiſta Carellus . ‘
x360 Marcus Beneuemanus. loſephus Zarlinus . , l I
1377 [omnes Boccacius. 1 s S 8 Io. Fernelius moritur.
!330 loannes de Saxonía. -› 1560 Valencinus Naiboda . Federieus Com‘mandinus ,
1381 Ioannes de Linerijs . I 56 l Michael Neandenòc Daniel Sambech ‘
1397 Renricus de Haſsia. obir. ¡561. loſephus Moletius .
!“6 Perrus Alíaccnſis . -I ~ 1563 Lucillus Philalthzus .
:42.3 Georgius Purbachius naſcitur . ;$66 Pen-us Ramus ,10. Esler.
1436 lo: Regiomontanus naſcitur. ² 1568 Tirus á Popma, 8: Chriſtianus Vui-ſtiſius .
1438 Gazulus Raguſçus. 1570 Abrahamus Ortelius . '
¡440 Georgius Trapezuntíus floret ,- natus anno ¡396. Gulielmus Lancgrauius Hafflar .
. . monturus 1486. Gerardus Mercator.
A…
144: loannes de Egmunda . v 1570 Hieronymus Giraua .' "
14$ 3 Hermolaus Barbarus naſcímr . Franciſcus_Baroccius .
145 8 loannes Blanchinus . z 3572. Florent , Adamus Vrſinus. Andreas Nolthius ,Earl
¡457 Vſque ad ¡495. IoJouíanus Pontanus. / tholornarus Reíſqcherus ,Cornelius Gemma.”
1460 MichaelScorus . .Ñ . Cornelius Frangipamus , Cyprianus Leouitius,
1461. Georgius Purbachius moritur annor. 39. .. *,3 Elias Cgmerarius , Franciſcus Maurolycus , Gu.
1463 Alexander Achillinus naſcítur. -_ ,v lielmusPoſtellus ,10. Dee , Hierºnymus Murio.
Naſcirur Io. l’ícus Mirandulanus . íius ;Michael Moeſtlinus, Paulus FabricilisJªau.
1464 Nicolaus Cuſanus Cardin. morirur, annorum 63. lus Haínzelius, Philippus Appianus, Reinhol.
.1468 lo. Vernerusnaſcitur. fi f dus lun¡or,Thaddçus Ha ecius,’ſhcodorus Gra
1473 Bcſſarion Cardinalis obijt. ' ,3 ‘.'. *' miueus , Vuolſangus Scu erus. '
1474 Abraham Zagur. - 15576 Eraſmus Oſualdus damnatus auctor,SI'xtus Senenſis;
n
¡47$ Ludouícus Vitalis. ' " Daniel Barbarus , Egnatius Dantes , Hieronymus
¡475 Vſquc ad 1504. Bernardus Valtherus. Cardanus moritur ªnnorum 75.
lo. Baptiſta (Lapuanus !$77 Florent Bartholoma-us Scultetus , Io. Maria Flor.
1476 !0.Regiomontanus mºriturannorum 4o. _ ,¡5 82. Floret
nouellus ,Nicolaus
_ 1479 TheodorusGaza. ' -ª- "‘ Aloyſius Lilius . Vuínklcrusslo. Prztorius.
ſi' '
- 1434 Dominicus Maria Ferrarienfis floret , 8: ¡514. mo. ChríſtophorUS Clauius .
'. - mur .’ . Marius BettinUs naſcirur'ó. Februaríj.
¡493 Columbus ¡n Americamiſoluit., ¡$86 Nicolnus Cabzus naſcícur :6. Fcbruarij .
¡494 Iacobus Faber. ¡587 loſephus Scaliger. ,
¡49$ Chriſtianus Molitoris. Io. Baptiſta Benedictus .
- ' Lucius Bellancius . ' x588 loanues Auria .
lo. Piçus Mirandulanus morirur annorum 33. Gellius Safferides.
Raphael Volaterranus florcr. I s 89 loſephus Scala , Sc Dauíd Origanus , fed hic damna.
'1499 Mzrſilius Ficínus morítur annorum 66. tus auctor. - e
1500 Stephanus Roſinus. ¡$90 Maurus Florentinus.
:Sºr lacobus Milichius naſcítur. 1591 Iacobus Kriſtmannus .
1503 Ioannes Muntz. 1592. Chriſtophorus Rothmannus moritur. \
z 506 Barrliolomçus Veſpucíus . ¡S98 lo. Bapu'ſta Ricciolus naſcitur r7. Aprilis . -
:I 508 Henricus Lindauth . 1600 Franciſcus Viera, Barrholomçus Creſcentius.
x510 Ioannes Stoetlerus. 1603 loannes Bayerus.
¡s n. lo. Angelus Bauar’us moritur. !60$ Ioannes l-leckius.
¡s 13 Auguſtinus Ricci113,&-Panlus Middelburgcnſis. - 1606 Georgius Heniſchíusj Balthaſar Capta
x514 Georgius loachimus Rheticus naſcitur 1550. da 1608 Bernardinus Salinus.
mnatus auctor. Gulielnius lanſoníus .
1 s r 5 Albertus Pighius . Simon Sccuinus.
x5 1 8 loannes Homelius naſcímr. ¡610 Simon Marius.
15:0 Andreas Sciborius . Villebrordus Snellius;
Hen;
\‘\ºª
k VN.
:XIRXICIPARSL
x e .
Ann¡
\ \ \ \ A
CHRISTI.
~

\
‘\ ¡x
.
\~\*I\ \
“muda &Nu-tºs I‘m¡ ¡Num 1330. 163:. Philippus Lansber íus edit Tabulasl
I I \\ .
¡633 Galílaeus cogitur a iurare opín.dc motu Term.
\n \x \tu \ \ \\ uª MN¡- ſi'ªſi Mªcª" * mms “ª lacobus Lansbcr ius pro mntu Term: ſcríbít.
Ñ¡ \\\.
Melchior lncho er Soc. leſu contra motum Terra'
N' \ \'\ ‘U ¡\ ‘o lI\\‘u\\\
Martínus Hortenſius .
h‘ d \ \--- \\\\\'I~\\ ¿uª :NI !63-4 Andreas Arzet Sociemtís leſu .
\ \\\\\.\'_I ::Uª\
1635 lo. Phpcylídes Holuuarda.
\K
!636 Henrieus Philippí Societ. leſu morïrur annorum 7x;
k Ku N… ::Vu ’3.
Lx \wa-m :Rm—.mus. Chriſtophorus Griembergcrus Societdeſu mon'tur, ,-,_ _\
N‘ ª \N ‘ tu Nxd‘hàfl. ¡640 lo. Heuelíus .
¡en :NMNMA K:~,~ç\~-_U‘\',
Forumíus Licetus .
Carolus Gomranus .
“tu \ª *.-N.\M. . ‘
\WÏJÑ‘NQ \Cock-mus . \ Balthaſar Conradus Societ. Ieſu.
Ràïcmpzux BJUrpnus. . l › Gulielmus Blaeu .
'PL' [xk \.:Kouim MngDUS mcg-_nur annorum 61., v Hadríanus Merius . .
Franc-.Rus Agmlloníus qbur annorum $0. !643 Paulus Guldín Socíer. Ieſu morítur annorum $6.
INS lo ¡¡¡muuuy-(ams 89cm, leſu. _1644 lº. Antonius Roffenus montur annorum 63.
lo. Leurechouuus Socmatls leſu . Pen-us Herígoníus. '
(ªl (‘.Irolus PIÍO. _ _ Ieſu . Michael Florenrius Langrenus .
l 9 Hornius Graſſus Soczetans Georºius Polaccus . ’
Camillus Glonoſus . Gorifredus Vuendelínus .
Benjamín Vrſinus . ' Albertus Línemannus.
lo. Dckeríus Somet. leſu mºm…- ªnnºmm $9. !647 Lauremius Eíchſtadíus.
¡6:0 Alexander de Angelis S‘ocietaris Ieſu morirur anno Marínus Merſennius .
rum $8. Anton. María de Reirhai
¡62. x Chríſtíanus Seuerínus Longomonmnus . Emmanuel Maignanus .
¡6:1, Georgíns Schombergerns SOCIetatIs !eſu. !547 Bonauenturà Caualerius morirurï
¡62.4- loſephus Blancanus S_oc¡et. leſu montur. 1649 Francíſcus Monrebrunus moritur.
lo. Adnmus Societaus leſu . 165° Chtiſtophorus Scheínerus Socíec. leſu morítur.
161.5 Andreas Zergol Societatís leſu. Nícolaus Cabaºus Soc. Ieſu moritur annorum 64,
Pen-us Gaffendus. ¡55 l Nicolaus Cauſſmus morítur annorum 7o.
¡616 Víncislans Pantaleo Societatís [eſu . Scipio Claramontíus víuít annorum 86.
¡6:7 loannes Keplerus edit Rudolphmas , natus ¡am ab Marius Bcrtinus Societ. Ieſu viuít anuorum 695
anno 1596. Dion ſius Perauius víuír annorum 69.
Iulíus Schillerus . Caro us Antoníus Manzinus viuit .
Albertus Curtius Societ. leſu . Nícolaus Zucchius Socier. leſu viuir.
x618 Adrianus Vlacq. Hieronymus Sírſalís Soc. leſu víuit . > -
¡630 lo. Baptiſta Morinus . Albertus Curtius Societ. [cſu viuit . ‘ v
Pen-us Crugerus . Georgíus Fumerius Societ. leſu víuít.
lehelmus Schíekardus . Vincentíus Mutus viuir .
Andreas Ar olus. Io. Dríenes Societ. leſu víuít annorum ;9.
Carolus Ma aperu'us Socierau’s leſu morítur. Io. Bapríſta. Ricciolíus Socíer. leſu annorum $44
¡63 2. Adamus Tannerus Soc. Ieſu morítur annorum 60. cdi: Tomum x. Almageſt¡ Nou¡ .

É&ÉÓÉÉÉÉ&&&&&&&&&&&&&à&&&&&&
TFWWWYYYWYWTYWYWYYYYPYWWF???
CH'RONICl
PARS II.
ORDÍNE ALPHABETICO
ET AMPLIORI ERVDITIONE DIGESTA.
A ſtí 1474. obſeruatam à Zagutho Spícam Vírgínís in Li;
brz gradu 17.mín. xo. '
Bilſelu víde Iſmaal Abilſui. _ Abraham-n Omh'm Antuerpíanus Geographus Re íus, 8a
¿bom-Iſ… Cofiuographus paulò antiquíor Alhaze— de Geºgraphía oprime‘ meritus \um Theatro or is ter.
no , rarum edito Anno 1570. \um Theſauro Geographíco
¿bra/Mm AbenJïzu, ſeu vt nlij Auen—Hezrc, ídeſt filius ſeu Dictionarío locupletífſimo. quod edidíc Ann01387.
EZre , Aſtronomus , 8C Philoſophus . Floruícque Anno .debí/la: Turín: Epiſcopus Alexandrinus, ſcrípſir librum
Chrifii 1144.ve1usº. &e ſcrípſit librum inſcríptum.MI‘. de Vníuerſo ,in quo eſt lſagoge eruditiflïma ad Araçi
[pan harªn-:10:10 . ideſt de Índicíjs figuorum ;Se líbrum thknomena, quam uuper ex Greco ſermone I'n Lau.
Tamuín, ídeſt Rationum Aſtronomicarum 8C librum de num tranſtulíç noſter Pata-cin: in ſuo Vranologio à pag.
Luminaribus ac díebus critíeis. In. Floruít' ue Circa Annum Domini 890. antequam
Arab-Im Zag-ul: Aſtronomiae conſultíffimus , 82 Profeſï'or verò fieretC ríſtíanus ſcripſerat amaroria de Leucíp—
publicos Carthagíne 'm Africa , vulgauít Magnam.. po , 8: Clír0phonte . Memmit huius Photíus in Biblio
compoſitíonem , deínde Salmantíczr Aſtronomlam do theca,codíce 87. vbí non Statium. vc Suídaz eodex cor
cuír, audíente …um vtrobique Auguſtino Riccío,qui ín ruptus ; ſed Tarium appellar.
tractatu de mom Octauz Sphaèrç cap. s. 43. 8g 46. ho.. Adamm Tammu: Socieracis I ESV Oenípontanus Theolo
nºtificam de …o mentionem facit , auque Anno Chri gus iuſignis ac Hzreu'corum acenimus inſectgàor, ob
1 que
CHRONICI PARS II. XXIX
idque Ferdinando II. Czſari Anguflo , Se Duci Bauarir ſeu tractatíbns complexus cſt elements Aſtrologica,
percharus a Monachij lngolſtadij ac Vicnnx , vbi publi. quse commentarijs illuflrauic Valentínus Nniboda .
cè proſeíſus eſt, cckbcrrimus; ſcnpſic etiam Díffertario— ¿Mind-II Phiio (ophus. 8: Aſtroiogus ſCripſit opus de Tem
nem de (¿²10 doctiffimzm, &e Aſtrologiam Sacram_,, porum mutationibus , 8C flor…: Anno Domini [100.
ºblflquº dº?“\genªlííus ex hydrope ac Lechargo, An dlmirm: , vidc Albinus Flaccus .
n9_16_3²-- dlº ²-5- Maij, in oppido Vncken Tirolcnfis Alexander Arbillmm Bononienfis , PhiioſOphus ſcri fit de
dmoms . Qrbibus czleſtibus, naiuſque ell Anno ¡463. O obns
Ali-mm Vvſimu Norimber enfis ſcri fit prognoſiicon de die 29. hora 17. min. zo. poſt meridiem .
nou¡ Stella Anni l 57:. c quo vi e Tydwuis cenſuram Alexander Piccolomimu: Senenſis ſcripſit libros quatuor de
tomo l. progymnaſmatum pag. 78 1. Sphxra Mundi, &vnum de-Steilis Fixís ltal›cè,quos
Adri-¡¡Im Rºm-mu Eques Belga floruir Circa Annum x615'. dicauirLaudomiz Marron:: Fortcguerr:: Anno 1539.
ſcripſicque Vranographíam, [deam Mathematicam; Theoricamquoque Planetarum item ltalicè :Id COL
Exercitatioues cyclicas.- de rriangulis ſphzricis,& in Li. mum Mediceum Anno ¡558.
brum Archimcdis de Dimenſione circuli . Alexander de Angeli: Spolctinus Societ. lESV Theologíz
Adm-mu Vluq Goudanus edidit Anno ¡62.8. Aríchmeti prqſeffomcSKudiorum przſectus in Coiicgio Romano,
cam Logarirhmicam, ſeu Logarithmorum Chiliades ſcnpſic Libros s. in Aflrologos coniectorc53mortuus
centum ,cum Logarithmis Sinuum Tangentium ac Sc eſt Fon-aria: Anno 162.0. annorum $8.
czntíum ,ad abſoluenda miro com endio Problema. Algaitl ¡Mula-mad Philoſophu.: , &' Aſtronomus , ſcripſit
ta Aſtronomica,Geometrica, 8C Arit metica. hebraicè Iibrum de Luminibus, dictum‘ Hnºſºtb .
Adrian“ Met-'m Alcmarienſis , ſcrípſit doctè de vſu globi Alf-¡rubiªs Aſtronomus , vixit Anno Domini 980. alter au
Anno 1640. tem qui fui¡ Medicus floruit Anno noº.
Am'u: ¿miden-n Comes &Medicus,ſcripfit Hemerolo Alfiugamu Mabumede: {cu vt habetur ¡n bibliorhecz p2
gium de Significationibus Stellarum , quod ex ſcrmone latina, Amena, ſeu Ahmed, ſeu Maha-md films Ameti,
3. Tetrabibli cap. [64. ex Greco in Lacinum idioma... ex Fragªna vrbe dictus Alfraganuswt ccnſet lacobus
venir C0marius,& vulgauit nuper Perauius inVranolo. Kríſtmannus , qui cap.6. 8: 26. commentarij ſui docet ,
gio pagana. floruit hic auctor Anno Chriſti 434. illum floruifl‘e Anno Chriſti circiter 950. quo maximum
¿gr-;pain Birhynia obſeruabat Stella: Anno Nabonaſſa Solis declinationem obſeruauit gr.2.3.min.z s. &- Acqui
ris 840.8.:Domítiani duodecimo,vt \d'art Ptolemçus noctium die ¡6. menſis Adar ſeu Martij. Scripſit aucem
lib.7. Almagcſti ca .3. videlicer Anno Chnſti 92.. elemental Afironomica ,Se Chronologica ex Ptolemzo
JLBATEGNIVS , di us hab-»menu Tin-»Nel Mulmme pºtiflimum compilar() 3 quz elementa Rabbi lacob An.
de: drum/I": . filius Gebri Auchani , filíj Crueni , Dyna— tolius in Hebraicum idioma, loannes autem Hiſpalen
fla Syriz, obſeruauie lidera tum Aractz, tum Antio. fisiu Latinum ex Arabico Anno 1 ¡4.1. tranflulere , 8C
ehizin Syria,& Ptolemçum correxic ,cúm iam zuo commentarijs illuſtrarunr, Conradus Giſnerus ¡¡¡que
ſuo Ptolemaícicanonu manifcſtèà (2210 diffiderem; Iacobus Kriíimannus .
idcò ue nouas tabulas czleſtium motuum condidit , 8C ALHAZEN ſiue Alhaurin: Arabs , filius ¿IRA-izan¡ , quod
ſcrI It Librum de ſcientia ſtcllarum capítibus s 7. com nomen flgnificat 607117 wmm,ſcrípſit libros 7.0pticorum,
pre enſum , quem Plato Tiburtinus ex Arabico idio & vnum de Crcpuſculis , floruitque Anno Chriſti 107:..
mate in Latínum venir , 8C Io. Regiomontanus aliqui.. velcirca noo. vt coniectura eſt Federici Riſnen', qui
bus notis illuſtrauit. Floruít aurem hic auctor Anno eum figuris .8C commentarijs iihlſtrauit,& tres alios
Chriſti 879. nempe Nabonaſſaris ¡62.7. &t Antoninipri. infignes Ambas eiuſdem nominis fuiſie commcmorat .
mo, vt ípſemet teſtacur cap.; i. Almarzª», [eu Alamº», ſeu Maimm lmperaror Arabum
Aló-rm Pigbiu: Germanus patria Campenſis. ſcripſit de regnauit in Baldach, Annoque Chríſti 82.7.iuffit Proje
obſeruatione Solſtitiorum , & Aequinoctiorum , de re. mzí Almªgeſtum in Larinum ſermonem verti: annis
flitutione Calendari) ad Lconem X. Pontificem Anno autem So. ante Albategnium. ſeu Anno 830. obſemauit
¡s is. defcnſioncm Aſtrologiz, 8: contra prognoſtªs - declinationem Solis maximum {gi-.7.3. min. 35. vt refert
uoſdªm. . - Alſra ¡nus differential 6. vbi Knſtmannus adnorat à
41 nm: eur-ria: Societ. IESV , Bauarus Monachi' narus ; pleri ue hunc confundi cum Almzone, de quo mox .
Nouum cali ſyſtema propoſuit DIlíngz ad ¿Íſputan— 4 Hic e …e , qui teſte Abilſedea ,8C Alfragano , conuo
dum Anno 16:7. cuius ingenium in Theoria Lun:: ſibi caros Arabum peritiffimos Geometras iuſlit in Cam
:mulum admiratus eſt lo. Keplerus , 8C laudauit in ſuis pis Fingar iuxta rectum iter Maris rubri, meriri quot
Rudolphinis cap. 2.5. Nunc iuſſu Cxſzris przeſt obſer. milliaria Arabic¡ in vno grada circuli magni terrç con
natiombus Tychonis recognoſcendis, &in lucem eden tineremur,vc ſuo loco cxplicabimus. Huic Maimºni
dis, ex quibus paucas quaſdam ab eo Imp: mu¡ , pro ea translationem primam Aimageſti , ex Graco in Arabi
ua eſt preditus amm¡ vere nobilis liberalitace . cum iactam Anno Chriſti 817. debcri docebimus infrà
Al mmLmam-Innu: nation: Prutenus, patria Fiſchhufi.. vb¡ de Prolemmo .
nus ,in Academia Regiomontana Pruma: publicus Ma Almu» filius Albumaſaris , vt haber Kríflmannus , vel AL
thematum prof ſſorrnuper Anno 1644. vulgauit opu. manſoris, vt haber Reinhoidus in Theorica Octaux
(culum obſeruauonum quarumdam Aſtronumicarum, Sphmrr , obſcruaſſe dicitur Solis maximum declinado
przcipuè Eclipſium , quod inſcripfit Memºria Strularem. nem Anno Domini I X40.VC1V[ alij 1150. gr.2.3. min.33.
¿16mm- Hum cognomento Alcuinusmatione Anglus,Be ſec. 30.
dz auditor , & Carol¡ Magni Przc ptor , in omni (Cien Aloyſiu: Lilia: Veronenfis, &Antonius Lilius eius ſrater
tiarum genere erudxcus,floruit Anno 770. ' inter tam mulms, qui excogitarunt formam Cycli Lu
Aló-bazª¡ ſeu Albuaffln ſcripſir Librum de Srellarum Fix: na;- perpetui ª 8C ſedis Acquinoctiorum fiabilís , palmam
rum mom ac locis , quem ex Arabica lingua in Hiſpz tulit apud Gregorium Xlll. qui cum in Kalendarijre.
lenſem tranſtuht Rabbi [uda,& obtulit chi Alphonſo, formation: ſecurus cſt , vt merítò à Clauio , 8C Blanca.
cuius auctoritatc permoms Rex , Albaregnij ſenren no alter nofln ſarculi Soſigenes fit appel]atus,floruit
tiam de mom Fixarum in eo libro confirmaram elegir, itaquc Anno 158;.
&pro tabulis Anno ns‘z. editis alias corrºctiores An.. Alpemvgiu: MarrOCItanus Aflronomus, floruit inter Annos
no 11.56. ſubſtiruit, vt narrar Angie/Hum Riu-“u: lib. de 1145. 8C 1154. Chríſti, cuius Theoricam phyſicam e:
mom Octauz Sphrrz cap. 46. cx Abraham¡ Zaguthi Arabico in’Latinum venir Calo Calonymus Parche
relation: . nopzus .
Ali-:bªm- Arabs Aſtrologus Anno $00. ante Chriſtumà ALPHONSVS X. Calle": ac Legionis Rex , Ferdinand¡
Iunctinoa noſcitur. , Regis ſanctiffimi , 81 feliciffimi mſelicior filius , cogno
Album-[ar A( rologus Arabs dictus Iapbar , ſcripſic "acta mento \amen ſapiens ob Philoſophize. &e Aſtronomiz
tus 8. de Magnis Coniunctionibus , &- annorum reuolu peritíam . ls viuente adhuc parte conuocarat ab Anno
tionibus . Fercur aurem obſerualſe cometam ſupra Ve 12.40. doctiffimos quoſquc Mauros . Arabas. ac ludços,
nerem Anno Chriſti 844. ſed cum dicat in eo opere Se vt tabulas Aſtronomicas inſtaurarenr:ferrurque in li
ctam Arabum ſeu Mahometis, quam conſtal inca-piſ bros, inſtrumenta , 8( alimenta przdictorum impendiſ.
fe Anno Chriſtiózz.. non duraturam vlrra annos S44. ſc qundringcma millia aureorum, vc rei'ert Ramus lib.3.
8d imminere i ſius finem , oponer cum non multò ante Scholarum mathem. 8x' Reinhoidus in pracfatione ad
Annum Chriſ i i166.floruiſſe: eſto Sanſeuinus cum in Prutenícas , 8C Tycho in prmſatione ad Rodulphum Il.
Annum 830. Blancanus autem ad ſ culum decimum... tom. 1. progymn. clio Bullialdus in prolegomenis ad
Chriſt¡ rcrrahant . Sed fortaſie diuer 1 fuere ciuſdem no Aſtronomiam Philolaicam pro 400000. ponat 4000.
minis Aflrologizmulto antíquior ſuit ille alienſ¡ ta… Succeffit patri cxtincto Hiſpali Anno ¡:5 2. 3. Cal. lu.
men alter , quem lunctinus in Aunum 540. ante Chri. níj , quo primüm tabulre Alphonſinz prodicre, (ed quo.
flum conijcic. _ , ad motum octauz Sphzzrrr,& augium, innixzk Cabalifli
Aleaóitiu: Aſtrologus , [eu Alcbabicb quatuor Differencijs cis figmentis,quippe quibus concinnandis prmſuerat
3.*: _ E Rªb
a
.XXX CHRONICI PARS‘H.
Rabbi [fue Hazat,Toiet.1me Synagogz _cantan Sed Andrea: Argºlm Aſtronomim Se Aflrol’ngiz dedicus, ſcri
Cum !ibm n obiuum fin¡ ab Abuaiſim- lcgiſiec Rex‘, mu pſit Ephcmcridas ab Anno ¡630. ad x700. nec non Pan
. Uta ſcnreuua. ſccmus eii Albucgnium, ¿Y coreótmres doſium Sphçricum : viuebat adhuc Anno 1646.
;Y
\k_x
ubulas de przdicto mom ac iocrs iixarum edldxrAn. Andre-U Arzn Socicrans [ES V, Con!ianticnfis,edidic An
no \2.56. quas \idiíſe ſe teſtamur Abraham Zagmus no 1634 . Clauim Mathematics… , obſeruauitque lidera.
apud Riccmmm rractam de moru_ottauae Sohçrç,&’ quamdiu per negotia 8( chiragram lícuit, ſané diligèter,
Cardinzlis Cuſanus. Addiz Egnauus Dantcs parte 4. vr ex Obſcruationibus , ab ipſo mihi per ſummam libera ú
Aſtroia'oij . viium á (e Librum iuſtrumcntorum Alphon— litatcmSul-ºrin:
Andrea: imperritis aducrti , ophus,
Boius,PhIlo rzſertim verò Eclipſes
Theologus,& .
Aſtro-ſi D,\A
- !iex Arabico in Caſtellmum , Se inde in Latinum idIo
ma conuerſum. ls cúm Anno ::57. in comiup Franc.. nomus acutiffimus, Viennenſis Canonicusſicflpſic Epi.
ſordieuſibus dclectus eſſer ab ahqurbus in Romanorum tomemA[bateguij,Aimagcſti,Gebri &alía multa,flºruie
chem,alijs Richardum Augium ehgentibus . nunquam ſub Maximiliano Amper.
delhzir ab appetenda, 8( procurand¡ Inunctionc &Z co_n Andrea: Zergºll ex OPPldO S. Cruce in finibus Carnorum,
- firmarionc ,petendoquc Diadema:: a‘ ſummis Pontifi Societ. lESV, docuit Matheſim , Theologiam moralem
CI‘ous Vrbmo lV.Cicmente lV. 8: Gregorio X. ob re ac Sacram Seripturá Grzcij Styriz , propoſuitque Anno
.pultamijſdema- Richardº inſenſus vſquc ad Annum 16:5. Chronoiogica theoremata de Anno nariuit. 8C
r ¡75. Fuera: Anno r :60.magna clade aflcctus a' Maui-_15, mortis Chriſti, ſuſtinens cum natum Anno luliano 4º.
quzbus \amen …11101163. inſulam Galaecum erIpUIt, mortunm 74. die 2.5. Martij . l
deductis cò colonijs Chriſtianorum , &conſtructa ibi ¿Miramar/7m Cretenſis floruit primo Chriſti ſzculo , 8: ſi
-ECCiCiÍJ, S. Crucis , ac delecta in ſepulcrunnſed 8: An. Clawo credimus,fuic rimus Theoricarum ¡nuemor .
no ¡:66. Maurqos Granatenſcs ſubegíc; lacobo Arago Andruzªgar Aſtroio us oruir Anno Chriſti 2.30. vt haber
- nixRegi Socer'o ſacram expeditionem in Ten-am San.. Iunctinus in Cata ogo .
ctim moliemi centum aUreorum milliª pollicetur. Siuc ¿mamar Maria Stbjſllm' de Reich¡ Capuccinus Concio—
autem Aſtrologicaiudicia infelicirer ſuccedcre videns, nator 8C Aſtronomus non ignobilis , ſcripſit Librum de
fiue anomalías czieſtium mocuum conſequi non va. Aſtronomia, qui inſcribitur One/u: Enºeb,ó* Elia. ſcu
lens , fertur in eam blaſphemiam irrupiſſe I vc dicerec, ſe Radius fidereomyſticus, Anno 164;.
Ionge‘ meiius ordinarurum ſuiſi'e cxieſtia , quam DEVS ¿pºl/0mm Mjndiru teſte Seneca cum Epi ene ſtuduit apud_
ſeciiihc , \i ad (e cura illa pertinurſi'et, cúmquc fruſtra de Chaldzros , a ud quos aiebat extare o ſeruaciones 72.0.
hocá ſancto quodam Eremim corriperetur,in amen— annorum co ilibus laterculis inſcriptas .
tiam incidiſſe , vt quidam ex lo. Marian…: Híſtoria Hi APOLLONIVS Pergçus natus Pergç , quz eſt vrbs Pamphi.
ſpamca rei'erunt . Ac Sancius parte 4. Híſtoriz Hiſpani liz, dxctus magnus Geometra,ſcripſit Conicorum li
c2 Cªp. s. &z ex eo Cachechlſmus hiſtoriaiís , verbo Al— bros 4. in quibus 8C Aſtrouomiam iuuit,floruitque ſub
honſus aiunteum ſubica procclla nimbis ac ſulminí Ptolemço Euergera, ſeu circa Annum ¡me Chriſtum
ªus perculſum acrerrimm, accerſiuiſſe Eremitam, ;i quo 1.40. vt air Heraciius in vita Archimedis .
monitus ſucrat .8C magnoiuctu peccata confefl'um eſ. Aql‘i" Pºmien: ex Sino e Diogenis patria oriundus , infi
fe . m ipſoque abſolucxonis articulo proccllam dcſijſſe, gnis Mathemaricus uit ſub Hadriano lmper. Anno cir
iphunque vitam ſuam emendaſiè: quod neſcio an euc citer Chriſti 1'3o.vt colhgitur ex S. Epiphanio lib. dc
neric antequam in Eccleſiam peccuiièt . Nam Compo Menſuris , 8( Ponderxbus : ſed ob Aſtrologiz iudiciariz
-ſtellano Archiepiſcopo poffeffiones Eccicſiaſticas iniu vamtarem ªb Eccleſia tandem electus, rransſugit ad Iu—
ſtè eripuit , ob id á Nicolao Pontífice redargutus , adie , dços . &- circumciſus verus Tellamcnmm parum ſynce….
ctis de anathemate , &t interdicto minis ; quòdque cum rè vertit ¡n Grçcum .
Sanctio filio dirum bellum ſenex iicèr ſuſcepit, ſed nc Arma Poem Afironomicus Athenodori ac Letophilç fi. h
Cordubz capercrur à Mauris , clam ſugit Hiſpalim , fi . lius ,patriàque non Tarſcnſis ,vt cenſuit Aſclepiades S
iiumque dira maledictione ac privatione regni percuſ fed Solenfis , idcſt ex vrbe Pompeio oli Ciliciç , quee
fit , quam fusè recitar Bzouius In annalibus ad Annum oiim Soli dicebatur , vt de eo Cum Cal ¡macho ſcntiunt
12.8112…de Hiſpali morruus eſt Ann01184. 1 1. Ca plerique , floruir ſub Antígono Gonna , Rege Macedo
-lend. Maij poenicemia,& Euchariſtia munitus,anno. nie ,ſeu Olympiade 12.5. quç celebrara eſt Anno ante
rum 81. natus enim era: Mcdinz Anno z zo;.h0ra ſexta Chriſtum ¡80. ſcripſitque Phçnomena ſeu ap ¡rencias
nututina.. vc haber lunctinus in Kalcndario Aſtrologi orruum 8( occaſuum fiderum , cum progno icis , quee
c0 5 mandauirque cor ſuum in Monte Caluaria: ſepeliri. commemis aut expoſitionlbus illuſtrarum multi,pr<¿ſer.
Legcrat Dota Sacra Biblia decies , 8C quarter cum ipſius tim Germamcus , Rufus ſeſtus, Cicero, Hyginus,Achil
gloffis , vt habeIGenebardus in Vrbano IV. 8: Trithe les Tatius . At lunctinus in Catalogo Aratum vſque in
mius in Catalogo anno 12.70. Annum $88. ante Chriſtum remouet .
Anaxagºru: Chzomenius philoſophari coa-pit zo. Mªris Archelnul Geographus deſcripſit parté orbis rerrz ab Ale
anno, qui ſuit primus Olympmdis 7;. [cu ante Chriflum xádro M. peragratá,fioruirq,~ paulò poſt ipsü.Diºg.L-mr.
4 480. mortuuſque annorum 72.. nempe anno ame Chri. ARCHIMEDES Syracuſius , non Arithmerica tamúm .
ſtum 4:3. Oiympíade 83. eflº corruptos Cºdex Laerrij qua numerum arena: etiam totum Mundum ¡nªlemís
- haben 78. Apoiiodorus \amen in Chronicis ai: vixiſſe comprehendit, aut Geometría qua Circulum, Sp ram,
annos tanrúm 61.1-1icreſte Plutarcho in Nicia , Athe cylindrum, ac paraboiem in primis perſcrumtus el , (ed
nienſium odium incurrir, ¿K' in carcel-em actus eſt, quòd Aſtronomiz quoque peritia nobilis . Nam càm Arc/mm,
' Eclipſim Lunz priuationem effe luminis à Sole recepti du , verba ſunt Ciceronis r. Tuſcuianarum , ¿una, Sªlir,
- primus aperrè docuiſſet, erſ¡ Laertius id factum dicit. úquinque errantium mºm: in .Sp/11mm ¡¡liz-nit. effuie
quòd à Cleone impietzris accuſatus effet , quia dixerar. idem quad ¡lle, qm' in Tim“ Plaronir Mundum trªfic-ui:
Soiem e’ſe candentem laminamgſcd à Perícle \amen Deus , *vt ¡ardiente, ó- eelerieate difflmilnna: mom: *unª
deſen ſum, mulctarum :amen quinque talentís 8: exilio . regeret commſia. Quam Sphzram vitream fuiſie canir
Aiebar in Luna effe valles, montes,& habitacula . Claudian us celebri illo Epigrammate
¿MX-'mandar Mileſius anno ſecundo Olympiadis 58. age lnPPieir m pin-ue ;I‘m eennree ¡tb-ra vitrº Ús'.
bat annum 64. ac paulò poſt obijr , fi Apollodoro in Idem Tullius s. Tuſculanarum afferit, ſe cum eſſer A!.
Chronicis, natus era: Olympiadis 41. anno 3. nempe ſtor in Sicilia deprehendiſi'e Syracuſis ad portas Agraia
~ ªnte Chriſtum 610. &e flºrcbat anuo S44. Lunam lucere nas ſepulchrum Archimedis cum Sphazra , 8C Cylindro .
à Sole, Solcm verò magnitudine Telluri çqualem dixit. Sed & Líuius lib. ¡4. deſcribens Syracuſas à Marcello
primuſque gnomonem Lacedzmone erexit ad Aequi. oppugnatas, ait : Er [Jabmffletrantº imPem :cpm re: fºr
noctía, a: Solſtizia er vmbram Solis obſcruanda , vr tmmm , mſi *unª: homº Syramſir m tempeſiate fmffet .- Ar
narrar Laerrius ;ad ¡t Piinius iib. z. cap. 8. Olvmpiade clmmdn u :mr . -vnieu: ſpectaeor eelifidemmqm , mirabiliºr
58. obliquirarem Zodiªc¡ primum deprehcndiſi'e , 8C fic tameninuentºr It maehinarar bellmmmº tormentorum op
Aſironomiae quodammodo forºs aperuiffe. Primus de mmque ó-c. Sed de ipſius machinis,alijſque pra-rogatiuis
firu Orbistabulam edidit,vtaitStmbo lib. r.lunctinus videatur Plinius hb.7. cap. 8. 8C 37.Virruuíus Iib.9.cap.ç
malè illum rerrahit ad Annum 737.3…: Chriſtum. Procius lib.2..cap.3. Petrus Ramus lib.1.Scholarum Ma—
Jflªximefleí Mileſius Anaximandri auditor , ſidera nou ſu thematicarum , 8x* Dauid Riualtus in Vita Archimedis¡
tur
pra aurem in Epiſtoia,quam
, ſe'i Circa terram in orbemPythagorm {eri con
moueri dixit, fincª::ueri
ob lnterſectum porro Archimedcm ſuiſſe confiar in expu
Enationc Syracuſarum ínuito Marcello,cúm formis qui
ingem mortis a‘ Tyrannis Miieſiorum,ve] {fruitutis à uſdam in puluere depictiscomemplandiſque intendc
rege Medorum merum, impedir¡ à rimandis cçli ſecretis: ret , Anno ante Chriſtum 2. 12.. Fuit Archimedcs ex regia
floruit Circa Annum ante (‘.hriſtum 530. ſtirpe Hieronís , teſte l’iumrcho ,- ex Archimedís autem
And-n: NoII/¡mr Embeeccnfis Marhcmarícus,ſcripſit de ſtirpe ortumduxit S. Lucia Virgo 8C Marryr inclyta, vc
de Noua Stella Anni is7z.ſub idem tenªpus :id Lantgra docet Riunlcus, qui addit Datum mm: Anno ante Chri
uium Haffiz, de quo Tycho-tomo 1. prog. pas. 750. ſtum :89. &interſcctum Anno 2.14. alij verò Ïr 2.. ob.
cum

*o
l

CHRONIC’I PARS [1. XXXI


ferunionum qúo ue ezlcſtium Archimcdis meminit chionibus Sauonm cpiſtolam dc Aflronomiz auctori..
Prolemçus lib.3. A mageſti capa. bus,oſtcndcns
K ¿ur/:017m: eamcxabAcoiide
Prirançus Hebrzis manaſſeprçtcptorfioruít
Arccſilai . -
Ari-bj“: Tarcnrinus Pyragorcus nobilis, Marhematica.
mm Teririffimusªquem vc vnà cum Timzo cognoſce Olympiadc 1 :0. rcſtc Laemo in Arcefiiao 5 Vldclicet
te¡ P ¡to , m italiam nauigauit, vc referr Cicero r in Me. Anno ante Chriſtum 300. ſcripſitque cum de SphçrL,
chanicis cxcclluit, &vi illarum quinquics Vicit hoſtes mobil¡ , cum de vario ortu 8: occaſu ſidcrum .
in przlio , vt nihil dicam de columba ligne¡ , quam li. ¿Loplzi (eu Elzuphi , ſeu Ebennezophim' Arabs - &- tabula
brªmentis ad voiatum compulit, (cd in Cºſmogra rum Perſicarum auctor, in quibus Stellarum ſchemara,
hía qwqucòe Geometría practica cxcclluifl'c indicar Be loca ordinata ſunt , florcbat Anno Domini 106:.. vc
iliud Horatij lib.i. Odarum . quidam puraur , ſcd Bulliaidus in prolcgomcuis Aſtron.
T: Mari: a: Terra numnºq; cat-mn*: arma Philol. cum retrahit ad Annum 93 6.
Mmſºnm :ºbibem- Amªya.
¡lr-'el Biurdu: Anno ſaluus noſtrx 1549. Cdidit à ſc colle B
ctas quzſtiones in Sphzram Sacrobuſchi , dicauitquc
Antonio Mullcro comparti (uo . B Alt/uff" Cupra edidit Anno 1606.’ryrocínia Aſh-ono.
MST-\IQCHVS SAMIVS annis ¡4o.ante Hipparchum flo , mica Parauij .
rmt , mmirum Circa Annum ante Chriſtum 2.80. quia,vt Bultluffar Cºm-im Societatis lESV Niſi'cnſis docuit Olo.
narrar cx Hippzrcho Prolcmzus lib. 3. Almageſti capa.. muncij Phiioſ. &- Mathcſim a annoquc 1640. edidir no.
Ariſtzrchus obſeruauitïolſtitium Anno 50. primxpc uam tabularum Coſinographicarumjraríoncm in cono
riodi Calippi, quª: coepit Anno 3 30. ante Chriiium: vn— rcctangulo ,cuius baſis eſt Acquator;habeo eciam ab
dc coiligº, Cleznthcm illum , qui rcſtc Plutarcho in., ipſo ad me mliſam obſcruarionem Eclipſis .
libro de Facic Luna: , Ariſiarchum ¡n iudicium vocauir, .Barri-010mm: Craſmm'm Romanus Anno 1602.. Nauticam
quòd Sacra Veſtç loco mouiſi‘ct ,hoc cſt Tellurem Cir. Mcditerrancam cdidit in luccm,0pus Coſmographis
ca Soicm moucri afferuíffetſiuiiſe ¡llum, qui ſucceflit Ze. non inutile .
noniStoico Olimpiadª 129. ideſt Anno ante Chriſtum Barrbalomcu: Pin'ſm: Grumbergenſis ex Sileſia, prªcter Ma.
:64. Extat porro doctifflmum opuſculum Ariſtarchi gnum Canonem Sinuum, Tang. &Secantium , quem ad
dc diſtanzijs, ac magnitudinibus Solis Lun:: ac Ter. mirium fincmquc -quadrantis vſque ad 'ſingula fecunda.
r2 , & mentio de i110 Ten-3m mouente , ac Fixas in im fcrupula encndic, vſus Radio cyphrarum i 7.. edidir An,
men ſum remoucnte,apud Archimedem in ArcnarioMi. no 1612.. libros io. partim de Triangulorum dimenſio
nus ªutcm rectè Biancanus in Chronologia Mathemati ne,partim Problemarum Geodçſicorum, Altimerrico.
cºruni ,facit Ariſtarchum Hippzrcho annis zoo. anti. turn , Geographicorum , Gnomonícorum , 8: Aſh-ono.
morcm . micorum .
Ars/MIU: Aſtronomus obſeruabat Stellas Fixas Circa rem Futbºl-mm: Sculmm Gorlicienſis ſcripſit de Cometa An.
pora Timocharidis , vt eſt apud Prolcmçum lib. 7. Al ni l S 77. Aſtronomícè, 8.: Aſtrologicè , de quo vide cen
l magcſti cap. 3. nempc Circa Annum 300. ante Chriſtum. ſuram Tychonis como 2.. pªg.369.
.li-Mºnk: de Aſtronomia non malè meritus in libris de Ban/201mm: Res/ºcbcrm‘ Viennç Auſtriz profeſſor Mathe
C210 .natus eſt Olympiade 99. idcſt Anno ante Chri matum , ſcripſic dc noua Stella Ann¡ 1572., de quo vi..
flum 384. Se mortuus in Chalcide annorum 63. Olym dendus Tycho tomo l- Progymn. ag 530. 8( 746.
piadis l 14. Anno 3. videlicct ante Lhriſtum 322. vt ex Bartbºlºmm: Vcſpum’m Fiorcmi nus cripſit in Sphçram Su
Lacrrio coliigirur. Crobuſchi, 8( de Laudibus Aſtrologiç Anno 1506. pro
Artmídºrus Coſmographus antiquus , cuius mrminit Pli feſſuſque eſt Parauij Aiironomíam .
nius &Serabo , eius Geographicum opus laudans,fuitq; Bed¡ Venarabili¡ Angloſaxo ex Cantabrigia , Encyclopc..
ipſc Straboni coçuus . dia piurrmarum ſCNétiarum imbutus, & in primis Aſtro.
A “bel Hiſpanus Annispoſt Albaregnium 190. aut 193. nomiz gnarus , vt oſtendunt libri eius de Sphzra, de r3.
o ſcruauit Declinationem Solis maximum gr. 2.3. min. tionc temporum . de cyclis Luna, ac plurima ¡lia huxus
34. vidclicer Anno ante Chriſtum 1070. vel 1073. {cri generis opuſcula. Mortuum efle_annorum 72.. Anno D_o.
bit autºm de illo Aben Ezra in Libro, cui titulus cſt Im' mmicç ſncarnationis 732.. pridie (Zaiend.luni) nec furl'.
¡¡um Sapienricmeminem i110 ſzculo comparandum fuiſ ſe cecum air Trithemius, a: Sixcus Sencnſis Anno 734.
fc cum Arzacheic in obſeruandis czii moribus , [equ: annorum 62.. monuum, fed Baronius,& Spondanus
¡llo poſteriorcm :mnis 7i.fatcrur.(Didam cum Tolera euincunt mortuum Anno 776. annorum 105. ex ipſius
num ſaciunr , dictus cſt qUOque Abraham bizara Kcel Bcdç eniſtolis. ‘
Georg. Ioachimus Rhcricus prrſat. ad E hemcridas Beniami» Vrſinu: Marchicus Aflr0nomus florebat Anno
ſuas , ªir , cum Toictanarum tabuiarum au tºi-cm foiſ. 161 .
fc,& :eii uiſſc obſcruationcs 40:.. Solares de confli .Berna-fiin: Sal-'nm Societatis IESV ex diçccfi Vercçllcnſi
tucndo So ¡S apogeo . \ obijt Anno 1608. ſcripſitque inter cartera dc variys pro.
¿jun-'m Marrinmgm Brixianus, &Canonical-um Latera— blematlbus Aſtronomicis , cuius o era Genuç aiſcruan.
nenfium Generaiis Abbas , prarter ea , uz in Glam., tur in noflro Collcgi0,docuic Me iolam Philoſophiam
Magna dc czlo 8C ſidcribus a‘ Deo con itis eruditiffimè ter , fuitquc vir mirz ſimplicitatis , 8C in hrreticos zclo
vulgauit Anno circirer ióoo.ſcripfit etiam Geographiam non vulgar¡ .
Ten-ae Sanctç, &r Chronologiam infigncm adornauit . BERNARDVS VVALTHERVS Norimbergen‘fis , lo. Rc.
&buon/¡m Kin/In Societatís [ESV , patria Fuldcnſis, Phi giomontani diſcipulus, 8: continuaror obſeruationum
loſophiz, Matheſcos , &C Línguarum Hebraicz , Grzcz, Norimber c_ ¡um per Armillas , \um per Regulap Para].
Arabic-4k , ¡Egyptíacx , ac nonnullarum aliarum Orien lacticas, a Anno ¡475. vſque ad 1504. non deſtmr \um
tzlium ad ſtuporcm vſquc PCI-¡tus , 8C operibus diuerſa: Solís ªltitudines Meridianas , túm alíorum_ 'Plançtarum
ac rccondirz cruditionis \am tota Europa notiffimus, loca obſeruarcs quarum vlrima ſuit 3o. Mai) Anm 1694.
viuir adhuc, 8a floret Romz, in pretio Carſaris 8C Summi facta Circa Marrem in gmc. Leonis,p0ſt quam hand ita.
Pontificis ,mihi verò in primis amicus Vranicus , cui mulris diebus obijt, ſenex optimus , ſicut 8C .Tycho à
inter multa obſcruaríoncs piurimas vndecumque colle Marte obſeruaro ad morrcm gradum fecit; cms obſcr—
&13, Eclipſium Frzſertim me deberelproñrcor ,- opera uationes cum Regiomomani, primum Norinibergç çdi.
cius , qu: propios Aflronomiam , aut Coſmographiam ta: ſunr , deinde cum Haffiacis , 8: Tychomcrs publica
:nin unt , ſunt Opus egregium de Magnate, 81 alter-um ra;- ſunt à Villcbrordo Sncllio. _ _
?no inſcribitur Ars Magna Lucis 8C Vmbrç , ac nºuiſ; Ber-fm Cal-{tm flºruit temporibus Antiochi Sorheris cuª.
Imè cdirum opus Muſurgiz. ca Olympiadcm 130. vidclicct ab Anno :81. ad 2.6:.
¿rin Rex Mauritaniç , Sph rç inuentor perhibcrur Plinio ante Chriſtum , ex cuius affcrtionc Chaidxi annoruip
lIb-!I cap.8. Se Diod. Sic. ib. 4. ideòque humeris cçlum 480. obſeruarioncs Aſtronomicas conſcruabant later¡
ſuſtinuiſſe : floruít, \i Euſebium audias Anno ante Chri bus coctiiibus inſcriptas , eſto Alexand_er Magnus Baby.
ſtum circitcr ¡640. at Sanſouinus ponit 1715. fed veriús lone capta omnibus ſpolijs prztuierit .obſeruariones
Circa 1580. Moyſeiam nato, iuxra noſtram Chrono]. annorum 1903. ibi factasaç repºrta? . Eius qpinionC-m
.lªm-bm nullo ¡lio nominc dignus hoc Catalogo , niſi de Luna ſuo loco explicabimus ex Vltl’uulº lib.9.cap.4.
quia rcdcgir in Epitomen Almageſtum Prolemçiduodc— vbi air cum ex Chaldça in Afiam propagaſſe Mathema..
Cimoz, hriſti ſçcuio. ticas diſcipiinas, Plinius aurem lib.7.'cap.37. narrªr Be—
¿ªlª/?inn Rin-*u: Caſaienſis Anno 1; l 3. cdidit crudiriffi roſo Aſtrologo , ob diuínas prçdíctiories Athcmerſes
mum tractatum de motu Octaux Sphçrç in Ciuitate Ca publicè in Gymnaſio ſiaruam inaurara lui ua flatuiſſc.
ſalisSancti Euasij, dicauírq; Guliclmo Marchioni Mon Caue hunc confundas cum amiquiſfimo I‘ lo \fue Hiſto.
tisſermri : quo in opere profiremr ſe Aſtronomiam di rico, ſiue t'abularore Bcroſo . quem Euſcbius m Annum
diciffc Cªrthagincòz Salmantícx ab Abrahamo Zagu ante Chriflum 127:.. Orpheo &² Muſço coçuum cpnſcrt.
tho: ſcripſit quoquc 1d Galcorum dc Carrero cx Mar Bejarion Cardinali: Nic-mu: Patriarcha Conflaniinopo].
:3:: E 2. inter
XXXII CHRONICI PAR-S II. Y
‘Q‘

?Líª
E
inter alía ſcripſit canonem Stellaruni correctis_ numeris Chi/llamª Vurſii/im Baſiiecnſis in Academia Tigurina.;
Alphonfinis: ſundauit Venetus Bibliotheeam mſignem, profeffor Matheſeos , ſcripſit Anno 1 568. erudicas que
Y‘D,
' 4.:.
cui praefCctUS eſt Marcus Ancomus Sabellicus , obnc An fliones in Theoricus l’urbac'ni) . _
no 1432. , Chriflianm Sanar-m' LONGOM UN TANVS Danus,TYChoms 1 \L

ani“: , vi eSnm-mnm . - . in Aſtronomia inſtauranda ſocius . ¿y adIutor, &e Ma DIRLKAUÉ


:Mau-mara Cana/trim' Medioianenſis leſgatlis Caida:: themarum Protetſorin Academia Haſnienii , oc’tennio ,

ªlumnus ,primarius Mathematicç proſeſior In Vmuer. integro Vranibmginoninrerfuit ſolúm ,fed magna ex
fiute hac Bononienſi. Edidir Vranometrum v, Practi— parce prxfuir igboribus Vramus Tychonis ,- eumquL)
cam Aſtrologicam , centuriam problematqm, inter que ¡uuit in primism canone Fixarum reformando,& in Lu.
multa ſunt Aſtronomica , 8: Coſmograph¡ç:1_,8¿ alla.. nz Theorica tunc mchoata , poliea verò in Bohemia
multa ,quibus acrimoniam ingenii ac ¡udlçizſu1tetïx perfecta Anno 1799.5( IóºoJíXtªt eius Aſtronomia Da
tam reliquir, plura monumental rehcturus, mſ¡ cum chi nica eximium ſcme opus , cum appcndice de nouis Cªrl¡
ragra,&podagra anms penè n.. ſubmde _lectulo 3th: phaenomenis, quam edidir Anno ¡62.1.
xifl'et , ac tandem nobis przripuiffet; nobxs,_iI.quan1, qu¡ CHRISTOPHORVS CLAVIVS Bambergenſis Socieraris IE
ab amiciffimo , ac doctiffimo viro non mequcre m ſtu SV , Griembergeri , 83 Blancan¡ przceptor, Conim.
dijsnoſtris Aſtronomicis adiunientum,_& ineltamcn bricae ſuam ad Macheſim mdolem cgregiam derexir ,
tum fx ius expert¡ ſumus . Obi): Bonomz Anno 1647. ¡nde Romam miflus in ea adeÓ exceilult , vr Germa
Decem ris 3. norum ibctenter
nomine uidam viri doctxſiim¡
pererenr , Romaminter
, vt Ciauium c0 quoqliu
altos co
C ram cognofcerent ,alij verò dicerent malle ſe á Clªuio
viruperari, quam ab ales ¡andan *. …um Tycho Per lite.
ALIPPVS chICENVs Aſtronomus inſignis,de cuius ras. ¡llum Magínus, Ilium plurim¡ Mathematici inſignes
C ſyſtemate cxieſtium ſ _hzrarum Ariſtozeies u.. Me velut oraculum conſuluerunr , ſolicuſque era: mihi affe
mph. r. 47. excogizauit ic cyclum ſeuperiodum Luni xere P. l’etrus Antonius Rauizza meus in TheologiL. LL¡
.ſolarem AnnOrum 76. cx quatuor Metonius cyclis, ſed prxceptor, cúm me ad Matheſim quoque excolcndam
correctis conflatum: cmus primum annum auſpica. incitarer , non minorem á Clauioin hac ſcientia , quám
tus eſt ab initio Monarchiç Grecorum, ſeu ab Anno an à Suario in Theoiogia auctorimrem , 8( ornªmenrunſi.
te Chriſtum 330. quo ipſe cum Alexandra Magno , &e Societat¡ noſtra? accelfitſe. Denique vnus ex omnibus á.
Ariſtoreie floruit , cuius periodi Crebm eſt mencio apud Gregorio Xlll. Summo Pontífice electus cſt, qui Kalen
, Pcoiemçum in Aimageſto , prçſerrim lib.3. cap. z. 8C iib. dari) Reformationem , iuxta Lilianam formam explica.
7. Cªp. z. 8: 3. rer , quod luculentiflimè ſecít , eandemque contra Moe
Camil/m Glorioſu: Git'onenſis Parauij Mathem.profeſi'. ſcri ſtlinum , &- loſcphum Scaiigerum egregiè rutams eſt : '.I
pſir cruditè de Cometis Anno ¡619. (¿JI in Sphxram Sacrobuſchi , in Spharrica Theodofij,' ¡¡ª
Campanª: Nouarienſis Aflroiogus & Aſtronomus ſuo zuo, in Aſtrolabio, in Gnomonica, in Arithmetica, & Geo
ideſt Anno Chriſti ¡030. non autem 12.00. celebris ,pe mem'a practica , in Algebra, in Triangulorum doctrina,
culiarem modum erigendi thematis cçleſtis per diuiſio & alijs in operibus kripſit ,- proprer eximiam perſpicui jr.:
nem verticalis primarij excogitauír, quem Gazulus ſe t-ªtem cum ſolida doctrina coniunctam, Sole clariorL.
cucus eſt: Scripſir Theoricas Planetarum , de Sphçra. 83 ſunt, vt viri huius auctoritas noſtro haud elogio indi
de computo &o ' fear. Fui: in eo nó minoranimi demiffio morumque re.
.car-!usAmm’m Manzinus Bononienſis Phiioſophix Do i ioſiſiimorum ſynceriras, quám eruditio : mortuuſqnc
ctor, &e Aſtronomiz* peritiffimus , meique amiciſſim us, ei Roma: Anno 161:.. die 5. Februarij poſt mediam no LL'J
edidit Anno 161.6. tabulas prim¡ Mobilis cum nou.; Di ctem annorum 75.
rigendi arte , 8( compendio directionmn , & nunc cbriflopbºm: (mªmá-rpm: Societatis [ESV , narus Oeno.
moiitur Theoricas planetarum cum tabulis, nec defiſtit Hals: in Tirolo, Clauij meritiflimus diſcipulus ac poſtea
ab obſcruarionibus Aſtronomicis , florerque adhuc An ſucceffor in Romana (Larhedra , non modò ad Aſtrola.
no 165 l. ' bium , 8.: Horologia multa conruiit , reſte ipſo Clauio ,
Cualm Gºmmrmr Doctor Sorbonicus Congregationis fed cuam ad Trigonometriam,& ad Alironomiamyrç.
Oratorij Generaiis , eruditione ac pierate infignis , ſcri ſcrrim Catalogo Affixarum confecto , &Í Collaris earum
pfiriibeiium pro Aſtrologia ſed [ana, floruirque Anno longitud. aclatitud.antiquis cum nouis; obijr Rome
.1640. Anno 1636. Marcij n. fun v1r miri candoris,mauſue
Caro/u: Malapam‘u: Belga domo Montenfis Societatis IE tudinis', obediencia: atque humilitaus .
SV ,- natus Anno ¡581. docuit Matheſim in Polonia…, Cbnſtºpbom: Cºlumbm Ligar, dicitur à Blancano in Chro
Duaci , &- docturus Man-ici, niſi in itincre mortuns eſ noiogia Math. Argonaurarum recentiorum princeps, 8:
ſet. Victor-ie Anno 1630. Nouembri inter alía Mathe AſtrOnomiaac Geographic¡ fra-tus nouum orbem dete
matica monumenra , edidic Opuſculum de Maculis So xiiſc: ccrrè …e Eclipſim Lunªr Barbaris comminarus
laribus , quod inicripſir Auſtriaca Sidera Heliocyclia, Anno 149;.Octobris :Limperrauir ab ijs commearum.
Aſtronomicis hyporh -fibus iiiigaca . CHRISTOPHORVS SGHEINERVS Societatis [ESV Sueuus
Caralm Ptſo GaHus ſcripſit [peculum Cºmeta? Anno 1619. domo Mundelheimenſis, ſacram linguam, & Mathc.
Caſ/iodªrm vir Conſulans, & Clariffimus ſub Analiafio [m fim profeffus eſt Friburgi , &lngolſtadij, deinde Roma.
perarore, 8: Theodorico Rege floruit ab Anno 490. ad per aliquor annos Solares maculasmlim lngolſtadij
st. quo mor'mo iam Theodorico Claſi'enfis Ccnobij detectas, impcnfiüs obſeruauit, demum Rector Calle.
Monachus ſactus eſt , ſcripſir pauca quzdam de Ãſirº. gi) Niffenfis in Sileſia, obijc Anno ¡650. opera eiusin
nomia , 8( de compuro Eccieſiaſtico . fi niora ſunt Ocuius , ſeu fundamentum opticum , Sol
Cmſºrimu Romanhs ſcripfit de die Natal¡ ad ACUC]. E iipticus,Diſ uiſiriones Mathemaricz. Apelies oſt ta.
iium Anno ¡014. à primaOiympiade, hoc eſt’ Chriſti buiam , 8( Ro a Vrſina, qua de Solismaculis a eò ex.
2.3 8. vr haberur ex ipſius cap. S. in eo opuſculo erudi quiſitè ac doctè ſcripſit , vt Renatus de Cartes, &e He.
tionis pleno , quzdam {unr ad harmonicum carli ſyſte uelius teſtari ſint, nihil in eo genere przſtantius fieri
ma, piura ad rarionem temporum ſpectantia. aut ab alio expectari poſſe .
Cap/:eur Rex ,Ethiopum in czlum translatus cum vxore Cbrsflop/¡orm Ratón-MM: Vuilheimi Lantgrauij Hamx Mz. AſiII'
"A”
“ªL-í’
Caſſiopea , &e filia Andromeda , quòd efl'er inſignis ob. themaricus , obſeruabat Caffeiiis ſidera eodem tempo
ſeruzitor, ſiderum , vt eſt apud Lucianum de Aſtrologia , re . quo Tycho Vraniburgi . Extant ªurem in 1. Tycho
&e Tychonem tomo l. progymn. pag.3.º9. floruit Anno nicarum Epiſtolarum tºmo mulrç ipſius ad Tychonem, l

ante Chriſtum 134;. 8: Tychonis ad eum iiterç , Aſtronomicas controuerſias


Claudia: Pra/emnm, vide ſub iitera RPM/amamn. continentes , prçter ea que de Comctis ſcripfir : defun~
c’eºm’dfl' duo fuere, vnus qui floruir paulò poſt Poffldo ctus eſt Anno 1592..
nium , ſçculo Chriſtum antecedente , ſcripſirque libros Cir/7m‘ Aſculªnm ſcripſir in Sphçram Sacrobuichi , Se do
duos de Sphzra, qui in ſcribunmr xeNx-ñ‘: &tapia; 14992::: cuít publicè Aſtronomiam Bononiz ab Anno 131.2..
pªïr . nec non Arithmeticam,, 8: Harmonicem; Alter au ad 13 25. fuí: acutiffimus Medicus , Phiioſophus , Aſtro.
tem floruir ſub Theodoſio iuniore Circa Annum 390. Iogus , &e vt vulgò ferebatur Necromamieus ac ſuſpe.
{cd & Robertus Balſoreus cius Scholíaſtes priorem ctus de hrereſi , combuſtuſque Florentina Anno 132.8.
inter Poffidonium ac Pcolemçum coilocac; licet Keple annorum 7o. fed Sebaſtianus Antonelius Aſculanus in
rus, & Moeſtiinus poſteriorcm cum priore conſudermr, Apologia Cichi conarur ºſtédcre, cum iniuſtè nccarum
¡deòque meritò parachroniſmi notar¡ ſint à Bettino inuidia cuiuſdam emuli .
noſtro, vr dicemus …3.5. caps. num. 16. cin/?num Tenedius Zodiacum in Iz. ſigna diflinxir ex
Cbriſlmnm Malitori: Clagenſurtenſis, Aſtronomusinſignis Plinio lib. z. cap. 8. &e Octaeterida inſtiruit Olympiadº
Viennce ſcripſic Aſtrologica Opuſcuia , 8: obijt Vienna: ;8. ideſt Ann0548..1nre Chriſtum.
ex peſte Anno 1495. Columella Moderatusprçnomíne iib.9. de re ruſtica,Caien.
darium
CHRONIàIP-ARS II. XXXIII
darwin Aſtrologicum cum prognoſticis rradidit; vixit
que Circa 4; . Annum Chriſti . E
Cªnºn Geometra,& Aſtronomus, vixit ſub Prolcmzo Phi
laldelpho , &l Comzm Berenices VXOl'ÍS Ptolemçi in cz amm-du: Aſtrologus vixit Anno Chriſti 846.
!um translatam finxrt, nouo ex eius nomine Aſtroin Ego-:im Dnm: Peruſinus ordinis Prxdicatorum pu.
ucctq: ſcripſirlibros 6. de Aſtrologia,ſuitque c0 uus blicus Marhematiczrum Magiſter in Vniuerſirate Bo
Archimedis , qui libro de quadratura paraboix i lius nonienſifiorcbat An no 1576.0310 magnum gnomonem
mortem deflet , quare fioruit Circa Annum 260. amª., in Templo S. Perroni¡ ereXit , ad obſeruandam Solis
Chriſtum . De illo Virgilius Ecloga 3. ¡I mediº duº/¡put declinacionem, iuxta dicenda lib. 3. cap. 14. ſcripſitin
Cm (9:. Hic vt air Seneca lib. 7. natural. quzſt. cap.3. Aſtrolabio de vſu , ¿Sc fabrica inſtrumemorum Allrono
collegit Eclipſes a‘ Chaldzis Obſeruaras . micorum , &- Aſtronommm cum alijs Mathematicis di
Carmina Gemma Louanienſis Gemmç Frifij filius ſcripſlt' ſciplinis in tabularum com endium redegit. Fiºrentiz
de Stella noua Ann¡ 157:..de quo videatur Tycho to quoque Armillas \Equinoóïíales ad obſeruádum Equi.
mo 1. Progymn. pa .553. noctium in pariete S. Marian Nouellz crexir Coi‘mo M.
Cªmel-'m Frmgipamu cripſir de Stella noua Ann¡ i 5 72.. de Duce ſauenre . '
quo vide cenſuram Tychonis tomo 1. Progymn. à pag. Elia: Camaran‘u: Mathem. proſeſſor Francoſurti ad Ode
74 l - ram . ſcriprum cdidit de noua Stella Ann¡ ¡572. de quo
Cyprim: Lrºuitiln ex Lcouitia Bohemorum familia oriun cenſuram Tychonislege in Progymn. tomo I. pagógz.
du: obſeruationes Aſtronomicas , cum iudicio Aſtrolo Elia: I'ma-u Santon addidir Anno 15 54- Sªhºliª SPM”
ico ſuper noua Stella Anni 1572. edidir,de quibus con Sacrobuſchi .
ulendus eſt Tycho \omo I. Progymn. pag. 705. natus EmmanuelMaing ordinis S. Franciſci de Paula, nuper
dicitur Anno 157.4. Iulij 8. hora 2.!- min.5z. edidiç egregium opus Perſpectiuz Hºrarizk ,in curus 1.
s. Cyril/¡u Alnundrimu Anno 41:.. ante Chriſtum factus 8.: 4.]ibro de Refractionibus multa ſcitu digna,& Aſtro—
Epilcopus , obijt Anno 444. s. idus Iunij. Anno autem nomis vtilía perrractauit .
43 7. inchozuit ſuum Cyclum Paſchalem annorum ¡04. .Emmanuel Diaz Socieratis [ESV Cocini in India obſerua
uirCometas Anni 1618. 8( edidit tractatum (0!!!er
D cos ,qur putant Cometas eſſe ſublunares .8a elemen
tares.
D Aril'el Dub-mn Aquileienfis Epiſcopus, quantum_› rudjmilm Larmius vſque adeò contemplari0ne Luna: cz.
Aſtronomiz ſciens ſuerit oſtendunt commentarij prus fui: , referente Plinio lib. 2.. cap. 9. vt eius amator
erudiriſtimi in Vitruuíum, libro przſertim 9. & ad fi perhiberetur : floruitcirca Annum i445. ante Chriſtum;
nem ro. quos Anno ¡576. edidir . Is in móre Latmio in Catia curſum Lunç primus obſer
Daniel Sªmba-l: Nouiomagus Anno 1561. edidir przclara uaffe creditus ell , per annosgo. toros. Sicut &z Phae.
Problemaſ¡ Aſtronomicz . 8C Geomerrica in iectiones ton,& Dxdalus lcaruſque curſum Solis,ſcd nimis curio
7. diſtributa . sè,& Prometheusquos fabulz ob nimiam in ſcrutandis
Dun-‘d Fabián: Aſtronomus Friſius ſcrípſit prognºſtica in cçleſtibus curícſitªtem pmnis mulctaros finxere .
Annos xórs. 16r6. 1617. de quibus Keplerus in Ephe— ¡Pixªr-U, de quo Seneca in quzſtione de Cºmetis. vnà cum
meridibus a' pag. r6. Apollonio Myndio, à Chaldçis Aſtronomiam hauſit .
Duid ºriginªn: Glacenfis ex Sileſia , profeffor Matheſeos . Era/mu: oſualdu: Schreckenfrichſius ex Auſtria ,Henricí
Francofurti ad Viadrum , conſtruxit nouas Ephemeri Glareani diſci ulus, [ed ab lndicis [aeris cenſoribus
des ab Anno l 59$. vſque in Annum 1654. premiſi'a to. dªmnatus au or, Matheſim Friburgi profefl‘us eſt,8c
mo 1. Introductione pleniffima,in qua exponumur fun prim¡ Mobilis problemata Anno 1576. edidit, &e Com
damenta Chronologicz , Aſtronomica , ¿Y Aſtrologica , mentaria in Theoricas Purbachij .
fed ob iudiciariz Aſtrologiz temerirarem ,8C morum .ERASMVS REINHOLDVS Salueldienſis ex Turingia filius
terra: affertum, inter damnatos auctores cenſitus . loznnis Reinholdi,&- díſcipulus lacobi Milichij, 8: Ma
Dmam’mr Alain-im ſcu Mileſius , Anaxagorz coçuus fuir, rheſeos profcſior in Academia Vitebergenſi. lo. Gar.
kripſitque de Sole ac Luna , de Anno Magno, & du cçus Eraſmi diſcipulus in Aſtrologíªc MLIhOdO, pag. 38.
Aſtronomia,cum parapegmare prognoſtícorum.fuitque 12.6. 8a 323. ponit eius Genefim Anno 151 r. die 2.1.
vno anno maior quám Socrates o Octobris hora poſt Meridien¡ \3. mm. 30. ſub altit. po.
.Diºnyſius Aſhmmm apud Ptolemçum Anno 463. Nabo li gnso. min.46. Aſcendente Virginis gradu 2.8. min.:9.
naffari floruir Anno 2.85. ante Chriſtum . ’ in coniunctione platica Luna? cum Mercurio , qua? in_
Diary/¡ur Afu- dictus Cognomento Geographus, Poemate quocumque ſigno reddit ingemoſos ,- ſed quin Lumina
Grzco ſitum orbis deſcripſit, quem interpretatus aut ria coniuncta eranr in tertia domo , 8C in Scorpionu
imitatus eſt PriſcianusJEum Auguſtus prçmiſit filio Caio nempeín domo ac termino Martis, qui dominus erar
in Orientem mitrendo, vt ſingulas cas proumcias com horoſcopi , 8.- in eadem domo erat Sarurnus , mortunm
menraretur . effe ex 001w , ſeu \abc Anno 1553. Februarij r9. matis
S. DlONrSlVS [nºp-:gin Aſtronomíx peritus oſtendetur 4:.. ideſt Climacterico ſexcmteſtatur idem Garcçus pag.
à nobis lib.ç.cap. 18. vbi de Eclipfi in morte CH R [STI, 39. &32.5. (Dªre in lunctini Kalendario Aſtrologico.
uz ſuis tenebris illi ad Euangeheum ſplendorem pr: vbi onitur natus Anno ¡Sn- Octob.zz. manè hora di
uxrt . mi ia ante ſccundam noctis, corrigendum eſt mcndum,
.Dionyſiux Exígmn cognomenrº , ſed Magnus , Se Abbas ex 8C reponendus Am‘us x5 1 I. Ediderat Erafinus Anno
Syriª Romam venir , ibique flºruir Anno Chriſti no. 8: 1541.. Scholia doctiſiima in Theoricas Planetarum : de.
introduxit Cyclum annorum $32. annoſque non à Dio inde Anno ¡551. is. lulij dicauit Alberto Marchioni
cletiani ſeucriflimi 'l’yranni exordio, ſed ab lncarnatio Brandeburgico , Ducique Pruffiz , Stetini , ac Pomerz
ne Saluatoris nominauit,8c inijt,vnde Epocha,qua com niz,nempe liheraliſlimo ſuo Mçcenati,Tabulas Pruteni
munirer vtuntur Chriſtiani, dicta eſt Dionyſiana . cas , in quibus condendis , 8: corrigendis Copernici
DlONYSlVS PETAVIVS Aurelianenſis Societaris [ESV , numeris ſeptennium integrum conſumpſerar; tandem
noſtri ſçculi Varro ,&vndecnmque doctiffimus , ſedin Anno r 5 53. qui ei ſupremus fui: , edidir Tabulas Dire
primis de Theologia, Chronologia . toraque ratione ctionum cum Canone fecunda. idc-ſt Tangentium.& in
temporum, 8C de Aſtronomia oprime meritus, vr oſten. tegra tabula Obliquirum aſcenfionum, ac noua Climª
dunr eius tom¡ duº de doctrina temporum, Raciona tum cum vmbris . Moliebatur autem Se Chronologiam
rium remporum, Vranologium , Se quee nouiſſimè lu ex Eclipfibus , 86 magnis Coniunctionibus confirman—
cem vídit , Theologia Parrum 3 ſicur autem Grçcís , ac dam , 85 illuſtrandam , ſed qui Regiomontani Cznones
Latinis literis ad humaniratem mirificè excultus ſuit,ita promouendos ſuſceperat , Xtatcm ſuam vlrra çtatem_
humanirate , modeſtia, ac ſuauirzte morum , omnibus Regiomontani non vno pins Anno prorogauir , m or.
noſtris atque exrernis Pariſijs acceptiflimus víuít adhuc tuum enim eſſe Regiomontanum Anno 4]. çtatis infrà
hoc ipſo Anno ¡651. annum &tatis agens 68. dicemus . Epicedium Eraſmi ad patrem cius ſuperſtitem
Dlminitut Maria Non‘rl Ferraríenſis natus Anno I464.ſuit ſcripſir carmine eleganri Villebrochius Dantiſcanus
Aſtronomiz inſignis profeffor Bononiç , 8C Copernici Eraſmi diſcipulus . '
preceptor , docuitque illam ab Anno i484. ad i514. Se Eraſ-mu Rainbºw:: iunior Eraſmi ſupradicti filius Mathe
ad Aſtronomiam inſtaurandam,verbís exempliſque ob. ,maticus,& Medicus non vulgaris, vr de illo tcſtatur
ſeruationum ſuarum alumnos ſuos incitabat , diciturq; Tycho tomo I. Progymn. pag. 699. Anno 1574: (crípſir
obſeruaſle Solis declinarionem maximam gr.z3.min.z9. de Stella nou¡ Anm ¡572. de quo ſcripto VIde ibi Iudi
Obíjt Bononiz annorumso. Anno Is ¡4. Kalendis Sept. cium Tychonis . ' _
8: ſepultus eſt in Eccleſia Fratrum S. Maria: Annuntia .ERATOSTHENES Cyrenenfis natus eſt , vt air SUIdaS ,
tae, vbi legirur eius cpitaphium . Olympiade 17.6. videlicet ante Chriſtum :76. Se Annp
çtatis 80. inedia obijt, quare fur: ſynchronos Aàehi.
me i
XXXIV C'HRONICI PARIS‘ II. L:
medi, &floruit ſub Ptolemçis Euergete,Philopatore, lib. 3. cap. 13. Díogenem ſequitur, 8C cdrrigít qua‘ libro "E
\X
\\3.
\
&Epiphune ; fuit Euergetis bibliºthecarius, ſeu pra: quoque ¡3. de doctrina temporum pag.; 78. ſecums Eu
ſcctus Alexandrinç bibliºthecg , dictuſque ab ªliquíbus ſebium dixcrat. Porro Eudoxi phxnomena expoſuic
Plato minor, ab alijs Beta , quod ſecundas ¡n vnoquo prolixè Hipparchus Bithynus , qux vná cum Octieteni—
que genere ſcientiç teneret . Obſeruauit is declinatiq de ab ipſo inſtitutrt tant¡ fuere,vr Cçſar apud Lucanum
nem Solis maximum gr. 2.3. min. Si. de cnius ſallacxz ſc ¡actet '
dicemus lib.3.cap.z7. de modo autem . quo menſus_ eſt Nu meu: End-x¡ víneamr fizflibm ¿mms .
orbem terrç l¡b.2,. cap. 7. porrò de [criptis eius Poeticis, De ſyſtemªte czlorum ad mentem Eudox¡ videndus
u\\
!
Hiſtorícis . l’hiloſophicis , ac Mathematicis, nihil e…: Ariltoteles 11-MCtaph. texru 47. Tullius de diuin. ai: \A.~_uA_—
przterlibrum de Zonis, ſcu cribrum arithmeticum in.. Eudoxum contra Chaldgorum prçdictiones diíl'eruiſſe .
Nicomacho , &t harmonica quaedam apud Ptolemçum, ISI-Neira: Afro/emita Theone, 8C Pappo poſterior . ſcripſit in
8C Epiſtolam ad Ptolemçum Regcm de duplicatíoan. Comic¡ Apollonij , &in Archimedem de Sphçra , &- cy
eubicum Epígrammatc , 8C meſolabio duplicand¡ cubu lindro, floruitque [uh finem ſçcul¡ s. Chriſti, [eu Circa
quxcxtant apud Eutociumín z.. Archimedís de Spla Annum 480. ,
ra , 8C Petrum Ramum lib.]. Scholarum Mathematica F
rum : adeò verò ſih¡ placuit Eratoſtheues ¡n cubi dupli—
cationc, vt tabulam rzclari inuenti interpretcm lll—.l Fade-¡mk emm-dim: Vrbinas , Grarcorum mon umen.
templo Dem-um , ſci ¡0er ¿Mºnzª ingenij ſut perpetuü ta ſelecta lªtinitatem donauit, 8g eXpoſIit , nempu
confecrarit. Bullialdus aiteo ſuadcnte collocatas elſe ApollouijConíca, Archimedis opera, Ariſtarchum Sa.
Armillas ¡n porticu Alexandria. mium , Pappum Alexandrinum ,- Analemma Prolemçi,
IVCleES Megareníis Socratis auditor fui: , vt ait Cice &a florcbat A mo 1560.
rolíb. z. Acadcm. qq. SC Platon¡ coçuus : nam eum , VI: Fan-min: Liums enuenſis , ſcripſit de Comctís , & de lu
narrar Laertius in Socratc,cüm videret prçceptor :td fo ce Lunar.- aliaque multa Circa. Annum 1640.
renſes cauſas ropenſum, obiurgauit dicens , ò Euclide, Fund/mr Aguillºm'ns Societatis lESV : Bruxellenſis Duaci
ſophiſtis guidem vt¡ poteris, hominibUS non poteris; ph¡loſophiam,Antuerpíç Theologiam ſic docuít, vt pr¡
Plªto aurem , vt reſert Valerius Max. lib. 8. cap. r3. ad mus ¡n Belgicasl’rouincms Mathematics ſtudia ¡nuexc
cum amandauit Delios, arç ſacrç conductores , vt mo ric._ Fuit vir prudentiç , parientiçque inſignis , 8C ſanctè
dum ac formam ab eo diſcerent. At fi Proclum audia.. Obljl Antuerpiç, vb¡ fiterar Rector, Anno 1617. :mno~
mus , florUit Euclides Geometra, vſqu: ad Ptolemçum rum So. quantum Aſtrouomiam ¡ndirectè muerit. pare:
primum Egypt¡ Regcm , qu¡ regnarc cçpit poſt obitum ex libris 6. Opticorum.
Alexand Magni Anno ¡8.&obijt Olympiade 12.4. [cu franciſ“: Bai-ªciª: Patricius Venetus floruit Anno ¡570.
Anno 2.84. ante Chríſtum i itaquc P-etrus Ramus lib. r. &prçter aliainſignia Mathemata ſcripſit ¡¡bros 4. C0—
Scholarum Mathem. &t noſtcr Llauius in prolegomenis ſmographiz ,in quorum prxfªrione 84. errores loannis
¡d Euclidem , cenſet Euclidem, cuius elementa Geome. de Sacroboſco ac ſectatorum eius detexit .
¡rica exram , efl'e diuerſum ab ¡llo Megarenii , eo pºtíſ Franciſem ¡una-'mu ſacrç Theologiç doctouFlorentinus,
ſimúm argumento; quòd Diogenes Lzertius loquens dc natus ett Anno 152.3. die 7. Mart. hor. ¡3. min. zo. poſt
operibus Euclidis Mcgarenfis, nuſquam tam egregij mo meridiem,&:mno eratis s i. edidit ſpeculum Altrologi
numenri memincrit , quale ſunt elementorum libri, nec cum , tabulis Aſtronomicis , 8( multiplici erudinone rc
non Optica, Catoptrica,Muſica, Data, 8: Phçnomena . fertum,ac prztereà Sphçram .
Eſto enim Euclides, vt Proclo viſum eſt , elementa hçc FRANCISCVS MAVROLTCVS Meffimcnſis Abbas , Sicilíç
ab alijs preſertim ab Eudoxo , &Theçteto collegerir , lumen clariffimum .flulgebat ab Anno 1540. quo Coſ
ndiectis certis demonſtrationíbus , vb¡ deerant 5 magna mographiam edidit, ad Annum Chriſt¡ ¡572. quo noua. !l
tamen laus ha-:c ipſa eſt, inquit Petrus Ramus , ¡nchoatu Stella ¡n Laffiopea cfihlſit , de qua ctiam ¡udicium ſuum
perficcre. ex incertis certa facer-e , fed ¡¡¡exime omnium [cx-¡pto prodidit . Fui: mir¡ candoris, 8: nitidiſſimí vi:
Indigeſta componere, nec derogaturilli a Proelo, quòd ingenthlmguçque Grçce ſcicntíffimuszilli verò debe
Elcmentomm vocetur non ínuentor, ſcd ;Dixon-"m: , mus Canonem Decantium, ſeu tabulam BcncſicamSCOſ
¡deſt cnnſtructor , 8( demonſtrator ,- quo iureplures alij mographiz d¡alogos;”ſheodoſij ſphçríca,& Mcnelai,
antiqui cocainª-tau pªlmam ſunt adepti , 8( adipiſccntur ſabricam Aſtrolabij , 8: alíomm ¡nſtrumenrorum , mul
¡n poſterum apud cbrdatos viros. taque alía partim edita . partim edenda fi ſuperuixiſl'et;
IVCTEMON Solſtitiorum obſeruator cum Metone, An.. quorum prolixum Catalogum habemus ad initium..
no 108. ante obitum Alexandri Ma ni, ¡deſt 432. ante Coſmographiz, &in fine Opuſculorum .
Chriſtum . celebratur à Ptolemço li .3. Almag. cap.3. Feriſms Mºrir-bruma patritius Genuenſis I. V. D. cuius
Eudemm vt narrat Theon Smyrnçus ¡n Altronomicís, ſcri. amicitía fru¡ datum mihi eſt hic Bononiç , ad cuius Mc .tr.
pſit Híſtoriam Aſtrologiç , quod etiam confirmar Lacr, rídianum ex Lansbergíj tabulís Ephemeridas egregiè
tíus ¡n Thaletc . [upputauit ab Anno 1641. ad ¡660. obijt Venetijs An
EVDOXVS Guidiu: , vt ¡n ipſius vita refert Díogenes Lacr no 1649. L(
Lª'
.Fi-i'
5;
tíus , Archythç ¡n Geometria ,- Philiſlionis Sicul¡ ¡n me. Inner/cu¡ Villa Fontençenſis ,Gallieanz Matheſeos inli
dicina , 8" Platonis ¡n Philoſophia diſcipulus fuit, anno ene dccus, enítuít ſub finem prçcedentis ſxculi, vt con_
que çtatis 13. licèt paupertatis anguſtijs preſſus , Athe. at ex Cyclometricis,l’ſeudomeſolabo, Apollonio Gal
nas Socraticorum gloria illectus migrauit,inde ¡n Egy. lº, Canon: Mathematico alij ſque accrrim¡ ac proſundi -PcJÍ
ptumcumliteris Ageſilai cºmmendatitijs ad regem.. ingenijmonumentisgatillud neque Clauio, nec viris !EL
Nectanebum contendit , vb¡ menſes ¡6. moratus mento cordatioribus placuit , quòd ¡ta tib¡ placuerít ¡n (UL.
ac ſupercilio attonſo , redijr Athenas cum multis díſcí ¡lla periodo Annorum 3400. vc vel ob hanc ¡pſam cau
pulís , vt Platoncm , qu¡ cum ob paupertatem ab ¡nítíò ſam , Clement¡ Vlll. Anno 1600. nouam ſormam Ka. III¡
dimiſerat ,contriſtaretj deinde ¡n atriam redijt, vb¡ lendarij obtulerit , afferens non Lilia¡ am , ſed ſuam eflè Eſ
acceptiffimus ſuír. Scripſit de Mun o, de cxleſtibus, 8.’ veré Gregorianam. Hªrmonicum i ſius cçleſtc nom¡~ c,

phgnomena ſeu faltos aſtrologicm cum prognoſticis; uat Bullialdus in Prolegom. ad Al ronomiam Philol.
:Id ¡t Laertius cum ¡n Memph¡ eſi'et, conſuluiſie Apin de pag.; i .aitque illud effe in manibus Marini Merſenni).
ſuo faro , 8( cüm \ eſtis eius ab Apide vitulo lamberetur, Priuſ-m Garzª/m Cellanus Aragoneus ſcripſit libros duos
Sacerdote-*S interpretatos fic effe , ¡llum futurum ¿’vᑺçov in \Equatorem Pſanetarum Alphóſinç hypotheſi ſuper.
¡dv, M’M’a'Nz-ºzyº'mv . hoc eſt fama quidem nominis c a— ſtructum Anno ¡52.5. ‘
rum ,fed brems vit2,¡deòque pro Eudoxo Endoxum
¡ppellatuny &cx altero Eudoxo Gnidio Medico affir. G
mat clarUIfle cum Circa centefimam tertiam Olympia..
dcm .8C mortuum cſſe annorum $3. Strabo lib. z. air G ALILEVS GAME/EV.? Florentinus ſagacís ingeníj
monſtrari ſolitam ſpeculam Gnidi, ex qua Eudoxus Ca.. Geometra , 8C Aſtronomiç valde gnarus , maiorquc
nopum contemplabatur. Si ergo claruít Olymp.103. ſuturus ſi opinionem de motu Telluris ſub mera hypo
hoc eſt Annº ante Chriſtum 368. 8t- tunc habebat an theſi promouere ſtuduifſet ¡n ſuis de ſyſtematc Mundi
nqs plUres qua‘m ;3.nec víxit pluribus uàm 53.non po Dialogis , ac ſcmclmonítus á Cardinal¡ Bellarmino ſ:—
tun naſc¡ ante Annum 391.'ªnte Chr¡ um , ſeu Olym cris Cenſoribus parufflcr , quibtrs tamen poſtea :inno~
piadis_ 97.' Annum (ecundum a corri endus ergo vídetur rum ¡am 7º. paruit abiurata publicè opinione ¡lla:illi
Euſe'mus m Chronico, dum ait O ympiadis 89. Annº fanè debemus , fi non ¡nuentionem , perfectionem cer
3. Eudºxm Guilin: :lam Lªbel-m- , &z Olvmpiad. 97. An, tè,&vſum Teleſcopij, multaque ;ilia per ipſum , quz l:
no I. Eudoxnr Aſh-010314: lgflºll‘itur, quém etſi ſequ¡ ví tuere antíquos , deprehcnfa: ſcripſit de Maculis Solis;
deatur Petauius de doctrina temporum lib.z. cap. 6. vb¡ alijſque per tuhum opticum detectis in Nuntío lider-eo;
Scªhgcrum inter alía affingentem Eudoxo çtatem an alíaque Opuſcula .
norum 103. rcfurat ,tameu ¡n rationario temporum—n CII/¿par Pemem: Senior Medicínç ac Matheſeos ſcícntiſl'i
mus ,
CHRONICI‘PARSU. XXXV'
mus {natus eſt Budiffinaç in Germznia Anno rszç. la. Solis omnia accidemia, Stellas Solares , Se liquiditatem
nuari) _5. hora 12.. poſt meridiem, habuitque eiuſdem... czli tuetur ,- item centuriam problematnm Opucmum:
nomims filium , de cuius in Alironomicxs pericia vide Anno aurem 1621. chderu demonſtrationem , &e firu
qu: Tycho ret‘ert tomo r.progymn. pag.633. cturam Horoleiorum , rªdio recto , rcſracto in aqua ,
anula: Raguſeus Aſtroloºus floruit Anno I43 8, reflexo in ſpecu o, ſolo Magnete omnes horas indican
GibIrHiſpalenſis films Atila ltbris 9. de Aſtronomia Ara. num.
bicè ſcriptis , fed latinitate per Gerardum Crcmonen Geºrgia: Tupnunu'm natus Creta: Anno r 3 96. die 4. A pri
(em donatis , Ptolemzum exponit , &r corrigir : fui: ªu lisllom iz. min. zo.ſub altit poli gr. 36. fioruir Anno
tem poſierior Arzachele , quem nominar ,. 8C poſt onit 143 5. quo Secretarius fuit Apoſtolicns . l’mlemzrum ex
Albategnio, Arzachel autem vixit iz. Chriſti ſçcu o: er. Grzco Latinum‘ ſecit: (Cripfit etiam in Aphoriſmos cen.
ºo Geber non vixit 9. ſzculo ,quidquid Blancanus ha. turn Ptolemzi, &de Antiſcijs, & de falſitate indicio.
gent in Chrono]. Math. - - r :um Aſtrologicorum : in exrrema ſenecture oblltus eſt
Guilin¡ Safferidn Haſnianusfilít vnus cºrum , qui Tychoni omnis literaturx, 8C obijt ¡436. vt haber Genebrardus
obſeruanti interfuit , 8C cuius extant literç m Directio in Sixto IV.
nibus Magini a‘ pag. 78. Guardª: Cremomn/¡c Gebrum vertit exArabico in Latinum
ami…: Grzce‘ ?UI-¿Trºnvetus auctor,Rhodiusſuir,víxitque ſermonem , Theoricas Plancmrum expoſuit , ſed eas
Sullz ac Ciceronis tempore Annis prope 83. ante Chri— acerrimè in ſcctarus cſt laRegiomontanus Dialogo pe
ſium . Scripſit [ſagogen luculentzm v'n thnomena' ,- (eu culiar¡ : floruit ſíkflliº Chrifli 14.
ele-menta Aſtronomica , laudamr ue non Yemel á Pro— Guardia Mercam R upelmundanuspater ac filius,Coſm0
clo , cuius Sphzra videtur compi ªta ex Gemini capiti grgnhi primarij przcedentisl’zculi florebant Anno Do.
bus z. 3. 4. 8: n.. Eum ex Graco in Latinum vertit Edo c. mm¡ ¡570.
Hildericus, ſed ex gemino exemplari correxit noſter Pe— Glnmmicus Ctſªr Larinè reddidit Arati thnomena , eſto
tauius propoſuit ;in principio (ni Vranologij , qui cum " id lulio Czſari adſcribat [ulius Firmicus lib.z. Aſtrono—
ante Chriſtum co locatseilo Blancanus in Chronolo micon; ſuit' is Druſi filius 8( a' Tiberio adoptarus, obijr—
- giaMath. duos Geminos referat, vnum antrquiorem.. › que Antiochix Anno 34. çtatis,non fine ſuſpicionp
Annis 300. 8: ampliús ante Chriſtum , alrerum nempe venenr . '
Rhodium , eum ue Magiſtrum Procli Diadochiaſi'erat ; GOTrFREDVS VVENDELINVS Luminarcanus ex Belgio,
eum porrò Proc us alicubi przfert Euclidizde illius tem Aſironomus fingularis Atlanticarum Tabularum ldeam
-.- pore videatur Petzuius lib. z.. de doctrina tempºrú cap. ediciit Anno ¡644. Eclipſibus plurimisá ſe alijſque ob-l
6. 8: in nºtis ad Geminum in Vranologio , eſto Scaliget r ſeruatis innixam, przcedenti autem Anno ediderat ar
illum annis 12.0.poſteriorem Eudoxiano Solflitio facrat. canorum czleſtium lampadem, ex quibus opuſculís vir.
GEMMA REGNERI FRISIVs Medicus ac Mathemaricus " tuce non mole magnis' . &ex ipiius ad me literis infi
Louanienſis florere coepit iªm inde ab Anno 1534. edi gnem viri eruditionem, cum ſtyli elegantia deprehen~
ditque inter cartera librum de vſu globi . de vſu annuli .di ; doleoque illum ab obſeruauone Lunç, cui pene‘ to
Afironomici , de principijs Aſironomiª: , & Loſmogrz tus vacabamd alía ſtudia ac negoria traductum eſſcma
phiz, de orbis dimſione, 8C inſulis-, ac rebus nuper in tus verò eſt Anno ¡580. die 6. luni), 8: obſernabat Ecli
uentis , 8: de Aſtrolabio Catholico ; mortuus eſt An no pſes ad huc Ann01643.nempe Climacterico x
155;. vt :it Genebrardus in Marcello 2.. Guidº Bom-tú: .Forolíuienſis Aſtrologus viuebat Anno Dº
Gao-zm Furmria: Gnllus Societatis iESV , Parifijs pro ſeſ— ' mini 1182.-'
for olim Matheſeos celeberrimus , edidrt Anno 164 3. Guidubaldur (eu Guidus Vbaldus Marchio ex nobilíffima
przclarum Hydrographiz opus , ex quo doctrina pro familia de Monte , inter alía inſignia Matheſeos monu
ſundior hauritur quàm mare ipſum , quod monumento menta edidit Aſtrolabíum , &e Problemata Aſtronomi
adeò nobili illuflrauit . De illius per-iria in obſeruandis ca , floruitque ſub finem ſxculi Chriſti x5.
thnomenis , przſercim Eclipſibus vel ex ipſius ad me Gulidmu: Blaeu Hollandus Atlantem Mercatoris imita
literis ſuo loco conſtabit . tus GeoFraphiam vniuerſam plurimis , 8C accuratiſſimis
Gnrgiu: Emi/:bin: ſub initium huius ſzculi Sphxram Pro tabulisi luſtrauu, floruitque Circa Annum 1640.
cli egregijs commentarijs illuſtrauit . Gulielmm lanfºniu: Alcmarienſis Geographicis Mappis
Gar‘im Hari-¡morim- Norimbergenſis infignis Orgªnopoe notiſiimus, floruit Anno ¡608. ac deinceps .
ius, nztus ex Anno I489.Februarij 9. poſt Solis Occasü. Gulrelmu: Lamgum’m lia/fi‘ Aſtronomicis ºbſcruationi
Georg-‘m Inc/:ima: &Im-'eur natus Anno rs 14.Februari j rs. bus Caſſellis initis, ac per plurimos annos habitis , cele
- horª ¡3. min.30. poll meridiem , Copcrnici affecla, cms bris , uns Snellius vulgauit, & Tycho partim in como
hyporheſes long: narratiºne expoſuit ,ex eiuſque fun Epiſto arum .partim como 1.. Progymn. vb¡ de Come—
damentis Ephemeridem Anni 1550. edidít Lipſiz , vbi tis, infignc exemplum principibus viris przbuit hanc
\icut 8: Vuirebergz Mathcfim profitebatnr , Magnum.. ſcientiam promouendi , 8: amplificandi: floruit Annis
przterea Canonem conſtruxit; ſed dum de Martis mom rs 7o. 8( porrò .
affequendo deſperaret Genium ſuum inuocaſſe fet-tur; Gulielmm Po/lellu: Barentonius ex Normandía cuius Geo
qui eum capillítio arreptum capite ad Imminens la. graphica volumina commemorat Barocciusflt ſcriptum
quear afflixit , ac deinde ad pammentum proturbans ir. de Stella Anni 157:.. cenſurz ſux ſubiecít Tycho tomo
rrſit ªmaruienter dicendo Hi: al¡ mºm: Marti: , eſto Kc 1. Progynnnſpagctrófui: infignis non in Mathcſi ſolúm,
plerus in Epiſtola dedicatoria Comment. Martis, putet ſed Ín [’hilo oph. ac Medicinª , 8: plurimarum pex-iria.
illum potiús conturbato ſpiritu furibundum ſurrexiſſe, linguarum , (ed ob Cabaliſticas nugas , 8: Aſtrologicz
caputque allifiſſe ad parietem : _quidquid id ſuerit , ipſe deliramenra , ſemel iterumque a' S. Patriarcha noflro
— ob vanítarem Aflrologicam alijſq; de cauſis inter dªm— lgnatio è Societate , cui ſe deuouerat , eiectus , incidir
natos auctores numeratus eſt . in manifeſtas hzreſes , ob quas Romam catenis con_ y
Georg-'In Pol-Inn: Venetus edidit Anno 1644. Anticoperni— ſtrictus eſt ablegatus, vixitque vſque :Id annos ſermè
cum Cªtholicum , in quo ſtationem Terra?, ac Solis mo cêtum , & tandem creditur refipuifle ac in Fide Catholi
\um deſendit . ‘ ca mortuus effe . Mira ſed horrenda ſunt, quz de illius
GEORGlVS PVRBACHWS , ex Peurbach in finibus Bana ingenio ,ſedinſtabíli ac ſuperſtitionibus ímbuto reſert
rize, & Auſtriz narus eſt Anno 14:3. Maij30.'horz 3. noſter Daniel Bartolus in r. 'tomo hiſtoriae Socieratis
min.s.poſt meridiem ſub altitud. poli gr.;8.obi)t aurem lESV , lib.3. à pag.371.
Anno 1462. ſexto [dns April. nondum quadragenarius , Gulitlmm Selzibardu: TubingIe Línguªrum Orientalium , SC
docuerat autem Ferrari:: in Italia, 8-: Viennç Matheiim, Aſtronomiz profeſibr prª-cer Aſtroſcopiam , nonnullas
81 poſtTheoricas Planetarum , quas partim ad Ptole quoque à ſe 'obi'eruatas Eclipſes promulgauit: florebat
mzi , parrim 2d Alphonſinorum placita conſtruxerat,& que Anno crrcrter 1630.
Tabulas Eclipiium , obſeruacionibus nſtronomicis mo_
H r
liebztur inſtzurarionem Aſlronomirr,ſ:d moriens loan—
ni Regiomontzno diſcipulo ſuo velut teſtamento lega
uir vt Epiromen Almageſti à ſe inclioatam erficeret , H Al] 45m Rugat natus eſt Anno 956.1”-ebruarij n.. hor.
iuflitque fibi in Ecclefia Cathedrali Viennºz, v iſepulrus ro. ante meridiem :ergo diuerſus ab eo . qui Anno
eſt, incidi hoc Epitaphium. , noo. vixiſſe perhibemr .
Exiinífum dulce: qmdimm me fluir amic: F Hªl] abc» Rodºa» fioruit Anno ¡02.4. fi Iunctino ac Sanſo
Fat-I wn».- .* Ladnfi: fic ſsmfila tra bj: . uino credamus .
Dcſiiruir tuu: aiii-nm , u’umqn Hai/¡r : HID-pªlm Octoererídem ſeu Cyclum Luniſolarcm non ita
Qu fimpareoluir liber Ó‘ aſtra cºl-It. multo poſt Cllcollmrum iuſtituit; vt docet Cenſorinus,
Geºrg-'IU S‘cbºmlnrgnu: Rocieuns lESV Oenipontanus, do de quo vide Petauium lib.z. de doctrina temporum cap.
cuit l’hiloſophiam Morilem , ac Micheſim , annoque 3. &t 4.
\616. ediiit Ftiburg¡ Briſgoix Solem illuſtratumnn quo Hºur-u: Mile/im paulò poll Thaletem, primus dl: fitu
or lS
I
J

XXXVI C'HKONICI PARS’ Iſ.


Orbis librum edidit,tefle Proclo in Euclidem . tnr Ptolemçus lib. 3. cap. z…:dclens ibi Se lib. 7. cap. I.
Htlicºn Cyzircnm Platonis familiaris , cſrm chi Dionyſio cms obſeruatioues exquiſitas ſibi videri : eodem verò
Eclipfim Solis pratnumiall'ct . argenti talento ab eo lib. 7.cap.z. &3.recenlet Hipparchi librum de tran (greſ.
donatuseſt; vt narrat Blancanus in (hronologia , puro fione punctorum Solllitialium , 8: AEqumoctralium... ,
Ecllpfim i‘uilſe A nni 404. ante Chriflum,d= qua diccmus vtòclib. 3. cap. r.. Antiquifiima iplius obſematio apud
in Catalogo Eclipſium . Ptolemçum lib. 3. capa, ell ¡Equinoótij autumnalis an.
Hmn‘mr Eªrn: Mechlmienſis Anno r 290. ſcripſit de erro no 17. tez-\iz period¡ Cahppicz ideſt 162.. ante Chri
ribus tabularum Alphonſi. Rum : at fi Eclipſis Lunar obſeruata Alexandrir anno
Hmn'm: Briggiu: Sauilianus in academia Oxonienſi Geo. 54. ſecundae perIodi Calippi,ideſt Anno zoo. ante Chri.
metrize proſellbr Neperianos Logarithmos. de ſententia. llum , ſuit ccrpiſlſiet
obçeruare Hipparchivalde
pºtiús quam nam
iuuenis; aliorum
lib. , 7.jam inde
Almag.
Nepcri mutauit, 3: illuſirauit, egrcgíè vel liinc de Aſtro.
nomicis calçulis promerituss florebat Anno Domini capa. dicitur obſeruaſl'e Regulum anno 50. tertiz Ca
1615. r lippi period¡ , ideſt ¡7.9. ante Chriſtum. Tantum porrò
Hum'cu: Gianna: Geographus .Chronologus , Muficus , debetljlipparcho Aflronomia,vt iniuflc hoc loco file.
ac Medr’cu; ex pago Claronª Hcluetio: oriundus flore retur eius _encomium geminum , uo ¿Plinio laudatus
bat …11101547. eſtjnam lib. r. cap. Iz.poſt Tha etis 8x’ Sulpicij Galli
Henrik!“ de Hafflª Germanus obijt Anno 1397. 3.1dus Fe. Iaudes air : Pªſ¡ lº¡ vrrmſgne /iderir tur/m i» ſexcmror n
bruarij Vienna* , vbiTheologiam , 8: Aſironomiam do ao: prleinuir HÍPPI rclmr , menſ-.r ¿UnA-im», dir/qm ó* bºra: ,
cnerat , cuius perítiªm oſtenditlib. i. comment. in Ge.; ae firm* [nºr-m¡ , ó- -vieo: population¡ comp/exit: .4m re/k.
neſim, 8: in Theorieís Planetarum . band alíª modo qua‘m cºn/¡liviana natura Parnup: . Vin' m.
Hex-ricm à Und/¡ºm Bruxellenſis Medium ſcripſit Anno gent:: ¡¡¡pi-aque mºrtaliªm »Mmmm (5-5. 3- cap. 2,6. Hip
1508. ſpCCIIlum Aſtrologiae . PJ"ÉW marquen¡ [am brad-ru: , -ur qm' mm¡ magi: app".
:mina Philippi Societatis lESV Arduennas ex S. Huber band: cºgnauºnem amm [10mm: /ldtnlm ,Anima/que nºflu:
to Philoſophiam ,Theologiam, 86 facras literas docuit parran- affe nl¡ Mªyan¡ Sullana ('5- almm tuº ſua ¿mir-Im
Grzcij , Viennç, ac Pragç, plurimiſque operibus Chro deprebmdir, eiuſquemm¡ , quª die fui/¡t , ad dal-natiºnªl»
nologiam vniuerſam , przſertim ſacram illuflrauit. 8a Ífl adductm‘ . ¡¡me laº: [4pm fiar“ , mºulrmmrque ó- n .
emendauit,
hil ¡amen deFerdinando eiuſque
aula contraxit aulicísvellºratiffimus
, pſalmis , ni.
inter ſomnum gun put-mm afflxu . 1 demque ara/u: ram crian- Dtº impro—
àam . adn-¡metan ;Ia/fan": Sra/las , a: ¡ídem ad nºrmar» ex
recitandis affuetus . paupertatis. obedientiz, &t patien pImgn-e "¿anís axeogiurir , pn- qul fingulorum lªm arque
tia: non vulgaris, obijt Ratisbona; Anno, ¡636. die 30. magpirudinuſignarmmr ,- Ó- nt/è ui/urm' pºfftt ex eº , mm
Nouembris annorum 7r. modº a» ºbinm nafurmmrm ,- fed an omnino aliquà tra n
Htmicm‘ REI-unhª, Produx Cimbricus Anno 1596. quo {irmr mouerenmruc . ¡nm un ere/:crm: winner-mmm: , uh
agcbataetatis annum7i. edidit Calendarium Medicis, i» bei-editan": Cyndi: 7:11:70, fi qmſguam, qm 'Ir-'0mm
& Allronomis perutile, in quo ait ſe natum in arce... ‘um MPH" . inummr effet .
Steimbrorch Holſatiaz Anno ¡$16- die u. Martijhor. Hipparcbur Biz-[7pm: libros tres ſcripſit ad IE ſchrionem... ,
laminª-.3 l. (cc.1.6.ſed ob Aſtrologíaz iudiciariae ſtudium, enarrattonum in Arati 83 Eudoxi l'hçnomena,quos no
cenſuras ſacras incurrir. ..ſter DIonyſius Petauius ex brçco in Latinum rertit , 8C
Ham-im: Samzriur_ Luxemburgenfis Societatis lESV Tem. Vranologioinſeruit ápag. r7I.ex multis autem notis
porum egregius lupputator ab orbe conditovſque ad locorum , qnibus Stellas tuo tcmpore conſignat , cer
Chrillum;mortuus eſt Luxemburgidie 5. Ianuarij An. tum eſt eum ſuill'e ante Lhriſtum . Afferit enim Hippar—
no 1610. :rtatis 7º.‘ chus obſeruatam á ſe pollremam cauda: vrſç minorls di.
Ham/n #GUCCI-n77: . ideſt Muſarum ductor ad aliorú Her. flantem apolo Mundi gr. n.. mm. :4. quºd etiam dc...
culum diſcrimen , tanrum promouit celeſiis ſphzrz do Hippu’rchp affirmat Mannus Tyrius , ex hoc autem de.
ctrinam, vt Atlanti in ſuſtentando caí-lo ſucceffiſſe di. clmauoms complemento, 8: latitudine Stella hui'us,
ctus ſIt s lloruit Anno ante Chriſlum 1560. que ell gr..66. mina.. 8( diflantia Poli hclipticz‘r ª polo
Hermu TnmgI/tm Mercurij Maioris ncpos , antiquiffimus . &quatons graduum 13.min.3o.(equitur per Libri noſtrí
Aſirologus. vixit Circa Annum i480. ante Chriſlum , vt Iº. ſect.z.. problema 49. Stellam hanc fuille in Tauri gr. 'ZY
u-L
pomt lunctinus , at Auguſtino Riccio in tract. de oct. 2-8.n_1m. 53.43!: han:: nos Anno 1644. completo inueni-'
iphazra: motu , dIcitur antiquior Ptolemzo Annis 1985. musm Gemmorum gr.23.min.3 &proceffit er o ab Hip.
ergo floruit A nno ¡850 ante Chriflum. parch'o ad nos radus :4. mín. 45. quibus de entur de .PI
Hum-lau; Bªrón-u Venetus , Patriarcha A uileienlis , vír noflro moru ongitudinis, anni 1780. demptis ergo
doct~ſiimus etiam Allronomiz, natus e Anno i453. i644. reltantAnni 136. ante (,hriltum z Quare ſuerit
hor. Iz.1nin.45. poll meridlcm Ñ Hipparchus Bithynus Hipparcho Rhodio Coçuusxluod
Hieronymus Cardaxmx Mcdiolamnfis, natus Anno 1501. ſcire operar pretium crat , nec fine Triangulorum , ¿SU
Septcmbris 14 hora 6. min. 4o. poſt meridiem , floruit Ailronomiz doctrina inueſtigari à nobis potuit .
rxſertim Bononiç,\ bi profelſus ell publicè Medicinam Bºnet-m Graff… Socrctatjs (ESV , Ligur ex vrbc Sauona,
&- Mathefim : quod ſpectat ad Aflronomiam , ſcripta.. diu Mathematicas Romz in noſlro Collegio magna..
cius in Ptolemzum , &I libri de ſubtilitate , ſaris de illo cum laudº proſeſſus , edidit Anno 1619. dilpntationem
inclzcant ,~ ſed in alijs multis auctor ſuſpectus ſuit,&' K0 Aſtronomicam de tribus Cometis Annl1618. 8C lribram
mam religionis cauſa non ſemel vocutus; vt ait Alex.de Aſtronomiram ac Philoſophicam , qua opinionem Ga
Angelislib. 4.in Allrolog cup. 14. obijt Rom: Anno lilei_ de Comeris expendit ,- eſt autem Architeturç con
i576. vt haber Gencbrardus in Gregorio Xlll. ſulnffimus , 8C ma ni iudicij vir .
Hierºnymus Fraufloriu: Veronenfis Vates, Medicus,8L, Humªn: {Egyptius cripſit duodecimo Chriſti ſçculo ta..
Aſtronomus inſigmsflomocentrica ſua euulgauit Anno bulas Allronomicas Arabicè, quç aſſeruantur in Biblio—
¡535. eum \t contemplaretur Carolus V. dum ſecus theca Palatina, vr refert Kriſtmannus in Alfraganum .
lacum Benacum tranſiret, rhedam fiſtere iuſlït. Obijt Hygmm, floruit Anno Chriſti 7:.. cuius eXtat Poeticurru
ex ;Ipoplefia . Alkrºnomicum de Mundi, &- Sphzra* partibus.
Hicrmymw Gira-M Tarraconenfis Anno ¡570.'edidit libros HÏPATZA Theonis Alexandrin¡ lilia floruit ſub Arcadio ,
duos Hiſpanicè, in quibus Gegraphia vniuerſa lcd pr: & Honorio, &- inter alia Aſtronomicum Canonem.;
cipuè noui orbis continetur . conſtruxit . Hanc ºyneſius ſuam magiſtram ſuiſſe gloria.
Hieronymus Munºfim Hiſpanus in Academia Valentiz lili.. tnr. Sed ob eminentem in MathematiCrs rebus erudi
guz Hebraicau 8C Matheſeos profeffor, obſeruauit Ann¡ tiqnem tantam ſibi inuidiam conflauit, vt ab Alexan.
157i.. Stellam nouam , de quo conſule Tychonis pro drmis quibuſdam trucidjta , ¿Y per tºtam vrbem tracta
gymn. tomo !. pag. 565. file… , ac diſcerpta, vt narrat Heſychius llluſtrius in vi
Hurbnymm Rufflelliu: Ferrarienſis, Geographiam Ptolemçi tis Pliiloſophorum , &Suidas ,- Theon autem ipſius pa
nºtis illuſtrauitprazcedenti {gculo . ter fioruit Anno 365.'Chrifli . At Socrates lib.7. cap.i3.
HIPPARCHVS RHODIVS alíquxbus Abracby: obſeruauít narrar interfectam anno 415. ab Alexandrinis in (cdi
primüm Rhodí,deinde Alexandria: Luminarium motus, \lºllc popular¡ , ¿º dílaniatam , qu 5d Orellem prefe
enrumque Eclipſcs,carundemque obſeruationes á Chal ctum á Cyrilliamicitia putaretur alzduxill'e .
dzris multò ante liabitas collcgit expenditque , Cyclnm 1.’
Calippi emendaurt , &e Eratollhenis menſuram de terrç I ..RIU

ambitu: Occaſione autem nou: Stellx Fixas omnes
obſcruando in (Íatalogum redegit , aduertitquc tandem IAC-01m: FaèIrStapUlenſis ſcriplit Commentarium in Sa
primus easªprater prim¡ Mobilis moran) , pcçtiliari crobuſchi Sphçram ,in cuius fine narrat ſe Anno Chri
-moru lentè Cien verſus Orientem ſuper polis lïclipucx, fllanmſalutís 1494. quinto idus Noucmbris imerſuiſlè FI'
L;

anni'rq; fidercum a ’Iropicq diſcrcnit.Ft:it vir çÍAº’worº: Celehritati , qua S. Dionyfij corpus cum Rullici 8: Eleu
ªlª-¡CMÏNWF ideſt labons . &e verrtatis ainans , Vt celta the“) corporibus depofitum fuit ex crypta , in qua per
ªn
' G‘HRONI'CI PARS II. XXXVII
timos no. latuerant inexpoſita: to enim tempore Ca morbo ,fic enimparatumquelc
num rcqurrerc, Geneſim ſuam clicte
,86 climactcricum an
ad dinini numinis
rolus Octauus Tuſciç fines artigerat cum militaribus co- ,
pijs contendens ad Neapolitanam expeditionem , ſoli nutum , ſatilque ac ſuper ſe vixiffe , togauit tamen vc li—
tl autem eran: Galli: Reges cum expeditioncm in alie— ceret ſibi latebras omnes conſcientiz ſua: aperire P.
nas roumcias ſuſcipiebant , iubere exponi predictas Geºrgío Iufiiniano Societ. nollra, quod illi promiſi , &5
San orum reliquias . ſtatimim etram ;ille verò ſciens me iam in nou¡ Al
!mb-u ¡ri/bruma: Ioannisbergenſis , in Academia Hei. magcſti abore verſari , legamt meo intuitu Collegio
delbergenſi Matheſeos , 83 LIn uarum proſeſïor ,- pree nol‘tro S. Lucie! magnam partem librorum ſuorum , qui
tct obſeruationes Solares , ſcripêt commentarium in_ mihi valde vſui fuere.
elementa Chronologica, & Aſtronomica Alli-agan¡ An 10.,.Baptifll Eme-(Idª: Patritius Venetus, , Parma Taurinum
no !59c euocatus a Seremffimo Sabaudia- Duce Anno 1566.pr0
lmbu: Homrliu: natus eſt Anno 152.8. Iulij 3 ¡.'hor.15. poſt poſitis ab eo 8C alijs quzliionibus Arithmeticisp‘eome
mcridicm . tricis,Aſtronomicis. Opticis,ac Muficis poli annos.
lmbm Milichim Mathematum profeſl'or in Schola Vuit 19. ideſt Anno 1585. {atisſacere conatus clt editis que_
tembergenſi . 8: prçceptor Eraſmi Reinholdi. edidit flioníbus,&epiſtolis doctiſlimis: natus era: Anno 1530.
commentarios in 1ib.z. Plim'jdn quo multa Altronomi Aug›1s.h0ra I. min”. poſt med.noct.
ca continentur : natus erat Anno 1501- Febr.zº.hor.1z. lº. Lupi/l¡ Amin“ Coſentinus Anno ¡537. ſcripſit de mo
min.; z. poſt meridiem in alt. poli gr.46.min.zs. tu caleſtium iuxta principia Peripatetica . '
III-:ºbra Lªmb-"gin: Medicus , ſcrlpſit Apologiam pro Phi lº. Bapzifla Capi-cam¡ Sipontinus , [eu de Manfredonia Ca
lippi Lisbergij commentationibus in motum diurnum nonicus Regular-¡s Latera'nenſis , cum eſſct Secularis, 8:
8C annuum Tex-rar, aduersús Fromondum Anno ¡633. Franciſti nomen haberet Anno i475. profcffus eſt A
lªm:: Adam-.r Sciabi Germanus Societatis IESV ſub au* ſtronomiam Pátauij , 8g tum expoſitionem Spharrz Sa
num 162.0. nauigauitad Sinas cum P- Nícolao Trigau. crobuſchi non reuiſam cdidit , quam poliea Epiſcopus
tio reduce,edidit tractatum de calculo Eclipſis Lunz factus recoºnouit . 8( ſuis auditoribus concanonicis di
Anni16z4.& Sinicé tabulam Stellarum . cauit:ſcripſit etíam in Theoricas Purbachij .
' 104m: Ang-Im Bauarus ex Aichem Aſironomia: profeſ Iº. Bapri/ia Conil-I: Placentinus Ephemeridas r cum intro
ſor Vienna: obijt Anno is 1 z. Septembr. 2.9. ſcripſitque \ ductione , 8g tractatu Antologíª ab Anno ¡557. ad
Ephcmcridas , Prognoſtica, 8C dc \Equationibus Planc 1580. conſtruxit . '
tarum . lº. Boyd/la Cjſltul Societ. IESV Lucernenfis ex Heluetia,
h. Antoníu: Dalplzíuu: Caſalcnfis è Caſali Maiore ,Franci Mathematum profeſior in Academia Ingollhdienſi,
ſcanus Anno ¡559. ſcripſit ad Camillum Palçocum Seº prçter tabulam coſmographicam verſatilem, edidit An
natorem Bononicnſem ,librum de czleliibus globis, ac no ¡619. Mathemata Allronomica de Cometa Anni
mºtibus , eruditionis plenum , ſuit PſOlllllCiªilS. Franc¡ 1618. Viuit hoc ¡pſo Anno x651.
ſcanorum Lectorque Bononiae Primarius ,ob¡¡t Anno Io. Bapnfla Mºr-'mu Pariſieniis Mathematicus, ſcripfic du
1 $60..annorum S4- menſium 6. dierumqs lº. - icíeuna Longitudinum , 8:: Aſtronomiam nouam, flore
IO. ANTONIVS MAGINVS de Paſqualibus l’atauínus ,8: batque Anno 1630.
Patauij proſeſſor Mathematicarum , Ephemeridas cx IO.BAPTISTA RICCIOLVS Societ. lESV Ferrarienfis,
PrUtenicis tabulis ab Anno x s 8 l. ad 16 lº. deductas pri natus Anno x598. Aprilis 17. ingreffus cſt Societ.lESV
múmLatinè, deinde ¡talicé cum ampliſiima introdu— Anno 16:4. dic 6. Octobris , docuit priús noſlros Rhe—
ctione edidit Anno ¡583. annum agens çtatis ¡8. dein toricam , 8: Poeticam , deinde Philoſophiam penè fe
de Anno 1585. edidit Tabulas ſecundorum Mobilium xenmo,& Theologr’am Scholallicam per annos ferè Io.
caleſtium congruentes tabulis Prurenitis ,&: adicét-s partim Parmx,partim Bononiz, ſemper tamen Geogra
Canonibus Alphonſinis- Poſtea Anno 1588 Bononiam phiz,Clironologiae, 8C Aſttonomiz proprxjs obſerua
vbi vſque ad mortem Primarius Mathematum profeſ tiombus inſtaurandç addictíffimus ,donec impetrata à
ſor floruit , euocatus cdidit Anno 1589 Them-¡cas Pla Superioribus exemptione à Cathedra Theolo ica, 8:
net. &f Annº 1 $92. librum r. de Triangulisplanis , 8C li~ Prçſectus Studiorum Parmç totus incubuit in A magelli
bros s. de Ratione dimetiendi,in quorum quinto Alim noui editionem , quod multis ante annis adornarat,
nomicis ſeruit,8¿Anno 15-96. euarrationes in Ptolc— eiuſque primum Tomum in duas partes diuíſum edidit
mçi Geographiam cum tabulis Geographicís, nun an. hoc Anno ¡651. coeptum tamen imprimi Anno 16.8.
tiquis, turn recentibus,AnnO autcm ¡604. Tabulas Pri 10.30107¡ Tum'anu: Veronenſis iuuenis alti ac nobilis
mi Mobilis , quas Directionum vocant , 8C Anno 1607. ingemj. 8C ſecretioris philoſophiz cultor Ñ Homocen
Ephemeridas reſumpſit ab Anno K610 ad 1630. çondi nica, quze Fracallorius oſtea perfecit . iam comminiſci
tas ex Prutenicis quidem tabulis, fed prçmilio lupple— cocperat, ipſo Fracal orio atrcſtame, cui moriens
mento lſagogicarum, ideſt reductionum mon‘is SolIs ad commcndauit , vt opus illud (uſdperct . Vidc Fracaſto
Tychonicum , Se de Tyclxonica çquatione , cum _prece num in dedicatione operis ad Paulum Ill.
ptis Aſtrologicis Agriculture, 83 Nauigatoria: vulibus, .lumm Bayern: Rhenanus Iuris, 8: Aſtronomiz conſultus
ac de mutatione aeris . Eodem Anno 1607. edidit duos Anguila: Vindclicorum Anno 1603. edidit Vl'amomt:~ _
libros , vnum de diebus Critic s , alterum de le ‘itlmº triam, [eu ſchemata Alirornm ,cum Nomenclatura ex
Aſtrologi vſuin Medicina. Anno verò 1609. cdi it Pri— amiquxs ac reccntibus tabulis collectª , St ſuis vigilijs
mi Mobiiis tabulas .8: Problemata , codemque anno aſtronomicís aucta at ue emendata , de qua iterum di
cuulgauit deſcriptionem ltaliz , quam poſieá amplifi— femus cum de lulio s: yllen .
cauit: Anno aurem ¡614. ſupplementum Ephemeridum Iumm Elan-bin“: Bononienſis, Ma nus Aſtronomicarum
ac Tabularum ſccundorum Mobilium, in quo continen Tabularum ſupputator, cum e et Factor, vt aiunt,
tur Tabulz TychonLCopernicçç cum Compendio cal generalis Serenifl'imi Borfij Eſtenſis Ducis Mucinçmc
culand¡ Eclipſcs Tychonice‘,tandem Anno 16:0. Fabius Regij , Marchionis Eſtenſis 3 Rhodigi) Comins,& Fer—
Maginus eius filius , vi vltimar voluntatis Pati-is , edidit rarix Domini,ipſiusiuſiii Tabulas cxleſlium motuum
Italiam cum 60. Tabulis, magna ex parte a (o. Antonio a‘ (e conſtructas dicam't Federico lll. lmperatori,cui
vel conſtructis,vel collectis 8( in formam idoneam re nºrus, &acceptiffimus crat: ſed quia nondum typo
dactislabore annorum zo. Mortuus eſt aurem híc infi graphiarars inualuerat, licet Anno 1440. inuenta , pau
gnis Aſtronomus , C' Coſmographus Bononice .Anno ciſque tabulis illis fi'ui licebat . Lucas Gauricus eas po
1617.die l I. Februarij , quod tempus ſibi fatal: lore ex ſtea Anno rs 2.6. correctas , &- auctas vulgauit typis Lu
Aſirologico themate prçuiderat, ſepultuſque eſt in por ca: Antºnij lunctz. Floruit Blanchinus Annº 1458.
ticu Cçnobi' Pªti-um Dominicanorum cum Epitaphío, Ferrariz, quam ob cauſam Blancanus cum Ferrarien
quod ei po uir lo. Antonins Roffenus ,addcns Cum... ſem , licèt ¡pſe Bononienſis Bononienſem ignorare non
mortuum fuiÍſe infiſh'r n/Zrorum Sªli: ad Cºrpa: March, deberct,dixit in ſua chronologia, vbi etiam malè ¡llum
’nºr /iln' panama: ºbruribux, Sol: current: prºp: diamnmm poll annum 1500. floruifle ponit , credo quòd poſteLp
Marti: e‘iru bcxagomm Sammi,et vixiffc annos 61. men tabulz Blanchini per Ganricum , vt dixi, recuſç (unt.
(es 7. dies 2.8. 8º' horam I. lnuitarant ¡llum Tycho , 6C ¡uni-m Bocurium inter Aſtronomos numerat Gualterus
Keplerus in Germaniam , vt nouas tabulas nouis obſer— noſtcrin Chronico pag.699. obijt Anno 1377.
uationibus innixas ſtrueret, ſed çtatc prohibente recu lªme: Dre Londinenſis occafionc Stellç nouç Anni 1572..
ſauit . edidit libellum, quem appcllauit, Parallacticz com
10mm: Antonia: Rªffmu: Bononienſis , Io. Antoni) Maſgi memationis 8C Praxeos nncleum, Tychoní tomo t.
ni diſcipulus , 8C Aſtrologus celebris . multos diſcur us Prog. pag.690. valde probatum . .
Aſtroloºicos edídit , mortuus eſt Bononia: anno Xtatis Zum": Deck-rin: Socier.lESV Belga,& patria Haesbrouc—
63. & ſaÏUtis noſtrz 1644. Cúm rºger dccubuiffet ex he. kanus , Leonard¡ Leffij díſcipulus in Philoſophia,docuít
mítritço íllumque inuiſerem , nam multò antè amic¡ Duaci Philoſophiam, ibidemque 8a Louanij Theplo
tiam cum co contraxeram , aſſeruit ſe moríturum ex co giam ſcholaflicam, Gracij Cancellarius fuit ,iquue
:17.: F dicm
*f V::
XXXVII! CHRONICI PARS II. 3x
'.\
diem ſu remum obijt Anno 1619. Iº.lanuarij,an_norum tria , 8( Trigonometria Logarithmica...:
59. vír fªit inſignis verecundire, obedientiz, a_c pietatis,_ 10mm: mebamm: Societ. IESV Lotharingus ex Barro.
ſcripſit theoremata de anno ortus ac mom: Domuu duco , docuu ſexennio l’hiloſoph. decennio matheſim: ‘ _Ñ_“¿—
.-u. L ªLſi
&c. Tubulam Chronographicam à Capta leroſolymª ſcripfit Hilari¡ Mathematica ,de Horologijs , &z de Co
per Pompeium , vſque ad eandemficuerſam à Tito , 6: mera Anni 1618.
plurimos ‘libros ſacra: Chronologlar nondum editos, IMM-I da Liner'y: , o- la. de Summit! Ger-mani Aſttologi flo
qui erói¡ aſieruamur. ' ruere Circa Annum DominI ¡380.
.mmm Drum: Societ. lESV,Gallus ,- patria Dicpenſis, lºan-m Lucidª! Samorheus, ex Gallia , ſcripſit de emenda
Mathefim docebat Luteriz Anno 1643. annum agens tiene temporum , abſoluitque Anno 153;.
zi. ſcripſit ’l'abulas Canorienſes , ſeu Doctrmam Lu 10. Maria Fiºmºuellnr Ferrarienſis occaſione L ometz Ann¡
mmarmm . l S 77. ſcripſit eruditum opuſculum de Cometis.
10mm:: de Egmund-I Germanus Theologus, Se Aſtronomus Inmms Mªura ex l’labeirn , Theologus , 8: Altronomus
cclebris Viennz Aſtronomiam docuit , ibique mortuus :trate (ua celeber,Canonicuſque Viennenſis,ſcripſit pro
nc ſepultus eſt Anno 144:. (cripſit'ſabulas de motibus gnoſtica ex Stellis , mortuuſque eſt Vienna: Aultr. Annº
Planetarum , 8: de Luminarium Eclipſibus . l 1503. 3. Nonas Decembr.
Inmu: E/sler ſcripſit ſpeculum Aſtrologicum editum Ba IOANNES NEPERVS Scºtus , Baro Merchiſtonij edidít
ſilez Anno 1568. Endiburgi Anno 1614. egregium illud inuentum Logª—
¡Mmm Femelim Ambianas primus Regis Medicus , Geo rithmorum, ideſt numerorum artificialium, quibus (ola
metra, &k Aſtronomus exrmius ,inter alía edidit Anno ' ſubtractione, immò «Se ſola additione Regula trium ab
151.8. Coſmotheoriam , in qua cçleſtium corporum ſoluítur , 8C triangula etiam ſphzrica minfico compen—
morum, fitum , magnitudinem ac Theoricam explicar, dio reſoluuntur tanta ſacilitate calculi, vt mihi non ra—
&Monaloſphaerium Anno 151.6. cdiderat : obíjt Anno rò ſucceſſerit intra vná horam 30. Ã' amplius huiuſmo—
1558. 2.6. Aprilis vt habet Genebrardus in Paulo (V. di ttiangula expedite, qua: vix ſenis ſepteniſue horis per
!Damm Geºrgia: Horn-rm: Hohembmgenſis I. V. D. Anno conſuetas Tabulas Tangent. ac Secantium abſoluiflem .
1642. edidit Nouam Chronologiam :td calculum Aſtro Itaque incredibile eſt quantum Aſtronomiz,& Tabulis
nomicum Eclipſium &c. expenſam fed quam \um Pe condendis ea facilitan: contulerit .
tauius,tum nos in noſtro opere Chronologico refutar: 104mm Phºryllide: Holuuarda ſcripſit epitomen &e exa
coacti ſumus . ‘N men Aſtronomiae Reformarze , florebatque Anno ¡63$
[camu: Camus Brandeburgenſis ſcripſit Aſtrologiz me lºanm: Pina Mirandulz Comes , lngcniorum thmx ,
thodum , quam Genituris ſerè 400. illuſtrauir, ſedzob 8g in tanta ingenij ſublimitate pius ac religioſiſfimus,
iudicia ad actiones liberas ve] ſurura contingentia ex. Aſtrologos ludiciarios acerrime libris I z.ac diſpuratio.
tenſa, inter auctores vetitos accenſirus ;natus eſt Anno nibus inſectatus , á Lucio tamen Bellancio Aſtrolºgiz
!530. Decembris 13. hora 13. minas. poſt meridiem. vindíce prouocatus eſt ad experimentum , &e pºſt al—
!Damm anula: Ragufinus, Aſtrologus magni nominis tercationem de hoc argumento cum comminarionu
ſuit Anno 1438. admonitus de morte anno proximè ſequenti futura ,
IM mm Hmmira Ferrarienſis Geometra, Se Aſtronomus nempe çtaris ſUI 33. 8: Chriſti i495. ob dírectionem...
non vulgaris , natus eſt Anno x485. Decembris ;3. hor. horoſcopi , ad corpus Martis . 8: reipſa obijt annorum
3. mimgz. poſt metidiem. 33. natus verò erat Anno X463. Fcbruarij 24. hora 2..
IOANNES HEVELWS Gedanenſis ſeu Dantiſcanus , Ma min. 4:. poſt meridiem, eius Geneſim deſCribit Carda
thematum proſeſi'or, edidit nuperrime Selenographiam nus libro centum geniturarum num, 65. (ed indignis
ſeu de Lun: Maculis ac Libratione , :eneis ſchematibus tantum virum calumnijs dehoneſtare conatur, ncmpc
à ſeipſo nitidiffimè. 8C accuratiffimè inciſis , 8a Teleſco. Aſtrologus Aſtrologorum hoſtem .
pio exquiſito comprobatis , florebarque ab Anno ¡630. !Mmm Pieriu: Valeriªnm Bcllunenfis , Hieroglyphicorum
vſque ad 16H. nobilis enarrator , ſcripſit ad Alex. Farneſium L ardilla
Joanne: Hiſpalmſi: ‘Aſtrologus vixit Anno l 141.. ]cm adoleſcentcm adhuc , fed harum arrium ſtudioſiſſi
10mm:: Het/rm: Dauenttienſis Medicus, ſcripfit de noua mum , Be S. R. E. Vicecancellarium , compendium ele
Stella Serpentarij opuſculum nó inelegans Anno 1605. guns in ſphaeram: florebat hic auctor Anno 1540.
Jºanne: Hºmo/I'm Mathematum proſeſſor Lipſiz, narus eſt !Mmm Prum‘m loachimícus, Mathematum proſefl'or
Anno ¡518. Februarij z. ſub ortum Solis, cuius opinio— Vuitebergz , 8C Norimbergenſium Aſtronomus in ſcho
nem de Stella Anni ¡$71.Vidc apud Tychonem tomo I. la. Altorfiana occaſione Comet: Anni ¡577. ſcripſit hi *II

Progymn. ſtoriam Comemrum , 8C de cauſis ac effectibus eorum 5 I’ll'


Lx:I:,

Iumm Iºuiunm Pam-mu Neapolitan us , ſcripſit libros ¡4. de illo vide Tychonis cenſuram tomo 1. Progymn. pag.
de rebus czleſtibus, 8( in centilo uium Ptoleman ,Be 63 9.
Meteora,
Agno ſedqucto
1457. harcadoleſcens
verſibus eleganti
cometam¡mis : floruitque ab
obſeruauic,vſque IOANNES DE MONTEREGIO Franconiz inde dictus Ra.
giºmºnnmu Germaniz decus , & cognomen to Magnus ,
ª 1495. natus eſt Anno 1436. Iunijdie 6. hor. 4. min. 4o. poſt
IOANNES KEPPLERVS Vuirtembcrgicus Moeſtlini dí meridicm Regiomonti, coniunctis platicè Luna, 8( Sa
ſci ulus , &poſtea trium lmperatorum Matthiz, Ro turnoin Geminis, qua: coniunctio mirabilem ingenij
'u
-1;.g
du phi , 83 Ferdinand¡ ll. Mathematicus, ſagaciflimi , acrimoniam decermt , ſed in eodem Signo coniunctis
81 ardentiffimi vir ingenij, 8C Aſtronomicarum ſubtilí. Luminaribus , 8.' Marte in domo 8. ac proinde à Marte
tatum ſcrUtator acutiffimus , varia 8: reconditx doctri aſflictis , 8a viram haud longam \ignificantibus . Fuit g'
nz monumenta reliquit poſteritati , edidit enim Anno Vienna: diſci ulus Georgij Peurbachij , qui illi ſupremz L
1596. Prodromum differtarionum Coſmographicarum, voluntate A mageſti Epitomem pcrficiendam iniunxit.
ſcu Myſterium Coſmographícum; 81 x604. Paralipome A' Matthia Rege Hnngariz, cui tabulam primi Mobrlis
na ad Vitellionem, ſeu Aſtronomiç parrem opticam; dicauit , aureis hungaricis octingentis , ac veſte pretio
& Anno 1695. de noua Stella Serpentarlj; Anno autem fiffima , deinde annuo ſtipendio ab ipſo, alijſque princi
¡609.edidit Aſtronomiam Nouam, (eu Phyſicam cae. pibus viris muneribus dítatus , Nonmbergam migrans,
leſtem commentarijs de notibus Stella: Martis ex ob &r magno honore ſuſceptus, obſeruauit per aliquot an.
ſeruationibus Tyehonis; & 1610. differtationem cum nos lidera , 8C prtſertim Solis declinariones; Romam
Nuntio Sidereo Galilzi58c 1616. Ephemeridas nouas demum à Sixto lV. Summo Pontificc,qui abſentem...
cum fundamentis earum ab Anno 1617. ad 162.0. Anno iam defignarat in Epiſcopum Ratiſ onenſtm, .1d Kalen.
varò 1618. tres priores libros Epitomes Aſtronomíz¡ darij correctionem euocatus eſt; ed rebus infectis pe.
Copernicanzgòz 1619. Harmonices Mundi libros 5. 8: ſtilenti febre, vel (vt alij ſuſpícati ſunt ) veneno á Geor
de Cometis librosg. Rurſus Anno 161.1. Myſterium.. gíj Trapozunrij filijs ob inuidiam interemptus obijt An.
Cofinographicum recognitum notiſqueilluſtramm re. no i476. annorum 41. ſepultuſque in PantheoneJncre
cudit; 8C Anno 162:.. Epitomes Aſtronomiz libros 4. dibile eſt uantum huic viro veré Magno debeat vui
5. 8C 6. Cdidit;& 162.5. Hyperaſpiſtem Tychonis ad uerſa Mar eſis , ſed prrecipuè Aſtronomia , tum ob Epi
uerſus Scipionem Claramoutium ,cum appendice ex tomen] Almageſti , librum de Cometis , tabulas ac pro
trutinatore Galilzi5Tandemque Anno 16:7. Rudol blemata primi Mobilis, 8: directionum : tum propter
Rhínas Tabulas Tychonicis obſeruationibus ſuperſtru— cditiones nouns,ac translationes ab ipſo factas aut pro.
ctas ,in quibus per annop 16. ſudarat, ſed ad idear-um curatas, praeſertim Manilij, l’tolemri , Theonis , Procli ,
ſuarum archctypum 'expolitas , in quarum prarfatione Menelai, Theodoſij, lulij Firmici, Hygini ;item Archi
faterur, ſe cum Tychonc non fuiſſe niſi paucos menſes medis, Apollonij,Sereni , Heronis, Vitellionis, Leo.
aunorum 1600. &e 1601. eſt etiam Kepler¡ appendix il. poldi de Auſtria , &e lor-dani. [taque meritò Petrus
lª! z qu: adiecta eſt tomo l. Progymnaſmatum Tycho Ramus lib. 2.. Scholarum Marhemaricarum dixit , No
ms, vt ¡pſe faretur paga. Ephemeridum , 3C in eplſtolis rimbergum iuſtiüs Regiomontano Llonaripoſſe, qua‘m
ad Magmum s 8C Eclogz Chronologicz, 8C Stereome. Taremum Archyta¡ Syracuſas Arcliimcde . Byzantium
— Pro
CHKONICI PAR-S' II. XXXIX,
proelo. Alexandriam Crefibio: qua occaſione addir Geometriz , Aſtronomie , Theºrícae Planetarum , 8L,
Norimbergcnſes Archyca: Columbam ::muletas , mu Geographiz.
ſcam ferream fabricatos elle, quze ex artíficis manu Iºchlms Mºl-tm: Parauij Machematum profefl'or . ſcripſit
egreffa, 8: Circumuolitans conuiuas, reuolabat in dom¡ Commentarios in Geographiam Ptolemzi, eamquc no
nl mauum; Se Aqu¡lam,qu: lmperacori aduentanri lon ſ _uis tabulis auxir Anno 1562.. deinde Anno 1580. Tabu
giffime oburarn in ſublimi aere procedebat, &e ad vrbis las Gregorianas ex Prutenicis deductas, pro motu octa
portam comitabarur . uz Sphçrç ac Lummarium , deque Knlcndaríj correctio
10m:: Roda: Hiſpanus Anno rssº.Carolo-V. ſcripfir , &e ne , 83 compuro Eccleſiaſtico; & introductionem ad
inſeripſic commentarios in Aſtrolabium , ſeu Plani— .Ephemeridas .
ſpherium . Imp/m: Sul» Siculus,ſupputanít Ephcmcridas ab Anno
!mm-Z de Sur-¡0120 Anglus, Pariſienſis Academia Doctor. Ñ 1589. quo florebat , vſque ad Annum Ióoo.
ex Ptçlemzo, Albaregnio , Alfragano coercriſque anti. lºſtplnn Sul-gar lulij (,çſaris a Burden F. floruit ſub finem
quioribus compoſurt ſuam ſphzram libris 4. compre praecedentis , 8: initium przſentis ſçculi , ſcripſitque
hcnſam , in qua licec errores S4. deprehenderir Franci Cyclomerrica ,- Se Diatribam de Equinoctiorum antici—
ſcus Barocius , inicio Coſmographiz enumeratos, tan patione, 8: opus eruditifflmum de emcndationetem
tam :amen auctoritatemin Scholis obtínuit,vt plurimí porum Anno Domini 1587. ſed pre calore ingenij,& ni.
vii-i eo doctiorcs commentarijs aut expofitíonibus il mia ſui Cºnfidentia in mulris ceſpitaun , meritoque va
lam illuſtrarint , quos enumerabo in principio libri I. pulauitá noſtrae Societatis Patríbus ſolidiffimè doctis
Sed de tempore, quo floruerit, non omnes conſentiunr: Clauio , Guldiuo , Pemuio , víde iudicium de illo apud
floruiſi'e enim Circa annum i z3 2.. air Clauius in prefar. Petauium in Prolegomenís de Doctrina temporum cap.
ad Sph. Gordonus in Chronico Anno n45. Blancanus S, 81 6. pater eius Agenni obierat Anno 1558. vr haber
inter I :00.8: l 300.ſed lunctinus in Catalogo ¡llum con. Genebrardus in Paulo 1V.
fignat ad annum i393. Se Sanſouinus in ſua Chronolo. ¡Jay/m: Zarlimu ex Foſih Clodia, vulgò du Chioggia, Anno
gía ad annum I 3 8 9. ſed hi duo procul dubio errant, nana 1557. ſcripſit [nſtimtiones Harmonicas, in quibus de
Elias Vinetus Sauron in dedicatione ſuorum ad hanc (vſtemate qu0que harmonico caeleſtium Sphçrarum .
Sphcram Scholiorum air ,cum ſcripſiſſe de Sphzra,dc !fa-:im Argmr Monachus ſçculo Chriſti 1 l. ſcripſit du
Aſtrolabio,& de Algorithmo Anno Domini M CC LVI, Cyclis Solis ac Lunar ,deque compuro Eccleſiaſtico,
8C confirmar ex eo carmine , quo libellus loanms huius quem ex Greco in Latínum ſermonem verſum à ſe Pe.
de computo Eccleſiaſtico concluditur 5 addirque ſepul. › tauius noſter inſeruic Vranologio pag. 359.
tum Luretíç fuiſïe in Clauſtrís ſodalium Matturinalium, ¡fue Hnanjdeſt Cantor Synagogac TolerançJudçus
8: in medio tumuli inſculP tam S P haram videri cum hoc _ praecipuus eoxum fuic. quos Alphonſus Rex przſecit
Epitaphio , Bai-bar¡ ſçculi indice . , Tabulis Alphonſinis ordinandis , qua: Anno ¡7.52. pri—
De Sacro Boſcº qm cºmpar-'ſb [num: múm prodiere , vt reſerr Auguſtinus Riccius in tracta
Temper»- drſmui: , ¡un b‘rc à tempº" ªpra: . tu de mºtu octaux Sphazrç cap. 3 8.
Tampª“ qui [agan-ir , mmm- chº quòd mvn'ari; . I/Mc Iſrnlim de quo Riccxus ibidem cap. 3. 36. &Y 45- flº
Si miſ" e: plªn : Miſenm- pro me pruor an . - ruit Anno Gratire 1310.8: ſcripſir librum lefl'ocLholam,
Sed 82 Genebrardus in lnnocentio Iv. &z noſter Gual ideſtde fundamento Mundi, in quo de mom octaua:
terius in Chrono]. includunr illum ſçculo Chriſti ¡3. Sphaerz non rarò meminic .
Iumm Sc/mnru: Norimbergz Mathematicus , natus efl: Ifidmu Geographus, 8a Philoſophus ínfignis apud Suidam
Caroloſtadij Anno 1477. lanuarij 16. ſeptem minutis ~ & Plinium , ac prçcepror Hypficlis Alexandrini . ponia
ante vndecimam noétis horam: edidit tabulas Aſtronoa tur floruilſe Apollonij Pergei tempore : vide Apollo
micas Anno ¡536. qua: reſolutas VOCabanr, Se globi. mum .
flellíſeri ac terreſtris vſum Anno ¡s 5 1. 82 ¡Equatorium s. Iſidºrm Hi/pdmſi‘: [unior Epiſcopus filíus Seuerian¡ Du
Aſtronomicum , ſed ob ſuſpectas opiniones inter dam cís Carthaginis, 8C frater S. Leandri in ſuis Originum
nªtºs &ªctºres à Sacris Cenſoribus reiectus,habmr fi libris Aſtronomica elementa attingit, &Z tractatum de
]ium hzredem paterna erudítionis . Sphçra ſcripſit , obijt Anno 636. 18. Calend. Februarij .
!una Subir“ Auſtriacus Coſmographus u 82 Aflronomus ISMAEL ABILFEDEA ſeu Abulſeda Prínceps Syria? z Aſ
Viennxinſignis ſub Maximiliano lmpcratore , florebat ſyriç , 8( Perſidis , vt air Conradus Giſnerus in ſua Bi.
Circa Annum 1550. . _ bliocheca. 8: cx eo Kriſtmannus in Alfragannum cap.
Jºanne: Stªfffler ſeu Stoflerinus , ſeu Stoeflerus Iuſtmgenſis, ¡0.8: Ii. fui: Coſmographus inſignis , 8L in Geographi
Tubingç Mathematum Doctor egregius , edidu: Anno cis prçclarus ,in deſcribendo orbe ſubíecto lſmaelitis ,
1510. elucidationem fabricç vsúſque Aſtrolabij , 8g An inítium capiens longitudinum à _çolumnis Herculis ;
nº 1518- Kalendarium l<omanum,8¿ Anno ¡533.C0m ſcríptam verò Geographiam hanc ,in fine codicis teſta—
mentaríum in Sphzram Procli . qu_o anno agebat an tur Abilfedea anno Hegirar 71. l . ergo Anno Chrifli
nr‘mi çtaris 79. ſcripſic , 8: Ephemeridas ab Anno 1532. 132.2.. eamverò Gulielmus Poſtellus ex Oriente adue..
a 1551. xit, 8: cum alijsJibris Arabicis vendidit Ottoni Henri
105mm Yun-mm: lo. Regiomontani , òz Bernard¡ Valthe: co Principi Palatino ª afferuaturque in Bibiliothecu
ri ſucceſſor Norimbergç , natus eſt Anno 1468._ (andan) Palatina .
IS-hºra 7. min. 44. poſt mediam noctem ,ſcripſic m.: ISMAEL BVLLIALDYS lſmaelis Bullialdi , lulioduni ob.
Geographiam Prolemzi , deuue mºtu octauze Sphame, ſeruare ſoliri fidera filius , Aſtronomus profunda: inda
8: tabulas Aſtro-,omicas , quibus loca Srellarum _expo gínis, poſt Philolaum Anno 1640. ab inferis excitatum,
ſuit; declinacionem Solis maximam grad. ;3. mm. 2.8. edidit Aſtronomiam Philolaicam Pariſijs Anno ¡645.
Anno ¡s 14. hypotheſi motus Terra .8C Elliptica: orbitz Circa co
IMM:: Vºgelinu: obſeruauit Cometas Anni 152,7. 6: 1532.. num deſcríptç à Planetis ſuperſtructam, ac ſolidis de
fuitque diſcipulus lo. Regiomontani. monſtrationibus illuſtrem , adicctis tabulis Philolaicis:
IºſªF/m: Amin Neapolitanus ex oſuit Autolycum de Sphç— Opus omníbus Aſtronomix iludioſis , ſed non fine at
ra , 85 de Ortu Fixarum, Euc ¡dis phçnomena, Theodo tentione legendum : Sarurní, louis , ac Mercuri) mºtus
fium Trípolimm de habitationibus, ac de diebus, 8d nº accurarius, qua‘m Rudolphíme tabulz reprçſentauit , 8:
ctibusAnn01588. . _ . in multis ſaciliores tabulas cxhíbuir .
INMU- Blancanm Bononienſis Sociec. IESV meus in ele. Italianª: Riflºriu: de Prato Carmelita ſacrae Theologix do
mentis Geometrix , 8( Sphzrç precepror , C19…) o_lm_1 ctor, &z Aſtronomus eximíus ac przcepror Ilinótini An.
Roma: diſcipulus ,docuit Parmz Mathemaricas _diſCI no 1536.8: 1542. obſeruabat Planetas , vt narra( lun
plinas vſquc ad Annum 162.4. quo die 7.1um) obuç ex ctinus in przeſatione ad ſuas tabulas Reſolutas.
mera reſolutione, 8: defectu caloris naciuif partidos ¡¡dim Caſar Lagalla Anno 1612.. edidit diſputationem de
omnibus per Anatomicos repertís illçſis . Scripſit m lo nouis Phçnomenís in Orbe Luna- Teleſcopio viſis .
ca Mathematica Ariſtotelis , &- de Mathematical-Um., lui-'m anicm Mater-nm iunior,Siculus flornir ſub Con.
natura; Mathematicorum Chronologiam , Sphçram ſtantino Auguſtowt confiar ex prçſatione ipſius ad Ma—
Mundi ex recentioribus obſeruationibus , lntroduçho cortium Lollianum Proconſulem . quare non abſurdè
Dem-ad Geographiam , Apparatum ad Mathematicas, eonfignarur Anno Chriſti 3 i4.à Sanſouino in Chrono].
Echometriam , &Y inſtrumemum Horologiorum , qupd vel 32.8. á lunctino : ſcripſit autem libros S. Aflronomí
ego primus edendum curaui . Vir fui: lenci ſed ſolidi iu ~'c¿‘›‘n Aſtmlogicís prçreptis plenos .
dicij acmaruri in cenſendis aliorum ApodiXIbus , reli luli” Scbrllmu Auguſtanus Vindelic. I. V. C. anno 161.7.
giofi candoris ac leporis,ſeu eutrapelix gracia 0mm cdidit czlum ſtellarum Chriſtianum, ideſt aſtrª ad ima
us charus . _ ~ gines ſanctorum redacta, mutaris nominibus eorum_.
!ªpp/m: Langiu: Czſaremontanus, Mathematuni ,_& Lm prophanís in ſacros , ſuppeditante lo. Bayern nouam
gue Grecae proſeſibr ordinarius Friburgi: edidItAnno 8C accurariorem Vranomcrríam .
Ióíz. Élementale Mathematicum Logiſtrcar vrriuſque
:EL: F 2. Lau
XL CHRONICIPARS‘ II.
L Mª'filiul Fitimu Medieus, Aſtrologus, Se Philoſophus , \2* \ª

in Timcum Platoms alioſque eius dialogos ſcribens


Aſtronomica non leuiter edilſerit, obijt Anno ¡499. an **Ñ
\L
v:-
Aun-tiª: Eicèjhdin: Medicinr , ac Phyſicç Doctor
Stetim; 8C Matheſeos proſelſor Dantiſci \eu Gedani, norum 66.
florcbat Anno ¡645. cuius obſeruationcs aliquas Ecli Martini“ Hºrnª/¡m Delfenſis ſocius.& adiumr Philippi
pfi'Um referchS in ( atalogo Eclipſium . Lansbergi), Se_ liderum obſeruator non vulgaris, vt Lan “í,
v1-

Ltºpoldu: 4a Au/lriª Aſtrologus magnç fame floruit eii-ca sbcrgiusipſe in prçfªt. ad Lectorem profitetur, floruit
Annum r zoo. Anno chnſti 1633. quo etiam edxdit dllſertationerru
Liliu: Gregºr-'M Cyndi-u Ferraríenſis , quem Lipfius ſu¡ ſ: cum Petro Gªfl'endo , de Mercurio m Sole viſo, ¿Se Ve.
cul¡ Varronem appellat , (Cripſit Anno 1542.. eruditiſfi nere muíſ: .
mum librum de Annisnnenfibus. ac temporibus coeteris Mªrx/:au: Rim‘m Maceratenſis Societ. IESV, natus eſt An.
Romanorum. Se Grzcorum cum Kalendario vtrorumq; no ſaluris 1551.. die 6. Octobris , Societatem ingreſsus
La“: G‘U'iflll Geophnenſis ex Regno Neapolitano Ep¡ Anno 157!. die 15. Auguſti ,impetrata in Orientalem
ſcopus Ciuitatenſis,Anno 1531. In Academia Ferrarien lndiam miffione dIſceſſnt ex ltalia Anno ¡577. Goªm
fi pr-Ifefſus eſt Mat! :ſim , ibidemque habuit orationem peruenit Anno ¡576. die ¡3. Septembris. Macaum ap
de laudibus Aſtrologiae,eodemque anno 1531.pr0d1ere pulit Anno 1582.. Auguſto menſe, &e ſcquente anno m
Venetijs opera , 8a ſtudio eiuſdem multi :nan-;tores Sinen ſe regnum penetrans , Cofinographicam tabulzm
cum Sphere Saerobuſchi , tum Theoricarum Purbachij, tocius orbis ita dcſcripſit, vt Sinç regnum in medio ma
Anno autem l 5 5 2.. ſcripſit ad Paulum lll. Calendarium iorem partem occuparer, reliqua regna in finibus map
Eccleſiaſtícum , &- Anno ¡5 57. Tabulas primi Mobxlis , pç ouiſormis exigua apparerent , vt genio gentis de ſe
quas directionum vocant , cum preceptis ac Problema— magnificè, de alijs regnis anguſtè ſentientis, ſalua Geo.
tibus Aſtrologicis. ' graphopticç veritatè indulgeret : Seripſit Sinica lingua
'La-:illa: Pbílaltbtu: Anno 1563. ſcripfit luculentos com Coſmographicas , 8C Aſtrologicas regulas , Coſmogm—
ment. in libros de C2²10 . k - phicam tabulam commentarijs locuplctzuit , [ceros
Luciª: Bcllmm‘u: Senenſis, ſcripſit quzſtiones zº. de Aſh-o.. faſtos , 8C multa alía in auxilium illius nationis . Obijt
logica veritate,& libros 12.. deſenſionís Antologia: con ſanctè, vt¡ vixerat, l’achini, quç eſt Regia Sinarum , An.
* tra lo. Picum,euíAnno X495. mortem ex cxlefli the no 1610.Maí)' l r.eíque á Rege deeretum efl ſepulchrum
mate predixerat, uibus annexus eſt Dialogus Gabrielis perhonorificum .
Pirouam de Aſtro cgis: veritate . _ Manr“: Flºreminm ſub finem preeedentis ſçculi Sphçram
Ludºnicu: Vitali: Aſtronomus Bonomenfis natus efl: Annº ltalico ſermone deſcripſit .
1475. Aug. 13. hora ¡7.'min.8. poſt meridiem . Mole/¡¡w luchº/'cr Societ. [ESV, Viennenſis.Philoſophiam,
Mathefim , ac Theologiam Meffanç diu cum laude pro
M ftffus, edidit Anno ¡633. tractatum Syllepticum deſta
tione terrç, &e mom Solis ſecundúm ſacram Scriptu—
Arabiª: Amén/¡us Aureliª: Thaliª/¡us vir Con ſulªrís, ram , 8g Ss. Parres , examen Thematum cçleſtium va
M patria Parmenſis in libris z. in ſomníum Scipionis riomm Aſtronomorum vſque ad Tychonem , rationem
non imperitum ſe Aſtronomicarum rerum oſtendit 5 ſuppurandi Eclipſcsz’ſheoriczm Planetarum ,fed hzc
lnitio autemlIbriquinti Saturnaliumindicat ſe coçuú, tria ſub alieno nomine Academici Vertumnij : mortuus
fmſie Symmachi,qui floruit ſub Theodoſio, òt filijs eius eſt Mediolani'Anno 1650.
4. Chriſti ſçculo, vt aduertit etiam lodocus Coccius to Mami-m: Geometra ,8C Aſtronomus, qui & Mileſ“ , ſeu
mo l. rheſªur¡ lib. de ſignís Ecclefiz art. z.. male igitur Mileſius , obſeruauit ſidera Romz anno Traianí r. ideſt
ad z. ſçculum refertur á Genebrardo,Sanſouino,& The. Chriſti97.vtreſ:rt Ptolemçus lIb. 7.Alm.cap.3. ſcri..
ueto; aut ad lº. ſçculum m indice Bibliºth. Vaticanç. pſit libros 6. de Subtenſis ,de libros 3. Sphçrieorum..
M. Mªnilim Antiochenus [cripſit ad Cçſarem Auguſtum triangulorum.
Aſtronomicm’n libros 5. verſibus heroius non conte Mercurial Mªin Atlantis neposfioruit Circa Annum ¡52.0.
mnendis, qubus Aſtronqmiam pariter atque Aſtrolo ante Chriliúfilus ncpos Tri/megI/lu: Circa Annum !460.
gium complexus eſt. HIc eſt ille Ma'nlius(contracto Mffi‘blll Amb: Aſtrologus eeleberrimus. floruit Annº
nomine) ui obeliſco in campo Maruo ab Auguſto Chriſti 860. ſcripſitlibrum de ratione Circuli ,8C ſtella—
erecto , pi am inauratam impoſuit, vt collecta vm. rum, 8C qualiter in hoc Mundo operentur,& de ele
bra melIus terminarçtur, ac dies !Equinoctij , 81 Solſti mentis ac orblbus cçleltlbus .
tij ſignaret. vt narrar Pliniuslib.36. cap. Io. itaquc non METON Athenienſis Altronomus,& Aſirologus Solſtitio.
malè ¡llum lunctinus ait floruiſſe Anno circiter 48. an rum obſcruator apud Ptolcmçum lib. 3. Almag. cap.3.
te Chrinum . ſcripſit prognoſtica 5 8a primus inuexít , auc inltaurauit
Mnmanm Capella qui ctiam Felix Mineus Aſcr , paulò an. Enneadecateridhideſt cyclum annorum ¡9. qui dictus
te Heraclium , ſeu Circa Annum Domini 600. m nuptijs eſt Annus Metonis,cu¡us exordium feel: anno 4. Olym
Mercurij, 8C l’hilologiç firipfit de Geometría,ArIthme piadis 86. idcſt ante Chriſtum 432.. ſed de Metone plu
tica, Altronomia , 8.‘ Muſica . ra dicen1uslib.4. cap.i9. num. 5.
Man-zu: Agrippa gener Auguſti terrarum orbem proprijs Mªradona: Philoſ. 8C Attronomus ſcripſit libros 5. de ra
commentarijs deſcri'ptum , poſtca in orticu depictum tione Zonarum 3 fuitque Anaxarchi prrceptor , vt aít
ethbuit Pop. Rom. vt reſert [’lmius li .3. cap. z. Se lib. Laertius ,floruitque cxrca Olympiadem 105. ſeu ante
7. cap.8. obijtque annorum 51. Anno 3 r. Auguſti vt ha— Chriſtum 360.
ber Viguerus, nempe Anno n.. ante Chriſtum . Mic/MelAIIgelm Blandu: Medicos Anno ¡544. ſcripſit ad
Marcar …mentºr-mu: ſcripſit ſuper Thebít,de mºtu octauz Paulum lll. de diebus criticis , 8C ad Rudolphum Pium
Sphere , floruit ſçculo Chnſti 14. ' . Cardinzlem Carpenſem de anticipatione StCllarum..
Marina: Mer/:Mim Gallus ex ordíne S. Franciſci de Paula Fixarum cum ſuis ſignificationibus . e
Al‘tronomica multa artigit in ſuv's eruditiffimis com MIC HALL FLORENTIVS LANGRENVS Coſmogmphus,
mentarijs ſuper Geneſim , florebat Anno ¡645. Sc Mathemaucus Philippi [V.Regis Hiſpauiç In Belgio,
Mar-‘nm Tyn’m Geographns in fignis laudatuſque Ptole EL?
L’
¿ªL-‘1'
.ſf
U,Lªz-.1"2H7i1ſ
edidit Anno 1644. traétatum de vera. longitudine terra
mzo,floru1tſub Nerone . Sed oportet eum vixiſſe vſque marique per obſcruationem macularum Lunariú quan
ad Ptolemçi gtatem, nempe .1d Annum Domini 69. aut do obſcuranturaurilluminanturmum cenſuris , &5 ap
7o. cúm Ptolemªrus hoc anno natus fit, &- lib. r. Geo probationibus doctiflimorum virorum. coepitque Anno
graphic¡ cap. 6. dicat : Mªrina: ¡Mg-ae Tyn'm nºuijſimm 1645. in huncfinem typis à ſeipſo inciſis , vulgare Sele~
aºrum Ñ qui naflrº fmre :ªmpªra ,pªm lmicſummº [had-ºi» nographiam . ideſt ſchemata Lunarium macularum, ac
tubmffle -Uidetur : para! mim cumplun'ms: ¡Ii/Iori” cual-uſ— totius diſci Lunaris,quibus índidithunc titulum; Sele—
ft, *Ultra :a: Hiram , qu: prioribm tºgniu fueran: tempo” nºgmplzia Langrmiªna ,ſiue Lun-in¡ Auſlriaca Phil-ppt”,
bm, a: [cripta "mmm fªre , qm' cum prueflernnr ,diligmriſ cuius duo exemplaria ad me Bruxellis Parmam ac Bo
ſime pnlegxffle . noniam miſit , Teleſcopio peculiar¡ exploranda , cum
Manu: Beni-Im Societatis IFSV, Bononienſis natus Anno varijs obſeruztionibus Eclipſium , Planetarum , ac Fi
¡582. Februarij 6. humaniorumliterarnm imò &feet-a_ xarum , &e diametrorum Lunç , diuerſis literis humanilï
Tum valde peritus , Philoſophiam Moralem Parma? , me ſimè ad me ſcriptis ,- polliceturquc alía multa ſchemata
auditore , ac dcinde Marheſim publicè docuit, ſcripſirq; Phaſium Lunarium , cum Theorica turn motuum alio .º,
&"57,
inter alía Apiarium,ſeu paradoxa vniuerſx Philoſophia: rum , tum prçcipuè librationis : etſi deſtitutus ferè Me—
Mathematicç ,in quo Apiario 8. prçcipué Aſtronomi coenatibus ,83 liberorum alendorum multitudine pl’x—
ca tractat , &ingenij ſu¡ acutiffimi monumenta reliquit peditus non potuit maturius hçc edere,ac Heuelium
poſieris; ſed 8x' in Euclide applicatò,ſeu ¡Ernie Ma prçuertere . Optimus e11 vir, ac dignus meliore fortu
¡hcmar, cadcm ſubinde attingit. Viuebat hoc Anno .VL-fix?
na , cui ego , quemndmodum plurimum debeo, itª_
¡651. annorum 69. plurimum fclieitatís àD. O. M. preeor .

CHRONICIPARSII. XLI
Illán! “FN-'ªm Gçppingenſis Paroehus oppidi Bach. mienſi. Nam vt faterur Rhericus in prçſatione ad Ephe
nang, demde Mathematum profeſſor in Academia Hoí.. meridas ;fun exçuiſimmn mediºcres , mn »imiu :fl: -vo.
delbergç n _Se Tubingmprzceptor Kepler¡ ſcripſit de.; lm't: 8: cum Rheticus cum eo rixaretur de Minuujs ex
fiella Aun¡ !771. que refert, 8: valde Pl’ºÉªt Tycho to quirendis . reſpondit : Egoſi ad ſexmnm graduum , qu¡
mo x.Progymn. à pag. ;44. 8: de Cometa Ann¡ 1 s 77. [um [empªl- drum , wrimum add-une paterª . nº» mmſ-.r
qu: item Tycho tomo 2.. à pag. 2.45. tum Ephemeridas :xulmlm unimi: . quàm "trºm- nºrma repºrta .Pp/253mm¡
ab Anno 1577. ad 1590. ex lªrutenicis tabulis , Se Anno lecepímm . 8: cum difficultate huc peruemri pºne.,
¡606. Theſes de Eelipſibus. Scripſit & additiones ad pri— affirmauit . Primam autem obſeruationum Fruemburgi
mam narrationem Rhetici , Se Appendicem de dimen factam repetio A nno l 509. Circa Eclipſim LuIIç ex libro
fionibus orbium c leſtium , ex Co erniei ſententia , ſed eius 4. cap.13. nam reliqua- Eclipſes , de qmbus ille lib.
cum Vbiquetari¡ ereſi effet inf:: us, & Romano Pon 4. cap. s. obſeruatç ſunt Annis un. 1511.1513. Anno
tifici Eccleſizque Catholicç infenſus , auſus eſt eius au aurem 15 n.. obſeruauitMartem acronychium, 8C 1514..
ctoritati , &e Kalendario Gregoriano oblatrare , ſed la Saturnum , & 152.0. Iouem item acronychios , ex libro
tratus eius compeſcuit noſter Clauius Apologia Kalen 5. cap.6.r 1.8: 16. At Anno IS Is. Spicç , & Solis decli
darij Roman¡ ad Rudolphum ll. lm eratorem Rom.. nationem maximam ex lib. 3. cap. 2.. Et anno 152.2.. ac
\criptª Anno !588. eumque obmute cere , aut intra.. ¡52.4. parallaxes Lunz ex lib. 4. cap. ¡6. Se rszs. Spi-^
ſectariomm caulas muſlicate clandeſtino gemitu coegít. cam Virginis iterum obſeruauit , tandem anno ¡539.
Mic/:nl Scam: fiderum ºbſeruator diligens, ro atu Federi coniunctionem Lune cum Venere . Vrgente autem il.
ci lll. lmperatoris Anno ¡460. edidit quel iones ſuper .lum per literas Roma anno ¡536.datas Nicolao Schom
Sphçta Io. de Sacroboſco . ~ bergio Cardinal¡ Capuano , nec non ’ridemanno Giſio
nichº! Nundcr ex Valle loachimica , edidit Anno r s 6 r . Epiſcopo Culmenſi, permiſit anno ſuç vitç poſtremo ,
Element: doctrina Sphzricz 5 8C CompUtí Aſtronomi qui fuit ¡743.edi libros Reuolution um , quos per 36.
ci materiam . annos l'upprefferat , vt ipſe fatetur in dedicatoria ad
Paulum lll. Pont. Maximum . Tycho in Epiſtolis pag.
N z4o.reſert Copernicum ipſum ſua manu è ſpeculo ſuam
effigicm depinxiſſe , quam á pectore ſurſum tantum ha
Nltttll’ fm Hit-:M: Syracuſanus, de quo Laertius in buu Tycho , idCOque epigramma in eum ita clauſit.
Philolao , Ten-am moueri dixitule tempore illius A: corpm. dun/pectºrm imagineſalnm
mil-ii non conſtat . Dímidia‘ . band rama ſuffleume V¡rº .
NicolauJ'Cabaſilla Grzcus, commentarium edidit ſuper Stilieet i: . tºtam qm' geffl'.- m \Etbgra Terram ,
Magnam Ptolemçi ſyntaxim Circa Annü Domini ¡2.1.0. Tªta nee bum tºtnm Terra mi ipſa ‘fipil .
Nicºlau: aah“: Ferratienſis Societat. IESV , natus Anno Nicºlªu: Caufflmn Societ. IESV , Trecenſis ex Gallia, ſeri—
1586. Februarij 2.6. Philoſophiç publicus proſelſor Par pſit nouíffimè de Domo Dei, hoc eſt de celo , 8: contra.
mz, prçtcr Philoſophiam Magneticam , ſcripſit in Me Aſtrologos valdè acucè , 8C eruditè . Mortuus eſt Anno
teora Ariſtorelís commenrum, 8C quçſtiones plenas do hoc 1651.3nnorum 7o.
ctrinç reconditz,in quibus identidem tractat que Aſtro— Nicºlau: cia/ama natus Cuſze , qua? eſt villa ad Ripam Mo
nomum aut Coſmograph'um ſcire opere pretium eſt, ſellç in dLOLªCCſi Teuerenſi , ſuit Cardinalis tituli S. Petri
przſcrtim vbi de Cometis , de Galaxia Bee. Mortuus eſt in Vincula.,l.egatus Pontificis in Germaniam, 8: Epiſco
Genuç vbí magno plauſu Matheſim publicè profiteba us Brixinenſis , ſubtilifflmi ingenij Philoſophus,Theo
tur annorum 64. Anno x650. lulio menſe, maFno ſui ogus , Se Mathematicus, triumque Linguarum Latinª!,
deſiderioibi relictosòcobiru religioſi viri ac ſo idè pij Grzcç Hebr. peritus; ſcripſit prçter alía quç ad nos non
ſibique ad extremum vſque conflantis proprio, ſynceri ſpectant , de reſormatione Kaleudarij , de Stellarum Fi
tatem vitz fue conſignauit . xarum Canone, de Mathematicis complementis. Obíjt
NICOLAVS COPERNICVS Torineuſis , Canonícus, Fru Anno i464. Auguſti ll. annorum 63. Romz ſepultus,
emburgi in Vuarmia Pruffiz regione. natus eſt Anno cwus \amen cor miffum eſt (:uſam ad hoſpitale S. Nico
1472.. lanuari' 19. hºra-1. min.48. poſt meridicm , vt ]ai , ab ipſo erectum, &E afferuatur in medio chori .
!radit Franc¡ cus lunctinus in Kaleudario Aſtrologico; Nicolau: Mulª-'us Mcdicus , ¿Se Gymnafiarcha Leouuardíç,
fed lo. Garezus in Altrologiz methodo pag. 138. ait edidit Anno 161 r. Tabulas Friſicas Lunar-Solares qua
nztum Anno 1473.1²ebruarij die ro. hora 4. mm.3 8. poſt druplíces,ncmpe Peolemaei,Alphonfi,copemici,8c Ty
meridicm in altitudine poli gr. 55. Luna in 7. Sagittarij chonis, cum Kalendario Rom. veteti .
partiliter reſpiciente Mercurium trino aſpectu poſitum Nicºlau: wine/:lam: Hale Sueuomm Phyficus ſcripſit An
In prinupío Arietis , aſeeudeute gradu 16ó .lel’ç , quem no I S 77. de Cometa ¡llius anni .
aſpectum ſuiffe quoquem Geneſ¡ Purbachiy, 8: ingenio Nicºlau: Zunln'u: Societ. IESV , Parmenſis , docuit Philo—
ſos cfficere affirmat. At Moeſtlinus in addirione ad r. ſophiam, ac Theologiam magna cum laudº, R omº: au.
narrationem Rhetici ait, natum Anno i473. Februarij tem adiutor,& incitqtor ſuit P. Scheíneri in obſeruandis
19. hor.4. mln.48. die Veneris ante feſtum Cathedrªe S. maculis Solis,- mox proelo ſubijciet primam partem
Petri, &r mortuum Anno 1543. lanuarij ¡9. annorum Philoſophiz- Opticmin qua de refractiombus quoque
7º. quo ipſo anno libros Reuolution um edendos_ cura. caleſtibus ex apparentijs per Teleſcopium trader. De_
uerat : aut igitur falſus lunctinus, aut conceptioms mo acrimonia &proſunditate \anti v-iri melius' ell: filere ,
mentum ex natiuítate ab Aſtrologís indagatum eſt , ªc quàm pauca dicere.
pro prima natiuitate poſitum. Purrò Copernicus ſuit
primúm diſcipulus Dominic¡ Marie Ferrarienfis, eumq; O
¡nuit iu obſeruationibus AlïrOIiomicis Bononiz,vbi An
no 1497. ſe timo Idus Martij , annorum 2.4. obſeruauit Euºpidu Cbim tantus ſuit in Mathemztícis . vt'Plato
Hyadum ſp endidam , ſeu palilicium , qccultatam à Lu cum in amatoribus commendzrit; Aſtrologíz lau
nª , vt ípſemet narratlib.4. cap. 2.7. demde Anno Isoo. dem illi tribuunt Proclus pr. 12.. &13 &Theon Smyr
annorum iam 2.7. Romz profeffus eſt Matheſim, in ma neUS in Aſtronomicis, addens Euda‘mum alſerere , oblí.
gna ſcholaſticorum ſrequentia, 8: corona magnorum quitarem Zodiac¡ primúm aduertiffe . 8C magni anni
virorum, vt refert Rheticus, eodemque Anno 1500. ibi— confliturionem. Elianus autem lib. 7.varix hiſtoriz
dem obſeruauit Lunç Eclipſim nocte poſt ;.Nouembrís, cap. 10. narrar cum dedicaret in Olympijs legum tªbu
vr refert ipſemet lib. 4. cap. i4— Roma deinceps in pa. lam , inſcripſiſſe in ea Aflrologíam annorum 59- affir—
trizm reuerſus, obſeruandis fideribus, 8: Aſtronomiz mando hunc eſſe magnum annum , Cenſorinus cap. 7.
inſtaurªndç torus incubuit, electo 3d- obſeruationes eum appellat Vçnopidem . Obliquitas \amen ſigniferi
Fruemburgo Pruffize, uod eſt ad oſtia fluminis lſtulz ¡nuenta dicitur ab Anaximandro,vt air Plinius lib.¡.cap.
ſeu Viſtulç, 8C quod ſu Meridiano Cracouienfi ex Ecli 8. vel à Pythagora , Vt narrat Plutarchus lib. z. de Pla
pſibus vtrobique obſeruatis de rehenderat, vr ait lib. 3. citis capaz.
cap.19. 83 lib. 4. ca . 7. ello o vapores Viſtulç Mercu omar , [eu Haºmar Tiberi nus Aſtrolo s , hoc eſt ex Tibe
rium ſibi inobſerua ilem fuilſe fateatur lib. 5. cap. 30. riade filius Belnalſargdiani ſcripſir ibros 3. de natiuita
Poliautem altitudinem Fruembmgi deprehenſamà ſe tibus,circa Annum Domini noo.
gr. ;4. mín. ¡9. cum dimidio . &Solis declinacionem.; Omniª: Finau: Delphinas floruit Anno 153 r. & Lureríz
maximam’gr.13. min.zs. docet lib.3.cap.z.ſed ob omiſ. profeſſor Regius Mathematical-um ſuit3ſcripſir de Mun
fas refractiones , 8( qui¡ vſus eſt' Regulis parallaóticis, . di Sphzra , ſeu Coſmographiam , 8: Planetarum Theo:
uadricubitalibus quidem , at ligneis ex abiete , & dini ricas, 8: Canones Aſtronomicos, ſeu problemata prim¡
20nibus atramento non admºdum ſubtiliter ſactis , er Mobilis_', &de differentia Lon itudmis per Lunam in
rauit duobus , &z amplÍUS minutis , vt doce: Tycho to quirendz s aliaque multa opu culª, ſed Petrus Nomus
m0 i. Progymn. pag. 34. &36. vbi air ſibi dono miſſum edidit librum de erratis Orontij. ’
illud inſtrumentum à loanne Hannouio Canonico Var ODM-Indie: Egypti Rex, vt reſert Dionyſius Haliſcarnaſ'
CDS
XLII_ CHRO-NICIPA’RSII."
{ens in libris antiquitªtulnzſuum ſepulchrum iuiſit cm .Clari/Iº »Mº 0:. &tamen'in ijſdem annotationibus :Iit '.
cumçingi circulp ex ſçiido auro, ambitu cubitorum Datum ſe Anno 149:.quare [unc agebar annum 60.
36$. qu0t ſunt dies anm, cum ortu ocçaſuque fiderum, Para: Piratª: Vcroncnſis, lcrIpſit lſagogcm ad Epheme.
8: efl'cctibus annuls Ñ Ñ ' , ndas, &t de nouo Calendario inituuendo ad Pauium
Ill.'Pont._ Max. Anno 1537. in quam rem aliquag obſer.
P uauoues ¡ultrtuerat . . i -
Perra: Ramª: Orontij Fine¡ diſcipulus , edidit Anno ¡$69,
APH/s Alexandrimu Circa Annü Domíni 390. vel 400. Arithmeticx-libros 2.. 8C Geomctnz 2.7. Se Anno 1566.
P ſcri fit libros 8. Collectionum, quos Federicus Com Scholarum Mathemaucatumihbros 3i.in quorum prIo
\MLL‘
'.l\x'L-A-\\\—
un..
mamiinus ex Gta-:c0 in Latinum vertit,& commentatijs rihus. multa ad Aſtronomm ortum &r incrementum
iliuſtrauit , item commentum in librum s. Almageſti, &e tractat : Elinehicille Mcd¡cus,quem lunctmus in Ka.
vuiuerſalem Orbis deſCriptioncm . :z .lendario Aſtronomico ait natum Anno ¡532. Februarij
.Pac-lu: Alexandriª-u ſcrrpſit Anno (.hriſti 378. ifagogem 2.2.. box-.3. min.:3.~p0ſt meridicm?
Aſtronomiz . ~ Pblegm Chronographus inſigm's Hadriani libertus, ex Ge
Pau/m Fabian: Mathematicus ac Medicus Czſareus, ſcrí. nebrardo lil). z.. Chron. pag. 1 ¡7. 8: Volaterrano in An
pfit pauca de Stella Anni ¡572. de quibus Tycho tomo throp.‘]ib.18. co].567.
1. Prog. pag.szs. _f - P/HIIPPHI App-Mu: , Petri Appiani filius iudicium ſuum de
Paul-u Madddbmgm/¡S Epiſcopus Foroſempromeſis, Anno Stella anui ls 72. literis deciarauít , quas recitar Tycho
15 13. ſcrípſir :Id Leonem X. Pont-Max. de recta Paſcha tomo I. Prog. ¡129643. -
tis celebrationc 5 & ad Maximilianum lnlperatorem de PHILIPPVS LANSBERGIVS Gandauenſis Anno arrç Chri.
die Paffloms Chriſti Domini eruditiſſimum opus . …1632. quem …e purat veré eſi'e 163;. cum ageret eta. '
Pulm- Gulda'n Societ. [ESV , Sancto-Gallenſis natus Aunq tis annum 7 r.edidit Middclburgi Tubulas motuum c le.~
1577. dic 17.. [unij, 8x’ Habacuc vocatus, Friſingç ad Fi, ſtium :Id Meridianum Goeſç accommodatas , cum Tira.
dem Carholicam adductus,& Monachi) Anno 1597-. ſauro obſetuationum , & Theoricis Planetarum , labo
ªdmiſius pro Condiutorc temporalimi uh nomeu affum re anIIOrum ferè 44 concinnatas, edidit praterea Vra.
'Lu
ÑJ;-.Ei\
pſit, (ed detecta in eo índole eximia ad Matheſim , R0~ nometriam, & Progymnaſmam de motu Solis, &e opus
mam vocatus Phiioſoph. ac Mathem. ſtuduit , docuit de Trianguiis , 8C commen tationes in morum diurnum,
Grtrcíj, 8: Vienna: Mathefim. Serípſit pro Kalendario &annuum : qua? habentur in magno pretio , 8C partim
Gregoriano contra Sethum Caluiſium , vbi contra Sca aliorum partim proprijs obſcruationibus, ac Martini
ligeri diatribam de \Equinoctiorum prçccſtione. Pto Hortenfij nituntur.
biema Geographicum de diſcrepantia in numerandis !bin-lau: Lroroniata , Pythagora: diſcipulus , vnus eo. \I'¡\'.—'.¡ L.-4\_ L‘_
drebus inter eos , qui nauigantad orbem nouum,& qui rum, qui terram moueri dixerunt , 8C omnia harmonica
ibi confiſtunt , Centrobaryca, &alía : obijt Ann01643. quadam neceflitate fieri, tanti ſuit nominis, vt Plato ab
?aulas Huinzrlim Auguſtanus Conſul, Geggingç prope ipſius conſanguineis emerit libros ipſius quadraginta
Augullam Vindelicorum maximo (Dadrante cubito. minis Alexandrinis , ex quibus Timrrum tranſcnpſerit,
rum ¡4. obſeruabatfldera ab Anno 1572.. cuius laudes i vrde :amen Laertium in Philolao . Floruit is ante Chi-i.
vidª. apud Tychonem tomo Là ag.351.. &444. . ſtum Anno 430. .
PMI!“ Pbiloſüp/nn 9. Chriſti ſçcu o ſcripſit introductio. lªbio/Spb“: quidam nomine proprio fic dictus apud Sui
nem ad Aſtrologiam . dam , Platonis diſci uius Anno circiter 380. ante Chri.
.Pero/¡rie , ſeu Patº/cm: Egyptius Aſtrologica è ſªcrís libris ſtum , icripfit de bc ipſi,&de internallo ac magnitud.
pertractauit (ub finem 9. lçculi Chriſti . Solis. Lunzuc Tcrrse, ac de l‘lanetis.
Perry: Albun/I: S. R. E. Cªrdinalis , 8C Epiſcopus Came. .Pit/mu Maffilimſi: Coſmographus apud Strabonem , flo
racenſis,Pariſienfis Gymnaſij Cancellarius,& Ence— ruit ſub Alex. Magno Circa Annum 3 2.0. ante Chriſtum.
ptor loannis Gerſonis,ſcripſitquceſtIonesin Sp xram PLATO ¡¡Mentºn/¡I qui in TImeo,in Epinomide.& alijs ſuis
Sacrobuſchi , 8.’ de reformatione Kalendarij.8e con. dialogls Aſtronomica, 8.' cmiorum lyſtema tractat , na
cordiam Theoiºgiz :lc Aſtronomia» , przter Tlieoiogi. tus‘cſt-Olympiadrs 88. anno 1. die Thargelionis menº
cos, 8C hcclcſiaſticos tractatus, interſuit Concilio Con fis 7. hoc eſt Anno ante (,hriſtum 42,8. mortuus eſt au
ſtantienſi Annor416. cui ſuaſit reparationem Kalèdarii. temauuo artritis 81. Olympiade 108. Archonte Athe
?mm Apr-mu a Leypziga , floruit pºtiffimúm ingolſtadij nis The0phiio , nimirum Anno 348. ante Chriſtum , vt
ab Anno ¡530. ſcripſit Coſmographiam à Gemma Fri tradit Lªertius, dum in nupujs diſcumberet, eſto Ncan.
fio recognitam, 8C auctam, cum obſeruationibus aut tes dicat obijfl'e annorum 84. Succeffic ei Speuſippus.
norationibus muitarum Ecllpſium; 8C inſtrumentum Plinim Seniºr, cuius de czrleſtibus multa ſunt in libro z. hi..
prim¡ Mobiiis,cum ccntum pronunciatis ſeu proble— i noria* natumlis , floruit ſub Vcſpaſiano , 8C extmctus eſt
matibus , &3 Opus Czſareum ,in quo rotulís , & auto. in Veſuuío annorum $5. Anno Lhriſti 80. dum nimis
mans ingenioſiiiimis doce! expedire omnia ſerè pro. curiosè voraginem cius ſcrutaretur, vc narrar PiinIus
blemata Aſtronomica; addito tractatu de Cometis á ſe íuniorlib. 6. epiſtola ¡6. Valaterranus in Anthropolo
obſeruatis , &de Tºrqueto . gia, 8‘* Genebrardus.
_Petmr Apºmu dictus Conciliator, floruit Anno 13 r7. Plurarcbu: Chcmncnſis in o uſculo de facie Luna‘, &1L
Perra: Carena ſcripfit 'phªeram eo feré tempºre , quo lo. brís de Piacitis phiioſopii. 8x‘ alrbi , ſe non ignarum
Pierius Valerianus . . Aſtronomiz oſtendit:floruit autem ab Anno Chriſti
Petra: Cmgeru: Mathematicus Dantíſcanus , przter tabu 7o. vſque ad ¡04. ſuirqueïraiani prIceptor. Vine Eu.
las Logarithmicas ſcripſit Aſtronomiam Dantiſcauam, feb. Genebr. Valaterranum, 8C Vigarium . ‘
quam tumen ad vmbilicum non perduxit teſte Heuelio Polemm Geographus audltor l’anïetij Rhodij , deſcriptio
ipfius diſcipulo,pag. ;67 Selenogrªphiª:: ſcripſit &Z z_ nem orbis abſoluit , floruitque Anno ante Chriſtum
Vranodromum cometicum . 640. ex buida . y
Penn: chnel/u: , ‘l heologus ſcripſit doctè pro Aſtroiogía Pªmpªnim Mala, qui de ſitu orbis ſcripiit , florebat Anno
fed {ana contra Picum : huuc non vidi , fed eum nomi. Chriſti 47. ſub Claudio, &primo i'ccculo illum adſCribit
nat Cauffinus lib.3. de Domo Dei. Genebrardus, , at qui przrſationem Pomponio przfixit,
Pen-m Gaffendm Canonicus Dinienſis , Aſtronomicis ob. dubitat num ſub Claudio, an ſub Auguſto floruerit .
ſeruationibus Pariſijs , Diniae , Aquis Sextijs , 8C Mafii, Poſ/Tdanius Panztij diſcipulus , Pillliº Mathematicus, &
lia? habitis , inſi nis , 8( vir miri candoris in ſtyio, in in. Aſtronomus , Strabom Geographus , Rhodi obſeruauic
genio. in mºriª…, floret adhuc, 8: floruit ab Anno Canopum ,- florurtque ſub Pompcio a qui ſores eius pul
1625. ſCripſitque Ann01642.. de apparenti magnitud¡ ſare, ipſumque audire non erubuit ,- Anno ¡gitur So. aut
ne Solis humiiis , ac ſublitms : de motu impreſſo à mo. 60., ante (. hriſtum vixit. Cicero qu0que lib. 2,. de natu.
\ore transiato,vbi multa pro motu Terrmitem iudi. ra Dcorum ſamiliarem ſuum ilium vocat , 8C commen— '
cium de nouis Stellis Circa [Quem viſis , Ã' libros z. in. _dar Sphzram ab eo fabricatam , exhibentemque moms
ſtitutíonum Aſtronomicarum occaſione Cathedrre Ma -J Planetarum omnium . '
thematicx Parifijs ¡pſi collata: . .Pr-¿dm thim ideſt ex Lycía cognomento Diadochus , ſuit.
Petri“ Heflgºnilu Mathemaucarum proſeſſor Pariſijs , !cri teſte Suida Philoſophus Platon‘icus ac diſcipulus Magni' ‘Iii‘.
HD“
-Il'ª

pſit Curſum Mathematicum,iu cuius tomo 4. Anno 4 Syrian¡ . docuit ue Atheuis diu , ſcripfitque commen
1644. edito tractat de Sphzra Mundi, &- de vſu Mappa: tarios in Eucli em , de Sphacra , de Aſtroiabio, 8x’ de
Geogr. in tomo autem s Theoricam Pianetarum . Hypetypoſihus Aſtronomicis ,in quarum libro z. çap.
Pen-m Nauru: Salacienſis ſcripiit de Crep'uſculis , Se de er 2.3. haberhxc verba: Summdº pzmllaxi» m Sºle. quòd
ratis Orontij,tum problemata Aſtronomica,& Regula; prºrſur ríen' punctiqm mtiºmm tem mm I’Mlzur ad ,Sp/21mm
obſcruandi. rerum maritimarum , &' cxleſtium phz. Sªlir , -uelur HIpparelN ¡e Ptolamao ilt-/Í Nac/ur . Fuit ergo.
nomena ,deque motu nauigij. 8: in Theºricas Purba ppſtcrior PtoIcmz’o ,- qui floruit ſub Hadtiano, &Antºn
chi), vbi annotat. I. ai: Nºſtrºtempºrª idefl unn-21552,@ muº , ¿Y \amen Stceflerus in Splixranl Procii pag. I. aie
un'
cum
CHRONICIPARSI!. XLIII
equmſſe przee torem Marin¡ Neapolitaní , qui Pro. uſb» . Cardanus in prooemio 2d Ptolemzi Qiadripar
cll Vitam deſcrip Ir ſub Hadriano ,qua coniectura‘ o i.. tirum , appeliar illum Peiuſienſem , dictumque Alexan
natur Produm vixifl'e ſub Traiano , poſſer tamen dici drinum, quòd Pelufium ab Alexandria parum diſtec. AI:
Ipſum _Vinfſe paucis ali uot annis poſt Ptolcmzum . Ar Maginus in comment. ad Geographiam Ptoiemzi , no.
Barocius in przſat. ad cholia in Proclum ad 1 . Eucli— rat Peiufium diſtare ab Alexandria miiiianbus ¡60.di.
dis , air cum non ſolüm Marini, ſed etiam Marci Anto ctumque olim Eliopolim eſſe, nec vocari hodie DAM-'5.
ni) przceptorem fuiſſe , ab eoque euectum ad Conſula— um ,vr putant Caſtaldus 81 Zieglerus,ſed pouus Te.
\um referente Sparciano s Igitur duo Procli fuere vnus nffe , ideòque dictum Alexandrinum, quòd Alexandria
antiquior Ptolemzo, quem non male‘ [unctinus in Cata diu vixerir , ibique obſeruarit; negar aurem hunc :x an.
logo illuſtrium Mathemazicorum coliocat ſub Anno n'qui: región: Prª/emer': 01mm dun" , quòd non vixeri¡
Chriſti 84. Alter Ptolemzo poſterior, qui Hypor poſes Ptolemzorum temporibus,&in (ua beographia nomi
Aſtronomicas ſcripfit . &r qui cognomemo diEÏus eſt na locorum ponat ab Imperatoribus R omanis inſtiru—
Diadochus; 8: hic, ni fallar, eſt iile Proclus inſignis Mª ta, vt ſunr [ulio oiis , Forum Tibcrij Sec. fed hªce argu,
thematieus, qui vtreſert Zonaras arte 3. annaiiunu, menta , qua: ip e euidenna vocar , indigna ſunt Magi,
&ex eo Perros Ramus lib. r. Scho . Math. & Baronius no, alioquin acris iudicij viro , non emm quzrituran
ad Annum Chriſti s 14. ſpecuiis zneis vſtoriys ciaſt'em fueric reipſa Rex .Egypti 5 [ed an oriundus ex cºrum
Vitaliani Conſtanrinopolim obſidentis combuffir , 8: ſtirpe . Ma is vrgere videtur auctoriras principis Albu
fomnioruin Anaſtafi' Imperatoris coniector ſuit ,- 8C guate ,in li ro de ſcientiarum electione , & verborum
idem , qui teſte Sui a , imitatus Pºrphyrium platoni pulchrírudine . quz Aimageſti veruſtz transiarioni du.
cum , Epicheremara 18. contra Chriſtianos euomuit, ctu Petri Liechteſtein Colonienſis Venetijs Anno 1515.
fed egregiè confurata a loanne Philoſopho . Eundem editz premirtitur; affirmat autem Albuguate , Ptoie.
auctoreru Sphzrç Proclianz putant Blancanus in Chro mçum ortum , 8C educatum ſUIſt'e Alexandriz , eiuſque
no]. Mathematicorum , eum includens intra qui nrum propaginem eſſe de terra Sem. 8: de prouincia quz dici.
ſzcuium Chriſti , &e Georgius Heniſchius in Sphzram tur Pheuludia , nec fuifl'e vnum Regum Egypt¡ , qui
Procli. At Sroeflerusin eamdem Sphzram ag. i. eam vocatiſunr Proiemzi, eſto habuerir tale nomen. A
tribuir Proelo anti uiori , qui ſub Traiano oruerit , 86 dit fuiſſe in -ſtatu moderatum, colore album, inceffu
puta: Diadochum ictum cognomento familiar,a‘ gem longum , pedum racilium; rubeo ſigno in dexrrL,
ma berillo ſimili ,de qua Pimius lib.37. cap. io. que maxilla noratums arbç ſpiſſae , ac nigrz ; demibus an
gent¡ cognomen dederir. 4 terioribus diſcoopertis ,- oris paru¡ ,- ioquelz bon:: ac
?rafa-“u: , [m Prºp/Im.: ludzus obſeruauít Solis declina. dulcissfortis ira: tardèque ſedabiiis ,- mulcum ſpauari, 8:
iionem maximam grad. 2.3. min. 32.. annis 230. poſt Ar equitare ſºlitum 5 parum comedere , muitum ieiunare:
zacheiem , 8: ¡60. poſt Almzonem, hoc eſt Anno Chi-i.. redoientis auheiims , indumenriſque niridum i 81 mor.
ſti 1300. vt narran: Copernicus‘lib.3.cap.z. &Z Reinhol x tuum anno ::taxis 78. poſtipflus verò apophthcgmata,
dus in Theoricis pag. 2.3 8. Cuſanus narra: ab eo Equi quibus animum Ptolemçi verè regium, ac ſubiimis (a
noctium obſeruarum Anno i303. pientiz depingit , addir eum inuuatum a‘ Rege quodam
Prmrrbu: , vr haber Aiſchylus in Promethei tragoedia, ad conuiuium , ſe excuſaſſe atque amicis dixrſſe , Regcs
8C Seruius in 7.Eclogam, Mi rijs primum Aſtronomiam eſſe ficut quaſdam picturas . qua: de longè ſpectatar pia.
indieauir , in Monte Cauca o editiffimo acquiſitam, Cir. cent , ſed propiús viſz diſplicent s ex quo colligi vide
ca Annum ante Chriſtum i590. wr, hunc non fuifle illum l’toiemxum , qui Ochoni Im
Prºſ-unha: de Beldºmandª Parauinus paulo ante lo. Bapt. perium przdixit ,eumque in Luſiraniam comitatus eſt,
Capuanum , ſcripſit Commentarios in Spharram Sacro vr narrar Taciius . Siue igítur ſuerit de ſtirpe regum , 86
buſchi , qui Anno ¡53 i. prodiere operà Luc: Gaurici. Alexandrinus patria, ſiue non, parúm reſerr ad eius glo.
S. Pnſpn- AquitM-N Epiſccpus Rhegienſis , ſcripfit cyclum riam, qui Geographix principarum, & Aſtronomiz ob.
paſchalem Annorum $32.. Se obiit Anno Chriſti 466. tinuit , &3 Geographico ſuo labore rotum orbem terra.
CLAVD. PTOLEMIEVS Aſtronomorum, Geographorum, rum in fue menus ditioncm redegic: Aſtronomia au.
86 Aſtrologorum Prince s , fuerirne de ſtirpe regia Pto. tem inſtaurata, coronatum Steilis caput in calum vſque
lemzorum , 8: Alexan rinus controuerſum eſt , ſuiſt'e & in ſzcula extulir nomen ſuum . Errar aurem manife
enim affirmanr Vincentius in ſuo ſpeculo hiſtoriali ,- &t ſtè Suidas, dum ſcribit hunc Prolemzum \'ixiſt'e ſub Au
Andreas Trapezuntius Georgij filius in prohoemio ad guſto , 8d Marco Antonio , nam ii morruus eſt Anno
translationem Almageſti , qui enumeratis viris doctrina 147. Chriſtianc :en , annorum 78. vcique narus eſt ªn.
iiiuſtribus , quos Alexandria peperir , ſubdic: Sed 50M no 69. aut 7o. quo imperarum Galba , 8C Ocho,- 8( india
mm'mn venia dixerim,eduxir Antºninº imperante hunc PIO dem rurſus colligo,eum non effe illum ProJemzum, qui
hmlum Regia flirpe oriundum , ºmnium ſimè p/¡ilºſºpbºrum, vt referr Taurus , przdixit Orhoni lmpcrium , eumquc
,nos illa dni!, Ó linris , Ó- ingem'º , ó- m'mne fui/è pri». comitatus eſt in Lufiraniam . Ipſe porrò l’rolemarus in
¡¡pero . Sªn' , ricm in Cleopatram Prºlemcºrum ngnum ſub Almageſto ſzpe conſignat ſuas obſeruationes temporc
Octauiano , radarſiïà i» prºuinciam Egjpro ,den/ff:: . prime.. Hadriani,8¿ Antonini , nec antiquiorem ipfius Obſerua
tu: ipſe , regia Mim» animº , @ingeniº , mm ad /ºrdida Ir tienem habemUS , quám ex …3.4. cap.9. vbi Eclipſim Lu
n'fin'a , m ad viſ-Im daſidiº/um ,mm ad fenffnm i. flh’m nz obſeruatam à {e referi anno Hadriani 9. ideſt Chri.
diª-m fi addixit ,- ve'àm i» i110 :un (deben-¡mº Alexandria ſti us. quo agebat annum ;6. libro aurcm 7. Almag.
Gjmufio . hand ºb/ruris facultada: , rºtum ſ¡ ad lirnn cap. 3. nit : A umporióus ºbſerurimi: Hipparc/zi -Uſqm ad
rmrulir , at In i» primir in ?hilºſ-phieflcindo in Mat/uma prmn'pnum Antºnini. ¡n quº maximè film-¡mor m nuria.
:ici: ó-t. l em ſenſit Tycho in eo Epigrammate , quod "tm prºgnfflm Sie/[amm no: oiſeruauimm , anm‘ :65.fermê
ſub effigie Ptolema-i poſuir , quam in ſuo Muſzo conſer.. ªlligumur; vltimam porrò Hipparchi obſeruationem
uabar, vt habES in Epiſtolis pag-239. fic enim cecinit . circa Regulum , dixerat factam auno So. tertiç period¡
5," “ªl“ , ſxcinn, ‘nbam ,ſic men-5ra ganó-Ir Calippi .nempe ante (Íhriſium l 18. quibus demptis ab
CLAVDIVS i: , »0mm mi PTOLEMAEVS nar. annis 1.65.¡ncidunt ha: obſeruationes Ptolemaicz in ªn.
Illa quidnn illa/?ri Regia» daflrmmatr :nm: , num Chriſti ¡36. vel ¡37. Hactenus de Ptolemzi ſtirpe ,
N¡lux v6¡ irrigm': pum ¡narrar aquis. patria, 8d tempore quo vixic .
ngllí mmm bum nº» efl diga-crm bªilan (Lied (pectat ad libros eius,Petrus Ramuslibro i. Schola.
Roman-D- Iºn mile: in ºrbe funm . rum Mathematicarum fic cen ſet. Prªll’mlſu -Imò quemª‘
Id :ul-'r imán“ Purilm'n‘ , [pemquouebn ó' quªm nldm': Mark-marina l Edite mim de :ale/librar
Se fiin , quem maiºr fimè manera: [zºnª: . nba: *vºl-¡mina , ºmnium ſupen'ºmm trar-Im ſrctammque
Nu fmflurm in hºc, quamuir \Egyptis run, (quºd de Ariſlonli: Iibn': [ap: uff-Im: [um ) Héctor/num
gªmma-'r Nilíaca: nº» repanmir ºp:: . ground-nn cantina-t ,-ſrd -via ó* arre eommodiºn definir-Im,
Qui» Priuflnfl »dime main: , gra-‘Im Rºm-I, gmht º** difiriburam . Hipparebi trºmpa librº: duo-{crm ,- Mencía¡
Imporium , IºIº maior Ó* ªrbefm'r . Ó-c. [ex de ſubtmſis -Uidmm: a‘ :º quinque :licºr-:maru cºntra.
At Lucas Gauricus in literis ame Aimngeſtum , :id D0 &ºr :ff: . Aſlrºlºgiam \Egrprium , ¡mà Lªtin-m C‘ſ-ri: Im
minicum, Pallauicin'em ita loquiiur: Claudl'u: mſler Ptº periº/ubduffam cºmpendio pan' :ªmplectirm: Lªudnpam’rum
lmuux Pheludimſi: Marbemarirorum ªmm'um , quºtfuere . -vnò ºbſenurime: C/Iiildurum nºminarim "pºlla: . Muſ¡
,un ſ“…- . Ó* qxºr poli/M: al'y‘r "un: í» Mini: ſnii'èprincePS, ra . IrimurI'um Sullanª», Plani/Pbtrium, ſm Analemml,
¡pad Alexandriam Egypii,, :juin-um abÏAlrxandro Magnº Glºgrapbia, tºridnn »ob-"li: ingm'q' decºrar/'um . Poterar ad—
ron-(item , Almagc/¡um, magna [cilicer cºn/lriiſiiºni: 0pm , dere opuſculum de ſpeculis. Sed cria ſunt przcipua one.
ſanè dininum , Ó- -Im' nºr Geºgrapbiam :didir . qm' dum 1 8. ra Ptolemzi , Geographic libri 8. thu'hm’ ſUITd’EÍO‘
¡zum nazi¡ Inn-4m, ſalutigen !uramarimis Annº 147. libri 13. ideſt Magna: conſtructionis , ſeu Almagcſtl ª
din» [1mm eluuſir nºutfflmum . Nunqmd *veriª Apareleſma quod vocabulum aut mixrum eſt cx Arªbicº Alzª? (drç
um quaruºr librªr, rmmmguc ¡¡P/Iºri’ſmº: qnºqm con/tripſ: co Fiyiror - vel Aígypdaco Megaſinmdelicec mªximum
ri¡ , fuen'rgm UM: ex \Eypriarum Regibm , ¡¡¡firman nº» feu perfectum ſIgniiiCªI .quaſi diceres Illud MaXimum
3C
Ñ.. .Emer‘zdemx, "¿LW

XLI? CHRONICIP'ARS‘-Iſ.
ac perfectum opus, 8: deníczue -n'rpa'BIBAºe au’r-ratEIe. giz bibliothecx Paríſienfls . Pafl‘ïm autem circumſerun."
ideſt QLladripartita ſyntcms, eu Bauripartitum opus, tur editiones s. Prima eſt Grªsca Baſilez edita Anno
in quo Apoteleſmata tractat , ſeu dC …dlCUS ªſtrºrum, ¡538.cum Theonis commentarijs ¡n qua Títulus quidem
cui ſubnectitur liber dictus napwo‘vx ideſt fructus. nempe eneralis ell M- Mªui/.Zion (¿ez-CM: a'w‘ï'd Em MBA. xy.
centiloquium [eu centum aphoriſmara Ptolemz¡ . lam ¡deſt clªn-li Helmut' Magnª Spin-xr“: 1:er l 3 ſed ¡n t¡
verò eumdem effe Ptolemzum , qu¡ 8C Almagcſtum , &e tulis particularibus librorum habetur (¿afirma-run*: .Tw
Geographiam. &5 Aadriparrít'um compoluir , ex ip{o. M'êiw: , ¡deſt Marbemm'u sjmxnr, quomodo eandem
me: Ptolemço colligirur . Siqu¡dem in principio (Lla ipſe nominar lIb.8. Geographiz . Sccunda eſt Latina,qu:e
dripartit¡ texru r. air . Duºſunt pºn'fflmè Sjnpquibul per Venecijs prodijt Anno ¡515. opera Petri Liechteſtein
úwimr ad Aflrºnomira: pradictiºneuwmm quºd 10:0, ó* Colomenfis ; Tenia ¡tem Latina Georgij Trapezuntij à
penſé-n primum :/2 , quª Sali: Luna ;nai-0mm?… SNA/¡mm Luc¡ Gaurico repurgata , que prodijt Venetijs Anno
maru: , ó- eºmïguratiºm: ¡mer ſa , ó- cum terra dePre/¡enli— 1527.2150“ eiuſdrm Trapezuntij edita Baſilea* Anno
Mm ,~ Altarum quº deillarum cºnfiguratiºnum natural¡ prº 1541. opera Hieronym¡ Gemuſzig Quinta eſt eiuſdcm
)nnne cºnfidammurſubiefiamm rei-um mutatiºne::&j mox Trapezuntij edita ’ſubinga: a Schreckenſuxio Anno
texru 2.. ſubdít : Atqm bºi-um prim , (’5- /uum ¡¡aber .ae per ISS r. quam etiam conſuluit Keplerus in Catalogo Aſ.
ſ: dignum fludinm , criar» ſ¡ adiunctiam all-criº: ¡Id finem fixarum pag. I ¡4. Rudolphinarum ,vbi ait Alphonſinos
nº» peru-matter ,ª duque ¡llº pau ian’m quàm certisporuimu: & Copernicum ſecuros effe Arabicam verſionem : prat.
argumami: ratiºmm inqmſiram alíª librº_explicuimus . ter has nullam aliam vidi. Siue autem ¡nſcribatur con.
(Dibus ſatis fignifimt ſc ¡am de his , qu:: in Almageſto flructio Mathematica antonomaſticà‘s , uía Aſtrono.
continentur, ſeorſim tractaſſe . Rurſus libro 8. Geogra mia eſt excellentiffimª Mathematical-um iſcíplinarum,
hi: ai:: Vai-I‘m- :um in Mar/nmuiu [jm-4x¡ ºffenden’mul, fiuc Magna , \fluia eſt Magnum , ¡mò #iz-Inn opus S Vi
quòi Ó- I-'r'xamm .Sp/;tra ineedit in con/:querida Mundi , tir. detur Gemu a-o in dedicatoria epiſtola,Natura ficut
n Signa tſºPÍzñ , Offiquiuºctialia , me eii-ca polº: Aquinº. Ariſtotelemin Ph¡loſophia,ita Ptºlemªlm i» Aſironº—
¿Jiu/u ,ſcd tina eo: 9m' ªquediſiam è circula pn- Zºdirmm¡ mia produmffe , *Ut ſummum virum firmam- . quem velun'
ductº Ó-e. Se víciſſimlib.2.. Almaïeſt¡ cap. vltimo ¡n fine ſuªmm virium ºmnium exemplum flnmnt . ºflmdenrqm
alt: Sed negºrio ¡am de angulir ª [ªlma . ſequeremr *vt di. guºuſque i» bª: generª animº hominis [Indira [treªt, -vt ne
fianriª: illuflrium vrbíum , feeundàm lºngitudinem ae lari -Ulrra idpºfflt , de mee/miº lºqumdi , (5* modº inguiſitimix ,
tuz'inem , ¡umª p/Mmmmu cºmputaremur. Sed bº; negªron» quem ¡lle m ha¡ di/eipliru prima: ab/ºluir .
cum per/'e pruipuum ſit , Ó' Geographic‘ raziºni cºnnect-¡mr, PÏTHIYGQRAS Samius, filius Mneſarch¡ annulorum Scul
feªr/um bº: º/lmdz-mu: , [queme: :a: , qui quamum pºffih' ptoris, in \Egyptofiz á ( balde-¡s praeter alia Aſtrologiá
le flaie , hoc gema: [Ii/lªn" tradidnum; adſcrrbemuſque quº: didic¡_t,Muſicam in c210 deprehendir, floruitque teſtL.
gra-{ibm- ,flugula ¡Hu/Ire: -urbe-.r ſeeundüm Meridianº"; per Laertio Olympiade 60. ¡deſt Anno ante Chriſtum S40.
ipſu defirrpmm , diflam ab Eqmmóïiulï 5 Ó* 7m): gmail-u: 8C oceiſus eſt annorum 80. vel vr plures apud Laertium
Meridiana: [ing-414mm vrbium .Ad Onum , -uel Ocuſum in annorum 9o. idem Luciferum , ¿Y Heſperum , qui puta
¡Equal-ºre diſ?" à Meridianº . qm' pn- Alexandnam ría/igna bantur effe duo planeta, effe vnum eundemque , nem
tur. Ad hunc Mim nºbis comfmuiºnum :ampªra ſunt ac. Veneris ſidus, oilendit, cx Plinio llbd. cap. 8. Venit m
cºmmºdam . ltaque Ptolemçus quod hocloco promifit, Italiam anno Vrbis condita- z45.ſeu ante Chriſtum 509.
exequutus eſt libro 8. Geographíz,adſcribensdiflanuas ex Solmo cap.17. extinctus eſt Anno 497. cúm Crowne
locorum ab Alexandria Egypt¡ , 82 Alexandriam in_ annos. iz. fuílſct, & ſectam Italicam rexifl'et , vthabet
vuoque opere collocansín altitudine pol¡ gr. 3o. min. Euleblusueum Metaponrin¡ tan uam numen coluere, HH'
$8. ¡ra enim haber lib. 5. Almag. cap. ¡3. de lIb. 4. Geo— vt a1: Iuſtinus l¡b.zo. Deinterua lis fiderum Pvtha or¡
graph. cap. ¡3. ſicut vrrobique ponit obliquitatem Ecli cis dícemus ſuo loco plura . Plumrchus lib. ::de P ací.
pticx, ſeu dillantiam Tropicorum ab \Equatore gr. 23. tIs›_eap_.n. aít ab eo primàm detectam obliquitarem fi
min. So. eandemque methodum ſeruat m colligendis gmſer¡ ,18( :amen Oeuopidcm Chium hanc inuentlo
lareribus . 8( angulis triangulorum . Neque obſtat quòd nem fio¡ vſurpaffei fed cam Plinius lib.» cap. 8. tribuir
lib. 7. Almagell¡ cap. 3. Romam Alexandria occidenta Anammandro .
liorem faciat hora i. m¡n.zo. ſeu gradibus zo. ¡n Geo Fjlbfll’ , vidc Pitheas .
graphia autem det Alexandriz longitudinemà Fortu R
natis graduum 60. & Romz grad. 36. min. 4o. arquu
adeò Romam occidemaliorem ſaciat grad. 23. min. ao. R ¿Mi ¿LM/:am ſcripſit de Sphxra anno Chriſt¡ r r 1;.
(Dando enim Geographiam peregit , ¡actus ¡n hoc ſei Rafi¡ A'dda filius Ahabac , floruit ſub Dioclerian¡ fi
pſo doctíor , 8C ſecutus meliora mutauit ſententiam . & nes,8¿ ¡nitijs Confiantin¡ M. ordinauitque Kalendaríum
quae ſortè ex Marino T rio ſupponebat ¡n Almageflo; Hebraicum, & regulas ad ¡nueniendas Tekuphas ſeu
correxit: ¡mò hanc ip am ſecundam opinionem mutaſ— \Equinoctiorum reuoluriones tradídit . Licet multi fe.
fe colligitur lib. 8. Gpogr. cúm inter Romam , 8C Ale— ²11i maluerint Rabbi Sam uclem .
xandriam ponat horam cum d¡mid¡a,ideſt gradus 2.2.m. Ru bi [fue Aſtrologus vndecimo chriſtí ſzculo apud Ge
3.0. niſi mendum eſt m numeris híſce. Non denique ob. nebrardum .
flat quòd Prolema-us Geographíz lib. i. cap. 8. mentio. RaHn' Leia' ſcientíarum omnium plenus,& Aſtronomiz ſtu
nem fuciar luli¡ Materni , hic ením non eſt ¡lle Iulius dioſiffimus , ſcripſit librum Alilbamºt-Heſnm , hoc eſt
Firmicus
&qui in Mat-:mus
rzlſiatione¡unior
librí z., qu¡
&e floruit ſub Conſtantino;
capite3z. &a alibi mcn deſcnſionum DeI,Anno lncarnationis 1337. ¡n cuius
tractaru s. ait ſuo tempore Spicam , &e Regulum ea lo
tionem acit Ptolemzi noſtri. Fateor \amen cum Pera ca ¡n czlo tenuiíſe ,quz ſecundàm Albategnium ¡llis
uio ¡n Vranologij przſatíone , 8( lib. 2,. differtationum debebantur , vt narrar Riccius in tr. de octaua Sphxra
eap.4.& 8. Parapcgma Ptolemçi de apparentijs ¡nen-an cap.43. .
tium ſtellarum, 8( fignificationibus , duplex effe, vnum Rubin' May/'er ¡n libro Miſmtºu, ¡deſt legís reiteratç,tracta
zuod ipſe Pctauius ex Graco vertit , Ptolema-o non in nit de duplic¡ motu octauz Sphzrz .
Ignum , exhibuitque à pag. 71. Vranologí) .alter-um à Rªphael Vºlatermnur Chronographus , 85 Coſmographus ,
Nicolao Leonico translatum, &hoc nºn effe Ptolemçi, floruit Anno Chriſti i495.
{ed rhapſodiam ex miſcclla variorum parapegmªtum , Redamptm Bar-mutua: Serrauallenſis, dioeceſis Vercellen.
min-'me ſib¡ congruentium collectam . fis,Clericus Regularis S. Paul¡ ,docuir Annesij ¡n Sa
Poflremò de A lmugeſt¡ translationibus loſephus Scaliger baudia Phyſicam.& Aſtrologiam, .ſcripſitque Vranoſco- ,
lib-ç. de cmendauone temporum pag.394. aſſerir viſam ¡am Anno ¡617.
à ſe translationcm antiquiſfimam ex Greco in Arabi Rº mm Lineanimſi: Epíſcopus , edidit compendium Sphe
cum, ¡n cuius pra-fatione eran: verba hzec : Liber In": pu ra; ,editum Anno 1531. per Lucam Gaurlwm ;floruít
::Nº Maimam': Regis Auburn , qu¡ "¿ru-ei: in Bali-ul¡ ¡¡b ſub Conrado lmper. Anno 1 ¡40. dictuſque eſt cogno
Albany/‘i110 [º/apbi , fili¡ Main Anrbmeriei . ó' Scrigº filio mento Grªff‘ tefla , fuitque ſubtiliffimus Theologus , vt:
.‘f
lA’
e.
.Elbe Cbn’flianº m Annº CCXH. ['84 Sarannºrum tran- - ait Sixtus Senenſis ¡n Bibl.
C‘
'
flatu: cfl. .Subdít verò nouilunium Muharram ſeu primí RºdnlpburGºclmius Medicina: Doctor ¡n Academia Mar.
menſis ann¡ 2. 12-Saracenorum ¡ncídiſi'ein diem 1. Apri purgenſi , edidit Anno 161;. Vraníam ſuam ,cum ge
lis annÍChríſt¡ 82. 7. adEOque &Almamonem ſeu Maí minis filiabus Aſtronomia, &e Aſtrologia . .II,
v,- .ª-L;A.

monem Regem .Be hanc translationem antiquíorem... Rxmºldu: Menem Gerard¡ filius, flor. Anno ¡600.
ſuiſi'e Albategnio; ¡demque haber Bullialdus ¡n rolego
menis ad Aſtronomiam Philolaicam , qu¡ adÏlit iuſi'u S
Fríderic¡ Secundi lmperatoris, Mathematicam Synta— "El
\1
XIm ex ¡diomare Arabico il Latinum translatam fuíſi'e . S Alªmº» qu¡ ſapíentía diuínitus ¡nſuſa,cognouit Ant-i
Circa annum ¡130. 86 lib. 3. cap. I.. adducit przrer Bali. tur/'m- ¿7- Srellarum drſffiºſitiºnu, vt dicitur Sap. 7. _floruit
leenſcm Grzcum Codicem,Etiam Manufcriptum Re Anno ante Chriſtum ron. "N

SCI
c H R‘O N I C Iª. PAR-S 1.11 .' XLV'
:Cn-ro cr. ARAyoÑTIt-*s Czſenas Eques, 8: Philoſo
?me olim proieſtbr in Academia Pinna ,MathematL T .
eurum rerum permfflmus , multa 8g praeclura opera edi—
dit , quorum przcipua ſunt Antitycho pro Cometis Arunrim Firman-n Aſtrologus Varroni familiaris, flo
\ublunarrbus Anno 162. r . Apologia pro Antitychone T ruit Anno ante Chriſtum 86.
edita Anno 16:6.- De tribus nouis Stellis aduersüs THALES Mile/I'm, is qui primus apud Grzcos Eclipſim
Ty ehonem . 8C alros Anno 162.8- Defeniio altera Anti Solís pra-dixit , ex Agenoris , 8: Cadmi ſtirpe prrmus
tychoms ltalicª Anno 16,-3. Supplementum Antitv. Sapientum : ſcripſit de Solſtitijs,& Equinoctijs. primus
chonis de fede ſublunari Comerarum Anno 1636. Ani¡ obſeruauit diametrum apparentem Luminarium die.,
philolzus _Anno 1643. Defenlio ab oppugnztionibus partem 71.0. fui czli s menſus eſt pyramidas Egypti per
Fortuni) Liceu Anno ¡644. &libri16. de Vniuerſo An vmbram 5 natus eſt anno 1. Olympiadis 35. ideſt ante

no eodem ¡644. Viuit adhuc agens hoc Anno 1651. an Chriſtum 640. 8C defunctus znnorum 7o. Vt Apollodo—
num gratis 86. nam Anno 157:.. ſeptennis era: , vt ipſe rusin Chronicis, vel 9o. vt Soficrates, au: 92.. cum mor.
-— -.
narrar m przfatione ad librum de nouis Stellis . tuus fit Olympiade SS. vt haber Laertius. Calhmachus
súa/iia“: Munflmu damnatus inter primz Claffis hzre— in poemate illum ait,primum metatum eiſe plauſtri ſtel
ticos Anno 153;. notas ſcripſit in Geographiam Ptole lulas , quz nauigationem thmcum dirigebant .
miei , &z Colmographiam vniuerſalem . Tbaddlu: Hagrciu: ab Hayek Bohemus ſcripſit accurate de
Samu ſub Nerone floruit, & in quazſtionum naturalium li de noua Stella Anni i571.. de quo videatur Tycho tomo
bro 1. de Cometis ſcripſit : occiſus eſt Anno Chriſti 65. I.prog.apa .505. Ñ
Suena Aldama Ruffu: Poeta. eruditus , Hiſpanus vt quidam THEBIT Ben-c ºn , ideſt filius Chorç, Annum fidereum...
ſuſpicautur apud Petrum Crinitum lib. 5. prierer Arati ;Equinoctiali prçelegit,decrmam Sphteram immobilem
Phçnomena , qu: Latinis verfibus elegante: reddidit, introduxit , ac motum trepidationis à Seprentrione in
Dionyſium imitatus, librum de or e terrarum hexame. Auſtrums Solis maximam declinationem obſeruamt gr.
tris abſoluit 3 lambicis verà ſcripfit de Oris Maritimis, 13. min. 33. ſec. 3o. eo ferè tempore , quo Alma-:on , vt
Gyrzldus :amen dialogo 4. non tam imitatum eſt'e Dio haber Kriſtmannus in Alfraganum cap. 6. Vixit iraque
‘ nyſium , quam eum vertiſſe ex Greco in Latinum ait: ſzculo Chriſti n..quo 83 Almzon, vt habet etiam Ge
floruiffe ſub Diocletiano ait Crinitus , {ed Gyraldus ex nebrardus , 8C noſter Gualterus in Chronico, 6: luncti.
S. Hieronymo , &- ex inſcriptione poematis ad Probum nus eum ſignat Anno l 198. At Blancanus illum promo
virum Conſularem, ad quem ſcripſit Claudranus , euin uet vſque ad ſzculum 13. Chriſti, ficut 8: Clauius in_
cit flºrmfle cum Clªudiano ſub Theodofio Circa Annü Etzf. ad ſph.vbi cum annis M C XL poſt Ptolemzum,
Chriſti 395.6enebrardus ponit eü ſub Melchiade Papa. oc eſt ¡¡87. poſt. Chriſtum colloeat .
Sum.: Empin'm: , Plutªrchi Chçronenſis nepos 5 Herodori Tbmeru: Athemenſis , magnz fame in Aſtronomicis prç.
diſcipulus , floruit ſub Antonino , Circa Annum Domini ſertim fuit, quin ue corpora. regularia Mundo , &ele.
131. ſcripſitque acriter cºntra Mathematicos , ideſt mentis aptauit, P atoni fuit coçuus , 8: familiaris,vnde
Aſtroiogos ludiciªrios . dialogum nomine ipfius inſcripſit .
Simphn'u: in Phrygia natus. Philoſophus inſignis Platoni. Theºdor-ru: Epi/:opus Aſtronomis connumeratur à Iuncti—
eus, Se Peripareticus, 8: egre ius AriROtelis de czlo no Anno 469. Chriſti.
commentztor, floruit Alexan riz ab Anno Chriſti soo. Theodºr-u Gaza ſcripſit librum Grzcè de menſibus . Se de
fed Diocletiani zró. quos annos aliqui non diſtinguen. ªnno , vbi Aſtronomíz non inſcium ſe oſtendit, Claruit
!es , eum anno ¡¡6. vel 7.7.4. Chriſti conſignant , vide circa Annum D0mini1478.
Genebrardum in Syluerio , 8C Suidam verbo Damaſcius, Theºdorusarmím: Coloniz profeſſor Mathemat. edidit
qui Simplicio fuit familiarís . Commentarium de ſtella Anni 1572.. fed parum Aſtro.
Sin-M Marian , ſcripiit de louis Comitibus librum , qui in. nomicum, vt cenſet Tycho tomo r. à pag. 77s.
(cribitur Munrius louialis,floruitq; Circa Annum 1610. Theodofim Tripºliea,ante Chriſtum Anno 72.. ſcripiit de
Sim» Srª-I'M: Bruºenſis ſub initium huius ſa-culi , floruit , diebus, Sc noctibus , 8: Sphzricorum .libros 3. Se ſcepti.
expoſmtque ’Iïieoricas Planetarum , ac tabulas mo ca capita Aſtrologica .
tuum czleſtium . Theº» Alexandrinus Mathematieus , geminus ſuit ; vnus
Six… ab Hemmmy Friſius Aſtrologize indiciarix , cui pri. Ptolemzo cozuus , 8: aulò ſenior , cuius obſeruatio—
müm ſuffragatus fuerat, ac diu multumqs ſtuduerat,po— nem Circa Venerem fa am anno Hadriani 16.ideſt An
ſtea reſragarus, eius falſitatem ex Genitura Adrian¡ no Chriſti ¡31. adducit Ptolemacus lib. Io. Almag. cap.
luni¡, & Carol¡ V. ſub quo floruit, alijſque multis cºna 1. &ex eo Copernicus lib. 5. cap. zo. Alter ſuit Ptole
tus eſt demonſtrare, eamque artem impoiſibilem effe mato longè poſterior , qui nimirum edidit commentª
hominibus, & inutilem pronunciauit. rios in Ptolemzi Almageſtum, & in Aracumſiuitque pa
Sixtn: Semſi: Ordmis Prªdicatºrum , ſcripfit librum r. ter Hypatia. 8( ſcripfit de ortu Caniculz , ac de paruo
Aſtronomicarum ;8a librum 1. Geographicarum quce. Aſtrolabio . Hunc Pappo Synchronum facit Suidas . At
ſtionum in Sacram Scripturam, florurtque Anno 1 s 76. Petauius in Vranologi) difiert.pag.96.illmn Anno Chri..
calm-I: Polybiſiºr ſcripſit de iitu orbis,eum Blancanus in ſtt 360.claruifle docet; lunctinus autem 390. lpſc au.
cludit primo Chriſti ſçculo ,- eius Scholiaſtes paulò poſt tem Theon lib.6. in Aimag.pag.334, reſert Eclípſim So
Veſpaſianum eum local: , Sanſouinus in Chronologiu He à (e obleruatam anno Nabouauſari tr r 2..nempe Chri
adſcribit Anno Chriſti r r4. cui conſentit Raynaudus in 1365.
breuiario Chronolog. &e Genebrardus in Euariſto . Tbnpbuflur Lerln'm , cognomento Eriffius , ſcripfit de
SOSIGENES Aſtronomus Alexandrinusá C. lulio Cxſªro Aſtrologia libros 6. ſucceffitque in Lycªro Ariſtoteli
abductus Romam, Kalendarium Romanum inſtªurauit, Anno ante Chriſtum 31.:..
introducto anno Solari dierum 36$. 81 uarto quoque Thin: Arhmimfi: Circa Annum Domini ;00. obſeruandis
intercalari dierum 366. de quo vide Plimum lib. 1 8.cap. fideribus vacabat , vt narrar Bullialdus in prolegomenis
2.5. vixit diu ſub Auguſto ¡terumque correctioni :inni Aſtronomix Philol.
ſuam nzuauit operam ;floruitque Anno 45. ante Chri .Thºmas Digg-[eu: Cantienſis ex Anglia per occafionenL,
flum , 8( porrò: Macrobius \amen lib.¡.Saturn. cap. 14. Stella: nou:: :mni mi.. ſcrípſit libellum, quem alas (ca
narrat Flauium ſcribam adnoraſſe dies ſingulos , 8C Cz laſque Mathematicas inſcripiit , de quo conſule Tycho
ſari retuliſi‘e, adhortatumque illum eſte ad inſtauratio— nem tomo r. prog. àpag.65 3. *
ncm illum, de qua videndi ('unt prçrerea Solinus cap. 3. Thom-n Pink-ia: Flemsburgenfis. floruit Anno 1383. quo
Dio lib.43. Plumrchus in Czſare , &- Cenſorinus cap. 8. Geometriam rorundi cum tabulis Sinuum edidit , ac
Snfbflm: Rºſ-'nur ex Auguſta Vindelicorum , Philoſophus, deinceps obſeruauit Stellas , 8: Cometas , vt liquet ex
ac Sacrz Pªgine baccalaureus Viennç , vbi fuit Canoni Epiſtolis eius , quas refert Maginus in tabulis directio
cus , Aſtronomiam docuit , ediditque Anno ¡500. Ta num :i pag. 77. 8g ex Tychonis tomo z.
bulam declinationis Fixarum Cum prognoſticís . Timm: Lªm-S, ſeu Locrenfis, Pythagoricus, ſcripfit de na
Srrabº Cappadox Geographus inſignis , ºrbem terra* de tura Mundi,& ab ea nedum ab eius nomine Plato dialo
ſcrípfit, cuius magnam parrem peragraueratzBlancanus gum Timzci magna ex parte deſumpiit , floruitque Pla.
cum claudit intra primum (‘hriſti ſçculumrfloruit ta. ' tonis iuuenis tempore , eum verò Plato ſub initium il
men non ſolum fub Tiberio , ſedetiam ſub Auguſti fine, lius dialogi in Aſtronomia peririffimum ſuiffe affirmat.
Ã' obijt anno 1 x. vel I 2.. Tiberij,vt habet Caſaubonus in TIMOCHARES Aſtronomus obſeruauit Stellas praeſertim
vita Strabonis , quare ante Chriſtum fuir: _ Fixas anno 309. circiter, aut 294. ante Chriſtum ,vt
Stſltlm Amªſ-nus Philoſoghus , primo Chriſti ſaeculo (cri colligitur ex Ptolemmo lrb.7. Almag. cap. z.- 8: 3. nem
pſir libros 7. Geograp tcos, teſte Suida. pe anno 3-6. prímx Calippi periodi.
c. Sulpin’u: Call-u Tribunus militum, primus apud Roma. Timrà Pºpma, Plnyſius ſcrlpiit Anno 1568. tabellas in..
nos Eclipſim Lunar rzdixit ſub Paulº ¡Emylio , ac ii. bphrram , & Elementa Aſtronomiz .
bellum de illa expoiiiít anno ante Chriſtum ¡68. Trºilo BRAZIL‘ Aſtronomiz inſtaurator, primogeuitus
:2-1: G ex
l

XL VI CHRONICI PARS II.


ex Othone Brahe przcipuç nobilitaris in Dania natus rum vulgauir. Exaſperatus deinde , &deſperans de im.
eſt Anno ſalutis reparar: ¡546. in arce Kundſtòrpiana penſis à Rege Dania: Friderícr ll. ſuccellore ſuppeditan—
Scanmcius viram Altronomicam,& ſeriem obſeruatio dis , interim \amen adornamr Mechanic:: Altronomicç
num atque operum collegimus ex Ipfius‘ libris , ſed pra. partem , 8C catalogum mille Fixarum expoliwt , 8C to
cipuè ex Mechanic: Aſtronomiz,ex Epiſtolarum prima mum ſecundum coepit excudcre. Anno iraque 1597.
ad Mauritium Haffix Lantgrauium , ex Appendice ad ex inſula Huenna Hathiam , inde Roſtockium , @ande
tomum r. Progymn. ex Keplero in Hyperaſpiſte pag. graffante peſte , Vuandesburgum in ljlolſatiam , ¡Hurta
104. 8C pnefatione ad Rudolphinas , tandemque ex ob tus a Ranzomo, migrauir cum orgams , qUIbus porurt .
ſeruatiouibus Bohemicis à Villebrordo Snellio cditis . Anno 1598. vocatus a Rudolpho ll. imperatore , ex
Tycho ita ue Anno 1560. annorum 14. Lipſiam venir Holſatia Pragam contendens, ſubſtitit Vuncbergar, do
literarum umaníorum cauſa , vbi tricnnio commora. nec peſtis Pragç deſzuircr ,- Compleuitque 82 chdit Mc—
tus, genio ad Aſttonomiam‘inſtiganre , reluctante licèr chanicam Aſtronomizinltauratz. Demde _Anno 1599
pzdagogo , qui cum luriſprudentia: applicuerar , clam vemt Pragam , 8C inde in arcem Benaticam a Carſare ob
Alli-onomicis obſeruarionibus coepit allueſcere, circi ſeruandis ſideribus conceſiam ,~ ſed Pragam rediens ecles
no maiuſculo, ranqnam Sexrante vſus, oculoquc ad n0 bis murauit , interimque inſtrumenta [ua maiora _ex Iti
dum circini admoto, diſtantias fiderum captans,8¿ glo nere recepit , nan¡ ſubuecta . Dum autem agererin Bo
bo l‘tellarum paruo . (Dibus rudimentis adeò fine ma hemia Longomoutano adiuuantc,impenſius m Theo
giſtro prot'ecit , vt errores manifeſtos in Alphonſinis , &5 ria Lunar perſicienda [e exercuit . Ad Illum Anno i609.
Prurenicis Calculis aduerterit , przſertim Anno 1563. mcuſc Februario venir Keplerus Benaricam , crebris li-_
quo celebrara eſt cqniunctio magna Saturni, 8: louis in teris a Tychone ex Styria inuitatus ,- occaſioue Myſteri)
primis Leonis gradibus , Circa Seprembris finem , quam Coſmographici,ade ratque Lougomontanus . Ifatto ita
integro menſe ab Alphonſiuo , & aliquor diebus à Pru ue inito Keplerus cum Tychone , menſc Iumo reuer.
tenico abaco diffidcre vidit , annum agens iam 17. An. us ett in Styriam, accerſitum ſamiliam , 8: librorum_ ſu
no itaque i564. Radium Ligneum Afironomicum , ad pellectilem; eiuſdemque anni menſe Octobri, cúm ram
normam Radij GemmrFriſijmlanculum impetrauit a Longomontanus abi¡flèr , adſuir Tychom Keplerus
Bartholomzo Scultero , per puncta tranſuerſalia di Pragç , fed corrÏpt-us Banana , & impeditus vſque ad
ſpunctum ex przkſcripto Homel? , eoque noctibus ſere Solltrtium anni equentis ¡60 x .inutilis illi fuit. Cúmquc
nisinſcio Pardagogo diſtantias xderum plures accepit; Gratium recurrillet hçrediraris cauſa s reuerſus Pragam
quod etiam fecrr Vuitebergz , 83 Roſtockij . Poſleà An men ſe Septembrimon ſuit cum Tyehone niſi duos men
no ¡569. Se 1570. verſatus eſt Auguſtç Vindelicorum..., , ſes ; Nam cum Tycho Anno 1601. die 10.8: ll. Octo
vbi Paulo Hainzelio Conſuli anniuerſario perſuafit , vt bris manè obſerualler diſtantiam Mattis à Polluce, Pro—
ſabricaretur Vadran tem maximum , fingula minnta cyone , & Regulo , (qua fuir illi ſuprema obſeruati0,vr
cxhibenrem , quem deſcribit Tycho tomo t. Progymn. 8C Vualthero) die i 3. Octobris in cana retcnrà przter
pag.355. &in Mechanica pag.30. eumque Geggingz in morem vrinà , cum largiüs biberetur , & ſentirer veſiez
colle ab Auguſta diſtante dimidio milliari Germanico tenſionem , valcrudinem poſtpoſuit ciuilitati , domum
collocari iulſerunt , ſimulque obſeruarunt lidera; vre— que reuerſus non poruit reddere vriuam . Erat ( inquir
batur tamen Tycho tune Sexrante uoque Ligneo , ſed Snellius ) ad initium morbi huius Luna in Oppoſirionc
imperfecto,ſimul ue Pyronºmicis aboribus inſudabat. cum Saturno, &i in aſpecto quadrato cum Marte in Tau
[nde autem profe us Herrirzuadium ad Stenonem Bil ro, 8C Marte eodem loco, quem Tycho \ibi Al'cenden~
le auunculum ſuum, impetrauit locum idoneum Chy tem conſtituerat: lnfeſio itaque Marte , 8( nihtl iuuan—
micis . 8: Spagyricis experimentis . Cum aurem effet ibi te Venere , poſt quinque dies inſomnes, tandem vrinz
Anno i572.. die II. Nouembris ccrpit aduertere ad no guttatim,cum grauiſfimo cruciatu coepit procedere. Sc
uam Stellam Caffiopeç , Sexrante quidem alio vſus , fed cuta ell inſomnia perpetua , fcbris, 8: delirium; exaſpe
inltrumenris idoneis ad neceſſariam ſubtilitarem care. rante malum ratione victus , à quo prohiberi non pºte
bar, vt ſaret'ur tomo 1.1’r0g. pag. 335. Alia poſtea atq; rat ,in delirio ſuum illud cantitabat,N: fmflm -vixiffa
alía organa ſibiprocuranir , qua: ſecum per Germamam vida-:r :demum die :4. Nouembris , cúm delirium re
vehebat , vr fedem obſeruarionibus aptam deligeret. miſiffet. mortuus ell , oſtquam per annos 38. lidera,
itaque Anno I 5 75. in ltaliam cogitans,tranſiuit Caſi'el ſed accuratius per 2.0.0 ſeruaſſer,& mille Fixas ordinal'.
lis , ſub ſeſta Paſchalia , manſitque ibi vltra hebdoma.. fet. Eo morruº Haredes edidere tomum Progymnaf
dam, aliquibus obſeruationibus cum Gulielmo Lanr. matum r. 86 a. Terrius perijr . Tandem cum eius ob
grauio Haſſiz habitrs: [nde luſtrans boreales Italia: par. ſeruationes reperra: effenr apud nepotem Kepler¡ 5 iuffu
res , conllituerat ſedem Aſtronomicam figere Balxleae Ferdinand¡ Imp. tradirz ſunt P. Alberto Curtio Socier.
Rauracorum, ob ſalubritatem aeris , 8: confinium cum IESV, qui earum edition¡ praeeſt. Felicior vtique Tycho
Italia, Gallia, Germaniaque, Se ne a conſanguineis \italum , 8: CHRlSTVM lucrarus eſſet ; tunc enim vc—
amiciſque in patria ſua diſtraheretur identidem a' czlo , :è nÓn frullra vixilſet . Sed eum nimis propenſum in Lu—
Venit inde Ratiſponam ad C0mitia,vbi Rudolphus Ma therum , l‘hilippum Melanchthonem, ac Dauidem (.hy.
ximiliani Imper. Filius inauguratus eſt Rex Romano trçum , humani generis pelles , ſaris indicant qua ha
rum . [nde in patriam ante hyemem rcuerſuszcum mo ber tomo r. Progymnaſm. pag. 712.776. 777. ello Io.
liretur iter Baſileam’, tanquam aliud agens; inuitatus eſt Heckius Dauentrienſis in diſpur. de noua Stella Anni
per lireras , 8C nuntium a Friderico ll. Rege Dania , 8: 1604. pague. cum Caluiniſtam vocer; quia fortaſſe Pra
Noruegiz, qui ei obtulit inſulam Huennam in Porth gç à Lurhcro ad Calumum migrauit , aur vtrumque ve
mo Danico ( quam ab exreris Scarlatinam , Latinè Ve. nenum miſcuit ſibi. Erar autem Praga: Heckius , cúm...
nuſiam appellari poſl'e ait Tycho 5)0btlllltque impen hac ſcriberer .
ſas pro Aſtronomicis ac Pyronomicis inflrumenris, 8C
operibus . (¿rare eodem Anno 1576. Vraniburgi arcem V
Aſtronomicis rebus idoneam coepir utruere , ac noua
inſtrumenta 5 accitIſque alijs harum rerum peritis , qui V Almeinu: Naiboda edidit Anno !5 80. libros 3. Aſtl‘º
minimum 8. aur io¡ ſUCre , obſeruauir ibi per plures an nomicarum inſtitutionum,ſed Anno 1560. Colo
nos Fixas , Planetas, 8x* Cometas annorum ¡577. ¡580. nize,vbídocebat Marheſim, edidit enarrationem ele
1585. 1590.1593. Anno aurem1581.. Fixarum loca ex mentorum Aſtrologicorum,ex Alcabitio alijſque Ara
V_eueris cum Sole collatz diſtanria aceuratiüs denota bíbus Cºllªctªm s ºb quam inter auctores damnaros nu
uit s 8: Anno 1584. Equinoctia, 81 Solſtitia, deprehen merarus eſtà \aeris cenſoribus .
fa Refractione, caſtigauit,miſl'o etiam Elia Olai Fruem. Valen: Aſtrologus Antiochenus ſub Conflantino Magno,
bUrgum Pruffiz , ad explorandam Pol¡ altitudinem ca floruit tcſte Zonara .
ptam a Copemico . Anno verò ¡585. cüm elſet anno M. Varrº Anno 86. ante Chriflum floruir .
rum 4o.obſeruauit exactè Solſtitium brumalescmpitque Victor-'nm Aquitanus Cycli Paſchalis auctor celebris, &e
ſcríbere caput io. tom. 1.8( Anno ¡588. (ad quem vſq; l Aflronomus ab Hilario Papa ad correctionem Kalenda
Fixarum obſeruatíones exrendera? coeprt (cribere de rij Romam vocatus Anno 467.
Sole, & Luna, 8: earum tabulas or inare . Anno l 59º~ Villeburdu: Soc/[ias a Royen, floruit initio huius ſçculi
ſcripſit de Stella noua Anni 15 72.. impetrauitque diplo ſcripſitque de Cometa Ann¡ 1618. doctrinam Triangu
maà Rudolpho ll. ne alii,quàm !ibi liceret imprimere lorum; Eratoſthenem ac Typhim Barauum; 8: Obſerua
&e Eodemqueanno accuratius ſcripſit de Cometa an tiones Hamacas , &e Boliemicas cum alíquibus notis pu
…1577. 8C vſque ad annum 1592. in tractatum de Sole, blicas fecir,vnà cum Obſeruationibus Regiomonrani,
aç Luna , 8C Fixis incubuit . Anno verò 1593. impetra Se Vualtheri,Anno item 1618. &r Ludolphum Colo.
rut aliud diplomaà lacobo Rege Scotia, pro impreſſio nienſem de circulo , 8x’ adſcrípris ex vernaculo in Lati
ne librorum ſuorum ,quos Vraniburgi proprijs impen~ num ſermonem vertit , ¿L nºtis illuflrauit Anno 16 r9.
fis excudebar . Porrò Anno ¡596. tomum i. epiflola. !rincemiur Mmm Maíoriceniis , Aſtronomiç perilªiſl‘imus
— o fet
C'H'R OIVI'CI I’A R.Y IL XLVH
obſcruat ſedulò fidera Maioricz, ſcripfit cgregium opu— 16.floruir ergo Circa annum “¿ante Chriſtum.
Lculum dc Sole Alphonſino: Huic ego plurimum de. Fame-:1M: Pam-leº Societatis [ESV e x prouincía Auſtriz,
eo . cum P. Nicolao Trigautio in Sinas profectus , obijt Ma
VIIELLIO ex_ mati-e Thuringa , &- patre Polono natUS, di. cai Anno 16:6. Maljaz. ſcripſerat obſeruationes Co
citur clarmffe Anno 981. Iunctino; vel984. Sanſouino, metarum Anni 1618. factas a noſtris in lndia Orien—
ſed Federicus Riſnerus in przfatione ad Virellionem, tali .
d_oc_ct cum Eraſmo Reinholdo.& Gaſpare Peucero cum Vuºlſangu: Schºlª-ur proſefl'or Mathem. in Academia Vui.
vinlſe .Anno ¡2.69. quo 8: Gulielmus de Morbera vi tebergenſi , Anno ¡573. tractauit de Stella Anni ¡572.
Int ,_cu¡ Vitcllio ſuum opus dicauit , vtp0te poeniten cuius reſponſionem ad Peucerum , reſert Tycho como
nai-io Summi Pontificis ,- ſuiſi'e ſc Polonum, 83 veniſi'e in x. pag. 62 l.
Italiam, ac habitalſe ad Cubalum inter Patauium ac Vi
centiam , 8C deinde fuilſe Viterbij, inſinuat ipſc Vitellio Z
libao. theorem.42.. 67. & 74.
Hyundai' Pªg/¡º, ſcripſit ad Auguſtum libros Io. de Ar. Zºrº-[Im bactrianorum Rex, ſcrlpſit de przdictioni.
chitectura , m quorum nono Aſtronomícas res attigit, bus , cx Stellis Circa annum Soc. ante bellum Troia
militamt m Caſh-is lulij C ſarís , przſectus machínis num, hoc cſt ante Chrillum 1990.
bellICIs ,Vt colligitur ex eius ib.8. cap.4. 8C lib. ¡o, cap.

FINIS CHRONICI.

_-

G 2 LlBER
Y'
_M
‘a
\K
'r
Ill‘

,0. i

1\\I*
ª'.

r
LIBER PRIMVS‘
- DE SPHÍERA‘MVNDI
IN COMMVNI
ASTRONOMIA IMMO' ET COSMOGRAPHUE
ELEMENTA, ET PRINCIPIA VNIVERJ’ALIA
COMPREHENDENS.

—_—'_.

AVCTORES QYI DE SPHAERA IN COMMVNI,


Et Aſtronomiz . vel Coſmographiaa Elementis tractarunt .
-l _y ;HR-\S _ª- RG V M E N T I huius pizcípui tractatores f'uere, Gminu: in Elementís Aſtrol
‘ ' ‘ - z ſi ““ '- nomícis;; Cleomedes
nomicis de Mundi
Mesbala Arabs cyclica theoria;
de Elementis, .Alfraganus
&t Orbibus de Rudimeneis
Cozleſiibus 5 MartianusAſtro—
Capel—
la l.8.de Nuptijs PhilologiUBeda Tomo !.tl'act- de Sphzra, 5L de Mundi Confli
Ñ cutioneç‘Proclm- in Sphçta,quam aduotatlonibus,auc commentarijs illuſtrarunt;
Io. Stoe erus, Eraſmus Oſualdus , St Georgius Heniſclíius . Obtinuit quoque Claſ
ſici Auctoris nomen Joanne¡ de Saeroboſco in Sphere , quam paraphraſi , com
mentarijs, aut quaeſtionibus illuſtrem reddide re ‘Petm de .Abaco, Ciehu: .Aſcula
rms, lo. Bapt. Capuanus, ‘Proſdoeimus de Beldomandº, Michael Seotus , Iaeobus Faber,
Maui-m Florentinusfflartbolomxus VEJPMCCÍH$,E1Í4.\' Vinetus,./ſriel Biceardueranctſcus !unctinus,& Soc.noſtrae
Cbriflophorus Cl auius . Scripſe re ítem de Sphere., Robe-reus LinconienfiuCampanus, ‘Pierins Valerianus; .Ale
xander 'Piccolomineur , Ú- Ioſepbus Blancanus Soc. noſt rx .
De Coſmogtaphía ve rò ſc ripſe re Orantius Fineub'Petz-us .Apuntes-,Gemma Frifius, Franciſcm Maurolyeus ,
Franciſeus Baroeeim , 8C de Coſmotheoria Io. Fernelius . Demquc de huius , :me Aſtronomia: Elementis
trªctªnt Ptolemzus 1.1.3: 2. Magna conſtructionis, qua-.Graecoarabicè ¿Image/Zum dicitur, ibique Tbeon
in comment. 8C Regiºmºntanus in Epitome ; Geber l. r.& 2. Aſttonomiae, Nicolau: Copernicm libro r. Re
uolutiouum; Michael Neander in Elementis Doctrina: Splizricze; Titusà‘Popma in Sphzram , 8L prima..
Aſtronomiz principia; Ioſepbu: Langius in Elemental¡ z Cbriflianus Senerinm Longcmºntanus in Aſtronomia
Danica. l. r. Sphzricorum: Io. Keplerus in Epitome A11 ronomiz Copemicanae; .Adri-mus' Meri… de Doctn'_
' na Sphzrica,& de vſu Globi; ‘I’etrus Herigonius como 4. curſus Mach. 8: 'Petrus Gafl‘endus in inſtitutiono
Aſtronomica; preter recenſitos antiquiores ab inicio , ex quibus, 8C alijs, qui hare ſparſim attingunt ,
librum hunc Deo O. M. fatiente compilauimus .
A CAPVT
L I B E R P R Í M V S
[I Hamini,quumm'r imagini Mundi Arcfi'etypi ,perfe—
¿Ziari quaad aliquu , quàn- Calo , nan congruebut zum.,
fpberica , uiu ud anima/iieurum operatianum varietutem Hªs-Hº: -EºM-¡ºIºS--Eºrªa SON-Sºlºs Hºz
mn erur ijoneuſtcut e/Z Cwli operarionibm s ideoque arg. i’.
dieimm Certetis paribus nc ſaluis 3 (’F’ſitſòluimrin/Iuntin. CAPVT III.
factu à Clauío , 8C Barocio cºntra lmnc congruentium Alla*
tm à Sacroboſco , immò Ó" à \Maní/iº bi: rerſibur 1. r . _ Suppaſitianer (le Terre F¡guſ-u.J Situ ,
Ha-c :crema maner , Diuiſque ſimíllima forma ,
Cu¡ nec); principium eſt vſqnam, nec finis in ipſa. Magnitudine .
Sed ſimilis tot¡ remanet , perque omnia par eſt .
III Aliqui apud Ptolemzuun ſupm di.\~1]]è videntm* ; l VPPONIMVS I. Term molcszCAquz
flellar moueriper infinitas reétaſq; linearzqui facile confir_ ſphmricam efle ad ſenſiun , quod lib.z. vbi de;
tantur . ex regreflu , 0'” reualurione ud idempn'nupium , qu! Sphçra Elementari , commodius oſtendetur .
fit tempore finito . \II/'qui 'pero' ,[ydem in H07‘¡{9ntc occi z. Terram ad ſenſum efle in medio Meu-¡digan
duo extinguijn ortiua autom incenzli ,de dei/0110313711', ªut quam centrum , Circa quod motus leí circularis , ac
motum erſecti- circularem tollcrent, CF adſummum conce maniſeſtior \it . 5. Tertam reſpectu C021¡ , pra’ſenim...
derent emitirculurem ,fi’d cum upparentix de quilzur argu inpi'emi › effe inſtar ptmcti , QLL'B licet Pro/emm , Ó* C0
men. 2.. in tara cireumquuque Orbe terrxfiant ’Ci‘ qui ªvui! pernicm initío ſuorum operum demonſtrent, eoſque imi—
1-1Union eſ) , ulijr ſit Meridiunus , ªpºrten-t , w finguli: tati Sphcerz tractatores primis capitibus :nos tamen ea
momentir , atque ilſdcm extinguerentur z O" reincenderen* opportunius oſtendemus libro de Sphmra Elementari -,
tur ,- necfilida ratiº adducipºtefl eur Srellx F¡M, qux fem tunc enim expoſitis Sphxtze circulis , 6C alijs multis , mc—
per @parent , non extinguunrur, relique autem extinguan lius argumenta harum hypotheſium percipienrur . Qu::
tur :imma 'cum exdem fix@ 2 qm: aliquibur upparent ſem \amen de circulis Spb-.trae ‘a nobis agendum erat, ne vi—
per , 'Ut C)'n0fitru Gratis , aliquibm codem !empare lateant , deremur gratis has elegiſſe figuras, primo loco fuit oſten—
-vt PerrülihºPºï'Nï'fl enſdem extingui, O" nºu extingui, qu.: dendum crlum rotundum eiÏe , 6( motus eius círcula~
fun! abſura'az . res . Sed ncque hoc loco tyronibus proponimus diuerfa.
1V Vacuum., quadfumrum air Aríſtoteles lil). 2.. de.) Mundi ſyſtemata , cum eormu notitia , plura alia de Pla
Caªlº rea-ru 2.1. O' mm eo Sacrobufcur , fi CElum non e/ſet netis prius explicanda , ſuppomt , libro tamen z. vbi de
fplmricum, rutioncflvlidu ?zm-'ut . NumÁ'Í’ ritaretur ſ¡ 0M— loco Solis , eadem indicabuntur .
lemfigumm [Mim-et , 'Ut notar Clauius ,- CF fupponit [atun
cui/i exempligmriuzeffc loeum priuatum eorpare debitº :ut
[i Mundur ejſi-t figure eubim , /uperficies eiur non deben-t *SºlºS
cantinere uliud corpus , neepriuurio in eu tulir earyorí: eſfet a
niſi‘ ex bypºrljcfiſpbxre complende, de 111M bie e/Z Cºntrolar* 'CAPVT IV.
[ía , nifi virioſa circulo dicatur ele/¡ere eſjeſplmricum, quin_
dtÍliet eſſetſ [Jericum . Circuli Dqſi‘nitio , Proprietater inſigniores,
V Abſiirda de qm'bm urgum- z. 'vitarentur , O' flPPd
remix multre , de qui/zur urgum. z.. ſaluurentur ,fi paflêt dic¡ ac Dimenſione: .
cum Copernimnir Terr-4m moueri 5 cum ulijr auremzPlune
tar-um aliquot dI/luntiam ei Term e/ſe, /i non infinitamfldea I IRCVLVS eſ’c Fi Cireuli
tamen mngnum , 'W diuerfitur Phenºmenarum aria ex figu gura plana 3 com— FB Definirie.
ra nine circiiluri,ii1a’e non circulªr¡ inſenſibilix euuderet: pre/Jenfiz fub 'unica
[cd nºbiſ bicſztfſicit , circularem efflc adflnſum ª CF’ eº: º qui linea, ud quam 0m
[1.20 comminiſvuntur, à [en/ii receelere . ner recta linea ul¡ 37770 intra fi A º G
VI ,Qu Planeturum motur ud ſpirur , aut ellipſèr conan guran: punctº ductu , fimt
lerinrcrſezcuiufinodi eſt¿e gu—
ua K "M
tu‘r reducen z in ipfir Mmm cogunturei eirculi ratiºnibur ,
ac prºpriemtibur pende-re , quare nonſunt Cºnti-ari] in hoc m ALBGDmmnes enim línea-.- D
communiſententie . recta: ducta: à puncto C , ad li
V11 Lactantius lib. 3. Diuinnrum inſlitutionum e. 1;. ncam curuam ABGD, ſunt inter fe equales , vt CA , CB,
Ó' Procopíus Gazmus in e. I . Gene/ir nee-int CEli rotun CG , CD, 8C fic de ah'js infinitis numero .
dimtem, 0’* de i114 dubimſſc videntur SS. IuſtinuszBaſilius, I] Circumferenriu Circul¡ , Grzzcè , Termªpme eſt Cur
Chiyſoſtomus , ÚAmbroſius apud Pereriñ 1.2.. in Genefim uu linea eirculum compre/render” ,fiue terminam; quam
quee/Z. z.[ed pra illa (Zum ali¡ Purrerpmſertim S&Hierony uis non mrò vocetur per ſynechdochen Circulus: ptopríè
mus, ó” Auguſtinus l. z. de Geneſ¡ ad littemm e. 9. 7712i tamen Círculus non eſt ¡inca latitudine catens, fed ſuper
oſlendi‘t Deum extendiſſè Calor ſicut tabernuculum , C²5' cu ficies plana z curua linea tenninata .
mmm iuxtu [fitia c. 40, relſieuz ¡Dell em , iuxm Pſal. I O z. 111 Centrum Circuli eſt Punffumà quº ºmnes, (²," que—
quin o" pellirflz/Mrieè extendipºte/Z , nt in vrribu: , veficir , libet [im-.z recta , ud eircumferentium duffeſunt equaler in
nc ,Follilzur inflntir fit '. quilibet Hºnzª» bubetſupm ſU ter /e , vt in prremiſſa figura, punctum C .
hemiſplmrium CII-li in mªdumfornicir tancumemtum. sz~ 1 V Diameter Circuli eſt Linea recta, ab vnº circum
terum Sol Eccle/in/Zis i. dieirur reueríus in ſuos circulos , ferentie punfla , ud alter-um circumferentix er'uſa'em pun—
Ó' Diuim ſupientiu Eceleſiaſiici 14. Gyrmn Carl¡ circuiuí &um ,per centrum circuli ductu , vt eſt ACG , vel BCD ,
(ola Grace E'xu'MM-z , hºc eg circumrotuniluui , O" vocatur autcm Diameter ſeu Dimetiens , quin diuidit bi ~
Prouerb.8.G)-ro vallaffe a yſtosJaoc e/Z uqueum fatiam circuhun , ſcu ¡llum per medium metitur . Dici
illum materium , un e/Z inter C¿Zum , Ó‘ tur etiam maxima Chordauun , quee in Circulo ſubtendi
Termmfiu w Zubet lectia Hebruica poſtit arcubus eiuſdem Citculi .
Deſcripſitſe circulum ſuper fa. V' Semidiameter Circuli ,fell Radiur, eſt Dimidium.;
ciem abyſiï, ex quibur Pe diamem' , vt AC, aut CG z 8( in Trigonomen'ia a ac finuú
rerius doce: rotundi tabulís , vocatur Sinn: tom: ; qw'a totum atque integmm
rurem Cali con quadrantem Circuli ſubtendit, 8C angulum rcctum me
fimanp titur .
effè mirifíee diuina V1 ,Audi-un: Circuli eſt Qzarm [nm Cir-cul¡ , compre
Scriptu henſa fi4b guarraparte eircumferentin , (T duubu: femidia
re . meti-ir, angulum rectum in centra Circuli eiuſdem con/li*
tuenribur , vr cſt pomo Circuli BCG .
V11 Scgmentum main: Circuli eſt Partio circuli [emi
&dªda-r
*Bªku-(¿,wvêº ~
tirculo maior , vt eſt KBM , :lt Segmentum minus z eſt por—
tio ſemicirculo minor , vt KDM .
V111 Tang¡ dlCitul' Circulusdiue à. recta fillÏ'à curua
mea z

b D E S P H AE R A IN COMMVNI. 5
lineaçquando invnico peripheria: puncto tangiturdèú ad alter-um rangemir extrcmum , alter-um Terri latin eſ!
quando ita contingitur , vr peripheria non ſecetur , nec li— agria!: rxtrinſeco diamerrzſi predicte addimmenra; Euclid.
nea tangens , li producatur z ingredi poſiïr circulum . 5. elemenror. propoſ. 56.
1X Diametri diurr/òrum circulomm inter/e ſimt ,w
circumfircmie , 8C è couuersò, circumſerentize ſunt inter
PROPRIETATES CIRCVLI. ſe vr diametri . Pappm Alexandrinm lib. I 1. Collcffionum
them-em . ſ. Riad mmm verò ſemidiametri dimidium eſt
Clrculi proprietates , puIclierrímre ſunt , 8( innume quadrati circulo inſcripti > Clarin: in [emma 4d prºpºſit.
rabilesJed Aſtronomiak candidaris paucamm no— 17. I. I. Theodaſi] -
ticia neceffaria eſt; inter quas ha: ſunt potiffimm; quarum X Circuli inter-fe firm, ‘Ut qundmm diametrarem ín
apodixis ſeu demouſtrauo petenda eſt ex iuſi'aſcriben— tellige quoad aream , Eur/id. in [ib- 1 2.. elcmcm. prºpoſ: 2..
dis Auctoribus . iraque fi quadratum erectum ſuper vnius circuli diame
1 .Arau circumſcremiz circuli, mmſura eſ] anguli ,fa tro ſuerir triplo maius, quadrato erecto ſuper alrerius cir—
&i in centro circuli è rcít‘ir lineir arcum compre/:endeud cnli diametro; Circulus quoque prior triplo maior eur al
lmr . Taurus emm , ſeu tot graduum minuu'aiumue dici tero illo circulo , IS( fic de czrteu's proportionib us .
rur efl'e angulus,quantus eſt arcus Circuli deſcripti ex au XI Artur cuiur aborda !fiſemidiamcrer circuli, r/i'ſex—
guli puncto , tauqnam centro , Se rectis lineis , à centro il tapar: circumfermtie ex 1 ſ. quam' Euclid.
lo ad circumferentiam eductis , terminams . Vt in pr::—
cedenti figura ſi ex centro C , deſcriptus (it arcus FB z cir—
culi ABG z 8C ex eodem C,duct.^e linear CF, 8C CB; men DIMENSIO ClRCVLI.
ſura anguli FCB z erit arcus FB , Se fi arcus hic fuerir gra
duum 4o. ac minurorum 2. ſ. angulus quoque FCB z dice CIrculi dimenſio , cſt inueutio qiiantíraris diametrí ex
tur eſſe graduum 4o. ¿5C minutorum 2. c. Hi1 lC fit vt Circu circumſerenria data ,vel circumſerentia: , ex data ,
li quadrans,veluti BG, fit meuſura auguli recti BCG , 8C ſeu cogníta diametro , vel arezr , ex datis circumſerentía. -
vterque fit graduum 90. fi quidem rota Circuli periphe— 8C diametro , pro quibus ex Arc/armada de dimenſione.:
ua, diſtribuatur in gradus 560. Semicirculus autem , vt circuli ª CInicio lil). 4. Geometría! practicar , 8C Ludºlpha
BGD menſura fit duorum rectomm angulorum BCG, 8C Cºllen lib. 4. de Circulo, Se Adſcu’ptis , ſelecta haze checª
GCD,ſimul ſumptomm,& graduum I 81mm recta GC, remata , Sc problemata habeto .
cadens ſupra rec‘lramBDJacit duos cum illa angulos re— 1 Circulm aqualir eſ? triangulº rectangulo , cuius' ?num
ctos › au: zquales duobus rectis › per I ;.primi elementº latir: Circa rectum , e/Zſemidiametro circuli' icqua/enltemm
rnm Euclidis . Sic arcªs FAD, menſura eſt anguli obruſi qiero‘ lam: nal: r/i‘ :rip/Jeri@ . Latus porrò maius , comª_
PCD, nempe recto maioris , .Sc conſtantis gradibus plu-› tinens angïiium reó‘fum , vocatur baſis ab \Iralaímedu
u'bus› quam 90.Denique roms Circulus menſura eſt qua— :haorª-m. I . de dimrnſiam circuli, licet plerique baſim..
tuor rectorum angulorum , 8C graduum 560.11am Circa vocent illam lineam , qure ſubteudirur ipſi angulo recto .
centrum, ¿SC idem punctum,C quaruor anguli recti in eo 11 .Area circuli aqmzli: e/Z "¿747231410 comprcbcn/bſub
dem plano confiſtuntmon plures nec pauciores per Corªl ſemidimrrº circuli , Ó’ ſub [I'ma equali ſemicircumfrrm—
laria I z. prim¡ elemcnrorum Euclidis - tixlta noſter Clauimjupm , & in ſphzera pag. S ſ.
11 Arm.: plzm'um circular-um cx 111 Circular 4d quadmtumfiu didmetri, ratiomm ba
cadcm centra dejaripmrum , O‘ ei/dcm brt,quam ‘rndrcim 4d quatuºrdecim ita haber .Archimedes
teñir limis ab ea centra dzrctis compre thror. 2..ſupm .
ben/Z ,firm/¡miles mrerſeſe; vr in ſe 1 V Cuiuſcunqm circuli czïrcumf'rrenria , tripla ell dia
quenri ſc'hemate , arcus AB , ſimilis metrt , U Kid/mc rxcrdit, minor¡ quia'em , quàm feptima.;
eſt arcui MN , quia vrerque deſcri parte diametri, maior¡ 'vera‘, :zii-im decem /èptqur/¡mix pri
ptus eſt ex eodem cmtro C›& vrerq; mi; ita ídem Archimca‘e: ſupm tkm-em. g. qua: theore
interceptus ab ijſdem rectis lineis C mata fiuſtra conatus eſt vellicare IOſCPhUS Scaliger in..
MA, &t CNB, ab eodem centro C ductzis : ſimilis inquam ſuis elementis cyclometrícis , &f ol) id multis vapulauit
eſt z non zqualis , hoc eſt z, candem proportionem haber à V¡cm, Clauio , Rinalrº . Hinc ſactum, vt fractione omiſ—
arcus maior ad torum ſuum Circulum maiorem ,quam ſa, paffim apud Plinium l. 2.. c, 2. z . Macrobium in Scipio—
arcus minor , ad minorem Circulum , &C ſi vuus ſit ſexta nis ſomnium , 8C alios iuuenias , Diametrum circuli ad -
PLUS ſuí Circuli z exempli gracia , ſeu graduum 60. alter Peripheriam eſſe ,vr 7. ad 2.2.. ſed ſubtilior ratio eſt illa ,
ququ ſexta pars eſt ſui Circult, 8( graduum 60. Demon quam Prolemzeus li.6. Alm. repetir , &C Viem , K' adhuc
ſtrauit id noſter Clauim in ſphxra Cap. I. pag. milii zo z. ſubu'lior quam Ludºlp/mr Cºllen , quam quidem ſuo mo
¡11 Reflex linea circulum Mugen: , facit angulum re numento incidi voluit camque examiuauit noſtcr Chri
&um cum fimidiametrwmr diametro Circuit"; ducto ad pim ſtophorus Griembergerus de Triangulis , ac veram repe
ft‘um contuctur; quid ſit circulum rangcre , dictum eſt de rit: ſunt autem inſraſcriptee .
finitione 8. demonſtmtur ab Euclide 1. z. elcmcmor- pra Circulí Diametcr ad Circumſrrentinm el?
pofir. ¡8,
1 V ,Angulªr inſemicírcula rectªs efl; dicirur autem.. Ptolcmzo Vr— I o, ooo, ooo,
angulus in ſemicirculo ille, cuius apex tenninatur-ad Cir .Ad— ;1, 416, 666,
culi circumſerentiam , linea’ verò ¡llum conſtiruenresaer—
minantur ad extrema diametiigAngulus aurem in ſegmê— Vietaª: Vt- 10,000, 000,000,
to minor¡ circuli , maior eſt recto , in ſegmento maior¡ , Ad_31,4!ſ,926,ſ5ſ.
minor eſt recto . .Euclid. l. g. :lamentar-propoſ 51.
V In circula angulm ad centrªn¡ dupla; eſi :im ,qui ad Ludolpho z SC Vſ ~I OO, OOO, OOO, OOO, OOO, OOO, ooo,
circumfrrcntiam Cºnflituitur; (i nimirum vrerque eiderrp Gu'embergero Ad-z I 4, 159, 16g, 358, 979, 313,846:-
arcui circwnſerentim tanquam baſ¡ mſiſtat : Euclid- z -elc—
Mentºr. propºſ. 2.0. Ex his naſcunturProblemata, &z Regulx-ſequencesfuffi
V1 ln circulº rodcm .equalej recta linea, ad circumfe cienri ſubtilitate exquiſitre .
"mi-'4m terminam,equaliter è centrº :ii/lam* ; diſtanria ve—
l'ò eai'um menſuratur in breuiſtima linea , qux nimirum à. x . DAM Circumfercmia rape-rin Diame
centro ad ipſas ducirur perpendiculariter . Euclid. z. elr
mentor. propºſ 14- - tmm circuli .
V11 Quadrilarerorum in circulº , dnguli duº , ex ad
mrfl¡ conflituti ,fimr /imul Equal:: duobus rcíli: , quare an VC z ſeu multiplica Circmnſerentiam per 7.8: ſum— Dim…,
giili quaruor , \imul ſumpti , ſunt ;rquales quatuor rectis . mam factam dímde per 12.. fiet enim in quotien— circuli in.
Emi/d. z. elementºnprapofzz. te Diameter paulò minor iuſto ,- Duc igitur miſus Circú— mmiº .
[/11] ,Quadratum Mngcntis circulum , @guale- efl recti ferentiamſer 7 I. 8x' ſiunmam díwde per 2.2. z. fietq, Dia
gulºnuim vnum [41m clic-i 'cali diam-ter prºditcta *Uſ/zu: meter pal ò maior iuſto , me diam ergo ex his eligiro , vc].
Duc
a L !3.512 ¡PRIMVS
Duc Círcumſerentinm per roo. 8C _ſmnmam diuíde Pet infinitumz quouſque libuerit ſubdiuidere in Sexagenas
z L4. nam vniço actu Obtinebis proxune intentum . Sexagenalum. Characteriſticrc autem minutiarum ha—
rum, ſeu nota: ſunt quadruplicis formx, vt cemere eſt
Probl. 2. Data Diametro Cir-ml¡ repªir-e in adiecta hic tabella ſeu larerculo . Porrò in fine operis
dab’o tabulam conuettcntem Dicimínuta. in Horas,&
Cirtumfermtiam . hasin Diei minuta .
muxªſ,, VC Diametrum per _2.1. fummam diuide per 7. Nºu]M]$[T[ ua.|ê¿i.|$ex.]5epr.|0ct.\Non.]Dec.
nun" Cir- fietq5C1rcumferentiamanr iuſtzt: rurſus ergo duc Vel]r.]z.[-;:_L4.[5.]6.|7.18.[9.110.
culiimu'n- Diametrum per zzz.& ſummam dimde pet-7L &fiet Vel llll|llllïvlvlV11V111Vlllllx[ x
tiº. Circumferentia minor iuſta : mediam ergo ex hlS eligiro , Ve] 'l'lllllllllll—[UI'lr/llulllllxlx
vel Vuico actu duc Diamctmm per z \4. 8C íummam di
uide per roo, mm quotierïsxrit circumſerentia. quceſica .
LOGISTICA. A
Probl. 3. Dari: Diametro, Ó- Circumfermnº LOgiflim eſt pars Arithmetica: , docens modum ſup -
Hytrin dream Circuli . putandi , ſubtmhendi multiplicandi, 6C diuidendi ,
1. Aſtronomicos , ſeu Coſmographicos numeros, videlicet,
.Aroª Cir. ;VC quartam partem Circumſerentiz per Diªme Signa,Gradus , Dies , Horas ,8C horum Mínutias, ſeu
trol¡ mutn- trum, vel ſemilſem circllmſerentiee per \Cundin Scrupulazlk Sexagenas Sexagenatum; cuius prmcepta
m. metrum Cir-;111i , Se vtrouis modo prodibit Area Cirçult , ſequentia fimto .
ſeu ſuperficies eius in menſuris quadraus . _Vt (61'…le—
metçrſuit pedum 10.6( ſemicircumſerentm tere ;Ig-.In
longum, Cl'it Area, Circuli pedum quadrarorumfere z I ſ. PRECEPTVM I. DE ADDITIONE.

Rríma‘ Denotnimtores numeronun ita colloca i vr ſi


_ gm ſub Sigms , Gradus ſub Gradibus ,vel Dies ſub
Diebusz Horus ſub Hons; Minuta ſub Minutís z Secun
CAPVT V. r da ſub Secundis congruè conſtitumttur. Sacando' colle—
ctionem , ſeu ſuppurzitionem incas à dextris progredien
De Circuli diuiſiane ¡tt Gradas, (V GM.; do verſus ſiniſtram. Ter-tiº' pro ſexagenis quibuſuis Se
cundis, transfer totidem minuta in ſeriem Minutorum ,
tlttttm , Dt’erttm , Horarumqs in Mi & pro quauis ſexagena Mmurorum , transfer vnum Gm—
nutias , c'y* eorum L0 -dnm , vel vnam Horam in ſeriem Graduum , aut Hora
rum; 8C pro triceno quoq; Gmdu , transfer ſub ſeriem..
gifZim . Signonlm vnum Signum z & pro duodenis Signis Circu
lum affumptum abnce, retento in ſummà numero Signo
Cm' :irm- I 1 R C VL V S quilibet à Coſinographis im# gnorum ,li quod reſiduum ſuit abiectis duodenarijs . Sic
Im- diu-"fu: mò omnibus Geometris diuiditur in partes pro horis 2.4. vnum diem reponito .
in ¿r, 3 6 o. :equalès ;60.quas Gradu: appellantz ſemicír~
culus verò in gr. 180. ¿Y Andrrms circuli in
gr. 9o. 6C Sextnns in gr. 60. Se Octans in gta“. 8C Triens EXEMPLVM ADDITlONIS.
in gr. un. Ratio huius diuiſionis ſuit , numeius dierum.
Anni medii inter Annum Solarem z 8C Lunarem z Annus Dmormmttorc: Sig. G1'. , fl vel Dies Hºt. ,
II
enim Solaris , eſt dierum 365. vel \i Biflextilis ſit , dierum
;66. Annus autem Lunaris , dierum eſt 354. inter quos NumeriCol— ‘5 ²-5 38 46 ¡3 ¡9 45 33
lígcndi- 3 7 4² 71 ² ¿'7 ¡s 22.
muneros eſt rotundus hic numerus 360. ideoque in tori 2. IS 2.0 -3 f ¡z
dem gradus pnmt‘lm Zo diacus circulus , quem Sol z \Oti
Summa z $56 57] ¡6.75.6 6 ¡2.
dem terè diebus percurnt , deinde /Eantton ac tandem
quilibet Circulus diuiſi ſunt . Huber przrterea ntunerus V1de: inpriore exemplo , in fitmmrt Secundorum 46.
hic pulchertimam admixtionem Senati) , 8C Denan), qui ſ]. O” 2.9. que eſ¡ I 17. includiſe’mc’l 60. ſm "pr/ML.
apud Pythagoricos meritò ioccundiſſimi hablti funk, nam ſexügmam ,pro illa ergo mentaliter tran! era in Minuto
Senaríus per ſeipſum ductus z rrígnn: ;6. 8C hxc per deca rumferiem '222mm minumm,0‘filb [ev/m irflriba tamñmo—
dem ducta ;60. Qupniam vero Zodiacus , vnde om eſt do rtliqmz 57. qm: rc/ltmt abla… 60. al¡ ¡Hi! I 1 7. Deinde ,
hçc diſtributio,in duodecim méſes,quos Luna indicauit , quiafitmmKt Minutorum 38- 41. O" l ſ. addito illo Minu—
diuiditur ,- quiuis :Ilius Circulus à Geometris in duodena to exfecmwlir nata, cjfl-t 96.1'71 qua rnnſexngma contimrur,
ſegmenra , qure itidê ſigna vocantur,diuiditur,& quoduis trtmrfcra in Graduum ſariem rnitatem , Úſcribafub Mi.
fignum in zogtadus ſeu partes :equales . nur): reliqmt ;6. Tenia‘ quie Graduum 2. ſ. 7- d‘ 2.. addira
11 Gradªs qmlibet , ſicut z 8C Dies à Ptalemeº ;8C Ho illa -wzº , qui mm: ell ex Minutisfizmmz efflèt z ſ. rriqinm
G‘rad'ª ra ab alijs Aſtronomis , ſubdiuiditur in ſexagena minª- autom Órddflſ , facimlt -zmum Sigrmm , ideoſcrilza tantitm -.Lil-LIL_
Í““iªíffiº- ra, ſeu ſcrupula prima ,- propter opportunítatem ſexage— Gradas 5. CF'pro (llijſ zo. trtmtfera firb Stgllorum fer-tem.,
narij numeri; inter numeros enim duabus figuris con *wzum Signnm . Tandem , guia fitmma S¿gt-'20mm 6. 8.
ſtantes mullus cſt, qui tot panes aliquotas habeat, quot *mirate illa addim , c/ſi't 1 $- ín qua duodrmrim S¿gnortrm,
Sexagenarius, hoc cſt qui poſiit diuidi in tot fiu partes, ip [900 e/l circulus integerſèmel inclya'zrur ,- abI'cctI'I/¡gzzir l 2..
ſum replicatione metientes abſque. tractione z haber ſcribº tamiz"; inſumma, reliqmzſigm z. arque adcª [um
enim partes aliquotas lO. gigniturque ex Senario z t‘ïc De- i ma mili: , Ó‘ retinmda paſ? circulo: integrº: , e/Z SIgnammª
nario inuicem ductis z eius cnim dimidium eſt Graduum z. Gradnum ſ. Minutamm ;6. Setundºrum $7.
30.8( tenia pais 2.0.6( quam. 1 ſ. &quinta 1 z. 8C ſexm lO. 172fecunda paz-¡ter cxrmp/o S [i mn Luzzi/¡¡ice , [Ed 'Uulgrz Dí/'En'mm
8C decima 6. ¿Y duodecima 5.6( decimaquinta 4.8C vige ri Ant/ameno@ 'ratiociniº ,fumma initaſutjjet; eſſenr Die: [Femml Lo
ſima 3. ¿k ttigeſima 2.. vt diſtinctius CleS in tabella_ hac I S- Ham 19. Minuta 6 s. Ó” Setunda 72..ſed firmita Re giflitl , j
Sex-Igümri¡ Namen' Parte: aliqnota añ V«lore in Gmdib. gula , quam dixi_ s Lagiflim ,fimt Die: 16. Hora: 6. Minu— vulgar¡ .
Parte: 234ç610 12. 152.0 30 tIt 6. 0' Secundrt I 2..
Valor :,0 zo Iç n. ¡o 6 s 4 z 2..
111 Mim-\turn quodlibet ſeufcrnpulü ſubdiuiditur in
ſexa enas pam'culas .Tquales, que vocantur [Mªnda (ub v PRECEP. II. DE SVBTRACTLONE.
l .Mimm' intel ¡ge ſcrupula 2 GC quoduis Secundum in 60. Tertirp;
f“ª‘iªiffiº- 8C quóduis Tertium in 60. ,Amr-m ;GC quoduis ngrtum Rimó numeros fubtrahendos ſcribe ſub numeris eiuſ—
in Gêzgètlfiſfl, &e quoduis (Mmmm in 60. Sexta x {X lic in . dem ſpecxei z nempe lectmda ſub Secundis , Minu~
ta ſub
1

DE SPHAERA IN caM‘MVNI. 7
ta ſub Minuris , Gradus ſub Gradibus, &to Smundº‘ inci
pc à dexrris iúbrractionem a 8x' procede in ea verſus fini EXEMPLVM MVLTIPLlCATIONIS
ſtram . Temª ſi numeri ſuperiores ſunr maiores in \ingu— q PRlORIS CASVS.
la ſpecie , ſubtradio'nem perage more ſolito ;Sin aurem
fuerinr minores ,6: ideo ſubrractio fieii pequear abillis
ſolirariè ſumpris : muruaro à przrcedenri ſpecie verſus
finiſtram vnam vnitarem, emuque reſoluſie in ſubſequen— Sign. Gr. l 0
\em ſpeciem a 8( fic reſoluram adde numero illi , qui erar Multiplicandi lº ¡º ;o 4º
minor , 8( al) aggregaro ſubrrahe ‘numemm, quem ſub— Muln'plimm /it z. 3 z l z l z
trahere oprabas ;Se li ſigna , à quibus ſubrractio ſacienda Summa/¡¡¡gªla go ] 60 l 90 ] I zo
. cſt,ſint paudoraºadde illis circulum integrum, ſeu 12..
Summx RedÏIÜ—Ï_ ;2. 'ª | I ] zz y ſ o
iigna , &e ira ſubrractronem perages .
Sed ;III/'efíir circtilir . 8 l 32. o
' EXEMPLVM SVBTRACTlONIS. Slmper Tcrmzrlſirim multiplicanda S¿gm 1 o. Gr.2.o. zo’.

Sig. Gr. , Ñ Sig. Gr. , ,, 4º”. incipio zi dextrir duco 40”. per z. fiumg; i zo”.
Numemràquº 3 z¡ 74, 49 4 Deinde dura zO/.pcr z. fium 90'. Tenia‘ duco Gr. zo. per
,
A'umcrxzr/ubtmbmdm ſ
7 zº lº
6 ¿S ¡o 3 ¡o ¡s— 4º z- Ó' fiimr Gr. 60 - Tandem duro S{que I 0.110- 3. G'fiimt
S¿que zo. Quom'mn ªver-i in Secundir t 2.0. comimmur pra
Re/¡duxm ; ¡ſ 939.0 l743° cisè dueſexagme hoc e/Z duo \Hi/*1mm ſ? ¡Irc add-1mm* \ili
mm's- 90,fium 92.’. At quin in bis inclIzdim-r wm ſexagemu.
hoc eſl Gradur -wmrmddo 114716 Gradibóaó' fiumó i .Gr/Id.
1Vprior-e parte exempli milla eſ] dlffimltar ; in paflerior¡ rmmir zz‘.[ed quiza in [air c5tinemur duo Signaſèu dure tri
I ¿Karem › qm): 4:). Iregua-;mt ſubduci s ex io.fircundir ,fu ccnx Gmduümrima 'Unicum (iradzZÚ‘ acidº l-SÍgflI-J ;oxw
mo ex mi/'lllhí 20- Dnum Minutnm , (yª illud reſòlumm ii¡ fin! z 1.1144, ſumrmz euadit Sig”. 31.67-. i . 3 zaoºſcd fi nbi1_
60. Sergi/dió, addo Secmzdir IO , 'vt firmt 7o , ;i quilmrſtib cie-mii [Int ima-gr¡ circuli , qui bi: m S¿gm? ;z . cor/rimmur,
rra/10 4o. Ó* reſtdua fimt ;0. [mm . Deinde à reliquir abia-&ir 2.4. re/Irmt S¿ªna 8. Gr.1. zz'. o".
19- Miªmi: demptir I ç- rc/Iam M¿num .1.. Tertici ', quam??
Quadſi Sign-a lO. (ir. zo. zo’. 4o". Refbluiflem in extre
rx GrsdibJ. nºn pofflmtfubtm/ai Gr. 2.0. [uma cx Signºrum mar» ſpeciem dammsmmpr in &cunda; eflmt Secimdzp M”1, ¡PM
numero Signup: mmm, quad reſºlutum in gradª: ;o , adda I I s 5840. Nam Signa 10, ductaper ;0- facium Gradm un…, ¿º
Gradib. 7.191014¡ ;7. à qui/¡ur ficbtmljo iam 2.0. Ó’ reſbmt zoo,quibm additi Gr. zo. facium Gr. 320. rm‘ſiu Gr. 320. grſtm ¡l’
674d!!! I 7. Tandem qm S¡gm 4. dcmpto ex illi: 7210 Si
ductiprr 60.faciimr Minuta t 91.00. quibus dddlfa zo’. fa- rm fir—
gno ,nmſrrunt z, fi ab ijr demº S¿2714 ;Jiibil reſZM-:ſcri cium Minuta I 9z ;0. rmidem IMC dusz per 6&facitmt ſc- mª -
bº ergº fiel¡ S¡Lg/'Iii cyp/Iram o. 0"' fic tºtum Refiduum ell cunda l t ſ ;800. quibm‘ addira 4o". faciimt Secundamt di
Sign. o. (ir-17. 4' 30"- de/i &gm z. debiiijjcm [abri-ahi
Quid !un xi r r ç 3840. qua/í durasper z. faciunr Secunda ;46 i 520.
rx Signir z. aflumptum CirCXIlum Sigzzºrum I z. addidijjem
Sign [in-t Haze autem Reducmda ſumadſpecíer confiar-z; : fic diuiſis
pci-rin¡ . Signir z. G"ſumma fmflèt Signar- I 4- à quibur ſubtrafiis z 5461 no'. per 60. refinar Minuta $7691. abſque vila fia
rrliqim fuiffèm Signs r I . íiiºne ,dique Adrª abfizue 711i: Secundir s Deinde diui/I‘:
Minutir $7692.per 60. reſt'ant Gradas 961. C7' hac ell
PRAECEPJIL DE MVLTIPLICA zz’.TE;
Uſi' Tandem dim/ir
ſeu Gradur l . Gradib. 961.prr
Gªc. wſupm - Prº30- re/Í‘Izmhac
andy/i Sigma ;z
confia!:
TIONE. ſcbolium vltimum ¡hſmſcripmm .
Vltiplicariouis Logiſtica* vſus in Aſtronomia du—
plex eſt 5 Primus eſt quando artificiales , ſeu PRAEC. IV. DE DIVISIONE;
Aſtronomici numeri , per naturales 8C vulgares multipli
candi ſunt, &t tune \ingulç ſpecies ſeorfim multiplicanturz Dluiſionis quoque Logiſticre vſus duplex eſt, Primus
ſed poſtea per diuiſionem ſexagenariam Minuriç ad Gra— quando Aſtronom ici numeri , per vulgares ſunr di
dus, vel Horas, 8C per rricenariam Gradus ad Signal , vel uidendí, vr fi per Temarium diuidcnda ſunr Si 113,8(
per quadriuicenariam Horze :id Dies rediguntur . Poſiènr Gradus , «Se Mmuriar: :SC hic abſoluitur z aut reſo uendo
tamen numeri multiplicandi reſolui in extremª ſpeciem , numeros Aſtronomicos ad extremam ſpeciem ex daris ,
SC \ic per naturales numeros multiplican; ac poſtea ſum 8C ſoliro more diuiſionem
ma multiplicarionis redigi ad priores \pecies , ope diui ſim ſ ecíes cliuid'endo, 8C iiperagendo z aur ſuperſunt,ad~
qua: tctractíones fingulas ſeor—
\ionis . Secundus eſt quando tam numerus multiplicans, den o cas reſiduis ſpeciei immediarè ſubſequenris . Se*
quàm multiplicandus eſt Logiſticus , ¿Se artificialís z hoc cundus eſt quádo Aſtronomici numeri per alios Aſtrono—
cſt , quando Gradus, Minura , Se Secunda &o multipli micos diurdendi (um, 8C ne hic quidê víitatus eſt‘ poteſt—
canda ſunc item per Gradus , Minuta , 8C Secunda (Sec, que rota Aſtrnnomia fine hoc abſoluí, ideoque illum pre
¿e runc moleſtillima eſt operario , eſto per Canonem Se— termitto . Pro quo curioſus Lector conſulere porerir Au—
xagenarumzſeu Hexacontadum aliquantò facilíris id ab ctores nominatos Prçcepro III.l’rO priori autem caſu eſto
ſolui poſtïr, \ed prreclarè a irur nobiſcum , quºd vſus hic cxemplum .
minimè neceffarius eſt Ai ronomo , ideoque conſulrius
videtur mihi in hoc veſtibulo iron mor-ari candi
datos,huiuſmodi tricis,quibus ſi quis delecta EXEMPLVM DiVlSlONIS.
nnzconſulat Emſmum Reinaldum in Pru—
renicis Tabulis a pags’. Blanmnum l _ Sig. G1'. ' 0
in Sphzra l.9.c. 1 z. 8C Vimm Dimldmz’ía ¡o l lo ſ zo l 4o
tiumRmerium in *Tabu szſar ,. z 3 ª z
lis Mediceis prakc. ,Qianmr ;z | 6;, l lº ' ¡33ſ
z. qui tabulam
Hexa— Hºceſl Sig. Gr- Gr. 1 I ª m
conradum exhibet poſt pagi— 5 "º 6 4º l lo 113 zo
nam 60, 8C M agiuum in Ergo Warian- Sig. Gr. Í N ,ª
rabul. ſecund.
mob. Logiſz’icè- 3 *15 iº I; 2.0

7'4qu Diui/i; S¿wir i ?per z,fiimt Sig na 3%-. hª: eſ] Si


WTTWW
&Gªnªſ
gm z. Gradas lO. Drinde dim/ir Gradib. 2.0.12"- z. re
[tam O‘r- 6- O" {— hºc 6/1' Gr-G- Ó“ Minuta 40'- Tri-tia‘ dimfis
—_.-—-
. Minu
_
8 LIBER PRIMVS
Minuti: zo.per z. re/?am l &Minuta s Tandem digifi; Se Secuuda
Minuta 60
;600
cundi; 40", per z. fiſh-mt &cunda _l 5, G* {fm Tema 2.0"'. Tenia ::6000
1\’cdchndo ergo [mr/C _Qumiemem ad formam can/mmm La (Dana ¡1960000
Gradusvnus . Ama 777600000
Diuiſiºniª giflicè ; quatiem eſ) Sig. 5.Gr. 1 6. ço'. 1 ;", 2.0"'. Sed finªſ/:E ?cºnhflfl Sexta 46656000000
"l'ſiªfº’mª Ye alicuifizcilim Tidcbimr prim reflzluerc numerum dmzde Hºravnª Septimª 2790zóºooooºo
dum in extremam ex dan) [petit-bm , ncmpe ir¡ cafiz ¡Ia/Prº l Octauª ¡67961600000000
Non¡ ¡oc77ógóoooooooºº
in S¿cunda . [am verº‘ ,17ſ dixi inſêmnda pam exempli Dccima 62466¡4760300000000-v
prº Pmeprº 111. Sign-1 10._Gr. 2.0: zo’. 4o". rcfizlzzriz in Se
cunda , fimt I l ſ 5840. qmbu: dmrſis -pcr 5. Ouom'm efl Gndus 360
M muta ¡¡600
;8461 51.0" Y dim/¡I autºm ;8461 z".per 60. re am Ml_ Secunda ¡296000
maz 6410'. 1 z". dimſi: vero‘ Minutís 641 o. per 60. reflant Tenía 77760000
Gradm I 06- C-Ï' Minuta $0'. Tandem diuifis Gradib. 106. ' _ uan¡ 466; 600000
Circulª; mus comme: g Qym¡ z 70936000000
Per 5C, rei/5.172! S¿qm 5. O" Gradm x6. ,Quart 'rtſupm Qm Sextª x 6796160000000
mm aſí Sign. 3, Gr,16. SO'.- Izª-{JM 2.0"". Septimª ¡007769600000000
octªuª &466176000000000
Nºm ;6:7q7osóoooooOOOCOI
PRAECEP.V.DE RADICE L Decima . :17678236000000000000 o

quDRATA:
I à numero Aſtronomíco extrahcnda fit Radix ua
dmta , reſoluendus eſt in extrcmam ſpecicm datam, CAPVT VI.
vc liipra docui , 8C a numero ſic rcſoluto exrrahcnda eſt SII/mm Dejfim’tio, Praprz'etates tſinſigm'ores,
Radix quadmrmvel quadrato proxima per conſuctas RC7
guias Arithincticre . l Ü Dimmſiam: .
SCHOLIVM. I P H AE R A cx Theodofiolib.LSphxricorum
dcfin. I. 8( 1.El? Corpmfizlia'um , ‘unicaſupnfim
I Ren": S:Nªch ,vacanmra‘r‘ſnuſivmá‘es‘z ſcrupula.: cie camprc/amſum, ad quam al¡ 'rm immgumm
Aena‘ ñ' E’En'mnc, qu.: ſifuerim Primazſcu Mirm— punfla , omnes rcctx [in-M duff.: ,funt ¿qm/M; PZ¡
M dzcumur *Up 3m , /í S¿cunda J‘Eu’TEFce ; ſi Ter-rm 'ſprr a‘ 5 ſi &um 'verá illud e/l centrum SII/mm: vel vr air Euclides lil).
Quartz: TETa’Fm z fi ,Quinta @EVTª‘gfiSexm I'ma‘ &o Pto— 1 l. defimtione cauſaliÃ[1/1er
lcma’us mmm influir 1. I. Almag. c.1 c. O’ l 1. Circulª-v2. e ,cum fimicircnli mmm/tc dia
diuiſum al¡ fruto/Ibane , Ó‘ HiPPdï‘C/lª inparte: 3 z. metro , circumductmſcmicircu—
11 Htbn-i, Perfie, Ó“ olim Araba., -Ut affirmar Scaligcr lux ir¡ idem reualm'tur , -zmde cªe
l. x . de cmmdatione Tcmporum, Ó’ 5x1(ªlmdarijx lªda¡— ii: Circumduci z Vt in appoſita
cis, diuidrznt Hºram inpuncta l 080. Ó” punctum guadm': ic figura, ii ſemicirculus ABG,
in \1/1ame-nm 7G. quan- -zmum ynnctum Equiualet noflrí; Se Circa. diametrum ACG,manen~
cundis z. C-Ï' Tcrtijs 20. Momemum amcm Tertij: 2.. O' tem,& ſuſtentatam fillCl'ÍS AD,
{QC-mis 48. SC GF,- intelligatur moueri , &c
111 Si (¿ut Circula: tºtmgmdunm 360. aut Gradmmel circmnduci integra vna i'cuolu;
Hºra, vel Die: diuidendw fit in part:: Affi: , cº modo , qua tíone , gígncr Sphaeram AB KG , ſeu deſignabir ſpatimm
Aſfix 1 ſeu Libra ab amiquis Roman” dim'debªrur in -vncia: :equalc Sphrcrze ,cuius ccntmm erít C .
x 1.. fin arre; aquella: 1 2.. ¡¡{ſpice :abel/:zm ſequemcm; que IIAin Sphzerzr ita dictus ab ¿feb , quod cſt volumeſt
*mili: c i Ptolcm‘eum /cctitamibm : ſ¡ qm'dcm, 'le nai-ani: Kc Recta quxdam linea per cmtrum Spb-:rue dnctmC-Ï termina
plems in Rudolpbínix c. 1 4. illcſirpr'fflmè IMC _diniſiane vfiu m 'Ulrinquein fiaperficie Sphere , Circa quam Iinmm quie
eſt‘ . !taqueflxmm Circuli [241mgradm 60. (jº fixtans Hº_ ſcmtem , circumualuipºteſl S¡¡laderas vt in prmcedenci figu
r4 , :mt Gradas haber .Minuta s" Ó* Scxmm Diez', H0 ra , linea ACG . Agrº Axis Sphzrazeſt etiam diametcr
ra: 4. Ú‘c. Sphxrx ;fednon omnis diameter Sph. cſt cius axis,quia.
non circumuoluitur Circa (dnncm diametium , fed Circa
Diª-‘17* Aſ vnícam cantàin .
fly, fm Li. Partes Affis Circuli Gm. vel Hor. Diei . II! Poli Sphzrrce ſunt Duº ¡¡147267.1 terminamia AA'CÑZJ
á" I Sphzrx in ipfimſuperficie, qua: ſicut Axis, immobilia funk;
‘- | Gr. | ' M. ] Hot. vr A , 8C G, dícti à wºAe’zº , quod cſt verto , vndc Verticcs ,
Vncia ;o ſ z. &í Cardines vocantur .
Scxrans 60 1o 4 IV Ambitm- Sphzerzz Grzecè mp1[AETEP , eſt ſupcrficics
(QIdrans 90 IY 6 conuexa ipſius , at in Circulo ambitus, &C circunferen—
Triens I zo 2.0 8 tia idem (Lun .
uincunx 1 SO 2.; Io
Semillïs I 80 zo I 2. PROPRIETATES SPHAERAE
Sepumx 2.10 z5 14
Bes 2.43 4o 16 INSIGNÍORES.
Dodmns 1 70 4; 18
Dextans zoo ço 2.0 I SP/Mzm ſunt inter ſe ¡n tn'plimta ratiomſuarum dia- :rn-¡¡¡W
Detmx 33° ſS 12. . metrorum : ita Euclides lib. 1 2.. elementor. propoſ. ,,Pyºpºniº
A5 ;60 60 2.4
1 8. eſt aurcm triplicara ratio , quando continuauu* pro- ª“…
Eortio eiuſdcm ſpeciei vſque .1d quartum terminum.. .
I V Analyfix Gradm aut Hom ¡¡¡ri-¡nuria! , vſque ad xempli gratis. ;inter 2.8( 4… cſt ſimplex propOITio dupla;
Decimafi‘rupula › (Ïcut C?” analyſis circuli m inſcrupu at ſi fiat vr z.ad 4. ita 4.11d 8. erit duplicate. ratio inter z. 8:
la *zz/¿zªc dcc I'ma , valdè mili: eſ¡ pra muln’plimtiom , O" di 8 . ſi rurſus fiat , vt 4. :1d 3. ica 8. ad 16. erit inter 2.. 6: 16.
uifione Lºgiª/¡im, idtoque wrx-mz; bie: ::c/¡ich in dualms ti'iplicata ratio duplze proponionis . Itaque ſi S hxmz mi
fequcmibm tabtlli: . noris diameter eflèt pedum 1. &C maioris 4… ſo 'diras mi—~\
noris Sphxrç ad ſoliditntem maioris ſe lmbebit, ſicut 2..
ad r 6. quare nota vníus ſolidimte , 8C vtriuſq; diametro z
ªvs-ze -EºIºa BCE-350 facilè ínuenienlr altcrius ſoliditas .
11 Cuiuſcumque S¡7/1er fizpcrficies , qtma'rupla eſ!1 ma
ximi in S [mm Circull :ita Archimçdes z lib. I. de Sphx
~ ¡¡1,86 Cy ' dro propoſ. ‘0. r ll'
_ª,
111 Re
DE SPHAERA I N C 0 M M V N I. 9
UI Rectangnlumſnb diamcrro,Ú' circumf'ermtia Spháï
re .qmdruplnm c/Z maximi ir! Sphxm Cir-cul¡ , ex Clauio Probl. 45mm» ini-!mire ayuden: Sfflhzſi
in Sph-xra pag. 1 oo. quarè per 2.. propi‘iemtem tale rectá
lum , :equale cſt ſuperficíei conuexx ipſius Sphwra: . M data.
I V Rectnngulum ſòlidum , comprehenfum [ubflºmidia—
metro Sphxrx , G' tem# parteſzIpEr/icici Canzzcxiefciuſdemªz Flat Conus rcctus , cuius altitudo fit equalis diametro'
¿quale eſ] ton' Sphere. EX Clauio l. 4. Geomerrice Practi— Sphzrra: z baſis autem fit circulus habeus Semidia—
cm, Sc in Spliaem, vbi de figurxs Iſoperimetns Propoſ. ¡6. metrum azqualem eidem diametro Sphxra: 5 exit ením.
ſeu pag. l OO. vbi ſupetficiem Splrzerre appell-.It Ambitum; eequalzs Spha-rze per proprietatem 7.
ſolidimtem verò ſeu totam capacitatem , Armar¡ .
V Sphem cſt‘ ‘qualix cylindraz Mim [mſir e/i reqnali: ma
xima Sphere circula , altitudo texte-m [en axir , duzzbm ter Probl. 5. leindmm ima-hire ¿quien
ríjr diametri Sphxrx . Archimedes de Spln’ra , ok Cylin— Sphere dal-e .
dto propolit. z z.
V1 Cïlindru: ad Sphüemm ſihi inſcripram , fiſànmlte— [at Cylíndrus rectus , cuius baſis ſit circulus, diameª'
ram haber propartiºmm , Archimedes l. I. de Spb. 8C Cy F trumliabens :equalem diametro Sphxraº: ,' altitudo
lindro propolit. 32.. quarè ei‘t vt 3. ad z. pon-ò Cylindrus aurem fit ad dinmetrum Sphzermzvt z. ;1d z. GC e’rit bic
liic, haber baſun :equalem circulo Sphasmr inſcripta: ma Cylindrus :equalis ſoliditati Sphere , per_ proprietatem ſ.
ximo, 8C axem 1 ſeu .iltiudinem xqualem diametro Sphe
Ue eiuſdem .
V11 Sphem el? Equalír Cºno z Mim 4x1": fin altituda @Y ..M3, .
.
Mi
.
¿.722er diametrº Sphxrx , haſi: vera‘ dmmctrum Sphatm a

¿JAL-:metrº dupla maiorem haber . Archimedes ſup m .


V111Sphere
CIſirculo Sphere;maxima
quadruplzz cſi Com',
, ªltitudo cuim lmſis cegualur
antíſemidiametro Sphe C A P V T VlI.
r-…e . Archimcdes ſupra . De Circuli: Sphere Naturah'r, @’ Artifi
IX Sphdrafizperficie.,cqmzli: el? Circulo , habenn' [emi
diamerrwn ¿grªde-m diametro Sphere . Eſt C0rollarium.. cialis in Cammum' , corumyue
Archimedis , ex proprietate z.de qua ſupra .
X Cubªs ad irzfiªriptrtm Sphxram maiºrir eſ? prºpºnía Proprictatíhm .
ni: ,quàm 2. I- ad l x . minor-¡I ¡¡¡Item , quèm 42.6. ad 2.7. z - -szªhtra
Clauius z ex Archímcde lib.ç. Geomcci'ise Practica-*cap ç. A TV RA L 1 S Sphem apud Cofiiiogra- Num…,
XI Qadmmm diante-tri circul; Spheruz maximi , ad phos , eſ’c Sphxra leeſtis , Elementaris , 8(
ſupcrficicm Sphere e/ll main: qurim 7. nd 12.-(9" minus quam Terreſtn's , ſeu Termquea , quin. à Natura ipſzt
71 .'ad 21;. Clauius ſupra; qui & ol‘tendit, quadratum. factm ſunt, 8C iam ex dictis cap. 7.. dicendíſque ~
prmdictum ad Circulum inſcriptum , eſſe maius , quam in Libro de Sphzra Elementari , ſupponuntur Cªªlí, S:
¡4. ad r i. minus autem , quàm 2.84. ad 2.2 z. moles Elementmum à CGli Lunaris concauítate termi
X1I Rcflzngulumfirh diametro Circulí in Sphere: ma— nata , 8C globus ex Terra , 8C Aqua compactus z effe figu—
ximuſ? lid¡ eiuſdempertphcrix comprehenſum ,* qual: eſ! ra: Sphmricce . Sphsm
fiIperficiei conmxx Sphrzm; quadruplum *verá Circula‘ (inſ Artificialií Sphxm eſt, qure fit ab Atte ad imitarionem Ar¡ ificiñ*
dcm- Clauius l. s. Geom. Pmct. c. ç. Propofiz. Naturalis Sphzm‘, quº: aut ſolidn eſt, cuiuſmodi eſt Glo li: .
Reliqu:: proprietates Circulorum Spherra: maximo bus tum ccrleſtis , in quo Sydem Fixa detignnntur, 8C vo—
mm ,aut non maximorum , \ecenſebuntur mox Cªpítb catur Splmm Arama , ab Arato , qui primus illam adhi
ſequenti º buit , aut perfecit z tum globus Ten‘aqueus , in cuius fu—
perficze delineátur peripherizv. ciiculorum prcecipnorumz
fitu 8: poſitione imitantium circulos Sphrerx Cceleſtis .
DIMENSIONES SPHAERAE Aut çenè fit ex annulis , ſeu armillis reprceſenmntibus*
Probl. I . Dni: Diametro, O²*- Cirmmfcrmtia Circumſerentias Circulorum Sphzera: Naturalis, &vo
catur Sphem Armillarirzſeu Materialis . Ita autem fa— .Sp/Mm
C ¿rm/i in .Sp/MM Mªxim¡ , z'nmſiigare Armtlla
bricatui'wt oculus extrinſecus cam contemplans , poffit
Superficiem &ph-em coma-:mm intl'm'ſus videre ípfius partes , 8C circulos ÍCCLlndOL‘llnb ri: .
Mobilium , 8C Planetarum inſeri ſolitos; SC vt leuior ac
Sªl: ?videſ VC , ſeu multiplica Circumſerentíam Circuli maxi— tractabiliorſit. Cuiuſcuinque tandem forma?, 8( aiTifi—
Hªine¡ i:: mi pereius diametrum z 6C ſumma ierit ſuperncies cij tilcritilla , quam Archimedes vitro incluſit , 8C quam..
WWII. , Sphrerce
li maximiin, menſuris qundi'atis
per Problema . Vel quazre
z. capitisſi4. are-1m
eamqne Circu
quadiupli Claudianus celebti Epigrammate illo laudauit .
1Mpiter inpar-140 cum cernerct Act-'76M 'vitro ,
ca: nam idem Obtlnebis : ſequitur hoc cx propnetate. Quamuis aurem multis modis Sphſera’, vtriuſque ima—
Sphxra‘ 2.. 9. 6C I 2.. de quibus ſupra . go, in planum proiici poffit , 8C in plano reprxſentarhquo
de artificio agunt in primis (juiduhnldur de .Monte, &e ali]
Probl. z. Dari: Semidiametro , Ó- Superficie multi in ſuis Planiſphxrijs; melius reunen eſt hoc loco
tyronibus timpliciiíímam eius imaginen] proponere , ne.
s
Sphzmjnquircre Solidthc-m Sphere . ' initio abſterrcanturmultitudine, ó: confuſione Circulo—
rum . Dummodo affileſcant,ſub lineis rectis ,aut cur—
DVC tertiam panem ſuperficieí conuexaz Sphxrre , per uis,ímaginaricirculos,à diametrisillatum aut circum—
&lidiªr-'S Semidimnettum, .SC habebis Sphxrre ſoliditatem ferentijs, integris vel adumbmtis, ſigniticari ſolitos.
Srl). inn?.
m menſuris :amen cubicis . Idem obtinebis , ſi ſextam. @mms ergo in principio libri huius pag. 1. prremiſe~
:II ,
partem iuperficxei ducas per diamettum Spliazrm : ſequi \im Figuram Sphrem: obliqure ſpectnndam. oculo ad
rut hoc ex propi‘ietate 4. \upra . Orientem conuerſo, indicatis diuiiionibus quatuor pra:
cipuorum circulorum in Gmdus , ò( hic viſum ſucn‘t :1d
Probl. 3. Cuál")- I'M/mi¡ eſoliditati Spham eius ferè imitarionem ;diam figura… ſcd Sphmrre recta:
proponere , oculo tamen ad Occidentem conuerſo, 8C
dm@ «equal-m . oſito in Medio le¡ inicio Cancri in C ntque adeo P0—
fo BorealiEclipticre inſm Horizontem in M. Niliilomi~
Qví‘re ſoliditatem Splizrrre pei- Probl. 2.. 3C illius nu nus maioris ſimplícitatis, 8( Clarimtis gratia tertium felic
meri qumi'c radicem cubicam; illa enim dabit la— ma ad explicandos Sphccrze circulos adhibebimus in quo
tus qtmdmtí, \Uper quo ſi fiat cubus,erit :equa oculus ad Occidente… conuerſus videt Splizt-mm recti ,
lis Spb-"eras vel proximè fi radix cubica non prxciſa , fed ita vt ſupm Horizonrem ſítpolus Boreus Eclipticxin...
proxima fuecit . TA' in medio Czeli initium Cnpricorni in K . .
Sii:
¡º 'LIBER' PRIMVS
Si: ergo fecundum ſclicma Sphxra: Armillatís. fed rc tabít Zomm Tºrridam, cuius amplitudo KÉC, ſcu PCL zm‘,
ctz , vc vides in ſeqqenci figura. erit graduum 47. ſpatium verò intra Tropicum Cnncn
CR, &c Circulum Arcticum TM incluſum, Zonam Tem
pemmm Barca/emz ſpatium autem intra Tropícum Capri—
corn¡ KP , 6C círculum Antarcticum NO, Zamm Tem
pemmm Auflralcm. Vtríuslibet aurem amplitud() CT , SC
KN , erit graduum 4;. Reliqu-.I verò ſpariu , intra Circu
los Polares , 6( Polos Mundi propiores incluſ-.I , reprzc
ſenmbunt Zona; Frígida!, (“9' Bormlem quidé TBM Ñ c.
Auſlmlem vcrò NAO &o quarum ſemidiameter TB,8C
NA qraduum eric 2. zz'. . (ed diamcter TM z ac NO Grad
47. Quema. ſciliccr eſt Zona? Ton-ida* laritudo KC .

QVID SlNT ClRCVLI IN SPHAERA


Maximí, & non Maxim¡ 5 Parallel¡ ,
8( non Parallel¡ .
I !rm/I' in ISP/¿274 efle dícuntur , quorum poríphe
rize ſunt in ſuperficie ipſa Sphrrrce ;alij enim in
tra illam confiderabilesmon confiderantur \amen à Coſ—
I Tenium verò ſcllcma ſit in fequcnti figura talª; mographís , cxccptis círculis Plancmrum , ſcd in Theori
Ex centro G , Semidiametrique AG intcruallo , deſcri cis l’laneturum non hic , quorum \amen prrrcipui ſuas
batur Circulus AEBAqui Mma’fanum , ac ſimul C0 Sphmras ambiunt . Porrò circuli Sphxrze diuiduntur in
lumm Sal/liriomm reprzrſcntabit,eius auremDiameter Maximos , 8C non Maximos , ſcu minores z in Parallelos,
AGB , reprxſentabir \imul z ¿SC Horizonte-m , 8C AMM.: 8( non l’amllelos, ſeu inclinatos .
Aeqnatorií - Ducarur deínde EGAqu-e ſit :equalis ipſi 11 Circuli in .Sp/mm Maxim¡ ſunt, qui tranſeunt per
AGB, 86 ſccet candem biſaríam , \Y ad angulos rectos in centmm Sphxrx; mm Maximi ſunt , qui tmnſeunt pel:
centro G , reprxſentabic enim planum circuli ¡ich/m» centnlm Sp hzra: › [1erpropofir. 6. lxbriprimi Spharicºrum
{Iiali r, cuíus Axis eric AGB,- Pºli autem Equatoris,qui SC Theodoſ¡ Tripolitie .
Mundi ,eruntpunctaA, 6( B , nempe Auſtral'w , ó; Bo 111 Parallels' circuli lunt , qui aut inter ſe , aut ab :lli—
realis . Diuidatur deinde quzldrans vnus circuli , put: quo circulo maximo in ſphcera mqualiter diſtant ,- non Pa—
AE, in gradus 9o. 8C índe afl'umantur circino gradus 2. z Y. rallel¡ autem , qui inclmantur ad inuicem ,nec à fe di
'8C in Coluro Solſtitiorú AEBAíncipícn do ab !Equatoris ſtant eqml ¡ter .
puncto E acclpiatur arcus tondem graduú zz;— ſitqzarcus 1V Poli Circuli cuíuſuís in Sphxta , ſunt puncta in ſu—
E198( ex púCÏoO¿lt6r arcus verſus alterá partê ipſi equa perficic Sphmrſe, à quibus omnes rectze [inem, ad circum— I l)

lis, qui fit B ,-notatis punctis KR , qua* iung-,mtux dm ferentiam circuli ſui ductz , ſunt :cquales inter ſe , ex de—
bus parallelis KR , diſtantibus inter ſe gradus 12..:1l1t x6, finit- s-[ilm i. Spharicºrum Theodo/¡j . Verificatur \amen
aut zo. illis enim Zonulx incluſee KGR a reprmſentabunt etiam de arcubus in ſuperficie Sphzerae perpendiurlariter
Zºdiacum, per cuius medium eſt Ecliptica linea; per ductis à Polo ad circumſcrentiam : nam 6( hi funk inter
cenrrú autcm G ducatur recta linea OGT , qux fit :equa— ſe ¡rqmles .
liS ipſi AGB, 8C biſatiam atquc ad angulos rectos , fecct V Diſtantia círculorum minommà centro Sphrtm ,
in G Eclípticam, ſcu parallelarum KGR mediam lineam, ſpectatur- in perpendicular¡ , 5C recta linea duda a centro
mm OGT , reprrrſentabit .Axem Ecliptim , cuius poli Sphzern: , ad planum circuli , cx definit.6. addita à Clauiª
Zºdiamn emm O,& ’I‘ tantumque diſtabunt à Polis M undí,qu.1n~ definitionibUS Tbeodo/Z] in eius lib.primum Sphxricor.
\um Eclipricn ab /Equat’oro quare arcus TB, SC AO, tau~
tus ſempcr eric qmntus EK: SC V . QYOT, ET QYI SINT CIRCVLI
Maxim¡ _Sphzrae Czelcſtis, &e
Terreſtris .
VI Irculi Maximí in Sphxra leeſtí ſunt I z.vidc Circuſ¡
lícet, HarſQm, Mcria’mnm, Acqzmtorsb‘c1iptim Mªxim¡ ,
cum Zodiacº,- Colin-u: Acquinafliorum; Colurm Solſtin'o- x 3 .
mm; Circuli Varticula: ,ſeu Alrz'mdini: ,- Circulí Dccli—
nationix ,- Círculí Latitudinisi Circuli Horarij; CIrculí
Poſitionis S Circuli Damarum Ca-lcſh'um , 8( Círculí Diſh?
n'arum : ex quíbus Meridianus , Horizon , 8C Verticalis
(un: immobiles 5 reliquí mobiles . ln Sphmra :amen At
tíficiali, &’Annillari , non ſolent poni niſi priores ſcx
II His pcmctís accipe arcum Perqunlem ai'cui QB › expedirer aurem adderc vnum circulum veiſatílem cir
8( EC :cqualezn nrcui EK ncc non arcum AN ipſï AO; 6C ca polos Aïquatorís , pro circulis Homrijs , SC Declina
af@ um BM ipfi TB K’qualem , notatis in Coluro Solſtitio— tionis ,- 8( vnum verſatilem Circa polos Ecliptícre, pro cir~
rum puncti'; PC NM , 6-: pet puncta K ,6( l’, ducatur lí— culis Latitudinis; 8C tertium ductum per polo s Horizon—
nea KFP, ſiuc recta, \Fue curua, reprzrſenrans circulum tis , ſeu per Zenith , 3( Nadír, 8( verticalem pro altitudi—
Tropic¡ . parallelum ¡Equatori EGQ Nam cxhibebit Tropicana níbus 5 fic enim eorum Circumductu,ſacilius tyrones dí
Capricorni . Línea autem per pimc'la CNY R ſimiliter du~ ſcerent doctrinam l’rími Mobilis , ¿Y multa theoremªta,
cta , nempè CR , repntſentabít Tropicum Cymcri . Arq, 8C Problemata Coſmographic a . o

íta Vll Circuli in Sphsera Cualeſtímon Maxími,ſeu mí— Circª-[Í nó'


tiumpunCium
Cam‘ri , Kpuncſitum
eric initium Capricºrn¡
G ínitium ; punctum
liinc Arictix R ini
, inde Li
notes aximisſiunt IO. mmírum Trºpicm Cancri;Tropi~ Mªx"7"
bra. Tandem per T, 8( M ducatur recta linea, aut ſi cm Capricorn¡ ,- Circulus Arcticmſirculus Antarcticu: ,
placer cunm , ¿Y parallela ipſI CR ;a Pcſ N, Se O, paral Círculi Climarumz Circuli femper Apparemium 3 Circuli
lelaípſiKP. Nam reprccſentabmit Circulo: Palarcszó'c Semper Latmtium; 8C hi circuli ſeprem, ſunt Parallel¡
Pªlm“ ¡¡r quídcm TM Circnlum Arc'Zicum; ipſa verò NO , circu Equatori, quando ab eo ſunt diſtinctí, num, ó: ip (e.)
(tt/I.
[um \Izzmrctimm ,- Spatia verò incluſu his , Zona: , 1mm, Aunator» ett vnus circulorum ſemper Apparcmium fi
ſpmum intra TroPICOS KP, 6; CR uuluium \CPl'iïlcn mul ac ſemper latencium . Reliquac tres fpecies ſungfilt—
C
DE SPHAERA IN'COMMVNI. !I
v¡culi Paralleli Ecliprica z Circuli Almunmmrmb, ſeu' ducti
terjſphaztie ,vt colligit Clauim in carol/my: ad Tbeadofiz'
perAltítudines , quos proinde aliquinon diſtinguunt à. y Propºſipmdzſz‘a¡ .
Circulis Altitudiru's , 8C hi ſunt paralleli Horizonti 5 3C ª 1X Si in [Ii/?em maximus circulm, circulizm quempizim
Horiïqn PAT/¡Cm , ſeu [En/¡bilis 5 8C ípſc paralielus eſ’c ad ¡¡izan/or refíorſecet, blfflïtflm cum ficabit, C9” tranſil-.ic
Hon'zonti ſimpliciter fic dícto , ſeu Aſtronomico , Se Ra pci-polo; ipſiux . Theodoſ. l. 1. propoſ. 1.1..
tionali, 8C eſt vnus circulorum Almuncamrath . In Sphzr: X Sim Sphere; Maximus eii-culm- , circuliim mn mn—
ra amen Atmillari non ſolent poniniſi Tropici,& Circu ximum btfariam ſccet ;[ecabit e um ad angulo: recto¡ , G"
li Polares . per ¡¡olor . Theodoſ. l. r. propoſ. 14. ª
VII( Circuli antem Lºngitudini: , non diffinguuntur X1 Si mffizlmra maxima: circula: , circulum quempiam
ab Ecliptica , aut à Parallelis Eclípticz: quemadmodum. inſplmm /ecat , im vt trar/feat per polº: ein: ,' fecabit emm.
circuli Aſcm/ionir Reik non diſtinguuntur reipſa ab bifariam , (F ad angular rectºr. Theodoſ. l.I. propoſ. 1 ſ.
!Equatoro aut pamllelis I‘Equatotis_ . Etlicet inter hos Qlatuor alía Theoremata adduntur ex alía vcffione hic
\int Tropicí ,Se Polares , ſemper Latentium, ac' ſemper à Claui0,& ſunt haze . I. Si in Sphcem mzurimus Circulus
Apparentíum CÍl‘ClllÍ, 8C Climatum; tamen prxterhos tranſit per polos alterius maximi Circuli ,- hic vici {lïm trá—
danmr 3.1i) innumerabiles círculi paralleli/Equatoris, qui ſit per illius polos. 2.. Si iiiSphrei'a Circulus circulum.,
deſeruire pofſunt ad Aſcenſionem Rectam ſyderum aut per polos ſecet, 8C maximus eſt ,- bilàn'am cum ſecat,&
punctorum Eclipticzr determinandamzeſto ad cam men ad angulos rectos . z. Si in ſphcrra circulus circulum..
ſurandam ſolus \Equator ſufflciat . Circuli denique ter biſariam a 8C ad angulos rectos ſecat; maximus eſt Circu
minantes Zodiacum re uera ſunt Minores Circulí, 8C ſpe— lus, 8C per polos eum ſecat . 4. Si recta ducta à polo Cir—
¿tantes ad pamflelos Eclipticae ; eſto Zodiacus ob Ecli culi in ſphasra ad eiuſdem planum perpendiculariter, ſit
pu'cam numeretur inter circulos Maximos . :equalis ſemidiametro ſpha-rre ,- maximus eſt circulus .
Clam’m in .Tc/1011]: Tbeoda
SCHOL-ION. X11 Ref/41mm ª delfín d polº ad circumfi-remiizm cir
cidi in [iz/mm maximi , equalis e/Z lateri guadrati inferipti
in maximo circulo . Theodoſ. 1. I. propoſ. 16.
Elx'qui circuli , qm' in Spbxmfirlgi pº/Ïimt z aut @ectíz’c X111 Si ¡¡¡fi/1era /it circular, Ii cuimpºlº in ipſiw cir
ad Plancha-um circulos, U" intra Sphemm ſimt; aut cumfercmmm duffa recta linea , quIÍI /it later¡ quadm
:valija/tªnt con/idemri ¿i Coſm(¿grapbuwuiiqmodifimt Paral— ti inferipti in maximo circula ,' ipſe circulª: maximus eric .
lel¡ Mcn'dianorum , 8( Verticalium ,- per quo; Iizjiiperficie Theodoſ. l. I. propoſ. 17.
globi 'Tcrmquei , incedi , O" naiiigdri poſ]e dücelzimm librª ‘ X1 V Si in [Hum , rcñ‘ü linea per centrum eli/c²74 ,. ecec
4. tomilite!
flzerzſies 2.. Almagefli inſeíiione
mmizs naminam, depajſec
add¡ H:fliadR-OMI'A , qnorum
Circulis miriam-bm', bifariam alterar); reíª-zm info/acera, nïipcr cer-triim duff-.1m;
ſembit mm ad angular rector; CF“ èconuerſizfiſèmt mm ad
filter» Sphere Terrcſlris . angulo: rectoxſecabiz bifztrmm . Theodoſ.l.r.propoſ.zz.
l XV In .Sp/mm pam/[eli circuli , fimt dtſtripti e.\ ¿Il/dem
PROPRl ETATES lN S IG NIORES polis z Ó' è cormerxo‘/ifimt deſcripti ex iffdem polis , ſIim [m
rªl/'e11'. Theodoſ. l. z. propoſ. 1. 8C 2..
Circulorum Sphaerae in Communi. XV1 Si iriſpljiem maximus Circultiimliquem circula
mm ir¡ fP/MBHUZ ſiiperficie deſcriptarum tnget; target Ó'
7‘ !reitli m Sphere; Maximi , tran/¿um per centrImL, alterum ei xqualemmc permite/um. Theodoſ. 1.2.. propoió.
C Sphere , 0’* ècorzuerſo . Theodoſius 1._1. Spher— XV11 Arcm quilibet zi polo circuli m [pla-em maxtmi
ſíc. propoſ. 6. ducha ad circumfercrztieim eiiiſdcm circuit , qlmdram e/Z
11 CIrculi in SII/MM Mmrimi , fê mutuo' [emm bifu circuli #ug-md. 90.ex Regiomontano, Clauio , SC :ilijs in
riam , ſm in dim; partioilc: .Iguala,- è conuerſo , fifa) Triangulis Sphrricis ,- idemque arcus facit angulos re
bilizriamſecam , Maximijmzt. Theodoſ. l. l. propoſ. ctos Cum circumſerentia Circuli tnm maximi , cum paral—
1 l. 8C !2. leli ipſi circulo maximo : pex* eoſdem .
111 Gire-'eli in Sphxm maximijirzt @ªnales inter [U , ~ Ad has proprietates , aut reliquas à Theado/io lib. 2.. &
haben: emm diametro: ¿quede-5, per corollar. pta-cedentís . 3. Sphceticorum pofitas , & expofitas ibi à Maurolyco ,
I V Parallelorum circuloriim ill¡ , qui …equaliter d centra vela C1Mi0,1‘ecurrendmn eritpro multis diccndis infra.
Spbzrx diſiam , equale¡ ſunt interfc , qu‘i vero' inequaliter de circulis Sphzem: in partículari , fi quis raciones eorum
diſiam, inequales; Ó' ex im, qui [enga: di/szt a ccrztro vniuerfaliores velit cognoſcere . '
Spbznefimc minor:: . Theodoſius lib. r. propofló. Propom'o VCl’ò Circumſerentire circuli maximi ad non Praporn'o
V Ciaiuſcunque circuli in SII/mm, recta [im-d dicta a‘ maximum, traditnt à Clauio in Splm‘ra pag. ;84. Magi— tiren/i mu—
centro circuli ad cemmm S[lr/Mhz , perpendicular-;ter Cadiz: no m Geographmm Ptolemru l. r. c. 2.0. :5C à nobis in li— ::imi mi T²5
in cxrculum , ſcu fªcit angulo; recto: cum plana Circuit . bro Geographico . Vlde inteum Scholium 5. cap. 16.8( mªx‘m" -
Theodoſl. 1.pr0poſ.7. tabulzun de hac in fine operis .
V1 Recta linea d centrº [ªlmera, par eemrum circuli ¡IL,
fiablem pofiti duíla , ſi prºdumtiir, Cddlf in pala: illim circu -EºIºS--EºIºI—-Eºra--Sºrºz--Sºxºai Mªma' -Sà’ºJ—fºïºê- tºrº@ M- Sºm-tºª
1¡ . Theodoſl. I. propoſ. 8. Elus conuerſa ab Arablbus, -sea Eºlº:
8( Maurolch additur h-YC . Si /it in ſpbzcra circulm, (’F’
al¡ altera polorum circuit recta limit diicamr ad centram.; _ C A P V T VIII.
circuli , eric perpendiculziris ipſi , O" producir; trimfibit per
altemm palum ; addo ego ,‘ (9‘ per centmmffllmch . De Horizonte Ratianiii'i _, Senſiéi/i .'
V1] [Ze-‘Ze linea ab 'vnºpalº circuli mſp/aazm , duff/L
perpmdiculariter ¡td cirmliplamim , Credit in cer/triim Cir
culi , Ó" fiprodm'czmr , credit irI centrum flilmrw , G* m alte— O R I Z O N, Grmcè º"PICaIv à verbo Gta'
rum eiuſdcm circiilipolum . TheodoſJ. I. propoſ. 9. co 6,01525“: , quod eſt linio , aut terminokſt HoriZ'omis
V111 Recta-¡inca duEL-z per pola; Circizli in fizhxm, ca Circulus Finitor J quin finit, &í terminar [feria: .
diz perpendiculariter in circnli illim planum , tranfirquu diem,acnoctem ,CSC viſum habitatoris in
per centrum , tumflzlmriz , cum circuli . Theodoſ. l. I.pro ſphrcm &o Diuiditur autem in Horizonte… Ratio…—
P oſ.ExIO.
prxdíctís ptopoſitioníbus V. ad VIII. ſequírur Cir— lem , qm etíam Naturnlis dicitur, &e Alh‘onomicus ,8C
Horizon ſimpliciter fic dictus , Proclm‘ \amen , 8C Gemi
Crrolluiª, culLun Maximum ,qui tmnſit per vnum polorum cuiuſ— nmjnppellant cum M’w OMPI-78v , Ratione contemplabilem ,
libet Circuli in ſ hrra ,tmnfire quoque per reliquume., quíamtíocinando
fed ſenſus noſtcrillum
illumrcpcrít;
non attíngít,
diuxſiditurſaltcm
inquam(mmm,
in Ra
8( ideo duos poſos cuiuſuis circuli in ſphcem dlalneſmh—
ter elle oppoſitos›ſet1 inter eos intercedere ſemlcnculum tionalem ,8C in Senſibilem , ſeu Phyſicum, Proclo , 6: Ge—
maximi Circulí; 8C quatuor hrcc puncta , nempe duos p0— mma a’Ia 9›I-rº‘v,ſenſu ſcilícet perceptibilem 5 quem Cla—
los cuiuſuis Circuli in ſphmr-.menrrum circuli, Se fi>l1xrzr, uim Apparentem , Maurºljcm, ¿k Neander Attificíalem
elſ:: in \ªna eademque recta linea , qur etinm eſt dmncj _vocant : ¿Y hatc de nomine .
B 2. Il *lla
¡z LIBER PRIMVS
Hª,,- 0,, ll quízon_R4tionalir Eſt_ circulus Spheerze maximus, tur Almenara/1', ncmpe paralleli Horizontís tranſcü—
Rm…, ,-5. cuius poh ſunt In vertice habitanuºz puncto vemcr 9p tes pet Sydera ,íuxta diuerſam illorum altitudinem . 1 2..
poſim ,-diuiditquc Splizeram In Hemrſphaznum ſuperius, Eſt illud lanum , in ordinc ad quod Artifices Horizon
&e inferius reſpectu habitantts V tem Seniibilem determinant a vt pote parallelum Hori— \7“
in ſplimta: pro cuius intelligen zonti Rationali , dum ad libcllam pauimcnta exigunt .
tia \it in adíecto ſchemate , C
Mundi, ac Terra: centrum; 86 ' DE HORIZONTE SENSIBILI. -ª
BAENzêcc. globUS TertzzCaelü
aurem , vel c.eleſtis Meridianus V Hºrizºn Sen/¡bilir , ſeu Phyficus , ſeu Arriſicialis ,ſi A
HVRK , fitquc in ſuperficie.;
Term Habitlator A , ſupm cu Eſt circulus Sphrera: non maximus, parallelus Emu,, Ñ
íUS capur ſit m‘ Ccelo vertex, ſeu HorizontiRationali, 8( diuidens
\ibile Habitatori , ab inuiſibili ſegmcntum
z dicitſiurque ſphzrz vi—
Artificialis, eò Mªfiª/,z _
punctum verticale V, eique dia- l
metraliter oppoſitum punctum K, 6C ex punctis V , 8C K, quòd Attifices i110 vtátur in libellationibus çdiſiciorum ,
intelliºatur deſcriptus Circulus maximus ‘ HCR z erit aquarum a inſttumcntotumque, que perpendiculariter
cnim 2Horizon Racional is , ciuſque poli enmt V , qui vo ad Horizontem collocanda ſunt, aut ira vt aequidiſtent
catur Arabicè Zenit/I, 8C K , qui polus , ſeu quºd pun— Horizonti, eſto hoc mediante reſpectus habeatur ad Ho
ctum voeatur Nudir, 8C latinè Imum Cazli,per que fi du rizontem quoque Rationalem. Eſto itaque in ſequen
caturlinea recta VK crit linea verticalis, ſeu Axis Hori t¡ fi ura centrum Tél'l'é'czac Mundi C,globus Telluris
zontis , ſi Horizon fingerctur mobilis . Diuidet autem.. FA , Ccrlum aur Czeleſtis Meridianus HVRK , Habita
Splireramin Hemiſplnttrium ſupetius , quod in Mundo tor in A ſuPerficie globi terreſtris , cuius habitatoris Ze
Vniuerſo eſt HVRC, in terreſtri aurcm ſphçta eſt BAEC; nith ſit V , 6C Nadir K , 8( linea verricalís VAK , IS: illiad
8C in inferíu-s, quod eſtibi HKRC z hic verò BNEC ,- il— angulos rectos ductus Horizon Rationalis HCR; duca
lud pingitur candidum', hoc nigtum , quia Sol ſupra Ho— turque recta. SAP,,parallela ipfi HCR, 8( tangens ter—
lizontem poſitus dicm facit ſupra , &inten'm non eſt in tanrín A ;reprmſenrabit enim Horizonrem Senſibilem
inferiori, vel quiaiilud conſpicuum eſt Habitaton' A,hoc Hªbitatoris A,quía diuidit ſegmentum viſibile Cel¡ SVP›
vcrò occultum . à reliquo inuilibili SKP.
nªriz", . 111 Horizon Reé'z'm cſt 3 qui rranfit per polos Mundi , VI Diffettigirur Horizon Senſibilis à Rationali . I.
Rectur . Ó» 86 \Equatotis , vc eſt HCR , fi ſupponamus polos Mundi Que eſtcirculus non ¡mximus. 2.. era non diuidit Diferimm
O‘Íijmü. eſſe H, &Rz 8( ¡Equatorcm reprxſentari linea. VCK; ſphçram in duo He- Ratiºnalix.
miſphatria , ſeu Seg— V S‘ªſf‘f
Hic Horizon facit angulos rectos cum \Equatore , ideo— menta ;equalia , ſed B ’Y‘ "miº
ue habitantes ¡neo dicunrur habitare in ſphªera recta ,
:ie cuius proprietatibus infl'a . Herm Obliquur eſt , qui in duo ſegméta inee- ª" ²'"
qualia , quorum ſu- A P ‘ª
non tranfit per Mundi polos I ſed alterum cx illis haber
eleuatum ſupra ipſurmòc Habitatori conſpicuum , alte pctius SVP a minus Q ª"
rum inſra a dc [atenten] ; de quo, dum de Habitanribus eſt , inferius autem 'H R "
in ſphzzra obliqua'. Vide illius ſitum in figura poſita pa: SKszaius. ;.quia c 'ª
reliquas omnes pm— "l
_ gma I Vr.Horiuntir Propriemm pracipuz ſunt bz. r. Fa pnetatesz in quibus M -ª’ª
P'ºÏ'ªª'fl' cít angulos rectos cum Meridiano. z. Diuidit Hemi commumcat cum.. *.i
"ª‘º’ſi‘ªª’ ſphzzrium ſuperíus ab inferior¡ . g. Eſt tenninus, à quo Horizonte Rationa- \ "Il
m' ſumumul' Altitudines poli , 8C ſyderum . 4. Determinar lírparticipat quoad K ' .n
verum ortum ,8C occaſum ſydcrum , qua- Otiti dicuntut apparentian), exce— .z
umc,quando aſclendunr ſupra Horizontem; occidere; pta prima :'tacir enim angulos rectos cum Meridiano in :'-‘.
quando inſra illum deſcendunt , ſed ptrtcipuè Sol, 8C ¡¡gotez Altitudmes auré , Ol't’LlS , ¿SC Occaſus , 8C Amplitu— ª;
ideº . 5. In ¡llo notantur , ptzercr quattro: puncta cardi dllICS horum a &e dies, noctcſque, 6C Aſcenſiones , ac Dc -
nalía , quce ſunt Septenrrio , Meridier ,l Ortus Occaſuſizue ſcenſioncs,& Azimurha,8c Almuncatatath , abhoc , …z
Aequinoc‘liulir ; quatuor alía puncta , ortus ſcilicet, 8C oc vel iu hoc Horizonte ſumpta, vocantur apparentia. Nam :z
caſus ſolſtirialis in vtroque Solſtitio , quze in figura Capi exempli ergo , ſi HVRK , fingamt lcirculus maximus Al— I, 4
ª tis 7. ſunt RP,CK, fiin ea circulus AEBOJupp‘onatur tituduus , :SC oriatur oculo A , Sol in puncto R , Horizon- ‘Ñ
effc Horizon z 8C linea AB,Meridiauus: eſt aurem Septen— tis RacionaliS; pet le tamen,& ſccluſis rcfractionibus 4
trionis , 5C Meridiei punctum illud , ¡n quo Meridianª? radionun ,non orietur viſibiliter ipſi , cum oculus in A, _7,
intericcat Horizontem ,vtin eadcm figura 3,6( A . At nºn Pºffic Videl‘e illa,qux ſunt infi'a lineam l—iorizonta~ _.
Luicta ortüs , &L occas ús Aïquinoctialis ſunt illa , ¡n qui~ lem SAP z fi nihil eleuatus fit à Term -, ar cum Sol peme
us /Equator interſecat Horizonte…, vr ibidcm 0453( E; \ nerit ad P, appatere poterit, &om-i ſenſibiliter oculo ..
uncta demtun ortuum,& occaſuum Solſtitialium z il la. A : è contrario , quando ſenſibiliter occidit in puncto S ›
rn quilms Tropici Horizontcm interſecªnt . 6. Deter nondum tamen occidir verè reſpectu Horizontis Ratio
minar moram ſyderum ſupra , ¿5C infi'a ipſum , quz mora, nalis z donec deſcendat infra punctum H .
fi eſt Solis, ò‘t ſupra, Dicitur dies Artificialis ; fi inſra, NOX V11 Proprietutes ſpecificze huius Horizontis ſunt 1121:. prºpia'.
Artificialis . 7. Eſt Circulus , in quo menſurztur Ampli 1. Vt dixi ſepamt ſe mentum Sphxrxe viſibile, 8C minus, m Seu/ibi
mdo ortiua ,tk occidua ſydenlm , qua: tanta eſt ,quam à maior¡ 3 8( inuiſibffi; z. Determinar pottíonem de He- Ii: Hertz¡
\us cſt arcus I-Iorizontis interceprus à punctis ipſius , in... miſphzerio ſuperiori Cali inuiſibilcm , cums menſura eſt ti’ -
quibus ºtiri pollimt, vel occidere Sydeta , iuxta. diuerſam arcus PR, vel HS , quem ſubtendir ſemidiameter Ter
eorum declinationem, ac latitudinem; eius verò dimi r'x CA ,- ita vt oculus A totum penè Hemiſphrerium ſu
dium, eſt arcus Horizontis inter praedicta punctazr‘k Pun erius videar , nempe SVP , excepta ſcilicer partícula
cta in quibus \Equator ipſum intcrſecat . 8. E11: circu— S , vel PR , quos tantò minor eſt , quantò maior' eſt di— '
lus , in quo deſignantur regiones vnde Ventotum deno ſtantia CRzCçrli à Terraª: centro C . z. Terminus cſt *
minatio ſumitur . 9. Oſtendit cum quo gradu Eclipti— Parallaxium, ac Reflactionum Horizontalium . 4. Ter
ca: oriatur, aut occidat qrm‘uis ſtella,& quotus radus. minUS eſt à quo verè Venri ſenſibili Ham pertingunt ad Lª
¡Equatoris aſcendat.. ve'l dcſccndat , cum dato Ec iptica: Habitatorem z non enim cenſcntur ab Horizon-j
puncto,aut Sydeteucctè in rectazobliquè in obliqua tc Ratíonali perucnite polle ad ¡llum, s.
Sphaªra ; ſi iuxt’a altitudinem poli congruantem , colloce~ Eſt illud planum ad quod Arti~
tur punctum illud Eclipticaº: , vel Sydus in Horizonte z 6C fices immediatè dirigunt '
“ªmª" . ira determinar Aſcenſiones , &z Deſcenſiones rectas , aut ſi ſuasperpendi-~
libellas , ¿5C
M"Ó A’. o bli quas. _ .io._ Eſt Circu
' l ua,…' quo ,Html-tau
' 1 accrpu
' "1
Humana. tur 3 qilce mhil aliud ſunt, quam arcus HOl'lZOl’ltlS interce cula.
rat/I. pri inter Meridianum , 6C alium Verticalem ,in quo ver
ſetur ſydus. I I. Eſt citculus,rcſper'tu cuius accipiun i SCHO
‘—7

DE SPHAERA IN COMMVNI. \3
Múdi polos›& Verticem ac Imum habitaroris , cuius po—
li ſunr in Horizontis punctis Ottús occasúſque ¿Equino
SCHOLIA. ctialis . Talis in figura capitis 7. eſt Circulus AEBQ, ſi
Horizon ibi \it AGB z 8( poli Mundi A , 8C B, arque adèo
A¡ mili. I Ver¡ file! an quílibet Habi'mtºr , fimm Hon‘Zan Zenith E z 8( Nadir QzDicirur Meridianus , quia quan
¡mi-ª‘ !T² tem babe-It , diſlmflum ab HºriZImte aire-rim do Solis ceuttum ad ipſum eruenirinoru Primi Mobi— '
Hfflªªª ' Habimmis inſuperficie Terre :me dubium.; lis , omnibus , qui ſunt ſub m i circulo , fit Meridíes,ſi Sol
eſ? quin haben: , fi reti'neatur rigºr, Aſlrºnºmirur
[iber iii calª reflzondcatprupriunz M diſt‘inêſiíxm ;Function…
cum cm' fit ſupra Horizontem , ſicur Medinoctium , fi ſir inſra .
11 Propricrzzter , ó( officia Meridiani ſunt haze. I. "ªmªn"
venia-¿le , fm Zenit/:1 . Phyſiú mmm eundem Harizon Equatorem,&Horizomcm ſecar bifau'am, 6C otrho— P'ºP'ª"'
tm babent , quilms idem punctum Cel¡ *videtur immmere ¿Zonalirer, ſeu ad augulos rectos z per proprierarem ii. ª"
perpendicularirer ſupm captar , *Ut fi pito-ibm [ZC-lla Miquel.; apitis 7. cum tranſeat per vtriuſque polos , 6C ſir maxi—
Fix-1 , ride-atar eje m finguiªmm vertice ,' Iregua emm di mus circulus . 2.. Diuidit ſphzrram in Hemiiphasriuxm
ſlamia illim à mſifi
*Dm-u: miami, wei-rice alterna
rueda: habitatºris
per 111mm circiter, nºtan' poterit
militar: 1m orientale , 8C in Hemiſphztn'um occidentale : In orienta
li Oſira ſigna aut ſydera dicuntur aſcendere , in occiden
limm CFC. t ideſcendere, quoad mom… Primi Mobilis , z. Dini
Hºrizºn 11 Nan reperi examinatum , quindm [it HºriZM fen dit ex :equo , 8C biſariam arcum diurnum , in duos femi—
c-'U'i F' Tª'_ fibili: , ºculi , aut Habitataris Blfllflliſulfi'ªſ Ter-mm , 'Ut fi diumos , IS: nocturnum in duos ſcminoctumos; vndp
'ª "ªª" ºcular ex A ¿frena/¿r ad mmm” mami: B* mm dim: pendet quancitas temporis antemeridiani , (SC pomeri~
7ª“ *ª ein: HoriZomem efflè SAP , am alium ill¡ Pªrallelum , Ó‘ diani,ab ouu, 6C occnſu computara . 4. Meutur Altitu—
tranſeumem pºr B, nan habebitprrrzpitzu proprietatcr H0 dinem maximum ſyderis cuiuſuis , quam in vnoqunquez
ríLMſi! play/icial:,' inui/¡bili
ten¡ wſibxſilem non enim , abſcindit
cum ºcularde/ícHCmtſP/I-U‘iº par
elcmmr , 'videre Horizonte habere poteſt tali dererminato dieztanta enim
eſt, quantus eſt arcus Meridiani inter Horizontem,&
¡zo/fi: magia-.1m C.eli partem i711’¡ªa illum , imma aliquando Stella? centrum , quadrante non maior . ſ. Meridien!
ínfm Harizontem Mianalem . Ducamur em'm ex oculo facu, quando Solis cétrum obtinuerit Altitudinem meri
B , linea recto: qualmBGN him" , ¿nde BFM › tangente-f dianam . 6. Metitur Alrimdinem poli in Sphaºra obliqua,
Terram in F , C9" G , 7mm oculªr videbit pluſquam hemi au: parallela , ( nam in recta , polus nihil eleuatur , ) tanta
jizbzrizzm, nempe partiamm MVN, illique ºriri parent Sj enim cſt Altitudo poli > quantUS eſt arcus Meridiani inter
du: in N , mztequam perueniat ad R punctum Hºrizamir Horizonte… , 8( l’olum Mundi ,ſeu ¡Equatoris conſpi—
Rationalir. ſi dim: eſfe reſlam FG, pardlelam Hori cuum . 7. Secando !Equatorem biſariam, diuidit díem
zonti Rutiomli , Ó“ dm‘Zam à contacta , 4d comactnm !mee naturalem in duas partes aequales , atque adeo in duode
'wſuaiix Termm range-mir , qui.; talir Hºrizºn diuiditfeg— nas horas antemeridianas ,Se pomerídianas . 8. \Equi
merida» fiber-c :erre/iris mima , Ó“ cºnfizicuum , nempu ualet Horizonti Sphaó ree rectze , 8C ideo Aſcenſiones Re—
FA G , a mm'ori , Ó‘ intanffiicuo; em hi6 Horizan mmimz ctas determinauetiam pro Horizonte obliquo ,ſeu pro
, refiieffuſpbene terreflri; . Si dim¡ Hºrizºnteſ” Phyſimm habítantibus in ſphxra obliqua; idem enim puuctum.,
efle linear BM , Ó' BN , antſpatium al¡ illir circumquaque \Equatoris , quod cum aliquo Eclipticaa puncto ſimul
cºmpre/¡enſitm , diuidit qmdempartem CII-¿i -Uiſibilem ocn— 0ritur,veloccidirin ſphrerarecta , tranſir Meridianum
lº B , que eflM VN , al¡ imafibili MKN ,fed non efl cir cum eodem in ſphz‘era obliqua: ideoque Aſtronomi,vr
culªr deſcriptur ex vertice V , tanquampalo :ſupcre/i ¡girªr, vitent varietatem Aſcenſionum obliquarum, diem na
Pl fit circulur de/ignatm zi [inca recta A1N ,* que Zire! i714 turalem auſpicantur à Meridie . 9. Igitur eſt terminus à
figuraprecedemi tangat Teri-am , non eſi Mmm neceſ/Eſed quo Diei Naturalis horas , &e momenta niunerant Aſtro—
.pote/Z mmfecare , 'vel nec /ecare , nec tangrre; pataſ] CUÃ per nomi , co quod ſydcra eodê modo ſe habeant ad Aiqua~
decidan' cºinciden mm Honzamc \Aflrºnomico ,fi’u Ka torem in Meridiano z non autºm m Horizonte , vt dice
tiºmdi HCR , ita rEquirente alrimdine audi AB . De bºa mus,dum de inxqualitare dierum Naturalium . IO. De—
itaque HIii-¿Zºrita , refizeéíu Cel¡ intellz'gmdm eſi Mauroly terminar initium Lou 'itudinis Geographiczxk vnà cum
cus in Dialogi; Coſmagr. pag. 56. dicen: ; (Mu Se pluſquá alijs Meridiaiu's di erenuam Longitudinis inter duo
hemiſphzrium ſpectare pOterit,ſi ſuerir in loco adeo edi~ quzeuis loca Terra: '
to conſtirurus . ln Term autem erit recta F6,111¡ Pªralle
l la , guia abſcinditjègmemum FA (1', 'ui/Ibtle .
¡zi/¡md, 111 Quripate/Z bie , quama /I't dz/iamia '01'qu oeuliſr - SCHOLIA.
,il/.u qui, pm termm elemti : /èd bum: quxfin jalutiºpcndet nanſo—
u? Iizm ab altitudine AB , acnli , fèd etiam è ſcmidiametrº l Eridiam' i” [iz/ana can/¡dembiler , ſmzt multa'
Terre CA , ex Cm'm mzzgüimdme pende-m* arcas A F , Ó‘ paueiorer numerº, quam Hai-immer; qIIiL/ibet @xt-º', fiªt
Mendmm
A G , comprehendemer /patium Term -viſibile ab aculº B, cm… ¡Man-¿tor , Ú quodlibet punctum [Ii/mm haberſúum.
¡¡Neri-*n [mi: [itſcireſi ºcular B, [it altus peder &qu-[nm cir Horizontcm proprmm ,- at non quillbet ſimm Meridia
eiter eſi [Zarza-a humana , mmm AFzſlºnpamemre ad qua mmx,ſed [Kb eodem
polum alturum. Meridizma
Quem-m": mztcmplurer /Mbimnt , ainpolo
rot A/leridtctani ad
Glabir
tnar Milliaria [talim : reliqua dicam l. Lc. io. (I'eagrapljzcirmm c/Mm': dcſcrlſibipafflcm, qua: fime grada:
¡mi, C.- l V _Qtjeri itempote/Z, quama fitpamo de Hemiſpmriº
¡¡¡iia He- Celeſfi later:: acui'um A , nempe arcm PR , vel .SH ,- quan Acqmtºrir , ¡mà Ó’ quatſcrupiz/a; Mmm mm fui/mt de
mſphugj te: item fit partio , quam 'Ultrd Hemi/plmrium -Ui'det oculªr ſcribi , Hifi aut z 4. into-rap til/C'ſ qizindemr gradas Acqua—
hem¡ . eleuams in B ;pd 'Utrumque pendetà dtſizmtia Ctrl¡ a‘ cm— mris ,ſeu temple! 'um'm [Jªm ,' am 56.1'71tercipicmex grada;
rrº Terre, que eſ? CR . Interim/mi: fit ſcirc mmum e/ſe ar dei/0¡ ,' am _72. intercipicmcxgrzzdm quina: . Cartera de /JÍS
cum P&quam-Í eſ¡ Parallaxir HariUmliIfl'derir,ad quºd inf/a , dum de Langrtudme , 0ª' Latitkdme Geographica .
[inflar C¿Zum ,' de vtmque ¡giturfufiiis agctur in libro Opti ' 11 Adingit Blancmzur I. i. [ii/:ere 0.4. O“ Salºmoni¡ Laumam'
ca flft‘iomprima , -Ul-I de Parallaxíbm ; vel cºnfiI/e tubular temylum alim ª Ó" num Aedem B E A 7'18 S 1 M AE Templi' B.
Paral‘axir Hariïomalir Salir,Lune,acFixarum l. z .4.0%. V 1 R G 1 N 1 S Lauretanx dininitm Ita collomm ¿flv , Vªz-“ªª"
rut due oppofite ip/òrum facier ad Ortum , 0'" Orca-[umª
Aegumoèltalem ; reliqua: due in Meridien¡ circuli plano
flex-¡>3- Eºlíªª-W- Sºrºs-rºza &KIEN-'Wºw *una ad Auſb‘um , altera ad Septemrianem fine effem .
Sed quin ad Meridmnumperrinem Meridmmi Linea,
C A P V T IX. O' Alritudo P01‘ , de ‘Uſrflí; ſeparatim dicendum duxi , ºb
vniuerſalem, o* iÏI/I'gmm 'Uſimz vtriuſque in Caſmogmplaia:
De Meridiana Circula . de Altitud/'ne tamen’jPolnL-ªf Aequatoru dicam mp. l :ºpa
Acquatoru expoſitiumm .
¡ªfín-"iº 1 E R 1D 1A N VS Circulus Graece‘ irr
Meridlam' anyc’piro‘r ,- Prºlemxo Meridiei circulus,vel
Circulus , qui per Medium Carli, eſt Cir
culus Sphrcrae maximus , rranfiens per
CAPVT

'""'Fc—I- k
\

¡4 L I B E R * ' P'K'IMVS
- -- -~ W'Sºïªíïªflw
SCHOLIA.
CAPVT X. I I armº ª (“F ¡¡º/l meridicm ¿n pluribm circulisplu‘réi.) ?mb-?tiº I_.
punct'a nommri; , vmlme apicc !Ml illa omnia perue- 1”?“ M tn~
De imentione Linea Meridiana: , @y nimtt , Ó‘ diuiſª tiran ab ;jr intercepta [It'fizriam , Mdem ex “ªnª *
Declinatiani: Magmtim . ºmnibm dimſionibm Lima Meridiana prozzcnerit , mgírñ
argumentum habrlm 'Dem Lim-.e Mcrtdtam: .
11 Sl diebmfizlflltialibm Linmm \Meridianam ſupm— , Sªf/é!"
X plun'mis modiS, quos proponemus z vel ín Librº dicta madº mgm/I'uerI-'S , erit illa mie-ri: paribm &millor ª "º "Y” Fi'º'
Geographico , vel in Libro Problematum Gene_— Ó’ tzd A/Zronomitm ºperationex aptior z quiza illi¡ diebus Sol Hªnd!? _'
i-alium: ſelegimus hunc ſimpliciſſimum › &f 6111
dentiſiimmn pro tyronibus . roto 'una die , -Uixſe-/I/i/Iiliter variar devlinationem , idcoque nºrª… ;7" 'ª
I In plano aliquo cá— *umbm antemerldiam ¿què long/z efl adſenfitm , ª( pameri- '
dido , SC exquiſitè çqui diana . At dzebur d ſºl/Ï‘illa dt/lamilmr , Sol ¿mm funde-m,
diſtanti Horizonti,quod diem , 0'* dic¡ lao-MI , declmntiamm matar : Ó' ich 'vmbm
fit per Cholobatem, ſeu Mtcmcrlditma longiar cſ? , qudm power/'diam , quandiu
perpendiculum cú nor Sol e/Z infigm': Aſcmdcntibm , ſeu ti Capricornt ¡mitº per
Arictcm 'Dſque ad Grimm' initiſium , ¡mm infignis Defien—
ma exacta, ſeú líbella,
centro facto in C a de* dmtllzur brtuior eſl‘ . l
ſcríbátur circuli plures › 111 Si yſdcm dz‘cbusſºlflitialibñx , aut alijs ,per qum'- :Lºg:
Se ſaltem tres vno citcí~ [ïtum inſlrumentum Aurum/Ml: , inumerir m Azjmutho I
ter dígito in [amm _di— ºriental¡ .- Gª ºccidenrtzll &qufllb , equalcm Salir altitudimm
ſtantes, quorum mini antemeridmmzm pºmeridztmx , aut temp/U '/Iumcraucrt:
¿qua/e ante meridzcm temporipomcridizmo , G“ ¡íntltio illiur,
mus ſemidiametn'l CD,
tantam habeat ,vt ſllPC at fine tempo-rr¡ huim, .equaler Solaris emm' autjyderir Fi
retur à meridiana vm— xi altitttdinei' deprc/amdcru; Ó‘ mmm; lincrzm mertdiamzm
bm ſtyli adhibendi, qu_ºd experimento prsecedentis diet', dmere potcris, dxél-zm exploran ¿que corriqcrc . Sed,
aut coniectura affcqm poteris . Expedit autom círculos id ccrtlhs quacrmqucſèrem nod-‘e facies , fi [fell-x’- fix-e Equa
¡llos non atratneiito z (ed licco circino , aut colore Hauo lem him inde altlmdinem , 'und cum AUmm/óº agualí ª
tantt‘lm deſignare . Deínde in centro eodem C z eriqíto aut inter-»tallº temyºi'is ¡equali obtimtcrir .
gnomonem CG , feu‘ ſtylum normaliter, ideſt ad angulos l V [mmm: 'wm Lima Meridirma , plurer alias irI pla— PI,…- 5 M,
rectos ipſi plano Horizontali vndecunque, quod fietſiexa— ni: -Uici'm'r , Ó’ HUriburu/ibm defigmre pote-ru: erellt'x ridimm ex
ctiſiimm normze beneficio . His preparatis , per duas Cir mim flyiis perpendicular-irerſtzztim ac -umlmz [iz-li peruene- mz tran.
citer horas ante meridiem , cratiſia minerua cognitum.- , rit ad Lim'tzm Meridiarzrzm prima‘ ¿nuez/mm , adſ” foi-im , fín?" -
quando Sol cſt extra aleam ſenſibilium refi'actionum , qm' notet punctnm in apicibm 'Umlzmrnm , qua: alzj /le‘li
{eu valde diſtans ab Horizonte › SC ſereniſtima diei tem~ progcium in [Il-ma Hºrizontali : linea emm per tllnd pim—
pcſtate perſeuetante ; obferua momentum , quo apex {lum , Ó‘ per centrum ſh'li proprij dutla , erit Lima Meri
vmbrzeſtylianremeridianzt* peruenitad vnins ex deſcri diana . 171 Fflïietlbm’ autem HorIZarIti perpendicular-ibm,
ptis circulis peripheriam, ct tunc nota ncñs beneficim ſufiïciet [Zrlum vrcunque Alf-¿ere , Ó‘ nºtar: punctum in..
Punctum in illakperipheria , quod ab apice vvmbrce defi— ápice UÍÜbÏÉ) illa momento , quo ad primam , CF' rndzcalcm,
gnatur . Vt m figura prcecedcnti , poſito ſtylo CG z 8C So— fm PVÜÍUÜ’PÉZÏÏZ Mcridiamzm apex ‘Pſ/'lb'r‘dè payment , Ó' per
le in K , radiante , per apicem Gnomonis G , in B , ſi vm - illmlptmcírtm duccre llílcdíïl re ‘lam perpczrdicularitcr ,* crit
brre apex decreſcentis peruenerit in B , notetur punctum enim C7 hxc Lima Meridiana . 177 vtroque autom mfit [0
B .’ id atitcm ſubtiliús, 8C euidentit‘ts notabis , ſi nec ſtylus 60 flylt' adhiberi pareſ? filumpcrpendiculi ¡am quien' , Ó" in_
maior ſuerit ſemipede Romano , nec ita acumínatus , vt mommto mcridici nature in ¡¡z/im vmbm duoP147784, dc per
\'mbra: apex euaneſcat, ſed tantillitm retuſus . Poſt me— ¡llame-¿7am [mmm duccre .
ridíem quoque opportunè reuetſus ad obſeruationem ,
obſerua momentum, quo vmbra pomeridiana creſcendo ' 3‘ :Si -
pertingit ad eiuſdem circuli peripheriam , in qua ante;
meridiem punctum notaſti, «Se tunc alterum punctum
acu nota in eadem peripheria; vt in ſchemate allato,cum
C A P V T X I. v-
Sol Fuerit in P , 8C vmbra CA a peruenerit ad A , notetur
pimcttun A . De Aegzmtare , @’ Mata Primi
His notatis , diuide arcum ADB , biſariam inD , per
corollaria 9. pn’mí elementomm Euclidis; 6C per pun MoblllJ‘ .
ctum diniſionis D, :1C cennum ſtyli C ,due rectiffimam
quàm porcslineamwel regula,vel filo ſei'ico extentc , [ E QVATOR, dicítur GKECè ¡UNMSM-0'; La— Alqmïfº
8C Culorc illito , qua; fit SM :erit enim Linea Meridiana. , tine Acqm’dialis , eſto inualuerit nomerp 'Y‘ N07²"
BC in plano ípſo Meridiani Circuli . Atquinoctialir
dies :equantur , noccttibus
quia Solein inroto
ipſothdo;
poſito , "ª -
II Siantea,vel poſt diuíſei‘is circulum vnum ex pix
Daelim! dictis , aut alium ex centro C , deſctiptum , in gmdus 5 8C degentium autem ſub Acquatore , dies quwlibet ſunt
¡ianir Ma gradus aliquot vicíniores linea- ,in \ingula minute., aut azquales noctibus ,in quocmique ptmcto Ecliptica: Sol
;neriu ºb in decades mii-.utorumz 6C in centro C , collocaueris verſetur . Dictus eſt etiam à Priſcis CI'nqulum Mundi 5
{cruariº . ſtylum ſuſtentantem acum magneticam, cuius ncñs ſe 8( a Ptolem¡c0,CirculusAequatianir diei.Eſt verò Aequa
mil'iis fit :equalis ſemidiametto círculi in gi‘adus diuiſiz tor Circulus
Mundi, Sphazrç maximus,cuius
8C reuolutíonis Poli ſunt
diumª: , lſicll Primi ijdempolis:
Mobilis cum
acus ípfil, aut tandem quieí'cit ſupra lineam meridianam,
8C indicabit nullam elle fui declinati011em,atlt capite illo, vt in figura Capitis 7.eſtcirculus EGQ—deſcriptus ex po'
quo reſpicit Septeuuionem , declinabit veríus Occiden~ lis A, 8C B,quomm alter dicikur Auſlmlzr, ab Auſtro inde
tem , vel Otientem , &I notabis quot gradus , 8C minura flante,& Antarcticmddeſt, contrapoſitus Ai’ctico, 8: Me
declínet: declinationem aute m ad occaſum,Naucleri ex~ ridionalis, quia inde vmbra meridiana proiyciturinfop
plicant , per verbum \llae/lriuo , ob ventum qui voca poſimm plagam; alter v0Catur B0764l1-.ſ a Borea inde Han
tur Mflgifler; :1d ortum verò per verbum (imei/jºa, ob te, \SC Arfficux :tb Vrſis, aſti‘is prope illum ſitis, Vrſa ením
ventum (iz-amm. Sed vt legitímam declinationem ac— Gl‘l’cè dicitur ºi'cmTor;& Septemrionalir, à ſeptcm lucidio—
quims , neceffe eſt vt acus magnetica , 8C optímè verſa ribus ſtellis Vrſa: Maioris,qux dicuntur Tríonmfiue à te
tilis fit,& remotiſſima à fermmeutis , qurc illam ad fe, rendo partes vicinas Poli , ſiue ex eo quod Tpimv \ſiºiu'fi
tmhere ,vel inclinare Poffint; 8C munitiſiima ab omní cet bouem , Vtſrc aurem aſtium iimile ſi t plauſtro z ento
aux-:e Hatu , aut concuſiione ſoli , (eu pauimenti . ac boumo gmdu ciz'ca;polum circumducto . Nemo au— -
tem
DE SPHAERA' IN COMMVNI. I;
tem vídet ex ten-:e ſuperficie vrmmque ſimul 'polumſi 'adrun-Jem Mm'dimzum z Lºdi-'emm Meridie: mmfiet ¡n
niſi ſupra illam eleuerur,& fit in ipſo Aequatore-plerique eadem punflo Arquatorir, /èd in fimgma’m 'Um'ur , qui pre
autem vnicum Polum vident, iuxtaillud Virgily lib.r. ter ;Gogradur , tmnſire dt’bet Meridianum , 'Pt S01/it in
Georgicor . Meridiana eodem , in quofmr ber¡ . Hina duplex Tabula
Hic reflex mln": [emper- ſublimi: ,- at ¡llum orimr , 'una pra Die Primz Mobilir ,- alta-aprª Die Salir s
Sub pedi[mr Styx atm -Uidct, Mízcfiueprqfimdi . qua: -w'tie in fine Operis .
'ner-inn.
:n Acqu
II Aequatori: prºprietatemc muriera ſunt htc . Lſe
"IJ
cat Meridianum quemuis ad angulos rectos , nedum bi
fariam , Sc in ſphrera recta Horizontem ad rectos angu—
los , quia rranſir per ipſorum polos. 2.. Eſt menſuramotús
diurni , ſeu Pn'mi Mobilis , qui eſt commuuis omnibus CAPVT XlI.
omnino ſyderibus, ſaltem quoad apparentiam; ob ſerua
tum ením eſt perpetuo ſxeculorum conſenſu, ſydera er De Altitudine Poli , (7* Aeguatorir
ranria,& ilierrantia,z4.horarl un rempore círcumuolui ab
Oriente Occidentem verſus , donec ad Orientem reuer— Enmienda .
tantur, &quoad hunc morum , :rquahbus temporibus ‘
zqualia ſparia , ſeu equales arcus conticere , fiue in circu OC (poque loco ex plurim is modis inueſtigan
lo maximo , quem ideo quoque ¡Equatorem dixere, ſiue di Altitudinem PO i, 8C ¡Equatoris , quos tra
in circulo Pªrallelo ipſi Aiquatori; arque adeo qualibet demus, aut in libro Geographico, aut in libro
hot-a ttanfite per Meridiinum , vel aſcendere ſupra Ho— , Generalium Problematum , elignmus pro ty—
tizontem gtadus r ç, Equatoris, aut parallelomm ipſius , ronibus duos ,vel tres Cludentiſiimos omnium . l’rimus
IR’ 4.¡ninuris horce rmnſire , vel aſcendere vnum gradum; eſt per Altitudines Meridianas ſtella: circumpolaris. 2..
6( vno horario minuto qtiartam partem gradús z nempe per Alritudinem Meridiana… Solis,inſtnunenris captam.
I ç. minuta \Equatoris , aut paralieli . Hac rarione confe z. per eandem Altitudinem vmbra Gnomonis indaga
cta eſt rabella conueirens Aiquatoris gradus in Horas, tam.- .
¿Y Horartun minutias z 8C viciſiim horas in gradus , SEC. A l Dalªi-ima, eſto Horizon Pºli Abit»
quam dabimus in fine Operis.; . Sol qui hoc motu moue— HR ,SC Meridianus HZRN , de DE ſirllie
tur ,efficit diem Naturalem, quem Grreci l'uxriizie'pivav vo &Zenith Z, &Nadit N, 8C amapºlª".
cam; hoc eſt ex nocte & die Artificial¡ compoſitum: So— linea verticalis ZN s 8C \Equa
lis enim inreêra reuolurio in I‘Equatore , aut parallelo tor E Qz 8C axís \Equatoris a
Áquatorisffl ipſe dies Naturalis, ſeu compoſitusA, Effi ſeu Mundi A B s ¿Se Polus
Cir diem Aitificia‘lem arqualem nocti , ſemper quidem il— ¿Equatoris, qui ¿Se Mundi ,
lis,qui habitant in ipſo ¡Equatore , reliquis autem bis tan Borealis quidem B, Auſtralis
turn inanno; ſcillcer illo die , quo íngreditut Armenia aurem A . Nocte igitur lon—
nempe in Kalendatio Iuliano , ſecl reform-aro, Circa diem giou' ,qu‘am v.. horarum capienda eſt vrraque altimdo
Marti¡ z r .cum fit Equinoctium Vemum; SC illo quo in meridiana Stellze polo tuo proxima: , cuiuſmodí eſt s
ditur Libram, nempe zz .Septembris proximè, quo fit quam Palarem noſtri vocanr,ſed melír‘rs Circumpalari:
quinoctium Auttunnale: cauſa eſt, quia ibi , aut tunc díCíflll‘ &Millſ-mºd¡ Cſt hºc ficculo Cynoſura , ſeu vltim-a
dum Sol ab onu ad occaſum ſe rtur, aſcêdunt de Acqua in Cauda Vrſz minoris : tales autem ſunt hoc ſxculo no—
tore grados 180. quibUS reſpondent hora: duodecim. ç. ctes ſub finem Decembris , :Y ¡'nin'um Ianuarij; veſpcrc
Deſignat interſectione ſua communi cum Horizonte z enim ineunte nocte, 8C ſequenti mane excunte noctu
duo puncta cardínalia 0rtús,& occaiñs Aequinoctialis.6. abſq; impedimentº crepuſculi , vtraq; illius altitudo me
Diuidir Sphxram in duo Hemiſphxria Boteale , c3( Au ridiana obſcruari poteſt . Collocato igitur quadranten
ſtmle; de Declinatíones Boreales ab Auſtralibus diſtin— ªl": Quadrato Geomerrico exquifito in Linea Meridia—
guit , que ab ipſo tanquam termino ſumuntur; licet nu na, accipe predicta: ſtellze altitudinem metidianarmtum
merentur in Meridiano ; tanta enim eſt Declinatio ſyde— maximum,, quando ſtella ſuerit in C, tum minimam..
tis,aiit puncti czeleſtis ab Aequatore , quantus arcus Me quando in P, 8C ſemiſſem differentise inter vrramq; alrí— u
ridiani inter ſyderis centrum,& Aequatorem. 7. Eſt men tudinem adde altitudini minimz, nam ſumma ex tali 1d~
ſura , immò ó( ſubiectum Aſcenſionum Rectarrun , OSC ditione, erit ipſa Altitudo Poli in Horizonte tuo. Exempli
~ Obliquarum,cum uihil aliud illç finnquàm arcus Acqua ¿zi-aria , ſuerit alritudo ſtellre minima R P , grad. przecisè
toris coaſcendenres cum arcubus Eclipricawel parallelís 40.8( maxima RC, graduum 47. differentía enim erit
Ecliptjcx , in quibus ſint ſydera , In ſphasra Recta , vel in atcus C P, gtaduum 7.& ſemiffis differentire graduum z.
Obliquamlunerari à Verna interſectioue Aequatoris cum ac minutorum zo. quem fi addas altitudini minimzr gra
Ecliptica, ſeu al) initio Arieris. 8. Eſt menſura Longitudi duum 4o. fiet altitudo Poli Borei B z nempe arcus R B z
nis Geographicx , qua: tant-a eſhquantus eſt areus ¡Equa rad.4z. m.zo. complementum autem ad quadrantem.
toris interceptus inter ptimum Meridianorum , 8C Meri Z, erit areus B Z , graduum 46.m.zo.
dianum alten'us loci. 9. Concmrit cum Ecliptica ad reli Acquiſirà poli Altitudine , ſacilè habebís Altitudinem
quos dies Anni Artificiales determinandos , qui tam lon— Aequatoris, nempe arcum H E , illa enim eſt :rqualis
gi l'unt , quàm multi gradus Aequatoris aſcendunt ſupra complemento Altitudínis Poli, ſeu refiduo ad gradus 90.
Horizontem eo tempore s quo Sol ab ortu ad occaſum; fic in exemplo allaro, erít HE, gradumn 46. m.zo. di
fertur . ſtantia verò Aequatotis à vertice , videlicet arcus E Z,
ſemper eſt :equalis Altitudini poli,- quod in ſphazra Ar—
SCHOLIA.v millari euidenrer diſces, quantt‘un enim eleuaueris po
lumconſpicuum ab Horizonte, rantàm remouerivide—
bis Aequatorem à Zenith Z , numerando gradas in Mc
_ I !nea Aequinactialir in plano Harizonmli Meri— iidiano.
N'ªm ª' L dianam [rear aa' angular rcflo; , Ó" a /Zyli ólmbra.) Il Pro 2..Modo, eſto Meridianus, Horizon vr ſupra a PºliAbímá
Ill Aquí. deſcrzbirurfiw apice diebus Arqzzinoctialibm; apex cnim il fed Aequaror ſit A B , 8C Axis eius E QLSC polus BOI-eus ¿º ex De
Midi¡ . lmr -vmbm per candem retſiiam linear» ad_fm/14m fer-tur il M undí EzAUſtl'il‘lllS Q—òc die ſereno obſerua altirudinem :linªtimc
li.: diebm z qm'bm Aequinaèſilia /iimt . meridianam Solis , per ngdranrem aut (Dadrmumu S011"
Din' Sola. 11 Die: '011m Pri'mi Mabilir , /í ad Sºlis tempur non re Aſtronornicum , aut per re yulas Parallacticas , aur per
m ¿ª din' femmr, cuiuſmodi ¿ſf reuolntio Fim [id/zz ri Meridiimo 4d Anulum Aſ'tronomícum,& iabebis altitudinem 501iS vi
¡'"fflct M" \11eridirmum fiſ/Idem, eſi [amaré 24… boramm : \ar dm So— ſam 3 ſeu apparentem , quam in veram conuertes , addítà
‘ªªb” “Í" I‘m: eſt bay-amm 2.4. Primi ¡Mobiliſ, O" prxterea 4. circiter illi Pdfallüxi congruenti tali die , 8C detractà Refraèctlione,
'ªm' minutorum, quin tanta lampara trirnſit -Unmgmiím Acqua ſ1 ea ſuerit ſenſibihs , conſulendo tabulas Parallaxíum :1C mi,, Tº,
tarirper Meridinmim , Sol autem_ »ram propanrirntC-m Refractionum Solarium , vel Tychonicas , vel noſtras in ¡.pagqg,
verſiu , vnº die conficit ‘wn-m prºxtmcgmdum ,* ;duque re— fine Operis 3 & ſic habebis Altitudinem Meridianam ve
mliaa Acqua-tºm punſlajn qua .5‘01 ¿mi beflcrm \14rridic . ram Solis . Deinde cx Ephemeride, aut ex rabulis Aſtro
nozni
16 LI'BER P R t M VS
homícís J collige Iocum Solis in Zodiaco ad'merídicm. dit , 'quêdſi[lylm¡¡amm eſl , error in particulir facile‘- com:
díei,quo facta eſt Obſeruatío, IS: cum loco Solis, _quarre ex mittitur , Mmm 77071 madicizm turbat *veram altitudiizcm
tabula Declinationum Solis , qua: paffim repentur , ‘fed Sali: ;ſi aurem lorzgior z dpex vmbrez al¡ enzimbmm 'Pix di
cxactiffima apud Clauiumin S hxra à pag.2.64. declina flirzgui pateſl; quure merzdum e/ſè credi'derim in Spb-crm;
tionem Solismamque fi Auſtraiis ſiierit,:tdde vere Altitu— Glam) ¡¡¡15'479. vb: modum bunçmpimdi altitudirzem Sa—
dini Solís meridianze ; ſi Borealis elhſubttahe, ¿Y habebis linvamt difficilíorem,& certiorem putº enim reponerzdum
.Altitudinem Aequatorís , in tuo Horizonte , cuius corn— incertiorem . Sed de birfuſiiu in libro Geographica .
ylementum ad gr.9o. erit Altitudo Poli. Declinatroms IV Si in ;mada 'Uſurpetur vmbm 'ver/a , rIempc-gnomo
tabulam exquifitam dabimus 8C nos in fine opens . ni: infixi parieti H origami perPC-'r/dicIi/ari, time flílglllul' 0p—
Exempli can/a › fit Sol ín P, poſitmgmmom detr‘zzſlm à gradihm 90. didn't altIrudirIem
IR' altitudo eius vera , 8C cor. **Uiſiim , fed inferior# Soli: limbi : quare illi «aldeª/Ida eri:
recta arcus Men'diani R P, Solis ſcmidr'arneter apprzrem, ‘Ut hubcarur altirudo Ptſ-LJ
grad. 4o. 6.: Declínatio_ eius amm' Solis . n
V Si 'unir-am Polaris fiel/c Altitudirlem Aleridianam 'ªl‘ m ‘l
Auflralis , arcus P B , gradu habeulmdde minima!, 'velſubduc maxima diſlezmiam [Ze/lle ‘d‘un/fl”
um ;.m.2,0. Inc enim adiecta bum: e¡ Polo , que hac armo I 642.. ineimte eſlgra.. m. ;7.fec. ª ;º ªm
altitudini, efficit arcum R B , zo. Ó' qtiotunnir hoc [Mªlo , G" fl’quenti minuetur 2.0. ‘ſe- quª 'ª'
graduuur 4;.m. zo. tanta ig¡
tur erit Altitudo Aequatoris , cundir, 'ut egº poll Tyclyorzem ab/èruaui,conferend0 diuerfl
complementum autemad gr. rum Imnmrm altitiidines meridiaruu à nobis , Ó“ ali):
99. erit diſtantia Aequatoris à vertice , nempe arcus B Z, captar . '
grad.46. 111.30. 8C tanta quoque eric Altitudo Poli. At
fi Declinatio elſet C B , 8C altitudo R C,- dempta C B, re {ON 'EF—Z
*EN 'LPI 'BPS '591²8 *SES *83% ' SOLOS-SN {27,03 dºs
ſtaret R B , Altitudo Acquatoris .
Sªn‘ _Mi_ Ill Si Solis Altitudínem Meridiana… , per vmbmm?.
"¿º M. ,Dm Gnomoms meridianam Ob_ſeruare voluerrs , oporteblc CAPVT XIII.
z…, Mm; notam effe alumdrnem ſtyli , &í longitudrnem wnbra:
dm¡ , meridianx ,in parriculis quàm minutirlimis , 8C eiuſdem De Lati'milirze, @º Longitudme
ſpeciei , puta in centeſimis particulis vnius vncise pedis
Romaní: deinde pet Trigonometriam inquitendus eſt in Geographic:: .
triangulo rectílíneo rechngulo, angulus oppofitus Gno—
mon¡ ,- quod expedidffimè net per Logarirhmos, ſi addas X dictis cap.x I r . de Altitudiue Poli, occaſionL)
fimul Logarithmtun Gnomonis , ſeu ſtyli, 8C Reſiduum Meridian¡ , 8C cap.xr. de Aequaroris OffiCÍ)S , ori—
Logarithmum vmbtze 3 ſumma enim dabit Meſologa— tur explicarlo peroppomtna , de Latitudine , 8.:
rithnium anguli optati , qui angulus eric altitudo viſa fu— Longitudine Geo ta hica locorum , fine quibus
nec exactè defignanſi po unt oca in globo, aut ¡n mappís
períoris Solis limbi , à qua ſi detraxeris ſcmidiametrurrL.
Solis apparentem, relinquetur altitudo Solis 1 ¡deſt centri Geographicís ,nec deſignata ¡llico reperiri .
cius z apparens—g que correcta additione I’arallaxcos , 6C 1 [Atítuda chgraylaica , eſt diſtantia ab Aequatore , ¿Mim-Ja
detractione Reſractíonis, dabit altitudNeram Solis, cum loci in ſuperficíe Terreſtris globi fit¡ z &í ¡n eiuſdem Me- Grºgrapln'
qua, ò‘c ctun declinadone Solis, vt ſupra in 2.. modo obti ridíano circulo menſurata; Itaque tanta eſt pr:ecisè,quan~ ª Jªi" ª’
nebis Altitudinem Aequatoris, 84 Poli . ta diſtantia verticis , ſeu Zenith , ab Acquatore z hzc au
tem tàta e(‘t,qu:tnta Altitudo Poli,ex dictis capa: I I . QE!—
re Latitudo Geographica ſtarim nota eſt , fi nota _ſit Poli
SCHOLIA. Altitudo . Vocatur autem Latitudo , quiet pars Orbis
te rr:e,& Olim 8C nunc cognita, ab vnn ad ulterum Polum
ª“… "dºſ I IN primº mado ,adhiberipofl'mrt ali-e flellepropiores Mundi , anguſtior eſt , quàm quee ab Occaſu Onum ver—
”75"‘2‘2: palº ,ſedimiziuſcule
²:3²h¡ Vrjcti: mirror-is; , cuiuſmºdi
Ó“ apud Au/erzlej flelloe eſ) [mida inzlaumero
CRVC'lS dicte il ſus
tne :tb
,- confuetndo
alia linea, quamà
autem circulan‘,
obtinuit ,pars
vr lu
¡lijaernciei
voceturtermina
Latitu~
P l ' Crozier, quarum -w’ciniorer polº Atiſlraliſum, que in tala ,
do , quaª, eſt arctior . Deinde apud Aſtronomos , Latitu—
(’-Ï que in /imſlragenu Cerimuri; dummodo infim Altitud¡ do ſyderum eſt diſtantia ab Ecliptica verſus alterum.›
m Meridiana mm fin! *vicime HWiz-¡mima /irbeum refra ipſitts Polum 5 ad huius ergo ¡mirationem , diſtanria lo—
&ioncm /enfibzlem , am certè Cªn/let , qulmm t refractia corum ¡n Term, ab Aequatore verſus Mundi alterum...
cierra/rendir alritudini , w lmbcatur Vem Altituda . Polum, vocitrtta eſt Latitudo . ngmms ſimilior \it fyde
, 11 Jn L-Ü‘ z-madO/i Aeqxinacty tcmpare enpiamr 'Dem mm Declinationi, qua: ab Aequatore crcleſt¡ deſumitur .
altitud() SoliI.. mm eri! 01m: inquirerc lao‘um cius ¿ut decli— 11 Longitud() Geagraplyiaz , eſt arcus Aeqnatoris ter- Lª” ª¡ d
natioriem; latir: enim Salir erit iIIiIIíum Arietis, aut Libre ,' reſtris , interceprus Inter Meridianum locí , 8C primum.. Gmfªïziº
Ó“ declirmtio rzullu : itaqm quanm erit altitudo 'wm Sali; , altemm Meridianorum , qu¡ à Geographís affumptus re- ‘ª ;dk '
tanta erit .Alſitua'º Aeqzmtarir ,' dummoa'o Aequimc‘lium ceptuſque fuerit pro initio Meridianomm omnium . Et
fªlllim [it in itª/a Meridiei momento , refizect‘u il[iii: Meri vocatur Louçimr’la , quin pars Orbis terra: cognita fecun—
diani, ir¡ quo e/l obſeruata Salir altitudo; ulioquín gnot baril dum Aequatorem , eiuſque parallelos , ab Occaſu veríus
precefflerit , dutfliceeffcrit Aequinoflium , totidem minutº Ottum , :$4 è conuerſo multò maior cſt, quàm quz à po
rum erit deelimaw, U‘ tau-'dem minutir ermri poflet in Alti lo ad polum Mundi nota eſt; ¿Y quia Aſtronomíca Lon
tudirze Aequmorir , ac Poli ¡nde colligmda . gitudo ſyderum , ;eſtimatnt ab Occaſu Orrum verſus, li—
¡¡n-md_ I'll alemricfuit Priſci: Artificibur,Pali,Ú' Aequareri: cet computetur in Ecliptíca, ab initío Atietis; ideoque
Ñ,, Pº,,- P,, Altitudmer inqreirereyer ?ªmb—m Gmmonumzlequmo-Flia Longitudo Geographica ſimilior eſt Aſcenſioni Recta:
VM… Ñ le:: hmc apzzd Vitruurum l.9. e.8. celebratur obffirimm *vm Syderum , :1C Signorum , qua: in Aequatore Ctrleſh com—
pud Pnſm bm Aequimíli-zlu dd Grzamonem Rome , vt Sad 9. Ó' putatur . Prímus autem Meridianomm omniuſn ¡lle eſt ,
'fu/1m: . .Alcxandrix , vt z. .1d ç. CF' \it/xml', 'Ut z. ad 4. Kljodi , ,quirranſit per Inſulas Fortunatas, 8C ¡nde Ptolemrus
*pt ç. ad 7. (9" 412ml Pliniurn lilm.. C.72.. Rome , ‘Ut 8.40! 9.65’ Geographorum princeps z cmrerique complures , Lonºiª
, .Amame, "Ut 54ml z ſ. G" 4me Strabonem 1ib.2.. Carr/mg¡ tudinem numerare ſoliti ſunt Orienteni verſus lícer aiii¡
ne z 'Uſ 7. ad I I.ſèrl ima-rm ¡¡¡21ml illorficere Altitudiner Poli aliunde . '
fic ::eqwſim ª triplici ex CdPllc . Primo‘ guia altimdini jir— 111 Diflcremia Longitudinir Geograpbim z inter duo
periarir marginir Solis non detraxerurzt Semidiumetrum loca Terrazeſt arcus Aequatoris inter vtriuſque loci Me
Salir appareutem ,pe-rinde ere fi radim trrmfiemper apicem ridianos Circ ulos interceptus . Differentia Laritudimr au—
ſr'yli , (jº vmbram termirmm , proucniret Ii centro Sali: , mm tem eſt differentia in Altitudine Poli, ſiue in eodem , ſiue
mmm à maigirribma. (¿Miri tempºre olrſeruatiorlir pumbrmt in diuerſo Meridiano \int loca ; &í qurdem quoad ;equi
.Acquimt‘lmm cffſe, quod Mmm multi: qimndaque [Iori: prie— ualentiam ¡n menſura; Nam formaliter, eſt differentia
ccſſemt , aritſeqziuturumpoſl erª!. z. quin diªm Acqirirzolly ¡n diſtantia ab Aequatore , ¡n vniuſcuiuſque locorum..
aliqmmilo Ciniliter, mm A/Zrorzamice TſtlïP-Zbñfit . Acce Meridiano ;cſtirnata .
IV Ma
h—

Malu:
DE SPHAERA
.1_V Medi cognoſcenda: . :te determinanda: Longituſi
I N COM M‘I/NI. r7
110111111: quotgraduum fiierit Longitudo inuenta; &in Vſ… zº,,—
vi." Lºª— dims Geographicç, ciuſue differentix, plurimi funnqnos
;r-:ui Ceª
eodem Meridianmiuxta Latitudinem inuentam accipi— Zihó’Lati
ª_ Deo dante , trademus in libro Geographico: Duo tamen tur :Ircus diſtantix ab Aeqnaroreu‘Ñ \ic habetur punctum tuda'n Glo
¡Iup'pt *
ad capita renocantur 5 Primum eſt eotum modorum, qui i11diuiſibile,ac.deteuniriattun ,inquoiocus dcſignandus ¿º Geºgrª
:Hill
A vtuntur Lamgdine duomm locorum, 8C díſtanni conm cſt in Globo, aut in Mappa Geographica , zur in quo iam P/\lªº -
dem Itinerana in circulo Terra: maximo menſuratà; qui deſiqnatus , ſtatim teperiri pOſlit : vt fi apud Hiſtoricum ‘
expedia non poffimr fine Trigonometrimſeu Triangulo Cotinographiz terminis vrentem legas , Romam' clic.,
ium analyſi z 8C ſine cerca notſiitia Milliariúm , qUTe in vno
in Latitndine Boreali graduum 41.. 8C in Lon itudine.;
gradu círculi Terra: maximi continentur; ideòque me— graduum ;9. tunc numeratis in Aequatore a' Inſulis
lius tradentur poſt Iibrum Trigonometlicum in libro 4.‘ Fortunatis , ſi in illis eſt initium Meridranorum, gradi—
lª?“ Pº— tomi 1.qui erit Geographicus . Secundum caput eſt Phe bus z 9. SC in Meridiano tranſeunte per finem gradús z 9.
fffl" - nomenorum cceleſtium, qure codem momento temporis numeratis aut círcmo accep tis gradibus 42.. ſtatim repe
contingentu‘k obſeruentur in duobus locis Term', obſer ries punctum, in quo eſt, vel eſi'e d'ebet Rome Vmbilicus‘.
\mudo \inml tempus corum , vſque :1d minuca horaria; ' Hoc pªcto conficiuntur tabula: Longitudinis , 8C Lau'
differentra enim temporis conuerſa in partes Aequato— tudinis locorum, cuiuſmodi nos inline libri dabimus
ns , iuxta_ ranonem indicamm capite x1.proprietate z. 8C vmm lon è alijs hactenus conſ’tmctis ccrtioretmex mul
tabulam rbidem nominatam,exhibebit differentiamLonª tis Eclipſilgus deductam . '- x
gímdinis inter illa loca ; ille autem locus , cui idem Phe—
nomenon apparuerit pluribus horis, ac minuriis poſt Me—
ridiem,aut Medinoctium, aut poſt OrrumNel Occaſum , SCHOLIA.
erit orientalíor- Sed prmcípuum in hoc negotio locum
obtinent Eclipſes Luna: . l - Atitudo _Orbis caguim, olim minºr, poſlea muior, UNAM”
::mmm _ Pro qua re eſt—o upudczerO-
lerum
¡ 'ª un_ !n ſchemate ſeque— Ge gruphix nan1.2..exccfflt
(zi-D408. G" Ptolcmreum
gmaLSO- mima-19.1117.1
è lit-. da
ÓLMÑW_
Orhſii: o
Um u Horizon HR, tºre Ocean¡ Aethiºpici, ad extremum Barca!: -Ulrra Ta— lim, Ó‘mïc
Aequator ccrleſtis mi: oſliu z 'vel -Ut hahª Ptolemxur» , ah Agiſj‘mha ad Thu— cºgnin‘ .
HVRD; 6C ſub eo 1m . Ar rra/Irºſiecula eſ? gruduum r 59. ex quihus 8 1 .ſrmt.
terreſttís Aequator Bªrrales; reliqui $8. \lu/!rules , eº‘ enim vfizuc nauigarum
AFB, in quo tres :ſf , Barenliterà Gulielmº Buren/onio Belga,- Auflruliter
obſeruatores in tri autem à Gultclmº Schºutm Hºllundo : Vida itcrum de ha!:
bus locis A a F z GC re irgfra Lib.z.c.9.
B ; qui obſeruenc Lºngitudo autem orhirTerrz cognitu olimapud Plinium
inititunEclipſisLu— 1.2.. mpJOS. @1.6.03 z. Ó’ apud Ptolemuum 1-1. Geogr
naris z &a tempus c. r 2.. Ó' 1.7. c. ſ. mn exceffltſemicirculum, ſeugmdus 1 80.
illius ex ſtellis Fixis .At nº/?ru rempeflate mnpauci .Nuuclcri , totum orbcm cir—
pon’ſiimúm deductum; fiatque Eclipſis illius initium in cummuigurunt , pºll Ftrdinuhdi M@ella/*lia* Victorium.
punctp Media noctis reſpectu loci F , qui fit Fortunata muim; ex quºrum nuuxlgutiom , udie &ir terre/lri: ítimrir
. rumAmſula^1um extrema, eiuſque Meridianus fit VFD; interuallir notir,fit 'Ut totur- circulurgmduum 560. 003mm:
Luna poſita m eo proximè Meridiano; reſpectu cuius ſit fit . Sed de hoc x'tcrum Lih.z.c.9.
R,punctum Omªmïc l-LOccaſús . At obſeruatot B, notet ' 11 Longitudo locºrum numerari pajſet ver/u; Orien- Lang-'tudº
initium idem Eclipſis eiuſdem horà prrecisè 3. poſt Me tem , quumdiu mm excedztgradd 80. at ſ¡ excedir , meliiu ?TVI-‘71:' º"
dium noctem; hrc igitur verſa in partes Aequatoris da rIumerm-etur Occidentem Terſur, quºmada à Reg/¡r qui— "¿ªªª-"ªª
bit arcum VN, in Cotlo, Se F B ,in Terra gradunm 45'. huſdam Coſimgruphis , ac nominatim Ii Ludauico Tri/Era "…ªm '
Differentia ergo Longitudinis inter locum F , 8x' Bªerit numemtur . Aliaquin [ocur , qui accidentalior ell rcſpcc’lu
gmduum 4;.immò (i F,fit ſub primo Meridianomm, vn loci Primi Meridmm' , O‘ in Hemiſphrería Occidental¡ ,
de Initur Longitudo 5 ipſa loci B, Longiturlo eric rrad.4ſ. 0h Longitudimm 'Pºcatam Orient-41m: , videripqfler orien
entque locus B , \Otidem gradibus Orientalior oco F , tuliar , 'Ut in teniª ::templº numJV. [ºcur A ) rr* [20qu lots'
qui¡ R, eſt punctum Ottús, 8C hora: z.plures ſtmt , quàm F : \It/i Lºngituda numeretur Occidentem "ver uhqmndª
nulla: à media nocte . excedirgr. I 8 o. Ó'accipiutur Cºmplementum [hngitudinir
Fiat rurſus initíum Eclipſis eiuſdem Lunaris in V, hora udgmdur zóomt ¡n codem caſh arcur FAS Larkgirudo Oc
¡xl-[4.
6. poſt Solem Occaſum iam in H; at re Í'pectu loci B, fiat cidenmlis cºncordahir cum Occidentalirare Hemiſphxrujn
hora 9. poſt Solem Occaſurn ipſi in G;& ad initium Ecli— qua efl [ºcur . -
piis , So peruenerit in D , vbi eſt Nadir loci F, differentia 111 DIffidium Auctorum in Lougirudím lacorum de— [ni/¡um
enim Lon ritudinis erit rurſus horarum ;. nempe gra— terminanda, nor.- /Z'mper ºritur ex error: al¡ ua ¡¡z mmm. Meridianº
duum 45. ªll-od autem dixi de duobus locis in Aequato ri): ¡¡¡teruallis , aut ohſeruutianihur t‘wle/ZI'Zur , à quihux "² "Nªm
re collocatis , valer de aliÏs locis extra Aequatorem , ſiue temporir differeuriu , 0" inde Lºugitudiui: ſumpm ell; M
in eodem ſint paralielo z fiue in diuerſo : nam ſimiles pa ſzpe uh ¡¡litiº Longitudinis .' ali :him 4 Fortzmuri.: , ali] uh
milelorum arcus inter illa loca intercipiuntur , ſeu tot Azºría'ihus , val 1-1eſperidihm , ulij a' Thuleleu ª‘ Colum
graduum , quot \i effent in Aequatore ; ideòque tanta eſt m'r Herculir, Fretoue Gadimno auſin'cumur Longitud¡
diri'erentia temporis , quo apparent ipſis eadem thno— rtermO" ¡mer 1:11/.szarrunutar aliaſunt occidentaliºrer ulijr.
mena coeli . Canſulenda ergo prim ſuut initiu , (²7’ quinum fit Primi
nm”. Fiat nunc Eclipſis inloco F z ſub cmli loco V, hora 6. Meridiani locus : fed de hacplura in lib-Geogr.
poſt Mediam noctem , at inloco A, qui eſt ſub G, hora 3. IV Keplerus in Opticir , Ó' irI Rudºlphini: prefert Ecli
poſt Mediam noctem , 8C fit primas Meridianorum V pfler Solis, ud Lºngitudirzir Geagraphim diffiremiam dc
F D 3 differentia enim Longitudinis vídebitur eſſe arcus rermiuamlam; ea' quºd putct initiafineſizue car-um cuiden—
GV, graduum 4ſ.ſeu horantm z. &' locus A, Occidenta— tiiu ohſeruari , qua‘m ,Eclipſium Lunar-¡um, mc abc/ſé pa
lior; quia tamen procedunt ab initio Meridianorum... mlluxium calm/um , quem exuñ‘i/fimum ex fizis tabuli:
On'entem verſUS , 8C in caſu noſtro Coſmographi confi prouem're 4/]èrir ; Tycho autem , Maginusfl" plerique ali] , Sali: , 4))
derant arcum Aequatoris VRDG, quod- ef’c complemen— timenter ri perplexitate parallaxium Salir, (-7 Luna , pm~ Luna E511'.
e! mºm_
turn arcús G V, ad gra dns 360, eſtque in caſu noſtro gra ferum‘ in hat' pragmatiu Lunares Eclipſès, Ú’praſertim.- II¡ “¿LM
duum 51ſ, ſeu horamm 2.1. ideò dicuntlocum A 2 elle) ázèitliíz raralxum Ecltpſium , aut amar/¡amm ah -vmhm WHAT'
Orientaliorem loco F , 8C Longitudinem habere in caſu e un: .
noſtro graduum zrç. QUI-e inxtaillos , in definitione)
Lºhgitudinix Geºgraphic-c, addenda effet hzc limitatio ,
Vez—fm Orie’mem cºmpuratu: . Sed de hoc in Scholijs .
V Cogn ita Longitudine loci , ducitur per Polos Mun
&ur-u,
*Beªu-“eª"
di Meridianus , tranſiens per Aequatoris punctum tot
gradibus diſtans On'entem verſus , ab inicio Meridia—
C CA~
LIBER t P R I M V .S'
18 figuradonem'conremplaii poreris in figura capitis 7. r'bi
cnim linea ducta per medium parallelarum KR , eſt Ecli
price indicium.
1! Zodiacm eſ’t ſaſcia, ſeuZona caleſtis ſccta biſa ¡Sºdi-reidº.
CAPVT*XIV. riam ab Ecliprica in parrem Borealem , 8C Auſtralem, 8C fim'no .
terminara circumterentifs duomm circulorum non ma—
.De Eclipn'ca , (’:7‘ Zodiaco .* rubi de M0m ximorum , qua: ab Ecliprica tanrúm diſtanr, quanta eſt
maxima Latitudo Planetarum , maximè ab Ecliptica de
Srcuna? Mabilir , ¿tqm ºbligadaſ: uiantíummempe gt. 8. aut I e. Dicirur Zodiacus , 8C Pto
lcma-o ;tz/Mos' 7:74- Q'EJÍNV, hoc eſt circular animalito», 8C
EChPtiC-ct p
Sigifiſer , quia diuiſus eſt in iz. Signa ab Aſtris deno
minan , quorum configurationes , ob quandam (imiliru
C’ L I P T l C A ef’c Circulus Maximus, cuius dínem relerunt Hominum, aur aliorum Animanríum for
!fliffl'm mam ,vel etiam proprietates in ſuis influxibus . Libra
Poli tarirürn diſtant à Polrs \Equarons ¡>er 10
guia¡ I ribus ,quanta eſt Solis maxima Decltnauq ab enim ad Scorpii chelas, qua: bilances apprehendunt , re—
\Equatore , Eſt aurem maXIma Splis Qeclina— ducitur; &C Sngítta ad Sagirrarium , 8C Vma Aquarij ad
tio in vtrouis Solſtirio . Díçirur vetò Ecllpuca , eo quod Aquarium : ſi'equenret autem Eclipu'ca , GC Zodiacus
Eclipſes Solis , 8C Lunª: non conungant , mſi Luminaria pto eodem vſmpaant .
\int in plano pradicti circuli a aut parum'ab eo drſienr . 111 Signa Zodiac¡ ſunt duodecim ,- quorum ſex ſunt Zodiac¡ Si.
neª Illa, qu::\amen
Frequenteſ nomine Eclipncz
eſt circumf'erentia aCCIpItur
predicti circulipouus lI~
, quam.. Bºrealia , ¿Y incipiunt
ill quo Eclipuca
.
à ſectione
mrerſecat
.
Vema , hoc
Aïquarqrem eſtà
, &4 m_puncto
quo'iit 3;“? :ºt '
- . l

j ſç circulus , Dicimr etiam Via Regia , tua $01 Rex ¡Equmpctium vernum5deſintmtqne rn Aurumnali ſectro—
lanetamm,ſui corporís centro _ſempet per i rn Incedir; ne , vbi fit Acqumoctium _Autummz Sex reliqua ſunt Au— N
eſto ªli¡ Plªneªr ªb ºª in latum rªccdant a modo ad_ _Au- ſtſallíl , 8C mClplunt ſectionelAurumnalpdefinunrque m '
ªmm ,mºdò 3d Bºna…, Dic¡ ur crían¡ Aiiſtorelir 5C . Verna: Eorum nomina,characteres,qualirates,&c Vlm ad
Cªminº anal… ºbliga… Mgº‘; *xy/Moi, vel quiper medium cçnunouendos humores animalrum quoad pradomi
Signorum ¿Lªb obliquírate,quam haber reſpectu Equa~ mum , ordmaum a 8( ſecundum ſucceffionethUCre m -
tºn-s ,55 Mçndjªnomm ; Pçxxò EclíPuçre \irum , 6C con- ſequenti tabella .

SEXSIGNABOREALIA.

Aries
v '. 'o’
Taurus
l ª. .
Gemini
l ºf*
cancer
l 5?-
Leo
,l ."P
Virgo
RPM‘ Tªg"; l AI'J‘UFM ‘ ligpurºr l AE mv l nªt pºtrº:
Iguªl…, Ten-cum Aéreum Aqueum — Ignenm Terreum . _
Chºlcrjcum Melancholicú l Sanguineum l l’hlegmaticu l Lholericum ‘ Melanchºlicu

SEXSIG’NAAVSTRALIA.

º l em l m l ?º ªl m l
Libra Scorpius Sagirrarius - Capricomus Aquarius Piſces
zu’yar Skip-m; l Tºfº’m l AIz-º’xepºç l 'l'J‘ſó’zoºr l ¡¡(935
Aereum Aqueum Igneum - Terreum A'ereum Aqueum
Sanguineum Phlegmaricú l Lholeticum l Mclancholicú l Sanguineum l Phlegmaticú .

_Memoriz quuoqueíuuandae cauſa, ſequenti diſticho la On'entem vetſus Gradus circiter I z. &ita continué
çpmprehendunrur : _ elongabirur ab ea ,- de fignum eſtipſam motu propn'o
Sum Arias, Taurus, Gemm¡ , Cancer , LamVirga, vero , aut apparenti terendillc Orientem verſus .
Mraz/.1SCOÏPÍ“IQAÏCÍÍGÍXÏIICBPUHAMPhºrAJPlÍCGS . Ex altera verò parte apparer Luna ita orientalior quo
tidiª , vªnÏdſtòrsccedar ad Aiquatorºm , modò recedar z
M o T V S P R o P R1 v S s Y ER M mo fui
lum ò amotus
u ſitm, modò
cítta , peradaltetum
Bore-am,- ;Y er ſemicircu
aurempvlrra Acqua
O R l. E N T E M V E R S V S o totem :ex vrroque igirur motu in longitudinem verſus
Orientem,& in Laurudinem vetſus Polos ¡Equatoris ,
1V Clípticz , & Zodiac¡ introducendi in Spha-ram., naſcítur via obliqua ad /Equarorem ,6C inde Zodiacus .
!INP/h!: . Am'ticialem , 6C agnoſcendi in Naturali, ac Cz—z Md de Lima dictum eſt , ex quotidiano experimen
"¿Se . leſti ;carª fuit motus prº nus ſyderum ab Occidente to z paret etiam in Sole, ſaltem poſt aliquor dies , nam ab
Oricnrem venus , quem o ſeruanmr Aſtronomi fieri in eadem Stella Fixa, cui coniunótus erar,reccdir Oriente…
circulo hoc obli uo , aut in circulis _illi parallelis . Hic verſus quoridie vno ferè gradu , 8C poſt tres menſes, gra
morus manifeſtil imè apparer in Luna : Nam fi Luna vi— dibus circirer 90. ita vr ouens Sol appareat in Horizonte ,
deatur vna noCte in Meridiano , hora prima poſt occa~ quando illa ſtella apparet in Meridiano; Poſt memes au—
ſum Solis , elapfis inde horis 2.4.nondum' perueniet nocte tem 6. diſtabit ab illa gradus circitet l 80. 3C ipſo oriente
{equenri ad Meridianum _, fed reqtlirentur minura hora~ ſtellailla occider in parte Horizonris ſerè oppoſïta. QLOd
_lia Circirer 50.eò quòd motu prop no factaªlit orientalior; argumentum ett Solem quotidie verè , aut apparenter ta.
8C cum perueniet ad Meridianiun , exit hora prope ſe- ¿turn elle orientaliorem . Et quia hoc motu z modò de
çunda poſt SOllS occaſum 5 _tenia vetò nocte en'r hora ſe-. clinat ad Boreammodò ad Auſtrumddeo morus hic mix
çunda Cum minutis 4o. circrter , 6( \ic deinc‘eps , donec \us ex motu m longum , 8C in lanun vidctur tien' per cir—
in Meridiano non appareat nit¡ in fine noctis; 8C quod culum obliquum . In alijs quoque Syderibus idem mo—
dico de Meridiano ,valer de Horizonte; namſi hodie tus apparet,ſed non tir manzfel’tus tam Citò in Planetis
occ1dentcSole Luna plena oriarur in Horizonte,Ctas oc-. ſupeuoribus, 8C multò mínús in Stellis Fixis 5 cum illa-.
cidenre Sole non orietur, fed vnà ferç‘ horà poſt Solis non conficiant vnum gradum Orienrem verſusmiſi an
occaſum; &t ita deinçeps ſeriús , ac \etiús . Przterea ſi nis 7o. aut 72.. circiter , hiſce quidem ſeculis .
hac nocte Lima coniungi vila eſt cum aliqua Stella Fixa; V_ Qromodo autem reipſa heti pollir, vt duobus con— m. ,mm
nocte ſequenti eàdem hora apparebir diſtans ab ill-a Srel- trari)s moribus , idem ſydus moucatur continue ,- vnº “muy ,
quidem

\
DE SPHAERA IN COMMVNI. 1-9
,, ;ah-fé.? . (Nidº…¿NIDO, & communi, 6C Prnni Mobilis in [Equaſi miſplia‘rium Boreale , 8C in Auſtralezſpectata Latitudi—
o
..'-ª
ture , aut eius parallelis ,‘ex Polis Mundi deſcripns, & ab ne ſyderum, ficut \Equator ſpectata Declinatione; Se
Oriente m Occidente; altere autem proprio , 8C Secun— apud Ptolemcrum in libro de Analemate , ac Gnomo—
dí Mºbilis, coquc mentiruo › vel annuo z vel hyperannuo nicos , quilibct Verticalis idem prazſtat .. Hinc fit vr ea—
iuxra maiorem minoremue velocitatem motús proprij dcm ſtella tn'pliciter dicatur effe in Hemiſphaerio Bo
vniuſcuiuſque Syderis z 8C quidem contranitendo motui reali, aut Aul‘rrali; videlicehvel ob Latitudinem, ſeu
¡’rimi Alºbili: z qui maru: Ruprm vocatur , 8C tendendo diſtantiam ab Ecliptica veiſ-_ls Boreamwol ob Declina
al) Occidente iu Orientem; dicetur Lib. 3. quari in— tionem, ſeu diſtanriam ab \Lquatore verſus Borcam…
terim ſolet
Zodiaco imaginario
Sphzrat ronum
Anniltlarís , motu
reptaret ſormicce
lentè verſus› Orien—
qua* in vel ob receſltun àVerticali aliquº ,ad horas deſcribendas
deſumpto ,item verſus Boreamz &e ſic de Hemiſplmrio
tem, vno aut pluribus Zodiaci grad bus 3 inter-im dum. Auſtrali. Ogtre fit aliquando,vr eadem ſtella eodem...
\u manibus torum Zodiacum cum \Equatore reuolue— tempore Bore-¿lis fit ratione Declinationisóc Auſtralis ra
res verſus Occidenrem : Satiſque eſt in prztſentia conci— tione Latitudinis 5 vt (i fit inter Aequatorem , ;Se Ecliptiª
pcre Eclipticam , 6C Zodiacum deſcriptum ex proprijs cae ſemicirculum Borealem . Io. Eſt cauſa parrialis
Pelis , qui a Polis \Equatoris tann‘tm diſtent , quantàm.. Eclipfium Solis in Nouilunijs, 8C Lunre in Pleniluniysç
Sol ab ¡Equatore diſtar tunc cum maximè ab eo decli— quando Luna* corpllssaiit eii inipſa Ecliptica , aur pro
nar in Solſtitijs ;8C ſydera omnia y vel in Ecliptica , vel in ximè ad illam accedit; cunc enim tantummodo inter
parallelis deſcriptis ex Eclipticç polismoueri al) Occidé— cedere poteſt inter Solem, ¡Se viſum noſtrum Lima, ¿Y
teOnentê verſusanrerim dú raptu Primi Mobilis mouen~ fic Sol deficerc;aut inter Lunanhêc nos vmbra Tellu
tur diurna reuolun'one horarum 2.4. verſus Occidentem . ris , ¿Y lic Luna deliquium pati .
!²1 Ecliptica ºfflcimC-Í' Propricwerfimt . l SecarD
biſm’am ¡Equatorcm in illis duobns punctis oppoſitis ,
::I-'guia in qni'ous fiunt \Equinoctia , Vernum quidem Sole in SCH--OLIA.
mªxi¡ .
grediente An'etem ; Autumnale aurem , eo ingrediente)
Libram . 2.. Secare Aiquatorem in prredictis punctis, I SAcrabuſiur c. a.. Splmm ,ibiquc Clauius, dant Zo— Larirudº
ſcd obliquè , ſeu ad angulos non rectos; Angulus autem, dmca Latitudzncm Ó'raduum 1 2.. guia plerique , U Zºdiac¡ .
quem Ecliptica facit cum Aequatore , ſubtendit arcum.. plcr-Imquc Planeta: nan rut-dun! ab Ecliptica 'Ultra gradur
Colurí Soll’ritiorum , qui Colurus eſt vnus ex Mendianis 6. Latitudmu [aim ¡nde . At chiomazzmmu diót Zodian
Mobilibus , 6C quidem tanrum arcum , quanta eſt in Sol Lªtitudizzem (Qrad. 1 ali¡ uliter ,* Keplcru: enlm \Mar
ſizti)s Solis Declinario ab Aequatore , qua: tunc eſt maxi ti dar rcrcffllm al¡ Ecliprim 1'71 Barcam Gr. 7.fcrè aut Gr. 6.
ma,- Qu Angulus dicitur Obliquiras Ecliptica . Sinn au 47'. Venen' autcm maximam euagatiomm (ir. I o. -Uc’l , *vt
tem eiul’dcm prrecisè quantitarís , ſeu tot graduum , tum haber Argolus in Pandofiº Sphan'cº c. 2.9. Gr. 9. z’. ,szrc
Angulus prredictus , 8C Obliquitas Eclipticae; tum maxi— Zodz’aci Latitudo tom iuxta recentiorcsjècurirmirgmrizp
ma Solis Declinatio, turn Tropicorum diſtantia ab Ae— ad gr. zo. extendipate/Z , -Ut/it pan' 18. totiur circuli .
quatore; rum diſtantia Polonim Ecliptica: à Polis Aequa 11 ,Obltquimr !Sc/¡¡111m ad Arquatorçm , Grace" Z-UJM- olliquira¡
tons vicinioribus , quz quidem iuxta ven'orem ſenten ¡cºn A2 fmauqlªtolemazo, Albategnio,Auguſtino Riccio,Ke~ Eª/'P'm'
tiam ſunr i'emper graduum 2. 5. 8C minuromm zo. z. Po plero , Gallendo , Kirchero , Reinero , &C Nobisfuit , G' ª" "ªm"
lis ſuis,eorumq; moru diurno deſcribit Circa Polos Mun— eſ? eadem ſemper , O“ N017i¡ quidcm Gr. 2. 3 . zo’. Multi: ta
di Círculos Arcticum , SX' Antarcticum, Ñ \ic determinar mcn al?: credita eſl iman/Zum , CJ* Anomalia gundam.;
Zonas frigidas . 4 Obliquitatc ſua .determinar Tropico mutubílis : qua de re ¡¡Zum Lib. z. '
mm \itum , ac diſtantiam ab Arquatore , inque median 111 Cuit/a diuiü’mdl Zodiacum , 71077 inſex !anti-:m Si Duºdmuſi
tíbus dillerminat Zonam Torridam à. Temperatis . ç.Eſt gm; Plal'ſica , habita ratianeſcxm partir circuli , que circi- ria pa m'm
regula Motiis Secundi Mobilis , quo omnia ſydera mo no admteruallum ſezma'iamerri ¿li/.1mm comprchcnditur, Zªdíaci.
uentur ab Occaſu in Ortum , quique vocatur \110m: uz., 'vt fuere Alp/jonfiüi , 0"‘ Amber ir¡ mbnlir matuum Sexa—
[Magix-Miner» ab inicio Arietis . Verus cnim motus pro Lçjemzrijr ;fed ¡¡z I z. partes,- fuit mm \Hen/[um i 2.. ſlue Lu..
prius ſyderis , eſt arcus Eclipticce ab initio Ariens com< nariz-zm ,ſiue Solarium numeric¡ , !um quamar \iz/m' tem
puntus ſecundr‘im ſcriem ,ſeu ſucceſïionem Signorum , PÚ/ÏÉZÏCFJ 0"' quutuor Elcmema, Úquamor Human-r am'.
vſque ad punctuman quo Ecliptica intcrſecarur .i Cn'c u~ mah-'um , in quibur reperitur triplex grada: , 0"' dlfff'ffiltifl
lo Latitudinis tranſeunte per centrum ſydetis 3 8C linea nºſiólll'll'f, nempc principium, mediumzfinij ,' mlſummum ,
educta a centro Terra ad illud punctum Eclipticm , vo medium , infimumque : 4.. aun-m par z. duíla gzgmmt i 2,.
cann- Linea veri motiis . 6. Eli terminus, vnde Latitu Pratcrm Duodemriu¡ laa/m' parte; aliquomr quin/¡ue rc—
do ſyderum menſurarnr; eſt enim Latitudo ſyderis ar— /Ízoudrr/ter duodrc‘im Afficctibus S{quorum , in qulbur wnL.
cus circuli maximi ducti per polos Eclipticze , \Y centrum [num nombiliter exerum . Nam parte: circuli 1. Ml C071
ſyderis ; 8C inter Eclipticam , 6C centium ſyderis interce iunſliomm; "2.. ’ad Oppoſz'tiomm ,* 5. ad Tri-{0mm ; 4.
ptus ,* qua’ Latitudo eſt Borealis , ſi iydus al) Ecliptica ad Qlddï'aſm; ,6. ad ò‘cxtílem .afin-¿Zum pcru'mm .
diſtar verſus Boream; Auſtralis,ſi verſus Auſtrum . 7. Eſt l V (.'nuſa 'uerº‘ ob quam initlum Zodiac¡ , CJ" maru: ¡3; 'Initium
canſa inxqualitatis dierum, ¿Y noctium .in ſphazra obli Lougitudincm , fitmpſcre Aſlronomt al) im'tia Ariªl: ,fm zdiaria-ur
qua z fx' viciffitudinis rempeſtarum vbique , ó; indp a' punílo ſcffiorzir Verne ,ECIÍPUCÁZ mm Acquatorc ; fuítà jcó‘ſxam
Generationum , *SC Corruptionum , quas mer tò Ari/lo quin hoc ¡¡¡drum petcndum fm't 1:1) ‘una quatuorpmzflarunp Vemu i
teles l. 2.. de Gen. 8C Corr. tribuít Obliquo circulo , intel curdirmlium , in (ln/'bus ¡mt ¡¡¡ir/u, nutſumma pcrfiªctio ¡cm
lige Soli ,8C Planetis per ipſum inccdentibusz GC Inodò pc/?atum \Jr/m' contlngum ;mclziu autemfuit ab \ic/1141710
accedentibus ad nos , modò reccdentibus verſus Polos : ctialiburpunclu , quam a Sal[html/'11m ¡nc/70.176 , ol) dicrum
Cauſa item eſt varíetatis Oriuumaïc Occaſuum ;8C ita iu— ¿qualitaM-MÜ” rcmpcricm mcdiocrcm \Ir/m' ,' \1/1cliiu mn..
iiitia quredam díſtiibutiua ſeruatur 1 vt in eodem Clima dem fuir inc/pare ab Acqm'nºílla ſ’crm , qmim al¡ Aurum.
te , vbiſuit Hyems cum longiſlimis noctíbus ; ſit \Ellas 7741i , qma Á/Zranomi , qui [MC I'nuexcre,emm ¡71 hernifèlm
ſuo tempore cum breuíiiimis noctibus , 8C ne ad ha-c ex— riº Bormli , quod Sal _mgrcditur ab mitin \Inem , in quº
trema fiat tranſitus immcdiatus , intercedunt dun‘. tem quidrm hamzffiI/mria, C7_ plures Stella Fixe in Calo , CJ“ plu—
erarx tempeſtares Veris , 8C Autumni;Qu¿13 ob cauſas rc: regional bdbíïſlïd , CF‘ nation:: ad ciuilrm culrum , Ar
BO. M. admirabili Prouidenria ſua obliquum hunc cir rium , ac Kcligianix [india magic ¿donde , ac propenſazſimt ,
culum adinuenit . 8. Cauſa eſt vnà cum \Equatoro (-Í‘ Sal ipfi- acto fare diclm: ¿llum-'ur moramr, qmzm in He
Aſccnſionum obliquarum, quarum varictas , cr: angulo miſpbrcrio \luflrali . Qtialquicl [it {[77 Mundo!! Ii D. O. M.
Eclipticce Cum Horizonte , valdè vano, poriſiimum pen (EdS'N-h' ſit Vermm \futur/ma; de qua re nor in libro Chroni—
der . Licet enim ſemper ſupra Horizonrem extet integer (aqui cſl Almagr/?i nom' lib. $.r0. 2.. At apud Air/Irala Vcr
Eclipticce ſemicirculus , cum vrcrque ſIt circulns Maxi— fir,quando .S ºl ¡¡gi-editªr LibriKÜ' ob IMHE NUM/¿fi Aſh-0,
inus , atquc adeò perl. i. Tlmdaſi] theor. l i, ſe biiariam nomi illi fuifflèm Auſlmler , potmjènt *zm/de congrue in
ſecent; tamen non ſecant ſe ad angulos ſempcr :equalgs , c‘bºare Zadmcum ab imtio Libre .
fed modò ad angulos rectos , modo ad acutos hinc , 8C V Cnuſiz demum appellandi duadecim Sign:: Zodiaci, Et ºm, ª1,
inde ad obtuſos. 9. Diuidit Splixram ccleſtemin He: nomihibus nmmalmmdc gIIIbmſupm , C9' principz'um pri— ¡¡n-…3
2. mz SI
2o - L I B E R _ PRI‘MVS
miSigníI, principium ,AI-ini:: fm't quiza Dodemttmorm, {nui/¡biliſ, CT [mc maruficundo immobilixj Eden' w 7mm'
hoc eſ? duodcmz illa Zodma' ſqqrucnm , tmzc Cum ¿fly-anu Aricti¡ Aflrum ſit ſitb Tauro Zodiaci ínmſtbilir, maxi_
ma /m’pam , Oſi" Taurus fitb Gemini: , Gªc. 1llum iraquu
mi in Achpro , Ó** ¡21 Gmcia diutſiom'm. [hillſ mflituerunt ,
um perfeccrunt , accupabam 11/515 CIFÜ plugm l, m ¡¡uz/;us Zodz’acum Kmiomlem mmm , Ó' Spb-2m Primi MDin/ir,
emm ,xl/?ra i114 ,fin canflal/atíane: 1-2.. @uma/zum,- occu [en !Inmobi/cm ;bum Apparememfiu Smſibilem, O" Mo
palumt ¡¡¡qu-zm, ch es tato, vel mmoripzmc [uz , wi Im bilem , Lª” Oflrzux
de praccfflione .Sp/mm , de quº
Acquiiloúſil‘zorum . ¡¡emm dtcum
v Lib. z. Tb¡
tio »zltcm . buque armo circitcr ;83. ¿vi/e" Clmſlum lux-nz
meªt¡ !4111114: , prima Stella in cormz Arictz:_fi4èqen5, :mt m - V11 Damn: 1 2.. (,'aªleficr , que Ó‘ J‘mJ‘smo-ch'pm diam
calm-0 Aequinofliorum , O" intra Zºdmmm , cum Latitu lur,qnom0d0 refi’mmur ad I 2. Sign:: Zodiac¡ inui/íbzli¡ ,
do :im Bore-ali: non excedat gmd. 7. 711.7.fer. 1 z. prece— [tu chtionalir, dicemr ¡II/ªm dum de [ale/li themarc cri
derm' aurem [2251110 ,aut paulo‘ ame , mmpc Inma $448. flq. :gendº mp. ;4. !marea/ati; MC /I't indican, quemar” /Ïgmu
ruemt Anarimizndcr \llilcſiuhinucntar apud Graco: ECl; dicmzrur ‘11¡ Aſlrºlogis Domus exaltationis Plane-mmm.,- , Dom"; Pl¡
que Tera‘ Cuſus ,- item que damn¡ principulir, qm! miniu mm rn m .
ptim , Gª‘ H07010sz Saliviª' , *pt 1²11)?qu refcrl l. LC. S,
Duplex Zº [/1 .Noſmldum pºrra eſ? diligemcr duosſzzltcm cſſè Z0 principzzli: . Nam Emmy/¿grafía Leo e/Z dºmu; prim/'pzz
diam: m diacar ;'71 &210, ’mmm inf: imziſſbilcm,fi'd imaginar-¡um IiI 5011330‘ C.mar Lun-e , quin Sal in Leone maximo: .tz/Zu;
mndm . tuntummada, WI Rurianc canccytibilem ,' (yª de ha:: cam facit; Luna vero‘ m Cancro mximè humcctat . Aria.: 'vera
mum'ter loquumur Aſlranami, tªm/qm" parte: dtrodccime eſi* damas exaltationii* Sali: , quin ¡nde ¡mfpizmt c'reſccru
anuales' /ſtm ,. G" :ritmo: ingradm diflnlmm ; .Alter eſ? ’Ul— dies Bormlibur. Vida: ergº Lector hxc non 'UA/ere upud
fiÍIi-lis, fin Ste/li; Fixis , duodz’cim Aſh-is rçfcrtu: , qu@ .Au/Irala." , tune mim dic: incipiunr cierre/(ere ¡Hi! , Ó” So
olim dc'nºmiímtiozzcm tribmrmzt partibw Zodilm' ima/i., le no:: in Leone , flªd in .Aquario pofiro ,fit illir maximur
bilix , (yª III-¡us duadecim A/Zm 72071 ªccupzmt xquale¡ ¡A, mſlm. Quad ſi *ui: ¿ctumgigmndi auge/mn# ºlim , mm fi]
Cºªlo parte-\mea grada: zo. 7mm Arieris \1/me occuput luma‘ dÍ/ZAÍZÍÍJ Sali: media inter Solſh'tmm d/Iiuum, O"
in Longitudíile Gradm' 2.0. A1. 1 z. a! Taurus Gr. z I. M. Acquinofíium autumnale, [cªd diam à caniImflione Cum.:
2.4. Ó"fic .11m plurer, aliu pªuciores, quam zo. 07‘#de . tªrde‘ LcaninCImicula Gªc- luc wique cªm/zz diſiunffzu
onmum vero‘ Stella Fix@ ahi/10 tempore, de quo fizp… Ñ num‘ :fl à Leºne Zodiac¡ Ratiomzli: , 0'* máqmuit in eiu:
progrelſſx iamſum‘ in Lºngitudmtm ,ſcu qrtnm 'UL’Ï‘ſl-Lr GM.. Virgi;1em,ſub qua num’ reperitur \il/’1²mm Leonis:quare
du; circirer 7.8. Zodmcm bn' , 'UI barban- quuar Stellatus, nan mzrum fi tempe/Putnunnomm z'ariatgfuerim. Sed
(-7 -wſiſibili: , difflídcr ¡¡In-gris pcnè Sign# , à S(Mi: Zodiaci c/Za Mmm tal/ella ban? domarum, 17! inca ¡¡¡md Aflrolagoa'.

Planetar- , 8: eorum character l Domus Exaltationis Domus Caſús l Domus Princip. l Dom.mínus Princ.
' x
Sol ÍÏÏ V l ª l ¿Z 1 22-::
Luna G 8 «M 0’) ::3
Mercuríus I np l )( l np ¡¡z
Venus 2 X « 11)) ‘ y _ª
Mars 0?' ?º ' ojº l ,m V
lupiter 1'¡ l bj 7o l :p l X
Satumus 15 L‘- V 7º m_
Erlif'ffl l V111 Index Eclipticx in C(E10 ect Lung ſèmiylma , aut
fèctiotieni hanc participantes, nempé omnes, qui per po
'ª º“ [º ºb' car-num , mm fi intucaris cius cor-mm , C7 ¡mIIgmatianU los Mundi tranlcunt, C( mobiles fimtzanuam miro.,
[Fªmª 'ª'aculis ¿dim-z z ducux per vtrumque Luna camu czrculum, omnes eomm -partes ſupm Horizonte… aſcendunt in
¡WI trun/ibitillc per Palo: Ecliprim , ¡Im/artimfi Luna nullam Sphrera obliqua .
Latitudimm babmt; Quid 'Utrumque camu fit in cada/z 11 Colurur Acquinafliºrum ; eſt Circulus maximus, Cº'urm‘
Circula *venia-11x', quod abjèruare paz-eri¡ , ſ¡ illa cangrmzm cuius Poli (un: in prinapio Cancri,& Cnpricomi Acqua— :1!qu .
filo ycrpcndiculi p_erpmdículzzrileffigſpwxſoé O“ quiero, Luiz:: toris; tranſiens per Mundi , ſeu /Equatoris Polos ,8C ſe— [hºriquidf
criſ ingmdu Eclz'ptiae ADMIN/¡mº , ſeu m mtdla ſcmtçr—r— cans \Equatorem :1d angulos rectos in punctis \Equino
.culz~ , qui de ECI/'prim e.\-mtfupm Hªrizontcm . erium ctialibus . Seu Poli eius ſunt in \Equatore diſtantcs Gr.
nuncin flt’xu naditcrtç'z Draconix Ste-11.4. 4. magmtudxriu , gonb ¡nitio An'etis, CX’ Libra;- .
Polo Zodiaci prºxima , Ó“ tri-'bm cirurergr.zdzbm ab ;pſo 111 Culuru; Sol/Miorum, eſt Circulus Maximus , cwus
Cªlma:
diflum, Cuius Loziqz'tuda c/Í‘ [nºr-¿du 7. Lcom'r', indican: nº. Poliſunt in principio Arieris , ó: Libra: ,- tmnſiens per Soljhricrü
bi: , qmim praximè Palm” Zodian' - Mlmdi Polos ª 6C ſccnns Aequatorem , 8( Eclipticam :1d quad a’
an rulos rectos in punctis Solſtitialibus . Vndc fit vt Co—
luri ſe in Polis Mundi ſccent ad angulos rectos , per I ç.
&Y 3;¡ Y Sofá. lib.I.Thcodoſij, cum vrerque per polos alterius, CSC per
-Eºïa- BBS- zqºs {623- r:z: l"
a_81,3 Polos Aequaroris tranſcat .
IV Proprictates Caluri Aequinoctiarum , 8C officia z ProPrien

>< V. pr-.rter indicara in detinirionm ſunt 113cc. x. Secar Eclipti te: Cclurí
O A. P V T cam bifariiun quidem , vtpote maximus maximum Cir— Aqui».
culum , ſcd ad ángulos obliquos , quia non tranſit per
De Calurír, Polosquantum
cam, Eclipticzrcomplementum
; tantaque eſt obli uitas ciusEcliptica:
obcliquitatis ad Eclipri
ad
I

C01:: m.: 1 OLVRVS Grªz-(è na'NrFo; ſignificat non cau quuatorem, complementum ¡¡¡quam :1d gradas 90. hoc
guidſir .² dambouis ereclam, vtridiculè finxit [md: cſt in noſtm , 8( veriori ſcnrenría z gmduum 66. 8C zo.
Sacraboſm , ol) id ¡¡otakus à C[amº , 8( à B4— mínurorum. 7,. Diſtinguit Eclipticzr, &ZodiaciSigna
rocio , ſed imperfectum ac mutilum 5 Circuli in ſex Sigma Borealia , 8C in ſex Auſtralia. z. Omnes cir
cnim Sphzrrm duo ſccnntes ſe ad angulos rectos in l’olis culos par-.Illelos Aequatori bikZIriam, ¿5C ad angulos re<
Mundi, quorum vmis tranſit perAequmoctialia, alter dos_ ſccat, vc ex TlieodOſi) Sphacricis ſacilè oſtcndi po—
per Solſtitialia Zodiac¡ puncta › liCCL in Spllrcra recta \pa— teſt. 4. Deſignat Meridianum, in quo Meridies fit in..
tio 2.4..horarum toni app.1re~.mr,ncc mercantur Colurorum Acquinoctij momento, 6C ècon’uerſo , in quo Meridiei
nomen; [amen inSphzki-a obliqua , nunquam Iori , nec momento fit Acquinoctium; coincidir enim CLun Meri
Vniſormitcr apparenr \im ul , auc ¡uccelliuè , vt ali] _Circuli diano illiuS loci , in quo limul hzcc duo inllanna , ſeu m0—
perfecti, 6C mobiles z nempe ¿Maxtor, (Se Zodlacus, menta concurrunt, nempe Aequinoctij veri, 8( Meridiei;
quos ſpatio :4. horarum toros Videre 11cc¡ ;fed ſcmper ó( hac rauone deſignar Aequínoctia z de quorum przrceſ
v::li ua porrio dc illis latetinſm Horizontem; ¡ºleoqu'cz lione infra dicetur.
di iſuntmucili, 6C imperfecti, &muonomnſticè Colu— _ V Propriemtes, 6C officia ColuriSOI/Zitiorum prazter Imprint*
riznam prceter hos a ſunt ali) multi Circulimnximi ª imper Indicata …pra, ſunr hmc . 1 . Diuidit Zodiacum in ſcx Si tn Cclui I'
31121 S01fllſ lor.
DESPHAERA IN COM‘MVNI. 2…!
gnzfáïndlñntkf &in ſex Deſcendentia; ſunt Intern.;
ap u rea es cc n d entra
‘ , Capricorn":
I , Aquarius
-' , Pi—
' HSM-WEB‘BM-Sºrºs{MUSEOS-8í03~-Srï›3-Eºï—3-xºlr›3~*íºï°3--Sºï›z~8zoz
W'
fm, ArierzTanrm, Gemini, quía Sol ab initío Capricomi
u vſque :id finem Geminomm accedit ad Polum Borca— '
51;" Aſ" lcm,& àlminima Altitudine Meridianarecedensffit quo— C A P V T XVL
tidie ilínordpb Horizontei vſque admai‘tiimam Altitudi- e
ª“ nem ºf¡ ¿113mm, 8C ies uo uein e àminimoin— ' ' * ' '
cipitcreſcete Vſque ad diem iinxiinum; at à principio 'De Trªin“: ’ Umª/*² ſ Pºlªnóm‘ ª (y.
Cancri vſque ad finem Sagíttarij , reccdit à Polo Boreo , . Z071!: .
decreſcit dies , <3( Altitudo Solis Meridiana : ideoque ſex
Signa Deſcendentia. reſpectu habitantium citra Acqua—
torem ad Borecun ſunt Gamer, Leo, Virgo , LibrmScor— 1 .ROPICI , dictíſunt à nomine mm?, quod
piuISagitt-zriunòc poſten'ora quidem ſex Aſcédrint rectè, reueriionem , vel conucriíonem fignificar ,º
Ã’ obliquè Deſcendunt ; priora vcrò Obliquè Aſcen— eò quòd So] vbi .1d hos circulos pemenit a
dunr, rectè Deſccndimr ;1p ud Boreales, iuxta infra dicen— reuertatur,& Hectat curſum verſus Acqua
da de his Aſcenſionibus : apud Aul’tmles autem omnia torem ,nec vltm has metas acce dar ;1d Mundi Polos .
his oppofita eueniunt, illis cnim Aſcendenu'a ſunt, quce l - 11 Tropicur Cana-i Graz-ce -rpº'muç Beprvº‘: ideſt Trº- Pªpi…,
Borealibus Deſcendentia, «k vice verſa . 2.. Secar non picni- Ae/I'ium reſpectu Borealíum; eſt circulusnon maxi— sznzdy
fºlum Aeqmtorcnh 1'de omnes CÍUS Pªlº-1116105 bffik mus, deſcriptus ex Mundi Polis,atque ádeo Pªrallelus
mm .1d angulos rectos,- ;ltque ita ab eo, &f à Coluro Aeqimtori ,tantumque ab Aequatore diſtans , quanta eſ‘t
Aequiuoctiorum ſecantur Equatorfflaralleli \Equatoriss maxima Solis Declinatío , ſeu obliquitas Ecliptic-.r, ¿²C
ó; Eclipu'ca in quamor leldmntcs S VlIdC qu-Ttuºſ Anní tangens Eclipticam in principio Cancri . Huius munus
tempeſtntes . z. Delignat Meridianum loci,in cuius Me—z cſt ,ª prtrtel' iam indicara, tennin-.Ire hinc Zonam Torri
ridie fiunt Solſtitia , cum illo enim Meridiano coincidir ſiclaim, inde ZOii-.im Temperntani Borealem ,- deinde effi
L‘olunis Solſtirionun ;ideoque cap.7. in figura eundem.. cerc Solſtitium Eſtiuum z 8C diem longiffimam apud Bo
CÍYCUlUm A E B QLſUPPºſUÍMUS Pro Meridiano , 8( Ptº reales; hybemum autem a 8( diem breuiffimmn Auſtm
Coluro
in Solſtitiorum ; quod
multſiisAi‘tronomicis frepe etiam
Problematibus faciendum
. Hoc erit
modo defi- -ljbus
-ex : mlís
Pºlo eſtin
Boxeo B. figura ſequenticirculus CR, deſcriptus
5,313@ ¿7 giut Solſtitia _, quse ita dicta ſunt, turn quin Sol vbi :1d ini- 11( Tropicur Capricorn'i a eſt circulus non mairiinus , C Tropic":
“¿w-,Q uumſik Troprçum Cancrmur Capricorn¡ peruenetitmon de ſcnptus ex thdi Polis , parallelus \Equatori , ran- ªP'lªºm'
declinat vltenus :lb \Equatore ad P0105 Mundi; fed fiſtl— ,mqile ªb ¡Equatore dlſtans , quanta eſt ¡naxuna $0115 7"" 'ª
turintra illos terminos , &flectit curſum verſus Aeqru- Declinacio, ¿5C Eclipticam tangens in principio Capri—
toremztum quiaillis dicbus,adeo ínſenſibilis eſt differen— cºl-¡¡j , Hujus Officium eſt, terminare Zonam Torridam
tin in quantitate dierum z 8C Meridianarum Altímdinum hinczinde Temperatam Auſtmlem ,- deinde efficere Sol—
Solis,& vmbrarum, vt Sol ſtare videatur in eodem paral— ſtin'um hybemum , ac breuiſlimam diem Borealibus ,
lelo . 4. Sultinet maximam'Solis Declmationem, ſeu diº, \Eſtiuum aUtem , 3C longiiiimam dieni Auſtmlibus .
ſtantiam Tropicorum ab Aequatore , nec non díi’fflntíªm Fiunt autem Solſtitia ingrediente Sole Cancmm , 8C C11
Poli Eclipticx à Polo Mundi; vtraq; enim eſt arcus huius ,púcomum , nempe circadiem 2. 1.Iunij , 8C Decembris
Colnri inter Aequarorem z 8: Tropicos , vel inter Polos mm¡ Iuliani correcti, tribus ſcilicet diebus ante Natiuita
prazdictos ,- 8C \ic metiturilltis diſtantíus , quaruni illa eſt tem &Iº-…m Baptiſtre , 6C C H R IS T 1 Domini , ita- P'Ï Sºl/í‘
arcm E C › aut E K s haze autem T B, aut N A, infigura. que ‘z SS_ pxzcſenim Augmü1º,mud dlctum &IQBÑPL “WT“
ſ‘ªquellª'- (111um ªpºrte-t creſcere, me dutem minui ,) exponitur de
hoc quoque dileïgn inercipenltlo :ide decremento; eò
uòd CHRIS ‘ mms it i o ie, uo iam incipie
s c H o L I A' {int creſcere dies, 8( Sloannes Baptiſtf, quo incipiebat
minui , illo enim ſxculo Solſtitia fiebant Circa 2.4.:iut 2. ç.
I Vi Aequinoè'lium in meridie contingit , illi Palm Iunij , ¿Y Deçeiilbris . Tropicomm antem ſpecimen ha
Eclipricre maximè diflatà Meridiana 'verſm Oc- bes in figura hic adiecta, in qua linea C R , Tropicunp
Caſum , /i Aequinafïium fit Vernum ,- 'verſm Ormm , /i‘ Cancri ,6( K P,Capricomi ſigniſicat.
Autumn-:lc . Cui 'vera‘ Solflitiumfit in Mer/die , illi Palm .IV Palmer circuli iuxta. communiorem Aſtronomo— ?darnºſ-r
Eclipriüt eſ? m Meridiano , (yª altiar Polo \Mundi Gradih. mm, przrſeltím Latínorum acceptionem z funk CÍICLÜÍ …Í— …h 7…‘ _ª
zz. m.;o. /i Sol/Ziriumſit hjberrmm apud Barealcrz de— nºtes, parnlleli Aequntori, arque adeo ex eius polis de—
prqfior fi ¿ſhª-Im . ‘ ſcripti z _tantúmque à P0113 Mundi diſtantes , _quantum
¡Nm/fi, 1 Pmccffierqumuctiorum Cimlirzrſl @txt-¡patio tem:- Troprcr ab Aequatore _,- nempe_ gradus 1.z . minut. z'o. ſeu
Arquml. por:: , qua 12mmAcqnmactmmpmuemt due-m Aegumot'hj quorum Circuinferentia: deſcripta: ſunt a Polis Lcllptieç,
47mm . in Kdlendario affignamm , de qua appormnim dz‘cam Lib. integra reuolunone diurna Circa Aequatoris Polos Cir
;.Capde [mc rc.At PerE/fiº Aequinofliorum Aſlra— cumductis . Eorum vnus vocatur Boreahs , ſeu Septen
namim ,e/f rece/fu: ,quo prima Stella fulgem in tn'onalis , ſeu Arcticus ¿rm->12? aprºu , nempe ab Vrſa.
Cornu Arietir , reccdita'punctº Acqm'm— aſtro vicino; 8C hic con—
cty Verni maru Lºizgitudinir Ormm tinet intra ſe Zonam fi'i
'var/II: , /iue hic mom: ſit *veré gidam Borealem, tenni—
motus Fíxir Stalli: pro- natque Temperataim
primſiue-Ut ali¡ m4— Borealem; Alter diCitur
lun!, fit mºm: Auſtralis , ſeu Antarcti
purlctª— cus , _ideſt¿²Ccontrapoſitus
mm ipflzrum Aeqm'nor‘iizz/Iſium verfiu OEM- Aréhco, intrª ſc Cºm:
ſum , 0h quem Fm ex ſe immara, w'- prehendit Zonam fugi—
dezmmr moueri ab illi: pumºZis dani Auſtralem , ac ter
Orz'emem verſícuqzm de fidz- minar Temperatam Au
' tilitare dicam Lib. z. ‘ flmlem . Imque in figu—
'I‘JºP-k* &ºhh-i* ra adiecta Arcticus cir
*IºlºB-Pvi* culus eſt T M z SC Antarcticus N O .
*lºl*
D E ſ z o N l s.
* V Om apud Cofinograpbos ſunt Erſcíx in‘Sphzerie Zona quid!
Z cçleih's aut terreſtris ſuperficieſied prçCIpuc ter
rei’cris z
2z L I B E R PRIMVS
_ª—
reſtris ,à circulis Tropícis , aur Polaríbugeiur vtriſquc ter im in fille libri›(“‘jº in libro ngmphiw dal/¡mus MINI/.Im
minara: : .unr auté quinq,-videlicct Zona Tºrrida , Z0M pro hacpropomºm ,cum Millmnbztx '1771i g“ſ'fldlli'ïfſpºíl ..,
Tempemm Barca/¡I , Zona Tcmpemm .Au/Prali: › Zona d'emibm .
Frigida Bormzjx , d" Zona Frigidd Aulïmli: . 04135 ZO— _ 1 V (¿tioniam
‘ Virgii'mr , ó“
l Omdim in Zºnarum defl'ri- Utrera, ÓA
nas cximíè deſcribnnt Virgilius lib. I .Georgnb illo verſu: Ptlº'ſlc‘ , mcmwncr/Ifcczt pam; dextrmgc lamer Mundi, ¿ºx—finiſh¡ m
p/icat /MC ocm/I'orze Clauim pag. z 10. gmc/¡z Pªr; ¿im-,m , Mi.“o 5m?
QIuione ¡ment Celina Zome ; 3: Ouidius I.Metamor_~
p 105; ab illo : Vtzzue due dextm Caªlum leuaqzteºóc Ti— que ſim/Zm Mundi , (F ¡[10 Kid/mc armani/,I lacobm’ Metz,
bullus l. 4. ele g. I. ,Lomu in Damm defi-n/¡one lib. 1 - mp- I ſ- O“ Mi. 3. cap. zo.
VI Tori-ida Zona contínetur intra duos Tropicos, Summa doctrina eflfflzmd Philoſopb05,Ü(\eogmp/Jaí dextrê
Zona Ter
rida 5'24 .² ¡SC tanta eſt eius Latitudo , quantº Tropiconun inter fc, ejſe Orienterrz,quia al¡ illa 1'an1211 maru: diurnmſifut in emi
ſc diſtqntiamempe duplican díſtanua Tropicorum ab mdlIlmx Ki dexter-1; vel guia deſcripturi orbem habitar-Imp
Acquatoremimírum grad. 47. qrulis eſt in figura prrc (:'eogrizp/Ii Baz-each , reſpicium Polum Boreum atqnc adeº
cedcnti , firſcia intra arcus KC , 5C PR z concluſa; \eca marie: ill:: d dexm'; Orio-n: , Ó’ /joc moda mln: propºmmr
mrq; bifariam ab Aequínoctiali línea . Exiſtimam cl’c au mappmfim: , vr mb!: a‘ dextrix ſit Oriem ,- Apud Aſham—
tem in terra inhabirabilis ab Anſtotelmêc Plinio l. 2.5.68. mo; 'pero‘ dextemm e/je Occidente-m , quie: comemp/amur
ob immoderatum azſtum,productú à Solis radi)s reHexis Planetas , Úſj'dcm Zaduzci pan/fimhm , deje verzzmt nd
directiús verſus aErem ſuprapoſitum capitibus habitan— - ¿ju/MMM( ime/lzlge de Barca/ibm) quare Oeczdem i111": eli
tium,ideòque Tarrida vocam eſt; prxſertim cum Illis a dexter-.1 ,' Apkd Poeta¡ tandem dexïemm effc Septentrio—
lmbiratoribus Sol bis in anno \rmiſeat per Zenith ;fed re— nem , quin nobi/ior efl’ multitudine Stellarum , 0'* habitam
zª” Tº'f ucm mulns in locís habátatur, Se D. O. M. ita ſuauircr rum CImII'amm, {IC dofliarum , C7' mare; Soli; maior¡ in Si
"'41 171!“ ’º prouidenre , frequentiílïmis, ac penè quotidianis Vento— gni: Barca/Iba: per &fire die¡ , què/n in \III/Iralibur .
"ªª/'ª‘ ’ rum aun's pcrflamr , au: pluuijs irroratur , vc :eſtus attem— V ng perzenlum e/t1 ne imperm'pmem Tropim, Circn- Trºpic-‘ca’.
Pªrª…“ ¿Y inuenri ſunt _non rurò in illa; habitantes ho- [0_5 Terre/Iris Sphere , e/ſe m codcm ¡¡lªna , i,, quºfim, Trª_ laſ:: exrra
mines coloris albi a Habitant in hac qmbus Polus non.. pm Cali-[Ze: , G“ circulo: Palmer terreſtch’ m P151770 Polariſ¡ 7 º’” *ªlº*

Ñ elerL-Imr
cius videpluſqu‘rm grªnd.8.z z. m. zo. reliquas propriemtes
cap. 2.0. num. cwlcſlium;
punèſili meminermt
, ;ligue terrieglabum
adeo dmmetrum Terreejje reſper‘hz
longe- CDeli ¡II/Zar
breuiorem effu ’ªº *
V11 Tempe-MM Zme à temperie calorís , Ñ ſrigoris parte Illa diezmcrri Cicli , quie ſzrbz'endimr Latitudim Z0m:
- quantirirtiſque dierum tic dictre , conrmentur, Borenlis Ter ride Cale/fi¡ : Tndcſequitur Flema Tropicomm C(¿ª/e
_ quidem intra Tropicum Cancu CR , 6C Circulum Arcti— flmm tota eſje extra Termm . Vemm quidtm efl, fi a' Fun..
cum TM , Auſtra is verò intra Tropicum Capricorn¡ KP, {lis quibuſui; cz'rcnmferemie Tropic¡ cali z dummur rectª'. u\AA,
ü: circulum Antarcticum NO . Vcraque aurem tam lara, [mex ad eentmm Term , tran/Itunes effe per circnmferm
eſt quantum eſt complem entum ad Stud.90. quod deeſt tiam Tropz’eifin' tene/MI ,- C7‘ Idem dico /I'militer de refZi:
Zona: Torridm z nempe grad. 4 z. Habitanc in Tempera— dufz‘i: à eircumferemm circuli Polaris Cwlt'ſliſ, ad ccmmm
\a Borcali ,maxima pars Europa?, Aſí-?E a ¿L America-z Bo— Term; tranfibzmt mim per CírcumferemiKIm circuli Polaris
realis . Habimnt in Temperatis, quibus polus non eleua- terrefl'rt r , 'Ut ex vlzimzz ¡¡¡2.6. .Enclzdix col/¡gh Clauim in.,
tur pluſquam gradªs 66.111. zo. nec minus 2 (lu-‘1m gr. 2. z. Sp/Jxrapag, z 1 I. -Ubi o" figurar» addit .
mix1. 59_ ~ - ' 1/1 Zonam Torridam Pa(717m; in dm: [Hbdim' ¡t 1 'vt
V111 Frigidis Z07M continentur vna intra. crrculurm narrar &rabo ,ffid ſi-E'latores 71071 hdmi:: Prmnu autem Z0
Arcticum TM›& Polú BorealC- Bzalrera intra circulú An:- - mmm partitarfitit ParmenichJed mm inde a‘ Tlaalete pez*
rarcticum NO, 3C polum Auſtmlem A ,- quamuis Poli vt Palm-e: Circuloyffimptox pro eirmlieſèmper appdrmtium dí
vt ‘pote puncta , kermmarc ponus , uam continere poſ— flingnebnmnr; at Paſidanim ea: Can/Iantcefeciz , zſurpam
iinr . Et licethabitanuhus intra ill-_IS ’olus eleuetur pluſ: circuli; Polaribm ri Polº ,Ecltctpticaz deſcriptis; fed /Iv wrmmr
quàm gr. 66.111. ;0. &C ldeo hªbeam diem vnam continuº. Obliquim: Ecliptice , varianmr c-Ï ;lle . Keplerm in Epi
plurium diemm noſtratium, immo ¿Y menſrum , F'rigidze tome A/lronamne non imprebalzile pumr, tamumſpan] dm::
nihilominus ſunt , 8C dicuntur , comparauuc ad alias Zo- Tempemtm aliqmmdo Ceutmm'ffle , quamnm tre: intempe
ms ,- mm quía haben: noctem quoq; non minux longam , mm (imul , vt agudiza: firm inter intemperie?” , tempe
¿C coni’rantem ex pluríum memium noctibus , cum quin. rx'cmmtque adeo obliquitdlem Eelzpticicfiu'jk qmdib.z4.ma
Solis
quiffimèradij3 &Cnon refleg’tuntur
remotiſiimè , ¿Se ad
Sol illorum aè’rem
valde díſtar ab mſi obli—
incolarú mrem zfid DE V
nee Geºmetriezm inSmera
¡¡aun-@exit
mmmmzteadexerenit,
materiàler
fedIM;
aliasIdem,
fine-S v
vertícibuszſicur ſi Sol ſem et in Horizonte , aut illi valde [mbuit . [/Ide l. 3.02.6…?6,901.1. ' l
vicinus manerct , non m tum nos calefaceret . Habita
ri (amen has , ex Naucleris Hollandis z ¿Y, Anglis, qui ad .MzszBML .531,3 @Mrªz
Borealem Zonam fli'údam penetranmt, compenum eſt. {ªiº} Z‘Í’S' {Tricks-Ma -Eáºz {cªza {PJ-8M @,3
D e cauſa porrò c oris Solis maiorís ob reflexionem.
ad angulos minus Obliquos 2 diÑczunl- 5- C- S- C A P V T XV" o

I «S C H O L I A o .’ De Czrculzrſemper Apparmtmm .
Polarium I 01470! circuliapud Praelum,Cleºmedemzó’eminum, 1 IRCVLI fimper apparemium› ſCílícet &ella
¡I'reuL alía C-J‘ dliquº: Graco: Aſlronomo: , [um ijdem, ac Cir— mm, aut punctorum Czelí‘ ,in Sphccra recta z
nºm y culiſèmper Apparentium z ſemperue laſmtium z de quibus ſeu habitantibus in ¡Equatore , nulli ſunt z in
infrd cap. flªqumri ,ed qua‘d ex Poli¡ Mundi deſeriyti fim; Sphmra autem parallcla , in qua habitan: de
ed hac moda accept¡ , 71022fimt apt¡ ªd terminnndeu, CF' di gentes ſub Mundi Pelis : ipſe A*: uator cſt circulus fem
flingnmdas quínq'ue Z01145; cum ip/i Trapicifim Circuit' :ê per apparentium vms , 3( ſemper tentium alteris , ſicut
Per Apparenimm apnd _e01 , qmlmQr palm eleuzzlur gran'. 66. idem ſeruit pro Horizonte. Itaque habitator ſub Polo
m. 3C‘, circuli autem Poldreï cºmmumter ªccepti , nan [Im Boreali , videt perpetuò omnia puncta Hemiſphx‘rij Bo
circuli' ſemper zeppdrentium , mſ¡ refieflu babirmzr'inmfiib realis ,GC omnes &ellas ,quce , dx' quandii‘z (un: intra ip
Tropic# _. ‘ ‘ l ſiun, 8C reúnen!: declinationem Borealem z nunquam
11 QI¡ hablmntpriecise [Kb Tropzci: ſpefïrmt ad Z07mm verò
ſtralisvidere poteſt
,niſi per punctafflm
accidens Stellas
rarione Hemíſphxri)
Retſiractionis Au
. Contra
Torridam, U' ad Tempemmm vieim'orcm; qui vero‘ ſub cir
culi: Polªribmzſpeftam ad Zamm Temperamm flmnl , (9' verò habíta'ns ſub polo Auſtmli , poteſt ſemper , 6C (ingu
Frigidam , cum medium partía-'pet de extremz'; . liS diebus, aut noctibus videre omnia pimcta, omneſque
111 Si qui: defidemtpraportiaízem circularum minarum ſtellas Hemiſphzeri) Auſtralis ,hunquam verò Borcalis,
ad maxima: z multiplicet /I'num complemente' declinatiºnis niſi per accidens ob Retractionem radiorum arrollentem
circuli' minaril pergradm 560.ܪſi4mmam dimdat per Ra ſpy dera.
II InSphrrra autem obliqua circuli femper apparenc'
diummnm (heaven: erit numermgmduum circuli maximi,
guión.)- xqudhs eji !0M ciertamfl’remm circuli mmm*: . S ed num, ò'; _latenrium, \um Circuliminorcs, dercripfii ex
ª1 PO S
,ªc—cl"

DE SPHAERA IN COM'MVNI. 23
polis Equatoris, atqueadco illi paralleli , 8( Horizontem men Rq‘mctiºm'x Horizonte/i: , eleuctur appm-cnter ir¡ K ;
tengªmºs Sintra quos continentur puncta (Eliªne ſydcra, -w'dcbitúr enim effè inpamllelº KH, Ó' nan c/jè mmm ,,un
que aut nunqlli occidüt. aut nunquá oríuntnr per ſc.Qu¿' femper occnlmmur ,-/I'ciit/Zella (IX/;until in &ride-bin” ea
encull tºt 111m,
maior Poli quoteleuatio
cóſpicui eleuationcs Poli, ¿Ybeneficio
;6C ectomm eò maiotes, qnò
cogno~ nim efflc , queſcmper ¿ppm-ent .
11 Dixi eii-'4m numerº I. (DE, BC quamdiu &o quſb
ſcuntur , quzrnam ſydem nunquam deſcendant inſra partícula ſempe r Apparmtinm Mt Latemiídebet intel/¡gi,
Hon'zontem; aut quee nunquam ſupra illum aſcendantzſi quodd puncta quidem Ca-li, qua: non mmm Declinmianem.
cognita fit Altitudo Poli , 8C ſyderum Declinatio . ab/òlutè ,- at quoad[Ze/[1151]…: mªtªr/t Declimtionemſaliem
Ill Circulus ſemper Appatcntiumzmqualis eſt circulo ex 1471/0 tbeſi , qua‘d tamiz/It mmm Declinatio , -Ut Mªmani
perpetua: occulmtionis , per 6. lib. z. Theºdor!) , cum ſmt intra circulumſempiterm apparitionir , aut occultationit ,
paralleli , 8C arquè diſtantcs ab Aequatore ;Habitantibus dccurſit mim tempºrit, emm¡ al¡ illix, Ó‘ mcipitmt occidere,
autem ſub Tropicis ipſi circuli Dolares deſeruiunt pro aut oriri ; que ante-a nunquam occidebam, aut mnquam.;
cir 's ſempitemse apparitionis hinc, Se inde occukatio ºrielmmur , ob mutamm .Declimztionem .
nis : at Habitantibus in círculis Polarihus, Circu li (empi [11 Regula cognºfi'mdi'quantitatem circuliflmper Ap Modu: ſ:
temz a pariúoníszóc occultatiom's, ſunt ipſimet Tropicí. parmtmm , fi-u quamum ir¡ Meridiana di/th d P010 Mim- "mªdº"—
IV ed vt hçc di 3 guantumne declinª ab Aequatarezfaci/lima eſt ,- !pſrp "ªl”mſ‘”
faciliòs intelli emm Altitud() Poli, da! di/hmtiam :th a' P010 Mundi z Ï"' VPP“
gas z eſto Hori ein: ‘parti complementar» 'adgradª; 90. dm Dec/inatíonenp "mmm .

zon HR z 8( Me ipfiu: ab Aequatºre ,- qu.: in pramijfiz figura eſ) :trim ES,


ridianus HERQ; Sic nabit Banorte, qmbm Palm Boreut attolliturgmdut ,
\Se Aequator EA m. 2.9 .ſec. ;0. circulmſempcr Apparentium S&di/Liz d Z::
8( Axis Acqua lo B, arcn SB, ?el BRgmd. 44. m. ¡p.ſèc. zo. declmat au
toris , ac Mundi tem ab Aequatore 1:'(¿arca SBgmdimm 4 ſ. m. ;0.ſcc. 3 o.
ABB( Polus Mú— 1V Regula autcm cqqnoſirndi fiel/a:perpetua app-aritm
di Boreus B z Au m; , aut mn perpetuaze/Z buiuſmodi . !urge Dcclinationcm
ſ’cralis A; 8C alti fiel/.e Barcalem,A1titudmiPoli Borc41i›‘,CÓ*' fiſiiflfifid ¿qua—
tudo Poli Borei litſit quadmntiſeugradib. Daſh-il.: target Harizonmm ,
BR, :equnlis de~ fi’d nor¡ occidet Barealibm ,- fi autem ſiimmafiierit maior
preffioni Poli Au— -LN quadrartte z eric earum , queſèmper apparemfiipra Hari
flralis HA ª lam zantem; fi autem minor, erit mmm , que mcfimpar app::—
PºſPunctªRzòc H, in quibus Mcridianus ſecat Hori— rent , mcſemper latent ,fed ºriunmr , C9" occidum , mſi ob
zontemçducantut duo circuli SR, 8C HLparallcli Acqua— fle t Refractia r que Rªfi-afin¡ fuerit tanta , quan…: eli cx
rorí EQS—tangentes Horizontem in R z 6C H , crit enim. ce ur quadrimtir fiipra predictamſiimmam ,- [lc/la per acciz
SR , circulus ſem‘per Apparentium Habitatori, cui Polus dem in Harizonte apparebit 3 /Ï amen; maior i110 exccfflh-wſi
Boreus eleuetur tantüm , quantus eſt arcus RB ,- 8C ſtcllç debitur fupra z /i mmor, latebzt ¿id/mc infra HoriZommp .
uidem z qua* fuerint in circumſereutia circuli SR z in ſua Et idem dic de Stellis Au/iralibm , Ó‘ Pºlo Ati/1²m1¡ rcſpc—
titudine meridiana minima rigen: Horizontem in R a &ª Auſiralium Habitatorum .
ſed non occident ,- \’cel lx autem qua: ſuerint intra Circu
lum hun'c , 8C Polum B , ſemper ſupra Horizontem exi
ſtent . Contra verò citculus HL , eidcm Habitatori erit EXEMPLVM.
ſemper Latentium, Se ſtellze in ipſius circumſerentía col
locat:: in ſtu maxima Eleuatione, perſtrinsent Horizon— Xemplum [it in Capella,cuim Declimztiº Barral:: An
tem in Hn‘ed non orientUt; reliqux contentze intra ipſum, _ nº Cbri/li ¡Goo-em! cx mei¡ obſerumionibmgrrtd -4ſ.
GC Polum A', ſemper occulmbuntur infra Horizontem . m. 2.9.ſcc. 5.5. {mm} autem 1609. cºmpleta eratgmd- 47.
V Reliquze autem Stella? , que continentur intra Ae’ m. zo.
tuda jec. zo.
autem P01¡Ú‘Bananie
anna 1644. cam [eta gr.
, eſ) gradÍl44. 45 .ſèc.
m. z9. m. ;4.
zo. Alti—
cui fi
qtutºtem &OQ 8C circulos prxdictos , orientur, Ñ occi
dent , tantòque maior eu't corum mora ſupra Horizontê , add:: r primam Declinationè', fit /Ïlfilmd¿med/mm 89M. s9.
quantò maior arcus przedictoru n circulorum , qui inter— _ſí-c. ſ. minor quadmmez‘Tunc ergº Capella nobis era: ex illis
cipirur inter Meu'dianum , (Se Horizonte… : ſemper :amé [Zellit , qua oriuntur , (9" occidImt perfe 5 quiza lamer.- quiz
maior eric hic arcus, ¿Se longior illa mora ,- qmm arcusfic dram excedit [Mmmm przdifldm ſecundir ſ ſ. Refractio
mora intra Horizontem, reſpectu Stellarum, qua: intrº. izutem Horizªnmlis Fix-drum eſ) minutorum zo. ?jr/1071i
Aequatorempc circulum ſempcr Apparêtium continen cè , per accidcmſem er apparebütſupm HªrrzorztemzAdde
tur,vt apparet in circulo FG, paralle’loipſi EQ,in quo 7mm Altitudmi e¡ em Poliſecurzdam Declinatiomm S fiet
fingatur eſſe flella;m.1i0t enim eſt arcus ab F, ad Hori cnimſumm .eq-44H: quadraizti,crgo anna 1609. Capella in
zontem HR , quàm inſm ab Horizonte ad G . Contra. fui ima depre/fiane tangere dcbclmt Horizontcm m R ,ſcd
verò l’tellarum , q'lse continentut intra Ae quatorem y &C per accidem ob Refraflionem apparelmt altiar minutir circz
citculum ſemperlatentium , arCUS ,SC mora ſupra Hori— ter ;aTandem adde tertiam Declirmtianem , Ó‘ firſiimma
zontem , minor eric :Ircu , 8( morà inſra Horizonteim . grad_ 90. m. ;.flc. zo. miorſcilicet qiiiidrame minuti: z.
Denique ſi que \’cellre fuerint in ipſo Aequatore ; arcus , ſec. 30.57-qu armo l 6.1.4. C¿pelin 71077 ſiilum per accidennfi’d
¿e mora ſnpra , eric :equalis arcui , 8( more infra Ho— perſe crm iam earum z 111Mfi’mper apparelmm ſiipra Hori—
rizontem . - zmtem, Ó" tur/c quidem in infima fila A ltnudmadcbuit al
tiar effe m. z. fee. zº. fed ob Ref/'actionem m. 3 5. fec- zo.
,Eritqueſemper apparcmper multa fiuum ſiecula , Ó' tanta‘
SCH‘OLIA. altior apparebit m ir/fima Altitud-'rie , quantà maior filtflt
eiuSDeclimztio Barca, que hocquidemſwculozdflrè/¿qum—
I Bacterias* dictaſimt de /Zellarum fimpitermu ti,creuit quarannitficundis ſcrnpuli¡ 6.
Refuctio -.,-I;›4ritiune , aut ºccultatianc ª aut contacta H0 V Regula 'vera‘ cognuſcendi /chlm , qiujêmper lateizt , ef!
Lª: unidº: huiuſmªdis Add: Altitud/m' Poli Barei Decliimtianem fiel—Ñ
' riZantiI 5 veraſunt perfe ,Gª [ec/uſb Play/ica
7M
variar-um' Rcfi-aflionibm , CJ' Hºrizonti: *vaporibus iia/ci le Auſimlem, Ó ſi equalitfiieritfiimma Ouadrnnti, !anger
ſalitayer accidem quaad A ’Zrºnºmicum Sphzra /itum , Sit [falla Horizomemzfcd per [e nºn arietur ', mſumma fueric
Mim in precedemifiguraflella aliqm ir; Parallelo FG , hac maior ;fèmper latebit ;fi minar, erit mmm , que ºriumur ,
enim in fin' maxima deprefflme cflèt m (i, ſiib Hinfªmiª.) O“ accidimt . Oupd fi tu ſí: habia-:tor Auſhalis, -vtere Alti—
H R, ó“ ºccideret perſe S qum mmm tanta pote/i effe Refra tudirze Pºli Au mli: , fed Declineztiºne Bari-ali , [Zu /lellir
¿Zia radiarum , vt :im-‘image ‘ittallamr in R , ó“ Rcfmfiiº ad Baream declinamibw, CF" rcliqua fac -Utſiipm .
altitudinit , equalisſit arcui ¿lepra/[lam: RG; poterit .rppd V1 Ex dictit mªll-*ge: multa Poetarum 10M › G" caufizm
rere in ipſè Hºrizami:¡¡¡mm R , imma' Úfiipra , [i Refra cur excmpli caufiz dim! Virgilius .
&iº maior fit . Contra 'vera‘ fit altera [lei/a in parallela HL. Arctos Oceani metuentes zquore Ling¡ .
fed ‘Ubi vmcric ad H2 nec perſe orimm fun-it ,- beneficiº M Loquitur emm de Vrſa mmorc ac minorc , que Gratis, ac
Lifti
ª“:

24 LIBER PRÍ'M'VS ‘.Í'.~


.x

Latini: Habitutoribur mmquum tune accidebant, ſicut ::U ~ proximo Climate ; neque enim , vt imperiti cenſcnt, duci
debent per medium loci , ſeu ſpatij ,ita vt biſariam diui \{Y
reune uidem . Item eur Ouidius dixerit . - .
agria minorq; ferze, quarum regir altera Graus ¡ dant Clima . Guate fi differemin Climatis .i Climate) , *.\
petatur à ſemihora,qna dies maximus vnius Habitatou's, _
Altera Sydonias , vrraque ficca , rates . l ‘ .
Nam (ir/;gr quidem neutra Vrſéirum crecida-[Mt , ideaque excedir dicm maximum alterius 5 Parallelus per medium Ñ
apta emi quarunque bºra nocti: ud dirigeneium curſum ma Climatis deber due¡ per ¡llum parrem Climatis, in qua eſt l‘
ritímum i dt Sydºflyí › Ó' Phwnieibur Omnibus, maior Vrſiz differenria vnius quadrantis in die maxima, à die Paralle- ' A,
occidebctat , Ó' minºr tur/tummadª ſemper extabut ſupnp li terminantis Clima S ¿e ita inter duos proximos Paralle- .
Hºrizonte": . los per medium Climatum ductos , eric differentia ſe— Ñ
lnihorat . ~ Í
111 Anticlima eſt oppoſitum Clima…, cuius arqualis eſt
Amplitudo,& diſtantia ab Aeqnatore verſus Polum alre
rum , 8: dies almimaxima ,licer non eodem auni die .
CAPVT XVIII., 1 V Denºminutio Climatum ſumi ſolet ab inſigni ali- climª,…
quo loco Terra', per quem tranſit Parallelus per medium denomina
Climatis : ſic in tabulis Climatrun notabis Parallelum per riº .
De Climatiéur, te] eorum Parallelir. Romam; Parallelum per Bj'zuntium Ó‘e. Addi autem ſo
let Altitudò Poli ª »SC Llantitas die¡ maximre, ¿Y vmbrae
L I M A Grec’è KÃÍM, ideſt ſcala, vel gradus Acquinoctialis , ac SO ſtitialis Gnomonum in Mcridic ,
Clin-a 4d e l
ſcalarum z eſt Zonula in ſuperficie Sphzerar, 8C numerus Milliarium reſpondens vni grada¡ , um con
ptzeſettim terreſtris ,comprehenſa à duobus uenirmt , vel lingulis Parallelis , vel ſaltem Parziilelis per
circulis [Equatori parallelis , vel ab [Equato medium Climatum 3 vt videbis in noſtris tabulis Clima.
\e ,8( vno eius Parallelo . Cuius latitudo , 8C differentía tum, quas exhibebimus commodius in libro Geographi
à proximo Climate tanta eſtzquanta aeſtimatione pruden co: ¡bi enim dirimenda ent controuerſia , hacienus agi
mm eſt notabilis comun diuerſitas , in maxima’, dret attr tata de numero, &e propor’tione Climarum; qua: ali¡ alirer
ficialis quantitare 9 8C in tempetie ſoli , aut aêris . BB determinantçtk quot Millíaria vni gradui reſpondeant:
diuerſitasfi vniſormiter ſpectetur in tempore, vt differen
ſi quod 8( reſomlanda
rabulas in Claugtota tabula
SPllá‘EI‘a iuſtis de8(cauiis
pag.4z9. . Inteiim
Bluntanrſiac vidc
Cluueriſi¡
libet Clima diſtinguacttur à proximo, ſecundr‘un
tiam ſemihorte in die anni maxima 3 reddit latitudincm.. in lntroductione ad ’Geographiam , Langij in Elemental¡
Climatum ſemper anguſtiorem , 8C anguſtiorem verſus Geogr.pag.492.Buracu in Coliuographia lib. ;A pag. 2. r 2..
Pºlos, vt cemete eſt in adiecta figura. ;in qua Horizon eſt 1-1errgoniz tomo 4.pag.90. Stoefleri in Proclum pag. z o.
ABDE, & tEqua~
tor AGD z SC Me l‘J.

ridianus BGE , te reºs-tºrºs tºros-tºros reos-tºros dºi “I

liquç autem lince,


indicant Paralle
los, intra quos có— l C A P V T XIX. ::l
tinentur Climata . '
Ratio eſt, quia ad De Triplici Splmne Poſitione , @’ de ;'j'é
differétíam equa
lem diei,eò minor Diutrſitate Dierum , ac :g:
diffierentia in Alti Noctium in illa . f:
tudine Poli requi
rirur , quò maior i - . ?c1
{uerit ipſa Poli Altitudo,vt conſtat ex theorra , 8C proble I O S17* 1 O Sphere ſpectatur ſecrmdi‘rm ſitum Lª;
matibus Primi Mobilis . Hinc onum eſt nomen Clima~ Aequatoris nd Horizontem, aut enim Aequ’a— ci:
tum, nam ſi ſic deſcribantur Climata in Mappis, aut Glo tor ſecat Horizonte… orrhogonaliter , ſeu ad :es
bis Geographicis ,- repraeſentabunt ſcalas , per qrus ab angulos rectos,- Sc hinc orítur Splana Recta 5 '_ .:3
\Equatore verſus Polos aſc enditur , ad maiorem, :ic ma, aut :1d angulos obliquos,¿\' ‘ninc Sphere: Obliqua; aut non ª?:
iorem Altitud¡nem,~ſcalatum autem gradus remotioresà ſecat, ſed coincidir cum Horizonte , adeò vt Paralleli ²;*:
perſpectiuis delineantutminOti interlmllo à proximis , Aequatoris \int eriam Paralleli Horizontis , 8C hinc fit ?5;
quam gradus oculo proprores . _ l .Sp/7era PAMI/ela 3 quarum ſchemata ordmatim ¡HÜJCÏCJ ::z
11 Parallel¡ Climutum , ali¡ ſunt terminamºs Clunara, in tribus ſequentrbus'figuriS-,in quarum prima Aeqtutor ::3
Climprum 8C dantes vni inirium , alten' finem; alij autem ducti per CD,ſecat orthogonaliter Horizonte… ABIÓCC. in lectuiè 4 .3“
Par-Illeſ¡ - medium Clinmtis; petmediuminquam proportiona p da ſecat obliquè,in tertia A B, eſt ſimul Aequator ,8C .zz
_ſemidífferentiz diei maxima: , qua Clima vnum differt à Horizon. FL:
'SÍ

.'D 'aii

11 Him:: Recta igitur cſt illis , quibus Aequator ſecat tius trrbmur quatuor crrcrrer mmutrs tempons, totidemq; {vi
"¿en Re Horizonte… ad angulos rectos; cuius proprietates ſunt ſeriüs occidatzquàm oporteret. Cauſa huius Aequalira— ª
cta que e ha. 1. Poli Mundi ſunt illi in Horizonte z Aequator au tis apparet in prima figura , in qua Horizon eſt A B ,- 8C 7;¡
tem tranſit per Zenith , 8C Nadir, ſicurSC Sol diebus Aequator C D; & Tropic¡ EG, ¿SC FH z quorum , ſicut SC Ñ“
Aequinoctialib: tunc enim eſt in Acquatore . 2..Dies om— omnium Paralle 10mm, per quos Sol incedlt , arcus ſupra. z¡
nes aequales ſunt noctib: per ſe, 8C ſecluſa illa partícula Horizontetn , Aequales ſunt arcubus inſra Horizontem . Ñ;
diei , quam Reſtactio addit, dum efficitwt Sol oriatur ci z-Vmbrª: pratſertim Meridiana: gnomonum in Horizon: z:
l

DE SPI-lAERA IN COMMVNI. 'zz


talib: planis erectomm; vergtmt in Auſtrum, quandiu Sol lam omifir. commune eft autem Sphæræ obliquæ z ac
eli in lignis Sorealibus ,- in Soream vero quando cſtín.. Parallelæwt tanta fit dies degentibz verfus vnum , aut fub
fignis Auſtmlíb: 4…0mncs omnino Stellæ illi oriuntunSz vno Polo , quanta eft nox degentibad altemm Polum, ac
occidunt . ac per horas tz. morantur fupra l-lorizontem , Aequalem Altitudinem Poli habenribusg 8C eidem Ha—
ac per totidem latent infra . ln hac fpliæra fluit lnfula S. bitatori tanta fit dies, quanta fuinaut futura eſt nox,quan
rhomæanedium Taprobanes,& multa alia loca . do Sol fuitiaut erit in oppofito liclipticæ puncto: vt ſi So
111 Spbam obliqua eſt illis , quib:Aequator fecat Ho— le exifiente in principio Leonis , dies fit horarum I s. roti
rizontem ad angulos obliquos ; hoc ell: obtuſos verſus dem horarum
lAquarij . Ex quofuturaapparet
fit nox admirabilis
, quando Solcompenfatio
erit in principio
a ac
Polum conſpícuum, &c acutos verſus alterum Polum . vt
in fecunda
’ H C R P; acfigura , in quaEl-lorizon
Aequator eflaxis
QLeiu'ſiſq; H RAy BMeridianus
s dc Polus diftributio temporum fadfa ab infallibili Prouidentia
D. O. M. /
Mundi Auflralis depreffus A 5 Borealis autem eleuatus E; Sed de diuerfitate dierum Artificialium in hifcc \phe
\Y Tropic¡ , cancri quidem c N ,- Capricorn¡ vero K P; ris.vide quæ opportunius dicemus infra Cap.26.
reliqui funt Paralleli Aequatoiis , quos Sol defcribir motu
diumo , quando eft in initio fignorum . Huíus fphæræ
proprietates funt ha: . I. Polum vnum ſemper eleuatum m
habet altemm femper depreflum infra Horizontem . z. 'EW
Si habitator fit intra Aequatorem , ac Ttºpicmn , Sol bis
tranfit fupra verticenn qui vero extrli illos funk, nunquam C A P V T XX.
habent Solem in Zenith. z. DIes omnes, exceptis Aequi
noctíalíbus , funt per fe incequales noctibus sde maiores
Borcalibus , quandiu Sol eſt in Signis liorealibus , mino @id/¡nt ¿WIPO-des, Ante-ci, Perla-ci, An;
res autem noctibus , quandiu eſt in Sígnis Auſtmlibus . , Amp/yiſczj , Haltero/ci , Periſcij .
contra vcrò, Auſtralibus tunc dies noctem fuperanquan
do Sol eftin Si nis Aufiralibus , minor autem ell nocte , É de Vmérz'x Gnomamom s mirumque
quando Sol eſtm ſignis Borcalíbus . cuius inrequalitatis ditmſt) ſitu , ac figura.
caufa.funt inequales arcus Paiallelomm Aequatoris . Sit
enim Sol in Tropico cancri C N , arcus enim ſcmídíurª
nus C G, quem Sol ab ortu in G , vſquc ad Meridiem in I T celerius notiones prçdictorum nominum
cpercurtin maior eſt arcu ſcmínoctumo G N, qui efl in affequaris , eft in fequenti diagrammate ,
fra Plorizonteszic Sole pofito in principio Geminorum, feu defcriptionea Horizon HR, SC Me
aut Leonis , vt in Pa rallelo H I › major eſt arcos femidiur ridianus H A R B; ac fub eo Mleridianus
Rus HF, quàm feminoctumus F l: At fi Sol fit in Tropico globi terrefiris K P O M, 8( Aequaror AB, et illi Paralleli
Capu'comi KP, minor èſt arcus femidiurnus K O s quam KM , 8C PO, :cqualitcr diſtantcs ab ASquatore a in quibus
ſcmínoctumus o P: ac Sole exifiente in initio Sagittariy , fint quatuor habitatores. duo in l-lemifphacrio fuperiori
aut Aquaríj, nempe in Parallelo L M s minor eft arcus fe K 8C P,- ac duo in inferioii , qui fint M 8C O. His poiitis.
midiumus L D, quim feminoctumus DM s &fic de cce . \
teris Paiallelis . omnia clariora fient , fi ſphzeram.
materialem reuoluas. 8C collocato Ecliptícre puncto , in
quo Sol cſt , in Horizonte; numeres gradus Aequatoiis ,
qui afcendunt interim. dum Sol ad Meridianum perue
nit.eofque in tempora conuertasgiuxta dicta Cap.: z.nu.z.
Nam præter hanc iua-qualitatem , diſccs etiam quantita-t
tem arcus femidiurnneleuaro polo ad quamcunque libue
rit altitudinem . 4. Vmbm: Gnomonum illis , qui funt
extra zonam Tom'dam , vergunr fennper verſus Polum...
con fpicuuimfeu eleuammi illis autermqui funt intra Tor
u'dam , aliquando
fus alterum Polumver t verfusquidem
: gnprimis vnum , Sol
aliquando ver
nunquanu
peruenit
acitranutad
perZenith,
ipfoiumſecundís autem
verticem bis in anno
. y. Alíguzc peruenin
&ellª-,aux fal E _ F
tem puncta cæli funr , quae illis femper apparent , dc ali
qua, quæ femper occultantur .
HIT-tuPa 1V .Sp/:ara Parallela eſtillis tantum Il Amipode: funt alicui-ldabitatori in Terra? fuper-fia
toribus , qui funt ¡ſub ipfis Mundi Polisct,duobus
vr in . l-labita
figura ,
cie illí, qui ex diametro oppofitum terræ locum habitann Amipadnſi
in qua Hoúzon ſimul, dc Aequator funt A B; eridianus &c pedum plantas lantis illius conrrapofitas habent 5
ACBD, Axis Mundi C D; Ecliptica F H; reliqui Parallel¡ idcirco enim Guccc dicuntur ¿VTI-má‘ezz quos latine ver
Aequatoris fimul SC Horizontís . Huíus proprietates funt tas Comrapede: . .Cuíufmodi funr in prasmifla figura Ha—
‘haz . t. l’oli Mundi ſunt illis in lenitlndz Nadir; ar Axis bitator M , compararus cum l-labitatorc P; 8C Habita;
Mundi idem cum linea verticali . 2.. l-labitans fub Polo tor O, cum K z vicíffimq; P, ell Anripus ipfi M; ac K ipfi
- Boxeo C, habet vnum diem fex menfiums quandiu Sol o . l-labent ergo omnes proprietates ceographicas pror
efi in fi iis liorealibus , de tunc Sol defcribit Parallelos fus oppofitas z vnius enim Madir cſt Zenith alterius ; &c
' circa l-grizontem , nunquamque illi occidit ab initio momentum meridiei vni a efl mcdínocti) alteri ,º ac cum
- Arietis vſq; ad ínítium Libræ z et tunc l-labirator fub Po dies vni longiiiima cſt, alteri eft longiiliina nox s tantaqi
loAuflrali llhabet perpetuam noctemA/ice autem verfaa cſt dies vni.quanta nox alteri s fummaqz hyems vm'us, ell:
Sole percurrente Sigma AuſtralímHabítntor ſub Polo Au fumma alterius .Pilas s quantaque vni elt Altitudo Poli
ftrali habet perpetuam diem fex ſerè mcnſium , ac alter Bnrealís s tanta eſt alteri Altitudo Poli Auftralis ,- 8C
interim noctem fex menfium ,- nempe ab initio Libræ ad oriente vni Sole , alteri occidit , occidente autem orituri
initium Arietis . z. Vmbm: gnomonum defcribunt api 8C quæ ſtellre vni femper apparenr , alteri femper occul
cibus ſuis circulum , aut helicem , cò quòd Sol eos cir tantur s conueniunt tamen in quantitate Altitudinis Poli a
cumquaqg fpatio horamm zmambiat . Reſmctíonís ta 8C in identitare l-lorizontis , qui vrriufque idem cil , vtpo
men vi Sol his oritur antequam ad Aequato rem per te defcriptus ex iifdem punctis verticalibus . Dícunrur
ueniat . etiam Amicbtbams Plinio 16.012.. 8C Antigenæ Albertª
V Clauíus tamen pag.). z. Sphæræ exifiimar de mente Magno .
10.5acrobuſcl1ij, Habitantes ſub Polis Mundi degere in lll Antas¡ , grseci- a'VToíxºl, Latínè , contractum '( eft
Spliæra obliquaa quatenus non conuenit illis l-labitatio enim ¿bm, domus ſeu habltaculum ) funt illis qui habitant
in Sphæra Recta : fed non videtur Sacrobufcus adæqua in oppofito , R mquali Parallelo , atque adeo æqualiter
mm Poſitionis Sphm diuifionem ſcciflè a dum Pªrªlle diſtnnri verſus alterum polum ab ziquarores 8: prefse
D cl…".
:.8 -LÏBE-R Y’PRIMVS’
-nus ,Columſque Solſti— ‘- 'Iſ Alminattararb; aliquibus eſt ipſa Altitudo ‘ſydC'. A1,…, c.
\iomm HZR a 8( Ecli \is z alus ,circulus Horizonti Parallelus, dudas per ſydus :arazb -
ptica ZC , òc quator altum ab Horizonte, de quo vide cap. 1.1 .num. r.
EAGC Poli Eçlipticx 111 Amp/¿tudº Ortiu-z ſydens aut puncti, Ctrleſtis , eſt Amflªªd‘
G…".Ll littlisn‘k' P ,Bªrca -Arcus l-Iorizontis,inter
ſtraliliimum Ortum
verum, (i vera eius fiBorealiffimumzêcAu-
; vilctum viſa eſt Amplimdo; º"'ª‘ -
lis,pet quos circulus GL
PLG, duítu‘s, crit circu Amplitudo ¡toque Solis Ortiua, 8( vera eſt arcus Hori—
lus Latitudinis ;8C ſi Sy zontis intra Tropicos comprehenſus .
dus fit in I, nullam 11a 1V, interOccaſum
zontis Amplitud() Occidua ſ detis (XC. eſt
Borealyiſtimum,& arcus Hori- Occidua
Auſtraliffimum Amplitudc
.
bebit Latitudinem; ſi in
K,L:rtítudo Borealis eric ſ deris &c.verum, fi vera ,- viſum, \i vila Amplitudo
arcas IK, ciuſque corn— _ _ d ~ ¿ecteruu Planetarum aliorum Amplitudo, tantò maior
plemcntum z arcus KP; a: \i in F, aut in L , 'eius Latitude cſt Amplitudine Solis Orán—¡76; Occidua , quanta eſt ip
Auſtrilís erit , vr arcus Fl , &Z Complementum La? ſoru’m maxima declinado duplicum . .
titudinis , arcus FG, vel LG . Ex dictis colliges Coluros , V Angular Spb-.emm, ſeu Sphmricus; prrecisè ſum- ¿Ñguh‘,
6; Meridianum poſſe aliquando efle circulos Latitudinis, ptus , eſt Angulus m ſuperficre Sphaºru: iactus a concur~ Spªm“, _
çum tranſire poíiint per centmm ſyderis (Imul, & per Po fu duorum arcuum , qui \int portioues circuli in Sphztra
los Eclipticak . ' ‘ l Maxim¡ , ſeu eſt inclinatio'duorum prediclïorum nrcuú ,
lmgitndi. [X Longimdinir Circulªr ab aliqmbus ſumrtur pro latè autem ,eſt,iricli11;1tio, vel concurſus, quortunlibet
nit Cirtn- Ecliptica , quia ſecundum illam numeratur motus Lon duorum arcuum , circulorum Sphcericomm .
'ª’ - gitudinís; ab aliquibus aurem pro circulo Latitudinis, V1 Angulªr L'tlrpma, e" Mªid-'am' s eſt Angulus Angºlª’
quntenus ille idem determinat Longitudinem, puncti ;tur SPhÃYlÍCUS, ſactus ab arcu Ecliptícze ,8C Meridizln‘i , qui ª"'Pªª _ ²
ſyderis ¡bi , vbi ſecat Eclipticñ , iuxm dicenda intra cap in punctis quidemSolſtitialibus tectus eſt; in ali)s,obli- d_ ªªª"
2.1.. in definitionibus . n _ quus , ſed eo cognito ,cognitus eſt quoque tum alterilli ª” '
p,ſi,¡,,,,-¡ X v Pofitiimis Circula-5 eſt circulus Splizcru: maximus, ad verticcm conſtitums , quin illi eſt ;equalis,- tum alter
gym…, tranſiens per communes ſectiones Horizontrs , BC Meri deinceps fuccedens , quin eſt illius complcmentum ad _
diani,&per ſydusgaut locum in ſuperncie Sphüerre poſiq duos augulos rectos, ſeu ad gradus !80. Porrò anguli ' "
\um ſub diuerlb Meridiano,ab illius ſyderis, lociue MC‘, huiuſinodi,in punctis EcllpUCít‘ xqualiter diſtantibus à ' ’ ’
ridiano , rcſpectu cuius poſitio ipſius ſpectatur s quare eſtl punctis Aequinoctialibus ſunt zquales inter ſe 5 quare ad
quidammo‘oills Horizon. Vt , conſtituendam tabulam Angulomm ;Eclipticaª , ¿Sc Meri
in ſequenti figura , in qua Me diani , quam dabimus ſuo loco, ſufficit cam conſtruere
ridianus Hvrt ¿St-c. &e Horizó pro vno quadrante Eclipticre . ~
HAR , ¿‘\7 lytíus ªut locus P, V11 Angulur Eclipnſicºe , Ó' Horizomix, eſt angulus ¿ªgª/*F
er qUem ductus circulus m3 Sphrerrcus z quem facit cum Horizonte portio Eclipticz ²"'P”_“_
ximus Hl’R,tranfiens per pun extans ſupra Horizontemſognito autem angulo houco— "mª"
cra H, ó. Run quibus Horizó, gnoſcitur alter deinceps ill¡ , quia eſt ipfius complemen— m '
Sc Meridiauus ſe mutuò ſecàt, tum ad gradus
Aſcmdenti; ¡80: vocatur
, intellige punctietiam angulus
Eclipticreſi, quinOrimrix , aut
plerumquc
eſt Circulm l’ofitionis , quam ,
habet ſ dus ,autlocus P, ad punctum pofitum ſub vertiª ſpectari ſolet in Horizontis parte Orientali ;Ieſtoipſi ex
ce V. ’oli aucem huius circuli ſuntin aliquo alio Horiª‘ aduerſo reſpondeat, angulus ;equah's in Occidente z vbi
zome - Dudo ªurem quadmntc circuli \’erticalis VA, tunc occidit punc‘tum EClÍPÚCJ: z ex diametro oppoſirum
Pºr P’ mſcſtlll' \171ng .Pºſiriariir HPV , vel RPV . puncto Aſcendenti .
Przrtet 1105 circulos, funt ali¡ multi; nempe Paralleli V111 Arte-du: duºmm quºrumuir circulorum eſt illp Ang-di
Aequztou', quos ſydera deſcribunt motu diurno Iª'rimi qui fit à duobus quibuſuis arcubus duorum quommuis aliorii Cir
culºrnm .
Mobilis,¿‘c deſCribuntur ex Polis Aeqtntoris; item l’a circulorum , prazſertim maximorum ; cuiurmodi eſt Au 3.
ralleljlſiydera
bum EL'lÍPlïÍC-L’
motu ª IS(Longitudimsz
cx iplíus Polis6Cdeſcripti,
Paralleli quos deſcri—
Meridianis gulus Aequatorir , CT \Mer-¡diam , qui ſemper rectus eſt ,
òc Acqmnºrit, ‘CHONUÏIÍU, qui in Spheeríi Redà rectus r-ªòi

quos mom mrurali in lupe rñcie Term- Mariſue deſcribi eſt z in Obliquà obliquus , ¿<4 tuntus quanta Altitudo Ae
poll: docebimus in libro Geographico , ſectíone de Hi quatoris loquend de angulo acuconïc angulus Acqua—
ſtiodtomia. Denique Circulus Diſtantiç i‘ydetumzqm eſt tºris dc CI'rcult' DeL-llnanom: , qui ſemper rectus elht‘k
maximus , .5C tmnlit per centra duorum ſyderum . Aequatºris :tc Circuli latitudinir; ó( L'clEpticx,O” Acqua
l tºm; hic :Intern graduum eſt zz. m. ;0. (5C Ecliptiu , (2’72
'SSH-931°? &H *fºïºV-ffi--EºB-*Zºïºl H'S--i'iºïªêºbï *HS *EN 'W Circuit' Laritudimr,& hic ſemper rchus eſt; &c .Ec/¡pnl
'Sºl-3 "Mºª *52‘93 *B²5 "ªir-3 'Mºi &AVS 'Siri '8X8 'Hªi 'L'édªêºlºï' ce Irc Circuit Dec/inutionir, item Angulªr Eclip ing?
JH…:
VerticaliImec non CIrtulorum Dctlinutianm (yª Latitud¡
CAPVT XXlI. nir ,6C C’irculamm Declinmianit z Vertice/ii , 8( Lan' 'la
tudim’: , ac Verticalu z item Circulorum Declínarianir , Ó'
Horizomir ,' Circulorum Latitudinirz 0' H ºriunti¡ ;8C
[72 qua Beſtnltioms Armum, Ó ¿Iggy/aq Circul. Verticalix , ac Horizoutir , qui quidem ſemper rc-* -Jflfl.
rªm infilgmttm ad Circulo.: .Sp/¡zm ctus eſt, ¿Y fic de alus Circulorum comparationibus, ſiue
in illis angulis couliderentur centra ſydcrum, ſiue puncta.
Pertzrxentium, nec mm ipſizrum alla Spin-ra: .
Ctrmlarum ordim’ Al.. . 1X Afienſio Syderir, aut puncti Eclipticz, eſt arcusſiſcmfiº/y y
Aequatorisicompututusà ſectione vemà ,ſeu ab initio "²"" - o* ²
¡Iljaóetica . Arietis verſus Orientemzvſquc ad punctum illud Aequa— Dºſ‘mfflº - _ª
toris,quod fimul Aſcendit ſupta Horizontem Ctunillo 7
¿MMM I 1,_qu_T l’ _DO Sydcrir, puuctiueinSplm-rn ſ dermautptmcto Eclipticmmotu Primi Mobilis. Dc- _ ª"
¡yd-m 4“', ípectabilis; eſt arcus cucuh maxuni, per ¿mſia autem eiuſdem, eſt arcus Aequatotis numeratus
verticem dllL-Ïl , inter iydus , aut punctum à principio Arietis veiſus Oriente… , vſque ad punctum 1
illud, .Se Horizonte… interceptus . Eius illud Aequatoris , quod cum illo ſydere , aut puncto dc- tª
verò I-eſiduum ad gradus 90.1'cu ad Qudadrantemwoca \cenditinſra Horizontemz itaque ſimultas coortús ,aut - › ‘ª
mr Camp/ememum Altitudmt'tzquod idem eſt z ac diflan condeſcenſus partium Aequatoris , cum aliquo ſydere.; , ~ª
tia ſyderis à Vertice z cſtque arcus círculi Verticalis inter vocatur Aſcenlio eius , aut Deſceuſlo , ob connexíonem ,
verticem, tk ſyderis centtum mterce tus . Quòd ſi Ver. quam haber cum motu Primi Mobilis, cuius Acqua— J…"
ticalisiitMcridiunus VCLªtLlL‘ Altitu o Meridiana,8ci1 tor eſt menſum . Exempligmtiª-,ſi Romer illo momento, á'
a’
¿e
Ir
.n
lo die maxima . Vide figura… Cap. 1.1. num. 2.. Eſt ;Iu quo oritur gradus z. Leonis , cooriatur gradus Aequato—
tem _Altitudo VCl'êbfi ſpecteturlocªus verus ſydcriSSViſa ris 106.6( minutuinxoj ſechone vemà Ortum verſus
.íeu .ipparcns , li locus viíus alibi ob Pauli-¿xml , am Re numeratusz tallª‘ graduszêc .tale minutum Aequaton's ,
fi‘actronem . voca
D E" 'S P H AE‘R‘ A I N c-ro M"'M V N I. 29
vocamr Afce'nſio gradús z. Leonis , quia terminar a‘rcrmi iuuahdam Phanraſiam ; inſpice figuram Capítis ‘z' r'.nu.ſ.
i illum i{Eq’qatotis , qui ab om¡ principii Arietis iam. in qua ſit ſydus in F, puncto Horizontis oriens , 8C Cir
i aſcens lt \- que ad momentum , quo ontur gradus z. cuius declmatrqms perillud ductus ,ſitBFIA, &o arcus
¡4- ſ Leoms - _ _ _ - emm Acquatons DI, ent Aſcenſionalis differenti'a ſydc-r
l Aſ‘Wº— X Aſcenſiº Recta ſydens aut punctiEchpticç,‘& De- ris F; punctum verò-ipſi coon'ens erit punctu’m Acqua,~
ª ²‘” R‘ª‘ fienfiº ſumpta s vt opponitur Aſcenſioni obliquaa , quo- toris D; , _
MÍ“ ’º' modo communiter vſurpatur in tabulis Aſtronomicis, XV AZirmabyêC Latina declinadone Aximutbum) Jªmªl"
ª" hoc titulo infigniris; eſt Aſcenfioaut Deſcenſio qua? fitin‘ eſt non-ren Arabieum , quod \ignificat arcurn Horizontis 7m‘ ſim 'ª
Sphzra Recta , quia in ea Aequator their angulos rectos. interceptum inter' Meridianum ,. 8( punctum Horizon
annHotizome,cmn quocunq; tandem ſydermaut [Dun—1 tis, in quo .eſt ſydus z aur punctum Eclipticz ,- vel per
&o Eclipticze oriatur . Sic Á/cenſiº , Ó' DeſcerI/¡a Obliqutl quod Horizontis punctum tranſit Circulus ille Vertica- ›
eſt illa, quz fit in Spha‘ra Obliqua,propter obliquitatem- lis,in quo eſt ſydus aut punctum Eclipticre , Mi ;reus
angulomm , quam haber in illa Aequaror cum'Hon'zon— HorizontiS , ſi eſt Orientalis ſacit Oriental: Azjmutbum ,
te , que quidem valde varia eſt¡ Tanta verò eſt Aſcenſioï ſi occidentalis Í occrdmtale Azjmutbnm; Complemen
Recta punctorum Ecliptica~ aſcendentium ſupra Hori- Ã vturn veròAzimuthi, quod non memo* confundir cum…
zontern rectu
tidianum m, quantus Horizonte
, in quocunque eſt tranſirus, corundem per Me— -.
hoc eſt quantus'e’ſt Azimuthmeſt arcns
complendum; reliquus
xſeu arcus Horizontis
inde vſqrie ad ad derantem
pnnctctum Verti
arcus Aequaroris y ab initio Arietis verſus ortum nume—ſi" caiis Primarij; .Vtin figura prima Capiris 2.]. Si ſydus
tatus, vſque ad illud Aequaroris punctum,quod tranſir \irin Z, aut in S, puncto Verticalis rtanſe'untis er Z ,- I
per Meridianum , ſeu Medium Carli, illo momento , quo t Azimuthum illius ſyderis erir arcus H Z,- complemen
rranfit per eundem Meridianum punctmn illud Eclipü tum verò Azimuthi, arcus ZO. , ~
tic: . Et ratio eſt,quia Meridianus quilibet i eſt Horizon Colurur Vide Caput I s. Clima Vide Cnp.r7. ' ,
alicuius habitanris in Sphzra recta . lnde ſactumeſt,vr i XVI Campſemmtum Arſ!!! ,vel/17132111', eſtreliquus C; z,
Aſtronomi rempus Primi Mobilis à Meridie ineant po— › arcus ad complendnm quadrantemſieurqmrtam partem …ª
tiiis,quim ab Ortu, vel ab Occaſu,vr omni Sphretae tem— circrflidwc eſt ad gradus 90.reqm'ſitus ,- Exampli grafía ª…) z
pus [Equale teſponderet. Qija verò ſyderamotu pro-í fi LatitudO, ſeu arcus Latitudinis ſrt grad.;o. miiiumo.
prio mouentur verſus 0rtum, tir vr tempore intetlabente - eius cómplememum erit qraduum ç 9. minut.4c.- ſumma..
inter ottum , «Se rtanſitum per Medium lei , varietur 'a enim homin, efficit quadranterncirculi qui, angulurrp
unn nlhil arcus \Equatoris , nec idem fit tigorosè ille , rectum comprehendit. Habetur autem ſtarim comple~.
qui aſcendit, &e qui tranſir per'Meridianum . mentum. ſi arcus ,velangulus dams ſubttahatur à gra
ſ XII Aſunfia Recta ſumpta pro tarda, vr ſumitur à dibus 90. A Á
Flªg-’z Plinio 1.2.49. Manilio, :ºe antiquis; ſicur8< Dcſcmſíº; -XV11 Culminans punctum (Ia-li, ſeu Culminare di—
::m ‘:0 Hoc eſt comparatiuè non ad angulos \Equatoris cum.. ² citur, ſcht 8C ſydus, quod vel quando tranſit pet Me
ª_ Horizonte , ſed ad arcum Eclipticee numeratum ab initio L ridianum , prarſertim ſi ſimul tranſiret per Zenith .
Arietis verſus ortum,vſque ad punctum Ecliptica? oriens, XVIII Declinatio ſyderis aur puncti Carleſtis , eſt ar
ant occidens cum puncto !Equatorís , eſt quando Arcus ‘ cus circuli maximi ducti per Polos Aequatoris , inter—
Aeqúatoris eſt maior arcu prcedicto Ecliptícce; plus enim 5 ceptus inter \Equatorem s Se ſyderis illius centrum , aut
temporis requiritur s 8( tnnc dicitur punctum illud Eclip— punctum illud . z
| ticº; , nec non
aſcmdere, ídeſtroms
rectiusarcus
ſeu Eclipticre pra-ªcedens
rardius aſcendcſire s refI‘É
. Etidem ~X1X DeclinarionirCircnlmxſt Circulus Sphçremaxi—
mus , Polos habens in Aiquatore , ¿Y ductus per~ Polos
' dic de ſydere eandem Longitudínem’habente, quam., eiuſdem \Equatoris , (SC per ſyderis centrum , aur pun
1 illud punctum Eclipricae, quod rectè aſcendit, aut de— ctum, cuius declinatio confidentur. Vide Capurzrn
'z'.Ñ’ ſcendit. Econrta‘rio, Afim/io, Ó' Deſeen/¡o 0171.‘un mmm‘. _-_ - ¡ _ j Ñ
ſumpta pro minus tarda, eſt cum /Eqriaroris arcus aſcen— XX Deſcenſio , Recta aut Obhquzz . Vide dicta ſupra
dens a aur'deſcendens cum puncto Eclipticç , aut ſydere num.9.io. .Se t x. ‘
eandem habente Longimdinem , minor eſt arcu Eclip- XXI Diretiio , ſeu Directorª“ area.: , eſt arcus \Equa—
tica- przcdicto. Tunc enim ce'lerius' aſcendit, aut de- toris inter Aſcenfiones duas_ rectas ,vel duas Obliquas,
ſcendit. Vide tegulas ſequenti Capite ſeorſim tradendas. vnam Promiiloris , alteran: fignificatoris ,- noc eſt illius
XII Aſcenſia Reflex Medi¡ Cali eſt arcus Aequaroris › puncti Crtleſtís , quod l’romirtit, aut Sigriíricat aliquid
ab initio Arietis verſus ortum numeratus, vſque ad pun— fiiturum , puta mortem nat¡ . ' ‘ › ' º'
ctum IEquatoris, quod tranſit Medium Ctrl¡ , ſeu Me- - ‘ "XXII Diſfamia Palm-nm , videlicer Poli Aeqnamris'
n'dianum , tali determinara momento diei ;ſíue conlide— " à Polo Eclipticar , eſt arcus Colurí Solſtiriorum inter PO
retur abſolutè, vt ſarpe fit; ſiue cum puncto Ecliptic‘x, lum Aiquatoris, Sc Polum Eclipticm vicíniorem inter
ant ſydere tune tranſeunte per Meridianum . Solent au— ~ ceptus y qua’ tanta eſt , quanta Ecliptica: Obliquitas , vel
tem Aſtronomi breuitatis cauſa Medinm Cceli , his notis \ quanta eſt Solis maxima declinado . Mihi ſemper gm. ;e
indicare M C . Quid autem ſlt Mediano Cae-li, reſpectu ~ minur. zo. v ª
ſyderum dicam infra . _ XXIII Piflantia Trºpicorum , eſt arcus Me'ridiani
Kmſmm_ XIII Aſemdem, ſeu Horafèopier, eſt punctum Eclipti- inter_'l:ropicos mterceptus; mihi ſemper graduum 47. l
C76 Onens determinato aliquo diei naturalis momento; preeche . t v
puta quo concipitur aut naſciturmſans; ita dictus a duo— - XXIV Diflanria ſyderum inter ſe , eſt arcus circuli
us nomínibus Graecis , ¿’pae , qUOd horam fignificar 7 maximi in Sphaem , ¿Y per centra duorum ſimul ſyderum
8C míª“, quod ſcopum in quem collineandum eſt, tota 4 ducti , inter duo illa ſydera interceptus ,- vera quidem ſi,
enim futuri tempot'is conditio,ab illo pwicto pendete ſpectetur veruslocus ſydemm, viſa ſeu apparens ſI 10
creditur,ideoqueillud momentumzac punctuniEclipriª¡ cus viſus , &a vero diſcrepans ob parallaxim , aur te—
ca: ,tanquam prxcipuus ſcopus, in quem conſideratio fi'actionem . ‘
Aſtrologica dirigenda eſt, proponi deber, atque ante om- ,XXV Dºdcmtemarian Greece JaerM-rnuc'pm , eſt duo
nia ſtarui . . decima pars , Zodiaci quidem plemmqne, apud aliquos
¿ſmſiº- XIV Afcm/¡malir dzflqaptiª puncti Eclipticze, aur autem aliquando Aequatoris; vel eſt vna ex 12..domibus a
…1,, Djſ_ ſ deris , eſt arcns Aequatoris—Interceptus ,inter punctum Ccrleſtibus .7
&Iºri; . equatoris cooriensí li punCto Echpticze s aux ſyden' ; òc XXVI Horarim Circulªr . Vide Cap.zi.num.7.
circulum declinationis ductum per illud Eclipticzr pun XXVlI Horizon , Rationalis , Aſtronomicus , Natu
ctum , aut per centrum ſyderis; &C quia hic arcus eſt ſem— ralis; vel Senſibilis , Phyſicus, B: Artificialis z. Vido
per tantos, quanta eſt dífferentia inter Aſcenſïonem Re Cap.8.
dain , tk' Obh'quam , ſolet definin' ab aliquibus diçendo, XXVI11 Horyeopur, vide Afi-endem.
cſſe differentiam inter Aſcenfionem Rectam , Se Obli XXIX Latitu 0 jiderir', eſt arcus circuli maximi,
quam puncti, aur ſyderis . Ideoque conſeetis tabulis ducti per Polos Eclipticx , inter Eclipticam ,8C ccntrum
Aſcenſionalis differentix z ſacilè conſtruunrur tabulae ſyderís interceptus. Verafiveruswiſafi víſuslocns ſy
Ai'cenſionum Obliquarwn , vt ſuo loco docebimus . Ad deris ſpectetur. A . p .
Lati
3º L I B E R 'PR'IMVS'
XXX Latitudinir circulur . Vide Cap.; r. nun-1.8. hoc ſenſu aſcendir deſcenditue, cum aſcendantjcum ¡llo
XXX] Latitude Gener-‘Then . Vide Cap. I z . aut deſccndant gradus 90. ſeu quadrans Aíquatoris .
XXX/l Lonyz’tudo, Sy cris, aut puncti Eclipricre, eſ’t _ III Rngn Spbera'Rcc’quuilibet duo arcus Eclíptica:
arcus Eclipricz ab inicio Arieris numeratus verſus Omr, zquales, .Sc oppoſíti, vel ;equaliter diſtantcsa prime.;
vſq; ad circulum latitudinis tranſeuntem per centrum ſy— Equinoctiomur Solſtniomquales habent Aſcenfiones, ac
deris, ſeu vſq; ad circulum maximum, ductum per Polos Deſccnſiones língillarim ſumpti . Sic :equalis eſt Aſccn
Eclipticre , ¿e centrtun ſydetis . Vt ¡n figuracapius z r. fio Tauri,& Leonis s quia ;equaliter diſtant à puncto Sol—
nums. ſ¡ ſydus fit in K, 8C initium Arietis Z,& per K, \titij aeſtiui . vt ex pirecedenti \abellà ſpecimen ' cape—
circulus Latitudinis ducatur P K1 G , ſecans Eclipticam re potes . Hinc fit vc conſectis per Trigonomerriam..
ct in l. Longitudo
quidem reſpectuſyden's K,,- erit
locíver¡ viſaarcus
autemEcliptica:
, ſ¡ locusZfit
I. Vera
viſus
Aſcenſionibus rectis vníus quad tautis Eclipticre , facile
innoteſcant Aſcenſiones reliquorum lignorum pto reli~
elibí ob Parallaxim aut Reſractionem . quis tribus Quªdrantibus .
XXX111 Longitudinir Circular , ¡dem eſt, ac Circulus ¡V Reg. Ir¡ Sphere! Recta, Deſcêſio ;equalis eſt Aſcê—
Latitudinis , quia duplic¡ officio ſungitur , m enſurandi fioni eiuſdem figni ,vel punct¡ Eclipticse , quia Deſceuſio
ſcilicet Latitud¡nem,8c tenninandi Longitudiuem . ¡n vno Horizonte recto 2 eſt Aſcenſio in altero Horizonte
XXXIV Longitudo Geographic‘ . Vide Cap. r z. recto Antipodum .
XXXV Mediano Cali eſt punctum Eclipu'cae, tran V .Reg. III Splmm Obliqmz, Rectè ideſt tardé aſcen
fiens per Meridianum cum aliquo ſyderez aliquibus au dun!:- ſed Obliquèdeſcendunr apud Boreales, Cancer
tcm idem. ac Aſcenſio Recta . cum reliquis quinque ſignis ſequentibus , reliqua ve
XXXVI Nonagcfimurgmdm Eclíptim eſt gradus, vel rò ſex \igna Obliquè ¡llis aſcêdunc, 8( rectè deſcendunt .
punctum Eclipticze diſtans gtadibus 90. à puncto Ecli-. Apud Auſtrales autem', Rectè ;tſcendunbóc Obliquè de
price Oriente z cognito ¡taque Nonagefimo, ſ¡ ill¡ addan— ſeendunt Capricornus cum reliquis quinque ſuccedenti
ttu* gradas 90. cognoſcitur punctum Eclipticz oriens ,- at bus, reliqua verò ſex Obliquè aſcendunt ¡llis rectèq; de—
ſi cognítum ¡am fit punctum Ecliptica: On'ens , ſubtrahc › ſceudunt: Poſito quod oriantur, 8C occidanunam ſ¡ l’o— .
illr gradus 90. 84 norris fiet Nonageiimus Eclipricx . N0— lus eleuetur vltra 'Tradus 66. minumo. quadam Hgm Siga-4 RI..
ta autem Circulum Verticalem, qm tranſit per Nonageſi- ' B0realibus,& Auſ talibus , nec aſcendunt ,nec deſcen— ¿tr ¿Tot-Ii
;num Ecliptica: eſle eriam CIrcnlum Latrtudinis . dunr . Ideoque de Sphrcra O‘oliqua, ſed apud Boreales, 1ª‘ Alª"
. XXXI/ll
Ecliptica Obliqm'mr inEcliptim
, 8C :Equatore eſt angulus factus, qui
punctis Aequmoc'ſilialibus ab Bc citra circulum Arcticum’ valent Maniliani ill¡ verſus . Fºº",
Recta meant, Obliquyz cadunt a‘ fydere Canon'
tantas el’c , quanta maxima Solis Declinatio, 8: mihi ſem Dom-e fimmr Clan-on; fed calera figrza
per grad. z z. m. 50. Naſi-immr prºm ; dcfi'cmlimt tramº-re recta.
XXXV11I Palm-is Circular. Vide Caput 16. num. 4. Eſto híc tibi homm argumentum , ex tabulis prolixio—
XXXIX Palm Harizºntir ¡dem eſt,ac punctum ver ¡¡bus Aſcenſionum Ooliq uatum , pro triplici altitudine
\icale , aut eius imum , ſeu Zenith , 8C Nadir . Poli Boreªlis .
XL Pofl'tioni: Circulur . Vide Cap. 2.1. num. to.
XL1 Profimdimrctderirxſt arcus circuli verticalis ¡n l Aſcenſio Signomm ſeorſim ſumptomm in Sph ::rá
ter Horizonte… ,de ſydcris infra Horizontem poſic¡ cen Ooliquà Bore-ali.
tmm mtercepms . AltitudoPol¡ vGr. ;07'ſ Gr. 45. I Gr. 60.
XL1l Semper Apparentium Circulus . Vide Cap.r7.
.XL1ll Varticalir Circulm. Vide Cap. 2. r .num. 2..
XLIV Zemtl¡ eſt punct um vertical: , cui ex diametro | q G.‘ M. ] G. Mr | G. M.
oppofitum prurcïum eſt Nadir . \ſ l ª 2.1. 9 16. vin l 7. 76
XLV Zona . Vide Ca p.16. num.ç.
d 2.4. 2.2. zo. z ro. $6
:D: ' -}-) 2.9. H 28. I '21. $6
¡MMM .M W .W..ffi..ffi,.ffl .W.-ffl.-fflns<íogumuWªffi. Dj * ;º ;4. 2.9 ;6. 23 4x. 2.8 l
$2, l 12:, 5;. 16 l ;9. 4ç 48. ſ). y
C A P V T XXIll. "P l( <4. ;9 39- ;8 48. ;z
Summ. ſemí- 180. o 180. d o 180. O
Regula Select; de Aſcmfi'omln: Signorum, ’ circuli- I l
C9*- Pum‘i’arum Ecliptic-e .
VI Reg. [n Splªtem Obliquzz, Totus ſemicirculus ſi
A P.- n. num.: o. 8C r I . expoſuimus , quid fit gnorum Borealis, 8C totus Auſtralis , tam apud Borcales, .
Aſccnſimòe Deſcenfio Recta; c‘\' promiſimus quam apud _Auſtrales , medio modo Aſcendit , Deſcenª
ſelectas regulas de íllis , quas nunc depromi ditq; cum non plures , nec pauciores gradus/Equatorís
mus . Aſcendant aur Deſcendant, quam 180.
l Regula Jn .Sp/MM Recta, Rectè ſeu tardé aſcenditnr, VII Reg. ln Sphere: Obliqua . Orrilibet duo arcus
8C deſcendunr Gemini, Cam-er, Sagittarim , C7' Capricor Eclipticaº :equales , 6C ¿rqualiter diſtantes à propion'
nur, fingillarim ſumpti; reliqua verò octo figna Obliquè, puncto \Equinoctíotum , habent Aſcenſiones ¡equalcs
ſeu veloc¡teraſcend1mt,ac deſcendunt: Ratio elhquia in ſeorſïm ſumptr ab alijs, 8C inuiccm comparati. Vide
ca cum quatuornominatis fignis oriuntur plures gradus tabellam Regulm ç.
quam zo. nempe guzz. m.l 2.. at cum reliquis pauciores, VIIl Reg. In Spbm obliqiia, quilibet duo arcus Ecli< -
vt díſces ex ¡nſraſcripta tabellà , ſumptê ex tabulà inte pricç mquales, Se oppoſiti,habet Aſcéſiones ſimul ſump- ~
grá Aſenſïonum Rectarum . tas ;equales Aſcenlionibus cor-umdem ſactis ¡n Splirera
rectà . .Exempligmtia ſub altitudine Poli gr.4ç. Arietis,
Alcenſio. Ic Deſccnſio Signorum Grad- êc Min, 8C Libra: fignorum oppoſirorum Aſcéſiones ſimul ſump
in Sphzra Recta Aſc. ò( Dele_ ¡ juez-14.14,!“—
ta: ſunt graduum H. minut.48. vt diſces ex tabellá‘r re~
1 I i G. M, gulç s'. at ſ¡ ex tabellà regulç prima: colligas in ſumniam
y np :IL )( ²-7 S4 Aſcenfiones rectas Arietis, \Sc Libra: , eric illa prorſus
8 l grad.; ç . minut.48 .
:I 0:0Sl +> ‘ ª…:
;º 2.9
zz 54
Iz Ex hac,8c przecedenti regula ,oritur mirabile compen
.IÑ

.1'.I4.:-
dium ; ſufficit enim pro quauís altítudme Pol¡ colligere
Badraus Ecl- Qad-Ecl Bªd-Ed- (Dªd-Ecl. o o
I | II l III l \ Iv º a,… Aſcenſiones vnius quadrantis Ecliptíczc , ¡nde enim s ¿Y
ex Aſcéſiombus eiuſdem ¡u Sphmrà rectàxolll gesAſceu- k
fiones tel¡ quo mm trium quadrantíum in Sphxta Oblí~
Il Reg. !n Sphere Recta . Qljlibet quadrans Eclipti— qua : ad conficiendas aurem tabulas Aſcenſ. Obliqua~ 40.91
Cªznec tarde nec velociter , ſeuncc rectè nec Oblique in mm pro omnibus altitudinibus Poli, ſufficiunt Triangu~
10mm
D E "SPªH'AERA IN CO'MMVNI. 31
10mm] 93$ - analyſes , .qure alioquin deberent eſi'e qua ſtinctam a alli Naim-41cm, ali¡ Artfficiulem appellanr.
dnlplº plum - Facilius tamen idipſrun obtinebis per diſ— .~ IV— Diem enim ſimpiicem Natura/em ;"Ctªmpoſitam
ferentias Aſcenſionalcs , vr docet (Ïlanius in Sphzera verò Ciuilem; vocant ijòriuur de die natal¡ Cap.ro.
paz-:ST Noſq; in Problematibns Primi Mobilis . Gel/im, Pliniuſ, .Macrohiur, (¿TVE/dm, Vthe/u!, Burocím ,
Reg-In Sphzru obligue, Signa vel arcus Eclipticzr Origins-Ir, Car/mins Bullialdurx‘k noſter Tulum; additq.
Aſcendentia rectè, ſeu tarde; Deſcendunt obliquè , ſeu Origanns nullá elle diem Artificial. niſi quam Ars accen—
velocirer. \is lnmrmbus :td vincendas tenebrasnoctis ſacit. Iſido—
fioXcuiuïſiue
Rngn omni
Sign¡ Sphzra
, vel arcús,, Rectahut
a-qualrs ettObliqua, Deſcen
Aſcenſloni Sigur', rus*verò Legítimam vocat, quam ali, Ciuilem,& ita dici- '
tur , quia leges in praªfniendzs diebus , 8( mos ciuilis in
.vel arcús oppoſiti . nnre non ſunt neceflàri-.e tubular numerandis diebus Magiſtratuum , Contractuum,-alia
Deſcenlionnm, cum ſuflrcienter, ¿Y ſaciiè colligatur De rumq. ;Ictionum ciuilium 1 vtitur diebus compoſitis 8C
ſcenſlo , ex tabulis Aſc enſionnm . Í integris , quamdin expreſsè non diſtinguit earn à nocte,
XI Reg. In ªmm' Sphrm, Recta,aut ObliqumAſcen quomodo diſtinguirur Mattlirei 4. Cum ¿eiurmffet qua
fionïc Deicenſio
ſunt zqmles eiuſdem Sigur',
Aſcmſxoni, aur‘arc ús ſimul ſumptan
ac Dclctcenſiouiſimul mmptis mginm diehur , O" qnudragimu nollihu: . Naturalem ve
rò vocant diem à nocte diſtinctam , quin motus Solis
Sign), aut arcüs oppoſiti . Idyerò ſequitur ex Regula to. orientis vſq; ad occaſum , non eſt ab Arte , vel inſtitutioſi \

XII Reg. In SphemOÓZiqua, ‘Pure Signa apud Bo— ne Ciuili , ipſa enim natura diſtmguit lucem a tenebris ,
reales Aſcendunt reclè ,- Auſtralibus Aſcendunt obli nedum
eſt à dio ,DEVS N¿turze auchor;
quod apertum Pro: tere-;1
ac mmifcteſtum diei etliymon
(ignificat 5 \ªnde
quènïc quº: Borealibus onliquè ,- Auſtrahbus rectè &6. '
elle 1-1-1¡ dio , eſt efle inloco aperto , 8C Solis l'uci expoſito ;
SCHOLION. ó'c interdiu fignificat de dic-x ConnarUtahor ergo' vide
tur nominis huius connexio 7 cum die (implici .
O 4/177?: pmmlemer Rem/Aprobamur , tum ex Pro— ª V Contra. tamen , díem compoſitam ex nocte Natu
hlmmtihm Primi/l/j ahi/u… po/leriori inqurrmdo per rulem vocant ; ¿Y díem fimplicem , Artificialem plurimi
Film-@10mm analyfim Aſcrrx/ianum ac Defi EÏI/ÏOÏZHÏIL tnm Theologornm in Cap. I. Genefis , vt Ahulmſi: i Cor—
47cm cx prºprqr dilſiſ; tum ::e rtualutiane Sphere Armrl mliu: a‘ Lapide, CW. rum Aſtronomorum , vr chiºman..
làrii , comparar/dogmdur Acquatori: caarimler , aut cor¡ :mu: , Reinaldur, Staflerur, Oromim,'S-zcrohuſcm, Nam
deſceuderzter cumgmdihur Eclipmz , Ó* videnciª finmc‘.) der, Maurºlycm, Clauiur , Magiuur ,‘Tychº , liar/gamm—
plurer au pauciorer . rarzur , Keplerur , Blmcanur , Lumhrrgru; , 8C alij plures
Verſiu porro‘ illi Lucam' lib. r . (Nan ohliqux meant, Úc.) in tabulis
tu ra, a’quationisappetatzêc
diemctintegrum dierum Natural¡um . Eòperfectam
círculacíonem quòd Na
intelligmdi ſimt de Sphere: Recta, CF" lcgmdi eº ordim,
quem ex Petrº [acabo Hifimua pramit hªſh-r Clauiu: in intendat; Dies verò ſimplex z dicta eſt ab his Artificia
.5)th pag.zz ſ. ~ lis-, 'eò quòd feruíat Artificibus z vel taliiim dierum diu-:r
ſitas , nonniſi artificio ſummo DEI O..M. facts. fit , 6C
꺒èª- HB» fº?? tºr-a -ï-IºJ--Hºï-~S<ïº?~-Sºï°? -ï-í-Z Cºbrelºa-tªra anifici’alis Spb-:ene multipllcr vſu addrſcamr . '
fi É Nos, ett¡ mrtiquioreszóc elegantiores videntur Aucto—
res numeri 4. cogimur \amen ſequí Aurhores numeti ç.
ne contra torrentem Aſtronomorum loqui videamur 5 'Se
CAPVT XXIV. \ic deinceps appellabimus Dm naturaler cos , qui ex no—
cte quoq; conſtant; Artlficiulcs autem , qui à nocte di
' De Diſcrimiue Dicrum Natura/zum 2 ſtincri ſunt . ‘
Diehur Artzſtc‘iulihur , U SCHOLIA.
Ciuil/hus . ſi ‘ ‘1 1 N Zouis fligidrs,Die5.7\I’utII›-alir iuxía Auct‘ar‘ernu
4 \ - t

. I ¡El nomen /Eqniuocum eſt, cum tamen v mer; ſ. mm ſolum ex plurihux meuffihur amm conflu— '
Bici (of. noctis nomen non fit :rquè :equino-cum; refunſcd coinciden: rumAmra ipfiz,hnhimmih-Irſuh 1²010,01
Alíquando enim ſumitur p' o die integra , quo 'una Nox Artificiabifin; ¿fl men/;um , Ó‘ ‘WM dic: lzlijr
8( compoſita ex parte illa n i , qua: dícirur fer men/[hu: Cºr’ófl. . - - ‘ - '
Nox,- ſic Genetis 1. apud 7o. interpretes, dies vnus fa -' 11 722m Die¡ Nnturalir. quim Arnficialirffiimipareſl,
ctus ex veſpere , &e mane dicitur n'pE'ÑIa _Il-Id, , 6C dies 'UCI prº Vera, 'vel pro AppartmiSÍ/erur e/Z,quifit a' mom Sa—
ſecundus n'yª'pa Jeri-rifa. . Sed apud pleroſq. (Jraccos, di— li: vero rcfieòlu cer/tri Terre ; .App/tren: qui ,1h appuremi
-_ '_-_-_- ſtinguitur com poſitione nomims ex vv'if qnze noctem , &C nobis infirperfieie Term-,turn propin- Paralluxer, tum prop—
I'uS'Fat , que diem ſigni tica: , «Se vocatur , vel ſubllantjuè ter Refrutliauer; de quihur infra .
'MI-'miºſ’ vel ndiectiuè VDXOMENW‘K, quod non-;en eſt 111 Kurfiu dies diuidi Pure/r‘ in diem Primi Mºbilis', Diſªrímª”
etiam apud S. Paulum z. ad Corinthíos . Hoc modo Ó‘ diam Secundi Mobilis , fins-21mm¡ - [lle ell wm reuo— Diª"\ Sºl-"
igitur ſumpta dies , eſt Tempus quo Solis centrum motu lurio integra AEqumarir; hit‘ reno/:Itzª ruiz imgm Solis m, ª e Die
ª Pmm Mº.
ptimi Mobilis z ſeu ab orru verſus eCCaſum , ab eodem.. ad cun-dem Meridiarmm , 'vel Horiuutem. è qllo mpit re
ualui , que [2mm I'nre‘gmmïllcquurorir reuºlunauem , nm— luli: .
Meridiano ad etmdem reuolnitur, vel ab eodem Hori—
zonre ad enndemverò
II Aliquando Horizontem, integra
ſumitur dies ,iproreuolurione
dic ſimplicí. 9 8C Mm partem , drfècuuda Acquawrir reuolutiouc requirit 1
qua/¡ru mami Salir proprmin laqçirudiuem refpondet , que
non compoſita ex parte, qua: eſ’c nox z ſeu prout à nocte) medmcriter folct efflè vnius gradurfere, [Zu temparu qua—
diſtinguitur.; quomodo Geneſis I. dicitur DEV S O. tuar minutorum ; (Lupi-optªr ſ¡ tcmpu¡ obj’èruetur z quo
M.diuiliſle lucem à tenebn's , 8C illum appellafſe Diem , 'tmum punilmn Celi canij-cuum , fl’d fixum , ſcu alza maru
has aurem Noctem . Dies autem \ic ſumpta definiri fo, mn mobile quàm diu-mº , rruºluitur al¡ tadtm ad eundem..
let Mora Solis ſupra Horizontem s ſicut Nox , Mora' So Meridianum , C9‘ Cºmpªrerur cum reuoluriam Soli: uh c²0
lis infra Horizontem , non qnia moretur , ideſt non mo dem Ad eundcm Meridianum , Solaris din' reperierur lon
ueatur , ſed quin moratur ibi occaſum , hic ortum ſui s 6C giªr die Primi Aíobilir, quatuar proximè minutir , quod
melins definitur Dies dicendo ,E/l Tempur, quo Sol ab nos ¡¡ou/Eme! expcrti fumm’ incredihili tolerantia i Ó‘ /uhti
ortufiipru Harizxmtem mouctur 'rr/que ad occaſiim inf'm.; Inma numemuter »trumquc rcmpur ºpc- vibratiauum' per
:undcm Horizonte": ,º Nox arltem ; Tempm, qua Sol peqdiculi, de quo plum ir¡ Libro Organico; vſi autemfiimu:
manerur uh ºccaſu infm Horizonte-m ª Ufiue ud arturrLI pra priºri rrualnriane, !mn/¡tu Stella Fix@ per Meridia
firpm cundª» Hºrizºnte"; . num eundem a* noble, »1d naflem ſequcnrcm, quiu maru;
Ill Controuerſum iam eſt , quo nomine apud Lati Fixurum in Orientem , ?ma die infi’H/¡hi/ir e/l ae prº nul~
nos diſtinguenda fit dies compoiitaà \implici . Nemo lo ir¡ hac negºtio haber/dm. Aflronºmi tumen, mdum..
tamen, quod ſciam, diem ex nocte compoſitam vocauit vulgur, maru¡ ſydchm meriumur fccumlum dicm Sola
Arllfiç‘jaltm, ſed omnes aut Naluralcm, aut Ciuilem, aut rem , Ó‘ eiur parte: . Vide difla Cay. 1 2.. Schollo &cunda .
chirimum . Diem verò \implicem , &e à nocte contradi— Et dicendu 11h. z. mp. zo. ‘
C A—
32, Ll’BEK PRÏMVS ’BLA
Ir,-_'.-_~\ª.

omnia ex Theodoſio de diebus , 8C noctibus , Se ex figu_


ra 2.. Ca itis 19.dictiſq.ibi nmnero 5. vel melius ex Split;
ra Anni lari di (ces , fi collocato Sole in vno Parallelo , 8(
in Horizonte, numeres gradªs Aequarm‘is vſ . ad Solis
CAPVT XXV. reuolurionem ad Meridianum , in vna Poli A titudine ,
«SC deinde in ali)s arque alijs. Hrc itaque cauſa in ſola.
Splirera Obliqna militar. A
De Inequalítate Dierum Naturalium. 1V Aurum Capur cſt Obliquiras cursus Solis per
\ Eclipticam, per eum enim Sol in diucffis quori die Paral
VA M V I S Dies Naturales , ideſt compofiti lelis, ab vno Tropico ad Alterum, conſtituitu‘r, atq; adeo Í
ex diurna luce , 8C nocturnis tenebris z puren ab eodem Horizonte inzqualirer ſcctis ,aut diſtanribus; l
tur vulgò equales effe omnes , ſiue cçmpa Hinc fit vr nulli dierum primi ſemeſtris curs {ªls , ab initio |
renrur cum alijs diebus eíuſdem anni, ſiue Cancri ad inirium Capricorni ſinr ;equales inter ſezin e0—
cum díebus diuerſorum armotum, nec dem Horizonte; ſicut nnlli ſecundi ſemeſtris à Capri#
_ Horologia ipſa Solaria eorum inzqualr— como ad Cancrú inter ſe . Valer aurem cauſa lirec quoq;
\ªtºm ſªtls maniſeſtam faciant; Aſtronomica tamen.. in Obliqua tantòm Sphrera . i
fªbïflímï cam derexit, qux licet profundion' inda ' L, Prattermiffa veròinunc prima, 8C ſecrmda cauſa ;I ex 3.
'ndígºªª I 8C à. nobis DEO dante in qu-.eſtionibus rimi 8C 4. Regulus quaſdum dabo , ad diſtinctiorem noti
MºbÍÏÍS examinanda fit; tamen Aſtronomiae Candida— tiam \Equalitatis , BC Inatqualitatis dierum Artificralium;~
tis breuirer indicanda ſuit . Sed opportuniús differtnt ad quas veras eſſe diſccs vſu Sphxera: Armillaris , aur tabulz
finem Libride Sole qui eſt z. vbi vide Cap.;o. Cauſm arcuum ſemidiumorum de qua conſule in fine huius To
. ſunr vulgò tres › imequalis curſns Solis in Zodiaco ,- inte mi , indicem rabulanun; vel ex Theodoſij Tripolirzeli
Iilaqiuh . . . . bris z. de diebus,& noctibus.
M… Di", quªlitat; Aſcenſïonumiectarum cum arcubus Ec ¡price
Nªm“. :eqURlIbus a 8C morªs Apogzr SOllS . I Regula . ln Sphem Recta, Dies quiliber Artificialis Regªl‘ di.
eiuſdem anni ſunt per ſe Phyſicè :rquales , tum inter ſe, WTF-'ªti‘ 4
c"ſ4. Narrºs-«Sºrºs tum noctibus ſuis; eſto Matl‘lClTlaIlCè lateatinipſis tan— D“"ª’º
rillainz ualitas , Otra ex inrequali Solis motu, Vel ex re
fractioni us, 8( parallaxibus .
CAPVT XXVI. II Reg. In Sp/mm Par,7[!ela, Sole ingrediente Arie
tem incrpit Borealibus vna dies , (Se Auſtralibus vna nox
De Inegualitate Dierum Artificialium . futura diemm naruralium 186. g.,- definirq; Borealibus
nox , &ſ Auſttalibus dies a qure tuit dierum naturalium..
NEVALITAS Dierum Artificialium, duas ha 178. g.. Sole aurem ingrediente Libram 3 incipir Auſtm—
ber cauſas , vnam communem ipſis cum diebus libus dies, 8C Bºi-calibus non vna, Futura diemm natura~
Naturalibus, cum enim Artificialis dies, ſit pars lium I 78. ›'- z definirq; Auſtralibus nox, 6C, Botealibus
diei Naturalis , 8C hic torus , 8C in qualiber parte ſui dies , quze tªu: dierum natural. 186. L. hiſce quidem fre—
ſit inzqualis, non poteſt non participate de illius inae culis . Bate non in rigore , fed craſſo modo , e; lato fit
qualirate, quam à tribus cauſis conflari poffe innui Capite runc illis \Equinoctium . De illorum Crepuſculis vide
precedenti ,- vel etiamà quatuor. Alrera inxqualitaris Scholion Capitis zi.
cauſa propria diebus Anificialibus eſt,eaq. ex quadrupli III Reg. In Sphere Obliqua , Sole ingrediente Arie—
ci capire oritur . tem , 8C Libram, dies in quocunq; Horizonte fimt Phy
Inlqnñli - I Primum Capur eſt Parallaxir Har'ÃZMtalir Salinob ſicè xquales noctibus, ſeu horaium n.. ac proinde fiunt
mir Din. quam Solis centrum, quando reuera peruenit ad Hori vbiq; \Equinoctia .
Am‘fie. zontem Rarionalem, 3C oritur reſpectu centri Terra: , IV Reg. InS IMM Obliqmz ,'Sole ingrediente Can;
Cªn/4 - nondum tamen peruenit ad Horizontem ſenſibilem ocu crum , fit Borealibus longiffima anni dies , {x breuiffima
li in ſuperficie Terrª poſiri 2 ſi nihil eleuetur ,- at fi eleue— nºir,- Auſtralibus aurem longiffima nox , &c breuiffima
tur fiue in rurris , fiue in montis cacumen , porerir videtc dicsçóc longiſlima tantò fit longior, breuiſlima tanrò bre
Solem orientem eriamſi adhuc fit inſra Horizontem., uior, quantòilli Borealiores ſum , hi Auſtraliores. Sole
Rationalem . Hinc fit vr in Sphxra quoq. Recta a in qua aurem ingrediente Capricomum, fit Auſtrallbus longiſſ—
per ſe dies Arrificialis z eſt ſcmper ¿equalis nocti; per ac ma dies , quee Auſtralioribus lon 'or eſt; ¿5C breuiliima
cidens ramen tatione parallaxeos, &diuetfitatis Hori nox, qua: Auſtralioribus breuior el ,- at Borealibus fit ló—
zontis ſenſibilis , poſiit dies eſſe minor lioris I 2.. fi oculus illima nox, Ñ breuillïma dies 38( Borealioribuslongior
nihil eleuerur J nec adſit Refractio , de qua mox 5 vel ' la , [me bteuior .
maior horis I 2.. ſi eleuetur ſufficienter . De diueffitato V Reg. Jn S¡¡hara Obltqm , Creſcere incipit dies z 8:
Horizontis ſenſibilis dictum ex Cap.8. num.5. de Paral decreſcere nox Borealibus,ab ingreflü Solis in Cap ricºt—
laxibus dicam inſra cap. z t. num; 8C Aul’tralibus decreſcere dies, SC creſcere noxròc
II Secundum Capur eſt Rafi-¿Biº Hºrizºntalir Salir s fic continué, vſq; ad ingreſliun Solis in Cancrum , 'a quo
" qua: efficit , vr ſydus quodlibet altius appareat , quam… incipir creſcere dies Auſtmlibus, ¿5C decreſcere nox ; Bo
fit,cum è contrario Parallaxis illud apparenrer deprimar ;. realibus aurem decreſcere dies, 8C creſcere nox, vſq; ad
huec auiem lºngè maior eſt quàm Parallaxis , cum Paral íngreſſum Solis in Capricornum .
laxis Solis non excedat mmura 3. {-z Refractlo aurem.. VI Reª. In .SÉ/:em Oblxqua , (Liam diu Sol eſt in fi
Solis Horizontalis fit 34. circirer minuromm; demprav gnis Borea ibus 5 ies Borealium habitatorum longiores
aurem Parallaxi que illarn diminuit a ſit ſaltem ;0. minu ſunt noctibus , Auſ’tralium verò breuiores ; Contra Sole
torum . Ideo in Sphrera quoq. recta poteſt Sol nondum in ſi nis Auſtralibus verſanre , dies Auſtralium longio
orrus reuera, videri tamen 01m5, 8C quando iam occidir a res unt noctibus ſuis z Borealium verò breuiores .
videri nondum occidiſſe ; 8C vrrinq; dies ¡Equinoctialis z VII Re . In Spbera Obliqua 5 (Damdiu Sol eſt in ſi~
per accidens elle horarum u.. 6C minutorum ferè 8.in_. gnis Borea ibus, dies tam Borealibus , quàm Auſtralibus
Sphxra aurem l’arallela , aut quaſi Parallela plurium die tantò maior eſt, quantò magis abſunr à Polo Auſtrali 3 at
rum quím effet fine Refi'actione . Sole in ſignis Auſtralibus verſante, dies tantò vtriſq; ma~
III Tertium Capur eſt Obliquitas Horizontis diuerſa» ior eſt, quantò magis abſunt à Polo Boreali .
orta exdiuetſa altirud.Poli, 8C lEquator. ob quam etiamli. VIIl Rngn Sphem Obliqua, Duo quiliber dies eiuſ—
Sol manetet in eodem ſemper Parallelo \Equatoris , ta dem Horizontis , 6C dua* quzelibet noctes , inter ſe ſunt
men dies in vno Horizonte Obliquo z nulli diei aliorum.. :equales , quibus Sol eſt in Eclipticrr gradibus xqualítei:
Horizontium Obliquorum :equ-¿lis effeſ , quia aur arcus diſtantibus ab eodem puncto Sol ſtiriali . Exempligmriaz
ſemidiurnus Parallcli illius inzqualis eſſet, ob inzequzh .Sol in principio Geminorum, 6C Leonis, duos dies ae ua~
lem ſectionem factam al) Horizonte , aut in Zonjs irigi les ſaCIr , puta diem 2. I. Mai¡ , 6( 2.5. luli¡ Romaª. acit
dis a fi aliquandq Horizon non ſecarer Parallelum Solis , Horarum r 5. minur. 48. quia vrroq; in loco Eclipricze
tangeret \amen ¡llum, aut ab eo inaequaliter ’diſtarers que ªrquè diſtar ab initio Cancri , nempe gnzo. velc:tb initio
RPM*
DE SPHAEKA IN COMMVNI. 33
Cap-¡comí, nempe gm ço. Sc ſic in quolibet alio Hori— III Die: Artificiafi: nan/mu, ut Natura/ir, potefl/aer
zonte, duo dies funt inter fe æquales ‚- cſto non fint accidens videri Iongio'r, aut brem'or ob iter -Unſm om en
equales aliis diebus anni eiufdem Horizontís , vel die dem, nur orientem 3 qm de re infru C411.28. .YC/201,4.
bus iifdem diuerfotum Hon'zontíum . Din' al; cadena
’ P101510 Solßitiali; quia licet in principio Lcom's, ¿5da.,
principio Aquarii , verbi gr. Sol ceque díſtct à propiore
Solltitio s non díſtat tamen atque ab codemmam in prin
cipio Leonis diſtat à cancri initio gr. zo. 8C in principio CAPVT XXVII.
Aquarij díſtat à cancri initio gm so. 8c ideo duo illi dies
non funt æquales inter fe ‚ ſicut ncquc dies, quibus cſt in De Inuem'enda quantitate Semia’im'na, y
principio Gemínorum, 8: Sagittarij . Seminooanna ,- cogm'tí: A/titna’ine l
_ IX Reg. In Spbxm Obliqu, Duo quilibet dies aequa
les ſuntuoctíbus ſutuu's ‚ aut praeteritis in eodem Hori Poli.. m gradu Ecliptím , in a
zonte, ſicur, 8C noctes dicbus, quibus Sol erit, aut fuit in
altero Eclípticzt ſcmicírculo ‚ eíufq; gradu æqualiter dis quo Sol ªver/ktm.
{tante ab \Equatorc : exempli gratia ‚ Roma: dies , quo
‚Soleflin principio Leonis , requalis cſtnocti , quæ fuit
‘Roms ‚ quando Sol erat in principio Aquarii ‚ 8: nox in l LT I T V D O Poli cognofcitur ‚ vel ex 124
principio Leoniss diei ibidem factx in principio Aquaríj; bula, de qua nos in indice tabularum , qui
idem dic de principio Gcmínouun collato cum princi eſt in fine huius tomi , vel ex Globís , aut'
spio Sagittarii . Mappis Geographicís correctioribus ‚ vel
X Reg. ex propria obſcruationc, vel aliorum ‚ iuxta modum tta
læqualis eſtInnoctí
Sp/um Obliqun
cíuſdem diei. cuilibet
NaturalísBorcalíum dies
atque Auſtm— ditum Cap. 1 1. '
lium , ¿(nox illorum diei ,- (ícut dies Aullralium ‚ nocti, ‘ Il Locus amé Solis in meridie diei cuiuslibet datæ co
ex nox diei ceque Borcalium ‚ hoc cſt ‚ quorum aequalis gnofcitursvel ex Ephcmeridíbuswel ex Calculo Aſh-ono
eſt diltantia ab Aequa torc, verſus fuum vníuſcuiuſq; Po mico, vel ex obferuatione Dech'natíonís Solis 'ab Aequa- ‘
lum . Exempligr. Si altitudo Poli Auſtralis vm'›8c Bot-::1— tote, Sc indc ex tabulis Dech'natíonís 5 fed crafliore Mi
lis alteri lit gmd.48. vtrobiq', ſi vnus diem habet hora nema ex diebus íngrcflüs Solís in Sígna Zodiací, adden
ium rs'. Sc noctcm hong. alter habebitnoacmhom s. do tot gradus illius Signiaquot diebus diſtat dies afligna
8C diem hong. ªl.“ > m, à die ingrelfus in illud Signum ; pro ingreffu autem in
XI Reg. ln Spham Obliqua , Duo quilibet dies , di Signa zodiaci fiiflicit tyronibus fequcns tabella s vfurpa
uerforum dierum Narumlíum, apud Boreales ‚ æquales tis diebus Kalcndan'j Gregoríaní ‚ refpetftu Meridiani
funt diebus xquè Auſtralíum , quibus Sol eiitjvel fuit in Roman¡ . Biflextilis autem annus CHRISTI ‚ cſt quili
altero Ecllpricx femícírculo,& in gradu eiufdemxtqua bet 4. CHRISTI, exceptis anno 1700. 1800. i 900. iux
ta dicenda in lib. chronico : quare, díuíſis Annis cum-v
lite: diſtantc ab Aequatore . Exempltgr. Si vni altitudo
Poli Borcalís, öc alteri AuPtralis eſt gr.48. dies vnius 17.1 STI per 4. fi nil reſtet , Annus cſt Biſiextílíss fi rcſtct 1 . ‘
cta à Sole in principio Leonis poſito ‚ aequalis eil diei fa aut 1. aut z. in numeratore fracftioniserit annus 1. aut 2..
ctx ,’ aut future alteri in principio Aquarij ; öe idem dic’ aut z. poſt Bíſſcxtílcm: annus autem liiifextilisndem eſt, Ñ
de duobus illorum diebus facilisnut faciendis vni in prin ac quartus poſt Biſſexu'lem . His pofitís pro his fæculis ſic.
cipio Geminomm, alteri in principio Sagittarij ‚ 8C fic de
fimihbus . ?Dies ingrcfflls Solís in Sigma zodiaci Annis poſt
XII Re . In Sphm Obliqua ‚ Extra prædictos Cafus, proximum Silfextileln .
nulli dies 'ficíales eiufdcm anni , æquales funt inter
fc, Scnullze noctes inter fe ‚- ſiuè in eodem Horizonte, Sígna. l Menfes. An. 1. l 2.. z. 1' 4.
ſiuè in diuerfis . V l Martí¡ . l 2.0 2.0 2. r 2.0
3 Aprilis . 2.0 2.0 2.0 19
_.~—ªI.-—~' :1: lMaij. l 2.1 2.1 2.1 2.0
SCHOLIA.
Ó l 111111} . 2. 1 l 2. 1 2.2. 2.1
M.: mm I Bride' Regula 2.. dicta funt ratundi numeri tuu 52 [uh] . _ 7.; 2.; 2.; 2.2.
up l Auguſt¡ . 2.; l zz 2.; zz
¡8 [mim
fit; Nam /i Obliquitatcm .Eclzptim gmd.2.5. mi
2110.30. retincarß‘ Apogenm Salis atq;Eccen ª lSeptembr. l 2. z l 2.; zz zz
alo Bom
h. irieitatern, quarnC/nniu:‚ Sol in ò‘xgni: Borcnlilm: izfitmít .M ctobr. 2.; l 2.; 2.4 zz
dies Natura/e: I 87. !20726- min. 59- Ó' in A'u/Zralibxs die: ' .H ‘Nouemb. l 2.2. 2.2. zz zz
177. bar-.zz. min. zx . ut fl Tyclaonimm Obliquimtcm ‚ G" 2.1 2.2 2.1
Decembr. 2. 1
arten equm'i: ; in Bo'rmlibu: infimzit die: 186. [jam 8.
nun-2.4. ec. 2. z. in Auflmlibu: autem dies 178. Igor. 1 1 ‚mi
7° ianuarii . l9 I 2.0 2.0 2.0
hat-14. ec.2. z. O“ im diuer/iras in his e/Z ex diuerfa Ecccn— x Pebruarii . l 18 I 18 18 19
tricimr: SoÍíI, Ó* obliquirnte Ecltptím .
II In eadem Regula 2.. ndieci lflfcefi'eculis ; quia illis 111 Prima: modus inumicndi Semidiurnam quantita- ‚.
Soli: Apogeum :fl mfemicirculo ECliytím Bºre-ali, ideoq; tem dici Artíficíalís, eſt per Sphæram Armillarem s aut
pluribus diebus in eo momtur, quum in Au/irali , ut fi olim Globum Geographicum aut irelliferum ‚ in quo Men
fuit aut erit vnquam in femicircuio Auflmli ‚ tunc pariter dianus , Aequator , 8C Ecllptíca fint diuifa in fingulos
Sol plus mombitur in femicirculo Auflmli ‚ quum in Bo gradus z Primo enim colloca Polum Altumhab l-lonzon
reali. Qtartfi anno 1600. CHKISTI, Ayogeum medium te ‚=iuxm Altitudinem Poli loci illius, de quoefl: auxilio ;
Soli:fuit in szcri gradó. eiufi]; minuta 49. Ó‘ Apogeum & gradum Eclipticze ‚ in quo die illo Sol eſt \‚ co oca_ m..
Solis mouetur in oonfirquentm Signoru rr; quammzir, vmmu Horizonte ‚ ¿Sc aliqua nota víſibilí , aut certe memoriter ‚
proxime minummJequimrfrnfi'c in principio Arm/lr, anna nota punctum ¿Equatorís a¡ aut faltem gradum , qui tunc
anre CHRISTV/M 4.140. CJ’fin‘nrum inprincipio Libra, _ eſt in Horizonte ,- poſth-XC reuolue Sphæramwel Globum
anno CHRISTI 6660. arg', adeo ante anni illum 4140. occaium verſus, donec Solgfeu gradus Eclipncaez m quo
O‘ 'po/145mm» 6660.501022 ¡quid Au/lmlesplufqudm apud Sol eſt , fit ſub Meridiano , & numera quot interim gra
Banale: ‚ morarum aut maruturum efle . Ke leru: Mmm dus Aiquatoris afcenderint fupra I-Iou'zontçmv 5 quos
¡»43.42. Tubular-:tm Rudolphinaïñ ‚ ponitfuiffi inprincipio conuerte in horas , 8C minutias iuxta proporuonem ‚ 8C
mum anno z 99 z. ante CH KISTVM , die 2.4. I!IL-{I ob tabellam ‚ de qua Cap. 1 2.. num.2.. 8C habebis tempus Se
alius congrnentiez: A/lronomim: z ºb quas etiam fic limita midiurnum illius diei pro data Altitudine Poli; quemfi
u‘ít rkotmr: Apaga Salan), vt in illum annum radar-et; qm fubtrahas ab horis 1 2.. habebis tempus Seminoctummn;
de re nos in Lib. curant/logica ‚ ubi de Mundi ernte, Ó' in Exemyligr. Rom-.E vbi Altitudo Poli eſt grad.42.. 'fit :m—
fru Libra g. 'Cap-'14. -‚ s nus 1650.1ub1ctLL‘US pnempe 2.12011 Bitſextilem, 6C dies 1 5. ‘
E Augu—
\l
_ſír— _.A
LIBER PRIMVS
Auguſti , qua Sol ex rxcedenti tabelli erit in Leonis gr. n Ab Orm Salí¡ diem ¡nike rºto¡ fun! Babylonijd’erſª, !niñª DiªlTºª;ª l
zz . fi Polum, qui c in Meridiano Sphcerz eleues ab Syri,Dnmaſcení , cum pleriſq.0rientalibus populiszvc vªr-inpuf‘ªïj
Horizonte 1:42.. 8C in Horizonte colloces gradum Leo BC nunc Balearex, 8( Norimbergmſte. -ch
.'r
nis z z. vídcgis in Horizonte efl'e gradum ¿Equatorís 152.. lll Ab Occ-:fu Sali: diem inc Ioarunt Hebmi putan
g. ab inicio Arietis computatum, reuoluto autem Globo › tesnoctcm ſeu Veſperam prseceffiſſe Luci in ſuo Hori ª.
aut Sphrerà , donec gradus Leonis 1;. fit ſub Meridiano , zonte,ex Geneſis l .nec non Athenienſer, Ó' num' A i4
notabis effe in Horizonte gradum Aequaton’s zz ç. g.. cizBabemi, \L1arcºmmli,{’aloni, .file/1',, Sinenſex, Cat aim',
aſcenderunt ergo gradils loz .quibus reſpondent hora? 6. ſed precipuè nunc !mli ; vnde nomen Hari: Italia: . fx¡
1!
Ex' minura $2.. ergo illo die Roma: , ſemidiurnus arcus eſt 1V A Mer-¡die diem eXOtſi ſunt Vmbri,Ambc.-', 8C
grad. ro z, ſeu horarum 6. minur. 52.— 6( ſemmocturnum.. maxima pars Actranomºrum , vnde Hªm A/t‘rºnºmiu ; … _ uſi.
tempus hºt. ſ.m.8. - - ita Ptolemzm , Purbaclziu.: , Alphonſíni , Rejgiamonmnus ,
Vbi amem Polus eleuatur 51266.1. ibi dies maxima eſt Tyebº , l-ongªmªmanm‘ , Keplcrm , Lambergiur , Bullial
horarum 2.4, vbi verò Polus eleuatur pluſquam gradus dm, Maginu: , Bldnmnus , 8C ali] plun'mis 8C meritò ,
66. ;.norandus eſt diligenter atcus Eclipticse, qui nun nam fic vitamr ¡nz ualitas illa, quç ab obliquitate aſcen—
qunm occidit , quot enim graduum erit , totidcm ferè fionum , ac deſcen ionum › ¿Se à vaporibus Horizontal¡
dierum naturalimn erit dies continuus . bus inortu occaſuq. in diem tedundar; 8C Meridiei mo—
1V Secunduí modus eſt pet mbulas Aſcenſionum.. mentum pet \e illuſtre eſt , 3C eludentiſïïmz notre .
Obliquarum, ad datam Poli altitudincm conſtructarum; V A Media nocte \amen díem auſpicati ſunt Aegyptij
ex illis enim colliÏitur Aſccnfio Obliqua gradús Eclipti olim , 8( Roman¡ , GC Myfi . Et ex Aſtronomis z Hi par
ca: z in quo die ato Solverſatur z 8C Aſcenſio Obliqua char, Copemicm, Reinaldm , Petauiur z Mulerim . &od
punct¡ dinmetralitet ipſi oppoſiti , ſeu diſtantis gt. ¡80. 8( 8C Ecclcſia Romana retinet, in obligadonibus Ieiunio
illa prior ab hac ſubtrahitur , 8C remanet arcus diurnus , \um , atq. Horamm Canonicarum, cammq. ter-minis .
cuius dimidium eſt arcus ſemidiumus , vertendus in., VI At à Meridie horas i 7.. 8C totidem à M:dia mi?:
tempus , vt ſupra . Exemplum fit idem quod ſupra; Ro— numerant Hiſpani z Lie/item¡ ,- Galli, Bei-¿z, Angli , 8( bo
mre enim Aſccnſío Obliqua gradus zz. Leonis, in quo na pars Germaniz: s atque adeo Europ: , vnde Hºra
5o] eſt dic 15. Iulij 1 cſt graduum I zz. m. zo. Aſcenſio ve Eurºpa.: .
ro Obliqua grad.zz. Aquarij, qui illi opponitut, eſt gr. Im colligitur ex Plinio 1.2..c.77. Cmſizrinº c.ro. Ma ..\

35 8. m.1 z. à quibus dempta Aſcenſione gradús y in quo crºbiol.r.Saturn.c.;. [fidorol.ç. Orig.c. 2.8. ¡aka/¡no 1.4.
Slol ell, remanent gradus 2.05. m. 2.. cnius dimidium eſt antiquit. Rom.c. z. Gyraldo de Annis &c.pag.1;z. C[me
grad. ¡01. m.51. \eu rotundè gra .10;. nempe horamï. in Sph. p.179. Organº tomo l. pagoſ.
m.; 2.. ſerè . Si ſubtractio fieri non poſſet , vc fieri poſſit
adde numero minon' radus 560.
, V Terr-'us modme per Differentiam Aſcenfiomlem Connerſia Haramm in Hora.: .
definitam , 8C explicamm Cap.). Lnum. ¡1.mm , vr oſten—
dit Copemícus liba.. cap.7. Differentia Aſccnſionalis eſt V11 Cognito cx propn'a tabula , aur aliundc z imita di;
::idem :1C differential, qua ſemidiumus arcus ſuperat qua cta cap.z.7. tempore ſemídiumo, fi illud ſubtrahas ab ho
drantem Equatoris, aut ab eo deficit: Igitur apud Bo ris n.. reſtabit tempus ſeminoctumum;vtrumq.autcrtu
reales, quando Sol eſt in Signis Borealibus , vel apud Au— duplicatum dabit integram , illud quidcm diem , hoc
ſtrales quando eſtin Auſtralibuszaddenda eſt Differentia autem noctem z ſeu nocturnum tempus . In ſequcntibus
Aſcenſionalis gradib.9o. 8C fiet arcus ſemidiurnus z fed porrò Regulis, quando ſubtractio fieri non poteſt, ad
quando Sol eſt in Signis Auſtralibus demenda eſt apud ditur numero minoriintegra fummahonrum 2.4.. &C ſic
BOI'eales , vel quando eſt in Botealibus Signis , demenda fit ſubtractio z (Mando denique ſumma product: ex im
cſt ab Auſtralibus r 8C rclinquetíu' arcus ſemidiurnus . perata Additionc , cxceſl'erit_ 7.4;abiectis 2.4.reh'quae hora
uandº autem Altitudo Polieſt maiorgradib.66.{.. tetinentur . His przmonicis.
ſubtra e Altitudinem Poli à gradibus 90. ¿Se reſtabit de—
clinatio principij illius arcús,qui eſt ſemperApparentium;
hanc declinationcm quçre in tabulaDeclinationum atea Baby/ame@ Hare Conuertuntur.'
lite 138( in margine finiſtrol aut dextcro inuenies gradum
Sign¡ , qui eſt initium arcñs ſemper Apparentium , à quo In italia-I ab occaſu preecedenti , fic. Adde Babylo
numera gradus vſque ad proximum punctum Solſtitiale, niIS Nocturnam quzmtitatem; ſi tamen ſumma exceſic~
e0ſq.-duplica, &ex tabulis motüs Solis, quzzre dies .Se rit 2.4. qua: reſtabunt , abicctis 2.4. erunt Italicz ab occa.
horas , quibus Sol conficit gradus arcüs ¡llius duplicati , ſu ſequenti .
vel cettè tot accipe dies , quot ſunt ill¡ gradus, Se habebis In A/Zronamicar, à Meridie precedente ortum,fic. Ad
quot dies naturales contineat in illo Horizonte dies con de Babyloníjs Nocturnam ſimul &Scmídimmm quan
tinuus ,- ſed hic fecundus modus haud ita exactus eſt . titatem ,- Sed fi ſumma excedat 2.4.. que teſtant abiectis
Vl ngrtus modus eſt pet Trigonometriam , de quo 14. ſunt à Meridie ſubſequente Ol'tum . At ſi Babylonicç
in Prºblematibus Primi Mobilis . excedunt Semidiurnam quantitatem, ſubtrahe illam à
Babylonicis ,8C remanebunt Aſtronomicz à ſubſequcn r :IA
ti Meridie. {Fi
ln Europea: à Media nocte precedenti a fic. Addp
Babylonícís ſeminoctumum tempus; fed fi ſumma ex
cedat 11. erunt Europxre à Meridie ſubſequenti , fi verò
C A P V T XXVllI. excedat 2.4.etunt hora: à Media nocte ſequentis abiectis
ibi iz.. hic 14…
De dinerſt: Díerum Naturalium Minis,
'Pude Horarum gunſ¡ [petit-I guardar, Italia Hora Conuertuntur.
0*' de mutua i/lamm Comer/¡am In A/Zranmiu: fic. Addc Italicis Semidiurnam quan-Ã
titatem ,8C ſiuon excedat ſunmn 2.4.. eam retine z fi ex
I QYATVOR Díei Naturnlis prçcipuis pun cedat abijce 2.4. 6C reſiduae eiunt hºt:: à Meridic pra:—
ctis , tanquam horatum catdinibus , inita cedenti,
dies eadem à diucrſis , totidem horatum.. In Eurºpea: fic . Adde Italicís Semidiumam quantítaí
quaſi fpecies , vel denominationes pepe tem , ¿SC ſi ſumma non excedat 12.. emnt hora: Europzez
l‘ít 5 videlicet Babjlomcar , qua: ab Ortu Sºli: ,- Italian , poſt Meridiem przecedentem; ſin excedat u,- abiectis
quz ab Ocuſu 5 Aflronºmiea: , qu:: à Meridie; 8C tan 12..re1'iduze erunthorz Europea: poſt medíam noctem
dem Eurºpeas , qux horas ná Media nocte , C( toridem przcedentem .
¡¡Items à Mmdª’e continent . ln Babylanim: fic. Adde Italicis diurmnrquantita-j
\Cſïh
DE SPHMRA INCOMMVNL y
tem z 8C fi fumma non excedat 2.4. erunt home ab ortu So: nº, Mdem hºra,- Vt Maturin-z Breuiarij Rºman¡ recitaiiº,
lis precedente › fin excedat , erunt hora: ab ortu Solis que cx priuilcgio fieri pºte/Z /Zatim -vbi Veſpertinum campus
precedente quidem ,- \ed reſpectu occaſus filias, à quo inca-perú z hac eſ) 'vhs' tranſierit dimidium ſemidiurni tem.
¡alice numerabantur , en't ſubſequms . pªris 4‘ Meridze computdtum , tum' emm Sªl prapior eſ¡
Oca/in', quam MerIdiei , ideaq; Veſpertinum ten-put 1am
appetit . 1-1ac igitur officium licet die Aequinoctiali poffie
Afíronomice Hora Conuertumur. inche-m'[lªtin: po/i hamm z. Ii Meridies Rama: !amen mm
I
pote-[l die Salſlitg Ae/Zmi Hifi hara z. (’F’ minutij 43. A‘ Mg.
InEuropm fic . Si non excedant n.. coincidunrcum ridie (lap/¡F5 at die Bru'malipoterit inchoari hora 2.. Ó‘ mi
Europzeis a Meridie compuratís ; fi excedant \Labte nut. r ſ. A Mcridie :lap/is .
ctis !2.1:th Europea: à media nocte ſubſecuca illum III 111i quifimt Occidentales z poffunt tºt harit eflê Occi
Meridiem , à quo Aſttonomícx numetabantur . dentuliaret nobis-Ut numerent 'vnum d¿em mimi: quiim nºs;
InBabylºnicas ſic. Adde Aſtronomicis ſemidiumum Et ¿cºntrario Orientales pºjlunt effe adea Orientales ſ ve
tempus; 8C ſi ſumma non excedat 2.4. erunt Babylonicae *vnum diem pluſquam nº¡ in Kalmduriº eªdcm numerem‘ .
abottu precedente Meridiem illumwnde Aſtronomicas .Fue Mim locum cſſe Occidmtaliorcm Rama gradibut 19 ſ.
numetaſti ,- fin excedant, abiectis 2.4.. reſtabunt horce Ba.— .Aequatorir,ſeu horit t z. iuxtd dicta Cap. I 2.. Ó‘ 1 z. cuiuſſi
byloniched ab ortu ſubſecuto illum Meridiem . medi e/l ferè lſabella wm infiilarum Salamoni: aut Qui"
[n ¡Mlicas ſic. Subttahe Aſtronomicis ſemidiurnum uira Vrbr Kegni Qiiuirani 5 .Et Rama Pufchu celebruri die
tempus, ſi illud ſuerít minus illis. 8C reflabunt Italicz 2.2.. Mar-:Tita vc Sabbathum Mçíorit Hehdºmadafinia
ab occaſu ſubſecuto illum Meridiem, à quo numem— tur in accaſu diei 2. r. O' mana ſcquï: inapiat hara 1 2.. 1ra
bantur Aſtronomicae . At fi temPUS ſemidiurnum fue lica dici 2.2.. Marti¡ ,- time em'm in lſabella , aut (Quirze,
rit zquale aut maius horis Aſtronomicís , adde illis 2.4. &c eri: hºra 7.5. Itulicmſcd die¡ 2. x . Martz@ fic adhuc Sub
ſubtractoà ſumma ſcmidiumo tempore,reſtabunt Itali hathum , Ó' ieiuni¡ tempur ; ('-J’ fic deſimilibus .
ezab occaſu Solis precedente illum Meu'diem, à quo 1V Pºffunt ¡entered al? ely¡ e/ſe adeo vel Occidenta—
computabantur Aſtronomicx . lioret, *vel Orientaliarcr, 'le’ dum emi numerant hara: Eurª
pM: è Meridieuzlteri ¡am immer-mt .Eurºp-eat ti media iza—
¿le , C7' quidem cum difflidiº ¡mim- die¡ in numero dierum.
Europea 2 Media Nacte Vertunturi ¡mui . Vt in eodcm,dc quº Schºllo 3. .Example,- hom mi”
Maturin Paſchutit,[eu 1 z. Italica , erit Rºmani: 6.120ſ!
In Aflronamicxu fic . Adde Europteishoras 11. Medium noctêdiei 2.2.- Martij S ut Mirar-mis erit ſ- poli 'N

lnBahylanica: fic . Subtrahe Euro :Pis Seminoctur Meridien; diet' z. t . Marty .


num tempus, ſi potcs z 8C habebis Ba ylonicas ab ortu V Itcr facienm Occaſiim 'verſut J Ó' temput Hai-0103i): Nªn-:ru:
ſubſeCUto illud Medinoctium, à quo Europzas numera— canſuetit 2.4. horarum mel-unter, poflimt tandem in nu. dierum mi
bas ,- Si non pºtes -. adde Europzis hora's 2.4. 6C ſummz mero , Ó' denommatione dierum ciuſdem Kalcndarij, -zmº 'º' "7" ª“
ſubtrahe Seminoctumum tempus; reſtabunt ením Ba die deficere ; U‘ cºntra qui Ortum ver/ut cum 2 'vnum diem ºffl‘m '
bylonicz, ſed ab ortu prxcedenti illud Medinoctium . ampliut quàm alioquiu aporteret numem're . Primunu
ln Italian (ie. Adde Europzis Seminoctumam quan~ raipfu cantigit Sacijt Ferdínandi Mageflmící z qui Hiflmli
umem . fizluen'e: anna 1 ſ¡ 9. die Augu/ii ro. accidentali nauiça
time tatum Orhem circumlu/Zrarum , G’ amm l ſzz. re—
SCHOLIA. ucr/i [un: Hifpulim dic Septcmhrit 7. 'Ut numerabant
HlfióúlEnſflAt illi Naucleri putubunt ejſè diem 6. Septem
l Bi mas eſ? horas numerandi mn ab Occnſu Salir hrix , vt narrar Pigaſetta in illiut Nuuigatiom't hi/iªriu, (nº
vera, fid Á Ciuili z "l/Cl Artificialimrmpc ima jê— cx illa Ramufius .
mihom po/Z -uerum Occaſum Soli: j idq; ab Crcpuſculum, Cauſit huiu; hallucinatiani: eſl z uia Nauilgame: Oc
Vefizertirzum, aut Auroram Veſpertinamun quam diezpro cu/um wrſut,Solem velutfugicntem à uuntur,ideoque illis
ducitur ingratiam Operar-um , Ó‘ Artificum 5 haben a eſ) diet praducitur quºtidic , adcº vc tiende-m calle-[li: illi: diet'
ratio illiu: femihorc , que fiihtmſla ah Italici: Sºlaribu: appendicihus, 'UM die¡ integra inuerziatur di/êrihum 9 ac -ve—
dahit hºra: Italia:: Ciuilet¡ addim 'veré Cmilibut daliit luti di[per/a iIz reliquº¡ ºmneſ die: precedentes ,* Fac em'm
Salitre: . iiziMm nauigationcm z aut iter 4h lnſula S. Theme , qua
II Cauſèz diuidendi bifariam diem Naturaleſ» im hº ell‘ in Aequatore , die prima 147mm) in ipſo Meridic , (9*
ur l 2.. à Meridie , Ó' I 2.. à \Media naéle fuit commodim: nam'guri in Aequatore Occidentem verſiit hoz-i: 2.4.. confi
maior numermdi illa; in hariſonit horologg: 3 ob quam., cimdo gmdu: ( quad dicº Clarimti: nm ‘afin grutiii) I ſ.
tandem , haralogia ¡[11!feria: tanlum hora: totidem ¡¡tren/l ergº elrzpfi: in H orologia horiſono hari: 2.4. Mmm in Hºrº*
[ionihur pulſtmt; cumfucilè aliaquin diſiingunt ipfum vul— logio Solari, re/labit adhuc *una hara ante Meridiem , quie¡
gux , [inmcjexfimplinter, ari/¿x duplicate; 7mm fi in Me Meridmnut ¿lle , ad quem perucmfli , 'una hora eſ? ºcci—
ridie uudierit [ex pulfitt 5 prºnunciar Mmm hºmm I 2.. à dentaliºr mfitla’ S. Thºm . Imperitut itaq; Nuuclerut
media nal'le . Sum autem 4d vfiim Cim'lem Ó" Ecclefia/li— com'gendum putabithorifºniumz Ú‘ putabit illud accelera/l
z…:…g cum maga ¡dama hare ,Eurºpea , quèm Itªlia: (parche.) [e hºra 'Um-t; Cum Mmm deber:: in itinerariº Nuuieutic
En"… luli) aut Babylonice ; zum :zum numemntur pum‘lir die ni; dicere : Secunda die emenimus , :1d locum talem,
lm. MIL-zi: fixn, Ó* certis 3 tum quin eadem ſèmper numerº ha hora 2.4. poſt Metidiem actum in lnſula S. Thomre; ſed
rarum numemtur hºra Meri diei, Ó‘ media Nalli: , fem in ¡llo loco hora 2. z. tantum . Sic ¿gitur pergendo z abſol—
per enim eſi duodecima; ideºq; Negotia , Ó‘ Officia, que ueretur tºtu: Aequator , Ó' rediretur ud Inſuletm S. Tho
ctm: hori; A‘ Media ¡40610, 'vel à Meridie alligatafimt, ea— , m.: ahſoluto die 2.4. reſpect'u Meridiani , in quº el? Infiel-1..:
dcmſempcr hara,ſcu hamrum numerº eodcm fium tota em S. Theme 5 (“9' Mmm Nauclert S01cm [ecuti computarent
m . V: fi Prandium z aut (.'onciºfieri canſueuerim hºra z. diam tumummadº 2. g. Contrarium autem eumirct, ob con
Mic Mcridiem,fèu t o. poſ? Mcdi-tm Koflet-»Mºri eric 0pm' traria» CIL-Jam, Nauigantihus fic ad Orientcm, nm
mutare horam , Ó' udmonere Pºpulum [uh-'nde de hac mu— *mmm inſuper random diem nampe 2. ç. computarem .
tatitme ; Sed hora ſemper I o. haze facienda confiabits Gª' Trac‘Zauit hoc Prºblema noſier Malma infine ºperit fix
‘Uni Horolagi] public¡ CuſZadi cum incumbe: ª ita dirigendi dierum , Ó' Blancanus in Sphicm in fim- libri 7. proponen:
Hºnfizm’um, -Uc inſpeña [mm Meridiana S hºra 1 2.. pulfè— ca um de duobut Nauigamihm , 'Unº ud Occaſum , alterª
!ur in mºmentº Meridtei . Quit cºmmoditate ſimê ca— Ortum , ac [ibi ºccurrerztibus , atq; in numerº dierum..
rent, qui Trumur horit ltalzcit, uu: Babylonici: . Nam, 1:: tªtº biduº dzfflidmtibu:
blcmtu; , /èd alía
E/flvztne huiuſmºdi multa hincobligandi
Nuiiigmte: nafcumuradp ro
ie
exempla ?nº id pªtear . Rome hºra illa 2.. ante Meridiem,
Diebu: Aequinºflialibu: eſ! !6. Italic:: 3 [ed die Solflity iunium, 'vel diemfiflum, ~vel intercalacionem Biflexti , (hª.
cflmi efl I 4. ;— Italic-i
licê , (‘Í‘jpcéſilatis herir,- Sali:
at die3 Bruni.; eli 17. mimzo.
num Ciuiliter 1M
iuxta dicta_ un pºſ/entſequi uumerum Ó' ordinem dierum , iuxm cam—
putum ab ip/is failum ſcctando Sol/iria horºlogia .ª Ad
Schºliª r. eric illa 14. hac 17. Quedan: tamen ſunt, que que nos hoc locº digredi mn dem , [dim inſlicute Ifligº
m apud *atente: quidcm hºri: Europxiy, pofl'unt fieri tªtº ¡m— gc: brcuimtc z Ufine nohit prºpºſitº . C A
4 2.
\
'i PRIMVS
38 LIDER
mus modum Geometrícè duracionem Crepuſculiinue~ ex inferioribus Atmoſpha-rze partibus 2 ira vt fit ſecundò
fli andi , poreris tamen cam repetire ope Sphzrx Ar aut tertiò reflexa . Ego verò cum Kepleró, Se anrequam
m¡ an's , ſI ad datam Poli altitudinem , SC dato loco Solis id apud ipſum legiſſem, exiſtimaniêc eXiſtimo luccm..
in Zodiaco a punctum illud Zodiac¡ colloces inſra Hori hanc cx radio Solis prius refracto in ſuperficie Atmo~
zontem gradibus I 8. aut ad aliam_, quam robabrliqrem ſphrerre , ac deinde ex haliribus ad nos reflexo prodUei ;
pures ptoſunditatem , numeratism cnc .overucali ſeu quo poſiro longè alirer, 8C alio ſchemate uàm quo com~
circino tectà , 8( perpendiculariter inter illud punctum.. muniter fir,Geometricè inueſtiganda no is critinlibro
&e Horizontem inten'ecto ,- nam noraro puncto ¡Equato Optico diſtantia horum halituum, vbi de Reti-actionum
ris z quod tunc eſt in Horizonte , &i reuolura Sphzra effectibus ſubtiliàs differetur . Keplerus ramen addit par—
numeratiſq; adibus !Equatoris z qui aſcendunr donec tem lucis huius eſſe ab aura çrheria Soli proxunè circum
punctutn Zo iaci Solem obtinentis ad Herizontem per fuſa . Interea tamen videri poliunt pra-cipui enarratores
¿ªctºrª
uenetir , ijſq; in tempus conuetfis, habebrs durationem.. Crepuſculorum
poſ.60. 5 nimirum
Patria Nomm . 1.2.. \il/:41:71 5 8C. Vitel/¡01.10.
de obſeruationeà pag.82..pro r 'd
8C ;thzcªrjt , \I-.\=.
Crepuſculi, niſi a'e'ris ex conditione tegionis diuerſiras
obi’tet : nam P. Ioſephus Acoſta tradit in ora Chilenſi libro integro de Crepuſculiszaauim in Sphzera à pag. altitudine
Crepuſculum elle breuiffimumóe intra vnum horze qua 131.6( opuſculo de Crepuſculis/l/Iaginur l. I r.Primi Mo- Vapºr-um,
drantem ex mera nocte diern clarum fieti . bilis probl. zo. Gemma Frifim in ſupplem. Aſtrolabij, B4— Ó"
Nªftª-'m I11 Profimditar Solis ſub Horizonte in Circulo Verti rºciurui Coſmographia pag. 18 9. Burman: in SphIra
s‘lª ‘7"’- cali, ad initium matutini ,finemue Veſpemm Crepuſculi l.6.c.5.vnà cú l…! 0,015. ‘TyC/Iº tomo I.Progymn. pagoſ.
"Pªlª" inueſtigatur, ex tempore duradonrs conuerſo m arcum... &7;;.Sculterm 1.2.. thenomenon C-lO. Cardamu 1.4.
IEquatorisnSC ex complemento Altitudinis Poli, ac decli— de ſubrilir. Rotbmamzur in Epiſtolis Tychonicis anni
natione Solis per problemata, de quibus in communibua 1588. Febm. 1. 8C 2.4. Simºn Steuinm in Cofinographia
Problematibus Primi, ac Secundi Mobilis , vt indicabo Armoſphxrae, Abra/mm Raggembac'b apud Tannemm
Scholio 2.. ſed varia colligitur bb cauſas Phyſicas ſupta q. 7.de Carlo, Corlimbrícenſer l.z.de C0310 c.5.q.2- Lºngo
indicaras; (Demadmodum 6C alritudo halitmun non montante: in Aſtronom. Danica 1.2.. Spha'ricor. c. I I. Ke
lòlum ex varia ptoñmditate Solis , ſed etiam ex varia. plerm in Epitome Aſtronomia: Cope rnic.pag.7 z. 308. 3C
quanritate ſemidiametri Terra affumptà pendet, immo 369. nec non parte 5. Petrm~ Gffiendur in inſtitution-L)
8C ex Opinione de cauſa Crepuſculi varia,- Nam Sculte Aſtronomica l. ¡.018- Calma l. 1. ereoror.q. r 5. 1.2.. Fro—
tu: ſecurus Card-mm Lib.4. de ſubrilirate putauit hali— mondm in Meteoris 1.6. c.4.art.2.. Glariºfiu 1.1. de Co
tus, qui lucem Crepuſculinam ad nos reflectunr , elle ſu— meris c.2.. Ex quibus Petrª: Nºm'm, 8C Blanc-mm Ta
pra verticem noſttums ideoque vſus radio reflexo inde bulam Crepuſculomm fingulis ferè Poli eleuatíonibus
ad nos perpendiculaiirer, inſanam halituum altirudinem congruentem danr a quam nos ob indicaras cauſas refor—
deduxir ; Ar quis vidir vnquam lucem Crepuſculi ſupm mandan¡ cenſemus in libro Optico. Placer tamenhic
ſuum -verricem P cum illa paucis gradibus ſupercingat opiniones aliorum reſen'e z 6C ſpecimen tabul:: Nonia~
Horizontem . Reliqui ferè omnes reflexionem hanc ex nz, ac Blancanica: ad vſum cíuilem tyronibus exhibe—
halitibus ac fiunis 4o. aut 5o. circiter millibus alſuum., kre; Tabulse eſtjgoillius pars Sole ingrediente Sigma eſt
eleuatis, ſedà radi)s Solis directè m halitus' simpinS huiuſmodi, po 1ta Solis Profunditate grad. ¡8. aut 19. vbi
genribus zſtimant r Pen-ur aurem Gaflèndm ccnſer al t.n.ſignificar tota nocte Crepuſcultun durar-e, (eu pemox
tirudinem illam poſſe elle minotem, quia prima illa lux eſſe ,- 8C d.c.diem continuam, & d.p. diem purach n. p.
aepera poreſt elle à Solis radio non directe › ſed reflexè noctem puram .

Crepuſmli Damn-io ex Can/a Aſirommiea , iuxtavNom'um


á- Blanuaum.
Altit.PoliG.lo,&5.j ¡o ¡zo |' zo [4o j 45 j48-}| 52. j 54 ſ 55 ¡mªſ 65 ¡66;
Inicia Signor. j H. M. i HM. l H. M. ¡ HM. ¡ H. M. j HM. f 1—].sz HM. ¡~ H. M. 1 H.M.¡H.M.\H.M.1H.M.
ºjo ll 19 l 2.0 I 16 t ;6 z. 9 z z9lt. n.[r. n. t. n.lt. n.'r. n.|r. n.ld. c.
I ¿Z t 14 r r5 r 2.1 r ;I ¡50.2 19V. 40-t. n. r. n. r. n._r. n. t. n. r. n.
8 W 'l 13114120118 ¡43'1552 42.12.,,139 2.56 t.n.]t.n.|f. n.
Vª t !1.113118125lzſll451502. 112.5‘2101352411318
XI t 1;!l4lllſllzollzſll4zl491592.4 192.302.425 9_ ;,-;d
i:7
::4: r !41x5-rr7-rzór4or49t56282.1521014550331
73 1 t9itrprazrz9|r43|1 532. 2'214219 2.1630 326515

"-7

;Re/¡duren Tabu!: C'rqmſi-Mli~ .


-;~,=-.L_ª-—.IDS-síu-H
Altit-PºUG-ióªi71174i76i78H8°| 81184;¡ 36183183H89'l 9º
InitiaSignor.jH. M. |H.M.jH.M.|H.M.¡HM.¡H.M.¡H.M.¡H.M.¡H.M. ¡.H.M.¡H.M.¡H.M.jH.M.
ojº ld. c.|d. c d. c.[d. c. d. c ‘d. c. d. c. d. c. d. c. d. c. d. c. td. c d. c
¡li Sl .t. n.-d. c d. c. d. c. d. c. d. c..d. c. d. c. d. c. d. c. eL'c. d. c d. c
d* "P lt. n. t. n. r. n. t. mid. pld. c. d. c. d. c.'d. c. d. c. d. c. ‘CL c d. c
Y ª z 2.7 r. n..r. n. t. alt. n,r. n. t. n. c. n. t. n. t. n. t. n. t. n t- n
X Q z zo z 56l4 ;9 5 2.6.8 918 ;z 9 r7lr. n. r. n. t. n. t. n. t. n t. n
&3: 410540531-51751851050420340zo-inſtás n.pn.p
¡ª 5 18 5 2. 4 45 4 zz. 4 iz z 56]). 15 inſtás n. p. n. p'ln. p. n. p ln. p

11a TAM¡ ¡¡¡fer-ui¡ criar» Henri/[mario Auſtrali, fed cºmmand: Segui:


Benalúa.: m Anſiralia,

TA
.DE SPHAERA IN COMMVNL~39
TA B V L A 1 I. Ad Orejª/Zulu partitura.
Opiniones de Solifprofiinditare ſub Horizonte ad initiurn Crepuſculi matutini , finemue veſpertini ,de de
Altitudme Halituum , ſeu Vaporum , iuxta affumptam Terra: ſemidiametrum .
l’roſund. {Liª ſub Horiz. Altit. Halituum Poſita Terrae Semid.
Auctores ſupra nominatis locis G. I. Milliaria Itaiica _—
Mini-¿Mi Italic.
i Alhazen , 8C Vitellio 19 ferè ſr zg 38 ç o
, Petius Nonius affumpmd hominem contra Card. 19 Ñ - 68 5010 .z.
Sed ex ſua obſemat. & ſententia r6 2. 47 {- 49 78
Clauins in Sphcera,cum quo Baroc. 8C Conimbric. r9 ſ: 3900
Clauius Opuſc. de Crepuſc. I8 43 ;$80
lo-Anton. Maginus , 8C Gemma Friſius 18 4; l 3 $80 -
Tycho Brahe z 8( ſerè Cabczus #ñ ¡7 i²- Z7²7
Blancanus ,in Sphzra 'I 3 4; 3479
Rothmannus aPud Tychonem . ²-4 6° . ;717
Longomontanus 'zo 7Q, .g 5727
Simon Steuinus _ . ¡8 4r
Cardanns poſito Crepuſculo ſemihorae , 8( Abra— _ ¡9 771- ſººº
' ham Roggembach '
Cardanus abſolutè , 8C Scultetus ,nimis tamen‘ ’ r9 4133 ſººº
Bodmus apud Fromondum parcè nimis z
Keplerus e¡ aliotum ſentenria \i MilliareJ aur 16 ;4 ' ;7²-7
German. ſacit 4. Italica , ſed ex ipſius aut ¡8 4o ;72.7
i fentJongè minor altitudo . aur1 r9 46 ;7²-7
Petrus Gaſſendus ex aliºtum ſententia; ſed ex ipſi— t8 4º 41 77
us , minor eſt alt. vapor. ’ l

Mill. ltal. Mill. Ital. . _


l Bononienſia Antiqua Sºmld' Tºnª"

NOS- ex obſeruaſitis In Equinoctijs manè r6 o l 38 o 47 Y Mfflíªl'gmèBgnºn'


Bottom:: In \Equinoctijs veſpere zº zo l 6 z ª,— 79 TB- Ming“. Im¡ Ann-q
Si Crepuſculum fit .ſ' In Solſtitio ¡Eſtíuo manè 2. r 2. s l 69 F¡ 36 -I- i º º º
a mera reflex. |
At reſractio mino- * ¡ i
LE altitudinem.. i l
dígitº…" tºdº L In Solſtitio hybemo manè r7 2.5 4( % $6 g.

II Prºfundirur 'vera' ipſu dura ultitudine Pºli , U' duru- Profilimr


!irme Crepuſcult oli/fruta , Ó“ declinutione Sali; , colligitur $0!" Crº
SCHOLIA. h-u‘ Methodº . \lqgrcgnrum ex arcn Semidiurno , O" ex Puff/"mª a
durutiane Crepu/Z'uli cºurier/um in parte¡ Acquutarir fiih— qua Merho
hª:: ¡'5- I D Au Prºfundirate Sªlir infru Hºanmtm ad im'— rruhiturgmdihu: l 80. Ó” refiduum vocelur Argumentum J“KV 0 inuejli.
n
Ilfflſſlfldi tium maturini,finemue veſpertiui Crepuſculi ,fu proſunditatis : Igitur Rcfiduum Logurirhmiſecuudi carme
¡bit-din¡ cil¡ collrgitur ultitudo hulituum , /ipºnutur illud cjſe mera niem Argumento Prafimdirum, uddirum Meſalagurirhmº
“bªlª“ reflexioni: fiibºlem; dummºdº nota/it Terraſcmzdiume— cºmplememi Altitudim'í Aequatorir , dahit \1/1cfºlºgurith—
'En'. ter. ?7‘4in hreuiter eſ) hac . Arcui rafunditati: Sºlis mum Primi Arau: , qui fithtmhmdur eſ) à Camplemerzta
/uhtruhe r Lmirzutu, quam-z ſcilicer e por-riº , quam Sol declinurianis Salilffl Sol fizcrit in Signi: Auflrulihur, 'UCI ab
'Ultra quadmmem hemiffiherij :erre/Iris ex *UM purre illu— uggreguto declirmtionir, Ó‘gruduum 9o. /I‘ in Bareulihum’j'
mimtt , rtpate maiºr quàm Term; G" refidui urcu: dimi— haha-hi: Secundum arcum ,* Add: ergo ſimul Logurithmum
diº , quer: in tubulis Secumium [llum Saunier» ,' han!: S:cul/dun¡ Complcmemi Altirudiuir Pºlixj‘ Kefiduum Lº
multiplica per fimidiumetrum Terra , Ó' fiimmum him: gſurirhmumſecundum Primi Arcu: inuemi,Ó‘ Lºgurirhmíí
fact-\m diuideper tubularum Mium , ſeu Sirlum tatum ; ſetundum SMundi Artur; ſumma ¿him duhir Lagarirh
num huhehi: S:cante-m tªndem mmm in pufflihus, aut mil mum Secundum ;Ir-cm' ſuhrruhmdi ex gradihus 9o. vt re
liurihu: , in quihur notufiiit Termſemidiumcter .' huic igi— linquurur Profundizar Solis quxſitu . Loquar autem cum.;
tur ſuhtruha ſcmidiumetrum Term , Ó' remunehit excefflu: Bºreulihu: , O* fliemihu: , uu! diſccre wlmrihur andy/¡m
Secunzi: noria in ijſdem mmſurír, qui eſ] ipflz altituda hu Triungulºrum expedinfflimum per Lºgarirhmor . Hºc uu—
lituum y fi ex mera inde ud nºs reflexiºn: . Exempli gra tem praceptum Schemarr Ó' exempli: illu/Iruho in Librª
tià . Profundizar Salir in Crepu/culi wflzartini fine , te'mpa— Optico , aut in Prohlemutum C0mmunium Libro , aut *wro
re-Aequinºctij ohſeruutuu' nobis cum P. F. M. Grimaldº biq; lnrerim fruere hoc qualitunqmoſlro indiciº, nec te ime
maxima attentiºn: (“F circumſpectiane , inuentu el? Gr.1— rim turbet ahſèruutum Crepuſc. in cucumine Mami: pºriur,
quum ir¡ Plumcttie \1-1uri cícemricu,Ú’ a centro .equidi/Zunti .'
duum zº. m. ;0. demprir ergº m.t ſ. rcfiduum e/Z ghzo.
m. r s. huiur dimidium eſlgr. r o.m.7 j— , cuiur urcux Sec-zur 111 Aliu eſ? altituda Haliruum Ó‘ umorum , qui cua—
el? 101582., qualium Rudius 100000. At femidiameter dum Lumpuder Crepuſculim,dc qua hu' eſlſermo; uliu Vuª
Ten-4 inumtu eſ? 4‘ nobis Milliarium [tulicorum antiquo por-um humidiarum ultituda , qui fine hulituum ali: minª!
ram ſooo. per ha: ergº ductu Samu: r o l 5 3 z fucit ulri vºl-mt; O‘ uliu Nuhium alu’ruquuufimt Taper:: cmſ;
\07910000, quihm per Radium rooooo diuifir , rrſtam flºres , queque ítem mimi; elcuunmr quám hulirur , aut vu
\O79 ¡g, demptis crgofimidiumetri terreſlrir Milliarihur parer tenue¡ ,- Ó" uliu derziq. altitud() Aeris Refrul'lorij , fi'u
ſooo, remar ultitudº hulituum Milliurium 79 ¡’z. ¡dorm ud ſmfihilc¡ mdiarum culeſlium refi'ut‘lwmr , qu.:
ltſ-"B
4º LIB E R , ..
Ñ K Y. P K I MVS :ª:
item langè minor put-\mr , Ó' de guaplum inªLibrº Optico . dicirur Niue/\.e'vnzſetl n'AIam‘; QUI: componer-Ido di~
Veſptfll'mï Pura-M none-ºrden: eſ) alumno Crepuſculz Veſpertjm, C7' cetur Ottus Matutinus Verus ,- Sªn-MU‘ e’ríu, a’ÁnÚII'n‘,
CN'PH/Cllllï profunditaí Sali: mde dcducta, m* drum"; fid mm* ,_ *vt 8C ſic de corteris ,- nunc fingillatim has ſpccics ex—
M4 ratillo ex meji- abſeruariombur fide fida collzga :_ Ó' c‘auſa eſ? guiª_ plicemus;
?Nh-’iª’ - balim: per dirm tale-facts' , CT' rarefaé‘lz alma aſcmd uu! , 11 Ortur V:ru: Matuti'nux, feu Ortu: Cofrm'cur eſt ºff'ª’ cºf
paſïea 'una' Circa medium mili: refrigerar; mag!: (nagiſz); Aſcenfus Syderis fupra Horizontem Orient-¿leur eo "ªª“ *
firm! bumiliorer pra ſzquenn Crepuſcula ,º Q4@ :num efl momentmquo Sol indi dem Oriturdiue videatur a nobis,
mſ.: Pin' IM, ob quam ¿efliuo in Crepuſcnla mmor /I'tdum— ſiue non ob viciniain Solis ,- B): ortús fpccies conucnit
tia , Ó* maior prafundimr Solis, altitudaq; *papi-mp mdU omnibus fyderibus in fpecie, lioc eſt Planetis, &Fixis
dci-¡MM . Obſcrutui em'm Bºnom'e ‘/uli ¿Intl-dim _Poli Stellis, nifi ſint de illis , que fem er latent inſra-Horizon—
Gmd.44. Min.2.9. ª.. Crepuſculum diebus Acqumºctmls tem , aut fcmper fupra illum vollmntur . Sic in prima fe—
¿ui-perduran" ma'nè quidem bºm t .Oº »117147. veſptreuu - quentium figuran'idn qm Sole oriente in E z 'pariter Stel
tem bom 2.. Aefls'uum uutem Mautinum :xr-‘ca Sºl/hnum lſe I, 8C L, afcendunt fupra Horizonté Orientalem AEC .
Hor. z. Min-.40. mm Vq/Pertinum MMM: fm ſemmactem 111 Occ-afici- Veru: Matutinm' , feu Occafia Cºſmi— Otraſ…,
:me: ,* at Bflfiflªlf \Maintimzm Hor. I . \My-1. 50. nm» Ve cnr cſt DefcenfusSydetis infra Horizontem Occiden— cªlmª"
flcrſinum nondum limit obſermre :- \Mdle ;girar Tycbº m talem illo momento , quo Sol oritur in Horizºnte Oríen~
fpiflaliy pag. x 39. ex abſeruariombu; flaſh; mino I 589;?? tali , fine fy"dus illud tllnc aut paulò ante videatur, fine)
brzmrij Io. Ó' I ç. -um'ucrfim pronunciar Sºl:: I’rofimdtm~ non. Q1; fpecies conúenit omni fpeciei fydeium, &l
mn Crepuſculimm mp ezrcederegmdux ¡7. _ 'omni fyderi, cui conucnire poffit defcenſioinfra Hori
t Hº,, f4_ 1V Quibu; exprimlegzº heat SaCÏ/'lllſlllm M celebra zontem , SC digreſſio &Sole graduum 180. Vt in cadem
da¡ 54…¡ rc flatim al¡ Aurora Cſ‘ Crepuſcult muxa ,ſi Crepuſculum prima figura ſwitStellz FRG, qua: infra Horizontcm.
Upper-mm'. fit yernax, iffdergç_licebit [latin ¿noſ? medmm ncctem San-uz» _ ARC, defcendunt
A E C ,ctatdg Oriente Sole inVenen'
'adeo nogªconuenit puncto, quee
E, Horizontis
non vltra
rate Cn.. pemgere; nec miriam , cum ![115 gtc-{zm nou :ſf mm maza'r
puſculi . *una 120m, lina: ſàcrumfacere ſlatim a media NOEZ: ,' nec m— Gr.48. nec Mercurio , qui non vltra Gr.2.8. a Sole digtcj
ami hºc tempefliuum [lt . I, u . . ,.(limltur. . '
Quid autem in hac liceat bzzbitantibut m S[Them Paral
[ela, quibm ame Acqulnactitlm. mmm, Ó* [zº/l alttmmªCreª, Ñ º I
prI/èulum vtrinq; adflfizuimcnflm durut , mm eſl bniu: [Im
definirc . v , COSMÏCI
,I AL.\ I.

CAPVT XXXII.
!l
.De Ortu, o* Occaſu Sydcrum, (tj de
Arm Viſianis , acmſiane Ortus
Occaſufizz Hell-za' .
r1.

I X vígintiquatuor configurationibus , ſeu habi ’l‘.
tudim'bus Stellau'i :1d Solem , quas Ptolemaeus .a
.L1A4.

Lib.8. Almageſt. Cap.4. recenſet , prxcipua:


funt Ortus eatum, ¿Y Occafus , vterque autem
diuiditur in Aſtronomicum, 8C Poéticum ; Aſtronomicus
eſt Aſcenſio, auc Defcenſio recta, aut obliqua fydcris,ſiue Iſ’ Ortll: Verª: Veſpertinm , feu Ortm Acranyctm eſt ºm“ ‘4"'
tuuc oriatur Sol occidatue, ſiue fit in Meridiano , ſiue ali Aſcenfus Syderis fuprzz Horizontem Orientalem illo mo~ "7am '
lii; Poéticus autem ita dictus eſt , non quòd hunc quoq; mento , quo Sol verè occiditª ’fell defccndit inſra Hori~
Al’tronomi non curent, fed quia de hoc folum Poêtx iam zontem Occidentalem; Vt in 1. figura fequenti, fyde~
inde ab Heliodolocuti funt,cum faſtos 6C tempeſtates ta IKL, fi occidente Sole in E , afccndant fupi'n'Ho
agricultura; aut muigationi opportunas , aut his ſimilia tizonem AKC.BEP ſpecies Ortfis conuenit illis tanrum
nobis per Ónus fydemm carminibus defignanmt 5 hic modo fyderibus , qua’. ita Soli opponi poflunt , vr diſtent
vel'ò refertur :1d Solem Oricntem , nur Occidelitem , 86 ab eo gradus 180. atq; adeò non conuenit Mercurio , qui
fubdiuiditur in Cofmicum z Acronyctum , 6: Helia non plus Gi'adibus 2.8. net Veneri , qure non plus Gtadi—
cum z fcu in Matutinum Verum, Ve fpertinum Verum, 6: bus 48. à Sole in Zodiaco digtedi poffunt: Ca'teris au
in Apparcntem , qui 6C ipſc fubdíuidítur in Matutinum.. tem fyderibus non inconuenit.
Apparentem , 8C Veſpeitintun Apparentem . Matutinus V Ocmſur Verm Vcſèertínui', ſeu 055;¡qu Acronyctm' Orcª/ª'
Rutem Ortus Occafufq; Verus dictus eſt Cofmicus , ſeu cſt Defcenfus fydei‘is infi‘a Horizontem Occiduum illo A"*W'
Mundanus ,eò quòd oriente Sole Mundi ornams,& Na mpmento,quo Sol quo : inſra ipfum defcendit, 8( occi- ªª‘ *
[UÏX facies inſtauretur; Veſpcrtinus autem 8( Verus di dit r Vt ſi in z. figura So e occidente in E, Stella' F, 8C G,
ctus eſt Acronvcus abiectê per ECtlipíim litterà , cum.. delabantur inſra Horizontem AFC . HTC fpecies omni
debuetit dici Acronyctus , ¿Tr-I‘ Tºt? ¿’xpªu , ideſt à pri bus fpeciebus fyderum conuemt, immo cuilibetindiui
mo termino ¿Y puntito, 8C vux'rº'; , ideſt noctis, quia fit duo, cui conuenire poteſt defcenſio inſra Horizontem .
nccuratè ¿x exactè ſtatim , :1C punctualiter vt vulgo dici— V1 Omar Apparem, fi’u Hclíucur Matutinuneſt Prima om:: Ha;
tut in ip fo noctis principio, veroq; Solis occnfu: eſto im apparitio Syderis in Honzonte Otienmli paulò ante Solis ¡¡um MI. E’
¡1‘
f"
i'
!v."'.

peritiores cum Sacrobuſcho illum vocent Chronicum , ortum , ſub cuius radijs antea videii non poterat, ob ni~ rutina:
{cu
-¡ añ Téporalem.Apparens autemSydus
n'Mſiºu, ideſt à SOlC›Cò quòd dictus eſtverè
licet Heliacus a’m‘
nó aſcen— rnium vicinioris ſulgorem Solis ; Vtin figura z. fequen—
ti ſi aducntante Sole E › 6C imminente eius Ottu , \tel
dar tunc aut deſcendat Horizontaliter , à Solis tamen ra la F, ab eius fulgorc, fub quo latebat, fic emerfetit, Vt vi
difs vicinis aut liberati , aUt occultari incipiat, idcòq; :ip deri poſſit in Horizonte AFC, niſi per accidens obſtet" ;I
‘al
pareat oriri,aut occidere :ne autem ſzrpius cogamur' Grç crafflties vaporum Horizontalium . Hat-c Ortfis fpecies -
ca vocabula repetere bc cóponere , ſat cſt fimplicia VOCª—‘. conucmt Omnibus fyderibus , quee funt aut poſiunt effe) 'tſ

lªula przrindicaffe . lmq; Ortus dicitur hic non tam ¿mo tíll‘clIOſíl Sole, quoad apparentem motum in longitudi—
).n‘, quod eſt Orienszquàm I’m-Tºm‘ ;Occaſus aurem JL' nem , quia Sol motu proprio verſus Oriente… , poteſt íl-º
m, Se Matutinus,ſeu Cofmicus cªía, feu Mmmm‘, Veſpºr.. la poſt fe verſus Occ-identem relinquere; atq. adeò con?
tinus autem , feu Acronyctus , (mªria, , feu ot);,xºl'u›c7n‘ z 5; uenit Omnibus , except-à Luna. Porrò diebus feduenti-~
fi Verus fit dicitur aja-91m‘ ,- fi Apparens , feu Helncus , bus ;1pparebit liclla remotior, 6C remotior à Sole vr in G .
Ortus
D g' s P—H AE¡ 4 ¿y 0’“0'MM ?NL 4‘:
u IU ¡²
Mmmnn “ELS-?zm
B
L
HON'. 02cm. L
~ t::
¿ªg-Fi ºª laſ-_N _i
'\
245,@ G ºf@ ªe
2;,…
Á
G ,mª‘ x C

OWIHF- VII Orta: ¿ppm-mr, ſeu Helíacur Ve Peri-¡nun cſt Pri tunc dicitur Lucifer, ſeu Phoſphoros› 8C Mercurio, quan
Iiam Veſ. ma apparitio ſyderis in HorizonteOcci entali,paulò poſt do accedunt ad Apo cum Epicyclis non tamen FiXismec
Emir-uu. Solis occaſum, ſub cuius radijs antea ob nimium viciª tribus ſupcrioribus I’Ianetis . _
niunq. ipſius fiilgotem latebat : Vt in z. figura ſi Sole oc IX Occaſm Apparcm , ſeu Heliacm Vcſperrmus _z eſ’c qua/m HR
caſo , 6C delapío ſub punctum H, Stella I, quantt‘im va Prima occultatio ſydcris in Horizonte Occrdentali ſub ¡tªc-,u Veſ
pores Horizontis permíſerint , non obſtante amplius ful r-adijs Solis paulò ante occafi : Vt in flªma z. fi Stella Llªmº!“ -
gore Solis incipiat apparere in Horizonte occidentali que: pridie in Horizonte
AIC. ch Species comienit omnibus ſyderibus z qua: lis Occtcaſum,poſtridic nonAIC , appare
appareat at paulò poſ’ç
ob acceſſum SolisSo
ad
poffunt eſie volociora Sole a quoad motum in longitudi ipſam ,- Oyye quidem ſpecies non conuenit nlſi ſyderibus,
ncm apparentem verſus Orientem; atq. adeò Lunar, cu qua*v poffmit eſſe tardiora motu proprio Solis In longitu-~
ius prima Phaſis poſt Nouilunium veſpcre adueititur , dinem , atq. adeò omnibus , exceptà Luna ; 8C Venert
Veneti item , ac Mercurio poſ’c coniunctionem cum Sole quid em,ac Mercurio poſt ſtationem primam deſcendenz
peractam in Apogeo Epicyclh 8C deſcenſum ab Apogeo; tibus vetſus Perigeum Epicycli . _ _
¿e tune Venus vocatur Heſperus , ſeu Veſperugo . Fixis X Memoria: autem iuuandç causi , pepigipto Pſffidl:
autem Sthlis, 8C tribus ſuperion'bus Planetis non con ctis ſpeciebus hoc qualecunq. Octaſtichon , ln quo qu¡
uenit . quibus ſyderibus cóueniant OiTus Occaſuſue ¡ridlcmir ._
ªmſ… H‘ III Otra/ic: Apparen: , ſeu Heliacm Mamrinm , eſt Vere: Manè ortiz: ; ecmſiu 'traffic-re *vere:
¡¡¡m Mª_ Prinia _occultatioſ deris …Horizonte Orientali ſub radiis Temper-ibmſubcuntſ?dem gti-eg; fin*: .
mm,, Solis vrcmí,& pau ò poſt orituti: Vt in ;figura ſi Stella G, Verer nec manè occaſur, nec 'veflzerir erru:
quee antea ante Otmm Solis cernebarur in Horizonte, Concefflir Veneri, Mercurial:: Dem .
aiſecuta Solem E, vel propiorilli facts. ob velociorem.. Hclima tum manè erm, turn 'vcſperc Cªli!
fui _motum in longitudinem , prztualente ſulgore Solis vi— SolIz inter Car, liſydem, Luna care: .
cim, atq. obmente radios ſyderis, non ;Ippareat amplius . Helizces manè ecmſiuz ac wſperir arms'
Htc ſpecies conuenit omnibus ſyderibus, qua? pofliurt Tantilm Lun/z, Venus', MerCIü-iuſq. tem-nf .
cſie velociora Sole , atq. adeò Lunç , cuius vltima Phaſis (Mod ſi non iuuat, inſpice laterculum ſcquentem .
ante Nouilunium mane notatur ,- necnon Veneri, qua:
e

Conuenit . Non Connenit .

Ottus Maturinus , ſeu Coſmicus .


Occaſus Veipertinus, ſeu Acronyctus . @ªeerñ*
VERVS g
, OccaſUS Matutinus , ſeu Coſmicus. G
L Ortus Veſpertinus , ſeu Acronyctus .' ÜEBXÍIQ
ſ' Ortus Matutinus .
AP P AR E N S Occaſus Veſpertinus. _3220²15596 G
\ºu H E L1 A C v S ª Occaſus Matutinns *"
. Ortus Veſpemnus. G ª Y º" 7P 15 X

XI Solent hic aliquot regulze alíç ſpectantes ad Ortus tu: Solenfir in Phatnomenisz 8C Prognoſticis, Ciccrenc,Ru
&e Occaſus ſydetum ttadi , vt cum dicitur Stellas haben— fo .Fc/le Anime , ;1C Ger-manito Cae/'are iiiterpretibus ,
res latitudinem Borealem prit‘is oriri Coſmicè cum Sole, Achiller Tariur in Iſagoge :1d Atari Pharnomena; Hip
deinde Heliacè s deinde cum eo Cualum Mediare , SC parchm ſed Bithynus Ii .z. :1d Atari , ¿Y Eudoxi thrno—
tandem cum Sole occidere Heliacè Se poſtea Acronyctè , mena,PetauiO interprete; Erarqſlhcni: liber de Pita-no—
contrarium verò euenire ſyderibus , qua’. aut quandiu ha menis eodem interpr. Ptelemcm libro de Apparentils,8c
bcnt latitudinem Auſtralcm ; item addi exempiawel quç Significationibns inerrantium cum Kalendatio Aïgyptia
apud Po'e'tas inueniturturNd alía ; ſed hze'c requimnt ple co, item Lib.8.Almag.Cap.4.ibiq. Theo”, Se Rrgiomonta—
niorem notitiam motuum cceleſtium, 8C ſydemm, ídcòq. nus in Epitome à prop.; . Ouidiur in Faſtis , GC Virgilim in
hzec teſemamus in Libmm de Stellis Fixis, qui erit 6. hu Georgicis cum Scholiaſtibus; Kalcndarium vetus con—
ius prim¡ Tomi; aut etiam in Lib.4.Tomi z. Almageſti fiatum ex Ouidij Faſtis, 8C Columellr Lib.i l. Cap. 12.. ¿Y
A',I ªºf!: noui
- ~
. Interea
- -
indicabo prazcipuos Auctores
-
, qui- de- hu—\ Plinio Lib. 1 8. à Cap.2.6. ad zo. quod haber Petauius in,,
,m ¿e o,_iuiinod10rtibtis , .Se Occaſibus perlegi poſſiint; lili vero Vranologio; Juliuſ Firmicm L1b.2.. Cap.8 i. [Darme: Stee
m , Ó, ºc_ iunt Arm-[yen: de ortu 8C occzrlu Inetrantirun , Sum notis fierus in Sphzeram Ptoclià pag.; z. Copcrnicm Lib.z. Cap.
“lª, _04,_ Ioiephi Aurix; Gemma: 111 Elenientis Aſtronkapa r. CC r g. Reinheldur in Directionibus à pitrcepto 34. ad ;7. 10.
r… . ¡6. vbi catalogus ortuum cum Kalendario Greco,- Arm Smdim in Canone motuum Caleſtium à Cap.6. ad ii
nem
4z LIEER PRIMVS
116m cum Kalmdario antiquo , BC Catologo ortfis Stella
rum; Mmm-017614: Dialogo 3. Coſmogrtagag Clauiu:
in Aſtrolabio pag.6 ".6: in Sphçta Sacro uſchi pag.; I e. SCHOLION.
Bnrºcmx in Coti-no?. Lib.3. Cap. r. Blanc-mm in Sphzm
parte z.Cap.z. ſeu ib.i7. Cap. lO. 10. Amo.›z.Maginm I O Riu: H¿inem, meliies diceretm‘ einer/:"0 ,. 'vel plu
in Ditectionibus à Can. 17. ad 2.2.. 8C in Primo Mobil¡ /U , quam Orta: , w 710M! eri-zm Keplerm ,- 0c~
Lib. m. l’tobl.2.. 8C z. & in Theoricis l’lanetarum LibJ.. “jue-emm¡ lie/inem , melilu ¡ºleçlí, idefl 0CCult‘Ii0; ºm“-Ú'
à Cap. 14. 8C in Canone 98. Secundor. Mobilium, 8( in aut Mmmm‘, ſen dſtwrentía, qudm Oecafiu. Pmrerm º“ªſª’m
Introductione ad Epliemendes parte 4. à Cap.z. cum.. qum mx babet dll() :ix—Pªc , ide/Z extrema, inztium,Ú‘fimm, nm fim'. \x*.e-
Catalogo ortús , 8C occasüs ſtellarum ,- Origmzm Tom.r. 1²:01emm: ride-mr 'Uºmre Acronyctºr , qui tara naíle fut liom .
Ephcm.Part.z.Ca .8. cum Catalogis; Loizgomonwzu: in gemfl" term oriente.: veſperi oceumbeme .Sole, qudm acciden
Altron. Danica Li .2.. Sphzrricoru Cap.4. cum Catalogo tes mam- illa ºriente : preeipuè !amm attendirm initium na
Svdetum orientitun z occidentium , ac tr‘anſemitium pet flir, quiet tem mile _fulgmt , Ó’ ºb/ermri poffmzt ,- cum o-rta
, Medium Cct'li ad cleuationcm Poli G1’.ſ6. 8C anno ¡630. Sole , rixpo/Z quadmmem pafflint obfl’ruari - Rurſu: Orrus
lo. Keplerm in Epitome Aſtronomiç Copemicanze Lib.3. maruti/*1145, C9' Peru: cum Sole, ('F Ocmſm ó/erm ?ee/Perth…:
à pag.364. ad 99. BC LilM'. Diem-fin: Pemm'm S. I. irp cum Sole nonſmlt obſèruabiles , nee *wi/er 4d diſhngzeenda
Vranologio Li .I. &t Lib.2.. àCap. 8. 8C Lib.7. Cap!. tempºm agri ealendi, medendi, muigandi : szre melIore:
Franciſcm Montebrumu in fine Ep iemeridum poſtrcma— fun! Ortur Oemſitſq. Heliaci , tum -Uera‘ Ó‘ Ortm 'vere *Wª
mm , cum Catalogo; Caim/cria; in Centutia l’robl.2.z, ſpeflim) Ó“ Ocmſiu matutiní. Quid ſ¡ Plinius, Ó’ ali¡ tem
6C 44.Petm Gaffmdm in Il‘lſtitutiºnc Aſtronomica Lib. t. pom dzſiingum per exºrtm , oª oecetſm fi'derum inéanſpi.
CIP-zo. Monfºrte 1d fat-"um, ’Pt indicmt dbflrufiu , C'T .Aliralºgius
canjes temp/?amm , *Ut aduerrit idem Keplerm . Sed ip/Z
DE ARCV FVLSIONIS. SEV H:haci C9" reliqui Tarimtur Nªnni/gil ob pam/14M; 4C re
fmctimer , ſed [auge magis al¡ vaporex Haria 077m z ºb quº:
VISIONlS. Mrdilu in Horizonte ºrliuo oriri , C" in ºceidnº ciniu acci—
dere videntur fidem , qudm aliaquin par efflet z quie fui: oc
Quid fit XI¡ Rem Viſíani: , ſeu Arem Pal/¡anís Stellarum, caſio aliquibu: diuerſarum opinionum de tempºribm [20mm
me!“ Ful eſt arcus Circuli Vem’calis Inter Horizon Ortmem Ó’ Oceafimm , vt notar ex Vumde/im Pemm’m in
ſimu . tcm .BC centrum Solis interceptus , qui tequiritur vt Stella differmtionibu: Vranologij pag.99. Certe permro‘ G" dificil
fit, non Obſtante fillgore Solis, viſibilis à nobis; atq; adeò limè diſcemumur ſydem m ipfiz Hari {ame , fed expect-m—
\'Crò latetquo
eſtarcus› , 6C ſupernto Stella oritur
primò ingreflſia Heliacè;
occidit Heliacèinrra quem
. Non eſt dum el?, ‘Utpluſculum eleuemurſupm Horizon-em .
autem llÍC arcus ctiqm reſpectu eiuſdem ſyderis cóſtans;
Nam variatur I. variará latitudine ſyderis, ac declinado
nc ,' 2. variará Aſcenfionis aut Deſcenſionis rectitudine,
¡¡felt tarditate, SC obliquítate, ideſt velocitate; z. variará
diſtantiá Planetarum à Tetra . Nihilominus Ptolemam
Lib. 1;. Alm. Cap.7. 8C cum illo Regiomontanmíbidem in C A P V T XXXIlI.
Epitome l’ropoilzz, ó( 2. z . \l-laginu: in Directionibus De Afflectiém, @ª Radianſiomſióm
Can.zo. .SC in Theorícis Planet. Lib.2.. Cap. I Y. (St Keple
rm in Epitome Aſtr.pag.; 69.ſtatuunt hunc arcum ¡Mezª
pz; , ¿Y proxmiè ad communia pluenomena accedens, ex Syderum mutm’: .
vetuſta Chaldzorum obſematione : Et eſt huiuſmodi .
I SPECTVS mutui, 8C Radiationes Signºrum
aut ſyderum, ſunt habitudines vnius ad alte
mm in determinata diſtantia , in qua apta
1A¡ em Viſionis Ste-114mm , ſiu Profundizar ſunt ad aliquid coêfficiendum , ¿Se numerari
i Sali: ſieé Horizonte Requgſim 4d Stel tur communitet quinque, tribuunturq. Signis , 6C ſydcri—
; _Apparietonpem . bus intra Zodiacum politis ; ſed extenduntur eri-.Im ad
Aſpeéïmm
alía. ſydera: Sunt autem Characteriſtica’ illorum nome, »ªmena .
Pro Planetis . Gt. M. Pro Fixís Stellis nominmòc diſtantia: ad eos requifitae inſtaſcrípto ordinc .
Magnitudiniª . Gr.
ZZ !o o l 12. Gr.
5,). ç ol 2. iz º' Coníunctío. au'vaJ‘ºe. ~ o
ª' 1z zo ' z I4 'X Sextilis. ¿Each-Mºe. 60
'1,5 Io o 4 Is El Mdrarus. -n-rpa’ywvoe. 90
‘ Ti 1I o s l6 A Trinus. Tpíyªflºſ. 12.0
i l 6 17 oº Oppoſitio. J‘IE'HITPOF. 190
Coniunctio autê, 8C Oppoſitío, immò 8( omnes Aſpc—
Dc Luna hïc níhil, quia inſignitet varius cſt hic arcus ap ctus dicunturetiam @faz-im, ideſt coniugariones . Iraq.
pariçioni eius neceſſarius, pro velocitate diuerſa Lunar, 6C fi duo {ydera nihil diſtcnt in Zodiaco , Coniuncta diam—
ali's de caufis Libro 4. attingendis . Przedicti autem 3t tur ctiamſi lógo interuallo Ccrlum vnius à Ccclo alterius
(US conneníunt Stellis ſuppoſitis in Ecliptica ipſa , Se de— diſtet , vt Luna Soli in Nouilunio; Si verò diſtent Gr.60.
ducti iuur pet Ptolemgrum ex arcubus viſionis Obſeruatis Sextili Aſpectu ſe aſpícere dicuntur, &arcus diſtanrire
in S vriaà Chalda‘is, cuando Planeta: etantin tinci io ipſorum ſubrendit chordam z qua: cſt latus Hexagoni,
y t .
Cancri vicini Soli;tm1c enim aêtem uriorem zſtimaue ſeu Sexanguliin Circulo inſcriptilís, quod latus er r ç.
runt , Ñ Horizontis vapores minus ulfioni ſyderum no QB… .Euclidir eſt ſexta pars Circuli , ideòq. ſexti is dici—
Xios , Se tuuc Zodiaci inclinntio ad Horizontem medio mr, ſeu ſextans; Si verò diſtent Gr.90. ſeu Verdi-ante
cris eſt , Ergo tunc ob lacirudinemuepererunt Saturnum circuli, eſt Aadratus Aſpectus, quia arcus diſtantiee ſub—
on ri Heliacè manècum diſtaret à Sole in lóffiud. Gr. 14. tendit Chordam , quee eſt latus (Lugdrati Circulo inſcri
è( Iouem GL] 1. Min.45.& Martem Gr.14. in.zO. Ve &Filis; At ſi diſtent Gr.1 7.0. eſt Trinus Aſpectus,quia per
nerem aurem oriri Heliacè veſpere, in diſtantia Gr.5. Mi rientem diſtant 3 ſeuTrínngulaI-is , ¿SC Trigonus , qui;
nut.4o. ¿'\' Mercurium Gr.1 1. Mingo. Ex qua diſtantia arcus diſtantize ipſorum ſubtendit Chordam , ua: eſt la
per ::nc-.ls !im rriangulorum collegit Ptolcmeeus arcmm - tus Trignni Circuloinſcriprilis, idcſt Triang iAiqurla—
Pulíïoms pimdmïum . Sed plum de his , vb; de latitudi teri: Idemq. dico de Signis Zodiaci. Ware fi circulo
ne Piancmi um delinitum ſuerit . Zodiac¡ inicubas pet 15, Quart¡ Euclidis_Hexagonmn;
¿Y per 6. (Quintana per 2.. eiuſdcm Tnangulú ¡Equi
l late
DE' SPHAERA IN COMMVNr. 43
laterum y h_abcbſs figuras rcprzrſenrítes przdictos Aſpc-Ï &iones Trium ſupcríorum Saturní, IouíS,& Manís,plucs
ctusóc \adxau'oncs ,- vr I'n ſcquenri ſchemate :Ipparcr'z ln annos rcquirunt; de quibus non eſt th agendi locus,
¡¡¡m A- quo Cancer o’ , cum fit Controuerſiaün debeam ſpectaú Comunc'h'ones
¡Pªi-ªm. Virgo 11?, Scor- ‘b Vera, an aurcm Medias feu ſecundr‘un mours Medios;
pius ¡Si , Capri 8C cx quíbus rabuh's a aut quomodo cxactè ſupputandz .
comus 7o, Piſces Vídc ſi libct de his K¿pla-um libro de Stella noumêc Tr!
X ,8( Taurus '5', m gono Igneo , Abaa/ſizrem , ſcu Albumaflmm dc Magnis
aſpiciunt ſuum.. Coníunctíoníbus z Bºrtbºlamzum Spimm, 6C lº. Gac-la
quéq. cx his pro- .n. m'um de ijſdem , Valentimtm Naibadam Díffcrentía 4.
ximum SextíliA— Ong-2mm tomo I. Ephemerídçarte z.Melnbr.z. Cap. r .
l’pcctu ; ar Can
ccr 0:9 , Libra ª,
Capricornus ?º ,
.‘\c Aries V' , Tc—
rrugono Aſpcctu
mdiys ſuís ‘DO
tlI-annn ſormanr: dcníquc Cancer( , Scorpíus *Lª:
Piſcºs X , Trino AſpectuTrígonum z ſcu Triangulum..
/Liquilaccrum ſotmant .
ll C4uſ3 huius numcrí ſuíhtum obſeruatio cffcctuum,
¿1; mflmzurun , quos Sígna aut Sydem in prrrdíctis fiu’bus
productmrm ſublunaria corpora ,~ mm diuifio Zodiací in
mtcrualla harmom‘ca ſaluà in díuídendo integriratc Sr'
gnºmm 3 Quare Oppoſitíoní reſponder Díapaſon , ob
pmpomonem duplam,quam haber rorus Círculus Signo
¡er 12.. 3d Signs. 6. quibus OppoſitaSígna, aut ſydcra
drſtanr ,- at Trino Aſpectui rcſponder Diapeme ob pro
porríonem hemioham ,ſeu ſeſquíalreram , qux cſt inter 6.
{Igna diſtantíx Oppoſitíoní depurar: , 84 4. Trino Aſpe—
L_tui; Badrçro vcrò rcſpondet Díatcſſaron 3 ob propor
nonem Seſquírcm'am , ſeu prrricam , qux eſt inter 4. Si
gn: Trino Aſpectui , 6.: z. (Mªduro deputata; dcníque
.Scxtíh' reſpondct Dia ente minus , ob duo Sign¡ diſtan
ul? _huic aſpectuí ztrrígum , cſt autem inter z. 8C z. afpc— SCHOLIA.
ctm proximo dcputata, proportI'O hemíolia , ſed internal~
lªm ºſt 111Ínll$› .quàm 6. ¿Y 4.Síºnorum. Omiffum cſt I ‘ Vªlidª Sydrm ºb Latitudincm mn obtinmt a'i- Ranmª
:rutcm
IitltemDodecangulum, 8C diſtanrm.
víríum; Octogonum autºmvm'us Sí zíxtus
cuíus ni, obſubten~
debí flamiapgcxactam, que ad Aſchctum aliquem r1- Afflechuz .
qmrztur, inumire aporte: tempm , (161061071 in
dit Gr.4ç. 8C Dccagonum cuius larus Gr.36. quin dim'— qua fiat Radiatia exacta z Ó‘ conuem'm: tal¡ Aſpectm' ,' quod
duutCirculum [xfa íntegrítare Signorum. .Vida ſi libct quomºdofacimdum [ir, non efl cam-cm agua! ºmnes : »Ide de
de hoc numero Aſpcctuum Ptolemaum 1.¡ . de Aflror. Iu— IMC Reductiºn: Regiomontanum ¡II Dirfflionibm Probl.
dícijs c. X 1.8( l.;. Harmonicor. c.8. Iulmm Firmicrtm 1.:.. z x . Magínum in Primi Mobili: Directiom'bm C«71.3 I. C7²*
C-19-lſagogcn in Aſtrologíam Albumaſaris 1.6.03. Re— Keplcrum in Ephemersdibmpag. 37.
¡nba/dm» inTheon'cªS Purbachij à pag.r79. MaurOIy [1 Quriſulet zm .Afizectw Plúfiltdï‘flm cíſide'remr inter
Mmm mm
.léfiuum
in Coſrnogr.pag.46.
mi Mgbrctlís Magiüumín
0111.59. 1(cplerum Directioníbus
in Harmoníca L4. C.6.Pri—
in ipflz Corpºm Plane-Mmm , im 'Ut Plant-m tuna in I’lmzcmm
agm validiſismn Nero' iiz commmzi eorum Rddmtionc in IMC
“5… z Narra) Sydcreí dilſertaríone; In Ephcmerídibus pag.zz. inferiom per triangulum, mim- cnſpisfit iz: Sublzmaribmmt
anric .- m Librº dc Stella nou: , 8C Trigono Ignco à Cap.9. eru bafis fit in cbard.; fizbrendente arcum dzſtzmtiºc reqmfimm
1
.3'ka o dítiffimè hzc tractantcm , vb¡ ramen inter Aſpedus reci ad .Afpectm diſlz'nc’íar à S)-‘nada, C9' Oppo/I‘tioncç (¿ya de)
< pit Aſpcctum Dm'lcm Biqrzinnlem, qui Gr. r 44. ſeu duas quaſtione ride Kepler/nm in Trégonº 137160 Cap.9. [MC de rc
quintas partes Circuli requirit , 6C Ama/m, qui Gr.72.. comm Platinum, (’-J‘ Pio/1m diffcrcntem .
\Sc Schextum qui Gr. ;0. 8C apud cundem Fabrctcim rc
Cípir ngincumem Gmço. 8C Mafllinm admirrir przrrcr
Tuinri cm , 6C Bíquínrilem , ctíam Scmzquimilem Gr. ;6. @za-8103 -E-Zºz EOI-«3 ;01°3
Ã: Sçſqzziquimilcm G1'. l 08. ¿5C .S‘emiquadratum Gr.4 ç.- de
.Yefizuigzmdramm z ſeu Seſquadrum Gr. r ;5. Irn'rari ením C A P V T XXXIV.
Naturam inferiorcm ab his Aſpectibus . Sed omnium.
celebcrrími Aſpcctus ſunr Coníunctíones Magna: , aut De Damorum Caleſiium Diuiſia’ne, C9*
Maximª*: Planetarum
Trigo…) Aſpectu Superiorum
Signouctrm Zodiaci, derermx'narmquç
commq. mreruallªdi
Ercctiom Tbematix
cunrur Triplicirarcs .
::ym-ia- - 111 Trip/¡CMI, ſeu TrigonusAſpectus, ad Magnus
Caº/eflix .
²55.1?“ Tri Conjunctiones Saturn¡ 8C louis recurrentes ſpcctaEílx's, I ſi OMVS Celeſtis GrzcèJ‘oJÏzM-rnyímctunt
:ªr-{Mª diuídjrur íuxm 4. Elcmenrorum naruram : THQ-,30mm
;ªm Cº"- [gm-um , ſeu Tu'phcítas Ignea rcrmínarur ſuís angulís ad . . . . . Damm-C4
duodccun ſegmcnra Zodlacr, drurſa ab ¡emx ‘Il-¡d
cªñºn-_7
* Sigma Igucnmempe Arícrem, Leoneméagirtaríumz Aª* Horizonte, Meridiano , 8: alíjs quamoró. 7m_
num aurcm ad Aèria, Geminos , Libram , Aquarium; Circulis Sphxrrc maxímis , ſiue Poſitío- ‘
.Aqm’um 3d Aquea,Cancmm , Scorpioncm , Píſces; ¿k num,fiuc Declinationum , íuxra díuerſas raciones , quas
Terrmm ad Tcrrcn, Taurum, Virgínem, Capricornum . Aſtrologi ſunt ſccurí . Nam Abraham Atlcnefi‘a,& [aan
Celebratur aurem Coniunctío Saru mi 8C louis 2.0. quoq. m¡ chiamonmmu vrumur Circulis l’oſiriouum,díuídcn~
;mno in vm'us Claffis Sígnís , 8: poſt zoo. quemque :1n ríbus Aequarorem ín duodccim partes mqualcsctcd Ecli—
num rranſcunr in alía tn'a Signazêc annís 800. círcírer ab prícam in tot¡dem partes non omnes :cqtzalcs 3 qui voca
1'oluunr ſuís congrcffibus omnes Tríplicirates . Síc Anno tur modus Rarz'azmlis, ò: plan' ſq. Aſtrologís recenríoríbus
CHRISTI I ;85.r643.& 170;. in Ariere, SC zumo 160;. vſirarus . Alcabitim aurem, cíuſq.Commenrar0r Iammes
166:. 17z3.ínSagítt;11*ío,& anno 162.3. 168;. &1745. dc SMºnza vrunrur círculis Declínatíom's , díru'dentibus
in Lconc conimm'n’ túcrunnó: cmnr s Ar armo I 78 ;. trá Acquarorcm in partes x'nzqualcs; nempc ſemidíumum
fituanrca facto :1d Signo. Aquea, fict in Piffibus SIC. vrin— arcum in tres partes :Equales , & femínoctumum in tres
dicat vrcunq. figura \equens : Maxima: aurem Conjun— ímzquales : qui modus videtur ſuíſi'c Ptolcma‘i , quara
F 2. nus
—Ñ_—~,

44 L IB E R P R IM VS
nus vſus eſt Horariis Circulis , diuídcnu'bus Acquarorem _ Prim'a Domus in
in 12.. Partes congruentes binis horis_ temporalibus . At çipit ab Horizonte)
Camp-mu! , 6C Gaulm vſus eſt Poſitionum crrcuhs a du- omuo, 85 torum en s 3 "¿r
"1.5.
Y)\AL¡.
“L,

¿fis pºr ſectiones Verticalis Primari) in 12.. xqualcs par— dodecaremouon eſt [o


\es diuiſis vbi enim huiuſmodí circuli Eclipticam ſccaut‘, ínfra Horizontem, vo 7'2— 8
ihi \'unt Cuſpides Domorum,ſcu initium vnius,& fiuís al- caturque Aſçcna’em , / AW
reríuz Domus . (D95 modos cum corum praxi diligen— quía motu ani Mo- 1 Mi
(CL'dOCCÏ 10-Ant0niw Maginus in Dircctiom'bus Primi bilis iniríú cius aſcc-n- H.? 7 ¡¡Sªn
Mobilis à Cauoue 2. z. dir eo momento , ad ‘m’ T‘man’:
T’éªmªº‘* . II Thcma ccclel’cc nihil aiiud eſt, -quàm figurarc- uod Themª conſtm º_ ſ Cªl-¡¡is
1‘71‘ 7"" ’ prmſcntans , ad quodlibet momentum temporis datum , C un] cſt , reliqunmm 4.
polïcum Carl¡ z (eu conſtitutíonem duodecím Domomnn nomina! 8C ordme m - 3_ _5'
lecſtíum: Vt fi quis in momento , quo natus cſt qm- ¡muere m ſequenu ta _
damaur quo fic Aequínoctium , ſcíre veh't, quodmm.- bºnªi (ºd Cªnº ,ªb ºf‘ , _ Ñ _, '
licliptica: punctum clTet, aut fit Aſcendens in Horizon- roubus damnans a_Decrens_I‘_’onr1hcus , vbi ſermo eſt de
te , quoduc in Medio Cclí: 8C fic de reliquis Domorum futuris çonrmgenuhus ſi nmcandis ,- quod edam nom
\elminis . Soler autºm ad hmc reprzkſentanda adhiberi, nemo his verſicuhs mcl It .
aut circulus , aur infi-aſcrípmm Schemaºín cuius medio Vita, Lu [mm, Fratres, Genitor, Natiq. Valetud’
{ci-ibirur Annus, Menſis , 8C Hora,cum minuro poſt Me— VM r, Mor!, PiemaÓ‘Munia, Amici, [nin-ici .
ridiem , ad quod inbetur crisi Theme. .
\

URSS?“ N O M I N A. D O M OR V M. Significa::
'Í— . . c l z \ T_— ,
1 Cardo Orientis upºn-nºm; ara-rºn, Horoſcopus,Aſccndcns Vita
z Succedens prima a’vºe窺pn‘ lnſema porta Spes lucrum
z Cadens prima hª‘ Dea Fratres I’m-'mix
4 Cardo [mi Cali ¡¡vr-¡yan \ Angulus terra: Patentes Aſh-10gb¡
l ſ Succcdens fecunda «ªyª-r n‘ -ru’xn Bona fortuna Liber¡ DIMM» ;7
1 6 Cadens fecunda nun’ 'TI-'xn Mala fortuna. Valetudo
g 7 Cardo Occidentís J‘u’n; Occaſus Cºnjux
ª 8 Succedens tenía. ¿mu-rampa‘ Supema porta Mon,~
i 9 Cadens tcrtia Oe'ac Deus Religio , ‘ ¡¡j
l Io Cardo Medij Cali HeaxCa'vnyz Medium lei Regnum , Officíz
‘, Ir Succedens quarter ª'yaºoh’xmv Bonus dªemon Bcneſacta, Amic¡
1' ,I z. Cadens Quçrm muere-'Imi- Malus dazmon Career, Immic¡ , 3".
El*
…²
*x
LL
2-².

III Porrò inuentisDomomm Cuſpídibuszſeu radu illud thnomenon maior-em Parallaxim haber 2 quod
&- minuto Ecljpu'czr quod eſt in camm inirío'; ir crihi- magis vicinum eſt centro Tcrrae. AXN ſacilíx‘ls intel
tur gradus ¡lle , ac minurum cum character: Sign¡ ; &e m- ligantur. '
Mªntis Planetarum locjs ad idem momentum, inſcríhitur H-ÏÏ

Planetce character cum gradu 6C minuto illius Sign¡ , in


quo re eritur; ita ramºn , vt fi Cuſpis ſeu iniríum domi [AJ—
1:"
l?
u'

ciiíj ha ucu't de illo Signo plures gradas , quàm Planeta, c;


tunc Planeta ante Cuſpidem ſcríharur ; fi aurem paucio— ,
\es , (cribatur poſt , fecundüm fucceſſionem ſcílicetiu.; ’
Zodiaco . C K : ªL-‘ía‘
Modum autem inueniendí ad datum tempus Cuſpi— / T M
des Domorum z docent multi Ephemeridum tractarores º \\ ~ ª g’ N
I'uſus :1d Ephcmerich ntroduétionibuscteu Iſagogibus, / / / ¡j ¡1
fed pm‘cipuè Maginm , Stadim‘ , Origanm , 8C Argalm; H 7‘ R ,-Y,

quos couſular , qui his delectatur . A LW…?

E:
ffl.gz.3.zq¿ggggffl. II Sir in ſequenti figura Hemíſphzeríum Terra: ſu
Viªl 'BPS'PÍ’S {ºlªs- &01°3- Lºlºséºíªs- ¿ºlªªªïºïºl' perius Z B Y , Se ſemicirculus circuli Verticalis H V R a
tranſiens per veitícem V,habítatou's , ſeu ſpectaton's B;
C A P V T X X X V, 8: ducaturlinca recta venicalis à Zenith* V, vſq.ad cen
rrum Ml:Imdi ac 'Lerma 1:¡ firq. AV, cui ad angulos rectos
. . . agztur orizon ation is HAR, &Senſïbílís OBN;
D ª ”ªrªſ/“ª“ém- ¿Y ex centro A z ducantur ali¡ duo ſemicirculi ; vnus pro
_ l ‘ Lunck leo, qui ſit .LçDzêíC. alter pro Solís Coªlo
¡wm/taxi,-I ARA[ªl/,AX15 ªmºº_ ?rªfª AMEN a ‘ verbo S G i; hoc eſ’c pro vertical¡ eonun circulo , qui ſubeſt ver
nº/¡º Ó' D- ‘ªªfª’fM (w, quod ſignihcat .Thªi-rare a loco , ticah cídem fupremi Crli, SC tranſir per verricem ſpecta-r
fm…, vel diueruficare locum , eſt diuerſiras aſpe— :ºkis B. Apparcat vcrò pcimüm Lunª; (¿mmm L, ¡n
cítús , orta cx diucrſo ſiru locí , ex quo Pharno— Horizonte Senſibilí , 8C per ccntrum Lunz ducarur ex
meuon alíquod ſpectarur; Definiriq. porcſt , Diflermtia centro Term- A , recta linea A L K , vſq. ad ſupremum
\mer locum mmm Pbxmmem' ,ſpeflabilir ex centro Terra, Ccrlum z Nam hoc pofico patet Lunam L , qu: ex cen
Oº 1mm: @party/!em , fm vifimx ex ſuperficie ‘Terra . tro A,ſpectata víderetur ¡Sc cſiet alta ab Horizonte Vtroq.
T-
¿T'
"—\j
Eíus aurem mulrcr- ſunr ípecics , ſed primaïc quaſi om 8! diſtans à vertice V,arcu V K , qui eſt minor quadran
dimſir; alíarum
nium vi cuius \:1er
idem ,Sydus,
eſt Paul/nui: Verticalir,
nur Cometa ſeu .Altitu
in eadem diſtan te ,- ſpectaram \amen ex ſuperficie Terra: B, appan'ruram
in Horizonte Phyſico , 8( díſtantem à vertíce V, toro an —Ií"l?z
\ja à centro Term ex Illperficic Terr:: ſpectarum , vide gulo recto VBN, feu integro qmdranre circuli z 8C locura
tur magis diſtans à Zenith , 8C minus altum ab Horizon— quídcm vernm rcſpectu centriMundi futur-um punctum
te,quirm ti ſpectarctut’ cx centro Terrze ,- 6C tanto depreſ ſupremi Cash' K,, lineamq. loci veri A L K , &C veram à.
fius apparet, quamò vera diſtantia à verrice fuerir maior, ~ ver-rice diſtantíam ar( um V K, quem meu'rur angulus
adeo vt maxima Pªrallaxis fic quando Phxnomcnon cſt VA_ K5_ at locum viſum futurum punctum N , 8C lincam
in Horizonte . Pntcctea in pau' altitudine ab Horizonte, locr V111 B LN , .3C viſam à veruce diſtantiam VN - Puff
ralla
DE SPHAERA INCOMMVNI. 45
rªllaxis ítªq. Horizontalis in hoc caſu , en't tum arcus bilem, mſi cleueturſupm B. Recta ¿zii-ur, "Uſ au: ſydm 4P—
KN,qu3tenm cſt dífferentia inter veram , 8( viſam Luna: parent in Hºrizome Senſilnli, Ú‘ tzmc veré m'tſupra Illum;
à vertice diſtantiam , tum ctiam anguius K L N , non., aut fit O' apparmt /imr-tl ¿n Vertice, aut duº ſj-'dera ſim in,
quòd ex illo angulo tanquam centro , dcſcriptus fit ar— eadem altitudme vera , G” dxffemm in wſiz ,- Mappareant
cus KN; ſed quia tanrus eſt an ulus ille , quanms angu- in'mdem altimdine -Uiſa, Ó" difl-rcpem in vera.
lus ALB , ad vcnicem iliicon ítutus z per I s. primi Ele- 111 Dzfixm eſ? ¡¡uma-¿71214114M factum in centrofyderi: rallªdura
“"K‘Í’Ï'Ï"
_ _ . . i . 1 ~ . ~ . .
memorum Euchdu; angulus autem A L B, tantus eſt , 01mm loa ‘ven', (F almm lºcª 11'ſ'- ‘ffº Mªª/¡ªm P‘ª"l-’4* *mmm
quanta Parallaxis Horizontalis, vr oſtendam Scholio z. xeª:,cmuſmadx eſZ ªngulm A L B ; quºd facilè o/Zmditur, m_
Ill Appaieat deinde Solis centrum in S , puncto Ho— 7mm e/I angulm, qua dictamia à 'vertice mm /upemrur a rui
rizontis Senfibilis , mm ſpectarum cx B , videbinu‘ effe fa,- dt/Zantia Mim 'wſ-4 ell-22753141K: V B L , in ¡llº cumplo.
in ipſo Hon'zonte , 8( diſtare à vel-rice V, toro quadmn- qui cum angulº L B A , facu angulo: duo: rectª: , per 1 z.
te; at fi cx A, ſpectaremmſiet altus al» Hon'zótc :Itaq. lo— primi Elementor. Euclid. :ven amm diſlamíz mmm 4,-
cus víſus eíus in ſupremo Carlº erir N, ſed venis M s cu: V K , menſum eſ] angulm V.A K, ¿dcſt BA 1',, cum
8( linea loci viſ¡ BSN, 6C loci ve ri, ASM; 6: diſtantia viſa arca: VK, /it ex ari-zulz punctº A, tanquam centra die/crip
à venice VN , at vera VM; ó: diffe rentía inter locum ve— tm; bie amªn /imul cum angulº A B L, Ó' ALE, ¿qua
rum ac viſum, arcus MN : atquc adeò [WC erit Solis Pa- li: e/Z duobus rtcti! per zz. prim¡ Euclidis: ablata :7; o an
mllaxis Horizontah's ; minor vtique Lunari , quia Luna: gªla Commum' A B L, re/Zat Angulu: V B L, *wſ: ¿flan—
L,di ſtann’a à centro Terra: A , qua: eſt A L , minor eſt , tic, aqmlis angulº B A L , ver@ dictamia,Ú angulº ALB,
quàm A S z Solis diſt-.mn'a al) codem centro A , ideòq. ſimulſumptisz ergo Meu/u; A L B, eſliI :1:10 ‘vera dtſtah‘
arcus 6C Parallaxis M N , pars eſt tantüm cotius Lunan's ria ;è verticcſitpcmtur à vifiz- S¡milirer in Triangulº ACB,
parallaxeos KN . ¡er/guſ!“ ad C , eſ) Parallaxtªí men/¡Ira, quin eſ! is, quo dj
IV Apparezmt nunc Sol I, IS( Luna D, in eadem alti- [funda vera, ide/t‘ angular B AC , filpemturai *mſa V BF ,
!Udine viſa oculo B,ita vc centra ſyden's vtriuſq. \int in angulm emm A B C z eſ? complementªr» cammzme duorm
eadem linea loci viſ¡ BX ; 8C vtriuſq. locus apparens ſub NIN-um , /Iac e/Z tam emm qui fimt 4d B, per l ;. prim¡
ſupremo (:le fit punctum X , ducanturqper centra Lu- Euclidisxzmim :Drum quifimt in triangulº A B C, per ;1.
minan'um línea: loci vecí ex centro Terrzr A ; qual-ªim :tu/¿lªn prim¡ ,- ablata ¿girªr commum’ A B C, rei-mm::
recta A D QLper centrum Lun.? D, oſtcndet locum ve- diſlantia 'wfl angulm V B C, equali: angulº di/famiz w
rum Luna in QSL Parallaxis Lunarís erit arcus X ra B A C, Ó‘ angulo A C B, fimul ſumpm : ¿girar angu—
tanrus quanrus angulus X D Axecta vcrò A I T, per lu: A C B, eſ? i: quº diflantia verafuprratur a‘ -Uiſa .
unn-um Solis I, oſtendet locum verum Solis in T, 6C P3.- 1V Dtfl-ófltiú à verticc rifa, aut nom fit per inflrumenm,
\allans Solan's exit accus X D , minor ParaliaXI Lunau, qmbu; cx B, capizmmr altitudimr; aut ex data wm di
vrpote pars toro . [imm- a-Umice collzgnur, /iue per ngonomemm ,ſiuc per
V Sim íam Sol G, & Luna C, in eadem altitudinc ve- ubula: 4d bum vfim cºnfelh: , qua: »1:1th tandem duxi
\Dita vt linea loci ven' D , cadem ſit , 8C tranſcat per rafa-uan adfimm libri .
vuiuſq. centramempe linea 'A'D5 per que centra ducan- ' r . ‘
tur ex B,dua: recta: ¡mex loa viſi , nam linea. BCF, ducta. Hung-_SMN _W
pet Luna: centrum C, indicabiçlocum viſum Lunar in F› .wm. -mvmªüº':
.Sc Parallaóum Lunarem DF; at \mea B G E , per centrum
Solis
SolaremG, oſtendet locumParallaxi
DE,minorcm Solís viſum in DFM
Lunar¡ E , 8C Parallaxim
pané toro. C ‘A P V T XXXVI'
VI Tandem \int ſydcm in ſumma altitudinez &ap— D R .è
¡Daireaux in vertice‘ V, mm ſiue ſpectentur ex A, fiuc ex , ª ºfi'ª ²ªm m' -
B, C0h1CidCflÍflCal'cctªlOCÍVCſÍ›
nullaerit AV, &viſi
Parallaxís. Ethiſunt quamor caſus BV, 8( fic
Parallaxis l EFRAC'T10 ercè a'va’mm, eſt radi) ¡Tªpª—"o"
Verticaiis , ideſt ſpcctamz in circulo Vertical¡ , quaº reſpe- direct¡ propagado inflexa , ſacta in com- ª" 'º'."Ï ª‘
ctu Vcnicis vocatur Parallaxis diſtantia: à Vertice; rcſ— muni ſuperficie duomm diaphanorum.. D'ſimm '
pectu autem Horizontis, vocatur Parallaxix Altitudinir, diuerſce denſitatis 2 multiplia enimzòc lon
ſeu m Altitudinem ,- ſunt autºm de hac Parallaxeos ſpe- go experimento deprehenſum eſt , radios corpon's lumi
cicmemoúz mmdander ſequentes propofïtíones , que ' noſi, 6C cuiuſuis obiectí viſibilis , incidentes in opacum..
11cc: demonſtrabiles \int , receptx \amen funk ab Aſtro: reflecti vcrſus ſuum principiú, angulo Reflexionis :equa—
norms z tanquam Axxomata quedan] cemſiïma , Sc mim- li angulo Incidencia ;at incidentes in díaphanum fed dl
mº negºtíº dºmºllſtſªbílªs - uerſae denſitatis ab ¡llo medio, per quod hactcnus propa
Rlplll PI. - ~
'Wik- I Sydm m urna/¡mm mdlamfizrtztur
.
Pam l[amm
.
. gnc¡. ſuerant , non tendele
_ _ Ñ
direct: _
per eandem iectam 1
2. Sydmª m Horizonte paſitum maximum 124th P4- ncam, fed velur fxangichc flecti, hoc eſt per aliam rectaul
nel/avi»- . line-am propagan' , non :amen redirc verſus ſuum nnCI
z deerix eiuſdern , Ó'candemà centro Terra diſlan- píum; ¿Y fi medium in quod de nouo incidunt lt den
tiam babentix , mazºr e/Z Parallaxu m maiºri diflintm a
\
fius, ſrangi verſus perpendicularem, fi verò ranas, refi'm
.

rertice, quam in minor¡ . gi diſcedendo, ſeu diuer endo à perpendicular¡ .


4 Duorum quarumlibet fj’derum in mdem mm alti— Il Sum autem Rcfmc ionís radiomm Ca-leſtíum ir...
tudim exiflentium, Parallaxi: ¡Him maior :fl , quºd mini“ Aêre tot Species, quºtóc Parallaxeos , ſed rom'bus ſntís
dxflat á centrº Terr-e - eric indicaffe primau’am ſpeciem , ex qua a ire pullulant ,
ç Dim-um quªrumlibet [yderum a in cadª» -Utſa altitu— videlicct Refractionem Verticalem , ſeu Altirudinis y qua
¿inc apparmtium , Parallaxis illim maiºr cfl, quºd mini-s frequentiſiïmè in Aſtronomia vtendum eſt ,'vc ve^ra iyde<
di/?arà centrº Terre . mm altirudo diſcematur ab apparenti , 8C alteran v¡ Rc
fractionis . Sir igitur in ſche—
mate ſequenti quadrans Circu
S c H o L ſ A* liVerticalis COG, excentto‘
HI"U
Terra: A, dCſCſÍptllS›filb quo
I P Ardlaxi: ¡pum plurim fiin!" Ziuxtaplum firm fic* uadrans circuli rei-re maxí— o
fpecimin qmbm apparerepoſfitm ºbicctamx diuer- rm B, 8C ex epdem centro S
fi: lºcisſpectam ;ly/ed racipua inA/?ronomiaſum Paralla- Ten'z A, Eieſcrlbatur vapo—
xes Altitudinis, ro unditatis,Díſtantiaz, Longitudinis, mmdenſioruſuperficies ſphç— _A_ B E G
Latitudinís , Aſcenſionis Recta: , Declinationis; De qui— rica, cuius quadmns ſic D R E,- _
bm plum in librº na/Irº Opticº, Section: de Parallaxibm‘ . dcnſiomm inquam , quàm \ïc Aè’r interceptus Inter D E
11 Numerº &por-air quin…: Caſm addi; quandº ſcili- G O C 2 ſirq. A B G, Horizon Rationalis , 8C T R O z
m ſjdu: eſ) in Hºy-Rome Kntiomtli ,ſcdappnren'zſms a: Horizon Ph ſicus . Sitiam ſydus qupad locum verªn),
Fraermifliu eſ), quin ºculº in E, pofito id nºn pm contin- ſeu veram a ritudinem in S, cuius radius S R , mcxdat m
gen, cum ¡¡aque-u -vidcrc que /Wót infm Hºrizçntem Smſí— R, Punctum ſupcrficiei vaporum denſioris, ad quod pú
' um
45 'LÍDER ÏPRIMVS "
ctum cduc'atur cx centro A, pcrpendícularis A R › ergo 4 Inter duorumfl'dcmm random DCI-.1m altitudimm AB
Radíus SR , non tender rcctàín L , vt tcndcrct: fi mc Horizºnte /Mbcmium Refnu‘z‘iom: , illa maior e/I , que :fl
díum cflet eíuſdem dcnſitatis., ſj'a'cris minia- a‘ centro Terre diſiamir, idq. perſe .
fed rcfiingetur vetſus perpen— OQOd em'm Tychom's :abc-lla exhibeat Rcfi'actíoncs
dícularcm RA; ponamus num: ,Ñ , \ Lunrc mntillò mjnores Reſi'actionibns So]is,ex fallaci ob—
refi'íngi in T ; tunc emm, quu L\ {eruutionaſcd ſyncerè tel-.ná ortum cſie fatctur chch
oculus vídet obicctum pcr l_i— T
º Tabuhs aurcm reſmctíonmn cóſulu‘us cenſuí in finem
neam rcctam , 8C m co ſitu ,1_11 s líbu’, cum rcliquís tabulis At’cronomicis rcijcere .
¡ quoíllud rcprazſentatur per [1
ncamlllam \ectam,quç1mme— A ,B E G
dutè afficir fenſoríñ, apparebít SCHOLIA@
1… obicctum cffc in línea T R O , ſcu in puncto O; :SC
1m apparebít in Horizonte z eu'nmſi reuem ſit ínſra Hori 1 ANO-_pmter Refractionem Altitudinís,Refiuctío
zontem . Contra vcròſiobicótum aux lumínoſum effeſ Prof RlnClſt‘ªſÍS, Longítud¡nis,LarítudíníS,Aſcen~
in T, 8C Radíus Directus TR, hí‘c ín exitu à medio den fiom's Rectar, Dcch'nau'onís,& Dxſtantjx inter duo ſj’dfrd,
fiorí, refringcretur à perpendicular¡ AR , díſcedcndo que ex Rcfi-.óèfia‘nc Ahi!. ah: Pronfmd- ºrizmmr, G" de [11's
vcrſus S, cx R . In primo autem Cªſu Radim Incidemic plura in 1111. Optico S:Hime de Refmctiºnibm, *vbi Ó' taba
cil'ct SR, 8C Radial Rafi-actionislcu tefi‘actlls RT, SC An la Refi‘aéíionum exhibtbwnur exafz‘iore: .
gnlm R'f'actiomx L RT: in ſecundo autºm caſu Radiur
JUL-identict eflſict T R: &C Krfrxzòtm RS, &C Angulu¡ R: - 11 ngndo 10cm -Ueru: z au: altitudo vera comp-4mm?
cum Rufº, aut wſa Tn' Ktflacªz‘ianix, intellzgitur z ſccluſir Pa~
ſmflz'oni: O R S . rallmibsu, aut iam cºrrectº loco Ó’ altitudine wfiz, 4C red"
‘ IlI Ex dictís ¡am conſtac , Reſractinnis effcctum con-' &a ad mmm per additiºnem Para/luxeax : 1ta.]. ſi ſydm
tmríum effc omnino effectui Pamllaxís; nam Parallaxx's ali uod babtatſimul Ó* Parallaxim altitudini: , ºb quam..
reprrcſcntar ſydus, aut ſimílc Phxnomcnon mínüs altum -viaèamr depre/flm , o" Rcfmct‘ionem ob quam vidmtur a1
quàm reuera ſit; at Refi‘actío magis altum , vr quod eſt tim, quam reucm fit; 'Ut laalzmmr 'vera altztudº , addenda
¡n S, rcpmzſenrat in O: quod etiam ccmitur in nummo efl altitudini
manda -viſie Parallaxis
cfl' Rçfmc'ſiz‘io , Ú‘ altirudim'
. A! ſí altitudo "pera infic correct.:
vifizm comarde
poſito in Fundo aqux, 8C in bgculo víſo ſractox‘k ah'js ſub
.1un demerſis , qua: ob'Reí'ractionem videntur altíora,
8-; ab ÍjS , à quibus :Ilioquin vídcn' non poſiſiem . Sun: au
tmda ſit,ſubtr4/2mda m't ill¡ Pardlaxisó‘* rcſiduo miden
da eſ) Rçfractio .
rem pluríma ſcitu SC digna , 8C neceſian’a perfecto Aſtro 111 Licct Rcfizctio in his precipuè dzflcmt è Reflexion,
nomo de Rckractíoníbus ſydcrum 8C Comeratum; de.. gua‘d directa máx] propagadº impCditltr in Refiªactiane à de‘—
quibus in libro Opticofusè dicemus . Interca fatis ſunro ſitatc diaplmni S in R cflextïone autcm al¡ opacitates Ó‘ qua‘d
’roni, quem I'mbuímus ſequentes propoſiti011cs,táqua1n radim Rcfiexm reuertztur Wrſiuſimm princxpáum , Refra (""1
:Jun-"Mªdn—
\Xxíomata ab omni bus receptce . &u; amen non : id Mmm ¿mclhgimr de /implici diapbami—
Regula R e. 1 SJ'dm in unica ſïtum null-zm ſortitur Rafi-actionem
Í’J-ſirªª‘fflª - altitudmi: .
Mte ac denſimte ſcºrfim ,- 7mm fi admifceamr dique; diz
plmrmm; den/ion": medzjreflexio
guia!, poteritfieriſimul z cum Ó’
.diqzm ºpacitate
refiufíiº fecundizm
: chſiizde 71071 rc—
Ñ 2. .Sjydm in Hari-:ante pofimm maximum hªber Refra
¿Z‘iamm . pugmt radiumpriiu reflec'li , ac dcinde refringi 5 -Uel priïrs
z Sydtri: eiufiíem, O’ tanda» à centro Term di/Zitiam refriqgi , ac deinde reficéli ; quºd canſidcmndum fuit illiy,
TNÏHCHÍÍI , maior cfl chmctio ¿II Indian' zii/?4mm á *venia qm de [nde nm Crtpnfi‘ulis tractantcx , idcírca excludmzt
quàm in minºris adea' vt ingmdu Circiter 4 f. Rçfraéïia -vix Ref-‘mfflonem, quin 'w'fia [mili: ac ¡Mix c'rcpuſculím: fit per
ſen/ibili.: fit , prop: Hªrizºntcm autom pruipitntº incre radio: refierº: ad oculum mflrum . Sed Contra ha: infm ir¡
menta preferir . libra Optico . ::i
-¿ï’
La'
ª:5ía*:
Ikl'
…bI«[-j'-.5Ã*3'

LIBRI PRIMI EINIS.

'

LIBER
LIBER SECVNDVÏ
D E S P H AZ R A
ELEME NT.ARI
AC PRECIPVÉ
DE GLOBO TERRABIEO
i
vt zqualirer ab eo diſtenr z ideòq. ſi Terra in aromas
phyſicos redacta, abſq.vllo glurine humiditatis, quo con
rinuaremnſinereturmoueri 3d locum ſuum 5 omnes eius
arenulre ad cornmune grauium centrum corruerent; eo
C A P V T I. modo, quo Aquz partes confluunt ex ſuperioribus locis;
donec ſuperficrei partes :equidiſtarent à centroçac prein
de Sphzricum cumulum cºmponerent : :equidiſtantía
De Terre ſimul, @y ¡¡que figura. ením ſuperficiei à centro s eſt proprietas, 8C argumentum
Sphcetae , ex dictis lib. i.cap.6.
I E R R AQV E V M hoc, in quo Aqux autem partes omnes , immò 6C liquotum om.
ºpi-¡mr de imus , Elementum; hoc eſt nium , fi mouerinarurahter permittantur, donec confi
de Figure ex erra, ¿x Aqua compoſítum, ſtant, &conquieſcann conſormare ſe in ſuperficrerm
Tem . columnç ſimilem céſuit Anar¡ Sphcericam, adeò certum eſtexperimento, vt demon
mandar ; Cylindro, ſeu tympa ſtratione non indigeat : idipſum tamen demonſtrauít
no bellico Leucippur ; Cono, ſeu Archimedes libro. I.de his, quze vehuntur in aquis , pro
turbini Cleamher 5 Scaphio He poſitione illa 2.. Omnirbumidi cºn/iſiemir, arq-mmntir
mclitur; Diſco cano Democri— ſupei *ficier ſpberica eſ¡ ; euiurflz/:ere term-um efl idem cum
mr ,- Menſze planee Anda-immer , Ó‘ Empedacler : Infiniti centro Terre. Quod aliter fic ſacrlèmtelligi datur. Sit
verò radice deorſum niti Xenapbaner Calaphom'ur : vr terra-.- centrum C, 8C he—
reterunt patrim Ariſtoteles lib.2..de Ccrlo à textu 76.par miſphzerium Tetrze A P
tim Plutarchus
8C Laèſirtius lib. z. devitís
in eorum placitis
. At Philoſophorum
eſle ad ſenſum Ca p. r o.
Spherti B , ¿Y duo Aquze cumuli
MV, 8C KN ;confluent
cam hanc molem J Ptimus demonſtrauir Purmem'der enim verſus P , vtpote
.Elena teſte Ariſtotele ,- deinde Thales Milefius, addens locum decliuiorem y nec
Terram innatare aquis z quos ſecurr ſunt Stoici , 8( Peri conſiſtent,donec Forma—
pareritÍCUm ſuo Stagitita ſupra. Ex Coſmographis au ta ſuperficie RGS, equa
tem, eandem totunditatem oſtendunr Prolemeur lib.!. liter diſtent ſuperficíei aque:: partes à centro Cznon con
c.4. Almageſti , ibiq. T/mn a Ó' Regiamontauur in Epito— ſiſtere fiquidem , quandiu l'unr aliquz remotiores a cen—
me,concl.z.Clcameder de Mundo pag.mihi ;76. Alfm tro grauíum , patet quotidiano experimentoznon elſe au
ganur different. ;.Martianur Capella lib.6. Coperm'cur l. r. tem maiorem rationem , ob quam aliqux debeant plus
cz.. 8C z. Ferueliml. r. Coſmotheorizr. Maurºlycur dia— ab eo diſtare , quàm reliqux, conſtar ex eommhomo—
logo I. Coſmo r. pag.7. Clauiur in Sphaera pag.z. r r7. geneo Huore .
8C !97.Baraciur . ¡.Coſmogr.pag.2.z. Blancanurín Spine IV Rotundiras Tertat ſiinul 8C Maris colligirur ex Argum.;.
ra parte z.tract.z . Cap.4. &interpretes Ariſtotelis 1.2.. de acceſſu nauium s receſtuq. à littoribus, vel ex aſpcctu Rºlªnd-'rª—
Ctrlo a rextu 104. Amalia in Pandoſio Sphzetico c.ç. Turnum prope,ac deinde proculconſpectarum. Nam ª’ Tºm
Keplerur in Epitome Aſtron.Copernic.à pag. r7.
II Pu'mum argumentum eſt à communi nomine Or
“'xªª‘ª- bi: terra, quo vtitur vulgata verſio pſulmi 2. z. 8C 92.- quod
::²' Rç'òcPlinius 1.2.. c.64.retigit,dicens: Orbem certè dieimur
I‘m"… terra , glºlmmq. vertzczliur mcludz ferremur; neque emmª
' abfizluti ºrbi: eflforma, m tanta Mºntium excelfitate , tanta
can-pºrtªn 14mm,- ſèd cuius amplexunſi capita linearum
camprehen tur ambitu figurar» abſiiluri orbir cfficiam.
Non eſt tamen tanta montium altitudo , vt cum diame
tro Terrz collata, poflit globoſitatem eius ſenſibiliter
impedire; cum diameter eius \it Milliarifim ltalicorum
antiquorum 10548. Montium autem altitudo multò in
ferior Milliaríbus tº. vr de vtroq. conſtabir ex libro no
ſtro Geographico .Bdam rotunditatem eius teſtre ouo—
tum , aut mali aurancij affimilant, quorum conuexitati
non obeſt modica tnrequalitas ororum , qua: valles; 8C oculus inlittore A,videt ſoluentis è Iitrore nauis totam
ruberculotum , qua: montes ex íbenr . altitudinem mali , ¿Y ſundum muis,-deinde illa teceden—
Ill Secundum argumenrum à pn'ori eſt ex natura temon videtniſi partes ſuperiores ;3C inferiores DB,la
Arzvmzz- Terms, 8C Aqum ſuapte natura appcrenrium figuram.. rent; ac tandem tota nauis cum malo CE , deſcendit
Fª""ffl‘ª‘ Sphxricamz propter a-qualem imperum, quo partes ipſa— illi inſra ſenſibilem Horizontem A E . (¿nod 8C Plinius
'"T‘m* ium homogeneee tendunr ad idem centrrun grauium, ira l.2..c.6ç.aduertit . Sic oculus A , qui turris KH , :equê al
tre par
48 LIBER SECVNDVS
tae partem videt, non vider tamen quidquam de run-i FG,
zquè alta ; quod argumentum eſ’c , muigia ſerri per con
uexitatem aquarumz 8C ſuis rmlis infiſtere perpendicu
SCHOLIA.
lariter aqure ,- tendente linea directionis DB , 8: EC , ad
idem centrum P,- quòtendunt etiam Turrium perpendi I T/i Pliníus La. c264. nan_ negar Terr-Im effe globo; Mºnth-,m
cula,& :edificíorum 0mm' um . Hec- autem in omni Ma. firm, fiper 'verticer montium dumtur umbztur; cen- altitudoan
ríªòc líttore obſeruata ¡am ſunt. ' ſuit mmm in eimfuperficie mºnte: eje multa‘ alriorer , quàm rºmndi’m
› Diczurchui dm‘emts qui cum Pelron ¡¡ln/fimum Tlxffulie ri'remt ob
montem dimen m , reperifflèt non exceder-e altitudinem per— fi‘ -
-r pendirulrzrem pufſuum r 2.10. concluſemt 5 'Nullum eſleJ
cam altitudínem,pro
rcſcilicet: at Pliſiniur portione vniuerſa*
duo ill¡ abeto-t, rotunditatis
nempe Ter
,' fantam mon
tium excclſitatem , tantam camp orum planitiem, Ó* ad
dit: Mill¡ incerm haze videtur conicctatio s haud ¡gnaro
quoſdam Alpium.
quinquaginta vertices
millibus longo
patſuum tractu , . nec
aſlſiurgere breuiorp
1girur Pliniu:
ex aſcenſu Alpium milliuriumſaltem ſo. pututfiqui, Ut ill.:
altre /int ad erpendieulum multa' pluribur quàm 13. ſo. 114/
fibur; qua veri/ſimum eſ) , @ectutª arduº illururn aſcenfil
alicubi, w dimmin libro Geqqmplnco . Sed etiam/i dare
muy Alpes eje altas So. mill/bm pnfflirum , illa mmm ulti
rudºxºllum cum Term circumferenriuflur eſ) Milliurium
V Vbicunq. locorum eun‘tibus à Septentrionc Au Italicar. nntiq. ;7.51 2.. non ab/Ïuret illi rorunditnti , quam
Argxm. 4. Dicenrcbu: affcrelmt; nec Plunornenis illix › de quibus fu
ſ‘ïrum verſus , ſub eodem Meridiano, alía: at . ali…? ſtellre
Rºnmdita
ſubinde apparent; 8C que Auſtrales ſunt, magis ma— prn . Opinianex parra‘ de Altitud. Mºntiurn atun-;4m ín
tir Terrª.
giſq. eleuant-ur ab Horizonte; Borealibus interimflellis fm laoc lib. Cup. I l.
magismagiſq. depreffis, donec tandem lateant: incre— ¡ 11 Quad [pactar era' planmem carnporum , CF' .174an CNMM¡
menta autem eleuationishinc, ¡nde depreffionis , pro Aequor; duplex lau' late: -wfitr fallacm . Vnum Opricz do- Ó_ Cªmp¡
portionem ¡llam ſeruant, quam requirit earurn differen cent , dum oflendunt cum Alhazeno 1.3. punfln pauimenti P14,… 1,¡—
ria ſtellarum z ſpectata in circuli peripheriíi . Sic nanigan remotiürn, -Uideri 720125)* eleuatiarn , quin alriori 'l'ª’ldlº vidcn- ¿mmm ,
tes ab Hollandia vel Anglia , vel Luſitania verſus Hcſpc tur, idea‘q. curuimem Mari: , plannm appurere ,* plani—
ridas, &vltm ad Auſtrum, altitudinem Meridianam.. tiern vera‘ camparum verſus Harizonrem eleuatam , ¿Idea' ve
Stellarum vtriuſq. Vrſae vident minorem , 3C mínorem S cauu in modum Scup/ju videntur tellur , 'vt aicbat 1-]emcli—
donec ſub Aequatore poſiti , Polarem Srellam videaut, tu: . Alteram nrrr’git Mauro/7m: Dialogo l - Coſmogr. [ic . ‘
nur Horizonrem perſtn’ngere , aur ¡am latere ſub eius va Wed tu ſuper hoc colle conſtitutus,de Terra Mariq. cire v
poribus : è contrario autcm vident Stellas quatuor Cru cumſpicis , ad totam collattun magnitudinem rantillum
cis Auſ’cmlis, quas citra Zonam Torridam non viderant, eſt, vt nequeas in eo curuaturam perpendere; non ſecus
;rut magis eleuat‘as,cum antea minus . CLIÍUS experimen ac ſi de magno circulo , mille plus minus paſſuum , cir—
t¡ ſpecimen 'babes in ſuperiori figura , ¡n qua globus ter— cumferentiam abſcinderes bipedalem , aut tn'pedalem
ra: A F B; 8C Meridianus H V R D; ſub quo habitator nullum in ea flexum videres . Ego ‘vera‘ expertur firm in..
A , vrdens ſtellam G, in ſuo Zenith z ſi verſus Polum Au circumferentia, clnuicula ridfitnem quinquerginterpedum al
ſtralem R, tendat ¡n F, ¡am vídebit illam diſtare à ve rtice ltgnta, ue cireumduílº, perla/em circumferemie Pelſtt'filflllx
ſuo V,toto arcu VG; 8C ſí vlretius proce dat ſub codem... ſenfibilem curuirarem habere, viderzg. ‘fr-rè- rels'nm [ir/mm;
Meridiano in B , videbit ſtellam G díſtare à vertice ſuo , rom autem fimieircurnferemiu era! pedum I <7. o* Mmm
tOtO quadrante NG,, 8C ¡am eſſe in Horizonte GK: alias longè maior eſ? prapartia pedir I . ad 1 S7. quin) milliurium
verè ſtellas . quze diſtabant à vertice , videbir in vertice ; 7o. ua'bemiſplmri¡
rentiu milliuria 162.5 6. que
Term continenmr
ffiiperzſioris; in flmicircun/fc
vida-ri aun-m nan ¡ªoſ—
vt ſtellum V, quando eritin F, 8C ſtellam N , quandoin
Bmlias denique, quas dum eratin A , non videbar, cu ſunt 70. milliuriu requerir, nifi ſpeculrt, nu! momſir Izlrut nd.
iuſmodieſt l’cella R,8C K; videbit cum veneritín F, aut: perpendiculum paffur 6oc. 'vr allenderur Cap. r o. o“ in libra
¡nB. Hzec autem non in vno aliquo, ſed ¡11 omníbus Geºgraphica; -Ubi de ‘Ulſtfl’ diſfuntia: in ipſo' 'pero' litrore ſi‘mzr;
Meridiruu's fiunt. Signum ¡gitur eſt Terram ab Auſtro nºn 'vider de Mari, m/i 3- auſ mi ſummurn 4. milliizrizz .
in Septentrionem Splaarricam elſe s alioquin fi ab hac fi Quid mirum ¿girªr mi Plini, /i ranrillu illi partiº viderur
gurà ſenſibiliter .diilïderet, hmcrta non apparerent; vt plana, 01¡ Klum pradicta: muſiis ,P
patebit deſcribenti varias figuras , quas numerol re 111 Qee -Uera' Franciſcus' Patritius lib.?.ç. Ó* 16. Pun—'
cenſnimus a confictas à priſcis Phyficis . caſmmmwnra
. Arc/Jimedem,/Írlſlatelem,
. . Clanzum,C7‘
. › ªlto!
, Pª' "ªz"ª ª y_
rene» opi.
¿,gum. L - IV Ortus Occaſuſq. ſ _demm occidentalioribus ap. ~ uſſertore: rotundimtis
. Terra:
. , C9’ Aquedprofert; tªntam, niº ranrm
R…"üm_ parent lerrus , ſicutócEc pſes 5 1ta vt qui ªl‘adibus quin haben: ::geometrmm w ¡um! referremc um refcllare : 1n~ T,… ,ª ,z
¡¡5 Tur., denis occidentaliores ſunt, horà vnà tar ¡us ¡th Sol oc.. dimba run-ren 'vnum , aut ulterum errorum u¡ . Pro qua dm,… ,
cidat, 8C hora vnà eiuſdem lunar-¡s Eclipſis ªinitium ſe inſpi'ce figuran¡ lauim Capitir I . numero z. apPº/itam . Air
d
rius contingut; prorſus vc exigir Sphzrica Terra- forma; parte¡/ï M,
imq. nquuſit
Ó' in
N,plano \1/1PN,punéctlº
elle ultiarer non confluere ad ima
P, Phyficè 5 eſlo, [int
nec
ídq. expert¡ ¡am ſunt Naucleritorum Orbem ab Oriente
in Occidentem Cirjcumnauigantcs . Igitur moles hmc \llizrbemróricè . Addir reeedenri ſiln ab O pida Camnclij,
Terraqnca, circumquaq.SphCetica eſts Nedum verſus ima domorum paulatim diſpururflè, ue ran em confeflir de
thdi Polos . ‘ cem in ſlugna illa milliaribuf, tur-rin; rempli muiarts almm
NSW_ 5, VII Ad lia‘cin omni LunaªEclipſi, vbiuis Terrarum pedo: 72.. tot-1m auunui/je a Mmenfirndumſtugni mn zx—
Rorundim. Mariumue , obſematum cſt Vmbram Terra: , à ua , vt ceffl/ſe pedes duºs, cum debut/fet, inquit , e/jè pedum 72.. fi ob
ti: Terre. híC ſuuponimus, obſcuratur Luna , diſcum Circ atem.. tumurcm , ac rotundimrem aque z turrir late-re debut? . Sed
imitar¡ ,º quod ſi num eſ’c corpus proijciens talem vm— hullucznarir mi Pan-in' : nſpice enim figurum z. Capitis bu
bram in faciem unte, elle rotundum . Rectè ¡gitur hic iur num.4. Ó“ in M Turn: F G, ſir altnpeder 72.. ali/?amics
vocatus eſt Orbir Term . Figuras pro hoc argumento *nuzem FA, ab oculº A,/it milliarii'i I O.ſeu perlum ;0000.
víde in libro ç.vbi de Eclipſibus . tºta enim tur-ri: infªme apicem F, lutebit aculum .A, eriuanſi
Argum_ 7. VII! _Poſtremò Inflcolentibus altiora Terrre loca, Sol nihil /it demerſur infru terra , 'vel aque firpeIfiCicm ,- vt es:
Rm,…-m 0r1_tur crtius, &occrdrt ſenus, quam habrtantrbusrm 'Perez Term ſemidinrne trª PG, daa-bit te Trigonorïnetria , fi
n', T,… , ¡mò ,º 8( ex editioribus locís amplior 8C amplior campo ¡llum calles S ut ru exi/t‘imnſli turrim FG, mfi/Ïeredperpen
rum , atq.a:quoris proſpectus patet; quod nequaquam.. aliculizriter linea hºrizºntal¡ F A s [Ed/¡[70 .- et, ebuijj‘ê:
experiremur, fi Tellus eſlet plana ad modum diſci , aur demergi nelpeder 72.. at non fic defiendifli, nec demerguntur
menſaº., aut cubre-*e ſuperñciei , .SIC. ali; nizuignnrer, quibur rurreí in littorepoſitefflutn Lªternu,
[en Pburux (I'enu‘e , tándem ¿- conflzeflu ſtrbdumntur’r nach
ni ;um
DE SPHAERA ELEMENTARIJ 49
diam igitur ºb eau/¿rm latrm J quàm 0h euruiflexum fitplr ter oppofitis , vt ſunt H a St R , vel A , 8C D; vno oriente
fitiem Mari: . in H,at1t in A,- alterum vrdebitur occrdere in R, aut in D.
1V At Urge: nº: Patritiur 1ih.2.6.dupliti ulio experimen
ta; narra: em'm nuuiguturo ſihi annª 1 S62.. in leprum, nu
ui udhuc ud littur Vemtum religatu , *mſum eflè munè mºu
rem Lihurnix Azſuero immimmem , di/lamemq. Vemtzjr
millibuspuffuum durenm z arto autem Sale nan umplius vi
flim , inter nauigundum -vrrſu: illum ,- CT armº r 574. cum
71m: Tolºmm Veliflcuretur ir¡ Tyrrhma , canſpeffºr eje)
mt:: Car/Ice, ac totam pmè iufiilum ,- quumui: di[lumen:
plus zoo. millIbur puffluum ; ó" concludir : Si tanto ſpatio,
Maris ſuperficies tumida ſuiſſet , vel totum montem, vel
maximam eius partem noſtro vi fui ademiffet; At aliu:
prohuhiliiu inflrret , mºnte: illº: alto: cffe ud perpendicu
lum r r.. millihurpuſſuum; mamem vera' Lihumiu fax fi'rè
millibus, quidºex
illiMari:
ex interuallo zoo. hic ºh/luret
zºo. milliurium.
cºuſpici patuere ficperficie S mfi refluèſilia,
que ¡ua-ta Suellium , O' K irchcrum , fino-ie: rerum prxſer Sit deinde Tellus in O; en't enim Horizon eius Ratio
rim prope Horiaiitem mtollit , muiçumihu: pon/[imitªr :mª— nalís FOG; Phyſicus verò EN L. Ergo Horizon non ſeca—
fiu Ormm Sali; ,* ceffuute uutem rrfiuctiom , [ut emfizh H0 ret biſariam leum ,- nec iam eilet circulus Maximus in
riumephz’ficº multa , que vi illiur ſupru uppurehunt . Sed Sphrra Mundi z vt communiter ſupponitur; nec oculus
dc hacplum in librº Optico . N , videtct medieratem Cali , ſed ſolum pºrtionem E
M L; nec duo ſydera diſtantía à ſe ínuicem gradíb.130.
vt ſunt H,& R,videret in Horizonte ſuo opponi .
Ill Stella: Fixç , quze ſunt in Aequatore, aut illi proxi- 4':- ²-_ P*:
mx , ſerenis noctibus obſeruantur, ab ortu ſuo ſnpra Ho- T"" ‘ª ‘F
rizontem vſque ad occaſum motu diurno ſuccefliuè , 1ta ² 'º Mm***
CAPVT ll. moueu' , Vt (int ſupra Horizontem horis I 2.. :equinoctia
libus, quando noctes ſunt ſaltem horarum rr.. Ouod non
Terrum effi Cenlrum Muudi , (²V in Centro eueniret fi Terra ad ſenſum non effet in medio Vniuerſi,
ſed effet in Omſcendens enim ſydus ex- E , properaret ad
Cªli ſupremi Stellifèri,ſttltem oceaſum pet M, in L, multò citir‘ts,quàm ſpatio hnrarum
¡2..nec interim aſcenderet medietas Aequatoris HMR ›
quoua’ſmſum . ſed lonqè minor eius arcus , nempe EML .
IV Stella' eazdem , eadem nocte ſerená viſa‘ in Hori- ;'3* ªf "Z
ºPiªíºMI T A ſentiunt, non modò Peripatetici cum Ari— zonte , aur apparent ſibi)pfis aequales cum ad Meridia- "xxx:
“_Tïl'dº floralel.r.de Coeloà n96. 8: PIM-'01.2. c.69.& num venerint , aut potu‘is ob vapores Horizontis , maío— '
mn un. Cofinographi cum Pralrmaa lib. r. Almag. C.ç. res; quod \ignum eſt eas ad ſenſum xqualitet diſtare à
Alfrugunº different-4. [Mi: Sucrº Baſ( 0 in Sph. Terra , Gt Terram ab illís . Qgòd ſi times à vaporíbus
c.r.ibiq.Cluui0 pag. 13$. Almolvco dialogo r. Coſmour. Horizontis , irruere eandem Stellam , puta Lyrae fidicu
pag-.9. Bluucuna in Sph.l.4. c. r. Bar-ocio l. r. Coſmograph. lam , aur Arcrurum , in diuerſis Mendianis 5 ¡tam cam..
q pag.2.9.Sed etiam Pythugaricictü" Capri-nicaigqui quamuis eiuſdem magmtudinis videbis vbiq.At ſi Terra eſſet ſen—
in centro Mundi Solem collocent , 8C Circa illum moueri ſibiliter Ctrlo propior ex vna parte , quam ex altera, pura.
Terram dicant , in illo orbe , in quo Solem moueri reli in O, Stella eadem in meridiano puta in M, multò maior
qui cenſent,& quem Orbem Ammum, ab annua non So appareret , quam in Horizontis puncto E , aut L . Aa:
lis, ſed Telluris in Zodiaco reuolurione z vocant ; ſatentur enim ptopiora ſunt y maiora apparent . Pati ratione di
nihilominus tantam efle diffantíam Stellarurn Fixanim à ſtantiee Stellarum Fixarum inter ſe non apparerent , ſicut
Terra , 8( tam pamum eſſe , non modò Ten-:t: globum , teipſa apparent nobis, ſemper exdem , ¿Y fibi)pÍis ;equa~
ſed ipſum Orbem Annuum ; vt comparatns Cum diſtan— les . Exempli gracia , diſtantia Arcluri à Regulo mihi
tia Aplanes , ſeu Octauae Splizraz, inſenſibilem habeat obſeiuata cſt ſemper grad.ç9.¿<c minut.49.ſiue prope Ho~
ad illam tationem ;lx perin le omnia ad ſeni'urn phxno— rizontem , line longè; 8( eadem obſenmbitur ſeru per
mena nobis apparete , ac (i effet Terra in med io Mundi ; ab omnibns vbiuis locomm : At fi Tellus non eſſct phy—
atq. adeò’phyſlco , aur lato modo polle vocari Centrum.. ſicè in Medio Vninerſi , dure qumiibet Fixarum magis di
Mundi: ello non (it tale in riáore Aſtronomim apud ſtantes apparerent inter ſe prope meridianam ſuam al
ipſos, ſed tale centrum \it Sol. Argumenta verò, quibus titudinem , quam ptope Horizontem illis , qui ſuo Zie
probati ſolet Terram eſſe in medio Mundi , fi auctorita— nith propiores eſſent quam ſuo Nadit , vt Habitatori N :
tem ſacram cxcipias , reuera non aliud oſtendunt , quam Contra verò degentibus in oppoſito Hemiſpha‘rio , ¿5C
Terram eíſc quoad ſenſum in medio Mundi, reípectu qui à ſuo Zenith magis diſtarent , quàm à ſuo Nadir , ap—
Ctrli ſuprcmi Stelliſeri, vt mox videbimusª :tur elle inter parerent magis diſtantes propeHorizontemzquím prope
Solem, ac Lunmn,treſq.Superiores Planetas, quando Sol¡ Meridianum : diſtantia enim eadem duorum viſi bilium
opponuntur , vt opponitur Luna in Plenilunils . Hare maiorin minori diſtantia ab oculo apparet, &t minor in
enim eſt ſumma Argumentorum . ~ maiori, nec modica teſractio prope Horizontem tan
¡yz, y ;rº ll l’rimòſi Tetranoneſſet in Medio Mundi, omnes tam diuerſitatem excuſaret. .
rpm» a' Horizontes habitatonun terrz , non-ſecarent illam vnà. V Si Tellus effct extra medium Vniuerſi , hoc eſt ex- Arg. o. pro
m Mimi¡- cum Ctrlo biſariam; nec videtentur de duodecim Si— tra planum 8( axem ¡Equatotis , aut eſtet in Axe , aut Tºmª' ‘fº
gnis Zodiac¡ Stellati ſex Sigma ſupra Horizontem z nec extra Axem Aequ *toris: Si in Axe Mundi, 8C Aequato- ²'º Mªª-ª"
medietas Cali 5 nec ex duabus Stellis , diametraliter op 'ris , 6( ſenſibilitet vicinior vni eius Polo , quàm alteri , 8C
poſitimuiuſmodi ſunt ſerè oculus Tauu’ Auſtralis, 8( cor* extra Zodiacum; nec vllus Horizon ſecaret Zodiacum
Scorpii, vna víderetur in Horizonte oriental¡ , quando al in duas partes aequales , ptaeter rectum 3 arq. adeò extra
tera eſt in Horizonte occidentali; Sed aliqui viderent Splixram Rectam nuſ uam fieret Aequínoctium, ſecl
multò maiorem medietate lei,aliqui multò minorem :tunc Sphxra’. Recta ha itator non effet in Aequatore;
partem Sec. quod eſt contra omnis :cui experimentum . \ed viciniores polo diem haberent perpetuo breuiorem
Orgvd vr flacilius percipiatur; Sir Terr-a primt‘un BC, &C nocte ,- Si verò intra Zodiacum , ò: parallelum aliquem 1
Terrae atq. Vniuerſi centrum \it C, Czelum autem ſuPre— quem Sol percurrit, ¡llo die in Spha’ra Onliqua fietet
mum viſlbilium , fit HMR &o 8C fit Horizon Rationa— Aequinoétium , quu Sol percurrit illum parallelum , fed
lis HCR s Seníibilis aurem ABI): (ic enim oculns B , vi— non illis , quibus nunc tit diebus; 6C ſi Tellu$ eſſet ilL¡
debit medíetatem Ctrl¡ , fi non HMR, ſaltem AMD; 8C plano Tropici Cancri illo die fietet Aiquinoó’cium i quo
ex duobus ſyderibus diametralitcr , aut quaſi diametrali-j nunc Sol ad polum Borcum maximè accedens ſacit Sol
G ſtitium:
d‘ª-.ªª
. J‘:~Vffi.

zº. LIDER. S E C' V N D V S


fiitium : nec die arquinoctialí vmbra gnomonis crecti ¡il
perpendicularirer ſupra Horizonte… , deſcriberet pe rpg… Diſtanria Pixar-l In Terrar- Parallaxis H0- "ªi
tuò Vnam, eandemq. rectam ſuo mucrone lmeam . QE!!
ſuut contra experimenta ſolemnia Aſtronomorum , vr Stellanà’l‘erra. Semdiam., rizontalis Fi
oſtendtt Clauíus in Sphretaà pagdz 9. appoſitismiultis Xªrumo
figuris ; Quarum vice inſpice 5Pl1.ï:ſíl’.¿1\lnlllfll'l$vhflllſdlll ‘
initio libri polimm , bc huge Terram m ptaedrchs …bus, __l ' u _,
Ar \i Terr-1 in \Equatoris plano , ſed non in Axe il Ptolemreo,&Alba-l 19000 l u o
lius ciſcr 5 \Equinoctium non tieret in Spb-.era Recta, regnio. -
nili in vnico illo Horizonte , qui trunſirer per Mundi cen Alfragano. - zorro 1 ro o
trum; in Obliqua aurem , aurnon fieret ¡Equinoctium , Tychoiu'. l 14000 l 14 44
aurnon medio loco , 8C rempore inter Solſtitium hyber
num, tk' :cl’tiuum 5 nec excellſius maximm diei ſupra horas
1 z,.e1l°et rcqualis breuiffimre diei detectui . Si deníq.Tel l1! /l-Iirabiturformffle Lector , amifflum Ii me urgumen- Arg-Im. ab
lus nec in Axe . nec in plano Aíquatoris \ira effet , ¡nom tum al¡ Eclipſibux Lunas , quo 'Utmztur ad /itum Ter-r4 in., ¡clip/¡bus
nia przrdícta abſurda incideremus , qu:: experientijs re medio Vniuerfi º/Zendendum ,10. Regiomonranus , biau- pro ſiruTer
pugnant maniteſtifljmis . _ ' - _ rolycus, Blancanus,Clauíus, ncmpe praclari/ſima A/lrana- ª quªm¡
¿,g_ P p,, VI_ Terra, cum \it gramffima_ ommum, rendir- deor mIe _Lumina . Dicunt emm, fi Terra nan ¿Jet in Mundi ²²41“‘ o
7,,… ¡Ñ ,5 ſum lunpliCiret , 8C ſ¡ extra medium Collocaretur mregra, medio, Eclip/Z-r Lunare: nºnfizſlum ir¡ [en-per in oppºfitia—
m Mmm‘, autm partes diflecta, tenderet rota naturaliter. ſicur 8C nc diezmetmli cum Sºle ªſi’d uli—
cius partes , deorſum SC ad centrum Vuiuerſi , vr :cquali— qudnda cum Sol , U* Luna di
ter díſtaret al) eo loco , qui eſt Se dicitur ſurſum, nempe à fliznt multa‘ puueioribur !11(de
ſupremo Catlo; non enim eſler maior ratio , ob quam.. I SO-gmdibm in Zondomr de—
plus ad vnam CCI-li parten¡ accederet , quam ad alteram; clurutur in prime /yuiur .Sc/¡oli,
‘ irnmò ratio eſt in oppoſitum , vr Iqualiter Coeli inlluxus figura: et/i enim Terr-ó poſira.;
ac beneficia participet . Locus CÏTO Terne naturaliter in media \1, Luna L, eclipſnre—
debitus , el’c Medium Mundi 5 8C (Pentium Vniuerſi: «ZC tur ab ’IImlIru A V, in aya/iria
ira omnes rcctè dicuut , _Ñ ;Ignoſcuut Terram elle in in ne Salir S 5 poſita ¡amen extra.; a
fimo Mundi loco , .SC verilïiznum eſt illud prouerbium, Mundi centrum z 'Uſ ¡II 1, Luna P a eclipſirretur ab Vmbra
.ſancirum in ſacrislitteris Ptouerb.2.5. CIL-[um ſurſum , CF‘ Term 1 B, quando minuſ d Sole lll/letra! , qudm [emitir
Terra dearfum . l-lçc tamen argumentum eludunt Co mla Zodiar¡ . Contra nerº' dicur/t,ſi vel in duºbus Eclz'p.
pemicani . film: (0)“?de Lunam effe in oppoſitiºne diumetrali S0- ,
li: , 'Ut obſeruurio O" ſuppututio Aſlrºnºmicu require?, ſe~
qui necefflzrio‘ "Uſ Term /it in vtr-aque illa diametro; Ó‘
cum omnes diumetri Mundi ſe/e interferem in centra 7
SCHOLIA'. ¡Mundi, neu-[IE ejÏe nt Terra /it in mediº Mundi,- quod
poſl'eriore [me figura explicunt, in.,
quu Sal inſua Car/0 , Ó" Luna in [ua,
1 On ugitur bie Ii nabir contra Pyzlyagªrieor › Ó' Cº fed dualzur in Eclipfibur diumet‘ret*
pcrnicunos, _ponentes Salem in Ccnrrº Mundi im tirar apponuntur
ſecnmſe , C7'Cdiametri
in punlſilo . inter
mowtem , O' Termm in orbe Solis Prolemuico , Circa Salem
eircumuolutam ; 7mm intelligere bypar/yefirn earum , Ú‘ſiz Hac 'vera' ªrgumentum maior-en¡ .li-10h', o ¿ª
lutioner argumentorum , non eſ? Nouitzj , fed perfefliorir -vim habere 'videtur in Eclipſibu: Lu- c1“?- ª_
A,-’lronomi ; ideó-1. trafianda [2er a‘ nabir Libro 9. -Ubi dc.) ne HoriÍantalibur , quando ſcilicet zum. clau.
S_Memmibunú' H ?pºtheſibus Afironamorum omniummec Luna ari-:n: occidente Sale , aut oeci- diªm .
dem oriente , eclipſmur; ¿uiuſmodi Eclipſim referunt Pli- ¡‘-í
non m opuſi'ulo , quod de bºe argumento hubemur pre muni
bur, qui mſcribitur Apologia ſacrze cenſura* contra Aller nin: lib.)..capJ z. 0)” ¿ſé m'ſmn \Mª-[21mm apud Keplerum, ’:1
qummm tores motus Telluris annui,& diurnblatze à S. Congrega in Aſlronºmia Optica,- Ó‘ tulis erit reffizeclu H oriïontir Ra-
mani, Eclipfir anni 1668. die 2. 5. Mail S ideªl!? Argelia ibi
ª"
'7L‘
Caliponiº- rione Cardmalium .
Mm Tºr-'ª 11 Lia-man nzdeatur femper ei nobis exuctè Cali Me triumplzum Cunit cºntra (.'operniCIIm 5 ram: je /n'nc euicij]e ª:
rlº/*"0 "lª" dietur, tum prapter vapºres HºriZOntis , impedieme: opaci Terram eflê in ip/ifflima Mundi Centro , nan aurem Salem 5 “:5
'ª‘º’º’ª" rule [uu /lellarum FiR-urum in eo eonſpefflum ,- tum ob /irum
nec Cluuiu: in ſpljeru paga 57. O" 145. aguauitpumlagifl .Il
‘ª‘ ' ſpeélutºrir, qui uliquunda nilul eſ) Eleuutm fitpmfiiperficiem mum ,- fld vt bonus‘ Hºmerur /jic dormitauit - ' La
Terra, un]. udeà nan pºte/i videre, que [un: x’nfru Hºriun— Caterum parªlªgizxmt bi Aufloru, aut ce‘rti’ .equiuomnz ;;
tem ſen/I'bilcm z qui quidem Horizan 715 eſl Circulur Splie d diametrº C(Eli Luminarium, ad dmmerrum \14 und¡ ,- ex ':4
re: miirimus , fid fee‘ut eum in ſc’gmentum minus' , quod no: prediflis enim Eclipſibur [iz/um conficirur , Termm interce- .1:
vidcmlll', G" in mzziur, quad nor ldtct ,- Tumenſi uliquor puſ: dere inter Solem Lun/1m , cf" triu [MC cor 0ra efle in ca. 1:
ſibur eleuetur in collem , uu! turrim , fimilemue ſpecularn 5 dem reflu linea , G” Lunam tune effe ul) oppafity :
pºtcſl videre etium plur qudm mediemtem Ca-li . Si aurem Ecliprice parte illi , ſub qua Sºl el? ,- que *vera «J
nan eleuetur, perexigud Mmm , (-7 inſerI/ibilir e/Z partio illa eflê pºſ/74m , etinmſi Sol eſſer in Mundi q
Ca-li AH, nel DR, quam ſemidiumeter Telluris nºbir eri— Cenrrº , C²7 Terra extra illud , nan., a‘
pit ; ell enim :emm prncirè quunm Purulluxir borizontuli: /ºliem vbi pºnitur à Capernico , 'z
Fixarum Stellarumzque in Dnmiumfenrentia e/l x’mpercepti fed multa‘ remotiºr d cen— .z
bilis, (9" tanta’ minanquunta‘ /ielle illa d Term magic diſfun tro Mundi 3 dum— .-…
rerfuerim : pro qua inſpice fèquenrem Interculum; in quº madº lezru , .1‘
ſulnicui Coperniceºrum ºpinionem s qui-a non conueniunt in , Terra c
Fixurum d terra di[Zur/tia _. cum ali] w minimum ſlatuant " -- ad Lunam peruem'rer, Ó' Terra eſſi-t inter .Sº— r.
illam fimidmmetrarum Terre 78 50000. ali¡ eii Lamber lem ac Lunam; Vtſuo locº ºſlendemu: . ;
giª extendant ud/emid.4 r 9 5 8 ooo. ªli', Cum Keplerº, can/i - Quart urgumentum hac 'vno crurc Q
/iunr inſemid. ;4077067.4ut cum Horten/io in 104001 9o. claudicut , nec poriorem para tz
Certum mmen e# upud eo: , multa' minorem effl: pradiflam tem conclufiºm's optar‘ . e,
pum/[Mim , Ú Portianem bemrfia/uru nºr latentem , queim proba: . t;
apud Tyeljanicar z uu: Ptolemaieor . C0mm qua: Marius
':5
Bettinus, nan dubituuitponere di/Zantiam Fixarum , femi
diumetrorum term tuntummªdº 1.2.90. 017 quadnm infer &Chªir-è “ªI
ualla Harmonia¡ ; ex qua ſeq'uitur pum/[mir ſenſibili: ,
nempe 'Uniur [efizuiminuti primi . Sed de Im ¡dura in Librª
Optico, vbi de l’amlluxibur, Ó" in libro de Stellis Fixis . Y.;
CA
DE SPHAERA ELEMENTARI. ;r
J Platam 8( H¡cata Syracuſano › SC Exp/:antº I’ſtbagorico, rzm'çº T,,
c’k Heraclidc Ponlico ,- SC poſtca ¿1 Copcmicanis a 8C à Se- n tir:: ſu
micopemicamsz cmus ſecwidx claffis [un: Guliclmm Gil— um círmm
ber-tur, Longamontanur, Mullcrim, Organm, 8C Arçalu: . ª* ºff"?
C A P V T I I I. Nam ne admittanr in ſyden'bus duos morus continuos, Pºffl‘ª
¿‘C contrarios , vmun comm uncm 8( diurnum ab Om! in
Occaſum, altcmm proprium ab Occaſu in Ortum , ¿Y ne
De Terra Immoéilitatc 2‘ Stellis Fixis incredibilem velociratem concedant , dicunt
Terram ípſam cſſc , qua’. vnà cum Armoſphmra , immò
UNIT". I VAT V 0 R ſunt Telluris morus , de qui— elcmentari regione penè tot-à mouetur veri‘us Orien
n73m P bus diſ urari ſolct . Primus cſt partium.. tcm; idcòq. obuiamire (vderibus , 8: ea videri moueri
ipſius , qui conflatis in vnum nomen duo verſus Occaſum , cum non moucanrur alío mom , quÏIm
bus vocabuliswocarur Termmotm S quan verſus Orientem: ſicur ijs , qui mouentur in nauigio ad
do ſcilicct exhalatio in viſccribus terra’ in vnam Mundi plagam, Iirtora 8C ripx videntur moucrizac
duſa, 6C acccnſa , urcficri vult 8C cxpandi; nec habens recedere verſus oppofiram plagam , quàuis rcucra ſiem :
ª
ſpzrium ſibi ſufficiens , qurcrir illud ma o ac chociſſ~ &c inculcam nobis Virgilianum illud Aïncid.;.
m0 ímpetu per terra- conceptacula ,- 8C I' eò concurit par Fraile/¡¡mªr crm, terraq. 'urbeſq- recedimt .
tes cius , ac fimdamcnra ;edificiomm , dgncc exirum ſpi Sed hrcc opinio a >ſolurè, 6C non hypothcticè mntummoí
caculo inueníat : quomodo proportionaliter exhalatio ac do affena ,- damnata cſt à Sacra. Congregarione Cardina
, ccnſa intm nubCS › dum quxrit cxirum , ronirmm efficir . líum , depurar: à Paulo V. Pont. Max. ad Indicem libro—
De hoc aurem tcrrç motu non loquimur híc,ſcd de totius mm prohibitorum , anno 16 ¡6. dic s. Martij 3 &Z ítcrum
Tcrrz mom . de mandato Vrbani VUI. ab eadem Congr. anno 163 z.
hºya") II Secundils cſt motus Trepidatiimi: cuiu_s aſſCrtorcs die 2.2.. Iunij ,- vbi ccnſcrur .Ad minm arrªnca in Pide:
7,…“ fuere Mar/¡liªr 8. Phyſicor. rmct. I. Maior m z..diſt.z4. nam motus diumus non Tcrrxſicd Sol¡ tribuitur in ſacris
9114. quzſt. u.. 10. de Saxam'a 2.. de Ccklo quzeſtao. Vaz’quez. littcris ; vt Ecclcſiaſtis I. Orimr Sol , C9' ºccidit , Ó‘ ad lª
rima ſccundx diſp.8 z.cap. z. SC’R‘ÍÏMÏM in diſquiſitioni— mm uum reuertitur , ibiq. renafi‘em C‘Ïc. &ab hocmotu
ªus Mathematicis num. I ç . ¿Se Cºttunim primo Meteor. inhi ims ſuir ‘1 Ioſue Cap. Io. firpiffimèq. Sol orrus dici
lcct. r7. Aiunr cnim ccnrmm grauirarís Terre, coêxíſtere rur, thcncfis ILS( 19. Iudic.19.&c. &hoc moru rc
oportcrc exactè cum centro Vniuerſ ; cumq. perpetuò dijſſc retro Sol in Achaz horologio Ecclefiaſtici 48. 8C
murcnir in illa ccntmm grauitaris , ob ruinas &r labes Iſaiíc ;8. Nc-q. vlla eſt neceffims díſcedendí à ſenſu [irte
montium, effofflones celluds hinc , indc cxaggcrationea rali S.Scríptura:,cum aduerſari) ipſi fntcantur, poſico mo
ªrdificia nou¡ &a Tcrmm quoq.pc1pctua , ſcd inſenſi tu ſydcrum diurno ſalua cſſe in rigorc omnia Aſtronomi::
bdi rirubatione, huc illuc nutare . thnomenaz &contrªtietas illa duorum moruum , per
(bntmria :amen fent-:nm conformior efl: \fabilitati illi mOtum ſpiralem , :Int per ſolum morum diurnum ficri
Tcrraºsquam doccnt ſacrx lítrerx prmſcrtim Pſalmo ¡04. poffir , vr ſuo loco oſtendemus . Dicitur prcetcrea hªce
Qxçifimdaſfi tcp-mm ſuch flabilimtcmjuam , mn inclinabi— opinio à prxdicta Congregatione Abfilfdd , Ú‘ fnlſà m
tur in fieculumſicculi , «SC Thcologi apud Rayrmudum in.. Phdoflzp/Iia; "x merirò: (Dia fine vlla ncceſiïtare inuc
Thcología natural¡ dit‘t.4. quxſt.;. art. z . qui cum S. Gre— cta cſt, contra. communem euidcnriam ſcnſuum: quibus
gario z.Moral. cap.1ç. 8C S’. Thoma quneſtqs. de Malo phyſicè euidês eſt Sydera moueri ab Oriente in Occiden—
art. r o. aiunr nc Angelos quidem ipſos poſíe nzruralirer tem, 8: Terram non fic moueri, cſto Marhcmaticè id non.
mouere vel tantillr‘lm tcrmm de loco ſuo . Er deniq. Pri— ſir cui deus ; nc ue alitmde confiar ſcnſum corrigcndum
ſci, qui idcirco Tcrmm vocaiunt 7:12am , cò quòd vi fue. cſiè, vriffaliqui us aliis caſibus conſtar.
ſtct, viva illud Carmen Ouidi¡ IV Oggrrus morus Terra: eſt Translationís ,Í qui dici- TIM-:14m
Sta: WTermfila, -Ui [Pandº Veſia vºtan” . tur Annuumzuo ſtantc Sole in centro Vniucniffcrrx cen- ni: marm
Ratio vcrò eſt , quin longè magis exccdit moles Terra', num dicirurmoueri per orbem ¡llum , in quo Sol iuxm ª" Terrª
cum roto ſuo pondcre, quoduis pondus , quod in cius fu Ptolcmceum mouerur mom annuo dierum ;6ç. ¿x- hora- "²5"“ Pºlª.
pcrficie muretur ; quam quoduís pondus immobilc à po— rum ferè 6. idcòq. Rctrogradarioncs , ac Stationes Pla— ª'
tencia moriua vnius , :mr ctiam plurium homimun : atqui nºtan-um apparcntcs elſeznon veras z 3C alía multa Aſtro—
conſtat talia dan' pondera, qUR’. nulla vi humana , nulloq. nomica meliàs cxpediri hac hypothcſi , quàm fi Terra
vccte , aut machinamcnto dimoueri poſiunr ; ergo nec ſtantc, So] in orbe annuo mouerí dicimr. Ira ſcnſCch
pondcra ſupcrimpoſim Terrª: , eríamfi e¡iènt Olympus, olim , non de diumo ſolſun y ſcd eriam dc annuo Termº:
Pclion , Sc OITa , dimouere illam poſſunt . Aòd fi dicas mom Philºlam Pythagoricus, 8( Ari/Zambª: Samim 3 vt
cam à ſcipſa moucri, vr ſtcr in :equilibrioxonrra eſt; nam de illis Ariſtorcles z.. dc Cºªlo r. 72.1’lutarch. z. de Placi—
quoduís pondus, quod i'oler addi Terra: cx vna partenni< tis cap. 13. La'e'm'us in ipſomm vitís , &Y Alchimcdes in.,
norem haber proporrionem ad cius morum cxcitandum, Armario tradunr z Idem poſtcà non hypotherícè mntümz
quilm ala muſcx zur lcuiſïimus puluiſculus addims vni fed abſolutè affcruerum Nicºlau: Caſ-zum , Nicolau.: C0
lancium maneutium in equilibrio, ¿5C l'uſtinêrium vrrinq. erm'cus in ſuis Reuolurionibus tum in praeſationc , mm.
dcccm xqualia. poudo; prrſcrtim cum ad motum fur ib.1. Cap.8. io.ac I Llaachimu: RbflicuízÃ-IÍC/RCEÍMP
ſum, aur deorſum, vinccnda \ir reliſtcntia torius aêris,op [Minus, Scbtkardus, 10. K:pin-u r, Rotbrmmnm, Cªrlita: Cal_
polïrum Hemiſphazrium ambicntis . Rectè enim Cleo cagninm, Did-\cm A/iumm , Paulª: Antoniª¡ Fafan-rima,
mech lib. de Mundoóc Seneca lib.4.Naturalíum quç Galilam, Simºn &minus , Philippm z C7' [acabª: Lamber—
ſtionum quzeſt. l r. dixerunr Terram ad montes,e\ſc vt in~ gim, Pen-m' Heriqanm , Iſmnel Bulliala'ur - Nam Gafſen—
"entcm pilam ad pílum; ſiue dicas cum Simone Steuina dus, reucrirus S. Congregationis decreta , in tinc Epiſto—
'b. z. Staticcs, pondus Terrx cſſc libramm 2., ºoo, ooo, Im 2.. de mom impreflo à motor: translato 2 immobilitati
400, ooo, ºoo, ooo, ooo, ooo, ſiuc cum Fºrerio in Vin' Tcrrze tandem acquie uit .
dario diſpur. Philoſoph. de impul ſu , SC centro grauit. Sed hzzc opinio mulròmagís damnata ef’r ab eàdem..
par.47. clſc librarum 399, $64,914, 18;, 7 14., 18;, 714, Sacra Congregatione, ſuperius adducta, in cuius cenſura
2.85 g.. Sicuc ergo non ſufficír quiuis noſtcr comms ad appellamr Abfizrda, Úfalflz in P/:quſºpbia , G“ quam' S0—
moucndum quoduís pondus , ira ncc quazuis grnuiras ad li: immobilitªtem,fºrmulan haz—etica, -Utpatc expreſsè can
permouédam cx ſuo :equilibrio Tcrram: quidquid Hie tmna Sacra Scriptum ,º quºad mmm 'vera' Term, ad mi—
roní Archimedes íactàrit illud celebregc magníficenrius, nus' arranca in Fido: . Biz non ſolúm in Sacris Lírtcril
qmm verius : Terra dicirur ſtabilis , immobilis &a Paralipom. 16.
Dic vbi cºn/¡flan, Ó' Cae/um Terramq. mom-bª . Pſalmo 92.. 6C 104. 5C Eccleſiaſtes l. fed etíam &z maxi
cum nc Angelís quidcm Diuinitus id concclſum mcliores mè Sol exprcſsè aſ'ſeritur moucri mºtu annuo, Eccleſia
Thcoloºi exiſtimenr . flís l. Gym per Meridiemü’j'* ficct‘itur ad Aquiluncm Cá‘c.
Ill 'lªcrrius moms eſt diurna: reuoluríonis , qui dicitur eſtq. hic morus quoq. contra cuidcnrizm phyſicá ſcnsñs;
Vmigizzir , quo temporc 2.4. horarum pcrhibcrur Terr: nec vlla ratio nos cogir, aut ab hac cuidenría , aut à ¡irte
Circa ſuum ccntrum , 6C axcm ab occaſu in ortum moucrí mh ſenſu Sacramm Scripmrarum rcccdcrc: idcòck ſÏU‘_
(3 2, ra

— r— _~—Í--_-—
52 LIBER SECVNDVS
ſtra congeruntur exempla ex S. Scripturnzin quíbus opor— ' ,gatia decrcuit , O'ſzz/rem ad mn drircndzlm abſizlutê oppoſL yª).
‘ò-
Í
tet {en (um ac phantaſiam corrigen: , & figuratè feu ad tum:ſed de bacſubrilimte T/jaaloqic'a cgi ex profeffl¡ in Tm—
vulgi captum loquentem cam concedete . In illi_s ením &am de Fide, 1111i de Rc-zuli.- F¡dei . Him Mmm [ubimel— x\
“-31,
exeinplis, fi valent, iam cuidens aliunde fenfuum fall-.1da ligf!, quamodº cancilmripoſfim Marinus Mei'ſennius , nc
eſt, ex alizs fenfationibus manifeſtioribus , aut cx ratione g-mr opinionem Capri-mii du mnmum effle, w /Mjre/im , cum .Lulú

euidenti argumentifq. neceſſarijs , 8C apodicticis , quo Iuſto Lipſio , Melchiore Inchofer , Georgio Polacco,
mm neutrum in cafu noſtro reperítur, cum fateantur Co— dicezznbm 61145 app-¡,ſr'tum efflè de Fide ,' quod mmm riega:
perm'cani fnlua elle poſſe omnia C(Eli thtnomena , in.. Garlend us in L‘pz/lolupmdicta , O' udfim’m lilm' 5. III/Zi ha*.AL

vrráuis hypotlieſi Terrç ſtantis Sole motowel Termº, mo tutiozzix Aſhammicx . '
m* ſtnnteSole 8C Fixis . At de his validiürs ac plenius di
ccndum ell lib.9. -xczºa W—-SºlºJ-Eºï-S «Er-:ºa-SºIºa--soIe-z- Sºy- Z“ @en
Mªnu‘ Tn- V Quintus Terra? motus à Cop-:mico adfcríptus, eſ’t '8:93 -Sºiºs
'ª ªmiſ-m annuus motus Declinationis , quo axis \Equatoris Terre
/ª‘ª ”ºf" - this monetur in prxcedentia , ¿Y contra motum annuum
"ª“ªª" ' centri factum in confequcntia Signorum , vt excufetur CA-PVT IV.
motns ;ippzrrês in Sole ab Auſtro ad Septentrionem obli
què; qui morus quia aliquantulò celerioreſt motu cen— Term Centmm cffè Centrum Gamma-nc,
tri Terra‘, caufa eſt vt /Equinoctinlia , ¿Y Sulſtitialia pun
cta videantur recedere in prcccedentia verſus Occiden
“ Omniur eCarparum Granium .* Vbi ſe.
\em , idcòq. motus eomm vocarur Pl'ICClllO {Equino [ect-z yuri-¿lam Coro/[aria 4d illud Can
ctioru¡11 , ¿Y hoc motu excufat Copernicus motum Fixa—
rum appuentem verfus Orientem . De hoc verò motu trumſpecta mid .
li-;ct Sacra Congrc_ atio Catdinalium exprefsè non de—
cei‘nat , \amen racitc illum d-.Imimlle videtur , cum non_ I ENTRVM grauimtis non eſt idem quod Ceutruin
miniis repugnct S. Scripturx, qu un motus annuus centri centrum figurce , ſeu Magnitudinis ex gene g"“l'flÍÍ-ÏI

Terrzemzrm ò; declinationis motum Soli tribuunt diuinze re fuo : eſt enim centrum Magnitudinis pun Ó- cem run¡
molis.
litterzr Eccleliaſtis r. vbi de eo dicitur , (1jm: per Mm' c'z‘um illud , cirm quad vndique parte: equalir
dzem CF flecr’ztur ad Aquilomm UC. , magm'mdizzi: con/Zituum; At centrum grauimtis eſt ,- Pun
Mºm-
1²”" "ctª’ª‘ª'Lí- cufandam
VI Sextus Terrç motus
Jnomuliam eſt duplicis
PLEGCÍHDDÍS Libratíonis ad,ex
[Equinoctiorum ¿Se c‘lum intra corpus [za/¡mm , d qua ſigraue apps); !zm cºnci—
piarur , dIIm fertur quieſcit , @ªfirmar cam , quam db initiª
‘ªª-ª"… Cº Obliquitans Eclipticre , de quo SC de prsecedenti dicetur lan/mit pofitionem , mq. in ipfii [minus circum‘crtur : vt de—
Pª'ª’ª‘" opportuniuslib.;.cap.z7.19. ¿ªc 2.9.vbi ¿Y de moru Tetrzr finiuit Pappus Alexandrinus lib. 8. Mathematicarmm
!urfum ¿e deorlunhquo non Sol Apogeus Pcriucuſueafed Collectionum z feu , vt ait Federicus Commandinus ini
l Terra potiusTerra:
tem motus Aphelia
, quió(tubſtimitur
Periphelialoco
fiat .motñs
Lentirlimus
proptii au-_
Fí tiolibri de centro griuitatis; cſt Puufz‘um ¡mm corpui',
firm quad vndi'q. parte: equalium mame-maru?” con/illum.
Xarum in Oi‘ientem ab Andrea Ctelalpino li'D.z. Peripa Nam \i per centruan tale ducatur planum , quod fecet fi
tcticaium qq. quxſt.4. eſtillc qui indicatur à Copemico guram quomodpcunq. ; iemper ipfam diuidet in partes
lib. 1. Cap.: t. 6C reducitur ad Copemicmum motum Prce~ :equeponderantes . Vocatur aurcm Momeutum hoc lo
cellionis \Equinoctiorunhlicct Cxlalpinus eius periodum c-o vis, 8( potentia ad mouendum deorſum ;qusc nihil cſt
extendar ad annos ;0000. ' aliud in corporibus inanimatis , quim grauitas . Lima
verò directionii‘ , feu Gmailati: diamefcr , eſt recta linea.
perpendiculan's Horizonti, per centrum gmuitatis duda.
SCHOLIA. lam verò in Corporibus homogeneis , feu fimilarium
omnino partium , idem ell: centrum grauitatis cum cen
Amame,, , I Vlru argumenta Pbyſicu , Ó" Aflrormmica [01m: tro figure, Se magnitudinis; quod Clſirrius demonſtratur c—~.

lu 4 MI- u rªnger¡ contra Capermmnum Term motum,tdm in figuris regularibus : atq. ita in Circulo z &ſ in Sphrera ,
mom/2¡ Ter Diur/m.-..-, qu ¿m Aunum,qzm etium d "UlT'lJ’ alioquin Philº SC in omnibus figuris rectilincis , ªuc planis , :equaliunp EL“
n :zum Lajàlilaiczzd' Aſl'rammie periti: cenſmtur apadiflim ºmni— laterum , qu-.e Cll'CUlO aurSphrer.t ini'cribi , autcircum
Iram . …z Marianflªmtiuzgua !amen intrqſyefZ-z, tulia mm ſum; Sed fcribi poſlunt, idem eſt centrum gtauitatis , ac magnitu—
2m cfl @nz/mm , prqflmdum Capermcame [zjªpaſljcſEOF pm¡ dinis, ſi (int homogcnea; vt (íSPhxra, antcubus ,ſínr
tlz rfi-mnzri : idejg. camu; expº/itionem , uc dIfl‘u/[iancm ir¡ tºta cx auro eodem,aut plumbo . At in corporibus hete
[inem r’mim‘ operir, C5‘ inſrpumtum de /Iac argumèto [111mm rogeneis , facpe ;Iliud eſt centrum gr:1uitatis,aliud magni—
ren-ci . 50124,71 mrmilo¡ wlim tyrauex , à Copa-mmm: m'— tudinis ,- nam ſí SPll-"Eſïlln conficias z cuius vnum hemi
lmi omnibm Atmºflzhem cºfinaribus mºtum illum , ſpliçri um cereum [it , alterum plumbeum; ccntrum gra.
Dflü‘iílctlſ'l, Ú’ \III/11mm z tdi/quam commumm _, preter m0 uiratis erit extra centrum figurar, .Se intra fegmentum..
!:Im praprtum fur/¡tm , dearſiim , Ó’ anima/lirª": ; item) plumbcum . - -
C'ci/!TIIDigmui'Im pºl/i in Centra Azmaſpbzcrzc , nan ir¡ cen Idem cm_
II In Sphcera
\
ítaq. gloln'
,-
Tetraquei
~
, idem cenfeturz
_ . .
mm¡ gm
tra VUqur/i ; Ó‘ Tech Fila tdi/f0 interna/lº diſfantia d faltem pliyſice, &C ad ſen.um , eſlc Centrum giaiiitatis , mi ó, mª_
Term , "Ut 'Term mom emma ¡Tu/[um fC’I/ſillilem diuerfim tº( centrum magnitudinis; licet enim aquis interhlfu \it , 1,', ¡Ñ TH_
tem uſpecl‘u¡ experimur : Quibm paſim ¡XC prºbé imallectir, SC ptope fuperíiciem lietetogeneis partibus mixtª. ; ta- m_
corrª/::mr plurima mgumentd (0mm illa¡ contaría ,' G" mſ¡ men :1d reliquam Term: molem homogeneam , infenli
Sum nullorimr,
abflcrrcrcm d'ÍI-Efſid6)1tifl
; ¡ml/4 /èzz/imm, ab ea
luztſifenus \Miri/;eminim noxſèmentia
argumenta cx bilem habent proportionem , .ºe ineptam ad przrpom e—
nmdum verſus vnam par-tem , vr diximus cap.;. nud.. SC
cygimm fimt, quod equidcmfciam, quie nor al] illa rcmouerc contirmabitur ex dicendis inſra de proſunditate Maris ,
dcbucrmt . Puro Mmm me, Deo iuuiwte , produflurumfiia & de Aquarum mole ad Terram comparan . Prrterea ,
tempare m medium mmm, aut alle-mm argumentar” , quod vc colligitur ex hiſtoria naturalicorum , qui totum penè
ex dun¡ in Albanº/¡iia Phenommir al¡ ¡¡I/i: Copcrnicanii‘, orbemcircumluſtramnt; DEVS O. M. ita Montes, SC
conuruozfflo/ormn 0p uwnemfzz//I'mris cx Parleſalrem . Maria Circa Termm difpoſuít , Vt vndiq. :eqtulia -fint LI‘Ï.'.1
Lª‘

Cmgregª 1] Sªcra Cozzgngatia Card/¡mllum , [cor/im fiünpm à momenta Circa centrum eius ,’ ſiuc ob idipfum quredam
zi…: Car Summa Pontjfi(e) n01/ fa…¡¡Topo/¡time! de Fidc,eti4mſi en: Maria fint altiora, ſicut de Tyrrhenomari affirmat Ca
ª”'ªl'f’m dlfifififlſ tflc dc Pide, aut oppoſimr ¿Lili lam-enmi- . Quan cum b”L’LIS in Meteoris lib. x. pag. ç ſ. &C alij de Mari Rubro, -Zc
“mm" ' nondum de hac rc pradzem drfimna Summt Pontzfici: , aut de Mari Nortico , refpectu Oceani del Sur affirmzmt ;
CMIU-ll! {tb cº direct: , ml app-abad , nondum eſ? de Pide) ſiue non. Poſtremò ſi centrum grauitatis in Terra elſct
Solem mºm-tri, Ó" Terr-Kim flan , vi Decrezi precisè illius fenfibiliter diſtans à centro magnitudinis z idipfum pto
Congrcgatianiss fed udſummum, Úfºlirm 'ui SMN Scrip ſedòindicarent alicubiperpendicula liberè demiſfa fu
rure apud eo: , quibm eſ? cuiden: moralircr , Drum im reac pra fuperficiem camporum aut \Equoriu inclinarentur
lafflè : 07mm Mmm Catholici ex vmme zum Prudt'mia, cnim ad vn-.rm potiſrs partem , quam ad alteran] .- quod
mm Obtdimtia: oblIgamur ad rencndum, quod .illa Cangre cum nuſquain hactcnus apparuerit; gratis omninofinj
. gere
DE SPHAERA ELEMENTARI. -53
eremt centra hace duo in Terteſtri Sphrera ſcnſibiliter ſet ccntmm
cpnur-Íuie granitatis
ºraumm nºnten-:r:
eí’rctet C,ſicuidem
ſed tunc centium…
a \e inuiccm diffita elle . .
III Hinc iam ſoluitur ſacilè qumſtio illa a an centrum punélum a iud intra henúú:h¿riunn A
Cªl-"W Terteſtris globi ſitillud commune centrum , quò omnia terra . At fiB.maneret
in C9 homo centrum
in extremo illud l ſi
Horizou~
7²"“ ²/z tania per ſe tendunt appetitu innato z 6C à quo leuia re—
ª""ªºº" cedunt per rectas lineas , ac bteuíffimas; niſi impedían tis ,non poſl'et ſtare perpendiculari—
“: ²"' tur, _aut cogantur per lon íorcm , 8C obliquam viam ver ter ſupr:: Horizonte… , ſed iacei‘et, -
º‘ª’ ' ſus illud deſcenderc , ve ab illo aſcendete . Affirman— licet ne iaicere quidem polſet , ſed i'ueret deorſum verſus
dum quippe eſt; cum vbicunq. terrarum , ac marium , C . Rurius
eXtm arboteseflſient
C, inclinata , 8C edilicia,
. «Se ſegetum calamiàc.
perpendiculmum pondera demiiſa , vel pet aèrem , vel lV Si daretur recſila linea, aut planities tangens terram
peraquam conſiſtentem , deſcendant pet tectam lineam
illam , qm: facit angulos zquales hinc inde cum ſuperfi in puncto vnico , 6( in longum produC‘ta nºtabiliter , cu@
cie globi Tertaquei , ſeu angulos rectos cum linea recta , iuſmodi eſt Hl’R, tangens Ter—
aur plano horizontali , tangente ſuperficiem cºnuexam—a rze globum PC,in unclo P; Ho- ,… A (¿B
Sphmra- prxdictze; atq. adeò pet illam rectam lineam, mines ſupcrillo p :mo poſiti, 8C ‘Y
qu.? produi‘ta reipſa, aur imaginarione, continuarur cum diſtantes à punc'to contactñs P, '
ſcmidiametro Tertze, Sc in eiuſdem centrum cadit. Id vr ſunt AMR B, non ſtarent ercer¡
adeò verum , vt inde recta linea , quee ſacit cum altera íuper illam, ſed inclinan,- prout
cquales hinc inde angulos , nomen adepta ſit Lima per poſlularet linea directionis AC,
pendicularis . Hoc auk'em maniſeſtius fit , tum in Aquis , Vel BC , ducta per centmm gta
quatum ſuperſicies , quieta cum eſt , eſt etiam conuexiſ— uitatis ipſouim , 5C producta vſq. ad centrum Terra* C."
pha‘tica; in ea enim ,:equalitas angulomm , vndique à Et ſi ſphztu‘a aliqua grauis collocaretur ſuper eodem plz.
perpendiculi filo effectorum apparetv mm in gurtÁs aque, no,longè à puncto contact fis P , vt m H , non quieſccz-ct
ſupta littoris arenam rectà cadentibus : cur cnim nou re ibi; ſed centro
ma eflſiet meter Cdeorſum
. Campiadaurem
punctum
, &C P, vt quam, proxi
pauimenta ſUpÑÑ-r
iugiunt ab arena illa, qu.^e ſiccitate ſuà eſt illas nbſumpru
ra ,aUt certè minus aptè conſeruatura? aut cur obliquo quibus erecti ſtamus , etſi recta , 8C plana videntur, ſu-It
tramite non deflectunt ad vicinum mare ?ceitè quia gra tamen Cóuexa, ſed inſenſibiliter , ob Cauſas .lll :tas Cap.: .
ulUS illis iudita , vt partibus ad bonum totius inclin-itis , Libri huius, Sz'hOIlO 2.. aut ſi plana ſunt, noſha inclinado
ptmualet. &e ad vnum commune grauium omnium cen— ad illa inſenffbilis eſt . ‘
rtum , quod eſ¡ in meditullio Telluris , commouet . De V Tandiu Homíncs vnico,aur gemíno pede telluri in
niq.& nauium arbores 8C parietes :rdificiomm , .Se arbo ſiſtentes , ſequc mclinantes , aut-ab alio in lucia impulſi ,
ium tiuncos,& fmgum calamos,& Hammamm pyrami- ~ aut tracti ſlabunt , quam diu linea directioms a centro
deSaSc virgulas ſumorum cernimus per ſe,& ſecluſo vio grauitaris ipſorum, ad centium Terra: ductap, cadet intra
lento motu , perpendicularem ſitu-.n ad Tetteſtrem glo plantas eorum z at ſi cadat extra, cadentócrpſi : idemanm ¡nc,
bum tetinetc in ſuo motu ſurſum, dem-(unirte , aut in ſua euemtm arbonbus a 8X’ in turribus , in qtubu< radix , pinchº… ,m
quiere, vbicunq. tandem locorum filerint . Ello paruitas fundamentum ell pto planta . Hinc natum tu‘. artuiciuzn “¿mm-
parietum duorum vicinorum , collata ad proſunditatem illud 'ArchiteC' ura- , quo Turris - _
Telluris, tantula ſit, vt paralleli videantur, nec perpendi inclinata , vt ell Bononizi: Turris 1'- G R
culátiter coituri in centnun ter-rar . Cari/Urdu, non cadit ,' :x turris
Hinc iam ſequuntur Corollan'a nonnulla notatu digna, illa Colonienſis adeò inclinata,
ex quibus illa indicabo, qux Coſmographis digniora ’CSC vr ſupra dori'um eius accliue ho
vdliora ccnſebo . mínes ſcandaut: Cauſa enim,ob A
quam nou ca_dunt , eſt ouia linea
COROLLARIA direc’tionis cadit intra fundame—
F CD
ta ,- vr effetin adíecto ſchemate
linea EBC, vel GDdeÉòqo valde conducir fiindamenra
.Ex Centre Grauirarir, ó* Maghimdr' obliquo incremento deorſum dilataii , vt line-.ª. directio—
m": Term. nis,cadens extra extantem partem Tun-is ABRE. tamen
nou cadat extra fimdamenta, ſed in illa vel tantillum in- ª
I C Orrigenda eſ’c imaginario eorum, qui putant An cidatmec ſit vtlinea GD . Expedit EtillTl turrím, pra-
tipodes ſuos , ſi dentur , caſuros in oppoſitam.: ſcrtim ſuperiori ex parte , cauam eſſe , 8-: vacuam a lapi
Coen partem: non cadunt enim , ſed .1d idem centrum dibus 3 reliquum verò , ſolidum eſſe; vt tantò ccrtiüs ma—
Terr.? grauimte inclinante , perpendic ulariter inſiſtunt ior ponderis pats fit in fundamentis, 6: in turris porrionc
ſuperficiei terme , nihilo ſecius, quÏIm nos . che qu-.rſo íllis cohaerente, at'q. adeò linea dírectionis cadar inrm
contra hos Pllmum lib.2..cap.6 \.56 qure dixi]ib.1 .capao. fundamenta.- quod expenſis pericia, qua part-iz‘, lap;—
ll Eorum item imaginario corrigenda eſt , qui :egrè dum, calcis, ac cementorum Vtriuſq. partis pondei' ;us ,
TIA-'ur {nu
capiunt qúomodo Tellusmiſi deorſum profundiſlimazêc facilè Architectus \lamer ,- vrſi pondus partis FDBEA -
v. ::i medie
Mundi PE'.
infinita radice nitatur , vt finxit chophane: , conſiſtete fit Mille , 8C partis E B R E, 400, ſecurê prouunciabit li
dar. poſiit immobilis . Nam ſi DEO O. M. elemètum Ter— neam directionis intra ſundamenta manſuram .
ra: 6C Aqua: ſic diſponentc , omnes eius partes vndique VI Ratio cm in ſcalis , aur in acclíuitattívus montium,
Circa idem centrum conſil’ruut, 6C atquiponderant ,- non quamuis longiotes ſint, quàm plana illis ſubiecta; non
eſt eur aliorſum moles hrec quantacumq. ſerarur . Sed poffint tamen ſtare plures homines, quàm qui in baſï; eii:
quomodo capere poterunucur totus Mimdus Circa vnum' quia debent inſil’cete perpendiculariter ſuperficiei terra’,- .
Vniuerſi centrum conſiſtat , nec fluctuet huc illuc in im— St ideò commodi0t eſt aſcenſus per graduum plana ho
menſitate diuina, quzeinfinitis ſpatiis imaginarizs coêxi— rizonti parallela : vt in figura hic appofim,licet accliuitas
(fit, nedum :rquiualetP Audiant hi Manilium lib. i .capa. Scalç A K , longíor fit quam baſis
Nec 'vere‘ ribi natura admiranda -Uidcri AB , fi tamen baſis AB, non capi:
Pendentis Term deber z Cumpendmr ip/è niſi tres homines l‘tantes , St occu GK,
M!mal-z!, Ó” rn nulle penar veſllgla funde . pantes ſuis plantis tria ſpÑ-.tia A C, 1.-
Et Ouidianum CD , 5( DB, ne in accliuitate qui— T; /L
Pmderibmillud Metamorph.r
librarafllir . hxrer .
immehtſilir dem A K, ſtabunt plures , quam " 1
Sed 6C contra hos Plinius lib.2.. capa s. leqendus . tres z occupantes recto ſitu ad HO- c D B
lII Si Tellus diuideretur in duo hem#phçria,& vnum \ rizontem , gradus :equales '."patiis A \
cxillis tanrüm manetet, vt eſt hemiſph. AB; in plano baſis;
VII quales l'uut
Si vnica ELFL,
ſcala 6C GK.
ſacienda ' v
eilctet, qu-x íntegrum Ter",Ñ
hotizontis ACB, vnicus homo poſlet i’tare perpendicula
titCl’, in C, reliqui magis minuſue naturaliterinclinati ad rre quadrantem occuparCO, CX' per quam grambus ;equa‘
Horizontem penderents prout magis minuſue diſtar'ent libus, ſed angulos habentibus terminatos m periplierIa,
à centro C, :tur a puncto C, terminante lineam, in qua eſ aſcendcndum efiets verbi grana ab vno Terrªcei l-Olo ›
I V que

.-,
LIBER SECVNDVS
vſque ad Aequatorem , vtſiin. fit FM, cºntinuara cum ſemidiamerro teme F C: De:
quadrante ACB , \cala efficien da. currar ¡am Nilus ab origine ſua, '
ab A,per D,& E, vſq. in C', quan ad oſtium Canopicum A, per A L M
tò pauciotes eſ'ſent gradUS , 6C gradus fi non ſ4~Vt vult Frºmon- º
longiori intemallo dil’tanres à ſc du: in Meteorís z faltê per gr.44.
inuícem , rantò obmſioribus (e... vr cx recêtioribus Geographicis
angulis tangerenrzóc tanrò abHo charris colligitur; qui Fradus in
rizontis arquidiſtanrii eleuaciores Círculo terra: maximo 1nr arcus
client , nec niſi in corum medio s AF; nam Secans CM, ex ta.- º B
8C fine ſtarc poſlent ſalíentes ho bulis Sinuum , effet patrium..
mines ;vt FN,¡n medio gradüs ADNZC GM , in medio 13902.. qualium SemidiameterCF, eſt rooºo. Ergoſi
gradñs DE, 8( KL in medio gradús EC; ibienim line:: Semídiameter Terrm C F , eſt, vr oſtendam Cap.7. Mil—
directionis recta product:: , caderenr in Ter-tae centtum liarium anti quorum lralicorum $174. eſier CM , Millie.
B, vr cernís ¡n lineis FNB , 8: GMB z & KLB . Sic ¡n D, rium 7:97. T4535. quare dempta C F, remanerer alritudo
fine gradüs prim¡ , 8C ¡nirio fecundíz linea BD, coincide Monrium Lunze z. immò originis Nili F M , Milliaríum..
l'et cum linea directionis; 8C ¡deò liar¡ pofferin D : Prªt 202.3. F35. Ex tanta ergo altitudine quanto , quzeſo,
terea ab A, in N, experitemur deſCenſum , &C ab N, in D, prazcipirio meter Nilus? Siquidem ¡lumen , cuius libra
aſcenſum ,- &à D,¡n M ,rurſus deſcenſum; &ab M, mentum in fingulos mill enos paffus, fit altius pedib.6.
in E, aſcenſUms effentq. DMZC E, taanam montíum.. periculoſiffimè nauigatur; fi vetò altum ſit paſius Leik
vertices . innauigabile? Ar fic arrºlleretur Nili faſtigium › cum Ni—
Wòd ſi vna (cala efficienda effer graduum haben lus percurrar pluſquàm ;000000. paſſus . Accedit quòtl
tium angulos rectos, cuius quilíbet gradus effer larus ex oſtio A, cerni poſſer Origo M , 8C mulrò ma is verte::
vno pede; CUminſemidiamerro Terree AB, ſint pedes montis M,- quod eſt contra experimentan¡ . utantigi
“870000. hoc eſt M¡lliar.çr74. ¡uxta dicenda Cap.7. tur alueum ſubinde ilumina , 8( labuntur exempl¡ gracia
toridem radus conf’rruend¡ eſſent ,* ſed incommodi , 8C ex D, in L, per rectam,aur quaſi rectam DLgdeinde ex L,
alriſing ¡vnopede ,* quia omnes ſimul ſumpti, debe ¡n K,- & ex K, randem in A, lineam quaſi Cóchoídem de
renr :equare altitudinem perpendicularem ſcalze C B, ſcribendo . —
qua: tanta eſt quanta AB . Queue melius fierer ex gradi X Huc quoq.pertinet fallacíaz quaHydragogí nºn**
bus ſemipedalibus \1740000. nulli , Libellaticís organis aquatum libramenta. malè
EN?? "²”" VIII Errant vehementer, qui altitudines Turrium, BC meriunrur . Pro qua re fit Hemiſphxrium Terra: A I B ,‘
²?"ſi‘ "’41- Montium per Altímerriam merienres ex angulo altitud¡—
cuius centrum C: fienim ex
"m"Ï'f' niszïc diſtanriê. notabili pedis monríum ab oculo menſo D, per dioprram libellaricam
KW?" "ª ris 5 vrunrur Triangulo rectílineo rectangulo , exiſtiman
Jr) ¡¡HH I . , . ‘ .
reſpicias in (ignum viſibilc,
tes m co triangulo vnum larerum cuca ¡ecturn angulum, N; 8C ex N, per dioptram ER,
efle prmdictam diſtantiam; alremln ipfam Turns, aut parallelam Horizonri z *ZC fa
Montis altitudinem: cum hoc latus longè abfit à perpen cientem anguloarectos cum
dicular¡ linea, ad centmm Terree tendente, in qua tamen perpendicular¡ NC , alrerum
azſtimanda eſt altitudo przedícta . Eſto enim ¡n figura fignum F , ſpectcs 5 en'tillud
proxima quadrans Tertç ABC .v ¡n multò alrius quàm D, locus A—ï: 3
quo alritudo Montís' P K M, per— e Primate ſtarionis; vt patet du—
pendicularis , 8C iaciens angulos ad D' cta pcrpendiculan' C D F : quare fi purarcs F, eſie Iquº
)› hincinde Equales; quze in di- ª alrum ac N,ideòq. alueo facto ex N, in G, punctum infº
recttun continuetm cum Tem-e fe rius paueis aliquot pedibus ipſo F , aquam fluxuram ex
midiametro PA. 1am Geomerra: fe N , in G, valde decipereris. Oporter ergo, vr monet
rè omnes, quos legerim ,vt Montis etiam noſter Cabeza in Meteoris liba.. r.6. q. z. ponere fe
altitudinem inueſtigent, ex Ramone in medio loco circirer inter duo locad'eu ſigna D , 8C N,
in C , quadranre Geomerrico DEF, A B de quorum libramenro dubiratur , vr in IM, 8C ſeme]
ª aur alio ſímil¡ ¡nſtrumenro, Per dio~ er dioptra1nM,¡'elpicere ſignum I), arq. iterum ſignum
ptram CE, accipiunr angulú ECF, ,l ;tune enim , li alueus fiat ex N,ad locum inſra D, fluc "JL._A.,

reſpicíenres Montis apicem M , lineï, viſual¡ C E M , re pote tir aqua ratione decliuuaris .
quem angulum exhiber arcus E F , deinde cognitam.. XI Tandem diſcuriendum eſt Scheineri Plobleman'n
habent diſtantíatn CK, ab oculo C, ad pedem Montis, Diſquiſirionibus Mathematicis numero r ;.ait enim,Mo- de mºm per
inMilliau'bus, Leucis ,aut Sradiis; 6C conſtructo ex ¡l— mm perpetuum fi¡runun,ſi'circa pomo bjpºz 1.141 .

la Triangulo CKG, rectan ulo ad K; ex angulo C, 5C cenrrum Vníueru C , alligenir . L :Infil


diſtantia C K, coll¡ r a ritudinem KG, qtiam purant nomon grauis , ad cuius ca ut G
etſe ipſam Monris a titudinem , perinde ac ſi linea vi It pondus G, 8; gnomonis a re- \
ſualis terminara fuiſſer ad G , cum reuera terminara fit rum caput periorarum in C , fit
ad M: Ar vera altirudo Monris , eſt ipſa PM , longè ma volubile ſuper axem ACB z ſu- 3
ior , qu‘am G K: Deinde CK , non eſt neceffariò plan¡ ſtentamm columellis AH, &C H
cies perfecta , ſed fiepe curua , ¿e libellà explorandº. ; 8( B N: fore enim vr pondus G, P N
Lepe ſtationis C , loçus altior eſt , quàm curua illa ſuper prasponderans reliquo Fnomo— _ _ ' _
ficies Terre, qurc concentrica ei’c conuexirati Maris . V¡— ni, mouearur ex G, ver us P, arq. 1ta dºſfflbªt Cll'çlllllm
deas tamen Orantium , Maginum, C/auimm Blaneanum, GPL ; 8C quidem perpetuo moru, cum nºn fit ratio 2 ob
hanc pſeudographiam non aguouiſſe: a~ nouit tamen. quam ſemel morum , deſiſtat à motu: quod confirmar:
Cdba-…us in ſuis Mereoris,ſed in remedio ad ‘bendo falſus experiencia in Staticis, in quibus gnomon ¡ta ereQus fir—
6C ipſe fuit , vr oſtendam in libro Geographico , ſectione per pauímcnto, vr pars eius breuior \it perpendicular-is_
de Altitudine Montium,vbi quomodo corrigendà ſit ho Horizonti, pars aurem longior , Se grauior , \lt Hºrizºntl
rum Geomerrarum praxis, Deo dante docebo. ' Pªrallela; cadit ob rzpondium . Sed hallucínatur Solis
Dm M_ . IX Errant pariter, qu¡ putant alueos fluminumxxlon— ille acuriiſimus exp oraror ,- nam vr inſpecta hac figura,
’mmm- ¡Ñ ginquò decunenríum in Mare 2 effe in Vna confirma pla— ſtatim argumenratus eſt P.ancrſèm Maria Grimaldur,
p¡,,m¡……, nirie ſundi; 8C flumina ferri per vnicum rectum trami idcircò gnomon preedictus cadit , quia caſu ſuo accedit
hbmmê’eo . tem: quºd fi verum effer, flumina illa. non ſolum innaui— magis ad centrum grauium omuíum ,- ar pondus G, non
gabilia effent , ſed ingenti ſragore , ac turbine aquarum, caderer, quia non poffer magis accedere ad centmm..
przcipítiq. curſu in mare merent , 8C alritudo libramenti, commune C ; ímmo ne impulſum quidem perpetuo m0
ac ſontis inſana cſſet . Cuius rei argumenrum fit Nilus in ue terur, ſed euaneſcente impulſu exrrinſeco, quieſcerer .
ſcquent¡ ſchemaredn quo quadrans globi Terra* fit ABC, XII Poſſet ramen fieri Circa Terram perpetuus pons ¡n
8C tictus alueus Nili fit recta linea AM,8C origo Nili in Lu aè're, nullis columnis, aur pilis innixus , vt monet Blanca
nz montibus fit M26( altitudo perpendicularis ibnris M, nus lib.4. Spheetcewr fi in iequêr¡ figura Circa Teri-5. MN,
eiuſq. '
DE SPHAERA ELEMENTARI. 5;
einſq. circulum maximum , putà AequarOrem, aur Mc; tionem . Hínc eſt vr ſiruiam aqua plcnam , 6C demerſam
ndianum quempinm, l'uper columnis &què airis N B ſub aqua puteali , non ſentizunus ponderar-e, niii quan~
MA, Sec. per torum ambuurn fieret ’ tumeſt pondusi fius, titula? excedens _airerum ranrum..
pons , zqualis vndequaq. magnitu aqux; aquxvero ſiruia inciuſze pondus minimè ſenria—
dinis ,7 6C ex materia homogenca, mus . Si \amen partes inferiores ſcmel moucri incipianr,
vrindicar hic maior círculus AB, daruſq.ſiraditus ad deſcenſnm ſub corpusipſïs icuius,
&o file enim ſubian's columnis N vr tir cum in dolijs aperirurinſernè fiſtula , tunc vrique
B , 8C M A, adhuc confiſterehob ſuperiores mouentur deon”um , 8C tanrò velocior e'ï oin
a-quidíſt-anriam à centro grauium, nium ſimul illarun¡ motus , per modum vnius Mobilis ,
C , 8C homogeneirarem partium quanrò maior eſt moles ; arq. adeò quantò clementum..
:equiponderanrium Circa iliud . ' illud, aut miſtum, grauius eſt ſuis parribus (eorſim ſump
tis in indiuiduò , ó( corpus z infra quod tertur z in ſpecie .
Vnde aliqui malè deduxerunr partes aqux , aur pulueris
YY -S-Iª;
-EºIºzxºIºS-Hºsª
Vninerſalircr premi à ſuperíoribus, 8: elemenra in pro
priys locis grauitare z quandiu procul abſunt à centro
Terra-r .
CA "d V T V. VI Dico ſextò cum Arcbimede lib.de his, quç Vehun- Cur qm;
tur , aut infidenr in humido; Galileº ,Tarta/M , GÍMMÍ- lam ſupm
dº , 6( alijs qui opuſculum Archímedis iliuſtrarunrs cau— nªt-ªt ind
In quo Digrefflo opportuna de Gram'tatíam, ſam , ob quam aliqua. ſupcmatant in aqua, aurin aére , 1"‘, º**
mom natura/i Elementammxzj Mi eſie quia leuiora ſunr in ſpecie corpore , cui ſupernarant :
hoc eſt, quia moles eorumleuior eſtnarurê ſuê., quàm
ſtomm à centra , Tªc/ad centrum Vm'ucr :tqualís moles aquat , aur aêris; cauſa verò , ob quam..
ſi : C9* de Innatzmtiém in Hcomido . deſcendunt , nec rota ſupemaranr eſt , quia grauíora ſunr
in ſpecie . Hmc fir , vr Sphzra plumbi, qua: ſupernatare
CIM-im I ICO primò Gmmſiu; inſpecie eſieillud cor aqure non porcſt; ſi attenuerur in laminam, aur bracteam
tenuiflïmam , fiarq. ex illa vas ªmplum , ſupernararc poſ
¡ÑJKMM Ó- pus, quod eſt gramus alrcro, zquaiem.. fir aqusc ,tanquam cymbas eò quòd Corpus ex plumb0›
0mm; molem ſeu magnitudinem ſolidam ha 8C aêre incluſo z in tanta mole leuíus fit, quàm \ir moles A -
::rªdiªl- benrc, quomodo cubus palmaris plum— aquze :equalis plumbex ſimularq. a'e'rez mol¡ . Hinc
º. beus , grauior eſt cubo paimaricereo: Gmuim verá-'71... nauis onuſta mercibus randiu ſupernatat z quandiu moles‘
indiniduº effe illud corpus , quod eſt abſolurè alrero gra illius cum. aè're, 8( mercibus contentis, lcuioreſt alte—
uins ,-ſiuc azqualem , ſiue inzqualem habeatmolem ,- li rà \anti QQlR mole . \qu. rcſerr ad id magnane fit, an
cct hoc melius diſcernarurinmole inxquali ,- uo modo parua proſundítas aquaa,~ nam etiamſi infra parrem ca
libra plumamm grauior eſt, quàm vncia plum i. rinaª demerſam non efferuiſi vncialís proſundiras, na
Guuiº— Il Dico ſecundò Eiementa, 8( miſta ex illis , quando uim tamen przdíctam ſuſtenrarer . Hinc glacies in aqua.
mn I: Lt- extra ſuum locum polira, remoto prohibente , naturalirer 6C nubes in aêre , eriam ſeclulïs haliribus ſurſum leuiran—
**"5 Mª- aſcendunrſurſum, aut deſcendunr deorſum ví grauira’ tibus, ſupemarantz quia molesilh'us aggrcgariex gla
“ª“ º“ tis, non autem vimreſactionis , aur vacuiimpediendi; cie &e aêremcluſo, vícuius rumºr, aut vaporis 6C aê
"ª" moueri non ſolum relatiuè adcentrum commune gra ris purioris, lcuior eſt , quàm ſit moles zqualis aquaï , aut
uium , fed eriam ad ſe inuicem z vt ſeruenr ordineni in aéris dcnſioris 8C craſfioris . Hinc infirmarur argumen
ter ſe z hoc eſt vt grauius ſir ſub leuiori , 8C leuius ſupere tum Plinii l.;6.c.9.ex nauium onere ranram Tiberi aqua
mineat grauiori; .Se illud minus , hoc magís diſtetà cen~ rum proſunditarem , quanram Nilo , ad'ſc ribentis .
tro Term; fent-ando iuſtitiam quandam diſtributiuam . V_II Dic() feprimò Qauſam, obquam qua-dun in.. enMi/z
Nam vter aêre plenus ,- & ſub aqua in fundo pofitus , fi ſpecrc gramora non dercendunr, vr ramenta aun, aut ¡¡mº ¡Ñ A,
biq. dimiſſus , aſcendit impellendo furſum manum no puluiſculi in aêre 2 non effe figuram per ſe minus apram n ¡¡Punª
ſtram ,non minus ac aqua deorſum ſerarur :1d t'Lmdum z ad permmpendum Medium , vr exiſtimauit Ariſtoreles ,- mu , '
immò 'Dacillum cius dorſo impoſirum, ſurſum einculnrur eſto illa motum ſemel ccrprum iuuer, vr EaCIlius ac ce
ſupra aqux ſuperficiem ,- nec maior ratio eſt, cur grauius_ len'üs fiar,- ſed quia muratà figura fic vaſculumz intra
tanrüm dcſcendar , leuíus aurcm non aſcendat . quod aè'r incluſus componir cum ipſis corpus a cuíus
Ill Dícoterriò communeíllud ccntmm, què, velà 'rota moles leuior eſt mole aêris, cui ſupernaranr: ſic acus,
quo teruntur grauiaêc leuia, iuxra communem Peripa qux mucrone ſuo aqure impoſira deſcendir, ſi eidem (u
tericorum, ¿SC Ptolenmícorum ſenrenriam, ac ſyſtema, perponaturleuírer , 8: longitudine acus parailela Hori
efle cenrrum , non modò Terr: , ſed 8C Mundi vníucrſi , zonri, ſupermtar; quia intra margines’aqua: aêr acui
vr probatum eſt Cap. 4. Ar in ſenrenria, ¿5C ſyſtemarc adherens confiar cum illacorpus , quodieuius eſt mole
l’vrhagoricorum
qſiuidcm Terrrc › ,8C6C Atmoſphrcra:
Copernicanorum, efle cenrmm..
, vel torius Sphxrze . aquz a :equalí moli acús , 6C aén’s incluſi intra ¡llos mar
ines. lraq.ſiex cera fianr duo coni :equalcs in omni—
elemenraris; non ramen rotius Mundi ac Sphzrrx CK: Éus z 8C aquxr imponarur vnius verrex , alrerius bafis;non
leſtis, in rígore Coſmograpliícoz cum in tal¡ ſyſtemare proprerea \amen ille ad ſundum penetrabit, quia acutus
centurm MundiſirSol, ¿Y ab eo diſtercentmm Terra: eſt, hic verò non penerrabir , quia b'aſis obtuſa eſtilli ,GC
multis cenrurijs ſemidiamctroruçn terreſtrium . inepta ad diuidcnd um mediñ ; ſed vterq; !upcrnarabinvt
Anª/i- 1V Dico quartò Aquam, 8( Aérem noſtmm haber: cernis in ſequenri figura, M N , aqux ſuperfi’ciem indi
9"¡ ¿mi aliquid leuirau’s grauirari admiſtum , vr vi illíus aſcen canre ,cz-:in COniS K, SC L; quiamoles eorumleuior eſt
“Mªª“ danr, vt \int ſupm id quod eſtipſis grauius; &vihuius alterà tanrà mole aqure . '
deſcendant . Hinc fir vr folles luſori) , 8C- aêre addenſaro VlII Hinc iamſubodorarí licet cauſarn, ob quam.. cª" IW“:
bene inflati, eriam fine farinulſe :1C viníinfuſione , plus quacdainlrora_ fui mole ad tundum aqua: dèſcendunr; 'ºf‘flª‘j"
nderent, quàm flaccidí; vt quuiſira trurina depre quxdam rota, ſupernatanr; qumdamrtora demergunrur mr"
rªr-¡des : immò ego expendi veſicam bouinam. , qua: inſra ſuperticíem aquatch deinceps deſcenduntgquak— ' ‘º '
flaccida erat ſcrupulorum 4. 8C granorum4. eſſe infla dam denique parte fui maíore, aut minore demergun
ram ſcm .4,. gran.6. quare aér addirus per infiaríonem , tur inſra ſuPerriCiem ‘aquse 5 parte antena reliquà extant
appende at grana 2.. I ab aqua. Pro quaaccipe (electas haſce propoſitiones,
:Imªn V DiCO quinrò Elementa in fuís locis non grauiram) ex Archímedís [rbd-de his , quee vehrmrur in aquís;
ª""ª’º‘Ï‘ actu, nec partes {uperiores homogcncns premereinfe quarum eſt upud illum híc ordo -. ,
:ª "ªª" riores 5 alioquin herba: tenucs , qu-x in Fundo aqrurum.. . Archimedis a. Salidarum magnimdinum, qua ‘equalcm
' ª" erectx germinanr ſurſum , inclinara: cemerenrur ad fim molem babmm -, .equè gruucrſimt átq. Humidum; in Hu
dum , vi molIS aquezegc‘x plumzr [cues , :Arq-amix à rom midum demíſ/T: demergmmr , im "Ut cx Humidi fitpcrficic
mole a'e'ris ſuperambíenris ,- 6C \'rinatorcs inrcr naran ?Ii/Ji] extcm ; corſum !amm nºndum fi'rcmur. quam.,
dum ſub aquis z ſenrirent magno ſuo malo hanc grauita— dcrnoni‘trar ibi Archimedes , vr ¿Y ſcquentes 5 c^uíus
caſu;
56 L I B E R SECVNDVS
caſüs excmplum ímuerc in figura ſcqucntíj in qua aqua. gandí, quanrum plumbiappendendum fit datoſum';vr
fit AB CD, ciuſq.ſu crficíes AB, 86 ſub ea Solidum F. ccrms fis , rcctá 8C perpendiculariter tractum ab coirí
:què qmuc , ac mo es aquz tanta a quama cſt moles ſunem deorſum . Ego vero vno excmplo praxim hmc
ipfius Solidi F. docebo . '
4 Solidmm magnitudt'num, quacuné, Itziar Humida Eſto ¡n fecunda parte figure ſcqucnus , ſuperficíc:
fudrit , demíſ/'a in Humidum nºn demergctur tota ; [Ed ali— Maris M R, SC Bolis E G K,
.parx ipfim, ex Humidiſuperficíc extabie . Cuius cxcm cuius funis E G , fit pedum..
plum ſi't Solid um E . mille ; quxraturque pundus
i Sºlidarum magnitudinum , 4144:1019; leuíor Huma' plumbi G K z idoneum ad re—
do fuerit; dem i/]a ¡n Hnmidum , vſque eº‘ demergomr , *vt tinendum funem EG,… recto
tanta moler H umid¡ , quama eſ) parti: damn/Jo , candem , \im lince; perpendicularis ſub
quam tota mag nitudº , grauiwcm ¡Dalma . Exemplum fit aqua . Accipc fimem decºm
in Solido E; ſi intelligas molcm aqua: aequalcm parti cius pedalem ciuſdem ſpeciei z 5(
dcmcrſzc , tanti effc pondcris, quanti tota moles Solidi E. craffitudi'nis, cuius cſt EG,
6 Solida magnitudinu Humida [micras, in Humidum SC probé madcſactum aqua .
impulfle ,fm-fim- fermzur, tanta -vis quantº‘ Humidum, marina illum ondcra; ſitq. exemplí ergo , Iibramm z.
moler» babe-m magnitudini i111' @qt-¡¡16m 3 grauim el? ¡¡z/a., cui appende p umbum GK, Frauc in a'e're libras 2.. z. fed
mag nimdine . in aqua Maris ponderatum , It libramm tantumm odo z.
7 Solid@ magnitudim: Hu vcdiffcrenria ſitſelibrce; &aggregatum ponderum in..
midograuiares , demíſ.: in Hu- E 'aè'rc ſit libramm c. g.. His notacis in ſchcda , demitte to—
midum , fermtur dear/’um , dº rum ſunem deccmpedalcm E G, cum plumbo illo G K.
mc defiendamflª emm in Hu infra filpcrfiuem aqux marina: M R, 8C ſtatcrà expande
mido tanto‘ [Miam- , quanta :ſé VtruquªimuL ſitq. pondus iflorum ſimul libra: vnius,
granitarHumidi mºlem haben— cxemplí gratià ; ſubtractoígírur ponderelibrae ¡.ab ag—
ti.: , magnitudini ill¡ aqualem . gregato pondcrc illorum extra aqii-.un , re ſtanr librª: 4. Y.
q Excmplum ſirin Solido G; tant¡
les ergo ponderis
aquſiah‘s eſt mol¡ cſt aqur
rocius profimdírasilla
Bolidi's , cui us
E G K . demptà mo—
autem
Et liba. propoſ. r. Si magni— ,
nda ali/1M Humido [mio-r de— ſclibrà , qua: fui: differemia inter pondus plumbi,& pou—
mºn-atar in Humidum , cam in grauitate propertianm dus funis, à libris 4. }. rcſtantlibrze 4. qua: compemnt
lºabcbát ad Humidum @qª-Eli: Mºli¡ , uampar: magnitm profunditatí aque Xqualis ſolí ſuni E G: qui numcrus
dim'r demerfi¡ ballet ad totam mamita ¡mm . vocetur argumemum proſundíratis aquce . QLO argu
Ingmium IX Ex demonſtratis ab Archimedc,ſcquimr ſciri poſ: mento fic rcquuum problemacis cxpedies . Multiplica
ponaªmdx (e pondriª dmarſorrlm liquorum , vnico corpore, cuius perargumenunn przdictmn , ncmpc in not’cro caſu pel:
mm 4- pondus rxcognokcas; ¡um ſi habeas cubumexcmpli 4…nun›erurn pedum ſilnis dati , qui crak Millenarius , 8C h
LLJ
r.:
L.
gm . ¿mia, p umbeum vnius libre in aè're; 8C hic in aqua de_ fiunr 4000. quo díuiſo per Io. reſtant 400. Dic ergo , fi
merſus dcprehcndatur vnciamm octo ;in vino aucem. pedes r o.talis ſunis pendcnt libras z.. Ergo funis pedum
ſex vnciarum: conclujes aqurn :-ſe ad vinuq¡ ¡llud ¡n looo. pendet libazoo. quibus demptis a Íib\.4co. rcſtant
grauimtc, vt 4. ad 6. 1:1 his :amen expedir ſuſ pcnderc res libre; lºº.plumbi appendendxe [Uni mille pedum,vt rectà
ponderzmdas cquinis ſcris , quie. ſunt ;equè graues ac dcorſum trahatur; alioquin fi por-¡dns plumbi fit minus , -
tanta moles aqu-e: alioquin funiculi , 3( pon deris ipſïus GC Mare pmſundius millc pcdrbus , fluitabit ſuuis obli— ‘ Lª
ratio habcnda cſt. Hoc modo ponde randi res in aqua què , nec cali bolide explotan' potcrit proſunditas Maris . \
vſi ſunr N:calm: '7‘..Ir-:41M , Vzllzlpandur in Ezechielem, XI Alius enim modua‘. , quem doce: Lea Bapr.Albzr. Leon-.BIM
3C M,, 71-4( (Ibetaldm in ſuo Archimcde promote, 86 tusexplorandi proſunditatcm Maris abſq. Bolidc , ſalla— A""ªfªª
Nos poſt illos . Ex quibus ſequentcs tabellas habcto .' in ciffimus eſt: mm, vripſe iubet, ¿Y cx illo Blancanus in 1"‘ _'_ªªdª‘
quarumpn'ma fi vas plenum Oleo pende: libras 9. idem Sphxra Lſ. c4. Globulo gallzt z nur l'ubcris D , ex anſu- 35"“…
Elcnu n vino pendebir ra. libras, 8C plcnum flunnoli— la CªappendendUS cſt vncinus plumbcus ABF, cuius ma- ª Mªª‘ '
ras 75. 8C ſic de reliquis . Addit autcm (I‘Aetaldm pon íor \it pars BF, GC demittendus ad ſimdum Maris, &T eo
dus diuecſa rum Spb Praruzn eiuſdcm molis , nempe Au. dcm momento vertenda eſt Clcplera ; ſtatim enim ac
rea*: , Plumbcze &o SC molcm earum , ſcdin ponderu plumbum illud impinger in fimdum Maris , reclinabítur
zqualis quem conſule . vncínus, .‘x exibit ab anſula C, quare galla, aut ſuber
reucrtetur ſurſum ad ſuperficiem aqucc ,* quo rcucrſo ſí
ſtenda eſt clcpſvdra, ¿k meticndum tcmpus; deindp
- Villa/¡ando . Gbculda . Maris illius profimdítas cxploreturbolidc, qux fit exem—
i Libra? . 3 Libra: . pligratíí pedum 500.8( cempus illud fuer-it io. minuto
rum . Ergo, inqmt, fi cíuſdem pondcris vncinus , 6C
Olea/II . 9 I ſuber in aliud Marc ignotum demittatur 2 \Y cªmpus de
Cera . 1 T5²7 ſcenſiis ſimul , ¿Z aſcenſús numeretur, ſciri potcrit illius
Vmum . ¡o I 7*, proſundims abſq.bolide: mm vt 10. minum nd pedºs
Aqua - ro I T‘ï zoo. ita rempus hoc ſecundum ad qua’ſimm profundi—
\1/1 el . lſ l ,² mtcm . Verúm , vr aducrtit Calma: 1.1. Meteorot. tex.6.
q.i ç. malè ſupponit eandcm effe proſunditatis rationcm
Stannum . 7ç l 8 3*‘. ad proſunditatem , que? eſt temporis ad tempus ptzrdi
1-7errum . So .gi— 8 Tª? ctum; ¿Caquas Maris vbiq.eiuſdcm cffc d'affirici, 8C
AU . 91 9 797 denſicatis. At grauia, &C leuia aſcendunt, aut deſcen
Argenmm . r 94 1I ¡IT
Plumbum - 1 ¡6 á. I z_ _rar dunt natural¡ (no Inoru velociüsz ac velocir‘ls verſus fi—
nem , atq.adeò difformiter . Id verò fit, vt alibi oſten- .
.Argentum viuum . I ;o i4 g;
Aurum . 187 g 2.0 TZT dam ex certiffimo noſtro experimento, anthuam (3:1
lilrcum de hoc legifſemus, iuxra incrementum Arithmeri~
cum numerorum continue diſpauum. OPOÏICtlgltLIïz,
Maria ,yª ' X Ex díctis przterea ſequitur id , qupd à Leºne Bap vrriuſg. temporis quadratum numemm inucnire; num.,
d-í tur 7º-- II/Pa Alberto z Cc .1 Calma in Meteoris indicamm eſt; poſ quz proporrio fucrit inter hmc quadrata , eadcm eri: in
Í‘Wfªl’ª” fe vidclicet tantam effe Maris proſllnditatcmwt nulla bo ter proſunditatem prius notam , ó'c cam , qua: mquiritur .Ñ
dt. lide parabili menſurari poffic , ctiamſi funis non deſit . Poſitis \amen cuªteris paribus , in aqme marinas qualita
Si nimirum pondus dati plumbi, aut ſerri z vni cum fime . te , agitationc . ¿cc,
leuius ¡ir , quzm moles aqu taquahs moli funis,& plumª ;(11 Velocitatís autem incrcmêrum quº grauia deor—
bi ſimul; runc cnim ſuuis non crahetur dcorſum perpen ſum, Leuía ſurſum ferumur naturalimoru per rcctam li
dicularitcr a ſune , ſed fluimbit huc illuc , 6C vndulatiim ucam NCIOCÍÜS ¿ªc vclociüs verſus tinem exphcabicur à
nacabic. Sed non dçcnnt hi auctores modum inueii— nobis in rmc huius 11'in opportuniús Cap.; I.
DE SPHAERA ELEM’ENTARI.
Aſtronomis inuenta: ſunr . Nam tanta eſt Parallaxis Ho
rizontalís ſyderis cuiuſuis , quantus eſt arcus Ctrli ipiius,
-iºIºI Hºz -EºIºS--Eºrºs-Eºzoa--Eºrºa- merºs-Cºrºs interceprus inter Horizºntes duolearionalem ſClllCCtsòC
Senſibílem: de quo .'!fCll vide Capa.. Scholium z. igitur‘
fi Terra eſiet BC, Parallaxis illa effer tant-I z quantus arcus
CAPVT VI. HP, aur RQ; ac proinde mulromm graduum .
IV‘ Radi) Solis ad Terr-am, ex eodem Solis púcto pro
Terram effè Puncti inflar reflectºr¡ Cªe/i, pagari, ſunr ad ſenſum paralleli,vt oſtendam libro 3.Cap.
lº. ldeòque vmbra‘ Meridianre duorum gnomonum, in
Licet reflectu noffri ſit 'tºal eadem linea Meridiana erectorum , ſunt ad ſenſum e0—
de Magna. dem die arquales; quod non eueniret , fi Terra reſpectu
Cceli Solaris eſſet valde magna , 8( ideò illi vicina . Sed
l ERRESTREM hunc globum reſpectu n0— ipſa diſtanria ſyderum, de qua ſuo loco, collata ad diſtan
ſtti eſſe valde magnum patet , ex eo quòd tiam ſu perficiei terreſtn's à centro Terrcc,de qua item ſuo
maxima pars ſuperficiei ipſius eſt illa,quam loco,- hoc eſt Semidiametet Ctrl¡ ad Sernidiamertum,
tot homines , 8( animantia non occupant Terra: ,- maníicſtar paruitatem huius Sphxrze , compara~
ſuis corpon'bus , ſeu ſtando , ſeu iacendo ; deinde qma tae cum Spharra Ctrleſti s illoſq. tedarguit , qui auderent
parietes domorum, licet reuera ad perpendiculum extru dicete, Refi‘actionis Horizontalis vi, anobis videri He—
cti, non (int paralleli, cum linez perpendiculorumJi pro miſphreiium, qui ſecluſà valde panlatn CEU portionem
ducanmr, coiturre fint in centrum Terra* .z tanien ad ſen— vnum iri .
ſum videntur paralleli , ob magnam diſtantiam .²1 centro
Term-:,- ar ſ¡ parua eſſet Tellus , 6C modica diſtantia ſu
perficiei à centro; linea: recta‘ perpendiculorum appare— SCH’OLIA.
rent ad ſe ínclinataºk, verſus centrum . ‘
ll Eundem níhílominus globum teſpectu cceli z pra’ 1 N bue 'veritute Caſmogmplaíea fundatur mºralir il
ſertim ſupremi , eſle inſtar punríti, 8C perexiguum , com la, O“ muguanimez Semm Epipboneſir , que: haberm
munis eſt Sapientum aſſertio . Ira Ariſloreles lib.z. de) in prefatioxe Naturulium que/Zionum .* Hoc eſt illud pun
Ctrlo textu I IO. Ptalemeux lib.z. Alm.cap.6.Regi0moma ctum, quod inter tot gentes ferro , &e igni diuiditur? ò
nus ibid. Concluſ.4. Cºpernicur lib. I. capó. lo. de San-0— quam ridiculi ſunt Mortalium termini l Punctum eſt
bofl'o in Cap. ¡Sphatra’, Se ibi Clauiur à pag. i 4 z. Maura— íſtud, in quo nauigatis , in quo bellatis , in quo Regna di—
lflur dial.1. Coſmogr.pag.rt. Alfinganu¡ diffi4.. 8( zz. ſponiris I Seti quod (Ig-mr¡ paruum e/Z , fªrmice ingem
Argumen
u ;e mim
Baraei'u¡ lib. LCOſmogrpag. zo. Argumenta huius parui campus* eſl; (27‘ Leouiizum tergur, quod Herculem Pix rege
,,-Ñ T,… taxis eadem ferè ſrmt, ac iitús eius in centro Vninerſi ; de Imt, multa: Hgmxor mpere potuit. Adele bie .fl/Iaurªolyci
«11… º… quibus Capa.. Nam vbiq. Terrarum, ac Marium videtur * fimile Epipbouemx, exſequenti &heliº 4.
Cala . integrum Hemiſphatn'um Coeli , 8( medietas Zodiaci 11 Quema fit Calyupremi pªrtio , quam nabir de He- Clavé' opi.
Stellarí, 8C ſyderum quorumuis duorum , diametralitet miſpberia eripii Semi iumeter Tema ,ſeu quam:: Parallzz— niº de ma!:
oppoſitorum l ſeu diſtantium à ſe ínuicem qmdibaòo. xir hºrizontªles Fixarumſiuxmfémentiam Auctorum qttº- Tºrre O Ó'
qtrando vnum cernirurin Horizonte Orienta i , altemm run dan), ¡um diximur Cuna, Scho!. 2.. Quemar Aero' [it tom Cªd‘ *
cernirur à nobis in Horizonte Occidental¡ s ſiue illa ſint Terra reflzect‘u Cali , definiri mm pote/Z s m/i determinan:
Sydera Fixa , vtſerè Cor Scorpii,ò’< Oculus Tauri; fiue - wriufl]. Dirzmetrir . Sed argumeutigmtiaſluuiur ex com
Errantia , vt $018( Luna in Plenilunio . Et ſtella? ezedem, mum', vr ipſe putar, Aſlronºmarïi ſententia, pag. r 47. Sphe
fiue in Horizonte, fiue in Meridiano \pectatae , nobis ap re, affumit Diezma-!mm Firmamenti z quoud cºmunamſu
parent eiuſdem magnitudinis , 6: eaudem diſtantiam ab perfiaem , camine-re Terre Diametro; 7.26 I z. g. . quier..
alijs Fixis retinenres. Et ſydera in Deli-pªin, aut propè Sp/Ja‘mfimt ima-fe in ü'iplimta ratiane ſímrum Diametrº
?M (ita, duodecim hor'is aequinoctialibus ſupri horizontem
verſantur : Q113 ſalſa eflènr, ſi Tellªtis globus valde ma
nus eſſet, comparatiuè ad Cc:
rum, per 18. lib. Iz. Euclid. colligir Salielimtcm Terre, Ó‘
Mari: fimiir’,<L'i Xolidimtem Ca—li,intra Firmezmemi cai¡—
cauitarempoſiti, effe ‘vt l . nd I r ;62. ;4009570 zz.. quad in
um Solis , nedum ad Ccium.. ſeu/ibile, @ªpuncti iii/lar e/l, reſpectu mm ?Ia/li numeri . .Sed
Srellarum inertanrium: vt con puce Clauij, Comparada, quam Caſmogrupbi intendumzelum
templan' licet in figura ſequenti; dieunt Terrum eſſe iii/lar puncti, e/l quaad Diametrum , aut
in qua ſi Tellus fit patria vt AA' Semidiamctrum; [me enim eſi , que diuerſimtem affiectm
3C Coelum HZR,potetit à nobis inphenammir, magnam, au: puruam fluir : ello exparuita
videri Hemiſphxrium H Z R , te molis', colligutur Pſü'flſlflí Dlametri .
aut ſaltem L Z M ,- nec portio _111 Alfrqçrmi argumentar» ufartioruqua air Stellezrum Alp-,3…5
eius LH, aur MR, qua: eſt inter Fix-1mm multª:: e, e, rom Terra maior-e56" !amen reſperlu argumnl.
Horiz ontem Rationalem H R, Firmumenti :[fi’ 'value punct‘a lucir, idea‘q. multi magir Ter— tum .
de Senſibilem L M , quxq. nobis ſubducimr a Semidi—a— ram eſſe inflar puncti reſpeè’íu Firmamenti ,- Optimum qui
metro Terra: , poteſt effe notabilis : At (i Tellus fingatur dem el?, prefer-tir» fi [le/le tuboſpccillo ſpectz’mur, C" capi/lie
magna, quantam reprazſentat Circulus BC,- Horizon Sen— tio illa radiorum denudentmª , quod ille:: maiºr:: ea hiba;
iibihs eſſct PB , 6C oculus iIOſtCrin B, non videret de) a parent em'm tanquam pimllu INC/'cia 5 fed fizypoizit uliun—
Coalo , &Í Zodiaco niſi PZA—SC ſtellze in Z, nobis mulrò. e miami@probatam eii/fimtiam 7.7.1giicmſyderum ci 'Ter
maiores apparetenr, vtpote vrciniores , quam in P, aut ra : alioquin dicen-nt Aduerſmijgmm‘llm apparere lidiar,
il] Q—&G quiet reuem tamil/.e ſimt, Ó” Term mmorer .
III Inſtrumenta Aſtronomica , que adhibentur in ſu— IV Cleameder lib. i . Cycliee Them-ie: dit , Terramſpe— Quant¡
Argdr’a &diam ex Sole, pum‘li inflar uppurere; ex F1'in autem 71071 Tªl/“WM“
petficie Temr,
tur, penſinde 8( Horologia
nobis , quze
motus, de loca in eadem
ſyderum deſcribun—
exhibent, ac ſi
&11’45 Per. apparere . .Wim-it , O" Muiirulj’cm Dialogo I. Coſmogrrz- ª²‘ C‘ſ“ -’
mini: .
centra commwel Gnomonum apices eſſenr in cétro Ter phie pag. I l. quanm appareret Tel/ur, fi ex /iügulis Plane
ra?, 6C ita ſupponendo, non te eritur ſenfibilis error; nec tarum, aut Fixarum Cwlir ſpcctnretur ,- o“ reflzondere patc—
diuerſitas aſpectñs eſt notabi is , niſi reſpectu Lunm , de mt breuiter, tot minutiarumquat camine! Paralluxir Hari
qua inox: Signum ergo eſt totam Tcrram teſpectu Cali zontali: illarum flellamm duplieam ; que Para/[axir calli—
cſſe inſtar pturcti, cum nihil referat , ſiue obſetuationes gitur ex diſlumm Stellurum . Ni/Iilaminui fieppo/itir Ptºle
rzcdictzc fiant in ſuperficie ipſius , \iue in centro . At ſi »Iniciª-,aut Alfingani di/hmzijr, 'pt ſenfibili,, Únªtiorc)
ª'ellus reſpectu Ctrli ſupremi valdc magna eſtet , magna uliquu comparatione rem declare!, bi: verbir reſpondet , [ez
quoq. differentia interillas effet, &magna aſpectüs di— nè dig-nu', que bue exſèribumur . ln Lunar¡ C‘0:10 conſtitu
ue rſitas , ſeu magna Parallaxis 3 nec Lunre ipfius Paralla— tus, Terram videres latitudine triplam , quam hinc Lima
xis Horizontalis minor elſet , ficur nunc eſt s duobus gra ſpectatúr; c‘k aliquantò maiorem . Ex orbe Solis, bis am
dibus S nec Solis minor quaruor minutis z nec Stellamm plam cerneres,quàm Venus hi; apparet . In ſphxra Mar
-rj——-.—_
Fixamm minor ſemiminuto , vr ab _omníbus hactenus tis exiſtens
'ſi Terram puma: ſtellu:
‘ Hdiceres efle arqualem,
modò
53 LIBER S E C V N D V S
modò luccrct . De Cazlo deniq. Stellato , cam nºn facilè
viſu pcrpendercs; ndeò ſe paruam oſtenderet . Puto quòd 20H 801%? Sere PSN-E6513 Rªfª? SºIºS--SQTS--SOR--Sczºa-W-m
ibi ſtu-pcfhctus diccrcs : Papè quo fieu' modo potcſt , le: DES 20103 Biºs Biºs &ºx->3
tanta mole-S , mhz-.i magnitudo, tanrilla videamr? aut qm
‘ porcſt corpuſculum, aut lenctum potiüs illud , tot caſtel— -C'A P V T VII.
la , tot Vªll-.Is , tot vrbes , tot pi-Ouincms , tot inſulas, tot
montes, to: ſyluas , tot valles ,~ tot l‘lumína , tot lacus, tot De Term Magnitua’ine Aéſò/uta, (tj prim
nuria capcré 2 Sed quod capªz admiratiani: eſ? , MldiI .
Tome ibi ínuidía’.? tot cupiditatcs, tot malitim , cor trau de Mmſuri: Internal/0mm.
dcs cxerccntur? atq. his alijſchrbís rideres homínumÑ.
flultitíam. .At prºc/71'39¡ dxmoni: , qm' rc! ipſi CH RISTO I NTEQVAM trim TeiTze'magnírudo tra Mmſurl
Dommo mxſiz.: eſ) EN monte Iva/de excelſo , aſh-mare aim/ig.; darur,pauca hic de menſuris iiiremallonun ¡n::7145110.
Hgm [Mundi, Cªj'gloríam cºn?, mm'om IMC vida-muſ, quam dclibanda ſunt, ex pleniore de his tractatu, m… .
'Vſ mgqnimdímm ¿Mimi [mªmar/i dccmt - Vſinam m mem—
tem illumſhnfictlzm Siºn a C‘mdamru. ¡¡7 quo 111x14 [aim: >74—
quem damus in libro Geographico ſect.l.
Ex quo ſhpponímus Milliare Italícum conſtare mille paſ
ricinium ¿7217.53, 0041i [II/Forum Regcm Vicicbunt in dc ſibus Geomerricis; l’aflhm qumque pedibus ; PcdenL.
corc \110,cernent terram de longè, IMC c/Z , tanquam nihi palmis quatuor; Palmum digitis communíbus in latum
lum dcſpicícwt, fi G" [Ric illª-impu- Crz-lo dcflchcrim . Num: quamor; Digimm deniq.quatuor granis hordei noſtratis
adſi nba PliniÏ; verlm ex 1117.1. capó-‘3. prtlcªljraſanè y pro co— in lamm;
dium Cubiuun
porrò autem palmis
lmlicú,indidem 6. ſeu
ſuppono Seſquipedc
çquale . Sta—
fuiflſie Olym~
dem ªrgumenta . Hs: tot porciones Tcrrze , immò verò vt
plures tudíderc z Mundi punctus (neque ením eſt ahud pico,ſeu Herculeo; flúffcq. octaunm partem Milliariszſeu
Term In Vniuerſo) hrcc eſt materia gloríx noſtrat , ha-:c quod in idem reddit, conſtitilſe pedibus Herculcís 600.
ſedes ; híc honores gerimus , hic cxcrcemus imperia, hic ſed Romanís communibus 62.5. ſeu paſiíbus 12. 5. Gree
opes cupimusz liic tumultuaturhumanum genus , liic ín cum autem Stadium varíum ſuiſſe , ſed communius paſ
ſtauramus bella , etinm ciuilia : mumiſq. CSL—dibus [axio— ſuum no. Herculcorum, vr colligírur cx Plinio lib.)..cap.
rem ſacjmus Tcrmm . Et vt publicos gentium ſurores zz. Srrª/mm- líb.7. Cºlumella lib.ç. capa. Gcllio lib. r.
\ranſcam , lux-c ,in qua contcrminos pellimus, ſiutoq. vi— cap. l. Pab‘bio lib. z. Can/orina capa I. Martizmo Capella
Cini ccſpitem noſtro ſolo affodimus , vt qui latiffimè tura lib.6. cap.dc Circuicu Terre, lſidarª lib.¡ç. Otígínum
Incmtus ſuerit, vltraq. fines exegerit ¿ccolas, quote. terra cap. 16. 6; Heron: Alec/;Mica . De reliquis autºm Sta
\um parte gaudcat? velcum acl menſumm auarítire ſuz dijs, Millinribus, ac Lcucis multa nobis ediffcrenda fun:
propagnuerir, quam tandem pom’oncm cius defundus in ſectione 1. Librí Gcographicí .
obrmeat 3 Pa/Zrema' [mc facium, qm: SCiyia \L1atar Mino II Snppqno item cx multís Romanis Pedibus antiquis, p,, Rºm;
ri, ad definicimdamgloriam, que ex tam pzz-rule Tellurix /Iº quibus Pallus, Sc Millian'ª Imlica conſtabzmt, eligendum ,m 7m¡
mal/mln quxrimrunculmts 'w haber C¡cero in Somnia illª nobis cfſe ¡llum, qui ſub Auquſto , 8C Veſ aſiano vſitatus ¡¡¡genius .
Pez-è mrco Sczpionis . crak,- tum quia illo vfi ſunt Roman¡ Con ules,& Impera—
V Qltaniªm -Uero‘ Martrolj'cm qunſdnm Plane-!amm dí— tores ; cum per metatorcs ſuos Orbem Romnnum dí
fl'dflſifl] NI¡ Izmpffit , 770771417 omnibm forrè cºnce/ficſ, -wfc‘mr menſi funk; vr indicar Polybim , 8( Strubo ſupra; qua:
(¿grama Tcllus app-triturar fit , fi cxmli , Tel III/i d-'flflïlſifl mcnſura: apparenr adhuc in Itinerario Antonino, pct no
fldcrixflzcffarcrur, 0'** ea ali/?amm fiſ ¡10m in ſmzidmmcm': ſtium Andrmm Scbormm correcto; tum quin eius menſu—
Term, ¿were in rabulis Lqmm/;mzcix Iza/Zn“; , aut aliomm, ra aſlcruabatur in Capitolio i vndc deſumpta eſt altítudo
\Temini Congij ¡nerallici, qui hodieq. conſcruatur in :edi
gdrítbmumLaganthmi
Reſidsmm di/Zantix
m¡gu1i,firb quo ¿Jam-wctderctur
duplican , Imbcbu \Me/ala
Tel/m : Val
zus Famefianis Romre , quem Congium examinauít Lu
per di/Ïáriam datam diu/de Radium , Ó’ Quim: erit Tan ca: Poem¡ I. C. contulitq. Pedem in c0 Inciſum, cum ali
go: anguli , ſub cuimduplo vidcbitur Tel/m . Atſiſciru quot aliis Pedibus Romanis ;rneis 'vctut‘cíſſimís , cx rude—
wii: , in qltdfltfl diſlantI-'a Teª/[m appxzrercífub tali , vel ml¡ ribus erurís; deinde diligcntiffimè dimcnſi ſunt noſtrí ¡IC—N' .ct
Ang-410; Script dimidium ¡¡liza anguli , CF‘ quzre Semmem Villalpmdm,& (jriembcrfgçerm, Pedis Roman¡ menſuram
Complememi cim adgmdm 90. :1mm diuidª ¡1er Radium : inde tranſxrlbentes: r¿16m qmdcm Congium,& Pedem
mm ngatiem dz-zbit dictar/tia"; optamm . Ad cm'u: rc¡ [izc— cxhibuit nobis Poem: lib.de antiquis mcnſuris, Villalpan
cimm Inffizceſeªquemem mln-[lam S mi fimili¡ c/Z altera, vi dm tomo z. ¡n Ezecluíelcm parte 2.. lib.3; cap.zç. Eamq.
denda lib. z. Cap.9. .Sc/701.4. Vflu autom tabclla fl-quemi: comprobauit , 6C elegir Marimu (Ihcraldm in ſuo Archi
¿fl bio‘ , ſ¡ di/lantia Fixamm ſit SemzdI'amerrar-um Term mcde promoto, 6( illaipſaei’c , quam in ſchcda reliquit
:.06z 7. 'Te/lu! ¡mie [PCÜEM e/]er ſcC/mdamm 2.0. Ó‘ vic-¡F Griembergeru¡ Roma-5 quam ſchedam mihi liberalircc
fim ſi dcberet ſizec'lari ſilb angulo 2.0. diflªmtia deber:: eſjè communicauít P. Atlmrmfim K¿rc/¡er . Porrò Pes illc,
ſemzd. 2.0617. Ó‘ [ic de catch.: . quem V:'llebrordm Smilim in ſuo Eratoſthenc Bamuo,&
ante ipſum Budz74.r,Param,Phy'lªfldªnêc Hem-alam- Bm‘—
lóarm elcgerunt, deſumptus cſt ex Coloriqno z 8C Statilia
Anguius ſub quo v¡ D¡ſtáç¡¿ cx qua …ci-Crª_ no mamiore, V\t ipſimet kàtcntur; ſcd Cſt Pes Al'ChI-ECCÏO:
dºrm…, Te“us o l mr TcHus …b prçdí_ mm, qu¡ multo poſt Veſpaſianum flqmemnt , vt adLiertit
Poem; ; eſtq. ad Villalpandicum, vt ¡acer apud Snellium,
ct() ªngulº * ficutí \6. ad \4.Sed placuit hic pºtiús Snellío,quia ?equa
’ 0ſ Sem-dl-Mmñ Term . lis'efl' Pedi Lleydcriſi', Rynlandico, Pedí al) Archite
o lº 6 ¿lis Romams adlpblto m ſtiuçªtura aras Cattpium . De
o º ²º _ ²7 Dique Pcs Bonomenſis \cccnuomx commum 8C anthºn—
l 4o ¡ºª ¡5 tica menſura 2 quo nos vſi ſumus in menſura Orbis Ter
- l o 6 76 rx, eſt ad Romanum Antiqquxmſcu Villalpandicum COÏ‘*
l ²o 5‘94 rectumwt ç. a_d 4.'vel ſubu'líus, vt 1493'. :1d 1 2.00. Eſ; au—
z 4o 4 \²g tem vera longitudo Semipedis Roman¡ Antiqui prçdícti,
343 quantam vides in ſcqucnti (Chematc R. Bononíenſis au
É ª ¡ 7 ¡9 tem recentis , quanram in ſchemaçe S .
ll l “45 R Semipes Romanus AntiquuS corrcctus .
7 º 6º S Semxpes Bononicnſis Rcccncior .

l l ¡ — ~---~ 1 …J 1\ _

l l J 1 l

Dixí
IyE'ShHAEHA .ELEMENTARL ;9
« 'DL-'gl ad Villalpundicum correctum , quia , Vt obſeruaï CDB, rectángulo ad D, Cognito angulo' B', 8: latere BD;
mnt 1 ypographi Hollandici, 8C ex illis Snellius , longitu cognowetur per Tríangulorum anàlyſim, Semidiametcrl
dines linearum , quee typis chalcographis imprimuntur, Terra’ CD 5 \'56 ea duplicará , Diameter AG, in partibus
poſtquim Chakra: priüs madefacta’, ficcatrr iüerint, con none altitudinis AB . ¿
tractiores euadunt, SC à ſu'o Prototypo deficiunt ſexage‘ V Secundum Caput complectitur plures modos inue
131m fuí Parte, 8C quoties libri denuo imprimuntur, toties ſtigandi, quot Milliaria, Stadimaur Leuca‘ includanrur in
augerur hic defectus ; qua ratione habita, Snellius Stan'— arcu dato, Ó'C noto circuli Terne Maximi; put¡ Meridia
lianum , 8C Colotianum pedem , ex Philandri prima im; ni, aut tuiuſuis Verticalis : inde enim ſtatim notum fit,
predione deſcriptum , correxit , & auxit. Ego verò Bo— quot tales menſur-.e-inſint totí circulo Maximo; ò'< Innc
noni-…e deprehendi Charcas , licet firmiores , Cylindraceo Diameter, 6C requuaz dimenſiones innoteſcrmt.- iuxta di
tamen prado circnmuoluto ſubactas , non ita decreſcere, cta Libro I. Cap.4. 8C 6. Huiuſmodi methodo vſi 'ſunt
IR' contrahi poſt ſui deliccationem ; ſed tantummodo .Emm ’lhmer, Po/I'dam'ur, Ptolemuur , Almam cum multis
quinquageſima ſui parte in longitudinem : At hoc modo Arabibus , Ferneliux, Muz, Im'iur, !Gp/crm, R ¿Va? cum
typis :eneis editus eſt Congius Villalpandicus , 8C pedis P. Fmnczfia Maria (Ir-ima! 0 . Sed aliorum modos,quía
Roman¡ menſura apud ipſum. Quaredlam menſuram, examine, .SC aliqui correctione indigent , reſe ruamus in.;
correximus addità parte 49. Pes autem Samius , GC Ale— Librum Geographicum,iuſ’ciſq.de cauiis hoc loco exhibe—
xandrinus , atq.,adeò Stadium , ſuit ad Romanum Cra: mus eum tantummodo , quem coniunctis ſtudrjs P. Gri—
cumo. communem vt 6.ad ç. \icut reſtatur Hero Alexan— maldus , Se ego non modò excogitauimus , ſed ad Pra-.
drinus Mechanícus,& ſubſcribit Snellius liba. Eratoſth. xim , quantà tieri potuit circmnſpectione deduximus .
capa.. Haber autem duas partes, Prima ſita eſt in inueſtigarione ‘
arcüs Circuli Verticalis ,inter Turrim Mſiutíncnſis templi
Md”, m_ Ill Sed alius eſt-modus difficil—ior quidem , tutior ta Mºdus P.
tie,- mnſ. men, trauſmittendr has menſurasad exteros,..' ad p'oſte. maximi, nuncupatam S. Geminiani, 8C inter Domum vil Fr liſ-1 rr"
¡mI-Edimi ros ; qumusrp e Procotypus non poteſt Oſtendr; Videlr— licam , quam Bononieuſe Collegiumnoſtmm haber in.. Gm,,414¡ l
ſmr ad cet permenſuras Liquidomm . Iraq. Villalpandus air , ſr monte St‘rr-x prope Paternum; Vbl occaſione vacatío- 55. …fin,
::INN »Ó‘ fiat vas cubicum, capiens praªcisè libras r o. aquze ciſter~ num generalimn, irrita eſt, propter opportunitarem loci,
Mªª” - nalis deſa'catae; cubi illius alritudinem ;equal-:m fort) obſeruario . Secunda parªs continct modum metiendi
Semipedi Romano,ex Ver'paſiani Congio deſumpto . Ar Grometricè Paffus, 8: Mrlliaria inter turrim , ac domum
Snellius lib.)… caps . Efatoillieriís Britaurquſa thſlll' pede pr;edicran1i11teriecta . ' ‘ ‘
maiore, &L minus antiquo,ait cubum a-qualem Semipedi VI Pro prima parte ſit
Romano,cótinere vncias aqua* chema Iz ç. z Pes au Horizon Serra‘ rnontis
temBononienſxs hodiernus , vr diXt , ad Pedem Roma H R, eiuſq. Meridianus
num antiquum, ó; Milliare ad Milliare, ſe haber vt ç. ad HPR,& Polus Boreus B;
4— Et Pes Leydcnſis , ſeu Rynlandícus , ex Snellíl libro 8C vertexd'euZenith mó—
ſumprus ,St correctas vt ipſe vult . ad Romanum Villa-l— tis illius P; 8C Meridia—
pidicortectúxſt vt 2. ç .ad 2.4,. ad Bommienſem vr ;ad 6. nus Mutinenſis Turris
Duplex rv His pratmrlïis plures "unt modr inueſtiqandi ma' B M H , &e in quo Ze
ª…, m_ gmtudmem globrTerr-aquel; quos m Libro Geographi— nith turris ſit M; Se Alti- ' ~
MÑ Tel_ co trademus, ¿x expendemus ; led! omnes ad duo C.= pita. tudo Poli Monos Serra’iit BR, Gr.44. Min.z7. pronta
1ªm ¿10., reuocanrur . Primum eſt, quod continetvnrios modos nobis non ſemel , occaſione aliaium obſeruatzonum, ¡bi—
lam. inueſ‘rigandi Diametrum, aut Semidiametium Terra‘, dem capta eſt magnis Qyfflantibus; atq. a'deò Comple
quanrumuis oculos noſtros latentem . Quid genus tra— me'ntum eius PB, Gr.4ç. Min.;;. SititemAltitudoPoli
dunt Ai’mIrolj'cuc, (“Irlffilbt’iflei'llí , Bertrmrr, Cri’dffi .- co Muunaï, repetitis obſeruationibus capta prope turn'm..
gnita nutem Diametro, Faciiê Circumſerentia , 6,, relioua pra-dictan: '1 P. Franciſco Maria Glimaldo,& deprehen—
magnitudo Terra* deducitur: ex diótis Libro r. Cap.4. ſa exquiſrtè Gr.44. Min.;7. atq.'adeò Complementum.. '
EN: 6. de Circuli , & Spha‘ra’ dnnenfionibus . Sed inter* eius BM, G 1'.4ſ.Min.2.z. lam verò intelligatur in feneſtra
hos modos cuidentiffimus, ó( expeditiilimus eſt , qui nu— Domus noſtra- Triangulum ex tribus filis ſuſpenſum ,- ita
perrimè 'in mentem venir P. Paulº C¿jurº SOC. noſtrx; R vt' vno ex illis perpendiculariter, opeª perpendiculr appen—
eſt huiunnodi . ii N quieti, deſcendente , torum Triangulum exanè pla
Eſto Turris ad littus Maris ſi— num circuli Verticalis PA, oſtenderet, diretris duobus fi—
Mºª“ P- ta, cuiuſmodieſt Lun-mu Genu~ .F lís verſus medium Turris Murinenſis: Expectauít ergo
P-ºªſª‘i- enſis , ſitq. illa AB, nota’ altitu— 'A P. Grimaldus anno 164;. Septembri exeunte , Se interdíu
dinisaïc ex eius verticc ſpectetur Triangulo hoc Hari pra parato , ac rite verſus Murinen—
ſupcrñcies quieti tráquilliq. Ma ſemtunimdirecto, vrlu-;ida Lvrse deſcendendo a Me
ris,peſlineam viſualem BD, tan.— ridiano trauiirer per planú Verticalis PA. ſtatimq. (D.)—
gentem aquam Terrx concen— drante antea collocato , vt par crak, accepit eius Altitudi—
rricum , in extremo puncto \'iſi— nem AL, qua’ t’uit Gr.10.Min. 17. ót diſtàtia a vertice ſuir
bil¡ D,- harc Jenim_ Tangens per Gr.69. Min.43. Ad illud autem tempus erat Stella' huius
18. :emi Euclidis iaciet cum Term Semidiamerro C D, Declinano Borea Tyt honicè Gr.3 8. Min.z9. Sec. ;6. ſed
angulum rectum, qui eſt CDB : Dum autem ſpectarur ex ex noſtris Fixarum obſeruarionibus incredibili labore, vt:
B, puncium D,Capiatur per Dioprramdk exactum intim conſtablt ex 7.. tomo Almageſti noui , peractis, ſtut Gr.; ‘3.
mentum an ulus A B D ; 8C intelligarur linea recta A E, Mingo. O\u_are Lucida: Lyrx L, Complementum Dedi
perpendicu aris ipſi AB, tanáens Terra* globnm in A, de nationis ſurt GLS r. Mingo.
producta in E, quouſq. incurratin Secantem CE,ductam His politis 5 Danrur in Triangulo P L B, tria Latera ›
per punctum viſum D.: Secabit enim Tangentem B D, atq. adeò per 4.1ioſtrorum Trimgulorum Spha’ricorum
in F ; naſceturq. Trrangulum A B F, rectanuulum ad A; Obliquangulorum augulus PLB ,i11r1e11iturg1'.48 111.42..
in quoinuemrí poterit Latus AF , Se Baſis BF ; cum iam Deinde in Triangulo B M L, inucnto angulo MLB, qui
*nota fint, prsetcr rectum angulum A, angulus ABF, 8C eſt idem ac PLB, &e Datis, vt ſupra , Lateribus BL, Com~
alutudo turris AD . Eſt antem FB, :equahs ipfi A F r nam plemento Declinationis Lyrre, ¿Y BM, Complemento
anguh ACD , vtpote eiuſdem , a’quales ſunt Tangentes Altitudinis Poli Turris Murinenſls; per 6.e0rundem_,
BD, ò( AE, interſe z êc Sec-antes CB, 8( CE, inter ſe; ergo. Tnangulorum inuentum eſt Latus M L, gr.69. maſ.
ablatis Semidiametris CA, Se' CD, remanent exceflils Se fec.2.5. quo dempto a Complemento Altitudinis Lyra:
cautium AB, ó( DE, aquales inter ie .- ſuntautem angu— LP,quod erat 21269. 111.44. paruitarcus P M , grua. m. 17.
lus A, ¿St D, recti, 6; anguli ad F, :1d verticem , atq. adeò ſec. z ç. inter Turrim Mutinenſem , 8C Domum pra:—
er r s . Primi çqualesxïc per ;1. Primi B, SC E., ſunt çqua— clictam interiectus, in circulo Verticali tranſeunte per
a complementa duornm rectorum: (Dare per 26. Pri vrriuſt xVer tices .
mi erit FD, .equalis ipſi AF, none ; ergo cognita erit tota VII r0 ſecunda parte Problemaris , fit Mutinenſis
Tangens BD, in partibus ,‘ qualium nota erat‘ AB, cum, Turris M , Cc Domus noſtra in monte Serra: \it P . Er'
conſter ex partibus BB‘ “5: FD, notis: Ergo in Triangulo Turris Bononienſrs dicta Alinellormn (it A, è‘c porta
H z S. Fe

— —¡—
60 LIBER SECVNDVS
S.Fclícís , cíuſq.mn'ícula F , 8C zdes ac Monaflen’um) mms. Deínde fimículo Cºncerto, 8C dírcctè extem’O,
S. Luca: L z in qua ſuyer monte Cuſtpdiaa dicte , eſt Sav ªc ſuſtentato ,capta eſt menſnra intcmalli F B ,vt habe—
retur magmlm _aliquod Latus , ad Triangula reliqua
F cxactíüs dímeu’enda; captíq. ſunt in pradictis flan'oni—
bus , ope Badrmtís Geometría', anguh' 5 &C per Trí50~
B nomem'am multiplícem ínueſtígata ſunt Lateral neceſ~
(aria, donec repertum fiur Latus M P, in Triangulo \›'\:.n"’ª>\ª…"E\

M A l’z nempe diſtantía inter Turn'm Mun'nenſcm , 8C


Domum noſtram in monte Sem: , reſpondens arcuí ſu~
períús inucnto. Inuento ítaq. Mechanicè Later: B F ,
paffuum Bononíenſium ¡088. ç. reliqua huius analyſeos
_ita ſehabucrunç, vtbreuiter ccmere eſt inſequentí ſy—
cracíffima !ma o BBATISSlMAE VIRGINIS nopſi; inqua & otdo, ac numcrus Trian rulorum, Ñ
à &Luca dep¡ a , &C miraculís a ac ſolenmíbus benefi~ Anguli cum obſexuati , cum Geomem'cc‘ coñectí , 6C La~
cíjs Bononize celeberríma ,- & tal-Idem ſecus ripam Rhe— ;era Triangulorum exhibentur ,- redactís paſſibus BO—
ni Humím's fit B, quxdam columna , ſçu Pila quadu'late— nomcnſibus, ªd Romanos aun'quos z íuxta ptopom'o—
m , Ohm poſtis cuíuſdam portre; Electx em'm ſuerlmtà nem, quam numero II. díxímus eſſe inter cos. Eccp
P.Grimaldo hat ſtationcs , tamquam praxi huíc PCIOPPOÏT jgítur Synopſis huius pragmatix , ‘
Trzangulo- ;4:13sz Qéſcrun' , ata Cal/ect¡ | Lam-It ¡mama Trigonometricè . campo BF,
mm arde . Gtªnetrict . l Mecbxmuè inutſiigdtª .
P_ 'l ªj ‘Angulorum. '7 ſ GJ M. L Paſſus Bononíenſes. Patſus Romaniantiquí.

"7¡ EFL‘ Obffi' 7o ' 8 "BF 1088 z Iszz


1. FBL 012 . 7¡ $9 '
I BLF Cºll. ;7 çz | FL 168; 3_ z… -. ;¿:~;.>
TÍ" LFA Ob/Iffl ¡16 9 FL ¡68$ .Z 2.354
II. LAP Obſi 4; 16 FA 864 ¡OSO
l ALF Coll. 2.0 ;y l AL 22.04 ;75$
Ñ, 1 l MLA 114 ;7 l AL 22.04 2.755
11 - MAL . \o 17
| AML Coll. Í ç 6 l MA 20404 …0;
T w'wz—MAIP l loz. 2.4 l MA 2.0404 :Hoy
IV. APM O - 7º ¡4. ,
AMP Cºll. 7 2.7. l AP 1780 ;47;
4 'V MAP 0111# 107." 2.4 l AP 2.780 347;
, APA! 0 . 7o 14
.LA.A.4ÑIÏ…CP{1:Ñ 7 ²² l MP ²3:76 ²647°
Poruít quídem capi Angulus M AP, 8C APM; 3C VIII Hoc ígirur fundamento , tanquam ſolídíſſimo
vníco Tn'angulo A P M , expedir¡ hXC firaxís , ſi licuíſſet ¡acto, deber pats prima Problematís img¡ cum fecun
Per ſitüs opportunitatem metia' interna um A P,- fed ob da . Iraq. fi inter Mutínenſem Tun-im , 6C Montis Serra:
, z Inzqmlímtem vallícularum,& Collium non licuít ; iuítq. vertícem z in quo eſt noſtri Collegii Domus , eſt círculí
mceíſe vtx' planitíe zqualíter extenſà à orta F , ad pílam Venícalís arcus Minutorum 17. Sec.zç- in hoc inter—
B; &ſpectandoíllínc reliquos przedí OS terminos , in— uallo ſunt Paíſus Bonom'enſes 2.1 176. qualium inter Tur
ueſtigare díſtantiam M P, qua ſola indígebamus: Sed rim Mutínenſem , 8C Bononíenſem ſunt 2.0404. Vu'q.
longè pluribus Triangulís índiguit Snellimxòc multò ma in vno Gradu Círculi Term maxjmi z cuiuſmodi eſt cír-l
gis compoſita eſt cms methodus , quàm noſtra ; vr patet culus Verticalís, inſunt Paſſus 72.246. Ec fi fianthxc vt
ex ipſius Eraçoflhene Batauo . In menſuram aurem ¡n 4. ad ç. funk in vno tal¡ Gradu Paflus Romaní , Pede an
terunllí M P, conſpirant duo maximènomnda. Nam.. tiquo Veſpaſianzto dimenſi 90 32.0. Aqua menſumnon
Pcs Romanus Villalpnndicus , ſeu Veſpaſianzeus corre adcò receduntmulta- ex accuratíon’busº de quibus in..
ctus , vt par eſt cx typographíca Obſcruatíonc z ſe haber fine ‘Tabulz I. infra, ¿5C plura in Libro' Geographíco.
Not-infi ;1d Bononienſem Pcdem noſtrarem , vt 12.00. ad 1493'. Porrò multiEliczmdo gm. per ;60.habetur ton'us globi
¿mk *vu-in
n: . [Quim
hoc eſt proximè vr4.ad ſ. Ergo diſtnntía M A, inter Termquei Lírcumfercmía, &hínc Díamerer, BC reli
men/url. Mutínenſem Turrím , ¿Y Bononíenſem , qux ínucnta eſt quz magnítudínes eius z íuxra Regulus trgdims Libro 1.
à l’,Grí111aldo, níhíl cogitante de Itinerario Antonini, 94.8( 6. Aa: menſum: ſunt demum íntmſcriprze . Fa
Diſh-nn" Paffuum Bononíenſium 2.0404… redacta. ad Paſſus con— cílíratÍs :amen gratià ¡11 multis, ſinonín Omnibus Pro
¡mer Tur. ſtances Pedjbus Romanís antíqms Veſpafianaris, eſſc de— blematíbus , qua: ab hoc pendem , vn' potcrímus Semi
rir» BM*- buít Paflüum z.; ſOſ , At in Itinerario Antonini antiquíſ diametro Terr:: Millíatíum Bononíenſium 4000. Ro— Mªnz”,
!ªim/_em- ó‘ fimo , cer ponlmtur inter Bononiam 8C Mutinam Pa(— manorum verò antíquomm S000, Md ſi alijs adhíbí- Clªóirzm.
Nªªªºª-'F- ſuum Millía 2, 5. ſiue quod integra Millian’a tantummo— tis Stellís, aliquíd in hac menſuraimmutandum fueu't; quri Nina,
do notanturibí; ſíuc quía diſtamia à Turríbus ad Por non pudcbít nos ¡nlibro Geographíco id ſyncerè profi- immº qui-
ras , aut alíòs tennínos , quos ſ ectêrnnt ,Romani men ren' . lnterçà cuidentiffimè nobis conſtant, tum diſtan— M
ſores , differentiam dímídij Mifiiarís efficíat. E conuer— tia interprxdíctas Tunes,tum Altitudines Poli, cum Dc
"ſò aurem fi \oportío Pedis Rom-ani anu'quí ;xd Bono.. clínano Lucidze Lynx; nec cſt cut dubítcmus de Altitu
níenſcm , cofiigatur ex díſtantía homm loçorum , filmp díne Lyrce . Sed \amen optamus cam repetere , 8C alias
tís Millíaribus mtegris ,- cum illa fit in Itinerano Antoni— _Stellas ín conſilíum adhibere , alíoſqmouos modos,
ni M illíarium zç. ¿Y à P.Grimaldo inuenra a ac deíndU quos ad hanc Tema dímcnſionem comment¡ fumus ,
per Nos comprobata Millían'um Bonon.2.o. ínuenítuc ad praxím, Deo ſauente, .renocare. Alias aurem cum
prorſus eadem , quee ex ſimpliçi collatione Pedis vtriuſq. ſupPoneretur nobis Altitudo Poli Mªrina: capta 8L44
reperça fiu'c: nempe vt 4. ad ç. Qlo quídem charªctere m.4o. ex reliquls Datís ſupra deduximus Semidmmc—
ven'mrís, ín táta caligíugac díuerſitate antiquarum men \mm Terr:: Milliarium antiquomm ;897. ſednon era:
ſ'urarum,& interuallorumzníhfl hactçnus cuidenn'us apud nobis eçúdens, .Sc inde tanta dzffercntia. orta cſt .
Scriptores,qui hoc in puluere deſudármmunciſci potui .
AÍEPI*
DE›SPHAER4 ELEMENTARL 6¡
Men/¡me Orbis w Militaria Italic-4 Bouonimſia Mil/¡aria Ita/ir:: Áàtzqñímxà:

7-0740 Arm¡ l 645 ª ‘ filb Auguſiu (9- ª ([24/14


' ¡¡º TJ/t lata..
Gradus 1.Circuli Maximi. ſ v_ 72. 4’— ' q 9º ¡gíª
Semidiamctcr Terra: . 41 ;9 ~ ¡¡74
Diamcrcr Terra: .ſ _ _ j 8179 ¡ 0343
Circumſcrentia Circuh Mann-u . l ' _ 26010 z z¡ ¡z
Area Circuſ¡ Maxmu' . Ml…:!lel—adrata . ſ 382.769; 84108544
Superficies conucxa . Mill¡ ( uadratz . 2.1 çz r 0780 5 56434 1 75
4Soliditas Terra: .Sc Aqua: ſimu] . Milhar. ubica . 2.964W 106 14.¡ ;80156807150

farm: Cleomcdcs,Ó* Srrabo; ſcdfi rotundo numerº illectur "…Si mz.


de: -vm' Gradui Stadia 700. jun: in circula 152.000. (zum un¡ .
SCHOLIA. propinª' numerum referum Vin uuius,Macrobius,Ccmo—
riuus,Capella,SacrobulthuHClauius, Maginus, immó, G"
¿Mm, l D Iner/ita: in Qumit-m Terre/Tri: 61017:' tam-LU. Plim'us , uddms ea Romana Computatiam efficere .4/1 ;lliu—
de Quªn'. quama :fl upud Auctºre: , orirur mm fiIlſir» ex na ;1 S00. Sed errauit Emidi/¡mex , guia inter Alexa”
un Tml method() diuerfa udbibim z Ó' nºn ab amm'bu: .equali cir driam, (9" S72mm.“?cap/mgnomom’ ubuſu MO' 'rudijr Sali: a'
tmb-te¡ . cumffizectiane i ſed etium ex diueiſirat: mçnfitrarum , qmbu: dinerſir pick": Solis, Imqua'pamffilir, puma” :ff: Uradm 7.
¡¡¡malla dimenſi ſum; qua /i 4d 'amm nºtiºrem menfiu O' Min. 1 z.. c’r Stadia DOOM-m ex dan": al? z'pſº repom' de
mm rcuªcarentur, nºn eſjèt fòrtaffi: tanta? quimm prim-a beam br.7. Min-2.6, aut 2.8. 'Ut oflendam [i17-z.cay.2.7. ¡1.7.
uſèec'lu app-Im I 'Uti ª mlè reclamªnte Phllaltharo , arbi Quart in—*pm Gradu ad jumm¡ debut poner: Smdia 67o.
trantur Pcrmc Nonius 1.2.. de obſeruat. m 8. c7 de Cup“. immo‘ quin Symc, @º Alexandria ¡Ionſum exactèfiab eudem
ſculis prop. ¡8. Fr. Maurolycus Dialogo ;Sofª-ug. laicobus A]eridummdebmt Studi:: proximè 600. .1M /I ¡24m 001m
Mazzonus in Dch/Ïtme Dann: _1. i .c.77. Clauxus m Spb. picu, aut Romana, dar/t /Llilliaria 7 ſ. Si 'vera‘ Stadia Aie
0.! .Pag.198.Ú‘ 2.1 I-Ó' Conimbncenſcs in 1d: Calapl 4. xandrim, 'pt e/l prºbabilim ,- diam Romana Milliarm anti
4.1 . Ella Iunctinus in .Sp/Mm paga). g. pum id ment/Je ex qua 9o. Hipparcbm autem, te/Ie Pliniº, adiccit Eratoflbem'
tumor: Terr.: alibi ab ala: mmſumm; Blançanus Stadia ;$000.132 tota Cirmlo ; ergo Wii Cir-:dni Stadia 69.
4mm in Spixar-t 1.4. mz. aſ. Terrmſçmper alluuianu ¡ze/rip: Milliariu fe‘rè 9. wifi Alexaridrinam runzmçm /E—
aquzrum decreniflè, eiufq. menſurarn (quod tamenfal/èm.. quare lº- Itaq. Bruto/¿bem correctº, &Hipyme/10,¡’imt in
el?) Mi'nºrcmſemper, C7' Mim-ren mumfam eflè n Referunt ‘Unº tiradª .Mil/;uña Mlíqua 90. aut zoo. Sed hxa'yluri— P d ..
4mm¡ pradicti Auctare: 'variar ſenmmm de {mmm-UU bm in [117.6Sagrª. vb¡ de Pafidorzg error: , quipumuit inter "nºr/{i º”
Globi !erre/iris* ¡ficut Ú‘ Ariſtorelcs 27.4: Calº .4 textu un 0 Rhºdum,Ó' Alexandria"; effe Smdia 5000.0‘ Gr,7.Min.
tcymultmsa , Lucillus Philaltheus ibiderr¡ , Clcome des de 2.0. cum fimſoliün Gr.4. Mim-93. Et de Arc/jimede , qui Auki,...
Mundeliniu; 1.2.0¡ 08. O' 109. Marcianus Capçlla 1.6. inArmariº afirmar ambitñ Terra :ff: Studiorü 330000, 4,', ºpinª,
c.4.Ó' 1.8.9.13. l 92.. Oroiicius 1. 5._C0ſm0g.c,4. Fernelius L l . Ill Prolemxus cum Marinº 'Tyriº ¡mi Gradui da: Sta
Coſmºthraria c. r . Daniel Santoech . Probl. I ç. 14,4. dia 5:0. qm ſifui/ſm! Romana, :[Ïmt Milliarm 62.. Y. cui Pªlºmª',
10.Anron. Magnus , Io.Vcrn~crus , Ó' Perrus _Bercxus m_ [em-:mia: ſnbſcrilzum OIODÚUSD Barocius , Philalthxus, G' A"ª‘ªsªi
Cºmrrimmd 1. I. chgraphia {’talemai ,' Franaſcus Barq Iunctinuswmlè Mmm bmc/mtè'tiam Alfragunº tribuem . º' Rª?"
cius 1.1. Caſmgr. 1243.40. G141par_l)eucerus apuſculª de dk A: quantà probabiliur eſl Alexandrinum Coſmºgmphum "'.º'Ϫª' "
men/¡one Terra , chlcms m Epizaim Aflrqrzam.¡¡43.18. -Ujum e/ſe Studiº Alexidrina ,² Ergº Ptolcmaa 1mm (ir-:du: P'mº'
VillcbrordUS Snellius in Brutºflbezie Bdtauª 5 Marius Ber— [241m Milliaria 74. antigua , nimis mmm puma ,- ci"pro
tinus Apiuriº 1.4p4g.78.c’9* Agrariº 8,. Prqgtzfflrºpz. Kir— pik; acudir 4d mmm ¿Zhang/¡im, dan: ill¡ Millmria 8 ç.
chcr ir¡ Arte Magix-11.9. szicu autcm Opmiamm refiènm cui propiºr eſ) Regiamozztzmw dan: Milliaria 8 0.6‘4ujiz er
Ermact/:enis Virruuíus 1.1 . 5.6. Scrabo 1.2,. .Geºgrapb. gen. roris \Marinº Tyrio, Ó* Pra/cmgafuit , guia ¡¡inem à Nau—
forimis da die Nutuli c. I I .Maa-abiª: 1. un Samu. SUPU clcri: relata , parte tenia decurtarum 017 earum obliquim
m'r ,- Almgºm'r Mmmm' Auburn Alſragrmils Diflerfl. (9' tem, w parar ex Prolemza Loba, Geºgr, Cap. ¡ºm ¡¡quªd
Alhazen [Ibella de Crew/cul:: 5 SMm :qero Arubzmede: Mimi: ejÏè oflendam in lib.(jcºgr.
in Armariº ,* [num , MMim' Tjri] Pt0lcmxus 1.! . IV Alma-,on Rex Ambum , *Ut refort Actriz-IMM: , fm
Gcaªr. c.7. Ó' l I . Ó' 1.7. c. \JI-¿zm Albatcgnius mafia?: patiu: Alammon , -Ut legit K;rober ayud Abulfldizm (Jea— Arab-Im
TyÉho tºmº I. Prog.pa¿z.97. O‘ 7 z z.. Long0montanug Si: genuina 0
grapbum
,
, tehuacan":
, '
pluribur
.
Sapiennbu:
_
Gcometris iia/fit ¡ah-io .
\Mz-021. Dmica lady/unc- c-I 1- chlcrus ¡ti-Rudºlphlnl¡ ea.: m Camp!! Fmgar , mm: reflum mr Mari: Rubri :M
5.1643“ ¡n Aflron.0pt.pag. I I ſ. o** 1 2.9. U’ ¡Ez-tºme Aſfra— plomº-e a quo: Milliaria infim *mi Grudui Meridiani cir
Mºmia p.13. z l .Gulielm.Gil‘oerrus 1.6.0 z. Afirmnus Marius Culi; Ó' deprebmſhſum Milliaria . fid quomm Migu
de »Uſu (jlobi ; Steflerus in Splz-:mm P7001¡ ¡24976. Ó‘ m4 la Wifi-mt C's-bin": 4000. "Pt air (Í mgzmmz cm' [anemia
Aſfrolzbiº prap- ;4. l’ettus Aplamiw part. I. Coſmogr. c¡ 12.. 'ut probabilifflimªe ¿dbdſèrum Alhazen a Thebíc z Iſmaèl
GeorgHrniſchiUSin SphJ’rªcli pag. I 1 7.. Gemma F riſius Abilſcdca,ſeu Abulſcda, Abomadus , G' carteri Ambar»,
1.1. de Princ'ipq; Aflranomiz c.2.O.C0mclius Gemma. 0.87. Maurolycus , Ó' Campanm . 1am fi Romana mari: cubi—
Affrdúbihó‘ Mxſtlinus in A ¡vendra ud Pradramum Ke.. tº, qui [cſquipede cºnfiaba.- , Milliare Ambimm cºnfiaba:
pleri,PEIÉUS Gaffendus in 171 Itut.AſZr0mm.l.z.c.I z.Mer Pit/film: x zoº. quan \Hilti-¡riª ;(-j. fimt Milliuria 68.
ſennius m prxfat. Coſmogr. A[#0710sz . Poflrçm Nau -Ut reflèſubducit Fcrnclms, Maurº! ycm, Ó' Kepler-u: ,- c/iª
c/erorum , Gª Coſmºgrap/:Iºrum reccnnorum 'oPifllº'fltm ¿ic pleriq- indiferiminztim "forum illa Milliurm ſ( Sed
IMC re adducum Pecrus de Medina 1.3. Arm namgatarm Í¡ Arabes vfijim: cubitº Babylonia , aut Hcbrmco antigua,
:.7. Nonius de Obfêru.l.z.p. x 7.0” L7..GCl'ªſduS Mercator, qm Rºmano: pude: I . 1—9².. caminaba! z aut pede Alexandri
G" Guiicl. Dlaêu initiª Nom' Atlantis ,u Lluuemis Capa. m, eflèm in *Pm Grudu 8 o. aut 8 I.. \Llilliarm R omana. An
Introductad Gcºgmp/a-BCl'CÍLlS in ?aludir cºmruc’lupag.40. *verá Ferneliur, qui exproyrio experimento,fèd wide lubri
Herigonus tºmo 4- Curſiu Mati'. gas_- x64. Bemardmus ca, *Ut ºflmdcmm libro Geogr. [mm de 68. Mil.mr.ſèmm
GinnarIJS parte r Xaucry Oriental:: 1117¡ i. 047.3'. Ramª riam accºmmodarit Ardimm numerixzmm auſim dicen.
fius tomº l. Naziigazionum pri-¿.1 16. *be Lgſiranorum, Ó‘ V Iacobus Mazzonus ingeniªrè ſunè, cx zoo. Sradzjr,
pay. 574. ‘Ubi CaſtellanorunhÚ' in N'zzuigutiom h ºllandºq que te/hbu: l’auſanià, Cleomcdezcê‘ Plinio occuputſpatium lacob. Mu z
ad mmm Zcmblum parte z. vb; Hollandorum rcfn-I Mrms ºwnbra Meridiana ngomomm , dic S(Ii/ini¡ z/Ziui U²" M e- -
tur apinio . Ex quibur [mc inferir» &abetº , _ l Sycm, Cyrem, (’Í‘ algª* [ací: ſub Tropico CancrifitúyÜfiſ - Mºdª‘ -
Eurojïlu II Eratoſthenes reperit in 'unº Gradu Circuh Term ponen: ex Poſidonio Dimçtrum Sºli: tuna ªp ¡mmm-Mſ;
…IU HlP* Minima' Stadia 694. ²;. Ó' in :0ta Circulº 2. $0000. 1m rc.. [e Cal: Sºlarispamm 7 So. in longitudimm ºc cſi Minu—
\a
Y. Sct‘E‘CªÏ/ÏNÍD VS
62, LIBEK
\a 2,8. Sec.48. calligir in *uno gradu circuli' mªxími _Terre firmu: ; Ó* dir-¡dantur960.
niêt Milliarin 7o. Nuflqzmmper I 2..[Egcrc
wroſi En:patui
wz¡ Grizdui'
data Ii prat/e
Nau
{ludmól ſ. Sed fi ¡SO/iſ Apaga Diammr tunc eſ] Minuro—
Ium z o. colliçurxmr ¡¡inc m *kmº Gradu SNidia 600. que/i cleris -vm (I’z-adui s ;.\iü‘zllmrid Italiano/Z0 id ¡¡¡firme-t Cla
fuer/mr Sri-¿dm .Alf.\’a¡1drin4 , »Utprababilim effe- doccbo im. . uius, ex eaq. Blancnnus, Giimaius, Bercius, Bettinus . Sed
Lib. (ie-ogr. facium \1-1illiariu Romana ªmiqua 90. prarſm fi qui id afflrmdrum , aut imperitiarexfuert 2 aut lacuti/imt
'Pt freno/Menú mer/firm emendam; Nam Eran/llames de Milliuribur lohgfºrlbl-!Fj ,qualiu [um exempli ‘gr/iria.;
fui!, qui fimtium illud fiel¡ Tropico dimen/ut eſ? . .AI/gli‘m, queſum ad lmlim, 1.-¡ l 4. ad IO. 'Ut -UidL-bis in m
VI Villebrord us Sncllius incredibili labore Ó' indu bulit , M Scalit (I'ulielmi Blflt/í , qm' ::Mm in Hiſpanix ta
rifleſ¡ rªr-di flria , Gtametrium ktm:: peregit , vr 'vidª-re eſ) in ipfiu: Em bulir dar -Uni (I'rudm ¡Iii/jim Lema: I 7. '-.I
'-.J
L._a
tªſl/Icrie Bºtana ,~ O’ tandem depre/atndit in 'una (ir-adn cir V111 Superſuut (ierflhlfii ;diquot (I'eagraplzi , ªut A/i‘rª— cªmu.;
culi Term maximi Milliuriu 68. ¡L pcde LQJ'dfnfflzÓ' Ryu— 720m1', ex qiiibu; *Wii Gradui ¡erre/?ri Milliaria Germmi- nó de Ger.
Izmdica dimenſa ., quem ille pumuit effl: Rom-mii amiquum; m 1 ſ. tribnum Longomontanus , Ó" Mcrſtlinus; at ./Mil— ma nici:
fed eſ? reitera pe: Hari'ulcm, Ó' Gram: maior , ab Archite lia-ria Germanim .I ſ* Ó‘ fimuſ 6 D. Italim [jodiemrz Petms M‘Hiª'i'
ctu Á’gmzmis Uſitari cmpru: , quandº diuiſum ium fuit 1m Apianus, Gemma Frilius , Stcrfler. m Afirºlab. Mercazºr; bm :pink .
1A**L
perium , aut/edu eiu: ir¡ Greciam traductor . Vſ 'Ut ſir , cer Merius,Bl.1è'u, Keple tuº in Epitazm Alli-on. Georg. Heni
tzzm mibi eſ? ax dun] al¡ ipfi¡ Sue-[lia , pedcm Leydmſem ud fchius, qui/zu: ¿id/Eipis/.1mm Maginusfierigenius, Cluue..
Rmmmum Vcflm/iumum a {[[e w a S. ad 2.1.. atq. adeo er rius . Sed l ſ. pez-mºnica CT” 65.‘1Ialiou TychoÚ‘ Stche—
i¡¡6IIJ' t/Je/i colz’iqurzmr Milliizria V{lp-¡fianza [Ii/tem 7 x. ms in Praclum. ‘AI Keplcrus pqſim in Rudálpbz'm': cap. 16.
Sed implicim ;limit ficit , cr cx »Subir m'mi: aperarianibm dit Milliarc Óermumcum commum e e ¡ter duarum bºm
compafim aim met/judio' , 'Ut perexiçum errºr fingulurum, mm‘ editii “pedi-i, Ó‘ 'x ſ. huiuſmo i cfflè iu circnli magm'
fenſii'IiIC-m ac mir-¿IMM ljrmc diffèrmtiam ¿Y 770/570 inmmtº Terregradu -wm, ego autcm qui ¡¡anfitm robu/Ïzfflimmzexpe—
pªz-ere patucrit . Gaflêndm autem , qui aitſibi prºpemodum diu‘- Cºiifeci mm fi’mel -tma lycra A1illiurm Banonim/ia pe
confían' , in *uno Gradu !erre/?ri camineri .Milliuria Itali m- z. [ed ex mmm-_img qrmlza emm* Romana antiqumabſº—
M 7 z. laquitur de lmlicir hodierm; ,' quad mmm e/l quién¡ lutè z. Amr: ::c Kcpleri meme infimt rm' Grudui Millia—
F' Cªllª" proximè, ¡¡firma fit de Milliaribm Mlibus,qualia vfurpum
l
ria Italic-1 antigua 90. ¿mºria ibidem cx Strabone [olligit
d¡ W"ª" tur in bªi‘ traſh¡ Bononimſ . Nam incredlbili-ſ eſ¡ ¿TUN 'mi Grudui deberi Sradm 800, [noc c/l Milliaria Italic-'M
mi Alilliarium iii ipſa Italia , vt octendam in Librº (magrª. amiquu too. ›
Vll Nauclerí -Ut referr Petrus Medinenſis, Nonrus, (y 1X Fact/cm iſe affert DionyſiodO'us Geometricaſrim Diºnrſiªª
N ;zur/erº.
Cornelius Gemma dan! 'um' Gmdui Leuca: l 7. {-— quurum tia 770115111', qui w rcfèrt leiur lib.2.. my. I 09. reliquit infe don' figmê’.
run -uerrar › . .
¡¡¡mmm _ fit'izulrmzt expºmt Petru: \1-1cdmmſi;ſum quatcrnum .M11 pulr‘bro dPlſͺldfil ¡¡cªmine [iio ad Superar ripmm; in qua ,,7 nº,, ºm.
liar-:um Italrcorum bodiernarum › fell O' apiii Rimaſ/'um afflrmnbm peruem/[Z’ /e a /è ,vi/cbr() ad infimum Terra lo— ninº vam?,
Alovffus cum , ide/l ad centrum , o" ejjè illa‘ Smd’orum quudraqima
I-zoſi. Pet Cadamuſtus farm12..
us Aluarus pum t . p4?.98,Vaiqrrius
Simon Mariolus Gama pag,
namguno-o duo milliu.- Ergo Diameter :ora Terr.: , erbmm opzm'ºne,
7mm ad Cañar-.m _perinfflz,nmL'ºllaquio I o. Came u/.1ri, lo. eſ) SMdz'arum 84000. Ó' Circumfcrentia 2.64000. @º (Ira
à Gonzales de Mendoza in indice [dz/?aria Smanſir, Ó' P1’. dm Trim Sínd.7;3 g. utq. ddr-II \William-um ltalicomm; e
Lucena u'q. Turſclliuur in vita S. Franuſci Xauerij tri 38 {ºª-ó. 11 ªuqnod I’limuí 'vacaſ Exemplum vanitatis Grç- .
(7mm Lcricir -Maritimir \William-zz [ra/:Ca hadzema 4.1:? ca? maximum , (IHIPPC cum DloflY/fªdªff-lſ (-'eom etricam,
go Lcuc.: 17 c fflcium‘ 7o. laliiuſmadi \Illilldïlflj que ſ¡ Bª~ fuam ratiacirzatmmm experimento paſ? martem teſPiIri-Uo
4 ¡¡arriva/ibm .equimtur , dªr/t Romana :1)…qu 87 1-. upd luerit z fi mªnfiiramfpeªlcr, ¡1027 vammrirſed varitati; e/z‘ :
prudmmr tr-itinzmti Mu'qzrrioriu, Últimm apud Ramu 714m ad mm menſumm acccht , quam no! ;mer ªUiua: ~
ſmm, T'brodoruw Br?, Ó" alzar ,JU/'debil ’verirati PT-º.1imum experti
cha , ai'ſumu c, @ud
Strubomct , Ú’mm, qure Ernie/llum‘
walerir , ac ferè
rtuntioribm Hippar
congruzt , C9'
¿fé . Nª ri, 'vr Mmm exemplum ¿mz-'mm nmrqmianir n0
ttſjimx ac trinffi-nmdporru S. Lunar:: [tu Hiſimlenſi ud in Mazzºmo item correclº , qui Ó" e irer Dann": pºcticèfi- ›
Dionyſiºá
julam Teneriffum , quad recta firme itinera cºnfia' ['oler fc* [Zum 4d Inferat. "tam-'Nªm’
. \
inquirit qurmra
. /it
. Semidimc—-.daria- Dé'.
cun-di: remix ,~ ſunt o rada: 1 z, iII [ªlert/q. recent/ariba¡ Gla* ,ª
ter Terre; U mgmmfifflime 7mm; rudqt Sali: , ud cemrum ti: ner ad
bi r: CF’ hoc irar cºmmunirer .’Vauclcri ¿film-mr ,Millmrium Terr.: c cunnbur : (¿10‘ mim mn perzzcnerimt Dionjſiado centríiTer
circiter .Mille . [Eu LHC-¡mm 2. TQ. eſPa Fcrdimndur Ma. rm nec Dimª', Sali: Mmm Rudi) ſolzdzori ficti'one penetrar: ,zz/m,… .
grs-llanas, 'U'afflr'mctt Antonius Pigafettazü* Odoardus Bar. poniituriſi per (mamom’r 'umbrri caracªs, direc‘t'è produè'i‘i in
bofa arma l ſ 19. illud amen/m d¡cutur, coufictir Mil/iari. telliqamur . Sequumnr mm dure tabula- [ò'tinemcr Opinione:
bm 960. Sed el ;gunmr [MCA/t obliquzmtam itincris campem de Term/14ugmtudmeyrimo :mídmahdemde incmêdatm‘.
i

‘OPINlONES DE VANTITÁT’E_T‘ÍI{"Í{E'Ï GRADVS I. CIRCV'LT


Probabiliter correctç aux receptze in prçcedentibus Scholifs . Terra: Maximi .
¿ªctorª Cºrreffl ¿n &bºli-4¡ _’ ' Mil/;aria lrulica Re- \Williqrflomana
. ‘ cmrM Bononim. Anti-q. Vcfimſi
…——
D107; V”iodoruí, CX SL holio 9. Ñ 7I , 88 TSJ—5
Art bimedcs vt iacet . ' 8r . ¡04.
Lrata/Z/aenes, ex Scholio 2.." 7 2. 9o
h @parc/ºur, ex Schola.. SO I oo
Stmbo, ex Scholio 8. _, Ñ 80 ¡oo
Pzalemxzzs, ex Scholio z. ſaltem Q ~ - \ ſ9 74
Sed correctione aliaóopus eſt vt ibidem indicº; -
Almmu, 8C ,Aruba-i', CX Scliol.4. . Cſ 3l
Jacob…- Mauºnrmz ex Schol. ſ. 7²- 9°
Villebrardm Snellim, ex St holio 6. ſ7 71
Petrus (mflendut, ex Scholó. ‘ ' 73 9¡ É
NML'lc'ïl recetariores, ¿SC nominati Schola; 7º 37 é
Ctrl-num aliquot Cofmographi ex Schol.8. 60 77
TyC/10, GC SÍÏIZU‘IM¡ ex Schol.8. Sſ 8t
Kepleru: tan em, ex Scholio 8. 72. 90
Aut cum Strabone . 80 Ioo
N05, vt ſupra interim abier‘iir fmſlionibu: . 7²- . 9º
Hic am cx M illiurxbm Antiguo‘ Kumar/¿SJMZIM Recentiamut ex [Ii: i[la udieczmus, ujjumpti: Banom'mfibu: pro [inlicis
&dim-Ii: mediocribm inter Pedemorztana, quxſunt miriam, Ó" 41m, que [um minºra o
…— '
'OPIÃ
DE SPHAERA ELEMENTARI. 63
OPÏNIONES DE M AGNITVDINE GLOBI TERRAQYEI
VT IACENT APVD 'AVCTÜRER
-_\__
szcïºrm 100: Scho/io Prima adduffl': . j Aa'mficm . ÓÏÉdÍ-H 1- l Cn cum-firman . l Dzamm-r .
Autiqui (Mamma apud Au'ſtotelem . Stªdia . I1I1 400000 l 1 1717,_
Diom'ſiadarm apud Phníum . Stadin . 75 ZZ‘ 2.64000 84000
Arcb:mtde.r in Armario . « Stadia . 8 zo ;00 '>00 9ſ400
Brazo/Ibane¡ apud Clcomedem, & Stmboncm Sra día . 694'17’ 2. 50000 79 5 4; T‘T
Entra/Hache: apud Vitruuium, Plim'um, Ccnſorínum, Macro— Stadia . 700 2. ç 2.000 80¡ 8 x
bium, 8C alíos . Millíar. 87 ‘- z z IſOO ¡082.1%,—
H¡¡¡parc/:u: apud Pliníum . Stadia . 76O—Ï 2.75000 87çoo
Poſia’amu: apud Clcomedcm, 8C Proclum . Stadia . 666; 2.40000 76sz 77-¡
Ptvltflíflfl, Marin“: Tyflus, Capella, Oromim', Iumºt'inm, Ba— Stadia . 500 l 80000 {72.7178T
rºcim, Philalt/:zu: . Millíar. 6z;— 12.500 7 1 597%
Iacobm A/lazzom'm Carſcnas . - Stadia . 61$ 115000 71 S91
Mariu: Bettinª; in priori ſeutcntía . l Stadía . 6 84²;’ 146 z 96;‘— 78 z 99
Albazegnim. Millínria . S ;0600 973 61*".
AIIMM, Abilfzdm,
Mauralycm . AlfmgxzanIlleM Tbeln'nCampanm, Mill.Amb.
Mill. Ital. ct;è
68 2.0400
2.4480 649"
7789,1!r
lo. Kegiomonumm, 3C in poſteríorí ſentcntía Bettínus . MIllíar. - 80 2.8800 9163;
Io. Ftrnclim' fer: cum Amblbus . Millíar. 68T ¿15; z 1M I 4 {- 7800
l"illcbrora'm Smlliux . Millíar. 68?— 24614 78 ;8
Tycha, ¿Sc Staflerm in Produm . Mill.Genn. 15 5400 172.0
MIllJml. 6ç 2. ;400 7446
LongomºmamGulielm.Gilbert.z’l/1.gſ}linm,& quádoq. Keplerw. MillGerm. Iç 5400 172.0
Apªmuxfiemma Fnſ \11:matan/llaginm, Stcfl. in Aſtrolab. Mill.Gcrm. I5 ſ4oo ¡710
Maxim, Cluuerzux, Arzzoldm, Blacqum'gºnim . Mill; ltalíc. 60 2.1600 687174²¡
Nauclers' aliquí apud Ramuſium , vii Leuu's Maritímis nec Leuc. Mar- lſ $400 l no
non millian'bus Italícís . l Mill. Ira]. 60 2. 1600 6871%¡
Nauclcriplurcs apud Noníum, Pctmm Mcdínenſem , Cor- Lcucae. 17;- 6138 19H
nelium Gemmam, 8C alios . Mill. Ita]. Ñ 7o 2. s' 2.00 80 1 8
Namlcri ahi :llªnªi ClªUÍUn’b Bercíum, Benin. Gínnarum . Millíar. ç; x 9080 6070;?
Alcrſmnim dans Leucis paflüs 3000. ſed Regíos Puríſinos . Mill.chia 60 2. 1 600 687 z
Pen-u¡ (iaffindu: . Mill. ltal. 7z :61$ ſ 83 54
No¡ cum P. Franc-!fio \Haría Grimaldo , ínterím vſi Mílliarí- Mill. Bon. 7z} . 2.6010 8178
bus Bononienſibus, 8( rcdactís ad Romana antíqua . Rom.Ant. 90 ²ª¡ 31ſ 12. 10 348

ſpcculís, aut cuſtodíbus Clamantíbus ſIICccflïuè-,SC dicen.


¡¡bus excmpli gmúà Mart…“ aſí RM N. pofl'ex vríque ¡d
fierí intra horas 7.70. ſeu dies naturales l I -}. ſiquidem vt:
narrar Clcamcde: MM.. Cyclícx Theorix, à' CIElim R170—
dzgimu llb.18. cap.8. Intrquarum lectíonum, Rex Perfu—
mm Suſis manens,rccípícbat ab Athenis nuncía hoc mo—
do intra horas 4.8. cum vrbes illa: díflít folúm grndíbg 2..
Cara/[aria quedan¡ deduciéilia ex Ma—~ III Sí Phaèron rcucm curmm Solis Circa Tcrram Cir
gm’tua’im Tema indi. cumcgfflèt, en velocimtc, qua nunc So] mouetur mom
diurno,- pofltñ íuxm Ptolema'um Solaris CCC“ ſcmídia—
C4173!M7' I metro- Ich'eſtrium ſcmídimnen'm'um ¡2.2.0. adcòq. .cír—
cumſcrenn'a Solaris C’kh' ſemíd. terra: 7668.110C cſt Mil
I RIMO‘ ex díctis conſtat,quod contendit Aſí 'Iíaïíum Italícorum auríquorum 58 540000. que: horzs 1+.
T‘ª’ª‘***
’m . n¡ d
-k. OIE‘CS
1 2’.- d e C LX’1 Oil d f:116111 ) T crramuxc- ſPC" Sol percurrít: Vtíq.1\-lilli.uia-51ç12.. qm: ſunt in circum—
manu_ ctu Lcrh pamam, rcſpcdu tamen hommum; fercntia Tcmr , abſoluxlïèt , vno horx minuro; & fecun—
…mª-Ñ,, magnam quniem eflc, non tamcn tàmm quin dís 1;.atq.adeò intra vnum dx'em mtumlcm potuiſïèt cír
Orbe" In. círcumirí paucís Annís quen!: (SC Magellaníca quídem. cumuolarc Ten-am vícíbus plurímís .
n. nauís , vt conſtat cx narratione Antoni) Pigaſctta: , qui in 1V l’uteo excaunto vl'q. :1d ccntrum Ten‘m , lapís per
illa fuít, Annis tribus torum Orbe… circumnauígáuít, có— incluſum puteo aérem dcmfflhs , perueníretnammli mn—
fcctis
¡4460.Milliatibus Obliquíflïmo
quibus Pigatſietta itinere z.57340.
dat Milliaríu ſcu Leucís
6C tamen multis tu intra 2. ſ. mínum remporís nd ccntrum , fi ccht falten¡
vníus librx‘, cum globum cretaceum vncíarum 8. 'confe
menſibus hacſerc in ponuLus , ¿‘\~' malaciis .' I-.unfi recto cturum cſÏe intra 18. ncdum 10. mínum, Millíarm tcx‘è
¡tin-:re líccat nauigare quotídíe Milliaria Italic-a. 18 o. hoc 4000. oſtenden'mus in tmctaru dc velociratc morús natu
cſt Gmdus 1.vtiq. díebus 180100.15 círculus abſoluí po( ralis Elemcnrorum 2 de qua dicemus in fine huíus libn 2.'.
ſec,ſeu mcnfibus 6. Pedeſtri aurem ítmerc, ſi fingulís ho~ cap.11. Atin ſemidiametro Tem; ſunt antiqua Mllljnría
\is conficeres Millíaria z. ergo vnum Gradum horís zo. circitcr ;000. nucarct tamcn vltra ccntrú ſurſum & deor-.
Alex-nin' ó; totam Circumſcrêtinm Ten-:c abſolucres dicbus 4ço. ſum more perpendiculj , vtpumt Galíla us dialogo 2.. dc
¿Tºs-"C²" Quòd fi Aníl’u'us, 3( Philoních Alexandxfflhgní cur— Mundi ſyſtemateac undem quiel'ccret in centro Tem:: .
¡ª'ªª ſores,quotídíe Stadía 12.00. ſcu Milliaría xço. conficic V Si tanta eſt ſuperficíes Term: díſcoopcrm: , quanm
bank , teſte Solíno Cap.6. vtíq. fic currendo círcumcurſa— ícrè aqumum s ¿Y tota Terra cflèt complannta , aut mon~
rent ten-;un dicbus 2.16. fed va: illorum pulmom', va: cho ct \C's , 'ac valles
xamzóc redigercntur
\ingulís homíníbus ad vnam ſuperficiem
concederentur ſinguli conue,
paſſus
IECÍ, VI líení, va: cruríbus, Ñ plantísl
II 'Si Rex aliquis ſcirc vellet à ſuo Antípode , díſtzmtc_ quadrati , vr-ſtare ac iacere poſſcnt; vnum Millmrc qua.
?Uſzmm
R-¿rmn m. grad.180. aquuíd quàm Cítíffllllèzflutíllí nunci-.ch alíquíd, dratú cap'ercc homíncs 1000000.ergo Term: ſupcrficícs,
¿mu . diſpofitís per ſemícirculum Tcrrx, aut fixcíbps moçe Re— non comput. aquis,caperet homincs 16821708 8000000,
gwnl’erſnnum , ¿5C imperatorum Confit‘mtmopoht. aut cum dímidimn íupcrficici tcrrcſtris fit Millmrium qua
dm—
64 LIDER SECVNDVS 'l
drarorum 168117088. An autem homines ab Adamo 1.6. fed pro :euo quiſq. ſuo . Noſtra vero tempcſtate non Num,… .41
r0 agari, nec mortui, implerenr hunc numeium , nom folum Nauis Ferdinandi Magellanicià VlctO Oceano ro~ inſignu - .N

?aula definir¡ poteſt . _ _ d to dicta Victory¡ anno l ſ I 9. Auguſti r o. foluit Hiſpalíóc


VI Qlye de Arenz numero, non omnmo innumerabl circumnauigaro Orbe Occidentem verſus , i'cdijt Hifpa—
li, oſtendit Arebimeder in Armario, 8: ex eo Llamas m lim anno r Su.. die 7. Septembris, conſectis Leticis man'
.Sphzera pagar 8. ſupponunt Tertae diametrurn non ma— rimis, fed Oblíquo irinere, 1 4460. vr nan'at in huius navi \ALC-Ñ
\3“\\
iorem Milliatibus roooo. fed non determinar ¡bi veram êationis relacione Antoni-45 Piçnfietta apud Ramuſium:
diamerrum r Clauíus tamen illa quantirare ſacilitaris gra ed poſt cam Gulielmm Scaurbem 8C ali¡ totum Orbem,
tía affumpr'à oſtendit , in toro mundo intra Firmament¡ fecundum longitudinem eíus luſtr'àrunt . Nam Thomaſ
concauum non futuras arenas, quatum numerus excede— Candyrb nobilis Anglus :erate annorum 28. foluit ex An EL…:
rer vniratem cum cifris ſ!. arq. adeò feribi ¡llum nume— glia anno ¡$86.1[llíj z I . &z circumnauigaro Orbe , reuer ‘Lt
LL,
-...A\u._.-4.
….LL

rum poffe; quod aliqui ne abant Archimedis tempore . ſus eſt ¡n Angliam ſ. Septembris Ann¡ I (,88. Sed ante ¡l—
Sed hzec luſifſe, aut proluſi e alijs fans eſto . lum Franciſcm Dmew nobilis Eques difcedens ex An
VIl Tabulam vetò vertentem gradus rum Equato glia anno 1577.1dibus Decébris , reuerſus eſt in parriam
ris , tum Parallelorum in Milliaria; aut Milliaria in gra Orbe Circumito anno 1 s SO. 4.Kal.0ctobtis cum effer an
dus, quxre in Libro Geographico . norum 43 .
II Ouoad Latitudinem autem , idem Gnlielmm' Scou
then Hollandus peruenit vſq. ad Caput de Harmquod eſt
ſub gradu Latitudinis Auſtralis ſ8.Alter aurem Gulielmus
C A P V T I X. Barenſºním Belga peruenir ad gradum 8 l. Larirudinís
Seprenrrionalis, qui fimul conflanr gtadus 139. Laritudi
De @emitan Teme- Olim, fl] Y nis; defuntq. ad femicirculum , qu¡ eſt inter polos Mundi L.

' feu Terrangradus 41. Sí qmsiverò optar fcíre Longitud¡


Num Cogm’he. nem ac Latirudinem Orbis Olim effiniri 3 en ribi rabella,
QIuntum I E antiquis nauigationihus agit Plinius 1.2.. redactis gradibus {Equatoris aur eridiam ad Milliaria.
ªtª" ª "ª- c.67. ¿Se de porrione Terree habitata capi- Italica anriqua , iuxra noſtram fententiam Capitis 7. qua:
ggj‘ªf’ª- re 68.de méiura verò Orbis nor¡ Cap. 108. ducta per 8. dabunr Sradia .
ª‘ ll¡ nec non Ptolemxus 1.1 . Geographíae C. I o.
8C I 1.6( lib.7. 0.5.Srrabol.r. ó( 2.. 6( Martianus Capella

l . Milliar. Ital
LJTITVDO ORBIS TERRJÍE COGNITA. [Gi-ad. Mm. .Antiqua.

HIPPúÏE/fio apud Strabonem l. r. a Meroê ad Boriſthenem . 47. 2.8 182.7.


.Emeoſlheni apud Srrab. 1.2.. ab /Equatore verfus Boream . 7o zo 6600
Plinio à littore Ocean¡ Aïthiopici, ad vltta Tanais oſtia . 80 ¿º . 7130
Iſidoro apud Plinium ab Oceano AEthiopico ad Thulen . 80 z1 72.46
?Jl/!mima Capella ab Oceano .Ethiop. ad vltra Tanais oſtia . 89 2.4. 8045
\Marinª Tyrio apud Prolemzeum à Tropico Capricomi ad Thulen . ‘ 87 o 78 z O
Pretemcº ipſ¡ ab Agyſimba ad Thulen; grad.79. míneó. fed rorundè . 80 o 72.00
Nunc a Stadt 8. Auſtral¡ ad 81. Borealem . 1 ;9 o Izç ¡o

. Milliaï’.
LONGITV‘ÍDO OREIS TERRAE COGNITA. Gmd. Mm. Antiqua_
Ermoflſijeni apud Sttabonem 1.2. ab extremo Hifpaním ad lndíam . 1 18 41. I IçS;
Artemidara apud Plinium à Gadib. ad Gangem . r 2.7 4g I I 497
lfidoro apud Plinium à Gadibus ad oſtium orientale Gangis . I 44 2.4 12.960
Plim'aipti ab India adGades . _ 12.6 IO 1 I ;H
ſflartiano Capella ex Africx, &C Aſiae longitudine fimul . ¡48 50 1 z 56 ç
\Harina Tyriº apud Ptolemzum à Fortunaris ad Setas . 2. Is 0 2.0250 l
Pſºlemeº Marinum Corrigem¡ à Fortunatís ad Setas . 177 1S I 59;).
Ptolemeo ipſi à Fortunatarum Meridiano ad Sericanum Meridianum, ¡n Equatorc . 130 o 172.00
Nam in Parallelo Thules ſub grad.63. altitudinis Bºt. ~ !So 7 ;oo
Rhodi fub grad.56. altit.Bor. 180 I z Ioo
Syenes fub grada. z. min.ço.altit.Bor. I 80 l 4400
- Agiſymba: íub grad. r6. mina@ altit.Auſtra.l¡s . 180 15460
Noſtra rempeſtare rota circumkerenria . ' ;60 ;2.403 ¡

raqueivídcre potef’t, quam alij vocant Amplitudinexm


Horizonrís fenſibilis 5 Ma iuuenrà , reliqua de quibus in
titulo , ſtarim cognofcentur ; vtmox docebo . Porrò d¡
ſtantia vifñs poteſt fuſimi, aur ſimplex,hoc eſt verfus vnam
C A P V T X. partem Mundi, putà Orienrem fpectando; aut compo—
De Diffamia Viſw , ſeu Amp/itudine Ha ſita, 8C fpectahdo verfus vrramq. partem oppoſiram, purà
On'enrem, .ZC conuerfo oculo Occidentem .
riza mirinSenſiz’zilir
object¡ .* Véi de
Terra Vtſtbi/ir Altitudine
, (ty Libra-l ÍI Opiniones autem de diſtantia vifús , diligentiffimè Opinion::
collectas, valde difcrepantes reperio¡ nam de dzflmz.
Ermaſllami apud Clauium in Sphaera pag.).97. diſtan- tia w’fm.
77²²7²” ¿Tªrmª * tía viſús ſimplex eſt Stadiorum 352.. feu Milliar.lral.44.
Proelo in Sphzra díſtantia fimplex eſt Milliatum 2. ſ o.
I X Terreſtris femidiametri exacta? notitii, pluriJ niſi le as apud cum Stadia roo.nempe Algimiª-vs fic enim
ma pendenr fcitu digna; Inter quz funt qua— eſfenr ¡lliaria 11;-.
~ tuor, in titulo Capitis indicara , quee funt eiuf Macrobio l. l .in Somnium Scip. diſt.ſimpl. eſt Stadiorum
dem confiderarionis g prcecipuè Diſtantia , ad I 80. feu Milliar.zzg~.
quam vifus humanus fc in fuperficíe Terre, aut Maris ex Alberta M43m apud Clauium diſt. vifús, credo com
tendit; ſeu porrio, quam dc conuexa fuperficie globi Ter~ poſita, eſt Milliar. 12.5.
Clmzz'a
D E S P H AE K A ELEMENTARI. 65
Clauiº in Sphçra pag.).97. 8( Barºcio in Coſmo ,raphia fit H A R , Horizon Rationalis H C R , &Í illi perpendi—
diſt.viſüs ſimplex eſt Milliaríum 61;..eò quòd Pro emçus cular-is B A C , ex centro Terra-I C , erecta, in qua ocu
totidé Millian'a vni Gmdui !Equatoris rerreſtris tribuat ; lus in B , 8C dara eius altírudo A B , qua-t coniuncta cum
quaſi certum eſſet hominem vnum gradum circuli Terrz ſcmidiametro Terrse A C , item data, dabir toram B C :
maximi videre, cuiuſcunq. \it tintura-:,8: altirudinis,quod Ducarur nunc linea viſualis ab
tamen falſum eſt . oculo B , tangens Terram aut Ma
Godem'º in Vranie, eadem diſt. eſt Milliaríum zo. Ita]. rein G, qua-fit BG, &ad pun- A
Mario Bettina, Apiario 2.. Progymn. z. propoſir.7. me ctum contactús G, ducarur ex ccn- ‘ e
diocn's diſtantía viſús eſt Sradiorum 2.80. ſeu Milliar. z ſ. tro Czreóta C G; ſacier enim per
Keplerá‘aurem 1.1. Aſtronomiz Copernicanre pa .2.3. 18. Terri¡ Euclidi¡ angulum re- H c R
lºrdana Brunº pag.2.8 z . Diany/iº Pie-tania 1.7. Vranoffogi¡ ctum cum Tangente in puncto G,
in varijs differtationibns capa o. Petrº Hagºnía tomo 4. 8C Triangulum C GB, erit’rectangulum ad G; inquo
Curſus M athemarici ; 8( Calma in Meteoris , eſt relatiua. Triangulo cum data fit , vt-díxi , Baſis B C , ¿Se ſemidia
ad altitudinê oculi,& ſi ſtarura humana \it Paſſús vnius Y. meter Terra: CG , porerit vtiq. per I 1. noſtrorum Trian— ,
8C homo ſtet in littore Maris , non poreſt iuxta eos videre gulorum Planorum Rectangulorum , reperiri anºulus
niſi Milliaría Italica zz. quàm proximè; ſi verò altus eſ B C G , qui metirur arcum A G; 8C hic arcus in M' iaria
ſet paſſus 12.. videret verſus vnani parten¡ Milliaria Itali— conuerſus , iuxta opinionem electa… de Milliaribus in
ca 9. fi altus paſſus \z ¡.Milliaria zo.ſi pafl'us 52.4.Mill.60. Vno Gradu ci Iculí maximi Terre , oſtendet di ſtantiam ,
fi paſſus 472. r. Milliaria 180. affumít enim ibi Keplerus ad quam ſe víſus extendir verſus vnam pairem . Qiod ſi
contineri in ſemidiamerro Terre Millínria Iralica 5440. vice ver@~ data ſit hrec díſtanría a 8C arcus AG , ídeit an~
6C Germanica 860. Deniq. Geminm in Elem. Aſ’tronom. gulns BCG , vnà cum ſemidiametro Terrre C G , 8C in—
c.4.dixir diamerrum Horizontis ſenſibilis , vr in ſequenti quiratur altirudo oculi AB : inquirenda erír Baſis C B ,
figura FG non excedere Sradia zoo. ſeu Millian'a 2;. \SC per ;noſtrorum Triang. Rectangul.& detracta ſcmidia
femidiametrum,ſeu diſtantiam visús Sradia roo.ſeu Mil metro C A , nota erit nltitudo oculi B ,vel ſi oculus eſlet
liaría ug. in G, ſpectans verticem monris, turris, aur quid ſimile B,
Gªmmª' Sed vera eſ’c ſententía Kepleri , Bram', Petauíj , He nota erir altitudo Montis,Turns (Sec. AB, in eadem men—
Z'Z rigonij, 8C Cabal ,- nempe hanc diſtantiam pendere ex di ſurcc ſpecie , in qua data ſhit ſemidiameter Tellurís C
m wſ” uerſa ſtacura, & altitudine oculi ;addo ego, ¿Se ex diuerſa G . (Dare in primo caſu ſac vt Baſim C B , ad Radium
‘ ' ſemídiametriterreſtris quanntate; Mirumq. eſt tot alios, tabularum , ita Latus darum C G , ſeu ſemidiamcrrunu
ac \anti ingeni¡ Geomerras in hoc hallucinaros eſie , vr Terrre ad ſinum anguli CBG , cuius Complementum ad ?"51ªmª
abſolutè definiuerínr hanc diſ’cantiam . Eſto enim in ſc— Gradus 9o. erít-angulus BCG , ideſt arcus AG: ſeu iun- "f ‘ºmPª"'
ge rimul Reſiduum Logarithmi Baſis C B , cum Logari mm.
chino Lateris C G; Ñ fiet demprà à finiſtris vnirate , Lo
garírhmus anguli CBG,cuius Complementum ad Gr.9o. -
eſtan ulus BCG. ’ ~ - ‘
In ecundo autem caſu , facvtRadium ad datain ſe
midiametrum CG,ita
CB,Secantem anguli BCG, idcſtſemí
datí
arcrſiis AG, ad Bnſïm à qua fi ſubrraxeris Terre
diametrUm CA,relinquetur nora. altitudo AB. Sed quan
do arcus AG,minor fuen't Gradu vn0,ſeu Milliaribus 90.
antiquis , expedir priüs redigere ſemidiamerrum Terra:
CG,ad Paſſus, immò ad Pedes , cum Paſius conſtet quin
que pedibus ,- Ñ ſi arcus ſir minor vno Milliari, redigen
daerir eadem ſemidiameter ad Vucias qualium 12.. fa
ciunr vnum pcdcm; vr fit turior, 8C ſubtilior operario pro
libramento aquarum , de quo inſra; 8C per ſemidiame
trum ſic reſoluram multiplicanda erir Secans anguli B C
quenti ſchematíſmo Tellus FA G, cuius Horizon Ratio— G, ſeu arcñs dati AG , 8C ſumma hínc facto. , diuidenda
nalis HCR, ¿Y Senſibilis F G, reſpectu oculi B, ſed SP, per Radium ſeu Sinum Totum; nam Aoriens dabit
ſi fit oculus in A , puncto ſuperficiei Terrx concenrncze Baſim C B , in pam'bus ,in quas reſolura ſuerir- C G , 3C
ſuperñcíei Aquze: nihil enim videbírniſi quod oculo pro— dempta CG, ideſt CA, à tota CB, nota eric altirudo AB.
ximum fit; nec vidcbitinſralineam SAP, quid uani de
conuexitare globi Terraquei; ſed quia oculus ominis
Ramis eleuaturtantum , quantum ferce ſtarura homims , EXE-MPLVM.
pura AB,videt aliquid de conuexitate huius globi, quan—
tum ſcilicet comprehendit linea viſualis Tangens hunc It oculus G, _puta‘r in fundo nauis , &'videar cacu- SUM¡ Cª,
globum , nempe arcum hínc A F, determinatmn à Tan men monris B,in dil’tantia Graduum 4.ex quanta di— ſ… mm_
gente Binnde arcum AG, à Tangenre BG: (Md ſi AB, ¡tancia, vident communiter Naucleri montem Picum, PIM,,
non firmera ſtarum humana , ſed includat altitudínem.. qui eſt in Inſula Teneriffit vna ex Canarijs;& ſir ſemidia—
Montis, aut Turris , &a longè amplius ſpatium circum meter Terre CG, iuxta noſtram ſenrenriam , Millinrium
quaq.de Terra, Mariue videri poterit ; SC raiitò ainplius , Antiquorum Iralicorum çooo. Arcus enim A G , Gra
quanto maior ſuerit oculi altitudo AB s vel in pari altitu duum 4.5ecans C B , eſt partium 10014419. qure ducta
dine, quanrò breuior ſuerir ſcmidiameter Terrze aſiump— Per çooo,efficit 50122095000. qua ſummà diuisñ per
ta:eſto reſpectu Cazli oculus in ‘B, videre poffit pluſquàm Raditun rooooooo. reſtanr pro Baſi CB, Milliaria ;o r2..
Hemiſphazn'um , nempe arCUm M V N 5 Cum ergo ſta— 8C preterea {$59355 hoc eſt paſſus 109. g.. demptis ergo
tura humana ordinaria fit pedum ſ. circíter , ſeu paſsüs Millian‘bus 5000. ſeu C A , reſtar alritudo montís AB,
vnius, ſi ſemidiameter Terra: fit Millíarium -Ital.;440. Milliaríum Iralicorum Antiquorum II.. 8C paffuum 2.09.
l’Cctè Keplcrm,& cum eo Petauzmdªlerzlgonim, SC Cabani g. 8L hac viciſlim poſita , inueniretur per priorem parten¡
l’raruunr ab Homine in littore Maris poſiro , non poſſe de Problemaris arcus A G , ſeu diliantia visſis Graduum 4.
ſuperficie conuexa Maris videri verſus vnam plagam , Hoc artificio cºiiſtmcta eſt à nobis labore horarum z.
niſi Millian'a z. z.. nec ad 4. em'ngere poſſe víſum : Ar ſi, ſequens tabella .
ſemidiametrum Terrse a umas nobiſcum Milliarium...
Romanorum Antiquorum çooo. non videbit niſi Millie.—
ria ;.vr ex analyſi Trianguli, de quo mox,conſtabir.
"MW" Vtigitur data altitudine oculi B, ſupra ſllperficierrL, *aros-Sºrºs Sºra-SO
A

ª’ ºil?" A,& ſemidiametro Telluris C A ,ſciri poſſir arcus A G , “WªW‘ïºHªffl'ï*


Ï'ª V'ſª’ qui conuerſus in Milliaria , det diſtantiam vísús , eſto
mªfiª”
¿ª,
al¡eta- fioDuraª ſim P licior › in qua HemiſP hrerium Terra:_
1 DiflªIÍ-L
66 L I B E K SECVNDVS
expreſ-'zm infinmda columna, in \11illinríbm verá Italici:
Intiquirſin tenia columna: 'Uſ altitudaſit P4, m ómim, _no—
Diflctfltifl Vzfiu, G** Obiçcti , altera iz? [upcrfiçtc (ilºbi
terit cx M ocular rªider: mmm ſn’iizutorum 2.. ſcu \Willia
Terr-¿3116i, extremar]. termino ªUIfibili aut 'UIſMlI cal rium 3. Qm‘d/Ict abunda pratſ/a mmſit in Mlmla , marc.)
locam; altera autem elcuam ſupm ;11mm fuppo/.ÏtILI
par/c proportionali inter maiarcm (’F minºr-cm . Vt quaniam
Term Scmidiamctro Mil/¡mimª Rommºrum An alt/'tudº Latcrme Carmen/¡I efl pedum Geometricarum 480.
tiqnorum $000. vfi. ad imum ſcopulí , jm ¡Mªd-mm 96.171 fallida autom ca—
Altitudo Oculi, aut Díſtzmtía ViſUS, 8: Obiecti , lmmm prima numerus praximè mmor eſ? paffimm 84. cui
obiecti AB. ſeu Arcus AG. cºnumiunt Minuta 2.0.ſi-14 M;Iliana zo. al proa-¡mà m4
iar , eſ? ¡2.6. cm' Minuta z s. Milliaria 37. :-- conqcie:
Paflctus Pedes Vnc. l Grad. M. Paíſ. altitudim’ pal/7mm 96. comzenire dIſbmtiam 'Uifiu Minutº—
rumfcrè 11-ſe14 Mil/¿MMM z 5. accuratior Mmm crit ope
rario, fi ¡It-mz pracepmm, O' excmplum rmt: tabulam tradi
O o 1-73 o o Y o 750 tum ayer-aber: .
O r o o r l ;oo
11 Si act-lu: nan fit eleuatm à Term, velzſtz. [Zire, quan— ¿Mªd,
1 o o o 2. z o m deban effe altitudº obiccti , ex data dí/Zamia riſibilirs obiec'fl da-
2- O O 0 3 4 f0; qudre diflantiam inficundª , aut in tenia columna , Ó' è re- Ia difláti4 L\L.!aLAi iA,
z 2. 6 o 4. 6 0 ,glam illius inumics in prima cºlumna qua/¡tam altitudi- 05’41? v5 ªl‘
ſ 2. 6 O ſ 7 500 mm . Vt ſi oculm /it in littare liz/¡41cc C0rfim Barmlifflma, "ª" '
7 2- 6 º 6 9
quod pammr dictar-e ab Alpium aliqua (iradibm z. purà a‘
¡º 2. 6 o 7 ¡o 3’00i Mame Vcſtllª; ¿nm-nie: in prima columna requiri altitud¡
Iz z 6 o 8 ¡2. o' nem Milliarium 6. Ó" Paflimm 8 50. Quad fi non videamr
17 o o o 9 Iz 500i inde MII'I mam; autfal/¿z eſ? diflmm'a affumpta , aut monte:
2.1 o o o ¡o Iſ os interiecti obflmt, aut mom Veſulu: 72071 eſ] adn‘ aim: .
ll] ,an‘d /ï O' oculu; , Ó" obiectum fim ell’udſú , o** qux- Di/Iarm'¡
zº 2. 6 º 12. 18 o; ra: maximum dzſlzmiamxx qua poterit wide-ri ºbicffljicm- 'vi ª’ ¡M²7
41 2. 6 º 14. zr o¡ mila: , quer: fiar/im diflzmtim vtriq. altimdim' cºnuemm- ºb“¿Ïñ *
H o o º 16 14 o¡ te: , (“Fª 6015ſimul ilmge : VI fi detur »141m mani: altuspcdu “ªl“ º…"
68 2. 6 o ¡8 2.7 oi: 2.7:-. hoc eſ¡l pdfflm ſ. paz/{.2} . bm": refflondet dI/Iªzmia vifiu 7“' "ªªª"
84. 2. 6 O 2.0 zo og Mmutorum s .fm Mi!l¡arium 7; . arſi Larermt Gema al
ta eſ¡1 paffm 96- Ó' ex dièiis numJ- reſpandem ill¡ Minu
116 o o o 7.5 57 ;00;v ta zz. ſcu z z. Millíaria; ergo IMC cópanmdo, di/Iamía intra
19° 2. 6 o zo 4; of quam ſummitar Laterme à fitmmirate mal¡ , wlſummim:
358 2. 6 o 4o 60 o; mati à fiammimte Lam-me incipient Piden', Ó* TIA-ra quam.
\29 o o o ;o 7; c,i cuamſcem ab oculu , erit Mimi-0mm 2.7. fi’u Mil/¡arium
761 2. 6 1 o 90 o* 40 g.. At oculur altm pct/[um mmm , n07¡ *videbit malum IM
ui: *Ultra A1illim‘ia r og.
Milliaria Paffus. Grad. M. M111, Ira]. Annj
lV Dam {iz/lancia 1milinaurfimtiuunde agua der-inun
3 4i ²- º 180 da /ir per wzicum rectum alueum , ad 10mm m/itperficic.) "ſi…L. ¡-L"I_. \.

6 850 z o 2,70 Terr…: Mari conce-mmm; cuiuſmodi fimt oflmfluminum;


12. 109 4 o ;60 ¡nue-¡¡¡er in prima columna libmmmtum eiur , jm altitud¡—
19 ¡00 5 o 450 nux !nai/ir, aut fimtir [IchcndíC/Ilnrcm, quam apartar/M17:
2-7 ſf() 6 O ſ4O re ,- alt'oquin agita imic in [ºcum deſhmtum au! mm delabe
tur,
reècti‘oraut nonnon
, ſed nifiinperdireflum
tramite-m[Ia/¡tos
curuum, 71:1 dicta
: iuxta ¡¡c-r plurcr alueo:
C432.4. 71.9.
Z7 Hº 7 O 650
49 líº 8 º 72.0 Him' difcer ad wrimtem acuffijfi' qnèm proximè Leonem
62. zço 9 o 8 io Bapriſtam Albertum in fim Arz’hz‘tei‘ffura , Ó" alía: ¿514i di—
77 ‘ 150 Io o 900 xcrmzt, ſí recta: nluem ſeu Mim/I"; ſit mill: ¡mffuum, requiri
I¡ I 700 12. O ¡080 altitndimm Incilir, m4! fomir, falten¡ wnciarum Dſtd -Utſe—
cui-iii: fluat ¡nde agua ad [0mm optatum, requirt libramm
¡zo 900 2.0 o ¡800
:um 'vnius pedir . Llfl'ſ‘ngª
7/5 ſºº Sº º 27’²0
1517 ;o .4,0 o 3600
¡778 600 SO O 43'00
ſooo o 60 o 5400
,1…
9619 º 7º º 6372. CAPVT XI.
2.5793 850 So o 7100
4102.7 çço 8; o 7470 De Altitudine Momium .
71677 9m 86 o 774o III‘J
136495 450 89 o 8010 I IXlMVS cum Dinars/ya , &pleriſq Coſ- cpm-m,,
Scmidiam.Tcn‘x. G. M. S l mographis Cap. I. huius Libriultitudinem de Mªntiſ¡
hifi-mía -—-—..__. ____ montium non obeſſe phyficrc rotunditatialzimdim.
. I IJI AM
ſarmdmm. G GO 89 z 40 8016 Terrce; fed quia Plinim- cam maiorem..
¡Anno, (‘ſi ¡¡lº 89 ¡º 809ç cen ſuír, quàm Diccrarchus , ideòq. de i-otwiditate Teri-:e
:nl/I: [ſf/nd 7000 l 89 59 zo 3093 paulò alirer ſenſit, vc ibidem diximus Scholio I. Expedit
Mmm_
e mº , e *‘61
, 1:²
.ª. 14.n oo 39 59 4; 3099 ſcire quanto. fit maxima montium altitudo,prçſertim cum
ex ea pendeat aliqua tandem parallams altitudinis , aut
dºm'.
proſunditatis ſyderum , fub Horizonte etiam Rationali
S C H O L I A, viſi bilium . Sed hzec plura ſcitu quidcm digna, fed ſubti-v
liora, nec ſatis hactenus examinara inuoluunt; ideòq. de
his tractationem plenam reiicimus in integram de illa
Et Vſm Tra-’mías Prxccdcntix. Sectionem Libro Geographico tradendam 5 ex quº pau
ca dclibabímus híc , ñe omnino ieiunos ablegemus Coſ—
Diſtzïriam 1 D Am altitudim oculi per/'e , aut in Mami: ‘Tur :nographix candidatos . -
"l/ll r Inm~ riſüc mªrtin* (ºí/flitutifllt in Figura ¡¡rece-demi A ll Antiqui itaq. Geometrre nullis montibus dedere al—
mn [MM
dlximdim tlctdm a [en ªrcum in
B . raquc quie/¡M prima
'vam Cºlumna Mim/.e
m Ajumtgr llªmeſ”, inunda dzfim
, am (Imddms tirudinê maiorem 4. Milliaribus ltalicis z etſi pletiq. non
¡Pi'ctzllm‘ih
nili Scadia lO. aut is. leupaflus 12.50. aut 1875. Credo
qui¡
De SHPAERA ELEMENTARL 67
_ quia eos dlmenſi ſunr modo, quem cap.4. Coroll. 8. &Q Peruani aliquot montes, Alpib. his comparari , videnrut
Almª“ lib. to. ſect.4. probl. z z. fallacê effe oſtendi . Sic Dic:: edilicia altiffima cum humilib. caſis collªta , vt affirmat
“ª‘ª‘” ' archus apud Pliniumlib. 2.. cap. 6 ç. Se Geminum in ele Iaſepbur Aca/Zn, lib. z. hiſt. lndic. cap. 9. &z Betaguz
“… s‘- mentis Aſtrpnom. cap. 14. repetir Pelion altum ſtadijs montes in Paria proumcia America aſcenſum habent TAM-'iª
“¿JW-"CJ, to.Satabyt1um 14. Cyllenem I s. hoc eſt paffib. Pelíon milliarium qu. reſte Petro Martyre apud-Rumufium to.- "ªm" ~
¡M . x zço. Satab. !680. Cyll. x 87 s. Sic vt haber Plutarchu: mo z. pag. 15. De Atlante Mauritania: monte,qu¡ ob cel
Atlas mix.
09”"; in IEmylio , Xenagoras Olympum dimenſus eſt ſtadiis fitudinem vſque ad Lunz confinia euehi,ac ſuſtinere car
107:?. ſeu paſiïb. 12.69. At apud Stmbomm lib. 1 l. Pe lum canirur, mira narrant Pompomur Mala lib.3. fiib fi
na Slſimirrz ſtadils t s. ſeu paffib. 1875. 6C Sogdianí ncm,Capellu …1.6. cap.de African?: Pliniu: lib. ſ. capaz..
flad. zo.paſlib. z7ço. altreinuenraz ſunt. Alba-unª() addens ad eius verricem Sueronium Paulinum Confu
Pera-¡us l. 1 2.. in Genefim d. 9. alriffimis monribus 4. lem non euaſiffe mſi decumis caſtris, hoc eſt dierum de
milliaria conceffit, Bºm-u: in relatione de Mari ;Saprciu cem irinere militari,vnde altitudo I ſ. 8C ampliüs millia
de Nilolib.1. capa.. 8C Blunaanu: in ſphzra p. ;.tr.;.cap. rium co]ligitur,etiam compuratis anſractibus . Riphzo—
ç. nullum montem ſeſquimilliati Italico alriorem putant, \um altiffimus Tarraris dictus Sta/p , ideſt columna mú
SMI) ſi
¿zur-K quia nec Mare vllum proſundius , quippe ex cauitatp di , vix ¡7. diebus flandi poteſt , vraffetit Sigiſmundus &Ipbmum
Maris montes à Deo ſactos de fententia S. Damaſceni Herbeſteníus apudRumufium tomo 1. pag.169. vnde. alrifflmu: .
lib.2.. Fidei cap.9. ac Io. 8C Philoponi 2.. de generatione infimam altitudmem 2. ç.milliarium ei concedendam do
\.37. quaſi verò ex plurium cauitatum terra non potuerír cui in meo libro Geographíco . Noruegia: montes altío— Nºªm-4
exaggerari mons aliquis altior profundiffimo mari,ſicut res quatriduo ranrúm ſcanduntut teſte Olao lib.)… capa.. mmm .
cx argíllx fodinis etuunrur lateres plures , quib. :edificia vnde Simon Maiolm colloquio 6. Canicularmm, colligit
flruuntur lonêè alriora profunditate ſodinarum : prçter— iter 40. milliariumded nimis breue,ego alrirudincm hmc
quamquºd a icubi Mare multò ptoſundius eſt ſeſquí maiorem ſex milliarib. deduxi. Lunç montes ,ex quo- Lim* mm
milliariNt dicam cap. !4. Sed 6( Cleºmede: neq. montlü rum lacu ingentia fluminaÑorta Africç longitudinem pe- ª‘ ª‘
neq. marís altitudinem excedere ſtadia l ç. purauit; im nè toram,aur latirudinem ſuo curſu cmenſa, in mare exo
?:J‘C'ÏL' mò nec to. Plurarchus ſuprà . Keplerm in Aſttono— nerantux-;NilUS,NigenZaire . Ego ex certis de libramen.
mia Optica pªg. ¡2.9. (Si tzç. &in EpItome Aſtrono— to Huminum regulis,cap. i z. indicandis,altirudinetn non
mize lib.r. pag. 16. editiffimis montib. dimidíum millia minorem Iz. aut I ſ. millianbus aſtruxx . De Chilenlium cbgzmſ,,
re Getmanicum, ſeu duo ltalica , quantum 6C aè’ri refra monrium alritudine ínſigni iiuper verbís mihi,& ſcriptis …mn,
ctionibus idoneo indulſit; Fumar…: lib. t 9. H drogra cap. ;Aux relationis Chilenſis retulit P. Alphonfiu Oun
phize Cap.8. negar vllum mótem alrum eſſe pa lb. 7; $8. lius,eorumq. aleenſum quarriduo non minorem affirma—
Piª' , At Picum Teneriffa: , inſula: vnius ex Fortunaris mon uír . lraq. mibí cerrum ell, montes aut colles quamtum
AmghLÍ- tem perpendiculariter altum Io. aut ſaltem 8. 6C Airnam uis altos,quos ex Apennino propaºatos ſuſpjcimus , effe
¡16ª - 4. millibus paſſuum , & Lilybxum promonrorium vnico ad alriffimos montes, quos Sacra ?ruptura vocat Mºn
milliari altum oſtendit Villebrordus Sntlliur ln Erato tes Dei
cus. Sificur’humiles plátas ad
qui vero ſunt,quib. altiffimas
tanta pinusmhr
altitudo,ſiqu.1ſi quer
vertigi
ſthene Batauo lib. z. à cap. ¡7. cm ſubſcribunr Prºmo»
du¡ in Mereorjs lib.¡.cap. 2.. Pctuuiu; in Vtanologio lib. nem capitis cieat,illi quzeio priſis fundamenta noſtra ex
7. cap. 10. &Cuban; in i. Meteor. r.6z. q. 2.. Ar ego lib. plorent , ac deinde fi poffinr , conuellanr . Aòd enim..
Ocean-¡tur
xo. ſect. 4. probl. zo. 8C ſect. 6. probl. ço. demonſtrabo quoſdam mouet rimor violetª.“ rotunditatis Terra-¡none
ºli-850m'
Picum alrum Io. milliaribus ltalicis, 8C \Ernam ;7%. rinr tam vaſtse iïaturz elle hanc C belen¡ , vrnon modò
anhu' I
etiá fi reſractiones eius aſpectú de longinquo muent. De turres,ſed ne montes quidem mil iarium 50. coronam..
Caucaſo , mii-um quomodo ſe rotqueam lacºbu: Muz— eius vertici incongmam citcumponanr , de quo vide ap
Cumfl al ¿Mim in comparatione Plaronis 8C Anſtotelis (ect. z. GC pendi‘cem ad cap. I. huíus libri . Velle autem .Tſtimarp.
lindo. 4. cap. s. Blanc-:mui in loca Mathematica Ariſtotelis ad monrium altitudinem,alicubi Gemetrice‘ euídentem,ex
1.Meteorormn num. 48. 8C Calnu: in l. Mereor. t. 6 z. varia ¿e incerta , Se non abſolutè , ſed relatiuè ad ipſos
q.z. ob non fatis intellectum Ariſtorelem z vel ob negle montes diſtin yuenda altitudme regionum aèns , quàm..
ctam profandioris Aſti’onomize de Geomerrize indagi ptçpoſtetum (il docebo in Appendice ad libri huius cap.
nem, Se Manonius quidem ex datis ab Ariſtotele colli ¡9.vbi de monríbus ſupra nubes caput extollentibus .
gir Caucaſi altirndmem perpendicularem 78. milliarib.
íed ex Magino refert milliaria 2.76. Blancanus autem..
2.70. vel 78. vel 52.. quas \amen omnes abſurdas purat.
Cabçus ad ſummum indu] etCaucaſomilliaria lſ. At
ego ex datis ab Ariſtotele , ed plenè ac plauè intellectis, C A P V T X I I.
demonſtrabo lib. lO. (ect, 4. probl. zo. 8C ;6. Caucaſo
concedendam altitudinem $8. milliarium lralicorum, ſi De Montium Decremem‘a , (9- Mututiom
reſtactionum ratio non habeatur , at \i habeatur , oſten— Rotunditatir Term, Littorum, (Pc.
dam libro lo. ſect. 6. prob]. 50. Caucaſum alrum eſſu
¿iba mz. milliarib. Italicis ſ¡ . Monrem verò Atho , (i vera quç de l W de argumento [aim Finim
ri: ¡lunª illius vmbra narrantconſtanrer Plinius,Solinus.Plurar- ;
Duratiomſis Mundi.
¿0. Chus 6C alii, altum milliaribus Italicis 2.8. euidentiffimè
oſtendam lib.¡o. (ect. 4. probl. ;5. Ogas demonſtralio R I A in primís argumenta perpetuº; mutarío
nes approbarunr proſundioris Geometrue petit¡ . nis rotunditatis Terra, &c decreſcentiç mon
lll. Super-fun: alij montes altitudinis non vulgaris, tium habemus . I'. in ipſis Monribus . 2.. in..
afin M’ de quibus in libro meo Geographico,Caſius enim mons planiciebus . z. in littoribus Maris . ’ ‘
Selmcia . vertice ſuo à quam. vigilia noctis Solem videbatolhn.. I. Quoad pi‘imum: certum eſt experimento illud Iob. Mªnn-,m
teſtib. Pºmpºniº Mala lib. 1. cap.49. Solinº cap. 37. Pli !4. Alluuiºne paulatim Term Cºnſumuur . Aqua: enim ,gªmmª
m'ºlib.ç. cap. 12.. SC Ammirmº Marrellino lib. 1.2.. vnde pluuiales,flumales, rorrentium, niuíumq. liquararum, la- ¡un, ,
Ii¡ . altitudinem milliarium faltem 10. deduxi. Idze quoquc reta montium corrodunt; vnde fundamenta ardium in..
vem'c¡ mons Phrygiz multò antequam pedemóranis Sol monti’ous denudata cernuntur , aur :edes ipſae è fummís ‘
illuceſcebat,vr rcſert Sºlimuà cap. \6. 6C Diadora: Siou montium rípís pendentesdam iamq. caſurz, aut ſemirú
1mm . lu: lib. I 7.Hçmus nlons Thraciç ſex millib.paſſuum con. te. Hinc fundamenta Capitolij Rome nunc apparent,
ſcendebarur, vr narrar leiuslib. 4.cap.n. 8C Solinu: 8( alía de quibus Georgim Agricola lib.z.de Subterraneis
cap.: ç. 6C ex illius cacumine alpes Graias confpici offe Cap. I.Occulris autem ínſidiantium aquatum cuniculis,
Alp“, affertum ſuit Philippo Regi Macedonia: . Alpes tala: perrerebramur paffim,ac ſuffodíuntur ijdem montes, do
nec breuíore rractu ço. milliarium affurguntzòc vix díeb. nec ſatiſcantNSC labantur magnç terrarú moles,quas Itali
ſ. conſcendunrur, vt aiunt Poljbim lib.; . 6C 4. Struba lib. Labinas à labendo vocant; tante aliquando, vt pagos in
4. 8C leiu: …3.2.- cap.6ç. fed aſcenſus ac deſcenſus Po tegros,8c oppida ſecum in ſepulcrñ traxcrint-,quod pa o
lybio continer ſtadia I 2.00. ſeu milliaria 1 ço. ex quibus Piura in finibus Heluetiorú noſtrà memoria euemt , 0%)
alcirudinem milliarium io. aut u.- ::ſtímaui ,* 8C tamen.. ſtructo inde Clauena fluuio-,êc alijs apud Plimñ L2.. ::.91
I 2. Il. Con
68 LIDER SECVNDVS
Rankin¡ II. Contri verò plani'n'es ſubíccta: mótibus ex eorum lib. 4. Sphzrç cap. 4. 8C in loca Mathematics Ariſtotelis Adunª_
,Tam ¿nm arena 8C glebis , aquarum ví deuectís , aut plauſtrorum, pag. ¡05.conclud1t Terram nec ab çtemo ſmflc cum hac ¡M ‘unn‘.
mmm» . quorum \Otis adlmrent, creſcunr ſubindeura vt rotundi figura , nec naturalirerin ;Etemum duraturam 3 cenſetq. :um Mi.
tas Terrç , quee in vertice monrium decreſcit, creſcat ad neceffarium , vr inêeſtê terrà Mare tandem exundauerit, d¡ .
tadices eorumcampoſque; ideòq. antíqua zdificia, quee aut exundatumm ic rotum , 8C vniuerſam term: ſaciem..
tota olim extabant, nunc lateant fub pauimemo tocaban: obruerit ,aur obruat, fi Mundus ab ::temo , amm Xter
magnà fui parte ; tanto maior¡ antiquitatis argumento, num erit. Ar hoc minimè neceſlarium effe docenc Bar
quantò altii‘is tellure aggeflà corhurnata fuerinc . Mi: tbalomau: Mafin-mà Bonauentum Bellmundiſpur4. de
neſciat Romam priſcam ſub Roma nunc quçrendam eſ Ceklo quçſt. 4. art. 6. eò quòd vi ventorum , aut frigoris
ſe; arcumq. Septimij,ſubtetraneum iam pontem ſactumº, poſlïnr aggcrari alíò terra-,aut lapideſcereüur noui colles
6C in Pantheona deſcendi, in quem olim mulas aſcende gigní . Et Simon Stem’nm lib. z. Geographiaª. ªir , terras
batur gtadibus P aut quis Architectorum ignorat, hanc ex decremento montium fic complanari , vc ex vna parte
ſuperaggeſtam relluris ClltchCſſC illam, quam CSN-amm arqualiter aſſurgant, ex altera. aquas contineant; nec ne
vulgus vocat, 8( minimè idoneam ad ſundaméta çdium ceſſe effe , vr rota terra montium delabatur in cauitatcs
ſuſtinenda? lnde tandem videas obſtructas feneſtrasxïc marís,ſed ſuperfilndi eius parré terrenç ſuperficiei,adeò
valuas antiqüas Mutina: ,Rauennz , Beneuºnu' , BC alijs vcnunquam euadat vbiq. humilior Man'. Poſtcemòóc
antíquioribus in vrbibus . Cuban; in I. MctcoronteXt. 72.. quçſta. ex hac perenni
Lin-om» III. Ex eadem alluuíone,& cºmportatis paulatim ad montium diminutione colligit, Mundum nonfuiffe ab
mntltiº-ª Mare aggenbus,terraq.à Huminibumc torrentibus pro— memo co modo, quo nunc eſt; fed de futura acermcate A’ b
“ªªª ’ "º Pººº "º" ſªffiº'ºmº ªquªſllm \ſÍblHº D Cſºſcunr nihil . Plura verò contra Blanca… argumemum vidcrp midió?:
linoramec valles ſolüm, fed akſtuaria Maris,& Maria op poteris apud llluſtriſs.ac Reuerendiſs.AIfanfi4m Panda! dc Mundi
plenrur 3 fiuntq. illa’ permurationes Terre , Mariſq. de) fum in tractatu de Mundi fine a qui hoc anno I 648. typis fi”.
quibus Ari/[mln lib. 1.Meteoror. Sc Plinim lib.2.. à cap. mandar¡ ccrptus eſt ª híc Bononix .
8 md cap. 1 oz-Strabº lib. I 2..Pºl)'bim lib.4. Bercm¡ lib. 1.
Geogr. Nam ¿Egypti pars vocata Delta , donum Nili, &e
magna pars agrl Ferrarienſis a donum Eridani Rheniq.
eſt, quia conſtanr arená, lebifq. ab ijs deuectis . Ammo—
. nia verò z & Mzotis pa udes olim multò proſundíores CAPVT XIIl.
eranbòc maiorum muiuni parientes , quàm poſtea inge
ſto lutogeſte Ariſtotele.Sed ad lícrora ip ſa Maris quinque Seleóïa quedan¡ pro Cq/'mograpbíx ,- de Fon.
notaru digna hinc eueniunt . Primò enim littora ípſa pro
ducumur,8c vrbes que; in littore olimmunc multis ſtadijs tibm, Flumim'bm, coming. Origine,
à Mari diſtant; ſiquidem vbi Geldria nunc,ſuit olim Ma Men/ara ,'Velocítatc, Redun
re' quod iam Plinij tempore receffit à portu Ambraciz -
Mi’lliaria lo. ab Athenis 5. & nunc Patauio z s. Barcino- dantm , (7%'
ne zo. Rauennñ 6. 8C olim Mate era: fupra Memphixm _ _
vſq. ad ¡Ethiopum montes, 8C Circa Ilium , totamq.Teu~ I. Montibus ad Fontes ;ab l’IlS ad Flumma ,8C
thtaniam, vbi nunc campi ſunt Mzandri beneficio . per hçc ad Maria proclims nobis eſt \ratifi
\Secundà Inſulç córmenti adiunctç ſunmc veluti agglu— tus . Sed non eſt noſtri inſtitutihíc pºma
tinatz- , ten-ñ interuectà à fluminibus , 84 torrentibus, aut ctamquç de his Phyſichaur Hydragogl, 6C
lapſu promontoriorum . Sic Amiffam Lerº , Zcpbyrmm aquarum menſores, ac libratores docent . Pauca \amen
Halimmaſſofflthuſam Mindª,Drºmi[cºn O' 1²mm¡ Mi indicanda ſum, qua? Matheſim ſapiunt , GC ignoran poſ
leta z Nartbccuſam Parthmiopromºmorio iunctas Plinius ſenc CoſI'nographos in errores pudendos induce:: .
cap. 89. lib. 2.. narrar; immò Hybandam quondam infu
lam lonix, poſtea ducentis ſtadijs à Mari intra continen DE ORlGlNE FONTlVM ET
tem diſtitiſſe , &Synten in Epheſi z Deraſidas, ¿Y Sipho FLVMlNVM. -
niam in Magneſiç rnedirerraneis effe; quç olim erant in
ſulgdeníq. Epidaurúu‘ïc Oricum inſulas elTe deſijſie.Qu,ò O Mnes \anc‘ Catholic¡ recípeie debent illud Eccle ºpiniºn::
ſpectac OraculUm illud apud Ouidium 1 ſ. Metamorph. ſialïis l. non canquam prouetbium vulgi , \Pªlªn— de Fai-mm
Tempm m't, rapidis olim ciam ?yr-4mm 'midis', quam diuinx Sapientiz effatum: Omnia flumma mtrant origina .
Inſacmm 'uem'et congeflº littºre Cyprum . in Mare, (’F’ Marc mm redunda: : ad lºcum z 'vn-:.6 cxçum
Nempe in illam Cyprum, quee olim continenti Sirix iun jfií’umim reuertumur , 'Ut'íterumfluam . At qua id rakion:
cta, poſtca vi \erre motús aut Maris ,diuulſa eſt à conti at, triplex eſt opinionum CaPut . Aliqui enim ſolp mm
nenti; ſicuc Sicilia ab Italia ;Eubcraà Boeotia; Atalan tu local¡ , ali¡ noua productiane aquarum ex nublbus à.
te,& Macris ab Eubcra¡ Besbycus à Bithynia z Lcucoſia Mari eleuatis ; aliqui noua productione aquarum m (ub
à Sirenum promontorio, teſte Plinio lIb 2.. cap.88. - tertaneís terra: cauemis,& pluuia arcana ficri, vapqribus
Teri-'à ex additione telluris occulra,& molicnre id na ex Tartaro cum Mari communicante eleuatis, docent.
"Jª" "º- turªxſub aquis Maris, Inſulae nouaª- cnaſcumur, quç olim II- Motuí local¡ ſºlilm cíq- perpetuº id \fíbªºfº Vidª' nop-'nin
' eran: velut occulri colles, aut tumuliaquarun1;aut certè tur SS.Bafi1im homil.4.Hexçmer. H ¡M²17771145 ¡U CªP-¡ª
Mare aliò protruſo emergunt ;cuiuſmodi fuere Echina- Eccl. Damaſcmm 2..Fidei cap.9. .Iſidºrm ;.Origmú cap.
des ab Acheloo amnc congeſtze , ¿L- aliz , de qmbus Pli- 2.0.6( P/IiIº de Mundi opificio ; 8( Hugo Victor. in capa.
nius lib-L cap-86. Sc 87. Geneſ.& MaiºlmColloquio'l 1.Caniculari,& Canimbri
Qui-Im) incumcſcenmòc eleuaro ex ingeſta humo Ma.— eenſcs in i.Meteoror.ad texn'l 62..Adde his Albert-mt M
ri, aeſtuaria Veneta, Balthica, Hollandica , Prutenica op— qui 1.Meteor.tr.2..cap.x I .air a'c'tem vaporoſum in cauer
plcta ſunt, 8C inde exundans Mare , au: abſorbuit inſulas nis \erre attrahere ſurſum aqUªS›CſCdº dum \ºſïígºfªlªl
\ . quaſdam , peninſulªſue ; aut illis imminet ,8C minitatur¡ nºctu, au: hyeme denſatm, &e minoremloçu¡n occupªſi
vc narrar leIus lib. 2.. cap. 90. 8C 92. 8C paffim Geogra- qua ratione aérem videmus in thermoſcopüsz 8C ámpul
phi de Zelandian‘k vicinis quibuſdam locis . lis vitreis oblongis incluſum denſaii, 8C aquamzne dºrm'
Qyimò demum , terrª radicibus arborum , 8C papyris, vacuum , ſurſum attrahere 2 Adde S. Thom-tm in 1- diſt
íUl1CÍS›algi5›alijſq. herbis prolixioribus,8c aquaticis com- 14. quxſtJ. 8C Zanardum in J- Meteor. tribuentes id fi
ml'xtà z 6C fic aggeſtfi , fiunt magnç aliquz moles, ſed lc— deribus, in beneficium plantarum 8C animalium occulta
uíores quàm aqua, ac proinde narantes , quas Ferrarien- ví aquas trahentibus ſurſum : Adde Scaligerum exercit. x,
fes in valli bus fuis vocant Cum-s, quaſi Cºria; Poè'cz ve— 46. 8( (iemldinum in LMeteor. tribuentes id aqum Ma
tò 8C Hiſtorici in Mari inſulas natanres 5 de quibus Pli \is craffiori,& grauiori compi'imêtí,& prqpellent¡ aquas
nius lib.z.cap.9ç.Niſi dicas Balçnarum dorſo ínnixas Fer ſubtertaneas , percolatione ipſa leuíores tactas; ò‘c com
n' huc illuc-,aurà vicino \remote Vulcaniorú, ſeu ignium pellenti cas , vt erumpant per canales anguſtiores , tan
ſubterrancorú vi vacillare ac nutare potius,quàm natare. quam per phialarum collum anſerinumzſupm libramen
IV. Ergo cx crebi-is hiſcc permurarionibus Elmo-mus \um Maris z quod iuuareturſi alicubi Mare ellſ'et alcius
‘ once.
DE SPHAERA ELEMENTARI. 69
fonte . Adde demum &means 7. narural.qq.cap.zç.qui ' quee quò maior, eò maíorem copiam aque ſuppedirar .
"QI pum, ficur pars ſuperior animalium artrahic l'urlum fan (Dead mem'uram aucem aqua* , quam flumina Mari in
r y¡ gumem, \ic rerrz partes ſuperiores artrahere aquas , ne.; uehunrx, arrendenda ett non oſtiorum multitudo , quae
mmia ſiccitace fariſcant z quo ſei'è modo ſpongia, aur til ab zſtuari)s Maris ſzpe Viedilcei'nunrur; l'ed tmncus
trum bibula ticcitate attrahunt aquam íurſum: Niſi ad fluui) antequam in illa oſtia diſpergacur -, ó( ¡bi 13,"me ,
Machmam hic, de ad lnrelhgenrias, hunc motum perpe ac prot'uudiras menſuranda; qux profundiras' -ſemper
mum (uo impulſu,auc craétione couſeruantes, conſugcre minor eſt prop: Maremec vniſormis,1ed Concha: ſiimlis,
malis . m1norq.prope ripas : denique ¿Se velOCiras arrendenda,
:.Opim'o. lll. Ad extemam pluuiam recurrir Molina diſpur. x I. de qua dicam numero 8. de menſura aurem profimdira
de opere ſex dierum , qua: ex nubibus plemmq. à Mari ns, ſaris diótum Caps. Corollao.
orris , penetre: terram, fonteſq. gignar: Ar obſeruarum
eſt aquam pluuiam non penetrare terram vlrra x z.. aur DE LIBRAMENTO CANALlVM
1 $.pcdes; mulròq. minus ſaxeos montes Perumj, Chiles,
8( ſimiles, ſub quibus \amen profunda: fun: ſcarurigines ET FLVMlNVM.
fondum. Certe‘ ab initio , vr dícirur Geneſ. 2.. Nondum..
?lt-era: Dªmian:ſuper :mmn‘x \amen z Fºm ajèendebae VII Ibramentum hoc loco , eſt linea: horizontalis , ción-mm;
e tmaánigam 'vniuerſizm ſuperficiem term . per quam aqua deſcendit , hinc altitudo ſupra mm Riª*
IV. Ali¡ candem id tribuunc interna: pluujre , ac per Terra- ¡upecfiCiem conocxamdnde deprcffio; (iue illa fit 'ª3 ª‘ F1“
porrio Horizonris Senſibilis , (iue ipſi xqmdiſtans z ſcu """ª"' di"
DOP-"ª" petuo aquarum Stillicidio . Ira Arillotclu 1.1. Mereoror. vno verbo , eſt decliuuas liue inclinado recti aluei z per dªmª…"
à rex.6 z. ibiq. Peripaterici, Pan/¡enfes, CºttuniuI,C-Ib.eus:
Effe em'm ſub tetris Abylſum aquarum ſeu Tarrarum .I quem Hydragogi , ſacílioris effolſioms gratifiüd allquot
non ſoh‘xm Platº in Timzo , 8C in l’haedone, Seneca z. millia pedum aut paliiium aquas deducunr zeſto longlo
n2tural.qq.c. l I. Pliniu: 1.2.. c. loz. Contarmu: 2.. de Ele ra flumina non decurranr per eumdum perperuò reCtum
mntis;Virgil.4.Georgic.& Fram/Zºrita: in \ua Siphyllide alueum , \ed per altos ,arq. ahos¡ vr lel Cap@ Corol
\radum-,ſed etiam Sacra Scriprura innuir Geneſis 1.6( 49. lario 9. Quemar aurem quantº. debear efle almudo lo- A
Pſalmo 134. Prouerb. 8. 8C Ecclefiaſtici 2.4. lllas ergo ci ,vnde aqua deducmda eſt ad daram diſtanriam: Sed.
aquas vi ſubrerrªneorum ignium eleuan’in vapores , qui ªllª. eſt alrirudo \ufiiciens , vc ªqua non ſtagner , ſed fluar
in regione rerrx ſrigidiori refrigerar¡ , conuerranrur in.. ſaltem lente¡ alia vr currar; alla vr rapidè currar: vnde di
gorras , qua: per mearus randem alriores decurranr ad uerſce Auctorum opiniones : Nam vr cun-ande celerirer.
orificia ſomium: videmus enim in eXCauandis puteis , ac ſecurè irrigatio fiat, Vitruuius l. 8.c. 7.'requirit pro
xerram velur ſpongiam hiſce gutris dèſudanrem , Sç in.. millenis diſtanrizr pedibus pedes g. almudinis , cum di
monrium cauemis concameratis ſupernè garras manan cat : Solmnqmim’ libramenm babeatfafligammec Minh: in
tes ª adeò vr ego in vna numerarim pli‘rs quàm zoo. gur centenº: pedes /emipede . Vndc CODHClO in Palladi] loco
tas, que vnius ſontis ciſtemulªm implebanr . :llo: Si per pluma» ventanimer ſexagenºsmut :items Fede:
V. Huic :amen opinioni víx ſubſcribat Phyſicomathe— faz/¡m re elinetur [Iructum m/èſqmpea'em, 'vt vim paſfir ba
ſisdïquidem ad calculum reuocetur hinc aqua,quam flu bere currendt: legendum elle /emipedelm quomodo enim
men quoduis in Mare exonerar quotidie ', inde multitu ſenſim , ſi elle: leſquipcs , ¿Se in millenos pedes eſſent pe
do Huuiorum omnium , \Orreiirium , riuorum , tonrium, des
paffuú Iſ. Iç
ſeu?ellſier
paíſusemm
z. dcintolerabilis
in millenos rapidiras,
paſſus , altitudo eſiec
immò prz- . i
lacuum vni eidem Flumim’ , per plurimos ramos contri
buemium aquas ſuas . Eridanus enim prope oſtia penè cipirium aqux . Sed audiarur Leo Baptifla Albert“: l. Io.
eſt profundªs in medio duas perticas,ſeu paſius 4. prope Ambite-:tura: , 8C eius Vice Daniel Barbara¡ in 1.8.Vitru
ripas aurem minus altus eſt; ſinr \amen quaqua verſum ui) c. 6 - Geometm autem amm, quòd fi linea recta orbem.;
pedes ¡$.ſeu paſius z. iirq.ibi latus mille paſlus, ¿SC comi terrª ,comigerih (9' ad mil/e pajjiu prºlen/afuerit; irmerual—
ciat \mà horà \ex Milliaria:Hiuc enim firm ſingulis horis [um ,quºd em mm- dictan) lineam , (F ambimm orbemq.
exoneret in Adriaticum paíſus aqua: cubicos ¡8000000. terreznon plus amos exceder: dzgilos 5 "vnde factum a m [i
8C ſingulis diebus 431000000. Deturhunc in Eridanum qui: /ulco aquam ducere mimi-¿qua 715 moumtur m finguh':
influere immediatè fluuins 60.vc affirmar Plinius;ex qui Imllibmmili depre/fiari libramemo, pedem mtegrumiquam
bus Mincius ex lªcu Benaco , Oleum ex-Iſeo z Adda ex fuer!: 10cm , 'vnde primüm /ulcmjzen ca-pem ', qui locm à
Comenſi , 6C TIcinusex Verbano fluunr: quor crimen.. [uriſperiti: [mile dicitur .ab ¿net/¡one :lla prima ,que fit
gurrarum myriadas vel vni ex his lacubus gignendis có ¡¡que ducmdzgratia . (¿ªdd fi 10cm ad rmlle paffliu [ex pe
ſemandiffi. feruire puras? quid tot ali) amnes , SC riui de: declinaum't; rapidª: 45M curfurfiet z 'w nauibm fit in
confluenres in vuum ex illis 602 eſto ſolus Atheſis, qui ¡n commºdm, Ó'pericula . Ogamms enim ſufficere videa
Mare immedurè influimo. partim amnes, parrim nuos, tur ªd deſcenſum , altimdo vnciarum Io. quas poſt Mil
antequam Tridêtum perueniat,hauriar; deinceps aurem hare vnum haber Horizon Phyſicus, iuxra dicta Cap. Io.
tot¡ dem ferè, vr numeraui ego in charris chorographicis num.6. \ªmen ne ob fibras, ¿SC ªſperitates aluei, ac lento
Trident¡ , Verona: , ò( Ferrariz . (Dibus circumſpectis rem ipſum 8C viſcoſirateurliumoris, aqua ſtagnet. &e ht;
oporterer vni Eridano laborare gurtas 451000000. qua rear, integer pes vr minimum requiritui' . Hinc Keyleru:
mm quzkliber quoridie crebro ſtillicidio vnum patſumª in _Aſtronomia Opr. pag. 135. dixit Vitruuium requirere
cubicum aqua: efficiar . Sint iam gunz: cubicze ſ. in vua in aquç ductibus ducenteſimam decurſi [Pati] par-tem in
vacia pedis quoad longitudinem,ergo paflus cubicus re libramcnro -, hoc eſt ſcmipcdem in centenos pedes ; fed
qmrer gurras 8 100000000. quem numerum non exple ſubdir: Dubium non e/i z quin pernicioſa futura [it naª¡
bit vna gutra , etiamſi ſingulis horarijs fecundis cadar; gamibu: altituda tanta . Iraq. /i Albir anfractibm ::emma
erunr enim in fine vnius diei gunz ral‘es ſoli‘un 86400. tribu-e: Milliaria, mult‘o mima: dimidio Milliari Germa
Sed híc indico ranrüm pro hac \e methodum in Libro níea ceder Nºria' agrifafligiº J vnde i: exºrtur in Oceanª»
Geographico fusè tradendam . in nit, guia lenirflmtgj‘ flagmn.. Et Fromondus 1.5. Me ~
teororum c. z. Danieli adhxrens dixit: Fluuzj rapidioree
ad tre:,qu4!uor,quinque,aut plure: pedesmd centrum terra,
DE MENSVRA AcLVARVM. Ñ ¡m- fingula Millmria declimmt z fi verò ad ſêx pedºs, cur
ſmtam rapida: (9" tºrrem eſl, vt regard:: in ea nauibu: fiat
VL Vuoad menſuram aquarum ,que deriuande ¿ricm-mºdus. Cardanus ramen l.x.de rerum varierate c.6.
Caml¡ i» A… in prata, box-tos, 8( alios vſus ſimiles-,non ad deriuandos Canales ſufficere air in Millenos pedes ,
Mè'ſurs a. fufficir fpectarelamudinem oſtii, velſo- - altitudinem vnciarum 8. Iraq. ſi flumen lentum ſit , &U
ju defini raminis , GC obolum exempli gratiá aqua: impetrare , aut ſta nans cuiuſmodi eſt Albis in Germania , dc Arai'is in
¿a in contractum deducere; fed artendenda ett maior mi Ga lia, libramentum eius in millenos aluci paſſus , mulrò
norue :qua: velociras, orta ex riuulis, venulis, pluuijs, m' minus erir quinque paffibus , qui ſunr ducenteſima pars
uíbus liquatis , rareſactione ,3C condenſatione aêris in Millenaríj; ſi autê adeò i'apidus,vr innauígabilis ſir pror
cluſi, vencis &a Sed przecipué ex decliuitacc : atq. ira in ſus ,8C uauium ímpatíens , eius líbramemum ad fingula
pactum deducenda elt ſalrem eadem fiſtulxinclinatio; Milliaria ltalíca 21mm eric plus quàm ducemeſinfa Mil
¡ans
7o LIBER SECVNDVS
líaris parte; hoc eſt plus quam paſlïbus ç.{eu pedibus zç. dus, vt Aquila dictus fit : fic Danubius ſupra Víennam ,
íuxta Vitruuium,& Keplerumzat iuxta Danielem Barba 8: Padus ſupra Ticinum z &C Rhodanus \upra Auenio
rum,óc Fromondum aluus erit pedibus 9.niſi Daniel pro nem ,multò velociorcs ſunt , quam poltea :8C in Pado
millenis paffibus millenos pedes voluit ſcribere-,ſic enim quidem ad Ticmum fieri ſolem IO. circiter Milliaria fin
melíus conciliarerur cum alijs; quo poſito emendandus gulis horisadeò vt tipa: volare videantur; 6C in Danubio
effer Fromonduaquí ad verbum cum ſequitur.Cur enim lupra Viennam alicubi ¡o, alicubí I 2.. cum \amen in Pa
Vitruuiur , 8C Palladiu: requirum ad minimum in mille do , Francoh'no Loredum vÍq. 6. aur 7. tann‘im Milliaria
nos pedes, pedes quínquecteu vnum paſſum ; niſi quía ſi comic¡ ſoleant vnà horê . Secundò cauſa rardiraris maio
minor ſit altitudo, aqua Iem'cer nimis, ac lentè fluir P At ſi ris prope fauces duplex eſt , vna libramenti minor altitu
altitudo intra ç.paſſus poſ’c millcnos paiſus Cóſtireritmon do; altera laritudo maior aluei ; ob quas etiam rÍPEEÑmi
eric innauigabile flumen . POHUmus ergo probabih con nus 3.er ibi ſunt ',\SC ita in Pado :1d ro. Milliaria propp
iecturà de alu'tudine libramentí ſex ſaltem gradus ſtaª Mare ſufficit altitudo aggerum pedum 6. ac fupra Ferra
tueie , iuxta ſex gradus velocitatis Huminum nauigabi riam rcquirir ripas altiores 1 2.. aur 1 ç. pedibus -, ſupra
liúw: in ſcquenti tabella diſpoſuimus. Fieri aurem potcſt Mantuam ad zo. alíoquin facilè redunda: ſuperucntu
vr idem flumen plures ex infi'aſcripris velociratibus , aut aquarum nouarum , nifi alicubí longè à Mar¡ latior fit ,
eríam omnes participa; ſiquidem vt dixi , non decuv quod rarò euenit . Itaq.latitudi11e compenſant profun
mm pcr eundem ſcmper alueum ,eiuſdemq. libramenri . ditarennsç rardiüs mouentur vbi latiora ſunt, non aurem
ItaErídanus noſter ſupra Roccelum innauigabilis, ſupra velocir‘is, vt putauir Caſlellmà pal'uitatc aggerum de
Ticinum
Mantuamq.naui abilis
ve“lzox, ad ,Ferrariam,
8C veIOCIffimus ad Cremonam..
Sc deinceps medíocris ceptus ; putauitením idcò ficri aggeres minus altos ibi ,
quòd aqua velocirare maíori recta tranſiens non habeat
eſt velocitatis , nec dubium quin idem proporrionalitcr tempus fufficiens ad redundandum verſus latera. Tertiò
fit de ccrteris . ln aquis porròlibrandis,& ínueſtiganda cauſa, ob quam aqua rantò tardíor cſt , quamò latior eſt
¡¡titudine {ſufficicnti ad defluxum aquz zvidc qua: mo alueus,& irerum tantò velocíor, quamò anguſtior alucus
nuimus Cap.4. Coroll-xº. au: iocus , per quem tranſir; vt cum coguur intra pon
tium pilas 8C ſorniccsmur anguſta \epta meare, cſt ; quía
?luminum nauignbilium Altitudº Librammti
ibi aqua ſupcrueniensxx recw curſu iu obliquum díflun
dirur , 8C copia aqua- , quce reCtum curſum tener minor
Gradu: velocitatís. Pol? Millenª: puff-u 41M¡ .
Gradªs . l Pafflm* . eſt, cum bona eIus ar> ad larera diuergac; m ſecundo
aurem caſu , cauſa el , qma \anruudem ªqua: à tcrgo fu
Innanigabslc 7 8 am plure: peruenit, 6C tota Illa aqua,qua’ diſpcrſa ò'c curlu miſto ex
l Nauigabile cum periculº l HNJO*J\Q\ recto LR' 'obliquo t'erebatur , recto curſu meare deber', er
z Nngab.velºciſ]: ' go illi cedere deber locum aqua tantò cirrus : Quaie (i
z Nau-;3417. velax l aqua per alueum larum Ioo.paſſus tranfibat vná horà,
4 Nam'gab.mch'0m l poſtea per alueum larum paflus $0. tranſibit hora: dimi
ſ Namgab.tardum dio . in re deceprus cſt item Cdfldlubcontl'a quem
6 NellilSJb-Íardá”. l Calmm r.Mcteor.t.60. Quart): li ex eodem libramento ,
8( fonte duo Humina defluanr, vnum recto ó( breurffi
mo curſu abſque auſrattibus, ¿Y mzandns; alterum..
DE VELOClTATE A Q VA RV M . obquuo , 8( per anſractus; illud quod rectius dcſcendit
cmrcris parib. velocrus eſt; quia ad interuallum &qu-ale,
Madmmê‘- Vlll Am ergo ad velocitatem aquarum naturaliter \eu diſtanuam à fonte , quod redlus fertur deicendir in..
[mundi w l per obliquºs alueos decurreutium , delapſi fu» locum humiliorem,maiorq. eſt inchnatio aluei :cxemplí
ͺªit‘tªd- mus . Hanc aurem Benedxffm* Caſiellu: metiri docet, gracia poſt primos millenos Pªflus,ex loco alto 1 oo. paſ
Mªmª’ - numcrato tempore, quo galla, vc] globus ligneus , fluuro ſusAeſcendit m locum
ctuoſum ex loco altumIoo.
alto paflſius So.pafſus-,at
poſt milleflumen
palius autre...
aluei D
aut canali ſupernatans , conficit determinatum ſpatium .
At hic modUS ſallax cí’c ;res enim leuiorcs, vcſuber z pa non deſcendir in locum minus altum quam 9o'. pallus.
lea, galla , non concipiunr tantum impecum , quantum.. Hinc cſt,vr Huminaorta cx montibus Man Vicmis, vc_
res grauíores ;6C ſaciliús rctardanturtranſuerſo vnda— qurdam Pcruuiana &C Chilenſia,quia non haben: antra
rum intercurfu,ac vorticibus : vnde fieri poteſt , vr aqua ¿tus,& breuiffimo itinere ad Mare perueníunt , [0ta ſcrè
ipſa duplò Iongius fpatium conficiar eodem temporD , innauigabilh ſint -, f6: in ati velocrratc , flumen anſra
quàm globus ille: dcinde inferiores partes flummis tai'— ctuoſius,maioris alrirudims in ſuo fonte argumcmú prrc
diús mouentur, quàm ſupemze ;8C prope ripas cardiús , beat; ¿Sc in ea altirudine aªſtimanda non ſan‘s ſit confide
quàm in medio aluei . Alium ergo modum ſuggerit Ca rare quot gradus circuli maximi in terra conficianvr qui
bem l. I. Meteororà t.6o.pag.z ;6. qui tic per haſtam,cui dam facinnt, dum de Nilo; fed attcndenda fim Milha
pondus infernè fic appenſum , vr in curſu detineatur ab ria. qua: obliquo curſu efficit, 6C fin illanm expenucnda
¡llo in ſitu perpendicular¡ , fi ſupernè alligatz \int Circa.. velocitas, quam haber in partialibus aluci recti parcibus .
haſïam cucurbírx , qux non permittant illam deorſum. Miura' dcnique ex híſtoría ¿Y narrationc mulcorum , qu¡
totam deſcendere: fi enim tempus numcrcrur ,quo cu bus non credcre piaculum puro , Colligo rapidiſïïma flu Fluminen
curbicae determinatum ſparium conficiunr, pura: certiús mina, in quibus \ingulis horIs ſecundo Humo abſq. vehs, -velnitu .
pronunciar¡ polſe de velocitatc aqux . Sed híc quoq. ob temiſq. fiunt duodena Milliaria,rapidiffima elle naviga—
reſiſtcuuam ,GC quidem inacqualcm ponderis interni, 6( bilium,& nauígari quídcm polie,ſed non fine ahquo pc
cucurbitarum , aqua velocius ſerrur, quàm illa haſta . ticulo,& magna attentione opus elle , ne nauis tranſuor.
Melius ergo purarim , auc fanguinc vel atramento tanto ſum acta impingat aliquò,*cumſmodi el’c alicubi Danu
ínficere aquam, vr colorem in curſu Conleruet, ¿Sc numev bim, Tigris, Rbodflnm‘; poſt hxc aurem rapldiffima fine
rare tempus , quo colorata aqua ad determinatum ſpa tal¡ eric ulo cenſeri, cum fingulis horis fiunt dena mi…:
tium peruenit; aur in canallbuswel tubis antea líccismu pal uum,vc in Pudo ſupra Ticmum,vbi videntur ripç v0
mcmre tempus,ex quo inciplt aqua ex aperro eprſtomim ]antcs à tergo; Ó( rapida cum milliaria &Contra lenuffi
ſeu ſoramine defluerc. ‘8C percurrir determinatum in ma cenſeri
tüm Cum pafi'uum;
bina millia vna hora abſq. remis
vt prope ac vehs
tſiauces z vuutÁm—
Allªnde tau
teruallum; aut pro nauigatione in fluminibus , traditioni
8C pericia: accolarum, aur nauclerorum ſtare,qui oprimè ri: z minus lenta , cum quatema millia pafluum: quarp
nor-.int, quor MIlliaria rien ſoieant in cali 'tractu tahs Hu medize intc r has veiocuatis eric flumen , aur pars illa flu
mmis , ſingulis hou's , aut dícbus . Reliqua ad velocita minis , in quibus conficiuntur quina aut (ena milha paſ
tem fluminum ſpectanria reuocari poſſunt ad hzec ç. ſuum ſingulis horís, vt in Pado poſt Ferranam Loredum
puncta noratu digna . Primúm eſt: flumina prope fontes vſque. Et hxc intelligcuda ſunt de ordinario curſu, qui
ſuos velociora multò ſuut , ¿Y plerumq. innauigabilia, nó incitemr aquarum extraordinaria copla cx pluuis , m'
quam in medio interuallomut prope ſauccs 6C oltiazhinc uibuſue líquaris, aut ventis :‘i \ergo impellenribus . Hinc
molitorcs molendina lougè à fiucxbus collocaur: (ic Ni licet probabiii ſane temperamento ex his gradibus,& ex
lus vſq. ad Mcroên inſulam innauigabihs, 8C adco rapi tabclla uumerí 7. alteran] hauc tabellam componcrc .
Gm
DE SPHAERA ELEMENTARI. 7’1
ctnru de hac re; Ío. Rape/,ſhe Benedictm in apología pro
una…: Vclou- Libramem¡ alt!" l Mill… Pafíuum' P'Fººlºlanctºª “Y lº'Bº".‘7".‘ m ‘ſiºlªºlºnº dº Mªll" ªd'
tªn.: . tudº bom 1. ’ (lcs venſiimle eric plurcs ¡dcirco btellas eflè in hemiſphç
' l* ~ _ no Bureali, vt maiorem panem cena* detecte; , qua' eſt in
, In millenOSPªllus. bcnn‘p‘hxno l3\oreali›conſernent in pri!‘inn ficcitare ..Có
_X_ lnmuxgªbfle _ Fªct; TSMUNW_ ¡¡¡un u tr. vero amplius parere aquannn omnium ſuperficxem,
1 Nªm-gw' cum 1,“1]: 6 xz quzm terrx , cenſent Capermch lib.!. cap.3. Bodmm ,8C
Pemulº . Iªromºndm 1111.3'. Meteoror.cap.1. Cel/:eu: ibidem texru
z Nauígab'velº_ P47: ſ ¡º 10. qumſt. 1. ¿Se Antºnia: Berga in di :c urſu de hac re con
m—s. ² tra Piccolomiueum. Denique in Chartis reccntioribus
z Namgab. vc_ 1,4/1_ 4 8 GGOZL'ÍlpthIS, vrdentur BIM/cano líb.ſ. Sphrrrie cap.4…
¡0x _ _ hgnce zqualcs, pra-ſcmm ſi addantur lncus, l’cagna , pa
4 Naux-gw_ me_ Pam z 6 u _es,flumma. Certenon appaier tanta inter has ſuper
diodº ' 4‘ fieles dIffereana , vr ob earn longior ("It controuerfia inſti
ſ Nªm-gw. ur_ Paffl z 4 tuenda; nec Ira cena: {unt charrre Geographicz quogd
du… ' regiones nonoum plane detectasNt illis cogamur acqme- .
6 Nauiª'ab. tai'- Pa . I 1 ‘cºrº ' . . .
d“¡¡ſnum i , fl II Proſimditas Mans, a1!Sa1[{qcr ExercitatzS. rarò
cxcedir palſus 80. rariffimè ¡oo, maximum aurem non.. opiniºn::
excedere paflus çoo. reſerr lo. Rapa/Pª Benedzctmin Epi— de Mans
DE INTVMESCENTlA , ET EXVN ſtola ad Horatium Murum; ex relatione Nauclerorunp P’ªſªdlfª**
D.Fr:mciſci Lopez CX' Rodcrici Guſmani: ſed 8C Bateru; ‘º '
DAN l IA FLVMINVM . in relatione de Mari, Scorría de NilO,Cammimlib. i.Me~
\cºpla-CL¡ 7. ct Blancurlm l 113.5. Spb-*era: cap.4. aiunt ra
ÓIX Nrumeſcentire fluminum, ob quam ſnpm aggeres rò ad vnum Milliare , nunquam vltra ſeſquinnlliare, ple—
ó' Ian'
¡1 :Vilªll
redundant in agros , cauſa adxquam non eſt ven rumq.inſra 500. paſ-Tus reperiri: Denique Czkſar miíſís
… Ñ ,HW tus runs ex :due-;10 thncium , &Í reí‘upinans :Iquas , eaſq. eXploratonbus per MareMediterran eunI,TyI~1-henmn,&
…Mªrann‘im eleuans, quanrum veloums c- urſus retardatur ;vr -‘vicina mariamon reperit maiorem ſtadiis 1;. hoc eſt paſ
::bikini ¡nnt Benedictm Caſhllm , cum Romanis aliqui fibus 1877. inde illud Plinii lib.z. cap. lOl. Ahi/fimum
bus Architeótis, .Se Hydromerris ; ideòq. non eſt ſufficiés mare quindccim ſmdiarªum Palianus trudit .
remedium , \ad virandns' inundariones Tiberis , Padi, .3C Ill Ali) \amen profhndiús de Mari cenſenr: mm Ca
fimilium fluminum, alia oſtia vento non expoſim excaua bem lib. l. Meteoror. :.10. q. I. licer dicar ſrequenriilimè
re: nam impoílibile eſt Oília illa habere has duas condi— . non excedere 60. aut 100. pnflus; alicubi mmen ad duo,
ciones i vr nimirum fine prope aunque oſtia,qunnr1‘im re aur \ria Milliaria pertingere ſatetur,& Gear-¿im Rel/cl; lib.
quirir rempus, vr pernouos alucos aque reíupinarzr illuc 7. Margarirz l’hiloſo 11. tr. 1. cap.44.. air alicubi eſſe 4.
erumpant , &non \int eidem Vento expofita 5 cum idem Milliarium . PII'm‘m lilª. . cap.zz. 8C Sªlina¡ cap.: 4. di
venrus torum penè rractum illius lírtous occuper , qu¡ eſ cunt non longè ab ínſula Taprobane aliquos eſſe canales
ſet capax Illorum oſtiorum . Cauſa porrò poriſſima c1*: Maris adeo altoxmu/le ‘Uſ «nc/10mſidrmtmut ad profuna’um
noua :tqm ab imbtibus niuibuſue liquans inpenleniens, peruenirepamerint. Et Olaus Magnus liba.. capuo. nar
in canta copia, ¿5C celeritare z vr ſupel‘cr illamzqux eodem rar prope Vlmam Suedirr voraginem repenam elie , nul—
tempore exonel'atur in Mare ; quòd (ï accedat venrus re lis tunibus menſurabilem; &e in Oceano Nomegiex~ tan
tardans curſum illius ad ſaucesconcurrir per accidens ad tam alicubi efle prothnditatem, vt ne rantís qnídem fun¡
inundationem, &inmmefcenriam . Aur igirur nouis al—ª bus artingi ponlent, qnnntis maxima nauigia oneraii po
ueis ſupm locúm , cui rin1eturinund.ui0 , aperiendus ell: tuerunt, addita gruuiflïmn plumbi, aut t'eiri malla ;Se no—
cxirus :1qu , de valuis obſerandus , qua: imumeſcentp ſter laſephur Aca/ht lil‘. z. hiſtoria* Indicar calet. Amo
tlunio aperiantu 1' : aut aggeres tantñm atrollendi quin nin: Pigügfetm in nauigarionibus í'uis :Ipud Ramuſium , ¿Y
tòm ex multorum annorum in’rumelcentia periti necella— Fromana’u: in Meteoris lib.ç .cap. 1. affirmant in Mari Pa
.——-.r—
num iudicnuerint z ſempcr :amen plus arrollendi longè à cifico alic¡1bincq.à Calïellanis, neq. ab Hollandis,quan~
faucibus
ſtior, 8C ,citiús
qmmrepleri
propè;aquà
quia ſoler ibi alueus
extraordinanê el'ſc ;In-.gu
. Plura deſihis tacunq. bolide, ſundum repen'ri potuifl'e: (Y idcirco \1/14
iolu: in diebus Canicularibus colloquio lO. cócludir Ma—
_1—1,
videbis apud Cabeum noſtrum, in ¡.Meteor.à :.60. per 9. re eſTe alicubi imperſcmtabilis altirudinis . Verum id
quxſtiones . euenire por…: eò quòd moles rotius bolidis , leuior iam
eÍÏer alterà \anti mole aqum; quo in caſu funis bnlidis
*81°3
non rectà dcorſum tenditur , fed obliquè Huitat: Vide)
enim
ximusquç de3'.modo
Cap. meninmndi
Coroll. proſundirarem
l 0. Poflſiumus Maris dí—
ramon veriſimiliter
credere, elle alicubi Mare proflmdmn ad Io. & amplius
CAPVT XlV. Milliaria , ſiquidem montes adeò altos ndmitramus z SC
tátam eſſe ſummam ipſox‘um e; Maris alrirudinem, iuxta
De Marie trim: Dimenſiane , (tj Cºmpara dicta Cap. I ¡.eſto raiò, aut vix vncuam iupra inuerſos il—
los montes aque: , 8C perpendiculnm cuſpidum illnrum
tiom Moli¡ aquarum terreſtrium cum aquearum confiſtant naues , dmªn bolide fundum explo—
Terre Male , earn-717. Acqui i'anr .
[15710 . 1V lam ſi vniuei‘ſo
proſunditatem, Maridetctectus
vt excell'u demus compenſetur
Millinris vnius
, ¿5CItalici
tan
ta. ponatur ſupefficies Maris , quanto. Term' dil'cooperm‘;
WMA" I RlosIEfunk,
T E 8C
R qua:
M l SinSAbyffis
IS aquís , qu::
term ſuper
latenc, Coe-
quippc non
At fierúr Milliaria
demus vbiq.cubica
paflctusMaris plura,quàm
$00. non i 68 2. quàm..
erunr plura l 7088.
"²"’ º‘ qua- non cadunt ſub viſum , ó( menſuram no- 84108 ç 44. fiquídem ſupcrficies tota globi Ten'aquei, ex
::7‘ m" ſtmm; de aquís, quas cernere , ò( metiri poſ- dictis Cap.7. num.8.eſt Milliarium qúadrar. 33645 4 176.
ſumus, duplex ſupereſt quzeſtiI; vna de latitudme ſimul Quare moles Aqure huius ad molern Tem; elle( in prima
ac longitudinc,
Et ſeu de ſuperficie;
terreſtrem quidem ſuperficiemaltera de proſundirare
maiorem cllſic fuperfi . hypothefi ferè vr 168. :1d \802. ;7. in fecunda autcm , vc
84. ad ;802. 57. cum moles globi Ternquei fic ex dictis
cie Maris cognitaMffirmant Auctor libri 4.. Eſdrge capó. ibidem , Milliarium cubicorum 580146807150. Iraq.
ſed apocryphusmflctetens de globi reiraquei ſupertICle lep
quoad hanc partem element¡ aqueimon eſt dubium,quin
timam parrem aqum ,- reliqlms ſex term-e lnbitandç,ac ſe multò minor ſir Aqua: moles , quzm Terra: .
minandae diuinitns conceflasz C( Sali-mu: tomo x. anna V An aurem compuraxà aquí , qure later in teme con—
lium ad diem Mundi z. Alexander Piccolomiüeus in tra— ceptaculis, aut qure lui: ab inicio Mundi, wrequíòDIÏVS
. lª .
72- LIBE'R SECVNDVS'
A74_ Ñ,, Ñ, 01M_ dim-¿creſ 3mm ab ªquis, SC partcm earum in Ccr- quod Orientem verſus credit'ur altius , quàm occidentaſi
me“: mm lum transferret , vt habetur Geneſis LS( Pſalmo 148. 8( lc -, .idq. ex Iſthini llllllS libella,& contemplatione ad eius
m. - 1 rrrªe in Cantico trium puerorum. eſt .tot Patlum ſenrcntia,vt capita patera: idipſum mihi affirmarunt duo ex noſtris
lºlº/"1²²5 º tcſte Del-¡io vjmhzzbeant vnius oncili) ,nondum tamen PP. l’rocuratoribus de Oceano del Nºrt ad portum de
in hoc confirman' à Summo Pontífice, quod ſciam; an in- Nombre dc Dia: idcſt nominis D E‘I, comparato currL.
quam his computaris , maior fit moles elementi Aquaz, 7 Oceano del Zur :1d portu de Panama: Ei( ſummis enim
quam Terra', celebris olim ſuit controuerfia inter Alc— montrbus contemplanti ſecundum larirudmem illius
.rar-:drum 1›,‘cca[ºm;'mzm,ipſiuſq. apologiſtam 10.B4pti— lſthmi , qui Americas iungit, apparere altius Oceanum
Fªm erdifz‘um, qui cum Copetnico lilM. cap.z. pro Borealcm Auſtralr. \ _l l
Tcrrm exceflu acriter pugnamnt; quibus ſubſcripſch A'rgumcntum porTo ex aquamm ;eqmlilario ſumptum
Blzzm'anmlib4. Sphzera: capaz. &1 Cabeza lib.r. Meteor. \olmt (."abºeiuuliccndo ;rqrulrbrmm Illud \equioportere
t. I 1 . q.r. 8C inter* Amaniïi Bcrgam in differtationc de hac \i ſpecteturinclmatio particularis aquarum , vi cuius po
re, pro Aqua certantem . Ego id nobis incomperrum effe ſtulant ;cqmdiſtare à centro ſecundum Partes ſua: ſuper—
CenſeOarSc ſOli DEO O. M. ciuſq. lnrelligentijs mani~ ficieiz non autemſi ſpectcturinclinatio ad bonum Vui—
ſel‘mm . Audio enim Dominum incrcpantem Iob.58. uerſi,ob quam partes Maris,qux opportuntur cx diame~
J‘lefizquicl izzçrqím prºfil/¡da \Mm-U , (7' in Maui/[imir tro partibus terrx graiiiorlbus,in oppofito hxrniſphrerio,
Ab71]? deambulrz/Ei .² Audio Eccleſiaſticum cap. I. Altitu- debcnt eſie altiores alijs . At non apparet quomodo ter
I'm-in Cali z C'ſ' Lªtitudimm terra , Ó"profimdnm Alzz'ffli ra oppoſita Mari Liguſtico grauior tir , cum ex globo 8(
qui: dimcnfiu eſ) ,² Argumentº. verò Piccolomineiòc Ber— Mappisl terrcſtribus couſtet eam effe opertam Oceano
ga: nimis topica ſunt , quim vtob illa ad alteram partem :Ethiopico ſub gradu altitudmis Auſtralis 4;. 6C vicinis
- inclinari debeamus. Piccolominei enim argumenta mi— gradibus . Egoitaq.cenlerem potiús hoc :Equilibrium
limnt plerumque de parte aquze ‘-detecta: Vt Cum ait ter— impediri, tum a curſu Maris Occaſum verſus niſi hic ipſc
ram elſe locum continente…, aquam verò locatam,& c6— - decliuitarem ſupponerct -, tum al) atſtus marini varietati—
tenram ;CY radios Solis ac Lunas pcrtingentes ad ſundum
ÍMaris, cauſam eſiſie maritimi .Tſtus, ¿ªc vapores non inſanç
bus, cuius reciproczc viciffirudincs non denr ſufficiens ré
Ens huic :equilibrio perficiendo : conſtat enim in canali
lnólis de Mm cduci &o At Berg::- argumenta, aut gratis us, ac fletis Maris, Siculo , Anglico &o aquam propp
allertis innituntur , vt Cum ait totam terram elle veluti vnum littris ire ac ſecum raperc naue s verſus Orientem.
ſpongiam aquis ple nam, ſpongizk autºm molem , cfle mi— ¿Y prope alterum verſus Occidentem z quod ipſum ob
norem aquà inclusà 5 id enim ell: diuinarc; aut nimis pro— gurgites retorqueiites aquam ad partem altiorem obſer—
ban: , vt cumex maiori piſcium numero ò‘c mole , quàm ‘uault in Tibri Pater Grallus, vt m eodem ilumine, fecun
terreſtrium animalium z excellum aqum concludit ~, hoc do curſu nauis 'vna deorſum verſus Oſtia, 6C altera verſus
'enim probaret aêrem, quem ipſe admíttit maiurem terra pontem Miluium ferretur. Quid \i Venti in aduerſum..
&Z aqua z clſc tantò minorem , quantò aires minor-es ſunt frequentiiis llames, ;equilibratiouem impediunt 2
balznisxïc elepliantis *, immò aquam ſolam Maris cogni- .
Tic {le maiorcm Terra; mole, quia in illa rantirm degcru .8,103
pofl'unr piſces nobis noti , cum \amen de hac parte aque &Malºs-«ws l
I'entiar idem ac Piccolomineus . Addit ad :cqurlibriurm
Terra* 8x' Aqux,qirr idem habent centrum granitatismc- C A 1) V T X V.
celiarium fuiſſeNt aqua qum leuior eſt terrà,grauitatis de
fª -iïum cxcelſu molis com p enſaret*’q uaſi verò a q ua eſſct De Mart:- Mªnóm-
- .
in vnalancium, &terra in altera; 8C non potuerit hoc
:equzlli‘bríum fieri, fi aqualicet minor, aptè .SC ſaluo lllO
zqurlibrio diſponeretur Circa Tcrrz centrum . Affinitas I RIPLICEM Cçleſtium corporum motum, o
autcm maior cum aêre in loco, in diaphaneirate,in humi- \ecuadúm longitudinem , latitudinem ,GC MºÍ'” .'
dimtc z qui aêr longè maior ſuppouitur , qu .l m terra, va— proſunditatem imitatur Maris motus . l’ri— Mª"?
leret ad ¡ummum pro aqua tota elementari ab initio con- mò enim mouetur ab Oriente in Occiden— I‘z’gſim '
dira, nou valer tamen, quia non ideò liquida aridis maio— tem -, obſeruamm eſt quippe à Naucleris , multò citius ª *
ra ſimt in terra, quòd affinia ſmr Aqu-.eAi ſupponatur ma- abſolui nauigationem e\‘ l’alarrſtina in Hiſpaniam, ex An
ior; tum qwa incertum valde eſt , an aêr dií‘rinctus ab glia inHibemiam; Goa verſus Caput Bonzcſpei', ex Hi—
:Etliería aura , BC cctleſti , fit maior terrà, vt dicam infra . \pania verſus Americam , ex Magellanico fi‘eto perPa—
Poſtremò ArI/iorech 1 Meteoror.t.12.. non dixit abſolu— ciiicum Mare ad Molucczisz quíun è conrrariò tendendo
tè elemétum inferius ſuperari a ſuperiori in decupla pro— Orientem verſus , etiam quando non obſtnnt Vcnti ad—,
portione z nec ab l'olute‘ dºt uit 2.. de Generationc t.z7. ex uerſi , non deſunt ſecundi . Et torum quidem Atlanticú,
vnofie’ri
ſed cubo terra: , ſigracia
exempli attenuerur, fieri deccm
ar umentando cubos
contra aqumª,
Empedo— 8C !Ethiopicum
niſeſtior Marc in
eſt hic curſus currit
iplisvcrſus
tctrcris, America… : Sed
¿5C canalibus, ma—
vt intel;
clem . Nec ramºn reipſa ÉEVS fecit aquam ex terra at— Afi'icam, 8C S. Laurencii inſulam , vbi ob multitúdinem..
tcnuata . , naufragiorum Currmte: illa' aquzc vocantur , ,Va/li: Infa—
Vl Supercſt vItima de Maris &equilibrio cum ſeipſo,8C ¡Ibai, &I in finu Mexicano ad inſulam vocatam OI Draco
¿aqui/i.
cum Terra controuerfia; Nam ex demonſtratis ab Ar— m: -, &e prope Gadalupam , porrumq. Carthaginis , ac
árrſiuln :wla chimcde de aquarum, ¿Y omnis humidi contii’rentia , pu— S, Matrhx : adeò vt naucs contraniti eriam vento iuuan—
riſí ¡2:1 :cr
\at Blancanus lib.ç. Sphzra: cap.; . Neaflaria: omnia M4— te ncqueant,& vno die vix mtegrum Milliarc COlll’lClal‘ltz
nm¡ I "4 M1157_e“ ªjjè .Sªul- alm, Ó" eorumſupcrfimm a cmtro Mii- C‘k plumbum bolidis abripiatur Occidentcm verſus . Ad
fí’ ?WWW-ln’, quin ſi 'mmm cſſct 411m: altera , influcret in.. dit Villebrora'm SIzcllius in ſuo Tiphy Batauo lib.z.prop.8.
ndª…: .* Q40Circa¿0¡//E.1t5cfi,firis chi¡ Aqqi'gti conſilia- inter Braliliam , (SC Angolam , Maris motum hunc à zo.
- "‘_º‘ bª”“ªºª’ºí cffe 3 dim ci Acgypriactï A'flbzixi ſeflianem.; die Aprilis ad 2.0. Iulij tſierri verſus Zephyroborcam -, at à
dzſfimdermn quód diccrmt Marc Rubrr-Im altim cſfl- mar¡ zo. Octebris ad 2.0. Ianuarij verſus Auſtrozepliyrum .
’lº/hº Mediterranea, nc proiudc for: vr rotar» (Taxi-zm, ac Cauſam vcrò huius motñs crc diderím elſe attractionem
Pªrª” Aſixfitbmengerct. At his non obſtanri bus S.Am— vaporum à Sole factam, dum mouetur motu diurno, mo—
_bVº/¡W llb-S-chainer.cap.z. vbi Seſoſtri ó( Dario Medo dò in Sigms Borcalibusmiodò in Auſtralibus poſitus; ad
Idem conſilium fuifle na rrat, &- Fromondm lib.ç. Meteor. motum~enlm eorum moueri aè’rem par eſt z vnde ¿SC pe
ªd'mmmt Mare Rubi-um altius effe cubitis z. \Egyptiaco rennes aurre , ac venn verſus Oceldentem flant potius:
littoreaêc Cabxw lib.¡ . Meteor. pags~ s. contendit Mare difficile eſt enim id tribuere lluminibus , cú multi 6( ma
ngllſtlcum alri us effe Ad riatico, eò quòd expertus ſir, ex gm' fluui) tendant Orientem verſus,vt Maragnon, Aure
ſªucªbus Apenªínía quas vocanr Bachetmm Genuam.. llana,Canada,Danubius,Yanſon, multiinAuſtrum ªut
_‘hſFluºïfªnfªln ad ſenſum eſſe decliurtarcm , quantam ab Septentrionem . lei autem motus dim-nus non rapir fe_—
ik'tsuïffimªffnſvíque, lam verò Ticino vſq. ad Adriaticum cum noſtmm a'e'rem vt purant Conmrmm, <5( Commbn
Padu’s ,PºR/Í‘ Fadhuc toramillam declnutatemªper quam cen/ex; cum torum Corlum non moueatur, nec pluma:
in are decurrir: Acccdir lus Mate ( ormtluacu, aut bla m ;tere ſuſpenſa id mdlccut nobis . u S
c
DE SPHAERA ELEMENTARI.- 73
y…, z, ll Sccundus motus eſtà Septcntríonc in Auſtrum, dé nilunío , aut poſt quadraruras 3 vndc Venctum-fllud pro
Hªm in quo Arifiartl. lib.)… Marconcap. mbíq. .5177101124586 ,Al uerbíum . Dalli
?mmm alli ºtto alli
'rüſimdnc , la none , l’acqna
mm 'wz' ¡ze m ;94na
m*[e!IImou:
'{m . ,- Cüm
dºll¡
Lund¡— bcrtm tr. ;.cap.6. .Nam palus MIOU'S per Boſphorú Thrª—
IªI- cjum decurrít in Propumídem, tanto ímpetu , vt molªn camerg Pachím' non creſcat ;kflus níſi in Nouilunjo , 8C :1d
dmís verſandís ſuffiCi-.It , SC nanes vix obluctarí in aducr— Ind¡ tauces item Nomlumo creſcat , tcſte Berciü; ar in.,
ſum poſiïnt . Propomls autºm per Helleſpontum in_ :Ethiopico líttore-.ÓC Circa Calccuuum crcſcjt Plenilunío,
Aígeum dcuoluirur, ſiue ob flumínum vím, qua- ín Euxi decrcſcít Nouílunío , vt narrar (:odighm de rebus Abiffi
‘ num crumpunt , vt pumt Aríſtotelcs -, ſiue ob aliam Cau norumljb.1. capa 1.111 plcríſq. ramºn maribus bxs quoti—
ſam . Marc quoq. Gotthícum fluir Gnllíam Verſus -, Eſto dic fit fluxus, ¿k 'Dis rcfluxus ; 8C ſem's quidem horis fluir,
quatuor ill¡ Eurípí prope polum Arctícum , rapídíffimè ſenis quibuſq. refluít in Hadliatico, Belgíco, Hollandico,
{mi dícantur vcrſus eundem polum . Anglico , Luſitano , Pacífico, Gang-:kim . At ¡n Oceano
' lll Terríus motus Maris cſt fluxus, ¿k rcfluxusz Atlantico, 8: ad Gammm- tªauccs› ſcptems horís intumc
\z 3. ' cpmn}uniter dícimt Aeflzu ¡Mariſ, qm'q. ob ínmmeſçen— ſcít, quínís detumcſcit . Conrrà ad Nigu' fl. oſtía,ad litro
;uª-mà… mm ¡urſumnc dçtumeſccntmm deoFſUI-n , reuocarzpo— ra Guinea‘,
nis horis; Ad&Z Elychm-í,
Cambaizecrcſcit
httns quatemís,
bínís horísdecrcſcít octo
fluir rapídíffi-ct
m, ’ ¡ª tcſt ;1d motum_alt1tud1ms profundltau.? : ſrulhn emm
4,4… y¡ 64111.01.: hunc mtume ſccntmm tam mulns mamí’c ſtam.. mè,& bim's refluít . Vbí vcrò ſcnis horís fit fluxus, 8C ſe
liſ. llegare auſus cſt . Fruſtra ítem ad cauſam huius rccíprocí m's refluxus ; íncípít fiuxus, aſcendentc Luna ſu ra Hori
:cſiús ínucſtígandam accíngírur , quíſquís híſtoríam illíus zontcm; refluxus efi Mcridianwn tranſcuntc; uxus Lu
non príús bene perdídícít , mira ením cſt in co variºus, m occídête; refluxus :ídem ad ímum C0:1¡ pemeníentc .
turn in quantitatc :rſtús , tum in vícíffimdinum temporc, Hactcnus de hiſtoria; dc cauſis víde qua* in Scholíjs
vt breuiter mox indícabo, círcumeundo littora Maris or~ indicabozêc qua: lib.-;cap. I.Scholío 4. addemus .
dínau’m .
Europa zſtus fic fc habent. In ſinu Hndríatíco tanrus
Fui: Olím tcſte Pracopia lib.Í. bellí Gotch. vt rapidíſſimè SCHOLIA.
occuparct multa milh'a paſſuum , nunc Veneu littorís duo
ad ſummum Milliaria occupat . In Caſpío, ¿Y in T -rrhe— I E .Maris motiburme‘ pratipuè de Acfiu -Uidcripºſl ¿Hgm,
no mari nullus arſtus cſt , ncc in roto rch'quo Mchterra fimt,AríſtotcleS lib-z-Mctcoror.t.6. Ibiq. Alb.M.7…- ¡ª, M,,
neo :1d Europa: línorn, excepto alíquo Circa M .IffilíamXSC tr.z.mp.6. Fromondus lib. i. Conímbn'ccnſes tr.8. Zªnar- m mati-
Eurípn . Extra Mediterraneum magnus :cſtus fit cn‘cª. dns quxſf.50. U" z!. Ó“ Cabaus lib.)..à ¿zm/Lſ. ad I 7.. rex- bm .
linora Híſpanízc , Gallizrq. occidentalía º, &Z Bzetís què ITU 6. deinde Plim'us 1417.1. cap.97. 1117.3. capa. l’lumrchus
dcm fluuíus ſentit íllum Híl'palim vſque -, vbi :amen crat ltb.;-de Plucitix Platlwap. 1 7.Mcla lib.; .mp4 .Gemma Fri
tcſtc Plinio pureus , qui creſcentc xſtu decreſcebat , SC ſius in Aflralabia cap-.91 . Faber theºrem.99. Fídelís Da
dccrcſcente creſcebat : Ac Tngus per 2.0. Leucas , 8( Ga niel lib.!. de Prouidüztizz 541.91 . l’andulſus Sſondrat'us
› rumna Burdí3.111111 vſq'. aóſtum patítur; eundemq. maxi tractatu
ronymus:gr-egin
Bon-us de,Caztfa
libro x/?xíx
de flm'uman),
Ó“ Io.Taiſncms, Hic
refluªu rſinari; 5 Scaſi
mum experiuntur, Flandu'ca vſq. ad 9. M I'llíaría, Hollan—
díca, Noruergíca , SC Anglicalíttora: Tamciïs :cſtwm get exercitat. çLIOſephus Acoſta lib.; .ln/Iºri.: Indice my.
vſq.ad 60.Mjlliaría recípít,& tunc attolh'tur ſupra I 4. cu I 4. Ramufi us tomo z. nmu'gatianum 1111.2.. cap. I o. Domus
bitos rcgios : Olim tamcn tcſtc Plinio líb.z. cap.97. intu— in relation: de Mari 5 Simon Maíolus dicrum Canicula
mcſcebat Bn’mmúcus :rſtus :1d 80. cubitos ~, 8C in Lín— rium Collªqnio I &Blancanus in 10m .Mathematica Art/Zo
disfamenfi tractu , aſſerenr:: Bºda in vlm S. Gutbení, bis teli: pag. I 96. [en ad librum de Múndº 4d Alexandrum...
quotidic fiebat inſuh accçffu Maris , Se reccffu cuadcbat cap. 5.(5’ in .Sp/mm lib. wapa.. Laurêtius Comínus lib. 1 1 .
contíncns . Inter Noruegiam z 8C Daniam vix ſcntítur Geographic; Galilzus in dia/03:": ¿1743410. Imchlerus in
zſtus, teſtc Bnrtbolºmm Delſ/0 . cºmment. Mar… pag. z. introduction¡ : Ó” in .premerid.
Afnm ¡¡nora Mediterranea¡ acſtum magnum, ſcd Atlá ¡¡45.14. Petrus Bel'Cíus in tabulixcontmcti: lib. 1. Simon..
ticí maris cifra Tropicum Cancri nullum penè experiun— éteuínus ¡¡12.6. (leg-mph@ . Lcuí nus dc ºcculm ¡mmm mi—
tur : vltra Tropícum ;lucem ad Guíneam tam validus eſt, mculissFícínug Ema-cad: 2.1'71 Platinum 1ib.;. tapó. Petms
vtvix tres anchorx ſufficízmr ad finnandas contra íllum.. Herígoníus tºma 4. curſiu Mathematics' ¡¡113.4 1 z. Anto- ‘
naues -, magnus quoq. eſt ind: vſq. :1d inſulam S.Th0m:e, nius María de Rheím in [culo .Ellªſ/7 (’-j‘ Line lili-4. mp. z.
& Circa littora ¡Ethiopíac , tantus autºm in Mari Rubro, Víllcbrordus Sncllíus in Tip/1)' Ranma lib.)… WS. Argo—
ſcu ſinu Arabíco, vc ímpíſs anſam prçbucrit dícêdi Moy— lus :411.1 0. Paz/¿[019ſpbxr. Rogcríus Baccon cªzªſ. de jp:
ſcn cxpcctafle tetluxum Maríszncc :dio mimculo ſiccís ¡‘1 culis; Reuatus dcs Cartes pam* 4.1¡rincz'piorum Philaſòply.
lum pcdibus rmnſiffc . num.49.
Aſí.: ljttora contra O; anu‘m Indicum , ínſnno Huxu, 11 Nalla Mmm ndbucgj'mmſia , inquít Maiolushfizti: c A
ac refluxu :el’cumt , v't nlrrat ;LCurtim líb.9. At :1d Cum hunc cnodarum szfliªncm , Ú‘ Scalzger appellarurm fui! Mi;
133.1:: ljtcora tam rapida; eſt, vc bim's horis occupet lcucas Cardanum'Denm , [cd tumidè C5‘ ſèmictlmu‘è , ſ¡ſ.‘ÚÏCím- ,zº,,dz…, 1,'.
30. ¿SC vix camclyfinun eu Idmr accolx , níſi rcuocentur tem cauſlzm 4ttuliſ]è1 maritimi ‘IW-x reciprocz’; dc /ÍmPlÍL'i ?MMM-gm.,
cymbali ſoníru ab alíís , ex ediríore loco vigllantíbus . cnim finxu minor 'vidcrur dxfflculmjznit em'm S.Augyſlmm M .
Magnus quoq. eſt in Íïnu Gan-¿etico , in mari Erythrxo. lib. l .de M¡rubi/ibm Sacra Scriptura: C4127. Maris ínúdï.
GC in Sinen’ï z adcò vt Humªn Yansü , quotídíe Nanchi— tes tumores conſidcrare permítrítur, ſed rccedcntís intel—
num vſq. :rftuctz lícer ad Pachínum non ſentíamr, Iu'ſi in lígcntià príunmur. 0'” lib. 7. de Ciuit.Dei¿-ap.zz. air dm:
l’lenílmú’s, ac NouiluníÉSNt narrar Nicºlau: Trçqautiu: . DMX à Ramani: ob id conſccmmr, Venílíam, fm Malinam
Amena.: lírtom prope Bzccnlnos exigmzmzad Cubam, pro aca/[n Mari: a 11mm Iralª’ *210mm M nream , o“ pro re
8( Mcxicum vix \cllſibilcm habcnt :cſtumi at in ſreto ccſfit à [in-ºre adſalum, Salacímu fm Lídonam. .Altar-;zum
Magellanico , te ſte Arq/Ia , 8( P-A/fauſo Gua/w J qu¡ id autom bum* motum Grax' UNIFWPI'JL 710mm .
mihï mmuzr, Iſtu; vm'uſq. marís maniſcſta vcrínq. intu— III Cnufam afin?: [Miu: Stoíc¡ tribuum am'maz g/abi ter
meſccnm libi occummt = Pªtín: quoq. 8C Peruana láttora reſt‘ri: infpzmnti: , ac reſpirnmix per cauimm \llam- , tan
magnum experiumur; Ad Panama… duns leucas occu— qzmm per mªres; Apolloníus Thyanccus fpiritibm ¡III/:cli
par z Rclíquum línus Boreale Americcc , excepto Mari tibu; ſíd¡ Oceana; Tíma‘us ¿Pªd Plªtancm flummilm: cx
Vermílío, òc Californix , nullum ab Oceano .Tl‘rum pati Cc/rarum mamibm ¡n Azlamimm irrucmibm; Buccaſer
tur, vr narrar Pctrm Bem’m . Maragnon fl. ſalſcdinem. reus G" Io.Pícus aluco 171ari: magi: minſifue a'crliui; Sſon
retínct vſq. ad lcucas Ioo. air Argolus ¡n Pandoſio, argu dmtus matibm Mariª-,de quibm num. 1- C2" 1.0“ 'wn-ii! 'vor
mcntum xſtumtis illuc vſq. ferè Occaní . ticilzu; ac regw-gimtiom'bm ¿nde orti: . Selcucuº, Galílxus,
M“ M‘ IV Tempo-;um víccs , :1C period¡ :eſtuum , alía: men O" nefcio qui: Ariſtarchus nuper ex Gallia rcdinium, agita—
…“,emfl ſtrurmlimz dxumrc ſunt; alizc quaſi :1011013 , aut ſcmeſtrcs, tiom' term. per srbrm mmuum circumlam ?mi cum »20m
b …Ñffi vc] m'meſtrcs ; plm'íbus in loçis mayor ht :eſtus hyçlpc, diurna , Ó“ librationi!, 01) quorum admíxtiºmm aqun , cut
no… , quſun .Libre, ;Y maior m I‘E11_umo¿hls,qu m1 m Solſtmls -, in 'vaſe acta ingymm ‘2d *mmm 1am: appulſa Ó‘ conmflày:- -
ſub ortum Canículx tmnen magnus S múor ¡n Plcnflu pellatur ad alt-:mm flatis periºdíx . Ego aiii: c ¿Im cffem in
nio, quem ideó marzº vocant ªquam víu.1m,quim in No m'or, moribu: mi: ¿flnrninibm [iz/Ircrmmisz O"'A’Jjffigrzr
i ¿mi
74 LIBER SECVNDVS
gitibm, tu! ebullitioni factº ab ignibu: fiablermneix; aulſe. fliodromia ¡deſt nauigandi ars ,-'mali huius Calx Macro
pro-m Planetario» dºminiº alterna per hora: temporalenpar bio lib.ç. Saturn. dicitur Prem-zm media pars Trae/1:10”,
tem muſe bum: magª-1m ajèergebam í fed ¡Iº/Zea 174/' . 8C fummitas Carchi-firm- ,- 8C fedes mal¡ Edº/ion, 8C tranſ—
1V Maxima mmm par: id tribuum Luna ac Sali: m0 úerfarium lignum à quo vela pendent eſt Antenna, cuius
tibu;,Ó' in uxibur : fic Ariſtoteles,Plinius, Strabo z Hera comua,vt loquitur Virgilius z. [Eneidos , dicunrur etiam
Clirus,S.T lomas,Scotus,Alb.M.Ficinus, Córarenus, Bac— Ceme/:i ¿5C Gra’cè ¿KPOKEFdíd-z Antenna: ¡pfce ::EF-:tia . Ve
con,Zanardus, Glll.GÍlelTUS› F¡delis Daniel, Conímbri lorum genera ſ.tradír Iſidorus lib.¡ 9. Ethymologcapg.
cenſes,Blácanus,Steuinus,B0tetu3,Keplerus,Rhe¡ta, Fro nempe At'ation maximum velum ¡n medio nauisilfpidrº
mondus , Cabxus . Sed ex bi: Keplerus cm» Gi lbeito, mon fecunda: magnitudinis ad puppim , lralis ni fallo: il
Zanardus Ó‘ Conimbr. magna-dee attractumi Lime prole Trim/amª; dein Dalanem minimum ad ptoram defixunb
¿iamis adſe aquas; Contarenus Ó“ Faber acculti: Lime in 8C Artemanem ad dirigendam nauim z Siparum quod
fluxibue, Ariſtereles Ó' Heraclitus flatibur exeirati: à calº additur cum vis vent¡ langueſcit ; at .Mendieum quod ¡n
re Luminarium ſub aquiI,Ó* ind: ebullirioni , preſirtim ob prota ponítur,vr vult Sextm Pºmpeiu: , vix ab Epidramº
calarem reflexum d Luna in plenilunqs ,- Rheíra rarefaflia diffett .
nifacte in ae"re a' Luna , ob quam compreſjàa aque Mari: m— III Remigum tres olím erant differentize, ali¡ eniim
menme“oſitmcta
ad littºm; C9" cºndenffiztiani ,mrefligemme [e de're , ob Tbalamita ¡n ſupremo ordine collocari,¡deòq. longiori— Remix-MI
quam aè’riaquafuecedem demr z’aeuummfluat. bus remis indigentes , ali¡ Zygitx in medio , ali¡ dicti "dm“ -
Cabatus qui ºmnium diligenriffimè ſmtentia; aliorum di Tbnmite ¡n infimo remigſtrcswt cum AriſtophaniS Scho
fcuffli! ,- facultati ºeeulte Lima excitmtirfpiritusfulp/mreº: liaſte fentit Smilius, nam alioquin Pollux cap.9. Onoma—
Ó"ſidm'rrºſo: , qui [um influidº Maris, ea Commoumtí: ſtici, Bayfim de re naualizêc Philander ¡n lib. Io. Vitruuiu:
ea ferè mudº, quo mouet cat/:arrai- , O‘ bumarer animalium cap.‘3. 9:22¡th in prom, {lO-77d( in lareribus nauisfipavi
eriam in Nouilunia, Ó' infm horizºnte"; ¡zo/¡ta . 'rªte ¡n pupp¡ locant . Hinc nauium differentize vel à re
V Liz-1mm*: e/Zm alieubí [ini: lam-ix creſmt , Ó'fèm's de morum numerowel ab ordinibus remigum fumebantur.
creſeanqma Mmm Luna quotidie promouerur verſut Orien uze à numero,deſinebanr in me, fi zo. remos minimum
temgradibm circiter r z. O* aritur quotidie ſerièu 48. minu ha erent', fic tinº'eepo: quce zo. ?Handy-ropas- quz zo. remis
n": circiter , idea‘ iniria ªC fine: harum mªtmmx quatidie mu conſtabar . Ar ſi paucioribus quàm zo. diſtinguebanrtlt ‘NSU-'fm
Mmur 'und fere /jºrd : [aaa ipſum :amen tempm 'Uarium el? à Scalmis feu paxillis,qu¡bus fulciuntur tem¡ , vnde mi; “j/"WWF
prº 'varia latitudine Lª?“ , @º obliqnitme aſcenfionü, aliafq, wie-MAN: nauis que; z.$calmis,& &Meneame; que ¡0.&0 ª 1 Rª’ª'Ï
anºmalía“ in Luna . Addit Simon Steuinus fummum.. A remorum aurem verfu feu remigum ordine dicebatur "Í" fm“
aflumfieri, quando Luna efl'potiiu in Nandqefimº Eeletice pavºr/FI; qua: vnico remorum ordine impellebarur, J‘m’pI: ª‘ ª *
gradª, qudm in Meridiano,á‘ ingradu ipſi ¿Ippo/ita; Ó" ali— qu:: biremis ideſt duplici remorum ordine, 8( 'rpm'pie que
quandº eflï¡ eri boi-i: 8.min. ſ. a: refluxum bon"; zanin.; ſ. Triremis feu temo ordine conſtabat, 8C fic de alijs ; qua:
Sed cºne! amm- &balla IMC Lueam' ‘ver/[bm illi: lib.¡ . inter celeberrima fuir Nauis ab Athenaro lib.!. cap.ro.
.An ſydere mºtdfi'eundo defcripra 8C dicta Moſebian, qux non potuit ¡n mate de
Tet/:íºſ vnda vaga Lªma—¡bus aſiuet bom , duci nit¡ Cochleà Arch¡medis,conſtans zo. ordinibus te- “ºf
Flammiger em Titan, *pt alenter bizuriat -zmdd: morum , 6C dicta prius Syracuſia, poſtea à Hierone miſfa "mºn"
Erigar Oceanumfluflnfiz. ad ſydem tol/4h Ptolemxo ¿Y dicta Alexandrina; fed adhuc alía ¡nfigníot ó* ?‘,ªl‘
QUI-¡te, que: agita¡ Mund¡ labor r nt mi/Iiſemper l’tolemzei Philopatoris, qua: teſte Callixeno conſtabar 4o. ;furª
Tu qrMe/mq. mouer Mm crebrª: muflr mamut, ordinibus remigumdonga cubitos zSoJara 38.8( alta 48. ª *
V1 ſirpm 'vo/nera, late . Puppis tabulre diſtabant à mari cubitis \3. remi Thrani—
tarum ;8. cubitorum erant adiecto plumbo ad manu
brium remi , 8C ſocio remige , remiges erant 4000. 8C in
fin ’ulis laren’bus ço.remiges; interfcalmia, feu ¡nterualla
fcalmorum pedum 7. miniſtri nauis 400. milites claffiarij
CAPVT XVI. zooo.b¡nae prorze,bina: puppes; roſtra 7.den¡que materia
commeatüs fufficiens ad ço.triremes . Vide aliam quoq.
nauem Ptolemcei eiuſdem apud Athenceum LI . C.9. &e
De Nam'gatiane Qaeda": Coſmogrnpbíie Demetrii apud Plurarchum .
Tyranibm [ndicata . IV Recenriores tamenmauium vim aeſtimant ab one-
re, cuius funt capaces º, Iraq. dolium nauis eſt librarunp Nªvª":
_

l ON eſt ¡nſtituti noſtr¡ Arrem nauigand¡ hoc zooo.paucx naues capiunt dolia 2.000. pauciffimze zooo. "‘.mªºÏ'
ª loco rradere , nec omnia perfequi , qua? tra dolium nauale 1000. librarum cenſctur , air Merſennus, ‘fl'm‘m"
,ª‘fªdeº'ï ctant Ba)'fiur de re naualí s Petrm Medium habere pedes cubicos 2.8.thd \i aquaimpleas,cuius pes
Natm'etl .
fis libris 6. de te nautica; Pen-u: Nºm'u: du— cubicus fit librarum 72.. aqua en'r librarum 2.016. Non
-plíci problemate de arre nauigandi,8c toro ſere libro 2.de dicitur tamen nauis tot doliorum reſpectu aqumquam à
Obſetuatione, cum annotatione in problema mechanicú fundo ad tabulattun capere poteſt , fed refpectu eius,
Ariſtotelis de motu nauígii › in quo quzdam correcta. quam ſine nauigationis incómodo poteſt ſerre, que vul
funtà 10.Bapt.Benedi&0 epiſtolarum pag.: 14. vb¡ 8C de.) gò cenfetUtillius aquae dimidium : alioquin quanrum eſt
armílla naurica ,- Villebnrdm Snellim in fuo Tipliy Bata pondus , quod haber nauis ¡n aè'i'e , tantum eſt pondus ,
uo z Gemma Frifiu: in appendíce ad Apiani Cofmogra quod fuper aquis geſta , vr fi nauis ſit librarum 6000000.
phiam , Simºn Sſeuinm‘ 8( Petrut Hangar/im in Hilªrio onerari in rigore poterit libris 6oooooo. fed non fine ¡n
dromia; Adridnus Metim lib.ç. Doctrime fphatrica: à. commodo, ar certè fine incommodo libris ;000000. Vr
cap.4. Mariſetm ¡n Orbe marítimo;D0minm de Varuicla; nurem ex vnius nauis menfura fiat iudicium de propor
Georgms FDamierm Societ. Iefu ¡n fua Hydrographia, 8C tione al¡arum,affumatur nauis doliorum zoo. huius enim
Marina: Merſemm: líb.z.de Hiſtiodromiazóc lib.z. Me carina eſfe deber pedum circiter 7;. alrirudo pedum lo.
chanícotumzde his enim in libro noſtro Geographico,qui anchora cuius fcapus triplus eſt ad fingula trium bra
eſt quarrus toma.. nou¡ Almageſtr ſuſiüs; Iraq. pauciili chiomm , deber effe fubmillecupla przeterpl'opter ad
ma hic indiczre lacuit tyronibus, nc omnino ignorent, pondus nauis , vr nulla tempeſtare dimouer¡ quear , fed
qua: hinc ad Co nographiaçn pertinere videntur . rudens illius duplò granior, Tempeſtas tamen qua: na
uim zoo.aut 600. doliorum exagitat , vixmouct nauim.
2.000. doliorú . Vide in Fuma-¡01.1 .c.z 1 .nauim díctam Coma mu
DE NAVIBVS ET EARVM Coronam x $00. doliorum, longam pedcs 2.00. fed ¡n ca— lª" Ó‘ F"
PARTLBVL rina 12.0.capacem tormenron'r 72..malus ei tantus quanta "{"ª D‘
Carína,vela vlnarum 600.rudens anchora‘ bipedalís am- ª“ *
II NAuíum ſtmcturà egregiè docet Fºurneriur lib. I. bitús, 8C librarum 14; oo. ipfa verò anchom abfq. axe feu
H drogr. 8C nomina partium turn ipfe cum.. cylindrmòc clauis eſt librar-.48 5 ;gratuitas nauis librarum
Mºrtſetmli .2..Orbis maritimi ex Polluceffltlxenço, Ba - 4000000. tenrorium valer aureos ¡4000. Cclebris eſt
fio &C alijs . lam verò Malus nauis dicitur ¡nde, vnde i~ quoq. nauis dicta Dame Fortuna tormenris zoo. infrin
һ,
ſiDE SPHAERA
'ELEMENTARL
¿trucuius malus cum additamentis pedum 2. 16. ſed abſqJ . VH Menſurairineris maritimi proculàlittore diffici
illis S S.M:1xím.1: autem Ocean¡ naues Hiſpanica: Carne:: lis eſt. Verus mſtrumentum exmr apud Vitruuiumldo.
antennas adeo magnas requirunt vt zoo. liominibus vix c. 14. quod conſtat rºtê palmulis extantibus , ¿5C ab aquarin’mi .
eleuentúr . Tandem Bolis figurar pyramidalis , 8C plum impulſis , vt conuerſiones rºta: abſolui,& beneficio alre
bea ſi ſitlibrarum zó.ſunem rcquirit libramm 2+ ſunr rius rotar aur cylindri denticulati , 8C timpanum mouen~
autem qui ad fundum pedum 12.00. requirant bolidem ris monenriſq. ſuo ſonitu numeratorem,poſiïnt rorre con
libramm Go.ciun ali) contenti ſmt zo. uefiiones numerari: narn fi fuerit nota rorz Circumſeren~
ria , exempli grarià trium paffuum , 8C vnà horà peracta:
ſInt reuoluriones ;000. paſſus conſecti eiunt 9000. Ali]
DE REMIGIO. verò funiculo nota: longitudinis appendunt cylindmm ,
aur_trabeculam quàpiam vel nauiculam ligneam , eamq.
V Riffoteles q.ç. Mechanicarum, quas illur‘trarunt deiyciunr ex uppi-,ad motum autem nauis, ſunículus ſuſ
Alexander Piccolºmimm , Blmcazzur in loca penſus ex cy indrulo ſuper cardinibus minimo momento
Mathematica Ariſtorelis num.2.46. Petras Nozziu: ad fi verſatili deglomeratur 3 vbi ergo totus reuolutus ſuerit ,
nem l.z.de obſeniatione , 8C Merſennm in Synopſi Geo— ¿Y tempus inrerim horologio aliquo cognitum , conſtabit
Í. metria: 1.2. Mechanic. tría Vectis genera agnoſcit: Pri quot paſius nauis eodem venti tenore vſa confecerit .
mum quando hypomoclion, ideſt tulcimentum eſt inter .
VIII Velocrtas porro\ nauium
. . l '
ſolo vento vtennumªnzzzº"
pondus 8C potentiam mouentem ,- Secundum quando tam varia a: incerta eſt, quàm varij venti, nauíum pon
pondus cſt inter hypomocliun 8C potentiam z Temum dera, 8C craſſities aquarum , aut currentium aquarum re
quando potenria ipſa mori-ix eſt inter pondus ,8C hypo ſiſtenria . In Mediterraneo vbi venti ob littorum vici
moclion - Remum igitur .Ari/Zarate: BC Piccalamimns re— niam ſuce origin¡ propiores ſunr , aliquando intra 2.1.. ho—
-digunt ad vectem primi generis , ita vt Mare ſir pondus , ras abſoluuntur çoo.circiter Milliaria lralica, quor nume
ò‘; nauis h pomoclion; at Nam'm’, Blancanur, & Merſen ranrur Meſſanê Neapolirn , atq. adeò 2.0.8( ampliI‘IS Mil
77m‘ ad vecèem ſectmdi generis , ira vt Mare fit hypomo— liaria vná horá , ſed plerumq. longè minor eſt velocitas .
clion , 8( cardines nauis \int pondus , 8C gubemaror Cum Vt (Y in Oceano, vbi venti Equabiliores, 8C remoriores à.
gubemaculo ſit potenria mouens , \Y nauim dextrorſum terra ſegnit‘rs Hanr, &ſ naues longè maioris molis grauira
Obliquans dum Mare mouer \iniſrrorſunb &z è contrario; riſq. impellendre ſunr . Ware tres Legari Iaponienſes ad
paruºq. moru puppis,magnum in prom, motum cauſans . Gregorium XIll. deſtinati velociffime nauigamm puta—
Nam ſí remo in prora eiier , ímpetus aqua: in larus prota: mnt, cum Circa Inſulam &Helenz quotidie con Feciflènr
impactus nauim conuerteret , ó: prom cuaderet PUppis . I 80. aur zoo.milliaria, vt 8C Socij Ferdinandi Magellani
leniam verò Arictatcler ſupponít remi palmulam re ci in Mari Pacifico . Velox autem nauigatio ibidem cen
troceder: ſemper , quotieſcunq. nauigíum mouetur an_ ſeturſi quotidie I ſQ !30. aut ſaltem no. milliaria er
trorſum; querirq. cur magis procedat nauis quàm femi curranrunrarda autem ſi dêptis malacijs, aur currentiªus
palmula;ideò Nunim loco nuper adducto fe quentes pro in aduerſum Maris fluctibus , conficianrur tantummodo
politiones ſcitu dignas demonſtrat . 60.aut ro.milliaria vno die narumli . De Huminum porrà
Nºni Prº
poſitiºnu I . Si rcnges
. ;Magix-m
, manera4 pºffimt
‘ , maiur
y - /empcr Velocitare , vide que diximus c. I z . Er de his hactenus ad
¿e Rm¡- panum ram manubrmm Per-curry, ¿1mm, ¡¡ªufflmm _ qualemcunq. eruditionem .
2. Si remi manubrium mompropriª , {9' namgizzm :equa
1i4 [pªula percurrerim , fieri mm paterit “Ut palmula mmm
tur; ſed wlm cemmm Mmmm mueble. \ DE ARTE NAVIGANDI
z Si remi \mmmbritlm mom propriº duplum ſpnrium., SVB AQVIS.
confecrrit ¿III-,zm ¡¡img-mm , mmiam pronehcmr mzm'gium,
mzicmpalmuliz rctroccſlerit , ¿Y è conuersò Si mui: tan IX OC quoq. auſi ſunt mortalessſ'elicine an infeli
mm mucmr qzrzmiim palmula riªlrªccdit , manubri] maru: ci ſucceſlumondum liquetzliuius nauigationis
duplà maiºr c/Z . _ . artem breuirer docet Marinªs Mer/Emu: l.z. de arte.)
4 Si Namlçrium mínmſpzzrium decurmt , quèm rom' nauigandi &1.4. Harmonicn: pag.368. vbi 8C commen—
manubriumſcdſupm dimidiummugirpramambitur qmim dar Ioannem Barrieum Vrinarorem eximium, & inuento—
palmula renace-:LI: 3 ſi vera‘ cifra dimidium , mir/it: Prº. rem nrtis reſpirandi ſub aqui: per &horas aut plures,cüm
zac/mar . alijs Vrinaroribusquomm capitíbus dolium, aut campa
ſ Sx' -uelociiu maizerm- uamgium quz‘m manubrium, m0 na coriacea 8. circiter pedum cubicorum imponirur , reſ
uebitur palmª/It in mzteriam , nec -unquam retroceder , il piratio vltra quadranrem hora: deficiar, aêre imn infecto,
ludqueflmtium decnrret , qm; maig? mom: ſuperat mºtum 8C indigeamus inrrzi horam reſpirarionibus 360. quarum
mªnubrg? . quaªuis durer ſecunda lO. nec vltra poſïir fine incommo—
Hinc fit vt ſparium , quod palmula decurrir 8C nauí— do differii reſpirario . Sed de his vide Merſennum: mihi
gium, fimul xquetur ſpario manubribqnàdo manubriurn enim non vacar hrec enarrare,& ſaris eſt indicaſſe fontes,
plus mouerur quàm nauigium; vnde corrigas licer Ati alibi pleniüs deguſiandos , propinandoſque .
ſtorelis in hoc ſphalmara .

DE VELIFICATIONE,
. Menſura itineris Maritimi, 8C C A P V T XV II.
Velocitate Nauium.
De Ventis (27’ Anemograp/zia.
mi… u. VI Alus cum antenna &f veli's , ad vectem prim¡ .
.m ,Id ‘Uf- generis reducitur , quia nauis eſ’c pondus, l ENTORVM numenis,nomc’clatura,& di'
fiem "¿N- Ptema autem :1d caicem mali eſthypomoclium, 8C Car ſtriburio habetur paſſun apud interpretes
á" - chefium caput eſt vectis ,- Ventus verò potentia mouens ,
.Ariflotelis lib.i. Meteoror.cap.6. Smeca":
vr cum Arzſl’ºtele q. 6. Mechanicar. cenſet Mcrſènnm; lib.ſ.natural.qq.cap. 1 6. Varronem lib. z.de
ideòq. quantò altior inalus,tantò velociüs mouen' nauim: -re ruſtica; Vitruuiumlib.r.cap.6. Vegcrium lib.4.cap.38.
At Vin-Mim l. io.c.8.& Blancanm in illum q.6. putat pon— Plinium lib.z. cap.47. Se lib. I 8. cap. 3 4. A. (ie/[zum lib.z.
'IW'
dus eſſe naui’m ſecundüm earn partem , qua malus exrar cap. 1 2.. Petrum .Api-\num , 8C Gemmam Frzſium parte r.
cª" à naui, ar fulcimentum eſſe in fundo nauis ,- alioquin fore
:I º* Coſmogr.cap. I ſ. Sta-flerum parte 1.~Aſtrolab. prop.44.
vt nauis vento obfiſtens inuerteretur, 8C eleuarà puppí Orontium Fineumlib.ſ. cap.6. Coſmogr. Mauri-¡17mm.,
l
prora mergeretur: Mod eſt dicere malum cum anten— dialogo 2.. Coſmogr. Baracmmlibafoſmovr. Egmztium
naeſſe vectem ſecundi generis . Reliqua ad velificatio— 'Dantem in Anemographia; Danielem Santïetbx’um pro
nem ſpectantia ſupponunt dicenda de Ventis , Pyxide poſït. i ç ;Kepler-um in Epitome Aſtronom. pag.: 9x .Gaf
MagneticmCharta marina,LOXOdromíjS,de quibus inſra. ſmdumin¡Inſtit-Aſtr0n-lib-1. Petlïum Bcrcium in rabulis
' 2 con
76 ,LIBER" ’-SECVNDVS
. contraíli; pag.i9. Pcrrum Hari-¿07mm tomº@ Curfus ri He//cffimmiu r,fcu Carla: à Cçcin iluuio Hellefpon—
A-l-.athemuici pag. 166. Gulielmum Blae'u tomo r. noui ti; llans ab Orm :rſtiuo 8C diſtans à Subſolnno Gr.2.; z.
Atlantis c.1p.9. Ã' Phililzertum Mamrum m Parallelo lin V VigintiquatuorVentos in fua fecunda diſtiibuuone Penn' 24.
gua: Gallica* cum Latina verbo Vmm . Merinm lil1.ç. ponit Vitruuius, aliter prmdictos duodecim collocans, vt V"mªª
doctr Sphçr. c.4. Obferuator Vèton'i primUS fºrtur \Eo in fequenti ordinc cernere licet; in qua neglectis punctis
lus Rex Sicilia‘, vt haber Strabo, S: l’linius: fed ali] dein folſtitiali bus , Horizonte-m diſtribuit in partes .Tquas 2.
de plures ventos obſeiuarunt , proficientc Phylicu, Agri tribuens lingulis quindenos gmdus : quo poſito internal:
cultura, &ſ Nautica . lo , ſncilè compa'rari poterunt cm'n Ventis Varronianis l
VM!" 4.. Il Ramºſ ventos cªrdinales ponit ./Eolusfl Home ac l’linianis, quià qtumor punctis Cardinalibus proxi
rus, qui ¡unr . n'iis dilïabunt gradus 15 g. quantº. fc ilicet eſ’t diſtantia.
I SII/.mm ab Ottu \Equinoctiali Hansulictus olim Eu Tropicorum al) Aequatore 2 ¿Y quanta circulorum Pola.
ru!, eò quòd Hunt ab Ortu, .3C Apellare; à Sole, qui Grçcc‘ n’um à Polis Mundi. Ello igitur Ordo z 8C Nomenclatu—
JAM . Italicè Ltuante . ra Venrorum Vitruuinna , diſiidens alicubi à Varroniana,
-.—._4— . 2. Fauom‘m ab Occafu {Equinoctinli fpirans; &z Zc (Y Pliniana in fequenti tabula,in qua prrenoto Ornirhíamª
/iyrm dictus à [erendo vitanLqux 'fun‘, qual¡ Zoipheros; fic dictum , quin :mes ad volandum prouocat , & Etc/ia:
luli-;è Pºnente . , ab Anno, qui ell: Gurcè ê’Tº: , eò qnòd ſtnu's Anni tem o
z Seytemriº à polo Septentrional i tlans , vel potiiis ab ribus Hent, 8( (iallicum , quod ſxuiretin Gallia Na¡ o—
ncnfi,óc Carbam à ndufºſiw perturbo, 8C Bºn‘ voce, vt conil'
illa Horizontis .SC Meridian¡ fectionc , cui propior eſt lu'c
polus : dicelmtur olim Bªrca: à voce procellofa qua: Gre_— cu Maurolycus , mitum verò elle, quomodo Vitruuíus
ce Bºn‘, ó: Aparc’íias al) Atcto,ſiue Vrſa aſtrosltalicè ‘Tra Arge/Zem 8x' Caciam trans \Equatorem poſuerit,ciim eos
mºflfúílſt . Vill'l’O z ¿L Plinius meliüs citta lOCíll’lllſ , vtPOte hunc à
4 Auſicr, feu Nam: Septenttioni diametraliter oppo— Crecin ilumine Hellefponti ; Sed &t in alijs multis valde
fitus; ¿Tr-I -nï: iva-NUM, nempeànebulis Vcl ab humidita— ab i)S diſcrepat , vt mex videbimus .
tc,- Ital O/ira. Defcriplit hos egregiè 0mm…- lib. I.Meta
mor plmb illo verſu .
VENTI EX VlTRVVlO.
E um: aa'Auraram , NÚM/Mªq. re - Diflamia a Puncti:
0dº Nºm…“ Cnrdinalibus
gna rece’ It .
I SOLANVS al¡ Ortu Gr. o
Pªm' 8. - lll Octo aurem Ventos pofuit And ronicus Cyrtheſtes \Irquinºfflah
teſte V¿rruuia , quos de Athenis diſh'nxit in turn' marmo— 2. Ornithias l ſ à Sºl-mo
reu octogona, cum i maginibus,& Tritone.1~neo verfatili,
z Catia: zº *ver/m
qui vii-pá Ventum tlantem indicaret. Nomina 8( ordo 4 Emu: 4; Auflrum
funk lnuufinodi . ,ſ Vultumur 60
i Salmón: , feu Subſºlanm ab Ortn :cquinoctiali flans . 6 Euromtu: 7ç
2. Eurm, feu Vulmmm ab Ortu hyberno .
z .Auſz'er à Meridie, feu Nam: . 7 AVÓTER Á ¡Meridic 90 à Solanº
4 African ab Occaſu hyberno . 8 Alianza › Leuconªtm l ç ab Auſfro
ſ Fauanim, feu Zepbïrm‘, al) Occafu :equinoctiali . 9 Libanºtu: zº 'var/u:
6 Caurm,feu cóttactè Corn.: ab Occafu ſolſtitij çſtiui . Io Ají-;cut 45 Fano—
7 Sapremrio, à Polo Arctico . '1 l Ó‘Iibueſchrm 60 ninm
8 Aquií-I, fcu Barca: ab Orru folſtiti¡ xſtiui . I 2. Azgcſle: 7ç
?nm n.. IV Duodeciin Vemos poſtca Philofophi, Naucleri, 8C
Cofmographi agnouerunt , apud Varronem , Manilium, lg FAVONIVS abOc- 90 abAuſh-o
Pliniumq. ello Ariſtotelcs nominet tantum vndecim 8C mfla Aequinºct.
\amen 1 2.. aºnouerit, teſte Olympiodm‘o; Aquiloni enim 14 Etefia a '1 ſ d Fam
feu M eli nullum oppofuit; 6C hos indicat Manilius lib. r. Iç Circiu: zº niº
al) eo vcrfu . 16 Caurm‘ 4T 'verſm
¡7 Corn: 60 Sapien
i8 Thraſcia: 7 ſ rriomm
@actuar in parte: Cae-[i deſcrilzitw aréir.
l9 SEPTENTR]O 90 a' F::140mb
Sum autem nomina eorum, 8C ordo tulis . 2.0 Gallina ¡s ¿Sapien
1 Subflzlamu ab Ouu mquinoctiali Hans . 2. l Supernas zo trione
2, Eurm‘ , feu Vulturnm , ab Ortu liybernoz diſtans à 2.2. Aquilo 4; verſm*
Subfolano Graz z.. zz Bon-a: 60 Solanum
z fuman/lenlíuronotur,Ph'amiciar, à fectione orientali 2.4 Carba; 7T
Horizontis , cum Anrarctico Circulo 5 diſtans ab Auſtro
Gr.2.z ;7.
4 Auſl‘erà Meridie . i
ſ Auflroafricu: . ſeu Líbanomxà fectione Horizontis Schema Ventorum Secundüm Barocíum.
occidentuli , cum Circulo Antarctico , diſtans ab Auſtro
Gr.2.; g..
6 Africm, feu Lib1,al) Occafu liyberno, diſtans à Fa
uonio Gr.2. z g.
7 Fauomu: ab Occafu mquinoctiali .
8 Caurm , fcu Argoſ!“ al) Occuſu rcſtiuo ; díſtans à
Fauonio Graz g.
9 Circim à vertigine nubium dictus , flatq. à fectione
occidua Horizontis , ¡SC Circuli Arctici; dicituròc Thra—
ſcia.: non ab inſeſtanda Thracia, vr putatB.11'0cius , fed à
frangédis nubium vmbns, el! enim @Iº-¿UD (rango, 8C amª'
vmbm . Diſtat à Septentnonc Graz 1-.
Io Seprcntrio à polo Arctico .
1 t Borear, feu Aqui/º, feu Ariſtoteli Mrſcx à fectionc
ºmº-1 hºfílºnti5› ¿Y Circuli Arctici, dilluns a Septcnttio—
nc Gr.2. z z..
Tkíi
DE SPHAERA EL'E--MENrTARſ.
VI Trigínra duos random Vemos iam inde à Carol¡ uídunt , dantes !ingulis Venrorú internallis Gradus x x 1,
rm; 3,, Magni temporibus,vſurparunr Coſmogtaphizòc Naucle- Ex quibus prreter quatuor Cardin‘nl'csfllíl &què ¡¡inc inde
ri; quos Barocius in ſua Coſmographia \ic collocat , vt ab his diſtantes dicti ſunt Laremlc:,ſeu Cºl/uterulmnem
priſcorum diſttiburionem \ecurus punctis Cardinalibus pe SciroccºzGurbim, Mae/Iron?: Greco, vr Imlica vſurpe'm
Horizontis , 6C Solſtirialibus ac Polarium Cireulomnp vocabula: Poſtquam VCl’ò Flauius Melfitanus Vemos bos
duodecim ex illis adſcribar, reliquos reliquis punctis in- Roſa: Pyxidis Nauticx adpinxit 1 vocati funk Rliumbi ob
termedia intemalla ex zqno diuidentibus ; vt cemere ell: figuram, cuius cuſpis Venti regionem in Horizonte defi
in figura paginae puecedenris . At plen'que Virruuium, gnat , vr cemere eſt in ſequenti Schemate, quod ſuccedit
quoad hoc iinitati, Horizontem in panes 3 2.. arquales di- ;. Tabulis ſequenribus .
f

7'46. I. 'Ordº , ó- Namimz Vemorum Antiqua , chmióm proximo ſitu reſffiandmtia .

OrdoVenror. . Grazca .
Nomina . Latina,
Nomina . aur Giecolarma
_ ‘ . . Diſtnnria ."1 Veuro
thx-UX… dmffionem Horizon“.S ',

l Varºna@ Pling‘. ſ ¡¡¡nu-.9'. l Recmtiºrum.

r AwnNC-Í'rns. Apeliotes, Solatms,Subſolanus ,olim_, A Solano. Gr. Gr. Gl’.


Eurus . - i
2. meípor. Hypeurus, aut Hypereurus, Vitruuia ſ ~ 1ç It L
rè Omithías .
z 'EI-'pºr . EurnsNulturmis,ſ\urrom',Ó~ Plinio pro- z5 g zz {—
Xime . .
4 Mea-s'upºç. Meſeurus; Vítruuio propior Czrcize. ;º ZZ Í
; NaTmnNªJ-m. Notapeliotes,Vitruuio Eur-us . 45 45 º
6 'rmpmlmç . Hypophmnicias Vitrum'] Vultumo pro- 60 $6 ,Y
pior .
7 ‘PMI’MB . l PlIEnÍCͪSJ/dflºni,& Plinio Euroauſter 66 -L- 67 ;
‘ ſerè . '
8 MwoÓom'Mau. Meſophcenicias, Meſophcrnixfflitruuij 7? 78
Euronoto propior .
9 Nºªm . Notus, Auſter, tlans :‘1 Metidie . Ab Auſtro . l o
¡o TTONBo'vo’ro: . Hypolibonotus, Leuconotus , Vitruuij Iſ tlg
Altano propíor .
I! AIBmer. Libonorus , Auſtroaſricus Vurrom' , Ó* 13 Y zz {
‘ Pliniº proximè . -
tl Mia’ºNBc'VoTo; . Meſolibonotus,Vitruuij Libonoto pro— “ zo zz Z
pior.
1; Norofs'eupºç . Norozephyrus, Vitruuia Africus . u 4$ 45
I4 1'10),le . Hypolibs, Vitruuij Subueſpero propior . ' 60 ;6 g
lſ A14, . Libs, SC Aſcicus Van-071i, ac Plinio pro- 66 -H 67 ;
Ximè . ›
16 MerºAl-J… . Meſolibs, Vin-um) Argeſtí propior . 7; l 78 .Z
l7 ZE'O opª; .4 Zephyms, Fauonius . A Fauonio . l o
I8 Tupye's-n: , Hypatgeſtes, Hypocorus , Vitruuio Ete- l Ig I x {—
fiar .
19 ADAM; Milpª‘. Atgeſtes, Caurus , Van-on¡ , O' Plinio ' 'zz ‘Y a; {
proximè . _ _
zo MSA-972?"; . Meſargeſtes ,Meſocorus , Vin-uuu Cir— ;o zz ¡3.
cio propíor . i '
z, x Apxroſe'pupº: . Arctozepliyrus, Vin-uma Caums, nunc 4; 4$
Magiſter . A
2,2, TMKÍFMK. Hypocircius, Hyporhrafcias , Vitruuzj 60 . $6 Y
Coro propior . l l '
zz Kípm: , @Furia . Circius,Traſcias,Varr0m›& Plinio pro- 66 Y 67 {
Xll'llc .
2.4 I - Meroxlpzuos. Meſocircíus , Meſothraſcias, Virruuij 7; ª 78 f—
‘ l Thraſciee propio: . l
z; AwaPK-rí-es. 1 Septentriº, Apatctias, ºlim Boreas, 8( A Septenttione. o Toº_
Aquilo .
za TMPBOPI'CS . Hypetboreas, Vin-nui Gallíco propior . lſ l t .:—
z7 BOFÉ'M. . Boreas, &Aquilm &Meiese Arifla- 2.3 Y 2.2. Y
tel¡ › Varrom' z Plin. proxmiu u 4
2.8 Mea-ºBºpe'as. Meſoboteas, Meſaquilo, Vitrumfiu- zo zz …f—
- pemati propior . _ _
2.9 Apnnwmá-rnc; Arctapeliotes, Virrumº Aquilo ,- nunc 4; 4;
- Gtzecus . _ _
;º 'Ta-auna!“ . Hypocaªcias , Vitruui] Bore:: propior . 60 $6 è
zI Kaumla; . Cecias,Helleſpontius, Van-0m, (“F Pli— 66 Y 67 ;
m'o, prox. _ _ \ . e z
z 2. Mercancía . Meſocceaas, erruum ſere Carbas . l 7; 78 ¡
LIBER ' SECVNDVS

Tab 11. Nomina Ventorüm ¡IM-M Infra/cripta: ¿actores,


Cardana z (7' cEgmm'a
Dªm¡ 10mm' Keplerº Philiberta M0mm Sºc. IESV

1 Subſoldnm Subſºlmms S0147114:


2. Hypcuru: Hypcurm , H)’pereurus , ºmic/:ia: , Ceci-U Sub/014m: , Hy'peliates
3 Eurm .Eurm , Vulmrnm Ornitbiax , Meſéurm
4 Meſèurm‘ Mcſeuru: , Vultumu: Vultumu; , Helioteurm
ſ Notapeliate: Natapeliom , .Euroauſkr , Euronotu: Eurm
6 H_?papbwnix Hypop/mmx , 1-1 ypenuronams Vulturnm , Phwnicia:
7 Phºenix Pha-nicia: , .Em-0mm: Altzmmª
8 Meflzpbamíx i Mcfiphwnix y \1/1cſeuranºtm Mefàpbmzix
9 Nam: Auſler Nºm: , A; er
IO Meſizlibomtu: Meſolx’harzotu: , Altanm Hypªnothus , Sªlzan/Zer
xI Libanom: Libonotm , Au/?roafricur Libanatlyu:
12. Hypolz‘bºnotus H\pºlibonotbm , Hyynlibomtu: Meſolib:
Iz Nªtalibycm Africa; , Lib: Afiicu: , Lib:
14 \Me/africa: Meſafricm , Maſºlib: Subucſpermª
1ç Afiicm‘ Afi-icus , Subueſizcrm Libxbjplacſizera: Libºzeplajrm
16 1-1ypafi-icm Hypafrzcm , Hypolibj Mefizzep/ayrm , Etc/i@
17 Zepbïru: Fanomm Zepíjyrm , Fanonim
1S \L1eſòcarm Mcflzcarm , \lleſarga/ch Circim* t
¡9 Corm Com: , Cum—m › .Arg/ct:: Arge/Zºupbyrm z Curºzep/Iyru:
2.0 HWacºm: Hflanco-ru: , H7pemrgefle: Leuamatlzm , Albicaums
2. l Borrbalilfycm C’orm' z Define .- 017mm: Arge/[e: , C¡una › Com:
2.2. hypacircim Hypacircim , Mcſathmſci-u HMarge/Ze: , Sciron , Olympia-SJ'
2.; Circius Circim‘ , Tbraſcias 4 Thraſcm:
7.4 .Meſacircius Hypcrtbmfiia: , Com: , Tbmſèia: Superm:
2.; Septemrio Septemria Aparctia: , Septentria , Borau
2.6 ¡1 ypaqui/o Hypaquilº , Hyperbormr , Barca; Gallica: , H)’pcrb0reas
2.7 Aguila .Aguila , Bar-MI, Gallica: Aguilª, Alcjes
2.8 Meſaquilº H;puedas , Hypercecim, Aguila , Barca: Hypomeſe: , Subaquilo
2.9 Bonbapcliom Borrhapcliates , Arfíapelzotcs Catia: , Hclleſèºntius
zo Hypoucia: Mefizquila , Mçſoborms Hypocacias
zl Cacín: Ceciax, Carba: , Helleffizontius Caribe-[im:
5 2. Meficacia: Meficacias Carbm

TAB.III. VENTORVM NOMlNARECENTIORA.


Ordº [uliu GEI-manita Hall. l Ang/im Gal/1M Hiſpam'm
1 L E VA N I' E OAI/¿WLOD/fm lªſ¡ Efl Eſl . ml Lcfla
z Barra di Leuan. Seiſ. OºjP-ten. Sudan Eafiknerſ¡ Eſi-quart-411ſ'ude/l E/l 4-àſuefl
3 Lei-ªm¡ Serranº oojl Sud.00fl Eafl- South—Eafl Efl-Sud-Eſl l Lafue/le
4 ’ ,Qu-!rm di Scir. Len”. Sud-Oª/Ltm-Oºflm 1 Sºuth—Eaſt.tº-z4fl Sud-tſiªquart-nl-efl .San 4.4i 1:le
S' sC1RO CCO Sud-0015 South-Ea# Sud-:fl Suefle
6 Marta di Scirºce.0flrº Sud.00flm-Sud Sºur/I- Eafl-n-Sºmb Sud~efl~qrmrt-auſnd {ue/Ze 4. Ill/uſ
7 O/Zrº Scirocco Sud Sud Oofl— South-Souté-Enfl Sud-Sudafl Suſmffe
8 {Luar-M di O/Zrº Scirºt. Sud~t²n~ODfflflJ Sºmbra-EH? Sudiqkflrf-fllkſud-Ifl Sue/I 4. àſueffit

9 O ST R O Sud-*vºl.Znyde-¡I Sºur/I Sud Sur


¡º MMM d 'Oſhº Garb. Sud-rm-Vucſtm Sºuth-tºJ/mjï Sud-quart-ªu-Suctodè Sm- 4. alſudefl
¡l Oſhº anino Sud-Std- Vueſim Sºur-Soutb—Vucfl Sud.sud.oEſi Su fudutfll
1 z, &una dx Garb. Oſlro Sud- Vmflgm-Sudm South-Vuefl-:º-Sºmb Sud-onZ-Z‘ImJud Suduefle 4. alſ-Or
13 GARBINO ,- Lebecciº Sud-Vucſl Sºmb- Vueſè Sud-Cel? Suduejia
14 {ªlª-crm d¡ GarlaPtmm. Sud- Vueſí-tm-Vueſt‘m Soutb- Vutſt-ro-Vmſl Sud. Oe/f-4—Olfi . Suduefle 4. 410:!
xç Pºnente Gar-bin Vue/LSud—Vuefl Vueſl-Samb. Vuefl Offl-SuJ.O!ſt On finita/Ze
,6 &una d¡ Ponenfiarb. Vyefl-rnl- Sudan Vuefl.tº-Sautb Oefl-AmudJ-Id-Oefl Ou 4- ſudmflª
17 P ON ENTE Vueſl-le’m en Vmfl Otſl—*ueLOneſt Oefle . *vel Ou’
18 Q4". di Pºnen.MMjZ. Vuaſt-ten- Nºrden VueflamNarrb Oefl-pamNm-dnffi Ou 4. al Nºr Oofle:
¡9 Pºnente Maeflro Ven/LNard Vuefl Vuefl~N0rtlz~VueſI OeflªNdeRfl' ' Oe'ſmroefle
zo Shar. di Maefl. Pºne». Noart- Vuoflm. Valſ) NºnLVMſZ-to-Vuefl Nºrd—Ocſi-4-Oeſl‘ Name/Pe 4- al Veſh
zz 1,1 M A E S Mufl
.GQ-4nd¡ T RO Tram. Nºm-Vuefl
Nººrt-Vueſim-Noar: Nºrth- Vin/Z
Nºn/LVIMſI-to—Nlrtl) ct Nºrd—Oo#
A’ºrd.OEfl-4-uu—Nord Nºmſ?:
Nora-[le 4. al Nart
2. 3 Trap-MMM M.Ia/?rº NºornNmrd:- Vutfl Nart/DNortiz—Vuefl NonLNUILOtſi Nor nerº-!fic
z4 Quan d¡ Tram. Maefl. Naardmm. Vueflen Nm/I-to. Vuejl Nord- 4- au- Nard—Oeſ¡ Nm- 4. à Nºrufll

¡5 T R A M ON TA N A Noart—*uel-Nºorden Nºr-tb Nord Nor: ,ul Nºrte


¡5 Y IIED-.di Tramº».Grer0 Noart-nnDª/len Nortb-tº-Eafl Nºrd-44u—Nnd-ij Nºr 4. ¿Nordejfe
z7 Tri-mºntana Gm-º Naºrt.Nººrt- Oofl Nortiz-Nmb. En[Z Nord-N0rd. eſ¡ Nor Nºvdefle
Ñ3 &Im-.di Gruª Trans ºn. Noºrt- Omªn-Nºn: Nari-b. EajZ-to-N0rtb Nord-rfl-4-Nºrd Nºriª/Í 4- à Nº"
¡9 GR ECo . Noºrt- Oº/l North-Eaſi N"¿e-fl Novioſ?
3º ?LI-In. d¡ Grecºleuame Naort- Oºflm-Oºfl N«mb-Eaſh-o. Ea/I NºnLEfl- 44]] Nº" 4- ª’ªſh
3t Cªrºlª-ªm: Oºfl.N0rdt-Oo/Z Ea/Z—Nºnb- Eª Efl-Nard-e/Z Leſnordtfle
3z \Bands Lau-¡1m Grecº OoſLnn-Nºordnl Ett/Z‘. rca—North Eſi.4. Amt N0rd. eſ? La¡ 4. à Nºr-deſ!
-—_Ñ

EX ta
.DE SPHAERA ELEMENTARI. 79
SEI’TEIÏTILIQ\

OCCIDENS

MERIDIES
E X tabuia prima prxdicta liquet, ex qua affinítate Io
Rbum- l Qui-ta: Inclin. A¡ Mer-id. l Venti , qnibu: eſ?
corñmc nominum om ſir rama, ſeu licétia, feu con [70mm ¡Rbñb- Rln'íb. Ó* Bart. ¡ Inclinatia eadem
ſufio apud recentiores in nomenclatura horum ;1. Ven
¡ªnui-.—
tommzcuius fpecimenmon ex omnibus, fed cx przcipuis Ordo Ordo G. M. S. Venrorum Ordo
Auctorflzus , placuir in gradam eruditorum reſerre in 2..
tabuli , ſemato Ordine eodem Ventomm quoad nume x 2. 48 4;
ros , fed appofiris iuxtª ¡líos nominibus . Fareor \amen , ²- T Z7 3º y
Venrum , qui dicitur Hypeurus , eò quòd fit fub Eurum , z 8 2.5 lſ -
pofſe fub :liz mtione dici Hypereurum , ideſt fupereu I o n lſ o 8 ro 2.4 2.6
mm , immò 8C Mefeurum , ideſt medium inter Eurum.
¿Se Solanum , Se fic de fimílibus . l ’4 3 45
VII Tandem Naucleri recentiores ſinguios Vento ’ 2. ¡6 52. zo
mm Rhumbos , ſeu Rhumbomm internalÍa ſubdiuisêre z ¡9 4¡ ¡ſ
II o 2.2. ;o o 7 ¡r zz 2.7
in partes 4. tribuentes fingulis Gradus 2.. Minura 48. Se
cunda 4ç. Er íuxta hanc diuiſionem , adfcribenres War— r zç 18 4;
tis Rhumborum inclinaúonem à Meridian'à lineà ductà 2. 2.8 7 zo
ªb Auſtro ad Seprentrionem , feu à Sur ad N011 , fed fin
5 3° $5 ¡ſ
gillan'm Aamor Horizonris Qjadrantes confiderarunt, Ill o zz 4; o 6 n. 2.:. 2.8
¿Sc Ordinem Rhumborum , arque Qigrtamm inierunt ›
non ab Ortu Aequinoctiali , fed ªb Auſtro , numerantes l 36 ;z 45
inde verſus Oríentem 7. Rhumbos , 6: verſus Occiden— ² 39 ²²- 3º
\6171,21th 7. Rhurnbos; ítem à Seprentrionc 7. veiſus z 42. n ¡ſ
Occidenrem , 8C 7. verfus On'entem; pro qua diſtribu IV o 4; o o ç ¡z 2.1 2.9
done, intuêre fequentem figuram cum fui tabelli; in qua '
-—_rn-W…
vnius uadrantis diuiſio, reliquis applicanda eſt: eíus I 47 43 45
autem columna vltima haber Vemos. quibus iuxta Ordi— ²- ſº 37 3°
nem Venrorum zz. unrebac vſurparum , 8C ab Oitu Ae 5 $5 ²5 ¡í _
quinoctiah' initum , conuenir eadem inclinatio à Me V º {6 xç o 4 14 2.0 zo
ridiano . ’ l $9 Z M
2. 61 52. zo
z— 64 41 ¡ſ
VI º 67 zo o z ¡S r9 z!
' — 1 7o 18 45
²- 73 7 3º
3 75 $6 1‘
'_VII o 78 4ç o 2, 16 18 zz

- I 81 z; 4;
2. 84. 2.2. :,0
z 87 Ir Iç
4. 9o o o 1 17

SCHO
__ ,wÑ— v‘ Ñ. _ Ñ Ñ’ 'b

80 LIDER ~SECVNDVS
:una: reliquauim, qux in rotànaturê ſunt Sympathia- M¡petig
111m ſpecimenluculentum , SC denique Compendium.. 'm'.r.
SCHOLIAÍ Magix naturalis: ſed non vacat, nec decer nosin his
immomri : Tu ſi luber conſule pro his Plinium 136.016.
º' ¡miª! Teſia mm vidmmr adnumerandi Venti: ordím- Gulielmum (Iilbcrmm de Philoſophia Maquerica, Geºr- ª ""2²"
rgjmc General-bm , '0:1un mm flan? ¡¡¡fi-11mm.- gium Agricºlam L3'. de ſoffilibus Nicalaum Cabxum in., T::
Mm CT determinara pªm › *vel qui-z non babmtſedem ccr- Philoſophia Magnetic: , \liliana/¡um Kim/:emm in Ma uf l ª.
mm : N4m in H ¿QI-mm Ó‘ in Afia flan! ab Orm ; in Pon gnere , Bernardum Cxſium de Mineralibus 1.4. p.1.c.6.
tº al¡ Aqui/one, ülibi n1iunda;O‘ip/i l’linius ac Strabo con Scalzgerum cxce rcit.1 z l .RU/amm de: Cam: parte 4.prin~
ccdxmt eo: aliunde quàm ab Aquilam z Ó‘ ab Occafu flm‘: , cip. Phil. num.x4ç. An aurem Antiquitus nota elle: Ma.
ncmpe ab Ortiz quoq. U' à Meridie º Rnrfiu 0mm: Venri gneris vis conllcrtcndi ſe ad Polos , eamq. chalybi com
qm' :crm anni rampa/fare infallibilitcr flaht , prefertim ſ¡ municandi,dubitaruutaliqui, SC affirmant GymldunCal—
, falubre: ſim , Ó' mºderatè refrigerante: , pafflunr emero -Ua— cagninm‘ a 8.: Lminm , ob illos Plauri vcrſus in Menecho .
mlmlº Gmmm'co ’damn' Etc/ia , ?el adicéTiuè- Venri Eteſi] Cape verſariam: alii communiter negant cum Calma 1.1.
ide/l Anniucrſary al¡ Arma , qui Gracè eſ] ¡"Tº; . Qupmºdº c.6. 6C Pineda de rebus Salomonis 1.4. c. i 5. Salomonem
Stmb-mi Ventª: .Em-m” qm' ex ora Iberica in Sardor?: mare enim id ignoralſe, ſaltcm practicè, ne Iudzri diſpergercn
carta anni tempeſlate flame/Z Etefim . Porra‘ Aqm’loner illi, tur nauigandmcertiorq. el'ſet origo Meffia: ,Se reſeruare
qm' precedimt Ercfip , vacantur Prºdromi Etefiorunpz tur id Euangeli) promulgatoribus . Iraq. antiqui vt nar
Emu: ca’ olim .Etc/‘ia diemm 4o. ¡¡o/Z Carrion/am , dicti rant Strabaffllinim, 8( Mamma: Capella ſequebantm:
O within Aguilane: Cam'mlarer . Cynoſuram , vr Phcenices , &f Sidonii, vel Vrſam maio
Orm'tlaia; quoq. ide/l auípm'u: , ſeu illex auium ad -Uªla rem , vt Grreci , vel aues , vr qui ad Taprobancm nauiga—
tum , aut ad par-mm, dic¡ potuit Zepbyrm , cin» fit auſpex bant . Primus , qui meminitproprietatis reſtpiciendivni
faºmr.: auium; fimr dictm eſ) idem Zephyrm Chelidonias, fuí ſacie ſeptentrionem , altera Meridíem , uit Alberta:
quiza excita: Gª‘ illicir birundim: , quandº Vere flat . Magnus Circa annum 17.44. ¿Y Vincentim Bcllouacmfix,
Vfª'f 1²"" 11 Purer Vento: Generalerſum Aly multi Prouimialer, qui vocat Sepzentrionem Aaron; Auſtrum verò Afro): .*
'ªªª' "- Ó‘ pzrnmluru alzcm'm* regiouir; cuinſmadi /unt [apyx, Qlj aurem in Magnete hanc conuerſionem obſcruarp
ªmm Calabria *verſiu (I'mciam fl‘t , (9' Olympías qm à CEPÍÍ , ſuit I’m-m Peregrina: : Ar qui in acu Magnetica ,
Monte ONU-pa, ó*,Sciron
na qu.: Flarn'mctºzm qui à [4in tmfflzm
O‘ Banºm'mſcm Scironijrinfo/Zar
, Ó“ Corin
; Ó" &f qui Pyxidem nauticam inuenir, fui: aut Iº-GOÍIU,ÏLU
Gin:: Amalſitanm anno x ;02. vt narrar Blondmêc Or
Carogis qm' Pump/ailiam , c9' Atabulus qm' Apuliam z O' teIiu: tab.6. aut Flizuiur Ama/firmita eodem temporcz
Peruam' Vem: dial¡ h’zſpumir della Cordiglieraſuauifflmz vt affen't (Ii/bem“ : Aliqui tamen antiquiorem putant
nur-z ad I’Mªſlum , fed preſèmiffime pel/li: , aim¡ /Muſh ani inuenrorem apud Kirchcrum l.z.paite 6. c.1. apud quem
mmre: ¿mmm illicó; Pz'xrerca Vemi qm' Proccllm turbina pa .189. lcge modum affiicandi acum Magneri , ita vt
!im communem Typlioncs, 0"'in Hub/'bm inclufi aqnm ſta ilem verticitatem retineat; conſtat enim ſacilè eam
ſurfum abſorlmn Scyphones , qm' vera' reflant à Mari corrumpictï facies in affricatione
pè adſint tctcrramenta, inclinantia permutentur;
ad ſe acum . autſi pro
'vn-fit: littam Tropari › qui deniª. aptifimt ad mmgandum
longiiu à Litrºre , ºb cant/'211mm Ó' rolixum flandi tena— l I Declinattº acús magneticx à línea Meridiana Grç-~ Dªm-Mío
rcm, 'vacanmr Venti Apogei, quiſmu Pen'gei . ce‘ uNfiª’xMrlc, eſt angulus factus à linea Meridiana, &í mag-0mm.
"Plª" 111 Si Vent iflaremper recta: Mmummoda limar, quo acu magnenca , habenre ccntrum fu¡ motus in Meridia
"ª‘º’m’ ' modºflabm earum nobiI .è Pic’ZariIm: dclinmmur , n07¡ poſ na linea; &í ſi decliner ad 01mm dicitur GraIff-m ,- ſi
ſèt 1mm C9* idem 'vez-tm* extendi, m'fi guant‘um rifª: ipſe , ad Occaſum Magiflri/ſnn 5 li neutram in panem , tune
n: loco -unde flant Vmn' fpeflam circumqmtqm Hºrizon eſt MNEI'Jz-IEK . Et in im’ula quidem Comi, Flores, Mai!,
tem : ,Quo-e ¡’I panama; Vento: malla: 0.1' altiari aé'rí: region: Meſſanze .1d Chaiybdim, Melide, Viennrc Auſtria‘ ;apud
fiar: , qmim [im alt’fflmi mame: , @7714110: cffle mame! , qm' Inſulam Trinitatis , in oſtio fluminis Cantani , in Inſulis
ad pegzendiculnm altiorer fint zo. mil/¡bus Pílffliſlm ', non., Terzeris, ſeu Teniarizs, 6C Boni aſpectús; ad Capur dCi
exten etur idem Venta: 'Ultra 460. millia paſ/7mm vai-fic: la: Agullias prope Caput Bonre Spei, «Se piope Conſtanrí—
77mm parten¡ , vt confia: ex diffi: de diſlamia Din?: Cap. nopolim nihil declina: : Alijs in locis declinatm diſces cx
io. Libri huius: Ar fi minor:: multa‘ [um monte!, Ó‘ alti tabella ponenda in fine huius Capiris . Cauſa aurem de
tudo fecunda reg-¿aníſ aé’ri: , de qua ¡¡¡fra 0411.19. multa' clínationis, eſt magneticarum fociinarum maior , nur mi
minor eri: dºmina/m Vemi cil-Iſdcm : .Ar fi flant per [inca: nor copia, aut vicinia: ldcircò enim prope Arabicum Si
cummſhze Parabolimr , fine 1-/j'perbolicm , ſiue Ellipticar, num 8C lluam , ¿x Dauis ſretum tam enormis eſt declina
fine C¡rm/are: , ſiue irrqrmlarc: ; aut chm alim ex alíª natio: quia nimíium maqnes inde eruirur: alias cnim..
ferilur, ac prºpagamr , non valer argumentªn¡ . Dc vi au cauſ-.IS, quas affert CalmmlibJ. cap.7. expunxim us olim
rem Vemºrum , ac 'velocimte nauigationi: per ſo/o: Vemos* in noſtra Philoſophia; cum non ſemper fit maior tractus
pernfz‘a , pana dim' 0.1 6. ¡¡u-4‘ at in Libra O'cogmybico di Terra: diſcoopertze in illa paiTe , in quam vergit acus ma
cemur plnm . ' d gnerica,atq. adeò Terra: illi tribuinon polïit .
lll Campa/fin nauticm, eſt Pyxis in cuius fundo eſt mi¡ NM,
-ZºH @a SCM-81‘33 &crea-m EN ’ªz-Wºw Circulus Horizonte… reprxſentàs dimſum in ;1. Rhum— ei“.
bos pro totidem Venus: cx quibus Rhumbis fit figura,
qua: dicitur Rafi; thorum : in centro aurem Horizoncis
illius, eſt ſtylus perpendicularirer erectus , ſuſtinens obe
C A P V T XVIII. lum, ſeu acum magnericamfflum verſorium quoq. dicitur
à verticitate ,- eſto tota pyxis poffit vocari verſorium, quia
_De Aca.: Magnetiex Declinatione , Pyxia’e &ipſa ſuſpenſa eſt cx duabus tribuſue armillis ſe decuſ
ſantibus,vt ſacta quacunqnauis agiratione,horizon ipſius
ſm Compaſi'o nautica , Chart:: M:Irina , mancat parallelus horizonti vero . Addi ſolet ſlipemè
Hiſtiodromia , @y Loxoa'ramy': , indica pinna verſarilis , aur vexillum , cuius fitus flantem ex ad
uerſo Ventum oſtendat .
ta quedar/I Uram'ám* . IV Clmrra \Harina , ſeu nautica , ſeu hvdrographica,
eſt Charca, in qua deſcripta eſt ſuperficics Terrz Mariſq.
_1 AGNETIS Lapidis, ſeu Herculei lau cum locis iuxta congruentem Latitudinemzac Longitudi—
des , ac proprietates, plurimi 8C meritò nem Geo raplu'cam; adiectis in quàmplurimis lociswbi
extuleruut s eſt enim Magnes Terrella mutari (oler ventus,imagínibus Roſce Vérorum,cuiuſmo~
qumdam ſeu Grzkcè [unPº’yfl‘, que Mí di cſt imago in fecunda figura precedentis Capitis . Im
CIOCOſmus quidam dici poreí’c , cum in eius motibus , 8C perfectiſiima eſt aurem illa Chakra , quee haber Meridia
Conuerfionibus ad Mundi
Teme Copernicerl’., plagas fit
ſi poflſietipſi exemplar
mutus quoddam
illc concedi, 5C nos parallelos z melior illa ', in qua Meridiani concurrunt
Phnctarum ipſorum qurdam motus ſympathici indicen— l in polis Mundi, SC linea: à Ventomm Rliumbis product-x
ad loca diuerſa fluir curux , d’ hclicoides ,- cuiuſmodi
opu—
D E S P H AE ’ R l' A
oprimzs Chakras delincatunt Gherardus Mercator, Edo-ſi
ELEMENTARI. 8(
itineris maritimi conſectiac Laritudine locom111,vbinam
usrdus Vurichr, Roberrus Hues, Ianſonius z & ali¡ recen locomm fis, ¿²C proinde quo Rhumboéc Vento vtendum
riotes in nouis globís, aut mappis . deinceps ſir , vr ad optarum locum quàm breuiffima, aur
\l Lorodromiez ett curſus obliquus , quem tener nauis commodiffima nauigationc perueuiatur; Altera in diri—
"ªi"ªª‘ fecum Magnetis ductum , licet enim nauigari poſiirpcr genda continué nam per congruentem Rhumbum; ſiuc
cundem circulum, rum maximum in ſphzrra z tum mino id fiar per Loxodromiam , ſiue per Orthodromiam . Sed
rem; ¿k fi continuetur nanígario pet eiuſdem maximi cir~ de hac arte plura Petra: 1Voniur duplicí problemate a *ZC
culi citcumſetenri;mi,l›reui0r (it, &e turíomc minor-is im toro tere libro 2.. de obſeruationc 5 Petra: Medium/i: li
penſ: ~ ,- plus ramen …86811 requirir, 8C plutimotum Triá bris 6. de arte naurica ad Philippum Regem Hiſpaniatü;
sulorum Sphxn’cotnm analyſimmur magna… tabularum Bart/Jalomam Crefcmtim in (ua Nauricà Mediterranea,
molem . Facilior iraq. nauigandi methodns electa eſt a‘. Villebrardm Snellius in ſuo Tiphy BatanmAdrianm Me—
Nnuarcliíszqur confiſtir in ſcquédo eandem Rhnmbi in tim in atte Nautica; Simon Steuinm in Imenereurice;
clinationem in alijs atq. alifs Meridianis , quandiu idem.. P.(I‘eargius Fournerim Soc.IESV in volumine Gallico hac
Ventus flat z cortectà temen illfi , iuxm prxcognitam ma de te 3 Pieter Marinm \12’erſennm in Hiſtiodromia. 5
gneticzt acüs declinationem z &t dirigendo @pe gubema— Petrus Hertgonim in Hiſtiodromia, qua: habetur tomo 4.
culi n1uim,íta. vt ſequatur linealmquam defignat Rhum curſus Mathematici z vbi 8C tabulx ad id multze, cum ra—
bus ab initio nauigationis , aut poſtea electus : ex quo fit bulis Declinationis Magneticç ex lo.Teliero vben’oribus;
neceffariòwt linea quam Carina nauis de ſcribit,curua fit, Noſq. inſignia Hiſtiodtomia: Theoremamzòc Problema
¿Y Helicis formam Eemuletttt . Sed de his plura in Libro to. trademusin Libro Geographico,8ectione de hac re,vbi
Geographico . tabulam Declinanonum Magneric.vberiorem ponemus:
VI Hlſtiºdïºmid cil: ars nauigandi , ira dicta à malo nunc enim ſequens rabella ſufficiat , eruditionis alicuius
' nauis, quod Grazcè diciruriça‘eg cuius duze ſunt pra‘cipuç gtatia . '
partes, vna coniectandi ex chacra nantica z 8C ex menſura

Acre.: Magnelieic Declimtio Orzmmlir Declimztio Orientalit.

l [0. M. ſG. M.
Alepi Syria: . ſi ſi z O Natſinºa: . ' ct * ct ' ' ¡z o
Alcxandrix \Egypti ' ‘ b ç 4g › Norimlàer :e . 8 o
Am‘ſterodmm’ . _ 9 zo Palma inſu a in Canarijs . 6 ¡o
Bononize Italicx . z zo Panormi . 6 o
Ad Caput Bonet ſpei . 2. zo l’anna: . G o
Ceilani . Ñ I5 50 Plemudx in Anglia . z , ¡.4
Cocini . ' ' 17 o Praga: . ſ zº
Coloniª: . ª d ç o Roma* nunc . - z, 4;
Creta: in parte Orientali . ‘ lſ o Ttiſtani inter &z Triniraris inſulas . - 19 o
Dauis in fteto . go o Venetijs . ’ 5 o
Ferrari:: . ' ſ ' 'ç o Vilnze. . z 4º
Florenticc. z zo- Zemblam n'ouam prope . I7 _ o
Gandaui . I 4o
Genuz: .- ç ;8 _
llua: inſulx in porru ſerreo. :I o ' Dec/¡majº Occidentali; . G, M,
{ngollhdij . 4 ;o
Londini olim . ll 16 ' ' 'ª ' ” *- " ‘ - '
Nunc aurem . 4 z Anruerpia: . - * 9 o
Louanij . 9 0 Canatijs in lnſulis . ~ I o
Lugduní Gallia: . 4. zo Friflandia in ínſula . - 2.8 o
Macai in finibus Sinenſium z r zo Goa: . , l 17 0
Mádriti . ſ o Lauren' '. ‘ ' 4 o
Manrua: . o ;o S. Laurentíj in Inſula Q . 2.5 o
Maſſilix . 2. - 4o Mozambici . i I 2. › 0
Mediolani . 2. zo~ Néapoli . ' .. o ;o
¡Mogunriaz . a 7 Contta Arabicum finUm . ' 16 o
.Alice prolixwr Zabala efl in Libra. Geographieo nºflro '.
l
VII M. '7 ' eticas Declínariones varian in eodem loco' —'I
Dreiina
Tettr .cen ntnonnulli , inter quos Marin": Alerſermm
panel A .
in arre nnuigandi , Tracta‘ru de Mu_ nete z’ narrar enim_.'
obſeruatam Londiní à Burroſio Ang o z ’ahno 1-580. gra
dnum r i. r s’. at ibidem‘à Gonteto,ann0 162.2..Graduum
6. 15/. 8( ;1 Gellibrandomnno'tóz 4.. grad.4. 6’. Addit Pa# C A -P V T XIX.
riſijs anno l 64'4. efl'e gr.;. cimi ante a'nnos zo. eſfer gra— … - ;wſ-.i ..

duum 8. demum Aquis Sexriis obſeruatam nnper à Gaſ


fendpgraduum ç. cum longè ':Inrea reperta ab codem.. Def Altitudine' Regieàum Aeris , Nuéimn,
fniffer
riri gr.9.periodnm
potlcte quare fi per ;ninos
huius _faltem ço.obſeruetur,rcpe—
reçiprocationis Sed vellem Iridum , -W totius‘ Elementa—
CCITUS eſl'e , an inter obíeruandum vitauerint ſerramentm ~. , Aris Sphere‘.
lnpides'ſerri natura: cognaros , 8C alía ‘que’ acum'ad \e al— ,d \. -\ .:Ï'Ji'

hcere ſolent z Certè ſi verum 'effet illatn in,ltalia. declinare I LT I T V D O Aêris , in quo rcſmctiones
ſolitam gus. vt 112.1‘th Bluncunurlibu. Spb. cap.4. -j ſcnſibiles fiunt, TyC/10m' tomo I. Proqym
cüm eºo illam repereïriui poſ’c annos ferè zo. b naſmarum pag.9 ç. tanta eſt , quanta Dali—
decñnare grad.;. z'o’. videtur non con- A- - ruunpqui reflectC-tes naſciruri Solis radios,
temnenda hxcdiuerſitas ,'vt Horoj gignunr crepuſculum; hoc eſt
Vtipſe purar, eiq. ſubſCtibitct Milliaríum Iralicorum
Langamºmanm $2..
in èſtrono
lo'giaSc Nauigatio correctius' ’ -'
ttactentur, &cxcre ‘ z . _Ñ mia Danica lib.2.. Sphmricomm p1‘obl.z.non diſtmgnens
cranrur . z ~ -z vapores ab halítibus , 6: ex ſumma nlritudinc vaporum..
men

'
8z L ſ B‘ ' E R ' .SECVNDV‘S.
menſurans quantitatem diaphani reſractorij , qua- ipſi eſt
Mill ltal $6 g. At K epltru: in Epitome Aſtronomix pag. Nubmm
69. Se in Aſtronomia Optica pag.¡17. l 2.9.6: 13ſ. diitin Medm Region:: .Aeris altitudofcu mudº .Al
.
guit exhalationes , ac ſumos altè aſcendentes , 6C Crepu
ſculinas lampades , ab Aêre vapido ¿e cralſo , qui gradi Milliaria Ital.
bus tantúm granitatis ab :qua differt ; hunc enim ſolum
elle idoneum ad ſenſihiles ſydereorum radiorum refra Cardano, ſ¡ Craflm nube¡ . ;—
ctioues; led non attolliſuprª terram vltra duo milliaria Si tenues . . z.
ltalica: quaſi verò in monribus tanmlze altitudinis Obſer~ Fmmondo /i nube! fim tenue: . 8
uari poffint ſydera irrefiacte‘. Equidê crediderim Aérem. Si Cmflèfit 0‘" niues . 4
in quo nubes degere_ poffuimd' fieri pluuia‘miuesdc grá Keplero . 1 aut z..
dines , aptum ene ad refiïzctiones ;. ¿c minus quidem al P. N. Rector¡ Metenſi . s’
tum quàm $2.. Sed alicubi plus quam 2.. Milliatibus Itali Alberto Magno . rç
cis : vt mox dicam de vtríſq. Polïidonio . ço
Alzimdº ll Altitudo itaq. ſuprema: regionis Aêris tanta eſt, Aliis apud Plinium . I 12.:.
www… quanta exhalatiohmmqux ſunt calida* CX' ficca—S fic enim Plinio ipſi incerta,Cabço mihiq. varia.
dm: . .Ariſiutelexliba. Meteoror-ſumma r. cap.4. Conurximibi
lect. r 8 . Cabeza textu lſ— qua:ſt.z. .Se tex.46.quçſt.i l. Fro—
mndm lib. x. Meteor.cap.r. lib.z. ¿x lib.ç. .cap.ç. ¿k ali¡ IV Si quis tamen Nubium altitudinem metirí velir» Modu: r.
interpretes , diſtinguunt ſupremam regionem à media : eſto ſummam altitudinem inde definire non polſit; eccc meriendi
In illa enim halitus , Gt impiefliones igneas ; in hac vapo tibi triplex problema. Ello l. Nu Nubiü al.
res , 6C impreíliones aqueas collocant . At de altitudine bis quieſcentis extremum N, obſer- \Ñ tira-din mi .
halituum, ueturque eius altitudo Qladrante, (cª-²7W
tiç pro diuequi crepuſculum
riitate efficiunt, diuerſaª
Aèſins, 8.: Semidiametri ſunt (enten
terreſtris quin'—
aut (Lu—adrato Geometrico , eodem Í
tate allumpta in hac altitudine inueſtiganda : quas retulí momento a duobus obſeruatoribus é
iªm Libro 1. cap.; I. vbi de Crepuſculis 5 vnde illas huc vno in A, alte ro in B, auc fi fieri poſ- D
transfer . ' fit in D , conſtimro; lic enim notus A: B C
III De altitudine autem media', regionis ,8C Nubium, erit angulus NAC, ts: aut NBC, aut
non minus diuerſa eſt opinio z tantam enim effe, quama NDA. In priori ergo caſu,quoniamv
eſt ſumma- Montium almudo, putat Ariſiotcch loco pra: darur angulus NBC, datur ò: angu
dictoú
MontiumCartunim;
ſaſtigiís , \icur infimam
quò radi¡ bolisterminari
reflexi exmediocrium
terraſiperue lus NBA, quia eſt coplemcntum eius :id duos rectos pet‘
1;.primi elementorú Euclidiszmetire ergo intetuallú ter
niant . Atqui de lumma alritudine Montium non minor reltre AB, in paffibus, ¿Sc lic in Trian ulo NAD, noti erút
eſt controuerfia ,- eſto eos non excedere . aut o Mil anguli NAB, & NBA, 3C latus AB,,i 's adiacens; quarc
]iaria ltalica , ad perpendiculum , proba ili us ſit: Refle per 8. regulam noſtrorum Triangulorum rectilineorum
xum ver-ò Solis lumen a terra pemenire vſq.ad Lunam,66 ’ - obliq. non latebit Latus AN : ducta ergo per imaginado
in ea gignere lupem ill-…nn ſecundariam , qua* cermtur in nem perpendiculari NC, ſaciente angulum rectñ NCA;
Nouilunijs Eclipticis, non pªuci putantwt dicam dum de íam in Triangulo NCA, rectangulo ex notis angulo A, :<5
luminevLunari ; quare hinc metiri altitudinem infimz re hypothenuſa AN, inuenies perpendicularem Nubis alti
gionis Aêrís , incertre opus cſt aleç . Pcffidauím non Im' tudinem N C, per 1. Rectangulorum . Atſi obſeruatus
ni::, quadringmta
ln Stadzimcm
ac vent; nubeſà. altitudimm
prºucniant effe Plimſim
, vt haber , m qua lib.1.
nubi ſuit angulus D, metire intermllum AD, 8C exillo, at .
angulis A, ¿e D, inquire latus AN, 8( cum illo vtſupra a -
capaz. neq enimquadrqzinta, ſed quadrizzgmta legunt titudinem NC . Hoc modo ego cum P. Fr. Maria Gri
ex vetuſtis exemplaribus Nonnim de Crepuſculis propo maldo, reper; Nubem eandidam altam paffils z 177.
ſit. 18.7“baddtem Haggxcim lib.de Noua ſtella anm 1 572.. \Secundus modus, ex .Sª/mºn: Stmmo eſt talis . Sit vm
ag. l 19. 8( cum eo Tyrhº ſupra: ſunt autem 400. Stadia, bra Nubis DK, obſe …ante vno in D, terminum vmbne,
lilliana Iralica $0. 1²1mm tamen eodem loco ſubdit: "8( altcro in K ,- 6; tertio in medio Pliyſico l, interim ca
ſi Pluru autem nubes nºngemir Stadiu in alrimdimm ubire
piente_ opc‘ Radij, aur Sextantis angulum BIG, ſpectando
prodiderrmt . ¡¡¡cºmparta IMC , C9' inextrimbilia . t Al extrema nubis E, ¿Y G: ductis
berta.: \Magnus in Meteoris concedit Millialia rs. niſi le ~ &:ſiGL,
ergo Radijs Solis angulo
8C dato extremisELG,
EL,
gendum fit Stadia ,º Framondu: in Meteoris lib.l. cap.t. . . . Q Mºda: 1L
8( lib.ç. capſ. Halitus extraordinarios vſq. ad Lunam.. nempc diametrum Solis appa “Y e
aſcendcre pofle , Vt ex Comeris patet; fed ordinarios ad renrem ſubtendente , duçlàq.
52,. Milliaria Italica ', Vapores aurem Craffiores 8. Millia EG , Diametro Nubis , &e ad
tia , nubes ac niues 4.. Militaria Italica non excedere do eam perpendiculari L F z noti
cet . Cardanm cótni lib. 17. de áubtilit. negat nubes ele— erunt ſemianguli anguloríi prç
nari vltra duo millia paffiium , quod de Aêre Refi'acto'rio dictorum ,- atq. adeò GLF, ſe
puta: Kepler-m num. Ladductus ; _Sc dcnfiores , ac Lluui‘is mi diameter Solis Apparens , 8C
grauidas,vix ad çoo. paſſus artolh. AdditKeplerus In oris GIF, ex obſeruatione: Menſu
maritimis non excedere Milliare ltalicum : P. N. Rector rata ergo Vmbrç ſemidiametro
Metenſis Coll..ª[oc. Ieſu anno i646. afferuit míhí, multas IK , paffibus aut pedibus , aut
- nubes ad menſuram à ſe reuocatas eſſe, nec vllam inuen— ertiCis , erit in triangulo KIL, rectangulo ad I, nomm..
tam altiorem quinquemillibus paſſuum . Tandem P.Ca~ tus IK, 8( angulus oppofitus L: Quake per 6. noſtro
bem lib.!. Meteororum t.I ç. quaeſta.. ¿Y n46. quzeſtJ l. mm Rectangulorum, notum fiet latus L I . Deinde in...
tedè docet non eſſe eamdem vbiq. menſuram altitudinis Triangulo LIG, in quº dantur angulus L, 6C latus LI, 8C
nubium , 5C medim regionis -, aliquás enim nubes plenas anufulus LIG, conſtans ex recto UK, ¿Y compleméto ;1n—
halitibus ſulphureis , e( nitroſis altiiis ſerriº, 6C alicubí g i obſeruati GIF, ad rectuuhquod ef’c angulus CLK; 1n—
medíam regioncm altiorem eſie poffe illa, qua: alibi eſt uenies er 8.0bliquangulorum noſtrorum latus IG, cum
ſuprema, pra‘lcrtim ſi ex lacubus montium vapores ele quo vt aſi tandem , 6: cuman ulo obſemato FlG, in.,
uan: : Elio \amen in tabella ſequéti opinionum ſynopſls . Triangulo F I G , rectangulo a F, inuenies er to. Re
O
.c. ctangulorum diſtantiam nubis F I, 3C per i. emidiam‘e
trum veram nubis FG .
QçLòd ſi inueſtigaſſes LK, erit vt LK, ad LI, ita LG, ad
' &IAB LF, per 4. Sexti . Ergo dempta LI, nota erit altitudo lF .
Wee? Tcrtium modum docet Frºmndusz 6C exponit ac per
ficit Calma l-Meteor. \.44. q.I 1. per tempus inter coru
ſcatíonem , 8C tonitrum , vibrationibus perpendiculi nu—
meratum,ſ1 priüs obſeiuaueris tempus, inter ſclopi coru
\ca
DE SPHAERA ELEMENTARI. ~83
ſçau'onem ignito puluerc z 8C ſom’tüs audítum : qui valdc Tycho in Epifloli: ad Cbri/Zapbomm Rotbmannum ; mc
lubn-:us cſt , ac magno error¡ expoſicus, níſi ſummà, 8C buim [ací aſí' [MC fmè tmctnre . Para-t igitur nºbi: Lectºr,
vjx pmſtabiii ſubtihcate pcmganu: ídeòq. ſufficit híc ſ¡ Atmffihxmffluamitatem definirc mm audemumſia Blau
cum indicaflè . canus inſim ¡Sp/acera lib.7. Elementarem Spbaram altitudi—
V 1nd!: autcm altitudo valde parua eſt 2 nec excedít m Lun-e Per/'gm definiusrit , ¡Tempe cx TyC/20m , fimidiª.
millc paflüszquia apex cius non eſt altior gradibus círcíccr me…) Terr.: p.. ideóg. eiuxſòlia'itatem, adſalim tcrmſiili—
4ç. ¿SC ſi fit 45. fit triangulum rectangulum Iſoſceles , cu— dit-Item poſiim't , vt zz. 1992. 3 2.0. 4d 2.2.90. Aè'ris antem—
ins vnum [ams cſt altitudo ln'dis , altemm diſtamía plan¡ (pºfitaaltitudim \1417143. ) ſòlidztatcm 4d Terrafllidith
lúdis ab oculo mcnſoris , qua: non ſolet cxccderc millª, tem, w 86. ad 2.2.90.
paſi'us, ſi pmdcntcrnotes locum , cui incumbít arcus Iri— 1V Licet 1mm inter-me , ac vinidiori: altitudimmgm
dis z \'t ego non ſemel uotaukqui ſmpe crían¡ angulum il duum e/ſe 45. externa amm¡ gr. 56. afflrmct Maurolycus;
lum mínoré gradibus 4;.dep1'ehendiwc dicam Scholio 4. Mmm Renatª: de Carte-I , w babetur m ip/iu: Mate-ari:
Ca .8. obſcruauit 111m nb’ exceden' 67.41.47'. [9am Gr. s I .
SCHOLIA. 57 . loquuntur autem de altitudimſumptêman d 1mm Hori
zºntisfènfibilis , quie mm ſemper iman-it ir¡ (mn-um 1ridi:,
fed de altitudim a‘ centro ipfim [ridiI , Ó‘ dc angulº facto in
.l Ariª: Bettimu Apiario 8. progïmms. prºp. ;.pu
jj——. M !at ex fila (¿ªdmitan rcfi'aéliamim iz¡ gradibu¡
au: IIIIImIijI noté z demºnſlmri pgſ/è altitud-¿710m Acª ri): re
fi‘zct'anj; xdd]. ajumpm eanjcbone maxima refractzope
Sali¡ minmorum 54. CF pªſita Tcrraſc’mia'iam'ctro Milita
nrrm Italimmm ;u 3 ſ 75,-. cºlligitpmdiffl Airis Killiludl
mm pajfimm tamnmmºdo 1 ſ l. At -Uitinm difiumg.: offen
düm m libro Optico , vbi de ,Reſtactlomlzux . 1mmm ſrm':
a ermm e# in mºi/nbu: multa‘ altiaribuxpa/ſibm l ſ x .pªra ¡7; oculaſpectatori: à [im-i: duabm,qumm *una tendit 4d 417/¡
mºm: Paterna , CJ' ſimi/ibuhſmtifl ref'rm‘liomr ſydcrum : dem , /eufitmmitarem [ridir ,- altera ad term-um , (9" bas
Lflo alnfflimix
rilm: Keplerus rcf‘mcſifiomm
in Epitom'c A/h-onºmix
murdumpenè[mg-7nªl/am
2.. dim!
ríe,mpra:—
m5 produtla rcctà tmdit in Sali¡ centran; . (¿gmc quanto' Sol
:/1 altior ab Hºrzzom‘c, MIND‘ dcprrfflim eſ? mfi‘a ¡llum cm
fmim ¡2787718 , quando Aè'r /mmilis el?, 0'” minis: ’Udpidltí , trum Iridú , mayºriª/Z ad illud duci rc.“i‘n lima vifizali: ab
fed midi: Ó“ in mºmibur (F in 106i: maritimi: imei-dim oculo mſb‘wmfi Sºl (it Horizºnti proxima¡ , aut no: fimm
yi'ºdigiºſizm eſ: . _ - ‘ l in M Zire edito, au¡ inter comun [ridis ¡mariana! Willis 'val
11 .De eri-are Cardam in altitudim ſumma halituum... dèprofunda , 'vt ternera e/Z in figurá bi: odie-&Ii ', in quê[it
Crepuſculiſizti: dixi Libro I . Cap. 3 l. '017i etiam indica…) Hºrizoñ Pbyſic115 HOR, “mmm [ridi: A, ºcular O,
mr mex-mx de IMC altitudine /emcmiam ill Librum Opti Ó' Sol S , in cadem cmZIZ linczi SOA , paſitmÚ‘ .Altitudª
cum diſlulcrim ,- ¿flv babmm multas abſcruatianex de prº Iridi: à centrº ſuº,ſeu eimſemidíamcter AB, quam meti
fimditatc Sali; ad thitiumfimmuc Crepuſcu/i . Quid ªutem nir angulm BOA, [ed ªltitud() ab HorI'thefit B 1, quam
Abraham Roggelnbach apud Tmmcrum que/Z7. dc Cw~ metitur angulm B01, Madrame, aut demtº Geometrí
lº, Ú’ Cardanus lili-4. dc ſubtilitatc , poſira Crepuſcula MI¡ ca captu; _. Qu' anguli fiuepropter ºb/èmativnem miniu ac
tiim [emi/normªl) , diam: idtitudimm /mlituum q’jè \Mi/[ia curmam , Ea‘ quo‘d non eodem momento captaſit altitudº So
rizº-n 77 2.. proucnit ex ¿idem ballucmatiom ,- quód [alice: lis, O" Iridu, ſiue ex dmcrſitatc rubi: rea/ida, inuem'iïtur ali
parent radium Crcpuflªuli rcficxum cadera ſtzpm 710]er771.. quandº diuerfi . Deber aun-m altitudº véſa ccmri Sali: S,
-verziccm per cndicu/ariter . - idaſ) angulm SOH, quiper I í. prim¡ Euclídís aquatur arz
lll Lx 4551i; Vidªs illcc’ïſñm Efflª Airis ab ¿gm-,á igni: gulo conuem'mli 10A, -vnri cum angulº obſeruata BOLEM—
ab .zz/:cria ac caªle/Zi ſnbſZantia di/lihctam quarztitatem;pra~ flarc {l'ſlgulltm B O A . Lubct aun-m aiiguat P. Francíſcí
babiliu; enim eſ? 3 hifi-iz Lunam effe ¡¡liquid aura: Act/anís, María‘ G rimaldí , e* noſZmI alzflerurm'onc: attexcreqmleſ
2m‘ Ca: [i fine; praciyè t—bi terminar¡ , qua‘ Lama Perigm cor 00111. ill: firm@ ſubito' capta : c/Zºfit ani-nus, poflquam Rc
pu; deſcmdn: Pªjª ¿fºªm Afrº" [²41²”‘º'ª'” › º ¿²1‘ Ímtilibrum
. . . lcgimlias accuratiºrnfi DEVS . . 'vainª-it
. ¡¡¡ire _ circulan'
Iru- ſcml.
ſubflamiam fluidam diucrſ@ c/[e ſpeciei , etiam/i m diap/IÉÏ Vidimm autcm cx Paterna mom: Iridcm m vallibmplu/l
mitim, fluiditatc, ac mrmuc cºnumirem, pluribm doce: quamſcmicircularcmfl'mcl .
. ’3. Menºr.
' l d /ummu z.
Ñ .Altitudo Solis *wſ-z .Altitudo !ridis .Il titudo Iri i: “M,
OBSERVÁTIONL'S .Angul. S o H lab Horiz: “Ingª" Bºl ª dcentrº [nº BOA

.Imm- Menfi: Dies G. M_ G. M_ l G. M

1645. Auguſti 9. Vcſpere 16 IO 2.4. 4o 40 \o


Scptcmb. 8. Vcl'pere 2.8 40 12. zz. 41 x2.
164.4… Mai) 31. Veſpere Il 4 zo 4 . 4¡ 8
Comuum diſtanda RE Gr.8 1. 4o'.co~
lo: ſupremus rubcus , medius Hauus,
ínfimus virídís , 8C poſt xo. mínum
adicctn Iris colomm inucrſorum , 8(
tunc hcmicyclo obſeruata díſtantia
RE víſa eſt Gr. 10;. Altitudo autem 9 ;o 4o zo ¡o zo
1647. luni] z. Manè 4 0 ;8 o 42. o
Iulij 4. Veſperc 2.8 40 ¡2. zz. 4! ¡z
Auguſti z. Veſpcre 4. o 37 o 4¡ º

Sed de !rideplura Vitelh'ò lib. 1 o. à propºſitç5 . Mauro— Fromondus lib.@ Metros-orªr» capa. Cabzeus lib. z. Me
lyms 4d fimm lib. z-DiaybanorumBlançmus m 10m M4 tear. Renatus Cartes in Macari: up.8. Com'mbríccnſcs,
Ibmntim Arsflorelis lib. z . Meteorºr. a num. 162.. ad l 81. Oſ‘ Coctunius in lib. 3. ereºror. Úpluru »pªd illa: .

CAfª
86 LIBER \ _ _ '-SECVNDVS.
mm equidíummas putat. Sed ego non pofſumoculis Sl poffitconſtatetempus reſpondenSomnibus,velfiií— ¡¡¡Pinªl
meis non credere . tem pluribus víbmtionibus fimul ſumpris, nó eſt du— ml; M' n. è'.
bmm quin ¡nde per aurcam regulan¡ proportionljm, ClÍCÍſurK-'da .fc-—
poſiit tempus fingulis rcfpondens : vc f¡ Vibracionibus Pºrtlªnd*
PROPOSITIO VlII. 3600. reſpondear vna hora hoc eſt'6o. Minuta, \'tique‘ªº
DNI-um Perfflmdieulomm í» omnióm {qualilem vibrationibus 60.¡'cſpondcbit vnum Minurum horarium,
¿SC fingulis vibrationibus vnum Secundü ex fcrupulis ho
prcterqzmm i» altitxdine ; altitud() minor Id mrns per Propofitionem r. Arqu¡ illud mulas modis re
maiorem it.: [e bale: , 'Ut quede-4mm 'vibra perire datUI-,fed prarcipuè quatuor,quos exemplo melius, ſ
tiamem maiori: altitudinie,4dquadmmm vi— quam prolixiorc przrcepto declarabo .
Primo‘ obferuauetam Perpendiculum vnius circiter li r. Mºdus .
Izmtiomm minºría akii-¡¡dime ¡¡¡tm ¿qt-ele bra: , alrrun pedes Romanos antiquos z. Se vncias 4. tale
zempwpemctamm, Ó- è conuerfo . clſe,vr vn¡ eius vibrarioni ſimplici vnum Secrmdum tem—
poris -, &60. vibrationibus vnum Minurum reſponderch
Ta ex Galilaeo, Baliano noſtrifq. luribus experimen quippe qu¡ horologio puluereo vnius quadrantis homri) z
I \is . Seu Altitudines perpendicu 0mm diuerſze altitu fzpius numerauera vibrationcs eius 900. circiter; hoc eſt
dinis funt inter fe , vr quadrara temporum , Sinr eninp aliquádo paulò plures, aliquando paulò pauciores, ob d¡
due: ſphzrze plúbeze 8C vnciales, quamm vna fic altitud¡ uerſiraré cu¡ obnoxia ſunr huiufmodi horologia. Igitur vr
nis edalis , altera bipedalis; 8C numerentur vibradones ad menfuram exactiorê accederem, confe ero Horologio
pe alis ferè 85.nam interim numerabuntur vibrariones Aſtronomico 3C Horizontal¡ ego GC [².1²rana/Maria (iri—
bipedalis 60. Aadratum aurem numerí 60. nempo maldut numerauimus ab hora z. antemeridiana ad z. po
3600. quadraro numen' ferè 85. quod eſt 72.00. duplò meridianam vibraciones ſimplices 21706.1n horis aurem
maius eſt, ſicut bipedalis altitudo duplò maior pedal¡ . fex Solaribus, continentur bom’, fex Primi Mobilis,8c ad
Exigua autem differentiola ¡n quadrarorum numeris in huc vnum Minurum , iuxra dicenda libro z. Cap-zo. feu
de prouenir, quòd non poſſumus particulas vnius vibra Secunda 2.1660. ergo vna vibratio ſimplex pra-diet¡ per
tiom's difcernere, quare fi numeres 8 5. ¡¡negras vibratio pendiculi minus aliquanrulò tempcris courinebar quam
nes, quad rarum earum erit 7:. zç. quod aliquanrulò ma vnum Secundum, videbarurq. auge-nda altitudo perpen—
ius cſt quàm dúplum ad 3600. Iam fi tiipedalis vibratio diculi,vr iuxra dicta Propofit. 3.pauciores intra idem tem
nes fuerinr 60. ¡nren'm pedalis altitudinis perpendiculum us vibrati011es ab folueret . .Sed quia vmbra; ad lineas
conncret proximè 104. at quadratum harum ¡0816. ad horarias appulfus non poteſt difcemi adeò exactéwt non
quadratum 5600, ei‘t roxímè triplUXn,&c.I-linc naſcun , formidemus de aliquorum Secundorum errore ideò d¡
rut duo inſignia Prob emata . n-uíſo hoc modo, ad alios me conruli .
Secundá itaq. adhibiro Perpédiculo cuius altitudo eratz- Mªdm -
PROPOSITIO IX. pedum Romanorum antiquorum zx vnciarum 4. Sphe—
ra aurem ſen'ea vnciarum 8. ò‘c carenula eius vnciarfi z
Et Problema]. IS( difpofiris Socijs 9. ad id probe inſtrucliszqu¡ nunc 0m
nes fetè aut Philofophiam, aur Theologiam , aut Mathe
Dari: duobm Perpmdimli: amninº equeliów, ſim publicè profitenturzvr ſibi poſt vnius circiter femiho—
fed diuerſz aleje-realizan; Ó- ddti: *vibra-¡Imi ¡ae numerarionê ¡trecederêt Anno 1641. à Meridie die¡ 2..
[Im Utriuſq. ſingil/¿tim equal¡ tempore mac Aprilis ad Meridiem z. Aprilis ful‘tinuimus numerario—
nem vibrationum fimplicium, quarum numerus , ex cal
mentir, Ó- ªwzim' altitkdim 5 altitudinem 41 culis fexagenarum vibrationum ¡n vas inieclis , repeuus
terim inueſiigare . eſt fexagenarum !466. ¿Se pra’rerea vibrationum 58. Dies
autem Primi Mobilis continer ſua Minura X440.Dies ve
Vlríplica fin ulum numetum Vibratíonum per rò Solis Minqra Primi Mobilis 144,4. Tale ¡gitur l’erpen
fe¡pſum, 8C íabebis quadrara vibrationum;dein diculum vno die Primi Mobilis abloluitêc vibrarionum
de quadmtum vibranonum alntudinis nora: multiplica fexaqenas 1461. Se vibrarioncs adhuc 38. cum deberer
per ipl'am altitudinem notam z 6C fummam hínc factam abfoluere tanrüm 14.40. fi vnica eius vibratio fim plex \'n¡
diuide per quadrarum vibrarionum ignora* altitudmls, Secundo reſponderetz addidilgirur carenula: vnumnnª
nan¡ Quoriens dabir altitudinem ignoran¡ . nulum, vr numetus vibrarionum minor euaderetl ac pro
¡às accederet fingulis fuis vibrarionibus , ſiad SeCUnda
PROPOSITIO X. Yªrim¡ Mobilis .
'Tenia‘ ergo adhibiro Perpendiculo , de quo ¡n Lmodo z. Mºdas .
Et Problema II. fed alto ¡am Pedes Romanos anriq. z. Vncias 4. Se ¡Lºs,
vnius vncize; fed obfcruato tranſitu C:ruda: Leonis’ per
Deli: dual-I: Perpê'dimlis omnima .equalibt/:ſed Meridianú ope Tn'anguli Filaris,de quo fupra ¡¡muero ç.
diuerſie Ó m -Utmq. cognit-e almudim: , Ó' marginali, nocte fequentc diem 1 1. Mai) , numetauimus
cum prazdictis Socijs , à rranfitu Stella* huius per M. C.
data numero viórationum 'zmimijemre ¡zu qu. ad altenun tranſitum noctis fequentis diem I ;.fexa—
nerum vibrationw» alteritu . genas vibrationum \implicium x449. ¿Y praªtetea vibra
!iones 53. Ouare exceflerunt Diem Primi Mobilis Minu
Vitamm numemm vibrationum clararum duc pet tis fuis proximè ro. eaque proportione cófcci mih¡ tabel~
altitudinem Perpendiculi, cuius dárur vibrationes› lam :equatoríam . Sed ne diuerfiras luxe tribuerctur va
Sc productam hinc fummam diuide per alt¡ rierari, qua: in continuando motu perpendiculi luboriri
eudinem'alrerius perpendicul¡ , 8C Mriens exhibebit ti poreſt , nèue tanrum txdij in numerarione per integrunu
bi nmnermn,cuius radix quadrata dabir numerum Vibra diem naturalem mih¡ 8C focijs imponens aburerer vale—
\ionum . tudine mea z 5C ipforum tolerantia: Quanum modum..
elegi, 8C retento priore Perpendiculonliud adhibui cuius
PROPOSITIO Xl. altitudinem primr‘im ad perpendiculum prredictum exa
minaui tentando , quanta pronmè deberet eſie , vr votis
.ErProblemalII. meis fatisſaceret .
(¿ganó itaq. Perpendiculum adhibui,cuius altitudo eſt 4. Moda: .
Inn-mire temp-m Primi Mobilix, aut Din' Solari: Pedum Romanorum antiquotum z. vnciarum 2.. 8: 72-3-.
commiem 721mſolum tati mami perpendimli vnius vncia’ ,* Sphrera aurem ex folido aurichalco vuela—
dan', fed etiem ſingulie ifflſim viérationióue mm zo g. è( Catcnula aurichalcica annulorum 17.1.. cu—
ius pondus vnciamm z f. Hoc Perpendiculo à rtanfitu
ſinplieibw, ó- eompoſin": 5 atq. indeperr‘oloer Spica: per Meridianum qu. ad tráfitum Atcluri per eun—
‘UÏÓÏdlϪfitl ¡llim exectè mmemre tempom . clem nmnerauimus :1mm 1-7.¡.Y. tribus dnüuc‘tis llOQllDLlS
¡tera
DE' SPHAERA EL E ME'NTÁRI. 87
item-i obſenmrione. nempe Mail 19. 8C 28. ¿Y lunii 2.. vfi jm”. ,Igitur ſi Pcrpendiruii przrdicti yz'. Ñ 42."..ideſt vi—
PP. Pumaſ; a \Haría (Jim-Elda , Ó' lªn-mafiª Zma , bis ‘ rationes ſiin‘plices zz n.. v'al'ent ſ'rimr- Mobilis Secuncla
quidem 32.12.. :5C lemel ;2.14. vibraciones ſimplices nu 51 92.. vriq. 60’. Perpédit ulnideſt 5600”.:vaiét lªnmi Mob.
memras Inucnimus ;emt aurem illo anno Declinatio Au .ç 9'. 37"; vel ¡altem 59'. ;6’2 ergo vna lnnplex eius vi
ſirulis Spica: à nobis obſeiuara Gr.9. 1 ç'. 2.8". Ar'ctuuau— brario valet l’rimi Mobilis X97-. Wh'Et hac ratione con
tem Borealis Gr. 2. 1. s'. zz”. 8; diltantia Sextantibusirc fecfa eſ’t tabella !Equator ia tehçoris
hibÓO'láEtori,ſierfflEaïhinc , curus
quonïòdb alzjs ſpecimen
iiinilibus ex
vfi
rarò capta Gr. z z. 2.2.'. ergo per Problemnta Primi Mobi
lis, de qmbus libro io. differentia Aſcéſionis Rede inter filerimus iii numer‘andis
cuius intelleccuz nſementotemporibus
nos ſingulisPrími Mobilis
cſialcnlis : pro
'i'eu gram#
Spicam ¿Y Arciurum in ¡Equatore computara, ſuir Grad.
1 z. 18’. quibus nebcntur de tempore Primi Mobilis Ho fabalibus vti tolitós Pto ſexagena quaúis vibracionum.
raria Minuta ç z'. u". ¡en redigendo ªd ſola Secundaáúc - fimphciiun . ' ' '

‘Perpcndiculi alt¡ pedos Rom. anriquos 3. variar z ſi’s. cuius rotum pªnda: ſPbam
x auricbalczm , cum can-na , vnciarum 2 z H. ‘
Vibrariones l '1 empora Priim Sexagem; Vibrnt. Tempora Primi Sexagenze Vibrar, Tempora Primi
liinplices . Mobilis. \eu Calculi . Mobilis . A b leuCalculi . Mobilis .
l I. 11. III. 1V. Her-2.1. 11.’ 111. H. _ 1. 11, 111.
1 o o ſ9 z6 r o o 59 z6 l OO 1 z’ 9 2.0 a
2. o x $9 r 2. 2. o 1 ſ9 I 2. zoo g 18 40 o
z I 2. ;8 48 z o 2. 58 48 zoo 4 ;8 o o
4 o z 5? 2.4 4 o z 58 2.4 400 6 ;7 zo o
5 o 4. 58 o ç o 4 58 o çoo 8 r7 4o o
6 o 5 $7 36 6 O ç $7 36 600 9 $6 o o
7 o 6 57 lz 7 o 6 $7 I 2. 700 rr 3ſ 2.0 º
8 o 7 f6 43 3 O 7 ſ6 48 800 Iz 14 4o o
9 º 8 ;6 2.4 9 o 8 \6 2.4 900 14 54 o o z
Io o 9 \6 o lº o 9 56 º !OOO 16 zz 2.0 º
1.0 o 19 52. o 2.0 o 19 S2. o ¡440 2.; ;o 2.4 o
zº o 2.9 48 o ‘zo o 2.9 48 o 14ſ0 14' º 2.0 o
b 4o o 39 44 o 4o o 39 44 o 1 \oo 2.4 yr º o
;º º 49 4o o ;o O 49 4o o zoo‘º zz 6 4º o a
¿o o ;9 ;é ol 60 o y9 ;6 q o

7º_r ² ' 9 3² º 7º 1 9 ª² º[
So I i9 2.8 o So r 19 2.8 ol
90 I :.9 24, º' 9o I 2.9 2.4 o
I“Uo i 39 zo q ol 100 I z9 zo ol

PROPOSITIO XII- pofitas filas , inrerim dum Perpendiculum illud longius


abſoluit 180. vibrariones ſimplices , que valent ex pra:
Problemaſ IV. miſsà tabellà 179”. 48’”. ergo hoc Perpendiculum ſím
plici i'ua vibrarione zo”. ò( compoſità vnum quam..
Innn’re Pcrpmaimlmn , Mim ºumſimplex -vi- , proximè Secundum repm-ſcntar, ¿Y ſemiuibratio rs".
firmº .quia-mat ªun¡ &ecundo Temprn Pn' _
:Fiaritem
ls
aliud Perpendiculum
) . . .
, cuius altitudo fit vn- P:PPI-»Jn.
. .
Im' M05111: . Ciarum rï 5º—. ledis Roman¡ anriqm , de quo Pede nos …um P"
cap.7. ſphxrula autem auríclmlcica ſitv dmchmarum .emm-¿Ñ, ª_
¡mz-¡¡M lar PCrpendiculum cuiuslſphxra aur‘ichalcica fit vn ſed filo appendatur ex centromotñs, neque enim tamªra…, ,
Ia. una? Ciatum zo g. &- c-.Itena eius aurichalcica annulomm tum ponaus eius eſt, aut tam frequens vſus ,- vt diſtendi
nin/mb ¡74. cuius poncius fit vnciarum z 3!. ¿Y altitudo fit pedum poffir ſenſïbiliter filum; Hoc autem Perpendiculum ab
fu: mªll Rºmanorum andq‘uorum z. vnc.; . 6( Tªc-,75. hoc eſt redi ſoluit ;60. vibraciones l'uas fimplices eo tenipore, quo
M NÚM" gendo altitudinem ad anIç cenreſimas (it 3927. centeſi Perpei Idiculü proximê przcedês abſolurt 60. vibrationes
","º' ª" marum . Nam per Propofir.9. .Se Problema r. altitudines compoſitasndell Secüda temporis 60”.1eu Tem'a 3600"'.
"‘ª' duorum Peipendiculonim EX-quaiium ſuntinter ſe vt qua ergo vnicà ſuà vibracione :equiu'alet Terti;s Io. Primi
drata vibrationum . lam verò perpendiculum alrum cen— Mobilis . Huiuſmodi ergo perpendiculo vſi ſumus ad
tefimis vnciarum ;867. ſuis 60. vibrationibus ſeu ſuisb mªnſurandum máiuniGrauium narumlem; ſed in nu~
Tertiis 5600. ;equarur PrimiMobiliS Tertijs z $76. ex di' merandis eius vibrationibus,vt porè celerrinjiis' , ’oportet.
¿hs PropoſJ r. ergo Íi quadr.1tmmiumeri 5600.quod eſt poſt ſingulas earum decades ¿c digitum vnum complica—
!1960000.ducatur per altitudinem centeſimarum 3867. tz manus arrollere, &zvalde atrentum eſieªimmò ad ma
fiet tumma So 116510000. quz diuiſa per quadrarum.. iorcm'euide‘nriam'duo a"qu‘alia perpendicular‘ huiuſce
Tertiomm z S76. quºd eſ’c 12787776. relinquit centeſi— modi adhiberefl duos elle numeiºárores, ſeorſim nume
mas vnciarum z 92.7. hoc eſt Pedes z. vncias z z—fl. rum ſuum adnotanres , vr conſtet in fine operationis an.
cónuer ':nt necn'e . Ecce’ aurem mbellaï pro duobus Per;
pendicu is nuper deſcripri‘s , ad aggrcganda tempora cor
PROPOSlTIO XIII. rum . In quibus licer non exactè atq. ſciupulosè ſeruerur
ProblemaV. pondus in illis adnotam’niu'dem ramen tempus obtinebi
rur , dummodo longitud() perpendiculi à centro eius ad
?expendiº-xl¡ *varia , Id ſiêtiliºrem man/¡mm centrum motús exactè ſir eadem, nec adhibeanrur lila
nmpºri: . ex 'unª den'ure . ferrea 'ri idioramliºquin nimis citò ceſſat morus Perpen—
diculi; led fila intona , aut potiiis catenulx minimis an
lar Perpendiculum, cuius altítudo fit vnciarum 9. ſulis contexlx -
!Nydia ¿Sc-¡75“3 vncia: Pedis Romaniantiqui, 8( Sphrtrula
¿III yn J’.
aurichaluca , cum ſnà cateuuli fit drachmamm 18. Y.
lº" 15"’ expendendo enim ad Pe rpendiculum , de quo Propoſir.
¡1.6, u.. reperi hoc abioluere 180, vrbrauones com
Vibra*
º

SS-iIIBER"‘Ñ ‘SECVNDVS
¡Iranralis altitudinis , dc quo Propoſir. 1 z. vÍi ſumus ad
ſ l Têgm Pri- ſ Tïpºm Pri numerandum tempus , quo totus diſcus Solis euadebur
Vibmtíam: sza- Vibmtianer mi M0~~ ab Horizonte ſereno , 8C quo diſcus Solis ac Lunar- in.,
, fl‘mpliccr. l bilix. l fimplicer. l bilis. \Equatorc aut extra tianſibat per Meridianum tam di
recto intuitu , quàm reflexo in baiím coni lucidi , excep
' l ,, ,,, l 1 .l ,, tam tabellà candidà atq. adcò ad menſurandas diam e-'
?,38 1 o zo I o Io rros apparenres Luminarium , 8: ad alía multa tempora
A" 2. 1 º ’ z O 2.0
Aſtronomica , vr ſuis locis narrabirut . Gauiſus ſum au
ª 3 I zº ".ng ª o zo rem Ct‘un poſ’t aliquot annos audiui Perpcndiculi Olcilla- Unªm…,
z 4 2. O _Lª « 4 O 40! tioues al) al'ijs Aſtronomis adhibitas , nimirum à ./11l- MHZ…“
ª ç z zo _ª g o 50‘ :bai-'lt Florentiº Langrmo vt ex lirteris ad me ab ipſo da— wª" 1…4:
tis didichò'c à Gaſle’frlctdo l’mdclino vt paret ex eius Eclipſi- Kin/mu:
\ª _.5_ .—__o.-— a pun— __——

Í: 6 z O {ª 6 I O bus,& Idea tabulamm Atlanticarú pag.: ç. 8: à PMI/[Mª ¡¡Portª di


7 z zo ’5 7 i Io. mfiº K¡rc/zero vt liquet cx eius Maguctc pag.4ço. Ñ à "ªm/f P‘"
:Si 3 4 º ‘l 8 i zo'l Mer/emm Sc ali)s , ſed non conſtat omnes xquè accura- Pºnd‘ªª’º
'9" " 4 zo ‘i— 9 l zo' tos fuiffe in men ſuris Perpendiculi determinandis ;Nani *
*Ñ lº í 0 ª IO I 4o‘ vr vna vibratio vni Secundo temporis ;equitlaleat Mer
ſennus apud Vendelinum requirit pondre¡ -Unciamm 3.6"
'-* zo IO O ª 2.0 5 zo ſuniculnm pedum 3. ſed Pariſienſium; Kim/,Term autem.,
ª zo i; o \5 zo ç o¡ apud euudem FIlum z. pedum cum dimidio non adiecto
A_ e 40 2.0 O E. 4o 6 04* ponderc ', cui ſerè ſubſcribit Vendelinus diccns Ego de
ª É SO zç o "ª 0 8 ol _ficſpmſunipedum Romº-maru"; 42.. Oſcillatariar iaHatI'om-r
60 50 o 60 io ov ferrer' ponderi: Iibmrum $1. /L’lllnl numerº $43. Mi fiam—
mum horaria: ,- quod cum i/Za pedum trium Ó' ſcmiI/'ir
g- 70 ;r o 5 7o Ii 40
ratiam ſiztir parir:: . Dcindc ſubdir : Sed amicus mw¡
;ª 80 4o o ,zª- 80 I; 20*
.Ñ , ergcmzm , R/yapizlir farra*: dilterfizrum longitudimtm ac
5_ 9o 45 o _RÑ 90 I5 oí ¡¡andar/4m, dudam temp-0m main' açqre/ſlu, mm alía multa
E* roo ;o o ~ Ioo 16 4o‘
\I ª . mm Ó’ diametrum Sal-;"5 'US-.rana cfi‘, [amé qmim felicita-r .
‘ª l l zºº zz zºſ Non oſtendit autom quomodo vera ſint qua? poll illa ver
ba lubnectit . L'Ifi amm: mmm nan eſ) aqui- dimrfmm (ſ
PROPOMTIOXIW fe 0mm; ciuſa'em /xffivmſtzm Oſcillatiancs ,' vez-nm autcm c/Z
Et Problema V l. [Nemo, 1105 ºff, Sclc P671360 plurer Ami hará ficri quam aſh;
tc , flu Sole Apagª-0 Úc. niſi forte purat ob Terrce morum Oſcillntio.
eas incitar¡ concitato motu diurno , ob acceſcum ad So- m: m ª!
.D410Panda? Perpendiculi . inumire eim altitu lem ', retardari aurem in receflu : quod etiam 'K eylem, "lº-'17 Tºl
dimm , in qua 'unica ipſiw *viáratio ſimplex Langomomrmmêx*Bit/[ialdo placuiffe docebimus lib. Map( ¡“'m’ª’i‘ªª
*vno fill/'78110 horario. 'Url 'wm bora, *vel 'vno die 30. Concedïr ramºn Vendelinus Si virinq. Pendulizm c.\'- 'ª' 'ª
tm [im-mn pcrpcndiculiſui ¿’A‘fïd/;lfltílr adgmdm IO. confi
Mim-ali abſoluamr- . Dummoa’o ute-M ein: care (UC/[lenovo: plurimxzr , Ó“ 1'72 [Ongi/[Imum tcmpm [fi:—
² :70/7 rzzmpamr ón'. chranar, /Z‘u &què dizzturnar , d" ad amncm ſenffiim Equal:: .
Nobis autem qui motum Tclluris nó admittimus, diuer~
'[xi dummodo catena eius non rumpatur, Sec. quia ’ \iras illa Oſcillariouú Terra Aphelia , ¿Y I’erihelia prorſus
Alrim "o
ºfflflmº _ pofl'et nimialongirudo carente, aur nimis retardare euancſçitynec placer Metſenno lil›.4.HarmoniaT pag. ;69.
m², muy_ motum,aur nimio ponderc annulomm tot ſimul ſumpto Dixiautem perpendiculo exactiils mcriri nos pone,
Mm,……z rum vmcere vim ſuperiorum annuloriun , coſq. laxando répora,qulm quouis horologiomïi l—chlrologia,6cClcpſy Cºmpara.
1ix,ç_‘;» _dm- abrumpi . Ware non-poffumus ccrti elſe de hoc effectu . dra: al) antiquis vſurpata’, de quibus Cíª-amada: lib.z. Cv—_ ¡iº, Pcrpcn
_
IN. in infanis alu'tudínibus :- per ſe tamen loquendo z 8C ſpe- :
clicfac Theori-.r- ¡ Proclm in Hypotvpos ’: Alimnomiéis d".ª'ſi' ª…"
. . - ,. . . al… "7070…
n
ctata altitudinis prçcisà diuerſitatewalet propoſirio 9.qua cap.z.
6: 8C Martmnnr
Arenaria horolo-¿iaCapcllahlxò. de nupnïs
, de quibUS Dauid Phil-3109,11',
¡limitar in Ãre— N Qr“y
Ñ'. s ſi
ſuppoſita affumatur Pcrpendiculum,de quo propoſitione ,~
n. quod ſcilicetfit vnciarum zo z.. 8C cum carena vncia narium Archimedis; S: Hydrargyrologia,dc quibus Ty
rum ſerè 2.4.- ſeu librarum z. fi eius altitudo eſt pedum z. c/¡o tomo 1.'Progymn. pag. 149. N Horilonia de quibus
vnciarum z 7%. 61 una \implex vibrario. eiuſdem ab idem ibidem, a Scapliia de quibus \ó-Irzcrabin¡ 1.1. in.,
ſoluitur vno Sectmdo horario , vr dictum eſt propofir. u.. - ſomnum Scipionis c.zo. &Sciarerica omnia, non ſunt
Ergo pcr propoſit.9. ſi nihil aliud interueniat ; in altitud¡— lnenſura: tamob
riendas, fiue exactm
motumad vnif'oimitcr
totam horamdidormiter
eiui'q. partes me ›
rſiactum
ne palluum 2.; {G.Nna vibrario eius durabit vno minuto
horario; & in altitudine pafluum 8,482,520. vnà horiz fiue ob incertos vmbra: :1d lineas liorarias-appulêus , \'r
&C in altirudme paſliium 4,88 ;,8 16,310. vno die naru— dicemus 1.3. c.9. modo 4. quem expedir liocloco pra*
rali , atq. adeò vt vna oſcillatio eius ſimplex diem vnum. Iegere . .
durarct,deberet altitudo talis Perpeudiculi efle Semidia— Arterice autem humanmictus compcſiri ex (Molºtºv Amyiz l…
diaſtole., quos aliqui exiſtimanmr eſiſieidoneos ad-lïibti— mam pm'.
merrotum Terrxk circircr 1000.
liorem remporis menſuram, pluribus anonmliês obnoxii [mm: :fle
ſunt,ob diuerſam diuerſorum hominum complexionem, 'itª’ -
PRÓPOMTIOXW
‘ " ’ct Problema VII._ 8C eiuſdem hominis diuetſas :trates , valetudines a animi
perturbationes , motus corporis,aut ſonmos Etc. Eſto
Cªi-damª: Lg. de proportiouibus propolïçò. & 2.18. dicat
Pcrpcndiçulo exqctià: Aſinm'amiu [ampªra me— hominis {ani arteriam pulſare vna hora \'icibus_ 4000.
tiri, quien quan: cliº Horologio . Keplems aurem in Epirome Aſtronomirc pag.z78.in_
robuſto liomine perfecta: :'CſatlS , complexiouis melan—
Erpendiculo, de quo propoſitione r r.&: 1 1. frequen cholicmaur conſeneſcenrezſingulís Setundis horarijs ſin~
tiffimè vii ſuni-us cum \ocijs ad id exercitarillïmis ac gulos percipi arteria: pulſus, nullo diſcr’imine ſyſtoles aut
- ,ndiffimis , ad merienda temporis interualla inter ttanſitus diaſtoles, \amm tamen hanc rarditatem eſſe , 8C vulgari—
Stellarum Fix-atun] per Meridianum , atq. adeò differen ter numerari 7o. ictus vno minuto : in cliolericis verò z
tias Aſceufionum Rectarum z 6: ad menlurandam dura- in fmminis So. ita vt vulgariter vna hora ſinr 4000. circi—
tioncm Ecliptíum , 8C interualla tranſitús Planctarum... ter. Vende/¡nm air 4100.1'Ótus ſuc; arterire vna hora ſíl’PiñS
aliomm , ¿Y Fira: :ilicuius per Meridianmn : ſiquidem ex exploratos . At ego plurimis ex Societate noſtra pulſus
praxi , de qua propoiit. i I. modo 4. ccrti fiiimus intra ſuos numerantihus dum ego perpendiculo , de quo pro
vna‘n aur duas horas non poíic conii'nitri etmrem maio— poíit. iz. tempus numerabam , dcpreliendi diuerlitatem
rem Secundis 5". horarijs . l’ra‘terei Perpcndiculo do-~ intra vnum ¡nimirum runporis , ii puliibus ço. ad S s. in
pl:
DE SPHAERA ELEMENTARI. 89
‘pleriſque autem pulfus 60. aut 6 ç. aut 7o.circiter. Sed cürn grauiores pauimenrum percutiebant, tantam quan
Lun Perp‘endieulum ad velocitatem gramum merien tam cenus in ſubieCta tabella .
dam applrcemus .
l l Fede: qui
{ªrea &lºs tez; Cªra -m .Hºz, BIÍm' Globi ciuſdem medir/¡-v Globur qui [ms leuíor
.Hºz. mul dim!) i ex eadem citziu de- l globu: di
altitudme . flêdir. ſlabut a'pa
* CAPVT XXI. uimmrº .
Cercus aniaium 6 Z Ceteus is
:Ï'Ï’T De Velacitate Grauium Naturalimntu dc ErLigneus vnciar. 4 g
u… . .
-KM, ſcmdenttum , C9* Praportzone mcre Cereus vnciarum l .g ct
‘ ¡¡fue
menti tve/acitatir corum . Et Ferreus vnc. rI F Fei‘reus ;o
_.__._._.-__.__._ _____ _H_
;ªmi Cl'Cl'ilCCUS vnciar. 9 Cretaceus zo
ONDVM Galilrei Dialoguni z. de Mundi fy— Et Ligneus vnc. z {—
ſtemate , nondum Baliam Opuſculum de mu— _____._ ___.______.. _ ._.__ _._._.__
tu Narurali Grauium Solidorum , 8C Liquido Plnmbeus vnciar. 2. ª Plumbeus 2.;
rum Videram , cum iam per motus perpendi Creraceus vnciar. z ‘
culi rentabam fi poſſem reperire , qua proporcione velo
citatis Granja naturaliter defceudenria velociús ac velo l’lumbeus vnciar. 2. ;- Plumbeus 4o
ciiis verſus \inem mouerenrur . Qu; igirur expertus fzm, Ligneus vncimum 2. z. ›
— '—- —.—I _
&C in quibus confenriam cum ípſis , aut ab ipſis diſientire Cereus vnciarum tç ’
cogar 2 breuiter ſmmna ſide recenſebo . Er Creraceus vnc. 2.0 Creraceus ’L

PROPOSITIO I.
Eanr nunc n'efcio qui femíempirici , 8( ex parua alti
Cºrporum duorum aquali: molis illua’quod gra tudine lapillos demirteiires , exiguumq. intemallum in—
rer eorum ictum , ſeu percuſſionem pauimenti videntes ,
uius eſ), natural¡ maru una: de/a‘eudzt cx iae’rent omnia corpora ex :L‘quali altitudine in ídem paui
tadem termino adeuadcm termmam, qua-m mentum dimiíſu , peruenire ad illud codem ad fenlum.
illud quodcſt [cuius . tempore .
Duo corpo Onſectis ením duodecim ,lobis ex folida argilla
n ¡què mu
vnciarum zo. ¿Y totidem ¡¡lis ex eharta compreſ—
PROPOSITIO III.
"º" --Í [US I’d ¡5
què gm_ fa , fed ar illarià teſtà fuperindutis, xqualis Cum prio .Duorum corporum inaqualis grauitati¡ z non eſt
ª¡ ¡¡ª ¡¡¡e ribus mo ls, fed vncmrum Io. bimſq. ex turn Afinel
pzz”, , 10mm Bononia: eodem planè momento dimiffis , hoc eſt tadem proponíª ia aeſcmſu a: 'vc/(mmm ,
,un WI., Vno decunciali , alrero vigecunriali , ille oui gramº( erat que ia grauitate .
time. percuffitſolum fubiecti pauimenti , cümille qui leuíor
erat abeflet :Idhuc ab eodem pauimento pedes cirçiter fºr contra Ariſ’corelem , quem merirò in primis Ga— ¿Ñſtª,21,-,
r ſ. ó: adhibitis d uobus numeratoribus pe: pendiculi mi lilzcus dialogo 2.. de Mundi fyſtemate , 8C Dalia-…º, d, …º
nimi,de quo 02.0. propollrz. globusleuiorferiàs pani nu, i'upra redarguunt , Se Noſtra experimenta adducta mgmmñ.
t mentum percuílit tribus vibi'ationiíius fªciè, hoc ell: Ter pro 2.. ó'c z. propoſirione: num ſi vera eflet pofïtio Ariſto—
_Ñ < tifs ferè 30”'. quod repetiro duodeciesexperimento con [CliS› debuillet globus vnciarum Io. quo rempore fflObus
firmatum ell. Neq. hanc propoſitionem ne ::nt L all-luli“, vnciaium 2.0. eonſecit ſparium pedum 2.80. conffcilſo
-. -~ aurBalianm,fed dicunr paruum eiſe interna lú tum lpatij, folum X40. ó; abeſſe toridem alteris pedibus à‘ pauimen—
tum temporis inter leuion's , 6C grauíoris camm , quia ex to, cümtamen abſuerir foliun Iç.pedes: ali¡ autem le
_z-. perri id ſunt in altirurlinc pedum tanrummou‘o so.aut uíores globi nunquam proportione abfuemnt ab illo pa—
100. Ar turn's Aſïnellorum alta eſt pedes Romanos an~ uimentu , qua excedcbnntur in grauirate, etiam ſi omnes
Áffiuellºn‘¡ tiquos zn.. vr Nos cum P. Grimaldo dimenſi fumus, ex eadcm pedum 2.80. diſtanria demilïï iuerint , vt pa
‘L eſtq.aptiifi_ma ad \alía experimenta, quíppe qua* non.. tet ex tabella propoſitionis z.
, ’ pyramidahter aut conu: cacumínatur, ſed quadnlutera
intra planas
al’cturgir fuperficies
: diſtantia ferèà parallelas
\amen coronide qu. ad verticenp
ad parapegmatis PROPOSITIO IV.
paunnentum , ex quo. dimiſii l'unr globi , eſt pedum 280. Grauia natural¡ deſcmſu pcr liz/cam perpendi
His ó( fequentibus experimentis teſtes, 6C adintoxes in—
l terſuere, licet non feznper omnes (imul, PP.Stephanus cularem *veloz-¡I‘M ac -velaczu: moucmur *wr
I Gbiſonus , Cami/lu: Roda/,gm , lacobur Maria Pal/aula?" ſiz: ſim-m ea incremento wlacztatir , quad eſ?
l‘ nuſ , ſ’irtccmmr Maria (Inma/du: , Franei/C'u: Maria inter numero: paz-:ter Impare.: ab emita-tc
²‘ ' Grimaldi“ 7 Francifcm Zmu:,' Ócorgm: C’a/fianus,óc alij .
¡aumentar z [UI ¡la ’Ut [[Iatia Iraxſmzffa cer
ti; teazpariéux ,ſim interſe "Ut quadrata tem
PRO'POSITÍO II. parum ; ſeu ita 'Ut ſpatza tranſmzſia [Jake
am inter ſ: duplicatam proportioaem illiu: ,
.Duºrum corparum eiuſilcmſpecie’i ſi-d ¡Mazza
quam ¡¡abr nt tem-para quiéuxſpana ¡lla mm
[Lſ molt¡ acpanderis e illud quod grauiur eſ] ,
natural¡ mom Citi/PI dlſc't’hdlt ab eadem ad ſurata fuermt .
made m terminar» quam quad cſt leut'u: . Ora aſlſieitio eſt Galilei' fupra adducti&Ea/íar¡i,
T noſtrifq. experimentis ſzrpius comprobata -, dicun
Emifimus enim Anno \645. Auguſti 4. ex Turri tur autem numeri parirer impares ab vnitate hi, 1.3.3'.
D Aliuellormn plunmos cretaceos globos fimul bi 7.9.1 1.1 5- iſ. Sec. Iraq. ſi primo quadrante hora: graue
nos , ò'c bmos, vnos vnciarum 4.. alreros vnciarum S. ite— aliquod cºiiiecerit Stadium I. fecundo quadnmre z. &Í
mis qumdecies experimentis , 8C femper obfexuauímus tertio ç. Stadia Conficiet, 8C fic de \ClquO progreffu . Ad
Ñgtaworem percurcrc pauimentum, Cum :Idhuc leuíor id verò explorandum P.Fr.M.Grimaldus, ò( ego pra'pa
ab eo diſtaret pedºs 4. aut paulò amplius : Adhibitis au rammus plurimos globos cretaceos eiuſdem molis , 8C
tem alijs globis , dillamiaui leuiorum à pauimenro , tune fingulos vnciarumS. quos dcnnſimns ex diuerfarum..
' Tur

90 LIBER \ SEC-VNDVS
Turrium :mr :edium ſeneſtris, aut Fenel’cellis ad menfuras - demiffi ad pnuimentum penieniebanr, adhí'oui'nus duº’s
cnpicndus aprioribus , vſïq. fumus in primis Bonomenſi Perpendiculos minimos, de quibus c.2.o. propofim z. fe
bus turribus z nempe Aſiiiellorum qua: eſt alta pedeç ROA cundo locoz quorum ſcilicer vna fimplex vibmrio valer
manos ;12. 8C S. Petri ain‘t pedes 2.08. 8C S. Perroni) alta 10"’ Pl'llnl MobilIS. Inter multa autem Experimenta,
pedcs zoo. 8C S.Iacobi altí pedes 1 89. _6C S.Francrfcr al duo infi'aſcripra felectiffima , 8C omnium ceiriffima , ne
rñ pedes lſO.llCCt non tota earum alritudine ‘lll-fileſ] prolixiot euadam Lector¡ meo propone in rabella fe
mus , fed illa, qua: apta fuit ad propornonem predictam; quenti .
l’rrrtcreà ad reinpus fubrilius pemofcendum , quo globi

ExPº' _
Vibrªnºms .
fiM- l Temp… Vlbm. .
'Síatmm *
cºnfió-fumadº. cr 0 finiſh"
l Peon/CHE ſcor Im l Pro om'oincr- ª'
tipvelocitatlinfn
' º_ ' pliczsiIÏ‘fPen
rªm- ' ' - ti \Zn-8m
ibus con— ‘ o cremceo vnciarü 8.
in fine ¿Pam Ñ
l ¡upon/\us ~
aque .
l fimplicibns mame
~ ' ' ' libus . ri: expreſla .
z ª' j ,, Pedes Romnni . Pedes Romani . Num.p;1rir.impares
\ ç o ço ¡o xo 1 º
10 l 40 40 30 z
1 1ſ 2. zº 9° Sº f
zo z 2.0 1 60 7o 7 _
l z; 4 ro l zço 90 9

6 i ol Iç lſ l i
l 12 2. o 60 4? ª)
II 18 z º 1 Sſ l 7? l ſ
2.4 4 o 2.40 ¡Oſ 7
ſerè 2.6 4 ſerè zo l 2.80 l l

In primo iraqupen'mento, ciim ex altirudine pe III Si globus cremceus vnciarfi 8. perrranfirpedes 1 ç.


dum lO. lobum prazdictum irerara frrpius operation-e) feu pullus 3. vnico Secundo rempon's, vt liquer ex 2.. Ex— ›
Obfenm emus ad pauimêtum peruenire rantr'i vibrario— perimenro noſtro, ergo per proponionem , de qua pro
nibus quinque przrdicti_ Pei'pendicullz tentauxmuç altitu polirione 4.\i nihil aliud interueníret quod motum impe
dinem, quam globus 1p_fi .rqualis pcrtranliret Vibrario— diret nur variarer , puta calor cx artririone productus , 6C ª
nibus Io. 3C deprehendimus elſe pedum 4o. & fic de) dilloluens globum , aut aêris vel Xthcris diuerfn ran'ras º,
certerisr In Laurem Experimento tempora ipfa aflurnprà perrmniiret 60'. Sccundis , ideſt Minuto i. paſlus 10800.
altimdinc explorauimus º, nam inuenra alrirudine pedum min vr quadratum i.Secundi quod eſt Lad Secundorum
1;. quam 6. Vibrarionibus globus perrranſicrar¡ conclu— 60”. quadratum , quod eſt 3600. ira z. paffus ad paflus
fimus ſi vera efler pra-dicta proportio , debere in fine Vl IOSOO.Vnê aurem hora idel’t Minutis 60. conficeret paſ—
brarionum n.. perrranſiri pedes 60. exquiſita ergo alti fus z 8880000. nam vr quadratum I. ad 60. Minuromm
xudinc pedum 60. que: commodn ellet praXi , id verum quadratffiquod eſt 3600. ita paſlus 10800. ad 38880030.
elle agnouimus , 6( fic d'.- aliſis : non potuimus ramen al \ZC horis duabus conticeret paſſus omnino iççtzoooo.
tirudinem reperire dcbitam vibradonibus zo. quº: op nam vr quadratum hora: I. ad horarum 2.. quadrarum..
porruna etſet reliquo progreſlui . i quod ell 4. ira pailus 58880000. :1d pallus Içççzoooo.
Dcnique Horis 48.feu diebus 1. conticeret pallſius omnino
Vides iani in primo Experimento, vr fe haber fparium
IO. ad 4o. ira quadrarum víbrarionum ç. quod-eſt 2.5. ad 89ç 79; 2.0000. Nam vr quadrarum bone 1. ad horarum
quadrarum vibrarionum io. quod eſt roo.ò'c m Secun 48. quadrarum z quod eſt 2.504. ira pafflIS 588 80000. ad
do Experimento , vr fparium lſ. ad fpatium 60. fic qua paflus 89579510000. Sunr aurem in femidiamerro Ter
drarum vibrarionum 6. quod eſt ;6. ;1d qundratum vi— ra' paſſus \000000. iuxra dicta ca !1.8 . ergo per lixc diui
brarionum 1 2.. quod ell 144. ¿ªc fic de ſimílibus . dendo ¡or-.edictos palſus , habebimus intrafcriptos femi
diamerros Terrce .
CO ROLLARIA.
i l Tc'pare. Conficit .pafflu SquemidM
Glabu: Crua- .
Símflifï- I Rtanr ergototo Ccrlo roriſue elementis, qui occu till"wuigrií ~
01. , ,, Rºm-\17,714 merr. Z eïrd.
_ _
ó'A-rugd fione accepra ex Simplicioliba. de leo \.88. 8 per ſ, ,3. *_" '—7'— —-*
humº" cum noſtto Arriaga diſp.4. de Generatione fect.ç.aur ne— ſinÍ/\ilalihd
Rſtldj‘ſirq.
° º 'l
º Ï º. 8
,‘Ñ 3
!OR CO ;ª
llº.
gmr , :tur in dubium rcuocanr velociratis grauium incre
menrum maius ¿Y maius verfus finemnb ali¡s communi [Patlſl (Mſ. 1 º º‘ z 880000 7”‘
demdmſitg.l 2. º o içsçzooool zx
ter admifſum cum Anſtorele ſ.Phyf.r.76. ¿ªc lib.¡ .de Co:— m ac ¡¡º/In z o o ;49920000² 7o@
lo r.88. 8( qua'ſt. 19. mechanicarum . Neque obſtar quòd Aer. l48 o o 89579szooool17916. AL
fumus in fine non afcendar velocii‘ls z ficnr bulla: ex aqua;
impeditur enim à frigido aêre_círcumfi1ſo eiuſq, perpe
tuis agimrionibusà quibus diſliparui'-, &c pars fumi vapi IV Errnnr ergo per fummam impen'riam illi,qui vt dí- Temp…
da deferirur ab exlnlationibus liccroribus ex cius nebula ftantiam fyderum .ªi terra min'ficè exrollunt, aiunr inolam 7** 'uh-"ª
euolantibus -, Sicur non Obſtar pila coriacea cadens ex al— molendini à Finnamenro ad rerram vix poli mulros au- ‘ª Lªn" ²""
to nec fi'angens vas , quod frangitur à lapide ex minore nos peruenruram . Hinc quoq. fufpecta mihí elTe opinio ª “'mª’
alrirudine demíſſo; mm ad ſrangendum vas non concur ccrpit,quá Galilxus Dialogo 2.. de Syſtemate thdi re- ª…" "d
rir folus imperus conceprus in itinere , fed etiam duriries,
feinnenipe Bombardz globum à Luna ad Terram non.. T…" ªÏſi
denſiras &o Neque in his cafibus aſfumuntur careta peruenrumm niſi horis 6. immò 8( ipſius Galilei , qui af- lªm“… '
;iria . ferir ex fuo experimento globum bombardicum centum
’Cauſa *vc- Il l’robabile eſt cauſamvelocioris 8( _velocioris mo— libramm pertráſire cubitos centum feu pedes x So. quin
'ºciº'ihé' tits grauium aut leuium verfus finem, elle inrenſionem. que fecundis llorar minutis, ac proinde horis 4.. pe rrranſi
velomm't impetús produfri à gtauirate aur leuirareinquouis mo— tur-um milliaria 2.76480. quod ſparium eſt maius diſtan—
Mºna . mento, in quo abfunr à fure mruralis qluetls termino: tia Lunari aflumpra in $6. femidiametris teme, :SC femi
cum non ſir conueniens , vt femel productum imperum diamerro Terrrc milliarium zçoo. vr ipſe afliimit, runc
dcpetdanr, 8: finonaugererurmimis diu ellenr in loco enim dillanria Lunx eſt milliarium lralicorum 196000.
violento . B1 de re plura in Phyficis olim noſtris . Ar mihi globus crcraccus vncmrum 8. 8C longè leuior
\
globo
\
DE SPHAERA ELE MENTARÏ. 9¡
giobo {Ho bomba-.dico, conficir Secundis 4.1101'ariís paſ tatm mah?: diurm' Ó' amm¡ ,- fed ¡¡rm fiſh' aca/[14m G" re
ius 2.40. mulrò ergo plnres glóbus iiic bombardicus *,ſed ccljism Mari: ab Ortu Í/I Occaſnm›C7 muffli-m'w *md: (Jali—
Galilxus eLTaue nc in tcmpore Primi Mobilis Pcrpendi— 142m,ſèd vtfit m Pcrymdtculu. Secunda.m,‘ªèrt alttſudimm
culls affignando: aut certè oſtendanr eius ſcctatorcs , qua /j’derir captar» in media nºtte 7107¡ eje mndcm, qua capta t/Z
methodo campus hoc ipſï S adſcri ſerit . Conſequenrer hará fiztamb Perpmdzcull Kuſſlllºſlem -, Ideal]. «Inma/mm¡
\amen ad ſuam hyporheſim aingloªum illum bombardi ‘vtr-17,151. Pºlum' Stella capmzdam 170m [mm matutimz ac
cum peruenrurum à Luna ªd Terram,ſeu pertranſirumm 'vc/pertera. Alta multa indica: Laffle’fidm diªm /agaczmte
Milliaria x 96000. ſeu ſemídiamerros Terrcc $6. Hdïis z. fumfea' tam numIztm,qmm ¡¡mat e.-.pcn nïti /IIIiIII/olidilaſ.
22.'. 4"’. Ar mihi
8. coniicercr horís tribus Crcmceus
Mdliuria549910. 8C pquiòglobus
plusſi quvnciarum
zm dua II I Nam ego cum P. Framijco .Mm-m (I'rimaldº Per
pendz'culo ¡Milonga , O" ab aèrir ¿girar-lane prxmzmim Ú‘c.
bus horis diſtanríam Lunarem emerirerurz At ſí Firmª~ ſújpez_ ª) en. comí-zm' nulli: tremanbm ºbnaxio, mph-tu: film
mentum non diſtat Tychoni à Term vlrm 14000. {emi poſZjizi quieta-'n mmquam tara drc dimoum à [I'ma fila per
diamerros terreſt'res , idem globus intra duos dies hanc pendicular¡ , cimª fingulir [emi/;wir per no.: vict’mrctur . Et
-diſtantiam percurreríncúm mihi ferè ¡8000.1'emidiamc aliunde ccrtm mihi eſ: 'videorxx dicendi! [Ibro 9. de Syfle
-Uos Terra: (it ab ſolururus . man'bm' Tellurem :tarima-4m' . Prete’m w refm Fourne
rius noſIer inſmz H\drag-rap/aizzü'mcr Nomegiam Ó* Cana
PROPOSITÏO V. damfimr gina/emm moler, qm: -Ucrm tcmpore ex Barca *yer
ſus Att/?mm ¡lammzncr 'wzquammt aporten! ob rſnofum c071
ſimilem , rcmmm verſm Bormm_ . ¿Veo fluya: mrer Bmfi
…mn,_Sttru Perpendtmlt emſdcm dmerſie a/ttmamq !iam Ó” Afiicam, quifit al¡ Ortu , fit re ¿Millſ ver/m Ortü :
Bi. Ó- çm mt: rfp/mn , 'Ut quadratª :amparan: ſtu 'Ut mc i171' nana¡ ex Bmſilm ¡71 Africa/n a boa mom rcflſlm—
""."""’-ï‘ ¿ratio/71m¡ . in mot# circulª/In; IM Paz/den": tiamfimizmt; ſ/t ipſè Gafflèndm 012ijcitſ¡bi au! patiiu C41;'.
"HHH I -

,mudª ¡.,º mſdem “/1th mom recta ¡¡dªmian-rimaſ¡ gmmo . Almnde igztur amſa Perpmdiqul¡ nnmntixz 'vbi :41
mm ¡¡mªnjar-temía c/Z . ~
fm‘º- td,ſtlüt iutcrſc w quadram ¡amparan .

Atet ex dictís propoſirione 8. capitis zo. 8C propoſ.4.. A P P E N DI X‘


capiris huius lïmul ſumpns; nec alía differenria cſt, AdLibrumII.
mi quòd in moru Per‘pendicuiorumjnrm acquaie rempus
plures ſunt vibraciones perpendicuii minils airi, ar in mo‘~ REU. P. Georgíus Foumerius ºoc. IESV, nuper Gal
\ureclo grauium ex maiori alrirudinc dei‘cendenrimm liCè librum edidir , in quo Hydrogmphiam profú—
plura tempora in-;ludrmrurç adiniuabilis \amen ett illa da, e( í'olida erudírione pemactat; in eo multa. ſuur,qui~
proportÍO, &C per cor ſzrcula ignorara rnortalrbus . bus libenriffimè librum hunc meum locuplera-'ſcmfi eius
volumen, quod ille m hI , Vigente P.I.1cobo Dinetro , ex
SCHOLIA. Gnllia liberaliffimè ri'anſmiſerat z ad manus meas oppor
tunè pemeniſi'er ; ſe d neſcio quo naufragio , aut alio caſu
peri,rne , an aliò appuiít? Tandem alterum eius exem—
I ſ qm*: plum deſidcmt de mom grauium ſolidarï¡ di plar ab vno ex noſtrisem Im mihiq. commumcam-n.. .
S xtrſimadeflzper plant" mclmatoru/Ipconpzlat lilmï z. eſt , cúm extrema huius ibri pagim iam ſubjrura e'le;
D. 1 o. Baptiſh Bulizmi de momgramumjolxdgrufflſimfuc. prcrlum . Iraq. inter anguſtías haſce temporis , volui {al
::edit liber 4. :lui eſl de mom' gra/tiza); Zizur-iam , O‘ beer ſ. rem Indicare Lee-orí Libros :Y Capíra , in quibus ille tra. *Ó
defe "liºnibus canalium , U‘ ltbCÏ‘G. de fbmmiIIIlzm *va/i: . ctat
qua: de
ad íJS , de quibus ego
Nauigationem , autſuperiús e í. Rehqua
Geograpkilix enimª
ínſtaurarionem
Nvbi: Mim non permirtitur [071311.45 dtgredz 4d Llememári:
huiuſ/HHH: matm cxpêdcndaxz mm rapmmr ad tale/ha fpeótann in meo Libro Geographico recenl'ebo . _ \
contemplanda, iam iamq. Sol [ms no r fulgartbur ad/c mp1::
l I Anno l 64 z. prodrjè EPI/M.: 4d U #brtelemſVaudctu Ex Hydrograpbía 'I’. Fourncrij º
Pnpmdi Petri Oajſendi , in amm" pºli‘jcnpto agztur de gamma m /m
::m thi
gulo: dies, aſh?: Maris mſiar , Pc/pezzdzculorum recspromj Lib. 1. De Nauium ſtmctura 8C parríbus .
'marianº
Uo
tiºne, ºbſeruata ab AleÑzmdro Caíígmqo Delp/Imatc . (¿I-fl Lib.2.. cap.9. De Turribus quibuſdam infignioríbus
Perpendiculo cx ;0. pad”{m altitud/mſuſpcnh, Ú‘filr proh ad lirtus Maris cqnſtructis, quas Pharos vocanr .
xitxte
bo tubºappafitzſii
infrrnè incluya?cuſpidula"
, ne ªe ri;canfflxcmi
agztºztiom‘í
, cuj/cnnret , ac plum
quieſccmijuppq Lib.9. De find-\dc retluxu Maris z vbi multa contrª
Galilzrum .
fui: ¿diez-4m cu pidulam cuba infi.mm ; O' vidzt fm:: bar:: Lib. I I. De Magneticae declinadonis varierare, 6( qui<~
in &Raimó‘ em: in' \ig/Irma, CSI/*pdulam Perpïdimli di dem tub eodem Meridiano cap. 12..
nergere ¡à Cubtct cuſpide, nºn/¡ne flex {c ¿y Barca m Qrzçntem, Lib.: 5. De Venris . -
G" ex ASI/fra in Occzdmtem; CF' [Imitcm excursm ur Au— Lima. ca .9. De Maris Equilibriowbi ſuſtíner vnum
flrum atrmgz in meridie , Ú’ iternm 1'71 media 7108:¡ dime”. Mare non e( e alio altius .
[WEP eſl' digreffioncj_ !24: , qua; Hondª»- *vulgatmſua . Hmc Líb.1 8. cap. 15. De Modo explorandi profimdiratcs
Pruna‘ mfi’rt ipſè G" Güffendur Tellurem numre, Ó" ex Tel Marium .
luri: mom ºriri [una reczpramnºncm; ficut ex eo arxmr Lib. ¡9. cap.8. De diſtann'a vísús z ſcu cxtcnſioneflou'z
..fins Mari¡ iuxm Ualilazi ºpinionem , ºb ¡Míª-11m- wlan? -zonris Senſibïh's , ' ‘

y .
un l

FINISLIBRISECYNDI;
ñ

[ME ' ‘LIDER


.7...

94 LIBER TERTIVS 'DE SOLE.


Spíritus . Ougmquam non ſum neſcim à S.Híeronymo_, ' Ñermín Rnſa Vríïna pagóoiç. cſto antea in diſquífiu’o
8C nonnemine inteiptetum allud intelligihoc loco nomi nibus Mathematicis pag.z r. inzequalitatem illnm PIT!:
ne Spirim: . Sed hrec quxſtio de vi motiice Syderum aut ſertim prope Horizontem &ole ſpectato, vaponbus H0
lemum , vniuerſalis eſt,j Se ad 1.9. de Syſtematibus z 8C \izontis tribuiſlet paulò poſt Ottum excimtis z Atlmna/im
Hypothelibusreiicienda. Interea monitum te velim ,ſi autem 1(irrber l. l. Artis Magmaª p. 1. c. r. eiaculationi, 8C
Sol actiuè Se ab intrínſeco' moueatur, itamoueri in bo— Vorticibus flammarum, ex Sole perpetuò einicantium.
num Planetarum allorum , ¿Se Sublmiai‘ium, vt tamen At ſaltem eſto nobis Sol TQllè rotundus ac Telluris glo
moueatur in bonum ptoprium , non folàm quiaà Pla bus , nempe thſïcè , Se ita vt eius rotunditatí medica
netis viciſſiin valium influxuum miſcellam recipit, fed inxqualitas ſuperficiei nihilò plus Obſït, quÏun montes ac
etiam quia bonum ipſïuseſt vim ſuam exerete , ac mam valles Terrª: , aut valliculce IS( colliculi in ſuperficie mall'
feſtate , ¿Y Fungi ¡llo munere , ad quod cum DEVS de— ‘ auranti) .
ih'nauít, iuxtaillud Pſalmi. Ordinariºm tua perſèuemt
Die; , quom'am amniaſeruinmt tibi . At ſi ab Intelligentia.
exrriniecús moueri dicatur, non erit tamen hic motus
Soli perpetuò violentus, quin congruit porcntire ipſius
paffiux, 8C exigenti talem motum , nec tendit ad de
ſtiuctionem ip ¡us, ſed ad perfectionem eius abſq.de
ttimento eiuſdem manifeſtandam , &z in tantam effectu—
um varietatem diffundendam . Nec Intelligentijs ad mo—
uenda ſydera opus eſt potentià animali , quidquid dicat
Keplerur 1.4 Epitomes Aſh'on. pag.ç08.
Magnetic# VII MAGNETICA VlS, attmhendíad ſe Planetas
-m': Solis . parte illa , qua funt amici ac ſvmpatliici , propellendi :Iu—
tem, ua inimicikantipathiei, tribuitut Solia Key/ero
c.6. A ronom. Opt. »Se in Martis comment. part. z. e.; g.
8( 34.:1itenima Sole mediante lumine , tanquam manu
prehendi Terram alioſq. Planetas; & dum attrahuntur,
acptopelluntur, allt dum ipti agilitate, aur inertia ſua
minus imgiſuc i‘eliſtunt, conuerti tandem in gyrum ò.
Sole Circa fui corporis centi'um vertigine circumacto;
ideòq. tardiiis moueti eos qui plus à Sole diſtant z ¿Y tat
diffimè eoſdem quando Apheli: ſunt , hoc eſt à .Sole ma
ximè temor] ;velociffïmè autem cum Perihelii 1 ſeu Solí
pi'oximi z quod &1.4, Epitomes Aſttonomiae Copemica-j
nº: pz. q.ç.índieàmt dicens . Soliad cmumfi‘rendum
Planeta; Omer/tem ver/m, pro manibm *virmrem efflê fin'
carparisJimis recti: radtorum, inºmmm Mundi ampli
tudmem mnfflzm. Sed‘hanc ipſam vim motiuam inquit
efle
rumabin anima co orea
Sublunnrirgus Solisfetè
, ralis , qux eſt eſt
qtmlis ſormatrix
ſacultas forma
fomm—
ttix ſcrtus in vtero animantium . Contrà verò Bull/aldu:
1.1.012.. Aſ’ttonom. Philol.ò¿ 1.4.íui Philolaic.z. cem'et
Planetas omnes al) inttinſeco moueri , eò quòd necefla—
riò moucantur; quod argumentum minimè neceíſarium X lam vetò Solís ínipſo Horizonte, 8C prope Horizó— Sªz gllipn'.
eſt.Addit Keplcrtu in Epitome pag.ç86. Fibras has tun— tem tam in ortu nuim m occa1u ngura Ouiformis appa— un.
fire de (igno in fignury motu qui alias Apogço Solis tri ¡et, ó( quaſi Elliptica , ita tamen vt quò altius ab Hºli
buítur , ¿Y Tetram cmſta: includic , de quo figmento ZOnte attollitur , eò magis ac Citii‘is Ellipſis illa ad Circu.
alibi. « larem figuram redigatur , vt CCſnCl’C eſt in duobus prçſi
Sªli: Figuſi VIII FIGVRA Solis rotunda nobis apparet procul ſentibus Schemauſmis , in quorum priore A B 7 bolis
fl¡ D
ab Horizonte eleúati; «Se áolem quidem L plumiieum eſ Horizontem Phyſicum inferior: limbo perſtn'ngenu's
ſe , pleriq. cum Stoicis cenfuerc apud Pintar-c-humM. de ſpecies exhibetm -, in poſteriore nutem H, Solís \pecies
Placit.c.zo. ¿x 2.2.-vbitan'1en \eſett Philolaº, @Am-zx; paucis aquuot'gradiivus ab Horizonte ex'tantis . Que qui
mem viium efle planum in modum DllCl z aur menſz cit dem. Emphalïs , non eſt memm ludibrium oculorum,
cularis z 1-4 eme/Ito autºm inſtar Staphij . Blamaw tª autfallacia Oita ab lium‘oribus oculi , 6C contractionc)
men l. Io Splia* m* c. x Lputat omnia eius plis. nomena fal pupillx in altitudinem , dilatatione aUtem in trªnſuetlſiam
ua elle , ii dic-.Itur Sol hemilphcericus z At mac ulx in Solis latitudinem; nec eſt a virtis Teleſco i¡ , cum videattu'
limbo angufliores fJCL'íI! , &.in medimllio ampliores , hzec Phaſis , 8x' nudo oculo , 5C in tabc la Cªndida , aut in
{phxricum ciſe, ò'e moueu' vertigine Circa ſuum cennum parietibus Soli Orient¡ , Occidentiue Obiectis , tantòq,
probabiliteriuªdent. Accedit nobilitas figura* Sphzrti maior \it Ellipſïs heec Helliaca, quantò vapores Horizon
cm , nobiliffimo íyderunz congrueizs,& mqualitet quo tjs ſuerint craffiores; nec eſt in Sole ipſo z Cum longè ab
quouerl‘um :uos radios in Mundmn lupetiOiem atq. in Honzonte eircularis appareat: Ergo eſt in i-;Lòlo , ſeu fi
feriorem diffundenti . ~mulacro Sdlis factoin’vaporibns Horizontis , 8C ſpecic
º“, 3,¡ 1X Appm‘et \amen Sol planus ob ingentê diſtanuam; illius ad oculos per radios rcſiºactos ti'anſmiſsà , vt erudi
¡¡mm ªp_ ſiqmdem ex Euclzdc in Opticis , theoremaç. 8C .Al/Ia té docet noſter Scheimrm in libello y qui inſcribitur Sol
pamn‘ I Um 1.3. propoſ.: 5 . ¿plz-zm eminm ſpeflam 'videtur Circu Elliptxcus , ¿Se ex eo Bettinm Apian'o 8. Progymn.4. pro
lm- , eò quòd nequeat vilus diſcemerc maiorem diſtan— polÏt.z.Yod ex fignis confiimatur ac pi'opfietatibus Re—
tiam marginuin , à minore diſtantia partium , qua: ſunt * ſmctionis , qua’ in hoc Plia‘nomeno maior eſt in palta.- .
in medio eius, a nobis ,- ac protnue .Tſtimemus omnia il— propiore Horizonti , ibiq. pierceps , ac lubitum incre
lius punóta vinilia chuuliter à nobis diſtare , atq. adeò mentum capit . Eſt igitur hoc Pha-nomenon Reſtactio—
planam íupeffiaem obtmcre¡ Atquiob eandem diflan— nis _ioboles in Atmoſphxrà genita ;cuius cuuſas lubtilil‘ls
twin non poſlumus certò diicemere angulos lydenlm, in libro ¡101er Optico ttademus, interim verò ſat eſt prç
fi torre lint hexanguln , aut polyangula , aut Sphancoan— cipuas indicafle .
gula vt elle putat i¡ om'amm Bruna: ; Nam nec flamma - X1 (Dºma ergp tadi‘r Solis, ex puríore aêre, in de'ſio- CIrIſª ZI— ‘
cum valde diilat , appare't ſytamídalis , ſiquidem ex A1 tem Atmolphçrx lupethcmn ſphzu'icam , &Z Terre con— ¡¡PIL- S :lª
hazerxº 1.5. ¡Hoyoſ-15. 6; S9. figura multilatem ex magna cenmcam mc¡dunt,ali) peipendiculatiter ablq.vlla re- ª" -
501i: aſpe. intermllo wſ.: , [me Eng/41:: apparet , O cirmlará: . Certè .lili—Llop?, ali) ab eodem licet puncio’ Solis Obliquè z cu
'Hd‘ I -Sol Tele. copi’s maioubus penPeéiuswidetur haben: Iu iuunodl lunt, quIad oculum nol’mlm , extra centrum.
petnciem criſpaiu, ¿e leiiiter incequalé , vt agnouit .Sc/mL_ ‘ Atuxoxphmxlmms politum peruen¡unt,óc obliquiils ill¡
inci
x LIBERTERTIVS DESOLE. 95
{nudunt z. qui à puncto inſeriori Solis purà G, qnàm qui in HonÏonte app-treat, quàm in Meridie, diameterau
afupenon, putà C, emanant, ideò in fuperficie plan¡ tem CG, nºnequè maior .² AI de [Miu: Phammem IMC par
vemcalrs purà C G , refringútur ad perpendicularem , vr te , [um du»- de diametris Luminarium apparennbur,
lex communis refi-actionum exigir , 5C radius inclinatus preÃ-tim in Libro Optico .
verfus centrum Atmofphrerae ac Telluris , alriús verfus 111 Lx'cet Sal , Ó‘ Uma -U/q. ad Gradum 45. altitudini: ªªª“ ª
Cxlum ſertur a alrion' quoq. in fitu partem Solis , à qua ab HorIZOme Rqfiafflanemſenſilzilem ſubeam; difieremia º ' Eª"
emanauit z nobis exhiber , 8( rantò maior eſt refractio in !amen refractionir puncti G , G" C, eundn infen/¡bilir Circa Z'ÑÍL‘Z;
altum ſeu in circulo altirudinis, feu in verrícali CG,quan altitudincm Graduum 18. aut zo. .Scheinero Mtſalrem. “P
ròobliquior eſt incidentia radii in fuperficiem Armo (ir-1;. Tychªnicè . Nam dtfferentia diametri ’vtriuſil. Sº- *
ſpbxrse , ideòqalrior apparer limbus Solis inferior G, Ii: , ex Tycbonica mbclla , aliquzmto' diuturnior eſ? , quàm
quin] ſuperior C , 8( ita contrahitur diamerer altirudinis, ex obſeruatianibm Schcineriz Ó‘ naſtrir ; S¿plus enim Ó"
qua: eſt CG; Ar lixc Refl‘actio in punctis A, 8C B, ira fit ip/i -Utmznq. [min: El/ipfir diamelrum in tabella Cªndida
ſecundüm alrirudinem , vr inde quídem fequatur alía dimen/ifirmmz Sed wriuſq. (yª Iza/?rar obſeruatione: z ex
refractiunculmqua minuirur díſtanria AB, fed [nec infen— penditnur, @ºm/:ibebimu: tibi in Libro Optico tºma.. A1
ſibilis eſt› ideòq.non contrahirur ad fenfum Solis diz— mgefli N0m' . Videtur imei-im in Mim? altitudine Sºlis El¡Affim'ur u Sº.
merer iii longitudinem rtanfuerfam AB . Cum ergo con Ellxpfis matutina deficere , ini-114mm¡ profundimte Crepu- ¡¡glªm
traharur diameter C G, 8( non contraharur fenſibilirer ſculum defieit
diamerer AB, apparer nobis Sol Sphzroides oblongum z ºveffiaertim eimvefpertinum
Ellip/¡M in. qmmſiú
Ó' in tanta ªltitudineSalir
prqfimdimre incipere
fizb cªpªſ…“
6C Ellipfis aur Ellipfoídes A C B G . Rurſus quia pun— ª Horszºme incipit Crepuſculum matutinum , nempe urea
&um G, plus refiingitur inaltum , quàm punctum D , 8( 6/4de wrobiq. 18. aut zo. At in .S’p/mrá Pam/[eliminª
D, quin] C , hinc fit vt femidinmeter altitudinis G D › Sol Horiuntem propiiu cireumluſlret tati: continui¡ die—
contractior appareat, quím \emidiameter DC,- &: Ellip bur, neceffle eſ? ,Elliptieum videri perplum bebdºmdm c9‘
fis hrec obruſior apparcar in G , quim in C . (lu—od au mmſcs perpetuo‘ .
tem dictum eſt de puncto C z reſpectu G; intelligendum
eſt proponionaliter , de quouis puncto Solis , refpectu
punctorum inferiorum pur'a de punctis K , 8C l.; ea vide "Eºlº-3 *Biºs 'Hºz' 'Píñ
icer.minàs refringi in alttun , quÏun inſenoia puncta , &C
Horizonri propiora. At fi a-qualiter reſringere'ruró ol no
bis rotundus apparerer; vel ſi reſractiones , dum elcuatur C A P V T II .
ab Horizonte , effent eiufdem menfurr , toro die videre
mr nobis Ellipticus: at quie. minuunrur , minor demum De Solis Maculir , (yª Faculís,
fit Eilipſis hïcwt in H, .SC tandem euanefcit in circularem
diſrum . Occafuro aurem Sole priils videtur vrin H ,bc I VINQVAGINTAQYlNBÏE 8C
dum occidir apparet maior Ellipſis 8C oblon rior , vt in. amplii‘ls fçcula Sol Mundo euoluerar, ille;—
ADB . Simile quid videbis in flammï. :ande c; fi cumam sí cádoris fuí, femperque intemerati f lé
lentem vitream inter earn > 8: oculum poſiram obliqua— doris ſamê; Eclipfes enim imputan: oli,
uen’s, ira vr radij inferiores obliquir‘ls illi incida‘nt, quam non Solis , qui luce non priuarur , fed
ſuperiores . oculorum noſtrommzqui luce Solis ínreríectu Lunz frau—
danrur z Echpfes funt . Veròm quod viuus morralium.
S C H O L ſ Ae oculus fimplicitate ſua fufpicatus non erat, duplicato , vt
ita dixerim oculo , 8C adfcira intra tubum vitrearum len—
tium, fed emortuarum ſragili perfpicuitate, deprehende—
Trim: eb— 1 VM quªtidiefêrena ad Harizºntem Ca-lª , ſpecte— re aufus eſt in facie lucis nazuos , Jn Sole Macul-u . ( Sic
[mzm So mr Sªl Ellipü‘cur in arm, Ó‘ in Mea/u , mii-wn ell enim appellantur corpufcula illa cocleſtia , prope círcaq.
"Y EMP"? Opncw amiquiorer ¡ri/oil de hoc Hummer/o , aut aduertzſ Solem,paue fui quee nobis conſpicua eſtznigricantía ) nec
ª* je , autfcripflffe : quin imma‘ Allnzen 1.7. prºp.; g. Vitellio non nreolas quafdam lucidiores reliquá Solis fupcrficie,
1.! o. prop. ;4. vniuerfim pranunciamm ſydera in Horí ac Hammiuomas, quas Facular dixere, cuiuſmodi funr in
zonte apparere rºtunda; viderm- Mmm Strabª 1.3. id in figum iequenti Maculre F, G, D, 8( Faculze K,- Nam cor
iufflè, dum ex finteïmſia Paffldonà refert: Ob vapores hu
pufcula ſemídiaphana, ¿Sc lucem Solis aliquam tranſmir
mídos fractum inruirum , lau'ores fufcipcre imagines So rencia, Vmbras potit‘ls quam maculas appellarunt; Eſto
lis , 8C Luna? orientis occidenriſue . At SCheimra , cm' ex Soc. noſtrn Carºla: Malaperrim omnia lixc corpuſcu- _ _
\Mafªlda-um Solarium obfi’rwmdurum preroçzmuam , fic la appellarit Sydera Auſtriaea . Et olim quidem Adel- Kª" PV"
Ó' built: Elliptici defèctêr a‘ perfcfïo crrculº, ad menſuráper mm vnam , »Si Auen Roda” duas diuerfis temporibus in., "’“ª' Mªª‘
ºbferuatiºner rcuºmndr mmm; diuiIIítm reflruatumfiremt. Sole maculas,fed Mercuriumillas exiſtimantes , notaue- "ªm lª"
Difníria JI Cum ex Tychanel.1.prag. e. I . Ó* aim tabellrz' , quam . , . . . . run¡ Jete
hallªn
runt, vr dica m Scholio z. At poſt hos primus,qm cas ad- a" 56M_
referemur in fine ogerif, Salir Refiaflio in Hºrizºnte fit uerrit 6C diſtinxit ab omni alio noto fydere [nit P-C/ariſla- máſ" ª,,
um Sªlí:
¡11ipxia' .
Alinutºrum ;4. !IMM eri! Refraffiº pum'li G , at quando pharur Sclaemeru: è Soc. IES V, qui anno ¡6 r x .Ingolſtadij ¡¡¡,- ¡
Sol altu: efl‘ fer/¡¡fe ¿mulzír, ha:: eſ! Minmir zo. quantapro menſe Majo z per occaſionem rimzmdi Solis apparentem
.time eſ¡ Soli: quzci dia'nerc'r ¿ppm-em in .Meridiu att]. diametrum ope Telefcopij corpufcula hçc animadueirir,
sdeº‘ quando tºm; Sºl exrat ab [lorizgme , Ó’ G, tangit H0 eaq. coram Plª-Jacobº Greefimzídamo Tanm‘rª , per lit
ríthem , tune inzunm Kefrafíi'o ein: TyC/:Imicè e/l Mi teras autem Angelª Lymvo , 8C M. Velſera indicauir, vt
nzºrum 2.9. Ergo Minutir ç. plur arrºllitnr limbm G , oſtendirur ab ipfo in Roſa Vrſína à capa . :1d 6. Sed quia
quàm limbur C , O' diamcm' GC , differentia in HºriZon— P. Theºdorur Buficm rum Prouíncíalis , noluit nouitarem
te , à diametro Salir prºm! ab HºriZome po/¡li parc/f eſ() huius hxnomeni ab eo ſtatim promulgari , ſupprimen—
M'ſummum \Minutarum 54'41 6. A! dia-meter tranſuer— dum ¿it tanrífper nomen -, 8C lirterx ad Marcum Velfe—
fr longitudinir A' D B, 01') refractianem di/Zantiar mihuen~ rum tres de hoc argumento durªr, fictum pictoris nomen
tem, non perringit ad ‘mmm Secundum Scrupu [um . Nam prmrulerunrzquod ſuit Apellcr po/Z tubular» iudicia aliorú
Keplerm in Afiranºm. 0 tica pag. 130. Ó‘ Nºr ¡71 Librº clanculum fubaufcultzms , vt qui Apollinis genuinam,
Optica demoflrauimur ſi líº ſydem in Hºrizºnte , aut duº ideſt ſucatam ſufcamue alicubi ſaciem nobis lubrimidè
pzmctz lucida A , Ó' B › dictarem àſ: inuieem Grim—'111.9o. pinxerat, Apelles dicererurSc \amen lateret . Velferi au—
zíijí‘amiam eorum vi refractionir in altitudinem ¡Ion dim¡ tem Utrera: diditze in Gemmniam atq. Iraliam excitarunr
mu' mi¡ Sarªndi: 18.42/rctdiſt‘e71t Studi/¡.49 mm diminui
in primis SAUL-'um ad obferuádas hafce maculasJuumq.
lo". /i dem'q. diſlent Gr.5. non dimmui rm integra Secun de his iudicium ad Vclferum refcribcndum, toridem lir—
do ; atqui Sali: extrema .A , Ó* B a nºn diſlam Gr.ſ.ſèd teris expendendo dicta Apellis poſt tabulam . Neque ve—
/èmáçmdu tanlum . _Owd mirum ergº , ſiſenfibiliter um rò apud Galilzeum vila extat hamm obferuatio antiquior
!raé/m appm-mtflcundum alritudimr diametrum CG, nºn anno 16¡ z.licet Keplmu in Ephemeridibus affirmet, ens
unifica-Reik"; longitudinem A B .² Sed quid ſ¡ ab aliazm re— :mno 16 r l . obſeruatas ſuiffe à ñlio Danidis Fabricij . Il— &bª-m,,
frar‘tionirffizeciem . C7‘ cauſam Salir diamczer A B , maior lud certè in confeſiò eſt Sc/IciIIe-rum denuo has rfïj-aculas eneomium.
acu- J
95 LIBER TERTIVS " D E s' 0 'L ‘ E.
f'aculaſque Heliacas Romre obſeruaíſe per annos plures, riores, ita quidem Scheinerm . At contendir Galilem cas
c'oram doctiffimis interdum ac pi'zeſ’cantiffimis viris , qui Circa limbos minus nigrícare,eò quòd ſegmenta earum à
hunc Apellem non iam larenrem inuiſebanr, ac miraban Sole illuſtrara nobis deregamur , 8C tergora illarum con
, tur ipſo Solari radi0,& ſpeciebus per Teleſcopium tradu. ſusè ¿Y arctiori angulo conſpiciñtur , licet obliquiras pro
ctis Solem mundiffima in papyro pictitantem; Sc vrgenre ſpect ús qua circa limbos videnrur , poffit eas obſcuriores
ad irerandas Tnpn'nç, arq. aliquando ad lacrvmas acrimo~‘ e’xhíbere nobis , eo modo quo virra obliquarà ſuperficie
nia obiectorum compellente bonum ſenem P. Nicolau viſa,vidêturobſcuriora , qu m ſi recto proſpectu videan'
Znec/ªiº, tanmq. affiduirare, ſagacirare 8C circumſpectio— rur . Addir maculas qua parte a Sole illuſtranrur lucidio—
ne hxc peregiſſe , vt ſupra bis mille obſeruationibus $0-, res eſſe parribus Lime lucidioribus in Plenilunioºeò quòd
lem rolerauerir, 8C Macularum ſirum , Locum, Figuras, maculre, non appareant‘minus clara: ac lucidzez quàm cá
Magnitudines, Ortus, Interirus, Reuolutiones , ac Perio pus Circa Solem, in quo \amen campo nec Venus viderurª
dos poſterirari adeò luculenrer ri-anſmiſerir, vt deſpera— ob nimium vícini Solis fiilgorem , nec viderenrur partes
\ionemeliorUm obſeruarionum, 8C alios , 8C ſeipſum, 8C ipſx lucida* Lunce : ergo ſi maculªr, lucidiores ſunt Luna
Solem vicerit; nec Renatª! de Carter in ſum nouz Philo-v 8C Venere , quanrò magis partibus Luna* obſcurioribus .
ſophia- principijs parte z. num-3.5. immeritq pronuncian Sed ego pemego maculas a‘què lucidas eſie arq. armº*
¿lá- Mªm_ rit: nilzil in hºc genere diligcntius deſiderari paffe. Eſto ſphafflam ſeu campum :etheris proximc‘ ambienrê Eſiolem .'
un… ªb_ eaſdem maculas obſeruannr , ò( expoſuennt nobis_ (mln ' IV Figura Mac ulamm irregularis plerumq. apparerj Figura A."
¡mmm, [em libro de …Solis Maculis z Carolª: Malafiernm In ſuis 8C eiuſdem maculre valdeinconſtans, ita vt nulla ſerè o- cularum .
am de bi: S deribus Auſtriacis -, Blancanu: in Sphçra b. ro.cap.2. i. ſtridie talis appareabqualis pridie viſa fuit . Circa lim os
¡fªct-!tªrea ¿Aviv Claramomim in Anti-Tychone parte 4. capaz. 8C aurem,vr in DAX F, contrahunrursc oblongak Eunr; ar’
ali) multi de quibus num.9.Qy_3:dam verò de Maculis hi ci rca medium Solis vr in G, aur M , ampliorcs ſed minus
ſce artingant Tamzerm de Ccrlo part.r. diſp.6. qureſt.z. lºng.? apparent Lmteris panbus; rurſumq. prope limbos
Martina: Hºrtenffm in Diiſerrarione cum Gaſſendo de - plures maculx,quc in medio Solis diſco di ſgregarze ac in
Mercurio ſub SO eviſo; Kepleru: in Ephemeridibus à uicem diflanres appnmeranr; vidcntur coire in \’nam &
’a'g.17. ad zo. 8C oſt Nuncium Sydereum , !0.Cottuniu! rè maculam , quºd magnuni eſt argumcntum nur Macu
ibſi 1. Mereoror. ect. z r . Aun-fit qumſt.; 4. ſect.9. M4-. las Circa Solis globum mcueri , aur &Olem vertigine Circa
/Irim’ de Cirlo diſp._z.quzſï.z.arr.;. à nunngr . Argolus in ſuum cenrrum voluiÓC circumuoluere ſecum huruſmodi
Pandoſio Sphzrrico cªP-44- Bullialdm lib. f. Aſtronomiz corpnſcula , ideòq. prope murgines Solis en graciletcerc
Philolaicre cap.8 8C Antºnini' Mªna de Rhczta in Radio fingillarim, ſed ali's propiora tien apparcnrcr . '
Sydereomyſtico lib.4. cap)..- à membro 4. ad 7.’ Ex qui V 1V umerm Macul-.num varius incenuſq. eſtz Aliquà ~Mª.’."'mda
bus, 8C 'cx noſtris aliquor cum Blancanmtk alijs olim l’ar do tamen ço. aliquando z z. diſlinctè numerarce ſunr eo— Macu/an?.
mgr-IIObſerUatis pancahxc
Obſeruamur ¡Eligen-;ia
.‘Iolis maculx, autduximus .
directo intuitu, ſedſi dem tempore z ſed aliquaudo vna vel altera , ¿Se aliquan
do nulla ; ¿Y cunc calidior ficciorq. cmreris paribus rem
Sole obumbrato, vaporibus raris 2 nebulis , velaminibus peſtas extirit. Iraq. anno 1618. quo Trabs , d Comeres
¡¡‘15, 50h,, fericis rarioris rexturz , viniſue coloratis; aut reflexè ex fiilfirmulla Macula obſeruara ſuir, air Argalu! in Pando
. ſpeculo plano reflectenre imaginem Solis in Charram,di fio Sphçrico
luli¡v vſq. nd Icap.44.5*ed neq. anno
ç .Septembrisquo 1632.11inſignis
rempore die x2.. kctuit
aur \ic
19.
flantem circirer pedes zo. vel excepra Solis imagine per
foramen ex¡ guum , aut per lentes Teleicopii in chaitam ' citas , vlla poi'uir depreliendi in ¿ole Macula Romx à
niridiffimam tommini aut lennbus parallelam , 8C diſtan… Gricmbergerª,Mazorbi ab Argoloch Curie…,- aut Piſis .lb
tem à ſoramine, aurlenribus vltra 4. palmos , 8C quidem ſed «3;vtFam-mm
alizs, teſtantur Licemillctb
'Scipiº Clm-amonnu;
6. de nouis,,¿K ¡.'rgaius
Alhis ¿Upſ-.1 -,
, è‘ç Come
cubiculo Circumquaq. mediocriter obſcurato . Sed opti-ª
ma ad id diei pars illa eſt , qua Sol eſt in Ecliptica: Graº ris _air à [ctm-:mio Frldiano Paraui; obzerunum ſrprus,_:'u~
du 90. ab Horizontenumerato . Cuòd ſí duas tanrum. (158( ficciori rempeſtate …111.15 , aut pauciorcs Solis ma
lentes adhibeas , nec rcrriam ad erigendas ſpecies addas, culas apparere—,i-ieinq. air Antºnini' \l’r‘aria chïln’fi ’is 1.4. ¿França
apparebunr inueiſo ſitu, nempe dexter-a: in finiſtra parte c.2..M.9.\ie unno 164z.a«idens lunio fuille ti'igus o‘ mul- bm …m
Ñ Charts: , 8( ſu eriores in infenoliócc. lam cum ommbus tirndinemmacularum . Eant nunc Aſtxologbò’c ignorans "…-0.
fºmª‘ ‘ª' his modis ea em eiuſdem diei hora obſeruauc find( re-u ante hoc .tempus hiſce mutatiunum meteoricarum con
'ª’ Pbªªº' perm- eodem ſiru, figura, magnitudine z pater non effe vi— cauſ's, incertitudinem ſuaiuni prmdic‘rionum aguoiranr. . ,
…" ' rrorum bullas, aur nodosmec inconſ’cantes Aè'ris nuhec u.. ' V1 Magnimdo Macularum apparcns, a ip.a varia cſt Mªgªk-º'fº ª
1.1.3 ,nec mera oculomm ludibn'a ,ª ſed verum ª «Sc aliquot 8( incóſtans. Schcmerm in Apelle poſt rabulá p;1g.14.Ve~ MKÍBÁAHP i
diebus conſtans l’hznomenum . . nerem a’qualem ponir mediocribus Macuhs, ct rrium, \'t ï
ipſe de Venere Cenſet, minutorum, ..Y pag.: ſ. maxunam
macularnm anno 16 12.. ineunre lanuauo Oblenmtam..
Veneri xqualem , maioremq. Mercurio . Ego in Schedis
obſeruatzonum nullam nactus fun) maiorem decima par
te diamecn' Solis apparentis . 1471012114: rameu airl quan
dam maculam occupaffe quintam partem diametri Solis,
ideòq. rori Ten'x :equalcm fuilſm cum Telluris diamcter
fit Solaris diametri p-.Irs ç z. (Mii/.cm aurem maiuſculas
Maculas :equiparar Aſix , ò( Africa: ſïmul cUm Mediter
raneo . ld verò impugnar Claramonſim in Anti-Tycho~
ne cap.: z. negans etiamíi macula eſier tanta quanra Tel
lus, poſitam prope Solem pofle vmbrain proicere , que
ad noſtros oculos pertingar, immò cuius apex inſm Cm
lum Solis deſcendar : quod verum eſt de vmbra ſimplici
ter ſic dictfi, non aurem dc penumbra , quze ali uibus ra—
Cºlº… Ñ,, III Cºlºr Macularumwc D,F,G,M, niger autcznllljS, diis directis carens,aliquibus rnmen alizs radiysi luſtrctur.
“Mmm , Vmbramm ſubnígerffiacularum KJQ, candide lplendes¡ Scheimrm irerum in Roſa Vrſina aliquas maculas ad So
aur flaullszvidèrurq. Faculcr elſe aut areolre lucidiorCS_ So.. lis diamerrum agnoſcit efle vr io.Vt ço.vr Ioo.ad 1000.86
lis, aut flammulce re enrè ab ipſo proſ'laramuc fi Rheuen… aliquas Africa mejores, nó paucas maiores Lumix*: quaſ—
ſem audias ,- luz; Solis a maculis remotioribus in maçlllªs dam compoſiras, ton' ſupernciei Terrx arquales . D..Cſ-S.” -
. . . x . \
Soli propiores repercuſſa; Mulrm eii iiiaculis , nigrlºſes VII Duran.; Macularu8C…mus conſtans Viderur,qmm
quarumdam areolarum, faculammzqumdam \ubitò in Ma…“ ' ü ſi z
apparent CIrca limbos Solis,fi cum alns coeanr vr mD, 8C
F, quam in medio G, vbi ſemidiaphanze ſubilluſtranrur à medio Solis diſco, qwedam alibi orar, paulò poſt euªne
Solemon ira tamen, quin ſinr Oblcuriores comuens Lunç ſcunrz quzdam durant diebus I. 2.. z. Io. Is. zo. zo. per
macuhs , ó; aliquibus nubibus, cum in Eclipli .Solis Anni pauca: 4o. nonnullre
i'um ci.cirer 2.7. liub redeunr eardcm
bol: aurem poſt periodum
ha longim morantur diein
1612.. Mai 2.9. nisriores apparuerint,quam Lung partes
à dole penetrata: , N vuieaurur paliuu per nubes ¡pias \az Ípſa diametro ABC , quaiii longè a cenrro,puu in píiral~
' ‘ lc o
lelo FGD; LIBER TERTIVS
ouum aſiurem , 8C interirum non ſolüm appa-ª DE SOLEQ 97
fed illa: nec debenr prxponclerare tor alijs,ac certioribus
renrem, 8C Opricum, ſed etiam realem 8C Phyſicum qui obſe; untionibus, nec illa’ macular fuere ex illis, qua- roto
buſdam concedunt Sheinerm,6‘u1ilem,Blmmmm . die perſeuerannſed que; oriuntur ac paulò poſt intereuncz -
UI… M¡ Vlll. Morus Macularum apparens, vel verrigo Solis alljs in alia parte Solaris diſci orientibus ; ac proinde di.—
"h-,Mª Maculas cítcumſerentis, talis cibqualis Mercuri) 8C Ve uerſus in Sole locus , non ſuir eiuſdem macular . Cartu- Damm.;
,… pl»- neris Circa Solem a qui Planeta: in ſuperiori parte Epicy nius aurem agglomerar maculas ſpurias , .de quibus dí- ¡mera tu¡
‘ '
¡¡Dj cli, .EL direct¡ morüs arcu , in quo diutius moranrur, mo cam Scholio t. ex nebularú globulis cópactas, has enim Mae-alan¡
uenrur ab Occaſu Orientem vers us , at in inferior¡ parte, eſſe mereorologicas Aêris impteſiíones , ideòque hnmi- ¡º Cªº -
Occidente… versús 5 ideòq. Gal-'leur abſolutè aít,macu~ dioribus remporibus plures maioreſq. apparere in Sole;
las , que; ita mouenrur vr periodum abſoluant diebus 2.7. maculas . Sed ſi macular Solis legitima: plures aut maio
aut 18. 8C redeanmnoueri Orienrem versiis : Cum Schei~ res,fint non efl'ectus , ſcd cauſa tépeſtaris frigidioris atq.
nerª: atrendens morum nobis conſpicuum dixiffet eas humidioris, eò quòd radios Solis intercipiant, argumen
“de moueri Occidentem verſus: quippe tunc Sole inferiores; rum Corrunij ſrigídum euadet .
Zip¡
MMM mane enlm oriente Sole maculee aſcendunt ab_1nſetior1 X. Subſiamiairaq. maculatú › liquidem ſupra Lunam (mªme,
Mi, m_ bus SOllS artibus, ar vcſpere deſcendunr ad inferiores ſunr,& Sol¡ proxnna’, CIleſ‘llS pouus Videtur, quam Clc- ¿ª M4…,
LN,… , partes Soi . lam verò qua? Brumali apparenrrempore, mentaris, ¿²C materia ingens diſpurandi de nouiratlbus 14mm (ªb.
ex orriuo Auſtro rendunt ad occaſum Boreum -, ¿Y que Cali ', de quibus plum nos in libro octauo ac nono . flame ,
zſtiuo , ex ortu Bdreali ad occaſum Auſtralem : Irinera Sarís igirur hoc loco habeo prxcipuas opiniones indi
_ earum limilia \unrzêc ex tectilineis in curuilinea tráſeunt. cate . Raphael Auerſa purar virrute cauſarum czleſtium
ªl"? ª" Nam àSa ittarioínTaurumincluſiuè›Poloinſe1-ioriaxis nobis occultí , partes aliquas Czli reddi alijs opaciores,
fª"… ‘P Solaris ad crram‘ cóuerſo, via macularum apparct cur ¿Se inde illud maculis reſperſum vidcri . At cas efſe Stel—
ſ…" ' ua ſurſum versus in diſco Solis; ar :‘t Geminis in Scorpiú, las perpetuas à Sole illuſtratas,ce'ſent Mulaperriux. \lla
polo eodem auerrenre ſe à terrazappatet via illarum cur ſiriu: , 8( Ann/14.de Rbeitmê( ſatellires Solis opacos $0
ua deo rſum versüs . Intermedijs verò remporibus Circa lemq. ambientes , eſſeq. figura: irregularis , ob varium..
initium Decembr. Iunijq. viderur rectilinea . El’r autem ipſarum cócurſum,& morum per epicyclos diuerſos, mi
hic morus in ſeipſo aequalis, ſed apparenrer inzequalis, 8C nus enim inconueniens eſſe, ſi ponarur in Cªrlo hxc irre
tardior apparer pro e limbos Solis, quam longè ab ipſis; gularitas, quàm \i ortus , 8C interitus . Faculas veròin
in medio aurem di ci Solaris velociſiimus: Prorſus vr re quit Rheitê/ii eſſe lumen Soſis reflexum in maculas Solis
quirir morus corpuſculorú,$pha>rç ?equaliter Circa ſuum propiores à maculis remorioribusCºnttà verò Gia/¡leur,
centrum circumuolura: inhçrêrium: 8C hinc firmarur p0— KeplerunBullialduI 6C tandem , licèt olim contrariº; opi—
- tiüs ſphxticum eſſe Solis corpus , 8C circumuoluerc ſua.. nionis, Scheimrusz 8C Blancªſ/us , ne ant cas elle Srellas,
‘ r. vertigine maculas . Ex hac Circa Solem inaaqualirate fit, eò quòd nec rotunda', nec regularis gurz (int , ¿Y nubi~
vr licèr nullze macular propriè viſ.? (int vnquam retroce bus inconſtanriſſimis fimillima-,multazque ex illis in ipſo
dete,ramen quidam motus directus , qurdam ten'ogra Solis medio ortre , antequam ad margines peruenerint,
dns reſpcctu centri Solis, 8( quxdam ſtario ipſis concedi euaneſcant , aur ſubitò in medio apparentes illicò extinJ
poffir . Addit Sheineru: Macularum,quie ſub Solis diſco guanrur: Proinde gigni eas de nouo, 8C interitcznihilque
Maxim perſeuerant dies 14;.. aur r ſ. rantam elſe velociratem,vr aliud eſſe, quam ſuligines,aut vapores ex fornace Solaris
Mªcu-ri. vno die narurali conficiant Milliaria ;69 z.in círculo Solis ªlobi ebullicnreschc aliquas ex ÍJS incenſas ſacularum in
maximo , ſed hoc pendet àdiſtantiaót magnitudineSo ar coruſcare . lraq. ex thbo Vulcanum ſaciunt . At
lis, quç non eſt eadem apud omnes,quam ſupponir ipſe: quomodo tam
ſuo vel Solis multx
moru ramdiu
diebus permanent
7.7.c1ctrcitet , vr Circaan
moueantur? ſolem
hçc
Totum verò morum díetum 2.7.aur paulò plunum vocal:
menſtruum , eumq. fieri Circa axem Solis non immobi-v natura fuliginmmac nubecularum Heliacarum,ex marc
Axis Sula":
midi: . lem , ſed mobilem motu lento ¿Se annuo , quo inclinarut ria compactiore Soliq. adnara perdurantium P Sed ma
axis Solis, 8C poli eius \ic mouenrur , vt polus Axis, Circa lo in vmbram filentii me recipetc, quàm de Sole incom
quem tir motus menſttuus , Auſtmlis oriatur nobis Circa. perta, 6C indigna loqui .
1
initium Decembris, GC runc Borealis occumbar º, at Circa
inicia Iuni] Auſtralis occultetur , & Borealis otiarur; ex SCHOLIA.
hac verò inclinarione Axis Solaris corporis ad Ecliptiq
cam,oriri curmlineam macularum viam . Sed multa ſub I. Citum :fl ex Hiſiºrieir, nanſemel ex crafflorum *va- Splerit Sº.
tilioris inquiſirionis de harum macularum motuxSC polo v parummebularumq.glºbªlirflmrim ſub Sole macu- li¡ Mªcul¡
rum,arq. axisJuper quem tir ille morus,conſulrò rcſerua~ la; apparui . Him Cleomedes lib. 2.. Cyclim Thearie, ó' Galizª.
mus in libri non¡ Sectioniſq.eius quarter caput 12.. ex illo inquit : So ſzepenumero maculoſus nobis apparet,& cir
enim Galilçus vnum ex pouſſimis pro motu annuo Ter c'a ipſum tanquam ſpir:: nebuloſze , qua? tamen ab ipſo
rz, illa Section: exponendo, argum en tum ſumit, ideòq. abſunt infinitis propemodum Stadiis , 8C nobis tamem
¡bi opportunè in hunc morum excurremus . Circa ipſum eſſe viuentur-. Sed la@ meteorarum de genera
MM, 1X. Locus Macularumſieu Difluntia a" Terra commu fimt, C9' magna parallaxis in ip/is a' dtuer/ir eºdem !empore
.umlmï nitet cenſerur ſupta Mercurium l’erigçum, ¿Se nemo iam obſeruataribm notar¡peru-'1* . Him Illud de quo Plurarchus
¿Tªu, eſt, qui non concedar eas aut in Solis ſuperficie eſſe , aut in Caſán . lam iubaris Solis occmcatio : nam illo anno
ill¡ quaſl contiguas , eò quòd nulla à Sole parallaxis in ijs toro, orbis eius pallidus fine ſulgore emetfit , debilemq.
obſeruara ſir , nedum Mercurial¡ minor; ſed eodem die ac renuem calorem emiſit . Tio‘ -Utiq. reſpexii Virgiliur
exdem Maculec obſcruarz fuerint in eadem Solis parte; a. Geargieorum, langam Sali: ac /èuriam [emieclipfim in
cñ moru ad morum Solis xqualirer proporrionali, 6C lon nuem his «ver/ibm .
gè tardiori quàm eſt motus Mercuriy,quanrumuis in diſ~ llle eriam extincto miſerarus Cxſare Romam, -
ſitis Terre locis ſuerint obſeruatores,vr apparet ex figu Cíun caput obſcura nitidum ferrugine texit,
ris,& hiſtoria obſeruationum . Ira nimirum obſetuarunt Impiaq. xremam timuerunt ſzrcula noctem .
GUI-Im. eas,lngolſtadi] Schubert-:,86 Ó‘ Cyſatui; Parauij (Se Flore‘.
Narrat quoq. Zonaras in 1rene,Solem ab iMſce min-Im* eii-z
tí:: Vincemiu: Fridiemus, 8C Galilea: *, Romç irerú SElm' glabatarſub I'pſo, per die: 17. nanſplendmflè: C9" Iu/iinian¡
"ª ªlti
um nerur, Griê'bergerus, Paulu: Guldirmr ,Nicºlaur Zucchiur¡ tempºre S01 maiari emm' partefermo licèt Cela, ſub ip/ie 14*
Parma Bluncanur,Duaci Carola: Malupertim-,in Belgio tuu; Luna lueem vix emulamr, "Ut refert Patririus lib. I 9,
Mamma Hamen/im z Bruxellis Daniel Amanimu; C0 PÃCOſmius: ſed ride Maiolum in diebus Cuniculuribur cal
nimbricç Gulielmus Vely', In lndia Otiétali Gaſpar Rueffl laquia de Sole . Poſſem Mmm altquu ex [Ii: portemis referri
- ' His non obſtantibus Claramºrztius , &e Catmm'u: vterque in extraºrdinariñ legitimar-um Solique cítIguarum Maru
Peripato,hic fue Sta ira? addictus,cótcndir maculas om lar-um eígeriemçnºn tamenflmguinei in Sale cºloreszde qui
neseſſe inſra Lunz Xlum , nein Calo alteraciones ad~ bu¡ Genebrardus in Chrºnic:: 471m' 1 S47. 1585- Ó“ I $92-.
(¿um mirtanr : 6C Claramantim quidem adducit paucas obſer~ @ª ali) alibi .
Ñ-’ @WM uariones anni I 62.6. inter Auguſti 2. s. 8C 2.9. quibus alí Il. Macul:: Sali: aliqua, credit:: ef] uliquundo Mercu- Mªmª?"
vgxm_ que; maculz intra paucas horas à diuerſis in diuerſa Solis rim~ . Nªm in Annalibm Fruncici: u P. Pirhcro edita, Mz…, ¡¡º
m,, pm@ noratze fªctunr , vnde magnam parallaxm arguit t Adclmus Bcnedictinm ia 'vita Caroli Magni armº 807. hªb… .
CHR1-
98 LIB'ER TERTlVS DE SOLE.‘
CHRISTI mªt: Stella Mercuriy ¡G.líaló Aprilis ,qviſa en; le in Gr. r 4— 114i”. 34’. Sec. ;o". San-pia, cum Latitud.Bore4
in Sole , quaſi parua macula nigra , paulo \amen luperius I Minutous'. O“ quidem Hora 7.Mm.4z.pºſl med-'nºel
medio centro eIuſdem lideris , qux oao dies a nobls ¡cª, initmmq. ingreſá): 1-¡ :Ir-.4. M171.58‘. finem Hora l º.
conſpecta eſt , ſcd quando primum intramt vel exut, nu Mm.2.8'. C7’ mºram /ldercur ficb Sºle [dm-.5.114171. zo'.
bibus impedientibus non poruitadnotaanye verb.: Ke c7' in fine
S:0.43 ". Nºdum BºreumfuijCºnmm‘Zctiºnem
At ex Rªda/plain:: e m Scorpi¡ Gmbanc
4.11/1in.; 4'. Rªzª” ,
debuijſe
plerus cap-8. Alhonºmie UPUCJ pag. Panªm-¡Manan
prmem prºOcto diesmduerbium Octoties c7 pro anna 807. e/ſè Pan/¡¡I Ham o. M¡71.47. poſ! Meridien¡ diez' 7. N 0- 72:0
annum 808. guia amm 808. 16. Kal. April-s Mercurium uembr. adeoq. illa¡ ab ºbſèruanane di/fidere herir ç. Min. ªl?, "6“_
Sªli in ngeo Cªmüctum ob [Mmmm laneudmem credidit, 4. Ó' in Lºngitudinis mom Min-I 4. Sec-14. Ó' in Latitud. 1,, ¡ª mm
putam nªdo: Mercurmlir ºrbita cum Eclzpeim ejje in fine Sec.; s". prºptorer Mmm varita:: ejje , quam Ptºlemaican
.Ariem, (9' Libra z me mmm pºtut'ffle actª integrªr dm /ub que Gr.4- Minur.z.ſ. Ó’ Caperm'ceas que Gr-ç. Ó“ Dame-I:
Sole mºran' 1 cion Mercurim adn relªx ſí: m Per-geo, n' que Gr.7. Mimi z. G" LambergianaMue Gr.1. Min.: 1’.
‘Pix bar-is 7. pºli! effle [Hb Sole; quam/emilia": bienmq poſ?, dI/fidem ab hac obſermm’ºm .
\ in fine Diſſerlaliºms cum Nunciº Sidereª Galilçi ;rá/Irma
‘ nit, ex Amoino,Beda, Eginardoncentlo Bellouacenli,
Polydoro Virgrliofl‘ Sabellico, qui de vincula fui¡ Sole.)
'rifa tem ºre Caroli M.jºguuntur. Verlo» cum anna r 611..
certiar »ctm :UPI de Macul:: Sol ambas , negauit fmjſè.) CAPVT IV.
Mercurium , de quo Adelmus , afflèruit . fut/fe mami-tm,
. nºn [eau: atq. illum , quam ipſemet ch erus Annº 1607. De Malu Vertigini: Soli: , arca/¡one M4
K' "5 "'- Mai¡ 2.8.-Uidcrar in Sole,putás Mm effi- Mercuriumngna
37"…? P" uirq. Mercurij nodºs ir¡ Oradu r ;ª Taurimºn in fine Arie culamm: VIII' @ª de Vertigine alia
ª'ªd" ' tin-ut cºnfia! exipfiur ¡¡mm ad Galilxuma’f ex preme
ridum pag. 17. ac 18. Latitude em'm Mercury dieillº 2.8. rum Planetarum , @Í de
Mal] mziarfueratquàm Solis /emidiameter . Sed Ó‘ Ga— Tre-mºre Salir .
lila’us de Mami:: Solis pag.ç 4. Scheinerus in Kºfi¡ Vrſ¡
nmGaſſendus in -Uim Claudi y Fabrici1,0" Bullialdus lIb. r. l. E RT l G I N E M Solis Circa fui corpºris Vªn-3;,…
.Aſfronamia Philªl. cap. 8. negar!: Mercurium per dm 8. centrum indicaram .²-. Platane in Timreo› Sºlari: Aſ~
ſub Sole *videri pomiſſmhm -w'x herir Naº/fic ſub ea *ªnfitri agnouir randem noſtrum prçcedenſq. ſm—ſcrtnu .
O' aliqmda 4. hªn": [e à Salir díſco expedmt. Vidcmur culum,camq. aſſeruere in primis Kepleru:
autem huc referis-nde du@ i114 Macute , qua: A/IerCurium in Comment. Marcis part. z. cap. ;4. Scheimrm in Rºſª
utauit efl'e Auen Rodan earum obſerumanm refert Picus Vrſma,Galilzus de Maculis Solis pag.; ²-3( ¿xD-Bªll‘ªldªr
hirandulanus contra Aflralºgan ſeu Auerroè's apud Co lib. 1. Aſtron. Phil. capa 2.. 8C Amamur \Maria de Rbeim
pernicum lib.¡ .mp. x om'em ſe !ampªra Coniïíc’liomr Mer lib.4. Radij Sidereomyſtici c. z.. mébro z. lam verò Ke
curi¡ cum Sªlemigrícam quiddªm vidiſje in Sªle . plcrm hanc verriginem
natur diurnus concedit
motus Telluris ſieſſeelſe horarum
à vi 2.4. Solis,
magnetica ſi po
Mmm… Ill. M:ram-9 :amen Perigai titulª quandºq. efl Latina_
,… M4,“. dom: minºr fit Semzdtametrº Saltradeoq.p0[firfub Sal: m cam ſua ipſi us vertigine circumagétis-,ſed eſie diemm z.
Ia !Mb-r¡ den-,quidquid dixerim Ptolemçusfl' Copemicusm* cum ſi pomtur eadem proportio inter mºtum periodicurm
poſ/er ab I'm illis Fernelius lib. r. Cºſmalb. cay.7. in Scbalip ,elegantes Mercuri],qui eſt dierum 38.8( motum Solis,quç ell: inter
Pªir-'I o eum Ó' Vmerem ºb nimiam Latitudinê pajje m Cºnti—¡fiſh ſemidiametrum Orbis Mercuribòe diamerrum Corporis
nibuſfiab Sale 'viderimut inter-pam' inter Sªlem vifiamq. nº— Solaris, que eſt ferè trigecupla -, hoc verò eſt ludere in...
flrum . Pmdixemt hoc Phanomman Keplerus futurü M Calo abſq. fundamento Phanomenwn In Terra appa
nº 163!. die 7. _Nauembris , [cd caladº KudoztharunLA tenuum .
dlffiſi‘í ſubtnmde monuemt Aflranºmamn ad Czlum ocn Il. Galileo“: aurem, Sube-"rima, 8C Bullialdu:,Verrigi- ¡¡Mªmª
sz Gªſ lºs tum intenderent . Promde Petrus Gallendus Annº ;llª nem hanc menſtruam ferè eſie , ſcu diºfum ²-7- ªuſ 13-M affere».
.r id¡ feliu'. 1631 . die 7. Nºuembrir Pariſip preparate ‘Tele/cupra,ma~ aur 2.9. eamq. colligunt ex apparemi motu Macularunhd. b…:
ra: I'II ob/er nè ºbfi-ruauit Mercurium,quijua ſ: vmbella m pay-rª pm qua: niſi cirrus intereant, ſub Solis diſcº mouentur , ab vertigim.
“ª'ª Mª" xitzdumetrum appdrentem exhiben: mm maiºrem 2.3 ”.aut vnn ad alrerum marginem diebus iz 1²-. r4. aur 14 Y. ó(
""iª ſ"6 2.0".Secundi5,ci4m amm eredereeur 2.'.aut z’.Minmorum; rotidem diebus larent poſt Solis tergusgbloluràq. perio
Sºl‘ ' exce/fieq. inquit, à margim occiduo Sºli: haré lo. min- 2.8. do ambitús Circa Solem , reuerruntur . Talis autem ap
¡Io/Z medium nºctemmfflècutufpefl 1,4{rtudiIIEBore-Im ,Mi paret hic morus,qualem exigir vertigo ſphçrç Solis Circa
nunó. Sec. zo. 'vt refm ipſcmet Gallcnd us m [nflitutiºne ſuum centrum, fi ponanrur ad eius motum moueri; nam
Afironomiczï lib.)..cap.: 4. lmtiiï verá mm ºbfèmamt, quin In medio velocior apparer,quà m Circa limbos, &e in dia
reparar Sºle adbuc [ub Horzzonte pofitº ', objermuioni: ta— metro Solis maior, quàm in parallelis diametro; deiudc,
mm mttium fm't hºra 9.pa/l medium nªètemflª Galſendus motus tam conſtans , 8C regularis tot mªcularum con
ex Tªbb. Rudolpbinis cºllegit ver-¡m Cºmunctionem .Mer gruentius vni corporieas circumuectári tribwtur, quàm
curiy cum Sºlefm'ffe Pªrt/I): Hºra 7. $3’. pa/Z »ich n0 aur medio fluido Circa Solem , aut Epicyclis tam multis,
&cm,Sºle cºn/!num in Scarpzy (ir. l 4. ‘Mm-z 6’. Latnudine ac ſruſtra multiplicatis , in quibus \ingulç feranrur Circa
B 0- ea 11/1:rom-9 non excede-me M¿num 4. Sec.; o. im nar Solemzeſtp Galileª: addar, ſi ſic mouerentur fore tamen,
Bulmzd¡ me amm/fin…: em; lſmael Bullmldus lib. ro. Aflrammia vr ol) vicmiam communicarenr hüc motum bol¡ ſphçri
!ªct—ug“… Philolmce cap. g. qm enam merito' totum ;llum librum lº. ' co nihilq.reſiſtêti,immò inclinato ad motum circularem;
prª Cªffm. dicauir Gailendomtpºte de Mermriº !am benemerirº hac, maxunum verò circulum Solaris corporis ſecundum.
dº . CF' alyr objeruatiºnibm . Qui qm'dem Bulllaldus addit ex quem l, tk Pªrallelos eius fit híPC vertigo , ita inclina‘ri ad
fm: Mlmlx; ¡¡derCuriumfI-Ijje in ea /j'nºdo in (ia-.14.114. 57. Eclipticam , vt Macularum motus apparens in ¡Equino
Sec. 4,2.. cum exce 1ta' Sole [Mbmjſe Latitudinem Min. ctiis
. lrectas
' , extra ¿Equinoctia
\ curuas
\ — lineas
_ deſcribere
_ , D-Ijfidmm
-
6. [cazo, Ó‘ cap. 7. calligzt Boreum nºdum Mercury fui/[e videatut, ſenſit Gatſenduszcum e cotrario .Sc/:emma: di- s‘hªn";
ir¡ Scorp'y Gr.1 ;.Min.2.o.Sec. \Lima quaq.Marrini Hor cat eas prope Solſtiria rectas, in ¡Equinoctiys 8C alibi cur- ¡nm Ó- GA
Et Marti tenſij eruditifflirm differtatwcumGaffendo edita Lugduni
uas deſcribereud verò oriri ab alio quodam motu annuo [illum , ó‘
ni Ham»
Batauorum Arma 1 63 ;Jn qua confirmat ,Mercuriumman Pªtªtªſ "lªnſtFllulmquo poli motüs menſtrui cum ſuo axe Rbcltªm -
:9'. Maculam , fui/ſ: hac [ªutºnoma-von Gaſſmdimm en: mºm; mouentur ſenſim : Rbeitenfi‘r aurem negar boli motunp
cin» malla /ie Macul-1mm m tal¡ dI/Zamia a‘ centro Salir, vertIgmiS meni’rruum, eumq. tribuit‘maculis , vt ore ſi
que m0 die profiCIſmmr 'Ultra decimamtertiam part? dia deribusunqmtipſeà Solis diſtinctis,Annuam vero verti
metri Salariszilla 'vero‘ que Circa limbº: Sali: ?emitan-unº ginem dlerum 36 ſ. Soli concedit, ex qua ficri , vr zſtarc
die m'x partem 16. aut zo. ¿amen-i Solaris peragrwt , *vt ol) id quoq. plus calefaciat,quòd ſcilicet parrem fui luci
nanmt , qm' exercimti [um in obſeruatiombm Macularmn diorcm,& calidiorem vers us nos obuoluat .
Sºlarium ', Corpuſeulum autem hoc ſub Sole perpauci: 110m lll. Hac occafione Rbeitenſi: loco ſupen’ñs adductm y - º .
fuerit. Hortenſius mmm cºrreflffl: prim altitudine P011 Pa~ a_dd1t_Planeras reliquondemprà Lunà, moueri motu ver— “MTY“
rifieªfimu't Cºniunctiºnem Mercury factam fuiffe mm Sa tigmis Circa ſui corporis centiú,Lunam verò lentè Oſcil- mm,… .
\
lari',
«(1

LIEER'TERTIVS D‘E SCJL E. 99


lari; Sicut autem Sol oritur vicibus ;6 Y. intra reuolutio corum penu communibus principijs , nempe à quolibet
-— nem annuam ſuzr vertiginis , qure abſoluítur diebus ;6; . puncto Luminoſi propagan quoquouerſum radios in..
Honç. Min. 48. ica. alios Planetas intra vnam reuolurio— quodliber punctum ſubi ecti i“uminabiiis ,ſi corpus o a
* .- nem fui motús proprij ac periodici mouen' vicibus 36 g. cum non Intercedam’x propagan' per rectas lineas Phyſi
Atq. adeò louis exempli grariá, vertiginem haberi, ſi fiat caszc‘k Ita vr radius in opacum perpendiculariter incidens
vt 56ſ. ad horas 2.4. ica dies 43 ;0.qu1bus abſoluitur m0 teflectatur in ſeipſum,incidens autem obliquè , aliorſum
“'ï tus louis annorú ſerè 1 z. ad horas 2.84%. ſeu dies I 1 .hot. reflectatur, sêperq. adeò vt angulus reflexionis fic ¿equa—
'ºí 2.0%. quo fundamento tam volunta rio , ne dícam leui ſu lis angulo incidenriç,non eric difficile afferre cauſam ma
perflruxit nobis ſequentem tabellam; Adeò procliue eſt, m'ſeſtam exceſsús caloris meridiani . 3L çſtiuí à Solis ra
dijs productí,ſUpra aliarum horarum tépeſtatumq. calo
l Vertigº Planetarum , cx Rheitenſ . rem; nam quee ex defectu macularum i aur ex vertigine
Solis calidiorem fuí parrem ad nos obuerrentis , indicara.
í Dies . Horz . Min. eſt przcedenti capite , ªur non eſt conſtans , au: incertz
hypothefis .
i 5 l 2.9 i 2. ;8
7P iI zo 45 B II.A cSicHorizon
, 8C Meri— ÏÃÏſÏIÏZÍ
o" l l 2. l 6 diani portio BM diam' o
nº | ;6 S ſ 43 C , in quo ſit Ze— - Ae/Ziui'.
5?-. * º 14 - 4$ nith M,ibiq.cen~
Si l º ſ 45 trum Solís, cuius
radius perpendi—
quibus prurit ad nouítates commim'ſcendas ingeniumcx cularis M A , ra
quantulacumq. ſcintilla analogíamotus in C210 fingere; dier in A › vr fit
(De potiòs animi quàm ſiderum aut vertigo,nur prurigo diebus \Equino—
eſt . (Did autem nos in faſcijs louis obſeruauerimus pro ctíªlíhªs ¡ª mºrídíe ſupra illos, qúí degunc in Equatore,
vertigine louis, dicemus dum de Ioue . De Luna: Ofcil !lle emm rªdíus cx A, puncto Teri-:r opaco reflecterur in
lationibus ex Vendelinº 3C Librarione geminmex Langre feipſum yerſus MNS( ſortior inde fier,maioremq.calorem
Ñ …nz, nº 5C Buliialdº agetur lib. 4. De Luna: autem vertigine) cum maior¡ lumine excitabic in tractu Aè‘n’s A M . Sint
,J …,53, ¡,_non dubitat Gajfipdm in inſtirun’one Aſtronomica …3.2. Vªl'ò \ªdíl excremi Solis LA ,8C NA, efficientes tantum.
“Y“. vbi de Luna: Phafibus; air emm Lunam eaſdem ſeinper angulum LAN, quanta eſt Solis Diamerer apparens LN,
maculas Terrae obuerteregïc \amen iuxta omnes Auéto ¡1²m Rªdii _l-Azincidentia eritangulus LAB, Graduü 89.
\es eam moueri in Epicyclo Circa cenrrum Epicycli dela. & Mmut.c¡rcíter 45 . cüm illi ad rectum angulum MAB»
tum ab Eccentrico; quo poſico deberet pars anterior in nºn defit níſï angulus MAL , ſubrendens apparentem..
Apogeozeuadere poſterior in Peligeo ; at conciliari hçc, Solis ſemidiametrum, que eſt mínurorum prçter propter
ſi ponamr motus Vertigínis , quo tancum Luriaris globi i ſ.e_rgo Reflexionis angulus ill¡ equalis,e rír NAC-qua::
conuertarur,quantum
omnes vtútur Epicſiyclomotu Epicycli
in Lunª; auertitur
theoria,& . SedMa
in primis non radius LA, reflecterur in radium N A, versòs N , illius lu
men R caiorem augendo, 8C viciffim radius NA z refle
gimu in prçſau'one ad Theoricam Lunç profitetur (e tue ctetur ex A, in duo
8C irzi quilibet L, augendo lumen
Rctadí) Solis , 6C calorem
profecti à punctisradíj LA :
equal¡
tí hunc macularum conſtanrem versús nos fitum z ſolo
Eccétrico, cuíus \amen cenrrum à circelli peripheria cir ter limc inde à medio M,diſtanribus,ſe mutua reflexionª
cum t'eratunvt 1.4.C. 9.exponemus :Intereà ſicut macularú fortiores reddenr, Se magis prope punctum A, quia vni
Solarium menſtma variatio Vertiginem Solarem,ſic ma— ſormíter difformiter actio in his decrefcit longiüs abeun—
cular-um Lunarium menſtrua inuariabilitas Lunarem à dº ªb A, Reflexionís principio . Igitur liabitator A,in il
› mom Vertiginis immunitatem viderur indicate. ]0 meridie intolerabilem acſtum ſentier ſupra 8C Circa fe ,
f" IV. Tremor autem ílle Solis oriêtis manifeſtiohquàm ºb ªCArem calefactú à rªdijs Solis directls, Sc reflexís tam
_.—_—_ _...—.-’¿-.'r.¡'.í occidemis,immò paulò poſt ortum ipfius, 5C ſubſultatío Vlcinª reflexioneNc nullus fit, qui non coincidat in alium
quedan] cum limbo lacero 8C quaſi ferrato, talis apparet quempíam directum . Wòd fi Sol non fit in Zenith, fed
ob vapores à Sole calefactos, 6C ſurſum irregular¡ Eileen Palllò vltrà citràue, aliqui radij aliorsú reflexi, licèt non..
ſu intercurſantes , vt cum SC/:Ieinera in Diſquiſitionibus incurran: in radios directos , tam propè \amen ad dire—
Lhthematicis num. 30. 6C ;4. docet Bettmm Apiario 8. ctºs accedent, vc penè coniuncta actione aè'rem circum—
Prog.4. prop.4. &e ante llos TyC/10 Tom. l .pag.4oz . hinc ſtªntem vehemenrer calefaciant ,- Vt ſi radius LA z refle
enim 8C magna pars cauſa: ſcinrillationis ſiderum ; Nec &ªtur in P, aut radius NA, in O .
aliter ſenſit Vitelliº lib. I o. prop. ſ ſ. Vidi ego farpe nube— III. Sit iam Sol inſignirer à Zenith (eu vertice M , re—
culam longam , ¿ªc anguſtx latitudinisnnedio Solis dIſCO motus in Meridianà ſuà aldtudínmſitq. in D,diſtans exê—
poſt orcum interkctam › 8C par¡ paſſu cum eo aſcenden Pli gratià ab M, Gr.6o.Radius ením centralis DA, angu
tem,it.-i vt Solis corpus ob radiorum aliam atq.aliam eia lo incidenciª: DAB,Graduum zo. incidens in A, reflecte
culationemNidererur celerrimà vertigine cotum in veni~ tur ín H;Radiuſq.reflexus AH, angulo reflexiom’s HAC,
caliplano Vºlutari , per ſummum oculorum ludibrium -, Graduum item zo. diſtabit à Radio directo DA,toto an
Sªli: Pa. uia verò Circa Vernum ¡Equinoctium vapores plures - gulo DAH, Graduum 12.0. Radi] verò extremi EA, inci
[ci-51: m'. Orientem olem ſubſultu comitárur,& Circa illud !Equi dentia eric EAB, Gr.2.9. Min.circiter 45’. 8C tanta eri: re- -
êà'ïªm - noctium Paſcha celebramos , ideò Tripudium Paſchale flexi radíj AK, reflexio KAC: quare radíus AK , diſtabit
vulgus Soli attnbuit, vc notar Tychº loco citaro . à radio E A,Gr.i zo.Min.30'.Denique alterius extremi ra
dij FAJncidentia erir angulus FAB,Gr.z o.Mín. l s '.SC re
flexi AG, reflexionis angulus GAC,item Gr. ;0. Min. x ç'.
.WI-Hºz. W. .EW .W.
quaproprer
Min. zo'. obradius AG,diſtabit
tantam à ſuo directo FA,
igitur diuaricarionem, Gr.: l 9.
8; dilctceflum
ª“ CAPVT V. reflexorum radiorum à directis , ortam ex obliquitare in
;ªl De Illuminatione, (6)" Cala/’actions’ Soli: .* cidentix director-um radiorum, non poterunt ſe inuicem
intendere, aur propinqua actione iuuare ;ch igitur po
tiffima eſt cauſa cur Sol \Eſtate prçſertim in Solſtitio me
'vbi dc Figura Rita? SalariI , (9* de ridiei tempore longè maiorem calorem in Tetris produ
Pam/[Eliſma Radiarum . cat, quàm in Bruma; quia accedit maximè ad noſtrum
verticemóc incidencia radiorum mínús 0bliqua,reflexos
I. RETERMISSIS controuerfijs Phyſicis dc) radios directis viciniores reddit , Eodem verò die maior
causñ caloris à motu Soiís_ Fact¡ in ſublunari eſt calor meridiani, quàm orientis occidentiſue Solis,ob
bus , cuicertè ;Itrritio Czelorum non amplii‘is eamdem cauſam,quia ſcilicet Sol altior radijs minús ob
Eme: hoc freculo , quo deprehenſum eſt Cas liquís radiat in terram . 4 -.
¡um Planetarum non efle ſolidum; 5C ſuppoſitis ex Opti IV. Accedút :amen duç aliç Cócauſçwna à Reſractio- 5,2%;
²- ne, [Zu: 0
¡oo LIBER' TERTÍVS DE SOLE.
ne, qu a: minor cſt Sole altiori , ideòq, tadi) minus debilit & SP,poſita fit nulla ad ſenſum,el‘go nec PB, eri: fenſibi
tanrur ; altera,à mota Solis ſupra Horizontem,quaç maior liter maior, quàm NI, ac proinde erunt PB, 6C Nl, paral
* cſt die bus .rſtiuis , quam Btumalibus . Obletua interim . lelee, 8C fimul ad iemum zqualesxtgo per zz. Primi Eu
Lector, quanri faciat ad calorem augendum figura parie clzdn recta: PN, &- BI, quª: iungunr ad cªldem Pªrtes rº
!unn vallium, montiumq. vnde radij Solis ad locum ali ctªs PB"y N1, Pªrªllzlas zqualetq. ad fenſum,erunt etii
quem reflectunmr: nam (i fint concaua loca vnde nt re— - inter fe çqualcs,& Pªrallelç ad lenſum,atq.adeò radij in
ilexío , at 6C multò magis ſi parabolicè aut ellipricè cou cidêres in Gnomones PNA Bl,erúr patalleli ad fenfum .
caua,&: locus excipiens radios reflexos (It m_vmbiltco al Vlll. Secundò cum Smllio ſit in eàdem figura Radius 'Sªad‘ o
tero Ellipſis , aut foco Parabolcs , longè maior calor fiet, vnus Solis SR,tangéS Tertam in R, Gt faciens ibi per 18. flm/¡o eiuſ
ob collectionem radiorum ad vnum idemq. Punctum-ª Tertii Lucha:: angulum rectum cum Terrç femidiame- dem pªul.
reflexorum, vt conſtat ex proptietatibus Parabolçfl El rro RT, ſirq. alter radius ab eodem puncto ST, dataq. fit lºliſm¡ ~
lipſis, de quibus nos in libro Optico , 8C ªll] 1am cu Apol— diſtantia Sideris à Terra, ſitq.illa tanta quárus radius ST;
, lonio in fectionibUS conícis , aur de ſpeculo parabolxcº e affumatur aurem nunc Ptolemaica Solis diſtantia femi
c“, Ó. V. Bando radij Solis pet feneſtrammut foramen ro diametrorum ¡z 1 O. nam in Triangulo SRT, rectangulo
,……zL ,9_ tundum directè Soli oppoſitum ingrediunrrit , 86_ termi ad R,data etúr RTM' baſis ST,partiü r 2.¡ o. qualiú RT,
¡¡¡ds rad'y’ nátur ad patietetn,auttabulam parallclatn foratnim, ſpe eſt vna,atq. adeò latus RT; ergo per 7.noſttorum Trian
Solªri: fi. cies quoq. radij SolarIs apparet, 8C eſt Circulartsmec du_ ulorum Planorum Rectangulorum inuenietur angulus
sum .ª bium quin ad hanc figuram concurranr bolis, ac forami TS,Gr.89.Min. 57'. Sec.9”.Teit. z s "’. arq.adcò deficiés
nis rotunditasuït rectitudo plaui excipienris perpendicu à rectouantummodo MÍ]].1'.SCC.ſO".TCſt.2.5"'.e1úſ-Cſg0
laritct conum radiorum Solis,eiufque baſim . At quando ad fensú anguli STR,& SRT, a’quales 8( recti arq. adeò
foramen eſt polyangulum,pUtà quadrangulate,aur trian per 2.8 . Primi Euclid. paralleli erunt ad fenfum radi] ST,
gulare, 8C ramen paties remotior xquidiſtana plano fo St RT, quantumuis in Teri-à diíïent al) inuicem toro pe
raminis recipit ſpecicm Solis rotundam , feu Circularem, nè quadranre Terreflris circumferentize , quantò ergo
non fufficir figura Solis rotunda', Nam fi toramen fit ma magis radij ST,& SP , qui minus diſtant inter fe è Iraq.
iufculum, 6C quadrangulum , &'vicinum Eat-¡ett, fpecres vt colligir Snellim, fi diſtarent duo loca P, SC B,quantum
Solis quadrangula in pariete pmgitur, Laufaigitur efl: Alexádria Egypt( &e Syenemêpe Gtadib.7; .angulus non
q'uia in pariete remoto plures baſes lucidec Se quadran— deficercr à Ieuo angulo niſi Secüdis 2.2.”. ¿º 36"'.Tettiis.
gulz pinguntur Circa centruni idem ,. Circa quºddiſpo IX. Sir iam Luna in 8,8( eius diſtantia à Tetra ST,ſe- Paralleliſ.
nunrur ita vt anguli exrtinfecr ſint in CitcumſerCnua eiuf midiametrorum laltem 49. qualium TRzeſt vnamam ex 'mu Radio
dcm circuli , fed corum apices ob luminis longius pro eadê regula 7.eriran¿ulus STR,Gr.89.Min.ç r’. Sem z". mm -
greſiïimbeCillitatem. ªc paruitarem ab exiizuo t'oraminc, Sed ponanrur
Teirç diiiantiaduo crusvníco
iſiolàm radii SP, 8( SB
Gradu , cadetePB,er
Terteſtri in puncta
mil
vix difcernuntur: ideòq. retuſis illis augu is, figura que
reueta eſt polyangula,apparer
ÃUS explicatur ad .fenfum
à nobis ¡u Opticis lnrereàcircularis,vt fu
Videri poſictunt liaribus 90. quotum in diſtantia Lunzr SP , fint 245000.
cum Semidiamerei Terr:: habear Milliaria Italica anti
Arifloteles in Probl.ç. Secta r. ibiq.Blancanus num. 345. qua in noſtra fententia çooo. ó( ponamus diſtantiam Lu
8( in Sphçra lib.¡ o. capa 8. Vitcllio lll).2.- prop. 59. Pet/Iz na: S P , faltem 49. femidiametrorum Terra”, His enim
nur in communi Perfpec‘tiua propoſ. s. Keplerm in Aſtro— roſiris in Triangulo lfofcele SPB , datis SP, 8( SB,ſingil
nom.0prica cap. ¡— propofó. CSC Herigonim tomo s. in., atim Milliatium 2.45000. «Sr PB, 90. eritangulus quiuis
Optica propof.zo. u ' . ad baſim nempe SBP, ¿Sc SPB, Gr. S9. Min.59’. Sean".
,"lſldjlt VI. Supereſtexplicandus Paralleliſmus radiorum So— atq. adcò ad fenfum rectióc per 2.8. Primi Euclidi: erunt
…mªnijª, lis ; radios enim fed ab eodem puncto Solis profectos, SP , 8C SB , Pªrallel¡ . Cana/Cria: ªurem fu ra oſtendit ſi
mm Sªli: , erucnire ad Terri parallelos ad fenſum fupponum paſ luminoſum S , diſtet à B, aut P, vnico Mil iati, Sc BP, ſir
lim Mathematici cum Ptolemaº in Analemmare, 8( Pro cubitorum tantilm io.flcut& BLfore IN, breuiorem te
clo in Hypotypoſibus Aſtronom. demonſtraturq. à Pe ctê BP,parriculà vná ex 378 3046.2qualibus, quibus có—
trº Nªniº llbd.- de obſeruatione capa 8. Vitellione lib.z.. ſtetBP, atq. ita NP, &t IB, effe ad ſenfum aªquidiſtantes .
prop. z 5.1/illcbrºrdº Smllio lib.¡ . Eraroſthenis Baraui c. X. Nos aurem vr truckum aliquem vniuerfalem hinc
9. 8( Banammura Caualerio cap.z4. Speculi Vſtorij: Poſ colligamus, fuppontmus tunc duos radios eſſe ad fen_
ſerautem ſuaderi à forriori , quia duo parietes vjcini , ad fum Parallelos , quando incidunt vterq. ita perpendicu
perpendiculum fabricati,funt ad fenſum paralleli, eſto in latiter ad fenſum , vt angulus ab ipſis factus non deficiat
à recto angulo nifi fccundis {crupulis z.quo poſito inqui- hªllªm
¡¡gore Mathematico conuergant y 8( ſi qu. ad cenrrum.. mm radio
Terrç producerentur, in ¡llo COIrent, vt 6C perpendicula; ' remus per przcedens problema , iuxta datam diſtantiam ,,7 ¿zª-’T‘.
quantò ergo magís paralleli ad (enſum etunt radi) duo extremowm in que: radi) radiant › hempe , aut in pupil- le/mpio a…
Solís ab eodem puncto profecti in Terram , cum in ea., lam humauam , cuius diameter fit PB, pattium 4o. qua- pªpilla ¡mi
multò magis diſtent à Sole , quam duo parietes à centro lium vncia pedis Roman¡ efl ¡00. aur in lentem vitream ¿ªt-"tm ªº
Tcrrzwt hic fupponirur ex dicendis infra cap.7.Sed me Telefcopij vel fpeCUli vſtorij, cuius diameter PB,ſitduo- “¿UPM
lit‘is demonſtratur duplici methodo , non de Solis modò wm pedum,aut denique in ſpatium PB, Milliarium roo. ª' *
fed erínm de Lunar aut vicinioris eriam Luminoſi radils, quanra fufficiat, \Y requiratur diſtantia SP, aur SBM fer..
dará diſtantifi eius ranràwt ſubiecti Illuminati amplitudo uerur parallelifmus
lus SPB, phy: cus mdiorú
atq. SBP, ſinglllarim SP,Min.
fit Gr.89. SC SB,
59.¿QSec.ſiç7'.
angu)
ad cam fit infeuſibilis proportionis .
,- ¿- VII. Primò cú Vitelliº Pro quo refpondeo ſufficere 8C requiri diſtantiam lumi
;º'zózrºfL m, 6C Nom'o fit Hemifphç. noſi puncti S, à pupilla tali,pafiuum zzo. à lente rali Mil
¡¡II/m' m. rium Terrç ABCcuius cé liatium ltalicorum ¡4. à Terra* aurem extremis Ioo.M il
diºr-nm Sº- rrum T, 6C Horizon ATC, liaria diſtantibus diſtanriam Mi lliarium Italicor.zooooo.
'ª' v finrqdn eius fuperficie ere— hoc eſt So. Semidiamerrorum Terra?, quanta eſi circun
cti perpendiculariter duo Lunz perigça: diſtantia; Securè iºitur altiorum Sidcrum Pſªºé'ºfiª
Gnomones PN, 8C BI , qui radij, fed ab eodem puncto pto ecti, paralleli ad fenſum "I'fÏl/mus
ſupponantUr ad diſtantiam Terra' incidunr, Nam fi à diucrfïs punctis, putà' ex G, 8C "_d'ºmmjª
Solis ST, vel S P , ?a Terrà I., non veniút in Tertain paralleliNt falsò aſiumpfi¡ Em_ gti-ng?…
nullam fenſibilem propor— :OP/:mande cuius fallacia plura nos lib. z, cap.z7. num.7. "2¡ ªníſ:
tíonem habem 8( ex Sola~ 8C interim Snelliur, 8( Nom'm fupra, apud quos eiufdem ¿ª- ¿Zu-¡º
ris fuperficiei GL z puncto pfcudoparallelifmi noranrur PlinthtorgVal/a, Ziegle- m ,
eodem S,duo radi j incidát rm, Sc ex parte V¡tel/iº lib.2.. propoſ. z9.
przdictiS Gnomonibus, ſintq. illi SNP, hinc , .Se SIB , in
de, dmanturq. ad Gnomonum radiccs recta P B , Sc ad S C H O L I O N.
fºrum ªPlcºS "ªctª NL Pªrallela ípſi PB ', fecabitur enim
Triangulum Sl’B,propottionaliter à recta Nl,pet 2..Sexti C _Auſa maiarir 1'71 Aeſlm: calm-is potifflma Ó' [14,4 nº,, Cauſa en.
Euclidir, eritq. vr SP, ad SN , ita PB, ad N1-, fed SP, non lflſU!- quidamfuſpicati
~
[unnmaior *ue-lªdrar 501imuy ¿11,2
\ \
eſt fenſibilircr maior quàcn SN , cò quòd proportio PN, maiºr proqumms ad 7 ::n-arman» por…: tuna Solſir la”- ‘Nilſ‘ .
La
LIBER TERTIVS DE SOLE. tot
¿è tar-diºr, qua'm in Brumd , mc maru praprio conficiat qua curio Menem, huic louem, Ioui Saturnum , Sªturno Fi
¡¡die ;Ii/i ;7. circirer Minuta, cion Circa B rumam conficiat xas fuperponit. Auctor :amen de Mundo ad Alexandrú,
fer: 6 l -AÓ‘ in Meridiano maru: diurnur tardior app-treat -, Porp/ayn'ur, Apu/aim, Marfiliu: Fírinusz 6( quidam Pla
adnlflu autem Apªgeitare Sali.: , Sol arca initium Cancri ronici Mercurium fupra Venetem collocarunr , reliquís
tº: iarnſcculir fuerir magir diflam a' centrº Term z quam_ retentis: ideòq. duas ſeries in ſe uenti diagrammate vi—
circa im'tium Capricºrni, -Ubi verſatur in Per-¿eco . Sed ne des . Sed de hoc ſyſtemate plura‘liba. fect.z. cap.z.& ſ.
que \je/late tapriam Sol cºniungitur cum Sttllií calidiºri
bur, puta' cum Marte, aut Regula ,fed cum aliquibus en'am
¡¡fame . Sed ncque annua ver-tigo Soli: calidiorem parten;
II. Syflema Platonis, aut Platonicorum.
*ver ur Terra: obualuentih/iue Mim hac vertigo [it in lºngi
tu inem ad Orientem , 'vel Occidentcm , fi‘ue in latum ad
Sepmnrwnemmel Au/frum non pªterit calidiorem parrem
/ïc ºbuertere vcrſtar nºs Barrales, quin eamdem maxima ex
parte ſpeÑent .du/Irala , atq. adeo farm: eodcm tempºre
.Ac/Patent no/Zri: Ama-ci: , Ó' Ann'padibur, quºd rcpugnat
E.rperimentazcon/Iat enim ex RProcuratore Prauincia Chi—
ltnſir ad freturn Magellanicum par-recta, ¿bi effè byemem
ſummam quandº Sol in principiº Cancri nºbis facil Aeſlu
temfitmmá. Pºtifflma igitur cauſa elhquam expo/ui num. t .

CAPVT VI.
De Solis ,ac Terra Loco in Mundo , Qu‘
arca/¡one Propanuntur Inſigniara Man
di Syſiemata,(9~ Appèªdix de Terra mul
tipliſ¡ motu iuxta Copernici Hypot/Icſim.
T SI de Syſtemaribus Mundi plura erunt dicen
da lib. 9. fectione z. 8( 4.ad pleniorem tamen., Non deſunr tamê rationes 8C aurhoritates,quibus pro
notiríam eorum , que de Sole dicentun prxcipua babile fieri poſſer Eudoxum, Calippum 8C Ariſtotelem.
hic Mundi Syſtemata funt indicanda . fecuros fuiffe ſyſtema Pyrhagora: , de quibus ſuo loco .
Interim falfum eſt,quod air Clauiur in fphxra , folum eſ
l. Syſtema Pythagorae Prolemaeiêcc. \e Authorem libelli de Mundo ad Alexàdmm, qui Mer
curium fub loue ac fupra Venerem ponat. Demum Pla
to concedit in Timxo , Terram verri Circa fuum cen
trum,quod negar Ariſtoreles.

Ill. Syſtema Egyptiorum , Vitruuij, Capella? ,


Macrobij , Bedaª: Gre. '

l. In hoc ſyſtcmate omnium,dc quº conſtet , vetuſ’ríſ


.ST/Im¡ ſimo z Terra m centro Mandi ímmota quiefcit, Circa qui
miqmffi. elementa , 8( cali eo ordine , quem characteres Planeta—
mm.
rum indicant, 8C nominum homm feries , nempe Luna: ,
Mercutii, Veneris, Solis, Martis, louis, Saturni, (Se Octa
ure fphzrze, quze Sc Fixarum, 8C z’wM’vn , feu Aplane, hoc
eſt minimè errans , 8C à multis Firmamentum vocatur. II. Hoc fyſ’cema eſt /Egyptiorumdn quo vt cemere eſ’c
Hoc fyſtema fuiffe PNL-agºra, Archimedir, Cbaldaorurna in prºzcedenti figura,Tellus in medio Mundi cú elemen
Cicerom': , Plinij , Ptºlemai plurimorumq. Arabum , Al tis fica eſt, 8C primú czlum Lunç, fecundum Solis,fed ira.
phonſinorum,,Purbachianorum,& communiter à pleríf vr illum circumeant arctiore Epicyclo Mercurius, laxiore
que receprum vſque ad Magmum 8C Clauium, docebi Venus, atq. adeò modò inſra Solé, modò fupra fel'antur,
mus lib. 9. fect. z.cap. 2.. eſto ex his recentiores addide llcèr maíotes 8( euidentius appareant,quando Circa ma
:int fpbzras alias fupra octauam pro moribus trepidatio ximas digteffiones verſanrur infra Solem,quàm cüm ad
nis 8C Primi Mob. iuxra dicenda fect. z. Cap. 1. Apogeum accedunt fupra Solem: (Mimo loco eſt cçlum
Secund um ſyſtema Platonir 8C probabiliter Ari/Zotclir dufexto 1F,feprimo B ,octauo Fixarum,qui cçli quatuor
Eudaxi , Calippimeqnon Tre/:remix (Se Gebri, licèt Geber ſicut ¿Se {A ac @Circa Terram deſcriptí funt . Huic ſyſte—
alias Prolemzeum ſecurus effet; ponitimmediatè Solem mati fubfcripſere Vitruuiur, Martianº Capella,Macr0~
fupra Lunam, 8C Soli Venerem, Veneri MercuriumMerj him, Bedª 8C Argºlur, vc docebimus lib.9.fect.z . 4.
\N e
loz LIBER TERTIVS_ _ DE SOLIS.
Sed Argolus ponit ten-am moueri Circa proprium centru. ,vno puncto Orbis annui propior alicui Fixaium ,ſiue in
Idem fvſtema ex parte fecurus eſt Alpn'ragiara‘quutcnus oppoſito puricto remorior. Argumenta Porto pro hacf
ponit Venerem fupra Solem, 8C Mercurium mira hole…, ó: contro. hanc hypotbeſim confultius differo in Libri
ob caufas exponendas e’àdem fectione cap. 6 Noni Sectionem quartam , tunc enim poſt tractatio
nem de omnibus Planetis melius intelligentur; Decre
1V. Syſtema Philolai Ariſtatchi 8C Copernici . ta autem &Congregationis Cardinalium, eadem Sectio
ne, vnà cum fententia mea indicabo , expendamquc ar
gumental, quibus hodie multi hanc hyporbeſim‘Impu
gnant, eſto plurima tum Phyſica,tum Mathematica con
tra illum liactenus cºntorm s nondum eam labefactarmt
apud eos,qui proſundum Copcrnicanze hypotheſis_(quod
cerrè paucorum eſt ) penerrarunr ,- qinnimmo in dies
apud Germanos , Gªllofq. in prlmis Copernicorurienres
quotcumq. decreris recifa repullulat, 6C vr Venuſinse Ly
rte fono vrar z i
Per damna ,per cede: ab Spfiz
Sumit opti', animumq޻rro . .
Neq. vllus eſt huiuſmodi, qui vt de Anſtarcho reſert
Plurarchus opuſc. de facie in Orbe LUI]ZB,'Ulolatt reli
giom'¡ poſlulari mctuat , tanqttam Vmuerſi Lares (flama.
loco mauerit . Sed nos non parum religioms illis im)
ciernus .
V. Syſtemª Tychonicum.

III. ngrrum hoc fyſtema Cºpcrm'canum dicitur à C0


perm’ca, qui illud perfecit arq. argumentis pluribus,& in
genioſis hypothelibus fiilciuit , alioquin dici folet Pjrha
gºricum s dc narum in Schola Samia , aut eriam Italica.;
quoad ¡norum Terrze annuum ç illum enim afleruerunr
olim Pilalam Pytagoricus in ltalice parte magnà Gta:
cià dictá z ZC Ariſíarcbm Samius , vr referunr Ari-'flote
le: z. de Carlo à textu 72.. Cicerº 2.. Acadeln.qq. ¡Se LTL!
fcul. Plutarchm de Placiris 1.5. c. l z . Arc/¡imeder in Are—
nariÓ ; :SC Laè'rtim in ipforum vitis; Reuixit porrò hoc
fyſtema fub Niro/ao Cuflmº fed imperfectº‘ z donec Ni
colau: Copcmirm illud , non hyporhericè tantàm , vr im
periri diótiranr, fed abfolutè aſieruit . (DE… fecuti funr
Georgia: !oacbimus Rbeticm , Mw/Zlinm , Rat/¡mamita ª
Key/crm , Simo'n S!mir/ur , Galilea: , Sc/nkardus , Lan
.tbn-gin: , Bullialdrts , 107-4917114¡ Bruna: ª Calim Calcagni
nm 2 Didacur Aſtunica, Paula: Antoni!!! Fo/èarinm z Pe
trur Herrgonius,ReIzatm de Carte: ,- Anton. Laurentiu:
Palitianm . Non ramen Vende/mm, nec Gaſjendm; licèt
enim in illud propenderent, auditis ramen S. Congrega IV. Quintum Syſtema Tychonicum eſt , à Tycbanc.)
rionis Cardinalium decretis,inhibuere fenrenriam fuam z ipfo inuenrum , &- indicaturn in Epiſtolis ad Rothman Tycbom':
vr de Gaffendo paret ex fine Epiſtolze vltima: de motu num pag. 147. vbi etiam vmdicar fibi illud à Nicolao nºuiffimzó
imprello à motore translato; Se de Vendª-lino mihi con Dirhmzirfo Vrfo, qui pro fuo illud venditauerar ; 8C to .SV/lema .
ſtar ex litreris ipſius ac reſponfis, ad me humaniffimè da. mo r. Progym. pag.479. 8C tomo z. pag. r 89. quem , fed
tis . Bullialdm quoq. 8( Lambergim díſlſientit à Coperni
addito Telluris moru diurnoctecurus eſt Longomontanu:
co in hoc,quòd Fixis motum proprium concedunr,quem Li .Theoricor.C. i .6( Scheinerm* in diſquiſirionibus Ma
negar Capermcm . thematicis numero 2.2.. in illud propendet, vbi tamen.
Capernicur iraq. in centro Vniuerſi Solem ponír immo ſalsò air hoc Syſtema nibil de Copernicano participate ,
bilem, ſaltcm quoadxmotum translationis; 8C Circa cum Blªncanm in Sphzra, de pleriq. ex SOCietate Noſtra. Ha
proxſiimum Mercurium diebus 80. fuam reuolurionem..
ber hoc Syſtema , vr cernis,, Terram in medio Vniuerſi
abfoluenrem z deinde Veneitm nonimeſtri reuolutione ; immobilem , cum Elemenris ~, 8C Circa Terram Luna.
deinde Tellurem cum rota Eleinenrari Sphçra in Orbe) menſttuo verfarur, ac deinde Sol annuo motu; 8( poſtre
annuo, annuam dierum zóç g.. reuolurionem ab Occafu ma omnium viſibilium Sphrera Fixarum inzzquali intel'
Orientem versus peragentem z hoc eſt in fímili orbe, aut uallo :‘i Tetra diſtantium , 6C mobilis motu tum diurno
circulo, qual¡ Syſtema Prolemaicum , ¿Y /Egyptiacum a 2.4.horarum, tum proprio ac lenriffimo versüs Orie’tem;
.Se Tychonicum ponunr Solem annua periodo reuolu atq. adeò Terrzr centtum , eſt etiam cenrrum Lunaris ,
rum -, cui eriam Terraz alios motus tribuit Copernicus › Solarifq. Czeli, «ºe cursús , nec non Sphaérzr Fixarum; Ar
nempe diurnum , quo Terra Circa ſuum centrum , ò() reliquorum quinque Planetarutu centrum eſt ipfe Sol,
axem inclinntum ad planſ! Eclipticae mouerur fpario 2.4. hoc eſt non modò Mercurij ,Se Veneris inter Solem , *SC
horarum ab Occidente in Orientem , vt mox dicemus in Lunam Solem ipſum inſrà fupràq. ambienrium , vtlE
Appendice : Luna verò ambir Terram menſtrua reuolu gyptiacum Syſtema, fed etiam Marris , louis , 8C Saturni
tione; deinde irerum Circa Solem tanquam cenrrun’L vt haber Copetnicanum Syſtema: ¿e Marris quidem Or
Vniuerſi Mars reuolurionem fuam binmm z deinde lupi bis ita Solem ambir , vr in Oppoſitione cum Sole Peri
ter duodennem , 8C randem Saturnus tricennem pera gçus ſactus infra Orbem Solis' defcendar , 8C propior
unt; Fixarum verò Sphazra vltima -, &í prorſus immobi Terra: fiar quàm ipfe Sol, ideòq- tunc maior longè appa Tycbon ¡ri
fis eſt , ac vaſto adeò interuallo à Saturni Sphªzra diſtans, rear, quàm prope Apogeum, qua in parte quoq. :equi Sy ama tx:
vr Terra- Orbis annuus fit puncti inſtar :Id illam, nec vl pollet Copernicano Syſtemari ,in quo Mars Soli oppoſi tumCoper_
lam parallaxim fenſibilem pcrcipere poſlimus in obfer— nit-mº affi
tus , Terrar inter ipfum Solemq. interpoſirz longè pro m'ta: *vel 4.
uandis Fixis , 8( inde Poli altirudinibus ;fiue Terra \ir in pior fit , :Se maior apparer , quàm in Syſtemare Ptolemai quipºllêt ¿a
co ,
I

LI'BE'R TERTIVS DE SOLE. '. rº'g'


c'0›au_t Egyprio. Sed 6C Coperniczú amulamr,quatenus de Motibus Solis nódum differuerim, ne alibí ínterpoſi
panCioribus conuetſionibusxïc abſq. foliditate ac ſuper ta turbaret ordinem ha'c explicatio ,8: diſtraherer qua:
fluuare Prolemaícarú vel potiüs Purbachianarum Sphe— com'unctim potteà ¿SC continente: rradenda indicaui . ,
\ªturpz omnia thnomena ſacillimè defendir; licèr Co Porrò Copernici Sentemiam de Terre loco ¿4: motu rra
pemicanum maiorem fimplicirarem, 6C conciimirateiw dit ipfemerlib.1.àcap.ç.ad I 1.8( lib.z.cap.i.6c z. Kimi-²
przſeferat . cm in narratioue Prima de libris Copemicbcum annor-i— Ñ
tionibus MafllmbK:pl-rm in Myſteno Coſmographico
VI. Syſtema Noſtrum olim. cap.i.in Martis Cómentarijsgx in Epitome Aſtronomiç
Copemicanç, Galli-zm in dialogis de Syſtemare Cofmi
co , Petra: Gaffendu¡ lib. 2.. lnſtirurionis Aſtronomicç 8C
.ª epíſtola 2.. de moru impreffo , Petru: Hang-mins como ſ.
'cy
Cursus Mathemat, à pag. 57 s.
[BK ll. Ef’co igírur in fubiecto diagrammare Cenrrum..
Mundi S,cui proxrmum Solaris globi centrum,ra’nquam
Cor Vniuerſi,& fons lucis,quiefcar immobile, 8C ab om
ni moiu rranflarionis immune; Vertiginis enim motus,
de quo cap.4. non te ugnar Copcrniceze hypotheſi . Cir
ca S, deſcribatur C2 eſtis Ecliprica ACLK , m cuius pla
no ſir linea ¿Equinoctiorum L A a ¿k earn orthogonaliter
fecans in S, linea Solſtiriomm CK . Rurfus ex centro S ,
aur puncto illi vicino quantüm paritur Excérricims apud
alios Orbis annui Solis , defcribarur Orbis annuus EFB
D, in plano Eclipticzr Celeſtis , in cuius circumſerenria
ſir centrum Terre CHIP, quod centrum intelligarur effe
in qUatuor cardinalibus punctis fucceffiuè, prou: annua
reuolutio poſtulat: videlicet in B,m D, in E, 6( in F .

V. Placer hïczbona cum Lectoris venia , indicate Sy-.


Nº*** \lema ,quod nobis olim Philofophiam Parma: publicê
'²"' “JF" profirenribus , dum tractabamus de Carlo , in menrem..
"ª ' venir. Eſt autem femi-Tychonicúmam ccrrera cum Tv—
chonico communia haber , excepris Oibibus Sammi, 8: ’ \\_\ 1,, .
louis, quorum centrum non Sol apud nos erat, fed Ter
taipſa , vr in Schemare vides -, Mouebar aurem ad id ,
quia Satumus duobus Planetis feu Lateronibus , 8C Iupi—
ter quamor Planetís ípſum ambientibus ſtipati , Vide
bátur mihi Planeta Primarii z 8C Monarchiam fuam im
ſuo Mundo , ac szlo cxercentes non mim‘ls ac Sol
Mercurio , Venere, ac Marte tanquam magno, 8C laxiüs
euaganre farellire ſtíparus .- nam fi ram propè Saturnum
aur louem,quam Solé fpectaremusmon viderenrur nobis
tirò minores Sole , 8C eorum faréllires nó rantò minores,
quantò nunc, Vencrc, Mercurio, ac Marte . Sed 6C pro
babile exiſtimabam eſle inrermedium aliquem Plane
tam , qui in motibus communicarer cum fuperioribus
duobus Planeris , Sc cum inſerioribus; huiufmodi au
tem eſie Marrem, qui lícèr in mulris ſimilior fit Saturno , Sir verò'Y‘primüm
principio in B, Avbi,3CSol¿Equator
fub puncto S ,apparet Terricolis
Terrrt in ſi 1- Mªhª
(in Ter-
8C Ioui , in alijs tamen fimilior eſt Veneri , ac Mercurio .
Mªmª. Hoc modo Mars non alienum Solis, fed fuum feu fui ra enim potiüs, quàm in leo fecundüm Copernicum.. Tn" ºº"—
lun¡ un. principis Celum ingredierunvt Venus ac Mercurius.Ab~ concipi deber {Equaror cum Tropicis , ClſCUllS Polari
¡un mm foluam interím caput indicando commêrum DJº. Bapt. bus , ¿º reliquis Parallelis \Equatorr ) fir G HIP, cuius
"ª - Baliani Partiti) Genuenſis , qui moliri carpeta: Syſtema... diamerer GI, coincida: cum Orbis annui diametro BE ,
nouum, in quo Luna obtineret Vniuerſi centrum, 8C cir vr poſtulat \Equinoctii ſirus . Mouearur verò Telluris
ca illam reliqua corpora mouerenrur; fed nondum pro globus cum :ora Armofphaªra Elemental-i Circa fuum..
dijr in Lucem,& vrinam Lucina poſſer huic Panui felici centrum B, reuolurione diurna Orientem versüs , ſeu in
ter obſtetricari . Equidem crediderim voluifſe illum mo confequenria Signorum ab l ,in P, hinc in G , & per H ,
uere Terram in Orbe menſtruo Luna: , vr Copernicus rurfus in l , defcribcndo in {ua fuperficie ¡Equinoctia
cam mouer in Orbe annuo alias Soli artriburo ,vr mox lem , feu Aïquidialem Circulum › \Sc redeundo ad l , ſpa—
in Appendice explicabo. De ſarragine aurem aliorum tio 2.4. horarum Solarium : fic enim videbuntur nobis
Syſtematum vetuſtorum vide Plutarc/:Ium lib.2..de Placi- - omnia ſidera mouerí versiis Occidenrem , cr‘im illis ob
ris cap. Iſ.Plim'um lib. 2.. cap.8. 8( 17.6( lº. Antºnium uíam eanr Orienrem versüs oculi noſtri , ſiue (int fupra
Delpbinum lib. de Globis Carleſt. Terram, ſiue inter Solem ac Terram, vt diximus C.6. in
Syſtemare 4. Quod hí‘c recole; fed rmcipuè Sol S: nam
A P P E N D I X. puncto 8C habitatore I, reuoluroín s Sol Occidentalior
De Locº Sªli: ac Term. Deq. Multiplici Terre videbirur roto arcu Pl , cum anrea habiiori I a vidererur
eſſe in Meridie; lraq. vnico hoc Telluris motu poſitoaol
:'y/¡m- Mºta . iuxta Hijt/Iqſim Nico limr motus Diumus Fixamm Stellarum,& omnium ſep—
, la¡ Cayenne¡ . rem Planetarum, qui aur in ſingulis multiplicandus elſcr,
aur in fuprema aliqua Sphzra tanquá Primo Mobil¡ fecú
I. Ccaſione Syſtemaris Copemicani arrepra, liber rapiente Spha‘ras inferioreswel imprimenre aur comuni
hoc loco eius fententíam exponere,quatenus ea cante illú inſerioribus. Tollirur prçierea repugnamia illa,
ſpectat ad Solis morus,quos ipſe in Terram rràſtulmeſto quç apparer inter morú diumum Occidenrem vers ¡MSC
inter

r-.
!04' LIBER TERTn/'Sſi
D.E ‘.-.S 0 L !2...1
inter motum proprium Stellarú Orientem versàsznec neu per modo, reſpiciendo idem punctum axis Ecliptícx ſeu
ceiſe el¡ agnoſcere in l’lanetis nit¡ motum in Orientem zv orbis annui ; nec axis /Equatoris tcrreſtris tenderet roto
loquendo dq motu Longitudinis . Non eſt aurem mirum annoin eaſdé :1d ſenſum Mundi plagas, hoc cſiet contra
videri nobis'ſidera potii‘is hoc motu diurno moueri ob‘ phxnomena maniſeſtíffimamec inacqualiras vlla appare
fallaciam visús illi ſimilenh de qua Virgilianus ¡Liens ;3. ret- dierú 6C noctíum 5 ſcd femper au: Aiquinoctium, aut
¿Eneidos apparentem lirrorum motum , qui verè nauisª Solſtirium,aut Venaut Autumnus,aut Aiſtas,aur Hyeins, ~
¡Se nautarum eſt, deſignans illo carmine . . au: alía dierum tempeſtatumq. inuariata temperies &ºf
Promhimur Fºrm ,tºrre-1. vrbtſq. racedum . menſura . Sir ergo P, limes maxima: declinat. :Equatoris
Perinde emm ſe- habent ortuum occaſuumque \ide-ª in Auſtrum; H, verò in Boream : num Terrá poſita in F,
reorum phçnomem, ſiue ipſa in Occidenrem Circa Terª. apparebit Sol ſub Capricorn¡ initio Brumale Solſtirium..
ramcitcumferitumi ue ipſis fic immoris Terra in Orien facer: ,8C maximam Declinationem Auſtralem ſubirea
tem Circa ſuum centrum , BC axem- ſm’ \Equatoris reuol< dum [Equatoris limes H, ibi maximè ad Boream decli
uatur pari horarum internallo . - nat: quia decliuitas ¡Equinoctialis ad lineam FS,vi reuo—
amſmſ… Ill. Woman) verò cum Terre; globo mouetur ex fen lurionis diurna’, detornat ſibi in ſuperiicie Terra* Tropi
¡zmmm' tenm Copermcr aer te-rrç propiormedu elemetmri aque cum hibernum pa'rallelum terreſtr¡ \Equatorn iuxta obli
m… *mº um Terre coniunctum; ¿Se omnia corpora cognam Tel: quimtem comprehenfam ſub angulo SFH. Pergat iam
mum m» ra: participát_ hunc morum circularem teuolurionis diur—, Ccntrum F, in B,confecto quadrainte FB,-ſe'd P, terminus
mºm Ter- na: ,- ex altera verò parte ſi a ſuo loco remoueantur , gta. maxima- declinationis, tantundem ſerè in prxcedenria..
M diurna- uiora deorſum ſibi dimilia naturaliter tendunt, non ad. ferarur: ita Vt BP , non ſequatur ductum EcliptÍCXÑſeu
cenrrum Vninerſi S z ſed ad centrum cognati corporis , longitudinem eamdem cum SB; ſed per quzdrantem re
ſeu torius Atmoſphzerx: Idcircò eorum deſcenſus eſt flectatur versús C, adeòq. angulus SFl, ſeruatus \it in‘te—
motus mixtus ex recto , (Se circular¡ , vi cuius proiecta.; rir'n çqualis angulo FSB:ibi enim coincide: diameter Gl
perpendiculariter ſurſum, non obſtanre motu Terra- , in cúrecta ex S,ducta-,ſicut ¡Se in E,fientq.A:'.quinoctia3in D.
eumdem locum recidunt z ſed Se aues , 6C nubes , 8C reli~. aure' Poſità Terrêwidebitur Sol ingredi Cancrú,& maxi-.
qua Occidentem versns acta aut proiecta , motum ta— mam ‘Declinationem Borealé ſubire, dum Limes P, ma(
men-hunc totius Elementaris Sphxrre Orientem versus ’ ximè ad Auſtrum Declinat , angulo SDP. Aliis antem— ~
participant , minúſque in Occidenrem promouentur, diebus , pro varia inclinadone axis ¡Equatoris ab axe¡
quàm Íi Terri z \Se Atmoſphnera ſtantibus , in Occiden Eclipticar, vi motñs diurni Tellus in ſm ſuperficie decir_
. tem eodern ímpetu ſerrentur . Excipit verò Copernicus cinar (ibi alios alioſque parallelos ¡Equatori ſuo ,8C dl
ab hoc motu ſupremam illam aè'ris regionem, in qua., 'uerſitarem dierum artificialium nc noctium
Cometa: apparent ª aut ſimilia Phen'omena , quia viden niam verò terra moru annuo circumſert ſecúfacit;
cctarlumOLD
Lu
' tur aur ſufpenſa manere tranquillo in aêre , aur faltem; nare;hínc fit,vt ſuppoſito motu diurno,Lunarium plmſiú
more fiderum oriri , & occidere . Sacram verò Scriptu~ viciffitudines ſnlua: ſinr; prazſertim Eclipſes z Sic terrê in
ram , dum ottum occaſumq. Soli tribuit, accommodatè B") conſtituti nos ex puncto l, videmus N , coniúct’um
ad vulgi ſcnſum , noſtrique visüs , &e imagimtionis fal— 8C ſuppofimm ::ZZ S,- ſed poſiti in G , videmus Lunam L ,
laciam loqui, 8( figuratè potiàs quàm proprie‘ arqad lit oppoſitam Soli S , 8C ab .vmbra term eclipſatam , niſi- ‘ '
teram , contendunt cum Copernico {ectatores eius . Sed obſit latitudo . 1 -
in hoc ſanè peccantNt ſuo loco docebimus . VI. At quin duo praedictimotus annui . vnus centri,
Auctom Hic igitur eſt ille mntus diurnus , quem Heraclide: alter axis Equatorii, in cótratia facti, (ibiq. obuià occur-'
‘ªim mº- Ponticus,& Ecphamm Pythagoricus, 8; Platº in Timço, rentes ſunt ſere‘ :rquales 5 Centn’ quoq.& Declinationis
rm Ó' CF- 8( Njactª: ſeu Hicetar Syracuſanus apud Ciceronem › annuç reuoluriones ſunt ¡equales ferè; nam ſi exactiffimè,
”mofª/F' Plutarchum , 8C Laè’rtium; 8( nunc SemiCopernicani forent Equales, ¡Equinoctialia 8C Solſtitialia puncta ſub
m Gulielmm Gilbertm lib.6. de Magnete C3. Origami' fixarum ſtellarum ſphxra non pemiutarenrurmec à Fixis
' tom. r. Ephemer. Lºngomomanm lll). 1. pag. i61.&<_, recedere viderentur versus Occidentem, aur Fixz ſtellze
2.2.0. ó( Argalm in Pandoſio C. z. Terra: , fed in Mundi in Orientem lento illo motu , qui tandem in ipſis depre
centro poſicir Iribuunrzvt retuli LJ.. C. ;.(Luorum \amen henſus eſt :~ At quia non ſunt exactè :cquales , &e dum..
opinio \1d minurerroma in Pide , Ó' abſurda ac fra/fl¡ centrum Tetrze motu annuo in confequentia conficit m
in Philoſophia cenſetur à Sacra Congregatione Cardina Orbe annuo quotidie ſ 9’.8". 2.0"'. ſerè ,- Axis /Equatoris
lium ;vr dixi lib. 2.. cap.z.num.z . 6C dicam copioſiüs lib. terreſtris in prmcedentia moueri ſupponitur $9’ 8”.zº”'.
9. ſectq… Nec Tycljo pro hoc motu flat com. 1. Progymn. ideò Terrae centrum nódum reſtiturum eſt ad punctum 4. Term
vſpiam , immò illum acriter impugnar in Epiſtolis pag. mºm: pun
B, cum iam prreoccupante moru Declinationis , repeti—
147. 6C 188. ¿ïºrum Ae
tur I‘Equator Terra vnam ſui diamerrummempc GI, di- .Mia
Ñ M,… IV. Terre centrum contemplatiſumus hactenus in.. rexilſe ad A in puncto occidentaliori inter B,& F: quare ¡¡x5
tenen' Ter. B, ex quo Sol S, apparebat ſub A, principio v . Mouea— linea AEquinoctij medi¡ LA,pennutataapparet,& {Eqm- ª…: ªd_
n Annum. tur nunc inde in conſequentia Signorum versüs D , quo noctium Vernum medium fit in puncto occidentaliore [cn-Pt… , ,
tidieltantum , quantum in aliorum hypotlieiï Solis cen inter A , Se K, ideòq. Fixre ſtellx , exempli gracia ptima..
trum monerur in Ecliptica , hoc eſ’c medio motu dietim.. Arietis, deſerente illa… pando Aíquinoctiali, à quo nos
conñciendo in Orbe annuo 59'. 8". 2.0"’. feré : nam cum Longitudines numeramus, videtur receffiſic ad Orienté
Tellus fuerit in D, Sol S a apparebir nobis l'ub C , initio ab A,verſus C; cum tamen,vt vult Copernicus,non mo
03; cum verò fuel-ir Terra in E, videbitur Sol S,ſub pun ueantur ipſn: F¡xx, ſed potiüs puncta \Equinoctialia SU
Cto L, initio ¡ª ;cum aurem in F, flieric, videbitur Sol S, Solſtitialia ab ipſis recedant versus Occidente…, ªbſol
ſub puncto K , quod eſt initium Capricorni ; randem.. uendo ſuqm periodum annis ¡Egypriis x717. diebus s'.
cüm annua reuolutione peracta, reſtituta ſuerit Terra in Et hacc efl Media /Equinoctiorum Przeceſiio Copernico,
B , itemm Sol apparebit ſub A, principio Arietís . Et ita qure aliis elſet media ſucceffio , ſeu motus medius F¡xa
\Equinoctiorum ac Solſiitiorum vices vnicus hic Terra: tum (eCUndi‘Im ſucceffionem Signorum;& quartus qui
motus nobis exhibebit , dummodo [Equatoris terreſtris dam motus in motu Terraz Copernica'o incluſus,ſed ap—'
.diameter H P, inclinetur ad Eclipticam ſeu orbem an parens; cum reuera fit idem ac motus Declinationis,ªli~
nuum,tantum quanta eſt in cómuni hypothefi obliquims quautò celerior motu annuo centri Terrx . .
Ecliptice temporaria, SC eius diametei Gl , orthogonalis Dixi prmtereà , ¡Equatorem Terr.: ſemper in candem
ad HP,ſit (em per in communi ſectione planorum orbis ferè Mundi partem ſpecrare ; quia fi variatur obliquitas 5_ Mm“
annui &e Equatoris terreſtris,at in púctis I‘Equinoctiali eius ¿k Eclipticze cum tempore , variatur quoq. ſitus \E- Tm. qu.,
bus B 8( E., coincidat cum diametro BE . planis \amenº quaroris Terreſtris,& quintus quidam motus Obliquitaſi *varias-ur o
inclinatis, ptout vult obliquitas Eclipticm; ac demum.. tis concipiendus eſt, cuius periodus à maxima ad maxi— bliqm'tn -
[Equator terreſtris ſemper ſibi, 8C axis ipſius (ibi, adeòq. mam , vel à minima ad minimam Obliquitatem eſt du
8C GLſibi ſemper parallelus toro zumo incedat . plò longior moru medio Przeceffionis {Equinoctiorum ,
3' 1.²," ‘ V. Qiòd iinon ſeruaretur paralleliſmus \Equatoris ſi ſeu eſt annorum \Egyptiorum z4;4.8c dierum '10. fitauü’
…m, 1),_ bl , Se aXis ſibupſi ; fed aXis ſequeretur motum centrI ter tem hic motus ob librarionem quandam,qua AiqUato'rís
dinªn'mi: \it ª hoc eſt inclinaretut ad aXcm Eclipticze eodem fem \erreſtris axis num in Mundi Lakers. .
' Vll. De:
LIBER TERTI’VS DE SOLE. ¡º,
VU. Denique quin. vterq. motuum prçdictorummemſi ad illa: Ó' rece/fu , reddzmr ratio mr in ºppo/ltiºne Cum So—
Fe I’rRr'ceffionis Aíquinoctionlmxºx Obliquitaris inzrqua le (I'm [Teri-;ei , in conixmctione apogei; Oſi" cur lan'tudini: v4—
is eſt» 8( modò velox inodò tardusnd exalfandá vrriufq. rietatcm quandam [nbeant y pro qua Ptolcrrrxur quinqu()
anomaliam , concipicndi funr bini Polorum ¡Equatoris alía: maru: infliruit ,~ U' 'eur quinque minorer Planeta ſhare
rcrreſtris motus reciproci , de fimiles pendenribus libra ac retroçredi diquando -via'mntur . Et fi Galileo credarp
rionibus; vnus quo poli furſum deorfumq. ferantur cir rca'dimr criar): muſa him aſh?: Maritimi . Sed hac inde'.
-ra angulum,quo Alquaror Eclipricam fecat z 8C quo per MM leuz'ter , alibificſzèu diccmur : [ed corg‘umbuntur .
mutetur inclinado [Equatons ad Eclipticam ; alter quo
prçceffio \Equinoctiorum modò augearur,rnodò minua—
tuutranfuerfo niotu,à przecedentibus in confequcntimêc
à conſequentibus in prxcedentia › ita vr deicribantur ab
ipſis polis linea: quzdanncoroliae intortn: fimilesNr fche
¿zL-Nm. mare appofiro exponemus capas. num.9. Imq. adiuncta CAPVT VII.
m Mºn¡ hac gemina Libratione , ſexrus 8: feptimus quidam mo
l’m. tus,feu affectio poril‘rs morús annuiz in Copemicea hypo ' De Sali.: c2 Terra Dzſtanticz Mutah’li,
theſi includirur .
VIH. Annuum porrò Terre motum prçter Diumum, aut Immataóili.
tanquam Planet.? cuidam tribuit olim Flat/014m' Pyrhago
ricusztanti vir nominis , vt Plato eius inuifendi gratis. in., I P I C V R E Ai ſtoliditatis, aut vecordíz ſuen'r,
Italiam venerit; 8C Ari/[arcbm Samim; deinde Nico tam paucis interuallum Terram inter Solemq.
lau: Cuſamu , 6C poſt Copernxum, Rheticu: , Mafllmutz decempedis , quàm Solcm ipfum :eſtimare pe
!ºrtiz/m: Brunm,Keplerm, Celia: Calera-ninas, Rot/:man— ‘ dalcm; cuius fublimiras ſubrilímrem hactenus
7:14!, Schikardm z Stemnur, Galileª!, Lambergim vterque, Aſtronomorum omnium exceliit -, eſièr . hic opus Aſtrcç
Bullmldwzlºetrm Herigom'm,BaranZªnus-,Dldacm .ri/Zu ípſius alis, ac Permi: mm hamim' datis; &um tamen igno
Ilic'ªJ’dulHſ Amon. Foſmrinur, Rmatm de CMªtchmultiq. rata Solis diſtantia, omnium , excepra Luna, fyderum di—
paflim in Germania ¿Y Galiia; Cum tamen harc hypothei ſtantia ignoretur ¿Y Parallaxis . Iraq. valer ad liauc vſque Plinè'ſel.
fis, ngad Soli: immºbilimzcmflrmaliter Hernia: vr po: diem Plinianum illud de his inrcruallis : Incompcrm bat, tem-'4 l».
te exprefsè contraria Same .S‘rripmm pronuncian fit à Sa O" inextricabilia .Se mox : Si cm' librar alriiu r/Pa per/equ¡ ; drag. ¡if/L—
cra Congre atione Cardinaiíum, de qua dixi lib.z.cap. z. necvr menfimo ( id em'm 'valle pam" den-emi: 011:¡ eſ!) [ed 8”“ "b-‘²*
CX' diccrur tuſiüs lib.9 Eſto perquá ingeniosè vnius Cor— 'w mmhm eflimnrio "Unr'cffimdi can/Ze: anima . Conſeſiſius “P" ª ª' 'Sd‘
poxis in Mundo non valde magni moribus,miro ſzmè có— eſt Keplerus quid fimile in Commentariis de Marte pag.
pendio , Phcenomena Solis &Í Fixarum omnia expediat; 7 r. Non c/t‘, inquir, Sal vicinior 2. z 0.' ſemidídmetri! Ter- m' _
immò &- Retrogradationun1,Directionum,ac Srationum, ramon Mmm ¡¡find-ir abefl: at ¡¡¡ter 700- CF' zooo. 7107!de
qua: in Planetis appareur, cauſarn ex ſolo Telluris moru 'ridetur certur aliquir ¡mmm demonſirm: . Cºd ais Ke
z_ M,… oſtendar .
IX. Poſtremò quía viderur Sol à centro Term' aliqdñ-ct' plere inter 700. 8C 2.000 2 Ego verò :rio ne inter 7oo.qui
dem 6: 7000. immò nec ſortc‘: inter Içooo. vtinſrà doce
:uz-rw… do fic reccdere,vt fiat in Apogço maximè dil’cans,aliquï1~' bo . Sed priſis proponendi funt \electíores moquuibus
[n lt De- do ad eam accedere , vr fiar in Perigeo illi proximus , atq. diſtantiam Solis à Terra vrcunq. meriri licet 5 reliquis in
ªnim- :tdcò Orbis annuus fit Excentricus centro Mundi ,- CY‘ ccrrioribus in Schoiia reiectis .
Apogeum quoq. Solis murari viderur in confequenria'
inatqualiter; vr duo her-c thnomcna excuſeizt’umut C0n~'
cipíendus cſt circcllus prope Solemu‘n cuius circumferen—Q L' PROBLEMA DE SOLIS DISTANTIA
tia {erarur centrum Orbis annui Terrae g aut Term i pfa PER PARALLAXES.
modò alrius modò humiliusfeni , ¿Y quidcm anomalía'
qu.¡d-am,vr Copemicus cenſer . Hactenus de Terrªce nio; II. Vid fit Parallaxis expoſui lib.¡ . cap.z ç. quod re, Prima: mo
tu Quinruplicimempe Diumo,'Annuo ccntri,Annuo De Qegêdum eſt immemo— du: perl’a.
clinationis , Libratiorie Polorum mixta ex motu furfum.. ' ri; uáquam'ſcquês S - 'Mªª-*"
deorfumq. 8C ex moru tranſuerſo, 8C motu ExcErricitariS ſchcma ſimplicius hoc negotiú ?:;Zfª'ª~
{eu cenrri fui ſurſum ac deorſum: reliqui enim non mo— ‘abſoluenin quo \ir quadrás Ter—
tus diſtincti, fed eorum fun: affectiones quxdam . ra: AC, ¿SC cêrrum Terra' ac Co:- B
li Solarismec non Mundi H, cir—
ca quod fit quadrás circuli Ver—
SCHOLIA.‘ É ticalis YSR , in Solis Orbe con
v
c
R
c'epti , fitq. Horizon Ratíoualís l .
I Om: mmm“ declinationir z Ó‘ mom: libratiani: HR, cui perpendiculariter incidar linea verticalis _YHI
Acquimfliorü Ó' obliqnimtir, de quibm dictum ducta à Zenith Y, ad Teri-:e centrum H; ſitq. oculus in A,
eſ? (ay. puede-mi A numç. ad 8. mm regzrirzmt neccflàrià ¿Y eius Horizon fenfibilis AB, paralielus ¡pſi HR,- appa—
‘Terram extra centrum Mundi , mc noteſ/'Earth' connexi rento. Solis centrum in B, oriens Horizonri Senſibili , aut
ftmt cum mºm 47171140 Terre, de quo nun/.4. cſio m bj'pothe/i occidens: ductà enim à centro H, ad ipfum rectñ HBïºm
Cºperm'ci ſiilt Cºmex¡ . Mami -vcro‘ diurna alium quer/dan¡ maxima Se' horizontalis Solis parallaxis angulus BHR’
Nªu lfft- motum , ſèu monª-r affèflíomm add-mt Longomonranus , ſeu arcus BR, vera enim eius altitudo ab Horizonte HR,
&iº Menu Kepiems , Bullialdus , quem O' indimt Vendelinus , quº erit arcus BR ;8C ramcn oculo A, Sol in B, viſus, níhil a'b
Dªmn? nimzmm in Apbelio retardetur , in Perihcliº comitetur, Ó' Horizontc eleuatus videbitur . Eſ’c autcm anguluç ABH»
"' fic compenfètur abundè dierum inchhrm , que ab ¡¡¡equa arqualís Cºalrerno BHR, facto à linea HB? eadête in duas
lz' mºm Sªli: per Eclipzimm profit/fc¡ 'videtur 5 ¿una di parallelas HRMSC AB, per 2.9. Primr Bueltdu; 8C per can
cmd-l mp.; l . - dem angulús HAB, rectus eſtzSC çqualis angulo _AHRzre-º
[jugº-Ñ¡ 11 Cayer-nica bj'potbefi: de mom Telluri: diurno Ó‘ cto z vt pote ſactoà perpendiculari YH . Data !giturirLf
mai¡ sz. 47:77:10 , non ſolicm m cuſat motum Fix-drumproprium ,- m0 Triangulo AHB , rectangulo ad A, Parallaxi houzonüdb
¿tfium, m mm cºmmunem diurnum omnium flderum *, momnè an idcſt angulo B, 8: aſsúptſi Terrze femidiametro vr vnum
'ª‘ª Tn» nmmz Sºli: Orientcm verſur; motum Sºlir ºbliquum 'ucr uenietur diſtanria Solis ‘a Terra, népe Baſis H-B,per (.119
"* fur Mundï‘l’ºlorzſeu declinationir ,- motum .AHOMfllirfi Pm ſtrorum Triangulomm Planomm Rectangulorum ; ti ni
nffiom’r Aeqm’nor‘lmrum , mºtum .Ari amable Obliqm‘tatir mirum Refiduum Logarirhmi Anguli B , inqurras ,º htc
". -— Ecliptiea ;fin duarnm librarianum , 0"‘ ſ¡ addzzr mon-4m quo
ª
y!.
»
enim eric Loqan’rhmus Bafis HB -, vel fi angulum B,fub—
fit ¡Ip/Delia , Ó* Perihelia , motum quoq. bum in ſe Cºmi trabas à Gradibgoik' Refidui Secanrem diuidas pçrila
fleul; ſedper cum tallumur tre¡ Erecurrir¡ Sali: , Venerir z Ó' 'dium Tubular-um ; (Horus enim feu Quotiens ent ipfa
Mercurxj , qm'bur [Ii duo Planeta: in nliorum hyPOI/ycſi m0 Baſis HB, in panibus qualium ſemidiameter Terrx'AH
uemur 4d motum Salir g talluntur O‘ rre: ,EpiCJ’C/i Saturm' eſt vna . Ogarc fi Parallaxis HoriZonr-alis fuerit , vr In fe
10141¡ O"'Merrtio‘z emmª. manu¡ Q” 6-1'jªlª Tªrreº-ªrce@ qucnri tabella 5 erit quoq. Solis Dia-.mua a centro Teri-9,
\'t
[96 LIBER TERTIVS …DE SÓLE.
vr in eadem ceruís 3 8C paucorum Secun domin 3 nedum IV Dixi extra Zanam Tºrridm: Nam vr aduertit 55,119 ,,…p
Minuroium differential in Parallaxi, magnam in Solis dl _acutiiïimasSm-ihm in noris ad obſeruationes Haffiacas , du: ablª_
flantii differenuam inferet . obſeruetur inflrumenris exhibóribus ſaltem fingulas Se- muda So.
cundorum decades , declinario maxima Solis , quod fier li: 'Pªu‘
\ï ibi ex circumpolu-i aliqua Stella Fixa, aut ex declina— 1“"
_rione Fixe alicuius cerriſfimamb ſeiuetur diſtanria Aiqua
&0% ] Anguli. AHB.
‘1²47-4114in ' I Diſhmtu
. Sº1.‘
z HB' Atoris à Vertice a ſcu alrirudo Poli -, 8C alter obſeruator ex
_tra Zonam Torridam , obſeruet in die Solſtirii a‘ſtiui ma
M. S. l Secans. l SemidiamerriTerra‘. .ximam Solis declinationem viſ-am, obſeuiatí prius ex
,Fixis altitudme Poli verá: differential enim inter declina
o ¡5 l 154698556111'l 15470 tionem lLlHC viſàm, ¿e inter declinationem veram à Tro
º zº' 63754937464 l 687i: pico habitatore obteruatam arq. adcò vei‘am , ( cum Sol
l o -34377468732. 3438 in eius vertice mnc conihtutusin Meridie nullam ſubeat
2. o' 17188754366 l ¡719 Pai‘allaxem Jeflcr Parallaxis Solis: Dunimodo 112cc om
Z… 9 114791ſ7H7 - 1146 nia tianr extra aleam rcfi'actionum, 8: certus effe poſſis
nullam ſeulibilem refi'actionem intercedere , abſq. pree
Poſito Radio 10000000. uia noticia ICFMM'EEMx'-, &- item cei‘tus \is te eſſe ſub ipſo
Tropico,- quod , ſi prxciſio hic ſpecterur, eſ’c difficilii
muni , eò quòd ſpatium , in quo Solſtiriali die in Mcridie

Mſ' dſf‘ , III. Sir. iam . Solín
.
S,
.
eiuſq.veta altitudo arcus SR, Gnomonesnullam vmbram proiiciunt, occupet Sradia.
¡º, Pªrª l_ .Y vera diſtantia a yerrice arcus Y, ducarurq. recta HS, ;00.Vt obſeruarum eſt ab Eratoſthene , Se alijs apud
1”…, 7,,,- & AS;nam verte diſtanna: à vertice s erit angulus Y H S , Strabonem L. r7. Cleomedrm L-i. Cyclicz Tlieorix , 8C
amy. viſ? aurem ab oculo A, diſtantiar, erir angulus YAS; ma lemn L2.. C73. Itziq. eriamſi puteitunc in eo rractu
iorillo per ;1.Priini Luc/¡dir , 8C pet eandem zqualis rotiilluminentur, 8C ll." li erecti pei'pendicnlariter nul
duobus intemis , 8( oppoſitis S, 8: H, Trianguli S H A: lam meridianam vmbmm pm‘rigant; non poreſt ramen
Quake angulus S,erit differcnria inter angulum S H A, obſeruator concluderc ſe eſie ſub ipſo Tropico s ſed ſo
vera: Solis dilïantim à vertice Y,& angulum YAS, diſtan~ lum in eo rractu zoo. Stadiorum, qui quidem ranrum..
tizr viſze, arqadeò erir menſura Parallaxis . Ergo ſi detur Ctrliarcum ſubtendit, quanta eſt Solis diamerer appa
Parallaxis qua’cunq. Solis in circulo vertical¡ ieu altitud¡ reus, nempe Minurorum zo. circirer. lraq.lubrica efl:
nis *,nempc angulus S; illa addira vera Solis diſtantia: à hxc quoq. methodus .
verrice , dabirangulum S A Y, cuius compleincntum.. V. Ergo ſubtilior, BC ſolidior eſt modus, quem ſug- Mºdª, ,z
- :1d duos rectos per iz, Prími Euclidis, eſt angulus S A4 geſlit mihinuper P.Franciſcm Maria Grimaldm poſtri- …- p. Fé
H: At verò eadem Parallaxís 5,1'ubtracta diſtanrise viſre , die quam deliac te cum eo diiſertaueram . Sir, inquit M Grimal
ſcu obſeruarz Solis à verricc s dabit angulum A H S. Er ille , quiſpíam ſub ipſo Aequatore, 8C die Aequinoctiali di »nl-'ºr
go in Triangulo S AH, affilmpta ſemidiametro Terra: capiatur diſtantia Solis ;‘1 verrice per amplum quadran
AH, vt I. ¿Y dato Paz-allaxis angulo S, nec non angulo al~ teni , exhibentem decades Secundorum , duabus circiter
terutroSAH , vel SHA , notus ~ lioris ante vel poſt meridiem , ſeu tranſitum Solis pe‘r
erit «Ñ alter , vrpote reliquorum verricem, 8( per alterum Sociumnumercrur ope exactiſ
duouim darorum complemen~ V s ſiipi Perpendiculi rempus inter tranſitum Solis per verti
Cºmfiïdr'ñ iú ad duos rectos per 3 z.Primi cem, \Se captte altitudinis momentuni, quod reinpus
Rªs-lª* le. Vteteiginir angulo S, &e B, conuermrur in arcum /Equaroris : nam fi arcus hic ſuerit
HAS s &I per 2.. Noſtror. Trian- A - ;izquzilis diſtantia: Solis a verrice ob-ſeruatze , nulla eric ad
gulor. Planor. Obli unngulor. ſenſuin Parallaxis Solis : At (i atcus ille minor fuerit arcu
inquire larus HS, ic eſt diſtan- H‘ è R obi‘etuato, differentia corum criripſa Solis Par-.illaxis ,
tiam Solis a centro Terra?. Hoc qurc inquiritur, dilrnntia: viſzr conueniens: Eſt aurem..
el’c iunqe ſimu] Logarithmum . _ liic vtcndum Tabula illa, qua: Tempus non diei Primi
anguli 5,8( Refiduum Logan'rhmum anguli AH, nam Mobilis , Ñ ſed diei Solarisv conuertit in /Equaroris partes 3
eOium Summa, dempta à iiniſtris mirate: ent lanus HS, 8C Perpcndiculo , quod in temporehoc non aberrer vni—
in partibus qualium AH, eſt vna . Vel cette dinide Sinum… co Secundo, alioquin quer Secundis CIl’abll , tor quin*
rectum anguli SAH, per Sinum anguli 5-, IS( ſtatiiii pro denis secundis errabitiir in l’atallaxi: Denique oporre
/ dibit latus H S, in partibus \amen , qualium A H, efl; rer certum te eſſe , 8C /Equinoctium illo dienon longè à
vna Terrx ſemidiamerer . l l mcridic fieri , ò( te eiſc \iiibipfiffimo \Equatorez quod
Sed vrinam,quÍuu ſacilis cſt vtrauis Problematis huius . ſcii'e poteris , ſ¡ nora ſit exactè declinario alicuius FIX?:
Pavllaxi: pars,tam CCl'm eſlet via_ inueſtigandi Pamllaxem Solis; in
Soli: ¡¡b/'q
Stella: , obſemarz alilii ab eo , qui Poli alritudmem , \SC
¿fflanm A dependenter à diſtantra ipſius a Terra t Ar lioc extra 29 (Equatoris obſeruarit, ex Circtunpolaribus Stellis exrra
Terra ¡nºs nam Tortidam plane adynnton eſtç qnia oporterer inde aleam Refi'actionis poſiris; cuiui'modi ſunt Tyclionicze
ſzruabilir pendenrer à parallaxi pr( *cognoſcere veran¡ Solis altitu ac noſtrz Fixarum declinationes: mm ſi huiuſmodi Stel
exrra Tor. dinem ex ipſius motuzvr differenria inter veram &e \'Iſam, lç diſtantia à vertice in Meridiano ObſClllªtªsfi-leſlf çqua—
"dºm Zº* ſeu obſematá organis alritudinem, Parallaxim altitudiiiis lis declimrioní eius alibi Obſeruatze,certus cris \num ver'
"º” - deregerer . Veruni verus motus Solis non poreſt exactius ricem elſe in ipſo/Equarore. Sed nobis interim non li
colligi per tabulas , quàm ex motu Medio ab obſeruaris cet hoc experiri: aliís ergo ſcalis huc aiſurgendum eſt a
Equinocti S deducto -, /Equinoctiorum autcm momenta \Y gradªs prior in Luna figendus , vr inde ad Solem.
definiri nequeuntmiſi alritudo Solis tune obſemata corri— aſcendas . -
gatur, addendo parallaxim alritudini obſematrc; ſicur nec,
maxima Solis Declinatio arq. Obliquiras Ecliptic.? ſcir¡
u. PROBLEMA Dlï SOLcttS DISTANTIA
ex obſematione poteſt , niſi Solis altitudo capta in Solſti—
tiis, aut amplitudo eius orriua per parallaxim COlªl'lgatUl' ., .PER EçLl-PSES.
AquC adeò , licet Goreſridutſ’ezzdelmm in lirtcrisad me
elaris hoc Ípſo anno , verè dicat Para/[Mªe: Salir aſſiirm' V1 S Ecundi huius Problematis Auctor cenſetur Hip ¿HKD
magis ac fingz, Wim tenen; LS: \iue milla, ſiue maxima parc/m; eiuſq. inſtaurator Prolemus Lſ. Con 1.- Irobl
Miuurorum z. Barallaxis ;illumatur in Equinoctijs, non flrucnonis Magna: , ſeu Almageſti ;quem poſteà imitar¡ Mi: .
poſſe commitri errorem caudal/tem Mir/um lO-'omnffll ſunr Gabi-7'14. Aſtronomix , Albategniu: c.z O. Regiomon—
propèſmſum ludzfimmia, intei'uallaramen ;Equnioctioz tanus in Epitome Almageſti 1.5. à Propoſ. i9. ad 2. r. Co
rum , :nit diſtanria Tropicorum ſciri nequeunr exactè niſï pcrm'cm 1.4. 019.8( zo. Langomºmanm in AflronomDa
per alrirudines , in I‘Equinoctijs , aut Solſtirijs obſetuav nica 1,1. Theoricor. c.9. Mmolycm Dialogo z. Coſmo-.
tas , ¿K reductas ad veras nddirionc Parallaxeos; prat* graphia’, pag.8;. Ma inmin Theorícis Planetarumla.. Trip D
c.z.4,. Lambergiitr in lscrolegomenis Vranometriaa, Battle u Mi A
\cl‘l’il’n cum altirudini Brumali ſe immiſcet Rºt—ractio ,
"01:1 . r¡
qua: ip ſa neſcirm‘m'ſi pi'xcognira Parallaxi. ’ i . - mu Apiai‘io S. Progq,, Prop¡ 1, Se Iſmaè‘( Bullialdu: L4. !MÍ-ª -
Adro
LIBER TERTIVS DE SOLE. 107
Aſtronomix Philolaícx capa. Eſto plerique repugmnu’a Prímí,de quo numero 1. Quake Parallaxí 2.'. ç I". reſpon
{ªl} hypotheſibus hac methodo collegerint, vr oſtendít debí: diſtantla Solis ſcmídiametrorú terrcſtriú I 2.06 ¿3.
lbn-ie… Lambergim. Supponuntur auccm hïc rría Data . vel ſi aſihmas Parallaxim Ptolemaicam z’. ço". eritAB,
Prmgum eſt Semidíameter Luminan'um apparens, per ſemidíam. ten'. 1 z 1 o.
Radlos, Díoptras , aut aliter obſeruata . Secundum eſt VII. Hac Methodo fermè vſus Lambmgim, regugluñ- Albªny¡
Luna: dlſtamía à centro Terra* ope Parallaxium , quam.. \iz conuíncít Albategmnm : nam Albmegnim pon!: cmu ¿geºmetri
independente¡- à Parallaxx Solis ſciri poſſc oſtendemus l’colcma-'o Apogrei Solis ſemidíametmm 1 ç’. 4o”. 8( d1~ m Hypºebc
Libro ſequenn’ . Terr-'um rſt ſemidiameter Vmbrse terre— ſtantiam Lunx Nous ac Plenç à Terrwſemídiametromm fi¡ -
firís apparcns in loco , per quem tranſit Luna temporp Ten'x 64%. ſed Lunze ſemidiametrum tunc l 4‘. 4; ”.
alícuius Ecligſis Lunau's; quod quomodo inueſtigenu: Vmbrze z 8’. zo". ex quibus ſequí pura: Solis parallaxun.
dícendum LI ro ſ. qui eſt de E clipſlbus . His dan's . horizontalem z'. cúm ſcquatur ron… 2.6". ó: dictantíam
Sir in adíecta fi ura cen Solis Apogçí à centro Terra? I 146. cum ſequatur 795 6 g .
num Terra: A, 6C bolis B, 8C ‘ſemídinmetrorum Terrx. Prcktereà Cºpcnn'cmn fimíhs z, cªpª_
diamcter Solis CD; ducan inconcínnítatis atq. ageometriae redarguít: ~ponív: em'm., mn‘ .
mrq. duo radij Solís excre~ Cºpemicm Lunç Nouamc Plenç diſtantiam a '1):qu S 5-.
mi, tangente: Solem in C, femld.Terrç; 6C ſemidíametros :Ipparcntesfiohs (pudem
&D,& Tcrmm in M, SU Apogaéí lſ'. Yo". Lun:: verò l 5’. o". Vmbrzr autem_ m ]_o—
N, doncc concurran: in E, co tranſitüs Luna: 4o’. 1 8”. Ex quibus collígír Parallamm
fintq- ill¡ CME›& DNE; 8C horizontalem Solís 2.'. ys”. & díſtantiam Solis à centrº.
ex centro Solís B» per Term Terra: I 17'9. ſcmídíametrorum Tel-rx: cum ſequatuç ex~
ccntrum A, ducatur recta., illis darís Parallaxís z'. 39". «SC díſtantía Solís Apoga-I fc
BA, vſq. in E; en't enim AE, {nidiametrçrum _terçeſtriuux 9MB. Ad hçc Tycbq quqq. n TIM‘.
axís Vmbrx terreſtu’s . Si: a Lambcrgm ſimxlls !nconcmmtans argmtur: pomt emm un_
¡am cenrrñ Lunç in F, Eclp 'TyC/za díſtantiá Luna: NOUZI’, ac Plenzr, 8( Apogznç í 83%;
ſantís Solcm totú abſq. m0 ſemid. ten-;r ;GC app-¿rentes femídíametros. Solis Apoga::
ra,& ducatur recta AID, tá— I s’. o". Lunze Apogma: 16'. o”. lebrar lb¡ 4;’. o". Ex
gens Lllnam in l, 8C Solem.. quibus ſequitur angulus dímidi¡ Com Vmbrze AEN, 1 6'.
fcrè in D, ita vt angulus FA 8”. maior ſemídiametro Solis,cum debeat eflc mmm: ² ln
l, ſubtc'dat ſcmídiametrum quod abſurdum coníicít etíam Longamontanum , qu¡ P0- EI Langª.
nítſiLunze Nou:: , ac Plenzc in medià Solís díſtann'a ;7%. Mªmani.
apparcntcm tam Lunx F I ,
quám Solis BD, abſq. ſenſi ſemid. term: z 8C ſcmídiametros apparentes Solis 1 ç’, 0",,
bil¡ differentia . Pol’c hrc I'n Luna: 1 6’. o”. 8C Vmbra: 4;'. o”. vr 8C Tycha; Ex quibus
AE, affumatur AG, :equalís ſequítur angulus dímídíj Com' Vmbraz 1 6’. 58”. 3C maxqr
djſtamick Luna A F , qui ſit femidíametro Solís; Cüm debuerit eſſe minor,per zz. Pr):
~ locus tráſitüs Lunç in Eclíp mi Euclidi! - De K:pleri nurem inconſtantiàín diflanua
fi Lunzm'; ducaturque dia Solís colligendê, dicemus ínfl‘à Scholio z. .
merer Vmbrx terreſtn's PL, VIII. Coſlíge ex dictis , Primo‘ quàm circumſpectum amy…,
ad angulos rectos fecans ip oporteat cſie Aſtronomum', vt vinculo Geomem’cºeohç— z ¡MMM,
ſam AE, 86 ſit ſcmídíametet rcancín ipſius Hypotheſi , Semidíamem’ apparentes Lu- ó
eiuſdem GL, &C ex A, ducaª minaríunnék Vmbraòc Parallaxes 8C Diſtantiaò’c angu
tur ad punctum L,recta AL', lus Con¡ Vmbrç . Secundà quàmparüm apta fit hzec mc
8C rectce AG, Pªrallela LK, thodus, ſeu Problema hoc 2.. :1d cam pra-cíſionemz quam
ducatur. @bus poſitis . Aſtronomin deſiderat. Nam in obſeruandís Luminamup
PRIMO‘ in triangulo A ſemidíamen‘ís vix emdêter poteſt vitari error vnius ferm—
GL, rectangulo ad G, damr mínutí; fed mulrò minus in ſcmidíametro Vmbrzbin qua
per Prolcmçum Diſtátia Lu petſacile eſt commitrere errorem duüm ac trium Mmu— l
nar Apogsex AG, ſemídía \OI-um; nec ſatís accumtè obſçruarí poteſt, vt filtetur Lam Incertím.
metrorum terrcſtrium 64%. gama/'Iranzº lib.¡ . Th'eprícor.cap.9.pag.2.98. Quake (¿luis dº z ..Pub/e
5: ſcmídiamcteerbrç ter Eclipſium thnomenís poterít Sol abeſie à Terra longè mªru .
rcſtrís a parens,ide1’cangu pluríbus ſcmídíamctris,quàm prçdíctí Aſtronomí poſue
lus GA , 4o'. 4;”. ergo pet rint. Fac cnim abeſſc quann‘lm vult Vendelínus ?000.
Trigonometríam etít GL,ve immò I $470. ſemíd.Terrª:,vt huíc diſtantize ¡uxta i611..
ra Vmbl‘ç ſem ídian1ete1‘,par numz. reſpondeat parallaxís Solis horizontalis ¡C’ſ, qua:
cium 4ç {Ugg} qualium Ptolemaíco more ſcmidiame in figura
Solis numerí cflſie
apparétem 6. fitMinutmum
angulus ABN; 8C ſemidíametrum
Iſ. tanmmmodo : nam
ter Terra: AN, cſt 60. Eſt autem ob Paralleliſmum recta
Ium AG, 6( KL, recta GL, :equalis ípſi AK, per zz. Prímí angulus Coní dímidi) Vmbrç íuxm methodum Lansbcr
fªchªda ;lªrgo ablara Equal¡ AK, remanet KN, partium ºianam, debcbít effe Minurom4'. $12045“. &í tamus de—
¡4 Tagè E 6 ~ Üebit efle angulus KLN : cum quo 8( cum diſtann’a Lunç
SECVNDO‘ ígítur ín Triangulo KLN,rectangulo ad AG, ídeſt KL, poſita parrium 64. qllah'um AN, eſt r. vc]
K, in quo datur KL, zquah's ípfi GA, ideſt pam'um 64%-. partíum ;840. qualium AN, eſt 60. colligitur in Rcctan—
qualíum AN, eſt vna; ve] partíum ;8 s o. qualjum AN,eſt gulo Triangulo KLN, latus KN, parriú HIP 8C relinqui
60.&KN, partíum talium ¡472%. ínuenitur per Trigo tur AK, aut GL, 44-²5. cum quibus, 8C cum AG, pentium.. i
nometriam angulus‘ KLN, 12.’. 49”. qui angulus per 2.9. ;840. in triangulo rectangulo AG L, angulus GAL, -ſub
Prími Euchdi: eſt çqualis angulo AEN,dimidij con¡ Vm -tendens ſemidiametmm Vmbrze GL, colligitur Minuto
bue, cui 8C angulo ADE, ſimul ſumptis çqualís eſt exter— ,rum 4o’. Sec.ç4”. hoc eſt ſerè 4x'. quantam ponunr Al‘
nus BAD, per 52.. Primi Euclidisª, nempe angulus ſub phonſiní -, qua: vix poterít conuinci ſalfitau's . Certè Ven
tendcns ſemídiametrum Solis , 8C -Lunze Apogsese , quee delinm profitetur ſe tanta Solis díſtantia poſita , Eclípſes
Ptolemreo cſt 1 s'. 4o". optímè prarſtiturum : 8C de huius method¡ incem'cudinc,
TERTIO‘ ígitur ductà rectà BN, erít angulus BND, víde Kepler¡ verba infrà numero 10. lgjtur ab Hipparchí . -Ñz
ſubtêdens candem Solís femidiamctrUm , 8C per eandem 8( Ptolemari Scalís,ad Ariſtarchças gradú transferamus . ,. .
zz. Ettclidi: çqualis angulo NEB,& EBN, ſimul fumptis'.
(Dare ablato angulo BEN,\ 2.'. 49”. ab an Ulo BND, 1 ç'.
4o". relinquctur angulus ABN, 2.'. 51". lémirum Paral—
Ill. PROBL‘EM A DE SOLIS
laxjs horizontalis Solís : Et huc vſq. cum Lambergio : Diſtantía per Lunae Diſtantiam,
nam reliquí ad ínín'umnumerí huius VI. adducti aliter 8L Alzª'ſol-ªía' .
hoc Problema ínſtímunr; 6C venanmr príús Axem Vm A ' lo'
brª,- A E, ac deinde Solis diſtautiam AB, ſcd breuíus per IX. TErtíum Problema eſt Ariflarcbi Samij Pytha- P3512‘,ª'
ParaUaxim horizontalcm ¡nuem'etur ,. opc Problematis goma concíuxs,quod [radídít libello cxínuo de mpg», .
O l Mdj
HQ LIDER TERTIVS 'DE SOLEQ
pſcitáter Lunam prop“: Qiijidi-aturas ſuſcipienribus , inter ;her in Arte magna Lucis 8C Vmbra’ lib.9.ProbL9.Amm,
diinidiatam eius Phaſim 6C Madramram, non interce Maria de Rheim in \uo Radio Sydereomyſtico lib.4.Bnl.
.deſe plus quàm horas 6. quo ferè pacto pri ſci Aſtrouomi lialdm lib.4. Aſtronomiz Philolaicç cap. 1 . Ó'ºtefi-I‘du: V¡
(Equinoctiomm tempora definir: ſatis habebant, fi ho delinm iii Idea tabularum Arlanu'carum , 8C in lirteris ad
rarum 6. errorem deuitarenr . Porrò Lonam cum dimi me daris; Miehaè’l FIorerm'm Langrenm in lirteris ad me
diam nobis ſplender z non diſtare à Sole quadràre integrº daris,Reinerm , 8( Argalm in ſuis rabulis; Caillat“ Dialo
demóſtrar Propofis. ali'oquin an ulus LTS, rectas elſetz go . de Mundi' Syſtem . Hiyparehi aurem opinio varia
vr 8C 'TI—5,8( fic in Triangulo reáilineo eſiènr rres anguli colfigitur ex data Lunz Apogçç diſtanria ſemidiamerro—
maior-es ſimul _duºbus reúlismonrra zz.. Primi Euclidi: . rum modò 72., modò 8 z. Perigçç verò modò 61.. modò
ſ .SUPPOÍ- Vmbm Latitude efl dmrnm Lunarum: viv 71 . vr reſerr Them in lib.ç.Almageſti cap. i i.& ex angu—
delicet in loco tranſitfis Luna: er Vmbram Terra . lo LTS, Gr.87. quem &e ipſe poſuit pro maximo,vt rradít
6 Lima fubrendit quintam cimam par-[em S¡gm : hoc PMP-UB( ex eo Cºmandinm in notis ad Ariſtarchi libel
Nªdª’ ¡ª eſt Gradus 1.6( idem repetir Propoſq… Sed Güm Lunª nº liim: quòd fi puraui'r angulum illum effe rei'psa minorem,
¡influye/¡º 4o, quidem Minuta ſubrendat , viſum eſt hoc multis ab—
_diffºlyi/yr.
minolr prouenit ¿Manda Solis . De Pojfidtmiª autem legº
ſurdum , neque hunc nodum Pappur, neq- Cmmandinus Scho . i.
diffoluunt . Sed allumpſerit hoc Ariſtarchus in ſenſu ex-ª Si quis aurem optar diſtanríam Solis maximam aut mí~
.cluſiuo maioris diametrimerLUS neminem forezqui cóten nimam , in parribus qualii'i Radius ſeu ſemidiameter Or
dere( Lunam ,maiorem vnquam appareteme in Horizonª bis Solis eſt ¡00000.aut iooooooo. multiplicet diſtáriam
te quidem z 'quòd (i minorem elle vellet, id magis confir Apogçam aur Perigçam per ralem Radium, 8C ſummam
mare ſuam allerrionem: nam cum Pytbqgomr dixíffet di— diuidat per diſtantiam Mediamznam diſtantia Media eſt
ſtantiam Solis eſle vel triplam,vel ad ſummum ſeſcuplam tanta,quanta ſemidiameter Orbis Solis . De dlſtalltUS au
ad Lunarem diſtanriam , ſatis ſupe rque ſuir Ariſtarcho rem ſingulis Anomalix gradibus affignandis dream cap.
Scholam Samiam ab hoc errore expurgarc ,ac oſtendere 3 z . num.8.
ex hyporheſibusà nemine quantumuis pinguioris Miner*
ua: neÏandi’s , multò maiorem effe proporrionem diſtan
tiz So aris ad Lunarem , quàm rriplam aur ſeſcuplam ; Solis di/Iamia a' centro Term in Semzdiamelrir Terre .
alioquin Ariſtarchus , vrrraditArcliimedes in Arenario, Auctores adducti Maxima. M edia.. Mínima
cen ſuir Solis diametrmmatq. adeò Luna: ipſum ECUP13D' num.r ſ. {Si Apogço Diſt. {Y} Perigço
tis, eſſe Minurorum zo. in Apogeo . '
Coneluſio Conclulioiraq. Ariſtarcl-ii Propoſ.7. eſt hzc . Di/lanv Ex Hipyanhi datis r 586 1472. iz S7
Ariflarclzi tia, qua Sºl d Ter/²ra dI/l'at , maior quidem ell diſhmtiá Lu vel 142.9 ¡579 nz¡
de Diflan nar¡ ¿Terra , quàm duodeuingimupla z minor verá , quàm Po/fidoriiu: lzI4r IP *P
;m Sali: , -Uiginzupla: Arq. adeò eſt ad Luna: diſtantiam ferè vt i 9, Plªte-mermòc Mau 12. 10 r ¡68 1 r 2.6
;1d i. anm tbeſim reſert quoq. Plutatchus lib. z. de Pla— rºlycm ‘
ciris cap. 3 r. &i Plinius lib.)… cap.2.i. diccns. Ineemallu Claui'ur , Baraciur 11Io r i 68 1 1 16
quoq. fiderum à Terra, ;mln indagar-e tenzauerum: U S0 Albategn. 8( A1-- l 146 r 1 O7 i 068
lem abeffe è Lima vndeuigimi parte: , quamm» Lunar» ip-ç p/nmſm‘ _j_
[am a' Term , prodiderum . Non exprimir aurem Ariſtarª Ex Albatcgm' datis 7936 I*- -P
Chus determinarè abſoluram Luminarium à Terra diſtà Lansberg. ,
_riamz nec ex eo Paz-pm , aut Commmdimu z quia Ariſtare Alfmglznm r 2.2.0 I 2. i; i 2. IO
Chus noluir demonſtrariones ſuas incerris adhuc obſer 10- Fernelix.: . r ;O9 ¡2,56 12.0.1.
uarionibus alligare; ſed aſsúpris, quç nemo negare po’ſſets Càpernic. \Magim I ¡79 I ¡42. i 10ſ
meras proportiones diſtantiarum 6C magnitudinú Solis, Ex Caperm'ci -datis - - 942. UP *P
Lunanac Terre maiores oſtendere,quàm multi' purarenr , ‘Lansberg.
Mmimm XV. (Domodocunq. aurein Diſtantia Solis inueſtiga-e Mic/Méſ] Neandr. I I 97 r I 60 l 12.7.
¿Ñ …ninª, m8( conſtituta ſuerítzli ponarur Sol fieri modò Apogçus, Mafllin. in maxi— ¡108 I— i 160 I i r i Z,
(e definªn hoc eſt maximè diſtans à Terra, modò Perigaeus, hoc cſt ma atin_ minima 1197 g» ¡160 i ¡zz a.
Sºl-'I n'rè proximus Terra’, oporrebir diſtantiam mediam ex ſemiſ cccentriCitate .
¡aneinnan ſe differentia: inter maximam ac minimam deremiinare; 10. Offufim un…
da c1¡ Aly; ſed opus eſt vr ha? cohareanr cum differéria parallaxeon, TyC/20, ¿SC Blanca”. 1 1802_ 1 1 ço r r !O7
çaanexi: . _Se ſemidiamerri apparentis Solis , in talibus diſtaiitijs . Longomºmamn 1 z 54. r 188 12.42.
Vòd ſi non modò intra eundem annum Sol fit modò Kepl. in Ephemer. ¡800 ¡758 17 36
Apogxus, modò Perígazus, \ed her ipſre diſtantize varian Erin Com. Mart. _
tur,variara Eccentricirare Orbis Solis; qui hanc admir In Stella noua *I* 14 z 2. *l*
runr,debenr diſtantias Solis varias , huic congruenres de In Epi'r. Aſtron. ª ;469 OX- *I*
rerminare: Tui denique Solis Eccenrriciratem biſecant, Ex ParallaxiinRu— 3458 338¡ - ;32.7
debenr diffei‘entiam diſtantia? maxima? à minima duplò dolph.
minorem facere : que!: omnia inſem‘is ſuis quarq. locis Lamberg. in mini- r ſ 10 Zá- i498 ¿g 1446 ¿g
exponenrur . Intereà operª’ prerium fuerir ſubiicere ocu ma eccentric.
lſmueſil B ullialdm 148; ¿g r 460 l 4 ZZ èè
lis Opiniones inligniores de Solis diſtanria à Terra, (11115
¿actºres,
ſuggerſit led diſperſim Plim'm lib.2.. à cap.2.l. ad 2.3.1²11‘ Albumſ. Kire/9er x 940 ¡ª z 906 z ¡872. g
;x quilm: tzmlm: de Placiris Philoſophor. lib.)… cap. z I . Cerzſàrinur Aman. Maria de 2.075 2.000 I9²-7
ſ: quem* ea de die Natal¡ cap.r i. Plalemauí lib.5. Alma5.cap.4. 8() Rbeim '
¿Ida ;011,- lib.ſ. capas. ibiq. Theomjêc Region-021mm; in Epitomc; Gºttefrt'd. VFdelin- 1 4907 r 46ſ 6 1 4407
{la (fl . Albatcgctim’ cap.2.3 zo. ſO.Alfraganur Differ-zi. Coper-I Galileª: *X4 I 2.08 *l*
mz… lib.z.Sph.
_Elemenricts cap-IG. 6C lib.4.
pag.iz4. cap.19.&
Fernelius 2.].Coſmorheorix,
lib.i. Nmnderin... Marin: Benima- &I I 14ſ *I*
Langrerm: interim ‘
cap.7. Alaurªlyemin fine Coſmogr. Clauiu: in Sphzera... ſupponi'r Il- 342.0 IX*
ag.). I ſ. ¡Maginux in Theoricis Planet. lib. i . cap@ 8() Nº! interim 7580 7 z 2.7 7074
lib.)… cap.14. \SC in Supplem. Ephemeridum pag.; 8. Ba ſed aliquádo ſuf
racius lib. l-Coſmogr- Pag-48- Mie/Hinª; in Appédice ad ficir rotundè 7600 7 ;oo 7000
Myſterium C0 ſmographicü Kepleri, Tycha tom. l. Prog.
pag.98. i 19- 472.. Longomomanm li'b I .Theoricor. cap. i . Diſtanria autem ſingulis gmdibus Anomaliç conueniens,
5.6.9. ſeu per-¿.1 77.2.31. 2,4 I. 2.98. Keplerm in Noua Stel haberur ex baſi triáguli rectilinei, cuius larus vnum eſt dí
la cap.16. in Ephemeridibus paga. in Marte cap.zo. (Se ſtàiia media, ſeu Radius EXCcnriici, alrerum verò Excen
iii Epitome Aſtronomiz lib,4. liz-immer lib. io.Spli.cap. r, tricitas -, 8( angulus comprchcnſus ab illis eſt compleª_
Lamberjgim in Prolegom.Vranomerriae 8C lib. 2.. Elemen mentum Anomalix,
!9 1 !º 34mm._- APi-ario r9. Progymd. Ariana-:fin: Kin.
SCHO<
.LIBERv TERTIVS ,D_E SOLE. !ll
Ea: *uerIi ¡mitadſImt,qII,i dzflamim Sali;,acſ)‘derum aliméi",
:ex
Tycquilm/dam
lio :amº 1 alijs proparſwmlmr tdt/Irc‘ cai/atimedium
[nm . Sii:
'SCHOL‘IA .Progrmn. ¡¡ig-.472.. aim -wſideret di
ſlimtiam Salir a Cage-mica ¡Ia/¡mm fimzd. tarr. l I 42.. à Pra
:apela -Ï- Ri/Z'Orum apiniºne: de Salir eii/?amix CF' Lime inter lmeo amem I ¡6 y. mcdmmfi’rè elegz'zfflcmpe 1 I ço. Ó- cºn.
¿MÓ- Eu [RUIZ Term,referum Plutarc/ms lili. z. de Pla-:iris fimzmr el? ex libella lo. Franc( Oſusii , de Dial/'7.1 \1!lr-'a
rumfaculüzte , 'vbi dtj’lmſizrmr Corp/Irún¡ Cªllª/¡¡¡um d Terra
"ji-'mii o Pbiíaſaphar. Cap.; x. fi; . Empedocles Lun-¿In duplex,
¡mu !e Sº~ qmin a terra, à Sole inreiuallum nbeii'e,M;irhcmarici vn har'manice d;fio/jim? Salem abejfl* him ſ76.diamerrir ter
Iig D51²» deingínri partes à Sole abeſſe Lunam , quanmm à Terra re/Zribur, vtſxcrum ¡lle-4m II amerum Á I’ nba-garmin' G' Pla
nª- ipmm', Eratoſthenes Lunam à Terra abcfle ſepringenta» tom'cii' celebrdmmeic Interna/la tribIIerct,c‘izm Eclipſèr il~
¿vrbagºru'x’ octogin ra. Stadiorum millia . Ergº Ci‘wz Ernie/Mene: li mr¡ reclaman! : 172 ea dinem inter-¡44110ſxmſèmidiametri
aflºja de der &midi-'metro Terre Stadia z 977 1;… Ó' diametro Sr.: terreſlre: 1 l ſ .7.. Sed TyC/aa negligit durar cmidiametra: .
eàdm - did 79748'. 'Pt damimm lilm.. mp7. in tubula: fit vr Lun-e Keplerus quoil. licet !mini/:end !KE-im tri/mea in lib.de N0- K‘PM¡ ¡m
diª/{Miura maiarem r9. minarem 2.0. fi-midikzmetris Teri-.e un .S‘tellii 5411.16. Sole¡ ali/¡Linux 14“.. ſemzdmmeſrºr Ter- ¿ºn/¡ªm º_
pzz/mn": . Plinim autem lib.)..Cap.). l . poll indicarme; Arx rªcwrfaciürfixies maior-em eiur diamerrum diametro terre- Pm,, ¡¡u *
/Itrrbi ſententiarfiſupprq a nominªnddir r Pi'rlmgoras ve [irían Sermdiſi‘zznetrornm
gue» Eplóc’meridibm Mmm ¡¡deLSºli
Ierre/lriu m l ddr
800.diſlamiam
G" Luna apa
ferè
rò vii' ſagacis :mimi a Term :id Lumm cenrum viginti
millia Stªdiomm elſe collegir; ab ea vſq. ad Sole… du 60. -vt Sali; dl-/ZJÏIÍÍJ [it trigei‘upla ad Lunarem , [im: reno
plwn ,- indc :1d duodecim Sigma triplicatum ,- in qu-.I ("en— lutio Soli; dierum ;6 s. e/l'fèrè trigempla ad I 2..- malaria/1er
tentia &e Gallus Sulpícius noſter ſuir. Ergo priºr [emm Lime, que frágil/ta *vivi/7m* in Sali¡ rezwlutione continenmr :
!id Pyrbagºra z 'Ut G" Empedacfir feciſ S01H diſfarxtiam tri Sed in Panel/ax¡ Soli: barizrmledi can/fituendd varilla::
pldm 4d Lunarem a‘ Terra difiamiezm; [ed Lunarem [ex emm ibidem mt fe illam Smmere Tychonica minorê beiſe;
fere vicibzu minar-emquàm _Da/lei Emiro/?lima : Plinio flu
tem canſentie Cenſſiarim: de die Nam/i capa l. pag. mila¡ eſZ mete-m Sale Apogeº Tre/\anita Mir/mor. z. Sec.7. ergº
demptir acta duadeczmif ,fea beffle, remanet Parallizxis Mi
Aldini \9A direm : Igitur à ~Terra ad Lun-¿m Pyrhagoras mm’ I . Sem.. Er inpraſatiom 4d premeridem armi 16 i 9.
putauir elſe Sra-.iiorum circirer 116.1niliiaria . Del-ri prior; ¡¡itſe ex Marti¡ ¡¡Malla-rium exilitate , Ó‘ Harmanicir in
qum ¡¡armani-'cet ſec‘hrm ip,*ermlla, aliam de Soli¡ diſlamid terualli: cºnfirman yamllaximrSaliI non ejſe maiºrem mi*
opiniºnem prztizlit , Ó‘ ſèſç'uplam fecir dd Lunarem d-'Íldri rima i. Liz-mz !amen in .Ephemeride M72¡ ¡61 7. C9** 1618.
riam, vr ex Plinio lib. LCAPJJ.- Ó' Cenſariria ſhprd max re vſurpo ianeit , duomm‘ minurorum , quia nondum plane‘
feremmmim¡ de Harmanici: internal/i: ſji'derum dicemm . concluſ'um ei’c . Quan ¿zii-ur pag. illa 2..-aflírmat ſe ill-zm.:
foffidozfi Perg-it aun-m Plinius lil).2.. Ca .zz. ai! iuxta Poſíido— conſtiruiſie minorem beffe Tychonica . SI' ¡td/1m: cam re—
Ip¡ 'u de nium à Term ad rcgianem mi ¿um ac vernºrumxflèſislrem tina-[Me minutor.). .P ln M¿reir quaq. Comment. ¡ULL-.x61.
¡dem . quadringenta Sradm; ¿ride ad ‘Limam -Uic‘ier cenium Sta— panit di/Pantiai* Sali! Apagmm partía"; 101800. Medium
diarum; ide/i‘ 'viaje-i- cemem mill/'u Stadiarum flªn Sradia 100000. cz’- Perigum 98 lOOJlualium Radim Orbis Salir,
¡000000. ¡nde ad Salem quinquie: null-‘er (ſírbmrelliz-o [eu media d"flanrm ’ir 100000. Ergºſ¡ Aya-¿M eli‘ſiemidia
Mªre Rºmmowentenü millia') Stadiarum,j’eu Smilie; ;00, metrarum Terra: l 800. erit Media I768.Ó“ Perigxo X7 56.
030,000 - Calleffi; ergo tribu¡ illir numerir a effim d Terra At m Rudolplairm precepto i 41.Parallaxix Sªli! el? [emper
ad Salem Smdia \010004000 Tribuit autem Po/fldamïu: par: quindecima fimidlametri Soli: z hace ;lucem femzdiev
jèmidiamtrº Terre S!Adm ;3 l 8 2.. Ú diametrº 76 2,64. meter in ijfflem tallllllſ ¡¡¡3.92. ell Sale Apagceo mmutar. I s'.
ex tabuld afim' Edfinem Capa. Libri z. E7370 da.- di/Z-mtie ergo Pam/lau": eſZ minui¡ l- letra per ¿Habſ/¡m trianguli,dl
Lunar¡ emididmemerre ;1. 13;. G* S01m*: á Terra 1 z 141. qua numerº 2.. Cpzz-¡tii- precede-7m: , paſii‘d par-:lleve: Mimi—
¡¡¡ªi-m_ Hi: recitim': Plinim [mm opmiorzem Cap.illº z z. affert, ti l. em'ncimr Salzk dlctaültidſêmzdia¡ ¡zm-or. Terre 34 5 8. de
iecïuu de quam mm certam quidem ,fed cºnieflumlcm vacaſ, talent) fi retinealur diſliria ſérm'd. Term 1800. erit Parallaxu r‘.
¡zii-i¡ SI- mmemrt in ei ratio geometricç collectionís núqunm fal— H”. Sed mm e/Z retinenda,í7 [1412an vltim aperi,ſeu Ru— 3,¡ ¡¡¡en
lu . Licis poſiir nou repudiari fi cui libear alrii‘is iſtp. perſequi 5 dolphinie , m qu-'burfèmidiamerer Solis Apaga-..1 e/Z l ſ'. Ó' cºnfiª… ,
nimirum d Terra 4d Salem effc ſeme pmem circuli Sa~ Paulina-i: bºrizètalu 1’. media aII‘tè'ſemid l ſ'. ió". Ó" Pd—
l :ri: Caili : quare .² quid ::ira-lu: illa el? ¡mui-11'36@ fere, rallaxi: x’. I". Ó" Perigm ,femidd s’.52.”. ac Paul/ax“ l'.
v,- pstet ex diebne emm' ,' dt diameter afcircumferemiam z”. ergo di/látie hi; ordinario¡ reſpandílexſimt 342,8. z ;8 I .
eſ? 'Ut 7. ferè ad I. Lſcu qmſi !er-tia par: , ergo ſemidiameter 3 ;2.7. ſermd. Terr.: . Maminerie ante/z¡ [Ii/ecandam dc.)
fm diflanſia Sali; media , eſlfl-rè ſexm par: circuli/òlarisz mente Kepleri Eccentricimrem, ex mªnim ip/iur m Appen
Reg/Ig# enim EcceIm-ieimxem Sali:: anniam verá Lime. dice 4d Prºgïmmfimta TyC/9071i; ¡243.81 l. Ó‘ ex dicendi:
periºd-u duadecu lá breuiar Bflfllſpole men/frita, periodo So< infrà dm» de Eceemricimee . -
lis ¡¡¡muii ; ¡dei df/Izmium Lim-e à Term eſſe duadeeupla‘ Ill. Antonius Maria de Rheira in ſho Radio Sydereº- le‘u ºpi.
minar-em diſêamii Salir d Terr-I . Hir pofirii (nbdu Pli myſlica paga-0.41: Sºli: diſiarztiam oi Terra e/je 2.000. femi- niº .
m'm . Mirüm quò procedan improbitas cordis human¡ dlametramerreflrium; Ó’ pri-3.94. ex obſeruariorzilzwſuis O'
paruulo aliquo inuiram ſucceſ'ſiifieur in ſupradictis occa— aliorum fiümme ¡ndª/fria” flzílixxï'alem diflure Ii 'Ter-r4 2.00.
lioncm impudenrix ratio largirur: auſiq. diuinare_ Solis [ui: ſemidiozmetrii,Ó’fèmidiametrum ¡pſ/‘ui 4d ſemidiame—
ad Terram (patín, eadem ad leum agunt , quoníam ſir_ rrum Eclipriu effe -w I . ad ¡afan 'Ut I o. ad 100. ſeu w m—
medius Sol *, vt protinus Mundo quoq. ipfius menſura dicem quadratam adfimm quadratum 5 0-" pag. I 9 z .inquit,
venia: ad digitos , quaiiras enim dimeriens habear ſepti Terre mºlem ad Sºlis malem, eſjè radicªn quadmtam; ad
masuanras haberc circulan) duo ¿e viceſimas -, tanquam diſlantiam ‘Uera‘ , mdieem Cubre-em ; G' illam eſle vt io. ªd
planè à perpendiculo menſura Cali conſtet. Palirema‘ ¡00. 114mm 10.4d ¡000. diametrº; ,- dtq. im Salem difici—
p,,.ſ,,,*,_ zanelxdit Pliniu: Caput e. z. opiniºn? PetoniridmÓ‘ Necepfi re à Term I 000. diametrismel 2.000. /êmidiümen-i: terre
dir. ¿- No- Regum Aegyptizqui dinrum fingula¡ parrerſeugradm Lu ſèribm . .Probar autem 174m* medium dictantmmqm'a inquie
ny? mi.. Hari.: circylàcommer'e ,Judía 33.414! PMI() plz!, ¡e Saturn¡ ºbſeruiuam à fe Sali: diametrum apparentem in mediocr¡
ªªª-’niº de circuli duplum, ide/Z Smdia 66,; 41' Sali; circuli dimidium. diſlamia 34'. 41'ſ. qm'bm in tabula Simmm reſfzandcnt par
ªªª" D‘ſt-ïmmſwe-wriuſquefiºr eſ),Stadis 49;—. ergºfi multivlzcemier te: !0’1- qualium Sirius tam: eſ¡ 10090. Ergo,inquit, Dia
ª‘ * per ;'Goª'gmdwgrum in Lung' circula Smdia I I 880.1): S0— meter Sali: partium 100. eſl radix quadmta ad Radium'
li: l 782.0. in Saturn¡ z z 760. Ó‘ diſlamia mmm Á Terra, ide/è ad diflemtiam mmm . Additſicut Tellziris diameter
ſeu ſemidiamter Cwli [flflarzsfixtdflrèpars ,ſeu Sradia— millie: caminetur in diſfumid Sºlis ,- im diametrum carpa;
nm cite-'ter 1980. Solariuwol Satumini z960. Qu—ze có ri; Salaris milliex cambien' in di/Zantiei medi-Z Saturni d
puratio Ïpflun'mum haber pudoris: quoniam ad Sarurni SaleKÍ‘ S¿turnini corporiſ diamerrum efflè radicar» quadm
circulumnddito Signiſeri ípſius internallo,innmnerabilis Mm in diametrir Salaribu: ¡Id Radium Firmamêtiz buncq.
multiplicado efficirur: .Verba ſum Plin' puerilem Region efle diametrºrum Solarium 1009000. que duffaper I 0415:
illarumjèmmtiam wbemmirió'fmm e langè maiari in— Term diametrº¡ I OOOOOOOfluflmidiametrºí 20000000.
_ term-illa apinianem indicami: . z Sed ir¡ eoſ-Elm» fallimr Klaeitenſirqm‘d Sirius ille 100. 4n
m”ºª" II. Hallemª de ºbſºlm's Priſcºrmn apinianibm , inter guli 34.’. 41". (Parenariamfi Sal infiniti: propemodiem Ten-.e
zum :mm Pºflidºny ºpinieivaldefauet Videlim' bypatbeſ‘ . femidimrtris abeffer .- G’ ni I aliunde confia: de ¡¡¡finge/,U
º
¡tº LIBER TERTIVS ‘DE SOLEQ
pfcitáter Lunam prop: Qtradraturas fufcipientíbus , inter eber in Arte magna Lucie 8C Vmbraelib.9.Probl.9.Án-Ion,
dimidiatam_ eius Phaſim 8C Onadmturam, non interce Maria de Rbeim in (uo Radio Syderecmyih'co ¡¡b-4.314!.
dere plus quàm horas 6. quo ſerè pacto pr¡ fc¡ Aſtronomi lialdu: lib.4. Aſtrononuae Philolaicç cap. I . Gotefridm V¡
¿quinoctiorum tempora definirá fatis habebanr, fi ho delinm ¡n Idea tabularum Atlanticatum , Se in litreris ad
_rarum 6. errorem deuirarent . Potrò Lunam cſun dimi me daris; M¡chnel Flormtim Langrenm ¡n litreris ad me
_diata nobis fplendet , non diſtare à Sole quadr’are integro .darisffleinerm , 8C Argel": ¡n fuis tabulis; Galilea: Dialo
demóſtrar Propof.6. alioquin an ulus LTS, rectus efl'et, go . de Mundi S ſtem . Hipparebi autem opinio varia
vr 8C 'TL-3,8( fic in Triangulo reáilineo efièm tres anguli colfigitur ex dara una Apogçç diſtantia femidiametro—
maiores ſimul duobus rectis,comta zz.. Primi Euclidis . \um modò 72., modò 8 z. Perigçç verò modò 62.. modò
s Suppof. Vmbm Latitude efl duarum Lunar-um: Vi' 71 . vt referr Tbean in lib.ç.Almageſtí cap. 1 ¡.8c ex angu—
delicer_ in loco tranſitíts Lunz er Vmbram Terra: . lº LTS Gr.8?. quem 8C ipfe poſuir pro maximo,vr tradit
6 Lima fubtendit quintam eimam pen-nm Signi; hoc Pºp-5,8( ex eo Cºmmandinm in notis ad Atiſtarchi ¡¡bel—
Nadie; in e ſt Gta d us 2. , 8C
firmªn/Jº ~ Idem
~ ‘ repetir
- P¡opof.4.
, \
Sed cum Luna ne lum: quòd fi purauir angulum ¡llum cffe reipsà minorcm,
4o, quidem MinUta fubtendat , vifum eſt hoc multis ab, minolr prouen-¡t diſtantia Solís . De Pojfidom'a autem leg:
Ñffºlflilª'. furdum , neque hunc nodum Pappur, neq. Commandinu: Scho . 1.
diſlbluunt . Sed alſumpferit hoc Ariſtarchus ¡n ſen fu ex, S¡ quis autºm optat diſtantiam Solis maximam aut m¡
cluſiuo maioris diametri,cerrus neminem fore,qui córen nimam , in partibus qualiú Radius feu femidiamerer Or—
deret Lunam_ tpaiorem vnquam apparereme in Horizon, bis Solis eſt Iooooo.aur Iooooooo. multiplicet diſtátiam
te quidem 3 'quòd fi minorem elle vellet, id magis confit Apogçam aut Perigçam per talem Raditun, 8C ſummam
mare ſuam allertionem: nam cüm Pytbagºrat dixiſfet d¡ diuidar per diſtantiam Mediammam diſtantia Media eſt
ſtantiam Solis eſte vel triplam,vel ad fummum ſefcuplam tanta,quanta femidiameter Orbis Solis . De diſtantus au
_ad Lunarem diſtanriam , fatis fuperque ſuit Ariſtarcho tem ſingulis Anomalize gradibus affignandis dream cap.
_Scholam Samiam ab hoc errore expurgarc a ac oſtcndete z z . num.8.
ex hypotheſibusà nemine quantumuis pinguioris Minerª
ua nefandis , multò maiotem effe proportionem dictan
tiae So aris ad Lunarem , quàm triplam aut fefcuplam ; Salir diſldmia d centro Term in Semzdiametris Terre .
alioquin Ariſtarch-us , vr tradit Arclrimedes in Arenario, Auctºres ªdduct¡
cenfuit Solis diamerrummrq. adeò Luna? ipfum Eclipfanª ſi …1…4 ſ, ;EzMaximª
Apogço Mediª,
Dm_ {Y}Mínima
Pcrjgeo
tis, elle Minurorum zo. in Apogeo . ª -— -— '
Candyſio Conclufio iraq. Ariſtarch¡ Propof.7. eſt hzec . Diflam ,EX Hippªrehi datis I 556 147²- 13 S7
Ariſtarebi tia, qua Sol d Teª/"ra difl'at , maior quidem ell diſlemnd Lu- Vel 14²-9 1379 1 ²- 3 l
de Difljm ¡¡ari ei Term , quàm duodeuinginmpla ; minor mo‘ , qudm Pº/fldºniu: I ;l 4 l *P ’X'
rms-²1", -w'gimupla: Arq. adeò eſt ad Luna: diſtantiam ferè vt r 9, Ptolemeuhêc Mau 12. Io 1 ¡68 I l ²-6
_ad r . anm theſim reſerr quoq. Plutarchus lib. z. de Pla- rolycm
ciris cap.z r. ¿Y Plinius l¡b.2.. cap.2.1. dicens. lmemalla.: C[Mim , Baracim nro 1 ¡68 I 116
quoq. /iderum 4‘ Term, multi indagare tengauerunt: (9' S0-. .ſí/¿M²63²1- & A1" 1 1 46 I l o7 l 068
[em abeffe à Luna vndem'ginti parte: , quemar» Lunam ip~. ¡¡bar/fª*: .ª,
ſam d Term , pradiderum . Non exprimir autem Ariſtarª Ex Albategm' datis 79 ;6 &a &e
Chus determinatè abſolUtam Luminarium à Terra d iſtà. Lansberg, Ñ
riam; nec ex eo Pdppur , aut Commandinur s quia Ariſta 1'-. Al niguna: r 2.2.0 I 2. rs I ó. lº
Chus noluit demonſtrationes fuas incertis adhuc obfer.- 10. Fernelim Ñ I ;O9 r 2.56 12.04
uationibus alligare; fed afsúptis, quç nemo negate po'ffer, Cºperni6- \Maxim ª l 179 l 141- 1 \ºf
meras proporciones diſtantiarum 8C magnitudinú Solis, Ex Capenrici datis ~~ ~ 942. q- q
Lunanac Terre maiores oſtendere,quàm multi purarenr , ’Lambºrg
Mmhum XV. Qromodoctmq. aurem Diſtanria Solis ¡nueſtígaq Mie/me") Neandr. r 197 1 160 l 11²
¿a *Udrieia- \DSC Conſtltuta ſueritzli Ponanrr Sol fieri modò Apogçus, Me/Ilirz. in maxi- _ ¡2.08 } l 160 IiIr è
n 44M… hoc eſt maximè diſtans a Terra, modò Perigarus, hoc eſt. ma at in minima 1 197 ;— I l 60 1 r 2.2. à.
,Salir n'xè proximus Terra’, oponebir diſtantiam mediªm ex femif- eccentridtate -
¡ºne-;mªy- fe differentiaz inter maximum ac minimam determinan', 10. Offuſim I 152…
¿ª eu ely-F fed opus eſt vr hx cohzreant cum differéria parallaxeon, Tychº, 8( Blanca”. 1 1 Sol I I \o l 1²97
fºªm-W - _6C femidiametri apparenris Solis , in talibus diſtanrijs . Longºmmtªnw !334 I ²-88 1 ²4²
Aòd ſi non modò intra eundem annum Sol fit modò Kepl. in Ephcmer. 180° 1768 1736
Apogarus, modò Perigzrus, fed hat i fre diſtanria: varian— Et in Cºm- Mªrt- .
rur,variata Eccentricitate Orbis So ¡s -, qui hanc admit~ In Stella noua *P 1432. *I*
tunndcbent diſtantias Solís varias D hule congruenres de- In Epit. Aſtton. ‘- ;469 III *I*
terminare-: .ui denique Solis Eccentricitatem bifecanr, Ex Parallaxi ¡n Ru— 3438 zz 8 r Z 3²-7
debenr differentiam diſtantiee maxima? à minima duplò dolph
minorem facer:: qua: omnia inſenús fuis quxq, locis Lamberg. ¡n mini— 1 S $0 èá- 1498 {—3 !446 ªrg
exponentur . Intereà opera’ prerium fuerit fubiicere ocu~ ma CCCCDUÍC
lis Opiniones inſigniores de Solis diſtantia à Terra, quas Iſmae’l Bullialdus 1485 555 1460 !433 {rá
¿wªrm fuggetúr led difperfim Plinius lib.?" à cap.). r. ad 13.1²114- Atbanaſ. Kirt/aer r 940 ¡ª- 1906 ,'- l 87²- ª
A; quªm‘, tara/au: de Placrtrs Phllofophor. l¡b.2.. cap. z i. ijèrinu: Amº". Marta de 2.073 2.000 I9²-7
f que… ª_ de die Natal¡ cap.: r. Ptolemau: lib.z. Alma5.cap.4. 8L) Rbeitu '
'ónla colle- lib. ſ. cap. I s. ¡biq. Theomfiêc Regmmonmnm ¡n Epírome; Gottefrid. Vê'dalin- ¡4907 14656 !4407
Albategnim cap.2.8 zo. So. Alfmganm Differn. I . Coper-a Gal/1M *P 1 2.08 *l*
m'em lib.z. cap.; 6. 8C lib.4. Cap.19. & 2.1. Neander in., Marius Bettinª: PP I r4; ‘ *I*
Elementis Spb. pag.r 2.4. Feme/im lib.I. Cofmotheoriz , Langrermt interim -
cap.7. \Maura/yen: ¡n fine Cofmogr. Clauim ¡n Spha’ra.. ſllPPºnít *P 34²-0 ’P
ag.). I 5. ¡Maginm in Theoricis Planet. lib. 1. cap.z. &Q Nª! interlſim 753° 7 5²-7 7º74
lib.?" cap.z4. ¿Y ¡n Supplem. Ephemeridum pags 8. Ba- fed ªlÍQUÏldº ſ115
racim lib. ¡.Cofmogr. pag.48. Mie/Hina: in Appêdice ad ſiCit rotundè 7600 7 zoo 7000
Myſterium CO fmographicú 1(epleri, Tyeªho rom. I. Prog.
pag.98. I 19. 472.. Longºmomanm -lib LTheoricot. cap. I . Diſtanria autem ſingulis gmdibus Anomaliç conueniens,
5.69. ſeu pag.r77.zg I. 2,4¡- 298. Keplerm ¡n Noua Stel habetur ex baſi triáguli rectilinei, cuius [ams vnum eſt d¡
la captó. in Ephemeridibus paga. in Marte capvzo. 8C flária media, feu Radius Excentn'ci, alremm vetò Excen
in Epitome Aſtronomiar lib,4. Bzñmnm lib. ImSpl1.cap.I, tticitas -, 6C angulus comprehenfus ab ¡llis cſt complh
Lambçreim in ProlegomNranometrize &e l¡b.z. Elemen mentum .Anomaliae ,
tº 1_ !e Inma-Q Apiario ¡o, Progym.r. Athemfim Kin
SCH01
LIBERÑ TERTIVS DſiE SOLEÃ. _rrr
_Eos *vera* ¡miratiſimtqai dK/iªantiar Salinaefl'deram aliarïí,
' ex quibufiíam 41le proparrwrlibur zar/ere* CiU/atimediana
fimt . Sie
SCHOL‘IA. ſi Tycho ramº 1.Pr0z)'mzz. 1,453472.. cima ’Ulctderet di'
ſfarm'am Salir a' L‘aprmiea ¡¡a/¡tam firmd. terr. I 142.. à Pto
Impªlª .L P RiſZ'arum opiniones de Salir diflantia Ó' Lane inter [ma autem
fimarm eſ] exI lxbello
16ſ. medmmfi-rè ele-.kitmempe
Io. Franc¡ Oülctusíi 1 I ço. Ó'
J de Diªſ/L² cºn
\1[Ira
¡¡¡MO Eu [aca- a Terra,re7ªcrum Plataer/Iui lib. z. de PlaIz'itir
::jr-'mii a Phiiaſaphar. Cap.; i. ſie . Empedocles Lun-am duplex, rumfaeulrate , ‘sz dz/!aziüai Carparim¡ cala/?Mm a Term
¡¡mode $0- quun a terra, à Sole inteiuallum abelle,Mathematíci vn har'manieè ¿izfiaz—¡iDÚ' Salem abefflè him ſ76.diamerrir ter
!:_1 D²1²** deuiginri partes à Sole abeſſe Lunam , quantum à Terra reflribur, wſacrum ill/4 rr¡ mmerum Ki P fſlmqarzci; G‘ Pla
m- ¡plam', Eraroſthenes Limam à Terra abeile ſeptingenra,, tanicii' celebrammjjuie ¡¡¡terna/lo tribuercrſiiim Ec'Z/pſèr il—
¡Ubagº-»48$ octoginta Stadiorum millia . Erjza film Zimio/Mene: Ii nan reclªman! .' In ea autem interaalla [arxrſèmidiametri
¡¡SIMO dedct Sermdiametra Terra .S'Mdia z 977 a; . (3" diametrº SM* !erre/ire: l I 5 2.. Sed T)'[/70 nea/¿gi? daa; fcmidiamctrar .
¡¡ªim - dia 79ſ4í- 'vr dacm'mur liba.. cap.7. irI tabula: fit vt Luna Keplerus qua-z. licer input/:end IM… tribuat ia [Slide Na Kepler¡ ín
di/fantiam maiºr-em 19. miIIarcm 2.0. ſemidimmtrir Terre aa Stella. cap.16.. Salir. eli/¿mua
. 1.1.;2.. /èmia'iametrar Ter— cºnfían: a.
Prª/Hªri! - Plimm autem [iba-Cap.). l . ¡¡on indicara"; Ari— rx,vrfaerarſt.riex maiarem em: dzametrnm diametrº terre- p…, ¡¡ª .
/Zarc‘lai ſememianifupprcffa nominuzddit r Prrhagoras ve [hem prcmei 'idibm tar/¡eri NELSON dar diflamiam apa
rò vir ſagacís animi a Terra ad Lun-.1m cenrum vigínti geam Semidiametroram !erre/iria m 1.300. Ó' Luna ferè
millia Stadiorum elſe collegir; ab ea vſq. ad Solem du 60. *vt Salir diſlamia (lt trigecupla ad Lunarem , ficut reua—
plum; ¡nde ad duodecini Signa triplicatum; in qua ſcn [mia Salir dierum ;6 ſ. eflfêrè trigempla ad I 2.7'euolmianes
tcntia &e Gailus Sulpicius noſter fuir . .Ergo prior ſèmm— Lima, que tri-\rima 'vicibm ir¡ Sali: reuolutiane continentar .
lia Pyrbagarz z 'Ut C" .E mpedarrüi’ freir S0/1: (JUN/liar» tri Sed in Parallaxi Sali.: barizunlali con/Zimenda vmillar:
plam .1d Lunarem d Terra dictamiam; fed Luaarem ſex nam ibidcm alt fe ¡Ham Statue re Tychonica minorê belſc;
fer: vicibzu miiioremnluèm pactea ,Eran/flame¡ : Pliniº au— eſf autem Sale Apogaa Tl’cham'ca Adjuntar-z. Ser.7. ergo
tem canſemz'e Cenſarirzm de die Natali cap. l l. paz. mila¡ demptii' acta duadecnnií ,fm beffle, remanet Parallaxi! M¡ª
A/diINÍ ſ 9 direm : Igiturà ,Terra ad Lun-.un Pyrhng01'as nun' l . Seen.. .Et inpraſatiom ad premeridem aim¡ ¡6 l 9.
putauit eiſe Sra-…iiorum circiter i 16.1niliiari-a . Dir¡ prior; aitſe ex Mam'r parallaxium exilirate , Ó' Harmaaici: in
qusa harmpvica ſectamr infernalla, alzar/a de Soli; ali/?amd tErualli'I confirmar¡ panzllaximSalLſ nan eſſe maiarem mi
ºpiniºnem ?reta-’it , Ó‘ ſafçuplam feel! ad Luz/arma ali/Zan nutº 1. Qaam mmm z'n premeride anni 1617. C7' 1618.
tiam, 17! ex Plinio lib. 1.Cap.2.z. Ó' C'mſariria [apra max re vſurpo inqait , duomm’ minurorum , quia nondum planè
l 4 - l l ~
firemmſium de Harmmm: internal/u Tderum dicemur. ‘ concluſum eſt . Qaare ¿gritar pag. illa 2..-affirmar [è illam..
Poffla’azg'¡ Fergie autem Plinius [iba, C4 .zz. Ó‘ air ¡11,114 Poffido conl’tituifle minorem belle Tychonica . Si adbuc cam re
la¡ u la níum :i Terra ad real-'0mm mmiam ac ventarumxſiz'ſaltem tina-[Ia: mima-ar.: .² In Marti: quaq. Comment. pag. 162..
¡¡¡dm . quadringenta Sradza; Ende ad ~Lie/*mm -Uirier cemum Sta ponit di/?antiar Salir Ayageam partium ¡01800. Mediana
100000-
mediaÓ'dſſz‘amzſia
Perigeam ’lt 98 zoo.qaalium
Ergº/I' Radius.
ApageaOrbis
a’iarum; idaſ? *vieja: center),- millia Stadiarum [en Sradia Sºlir,
ſea looooo. e/Iſemidia
¡000000. inde ad Sa/_em qm'rzquier mz!!'-61' (Minute-Hizº
mare Ramana,remena mil/ia) StadiarumJeu Stadz'a $00, metrarum Terra I 800. erit Media 1768.@ Perigea ¡7 56.
030,000 . Calleſfi¡ ergo tribw Il/I'r nnmeri: , EJE-TI: a Terra At in Rudºlph/'nu precepto l4l-Par‘ali’axir Sali: eſ) [emper
ad Salem Stadia \610004000 Tribu:: amem Pojfidamïu: panr quindeeima ſèmiüiamerri Sali; 3 bee autem fermdia—
jèmidiametra Terra Stadia 3818 2.. CJ* diametrº 76 ;64. meter in tjfiíem tab-di: ¡¡Ag-.92.. ect Sale Apagaa-mmutam S’.
ex tabula afin-Z adfinem Capa. Lilm' z. .EI-*ga ala¡ di,"t‘antie ergo Parallaxis eſZ minuſ¡ 1- lam per amzlyſim trianguli,de
Lunar¡ emidiamamerre çz. 15;. CU‘ Solari a Terra i 3 r 4 I . quo ¡¡¡mera 2.. Capirir prat-:demi: , ¡¡a/¡Ia parallaxi Minª*
plz,,- nn_ His reciratis Plinius [uam apmionam Cap. illa z z. afferh ti Leaincitur Saltª~ diflazztiafi’MKdz'a, ¡za-tror. Terre 5438. ae
iª?… de quam nan cer-tam quidem ,fed CºrIíeſfuralc-m votar, talem... fi retimatur di/Ziïria /èmtd Terra ¡803. eri! Parallaxz: i’.
¡IM-ia SI- tameamr in ei ratio geometricç collectionis núqunrn fal— ſict- Sed non eſ¡1 retinaudmü' flandam vltima aperrzſeu Ru— 3,¡ ,54m
lu . lacis poſiir non repudíar¡ ſicu¡ libeat altius iſta perſequi 5 dolphinis , m quíbwfimidsameter Sali: Apaga-a eſ¡ l ſ'. (7* cmſ!… .
‘ nimirum è Terra ad Salem efle ſea'tam partem circuli S0— Parallaxi: barriada!“ I’. media auteªſem'id i ſ'. 16". CD* Pa
l :ri: Cªrl¡ : quare .², quia Cirmlm ¡lle efl artmnf ;6 6. ferè» rallaxi: i'. 1 C9" Perigaa ,femid i s'. 5 2.”. ac Paral/axis r'.
1-,- patet ex dir-bm‘ amm' ,' a! diameterafeireumfierentiam 2.”. ergo diſlatia bi: ardirzatim reúzondíterſimt 3438. 3 ;8 l.
eſ.x ’Ut 7. fer'e ad z Lſelt qua/i lertia par: , ergº ſemidiameter ;52.7. [cmid- Terre . Maminm': autem bi/eaandam du
ſeu di/i‘anxia Sali; media , eſ¡l fc‘rè ſexta par: cireulifizlaríxz mente Kepler¡ Eecmtrieirarem, ex manita ¡¡i/¡ur m Appz-n
nççli‘gr‘r Mim Eccmrrieitarcm Salir.- anniam *vera Luna‘ dice ad Pragïmnafmata Tycham'r ¡743.82, 1. ó" ex dicendix
periºd-U duodeeu la bre-:rior eflfurpate men/him, periodº Sa ¡¡¡fra dim; de Eccentru'itate .
li: Mªui; idea‘ ¡flamiam Lima a Terra elſ: duadeeupla III. Antonius Maria de Rheita in fiaa Radio Syderea- ¡Num ºpi.
inarem diſlamia Sali: a Terra . Hix paſiris [ubdn Pli myflica pag.). o.azt Sali: dx/Iamíam a Terrª e/]c' 1.000. ſemi— nio .
aim . Miriam quò proceda:- improbiras cordis human¡ dmmerramerreflrium; Ó’ pag-.94. ex obſeruatz'anibmſuis O‘
paruulo aliquo inuitara ſucceffiuſïeut ¡n ſupradictis occa aliarum /ïtmma ¡¡¡daſh-ia filêliſpS‘OIÍÏÑ dictare a Terra 2.00.
lionem impudentía: ratio largitur: auſiq. diuinare_ Solis ſuir [èmidiametris,Ó‘ſemidiameIrum ipſim ad ſemidiame—
ad Terram ſpatia, eadem ad Ccnlum agunr , quoniam fit trar» Eclipriea e¡ e lv! I. ad Io.ſca w Io. ad roo. ſeu "Ut ra
medius Sol 3 vt protinus Mundo quoq. ipſius menſura dicem quadratam adffitam quadratum z Ó‘ pag. I 93.1'nquiſ,
veniat ad digitos , quantas enim dimeriens habear ſepti Terre malem ad Sali: malem, e/j'è radicem quadratam ; ad
mas,tantas habere Circ ulum duo &7 vicefimas -, tanquam di/lantiam vera‘ , radicem enbieam; C7* illam ej]e vt 1 O. ad
planè à perpendiculo menſura Ctrl¡ conſtet . Pci/Inma‘ roo. 1mm‘ 'ar Io. ad IOOO. diametrº: ,- atq. ira Salem zii/Za
pªnfinz_ tanclxdir Plinim Capur 2. z. ºpiniam Petam'ridu,Ó* Necepſi re a Terra r ooo. diamem'smel 2.000. /Emidiametris terre
¡ix, ó N.- Regum Aegyptiuzui dixerumſingulai parterſeugradm Lu ſiribur . Prabat autem han:: mediar» diſt‘anttamguia incluir
e--rfi mi. nan*: circqliaontmerè ,Stadia 53.411! paula play, at Saturn¡ abſeruamm ai ſ: Sali: diametrnm apparemem in mediºcri
\xl-'Fªniª de circuli duplum, idefl Stadia 66,." atSaIi-r circuli dimidium. diſlamia 34'- 4,1". quibm in tabula S¡mmm reſfzandent par
ªªª“ D'ſt-ï menſwe—-Utríuſquezhoc e/Zzïtadia 49 {—— ergº /i multiphcemm* te: roº. qualium Sir/u: tam: el¡ Iooao. Ergo,i¡zquir, Dia
'ª‘ * per ;'Goªgradwgrum in Lung cara-la Stadia I I 880.1'n Sa— meter Sali: partium roo. eſ) radix quadmta ad Radium—I'
li¡ l 782.9. in Saturn-s' 157605 Ó' diſlamia earnm A Terra, ide/i ad diflantiam veram . Addirſicut Tellurir diameter
jm ſemidiameter Cali Damm:ſextaferèpars ,[en Stadia Millie: Cºntinuar in di/Iantia Solís ,* ita dt'ametrum carpa-²
rmn circiter ¡980. Solaris-.1970:Samraini g960. QtLa: có ri: Solari: millm cºntraer¡ ir¡ di/Zantizi media Saturm' d
puratio 'Pluu'mum haber ‘pudºtis: quoniam ad Saturn¡ Salo@ Saturm'm' carparir diametrum efflê radicar» quadra*
circulumzaddito Signifer¡ ipſius'intemallodnnumerabil¡s Mm in diametrix Solaribu: ad Radium Firmamêri, launcq.
multiplicado efficirur; Verba ſum Plin' puerilcm Ragna efle diametrarum Solarium 1 000000. qua diaria per 1 (xdd:
illarumſemamiam mrberantisacï'ſmm e {auge maior¡ in ‘Terre diametrº: I oooooooſcuſemz’diametra¡ 10000000.
. terualla apinianem indieantir . 4 Sed in aaſaltemfallimr Rbeitmſinquad S¡nur ¡lle loo. an.
H. Pla-{1mm de abſalaris Priſcarnm opinianibm , ¡mer ¿ali 34.'. 41”. fiaretMÍÍaM/i Sol infinitir prapemodim Terre
gira; amm Pºflidony apmu vdd:janet Ve“delm¡ bypotbeſ . femidiamrtri: abeflêr : G’ m' i aliunde carzſlet de di/Ïdgtiru
&diªm .
o.
Hz LIBEK TERTIVS DE SOLE.
Salir determinar-è_ nºn pºte/1‘ quidquam eonfiei hac methodo. Lune AC’, inquire angulum TA C, quem ¡unge angulº re;
¡¡ar-ment' 1V. Harmºmm S0115 Kw reliquºrum Planet-drum mier &º SAC', quem facit eentralir Sali: radiur cum plano tir
[u internªl Malla, que ex Pytbagom [Ententia referum Plinius liba.. cap. culi dI/Zinguentix ¡Im-tem Lime illuminernm zi non ¡Ilumi
lª eur ¿Ir z z_ @- Ccnfonnus 4d finem Capirir I l. de Die Natal¡ ,- ex mzrmÚ‘ nom: erit angulm SAT, quo indigebamm .
“ºº "ªd" Platonis nutem/ememm Macrobius 1117.2.. in Somntem Sei
HI pionir Mp4. aut que Io.Francus Offuſius de Dim'mt Aſh-0
mm FacuIMIe 3 aut Io. Keplerus infua Harmonia, Ó" in
./11file-ria Coſmogrnp/:icº ,- aut Marius Bertinus Apíario
io. bie non inſerimm, quin nan pofflimt .Ea-pendi, m/¡yo/Z re C A P V T V I I I.
liquorum Planetaria"; diſfantiar explicara: ,* me' in il/ir
Inma vi: inefl, w ex ipſi: tanmmmoda' Diſhmrie IM definir¡
¡va/fin! . Ware omnia [me di/?uli m Librum de Syſlemntib. De Solis Parallaxiéur .
vb) eríit peculiar-ia capita de S)ſtemate Mii'di Harmonicº .
V. Problema z.ſèu Ariſiarebi‘eum,emulatur eſ? P.Fran l. ELEGENDA funt , qure de Parallaxibus
cifcus Maria Grimaldus Soe. IESV diam extra die/aºra— in communi diximus Libro I.Cap.z 5'.er
mim per obſeruationem parti: diametri Lunar-ir nobis [Plen ſenim de Parallaxi Altitudinis , ſeu in Cir
dentir , C9‘ lºcum Lun-e eodem momento aut abſerimtum, aut ' culo Verticali , quam diximus eſſe differè
ex taba/ir carreflifflmir dedutªïum , ‘Ut ex loco Soli: eognito, tiam inter Altitudinem veram Solis ab Horizonte Ratio
p, p_ Mª nota fiat dºngntia Luna ¡i Sole in Zodian) , Ó' firppoſirzí [gía nali, ſpectati ex centro Terra? , 8C Altitudinem ªpparen~
m Grimal quoq. Luna di/?antizi Ii Terra Ó' ein: ſemidin‘m apparente, tem feu vifam ab‘ oculo in ſuperficie Terrancuius menſu—
de PrºHC-- erit ani-em mrliar objEruatia , /i Lunafuerit in Noriega/¡mo ra eſt angulus in centro Solis factUS à lineis rectis ad illud
"lª _Artſiª' 1:'eliptiae \grada Id¡ Hariume cºmi-umª ,fm quod in idem ductis,vna ex centro Tetra-,altera ex viſu poſiro in ſuper—
"ª" ""²" rendir , ſí 'u ficie Terra'. , HXC autcm Parallaxis facilè inueniturdi da—
lum , trumq. ipſiur ta \it Solis diſtantia à centro Terre in partibus , Valium
Com:- mt m.. Terrre femidiameter eſt vna .
code/m circulo Il. cheratur enim hic figu— Y::
ra Capitis 6. Problem Iris I. in V ,Armſ/¡1.
wertimli. Si:
ergº emma» qua Quadrans circuli Verticalis xixHariLeï
Terre T, Ó‘ \ir VSR, in Solis Calo , 8( fub :ali: imª“
eo quadrans circuli verticalis in .A B n'º -
Lime A, c9'
Solis S , que globo Terra: AC , BC ccntmm
¡ungamur m' Terrre H, 8( Horizon Ratíona- H R
bm reHiITA, lis HR, cui Parallelus ſitHori- º
TS, .AS . In Zon Senfibilis AB, 8C vtriq. per
rrirïgulº em'm pendicularis linea VA H, à Zenith -V, ducta : erunt cnim
’dm‘
anguli HAB, 6C VAB, recti . Appareat iam Sol in B, pun
ſupponïimr di— cto Senſibilis Horizonris , ad quem ducarur ex H , recta
[Film Luna à HB,erit enim Parallaxishorizonralis , angulus ABH, in
Term ATBÓ" Triangulo eodeni rectangulo ad A , in quo daturbaſis
ez’U/*Içntiº Lrh HB, nêpe dil’cantia Solis à centro Terrmòc HAM pars i.
7M à Sale in.. earum , qua- in HB, nota: funr . Ergo per 2.. noſtrorum..
Zadiacomem— 'Triangulorum Planorum Rcctangulomm inuenies an
pe gulum B, ¿k quidcm facillimè; nam hic latus HA, eſt
ctT Sangulur
: Ergo A
ſi‘ vniras, è'rgo fufficier diuidere Radium, feu Sinum tomm
inue/Ztgerurm _ l tabularum , pet diſtantiam H B : Nam Cyrus , ſeu
gulur TA S, pºfctitfciri P67' ;²-- Pmm Euclidis tenim an— Qigtiés erit Sinus anguli B, nempe Parallaxeus horizon—
gular S , -w'pote Camplemenmm duorum rectºrum ; Ó' [ic talis Solis . Vel ſi vteris Logarirhm‘is , Reſiduum Loga
P4.,— z_ ;zº/?mmm Triñgulorum Pl'anarum‘Obliquangulm-um _rithmi dil’tantia: HB, dabit Logarithmum anguli B . Qtijc
inueniri latur TS, nempe diſiantm Sºli: a Term . Vt igitur quidem Parallaxis cum fit :equalis alterno angulo BHR,
inue/Zigemr angular TA S, obſèruetur Radiawzt alía exqui— per 2.9. Primi Euclidi: , qui metitur arcum BR, defcriptt‘t ,
fitiore inflrumento vnº ex, ¿jr, de quibur nor in Librº Org4~ ex H; manifeſtat veram Solis altitudinem ab Horizonte
nico, par: diametri Lunarir nobuffilmdida appnrenrmimi. Rationalí HR, qua‘ eſt arcus BR : Quake ſi Parallaxis ho—
r'um KE) /Ã’d ºpe arciquE, -viſi 'I quºd accuratrizr fietſi per rizontalis fit exempli gmtia Minuror.; . concludes Solem
Telcſcopium exquiſitum nºterur alzquq maru/n part-a , qua apparentem in B, 8( nihilEleuarum fui centro ab Hori
time in mediº Luna diſca @que diflam a eornibm H, Ó' 1 › zonte Scnſibili; tameu ab Horizonte vero 8( Rationali
inexpint illuminari ante primnm Quadraturmn, aut defina: eleuatum efle Minur. z.
Pºli‘fecundam z ó' ex Selenogrªpbm Langreni , de qu nº; Ill. Sir fecundò Sol fupraHorizonrem Senſibilem in ?Mªª-‘ª
:emm HP¡
Lib.4. qui e/I de Lumbſi'tm mi:: mac-lla notm [it . Quo fa. S, Se ad eius centmm ducatur ex centro Terra: linea verzt
altitudinis,qux ſit HS- at ex oculo A, linea AS, vrſre alti— l: ºriffonta'
¿IME/lo G1-1'El, confinium Hemiſfiberij , /Zm qunfl Hªm', m-n ¡¡¡NHL
pbxri] Lunari: nºbis apparemineuiur par: ºbſeum GHK1, tudinis,fitq.datus ex obferuatione,aut fictus ex hypotheſi ſinſiº. Dam
nt ſplendzda HKIE .ª [ªrca-ªrea einer-[m diflinguem parten¡ angulus VA S, nempe Complementum Vifx altitudims ¡¡n-…dm
Lima: Ii Sole ¡¡lªminar-amm‘ non illuminatifit HKID. !nª ad gradus 90. feu diſtanría viſa Solis à verticc *, nam per ªPPlremi ,
telligzztur mm‘ circulm Luna maxima: GDEB , cuius pla I z. Primi Euclidir notus erit angulus SAI-l, vrpotc Com,
num ‘ver-gar tnm in Salem S, quin¡ in aculum noſlrum 7', in plemenrum illius ad duos rectos,ſeu ad gradus ¡80. cum
quo /itſemídíameter Lime AB, Ó' AF .* Eric autem Circª-ª quo angulo , 8C cum diſtantia data Solis , que eſt !48,64
Im GDEE, deſeriptur ex Cªfflibfi¡ qua/i diametraliter 0p-, cum Laterc AH, quod hic eſt vniras,in Tri angulo AHS, ‘
[go/¡tir H, Ó’ 1, quin U' eſ! circulªr maximmfl" punflum F, inuenies per primam A,noſtrorum Triangulorum Plano
aqualiter diſlat 'vtr-im]. à Luna eomibur diametraliter ºppaª ‘rum Obliquang. angulum S, qui eſt menſura Parallaxis
fitihcimi linea _A F, pradufld rendat in eentmm Salir Lu Optatze in circulo altitudinisJeu verticali . Sed quia fem
nam illumimmtí! radio SA, perpendicular¡ ad plan-4m Cirº per angulus SAH, erit maior vno recto,& ex l'egulis Tn?
cul¡ HKID, qui mdmr SA, ¿qt-alim- btne ¡nde diſiat à mI gonometriç debes loco illius affumere eius Complemen
‘dijr extremineornim Luna H, CV‘ I, determinantibur . Ergº tum ad duos rectosmempe angulum VA S z 3( larus AH,
Mm punffum B, tanebrofitm , quàrzz C, Ó' E, luminofiu C9* hic eſt vnitasz ideò facilè inuenies Parallaxim S, f1 Sinum
U‘ nºbis vifizuanqunm .equidifldntid a' Corm'bu: , ſun: in e0— rectum diſtantire Solis vífm à vertice diuiſeris per dif’tan
dem planº circuli GDEB . Ductis ergº TC, (“F TE, Ú‘ſubs ' tiam Solis HS z nam Quprus etit Sinus anguli S . Ve] ope
tracto :tren C E , abſeruatº, ab arenfemidiametri Lurmri: rádo per Logarithmos, adde Logarithmum anguli VA S,
BCE, nato; relinquetur nom; arca: BG ¡de/Z angulªr ATC. (eu dil’tantire vifa: à vertice , Reliduo Logarirhuii dlſtW
cum quº in Triangulº ATC , (9':r mmſemidinmetra vera., \ix H S , 6C fict dcmpra a ſiniſtris vuirare aut binario re
. dun. .
*v

LIBER TERTIVS DE SOLEJ It;


l ¿En [zª-'n dnudante, Logarithmus anguli S . Hcec porrò Parallaxis VI. Hac atte conſtrui debent _tubular Parallaxium in T,…_ÑÑ
¿WH-xe- addenda eſt Altitudini viſce; ſeu appatenti, 8C obſematar, circulo altitudinis data vera fvdetis altitudine ab Hori- 'ñ' Parul
El* vt nabeatur :tltitudo vera Solisdïue arcus R5-, Contrà ve zonte , 6C eiuſdem dtſtantia à centro Terrre; 8C eazdenr, "Mªdrid
ro iubtrahenda eſt diſtantiç viſz à vertice,vt habeatur di tabula: adhibendz funt vrendo altirudine vera: ó( tales 9“" A“¿Ïº
~ fiantia veta,er arcus VS : nam pet z z. Primi Euclidlr an funr plerçq. Tabulx hactenus conſectx pro Pa rallaxi Lu- 'ª *
gulus VA S, eſt a'quah's duobus AHS, &e ASH, \imul sú— nz, ac Solisin circulo altitudinis: Sed quin loquimur
pus e ergo angulus S, cſtis, quo diffcrt angulus VHS, ab nunc de Soleuales funtzquas dant Pralemam lib.ç. cap. r8.
angulo VAS. Alma eſti; Capcrnicm lib.4.cap.z4. Ran/201d… in l’rute—
9mm“ 1V. _ Hac atte confici debenr rabula: Parallnxium Solis, nicis êanonibus pag. I z l. Maiz-¡nur in Canon¡b. Secun
¡J-;IÏYHÍJ‘ eur cuxufuxs Syderis, in circulo alritudinis, ſi derur diſtan— dor. Mobilium pag.681; 8( in Supplemenro premeri—
::MS P.. naeomm à centro Tertre', 8( uidem expedir cas con dum pag”. TyC/20 tomo r. Progymnaſmatum pag.98.
nllaxu¡ . ſtruete ad triplicem diſtantiam gyderis , népc Apogxam: cx eoq. Mullerius,Mcti'u r,Her¿qonim;item Langomama—
A-lediamÁ' Perigaram; vr nos in tine Libri exhibebimus . nuslib.l.TheoriC01'.Cap.8.Lumbcrgiurln ſuis rabulis paF.
Pro ;ilixs autem di ſtantiis vtendum erit parte ptoportio 46. Vendtlmur in Idea tabularum Atlanticaium, 8C a ii
nalLaur neglectis illis tabulis, tecurrendum ad Problema paſiim. Keplerur autem ralem tabulamnon dar in Ru— Kepler¡ re.
numero 2.. aut z. hïc traditum . Sed hactenus locuri fu dolphinis, fed Przesepro 141. air horizontalem Solis Pa pugnrmiu .
mus _dc Parallaxibus inueſtigandis , quando darur Altitu mllaxim effe femper’quindecimam pattem femidiametri
do Vifa Syderis,ſeu obſeruata, 6C opus eſt eam in veram.. ap arentis Solis , 8C belle minorem Tychonica Parallaxi
conuertere -, 8( huic vſui ſetuit tabula Parallaxiumquam a miat pag.; Ephemeridum, vbi tamen \ibi repugnar,
dat Keplcru: in Aſtronomia Optica,& ex eo Bullialdur in dum rali Parallaxi mbuitSolis diſtanriam femidiametro—
Tabulis Philolaicis pag.174. ,Se D.Vim¿’ntiu! Reincru: in mm terreſtu'um I 800. vtoſtendimus Capite prxcedcnti
Tabulis Mediceis itemtò impreſiis pag.; zz. Sed quando Scholio 2..
.Errºr Aflrº
datur Alritudo vera Sydetis, USC inueſtigáda eſt Parallaxis VII. Poterís tamen tabulis de quibus numero 6. vti 'Vſus ban?
'ªªm 77ª ¡Hi
_ do {ubtrahenda , vt habearur
alio problemate 8C alía tabvifibilis
l ſeu
d apparens
ſt Naltitu
l' pto vifa altitudine in veram conueirenda , hocmodo. Kabul—mm
Qlçtre in his tabulis altitudinem vifam , perínde ac ſi ef- P" jºtª)…
rndm ,Ñ 2 _ › u a vren um e . am 1
,F …ªl, cet exempli gracia (it idem angulus S , non poreſt \amen fet verauy Parallaxim illi refpondentem adde illi eidem "ªªªm
¡vu-¡1,42,, colhg¡ Idem,li pro eadcm fumatur altitudo viſa, 8C altitu~ altitudini: deinde cum azgregato hoc qumre in cadem \
z., do vera,- nec poteſt angulus VA S, -effe ::qualis angulo tabula aliam Parallaxim z illa enim eſt , qua: ~ al
VHS . Quite qui in vna ,Se eadem tabula quxrunt Paral~ titudini vifa: priüs data: , dabir altirudinem veram . Vt ,LIDIA
laxes,'-'tendo eodem gradu altitudinis ſiue data’ ſiue viſ-ae: cunq. tamenl’arallaxís horizontalis Solis (it ab Auctoti
vc non auci ſaciunt , vehementer errant; przfertim in... bus deiiuata ex ptreſuppoſita Solis à Tetra diſtantia , de
Lunar¡ us Parallaxibusqux maior-es ac ſenlibiliores sút. qua Capite pmzcedenti , lubet eorum opiniones de illa in
-j
Docebo tamen infrà num.7. quomodo per duplicem in tabula ſequcnti depingere,vt conſeiri poffint cum dillun
Freffum ltccat vri vnica harum tabularum abſq. errore . rijs ab iIfdem poſirís , 8C relatis in fine Capitis ptreceden—
ntetim ramen docêdus es modú diſtinctá tabulam con tis. Erenim Lambergiur in fua Vranomcttia pag. lib.).
flmendi, 8C adhibendi quando Alritudo Syderis , aut cius Elemehto 8. affinnat, excepto Ptolemaco , reliquorum A
Cóplcmentum feu diſtária ;Ivetticc nó ſunt viſa,ſcd vera. - flronomorum przcedentium Parallaxes difcrepare a di—
V. Sir Primò in ſequenti flátixs, aur á femiangulo Com' Vmbra: Terrauóc femidia—
. fiºura Sol in R, púú‘ro H0 metro appaienri Solis : Sed de hoc opportuniüs infrà_
Plnllnm -º - ~ - r
HW…" rizontis Rationnlis \mpe capa ¡.num.7. 84 8. - ›
\ S] ctu, oculi A ’ ita vt vera. eius
[u Duro \
4…,, H. altitudo fitnulla, 8C diſtan~
mm". ria à vertice vera (it arcus Parrilla-Yi: Sali: Harizontali: in 'tri-0115i Solis
"I—I I-_n..
-
p_ _
n. VR , Graduum 90. nam.. ' Diſi'antia d centra Terra.
Parallax’is R, erit non ahi* fi Media *Apugxi I ü Perigzei
rudtnlINt multi purant,fed Uiitanria Uiſt. Max. Uiſt.Min.
profunda-tri: : at Sol pri
..—— mum viden’ nó poterit in AUCÏOÏCSÏ- p 0 r 0 l 'l
fra Horizontem HR , niſi .
ab oculo eleuato faltem in C, per lineam C I R , qua: ta— Poſſidºnius i 45 l 4o I ;º
men erit Horizon Senlibilis oculi C : at oculi l, Horizon' Prolcmeus 2. 57 2. sx z 4
Rationalis erit HN, vrerque aurem Horizon ſeruíet ocu Albategniu: z 7 z o a !4
lo I, non eleuato . lam VCl'ò,( inn zqualis \it AH, diſtanſi i Alfi‘agunus z ç6 2. ;o 3 z
tia oculi A, a centro Terra* H, ipſi lH, diſtantiz oculi I, Fcruel¡ur 2. 4:) 2. z6 2. 46
ab codem centro, &I diſtantia Solis HB, azqualis diſtan— Copernicu: _u z — o 2. 5s z 6
tine eiuſdem H R; & angulus HAB, ſactus a Tangente
BA, (ir tecttls per I 6. Tertii .Eudidirfflcut Se HIR,ſactus Ncander 2. \9 2. \4 z ſ
a Tangcnte RI, etir pct 4. Primi Euclidis angulus R, qui Ma/Zlinus 2. $6 2. ſI z 2.
eſt Parallmjs horizontalis oculo I, :rqualis angulo B, feu TM» 3 o ²- s4 z 7
Parallax¡ horizontal¡ oculi A : Ergo fufficit 'in hoc cafu Longomomanus 2. 4o 2. zY 2. 4,;
per problema, de quo num-1.. inuenite Parallaxím hori Kepl- ex Rudol. r ' o o 58 I z
zontalemmam illa erit P.uªallaxis,\ed profunditatis, nem Sed e:: dlfl. 1800 1 \7 I H l $9
pe angulus R: *ZC ſi oculus eleuaretur in C, videret Sydus Lambergiur 2. ' I8 2. tz 2. 1;
tantò intra Horizontem HR , quanta eſt ralis Parallaxis .-' Bullialdus 2. 2. I 2. I9 2. 2.4
Aòd ſi Altitudo Syderis vera , vt plerumq. eſt in vfu Kira/:cr I 46 t 4I l 5l
¡mmm, Parallaxiumdïipra Hotizontem quoq. Senſibilem Svdus
º,, 45…“; eleuenóc in priori figura fit exempli gratia Sol in S, 'tunc ;Bctlinus z ò *P *X*
…z, 4,,, in Triangulo AHS, de quo numero z. datur Syderis di Miren/i: t 44 I 39 . 1 49
_ ver¡ III-’m ſtantia aCentto TerraCNr fuppono , que eſt Latus HS, SC Vcndclinus o I4 o ¡4 o 14
I ¿12. talium partium Latus AH, vt vna pars , 8C angulus AHS› Lungrmanterim o -ç9 IP .1.
‘ vera: dil’cantize a vertice, ſeu Complemenri verce altitudi &No; interim o 2.8 º 2.7 o z9
ms ab Horizonte: quare per z. noſtrorum Triangulotum
Planorum Obliquangulomm inueniri poretir angulus S,
II qui cſt menſum Parallaxeos qua-firmó( fubrrahendrc alti
"fu lªu-'au tudmi vera-,vr habeatur apparens , vel è contrario addê—
S C H 0 L I A.
?ml/I... da: diſtanria: vera* a verticc , vr habeatur diſtanria viſa V
!m , AS: nam angulus S, eſt is quo VAS, cxcedír VHS,per zz. I. Odum alium collz'gendi Parallaxím HarsZomu
Primi Luci-tdi: . ' lem proximènradam opportuni‘m Cap. t l. nu.7.
l) At
114 LIBER TERTIVS DE SOLE.
.Ardſtanriüſiundicaui
Mºdo: obfiruandi Parallaxc:
, li; Capitc 7. num.Sali:
z. Ó‘independê'ter
4. Sed Mide zidiffi
Sa M.;’. S. 3". veram altitudinem Gr.1 o. M41'. S. 4;”. na—
ctus eíſet; qu-E dempta ab \Equatoris altitudine , relin—’
ale¡ . \bladeſ autem deducendi ex Pam/14x¡ Altitudinix, quebar Declinarionem maximum Solis Auſtralem G.2.z.
41m: ſiwcies, paid Longitudmir, Laritudim: , Deciinariºpiy, M42'. 8.20”. hoc eſt Bore-ali minorem totis 9. Miuuris ;
Ó‘ Aſ mſiom’r rectaeſizldicabimus 1112.5. vbi de Solu ECI; [i— concluſir id non aliunde oriri , "quam à Refractione tadij
bm, (“9' ¡27 Preceptir de Eclipſibmucà‘ m libro Optico Sc . de Solaris facta in tanta vicinia Horizonris , que apparen
Parallnxibmſcd in Vendelini, C7’ Poſlidoni) , immo‘ in no terarrollerer Solis cenrrum ſupra Horizontem; vr ipſe
/Ïm ferèſèmemijnamula eſ) Parallaxis bºriumalirmt re narrar tomo r. Progymn. à pag.: 4. Excogirauit iraque.;
ligirx/ÍIecicIfl-mrè plerumq. negligi pofflm . modum reuocandi ad menſuram Solis , Luna: , ae Syde—
Pªul/a- IL Ouorliam 0mm: modi colligmdi Parallaxim ex di \um aliorú Reſractiones , quem tradit tomo r. Progymn.
xinm Sªli.- flammkolir, de quibus “9.7. num.6. (7' 9. ¿que mcem [un: pagaz. Sed nos illum vniuerſaliorem, 8C ali a eriam me
¡Mªrlin-M acdiflunfia Soli; per c0: inuenta: ¡darte Hipparcbus vel thodo vrilem reddemus : eſt auccmhuiuimodi .
‘º ' crían¡ Prolemarus 1111.5. cap . i l. reliquit ¡II dubiº M Sol 'pl- II. Sir Horizon H R, 6(
lam Parallmim ſenfibilcm babfat; (9” Maurolycus Dia— Meridianus H V R D, in., Pub/ma
Iago i ,Caſmogn paga r. ;Ñ /mm‘ dmer/itatem aſpeílzªis mſm- quo Polus ¡Equatoris Bix: TÑZZÜ_
/I‘I'Iilcm reputat ,- o" Keplerus in Aflronomia Opt. [243.504. Zenith ſeu Verrex V, 8C ſe- ª‘ "nº
nit. De vmbrre Terrenº: longitudine,& larirudine ,So— micirculus Alrirudinis ſcu UAM."
liſq. Parallaxi , ſi quantíratem ſpectes , timida etiamnum. Verdealis VAD, in quo fit
exiſtir conſulratim (Vibidem pri-;.351- loquem de ºbflªr— veruslocus Solis correctus
"Maiz": dI-Ígitir Lunarir diumetri La'lip/_st air : Cupio per Parallaxim in B, ſed vi
Aſtrouomos operam dare , vt cerriores aliquí modi hi1- Refractionis appareat in.,
ius obſeruarionis conſtituaurur . Nam ab hac vna re de— Horizonris puucto A , 8C
pender id , quod in Aſtronomia vulgò maximi fir,dimen~ ducantur duo arcus com
fio alritudinis , 6-' Corporis Solaris . Erenim ſi fit Paral— lementi declinarionis So—
14x is Solis maxima z. ſcrupulorum , Se in :eſtimatione de- {is ad Polum P, vnus ex lo
Ñfect us Lunar-is terria parce digiti aberrerur, actum eſt cº viſo A, qui ſit AP,& alterex loco vero B, qui ſit BP:
de 500. ſemidíamctris Terr-.ez ſin maxima Solis Paral- In die igitur fed ſereniſiïma Solſtitijazſtiui, quo variado
laxis fira'nlrrrabimus
' ' ’ ‘ fione i7oo.ſemidiamerris
vnius ſCiupuli in detctectu Terra:
Lanari . At I'II omíſ-
premeri- declinarionis
nedum de vnohoras
intra paucas in aítcrum diem vix
, ohſemetur feutibilis eſt',
Azimurhum So
da,…- 4Iium madum . mmpe Aïlflaïfhccum huir pra-fan, Cſ?“ lis orientis in A, nempe Arcus Horizomis A H, inter So
¡lima qui Edy/¡bus nititur paruipendxt , w dºm¡ Cap-7. lem A, ó( Meridianum H, quem arcum meticurangulus
num. lO. ad fine-m. Ergº hac mgotium mm pci/det al¡ [me AVH , nam eius complementum ad grad us 180. eritan
wm re, rt bz'c dicimr . Vide! Mmm (mm-bm penſitam gulus AVPzData ſinr autem prrerereà in Triangulo BVP,
Liz-Flor , qzzdm non ¡II/Eire'- ncdum auduffer Vendelinus in ex vera Solis declinarione Complementum ipiius BP, Sc
11mm ad me daſh’ dixerit bypotbcſím Solis ¿ªurª-AMMK- Complemenrum altirudinis Poli VP; nam ex his tribus
¡¡¡y , [906' e/Z mdli! wentem Parallmibm , no): poflè cºnm'nci daris , per Triangulorum analyfim inuenies arcum V B,
falfi'mzi: , ex Plianºmemrz (’F‘ ex eê mm miniu immº‘flipe à quo ſir detralias quadranrein VA, ſeu gradus 9.1. relin
magir exacta: mºm¡ col/Ig¡ . Reca/e fundamenta , .qm/Im* querur arcus A B, norus , qui eſt díffereuria inter locum
,Dz/[amm Sali; nin'tur, cx 0111.7. Ó‘ Sc/IDII'jI aim , CF‘ VM- Solís verum B › GC Vlſum A , atq. adeò Refractio Hori
dclinum bmágmiu andre¡ . zonralis .
’ lll. Sitiam Sol in A, loco vero, fed vi Refinctionis Par-'IM
M‘ W 'W‘ “PRUEBAS-PJÑWÑÑ, mÑM apparent in .C, ira vt viſa alritudo fit arcus AC , '8C duca- um“…
W 8593. 955,3, .593,3. 501,3. tur ex C, arcus LP,qu1 ſir Complementum Decliuarionis
nome, ſueritq.obſeruarum vr ſuprà Azimuthum A H,
quando Sol apparer in C , (ic enim norus erit angulm ‘A
C A P V T VH, vr ſuprà, 8C inde angulus AVP, in triangulo AVP;
in quo cum demi* VP, Complementum Alrirudinis Poli,
De Reſ/iªactianióm Sali: . & A P, Complementum declinarionis vera: , vtiq. per
Trigonomerriam inueníri poterir arcus AV: ergo fi qui—
ntª-mª_ l. RlM_O' relegenda ſunt , qua: de Reſractíoní- do obſeruaſti àeªiiiurhum Solis _appairenris in Gobierna—
"u~syd'"¡ bus uicommum diXimus_ Lib. i. C.;6. vndU ſti eriam eiſus ¡l‘anrmm a veitice Viiam , nempe'arcum
nº” ¿mu mamfcſta eau Refractiomun patet_ , ex eo VC, detraelo VL , ab aicu VA, nora ner Reir-¿cho AC,
ª…: Q quod \ªdn Solis ac Syderum aliorum ¡neidant 85 ſic de aliïs 5 Obſemmdo die Solſtitiali ſíngulos gradus
in Armoſphzeram , qum denſior eſt , ac diuerſre diaplia~ Altitudinum apparentium Solis , cum ſuis Azímurhis al)
neiraris ab ea,quam habet (Eſl'lel' ,.òc purior Aer . Er ali ortu ad meridiemuSC à meridie ad occaſum Solisrldemq.
qui quidem Aflronomi aur O ticr, Sydereorum radio~ fit proportionaliter in Luna , ó( in Fixis Srellis .
rum lineas , refractè .1d ocu um noſtrum PCÏUCHH‘QJ IV. Nos aurem hunc quidcm modum adhibuimus , Naſh-a ma.
ngiiOiiei-unr, vr parer ex .dl/MQ:: L.7.Propoſ.1 y¡ 8C 19’. ſed Azimu‘tha obſei'uaiires ope Triangulifilaris , quod :bad-45105.
ac Vire/[mm L.ro.Prop0ſ.49.ac $0.8CVue-rncromnoris exactiffime oſtendir planum Verticalis Circuli; &c ex- lªª-"Fi"
ad L,I.Geographi.e Ptolema-i: Sedóc Bernardª: Vual- pedantes Hole… ad detenmnarum Azimutbi gradum , Refuerzº-.
me,… , vr ip‘ſe narrar in l'uis Ob ſeruatiombus ad annum onqe cer-nus" quam per conſueros_ (Diamantes All-nu]- míª-u ,
148 9. die &Marti; agnouir Venerem veſpertmam appa- tha es , m quibus modicus error in inclinarione plam eo—
ruul'e \ibi ſupm Horizonrem prºpter radiº: fractor , cum rum ad Horizonrem , gignir errorem in altitudinc ſyde—
rcuera eíſer ſub Horizonte; quod in 2 eadem eueniffe rum, prope Horrzontem non contemnendum; Ideòq.
[Mmmm-2 Hafliat narratur in EpiſtoliSTychonis pagaz. non ſemel TVs/70 Cºnfeſius eſt Azimurhalespbſeruario
_ ¿<4 11/1.iz/?linº in Aſtronomia Optica. Kepleri pag. ¡56. Sed nes lubricas ó 6C ſuſpiCIoms plenas effe -, vr in Libro Or
Tſ‘l'º P'” nemo remedium artulit, nec ante Tycbºmm modum.. ganico z qui eſt ſecuhdus romi 2.. Almageſti Noih'i Noui,
glzílfªfl’ª- doc…, cºn-¡gmdj altirudines fyderum obſeiuaras per oſtendcmus. Sed aliam przrterlianc methodum inue—
!br nu mm detractiomm Rcfimhºmss nedum eaſdem Refractio- ſtigauunus ;nam capta ante ortum Solis alrirudine Stellç
nes dimeriendi . Nam ci‘un per Circumpolares Srellas Pixar nora’n‘k inde tempore ante meridiem deducto, co.:
ªltitudinem ¡Equatoris Vçaniburgi nactus eíiet Gr.54. pimus, adhibiris ad id ſociis inſtructiiſunis , numeraro
M.ç‘. 5. ¡5”, ¿Y cx Solis altirudine meridiana , in Solſticio tempora ope Perpcndiculi exactiíïïmè nobis tempus Pri
correcta , per addiriOiiem Parallaxis _M.i‘.S. gs”. ac re— mi Mobilis exhibentis , ó( ſic loco Azimuthorwn adhi
dupla ad Gr. \7. M. 36'. S. 45”. collegiſier Solis maximum buimus angulos ad Polum P,- vr ſi Sole apparenre ÍIL
Declimrionem ab Aequarore Graz. M.; r‘. zo".dçindc C, norum erar rempus verum ante meridiem, norus quo
q in Solilirio
diuiſis Brumali
&e adlnbiris , alis arq.aliis
, ſcmper iuueniflſierinſ’munentis exacrè
Solis altitudinem., que erar angulus A P V , cum quo , 3C cum V P, Com
plemalritud. Poli, 3C A P, Comp]. declinarionis , inue
mendianain Grao. M.59’. S. 42.".additaq- l’arallaxi \ua ¡¡¡cbatur arcus VA, diſt-.intix vera’ Solis a'. vertice, cui de
- \meta
LIBER TERTIVS DE JOLE.? u;
PQ* rracta diſtzmria vifa VC, per amplum quadrantem obfer-l
, uam , remanebat nora Refractio AC.
N,P4 ’DI/:om V. Alter modus, quem fuggen'r TyC/20 tomo t. Pro SCHOLIA.
Mªªª- gvmn. pag.9.1.. vritur Declinarione Solis per Annillas l. C Auſ:: Refmctianum ciim *wn-¡ie /ínt , Varias quºq. Rªſ"¿Ï-'ſiª
¿u ~ ¿Equatorias obſeruara , vice Azimurhorum , 8C cum reli
quis vt fupra daris Refractiones manifeſtar . Nam in.. Refi-afliairer reddimt , Aerir em'm denfi‘rm, C9' "ª” Pª?"
05“ ta; . (jr- m
Triangulo VCP,datur VP, Complementum alritudinis cra/jI Ne: \1tm º/èbtfi‘d,6iu_fq . alt;Inda nar¡ efl Mde¡ni¡ct om cªíª"…
'rª-.vr.
Poli , «Se V C , diſtanria Solis à ve rtice viſa , <3( per (Lia ni H ªrizºnte ,jed maior m locis bumidiaribiu , acf'rigidio
drantem Aſtronomicum obferuata, 6C C l’ , CompIE ribm ,- me in eodem Hºrizante can/i471: tªrª ;mm tempº" J
mentú Declinationis vifç Solis per Armillas obſeruatur‘n: _led
&Úſmaiºr
maiorCirca HVemir
, qudm , CF’ Veris
in Sol/litio efliuaconfinia ,' Ó‘ in
, ('Fſi' plimia ¡tu!Aequma—
nebuloſb
Ergo non latebit angulus VCP, qui fubtractus à duobus
tetris , feu à gradibus ¡80. manifeſtabit angulum ACP, tempore , aut niuali . [Vega: !amen Tycho in Epi/?011: z G"
a
CUm quo , 8C cum CP,Complcmento Decliimrionis vifx, tºmº I. Progymn.pzzg.18 o. Refi'actionex in Haz/fin e/ſè (ve
5C A I’, Complemento Declinarionis ven-e , in triangulo 'Rothmannus abſeruatiim e/[e diffimbar) dupla mmorer ,
A-C P, inuenies A C, arcum Rcſiactionis . Sed hic mo quam in Dunia; id em'm vii-Iº obſerzmtiouum ponia adflri— y _
dus pro Reſractione horizontali paràm vrilis eſt; nec ob— bit. Diſcutimdum -Uero‘ e/Z in Opticir no/Zris, an diuer/i- *ªkª/“2""
m lumim': , Ó“ di/Iantix ii Terra , (²7 figure in ſ)'dere ipfli ;ªnªr ,jaª
feruario per Armillas eſtira ſim lex , euidens a ac tura‘vt
hic requiritur , quod in Libro rganico ex ipſomet Ty aut in ſuperficie Atmaſèbem , CF' profundimtir eiuſdem.- mºr-“¿ULL
chone docebo : 6C prxrereà duplicis trianguli analyſim Arma/¿Ibane , diuerfam Refiizíhºnem faciant . Item qmm
expofcit . ta/ir altitudº Airis refraflorq , Ó” im rama , quanm buli
rſ.“ Reª VI. Inuentx Reſractionis vfus primarius eſt in corri-’ timm Crepuſculum efiïciemium, 'Ut cmſuit Tycho , o“ Lon
fuBJMÍF. qendaaiurudine fyderis apparenri; nam illi addenda cſt gomontanus ,fiam- Mim; Keplerus . Itern im Alma/pla.:—
l arallaXis altirudinis , fed ſubrrahenda eſt Refractio alti re den/[tas -zmifºrmiter difformirer decreſcem wrſus Crr—
tudinis , &fic relinquerur alritudo veraz ſiquidem Re lmn, radium refmctum in curuam [Mmm, tm 'vero‘ in 7²7mm
ſractionis effectus omnino contrarias eſt efl’edui Paral— rectam , un in plures recta; linear eirailariter 7 aut paraba
laxeos ; hzec enim deprimir apparentcr fydus , at Refra licè diſpo/I'MI redigat . Item un Muſ¡- pra‘ipitir difieremid
ctio lllud apparenter attollit . Secundarius vfus eſt in.. .Refluflianum prºp: HoriZontem , fit Arma/[iban trdctm
corrigenda Dedinarione , Afcenſione recta , Longitu langèpralixmr, per quem radim'
Tycho , Longomonranus, refi-aflm
Metius, !mn/ire
Cuba-ute]. deber , *ve
pumſirummn
dine , Latimdine, ek' diſtanria ab alio fydere , 8: in con
uertendis his de apparentibus in veras , aut de veris in... [ola diiierſímr inclinatianir radi¡ in Aimaffibªmm inciden
viſas apparentefque . Nam vr id quoq. indicemus , fi in ti: , Im alía. Rurfiir ;m Tycho Tubular» Refract‘ionum con
Triangulo VCP, detur VC, Complemenrum alrirudinis feceritſearfim a' PAMI/;ui , an ed inclmd : quam ºb cauſnm
obfematx, Se V P, Complementum altit.Poli , & C P, ¿mp-itraui iizm abſeriiariºnem Solariumflcfractionum f4—
Complem. declmarionis viſ.? ; inueniri poteſt angulus‘ &am per Tychonem in Sal/litio .ii/lino , a P.Alberto Curtia
CVP; deinde cum eo, in Triangulo AV P, &Cum SJ. qui num‘ Ceſim'r iii/fu pueſ) Obſeruationibus ‘Tycha
q-u—r —~— V P, &e cum VCA, addità fcílicet Refractione A C , ipſi nicir in lucem eden-dir , Dem'q. an duplici tubuld ºpus [it,
C V , inueniri A P, Complementum declinationis vc ?mi prº altitudine 'vera , alien-i pro altitud. @pm-mii [yd:
rze. Item in Triangulo A C P, daris AC z arcu Refra rir , vt dixi de Parallaffim tabulis Capqzrecedemi ; O" an
ctionis in altitudinem , & Complementis deciinationis Tychonís tubular ºb mmiam fortè Paralldxim Soli: rfiir
AP, vera! , ¿e C P, vifaz, inueniri angulus APC, qui patam corrigenda iterum fit , Ó‘ hi: fimilia; quie nan pºte
eſt differenria Afcenſionis rectce: Se fic de aliis , vr fuſii‘is mnt boc lºca tºmmadè tractari . Kriſtmzmní amm; impe—
rradeturin Problemaflbu: communib. Phni Mobilis , &C rm'a , negantir mdium, qm' à centra fyderis exit refringi;
in Libro Optico , Sectione de Refraé‘rio¡úbus,vbi multa ideo‘qÍ non cflè corrigendm alrimdinerflderum den-acta re
fubtiliom , &z fcitu digna de Refi'actionibus -D. O. M. fraflicme , dzctimmir . eº' quo'dper illum folum [yderum al
volente docebimus . ' titudiner ºbſèrucmtxr z ibidem luculentiiir redarguenda ej?.
T‘W‘ R' VII. TyC/Iº itaq. modo tradito numa.. z. 8C ç'.Reſra~ . II. Mirum o# qmim multi , Ó‘ infignesſim Refrdflio- ¡fºªm Rª '
' ctiones dimen fus in Dania , illarum tabuiam nobis reli ni: :fic-Elm , praſèrtim in Luminaribm, adco‘ w y: ignºratirfªª‘ºªª'”
quit, Solarium quidem pagina 79. tomi primi Progym— _Aſi‘rommia 11710 pene oculo careat . Primo‘ emm nttollmdo JEFF":
naſmatum; Lunarium autem pag.n4. FiXaium aurem vifibiliterfi'dur , Ó“ ein: omnia pimctd ruiſíbilia , immumt mi‘ "ª
pag.280. quas deiiiceps ali) exfcripfe-runr , vr Long-;mon Aſcenſiºne: , 4C Deſcenfianer , Longitudinem , Latitudi- '
mru: L LTheoricor. CS. K¿planes in Aſtronomia Optica. ncmmc Declinatiomm aim . 11. Diſtantiam duarumſjde
pag.12.1.& in calce rabuianim Rudolphinarum; Betti mm ¡nm-fi , .4m duornm punfíªrum luceminm ſupm H0- i
mu Apiario 8 . Progymn, r. Ϻropofz. 11' eri-(0mm tomo 4. rizo/'item Contrabitginfi-a ªutom ¡¡lign- 111.Ampliiudinem
Curfus Mathematici pag.98. Bullialdm in rabulis Philo artiimm , (7' occiduam in .Sp/1era Obliqua auge! ayud Bo
laicis pag.r79. Metim m Aſtrolabio: fuas ramen dar rmlcr Borealem , Ó“ diminuit Au/Iralem , fi compare-mw
Lambergim in tabulis pag 46. &z nos dabimus in fine Li cum punctis Orti'i: , Ó' 0mm?: Acquinac’lmlis ver¡ . 1V.
bn' liuius . lntereà notaru dignum eſt Reſractiones pro Diem Artificialem in Zima Tºrrida ac Temperatir auget
pe Horizonte… prmcip‘iti incremento aurdecremenro acta :mi decem circiterMinuti:,arce/emndo him arrum S0
varian -, ¿Y Solis quio’ern , ac Lunae euanefceïe Circa gra lis ſdinutir‘quatuor aut quinq. temporir ,* inde amm; retar—
dum altitudinis 4g. Pixªrum aurem, Circa. gradum zº. dzwdo occaſum *, at in Spbam Pam/lola , O" in Zo‘m'r Fri- '
apud Tycborzcm; 8( Fixamm Refractiones npud eundem gidir auge: diam pluribm aliquanda bori: , immò Ó* die-bm',
eife minores Sol-.iribus 4’. poffe .deſeruire Reſèactio *vt mon: narrabo . V. Aequihºflia Verna dccelemr, Ó‘ .Au
nibus aliorum Planctarurmvr ipfe aretur pagina illa 2.89.‘ rum-*1.2111 retardar , Ó" interdum facil 've Armillarum Ae—
Sed Refractiones Lun.? Honzonti propiores , minorcs qixinai‘lialium camita: codem die bi: -Utrimq. illumimmu
Soiaribus , poſteà verò maior-es alicubi elſe ;cum ob ma— rcqimliter «14112er z ac bi: -Uideatur Aequinoctium fieri ,
iorem inclinacionem r2 dii, qui reſringimr, deberent om quodſtuporem Hipparehº caufie ¿zm-rº im'ecit , Ptolemo -
nes efſe maíores Solaribus; vt oſtcndam in Libro Opti aurem amſam ficfpimndi de Armillir Alcxandrinir , ta»
co . Itaq.77ch0ni z Refractio Horizontalis eſt {ik 34’. fed qmm vªlley/i: à ri/h'na callocatione. VI. Diametrºs‘ app(—
z z‘. Ar Fixarum zo'avel 2.9'. zo”. Caufam rangit Ke remex [j’derum 661471de altitudinem reflringit , ideoq. 0m.—
pler-u: inRudolphinis Prçcepto 197. fed de-hac nos plura formem , Ó’ quafi ellipticum nºbir ad HoriZymem exhi
in Opricis , vbi 8C illud Kepler¡ Aſtronom‘. Opr. pag.183. bet Salemmc Lunam . VILLuminai-ia ex diametro oppo/Ï
expendcndum ; an fcilicer per Eclipſim ahcubi rotaiis reg m , Ó” in Horiïonie ¡m! infra‘ poſita repreſèmatſupm 1-{0—
fractio poffit efle Miuurorum 61. g.. ri'them , *vt ºb/eruat Cleomedes ſub fillem LJ.. adco w
Lime Eelip/i: vida-trar etiamſ¡ Lund reuerà (it infra {2’9—
WET-ªiº‘. ;‘Ï -‘ rizontemz Sol dutem (upra *, quad obſmmtum eſè teſfe Plinio
LJ.. C.1 z. Canſiilib. duobus Veſpa/ianir tertiiim a nen-pc)
anna C H R 1 S T 1 72.. Februariz 1.2.. C9" a Ma‘ſtlino im—
m I $90. 1-419 17- telle Keplerolif Aflranºmºp!. paz-l ;6.
- 2. U” ac‘—
-It8 LIBER TERTIVS 'DE SOLEL.
l'uerſre rrabeculre, 8C oculo vuris colorarís muniro , ac tu; Tn'anguli rectilinei rectanguli‘; alrerum aurem-la tus Cit
bulo immobili inſerro , expectabam donec Solis limbus ca rectum erir dil’tantia rabellaium , cum quibus per
occidentalis tranſire inciperet per Meridianum , duobus Triangulorum analyſim inueſtigatur angulus ſubteu—
filis tenuiſiïmis in plano Meridiani perpêdiculariter ere ,deus ſemidiametrum Solis apparentem . -
ctis defignatum ; Se ſtariin dato ſigno, Socius, qui pl erü Porrò ali¡ meris rabcllis vruntur parallelis interſe, 8C Duplº,- Ñ,,
que fuir aut I’ÑFr. Maria Grimaldm , aut ſratcr eius P. perpendrcularitcreXCIpienribus Solis radium centralem: du: in Im
I’izzcentíus Maria , aut P.Frmciſcm Zmm , nu membar prceſerrnn quando earum diſtantia eſtvalde ma na, vt mªdº.
I’erpédiculi Oſcillationes ſimplices verſus vnam parrem, ?ªye/20m', cui ſuit ;2.- circiter pedum , 8C nobis a quan*
donec Solis centrum ad Meridianum peruenirenóc dein. do ço.aliquand0 etiam, vr in Templo &Perronij maior
de donec rotus Sol rransiſſet, 3C margo eius orientalis ve— pedibus \70. ſed in his calibus connnia lucis &vmbrae
lut ad contactum o ticurn duorum prxdictorum filorum magis dubia euadunt , Ñ motus baſis lucidx fit celeiior
veniret . Idipſum eci ſa’piſiimè in ſpecíe rotunda Solis atq. adeò ſubita obſeruatione arq. attentiilinia o us eſt.
per ſoramen exiguum intromiſſa in rabellam candidam, Ali) aurem , vt Keplerm , SL'heinerm, Manu, 6C os ſín
Soli parallelam , cubiculo circumquaq. ob ſCUratoz nu. pius, vruntur tmbecula cum infixis ad capita tabellis pre;
merante interim Socio rêpus ', quo tota illa baſis coni xª. dictis ,* vr poffint eas attollere ac depremere , 8C dexrror
dioſi rranſiret lineolam in plano Meridiani ſubtiliſïïmè ſum ac ſiniſtrorſum mouere, prour opportunitas exci
ductam . (Dando aurem erant dies Aequinoctiales,ſuffi piendi radinm Solis exigir , ¿Y ad maiorisrobſeuriraris
Ciebar _tempus illud in partes Aequatoris conuerrete , vt compendium , rubum charraceum nigreſactum inter ra
mi… ¡n nora fiererSolis Diameter apparens; ſed alijs cliebus ſup~ bellas inte rponere , qui eriam fibras radiorum colligar ne
bºyinodºſu pOſita declinarione Solis , oportebat atcum Paralleli, qui dlffipentur. _Fuir aurein-diſtantia tabellarum Scheimrª &kimi
fF‘F‘ºfT'º" rraniiucrat Meridianum, reducere ad arcum Aequatoris, quidem partium roooo. ſed Pedum Romanorum to. &e ¿M n_
"ªªª“íffl' iuxra Parallel¡ proportionem ad Aequatorem. Has aux ‘ quamUIs ſoramina ſubindemaiuſcula, 8( minuſcula va- M F7
tem obſeruadones in z. tomo Almageſ’ci , vnà cum alijs riarer, nunquam tamen à baſis lucidre diametro ſubtra.
depromemus . lnrereà ingenuè láteor me tanta ſubtilira~ xit,vtoportebat, diamerium ſoraminis; ideòq.illam.›
te , ac patientia non effc cam ceiritudinem conſecutum, ¿Se inconſtantem , a: ferè ſemper maiorem iuſto repetir ;
quam hinc ſperaueram : Cauſa aurem fuit incertum mi‘ ſed neque huius correctionis meminit Bettina: hanc me
tium, ac finis rranſitus marginum Solis, eò quòd fila què. thodum indicans Apiario 8. Progymng. Propao. aliud
uis ſubtiliſſima,raineu aliquam hinc inde particulam dc, \amen remedium adliibct Scliolio 1. longè diffirilius ,
Sole delibent ac regant ~; ira vt duo circitcr Secunda quo inuenienda eſ’t plenaria radiorum decuſſatio longè
temporís numerentur , antequam certus fis de illo initio, à ſoramine ſacta , de quo inuento opportunius in Libro ‘
ac fine -, quo fit vr de vuius ſemiminuri exceſſu , aut de-\ Optico . At K:plan diſtantia rabellaruni fuir parrium..
fectu ſuſpicio exactam diamerri Solaris,aut Lunaris (nam 10;68.qualium foraminis diamerer 16. g… Nobis verò
8x' Lunarem ſçpiffimè hoc modo explorauimus) noritiam varij rubi , Se tabellaium diſtantire vſitatz ſunt , nempL)
intercipiar .In baſis aurem lucidez tranſitu, confinia dubia. pedum 8. !0. 12.. I ç. Sed duo ad exactiotem Obſeruatio—
lucis , 3C vmbrze mera: , ob penumbram vrrique affinem, nem addidimus . Primò enim adhibuimus Sociumnem
caudem ſuſpicionem iniiciunr: nam foraminis diamerer: pe P.Fr.Mari4m Grimaldum,qui à dextris acu ſubtiliſliª
à ſpatio peitranſito auſerebaturª, ideòq. hinc fallach nº.. ma pungeret tabellam in confinio mera: Vlllbl‘ik , ſtarim..
bis iubrepere non poruit . Vterq. \amen modus longè ac ego à (iniſtris , marginem baſis lucidze orientalem ad
cerrior eſt, quàm vllus ex hactenus propoſiris, .Se ſufficiés lineolamin plano vertical¡ tabella: ductam, appellerc;
ad euidenter redarguendos , qui Solis díamerrum maio— ſigno dato monuiffem, ſigno inquam momentaneo &5
rem 35'. in Per-¡geo, aur minorem 19'..in Apogeo nobis prolato monoſyllabo Sie. Prretereà duo plerumque ſo
obtrudunr. Omnibus aurem peiiſitaris illam in Apogeo ramina adhibuimus ireiara obſeruarione, Vnum duplò
zo' ;Ñ in Pen'geo a z'. omnium veriſſimªm indico, paucis‘ maius altero , vr conſtaret nobis , an vtriuſuis 'ſubti-ada
vrrimq. Secundis deſideraris . diametro, remanercr, vt oponebar, eadem quautiras
diametri baſis lucidre. Ethic quidem modus pin-(lan—
riſſimus eſt omnium, ſi ea,quam indicauhcircumſpe—
@ginª-.r Mºa’m Oèſèmamlz' Solis ctione adhibearur: Sed qiiia randem continia lucis Sc
Diametrum . , . .-ª vmbrx non ſunr omnino euidentia , 8C dum oculus ſata- Sºphia er.
gIt dubiuin cxunere, mouetllr baſis lucida .celeriter ad rºrmliezii
VU]. Vſurpauir hunc modum Atlas ille ſuperioris çui motum Solis; hserer obſeruatoris animo ſempet ſuſpi— bie.
TyC/10 ope czmalis, thamt ipſemer tomo I. Progynm. ciuncula de dimidii circirer Minuti exceſſu in diametro
pag.47 1. vſurpauitêc Kep/eru: in Aſtronomia Opt.C.r ¡Ñ Solis
mm" ,'inde deductaeligenres
vr medium ª. ſed defectu in ſequenri
iuſtiorem modoiſitatua
diametrum iuua~
à pag.z4o. 8C &latina-m ianoſa Yrſïna.L.4. parte 2..à~
G.4. .Se P.C)’/ſffidm Ingolſtadi!, ¿C nos Bononix rum in no mus , alioquin hoc modonactus ſum cam plerunq. in.;
ſtro Obſeiuatorio, turn in templo &Perronii pluſquàm Apogeo z I’. in Perigeo ;34. › ~ ’ ‘ - .
ſexagies . Arrificium eſt huiuſmodi: Couclaui vndequa~ -Ga/fimdm
IX; Sextum randem modum ſuggerit nobis Pam“:
qupiſtolis ad FortimiumſiLicetum , 8C in Li—
que eximiè obſcurato , intromirtirur radius Solis , prie—
ſertim Circa meridiem per foramen lamellx rotundum , brorde Apparenri Magnirudine Solis hum'ilis , 6C ſubli
aur ſeneſtellam quadratam a cuius ramen latitudo nota. mis. Trabeculat enim duas tabellas normalirer affixit
fit in parriculis quamminimis, putà in centeſimis vnius ad ca ita planè arquales, ¿Se arquidiſt-.Intes , latitudinem
vncire : non deberer aurem diameter foramiuis , aut lati ſingil atim habentes particularum 796. qualium diſtan
rudo .feneſtellce
citet excedere
Oportet aurem duas vncías
laminam illam pedis
ſic eſicteRomani Cir.,
lnobilem ria tabellaium ei'at 38 z 08. hoc eſt pedum Parifinorum...
ſeu Regiomm 2.1. 6C obuerſis ad Solem tabellis dimen
vr planum cius excipia! radium cenrralem Solis , ſeu ſus eſt latirudinem vmbrx proiectç à priori tabella in po
axem coni radioſ¡ aut pyramidis perpendicularirer. Ex— ſteriorem; ex qua per Triangulorum analyſim venatus
cipienda verò eſ’c circularis baſis alterius coni mdioflaut— eſt diametrum, apparentem
Qmírteremus uod vrile ctefſeSolis . Nos
pºner, quoq. trabecu~
hac quoq. ne quid
quadrata baſis pyramidis in rabellï. Cªndida mquidiſtan
re plano laminxdn qua eſt foramen aut feneſtella,& nora. la vſi ſumus , ſcuraro vndequaque conclaui: Metho
eſie deber diſtaniia hamm tabellarum in paitibus.-, in; dus auremeſt.
rrmrlralis ex vmbra: .ſilatitudine
. . inquirendi * òolis
' diame
ª
quibus nota eitdiamerer foraminis , aut latirudo ſene
flellx .q Deinde menſuranda eſtucuriſlimo Circino, diaq Sint radi] extremi Solis A C, 8C B C , rangenres tabel Prºblem a.
mèter balis lucidç coni radioſi,vel latitudo baſis pyrami. le !cmotioris DE, mar ines z 8C vmbrailli parallela fed?” 6. mº.
dalis , comprehendendo eri-am penumbram, 8C circum-u anguſtior ſir FG , 8: ra iorum vnio in C , ducarurq. GL, ¿º,
ſcriprà tamúm,, ſeu exclusà ſimplici v ac merà vm brà z 8C gerpeudicularis ad D E , ¿Sc ex C, perpendiculatis ad ra
ab ea 'menſura-l, auſerenda eſt larirudo ſeneſtellz, aut ellas FG, 8C DE, immò 8C- ad AB, diuidens angulum A
diameter foraminis, ob cauſam à Kepler-º demonſtraw CB, bifariàm, ſicutISC FG, 8C* D E, 8C AB, per-9. &10.
tam ,6C à nobis in Libro Optico: ‘SC ira remanebit emen-. Primi Euclidi: . Aoniam ergo recti ſunt anguli ad O ,
!lªta bafis ſpeciei Solis, cuius ſemiſiis exit vnum. latªs &ª K› SC L, eric OG, ¡emilatitudo Vmbraz nora exſdimen~
lonª’
. LIBER TERTÏVS DE SOLEQ 119
fionenequalís ípſi KL, 8C KO, ípſi LG, per z z. Prímí: abÃ
LÏÃdcl—¡¡ÏOKYÏZLLZHÏBÉÏ
r \ . — SOL(S D ¡AM E TER A MARENA*
' -

rcmanebír nota LE,in mi* Ex “mm Term f1’ªctªſ"


ulo
-, inLGE, rcctan
quo nota ulo cſt
qugoq. ad Aªctºl'ºs ’ dº “…bus '
In M' DITE? ' Tªg-’Ei
-' ' '
LG, vtpote :equalls tabel- Numerº XM* Media Maxſªctma Mim-na
larum diſtsmcísc K O , no
tar. QIÏC per triangulo— ' ª ' " ' "
mm rec an 10mm ana— .
lyſim nºn [Shu augulus .Ang’pÍQ apud Macrob. ¡ªo ª *k* *1-* *lª *I*
LG E ’ mixqualis eſt ªn_ Éc‘çgpnjl apud Clcom. l 2. 4 *I* *lª g: *I*
gulus ICB, per 2.9. Prí- At › rºº ' . Vª ;º 5²' 'ª 'Lª ’P
mi, qm.: B C’ cadit ¡n Pa_ rIflarc/mr, Archzmech ;o o zo o zo o
rallelas IC,& LG. A: I Edº/‘lªm‘
CBJubtendít ſcmídíame- Pªlºmª“? 8‘ Amªyª” 3²' ¡8 5 I lº 35 "º
\mm Sohsóc ACB,DI'amen-ü appzrêtem , quam inueſti- Albª"g'Ϫª’Alª”"17ªª’ ª" ²8 ª l ²º 53 4º
gate oportcbar. ª -~ ~~ Blªnc…" ſ \ b.
Ccrtemm híc quoque dubíum eſt confiníum lucísòc AIP mªfiªs‘ ª“? T" ª ' 3²' 3º 3¡ ²º 33 fº
vmbrx ,6: Plerumq. (oler max'uſcula vmbm-*latítudo ca— ¡ªmbªſ/"m ’ R’g‘ºmºmª' ª" ²7 ªl º 54 º
pi ob penumbraxn,idcòq. diameterSolI'S aliquzmrulò mí- "ª“ ’. Glªm… 1
nor quïm oportcrctóed fi modus hic cum quinto íunga- CºPªÏmªª’ . . 3²' 4g z 1 ,4ª ª; H'
tur , cſun ¡lle cxceffum’, hic deſectum gíquere ſoleat, fic: Rªm ²914“‘ 8‘ ‘mmm‘ 3²' ª 6 3 "8 Í; 44
compenſatío quzrdam; 8C ex hoc collafo cum modo 4., \Mª-ªm… ECC’ mºd" 3²' 5 6 ªl ²' º 5 $4
iuſtíoreſt çſtímatio Díamctri Solis miln' in Apogeo 305;. . .. . mªx' ' 3" 5 5l ²2 ?4 4
in Perigeo zz’. proxímè. Rch’qui mod¡ quos conſultò A풪钪ªlMª’fllfªª‘ ªl l l "9 ª º l 4g
omitto , ªurad hOS rcducuntur, autincertiºres his funk, D“mªl Sªmbªºl’m‘ zª' º z l º zz
aut ex Ecljpfibus ch'iuátur,quos índicabo Lib.4.Ca .Iſ. 7 ' o o 2. 8
num.7..v'oí de Prolemcco. (Lu—0d autê Lambemim êlaſ— «ªct—01,7???¿07412763225 315¡Mi g ;o **t º ª¡ º
{e 4. obſenmíonum Lunaríum, díametmm Solís perígçí ¡¡MU-;m ¡n Sugpl, EPI,, zo ;o ;o o z1 o
extendit ad 36'. id noſtn's obſematíonibus ímmedíatís Kepzmfl, 5( Hªgªn,… ' ¿Ó ;o ;o o ;I 4
repugnat euídcnter-,óc Eclípſes ¡Ike, quas ¡bi affm’czalI'- 641174,“, Lynx… ;o o *14 i* -P II*
\er pueſtarí poffunr concinnau‘s Luminaríum diametris, Lªmberçz-m ;4 41_ z z 34 zç ;8
qm: obſeruatíoníb. tamen non repugncnt . Bulma… ;2. p. 52. 18 zz ;º
hªy:: X11. _Reliquum eſt vt Opiniones Aſtronomomm Gaflmd…, &- Fºurmrim zo ;8 ;o ¡z z¡ 6
‘UM‘ 50hs Diametro :Ipparenti in vnam mbcllam com'jcía— Gºtefiid… [/,Ñdelmm' zo o 19 ;o ;o zz
ªmª" mus, pro cuius fide ſtant, &conſulí poffunt Archime— Antºn_ Manz, ¿e K/m'M 34 41 qc qu *Y *11
¡PP-'mª'duín Armario, Pappm,& Commandinur in Aríſtarchum Athªmſi… Kirchzr zo 54 ;o zo z¡ 2.8
."n_—._x-._ de Magnírudiníb.& Díſtantx’js Solís ac Luna: Cleomedes Langª,… zo o 2.9 zo ;o 2.4
L7.. C clica: Theoríx Ptolcmam L.ç.Almageſti C444 s. vel zo Io 2.9 ſl ;o 2.8
¿ªc 16.10iq.T/>cºn, &in Epítome Regiºmomanmà Pro- NM_ Own-b, penſimjs_ 3¡ (3-6 zo f) z; 8
pofizl.A/batqmius (1.30.6: ibí Regiomamanu: ínnotís
\Fl/7424”“ DÍffCſ-ll-Alpbsnſini Canon: ¡8. 8C Pur-IM* ~ (DE: ſcquuntur incorrecta ſunt, quía non ſuíç detra
chim in tabuh's Eclípſium 3 Copernim L4. à CJ Sad zo. cta díametcr ſoramínís , à diametro bafis luudç-ª 86
Keinéºld1.-¡ in Theen'cis Plzmetau'. paga. 1 o. 6C in Prurcní- penumbrx díſcrímína Vªl'Íè inconſtanterq. accept?. ,
cxs Pura-pto 49. cum tabulzvpaginze x zz. Daniel Sant— q Sc &hem-rm foramína modò minora , modò malo
becb de Obſerun. i’ropoſ. 14.6( 1;. Maginm in Theon'- ra adhibuít .
cís Planet. L.t.à C.r9.ad 2.4,. 6C Canone-GS. Secundor. —
Mobilíum ,Lim Supplcmcnto Ephemcn'dum pag. 19x. l ' " l ' " l ' ”
Clammín Sp ;cm pag.186.B.<z‘›—acmr L4. Coſmo '17.'sz .
PTMI/llum; in \ªnís Thor. Eclípſium ;TyC/:va ¿uno [º'Bªpt'C-Ïfflmm vel l Z7 ‘ª' ;g l íª lá
rogymn. pag-+67. ¿'C 48$ . Langaruomcmzs g. Theorl— Soba-mm‘ ve¡ 4‘ º 4¡ º 43 º
cor.C.9. Keplerm C. l 1. Aſtronmmx OprIcn: ,In Appen— ve¡ _ º 7 º¡ S 6 º
dice ad Tychonisl’rogynm.ín principíOE hemeu’dum, Et ſ lj‘s al'ter l ſ) '4 l
&in Rudolphinís Pnecepto 141. 148.& taEularum pag. lc ª ª l
92..:1c 98. Lambergiurm Vranometria pag-49. SC l l Y. in
tabulís pag. 57.8( in Theſauro ob ſeruau'onum a pag. Ioo.
ad lo ſ . Blancanm ¡n Sphkera L. loſ.; . Scheinerm in Ro SCHOLIA.
ſchſina L.4.parte *Enzima Apian’o 8.Prog.z. Nicºlau:
Mulerimin tabulis FrifiCKS pag.4zo. Redemptus Burun I. I N flatumda S01i: diametro fpparmti mn eſ? haben?
R’zmm parte 2..Vranoſcopíx pag. 1 14. AI/mnafiur Kircher da ratiº obſeruationum !amum_ , quibus’ illa . 1/710 ex Mºn-'M i»
t m'- ro
L9. Artís Magma , 3: in Magnete pag.ç61. Bullialdu: ſèxr ,Nadir ¡¡ma/I'M: capta fue-ri: ,fed ett-¡731 Pur-Illmuxm laq-éftmnz,
L4,. Aſtron. thlolaica: Cn.. 8: in tabulís pangS. Anto- rizantalium , G'" diſlaminrum a Term , O“ multa mg“ Lun-I'M
_ q
m’u: .Maria de RIM-ita in Radio Sydereomyſtico L4. C.2.. Eclipſium Solis ac Lun@ : Nam differmtia Diametri inter …m, Di‘.
M.4. Gorcfridm Vendelinm in Idea tabulamm Atlantica- ma rxmam , C9‘' minimum cabarerc deber cum aii/?amm S0- man": .
mm pag.: 9. Herigonim tomo 4. Curſ. Math. pagqp. lª. li: Perigdi › Ó' Apaga¡ , Ó‘ cum dtzfÏerentiá Parada-WMA
Buy!. CJ’JAM! in Schedís , Vincçmim Reincru: in tabulís borizantalium , illª! di/?antím canſcqumre; Deinde appr
M:díceís, Pen-m (iaſſendm de Apparenrí Magnitud. So m -wfhluaſit H¡flor-ia Eclipſium, Sºlarium, Lam dm
lis humilis 8( ſublímis , 8C in Inſtit. Aſtronom. L4. C9, metcr ;ſiqm'dem aliquz ex 1m totales/¡nc mom_ , altquze T0
\Mic/MU Florentim Lªngrenu: in lícteris ad me datis. Ga rale¡ Cum maní Solis in tambn": tradzmmr , alzqua parª/:le:
lila-45 Dialogo z. de Syſtemate Coſmíco. Gcorgim Furnc- fed annularesç hac eſ) in quibm Circa Lunar”, Sali: annalu.:
rin; L1 z .Hydrogmphíx C 2. ex Gaffendo, ex quibus C0- Iucidm nec eclipfim: apyaruit , iuxm dzcçndq L.4. 0.6114.
perm'cu: minimum Eccentn'cicatem fed Reinbala’m, 8C Ú‘eím Scholio 1. Nec cm'm ccrtum :ſf-xd tr-Ibumdum ªut
Magix… in Theor. Planet. m'plícem Ecccntricitatexm commñiomin to'taliljm , aut dibuutiomQPÍch , vçl refra—
ſPªctªllf Z Lªn‘bº’ï'iu¡ fcrè minímam z at Mazinm in fliombm radiarum in annularibm fact@ m acre arca 0
5up.1em.Ephem.vtòc Keplerm biſecant Eccentricítatcm lam , Lunar» , Terrgzmue, *vt quidam cenſmt, dª' Tªbª-º
arq. adeò differenríam Díamem' . Acgyptiorum verò opi— ¡¡Zum in Libro de Eclipfilms 7 G' L.4. C. 17. 7211.8. Praterca
niones reſemnt Macrºbius z Chªntada; › 8: Prªclus . qui .Eccemricitatem .Sºlis cum Keplero Info-Cªnt, (um dzfle—
rentmm
l 2O LIBER TERTIVS 'DE SOLEÏ
rcntiam di'ſlamia Salir Mim-mt ferè duplª‘ , deben: eri-zm:
minima' diffeantiam tii-imªn: Sali: _Apaga ac Renga: EL golís Díªmctcr A p Pa rês ’ ſpectª t¡ cx Hºnºris'
qm Eccemricnatem Salt: varian dinerſir ſizculjí pue-mt ,
Diametri quºq. Solaris raríemtem, m quam: {num dificil:: ¡n Dianª,… Planemmm a, Sºle .
eiarum eius' à Terri debme admiten-e , Ó* Trigºmmetricçª
Acriuiê computer”. Alianzo» -vt exalijr medie Coperm— l Aphelia . l Media . l Pcriheljª _
("US L-4. G.2!. Ó" Maginus in Tbeoric.Plan. L.2..C.z4… --—...._ —.— _Ñ_ __
Diameter app-Irene Sºli: (ie ad motum bazar-irm- mriim 1ª: Ex l , _— 0 l a ª l z ,,
66,,. ad_ i . ex 'Utrtſq
' . _flºr/¡nf conflituni’pen
' "r u.
et perifef t _'*ª'* ""'
ª 65 "—²z l 8²
ª"'**~*~**~o —--—-—--—
99 37
reòuh ha: [Inland: . Prºvide negar-um hoc me _ l [Z ² x z ¡o 8
fiibtilimzir, Oprafimdiori: accireumffiectiari: indagmu, o¡ ":8 lª :º o 4²- ²
qua‘m aligui pumzt -, Multiq. ixſigne: Aflronami mm bene zº ªl 6 º l 2.26. z
fimul hace omnia cone-¡Imªmm influir hypºtlyeſibur , ‘Ut a/ïen— B 7 4 lºz
dit Lansbergius in Vrammetriapzzg.58. 59. Ó‘ 116,- Ó‘ nºs o ¡n º, ‘ zi g sí ;à ;2 ²-2
mfiw G.1!. mmm. in \P 19 1 ²9 ;o ;º º
Il. szquam‘valde probabile eſ! Soler» nan [emm-U
A’ Salª' ecmdem › diſlantmm
. . , a, centro Term ,fid madd Apageum ſeu
.Diamerer
appſi-mper maximè. ná ea.. \
dxflnntem
- - i
fieri
-
; madº‘ iPerigeum
-
, Ó" prom-z Hºz-Hº; DON Sºra-Cºrºz
“4… ' mnm; atq.tdeo modq mararem modo mmºrem apparere:
Í
id mmm ex mero?, CV' immediatá ºbſcruatiane [1mm diam—
vtri, am eri-Im Eclipſium , hanpoteſ! midenter demºn/fmri, C A P V T x I* 'ª’
w docebº L4.. C. 17.1): SC/aa/¡a : idemquefatctur Scheine— '
ms in Rafª Vrſim , qui !amen ¡Jane di ereminm pªrar penà _ . . . e
demonflmrtkex Telefe?? vfii, quíld a hmbamlm Solar-e: di— De Salt: "vera Magmmdz ¡le , caterrſq. e::
inflè re re mtmzdm, e et in Sii! iria y emo 71m ere al— - - - - ~
{ªmplia gradual', quàm in Ifli'iia: Ali¡ ex ipſa inn-Lt” fija- ïll‘ª W ª** “111747²²74 º…" ª ªut APP“NÜ*
Mitre' la'yberne Ó“/h‘fl‘ . At/Mnc dizurſimtem poflhqm‘s zz' Semídiamet‘ro depende-¡ltdª,- _- V5¡ de
,udſcribere vapºribm Hªïlzanfiſ Salem bj'eme maiorem.; - l; [l - -
exhbentibm, ‘Ut Adfcribit lo. Bapr. Amicus Opufcde m0- cºbªrentm ºrª”, (um Pªr‘ "ª" Hªn'
tib. Carl. C.10.Ú' Io.Anton. Delphinus ddflflt’fl) Librª’ de (ºnza/z' ª Semiaxgulº Com' (y- Axe Vm_
Glabis Cala/librar .* eº moda, IM aria-;Item Soler¡ oeciden- . . .
!emm maiorem z qui-im mericizianum exbibem , fine ab Re.. ¿Nº t erre Sª?flJ' , O* P0717071? Terre ¡1/14
frat'tianer , [fue ob dilmariom’m noflre ¡mp/'11.2 , 'Ut max di— m "ya“ i Sol‘, Ñ
mm. [UML/i' qui: finca: SalÍ¡ diametrum e e perpetuo' emm— *
plz' grutiá zz'- 2.0". Ó‘ varieratem Eclip mm in Lim *ua
riemrcm confemt , Ó' imqualimtem moi-&5301i; abſq. Ec— I. P R O B L E M A:
::nn-ira aiii Epicyelo , ¿me alía bïpºtheſi‘ fundatavin vai-ie: _De ,wm Sªli¡ Sªm-dianª” o
me diflantinrum men pafflt ,- nºnfaczle falſimm comme¡
pntlril ._ Fracaſtorius auiem [un: diner/i‘tatemtrzbuiz Re- I. ERA Magnítudo Solis ex verá ei'us Semi~
fmc’lianibm, ºb diuerſm Cali partes intercu‘rrmtes inter diametro petenda eſt: liac enim duplica
Salemrwwſm "ªfirm- rá, nota eſt vera diameter', ex diametro
Cªr Sºló- , III. Cimz Saló” Lupa , Ó‘ªmnia Order-4 in Hºrizonte autem reliqure magnitudinis ſpecies deri
nIigIM ſy- maiara Appareünt , quam proeul ab Hºrizºnte , eontrºuer— uanrur per regulas lib.!. cap.4. tí’ 6. rraditas . Porrò Se— '
¡lara-‘n Ho ſzzm c/Z al¡ Aſlrommis, Ó"Opticir, an id Iribuendum [it midiameter vera collígíiur ex dará Semidiªmcm) ªppª- Dai-4 fiin
r-izºmema ¡[limationinaflm, que ob tractm Terra Mªrlſiefifltcfif— - renri, .Se diſtanria ſyderis cuiuſuis nedum Solis àcentro Píª-"²“?“
²"" "PP" &0: , maiorem .el/lima: , emm": par-'bui- , arcum Cali prºp: Terra: . Sir enim in adiecta hoc loco Diagraphzhcentrum ª3." 5‘ W"
"ª" ' HoriUmiem , qua‘m cin» nullam diſlantiam cerm'mm, 1m— Solis apogmi A, (Y perigxi P, & Terr.? C, dm” ’ ª"
de mqqnitiidmes Cali aſhmemm‘, 7m' renfe! cum Alhaze— qur iungantur recta AFC, ¿Y ſinr exrremi Pºr…"
‘no L.7. Prop-H- Ó' Vitellionc Lorº. Prop. ;4. Keplerus ir¡ Solis radi'j BC, 6C DC, taiigeiires Solem in
.Epilame A/Pronamia pag.81. Ó‘in A/Zranom. OPML" pag. B, 8C D, 8C ibi per 16. TerrijExchidix, ſa—
r z z. Hortenfius m Diffcrmtione cum Gaffcndo Ó' Mtſ.) cientes angulum rectum cum ſemidiame
illum Auctor Perjjiectiua communir L.1. Prop.82. Ó' R0- rris BA, 6C DP : erit enim apparens ſemi
geiius Baccon parte z.- Perſpeflirm Diſ). z. G.6. An 'vera‘ diameter, ſeu angulus illam menſurans A
pupille ¡Io/1m , que vmbrefacta à vaparibm Hªi-¡Lamb, CB, Sole apogreo; ſed PCD, perigwoJir.
radio; nnmdmtibm , atq. intercidemibm , dilatlmr , Ó' go (i detur ſcmidiamerer alremrra , nem
lyiam fimfl'derumſpecies amp/¡ore angulo ¿1-0ij 2 1m' cºn— pe ACB, cum diſtanria AC', vc'l PCD, cum
tendunſ Scheinerus in Sole Ellipiice , Ó“ in‘Oculaſeu fim— diſtanria P C , poreris per Regulus Trian
dammto Optico , Ó‘ Gaſſendus in E;Ii/i011": de Apparenti gulorum rectangulorum , inquirere veram
Alquilo-dim Sali: bumilir acſublimi: ,- An deniqne Va— Semidiamerrum AB , in Triangulo CAB,
Pªi-ibm humtdu Hºrizon… , qm ſ) dem eª propartianaltter rectángulo ad B , vel ſemidiaiiietium DP,
Moda maiom reprefemem -Ui refractianir , quº mmm¡ ¡mm in Triangulo CPD, rectangulo ad D -, qua:
«quam miares -videmur , ‘Ut ‘UIſtIm eſ? etiüm Alliazeno L. deber ſemper eadem elle , ſiquidem ſemi—
~ 7. Propç i . O" Vitellioni L. io. Prºp. ç 5. C7' ccnſuit dim.. diamerri appareiires &e diſtanrize rectè flie~ 4
Poſlidonius apud Strabonem L4. Geagr. Cleomedes L. rinr conſtirura: . Breuiter ergo Logarirh— l cªn-;ªm
2.1143. mihi 42.7. Prolemeeus L.z. Almag. C-.z. lo.dc San mus di'ſtanriae danrranquam baſis,addirus ª' ¿hªy Pª*
c-roboſco C. 1. Sphere, ibiq. Clauius pag. I 08. Longomon— Logarithmo ſemidiametri apparêris , conflabit Logarirh- "P" -
tanus L. i. Theºrie. G.9. [242.190. Ó“ Barocius in Caſmogr, mum verre Solis ſemi diametri . Vel Duc diſtantiam per
i Zªg. I 7. Sed ha difcutimda nobis emm fingillªtim in Li~ Sinum anguli ſubrendenris ſemidiametmm apparentem,
rº Optico, S¡Hime de Refrm‘iiwzibm . ~ Ó( ſUmmain liinc ſactam diuidc per Sinum rotum ,* (LLO
IV. Hact‘mm de Solis Dmmatrºſpeínití :x centro 7ªm tus enim erir vera Semidi'amercr in partibus, ualium da
nº: Arſiſpeffaretur ex Plªflctij in media ipſarum di/Zan- ra ſuerit diſtanria .
tia ¿i Sale , emt in maxima ª quandº dicuntur Apheli) , leº: Hoc artificio conſecta eſt ſequenris tabellze prior co
efl a’wº‘ 7a" ¡¡Alª ,mmpe a‘ Sole remªr¡ ,- aut in mmm-Iguanª lumna,pairim à nobinparrim ab Auctoribus, qui de vera J
do dÍCHÍIHN‘ Pez-¿belu , Gmcè my¡ To‘v EMV; langè aliªſ-dz Solis magnitudine rractanr -, reliqua verò are tabella: Aªª-"ª²
¡¡Rulº piden-mr: prª quo ueeipe opI'IIi'om-m Bullialdi L. i. abſoluta eſt ex Regulis de dimenſione Circu i 8C Sphçrz d‘ s’hª" Ó’ ~
A/Zrommm PhD/aim G.9. C7‘ Antoni¡ Maria: de Rliei- tradirislib.1. cap.4.& 6. Auctores aurem qui de vera, ma- V”bÏ‘ "º"
ta LA. G.2.. membrp i. fendrttm ¡II Kepleri zii/Mmm . gnirudine Solis, eaq. occaſionc de vmbra Terra: &o rra—
dant, ſunr in primisAriflzzrcbm lib. de Magnitud. Solis, manu”
lo_ …
LIBER TERTIVS DE S"OLE. !2.1"
,Prolçmem 1113.3’. Almngef’cí cap.: 4. SC 1 ſ . Ia.Regi0mont¿~ Planetcapa4. Clªuím ín Sphrra à pag. I 86. Blanc-¿mm in
mu m Epítome Almagcſtí lib. s.Prop. 19. zo. 2. I. 8C ín no Sphzra ad finem lib. 18. 8C lib.4. cap.z . Bullialdm lib.4.
tís ad Albategníj cap. zo. Cºparm'cm' líb.4. cap.19. 6C 2.!, Aſtronomíz Philolaícaª: cap. I. 8C z. Gafflmdm lib. z. Infli—
\L1.ar/?linux in appcndice ad Keplm' Prodromum pag. 1 $4. mLAſtronomíca: cap. 1 1. Arianna/im K¡rc/aer in Magne
Tycbº tom. x. Prog.pag.47z . Longomºntmzm lib. I. Theo tc pag. 561. 8C in Arce Magna líb.9. ad fincm ², Amanita
\ícon cap.9. pa .2.9ç. Lambª’giu: in Prolcgomcnis lib.2.. Marin de Reirba lfl›.4.Radi) Sydere01nyí’ciCÍCap.z.1nem
Vramomem’x a Elemento 7. ad 12.. 85 lib. ¡.Elem. l 1.8; bro 4. Numeros autºm qui dcsñt aliquíbus ſuppleuí ego,
Iz. Maurºljcas I'm fine Dialogí z. Coſmogr. Baz-ªciª: lib.' òàvſus ſum proporu'one díametri ad períphcn'á vt ¡00.
I. ¿'X' 4. Coſmogr. pagqo. 8C 5 58. Maginm HIM.. Theor. a 3 ¡4. ‘

SOLIS VERA MAGNITVDO .AD TERRAM COI-LATA.


Y? Diametçr vera Círcúſerenu'a‘ Area círculíma— "Superficies Con- ªSolidítas cód— A
comme: contínet leí cótinet uexa cótínet ' net
Aug-lr“ Diametro: Diametro: Diametro¡ Ter- Dt'aïmctraITcrm Soliditarê'Ter
' Terra . Term . rx quadmtªx. qundmtas . m -inbm .
Pto/cmxm, Mauro!ycm, C14-
Kim Barºcim. ſ ' :7 ¡7 ª ²4 'P ‘ 13 4 _— ¡66 ª

AMM/M ' Plºªªlªª‘ª? º "r ²º Í zº ª ² ²7 ²M rª


mmus quam 7 è 2.: 7 38 o - Iſſ 358 7;.
Albategniu: ç 77$ 18 ñ ?,— 16 o ¡OS *186 l

Capªz/im: s {á 16 -Z- zz 9! x61 {


TyC/10, Sc Elan-:47m: s H 16 ,,²— 2. 2. 8ſ 140
Longºmmtanm i 7892—73 1 8 *Z— 16 9ſ l 95
Keplmu IS o ~ 47 7% 176 706 ;N71
Lzrzsbergiu: 7 !3 Z 2-4 &I 46 1 76 4 z 4,
Errl'lialdm 7 &e 2.2. -Í— z9 l $6 34;
ſ-'Iemdclinur » 64. o 2.00 Tªg zz 16 12.864 2.62. 144.
At/MM/ius Kirclaer. ç -L- 16 EN z. I 8z 140
ertbm/I's ¡o o 3I T; 878 5 14 ¡ooo
No!, interím 3z è 1 06 ïgè 87 ~ zoo ç 6 38600

l
_
…M,(¿ÑNon expreffi has mêſuras in Millíaríbus,Stadijs, aut Leu
5,1,, Ñ, ¿m cxs,0b nimium díuerfitatem opinionum de Millíaríbus ip
IÏI. PROBLEMA.
I IMM,, dmmetro Terra: 1nclufis,de qua vídelíba.. cap.7. 8C íuxta Wantaſitportio Sali: à ¡¡0er cx Term -w'ffi,
mbulas ¡bipoſims , díamenum Solis duc per diametrum
Terra* , 8C conſequêrís hunc menſuram . Exempli gratià III. Vía MCLFz
quin díameter Terra: cótinet Bononienſia MilliarlaBUSÍ Qïphxra So
fed Romana antíqua 10348. ſi hos numeros ducas per lis ma—
35.2,. Solís díametmmwel 106;. Solis círcumferentiam; ior cſt oculo nnſtro,
habebít Solis Díameter Milliaría Bonom'enſia 2.80073. ideòq. non poteſt v1'
Romana vcrò 350068. At Círcumſerentía Solís Milliaria— derí ab oculo B, totú 4
Bonon. 8786ç1. Romana verò 1097768. At Kz'rclzerín ‘ eius herníſphzeríum.,
Magnetíco opere pag. ç 6 1. alias mésuras ſccutuszdat So CDL, fed ſolúm M
lis Díamerro Mllhana Itallca tann‘lm 42.903. 8C ſolídítari DF, quanrum ſcilícet
' Milliau’a cubíc-.I 789; z 589000000. Ccrten‘lm dc tira di comprehenduntradíj
ſcrepantía Aſtronomormu in hac &k \imíh'bus menſurís, BM, ¿SC BF› tangentes
vida qua: dícam lib.4.. cap.: 8. num.7.. Solé in M & F, íbíq.
faciétes rectos angu
los cum ſemídiamc—
II. PROBLEMA; trís Solís MA, 8( FA, .Duplex Nº
per I 6. Tertjj Eucli tiº Problc.
.DAM wm Sali: Samir/¿amena , i'm-mire Semi mati: by:
diametmm aim amare-mom dal-e Di dis; ua’rí poteſt quá—
—*I--¡~—
tus c arcus M D F, ‘ª‘ g
ſiamiaz congruam . aut quanta ſit vera..
díameter MF, círcuh'
II. N prmcedenci figurñ iam expofità , detur diſtantía. non maxímí,ſeparan
I Solís exuuplígratjí Perígçi, nempe CP, &vera \is partem Solísvíſam IB
femIdíumcter DP -, nam in Triangulo DCP, rectangulo ab ínuísê. . Au: quan
ad D, ex data baſi PC, 8C latcre DP, ínquíres per Trian— tus arcus NAK, deſcrí tus ex B, per ccntrum Solís A, 8:
gulorum analyſixn,angulum DCP, ſubtendenrem femi interceptus à Tan entí
quantus angulus . Prousptímozducacur
BM, 6C BF . Sed
AB,hIc tantus dí~
bifſian'am eſt .
díametmm apparentem ſyderísxonuenientem dlſtantía:
dam- . Sic quía nobis vera ſemídiamcter Solís eſt femi uidens angulum MBRſubtendentem ſemidiametmm So—
diamctrorum terreſtrium ;3%. 8C díſtantía perigça ſcmí-' lis apparentem, idcſt arcum NAK : Nam quía datus ſup
dímnetromm terreſtríum 7ooo.debuít ſemídíameter ap ponitur angulus ABF, tantªs quanta Solís ſcmídmmeter
patcns Solis perígçí ſtatui 1 ó'. 54”. ob neccffitatem Geo apparens, 8: angulus F, reétus eſt; eric per zz. 1²mm~ ,Eu
metrícam: eflo cx obſemationlbus non táta prxcísè CO… clidis norus angulus BAF, vtpotc complementum anguli:
l' CWÑW gatm‘,ſed paucis aliquot Secundís maior aut minor . Bre
_
ü…,,,Pm_ mrer Logarichmus verç ſemídíametri additus reſiduo Lo
ABF, ad rectum; 8C eàdem ratíone notus en't angulus BA
M, atq. adeò roms angulus MAF, qui medtur arcum M
b ?land , garíthmí diſtantim, conflubít Logarithmum femidíamem' DF, à nobis viſum . Breuiter Ítaq. diameter Solis apparés
I
‘ru
apparemís; Vcl duc ſemídiametrum vemm per Sínum. süpta ex tabulà Capítis 1 O. 8C ſubtracta à Gradíbus l d' Cªmpª».
ª u tomm , 6C íummam diuide per díſtantíam datam : mm… reſinquet arcum Solis vífiun . Sic in noſtra \entendí . º* dmm
:ºpti ª
pri-—

'.-I Quotus eric Sinus \cctus anguli ſubtendentis ,apparentem


..vª &núdjameumn .v
Q, .Ai-m.;

/
12,2, LIBER TERTIVS DL E .5' 0 L E.
@mídiamerrum 5;. femidiamerrorum terra: , :Se diſtan-Ï
PurtiD\SOÍÍS z _ ,An-ur Salir wm¡ nºbis' eſ) - ¡¡am apogaºam r 2.10. ar Maginur lib.¡ r. Primi Mobilis
'UI/54”'.l Ñ__¡
bis. _, p A ,, . ffl
4 *.-+I" prop.2.8. affumit ex Tri/?one diſtantiam mediam I 1 \0.8.5
ſemid. veram 5%. Keplerur autem in Aſtronomià Optica
;Apªgª {179…29‘30 paga.; z. ref'err VI/ellzomr demonſtrationem . Nos eorú
,Sole Mediºc- , 179 2.8 Io 'opiniones recenfebimus , 8( ex noſtro calculo, quem in.,
Perigezª L ¡79 :-6 ſ; _Problemaris ſ.rabulà vídebis, addemus quid fequatur
ex aliorum , 8C noſtris daris .
Pro fecunda parte Problematís, quia inTriangulo_ MAP, , Pom'o Ter.
ifo .’celemotus eſt, vt dix¡,angulus A, 8( ¡nde anguli ad btt-_ ’ ' . . Ñ I k
ſim , qui funr ſingillarim dimidiumcomplemenrianguh Term Areur *Ultra Gmdur l 8 O. ¡llummutur 4 ;3222;
MAP, ad duos rectos , &t femidiamerer vera Solis tam., Salir rddy'r lrrefractr’r . à Sºle 1'11…
MA, quàm AF, ipfi ;equalis dara ſupponirurwel muenra.. , ſhut¡ .
er Ptob lema I. non porerit Trigonomerram larere baſis Auctores . {Zé Apogzto . ‘l Petigxo .
¡F, ideſt Diamerer Vera circuli feparantis portionem So- '
- l I ' II l ¡I
lis vifam ab inuisà. Nobis itaq- Sole Perígxo MF , eſt
diametrorum terreſtrium z z. 6C ferèè arq. adeò ¡nfcpſibiï 4 ,Al/:aun 27 \2. l *lª &
lite: minor ,diametro CL , Vitel/ia zs 56 *I* *I*
-Reiuboldur 2. Y 4o l *I* *I*
JV.PROBLEMAF
Mzutuſit Plinio Terreſirir Hemiſplmrj_ illuè v ' Mag-'nur 1 ;4 A O ſ *X* *I*
Pto/eme¡ z › 2. 6 2.7 zo
miuumd Sªlir redy'r !rrefmctirr ' ‘ . -Albdtegm'j 2.8 4 ;o . 4
'_ 59_ l Capemiei zç zz 26 48
Si delurdi- 1V. Eſto Hemifphxrium Solis Y ſTyI/aºm'r 2.4 2.2. 2.; 4o
flªmª ó' EMP, 8C Terra* globus ABCD; 8C 'º _Lºrzgumantaui 2.4. zo 2.6 2.6
‘vªrª ſ"ml- radi' extremi Solis EG, FG, rñgen. ?,5 lKepler¡ 2.8 o zo \'6
d'ªf'ªª’" res Solem 8C Terram in pñctis EF, t .... l Lunrbergz] 18 52. zr ' o
Sºl” ' 6( TP __,“ ibiq.per 16. Terri¡ Eucli .-E Bullialdi :.7 44 z s 44
dir , .Icientes angulos rectos cum.. 2 Vumdelini 19 4 zo _ 4
femidiametris Solis EK, 8C Terra: RÍJeiten/Ï: -19 $2. ;2. ~ 4
.Al-Leªn. ductaqfir recta per cen Noflrír 2.9 4o ;2. y 16
tra KH, qu. ad radiorum concur—
fumin G, qui ſit KG : erir mirªn.. Add!: bir Duplum refraflionir horizºntulir Salir a Ú’fiet
pars Terra: illuminara arcus ABC; . l verut arrur illuminatur vltm Gr. I 80.
obſcuta verò ADC ,- enrq. AG C,
Conus Vm'bra- terreſtrisxiufq. Ixís V. PROBLEMA.
feu altitudo HG .Ducamr tandem .
tx H, ree‘ta HL, parallela ipfi EA: ;Traumr ſit Ángulur Com' Vmárze_ terreſirir
eric euim per 2.9.Primi Euclldfbªn* ¡l Compre/zeuſceê Rddjr Irrefrectir .
gulus AHLvr 8C HLE, 8C HLKsÏC‘ A
ctus, Se per 35.1111’118 EL,vna femi- ’. . ’ - _ V, N figura precedenrí, Angulus Con¡ Vmbra' terre
diamerer Terre, vtpote xquale laterl AH . Ergo in 'Trian -- ſtris eſt AGC, eius femiangulus AGH: at hic,Vt
gulo HLK, rectangulo ad L, fi data ſit diſtanua Solis KH, indicar Keplerur in Aſtronomía Optica pag.; z z. ;equalis
8C latus LK, ablarà fcilitet EL, vnï. femidíamcrro Terre_ à eſt angulo LHK, 8C facilè oſtendírur: ¡1am pet Conſtru—
tºtï. EK, verá Solis Semidiametro; porerís muenire anguj ctionem HL, Parallela eſt ¡pfi EG, in quas incidir tecla,
lum LHK ; qu¡ merirur arcum 1B, qu¡ addlrus quadranu KG, ergo per 2.9, Primi Eur/id” ext-ernus angulus LH K,
Al., ( ſiquidemwr oſtendi,AI-ll, rectus eſt) conflabu ar— eſt acqualis interno oppoſito AGH . Inuenro ¡gitur angu
cum AB, cu¡ :equalis eſt arcus BC: (Dare notus ent ar— lo LHK, per Problema 4. notus eſt angulus AG H, cuius
cus Terre llluminarus à Solís ra di,18, qui hngautur range— duplum eſt A G C 3 arque adeò rabella \ra’ccd ens dar
re Terram, 8( irrefi'acti coire in G . hunc angulum: Dixi8: hic z‘rrefmí’fir ,- taria ob refra- mmm¡
Dixi Irrefmfli , quia vt ad ucrtit Keplerm- ¡n Aſtrqno— ctionem radiorum Solarium, ¡¡cut crcfcit arc us illumina- a¡ …dx,
Cu* Proble mià optica pagaóy. 2.79. 8: ¡nde Bettmur ln _Apiario 8.
mª ¡¡m-n_ tionis in porrione ADC, ita creſcit angul us Vmbr:: à ¡7.1- ¡,,Ñfffl-¡Ñ, ‘
Ñ,, ª4 m, Proga.. Prop.4. ob refractíonem,_qua radu Solis meidenj dijs refractjs comprehenſz , 8C A xis Vnrbra‘v contrahitun un z
diº, rmſ… tes in aêris noſtri denſioris fphrrricam fuperfictem, fractl vr dicemus libro ſ. qui eſt de Eclipfibus .
e70: I fltctunrur verſus hemiſp’nrerii pornonem ADC. plus de; _VL lam Verò Lambergiuſ in Prolegomenís , 8: LJ.. Laªïsbtffl'j
‘ illa illuminahnquàm ſi tranſirent ¡rreſracti . Demonſtra Vranomerria’ Elemento 7. Anguluzn Vmbr-…r terra? Sole) ó' {'ſt’fflº‘
uir aurem Keplerur ibidem,indicauitq.demonſtrarionem apogaªo ex fuis principiis ſtatuir 7.9". 3”. at ex Ptolemrci ’"0"‘ "ºf"
Barinas, &Z nos Clarins oſtendemus ¡¡13.7. vb¡ de'Penum— (LUÍS 2.5’. 8”. ex Albutt'mij zo'.18".ex Cope-miei 14'.). 2.". "ª” 'ª ‘ª'
aut ſP/ml
bràTerrce,tar1rò plus de quadtante hemifphmm à radus 86 ex TyC ¡mir zz’. 4”. vel zz’. 8C l 6 ". fed ¡llum inucſtigat um .
refrac‘lís illuſtrari z quam ab irreſract-is s quanra eſt refra. ex femidiamerro vmbrre Terrre , \SC diſtanriz‘r Lunrc,&’ 1n
¿lio Solis horizontalis : quare ſi Illa eſt 34’. vr vulr Tyc/ra, díe concludrt , vr Poſteà narrabo , Hyporhefcs eorum à i
addenda funt 34'. arcui IB, vr habearur arcus AB, cuius fe¡ ſis diffidere. At hoc ipfum diffidíum ex noſtro cal- l
duplUm ABC, erit arcus illuminationis . Qlarc'in noſtra, cu o colligitur, cüm angulum hunc diuerfum nact¡ ¡¡mus ‘z
q feutenria cum arcus illuminarionis à radijs irreſractis vl—› ex datis diſtanrijs, &vera femidiamerro Solis; fed in.. ^
rra gradus 1 80. ſit Sole apogzro 2.9’. 4o". perigzeo 32.'. ípſum quoq. Lambergium retorquerur, quod aliis obij~ Í
16 ’ ſi vrtiq. addas duphun tefraétionis horizontalis , fieç, Cir : nam ex
rá prodit hicdiſtantia
angulus Solis
2.8’. ctſ apogxi
1". cum,ex8Cdiſtantia
femidiametro
Luna’ ,ve8:
aretrs vera: illuminationis vlrra Grad. I 80. Sole apogaco
Gr.1. 37'. 4o". 8C perigtro Gr.1. 4o’. r6”. cum à Priſcis Vinbrx femidiametro ipſi proueniar 2.9'. 8”. Adeò diffi
Aſtronornis longè minor cenferetur,ob ignoratas aur diſ. cile eſt omnibus Aſtronomis ſubrilitares has conciliarU
Emularas refractiones. ' fic, vrín aliquibus fcrupulis non diffideant : Se credo
Prius tamen determinare oportetillam parrem Terre, equidem aliquem errorculum prouenire eriam ex multi
qua: à radiis per fictionem irrefi'actís illummarur , iuxta_, lici multiplicarione , 8C diuiſione per Sinus ;ídeòq. faci
data Solis diſtantias ex cap-_7. & femidiamettum veram, lior , ,8C runor ett Triangulorum analyſis per ſolam add¡
¿ªctores ex tabulà Problemaris primi: (Liam portionem deterq rionem charirhmorum; vt oſtendemus tomo 2.. Almag.
9m de Pºt‘
…m Tem minanr Al/Iazm, _NMinutª( Clauiur opufc. de Crepufcrh Nou¡ lib. I .’ qui eſt Trigonomerricus : EX quo liber appo
Mªmma… llS Propof. ç. Vitel/io lib.¡ O. Prop. \9. Rem/¡aldur m Theo nere calculum noſ’trum , quo ex diſtanrizs C.7. policia, ‘Ñ
mekam . xicas lªmbachíj paga 6 s. aíhunemes cx I’tolemFº vemm. idcſt baſi HKD“; ex latere Lt; , quod demprfr vna íèmldld’
metrº
LÍBER TERTIVS DE .S‘OLE.² !2.3
meu-o Tcrrx E L, notum eſt ex tabula Problcman‘s t. ſigm'ſicat; 8: R L , Reſiduum Logan'thmí , quod habe—
collegímus anguium LHK, qui :qualis cſ’c angulo A tur ſubtracto Logan'thmo à Radio 1 000000. GC Diſ!. di
G H_, cuilu duplum babes in prxccdcnti tabula Proble ſtantíam Solis à centro 'I'm-:e .
mas-4. Inſcqu-:ntí autem tabula. LºgLogan’tlnnUnu

1_ l *f3 ¡¡pagan [ Angalu: CM¡ Vméra Terra | {Z² Per-¡geo |


Scmid. Logarizhmi zur Angulus Semid. Lo aríth. An ulus
Auctores Ten-z _ clorú Reſiduum LH K Tem :urchfid. LÏX K
Q Diſ?. !2.10 RL 69172.1 l l/ Difl. 112.6 R L 694846 l Il
Ptolemam LK 4 é- Log. 06 ;o ç 1 a LK 4 {- Log. O6 So ç I
Summa Log. 7.56772. x 2. 4; Summa Lºg. 7798 97 ¡z 40
_ Diſ?. I 146 R L 694082. Difl. 1068 R 69714;
l_:ª_1:"‘*" Albategmu: LK 4 TZ Log. 066990 LK 4 TZ Lºg. 066990
Summa Log. 761071 ¡4 2. Summa ſi Lºg- 7641; z x; z.

..11).
_ Diſi. l 179 R L 692.849 Diſi. x lºſ R L 6950014
Copa-mm: LK 4 {é Log. 064189 LK 4 {é Log. 064¡ 89
:Yu-94.
I’)
Summª Lºg- 757033 \1- 46 Summa Lºg- 759190 ¡z ²-4
*4x
Dill. 1 180 R L 692.8¡ 2. D172. x I 2.0 R L 695078
_ºx-:x1
Tycho LK 4 ?T 062.142. LK 4 H Lºg. 06 2.142.
-—. Summa Lºg 7S49ç4 I 2. II Summa Log. 77712.0 n. ;o
Diſ) 1334 R L 637484 Diſ?. 1 7.42. R L 690\88
Lºngºmºntªmª LK 4 T Lºg 067959 LI( 4 Y Lºg- 967959
_ Summa Log. 75544; ¡2. 18 Summa Lºg. 778547 ¡z t;
i Diſh 3428 R L 646569 Drª/L 3517 R L 647795
Keplem: LK 14 Log. I 1 461 z LK 14 Log. x 14615
Summa Log. 760982. 14 o Summa Log. 762.408 14. 2.8
~ q Diſl. ¡Iço ¿il-L L 7Ï0939 Diſ?. ¡446 Y R L 683983
z [Nube-mm: LK 6 .3% Lºg. 08 I zòç LK 6 !,-Z Lºg. 08 1 ;Sſ
S Summa 2. z 2.4 14 16 Summa Lºg. 76 ſ z 68 1s zº

j DzſZ. ¡486 R L 68 2.798 Dxſe‘. 1434 R L 684344


í Buſ/¡aldur LK 6 Lºg. 6 0778 lſ LK 6 Log. 0778!;
'i Summa "Log _76061; ¡z 52. Summa l Log. 7611-60 x4 2.1.

‘ _ Diſ?. !490? il L {8 2.667 Diſ). ¡4,407 R L 58414;


Vendelmm LK 6z Log. l 79954 LK 63 Log. 1799 ;4

Summa Lºg. 762.60¡ ¡4 32. Summa Lºg- 764077 Is' 2.

Amanim Ma— Diſi. 2.073 668540 Dlſt- 1917 R L 671 \:1 2.


na de Rbeita LK 9 Log. O9 S414 LK 9 Lºg. 09742.4
Summa Log. 76 3764 \4 $6 Summa Log. 766956 16 z

Diſ?. 7600 k L 61 1919 Diſ?. 7000 R L 61 \490


No: LK zz è Lºg. Iç1619 LI( zz è Lºg. ¡3162.9
Summa Log. 763 ;48 l ¡4 ;o Summa Lºg- 767119 l 16 8

Longè Porrò ſilnplicíor eſt I'nueſti atío Angulí Vm rªllaxís Horizontalís . Víciffim ſubtrahe Parallaxím Ho
brç Terra: per noſtmm methodum, 8C roblcma. 4. ſeu ſ. l'ízontalem Solís, ſcmídiamcrro Solis apparcnti, reſta—
quàm Limbº—gq', quia ſcmídíamcter Vmbrmquaípſe bit . ſenu'angulus Com terreſtris Vmbm: abſq—erroru
VIÍſUſI cx longíorí, &c prolíxíon calculo deducta Fui:: ſe Ibílí. '
Nobis autem ſufficiunt duo data , Solís nimírum díſtan Repetatur cním hïc figura poſita pag. ¡07. in qua..
tia , 8: ſcmidiametcr eius apparcns , vndc vera collígimr . centrum Solís B, Terra: A, 8C apex Vmbmz terreſtrís
E, qu:: connexa ſint rcctà líneà B A E , ¿Y radius Solís
VI. PROBLEMA. DNE , &ex puncto N, recta ducta ad ccntmm Solis
ſit N B; eritem'm anguluº ABN, Parallax‘is Solís ho
Plrallaxin Sali: H0ri<ºntalem ex Semiangulº rizontalis proxímè: Jucamrque cx A, fªct-‘1 A D', ªſí(
Com' Vmém terreſirix, Ó- Scmidiametrº S0 ením BAD, ſemidiameter apparcns Solis , ſeu illius
Ii: mſualz" ;ó- ó/icifflim Semiangulam Vmérç menſum; 8( angulus ADN, :cqualís angulo A B N, '
:1d ſenſum , quia ínſiſtunt :ídem baſi A N, &laterª—
ex Parallaxi Horizontali , Ó- Semidiametrº ípſum conſtítuentía , ob ingentem diſtanuam Solís à Tjerj
‘vÏ‘S"I‘ Sali: app-treat¡ :licen- . ra , funk :equalia .1d ſenſum . lam verò per z 2.. Prm_11
Euclidisz angulus B A D, xqmlís cſt, anzulís int-:rms
VII. Vbrrahe ſemízmgulum Coni Vmbtzr terrcſtrís , AE D, qui cſt ſemianguluSVmbr-.c, &z AD N , qui cſt
cx Solis &midnrnºcro apparenu' , rcſtabit Pa— Tquzlis Parnlhxx horizontal¡ ad ſenſu-n: ergo angulu:
O\. 1. Paul
¡2,4 LIBER TERTIVS PD E: .5' 0L E.
P'axallaxíé horizºntalís Sobs , çſt cxccffus- Ssmídiamcrri " D'AT'A "A BWÁVCÏTORIBVS
a ¡menus Solis , _abſquu .
ſçnſibíli diffcrçnda ſupra ſç.
migo-guían Vxnbrx. [lui Di/t‘a'na Lu. Sem-diªme- Sumidume
gore mm en_ Gmmetríco c2?.— \ n Apaga à teraopanm m- »ppm-nu
Mªn-Ó Terr‘. üApoga' Vmbu nm
diu; A D, \angie Solcm m , .. . _
LU) lº DI' K111) \dº ~ ,l .Semªdíam.
diªs Er D y Soleil). tmgír -, ſi ‘Adªmº’. rerrz / l ‘ll ‘/'" ll
cut nadia.; B N , magic Ter Albflteghlílí 64 r—‘ lºl-lſ ff 4o' ;8 2.0
:amín puníto ſuperíorí ípſí
N» Capermcm 6ª zo ~ IS ’ S'O 4o ¡8
DE;inquz) tanzimrà
&ide-,ò radio ct .
DeInonſtratío
hace cmçt ¡¡RUBEN Qççmç-ſi
Tychº ¡st 8 .Is' o 4; º
TCBLLECTMÏA' LÁNSBERCIO .—-m

::ici rigoçis ; c5( hínc fic' w;


Pardlaxis fic deduih. dom, *Vmbrz veráſemidiá Ïímlágú PJMHJXLS Diſtantiai
çonſentíar ad amuffizn cum meterínpartíb-qualíü Ius Vm- ,hori20n- {TAW-
¿Semianguló Vmbrſic , 8; Sç. Terre ‘ſcmidía met. cfi br.: \ªlís gçi a‘ cen
midízmetrò Solis s' vr çon_~ , . 5º tro tens.
ſtàbít compáſ: Paralhxím l "— ‘ y Sexazefim-Í l ll l l l ‘Semid. ur.
hoxízontalçm ’Poſitam in 'ta— .' Pªi—— .——--~~—ò~ -vI—º P— --~- -—-— _ro-—
bula Capítis 8. &c deductm¡ \ , ,Ally-1th‘ 43 '17 14 l o 2.6 7936.30'
çxactècx di‘iátiu Solís; Cliff) _'L '1²- Ièlg ;9] 941-55'
Parallau' crut'á cx ſubrra-:h'o . ~ 4,4. ¡6 o infinita
nc ªnguli \ſiti k1 tabulaq, ‘ ffiªW—-F-P—P- FU—I—E—--——- I——~!-I-—-l—

Problema:: y. ab appatenti Reca!: num ex 0.7. Dlflafltilm LL'É Apaga¡ , C7' ex c .8.
Selnidíame'cró 'Solis ‘ (tri-i Paralla rin Harizonmlem pofitam ab Auctoribm ¡is ,
mmbítílª'caïílís !CP-,Í raquc Ó' agnofiç: repugnafitiam ,
' .mxhi Pirallcxíçisi hit!? nªſcí '—,——r

tur z” ad @Linmñm ,Secun—


dis minor ,quina-\ic exacta ,z Vll. PROBLEMA
.5C contrà exact-\m Paral
lnxím ¡¡Lugo Sçmfigulovmq &wingſ-111m Cam' Vmóm Terre/hi:
by.? meo, fit Semidhmctcg ¡lite-r inueſitgare.
Solis apogzi Li'. 17'". ':0’”,
erigcel vçròqjó’. ", 2.8"'. ' Ide numerum 8. 8C Methodum Lansbcrgij ibi.
Suêſibijiçec Hªbíªn—&53;; dem cxpoſitam; Sed profcctò (ímplicíor eſt no
midinméuò. ’Ergo níſi him: flm methodus , quam adhibtªmus Ptoblenutc , 6C nu. ç,
rouem'aç Hiffercnúa ſeuſi.
Dílís , ¿Y plurium, Secunda
xum , non ::um redargucndx, Vllljx PROBLEMA.
mconcítzxuiçatis Hypotheſçs
Aſtronon¡mſuEſtg Lámbcr « Axem ,fill Altitudimm Com' Vméu Terreſtri:
Si“: in Pxolegomenis Vxánov' ‘
¡nm-ix , .SC Elemento 7,8. aç _ ’. _' - 2 radj:- Sali: irrrfracti¡ com.
‘ 9.eos redar uan NÍmírum qui@ &Wªlk hac vclut exa ¡re/.renfe MME-ire .
.ctà demºn ratipnc , .Sc femíangulo Vmbrx \cn-CME,
alimIdeÏderíuàto , hoc cſt ‘a dii’canria Lun.? 6C à ſemidía— IX. P Rima: modus ac ſimplícxffimmuòc índcpendcns 1. Maxim
metro ¿pparenci vmbrxín rali'djſtamlja Lunze, dara ab à Luna , niſi quantúm Solis diſtancia ex Luna: alla-end:
díſtantíjs innomít , eſt quo nos vtimur , datº 11m1 , aut in~ Axam l—'m
ipſi ſmej í'çx his enjrp danºs colhglt ſcnuangulum vmbrçz
\ªr mox doceb‘o num-.SWC hunc ill‘dtrahcns à Sºmldíªmc ¡1611toPCL'Problema ſ. Semiangulo Con¡ Vmbrr Term: . bn.
;r0 Solis dªrá-ab 1' pſis, colliqit Paralquín horizontaluwêc Nam m figura Problcmatís 4,. emſq. triangulo A G H, Lc
diflantiam Solis díuçrlïim ab ea , quam ípſi Ram-:run: ;vc ctzmgulo ad A , dato angulo A G H , 6C later@ …i ODp0—'
vidcreçr—xt in tabula. ad'tïncm numeL'í 8. poſicà . y fito AH, uempe vnà Termº: ſemídíamecro, inquítſinus
Veo-4 SIM!" VIH, Porrò Lan-'bergiux in figura proxímè pra-ceden@ Axcm , (¿cu altitudincm H G . Iraq. Rcſiduum Logfflrh
4“…“ T‘ ti , colligít &mmgqlum Vmbra’ hac methodo : mm DJ." mi anguli A G H , iam POſiti in tabuh numeri 6. dat Lo
Wª?" ‘ª' ti diſtañtíà Lunrè A G …Y angulo P. AG, ſubtendentu ; garirhmum baſis HG: fummçígítur ex_ tabuh numeu'
ª‘ffl'gª‘ffl- ſe;ni({i.;_ïnètſlfln ‘apªgar-::Item Vmbrre , colligít in triangu 6. LDgarithlnuln rcſpondcntem Summer, 8C ¡llum ſub
lo A G P , re,…ª‘mnzjulo ;1d G , veram femidiamètrum Vm~ trahe ab _1000000. xeſtabitq. Logarithmus Axis Vmbrç .
bm* P G: dçèindé ductà' P T , ªcªllelª ípſi A G , naſçíª VelSecans anguh' A G H , díuiſa, Der Sinum :0mm , dq;
mr Fer ;o.Primi Eurhdüangufizs MTP', rectos,th _baſim H G , in Pmibus qualíum à H , eſt vua .
;exquahs IFET PG , qui pct eapdem &quamr- A Secundus modus Ptolcma' I.. ç.C. 1 ſ. Region-tºman¡ in., Lªlºla!.
GP, &C pen; zzJ-¡t TA, arqualíSIPſi PG, (5( P , Ipfi‘; Epítomc L.;.Pxop.zo.& Copermci L.4.C.¡ 9 pendct à LU*
AG: Ergo ablatà PG , ídeſt TAI ,àrota Ten-:e fcmh nz díſtanu'a, 6; verá ſemidíamerro Vmbm?: mm m figura
diametro A M , remanet 110mm lanus M T' , Cum quo, Problematis 6. vr A N, ſemldíamcter Terra? ad GL,
&mm laterç T P , inqm'n'tur angulus_M PT, qui Fer ,ſcnn'diamctmm veram Vmbraz z ita A G E, ad E G ›
2.9. ~Prím1EuclidiI xqmlís cſt {epnjangxplo Vmbrz E r4. Sextí Euclidis, ¿Sc díuiſim quotê parte G L, fupe—
G, cò quòd recta M_ E , cada!: in duas Pal'allelas T P, xatur ab ANz cocà A G z diſtantia Lance, ſupemmr ab
6C A G E , gr conſtmctíoucm. Igiumex malè cornpaq A E , Ax¡ Vmbrz . Vel vr Emir Bullialdm L4. C. I . dem-'
Tubº-pisó» ctís Them-1 s Luna: .Spliſq. naſcunmrhzc , 'Sc ſimilía ab— rá PG, ab AM, notacrít MT: fiatergovr M T,
Lªnçºmªn- ſm'da, &un Tychonicà ac Longomonçanicà hYPQÍheſi ad LW diſtantjamTP', ita. PG, ad GE¡ cui additñ
un¡ mor º ſçquitur Sçxniangulum Vmbtx, nºmªs 'A E_ D , nnío~ AG, moueri: AE,
tem elſ; angulo .cxtçmo B A D_, içlcſi '911.s Semidmmc—. Terri-Is, modus , quo vtítur- Longamamanm Lx_ .Thcoq ¡ªll-¿ÍN
m? appaxemi', çum Pe; zz. Pam; Euçhdu debeatcſiu ricerca. pagapç. &fcrè Blancanu: L4.. C3. Fendcrà,
vera Solis lçmjdíametro, eíuſq, díſtznçia: nam ¡n cadcm
minor, , - . figura Problcmatisó-ductà M R, parallclà Ípſi_ A Bª
Répugnèzhtiá in Trim .Aflrºnºmºrum 'HyPºſbefi è quia angulí ad B , 8C A , cx conſtructionç recti fugª??
Lallctxbergia repetía cfl c4 ,quamçcrnis m [equçnnff nuntux, fit Per, 2.9. Primi L'xch'di: angulus vtcrq.acl ‘_ ,
Mirella ¡cdus , ct Pc: zz. fſiwlcxçxlalcs M R, ÍPÍX ABzÓC. APA:
, ¡P ¡
LIBER TERTIVS D E 'S 0 L E . r 2;
ipſi R Bª demptà ergo vnà femidíametro Terra: M A; tur femíangulo ConiVmbrx , de quo fuprà ín rabula
ide-lr R B › à femidiainetl’o verá Solis C B › reſtar C R . ' Problematis 6. Nos verò femíangulo Coni Vmbrce , de
12,1an CR, ad RM , ita CB, ad BE: fubtractáauſi quo in tabulá numeri 6. Auctores autem aulò ante ad—
tem B A, diſtantià Sol-'Sa tota B E, nota eric Vmbr:: ducli , ah'js daris , ¿e aliá merhodo: ideò inerſx quanti—
altimdo AE . Veldiuiſim vr CR, ad RB, fic B A,ad‘ rates AXlS Vmbr.? terreſtris apud Nos , Se [Andrei-:emm
AE, quure diuidendo Solis diſtanriam B A, per excei— inueniuntur, ¿Y a d predictos Auctores, alioſq. quíde
fumverz ipſius ſemidimnerri qura Terne femidiame— quantitare Axis mbre retreſ’cris cractanr : illi autem zum,
mun , prodir Axis Vmbrce. Cuóniam verò Lambergius quºs adduxi ante tabulamnumen primi. Videillorum
in Prolegomenis Vranometrix, Cc L2.. Elemento 7. vn'— opinionem in hac rabula . ‘

.4x15 Vméra Terraſiole Apaga/i non l y Axil "ná“ ‘x mw Calculª.


addarur Feng. aut 41nd,.?ſi A N
l Semidiamerti Terra: Ex Datis ] _Apoga‘ofl l Perigreo
Auctarer l AuFI'orilmr zſip/ir - [ !Zamba-\gin Aufr’arurn l Semidiarn.Terre l Semidiam.Terr-z

Ptº/emm: , 2.6 8 p 2.68 , ‘z Ptolemí 2.7 t , . z. $2. _


Albazegm'u: ' 244. uſ Y' Albaiegnà 14ſ ª . , Ñ 2.1.9
Coperm'eu: ' 16$ '2.82. \ Coperniei 169 K . ~: , zçó
Lan-¿omºntanur 2.68 _ zi; - TyC/20m"; ' 2.81. .. ‘ 1.68
Lanslzergiur 'Ñ ' 2.56 _ . 2.56 I Longomantam' 17:. _ _ Ñ. 2.06
Ktre/m-
\llaurolyem " 164
1.68 ct p .¿Z— *I*
*I* Kªplan'
. Lambergij ~ :.59
2.46 , , _‘. . …Ñ 2.38
zu., .. _.
Sed {Y} Perigxo 149 *I* ‘ , ,Bullialdi . 2.48 . - 2.39
Buz'lIa/dm; 2.49 Z *X* Vendelini ,2.37 i'. _ q 2.19
&dig-Peri?… zz7 T III Rheirmfir ,52.50 -x‘ , . 2.14
Blancanruinmcd. LH. ’ ~ ’P r Nºſtſiª ’. - 35-¡ « - .I Y* “Z
l ,Si dramª. _ -k- 4., i , .. ‘
rmbrm. X. Reliquas Vmbrae terreſtris dimenſiones , nempe)- [i: Sali¡ çfl ¡¡¡fin/Millªr” maior, nado¡ di gym.
lizª-Im veramóc apparentemeius ſemidiametrunninloco tran~. ~ ~
!WWW/'l. ſeuntxs. Luna: , opporruneÑ diſlſiuh
. ..m lib.
i ſ. qu¡. eſt de Eclip-
. tIa Inter ~ Sem¡-ªngulum V'mbra’ Ó' Se mi.ª’I.‘me—
"lª“ - fibus ; cum ea menſur-.i varia fit,pro vªru‘t Luna: dillantià "ªm "P1²""ª“"ª Sºl? * _ _ ~
à Terra : lnterim ramê ex díctis hoc loco memineris camª Tb 6 , Sean: Sernlanglllt Vmón C0m ter”. Ex Prª"
conſentire debere cum vero femiangulo coniVmbne ſin'n dimſú P" Radium dd¡ Axim'ſiw Alnm* 8. madª i.
retreſtrxsòehuius axe hiciam ſtabilius; neclIcere extra dimm ¡¡món
hos limites euagari, abfq. inconcinnitate & ageometria . . _ _ ,
Er fanè Atgum eſſe oportet Aſtronomum, qui nexus om— Tb-?º Ex“ff’” SªMlª'Mmªl" 'Tªn-f ſí?” zx HM_
nes circumſpectet , quibus Theorize Soliszóc Luna: com— Semidiamelrum veram Vmbra !erre/hi: , eſ) ad s. mªdº 2,.
plicatze funt: ideòq. libet colligere in vnum Theoremata ¿unª d, ¿midm ſim¡ ,WM Semmlmmnn, Vm_
memoria: alte mandanda , quce ex demonſtratls hoc Ca- ' '
pite deducunrur, exceptº ,qu-mº _ ¿ra add-'ff anttarn Luna-:l apiee món . .
7/28. Exeeſiu: Sermdzarnetn 'vera Salt: [iz, Ex Prºbl
. . . . 8. mºdº 3.
,ra Semzdlametrum Term , eſ) ad Semm/lame
T H E osïªiïaªzê’_ Eª( (Eaïªà SOLIS trum Terre , ſicut Sali: diſtantia aa’ Vmbra ter
ſe …ªndª reſiri: axim ,ſeu altitudinem Vmbra . e
q ' T119- Dixmmr dfſtdí‘e’lfl‘ Salir e/l ad mºtum n Seba].
z: prºu. Hear. ſ . Tam: eſi‘ pomo. lzemzſpberyſolaru
. .. . borarium aPFarentern Sali: "º"imè
. w 66 . ‘d 5 . "º" ‘º'
ª' nan 'vtſtz , quanta eſ] Diameter Sali: appa- s c H o L I A
nm; Tanta ver‘oportio wfiz, quantum eſi Com- ' ~ '
plemenlum Diametri apparentiradgradu: l 8 o. l. P Edalem effoguamm apparet,Sºlem,neepojſè eonuin- Mmmm
z, …y, Tb. 2. Circula: Saltrſèparamportionem eius l ei ºpyofiturnzfenſit &pum-USM Heraclitus [armani opiniones
3_ ,vi/am "051-5 db mmſ" riª/q. Dªmn” ,verdª-n_ Welt-Su latitudmem illi mbuenter : at Anaxagoras multª ruda: de So
_ ª . , . . . . . maiarem ill; Pelopºnne a; Ó' Anaxímander Terra equa- li‘ kºªlª¡
*‘-d’b¡1’tªr 'ªmºr "ſi almª/º Sºl” Mªmmª-ªºſ?- lem afltmuuimjt refert lurarchus lib.2.. de Placiti: eap.2.l. 'Mm‘ -
*vera Diametrº . de Epicuro cínfirmaJLClcomedZs lib.z.._ ?etica Theº;
Tb_ 'Arm’. 7”” n" [05¡ .ºlª-4 bem¡ - rural:: eum pro ixe cºn nat, vt Sſ 0110_ 2.. m ¡calza . Carte
f" "ºª" 'Mm Brªhma 8° lªs", m¡ à Solis *Z mfigura z. Problematzrſi eli/fauna Solis BA, ejjetfcmidia
,Z l ' ª y metrºrum Terrieſaltem zo. quorum [ing-ul‘ confiar?: Mil
irrefracti: , etiam Soleperigaa , minºr eſ] Dia- Iiaribm’ Italici: 4000. atq. adeo' AB, eſſet Milliuriurm
metro apparente Salir; ó- quidem *una proximè !lºººº- '²²W‘ Pºdª”- ªºº-Pºº›ººº› Ó' dª-{mºffr Sªli‘
Himnº GQJffeÍ 7mm: pedumſemidiameter AF,ſemxpedn; cºn
, , 'vincnur ex Trigonometria angul um ¡MEF, kb quº ride*
x: Prºs!. Tb"l" Algªbª Cªm ’ªªh‘ “rrª/?7" I '4”' retur Sal, nºn uturum vniu: Secundi, atq. a ea' .So/em ¡nui
LS-Ó‘ 6. !tu eſt, 710mm: dretſ: terrtſtri: [Iemiſplurj ‘Ul- ſt‘biltm‘ nobis are nedum pedalem : quanto‘ magi: diflaret
".4 b‘me‘rium
. juanma…,
. S l. à Sªli¡ maſ?“
. 8C plufijuam
Mactobius millaſeMtdmme-tm’ Terr-mm
in Somnum Scip.eap.zo. reuera dzſlatPrxſcſie
ex fallacibus ² At
lªm?” "mº" ‘fl Dªmª” º "'- ªfflffl‘ª’ªm‘ * rum ºbjèruationibus,Sulz: diametrum ad Terre diametrum
¿x …H Tlv 5. Semiangulu: Con¡ lera lerreſirir, duplam ,firliditarem autem aafiliditarem 'Terre 'lll &ad l.
a ' vn) cum Parallaxi horizontal¡ Sªli.: . eſi adſen- [²4…" ² "ª "ff-²²“ A/Z'ºªª'mª 01W dª ¡¡ºf G'ſiª’ªª'ª [ªi/’²“'
› - - - - tiebut; eſ!1 enim Sºl velut Gigas, *vt babetur in Pſalmn '18.
film "quªl" S‘M‘dmmªrº ªlvarº”, Sºl” ’ á* mmfliliim quºad curſum s fed diam quaad magnitudinem,
'-"ª'h
-IlI illſi’nſileittſ maior, Seu Para/[Mir horizonte; ¡mn-ci Ó‘ inter Planeta¡ Colojſutſideòq. dignur cm Rhºdi] in
gm—

—-
!2.6 LIBER TERTIVS D E S 0 L E.
gemem illum Colaflim erigerent, indeq. Celºflenſes appella- Omnibus Motfis diurni affectiones comprehendes Q" "
rentur . Plinius quºq. #17.2. capa!. Sªlem Term multa' Il. Ogod f ectar ad Velocitarem Solis, liccr lenms vi- Vela-ei…
maiorem effe varijs argumenti: confirma¡ a que víderi paſ- dearur directº fpectarus z tamen fi er for-amen fpeciem Sºlid» me
fimz apud ipſum . eius lucidam excipias in tabula à fªramine multis decê- ²" 'ªª-'M
C¡ - II. Cleomedes vera‘ lib.!.Cyclica TbearizMffirmat Ter— pedis diſtante z videbis illam celerrimè rranfuolare; id
-mudr: . .
"8…“,- ram ex Sºlefpectaumffl mm pºll? -wden, _aut profit. inflar
.
quod nos multis oſtendimus Bononi:: in templo &Petro
,5…, EN_ -uel S:ella exrgua appanturam; at ſ¡ eat F1x:: cam ron-Ure nij,diſtante mbulê à ſoramine, plus quàm, 2.0. decempe
mmm , mªr videreztamen nºn appamuram, etsamfi S01H’ fulgorem dis . lam verò vt incredibilis vulgò Solis velocitas con
ºbtineret : 'onde argument-¡tur Solemummó O' F¡xar Ter ſtetzqua horis 14. circulum integrum abfoluitz affumcn
rá maiore: eje, cion nan ¡vb/lante eddem di/Zamia mmm m dus eſt dies E_ uinoclialis: illo cnim die Sol cirwlum..
biI Sºl appareat , CF’ Fix@ quºq. appaream . Argumentum maximum abfo uit -, SC hifce quidem. farculis eſt tune in
de Sºle valer fnppoſita diſlaneiá Sali: valde nmgmï . Iam media femiê di_ſtantia à centro Terraqux media diſtan—
fi Terra deberet apparere vm'u: Mshut¡,deberet Sal ab ea.. tia eſt femidiamerer Círculi przcdicti , ideòq. idonea ad
diflareflmidiametris tene/?ribus 6876-pr0 qua re 'pide que circumſerenriam circuli inueſtí 'andam per regulas 111M.
diximm lib.2..cap.6.Scbol-4- Ó' ſ. Libra autem 2.. Cleome ’capq. Nam quando Sol eſt in topico Cancri z diſtantia
des Epimrum ºmnia merirſenſibm indicantem, ae prainde So is, nunc penè maxima , non eſt femidiameter circuli,
Salem pedalem efflè reipsàſtcut apparetmiemem pluribm re quem eo die Sol circuit; nec ille circulus eſt maximus in
darguit; Ó' 1. Quia Sol maiºr apparzt in artu G' in ocraſu‘, fpha'ra fumeſto ſit maior'circulo maximo minoris fphçrç,
quam in meridie .* ergº madà maiºr mode‘ minar in ſe-vere arq. adeò ¡Equatore, ob maiorem 'diſtanriá à centro Ter—
fieret ,- Ó' quidem eodem tempºre , guia quº momento nobis rx; in Tropico parirer Capricomi, minima Ferè nunc di
ariruratlíjr e/l in Meridiano ,' O‘ pro acceffu ac receflïz aculi, ſtanría à centro Terrçznon eſt femidiamerer circuli,quem
maiºr eodem tempare 'vni o" minºr alter¡ -, Ó‘ maiºr [peña Sol peragir; 8C ille circulus minor eſt ¡Equatore . Pra‘te
mr exfundo putei, ua‘m aliunde. 11. Quit; fipedali: effeſ, 0' rcà afſumenda eſt Vna aliqua ex mediis Solisdiſtanrijs ex
ramo internallo dzñaret, non appareret . 1I1. Qgtja per zoo. tabula cap.7.pag. t io.8< duplicádaNt habearur diamerer
Sradiagmmaner *umbum meridianam mil/am iaciíít apud \Equatoris Solaris,& hçc diameter multiplicáda per zi 4.
cºnquibu: Sal el? in vertice . 1V. (¿145dv interiecta Inſitla, aut fummaq. hinc facta diuidenda per i oo. 8C prodibit cit
mom* prom! , non ªb/lent quominhr "Ulrlflq- marginer Soli: cumſerenría in femidiametris Terrmquam Sol in {Equa
arientimccidentxſue videamu: . V. Ex 'vera magnitudin() tore percurn’thoris 2.4. Hinc per regulan¡ Proporuonum
Sali: ab A/lrªnamir definilê, ricm Hippa'rchus Salem Ter parebir , fi Horis 14. tot femidiametros percurrir, quot
rê maiºrem -Uiubm r So. fecerit; prefer alta argumenta mi percun-ar Horà vnz^r,vel vno Minuto,aur Secundo tempo
noris mºmentizqua [cgi apud Cleomedem Pªffunt . ris . Quſéd 'fi hanc velociratem noffe libear in Sradijs, aut
Plinij "¿ª lll. Pling autem raciºnes, quibm cºn-¡tur oſlídere Salem Milliari us, oportebit eligere ex lib.1. cap.7. opinionem
mmm pro maiorem eſſe Tellure 1177.2.. cap.) l. plereque band ita firma aliquá probabiliorem de ma nitudine femidiam Terr:: .
Sªli¡ "m - fimt ,* 411'un !amen firma : ex [me enim magnitudine , air, Ill. Atin damnara Hypo eſi, quaz morum hunc diur
Smª‘ªªªg fieri vt arborer in Ortu Occaſuq. fine z iaciant 'umbrar pari— num non Sol¡ aut vlli Syderum , fed Telluu' tribuit Circa
bm internallit diſlanter : O' diebm Aeqm'naflialibummne: fuum centrum verfus Orientem fpatio 2.4, horarum cir
quifimt in primº Climate, videamur ſibi babcre Salem fia cumdolurxdpfa circumſerentia circuli in Terra maximi,
pra fuum 'verticemfflerinde ac /i tofu¡ ille trafim in latitudi~ eo motu à vertigine Terrae peracta , inueniri poreſt in ra
nem efflet *vnum Ó‘ idem punctum: Ó' 'Ut Sol ariemſubito‘ al— bula foalib.2.. cap 7. 8C per earn diuifam in 2.4. inueniri
nfflimor, O' [ati/[ima: mºnte: *velª: [doom-fui: vtrinq. radij: ſparium vnà horñ confectum: 8: hoc diuifo per 60. fpa
¿Iluminandª cºmpleflamr : Ó‘ 'Ut accedat ad P010: ac rece tium vno Minuro remporis confectum à vertigine Terre .
d «me aliaquin magnitudine /mï terra: exurat : Denique *vt Nos verò in fequenris Scholi) tabellis contenri fuimus
Vmbm Term cºnica /itmt ex Eclip/ibLuna chª/lar,- alioquin opinione illa,quaº: dar femidiametro Terra: Milliaria Ger
fi effet ¿qualir Term, 'umbra illa bebetatrix e/ſet eylindrica ,' ~ manica 860. 84 vni gradui circuli maximi Milliaria Ger
aeſ¡ minor quàm Tellmxfflet Calathoideuut aflè'demm L. ç . manica t ç. quia hac paſsim Germani Mathematici vtun~
tur; fed in vlrima columna addidimus menfuras noſtrz:
opinioni confenricnrcszquze fcmidiametro Terrç dar lta~
lica Milliaria recentiact Bononienſia 415 9. ¿Y vni grado¡
72.:—. nec ab Auctoribus in prima columna prioris rabula: '
nominatis accepimus , nili diſtantiam Solis à Term mc
CAPVT XII. diam : Sciendum verò eſt vn um Sectlndum temporis,
zquari ſerè ſeſquipulfui vni arteria* human:: .
De Motta Diurno Solís ab Orm in Orca
ſum, eiuſq. aut Terra,ſiſic mºne SCHOLION.
retur _, Velocitate . F Ernelius lib.!. Coſmºtheorie cap-7. 'Ue/ociratem Soli: F(""1" "Í
diurnaſ» (’F‘ barariam explica! s ;tí/‘m maru eiw proprio º
'verſm Orientem ,º Ó' ai! Solem quºſ¡ ¡e in Ecliptica confi— P '
1. OTVS diurnus Solís ab Ottu Occafum.;
verfus , donec reuertarur ad Orrum , 8C cere Milliaria Italia-i 84476. *una 'vero‘ hªrá ;ſ 19. C9" 1²m
dicm integrum ac Naturalem complear; Minuto $8. A¡ longè maiºr eſl 'velºcitm maní: Occidentem
eſt vna integra Solis reuolutio ab eodem ver-fic: , chm circulum fºrum abſoluat ibi *una anna , hit' *vnº
puncto ad idem ſerè punctum Horizontis eiufdem , aut die; Ó' de [me ‘Delªware eſl illud Pfalmi ¡8. Exultauir vt
Meridiani eiufdem; ptout Diem Naturalem ali¡ ab or— Gigas ad currendam viam Sec. Contra' 'vero' fi Terra m0
tu Solis ali¡ à mer-¡die ineunniuxta dicta lib.r . cap.2.8. Di ueretur maru afirmº O' diurnª,maiºr velºcirar effeſ in annuº
xi ferè turn ob declinadonem Solis,tum ob refractionem, mªrmqua‘m in diurnª : ¡¡am quºndie per-Current ferè ‘vnum
qua: non ſinunr illum poſtridie verè aut apparcnret oriri gradum Ecliptiu, Seu iuxta Copernicum ex chlcri Cal
nobis , aur Medium Ctrl¡ attingere in eodem puncto in.. culo in Libro de Nºna Stella c. 16. hªrd *11m² cenrrum Ter- Tem, m1‘,
quo pridie . Ne aurem prolixíores ſimusaepetantur que m percurreret mºm annuº Orientem *verſiu \Mil/unía Ger- ¿m, ªm.
!lb-1 -diximus cap. I i. de motu Primi Mobilis,.SC de quin manica 740. At mom diurnó' Vrbr *ima in Aequatore [im ª“ cx lx).
denis partibus \Equatoris ſingulis horis afcend enribus› ?mi Hºra Circa :entrum Terra item ‘uerſiu Orientem per- pub-ſ¡ m 4
deque differenria diei Primi Mobilis à die Solis z, 8( cap. current Milliaria Germaniea :az-‘m 2.40. At media Ter- ¡ºf *Jª-ª"
2.4. de difcrimine inter Naturales a 8C Artificiales dies, 8: ra C7' Sali: di/laria eſlflmidiametrºrum terreſlrium 1 142.. Mª -
Cap.: ç. ac 2.6. de incequalirate dierum Naturaliumóc Ar ergº Diameter ºrbis amm¡ 2.2.84.. Ó‘ circumfermn'a 694;.
tificialium . quamuis de Naruralium inrequzlirate fuſiüs, femid- Terre ergº 1mm Gradªs babe: femidiamerro: ten-.e
\ed opporturu'usad finern libri huius cap.; i . dicendum.. r {5-3. fedfiat zo. cim- in ſèmid. Terr.: pana: Keplcrus
fit : vide etiam dicta lib. r .-cap.z7. de Arcu femidiurno Mill. Germ.8 Go. errmt in ima Gradu orbi: 42mm' Mill.
iuueniendo, 8C cap.2.9. ac ;Ode Horis diuerfis,& cap. 3 r. Germ.1 72.00. quorumpar: 1.4. efl 717. Sed Keplerus
de Appendicc dierum à Crepufculis fictá; ex his enim gta [ll/MMM vſin fun-ie . Ellº ¡am tabella rap. r Z-Prªrïlfflll .
Sª u
LÍDER TERTIVS’ DE SOLE." 127
«So/U Velºtitdf iz: mom Dun-m ab Oriente Guide-¡Item 'verſm,ſi1ppffita Sole ir¡ ¿aquam-c , c5*- :una Ñ]
in Medion-i Di/t'amia d Terra .

, Auctores . Díſtantia. Solis Dlª vnº. Pºr" Horê vnà Minurc vno Secundo vno
' l'lledlil curtir _

Z-TE'FT' .Di/¡amic S:midiametror Semrdiametrºs Semidiametror Semidmmetrox Milliar. (1er— Millmr. Bº


Term Term . Terra Term man. nonimfia

Ptºlemxm 116d' 7; ;ſ zo; É ſ TÍ‘,— 73 Tà


A/batcgzii'u: 1 ro7 69 ſ 2. 2.89 »Í 4. g. 7o ª?
Copa-¡mm x I 42. 707 l 194 ,²¡ 4 h 7o é
Tychº 1150 7111.' zoo H. y ¡g, 72. ¿É
FEªTr-5-':—-
B
7
;z
z:
‘iª-l*
B1.:'
Kepleru; 1768 i110; 4.62. j 7 g III ¡g
_Keplcz-.carrect. z ;8 r 2. I o; z 876 Tª 14. ?3. 22.0
Langammmn. t 188 8089 z ;7 5—: ſ ;- 30
Lambergim 1498 " »Y 94 l 1 ;98 ¡l, 6 g. 9; è

Bullhzldur i460 82.69 344 ª f 31


Vendclinm 1 46 f 6 9 2.040 585 y 64. *²; 91 7 *Z—
Latz-Irenus, ;42.0 ¡¡478 89; 14 H 1²-;
No¡ interim 7 ;oo 4474.4. 1 906 7 7 T; zt f $47 ª 2. ¡90 _3.

¿JE-?HE
‘Terra V(lanza: fi mom diurna marti-rezar.
|~ Species | Die vno | Hora vna | Minuto vno l Secundo vno [ ct

‘Fi-"FE"
l Miiiixm'um l Millmria ] Milliaria l Militaria l Pafflt: [

1?;Zªg.“ Germanica \400 2.2.; q z Z 2.50 l


"_-l"'l"7’.‘lz"_ \¡'fl:ªſli. Nobi: | Indica Bonoctn. l ſizóon l 108; I 18 T;- l ;OI TZ, I

-EºIºa- SON -Z-»ïªz Sºros-«Sºrºs ffl-~F9I>3~H°3- m BC totus arcus Meridiani, intra quem Solis receſſus &C ac—ct
cefſus ad Mundi Polos Cótinerur,eſt graduum 47. 8C cum
ab vno ad alterú Tropicum fex circiter menſibus , ab eo—
CAPVT XIII. dcm verò ad eundem Tropicum menſibus x 2.. feu die
bus 36 ſ. horifq. ſeré 6. teueitatur, Annum nobis inde di
De Maru Solis \17mm , (ej de Annomm ctum Tropicum euoluir . Idem aurem morus manifeſtus
fuit , 8C eſt non foll‘im ex altitudinibus meridianis Solis,
Solarium SPcciebm . fed ex vmbris etiam gnomonum in meridie , 8C ex pun—
ctis Horizontisdn quibUS Sol oritur,& occidit,modò pro—
I. RLTER morum , quo Sol quoridie ad eun píor Boreç , modò Auſtro factus : Hoc vetò motu D E I
-siem Horizontem, Meridianumue Izeuoluitur, O. M. Prouidentià fit,vt Tempeſtatum calor ac fri‘zus to
alter in eo motus mixms ex moru in larum .SC lerabiliora ſint , 8x' viciffirudine ſua vita animantiuín fen
in longummqucò obliquus ad Aïqu atorem fufq. recreenrur , 8C in ſtaurentur: Et hic deniquc eſt ille
deprehenfus eſt: Nam-quºªd latirudinem Sol modò ad motus,de quo Eccleſiaſtes . 1 . Oritur Sol, Ó' accidit, ibiq.
noſtrum verticem Polumq. acce it , modò ab co ad op— renafcem gymtper Meridiem, Ó‘flectitur ad .Aquilomm,
poſirum Mundi Polum recedit: Accedir autem maximè Ó‘ in circula:
perçictt Spirim:fitº¡
. remrtitur, Iuſtmm *vnius-rſ;-
-_ in Circuim ~~
die Solſtitij çſtiui,quo ingreditur Cancrú,qui dies CHRI—
m‘ª’ 3º- STI ſa’culo era: circiccr 2. S. Iiini. z nuIIc aurem 11. in Ka— ÏI. Reliqua pars motüs Annui , nempe in Longitudi, MP²!“ Sª_
1” 'ª I‘m' lendario Gregoriano: 6C eo die defcribir fuo mom cit nem verfus Orientem,haud ita quidem vul- ò maniſeſtaJ‘** ”P "‘73"
l’ ‘ª’ ' culum paralielum /Equatori, qui dicitur Tropicus Cácri: innotuit ramen Aſtronomis ex apparenti Soïis elongatio— “‘Ïzmmf
8C maxunè accedir ad vettícem habítárium in Zonis B0— ne Orientem verfus ab aliqua Stella Fixa earum,quç funk ‘
realibus temperarñ ac frigidàz :1d Polum verò Borealem Circa Zodiacum . Exemplum fit in Spica Virginis , que ¡,:Zſm p
fic , vt ab eo diſter in Meridiano Gr.66 ‘. 8C ab \Equatore ſtella Celebris eſt obferuatione Aſtronomorú , iam inde à -'
maximum quam poreſt declinatíonembabeat , nempe.) Timochatide, .SC Hipparcho . Hzrc verò tempore Augu—
graduum 2. z z. vr ex correctas obferuationibus altitud¡ ſti Romx oriebatur Heliacè paulò poſt \Equinoéh'uim
num meridianarum Solis deprehenfum eſt : Inde autem Autumni, nempe die circiter pn‘ma Octobris : Pac igitur
fiectit curfum,& conuerrit fe ad Auſtrumzideòq. Circulus inſtante ortu Solis in \Equinoctio Autuanputà femiho- .
ille dictus eſt Trºpicui Canon' : erci enim metas vnde ra anre ortum,non apparere Spicammb nimiam viciniam
fir conuetſio,& conuerſiones ipfas appellant Tpma‘ç . At fulgoris Solis *, deinde paucis poſt diebus femihora circi
vbítranfgreſi'us ſuerit \Equatorem , 8C ingrefius ſignum... ter ante ortum Solis oriri Spicam Heliacè , 8: Viderí im
nº‘ - Capricomi , maximè recedit à prªdictis habitatoribus; Horizonte ortiuo: nan¡ fi ali); atq. alijs diebus manè tem
:LM
' quod eueniebat CHRISTI ſxculo die 2. ç. circiter Dccê— peſtiuè furgens, femihota ante orrum Solis Oríêtem fpe—
I ‘Pª' bns,nunc autem 2. I. 8C tunc fit Solfb'tium hybemum, La ctares,videres Spicam magis magifq. eleuatam ab Hori
“A
rinè Brun-a , fortè contracto vocabulo ex breuiſiuma die zonte, SC factam occidentaliorem z adeò yt poſt tres cir
anni,quaz rúc Borealibus fir,cúm in Soll‘titio :eſtiuo iiſdem citer mentes , ¡paulo ante Solis ortum videres cam in tuo
fiat longiffima ,dies anni . Die itaq. Brumali de fcribit Meridiano , 8( poſt fex menfes prope Horizontem occi
"BU" motu diurno alterum Trºpicum , dictum Capricorn¡ , a: duum , de iam occidentem occafu Cofmico ſeu maruti
recedit maximè ab \Equatore verfus Auſtmm, nempe al no,quando Sol ex diametro ferè oppoſitus oriretur: Eno—
terís gradibus 2. 3 g.. ſtarimq. inde conucrfo curſu reuerti~ luro aurem anno cemetes iremm Spicam ſub Octobris
tu: vctfus Seprenrrionem z Oyye diſtantia Tropicottun, initimn, Poli fui cum Sole coniunctionem , oriu Heliacè
manc
¡2.8 LIBEK TERTIVS DE SOLES’
manè in Oriente . His 8C ſimilibus phznomenis viſis C63 quòd dum Sol ſemel Zodiacum tomm abſoluih Srellç
cluſere Aſtronomi, aut Fixas Stellas velociori curſu diur— Fixç interim tardo GC ſerò tandem intellecto motu pro—
ni motús verſus Occidentem ferri quàm Solem,aur cerrè reprent Orienrem verſus Yo“.circi :r Secundis ; quç Sol
Solem lentulo paflu promoueri Orientem verſus, contra motu ſuo medio non abſoluirniſi horarijs Minutis ſerè
nitendo motui Primi Mobilis -, quia conſtat omnia Syde— 2. r. arq. :Ideò conſecto annuo 'moru Zodiaci, nondum..
\a errantia , 8( inerrantia rapi 2.4— horis ab Oriente veiſus candem Fixam aflècutus eſt , nec niſi poſt z I . Minura aſ
Occidentem,donec ad Oriétem reuoluantur . Boniam ſequirur. Pofl'et‘ etiam hic Annus appellari Sj'nadicm, ¿Mm Sji
'verò in Sole alter ille morus in latitudiné apparebar , pla ‘ ſicut ¿56 Temporalis Periodicm: quo modo Menſis , quo "ºdiª“- ("5
cuit hunc apparentem receſſum Solis à leis Onentem... Luna Zodiacum percurrir , dicirur Periodicus -, quo vetò Pº'iºdiªª ª
verſus , Soli potit‘is tribuere . 'Soli iterum coniungirur , dicirur Synodicus menſis . Er
obliquim III. Exmotuigitur Solis mixto ex flexu in latum ver- ' poterat quidem Aunus SYdereus in varias ſpecies fingí,
ma… Solis ſus Mundi Polos , Se ex progreffu in longitudinem verſus Ptour Sol ad alios alioſq. Planet-.is, ſalrem ſe cardiores re
Ó' Eclifi‘i- Orientem, ſactus eſt morus obliquus ~ qui ſpectaris quo— ' uoluitur ; ſed electç ſunt Fixç Stellç , quia morus earum,
¡ “F- {ÍF Zº‘ tidianís declinarionibus , deprchenſus eſt fic ªin eodem.. 'aut vnifimnís , aut minimè omnium irregularis eſt z An
“fª“ "W" vno circulouïiquarorem in duobus punctis Equinoctia nuſq.hic Sydereus propiils accedit ad Tem oralem . Re- ,
"º' libus interſecante bifariàm , 8C Obliquo ari \Equatorem líqui aurem inconſtanres nímis ſum, ideòq. 'reiecti à Pto
angulo Graduum 2. z. z ſuper polis à polis \Equatoris di¡ lemço L.; C.z.
flautibus item Gr.2.; . ;— 6C totum hunc circulum abſolui a VII. \Inma Medi/u ſeu Equalis aut Regularis er— A
Sole diebus ;GL 8C horis propemodum 6. abſolueudo cè I’m; ?MMS eſt ille, qui aur eſt , aut afſumitur ranquam
quotidie vnum circirer Grad um de ;60. Hunc porrò cir eiuſdem perpetuò quantiraris & menſurre , ſeu medius m¡ ’ '
culum Ecli ticam vocauerunr, ab Eclipſibus Solis bc Lu— inter Longiſfimum ac Breuiffimum ; ſi vera eſt ſententja '
nze , quas o ſeruatum eſt nunquam fieri , níſi cr‘tm Lumi Aſtronomorum , qui Annos ram Temporales, quam Sy
qdereos , inzquales eſiſie affirmant , qua de re inſrà C.z o.
naria in coniunctíone , aut oppoſitione murua , ſeu m..
Nouilunio aut Plenilunio, ſui corporis centro ſunt in pla QBÍ'C .Amun- Verux , ſeu qui verè in Crelo fit, Se obſer—
no huius circuli , aut part‘un ab eo declíuant: Eclipricam uatur in Tetra , ideòque Apparem dictus , ei’c Irregulau’s
Verò mediam inter alias' , quas ( ſi variatur traclu intculo— Grçce‘ e'vva; u’vo’yam; . Iraq. exempligrarià Copernico An- Am,,- mm_
mm Obliquitas eius ad Equatorem ) deſcribir Sol annuo nus Temporalis Longiffimus cſt Diemm 36$. Hot. ſ. [un trip-
motlh Key/crm appellar Kim Regzam . Er quia carrer¡ M. SS'. Sec.37”. Terr.4o”’. Breuuſiinus aurem D.3 6 s. lex Caper
l’lanerze obſermci iii-it moueri a 8C ipſi Orienrem veri'us H.ç. M41'. Sec. 5;". Tert.7”’. Medius deniq. D.- 365. nm.
Obli- Auo motu, non ſecus ac Sol , led ab Ecliptica rece Hg. M49'. Sec.16”. Terr.2.9'". Qip poſito neceſſe eſt .
d‘cre in latum ad Milndi polos , aliqui Gr.6. aliqui 8. ali Annum Sydereum euadere inçqualem , etiamſi Fixarum
qui ſerè Io. I'ed nou amplii‘ts; ideò Zouam quandam in.. morus proprius effer :equalis 8( vniſormis ; duplici verò
‘Cªrlo excogirarunr, intra quam Planetatum. euagatio de cauſa ínrequalem , ſi Fixarum motus eſt harequalis: de
contineretur, latam G r. I 2..: 6.aut 2.0. ¿Y bifariam ſectam qua re inſra C48.
ab Ecliptica , quam Zon am Zodiacum nominarunr , ab VIII. \12mm Ciuilí: , qui 8( Eccleſiaſ’cicus , eſt inte- ¿Ñm 0-.
animanrium coªleſtium figuris , quibus Aſtra Zonal-n.. gra Solis reuolutio facta diebus integris tot , quotqpla— ¡lili-f.
hanc inter aut circum lucentia donata iam fuerant à Poè' cuit Legislaroribus , aurPontiticibus in vnaquaq. Poli
tis , aur Hieroglyphicorum Myſtibus; Vel ¿Ud-ri?: {mir tia , aut Hierarchia. Noriffima: aurem , 8C tandem re
ideſt à vita , quª: ab hoc potiſiimüm Solis moru pender; cepta: per rotam penè Europam , Orbemue Romanurn.,
Ñ Sigmfirum à Signis cceleſtibus tz. 8C antonomaſticòs fuere illzc due ſpecies ac forme, nempe ab \Egyptiys vſur
¿Mªrma-
. … Obliqum circulum : de cuius inueurore apud Graccos 1²11-_
. . i . . . . ,
para‘ , aurà Iulio Czeſare inuentx , ſeu potius inuectar;
¿e, zm“. mm La… C.8. ſic tradit- Obliquitatem Srgmfen nneliexffi vnde Annus Aeg)’ptimª& Iulinnm,& à rcſormarore Gre
ci inumrºr. fi‘ i hºc eſZ rerum fare: ayer-IME, ¡Maxima-ndª {Iii/;flui goriamu inualuit . -
CIL-ºſim--- tradimr primª; , Olympiade qumqqucfimn 0842.1; &3.714 1X- Aegyprius Aman olim ſicutêc Perſicus ,conſtitit 4,,… A_
tm pam' . deinde in ea Cleoflrdlus, Ó' prima Artem- ac Sagittaryúªc. .diebus naturalibus 360. quot ſunt gradus in Circ‘llo; vr glªm…, ó.
zªr. Arlu: Splmmmipfam ama'- multo‘ Atlas. Recepram verò lianc ſingulos mêſes tricenfim diemmhaberent; Appendicem Perſim¡ .
&Plª-"ª ¡ªª ſenrenriam de curſu Solís Obliquo per Eclipticam à Pla aurem dierum y. quas erci ¡'wayo’yem: dixere , nempe
ªmm * tone z Pyrhagora, 8C Ariſtotele , narrar Plutarc/m: L.z.de adiectitias, tanquam extra rotundum menſium circu~
Placitis C.2.;. Figuram aurem Zodiaci in Sphaera Armil lum ª computabant quidem antequam nouum exordi
lari , videre pores ad initium Libri I. eiuſq. expoſirionem rentur annum; ſed_ ramen extra menſes omnes, qui apud
Libro eodem C.7. &l 14,. illqs hoc Ordinenumerabantur, videlicct,T/yº‘I/I , ’ao—
¿m,- Nº._ IV. qurò ſicur_ ex motu Solis diurno dies Naturales p/ªl › At/Iyir , Clin-»ic , Tybi , Alec/air , Plaammo‘rl), Placer—
mi,… (Mi, 8X' Artificrales ortI ſunr , ita cx motu proprio Solis Obli mutbi , Pachàn , Payni z Epiphi , Mefizri . Abſoluro ita
giu. quo ortus eſt AnnUS J quo DEI 1m mortalis munere [nu— que Meſari prima dierum intercalarium ſeu adiectiua—
mur,ſeu periodus dierum naturalium 36 s. cum quadran— rum dicebatur 'dpªí‘ſïſ e'rEccyºÑua’I/osv , Se LJE'UTEpn e'wayºzwi
te penè dici: quidem Annus Hebraicè SC H A mv , ¿5C 3.7pi-rn; 3( 4. TrTa'F-r» , 8C ç. mtv-rn', ſubinrelligb
N A H , ideſt Reuolutio ;Grzcè dicirur ê’vvo; , quafi In ~ e'rwyaye‘vm. OLginiam igitur fi ſpectes menſium dies
nouans omnia , ¿<4 i’m, ideſt reuºlurio integra Solis . Er meros , erant dies ;60.ar ſi appendicem ante auni noui
quanquam de Annis ſuſit‘is in Lib. Chrono ogico actum initium à prima die 7720119 iniri ſolirum adnumeresxranr
eſt à nobis ,nhic ramen indicandum eſt Annum diuidi ſo— dies 36; . neglectà intercalatione horarum 6.aut diei, qui
!ere in Naturalem , 8C in Politicum ſeu Ciuilem z Eccle quatro quºque anno ex horis 6.quarer ſumptis conſur—
fiaſticumue', 8C Naturalem ſubdiuidi in Temporalem , git: Ideò abſolurè Annus Egyptius , .Se PCl‘ſiCUS ſuit
8C S dereum; Temporalem aurem in Tropicú, 8C Aíqui. dierum z 6 ç . vr haber paffim Ptolemxm in Almageſto , 6C
n ialem , Medium , aut Verum -, Ciuilem aurem in va— Cmſizriims C.6..SC Scalzger de emendarione temporum
rias ſpecies à diuerſis. nationibus vſurpatas , ſed prçcipuè L5. Ideòq.Oſymandies Rex \Egypti , vri narrar Diany- afin-3’49.
in ¡Egyprium , 5C in Iulianum , Gregorianumquc ;Luna ſim Halicarmzffem, ſepulcmm ſuum, ad ſignificandum ‘irª-1m ªtª
ribus interim Aimis híc omiſſis , 6C reíectis ad Librum.. Annum, Annulo aureo cubirorum 56ſ. circumdedir, "me
de Luna Ñ auream Solis ſemitam deſignans in terra; 8C Sacerdotes
"¿ªnª-¿r, V. Annm Temporalís eſt Solis integra retiolutio die— ¿Egyptii 36;. in vrbe Heliopoli alebanrur Solis curſui,ſun
pmh’s. mm fere 56 ç z ab vno puncto Eclipticç ad idem pun— quiſq. die, Obſeruando depurari; 8C Sacerdotes Perſa‘:
ctum , quod ſi ſir punctum Solſtiti) m Tropico alrerutro factum ignem ante Solis ſimulacrum geſtantes , apud
faéri -, Annus dicirur Trapim: , 8( CÍCeroni de Somno &Cm-:inn: ;6 ſ. numerantur .
Scip. ac Cenſorino C.7. Vemm -, ſi aurem ſit alteruttum Iam verò ex omiffione horamm ſermè 6. qua: requi
ex punctis \Equinoctialibus , eſt ac dicirur Annm’ Aeqmſi runrur , vt Sol poſt dies 36$. ad idem punctum Solſtirij ,
nactialis,quem tamê Tropicíí dici poſſe docebo Scholiq ſ. aut ¡Equinoctii reuertatur, fiebar, vt quarto quoq. anno
Annm S]
VI. Arm… S“ydcrem eſt reuolutio integra Solis ab vua Annus Egyptius vno integro penè die ante diem Sol- AM,, CÑ_
¿mus . ad eandem Stellamfixam , facta diebus 56$. horis 6. ac ſtiti]_,aur Eqmnoctu priſtunabſolueretur, nouuſq. an— muy,… ,
Minuris Circiter 9 -É— qui lºngior eſt Amo Temporali , cò ¡¡ns miretur 5 GC annis 40, antcuerteret per dies ¡0.8: an— eiuſq. mi‘,
' ms tinm .
LIBER TERTIVS DE SOLE. \29
his !469. per dies 36;. ere euoluris :mms ccrleſtibus bufq. annis terni dies , quibus in Anno Iuliano Equino—
!469. rranſierant iam Anni ¿Egyptíi 1461- & Ínítíum— ctia anreiient , ab umantur. Et poterar quidem Gregº
Anªl !Egyptu › feu prima dies menſis That/a redibat ad rin: X111. Diem ;Equinoctij ſtatuere ad diem t I. aut
eandem diem tempeſtaremq. Coelo congruentem . Hçc xo. Mami, quemadmodum Concilium Nicanunnfe
vero periodus annomm lulianorum :1C ſerè Cçleſtium.. quens obſeruariones Alexandrinorum Aſtronomorum.
1460. fed Egyptiorum 1461. dictª eſt Magna: Amen: illum ad diem 2.1.Mairiireuocauerar, etiamfi tempore
Canieularir 8C Pe nodus Saz/ataca feu Cj'nica à Canicula , Apoſtolorum celebrarerurpro e diem zç. Maitij, idq.
qua: Grzcè aut Syriacè 2:66“- dicitur aut K uvº‘; , eò quòd minus incommodum fuiíſet cafculis Aſtronomomm pro
hrec periodus inita fuerir à coniunctione 6C ortu matuti retroactis \eculis zfed alizc iuſta: caufx prmponderarunr¡
no Solis cum Canicuia feu Sirio . Er quidem ini ri poruit , Se fmſtra oblatrantibus Sectariis , quibus Pontificia om
› . vr apud noſtrum Diem/¡um Petauium LJ.. Diſſeitario— nia purenr, DEVS O. M. ſuffragio fuo, &e calculo mi- pzz/s º_
- ¡pitt-ª* num Vranologii C.4. ob feruat Gotefridur Vendelinm,An racuiorum, Pontificis fui , feu Vicari¡ in rern's Maxim¡ M. Grrgº‘.
› "Tª" s‘- no ante CHRlSTVM 116;. die ç. luliiliorà ferè 6. poſt decretum firmauir. Miracula enim , quee perpetuò ad- riª-“1¡ Arm¡
' mediam noctem Heliopoli, tune enim Sirium iunctum huc in Eccleſia vigent , rranſtulit in dies Ann¡ Gregoria- Fªutºr
fuifſe Soli in Cancri initio , cum Nomlunium verum fa ni, faIru dierum Io. facto . Siergo DE VS pronobis,
ctum eſſet 46. Minutis poſt medium noctem: quod fi ve quis contra nos 2
ium eſt z celeberrimum fuit huius periodi initium z con
curfu cum inirio Anni Tropici feu Solſtirio reſtiuo z ¿²C
Neomeníà feu nouà Lunñ , SC coniunctione cum Fixa SCHOLIA.
i - Difidiun mm maxima, 8C Milanriffima nempe Sirio . Ccterum
i ' vid-ligª' 3 ingenioſa hzc Vendeliniconiectura non confonar Cen l. Ngen: adbnc li: *big—et apud Actronºmor , qua ratione &eN-’51²²²²
ºª'ͺ’W forin0,quilibro de die Naraii C.8. loquens de Anno Con eoneiliandt [int interſe duº Sali: , immò Ó omnium "ª '1"ºf'
i *Wºº* fularüs leij 8:: l’ontiani , quique , vr oſtendimus in Li Syd-emm mami-,qui plane centran) Ó' repugnante¡ interfi/e "xxs:
~ bro Chronologico , eſtq. plerifq.Chronogi-aphis in con videnturmtpote in cºntrarzaIMundiplagas,Ú
terminar facts' ', -Uidelicet ad 0 pafitos 'Ã10b¡¡¡ªÓ_
diurna! ab Oriente Occidlcíntem.; ,Mmmm
s fefsò z cadit in Annum vulgaris Epochx CHRIÏ, TI 2. z 8.
I- A* addit: ªgan ſeire etiam licet , Ánni illius A-Iagni , qui 'Ut 'Per/ur, Ó" Annum ab Occidente in Orienrem . Licct enim
ſ. fiipra‘ dic‘Zum el?, c7' Solarir,('-]‘ Canicularir , O' Dei Anna: exempla formica reptantir in contrariam partem ab ea , in.,
5…-, mean”, nunc ag¡ vertentem annum eenteſimum. Ergo qui rota figuli eireſieegitur, aut deambulatir in nan¡ Oriente?
EJ. Anno CHRÏSTI 138. abfolurus fuerar Annus pi'çccdens ‘Verfirſinterim dum nariz": Occidentem -verfiuflrtnnimqi—
i. Canicularis, fubtractis autem ¡38.à Periodo i460. ini natirmi !yr-anime conſulerejoliti [ima: , "UI qnaqua tanda-m..
n tium illius recidir in Annum ante CHRISTVM 132.2.. ratiane Spheram ipfir explieemusleae tamen viris in Plaila
ò x¡ ºvni_ 8( antiquius eſt Vendelinico initio annis ç9. aut 60. Sed ſòpbia paritcr atq. Aſlronºmia exereitatir nequaquam finiſ—
k "- ¿ chª Vendelmuròcl’etauim non affirmanr initam reipsir finſ'ſe faciunt . No: 'vero' bar de re exactiiu in Libro Sy/Iemamm -
¡m,¿1, Lilo l 163 . fed iniri potuiffe . Ar Clemem Alexan !nm-ed tre; Hypot/xſer, quibus ln mom: caneilietri falent in
:-¿ …rm, drinml. 1. Srromatum air Sothiacam periodum ca’piffp dico . Prima e/Z :amm qui cum Sacrobuſchio, Purbachio, Primª: mª
l ſt migrationem lſi‘aè‘litarmn ex Aigypto aimis , vt 11a- › O' paucit ali): admizmnt Orbe: Solidor : dieiint enim-Spbe- dit; [Met-7—
i. et Guecus codex,z 4ſ. non vr interpres 44;. que migra mm Primi Mobilis , quam al@ Oflauam alij 9. ulij ro. ali¡ ªlt—’md' 0
ÑS no iuxta mcliorem Chronologiam , filit ante C H R I-› l l. meant z mºm raptür eualuere barir 2.4. ab Oriente per
y STVM Anno I 49 1.ErQo initium Sothiacç period¡ fuerir Occidentem iterum ad Orientem amm: Splana: infi’riarer;
r- Anno I 146. ante CHRIbTVM . Sed de hoc diffidio ha: att/em vtpote ab ill’a reiprei dI/Zinffa: , non obflante con
alíbi opportuniüs. Inre rim fufpicor non ſuiii'e rmductam tail-i CU* raptu illo,cºntraniti S¡¡hara partialhde qua cap.zo.
. in vfum ciuilem hanc periodum , fed apud doctos tan Schº!.2.. vi proprq man?: Orientem -uerjíu, Úſeeum deferre
cummodo, 84 Aſtronomíae peritos: nec mirum fi pro corpus [ºl-mete infixum . Secun da eſ] eomm qm' cum Pla Scam-{in
z diuerfa de motu Fixamm, 8C de alus con rucntibus huic tone in Timea,Hiceta Syracufano, Heraclide Ponríco, ¿Se modm.
,1 inicio phxnomeuis opinione, ali)alitcri lam ineundam Ecphanro Pythagorico , dimnt Terram in medio Mundi
\ , putannt. ſitam 'vertigine dim-nd Circa fitnm cê’trnm moueri bºrir 2.4.
f 'ª' X. Iulianu: Annmita díctus , ex eo quòd à Iuliº Ca Orientem Verſur, ideo'q. nobis obuiam euntibm Sªli z C5‘ reli
* º" '.ó' fare , ſuafu & ope Sº/igenis Alexandrini Aſtronomi , quir Syderzbm Orientem -verfiir delatir , videri ea moueri
Í "m" quem conſectobello Alexandrino Romam fecum edu ªim-fm Oeeidentem , non [een: ae littora videntur mºi-¡eri,
W' ¡it, in Orbem Romanum inuectus fuerir; conſtat die
duen nauir ir.- eontrariam mauetur pariem . Qee: quidemſe—
bus 365. 8C quatro quoq. anno 566. ob diem , qui ex ho cutifimt Bullialdus , Lansbergius , Gulielm us Gilbertus,
i rís ferè 6. quarer fumptis confurgít z quiq. poſt diem 2.4., Longomótanus, Mulen'us,0riganus, Argolus prater Phi
Februarij intercalatur promuiciando Bifſextº Kei/anda: lolaum,Ariſiarchum,Copemicum,Ú' Capernieanotzqm O'
5 Marti) : vnde Bifflextum , \Se Bi/ſextili: Annur dictus eſt . ¡¡une Ó‘ annuçm Term motum dani . Que quidem opinia
Huius verò Ann¡ forma 8C Menſibus à lulio Czeſare Or damnata eſ? ei Sacra Congregatione Cardinalium ,tanquam T .
dinatis ,vfa eſt Eccleſia Romana qu. ad Annum 1582.. erronea in Fidegw diflum eſ? lib.z.eap. ;. Tertia hiper/ieſ” dz…“ mº
quo à Gregoriº X111. verè Summo Pontífice reſormatus eſ? illarum , qm' aiunt non WE- in Cwlº duo: predictor mom: ' '
eſt annusóc Gregorianm dictus. Nam cum Annus ¡Equi in Longitndinem
zim failum "verja:,fed eminem,
Palºs Mundi eumq.
3 (9" diurmim quaſieffeptno
*velocifflímum ſ ira
noctialis aut Tropicus non fit dierum ;6 ſ. 8C Hor.6. vr
afſumpſir Sofigener , fed minor Minutis circiter r 1. ho tmn Primi Mobilis ac Horarum 2.4.. exact-Í', pºll bum velº
rarijs , ſactum eſt vr annis quibufq. x z z g. ¡Equinoctiunp eiorem e e mºtum Fixarummon tamen aſjctequi motum Pri
&leſte ac verum przecederet vno die diem in Kalenda— mi Ma ¿luz fed defieere partícula¡ aliquri, que tandemfl-n
tio deputatam ipſi \Equinoctio ,º que tem pote luli) Cafa ſi‘bili: :nadar : paſ? biene, velºeifflimnm efle Planetarum Sa Vela/.tar
\is erat dies zç. Marrij , ar Anno CHRISTI 32.5. ex de turnum, Ó’ Lunam tardi/limam , quippe qua nºn redeat ad d¡ m .
creto Nic:eniConcili1,<SC obferuarione Alexandrinorum, eimdem Meridiannm , niſipo/ll borarferè 2. ſ. ideo‘q. eidem-'Hz'
erar dies 2. t. Marti] . ltaque Anno 1582.. dies ipfos Io. illum moneri Orientem ver/¡¡Lab tarditatetnſuan-,ciºn ta- SMA-J m4_
‘‘ ¿quinoctium Cazleſte ab Aſtronomis ,putàà Tychone men nªn maite-nur tii/I‘ *verſu: Occidentem , fid lentiiu . Ita iar.
"- obferuatum eſt prarcedere diei 2.1. Marrij , GC cuenirc) fentii Auerroês, Alpetragius , Alexander Achillinus lib. !I
die II. circiter Mairii. Vtigitur ob ieuerentiam Nicar de Orbibur, Franc. Parritius , Ó‘ Io. Antonius DelphinUS,
na: S nodi , 8C confuetudinem populomm recineretur imma‘ Ú‘ Peripatetici aliqui apnd Martianú Capellam lib.
&qtunoctium ad diem 2. I . Marti¡ , nec diffiderer am 8. nee abnuit Czlbrrus I. Metear. t. 3 8. 11.2.. fauentq. huir:
pliiis notabiliter ab \Equinoctío Cxleſti , iuſiit Gregº ſententia omnes illi,qm' diſtribuenterſèptem CIM-dar Plane—
Tim X111. diem ſ. Octobris Anni 1582.. dici I s. decur— tiuribuum Neten Saturnª 'Dtpate cºneitaiiffimo › Ó” Hypa
i- raro illo anno , dierum Io. intermiſi'ione -, neq. intercala tm Una, vtpºte tardi ;mc-:cuiuſmadi fimt Cicero de Sam
íb !ionem diei bilſextilis omitri anno quoq. 15;. vt olím.. na Seip. ibiq. Macrobius,Seruius,Philander,Valla,Glarea
u) Io.Lucidur de emendatione remporum Leºni X. fuafe— nus, immo‘ Ó* S.Ambroſius, -U't dream dum de Sïflematc'.)
‘ai-M' mr; fed Anno 1700. 1800.8( 1900.1'eſumi autemAnno Mundi Harmonieº . Auguſtinus autem Riccius paga 6.
M" 3.009, (MLB—c ita dcinceps, _vt quadringentís qui~ (entendft¿iºn ¿grſ Primñ Mobilïiiflinctnm ab S-Sphzerií.
nur." " ' " ILAn
!30 LIBER TERTI-Vsct
DE SOLE
¿Mmm Il. Annorumfºrme’ -virríe fuere diucrfis tempºribm, Ó* Mbantm C7‘ PlatoniCiMb/òlurê Apocata/Iafi›ſeu reuºluta'ºn¡
…mz Pºr. ¡¡pad dianª/4: nationcs . Nam Gal/i olim Ú‘Saxonc:, Ó‘ omninm Syderum ad Idem Function ,* futuram rerum ºm
ni . n14nc,anzarI',TiI7-Cie,Arabe-5,5171Hffi'sJap anrnfi'i‘ffiemnni, ,zz'zm z'nflzmmtio/Icm, (’F Annfla/I'Infeu rqſurrcctionem s [ed
Chilenſer 'atunlur Anno mari: Lumri ,' habran' aurem SO Fraude-me -Uniuerſizli CMezclyſmo fm Diluuio, fi con-ent Sy
lar¡ (’F Lunar¡ fimnl ,- At Mexican¡ olim , vr narra; Ioſc dem in Capricorno ,- aut e ¡cm-FIV¡ ſeu general¡ lflſflldiº¡ ſí
Phus ACC-.ºca, Ó' Gucci ante 111¡ inicia Salom's, vr collgzi_ Cºirrnt in (.'ancro . Sed dunª al# fpeflant Plªnet-:mm mn
tnr ex Ariſtotele 1117.6. de H¡¡Turiª animalium cap.: o. He t'um apocamflnſim, ali] F¡Li-4mm !átnm Stel/4mm, all) 0m
rodoto lib. I. Plinio 1111.54. 0112.6. &Ausuſtino 1112.4. de .-'mn omninó Syderum s ex dÍKCÏ/¡J de mºtibur earum opi
Trinit.mp.4. ntclmnmr Annº medio inter Lunarem (-7 Sº nianibur Magnum annum definimrunt variè ,' ncmpe an
larem , ncmpe diermn 360. ideo‘q. Demetrio Phalcreo ;60. ni¡ 1460. lulius Firmicus abutemperiodº Cnniculari ,- aut
x [lame "Uno eodemq. die :recta C7' eucrfe [un: \Í them!: Sed _2.494. Ariſtarchus -, aut y s 52.. Aretes Dy-rrlMC/amm; aut
manita Salanis Annum ad Lima: Curjicm direxere , cum So 9987. Heraclirus C7 Linus, 41419994. Dion -, aut 12.000.
lªri Mmm cum exeqmmter -Unrzjs intercnlntianibmngm rn Orpheuszant l ſOOO- Cicero; ªll] 2.8000. ali] ;000. ludçí
diter primiim Romnlm , deiſ/de Nunm Roman: -Uſq- ad aurem qm' Alphonſinm món/a: cñmdeªrezpofl mille lubilaos,
lulmm Ceflzrem imitan fun! . lactantia aurem illa Arca— idcfl anna' 49000. Sj'dera Fixa camplctura/uum eur/¡Im
dum,quije npwmvaelw, bºt 6/? Lund antiçuiorcrzcª' AegïP niebnnt , Ú‘ tuna' omniª innawmda . Formffle melliu aliud
tiorum,qm /è monnlium antiqmfflimaí ex numero annorum Cenſorinum, Didymus , Ó” Keplerus m \lay/Petri:: C0/m0— !mono-a'.
ºſlenmbnm , intel/ªgenda eſ? de Annis aut menſlruir apud ¿rap/;I'm c412.: z. dlxcrunt,Ó‘mºm: omninmMundm
S!ellnrmn :UU/mªñªn
Arcadeit , Ó“ ¡Iº/im tfimeſlribm , aut de quadrimeſlribm inter fe zncbſinxnſtlrnbilerz idea‘ ermmſi durarª, mºfª¡ Cª*
«tp/4d ‘UHI-!j'ſlffll/¡óº! Acgïptiax , am de ſc-mL-ſlribm \Imma nur/qui 0mm; in eodem pñflo C411' [ua: periºdo: abfiilutura. "ſhª" -
num . Sed de /MC diuerfituteſt care: lzbro naflro Chrºfl010~¿ V. Tropicum Annum definiuimm reuolmionm ab eº— . .
givawdifl polſſimt , l’linius lib.7. cap.48.Solinus cap. z. Ma dem nd idem punctum Sºlfliti¡ in [iran/0mm Tropicorunp TT"P‘é' ‘4"
crobius lib. LSaturnalrap. r z. Cenſorinus dc die Natal¡ à contactª, ecuti 'U un: ¿mins nomim's apud recentiºres : Aliª- zz.“ "ª
mp7. Gyraldus libra de Annir Gª' \1/1cn/ilnx, Alcxáder ab qum Annur Aequinoctia/i: dic¡ pote/Z Tropicªl , quin initial º’
Alexandre lib.z.(›'eninlium mp.z4. Ioſc'phus Scaliger in.. p quoq. Arictis Ó” Libra: non pana' TPM-OS' 'vocªcir'unmb 551m*
. libri; de Emena/amena temporum , Dionyſius Petauius l¡ /ioner tempe/lmnm,qn.e in illi: fiunt; 'pt eruditè obfi-ruat Pe
brir de Katiane Ten/paran¡ . p a tauius lil). I. Rivionnrij Temparum Mp. I- apud quem Sex
’Cyril' . Ó- lll. Anni Magni Luni-ſolares , [nm C751¡ ſèu periodi, tus EmpiriCUS #11.5. adun‘ſſfl' Mathematicar cap. I .inquitr
A7²" Mſ*- quibmpªmctir , LuneSoliflz. ſyZJLgM ad idem einfdcm Die¡v Tropica /Ãçlznſilnt mn'n quibm S01 poſitur immumt, Ó‘ ae"
8'” L""ªsº moment/4m tándem rcuertnnmr . HMiu/mod¡ nmem perio rn Cºnnºr/lane: facil; cm'uſmodi eſl Aria, Ó‘ illi cx diame
lªm ' dm» can/lara arbitrar¡ firnt Annir Sºlar-ibm l 9. Moron‘, tro appºfitn Libmflayricnrnm immÚ‘ Cancer . Nam in_
5' 9. Pliílolaus,ó" Oenopides; 76.Calippus~. 82.. Democri .A’ricrefir conucrfio a’apimb‘ , 'verme ;in CapriCarna xemepm)
tus 84..Hebrreiſub C07¡{ÏÃIÃ710 Magna', 2.47. Gamalicl', ;0+ hybcrna; in Cana-0 ¿Mi, eſliua; in Libra 'I'M-PIM‘, amam
aut ;44. 4m 441. Hipparchus; 5400. Franciſcus Viewed‘ nalis .Sie Oppinnus r. Cïneg. nominar cb'ucrfioner dumm
feïè Kepletus: de quilmr vida 1117.4. calmo. ſ/'t aut-3m Nau¡ nale¡ , ¿MPH-a*: ?pºna‘s‘ z Ó‘ Procopius I . de bel/o Gor. prª
lunia Planilunia ad :anden: ferinm redirmt , fidppa/itª Verm's Acqmnafltjs Tpºwu‘; {cm-U, G" Ph¡lo in Coſmopcria
CyClo litremrum Dominicalium, qm' à Camputi/Di: -wcamr prº Ácqnínofflo Autumn¡ yªromíps Tpowa‘; , Ó“ Manilius
Cyclm' Sali: , eſlq. mmºrum 2.8. excagimtiſunt 'muy Cfiliª— ¡¡11.3. Iaqmm de 4. Signorum cardinalium ininjr .
puré anno‘rmn 9;. à S. Cyrillo Alexandrinº , qm' con/lar ex WIC Tropica appellaut , quod ¡n illis quatuor Ann¡
nin Im C\El-r' Lnnaribm Metonicz'r; am z 18. à Theophi Tempora vettuntur Signis .
lo A/cmndrina ; ¡mt $52.. à Victorino Aquitano, Victore
Cup/IMDB' Dionyiio Exiguo,qui fit ex ductu cycli Luniiris 'HQ-*H ‘ *M03 *ELA-82%? -EºIºJ *SIR &ª3 {$103 ¿lª? 'RN &FJ-'W FIS-'WI'
annamm 1 9. in c‘i'clum Solari-nz annormn 2.8. Qtº‘d /i cy *Mªf’iñ‘í‘iºï-'Eºïºi *BRS-'W‘W 'Nºi *81‘53 &ºs 'H8 *Sºïºi 'NSW
clxm Aimar/4m s' 3 2.. multiplicª per Indiflianum periodmn,
{en 4mm: r ç. gignitur Periodm annarum 7980. qm: zi Sca CAPVT XIV.
igero dicitur luli/mmſ? ab eo nimirſimmo Ó“ ¿i Pctauio lib.
I- Rªniannri¡ Tempormn mp4. Cºmmendatnrnanqnam in De Oèſematíonc Aeym'noctiamm (7* Sol
ſz'çni: nd can/‘ananda !ampara . At laac moda periadum
Viera: ;400. duen: _nar L“VCÍum Sali: 2.8. fiera: Magna pe ſtz‘tiomm, (y- a’c ..QI-:tum- Anne'
riºd'tr Annqrum 95 zoo. Cmdiniém. ,Ñ
¿Mi
*ſiª'ª ›_MII- IV.Ann¡
Ó‘ [um Annnmm
Maioresverº
, 'Ut Solarium reliqua
:rat Annm period¡
[ªbſ/.E141 dic¡ paſ—
armormn 49.
I. N NI Tropic¡ quantitas , & annua morüs
Mª’s'" º rompía-mmm 1 [cd computaris ntrinq. termininnnnorum fo. Solis inzrqunlitas , de quibus ſequcntibus
.1qu Hebraorzóº Ann¡ S¿Culflrfl' mmm-um Ioo. 1 10.120. CapitibUS dicendum eſt, pender ab obſet
apnd‘Romnnor , de quibus nIIpér eruditlffimè noſ?” Petrus uatione Solſtitiorum , 8C Aïquinoctiorum ;
Taffinus lib. de Anno S¿calm-I', U' Rom annum? $2'. apud hzec aurem peragi nequit, niſi ptzecognitus fit dies Solth'.
Mexicananin min; fine timcbnnt de Mundzfinm/t narrar tio,& /Equinoctio deputatus in Ephemeride aliqua,aut in
Ioſeplius Acoſta lib.6. Ú‘ pertadus nnnorum 470. apud 14 Kalendario,& modus Obſeiuandi vrrumq. Pod ſpectat_
pºnenſeszó‘ pci-roda: Camión/ari: annºmm l 460. apud Ac ad dien i, Pera-du¡ noſter in Vranologio lib. I .cap.8.ò'< lib.
g l'ptiºr,de qua dm¡ mppmccdnumyAnnm *verá \Magnus 2.. cap.ç. ſupputaro ex recétioribus tabulis motu Solis ad
…ª, PI, ſeu Platºnicu: , celeber'rimut e/l1 apud Scripmres, de quº Ci Meridianum Romauum, 8( pro anno primo luliano, qui
Mmu . cero de Samna SCI'piO;.-ir , ibiq. M acrobius, Cenſorinus, Ó‘ fuir ante CHRISTVM 45. colligit lngreflum Solis in.- p
Gyraldus ſnpni,Manurius lib.do Anno Magno in ,Qu/¡tir quatuor Signa Catdinalia,hoc eſt in principium Y 033 EL* Pi" Cª'- ‘
per Epiſlolzi, IuF’tus Lipſius liba.. Plai'fiolºgm Sroicx cap-z l. 7o, vt cetnis in ſequenti larerculo , tam ſecundr‘un morus ¡WW 4
Ó" 2.2.. (7‘ SCholiaſle Virgili] 4d Eclognm 3. Slºicx Mim pu— medios,quàm ſecundàm veros, ¡n horis poſt meridiem , fm" "²"‘
unª.
Salir Ingreflus Verus , ac Medius in Signa Cardinalia .Anno ante CHÍUSTVM 45. Roma .
[ M cnſe: Medium 1 Verum
j 1 D. H. l. 'l D. H. /.
Aceſ/zinoc‘ſſnm ſ-'ermrm Ó” lnzre/ſzmïn V' Marti) l 2.4 2.¡ i l ‘l 2.2. - 2.; 47
.Il—[lirinm A’U/limim O“ Ingrqur ¡n 0:9 1 Jimi" l 2.4 4 z 9 14 1; z
Aeqmnoíli/{m A'ulumnnle ó" inçrcſſiu in ª l Septembr. 2.; l 2. 6 zç II \ ll
Solſfztmm H\barman C7 Ingrcffm in Jo l Decembr. '[ zz _ 19 ;4 1 2.4 2. 5 i4

!x
LIBER TERTIVS ’D' E S o ~L E . r3I
EX qukbUS confiar Sºfiginem, qui Kalendaríum Iulianuni 'Anno '1700. 1800. 1 900. Annus ramen zºoº.efl'et de mo
confecmreſ exiſſe ad morus' potil‘ls Medios,quam veros: re Biffextílis. Waſematñ re ul'à,cadetpe1petuòA-uni— Aquinº.
Nam, vt ha et diſcrtè Plinimlib.18. cap.zç.2.6.2.8. Varrº noctium Vemum Ciuile in iem zx. Martij , nec ramen R9' Venu'
:mi 1__(º- lib. nde Re mſtica cap.18. Cºlumclla lib.9. cap. 14. 8( lib. diffidebit vnquarn ab \Equinoctio Medio Czleſti inre— df" ¡'_I Kª
3M! x i_.cap.z.Affixir Anni cardines VULKalendas Martíjzlue gro ſeſquidie ,vt luculenter oſtendit contra Mazſtlinum.. "ªf'ªº'ª
ª" 4”' nlpïeptembúszêc Decembris, ſeu Die¡ zç.Martii,2.4. Iu Clam'usin Apolo ía Kalendarij Gre 0rianiC.6. ‘QWC imª” 'ª‘
"ªz‘ª’º' ní1324-Scptembris,& 2. ;Decembn's . Ex ira in Kalenda-'ª hoc commodi ex oc Kalendarío na citur,vr CClTJlS iam '5" Pªtº"
rioÑluli] Cxſarísªpud Gyraldum libro de Annis, ¿4C 10.Ro ſit dies, quo aut cui proximè verum [Equinoctíum fit
ſimm lib.Antiquit.Roman.& ¿Macrobimn lib. !Zaruma obſeruádumNcniªmus nune ad modum hxc obſcruádi.
lium; Hilariazquod erat ſeſtum ob Veris initium , pomm
tur die 2. ç . Martijzòc ex eodem Kalendario líquet die z z . Madn: Oóſcmmdi Solfïitia .
Marti) abſolui ſolim Qijnqmrria z atq. ita tercio ab hinc
die incluſiue‘ celebrabatur Aequinoctiſi, vr elegàter canit Ill. Primümſi Diem tantummodo Solſtitijinquirís, Dª" Sºm¡
Out'dius z. Faſtorumffloſt recenſitum quuatriú finem . n neglectis horis; obſeruzmda eſt Circa dicm Solſtitio de— “'"Í’ "lª"
Tre: vb¡ Luciferº: venian:pramzſerit Eª: : puratam in Kalendario , :mr Ephemeride , Altitudo me- "‘“º‘
Temper:: nºcturni: agua diurnaflret . ridiana Solis Mdrante, aut ngldrato Aſtronomíc>aur
Sed 8C Parres hazc duo coniungunr, nempe natum 8.10. ſimilibus organis z vel vinbra meridiana &recta Gno
Baptiſtam in Solſticio :EſtÍUO die 2.4. Iunij , quando inci monis Horizonri perpendicularís . Nam quo die depre
piunt dies decreſcere ,* CHRISTVM verò in Solflitio henſa ſuerit altirudo Solis maxima, ita vc non ampliüs
hybemo die 2.5'. Decembr. quando incipiunt creſcer‘e; accedar ad tuum verticem ; am: vmbra Gnomonis mini
dies , exponentes illud eiuſdem Baptiſta: dictum; !llum ma; ilIo die naturali concludes ſactum eſſe Solſtitium..
aporte: creſccmm autem mirmi,prçfenim SS-Auguflinm, akſtiuum . Ar quo die Circa Biumam inuenta fuerir mini
ó: lº. Chryfizſlºrmu ſennone de 5.10. Baptiſta . Prmereà ma Solis Altitudo, inter omnes :mui Altimdines Meri
LHRISTVM Dominum paſïum ac mortuum effe in Ae dianas a aux prolixíſſilna vmbra meridiana; illo die natu
quinoctio Ver-110,8( die zç.Mam'j,rmdút ijdem SSC/ny_ rali ſactum Solſtitium hybernum arbinaro . Sed dies
[octºmm, &C \fuga/Pinus , ncc non Tertullianux , CJIrillux, Solſtirij vtriuſque euídentius in meridie obſeiuatur , fi Mu”,
Hicronymur, Caffliodorm, Boda, Alberta: ,M. SC Maria Gnomon valde altus fuerir , qualem Gajſmdmin vita., Gmmnm
AMM. mu Scom:ſeu
¡¡y ctVemi ‘MMM—¿55, . Denique
cíuíliter illo
affixumſçculo Aequinoctium
ſuiſie Vernum
diei 1;.Martij,docêt
Peireskij deſcribit Maffilía: vſitatum iam inde à tempo- Maffilim.
re Alexandri M. à Pithea Maffilienſi,quí ſolſtitialem vm— ll" -
¿m A7²” Stªflerm in Proclum pag. lſ. 8C in Kalêdario Propoflz 8. bram in meridíe repen't partium 2. 1;. {- qualium Gno—
Cªm“ Sc z 9. Rcínbaldzzs in Theorícas Pur-bachi) paga; 2.. Lon mon erat 6oo. Ar ibidem Gaſſmdu: vſus eſt Gnomonc.
P‘Ï" gmantanu: lib. I. Theoricor. pag. 17$. tk' Petauim' ſuPrà . alto pedes Regíos 52.. repentq. in Solſtitío azſtiuuo vm
Sed qm'a íuxra rcgulas Rabbi Add.: in Kalendario He bmm meridianam partium 319w. quallum GnomorL,
braico TeKupha menſis Niſan , ideſt cardo 8C Aequino— 90000.vnde collegit Obliquiratem Eclipu'cze effe nunc
¿bum Verni temporis,primiq. menfis Eccleſiaſtíci,incidit eandem , que tempore Alex.M. Nos quoq. híc Bononiç Mu,…
Anno CHRISTI 34. in diem zz.. Maru“) z aut iuxra, veros fmimur Gnomone erecto in S. Perroni) templo Anno GnomºnBo
motus, in diem ferè I. z. ideò ſortè Nic-eta!, 6( Ldffamiu: 1 576. à &1²-Maqiſlro .Egmtia Dante , impenſis , 8C au- nºniíſi: i»
lib.4…li1ſtitut. aiunt CHRISTVM mortuum die 2.5. Mar ctoritate IlluſtriſſimíComitis 10.Pepuli, Fabricas S. Pe- TªmP'é, S
ri¡,ali'} :ultem aliterzvt dicemus in libro Chronologico . tronij Pra'ſidis perpetui ,- cuius ſpecimen accipe ex ſc— Pºmª*
A, ¡¡¡,— IL At quia Verum Aequínoctíum paulatim praccedit: quenri ſchemace .
a¡ ym' diem illi affignarum in Kzilendario Iuliano , ideò Anno lª ‘1“0 ABA" Pªtiºs templi in Meridiem obuerſus, ad
¡m dx): CHRISTl 14,0. obſeiuarum fui!: à Ptolcmeo caderein. cuius ſaſtigium in fornicis confinio eſ’c lamina metallica
;0,4 CHRI Mami diem 2.2.. quem fecutus eſ’c Anatholiu: Alexandri— craffitudinis çqualis latitudini T, 8C in e21 Examen çquª
ª?“ f" 71m‘ in determinando Paſchatís die ; Anno aurem 31$; le prorſus Círculo Z, eſtq. lamina inclinata à perpendi
“3“' obſenntum ſnir Alexandriae die 2. I.Martij3ídcòq.PP.NÍ cular¡ A X, vr cernis in XB, nempe Gmd.60. vt ego
Cªrme Synodi hunc diein Aequinoctio depurárunr, quem cum D. meolomaol’rºualia dimenſus tum, fic ením.
Diªnyfim Exig-um retinuit in ſuis Cyclís anno 52$. licet cam inclínêmnt fabrí in reficiendo illo fomíce ; alioquin
tune \eipsà cadete!: in diem r 9. Anno verò CHRISTI Egnatiu: , vc ex cíus fchedis 8C hiſtoria didici , eam incli
1079. Peifç Mathematici 8. ínſignes conuocati ab Impe nauerat ſolüm Gr.4; -}circiter, quanta, eſt hïc altitudo
ratore Perſarum ad reformandum Kalendaríum , obſer— ¡Equªtoris . Pònò altírudo foraminís A X, eſt pedum.
uàmnt Aequinoctíum Ver-num, illudq. die 14. Marti) fa— ~ Bononienſium 67. viiciarumq. 9. {ª linea verò Meridia—
&um deprehenderunuvr refªcrunr ex tabulis Perſicis SM na eſt AV, à qua. Occidentem verſus declina: ( QLOCI
liga-lib. ;.óc 4. de Emendatione téporum, ¿Y Iſmaè'l Bul ªcumtè Cum PP- Fr. Maria Grimalda , 8C Franciſêo Ze
lialdm lib.z. A ſtronomia: PhilolaiCªª: cap. z. Porrò Anno ' no dimenſus ſum 'S ex'obſeruatione meridiei z de qua di
12.90. 8C 1 ;0-5. obſeruatum f'uítin Gennania inferiore. cam plura in Libro Organico ,) declina: inquam Grad.
‘ die i ;. Martij,vt narrar Cardinalis Nicºlau: Cuſamu in.; 9. M. 6’. ª¡ linea ſeu potiüs [emita marmorea A Nzlonga.
\rat-Lam de Reparadone Kalendarij: Rurſus Anno ¡400. pedes Bonon. 169.' vnciaſq. míhi 2.. g. ſtrata in pauimenro
circiter,erat in or: vulgi vulgare illud diſtichon . ab A, ve'rſus porram templi Septentrionalem: Nam ob
Lambert Gregori mx :ſí ¿quam diei, _ª_ flantibus columnis rempli , non pomit ſterni in ípſa lineª .
Vitnr LuCia tibi dan: Sºlflitia [nina . Meridianà . Sunt autem in hac faſcià ma \morcá incíſa.
Wo ínnuebarur \Equinoctia cadete in dien 12.. Mar; duºdºCÍm Signº. Zºdiaci s 8C L N , eſt diameter mªiºr
\ij S.Grcgorio, 8C x z.Septembris &Lamberto ſacram; En¡ dºÍïªdÍÍ Sºlªris ex foramine XB,’in pauimentum
Solſtítía verò in diem l s. Iunij S.Víto, &C 13. Decembris proreéttl die Solſtitijhybemi‘. Nam quo die‘ paulò Pºſt
&Lucie dicaram. Tandem verò ab Anno 1470.21d 152.0. inetldlem tcçmínus eius fucrit in N, aut proximè, illº diº
Purbachiux , lº. Regiammtanu: a chardu: Vªult/@mu ,ª Nªturªl! fiºſ1 Solſtítium hybernum concluditur : etellím
¡aya-mm: , Copernicu: , Petraſ Pitam: , 8C alii obſeruñ— die frxccdenti z 8C ſubſequenti maniſeſtíffimo interllªl~
tun: [Equinoctium Vernum cadete indiem iz. aut 1 r. lº P urium vnciarum Ellipſis huius Borealis terminus dí*
Martijxïc ab Anno I \7o.ad l ;go-Mathematici Lamgm-. flªt ªb N, verſus L. Sic Ellipſis F H, Auninoctijs ,8C CI .
gq Haffm , 8C deinde Tycha Brain illud idem nacti (un: Sºlſtitio zſtíuo obſeruando dcſeruic. Verüm de noſtſfl
die ¡¡aut !0. Marti¡ . Quíbus de cauſis Inſtauratio Ka llª-¡US Gnomonis correctione , SC obſeruationibus plur1_~
lendarij , agitar:: olim in Concilijs Conſtantienſi 8C La mis per eum initís , dicendum fupcr‘eſt nobis mm in L1
cui-_—
reranenſi ; peracta eſt iuffu Gregory X111. Anno l 582.. 8( f9 Organico › tum in obſeruationibus Solar-¡bus tomº
eXpoſira' ac propugnata à noſtro Clauio ,- affixumq. eſt Vlªmo Almageſti noui recenſendis . Inrereà {cite opor
!Equinoctium Vemum diei 2.1.Martil , non aurem , vr . Fªt angulum X AN , debere effe exactè rectum , vthu
Ia. Lucidª: , SC 10.Stwflem: ol'im cenſuerant faciendum, luſmodi Gnomones abſqerrore ad praxím aduocari poſ
Sol/ZiIion'¡
diei !º-;lm' x I. ſed detractis ro; diebus à Kalendario; ſinr . Sileo verò modum obſemandi Solſtiría per ampli— Obſemzïd.
decrezumq. vc in fine remi cuíuſq. ſxculi_dies alioquin... Wdines ortiuzis occiduaſq. Solis , illi cnim vapores H0— n19' mad¡ .
intercalandus omitteretur , intermiíſo Biflexro , nempc) rlzontís , 8C Rcfi‘actiones obſunt; exactior \amen reddi—
R z tur z
‘132. LIBER TBRTIVS D E S 0 - L -EJ
tur , ſí Solis occaſus poſt montem obſeruetur ,fed ira, vt tir, en*: Solſtirialis: quem modum atrin itGalílzu: Dia-l
lirnbi borealis pars extet Cirra monrem verſus Boream: logo z. de Syſtemate Mundi. Sitiam gurª Gnomonis
illa enim dies , qua maxiina pars liinbi Solaris appaiue. paulò ante cxpofira .

S Gamo» Mdgmu Bonnie


I N 'l' E M P L O S. PETRONII '
Erectus à R. P. M. Egnario Dante
Auctºrime 1,Zluflriſi, Cºm. [cªmi: Pepuli Arma l 576.

cx‘
’BILL‘ '-I

IV. Atſinon modò díem fed Horam Solſtiríiſciro eriamſi crrarum fiierir in Parallaxi, ramenxquê omnes
cupias , difficillimè id quidem conſequêris -, ſed \amen alrirudines afficiet, &nobis ſufficir diffierenria altitud¡
adnitendum eſt ribi, fi Aſtronomia: excolendze ſtudio num . Woman¡ verò D E O ſauente inter plures Solſti..
reneris . Prius ergo nota fit ribi , non ex Solis altítudine ,, riorum obſeruariones , vnam nacti ſumus , ex qua Sol
ſed ex circumpolaribus Stellis, altítudo Poli exactiſlï—, ſtirium in ipſo Meridie ſactum coniecimus,& inde Obli
ma z deinde die Solſtitio in Ephemeride depurara,& die— quitatem Eclipticx 5 hanc in Exemplum adducemus .
bus proximè praecedentibus, ac ſequentibus Cªpe alti—
rudincm Solis meridianam magnis Mdranribus, deca— E X E M P L V M.
des ſalrem fingulas Secundoriun ſcrupulorum exhiben
ribus: Deinde altitudines horum dierum z. corrige ad-, Solſtitj Obſeruari .
dira l’amllaxi , r8( dem ta , ſi qua interuenir, Refi'actioa
ne; 8C habebis - alritu ines Solis veras , quas , ſi Emma., V.‘ N710 1646'. Bºnºm'e , -Ubiquadragiès
altituda Aeqmon'r, ex ‘ffiªª’”
Sªl/Uría"?
circumpalarlbm SIelli: , (’F umpliiu ‘ctª'
eſt , ſubrrahe ab alritudine Equatoris, nempe à Com—
lemento altítudinis Poli ; at ſi :eſtas eſt ſumma,ſubtrahe ºbſeruam, (7' depreben/a Ii nobis fiterar Gr.4ſ. ¡14.30. } Í‘Z’" ª"
illis alrirudinem Equatoris, Se relinquenrur Solis De Meridiana Salir altitudº tribu: mugen": Quadramibw cap- Aªct'" ªb
ta eſ? , Ó‘ Jimi] die 2.0. -viſa eſ¡ (ir.68- $9'. 4ç ’. prºrfiu "Ut ¡ªmªmm'
clinationes . lam verò , ſi alritudines diei proximè pne
cedentis, 6( proximè ſubſequenris Solſtirialem diem.. die 12.. At die 2. I. fm't ºbſeruata Gr.69. prat-ii¡ : ergº ex
fuerínr aequales omuino , Solſtirium factum erir in meri— ¿quali altitudine diez 2.0. 12.. (9“ ex dzfferemia declina.
die diei intermedij , 8C Declinatio illo dieinuenta, erit tioni: Secundor. l ſ”. intuli Solflitium factum in meridicJ
maxima; &vna eademque opera obſeruatam habebis ipfli , quando» bumanÃi'ndu/Zrizipomit obſeruari . lam w
Obliquirarern Ecliptica: . Ar ſifuerint inmquales , (SC in., rà Rafi-actriz in tanta alrimdmeſenſilzili: 71141147941); Paral
Solſtirio aªſtiuo altirudo precedentis diªl ,maior alritudi~ laxis autem , ex eii/Zamba Sali: Ki nobi; Per Lime dic—hate—
o
ne dieiſequentis diem intermedium , Solſtitium factum mim obſèruata efl Socundºrum vtſummhm zº”. Ergo ?Tera *
eijr ante meridiem , fi verò minor, poſt meridiem diei altitudo die¡ 2, r. fui: Gr.69. .ll/1.0. Sec. zo". cui detraél’m.;
intennedii; 8C ſi differentiam altitudinum duxeris per Aequatarir altitnda Gr.4ç. 111.50’. Ser. zo”. reliI/qmr Ob—
L4. produétumq. numerum diuiſeris per r5. prodibunt liquimtem feliz-tica Gr.2]. \11.305, A: ſi ªdhibuifflem 'Ty- ”Nªm
cbonimm Parallaxim Mmm. i . Sec.z.'{. Cªlleg-ctfflèm 0111i— Pºdiº'
hora? ante velpoſt meridiem, qmbus factum eſt Solſti—
rium: nam tota differentia declinarionis _vnius-díeíintc— quimum Gr.1 3.114- zx’.Sac.z”.Nunc ad \Equinoctia gra— C's'
Difflª‘lm, grze eſt tune i s. Secundorum proximè, Si verò ſucrir dum faciamus.
ºbſª'ªªªd' Brunia'-, minor alritudo pratcedentis diei antemeridiaá
;Xfmsºl' num, maior pomeridianum solſtiriumdeſigriabit. Ita Mºdus I. Oéſeruandi Aequimctia per
ª' que ſi erratum ſuent in altitudine Poli,ai_.it Solis , aut Pªp_
rallaxi 16”.Secundis , errabirur in Solſtitio vno integro z Vmérar Gnomomzm .
die ,º fi verò 8”. Secundis , error erir femidiei; 8C ſi error_ i VI. Fit hoc duobus tribuſue modis . Primd enim ob- L Mºª"
4”.Secundorum, error crír quadrantis diei : Adeò vr feiuarur dies , - quo Gnomonis vmbra deſcribir ſuo apice :Pªx VM'
meritò Villebrordm Snellim in notis ad obſeruariones roto die in plano Horizontali vnam candemq. rectam. "Gªºmª'
_ Hamacas dixerir , Herculei cffe laboris vitare in Solſtirijs
PÏ'IÍmÏ' errorem quadrantis diei. Ptºlemxu: aurein LL. Alma! lineamiilla enim dies haberur pro Aequiuoctiali : Nam., VEZ-:ZZ
aliis diebUS apex ralis_ vmbree in Zona Torrida , ac Tem— ¡¡gn-5.,,
geſtiszimis confidenter dixit: ‘Sed :(1 Sol/Zitialibur,
Ñ perº nec nos , nec Arcbimrdem m obſèruatione , O' çuleula peraris deſcribir lineam Hyperbolicam; ijs autem qui sút
4d qui-Mm Tſq. parte-m diet ermſſe . Neque enim inſtru.. ſub circulisiPolaribius, z {eu qmbus eleuarur Polus Gr.66}.'
menra, quibus vſus eſt_ l’tolemaªus, vr 'dicam 'lſl Libro lineam Parabolicárn; \ÍlerODÍS aurem ſrigidisfllipricam
OſQíll’ilCO, tantam ſubriliratem diuifionis continebanr, lmeaimmagis magiſq. accedentem ad circulurn , donec
vr decades Secrmdorum exhiberent. Cum vero lis ad, habitanribus ſub ipſis Polis deſcribat circularein lineam:
huc pendear inter Aſtronomos de Parallaxi Solis , ſirne quod 6C ſacír iis Sol in Aequarore poſirus,quia. ob Refra
z', an 2.'. an i', Minur. an Secundorum zo”. _ari_ I ç”.vt ctiones altior ab ,Horizonte apparer; fic enim corrigen-I
paier ex dictis C.8.incerra quoq.manet bolſtiri) deter dus eit Maurizlycm, qui-de liis vmbrarum figuris Dialo— ‘
minado, 8( diibium de Minutis 2.2 lloc eſt de ‘diebus go 2.. Coſmographiaª pag.61. ſubrilirer dilſerit, 'Secundê' ²-* Mºdª"
ipſis 4.8( ampliús , nedum de lioris, ſi vnic-.r altitudiiii ¡lle cllCS›(llll in Horologio ſciatei'ico Aſtronomico ¿Se lio- ï
meridianze iimiteremur; At \i tres vr (‘lle CdPlªlDl—lS, tizont;1ll, depreheiuusfiieritl lorarum u.. aur ob Ren-.1
ctiones
LIB E’RE TERTIVS ‘. “D", "Et" *TJ-01²151 º \3-3 '
&iones diem .Artíficialem vtrimq. ' augentes 4'. circiret. - ' "precedenu'dicínumbrabauauícatempairísinferio
Mínutísªvt ſzrpius obiei'riaui, Horarum 1 2.. 8C Min.8’. ha—_ ris Borealem HMK, .inumbret parrem Auſtralem HNK,
¡Nm, bendus eſt pro die Narurali Aequínoctí) . Tertia‘obſer— quando verò in Aequinòctio Autumn¡ Sol rráſir à Si nis‘
uantur vmbra: meridianz Gnomonum,& ex illarum pro- _ Borealibus ad Auſtralia, v_mbra in cauitarc Armilla: infe
ortione ad altitudinê Guomonis z colligitur altitudo So riori,
lis que przccdenri
z, immò die fuerat
fi Aequpnoctia Aziſtralis,
interdiu euadat
contiugant Horca ſi
, 'tranſicus
lis z qua- ſi fuerit ;equalís altitudini Aequaroris prxcogni
tar , vr ſupponitur ex alcirudine Poli a Aequínoctium fa… Ymbrrc non príi‘rs appareuqu-lm caua pars GE inferior Ar
ctum in meridie oſtender: quot veré") Minutie exceſſerigt , milla: HK, vn'inq. :equalixer illuminetur ; cum vmbra có
aut deſecerit ab altitudine Aequatoris, totidem horis Ae çractipr \inquim ars ſúperior ArinillRE HQK, eam proij
quinoctiirempus ante , aut poſt meridlem ſuit . Iraq. ex Cienus , thotc uminaraà Sole, qui longè ampliór ‘eſt,
Strabºne lib.)… Vin-unía lib.9. cap.8. Plinio lib.2.. cap.7z.. quam Arm illa z 8( quandovtrimq. illuminatur , Tune ſí
Prolem lib.z.Almag. cap.z.z .5.6. 8C Cleamdelib, I. Cy-i , gnum \ir Aequinoctiyapparenris . At ſí de die non appa—
clicze theori-.L z diſces ob ſeruatam .effe Aequinoctialem... rear híc tranſirus per zqualem.vtrinq.illwnhmtionem5ſed
rªin _Ae- vmbram meridianam ad Gnomonem Alexádriac ¡Egyptí ' Vemotempore die exempli grada 2.0. Martij, vmbra.;
l
Mª" vr z. ad g; Ancona: vt zçad zſz Athenis vr ;.ad 4-,Byzan Armilla: vſq. :1d veſpemm ſuerit Borealis , manè autem..
ª‘ "1²"‘ ríj vt r I I. ad \105Cauhagine vt7.ad l x; Roma: vr 8. ad ſequenti Auſtralis -, Aequinoctium ſactum nocte inter
9-, Tarenti vt 9. ad 11-, in regione Venera xqualé Gno— dicm zo. 8C 2. 1. denotabit: at Autumnali temíªore, ſi ve
ſipüm mom'. Sedòc Plz'zzim lib.36. cap.9. ac Io. narrar ab Au-_ ſpere vmbra fuí: Auſtralis , putà die 2.2.. Se tembris , 6C
' guſto deuectum ex ¡Egypro Obeliſcum pedum 1 ¡GZ-.qm manè ſequenu’ Borealis; Aequinocti um fa um nocte in
olim fuera: Seſoſtris Re 13,8( erectum in Campo Martío ter diem 1.2.. 6C z z. indicabit , ſaltem apparenterj, &C ex
loco magni Gnomonis,l rato lapide, ſupra quem caderet quantitate partis illul’cratae conijcies horam Aequinocti) :
vmbra meridiana, pilamq. auratam apici Gnomom's à nam ſi :equnlis fiierir illuſti-:irio veſpeitina matutinre, Ae
Manlio Mathematico adiectamad colligédam vmbram, quinoctium in media nocte indicabit , fi _imqualís 5 vltra
Ccrcen‘un hic modus quàm non ſir accuramsfaterur Ptº aut citra mediam noctem, iuxta proportíonem exccſsús .
[em-cu! lib.z.Alu1ag.cap.ç.& 6.peccatumq. cſt ab antiquís VIII. Díxi Apparenter: quin duo hunc praxim "iriant Arm i114."
in vſurpanda altitudíne marginis ſuperioris Solis , cuius niſi corrigantur. Primum cſt Parallaxis Solis : Armilla. "fm fªllª
radius vmbram rcctam terminar, pro altitudine cêtri So em'm Aequinoctialís HOKMann eſt concenrrica centro ªf‘ "iſi ºº'
lis; vr explicatius dicam in libro tum Organicoaum Geo - Temeſied in ſuperficie eius ſuum centrum haber ;xidcòq. "Sªm" -
graphico : oportebat eniin ſemidiametrum Solis apparê Parallaxis Aequinoctia Aurumnalia prxcipitat z & Vema
tem demere altitudini per \‘Imbmm rectain inuentç . ' ex
retardar,
centroexhibendo Solem nobis
Tectrrse ſpectaretur depreffiorem
. Quªke , quam
Aequinoctio ſi
Verno
Madin- 2.. Oéſêvuèma’i Aequirzoctia per fic obſeruato tot home, aut Mínura horaria ſubtrahenda.
(lun, quot Minutoruxmaut Secwidorum ſucrít Parallaxis
Armilla: Acquatarias . Solís [ali altitudini conueniens ; Autumnali autem -ad
denda . Eſto vt Lambergim cenſuit Claffc z.. obſeruatio—
VU. Celeberrimus fuit hic modus Alexandrízc, ab num Solarium , Ptolcmxu: hanc correctionem , \ICdUlTLp
H¡Pparçlóº 8C Ptºlcmzº vſitatusmc dcſcriptus lib.;.Alma Hip are/1m- omiſerit . Altetum &e maius vitiumeſt à Re—
geſti capa. &C ab [Mariº Dame in Aſtrolabio parte a. fra íone,qu:e attollêdo apparcnter SolemNei-na Ac qui
noctia prxcipitat; Autuinnalia verò retardar : efficitq.
aliquando, vr bis eodem die appareat vtrinque zqualirer
illuſtrata cauiras inferior Armillç', nêpe prius manè Pl'O-‘
pe ortum Solis,& deinde Circa meridiemzquando ceiſan—
te Refractione fit verius Aequinoctiú‘ Vemumz aut priu_s
circa \he'ridiein abſq. Refi‘actione 8C poſtea -prope Solis
occaſum ob Refractionem, qua do ſactum eſt ¡cun Aequr— Ptohmti
noctium Autumni. Qiod eueniffe 6( Hipparcho,ob id at— Wim¡ ¿u
tonito,SC \ïbi narrar Plèlemxm lib. z.cap.1,id tribuens Ar‘- ¡¡¡u-um d;
millre vitío,tanquam iam collapſze à ſua priſtinasic legm- ¿nm-¡¡mz
ma collocatione. At hunc fuiſl'e effectum Reiractionis› Dim_
meliàs exiſtimant Lºngomamanm lib. i . Tbeoricorurrp
cap. I .pag. 172.. Bullialdm lib.z.Aſtronomia- Philol.cap._z.
BC Keplerm in Aſtronomia Optica pag. l 46. vbi addit. 1d‘
ipſum eueniſſe T)’ch0m' , dum per Armillas Aequinoctia..
obſeruabat; vr nimirum bis eodem die illul’cr’ara vtrínq.
@qualiter Armillawidererur Aequinoctium bis fieri . Ve
rr‘rm ex hoc obſeruandi modo Hzyparcbu: vr tradit Pto!:
mzus, Aequinoctia ad diei tantum cardines con ſígnaru '
&fis habuitmemPe ad Mcrídíem,Medinoctium, Orrum,
8( Occaíum Solis z &C ccrtus ſibi viſus eſt de 6. Horarum
crrore non admiſiò z cum camen ob Reſractiones maio
rem aliquando crrorem porueritadmittere, 8.: quidem..
vſq. ad ſemiffem fermè diei , ſi Longomonmno ſuprà cre
dimus . _ q
Pag.; 17. Sunt aurcm bz Annillreªveliui rotami'n abiïdes, IX. Non tacebo aurem modum corrígendi errorem, Moda: cor*
ex regulis quadtilateris ac rectanêulis in annulos inflexis qui Aequínoctijs \ic obſeruatis Circa ortum occaſumue 'igf’dí Ae \I
falvricatzewt vides hic in adiecto chemate ; quamm vna, Solis , irrepſit ob Reſractiones ; nan: de Parallaxis corre- ?WWW-f
¿mill-U¡ nempe CD, Mcrídíanum repraéſentat, debetq..in plano' ctione dixi ſuprà : Bm modum indicar Bnllialdm lo- ?" Am"
4²7??" - Meridiani collocari exactè ope perpendicrili CM, & pa co _ſupràObſeruarionis
recenſito . Inſactx,purà
eo aurcm quadrans
ſupponícurhctorç
cognitum.. ª’ "lª"
ªW’” ª" u'eti,aut columna: affigi immobilitemtq.adſtringi fibulis tempus poſt So- º‘" '
WP…“ A, ¿Y B, 8C inniti firmiffimo fulcro G, cui ita commendá— lis ortum, vel ante occaſum : ad illud enim tempus inue
da eſt ope fibulzc P Q‘vt conferuerur immobiliter in pla fligarur ex altitu'dine Aequatoris,vera ªltitqu Solis, &o
no M eridiani .’ Altera Armillarum HK, reprazſemat ¿EL aprbulis Rcfractionum Reſractio ill¡ altitudiní conue—.
quatorem-,eius cnim planum‘ deber congruere plano Ae-, niens,& inde Reſractio Declinationis, per roblemata.
quacorís 8C biſariam ſecare Meridianum , in eoque can gencraliaude quibus nos in libro Optico Se 'one de Rc:
nun elcuari, quanta eſt altítudo Aequaroris, ſeu Comple. fractionibus Syderum in aére,& fouè in libro Problema
zz. menuun altítudinis Poli . Ex hac enim collocatione fit, tum vniucdalium : (Dot aurem Minum fuerim ill-Rc?
vr qumido Sol à Signis Auſtralibus tranſit ad Borealia, 8C fractione Declínationis,totídem hora: addendſc ſunt a ~
Arieré ingreditummbm ſuperioris Pªrtis Acmillç HOK, parenti Aequinoctio Vemo, ¿x- íubtrahenda* AUIèlll’m i'.
Ii
arte
134 LÏBER TERTIVS l 'D E S 0 L E.
Coaten‘tm quoad Hípparchrca. Acquínoctia per Amaillas vidífi'cr parircr ob Rcfi‘actíonê íterum ílluſtratam vrrímqÏ
obſcruata,quibus,VtP0tc antíquiſfinusdndigcmus ad An _Armillam, 8( non tantüm in mcrídíc: Sunt autem noucm
ni Tropic¡ quantitatem veſtigandam , duo funk infigru'o— omnia Hlpparchí Aequínoctia ſic obſemata, relata à I’m
ra,vnum Vemum,altc1um Aurumnale, obſemara in mc— lomº L.; .Almag.C.z.Prolcmaíca auté perArmillas ítem,
rídíc, aur proxímè, atq. adcò cXtra fcnfibilis Refi'actíonis ſcd pracciſiori temporc obſemata , \SC :lb eodcm ibídem..
aleam; inter qua: Vemum bis appamir Hipparcho, nimi— relata , ſunr z. qu:: ob antíquítatcm placer reſerrc abſq.
rum ſemel manè illuſtram tunc Armilla vtrímq. Equal¡ vlla correctionc; nam de hac pluribus agendum cſt Robin
tçr ob Reſractioncm,& iterum Circa horarn díeí ç.ceſſ:m in z. tomo Almagcflí noui .
tg Reſractionc . Sed ſi obſeruaſier Autumnale Ve ſperu

¡¡Wamba-d ¿equinºctia ºèſeruata Alexa-vdd.: deypti.


Aquino. Anní Menſcs ac Dies '— - X

[iia ab Hip › - ' ’ ª" - . '— ~ . . . . .


Pª"{llº oé- Ordo Pfflbd¡ z_ Ame Aegypt) l lullªm DmCardmes
4,²333¡fo Calippi CHRISTVM M; D_ ff ' D,
"ª" 1 l 17 _'— 162. Mcſarï zo &pub-[Ms 2.7 Sub occaſitm Sali:
l 2, zº ¡y 9 [mm-414mm¡ I Septembris 2.7 Sub artum Sal::
z z¡ I 58 Intercalarim 1 Sepumbrix 2.7 In ipſo meridic
4 zz. 147 lntercqlarim z Sªprcmbris 2.6 In media me?:
y 32, ¡46 Mecbxr 2.7 Mm@ 2.4 Mam‘-, (Tim-ñ hará' din' ſ.
6 zz 146 !Mandarin-In 4 Septembn's 2.7 In crm Sali:
7 J 36 145 Innrcalarium 4 Septembri: 16 Veſpt're
8 43 13ſ Meclair 2.9 Marty zz Circa medium nºctem
9 49 j 12.8 Pbamenatb x 'Maru', z; 'Sub arca/¡4m Sali:

l l Pido-mada Ácqàimctia ióidcm' ¡¡b/Ermua.


Aquinº_ ñ—ff 'n Ánní‘ d 4 ' P l l Mcnſcs ac Diès l v

o'ïiaa‘l’lº. ~ - - - ~ -, - -- _MÍ_
¡mm, 05ſ” Ordo Impemtorm; l CHRISTI l Aegypt1) Iuham Horç
“ª“ tx !0-
du." ‘lª' Romanomm l M_ ~' ' '
D! M_ D_ l ~
I Hadriçnj 17 ¡zz Atbyr l H 7 Septembríſ …ñ 2.4 2. ferè paſLmeridiem
z Amºng( 3 U9 Atbyr 9' Sep‘tembri: M' 1 ferè poſt 0mm Sali:
3 Amomm z 140 Pacho); 7 Marti) zz] l fer¡ pºll1 meridicm

-J coqueníens tempus, addendum am demendum men'


Mºalm. 3. oèfiruandí ¿equinºctiª dial, vt h'abcas exgctum mqmentum Lquinçctíj: Sed
. cxcmplo m \c tant¡ moment¡ prçceptum ¡lluflradum cſt.
Per Inſirummta Certzam .
, . ’x Inſtrumenta ccrtíora voco autchukas Parallactíç E x E M d.P L v M'
º“ſimm cas ,aux pocíàs Pªrlantes ,Sexrameſua tantê ſubtíh'ta— Mº' l 3*
¿ir-4mm»
ad id OPHÏ
te díuíſionís conſtructos , vt fi non fingula Sccunda ſcm
Fªct¡ I
pula , fingulas ſaltem decades Secundomm oſtendant; Nm. l 646. Septcmòri: 2.2. flyla Gregºria‘no .Egº qm» NW‘ 03_
¡una díccnda in Libro Organico. Humfinodi ergoínq P-Frarzciſcº M.Grimaldo , Mªgni: uadrautxbmſnmnm,
flrumcmís capta priús Altitudíne Poli ex_ circumpolau' ºmnia: ºbtinm altitudinçm meridiarmm 'Sa i: 67441.45', ?AM-¿9
,ll/1.4.1.’, S.40". Additact ergo Para/14x¡ mea" , ex diſlanna Suáz/li
bus Stellís à Reſi'actionc ímmunibus , atq. adcò comple
mento eius ad 90. gradus , quod eſt ipſa Equatorís. allí— Sºlis alibi anterim determmmê, qm c/t1 zo". penè Scunda* m4.
tudo; diebus poſteà \Equinoctio deſtínatís in Kalenda, ram , nullê autemſmfibili Refractiom in [mc altitudirzc.)
tio , vc] pou'üs in celebri alíquà Eph_emeridc , capicnda.; deprebemê ; fit wm Sali: altitúdº (ir-4k, M-.H’, 5.10”.
eſt AltitudQSoh's Meridiana z 8( expedir ad cem'tudinem cuiſèbtraflê altitudim Aeq:mt0ris,à me ibidcm plus qua'm
maíorem duobus ſaltcm ínſtmmcntís eampaperc , vno quadmgie: repara" Gr.4?, M. zo'. S. 2,0". remanet Sªli:
quod Solis altirudíncs , alrc ro quod cíus diſtanrías à ver declinatio Barca Illinutºr. L4‘, S.4o". !girªr him deduxrſi
tícc immediatè cxhibcat. Deíndc altírudo Soh’s obſcr mm .Acquinoctz‘um uturum Haré 14. A145’. ¡¡0/11 mariª’
nata , corrigenda eſt, 8C in veram conuertcnda, adíectio diam , Sed ex bm: “Mariana, C7' cx obliquimre .EC/ipti—
ne Parallaxis , &ſubtractíone Refi‘actíonís, ex tabuh’s, ae Gr.2.; {- Trtgonomçtria dar Soli: dzſtmztiam ¿lbſ-!1.150
quas in fine o cris dabimus , deſumpta: . Nam fi altitu Libra 111.31', 8.32.". guaSol medio mom abſa/uít Hari:
do vera Solís uerít zqualís altitudíní [Equatoris , vríque l 4-114. 56’. .Ergº crupuloſit‘u Acquinofliumfuit Horê ¡4
in ípſo Meridíe tuí Horizonu's ¿Equinoctium ſàctum.. M. $6‘. poll mm' ¡em din' 2.2.. Septembris . At Luz/Ibor!?
ſcito. Atſi in Vemo ¡Equinoctio Altitudo Solís vera, Tabula dan: Bononíz hac Aequinoflium Haré lſ. M. H‘.
ſuerít maior , aut minor ªltitudine Aiquatorís , ¿Equino pºſ? meridiçm , nimirum ob Parallaxim naflrê maiorem….
ctíum fui: extra Melidiem ª, 8C quidem ante ſ¡ m aíor , ae a' Lambergiº 1:42.46. fiwmm Canºnumpo/¡mm M. I', S.
poſt meridíem; fi minor z In Autumnah autºm , poſt me 36”. Tycbtmicè autem Parallaxis in hac altitudine fin' e:
xidícm fi maiof; ante ſi mznor : 8( quot Minuta fueu'nt MJ!, 5.5”. arq. ade-a‘ Aequimctium Hªm" 16. Ó' M. al—
i‘n dífferentià Altitudinum , tanta eric vera declinado So m» l 5 '. poſ? meridiem .
lis , 6C totidcm horis ante vel poſt meridíem factum eſſc Hac Mcthodo plurímas altímdínes Meridianas Ae
aut ¡Ii ¡Equinoctium ſtarucs . Si \amen ſcrupuloſo cſſc h: Ilínoctíj tcmporc obſeruams ab ínfigníbus Aſtronomis
ber , ex inucnm declinatíone , 8C angulo obliquítatís Hipparcho ad nos vſque ſummà conquíſitíone colle aL.'J A. A.—_',
Eclipticx ílliopgpfito z quínobís ſempcr cſt graduum.. &as , ¿²C cum nofln‘s collatas examinªuímus , vt Ann¡
2. z. g quxre pct riangulorum Rectangulomm Sphmrí Tropic¡ ngnn’tatem ſtabflírcmus -, qms D.0. M. {Quen
corum \e as baſim ſcu diſtancjam Solís ab \Equino te communicabímus tíbi in z. tomo Almagcſtí NouíªEſt'
ctíali puntitº', 8C illj in cabulis mcdjj motús Solís quatre aurem hazc methodus omnium ſimrlícíffima , SC cuiden
‘ tiſiímm
LIBER TER-TW.: .D E S 0 L E. r35
tíÍTlma , ideòq. hunc obferuandi Aequinoctia modum: rum duplici: Zodias¡ , Ó‘eſidzffldiopopular# Mi?: à 'vera ra
…y "tl- alusªanteſemnt , fº-ngiamontanur L3. Epitomes Alma* tiene , dtctuerſim: illa ªria . r
e,, excel.. ::lb Propa. Alexander Piccºlomz'neus LJ. Theorica: . IL Suyereſl nadu: alter ¿n Plinio aut ſbluendu: , aut ſè- Plinij repu.
ha“. lanetarum C. 4 .TyC/70 tomo _1. Progymn. pag. !4.L0ngº— fundas. .Nam L.) 8. 0.15. O' 2.8. V111.Kal.1anuarzj Bru- ¿ªªª/iª *P
montan-as L. L Theoricor. CJ.. Lanibergius Claffe 2.. (Sc z. Man¡ a O' V111.. Kal. luli¡ Sol/Zitium adſcribit , al eodem Pª’m‘ i"
obietuatipnum , Blancanusín Sphceta L.ro. C-S‘. BC Bul C..2.ç.\1nnum affumit ex .Sº/¡gene dierum ;6 ſ. cum qua- Cª'd'm‘m
¿‘"ªºª'l' lialdm
' 8(L2..
TubºAſtronom.Philol.
rxſeruut Ac CJ.. ex quibus
i Octi A 1Regiomºnta~
i l' b
dmnte s Ó’ d Bruma ad Aequmaflium Vernurn ponit die; dub"; '
¡¡¡mw-nui; ‘l P m‘ qun a utunnaia,o XC. cum bori: z, inde ad Sol/iirzum a/Ziuum die: XC111.
BZ” -M aens magis_ excocria precedenu çí’cu tempeuem, mums cum bon*: 12.. ab Aulum/Mli autem .Aequinoctiº ad Bru
¡m ,z,z Refrauhombus ODUOXtam , ) mam dies LXXX1 X. borafflz. z. que e/l fumma dierum,
¡¡mm CGLXXl]. nor. I 8 . qué dempta al) anna remanent ;i Sºl.
[litio a/lxuoad ,Autumni Aequinºr‘ïium die¡ 92.. [907'.1 2.. A:
SCHOLIA. bi.: interualli: ſèruati: , deberet :ade-re SolflIrIum ¿ſh‘uum ,
(‘7‘ Autumnale Aequinofi‘ium in V11. aut V1. Kalendas
zz,- Cndi. l. C "m eertum [le Quatuar Anni Cardine: fieri a au: ,Iulij s aut Oflobri: , Óſic bzdui internal/0 Plinius à fi’ipflp
nºs: III.- in earn/nunljeclione Aequatoris cum .Ecliptica, difflidere -Uidetur - Sedſi cºmputetur borarum appendix, Ó'
w ?ªlfª nempe Aequina‘lm; aurm conmctu Ecliptiea cum Trºpi termini aceipianmr incluſiuè [zinc, inde exeluſiuè, ee ahi:
"º‘i’ª‘ª- m, nempe Sol'ſhtia; lane eſ? in ipſò ¿mm Arietir, Libre, repugnantia apparem, in qua paulº' intriratior eſl olun'o
Canon , C9‘ Capricorni , .in Z0d1aca Rationali CT' inuifibili Peraui] LJ.. Vranologi C. 5. Sie ergo ordinanda illa inter
cºuCIpiendº; /UIr-'Ém e!? qua ratiane /m Cardine: Priſcº ualla . A die Lſ. Marti', excluſiuè ad Iumj zſ {— inclufiuè
rum nonpaxcl ride-,mrur AZHOIUÍÍG in I Y. aut 8 . aut 6. aut 4 dies .XC/I]. hordz. Adie [uni] 2.5 -z- exclufiuè ad Sep
Signºrum bºrum parti/7m* ,ſeugradibus . Nam /i Hippar—v tembrír 2.6. inelu/iuè die: XCl]. bom 2.. A die 2.6.Sept.
cho ¡uniºn ſeu thbïaa [rlelííl'lſ La.. Enarrationurn ad t—xcluſiuè ad 2.4 è Decembririnelufiuè die: L X X‘ X 1 X.
Arati Ó* ENdDJ‘Ã Phanomeim; Eudoxus Ó' Meton Cardi bar. z.HiI1c excluſiuè-vfll. ad Mart!) 2. ;Jura/21. 6. die: XC.
nes bee adſcrzpſere medijt &LI/Drum parttbu: , feu gradibu: hare z. mínimê aliquzi diuer/irate contemptd . Sie iuxta S0
ls. At Columella L9. C44, ¡¡los de eorundem fintentia, ſigenern Ó“ Plimurn fuerinz ab inn-io Arieti: ad Libre ini—
pºnit ¡n octºnir Signorum parlibm‘; quod ſuo ququ-Hmlº tium die: C L X X X- V . a‘ Libra autem ad Arietem die:
rerÍIIueruI'It Manilius L. 3. G.2.. C‘Tleíus L. 18. 6.18. Ge CLXX1X- bºra 6. Sed de bi: interualli: iterum recurre:
mmus autem C. I 6. deſenrenna Eudoxi Sºlflªitium afliuum ſèrmo ¿una Capi:: ¡80* quedan-dicta ſunt G.1 4.72.1.@ 2..
in parte 6. Cancri ,- bybernum in 4.Ci1pruªorni , Aequi
noctium vernum in 6. Aria-tir,- a: de [entenria Euctemonís
pam: in parte I. Sal/i. bybernum C7‘ Aequinoct. Autumni.
Denique Ouidius z. Faflorum [Io/Z diªm 4- ab ingreffll Sºlis,
in Arietem -ui/ibilem , pam": Aequinºèlium Vernum . Hiſ:
‘Kimi incredibile eſ¡ , quam-2 ¡Mz-¡Tía Ó* eonflictu pugnan C A Pª V T 'X V.
iium inter [e diflºrum Scaliger in [ibm de Emendatianu .De Met/¡odo col/::gendi @antitatem Anni'
Tempºrum Cu" in Diatrilza Aequinaéliarum , nec nºn Sal
maſius in Exereitatíanibm ad Solinum ba: opiniones con Aeyuinoctialis,fiu Trapiei '.
celiare cºnan' fiat. Longomontanus quoq.L-!. Theºrica
rum pag-U;- Plinium [0un purat de influxibur, qu¡ ple I. ' VAT V O R omnino Methodos reperio
rumq. in 0614140 gradu Signorum ingruant. Sed-vera feriª apud Am'fices , inueſtigandi menſuranp duelen:
de modº cd
temía e!? , quam explicara Std-Herªs in Proelum p.17. Ó‘ Anni Cualeſtis ac naruralis , (iue is Acqui ligmdi A»
1 8. R einholdus in Them-ica; Purbaebij pag. zz r. (9' Pera— noctialis,\iue Tropicus nomíneturzde qui m' _Lª :muti
uíus in Vranalagíj Diſkrtarianibur L. 2.. a' G.5. ad 8. L.z. bus aut omnibus , nur aliquibus dixetunt tanm .
(1.1. o- 2.- C9' L-G. Cao. fimulfiimptir, -Ubi multa cruda¡ Ptolemaus lib.; . capa.. Regiomomanur in Epitome Alma
cºntra Salma/¡14m - Priſei enim Aſh-0mm¡ Ó Fil/10mm.: gcſtilib.z.1’rop.1. Se z. Albalegmuí cap,2.7.& s 3. Gemi
:ªuditores , litet fiirent Cardinex Anni fieri in principio nur in Elementis Aſ’cron.cap.6. Nicolau: Cuſiznus de Re
Arim': , Libra z Caneri , Ó' Capricorn¡ Zºdian' ¿Tatiana paracione Ralêdarij-,C‘opemieus lib.a.cap. 14. lib.; .cap. I z .
li; Ó' inuiſíbilir; tamen vt Agriealir , Nauti: , Medici: , ¡Se lib.4.cap.4.T)'C/I0 tomo 1.Pl'0g.cap.1.Daniel Sambecb
ac tandempopuloſrruirmtz di.-.-.-erunt eo¡ fieri in par-tibia de— de Obferuatione Propof. I 1, Scaliger de Emendationo
temmzatis Zodias¡flellati (9' wſibzlixz vt aſpefl‘u ipſo S>'de têpor.lib.2..pag. 109. 6C L.4.Petauiu5 lib.7.de Doctrina té
mn Cardinurn tempªra addzſèerent z Olirn autem cardina porum cap.: 7 . Biar-camu in Sphzera lib. io.cap.6.Clauiur
liapuncta diflabant ,qradur I ſ. ab initiº Siqnarum wifi/n' in Kalendario cap.ç. &e 64 Longomºntanus in Aſtronom.
lium‘, quod euem't, fl Vendelino apud Petamum ſlamur, Danica lib. I.Theor.cap.z. & 3'. Lansberzgius Clafſe 4. ob~
Anno circiier r 165 .ante CH RISY‘VM ,at I'uxta Tycho— feruationum Solarium ad finemdïc Bullialdux lib.)..Aſtm—
nís abaeum Annº 1600.1I0/éeei ’vero‘ Fixis ver-[ur Orientem momia Philolaiczc capaaïc z.
promorix, cardinalia puncta diſlitere ab ¡¡¡iria A/Zeriſmo
rumgradibus 8. nempe Tychoni, aut Keplero in Rudolph¡— Prima Met/:adur Collz'gendi .Qeentitatem
ni: eirea Annum 9oo.ante C H R 1 S TV\ll : (“F tandem
Cardine: 4dgradu5 4.*vi/¡bilium
initiaſiAſIerifmorum ad a. O“c.orientaliºra
perueneruntſunt
.* num* autem
Cardini Anni ex Anna Sydereº .
bus annui: , gradibu: 18. Ú’ ampliu: - 1am 'vera' aliqm' m. II. Babylonij quondamzvt indicar Albangniunac Ptº
ſciebant motum praprium F\xarum in Orientem s C5" Car lemaus, eofq. imirati Tbebirb Filius Chorze, 6C aliquot In
Copernin'
di,arq. Arabes, vt teſtatut Cuſimur, ac demum Cºpernicus [en/¡tia
dinurn punſia in zjſdem Afleriſmorum partibus hare-re per ex
petiui putabant .- ali) vera‘ idſciebant , fed nc videremur Fa— lib.z.cap.1z.exiſtimàtunt Anni menſuram perendam efle *verbi: fpſ¡
flo: turba-e › Ó' contra populªrum inuereratam cºnſuetudi ex reuolutione Solis ad eandem Affixam Stellam , feu ex u: expajim
mm nit¡ 1 ſubtilitate haudfacilèperfuaſibili valgº ; malue Anno fydereo; ideòq. prfflnittendam rractationem de)
run! Faflir fe antiqui: aceommodare . Quad mirum 'Biden' Fixis Stellis traéhtui de Luminaribus : Quam idezó-Coſen
mn debe! , cum etïam d Conciliº N¡reno 'll/q. ad Annum tentiam,verba funt Copemícimoijisfl'qumdamputauimm,
l ſòLEccleſiaflic-:i Faſh' Aequínoctium relinuerint ad diem quo'd interprincipia , o" [UPM/jefe: affumpfirnm nºn erran- .
zx. Martij, quºd tamen relapfitm ¿am erat ad diem r I , zium Stellarum Spharam omnino immeln'lem ejfl-,ad quam
.Audi em'm Columellam L.9. C. 14. Nec me fallit Hip magantium omnium H’derum errºres ex &que confiªmmur:
parchi ratio , qure do'cet Solſ’titia , 8( Aequinoctía nom fed ne qui: miretur eur ¡June fitſi'c’perimu! ordinemcum Pra
octauis , fed primis partibUS Signorum conficí . Verüm lemeus in_fila magna Cºnjlrue'lione exiflimauerit Stel/amm
in hac rutis difciplina fequor nunc Eudoxi , 8C Metonis , .Fixarum explanatiomm fieri non paſſe , nifi print oli: C5"
antiquorumq. Faſtos Aſtrologomm , qui ſum aptati pu Lun.: praceſſerint lacorum cognitiºner .' 0ª"12701116754 ‘lª‘e ªd
_ blicis ſacrificijs: quia Se norior eſt iſta veius agricolis , Stella: Fira: attinenr,eenſuit eau@- differenda . Quadſ¡ de
_concepta opinig Qee. ,Ergo ex Cambrefi abuſug. Signo: numeri; intelligasffluibut Luna Soliſqmotm Apparemſup
Pªtªtªſ"
136 LTBER TÉRTIVS D E S 0 L E. :un
ſiL¡
n
\3

put-\Mr , ¡¡Abit {bïtn/ſc’fi’nttntia . Nam Ó' Manel-tur Gao: Temporalís quanrítas. Sed quíd plumª ncq. Copernicuï;
mmm plequ. S!cl/m , mmmq. 10m Lunar-ibm conizmctio— neq. TyC/Iamcq. vHus alíus,quòd ſcíam,docu›t, ªuç doce
71172715 per numero; eſ? affccmm : vult dícere per rabulas me re potuít praxim ſefatandí Annum Temporalcm a Syd:—
*díorummotuum , ac deinde verorum , quibus apparens rco,per ſolam reuo uu'oncm Solis ad candcm Fíxam Stel kz

.Luminarium motUS colligítur , fed qui ſupponít &C me lam : 8( Capernicus quidem lib.z. cap. r z. Cüm díxíſièt : “DÜLDBY
dios motus pxçrcognítos cx Annuo Solis motu , ó( Lunz Quo Circa nequc fimplex z mg. facil:: eſ? cºgnitu ratio 423mm
menſtruo . Pe rgít vcx'ò fic . Multa' vera‘ melil'o‘ cfiïciemm, aqualitatis, 3: multa de hac dífficultate díxíſſet , Capue.:
ſ¡ admim'cula inflmmcmorum per Sali; Ó' Luna', dilzgemer ſequcnti abſq. vlla obſeruatíonc in medium adductàüan
examinan¡ [ac-l, Stellam quam/¡bet capiamm, vt max doce quam gratis huius ſccundí Pythagorm effan’s credcndum
bimu: ..KVM ctiam admonct irritm Illorum comen!, qui/im— elſer,aít fe Anni magnítudinemxjuſq. xqualitatcn1,quam
plícito-r ab Aequinoèhj; Tel Sol/Zityr, nec etiam è Stelli: F¡ Tbc‘bit Bam/20m prodídjt , vno duntaxar Secundo ſcmp. .[19.
xis , Ann¡ S01cm": magnitudimm definiendam exi/Zimaue- ‘ diei inuenifle maíorcm ac Tcrcijs Io. vt ſit dierum 36$.
mm: bona. 9’. 4o". Dcïndc collígit medium morum Solís \im-z
w nullaſiinmquº mmquam dzfiºrdia
parnfim-rt ad nºs -Uſq.maiºr
pomcmm conmniremdeª'
. Subncctít deinde ph'ccmzóc addiro mom Precceffionís lEquínoctionnmqug
Y\

modum obſeruandí per Mªdrantcm declinationem So apud alíos cſt motus Fixarum, colligit motum compoſitu Ñ,
‘ lís,& Tropicomm dlſtantíam, vt ex oblíquítate Sígníſcrí, Solis ,tum diumumgum annuum . Tycbº autºm ex colla- ,Ñ
.Se declinatíone Solis meridiana , locus Solís in mel-¡dic, tíonc \Equinoctiorü a. Vualthcrº 8C à ſc Obſeruatorúfflriüs
notus fiat 5 8( inde locus cius ad quancumque homm 5 Amu’ Temporalis quandtatem colligít , deinde ex mom
cum ſingulis horís conficiat CírciterMínuta z-}. in Eclip— propu‘o Fíxarum annuo › collígít Annum Syderemn _, qui
º cíca . lubet deinde per Aſtrolabiuu‘¡ capi diſtantíam Lunç cx vtroq. componitur . Iraq. qui voluerit Ann¡ vtnuſq.
à Sole Horizonti proximo z 5C nocte proxima diſtantíam quandtatcm dcfinímd uns difficultates incurrerzvnam ex
Pixar alícuius à Lunª, 8C fic venir¡ in cognitíonê loci Stel moru FixarumJeu vr nmuult Capemicmxx moru Puncto—
lª: F¡Xªbaddensz Etem'm fine Luna n¡ me mºdus' [ªcí: Stel mm Equinoctialium ,º alreram ex motu Solis proprio, 8C
conmüm [army comprebmdendir a ptpºtc qu@ ex ommbmfala diei Ó‘ reuolurione ad puncta Aiquinoctíalía : At qui Ann¡ TE
¿n "Mm-7_ mctfu /it gary-:ps . (DFI ¡n re fallmn: nam dc Venus , SC poralís quantítatem feorſim inquírít, níhi] curar ch ~'
¡º nº,, Iſ; Iupuer, & Smus iuterqlu fic vjde‘nrur , vrporuerimus nos derum Fixomm motu,aut anomalía . Nos autem hoc o
PMP-47,,, Ipſi eorum dxſtanuam nnmedI-Atc à Sole capere, vt in ob co Tcmporalís Anni quamítatem quam'mus; quía hate
rªr-"Im, ſcruatíoníbus tomo z.trade1nus-, 8( Tycho per Vencrem, nobis potiüs ncceffaría cſt ad Solís morum , & alíorum.
ac Solcm fine Luna z loca Stellamm Fíxamm detcmu'nà Planetamm definíendum', .SC hakc ſola ſtarcnctiamſi Fixa:
\' Z
i
11': . At lib.; .cap. 1 z.p rxmíſſo modo collígendí Ann¡ quà nullre effcnt in Coalo,& magís obſeruabiſis cſt ac índepé— ›
títatcm ex Aequínoctijs z 8C díuerſitate Anní hínc prou: dentíus .Dimíttamus ergo Cºycmicumzcuí Cótrarius ::ha A, l¡ 1-‘
níente,ſubíungít : Rºſhi“ ¡gimr Arm¡ Solari: ¿qualnas è ratione fuit AIp/ªonfm : Is cnim cx rcſiduo Solís motu ad un; Z] ¿
mm ermmium S!ellarum Spbªeraſiamilur : quodprimu; in quadmnrem diei , cóſtiruir annuum Fixatum morum Se— ‘bºdumjªs‘
ncm't Tbebircs Chow filim , Ó' em: magnítudimm eflê die cundorum 2.6". Tert.2.6"’.an1T.ç4'º. que; Solpcragít MI- mm-ª C "
rum ;6 ç. [jºr-.6. 9'. I 2.". Ú’C— 8C paulò poſt: ,Qu ropter nucísten1poris 1 D'.Sec.44”. quo: vídcliccrípſi deſunt ad Pm“…- '-.J
?um e/Z audiendm Prolcmzm in ¡MCP-me, qm' abſhrdfam, O‘ Annum djemm zóç. 8C horarum 6. cxplc ndum . Tantò -'z‘
imperriizcm exzſtimauit , mmm-tm Sali: ¿qualttmcm merirí vcrò líbcntiüs à Copemíco reccdímus , quamò \nobis aut t;
4d aliquam Stellarumfixarum rcſfñmiºmm . 8( randºm. cuidentius,am veriſimílius eſt Fixas Stellas pºtíus , quàm .l
addít : Sed Circa Annum quºque aflerºteridaſiue Sfiin-cía', Puncta \Equinoctialía mouerí,& nullam elle in mom ca
pote/Z error anidan , in mºdtcº Mmm ac longè minar to, mm aut horum anomalíá,& Annum Temporalem non.. :L:
quem ¡Ktm explicauimm . Sed 6C Tycbº tºmo I . Progvmn. effe inaequalem , ſulcem mntñ illà inzeqlulitare , quanramï .-'.
pag.; 8. ¿Y Longamontanu: ſuprà pag. 178. ſuffi-agantur in ſuppoſuír Copernícus;vt ex dícendís Infià cap. ;qconrſta- L;
hoc Copcrníco eumq. virum alt¡ india¡ vocant . bit.Eſto ſi eflent hace inxqualía z maior inmqualxras elſct
.Prºpugiu- III. Se'd proſcctò altíoris ſuít in hoc íudicij HI' par— in Equinoctijsguàm in Syderum Fixorum mom . . "N
tur/'Hum- chuüòc Pralemm, qu¡ líb.x.cap.z.& líb.;. cap!. \tac atui
¡¡ªſí-'Prºv de Stelh's Fixis tractatum de Luminaribus prçmíttendum
‘Lªºſ' P"- cenſuiòòc Anm' quanu’tatcm mediam à reuolutione Solís .fecunda Mct/Iaa’m Cal/igmd¡ Arm¡ .254472- "74
'' ad puncta in primis Aequínoctíalia collígcndam . Nam titatem cx Cyclis Luna ſímul ::Ñ
locum Fíxarum \círe non poſſumus, m'ſi przecognito Solis
moru,quod jam conſcſſus cſt Cºpernicm ; 8C Tycbo iníu’o
capín's 2.. fªretur Sim Solari: cun-¡cªli prª-cin? ¡nue/?gado
m szarum lºca , (-7 ,ctm Affixis Planetarum uliºrum cºn IV. Omnes penè Aſtronomï , qu¡ Solís ac Lua:: CyL
flitui
nerc, non pºſle . Qui
8C Veneris pl'oindc
à Sole, ex díſtantiis
pl'xcogmto Fíxa \um loca..
prius locoſiSolís, à Ve— clos ac reuolutiones commenſurabiles eſiè exiſtim fuum, , .H
Ann¡ Tropici quandmtem fic à reuºlutione Solis ad pü- Mu…, ª
Píxarum de¡ .niuít . lam verò roms illccrrorquí ex obſer &a ¡Equinoctíalia aut Solſtitíalía deduxcrunt , vc tamcn.- Euctema. ' ~
uandís ¡Equínoctíjs rcdñdat in Anni ¡Equinoctiulís men. ad Syzygías Luminaríum ¡Ham, tanquam ad Lydíum la.— n_ir Plª ªªª
ſuram , poteſt etiam committí in obſcruau'one loci Solís pídem comprobàn’nt. Iraq. Meton, Euctemon, 8C PhIlíp- ¡¡PP *iª-_"²“
quacunquc, ex qua loca Fixarum definícnda ſint; ſiue is pus,vt narrant Geminus in Elementís Aſtronomicís capó. 7”“ - ²²%
fit à Parallaxí Solis incerrà, ſiuc àReſrach'onc, ſiue à ſalſa 8C Cenfirinus de Die Natal¡ cap.7. Annum deflniuerunt v "W
!Equatoris ,› ac Poli alu'tudine. aut oblíquítate Eclípn'cx, Dícrum 36 ſ. 8C 7-3. vr habetGemínus , vel dierum quín~ "‘31
aut ab inſtrumentormn ſallaciſiaut à calcull íncuríà . Dc— que pentium vndeuíginrí, vc CenſorínusJed ín idem rc- “¿zi
inde etíamſi minor error , aut minun- ina-qualítas eſſcr in.. cidít -, hoc eſt D. zóç. Honç . 18’. $6".ç1’”. (hija putàrüc fªq
,~ quanu'tace Anm òydereicompªrando Sydercum cum Sy Amis 19. Dicmm 6940. reſtitui exactº‘ ad ¡Jem momen— \‘30
. x dereo à díucrſis Aucton'bus ¡'nuento , aut reuolurionem tum Lunau'ones, 8C Solís Lunquongtcfſusz diujſis au— . _ "ªsh
Solís ad idem Sydus, putà Regulum , factam 8C obſcnla. tem 6940. per 19. naſcuntur D363'. 7—3-. Sed Calippm vt Cªl'í’P‘ m
tam poſt longum intentallum Tropiconſicu
temporís : tamen in ſepa~ narrar ibídem Gemini-1,8( Ptolemam lib.z.cap.z..animad- “ºm" * ¡f1l
.tando Anno /Equinoctialí,aur Temporario,
ueru't ín quatuor C clís Meconicis, hoc eſt ;mm's 76. vnú -,‘
à bydereomeccfl'e eſt ſeorfim 6C antecedenter ad Sydercú diem abúdarc,& owlum'a vno die cicíús eucnirezideòq. «"ª º‘
przcognoſcere reuolurionem Solis ad punffa Aiquíno annis 76. nêpc dicbus 2.7760. vnum dicm detraxítfuítq..
, ctíalia,eiuſq. menſuram; cüm príús Sol ad illa, quàm ad illlus Períodus dierum 2.775 9. quibus diuífis pct 76.fi1u1t _
candcm Fíxam Stellà reuoluatur, 8C fi qua eſt major ano vníus anni dies 36 ſ. &C _Lª hoc eſt diei Pats quam,ſeu ho- :Md
malía in hac \eqhnoctíomm cum Sole copulà, nó poſſit ne 6. (Lugm Ann¡ menſuram air Gemimu maxímè appa— ‘ga-ª‘
vírau' per Syderci Ann¡ xqualítatem . Cüm crºo Annus rentijs congruereÁdeòq. ¡Ham amplexí ſunt Archímedes, 'Nº-¿Á
S dereus compoſitus fit ex reuolurione Solís acÏ punctaº Aliſtarchus, Sofi enes,alíjq. multi: eſto Cmſorinm C.7. ‘EM
Ãquínoctialia , 3C ex motu,quo ſuperan's Illis punctis dc— dícat Annum Ca ippí eſſe dierum 36$. 8: Au'ſtarchí tam, 1;].
bet Sol affeqm' eandcm Fíxam; fien’ nullo modo poteſtNt tundcm ac pra-tereà partís 1 çzz. vníus diei, quí'locus cx :zm
Temporalís Ann¡ quandras à Sydcrci Anni quáu'catc dí Caminº 8C Ptºlemao roſcctò mendí redarguitur . xk,
(ççnpruç › níſi _ſggçºxg è Sycjgrco prxcognoſcaturAnm' Allí-‘MEMO \ii EºſiPſiPªª ªx @Mºª-'iv \ª ªiº;
k pcnç .N
__ L [BL-’R TER TIVS
Hçpmbs- Pçnt ln qliamor Calippicis periodis , videlicet annis 304; A D E \ .‘ff
S 0 L E r_ 3 7
¡SAN-us. dlem lem abundaieatque adeò anno dierú ;65.1101‘6. r. Elige duo \Equinoctia Vema,aur quod melius eÍſet, Liz-…4.
etrahendam diei partem 304. vel rotundè zoo. Ptoinde uo Antumnalia , obſeruara à petitiſi'imis duobus Aſtro~ mm .
Annum Tropicum ſtatuit dierum 365. H0r.;. Min.çç’. nomis , quàm maximo interuallo inter fc diſtanria : nam
Sec. 12.". Atſi dettaxiſïèr parrem 304. prodijſſer D.; 63'. de hoc ¡pio loquens Ptºlt’mxm‘ lib.;. cap.z.inqu1r:QM re
* ſ* S ſ '- I ſ ". 45 ”’. Itaq.duos lepores vno faltu venan vo flituriº tanta' exquiſitiiix capictur, quanto' [ongim maiuſà. 1'71-
lu_etu_nt , nempe hinc Nouiluniorum Pleniluniommq. re ter obſeruanomr fumi- tempm @1.6: rationem ſubdit,quía
ſtituuones; mde reuolutiones Aequinoctiorum poſt cerca paruus error in paucis latens annis,poteſt cuadere,& ma—
tempomm internalla . (Demian) verò Ptºlemazm eandem niſeſtari magnus poſt longum tempus: arſi ob ſernationú
prorſus Anni quantiratem tetinuit, quam Hipparchm, 3C internallum‘ fuen't magnum , error paruus in qliantiratp
er rextu Grreco Praia-mªe¡ id fatis colligitut; Idcircò Prolº Anni admiſtus,minor euadet in paucioribus annis . Iraq.
muy: ad Cyclos Luniiolates , 3C non tantiim ad Acqui meritò Lodi-amamantar in Commen ratio de Sole negar,
noctia in Ann¡ quantI'tatc determmanda refpexifſe affir— TyC/90mm cx folo internallo ce'rum annorum inter Gual
y“; Ai_ mªnr Scalçger,_l,or¿qqzz_zontczrzur,& Bullialdmdndicatq. C0 thetum,& Tychonem ip fum, poruiſſe peruenire ad accu
ªmfl_ permet“; eſto 1d mhcxetur Petauiu: . Sed 8( Rabbi Adda, ratam morús Solaris dimenſionem . Tycho aurein tam..
qm flormt fub Conſtantino M ccnfuit annis 19.ſed Aſtro patuum internallum elegiuquòd nó moliretur Anni qui—
nommis, \edite Solis ac Lunrk fyzygias ad eandcm Ctrli titatcm Ómnibus congrtientein fa‘culis ; diffideretq. ob
partemudemq. punctumòc inteiim 'compleri Lunationes ſeruationibus Prifcotum , Vt pare: ex ipfo , tomo t. Pro—
13$. Aflumpiit ergo cum doctiffimis Rabbinis Lunarcm gymn.pag.4ç.& H. _
menfem dierum 2.9. hor. 1 z. punctorum 795. feu Minut. 2.. Si \Equinoctium vtrumq. in diuerſis Horizontibus LPM?.
44'. S.;”. T.zo”’. ¿Y cum multiplicauit per zz ſ. 8C fum— obferuatum fait, reducito tempus vnius ad tempus alte— mm .
mam hinc factam dierum 69; 9. 110m6. M.; z’. S. z". T. rius Horizontis, per tabulam ptopriam differentire longi—
Imªn_ 2.0"’. diuidens per 19. repetir Annum dierum 36 5. bºi-.ſ. tudinis feu Meridianorum, qualem nos dabimus in fine)
m” , PM_ M." ſ". T126"’. Qto’º. vr haberm- in Hebrazco Ka# opetis,ex Libro noſtto Geographico rcſormatam per va—
¡¡m-0,,,— endano Ã’abbl Add@ Mumieri o; aliºtum. Similimetho— rias Eclipfes,aut intemalla itineriun .
¡¡¡º _ D.. do ex cyclis Luminarium college-nun anni menſuram.. z. Si fecundum Aequinoctium notatum eſt die conue— &Pªulª
mi. Melºn,Philalam,0criºpide.r,òc Democrimx, vt docebo lib. nienti Kalendatio Gregoriano,dertahe internallo Aequi— "ª" -
4.cap.zo.num.6.7. 6C 9. Verum licetoblerliariones Noni noctiorum dies 1 o. Pª
luniorum,vel potius , vt parallaXIs non obſinPlemlunion'i. 4. Licet id in ¡¡gore non ſitnecefſarium, percommodt‘i ' ‘²P'
faciliús ac certil‘is fiant per Eclipfes ;nondwn tamen ap— tamen eſt eligen: duo Aequino-etia,qu;aur in annum Biſ_ *
Pªruit duo Nouilunia aut l’lcnilunia faCta elle in eodem ſextilem inciderint, aur in annos ¿eque diſtantes à Bifexti
puncto Coeli, eodemq. eiuſdem diei momento . Et fanè, li proximè ptxcedenti .
vr inquit Bªdia/dm loco ab initio adduc’ro , Qu) adlmc s. Subtrahe tempus Aequinoctij recentiorís à tempo- ;Tra-e). _
F Tim P4. demon/Franz": morum Solis amzmmx , C751i¡ Lunar-ibm cffle te antiquioris , (SC teſiduum erit Pratceffio Aequinoctij’, tªm .
rada: . cºmmenſumbilcm .² Ne ipſa quiden¡ periodus annorum quam reiolue in extremas temporis minutiasdk faltcm in
3400. quam excogitauit Framiſcm Vim: in fuo Kalm Minura horaria; eamq. teſerua pro nurnero diuidendo .
dario , reſtituir perfectè Solis ac Lunne vices , ſed deficit 6. Collige annos integros Iulianos , cum teſiduis die— &Prª-cp
Minuro I. ó: SCLUJIdÍS ¡9. vt air Keplerw in Rudolphinis bus horis,& minutijs, que interceſi'erút ab antiquo ad re— :um .
Ptzcepto r 3 t. Vt autem hac periodus id prçf’taret,debe cens Acquinoctium; fed ita,vt dies illi &o habeantur pro
\et menſis Lunaris effe dierum 2.9. horda. M.44'. 8.3“. vno integro anno , 8C fum main horum annotum rerine)
T.lO"'. Y; "'. 8C paulò amplius ,- quod nondum ex ob pto diuiiore . ’ ‘
ſcruatione vila conſtititdnquir Clauim in Kalendario . 7. Przeceſi'ionem Aequinoctíj , de qua Prazcepto ſ. tez 7-P""P
folutam in minutias, diuide per fummam annorum, di) "ª" '
qua Preecepto 6. &C prodibit Prazceſtïo Aequinoctijveri,
Tertia Metbadm [nuefïigandi A7271¡ Tr0 ante Aequinoctium Anni Iuliani,feu differentia , qua An~
Pt'ci .zz-{antitatem Per Solſizſitia . nus boligeni‘s dierum 36 ſ. 8: horarum 6. exceditvcmm
_Annum Tcmporalem : illa igitur ſubn-acta ab Anno So—
V. Anni Tropici quantitatem ex reuolutionibus Solis figenis, telinquet veram quantitatem Anni Aequinoctia
.al idem púctum Solſtitialemon line periculo Cl'rOIÍS CO( lis feu Tropici,fed deductam ex Aequinoctiis Veris,càm
1igi ſatetur Ptolemamlib.;. Almagelii capa.. illis vcrbis: oportetet ex Medijs . ldeò ſit octauum Przrceptum . .
, , ~ Vetuſiali¡ {gimrgratia ¿lima Sal/link¡ Metoms , Ó‘ .EmºZc— 8. Anni QLLEmtÍtaS predicto modo elicita iuſtiffima cf— ' P"ªªí'.
&’L‘i‘lnlſk .Ñ, ‘ ,- . ~ - ’ -
Mi“ o‘ mªnu, U ¡¡a/lea Art/farm¡ temportbmglg/eruam, ln: Confe fet,ſi motus Solis :equalis elſet; autinmqualis quidemcted ‘jj/::vſ
Pªm. rtpdaſunt , qua no/irisfuertiüt temponizm . Sed quam-am.. Vtrumq. Aequinoctium eueniter in púctis Anomalia- feu mm“ ,zª-5
Sºl/Zitrºrum ºbfl’ruatiºrzcs dIfflculter dlſl'ü'flulllhr , O" qua: diſtáriç ab Apogeo, in quibus autnulla effet Proſthaphç- ,,1 ¡,,Ñjum
ill¡ Irª-diderum, nªn exqmſizè cüpze videmur , gzzad etíam.. reíis ſeu Aequatio , au: eſſet &qualis &t eiuſdem fpcciei» :Jimi-em.
Htpparcbi indicio comprªbamrma: quia'em pratermzfimu: . ideſt vtraq. ablariua, aut vrraq. a d iectiua . Sed hoc non.;
!Eſtiuis tamcn Solſtirijs ad id vfos eſte Calippum quoq. 8C poteſt ad amuffim cótmgerc , niſi ab vno ad altetum'A e- ,
Arcbimdem affirmar Caperm'cm lib. 3. CRPJ 3 . eò quòd quinoctium tantum fit interuallum, vt Apogeum .Solis ;
ab ¡eſtiuo Soliiitio ptincipium Anni fumerent more Athe abſolurà fuà reuolutione per Zodiacum ad idem planè
nienlium . At quam lubricum fit in Solſtitijs erraremorp punctum teuerfum fuetit; ad quam teſtiturionem requi— ,
modò vno diei quadrante, vt Ptºkmxm Furamt, fed toro runnu' anni 2. I ooo. circitenvt patebit ex dicendis cap.). ç .
aut etiam totis diebus , oſtendi iam CGP. I 4. ad n'nem nu. nec tamen ab exotdio Mundi effluxere hactenus anni
meti 4. ideòq. hic verbiun de his non amplius addam . 6000. Et in hoc ipfo interuallo non habcmus Aequino
ctia obferuata , qua: quidem extent , antiquiora Hippar—
Barra Metbadm Inueñ‘igandi Arm¡ Trº. clwzis . Oportet igitur reducere vrtunq. Aequinoctium..
verum 8C apparens ad Medium Aequinoctium,& reliqua
pia' {izan-tirano¡ per .Ai-Qui. vr fuPi‘à peragere . Sed hace reductio indiget Proſtha— . ._._—.—_~.—_.—_.Aª_

Phil’l'êſis notitiñ; hrec autem Ecccnrticitate, ò( loco Apo


mctia . gei Soliswt conſtabit ex dícendis à cap. i9. ad 2. t. Eçcen—
MM_ VI. Ergo ad !Equinoctia _tádem ª feu ad reuolurionem tricitas autem,& Apogei locns nequeunt _inneſtigarnniſi
¡“² ¿ d So ad Pluma \Eqwnoctiaha conſugiendum eſt nobrsªſi iam prrcogniro Solis inotu Medio , vt liqmdum crit ex
"rªm Anni 1h¡ umoctialis meniuram adipilcx volumus: vt mo methodo rradendà cap.z4. Videmur ergo incidere in., .Citriilzis
' 'num-um- Pmlemam lib.3.cap.z. Regiomomanm in Epitome circulum vitiofunhòc ignotum petignomm qua‘tere. Vi- 'vªllªſ/!Í m
lib.5.Ptop.1 . TyC/10 tomo 1. Ptogymnpnga 4. 8C :ilij de; dit hunc nodum Caperm'cm lib.z. cap. x 5. fed illum folint A(- 'ºr-ºl"
…bus ªd im' tium Capitis . Vt autem clare &c cxactè me— aflerendo ſufflcete , vr ad Aequariones Solares opc Ec- ' "P
¡Zºdus hzc Peragatur, Ptimt‘un Ptxcepta ſingillatim tra centricitaris Ó‘C Apogei inueſtignndaswram ur Anni quan~ ¡ª ‘ '
dmdª (un: , deinde exemplo vno aut altetoilliuiranda: titare dierum 565. hor.6. ,ngndaquidcm quod ètoto tirCIi
Hzc Pºuò Pr-tcepta [WD: 10 Mm parèm dzſlrlm'n minaríffib/úmptum magnitudmc pc
nitm :Wiefi-itdnquit ipfe. At Tyclyºéomo r .ProggaEg. I 2,.
a c
,33 LIBER TERTIVS DE SOLE.
¡¡d Eccmrricirarem Apogeum inquirêdum, negar qui guanm ell Pure/fiº .² Nimirum diuidendº r 2x ;tz ſ. per
dem requiri motum Solis Medium ¡¡mafia ſubnlira/e c0— ¡804. prom-nit Precefflo Serimdorum Hºrariºrum 67 z.
gnmm; (cd mmm…llumrrad id Annum Tropicum {gig} hoc e/l Minutorum I 1’. 5.1 z". T. 34"’. GTC. quibus
3 65. llOl .5 .M.._i,9". ¿fc hoc ſuppofiro vſqïad pag. ç I ¿inqui detrac’li: al¡ Arma Saſigmir , ſeu d diebus 36 ſ. Hºriſq. 6.
¡¡z Apogcum bolis Eccmtricuarem coquemenre Vtriq. rc/lat Anna: Acqumoclialir, fin Troplcm Dierum 363'.
…upon Aequmoctiorum obſeruatorum a Valthero a Honç. M.48’ S.46”. T.zz.”’. 14m 'Uerri Hipparcbi tem Limitada
pºre .Solis Apogenm :rat in Gr. propè 6. Gcminarum z 'Uſ Anni :xxi:
{e At Brillinldu: [lb-2.. Aſtronomia: ſtici: cap. I. Exordirur aim-¿29's
ab ¡¡¡qufflziºne Aplielij de Eccenrricuaris,,ſuppoſiro An para! ex Ptolemako L. z. C. l . Idcóque Sal m principio Libre Mm),
no Tropico Tychpmcmêc eius motu medio . Eli/?417m al¡ Apogea gradibu: 114.6ui anomalía in tabuli:
Ego verò exiſtimo non eſle hoc loco 'tantum laboris Acquationum ‘T)’Chanicarum reſponder Aequatio Gr. l .
prarpoſterè affumendum, quantum In bis mueſtiganda., 5.1.’. at in río/iris Gr.r. ço’. addenda loco *vero › "Ut mada:
Eccentricitatc 8C Apogempro gemino Aequinoctio , re ./11¿dim ad Aequinoélium : (¿Mire ex mm Pro/lbaplnre/i
quii-i docebimus cap.z4.Se_d ſufficcrewr vra'mur Apogco fui: tempore Aequinoflg Ver¡ [ºcur Soli: Medim in Libre
\‘56 Eccentticirate iam à peritioribus inuentà , etiamſi non Gr.1.ço’. Sol aurem mom mediª percurrit Gmd. I . Ó‘ $0'.
clſer prçcisè vera,immò vt vtamur rabulis Aequarionum, Horir 44- M- ;OZÚ S”. ergº Acquinoctium HiPPúÏCbrEſlm
putà Tychonicaruin,ſuppoſito loco Apogei, quem tradir Medium fm't Bona/¡M Die 2.4. Septembri: Horz'i 19. 58".
Hipparchus aut Prolemzusnut qmcunq. is fuerit , cuius 7". ¡Io/l meridiem - .At Annª 1646. Apaga-um Salir era:
Aequinoctio antiqmtus obſeruaro Vtemur : Ouod enim ir¡ Gr.7. Czmcri , ex dicendix C.2.4. ergo in initio Libre Sªl
dicunr Copemicus 8C Tycho de Anni quantitare hic aſ; diſlabat ab Apageo Grua/.8 z. ergo Acqzmtiº paſim" mea Ec
ſumenda, dico ego de Solis Aequarione , 8: loco Apogei, cemricirme , de qua C44. fait Gr.1 . ç6’. cui refpandet m0
videlicer modicam differentiam in tanto interuallo pror— tus Solis Horarum 46. $6’. ergo Aequiízaflium Medium.,
ſus euaneſccre . Vel certè differendum eſt przeceptum de fm't die IO. laorz'i 16- o’. po/Z meridiem. Ergo al¡ Hippar—
Eccentricirare 8C Apogeo inueſtigandis ad alium locum, chicº aa' ¡qa/,²mm Preceffio fuit Dierum 1.1.. Honz. 58'. I ſ”.
ne ordo ¿5C imaginario tyronum rurbetur; 8C poſtea inde quie rafa/um in S::cunda e/Z I 2. 2.; 89V’. Ó‘ bxc dimſa per
limam ſupremam adliibendam Am1i Qianritati ex veris_ 1804. armt Precefflionem annuam 67 8". TZ feu 1 I ’. I 8”.
\Equinoctiis hoc loco erurAT-,reducendo nimirum vtrúq. 2.6"’.un fiibduòla ªl) \177710 Soſ/'genir D. 56 ç- H.6. dan!:
Ill
Aequinoctium Verum,ad Aequinoctium Medium, 8C ex .Annum Trapzcum Di'erum 36 ſ. 1-14. 48’. 41". ;4 .
inreiuallo Mediorum Aequin. eruendo Prceceffionem,vt
ſupra . ' EXEMPLVM SECVNDVM.
Methodi4.
E X E M P L Y M.
Methodi4. VIII. Via fizflzectum -Uideri polefl Hipparchi Acqui
naélium ª ob Refi‘actionem ,' nar» -Uia'etur ob—
VII. Arrat Ptolemae us L.; . Magma Symaxeo: fi’ruatum manè Circa ortum Soliſ; ¡dcircº‘
G.2.. obfiªrumum ab Hipprtrcho per Armilla: aſſumo Armi ſcquemis Acguinofflnm, lMCſiI/picione va
:Alexandrmm Ama-mmm Autummle, Anno 2.0. terme mm, vtpate in meridie abſermmm , quod promde meritº'
Perwdi Calippi , die prima Interm/arium , manè ffiib 0r Bullialdm L2.. C-z. ¡¡ricm/it ,- qu- narrame Ptolemmo
tum Soli: : mc ſolizm ¿licitar *rñ' UPC-ST" E’Uayºye'mv , fed in L.z . G.2.. Hipparcus Alexandria! obſeruauit .Aummmzle
altera Codice manu/cripta Acquinoctium , Arma z I. tertiie period¡ Calippiczc , qm'fuit
gia; Bibliothecaſi Parr‘ſienfi ,, CF'
quem recitar Bullialdus
ex editione Bafilee nfi ,ex Re
addi
ante CHR1STVM r $8. Irltermlarium prima" die , mm
ÍW 7"” Vªªlctªvlª- ?Wªz-9H²370" › ¡¡oc ell' in Noni/unía intercala pe Septembru 2.7. in ipſa meridie; time enim .ATMZl/.t in
ferior Cduiſd! 'vtrinque xq/Ialirer illa/fruta nppurmſit , fed ºb
rium . Porra‘ ex Libro ¡70/er Cbrªnolqçico , C9" apud 0mm:
peritos temporum , Arma: ille fui: in forma juliana l ſ 9. Parallaxim
.Armar 5.1)oſl?ne-Im zo”.fuitA!dieBonomſizefm't
Btfflªxtilem: 2.7. (jº/jano. zo’. erarque
Aequirzoct’ium
labem , ame CHR]STVM, Ó“ dies-Septembrir 2.7. ¡muri—
dll mºre A/lrorzomico à ſequenti meridie; Ó‘ quando H¡p— illud Dic :.6- Srprembri‘r complet-'i Ó‘ ban": 2.2.. \71- 47’.
parcbitr Aequinoctium obſerua'uit , currelmt (lll/:mc die¡ 16. Nº: ama-m Bonanza Armª 164;. item 5. po/Z Bifflèxtilem
¡ri/'M a' meridieprecedmtizde qua tran/¡emm [70m i 8.eratq. obfieruauimm accurariſſimè Aequinoctium die zz. Septem—
Nouilunium Cim'le z Ó’ prima p/Mſix me pucca/mii 'ue bri: completó , Gªya/l aus meridiem Horna.. 114.25’. Sed
jficre ªpp/irmmt , [ice: verum Nani/;mium duºbm ame die— Iulizmo more ac [ly/0 'veteri era: dm r 2.. Hor.zz. M.: ç'.
bm contigilſet. Qu quidem in/Igni: e/l 710m Cbronologzm Quartz Precefflio fuit Dicrum I 4. bar. l . 114.11’. ſeu Secun
prº Verirale Anni bum: . Pªm aurem ex dicendix in .Sc/20 darum I 2. I4çzo". que dimſa per armas integro: ¡800.
lia quiJ e Aequmoflmm poſ? meridiem dici 2.6. hara" I 8. qm'fimt inter IME Aequiuofiia , fi Pmufflo integritati nan
M. l 1 Ñ!. inRefrm‘lianis
e’mſimum Sclaºlij; . enim bio mm lazlzendam ratiomm.
detraheret , dat PïdZCEfflºflt’m ammam Sectmdarum 674".
‘TZ—¿g /èu Minutor. I I '. S.14”. 7143”’. que dcmpta à Die
Ega -Uero‘ B07107114 Arma 1646. ºbſèrumtiAcquinaHium bm 565. C57' [Iori: 6. relinquit Annum Aequinoílialcm
'Aura/¡male accurati/fimè , *pt ¿am narran¡ C, I 5. ad finem , Diari-M1365. Hºr. ſ, \14.48 ’. S.4 ſ". T. I 7“’.
fm'rq. comPlc’tri die 2.2.. Septembrir iuxm Kalmdariñ Gre— Parrª' Apagcum tempare Hipparcbi era! Circa Gradum
gorirmum , [ed 12. iuxtió Iuliumzm, barri 14. 214.56’. [Io/Z 6. Geminorum, O" .Armª 1645. Circa Gr.7. Cam‘ri: ex
meridiem . Eſ] aurem Rºmania, 'vt q/lwdi in Librº Geogra quibus locis pramnitAcquatio addma’a [aro vero Sali: illic.
phico , ºccidenmliar quam Alexandria Ang'pti, barri I- Ó‘ Gr.1. ſo’Jíiá' Gr.1. SGC-Ut dixi ad fimm JER-ampli' prece
11²1.44'. Quart Hipyme/um¡- Acqiiinºèiium fui: Banonia dcmi: . Differentia ergo eſl Minutornm 6’. quibus Acqui
hará I 6. \14.2.8 .z. [Io/Z meridzem dici 7.6. Septemlm'r . Rur noi‘lium rio/Irun¡ \1—1mium pure/fit ;zo/Prima Verum z am—
ſm ‘Uſ ex Librº na/lro C[Irºnologico liquet , \Inma ¿mu plim quzim Medi/4m H¡jªpan/2¡ pracefflerit V:mm Hippar—
CHRISTVM 1 ſ9. ſicut (²)" Annm [io/l CHRISTVM chi; IMC cſt horarum 2.. $6'. Qrmre tºta Precefflo ¡mari-1411i
1646. ¡cm ſcumdm po/l pmwdcmem Biſſcxtilem . Quare .Annorum 1800. fªit Dz'erirm I 4.b0r.4. I 8'. ſcu I 12. \080'2
fi \Inmu- ejjèt dierum 56 ſ - Ú‘ llorarum 6. debuit in Annº qm dilflyfl per l 800. dal mzrmam Prdce/ſiomnz 680". H ¿g
Iulimzº Aequimflium cada-re in diem 25. Scptembri: , Ó‘ feu M. l 1'. 8.2.0”. T. 37”’. qnafiibdm‘la al) Ann-º Sºfigrmſi:
[70mm Bananix 16. M.2.8 ¡²— pa/Z meridiem . At preccfflt Dierum 56 ç. hará. relinquimr Anni Tropic¡ Quafflim:
(7" full die n.. ’70722 r4. 114.56’. po/Z meridiem: Ergo [ub D.; 6g. 1-14’. 114.48’. 8.39”. T.2.3”’. o* medium ferè eli
rml‘lir {lzebm 12.. 05‘02¡ diebus 2.6. CFC. Pracefflio _firit Die gendo inter [14710 , C²7‘ Qzantitzitem precedenti: Exe’mpli ,
rum 14. bar. i. M. z 2.' ¡{- qM rafa/uta ad Secmzda Horariiz, crit Anni Tropici Quantum‘ Diçr.; 6 ç.H.LM.48'. S.40".
eſl Sec. l 2.1 S l z y. 1am vera' ab Acqninactio H¡pyme/9x0 4d quam retinebimu: , rtpate ex interna/lo lam-¡Mm .Armº
rioſimm /th Arm¡ Iuliam' plcni 180;. die: ;70. {yor-2.1. rum 1804. jvel 1800. dcrimztam; iuxm Ptolemzei manita
\1²1. <9’. quibus fi addercmr I’ma-fſ¡0 pradicta , fierent Arl L. z. C.2.. G' adhibitá Parallaxi nongratix 1 fi'd ex Obſer—
ni t 804. Dic ergo fi Anni; Iuliimis l 804. Prxccfflïo Acqui . Mim/ibm ;Io/Zrii* elicitzi .
nüñ‘i/ ¡14.114 verum Annum far‘la a eſ? dierum l 4. Hor. l 2.. IX. Tabula porrò ſequens ex Auctoribus numero r.
M.1. /mfm't Secundaria@ 1115153'. ¡fm 4am Zulia-*IQ recenſiris collecta eſt, quibus addendi ſunr Cmſorinu¡
-____ … C7.
C d DLIL’ER TERTIVS .DE SOLE; \39
ANT…! ;7- e ie natali vbi Emi' , Har ali, A bradi'›1’bila 8,45". bac- elipaſl meridiem die¡ 16. barei 18.M-41’.S. r S”. ,
qa) ¡ª 1k- ¡fªbó’ Ornapída opinionem Zeferr; ªfricanª' in frªgmen— Non male ¡girar Hipparchus ) ex prat’ea'enti: diei ºbſèrua—
"Q葪‘l' USS R451¡ z Adda, Ó“ Samuel in Kalendario Hebraico; tiane armi/lari coment Aequinoctiumfarm-14m manè [equê
'ª' ¡laa ctm .473er in Computo Eccleſiaſticoz Dante: apud ti circa armm Salir: vnde colligo ipfitm determinafle Acqui
:F
?ſi
ji; azzonum L.z. Defenſionis C46. Pitatm in procrmio noF/ium ex abfernationibur meridianir,(’7 die zómidiffi: Ar
EPlªºmFrid. Alphºnſina tabulſe ', Rembaldm in tabulis milla ranitatem Barealem illuminatam quadrnpla' qua‘m..
'h- dhnªn
Pmremcrs ; Magizmr in Theorica Solis Cao. .Mefllinm dic 2.7. cauitatem Aiiſiralem -, idea‘q. pºli tre: diei quadran
k
¿F ª ud Clauium (3.6. Kalend.& Keplerum in Epiromcz te: circiter Salem tmnfi/jè Aequatarcm: nam id determi
r.“V‘IÍQ‘P iïron. pag.;4r. TyC/ao pag”. Keplerm in Rudolphi~ nafflet ex obſernatiane Circa 1-1arzzantem , Ref-'ractia retar—
…SS-Origami: tomo I .Ephemeridum C.2. Gari-'firmita Ven dafflet Aequinoft'ium horis pla/quam 6. qwe fuifflet *veran:
delmu: in Idea Tabular.Arlanticar. Denique opinionem Aeqninaflium ante bºram l 2.. paſ? meridiem diet' 2.6. Úſic
Mami: , Euflemonir , Ariflarebi, Arthimedir , Sªfigeni: inter bot' Ó' Anni ſequentir Aeqainaílium in ipfò meridie
referunt partim Pide-matt…! 7 Plinim, 8C Ce'nſoriÍ/m, partim factum , faiflent diet 56$ . O" [70m plurer quam 1 2.. quad eſ!
Gemini“ in Elem. Aſtron. C.6. Perfurum aurcm Mathe abſurdnm manife/Pum - ltaq- retento 'Ut ¡¡ar eſ?, Aeqninactiº
maucorum , qui Gala/ai dicti funt, reſerunr Sealiger, Anni I SS-Die 7.7. bora?? po/Z meridiem , eiim nulla inter
Lºngomantanm, Se Bullialdw . Omifszi autem Philoiai uenerit Refraflio , etietmſi Anna: Soſigenir dierum 56 5. Ó*
quantirare Dierum ;64 -z. reliqui cam ponunr D.3 6 ;cum bor.6.retineretur,non pºtuit Annº l ſ 9.ante CHRISTVM
Ippendice vr in ſequenri Tabula . fieri Aeqninactium ante baram I 8. po# meridiem die¡ 2.6.
Cima 'vera‘ ex ?ne/¡orihſententijr rtſuprei , Anna: maximus
.ANNI .AEQVINOCTIALIS‘ QVJNTITMÍS fit die-ram 56;. 1-14’. M.H’. C²7‘ minima: D465. H.ſ.
ect Dierum 36$. e’e‘prietered . \11.412 neglectir num' Secnndir ,' nonpotizir Aequinoctium
Ann! I ſ9. enent’re aiii Citiiu qndm Hon? l S. Mſiz 5'. net:
A“ctºàïàïïc‘gz‘* &9' Hor. /. //, lll. 1V, Kw. tardiíir quam Hore? I 8. \11.482 ¡¡a/Z meridiem die¡ 2.6. in
ter que medium tempzirfúit Hºra 18. \14.41 ’. Ó‘ S. ;ri/'xml
TEÍL’í/hi Prec‘efflane T”Cbonie’act, S. I ſ". Hi1 igitu¡ªfundami
Limia: 2.4 O o o o o o tir Aequinoctium illud Hippare/aaum /Zabiliuimm en: Ae
Harpalu: lz o o o o o o quinafiªlº 1111/eqnentir Ant/UU“ ex alt): multina qnibnr m4
Otnopide: 8 S7 o o o o o .rima,<‘F’ minima interprababiler .Anni menſtira‘tM/lediam
Eufíamºn,Meten 6 18 $6 ſ¡ o o o ein: (¿Minimum confirmaait nobis . '
Apbradim' z o o o O o O
Arlſtdïcllu! 6 r 16 o o o o
Calippur,Archimeder \ 6 o o o o o o Mºz- $0103-- N MSI- SºIºJ- Ma--tºïºz--sºrºa--zóizz 20H- tºrna—tºrºs {ºrº-3
Geminur,Saſigenet 6 o o o o o o
Rabbi Samuel,Demaeritm 6 o o o o o o
_African-ar 6 3 o o o o o C A P V T X V l.
Hrszm-Cbmffltalemem . ç çç 12. o o O o!
Rabe'Adda ſ S'ſ zſ 2.6 2.0 o o De Qanti'tate Anni Syderei .
Iſaaciur Arger ç 52. 48 o o o o
Albategnim ſ 46 2.4 o o o o I. NN VS Sydereus eſ’c reuolutío Solis ab ea- Katiª' fit
Sealigemm ſ 8 o o o o o dem ad eandem Stellam Fixam , 8C conſtar Annª‘ S]
Pªp { Langamcntanum ſ :8 z; zo o o º ex Anno Aequinoctiali , ac prxrereà illa tê— dºm“ -
apud B 14 U.,vai,. um ſ 48 f9 o o o o poris appendice,quç requ¡rirur,vr Sol tran
Alphonſíni,PurIIaL/2mr ſ 49 !g $8 49 46 16 fgreſfus \Equinoctij punctum , affequatur eandem Stel—
DanielSantbeeb. 5 49 lſ $8 $1 12. o lam Fixam,qux vno anno progre-{Ta eſt Orienrem verfus .
velexfuflentcnria S 48 41 42. zz ço ¡o Tria igitur requiruntur ad Anni Syderei quanritarem de- .
Dante: s 4; ;6 o o o O terminandam ,ª videlicet Ranuras Anni Aíquinoctialis
Pi!atuï,Ú‘Pftduqu S 49 o o o o o
Media, ſi Annos inzequales putes , vel vnica 8C vera ſi fe
ct‘is; Deinde motus annuus Fixarum in Zodiaco verfus
Bernard. Valtberur ſ 48 to o o o o On'entermde quo lib.de Eixís Srellis ~, Poſtremò tempus,
Capernicur, maxima s' H ;7 4o o o O
quo Sol medio moru fuperare poteſt particulam Zodiac¡
&Rein/Mldmdª media s 49 16 2.; ;o o o
inEccentricit. L— minima ç 42. çç 7 o o o annuo mom à Fixis confectam , quod eruitur ex tabulis
Mediorum bolis moruum . Alphonfini aurem ex Iubílzeis
A-Iªgmurex maxima ſ ff çz o o o o
Pintenicís 4 media 5 49 16 o o o o miile , feu annis 49000. quibus Fixª: Zodiacum comple
rent , 5C ex appendice Anni Tropici reſiduê ad quadran
in Eccenrr. -— minima s' 47. ;8 o o o o
¡Ma/Plinmex Prutenicis ç 49 ¡5.46 o o o, tem diei , Annum fydereum dererminàrunt . Norandum
Cat-dame: ſ 48 41 o o o o verò ex Rudolphinis pag. 11ſ. Annos Sydereos 13'41 r.
ClauimòcLiliut ſ 49 12. o º o o xquan' Annis Tropicis 2. $412.. Atiuxta Vendeltnnm in..
Idea Tabulan'i Atlanticarú Anni Syderei zç 5 19. xquan—
Tre/203mb: r 48 4; o o o o tur Annis Tropicis zç $20. Sed nondum certum eſt hos
Keplerm- in Rudolph-ini: ç 48 S7 ;6 o o o
Langamºnta- maxima s ;1 2.9 Il o o o
efſe commenfurabiles . Eſto nunc fynopſis opinionum...
nnIiIIECCEii~{ media s 48 fſ o o o o ſelectarum de .Amo Sydereo .
\nante minima ſ 46 2.0 48 o º º
Il. Auctores apud quos Anni Syderei Meuſuram na. ¿actºres
Ori’ganurin maxima t 56 55' º o o o ctus fum,funt Ptalemaa; lib.;¿cap_.z. lib.7. cap33. Albate- ,x 7…5“,
Eccentna- media ç 49 !ſ 4; $2… 48 º gmm cap.z.7. 8C çr.qur attmgir euam Bab lomonun , ¿Se Am… Sy
Aïgyptiomm opinionem 5 Cardinalir Cia/{nm de Reſor— daria: .
rate minima ſ 42. 38 o o o o
LaIIIbm-gíu: ç 48 ;7 2. 2.2. 14 o mat-K Mªndar-vbi Indorum 8( Abrahami Auenev‘ie opi
Ballialdm ç 49 4 2.1 z o º nionem refert ; Copernicm lib. z. cap. 14. addens Tbebitij
Vendelznm g 49 ç 2,7 IC; o o fententiam; Reinbaldur in Pi utenicis; Maginnx in Theo
Nº: interim s 48 4o o o o o
rica Planetar.lib. x. cap.4. 8C íbidem de Sole cap. I o. 10ſ:
pbm Maletin; in Kalen dario G regor.C2111.7. Tyeha tomo
l . Progvmn. pag.44. Langomontanu: lib. I . Theoricorum
SQHOLION. cap-s - Kepleriis in Epitome Aſ’cronom. pag-7 I z . fed ex
motu Solis 6( Fixanun in Rudolphínis aliter; Lamber
ª 1 TyC/¡animª Anni“, Ó' ein: Pratſ/’io annnaſiipra So gm: ex tabulanlm pagJOl. 6( obfcruationum Thefauro
/I'genis Annií retineaturzÓ' Anna ante CHRISTVM pag. 160. Bullialdm in motu Solis &e Fixarum . No: au
' x ¡8. Acquinor‘lium Autumni fui! in ipfl) meridit , [eu /20 rem ex Anno Tropico Dierú 56514.5. 48240”. 8( ex ino—
rd dimidid poſl meridiem diei 2.7. Alexandria : ergo Annº tu Annuo Fixarum to”. quee Sol conficir moru medio,
x ¡9, fait die 2.7. Seytmbris ante meridiem bom. M. x 8. horaiijs zo’. r7". 2.5"’.
" s 2-. ANNA
l l

¡40 LIBER TERTIVS D E S 0 L' E .


Communem diemm 36,'. ſi Annuum, vel Diem ſi Dimª'
ANNI STDEREI ,QVANTITAS num motum querris : per hunc enim multiplicatis minu
eſi 'Din/Im ;ó 5. (jm prelereà . tiès Zodiacifiunma diuiſa per minurias Anní Tropicbda— .
bit quOd qua‘ris . Eſt :iiitem Zodiacus in Secunda reſolu
Auctores DUNLI. lHor. l. ll. ///. ll’. tus Secundoruni 1,196,000". ar vnus Annus Communis
Secúdorum z 1,5 36,000". vnus aurcm Dies i‘iaturalis Se
Aegyprii, Baài'lomj 6 ii o o o cundorum 86,400”. per qux multiplicando Zodiaci Se—z
fuman/mr, Ptolemeus 6 ¡o ~ 48 o o cunda,fir ſumin-.I diuidC-da,ibi quidem 40,870, 6 \6,00QÉ
Albaregiiim 6 8 z 2. o o ooo". ex Anni, liic aurem 111,974,4oo,oco". ex Di " í"
The-[lil 6 ‘ 9 ¡z, o o ductu. Supercſt ergo vt Annus Tropicus reſoluamrin..
[nds, :SC \1er AMM-{m 6 12. o o o Secrmda,iuxra opinionem, quam ſequi malueris .
‘ Copemicm,& Maginm 6 9 4o o o
loft-ph Maletin: 6 9 39 o o
Tri [20 Bret/:e 6 9 16 4; ;o EXEMPLVM.
Loigomomimm 6 9 Iz zo o
Keplerm iii Epirome 6 9 2.6 45 zo
at cx R udolpliiiiis 6 9 4 1; . o II. Nrmr Trºpicm mili¡ eſ) Din-um ;6 ſ. H.ſ. 48'.
Lflſhbe’igfilſ 6 8 53 o o › 4o”. Hoc eſ? Secundariim ; M’ 5 6, 910". per que
Bullmldm 6 9 s 2. l z dim'dcrido Summam , ex duéln Anm' commmiis emi/ir per
No: inrerim 6 8 S7 2.; o ZUdldütm faflamqtm eſ? 40,87o,6 \6,000,000 ,Quemar eſl
Sec‘mldorum i, 2.9 ç, 140". ª; ?ºf Í -L- f ;ª 3-. Hoc e/Z Sig/on? X1.
{ºlª-‘Z563-FºTºS-Sºlª?'Hºz-EcN--WR--F-M--SÉZ--Sºïºï (1‘r.).9. 4 ç’. 4o". ço’”. 58"’. (Í IdIIÍ/-U eſ] mom¡ media: Solis,
'ETS 'íª-‘:8 'um' armº Kim/i Ó' communi Diemm ;6 ç. conucniem .
III. Rui-fit: diuidida per z I ,ç ç6,« lo".ſiimmam ex du
CAPVT XVII. &u ZUdine¡ in Diem fire/am , qm: eſ? I l 1,974›4OO,OOO”.
(¿Quem e/t1 Secundartim z 5'48 ". HH. hoc eſi ſ 9'. 8". I 9"'.
.De M0m Medio Sali-.r Afifiüº, Diſiurnaffiljc. 5 1'”. 46’. 2.0"'. h it' ergo e/l matiz: Salir mediª.: 'uni diei con
uem'em: .7110 dimſo per bom: 2.4. promnit maru¡ horariª: 2.'.
ex Tropico Anna E/z'ciend0,(9* in Ta. 2.7". ço’”. ço'”. (yª [70$ dim/ò per 6 o./};1betur mom: 71m' Mi
nuta horario cºli/teriiem; *oido/leer 2.".17'". í o’”. SO“. fed ad
bie/4.¡- Difíriáumdo . uerte ¿um Tychone !omº Llºrogpag. \Lin marfil' bon-try 14
biilir 710)? comineri maricª/17m1' Aeguznoé’liiilis menſuram,
I. IT hoc per Regulam Proportionum, reducen ob fmffizmculiu
plicatictone :Iv/dem negleffar
, ªut qqgreflqarionc : Quen:
¡¡on refle cx ¡Mim
col/Igercx multi—
Aímuam.
do ad extremas , euiſdem ramen ſpeciei minu quantitatcm . Hoc iſigimr artificio conflrui'mr tabula \1110112:
rias tum Annum Tropicum, qui loco diuiloris
conſtiruendus eſt, tum Zodiacum qui ſecundo Medi] Sºlis; mins eflº bie ali'quadjpecimen .
loco m Regula Triumztum denique aut Annum Ciuilem

Sali: M0m: Mediª: i» Zodiaco , ſczi Aeqmlir .


Signa Gr. l l 1’/ l /I'l l /I/ V [/1
Anni vmus chl’llln 36$. Ir 2.9 4; 4o ;o 2,8 o o
Anni vnitis Bil iextilis Diemm 566. o o 44 49 io 2.9 46 zo
Annorüm 2.. Communium 11 2.9 31 2.1 41 16 O O
Aiiiioi-Um z. Communium 1r z 17 2. zl $4 o o
Annm-um 4. ouorum vlrimus Biſexrilis o o r ſl 42. zz 46 zo
Menlis i. Dienim z! r o zz 18 lſ 48 $6 2.0
Dierum ;o o 29 ;4 9 H ' çz iO o
Dierum 2.8 v ² o 2.7 zç . $5 16 9 37 zo
Dierum zo o i9 42. 46 ;7 Iſ 2.6 4o
Dierum io O 9 çr zz !8 ;7 4; zo
Dierrun ç o 4 H 4x ;9 18 Yi 4o
Díumus,ſeu Diei r o o ç9 8 19 çr 46 zo
' ——- ——~ --— —-~ ~ -—~~
—-—-— —'—- _.-——~_

Horee 1 o o 2. 2.7 ſO iº o o
Minuri I o o o 2. 2.7 ;o ;o o
Sec‘Undi r o o o o 2. 2.7 ;o $0
Morris Medius Solis Diurnus aliter . l Il // / /l/ V ſ/l
Piolemeiii Lg. Almageſti Ca.. o o \9 8 17 I; 1 2. z¡
.Alphonfini inmbulis pag.58. o o 59 8 I9 37 r9 ¡z -H
Rembo/dm ex Copemi'co in PnItenicis pag.4o. o º ſ9 8 19 Z7 ²-4 lſ É‘
Tyc/Iº tomo I. Progymn. pa .ç ç. o o ç9 8 19 _ 49 S1 4o Y
1,074750 "ISOÏZUZÏIZH in Aſtronom. anica o o 59 8 I9 4ç 48 I 2.
Kcplerm in Rudolphinis tab. pag.47. o O ç9 * 8 19 44 43' 44
Lambcrjgiui in rabulis pag. 1 5 . o o ç9 8 I9 44 59 ¡5
lſmizèl Bzillisla'm in Philolaicis L.).- C.2.. o o S9 *8 19 42. I 41 z—
l”elldelinm in tabulis Atlanticis o o 59 8 i9 4¡ 34 ſr
A’a; vr ſiiprà o o \9 8 19 ſ¡ 46 zo
LIDER TERTIVS DE SOLE. 14¡
tes Eclipticrc, aut duos ſemicirculos, Borealem videli- Arg,…m_
$4’va Mºª -Sºïc’Z Hº; *ECI-308W :ENTONCES-M2 cet, (S: Auſtmlem: .Tquales enim hos arcus longe inm-tum 'Dªli-—
@ª E0103- EEE-aªa @lºs . qualibus temporibus perngrnt . Siquidem ex Obſeruatio-di/fimü ml
ne Aequinoétiorum, conſtar S'olem in ſemicirculo Bo—着'i‘ªtiª‘º
CA PVT XVllI. , reali, ſeu abinitio V per Cancrum adinitium *JL—,ver
ſari diebus l 86. aur 1 87-,at in ſemicirculo Auſtrali ab ini—
tio ª, per Capricornum ad initium V, diebus duntaxat
De Internal/i: inter ~ uatuar Ann¡ Car 178; nur 179.1)rrctcreà ab Hipparcho vſque ad Albate
a'ims , @y de .472mm Mota; Solis gnium 8C vltrà , mombatur in primo quadrante Ecliptícç
pluribus dic-.bus authoris , quàm in ſecundo quadrante z
[ªmena/¿tata . \SC in 2.. pluribus quàm in 4. 8C in 4. pluribus quam in g.
ita vt in ſemicirculo Aſcendente, qui nimirum eſt à Ca~
-ª'sª’ª'ªª I. VAMVIS in tabulis Aſtronomicis fingatur pricomi initio ad initium Cancri per Arietem,pluu’bus
ſ‘ fijº"; motus Solis , vt 8C aliorum Planetarum.- , diebus moraretur , quàm in ſemicfrculo Eclipticae De
D534"

94;¡ $01“ .
a-qualis acq. vniſormis , ill: tamen motus, ſcendenti , qui eſt ab initio Cancri per Libram ad ini
qui verè, é( reiDsà nobis ex Terri illum. tium vſq. C:i ricorni . At ex Obſeruationíbus ab Anno
obſemantibus :ípparet , quique proptereà CHRISTI Circirer ¡400. huc vſque , euidens eſt Solem
dicitur Verus fimul 8C Apparcns , inxqualis eſt 8C dif plus morari in Eclipcicze 2.. quadrantc, quàm in rimo,
formis; cum temporibus :equalibus bol inerquales ar— ct in primo, quam in 3.8( in z. quam in 4. ita vt pit’is mo—
cus Eclipticaz conficiat : vr ex altiurdinibus muidianis , tetur iam in ſemicirculo Deſcendeutc, quàm in Aſcen
&ªdeclinationibus obſeruatis ante Hipparthuin, 8L, dente. Tn'buitur autem ab Aſtronomis 11336' diuerſitas
in e ab omnibus Aſtronomis , mai'iiteſtum eſt; nec vl Apogeo Solis; quòdin eo Madranre ;uu ſemicirculo
la tergiuerſatione , aux culpa: in Obieruatores reieé'cu Ecli ticx, in quo eſt , longiores Solis moras 'efficiarç
negar¡ poteſt, niſi fortè ab imperitiffimis . Sanè talein adeo vt ſivn uam euênit, vt Apogeum eſſet in vltimo
cum deprehendenint Aruº‘btl Hiſpaiius obſeruatio— quadſ-ante Ecºiipticx, aut vnquam erit in z. plruibus quo—
nibus pluribus qu vm 400. 6: Reg-'omomzmm , ac Ber que diebus horiſue moratus (it, aur moraturus \it Solin
nardm Valt/2er… pluribus quàm 800. 8( Lantgmuij Haſ ſemicírculo Auſtrali .
ſí…: Mathematici , &e [aL-012m KrI/Zmarmm , SC Tycbo lon III. Etſi verò non conuenit interAſtronomos de men
Fè pluribus , 8C nos demum tot obſeruationibus , vt nul— fura horum interuallorum , etiam eodem ſtcculo obſer—
a pene‘ Anni dies ſit , cui non ſua obſematio reſpondeat . uatorum, conuenit \amen in ijs , ua: hactenus dixi:
Ex quibus omnibus
femicirculo Eclipticaªſimul collatis apparet
velociorem Solem m vno
eſlſie motumedio, 3C ~ vtrumq. autem liquidum erit ex 4. tªil) ellis infraſcríptis ,
qucc collect-.k ſunt ex Auétoribus in ijs indicatis, &ex
vno die abſoluerc plus quàm ſ 9’. 8”. &a ita vt cum ve obſeruatis Solſtitizs , atq. Aequnoctiis , iuxta ¡Ii-;EcepcaÑl
lociſïimus eſt , vno die conficiat 6 l '. 8C amplius -, in alte- . C.I 4. indicara , cuius Scholia de Annuis cardinibus rele
\o autem ſemicirculo tardiorem effe , \Se cum tardiffimus ge . Qipd autem Copernicus L4. C.2. I.docet horarium
eſt vix 57'. vno die percurrere in Ecliptica . motum verum Solis eſie~ ad diametrum apparentcm ferè
Il. Sed cuidentiffimè apparet hxc inxqualitas in in— vt s. ad 66. candem anomaliam ſuPpOiiit . ~ Í
teruallis temporum, quibus percurrit quatuor quadran—

I. TA B. Mºra Sali: in Semicirculi: Bore-1113 Ó* \IN/Z741¡ ZZ”, ï


Auctores ,Dies H. l ll L D. H. I Il

Hipparclmx, ¿5C Ptalemam lib.z. capa.. &4. ¡87 o oſi o 178 ſ çſ 17.
Ptolcmm correctus à Longomontano pag.x78.& à Bullialdo lib.2.. 186 l r $0 zo 178 - ¡8 2. o -
P/inim ex Soſigene lib.18. cap.). 5. 186 o o o 179 6 o o
Albategm'us ex cap.2.7. ¿Y 18.jpſius 186 r4. 4ç o 178 r4 zº o
Albatcgnim correctus à Longomontano 186 1.1. ’ lſ o ¡78 14 º o
Petrª: Pimtu: apud Nonium in Thcoric. Purb. pag. 199. 186 zz u 58 o 178 6 II o
Cºpernicm lib.; reuolutionum cap.16. 186 2. o zo i79 z 48 4G
Rcinholdm in Theoricas Purb. pag.z ¡.85 z 9. 186 9 ¡8 o 178 2.0 t 37 o,
Maginus in Theorica Solis cap.9. 186 7 46 v1- ¡78 2.2… ¡o ' o
Clau…: in Sphxra pag.4;8. ſed ciuiliter neglectis horis 187 o o o 178 oz? o ¡ºo
TyC/70 tomo l. Progymn. pag.rz. 19.& 107. ſimul 186 18 zo o 178 1¡ ' 18 4;
.Argªlm’ ſerè cum Longomontano in Pandoſio lib.¡.capS. 186 18 zo o I78 !I 3'0 o
Gac/min: in Vrania pag.ç;. 186 8 o 178 2.1 o o
Lambcrgim cx Theſauro Obſeiuationum 18; 16 12. o ¡79 I z 36 $7
Vende/¡nm in Litteris ad me datis 186 16 o o 178 ¡z 49 2.7
Nº: interim l ¡86 14 48 4; 178 iç o o

II TA B M0m Solis in Semicircul': Aſ d Deſcmdentc Ab ¡nºiª ’º Ab int-tiº ºjº


' ' ‘ “ª "²“” "ª Adinitium ojº Adinitz‘um Dº
l Auctores D. H. / /l D. H. l /Í
Plinius lib.¡S. cap.: ç. l q 183 Iſ o o ¡Si IS' 0 º
.Il/!aginm in Theorica Solís cap.9. 18²- º ſ º 183 ſ 6 º
Tychº tom.I. Prog. pang. 19.107.1'1mul 132. i z 4ſ 13; º 4‘¡ º
Nº: interim ' ¡82. 1)_ 12. 45 185 z 2.6 o

A ~ ..
1'42 LIBER TE RTIVS

1]]. 'TA B. Interuzlla+Cardizzzºm Ab 'V ad() A 63 ad EL* A ª ad ?º A ad Y


Auctotes " ' D." ctH. 1 ii D.- H. / 1'/ D H. / 'll D, H, / ll
Plinim lib. 18.cap.z:ç. l 9; ‘1: 9 91.‘ 12. o ~o 89 z o o 90 ; Q o

Maginu: in Theorica Solis. 92. ¡o 49 o 9; 10 ;7 o 89 18 9 o 89 4 1 º


77th tomo Lſupxà 9; 4 17 o 9; 14 8 O S9 IO ;7 o 89 o 4g 4;
No: interim ' 92. z; 52. 4; 9; 14 $6 o 89 12. ;o o 89 1. ;o o
PtolemçmL.;.C.z.8C 4…cum Hippªr. 94 12. º o I 92. Iz º º *lª *I- *i* *I* P *I* *X* *P *I*
Albategnim cap-17.2.8.. 9-3 14 O. 0 93 o 4S º *lª *I* 'I‘ ’Z‘ *1'* *I* *X* *I*
Pitam: apud Nom’um 9; 10 I !2. 9; I; 36 48 ’I' II* *X* &- -iª *1-* *X* *I*
Gaclcm'u: in Vl'anía pag-\3. 92. 2.1 o o 9; 10 o o 4- Ii- *i- &I *P *l* v1* DP
Lmsbergimín Thcſauro obſcruat. 93 z. 2.7 º 9,2. 1; 45 º *B *i* *I* *I* *i* *k* *L- *P

1V. T'A B. TyC/1071i! Tomo 1. Prag.pªg.109. càlcflla ÁÍPhºfl/l‘m); Coperm'caa, Ó“ Sno.


Ab Ad A Ad _Ab Ad A Ad A .Ad A Ad
v 7ª ª v v ºjº ºjº ª ª ?º 7º v m
Anno l * l — 4 *— l A
.C H R l S TI D. H. I D. H. l D. H. 1 D. H‘ l D. H. l D. H l

Içoo 187 o ;z 178 ç '17 9; 11 1; 9; 1; 17 89 z ſ] 89 1 2.6


.Alphª/Í 1600 187 o 2.2. 178 Y 2.7 9; 10- 18 9; 14 4 89 4 4o 89 o 47
,1700 187 º 19 173 1 ;o 9; 9 ;z 9; r4 46 89 ſ 19 89 9 1
Içoo 186' 8 ç‘z 178 4 2.1 z 92. 2; ;2. 9; 9 2.0 89 Iï- l ;o 89 ſ z;

Caperm'c. ¡600 186 7 ço‘ 178 2.2. y 92. zo 2.6 9; 11 24 89 18 ;2. 89 z ;z


1700 186 6 50 178 2.; y 92. 17 ;o 9; 1; 2.0 89 2.1 zo 89 1 4;

IS‘OO 186 17 4; 178 12. 6 9; f 4 9; n. ;9 89 9 5-1 -89 2. ¡Y


Thin. 1600 186 18 zç 178 11 4 9; 4 17 9; 14. 8 89 10 ;z 89 o 51
1700 _ 186 19 1; 178 10 ;6 .9; ; ;5 9; 15 4o r39 11 ;2. 88 2,; 4
*I— . , . q

ricà Solís ,- Clnuz'ux ad finem Sphxra! ; Barocïm lib.4.


WW..;W ¡.33 gºzª; Coſipogc. pagª; o. Tychº tomo 1. Prog. cap.1. Lamb”,
*Hªm-mm Hºz gm: m Thconus Planet. capa. Herigonim tomo Lin..
.Theoricís [iba, capfl. Prop; ¿Y omnes z excepto Lon
CAPVT XIX. gomontana , Eccenmcum prreſenmt Concenutpíqclo .
7 lam vtraq. hypothcſis exponenda cſt .
De Hypatbeſiéus Amiqm's , quibus cx De Concentrepiçyclo .
cuſiztur , ſm explzcatur MMM
II. Concentricm Círculuszercê MEM; º'yò'xeyTpºz-An VM fi,
litax apparem in mom Theorícis Planetarum eſt circulus habens ¡dem ccntrum cÍz ¡¡nuri
Sali: Annm . cum centro Mundi,- Epicyclm ªurem eſt cil'culus plc- tu: › qmd
tumq. minor , maíorís circuli círcumfercntiat addítus , L’Pirïrlm.
VONIAM Pcrípatcrícís , ín Líbn’s de CE* (eu habcns ſuum centmm in círcumſerenriê alreu'us cir- 9““ CF”
lo, Prºlmaolib.;. cap. z. Coperm'cº líb.;. culí: lam ſi cil-cuius Epícyclum geſtans, fit concenní— ‘ª'ª"²P"J"
à cap.1ç.multíſq. alíjs abſurdum vídetur * cus Mundmaggregatum ex his dicitur Concentreyicyclm. ‘ ª‘
Ccleſte Corpus , prrecípuè Solís , imequa .Sir ¡am cen—
lírerín 1… círculo, 8: Circa. Cena-um fui proprij circuli … \mm Mundi,
moueri , idcírcò inzqualítatis apparcntís , de qua quí 8C vt plcrlque
te 18. cauſam contemplati Aſtronomi , cam 1'11 diuerhta— ſupponút Tev
tem círculorum, ac centrorum contulcrunt, quomm.. ~ rx, ill C,cx quo
Tb‘º'iºªfiguras à Theoriê, ſcu contempladone ſua 'Iª/:carton: deſcríptus fit
ÜHÏPº'b‘ vocauerunt , 8C ex ſuppoſitíone motfis per cas dcſcriptí, ‘ º ¿frculus BMR
lª’ Plªnª' Hj'pºthcſn. Duak verò (un: Antiquorum de Solis motu N B , Mundo ,²
ªª"' Pºd’ Hypotheſes, ſcuTheorica; , ſibiinuicem :Pquípollenres cócentrx'cns, in
quoad plurimas proprietates . Prior per Eclíptícam Ca? cuius períphe—
li Solaris , Mundo ſeu centro Terre-2 concentricam , ſed ría fit centrum
defºrentem cenrrum paruí circuli díct¡ Epicycl¡ , in cu B, ex quo de
ius periphería Sol moucntur; Poſtcríor cſt per circulum ſcríptus fitcír—
excentricum Mundi cºntro: De quibus , ¿5C de mmm.. cellus AGFE ,
:equipollcntia Praia-mmm líb.z. cap. ;. Albattgniu: cap.2.8. pro Epícyclo ,
Geber lid; Aſtronomím , Pur-bach…: in Theoríca Solís , cui :Equales ín~
ibíq. Noním , Oſualdm , REM/10H!“ , 8C Vur/htiux -, ¡tem telligantur cir
Copemicm lib.; .cap. I ;Jl/1auralycm Dialogo ;.Coſmogr. celli K M RN,- ductíſq. duabus rectís AR z 6( M N,
AlcxandJ’iccolomizzcm in Theoríc.Planct. à cap. Lad 1‘ z. normalítcr ſe in centro C, ſecantíbus, eric AB, femi—
Regiomuntanu: in Epítome Almag. 1111.3. Prop.4. Longo— díameter Epícyclí , 8C B C , ſemídiamecer concentrící :
momanm in Aſtl‘onom. Dan. lib. 1 . Theoric. cap. 2.. Ke deber autem tanta effe B C , quaura mcdiocris diſtantia
plcrus ín Comment.Martís cap.2..Blmzmnm lib. 1 0.5ph‘ç~ Solis à Tetra: centro , 8C A C , quanta maxima eiufdem
ra: cap.8. Solo tamen Eccentrico vſi ſunt Nam'ux ſupra 5 díſtantía , 8C 'C F, quanra mínima,- atq. adcò A B, quan
faz-gºl@ líbq, Cofinothcotix cap.7. Magimu in Theo: ta cſt diffcrcnda inter diſtantíam mediam, 6C maximam.
Ergo
…___.l

LIBER TERTIVS DE SOLEJ !43


Ergg fi Solis Corpus infixum ſui centro peripherix Epi menſurante 2D, nempe ex diſtantia Solis D, ab Apogeo
. cyc_l1, rotum vno anno Epicyclum abſoluat , ſeu totus Epicycli Z : ergo per Trigonometn'am non latebit angu—
Theºry-ª Eplcyclus reuolutionem ſuum compleat Solem circum lu's KCD, qui meritur arcum KL nem differêtiam mo—
r-:ªª'mf- uçhendºz Sol eric ſemelin A, puucto maximzeà Terra. tús Medi¡ SC Veri,ſeu Proſthaphzereſim optamm .
"ª" 5"“ * dlſtanFlF , quod Apogeum dicitur, 8C ſemel in P, pun— IV. Maxima autem Aiquario ſeu Proſtaphrercſismolli— Maxim¡
cto muumz: diſtantize , ſeu in Peu'geo , 8C bis'in Media.. gíturin Triangulis CML, aut CNV,, 8C quidem Excilíüs, ¡equ-tiº
quºmºdº
dlſtanua. , nempe in punctis L, 8C V, 8C fic obirer reddit…: quia ſunt rectangula ad contactum Lam V,Per'1 6.& I 8. mqmramr
ratio apparêcis acceſsús Soliszad Terri, 8C rcceſsñs ab ea. Terri¡ Ene/¡dir z ergo ſufficír notas efle Baſim M C , ſeu
me,… _ Moueatur iam Concentricus ſecxmdſim ſuccel’ſionem medium Syderís diñantiam à Terri, 8C ſemidíametruup
y,… Sº_ &ªl-10mm verſus Oriente… ex B , in K M , &o mom Epicycli ML; hinc enim collíginu* angulus MCL, ſubten-.
¡u m Ep'- So 's'medim ſeu ;equalibus temporibus arquales arcus dens ac metiens arcum ML, qui eſt maxima Proſthaphc-'
9“!"- conhuendo, &C interim Epicyclus moueatur in contra. reſisz Cúi :equalis eſt angulus NCV . ~
ríam partem , deuoluendo Solem ex A ,in E , Confiden—
i
do zequales arcus ſuos ;equalI'bus tempou'bus , & Phyſi
cè ſimiles arcubus Concentrici; im vt Cum centrum.. .De Excentriea .
Epicycliex B, in M, conſecerít quadrantem Concen
triei B M, Sol inEpícyclo confecerit quadrantem , SU V. Excentriem
circulus, círculus
cuius centl'um in Theºrícis
eſt extra Planetarum
Mundi centrum eſt tu:
, 8C di— zx,…n'.
7m] .ª l
fit in L ,- & cum ccntrum Epicycli fuerit in R , confecto
ſcrnicirculo B M R , Concentrici , Sol conſeeerir Epícy ſtantia centri ipſius à centro Mundi dicítur Excemricita; .
cli ſemicirculum , 8C fit in P', &cum Cºnti-um Epicycli Q@ ígítur ratíone per huiuſmodi circulum fimplicem..
fueritin N, confectis tribus quadrancibus Concentrici reddarur ratio apparentis inrequalitatis in mom Solis :m
B M R N z Sol confecerit tres Epicycli quadrantes › &Z fit nuomdíecto ſchemate declarelnus .
in V, &a Dixi Pbyficè , quia fi locus Apogei mutatur Si: Terrx, 8C Ecliptica: ſupremze centrum T, ípſa vero
in Conſequentia lentilïïmo motu, vc infra dum de Apo Eclipcíca circulus AMPW, ſecta in quacuor quadrantes
geo, oponer vt Epicycli motus fit aliquantillò tardío: à rectis AP, 8C MCLſe Oithogonaliter ſecantibus in T -,
motu'ConcenLticí,& Cum redien't Concenttici punctum ſitq. línea mªxl'mx 3( mmimze diſtátia: AP, in qua alſum
ex B, In B, Apogeum Epicycli non \it in A,ſed inter G, A. pto cétro E, de
Hac Hypotheſi ſactà , maniſeſtum eſt . Bando Sol ſcribatur Excé
fuen'c in linea Abſidum A P, ſeu in Apogeo , &e Perigeo, trícus H I R N,
nullam ſore differentiam motüs Medi¡ , 6( Veri ſeu Ap— ita vt Excentri~
parenu's, &viſum iriSolem in cudem linea loci medi¡ citas eius ſit E
B , au: R , 8C locí ver¡ A , aut P z at quandiu centrum Epí— T15( rita quan
cycli fuerit in priore Concentrici ſemicirculo BMR , arq. ta eſt differen—
adeò Sol in dextro ac priori ſemicirculo Epicycli A E F z tia inter maxi—
Solem occidentaliorem Viſum iri centro Epicycli , &(9 . m5. Solis àcen
ideò tardíorem motu Medio; in altero aurem ſcmícírcu tro Terre diſtá
lo Drientalíorem; 8C cum fuerit in L , paulò vltra prímum timmquze eſt li—
quadrantem Epicycli, ſeu in puncto contactüs, quoli nea TH, 8C me
nea ex centro C , Epicyclum tangit , maximum forc diſ dium , qu.? eſt
ferentízun inter motum Medium punch' M , 8C verum.. Radius Eccen—
Solis L , auſerendam a motu Medio , vt relinquatur Ve tríci EH; ſitque P
\us motus Solis in Ecliptica -, ſicut maxima , fed addenda. Apogeum Solis '
erit in puncto contactús V, ibi enim Sol orientalior eric , in H, ſub púcto . _
quàm punctum N , ſi Medius in Vetum, 3C Apparcntem Eclipn'cce A-,Perigcum autem ln R, ſub uncto P5 8C linea.
conueuendus fit: nam ſi Verus in Medítun; auferen— Apouei ſeu Abſidum ſit in Eccenrrico R, fed In Eclip
da erit . tica AP: fic autem centrum corpon's Solaris in períphe
IIL EX dictis patet qua ratione Solis motus , quamuís rià Excentrlci , 8: ab ea deſemcurSol ſecundúm ordinem
in ſuo circulouamen nobis inrequalis apparere poffit , 86 Signorum in conſcquentiaDrientê verſus ab H, in B, &a
qua ratíone in priore ſemícirculo vrriuſq. circuli tardío: motu Excentrici Medio ſeu :equali: nam non obſtantu
videaturmotu Medio; ſitq.auſerendum motui Medio, vt hac :equalitatemobis qui ſumus in centro T, SOI quua—
Verus 8C Apparens conſtemut addendum Vero , vr Me— licer moueri videbítur, quandiu fuerít extra líneam Abſí
dius habealur; Conrrà in ultero Semicírculo \it velociot dum: in ea enim Sol in H, videbítur fub A, 8C in R, po
mom Medio, 8C huic ſit addendum, fi Medias in Verum, ſitus vídebimr ſub P,& coincide: linea motſls Medi¡ EH,
vel demendum, (í Vems in Medium commutandus ſit: aut E R, cum linea motñs Ver¡ TA, au: TP . Sit ergo Sol
Hckc a urem alterna Additio 8C Adem Liovocatur Grz’ece, in B, per cums centrum ducantur ex cenm's Terra: 8C Ec:
@Fea-Haea’zpw; , Proſthaphaóriſis , qua 1 Addidemptio, fed centrici rectx EBC, ¿Y TBD, vſq. ad Ecliptícam : Nam..
Dan , qeu
Latin¡ vocant Vtramq. Aequationem/Idieflimïnut Abla linea motüs nc loci Medi¡ erit EBC, 8.: ſi oculus noſter eſ
required“?
tiuam . Ad quam ínueſtígandam QLRtUOt data requirun ſet in E, videretur Sol B, ſub puncto Ecliptica: C 3. at qwa
¡d SeIÍIAe oculus eſt in T, linea loci ac motús Ver¡ , 8C nobis-apªg—
queeimem tur 1. Moms Medius Solis . 2..Motus Medius Apogei So rentis eſt TBD,& Sol B,v¡detur ſub puncto chlipticae :,
“¿mirªl— laris, qui ſubtráctus à motu Solis Medio in Iongitudinem, ideòq. occidentalior,quám ferat mºtus Medlus,atq.ade0
dem . relinquet mºtum Medium Solis ab Apogeocteu diſtátiam
medium ab Apogcmêc arcum Epicycli confèctum . z.Di tardío: . Sic So] poſitus in l, non videtut ſub L, per line?,
Rankiª Solis media à centro Terra: , ſeu ſemidiameter loci Medij EIL, ſed ex T, videtur ſub M, per lineam loc¡
Radiuſue Concentríci . 4.Semidíameter Epicycli, ſiue ex verí TIM . Ante in toteriore feinícirculo diſtannze ab
datis diſtautijs Solis in tabula Capitis 7. ſiue ex dícendis Apogeo A, qua: dicitur nomalia nempe m_ AMP, Sol
infrà de Eccentricitate cap.2.4. vbi etíam de loco Apogei videBitur occidentalior loco Medio , & tardiot cms mo
Solis ínueſtígando tractabitur . Interim verò Prolepſi tus motu Medio . _ _
quadam ſupponenda hrc nobis tanquam nota.HíS datis . Tranſieu’t ¡am Sol Perigeum R, 8( ſit m N z mm linea
loci ac motüs Medij eric ENV, fed Ver¡ TNAFSC ſiC'Vl-r
Problema Sir Concentrici punctum in K,8c interim Sol ex A,ideſt
pº Profe/za Z, venerit in D,ducamrq. ex centro C, linea Medi) motñs debítur Sol N, oríentalior, ſeu ſub puncto Vuçntalion
;étnſi Sª. CKZ, in qua víderetur Sol, ſi motus Medius fpectareturº, quàm ſir punctum Medi¡ loci V *, ſi ſitiriK, videbuuc
1” "Mªiª deinde ducatur línea ver¡ loci ac mocfis CD, m qm verè per lineam TKF, ſub puncto F, orientahpn quam ÜEHPLI*
rªda . So] apparet oculo C, 8C connectatur cum centro K, femi ctum G, deſignatum àlinea motüs Medi] 1².le . Promde
in \ecundo Anomaliae ſemícirculo , ſeu diſtanux ab Apo- ,I
diametro Epicycli KD: NamínTriangulo CKD, dan—
tur CK, diſtantía Solís media , 8C KD, femidiameter Epi— geo, Sol apparebít orientalíor loco Medio, &e morus eius
cycli in íjſdem ſpecíe partíbus , &C angulus CKD, quia., velocíor motu Medio . q _ _
per 1;. PrimiEuelidie, eſt complemcnmm ad duos re— VI. Prol’chaphzreſis autem , ſeu \Equauo m Excenm—
ctos anguli Z K D, qui angulus nocus el’ç arcu illum., co inueſtigatur , daus 4. nempe I . mocu Medio Selis_ m.
\ECllPUff
’144 LIB ER TERTIctVS
DE SOLEÍ
Pro/BIM. Ecliptica; 2..moru Medio Apogei Solaris,hic ením í'ubtra.J motu Syderis Circa alienum cenrrum,per EpicyclÓs cum
’bm-fi: g ctus à medio Solis motu , relinquit diſtantiam medium.. Copernica, SC TyC/anne phxnomena Planetarum cxponit .
Excmm' — Solis ab Apogeo, qua: vocatur Anomalia Solis annua, ſeu Et ſanè hçc Hypotheſis fauerct annuz vertigini Solis , à
"7 퓺mºj' Al‘gllmºnmmªºò quòd ¡nde arquatumn .Ñ quantum ad— Rbcim 8: Schcimrº agnítzwt diximus capªz. num.z.Cu!- I
d* "ª-“fl"- dendumnur demendum fit MÉdio Solis loco, aut momi,
ter¡ ſerè omnes Aſh'onomí adducti ad initium capiciS, 86 ,
"m" vr habeatur Vel'us › ſcu Apparcns : 8C è conuerſo . z. Di— ipſ-.mct Copernicm,ac Tycho licºr Epic clorum affenorcs Rªm”ª‘ ‘
. flantiñ Solis medià à Terra,ſc11Radio Excentrici; 4. Ex in Theoria. ſ. Planetar.mínorum,ín T ¡Cºria \amen Solis fx“ "ª" ‘
ccntrícirate Solis . His datis . Excentricum antctulerunt Epícyclomon ram ne Sol vide— '
Si: Sol in B, eri: em'm TBE, angulus \Equatíonís , {cu retur in ſuperiorí Epicyclí parte Directus, in inferior¡ Re
{Equationem menſumns; cſt cnim is quo angulus BEH, trogradus. ( id enim timcndum non eſt , quandíu moms
menſurans díſtantiam medium Solis B, ab Apogeo H, fu— EDicycli,vt pnſuimus,lentior aliquantulò eſbquàm morus
pemt angulum internum D TA, pct z z. Primi Euclidis : oncentricí; ) neque quin abmrdum fit Solem in Apo
_ qui angulus metítur veram diſtantiam loci Solis Ver¡ D, à gco A, v1 mm fui hemiſphmríum verſus nos obuertere, SC
vero loco Apogci A . Ergo in Triangulo B T E , dantur in Perigeo P, oppofitum ſui cozporis henúſphxrium , id
EB, Semidiamcter ſeú Radíus Excentricí;& TE, Excen— cnim nec abſurdum manifcſtum el’c , ò'c ſi effet víran' poſ
triciras z 8C angulus
complementum BET,rectos
ad duos quia eli per BEH
anguh' I z. Primi
5 hic Euclidir
auterrſip fet per aliam veniginem annuam Circa ſuum centrum;
fed anteculere Excéntricum, tum quía thcnomena Solís
tantos cſt, quanta Anomalia BH, ſeu diſtamia Solís B, ab Vnico ac ſimplici Círculo per cum explicantur; \um quia
.Apogeo H : igitur per regalas Triangulorum Oblíquág. vnico,& verſus caſdem ’parrcs mom: Cüm ín Homocen—
notus fict anguluá B . trepicyclo duo circuli requiranturêc motus Epicycli con—
(4,7“… Maxima autºm Proſthaphccreſis Cijuírur cx Triªngulo trarius fit, ac lentíor mom Concentrici , aiioquín non fa—
Mªx…,
ir¡ «m Ex. ITE, rectanºulo
dntis enim ad T,vtſequenucap1te
ECÍ, ſcmídiametroſieu demonſtrabmn',
Radio Excenrrici,qui cſt risfaceret appnrentíjs, vt der‘nonſtratum cſie docebo capi
4 te ſequenri . Qu:: tamen ad motum Apogcí & Excentrí
nnmri. medioxis diſtantía Solis à Terra,- è'( ET, Excentricime, Citatis, de quibus ínfrà fuis locis dicamctolet adhíberí-cir—
inquimur per regulas Triangulomm Rectang. angulus l, cellus,in cuius periphen‘a deſertur centran¡ Exccnm'cnra—
qui metítur maximum Proſthaphxreſim, nempc angu-_ tio à ſimplicirate circulorum 8C motus fumpta non Vide
]um TIE . tur vale re ; valer \ªmen , fi intra Annuum motum confi
Figurª z. 'VlL Sed B9— flamus, nam per ſolum Excérricum totus vnius anni mo:
P'F _Exºm- niam in prrcedê ms Solis explicar¡ potcſt , nec lentula illa murario Apogct’
"'ª‘ HÏPº- ti figurà angulus
illum ſcnſibiliter variar .
F”'ffi' HEB, non meritur
arcus Eclipticzr ,
cúm ea non \It dc—
ſcripca cx ípſo tan
quam cè'trn; prop CAPVT XX.
tercà in prrcſenti
figura , inqua reli—
qua vt m przrcc Cªo/ligam‘m* in '177mm Namím,Deſim'tiarze.rQ
denti figura expo—
fita fin: , ducirur dcimz’e Regula, dC Proprietatcs ad
linea TX, paralle HyPUr/\Eſim Epicytli C9* Ex
la lineç morüs Mc
diª,v EC; ¿5C línea TO, paranºia líncz EG : ſic ením per 29.' cem‘rici ſpectamw ,
Primi Emlidix Angulus HEB , ¿equalis fit angulo AT X,
menſurantí arcum Ecliptíca: XA, qui proinde ſimílis, ſcu I. ' ONCENTRICVS círculus , Grzrcè xu’xM; ªmm…“
tor graduum eric , quot arcus BH : 6C ſic Anomaliç arcus o'yaſiuvrfºr, in Theorícis Planetarum, eſt Cir— “ª 9“" '
in ipſil Ecliptica podi‘is , quàm in Excentrico numeratur . culus , cuius idem eſt centmm cum Mundi
Ad hasc quia arcus Eclípucx XD , tantus eſt quanms zm centro : ,Excenfricm autem Grmcè fuerª-TPM,
guius D T X; hic autem ob parallcliſmum przedíctum, eſt circulus, cuius cenrrum eſt extra Mundi centrnm -, &c
per 2.9. Primi .Em-[Mi: , :equalis eſt angulo alterno TBE, diſ’rantia ccnrrí ipſius à centro M undí dícímr Excentrici
qui eſt Proſthaphçrcfis menſura : idcò Arcus XD,eſt Pro tas,Gr:rCè ¡’xw-rpº'wç, geníríuo e'xxev-rpo'wrra; : cuiuſmodí
fihaph-.kreſis auſcrenduarcui XA, ſeu medía: diſtantiz eſt in figurís proximis linea E T , qure tanta effe deber,
Solis ab Apogeo in Eclíptica computatae , vt nota fiar di quanm m priori hypotheſi,Epicycli ſemidíameterNt KD. ¡bl-WM
flantia eius vera DA, ab Apogeo, &É ¡nde dxſtantía ab iní ll. Epicyclm-ſeu Epicych'on Gta-ce‘ ¡'críxuurº; , cſt cir— 2,,… '
tio Arietis; cüm íam ſupponatur diſtantin Apogei A, ab cuius plcrumque minor , maiorís circuli circumſcrentiz
initio Aríetis nota. Contrà vcrò m poiteriori Anomaliz fui centro addirus, ſeu affixus ; qui à Ptolemato, 8C Alita
Íemícírculo AQP, Proſthaphçreſisnwm pe arcus FO, ad gano vocarur Circulus diucrſirau’s xu’nM; 7,3; &maz-JS, vel
dendus cſt diſtantiz: ab Apogw ſecundirm ſucceffionem irregularitatís Tn*: HUMAN: . Talis eſt in prima figura.
Signomm computataz, nempe arcuí AMPO, vr verus lo circcllus GAEF . Ñ Ñ
cus bolis ¡n Ecliptica, ó'c vera. eius diflanría ab Apogei lo III. Coma-mnpicyclurfeu Hemocentrepicyclus Grçcè
.Praflbg,
’bn-:ſí: C0 nota fic
z. *reſcs,ex . Colllgumurautcm
Triangulo TEB, vr {uprà, hac datisſi
in figuraEB,Proflhàpha:
ſemi diame— ‘ o’pcanev'TPSWI/KUXMI , eſt aggregatum ex Concent'rico ¿k Epi-Z“{d ª,
cyclo, ſicut aggregamm ex Excenrrico 8C Epícyclo, dici—
figura ap… tro Excenrrici,& ET, EXCCntLÍ-ÏÍMÍE, 8( angulo HEB, né
tur Excemrepicyctm .
fliuu. pe Anomalià Solis,ſeu Argumento vt vocant Annuo,ideſt IV. Simpliciter Concentricu: dícimr círculus,aur orbis
díſtantià Solis ab Apogeo: 1mm eius complementum ad cuius mm conuexa , quàm concaua ſuperficícs Mundo
- duos rectos cſt per 1;.l’rimiEnclidiI angulus BET: Q5; concenrrica eſt z Simpliciter autem EA'CC'HIÏÍL‘H! , cuius
te ex his tribus datis, Trígonometricà analyºſi collígítur vrraq. ſuperficies Excenm'ca eſt Mundi centro; At fecun
angulUS
K
EBT, ideſt DTX, qui cſt menſura Proſthaphze. düm quíd Concentricus,& ſecundiun quid Excentricus,
reſeos X D . cuius vna ſupcrficies concentrica eſt Mundo , altera au
tem excentricawr cx figura Scholii parebit .
Comparado Hypotbeſis Concentrepiçycli V. Deferem eſt circulus aur Orbismon ram Epicyclum D'fi'M"
geſtans, quàm ipſum corpus Solis, atq. adeò Excentrícus
mm HyPat/ycſz Excmtrici . ' ac Defcrens idem ſunt in Theorica Excentricí', (SC dici—
tur ctíam ab Alſragano 8( Albategnío Circulus Egrcfl'aª:
prªRutiºne: VllI. Lºngºmonmnm
Homº-- cor.cap.z.5c in ſua Aſtronomia
s'. p'rxfctert hyporheſi Excenn'ici,lib.] .Theori—
hypoteſimº Cuſpidis .
VI. .Ab/is ſumma, ſeu Apfisà Graéco Jul-I", eſt ſum— “ª" lª"
cemnpicj- Homocentrepicycli, tanquam natura: maximè cóuenien . . m
mus apex Circuh, . quo l )luneta maxunc
. \ a\ centro Termº ,M
Aàſi: [um
, Aux’
“¿ºt tem -, nam òc in Planetis minoribus ſublaro Equzmte, 6C p dictanquod punctum ab Arabibus Aux Augis dícímlgóc ó- Apaga-'L
ertc
v LIBER TERTIVS DE SOLE.' ,145
—G tjrcè Prolemçus
q‘uxtur A‘nº’ymv , quia in eo Planeta
:L'ÍD'OJ-flïló’en'ºí, eſt a'srº'ysºe',
videlicet maximè feudiſtans
vr lo; nea recta ductaà Centro Ten-r per cérruni f derisw fque Um, Ñ mº_
ad Eclipticam; vt in prima figura eſt linea. C s ¿t in dua- Ñ… ARN_
y _ ª 7rª‘ 7"": 7²7:, ideſt à Tetra . bus reliquis linea TBD, aut TKF . . ren/i: .
?UPM/N _ AM: infima,feu Oppq/itum Augir eſt punctum circuli, XVl. ' Anamalia Grarcè a‘mua'Na , eſt irtegularitas Anamalia.
lll quo Planeta quainn_1u_1iinè à Tetrà diluir, quod dicirur motús; aliquando tamen fumitur pro Argumento irre
{1²‘ é‘ Pe_ :nm-mr', qUia Planeta Ibi ell mplyeadeu ponus mozª" gularitatis z ¿Se arquationis ndliiben :e , quod Argumen
zum . 7’99, hoc eſt maxune wap: -rn v wªv, nempe Circa aur prope tum eſt arcus inter iineam Ablidum , ¿Y lineam motus
º Terram,Copcrnico aurem Planeta: Perigçi vocátur lib.ç. Medi¡ 5 feu eſt diſtantia loci Medi) Planetrt ab Apogeo:
cap. l. Hj'paugi . Vr in fi um prima eli: arCUS ZD, in fecunda autem figura
¿Mmmm, Vll. Aphcliºn Grazcè a'pn’Nov ell púctumdn quo Tel BH, fe in tenia XA, Sec.
lus aut quiuis alius Planeta maximè à Sole diſtat . Dici XVII. Aequatio eſt arcus Ecliptica* addêdus,aut ſub- AW,…¡Ñ,
tur enim Terra Aphelia , aur Planeta Aphelius , eò quòd rrahendus motuifeu loco Medio , vr in Vcrum, vel Veio
maxune abſit :Ja-º‘ Ta” n'N’K, nempe à Sole,qui Grzecè di— vr in Medium conuenatur; & Ptolemea dicirur etiam Jid—
Cltur HNOS'. Oopz” Tn*: mina; ¿MM? , MFC! -niv a'voHeLAn‘l', vidclicet
Fªmilia'. Peri/;elium aurem Gtmcè wepm'wv eſt punctumdn quo Differentia motús regularis al) irregulnri . Angulus quoq.
Tellus aut Planeta qui fpiam quamminimè à Sole diſtat, qui eſt meniura huius arcús, dici foler &quatro . Sic in..
vnde dicirur Pen'helius adiectiuè hoc eſt @EPI Tº‘v "Wº": prima figura ¿Equatio eii rum arcus K I, tum angulus K
ideſt Circa aur prope Solcm . CI,-At in tettiê figurñ eſt tum arcus XD,tú angulus XTD.
Linª Alli VIII. Linea Apagª', ſeu Augium, ieu Apfidú eſt recta XVIII. Praflhap/mrefi: eſt [Equatio , de qua fuprà, ita FMF/,3_
din/mdpº- linea rranfiens per mundi cérrum,& per cenrmm Eccen dicta,quia modò addêda eſt,modò fubrralicndazeſt enim pl); rcſi: .
En - tiici aut Epicycli , ducta à fummfi ad infimam Abſidem, G \CCCÓ wFo'aòem AddiſiOsóC ¿Caclpia'li Ablatio, ¿Y inde có
feu ab Auge, Apogeoue ad oppoflrú Augis feu Perigeſi : fl-.ttum nomen wpoeòareípem, Latinè Addidemptiofiqui
cmuſmodi eſt in primà figura linea ACR, in duabus au— dem eadem {Equatio addéda loco Medio,vr habeas Ve
tem fequentibus linea HETR; ſed ſi extendatur ad fu rum,fubtrahenda eſt Vero,vt habeas Medium .
_ premam Eclípticam,erit linea AP . v
[íïg IX— Lengimdo langior Ptolemaeo c_ſt dillantia I”Ianctc Regula (¿y Proprietates Selecta ad H_ypa
Wim: martina a centro Vmuerſi, Gr:ece a 7rª ram [az-Is» , vel
‘ ª Tºmm- ue ym v . vr m prima figura eſi linea CA, m reh tlyeſim Epicycli, aut Eccentrici
qurs autem TH . ſpectam‘es .
Longitudopropior verò eſt diſtantia Planetas mínima à
centro Vniuetſi , Gracè 4'71' S'dº'lſ E’MXI'M; vt in prima.. I. Impoſl'ibile eſt idem fydus circularitet,8C requalirer
figura linea CP, in reliquis TR . moueri Circa diuerfomm circulorum cêtra diuerfa : (Da
lªg-'miº _ X. Lºngituda Media fumitur aliquan do pro diſtan— re \i Sol mouearur ;eqUaliter in Epicyclo , aur in Eccenrri
;ig ua Planeta: media à centro Tena , quse G rmcè ¿ads-am; co, neccſlariò mouebitur inazqualirer in Concentrico, aut
Md…, (¿a en dtçttur,curuíinodi eſt linea CM, _femidiameter Cp_ in Ecliptica: ita Purbacln'ur , &Rain/:ºldus in Theoricis Mat/u E.
' CentUCbªut m fecuda figura ELfenudiametet Excenrrta; pag.; z, alíoquin producto trianguli latere, angulus exrer- Piezª/i tº:
aliquando autem pto puncto Epicycli , aur Excentrici, inv nus eſfet azqualis interno , 8C oppoſito contra ¡6. 8: ;1. Pªm-’"1' ‘²-’
quo maxima eſt differentia inter motum Medium .Se Ap Primi Euclidis, vr in ptimà figurà angulus ZKD, menſu- mº… Fªn"
parentem, feu maxima Proſthapha-reſis , quamuis magis :ans arcum ZD, :cquaretur angulo KCI, metienti arcum "²²"… '
p_ropriè dicatur à Ptalemaa nichº; me", nempe Tran. Kl, Se in aliis duabus figurisumgulus BEH , metiens ar
ittus Medius,quia Planeta rranſir ad minores differenuas cum BH, equarerur angulo D TA, metienti arcum DA,
moruum à maximis , vel quia hoc punctum in Ecliptica... quod eſt abſurdum . .
zquè diſtar ab Apo~ ei 8C Perigei punctiswr dicetur inſrà, II. Si Epicyclus moueatur motu :rquali motui Con
MI… y’. XI. Mªru: Greece ¡elimine , aut_ eſt Medius_ Gnecè' uª' centrici, Apogei punctum reſtituetur femper reuolurio
¿mhó V‘ en', ſeu regulans Grmce ºuaM , ideſt ¡Equal-s &e vn1ſor~ ne ſactà fub eodem puncto Eclipriczc; fi vetò tardit‘x-S Có—
m_ mis Crmce l m1 ,- aut eſt verus Grsecè a'NOIx-n‘, ,Y calls centrico,Apogei punctum [acta vnicà reuolutione Epicy—
qualis nobis verè apparet; ideòq. dtctus Apparens, Gre cli,prom0tum erit in Confequentia ; fi aurem celerius,re~
cè ?ªlfa-143,7"; &c hioexceptis punctis Apogei 8: Perigei, rractum elitin Przecedenria Signonlm . Coperm'eurlib. z.
eſt irregularis Grzecè ae'mMMn‘; feu potiits inmqualis Gre cap. t ſ. 8C Reinhaldu: in Theoricis pag. z I.
' _ Cè ¿vien, fed \amen regulabilis vnil'ormitet difformiter . Ill. Si Epicvclus moueatur n 10m contrario ipſi mntui
cif"? ª’ XI!. Maturin Conſèqmmia fubintellige Signº: ſcu fe Concentrici , Planeta Epicyclo affiXus nppatebir rardior
ú;:7g cundum fucceſlionem orduiem Signorum m Lodiaco motu Medio, in priore Epicycli femicirculo , ab Apogeo
Pªu-dm_- dlCitUt Crece Mmm; E¡ s 'Tel e 7ra nera z Motus aurcm in in Perigeum computato -, velocior autem in poſtcriori fe—
"-4 _ Pracedentza,
citur e'lſir 7ª.‘ſeu contra ordmem
'ITFºnyª'II-ªm Ptolemeaſenemue Signomm,
aliij. Grrecis dt
5 3C in., micirculoà Perigeo in Apogeum computato; Ptolemeur
lib.z.cap.;. Regiomonmnm in Epitomc Alm-.ig. Propof.4s
Zodiaco quidem ille Orientem , bic Occidentem vetſus Capernicm lib. 5 .cap. I ;Rambo/du: in Theorp.; I. Keple—
cópuratur; in alils autem circulis,qui Zodiaci more in 12.. rur in Marte capa. ’ '
Signa 8C 60. gradus diuiduntur , non eſt necefle ad has IV. Si motus Appatens à linea media: longitudinis, llom: EL'
:mrtct ex
Mundi plagas refpicere . Imperitiores aurem fumút pat per xqualia fectus f‘uerit,tantus erir illius temporis motus pm/i .
ticulas in Can/equentia \ªc in Pracedentia ablatiui casús :cqualis , quantus Apparens: Et fi alicuius temporis mo
fenfu . -LNeDFI’a verò non eſt motus , fed calculatio ipſius tus Sydcris Medius in Eccentrico , 8C Apparens centro
motús . Mundi pares ſuerinr *, pune’lum medize longitudinis intra
¿MMA XIIl. Apoeataſlafir Gtçcè u‘wom'rz's'da'ls , eſ’t Reuolu ipfomm terminos includetur . Perrur Noniu¡ in Theori
;íxjíx , Pe- tio integra Sydetis , qua roto circulo conſecto reſtiruirur cas Purbachi) Annoram . Prop. r. &- 2.. ›
mai… s]. ad idem ptmctuuhvnde reuolui cmpiuquç 8C Pcriodm di— V. Si Solis motus effet acqualis in Ecliprica,& inrequa—
m”, Pa. citur G rxcè neflºd‘ºs; at ſi poſt circulum confectum vlte— lis in Eccentricounaxímus ac velociffimus morus Eccen—
red-M . rius reuoluatur, donec coniungatur alter¡ Syderi , dicirur trici eſſet ad A ogeum, 8( inde decrefceret fenſim quue
Synod us cdi-OJO; , rrànſirus aurem ab arcu aur puncto ali in Perigeum, v iminimus ac tardiffimus effet. Rei¡1/ml—…
quo infigni ad aliud, cupulª; . du: fuprà pag.; z. Qupd ſacilè conſtabít diuidenti Eclip- PM,, m,,
XIV. Linea mateix aut Loc¡ Medi) eſt recta linea tenni ricam in partes aequalesflc ducenri ad punctri diuiſionum xim tªr_
Liau Me
nans Medium motum aut locum Syderis -, 8: in hypothe— rectas lineas à centro Eclipticze: arcus enim Eccentrici: duan’: . ;y
¿3 mm: .
fi quidem Epicycli,eſt linea ex centro Mundi ad centrum m-.u'ores erunt ad Apogetun,quàm ad Petigeum . velºeimlu.
Epicycli cducta, vr CK, CM, &o ar in hypotheſi EXCUP‘ VI. Si Sol,vt obferuationibus confonum eſt, mouetur
trici , eſt recta linea ex-centro Eccenrríci per centrum ſy in Eccenrrico :-equalitemSC inaaqualiter fub Ecliptica-,mo—
dei-is qu.n1Eclipticá ducta, vt EBC, Ñ ERC, item EIL, tus Apparens feu Vems tardiſlimus eſ’r ad Apogeum , 8C
8( ENV; atq. adeò in tertia figura linezr illis parallelx, vt inde paulatim augerur, femperque maior fit motu Appa—
TX, 8C TO . l rcnrí diei przecedentis , donec ad Perigeum fiatmaximus
XV. Lineªl/eri ſeu Apparenti; mm?: autloci , eſt li ac velociffimus : indc_ autem incipit decreſcereuïc m inor
ac nu
\46 LIBE R- TERTIVS DE SOLE.
:lc minor
mxm fieii, mom App.-1'en{iciiei
lib-z.CBF-z.lbiq.7ctſjt'wl Pi'arcedcntisE . ¡tome
,- RfkçÍ077107/1i1/7Híln Prºlo qUOci orthogonaliter ducatur recta BC,& iungannu- pun
Cta B, 8C C, cum centro '
lib. ;.Prop. ;1, oye-Mim; lib.¡ .Cap. ¡5.Rcllll701dlfſ in hcor. E, rectis BE, 8C CE:
Pªg.; ;.64 ;4. Keplerm in Marie capa.. Facilè aurem de Nam per z.Tertij Eucli
moni‘rmbinn' diuidendo Eccenmcum in partes xquales, du,bifſiaiiàm
C, recta ET, iecabit
in T . DicoB
per lineas rcdas ‘a centro Ecccmrici ductaHS-C ducendo à
centro Mundi [im-as rectas ad Edipticam pci puncta di igirur angulos \Equatio—
uuiomun Ecccmrici; ſtatim enim appaiebir in iemicir num EBT, 6C ECT, clic
culo ſiuiſtïo, qui:ib
ticx interceptos eſt'illis
ab A[ineis
pogeo ad Perigeú,
, maiores arcas Eclip
CL' mmores eflſic; omnium maximos , qui
ſuper Ecccnm'citatis ba—
prçcedenubus vlq. in Pcngeum; inde aurem iii altero ſe— fi ET, ad circunferen
micirculominorcs ac minorcs. . tiam ECCC-tn'cí còſiſtunt:
Híc veiò ſolet \yronum Phantaſia confundi, nec flatim Num ſuper E T, Cºnſ
n capiuni quomodo in prior: ſcmicirculo moms Appgrens flat verſus Agpogemm
Mm ſ fit (51111101: mqtu Medio, 8C tamen_ morus Appmciis_ \It vc quiuis angulus ad circunferentiam , vt EKT, 8C verſus
loc10r ac maior mom Apparenu prcrcedemis dici: qua: Puigeum angulus ENTÑquotum puncta K, 8C N, iunge
duo \amen conſiſtwimc veríſſima ſum, Cúm diiml’us (ir rectis lineis KC, ¿Y NC, cum puncto C : erunt enim per
terminus com parationis . ciiculi definitionem xquales lineªr EB, EK,EN, EC,qua~
Vil. In ¡llo Eclipticz ſemicircuio au: quadmnte , So— rc Ilòlcelia emm triangula EBC, 8( EKC, &f ENC, in.,
]is motus Apparens :1C Vei'us tardior eſt quàm in altero, quibus por s. Primi Enclidis, ;rquales erunt anguli ad ba—
in quo eſt Apogcum Solis . Sequitur id cx Propoſ.6. 11m', nempe EBC, ipſi ECB; 8: EXC , ípſi ECK; nec
¿equªl-º_ . VIII. Ab Apogeo achrIgcum in Conlchifnim ,mn non ENC, ipfi ECN : Eſ’c aurem per 7.Tertij .Euclidis la—
mm y!… _ 101' eſt motus Medios motu Apparcnti *, ai: a l cugeo m_ tus TK, maius later: TC, ergo per 19. Primi , maior eſt
Apogeum minor: ideòq. /Equatio in priori Anomalia: nnqulus KCT, angulo CKT: ablatis ergo :equalibus E
ſemicirculo eſt ſubtrahcnda motui Medio, Vt Vems z vel KCKSC EC&remanet angulus ECT,maior angulo EKT .
addcnda Vero, \'t Medius habeatur: contrà in poſterion' Ec fimiliter eſt de omnibus angulis inter A, 6C B , conſi
ſcmicirculo addenda‘, eſt morui Medio vr Vei'us , vel ſub !tentibus ſuper ET,- immò 8C de omnibus inter B, &5 P: '
tmhenda Vero , vc Medius obtineatur. Pare: cx figura. ſemper enim Ininores 'ſunt angulo ECT, cui :tquatur E
\um i. ?MX z. expoſitione . BT -, Nam per 7. Terri) Elementomm maior eſt TB, aut
IX. \Equales l'unt \Equariones in punctis Eccentricí TC, ipii mqualis , quàm TN: ergo per 18. Primi maior
aut Epicvcli xqualiter diſtantibus ab Apogcomec non in eſt angulus TNC , angulo TCN: his igitur ablatís, ab
unctis Ec]ipticç oppofitis . Purbuc/n’ux, ó: ReiH/Ioldm in mquahbus ENC, 8( ECN, remanet angulus ECT, atq.
heorica Solis num.x 1.1{egula 2.8( 4. Ragiomomanus in adeò EBT, maior angulo ENT . 8C fic de cateris .
Epitome lib.;. Prop: 1 I. pro quibus inſpicc figuram 3. XIII. (Mami) linea motús Apparentis propio: eſt li—
X. Longitudo media Solis, sú nerc tramims medi), ſeu line-,P facienti ad centmm Mun—
VP? "'f‘ª’? pta pro medi.; à Terra diſtantia, di angulos rectos cum Abfidum lineñ; tantò maior eſt
5ª… “º" fix in illo Eccenuzici puncto, à quo A: Proſthaphmicſis . IX' egiamomanm ſuprà , 3C eſt Corolla
"ªfiª' duci poteſt linea recta perpendi ¡ium przccedemis . '
cularis ad líneam Abſidum,ſccans XlV. Punctum maximze Proſthaphmreſeos , in Eclip
Eccentricitarcm biſariàm. Rein E tica quidemdiſtat
Lccenmco Equaliter dlſtat ab
ab Apogeo Apogco gradibictis
piui'quam &Peligro90m1]—
, ar in
/joldm in Theoricís pag. 42.. Si: B
enim in ſchcmatio hoc Ecccntri- C ro
maexceflh
: duc’ſitñſupm
enimquadrantem , quanm
in prxcedenu eii ¡Equatio
figura i'ectá maxi
EZ, perpen—
cus ACP,cuius centrum 13,6( cen 1'
trum Mundi fit T, 8C linea Abſi- P dicular¡ ipſi AP, eric parallcla ipſi TB , per 28. Primi Ele—
dum AP, SC Eccentricitas ET, ſe mentºſ. (Ligue per z9. eiuſdem erit angulns ZEB , quo
cta bitàriàm in B, ad quod punctum dªcamr C&perpen AEBmxcedit rcctum, mqualis angulo B, maxima: Pro
dicularis i ſi AP, \Y punctum (Bcoxmectatur rectis lineis ſthaplu‘rcfis .
CE, ó( T , cum centris Mundhòc Ecccrrici: ¡1am trian-v,
uium CBT, eric er 4. Primi Euclidi: xquale triangulo
BE, cúm lacus C , ſic commune , 8C EB, xquctur BT, SCHOLION.
8C rectus ſit tam CBE, quàm CBT: ergo ¿Sc baſis CT,
zqualis cſt baſi CE, qu:: eſt \einidiamerer Eccentrici, ſeu I. lppnuhus , Ó* Ptolemazus in Plancrarum Tim- OÏHINÏÍSO~
media díſtantia à Term; Ergo CT, eſt media diſtantia, Ílf(1.l.‘l0›' ,mtnm ,, ¡ma/i.:
Prtjcai’ Orbibu]
¿[Ïcrmflê ac mari: circulí:
Orbcsſolidas, 'vfi [um, 11d11ª:
fed Planetarum iº“ſiª - re
CSC fic in puncto C, &a
Prmſfum Porrò puncti C, diſtantia ab Apogco A, nom fininqui 'UÍIIM circularcm [Mb bypot/Ieſi tantiam circuli [Jamon-mn
Medi‘ di- rendo per Trigonometriam angulum CEB, ex datis CE, picycltmut Ecccmnci equ/ia'jſe docem &Thomas Leí]. 1 o.
Fªrm-L 'ª Radio Eccentricifix EB, ſemifle Eccentricitatis, m trian in l 2.. \11:mp/2. Piccolomincus in Them-ici¡ , Philnltckus
Ï': 8"?“ gulo CBE, rectailgulo; nam çOinplementú anguli CEB, de C_clo lib-2..tc.\t!«l s i.Clauius ací/‘inem .Sp/11rd,@ alij mul—
¡¡arº/M u :1d dqos rectos , per 15. Primi Euclidi¡ eſt angulus CEA, ti ¡If‘crcndi libra de Sy/Zemate Mundi. At Caº/nm Plªne
' meniurans arcum CA . Iraq. ſi EB,ſitp:1rtíum 3460. qua— mrn‘; fluidum 576,0" multi Pam*: alim dacuerc, C9" S.Scrip
lium CE, 100000. erIt CA, Gr.9 l . 59’. tum canſònum cſbquz nuſquam Ca’lz': hiſce mºtiºn-[cd Salt:
XI. Longirudo media, ſumpta pro tranfitu medi0,ſeu Pluma¡ tribm't z CT Aflranami recmtiorc: amm-5 pmè affir—
mocſxs Medi¡ à maxima ,aut ud maximum differentiam. mam,Tycho in primir, Longomontanus, Keplerus, ¡ML,
ipfius, à motu Appai'cnti , fit in puncto iilo Eccentrici, à ex traiccfxonibm Comemrum, !um exfpiri: 11/1artis, Aler
quo ad Centrum Mundi duci poteſt línea perpendicularis cr—zrich Viviendo" motu carum Circa S01cm; Mica‘ 'Uſ Mar:
lll)C.L‘ Abſidum , ¿Y in hoc ſcnſu vſurpat Longitudinem., quoq. in regimen¡ Sali: defienda! , fiatq. in oppº/ilzanibm
medium Purbmhim in Theorica Solis num.4.:,\: Capaz-m' mm Sole propiar Term quám Sol 5 tum guia ..S'alidimr illa
cm* lib. ;.Cap. z. Hoc aurem demonſtrabitur ſequenci Pro mira: rc Ï‘üctioílfl luminum :fliceret , hac mſ¡ mm mztgh'zu
poſirione . ‘ viole-mm mmm' dcfi’mircr z mm dem'quc quie flyer-fina eſ¡
Mªx…, XlL Maxima ¡Equatio , feu differentiamaxima inter tam perplexa , O" Mm 'Uni/Ia Orbium aliomm 411]¡ mſcno
Aquª… momm Medium 8C A pparentem, fit in puncto Eccentri— rumfarraga .
voy-j… . ci , à quo duci poteſt tecla linea ad cenrrum Mªndi,per II. Nc !amm ::mI/¡710 ignore: 111401112670 Sacrobuſcus, U"
SoliJJrum
pendicularis linere Abſidum . Ptolcmams lib.z. cap.z. Re Purbachiusqm’ ¿‘Ejemurpmupm Solidimti¡ Qrbium Eſfer— Orán¡ jpe
giamomctnm in Epitomc libq. Prop.7. Copernicm’ libn. tarmmamm Sali; explican,- cflo in adiectafignm Orbis So CHIN» ª
c.1 SJ’errm Nom'm in Theoricas Purb.Annot.1 . Keinbol— lis SB TK:Caïlſl'fiſ'ſlfifl' quaizd extimam (9' CÏÏHC’A'am HPC"
dm ibid. p;Lg.4z. Maqinm in Theorica Solis cap.9. Ty ficI'cm,/)-1undi centra C;fld mmm-mu interiiuſic vtfizpcr
ch como I. pag.19. Sit in Eccentrico ABPC, linea Abli ficiu canmun MPDO , fit ccccm‘rica [Nuncio, Ú‘ cie/&rip
dum AP, in qua cencrum Eccentxici E, ¿Sc Mundi T, per m m- ccmro E - Sitq.[Mundus partialix Orlm 0411PD>SO~
[em
LIBER TERTIVS DEJ’OLE. 147
lam deſercnnC-J" Con/lan! ex alba r0th0/ír carpa; [iia traffi lll. Aeqnatianer alía inneſtigátur in Triangulo Recti— Aequaiia.
tie .letlÏIlt‘s‘UlctZ‘í'q. Sali¡ eleſignantefl‘ ex nigra parte Luna' lineo Obiiquangulo ,in quo data fnpponirur Eeeenrrici— num alía
tas,aur femídíametcrEpicycli,vt vnum larus , 8C Radius "7 met/Iº
Orbis Solis vr altetum latus,& Complementum Anoma- 'lª’ -
lite, feu diſtauriç ab Apogeo ad duos angulos rectos : an
gulus enim oppoſirus Eccenrricitati , aut feinidiamerro
Epicycli, eſt ipfa ¡Equario Ve] eius menſura , conucniens ,
gradui dara: Anomalice . Igitur fue vr aggregarum dato—- p" 3mm _
rum laterum ad ipforum differentmmzita Tangentem fe—
miſummze angulorum baſi adiacenrium , ad Tangenrem.
differentiat, qua: fubrmcta à ſemifummà angulorum ad
baſim, relinquer angulum optarç Aiquationis . Vel Reſi- p,, ¿ºgª
duum Logarirhmi aggregati datorum larerum, adde Lo- ,,M…, .
garithmº differentiç eorundem , 8C Mefologarirhmo fe
mifummte angulorum ad balim,& fier, demptÉ‘r à ſiniſtris
vnitare aut binario, Mefologarithmus anguli , qui fubtra
ctus ſemíſummzr: angulorum ad baſim, relinquer Acqua
rionem qurſitam . Sed fcito fummam angulorum ad bap
fim hic :equari arcui Anomalize: quare hac cognirñ › no
ta, excentricm ſecrmdiem conuexit‘atem OMPD, Alt/nda, ra eſt illa fumma .
fed quaad cannexamſuperfiriemzcireellum candidiim conti
nentem, fit cºnecten-tem \1/1anda z qui quidem Orbis Circa..
centrum E, deferat Salem aqua/tter, -Ut diximurſnprd de.) EXEMPLVMJ
.Eccentrieo, Orientem ‘verſm Contranítenda , dum intermp
Orbir extimm SBTK, vºluitur diurna matiz bamrum 2. 4. Tratar Aequatio eanuenienr Anamalía Gradutim Exªmpzw,
'verſ-i: Occidentem , Ó' eadem maru rapit ſeC'um interiorem 46. ertt enz’m etctm i'omplemêteim ad dnor rectos Grad- 11,9…“ jº..
Orbem in Occafitm . Circular parra‘ totnr eandidm , in qua I ;4- quarefitmma angularam ad baſim,qn.e re- m's nó' ma
ſunt centra C, Ó' E, Spbe‘ram Elementarem nee nan CW' qniritiir ad duº: recto: per zz. Primi Euclidis erit Gr.46. ximt .
lum Lune,l’eneris,ae Mercury/¡mal reprieſcntat . S¡milla CF' flmi ummet Gr.2. z. Cain: Tan-zen: e/Z 47.447. fit amem
ergo fingnnt de Planetarum aliotum Orbibm . Qiridfi Apa 'Ut [apra Radz’ar Orbis Salir partium 100000. Eecentri
gei, Ó' Eeeentrieitatit, Ó‘ Obliqnitatu matar, earumq. ana citar taliumpartinm ;460. Hai-um enim aggregatum erit
malta vera /imt , qmim multa Orbium ’10mm [êgmenta fin 103460. difierentia 96 S40. Multiplica ergº /Ianc diffe
genda erunt .² i rêtiam per Tangentípradiélñfl‘ fiet fumma 40978 z 3 <8 o.
qua dim/a pcr aggregatnm r o ;460. fit Qiatienr z 9607. em'
'Ut Tangenti reſbandet arca: angiili Gr.2. i. 56'. 2.6". qniſtlb
tractmgradib.: 3. dat Aeqnationem Grad. I . 2. z'. 34”. con
uenientem Anomaliie gradnnm 46.
CAPVT XXL, IV. Inuentis hac merhodo Aequationibus pro priorc
femicirculoznotx erunt Aequariones poi’cerioris femicir—
culi Anomaliee: nam in punctis Anomalir :equalirer di—
De Aequationibm ſZ-n Praſibapbareſibar ſtantibus ab Apogeosequales funr Aequariones -, put-‘1 in
mateix Solis itineffigandis, (ty in gradu 46. 8C z I 4. Anomalix , ſeu in Signo I. Gr.16. 8C in
Signo IO. Gr. 14. Anomalix . per Regulam 9. cap.2.o.
taba/as diflribnendis . V. Supcreſt ergo,erccentiiciratis inuefflgandae, quze
fempet :equatur femidiamerro Epicycli Solis , 8( Loci A
VA M ("QIA M opportunirate obiam id iam pogei Solis modum rradamus : vr fubtracto motu Solis
inſinuauicap.19. rum per Epicyclum nume Medio, feu loco ab Apogei mom ſeuloco , nota fit Ano—
ro z. 8C 4. tum per Eccentricum num.6. 8C malia,feu Argumêtum Solis Annuum. Quod fier cap.2.4,
cap.zo. tradidi definiciones aut noriones no— (Dibus declararis dabimus Aequariones maximas Ec
minum ad id fpectantes à num. I Y. ad ¡9. centricirati refpondentes,iuxta infigniores opiniones Sed
8C Regulas à numero 8. ad finem; Iuber prii‘Is explicádum eſt diferimen inter Acquarionem Phy
tamen in pauca diſtinctè colligere pracepta ad id necef— ſicam 8C Opricam . Hactenus enim de rota Aequarione
ſaria,rclegato Lectore pro demoſtrationibus ad fchema— actum ett, inn'uta tanquam baſi roti Eccentticitari .
tac‘k expoſitiones prxdictorum capitum . Primò ergo .
Cffpendià‘ I. MaximaAequatia inueſtigatur per regulas Trian—
irmmiendi gulorUm Rectilineomm Rectangul. ſi vt fuppono , detur
¿ºíª-²‘":- Semidiamerer Cócenrrici, aut Eccentricizfeu Radius Or—
”²"’ "ªx" bis annui Solis,& aut Semidiameter Epicycli, aut Eecen—
”²ª" ' triciras in partibus, qualiumnotUs eſt Radius prmdictus: _CAPVT XXII.
Per Sim“- . Nam angulus oppoſitus Eccêrricirati, eſt maxima ¡Equa—
tio . Igitur, fac vt femidiamerrú Orbis Solis :id Radium, Qidſit tiren/n: Aequanr, qnid ¿equa
\eu Sinum rotum tabularum , ita femidiametrum Epicy—
cli,aur Eccentricitarem ad aliud,& habebis Sinum angu tio P/?jſit'el , (¿y Optica, @y quomodo
u… p,, li _Maximç \Equatíonis . Vel Reſiduum Logarirhrni femi fear/im inneſttgentur. _
Lºgªrjzlz_ diamerri Orbis Solis , iunge Logarirhmo femidiamerri
mo: . EPÍCKClizªUI Eccenrricirarisz 8( fiebdempti à finiſtris vni I. H E O R I A M Solis abfoluerar Ptalemam
rare, ogarithmus anguli \Equarionis Maxima: . (Dare fi *\
per ſimplicem Eccentricum, fed in quin
Eccentricitas fit parrium 3460. qualium Radius Orbis que Planctis minoribus vfus eſt duplici
Solis ¡00000. \Equatio maxima erir Gr. r . s 9’. Eccentrico, quorum vnus Planetam, aut
¿cm m_ II. Anomalizt arcus, in cuius extremo ſeu diſtuntia ab Epiccylum Planeta‘ deſert alter , quem Aequantem vo— l
:fl-m Ac_ Apogeo fit Inaxima ¡Equatio, habetur ſi Aeqmtio maxi— cat , eſt is in quo :equalis motüs feu Medi¡ menfura fpe
7Ñ,,¡m¡, . ma addatur gradibus 90. per 14. regulam Capite pl“:Z’CC ctarur, feu curus reſpectu Planeta mouerur xquahter.
dcntt demonſtramm . Bate in prrecedenri exemplo A1'— Hunc aurem Aequantem in Theoriam :Olis inuexir Ke— 'A ,
cus Anomalix, cui reſponder maxima Aequatio in priori plerur, cumq. fecuti Maginm, Bulliala'm, ac Vendelinur. #73222"
femicirculo eſt Gr.9 I. 59’. in poſteriori autem Gr.2.68.I '. Vrigitur Aequanris notio a: proprietares declarentur; ſ P '
Obliuione huius prmcepri non pauci Arrifices ponunr Sir in appofito diagrammare centrum Terra: ac Mundi
Aequariones maximas Citra aut vlrra Anomalia: pudi T, ex quo defcribe Eclipticam H RV, Sec. 6C ductà per
ctum terminum ,' vt videre eſt in ipſorum rabulis . ” ' Tzlineà Abſidum H V, aſfrune in ea rcctam C T, tanª—
T 2. ram,
.148 LIBER TERTIVS DE SOLE;
tam , quanta cſt Eccenri-icims tota datmaut inuenta mo? m , eò quòd non ab ipfis circulis Solis in quibus cſt, aut
dis infra tradendis cap.24. eamq. bihriam feca in E,- de quos per fe refpicit in ſuis motibus , fed ab oculorum no
fh-orum ſitu per accidens oriatur , qui illum obferuamus
ex Tzquo pacto Prolmum L. z. C.; .dixit Solis motus a'vi
rºo; POLÍI’EJS‘El *MT: eum "JUN, nempe inçqunles appare- r,
re oculis nofhis. Acquario autem compofita ex Phyfi
c5, Se opaca eſt tota illa, quam ex tota lSccentricitate ,
colligere docuimus capite præcedenti , nempe An- <
gul us T D C . ‘
Ill. Inueſtigantur autem Ae uanones hm ſeorſim: Se Metbodu:
Phyſicajquidem , nempe angit us E DC i in triangulo inne/lipidi
eodem E D C ,dntis E C , ſe‘ihnſe ECCdlEl'Ìf‘ltatÌS rozius, Acqua-riº ~
8C E D, Radio Orbis Solis , &angulo D C E , nempo "ª” HUI;
complemento ad gradus 18o. anguli L C B, menfuran- “,"ª Ó' ºl"
tis Anomaliam datam z Inuentà autem Aiquatione th- mª” '
fici atq. adcò notis iam duobus angulis D C E , & C D
E , notus erit tertius D E C, per 32.. Primi E:zclidxs,vt~
pote complementum duorum rectorum: uare notus
_ quoq. erit angulus T E D, qui eſt complsmentum ad
duos rectos anguli CED,Per 1;.l’rimiEuclzdis. Ergo
in Triangulo D E T , cum pra-dido angulo , 8( cum fe
mine liccentricitatis E T, Sc Radio E D, orbis Solis,
inde ex centro E, defcribe Ecccntricum-AOP F, cu inueniri poterit Acquario optica T D E : quibus aggre
ius Apogeum fit A, 84 Perigeum l’, Se femidiameter EA; gatis fiet Acquario compofita T D C. _
8C ex centro C , interuallo »ſcmídíametrí C B, æquahs IV. Aîquantcm itaque circulum , aut Ellipfim ipfi 91" Ó: ª"
ipfi E A , defcribe pro Aequante alterum Eccentrícunp æquipollentem , in Thcoriam Solis inuenit , vt dixi , Ke- 4’7““‘,""
BOMF , cuius Apogeum fit B,& Perigeum M, 8C ex his plcrm in Commentario Martis cap.4. zz. 8C 3 I. in Aſti'o- ?Left/'²”
ad centra C, ò( E, duc duas perpendiculares linear Abfi nomia Optica cap.ro.in Epitome Aflronomiæ lib.4.& “Mm?” ª
dum , quæ fint NC,tªc SE,ſic enim fiet in priori Eccentri in Appendice ad Progymnafmata fyo/nonii poft tomum *
co quadrans AS, ¿Se in Aequante quadrans B N . finge i . «Ñ ideò inculcauit bilfecandam Solis liccennicitatem Q
nunc Solaris globi centtum in D, vel in quinque Planetis Keplerum fecuti funt Magma: in Supplemento Ephe
minoribus Epicyclum eos deferentem L K . Et percen meridum dans tabulam Aiquationum Solis ex bill-exit
trum D, ex tribus ccnm's C, E, T, duc rectas T DG, Eccentricitate collectam, 8c compofitam ex [Equatio
vſq. in Ec'ipticam ,-36 E I, SC C L, vſq. ad peripheriam ne Phyfica 8c Optica; item Vende-1mm in tabulis Atlan
Aequantis . ticis , 8( Bullialdmliba.. cap.¡.& 4-, 8C Cnuàlerzusin Di
His peractis , Circulus , in quo numerandi funt arcus rectorio vranometrico capª-Ñ. pag. i 4o. tk ¡49. Deníquc Argumen
equales , quos Sol temporibus æqualibus motu Medio vt in Appendicc prædifta mrratur, Tycha ipfe cogita- m P'º Sºl"
fingitur percurrere , non eſt Eccentricus A o P F, in quo uerat de Equantc in Theorimn Solis introducendo , fed “WWW"
tamen eft corpus Solis; fed eſt alius Eccentricus BOMF, nondum plane conflitue‘rat . Pundamentum Kepler¡ du
I'm vt :equaliter moueatur rcſpectu alieni citculi «Se cen— plex fuit : lïrimum, vnius tantummodo Minuti differen
tri ,atq. adeo insequaliter in proprio circulo , .Sc reſpectu tia inter diametrum apparentem Solis Apogçi, quam..
centri circuli , in quo eſt ipſe So . Excmpli gratia fi die zo’, 8C Perigçi quam zx'. deprchendit; Secundum, ac
bus 94. Sol motu Medio conficiat quadrantem ab Apo ceffus veneris , ¿Se Martis fed praecipue Maids ad Ter
geo computatum , atq. adeò diebus 47. femiquadran ram in oppofitione cum Sole Perigæog neutrum autem
tem', quadrans híc erit BN, determinatus à linea C horum Phænomenon faluum putat, fi adhibeatru- tota
Nz non autem A S, ñctus à linea E S: quare cùm Sol eft Eccenrricitas.: differentia enim Diamerrorum Solis eflet
in linea C N, nondum abfoluit quadrantem fui circuli du lò circiter maior; 8c Mars in tali oppofitione cum..
A S , fed eſtín O; 84 vt habeatur locus , in uo eſt C0111 Sore, nonita accedetet ad Tcrram, nec appareret fe
fªcto femiquadrante , ducenda eſt, vt dixi , inea à cen— fcuplò maior,quàm prope coniundionemificuti apparet.
tro Aequantis C , per Centrum globi Solaris D, ſic vt de V. At contra æquantem ("unn quae in communi ha— Mmmm_
Aeuuante abicindat femiquadrantcm LB ,nempclinca. bet copemicm hm. capa.. 8C 4. abfurdum putans pone- m ,Lm, 5ª.
C D L: vuc kÏicto fi ducatur àcentro prioris Eccentrici re in Coalo realem inæqualitatetm aut æqualitatem pe- Ii: Aqua“
E
erit, linea' E D l , per: quiaſi‘per
femiquadrante Solis centrum , arcus
zz. Primi D A angulus
far/idi: , minor titam ab extraneo circulo , CY alieno centro . Illum quo- nm .
que reijcíunt in Solis Theoria Lorzgamonmnu: tota Ec—
D E A , qui metitur arcum D A, minor eſt angulo LCB, centricitate vſus, 8c Lambergiu: Claſſc 4. Obſeruatio—
qm metitur femiquadrantem LB . (Dia ergo circulus BO num Lunarium , ad finem , negans billecandum Eccen—
M F, eſt menfura æqualrum motuum Solis , licet non fit triciratcm, 8: afferens differentiam Minutomm ICS()
ſubiectum , aut immediatum inflrumentum illius, dici— 2.4”. inter diametros Solis Apogçi 8C Peligçi ,- ¿Y Amon.
tur Aequan: . Maria de Rbeim lib.1.c:1p.z-8; fi Mars capillitio afciti
IL Hiſpofitís , Cauſa ob quam motus Solis insequa tiotum radiorum denudetur , ac Tclefcopio obfeructur,
Aquªtic litatem participat , duplex eſt, vna Phyiiſica Se realis , 250
Pb] iu
non apparet tantòmaior, vt nos ad Solis Eccentricíta- Ñ
independens ab oculis ſpectatorum; quia fcilicet in eo tem biifecandam cogatiy aut ccrrè Martis Eccentricus
gnc .ª
Eccentrico , in quo Solis corpus eſt, mouetur inaequali extra Solaris corporis centrum fuum centrum habebit .
ter iuxta hanc Hyporhcfim , eſto reſpectu alieni feu ex
traneicirculi moueatur æqualiteh 8C horum motuum...
differentia hinc dicitut Acquario Pbyfim , feu realis, ideſt SCHOLIA.
Prof-cita. acaufa phyfvca , cuius menfura cſt in noftro
excmplo, angulus E D C, inſiſ’cens femifli EccenrriCIta— I. Eplcrus ad dii/Bermuda: Acquariom: Pia/Mm»; ,
tis E C , tanquam bafi . Altera caufa eſt Apparens , ex (F Optimm cm/iu'r olimcm, 'm tota Acqua
eo quòd nos non fumusin centro E, aut C , fed in T; tia can/{ma modo clic-ira, bifarirìm/ecemr , nel: pofjè fic cr
ideoque Sol in D, poſitus videtur fub G , puncto Eclip rart 'Ultra Seau/da 6". ad gradum 45. Anomalia ', idea'q.
tica:
G H miniis
, quamdiflanti
fit arcusabDApogeiloco H, feu
A ,ſi menfuratus ab minori
angulo arcu
DE differentiam , qux ratem ibi efi Mir/ut. 1’. Sec.6”- pof/hi
TyC/aamcá .Eccem-ricimze , co‘rrexemt cxpungem integrum
A , 8c multò adhuc minor-i , quam fit arcus L B , menfu Alinurum . Sed Magmus in Epi/Poli: , qua ad Keplcmm
ratus ab angulo LC B, per zz. Primi Euclidix. Diffe— habentur in Supplcmemo Ephcmeridum à pag.; g q. offendit
renua autem hæc augens priorem inæqualitatem eſt an pofflè ingradu \Mama/ia 4S'. CF‘ 13ſ. a'zflerentmm Aeqmz
Acqualio ulus in caſunoſtro T DE, innixus tanquam bafi, al tionis [ic calle-[lx ab Acquario”: colleéla ſèorfim ex P/J;'fim rcs-plsri Er- *ji
ºíª“ªª íª" ten ſcmiſſi Eccentricitatis ET, sc dicitur Acquario Opti— Ó” Optica, perucm're ad Alinnmm 1. Ó‘Secunda 6”. Iraq. rar .
Magi
LIBER, TERTIVS "DE "ROLL“ :49
Magnus I'bI'dempoſini Tychenis Eccêrricitazetºtñ ;ç84. cuíl'ſèt orbitarn Mantis libran' in diametro Epicycli , elfe
qualimn Radim Orbir Soli.,- c/l x OOOOO. Ó* data grada 43'. perfecta… Ellípſim ,- multa prothcercmata de Ellrpſis
AMM-Elia , 00/1422": Aequatianem mmm (Ir. 1. 2.4’. $6". area przemirtit, 6( cap.60. muhndum inde computnndi
guzman: babe-r Tycho ir¡ [ua tabª/a tom¡ prim¡ 1²7—on”. \Equationes Ph) ſicam , N Optiram tradens, ſareturta- _
pag-60. A": bI/jècàda Eccemricimtemwollzgit cx !jſdch da men nullam elle Geqmenicam methodum , pemenien— :L
Mªo-¡¡tam tiſ Aequazionrm Optimm 42.’, O” 18”. at Plªy/IMM 45’, C9‘
fªltabª de
di in her; forma ex Anomalia media ad Anomaliam coe—
34”. que canflant Anuario/'1 cm mmm (ir. 1. 2.6'. 2.”. maio quatam : (Dare Geometrarum opem implorans claudit
:Il-ªli: A:
gultiºmï. rem TyC/MIIICIZ 1’. 6”. Caumdum hazme qui: promiſcuè Caputillis Verbls : [ir-ram: ¡ni/11, quicunqmzam mon/ira—
?tar-Ir taba!: r A-ºqmztſwmm !4m dmch metbadº confecíir. uerims eri! mila¡ mzçmur Ayo/10mm . Quel‘ verò lib. &Epi—
Kepler¡ c5. II. Parra‘ Képlerus m rcſprmſir ad Alaginum
frffw. bmmr in Supp/ememo Ep/Jemerzdum Magini , ,O'que /M
1'71 /ſim's tomes Aíïronomix Coperniczmze de hac hyp01hefi tra
dit, indicar leuifſimè Pªra: h (fl-(0711!“ tomo s. pag. ç S z..
.Ephemeridibm pag 1. dedzt mameſ, acfimm crrºrem flzjfiu, Itaq. ad lſmaè’lcm Bullmldum conuermmur . ~ _
¿dixit corrigenda¡ diametro: Luminarium ª Ú‘ ªlía de) Iv. Ergo lſmaèl Bulllúldus de Hypothcſi Elliptica., Bªll-ªldº:
quibus* in Hipparcha , credo diſldnria.: , qua: cum Eccenm' optimè omnium ad hanc vſq. diemmerltus lib.1. Ailro- ª lª‘ ª",
errata , Ó‘ Parallaxi S011: ¡1m cor/ſ: mire indicar-¡mm cap. nomina PilllOiªiLRZ cap.1;. licetorbitam Martis ElliPtÍ-ïí_ ’ZC
7. &bollo 2.. cam perinde ac in ali-S l'lanetis agno-.eat , addit \amen : ª“ *
Veritm non ex fºlº calculº cognoſci potefl rem iraſ: haber: :
ctfi emm in Marte quodxzmmoda id collzgumr , m Vencºre
nuſqmm pote/l z in Terra quoq. non im plannm: [Ii duo pia
mm emm mnmm Orbium Lccmtricimrcm mnfaciunt , 'Ut
ſenflbilu [it a'zfferemia 2 que inter Lllzpſſm Ó” Circulum.
C A P V T X XI I I. camingit ,* mc m 'vtrê lam-um figurar-um moueantur , Mgm
ſcere poſlumm ex obſcruatianum collatione . In Mercurm
.De Hypatbeſibm Recentiortï aa’ Solari: ma— maxz-mèſcnſibilir eſ? Ellipfix , 'variªn y: Iori: ayud nº: non
tus Arzamalmm explicandam excagi viderur , ex quibus rem itª eſ: cern'ffimè colligamm .* neque
etiam in Sdiurna , U“ loue negatium de fizcih confia potefl .
ratio-,ſedprgcz'puè de‘El/iptica. Ran'om: -vera‘ Playſicae , qua.: adducit chlerm , fillertiarrp
Mimi pradtmt, non *vc-rítmem parafacmnr . E'r'pm‘u'zjs I'm
Hamªca»- l. RIMO’ aliqui conati funt inmqualitatem in.. qz/te, (7 generalibm diſpº/¡zianibur matuum now X-dJ o Auxe
tricorü' Aſ _ Solis motu appaie.-.tem tueri per Concentri
cos OJ‘Des ,in primis [0.BaptIct/i'4 Amzcm opu— penpov acceptir, deduci poſſumm in notitiamfigrura , quam.
fertore: »10mfiw Planeta deſcribum . Poſt hrec propoſitiones quaf—
Amicm o* fculo de motibus corporum Carleſtium cap. dam prxmittit tanquam axiomata , quarnm medulla.:
Fracaſlº ro 6C I ç. qui quatuor Reuoluentes boli tribuícme motus eſt , Planetam vnico motu per vnicªm lineam moueri re
rita . fuperiorum Otbium ipſi communicetur z ó( cum lº-Bapt. uºlurione :eqlmli conſtanti , vniſonní ,6: Ferpetuà, ideó—
Turríano Hierºnymus Fruta/Iori… in ſuis Homocentri~ que m fe redeume per circulum, aut circulo ſimilem fi
cis Sect.3. cap.ç. tribuens Soli Circitorem, qui per 6. guram -, habereq. naturà "ui princi íum a‘qualitatis z inz
circiter menfes in contrariam parten] circumuoluatOr qualitatem aurem apparentem re erendam ad cenuum.
bem Solis , &e ſic motum eius Medio cardiorem reddat 5 Zodiac¡ , ideſ’t ad Solem , quem in Mundi centro locat ,
per alteros autcmló. menfes in ezmdem partcm feratur, mediam tamen inzrqualitntis parrem tríbuendam femiflï
8C concitet deſerentem Solis . Diuerſitas ªutem diame Eccentricitatis,totz^1 Aſtronomiá veteri ac recentſ id cuin
rrí apparenris Solís tribuitur ab Amicº quidem tum ma cente . (‘um verò Planeta continué alios atq. alios Circu
iori diſtantiª: Solis à vertice noſtro ad Capricornum ac— los defcribat, in vna continua fupetrície , fed in diuerſïs
cedenris,rum vaporibm Horizontis illíc propioriszà Fm planis , ſuperficiem illum non pofle efle Lphmricam , nec
Mflorio aurem diuerfie denlitati Cazli , inter Solem vi Sphaeroirxs Ell‘pticum , nec folidum Rarabollcum ,, aut
frunq. noſtrum intercurrenti , ac reſraó‘u'one varià modò Hyperbolicum , net Cylindrtun 2 quia non fatistacrr Ph?:- ¿l I
amplíanti , modò reſtringenti opticè diametros Syde— nomenis -, Era-,o efle Cpnum , ver-'us cuius baſim GlſCllllMºíu P ‘
rum : quç vi1:1 funt abfurda Clauio ad finem bphzerzr pag. maiores defcribunrur , Circa verucemyerò mmores . AtZÏ'Ü/'iz
43 5,8( Scheinero in Difquiſitionibus Marhematicis 11.2. r . ſi in Cono à circulIS maioribus ad mmores, ideſt à par— cínm_
Rent¡ de Il. Secundò Renata: de Carte: in fuce Philofophíce tibus ball propioribus venus verticem ducatur planum ,
Carles H]
’orbe-ct¡ .
' rincipíis parte 3.motum› quem non tam Soli qmm.. quòd efficiat (eüíonem vnirê líneà in fe redeunte Cºn-j
erre adlcribit , indicar abfolui per vortices materia*: tentam, Se excentricà à circulis :rquidiſtantibus Com
Celeſtis fluidç , tales quales nos iactu lapillorum in aquí bªſi& ab axe a erir Ellipfis; Vram ergo Plªnet@ :ffs EL_
excitari viden1us,'circulisnon planè perfec'us circumª‘ liptimm: in Cylindro enim non poſie ſectione defcrilyl
uoluentes corPUS leue , 8C innarans in centro eorrun :l fed Ellípſim excentricam ab omnibus_ Circulis baſ¡ parallchs
neçaffen figuram idoneam ad demonſtrandas vnitòrmi— 8( ab axe Cy‘lindri. - o
ter diffinmes inrequalitates , quç in Solis motu apparent; . V. Pergit Brillialdus cap.1 s. et docet morum Plane- :Yª-Fl" ſit
5C fundamenta huius Philofophix nim’ís fluida funk, nc.. ::e xqualem eſie in Circulis baſi xquidiſtantibue , et re-Ãa ª;
, dicam leuia, cum folo motu partimn fluidarum, 8( quie ferri ad eorum centra in aXC Coni poſita . At quin motus mm Cº’
te folidarum , tanquam atomorum aliam atq. aliam ma— Mcdius diſtar al) Apparenti tot?: primà inçqualitatgcen- mn” *
gnitudinem affectantium, omnes mutaciones aplicarª. trumq. vix Elliprícç medium eſt inter puncla. MCdl]
Ï'ruſtra conetur . , Apparentis motüs , tantundemdrfïare_CentrU1n Ellipſls
Ellipriu lll. Cñm aurem Remholdm in fine Theoricarum Pur— à puncto motfis Apparenris,quantum idemmet cenrrum
HjPºt’ͪfi‘ bachii adiecifl'ettypum figurar oualis pro Theorica Lu diſtat ab interſectione axis fui cum axe Com . _All-113. ve
"“ª ’º * no: , transferendum in paginam fuarum 81. Keplerm pro rò differentia femídiametrorum , qua: eſt in 'Circu 's ab
ſua fagacirate id fubodomtus Elliptica via tranſitis , crefcit pto ratione axrs Ellipſeos
netze per :mmm &Iberia-1m , cflſie
cmpit fufpicari
dºean‘v viam
, ideſt Pla
‘ouifor— ad diametrumi ſius mmorem , ac proinde pro ranone.;
inem'. in Commentarizs autem de Marte' fufpicionem.. diſtantia: vmbi icorum , ſeu focorum Ellipſis à centro
eandem confirmar cap.4o. confefſus tamen in Theorià et à feipſis g et quia illa differemia ſemidiametrorum ea—
Solis infenſibiliter eri'ari , eò quòd ob exiguam Eccen dem ef’c ac differentia tota inter Medium et Apparentem
trícitatem oualis eius vía infenſibiliter à circulo perfe— motum -, Ideò diſtantia vmbilicorum arqualis eſt diffe
cto deflectat: eſto in alijs Planetis euidentíus id appa renticc inter maximam ac minimum prmdictamm femi
reat , ex Equatíombus ac diſtnntils à Sole , quee obſerua— diametrorum . (Lugre diſtantia vmbrlicomm inter fe.)
tionibuº non confonanr, niſi in hac hypotheſi : Se cap. menfura eſt totius prima; inzrqualltatis , n0n_fecus ac In
KepleriCº - Eccentrico cota Eccentticítas . Oporter igitur ynum.,
4ç.caufzrs naturales deflexioms Planetxà perfecto cir
Mm: no»
culo comminifcitur magis quàm commonſtrat: &r cap. Vmbilicorum eſie in linea motüs Medi¡ , alterum in pun—
v/qnegua—
7m felix. 46. haud ita ſeliciter lineam hanc ouiformem deſcri'oe cto motüs Apparentis , fatq. adeò illum eſſe in axe Com ,
te docet: nec maiori ſelicitate cap.49. AZ uationes hac hunc extra axem in Sole : er ita ſecari deber Conus . Por
hypothcſi inueſtigare conatur . Denique v i cap. 59. do: rò ex his fequitur Conum hunc non elle rectum, fed Sca—
\enum
'150‘ LIBER TERTWS DE SOLES
Corn? ¿un lenum , et axem Coni ad plana circulorum non eſſe per fcendens Planeta , abſolui'r quadrantem peripheiia: C03
no“ pºffle eſ. endicularem: quºd vlrerius ibidem deinonſtrar Bul ni , venirq. ad lineam M Y; diſtar à qiiadrante Ellipſeos
jereſium. 'aldus ,addens modiun ſecandiConum Scalenum, ita, differentií inter Ellipſim, 8C peripheriam circulorum,
vt naſearur Ellipſis habens prrcdictas propiierates . Ñ quam mcritur M X . Deinde quia ab Aphelio in Perihe—
Jaqueli— VI. lam vt in Cono 8C Ellipſi prmdiïlis oſtendarur lium continuó creſcunt circuli F G , V T, &o 8C interim
n:,Ó~ Ine
91ml…“ ªe turn ¡equali'ras, rum tota apparens inxqualiras prima, Planeta eequales in illis angulos ſacit ad axem Coní,
¡¡h-Mm quam Sol quoq. aur Tellus parriCipat , cſto ex Bullialdo creſcirquoq.morus ab A helio in Perilieliiimin Ellipſi,
ºffenſa. hbºlªªªP-IÏ- ſequcus figura¡ m qua Conus &calenus A quia anuuli arquales ſactí a minoribus lineis minores , 8C
à maioribus maiores circulos ſubtendunr . Sunr autem.
verſus apicem Coni A , ¿Se Aphelium minores circuli,
quam verſiis baſim ac Perihelium , ergo rardior eſt mo—
tus in Ellipſi Circa Aphelium , 8C celerior ad Perihelium,
nec ramen rurbarur xqualiras , quia :rquali tempore ab
ſoluir alrerum quadranrem circa Conum , nem e an .
-lum Y M K , equalem priori, cum inrerim in El ipſi p us
quadranre abſoluar, videlicer peripheriam Y O K: neq.
interim rranslarus eſt aliò Planeta, ſed per vnam Coní
ſuperficiem incedit , ſemper reſpiciens centrum proprij
circuli, quem tener in ſuperl'icie Coni, in axe Coni
poſirum, ranquam nienſuram ſuae eequalrtarrs; non au
rem alienum , vr in hyporheſi Prolemaica circuli [Equan
/I '7/7737-I / tis :nec multiplicanturmotus, vtin alijs hypothefibus,
vr :cqualitas ill-.1 ſalua ſir . Et melii‘is conſtar qua de cauſa
Medius motus ab Aphelio :id Medias longitudines fit
maior Apparenri -, inde aurem ad Perihclium ſit minor :
B C , eiuſq. axís AI , 8: baſïs B 1’ C, cul paranen intel# neque hxcmutario orirur ab inrenſione , aut remiffione
ligantur plana circulorum , quos Planeta reſpicít gyrario viriuris mouentis -, ſed ab ampliori z aut anguſtiori ambi
ne ſuà CirCa ſupeificiem Coni : cuiuſmodi ſunr E S D, &C ru circulorum , quos deber percurrere . Denique in hac
P O K , cum reliquis intermedijs , 8C illorum centra \int vaotheſi nullus motus contrarius motui Medio ſuppO'
in axe Coni AI . Sir veròinrer extrema 'rculorum El— nirur, vr in Copemicaóa, Ñ Tychonica qurnque Plane
lipſis E O K N , cuius Diamererrranſiieiïi , ſeu maior, tarum ‘Tlieoria , aut in Solari Larzgomantani . Neque)
iſeu axis ſit E X K -, diameter autem Coniugata , ſeu mi opus eſt fictis à K:plera fibris,quibus Sol mageticè_ Pla
nor, ſeu latus rectumſit OXN; 8C vnus vmbilicomm , netas attrahar , ac arrepros denuò repellar in Aphelium .
quos Apºllonim vºcar pum‘hz ex comparatiom , ſit M , in Eſſe aurem differentiam ſemidiametrorum minimi ac
ipſo axe Coni; alter aurem H , extra axem Coni I &U maximi in Cono circuli, :cqualem diſtantix vmbilicià
centrum Ellipſeos ſit X . Sit prattereà circuli VZT, rran-' centro Ellipſeos demonſtrar BMI/¡aldm lib.r. cap. 16.In_.
cſeuntis per centrum Ellipſeos , centrum Z , 8C diamerer hac tamen, &Kepleriana Ellipſi à primo ad vlrimum..
VT, atq.adcò VZ, 8C ZT, arquales: quare planum conceditur partem inacqualiraris motñs eſſe phyſicam .Se
per AI, axem Coni rranſiens , ſecabit parirer bifariam realem, qualis eſſct eriamſi nos effemus incenrro Ellip
omnes diametros circulorum E D , F G , V T , L Q, .P ſeos : At \i eſlèmus in centro Eccentrici circuli , rOta ime—
K. Via verò centrum Ellipſis X , diſtar ab axe A I, qualiras ceſlarer z Melii‘is ergo per Hyporheſim circuli
quantitate M X,- planum quod biſecabit Ellípſim per Eccenrrici , qua m per Ellipſim ſaluatur Equalitas mntfis
coniugaram diainetrum O X N , non biſecabit circulos , Solis Pbyſica . Veniamus uunc ad Praxim AZqUationum,
,ſed abſcindet parrem maiorem , purà V X , verſus E , Se per hane Hypotheſim inquirendarum .
minorem X T , verſus K . Mouearuriam Planeta Circa.
axem Coni ;equaliter delcribens in ſuperficie Coni li Prima Method“: ſnguirendi Aeguationee
neam ellipticam , 8C xqualibus temporibus angulos‘
aquales Circa axem A I, 8C terminus morüs Apparentis , in Ellipſis Hypotbeſi.
ad quem is reſerrur , \ir vnibilicus H ,in quo Sol ſter: erir
cnim pars à Sole remoriffima , ſeu Aphelium E , 8C pars VIII. Sir Circulus K G D P , rantus , quantus Orbis 1…3,,Ñ M,
proxima , ſeu Perihelium K . Et dum Planeta , exempli Annuus vel Eccenrricus SolíS alijS eſſe Soler ,in quo linea ¡1,04,,, A,,
,rarià Tellus , motu Medio abſoluir quadrantem reuo Abſid-.im K D , 8C in eo deſcripta per conſueras regulas guniiünzim
furionís Circa Conum, diſtar adhuc à quad rante Ellipſeos Ellipſis K E D C , cuius Diamerer tranſuerſa ſeu maior, ex DNI/ia]
quantirare recta: M X, 8C eſt in puncto Y, quod exiſtír ſcu Axis ſit K D, Diameret aurem coniugara, ſeu mi— ¿º
\um in Ellipſi z tum in Circulo F M G -, 8: recta M Y, quee
à centro circuli F G , educitur , ordinata eſt ad angulos
rectos ſuper diametro tam Circuli huius, quam Ellipſeos;
arque adeò angulus F M Y rectus eſt . Igirur Planeta.,
abſoluit Circa axem Coni quadrantem Medii morús , … i-Ñ/{E L
cum venir in Y , in Ellipſi verò minus quadranre emen— A... É \

{us eſt , 8C deficit ei ad quadranrem Ellipſeos complen


dum portio Y O . ſen M X . Proinde oritur liinc duplex
inmqualitas , eſto PriſCi vnicam :eſtimàrint zvna ex causà .. R C 1‘
Phyſicê , nempe ex diſtantia centri Ellipſis ab axe Com'
8( inrqualirare circulorum,- altera ex causá Opricà , ex
diſtantia centri Ellipfis à Sole H , 8C vrraq. compoſita.;
oſtendit diſiei‘eiiriain morñs Medi¡ ab Apparenri , 8C di
ſtantiam vmbilicorum Ellipſeos eſl'e eandem . Non di
co aurem Planetam deſcribere illos circulos; ſed ſolüm
reſpectu eorum menſuram ſui motús :equalis in linea el—
liprica accipere .
" VII. His pofitis Phçnomena ſalua ſunt, 8C ;equalitas
ccnſínflu in moru Circa Conum, ſed inzqualitas apparens in EL. nor,ſeulatus rectum ſit E C, ſecans K D, orthogona-Ï
ª…, Ph_ lipſi , 3C dimidia pars ina‘qualitaris tribuitur Eccentrici— lírerin B , centro circuli prxdicti Se Ellipſeos , ſirq. vnum
mmm,, tati H X, altera dimidia illi cauſx, quae Planeram in., punctorum ex comparacione , vr APO/10mm' loquitur, -.L .
Aphelio remorarur ,in Perilielio promouet , non turbatà ſeu vnus Focorum , vt Keplerus , ſeu vmbilicorum \'t ali] ' "'"
interim ;equalimre . Nam cum vmbilicus M, Circa quem A , in centro Mundi, in quo ſter Sol , rantum diſtans à
motus eſt ;equali's , fit in axe Con¡ , &a ab Aphelio E, de. centro B, quanra eſt Planetz biſecta aliarum hYPOth':
ſeon

-’ALI-z
F—k
r— ‘
LIBER TERctTIVS
DE SOLE. 15:
{con Eccèntriciras z alter autem Focus , ſeu vmbilicus fit ita HI, ad IF . Aduerre porrò figuran¡ hanc à Brillialdo vr Fígur - r, ,
F, diſtans à B, tanrum quanu‘im A , ab eodem B , ſic vr iacer lirmpram inconcinnam effe : neque enim in Solis [Edén: zªr.
A F ,fit rota Eccenrriciras , ¿Y primar ¡na-qualitari's baſis; Theoria’ tanta eſt Focorum diſtanria à centro Ellipſis , vr radiº.
at BA, ſeini'ffis eius , licer B A, fit rota Eccenrn'ciras hic reprzeſenrarur; ſed longè minor: eſt enim Bullialdo
cemriEllipſisà centro Mundi: ſirq. Aphelium in K, 8C - AB, ad BD, vr ¡784. ad IOOOOO.
Perihelium in D . Ducanturiam per vmbilicum A , 8C
F , recta: H F, ,Sc .S T, perpendiculares ipſi K D , erír Metbadus ¿Item immíè’di caſa'em Acqua
eniin S A .T , qua: Keplera dicirur Jm'Nar, ſicut E B C, tiane.: in Ellzpſis HyPatloeſ . l
dICIrur Jid’xél'TFOÍ; ,SC lir Planeta in I, ex uo ducanrur
(luce recta: IB , 8C I A , vna ad cenrrum lipſeos , alre
m ad, Solem
8C A I BA:z' Aiquauſio
erir enim Optica
angulus, quarum
B I F , \Equatio Phy X. Quia verò Methodus racdicta longior eſt ac mo—
ſica illa inuenie— Semna’a
leſtior,excogirauir Bullialdm iib. r . cap.zo. 8C lib.z. capªz.
tur per Triangulorum regulas in Triangulo I F B, rectan— alreram , in qua per conſueram triangulorum ſolurionem Mer/;MUI
¿equ/Etio
gulo ad F, ſi nota ſinrlarera Circa rectum , nempe IF , calculus abſoluirur, reſoluédo Ellipſim in morus duorum mí rx Bul
¿Y F B; bzec autem in Triangulo obliquangulo I A B , circulorum . Nam ſi detur vtraq.Ellipſeos ſemidiamerer, Iialdº .
finora ſinr triaillius larera . ,Hrec porrò latera fic inue arq. adeò illarum differentimc‘k ſemiffis huius differenricc
nies . Ogoniamwr demonſtrauir Bullialdm lib. I .Aſtron. addatur ſemidiametro minori Ellipfis; SC huius aggrc
cap.18. Vr ſe haber G B, circuli ſemidiameter nec non ºari internallo,ranquam ſemidiamerro deſcribatur Circu—
Ellipſeos maior, ad E B , ſemidiametrum coniugaram , fus , 8C in peripheriam huius circuli ſit centrum Epicycli
Ellipſeosn'ta quzuis ordinara in circulo ad quamuis ordi Planetá deſcrentis,cuius Ep icycli ſemidiameter ſit ;equa—
naram in Ellipſi , fi ad idem Axis punctum rermincnmr, lis _femiſſi differentia: inter duas Ellipſis ſemidiametros
verbi 7taria NM, ad OM; 8C QR, ad VR *, 8C HF,ad IF; ſuprà darte , 8C morus Epicycli incipiendo ab Aphelio, \ir
Ergo ii detur, vr ſupponirur, ſemidiameter Ellipſeos con contrarius , 8( duplus morüs ſui centri ,- ita vr dum circu
iugata,ſeu minor EB, &C arcus Anomalizr KH, ſeu diſtan— lus conticir quadrantem , Epicyclus conficiat femicircu—
ria: ab Aphelio,arq. :Ideò Sinus eius HF, ſac vr Sin'um 'to— lum: ſi lia-c, inquam,fiant, Planeta deſcribir Ellipfim: '8C
tum GB, ad (emidiametrum EB, ira Sinum HF, ad ordi— fic morus per Ellipſim xquiualet motuí cópoſito ex duo
naram IF, 8C fic nota erir IF ; Er ſi detur Planerre Eccen bus Circularibus . Et cap. 2. r. oſtendir inmqualiratem..
rricitas biſecta AB , iam data erir ipfi zequalis FB ; quare Aiquarionum diſtribui per torum ſemicirculum , pro ra
nota emm duo larera Circa rcctum angulum F, pro inue— rione Sinuum rectorum inſiſtentium linea: Apheli] ac Pe
fiigandi ¡Equatione Phyficà; quorum larerum ſi quadra rihelii,à principio Aphelij numeratorum: ac proinde da—
ta aggregentunfier quadratum, cuius radix quadmra erir tis tribus, vel quaruor inxqualiraribus, 8C differenrizs mo—
linea IB, per 47. Primi Euclidir . Addantur iam fimul FB, tüs Medíj à Vero , cum motu Medio , dabirur Diamerri.
& BA; 8C quadratum rotius FA, addarur quadraro late~ locus,& linea Abſidum ; quod oſtêdir Bullialdru capaz.
\is IF : ſumma enim erit quad ratum,cuíus radix quad ra— vſus duobus Problemaribus Franciſci Viet.: in Appendi—
ta erir linea IA, 6C ſic vnà cum Eccenrricitare AB, nora.. cula ad Apollonium Gallum . ex quibus colligir proli
erunt rn'a latera Trianguli IAB, pro /Equarione Optica-. xam methodum inueniendi Apogeum , 8C Eccenrricira
rotus autem angulus AIF, erir Compofira /Equario, que tem Solis , 8C ſuo loco Planetartlm aliorum . Pro conci
auſerenda eſt in ſemicirculo priore KGD, ſeu KEDzAno piendis aurem duobus circulis in quos Bulliüldm reſoluir Sª'ªrſi TT.
malia* media?, vr habeatur Anomalia cocequata, ¿SC vera.. Ellipſim,ínſpice hic fi urá Cócenti'epicycli,poíitá cap. 1? ¡¡MJ/…L
diſtantia Planeta: I, ab Apbelio K . num.z.& in ea fit ſemidiameter Ellipſis maior CAzò'c mi- 4mm,… .
Eodem modo in alrero ſemicirculo DPK , \Equatio
adiectiua inueſtigabitur . Sir emm Planeta m V, ductaq
ordinara Wfflerpendiculaiirer ad KD , 8C Migatur V,
rectis VB, 8C VA , cum centro Ellipſis B, 8C cum centro
Mundi A; jam enim ex data ſemidiametro Ellipſis con
iugatz'i EB, vel CB, 8( ex arcu Anomaliz KG DQabiecto
ſemicirculmdatoq. DQ,_arq. adeò Sinu eius Q3 (i tiar vr
Sinus torus PB, ad ſemídiametrum CB, ira Sinus R, ad
aliud,nora erit ordinata. VR; 8C ablarà Eccenrricirare BA,
à ſemidiametro maiore BD , nora erit AD, à qua fi aute
rarur RD, Sinus verſus arcüs DQſinora erir RA t quarc
ex duobus lareribus Circa rectum R,quç ſunr VR,& RA,
inuenies per Trigonomerriam !Equarionem Opricam..
RVA; BC ex eorumdem quadraris inuenies quadrarum,
curus radix quadrara erir linea ACL Iunge iam ipſi RA,
Eccentn'citarem AB; & rotius BR , quadrarum , adde;
quadraro RV: nam fumma eric quadrarum , cuius qua
drara tadix erir linea VB , arq. ira nota fienr latera omnia
Trianguli AVB, pro inueſtiganda Aiquarione Phyſica, ' nor CF, 8C ſemiſſis differentice arq. adeò ſernidiamercr
nempe angulo AV B, qui iunctus angulo AV R, compo Epicvcli ſir BF . Scmidiamertum porrò CF , minorem.
ner toram Aequaríonem addendam Anomalizr mediawt Bullz'aldmliba. capa. determinar ad maiotem CA, vr
habeatur Anomalia :equara , &c vera diſtantia Planeta: V, 99984.ad iooooo. quare AF, eſ’c ¡6. &AE 8. talium
ab Aphelio : 8C \ic de ccrteris . 4 parrium;ideòq. inſenlibiliter differt Ellipſis hace à Circulo.
Demcïſtm- IX. Non eſt autem difficile demOIiſtrarc proponio—
‘ª' fªªiª- nem przdrctarmcrú innirirur illa praxiszquia ram in circu—
'ªª’lª ’²"' lo , quàm in Ellipſi ordiintx ſunr ad idem Axis punctum SCHOLIA.
2'" Mªl-"- GB, 8C EB, nec non HF, 8C IF . Ergo erectangulum..
" DBK, ad quadratum GB, ira Rec’rangulum DFK,ad qua— I. Am ex Cºnfíe/flan: Kepleri, 0'“ Bull ialdi, Ellipſis à ,5:0 Elliprím
drarum FH ,* ſunt cnim lingula Rectangula fingulis qua I lis maru defi‘ripm,mm [Miriam differt a circulan? *mx HyPo//N/t‘:
i» Sole nm
dtatis xqualia . Sed 8C in Ellipfi per Apollºmíum , vr Re— frªn/¡bilis [it differential , nec 'Ut in Marte demon/fran pofflir mnflariu .
ctangulum idem DBK,ad quad ratum ſemidiamcrri con per calculo; obſeruationumw pateªr ex dicta CEP.'P7-‘&L‘Cdültt
iugatx EB , ita Rectanïgulum DFK, ad quadrarum ordi 7mm- z-Ú' 4. Ex altera parte Eccêtricztatem Soli: Inti-:gram
nara: IF: ergo ab ;equai vr GB, quadrarum ad quadia retimndam e e , multa: Diamcm' apparmti: obſemattºnes,
tum HF, ira quadratum EB, ad quadrarum IF: ergo per carumq. di ermtia in APR-cod' Pcrigeo ſhadent - (¿teatre
z 2.. lib.6. Euclidir vr recta GB, ad rectam HF, ita EB, ad con 141mm putamus in Them-ía Solis , -vtifimplicx Ecccmn
IF; 8( permurando vt GB, ad EB, ita HF, ad IF z & con— c0 , oª canſtmê methodo Aequarionis; praſèrtim CI'Im Ae
uerrendo vr GB, ad exceffum GE, ita HF, ad exceſi'um., - quatio tam ex formó Ellipticá, ?Ilülquam maiºr fit , a!!! 7m
HI ,- poſtremò permutando ò( diuidcndo, vt GE, ad EB, mr Acquatiane collect-i perfimplzcem Eccêtricum 6”. Sc
am U,
152. LIBER'TERTIVS DE S‘OLE.
cmm’ufl" plcmmq- mmºr; Im *w cx dan: .1 Tychone Ma cando, ir'If'mſcrípMI Aequmioms cºlh'gam , adfinej c7* ria.”
ginus bz/ccando Ec'ccmrtcthcm, Tycho mchm nºn biſe— dm Sigmª-um Ánºmalm .

Anomalia SIng l o l 1 l z l z 4 l ç
Gr. [o, /. //. | G. 1. 11. ] C. 1. 11. | G. ]. 11. G. 1. 11. | G. 1. 11.
[Maginm lo ;1 10]! 16 lll 58 2.8 l 59 32.‘ I 2.8 14 lo ;2; 2.8
¡7 Tycho lo ;o 48]¡ *14 56]¡ 'S7 çzlz o 411 2.9 1;'0 ;z 1
_w Magirms 1 o 4o 1 4; ,46 l z 3 ¡0] 1 47 4º ¡ 7_ zz l º º º
3° 'TJ'Chª lo S9 H I A 4.4 4612. 5—_9 lb¡ ' 8— ;6 '71 ’z—;z o on— o

Non cfl illlfênl tam ccrm Pam/1.2.11; Sali-'mr dzfferültirl ba


rum Aequatialmm ex olgſcrmztiombm tiliïlſipolfil¿lli,’qllnm
1mm ex determinará ¡'22 (Ta-lo ijorſixfi : deinde HTPM/ze
(i: [mc accommodam eſ¡ mami Terr.: ¿mz-'ta , ¡¡m ¡¡wz pole/i CAPVT XXIV.
à mln"; admitti : szzzrc rm: amnina repmlizmd‘z e/Z ha' H)'~
porbE/¡I, aut in (147…: ‘Term Hypatk-cſi alitcr ordinal/(¿z el? De Solis* Apagea , 0* Eccmtricitate , aut
!Hip/I*: ¡n El'lipſt’oí T/jeoria : mm in Ccmro Al101d; A , (iuxm [[33:4 y EPIſig-c/idiametrº imeſizlgandis 'WM
sm'm Ter- mmyoſitèzm [upni num.8. ) ¿cz/[amada c/Z Tel/m, Ó" Sol ¡II
ª Hjl’º‘bª Ellipſi mauendu: , im w ab Apagea K, deſ; c’ndnt per E, 1‘71
fi' Perigcum D . 171 alt); aura-m Illa-ami ardizmnda cm vt eademg. opera.
u
fin": 100i: indimbimr .
¡¡mp/¡Jr de_ ll. EMI/impone¡ deſcribere 6105671! Eurocíns ad Iib.1'. ACTENVS Aequatíones Solaris motüs fu-p
¡¡Mmm AMI/any Prop.). 1. Comlnandlnus m Hºfalogzzípoſt Ptolç poſue rum \um Eccennícítatemganquam ba—
¡ªmm a.. mm- Analcmma,Manrolycus 1111.; .de 1mm Hpmrz’¡I,Gux fim nngulí Profllmpharretícígum Anomzdíam
¡md gun¡ ¡- dubaldus de Monte lll Tbcoria Plamffiszréz , Clauíus [1'17, *º nequírmiſi
ſeu diſtantínm
\ ſcírí prçcognimsmedíam
fit locusabinApogeo Solís,quz
Echſipticactub quo
1. Gnomonicrz adfimm Propo/.SDauíd Riunltus in librum
Archimedi: de ConºI'dilm: Probl; Bartholomxus Sone eſt Solís Apogeum . ch ergo nobis diligente: inucſtí—
rus libro de Curm' C9' rcíliprºportiºne promom , Francí ſcus ganda fimt, 1mm Eccentl'icime ínuétê, nota ent ſemidía—
Aguülonius 1112.6. Opricorum [,emmate 2. 2.. Keplerus in., meter Epícycli, quia Ecccntrícitau' eſt xqualis;& vrraque
Aflronamia Optica pag.9 ç. Caualeríus de Spam/0 V/Zoriº ſemídímncter Elliplís Solaris, quia exceffus maíorís ad
ácap.4;.ad y 1. Bettínus Apiaria ;. Prog.10. P7011151? minorcm eſt xqualis duPlicatzc Eccentrícitatí .
,ípzarlº 10. Praga.. Prap.6. Claudíus Mydorgíus HIM…
I’radromi Cataptricarum, Renacus de Cartes 019.8. Diap— Prima M¿ªt/Dadas [Imeſiigandi Eccmt‘rici-v
t- ¡ac numd.. Ó‘ Bullialdus lib. 1.cap.zo.
¡¡¡mªzª-,- III. Bullialdus [117.27, cup 4. cx Eyicyclº ſemidiametri 8. ' tatcm, (7' Apagª-um Salí: .
ART-ma..- ¡¡JI-lium, ¿zx-.11mm ſemzdiamctcr Ellxpſis [it IOOOOO. o" ex
un . ſèmidiametra [I'r'cu/i Epicjclum defermm , gm: fit pam'um I. Prímam hnnc Methodum docent Ptalcmxmlíb.;.
9 9992.. mom Epic)'cli in cüzmria: parte¡ dupla ad matum Almag.cnp.4. Albategnim c;1p.2.8. chiomamanm in Epi—
Circulipmdícti, docrt inm/hkan Aequatiane: informa El tome AlmJib.; .Prop. 1 ;.1’etrm Nammin Theorícns Pur
Izp¡’ea¡,prim)4m fimpliceulcmde Opticamſcorſim a' 1²/7y/I'ca: bachíj Annot. I . Rein/Joldm in eaſdem pag.41. Copa-micm‘
¡¡¡de tubular» Aeqzmtionum extra/:peculiarcm , quam fºr líb.z. cap.16. Smllim in fine Obſcruationum Hamaca
raflè ¡n fine ºpª-i: dabimuírvt differin:: aim al¡ 41771'Izpparmr. rum , Lozgamonmnmlib.1. Theon’cor. 11.155.176. Blanca—
Inctqnah'
IV. Si vt Iva/mn Alpctmgíus , O" Patritíus, o“ ali; mn, mII lib.10.Sphçrç cap.9...’\' Metim ¡n Theoríca Solís cap.
,M ¡PPM z, comemnendſi A14510721* , Sol ¡¡any-¡omitir werſzu Oria-711.0777, 7. Nitítur autem obſeruatíone duorum /Equinoctíonum
¡Ñ mº… 5,_ [ed 11mm jjnmh mom varfiu OC'czdemem O** dun-710,* O" ¡dca' tk' Soll‘tin'j intermedi) . Elio Ecliptica ABCD, cuius cen
Ii: pcr Spi- videtur ficri quotidie 0rd?tali0r,qnia in mom diurno tªrdía;
III/:mlmcà' c/I,quàm F¡M ac Prima-m \Habſ/eme: babeſ pro mmſ-'ITM
fº¡""17 mº autfubieflo fila *vice Ecliptimm; !mc mm eſ? Mercy? ªgua/ce
"m’ d‘ª'- rc in vim mom inmqualitatem: Nam /i diebm 7.circitcr plus Blc"ºí
"3"" "Pº' mºratur cin-a Aequarºrem,plurex etiam/[zii-axfxcz't,ſed mi
jª" ' nin' [4x45 am a‘ fc ¡matªn ¿ii/?ames , quám 'Ultra Aeqmzta
rem : Ó‘ /Iſic pote/Z dic'i cum .cqualibm temporibm ¿qm/ia_— \ſ
ſpatizz Cºnfiterc, im vt [mm/¡111411) citm Aeqmztorem ;91614,
.1d [Mmm tºtam ‘Iª/tm Aeqrmtarcm fi* bªbeamn tempm mo
m firm ad tcmpm mºm 'Ultra : pa/ſumq.ſaluari declinado
n'zm dimrfimu': per dzſtantimſpimrum partía/inn; O" quº
ndiamzrum ,' imma' U" Apaga/ax O“ Pcrzgcitm, per amplia
re¡ O" angufliore; ſpimx . Cauſn ¡¡Hum , ºb quam Sol pluſ
\1/
maz-¿tur apud Bore-ale: eſ?, quia Citm Acqmztorem maior C/I
Kraft… Term habitamºſ-J“
(-Í’ -Ubi Rcligia, qmdcm artes,
S(‘ÏH/!Ídh libcmlu ab im oli: maiorix
Ú‘ CII/rm Inga/1],
¿'imctle‘x dc
bllmnt mxm Diuinec Prat-¡dende dccretumfiarere: idcircê
em'm CD‘ in !MH/4 Ca’li Bormli crcdidcrim ¡¡llo-ex' effe Stel JV
lª: Fixasquzém in Ara/!mb . Vcr‘um quia cx /MC 11 ?patín
ſi, fica: optimª" inter aliaſeqmmr vt 71071ſim in Sale duo ran
trarx; mom: , fed wm: [Imp/ex diurnas , im dll/?clic eſ? por
Gcaírxrricas figura¡ Aequarionum mcr/aadum tradere; 1d D
circo‘ negglcc’lafiu’t , immà dammzta a' Keplero in Marta)
cap. l . vfiz. ad inſfflnix mmm Patricio :im inflauratori inu trum Bin quo :1d angulos rectos ſe ſccent línea \Equino
ſa‘Jm : ſedparciàs iſla vim; mm em'm ide’a‘fizffa eſl a quin.; ctíorum AGS( Solſtmiorum BD‘, ſitq. A, punctum !Equi
¡101 nºn Pºſſumm‘ Gear/:amd: :Ia/Zn)- mac/1171141:": aim* ratio noctij chi , ſeuim'tíum Arietis,& C, pundum Aurum
m: Mi calculo.: per [inem rcuomre . Sed de* /mc plura BÍÍÃI . nalísêc B, Ínítíum Cancri t Et quia Ptolemzeí temporeNt
{Mid emm qm¡ o/?cndat ralem ¿fl? lineamgzuan'a ,Sol Circa conſtat ex mbula Cnpirís 18. Schumabatur plus in \e
Como-II deſmbês Lªi/:Mm Kcylerianamſcu Pªtín¡ Bullinl micirculo Boreali ABC, quàm ín Auſtralí, ó: plus in qua
dimm ¿mn/mm* ,P dmnte primo Eclípcicze AEB , quàm in ali¡s -, ¡'deò cen
num
J

LIDER
~ num-Eccentrici TERTIVS
Solis‘in primo hoc quadmnte ponbaEUt; “ Medio
&úé ctex motu DE SOLEÍ
congruenti 153
ptzdícto tempori notus
puri in F, 8( \it ex eo deſcriptus Eccentticus GMNP, du etit: ſitq. locus Solis int-er Solſtitíum 8( IEquinoctium...
cafflrq-_’per centra E, ¿Y F, linea Apogei EFH; etit enim obſeruatus,putà in medio Tauri T, ad quem ducito Rª
Apogci punctum in Ecceutrico T, ſed in Ecliptica H , ó( dium Eccentrici OT, 8C ex O, Radium OA : Nam ex té—
Eccentricuas EF : dcinde duc per centtum F, duas rectas pore inter ¡Equinoctiwn A, & locum T,obſeruatum,no~
Eccentnci dimnetro:,ne1npe KM, parallclam'ipſi CA, 8C tus erit motus Solis Medíus , 6C arcus AT, atq. adeò an—
LN, paran-:lam ipſi BD; tic enim per 2. 9. l’rimi Euclidi: gulus TOA . Deiude ex T , per C, due rectam TP, en":
enmt anguliS,& V, rectffi: per 34. :cquales erunt SF, ipſi enim CT, linea veri locí Solis , qui norus eſt ex obſerua—
EV,& SE,ip(i FV,& triangular ESPA( EVF,rectaI1gula ad tiene; ergonotus eſt angulus TCA , menſutans ver-am.
5,8( V,8C ducti Sinus recti RGS: Berunt per eandê 34. diſtantiam Solis in Eclipticá ab Ariete: Duc iam ex O,
:equales RG, ipſi SF, 8C Qll, ipſi SE : Qu re fi nou's arcu \ectam OI, perpêdicularem ipſi TC, vt triangulum OIC,
bus PK, 5C RL, noti ſinr Sinus PAZ( RG , notze etimm fit rectangulum ad I: Tandem ex puncto P , duc ad A,
erunt SE, 8C SF - Reliqua exemplo l’tolemaíco docebo . rectam PA , &f ad AL, perpendiculatem PR .
Exa'mpllllª Obſeruàrat Ptolemazm' ab Acquinoctío Vemo ad Au— His peractis,quía urcuí TA,inſiſtit an ulus ad centrum
Ptºltmai--tumnale dies int'ercedere 1 78. quibus motus Medius So AOT, iam notus *, 8( angulus APT, ad írcumſerentiam
‘“m - lis Ptolemaicè , ncmpe atcus P LY, conuenit GtadUUnD per zo. Tettij .Euclidie duplò minor eſt an ulo AOT; et
¡84. M40'. recta aurem LV, per 3.Tertij Euclidi¡ ſecat go 85 ip ſe notus eſt: Sed &110m3 erat T A ,- quare per.
areum P LY, biſatiàm in L, ergo arcus LP,Fuit Gr.92.. I o’. 1;. PtimiEuelidisnotus eſt PCA, complementum íllius
demde_ obſeruárat Solem in primo quadrnnte Eclipticae ad duos rectos : ablatis ergo angulo APTKSC PCA, ſimu]
moran dies 94. hom 2.. quibus reſponder arcus PR, 8C ſuinptis , à fummà duorum rectorum , notus etit per ;1.
motus Medius Gr.9.). 9'. quare atcus RY,er:1t Gr.9 l .x I'. Pu’mi angulus PAC,ideſt PAL, cuius get 2.0. Tetu'j Eu
ablato ergo arcu PL, ab arcu PR, temanſit arcus LRzſQ' clidie duplus eſt arcus LP,quo ablato a arcu LDA,com
cuius Smus RG, eſt x7 x 6. qualiú Radius FL,eſt I 00000. plemento noti arcús ABL, remanet arcus PDAmotus,cu~
8C tantum eſt latus SF : Deinde ablato quadrante KL, ius chorda PA, nota eſt cx tabulis Sinuumzadditís autem
gtc-¡duum 90. ab arcu PL, temanſit atcus PK, Gr.2.. I o’. ſimul arcubus PDA, ¿Se AT, notas erit arcus PAT, cuius
ernus Sinus , ídeſt SE, eſt pam'um 378 I. At exlateri— chorda PT, nota item erit cx tabulis Sinuum . ’lam vetò
bus predictis S , GC SE ,- in Triangulo ESF , rectangulo angulus PCR , notus eſt , cum per 1 ç. Ptimi Euclidi: fit
ad S,colllgitur Trigonometticè batis EF, ſeu Eccentrici :tqualis angulo ACT, ¡am noto,& angulus PRC, ex con
tas Ptolemaica partium 41 $2.. qualium Radíus Eccentri fiructione rectus eſt: ergo notus fiet Sinus an uli PCR,
ci FT, eſt 100000. vel vr ioquitur Ptolemxm partium z. cuius Sirius eſt ad Sínum totum,vt PR,:1d PC: urſus an
2.9'. zo”. qualium FT, eſt Gr.60. ſeu vt H;Pparchus ſerè guli LAP, notinotus eſt Sínus , &ratio chordz PA, ad
inuenerat, pars 2.4. Radi) . In eodem quoq. triangulo in l R , eſt vt Sinus totus ad Sinum anguli LAP , ergo qua
uenltur ªngulus SPE, cui :equalis eſt per z9. Primi FEV, lium dabatur AP, (horda , talium nota fiet PR: 8C quia.
graduum 63'. zo'. qui angulus metítur arcum AH , nem PR, ad PC, eſt vt Sinus anguli PCR, ad Simun totumM‘SC
pe Apogei H, díſtantiam ab Atiete A, in Ecliptica : ergo 'Sinus :mºuli PCR, notus ſuit; talium quoq. pentium no—
Ptº/mmm concluſit Apogeum Solis effe in Gradu 5. zo'. tu. fiet P : quê ſubttactà à chordà PT, nota manct CT,
Geminorum, 8C non moueri, quia ibidem iilud ínuenemt 8C ſectà biſariàm PT, à perpendiculari O I , in puncto I',
Hipyme/11:.: ante annos 160.Eàdem tamen Methodo Al— ~ notum erit [ams CI . Tandem ſi intelli as pet centtum..
v_ bategniu: cap.2.8. repetir Apogeum Solis in G eminorum Eccentrici O, ductam parallelam ipſi cñordz PT,ad pe—
UPME?? (St-2.2.. 17’. 6( Eccentricitntem 246;?? Anno Dijlkar~ ripherium vttinq. euadetilla chorda ſemicírculi: ablato
ªblªr“ªªº'naim 1 194,. ſeu CHRISTI 883. At Nom'm Anno lſſz. ergo-ara! P AT, noto à Semicirculouemanebit comple
ex datisà Petro Pirata nactus eſt Apogeumin Gradu 1-. mentum eíus ad ſemicirculuxmcuius dimidij Sinus tectus
Cancri M48'. cum Eccentricitate ;78 173.. qualium Ra— erit Sinus rectus OI; cognitis ergo in Triangulo rectan
díus Eccentrici eſt,10000:›. confiteturq. hoc non con - gulo OIC, lareribus OI, 8( Cl, 8C quadratis eorum, no
gruere Augium motui ab Alphonſinis definixº . tum erit per 47. quadratum,cuíus radix quadrata etit ba
fis 0C,nimitum Eccemricita: in partibus,qualium aſſum
..fecunda Met/¡oa’m Inueflt'gàªdi Eccmtrici ptus fiut Radius Eccentrici OB , 8( in eodem Triangulo,
tatem ſimul, C9- Apagenm Sali: . per regulas Triangulomm Rectangulomm inuenies_an~
gulum OCI, ad centrum Eclipticw,qui metitur diſtànam
II. Qtpniam Prolemainºc Albategngmethodus nititur Apageí Solaris ab initio Arietis .
!.- Peer¡ lª¡
obſeruatíoni Solſtítíorum , ex qua interuallum inter Ae Hch methodus viſa eſt Gebro lib.; . Aſtronomim ſuſpe
:zii ei¡ quo
Noníu: .
quinoctium 6C Solſtitium definitur , illa verò obnoxia eſt cta , vt notauít etiam Nom'm ſuptà , quia ob multiplicem adn-¡Mp,
errori diei ſaltem integrtc , vc oſtendimus Cap. 14.¡1um.;. numetorum ſsepe f'ractorum- compoſitionem ,Se radicís ciº cºntra
¿Y 4.. idcitcò Armſ/:el Hiſpanus exactiorem methodum quadtatze extractionem , poteſt paruus in fingulis error, bene me..
adhibuit,qux przetet Aequinoctij gemini obſeruationem, euadere in fine pragmatia: magnus : Gebrum ramon.. ‘bº-im» -
Arzacbglij nititur loco Solís obſetuato ad medias circiter partes ídcircò Snellim ſuprà appellat {uea'piºyºv , videlícet oſoa
Ileellodm Tauri,aut Leoms , autijs temporibus,quibus differentiaª \em numerorumuSC calculi: (3( hac methodo vſi ſunt tan—
“ªct-'ºr- declinationum Solis valde ſenſibilis efl; ideòq: hunc ele dem Capernicm fed adhibens locum Solis in medietatp
gerunt Regiomontanm lib.z .Epitom.Alm.Prop. x 4. Caper— Scorpij,nec eum à Refi'actione emendansxSC Tfi-meon
mcm l.; .capa 6.N0nim- in Theoricas Purbachi) Annot. i. gomonlanm, liz/fu: Byrgius, 8( Snellim locis ſuperíus ad
pagdo I. Dame! Santbecb de ObſeruatProp-9- TyC/:a to— ductis, ſe d e]igentes
tſiractionum . loca. Solis obſeruati extra aleam Re
mo Llªrog. cap. I .à pagan. Langamontanu: lib. I. Theo
ticor. capa.. Lambergim in Ptogymn. de Sole; Snellim, &e
!Ii/Zu: Byrgim in notis ad Obſeruat.Haſiïacas, &C Metius
in Theorica Solis cap.8. Tertia , y Naſim Metbadm Inuecti—
Sir Eccentiicus ABL B
gana'i Ecccmriaſitatem, (ct APO
D, deſcriptus ex centro '\
O , 8C centrum Term: gmm Sali¡ .
ntq. Ecliptícç C,per quç
centra agatur diameter T Ill. Facilior igitur, nec ita multis errorculís obnoxia.; Nºſtm Mz
BD, GC per C,duc:1tur lí— R eſt methodus uoſtm , quam ſequenti diagrammate , &U :boda: .
nea Aequinoctiorú AL, L cxemplo perſpicuam l'c ddo . Sit Ecliptica ABPD , de— _
ita vt Eccétrici punctum {cripta ex Terrze :1C Mundi centro T , 84 linea [Equino
A,fit ſub Arietc,& L,ſub P 'ctiorum BD , linea verò Apogei AP, in qua Eccentrícitas
Libra: fitq. portio ABL, CT, 8( centrum Eccenttici KMVN, fit C, quod iungatur
maior , 8C reſpondens D interſectíonum punctis M, 8C N , per Eccentríci Radios
tempori , quo Sol plus _ ' CM, SC CN : erit ením MCN,Ttiaugu[um Iſoſceles , 8C
' m0ratur in ſemicírçulo Botealiªquàm in Auſtrali ; qui ar Per ſ. Primi Euclidi: anguli M, tªc N, xqualesz ſitq. Apo
V gcum
I
I

'- I s4 L'IB‘E R -TE R T-'IVS D E S o L E o'


- geum Sol-is K, ſub Eclíptíca' pando A,& fit Pcrígeum V, fuit lªm; Solis in $2 Gr.1!. $6240". ó" interaallum ad
fub P-, \ítq. orferua Acquinoflium Autumnal: Dierum 49. kor.¡4. sac Ergo
LA.
mm momcnruim malus verus , ide/l angulu! LTD›Gr. Iz 1.56240". Ó' Me
Acquinoctij Vemi dia: , ide/l angulusS C 1 , Gr.48.ç4‘. 36". Ergo angular L
fact¡ in D a 8e Au— num 1TM,Gr.48. ;'.zo’t (7" M,fuit et inpriori exem
tumnalis proxime p/o (ir. 1.58210". igitur dantur anguli MIT, nee mn..
præce dc'tis,am fub S 1 C, Gr. 129.58’.50".ó* MIS,neenon CIT, Gnço.
fequentis fact¡ in.. x ', zo”. quare Aeqaaiio C S 1, e/l Gr. 1.6'. S4”.
B 2 6( prcetcreà co Prímò ergo in Triangulo S I C , ex latere S C z feu Ra
dé anno tertius lo diº 100000- Ú‘ CS1, Gr.1. 6'. $4". v SIC, Gr.12.9.
cus Solis lógè ‘a Sol— 58'. 2,0". inuenitur Trigonometrice lutus 1C, partium zgyy.
ſtíu’o z putà cum cſt .qaalium C S, aut C M, e/l 100000. Ergo M I › eſ?
in Signo Tauçi, aut partium 9742;. Dcindc in Triangulº M l T, ::almera
Leonis , ſi lis citra.: Ml, 97413.0* ¿”gn/ix \WTI , Gr.48.z’.zo". Ó‘ M,Gr. 1.
Acquator-aut ſi habitas vlrradn Scorpio aut Aquan’offltq. 58'40". inuenitur latus TI z partium 452.7. Tenió im
locus ille punctum Eclipcícae I., ſub quo Sol in S, ad quod Trial/gala C I T, ex [tz/tribuſ 1 C, 2.577.@ 173452.7. Zum";
duc ex Tºme centro liueam veri loci TL, 8C ad Solem S, @ª ªngulº C 1 T, Gnço 1’. zo". inumimr C TzEccmtrici- cita: lune
cx centro Eccentrici lineam motüs Medi) CS . His pera. ta: partium 5491.6” angular 1 TC s Gr.34. 2.7’. 36". qua ¡mmm,
ctI'Szopcrªrc vt in infrafcripto exemplo . dempro ab ungula L T D , qui era! Gr.1 31.56240”. relin
quitur ¿li/[amm loci Apogei A , ab initio Aricª) D , ¡de/l Et Apagª¡
angular A T D, Gr-,97-I.9'.4". quare Apogeum Salis fuit ¡"W v
E X E M P L V M. in C;mori Gr.7. 29’4".
Mºthodiz. Ob has d" alía: obferaarione: u quibus nunc rompen’, [[4— D .
rui media electo Eccmrricimnm par/¡um 44.60. qualium n
0: Anna 1646.011jeraaaimu: Aeqainofliuni Au Radius Eecemríci ell 100000. quantamferme repereru "¡fl-mm .
zamm' in B, die 2,1. Septembris bom puff meridiem AlbategníuszÚ' Arzahelfuiuw air Regiomom.4oz.ç'a'ſide— ó. ¿md _
Bonania I 4.- $6'. Ó‘Armo x647. Vernum Aequinofhum.» rationum , quefuit 546 s. Apogtum -vcro‘ ren'nai in cancri
in D, Marti] die 2.o. hard nec po/l' meridiem ibidem. Ghz/14.26%ler.7.M.1.6. Efl autem fere medium..
Ergo Sol in Signi: Auflralibu: , feu in aro-u Eelipn'ca B P inter illud , quad lyoc anno dam Rada/plain.: in cancri Gr.
D , fait diebus I78. hora S. quibus ex rabula Medij mon?: 6. M. 30'.: z". Ó‘ Luz/Ibergiam Cra-48'49".
indican' cap! 7. refpondet area: Eceentriei \M V N, Gm
duum 1 76. 3’41". Ó‘ tantus el? angular M C N t Ergo an
gali ad bafim M N , per zz. PrimiEuclídis , fimr finial .Zegarra Met/iodu: inaefligandi Eeeentri.
Gr. ;.ſó’ I 9"- quad e/l complementªn¡ ad duo: rector, Ó' fin eimtem _, (7* Apageum Planeta .
gillutim 114 a :ſf Gr. 14829"; Ü' reflduum ad circulum
integrar”, nempe area: M K N, e/i‘ Gral-1844619". Bullialdmlíb.1.ſu:e Aſtronomix cap.zz.& líb.z.cap. PMI-:irá
Anna porro' 1646.0b/eruauimu: duobus magnis quadranti 1- ex View duobus Problematjbus demonſtraris in a Viª‘ ò*
bus Bertone}: in meridie diei 2.8.1qu Salem S,fiib L, Gradas PºndíCUlª fecundª APºlloníj Galli, hanc mcthodum.. Bºl/‘ªªª
Leoni: ſ. 14’. quare area: L D , ide/l aagulu: L T D , fuit pi'oponit, Ellipfis quidem Hypothcfi accommodatam z ªªª/"ºdª"
Graduum nſ. 14'. lama enim erat Longitado ab initio fed tamen alijs etiam dcfcruientcm . '
,Ar-im": : (F angulu: re/iduu: adfemieireulum , i: efl L T Sínt data \ría Pla- -
,B , fruit Grad-$4.40. Interuallum matema meridie huius 'nºtre loca obfcruara
obferuariani: , vfij. ad fequen: Aequinoe‘lium in B >fi4it dic C, D, B, in circulo ex
rum {6. bar-.14. M.ç6’. quibm' rc/jnmdct motus Medita, A, dcſcrípto , nam cx
nempe area: S M , Ú‘ angular S C \11 a Grad.çç.48'z 4". ínteruallo obſeruatio
Ó‘ [ic natus efl angulu: 1 C S , cum idem fit ue angular S C num dabunrur mo
M . lung: nane angulum Ma Grad. 148210”. ungula M tus Medi), acq. adeb
TL,, Graduam $4.46’. O'fitſumma Gr.s6.44'.xo". qui arcus CD, ¿Se DB—,.
muta a Grad-180. remanet angular M 1 T, (iv-.uz. 3C inde ex tabulis Sl—
15250”. timemus Mary-¡¡lux ad vertieem S 1 C; angulu: nuum Chorda: C D ,
autem T1 C , erit (ir-46.44'. IO". Ó’angulu; S , nempc.) ac D B, 8C compoſiti
Aquatic) . erit Minator.g i236". Habemu: ergo abſq. !a arcus C D B, dabitur -
bulis Smuum ant Cbordarurn , omnes angulos , quibus Chorda C B: 8C quia per zo. Tertii Euclidí: angulus ad
indigemus . cétrú, qui metitur arcu circuli.du us eſt ems, qui ad cir
Primo flag-in Triangulo C IS z datur Radius Eccen cumferentlamgideo angulus CB ,dímídíum erítarcüs
trici C S v par/zum I’JQOOO- aungam S 1 C , Grad-i 2;. C D,- 8c angulus D C B , dimidium arcus D B , datí . In
¡ g’. go". Ó' 1 C S , Gr. ç suani 4". quare tenim angulus S, telligatur nunc ducta diameter F G, ita vt cüm è datis
por 52.. Primi efl Gr.0-i§".56".loineper Trigonomerriam punctis C, D, B, demittentur normales C K, D H N, BI
mueniiur C I , partium 191 z. {— quibm* dempti: a Radio C M, ſegmentum diametri K I, ad {cementum H I , emm
M , partium 1ooooo.relinquizur M 1 ,pam'um 98086. liabeat rationem , quam Chorda C B, ad E B, er Vleta
g. cam qua latere , triangula M , Gr.1.ç8’. I º". Ó ungula Problema; nimirum ex differentia motüs Me i) :lb Ap
1 T M a ide/l B TL, (II-.$4.462 colligitur 1 T, partium parente , fit in diametro F G , pars K I, differentia mo
4084. ;— ó" Tandem cum hoc lutere , Ú latere 1 C , Ó’ an tüs Mediiab Apparent: intcrualli C D B, at intcrualli
zceem-n'n'- gulo T l C , Gr.56.44'.10'f. inuenitur 77 C , Ecccmricita: D B , differentia Medi¡ ab Apparcnte lit H I. Fiat igitur
7“ ¡“Wim partium ¡431. qualium Radius C K z eſ? ¡00000. 04n vt Sinus femiditfercntiæ motus Medii 8C Apparcntis , in
“W‘ - gala: LTÁ, Gr.17.47’.4í". qui fablam: ab ungula LTD, tenullo C B, refpondentis *,ídeſt vt K I, ad ſcmídífferen—
oracla/rm 12.:.14’. relinquit Angulªr» A T D , ov arcum tiam motus Medi¡ 8C Apparentis, interuallo DB, refpon
Apªgª' lo.
A l) , brad.97. 26'. r s”. qua ell di/Iafltia loci Apaga' So dentemanempe ad H I z ita Chorda C B , ad porrionern
em . larii A, abinirio Aria… D . Quart Anna 1646. die 2.8. eius E B : ſIC enim in triangulo E B D , data erunt latera
Juli] Apaga-Im Salí: erat in cam-x Cir-746'- l ſ" E B, 6C D B, Chorda arcus D B, 8C angulus E B D, quem
diximus dimidium cſſc arcus c D: ergo per Trigono—
aEXEMPLVM II. metriam non latebit angulus E D B , qui duplicatus net
2.0. Tem'¡ Euclidi: dabit arcum BG N , cui li rubri-alia
¡"mw"! IV. I’rfit: eadem Anna I 6 4 6. Augufli 4- Magni: tur arcus N M › qui eſt æqualis arcui DB, relinquetur
EMV…" ' R quadrum/lua diflemria meridiana Solis d verti arcus B M , cuius dimidium eſt B G ;qui arcus additus
ce, cuytulhmoniu1 fuit (¡auna/.50". fed dempti paral D B , motuí Apparenn' , dabit arcum G D, vndc notum
laxi med ;ºª-fin": Gr.1?. 1422.0”. G' Declinatia Barca Gr. crit complementum LD , ad quadrantem 2 nutcrzmlt
17.15210". vnde papae Ola/¡quitara Eclipzica (¿mz- zº'. l ergo à loco Planetas Apparcmi D, arcus L D, 6: norunu
erit
LIBER TERTIVS 'D E s 0 L E. I ;5
exit Apogeum ſeuprimse
Aphelium L, cuius linea Solſtítílím obſcruato, Methodum Bullíaldinoſtris Ob Bxè'plum
¡òſemíffis totius iiim-qualitatisa hoceftefl:AL . P01"—
díſtantía fermonibus numero ;.reccnſiu's hoc modo ap licat Rpm 05ſ…
Vmbilicorumà centro Ellipfeos, eſtlínca AG,qu:ein Paula: Cafatm'. Sit ex centro O,deſcríptus círcu us M B rationibus
uenitur hoc modo . ngrre nrcubm motus Appnrcnrís L C , ¿ªc línea \Equinoctíorum Mediorum ſit B C ~, im vt Aquino-..
aialibuà' o
C L. dillantiæ ab Aphcho, & L B ,Sínus rectos K A, &z \Equinoófium ver
ó"
A I, 8C adde illos in vnam fummam pm Sinu K I, quam num ſir in Cínſi
Autumnal: s &UB,
refetua pro Díuiſore : deinde pcr Sinum torum multipli
ca Sinum Scmidifl'erentia: motus Appatcntis , «Se Medii, ac tertius locus So
teſpondcnrís arcuí C D Bmempe l( 1-, Sc product-1m dj— lis medius ſit A ,
uide per Dimſorem referuatum , ¿Y prodibit A G . og qui connectatur OTI
duplicati ,habebis diſtanu'am Vmbilicorum F G, feu in B z (Y C . Dcindc
‘aliorum Hyppthcfi Eccentricitatem totam . quia ex O‘Dſcrua
Sed quin fatetur Bullialdus arcubus C BJ) B, nec Me tiene dantur mo
dium nec Apparentem motum ttibuendum arma quod tus tum Veri tum.. i
Planeta in circulis fubeat tantum femiflem prima: im: Medij in exemplo
qualitau's ‘, ideò ait confiderandum elle Plane-.tam tan I .numerí ;comm
quam vifum , non ex altero Vmbilicorum , fed cx centro que medium arith
Ellípſis , «Se fumendum effe medium Arirhmcticum inter meticum, ideò iux
Medios tk Apparcntes motus . ta hoc mediü dan
tur Arcus A C, G1-. '
~EXEMPLVM BVLLIALDI. l 16-45-71”- ,'- 56 A B, Gr.çç.1 7217”. & totus arcus C A Puno.
B , Gr. 18 1.; 8'.9”. z- ídeòq. anguli A B C , Gr.6;.2.o’.2.6”. Tem'j Lªu ~
V. Xempln farm/ſé clarior fiet praxis : Tycho .Anno {- Sc ACB, Gr-z7.;8’.z 8”. ;— 8c BAC, (il-.90.5 9’.4". Z— arq clid.
1 s 8 8. obferuaair d C, mediemre g , ad D, medie ad eò ex Sínuum tabulis dantur , Chorda AC, I 73; ;795
tatem $2 z dies inrerlapfln 94. bar. 5. SS’. quibus conuenit qualíum Radius fic 10000000. 8C A B, 927M ;7. ¿Y BC,
motus Aledius Gr.92..g z’. ;4"ſed mutus Apparem fuit Gr. l 9997 O46- Hínc línea BC,díuidenda eſt , im vt B C p ad
90: A: à D , medicum ¿Z, ad initium e B , dies 46. B D, ſit vt Sinus fcmidifferentiæ inter motum Medium..
[jºr-.940'. quibus motus [Medias (ir-4 5-44'. 16".ſed Appa Vemmq. conuenientem toti arcui B A C, ad ſinum femi—
rem' (jr-45 . conuenit; d medio autem d’, ad initium a di ffcrcntíre inter motum Medium Verumq. arcus A B -
dies I40.hor.1 g. z S’. quorum motus \Ue-dim Gr.1 38.37'. Eſt autem prior ſemidífferentía Gr. I . $8291;— cíuſq. Sinus
~ go”.fed verus Gr.1 ;ç. refiiondem arm! C B . Medium. 5 4 ;641 .poi’ceríor autem Gr.0.31'. i 'f'.ciuſqSínus 90998
autem \Iritlamctimm ¡mer motum Apparente,» cu verum Ergº vt 34.3641. ad 90998. ita B C, 19997046. ad B D ,
arcus C D, ej? Gr.9 1.26247". cuius dimidlum cfl angit/us ſ 19ſ s 2.6. Ducatur igitur A D, qu. in L, 8: ex O, centro
CBD,Grad.4. ;.43'.; z". At medium Ark/¡march D B’ circuli excitetur ad ipfam A L, perpendicularis OI, quç
eli Gr.4$.zz'.8”.mim dimidium efl ungulas D C B, Gr. 2. 2.. _ vrrinq. producta donec Deriphcriam attingat , dabit día.
4124”. Quare angulªr C D B, efl Gr.1 1 I.; $227”. Deni mºſl'um HG, in quam per endicularis OM, erigatur
que medium arit/ameticum arcus C B , efl Gr. I 56.48 '.5 g". cx o ;&ex Dunctis B, dc , demirrmirurperpendicu
Chords autem refpondentem pradifli: armbu: funt C D 2 ¡ares BF, si C T; quæ ex diametro HG z abſcíndunr
71597. DB , ;8 ga g. C B, 92.983. qualium Siam mtus fegmcntum SN: ita vt qua: proportio eſt ípſius B C z
efl l coooo. Ñ ‘ ad B Dz ea ſit N S, ad IS . cum enim anguli ad S, 8c N,
Deinde differentia imam}: Addiſ', Apparemi: in pri fint rectí ac arqualcs_ , linear S B , 8C C N , funt Parallel-T:
ma interuallo C D , eſt Ghz.; ;’.54”. cuimfemi/fi: efl Cr. l. . Pºr 27. Primi Euclidisz atq. adeò per 2.9. eiuſdem ſunt
2.6’;47”. 6‘)" huius Siam efl 2. ç :4. refpondens ipfl K H', dif :equales anguli S B X , 8C X C N z anguli autem ad X a
ferenzia veni diilarum matuum in fecundo interna/la D B , per I g. Primi cùm fintad verticem , funt çqualcs . Sunt
efi 4.4,’. I6”. ciufil. dimidlum 2.2.28”. quarum Sinus 64.1..” ergo triangula B S X,² 8C C N X , proponionalia per 4.
fpondens ipfi H I , Ó' tandem differentia morus Medi] o ScXIÍ: et quia D I, cadit perpcndicularitet in Diame
Appareutis in tºta inreruallo C 1) B , eſ) (ir. z. 37’_ go", m_ tmm H G , adcòq. parallela eſt ipfi S B, ſccat quoq. pro
ius dimidium Gr.1. 48'. isl/quorum Sinus ;168. regum portiomliter latera trianguli B S X, per 2.. Sextiz 8: trian
dm: ipfi K 1 - gulum X DI, eſt proportionale triangulo CNX. Efi:
Hixpmpamti: ,fac’ut K1, 3168.421 CB, 92.983.1'rru etgovt CX,ad XD; ita NX,- ad XI: erºoêc com
H I, 644. ad aliud ; (’Αprodibit E B,parlium 18901. eum ponendo ,vr C D, ad XD; ita NI, ad X I. Ïcd vt XD,
quo latere , o- lam-e D B, 58 56ſ. Ó’afigulª D B C, (fr-45. ad D B; ímXI, ad LS : ergo ex æqunlivt C D,ad DB;
4;'.2.;".inuenies per Trim/¿valorara analjfim angulum .E im NI , ad IS: ergo tk componendo vt C B, ad D B;
D B, Gr.2.8.4'.42.”. mim- duplum efl arcus BN, Gr. 56.9'. ita N S , ad IS . lam verò in Triangulo A B D zv habe
2.4”. mªſ? aufcra: N M, ide/l aequalem ipfi D B, Gr.4 ;. mus angulum A B D , Gr.6; . zo’. 26”. g (k latus A B a
2.2.28”. abizur B M, Gmo. 47’.16”.cia/q. dimidium B 9279537,‘ 86 B D, {2.9; 32.6. vt ſuprà inucntum . Q1}
62 622522.525 8". cui additus D B, Gr.41.2.2.’.8". dat -D G , rc per Trigonometriam Angulus B A D , eſt 61:34. 2.1’.
Gr.ſo.4ç‘.46”. cuius eomplemmtum ad quadrantem dat 4;”. 2.8’”. Ideòque per 2.0. TertijEuclidi: habemus du- _
arcum L D, Gr. 39.1 4/14". ergo hºc arcu dmupta ri Leoni: plum cius arcum B L, Gr.68. 43'. 2.6". 56”’. à quo fubtra
gradibus I g. rel-inquitur Cancri gradus ç. 4ç’. 37”. cm' fi hendus eſt arcus F L, quíeſt aequalis arcuí AB: nam.
unfems dimidium :JIM-remix motus Ver¡ 0'“ Apparefiti: , Iincmn A L, fecat in I, bffariàm &orthogonalíter Ra.
fecundo imeruallo refpondemi: , quod erat 2.2.18”. remanet díus O H, per z. Tettíj Euclidi: , 8: per eandem B F z
L,L0cu: Apbelij in 0:9 Gr. m z’. 1.9”-ad Amzum I s 88. ſecatur bifariàm in S, ideòq. arcus B H, æqualis eſt
Pofi‘rema‘, quia C L, efl (fr-$015219". cuius Sinus KA, atcui HF , &C AH, arcui H L; ablatis ergo vttinque
77042.. ei L B, G'r.84.36_'.31”. cuius Sinus/l I, efl 995 S7. :cqualibm BH, H F, remanent AB, 8.: F L,çquales.
(‘J‘fumma cfl Sinus K1, 176 i99. Semidiflermtia aun-m.. Eſtígítur FL, Gr.“. 17’. 17”. quo dempto à BL, re
motus filed! Ó‘ Ver¡ reflwndcn: arms' C D B , ide/l K 1 , manet BF , Gr. 1;. 2.6'. 9”. ſ6’". cuius dimidium BH,
fiqzr/i iman_ afait ;168.ſi fiat 'Ut !76599. ad 100000.2'ra eſt Gr‘.6.4z'.4”.58”’. Huic ſiaddas A B , Gr.“. 17’.r‘_;".
168. ad aliad; fiet A G , partium I 784. qua efl difluutm fit H A, Gr.62..0’.2.1f’.g8”’. ldeòq. complementum cum
Z’mbilicorum a!) El/ipfi: centro , feu ſemiffli: prima: inaqua ad quadmntem eſt arcus A M, 6122.7. 19’.;8”.2.”’. ve
-1inni: . Qaare tom Eccentriciras in HJ’porhcfi fimplicis Ec— rus autem locus A , fuit Leonis Gr.5. I4’.Cuius diſtantm
¿erm'z'ci , efl z {68. qualium Radius Eccentriu' efl 1 ooooo. ab \Equinoctio C , eſt Gr. Il g. 14’. cui ſi demas Arcum
A M , remanet C M , nempe diftantia Apogei Solis ab
EXEMPLVM ALTERVM. initio Atietis Gr.97. 14'. 2.1". 58"’. quæ per merhodurg,
noftram inucnm cſt Gr.97. 2.6'. u". Scdſi iuxta Bullial
VI. Ed quia plerumq. ſolcr ad Eccentrícítatem, &U dum fubttalms femidifi'erentiam motus Veri ac Appa—
Apogcum inuefligntio procedere ex Aquino— tentis interuallo AB, rcfpondemis, quæ fuitGr.o. 51'.
óhomm obferuauombus vnà cum loco Solis Inter ea , \SC 17”.remanct díſtantíaprxdíctaGr.96.45'.5". Sed hoc
v 2. nafci
!$6 LIBER TERTIVS D E S' 0 L ' E.
riafcuur ex iHo Medio arithmetico , quºd non afl'equítuf Apogeí‘locus , fed eciam !Equatio maxima Eccent'ricita—
,tigorem Geometricum . i ' ti reſpo‘ndens ; quam quidem Eccenrricimtem, arq. adeò
.V_Il.' Eccentricitas aurem in hac Forma , inueſtigatur {Equationem maximum mutabilem eſie aliquidocent,
dim^1dioEccentriCitatis, quod exhibet in precedenn’ fi vc poſteà cnarmbimus cap.26. Eccenrriciras verò hic ex
gurªlinca O H, quze eſt diſtuntia Vmbilicorum à cen rimitur tribus modi: , videlicer in parribus ſeu gradi
tro Elllpſc os . Qªonjam ex dictis datur Angulus B A C, bus , qmlium Radius Orbis , ſeu ſemidiameter Eccen
Gf-QO- 59'* 4". 4V". 6C Angulus B A D z Gr.5 4. 2.1'. 43”. tríci , ſeu media Solis diſtanria à centro Terrx fit 60. dc
13"’. hoc ſubducto cx B_ A C , reiinquirur Angulus D A inde in panibus , qualiumidcm Radius ſir 100000. po
C › Gr.5@ ;7'.z¡". 17"'. cui mquatur alternus A C T, pel' ſtremò in ſcmídíumetrís Term: . Toni-…1m verò Anton.
2,9. Primi: ergo ªtCllS AT , cui inſiſtir ad perípherium Maria de le'ta, videns Eccentricitatem prope‘ accede- tintº-*9'
¡mgulus A C T, eſt duplus , ideòq. Gr.1¡ z. X4142". 34”'. re ad partes 36$. qualium Radius fit Ioooo. hanc prreci- MU“ de
ex quo ſi demacur A M , G12174 9'.; 8". 1"'.re11m11ec M T: sè elegir, vc effet tot partium, quot ſunt dies in :umo Rbª‘ªſiK—
Gráfç. l $24”. 31”'.cuius Sinus eſt O N , 996 567;. Wuia communi, leuiffimo ſzmè fundamentozcüm aucto, vt 'mªmª'
vero arCUS A B , eſt Gnçç. i7'.17". 5C A M , Gr.2.7- S9’. fieti poteſt , Radio , &c ſacto l ooooo. non tamen :Ingea
58“.zª‘. totus arcus B M, eſt Gr.85. 16’. ſç".z"’. cuius Si— turnumerus dieuun anni decuplò; nos \amen vt Radium
nus OS, 9931338. Si ergo addanrur N O, &Z O S, ' i'euneremus 100000-, Eccentricitatem Rh-:itenſem vni
crit tota N S, 1989701 l. Fiatcſgo vr NS , ¡989701 I. cyphrà maiotem, quàmipſe, fecimus incius ſentenriê
ªd Radium ¡0000000,- im Sinus ſemidiſt'crencix motús referendo..
Ver¡ 8C Medi¡ , reſpondenu’s interu-.Illo B A C, qui eſt
345641.3d O H , 1 72.710. ſemiſſem Eccenm'citaris , ſeu
diſtantiam Vmbílicorum à centro Ellipſis ~, qua* duplica SCHOLION.
ta_ dar Eccentricitatem \0mm ;45410. ſedgiiumptolh—
, dici ¡00000. fic 3454.proxima i111', quam numeroçſta— ' Ende-[inm- Lampade z. Armmrum Calcflium , ait .*
\mmm 3460. Cclerimtes Apiidum ſunt ad inuicem in ratione
ſexmnmria (uni-um Excenti‘icitatum , quod etiam Cªrmina
hºc indicar .
.Quinta Metbaa’m Inuefl'tlgmdi Apſidibus ratio dar ſcxtanmria legem .
Eccmtrz'citatem. Sextanmriam ratianem vºcat , c im¡ ¡¡ropa/¡ti numerí r4
, dix ſexíc¡ ducta ¡llum crear: 'Ut mame-ri 64. rªdix 2.. eſ) ſcx
szlgriM, VIII. K lma in comment. Martis à cap.2.;. ad 2. Y, tantaria, quin 1.. per 2.. facixmt 4. o* 2.. per 4. duéli 8. 2..
:bodª: . ªffumít trºs olis díſtamías , ¿Y Apogeum Solis , 8( inde per 8.16. (‘F 2.. per 16.31. CF" 2.. per zz. 64.. i'mſèx progrííi— ~
expifcatut Eccentricitatcm , fed incem'or eſt diſtanrizu bm ad 64.peruenimr ; fiummeri 71.9. [arrªy/taria ra ix
Solis , 8C Paraüaxis , 8C Apogeum Solis , quàm Éccenrri- eſ? z. Air ergo ſ¡ Ecce'mriciras Piar/m \Lſit *vt 64.411 Ec
citas: ideòq. ſatis eſt indicafle Kepler¡ loca , nec opºne centricitatem Pla-11cm B, 72.9. fare Apaga' A , motum ad
prerium eſt eius tam lubricam vinm inſi ſtere . momm Apaga-i B, -vt z. ad z. Ó“fi illud ‘0710 flan/0 Grada
IX_. Su ereſtiam vt poſt Scholium tabulam exhibea- abſòluat, bocabſolmre Gr.3. Additq. inummm áſcSolis
mus iuxtu inſigniotes opiniones, ínqua eric non modò Ecccmricimrechd biſcélamçarzium 1747.

/ SOLÍS AI’OGEVM, AEÑZVIÍTIO MÁXIMA, .ET ECCENTRICITÁS.


Llucm A in columna Annorum indicat ' ApogeumiÏ-;Ï 'ª \Equatio {Y} Eccenuicitas in ppiribus,%ulium Ra
Annos ante CRHISTVM . i In l Maxima diªs Oi'bíS &C
,z º‘ V º T º ª ª 'º l [Ii/Flçrl Sign. G. 1. n. I G. I. n. Rªmiſ?, 61?: [fl-:t-:ÍÍÏÏIC: ::il-"Tri“

Hipparchma ud Ptolem. 1.5. c.4. A. 140 Il: ç zo o 2. zz o iz ²-9 zo 4¡ S²- l 41 -I ¡163


Sedcorreó us à'LongOmótano ſ 16 o 7. S' 16:'1 Il ;O 5643 Y 4²- ' \163
A Rhetico aurem in Nau-at. z o O *X* i' *X* › *I* *l*
Ptalemzmiib.z.Alm.cap.4, ‘ 139 Il: s' ;o O 2. 2.3 0; ,1- ²-9 zo 41W- 41 *Í “68
Sed correctus à Lógomontano \ 1o z o 2. ſ 2.6: 12. 1 1 ;o 3643 -lr 4²- % ¡163
A Rhetico aurem 4 30 º *I* |I *X* *i* *X* ct"
Albategmm cap.2.8. 883 ¡I 12_ 17 o I ;9 Oi -. ²- 4 4? 3467 Ti 39 Ilo7
Sed correctusàLongomonrano 2.2. ſ; o 2. o ºª!?- 1 l 14 347° Z9 1103
A Rhetico aurem 16 zo º *P ' *1-* *L* 'X‘
Arzabelapud Copemicum 1076 :n: 17 ;o o 1 $9 o. z. 4 4? Z4“ Tiª' *P 'P
' Sed correctus à Rhetico 2.2. o o *X* i *i* *L* *i* *X*
Alphonfim' apud Nonium, 86 12. 52. :D: 2.8 4º o 2. I’o o z IS o 3455 7T; 'Í‘ ’ª‘
_ Bcinoldú in Theoric. Purbach. .
Sed'apud Mulerium pag.zzo. *P *I* *lª 373° \’ï‘ ’Ï'*
Berna-‘m'. Vuze/tenex T chone ¡488 03 4 Is’ O 2. I zſ '²- 7 Si SHS ’Ï‘ 'Y‘
ve] Longomonrani46.5(
Copernicmiib.z.ca Calculo
17. , ºjº 6 *I*4o º zI
lſlſ ¡2.
5X OI *I*
ºl l \6 º 3²3°*X* 37*X* 'Y “4²
*L*
Sed Corl‘CctuS
Reinhaldm' à ïógomontano
in Prure- ſ'A/laxima A. ' 64 :ct: l zY 448 45o 12. zzz of ?-2. zo
zo: 9 36 359²
7 417° 'Í‘ 4¡
47 ’-Ï l 141
*i*
nicis pi-XC. 17. cx i i _
Copemico lib. z. .Media 79s :n: z; 7 59 2. 7 o ¡²- ſ º 5694 4²- 73 1‘4²
CaszêCMaginus , ’
Sec.Mob.Cnn.2.z. (Minima Ióçz gº 11 $1 SI x \º ;O 1 H H 3²-19 3 *I*
Pam: Nonius in Theoricis ex 155:. 6:9 - 1 2.8 7. ¡º o z. 16 7 573¡ r-ªa *P *X*
Pícaro 8: Alphonſinis ’.ª
Tj'cbºrom. 1. pag.zo.zx.61. 1588 (p 5 30 o - 2. z lſ z. 9 2* ;S34 i- 40 -g 1 ISO
_Kc-plana Liam-cap.: \.111 Rudolph. 1 $88 03 ç zz. o 2. z 46' 2. 9 36 5600 63 »k
Sed biſcckà Eccemricicate ~ *k* 1 Z 46' l 4 43 130° ,ªl ’zª- 1763
Ex Parallaxí aurem *k* *I* i ¡50° 5.7 358 l
[Hflm Bjr‘gim apud Snellium ¡SSS ojº 5 ſ; 7,0 2. z zo. z z zz zi 91 Y X*

RESI

v
LIBER TERTIVS DE SOLE. 157
‘REerVVM TABVLA PRECEDENTIS.
'- Apogeum :Equatio Y?, Eccentricitas {Yin partibMBalium Ra
' In Maxima _ dius Orbis &a
nmſi 4d" Gr.6. Red. odoo Se 'd-I ¿din-S'
4 V º ²' º ª ª ‘º leriirIsnlsz‘g-.C. I. mia. 1. n. g. ºi. Ii. Parte: mi:: TS.; :fi-1.1:;
BullialdarexT chonisdaris 1588 03 \zz 2.9 2. 2. 41 2. 8 2.4 ;568 EL* »Y
Sedbiſſectá ccenrricitate ç 2.; 19 *i* 1 4 zI 1784 2.6 ¡è ¡460
MêgſinéiíiiESuppHªlpheánerid. ¡$88 ¿o ;zo 4g z. z 1o 1 4 z¡ 1792. ]2.0 1150
te a ccentr. yc on.
Adriaanetiut 1607 ¿o 5 40 o *I* *P 3567 *P *I*
KriſlmannminobfeMSoiis ¡$90 oi- 2. 2. 48 2. 8 2.4 3570- IY_ ul
Lºngamiïtanml.1.Theoric.c.z.et5. ¡$90 ej ſ zo O 2. 2. 48 z 8 16 ;$71 7% 4p g, 12.88
¡dl-l __ —'›—l _q

~ - - Maxima r Ir. t 9 2.9 2. 2.4 ;6 2. 31 48 4116 637%?,- III


MIZÉZ‘SÏiï᪒l-hcº- Media 72.0 1118 4o 11 z 12. zo 2. 18 56 ;85; $2. .g. 1498 g.
' º—I'llinima, !$00 K); IS 2.; 2. o o 2. 8 2.4 ;490 41 Ii*
VídelintinAtláricisbiſſectàEccêtr.l !600 0:9 ç 42.' 0'). o 0-1 2. 41'17“ g. 2.49 1463'6
RheztainoculoEnochóec. 1640 *P 2. ç zo 2. II ;0- 3650 7; 2.000
Narmtenm l 1646]@ 7 2.6 ¡gl! 59 o 2. 4 48'3460 2.54] 72-Fe— 7317

ideòq. Apogeum Solis, fex ggadibus à verfflïo colloca- '


tum , nullum errorem nota ilem potuiſie in ucere ,- fed
vndenam Rhericus diuinat Albategnium ad Eclip fes hic
C A V T XX V. refpexiffe , cüm ad Solſtiriª. 8C \Equinoctia refpexiffe fe.;
narrer Albategnius? .
De Motta Apagei Solari). Tertia opinio ſuit Apogeum Solis nunquam regredi, Act-debe!
' 8C Arzachelem potius ermffe in obferuationibus , aur in Pºt-'W qm'
l. VAT V O R de Apogeo Solis controuer— calculi prolixirate , 8C in cóciliandis obferuarionibus 4o 1. "²'" ſ“ſPª
ſias te rio . 1. An moueatur. z.. An mo aut
buirconfiderationibus, quasſerè
in hoc negocio . Ita teſtedeRegiomontana fuprà,ha- ª“
iIlo fentír Villebrardm ct *
l
ru femper directo . z. An ;equali . 4. Er
‘ quanrus fit hic mºtus . - Snellim in noris ab obferuationes Haſtiacas; concludens
#wm Quo-¡id Primum Ptalemau; lib. z, Afmag. cap.4:ci1m.. cum aapwmpnºaai , ideſt perperàm obſeruaffc , eſto Abe
50,“ ª,, Solis A geum nactus elſer in eodem loco EcllPthX , 111 neZz-a, qui annis’ 71 . poſt Arzachelem floruit , in libro qui
…MH— quo ſere repertum ſuerar ab Hipparcho , videhcer in Ge— infcribitur Initium Sapientia afferat, neminem illo \TCUIO
z, z min. Guſ . zo’. non Ñeſt auſus motum illi vllum ad fcribe— in obferuandis Ctrii moribus cum Aizachele fuiſſe com
re , quaiem Apogeis quinque Planetarum tribuit: qua in parandum . Geber autem Arzachelis calculos fufpectos
re excufatur à Cardano apud Danielem Santbec/aium lib. habuir, eò quòd eandem cum Albaregnio Eccenrricita
de Obferuatione Prop.9, mteruallo enim tam partio tem— tem, Se tamen longè diuerfum Apogeiiocum deduxeiit .
poris inter fe & Hi parchum, videiicet annis 2.80., innití Sed 8C Longomontanm Lib-l. Theoricor. in Comment. de
noiuirmec ob exiguam differentioiam quee ab inſtnrmen— Sole, quanquam p'utat vtrumq. errafl'e ,magis tamen Ar
ris oriri porueratmouos in C0210 motus comminifci . Al Zachelem,eò quòd Apoºei progrefſus à Proiemzeo ad Al
bategnim‘ auté, 8C ccrteri deinceps Aſtronomi, cum Apo bategnimn magis con oner progreſſui ab Albaregnio
geum manifeſtè in confequenria Signorum progreffum.. ad nos .
deprehenderint, moueri illud,licet ientulo nec ſtarim fen Quartaígitux opinio eſt Apogeum Solís femper pro—
ſibili moru affirmíirunt . Nos-cerré illud Anno C H R I— ' gredi; 8C apparenrem illum regreſſum par-run Aibaregni).
S TI ¡646. vr dixicap.2.4. in Cancri Gr.7. 2.6’. Iç".de partim Arzachelis fallacia- in obferuando aut m fuppu—
prehendimus; ISC ali) Aſtronomi huius ac prxcedentis fa: tando ad fcribir . Ita Langomontemm loco nuper ad du.
Culi, vno circiter integro Si no progreffum à Prolemaico cto . Tyeba autem conrtouerſiam hanc diremprum iri à
loco; vr ex przecedenri tabu a liquer . fe pollicetur tomo I. Prog. pa .z 3.’ fed cum priüs mors
Il. Second-a;- conrrouerſix feminaiecír Arm/:el , qui è viuis diremiuquàm hoc pm are potuetit . _
licet Albaregnio poſterior annis 1 95 . repetir tamen Solis III. Mod arriner ad motüs huius zequalitarem , earn.- lªdª"
¿anh- Apoqeum propius initio Arieris ,. quàm repertum fuerat negant omnes ſerè z ‘lui Eccentricitarem variarmut mo- ‘ª‘ 'ªf/ª‘
rum Fixarum 8C Augium inxqualem dicunr, de quibus
¡¡.3 ºp…“ ab A]bategmo_. Albategmus emm Anno C H RI S T l Capire 2.6. 8: 2.8. Arſiillud poriús nos vrger, vt quanrus ſi—t ¿Pº-ª“
¿e "gn/ſ, 88 zaiactus eſt_ Illud m _Geminon Graz. 1 7'. ar Arma/:el
¿Pºzª- , Anno 1076. in Gemmorum (_;r.17. ſz’. Hinc quaruor morus Apogei Solaris definiamus, id enim pernecelſariu
opiniones orrze . Prima fun ipliufmer Arucbelinnempe eſt ad Anomaliam , 6C \Equutiones morüs Solis . Quàm
- Apogeum Solis modò progrcdi,modò regrediaSC- quidem verò id incertum ſir,conſtat ex dictis hactenus , 8C vt di—
motu inçquah,eò quòd à l’tolemxo ad Albaregnium an mirſos ſaciam Albaregnium 8C Arzachelem , adhuc non
nis 740. progrelfum videretur gradibus 1 6. 2.7'. ab Alba quuet an Apogeum Solis in Geminorum Gradu 5;-. fuc
tegnio autem ad Arzachelem annis I 9 z. regreſſum gra rir Ptolemxi tempore,an potit‘is Hipparchi : Nam ſi Pro- Mºfª’ A‘
dibus 4. 2.7’. Ideòq. excogitauit circeilum , in cuius peri Iemaºi,frmr ab Anno CHRlSTl r ;9. ad noſtram obfer— Pºl" ª'
pheria centrum Eccenrrici Solis niouererur antrorfum. uationem,anni 1 \07. quibus progrefſum eſtA ogeum.. Zªg?:
retrorfumqalrernatimêc fic Apogei motus vnà cum Ec— Grad.3 I. ;6%. cum nos iliud Anno 1646. nacti ſimus in "f-.MMJ
cenIricuate variarentur , vr indicanr Regiamantanur lib. z. Cancri Gr.7. 26'. 15". fed abiectis lſ". 8C refoluto pro
Epitomes Prop. 1 z . Naniur Annom . in Theoric. Purba greſiu in Tertia fcrupula,68 97600…. 8C his diuiſis per an
chij,r\': Capernicm lib. 3.cap. 16.ac 2.0.eandemq. fentêriam . nos 1 $07. inuenitur Apogei motus vn¡ anno congruens
de regreflu Apogei Alphonfo Reg¡ afpergir Auguflinm Minuror. 1'. r6". 17"'. Arti fuit Hipparchi tempore, nem
Ricciur ¡n traer. de motu Octaua: bphzerze . pe Anno ante CHRISTVM !40.in GeminonGLç-g—.cr‘im
. Secunda opinio fuit Apogeum Solis femper progtedi 5 ſinr ad noſtram obferuarionem anni 1 786. ac penè 1800.
”Mªlª" fed Albategnijobferuarionem , Solſtitijs innixam , falla per hos diuiſo eodem progreſſu Tertiomm 6897600. fit
;u’íº cem fuiflè . Ita in Thcoricas Purbachij Noniu: Annor. 1. ' annuus,ac Medias morus Apogei Minut. r'. z", filª¡ At
¡¡¡lªm _ .Se Reir/boldas p:1g¿4 1.8( lqacbrmm Rbeticm In prima nar qui Tyebo ex interuallo annorum roº.tanrummodo Inter
\ ratione de libris Lopermc¡ , addcns Albaregnium nimis fe Bernardumq. Vualrberum, colligir motum annuum..
‘liberè abutimyſterijs Ath'onomizc , GC perperàm elegitſe Apo‘gei Solaris Secundor.4 s". quod vr notar Lºngºmºn
Eclipfes Circa longitudines medias, nou Circa Apogeum, tank; in Cómenrario de Solemon congtuit uoſtro feculoz
nec
'158 LIBER 'TERTÍVS D'E- SOLEÏ
73$…, nec motus cam lc'ms debuít ex tam btcui internallo armo;
fibalma i» rum deriuarizcilm ne ex annorum quidem :Saintmmllo Apaga' Y? Mªzm- \fuman , ac PeriodII: .
mm Apº- Ptolcmçus auſus fuerit quidquñ de motuApoºei ſt'atuere.
Sªi-r _ .IV. Et Ptªlemmu quidem lib.9.cap.ſ.cznÜit quínque Aªctºrªª Motus
l. ll. Annuus
1//. 11/. Periodus
Annorum
‘ªg-::5:2 mmqmm Plªnetarilm Augeí moucri motu Fi:‘<ar}1m , ob
.Pm-.º ¿ª affimratçm m tarditatc motiisz Ptolemmo vero lj‘Ixx Gra
mºm Ap_ dum vnum pi-orepta‘nt :mms 100.. motu proprio : Ergo Ptalcmxus o o O 0 º
:ª 505,_ .AIflaganm differentm 1 z. &multi Arabes, qm Horuerc Albatcgnim o ;9 4 o 2.1966
ſxculo CHRISTl 1 r. ac Iz. traduxere id ad Solis Au— Arªççlvel o 42. 16 14 30662. ~
gem , dixenmtqdllum annis 100. vnum gradum in 7.0 Alfiugmzur o ;6 o o 36000
_ díaco abſOIUere . ln panem ergo huíus opinionis migrfi Alp/MI/I'n¡ 0 2.6 2.6 \"4 49000
AIPfªºªflº runſ Iudziilliatq. Arabes , qui Alphonſïnas tabuIaS ex Cape-mica: ‘ o 2.4 zo 14 \07 I 7
"ºm dª_ ‘,º- flruxetummam Augcs Planetarum omníum,demptï^1 Lu Reixr'vldm ‘ o 2. ſ zz I z. ;0000
d‘m "P'mº' nàmq. adcò Solis,eodem motu moucdzquo 8: OCtauam Mic/?linux &e *Id *P UI- \4000
ſphmram affiírmímnt: Sed motum annuum Fixammêc Tyc/¡a o 4ſ o o . 2.8 8 oo
Augium duplicí de cauſa ſtatuerunt 2.6". 7.6"’. <4”. Pri— Longomantanu: 1 1 ;o 14 L 2.0958
mò quin tancum cſt Zodiaci ſpatillm , quod Sol percuriit Kcplerm in Rud. I 2'. o o - 2.090;
motu Medio, vc confeé‘tis diebus ;6 ç. BC ho¡ is g. ac mi in Epit. Aſtr. r z 0 0 z 2.0572.
nutijs ad ipſomm Annum Tropicum requiútis, compleac Lambergius I 7 zo 38-²'. _‘ 19H ç
dici quadrátemzêc Annuswt ipſi purant, Sydereus fit die Bill/idlduí o 57 0 0 l 22.7 57
’, tun'IÑzGç. boys. Deínde quia hoc affumpro motuc0m~ Vendelinm I 2. 8 2. I ‘ 2.0 864.
› à . plebiturli Mundus dmabit,rotus Zodiacus annis 49000. N05 1 I ¡o o 2. 12.43'
in quibus continentur mille 2mm' Iubilçi Iudaici, qui con Licct :Iliàs I z $2. 0 &e
flabant annís 49. integrís; Ergosc Apogeorum 3C Fixa
¡um motum reuolurionc annorum 49000. definierunbin—
genioſo ſanè figmcnto, fed figmento, abſq. fundamento . *MB-M *SR-&133 -Eºl'ºi *EºPS *SIG .. J 'REI-WI
'SWF ETS-‘WWE 'Lºbª-*Hºz BPS* Wv'kïv3~'EXªS-'E‘i°3* '81'²3'
.Angle/linux Ric-cin: pag.z4. & 40:… tribuir eandem opi
, nioncm de communimotu Angium SC Fixarum Albate—
nio, 8( Thebitio . CAPVT XXVI..
V. Aliam ergo viam incefl'erc Lºngomvm‘xmm im
¡¡m² JU_ Aſtrºn- Dan. Comment. de Sole , 6C Kepler…- in Rudºl. De Mutatiane Eccentricitatis , (yª Maxi
› - _ hinis tabulís pa .42. Conſideratis enim [ocis ac ro
ªfl' ªreffibus Apogci olis, &probabiliore Mundi cogditi mce Aeyuatiam’: .Sa/i: , carumg. W mo
Epocha , viderunr Apczfetim hoc in Mundi inicio proxi~ tm* Apaga¡ (Mama/ia .
;num fuiſſe principio rietis . (Mdní ígitur cxiſtima
rent DEVM abínitío Solis Apogeum collocaſie in ipſo I. X tabulà-ad finem Scholii Capítis 2.4. oſiu’i
Arictisóc Zodiací Rationalis initio? Igitur Apo cum.. patet, ſi ſ’candum ſit Obſeruationíbus ïro—
Solis in principio Aríctis collocêrunt Anno ante HR!— nomorum , prom traditce ſunt ; non eſſe eau
STVM Longomontanus quídem 3964.1( leru: autºm_ dem Eccemricitatem Orbis Solaris , nec can
3993. quem annum Mundo condiro ad cribunr; ſta— dem Maximam .Equatíoncm, nec omnibus ſzeculis con—
cuentes ªnnuum eius motum I'. I".ço"'.x4"’.vt Longº ſtàntcm . Nam ſxculis CHRISTI Nntiuimti proximis
monmel I’.2.".vt Keplmu; ſic ením adhibítfi correctíun inucnm cſt al) Hipparc/Oo 2 SC Ptalemxº Eccentricims par—
culñ modicà, congruerc cum locis Apogei Solaris ob tíurn 4151; Cum Maxima /Equationc Gr.2..1 z'. d eindc in
ſcruatis ab H1'ppm-cho , Albategm'o , Tychone . fine noni ſccculí CHRISTl Albatcgnz'm mctus eſt EC—
Nau/ZM opi VI. Ego verò hisinſiſtens, quandoquídem in meo Cenrricit. part. ;46çnª-,qualium Radius Ecccntrici eſt
"'ºÑ* libro Chronologico planè euici Mundum à D E O nec I 00000. cum Max. Áiquznione Gr.1 . ç9'. Coparnicm vc
vltra Annum ante CHRISTVM 4076. nec poſt aut cítra. \òinitoiam ſzrculo 16. exſuís Obſeruationibus deduxít
.z 99 ;. condimm ſuiffe z 8C inter omnes annos latitudinís Eccentricimtcm ;7.30. ¿Y Max. tEquar. Gr.1.; i’. Et fic
huius intermedios , Annum 4063. valdè probabiliter ali¡ aliter alijs ſzrculis . Certum eſt autcm , ex Hypotheſi Cmnexíº
fuíſſe íllum , quo Mundfls inijt à Verno \Equinoctio 8C Eccentrici., aut EpícyclíSolis (cuius ſemidiamcter ſcm— nº“'lfflª’flf
Nouílunio; ſunt autem ab illo Anno ad obſeruatíoncm per tanta efi' , quanra Eccentricitas in Hypotheſi Ecccn- ECM…"
noſtram , de qua cap. przkced. num.; . anni {709. quibus trici) & ex Mcthodo colligendí A ogeum, de qua dixi ::m ’ ""f’
abiniu’o Arietís progreſſum cſt Apogeum Solis Grad. cap.z4. 8C ex Mcchodo colligendi quationes Solis , de ¿Yªgª?'
97.26'.: ç”. Idcò rcſoluris his in Tenia ſcmpula, inucnio qua cap.zo.z !41.2 ;cen-um inquam , fi varíatur Ecceu- ‘p ‘ª
Annuum Motum I'. I". 10”’. quem fecurè tetinebointe tricitas, aut ſemidíamctcr E ícycliSolis, variariquoq.
:im , dum meliom quís proſerat; error ením vnius Mí— Maximam \Equatíonem , 8C re iquas omnes , quia earum
nuti in loco Solis , errorem in Apogei Solaris loco gradſis ‘ menſum cſt angulus inſiſtens Ecccntricitatí tanquam ba—
vníus circiter requirit ; nec poteſt id e uenírc omiſſione fi :,8: diuerſum Apogei locurn colligi; 8( ſi inmqunlís [it
Vníus Secundi in mo'tu annuo Apogei, niſí poſt annos motus , ſcu mutatio Eccenrricimtis, inacqualcm pariter
3600. Nunc more noſtro cxhibebimus Tabulam, ac effe motum , ſeu mutarionem tum Apogci , \um [Equa
Synopſim przecípuarum hac de rc o inionum z quas aut tionum Solarium: quae Ptoinde cauſa fiu't, vtn'ia. hzkc
¿Mm, Auctores habcnt , aut ex daris ab ip Is collegimus . Sunt efidem ín tabula in fine. ('ápitis 2.4. tibi propoſuerím .
'qui de mo- autem Auctorcs Ptºlemzuxlíbg. cap.4… Albatcgnim cap. (Dòd ſi quis vnum ex his inuariabile , reliquis variatis in
¡KAPOgai . 2.8.comparatus cum Hi parchiobſematíonczArzabel Aſtronomia pon-.It, facilè inconſequcntix a 8: inconcin
apud Regiomontanum El). z. Epitomcs Prop.: z. .SC C0 .niratis Geometría: conuincipoterit. verò radix,
pemicum , Alfmganm Diff. Iz. Alphonſini in tabulis & fundamenmm harum ínxqualitatum cſt Ecccntrici—
Propoſ.: 2.. 8C apud Riccium de motu Octauaa* Sphzrze¡ tas-,tota connoucrſia reducitur ad Eccentricttatis muta
Caperm'm: líb.z. cap.2.2.. Rcinbaldm in Prurenicis , &U cioncm , :m itilicet illa veré muretur, 8C mutacione regu
Maginm in .Theoricis Planetarum lib.1. MC/Hifluſilh lari , an irregulari : ſunç enim qui vrrumq. affiunent, 8Q
-Theoricà Solis adiectà Ptodromo Kepleri; TyC/a0 tomo qu¡ Regent . -
1 . Progymn. pag.; ç. 8C cum co Maqinm in Supplemen II. MVTARI Eccentricimtcm , atq.àdeò !Equatio- ¿quam,
to Ephcmcridum -, Longºmantamu [iba . Theoric. ca p. ç. nem Maximum z 8C harum momm anomalum eflè , vt 86 Affermtu
Keplcrm in Rudolphinis pag.4z. 8C in Epitome Aſtrono— motum Apogcí Solaris -, affirmfimnt Arm/;el Hiſpanus matan-mªi
mía: pagJ !8. Lzzmbergim in Tabulís Can. u.. Bu/lia/du: apud chiomonmnnm in Epitomc Almng. lib,z.Pro .1;. Effimriªi
in Tabuſis Philolaicis , 8( liba.. AſtIonom. CAP-2.. Fonde qui pi'optcicà introduxirin Theorinm Solis Circelfiun.- "²“
limz: in Idea Tabularum Atlanticarum , de cums opinio centro Mundi Eccenrricum, in cuius pcupheria centrum Ó“
ne in colligendo mom Apogeicx ſextanmria proponio Orbis Solis Circumfcmtur; eò quòd ali-.1m Eccentricím
nc Excentricitatum z vidc quç dixi in Scholio Capiris 2.4. tem inucnilïct à Ptoicmaica z licct eand cm cum Albªte
guil—
LTBER TERTWS DE .S'OLE. 159
guinmz_ Item Purbaclyim, &ante ¡llum Alphºn/I'ni, vt r1', nec folidiüs aflèri , quàm negar-i , aur ex Eclipſibus 8C
iuPPOmt Nom‘m Annot.r.in Theoricas Purbachiizco~ Vmbrarum incremento vel decremento, aut ex obfer—
permcm lib.-z.Cnp.ſ.).o.&11.Ge011çJoachimus Rheticur uationibus Solis , przzferrim Solſtitialibus -, neq. ex parua.
in Nm‘mt. x . de Copernici libriszibiq. Mxfllinm in Anno— diffèrentiola , que a Parallaxi ac Reſractione , aut vitio
tationibus , Ó'( in Theorica Copernicça Solis; Rain/¡0101145 aliquo exiguo inſtrumentorum oriri potuit,in lemn re
in tabulrs Prutenicis Prarcepto 1 7. Mic/Méſ N:under ¡¡L fundendas totinxqualitates: Przſenirn cum eo tempo—
Elementis Sphmrijs pag.12.4.10/èpſi.›m Maletin: in Kº. re , quo iuxta Aduerfariorum vanthefes debuit inueni
lendario Gregorimo Canto. 10.¡1m071. Maginm in.: ri taJis menfura, inuenta fit à nobis longè díue'rſa , &í ab
Theoricis Plunetarum cap-4. Theor. Solis -, Tubo tomo alijs ,vt patet ex prxcede'nti tabula ; nec Hypotheſes illa:
I .Progymn.png.; LC( ;SJ/illebrordm Snellim in notis ad ſibi, autobſemationíbus pluribus confentiant. Theo- b warim
_
Obſei uationes Hamacas *, Pin'ſciu: lib.4. Problematurm ricam tamen mutationis huius exponemm , vbi de Obli- "7”" mº‘
. . . . . . . I quer..
Aſtrouomicor. Lambcrgiur in Tlicorica Solis capJ. &U qurtqtis Eclipncç , SC Prçceffioms \Equmoctiorum Ano- ſum di…
\noſter loſephur Langim in Elcmenmli ad cnp.9. Theoricç malm egerimus . n _,
Solis . Inter hos aurem Copernicxi &C Lambrrgius deter IV. Aduªrte antem conueníre inter Capernicanosóc
minant Maximum Mediam 86 Miniumm, de quibus Lambngium: tantam efſe periodum Anomalice Eccen- Pm'odm,
confule tabulam noſtram intamen
III. IMMVTABÏLEM fine cap.2.4..
eflcte Ecccntricitatenu tricimtis, quanta eſt Periodus Anomalize Obliquítatis ó- Epacfm
dudan: Eclipu'cze a de qua dicendum eſt cap.z7. ¿²C vtramq. pari- ¿nºm-1134_
Negºne: terin fuis círculis moueri , 8C quando vna eſt maxima, E“FW‘º"
ªunar. Ee
Solis , 8C tEquat. Max.&c. cxiſtimàrunt Ptolcmus lib. z.
“Itſ
cap.z.Scaliger Exercitat,99. in Cardanum , Keplerm in alteran¡ quoq.eſi'e maximum Sec. Sed non conuenitin— ²“" ' ‘3;
¡¡0th ad fuum Myſterium Coſinographícum capa. &e in ter illos quoad quantitatem Periodi , neque quoad ini- ¡¡":3‘ ¿,
Aſtronomia Optica pag.146. 147.5C in Commentarijs tiLun feu Epocham Anomalix, neque quoad quanrita- ¡¡Í-7P'. j ,
Martis cnp.69. Longºmºnmnm in Aſtronomia Daniea.; tem maximae , aut mediar, ailt minimª: , vt videre eſt ex
lib.1. Theoricor.cap.z. in Comm. de Sole, titulo 2:19am tabula Capítis 2.4. in fine: ex qua, (SC ipſis Auctoribus
Eccentricitatis , 6C apud cum Halz'gerius Rªfikrantciurz colligitur Periodum vtriufuis , quaà Maxima ad rurfus
item Antºniª: Mariª de Rbcita in Solari hypotheſi Ra Maximam Eccentricitatem 3L Obliquitatem fit reuolu
di) Sydereomyſtici, ponens eam femper tor Pªrtium, tio, efle Copemicº Annorum Aïgyptiomm 3434. qui fa*
quot dies funt in Anno Egyptio , nempe 365. qua]ium.. ciunt Iulianos ;431 »J- ,eiufq.initium ſuilïe Aimo anto
Radius ſit mille: !ſmaè'l Bullialdm lib.)… Aſtronomiz CHRISTVM 65.completo, 8C diebUS301.Lambcr_~iº ,
Philolaica: cap. z. Gottejridu: Vucndelinm in Idea tabula autem Periodum eſfe Annorum Egypt.;ooz. fed lu ia- ,
mm Atlanticarum pag.29.quibus 8C Nos fuffi'agamur, norum zooo.eiufq. initium Anno primo CHRISTI . Sed ..r J
cum videamus non poffe hanc muxationem demonſtra pro alijs annis vide hace , 6C reliqua in fequenti cabello. .

Eccmtricitas. Valium l Arguello Soli: ' Y Anna Periadu: Anºmalie


Orlm Radiu: 100000, Maxima Ante CHRISTVM l Ó' CHRISTI Eccemricitatir - r
] Gr. 1. 1/. - v . J',
. i Maxima, 4170 2. zz zo ;49; 6C 64 53698( 6800 .,Annorum i ‘
Capermcº Media 3694 l 2. 7 o 6068 2.6 ;7 79ſ 42.16 Aegypt. Iulíanor. ‘
Minima ;2.19 l 1 $0 ;ol 52.10 1779 1653 $083' 3434. ‘3431 ª¡
_ l Maxima. l 42.16 I 2. 2.4. 56 l 6000 3000 i 1 . 3000 6000 5002. zooo
Lambergm' Media ' 3855 2. ¡2. 30~ 572.0 72.0 72.0 ;72.0 - *I* *X*
Minima l 3490 x l 2. o o 4500 1 ſool 1 ;oo 4500] *I* *X4

llum szom z 5. [Ecum- Reínboldi numero: , m't /ÃMÏJÏW


S C H O L I O N. metrum Circclli defi-rmn'r cam-um Eccítrici Sºli: ejſc 1 7'.
7".qualium Radim .Eccemrici eſi' Gr.60. hºc_ eſ) partium.:
I. G EorgJoachimus Rheticus in prim Narratiom 472. ¡2. qualium Radim xooooo. ó" Apagª' mon?: .Acqua
. .. de Librir Capcmici , afiirmat omnes Monarchia: tiomm maximum c/fi’ Gr.7. zz '. 36". Ó' Anamaliam A º
:fg’é’f‘ incxpzljc , clau centrªr» Eccmm’c¡ Solis fin't ¡ri mfigni uli gei mq. .Eccmtricimm 'Damn' in Tabulir , Centrum So 's ,
mm: º ' ªuapgmcto Circa-[II, m quo fit mom: Anamalm Ercmtri— emfiz. Acquationem \Equationem Centri, moueriq- Ciruel—
' citan; . Nam quando eraſ 'maxima ,1mperium Ramanum lum bum contra ordimm Sig-710mm interim , dum Eccm
tran/¡fic ſub ¡fuga/la ad Manarcbzam; a: pez-acta prima tricm mauetur in Canſequmtizt . At Ma-ſtlinus in Thea
quadmme , c‘umfuit Media Eccmtricita: a Mor/20mm; rica Copemicm Soli; , ex Rain/zoldª colligit femidiame
7mm Manarchiam capifle ,* confcèi'a autemfcmicirwlº , Ó' 1mm Circclli predicti 47ſ -} Ó‘ ex Cºperm'co lib. z . rap.). 2..
¿tz/fame ¡am minimê .Eccmtricitatc Monarcbiam bano nºtar Apaga¡ Soli: matum in circulº Mªnda concentrica ,
rm'mram , Ó' cºnfcfhi periºdo ndfurumm Dan-¡¡num l E annnum effle 2.4". 2.0"’. 14.”. camplcrig.fi4b F¡xarum Sphe
SVM CH RISTVM; ¡mm Ó'in principio \Mundi ra ¿mir $4000. .Eliº Reinholdus cx dati: a' Capernicº cºl—
fuiffe maximum, Ó’ Círcellum bmw eſſte celebren¡ ¡¡lam— 1134: anmmm ein: morum z. (".3 3'”. 1 2.”. Ó" Periodum annº
Fortuna Rºtam , Mim circumaz‘lu Monarcbiaz mutantur . rum paulo‘ plus çooooſèdſub Zºdiaco I 7000.
Sed ex tabellê premífiê 4d fimm ¡¡mee-demi: Capiti: can
flabzt [zac aſjertum ¡mr/e cſj'è,dummoda Cbronologiam corre— M-*SW--SKÏW MSN-Sºn
ctam tema: . Neque 'vera‘ Mundi exordium fitit Anna
3495 - aut 6000. '0.’ o/Pmdrmm in libro Cbronºlogico noſlri
Almagcfli mui , 0'” Alſyriorum qm'dem Momo-chia capi: C A P V T X X V I I;
fitb Nmº Annª 2.; s y. ante C H R 1 S T VMz \Medorum
mra'ſicb Arbace 8 17. Pcifizrum deniqſub C7r0 3’ z ſ.A7mª De Salir Maxima Declinatiam, (9* OH¡—
ante CHR]STVM.Vida /ímilç figmcmïi cap.z7.Sc/101io 2.. quitatc Ec/S'Ptim, hurt-mg. Muta
II. Vt Tbeoriam Arzac/¡elinni Cire'clli dxſcas , O** qm: ttſiane, @’ Anºmalia .
met/yodº Coperuicus inuefligárit eiur Ammaliam , mc
D: Thea non Apagar' Solis , Ó' Aequattomm bºrum , vida 1'77 Caper
riz ¡inem-I
1¡‘l Zum_ nico xpſo, [aber 1¡b.z. Grip-7.0. Ó* 21¡ -Ubi coiligzt .Eccenſri I. OLIS maxima Declinatio fit in contactu Tro
"¿u-,nu cItatcm mmzmarn pactmrn ;2. IO. (9‘ maximum pro/iba picorunhdc Eclipticmzfeu in principio Cancri 8C
Ó. Apªgª_ phereſim Apaga; mom: (vr-.7.1.82 ,S'ed Remoldus m Pru Capricomi , 6( computatur in arcu Meridiani
temcu Pmcepta 17. corrcctzr mmm¡ , C9' calculo Capcrní circuli inter Tropicum alterutrum, 8C \Equato
ci , pom't Eccmtrtcit. minimam partium 3119. L'I Magi. tem intercepti; quem arcum metitur angulus in punctis
nus in Tlmrim Solis , G" in Tabuh's Secundorum \11obi !Equinoctialibus tactus ab \Equatore , 8C ab EclíPlïica ad
l um
!‘50 LIDER TERTIVS DE SOLE‘.
illum inclinata,qui angiilus vocarur Obliquiras Ecliptiea: {e Cªptain in meridie , ſuíffe Gr.69. 4,9'. ar Brumalem Gr. ¡gm-,9
Gra’cè M'fwiç SIMM?, eſtq. raiitus , quanra maxima…, zz. çr’. vnde Colligir Obliquit. Ecliprica: Gr.2. z. 2.9’. ſi Dàm ob.
Solis Declinario,& quanra diſtanria Poli Ecllptica: à pro demas Brumali altitudini Refractionem 2.'. aut z’. 8: ad- [em-Tríº.
Diore Polo Mundi. Vidºamus nimc qua ratione obſer das vrriq. alritudini Parallaxim noſtram , fiet Obliquiras
iienrur liz, 6( an murenrur, quàue muratione . Eclipticae Gr.2.; . zo’. aut Gr.2.;. zo’. 30”. Sed hic modus
ob Reſractionmn incerrirudinem aliquam , 6C inconflan
tiam,brumalibus alritudinibus incluſainmon eſt ram pre
- Prima: Maa’ue abflrziandi'Dccliaatiancm ciſae euid entimquin
pere pollſiir. Mulrò vnius
verò aut alrerius MinUti
ineuidentior errorAſubre
eſt Petri iam'
Soli: Maximam.
modus,qui in Inſtrumêro Primi Mobilis,ait ſe depre en Pm¡ ¿pia
.Pr-'mm nio Il.- Primus modus eſt per Di ſtanriam Tropicº-mm. diÍſe Obliquitarem Ecliprica: Gr.2.; . zo’. ex Amplirudine m' mºdus,
dur pºr Troca tis altitudinibus Solis meridianis in vrroq. Solſtirio: Solis ortiua &pins obſeruara : nam Reſractionum incon ó* ºpinio .
picªn-m di- Su rracta enim altitud inc vera brumali, ab altitudine So ſtanri'a multò maior eſtin híſce horizontalibus obſerua
flammm . lis aeſtiua , relinquítur diſtanria Ti'opicorum, cuius dimi~ rionibus .
dium eſt diſtanria Tropic¡ alterurrius ab ¡Equatore , ſeu
PMhmiMaxima Solis Declinatio . Hoc modo Ptºletnaar lib.!: Scruzadas Moda: Oóſeraana’i Decliaatia
’¿ſm‘miº Magna: Coniïnrctiqnis capi I_. «SC 1 z. narrar inuentam a
ó, OPML ſe Tropicorum diſtariam partium r r. qualium torus Mº mm Solis Maximam .
de ºbli” ndianus eſt 8 z. hoc eſt Grad. 47. zi. 4o”. qualium_ torus
guit.z¡1,'P.Mcri‘dianus eſt 360. arq. adeo O liquiratem Eclipricre III. Przeſtar igitur Altitudinem Poli exquiſiuiſſe per
¡¡es . Gr.1 3. Y i '. 2.0". quaiiram inuenerat olim Bram/Mene!, 8C Stellas circumpolares , vr compleinenrum eius ad qua
Hipparcbm , air Ptolemzus : ui proinde :ellimauir eam d rantem manifeſtet alritudinem \Equatoris -, deinde Sol
eſle rantam ſemper,óc immuta ilcm . Albategnim autem ſtirij azſtiui die alritudinem Solis meridianam exactiffi
cap.4. narrar inuenram à ſe in vrbe Aracta minimam So— mis organis capere z aunq. adiecta Parallzurí corrigere;
lis à vertice diſtanriam in meridie Solſtirij :eſtiui Gr.1 z. ¡1am ſubrracta huic altitud() Aequaroris , dabit Solis Ma
2.6'. maximam verò in mei'idie Bruma: Gr. $9. 36'. aitq. fi ximam Declinarionem: Neque verò intra Zonas Torri
vſum Albidadá longiffimfi, nempe Regulis Parallacticis, dam ac Temperatas , fi ſerena dies ſuerit , rimendum eſt
;‘15,qu de quibusagemus iii Libro Organico . Hinc'ergo dedu— tunc à Refractione ſenſibili: maiuſcula verò diuerſiras
ºéſzmzüº’xrr iſtantram Tropicorum Gr.47. i o'. 8C Ooliqmrarem orierur cx diucrſitare aiſumprze Parallaxeos , qua: adden
e* opiniº. Eclipricre Graz. 35'. quam veram , ZC ſtabilem purauit, da eſt alritudini Solſtiriali. Veniamus ad exempla . Petra:
dubitans de Antiquorum obſeruatiombus , ¿L ſuper hac Nºm'ur lib.2.. de Obſeruarione affirmat ſe Conimbricz Petri' Nºni¡
fundans ſuas Hyporheſes; 8C alritudinem Poli Aractae Gi‘. non ſeinel obſeruaſſe Solſtitialem 8C maximum Solis alti Obſeruan'º.
;6. air ením: Super hac enga bum ?laflï‘ſtm [ibi-um facie tudinem Gr.7; . ſi Parallaxim addas zo”. fit Gr.7z.o'. zo".
‘ mmm) guild [90$ ªenlirªillad autem audita accepimm : Poſt at altirudo Poli capta ibi à Clauio noſtro , dum profirere
Reg-Wºmlios laRegiamontImu: lib. 1.Epiromes Almageſti Prop. !7. tur Conimbriczk, vr h‘aber in Sphrera, eſt Gr.4o. zo'. can
Ñ…- obſºrgiit Norimbergze obſeruaram a ſe alritudinem maximam ' demq. ponir Nor/im ſuprà pa .64. Ergo alt. Aequatoris
…59,75, º_ olis in Solſtitio :eſtiuo Gr.65. 6". 6( minimam in hyber— Gr.49. zo’. qua dempra ab Altitud. Solſtiriali, fit Declina—
pin-'9. no Gr. i 8. Io’.vnde colligit Obliquit.Eclipt.Gr.z ;.28'.Sed tio Solis Maxima Gr.1. 5 . zo’. zo". ſed quàm facilè illa zo”.
‘ fi addas alritudini‘bus ſuam , immò noſtmm Parallaxim.. impurari poſſunt obſeruationi non ita prxciſre P cr‘im N0
iz". 'proximè,& adimas brumali altirudini Refractionem m'u: eodem libro fateatur, fi bi nondum ma rna organa..
iniírêiuiñ‘4. aut Tychonicam ç’ ¡ª, ‘colliges Obliquira furffe in promptu ad obſeruationcs : (SC in tabula pagaſ.
tem EcliPrica: Gr.2. z. 8C o'. aut z i'. At Clauiur in Sphm— ponar cam Graz . zo'. C/jri/íap/yarar Rot/¡mamut! , ¿e Iu
ra pagmihi 2.63 . reſert a Regiomontario Viennar Obſer [Zus Byrgi'm Lautgrauij Haſiia: Matheinarici , vrnarramr Lªni‘gflkéj
uaram Solis max. altitud. in Solſtiri'o arſtiuo Gr.6 y. zo’. 8C in Epiſtolis Bchonicis, 8x' apud Siiellium in notís ad ob- Hªffl‘ 09 -
minimam Gr.1 8. zo'. ex quibus adhibità Parallaxi Cc Re ſeruationes ffiacas,& Boheinicas,randem repcrére al-ſª’ª
-fi'actione noſtra,colliºitur Obliquíras Gr.2. z. zi’. aut 32.‘. tirudinem Poli Caſellis ex circumpolaribus Srellis Giuç r.
eſto Lambergim in Tfieſauro Obſeruarionum Solari um, I 9‘. zo". ?ui-im antea incon'ectis organis Se collocatione
ex alia obſetuarione Viennenſi Regiomontani deducar non exqiu ira , nacti erant vno Minuto minorem', quare
Obliquitatem Gr.2.z. zo'. Ego verò ex chordis diſtantia— altitudo Aequatoris fuit Gr.; 8. 4o'. 4o”. reperio autem in
rſ¡ :i vertice capris Norimbergae à Regiomontanmêe Vual vlrimis Se correctioribus obſeiuationi'bus Haffiacis alti—
:hera in Solſtiriismolli o Obliquitarem Gr.2.;.êc Minuto tudinem Solſtitialem Solis Gr.62.. I i'. 8C Gr.62. r 2.’. vnde
rum aliquando 2.9 g.. a iquando zo’. aut z i'. neglectis Se prouenir Obliqiiiras Ecli’ptícç, noſtrà Parallaxi ſuppoſirà,
cundorum appendiculis . Qu—are ex ijs omnibus vlrro ci Graz. 32.'. aur z z’. ſerè , ſed ſi prior altitudo Poli iuſta.;
rroq. limitatismó poſſum pmdentit‘rs aliam Obliquitarem ſuiffet,eil'er zo’. aur z i’. ſupra Gr.2.5.
ſtaruere, quam qure ab ipſo Kegiamomanº tandem in ſuis 104mm H0m?li¡4›',V[ tradit TyC/20 rom. r.Prog.pa .6 z r. H ¡Ñ, ºª_
(31Wv ºp'. rabulis,8c à Clauiº in rabula declinationum electa ſuit, vi Anno I ç 7o. Lipſiç cepit Solis alritudmaxim'a 8C SO ſtitia- ªmicſ;
m’a (9‘ ,Sc/m' delicet Gr.1. 3.30’. Qlanram elegir Sebaimrm in Roſa V1' lem Gr.6z. I i’. alritudo aurem Poli ab eo ponitur Gr. s l. f ª' '
Ñm' .Gal-L ſma pag.; 56. 8C Galilea: in Dialogis de Mundi ſyſtema— r7’. licet TyC/:a dicat eſſe Gr. ſ r. 19'. ergo altitudo Aequa—
¡fi-Ó' 015- te , 8( ante bos Orantim F¡mus in Coſmographia lib.)… roris eſt aur Gr.;8. 4;’. aut G12584 i’. ad dc iain alritudi—
’Y - -Cap.ó.4.. .
Poſt hosNicolam Í
Capernicmct lib.)...cap.z. air Anno ni capta: Parallaxim zo". 6C iier Obliquitas Eclipricze Gr.
COPern it¡
2. ;. 8C purtereà aut 2.8’ g. aur zo’ g.. quarum media 19'.
0M"… __ I ;15. Fmemburgi Obſeruatam ſibi Solis bmmalem'alri zo”. ct ſi dubium hic de duobus Miuutis, quanrò ſaciliüs
¡¡0, ODM-º’ rudinemGiz 12.. 16 ’. 6". çſtiuam verò Gr.59. 8'. 3'4". vnde poreſt concedi error ſemiminuti, er reduci Obliquitas ad
On… . Cºlllglt~ Altitudinem Poli Gr.54. I 9'. zo". 8C Obliquit. Graz.; o’. prçcise‘ 2 Nunc ad Tychonem ipſum nos con
EclipnGM ;.18’.z4”. quam-am ſerè ſui prçdeceſſores D0 feramus . '
minicu: _Maria , 8C comranei 10V"neral-,CSC GeMma Fri TyC/ia itaq. tomo r.Prog.pag. r7.ex Altitudine Acqua- Tic/;mix
‘ fiar muenerunt.
Pi'ogympag. ;4.Sed TyC/70miſlſium
affirmar in Epiſtolis
ab ſepag.74.& torno i .
Fruemburgurm toris Vſílnlblll'glſt;1l)lllta Gr.34. s'. 30”. et ex alritudini— obſemazio.
bus Solll‘itialibus Solis adliibita Parallaxi ſua,qu.~e in alti— »en ríª" º¡ '
Eliam 01m' inſtrnctiſſimunnqui ex circumpolaribus Stel tudine Graduuin 57 z. eſt i’. 35”. colligit Obliquitarem ’²“’
lis repetir ibi Altitud. Poli Gus-4. 2.2.’. I ç". ex quo depre Eclipricre Giuzz. z i’. 30”. ad Annum 1587. vthaberur in
heiidir Copernicum, non quidem omiffione Parallaxeos, tabula Declinarionuin ibidem pag.). 8. et Epiſtolarum..
fed Refiactionisxrraffe in Alritudine Poli 2.’.4ç". Subrra_~ pag.4o. Keplcrm ramen in Rudolphinis air, á TyC/20m’ ni
he iam alritudini Brumali 3 '. T6’. 'Reſraclionis Tychoui— miam Parallaxim ailiiiiipraiii , et polſe nos perpetuò vti ,
c258( adde vrriq. Parallaxim meam 2.7". aut zo". 8( colli— Obliqmtare Graz. zo’. zo". Sed habeo ſelecriffiinas ob
&tes Obliquit. Eclipricze Gr.2. 3. 50’. 47”. minimaq. corre ſeruariones Tycbonicas Anno I $89. ſactas ad exploran~
i; Iunculà, Graz, zo’. ' q das Retiactiones Solis , quas ex maiiuſcripto Tychonis
Tandem EgaatiarDanti-r parte z.. Aſtrolabij cap.;4. miſit ad me rogarus P. Alberta,- Curtim Soc. noſtra: , qui
narrar Anno r $70. Florentia: altitud. Solis Sollitialem à prreeſt Cceſans iuíſu obſeruationibus Tychonicis in lu
ccm
LIBER .TERTÏVS "",DErSOLEP 16(
cem edcndis: Hab emus 8C ex-Lºngomanºlib-Í-Thººª das Pªrallaxím noſtrana zo". aut 2.7". 8C vran's altirudine
ricor.cap.z. tres ſelecras alrirudines meridianªs à Tjºbº' \Equatorís Vtaniburgi, de'qua ſupràxolligirur ObliqUÍ-É
. m- obſeruaras Vrauiburgi in Solflirio çſtiuoflllibus fi 3d- \ªs EC“PÚCX: Vſ ¡º ſeqªºnti ¡ªmªdº cºmiª -

l l Y? Altitudº ’Mſ/L 41$;qu *vera i ºbliquam: Eclipt.


Stylº -ucm-i: Kalmdünj l ¡mà [Arma G l. I/¿lGu‘Ï-'x—;ÍÏMZ 7/.16. ' ' l. II.

' u _l1586157 35 36l57 v,36 ' ólzzv 35, 56


ExLangºmantanº l 14. ltſ87 57› 34 ‘_ ;o W '3; _ ola; :.9 ;o
__ . l H l\95'57ª' 35' j, “03‘57 ,4 35 zolz; zº º o*
“o“

Ex P. Alberta Curtio l " ' ’ ' l F


ſ Cbalïê.mai0rem l !I _1589l57 z; …2.5 ;7 … z; '- çç_2.z ;o 2.;
Perºn-¿ri Vºlubllçm l It [1589 57 35- -1-45 57 '-36 ' x5|1; ;o 45
l TNA-¡mmm Ñ H 1589 $7 35 45 57 36 ‘ 15-2; ;º 45
L Alªrm l U l1589 57 35 ~5º 57 36 zº zz zº rº
Concedeſnc igitur his ſpectarismon pofle ex Tychonicis perermeque illam ex ªlubrica obſeruaríone bi umalis altí
obſeruarionibus euidenter conuelli Obliquitarem G. zz. tudinis, cui Parallaxis ,Se Reſractio incºrra admiſcentur,
zo'. preecififfimè ?cum ex vltima Anm' I \93.tira {equa deduxiſier-. Iraq. maior híc diligencia in obſeruando de—
tur,6c cx daabus extremis 2.9’. zo”. ,SC zo'. 50". eadem., fiderarur . - '
proximè fiat eligendo mediam . Aòd fi adhzereas Ty Gºttefn‘du.: Vendçlinm ſc' ipſit ad me nuper ſe in Pro— ¡¡mªh-,,
chonicç Paraflaquuç noſtrà maior eſt híc 1 ’.ç ”.rfiet Ob uincra ex'circumpolaribus relli'sº'àltj'tudinem Poli For- .Mmm-ª,
_ líquitas Ecliptica: aliquando Gr.2. z. z r’. çç”. quam nul calcari¡ deprehendiſſe Gr.4z. 54’. &c diſtanriam meridia
lo aurem , aur penè nullo fundamento íuam Parallaxim narïi Solis àyertice ibiçlem aliquor 'anuis' córinuè in Sol
determina… , oſtendi cap. 8. (titijs vjiſa'm Gr. 2.9- 1.4’. cuijſi detrahas Parallaxim Ven- _
Lamb-73,7¡ Phil¡ an Lambergim In Iheſauro obſeruar.Claſle pri. delini isf'; fit Obliquiras Edliptica: Gr.7. 3.50'. i ſ”. at ſi _º‘fffªªd'
cólerª-tiº. ma So arium, obſeruat. 9. air Anno i ;89. Goêſa: Zelan— meam,~ fit Gr'. 1.3. ;02‘ ¡'o". Petra: autem (iaffendm in _ln- ºP’mº *
dize in Solſtirio :eſtiuo Obſeruatam à ſe amplo quadraure ſtirurioheÑAſtronomiCa pag.:ª ¡Pªl-Fªllºſ¡ poll'e eſie maio
altirudinem Solís meridianam Gr. 61. $8'. ſed tu?: Paral remGr.2'.zſi,zr'. . ' n
laxi additafuiſie Gr.6 149’. 4”. brumalem aurem GM 5. 'Ego verò' inter alià‘s obſerllationes'Solſtitialium alriru- Nº/ln ºb.
z’. zo". viſam,ſed verum Gr.14. ç 8 '.4 z”. vnde colligit di dinum Solis in meridiq, quaò Bononiz cum P. Francxflº [trªtaríª-
ſtantiam Tropicorum'Gr. 47. o’. z r”.óc Obliquirarem.; MariaGI-im'aldº hablçi, ſeli'go cas , quzp captarſunt qua- nº’ -
Ecliptica: Gr.2. z. zo'. 1 o”. quantam, inquit, Lamgrauiam' tuº: quadraúribusáèd duobus prarcipuê magnis,qu1bus
¡¡malwªre quám proa-mdd( alritudinem Poli Gr. s 1.3 ¡27'54 addira Parallaxis ;,o". dar veras altirudines ; illis aurem..
z, ¡mb-1,'. lam ſi nottram Parallaxim adhibeamus zo". fier altitudo ſubrractàlAl'rirudme /Equa H'IS , quee' plus quam qua
¿iria m ºbSolſtirialis Gr.6 148'. zo". cui detracra alrirudo ¡¡Equato ' dragies ài'circumpolari Ste] a capta e'ſt Gr.4ç. zo’. zo".
-ſmandº. ris Gr. z x. 2.9'. dar O‘Dliquitatem Gr.1. z. 2.9'. zo". maluiſ remaucr Obliquiras Etlipticae , quam vides in ſequenti
\em vr Alritudinem Poli ex circumpolaribus Srellis ca* _tabcllag . , ¡ _ ' Ñ

Obliquitas Empire ex Naſh-i: Oóſernariºm‘ém Jamaica l/Máinſir. -

In Solſtitio :eſtiuo lüAlrirudaneridiauçl ffiAltirudo Viſa- -. Ñ Í ÍAltitudo vera' lObliquitasEcliptica:


.Arma M. D-l Per Quad-amic: lG. ‘ I. l I). n ll— l. Il.
A ſi u A Maximum 68v 59 'Sªy . 2.5 2.; 2.9 H,
, 164; ‘Ium), 2.1 ' Magnum l 68 59 5¡ -59 ' rº' 2.¡le 29 $5
l Mcdlacrcm 69 o "o 6L Ó* '30 zz zo o
'y l Maximum 68 $9 5 ;o ²6; T‘o‘ l,2.0 2.5 2.9* ;o
1644 Iuni) 2.0 i Ma8_num 68 ~ ſ9 , ſ o '6 9 o' ¡o z. Z a9 SO
l Mediocre"; 68 ‘ “ ;9 ço 69 o 2.0 zz 2.9 50

-- Maximum 68 S9 ço 69",‘. _ o ‘v ao 2.;- 19 $0


164511…” "º i Magnum 68 $9 $0 69 o 2.0 2.; 2.9 \º
zº'l Maximum 68 59 45 69 - º '15 zz '19, i 45
l Mªgnum 68 59 45 69 º 15 15 19 45
t I 646 lª?"-- \Maximum
ªl l Magnum 69
69 oo _xoo 69
69 oo 3 o 2.2.37
_4o 3 _ 3°
zo ‘_ lºo
²¡ 1- Maxtmum 68 -ç9 t 4; 69 › º li 2.3 , '2.9 45
‘ Mªgmª» l68 ' 59 45 69 º 15 ²; '²-9’ 45
- His er o potiflin'iüm Obſeruationibus adducti , ſta pag.138.&ibidemVi-rſhſiuj pag.4zz.PE:trm NMiu: de
¡umª .tuimUS 'O liquitatem Ecliprica; G ¡.23, zo’. differenriolà * ObſEÏUar. lib‘. 2.. Clauiu; in ſpbzera pag;2.62.. 7‘¡c120 tomo
m . exiguà in inſtrumenta 8C obſeruariones reiectfi , 8C An ' x. Prog. pag.I7. Baracius in Coſmog. pag.7o. Snellius in
no 1646. Solſtitium factum-in Mendie -ípſo diei 2. I. ex notis ad obſeruationes Haffiacass Lanſberxim in The
zquali diei 2.0.8( 2.zſialtirudine,repertà,quanrum per nos ‘ſauro obſeruat.à pag. 37. Keylerm in Epitomc Aſtron.
humana induſtriê potuir obſeruan’ . ‘ . lib. z. pag. 2.44. 8( lib. 7. Blanc-mw in Spliaºra lib.¡ . cap.
IV. Supereſt vr ad êontróuerſiam de m‘urarione Obli 8. Bullialdu: lib. ç. Aſtronom. cap. r. inter quos Lamber- !L‘mhrfi
Mm, z quiratis Eclipricae agitandam ,-narremus Obliquitatern.. __ gin: ponir Pr'oplmrium annis 68 .tanrüm poll Almeonem, ¡¡dª/u“.
&cáliz-u'. eiuſdem diuerfis ſzculis inuenramzquam eriam referunr -i vt obſeruarionemzeius ad \uas rabulas trabar, cum tamé 1, o
{m Edip- omnino z aut cx parte'ñgi'o'ïnbnrñiiñt libí ÍEPÍtQmèS 'AL' , fuerit poſt Almeouem annis fcrè ¡60.Aliqui eriam The
rm. l mag-Pro . 17.8Clºrdbh651’rimi Mob’: Cºpmu'cu: lib. 2.._ r bitio tribuunrObliquitarem Gr. 2.5. z z'. fed Regiºn-ºn_
¡capa-&4 'b.;.cap.z’. Kain/:ºídªs in Theoricas l’urbaclxij _' tam: CHILI-,33’, zo". 7
N X Dc
__ . '.:..1'- ‘ …71’ › -- . --fimkòcquidem motuínchualÍPurbacbimín Theericaſi_l Aªa,…
- Decliiiàno Solis Maximª, ſeu Obliqui; ' ºctªl? ſPhï'çª'I‘bIQ-º-ªsºxPºſifºF'eFOſªªld-upªg- 538- ªflºrª-m
‘ tªs Ed¡ ¡¡c² '- ' . ‘- '10. Bapt- Capmu: pag.'160. Chu/hdmi: VurflI/¡m pag. "fut-JIÏF
p ' 42.0. Reinhaldm pag. 2.;8. 8: in rabulís Prutenícis Prze- Q"'ïªfª
-w
AnniªmeCHRl. Gr l H 'c‘ep‘to 'l ;.Pctru: Aliaecnſir q. 9, Sth-z; 10*- Rªm-amº# m Etſ-pr.
'Aªª-1º??? .' j ſ _7 _STYM lrahmu lib.¡ . Epírom. _Prop-17. Coyernicm lib. 2.., cap. 2.. &
, '* Ñ. . ,Ñ _Ñ , ‘ i .3 ,à cap,z.($m›gius IMC/¡imm Rlxncm Narram. de liª'
Ar'flçzchêàíÏSFÏg Annº < ;Rº-- - — - H‘ — —º º …Minis Copemici i Hieronjmm Fraca/Iºrim in Homocen
. .‘ '- I ‘ ~ . L -tricíz ſe'tk.;.cap.8.Guliclmm Gilbertmlib. 6. de magnez
énxígïfm éº Ñ z ²4_ ª" ²g › ce ca ;9. Scaliggr in Dian-iba {Equinoctiorum Cap.4.C01
H’.‘PPM ¿bm M’ º d‘. *ª: \ .15°
4 - ª²;¡~ ~ ¿²3 5 ¿º_- Ñ- *"‘ 'Clauïnn'n
talk. .N9.Sphçra
ponenspag.161.Mdgihm
eam ad ímu'um Olympiadum
in TheoricisGr. 2.4q
’lane-x
_ Ann¡ CHRlSTl _ A [72ª!] 1.capl.)z.ò< in DirtctionibJPrimi Mobil. an.1.
‘ .- ‘- *ff "—*"'"_' \clio'wmo 1, rogynin. pag. 100. Langamºntanmlib. ¡z
Pªlmª.” Mmmm/í‘ hb' ' ¡ 4º 'i Fi’ ſ‘ ²º Theoricorum Cap. _2. 8C -4. Snellim in notis ad Obſeruac.
L ªªP' u' ' Haiïïaca55’Lansbcrgim in tabulis l’rçcepto 5.6CinTheo ,_
Albª'ªgm'm A"ªªſi‘º‘ï‘ L 88° ’ ²-3' Iſ º Fv—_riaSOlís cap. 1.8( in Theſauro obſeruat.à pag.;7. Bu!.
ANT—“bºl H'Ú’fmfª '107°' ²-3 54' º ¡faldas lib. 5 .Aſtronom.cap. ç. Vendclmur in Idea tabula
Alflfººª Almª/ºf"? Arªb‘ - . 'U *º :z ²-3 Z 3- j º \um Atlanticarum -, Bmanunm in Vranoſcopia parte 1'.)
Tebnb Chªnº film, ‘ 1 2.10' z.; z; ;o quxfl_ z’ _ . .
P’ºi’ªïªïW—l’g‘ª‘z - l 32° . ²-5 Z²- º Ex his Capemicurliba. cap. 1. pollicetur o/Imſidrumſ:
Pªſªzzsm" . R‘S‘ºmªª* ¡4 º ²-3 ²-8 º infiá cºmectunï [lui: prºbabili nunquam maioremfmyſu
. in
Sed , Kabul-a
~ «. A , A *
&corre-' ‘ Ñ - ,
*I* …. . P ar'tibmz ª . s :finca-1mª uammimrc* fMmmm P artibusz 3 .
¿HS Obſmmúºníbus - 13 -, 3º º. {ò’lguod preeſtat lib\.;. cap. 1o. Adrgmnenm huius muca_~ tf'ïzzz
- _ ’ _ tioms funnanà quod ſemper minor muenta eſt ab Ari- GH¡ ªl. t1'_
Pm… Nºni…- ¡500 zz 36 o ſtarchi tempore _vſq. ad Coperniçlim . Segundo‘ quòd eo “-5 _7
Dªmm“; M4,… ‘ - ¡ 70° '- z ª ²9 o \aecçllogno mzixrma fin: Eccenmciras Solis, \Equauo
.h. Van"… « - i “º- , ¿5 18 zº Solis ,- 8( Ann¡ mnïnxtudo’, & lenuffimus Fixarum mo— _ x
Nicolau: Cºpernicu: 'I ;7.²5 ~› - z 5 - ¿3 ¿4 tusaut Equmoctm lum pnctorummempecng CHI“.
scd ¿crudºs à_ nºbis y , :_ .I. z; z o 47 STI orrum-,niaxrina quoq.¡nuenra eſt Obhquuas E'cl'ip
Pm… Api“… ¡¡1 Primº ¡5zº ‘' ¡5 z º º trcze . Tema' qiiod propomonaha fuer-um Eccçmncrra
Mobili ' ' $15,65( Obhqmtans decrementamarn anms 74;¿mtcr Pto
Oromiu: FiMm ' 1 ſctſ ç' zz zo º lºlnzeurn, 8C Albategmmn decremt Eccençricms parti
Egnatiu: Danm- 1 $70 zz ¿9 º bus 687-3: Obhquztas Minuus 16 g. at :mms 6 ;2. ab Al
sºd cºrrectªs - .X. - zz 3° zº bategnio ad Copernicum,Eccentricitas decreuitparti'
Lamgmuiam, in Hama x ‘7º . . zz z¡ d º rms 2.; 5.8( Obhquiczrs Minuris atquí vt 687. :Id 16),.
jº_ Hºmem“ Ljpſix ¡57° . zz ²9 zo 1:32.55. ;1d 6 Broxrme . Non Videmnretgo htc teme
Tychº Bm/¡e x 586 'z z 3¡ zo remec ex ſallacm olpſeruationuni eueniſſe ,- ſed ex vera..
Sed cx obſemm-ºnffius ¡536 _ z; ;º ;6 ªliqna eauſa muratrones ha; effiCIente: (¿1am canſam. Indiana
ems [deffls, 5( Pªul_ ¡ í37 ²; ¡9 zº pllirlmi çonſerunt m Trepidnfior1e111 , ſeu Libranonem Tin-muª im
13x¡ noſtm vªrió’. ni_ ¡ s39 zz ;o 4; primam m Mlidi larerandeſt ¡emm accelſurn receſlumq. ºf: AMM-l
¡nl-…m ¡ 595 ¡z zº o ad Polos Mudifacta à mom Sphçrç vel 9.qur decê Sphç— l“
._ _ Ñ ras, vel Io. qui vndecím adminunt . Capemicm verò ò‘c
Philippm Lambergim 1 S89, 2.; ;o ¡o ,_ ,ſequaccs in librationem quádam .Tellurich inſrà expli
Sed correctus PP , z 3 2,9, zo cabitur C.).9. His poſicis Cºpernicm,Lambergimz Longo
Gartefridm Vendelinus ex 162.0- - -zz' zo zº mºntanurzqucm planè in hoc ſequitur Bullialdm,ponunt
noſtra parallaxi -- — - - < Obliquitatis MaximaMedia’, ¿Y Minímx quantitatem,
Sed ex ipſïus parallaxi ¡62.0" 2.; ;ó' 15 ª“ Epoch‘am , per‘íodumq. Anomaliç hmus, GC Motum An,
Petrm Gaſiendus 16';o z z 5¡ º nuum‘ Medium .º eſto Longºmontanu: non agnoſcat Ec
Clamm, Scheimrm , Gali— I '600 [ z z ;o º ï centiicitatis mutacionem. Ponit hsec quoq.](eplermznon
lau: ' _ - l abſolutè ,cúm vt mox dicemus, Obliquíratis murauone‘
Nº: (electis obſeruaIioní- 164 z 2.; ;o o negctzſed fictá hypotheſi in -prima ex quinque formis ,de
bus 1646 z 3 zo o , qmbus in Scholio dicam . Er ſanè mirabile eſt Lºngº- DTM“…
'
, monmnum Anno
-
primo Mundi Conditi
. .
ponere. Obliqui-
~ .
¡ngm: UI.
- — ~ --. l - - tatem Maxrmam, &Keplerum minimam Ñ emmíi m eo m Lªngª_
A» RMCÏÃM#16110' obllqnms. - exordio non diſcrepent annis pluriblus quam 15. Adeò …Unªm,
4 \'- ' r- ‘ non eſt euídens ex obſeruationibus Inumuo hçc, :113: eius ¿7- ¡(41,,
V. Propter obſeruationes ígimr prªdictas mutari Anomaha. Tabulas aurcm !Equationis hmus moms po:- mm .
Obliquitatem Eclipticç à maxima in minimªMarbitrati nemuE in fine operis .

Auctóre Obliqurtas Eclip- Ann¡ anteCHRl. Anm CHRI- l Annuus moros MediuçA, LPerrodur Anornalrz
s ticz STVM ST( nomalix Obliqunatis j Obliqmtaus
Gr. l. ll. 1. ll. lll. W. Annomm _

‘. Mªximª, ªz 5² º ms ªe 64 3369 ªt 680° ~ &UHF-1mm.


cop-micº: Media zz 40 o 6068 ' 2637 ;79; 42:6 6 17 A 24 ' ‘y lu]unoru34;1.D.uç.
Minimª ²3 28 o ¡no ¡779 1'65; 5085 . i . ’ ‘
Á A* _— -— -— . i ,

Maximª ª; zz o 6000 ;ooº I ªc ;ooº 6000 x ¡Egypt, zooz.


Lªmb-'gm Media 2; 41 o ;720 7:0 720 ;7:0 7 6 4 56 luhanorum zºoo.
Minima a; ;o o 4500 !zoo lsoo 4500
"—*I—I" _ue—.~——- -—~-—.—.— ———-~—.--—- -—- -
Maximª a; 53 o 3968 Mundi 1. ;68 32;¡ 68;: Egypt. 360;.
Ling-monte": Media 2; 41 o I7oo 900 4500 6 o , o º luliªnorum ;600.
Minim: :3 ;I 7 , :168 14;¡ 50;:
~ ~——--—~—.-~ _-*~——q——- ~——~._—.— _
&‘P’m‘ fictª.- Maximª 2; 53 16 2661 6 :670 - - .Egyptdóóó.
hgporheſi ex Mediª :z 4º 55 ¡99$ 67: 3336 8 6 1; lulianomm :664.
1 º ſeruationib. Minima 3; 28 18 ;99; Mundi 1. 1319 1;;8 ¿4501 _

\jªcta-j
LIBER TERTſiÏVS
D E S 0 L E. f6;
~* 7 Zuctorerffizy digame-Malva bzzmutaée'li'ta. ſus erat in Gr.9o. 8C Gradus in aliqu‘ot Minuta; reperit
Eratoſtheues arcum M G , atque adeò angulum M I G,
te Oó/igeeiz‘atir Er/iptim . Gr. 7. r 2.’. quod etiá inueſti :ire pOtuit ex Triangulo Iſo—
ſele M I G , datisiam lateu us IG, quod eſt Gnomonís
Vi. Immutabilem tamcn efle Obliquitatem Eclipticre altitudo , 8C I M , illi mquali , apex ením Gnomom's erat
exuhmàrunt Ptºlemu-uelibu. Almngeſti cap.: r. .Albate in centro Hemiſplnerij F G H, &dimensz’i per circinum
gnim cap.4. antíquas de illa obſeruationes tnnquam in— baſi M G . lnuento hoc angulo , mnquam radius A I M,
certas fue poſtponensçTbebit apud Maurolycum in Coſ— cſſet mdms K I M, parallelus ipſi C B, in quos pa'rallelos
mogmphia pag.8 8. Auguſlinm Ricci-t: in tractatu de mo' caditIB, concluſit per 2.9. Primi Euclidiy,alternum angu—
› tu Octauae Sphmra: pag.;4. Se 4o. Petras Gaſmzdm in vi lum IBE , ;equalem ípſi BIM,eſi'c Grad.7.1 2.’. 8C quia an
ta Claudij Fabricii l’eireskii ad Annum 1 6 ;6. 85 in Inſti gulus GBE, ſubtendit arcum Meridiani G E , inter Ale
turione Aſtronomica lib.z.cap.8. ſeu pag.4o. \jr/¡emafiue xandríam 8C S enem; intulitarcum illum eſie Gr.7. 12.’.
Kin/aer in ſuo Magnete pag.477. Steuinm npud Herigo putauit enímA exádriam ac Syenem effe ſub eodem Me—
mum tomo ſ. pag.; 79. D. Vincentim Renerim in tabuiis tidiano , aut inſenſibiliter ab eo deflectere , quod etiam
’Mediceis denuò editis cap.7. num.7. Kepler-mín Rudol aiſumunt Straba lib.r. 8C Cleameder lib.¡ . eſto Ptolemuu: .
phinis cap.r 2.. & ;4. 8C ſerè Galileª: Dialogo z. de Coſ lib.4. Geographic:: cap. ſ. det Alexandria: longitudinem à ›
mico Syſtematmdum ait,eam minimam, ò'c contemptibi Fortunatis Gr.6o.; o'. cum latitudine Gr. z o. 58'. Syeni au- -
le… pati mutatiunculam , nec niſi poſt m ulta annorum.. tem longitudinem Gr.6z.Aſſumpſit pretereà Syenem in
, millia ſenſibilem . (Luibus ego aſſenn'or , ſed argumentis ter’S( Alexandriam eſſe Stadia $000. quot 8C inter Sye
Xºſé” 9P’ ex penitiore Aſtronomicaium rerum introſpectione ad nem ae Meroên,quod etiam ponuut Straba lib.z. Cleame
ductus: namilli ſatis habent^ ſuſpectas habere obſerua deelib.1. 3: Plinimlib.z. cap.7z. etſi lib.6. cap.2.9. dicit
…e o¡¡¡1.7. tiones annquorum de fullacm; ¿SC Kepleſur addit ſolr‘lm 'exploratores à Nerone illuc miſſos , deprehendiſſe Mil#
BHP‘. Irgurnentum de latitudme Stellarum Fixarum. Oſten liaria Romana 874.1'nter Syenem ac Metoè’mnempe Sta
dam autem emm tempore Eratoſthenisdmmò .SC Pithea: 'dia Romana 6992.. Sed Eratoſthenes 8C ali¡ in' eo tractu
Maililienſis Obliquitatem Ecliptíca: fiiiffe Gr.2. z. zo'. probabilius vſi ſunt Studio Alexandrino , quod erat ad
quanta cſt nunc , ,Se ſailacize radicem in Eratoſthenís ob commune ercorum .Se ad Romanum vt 6.ad ç.vt oſtê—
ſeruatíone latímntem indicabo . - di in libro Geographico. Qtyrre Stadia illa fuen'nt ex Ale
¡rm/Ilu- VII. Eraeoſlbenes itaquedimenſurus Orbem Terrª?, xªndrinis 582.7. Sed hxc obiter . ~ -
nieobſerua primüm ſuo experimento, nedum traditione conſtªmi Iam verò inquit Eran/?Inner ſi arcus Meridiani G E , Cirzªmſe.
tivº" P'º deprehendit Syenem eſſe ſub Tropico Cancri , q‘uippp Grad.7.r 2.’. continet Stadin 5000.’ergo Gradus vnus cir— "mi: Ter
"fºªm" º” “ibi, vt 8C Berenice ,in meridíe dici Solſtitij çſtiui gnomo culi Terra: maximi haber Stadia 694 ?,- 6C totus círculus reſirir Qui
“ªm" nes nullam vmbram ¡acere per {patium I Sabine, &L9, Stadin 2. ſOOOONt de Eratoſthenis ſententia reſetunt Cleo- tim ªx E ~
r ;0. illinc , hoc eſt zoo. citcumquaq. Stadíorum; vt nar— meder ¿Y Strabo ſuprà , mm rotundo numero ſpectato "tªlª-ª'
rank Cleºmedes lib.¡ . Cyclicze Theoríze, Sn-abo lib.¡ 7. 8C Smdiorum 700. pro Gradu vno,eſſent in toro Círculo Sta
Pliniu: lib.r. cap.7z.6C lib.6.cap.29. addens pureum.. ’día 2 52.000; ideòq. hunc potir‘ts munerum referunt de)
Syene huius rei gratià ſactum in Solſtitiali meridie to *mente Eratoſthenis Vitruuiur lib.r. cap.6. leiurlíb.z.
tum illuminarí, ídcòque Solem ſupra verticem Syencs capdos. 8C 109. Cenſòrinus de die Natal¡ cap.r r. Capel—
[UDC cſſe , vocanſque hunc Locumfiebtilitati: immenſie , 'la lib.6. cap.4. 8: lib.8. pag.19z. Macrobim in Somnum
Mundo ibi depreberzſº, ricm indxzbitàteí ratione vmbmrumz Scip. lib.¡ . Hzrc fuit Eratoſthenis Methodus ,‘ talis vt
fruto/Iberiªn menſitmm Ten-.e pradereinde cer-periſ. Hoc -Pliniur dixerit lib.2.. cap.108. Improbum auſum, fed ita
pro compeuo habito Scaphíum cum gnomone colloca— fubtili ratione cºmprehenſum , "ºtpudeat non credere: 8L,
uit Alexandrize , obſeruauitq. in meridie Solſtitíi zfliuí loco ad ducto Mªcrobim confimiet hanc menſuram eui~
-vmbram rnomonis in cauitate ſphncricu Scaphilg'aſſua demifflimir , Ó' indubitabilibm ratiºm'bm confían .
mendo ra ios Solis ob ingentèm eius à Term diſtantiam, Verum enim verò emendandam hunc methodum a E…, En_
peiueniie ad nos Pªrallelos -, quod de radris ab eodem. in libro Geographico oſtendímus 3 tum quia Alexa11dria,,ºſi/Ñm-, ,
puncto Solis propagatis verum Cſſe demonſtrauimus cap. 8C Síene non ſunt prrecísè ſub eodem Meridiano ztum..
y. Vſus el’c autem methodo , quam ex Cleamede tradunt prarcipuè uòd Eratoſthenes abuſus eſt parnlleliſmo ra—
I’m-ur Nom'ur lib.r.. de Obſeruanone pag. I z z.. 8( Ville— diorum Sciiis; cum radius C B , à centro Solis propaga
brºrdur Snelliue in Erafoſtliene Batªªo lib. 1 . à cap.9. &U tus , & ra'dius A I M , extremus ac terminans vmbram,
eii huíuſmodi . Gnomonis , non ſint paralleli , ne ad ſen-ſum quidem .
Siti-Iemiſphçríum
Turre eiuſq. Meri~
dmnus RET>8C cen
trum B,- ſitq.Syene
in E, &Solis AKD, ‘
md ius centralís C E,
i 'D
Oportebat ergo ex eodem puncto C , ducereradium' C
IL,& angultím AIC, ſubtendentem ſemidíametrum So—
lis apparenrem , quee eſt Minurorum I ſ’. aut 16’. atquD
adeò :tqunlem illi angulum ad verticem LI M , addexe
inuento angulo MIG, Grad.7.r 2.'. 'Vt angulus L I G, atq.
adeò illi :tqualis ad ſenſum angulus IB E, ſeu arcus G E,
cadat ſupra. Svcnes efſet Gr.7.z7’. aut 2.8’. 3C tanta effet diſtantia centri Solis .
’ vertícem perpendi C,àvertice Alexandrím; vel demptà parallaxi meñ zo”.
cu].1rirer,productaq. eflct Gr.7—16’.zo”. aut Gr.7.z7’.; O”. Meritò ergo reus hu
lit recta C E , vſq. ius erroris peragitur Eratoſthenes à Villebrºrdo Snellio , ª
ad centrum Terra: 8C à Petro Nam'º locis iam antea adductis; licer níhil hinc
B,deinde ſit Alexan— ſubodoratis qu:: in Obliquitatem Eclipticzc redundent .
dria 1'11 G , ibique; His prremiffis , quoniam Alexandriç Aſtimdo Poli, ſeu 0557“…,
Scaphiú ſeu vas có 'diſtantia verticis ab ¿Equatore obſeumta fun Grad.;0. 5,51,,… .
cauoſphzericum F G $8'.vt haber Ptolemem lib.4. Geographíce cap. ç . 6C lib.r. Gr. z 3. 3 º.
"H, cum Gnomone Almageſtí capa 3.ſi demas arcum inter Alexandriam , :film fe .
IG , pcrpendicularí— «ZC Syenem , qui ex correcta Emtoſthenis obſeruationp rulº ?ratº
ter inſiſtente Hori— eſt G12748“, remanet diſtantia Syenes , atq. adeò Tropi— WWW‘ -
zontí, adeò vr pro ci Cancri , ab \Equatore , nempe Obliquitas Eclipticze
dutta fecundüm il— Gr.2_ ;.30'. quantº. nunc quoq. reperitur; Non fuít ergo
~ iuzn recta linea IG il'is tem oribus Gr.2. z. ç 1210”. vr traditur , 8C traditio il
B , (:3th in centrum. la non a iunde habuit origine-m , quàm ex vitioſa obſer—
Terrze , ducaturque uarione Eratoſthenis . Eratoſthenes cnim altitudíni Poli
extremus Solis ra— Alexandriní , quam fortè putauit Gr.; r. 4‘. ſerè , ſubtra.
dÍUS per apicê Gno hens arcum inter cam 8( Syenem putatum Gr.7.1 2.’. in
monis I, ad tundum - uenerit diſtantiam Tropic¡ ab \Equatore Gr.2. z. S 2.’. ferè ,
Scaphii, qui ſit A l M,- erit enim in fundo Scaphij vm at'que adeò diſtantiam Tropicorum ad totum círculum ,
bm MG: Qrpniam verò'Scughij quadrans FMG›diui 'pt t r. ad 8 yyroximè , ſic enim loªuuur Ptolemem lde ll—
l O)
16-4 LIBE R TERTI'VS DE SOLE.
lo, 8( de Hipparcho lib.1_. Capr r. indicans non firmº XÏZI. Auctores aliqui . qui Obliquitatis mumionem 1.Argum.
inuenram prçcisè tantam . Vndecunq. aurcm Ptolemçus - propugnant , pugnant tamen ſecum ipſi , aut Cum obſer—
obſem'àrit altitudinemPoliAlexandriç, mihi ſatis eſt ex uaríonibus , cx quibus earn mutatíonem deduxerunt.
data ab ipſo altitudine Poliü‘fc ex arcu inter Alexandriam Lambcrgim enim in Theſauro obſeruationum pag.4r.
¿SC Syenem ab Eratoſthene Obſcruato, fed neceflariò cor quia Anno CHRISTI I 2.07. cx ſua hypothefi ponit Ob
recto, euicifl'e illo quoq. .Trio non maiorem fiiífle Obli— liquitatcm hanc Gr.2. z .z z'. tantam quoq. ponit obſerua
.quitmem Eclipticw , quam noflro; aurſi diras eos vnà .tam à Prºp/ratiº ludzro Anno ¡2.07. At Reinbaldmim
eademq. operà dif’rantiam Tropicorum , ò( Altitudínem Tlieorícis Purbachíi pag.: z 8. ait Anno r z oo. obſctua—
.Equatoris ac Poli venatos effe, omnes has obieluatio— tam eſi'e à Prºp/mio Iudreo illam Oblíquiratem , 8C ipſe
nes repugnare inter (e ſe . Sed de altiruciine Poli Alema Copernicumd quºm Lambergim nos able at lib. . capa..
.driaz plura diximus in li 'Dro Geographico . .flat contra Lambergium: ait enim Ariacfelem o ſeruaſ Lam-¿Ugg
_ VIH. Strabolib.z..ſub finem affcrrc,Byzantij vmbmm ſe Obliquitatem Zodiaciannis 190. poſt Albategnium ', ſublefla fi
LOE/mu Solſtitialem azflinam in meridie inuentam elſe ad Gno ‘3: Proplmtium annis 2.50. poſt Arzachelem, ergo annís du o
¡¡º Ami-
91m pra E. monem eam habere ratioueln, quam 41.-?: ad ¡2.0. ex 2.0.poſt Albategnium: Ar conſ’rat ex ipſo Lambergiº
chpn‘u o qua particularum multitud ine coiligo ſubtilem ſatis ſuíſ i idem pag.40.Albatcgnium obſeruaſſe Anno CHRl
¿liqm't Gr. obſemationem; Aïquinoctialem aurem vmbram ad
ſe .STI 88:-, cr oProphatius Anno CHRISTI 1300. Sed
¡LM-Iº. Gnomonem iimentam cſi'ewc r x Lad 12.0,narrat ex Hip .non ſemcl eprehendí Lansbergium Chronologianp
parcho Snelliur lib.]. Eratoſthenis Bataui . Fiat nunc ,ipſam per ſummam vim ad ſuas hypotheſes trabercLon—
Triangulum rectangulum ad punctum , in quo Gnomon gºmómanus quoque à Keplcro adeò diſcrepar, vr maxi—
Horizonti mſiſtir perpendiculariter , GC ex lateribus Circa Inam Obliquítatem Ecliptic-e ponat Anno primo Mun
_rectum angulum z nempe ex vmbra, 6: ex altitudinu dimempcipſi ;968,ante CHRlSTVM-.cüm Kepíerm
Gnomonis, inucníatur per Triangulorum analyſim :m— cam ponat minimam Anno eodem , qui cſt ipſi ante;
gulus Gnomoni oppoſitus, qui nimirum meritur appa— CHRlSTVM 399;. vt ſuprà docuimus.
rentem fupremi limbiSolis altitudinem ab Horizonte; XlV. Ex vna parte mutatío Obliquitatis Eclipticze 8.14710».
.Ñ inuenietur altitudo limbi huius , Solflitialis Grad.70. plurimas tabulas Aſtronomicas turbat, imponitq.into— Matutino
lerabile onus Aſtronomis -, cas enim fingulis ſxculis va Hígm'r- E
45’45”. Equinoctialis autem G1'.47.I ;'.ſç”. Atharum
clip!. mole
differentia dar diſtantiam Tropic¡ Cancri ab \Equatore , riare neceſſe eflet. In primis autem tabulas Aſcenſio— ſiifflma A
ſeu Obliquitatem Ecliptica- Gr.2.;.z 1'.; o”. Ergo ante. num obliquarum , Latitudinis l’ianetarumêc Fixamm , flronomú.
Sta—abonar» , qui floruit ſub Tiberio Neronc , Oblíquitas Arcuum ſemidiurnomm ,- 6C motum ipſum Solis ex De—
illa fui: Gr.15.;1'. Z proximè, minimàq. correctiunculï. clinatione deductumz deníq.omnia problematainníxa
obſeruationís , ad 1:13.30'. teductilis . Latitudini , quze vu'q. fine maximo filndamento non ſunr
3.0‘ſfl’ll 1X. Pit/9m: Maſfilim/¡I , qui floruit ſub Alexandra Aſtronomis imponenda . Ex altera verò parte, vt air Bul
u'º anngml Magno , ſeu ante CHRlSTVM annis Circiter ;14. ob lia/dm lib. ſ: cap. ç. nulla phyfica cauſa adduci poteſt hu
pro Immu. \Cruauit Maffilice vmbram Solſtitialem eſi'e ad Gnomo— ius mutarionis , nec vllus probabilis finis : lmmò proba
tab-'1mm nem, vt 2.¡ z. f ad 600. in meridie, ſicuri cx vetuſtis Maſ .bilius cenſeo DEVM O. M. voluiiſe vr vnaòceadenp
CHI' 'juin'. ſilienſium monumentis narrar Petra: (iaffmdur in vita.. ſempcr efſer vía Re ia , ideſt Ecliptica, per qumn Sol in
m Echpr. CLEabricij Peireskijad Annurn rózçzipſe verò Gajſen CCderet, 8( qua” e et conſtans limes ac terminos Latitu—
dm vhà cum prredicto Peireskioin condaui magno cu dinis Planetarum; aurcertè Solem ipſum latitudínem..
iuſdam Collegi) Maffiliç, foramine in ariere contra Me— mutare , quàm Eclipticam variar¡ , 8C ex media eius lati
’ :idíem facto a quod altum era: Pedes egios 52.. excepit tudine, quam aduenariivocant obliquitarem medíam..
Solis radium in meridie Solſtitii xſtiuíz reperitq. vmbram Ecliptic-x z Computandas cſſe declinationes , &thítlldi—
illam ad hunc Gnomonem particularum ;I 9ço-,qualium nes aliorum ſyderum , tanquam à conſtanti termino. Sed
Guomon , ſubtiiitatis maioris graciª , erat 90000. hoc eſt .de hoc dicto aliàs . Imerim miht videor vrurpare poffe ,
planè vt 2.13. {ad 600. ex quo intulit eandem prorſus eſ quod K:plena capa 2.. Rudolphinarum , nullis obſerua
ſe nunc diſtantiam Tropic¡ à VCl'tÍCC Maffilix , qua: ſue tionibus adductis, dixit‘, Obliquimtem Eclipnca: alim..
, rat Pilheç ¿SC Alexandti M. tempore; atq. adeò eandem fiIi/ſè maiorem , re: mn Myriam eſ) dubia ,ſèa' 'validir argu
Obliquitatem Eclipticze: quam \amen Gajfindm puta: mentis cx ¡¡¡fix veterum abſcruationibur c¡ me conuu/ſa , Ó*
cffe Graz -zl'. proruldubio planèleſa . QUI'bus autem ſundamenris earn
4 Argum. X. Ptolcmcur lib.2.. Almag. cap.6. Parallelo x l. ¡SC lib. Gr.2. 3.30'. Í‘taruetim , patetex num.4, 8: cx tabula aurª)
e: lrkodi r .Geographiç cap.z;.in Parallelo lo. air diem maximum num.; . poſim .
¡rm [emi horarum 14.50’. Rhodi obſeruatam , indicium eſſe alci
diumo. - tudinis Poli Gr.5 6. hoc aurem non poteſt couſi ſtere , niſi
aflumatur Obliquitas Graz. zo'. huic enim in Proble SCHOLIA.
maribus Primi Mobilis,& in tabulis arcuum ſemidiur~
norum índe confectís , ſub Alr. Poli Gr. ;6. prrecisè re I. Int
ciatKeplcrur , vt in Obliqmctmrir
mmabilimrem fine capin'r dorm' , abſolutè
Eclt’ptice; rrh— fºrm
in Ru- (¿L/inqu
Ano—
ſpondet arcus ſemidiumus hor.7. I ç’. *
LAI-zum. XI. Qramquam pauczr alíquot Fixarum Stellarum.. dalp/amir !amm mp. ;4- 'volmti mm rctimre Quinque for maſ“ OH¡
ax Pixar¡ latitudines ſauent Tychonirz opinioni, ‘lui cenſereas mar /Miur Anºmaliaz proponit . Prima eſ? fumpta ex mera quimlirfi.
Lªlimdi.. murare larirudinem ab exrrinſeca cauſa, nimirum ab fide abſcruationum amiquurum , im !amen momm bum ¿iªàxeplc
¡le . Obliqurtate Eclipticae variabili; plures tamen reſraºan madiczi torreft‘ione limitando , ‘Ut minima Obliqm'mr Gr. Tº,
tur huic npinioni, vt oſtcndemus in libro de Stellís Fixis, 2. z. 2.8'. 2.8”. radar in Mundi initiumſm in Annum 399 z.
¡SC inhnuant nobis Obliquitatis huius immutabiliratem; irerumqu'n Annum 1319-47113 CH KIS 'TI/M, O“m
quod criam t'atetur Bullialdur lib.ç. \121mm 1 3 ;8. CHRLSTI , da: em'm illi periadum Armº—
&Arg-m. X11. Muratio Obh'quitatis Eclipticx rantam conne— mm Iulz'anorum 2664. Secunda eſ¡1 ex dictir in Epitome
xícnem haber cum mumtione Eccemricitarís Solis , &L9 Aflrºnomicc pag-551 Gª‘ 917- -vbi 41hſ¡ media Obliquimr
Ann¡ Tropici, 6C Motús annui Fixarum, ſeu vt puta: initiº Mundz'
raflljmica tar/to'
maior maior (ffct¡Io/Ira
(fl Obliqmr. .EI-ata¿culº
[unirá , quantº'hoc
obſcrxmmſi, Eraeſ?
Cºyernicunl’rçceffionis ¡Equinoctiorunu vt vel hinc ma.
ximè Copemicus confirmatus fuerit in horum Ano— fi eflèt Gr.2.4. 17’.42."51unmm kincfieri [arirudimm duarum
lnalià afferendà, &i11ueſtígandà, ficut dixinumero ç. Zomrum Tempcrmſimul, 411mm: fiera: trinm imempera
At in Libro de Stellis Fixis docebo , nullam efle neceſſi tarum , Ton-¡dx vida/ice: ac Frzlçidzzrum ,' Ó‘ fiar¡ ¿qua—
ratem agnofcendi vllam Anomaliam in motu Fixarum; [cm di/rribmionem inter Exa-¡971m Gª‘Aequalitatem: 'Ui
¿C cap. zo. huius libri , Anni Tropici quantitarem proba dcmrq. fimere huir opiniºn¡ z quod Mcffaia, Amb: lib. z.
bilius immurabilem, quàm murabilem dici; Capíru \I/Ïralabi¡ cx liidorum obſtïuatiom narrar; CII/¿quitaron
aurem 2.6.docuimus nullam neceffïtatem elſe alïerendi [ci/¡cet ECI-’prim al) H‘WZÏW maiorem Grazèib.z4, Tenia.
mutationem Eccentricitatis Solis : ipſiq. Longomomanur, Farma tx &cunda rfifft‘r:
di Obliquimpwmmr mmar\ªſímediê
z fed im 17! mi inirmm Mun
Obliquirmefi'cundxſi ,For
.SC Bullitllduh qui mutationem Obliqru’tatis admittum,
Eccentricitatis \amen variationem reſpuunr. Ergo in'de mas , *vt obſeruationibm dcinccpr ¡ninia rcp1fgn'ct. Quartav~
milla eſt confirmado mutatz Obliquiratis Eclipticre . forma c/Z , ſi ad initium .Mundi ponamr ¡Mmm-e illa Obli
quitar,
LIBER TERTIVS DE SOLE. 165
quita: , que ex ſècunda forma , ſèu dinſ/¡om Zªnarum ¡bi quoque armo íntegram díem ex quamor quadrantíbus
¡¡Si naſa'tur , mmpe (ir. 2.6. ç’. zo". Qujnta dmique eſ¡ confiaram addí,vt Annus Bíſexrílis euaderer demm 366.
mixta ex obſenmtiozzilzm , Ó* caufix Arc/¡etypicir , ſeu ex 8C in guatuor anm's effent dies !461. At quamor Ann¡
przdictn Zomzrnm di/lrIlmtione , in qua afflrmnur minima ‘ Tropic¡ reípsà non contínem níſi dies ¡460. horas zz.
Obliquitm Gr.2.) . z O’. z o”. Iza/?rº [Mulª , ¡¡¡qt-ir , conm— 1 s'. vtlíquet ex díctís capa ſ. ergo quatcmís quibuſquc
niem , media autem Gr.2. z. $4'. s”. Ó’Maxima Gr.2.4. 17'. annís, anrícípat Aequinoctíum 4V. horaríjs , 8C annjs
4o". ſèd lla vt media lªchuerit ad initium Mundi . 16. horas z. 8C annis 12.8. díem íntegrum.. Nílúlígírqx
Mm¡ tº_ II. Quemadmadum cx mthiom Eccentricitatis in Cir mírum, ſi Amw I $82.. \Equinoctíum verum ad diem IO.
».mu ME- cell¡ cardinilzm, Rherícus auſilr c/Z vaticinari de Mºnar vel r I. Martí¡ , díerum Io. ſalrem antícíparione , deuc—
d¡ fine“pu. cbíarum mutationibm Ó‘ Mundifine, rr dixi Schollo 1. nerír . Sed de hac Praeceffioncíam díxímus C43. 8C r7.
html? ;4- cap.16. /ic Longomontanus in Aſlron. Dan.lib.r. Them' II. Prseceffio \Equinoctíorum Aſtronomicè › 8C com— ”Wªll-'ª
ll'ºlºsm - cor. MP4. pag.). 2. r . ex mutatiom Obliquimtis Eclipticz , Ó' muniorí notíone acce ra,eſt morus punctorum ¡Equino- “flªmª"
punctarum ¿qrzinoctialium cen/¿t , Piura efflrí licere du ctialíum, ac Solſtitia íum in Przcedentía, ſcu contra., mªmª."
vníuerſali genrium ſtatu,arq.mutatí0ne, omm'bus Mundi ordínem Signomm Occidentcm verſus , ſiue vcrus ſiuc FLZºÍª‘ªª
ſçculísó'ed quàm ¡num illud Rbemèmm 'uanum hac Lªn, apparens ob morum Fíxarum Stellarum , ſeu Octaux ª
gomanmºmmmtüpummunpmſertim in tanta licemia abu— Sphcerxín Conſequentía verſus Oríenrem z hunc enim..
tmdi abſermriºm'bur Aflronomicir 5 vr cx gſdem ad nm— receflílm ab ſe ínuicem, nempe Puuctorum Aiquínoctia
dem ferè 411mm; G“ initr'um Mundi , illa maximum , Ke líum, 8C Stellamm Fixamm, alíquí Fíxís Srellis › alíqui
plerus minimum Obliquitatem ECI-'prim afflngam . Quº-ad Puuctis por¡ [Is ¡Equinoctialibus , ſeu punctis , in quíbus
Mundi vero‘ fincm nobis* prª amarte effc deber certiſfima il ¡Equator 8C Eclipríca ſe ínrerſecant , arrríbuunt; adeò vt
lud Ch'RIST1 Darvin¡ edictum Mart/7.2.4 Ú’ Mara' 1 z. quanrus eſt ijamrn morus in longitudine Oríentem..
De die aurem illà vel horà nemo ſcírmeque Angeli Cçlo— * verſus vuís,t3nrus fit motus Punctomm Equinofflalíum
rurm'neque Fílíusmiſi ſolus Parer . Vbi S. Auguſèinm non Occidenrem verſus alteris. (Mquidem morus alíquí
acutè magi: qua'm/olidè air : Omuium calculandtun dígi bus ;equalís ſemper eſt -, alíquibus cenſerur anomalus BC ¿mmª1;‘
tos hac vna ſententia reſoluir . irregularís: vnde orra eſt Anmalia Prace/fiºnis Aeqm'- punfflº...
¡nanny lll. Fracaflon'us autem in Hºmcemrici: Sec?. z.cap.8. mctiarum, quze níhil alíud eſt, quàm ínaequalis motus m“; Aqui.
nmme’tum nºr¡ improbabile puta: Obliquitatem .Ecliprica olim maiº Punctorum {Equinoctialíum Occidenrem verſus, in ſen— mffiorum
d' Obliïfli- rem ac maiºrem futflê ; immo' ex Aegptiarum commenti: rencia eorum qui hzc puncta potír‘rs , quàm Fr'xas mouc- qm'd‘?
ª“ F‘Ï‘P’- mmm» , *Ut olim Colurm Aeguinºñiorum z Ó‘ .Ec/i rica.; ri puranc : inter quos veluu' medía ſentcnu'a ſuít eorum ›
idem eſſent › Ó* Sol in Scptemriom ºriretur 7 Ó' ºcc¡ ore: in ?ui Fixas moueri modò in Pracedentia , modòín Con
\lu/Ira; immò ºlim fui/[è , cſim Sol occideret -Ubi nunc ori equentía díxerunt , 8: Trepidaríonis momm, ſeu Libra
tur, Utcheg'ptiamm mºnumentir rradum Herodotus , tíonem ſecundam in longirudínem poſuerunr. (D3 vc
Ú‘Mela , qui tantam Mtiquimtem iaflabam , 'vt ex quº meliús inrelliganmr, indícabo breuíter Opiniones pree
x'pſi effmt z quater Sydem curſus ua: aszffe, Ó' Salem bi: cípuas , axq. Auctores earum : lícct ením ſi morus híc to
accidiffc -zmdc 7mm* orimr . Ad it Fracaſtoríusfilturum , tus ad Srellas Fíxas pertiner , tractatio hzec ad libtum de
*vt »1421: magiſq. minuamr Obliquitm Eclipticz -, adn' 'Ut Srellís Fíxis ſpectet; fi \amen ad Puncta !ªlquínoctíalia
Eclíprim cum .Acquatorc coincidat cab/¿1. *Ulla abliquitate; pertinet , ad hunc lr'bmm de Sole, qui \Equínoctía nobis,
deindc abliquatº curſu Sºlis, S¿gm , que num Bºre-11th.. Anmunq. [Equinoctialem ſuo moru cum moru homm—
ſimt , cua/um Auflmlia , CF' Vernum Aequinºctium à Li punctorum compararo peragit, vriq. ſpectat . A Fixa: qui
bm {nitum ¿ri , Ü'c. 25M quidem deliramenta patria inge Ill. Prímò ítaq. Babylºn? , 8C Aegyptij olim exiſtíma- Pm"…
m'ore ſamnidmíum I quàm commema fibriè Philºfipban runt , Sydera ínerrann'a, ſeu Aplancm , Octauamq. Sphç— ¡MWh-¿n
tium qui: meritó dixerit . ram non ¡¡lío motu cicrí , quàm diurno verſus Occidcu— mm PN_
¡JH-…dº 1V. De Mmariana Latitudinis Fixarum per deciden: tem 2.4. horarum rempore; ideòq. Octaua Sphxra Stel— Pm _
Pixar-cm . ex Obliquimtis apparmti mutatiom z dicendum crit dun., lis ijís penè innumerabilíbus micans , Primum Mobi
de Stelli: 1’¡in . Intern» z ſ¡ fer/finas, 'vida Aliacenſem le apud jpſos erar -, m'buírurq. hxc opim'o etíam Grazcis ›
q. 9. Sphere ,~ Tychonem toma r. Prog.a‘pag.zz z. ad 2.47. :Sc l’latonííu prímis, atq. Aríſtotclí, Eudoxo, Calip o,
Ú‘ín Epi/lºli: pag.4z.6,*.71. lansbergium in Przcepti: 8C pleriſq. cem'o ame CHRISTVM ſzeculo florcnu' us
tabularum Pra-.12.. Bullíaldum lib.ç. M114. Ó' Keple Aſtronomís; quanquam Cicero de Somno Scipjonís l
rurn in Rudºlpbini: capaz. Ó* 34.. Praceptº 19;. Inte Plarom's ſcncenu’am reſerens ,GC Plato ípſe in Tuna-o, ad
rea‘ [cito murationem bam- ex paucis aliquot Stelluà Ty Annum Magnum re uírunr, vt Cali 080 ſuor Circa-'ms
chone con/Zitumm , tx pluribu: alij: a‘ me :anual/am_- ,* abſaluam; quibus ver is Octªux Sphrerae motum pro—
*y: oflcnddm in librº de Stellis Fixis, C7‘ ¡zo/led repcri in., ríum in longitudínem indícant. Cúm ergo Babylonij
Bullialdo . Fíxas immobiles, quoadmotum inlongirudínem pura
5:41¡gm' V. Scalígerí commentum [ſb-4- da Emmdmiºm tempo rent , nil mirum , ſi Annum definiuerínr per Reuolu
figmema . mm cap. de Annº , in quofingit alium effe Palm» Mund¡ à çionem Solís ad eandem Fixam_Stellam .
Maru: FL
P010 Aequaroris, Ó' c0‘ vflz. Obliquimtem Ecliptice mi— IV. Hipparclm autem conferens ſuas obſeruaríones
numdam , donec 'Uterq- Palm coniungamr , ¿am refutatum cum obſeruatíonibus Timocharidís , 8( Aríſtilli , depre- ’ªglflí'º‘
aſí à Guldíno , o' Perauio , G“ Bullíaldo 'Ut dicam cap.2.8. hendír Spícam Virginis , (SC alias omnes Fſxas , que an_— &mªmbº
numJo. fm't em'm de illir Scallger, qui mm minimè fii reà ab Acquinoctialíbus Punctis magrs drſtabant OCCI- ¿mu-m_
pirmt , aim¡ max-¡mà ſapiunt . denrem verſus, poſteà minus diſtare; ideòq.aur ¡ptas
Orientem verſus , aut Puncta Aequínoctr'alíª Occiden
tem verſus mouerr': ſcripſirqmmctarum de tranſgreſſm
\eu muraríone Punctorum Acquínoctíalíum z 8( Solſtiria
llum , cuius meminír Ptolemuslib.z. Alma .cap.z.ò<_,
C A P V T XXVIII. líb.7.cap.z. 8C z.vbí confirmar ex ſuis ob eruatíonibus
Aſtrolabío factis, Stellas Fíxas moueri ordinatim 8L,
:equalírcrín Conſequenria Oríentem verſus ſuper polis
De Prxcefflone Aequinoctiomm Matuqmª Eclíprícx , 84 annís ¡00. vnum gradum abſoluere, quan
01524144.’ .Sp/mm .\ tüm ferè H¡¡¡parc/9m quoq. ínuenerar , licer de inxqualí
rate huíus motñs , 8C Ann¡ Aequínoctialís , ſuſpícarum
Pfluffio :i- I. R AZ C E S S IO Acquinoctiomm duplicſter olím Hípparchum dícat . .
“’"ª’ïªqª‘ accípítur . Prímò ciuilíter pro tempore , quo V. l’rolemseum poſteà ſecuriſunr, non quídem om— Aªíªflª
Mªxim” Aeqlu' noctium verum ac Cª’leſte , ſeu Aſtro— nes in quanrirate morús , fed in ſpecíe , 8( arqualírare : 8C "‘º’ª’ ª ²*
Y!“ nomicum pmzcedír diem Aequínoctío cíuili Stellas FI'XES moueri ;cqualr'ter in longitudínem On'en- ‘ªmm '
in Kalendario Iulíano depuratam: qum quidem prxceſ— tem verſus in Eclipríca z aut in circuh's Eclíptícç Pªrallelís
fio ¡nde orirur, quòd Sofigemr , ¿C CJuliu; Caſar Annum affirmàrunr Albategniu: cam' I. Alfraganus Differenría.
Tropicum aſſumpſerit díerum ;6 ſ. cum quadrante dí I z. Rabbi Lcui in libro Deſenſionum D E l, Albua Im
ei , ſeu horís 6. qui \amen minor eſt, 6C iufferic quatro Maurus 11'er de Stclh's Fíxís-,Abmham Zagurm ,ji? _que
n c1
!66 LIBER "TERTIV'S D › E , S 0 L E .'
diſcípulus Auguſh'nm Rice-im ¡n tractatu de motu Octá‘ finas tabulas ediras nnno , videlicet Anno 1 2.76.' cüm [c‘—
uç Sphcerx; &Z apud cum Rabbí Iofizezin Thalmud-,Rabln' giſſet librum .Albubafflim de motu lociſq. Fixamm z ex
.MU/e: in libro -Miſnetom ſeu ¡teram- legis; 8( Rabbi .Arabico in Hífpanum idioma rranslatumdn quo Albate—
Aymara in líbm Taamin , ſeu ratíonumz BC Haly in.. gnij ſenrenria confirmabatur, ſecums Albaregnium, alte
quadripan'iro cap.: r. Tycbª tomo I. Progymn. ca .2.. ram Fixarum tabulam edidit diuerſam à Canone priſti—
Keplerm in Rudol hím's cap.34. 1 mail Bullialdm l¡ .ſ. no mot-fis Augíum &C Fíxarum . Ira narrar Abraham Za— y
Aſtronom. cap.z. erſarumq. Mat \ematici a ud ípſum; gmhm in ſua Magna Compoſitione -, 8C vel ex hoc liquet, ¿IMM/z'.
8C Alp-’10154: Rex apud Riccium pag.2.9. pq( quam mu quòd ſtella Borealis in Fronre Scorpij ponirur al) _Alphon- mmm M~
rauit ſentemíam . fo ¡n Gr.1. 3. 2.8'. Scorpí] , que ab Albatcgm'o Anno Salu- bulimó diſ—
Mªru: ¡u- VI. Quidam !amen ante Albategnium , vt ipſe reſert tis 880. inuenrª ſuerat in Gr.17. 50’. ergo annis ;76. pro— ffidium ªb
“ffſ“ › cn-p.ç 2.. 8C ex eo Regimºntanm lib.7. Epitomes Almag. CCffitGr.ſ. 58'. &c gradum vnum annis 66. confecit, qux A/P’Z‘ï/ÏÍ'Ï
"º"ffl‘ª FI ' Propofió. dixere Fixas moueri modò Orícnrem verſus ad' cſtipſiffima. Albªtcgni‘ ſententia; At iuxta Alphonſinos ª"… "1"'
?0²mm gradas vſq.8.<_:onfic¡endo gradum vnum anuis 8o.aut 84. Canones :uniquíores ebuerat progrediGr.tanru1nmo~ "ª“ *
m; *' deInde reuem verſus O_cc¡dentern per rondem gradus , do 4. zz'. Albatcgné¡ autem ſentennam ſequuntur Rabbi
' vel vt haber Purbacbim m Thcorica Octauu: Sphçrç, for— Lev-i , Abra/mm Zagutl; , 8C Auguflinm Kiccim‘ ¡n mi?.
tè ex Gerªrdo Cremonenſi , eas ad gradus 7. tantummo— de Octaua Spb. pagſ. 2.9. 8C zr. ,
do verſus Orientem progredi , vnà cum Augibus Plane— VIH.
.
Poſt Alphonſinos
._ .
autem, Io. Bapt-Turrianmï:
. , r
T”pida
-
tar‘um , eoſq. 'annis 900. abſoluere . Sed Arucbcl exiſ Hteronymm Fram/lanus m Homocenmas Sect.z.a cap. ¡¡mà m º_
timauit -F¡an progredi Orienrem verſus à capite Aricris 9. ad 17. dixere ¡ncompertum quidem eſſe motum Tre; m, ,x T…,
ínuiſibilis , vſq. ad gradus 10. per annos 750, abſoluen pidationis annorum 7000. ab Alphonſinis aller-turn, ſi ta- …Ñ,- ¿ª
do gràdum vnum annís 75-,de reuertí per totidem an- v men ¡Sin Octaua Sphrcra adrnítmtur,plures orbes admit— Fracaflºrij
nos ¿’e gradus , 8C per alteros cotidem ferri in Occiden tendos; ſed probabilius eſie Fixas ſempcr in directun-L [emm-ia .
tem : adeò vr tºta longimdo huius motñs eſſet graduum' pro redi Orienrem verſUS ſu'per polis Eclipriczt, eò quòd
ª" - A. 20,8: periodus 'eius ab Oriente ¡n Occidentem annommv à Mªtonis tempore nulla Fixa‘rum retrocedere viſa fit z
1 500; ſed tota ab Oriente rurſus in Orientem 3000. The anomalum tamen cffe hunc motum,& Medium motum
bitb aurem , fi Eraſmo Reinoldo credimus z ¡n Theoricas eſ!: gradus vnius in :mnis r oo. 8C à CHRISTO ad Alba
Purbachiy pag.). ſ I. dixir Fixarum Stellarum inirium à regnium per annos 900. ſuifle velocem creſcenrem , do
Capíte Arietís Prími-Mobilis non poſſe recedere vltraªï nec- gradum vnum‘annis 66. percurrcrenninde autem ad
gmd. 2.1. Porrò Augul’cinus Ríccius ex tractatu 2.. de' Annum r 800. eſie velocem deficienrem , totamq. huius
Mundi fundamento Iſaac Iſraè'lirx s reſert Arz‘achelem ,‘ anomalía: periodum abſolui annis ;600.
8C Thebiriurn ad id permotos , eò quòd olim Hermes IX. 11m verò Nicolau: Caperm'cm lib. ;.Reuolutínnum
Cºp-:miei
Ptolemzo antiquíor annis 198;. reperíflet quaſdrun F¡ docuir Fixas Stellas nullo mom mou-eu', fed morum qui de 170: fm.
xarum Srellarum in maior¡ longitudjne ab inicio Arietis , dem diurnum Terra: reuolurioui Circa proprium cêtrum, ::mia .
quàm polieà Ptolemmuss &f exempli ratiê Vulturem. ſpatio 2.4. horarum peracto verſus Orienrem adſcribir;
cadentem in Gr.2.4. Sagírran'j , quem ’tolemarus in 17. motum verò proprium ac lenrumz qui npparet m Srellis
Gr.8agittarii , .Se Lucídam Hydrz in Gr.7. Leonis , quam Fixis Orienrem verſus, tribuit Punctis ¡Equiuoctialibus'
Prolemaeus in Gr. ;0. Cancri . Addit Riccíus ex codem ¡n Prazcedenría Signorum ſemper rendeutilmszin Acquaª
lſaac‘ z Arzachelem putaſſe Anno CHRISTl $60. Capur tore ramºn terreſtr¡ poriusquàm in Cxcfeſti ,- hunc aureur
--A1‘ietis viſibih's ſuiſſe ſub Capite Arierís Zodiaci inuiſibi motum eſie anomalu'm , 8C punctum Aequinocti] Me di]
lis ,BC ¡nde Orrum verſus promorum per ¡0. gradus an ſemper verſus Occidentem rendere, -, at punctum Acqui
nis 7 $0. ¡m vr Anno Salud: 1 z r o. quo Iſaac Iſra'e'lira ſcri noctíj ver¡ alíquzmdo (¿um puncto Ae'quín'octij Medi¡
bebat , deberet reuerri verſus Occidentem : Sed ſi ſic eſ coincidere , idq. eueniffe Anno 6;. ante CHRLSTVM;
ſet, debebar Capur Arierís viſibilis Anno 1474. dil‘tare aliquando verò citra, ali-quando vlrra illud mouerí, totáq. .
ab initio Arietis inuíſibilis Gr. tantummodo 7.1 1'. cum huius anomalía: periodum abſolui annis Aegv tiys r 717. 'r
\amen hoc ªnno Abraham Zagutb przeceptor Ricij , SO anomalíª… vcrò Obliquimtis Eclipticce duplò ïongiore)
ſummus Aſtronomus obſeruñrir illud ab hoc diſtare Gr. ¡nter’uallo abſolui , nempe .ªmnis ;45 4. vel vr Maginm ex ¡t Ma ,L
13.52.’.8C SpÍCam Virginis in Libra: Gr.17. IO'. Merirò datis à Copemíco haber …1.1 . Theoricorum à capa.. :1d Ñ,- , ª
ergo morum hunc acecſsüs 8( receſsüs , ſeu Trepidario~ 4. illam :umis I 717. dicbuſq. ç. lmnc :mnís ;4 ;4. die—
nis in longitudínem reſutàrunt Augllflſnuí Riccim- in., buſq. Io. complet¡ ; At morum Medium punc’ti Acqui
tract.de Octaua Sphaera , Regíºmºmmm: contra Thcbit noctialis in Przªeccdenria dim-num e’ſſe 8”'. 15"'. annuum'
hyporheſes z 8C alij z diuerſimtem ¡Ham inter Her-mens, 8C verò 50"'. I 1”’. l ſ”. fic vt_ tota periodus huius fit Innorr‘t
Prolemaeí obſemationes , attribuentes nominibus Stella Aegypu'orum zç 816. ſed lulianorum Iſ 798. Scd li lon-‘
rum azquíuocrs . Alzbonſíni quoque cum Anno x 2.; z. gitudo prímx ſtella: Arietís apparens compuretur ab Ac:
viderenr Fixas longe vlrra terminos Arzachclinos ac quinoctio vero; morum hunc modò veloccm eſſe a gdço
ct Tre . _ Thebirízmos progreſſ
VII. Alià ¡gitur s,ab ipſorum
notíone ſentenria receſſerunr.
Morus Trepídationís, ſeu L¡ vc cum velociffimus eſ’c annis ;4, vnus gradas perhcra—
ptda- b . . . . . .. . .
tur; modò tardum, adeò vr in ſumma turdírare gradus
¡¡ºm-í mº_ ratioms m longitudmem,ab alus afferrus ſmr vel admiſ vnus annis 102. abſoltlarur; modò mediocrem , ¿SC tune .
,m al…, ſus z nímirum ita vt Stella: Fixz ſemper quidem motu gradum vnum abſolui annis 72.. Adiuugit Cape-mmm lil).
nº…, ,Pªd Mediomoueanmr verſus Orientem,ſed motu vero inm— z. capa r. Primam Scellam Aríeris in principio Olympia
Alpha/Iſ,, qualirer; 8( quandoq. ob tardírarem retrogradze vidcan— dum occidentalíorem fuiſie puncto Aequinoctij Medi¡
nº: . un’, ob velocítatem dírectae . ere opinío ſuít Alphonſi-‘ Gradib.ç. l 6’. at in ortu CHRISTÏ orientaliorem euaſiſ
norü, hoc eſt IudazoruszC Mdurorum, qui conuocatí ab fe Gr. ç. zz’. Sed Maginu: Anomaliam hanc &: librado—
Alphonſo Rege Cnſtellz, Alphonſims mbulas condide nem ſecundam non librarioni Telluriszvt Copnnicu: , ſcd
…mi (lªíbus a vr rcſert Auguſtinuj Riccmr, 8C ex co Rei motui 9. Sphçrzr tribuitficuc líbrarioncm primam motuí
¡¡oldmz illc ¡n tract. hic in theoricà Octauae Sphç-rre pag. Sphzcrre I o. Obliquíràtem Eclipcicac variantis , SC morum
2. 5.5'. przeſuit Rabbi Iſaac Toleranze Synªgogç Cantonqui Mediú Fixarú morui Octauç ſphçrçfopcmico tamê ſub
quídem Octauç Sphçrç eriodum almis 49000. definie ſcribút quoad Librationê hanc ¡n Acquatore Terrç ſactá
runtmempe Iubilzis mil e', 8C motum Trepidationis an Reinaldwínl’rutenicis Prrecepto IO. &t I 1. Lambergius
nis 7000. nempe Sabbathicis mille, de quibus eſt ſermo PrEPCCpto 4. ¿Y I I. tabulamm , 6C in Theoricà momum.. Reinoíu’i
Leuicici 1;. 8C Deuteronomi¡ 1 ç. ngmquamkeinbºldnx cap. I. 7. .Se 8. 8C Lªngomomanm lib.r.The0ricorum cap. ¿ªmbªs-Í
pag¡ 16;- BC Clauim pagſ 6. Sphzrrze, 8C Mªurºlycm in.. 2.. 8C 4. Sed ¡n quantirate motüs diſcrepant , 8C Lambcr— Lª”ªº'mªj
Colmographía pag.88. purenr Fixamm annuum motum gin: periodum Anomalízc huius annis I 7 r7.cum Razz-'101- "7'" lº…"
definiuíſſe prakceſſío'nc Equinoctíj ver¡ ante ciuile, ſeu ex da‘ dete rminat ª :rr Lºngomontanus annís ;600. Solaribus, "ª '
refiduº Solis mom ad quadrantem diei, poſt Annum— ſicut Sc Anomaliam Obliquitatis : nec enim hanc ill'á pe—
Tropicum,complendum,nempe 2.6". 26’".- 74". quo: Sol riodo duplò maiorem ſacir . Vrerque aurem tribuir mo
nbíoiuit temporez xo'.
dent hi auctctore's 44". Quze
non ſecüs quidem lib.z.cap.5.
ac Bullialdu: figmenra irriBC tum proprjum ixis arqualem ab Acquinoctio Medio . Fund“… _
Fundamem hruus Anomnhrc ſunr, tum ¡tregulariras ap— r, ¡¡m-…ja
11b- $.cap.z. Coeterum Alpbanſm RCunaſtO poſt Alphó parés ¡n mom Fixarú,cſrm gra-dſ¡ vn'um viſç ſinr abſolue— »ama/u,
re Pto
ſ
LIBER TERTIVS DESOLE. 167
te Ptolema'i tuo annis rºo. Albategnij aeuo annis 66. BC BC diurnum morum Terre tribuunt , tamen Fixís morum
_decnnoqumto CHRISTI fxculo annis circiter 72.. \um proprium concedunt) : Siue deinde illa prçter diurnum
"Wªlmlitas Anni Tropici, feu .Equinoctialis , qui maior morum in Occidentcm , alterum proprium morum in..
Ptolemcri tempore apparuinquam Albate nihóccwtrúq. Oriétem peragant, (iue vnicus fit illis motus in Occiden
emm prouenire ex ipfjrum Punctorum quínoctialium tem,fed tardior Solis motu çquinoctia ſaciente,ideòq.yi~
motu in Ptxcedentia, fed irregulari . deácur Sideta moueti versüs Orientem. T:m'o' etſi Ano- 3,40775.,
Saligen’ X. Vltimo loco indicandum eſt lª[cp/71' Scaligm' fig malia (eu ínxqualitas motús Fixatum Apparcntis Orien
,ízmímm . mentum lib.4.de Emendam'n Diarriba de Anticipatione rem versus , aliquam fpeciem ptobabilitatis primo afpe
Aiqumoctiorum , quod tacitè indicar‘ Clauiu: in Sphxra ctu ptçfeſerat,fpectatis obſemauonibus Ptokmthlba—
paizó _1. fed reſellunt PcMuiw lib. z. Differtationum Vta tegnii , 6C Recentiorum vri iacent ; nulla tamen neceflï
no ogu à cap.;.GuldirIm in reſuratione Elenchi Caluiſia~. tas adhuc apparer inzqualitatem huius motús tanquam
ni, contra Kalendatium Gtegorianum fcripti cap.xo. 66 probabilioremmedum euidentem aflèrendiádeòq. fequi
Bullialdmlib. ç.cap. 4. Ait vetò Scaliger , \Equinºctíª malumus fententiam Ptolemzeiquoad hoc, ¿Se aliorum,
ha Puncta recedere aStellis Fixis Occidentem versàs z quos num.ç. retulimus . Primò enim de antiquarum ob
fed fuper Polis \Equatoris mobilibus , quos adhuc di ſeruationum ſallacií meritò dubitare licet , cum vſi ſint
uerfos facit à Polis Mundi immobilibus; de inde ortam Aſttolabio,& Atmillismaptando di’ſtantiam Lun à Sole
effe diuerſitatem Obliquitatis Eclipricx , matatiònem.. Horizonti proximo, 85 deinde noctu diſtantiai ixç ali
lineç M etidiançzòc declinationum magneticarumzòc alla cuius Stella: à Luna , vr ſic determinarentloca Fixïru'm,
Bis \imilía : Nam ſi ille motus fietet , vt.vult Ptolcmçus, quod docer Ptºlemam' lib. 7. cap. 4. 8C Copérnicm lib. z.
\uper Pelis Eclipticze , debuiſſent Fixa: Stella- mucare de cap.14. At in Armillisillis non fuiffenotatas niſi decades
clinationes, &e aliquas ad Mundi Polos accederc magis, Minurorum , colligitur ex‘Ptalemi abaco lib.7.~ cap. s. in
magifq. aliquas recedere ;at boc ſalfum effe , quia Stella quo non niſi decades illa: \ignantur . Deinde Refractio
Polaris , qure nunc vicina eſt Polo Boreali , nec totis tri horizontalis Solis omiffa ab Antiquis , diſtantiam Solis à.
bus gradibus ab eo diſtat; Eudoxi tempore ſeu Anno . Luna zo'. circiter Minuris à vera diuetfam obtulit:& Pa
circiter ;67. ante CHRISTVM eidem Polo vicína era: : rallaxes Lunze , Solifq. 8C motus Solis haud ita exactc‘ nº
aít enim Eudªxur in fuis Phenomenis : El? quedam flella, tus Ptolemço, non cótemuendam varietatis ftiſpiCionem
quzſemper eadem lªca mancha:: /i‘ella c/Z Mundi Palas o Et _ ingerunt; adeò vt omnibus computaris, loca Fixarum fic
apnd Hyginum ex Eratoſthene,qui poſt Eudoxum floruit ab ipſis conſtituta, de gradús vnius faltem errore fufpe—l
annis r 4o. de Cynofura inquit : In prior-ibm :anda [le/[ir, &a \int. . Hinc ſactum
, . puro,vt
. Albateguim
. cap.; 2... 8C ex ¿Iban-¿ny-
:fl infima , gta polª: appellatur , -Ut Eratºſibmer diei!, per eo totidem fere vetbis Regwmºmanm lib. 7. Epltomes ó. MSM…,
quem [num Mundi“ exíflimamr @Efrén-i .zSed ¿Y Ca ‘ Prop. 6. dixerit: Sine ¿girªr inflrumentarum multitudo …z,- lªm'.
nopus nunc quoq. Rhodi Horizontem ingir , \icut tc hunc "varietatem immi/m‘t, fine motum quemdam Mimo ;ia .
fle Pliniº lib.)..CaPJOIOÍÍm ſttingebat,quç funt ſigna non nºbis occulmm Ste/li: 1’¡in nªtura indiderit ,- difficdc ad
mutatae poſt tot farcula Declinationis . Sed _de Canopo - - madñ :ſb Cíª' eri! huim* motín _Qualimzzm Miri, propter tar
nil mirum, cum fit ptope Colurum Solflitiorum , in quo dilatem aim. Nam /i maior:: nºflrifiaix in/Irumêm decepti
Pixar-um declinatio inſenſibiliter variatur. Nec Rello., - ſuntfl’" no¡ decipiemur nccefflhrio‘ ; ricm 710/er confidemtio
qux nunc Polaris eſbòc vltima in caufa Vrſç minoris,ſuit msmi/i antiquorum confidemliom'bm conferimr, ?zi/?il1m
illa,quç tempore Eudoxi,Eratoſthenis,& Hipparchi etat quam dºccre pofflm . Atſi acculmm illum motum inefſu
Polarineu Polo Mundi proxima: nam vltima caudç hu Stelli: e/Zimabimm , expedia oculum aa' S!ellas Fira: Im
ius, vt eſt apud Pto/emeumlib-1.Geo raphia: cap. 7. &c bere afflduum , poſleroſq. itidemſcriptar can/¡demtiones li
Strabºnem liba.. Hipparchi tempore diñabat à Polo Mú brar: . Sed 8C Sleuinm apud Herigonium tomo ç. pag. ¿t Sum-n¡
diGr. 12.2.4'. etatq.tunc Auſttaliffimnwt ibidem dicirur, ;79. 8( I’m-m- Nom'm lib. 2.. de obfetuatione cap.4. inzr- ó, Nm¡ ,
qua: nunc eſt Boreallffima: ſuntq. hallucmati quicumq, qualitatem liuius motfis in dubium vocàtunt, 8C ex erro
cum Magino emendàrunt Ptolemari teXtum , vacantes re obferuationum profectam fufpicamur : [SC Eraſmm &Rupiah
cam Barealzfflimamcüm in textu ver-è dicaturAu/Iraliffi Rez’mldu: › in Theoncas Purbar hi] initio Theoricze de di.
ma. Alia igitur tunc fuit Stellznquze tunc merebatur no Octaua
Miiomm,inSphatra
qua ſic
ipſizexorditur : Num ingredimur
rei inceïtitudmÜ in diſfmª
ob/ſicurim: mm diffij
mcn Polaris; 8C hçc,quar nunc Polaris eſt, accedit ad Po
]um Mundi Boreum magis magifquc, vr oſtendetur ex culta!: ’zi'potheſium cerrar: viderur z Kim [116' mota: ob ni
aliorum, 8C noſtris obfemationibus in libro de Stellis Fi miam zarditatem , ne mſha‘ quidem , 'Ut ºpinar, .State [ati: _
xis . Ex quo Proclum quoq. in Hypotypoſibus Aſtrouo— adhuc explaratm [it . Poſ’n‘emò K:plena: in Rudolphinis Ó‘ KªPlª'h
PMI¡ Ó' micis , 8( [titanium Antonium Delp/:inum de-Cazleſtibus cap. 3+ Pra'cepto 19 1. air: Tºtam Aſlranºmimn jixſque
&IP/ªiº¡ globis corrigas , qui argumento ex Vrfa 8C Canopo per det]. fort bea*rear-pta
¡meme. fidei proflhapharc/ír
in calcula-m Et Pen-m Gafflmdus Aequinoctiorum ó G‘ffm_
in Inſiſtituïióne.; d¡ º, Bul_
""'- ’ moti,Fixarum morum fupet polis Eclipticzr negàtunt .
Aſttonomica lib.2.. cap.8. initiò ait: fortèlnox firmo fim- 1¡ÃM¡ _
demente ¡¡¡71111,86 in fine: Videª# res effc magix comment¡
Nqſim .S'mtemia de Pracefliope Acquimctio tia,qmim Ttſcrupulºſiits illum prºſcguamur. Et Bullialdus
mm, einſq. Avandia. lib,z. cap. z. eam abfolutè refpuit .
ratis
Deíndeexipſis
inter fe,óc cumAnti
Tycèªhonicismoflrifq.
uoium obferuationibus
colligitur
compa
Fixa—
l. No/lu
Xl. Rima‘ cetti fumus ab Ariſtílli 6C Timocharidis
tempore,qu. ad noſtrum,hoc ef’t ab Anno ante \um morus aliquando velox eo Kempore , quo iuxta Hy
¿Imi- .
CHRISTVM ;30. ad Annum Saintis ¡640. nullam ex pothefes Copernicztas debebar efſe tardus , 8( è comier
tare obfetuationem,qua Fixa vlla Stellatum vifa ſit retro sò,quod 'TyC/Io quoq. notauit tomo 1.Pto ymn.pag.z ſ 4.
cedere, fed eas femper vifas progredi Orientem versus : 6C oſtendetur à nobis libro 6. c.1 7. ex mu tis ſtellis Fixis;
ideòq.inane prorfus exiſtimamus com métum Arubeli: addemufq. ex ‘TyC/10m pa g. 2.5 ç. differentiam Longitu
* ac Tbebthde quo num.6. Secíída' licèt ante Copernicum dinis , ac dillantiam Fixarum inter feſe non rarò apud u
“Fm“ - Prºclª: Dia-dºck…- cap. 2.. H potypofeon Aflron. te ſetat, Antiques diffidere ab ea , quam ipfe z 8C nos euidenter
quibuſdam vifum effe Pun a ¡Equinoctialia , & Tropi ex noſtris obferuationibus deduximus . Neq. inçqualitas
ca potius,quàm Stellas Vtrimque aliquot partibus moue Ann¡ Tropic¡ certa eſt, auc probabilior , ſiCUt cap.:9. dí
ri,ac turfus redire in eafdem 5 8C Caprrm'co Fixis omnem cetur . Neq. Ptutenicç tabulç, aut Danicç , aur Lansber—
morum adimentimeceſfarium fuetít hunc quoq. morum gianç,quç Anomalià Przrceffionis Aiquinoctiorum vtun
in Puncta ¡Equinoctialia Tetteſtris :Equatoris transfer tur, certiſis nobis loca Siderum exhibent, quam aliae ta
re : \amen omnes qui Tel]uris flantis Hypothefi111 fequi bulz; immò aliquando ab obferuationibus longit‘is ab—
coguntun inter quos nos quoq. iure optimo effe demon funt . (Dorſum igitur ob leues- fufpiciones Anomalijs
ſtrabimus lib. 9. fect. 4. deben: hunc morum in Calo alijs atq. aliys Aſttonomiam implicamus 2
agnofcete *, BC ſi fenfui innitamur , vt oportedquamdiu (¿una itaq. [Equalem Fixatum morum Annuum So”. *Affmio
nulla ratio euincit oppoſitum , debemus hunc morum., Secundorum eligetnus,atq.adeò tantunnvt annis 7Lgra—
Fixis potiiis \idetibus , quàm Punctis ¡Equinoctialibus dum vnum conficiant, quantus erat Calippi tempore , vt
t’ribucue : (immò Lambergim ¿Se Bullialdm, qui annuum notar Keinholdm in TheOt.Purb.Pag.z4i .6C quàtus pro
:time
!68 LlBER TERTIVS DE SOLEÍ
ximê eſt.earum morus Verus apud TyC/20mm, 1(eplerum, !006. ab Hipparcho ad Albategniú procefl'it Gr. r4. io'.
-Ballialdum, vel Medius apud Copª-mmm, 8C Lorigºzmm vriq. vno anno abſoluit io"ïZ. Rurſusſi Annis 172.9. ab
Mmm, vt videre eſt iii rabella ſcquenti, in qua prxcipuas Hipparcho ad Tychonem proceffir Gr.2.4.2.7'.ergo anno
opiniones aliorum poſiiimus, adiectà tamen de Anoma vno ’50". $4”. Item ſi annis '72.2. ab Albaregni'o ad Ty.
lia Fixarum,ſeu Prçceffionis Equinoctiorumºpinione in chonem confecitGr.rO. r7'. igitur anno vno ç I". Er ſ¡
"Nªm"- tabula fecunda . Fundamentum aurem noſtre_ opinionis, annis 177;. ab Hipparcho ad-nos abſoluit Gr.2.ç. s'. zº".
ſuut potiſſiim‘im obſeruariones infierſcriptç. Hipparclmr ergo anno vno ;0” ¿3-?. Sed quia probabile eſt Lun:
enim teſte Ptºlemaº lib.7. capa. Anno ço. tertiç Periodi longitudinem zo’. circirer Minuris minorem ab eo aſsú—
Calippi,ſeu ante CHRISTVM I 28.0bſeruauit Cor Leo. ptam , quam par effet,ob Reſractionem Solis horizonta
nis,ſeu Regulum in Cancri Gr.2.9.ço’.at Albategm'm cap. em , quç diſtanria'm Luna* à Sole veſpertinam diminue
1 r. obſeruauit eamdem Stellam Anno CHRISTI 879. bar,ideòq. Regulum noctu ex Lunar¡ diſtantia creditum
qu¡ ſuit Diillcarnaim 1 19 1.8: Nabonallaris 162.7.in Leo in Cácri Gr.2.9. \oficum eſſet in Leonis Gr.0.zo’. atq. ira
nis Gr. 14. o'. chha autem toma. Prog. capa.. pag. 160. proceſiiſſe ab eo anno ad nos Gr.2.4. z (0.0“. annis i772..
obſeruairir eam pro Anno 1600. in Leonis Gr.2.4. r7'. Se 8C anno vno 49" {3—3. 6C rotundè So”. Eſto nunc I.Ta
Nos Anno ¡644. in Leonis Gr.2.4. H'. zo". Ergo ſi annis bula... .
"Matus Fixarum: Aut Praeeffliº Aequímctiarum Mota: Annum Fixarum Ad Gradum 1- l Periºdm tªm
A V C T O R E S ‘ II. lII. IV. V. Aimi luliani [Annon'l Iulian.
Hipparchº, PtolemamAlfi-agaao, Proclº ' , Vcrus ;6 o o o roo 36000
Calippi tempore ex Reinholdo Verus ;o o o o 71. :$910
Maurisolim ac Iudais apud Regiomonranum Medius 45 º o o 80 2.8800
Albategnia, Albuaflim, Alphanſº _ſe re tractanti, itemq.
Rabbi Leai,Zagut0, Auguſl. Rmcimc‘k' Kabbi [fnac Verus \4 ;1. 4; 38-1¡ 66 ²-3 76o
Sed Alphºnſinir. - Medíus 2.6 16 ;4 o r ¡6 F,— 49000
Perficir tabuli: apud Bullialdum Verus ſó. 2.8 ¡4 7 68 2.4480
Anabel¡ ac Tbebitia Medius 48 o o o 75 17000
Rabbi loſue, Rabbi May/í ,Amnezrg Verus SI 2.; 42. 51 7º ſcrè ²-? Zºº
TurrianoSCFraca/loria Medius 36 o o o too 36000
Coperm’cº, Reinhaldmòc olim Maginº Medius So I 2. ç o 71 ſerè :$798
Gªfflªfldº Verus çr r9 2.4 o 7o zsooo
TyC/nm', Keplero, Bullialda Verus 51 o 0 o 7o 2.5 806
Lºng-mºntana, 8C Argolo Medius 49 4; 0 o 72. Y 2.6040
Lambergio ’_ Medius 46 x7 o o 77 Z,- 7.8000
Vendelinº in Idea tabularum Atlanticarum Medius SO 47 o o 7o Y, aſszo
NºbUBCPetauib Verus ;o o o o 71. zç9zo
_Copemicaa Tabula ex Clauiª cap. 6. Kalendarij, Magma, Mgſllina, GI“ Reinhªlda.
Cardines 4-Ano— Annº ªn~ Annº Annus Tropicus \Equinoctiü in forma l Aiinipoll quos A5-. Proſthaphç
mah:: \Equmº- te CHRI- CERN" Dier.365.Hor.s- Ann¡ lulianiolim 8: uínoctium vnum reſis \Equi
ctiorum STVM 83_ poſt Gregoriani l ¡em anticipar. nºctjonim.

M. D I. !1. III. l a G'. l. II. III.


principiú, &Fi- Sali I653 Mai¡ z.; 5; 77 4º MARTI( ~ . h**—

nis Revolurioz 3495 1369 Feªr. a Maximus Medium. Die zo. az


nis 8C Circuli 178° $084 Dee- 5 Verú poſt mediam ’²9 º º º º
Anomaliz . 64 noctem .
Primi Quadiaris 47.33 366 M49' 2. 49 16 29 Medium D. zo. poſt l i ir zz. ;º
finis, &'lnlllum 3068 2.087. Maru; Mediocris Meridiem. Maxima
Secundi. ¡353 3798 IM. iº Verum D-zi.circa_, ¡34 Addenda
Solis occaſum.
Semicirtuli 4354 79$ ¿pri/.ió 42. ;y 7 l Mºdium . &t Verum
mi finis Se ini 2,633 :Sii Mam'i Minimus 'Die zo. ante Meridié. 8+ o º o o
tium Secundi. 912. 42.2.6 Dee. :.7

Tertij Qiiadrgiris 397.4 [324 Marngi 49 ió :9| Veri'i D. 19. poſt me- - x n zz 30
finis,8elmtium 2.2.08 1.940 Febr. 16 Mcdiocris l diam noctem . Maxima
Quªrt¡- 493 4‘55, Dec. 15 'Medium D. 1.]. Circa ¡34 Subtrahen—
Solis ortum . da .
Periºdm mami: tala Anomalia Pracefflimir Aequimctiarum ell Capernicº Armario» Aegyptiºrum ¡717. Diermn ſ.
fin Annorum luliamrum 171 s'. 0.302.. aut 307.
lenr, vel eriam ab illis , ui ex hyporheſi rantüm eas fin
* unt . Placer autem faciliratis gracia à recentioribus Au—
oribUS incipere , vr melii‘is antiquiorum Theorícae in
CAPVT XXIX. telligantur . x

@a ijotlje/I' , aut Tlaeoriea filita ſim’ Lambergiaaa Sªli: Thor-I'd.


Explicar¡ Amaia/ia Errentricitati: Sa
-It Orbis annuus,ſeu circulus Eccenrricus , fiue Solis,
[ir, Obliqaitati: Ec/ípticie, c9* Pracefflo ſïue Telluris A B D C A , cuius centrum M , 8C fit
ni: Aequiaoéïiomm. ~ Mundi arq. Ecliprica: centrum T , 6C linea ¡Equinoctio
\um BMC , quam ad angulos rectos ſecet linea Solſti—
VA N QVA M nullas efl'e haſce Anoma— riorum D M O z in centro M; 8C linea Apogei fit A M
lias cenſeamus, ex dictis Capiribus 16. T P, in qua Apogeum Vel Aphelium ſit A , 8C Pcrigeum
2.7: 2.8. _Indicanda ſunr tamen ſchemara , ſeu Perihelium P, 8( Eccenrriciras M T . Ducatur iam
quibus illç ab Affertoribus ſuis exponi ſo-_ ex centro Mundi T , linea T R , parallela ipſi DO,
tanta
LIBER TERTIVS
. uma, quanta eſtictnaxima Eccentricizas Solis, quæ qui
vDE "SOLE," l'69
bergìo ne qui ponit Anno I. CHRISTI fuifle in K, Ma
} dem Lambergio eſt patrium 42. [6. qualium li-ccentriei primam obliquitatem Ecliptica: Gr.2. 5. 52.'. 8c tunc pari
Radius AM, eſt xooooo. &fit minima Ecccntn'citas ter Maximam-Eccentrícícatemin R,- conſecto auream
TN, partium 3490. arq. adeo diameter circelli RN ª femicirculo dextroà K, in L, Anno rqoofuiffe Mini
mam obliquitatem in L, ac Minimum Eccentricitatem
in N, Gr.2.;.zo'. Quake ipſi tantus eſt motus in circello
K L, quantus in circello R N, nempe diuinus r”. r IMJ
0/".49". 19"'.& annuus 7'. I 2.”. Itaq.Capur Cancri Eclipticç
Medix, quando obliquitas eft Gr.2. z, 41 . eſt punctum..
O, at caput Cancri in Maxima Obliquitate 8C Borealiſ—
fimum eſt punctum K, à quo dextrorfuin numeratur
motus Medius huius Anomalia; in Minima autem Ca
put cancri Auflraliflimum eft uuctum L . lnuenirut
autem diquatio obliquitatis mo o infrà tmdêdo in Hy—
pothefi Keplcri num.g._Librario ergo prima hec fit in dia
metro KL, licet Anomalia: motus numeretur in citcello .
1v. Tandem circellus FGVI, deferuir Anomalia: _Pªlª/Fº_
Przecefiionis Equinoctionun. Puncta enim Aequino- ª“ 4‘2""
{ti} veri librantur ab Occaſu in Ortum , 8C ab Ortuín.. Mam” A'
Occaſum in diametro G C I, quæ Lambergia eſt par norma/ia .
tium agzoqualium Radius MC, eſt Iocooo. ſeu Ciad.
pªrtium77.6.& ſemídíametcr ME, ;63: (Dªre facto 2. 2.8’Z 32.". qualium licliptica eſt Gr.;6o. 8C motus Me—
centroin E , defcribamr circellus Eccenrricitatis R M dius huius Anomalia; inci it ab V, fitq. contra Succefa
N, deſerens in fui peripherià Eccentrici centmm M, fionem Signorum verfus I; diurnus quidem 2.". 4”'. 4".
ita vt dum Eccentricus Solcm , aut Tellurem deſert in... 39".3'”. annuus autem xz’.;4".48”'.x7”.57’. Quando ita
confequentia Signotum ab A z verſus B, circellus hic que Anomalia fuerit nulla feu in V, aut GLX-80. in F,
centrum Eccentrici deferatin Ptæcedenria ab M, ver caput Arictis Primi Mobilis et Secundicoinciduntina
fus R, conficiens quotidie r". r r". o". 49". 19W. annua ' C, &/Equino&ium Medium ac Verum idem ſunr: at.
tim verò 7'. u". fiquidem Maxima Eccentriciras Lan quando Anomalia eſt Gr.9o.m I, maxima eſt Proſtha—
z,m,,¡,¡.sbergiº ad initium annorum CHRISTI filit, cum cen hærefis Aiquinodtiorum fubtrahenda ab ¿Equiuoctio
nm': AM. (rum Eccentrici cffet in R , Mimma autem Anno r çoo. edio C , vt habeatur Punctum Aequinoctij Ver¡ in I,
cùm centturn illud fuit in N,- &rota circelli huius pe puncto Eclipticz- OB nc . At fi Anomalia fuerit Gr.
riodus eſt annorum 3000. Hoc igitur circello , ab Ar— 2.70. 6C in G , maxima eſt-Proſtimth-reſis addendazêcc;
ucbele primum excogitare , vt indicat Regiamamanu: ¿Y in priori femicirculo V I F , Acquario fubtrahitur Me
Iib.;. Epitomes Almag. Prop.r z. redditur ratio mutata: dio Aequinoclio , vt habeatur Punctum Aequino-;h~ Ve
Eccentricitatis : conſectis enim tabulis motus M cdi] hu ri , quod proinde occidentalius eft puncto C, ideòq. ci
íus Anomalize , iuxta proportionem motus diurni 6: an tius fit chm Aequinoctium, quàm Medium : at in po
nui iam indicamm, 8C incipiendo eius numerarionem a fteriori Anomalize femicirculo F GV, Aequatio addi
punctQ R , per N , verſus M , fiquatio eius fic inue tur , Sc Aequinoctium verum tardius fit Medio . iam Maxim;
fligatur . Sit enim Aunus CHRISTI r 6 ço. dabitur enim ex dictis patet femidiamettum C I, feu Aequationis ""mf
ex tabulis motus huius Medij Lausbergianis motus Si Maxima: arcum, eſſe Lambergiº Gm. 14’46". quæ Sol-“"ª’ ”m"
gnor.6. Gr. r 8. 7'. SG”. qui eſt arcus R N M : abiect'js er conficit die vno , & horis !ei-è 7. Ideòq. non poer inter ac Mdui
Aquino-.
go Sigriis 6. pro femicirculo R N, reſtat arcus M N, Aequinoctium Verum , bt Medium effe maiorem diffe aum .
Grad: 8. 7'. $6". 8: tantus eſt angulus M E T, in Trian i‘emiam, quàm diei I. hor.7. Modus porrò inueſtigandí
o M E T, in quo nota funt latera M E, femidiame Proſthaphaereſim Aequinoctiorum, fuppofito motu Me
ter circelli prçdicti parriu ;6 z .8( ET, cóſtans-ex ſemidia~ dio Anomaliæ huius , <S< femidiametro circelli C I › ſimi
metro EN, si minimi Eccentricirare NT, hoc eſt parriú lis eſt illi, quo inuefligatur Acquario obliquitatis , per
58$ 3.El* o cx tribus his datis , Trigonometriæ beneficio Sinus feilicet, vt infra in explicanda Kepleri Theoda.
colligcs Eafim M T, videlicet Eccentricitatem dato tem docebimus numero 6.
pori cóuenientem , quæ in cafu noſtro eſt partium ;ſ r 2...
jm.; A_ .- II. Iam verò exponenda eſt Anomalia motus Apogei Kcªp/eri Hypath/Ãrſi Pro Anomalia 051¡qu
Malia. Solaris ex Lambergio. Nam perpetuò mouetur linea_
Apogei A P; eft enim Apogeum Medium O, quod tati: EC/I'Pticaz , (¿y Praceffioni:
mouetur circa Mundi centruin T , quotidie iuxta Lan
xbergiummoru Medio natg/ht Pazo“. quotanuis autem Acqm’rzoctz’orum .
l'. 7”. 50/". 38'-. verum autem Apogeum eſ’c A , nunc
quando Eccentricicas ab N, in M , crefcir. Nam in, í V. Licet Kepic-rm in Rudolphinis cap.; 4. fictam Hy
incrementi femicirculo N M R , Apogeo Medio adden thefim fuam de obliquitatis , ó: Prztceffionis Anoma
da eſt Proſthaphxreſis , vt habeatur verum ; At quando figtiguris non explicet , fed nudis circellorum nomini
Eccentriciras decreſiït ab R a in N, dextrorfum, Apo bus eam indicet, 8c quinque formas propount, de qui
geo Medio fubtrahenda cſt Proſthaphzreſis . Ergo in., bus nos fupra cap.2.6. in Scholio z videtur tamen ſeque'tí
cafu prædicto Proſtha'phzereſis eſt angulus A M o , fub ſchemate fic explicari poffe . Sit AB , ponio ColuriSol
tendens arcum AO, qui angulus per 2.9. Primi Eªch'. ſtitíorum , tanta quanta eſt Maxima Ecliptica: Obliqui- ¿mmm
di: eft zrqualis interno , 8( oppofito E T M , cum R T, tas, &Polus Aequatotis B, &Polus Ecliptica: Media: obliquum
fit Parallela ipfi o D : Inueſtígarur autem angulus hic in C , exquo defcriptusfitcirculus AD EF, circumferensm.
Triangulo E TM , datis vt ſupià lateribus M E, 8C E ab A , puncto Maxima: obliquitatis Polum Eclipticr
T, 8C angulo comprehenſo ab ipfis M E T . (¿me in;d Mobilis contra Signotum feriem verſus G ', 8c fit femi—
prxdícto exemplo eſt M T E , Gr.1. gen; 6". Eſt autem diameter circuli A C , differentia inter Maximum , ¿L,
ad Annum 16m. motus Medius Apogei ex Lambcrgij Mediam obliquitatem uidelicet in prima forma Keple-~
tabulis,Signorum ;.Gr.6.7’.i 7”.quibus fi addas Gr. I .go’. ¡¡am r z’.:.4"'.in fecunda 8C' tertia , Gr.1.47‘.4o”. in quarta
36”. fit Vemm Apogeum, idcſt arcus A O C, Sign.;. Gi‘.o.4i ’. io”. in quinta demum (Jr-0.2.5'. H”. Media au
Grim-7’. H". ab Aequinoéh’o Medio computatus . m tem Obliquítas BC, in prima forma fit Gr.2. 3.402; ;ªbc
autem periodus motus Medi1 Apogeí Solis annorum lu Maxima B A, Graz. iz’. 19". ¿Y Minima BE , Gr.13.
oan-quim lianoi-um 192.". Lambergiº . 2.8'.z_1”. At in forma 2.. ;. ex 4. Media Obliq.ſitGr.z4.
:I‘M-uma. III. In eodem diagramate Circellus KL, obliquiratis 17.40”. Maxima Gua¡ ç’. zo". Minima 61.11.. zo'. de
I“ - Anomaliam continet .- eius enim diameter KL, eſt arcus mum in quinta fit Media Oblíq. Gm. z. S4!. y". Mªxima,
coluri Solſtitíorum, qui tantus eſt, quanta eſt differentia thflfiao”, Minima Gr.2.z. 302.50". lam fibAnomaj
g Maximç 8c Minime Obliquiratis Eclipticxmimirù Lxmſ~ lla o liquitatis a ſeu Argumentu? eius ex tabulis Medi]
.. motus
!7o LIBER TERTIVS 'D -E- S 0 L E.
Arquatiº motüs ſit nulla in A , erit Maxima Obliquitas -, ſi Signo 1; ;8. 8C Media Obliquiras Gr.2. z. 4o'. q s". cum Proſta
olaliguiu_ mm 6.er Grad. 180. 8C in E, eric Minima; ſi verò Gr.9o. phzreſi ¿Equínoctíotum Maximá zo'. 31". addendê ,
ti: . in D, vc] z7o.in F, Medias( Vera Obliquitas coinci— Anno ante CHRlSTVM 199 ç. 8C CHRISTI 672.-, ſub—
dent. Extra hos terminos autem terminos Anomaliz trahendà verò Anno ante CHRlSTVM 66;. «Se ;327.
erit aut in primo quadrante , vtin G; ªutinſecundo, vt 6C CHRISTI 2.004. Et Periodus tota Anomaliz anno
in I-, aut in tercio vt rum 2.664. Monet aurcm Kcpleru: in Rudol hínis Prz~
in 1.-, aut in quartoNt cepto I 8 7. ſi nulla ſit mutatío Obliquitatis Ec iptica: › vel
in M . Ductis ergo ſe- B talis vt pºlus Eclipticae mobilis libreturín Coluro Solſti
midiamettis ad haze tiorum ex A, in E, nullam eſſe Anomaliam Aequinoctio—
uncta, nempe C G, turn; at ſi polus Eclipticz circumfertur per períphetíam
D,C1, ClºCF, CM, circuli , putà AGEF, naſci Anomaliam :Equinoctio
8C Sinubus rectís G \um , 5C eorundem Proſthaphzreſim z 6C hanc in priori
H, IK, LK, MH; na~ ſemicirculo Anomaliz addendam , in pofleriorí ſubtra
{centur per definitio— hendam: Sed Anomaliam incipiunt Kepleru: à. Dzver
nem Sinuum Trian ſus Ez at Lambergiur ab F, verſus A .
gula Rectan ula, .ex ,
quorfi vno di ces allo—
rum analyſim. Sit et
Langomontam' H_ypotljeſir .
go Anomaliae Obli
quitntis terminusrrp VIH. Longomºntanm líb.1.Theorícorú cap. 1. à pag.
G, 6C motus Mcdius 160. 8( cap.4. pag.2.z.o. reijcit motum Terre annuum,&
eíus arcus AG, quem Líbrationis Telluu’s,retento motu diurno Telluris . Ano
metitur angulus GC malíam autem Obliquiratis tribuit motui polorum T61"
ANY quzre íntabulis reſtris \Equatoris Circa axem Ecllpticx. Pro quo ſitA,
Sinuum Sinú eius fe polus Boreus Eclipticae terreſtris, ex quo deſcribñtur duo
CUndum CH, quem.. circuliconcentrici; quorum B C z eſt arcticus circcllus
multiplica per femi— Eclipticus , moueatur e x
diametrú circuli da C, in B, in Pmcedentia,
tam , iuxta. vnam ex ISC metiatur Przceffionê
quínq. formis Keple Equinoctiommzſeu mo- R
rianis , aut alijs; &U tum A parentem Fixa—
ſummam diuide per Radium tabule Sinuum , 8C prodi rum in Con fequentia, CSC ſ 1'
bit arcus Acquationis H C , addendus Obliquitati Me ſit ponio Eclipticze me- "X
diz BC, vt nota ſit Obliquitas vera B H . At ſi ter-minus die atcus Hz 8C ex centro H
Anomaliz effet in M z et arcus Anomaliac A DE F M , B, deſcriptusintellígatur "º **ª
abiectis tribus quadmntibus remanebit atcus F M , cu ¿Equator Carleſtis, cuius R
ius Sinus rectus erit C H , quo vtere vt ſuprà , et ſic in.. ortio arcus L . lam pOª
timo , ct quatro quadrante Anomalize Aequatio eric ad Us Ecliptícze verus m fu
denda Obliquitati Media* . lam ſi in 2.. quadrante , vt in petficie globi ten-eſtris , B
I, fit predictus terminus , et Anomaliz arcus ADl; abie moueatur Circa axé faum
cto quadrante AD, notus atit :reus DI, cuius Sinus re— in Conſequentia Signo— D
ctus eſt KC : ſi vetò fit in L, et Anomaliae arcus ADEL; rum in circello FEDG, BC
abiecto ſernícirculo A D E. , notus erit arcus E L, cuius ad motum CB, apogeum A '
Sinus ſecundus eſt KC z In Vtroq.igitur caſu multiplica. ſuum mutafle fuppona— c G E
Sinum K C a per ſemidiametrum circuli datamin for tur . Nam polo Eclipti
ma , qua. vu' libuerit z et productum diuide per Sinum to ca: terreſtris in F, confli— ..q
turn: nam ptodíbitAequatío KC , ín 2.. et z. quadrantc tuto, maxima fiet diſtan—
Anomalía: , ſubtrahenda Obliquitati Medi-a: B C , vr 1e tia Eclipticz ab Acqua
linquatur vera BK . . tore, per interuallum KL,
¿Domaine VI. Eodem prorſus modo Proſthaphaereſim Acqui cui :equalis eſt FB; Atſi
Pracafflo.¡-n0ctiomin inueſtigabis in przdicto ſchemate , ſuppo polus F, per E, in D, aſcenderit , erit Minima Obliquitas
m" 4²2W nendo A B, portiónem Ecliptícª: › 8C C, Punctum.. LI, cui reſpondet BD, at in E, vel G, erit Media Obliqui
ªªª'º'ªfiï' Aequinoctii ’Medij, fed F, punctum vnde incipit nu tas . Ae uinoctiorum autem Proſthaphxreſis Maxima.
4’ªªª"'* metari Anomalia , ſeu Argumentutn Prrrceſſionis verſus cſt in E, ªblatiumêc in G, adiectiua . Efl 'ven' ſèmidiume—
A; quando enim Anomalia fuerit null-.1 in F , vchrad. ter circelli AF, lº'. 5;”. ¿Ã ſcilint rªtiom , que eli numeri
180.111 D, Aequinoctium Medium 8( Vcrurn coinci tertq in ordine perfictorummmpe 496. ad quadrantem cír
dent. At ſi Anomalia ſuerir Gr.9o. in A, Maxima. erír Culi infiaperficit \400. vtroq. in Minutir prim": intellect'º .
Equinoctíorum Proſthaphçreſis , nempe arcus AC, ſub Gua-z nimirum eſt cauſa , vt determinaucn't differentiam
rrahenda Equinoctio Medio; Atſi Gt.z7o.ín E, eric Obliquitatís Media.- à Maxima, 3C à Mínima zo’. ſ ;".eſt
Maxima. &addendaz qux quidem ex Kepler¡ ficta hy— autemilli Maxima Gr.2.;. 5;'. Anno Mundi primo, BC
Potheſi eſt 30’.; I".in prima forma , 8C tanta eſt Semidia ;600. Minima verò Gr-zz. z 1’. Anno Mundi $400. &U
meter circelli A C: extra hos caſus Proſthaphçreſis ín períodus tam huiuszquàm Przeceſſionis Aequinoctiorum
quiritut prorſus vt ſuprà dictum eſt de Proſthaphxreſi annorum ;600. Hactenus Longomºnmnm conſuerê ſuà
Obliquitatis, inquirendo Sinus rectos, aur fecundos H obſcun'tatc,& inuolucris verborum,quç pluribus euolue—
C , vel KC,ex motu Medio huius Anomalia- , 8C eos du re, nec libet nec expedir, in Hypotheſi prceſertim non nc—
cendo per A C z ſeumaximam Proſthaphzreſim, ſum~ Ceſſaríà , 8C fine qua expeditior , nec minus ruta incedit
mamq.diuídendo per Sinum tOtUm: hmc ením prodi Aſ’cronomia .
bit Proſthaphzreſis, ſubtrahendain priori ſemicirculo
Anomalize F A D , addcnda in polieriori D E F .
Caperm'ci H_ypatbeſis .
.Diſen'mm VII. Differunt autem Keplerm, &Lambcr-gim, non
inm- Ke 4 ſolumin menſuris ſemidiametrorumª 8( motibus Me
¡¡mm , ó, dijs , ſed etiam in Epochis . Nam in prima forma Keple— IX. Nicolau: Capernicm lib.!. capa 1. 8C lib.;. cap;
Lambar…, ri Maxima Obliquitas Ecliptícx Gr.2; ſz'. 16”. cum. mutationem Obliquitatis Eclipticre,& Púctorum Acqui
¡¡um . Proſthªphrreſi ¡Equinoctiorum null'à , fuít Anno ante noctialíum potiitsquàm Fixarum ,adſcribit mom¡ Terrç,
CHRISTVM 2.661. 86 CHRIST16, ac 2.670. Minima 8C flexui CuidamAequ-atoris terreſtris , ac polotum eiusI
autem Obliquitas Gr.2. 3. 2.8'. 2.8”. cum nullà item Pro qUO inclinetur conuertibilíter ad planum Ecli ticae Cº:
ſthaphçreſi {EquinoctíorunbAnno ante C H R l S T V M leſtis . Nam ſi motus annuus ams terreſtris equatoris
I ;1.9- 8( 399;. inMundiinitio, &Anno CHRISTI cxactè conueníret cum mota centti in longitudiſiem¡
DU ªo
LIBER TERTIVS "DE SOLE: r7r
:mlla , inquit , apparetet Aequinoctiotum Przceffio: at Deinceps aurem polus Aequatoris ex L, feratur in Con
cum inter fe differant,fed differentià. inzqualimecelle eſt _feqUenna verfus G, unctum Minimz Obliquitatis: mm
Aeqmnoctia inxquali mom pratcedete loca Stellarum . :terum Aequinoctia ia Puncta Vera ctun Medi-'s coinci
Eodem modo inzqualís inclinado axis Aequatorís terre dent , 8( fic abſolura erit vna periodus Anomalise Acqui
ſtris ;td Eclipticam Cualeſtem verſus polos Eclipticx,per noctiomm, ;1C velur integer circulus, conſtans cx femicir
mutat Obliquitatem apparentem Ecliptica: . Ideòq. in., culis FKI, ¿‘C ILG; fed interim dimidium tantum libra~
polis Aequatoris terrcſtris intelligendi funt bini , &e reci tionis prímw abfolutum eric, nempe ab F, maxima, ad G,
proci motus, pendcntibus librationibus fimilcs, in medio minimum polorum diſtantiam .' rclíquum verò abfolue
concitatiores , Circª eXtrema tardiffimi; vnus, quo Poli tur z dwn alterius librationis periodus abſoluctUr à pun
pradicti ſurfum deorſumq. llbtenrur , alter quo tranſuer ctoG,in M, SC ab M, in I, 8C al) l,in N, &ab N, in RGC
fim in longitudínem dcflectantº, 8( primus Obliquitatz‘s (lc vi duorum pra~dict0tum motuum defcribetur intorta,
Anomaliam abſoluar mmis Aegyptijs ;434, D. ro. alter corolla FKILGMINF .
Anomaliam Prarcefſionis Aequinoctiorum pera nt tem X. Carter-um quia Copernicm contendít motus C0516
pore duplò breuiore, feu annis I7 r7. D. ç. ita vr um vn:: ſtes ex circularibus , ISC xqualibus motibus conſtare, eſto ’
N Obliquitatis reſtitutio fit,bis Aequinoctionnn libratío t0~ nobis_appareant inzequales, vt id quoq. in prcedictis dua
ca ab oluatur , 8C binx iilce libratioues concurrentes ¡nui— bus Librationibus fieri pofle demonſtret, ſubijcít lib.z.
cem efficiant , vt poli Terra’ tandem lineas quafdam co~ capyrdlioc fe
collar intortx fimiles defcribantNt in fequenti figura . cun
ma. uSit ia :1mlí~
regérta B
CMÏÍÍ
Ilº-ªria.
Sit Ecliptica A B C D, deſcripta ex centro E , in qua..
príncipíum Capricorn¡ \it A. et Aríetis B, et Cancri C, et
Libra: D ,- fitq. Colurus Solſtitiomm RAC , et Ae uator
Ccleſtis ac Medius ex I, polo deſcri tus,pro terre ri hic
ſubſtitums, fit RBHD, cuius poli mo ¡les ſint fªrſum , ac
nea BE, quadri
iariàm fecta in..
C A D) 8C CX A’
defcribátur duo
L,
, ’ F c
deorſum per planum Coluri R C z et diſtantiu concentrici cir
culi C I D L, 86 K 1 L
BKE¡ 8( affilm- Y A] l Reffm mº.
ptOVtCunq.p1ln- , tu: ex en
cto F , ex eo vt ~D l 0417711…:
centro deſcriba- \ cºa :leen: .
tur círculus HG
A, cuius diame- \E
ter H A , erit :e
qualis diamEtro CD, ducatur .ex H, recta HG, perpen"
dículatis ipſi BE . Nam fi intel ígatur Mobile H, in ClſCU'
lo HGA, moueri :tqüaliter in Pratcedentia verſus G, du
plò velociori motu,quàm fit motus zqualis centri F,à Cir—
culo C I D, factus in Confequentia ; retmebimr Mobi
le H, in recta linea BE, fi quidem motus cçpen’t à puncto
B : mm dum ceutrum F, cx C, confecerit 1'emiçuadran
tem
culoCF, MobileHG,
quadrante quoderit
eratininG,B,8(ccnfecto in fccundo
cum centmm cir ſi
F, vene-
rit in I, confecto quadrante CI -, Mobile pra-diet um c 0n—
fecto ſemicirculo HGA, erit In A : quare cilm (entmm
prredíctum confecerit femieirculum CID, ¿x venent in..
D, completa erit reuoluu'o circuli fecundi ab H, per G,A,
polorum Eclipticx et Aequatorís , efficiens Maximum. rurfus in H. Patet ergo quomodo ex duobus motibus cir
Obliquitatem fit FE, minima autem GE . Sinrq. B, et D, cularibus , 8C :tqualíbus feorſim, fed \ibi inuicem occur
puncta. Aequinoctii Medi] *, que: intelligantur moueri rentibus , componi pofïit in rectam lineam motus reci
:equali motu in Prmcedentia , feu contra Si norum ordi procuss.: inazqualis ; GC Quªttwr circellis ideſt binis ad
nem, lentè ſub Fixarum Sphzra; deinde bm¡ motus po polnm Boreum,& binis :1d Auſtralcm, Obliquitatis Ano
lomm terreſtrium , vnus quidem inter limites F G, alter malia, ngtuor autem alizs, ideſt binis ad initium V, 3C
duplò velocior in tranfuerftun à prxcedentibus in confe bug? ad initium ª , Anormlia Aequinoctiorum perfici
quentia, et à confequentibus in przecedentiu: quando po lt .
enim fub F, conſtitutus fuerít polus Ten‘ç Borcus,Aequi Ex datís autem à Copemíco Reinhaldm in Prutenicis, Cºmmm.
noctialis tranſibit per puncta B, et D z at f1 polus ex F, pú 8C Magmª: in Theoricis lib. r. Se in Sccundis Mobilibus ſumrmner
cto Maxima: Obliquitatisgranſiturus ad I, punctum Mc C:monº l &Semidiametrú AB,ponút Minutor. 1 1.8.' Dia.- eireellarü
diz Obliquitatismon feratur per rectam Fl, fed tranſuer metrú BE, 2.4'. qualium Colurus Solſtitiorum eſt 2. 1600. bºm"- {x
ſim in Confequentiam vi fecundi motus ad K 5 deſcribe— et quanta diffcrêtia inter Maximam Obliqtu'tatem Eclip- Cºl-"ªmm
tur ex polo K, \Equinoctialis OQ), &c. ,ºe Puncta Equi ticze,qu:e Copernica eſt Graz. ſz'. et Minimum, qua? Gr.
noctialia ver-.1,feu npparentia erunt O, ,Se P, orientatiiora... zz. 2.8’. Anomalia autem Obliquitatis numeratur in cir
punctis medijs B, 6C D z ideòq. ¡Equinoctia Vera tardit‘ls culo BKE, incipiendo à B, verſus H, eſtq. motus Mcdius
fient,qu‘1m Media tanto temporaquátum 'requirit Eclip Anomaliaz huius Simplius , Díurnus 1". 2"'. 2.”. 40". An—
ticze arcus BO, 8C DP,- BC Prcecefſio Aïquinoctiomm mi nuus autem 6'. r7". 7.4"'. 9'”. eiuſq. Periodus annomm.,
rluetur,apparenfq. motus Fixarum aut aliaru m Stellamm Ae ptiotum 343 4.ac dietum IoDato autem motu Me
ab !Equinoctio vero compumtus , minor erit , quàm ab dio uius Anomalix, utà arcu BH, damr angulus HAB,
Aequinoctio Medio . Conuertatur iam polus Aequato— et Sinus eíus fecundus GA : ſi ergo fiat, vt Radius ſeu Si—
ris ex K , in Prrecedentia verfus I : mm càm peruenerit nus totus AB, ad Sinum A G , ita femidiamcter AB, Mi
ad I, punctum Media: Obliquitatis , reuertetur Aequator nutorum 12.’. ad aliud , prodibit differentia in Minutis,
Apparcns ad Aequatorem Medium,& Aequinoctia Me addenda Obliquitati Medimquz fit in A, vr nota Ft Vera
dia ac Vera coincident in punctis B, & D . Iam ex l,dum Obliq uitas Eclipticze ad datum tempus; At in femícir
polus Aequatoris vi prime librationís tendit verſus G, culo Anomaliz* KE, &o efler fubtrahenda .
transferatur vi fecundz librationís verfus L, ita vt in L,ſit In Circulis autem Anomalire Aequinoctiorum , femi~
maxima in Pracccdentia deflexio : mm ex polo L,defcri diameter BC, Coperm'eo ct pra-dictis Auctonbus et Clauiº
betur Aequator' fecans Eclipticam in punctis occiden cap-6.Kalendarijeſt H'. 41”. I Sª'. velſi minus fC.upu~
talíorſt>us,quàm ſint púcta media B, 8( D,- SC ideò Acqui Iosè agascum Gajjmdo in Inf’titut.Aſtronom. lib.r.. Cap.8.
noctía vera citit‘is eucnient Medijs,& monts apparens fy et Den/ingio in Cofmographia , cſt z ç’. et AB, Gr.1. 11'.
-derum ab Aequinoctio Vero numeratus in lógitudinem, zz". 30'”. :Int Gr. r. Io'. et Anomalia numeratur in circu
maior erit , qu‘am compumtus abrAequinoctio Medio . lo BKE,eſiq.motus eius Medius duplò maior motulAno
2. ma la:
;Mz‘Nilſ'~

17-2. -LIBER TE RTIVS _ .DE S'OL'E..


Libra Sphere I o. vult effe polos,circa quos Capita Arie
malia; Obliquitatis 5 ideòq. Anomalía duplican voeatur»
ct motus eius Diurnus eſt 2.". 4'”. 5’”. Annuus vero 1.2.'. tisòc Librze Sphzrze, 9. deſcribunr circellos Anomalice
34". 48'”. I 8'”. et abſoluirur annis Argyprur~ l7i7_- ªc dle Acquiuoctíomm . Hunc ergo ordinem ſecutus ¡Plagi
bus Let Proſthaphrereſis Aequínoctiorum_ Inqulritur pro nus, quzcunq. Copemicus Terra: librariombm tribue—
porcionaliter , vr Proſihaphxreſis Obliqulraus per Smus rar, rribuithrlo, &Wim figurís jam à nobis expoſins
dato motu Medio Anomaliz j, eſtq. Maxima AB, nºmpe num.9. 3C ¡o, & Periodo atq. quanritate motus ¡n _vtriq.
Gr.1. 11’. 2.1".;0’”. _ . Anomalíá, prorſus vt Pratenicae tabulzeóc Copemici by
Morus denique Medíus Punctorum \Equinºctlªllçlm-n potheſes requírnnr : quare non eſt necelſe repetere , qu:: al!: M, i'
Mediorummempe puncti A, in Prçccdentíawe] vr ali] lº ſªtis expoſita ſunt in przrdictis numeris. Gafflmdmautem ¡¡m-m
quere‘tur,motus FiXaKUm, Copcrm'co cſtDíUl‘fluS 8'"~ l S" lib. z.. Jnſtiturionis Aſtronom. numerum hxrarunp b“ unª_
Annuus So". 11"'. 5”'. .Se l’eriodus annorum 1.5816. Ar eundê ponir z 6( numeros penè eoſdé in mori us vtr-ruſq. ,beſi .
Gajjèndur lib.z . Inſtirur. Aſtronom. cap.8. quia hazc vr in Anomalize; ſed concludit hxc cómentiria effe, nec \ciu
certau'ra minus ſcrupulosè rractanda cenſet, ponit Perro. PUIoſius tractanda ,
dum Obliquítaris annorum 5400. 6C Anomalia: Aiqur—
noct. annorum I 700.
Prº ººPª'- X I. Theon'am porrò Copemic‘i ſecuri ſUnt Georgia:
¿Kalle/ir, Tlaebitzy , Alp/aanſimmm, Ü'
ª"ºſªff'ª' IMC/¡¡mm Rbeticur in prima narratione dc librís Cºpçr !ªmén/;17' Tlycorica.
SÍ"ÏLR j'. uici, SC Mic/Mel Mae/31mm in notis ad candem narrario
L'f'zïiñfrf nem , que habentur in Prodromo Kepleri , ſeu Myſtcuo XIII. De predictorum Auctorú Theoria Circa Octa— .la-¿10m
,,- 'GÑh-¡Ñ- Cofinographico , CSC Guliclmm Gilbert-4: d_c Magnete lib. uae ſphzrrx motus,& Anomalias przkſeitim Aequinoctío- qm' d* º*
Bſirzzªnij 6. cap.8, 8C 9. &C Redcmptur Banano-¿nur ln Vranoſcopl?. mm, extanr in primis Tbebir ipſius, deinde Campani N'º-l ªªª‘ ªlzª‘
ó* quªn-da’ Pªl'tº l-quçſtªz. Galilam Dialogo z, de Syſtemate Coſnn uarien/I'IzAlberti PigbffiMm‘ci Bencummni, 6( .AMM/fm¡ "mº" ª"
Kepler¡ . co pag.2.8 I. Herigoniur tomo 5.pag.ç77.r'ïc K:pl-:rm 011m Ricci] rractarus de motu Octauze Sphxra: z quarſtiones
in Eplrome Aſtronomíse Copernicanac lib.;. à Pag-2.43, aliquor Petri Aliamfinòc chiomamani opuſculum con..
¡1am poſteà in Rudolphinis deſeruic Anomaliam vrram~ tra Thebitium a ¿SC Problema 6z . Primi Mobilis, 8C qua;
que - Ex quibus Rbcticu: ex Copernici Hyporheſi dedu dam pauca apud Manr-017mm Dialogo z.Coſmographiç
dt,quuínoctium Verum Ptolemaeítcmporc fuiffe poſt_ à Paº.88.& Bullialdum lib. y. cap.r. Extar 8C Theoncaª
Medium Minutís Eclipticç 47'.Albatràgn,í) autºm rºmpo motus Octauaª Sphaºrç Geºrg Purbachg; qui Alphonſi—
re ante Medium Minurís 2.2.'. Bm íuerſitatem Mª* nas Hypotheſes illuſtrauit ;quam notis aut comment. aut
[Hinm hoc ſchemare exponit : in quo Circellus Anoma< quzſtionibus explicfirunr , Eraſmus Reinhaldurz Eraſmur
lia: \Equinoctíorutm haber ſemidiamerium CD, Grad. x, OfreldunCapuanusPctrm Nonim,C/7riſ}ianm Vur/Pitiu!,
I I’. 2.2.". 50”’, v i Thebitij quoq.& Arzahelis Hyporheſes atriuguntur,
cx tabulis Pru 8C lo. Eſrlerin Speculo Aſtrologico , vbi Thebirij quoq.
tcm'cis, SC AB, Theorica indicamr. EX his igjtur hzc ſummarim habeto.
cſt porrio- E— Aria/Del Mmaru: , ſicur er Iſàacb lſraè'lita in tractatu ,yu/"H,
clipticx,& cé— le de Mundi Fundamento, dixit vrriuſq. An'etís Capira con— ¡MWh-p,,
\ru C, eſt pun— B iuncta fuiſſe Anno ſaluris $60. inde verò Capur Arieu's
ctú Aequino- ‘D mobile proceffiflè Orienrcm verſus,et Fixas non progre
ctij Medi) , in di vltra I 0- gradus, eºſq. annis 7 $0. abſolueracmmcren— '
quo Equaror do gradum r . annis 7 s. deinde reucrri per altos Gr. 1 o.
Medius ſecat ct per toridem ò.ſi priſtino pücto retrocedere Occidentem
Eclipricam, &ſ ' verſus, arq. ira annis quarer 7 ço. ſeu 3000. Trepidationis
A, eſt prima., ' huius periodum abſolui . Succeffir deinde The/m Bcn ¡7,35;, ;,j_
Stella Arietisà qua punctum C, per tuò reccdit in Prç Care, qui Fixas Srcllas conceffir recedere vlrro citroq, Gr. ?0,54%,
cedentia verſus B, tanto motu zqua i, quantus apud alios 12.. aut 2.¡ L. er nó vlrra, ſed rcrrocedcre per \oridern gra~
eſt Fixarum morus in Conſequentia. Porrò reliquorum dus ; Punêta verò Aequinncti) Vcri , à Medio \CLCGCI‘U
circulorum ſegmenra ſeu arcus , ſunt porciones Aequaro Gr.4, IS ’, 4;”. vel rotundè Gr.4, 19'. quanra eſt iemiura—
rís Veri tranſlati à motu libratíonís fecunda' axis Ten'ae: meter circelli deſcripti à Capire Arictis mobilis Circa Ca
Iraq. in F,erar \Equínoctinm Verum tempore Hipparchí, put Arietis Medij, er diamerer tota Gr.8. ;75. 2.6”- Vºl \'0—
8C CF, Proſthaphxreſis ablariua. ſcrupulomm zx'. at G, tundè Gr.9, Denique Trepidationem hanc ablolm annis
fuir púctum Aequinoctij Veri tempore Ptolemxi, 8( GC 4; 2.0. vt haber Capuflnuſ; vel 4056. er diebus z 3‘]. vr ha
Proſthaphcereſis adiectiua ſcrupulorum 47’. SC H , pun~ ber Campanar . An autem Obliquiratem Eclipuça: varia—
ctum Aequinoctij Veri tempore Albategnil, 8C CH, Pro bilem admiſetir Thebit , affi rmam Regtumommlm' , eò
flhaphzereſis ablariua ſcrupulorum 2.2.', qualium CD, ſeu quòd capur Arietis ſtellati rorerur et Echptlcç mobrlis in
Maxima Proſthaphxreſis el’c 7 x ’, 2. 2.”. 50"’, . clinationes varier, et Ricciu; tuprà pag.4o. neganr autem
Aliacenfir quxſtg. Sphere: , er \1/1 auralycm loco addu—
cto .Hinc dubium eſt an Sphazras 9. vr pleriq. de eo nar
Ia-Amomi Magim' H_ypatbcſtr : ?me eſt’fèrè ranr,poſuerir,an r o. vr air C!amm pag.44. Spha-rç .'
Vemm' , @y Gaſima’i , @y XIV- Al bon/¡ni aurem , cum Anno ſaluris I 2.50. Fi- ¿IP/mp,
xas progre as vltra Grad.zz. _longitudmis ammaduerte- nº"… H].
Den/¡¡¡gif , rent, retectà Arzahelis ac Thcbin, Hypotheſi , poſuerrmr porbeſi: .
I o. Sphzras , quarum ſuprema elle( Primum Mobile; ,Se
' l Maxim' XII, Maginm in Theoricis libro I. 8C in Sccúdo Mo Noua momm Medium Fixarum ¿Y Augium , mptu lem
ijwgſi, bil¡ à Canone 18.—_Hyporheſim Copemiçi‘quoad nume per progreffiuo pctageret, periodo annorum 49000. hoc
mm, M ros, 8C figuras recipirwtens figurls de qurbus nu.9. 8C r o. eſt Mille Iubila-*orum ludaicorum -, ¿Y Oótaua Stellis Fi
Cºpmz-Ñ fed earn à Tellure Copemicxa rransſert in leum,& fe xis reſerta motum Trepidarionis in longitudmem pera
ua,ó~ Ver- quitur numerum arq. ordinem Sphxrarum traditum à 10, gerer annis 7000. nem e Mille annis ba bathicis , iuxta
varian . Vermro : Nam Vememswr docet _Eraſmm Oſualdur im dicta cap.28. num.7. Vt autem ſrhematiſmo altquo, qua:
Theoricam Purbachij de Octaua Spharra , ponir Sphzrras diximus a 8C dicemus intelligantur facrliús . Eſto A, ini—
Vudecinb népe ſu remam pro motu Primi Mobilis , De tíunlArietiS fixum in ſuprema S haºra Primi Mobilis , 8C
cimam pro prima ibrarione ſeu Trepidatione in Mundi AC, porrio Eclipticz Fixm , 8C , Capúr Arieris Sphxrz
latera , qua Obliquítatis Eclipticz Anomaliam tuerurz Nonaa, quod Anno primo CHRlSTI conjunctum erar
Nºnam aurem pro Librarione ſecúda in Lon irudinem, cum A; ar Alphonſi rempore,ſeu Anno 12.50. iuxra men—
ſeu pro Anomalía 'Acquinoctiorum -, 8C OC auam pro ſuram Medi) morüs Fixarum 6C Augíum , diſtabat ab A,
motu ?equali 8C ſemper progrefl'iuo Fixarum', \ZC Capita, arcu AB, Gr.9. I 8’. ar Anno 1508. Gr. r I. ſ’. lam verò in
Cancri 8C Capricorni S hzerze I I.vulr effe polos , Circa., Octaua Sphaera ſub puncto B, Nona: intelligarur cêtrum,
quos Capita Cancri 8C apricorni ſphaªrx ro. deſcribunt cªr quo deſcribarur Circellus KLMN, Anomaliç ¡Equino—
circcllos Anºmalix Obliquítatís, At capita An'eu’s 64 ctlommffiixarunbè‘c Augium,qu_i çirculus abſoluatur an- ‘
ms
LIBER TERTI‘VS
nís 7000. quíbus :0ta Trepidatiom‘s periºdus perficíªá
DE SOL E; ¡73
mr; ſit . ſemídiametcr ciªs BL, non Grad.+ x8'. 4 z'!. vr ,Proſthaphztefis Maxima.
voluítT ebit, ſed Gr. \Equinoctiorum .
9. vt Alpbanſini z dc v ‘ v '
Purbacbim-:êchazc eſt Gr* l' H' Dur'H’ l'
MaximaAZ uatio ad— Co ernícolrb m 8 1 ¡o o r
dendçnut _cmçndazª CP'TGaſſendoz P ſ
motor Medlo Frxaru, Reinholdo in Prutmi— I 1I 2.2. -} 1 4 $8
.Se Augxum, vt habea- ci: puc. lo. -
tur verus eorum mo- Longomonmno lib. r. º 2.7 .ſ º lº $8
tus,gu1_co1nputaruran Tbeorzc. “17.4.
A, uquArleus Prum Lansbergío in rabulis r 14 o r 6 2.
Molzrhsxſto motus ac pagd 2.. -
ccſsus IS( reccſsús c6- ff ***"—
pmemr à centro B’ O
ctaua- Spin-ra: , qttod D
cſt ſub ínitío Arietís Pro/Zbapbxrefi: alía * ln Aequinoc‘?. lnAummn
Acquimct
Sphçrç 9.Ducatur ¡am - Verm
cx D, polo Ecliptícaz Fixa: arcus DBK, Colun' [Equi Sed ex Longomótano
noctij , Medi),
mum 8C fit K , unctum
Vude íncípítAnomªlía verſus Circelli Borealiffi-
L , Medias enjm., ‘ I' Theme'
M" ~ MP' ç' Dº H ’º_._ D' H' Í
morus aç Vcrus coincidenüquando Caput Arietlsu'n quo ſ Hípparchi 1 r7 ço 2. o 50
ſit Aeqtunoctium Vcrum , ſuerít in M, aur in K, ſicut fuí: _ Sueldº Ptolemcrr' r ¡4 45 2. 6 43'
¡uxta Alphonſinos Anno I ſ. C H R I S TI diebuſq.1 37, LNoſtro 2. - 4 zo I 2.2. \o
completis.At Anno 1508.CaputArieu's erat in H,& arcus
KH, Gr.76. 46'. quibus reſpondet arcus IB, Gr.8. 4 5 ' g…
¿IMM/i_ qui additus arcu¡ B A, quem Anno I 508. dixímus CÍÏQJ
*Mª-EW. W. MMM -Wuffinffimffiªm--Wufflªm.EW, W
mn¡ exºr_ Gm I. ç’. efficir arcum IA, Gr.19. 50’. zo". nempc diſtá—
¡in-mia . tiam prim:: Arietís ſtdlati ab A , inicio An'etis Primi
Mobjhs . Mi ramen eſt error íntolerabjlisxüm i110 anno CAPV-T XXX.
inuenta 'ſit ab Obſeruatoribus dr'ſtare vltra Gr.2. 6. Sed et
ror ortus eſt ex figmento ¡llo Iudaicwòc motu Medio Fr' De Arm¡ Aeyuinoctiali: [En Tropic¡ Ime
xarum m'mís tardo inde ficto . Iraq. ſi Caput Arietis mo
bile ſit m H, auc P, ducto Coluri arcu H l’, ¿quatro eric gualitate ', aut Acqua/¡tan .
IB, SC adIectiua in ſemjcírculo Anomaliaeyn'ori KLM;ò'C.
LB, eric Maxima Aequauo . At ſi Caput tuerr't in E, aut I. N N V M Temporalcm , quem .Equino
in G, ducto Coluro DE., Aequatio ent BF, ſubtractoria.. ctialem 8C Trop’icum vocatí dixímus , inç-. !ªlga-;lito
in polïcriore ſemícirculo MNK, ¿SC Mamma erit BN, dc qualem eíſe , 6C matan' eíu‘s quantítatem ri: Arm¡ .
ita de COE-tens , Potſumus aurcm vtr' arcubus híſce paruis Anomalíê quadam , affirmênmt in prímis
intra círcellum concluſis,tcnquam rectis : Quan: dato 31": cum AKA/;ele , Tebitb in tractam de motu Octauç Sphç
cu exépli graná HK, ex motu Anomaliae, ddUítUt erus Si~ rar , ipſiuſq, ſcctator Campanm NMªrian/¡I , immò ante
nus rectas, qui multíplícctur per ſcmidlametrum LB, da. bos Baby/0m) olím apud Copernícum , ob I'd Annum Sy—
tam, 8C ſumma diuidatur per Sinum totum : num prodi ,dereum .Tropico , tanquam mín às ¡na-:qualem prxferen—
bit atcus I B. &fic de ccxereu's Aequau'om'bus Acquino tes; Perra; Aliacmſis q. 9. Sphzrre Iſaac Iſraèlita libro
ctíorum . De quíbus plura Ka'noldm pag. 2.4 z. Nºm: de Mw1diſundamento , addens Anno Saluus ¡z IO. An
pag. zoo. 8( V:Ir/Zulu: 42.4. in Theorícam Puroachij . Vt num fuíſſc omnium breuíffimum, Henrícm' Balen Ma
’ig/²5'" Ó‘ nihil dicam de obſoleta ram lite inter Alberta/¡4 [ºrg/1mm, chlínienſis , Nicolau: Cuſanm in tract. de Repararíonu
Benemªm_
m' dtffidií qui in crack. de Oetaua bphçra contendit motus Cazleſtes Kalendaríj : Ó‘eºcçim Purbac/Iim in Theorica Octaure
'ab Alphonſím's computar¡ à Capítc Atietis Primi Mobi Sphçrç, IbÍq. ipſius enarrarores Capuanm, Oſmldm, Ver
lis A, cui videtur kàuere Keirzbªldm pag.2.4o. 6C Idem Có ¡Term , Reinhaldm , Nam’m , Vurſlitm; z iterumq. Nom'u:
tendit IoJïfi/er r'n Speculo Aſtrologico, »Y ego verjus'pu… liba.. de Obſeruatione cap.4. .Albertus Prglyim , 6C Mar
\0,6( inter Marcar» BemumMmIMz aientem computar¡ à. cu: Bmeuentamu in tr.de moru Octauze Sph.Fraca/l0
Capite Arietís mobil¡ motu vero, ideòq.Alphonſinas Hy rim‘ 1'11 Homoccntrícís Secta.. à cap.9. ad 17.8( Sect.z.
potheſes ſecumipſis pugnare : \Lª de lite dubrus adhuc cap-6. Maurolycm Dialogo z. Coſmogr. pag.88- 10.An
manet NMim lib.2.. de Obſeruauone cap.4. (ZC Vur/htiu: ton. Delpbinus líb. de Glob.C:cl. pag.76. Copemicu: lib.;. 4
ſupra‘. pag.407. Lubet em'm mihi Capur hoc concludere à cap. I. nd 13. Reinhala'm ſuprà , 6C in Prutenícís Pre
verbjs G‘zJ/jèndi lib.2.. lnſtitutr'oru's Aſtronomicac cap.8.di~ cept01!.R/Ieticusín prima narradone de llbrís Coper
ccnu's thetur re: eje Mªgix commentin'a z qudm vtji'ruPu-I nici , 1bíq.Ma-ſllinm , ítem Petra: Apíanur in Aſtrono
lºſiiu illamprofi‘quamur . mico Cazſareo Enuncíaro 2.. Gulielmm Gilbertu: lib.6. de
Magnete cap.¡o.Clrmir-r›' in Kalendarím cíuſq.ApolO~
ía cap.;. 8C Gregoríano
lg(alcndarío 6. 8C in Sphzra pag.Burºcius
Cun.7. ç ç.& 62..inM01mm in...
Coſmogrs;
SCHOLION.
phia pag.7. zço. 2. ſ 9. Magix… in Theoricis lib. I . cap.4.
E X tabula 'Ultima 0:47.28. didiciſli : 2547140 mínima 5C in tabulís Secundorum Mobílíum à Canone I 8. Ori—
efl Arm¡ ,QI-imita: , am maximª z null-4m :-[Ïe Prº çanus tomo I. Ephemerídum cap.z. Prxc.4, Scaliger in.
[lbapbzrcſim Aequinoctiorum , /èd Medium Vèrumun iatríba de ¡Equinoctijsz Tz'clzo tomo 1. Progymn. pag.
cºinciden ,' at quando ell' Media Anm' quamimx , maxi 37. Longºmanmnm lib.I.Thcorícor. cap.4. 8C g. Lamber
mum cjſe cºr-um Pra/lbapbmrc/I'm , qua Verno Vero addm— gim in Theſauro obſeruationum Claffe 4. pag-$4. \k m..
da Cſl , Autummzli ſubtmhemla , "Ut lmbem Meditan. tabulis Prçcepto 4.6( Petrªs Hmlgcmiu: _como Lin Theo
Aequinoctium ;at Verna Medtaſubtmljcnda , @º Aurum rícís Planetarum líb.2.. cap.4. .
nal¡ addmda , 77: babe-:I Vemm Acquinoctium . Q4@ qui II. Argumenta huíusíanuah'ratís duo pouffimúnp Acum”.
dem Maxima Prº/?haphzçreſis efl w cami: infiqumti luz filete . Primum Ina’qualis motus apparens in Stellis FI'- :a prº 1M.
{$70410 . Cane autem ne confunda: Aeqrmtiomm hdmi? xis , cuius ínxqualítas , cum non videatur tríbuenda íp- quªl-:Mª
Annºrum Trºpicorum: Ó‘ ride .YC/:olía Capiri: 1.9. ſis Stellís, adſcribcnda potíl‘ls vidotur inzequali motui Am" -
Punctomm Aíquinoctialíum , ac Solſtitialium a modò in
Prceccdentia modò in Conſequentía: lllis autºm vlrro
citroq. inxqualirer motís , neceiſe eſt Anmnn , vtpom
\cuoluu'onem ad hmc puncta, quandoque longiorcmz
l quan.
-174 LIB ER TERTIVS DE SOLE;
quandoq.breuiorern fieri . Secundum ar umenrum eſt quantz‘tala , que Eur-anda ſit reperimu: , fed mnum fcrê,
ipſamer Anni Tropic¡ quanriras , ex diuer is /Equinoctijs quantum ab mflrumemºrum [irufluram , Ó' callomtionem
ac Solſtiriis inter ſe comparatis deducta , vt contemplarí errari offli‘: . Et paulò poſt abſolutè: .Ex bi: igimr 0mm'
licer in tabula , quam exhibuimus caPJ ç. ad finem. bu; , Jer [ai: , que no: ir¡ Cºntinuir Aequinoctijr dcprcljm
Nam ab Hipparcho ad Prolemçum furr Annus Dierum dimus , 71“de magnitudinem Aimar' temyarir imgualem
6 ç. HOLH ç’. 12.". à Prolemço aurem ad Albategnium rcperimm‘ , fi ad'vnum idcmq. pmflum refcratur 5 mn zur
;3.365. H.ç. 46'. 2.4". Ab Alphonſinis aurem Poiirus eſt tam madóad Pum’la Aequinactialia vel Sa/ſiitialm ,- moda‘
Dzóç. HJ. 49’. 16”. ferè. Tycha aurem tomo i. Pro ad Stella: erraticas, Poſtremò air: Qyoniam mm in mui*
gymn-Pug. 57. ſic haber . * tir , qnàm in pana": mmi: cadem quantita: cffl- Cagua/citar .
'TyC/70 aurem pag. I 1 z . Anni quanritarem ſuo ò( proxi—
.Anni .dequinoctialís dijprm: Qanritam. mis freculis congruentem , randem vidir abſq. diflèren~
tia curabili conuenire poſie omnibus ſmculis dicens: Hoc TyC/¡anís
Dies H- l. //. temen tam ex Hipparclyi , quàm algi- antiquzfflmir ¡¡mentir Pªfflª'iº'
.Ab Hipparcbº ad Ptolemxum 36; ſ H 12. colligipaffe arbz'tror, ipſiffimam Anni Aequimctmlir quan- lª“ ª" 'ª'
.A Ptolemeº ad Albatcgmum 365 ſ 46 zo !it-Item wziucrſaliter confidemndo 49’. *ultra die: , C7' bora.:
./1 Ptolemeº ad íloflr- abſizruft. 36ſ s' 47 52. computar, qua‘mprºximè attingcre , pauculir [alummºdo'
.Ab Albmegm'º ad noſlr. ºbjeruat. 365 ſ 49 2.9 him ¡¡¡de defideratir minmijr, que 'vix altruiur mºment¡
[un: . ,sz de rc alibi ¡rumania difieren , mmmq. enten
Neque vcrò hoc ex fallaciï. , aut ſortuitò accidere vi tiam plc-mit; expamrc decrcm' , rcpudiatê imerim m Arm¡
detur: namillo ipſo rempore, quo Annus longiſſimus Solari¡ imgmlitate m'miê z que è recentioribu: , ob ame—
obſeruarus eſt , etiam Obliquims Eclipticzr Maxima z .Sc uflºrum minhª' accuramr ºbfiruatiomr , apparentijsfubef
Maxima Solis ECCcntricitas , 8C Fixarum motus tardiſïi ſeputatur. Subiungit aurem (rarim , Copemicªsum cal—
mus :Ippamerunr: (Doverò tempore Annus breuiſſi culum , qui Proflhaphrereſi !Equinoctionnn ¿Y inaqua—
mus ſuit, velociſſimus quoq. Fixatum morus npparuit. litare Anninititur, magis quàm Alphonſinum exorbira—
Qijsigirur non conceſien't haze ab aliquibus veris ¿SU re . lam verò eplcrm inRudolphInis' Prazc. I 8 8.air qui— K(P1"¡ ¡m
connexis cauſis oríri P His igitur de cauſis inuecta eſt dem : Certzfflmu ºb/èruatwnum Eclipticarum documenm “…ª ~
Hypotheſis Anomalize Prxceffionis Equinoctiorum , 8: proba , Sali: ad ¡pſ-zx m'am Fixar acreſ/¡4m , Circa minima
eius Proſtha hsereſis , de qua ſatis ſuperque ptzecedenri imqualem effc : librum bar* de re ſingu/aremſi DEVS \vº
capire, &a fincm capiti518. vbi Tabulam Copemí luerinin publicar» edam . Er ex Epitonie Al’cronomize in
cçam relegc, &in rab.cap.l ç. Budtarem Anni Ma culcar Mºtum Sol:: fluctuantem cx can/í: Playficir :‘SC ex
XImam , Mediam , 6C Minimum iux ta Copcrm'cum, Kain Origami Ephemeud. tomo I. pag-99.1notmun Cçleſtium
lªº!dfilm,C[mium,Maginumflréganum,Longºmamanum. inſtalnlimtem 8C inconſtantimnz ¿Y Przecepro Rudolph.
Cauſlhu- lll. Cauſas aurem Inzrqmlimtis AnniQiiatuoraddu 1 89. inquir : Medium quantitatem Annorum Tropicorum
J"ª’f‘ªffl cunr Cºpernicuslib.3. capa 5. Rheticm' in prima narrario~ ?Miriam fanfic due ,' ¡¡rior carta c/I C9" in re ineſ? , diucrflr per
4²”” ' nc, ibiq./Ideſllinm; Rain/201d… in Prutenicis Purccpto annum im'tia Tropicorum , ſeu -Ut A/Zrºlagi , diuerfiz radi
2.1. \1101“in Canone 7. Kalendarii Gregoriani; &T7— ca: reuolutiormm: e/il Mim [Ireuifflmm Arm“: Tropicm,
cho tomo 1. Progymn. pag.z 8. Prima & puzcipua eſt Inç— qm' incipit ab Apageo Sali; , long/Himm qui a' Perigeo , me
qual-is Przeceffio Punctorum lEquinoctiaIium, ſeuinx diocri: qm 4 longitudinibm medyr , que bodieſum ingm
qualis acceſſus 8C receſlus Aiquinocti¡ Ver¡ à Medio , de du 6. Aricti: Ó*, Ó‘
Libra: z Alley-a
quo capite 2.7. &18. Secunda eſt Anniuerſaria motſts Acqumafliomm imerta c/Z Ó’ inCan/2;
bremct, annorum
Prºflbaphxrcſi:
nume
Solaris incequalitas , ob quam plus moratur in ſemicircu ro inſm/I'bilis . Arde fecunda hac cauſa l’rascepto 191.
lo Boreali , quàm in Aul’crali Ecliprica: z 8C plus olim ¡¡L air : Ada() !amm Aflronomiam firfizue dcque fcrt hu monª.
primo , nunc in' ſecundo qundrante Eclipricac, obmo— tre fidei Pro/ilmpbereſi: Aeqmnot‘íwrirm m calculªn¡ recr
tum Apogei Medii , de qua Capire 16. Tertia eſt APO pta. Nam de variarione Eccentriciraris , 8C Aíquario—
ei ipiius Solaris inzqualiras mºtús , vr colligi viderur ex num Solarium , non dubium quin Kepler-ur earn reſpuat ,
obſeruarionibus; de qua capas. (De quidcm iuxraª 8C ex hoc capire Anni .equaliratem aſtruarz inqurt enim
Alphonſinos oritur ex inrequali mom Fixarum, cum.. in Commenr.Martis cap.69.Analogie yratcrimrum Hip
apud eos eodem moru moueantur Auges omnium Pla parclai , ON ſequemium Albatchij , O" Brahci obfl’ruatio
netarum, demprà Lunà, quo mouentur Fixaz. Quay-M mm¡ , que 0mm: in 'mmm ¿qualitutem cºnfpimm . Nec
eſt Eccentrieiraris Solaris variario inrcqualis , ob quam.. ita mulrò poſt addit: Nec eſl cauſaſalis iu/Za cur dicamm
Solis_ \Equariones variantur, 8( de qua ſaris cap.2.6. hodie aliam ej]e Orbium propartiomm , qui-im olim : Affir
Affertmx 1V. His nihil obſtantibus !Equalimem Anni Tropic¡ mamm em'm maximi moment; , cgi-t firmyfimº te/Zimonio ,
{Quªlif- tandem retinuerunr Hippm-chm apud Prolemçeum lib.z. qua care-mm . Nec emm abſmmta i114 tam Poſſum cſje m:
m “ª” - Almageſti capa.. 8C Ptalemem ipſe ibid. Albªtt‘g/'IÍM cap. curam , Sec. Itaq. ſi non obſtarenr diuerſa Tropicorum
$2.. Alp/Ianfm, vbi murauír ſeutentiam , vr rºſerr Riccius , Annorum initia , nulla apud Keplerum ſupereíſet cauſa
8( Alp/Ionfim'JCd ipſi parum cobarrenter , vr ex Aliacenſi inccqualitaris Annorum . Bullia/du: aurem ex Kepler¡
notarum eſt à Reinholdo in Theoricis pag.2.4o. Augu Epirome pag.92.7. reſerr -Anni xqualirarem Ómnibus ob—
[linm Riccim in tract. de motu Octaux Sphrera: pag.z4. ſeruatoribus ab Hipparcho vſq.apparuiſſe: lpſe verò Bul
8C ;6. lſmaè'l Bullinldu¡ libn.. Aſtronomia: Philoluiese lialdm lib.2.. cap.; . ſugillar Ridiculum Augium cºmmen
cap. z . 8C apud eum Perfie; Vendelinm in Idea rabularum mm , Trepidatianiſi]. Car-10mm fabula: , Stellarumq. Iu—
Atlanticarum; AniaNJ/[aria de leta in ſuoiRadio Sy— dairum Iubilaum amm 49000. remrtcntrm : 8( de Prze
dereomyſtico, vbi de Solis Hypotheſ . Er huic [Equa— ceffione \Equinoctiorum inmquali aut moru Fixarum..
lirari vehemenrer rádem ſauenr TyC/.20 tomo I.Progymn. difformi inquír: Sed illa non ſicſe [mln-nt . M0m: Carle
pag. 1 l a. 8C Keplerm in Epitome Autonomía: pag.9z I. [Zer non ſiIbiace-nt tºt ambas-ibm , Ó‘ circcllorumgTraIiani—
8C in Rudolphinis Przecepro-Iòz. GC 189. vr mox vi bm , eorumq. ¿qualitat , tot non parir-ur anomalías'- . Pergir
deb imus . verò , ¿Y ex Eclipſibus Anni :equalitarem confirmar , Sc
Hipparebi Qyunnis enim Prolemazus lib. z. cap.:— dixerir: Verizm ex Perſis , qui apud Gcargium Cbrj’ſizcacmm cap.8. 8C I 5.
ºpiuiº , quaniam Hipparchm perturbar¡ videmr ab hac Ama' rc— null-am in Anno , aut in motu Fixarum inzqualitatem..
flimrione , canabimur breuiter ºflcnderc, nullam him: fir agnoueumr .
mam rarianem coiligi, qua: 720: perturbarc'dcbmt, O” ab
quam \Inmm tempora ineqmlia eſj'è cmkndum fit. Eo
dem :amen capire ſubdir: Hipparcbu: in libro de mura Noſira ſèutezztía de Anni Aequalitata .
tiom* Puzszorum Solctirialium CJ" Aequinor‘lialium, Cir/n
Sºt/ZM Brªm-:lia (yª Aefliua , que continué atq. diligen Y. Enim verò poſt libraras hinc inde non tam nuctori— Auctºri:
ler ºlzfl-rzmm pumbm‘, expoſitiffet ', fate-tur ii¡ illir nºn tan rates, quàm rationes, eò randem me confero,vr quamuis ſmnmit
mm cffe dificrenn’am, vtprapterea' imqualitar in \171mm non omnino improbabilem putem Annorum Tropico
Plohmªi temporepºnendaſir . l’tolemxus verò ipſe ſuam ſenten.
[mr-:mia
rum inzqualiratem , longè \amen probabiliorem exilli—
tiam ibidexn his verbis profiterur. Nec dIfferre Anno: mem eorum perpetua… , quoad ſenſum , ſeu Phyſïcnxm
Equal¡
‘ LIBER TERTI’VS
Aequalitatem: idq. his pon'ſiïmum argumentis . íneequalem reddendumwtdifettiffimè fatetur Caperniiw
Pro Aequ Prima‘ Eandem proximè Anni quanrirarem,quam Ty@ lib.;. cap. 1 1. vbi loquens de hac air: Ex !air omnibm fe
Iinm A». cho ex fuis 8C Vualtheri vnico ame ipfum faeculo obfer— cundaſolummoda' notafuit Ptolemaa , quajbla nanpatuiffet
²”' beſiu uarionibus, nactus fum ego ex meis obſeruarionibus col inaqualitatem annalempraducerezfi’d eaten"; implican ma
A’Xªªº- l- latis cum Hippatchçich correctis vr iam conſtat ex cap. gi: idfacit . Nec inrequalitas paitium Anni eſt argumen
. I ſ. num.7.& 8.8( quam Pet-fee Mathematici proxímè re— rum fufficiens,ad inſerendam inxqualitatem Viu'us totius
Bererunt , vr ex tabula eiufdem Capitis liquer , eſtq. hare Anni cum alio roto Anno . Tertia nulla eſt , (SC nullis, aut
.36 ç. H4. 48'. 4o”. à qua quantitate , inter quantitates cerré inualidiffimis coniecturis innixamempe aur Eccen
Anni non fictas,fed obferuaras poſt Ptolemzeummulla eſt rriciratis variarione , .de qua mox, aur motu Fixamm iner—
qua: deficiat 4’. Minutis integris,aur excedar vno integro qualiñluem Alfraganus IS( Alphóſini eundem cum moru
Minuto : Hipparchça enim , & Ptolemaica , ¿Y Iudaica, Augis Solis, 6C Planetamm aliºtum, exceprà Lunê, puri
que excedúr 5’. aur 6’. ferè Minutis,- non ex meris Equi runt; cum tamen morus Apogei Solaris celerior fit, ex di
noctiorum obfetuationibus deducta: fiint , fed ex C clis ,ctis cap.). g. num.ſ.& vnius falrem Minuti quotannisz Fi
Lunaribus , tanquam Solis curſui commenfurabili us z xarum autem Secundorum to". tantummodo , ex dictis
quam Methodum minus accuratam effe docuimus eo— cap-2.7.nec fi effet idem cum moru Fixarum , effer tamen
Ptº1"…- em _Capite 15._Neque Ptºlemeur ita illi adlntfiruáquam initqualis . _Qnarta videlicer Eccentriciratis variario iam
¡¡¡cm-u, _exaóbll’ima qum ponus poſteritau ex longiori interuallo fatis improbata eſt cap.2.6. à num. z.
corngendam permrſineum Ilb.;.cap.z. dixrt: Quad ¿girar IX, Qiinta verò cauſa,quam Keplerm in Rudolphinis
J. Caºſ-I
temps:: annuum ad S01ſlitia , 'vel Aequinactia callatum mi Przcepto 189. comniinifciturmempe diuerfa per Annum ,mn/,4.3,
nmſit diebm 36 5.0* quartd dieiparmmanifeſinm nºbis e/Z, iniria Tropicorum , non poteſt reddere Annum intequa-ſmfibmx
etiam ex demanſlratir ab Hipparc/ta ,º Quanta aatem minus lem fenſibilirer, niſi poſt multa Annorum Millia , ad qua: ¡¡¡eq-cali.
firman pafflemmexaélifflimè deprebídere, ciem additia quar fortaffe Mundus non peruenier . H-.Yc ramen reuerà Ie- :ati: .
teparti: s adplures anna: immntabilu permanere -Uideamr, ducirur ad Secundam caufam , nempe ad inzequalitarem
prcpter minimam :im differentiam . anprºpter nºn pateª amniuerſariam, ortam ex diſtantia Solis diuerfa ab Apo
rit ea inuenirizniſi langiari: temporir calcula (Tc. que mmm geo, quam tamen fe folà non inducere inrequalitatem an
reflitutio tanta‘ exqui/itiiir capietur , quanto‘ longim mainſq. nalem conceffir ipfe Capernicus lib.; . cap.: z. intellige)
te ur inter abſeruatiane: interceſſerit . Hactenus autem.. inaequalitarem que fenſibilis fit intra pauca Annorum.,
nl'il‘lum exrat Aequinoctium antiquius HiX-parchzeis , 8C Millia . Sed quoniam in hune profundiratis Aſtronomi—
recentius noſttis z 8C interuallum ex quo ni quantitas cç locum incidimus, emenda nobis eſt altit‘is hçc veriras;
per nos deducta eſt , annorum eſt 1 804. vel I 800. Nihil 6C qua: obfcurè indicara funt à Capernica , 8C Keplcra lo- Copemims
ergo nobis obeſt Ptolemaica quantitas noſt tam 6'. circi— crs nuper adductisdn aPertum euocanda . Cum itaq. di- :Inc-'darm
rerMinutís excedens .Differentia verò z’. aut 4'. ad fum Xiſler Copernicus : _O\uocirca neq. fimplex, neqnefacilir ell
mt‘im Minutorñ , qux in paucis quibufdam annis ab alijs cognitu ratio anime aqualitati: , adiecir paulò poſt : Non..
obſeruaris reperitur s non eſt tanta, vrnon poſiir probabi penita: *vitabtt qui: errºrem z mſ¡ tune Sal propter motum…:
liter aſcribi aur obferuarionum fallacirt , aut Parallaxi , ſi Terre , ruel nal/am tiene Pro/lbap/aare/¡m ,-velſimilem, Ó*
non Refractioni, vel omiſſç, vel falsò aflumprae . Tanta.. aqualem in wraq. terminaſiirtiatur . Quad nifi euenerit, G'
iºitur affiniras , 8C ram nulla penè differêtia annomm ob— aliquapene: inaqualitatem earn/nfuerit difierêtia, non -Utiq.
fgruarorum , míhi eorum Aequaliratem mulrò veriſimi in temporibm aqualibm,aqnalis Circuitm 'videbnur accidiſl
liorem Inacqualitate perfuader . e . Sed /i in *vtr-aq. termino tata diuerſita: deducta , 'vel pra
¿753m4, VI. Secunda' Retentà Anni quantirate D. 36 s . H.g.48'. ratiane adbibitafuerit; perfectum ºpa: erit . Ac ſi diccret,
4o". 8C retroceden do per fxcula elapfa qu. ad Hi par ſi Anni Tropici magnitudo ex interuallo inter duo remo
chú, repetio Aequinoctia Obferuara à peritioribus ſtro— ta Aequinoctia colligatur, 8C omnis error penitr‘ts vitádus
nomis, abfq. differentiain tempore, qua: excedar plerüq. fit, oportet vr vtrumq. Aequinoctium fiat vel Sole Apo
horam 1. 8C rariffimè ad'z. nedum z. horas perueniat. geeowel Sole Perigaeo, vel in di ſtantia ab Apogeo aequali,
(Dis autem obſeruationum Aſtronomicarú peritus non fed in eodem Anomalia: femicirculo , ita vr Proſthaphze—
facilè concedat , hanc diflierentiam oriri potius ex imper refis non modò :equalis lit,ſed etiam eiuſdem ſpeciei,hoc
‘ fectione ob ſeruationum , aut incertitudine Parallaxeos, eſt vtrobiq. ablariua,aur vtrobiq. adiectiua . Alioquin fi
quàm ex vera Anni Coeleſtis diffbrmitate? E contrariò vnum Aequiuoctium in vno , ¿e alterum in alio Anoma—
aurem nulla eſt vaotheſis Anni inxqualis apud eius af lia: puncto fiat , Anni Bantiras collecta nó erir exactiflſi
ſerrores,quaz omnibus Aequinoctijs obfemaris magis fa— ma: 8: cum Apogeum Solis continué locum murer , 8(
tisfaciatquàm noſtra . Cum ergo non habeamus obſer— Aequinoctia fiant in alijs atq. alijs Anomaliae punctis z
uariones Aequinoctiorum vltra annos circiter 1800. 8L, Mutuas Anni ex Aequinoctiis collecta aliquantillam..
his farisfaciar , quanrüm prudens Aſtronomus requirere ineequaliratem incurrar oportet . Veruntamen cum Apo—
poteſtmoſtra 8C Tychonica quanritas,cur illá annis quoq. gei inotus ex dictis in fine capaſ. non abfoluat circulum
futuris 1800. fi tandiu Mundus erit, fatísfacere poffe ne— fuummifi annis 2. 12.4ç. Mundus aurem nondum habear
gemus 2 Sed huius arqumenti vis magís apparebit a ei‘rm :etarem annorum 6000. nec forte duraturus fit alrerum..
tomo z. Almageſti , DEO dante, expenſis obfematiomª tantum temporis , f'rnſtrà folliciti fumus de Anni Brut¡
bus Aequinocriorum , tabulam teuolutionum, ¿’e Acqui tare tanta fubtilitate inquirenda', przfertim cum Acqui
noctiotum prxrerirorum cum i fis conferemus . noeria Hipparchaªis antiquiora obleruara non extent .
[amm-g. VIL Tema Scirum eſt illud Prolemmi lib.z .cap.z.Can— X. FingamUS tamen dicis causà Mundum in Aequ'i—
uem're omnino¡¡Mamma-Ut qudm maximèſimplieifflimir by noctio Vetno ſactum Sole Apogço, 6C poſt annos 2. l 000.
hatbeſilnu apparentia demanflremm s dñmada nibil dignªim circiter Aequinoctium fieri rurſus Sole Apogaeo: Iteiúq.
card bm'c mado propºfito,per ºbſeruationerreptqgnet . Er m— Fingamus Mundum in Aequinoctio Verno ſactum , fed
culcandum hoc loco Kepler¡ dictum in Comm. Martis Sole Perigaroa‘c poſt annos 2. I ooo.alrerum Aequinoctiú
cap.69. Affirmatum maximi moment¡ egetÁírmifflmo tefli factum Solis Perigeo ad inirium Arietis reuoluto . Nam
mania . At nec habemus firmiffi-mum te imonium aſlè fi Anni quantitas methodo tradità cap.1 5. num.6. colli—
rendi Anni Incequalitatem, nec differentia paucorum Mi geretur ex Aequinoctils Apogaris , ;equalis eſi'et quantita
nurorum per multa fzecula diſtn'bura talis eſt, vt debeat ti ex Perigzeis
uenirent deriuatae
Apogſieum , aut :Perigeum
Solis cnim reuoluriones
in eodem in
fixo ch-li
fimplicitati hypothefeos deAnni quantitate obeſfe .
e'mſ‘ 4- VIII. Bafle' Ex cauſis quatuor inzqualiratis Anni à puncto , nec Proſthaphterefes ac diuerſitares inter Media
ªªª“? “ Copernicb reliquifque numero 3. recenſitis , null-a reipsà ò( Vera illa bina Aequinoctia vllo modo differrenr . At
'Hªªl’fª ita ad id valer, vt aduerfarij fupponunt . Non Prima 8() ſi ante abfoluram Apogei periodum , Annus Aequino—
'º "ª" prtecipuaz quia probabilius eſt Puncta Aequlnoctialia vel ctialis inearur ab Aequinoctio Vemo , facto in ipfo Apo
potius Fixas Stellas moueri eequalirer, vr dixrmus cap.z8. geo, fequensAeqninoctium fietin principioArietisApo-ſi
num-1 1. Afſertione z. 8L dicetur iterum in libro de Stellis geo Solis iam progteffo vlrra principium Arietis) fed Sol
Fixis , 8C quidem collatis arq. correctis obferuationibus reuertetur ad initium Arieris , vbi rarditas motus Appa—
fuſius in z. tomo Almageſti noui . Secunda verò per íeip renris cum pridiano comparari eſt maxima: Ar li ineatur
fam non fufficir ad Annum cum Anno alio compararuni, à Petigeo,óol reuerrerur ad principium idem ECllPtçlCçsln
[tu,
' 17s LIEÉ'R TERTIVS DE SOLE.
'ſitu a vb¡ eſt velociſl'imus motus Apparens -, ſed diffèren— ctant in prímis Pªlancª: lib.;. calmo. Ibiq. Regiº-zm
tia inter bas reuolutiones ín paucis annís nulla eſt, vel ín tahu: in Epitome 1113.5. à Prop.: z. ad finemzAlphonfini in - "
'ſenſilis , vt faterur etiam Pcrru: Pitatm in ſuis Menſurnis, fine Propoſ.;3.pag.19.& z I.Purbachiur in rabulis Eclipſ.
ac Paſchalíbus Canonibus cap.ç. vb¡ addit totam huius Cupemicur lib.;. cap.26. Reinbaldus in Tbeoricirpag.
differentia: Periodum abſolui annis 2.4000. quibus reſar— z; z. 6C in Prutmicir pag.r 4. ſeu PſíkCJ . 8C 48. 8C Cano
Citur vera Ann¡ Quantitas , vel íuxta quoſdam annis mul— nc ç. Sarzpſu: Pr.28.Fraca/Iarim in Hornocentncis Sect.
tò paucioribus,ſed ſaltem 1800. quot ſunt ab Hipparcho z. cap. 5. Maurolycm Dialogo 2.. Coſmogr. à pags-z.
ad nos . lam \amen Ann¡ (Mmitas non eſt ex pauco in Magmu: in Tnbulis Secundor. Mobil. Canone 7. 8C inſi.
terunllo annorum deducenda : ex internallo autem au Supplemento Ephemeridum Can.6. 8C tomo r. Ephe—
norum 1800. differentia Ann¡ ex Medijs /Equinoctijs de meríduzn parra.. cap.6. Origanm tomo x. Ephem. paga.
riuata, non differt à deriuata ex Veris pluſquàm 6". tem— cap.6. 10.…S'Md1'm Canon: 8. ſuarum tabularum, Innctinm
pagó. tabctctjcho tomo ¡.1’rogymn.pag.nz.& ¡16. Lon
POl'lSzVÍ diximus cap. I s‘. Scholio 2..
Maneat ergo Annum Tropicum Phyſicè Equalom gomanmxur in Aſtronomia Daníca lib. 1 . Theoricor. cap.
Temper effe -, GC Mauritatem eius cx longo Annorum in z.pag‘.r 8 r . Kcp]crm in Epitome Aſtronomiz -Copemij
teruallo PUtà I 800. aut 2.000. deductcim z cuiuſmod¡ eſt came lib.z. pag.280.& lib.4. pag.ççz. ¿Y in Rudolphinis
ropemodum noſtrn, Aitaribus Mundi prxteritis, ¿Y pro capJ 7.8; ;1. ¡ZC folio ;Ltabularum , Lambergius Pra:
Eabiliter ſuturis abſqct'enfibili errore deſeruire polle,ſub~ cepto 8. tabularum , Muleriur ¡n lſagoge tabular. Fr¡ſi-_
tilioreillà inrrqualitate Mathematicàflªz ex diuerſrs An canpag.; 78. Clauim in Spliçra pag.; 99. Baracim in Coſ
norum ¡nit¡)s colligi poſſet,ínter inſenſibiles reiectà . mogr.pag. I $6. Hm‘gonim tomo 4. Cursus Mathema
4”¡ 2"¡— XI. Si cui ramen arridet Ann¡ Tropic¡ lnxqualitas , 8C tící , in Sphçra pag. 1 Ir. 6C in fine tom¡ ſ. pag.87s. ¡fina
mªſ… ’ Í‘ optar modumcolli end¡ eius quátitatem ad datum tem el Bullialdus lib.2.. Aſtronomiç Philolaicç à cap. ad 7.
'.“mªïª' ’ pus; conſulat Reir¡ oldum in Pmtenicis l’rmcepto z I.Aut Vendeh'nm in Lampade Arcanorum Carleſtium uminc
mª“… ' fi Inn-qualitas à Keplero tantum admiſſa placer , adeatur .1-. [mmm: Efller Maguntinus in Speculo Aſtrologicm
Keplcrus in Rudolphinis Prxca 89. de quibus nos in Prç Reina-min tabulis Mediceis cap.z. Ariel Bicardusirp
ce tis tabularum . Sed pro Ann¡ Maxima. quantirareòc Sphçram Sacrobuſclií pag.60. Ex his 6( noſtris commen—
minima 8C media , eiuſq. Periodo &e Epochis, Conſule ta; tatíonibus Theoriam z 8C Praxim Dierum Naturnlium
bulam ex Clauio deſumptam , Se politam à nobis ¡n fine Equahtatis, Inmquªlitatiſq. trademus .
Capiris 18. ' . ll. Din Natura/i: , Grazcè NU-¿On’mpor , hoc eſ’t N081'
dierz ſeu conſtans ex Die Artificial¡ ó: Noctc , de quo
Domine plura dixi lib.1. capas. Triplex eſt: videlicet
S C H O L I A. Dies Primi Mobilis; Die: Syderem a 8C Die: Solari: .
, Die¡ I’rimi Mobilir eſt Tempus , quo punctum ali- 1),-, , 1.";
Fªmª". I. Num Tropicm, ait Clauius Kalmdarg'f capó. i» quod Aequatorisin ſupremo Carlo al) vno Meridiani , ,,,,~ M01,,- -
xtmaom¡ . -. . . i . .
mm‘ 9…¡ › l x _ principio \inem/:114: mai-;mus cſl, C9** mfine ſe Horizonriſue puucto , ad idem eiuſdem Meridiani , 1-107 [i: . Sydeº
mu Cº_ »7…er Anªmalm mxmmm › etmmſi tur/c Proſl/Iapbx rizontiſue puuctum , motu Occidentem verſus reuolui~ mu@- Sº
PMA… refir Acqmnoctlarum ¡zu/ln /it ; qma Aurum Aequinoctia tur, verè aur appa‘renter; Nam P thagorici BC Coperni-v lªr-'I gªitª
mm preceljiafubtra/\enda Annº Syderea , *pt babmtur A71 cani hunc momrn non Ctelo , ſed erre tribuunt .
mu Trapzcm , in principio C5" in media [Miu: Anamalio Di:: Syderem- eſt Integra eiuſdem Stellç Fixç reuolu—
tardifflïma ell: quandº autcm mom; Punctºrum Acquino— tio ab eodem ad idem ferè eiuſdem Horizontis aut Me
&ia/mm in Pra-.cedemia tardiffllmm eſ? ,* rtiq.Soli abuiam ridiani puuctum , motu OCCidcntem verſus peracta .
venimti -ucrfiu Orrnm , plurimumſupcre/l cºnficundum , Nam aliomm Planetarum , excepto Sole , reuolutio hçc
?t perneniat
Aequatia ad punctum Acquinaffij
.Aequinoctiºriïuſjct‘ ver¡
\JCqmztio . .Almd pºrro'
Precafflïümx Acqui—eſ) nondum meruít die¡ Naturalis nomen; Qiòd ſi Stella:
Fixçnullo_
Sphçra elletaliomotu
Primum ,Mobile
qnàm hoc mouercntur,
, vt Priſci OctauzL
Babylonilſi cenſe
nºctialium Pmfiarum , vel Succ‘c/fianix Fixarum .
II. Cüm ex Cºpemicº , Ó‘ dzt'íis cap. 2.9. num. Io. Mp¡ bant; At quiª ex Hipparchí 8C Timocharidís obſerua.
M‘flüm. .rima Acquinºctiorum Acqgmio fit Gr.1¿r l’.11”.;0’". que nonibus ad noſtrum vſq. ſçculum , conſtat ens moueri
¡m, ¡ª Sºl confiar mmſ dzem l- U' bom: 7. enam quando Salzs mom proprio Orientem verſus , ita vt ¡uxta noſtram ſen
¡¡ff-"¿mu mulas eſ? rardiſjirzzu: ; nazi pare/Z cx hac bypolbc/i Aequina tentiam Gradum vnum promoueantur annis 71. idcírcò
¿eq-ciªº.. &mm Medmm a Verº dxſcrapare Ultradlem r. boa-.7. qua Dies Sydereus aliquantillò longior eſt Die Primi Mobi
a9' Medi, re ballucinarm eſ! Macſtlinus ricm dixit paſſc dzffcrre tota lis ;quin vt Sydus ídem Fixum redeat ad idem purictum
ó- Vm . quatriduo , 1m' cum rcdarguit Clauius cap.6.Apálogie Ka— eiuſdem Mcridian¡ , in quo fuit heri¡ deber Vltra. totum..
lmdan)longifflimum
picum . Differemia
ac autem Maxima
bremſi/fimum ¡mer Annum
Copernico Tro
non ¿reedzt çirculum Aequatoris , tanta portio pertranſire , quanta;
reſpondet diurno motui proprio Stellç Fixç, ínterim pro~
l z'. Mimita temporis,at ¿mer Medium Vcrum Annum grelſç Orientem verſus . Cum ergo míh¡ vno anno pro—
non excedit 7'. Nan igimr Acquatia Acquimctmmm M cedant SO". fit vt vno die proreprent 8”’.z 1"’. iz”. qujbus s
dem eſll aer]. Aquatic Ann¡ Tropic¡ . ' ‘ reſpondent de Motu diurno Primi Mobilis 34"’. r 1’40“.
¡Mª/yºrk,- III. Fracaſtorius in Hamacmtriçis Sect. ;auna.ex in;— Et tanta cſt appendicula , qua Dies Primi Mobilis ſupe
Cmmm - qual¡ Aplams mom inferioribm ªrbtbm commumcatº , pm ratutà Die Sydereo . annis autem 71. Aegyptijs euolu
mm . mt Annum olim 1mm) ante 'CHK1STVM 400. tis , excetſus eſt Minutorum 4’. &T annis 1080. vnius Ho
Din-Mm z 6 ſ. C9‘ Har.6. pofltá 'zm-à imminutum : mc aliud rce , 6C annis 1582.0. vuius die¡ .
Die: $014.
fundamentªn¡ haber , quàm opiniancm obſoletam Priſt0~ ~Ajalvir-Dies eſt ¡lle, quem communiter intelligímus ri: . '
ram; qui !amm ciuiliter gºrila z quàm Aflranamicè An Die¡ nomme , eſtq. Integra Solis teuolucio ab eodem ad
num dimmſi fimt . eundem Horizontem vel Meridianum ,‘ motu Occiden
tem verſus peracto . Eſto Pythagoricis , 8( Copernicçis,
non Sol motu Ocçídentem verſus , ſed Tellus motu cir
ca ſui cenrrum Orientem verſus, diumam conuerfionem
nºbis efficmt- Qioniam verò Sol moru roprio Orien
C A P v T_ X'XXI. tcm verlus quotidic, hoc eſt fingulis die us Prim¡ Mo
blllS _,.promouctur motu Medio ſ9'.8".19"'. ç 1"’.46".2.oº'.
CX dlctlê cap- \7. hoc eſt ſerè 59’. 8". 10"'. quibus de ' 7'
De [Iregua/¡Mts Diari/,m Naturalium moru _Pi-uni Mobilis reſpondenr in Aequatore tempora..
(7* :amm Acquatianc . hºrªriª z '-SC".3'1’F’.1".zoº. ldeò Dies vnus Naturªlis 50"
lis «Ñ Medius preter horas 24. Primi Mobilis , contínet
.lªctaru, X P O S I T IS ¡am cauſis omnibus verís , :uu 3- 56"-5 z”'- 1".10’. &I dum vnus Dies Solis peragitur, tráſ
7-4¡ de Dic* eunt Aequaroris totius Gradus 60. ac prçtcreà $9'. 8".
confictis Inxqualitatis morüs Solis , qui nobis
mm N‘tu
,ªh-¡7 "L \euoluu'one quotidí‘ana. Diem Nuturalem per.. 10”’. Mo fit vr Díebus Solariªus ;6 ç. quibus Annus
9…1…" , agir , non ent ndco diffjalis _mtellectu Die Communis abſoluitur , Reuoluriones ;66. Aequatoris
Ó. Aquª_ mm Naturalium lnzqualims , ¿ªe ¡Lquano , de qua tra peractç ſint, ac cotidem Dies Primi Mobilis z ac ſctmè
tlºn‘ u Syde
_ _, WW_— — _ _

LIBER TERTIVS ;DE S.OLE. 17.7


Sidetei. Vide igſtur in fequenti laterculo Appendices Anno Iuliano : Nunc autem Solſiitiales Dies çſiiui bre
ac Differentxas ttium horum Dietum . unlimi Circa finem Innii; 8C Brumales longiflimi cir—
ca \inem Decembtis: eò quòd tunc Sol ſit , ibi in Apo
Dijèrm_ Dierum Differentia Tempora Primi \Mobilis geo, hic in l’erigeo; Mediocres autem Circa medias lon—
¡¡e [10mm
itudines funt dies ſerè Aiquinoctiales , ſcu Circa finem
Mmm. H. I. l,l_. /,//- /V. V. Vl ani) , 8C Septembris . lam [i Apogcum moueturmoſi
tu irregular-i, quod nos non admittimus ex dictis cap.z4.
Die l. Primi Mabílirziç º OOOOO y , non vnica eſt hçc,ſed duplex in'çqualitatis dierum caufa .
Die: 1. Sidcrem 2.4 o o 034 11 4o Tenia Cult/Ã! eſ’c Obliquitas Ecliptica: ad Aequato- 3.Cauſa in
Die: l. Sºlari: 2.4 z $632. 1 zo o \ªm a. ºb quam ’cum :equalibus arcubus Ecliptica: non ;Jefªturª .
aſcendunt in Spliaera recta , nec tranfeunt Metidianum
Poteſt tamen diui‘dí Dies-Sidereus &e Solaris in H0 in vlla Spba-ra, :Equales arcus Aequatoris , vr patet ex ta
ras 2.4. ptçcisè fed fuas , 8: tune dies Viius Primi Mobilis, bulis Aſcenfionum Rectnrum , ,Se ex analyſi Trianguli
eſTet Sidetearum Horatum 2;. ;9’.,ç~5¡",59"’.15”.4Sº.zo"’. , Spha-tíci rectanguli , in _quo ex dato Obliquitatis Eciipt.
8( Hora. vna Primi Mobilis contineret Sidereç Horç ;9’ ªngulo,& arcu Eclipticzc tanquam bafi , colligatur latus
59". çp'”. 58’?. ;4º. zz”. Sic Dies PtimiMobilis diuidi; adiacens angulo dato , nempe ipſa Afcenſio recta , aut
poftſeſtinHoras 2.4. Solares,- vel cum illis'comparativt_ cms argumentum… Ware etiamſi Sol mouetetur per fe
inà. y. ;equalitet in Zodiaco › \amen atcus Aequaroris , atque;
H. '1. 17.111.". mn. ª
ªdeò temporis appendix addenda 'diei Primi Mobilis ,
._~—-—~
non eflet eadem , nec aequalis . Valetet autem hzec fola
Diuwu Pn'm' Ahhh/’aber :SidlſlflkHªſu :z $9 $9 59.25 48 :o cauſa , etiamſi nec- Obliquiias Eclipticze , nec Aequino—
Er HH‘ 1m¡ Print-'Mºbilis Sideru Hora o 59 59 59 58 ;4 3‘¡
ctiorUm Prmceſiio muratentnr ;aux mutarentur quidem,
Dm vu Primi MobilJu/Ier Sªl-mmm: a; ¡6 3 27 58 4o ºl fed vniformiter. At (i vrtaq. mumtur , ¿Y anomalía illa,
&Hªn-UM PrimiMªbili: SÍIA-'HHDÏ‘ o 59 54, 46 :6 ;7 o contra quam nos diflernimns cap. 2.6. 8C 2.7, lam huic
cauſx quatuor alía? implicamur , vt non vna hac-c , fed
()¿Iamuis igítur Horª vuá Primi Mobilis tranfeant pet quinque (int, ob quas inacqualiter variantur Afcenſiones
Meridianum Gradus i s. /Equatoris , &c vnus Gradus recta* . Licèt autem haz caufm , hactenus dictx , vnuuu,
ttanfeat Minutis 4. Primi Mobilis , eêq. roportione ſa-, diem ab altero penè infenfibiliter differentem reddant;
cta ſit communis tabella murux conuer ¡Onis Pattium… poſtmultos tamen dies , fenſibilem , SC euidentem die
[Equatoris in Horas, ac Horarum minutias Primi Mobi rum diffèrentiam pa riuñt, vt dicemus numero 6. , I
lis ; Se horum in Partes Aequatoris 5 Alteta tamen fubti-_Ñ 1 -erra Cflflſá cà Obliquitas Horizontís varia in Spbe- ‘CM/ª ¡n .
liot necefſaria eſt, qua Hora’. Solares in partes Aequatoris. ra Obliqua , ob quam dies ab ortu vel occafu Solis nn- 3,,,¡ºz,…, ,
conuertnntur, dando vni Hora: Gr.1 ç. 2.’. 2.8". &z Partes tí', fiuntinaequales , eò quòd cum :rqualibus Ecliptica:
Aequatoris in Horas Solares , dando vni Gradui z'. 58",, arcubus multò inzqualiores arcus Aequatotis coafcen—
40'". Vtramq. nos exhibebimus in fine Opeiis . -. dant , quàm illi , qui cum ijfdem Eclipticce arcnbus Ca:
lll. Omifsà aurem inxqualitateDiei Siderei , ab ina: lum mediant , feu Metidíanum tranſeunt , iuxta diuer—
quzlimotu Fixarum, vt ali¡ ſupponunt, ptoſectà, quia. fimHorizontís ad Aequatorem obliquitatem . Huic au
¿Sc infenſibills eſt , & mihí Eiſſa ex dictis cap. 2.8. num.5., tem caufx dux aliç adiunguntUt-,videlicet Parallaxis So
8C i l. Dies Naturales Solis inter fe comparati inazquales lish'orizontalis , que variacur iuxta diſtantias Solis à Tet
ſunt multis de cauſis , qua: , fi veraz eſfent Anomaliae cap.. ra varias , 8C Reftactio Solis item horizontalis , variabi-,
2.4. 2.5. 2.6.7.7. conſuratç ,refoluerenturin 15. eſ’co príſci lis ob inconſtantiam .vaporum Horizontis in diuerſis lo
Aſtronomi eas ad dua's tantummodo rcuocñtint; de ad cis , ac tempeſtatibus Anni: ob has enim variantur ap
4. redígi poſſint . ' ' _ * ' . parenter Afcenſiones recta,& Declinationes Solis . Sed
Prima 'Can/4 'eſt inçqualitas‘motüs Solis in Ecliptica, Aſtinnomí cum Pialemeº lib.; . capa o. vt inçqualitatem.
_ l~ ºlª/4 cum Sol tardifſimè Circa Apogeum-,velociffimè ad Peti ab hac quarta Cauſa profectam deuirent ,, Dies Natura:
'F‘ª‘f‘ª‘ª geum moueatur , quç caufa valeret etiamfi non murare les non ab Horizonte ineunt , fed a Meridiano; vbi in_
m ºmº": tur Eccentricitas Solis , vnde Aequationes pendent, aut omni Sphçra feu recta ,. fet¡ Obliqna Mediationes Carli,
Num-1m . A ~ ~ . .,Ñ . Ñ
¡Ñ ª_ un_ matatetur fed vniſormiter; Atſi inutatm Anomaliailla, cateris paribus, azquales funt Afccnſionibus rectis Sphe
ſ,, "Ph“ de qua cap.2.6. b Tres tam cauſu: erunt :jlctaqne Coparmcº ra‘-. recta . ‘ ~ _ _
ª, Ina’qualitas Dietum Naturalium ex tthllC] hac causi 1V. Cúm ergo Dies Naturales Solis inxquales fino,
profecta , talis eſt . . ‘ Ñ › . ideòq. non poffnitafiurni pro menfura communi e: cer
tamotuum Caeleſtium; neceſie fuit Aſtionomis pro his
Maru: Dmmu: Di:: Natun¡ li:
fubſtituete dies Solismedios, ¿Y zqualesdïc in eos diſtri—Ñ
Sªli: i'n Zºdiaco Sºlu Ñ* buere motus Czleſtes: fed motibus ad tempus ¿muak,
__——-—-—_ __—.—_a-~,.._...__ ' h___ ſeu conſtans diebus çqualibus, collectis, oportet tempus
l. 11. HL’ H. I. 11. lll. r illud Cóuertere in tempus verum, feu appaiens nobis, qui
tempora veroSolis mom metimur, ac numetamus: 8: è_
\n Eccétricir. 5 Apºyo 55 46 º »4347 l contrario (i aliquod p’hznomenon ca’leſte, putà Eclipſis,_
Max. Sole -¿ Puig“ 6¡ 43 º'l ²-4 4 6 5: z
témpote apparenti. obferua'tum , per tabulas Aſtrono— ‘
In Eecent-Ticit. Apagn 57 18. ¡oi ²-43 49 micas Medijs motibus conflantes examinandum fit ;ne
Mimma s Sole Pm'gn 6r ª ;ºl 2.44 4 :4 ceſie eli tempus apparens in tkmpus aquale conuertere;
*— aut certè I'n vtroq. C-afu \5mm de mom cçleſti addere,vel
Medius '59-- 8 zº 14 3 56 32.
dememquarum requirit differentia inter tempus mquale,
T
óc apparens . Quòd ſi quis hanc \Equationem contemne
Kaplan autem hodie Sol poſt Solflitium conficit 77’.; te velit,in alijs quidem Planetis aliquem errorem fubibit, ¿equal-iº
s". poſt Btumam verò 61'. zi"; ‘ . ‘ … z SC aliquando in Y¡ 1’. zo”. in 5 7,60" 2.'.i11 L 4'. in ª 9'. b“_mce/Z
Secunda Cauſa eſ’c Motus Apogeí Solis ,ob quam lon-. ad fummum Minura têporis , !amen in Luna ;628: am- ſé"{ª mªj
_ 7.. Cauſa lius ettari poteſt. Sed 6C Aſttologis maior adhuc necef- S” "' F5'
gíores dies Solis in alios atq. alios dies Anni Cíuilis Ñca-e
lª l. 'lſ‘ dunt , imſimòòcAnni Tropici: Nam quando Solis Apo
llta 3
ntas Iiuius correctionis incumbit, quàm Aſtronomis ; vr Afê'ºlºxm
cum fuit in Arietis initio , 8C Petigeum in principio Li exemph's confirmar lº. Efilcr in Speculo Aſtrologico . ªªª” ".1"
rz , nempe in exordio Mundi,Aequinoctialís dies Vet— - V. R egula porrò vniuerſalIs à- Ptolemço ad Tychone11_1 mºm” '
nus breuifſimus fuit ob tardifſimur'n morum_ Soli's,ac mi vſq.vfitata , inuef’rigandi Aequanonem _dierú Naturaliu,
nimè teſiſtentem motui Primi Mobilis .- Aequinoctialis fl Epochze motuum pertineant :1d \em pus Apparens,vt m
autem Autumnalis dies ( loquimur hi'c de Die Natural¡ ) tabnlis Ptolemzei,Alphonfinis,& Prutenicrsmſt liuiufmo—
longiffimus fuit,ob velociffimum Solis motum in Orien-_ di . Quçre primum differentiam inter locum feu morum Regula Ae
tem, &ad initia ferè Cancri &c ’CaprÍCOmi Solſtitiales Medium SolisJZpoche mºtuum conuenientem,putà ini-qu_ariani:
dies mediocres fuere,- 8( ill¡ quidem Circa finem Aprilis, tio annorum CHR ISTLGC inter morum Solis cóuenien- Dm!? Nª
& Octobtis z hi autem Circa finem luli¡ , &z Ianuarij in... tem dato tem Pork Dcindc quçte differentiam Aſccnſio-_fª'ªl‘ª’º ª
' 7, num
178 LIEER TERTÍVS D E S 0 'L E. _
num Rectarum congruêtium motui Solis vero, cum pre ſiibti'alienda ſuíſſer, minuendus quoq. pro-portionalirer
dictaï Epochgtum dari temporis . Tertiò com *Iara Diſ ſiiiſſet locus Solis . Huic verò negorio aptata eſt tabula..
ferentiam Mediorum moruum cum Differenria Aſcen Mag/'Iii ſcd temporaria : Nam
fionum rcctarum : Nam fi ſuerint xquales, ſumma Die VI. Prat-er lianc Regulain vniuerſalemac eertiſiimá, Tabula Tê'
rum Aequalium 8C Apparentium erir eadem , nec opus ſolent ab Artihcibus conſtruitabul:: temporªriº vn¡ un_ pªran‘ .
erir Aequatione; at (i \int inaequalcs, ſubtrahe minorem ritm Sarculº fine ſenſibilierrore congruentes ,- eò quòd
differentiam à maioii,Sc reſiduum cóuei‘te in tempus, &A nitantur determinara loco Apogei, 8C Eccentricirarí, 8C
habebis Aquarionem temporis optaram; pro cuius vſu: ObliquitatiEclipricae illi ſasculo conucnientíbus: cuiuſ
l'equentes ſcruato Canones . modi tabulas danr Alp/.157im', Reinboldm’, Sarmfiznſila—
\EOXATIONEM glam,Oriqauax,T)'c/10,L0ng0m0ntanu:, Malaria“, K:ple—
.Adde Apparenri TC' rm, Lambergiar,Bai/¡aldas,& ReimrmJocis numero pri
Si Aſcenſionum Differenriaj pori, vt fiat Tempus mo iiidicatis : cas verò contlruere docet ope Trigono—
Maioreſt , quam Differen- Aunale . - metriee Regiomamanm lib. 3.Epitomes Prop.z9.8c zo.qui'
tia Motuum Mediorum . Stibtra/Ie Tempori IE etiam Propoſirione a-ç. tradit Problema inueniendi in.,
l quali,vt fiat Tempus quadráre Eclipticç punctú Eclipricç, in quo arcus Eclip
‘ - Apparens . ticze ab [Equinoctio numeratus maximè- differt à ſua..
Si Motuum Medion’i Díffe— .ſ 5;?ij"¿fifª/¿2535. Aſcenſione Rectaſiuppoſirà Obliquitare EclipticçzQuod
quidem púctum ſem per eſt Circa medietates Tauri,Leo
rentia Maior
Diffcr. eſt , quam..
Aſceiiſionum . *II' {íézfïàcggàſifs‘lkªh’
- i. . nis,$co_rpij,& Aquarij-,8c in tabulis AſcenfionumRecta—_
rum ſacilè inuenitur. Sed in Alphonſinisſiïè Sarzoſi \abri-z
Quid ſ¡ E- At \i Epochm moruum Czleſtium pertineant ad tem lis,& in Purbachii, Regiom‘onranhac Reinboldi fecunda
pºr/u /Pt- pus Mediiim,vt in tabulis Rudolpliinis,Danicis, Lásber tabulàufquatio ſemper auſertur ’ab Apparenri tempore,
"if" ªd Mª gianisa‘ïc l’hilolaicis : Dato Tempore Apparenri ,qua-re vr fiat Medium,- additur autem Medio,vr fiat Apparens;
"lª" Tªm' :Solis locum tum medium, tum verum, 8C ver¡ Aſcenſio— Iii aliis ſeruantur tituli earum: At iuxta Prolemçum à .Gr
P‘" 'ª nem rectam , qme ſi mqualis fit loco medio, nulla erir AZ I ſ. Aqua ri j ad Libra finem ſubtrahenda eſt ª, ar à Scorpij
quatio, \i inçqualis,differétia iii tempus verſa,erjc Aqua initio ad Gr.1 ç. Aquarij , addenda . ' ' ‘
tio qua‘ſita ,cuius vſus talis eiit . - Tria porrò in his aut pro his tabulis notaru digna sút .
. LBATIONEM Primum terminus, à quo incipiunt creſcere dies Natura
Adde Tempori App arêti,vr fiat les ſupra Mediocre‘s , 8C terminus à quo decreſcere , 8L)
Si Aſc. Recta Maior ¡Equale . qua-nam \ir \Equario maxima in illis . Secundum quan
eſt Motu Medio . Subirabe Tempori \Equali , vt ta, 6( vbi ſit maxima differentia inter dies collect‘os Me
fiat Apparens . . dios,Breuiores,ac Longiores . Terrium vbi nulla. Quoad .
. Subir-alas Tempori Apparenri , primum,Creſcere incipiunt dies, 8C ñeri maiores çquali
Si Motus Medius Ma- vr fiat /Equale . . bus,à Scºrpij gradibus inſraſcriptisNſque ad Aquarij in—
im' eſt Aſc. Rectà . ‘ Adde Tempori ¡Equalí ,-vt fiat fraſCiiptos gradUS; 64 ab Aqual‘l] gradibus iiſdcm inci
' Apparens . ' . - - ~ pi'unt decreſcere vſq. ad Scorpii gradus eoſdem. In ipſis
vEt [nec quidem valenr ſi Calculus Progreffiuus fit; :ui \i a'ut‘em :Eqiiariones maxima ſunr in tabulis Aſtron'om
Retrogra d us y 8C ante Epochain retrò morus ſupputans, rum,vt videre eſt in ſequenri tabella . v
Conti-.iria omnia ſacienda ſunnòc vbi dicirur Add'endam:
'ct › M.- , 7 l l 'm v'- . .
eſſe ¡Equationem , Subtrahcnda eſt Sec. Preſcrendam..
autem i'ecundam partem Pra-cepti priori parti , diſces ex Termi—l Aequatiº Temºr‘ Aequatia
Scholio I.Capitis zi. (Mod fi Vcrus locus Solis ſitinii l mu . l i Max.- I nm. Maí
tium Arieti’s , Mediusjaurcm fit citià; Aíſumanrm pro l (i. l I. I/.l o‘. l. 1./.
Aſcenſïone rectà Gradus z 60. ſed fi Medius ſit vltrà,ipſe
Medius motus erit &quario verrenda in tempus . . ² ; PMI-;meº l o lz; 2.0 Is r6 4;
c…… K . .Alp anſª 8 52. n \2. 2.1 *P 4
EXEMPLVM. Purbac/aio l 8 zz. ~ 48] 2! ;El-I* *i*
Copa-nica Il 2.2. 22.- 2.2. l 9
Nm CHRISTI r SOLDie 7.14nuar9H0rÃ. 6. S4'.
'Gregory
XHL M_ poſ) meridiem Bºnaniaquoadeempiit apyarèr, {ªa
,Ñzm-,z “zm: dieitur Gregorim X111. Smamar Pontifex , queriªn
P"Í’ºª" ª ,ª ‘²; ª2' Í: ¡¡Í :3
ep ero
'Lanrbergio ~
o
8
I
2.4 18 2.2. l 8 'o i
¡,4, , autem Temp": Aequale, vtpªfflt ad tllud mm Calcular ex {Lallialdo -l—_lz—ª r; 8| 18 12. 3-4
tabulir Aſlrimºmieir. Initiº ,autem Annornm CHR 1ST1,
Medias Solis mºta: ex Prtiteizicir Bonam’e á Maginº ap—i Termini autem maxima afirma@ inter area: Ecliptice z
plieams,erat Signorar» 9. Gr.7. ;42 4;". ad pradit‘lum an Ó* Aſcenſioner recta,- i]r refpondemer cum fui; differeztizr
tem tempus namlitinm Gregorijerat Sign.9.(1‘r.zç.; 2’49”. Diuerfi [um apud AuctoresSed Apogeum Salir Ptolemaro
guamm motum» Dlffcremia ell Gr. x 7. 58’. 4". Demdc.) eſl in :II Gr.5’. Purbachio in im'tio ojºzalijs rltra initiíí tíº.
.Aſeenfio Recta -Ueri [Mi Sºlis ad CHKIST1 Epºcbamu'd Si Obliquitar Ecliptice /lt Grad. 2.3. ſz’.
;fl Capricorn¡ Gr. 8. 36’. zo”. fuit Graduum 2.79. zz’.
$8”. at natalitiº Gregory tempore 'veras Loan: Sali: fm": Signorum Gradus l Arcus Eclipticz l Aſce’nſio Recta'
Capricorni Grad.2.6.49’. 2. 2.”. euiur Aſcenfiª Recta Si‘grzor. G. a. t

z98. Si’. ſ g". Ergª Difleremia Aſcenfiomtm Rectarum Taur. ~ 16 46' l 43 : 2.6 ’
inter [e fait Gr.1 9. 7.7'. ç s". qua maior eſ) Diflerentiê Me— Leo 13 ' l33 13'ſ "34 '
diºrum motuum:Ó‘ [ublrafla hac ab illmreſidaum eli Gr.1. Scorp. ¡6 -. 22.6 i ' 2.2.3 . _l 2.6
29'. ſ i". in Aeguatamhoc e/Z temp-Iris s'. 59’!. quºd tempm 'Aquar- 13 313 31$" ' “ 34
addizum Apparêti Tempºri natalitio Gregory, efficiz Tem..
pm Aequale annorum lalmztium I 502.- Ianaary 7— H07.6. Differenria Al'c. ‘Rect. &Aro Ecl- [ ó. - ‘ 34
59’. S9". poſ) meridiem Bºn-miª . _ - …— ,.

Potuit ramen ad oblatuui tempus colligi mºtos Side-, Si' Obliqaitarficliptieaſit Grad..;;Í ‘zº'.
¿º?Cºmpen
'mª’ rum,putà Solis,& deinde \Eqimrioremporisz fedrantum
l ArcusEçlipr- l Aſcenfiokeáia
¡,,ªxm de moru Solis ad dendum fuiſiet motui Vero ¡am colle Sign. G. I. II. lo. I." _11. ‘0.' "1; II.
' cto , quantum requirebar &quarioremporisz vr in caſu
noſtro ſ'. 59". temporís Sol conficitin Zodiaco r 4". 47”’. Taur. 16 "4 44-'46 4 44 43 3'; ,; 39
ergo hare addenda fuiſſent Vçro- loco Solis ad Tempus Leº 13 4516]!33 45 ió 136 ¡4‘ zi I—

Apparens collecto, qui erar 31811.9. Grad. 16. 49'. 2.2.”.80 Scorp. 16 .A 44 22.6, 4 44'22.; …35, 39
fuiſl'et Verus locus Solis Sign. 9. Grad. 2.6. 49’. za". 47'". Aquªr- !3 4; :e si3 _45 16 ,316 H 1-1- , 2.¡
Et hoc quidem conſultius eſt : neq. enim bis iteràdus eſt Differemia AſCcufionuui Rect. &e 1 'e '2.9‘ i ,7
Calculus loci Solis,ócc.Contrà verò ſi \Equatio temporis
Bªl
~ w—r ~——.v~ ‘—vwr — _'

LIB ER TERTIVS DE SOLEL 179


'Bulllrizlda Mmm diflcrmtiil [MC :ſf Gr.2.. 2.9'. 44.". ali-mi; quee ex inmquali Solis motu, cxceptis duobus tantüm ca
guzppç Obligm'mrcm Ecliprim /ecuto . ſibus , in quibus ſe mutuò compenſant; quando fcilicct
- q _Igltur his ſa‘culis à Gr.16. Tauri vſq. ad Gr.14. Leonis nur Sol cum ſuo Apogeo eſt in puncto aliquo Cªrdinal¡
.dies creſcunt ob differentiam mcram Aſccnfionum Re Equinoctíorum, nur Solſtítíorum, aut extra hzrc ptmctaz _ *
:ctamm z &z à Leonis Gr. 14m1 Gr.i6.Scorpij dccreſcunt, bis in Anno, iuxra dicta in fine Capitis z l. Vendelinm au— Wªldº*
Rurſumq. à Gr. I 6- Scorpí] creſcunt vſq. ad Gi'. I4.Aqua ;FBI Ci‘un ſuam ſententiam Elegant¡ hoc carmine expreſ- “2"de
mzòç hmc vſq. ad !6. Taurí decreſcunt: 8: differentía to 1 er .
ta diemm breuíorum , 8C longiorum collecta in Obliqui—
cat: Gr.1. z . ç 1.'. cſt_ Gm o. l 6’. ſcd ex noſtm Oblíquítate In Caº/i: par ¿ſt ¡¡ºdie-me craſt'inaſummce .
sz. zo’. eſt Gr.9. $6. 2.0". qui conflantur ex Aſcenſio
num Differentià Gr.2.;4’.vel G1*.2..7.9’. s". quadiuplícatñ : Hoc cfl: 01mm- Diu viºímpºlſmt
hoc cſt quóad Scmp. h01*an'a,ibi41'.4". híc 59245”. 2.0"'. inter ſe dqüdlfl'.
lam ſi_huic cauſç coniungatur altermortn ex inmqunli
tate moms SOLIS in Ecliptica-,SC maximç differêtiç Aſcen Nullum aliud hactenus fimdamentum à priori protu
ſiorium Rcctnrum, qua: nobis eſt Gr.2.. 2.9'. y”. coniunga— lit , fed ſuam opinionem à poſteríori, 8( ab Eclipſibus vl
tur ui eodem puncto Eclipticaz, putà in 8 Gr.16. 4'. 44”. tra .H. obſeruatis firmar , quas reſpondcre calculo abſq.
mumm SolisProſthaphxreſiHquaz nobis eſt Gr.1. ç 9'. 8C vlla Dierum Naturalíum , ſeu Ciuilium Acquatione de
yn'aq. eſſct adiectiua, vel Vtraq. ablntiua, differentia effet prchêdít;adhib1tis \amen tabulís Luníſolaribuszex Eclip
m vno quadrzmtc à medictate b', ad medíetatem 52,, Gr.
Muima 4. 2.8'. ſ". qua'. quadrupliczta eflctct Grad. x 7. 52.'. 2._0”. hoc ſibus pluſquam ducentis deductis, 8C Lunre Proſthaphx
reſibus Olcillatorijs vſuchque verò ſibi tímet ab Eclip
different“ cif quoad tempus, Hot-zu!. I 1'. 19". 2.9"’. inter dies Bre fibus à Tychone obſeruatís z cum carú obfematio alicubí
Dmñ Na_ uiores& Longiorcs, ſemiffis autcm hmus inter dies Mc ſufpecta fit , ob cauſas in procrmio Atlanticarum indica
mmüü ‘x leSz_ Longiores, Breuíoreſuc: ſed computando dies à tas, &C à nobis reccnſcndas in \Libro de Eclipſibus . Ven- '
unª,… Mendmpo . At Copernicmfleinbaldm, &Z \1/1ngimz: , qm' defino tamen quoad aliquas Eclipſes penè conſentit Bul
Mªr,, ,,Ñ. Anomalias Obliquitatis , [Equinoctíorum, Eccºntricita lialdru lib.;. ſua: Aſtronomix cap. 1;. ſed quoad alias rc- d Bullialdi_
Fªi. . tiſq. fectantur, :u’unt totam hanc differentiam effe poffc.: fragatur . Nec poſſunt hzcc CCl‘tò ſtatui ac diſccmi ex E- ª Vªndªl“
graduum !0. inter dies mediocres,& minorcs 5 ſeu hom clíplibus in diuerſis locis obſematís , niſi conſtet priüs de ::aſªªªª'
u’orú 4o'. at inter dies minores , 8C maiores gmduum zo. differential Meridianormn -, quee ipſa tamen inter loca re
ſeu Hora' 1 .10'. Ptºlemco autem illa eſt g 322.0". hxc Hor. mota non potcſt certiore indicio colligi, quàm ex Eclipſi—
1. 6'. 4o". bus vtrobiq. obſematis . Expecto \amen ab amiciffimo
V1¡i.º, qu¡ Contrà ver@ Diemm Mediotumz‘k Apparemíum nul 8C periuffimo Aſtronomiae ipſo Vendeh'no reſponfum :
¡º DMA” l]. cſt differentla , quando Differentize Alcenfionum Re fiſcimtus quíppe ſum, qui‘ fieri poſſit, vr cx causï neceffa—
rural:: ó- ¡um, 8C Equatio motñs Solaris :equalcs ſunt , ſcd vna tià inxqualitatis dierum non ſequatur effectus neceffa—
Appxr'êtn ablan'ua altera adiectiuaffldeò vt ſe compcnſent, ſeu peri rius, uempc
vndenam ipſa dicrum
cxceflctus diemminmqualitas?
ſupm Medios¿Sc ſideſectu
non ſequiturz
penſc—
Aeguê'mr. mant: quod bis in anno euºm‘t . Ceffauit quoq. dierum
110mm clifferentia , quando Sol cum ſuo Apogco ſuit in.. tur? quam penſationem demonſtrati poffe àVendelino,
prinapio Arictis , aut in principio Cancn -, Celiàbitq. ſi negar Bullialdm lib.z. cap.6. in fine . 71,5…,
ent vtrumq. in pn'ncipio Librª: , allt Capricorn¡ : in his ll, Ty( 120 verò vt patet ex tomo I . Progymn. pag. 1 I z. ¿ªp/ºx m.
enim Cardiníbusmulla cſt \Equatio adhibenda, ncq- mº 1 16.& t 2.5.111 Exemplo Lunatis calculiwrebatur quidem :bºdª: o
tui Solis, ncq. ob Aſcenſiones Rectas . conſuctñ Aequationc Aſtronomxcà dierui‘n in Solís cal- quidinm
culo , putà in Solſtitiorum 8C Aequinoctiomm tempore *, Pª‘ -
fed in Luna prçtercà alteram Acqmtionem adhibebat.
cò quòd ex multis Eclipfibus experimento didiciffet Lu
nam moderar¡ ſuam elongau'onem à Sole, non à loco So
CAPVT XXXII. lis medio,ſed à vero: l’oſteà ramen approbauit confiliñ
Longomamaní, ¿Y in Syzygijs Lunaribus retinuit illam ſo
lam Diffèrcntiam dícmxmòc Aequatíonemflu-.e on'tur ex
Recentiarum ¿Bronomorum Sentçntia de differentià inter Aſcenſioncm Rectam ver¡ locí Solis , &
Inegualitate Dierum Natura/Mm, Verum ipfum locum Solis , in tcmpus conuersê -, OQO zu‘
tíficio conſccta eſt tabella Treball!: tomo.: . Progymn.
tommy. Aeguatiom. pa". 1 I 6. quam etíam affert Maginm in Supplemeuto
Epïnmerídum pag.: o. priorem verò iuxta Eccentricxta
ACTENVS à Ptolemzo vſq. ad Tychonem tem 8( Apogeum ſui temporis Tycbº toma . pag. I x z.
Aquatic Dierum Naturah'um, ſeu Ciuilium.. Vtramq. autºm Kepln-u¡ in tabulis pag-;1. Mulerius in
neceffatía viſa eſt Aſtronomisx’s: quidem tan tabulis Friſicis pag.1 zo. 2.80. ó": 2.8 I. cas explícans pag.
twquanta colligitur per chulam cap.; l. n. ç. ;78. 6C Origenm tomo l. Ephem. pagaoo. addens Ty
traditam , ptzeſenim in Luna , íuxta dicta ibidem nmn.4. chonem in priori tabula inxqualímtcm cx inmquali Solís
Nihilominus à Tychonis temporibus ccrpta eſt in dubiú , motu ortamàferè
qualítatem neglexiſſe
Copemico , eò quòd
aſlſicitam nimiam. Ann¡ ince
repudíaſiet
reuocari . Ptoindc opera? pretium ſueu't Recentíorum..
opiniones hac de re audire . Ill. Lºngomómanu: lib. LTheorico‘rú cap.z.ín Comm. Lºngºmm.
¿Kaºru l. Prima itaq. horum Opínío cſt Iacabi Kri#mami in de Sole Fatctul‘ſc mmquam in tªto A/Ïronomico [Indiº ma- “fmſ‘mª'
"²35m A! fuis obſcruationibus SolaribusJ/iticbij apud Longomon ¡ºre quám híc ',jïculmre labºraffe; videlicer in inquircn- “ª
1²‘²5"!“ tanum infi'à z 8C Gªtcfiz'di Vendelim' in Arcanormñ CCI:: da ſolidiorc cauſa xquandi temporis; nec ſatis tumm eſ
;Ïm "²' ſtiuni Lampadc , atq. in Idea tabularum Arlantiçarum, ſe antiquam l’tolcmxi ratíonem, de qua nos in priore te—
“mm * qu¡ Aequauonem Dierum Naturahum, ſeu cóuerhonem gula cap.; 1 . num. 5.' quia vmja ex vatijs Epochis deduci
temporjs apparentis in xqualc a BC xqualis in apparens, tur , 8C quin inrequalitas motus Sola ris n‘on haber certum
¡¡Ñ-¡¡mm impune neccflauam cenſem: . Et Kriſimmmw quidcm, ptincipium in ECliPdCèlª(Cd íllud quod Apogei lincà con
…- um _ qum maaquahtatem Diemm ex mquali Solís motu or ſtituitur . Iraq. poſt rcſtitutum Lunx curſum in Bohemia
tam,ínſenſibílé putabeam veròxquz ex obliquitate Eclip Anno ¡600. Vnícam inzqualitatís cauſam rctmetmempc
ticze ouretur reddi inſenſibilem, cò quòd Sol incedés per illmn, qua: orítur ex oblíquita'rc Eclipu'caz, ſeu differentia
Parallelos Aequatoris, pcn'nde ad ſcnſum ſe habeat, ac fi Aſccnfionís Rectx 8x' Ver¡ loci .Solis ; eò quòd hxc ab
ter Aequatotem incederet: ſcd fallitur quin non deſcri Eclípſibus Lunaríbus &z demonſtrarionís neceſſimtc eſ*
it Parallelos, fed ſpiras , ſeu potil‘ls helices (phmrales, &C flngítetur , non negatà interim modicà differenuá ex im:
[Wink/:9'.
obliquam ſemitam Eclíplica: deſignat . V¡¡¡claim autºm qualí Acquínoctiorum Purccffione ortà, qua: Lºngoman—
pumuit tantum medio tempoti ab \ na pta-dictarum cau tam non excedit 4‘. Altemm verò inmqnalitatis cauſam.,
ſamm adimi , quantum ab altera additur: quod ramºn., ab inmquali Solis motu manantcm, nit à ſefcrmè alxſqmz
fall'um elhcilm multò maior (it differentia,qua: ex Aſcen— n'om- dçſmamuufi quòd ¿L’ rcſpectu huius Luna ſe ad mo
fionibus Rcctis cum mºtu Medio cópamtis orítur, quàm tum Solis apparêtem conformar; hanc vctò cauſan; tolli,
Z 2. eu
180 LIBER TERTIVS .DE SOLE.
ſeu potiiis compenſarí ,fi ponatur morir; diurna' conuerſi culi annui partícula , perillum diſpenſata; ita fieri,\'*t
ſionis artemperau Solis accelfi ¡ide reccílui à Terra , ira vr per hanc non tanrum compenſerur id quod Tycho de
Sole apogeo exempli gratiêhquo Dies Naturalismb …di- Aſtronomicñ Aequatione abiecerat, ſedinſuper erizm..
A tatem_ _motús proprij Solis minimè rcſirïétis mot…" Primi plus in contrarium reponatur 5 ¿SC huic quidem zquandi
muª"life’; Mobilis,breu_ior efler , longior ramen hat ob retardatum forma: aliquas Eclipſes fauere , multas reſragari fatetur;
u ¡¡¡ªmº motum Primi Mobilis; contra vero $91: Perigço_, cum Pro hac aurem dar pag.zz. ſecundam tabulam non in_
¿Wgºmºfl 'dies deberer eſſc longior, hat ramºn aliunde bremor , ob tempore , ſed in partibus Aequaroris , in rcmpus verterr
…u- Ñ; m_ cóClrarum motum Primi Mobills, ſr-u ponus diurnº: con dis: vbicxceſſus Phyſicze ſupra Aſtronomicam ſeorſim
“jªm‘m uerſionis Tclluris -, hinc cnim magnum quoq. argumen adhibíms,eſt !Equatio Ph fica Aſtronomicam corrigens;
rum ſumi poſſe ro ipſa . Sed hmc penſatio non mauis qui exceſſus maximus e Gr.3. 2.1'. hoc eſt horariorum
Terrç,quïm~ipſ1ï’rimo Mobili in Calo ſi daretumur So 1 z’. 2.4". Circa quadranrem Anomalia: Solís core-quatre
li ſuas ſpiras ſeu helices deſcribenri,qmbus motum fiinul adbibendus : Aequatio autem Illa , quam Eclipſibus ad
diurnum 8( annuum peragit, rribui poiſc viderur . hibendam docer cap.zi. Przrcepto ¡71. eſt menſtrua; ,
IV. Telluris tamen nos motús commemorario ad Ke~ obſeruarum quippe air, Lunam Circa puncta Aequino— &IW-“O
¡repleri cti) Verniſerius; Circa Autumnale nururius ſubire vm- Kªmª!" ²
pleri opinionem deduxir,qni in EpiromeAſtronomiç Co—
ſmrenria.
pemicanx lib. ;.à pag.z79.Diem Naturalem non Soli ſed bram Terrcc. Aequario ramen illa Phyſica, dicitur Bul- "fªmª
Terre diurna conuerſione Circa ſuum axem circumuolu. lialdºlib.2..cap.7.prarſur Chimerira- ' "ª ª'
rç cum Pythagoricis,atq. Copernicanis adſcribit; BC hunc V. Lambergim quoq. Przecepto 8. praeter Ae‘quario- Lªm-mg
eſſe motum Primi Mobilis, quem cum Longomonmna pu— nem Aſtronomicam, de qua cap.;r. num.ç.ahamm_- ºpiº,, ,
tar irregularem effe , 66 acceſlu annuo Terrç ad cenrrum Eclipſibus Solis ac Lunm adhibendam affirmat, orram
Solis augeri; diſceſlu autem retardari .v At in Ephemeri— ab occulra cauſa in Luna; qua: valde irregularis eſt , 8C
dibus pag.ro.num.zo.docer Tycbonís Aequationem, ex inconcinnitate ſuà ſuſpecta ,videturq. potiüs cxcogirata,
cauſa vnica deductammon iarisſacere Eclipſibus à Sima— ad conciliandas cum Obſeruarionibus rabulas Lansber
m Maria, ſc, 8C aliis Obſeruatis ;Se adhibendam rerriam gianas , alioquin exorbitaruras : eſt autem liuiuſcemodi.
Aequatiouem ad Scrupula 2.1’. 4! ”. ſe quandoq. exten
denrem, ſed affectionis contrariç cum ill?: , quam Tycho
omiſir , 6( illius duplam 6C amplius , 8C ab Apogeo Solis Sign:: Ó‘ Gmd. in quibm’ Aquatic adhibmda Tem
initam: quam Aequarionem air oriri à ſupermlmerarizs Luminare ,Eclipſatur por¡ ./11¿diº .
aliquibus temporibus , Videlicerà diebus ç. Hor.6. ſupra Gr. /.
dies 360. reſiduis ad finem Auni Solaris; effeq. affectio
nem inçqualiraris motús Primi Mobilis . Vulgarem verò 'Y' n zo Adde
Aequationemmrram ex duabus cauſis notis, ſic accómo eſ) I8 ro Subtr.
Mªfia…, dar , vt incipiat àejº Gradu 2.. Hunc verò modum çquan SL 7 I8 Subtr.
Tempº: a. dí nondum porurſie à ſe redargui exobſeruatiombus . In S?, I8 q 16 Subtr.
quer-di. Rudolphinis parite_r cap. r ſ. 8C 32.r Prçcepto 7 r. tres Ae "P o I Subtr.
quandi Temporis formas propomr .l ‘ K ª o ſ . Subtr.
, Prima eſt Tychonica quam Empzrimm vocabeo quod ª l8 Io Subtr.
Pªſ" Em cxperimérmóc Obſeruationibus plurium à Tychonis tem 2.4 IO Subtr.
çm; ’ fm pore Eclipſium confirmara ſit,quam proinde alijs prçſert )( 10 incert'a
"ª IMM* in Lunç calculo, prçſerrim Cum ſimpliciffima (ir , &C omni
ſeculo ſeruiens,quippe quç niliil aliud eſt, quàm differen VÏ- [fr/mà] Bullialdm nó vulgaris proſúdiraris Aſtro- Bullidd¡
tia inter locum ve mm Solis,& ipſius Aſcenſionê Rectam. nomus lib.z. Aſtronomix Philolaicç cap.6. Tychonis di- ºPim'ª -
2.. Forma Secunda vocatur à Keplero Aflronomim BC Demon minutam in Luna: calculo Aequarionê damnar , eò quòd
Aºqªªª'ºª flmtitm , OL'ta ex inxqualitare motüs Solis , qua‘ ab Apo Diurna Reuolurio ſir menſura motuum omnium, cui Lu—
mct’ {'ffl’º-ª gcoincipir -, &e ex inmqualirare Aſcenſionum Rectarum ,
nam quoq. ſubijci neceſſe eſt. Tres itaq. cauſas inçqua~
"ºm“ * que incipir à punctis Aequinoctialibus vel Solſtitialibus , liraris dierum adſtruir z Primam ab Aſcenſionibus Rectis
vtriuſque aurem cauſç princrpia concurriſſe , rum Anno Aequatoris Terreſtrisinzequalibus, cum Zodiaci arcu—
399;. ante CHRISTI Aeram 2.4. Apu'Iís , cum 8018() bus zqualibus ; Secundam, earundem Aſcenſïonum diſ
Apogeú Solís in principio Arlerís fuere; 6C Anno CHRI ſerentiam , prourab inzqualirate morús annui orta ex
STI I466. Iuni] 14. cum Sol , 8C Solis Apogeum fuere in Eccenrricirate prouenirz 8C Terriam ex in-…equali motu
principio Cancri , &tune Diem Naruralem Medium,, reuolurionis diumz Prímum Mobile reprzeſenrantis, cir
ſuiíle aequalem Vero, SC Apparenrl z quod etiam euemr ca ſuum axem
mouetur ; Nam
celeriſrs hoc ipſo quòd
in Perihelio, Tellus
tardiüs annuo moru
inctAphelio pei‘
bis in anno quoliber , quando altera cauſa alteram com
penſat', hoc eſt, tanta eſ’c [Equatio Solis , quanra Differen— Ellipſim , ſequítureriam rurbinationem Terrz diurnam,
tía Aſcenſionum Rectarum , 8C Mediorum motuum , ſeu verriginem Circa ſui cenrrum, velociorem eſie cr‘lm
ſed vna adiectiumaltera ſubrractiua. Huius aurem \Equa Soli accedit , tardiorem cum recedir ab eo. OLD modo
tionís Regula vniuerſalis eſt illa, quam tradidi cap.zr. Sphzra per planum inclmarum deſcendens , 8C interim.
num.ç. Ad ir'nitationem ramen Prurenicaium dar pagi— vertigine turbiirara Circa ſllum axem, ſi celerior ſir de
nñ q 2.. rabulam temporariam Anno CHRISTI r 6 16. ac, ſcenſus in plano magis inclinaro , celeiior quoq. eſt ver—
commodatam z ſed Cirra errorem ſenſibilem ſeruientem tigo , ¿4C vnius alicuius puncti redims ad contactſ¡ plant'.
pluribus quàm ço.annis ante,& poſt. Hanc igitur ¡Equa— Site o Ellipſis orbis annui C F D H , cuius centmm ' "
rionem , cui aliquot Eclipſes ſufftagari air , adhibendam A, & So ſir B, 8C linea Aphelij C D, 8C Aeqlunoctiomm
eſſe affirmat , vr deinde conſter ex obſemarionibus an.. FH, 8( Aphelium C, Perihelium D, 8C Terra: globus
ſufficiat , an aurem aliqua alía Aiquandi forma pluribus 10K , eiuſq. más ſemper ſibi parallelus l K : dumq. Ter—
_ hxnomcnis \arisſaciens ſubſtiruenda ſir .v ra: centwm mouctura C , verſus F , ſub Zodiaco in 0r
3- WW‘ Tenia Aiquatio Ph)- ica dicitur Keplero , vtpore orra…. be annuo-,turbinetur Circa centrum E, ex Q, in E, ver—
¿ªªªªªº' ex causà Phyſicê , vi elicer ex Solis virrute adiuuante [us O, &a 8( \it Aequaror Terre OE ABC Zodiacus
ª“ Plª/"ª Tellurem , quod eſt Corpus Primi Mobilis , 8( accele terreſtris O V Q.— Perueniat ia'm Terra ab Aphclio C, in
‘ª ' rante motum diurnum eius in roto illo ſemicirculo orbis E, medium Aquarij, 8C diebus 45. ?equali motu fecerit
annui , quo Tellus ad Solem accedir; remirtenre autem Gr.44. z 1'. rs".arcuienim VZ, Eclipticre reſpondebir
in aliero , quo' à Sole recedit: Finêit autem Annum Ar Aequaroris terreſttis arcus E L, Gr.47. o’. lſ". ad tem.
chervpum
ſed eſſe dierum
iſiupemumerarios dies360.
ç. 8Cquihoras
e numerus hgurarus
6. redactos ad Mi , pus apparens ſpectanribus , &z differential ’inter tempus
ac locum verum , 6.: inter mqualeln, erirGu. 2.9. qua:
nura Horaria 7ç60'. diuidit per ;60, vnde prodeunt in., deſunt rempori Apparenti ’, vr in Medium -reducatur
(morir-nte 2.1'. 8C tanta eſt Maxima Aequatio Phyſica: Idcmq. proponionalirer cuenir , fi Terra ſit in G, Gr.1 ſ.
Vulr autem Aequatiouem l’hyſicam addi ibi , vbi Al1LIO Leonis . Sir lam arcus E X, vel G X, in Aequarore Gr.
nomica eſſcr filbtrahenda , tº( ſubrrahi vbi addenda; 8Q 45. menſura tcmporis medi) z Locus ergo temporis M e—
Solem adiuuarc Tcrram ex centumoctogeſima ſemicir— di) IXK , citii‘is tranlibit Meridianum ,-quàm locus Ap
' paren—
_ LIBER.TERTIVS DE SOLE. 18r
Pªrª…“ L ª, Ghz-19'. ſcu IO’. Minutis horaríjs . male-z , G" antigua illu met/:adn: oſlmdut quidem qumztiim Pªlm“;
. d ccedit alla mçqualitarís Cauſa , videlicer Solis motu‘s diflcmt a' Medio tempare -wzum aliquad [putium Appurm- “Azpbºm
’nªquªlls Ptoptcr Eccentrícitatem A B , 8( proptcr th tir tempori: , quad/¡mu! elupſiim ell *, fed mm poflït uliquodfim_“p…
ficª"? “cººler-Titicªcª¡ Tellurís per Ellipfim: ſuppoſui puuflum tempori: ab Appurmti ud Medium , -uel e contrareniu Ac.
"ª"' --~ I
reducen . ,que militunt etium cºntra Alphqn/inuhO" Pru— guariºm‘:
tenim: tubular, mm EPOC/m pertinem ud tempus \ip-"Wªſ‘
paren¡ . 171 hac !amen nor¡ e/Z alfa [nec methodur a fi 'Uſui fm*
cui nata eſ) , deſeruiut; 'Utfi'ilicet oflendut, quanto interuul—
la diſcrepem inter ſetempur Appurm: , Ó‘ Medium dun'
alicuiur @419; n07¡ uutem vr e uet tempus , reducendo ab _
Apparemi ad Medium . TyC o quoq. pag. $6.1icet ſciret Tfl꺒…
,equimdum Tempur , ormſit mmm Aequutiºmm Sole in., ""2“ "’E'
principio Arieri: ºbſeruutº, quin milla ibi eſ] 'Aſi'enfio .Re-Pº' 'ª
¿Zu . At tu -wde finem .ſecimdi noſlri pracepti cap. z 1. maf.
Il. Io.Baptiſta Mor-¡nus ¿iz tructatu Longitudinumpurª Mor-im'
te 7. Edy-4ªdïiaí imqualimei: muſm- udmitrir, Solis Ec-Ql’lªªlº'ª‘ª
ccnnicitatem , 6C Eclipticç Obliquítatem : abtfccemriciª .‘ Aªª-"ª
tan- em'm oritur ¡maquulir Soli: maru: appear-em in Eçlipti—;Lºrï 'ªm‘
ca: Sed capó. [ui immemor «mia-zm adhibet , drum nit : '
Ad darum tempus medium , ſumarur ex tabulis medius ,
Se verus locus Solís, nec non locorum ípſorum Aſcenſio-ª
nes Rectç -, hnrumque differentia , ſi qua ſit , vertatur in
tempus . .Et anteà , inquit Bullialdm , cºnclu era: bi: ver
bi: . Igitur temporis Acquatio m'hil alíud el , quàm diſ-.
fetentia Rectarum Aſcenſionum medij 8C ver¡ loci Solis
codem inſtantí in tempus conuerſa . Sed hoc ell mm ad
mirtere uliam cauffiim , quu'm differential"; medi , Ó” "Peri
lan' Sªlio* ; 7mm ubſq. difieremiu ſmſibili , qua prapºrtione
mediur CD' verus [ºcur Salir diſcrepemt, &ídem diſerepunn
mus autem locum Solis zqualem in :e: Gr.1 ç. ídcſt Ter Afi'enſio medi] z 0'” ver¡ lar-i . Mer-it() ergo 'vapuluuit Mo
tam in G, Grau… Sl, \Equado autem Bullíaldo eſt h'ic rinus u Bullialdolib.1. cap 7. CF" Petro Herigonío m finſ.)
adiectiua Gr. 1.1 8’.6". ira vt locus Solis apparens ſit in m romi ç. Cum?: Matheimticiz necfine multofule ¿Crime
Gr.1 6. 18'.6". cuius Aſcenſio Recta à Tropico Capricor m'a:fiar-zm: c/l tumor iuctuutie , qua glºriatu: fuera! fc n0
ni numetata eſt Gr.48.47’. in A , ſed locus Medíj tempo— uum , Ó* incompertam Alu: methodum Aequundi temporis
ris , ſuprà inuentus eſt inlinea lXK , Gr.4ç. ergo .X A, inueniflr’; C97“ 77512072M; aliaſq. fal/i crimini: accmárut I
Aequatio temporis cſt Graz. 47’. idcſt 17'. 18". quibus qu‘zſi vfi efſmt 77072 Aequutºrejolum pro menſum tempº—
tempus medium maius eſt apparenti , citir‘ls enim tran rir ,fi-d Ó” Eclipticzi - ›
fit medium Carl¡ punctum X, quàm A . Supereſtíam III. cum Cupite g 1. num. 2.. Diem Salarm cum Sy—
Tertia cauſa , nempe inrequalitas reuolutionum diurna derea , Ó‘ cum mero Primi Mabili; Die comulerimm z Ó"
Ium Terr:: Circa Aphelium, 8C in ſemicirculo H C F, duur tubulurum /pccier indi'cauerimux, 'Unam pro mutud
tardiorís, quàm in ſemicirculo FDH ,- hee autem acce— conuerſiºm Partium Acquatoris O" temporum Primi Mo— Vſux dupli
¡í ªb 1‘
lcrntíones & retardationes ſimíles ſunt: Motus verò A11*: bilis; alterampro conuerſione mutuê Partium Aequutorisífl ;M25
nuus Bullidldo celerior el’t factus hïc 38’. T4”. in Eclipti C9‘ temporum Diei Saluris z dubitdritfamijſe aliquir , quem- m Brªm_
Ca 5 ergo locus apparenrís tempon's A , ropít‘rs aberit à danamvmí pºtiur vrendum [it , quàm alter-ei: cui re/pande—Pº,, unª_
i Meridiano per 58', S4”. tunc cum locus cdi¡ temporís mu: , «Item/{um effe tabelld Solarium rcmporumquotieſcunqmnſ _
in ípſo Meridiano erit : minuenda ígirur cſt propter acce tempuri: menfime termini reſeruntur 4d Salem, O' diem
lerationem differentia Medlj ab Apparentc, qu:: era: ac din' partes ab eiuI maru pendeme: .* quad quidem pla-um
Gr. 3.47-. detraéh's 38’. ç 4-'. vt remaneat Gr. z. 81.6". \'ídeª' que enenit : \It /i tempom non pende-;It d maru Soli: , 'vt
‘ licet horariorum I 2'.; z".quibus'hoc in Caſu tempus Me cum interuullum uumemmu: , quod e/Z imer duurum Fim
dium antec'edit Apparentí, ¿C fic de cmtcrſs Z”,Huíc fun rum tran/¡turn pex Illeridiunum; *Uteudum eſ? ulterd :4— _
(lamento ínníruntur tres Tabulç Bull-'ddr' Pag.8. 8C 9. bell-a^ .- Eſlo proper par-Mm differentiam pleriq. 'vtuntur Ã
tabulaium police_ . . - ~- ' Tubuld Temparum Primi Mobilir , in qua *Uni bone Gre;- 3
Nºlªn 0- Vll. Mihi inter tot diſſi dia Aſtmnomomm, nullai ‘cer dm. 1 s. Aequatori: , Ó* wn' Minutº Ham , 15-’- Minuta.; _ . K
Pinin tíor methodu‘s videtur, quàm Aſttonomica vſïtata, de Aequatorirpmcilrè reſpandent . ', Ñ ,, - , z. ‘ ‘ ¡'
quaialn cap.;1. num.ç. tum quia certís , non autem ad * IV. Modus’ aun-m ſen/íbiliter diſcernmdi tempus Fri-Mºdª! d¡
m-i Mºbilis , Ó? -vnum ¿WI-dle") ab 'una die Salir, eſl ſ¡ Per-ſªímm‘lï_
arbitrium aur Íngenium confictis fundamentis nítíturj pªndiculi 0p: 4’. Minuta den-alza: diei Soluri; mtrlumexex Díªz; ;7'
turn quia Eclipſibus àme obſemaris , magis quàm alix, eim‘o/cillunime: exactèui Stell-eulicuiu; \Fire tranſitu ya*: (mm º é ª
“penſit'atis omñibusſatísſacít . Ogverò contra hanc me
thodum adducuntur , aut ex ſalſis hypotheſibus de Solis Meridiunum , -Ufiz. ud tranfitum eiu' demſequeur-Ï mila—¿75"- ª º"
Lunzeque exactis moribus manant, aut ex Meridianorum per cundem Mm'dianum -, dein e eºdem Perpendij ~ '
differemiê- iniuſtà , aut ex obſemationibus Eclipſimm‘, culo numem oſcz'llatione: a‘ Irunfitu centriSºli: ª_ ›
iàllacibus ob eas Cauſas, quas innuunr Keplerus in Ephe ad tremfitum allez-um Saluper cun-Jem…
metidlbiñ pag; I’ 22’ Vendelinux'ín P'rſi’cſatíone 'ad Eclipſes Í.. J'. Meridiunum, -Ut dixililhympaº, .
8( tabularum A'rlahtícárum Ideam ~, Noſq.- hífi'à dum \4-3
.NI-'- vbi de Maru Perpendiculi;
Numſi'vna Firm-um rc— ; ,l
Echpſibusi Tábulis àutem vtendum 'eſ’e ,’-quarum'Epo-I
ch-.t ad tempus Medium pertineant Y 36 ſic fecunda pal'S' re' Í ".²":
-I'-. ,l'«— ſi . ualutia inſcnfihlitcr * ,- " -- l ‘
differt ri Pri—
ptçceptí , de quo cap; l.‘r1ur'n.i~." 'vſurp-…mda . A? nobis: "'- e'. Í'. . ~ . .Diª l'
tnnrò ſimplícíor erít , quantò pauciores cauſas inçqualí—
tatis dicrum' a ’o'ſcímus , repudiatís ſcilicet murationi— Mobilix rexoluriane '
bus , ncdum Eomalíjs Obliquitatis Eclipticç 'z Eccenª diurna.,- .
tricitatis , ¡SC Aequínoctíomm , iuxta dicta cap. z I. nu.5.
I

_. ‘0' 'L'Iª A." ,uuu


WWW@
I. Vllíaldns lib.1. mp.7. redurguít‘Ptolemèeum, quº'd
EPOC/ai: ?>qu ſitud 'Tempus Appa’rem accommo
daris , vudefit -vt 'variar-i E¿MCM mrierur Aequutiº Ptº!:—
CAPVT
’ l
18:4_LIBER TER TIVS ' D'E S 0 L …E . .
gei horarios , diurnos , menſlruos, annuos; conſlruemlre TB, aut TI . Etſic de cmteris . Qupd eodcm modo pra.
funt tabul?: Proſthaplixrcſeonzfeu ¡Equationum Solis ad flat ſemidmmererEpicyclizſubſtitums Eccentricitaris lo—
fingulos faltem Gradus Anomalix , íuxta proporcioneim co . Expedir nurem has diſtantias exprimere, non ſolum
‘ Eccenrricitatis ad Radium orbis Solis, iuxm prrrcepta... in parribus abſtractis, qualium Radius orbis eſt 100000.
r tradim cap. 2.1. . fed etiam in ſemidiametris Terra? , de quibus in tabula;
Dªnzª. - Vlll. Tandem conſtruenda eſt Tabula, in qua íuxta_ Capitis 7. Prçtereà è regione eorumdem Anomalia: Gra
lis DI/zan. quines, aut faltem denos quoſque gradus Anomalize So duum ponenda: ſunt Parallaxes horizontales Solis, iuxta
rianó. Pa- lis,collocari debent è rcgione horum graduum, diſtantiç Problema Capitis 8. 8C ſemidiametri appareutes Solis ,
'ªllf'x‘ï'm Solis.Pro quo negocio tepete hic figurannde qua capa 9. iuxça Problema z. de quo cap. x 1. num. 4. Wòd fi huic
ªmª-‘4P' num.ç.ſeu pag.i4;. fiquidem Eccenrrici vaorheſis có tabulç addíderis aliam tabulam Parallaxium Solis ad fin
P"' munior,& fimplicior Cſt3& in Trian ’ulis BET, aut IET, ffilos Gradus diſtantize àevertice,tum viſa-,tum vetada.,
dará Eccentricitate ET, 6C Radio OIÏIiS Sol is EB, aut El, axima,Media, 8L Minima díſtantia Solis à Terra,iuxta
S: Anomalizçmedix angulo HEB , nur HEI , arq.adeò dicta item cap.8. Perſectum opus erit . Tales nos tabu
complemento eius ad duos rectos , nempe angulo BET, las D E O adſpirante in fine operis dabimus . Nunc à
aut IET, inquircs per Triangulorum regulas diſtantiam Phoebe ad Phcrben defcendamus .
ſ

LIBRI TERTII FINIS.


\

.IN-‘ALL A A ¿,Iir.-ſ\ M^4A^. AzzIA’ANAA-…A M2.º' Mª Sªge"


GDL"FG" v ª“,
r‘ o '—

LIBER OVARTVS
D‘ E .L.
1: \
VN A-_
':.ir ". .Z
Er Virgíhj in Eclogis —— Tria 'virginix ºra Diana -
.con reza--E-Ez-m-zercz-mm *Sºlá-&IDS- . -ffi-ffiflºï-fflffi Er habitus ille triplex , de quo apud 1fidarumlib.8. POE:
A \zºe 2:4- -Eaºz &Dam-Hªzm *ta \ic canir : , .
Sed cin» Luna nitet ,fiiblu/?ri "ſplendet amictu; .
CAPVT’ I. _ Cum ſuccinta iacir calamar , Latom'a virgo eſ! s
-* - C14m fitbmxa ſedet filio, Plutonia coniux.
.De Lumen Nomím'ém , Em’amij: , 0* Va. Hinc paſïim Triuia Se Trifizrmi: Dea,& Virgilio Ter- en- TH."
xemina dicta eſt: \iue à triplici, vt docer Cleºmeder lib.z. .4'. z
:'ietate 7M excrcuit laac’Zemu Aſtro cap.z. Phaſi ac vulru s quo potiffimum in Cielo apparet :u '
fiquidem modò plena lumine ,modò falcara ſeu curuata
nomamm ¡¡¡gema . ’ in cornua s modò biſecta , Se ſemiplena viderur: fine.;
quòd aucupio , venarui , 3C pifcatm przrefle crederetut
Lund Hb]. I ' V N A dicta videtur contractèà. 8C triplicis generis retia ad aues, feraSM‘SC piſces ſub ſilen—
m" I
Lacuna , quòd vna z SC fola \imul tio, 8C in vmbra , ſubluſtrí Cªtlo ac maligna_ luce tractan- Cº' Diª]
cum Sole aliquando luceat, vel a da docuifſe . Ideòq. à retibus , que JIM-rea dicuntur,D›-"ª *²
Lucine nomine, abiecta media ¿Una vocata eſt. l’oſtremò eadem eſt quze apud Egyp
ª fyllabawt lfidoro lib.8- Originum’” tios lfidi: nomine , 8C Allarte apud Sidonios tanquam.,
placer : Hebraicè chanab ab ;Il regina Carl¡ cultu Ímpio , ſTpiuſq. in ſacris lineris darn
bcdine; Grçcè Zem’vn, ſeu ZEM'M, naro fana verè prophana obtíuuit z 8C qua‘, vr air Macro
aur Semi-¿ima iubare & ſplen-' biuslib.7.Sarurn. capa 6. apud Latinos 114m 8C Lucilla à
dore nouo, vt notar C1eomederlib.2. cap. z.eſt enim Gre iuuandis partubus, 6C in lucem feliciter excludendis di
cè unª, a-E'Aao; *, vel_ caía: iubar, 8( ve’ºv nouum . Hmc cebatur , quod confirmar Virgilius Ecl. '3. eo verfu:
Cu, Mz_ Arcades,vt ſe antíquiores Lunñ iactarentmpmMmiº'; Ca/i'a faue Lucina , tum- iam regnat Apollo . '
¿N quoque hoc eſt Antelunares fe a’ppellauerunr . Eadem.; Etſi non fum neſcius lſidis 8( Iunonis nomina Veneri
Phwljc dicítur, quippe Phwbi foror eiuſque vicaria, tan-' ‘à Plinio lib.2.'. cap.8. adſcribi . Aromnem'nominuin va
quam nocturnus Sol 5 8C Latois pat'ronymicè à Latona . ‘ ’rictatem, vincit Luna ipfa phaſium Sc motuum Xarie
Qiñuis Euripider ¡li Pha-niffis‘ e‘am Solis filiam vocaue tate admirabili . .
tj¡ :.7 &Iba-rey ¿Míª aèM'va: Credo quòd ab eo mutuara lu- ‘ II. Hoc porrò eſt Luminare illud minus z' quod ſecitz… tu.
men‘ ab eodemgenira videaturz Sed in ſabulis commu poſuitq. DEVS in firmamento (Clint prcreſlet noctízda .
niter louis filia 8C Latoua: perhibetur; ideòq. dicta &U eiï'erq. non ſolüm Neomenia: , fed 8C Paſchatis,& qu:: à
A’pTews , ¿Y Diana ſícut Iupiter AIº’; , vel eòquòd diuno Paſchate pendent ſeſtorum mobiliumanteſignana,iuxta
Cm* Dia
na .ª ctuq.
raſibilialuceanct
nomina (it quaſi contracta
taceam DIMM, airà lſidorus . Vt innume—
locis, in quibus adul illud Eccleſia/Zici 4 z. Et Luna ia amnibm in tempo-rc [ua,
oflenfio tempºrií, Ó‘ figmlm ¿ui . A Luna ſignum die¡ fe
ta aut culta fuit,’à Delo prxſertim, 8C Cyntho,vnde De- _ ſZi, luminare quod minuitur in conflrmmatume- Menſís
Cm Heu- [ia ¿5; Cynthia . lam verò & Hecate apud inſeros habita, ſeczmdum nomen eiu¡ elhcreſcem mirabilizer in c'o'ſumma
’ª’ Q' P'º- eo quòd niſi centum hoſtijs placaretur, centum annos tione. Ogoloco nulla eſt repugnant'ia,eſto diCaturin.
("PTU ermrc iuberet mſepultorum manes ,reſte Serm'o. Qui confummatione crefcere &t minui ; ſiue quia dum com- -‘
dam eam Profcrpmam putanr , curus humorc proſerpanr &letur menſis Lunaris Synodicus fic minuitur, vr ſtatim à ~~ - \ _e .
fm es, vt incerpretatur lfidorm; feu quia eadem ſir dc in ouilunio creſcere incipiat , vndeillotempore vctus 8C
CCI-ªlo Luna , ¿Se in Terris Diana z 8C ſub terms mmm-nz. .noua Luna Grazcis dicta eſt; ſiue quòd ad Nouilunium
Aò ſpectat illud Om'di¡ Faſtor. I. accedenhlicèr nobis minui luminc vidcatur,maiorita
Om 'vides Hume; in Irc: z'ergemia parte: . men fui portione quàm alias fupernè à Sole illuſtrcrur -
Eſt
Ll’BER ,QI/*ARTH DE LVN-A. ¡85
Eſt eadem luculentiffimum ſvmbolum :um Eccleſiç Ca#
tholicz , totum quo ſplende: lumen à Sole ſuo CHRL
STO recipientis; :um per antitheſim DEIPARAS Vir SCHOLIA.
ginis, ideò ſub pedi'ous Lunam habemis Apacalip/i: 1 2..
quòd peccati 6C gracia* viciffitudines nun uam ſenſerit, I. V N AE pºte/ia: in bea inferiºr@ manifefla eſ! in
fed ſemper amicta Sole gracia: originalis uerit . De in eflèélibus
1060¡¡Meet nmumembilibus
ordim ¡digno recenſEre . z quorum in/¡grliores
Primó {citªr mira hoc
eſ! i '
ſigniverò Lunze potcſtate in ſubiunaria dicam quredam
in Scholijsz certè ob id Maa-abun- l. l .in ſomnum Scip'io *Pi: Lim.: in concepttbm ("7 [14711417115 animamium . S('imm .
nis cap.: I. cam appellaui: rita morriſq. confinium , ò() illud P1inianum1ib.18. cap. zz.. Oua Lunà nouà ſupponi- Vi‘ LP“ .
Cap.).
ducorum1. dixit
Lunaſicm athtri.: Ó‘
confinium eſ) .aé’ri: , ita dim'nºmm
ct , o* ca to; quºd confirmar Columella 1112.8. cap. ç. U" l’alladms ‘ª ºª“ '
lib. 1. cap.2.7. _At Ptolemmus prºp.; l - Ccnrilaquij ai' : In
III. In primis autem Aſtronomia :antum debere mo— ?no Signo eſt Lima genitura: tempore , illud in conceptu
tibus ac vicibus Luna: viſ-a eſt Plinio, v: liba.. cap.9. de ac Aſcendens; 8C in quo digno inuenta fuer:: in concep
illa dixerit: Hand[ciº an omnium qu.: in C0210 pernoſci pº :u , illud aut eius oppolitum fac Aſcendens in palm . Li
nen-un: magzſtm: In duachim men/iumſpatia ºponer: di bra amm; z. Ayude/mamut docetpaſitum Cal¡ , ſcd pu- Vi: Luna
uidi ¿mmm z quando ip/Zz taria: S01cm rcdeunrcm ad prin cipuè reſpectu habito ad Lunam conducen , vrpa/?quamfaª in Concep
cipia , con/¿quitar . Mu etiam apparcntem mom… pro tus maturucrit , mªucatur C7' in [num meat tati pa/I'm , tu Ó‘Pªm‘
prium Orientem vctsus omnium manifeſtiſiimè docui: qualixfmt m concepru . Him‘ fit 'Ut ¡merluniº Cºncept¡ , in- Hºª'iªªfflz
\cceffus Luna: à Meridiano , gmdíbus quotidie I z. circi— lerlunio quoquc prºdmm in luccm ,- efla fic concepti plerum
ter confpicuus . Prmerca veinti Choriphm reliquorum que imbecillc: ſim ºb inopiam human): . Rurſm‘ ºbſcruarum
Syderum , fic illa Soli conciliar , v: tanquam ſola , aut eſ¡ in maior¡ ¡gang Gracia , Italia , Ó' h'ijpania Partm ,
pizcipua dici nocti ſq. particeps , hinc per {ui diſtantiam qm :influnrnr m din-um quadmgmarijx paribus , a‘ dic con
à Sole oriente , vel occidente captam; ¡nde per inter cept… numchºrum , mortales eſj'è z qui vero‘ in diſparibur,
ualium fui ac ſyderum noctu obſeruatum aſcenſiones re— vitales *, O‘" bincfieri ‘Ut Septima/hi: , 1Vanimeſi‘rix , ac De
ctas 6C declinadones; longitudines pariter ac lar¡ :udí cumcſirix partm, quandoq. Vndecumeflrí: 'vitales [im ,'
nes comun nobis oſtendat. Ego verò mxhi :emper-.Ire non OctimE/Zri: vara' morrali.: . Sed menſ:: bi Lunares/'Nm’ vt
muª…"- poſſum_ quin cx libn.. Plini¡ cap.9. integran] iliud Lunx docem Hippocmtes lxb. de parra Septimeft‘ri , O' lib. du
¿ªm …tº encomlum In tem .noſtram :ranſcnbam . cd ªman-ni» Offimcſb-i , Ariſtoteles lib.4. de Generar. Animal. cap. Io.
,mm P" admtratxomm vmmnom/ſi-mumfldm, terry/11._familmriſl Bonauentura lib.7.deparm Orïimefln‘Ú‘ Turnebus lib.4,
…iz/,zu fimum, U' in tembmrum remedium al; natura repertum , Aducrſariar.mp. 1 5. cum eruditiaribm \lle-dim , Ó’ Phy
clegantiſ. Lªma . Multiformi ha ambagc toy-[it ¡zz-;mia contemplan fic‘iI: Eſiº men/EI [Mc in re Ama' Solari: ver¡ ¡mt (ini/iſ .
[iIM . ¡¡um , O'prºximum ignºran' maximèfl'dm indignantium, adbibmda: putmt Auicenna z. Car/071i: F671.2!. capa.- Ó‘ Mªhª.”
no/Zer Lorinus in mp.7. Supicmix . [ta/1. cx obſeruariofluſimq 1…;Í
crtſcem ſemper autſeneſcm: . Et madó Curuata m cormm ,
moda‘ ¿qué ponian: dimſi¡ , mºdo‘finuªm in orbzm ; macu Pylbagoricorum, Ó' Hippocmti: , fi Parla: nafi'atur 'ultra {ZZÏJML
lºfia cadª» fiabilo'q-pnmitem; immmſa orbe plenºac rc— diem a ceniceptu 160. quo quamor quadmgem complentur , mªxima .
pente nulla : alía": per-mx , allá: [em , O" Parte diez' Sali; lu @cm-a diam zoo,qu0 qumta quúdmgma cºmpletar, Ó'
cem adiumm: : dcficims @ª in dcfií‘u temen conſizicua .' que incipitflxm , vitalis crit , O‘ men/¡um 7. nan qttidtm com
men/i: exitu lam CiIm labºran ¡am creditur . 1am ym¡ pletorum ,niſi/im* 0mm.: [Irene: , mm 7. mmſ:: Lunar::
medi¡ haben: die: 2.06. Hºra: ¡7. 8’. [cd qmſia de ſeprima
Immili: Ó" excclſa, Ú’m id quidem wm modº , /Z-d Alinª:
admºta Cªlo, aliê; cºntigua mamibm : mms in Aquilomm men/è Lunar¡ Mªgnumput-tem habebit; Rurſiu fi ;za/catar
:14m , mmc in Ala/ira¡ dciefla : que [ingula in m depre -p/tm diam 2.40.4140 complemr fcxta quadmgma , Ó' Citra
lmIdIt baminum prima: Endeian, Ú'ºb ¡damore tm: 2.8 o. quº inimr actuªn , 'vitalis eri: , G" Nommeflri.: eſ]C.\
cap…: fami traditur . Non ficmm prqfeíla‘gmti enga c0¡ , poterit ¡mr Dccumcflris , mm ita mmm vt cumplen: decena
quilabore fumªr]. lucem nobis aperuere in [MC luce: Immò mmſ:: Limarex, fld vt de decimo parrcm capiat , 7mm..
verò in his tenebi'is, inquam ego, nam poſt anomalias menj’cr Lªma-cx med!) › fifim‘ nauem , ran/?am Dic-b. 16ſ.
eius antiquas , nouam varintionem in Lun?: detexí: Ty 1107.18.56’. Si verá dcccm , Dub-19$. Har.7.zO'. Atſi
cba , 8: adhuc aliam ſeu variatíonem , ſeu librationem. miſèamr *Ultra diem zoo. O" cifra diam 240. hac eſ) ¡mr/L;
íuſpicatu: Bulliala‘m z ſed pmeſtolatur adhuc maius lu— fextam dicrum qlmdmchm , mm e/l w141i: . ,QI—ia ver-J
men, ab experimento obſcruariqnum,& implorat opem qui maſcumur ¡¡¡tra but' temp“: plcrumq. ó” fierè ſèmper [un:
comm , qui Diariª Tychonis poffident', ¿Sc xquarioncs par-tm Octimeflru; dim acto mcnſex Lunares adn/?em Di:
eius menſtruze Keplero ante Ephemeridas nun… &fu/pe— bus zz 6. Hor. s. $2.20‘ ira md comp/cant , am maz‘arcm par
tem menſi: oécti‘aui capinm , idea Parla: Offline/hi.: regula
r’f.: de ſm‘: maribu: viſz funk, adcò v: in Rudolphims an—
… ¡- te prxceptum 1 71. veluti deſpembundus conclmnct : rizar babemrpra mm vital¡ . ~
qua 1*— . . ~_
…ª ¡n Lª Poſ? cºnfumpm amm/1m Art/ficum can/¡ZM , po/Z tot m.:— Il. 171 Medici¡ ccrtè ſinepericulo ¿grommium Lunar-i.: ºh" Lª”
Ñ, ,Ѫ1"-, qualitat:: Luna prolata; in lucem , {td/1146' co‘mumax ffifiu-f, matiz¡ ac loci ignorada !alemri ncquit; Nam ºut [zm-ermir— "Í"dª‘íi ª‘
[bm . [qeeſznc re/puem, pzz/[im cxorbimr minutule: cum prim:: mm Cmico; die: ; Chirurcria Lima: ¡¡¡dim Cſ? , pro 171m Pli- P…, º º'
wm‘, ratiom multi: cumplí: compraban: , cirm pum‘t‘um nius lib. 16. C4149. air: Tiberius idem :Y in capillo :0n- 'm '
aquinºfly 'Utrfli , firi‘m/ub Salem , -vel in -vmbmm Cc:— den do ſeruauir interlunia . M.Va1‘ro aduerſus defluuia.
a'e-re deprebmditnr; Circa xutumrmle maturiiu , quam in prmcepirobſeruandum id à Pleniluniys . At apud Varro
dicat calcula: ;xd-’mc explicatm . Scd experimenta ſuppcdi— nem 1111.1 .de re ru/Zicaſic babe-tur . Ego iſta etiam, inquit
taz-mit lMC’lmm fila Eclipſi's : quid accidaz Lime , 621m.. Agraſius non ſolum in ouibus tondendis , ſed in meo cn
abſcmc Sole ¡71:71:74: dqztinoctialia trugcit , zumo quodfiu’am pillo à pan-e acceptum ſeruo , ne decreſcenre Luna :0n
atiendit: cauſa: ¡gimr inquirm immaturum el? , nec buim‘ dens caluei’iam . Ptolemazu: 'Ut-r0‘ ¡II Centilaqm'a propofzo.
libri . [merim ergº dum dies i114: profemt a #quemar rc— fic deco-mt, M embrum ferro ne percuu'to, cum Luna..
guldm à medina-i experimtia conformarEm . Et in Epito~ Signum tenueri: , quod membro ilII dominatur. Que- s
me Aſtronomia* pag.; $8. ais hum- obſcruationes enam— mm porrà qmbu! membris Signa Zodian‘ dominª/tur, dc— ;57.:
num diffentíre in minimis à quibuſum calculis , incer— game-r \Maui/im lib. 1 . UTN/Yi! hi: 'ver/¡bm . ,-, dºm_
tumq.eſſe, quò referenda fi: illa diſcrepantia. Sederir Nmnq. Aries capiri -, Taurus cermcibus lia-re: , mn,… ,
'ne vnquum , v: luce comperta flan: Endymíoní alicui 3 Brachia ſub Geminis cenſentur', Pectora Cancro *,
vemmq. ſi: quod alía occalïone Senna lib.7.Na:uralium Te ſcupulcr Nemczee voc'ant, teq. ilia Virgo:
qq. vatieinarus cſt inquiens : MM11" [audi: ſrmi gente:: Libra cohcclunes , 8C Scorpim inc-,nine refinar ,
qua: tanmmfacic nauermt CII-[um z quenondum [Ham , cm Et ſemur Ai'citenêszgenua Ó( Cafiricomus amauít',
‘Luna defina: , quan adumbretur . !²:7in temp…" , (¿un ¡ji-1, Cruraq. deſcndi: luucnis; veſtigia Piſces .
3mm,… qu num [ment, m Incem dm extmhat, Ó" 101131071¡ .zm Macrobius bb.: . ir¡ Son/7mm Scip. Cªp. x Lanmm mor—
diligcmia: Venie: tempm qua ¿Io/?cn noſiri tam aparta nº: - talium torpon-Im conditriccm Ó" alzó/ricm¡ 'voraz ', G' 1.1 l.
_ª utiei -
Ir… , mſczfií’ mirmmr . Sammalrap. I 9. [mm -z-oramr Tázn corpori¡ [Inma/'Ii .
Ill. \Lie 'pero‘ dic: ¡¡ºficial Agricultura Leg:: aa’ nar
mam Lima COI/dim¡ [mc wiim cangercre . chamr Colu—
Aa mella
186 LIBER.-,Q’VARTVS DE LVNA.
mella lib.)..cap. to. Palladius lib. z.eap.6. Ó‘ Plinius Pfiffifih IMM : cin» tefle Plinio lib@ cap-41- Ó‘. lib-13* cap-_²9. rºm-'u
Nam lib.¡ amp. 3910111402": de eadendir quereubm ;'mquit: Formica minimum animal Interluruo qmeſcat, plemlu~ Lªm-vim
Infinitum reſett Lunaris ratio , nec niſi à viceſima in tri nio etiam noctibus operetur . ſemit.
ceſimam Ca’di volunt . Inter omnes verò conuenit vriliſ—
ſímè in coiru eius ſtemi , quem diem ali¡ interlunium,
Q“ Lª” alij Íilentis Lunse appellant. Miriam dicunr vr in coítu
“"ª'ª’ , 8C ſub terra ſir Luna
plant-"14 . ’ .q uod fieri
. non P.º teſt niſi noctu
. *
“e mªn_ Atſi comperar COIrus in nomſſimum diem Brumzr,, Illa. CAPVT II.
¿L ?eterna \it materies . Max ex Catan: IMM regular» de—
promit‘. Vlmeam , pineam , nuceam , hane atq. omnem
aliam materiam cum effodies z Lunà decreſcente eximi DeLmze Subſiantia, (ty ‘Vtrum ſit altere
to, Poſt meridiem ſine vento Auſtro; Niſ¡ intermeſtri Terra Ñ babe-xt?. ſuam atmoſp/Mram
Luna atq. dimidiata ne tangas mareriem . Tunc ne effoz—
dias aut prarcxdas ab_s terra. Diebus quaruor proximis fica/que ima/as .
. quibus Luna plena iueiir optimè cximitur Paſé—
healib.18.cap.z g. Ali¡ plenà Luna fabam ſerendam; Len I. RIETER communem Luna cum cateris ſy—
tcm verò à XXV. ad XXX. Viciam quoq. iiſdem Luna: deribus controuerſiam , ſintne ſubſtantize ab
diebus . Totum 'vera‘ mp. z 1.111). I 8. leflu dit-¡zum , 'vbi' im elementari diuerſze, vr Peripatetici malunt;
primir/ieſancit Plinius : Omnia qua: cmduntur, carpun an potius elementaris, &ex aquñignes ill¡
\ur,condu11rur; Innocentius decreſcenre Lunà, quam., ſempiterni,quarro Mundi die diuino imperio accenſi, de
creſcenre fiunt . Er item : Verres, iuuencos , arietes, ho: qua pauca indicauimus lib. z. cap. r .ſupereſtq. dicendum
dos decreſcente Lunz'i. caſtraro . Item . Scrobes Lunê. nobis lib.9. vbi de Mundi Syſtemare; quxdam peculia
plena noctu ſacíro , arbomm radices Lunñ plenà operi— ria huic Planeta: ſunt hoc loco breuiter perſtringenda.
to , humidis locis interlunio ſerito , 8( Circa interlunium Pleriſque enim elementaris naturzc , licet alijs ignea, alijs Priſcormn
quatriduo . Qyibus /I‘milia cºneinit Macrobius lib.7. Sºz— magis aquea aur ten-ea, viſa eſt . Audiarur in primis Plu- opinion::
zurmmp. I 6. dicen: ligna deiefla ple-mi aut creſcmte Lund , rare/am libro 2..de Placitis Philoſophorum cap.: 5. _vbi de lª Nªm"
¡¡¡apta elle fabricir; ó" fiumenta de areir nan ¡Ii/i Lumi de— naturñ Luna* ſic: ANAX] MAN DER Cima/um effle Lª“ *
ficiente colligenda eſſe , *Ut/ima permaneum , C9“ mttricer ie nºumdecuplum prºportiane Terre , itidem 'Ut Salem ¡guiª
gere infantes, qªandaſub Lima prefer-Zum, ne nimir .im. plemzm , ac Lumim': defictum eiaeei'dere ab muerfionenu
…EZ-,Z ªl:: mectemur .
IV. Humor:: ~
enim creſeente Luna creſí'ere z Ó'deere— rom. S¡mi/em em'm e/lc rate currêr , que babeat orbimm
car/mmm ¡gm implemm, ‘vr/oq. expirandz fbmmine pre
mina, frente minm' eſ¡l in cºnfeſſa, ideag. Plinius lib.)… capaz». in ditum. XENOPHANES nubcm eflê con/?ipatamSTO— ,Ñ
quit . Qio vera _comectatio exiſtit hand ſruſtra ſpiritus 1C/ mixmm ex igm' Ó" ae're . PLATO maiorem eim
Sydus Lune eXIl‘timari . Hoc eſÏe quod terras ſarurer , ac paz-tem eſſè rerream . ANAXAGORAS , G" DEM O
cedenſq. corpora impleat , abſcedens inam'at; ideò cum CR1TVS firmamenrum ignitum , quad m ſe contineatplá—
incremento eius augerí conchylia, 8C maximè ſpiritum flicíeízmonrer, eonualler. HERACL/TVS Teri-am ca
{entire quibus ſangurs non ſir -, ſed & ſanguine hominem lignmsê nube comentªm . PTTHAGORAS Corpm Lu.
etiam cum lumine eius augeri ac minui . Et mp. IO I .Lu 71.2 ijz'lzeamſequi nanª-am .
71,2 ſidm firmineum appellat ae mal/e , eo'qua‘d humarem. Stoicorum porrò ſentenriam Pharma: neſcioquis Stºïªºmm
ſolmz! ,glaciem refimdat ª fer-1mm aeciſiz earpora in tabem apud eundcm Plutarchnm opuſc. de ſacie in orbe Luna: fªmª…
redigat, cunctag— bumifica ſpiriru [axe-t . Lt [117-9- eap.7. propugnar his ſerè argumenris , quòd cirima fit 8C Ter-‘y 9“’5‘" -
(¿ª 31_ c5’ lib.)… Cdp.4l. car/cromm O‘" cam/mmm torpºn¡ ra: proxima , ideòq. \ic ignea , vr ignis ille hypoflaſim ex Q‘ º“; 'ªf
Lun.: incrementa augeri. Macrobius quoq. lib.!. 1'72ſòm admíxtê terrà requirat, iure cognarionis &e vicinirarisJϺ’” ªf"
num Scip. cap-I 9. aitſiculſemiendi vis ¡II nobis è Sole efl , neque ramen eam eſie grauem (icut eſt Tellus noſtra . ¿Y ª ª
/I'C creſcmdi à Lima effe; (“F 1117.7. Saturnal. CaPJG. Apra: fi ſir deorſum non cadete , \iue quòd ſicurlapides fim—
ven-zm accifijs › Ó'plemi Lumi nactu delataxputruiſſc -, nan dñ circumacti, celeritaremotús in gymm continearur:
fiC alias qui interdiu pormnfimt , eº‘ quº‘d m lumim’ Lunªr¡ ſiue quòd aliorum corpuſculorum aut partium magis
npor oemltm‘ ſit , Ó' magir dzflundem bumecta . Notzmda cognatarum ipſa fit cenrrum z 6C licet concedererur con—
!amen el? diferentia illa z de qua Plinius lib.¡8. MPJS. tra naruram in Ca‘lo locum terreſtribus dari, hinc \amen
Namq. inter unio :rſtare calidillïma eſt Luna -, hyeme ge non demonſtrari Lunam non eſſe Terram , fed Terram'
lida: è contrario in Plenilunio :eſtare gelidas ſacit no alienoà natura ſuá loco fitam, quemadmodum ignis
ctes,hyeme tepídas . Gattſ-zm reddit , quin Lima nel/?are in \Ethnze contra naturaminfia terram eſt , 8( ignis :amen
Nauilmzio nºbis 'viciniar eſl [leur ó‘ Sol , hac e/Z 7'4ng dire* eſt. Neq. elle ſecundum vniuerſi bonum , vt partes eius
&ioribm ferit; .a h)'eme vieim'or in Plenilunia. .Et am communicarionem ac mixtionem reſugiant , quin :1d
cludít . Ergo per ſe roſcída quoties alger, infinitum quan Prouidenriam DEl Opificis pertinere, vrnon vnum
tum illo tempore cadentes pruinas congelar. Alemanª] quodque vti natum eſtiacear 3 ſed grauia interdum ſur— x
quoque apud Macrobium, Karem ae'risc‘fl‘ Lime filiuny ſum , leuia deorſum ferantur , 8C muruò contemperata,
'voraz . ‘ concentum quendam , ſocietaremque conficiant. Poſt
Mira de V. Sed Hibil admirabiliur eſt' ad pateſlatem Lime ofim— Pharmzcem
terreàm veròquàm
potíüs Apollonides in eodem e(lcte,ſed
aqueam confirmar opuſc.Lunam_.
Terram
Mari: t/Zu dendmn , Maris ¿[314 , cuius moderatrieem e/ſe Lumm do
º‘ ¿ªªªm- cm'mm lib.?… capa ç. quibus duo bie adàcimda fimt. Pri celtª/?em /M'bt’fltt’m pnlerimdimr lºcorum admirabiles;
mimi quod aduerſit Plinius lib.)… mp.98. Omnia Plenilu mozzterflammamer, aeſingula purpurm, am-umq. Ó'ar
nio M aria purganrur . Et max . Nullum animal niſi arſtu gentum nan in profundo dictar/um, fl’a’ que in planiciebur
recedente cxpirare . Obſeruarum id multum in Gallico eim rurilelzt ,. am in callibm cireumfemnmr; Deniq. pau
Oceano, &e duntaxar in homine compertum . Secundum lò ante opuſculi huius finem dicirur de Platonisóe He
ell ex codem Plinio 1111.2. cap.97. Bi¡ ¡mm 2.4. bom: m4— racliti ſententia , Lunam Stellaſq. omnes ex igni 6: terra
ria afifluere Ó' reflirere , actennia peragi omnem periºdí-v contemperaras elle z iuxta Xenocrarem aurem, Stellas
cam variemzem aſhmm , -UIdelÍCet die/¡ur 2.91.2.. qmbus Lu &Solem ex igne 8C primo denſo compoſitas; Lunam..
natianes propè 99. firm: , Ó“ Lun-1 Termm ambit vicibm aurem ex ſecundo denſo , 6( peculiari aêre z Termm ex
2.82. z. hac eſ? 99. wcilmr rariu: qmim Sol ,' ergo dupltcati: tertio denſo aqua 8( igni . Plinius verò lll).2..C:1p.IOI.
2.82.3. fitmt m oflcrmio recipraci .rſim \646. atq. 1M 'wm aqueam illi Lime
naturam indulliſſeeffe,
videtur,
ez'bm aqmctr alimemum ſicut dum dixit: 171Salir
in murinir dr-l—,
»mm fizmt 706. reciproci eflus . Sed -UI'de commentum Pli
m’, ad /Me CJPHI Can/’cripmm á Iacobo Mylichio . De Prue cum aiirealib.z.cap.9. pronunciailet . Sj'dem hand du
fiigijr aurem Vemarnm M iempeflarum a me Ptolemx bie laumare terreno paja' , qm): ºrbe dimidio nunqmm nan
um in fine lib.2.. Apotelcſmmum, Plinium lib.18. capſ. maeuloſe cen-unn- , ſcilicet ¡¡audi-:m :Ipperemc ad la.zm-im~
Virgil. l . Georgir'orum - dnm 'Ultra in/hi-Ui . ./71alcala: em'm non aliud eſfe, qirdm
Vt autem cºncludam IMC ,YC/201111, multa dico e/fici d Lu terra rapmr cum lmmare firder . Er apud Laêirium lil).7.
na, que mryiter ab hºmine ignorantur , ea mu ¡guarantibm Zeno Cirt¡¿us affirmar Lunam plus habere de terra, &<9
nutri
___,_ _…..…

LT‘BER {VARTVS l DE LVNA. 187


› nutrir¡ aqpis . Macrºbm: lib. r. in Sumnum Scip cap. r’. Ill. Cognata verò prxccdenti quxſtioni eſt 117cc altc~ A,, ¡mp,
Lunam an effe Tenum :ethcream 8C concretain . Thea ¡a, num (Cilicct Luna ſuam Armoſphceram Circa ſe _ha— mu Lu.
dºrm“ quoque ſcrmonc 4,. it: narrar: De Luna hac mado bcauaur ſaltem ICrcm quendam cucumfiu’um, eo terè Mm Prº-—
Phila/oplyi: Thaleſ pum: terreflrem aſfi: AMA-agºra: C9‘ modo, quo noſtra Tellus vapido, &ſ craffiuſculo aére.; P"'ªſí-¿ªª
Demºcritu: ¿gm'tmn [bliditltem, que infinu plª-nina, man Circumueſtita cſt, 8( ſuam auroram , vnde ambirus Lunç ª‘ v
m, valle@ contineat : Pytbagoraxſaxeum cºrpus: H:meli amplietur. ld cním non pauci nec penitendi Auctores ,
de: Terra' nebula' circñſeptam . Poſt hos LºngomZt-mur lib. affirmant S In pri mis Plutarcbm opuſc. de ſacic Luna*: ,
I. Theoricorum pag.z r y. Lunam vocauit Tel-ram :ethe ſub alienà perſonñ ſuam
non qlſilidem pluuium, ſedinſinuans
roſcidumſcnrentiam,
\amen Circa aêi‘cmª
Lunam
ream . Keplmu quoq. lib. 1. Epitomes Aſtronomia: Co
pemicanze paga oo. diſeruſſimè ait Lunarem globmn.. agnoſcits cum dícac: szid vero‘ mirum eflfi in Lumï r4
eiuſdem eſſe cum Terri naturcc in hoc , quòd in extima dice: , [cmimt , plmtaque na/Zurltur , nihil plum'arum ope
Jun ſuperficie montes, 8C valles z continentes , 6C maria indigente: 4:0 ¡oyen-i: :Led aſfixiª Ó‘ tmerª aire z ad natu—
habear -, nec tamen grauia , vt ſunt aque Lunares aut in mm ipfizrum accºmmo to ¿amena .ª Et cur non eſ? proba
Tcmm noſtram , aut in Mundi medium decidere z ſed bile emittifpiritm, qui à Luna calºr: afficiamur, Ó" Cºn
inſinuare ſe ad locaíxrroxima centro globi Lunaris ;8C in uerſiamm cm: Cºmitan' /Enfim aura: leucſque rare: (’F' lau—
diíſcrtaríonc cum uncio ſydcreo reiki: jºrdan¡ Bruni mºru, quicircumfu/í alimenmmplamix ſufiïcíant, cum..
efle; Planetasz aiemis
opinionem Fixas
rcliquos Stelias
aqueg, 8C legº
fieriq. Solcm ignczeinuiola—
Naſimrç natura: Lum ip/ím :empty-ie: nonfit ¿mea , mn fixalida ,ſèd mal
II': Ó'aqnaſa .² Eundem aè'rcm aut denſiorcm :echa-cm..
bil¡ , vc ncque ignis aquêuſun z ideſt Soi Planetis; nec ví— circo. Lunam agnoſcít/I-!efllinm , 8( cum co Keplerm in
cíflim hi poffim ¡llo carcrc ; Iouem aurem efle Tellurern Epitome Aſtronomire pag.893. in Difl'ert. cum Nuncio
qumdam ; reſert 8C Mwfllim' in Theorcmntibus Eclip Sydereo pag. ¡4. 8C in Opticis pag.). $2.; 8C ;01. 8: libro
fium affirmantis , Lunam Terreſtris eſſe natura -, IPſQJ de Stella noua cap.; z. non Circa Lunam modò , fed 8L"
autem Kepler'u: Lunam putat effc Terra'm alteran] , ſed Circa Solcm , 8: ante Ephemeridas pag.9. 8C 2. l. Galilau:
velut pumicem crebcrrimis , GC maximis pon's vndíquc in Nuncio Syderco pag.: 2.. Lºngºmºmanu; lib.1. Theo
dchiſccntcm z ac rariorcm minuſq.idoneam adTeſiſtcn !icorum capa. pag.; I ſ. concedens hanc periſtaſim (piſ
dum circumuolutioni , qua noſtm Tellus illum in gymm ſio rem aêre vapido , qui Terram noſttatem circumdat ,
mouct virtucc magnetica , Pl‘opottionalirer vt Sol Planc ob maiorcm copiam humiditatis in Lunà , vnde Solis ra—
cAS alíos : qua de re videndus eſt in Commentario Marti: di) vapores extrahant . Iordanm Bruna: lib. de lmmen
::p.34— In Aſtronomia quoque Optica pagzzò. Lunar ſo , idem ſcmiens de omnibus ſyderibus '. Dauid quoque
co'rPus air dcnſum cſſe vt eſt Tena›_& Pº/ſzdoníj ſen Fabricim apud chlcrum loco Ephemcúdum adducto 1
tentiam approbat apud Macrobium dicentis Luna: eau— 8C Amanim Maria a'e Rbcira [1114… Radij Sydercnmyſti
dcm eſſe mateliam quam Terr:: . Sed .SC noſter Atba— c¡ capa.. Membro xo. vapidam Atmoſphazram Circa Lu
mſim K¿rc/2er lib.! . Artis Ma n:: Lucis , 8C Vmbrx cap, nam admittir., nullis tamen nubibus Circa anm conſpi—
4. ccnſer Lumm cſſe Tcrtam orleſtem 8C corpus aque cuis , eò quòd excoquantur diffipcnturq. citò à radijs So
um factum à Dco vt Solis calor atrempercrur ac refrige lis z Luna: qu 1m nobis propioribus , &C à celerí conucrſio—
Ietur. Galileª: autcm Dialogo rimo de Syſtcmatc Coſ ¡¡CI—\11123. Ec Mariuſ Bcttinm* Apiario 8. próga. prop.
míco, etſi maºnam eſſc inter {11an , 3C 'ITerram con lº. vapídum aêrem circumlunnrem Ted tenuiffimum,
formitatem aſigrit rationc vicinitatis , 3º figurar , &modi aptum \amen ad refringcndos Solis radios , non reſpuit ª,
flluminationis ,6C quòd vtriuſq. materia ſir dcnſa'òc opa¡ cundcmq. Tuboſpccillis conſpíci affirmat mihi Micha
ca, 8C ſupcrficies aſpcra cum montibusêc vallíbus;ta" el Flºrenlim Langrmus in [icteris ad me humaniffimè
men negar cam componi ex Terra Man'q. aut eſſe in ei datis anno I 646. 8C Vendeh’nm tum in ad me ſcript'm-epi
pluuias , aliaſq. cncratíoncs noſtris ſimilcs .' At Dauid ſtolis, tum in Ideê tabularum Atlªnticamm pag. ç… Hinc
1-'abriciux , vt rc ett Argolus in Ephcmcridlibd . cap. 1 Ó. deducunt Langºmamanm, Keplerm, Fabricixu, Bettinm ,
dixit repen'u' [inceos oculos , qui vident in Luna homincs Vcndclinm, in Eclip'ſes Lunx Soliſq. aliquam hoc ab aêre
'6C animaliª cartera : ſed hre ſunt ſabellm miles . -2 circumfohri aut circumlunari Varictarem rcdundare ,
Juªni: II. Ego verò probabilíus cenſeo Lunam non haben: dnm aut radij Solís refracti in eo ſPcciem Solis amplíant,
ºpinio . fºimam mixtam ex clementis noſtu’s actu aut virturo minuuntq. Solis Eclipſim ;aur citiús vídetur Luna Eclip
conſtanrcm , neq. ex ipſis enimm a aux in en reſolubi‘ ſari , cum priàs aè'r hic in vmbmm Tcrrz , quàm corpus
lem , ſed habere formam (Eleſtem , ¿ªc omnino diuer Lunae incidat , ſcriàſq. inchdem cmcrgat . ua‘ de rc;
ſam à formis Elementomm noſtratium , 8C miſtomm cx \amen vide limitatiunem Kepler¡ , dc qua nos inſrà cap.
his gcnitorum: id e‘ním videtur conuenientius Divina: 1 6.num.7. Addit Venddinm ex reſrafh‘s Solis -radijs in
Omnipotentiz quidem¡ ne illam , quod anguſti cſt ni mis aêre Lunam ambienti fieri , vr in piima quadracura ci- '
ªm'mi , reſtringamus in Cxleſtium corporum opificio ad tiús ,- in fecunda feriüs vid-eamr nobis Dichotomia Luna
noſtraElementa, quibus adſueuimus : tanquam non ſu ris , ſeu Luna djmidizna nobis ſplcnderc ,'quippevt inter
pcrfint plures alien' form‘atum Elcmenranbus nobiliomm vpretor, Lunch maiori pªrte à refractis radijs illuſtrarà,
Ípecies z Prouidcnrize autcm , ne non ſupcrioris eſſcnrac quàm finon effet refiactio : ficut Tellus noſtra nonnihi.
cxcellentíoris natura: Ccleſtia illa corpora , quç loco, in lò plus illuſtratur ob refractos ab aêre noſtto dcnſiorU Suſpen/l
fluxu, 6C regiminís poteſtate ſuperiora eſ!: voluit: ſiuc radios . Sed vid: que dicam cap. 18. nu.6.Iut'erim mihi A uctºn'l"
deinde ex e'à em maten'ñ primà conſtent z ox qua ſublu— nondum quocunq'. Teleſcopio adhibitonêr hic ita pa_— [mn-m"
Daria , fiuc ex diuerfa 5 fine ex nulla reipſa diſtincta à for— tuit , vt illum potiüs prope ac Circa Lunam . qunm m ae- de Im Ac.
ma ,id enim me haud magnopere ſollicitum'habet : cüm rc noffro, in quo 6C Haloncs filme, cogar :gnoſcerm re.
tota aur Fotiſiïma natura: ratio à forma petenda fit . Ne ¡¡inc-min: porròzLagalla libró de Phrnomenis in orbe
que vero conucmenu'a in ¡líquíbus qualitatibus , qux Luna: cap. lO. pern‘egat cſſc Circa Salem aux Lunam, pra:
poſſunt effe communcs :equè formís elemenraribus z 8C díctam atmoſplzzrçm . ' , ' Í í i f ’
IV. Ex ijs qui ob cqnſpſiectum macularum Lunaiium, .
non elemenraribus ,- cuiufinodiflmr. rakim , denſitas ,‘ . . . . An m Lu
opªcitas , diaphaneitns , figurz rotunditas , xqiiabilitas, Montes , Valles z Syiuqs; ac Marmm Lupa noſtns film- m ¡¡m m_
aſpecítas , lumen , color , 8C ſimilia , poteſt cfle argu les aguouemnt, magna pal-'s fiios quoq. Lunaé‘ln'celns ,01“ ſ…
mentum huius potiús quàm illius eneris fçrmamm . adſcripſerunt‘, quos SC 'Ay-ríxrºmhoc eſt. habitantes m habitat'
Cenſco nihilomínus Lunam idcirco crrze proximè col alter?: oppoſira Tcrrà nominªmnt. Cicero lib.4. Acad. m .
locatam , quòd maximam cum illa ;maiogiam habcaç , 8C Brſt. Habitari ai; Xenºpbxmes in Lima z camq.g[l¿\
fi Sol igneus concedercrur eſſe, ipiam poriüs terraqueam Tcrmm mulrarum vrbiu'm,, Ó’mºnlimn . Similia rcſelt
ab cffcctibus , quos experimur , diccndam eſic zabſolutè AchillesTarius in Iſagog.dicens : Aliquiin Lima reg/'a
autem factamzvt inſiuxus ſuPcriorum ſydemmz Solis prç mm diam ad inhabztandum incffe , cumfluuijs C7 Mªuri:
Quim, celeritate cursús per Zodiacum temperatos , &º qu.: ¿II term -Uidmmr , ¿.ri/Fimmzt . Sed audiamus Plutar
varía aſpcritatc ſuperficiei fue receptos ac deorſum re c/mm lil›.1.de Philoſophffllacitis cap.;o. PYr/Mgami aim::
flexos ad nos citiüs trauſmittar minore incommodo , ac terra/INM piden' [mI-:m , quia /Icm Ó“ naflmtcrm 1 cir
veluzi pocillatnccm nobis ea prçlibare , quw (inc Luní ll’l cumhnbimmr a' maioribw quidem et Pulcbrioribm .mima
nos profuſa , aegtè hauritcmus ac ſuſtiiieretnus . ' Iibus, quinquicjdecin nºflrarzzm quanrimtcm continemibm,
A a 2. mque
!88 LIBER .amªr-VS DE LVNÁ.
\êSol in S , Lunam vt cx dicendis cap.-ſ. ſuppono , illu
"aque vllhm‘ excremenmm degciemibm… ‘At in' cele’bri
Opuſculo de ſacie in Orbe Luna: y Lªriªm-aim:: como) minans; íïtq. Terra, ex qua nos Luminaria ſpectamus
ui infaè degum , tanqtmm Tunmlamm imminn-e cap-_niº in T, SC Orbita Lunar-is ſub Zodiaco fit A F M G , cu
Zu! , rurſumg. cªi qm' z'pſam ¡¡realicen ¡mamon inflar :111. ius diameter AM. biſariàm in T,ad angulos rectos ſe
gata: ramo ímpetu mln¡ ac ranª/m' . -Ut mirum non /i‘t fi i'm— cta \it ab altera diametro F G z ſitiam Lunain A, inter
[Jem gundam: Leo in Pelopannçficm decide-ri: .u Sed hrec Solem S, &oculum noſtrum T, interpoſita; nam aut “bmw"
mm ſabulas recenſet; ſubdit autem cauernas eſſe in Lu nullà luce illuſtrata videbitur, aut valde obſcura, tan- Huſi¡ Lª
na z 8( cauernarum maximam , Pene-*mhz 11mm: vo quam atra &e rotunda nubecula , 6C tune fietſ nodus ſeu ,um-z ,x—
cªri, vbi animz corum . qu-x iam narre egcrunt aut paffie couiunctio Luminarium z ſeu Nouilunium z emde ¡50111,, …y,
ſunt, ratíonem reddum, ac panas dant; 8C Partes Lunx Vnum aur alterum circiter diem apparebit veſpere in.. ‘
Cztlo obuerſas appellarí Cani-¡¡nm fljfiumª nec ſemper Horizonte occidental¡ paulò poſt Solis occaſum tenniſ—
Genios habitate in Luna, ſed ad va ria muriera ad nos de’ ſimè ſed acutíffimè comiculata vt in B, cum heſtemi
ſcendere, que ſí nou rectè gerant, detrudi rurſus in Ter veſ ers. non appareret , 8C hzc dicitur prima Phaſis;
tam 6( cum corpºribus conflictari. Hínc Manabi“: P01 ea quarto circiter die aut quinto auctalumine 8()
lib.x.in Somnum Scip. cap-l i. Lunares POPUlOS ó( Pur pleniore cornu Circa primum Sextilem aſPCctUm , \cu
gatorium animarum poniriuLuna. Ab hac opinion-U elongata à Sole gradu 60. videbítur in D . Hinc ¡am die
de incolis ¡n Lunre globo non abhoriuit Nicolau: Cafa .cu-citer ſeptimo, diſtabit ab eo grad. 90. ſeu integro qua
nu.: liba…. de docta ignorantia capa 1. Sed SC Beda libro drante ‘,óCapparebit in F , ſemiplena, ſeu biſecta, fiet
de Mundi' conflicurione, título de Xthçl'e', Phyſïcis ali. que prima Quadratura.. Poſteà pluſquam ſemiplena cir—
qubuS mbuiteandcm opinioncm dc animabus Ó‘c Geª ca cliem à Coniunctione i I. apparebit in H, gibboſa.;
uiis in Luna vclut Terra echerea degentibm. ªut per cam &prope priinum Trinum aſpectum ſeu diſtans à Sole
aſcendentſous ac deſccndentibus . Keplerm aurem ¡tu grad- 1 zo. Tandem Circa díem !3. videbitur gibba adeò
Aſtronomia optica aga. ſO. 8C in diſſert. cum Nuncio in K , vtſerè plena appareat, donec die Circuer r4. aut
Sydeieo pague). et l per iocum videatur in Luna incolas I ſ.appareat in M, Solicontmpoſita &nobis in T, in*
ponete z videcur \amen ſcríò, in hanc opinionem propenª ter ipſam Solemq. interiectis, &tune plena lumine ac
dere , cum dícat ver¡ mm abſimilt efle nºn Myriam in Lª* rotundà phaſi vidcbitur, fietque Pleni'lunium, 8( occi
flflzſi’d eli-1m in 10m ipſo ¡malas effe,quos derectum in' non -dente Sole orierur, rotàqmocte lucebib cum antea Sole
deſperat ,ſi dentur naues aur vela per aurani Ca'leſt-em . occaſo lucere ¡nciperet, 8( diurius quidem ac diutir‘ls
Subnectir :amen: HM incñdèſim interpa/I'm,mimculo au nobis luceret, quomagis à Sole diſtabat z ſed non totï.
dada’.humanªs i que in &Kim patifflbm‘am fecal: bominibm‘ {amen nocte : in ſemicirculo aurcm priorein quo cre'ſcit
Éſ: offerſ . (Md tamen Kepler¡ in cnio audacius è So— AF M , pars Lunar flluſtrata ſempet Occidentem ,fed
rius magis fuit apud Galilreum ialogo I . de Mundi comua à Sole aucrſa Orientem ſpectabunt‘.
Syſtemare Sagredus ¡lle cam Pronunciauir : An in Luna Peracto autem Plenilunio incipiet decreſcere z 8( poſt
'vel alio Planeragenermmr ,barba , plante , animalia , plª* occaſum Solis non ſtatim orieturin Horizonte ortiuo ,
nie , fulmizu Ó‘c. ¡¡aque/Cia‘ , neque credo, multa' mimi: Ín ſed ſeu'üsacſerius, 8( in toro ſemicirculo poſteriori M
, mine: ibtdem habitar! . Noſter porrò Adam… Tanmru: -G A , ſeu ſecundà parte meſis Lunaris in qua decreſcit ,
ciªſ…" 'ª in diſſeuatione de Celis q.4. opinionem affirmantem pars eius illuminata Orientem, obſcura verò ſpectabit
;ªl-'j’- Lunamhabitari ab hominibus , mortalem vitam natura Occidentem , \Se apparebit vno aut altero oſt Plenilu—
mm “m lemq¿VIL1eanbrisª ternerauam cenſer , vt pote nullo inm nium die gibbain L, deíndein I, in ſecundo aſpectu
' xam fundamento , immo Sacra Scripturz parum conſo— Trino, diſtan: àSolis loco ſecundüm ſucceffiouem Si—
nam -. Nam Sydera longè diuerſo muneri , quam vr fin: gnorum arcu A F I , graduum 2.40. ſed ex altera parte)
ſedes hominum deſtinata diumitus conſtat ex Geneſis I. arcu AG I z in-graduum
8L omnes homines ab Adamo in noſtra Tellure produ— Qiadratura G , 8( in ¡20. poſteà
ſecundo videbitur
aſpcctu Sexuſil¡in¡nfecundª.
E 2 \SC
ctogeniros s Geneſis 1-8( 2.,- Rurſus Deureronomij 4. di tandem in extrema 6C vltima Phaſi in C , iterumq. poſt
cítur: Ne fortè eleuatis oculi: in Cclum ‘vidas Salem Ú‘ hanc coniuncta Sol¡ in A. Nec temoueat quòdſculp—
Lumen¡ Ó' ºmnia aflm Cali , Ó‘ errºr: ¿aceptar adorar M tor in S , pro Sole videatur Lunam feciffe, vtpote omiſ— ~
CF' cola: z que crmuit Domina: Deus in mini/?erium cun fis radíis 1 nam Sol Teleſcopio viſus , 6C abſq. oculorum ‘ -
¿lirgentibm , quaſub Cwlofilnt . Et Pſalmo 1+ ſola terra. fallaciá videtur abſq. cceſarie tadíorum z Ó’ nºn imberbis
hominibus habitationi affignatur : Calum Cali Domina . mthmſcd tºnſm Apºllº .
ter-mm antcm dedit fila: ¡mmm-m:: &t Actorum 17. Fe..
citq. ax 'unª amnegmm hªmbrunª ¡¡¡habitan ſirycr ?miner—
ſam faciem teme . Iraq. vna eſt Ecclefia militans in Ter..
r5. noſtra z cuius DEVS vult omnes homines ſaluos fie
ri . An autem Enoch 8C Elias. in Lunam translati (int, 6C
diuíno miraculo ibi conſeruentur , non diſputat ibi Tan,
nerus nec huius loci eſt hzec pro 65. , qua par eflèt , digni~
.… . - kate ac »diligentia perpendere . Si quis tamen-fingat ha;
Í bíratores ¡11 Lunà , qualis illis noſtra Tellus fit apparim-ª
i. . ta. 3 docebo tªndem inflà cap-9- ín Scholijs . -'

CAPVÏJIL_M
De diver/¿r Lime Pbaſiéigs earumq. Verín
tata ,fed precipuèa‘e Prima Planſ .
I. H A S IS Grzrcè idem eſt atq. appari'tio; Ap;
paret autem nobis Luna modò plena , mo
dò ſemiplena z modò gibba , modò corni
culata aut falcata , 8C quidem conuerſis nunc
in Orientem , uunc in Occidenrem comibus , ijſque ali—
quando ercctís , aliquando inclinatis , mirá ſanè varieta— Il. Nomina verò predictamm Phaſium Latina ò() Nm?…
te pet torunr menſcm illuminationis , quo à coníunctio— _Grgeca ª modò adiectiuè modò ſubſtancíuè vſurpata, ſunt Paginª¡ .
ne cum Sole reucrtitur ad coniuuctíonem cum eodem. Inſraſçripta, quibus adde. Sïzygiam: ſignificat enim
Qªrs Phaſes vt ¡ubiiciamus ocuhs. eſto u¡ ſequcnti figuz auçªzm coniugationem ſeu. Copulam , pra'cipuè verò
Con~
LI-E E R‘. ,QI/A R T. VS i DE‘ L~VNA. 189'
;Coniiinctiorie'm o", quando dicitur Cima-zie'ff'e i'n iu o; Horizonte, critq. circulus Verticalis ídem ac circul-us mºu/a di.
,lieet Vfurpcmr'ctiam pro Oppofitione diameu'ali ¿MÉD— ›Latit_udinis 6C Longitudinis , BC ideo nulla eric Parallaxis ¿UZ/cm#
menclarurasvetò has indican: Vitruuim lib.9. cap.4.Pli. Luna: in Longímdinem, 6C ¡n rigore quidem ſ¡ nullmn.. Nanªgefª
nin: lib.2.. cap. !>4- Mªrcellinm- l¡b.zo. Macrobius liba. habeat .Latitudinem , proximè autem \i habear Latitudi- .ºz-m Edil'
-Somn. cap.6. Gemini“ de Elementis Aſtronomícis cap.7. nem , vt docent Albalegníus cap.z4. ¿Y Daniel S¿Wibªl-'b ‘'ſ‘ Sªdª*
.Martianus Capella lib.8. vbi ’de Lªnz meatu , Fratet te. Libro de obferuarione Propoſit. x 4. &Y Kaplan“ in Opti~
.eenuores plurimos . - ~ cis pagªna. id autem perpendicular-¡ter fuſpenfo filo di—
ſcetnesct¡ comua in eadem recta lineà yerpendicnli quic
iA.Niiuilunium , Luna film! o‘ - 'Wªitſ-ºz vel - fçentis-fuerint 5 vel ex capas,, Ptobl.9. -
ª Com'ïictio, C‘Bgrcſſui cum ;ik rªyª-'m Tenía: ſi Nouiluníum'ſactum eſt in Signis Afcenden.
- - Neommiu j, Sjmdus, Lim@ (dvd-Ig 'tibusz comua Luna: vergunr verfus Zenith ¡n primis Pha
«cen/¡ª fibus 5 at fi factum eſt in Signis Defcendemibus, alterum
CHI-'ªmPIM/i:
Plan/is,Nªna Luna
Luna mmſ: - -ct‘- ‘n «pªir-i M'm , vel ' comu Zenith , alter-um refpicit Horizontem :ipud Borea
vid, FEAI'M, vel ‘ 'les : Vinotat Bay-ªcia: lib.4. Cofmogt. pagas?.
fimlmerlunium [eu inter. faxeſ" Mi; , vel
Meri/Imªn, efl tmpu: inter › i'm mini”, vel
damn, Ó'primm Ph‘* a'punmº‘: ‘ De Prima Lime Pluſ¡ .
ſimà C, ad B ‘ -
B, Dz C, E, Corniculata , F41~ ¡MI-OEM? , Cc IV. Prima Lunz Phafis celebetrima eſt ob initiunp @Liª-‘"3
cam , mmm¡ in cºmm ’mudó' menſis cíuilis, quod multç olim naciones ¡nit-e folitze funtmfªſª’” *
D,Primm Sextilis aſèectm' z Ó‘ -X {flyer-º¡ ab illa ,- 8C nunc quoq. Arabes vr reſett Allure-gain: cap.P""" "lº“
E , fecunda: 41. 8C Alfiaganm, diem primum ſuotum menſium Lu-fi. "u/"ªjª"
Ñ_f _.5_ FaPrima Quadmtum
"ſ“ ſi tanda Lima diuidmt,G biſe-
, ſè- Q ?ªrpa/you:
- ;roªd-rayªs natium exordiuntut ab ¡llo Veſpere , quo Luna Heliacè ª ':3‘ 'ª'
oriens in Occidente primúm fpectatur poſt occafuu¡ So— ,ªª '
"ª 'ª 'ª‘ &4, ds'rm'dmm , flmiplmd J‘ixo’ra (¿of F"LI'TOIÁ‘ lis , quam ptimam Phaſim Ha) , vºl Helal vocant 8: fa
' HJ(J.,LLKÑ4 GibbazGibbafa ¿yo-’minºs lutant, ab eiuqualca'ta figurà, Lunªr corniculatze for~
HyPrimm I, [ECI-nda: afiectus A 79170,70; ‘main ¡n turrium fuarum z, ac petaforum vertice vfmpant
Triviªs; ‘Lªna in triquctrº. -Turcrcz ó( ſi Ioſepbo Suligero. credimus lib. ç. de emen—
MzPlem'lunil-m, Oppºfitiº Lu. uzl’a'e'Ml'o: datione temporum ,Neomeniam inſtituunt à die z. poſt
Ñ _ ' na Tºtilunir -, in diametrº ctxaynvid, coitum LUN?? cum Sole, ideòque in Neomenia menſis
""j'ª" ‘ [mmm in orlm» , media: -. i Jl/Iubarram, ſemper leo fudo Lunam corniculamm
‘ 'nm/¡I vident. An aurem Hebrªrí olim Neomeniam ex tabulis
Lanzªr/Em: ab A , per F, :Mí-n a’uêavoyg'vn 8C Cyclorum periodis auſpicatcntur, an potnrs ex prima.
in Luna Phaſi , difcuffimus iam in lero noſtro Chronolo—
Luna decreflenr z ſeu fent/¡mu "MW @Mm gico lib.; .cap.2.8. ex quº hic breuiter dico 'cum Paulo F0
ab M, per G,inA roſèmpranimſ¡ parte z. fummar lib.8. &e Sci-lijar@ in Pto
'legomenis pagó. ¿SC l¡b.z. pa 3.1 50. Iudxos habuiſfe fuos
mªmª III. Pmer przdictas Phafes, confiderabilis eſt crían-‘r cyclos Lunares , ſiue à Gamali, le ſiue ab alio coordina~
º…“ Lunar-¡um Comuum Inclinatio aut Etectio -, lnclindib tos , ex quibus Neomenias determinabant, 8C à conilm
Í'" eſt quando muero vtriufq. comu non eſt in eodem circu ctione feu Nouilunio medio menfes inchoaſſe , ¡deoque
li verticalis plano , fed linea per extremítates cornuum.. verè à S. Dionyſio Areopagira dictum Lunam decimam
ducta , inclimta eſt ad citculum vei'tical em ,ita vt vnun’i quintam , qua paflus eſt CHRISTVS Dominus poſt
oornu in vno, 8C alterum ¡n alteto vertical¡ reperiatut'z quartamdecimam qua celebrauit Pafcha, ſuii’fe in dia..
vrin feguenti figurª , in qua Horizon fit H R , 8C Meri; metro <3( Solis oppoſitam , quod non eſtet rectum fi à.
i dianus H B R , 6C Polus Mundi l’, 8C Polus Ecliptica: Z, rima Phaſi Iuda‘i menfem Nifan inthoªffènt , Cum ptiª.
ª~ ' BC Vertex B z BC verticalium circulorum diuetfotum por ma Phaſis aliquando-non niſi z.aUt 4. die poſt Nonilu.
u'ones \int FBZ, aut BKN, aut B LO.; Namfi Luna nium a'ppareat . Nihilominus , \'tait ¡dem Scalíger, fo
ſit inclinan , vr in N 0 ,-etit diſtantia comu N , à veni lit¡ emnt , vt hodieque , Obferuare primam Óª'm , non,
ee ,arcus N B , arqualis arcui B O, quº comu O , diſtat v't ex e'a neomeniam. indicetent , fed vt eamv functiiíca-’ ~ -_
àvettíce: ſi autem ſitvtin K L, etir vnum comu in K , rent‘, BC eê visà exclamarent a’yaºº‘v we‘re; i'm Mir, nazi'
. magis diſtans à vertice B ,nempe per arcum K B, quàm durªr! ¡UPM A , Bom-m 0mm eflo nobis Ó* -vnim-rſa lſmèſi- -
"ª“ º" comu in L , per IrCUm B L . Erectiª autem cornuum eſt h'. Prazt'erea paucos quofdam Indreos de fecta Sadduª_
’"ª‘" Lª' cum vtrumq. cornu eſt in eodem vertical¡ , vt fi Luna fit mºrum dlctos K¿rr-cin; , aliorum luda'omm ofores , ne
Iniíí que*
in F G , pet quzlpuncta tranfeat idem circulUS Vertical cum illis menfes ineant', expectare primam Phaſim; 8g¡
MDI/ft .
lis Z B G F ', 'quamm Phaſium feu fituum diuerſitas non ' forte de his verum eſſc, quod indefinitè de Iudçis tradunt;
eſt Aſttononio contemnenda ; Intereà Tres Regulª: infïu 616mm: Alexandrinm lib.6.ſtt01mt_um pag 2,70. 07m—
gncs tyronibus tradendz ſunt , Ï A ² iúi'PMuinm in ¡commentarijs’ Faſtoruma‘d annum Vi'
bis786. Salmeron tomo 1. Prolegomeno ;8. 8C 10.Gc0r
gin: H amarra: cap.17 1. fna- Chtonologiat ;videlicet eos
à. prima Luna: Apparitione Neomemas auſpicari foliros z
Sed quidſi Cycliludaic¡ ſic olim erant ordinari , v't pt¡
mUS dies menſismaiori ex parte menſium'caderet in pu'
mani Phafi’m . qua: aliquando vno , aliquan do duobus ,
::fins tribus quatuorue poſt Nouilunium diebus, vt niox
dicam ,folet contin ere? GtaªCOs autem à Nouilunij die
menſes frios ¡nch‘Oa e , docetetuditè Fermin; noſter in…
Vranologio lib.4. differtationum cap.7. prçfettim ex Ari
ſtophanis fcboliaſte ¡n Nubjbus Vitruuim ex Ariſtarclio '
l’ib.9. cap.4. cuius vetba reieremus mox num ç. Sika/¡gar
l¡b.1. pag.9. ¿Y ¡¡m-ro lib. s. de lingua Latina , «SC lib. 1. de
-I
re ruſtica cap. 3 7, qui docent primum diem menſis voca
"²“" ª?" ‘ Prima eſt ,fi per duo Lun: cornua ducarut linea conl r¡ Lunam ¿'mv , mi rea‘r , ideſt vltimam s: nouam , quòd
\innata , defignabit illa Zodiac¡ polum , ó( ſecabit EclipL . 1):.qu d“ ¡¡auum lumen participar a Ó" eodem'die rider; paſ
'mª' ticamad angulos rectos, fi Luna fic expets latitudinis', [ít extrema , Úprima Luna .
vel ad rectos quàm proximè,ſi quam habeat latitudinem,
84 ita indícabit Ecliptícz ſirum in Carlo .
&cunda eſt '. quotieſcunq. Luna etexerit comua , eric
-‘ WWE??
Luna in Nonagefimo Eclipticç gradu compurato ab
De Im

.—r—
190 LIDER .QFARTVS '- .' D E L V N A .‘
qtiis dixiſſcr , erroremq. eorum perſtu'nxiſſet, iréüñi_
De Internal/0 inter Nouilunium 'verum a‘ declinarionis cum arcu latirudinis in hoc confilndebaiit,
air arcum vilionis inter Solem 8: Limam requiiïtum ,ve
primam Pbaſim 'vel vlrimam . Luna oriri pofflt heliacè › 8C videri poſt coniunctionem ,
eiſe graduum i 1. quibus deſcenfio in Aequarore 48. fe
V. At quanrum ſit internallum temporis quod requi rè minutorum horariorum reſpondet , ſed quando Luna
rirur; vr poſt momenrum vcri Nouilunii prima Phaſis fueritApoga’a 8C Sol Perigaªus, arcum pradictum eſſe
Luna* ſeu prima illuminatio eius Videri poſïit, merirò_ grad. ro. ço'. at Lunª Perigara Soleq. Apogzo elle gr. tz.
quaiinlm eſt olim ,- neque enim certa cil’ huius interſtiti] zo'. rantiim ergo tempons inter Nouilunium Se primam
meni’ura apud mnnes: Ello enim pleriq. cum Plinio lib. Phaſim \chin , quanto Luna tunc PI'XdlctOS Gradas
.z.cap.9. ſupponant Lunam Soli coniimctain , 'extra Solis pertranſiens , ſe à Sole clongar . Addit praererea Re
Eclipſin videri non polſe z ob nimium Solis Circa illam., gulus cognoſcendi an rima an ſecunda die poſt con.
fulgorem , cum ne ſtellae quidem multò lucidiores, parte iuuctionem Lunar Pha is prima videnda \it in tali Hori
Ltmse à Sole auersà , interdiu appareant: Attamen Ke zonte , qua: pendent à loto vero Luminarium ad mo
¡ . plerur libro de Nouï Stella Serpenrarij cap.2.4. ita narrar: mentum occasñs Solis compurato', 8C ex loco viſo pez
unª lªſ“ \’mzo l ſ iz. *ut 17h‘ gram¡ ac literatifflimu: ad meſeripfit , Parallaxes Longitudinis 8C Latitudinis deducto , 8C ex
Prºp: Sº _ f . ª . t . . ,
¡un i» º, mſ); eſ¡ Hiſpali Luna :trata Salem/lam m Piſcrbxr ,tu ;pſª deſ-;e'niione Obliqua aur recta Luna per ſe -, per aecidens
C¡eli medio . Tºta ciuita; [pectabat (’-J' teflabatur . Quem autem , vr aduertit Albatcgnius , ex aêris claritate,~den.
. el). \ . . .
l do vrroſirmle Nouilunium qui:. md::
. .
~? Numgmd .
71cm 'ue ſirate , ac turbulentia , nec‘non ex visüs noſtri acumine':
terum dºctrina biduum (3" amíliurpº/l CaPlllam, primo Lu His emm de caufis citii‘is aut tardii‘is ſe Luna eximit à
naiiſyei‘lui -Uindicat .² [gitur ac quinta teſlificatio eſl eiu: Crepiiſculi ti'at‘lu : ſupponit_ ramen eodem die non poflè
quod eontmdimuí , ¡temps materiam‘ Ctrl¡ , cim- alys tem videri Lunam nouam 8C vererem . Exempla innixa gra
poribmſit alía , ſubtilitate multiim a[tip/a different , [us dibus r 2.. pra'edictis , fi quis cupit, adear ReinholJum ſu-' _
eIiam undºq. elariram imbibere quam alij: tempori ur . pia pag. r s 9. Michael Neander in Elementis ſphrericis "ºf" ‘.²‘
itaq. alias magis, altar minu¡ occecare oculªr homimmr in
‘Uidmdtct: Srellis . In Epitome autem Aſtronomia: lib.@
pag.i6r. Menſem Illuminationis air eſſe illud ſpauum ,
quod intercedit primo Se vlrimo conſpectui Lnnxªquem '
' pag.8; 9. Narrat id eiieniſi‘e Hiſpali Anno 15 çz. Marti¡ 10. de Sacrobuſèº dierum 2.8. determinar, ſed addit cer
i ;. Sole in Gr.3. V. Luna in Gr.1;.x)(, arq. adeo in di tum numerum dierum affignan' nou poſle , propterea..
ſtantia à Sole Gi-.circiter ro. 6C air in tali diſtanrialaritu. quòd Luna alias cirit‘Is alias tardit‘is à Sole dii'cedit , oli
dinem
ris , ideſtLunaris
19". autcornu
zo". ſurſſe
quarepartem ¡09.poniiiêſie:
vix videri diametriſed
Luna:
vi cauſas alibioenumeratas , quas diligentiffimè proſcquun
tur Eraſmur Reinbºldm in Purbachii Theoricas à pag. Mm’'í
ſam tamen Lunam ob puritarem :etheris Circa Solem, 3C I ſ z. ad 16 z. Petra: Nºm'u: irleaſdem Theoricas ab an— Lª?“ ª'
ob niues monrium Luna in Africa, quibus Sol tunc ver nor. z. ſeu à pagina 2.79. ad 2.90. 10.Antom'u: Mar-ima in ²5”"?
ticzilis erat , reflectentes lumen Solis in Lunam , vr illa., Theoricis Planetamm lib.2.. cap. i 6. Franciſcu: Baroeiu: u *
ſaltem , fi non comu ípſum videri potucrit . Sed & Ame lib.4. Coſmographiz à pag. 2.88. 8C Keplerur in Opticis
iicus Veſpuccius apud Ramufium tomo I. Nauigatio pag.). ç 7. Ex quibus cauſas,ob quas citit‘is aut tardii‘is Lu
num paga zz. lic narrar : Similiter vidimur Limam na— na poſt Synodi momenrum incipíat apparere, Tres repe
uam eodem die , quº Sali iungebatur: 6C Io. de Barros ibi rio, quarta per accidens ex horizontalium vaporUm , &U ' -
dem pag.;9z. At a/late in *vertiee illºrum mºmia-n aer oculorum diuerſitate prztermiſsa 5 quibus Albategnim Cªº/l díª'
fic Pfi'l‘m e/I , w norma/li ea* noſlrir Lunam nouam die can capa. I . tres alias adiungir . Sunt autem i. Obliquitas 'fª'ſi'fªï'
i'mIC’Iionii viderint . Nos autem Anno i648.die 2.5.Marrij Zodiaci ¿le Horizontisn.. Latitude Lunç, z. Lunç motus‘” "º"
oceaſo Sole hora 2.9.40'. poſt Nouiluniú rantam vidiinus tardior aut velocior, 4. Parallaxis Luna: à Sole’,ç. Diſtan, "ªl" "ª"
primam Phaſim , vt ab orientalioribus neceſſai'iò eodem ria Lunx a Terra, 6. Intercapedo vera Lunam inter SU mªmª' ª
die naturali videri poruerir . Itaque ſi raritas &r ſubiiliras Solera., . ’ ,
acris id pennirtat, poteſt paucis poſt lioris à Nouilunio VI. Prima itaq. cauſa iuxra Purbaclyium, Reinhaldum, Iªn“… m¡
videri Luna noua prxſertiin Circa Meridianum. Contra. Maginum , O" Barocium, eſt Obliquiras Eclipricx 8C Ho—je exp/¡tío
verò inTapi'obane non videri Lunam niſi ab Octauo poll: rizontis, ob quam deſcenſiones Luna: Sole occidente)
Nouilunium die vſq. ad 16. reſerunr Strabo, 6C leiue fiunr rectiores , ideſt tardiores, aut obliquiores , ideſtve—
¡¡¡71.9. W.” lib.6.cap.az. ſed hoc ratione ſitſis ſplurra: . In louis au lociores; Nam ſi plures ſuerint gradus .in arcu Parallel¡
,… ¿e ¡m tem Torrida SC Temperatis Pliniuslio.z.cap._9. air: Me— Aequaroris ,in quo eſt Luna , intercepri interv Lunam 6:
¡mnmzzlª , rata in Sºli: Coitu biduum ciim tardíflbnè , a trieefima luce Horizontem , quam in arco Zodiac¡ inter Lunam Solem
rurfiir ad eaſdem -Uiee: exit . Et cap, r 4. Lªriam imra qua que occidentem, citii‘is videbitur Luna ,- Brit enim ſupra ² '~
Mºrdecim partes Soli:ſemper oecultam ejſezar cap. I 7. cum Horizontem in fine crepuſculi . Qu_od contingit Lima; *ª
dixiiſct Lariam bi: cairum cum Sºle in nullo alio S¿enº poſita in Signis Aſcendentíbus , ſeu abinitio Capricorn¡ " ª'
*JFK
facere quam in Gemini: , mm caire aliquando in Sagittariº vſq. ad finem Geminonmi :tune enim eſtin Signís De
Myriam , nempe ibiob tai-ditatem Solis , cuius Apogeum ſcenſïonis recta: ideſt tarda: ;At ſi arcus deſoenſionis Lu—
tunc erar in Geminis -, hic ob celentarem in Perigeo ,ª na: ſuerir minor diſtantia Luna à Sole in Zodiaco , Luna
LW cm, ,º ſubdit : Nam/[imam‘óiera' primamq. cadena die 'vel male, occider durante adhuc crepuſculo veſpertino , 8C tanta
dm d,, 1,¡ ¡zu/lo alza m Signo quam m Artete cºn/pm , ¡d quoq. aueis claritare , vt obruarur prima Lunç Phaſis : Id autem euc
de: -umrê mortalium camIgit , G" indefama cernendz L7ncea . idi— nit cum Luna eſt in Signis áb initio Cancri ad finem Sa
ae DIM-m mus ramen ad (inem num.4. ex Varrone 8C An'ſtophanis gíttarii z eſt eriim nine in Signis Deſeenſionis obliquz
Lua-nn- Scholiaſte Lunam extremam 8C nouam eodem die vide ideſt velocis , ſed apud Boreales , nam apud Auſtrales
_ Ñ ri poiſc . Vitrumm verò lib.9. cap.4. ſic haber de Luna: oppoſira liis éticniun’t iuxta dicta lib. r. capaz. Re ula ſ.
"ªmª" Itaque que! mmſibm fiib ratam Sºli: radio/?1. primo die, an Atſi de cultarione matutina ſermo ſir , &f-_de v rima.
ºP'mº ' tequam prateri! , [atea: ºbſcuratur , ó" qmmiam e/Z cum... Phaſi , oc ulrabitur ciriiis in Si nis obli'qure ; ,tardii‘is in .
Sole-¡101M meatur:,paſlero autem' die , quo numeramr ſe Signis rectx Aſcenſionis , hoc el apud Bºreale‘s citiàs in ~
c‘tmda prareriemàSa/e , mſirationem facit tenuem extra¡ Signis à Capricomi initio ad fincm Geminomm; tardiüs
B amm Z, me rotimdationix.
auctor Iain audiarur
cap.7. de Elementis nobis diſtinguens
AſtronOmiae Gemmu: vetus_
hçc autem ab initio Cancri ad finem Sagirtarij , 3( hzc tantò
magis quantò maior fue-tir Alrirudo Poli -, Immò vr acu
interualla di ligentius his verbis : Cim- ce/errmna eſ) Appa tè notar Reixac/dar, ha’c prima cauſa nullum ſcrè locum
ret Lima fet/cata ipſa die Nouiluniz' , aim, tardi/ſima dl() haber in primo ſecundo 8C tertio Climate . Nam vr Ta
term, Úmanet fet/cata laterdum vſi1.addiem quimum , bula: Aſcenſionum doceiir, Piſces 8C Aries non deſeen— …LA
interdum cum tardiſſima eſ? Uſq. ad diemfeptimumz dimi— _ dunr rectè ideſt tarde‘ z nec Virgo 8C Libra obliquè , ideſt
diam effleitur cum velunffima _e/l Circa ſextum , cum tar velociter , niſi Polus eleuerur Grad.¡ I. nec obliquè ori 'A
A”, ,mpg dyſtma Circa octauum ,' plena reddltur cum celerrima Circa unrur Gemini 8C Capricomus s nec obliquè occidunt
d, Pm,… iz. cum tai-difflima Circa 17. .Sed Albategmiir cap.4t. CancerSe Sagittarius , niſi Polus exalretur gradibus zo.
Pha/i A". pOiiquam huius Pliaſeos ſcienriam mauis neceſſariam. Petrm verò Noniu: ſupra pag.289. admittit quidem.,
eri-a . Arabibus , vtpote inde meriſem ineuntibus , qulim anti cum Purbaclijo Lun-ani poſt Coniunctionem ciriiis ap-g
' ' ' paterª
'\
L TE ER'jQVAR TVS *D E L V- N A . r9 r
¡¡ªindª parèrç_ïrCapricoriii initio ad Geminorum fiuer’n", tar— mam , aur poſt ſecundam quadraruram hxc Phaſïs con- ¡¡¡d-q;- y,...
¡n’ªu un. diús aurcm à Cancro ad Sagirtarium incluſiuèznó tamcn cíngar, nondum ccrtum eſt apud Aſtronomos , vt conſtat ªmª/1…¡ -
ſ¡ ix ,mz pmpter maiorem minoremuc arcum prazdictum; ſed ex dictis lib.;.cap.7. à num. lº. ad iz. quz non eſt neceſ- ¡nm Qu.
ziº- :Pl'QPtCſ maiorem inmoremue occulrarioncm Solís ſub ſc hoc loco repetere z Certum tamen el‘t tanrò maius in- dmm mm,
Houzonrmquç pendct ex maiori mmoriue angulo Eclip teruallum for-e inter primam quadraturam , 8C dimidía
ticaºóc Horizontis obliqui , additq. in hauc rcm prada ::e Lunar Phaſim ccrterís Dan'bus , quantò maior ſucrit
rasdemonſtrario¡ de quibus in Problemaribus Priini latirudo viſa Lunç verſus [Solum ſpectatoris , 8C Declina
'Mobilis z ¿5: concludir Lunam nouain vcſpere poſt con tio Solis vcrſus altcrum Polum , aur quantò rardior Luna
iunctionem exiſtcnrem in Arietc citius apparere , 6( ma— fuerit: at ob has cauſas minus ſore interſtitium inter ſe
nè ſcneſcentem citiàsin Ari‘ete occultari, contraríum.. cundam Aadraruram , 6C dichoromiz apparentís Pha
_verò ficrí in Libra ', cum tamen in ſentcntia Purbachii \Y ſim ;Vendelinm antem, vr codem Capíte diximus nu.1 2..
_Arabumínjºzfic ¡¡Iquilmcíſlſllmè Luna appareatfin cenſer hanc Phaſim vcſpcre accelerari, manè rctardari
_HL-,veròóc "Puardiffimèz manè aurem in X ,6C Y,ci< ob maiorem Lunze parrem à Sole illmninatam z ví radio
_tiffimè occultcrur -, in ſ ,8C 1,tardiffiinè,. \um Solis reſractorum ab a'c'rc circumlunari verſus Lunç
’,ª’u‘ ª.“ .' VII. Sen-nda cauſa eſt diuerſa latirudo Luna ſeu de— corpus , quam ſi non efferreſractio . Accºdir huc maior *²“* '
l“ª‘Pºſ’ªº clinatio ab Ecliprica. Qiò emm maior ſuerir latitudeſ minorue Solis a Terra diſtantía , quam tªmcn per hanc l
Borcalís‘, cò tardíus veſpcre cmteris paribus , deſcendcr Phaſim obſeruatam docuimus eodem capitc inquirere .‘
ciri-úſq. conſpicietur, manè aurem cirir‘is delitcſcctapud Vidc etiam ínſra cap.4. Problema 8.
Boreales 3 At quò Luna magis decliuabir ad Auſtrum ci
tiüs
tranſiadeſcendet velbcrcx‘ïc
omnia fiunt inanè rardiüs
apud Auſtrales . (DEdeliteſcet . Con
cauſa, vr aduer De diucrſitateP/mſium in Syzygà': º’ Etc?:
tir Nam'm U’ Maginur , valer in Zonis Temperatis: nam
in Zona Torrida contrarium cucmrc poteſt, vr ſcilicet XI]. Nauiluny autem 8( I’lmilum'j Phaſim variant ſi- ¡ªn-"n
Luna latitudinem Borealcm habear &C cítíús deſcendat, ne dubío Latitude Lun-ae przeſertim viſa; eius vcrò maío- Mªmmª_
&interdum ſimul deſccndat cum gradu Eclípricae in tem aut minorem illuminarioncm a maior minoruc di- ri¡ Ñ (5- Ph*
quo eſt -, interdum tardiüs . - flautia à Sole -, vt aurem hinc incipiamus , ſequentia Pa— mii-mºri .
Tªm‘f"' VIII. Tenia cauſa eſtvelocítas motüs ver-i ſeu appa— radoxa notatu digna ſunto . ~
Tºlª" rentis Luna: maior \ninorue . Etenimſi Lunliſuen'tvc t. Paradoxum cil: : Luna nunquam mirmr illuflmmr è l— Pª'ªª'ª
' loxmoru proprio Oricnrem verſus, vriq.rar'diüs occi l Sole, qua'm cum plena eſ). Ita .Aguillomus noſter li Y). ç. ‘ªªª'
der ciríuſq. videbirur vcſpcrc s manè autcm citír‘ls occul— Opric. prop.48. Blancarm; in Sph rra lib.9. c.1p.z. ¿Y Bet
tabitur; Ar ſí tarda ſuerit , cidi‘Is occrder veſpcre , ac ſc tinu: Apiario 8. Piªog.2..Propolir.8. Er ratio cif, quia cüm
tii‘is manè delitcſcet . Luna? globus minor fit globo Solis cam lllumínzlntÍSI
Tnmh’. IX. Tres alire cauſie ab Albaregnio adicctat, aut in. ideòq.vr demonſtratur in Opticis, pluſquàin de hemi
1ª‘ mªſ‘- ſenſibílem ſerè díff'erentiam cfficíunr , aut reducuntur ad ſphçrio Lunç illuminetur , quanto \amen ſphçra qua: mi"
alías; nam Parallaxis Lacirudinis reducitur adlatirudi— nor eſtſucn’t ab illiiminante remotior, tantò minor eſt il
nem 8C ſecundam cauſam s 8( Parallaxis Longitudinis le exceflus porrionis vltra hemiſphzrríum illuminatcez at
ad prímam , inquíbus intelligi poſſunt Auctores locuti Luna in Plenilunío maximè à óolc díſtat (í conferatur
de longitudine 8C latítudine viſa ', 8C ex his orítur interca cum díſtantia ab eodem in Nouilunío .
pedo viſa inter Solcm 8C Lunam . Diſtantía verò à Ter 7.. Paradoxum eſt: Luna nunquam mugir illiſtmlnr 1-- Pªr-llª;
ra aut variar Parallaxcs , aur velociratem Luna: , ¿Y ſic ad à Salaqmim cum objêum eſ? nobir; Ita Bettinª; ſupraztunc "ªm *
alias reducítur cauſas . enim Luna eſt Soli proxima , quare eriamſi in o’, SC ºº,
Quªn-iºn¡ X. lam vcrò \í concurrant omnes ſed potiſfimüm tres vi refractionís, maior adhuc porn'o Lunar’ illLuninCtur ,
l. die pºſ? prim-'k cauſaº ad rctardandum deſcenſum Lunx veſpcrc , quirmſi reſractionon ínteruenirer, tamen ccrreris pari~
Nºu-'lanzª v’ideri porerít Luna eodem dic ſeneſcens prazſcrtim Ion bus ,ſemper plus de Luna illuſtratur ín Nouilunío, qulun
Pªndº ²- gè ab Horizonte z & in regíonibus in quibus Polus valde fi reſractio nulla Solarium radiorum ín aêre circumluna
"mi L", àttollitur z Si verò dua: tantum Cauſa: concurrant', Luna fi ner-er, vr notauit Bcttmm. (Manta fit autcm porrio
yª“. ::jm ſecundo die poſt congreflſium cum Sole ſpectari potcrit. hzkc , diccrur poſt determinatam Lunç díſtantiam 5( R:-'
‘P ' 8( duobus díebus ante ipſum occultari; bi vna ranrum.. fractíouem , vide interim cap.4. Probl.4.. ,
cauſa , videri poterit terrio dic poſt , 6C occulrari rertío z. Paradoxum : [Vu/[um wzquamfuit memm Plenilu- 3 ' "ªl"
die ante congreſſum Solis . Wòd ſi concurrant tres prio ¡¡¡um reſpectu ¡Io/¡¡ri . Ita in Aſtronomia Optica pag.2.z7. x"m"
rcs cauſze ad accelerandum occaſum Lunze , vr fi Luna fit ſtamit K¡ep/crm: ſiquídemlubear ſubriliter hïc proce
in Signis à Cancro ad Sagittaríum incluſiuè , &C cum la dere tk ¿KPIEDÃOJIÏ'ÏV- Nam fi Luna incidat in Vmbram
titudine Auſ’trali aucta à Parallaxi ,CC in Apogc‘o ſeu cur— Ten-ar, non fiet Plenilunium integrwn , fed aut tota..
ſu tarda : tunc in quarrum vſque diem primus Luna: aſ Luna, aurpars eius lumine Solis alias cam iinpleruro
pectus differri porerir . Er hac rarione concilianda ſunt fraudabítru‘ -, ſi verò Omnem Eclipſim viter, debenrinter
aurcorrigencla dicta Auctorum , de quibus numero ç. cenrrum Luna- ó; Vmbraz- Terra* intercederc circiter 64.’.
Addendum verò cum Rain/?aldº valdè conducerc ad vi aut 66'. ſcmpula : attanto ſpatio diſtantc Luna ab Oppo— ¿
dendam codem dic extremam primamq. Phaſim , uuu' ſitíonis loco, iamfir incerlectio circuloru… viſionisno
l prolixitatem dieí aeſtiui, rum breuiratem Crepuſculi . Kc \irte in Luna terminar-.e, Se illumiiiauouis à Sole, quia
Keplm' :EL pla-u: \amen in Optpag.: ç. non obſtanre doctrina Reina in diſtanria Lunx «Se loci oppofirionis , quxſit zo'. Scru— x
mmſi . regulis
holdi cenſer computaris
comprehcndi nonÓmnibus cauſis culpan]
poſſc , toramq. hanc rem ccrtis
confort pulorum, ſe m_uruò tangunr, ergo tunc videre non poterí- ›
mus plenariam illuminatíonemà Sole in LLum ſactam,
in aêrem zſtiuum &e hybernum ;additCL pofle videri Lu— arq-adeo
ſenſibilemnec
eflcte Plenilmium: Fateturtamen
particulam illam Lunx , qua: Keplcrm in
de porrionc
nam in ipſo coniunctionis articulo in Medio Cxli , (i Lu
na fit in limite & latírudine graduum ç. tunc enim ſep— illuminata nos later, ¿SC vix cſieſepries milleſimam par
tuagcfimam circirer partículam ſui corporís illumina— riculam de Lunx ſemíuiametro . Sed etíamſi non here:
tam nobis poſſe oſtendere , &a multò id facilius fi ex pu— ínrerſcctío,& Luna carens larírudine videri poſicc illumi
tco ſpcctetur , credo ob exemplum , de quo in Stella no— nataà Sole, ramen minor elſer porrio víſa , ponione ¡1-
ua , relatum num. 5. Et ſi Luna fit in limitibus ſeu in ma luminata.
xima laritudíne 8x' velox, eodem die veteremnouamq. . Conſimília de Nonilunio docer. Nam quocuano
Lunam cerni poſſe , 8C quidem ſaciliüs in Medio C3211' ., co Lllna Solem intactum reliquerír,ob cauſas ¡am dietas,
comu habebitvrcſiduum; in centraliautcm coniunctio—Ñ
ne, ſi minor appareatSolc, circulus illuminationis dc
De diuerſttate PIM/¡um in @ddr-1mm El. ſccndet i'nfi'a círculum viſionis , 8C vidcbitur Limbus
Luna? círculariter illuminarus , qliare non‘àpparebit ob—
.Er Dimidim XI. Dichotomía quoq. Lunar-is alía vera eſt , ¡que fit ſcura , Vt Nouilunium requirit , maiorq. eric Circulus vi
Lun‘ 1²1M. in (Lladratura, alía apparens j qua: ht cum dimidiata no ſionis circulo illuminarionis . Sed omitrit Eclipſes to
fii- bis ſplendcr , quanto aurem temporis mteruallo ante pnj tales , in quibus hccc exceprio nou valer .
4.1)aª
‘192' LIBER …QI/AR TVS DE 'Lſ/NA:
4- Pªl-Idº. 4. Paradoxumzleilunú apparentis momentum [Mim-. Ad hunc modum reducitur Regulaie: ¡¡gºzªn
:filmª dincm duarum circiter [aoramm babª . 1ta cum Vitellimc is , qui dicitur per Regulares lana-ari¡ l Luna ,ya
lib.4. Propoſ.74. Rain-bºld… in l’UrbaClu'um à pag.166. Lime, ideſtnumeros quoſdam February 2. jim.
Nam quia Sol in Plenilunio illuſtrat de Luna gradus 1 30. additos menſibus , qui confi— Marty x -
2.8’. 12.". ſi rcſractio interim ſeponarur, nos autem Lu ciunt‘vnà cum Epacta :etatem Aprili: 2.
nam videmus ſub angulo circiter zo’. ſcrupulorum , &U Luna' , quam haber in ipſis Ka— Maq z
arcus circuli maximi per polum vifionis minor eſ’c ſemi lendis. Sunr autem Regulares 11019 4
circulo ſcrupulis circiter zo'. fi iungatur ille exceſſus 8C Menſium in Kalendario nouo, luli¡ ſ
hic defectus , colligetur vnus gradus-circiter , ad quem.. vt vides in Tabella ſequenti. Augufl¡ 6
peragrandum , dure circiter 1101-2 morús Lunaris requi Vtſi Epacta ſuerit ro. 5C Men— Septembrí: 8
runtur: toto ergo íllo tempore videbitur Luna plena ob ſís Aprilis , addito Regular¡ nu- Octobrir 8
hunc quidem cauſam , licet non videatur fin rígore tam.. mero 2.. fiunt 12. dies Lunas, Nºuembri: ¡o
plena quàm eſt , ob cauſam dictam paradoxo 3. quot habet in Kalendis Apri- Decembris ¡º
J. Parale ç. Paradoxum: Wanda Luna latitudimm babe: , m'— lis ; inde igitur incluſiuè nu
xnm. plcx :fl Nouilunium G' lei/unium . Nam Nouilumum merando habebis aeratem Luna- pro alijs diebus, fed
eſt cum Luna nihil diſtar a Sole in longitudinem; Pleni abiectis zo. vt ſuprà, ſiadſïnt aut abnndent.
lunium antem, quando diſtat ab eo Gradibus 180. ſed Tcrn'u: modus eſt per caleulum Aſtronomicum. Ad J— Mªlª:
!mc poſſunt intelligi cum copula aux diſtantia verifican darum enimtempus collige luminarium medía loca...;P" ªlª“?
rur aut círculo latítudinis ducto fper cent¡ um Luna* &U Nam ſi ſortè ſint coniuncta , tunc erít Nouilunium , fin “WW
Solís vel Vmbrx rectos angulos aciente cum Ecliptica; autem Luna elongata ſit à Sole , diuide elongarionem.. "ª"
aut circulo latitudinis ducto per centra luminarium , ſed illam per Gradus 12.. 11'. quot nimirum quotidie Luna
rectos angulos ſaciente cum Lunze orbita *, aut circulo ſïc medio motu à Sole elongzitur , 8C Botiens indicabit
ducto percentra luminarium , vrilla :equè diſtent a pro Aeratem Luna à Medio Nouilunio computatam , arque
piore Nodo Eclipticav cum orbita lunari , licet enim plc-ª adeò momentum Medij Nouilunij. Siverò per Regu~
rique copulas fieri primo'modo purenr , 8( ideo reducant las tradendas libro 10. inueſtigaueris Verum Nouilu
Lun.? locum ex lunari orbita ad Eclipticam, tamen vt ait nium , multò exactius ab eo ad datum momentum com
Keplerm in Rudolphinis cap.; z. ad finem praccepti 1". putare porerís Lun-x Aetntem .
relinquitur adhuc indiſcnſſa hxc qua’ſ’tio: (Dando au Quartz-I modus eſt per Luna Phaſes earumq. quanti- 4. Malu:
tem Luna non eſt in Eclípticê, tria momenta, quibus tres tarem , quem docet Keplerm in Aſtronomia Optica cap. pºr Lªnª
prredictrc ſpecies Nouilunii , aut Pleuilunij fiunr, diuetſa 6. num.ſ. ſcu pag.). ; ç. ex Reinbaldo 8( vterque ex obſcu— Pina/n.
ſunt; Ergo Triplex eſt cf, 8C ºº. r0 illo dicto leij lib.?… cap. 14. Lucere dodrantesſemun—
vim bºmrum abfeczmda ¿dude-Inem 'Uſèctd plenum arbem,
w
detra/aentemq. in dimmmione, quem egrcgiè exponit in
commentario [acabar Mim-him Reinholdi praªceptor. -
Et ſenſus eſt Lunam à die ſecundo , quo plerumque eſt
prima l’haſis Lunzeiuxta Plinlum, addcre pam' illumi
CAPVT IV. nat-Te dodrantem horr, hoc eſ’c 4g' Minuta, &ſemun—
ciam horz,ideſt partem 2.4.- Horç , qux eſt Minutorum
In 7m PTOÉÍMMM 4d leflr Lime 2.. {4, quorum ſumma eſt 47. g; àdie igitur fecunda pol’c
Spectantia . Nouiluníum , Luna poſt occaſum Solis lucet 47'- .g. hora:
ſed temporalis , &í die ſequenti hora 1. 8C ;$2 6C lic de
inceps ,,donec tota nocte , ſeu horis 1 2.. tem poralibus lu
PROBLEMA I. .cear . Ex tempore ígitur Lunç lucentis oſt occaſum SO—
lis, Tetas Luna: ſciri poteſt díuidendo¡ lud perminuta.. ~
.De -Lum AtMte cognoſcma’a ‘Drlſiſüè ex 47. .g. Oggtiens ením dabit .Tratem Luna’ , at poſt Pleni—
Pbaſium qmmimt: . lunium tantmidem temporis detrahit , ſeu prima die poſ’c
Pleniluníum non oritur Luna poſt occaſum Solis , niſi
I. VAT V O R modis id conſequêris , quo— 47. ;ª horarijs minuris , 8C fecunda die , nonniſi poſt ho—
111m tresprimos tradunt Computiſtae in., ram 1.;ç'.&c. quare ex hoc quoq. tempore ſciri oteſt
Kalendan’j Regulisz nempe Beda tomo 1. mas Lunre addendo illi dies 14. g… Sed Plinius ib.I S. Nim¡ ¿ª,
pag.187. 8( ;2.5. SC tomo z.pag.;47. Ma cap.; 2.. hoc tempus quod dodrantem 8C ſemunciam ho- lam obſm
ximm ó( Iſaacim, exijſq. Parauim in fine rie vocarat , ex alio quopiam Auctore (vr erat librorum m ¡lªnd-i'.
Vranologii lib.8. cap.1;. can.ç. Petrm Pimturin men— helluo) dícit eſſe Hºm dexmntem ficilicum, hoc eſt Mi- mr .
flruis Canom'bus cap.4. /Ïlalctim’ lib.2.. Kalendarij cap.4. nurorum ſ!. z, nam dextans continet partes decem aſ
Clauim lib.;.l{alendarij cap.1-8C Blancamu in Sphazra. ſis , 8C in Hora eſt to'. at ſicilicus quartam vnciç artcm,
lib.9. cap.1;. prop.7. l ideſ’t minut.1. è. Cauſam vide in Regula 2.. Prob em-z.
l. Modus Prima: modus eſt per Aureum numerum Anni dati , Poſſent etíam obſeruari digiti , ſeu vncire lucentes no- Alm m
per Aun-í¡ quem ex tabulis in fine operis huius inuenies , hunci i— bis de diametro Lunze , quee eſt mediocnter minutorum ‘1“. ª" ["7
mmm-¡Im . tur inquire in Kalendario: illi enim è regione reſpou et ;1. Y', quare cum Luna impleatur diebus circiter r s’. poſt "."ªª’ ¿ºf
prima dies Lunze , à qua numerando incluſiuè vſque ad 0’-, videretur nobis debere lucere de diametro lunarigïſtfmff'*
diem datam menſis , habebis Luna* :etatem . plus quam prmcedenti die, decimaquinta pars eius ,ſeu ſ…“- ’
1.. Modus &cundª; modus eſt per Epactam Anni currentem, a'ugmentum quotidianum eſſe minutorum 2.'. 10”-. vel
?thPAÜÍF quam adde numero‘Kalendarum prmteritarum , ſed à quatuor quinrarum vnius vncia: . Non ſic tamen eſt, tum
Im: Regu— ob anomalíam Luna* 8C latitudinem diuerſam , turn rç—
M artioinclufiuè nam Ianuaii] ¿Se Februarij Kalendae ne
inn. cipuè quia ſegmenta illuminata Lunzr ccrteris pari us
gliguntur, ) 8C huic ſumma: adde dies menfis datos; nam
rota ſumma dabit Act-.Item Luna: , abiectis tamen ;0. ſi etiamſi alioquin çqualís quotidie eſſent reipſa incremen~
ſumma [it dicrum zº. aut maior. Plerumq. tamen Luna ti , videnrur \amen nobis minera 3x' contractiora prope.
aliquot horas haber vltra dxem inuentum, 8C ſrepe efl: limbos,eò quòd ob ſui remotionem videantur ſub \nino
dies exempli gratis. decimus Luna‘ , qui tamen hac regu riangulo, ſicur columna: porticüs remotiores videntur
lñ effetnonus -, Deinde intereſt vnde primam Lunam au nobis gracilíores , ¿Y interualla earum anguſtiora . Hinc
ſpiceris , ab accenſïone Luna: ſeu vero Nouilunio , an_ eſt vt quinta die poſt º’, qua oporteret nobis lucere de
Otius cum Hebrteis , Grrt'cis , ¿Y Latinà nunc Ecclefià , diametro lunar¡ partem tertiam ſeu vncias 4. vel minuta
Nouilunio Medio, quo ſcilicet luminaria ſecundàm.. ferè 11. _tamen non appareant niſi vncia' Circiter ;. ſeu
motus medios coniunguntur; anà dic ſubſequenrí ve minuta 8. itaq. non poteſt ex illis :eſtimari Certa dies Lu—
rum Nouilunium vt voluêre Theopbilm 8C C)'rit'lm' Ale n-.e , przrſeitim cum ipſius prima: Phaſcos differentia , à
xandrini , ¿ªc Bed» de ratione te mporum cap.4;. An de— qua reliqucc pendent 2 dicrum penè 4. varietati obnoxia
níque à prima Phaſi cum Agarenis , 6C luda‘Is de Secta fit, vt dictum eſt ſupra . _
Karmim. 'ª .
PRO
\\

LIEER .QVARTVS D E L V Nſi A . I93


PROBLEMA II. ' Keſiduum Tubula Pruccdemir.
;Teee Haris Luna Noctu Lueeat. ¿que dde?) .
Dies . 'I-Ior.
I Dies Partes H
Quinuª Partes
SCXM
gema bat-4 ateiu'at (mee ºº, 'vel
oriatter ¡¡oſi ºº. 1r 19 l 8 4 9 1
12. ¡8 9 l 3 Iº o
II. OC Problema cognntum eſt ¡TI-:ecedenti ,illud 13 17 l 10 2. l lo ſ
que tradunt Pllfiluſ lib.2.. cap. r 4. 6C lib. 1 8. cap. r4 1 r6 - ll I i 1r 4
3 2.. Beau tomo I. pug.187.& ;28. lſaac Monachus cap. Iç l Iſ l iz. o i 12. z
7_. Computi , Mole-teu: lib.2.. Kalendarii cap. I 8. Clauiue
Ilb.z. Kalendarii cap. I z. Kepler-u: in Epitome Aſtrono. Si creſcit lueet poſ] accuſum Salir z ſèd fi deere/cie luceſ
mire pag.83 9. Plinium explicans , Blunranu: in Sphzera. ante ºrtum Sºli: .
.9. cap. 1 ;.propoflS. 8C Herigonim tomo 4. cursús Ma—
r. Regula . them. pag.80. Ex quibus . Prima quidem Regula ex Pli BaAequinoctiactles
horas verò ratione Temporales hora?
, docui lib.r. vertendze
cap.z9. fint in 'ºp-’Tªtª‘
At 10.Bapt.z:“;;”;;'
niolib.2.. cap.r4. vt docui Probl.r. modo 4. el’c Lunam
poſt occa-'um Solis addere diei fecunda: 47’. ;ª hoc eſt Benedictm in Epíſtolis pag. 2.2.1. docuir modum ſabri- *
proximè 48‘. minuca borre Temporalis ,º Sic Bala, lſízac, Candi iuſtrumentum , quod ad datam Poli altitudíuem ,
Maletiur , Blancunm’ , ac ſerè omnes Compuriſtee dicunt oſtendithoram ortüs occasſifqlunX, quod mtítur ar
quotidie addédas quatttor quintas , ideſt Minuta 48.vní— cu femidiurno, adiectà rotulà , què. dies attatis Luna c017
us Hora? Tempora is . Qlare fi Aeratem Luna‘ per Epa locatur fub dato menſis die .
ctas inuenerintzaddunt ill¡ vnum diem, vt veriorem lEta- «
tem babe-.Int , quam multiplicant per 4. 8C fummam di
uidunt per ç. Nam Quotus dar Horas Temporales, qui PROBLEMAIII. H
bus Luna noctu lucet numerandas ab occaſu Solis, fi Lu ;Tºtaparr Luna noctu lueeat. data Lema .eme,
na ſit crefcens , Se nondum plena z 8C Lumz actas non ex fiu qudñtitdtem Pba/èn aſtimare .
cedat dies r ç. at \i excedat , abiectis I ç. Lunze Act-¿tem
reſiduam ducunt per 4. 8C fummam diuidunt per ç. nam III- ‘ ſ Ide dicta n.r . modo 4.quibus ad de ex Kepleri Mªfiª¡ íª¡
Aotiens dar Horas Temporales , poli qrms Luna orie Epitome p.8 t 9. hàc regulam: Sicut diameter tirar.
tur, ab occaſu Solis numeratas , quarum complemen~ circuli ſe haber ad fagittam , feu dinum verſum anguli
tum :rd horas tz; dabit horas , quibus :1 fui exortu vſque axium vmbras lunaris , &t viſïonis 3 fic eſt diameter difci
ad fequentem ortum Solis lucebit . Hec ramen Regula_ lunaris ad latirudinem phaſis proximè -, nam paulò plus
dat tempus fulſionis Luna: aliquantò breuius , quia niti medio globi illuminatur á Sole z ideòq. ci…, angulus ille
tur motui diumo, nec íncludít tempus quo Luna progre 'rectus eſt, 8( circulus illuminatíonis vt recta apparet;
ditur motu propno verfus Orientem . tunc paulò plus medio difci illuminatur .
1. Regula . Secunda igitur exactíor Regula ex Pliniº 1.1 8. cap. zz.
eſt Lunam à prima Phafr lucerc quotidie Hora* Tempo
ralis dextame/icilico , hoc eſt ç 1'. a feu ex Clam'o fuprà PRO BLEM A IV.V.&VI.
quinque fextas partes . Quake inuentam Act-\Item Lunç ,Quote pare Luna a‘ Sale illuminetur, autà
per Epactas augeto vnitate , vt veriorem Aetatem habe— mui¡ vtdeatur ; ¿º quota Terraportia
as , hunc autem ducito pel' ſ. SC fummam diuide per 6. íuuméretur a‘ Lema .
nam Qtptiens dabit Horas Temporales , quibus Lima...,
poſt Nouiluníum lucet, computandas ab occafu Solis, \i IV. E duobus primis dicá opportunius infrà :.18.
Actas Luna' non exceſſerit I ç. nam ſiexceffir , abilciendi D nu.ſ.& 6. quia pendent ab interuallis Lunç in—
ſunt dies 1 ç. .Se reſiduum Aetatis lunaris ducendum per frà ſtaïuendís. De Tertio dicam lib.ç.quia ſpectat ad
5. ac diuidenda fumma per 6. vt proueniant Horx Tem Eclipfes Solis .
porales , quibus tranfaótis Luna oritur poſt Solis ocea—
fum -, quarum complementum ad I z. Horas , dar Horas
Temporales , quibus ante Solis ortum fequentem Luna PROBLEMA VII.
lucet . Sed iuxta Plinium Aetas Luna: ducenda effet per &lentº tem/MN ante primam ,Budmturamſi
$1. {,— et fumma diuidéda per 60. Sed quia ob inçqualem
Lunr motum , Lunzeque Statem non exactè per Epactas autpoſiſieundam Luna dimidiata
notam , regula [TLC non conſentit verítati ad amufflm , mui: ſplmdeat. ~
fatis ſuerit ad vfum ciuilem , Luna’ aetatem abiectis die—
bus I s. multiplicare per 4.5t ſummam per ç. diuidere, V. Epete hic figuram lib.z. cap.7.nu.9. cum eius ex— Temp…- d,
vel quod melius eſt, illum per ç.du:ere , hunc per 6. di R pofitione,& data fit diſtária Lunç :i centro Ter- mid/au
uídere . Inſpice ígrtur ſequentem tabellam , et vtere po-. \ce pro latere T L , 8( diſtantia Solis à centro Terrre, pro leſen,
tius vltimê columnà , quç ſecundo modo conſtructa cſt . baſi T S , ad diem vel etiam momentum quadraturç da

.Aetur Luna H0m Temporales quibus' Luna 'B


?della in
dex Hºra» Creſcen- De- uaflu luce: ab arcaſu Solis
tum Tem ti: ere-fr. vel poſ? ortum
Pºu]. qui.
hu no. -
Dies ~
Dies Hor. Partes Hor.
Cªma: Pal
SUR tes
Hu lutet.
I 2.9 o 4 0 5
2. 2. 8 I z r 4
z 2.7 z. › 2. 2. z
4 2. 6 z I z 2.
ſ 25 4 º 4 1
6 14 4 4 S º
7 ²-5 ſ Z ſ Y C
8 2.7. 6 2. 6 4
9 ²1 7 1 7 3
tum, &cum his , quer-ein Triangulo TLS, rectan
t0 zo 8 o 8 2. gulo ad L,anuulum S: erit enim hic diliàtia loci Lime ap—
parentis à loto quadraturx, quam diſtantiam per mo—
tum Lunç horarium conuerte in tgmpusxk habebis tem:
pus ,
!94 LIBER .QI/'ARTVS DE LVNA.
us , quo dimidiiita PhJſiS pct ſe 8C ſecluſis reſractioni—
lius in aè’re circumlunari , pra-cedir rímam , aut ſubſe— P R O B L E M A I X,
l quirur ſecundam (Lundraturam: Ariiïarchus porrò prop. Diem Prima Ó- Vlrima Pbaſi: Lima roqiect'dnª
yl ' . 8. docet
opaca in circulum
hac Phaſi , eflſie
qui diſtantem
ſeparat parrem ſplendidam
à circulo ab
Lunar maxi in Zomb- Tempemtir .
mo minus quàm vnius recti parte 3960. ſeu minus quàm
‘ 1'. 1.2.". Qlamuis autom Luncr b1fidae phaſïs intra paucas VILE X dictis cap. z. à num.6. ad t I. Poſiumus Cºlli
horas diſcemarur, quibus ex Caua fit gibba z Plenílunium gere Regulas coniectandi diem vlrimz 8C pri—
} temen exactú à non cxacto,vix intra rriduum diſccmirur. mze l’haſeos Lunaris, ſuturuſne ſir prímus, an 2.. an z.
an 4. ante vel poſt Nouilunium , quas breuiratis 5C clari—
PROBLEMA VlII. mtís gratià redegimus velut in ſpeculum , infequcnrem
tabellam; cuius'vſus eſt huiuſmodi . (Lime in Ephe—
Tampa: quo ¿una eri: ir¡ Nomrgeſimo Ecliptin meridibus Luna: locum , Sc latitudinemeius Borealiſnc'
grada, á/I'cornutaſit carſ/ibm crectir ſit an Auſtralis , &demum ſitne in Perigeo aurin Apo—
geo aut propior illis . Deinde fi Luna ſit in Signis Aſcen—
[mehr , inumirc . denribus , vrcre Tabella Aſc. ſi verò in Deſcendentibus
i tabellí Dcſc. in quarum
dínem Auſtralem prima columnà
, aut Borealem; require Apo
&C in fecunda LatituC¡
Nªnªgªffi- VI. LOrIgamºntanm lib.¡.Theon'corum cap.9. prope
"²‘ {²/²"- Finem pro hac reita prarcipir. Ad meridicm. aur Perigei vicim'am: Nam è regione horum habe is
ſ‘º‘ "Pl“ ' diei , poſt quem Phaſim hauc prmdicere opras z qU-Tſº ªX Diem primç Phaſeos compurandum à Nouilunio, in ter- .
rabulis aur E phemeride verum locum Solisêc Ltmcr; dc— tia quidem columellà pro habitantíbus in Zona Tem
inde ex tabulà domorum , ſub titulo domus io. qurre perata Boreali , 8C in qual-ta pro Auſtrali -, Diem verò vl—
rempus à meridie conueniens Alrirudiní Poli dara: , &U ximx Pliaſis computandum ante Nouilunium, in quinta
loco Solis . Tertiò adde loco Luna: gradus 90. ſeu Signs. columella pro Zonª Tem perarà Bor. 8C iu ſexra ro Au—
z. (Y huic aggregato qurere in tabula domorum , ſub ti ſtrali . Tamò aurem verior erír rabella i ~ quanto maior
tulo prima? domus , tem pus ñ meridie; Quitò ſubtrahe filerit latirudo eius , 8C vicinia ad Apogeum , aut ad Pe
Tempus minus à rempore maion', 8C reſidua: differen rigeum , ¿k vbi l’olus valde cleuarur , ſi aè'r fit nitidus
tiae quere motum proportionarum Luna* à Sole , benefi— oculu ſq. lynccus,poterír vbi I .dies ponitur videri eodem
cio motüs diurni vrrmſq. ſideris, qui eſt in Ephemeride , die mſtiuo prima , 8C vlrima Phaſis .
qui addendus eſt motui Luna: prius aggregato , vr fiar
punctum Eclipricze Aſcendens , ſeu aſcenſurum illo mo
mento , quo Luna erir in Nonageſimo , 8C hdic iterum in Si in Signi: ?º m X V 8 n l
tabuladomorum , quxre tempus ſub prima domo , cui Lati- Anoma— Dies Plialis l
ſi ſubrrahas rempus loco Solis congruens , 8C ¡am reper
turn in ſecundo progreſſu; relinquetur tempus à meri tudo lia Prima: poſt o’ l Vltimz ante U
n— ~ Borra-.- Auſlm- Barm— ¡Au/Ira
die, quo Luna erit in Nonageſimo Ecliprica: gradu , nu
meraro ab Eclipricze puncto_Aſcendenre -, Gradus aurem G l G 111m: l [Ibn: l lilmr l Iibur
‘ Nonageſimus norus etit ſi à puncto Eclipticx Aſcenden— NB Peri g. I l 4_— 2. .
te ſubrralias gradus 9o. Sed Pra'ceptum , quiª in Al’rro—
nomia eſtumgni momenti, Exemplo illuſtrandum et’c . B l Apog. 2. l 4. 1 z
A 1 Perig. 2. 2. '- z Ï z
E X E M P L V M A l Apog. z l z l z l z
Longomontani .
Si@ fit ir¡ Sigur"; Deja@ a 71? ª 61K :F
N710 !617. die 4. Octobrir fl)‘10 votar¡ in mer-¡diu Lati- Annun Dies Pliafis‘
Hizfnia , 'vbi [ºo/ur clruamr Gr. ç ſ. 34’. ficſ: babe: rudo lia Primzr poſt o’ l Vlrimx ante º’
mlculus ex Ong-zm' Ep/ªemeride . ª— c_ Barca— l Anfim— Bºrm- ‘Au/Ira
º g G 111,… | [ibm l [ibm g [ibm
. . Tem us
Arcus Zodiac¡ ª) ¿Muzik A Apog. 4 l I l z_ ~
A Perig. z 1 l 2. 4
Sig. G. I. ª H. I. B APO". z 3 -‘ 2. l 2.
B Per-ig. 2. l 2. l z z
\l _ Locus Solis .L1- 12. 6 Io ¡z 18
’ Locus Luna: V 2.0 zo
' AdditisSignis 3. Cº 2.0 2.0 x zz 1
Differentia réporñ 9 4; SCHOLIA.
l *_ *A* n

L L Motusdiurnus Lu ¡4 r4 Ï. Nclinmíamr Cor-mmm Lunar-1'17 de quibus c.; . aypli— [ndiyun'ª,


nn-àSole , ‘ caripoffimt Luna in Eclip/¡II-Lmnmb. in quibur Pra’.- m: PIM.
l Motus ditï‘erentiir ſ 46 fêrtim fi tamiz-r fin: , .zpparem Luna: Pbizſer Korman/ara cor— fiªr».
y Punctum Eclipr. (y :.6 6 r zz ;4 nibm in Orientem abuerfir in ingreſu ¡71 'Pmbmm Term;
l Aſcend. tu in Occidente"; ir¡ cgi-ch; [rd in Salarilm: Eclip/[bm
Ablaro tempore, Sol Cyndi¡ Lunamr , (7' inclinarioncr Cor-mmm Solarium—o
lOCiSOlis mím flPPctró’nt , qm¡ Ptolemiem ?Pººr/E’UUH; ‘Pºem' 1117.6- mſ;
i Tempus Lunze in ¡o 16 que metiri (10m Keplerus in Aflrºflafilifl Optica dpag. 561 .
Nouagefimo - ad 41 oi Sed non e/I ln'c [ocur bar docendi . . _
EtNonaseſimus l 'V' 16 6 Il. Idem chlerus ¿n Aflronamia Optica , Pag.) 44. Diametr
doce! cx camu Luna in prima PIM/i vrrmzq. &flimato , pra— G ª" 'ſ
partiomm diumcnªi Lynx appizrcntir , ad diamcrrum Sºli: H’ªſi ‘ſi"
szre [Jay-Ã 10.16'. pol/t‘ meridífm pra-dictªn; Haſnir apparemem iIIueſliziz7'e , quam plerumq. irmem'ri maiorcm mª… *
Lim.: cer/num fm't in Gradu ECI/prim Namtgc’fimo z Ó* dlamrrro Solis dºce! z idcoq. totum Solcm poflc ai Lªm? ¡cgi :
nmc ¡¡¡MSA-4m Ecliptim Aſí‘cndmrfirit Cancri (1 rada: 2.6. fed ¿Him-'tio circumfcremia: Limarir Imcntis mln; , ad re—
6'. a: I’uni’i‘z-Im Nºngrfimum em: .Arictis Gr-zó.6 ’ liguam nan [mente-m , 'wide [abrira efl , 'vt idemmet fare
mr , quiere no” eſ? aye-m pretium ¡71 bi: immomri .
lII. Super-eſ? w nd Luna: Pbuſcr ritè dcſcríbmdm, Li
near P/Mflam dure-re mirir, quam rc multa: ej? Albate
gmus
LIBERHQVARTVS D E L V N A. Í 95
1x 3“ F155. gn…? “P-Zº- Ó' 40- Vltcllin lili-4- à Prºpaſit.z4. ad 77.~
,ªii 3‘ Se-ïc Aguillonius lil).ſ . Optimua Propºſi49. ad 56- Reinholdus
'5.111 gnº in Ï bem-Ica: I’m-bach ¿pag 166. Rodulphus Goclenius * -EúI—-PH-'SºH--ffiª .-3 zªra
MDJO de. ¡¡¡jua Vranid cap.2.o. (¿º Keplerus in A/Ironºmia Optica a'
ſm’imd¡ . pag-24 z. Sed Albatcgníus guidem ex langizudine Ó‘ lari <g
tudme Lun.: dacet pingen- ſpeciem faltara: Lune in rima
C y, PVT
pbafi , ut cum modum parum tutum eſjſie doce: ch erus .
Sed nec magna-pere intereſl Aflronomie exámen-ra [MC fm. An Luna praprio , un Sali: lumine [meat,
'Xi-mr ad amufflim
cum imafſilum dclz'nmre
relinquam . Neſequente¡
, accipe !amen omnina hunc la—
prapo/ltioncª'. I. (Ej un inflar ſpeculi ad no:
1. &pda . Pyramisſcu col-zu: illuminntionu* fact; in Luna › ¡¡aber 'ucr— illud reflectut.
ticem in apice 'timbre Lunari¡ , (9". lia/Im in Circulº Azahara',
lunari: minºr¡ , al C0711!! -viſianir verticcm babe: in nulº I. Vnam non propria ſed aliens. lucere luce ,
¡Io/?robaſim autem in circuloſpbara Lunarir minori , cum adeò maníſeſtum plcriſque viſum eſt, vt Cleº
¡Io/kr oculus fit [ph-:ra minªr qui Luna. Sed bis ip/e Circu mede: Iib.2.. Cyclicç Theorize cap.4. ex ípſa no
lm* pleriïq. minºr eſ? bafifeu eii-Culo illuminarionimum par* ¡ninis etymologia id confirmanr: air enim..
tio è Sole illuminatu ſit Graduum l 80. 5 t'. zo”. ex Ptºle dictam eſſe "MU-m- eò quòd eª'Me ve’ºv, ideſt ſplendorem
maica bypºtbe/i , Ó" ſic circulus illumimuioni: dI/Zet a' cir— ſemper nouum recipíat , ſubdens . Hoc enim argumen
Culº maximº lunam bifaria'mfecanfe minutis I S '-40". At rum e/è luminir extrinſècu: admi/ſi , que cauſa fuit vt Eu
pºniª Luna: à nobis 'viſa z quando Lima nºn eſ? \1110344 O“ ripider Lunam Solís filiam dixerit, vt retuli capa. Fue—
iunffa Sali Apogau ( tune enim .equantur ln' duº circuli ſeu i'e nihílominus qui aliter ſenſerint . Narrª: emm l-lutar
Audax-e:
baſe: illuminationis , Ó‘ -vifiºni: , ) nºn attiílgit (mi 79. clmslib.z.de Philoſophorum Placitis cap.18. fic: Anu Lmu
18’40". quare lia/is Circulufll. -Uz'fionu eii/Zar a circulo ma ximunder rradit cam praprium haben lumen , ſèd rariu: . bm…! n m'
Prº'~
xrmº Luna plur qua‘m l V40". arque- adeo‘ eirculu: *wfiºni: Amiphoſuofiilgare nitere Lunam , qui cum accultutur, fie- Mm,, ,un
z. Regula . minar plª-unique eſ) circulo illuminutianis. 2.. Axe: cano ri hºc appulfii Salir; quia naturê fic compararum [ir, 'Ut mm,
rum Uluminationir , O" *vifianir terminantur in centro Lu ignzr rei/¡dior imbecxlliorem obfcure!. Qlòd fi obijcercs
na per imagmatiºnem product‘i , elfº reuerd axi: illumma deſectum luminis in Eclipſi Lunari, reſpondebant, vt
tíom'r , ſi Lunafit ºpaca , temineturin ſuperficie Luna in ſubíun-¿xr idem Auctor 02.9. fieu' hunc deſectum , Ana
punctº › quod dicitur incide-mia, ó“ quad eſi m Lunari [plu Mmander aſculo rota ºbflrufto; Berºflïu almerſiz nobis parte
ra palm , ex quo intelligitur deſcriptu: cirmlu¡ illummatio igni: expene; Heraclitu: ſcapbz inuerſianes Pyllaagorzi
ni: ,- Radiu: ‘vero‘ nºfler -wſualis rerminetur in ſuperficic Lu nºnnulli, refplendemie à Terra [Di-afecte obſlrufliane z quam
na , a" in eo incidencia puncto, ex que tanquam palo defirip— Anticlnanem , qua/i oppofitam Terram dic-um . Reca-:tio
tm el? circulm viſiom'r ,* fedproduflirmt dixi,per imagina rexſeCundum canſumytionem igni: ordinatè incenſ¡ par-11a
riancm Iii: axibm , cammunir cªi-um cºncurſu: fit in centro tim, dance perfect‘um Plenilunium pra/let ; ac deindeſcn
3.Regula . Luna. z. Si audiatur Reinholdus pag. i 68. cam tantiim por ſim proporrione firmita decreſcnt vſq. ad “wega", , -vbi
tionem Lunarir corporir viſm Ilo/{cr cºmprehendit , quam plane extinguitur . Sed Bercſi ſententiam , quia celcbl'ior
bafir cani illuminanoni: z cammunem babe: cum Iza/i C'oni fuit , 8C confirtatione indiget ſolidiorbpleniüs PIoponeu
*Difionis z cum de Lunari beniiſpluria aut qua/i hemiſp/M— da eſt ex Vitruuio lib.9. cap.4. qui cum dixiſſet ; A‘unc de
ria irradiatº à Sale Ó‘ Sali fimper obuerſò z non plw paſ creſcentis lumine Lun-e diminurioneqi w tmditum efl nobis
fit à nºbis cºnfpici z qm‘m partiº in ocular Izª/?ras almerffiz . d maiªribur dream , ſubditªſtatím: Beni/uy, quià C/ial- Btroſi a(lidª,
Qiare in Cºniunctione buſ:: be nullam partionem commu— daorum ciuirate progreflu: , in Aſia etiam dI/eiplz'num Paltª tu:
nem haben! de Lime cai-pare, ideº'anm tata pam illumi fecit , ira eſ) profe/jun Pilam effle in dimidia parte muden- m ¡¡mn-m _
nata;intellrkeylerumqun mi Reinlialde, ¡¡am aliquandº «vi tem , reliqun babere caruleº colºre . Cum autem ¿urſixm iti
demi' circulu: illuminatiºni.: Circa Lunam ¡II Salir Eclipſe‘ flEïÍ—f (ui perngenr ſuIIiret ºrbem Solis , !um eam radip'Ó‘
central¡ , quando diumeter apparens Solis maior efl diame— ímpetu calari: corript , ranuem'q. (ªndentcm , prapler eiu:
tro apparmti Luna z Ó" tune lia/¡I illuminationi¡ , -Utpatu proprzeratem Iiiminix ad lumen : Cum nutem ea euai‘am ad
mmm* cantinetur intra baſím 'vi/¡¡mis , [eu infla illam :fl . Salir orbi: firperiºmfiieflet, tunc inferiºrem eiurpartem z
.At in Oppofitionibus , videtur plena Ó‘ rºtunda , quia lia/i: quád canden¡ non ſit, propter ire-"ri: /imilirudinem olIfi‘u
4. Regula . illuminatiªnis maiºr eſ¡1 Ó‘ Ultra bafim ªvi/iºnir. 4. Prape ram -Uideri . Cum ud perpendiculum CA ter ad ein¡ radios
!Madraxuras , Ó* paula' ante primam , aut paula‘ ¡Iº/Z [brun tenim lumen ad ſuperiorem :pcciem retineri , G“ time cam
dam , quandº circulur illuminatiomx plana filº verº-:ir in *vi 'Pamriprimam . Cum preteriem vudir ad Orientis Cuªl¡
fum nºſlrum , Ó" axis illumínationix , cum axe -Uifionisfa— par-ter, relaA-ezri al¡ ímpetu Solis , extremumq. eiurparrem
eii angular recta: , 'pidetur Luna &Xi-royo; , fiu dimidiaſiii candemia oppidoquum tenui lined ad terram mittcrcſplm—
bemiſylurio lucere : ſemrperipberia tamen illuminatianis dorem , ira ex eo iamſecundam vacari . Qatidiana uu
nan curua fed recta linea -Uidetur , ºb. magna» di/Iantianu tem *verſarionix remi/fione , ternam, quartam m dies nume
Luna: ab oculo , ab quam nullum punflorum ip/im -videtur rari . Qubus verbis Archírccto magís quàm Aſtrono
al¡ oculº magi: diſiare emerispunctis , fed in codem effu mo congruís , morum menſtmum vertígzinis lunaris cir
plan0,in quº efl oculusó‘ omnia ¿què al¡ illª diſtare -Uidïrur, ca ſui corpou’s centrum , à Beioflò ad viuffirudines Ilha
S-Rwda. vt o/ïendit Euclides theor.; 1.0ptica. ç. _Quedº Luna Cfl ex fium explicandas confictum , deſcxibit . Sed de his mo
tra Symgiax Ó' ,Quadraturax baſe: -uifioni: Ó" illumimztio— tibus Iuculentíús Clcamcch liba.. Cy‘clicze Theoriat, di—
ni: interfecant fe ad angular ºbligum’, Ó' /i angulu: Axium cens CaP.4.. Beroſlus enim in parte dimrdia igneam ejfc)
Cºm' illuminationic Ó' vi/ïonir acutuí efl,ſèu communix por Lunzzm , mulnſq. mºueri mºnbus pronuncian:: 'una in lon
tio baflum predictarum Minºr ect quadrante › tune' Lima.. gitudinem , que cum Mundo mºuetur, alleroin latirudi—
minus quam bemiflzbaricè illuminara videtur , jêu appnret mm, teniª qua /urſum deorſumqferrur, guarrº quoſicut
falcata; At fi nngulu: ille obtufiis fit , Ó‘ communir partía Plancha cwteri , maru proprio mima/mr; Quinta, ¿mo circu
baſium maior qrtazlrame , tuna Luna videtur pluſizuam be— fiium cenlrum reuolui pumt , Ó' quandog. parte: alias ad *
mifizhxricè illuminam ,feugibba : in Utroq. autem Ca u > lí 7105 conuertcre , index]. augcri (-7‘ dimiizui z quam (¿Inner/¡0
nea illuminationis curua -Uidetur, quia mm eſf in cadem pla— mm men/lruam /Eu menfi ſj'nodica pare-m faeit . A! eiu:
llºzin quo cſ) ºculªr naſl‘cr › Ó" linea Luna ſiue gilóliu fiue fal opinio fueilè redargui ó" canuinci pareſ¡ (Fc.
tara nªn e/Z in ricm-e circularis , fed Elli tica , ‘Ut natut II. Plurími tamen Philoſophomm atq. Aſtron omo- Auc'iore:
Ñ
Scheinerus in Drſquifitionibus num-2.6. C; cx ſeflimibus rum ſemffer arbitrati ſunt primarium lumen , cun Luna Pªnªmª"
, Y . . A . ¡ lumzn Lu
Conieir oflendit Keplems loro nuper adduflo , Ó‘ indicam nobls ſplendet,non efle ¡ph proprium , (S: mnatum ,fed m mm¡
Ariſiotelufect-l ç. Probl. 6. , à Sole receprum , GC in Terram inde reflexum z Ex qui- "¿gªma
bus prxcípuos quoſdam recenſebo, primüm ex Plutar- ª
**Sºlá Gªlº? BB’ SERIO clio hb.z. de Placitis cap.18. qui aít: 'TL-ale: , Ó' qm' eiu:
‘TEMOR fequuntur decreta , à Sºle illuflrari Lunum; hemclitus
eo modo affici Lunam , quo Salem : Scapita enim figuram.
L‘ª¡ (ffe [ydmbm liiſce, ciimg. bursidum CA'OPÍIIITÍ Import/m ,
, 2. illu
!96 LIBER ;QVAKTVS DE LVNA.
illa/Zmrizficut viderztur: clariúzqilidem Salem, vt .111ife— plmſplmdet , cie/n alía maiori fulgºſl 710”PMP‘d"“’Ï ' Nº‘
r-ztur in ¡ere Duriore , Lariam ºb/Cllrlllí , quia ir¡ turbidio— *tªmbn: Terre corpºreum guid aſí, aut denja ªl‘ímlªbflªn'
re . Et cap. ¿9. de cauſa del-*echªrá lunaris loquens pergit: !iª › m Luna lumen obtenebrarepo/fit, Im]- fdfl/¡jm ’²0/er
Tbª’ª‘- Plato , Arlſlatclej, Stata¡ , \12’aI/'jcmazici ¿21 /Ioc Cºn/(filiuſlh preripere : fed c/lſoliam priuatio quedar» lumtms [014m , ob
Pªm/1"" men/?mar oecultanoner obtingcre a Sole › cum quo Colt, interpaffitum apacum cor-pu: Term - _
Í"Í’ªlª" s” eiztſqmadijr abr/atar, deficere aatem lumine 2 cil/n in vm IV. Accedir huc quòd fine magna motuum , 8C Vio 3. Arg-imª’
…ªM’Ϫ‘ºª' lar-am Terraz'IIcizli't , in vtriuſq. ſjic'leri: mediº cºnfllmta; lenta multiplicatione , non poteſt reddi in hac hypotheſi mm nºſlrñ
mºm" am patiúrcèm eius officitur I'llamirIaLIuIIi a Terra . Idip~ item .bz.
ratio cur Luna ¡n Eclipfi ab oriental¡ parte. lui dete
"if/¡O
ſum tanquam ceruſſimum flmdamentum Arzflarc/au: c‘tum exordiens , ita lumine reſpectu noltri priuetul‘ J vt
Any,… libro de Magnitud. ò'c diſtantijs SoliS‘ac'L'Lmç poſuit ſup vcluti corniculata euadat , cormbus in partem Orienta
:ha: Ó* Vi- olírJ. dicens : Lima a' Sole lumm ac'prIt . Cu¡ iubſcri— lem verſis ,in emerſione verò ab Eclipſi cornua'eius Oc
Imuiu: . ir VItruuim lib.9. cap.4. Non emm lam , i11qu¡t z Lunam cidentem fpectent: aur enim hemiſphxcnum 1_Ul lucldªm
[mmſ prapriumq. nan babere lumen s [ed efflè prífflemlum , incipit nobis fubducere , conuertendo le Onentem ver
Cªjª" ó' (j’rſió'ªli: impcm recipere _ſfderzdªrem . Hiuc illud Cicero ſus Circa fuum cêtrum,& tunc dericeret nobis› (Cd ª Pªſ"
”"m‘ª' ni¡ de ſomnoScipionis: Ex quibm era: ea minima , me te fui occidentalimon tamen ita vt cornuta verſus Orien—
*Ultima a C@lo , citima !er-ri; luce lucebat ¡¡llena . Nec Lu— tem, fed vr gibba verſus Occide'rem nobis apparerçſs ªl":
nam folúm , ſed omnia ſydel‘a à Sole illuſtrari tradit Pli cóucrtédo fe Occidentê verfus,& tunc deficere mCIperct
m'u;lib.2.. cap.9.dicend0: Sali: fulgare eam , vr requIM ab oriental¡ ſui parte , figura \amen gibba, &r non talcº.
Ó'a'cra reg¡ : quidem in tºtum mmm-Ita ab' eo lucefir/gcre , ta . Iam verò in Eclipſibus partialibus z vale( adhuc ma
gualem in repercuſſtt aque -¿IolItaré conj’pzczmm -——— Ó' gis hoc argumentum, nam oporteret motum vertigrnis
idea‘ I'mquali lumme aſpici , quia ex aduerſº demum plena, in ea mixtum ex motuin longitudine, &latitucme nn
relzjuix diebm tamum ex fe terrir oſlendat_ z guanſum ex gere, quo \amen gibba verſus Eclipticam s aur polos
Sºle ipſa eorzcipiat , tªx’ cap. r o. de caufa Ecliplxum inquit : Mundi, non aurcm vcnunc ſalcata verſus Eclipticam..
Qgippe manifeſlum Salemmtcruentu Lumc occaltari , Lu— appareret . HSBC autem qua: nunc reipſa videmus 'Plzç
nam .Terre obiee‘lu: ac vice; reddi, eofdem Solis radio: nomena, longè ſolidius explicantur ſ¡ ponamUS Ecliplim
_ Luna interpofimfim aufcreme Terre. , Terraz- Lune.Con~ Lun:: elle ab incurſu in vmbram Terrç a cum aliundp
- Mªmª“ tra verò Macrobiu; li'D. r. ¡n de ſomno Scipiouis cap. ¡9. certum fit Terram hanc vmbram proi)ccre ¡n partem
Lunam quidem à Sole , fed reliqua ſydera ex ſeipſis luce boli nuerſam , in qua tanrummodo óc non ahbi nerilu~
re purat, cauſainq. affert dicens . Qeod Lima , qua 114cc) naria deliquia conilat .
propriá care: O" de Sole matuatar , mee/fc eſt fºrm lummzr - V. (Luürrum argumentum ex ſitu macularum earum 4..-lrgumê’
fm' effeſtxbier‘lam . Hac emm rana facu Lunam non babe que fucceſiïua ¡lluminatione decerptum eſt , qux ira co :um Keple
›re lumen praprium , cartera: 0mm: [Zellai‘ /ucereſuo :l quod dem politu verſus nos femper apparent , vt \amen in., r¡ cñ'trª ‘Be
illa jirpra Sªlem [004M z in ipſo purifflimo adnrefimt , m quº Nouilunio \int obſcurx, demde ſuccceſliuè aliç atq. ali:: rªfa-m , ex
amne qm'dquid eſl 9 lux natural:: Ofiza eſ? . Cenſet autcm illuminentur; quod quidem vel ex vnica macula petit mandan¡
Macrobius Mercurium ac Venerem ſupra Solem quoq. Keplerur in Aſtronomia optica capó. num.z.. cuius ver polin- .
ferr¡ , «SC paulò poſt fubdit : Luna vero' , guia [ola ¿II/a fub ba libet reſerreutaq. ¡lle ex Laè'rtio 8C Cleomede tradens
Sole el? z Ó‘ caducorum ¡am region¡ luce fica care-mi , proxi Beroi¡ opinionem, ¿Y contrariam ill¡ Thaletis ſententiam
ma ; lucem m'ſi a' deſuper pofiro Sole cui reſplendet , haben aiemís Lumm nulla. cx parte feipfa lucere , fubiungit :
”non poruit . Sed alias longè plures ac nobiliores caufas Porerat id Beroſur vel ex ea eollzgere , quod ad ªculum pam _
nouír in arcanis fun.- prouideutia: ¡lle , qui luminare hoc 71071 ſemper caſdem Lima parte-r lucere . Quam :aim n0~_
minus fecit vt prçeflet nocti, 8( Stellas, ne proprio ſplen— bi: in Luna fezciem ex macularum dzfijo/Itiºne imagina—
dore ſulgens‘ , 8C tanta ac tam vicina Fixarum lumen ob mur, illaſúcceffiaè militar ¡¡¡lucem’ fempcrqdmmolnlz:
tueret , .Se die¡ potius alter¡ quam nocti prçeíſe videretur; ad no: deorfizm cormertitur , lrzci tranſizum ſuperſeſe cor¡—
debuit itaq.ſicut Soltotusin fe ac fibi dies , die¡ noſtro ceden¡ . E/l m oecldenmli Lane margine ,a pauláſ-ªtpra ocu
prztſiclcre , ¡ta noctis noſtrce prxſes eſfe , qune in ſe‘non, lum *veria: verncem, maca/a rngerrima PºmU'n/Zanïn
eflet , noctemq. meram priuatione proprij luminis prx media C7 clarzffima luce ſeyararaa maculi: , ſeu mſnlaa
flaret; 8C ficurille abundantiam luminis effimdere , ita contmcrltibm, -w'x digiti latitudine ab extremo limbº dI
ILL'C Velar indicando tantum loqui magnalia Dei z quò flam . Ham‘ 1'le , nempe in accidental¡ man-¿ich , Cºpa/410'
fortaiſe nonincongruè quis illud pſalm¡ lo?. deflexerit. 'Perſm rerticem cer-ne: , [ca dim'dua Luna /ït ,ſeu gzbboffiz ,‘
Cal¡ enarrant gloriam De¡ (‘Fc. Die: diez' malla! verbum, ſeu omnia() plena. C¡rca/m igztur ¡llum/nationir primiam
O' nox n03¡ indicar ſciemz'am (Fc. Sed prmtermiſlis ar— illam artingit, po/Z num/¡t magi: magiſq.J’* po/l Plena-r*
gumentis à priori , vt aiunt , veniamus ad argumenta a nium planè deſerit . ,Quart 77cm “dem Luna parterſemper
poſteriorí , que potiffimüm contra Berofſumlneri ofsfiut. in lumineſant, quod Beroſ'u: exi/Iimabat: fed mdcm ein:
Argumen- Ill. Primum argumentum eſt Cleomedu [lb-1.(.yclIcze corporirpartes ad 'Tell/Ire") , grrariom': [ZM ccmmm ,perª
mm i.cleº Theoríae cap.4. Primüm fiar¡ non pote/l, 'Ut m drheïcfit, perno' conuermmur . pra 'vero Terram CirmmeImdo , alía:
muª‘ “²”' G* parte[Mi dimidiaſit Igneaz Ó‘ in mmm no” fit homoge atq. ali-ar Soli parte: 0171th?, ſe ſe ipſa, tanquam a Tera ver*
"ª B"ºl' me natura ,ficutfum reliqaaſydera. Sed hoc argumen teremr, men/?matias aa' Sªlem aflms: eº ferè madº , quº
fª'” * tum'phyſicam magis congrucntiam , quàm apºdixim.. Coyernicm Terramad Salem a eu ad igmm dicnm con
neceffariam ſapit , audiamus ergo ſeCUndum s ab Eclipſ¡ nem’ , Ó‘ affizri dixit . Similuudo tamen à vem, 8C à Tel
Argum- ²-- lunar¡ fumptum : ſubnectit enim . Deinde Luna in defe luris vertigine ſumpta Betofo ſauet, fed attendenda eſt
ªb E"¡Pffl ¿Zu baic plane aducrſi-Iturfintmtia: quomoda ením lumen mens K cpleri , quem credo loqui de macula , vocata Lei-X
Cªmªdª' ein: euaneſcit -Umbram term incurren: , cum ad nos totum cu Sciemia .
conuerſum debuerit oſtend¡ . Oportm't narIq. /ï talefinſ VI. Quintum argumentum à maculis lunaribus iti 5. Argumè’
jet , a¡ eſplendiclim in 'umbram incurrem, non autem mane dem dcpromptum‘, fed aliter ſic propono-. In Plenilu-' mm noffln‘i
E: 'Ut/ªº* ſeere . Mod argumentum explicatiàs proſequitur Ty nio per Telefcopium prçfertim fpectato , apparet ¡n par item à 014-'
Ñi‘ - cho tomo lumine
perexigno l. l’rogymn.
proprio pag.74z.
¡¡allerezſedmem
¡el quod em'm
haber nallo *vel
nebzſzſizue te Lunç occidental¡ nigra & magna macula verfus Cau— cali: .
111m , dicta. Langrèhò , Gafflènda, 6( Bullialda Macula.,
rcflcfflt , a Sole tzmrI-zmmodo mutzmri , qui¡ eſ? Aſh-momo# Caſpia', eò quòd ſimilis ferè fit figure; Maris Caſpii , in.
mm dll! Phyſicorum qm t'grmrat ,ª Nam quo'd nommlli hemiſphçri ;s Geographicis depíctiçin parte autcm Orienª
phariſaſlſice apirmmur , dimidlam Luna partem proprmm... tal¡ , ef’c tanta vaſtitasmaculíc antiqure , vt occupet dimi
[zzbcre lumen , alteram opacam ríe s ſeque 1ta online reffie dium penè diſci lnnaris , &meruerit apud Langremlm
¿Z'Hwſiri O' Solis Circa ſuum centram vertere, -Ut cam oi nºiuen Ocean¡ Philippici , vt cernere erit in ſchematU
Sole lumen fimm haurire propterea -L-eriſimile pan—mr; id Cap.7. apponendo . lam fi vera elſet Beroſi fenrentia , ¡n
inquam plane fictz'tiam (JC-z /I mln! ¡illud, verte" E( lipJ/¿ç lu. prima quadratura Lunze nou apparcht macula Caſpia ,
entren que-'aº /MC ob Term IIItH'Po/ÏZIOÏICM lnmine prinamr, fed Oceanus Philippicus , ¡n fecunda veiò quadratura ,
apertè cor/Miriam! . Si eízim Luna genuino gauderer lami non appareret
'Cáfpiaz amplius OceanUs
vr confiderant¡ Philippicus
vertigincm a Beroſo› fed macula
contzcſimm
ne s Mique cum in ?rr/bra Term effeſ , illud mm amimret z‘
fed eò mida/ml: exei'cret. 0mm Mim lar/Ica in tambn? patebir. Atqui oppoſuum euenit, nam in prima qua-'
dratu

r-._c-_Iib
-I

—_ÍI-r-ü—

, LIBER‘QVARTVS D E L V N A. :97
' dramra cemes Occidentcm vers us maculam Cafpiam in q.7. parag.;. C1eºmede:lib.z. Cyclicae Theor. cap.4. &Q
x parte Lanz diuidua* 6C :iluminan: -, in fchnda verò ' Keplerus in Opticis cap.6. numn.. Omnes enim m id
nuſquam compare: , fed eius loco PhilippiCUS Oceanus. conſpiran: Lunam non eſſe Solis ſpeculum , ¿Y Plutar
Manea: ergo Lunam non lmbere in fe ipla lumen prima* cbm quidcm Luci) perfonam induens air: Probabile eſl
rium, proprium, 6C ingenitum, nec illud fui verngine no ergºpaulo
Lumen:
bis modò indulgere , modò fiibtrahere, nec cªe (ui dimi~ .Se poſtnon
cum*pm: (mt cry/Z411¡
dixillctet lumen adin nos
mºrem illuminari
reflecti à Luna 1›
dio ſemper fplendidam , alteroq. dimidio femper obfcu— ſicut voces ex rupibus , quç faciunt Echo . ſibiq O'Dicciſ
ram , fed habere lumen à hole , ó.: :otam fuccelliuè illu fe: monente Sylla , f¡ reflexione id ha: , hrec non her¡ niſi
minari, :otamque ex ſe ob ſcurameſle, 8C ſucccſi'iuè cua inpnnCliS in quibus angulus incidemix poſſi: :rquari
dere per partes alias atq. alias lumiuofam . angulo reflexionís, poſt varia effugia ſubdir. Em'muera‘
*w hºc demm* , G* gratifiremm- pen/mr.: nolm Geometría ,
prix/izmfieri id par eſ!l in [pe-cali! ‘2d vixguè Ixmgaris, ¡¡imi
&amadº Lema Salir [amen 451m.: refle rum ºb @qualitatem aqulorum incide-*11M , (¿º rcflcxioni: :
ctat: *Ubia’e opacitate Lime , 0* At Luna multa.: haber imqualitate; , aſperimte: multa: : re
fulgore: qui a‘ magno cºrporequeam
accidum
, ac,omnimodè
altimdinibm 71011.¡,
ſPtCü/l analogía . exizuis ¡¡Iuicem reflalmdere rrfletſili
implicar-i , O" reſfilendmtiam inter ſe cºntinuan paſſint,
VI. Tres fun: hac de reflexione opiniones, quamm qua/i à multi; ea ad no¡ ferretur ſpeculi¡ . Irerum q. infra
duas artingit etiam Clean-ade: eruditiffimo illo libello de cum valles ac montes in Luna effe dixiſlèr, parteſq. opa
_ _ Cyclica Theoria l.z. c.4. :res autem Keplermin Opticis cas, non fecus ac in Terra, fibiq.obieciſſe: viden'hinc
cap.6'. nu.2.. à pag.;z7. Plima fui: Lunam inflar ſpeculi tolli reflexionem luminisà LUDa ad nos; nam ſi conce
hª… Sſ_ conuex¡ lumen bollsmon (me reſraCtione aliqua recep datur , oportere v: Solis imaszo noctu à nobis videarur in
fiſpmh‘. :um ad nos reflectere : Ita apud Plutarchum opulc. de Luna, ſicurvidetur infpeculis 6C in aqua; reſpondetid
faeie Lunm Clearcbur, de quº mfra cap.6. num.8. SlC minimè fequi :um ob díſtantiammagnam, qua: non ii—
Plinimlib.z. CaP.9. Lunamdixi: lucere mutuatfià Sole nere: videri $0118 imaginem , etiamſi eſl'c: in Lima tan
luce , qualem in repercufli¡ aque volimre Cºnfiucimm , 8() quam in fpeculo , turn quía reucra non Er reflexío vtà
apertiils Maerºbiu; li'o.!. in de fomno Scipionis cap.: 9. fpeculo , fed v: à tuperficie afpera, cum nec lac quidem
Terra aceptº Sªli: lumine clareſcit taniummadº non relu ob afperirarem aliquam , quer :amen multò minor eſt
cet : Lxma peculi inflar lumen quo illuflratur emirtit : mm aſpcritate Luna: ¿Se Terra. ſpeculares redua: imagines .
luna ¿l'u
guaraní; enſim’ corpus fit qnàm calera celeſl‘ia , -vt multª‘ Vlll. Argumenrum igimr :um Plutarr/n, :um Cleº Argumen
#unn-U” í{am-e71 ſerreriobpuriusz acepte-_Md penetrabile . Con mediI, Galilei, Kepleri , Selm'neri º Blancam' , TMm-ri , …m ¿1…, ,5
o, ona¡ enuthis Rem aldiu m l’urbachu Theon'casa pagdóç. ,Aguilafly z quo probant Lunam non efle fpeculum Solis , flat Lima'
,n‘ qua parte Maerabza ſubſcnbu , 8C admin:: In Lulú mul nec ab eavt àſpeculo reflecti ad nos Solis lumen, cu nm e//e /pc
ras artes proſundè diaphanas. Etenim cum narrafſet ef quia ſi fic feret , au: non cerneremus Solis imaginen] o cªlm" ~
quod ad Sociem
fe a ¡quos vergit eſfealterum
, ui arbitrantur diaphanum, ¿SC velu: Lunar
hemiſphxrium ſpon diſtantiam enormem Lunze à Terra , ( fed ::Inc nec aliud
lumen vidcremus ,) au: fi videremus lumen Solis , vide
giam lumine Solis impleri -, alterum verò auerfum à Sole remus quoq. Solis imaginem, fed perEXIguam dc punctí
roprer fu¡ opacitarem ac denſitatem perpetuò cſfe :ene inſtar. lucidi ,tum ob diſtantiam , tum ob conuexuatem..
erum , adieci:: HCC quidem /èmemia band eſ? a per lunaris globi , cum fpeculis conuexis minores prototypis
mmda . Non enim aduexrerat Reinholdus , Aqua: dc m’a reddanrur ima ines ,‘ deínde non viderctur hrec Solis
cularum fitu, &aliis aliij. partibus Lun-.r illuminatis imaguncula nin in vno puncto Lunse , ab vno eodemque
diximus ſupra num.4.& ;.11uic ſentenm: :eii-agan: ſub~ ſpeétatore , nec tota videremr Luna fplcndere in Pleni—
dir :amen : Sed Vitellianie mibiſimè prºbabilior 'Z/Íde'; lunio, autdimidia in quadraruris, fed illa. tanti‘un por
etſ¡ ¡¡aria/n diffidet . Cºrpa: em'm Luna mm ſic eli/lingua ríuncula,
dum cnnſtatin qua Solis imago
ex lcgihus cemeretur,
Catopn‘icç quemadmo—
, 3C reflexionis faéſiiç
indiapbwum bemIſizlnrium G" opacum , _(èd m qmmi; fin'
parte z renfe! effe partim mmm U' die-[21141114M, partim dm— in aquís , vitris , cryſtallis , aliíſq. fpeculis , prçcipuè çon—
film Ó‘opacum , multa‘ Mmm plures [zm-res opaca; efli‘\ uexis . Reliqua verò pars Lunç obfcura app'arcret z Quod
quám diaplmmx . Ante hos verò P0 fdom'm duiphaneita Galilea: experimento obuio, dc comparatioue fpeculi ,
\is mulrum Luna: atrribuerar; de ¡llo cnim Cleºmede: 8C parieris euinci: : ex fpeculo enim SolI op Oſito , non..
lib.z. Cycl.Tl1. Cap.4. ſic refer:: Poſfidomu: ;girar air non ii: rcflcxio niſi ex determinara eius particu a , ad deter
jblam Luna». fitpejíciem 4' Sole lumme perfimdi , -yt :mi: minatum locum fi:umq.oculi, 8: fic videtut al). alicuov
in carparibmſoli i: , fed in plurimnm eim profimditatenp ocul01mago bolis , v: ab aliquo non videarur , ¿L oculus‘
Soli: radiº: penetrar: , vtpote mmm corpus [Mliemir . In.. qui videréolis ima ’ir-.em , fimul videa: fpeculi grandio
hac quoq. claſTc quoad díaphancitarem ccnfendus eſt \is alias partes vt ngcuras; A: ex pariere Soli oppoſito ,
noſter Aguilanim lib.ç. Opticorum poſt propoii:. ç6.cum reflcctitur lumen ex quauis parte fenfibili , ira vromnes
poſt longam diſpurationem :andem fic ſtatun: .º Aliºrllm ſimul qui coram adfunt, videant claritarem :CtIus pa
zpim'a eſ?, que etiam nabi: maga! arridet, altª-um Lime rietis ill Iſirati, pon \amen Solis imagine…, propteraf
emffibzrium exquiſilè diaphanum ejfe a alterum vere), erimtem querficiei conil-amis ex pluribus l'uperrlciccu—
quª ſcilicet human¡ Pit/tii: fpecicm nºbis offcrt, medio—— 'S , quarum aliç vallicularum , aliç monriculorum inflar
diapbanum mmêzm, bac eſ! quadam ºpacirate refixerfum , funt, fuis lateribus contínuanríum teflcxionem ver-'us
que aliquid lumim: tran/mmm : potiªrem 'verº' partem nan aliasjáliafq. partes, quem modum reflexionis egreò'iè
filitm in e.\-rimáfi4perficie , mrſim etiam in profimdimu defcribunt poſt Mªtan/214m Galilei“ fupm ò'c G-.flèna’m
retineªt . Hu; fpectat eriam noſter Scheiherm in difquiſi epiſtola 4. de Sole humili ¿Se iublimi num. 14. Blanc-mu:
tioni‘ous Mathemmum.16.(ci1m :amen ¡fe ::è negcr tam autemidem confirma: ex fphçrís in apicibus :urriumà
ipfe quam Aguilouius Lunam eſle fpccu um , ) 8( in pri Soleílluſtratis: nam quo lçuiores ac politiores funr,eò
mis Vitellio lib.4. in theor.77. 8: Lagªlla dc phçuomenis minus ', quo verò aſperiores 5 eò magis lumen ad nos i'e
in orbe Luna cap.r r. -flectun: . Ñ ,
z. ºpi…) VII. Altera huíc extreme oppoſita fententia eſt, Lu— IX. Tenia fententia non planè à fecunda differens eſt 3 .Sancti-I.
legamíum nam non eſſe fpeculum , nec reſplendere à Sole fed cla Cleomedir , Reinª/101M z Viteflionix , Águilaſ") , S.- bc'I’neri,
rmm eſ_ reſcere , R fua opacitare aſpera :amen lumen Solis ad Lagalle , Tarmeri, Benin; . Nimimm Lunam lice: non
ſ'fflndü. nos reflectere, eo modo quo parietes , au: montes ru— fit fpeuilum , obſtaure inçqualitare 8( afpcrimre fupefli
pefque Telluris illud reuibram; Ita Pintura/7m opuſculo ciei, :amen aliquid diaphaneimris habere, vi cuiuslu—
de facie in orbe. Luna’, & nefcioquis Amr-am Arab: men Solis vltra fuperl‘icicm admin-.it , 8( \ic affccta ,X9
apud Seal¡gelum,lo.Bapt.Benedxélm inEpiſtolis ¡74153413. immutataillud ad nos reflecta:: fine per modumnubis
Blancanus lib. 9. fpl1.cap.7. Cali/…em dialogo I. de Mun femirarç , &L femidiaphanç Vt loquírur Sabana-m, !Fue
di fyſiemare, noſtchCheinerm in difqiu'licionibus Ma vr ai: Clemech per modum fcrri ab ¡gnc candentis; fine
thematicís num.16. Bettinm Apiario 8. Prog.6. propoſ'. quart-a quadam luce , quam Keplerm fruta ¿Y c-.1p.¡..
l. Aguilºnim lib. ç. Opt. poſt prop. $6. Tamªra.; de Cçlº propoſiuz. appcllatluccm Com nunicatam, 8: dinin

Leªn¡
!98 LIBER’ÑQVARTVS D E ' L'- V N A .
ctam‘a directa, reflexa, fx’ refracta; confirmatq. ex eo intueare; cefſat illa protuberanria, 8( videntur priniz
uòd lux Solis inrrct colorarorum vltra ſuperficiem , 8L) atq. vltimze Phaſes vt in tenia figura A D B C . Fallacia: Exrmm.
no eorum color-¡bus tincta 8C imbura ,- ſpecics quoq. co— igitur cauſa eſt optica , vr docenr Kepleru: in Ailrono—ſmm’: an
lorarorunnin cubiculum obſcuratum per foramen repor mia Optica caps. num.ç. ¿Se in differtatione cum Nun— »Minuſ-
ter, 8: in charta diſtinctè pingat. Iraq. non ſequitur, cio ſyd. Daga ç. Et Sebcineru: in diſquiſirionibus Ma
fi Luna ſit diaphansc ſuperñciei, elſe \amen ſpeculum, them. númaó. Cªndida enim nedum lucida , poſira iuxra
niſi;vel
lis \ir terſa,
vt addit&laruigara
Bcttinctm , finulliſq. aſperitaribnsininmqua-I
non ſit homogenea’ magna nigra aut obſcuriora , apparent maiora , 6C eminentiora,
licetnon ſinr,ſe ſeq. in oculo amplianr , 8( integrª: figure,
ſui parte denlitaris 8: raritatis , opacitaris 8: perſpicuira— licet \int reipſa incompletç , ob effiCaciam ſpecierumab
tis_,alioquin heterogeneitas haran¡ crebra, ſpeculi pro albis vel lucidis productarum , ó( aptiorum ad mouen~
pnetates impedire poteſt . dnm ſenſorium visús, 8C velut deturbandas de poſſeſ
\ione ſpecies nigronun atq. obſcuriorum . Hinc eſt vt
’Eºlºï* W-ffi-í-àòï tªza Sºrºz--SR &aºs-8103 -xqºz-Eºrºz columna alba iuxta nigram aut rubram 2qualem,eminus
con ſpecta videatur maior , non ſecus arq. charta paralle—
lis extremitaribus terminara , de dimidio ſuo denigrara ,
maior apparer in dimidio candido quàm in nigro . Hinc
CAPVT VI. arancze telze filum , qua parte à Sole illuſtratur decuplo
maius viderur reliquo à Sole non directè illuſtraro ,- Hinc
.An Luna ſecuna’arium aliquad lumen ba ilumina eminus conſ ecta videtur rotunda , 8( Venus
beat , (9* "una/e i//i lumen , quod ¡IL quamuis corniculata li Tuboſpecillo vtaris, nudis \amen
oculis rotunda apparet . Multò verò magis in hoc hallu—
Ee/ip/ibm, autprope Nani/uma omnia, cinantur, quiluſcioſi ſuntóc viſu imbecilli ſicvt ad re
aut ir¡ [mida ¿anula rvida-tur babere . mota cçcurianr. Clara enim Se candida ſortiter illuſtrant.
IIL Annularis auremlimbi F E K, vel in EclipſibUS ÓmuIiI-I.
Solis L G M N , cauſam quidam purant eſſe atmoſphç- ª4" “ªſ-'
Mammª L_ VL LVM cſt Nºuilunjum, Prºpc quodjn ram vel aErem , aut :erherem circumlunarem , reliquo
zz“; 1;" vlrimis , 8C primis phaſibus , fi ſereno Carlo ("Cªm :ªhºrª Grªmºſ?… › ‘lª ‘lªº d‘ctªm ªſt ºªP-ª* "-3
:ñ daria Lu ſpectetur, 3C longiiis a luce Solis Ctepuſcu— Hunc enim vel geminara reflexione, vel reſractione ra
Mſummu. lina , non videarur Circa Lunam annulus diorum ſolarium , magis quàm partes diſci lunaris inter—
lª .~ quidam lucidus , \ed parte Soli Obueiſa extumeſcens &f medias ſplendcſcere, inter quos eſt Bminu: Apiario 8.
eminens, in reliquo verò corpore Lunªr lumen quoddam proga. prepa o. 8C prog.6. prop.; Et Fºrtunim Licetur
incenſoeineri , &lucidè albicantiſimile; in Nouiluniis in Quçlitis per Epiſtol.is,& 1.2.. de Lunç luce ſubobſcura.
aurem Eclipticis, Luna in parte ad nos conuersà, luce ali Gflliiduſ aurem in Nunc.p.¡z.&' ¡5.inquir . Huie ratiam’
qua z licet renui Iucere videtur , ,k aliquando lucido lim altera ſubmfli yatefl , quo'd rxempe Circa lunare corpus cfl,
bo circumcingi ; etiam quando torus Sol rectus ab ea 'reluti Urea Termm , orbir quidrzm den/[arts firb/irmti.: re
creditur. Denique in Pleniluniis Eclipricis, in quibus liquo .et/aer: , qui Sali: irradiationem camipere ac reflectere
tota Luna Eclipſim patirur , ſsepe tamen in profundo ſcrè *vale-r, quamui: !amd nan fit apacimre prrdifiur s 'vt *viſui
vmbrz terreſtris variñ luce 6C coloribus ſublucer . Hinc (preſt'rtim dum illumimtm nou fui-ri!) trauſimm inhibe
ortre inter Auctores controuerſióe z ans: vnde in Lunà re Palm: . Orbis i/Ze à. radipflzlaribm illuminatm , lunar:
ſccmrdarium hoc lumen reperiatur. Siquídeni prima corpmſub maioriiſpbxra ſpeciem reddit , rep-afirmar]. CFC.
tium à Sole in cam den'uari Cap.ç. euicimus . De his ita Sig-*zum buiux eſt , (1117'deer Lun@ lumine perfnffiz ampimrir
que ordinatim ac diſlinctè differendum eſt nobis . circumferentie nppziret , quam reliquia» orbir teucbraſ .
Quo ipſo argumento \Mafllirgm à theoremare i4ç. ad
l 49. aêrem lunari globo circúiuſum elle docuerat. Poſt—
De ¿muela [mida Circa Lumm . cà tamen Galilxux Dialogo I. de Mundi ſyſtemate.
Scheinerum ratito nomine red-.nguens , docer luceim
II. Luna manè poſt B‘Klraturam ſeeundam , vſque Luna: ſecundariam tcſerre annuli Torniam , quippc que
:id vltimam phaſim , &veſperi ante primam uadraru— claríor apparet ad orbiram extremam quàm in medio ,
ram aC poſt primam phaſim , fi nudo ac ſimp ici oculo licet clarior reuerá non fit , ſed appareat ob diuerſitarem
abſq.ſpecillis ſpectetur, videturlucido annulocircum confinionun terminantium diſcum Lunç interiorenp .
data, gracili quidem in parte Soli auerſa, ſed ampliori Nam diſcus interior ob confinium F ¡K, in priore ptç
imparte Soliobuerſa; immò prorubetante tanquam pi miſſaium figuramm proprer copiam ſplendoris Cornu
leolo , ita vr linea: a centro ad hanc eductç , longiores ap F GK vicini obſcurior apparet, vrpore ab ¡llo obſuſca
pareant,vt cernere eſt in prima parte figurar hic adiecta- , tus_: at ex altera parte F E K , vbi haber pro confinio tra-é
vbi gracilior annuli liinbus eſt F E K, ext umeſcens au ctum crepuſculi obſcuriorem lunaricomu, ſecundaria
lux Lunzc clarior apparet Circa marginem , vude ille cír
celluslucídus: effe aurem hallucinationem oculiob re
lationem przedictam zſtimanris lucidiorem eſie limbum
Lunre diſco reliquo inde probar , quòd ſi quis poll parie
rem camini aur alterius remotioris obſlaculi primarium
lunaris cornu ſplendorem tectum interim non videar,
dumreliquum Lunç diſcum videt; cemitillum totum..
zqualiter abſq.vllo matginis diſcrimine luce fecunda
riñ clareſcere , ſed aliquandoranta, vrvidearur Saturn¡
lumen atinulari . Immò vt Blancanm lib. 9. ſphçre cap.,4.
affi rmat, viſa ſit ipſi tune ranquam miratulo Pleniluníum
rem , &C eminens F G K . In aliquibus aurem Solis Eclip adepta, cum \amen eflet vicina Nouilunio . Neque hu
fibus,oculo in linea per centra luminarium conſtituto ap— ius‘exPerimenti ignarus ſuit Sabe-inem: , Cum in Diſqui~
paret Circa Lunam cingulum quoddam lucidum cam.. ſirionibus Mathematicis dicarnum.z7. ¿iddſor eſ) itaque
circumcingens , vr in ſecun— fmmdur bie Luna! (111endor apinione multarumguzffle quem
da figura G L N M . Cauſª.. mnmmquam Sole vid/\HC flrpm Harizamem 'verſ-mie de
tumoris F G K , non eſt in., prebcndcrim : quad ¡ze prime quidem magnitudiuis Ste/lis
ipſa Luna aut vapido aêre cir omnibus com/7137i! ,' Wide miriam nan eſ] ¡pſ/Im ,primarim
ca Lunam , vt cenſuit \Ma/Hi pa/?fiIjZIgmm {iºflfll’ï alieuiu¡ latcat; ſccuudm-iur fialu: m'—
mu theorem. I 48. 8C Gal-"Ian: teat , mmum :/je vt rertia magnitudiuir S!cl/,U , addo quan
in Nunc . Syder. ag. xz. nec daq. Ó’frcundm, G'quad incredibiliur el? , Sainz-ni [plen
realis ſed apparens , 8( hallu darem ,/i mn firperet, rertè ¿raquel, C²7 nur-¡1.18. [learn
cinatio oculi nudi , vr patet , quia ſí Tcleſcopio Lunams lu: Lime dejaria partem tembroſum , fiyaranm wffiimqmrf
te lu—
LIBER .QVARTVS D E L VNA. !99
::haci-1:1 poſl reflum Lzmm , immmr [lc/li; clarirfulçidiá- atq. ita Diamerrum ipſius opticè maiorem quàm rei ſa
rem- Et mmen num.z7. Caiiiam ~ . l-'mbi_ lunnris
. lUCldIOl'lS ſirreddant.
_ Scheimrm hic quoq._ rccurreret ad (1¡an.1
tanquam ven effecttis confºrt In radios Solis penetran- neitarem Luna- , ſed oponeret in omni central¡ Eçlipſi
(es Lunç corpus ſemidiaphanum,& bl'CUÏO'i'l rractu mar- Solis , hunc annulum videri .
Ines Luncc tranſeuntes , mmuſq. hebetams , quàm illi Bandoimq. in Solis centralibus Eclípſibus apparct ‘Nº/Im d,
Int., qu¡ penetrcinr diametruniac rotam pi'oſiinditarem lucidus circulus Circa Lunam, au: Diameter Lun:: ap— bn ªmm/o
Solis z aut qm diametro propiores ſunt . Immò ex hoc parens , eſt xqualis diametro Solis apparenti , aut minor, [em-amis.
lucido annulo diaphaneitatem Lunç Confirmare cunatur fi minor , iam parct cauſam prredicti circuli obiectiuam.,
dicens: Probalur IMC [ente-¡¡ria , Pl‘ÍIÑl-{m ab :1 pericntiêz eſie in Ipſo Solis diſco , extante circum Circa Lunam , ira
quia mefmcſch Ó' renaji'cm , parte nan illuſlmtá,mul~ vc direct¡ eius radi) non toti nobis à Luna tegantur ,- ſi
tkm L'ffulgeh pmſem'm ¡td/¡¡711mm . Verum fi hallucinium verò eſt :equalis , quia tamen Sol pluſquam de Lunx he- '
eſt oculi, quod ceflàr tum teleſcopio adhibito , cum ocnlo miſphrerio illuminarnon efferimpoffibile aliquam par
pone caminum aut turrim diſcum lunarem ſpectante, fc tem Lunre ſeu aliquem ipfius circulum illuminarum vi
cluſo interim comu lucido Luna: : non eſt cur cauſam in deri à nobis , ſed per radios inde reflexos , ſi balis circuli
obiccto quazramus nedum illam , aur in aérem noſtrum viſionis non Clicr minor baſi Circuli illuminatíonisz aut ſi
cum Lagalla , aut in circumlunarem cum Mali/mo , Ke fit minor,id prouenire ab aêre circumlunari poriſis quàm
plerº , Bettina , Lima , Sc olim Galilea, auc in diaphanei— círcumſolari. Sed quin incerca eſt tanta craffiries a'e'ris
tatem marginum lunarium cum Sabe-¡nero referamus . circumlunan's , ideò abſolurè puro \ic luminarium dia.—
Et hactenus quidem de annulo lucido exrra No uilunia; metros concinandas a vr quotieſcunq. apparet annulus il
Ecliptica nobis apyarente . - le , diameter Luna: ſit minor diametro Solis . Eſto tunc
De Annu- IV. Sed quid de annuloillo, qui viſus eſtnon ſemel radi¡ Solis refracti in a'e're noſtro ampliorem reddere)
lº latidº in Circa Lunam ſplendeſcere in Eclipſibus Solis 2 hoc enim poffinr annulum illum . Vide iterum dc hac re inſrà cap.
B1Máſ“ Phxnomeni genus non poflumus in oculi ludibrium re 1 6. num.8.& l 6.
s""f‘f" ſundere ſine v1, 8C iniuria quadam hiſtoriz Aſtronomi
Lª“ º'ſº' cze illata . Plumrchm certè opuſculo dc ſacic in orbe Lu
De luce/hunden): Lima: prope Nom'lrmia,
nar inquir:
Mmm Lunalatitudim
ix defci‘ſilm etiam/i !0mm aliqwmdo
Ó* tempore Salem
caret , /Edºcculre:
quidzm, @y in Eclipſi Salir.
:luce: [pla-¡dar Circa orbitam , non [inem 41mm mmiamquc
fieri Tmbram . Suffi'agatur Clcomc’zch 1.2.. C Clica? Theo V. ln prremiffis figuris I. 8:2.. vidiſti diſcum Luna:
ria: Cap.4. vbi qua-tens quomodo Luna cum fic muior _intra peripheriamlucidam non 1m obſcurum , quin ſe—
Sole quºad vemm diametrum , opricè tamen Solem ro cundariam lucem reprasſentet; talisigirur cermturin...
tum regar, ait . Antiquºrum quidem nannulli in defeſlibu: Lima tum prope Nouilunia, vt quíuis tÍICilè obſemare.;
pcrflctix , cmſucmnt centra luminarium in vrmm edrIdemq. poteſt pi'z'eí'ertim diebus Nouilunio propionbus vſq.ad
reflam line-.zm inciden a Ó' Cir-:um Circa ºrbitam Soli; ‘Ull quadraturas exclufiuè, ¿Y quidem Sole profiindiús de—
dique apparere . Nequc id mmm-um quaddam ell z Wifi: lapſoinfm Horizontcm, imminutaq. Crepuſculi luce;
enimffimt à "alli: eminente; parte; fulgentiffimx , nec exi mm in Pluribus Nouiluniés , quibus Sol totus nedum ex
guam preſqferentc: eminentiam , quonmm Sol multa' maior parte à Luna tegatur, vr dicam in Seholio. 2.. Huius fe
qmim Luna . Dicendum I'Mq. Limam Sale mmarcm t/ſe - cundarii luminis cauſas aliI alias affeïunr .
Sed m'lzil pro/:iba , optirè [tu apparenrcr mmm Salem al) VI. Prmm ſententia Pnſcisillis conformis , qui pro.
ipfa ºbſcumri , quando ipſi admuatur m'mirnm optrc'è. Ad— prium Lunx lumen tn'buebant , eſt L'niſmi Rezzibo/di RMN“,
mittit ergo vrrumq. genus Eclipſium , nempe totales , 8C pag.164. in Tlieoricas Purbachil, qui cum Vitcllionis mªi.,
artinles cum circulo Solis lucido eminente circumcirca ſententiam approbaíler de LUnm varits partibus , pni'rim
unam , eſto ali) verba eius ambigua purent , 8( lic 10-, diaphmis , parrizn
adiſicripſillet opacis
mdijs Solis ,CY luccm
Lunam, quà ſecundarmm
dialplmna eii Lunz
, pene ,
cum ex Grçco on'giuali traducant vt ſecundum genus in—
ficietur. Sed 8: Proclm Dudo-'bwin Hyporypl Aſtron. trantibus , addit tamen : Paſlrcma‘ ej): in Luna vemlmre
q. ç. dixit . Tetu: aliquandº Sal obtcgi confyccï‘m noſlra w' quoddüm , flex obfi'umm [Mmm , C9“ qua/c ’10$’ fit apertè do
detur 3 aliqwmdº in ¡yſb articulo , qua cen-tm duo CF‘ oculus‘ cent totales‘ ipſim defcflur , in quibus integer orbis carnitur
I'Iz Eandem Incidtmt limar» , Luna mm: Soli: ambitumfix— retrº @ª bºrrzbili colorc , qui Mmm elixir c/l rubicundu! Lu
flatur . Et id ipfum ſcripſiſſe Soſigenem in libro dc re na altiºriz Ó" extra Eclipticam lor/gil“ (nach, allá¡ ¡Ii-
uolutionibus , tradír; videlicet Salem Perigxum in Eclip grior
bram ,Term
quantº‘prafundu‘u
'Uidclicet lªumilzar
immerſiz . eſlAt
, ac propterm
in total¡ in vm
dc Fcictlu Sº
film: non :Drum in ama-iam pracurremrmſpcílari , fed in_
cxtrerm's circumfercntie ipfim tiran/um Lime euadcrc 9 ac li; , commiſcmtur cum eo 114mm: , quad Luna proprium IM
minimè impedirum lumen dare . Exempla harum Eclip be: , ;Mimi/ai] mam mdgſiilaru, qm' Lun-z corpu: hliquan
fium indicado in Scholío 1. His ſuppoſiris qllçl'ítlll' Cau tulim; ', vt dictum cſl , penemznt . Potiorem iraq. cauſaiu
ſa huius phzenomeni , nempe lucidze coronze G L N M , conſeit in Luna: proprium luculam . At ſi lucula h-ec aut
CllCI. Lunam in Eclipſibus Solis centralibus . Langamrm candor natiuus elſet Luna: , deberet magis apparere in.,
tanuslib.l.The01‘icoru1n cap.9. caulam confert, turn in roſundiori vmbra Terrz , in qua ramºn aliquando nul—
Solis radios teflexos ex Terra z &e diminuentes vmbram llls cernitur . Alin igitur eſt cauſa luminis huius in Lun::
ri Solem 3, diminutà
lunarem enimtunc
qui alioquin vmbrï. videri
viderí ſolerſub
íſiubangulo
vmbrzmaio
an Eclipſibus , vt infl'n , titulo de hac re dicemus .
VII. &cunda ſententia Tyclzonislib.z.Progvmn.apud 77,5…,
gulo , \um in refractiones radiorum Solarium (actas in.. Keplerum in Aſtron.0pr.pug.zſ4. cauſam huius lucis ºpi-.iº.
vaporibus Horizontis z ob quas opticè dilatetur Solis Venerl rranſcribir , que Lunam tam Clarè poflit illuſtra
diametcr. At hare z vt dicemus cap.16.num.8. non va te . At eſto ſplendor Vencris quan do ex ea parte thlget ,
lent, quando Circa Meridianum apparent tales Eclipſcs poffitmargines Lunx illuílmre , non tamen diſcum Lu~
procul ab Horizonte , vt apparuit Clauio ex dicendis hic nm mmm nobis obuerſum, iiquidem mulrò altior eſt Ve
cap. ¡6.num.8. «Sc reflexio illa diluit , fed non :Irctar vm nus quam Luna . (¿rancio verò Venus eſt ſupra SOlCm..
bram. Keplerm' autem, in Aſtronomia Optica à pag.199. illiq. iuncta. nullo modo potcſt Lunam in parte ad nos
ad 502.. duas difiunctim cauſas adducit, prim-¿m :5C tre vergente illumimrezidcmq. dico de rcliquis ſyderibus
quemiorem air eſſe materiam Cali valium 8: alterabi— abſcntibus , Rut Lima nlnoribus . De Stellis aurcm Fixis
lem , 6C aérem , ſeu nmuis :etherem Circa Solem , modò am Planetis Lume nour oppoſitis, Kepler… in eodem
cmffiorem ac deniïorem reliquo mtliere, modò rar-iorem opere cap.7. con ſentit Lunam ab ipſis aliquando illuſtra—
arq. adeò ex Solis mdijs magis minuſue ſplendemem , ri lic vr per cam illuſtrationem Lunam videamus, fed
quàm confirmar exemplo Eclipſis Neapoli obſeruata: in non femper, quia non femper Luna: contrapoſïre ſunt
libro de Stella noua capa. z. Alteram cauſam , ſi hmc non Stell.? primer aut ſecundm magnimdinis nedum Planeta: .
ſufficiat, m ſubſidium ſubſtiruendam dicit effe aérem. Et è contrariò ſunr conrmpotirae Luna: dimidiara: parti à
denfiorem Circa Lunam , ¿x' vapmes ab eíus maribus , la Sole auerfie , quie \amen non lucet; PoilrEmò totum he
cu'nus &o eductos , in quo aèie radii Solis refiuc‘d ver miſphçrimn Fixarum nocte illuni noniic illuſtmt Ter
Íus Luna: globum, amplíen' angulo Sole… reprxſenrcm ~, \am noſtram , vt nos quamuis liuic proximi veſtíÏziu-.nª
v um
zºº LIBER …QVARTVS DE LVNA.
vllum lucisiude reflcxa- videamus; multò ergo minus la 2.. quee eſt ad Licetum pag.9ç. 8C in Inſtiturione Aſtro—
lumen Fixarum à Luna rellexum z in tanta Luna' à nobis nomica cap.16. Renªta: de Carte: Parte 3. ſua: Philoſo
di ſtantíá videre poiliimus , vr rectè argumentar… Lice— phire num. r7.. \'Se r ç 2.. Martina: Horror/¡ur in differta~
tm lib.r. de Luna: ſuchbſcura luce cap. IC. (‘:\uòd ſi quis tione de Mercurio ſub Sole viſo pa .g r. Antonia: Ma
comeudat illuílrari Lunam à Fixis , ergo eriam in qua ria dc [xª/mm in Radio Sydereomw ¡co Iib.4. ca.. mem
draturis 6C vltra illuſtraretur , quod eſt contra experi— bro lo. 8C Laaçamanmms lib.!. Theoricomm ad finem,
mClHlllll . ſeu pag.; I ſ. licet pra-ter Solis radios , Se reliquias clarí
Vircllfoni: VIH. Terri/s ſeurcntia efl Luna? lumen ſccundarium.. tatis diurnie addat etíam lumen à ſtellis alizs effaſumz GC
¿Sªlºn-"j in Coniunfrionibus Eclipticis., -aut prope alias coniun in Lunam quaſi ſpeculum relucens ; Rheítenſis autºm
ª‘ª’ª'm” Cliones , elle radios Solis tralucentes {ed reir-actos ac de putat iuuari hanc pliaſim ſecundarii luminis ab vmbra..
;ªiájgªu‘ bilitatos , dum penerrant Luna: corpus ſcmiopacum , ac lumris corporis, m qua clarius illud du’cinguatur . Tan- Quid BIM¡
' ſemidiaphanum , ſeu in ſuis variïs parubus alljs opacis , dem Elallc‘ams: lib.9. ſ[Olvera: cap.4. non audet litem in- :muª
' alijs perſpicuis. Sic enim arbitrantur clariflima Opticas - -ter tertiam , 6; qu ll'k‘lm ſententiam dirimere .
lumiua Vitcllia lib.4. Opticor. theor.77. .Aguilonim lib.ç. Fundameurum huius opiniouis eſt ſitus Luna', ad Ter—
Optio. pagªra z. Scljeincrm ¡n diſquifiriouibus Mathe ram Solemq. runc maximè aprus ad radios Solís à Terra.
mat. uum.z7. &e in Apelle poſt rabulam p;1g.ſ;. Vimm reflexos excipiendos cum maximè inclareſcir hoc fecun
tim Legal/a llb. de Phrnomenisiu orbe Luuae cap.I I. Zarium in Luna lumen; Nam in extrema eíus SC prima.
fuiſieq. antiquorum lªhxloſophorum indicar Cafizr Ger pliaſi maxiuuun apparer, ¿Y vincit claritatem crepuſculi,
mam'cm- in AratIís Phxnomenis ad finem . Vr de Lunre ac denfitarem vaporum liorizontalium, in z. SC 4. dic¡
diaphaneirate nou repetam qux dixi cap.ç. num.6. Con ante vel poſt Nouiluuium, maius quàm alí)s diebus à
tra quam opinionem Krep/crm in Opt.cap.6. num.I o. &T Nouilunio remotioribus , 8C in quad ramris iam euane
Galilea: in Nuncio ſy‘dereo à pag. 14. 8C de maculis ſola ſcít torum penè, nec niſi adulta nocte videtur, quia radíj
ribus pag. 156. adducunt Opacitarem Lunzc totalem ª à Terra reflex¡ non poffunr verſus Luuam tenderc , &U
quam Keplcrm ait à ſe num.9. euidenter demonſtraram, tamen tunc magis deberer apparere , eò quòd Luna lon
cum \amen meris corrieClUi‘is cam ¡nſinuaritz Addit Ga— giüs ablir à Crepuſculi luce . Hinc etiam fit vt in totali
lilamſi Solis radi¡ rotam Lun:: profuuditatem penetra lzus Solis Eclipzibus apparcat quidem hoc lumen ſubob—
tent , quee eſt circiter Milliarium 7.000. multò magis pe 'ſCL-r‘um in Luna, leclnonmnrum quantum extra Eclip
netrar¡ poſle ab ¡is api-;es montium lmmrium , de quibus ſes , eò quod Luna interpofim, maximam partem Sola
infra, ò‘C per Cos illumiuari in quadraturis , 8( ſextilibus rium md Torum ill¡ Terr.? traciui intercipiat , vnde reflex¡
aſpectibus , partes Lunç ſubſequentes z quod eſt contra_ Lunam illru‘crare poflènt: in partialibUS autem Eclipſibus
experientíam . Neque ením tanta perſpicuitas, qure pro Soles , ſulpripſe Solis perſtringir oculos e0ſq.0ccupat
. fundirate Milliarium 2.000. non impedirct radios Solis , fic,vt minorem Lunx luculam vidcri non pollint. Hinc
impedire poffet quin radi) ¡idem terminum partis dire— rurſus rcddirur ratio , cur quanrò Lima magis à Solis
' ctè illuſtrara: à parte reliqua z conſuſa luce exhiberent coniuuchoue elongatur , 8C propior cſt quadraturís , tan
nobis , vt poterit quiuis experiri in pila vitrea Soli obiecta. rò lauguidior
maiorſiem appareat lux
obliquitatem harc fecundziria
radiorum reflcxorum, nimirum ol)
atq. adeo
8C eo (iru ſpectata quo nos Lunam &XXI—ºm?, niſi dicas
¡llos montes ibi elle opacos . Prcrterca in quadraturis z cª( paucíorum , cui rei èxplicanda: ſeruire poilunt quze dixi
vlrra duraret hoc lumen ſecundarium , cum tamen paulò ií-ius lib.3.cap.s. nunu. CY ſchemara pouenda cap.8. 8C
ante primam Ïquadraturam euaneſcar , 8C non nili vno cur ramen toro rempore intra quadraturam vltimam , «SC
aur altcro die poſt ſecundam apparere incipiat , ſemperq. primamalíquid lucis huius in Luna ſpecta'oile fit; quia,
tantò maior ſir , quaurò Luna Sol¡ propior eſt: niſi dicas niuiimm intra illud rempus Luna eſt ſupra Horizontem
tune non apparere hanc luculam compararam ſpleudori illius Hemiſphierij terreſtris ,in quo dies elt , &í vnde re—
reliquo Luuse . Nec alicu¡ inueriſimile videatur, fi Lunç percuti potesl; Luna à radíjs Solis .
, globus quaſ¡ vitreus elſet , 8( tr'anſparens ceu corpus Co Contra opinionezn hanc \amen non pauca , nec primo
metarum leeſtium , fore vr in partem à Sole auerſan-L, aſpectu conremnenda contorqucnt Sabeimrm iu diſqui—
radij Solis caud am ſuizm Luur-e tanquam maºno Come ſirioníbus pagóo. <3: Liceras de Lunx luce ſubobſcuraª
ta* procrearent , niſi obilaret -nimia Luna‘ mil iarium cir— lll).ſ. cap-.1 2.' ¿Y liba.. paffim ſed prxcipuè cap.z.4.ſ.9.
cuer bis nulle proſundiras &Z dcnſitas , ob quam Poſ¡ 10.1 2.6( lib.z.
ſugqeruut cap.9.
(fall/.em 8C 12..r. quorum
dialogo ſolutiones
Syſtematum aliquas
, (Y Gajſicndm
a'om'u: non eſt auſus radios Solis admittere , totam Lu— in ſiEpiſtola ;1d Licetum z reliquas nos ¡ndicubimus fum
nam penetranres : air euím Cleomedes lib.2.. Cycl. Theor.
cap.4- Poſidom'm igimr ai! nan filum Lªm: fiAPUfiCicm d matim . .
Sole illa/Irªn' , ſicut carpom ſalida z Ó' opaca', fed ¡rm-are I. Illumii‘are eſt agere, 8C perficere, illuminari au— Chica,, ,5_
illim cra/fimdiizem wpºre mmm z. non tam en vſquequaque, tem peifici , par¡ , 3C alterari: at quorum nou eſt materia m; 4_ fm
mz: profimdfſſzmè , quia Urgen-tem [Mbet ¿llamar-um , Ó' ab voa , íícut nou eſt Terra: 8C Lunze , non eſt murua altera— rè’tiam, Ó
¡¡¡fa Sol 'KM/de diſhzt, at ;chnloſm tio ,ex I. de Generatione t.I. 8C ſuperiora cuiuſmodi eſt :Drum ſª-
admitti! mdzctasmt pot: mdlam haben:Iré-'r fizcilè penetrante:
profimdimtem. ua Luua , non d ebent perfici ab inferioribus , cum potius ex ”ªiº -
i’e ¡minerítò Sclicmerus ndducír pro ſe Poſidonium . LI' I . Mereoror. capa.. Mundus hic inferior perficiatur à ſu- L ¿wm,
cctm tamen lib.I. de Lunze ſubobſcura luce lib. 5. _ait de criori , ¿Y à corporibus cxleſtibus . At hçc ad ſummum
e ſeudí polſe opinionem Vitellionis , ¿x eius ſectatorum , ſi valen: de alterarione non merè perfectiua , ſed cÓrrup—
Luna: in corporc ponantur mcatus, 8C ſtrize quredam aut riuñ , aut perſcctiufi conuotanre indigentíam; nam de.)
vena: diaplmnarum parcium , ita díſpoſita: z vt rectitudo merè perfectiua quoad alíquod accidens z non \amen de
earum , Luní prope Coniunctioues poſità , tranſmittat bitum LUDIY ſed poffibile , non concludtmt .
ad nos radios bolis, nt in alijs maioribus à Sole díſtanujs, 2.. Eadem eí’c diſtantia Lunzr à Terra ad ſenſum roto z. Argum.
ob ſuam Obliquitatem id non _valeant . Sed cap.6. abſo tempore inter vlrimam , ¡k primam quadraturani , 8C ta
lutè l'CÍIClt opiniouem Vitellionis , quia meatus illosim— men variarur
ex Teri-¡1 ſcd :1d ſenſum
.Iliunde lux ſecuud-.Iria
petenda Luna:z ,ſedſiconſe
hçc varietas ergo non
¡nò diaplunutatem ponete in Luna fine experimentis ar
bl(l'.‘.'r'illl'l‘l purat;
tſiuuduarem Luna: Quan tamen plus
Milliarium ſi adeffet , ob
quªim bisnimiam pro q
mille non., quemia nulla‘ cſt , quia varietas illa nou à diſtantia , ſed à
varia Obliquimre radiomm reflcxorum proficiſcirur.
pcruenirent ;1d Luna: fimdum , vt iam-dixi . z. Lux Lunes ſecundaria crcſcenre Luna decreſcu , 3. Argum.
?ML-Rio Mc 1X. ,Quartz ſenrenua eſt luculam lianc eſſe à radiis So— ſpatio ſeu quantitare di ſcí illumiuati , nou ¡urenſione ,
/r’lmi Kc_ lis $1 Terra vſq. in Lunam reflexis , ab illis Terra: partí cum eadem vſq. ad diem 8. perſeueret , quod non eue
flan' uªn- :Hg-:5, in quibus adhuc dies perſcuerat . Ira cenſent M4 nirct‘, fi Clicr à Terrà; At l'lèL'C Obiectio falſum ailuinit:
íff
1‘
(Aª/lª":
[HAZ] l
filium
—' .
in Eclipſibus a Theſi
' .
2. I.I\’cplerus
1 y
in Aſlronomia...
'
Decreſcir cnim inteuiioue › ſed deber ſpectari in primis
…yt-…g Oin Ica~ p :1".2.
¿Ñ S4 .m Fp
Ñ uom e A l'on
rr om . pag,'.8 zz . &in
' Ph iſibus , quando Sole proſundiore , C rcpuſculi lux non
¿UZ-:Um ¡s
diuercationc
.
cum Nuncio, ſydereo ¡leagJſJMZ-slrm
. ,
¡n_,. officir huic luci,vt maior diſcerni poffir luce ſequentium
Lª” ,mah Numero ſydcreo pag¡ ſ. ¿Y de Macu lS Solis paga ;6. 8C noctium . l -
ª Dialogo I. deapparenti
Mundi ,Syſtemare; Perry: (I'aſj'erIdmlib.
Í y’III' o de Mavnitud.
x Solis. liurmlis
. , ó'c ſubhmis
› . Epiſt0~
.
ri à4.Terra
Si luxinhNouilunijs
‘cc eſſerà Terrà , deberer
, qufſiim Luna plus
LLmaílluſtret illuſtrain 4. ¿fºrum,
Terram
Pleni
LÏBER, .AVANT/S 'DELVNA. 2.01
Pleníluníjs , tum quia Tetra maior eſt quàm Luna i tum rat Turca. Ca-terüm cum tadij Solis direct¡ vtique.
quia Terra vicinior eſt Sol¡ in º’ , ideòq. fortiores radios ttanſcant per mediam regionem aêtis , & \amen nec
Solis intenſiotes excipiens , quàm ſit Luna in ºº , cum eius ſrigiditatem , à vaporibus aqueis ottam , nec niues
tamen cuidens (it oppoſitum cuenite . Ego verò conce aut grandines im pediant , 86 Solis eiufdem radij à Luna
do maiorem propoſitionem , quando Luna non ecli \at plena ad Tettamreflexi , non modò regionis illius,ſed
Solem , tunc enim plurimos radios Solis ditectè in et neque noctis frigus vincant , nec nos calefaciant , dicen
ram venturos impedir-,Sed nego minorem ptopoſitioné . dum eſt non valere argumétum à priuatione caloris vſti—
Nam ¡deò min‘or videtur lux Lunz in Nouilumjs hiſce , ui aut liqueſactiu¡ , aut valde fenfibilis , ad priuationem
quia illam ſpectamus per radios Solis non primaria , fed luminis , prarſertim quando non requititur tanta copia ,
fecundarià reflexione ad nos pertingentes , cum primò à 8C vnitio radiorum ad Illuminand um ,quanta ad comr
Terra ¡n Lunam ;deinde à Luna ad nos reflectantur . Ar burendum . &pecula autem Archimedis , nimis parua..
in Plenilunio videmus lucem per vnicam , 8: primariam eraut comparationeªtetreſttis liemifpharrij à Sole illuſtra
reliexionem in Luna ad nos immediatè factam . !aim ti z ,Sc ideo longè plures radios valentis reflectere ad Lu
vetò ſi eſſemus ¡n Luna tempore o’ , videremus Tertam nam : qui licèt fent-(im remiffi, ſimul \amen lucem hanc
tanquam Lunam quampíam plenam;at ſi effemus ¡n Lu fecundaiiam efficere poffint , 8C li requii‘eretur perfpi
na tempote ºº , videtemus Tettam à Luna illuminatam, cuitas , vt in fpeculis, non deeſſet hxc in Maribus , lacu
fed minor¡ luce ptaditam , quàm eſt ſecundaria lux Lu bus 1 8C ſtagnis . ‘~ .
n:: , quia Luna minor eſt quam Terra , 3C paucíores ra X. &imª fententía eſt ‘Fortunq Liceu' libro de Lun:: Fam-»9' L¡
.dios Solis in illam teuibtat, quàm cmteris paribus Tetrª. luce ſubobſcura, mibi ab ipſo liberalifſimè donaro , vbimiopinio.
in Lunam . docet Luna: lucem fecundatiam efle tum à lumine te
5_ Am…, g. Si lux hac reflecteretur à Tetra in Lunam, ergo in flexo ex &there Circumlunati, tum ab aliqua natiuñ luce z
Eclipfi tºtal¡ Solis non eſſent tenebta: illa: horribiles , qua’ à tadijs Solis excitetur propottionaliter , vr in lapide
quas fcimus ex omnis azui biſtotia fuiſfe . Sed ¡am reúnó Bononienſi dicto litlieofphoro, leu lucibibo.qui lapis ex
\um fiiit, maximam partem radiorum Solis directorum., coctus z 6C vc loquuntur Chymiſta- ,calcinntusmc dein
eripi tune Ten-º: ‘a Luna , ¡deoq. paucifſimos ac fetè nul— de luc¡ expoſitus paulòq. poſt tertactus in obſcurum lo
los ¡n Lunam reflccti , nec ml¡ ex lateribus montium a Cum , apparet ignitus inflar ptunarum , eamq. fpeciem..
aurcauitatibus vallium aliquarum . conſetuat fetè pet i'emiquad rantem horaxvt nos Ipfi cre—
ª' ‘ªm' 6. Lux Luna fecundaria viuidiot eſt Circa margines , btò bie Bononiee expert¡ fumus . Vifa itaque eſt Liceta
quàm ¡n medio difci lunaris , at ſi efſet a Terra, fecus eſ magna eſie analogía inter hunc lapidem 6C Lunam , ad
ſet . Veti‘im ¡am dixi numero z. efle hallucinationeiw conferuandum per aliquod tempus lumen receptum à,
oculi , eamque tolli ſi quis tectñ luce primaria Luna*: , fe Sole ,in ipfis Eclipſeos lunaris tenebtis . Porrò Vt idem..
cundatiam fpectet . de luce ſecundaria prope Conimctiones afferete poſtet ›
7. Arg-Im. 7. Venus viderur à nobis aliquando etiam prope me oportebat inuenite mod um , quo hxc communicaretur
tidiem , ¿ªc valde ſplendida,& Terra non minus quam.. parti Lunze a Sole auerfz , aut in ea ¡am latens excirare
Venus illumínatur a Sole : ergo ſi Luna ¡lluſtratur à Ter rut 5 ideòq. confugit ad etherem Lunre contcrminum ac
ra , poſiet videti Luna , quamuis prope Solem poſita, lu teflectentem Solis radios ¡n illam partem . Sed Gaſjèndm
cere; At Galileu: 8C Gaffindu; , negant illationem , quia buic opinion¡ opponit çtherem ¡llum craffiorem, qui au
lux Veneris primaria eſt, ¿Se ¡inmediatè hauſta à Solo › totam ſuam Circa Lunam facit , petexiguae altitudinis eſ
fecmiilaria autem i Tetra in illam ob nimiam diſtantiam fe , nec tantum, vt partes argenteç luci viciniores pue te
remiſiiſt¡ ma eſt -, At lux hare , de qua loquimur eſt ln Lu— motioribus clareſcant , cum roto difco reliquo claritas
na ſecundaria 8( mediatè 3 neque verò, vt ſupponit Lice ſit vuiuſmod¡ , nec aliud diſcrimen telefcopio detega
tu: pag. zç ç. Galilaªus conceffit tantam eſfe hanc lucem» ' tur , quàm quod eſt à maculis : Deinde ſicut Sole infraª
quantum lumen in Plenilunio . yradus circiter 18. ſub Horizonte poſito ceſfat crepuſcu—
S. Arg-Im.
8. Tanta vis ¡neſt Veneri ad illuſtrandam Terram , um ,quod fignum eſt infenlibilem ferè efſe halituum..
quanta Tertae ad ¡lluſtrandam Lumm -, ſed neq. Venus crepufculinorum altitudinem compatatá ad Tetrç mo
neq. omnia fimul ſidera , nocte illun¡ tantum lucrs Ter lem , ¡ta de lunar¡ illa atmoſphzta philoſopbandum eſ
ra: communicant , vr ad legendum ſufficiat, aut quanta ' fe , nimirum te ſpectu proſunditatis lunaris cam effe tam
eſt lux fecundaria Lunar, 6C ſanè quis neget hominem in paruam, vr non poffit inde reflect¡ tadius Solis ¡n totum
Luna pofirum non pofle vi lucis huius cbaracteres le ere difcum Lunx .
cuiuſuis libri? Verüm theſis illa negatur›,tum quia on Iraq. compuraris 'omníbus viderur miliiopinio Lícen' Nªſh,, 5,,,
gè minor eſt Venus Terrfi,tum quia longé magis diſtans, ingenioſa. quidem , fed ter-tia fententia non improbabi- tªxi..
ideòq. Luna: lux primaria ¡n Plenilunio ob v¡cin¡am› no— lis , at quarta multò probabiliot , 8C eii probè intellectà
bis copiam ad legendum ſufficientem ſuPpeditar , quod \ic explicar¡ phçnomena lucis huius , vr obiecta contra.,
vix poteſt Venus, prarſettim nunquam noctu plena reſpe— illam facdiüs , ¿Y prudentiiis díſſoluantur . Si tamen po
ctu noſtri . neretur tota Luna fic à Sole accendi ſicut lapis Bono
9. Argm. 9. Si lux h:ec eſſet à Terra , habetet Terra tantam.. nienfis ,de incenſionis huius effectum vſque ad f'undum
vim ad ¡iluminandam Lunam , quantam habet Sol ad ciu( penetrare z tunc non effet neceſſe recurtere ad refle
illuniinandum Saturnum , quia lux baec ſecundaria in., xionem ex atmoſpbºrra circumlunari,po\letq. dic¡ idcir— -
Luna tanta eſt , vt Satuminam a-muletur , ſi ſpectetur ea Co in quadtaturis , au: gibboſitatibus Lunre non videri
&clusfi poſt domüs alicuius ſaſtigium luce primaria., hanc luculanhob nimium ſplendOtem partis, directè
Vt dictum eſt num. z. ex Schn’mro , cuius ¡tem eſt lirec à Sole illuſtratar, noſtrís in oculis preedominantem.- 5
obiectio . At reſpondeo ne qando illam paritarem , nam effetque vna 8C eadem cauſa ¡UC ulx huius in plenilunijsª
Sol immediatè Saturnum i luminat , temotiſſimum ta 6C extra .
men; Tellus autem Lunam medíatè quidem , fed Lu \ ,
nam diſtátem à ſe femidiametris ſuis paucionbus quàm De 171cc Lime in Edipſiém ip/¡m
100. cum Saturnus à Sole diſtet pluribus quam ioooo.
ſemidiamettis Terra- ,'non eſt aurem inconueniens com Totalióm .
penfari vicinià ¡lla deſectum luminis propríj, quem Fate
". Am_ mur eſſe ¡n Tetra. _ n _ - _ XI. Nterantitheta,quíbusà Pliniºlib.z. cap. 9. com- Lª… ,-Ñ E
A…, m_ 10. FrlgIdItas media: regionis actis non permittit ra mendatut Luna,eſt 6C illud,DefiCimr,Ó‘ in dcfe— ‘Ii/,fi ſ…" ,º
dia "¿iº dios Solis à Terra teflexos, illam tranſcendere , alioquín &u mmm conſpima , Videlicet ob lucé illam maligna ob- MIN-:mm
l’l Sali¡ M ingeniinatio eorum impeditet niuium ,8C grandinum.. ſcuramq. quce diuetfos colores pro diuetfa Lunç in vm- fublum .
¡ª! rafle-- genetationem; deinde minor eſt vis Terre conuexç pat btarn Tetra: immerſione , induens , terretin/cio: Mªfia
‘ª’ſmút- tibus , przſertim opacis ac tenebtoſis , ad reflectendum mortalium oculªr . Nºn enim, inquit Pharnaccs apud
lumen Solis , quàm eſl'et ¡n concauis Archimedis ſpecu Plutarchum opufc. de facie in orbe Lumz , prorfus lªter
lis ,tum quia hxc erant caua , ¿k ad cogendos in vnum… in defcctibm , [cd cffZIlgCt colon' quodam ¡¡mmm refereme
radIos aptiora ,turn quia minus opaca,- Se tamen lumen C9' terribili , qm' em; ell proprim‘ , quem red arguens Apol
ab ipſis reflexum , non excedebat iactum fagittrc , vc nat lonides ſubditibi-:lcm . Imªn: c[icorum tcrrmamdeflè Ó"
c cn
zoz *LIBER QVARTVS DE LVNA:
denſam wir vilº alía ¿què cuiden:: argumentapoterat º/t‘m— apparet z à radiis Solis illuminantibus :ethcrem illum v
di: /i quidem yrlmem ille colºr, :im eſ:: proprim . Sed ¡ion craffiorem , qui Circa Lunam atmoſphazram crear ,3C ab
eſ? mi Pharnaca , C²5' videmu: Lunam deficientem , 41m: ca in Vicinas Lunar: plagas Auroram quandam effundit.
dim» coloremſumere: quos Mathematici tempori: ratiºne At híc dubitat Keplerm in diflcrtationc cum Nuncio fi
ſic difiermmt . Siſub *veſpemm Luna deficit , barribilzter dereo pag. 1;. an poffit haec Aurora , vrpote zequabilis ,
Luna appare: 'uſizatd 110mm ternam , Ó" jupm firmſ/'em [Iº ſufficere rubor¡ huic Lunas tam inconſtanti, 8C variorum
m , Si mediê nºcte z tune iflum puniceum , Cá‘ igmum colº colorum . Deinde càm Luna eſt iam \ora in vmbra Ter
rem edit à ſepn'má bom Ó [Emi/ſ: rubor ºflendztur : 'venía ’ tgapparct hic rubor in partibus quoq.Lunç versus axcm
Auramm mm cosruleum truumque Iªn/mm ſmmt , a' quª vmbrae tendcnu'bus , at in ¡¡las partes radi) Solis direct¡
elianª paufflimüm Poè'ta , Ó' Empedaclexglaucºpin ¡dell u non peruemum . .Si VCl'ò ad refractos recurras , iam m..
fiam ap :llum : Neque obſtar quod inquit Sabeimrm in quintam de qua mox ſenrentiam incurres .
Diſquiſiïionibus num. 2.6. Luna 'però , ricm ipfa lumzm': Queria opinio cſt Fºrtum', Liam in ¡ractaru de Luna Viñªſ/¡ªii
0mm" experí ſí!, quºd animaduerfimt e/Z [xp: z mm a' nºbis, luce 1ubobſcu1‘alib.z.cap.6.ó¿ 1113.3. cap.4. 8C I l.& Ven- Ó'Í-Z‘ª‘
!um ab aiii¡ in plenis u: deliquyi , *vbi 0mm' prºrſu: ful delim' m Idea Tabular.Adamic.pag. ç.vbi hanc lucem re'- "Pm"
gºre dſflitutª m‘greſcit . Id enim intelligendum eſt de; ferunt partim in lumen Solis reflexum ab aêrc CirCUmlu
medio Eclipſis toraliswc apparet cx obſeruationibus alijs nari , parcim m naciuum Lunze lumen, excimum \amen ,
etiam Scheincrimrungendis in 1.156 z. Schol.Pon'ò huius 8C in ªctum ſecund um reductum à Sole , conferuatumq.
quoq. lucis in Luna cauſas quinque à Phyſicis, aur Aſtro. in tenebris eo mo do , quo lapis Bononienfis Iucem tan
nomis excogiratas ,indcque capita totidem opinionum.. \iſpcr à Sole accenlam conferuat . .Sed que delnce ab
cpcrio . ' aèie Circumlunari contra Galilaum modò diximus , hí‘c
@pin—io, Xll. Prima fui: antiquorum , qui vel hinc propriam. quoq. valent :reliquam verò cauſam approbare nequeo›
52:31:… aliquam lucem incffc Lunç argumentauanturs 8C ita qui quia lux hcrc Lunar, de qua diſceptamus , ſenſim remini
clemflffi dem Pharma:: apud Plutarchum paulo ame adductus , turçb initio ad medium Eclipſis toralis ,fed paulò poſt
¡MMM,- 6( Reinlzºldur numªó. allatus ;8C T/mm in Commentario medium plen‘lmq. reuiuiſcir z 8( augecur Lunê properan
Cu“…- , ad 4. Ptolemaicí Almagcſtiz vbi de Lunxe corporc inquir: te ªd emºſſiºnems &c maior ſemper cſt versiIs partes
Sed 024m prºprium lumen naílum fit imbecillim , quod ad vrtimq. extremas vmbra: , diuerſorumq. colorum . Qua
HID/Ira: wſtu neqm't facile pertingere : mutuatº ex Sole lu rum varietatum non affertur cauſa ſufficiens , li Luna à
m‘ne alíª, ſplmdidiar apparet vt illumimt term: , C7* ªe' Sole conceptum lumen retínet5mdc enim illud reaccen
rem . Cum igitur Term radiationibm ſala'ribm intercedit: dit ,nondum ab vmbra emergens 2
tªm Luna jªlar¡ luce prmam , C7* ºbtenebmta cºno -vmbm \ (¿cima igitur ſententia mihi longè probabilior , eſt ru- Sªn-mi,
rurſíam debilior ’Ó' ºb/curiªr ¿ªudit . Sed 8C lib. z. Cycli bºtem hunc , alioſuc colores lucis hmus ſecundariª: effc Apºllºm'.
cz ſuz Theoriz Cleºmedn lumen hoc proprium in Luna. à radijs Solis , ſed bis refractis in vaporibus aêris› Teuç dis, 16.3"
agnouit; \5C Cardanuslib. z. de ſubtih'rate loquens de) globum ambientibus,1'cſractis inquam , vr conuexitasriflª' Bem
Luna: Cªin: lumen mm (vr quidam arbitramur) !otum á Armoiphzerz poſtulat, ſemel in ingreſih , \‘56 iterum in., ¡“75 Gªſ—
Sºle panda , multa‘q. mima: religuºrum /I'derum . Con/[4: egreffu , versús erpendicularem :Se axcm coni vmbra: íª”fi" ’ZP'
enim in deliquij; maximi: cam rubere , vt igni: Prunam¡ terreſtris ;idcirco enim maior eſt hxc lux in pambus Lu— ""Ó' º'
quandnm, C7 bºt ¡am illi lumen praprium e/Z . Verüm cima \1x verlſius margines vmbmr, quàm verſus axem z quin..- '
¡10er ?zi/71'! ¡gnc abſcurim pracuí wideatur , Ó“ flamma ru ibi ſunt plures radi) reſractí 5 (5( idcò colores variar, qulª
bm appareat : cèm Lima Mm prom] ir; deliqngr a‘ mln'ſ [it, vapores Circa Terram , per quos tranſcunt Solis radi) ,
manife/Ïum e/Z Lmzam quacumq. flammê z C9‘ candelrí 1u~ diuerſx ſunt opacitatis 8C diaphaneiratisz ex qUarum.
men :jm-im proprium haben . finge tgimr maximaflam-ſi
mixcuxa cum lumine colores etiam diuerſos in Auroraxïc
ma atqmlartfflmz Lunar» vºntèÚ‘m-l/I'I radsz Sali: adm in nubibus à Sole illuſtratis videmus : denique idcucò in
tam, :Ue per/I‘miz'em . (DO quidem argumento cx dil’mn mediº tor-1115 Eclipſis , aut prop: medium euaneſcn: hcec
tia ad viciniam Lunç altendens infert: Ergo/upra ªer/;cm Schema
lux z ſicut diccmus in .Scholio 4. quia Luna eſt adeò hu- bm.“ Rª
aldeª‘ omniajplmdem atq. cºruſmm , *ut fi etiam tempore.) milis › GC i'oſundè in vmbram dcmerſa , aut vapores-fumªn“ '
deliquij Lumen ibi ext/?mm I'n/èiceremm, mn [un: ac m. adeò cra x, vt radij aut nulli penè , aut maximè debilita-gm¡,,.,¿,
numeri: cerei: fizlendzdzfflirm': accen/i: atq. in eº¡ 061411)' de ci .1d illum partem refringantur . Hanc verò \mrcmiam 1… ¡,,fu
xis , ob ſplendarem ceculiremm . docuit me prius Apollamch apud Plurarchum opul'culo lib. s.
Contra opinionem hanc tamen perſtant adhuc cum., de facie in orbe Lunz z illis verbis: Praindc cin/I 'Utçwª
varíemtes colorum , quos lux hªce ſecundaria induit,vt mm Lunam m vmbra tºt colon: adſcrſcere , mm reite Ill¡
rectè differentem audiuimus Plurarchçum Apollonidem arripiumpmmum , quem Pªti/fimúm ¿luz-Ii: 411mm» ab M
contra Phamacem , \um argumentum TyC/20m": tomo x. effe dixertt , ac mixmmm ponia Iumim’: deficientií, C9" per
Prog.pag.74z . quatenus afſcrit, ſore vr hoc lumen in pro- , ?mbmm enitenti: &o Deinde lº-Bapttſia Bemdtctm m—ª
fUndioribus vmbrae terreſtris \enebris plus ſplendcret , epiſtola ad PhilibClÏUln Pignonium Sabaudum pagmihi
còm tªmen ibi properante ad medium Eclipſis Lunà 2.5 í. Petrm Gaffendm libro de apparenti magnitud. Solis
cuancſcat z autergerrimè diſcerni poffit. « cpíſtola 1- pag.97. & omnium oprime‘ Keplerus in A'ſtro
Lonzomºn- &cunda opim'o tribuit hanclucem Srellis Fixis a aur nomíª Optica toro cap. 7. 8C in Epitome Aſtronomíz
Mm Aª": etíam , ſi loco ad id apto intetſint , Planetis ªliquibus .
Q‘lü‘zflz’ Ita nimimm Lªngªmêtªnm in Aflronomia Danica lib.. I. Pªg-371.8( in Difl'ertationc
Hinc vides cum Nuncio
quodnam iudicmm fiderco,pag.zo.
fcterendum fit de cau— Gªªl" É¡
ex "7’“ Theoncor.cap.9.Aue_rfiz de celo (1.32.. (ect. 2.. Maſtrmr \is diuerſitatis colorum in Eclipſibus Lunar, quas nobis ªª’ſi‘ªm_
GM"…- 8( Bellmm de Cielo diſpzz. q. ſzldemg. non negar~ Gaf— obtrudir aut Pharma: apud Plutarchum iam tub initiú ‘º’ºÏª'” 'ª
,PW-º v [endm de lucula¡]l_a,quz m medio Echpſis totalis Vix cer numcrq II. allatus , aut Arabes s 8C ex illis Cªrd-mm in E‘I'Pſibªª
mturmam de reliqua opinionem quinto loco referen ſupplemento Almanach , c3( in Commento ſuper Qua
dam ſectatur . Huic verò obſtar varietas illa colommªdc dripartitum Ptolemxi, 86 Alp/¡on/¡ni parcim ex Arabi
qua fuma, Sc exinanitio luculae huius Circa medium, vbi bus , pªm'm ex [camu de Linmj: ad finem Propofitionis
tamcn melius apparere debuerat hZI’C lux -, fiquidem non ;1.6: inde Magma: in Canone 89. Secundorum Mobi
defunt ſereno Carlo plurímze fixze ita contrapoſitre , vr ad lium . Dum alijex tempore veſpettino , aut matutino;
medium quoq,ac centrum vmbrzc terreſtris poſiïnt Lu alij cx acceſſu Lunze ad Apogeum au: Perigcum , ali¡ ex '
nam ſUIS illuſti'are radijs ;Se aliquando contra onuntur diucrſa Lun:: latitudinc , 8C pro inquitatc ad Nodos cas
fimul Planeta: ſuperiores cum Venei'e , qui nthl obſtan repetuut . Potiffima enim can a eſt , vt dixi , diuerſitas
te vmbra Terrze , radios ſuos in Lunam dirigere poſſunt. vaporum Ten-;r globum obeuntium , per quos retracti
Sed ſi Lunx tam procul poſita: lucula eſt à Fixis 8C nobis Solis radij colorankur; Eſto ad hanc vaporum varietarem
conſpicua , cut Fixae noctc illuni chartas , aut veſtes no— cºncurrat diuerſus ſtatus aè’ris matutini, Vcſpcſtiní, .rſti
bis vicinas non fic illuſtiant? ui, hybemi, vel-ni,, 8C autumnalis; Ad recipiendos au
Galilei opi
Tenia opinio eſt Galilei in Nuncio ſidereo pag. lſ. tem diuerſos radios refi'actos concurra: fine dubio locus
niº .
8C ln epiſtola , quam recitar Licetm de Lunseluce ſubob ac ſitus Lun-'e . Vt nihil dícam de ptognoſticis ex hÍſCCJ
ſcura pag. 262.. clic hanc lucem ſeu \uborcm aheneum 1 colo'ribus apud Aſtrologos , puta Origanum to: 1. Ephe
qu¡ Cll'ca extremitates vmbi'x terrenz Lunà Eclipſatï. mcndum parce z.cap.z. pag.46;. 6C Vendclinum pag-4.
Huc
LIBER .MARTI/S DE LVNAL' 2-03
,Hue ctiam ſpcctant lacima: m limbo Lunz , de quibus
Vendelinus pagó.
Figuras portò reſractionis radiorum in Eclipſi Luna:
dabimus lIb. 5.05. 6( iterum to.2..A]mage(’ci in libro eius
Optico,- GC ibidem foluemus , qua: noſter Bettina.: obic _CAPVT VII.
cit Keplero Apiario 8. Praga.. à Propoſ.ç. ad 9.
De Selenogmpbia ,ſèu Lunariçrfitciei Te
SCHOLIA. l
[cſcopijr aáſerzfam DcſcriPtiom
50²i’ &HP- L ª deares Solis Eclipſn 7²060,?“me circa Lumm accurata .
ſ“ “ª” f" relinquímr circellu: [en mmulm quidam lucidu: l
”fl" (“ªdº idefl ¡cgmemum filaris dxſcià Luna nan plan): m7¡ . Cu I. VID in Lunaris ſaciei maculis tam pul
ª’rª‘ a ' mſmodt Eclipſn, plure: \fªctores admittunt, car-untq. ex? chrum adnoraritolim Endymion , vt cam
pla indicªba cap. I 6. mmm 6. (V fuſii'u 1112.5-. 647.19. Ó' zo. ſuis amoribus Se multorum contempla
‘Ubi de bi: agctur . tione annorum dignam cenſucrit, non eſt
M “lº, II. Luna».- *Uerè ipſam in Eclip/i Sºlis ſí mm alía , certè proditum: ſed neque in eruditiffimo ¿ªmm
Ó- /ux i,, m'gro cºlor: canſpectam uliquªndo con/lar . E/Ia Plinius lib. Plurarchi de facie in orbe Luna opuſcu-demº,…
Eclipſ¡ Sº- 2.. up. 9. de Caniunííione mm Ecliptica diranln coitu qui lo de alijs quàtn de antiquis , nudoq. oculo conſpicuis Mi., ‘
II'I. dem non cerni , quoniam hauſtum omnem lucis aduer agitur maculis . Vbi verò nouas ſeu maculas, ſeu par
\a illò regerat , vnde acceperit . .Affirmnt mir» Longo tium varietates Galilrem primr‘un ac Scheinerus Tele
montanus lib. r .Tbeoricamm cap.9.pag.z 1 ſ.ſe in deliquiº ſcopijs nuper inuentis aducrterunt; tum Cxſar Lagalla
Salir \Inmª 1605. die 2. z. Septembrir Haf'm'a abſerúaffu diſpurationem de his quoq. non inelegantem edidit , in—
Lunam facie nigricamc . Et Scheinerus in Apelle pºli‘ m ſcriptam de Phanomcnir in ºrbe Luny . Sed neq. quatuor
lmlam pag. 49. affirmat Aimº 1612.. Mail 2.9. ¿fc , Ó' à Lunar dichotomç ſchematiſmi, quibus ex Galileo ſump—
fimj; -wſmn mm partiamm Lun.: , que Salem tegebat , tº tis vſus eſt ; neq. Scheineri Luna: item dichotomz ſche—
tam inflar :rifle/li aut -Uim‘ pellucidam , imqualiter ta ma, quod extat in diſquifitionibus Mathematicis; neque
men, ita -vt alimbi rom albicaret , alicubi albcſceret : 'Wide eiuſdem Luna: tuboſpicillis obſeruatç figurz edite 'a Fri
inferriLumm eflè per tatum per/¡¡¡cum mag-'I 0'“ mim‘u, /c— ciſco Fontana Neapolitano , tranſcripta-q. ab Argolo in
cmxdiim maior-em minoremue dcnfitatem . Keplerus au Pandoſium ſpharricum , \entre ſunr magnitudinis aut di.
tem libro de S!ella nªna cap-2. z. refcrt \Irma l 60 ſ. in Sº— ligentire , vt prmter rudimentum quoddam nouitii Phar
lis' tºtal¡ Eclipſi :ªi/nm Lumm tanquam "gram nube-vp nomeni, argumentum perfecti alicuius diſcursüs lectorí
_Anmerpiz duren; fuſmm, Ú’quafi fultgmc tectam; cin» ſuggerant . Maxuſculum eſt ſchema Luna , ab Antonio
ein: circurzgferentia @per-¡ar effet tota candida z 0‘ quaſi Maria Schirlço Capuccino ſub ipſum pcnè initium Ocu-.
¿grita . Egº vera‘ Anno 1630. die [img to. vid¡ illam fur li Enoch ¿SC Elia propoſitum . Sed his omnibus antecel—
Ram , Ó‘ calor: ex m'gro ac pum'cea mirªr-1m : [aun: autcm lunt Selenographica ſchemata primt‘im Michaêlis Flo
rubºrem tribm't Keplerus in Epitome A/Zronumia ¡zi-¿.895, renti) Langreni 8.: lo. Heuelij , deinde Euſtachij de DI'
radijr Salí: á Term reflexir in Lunªr» l al¡ m parte , que uinis BC P. Hieronvmi Sirſalis Soc. IESV . Langrenus Lugros¡
mm el? :acta ab vmbm Lam-z . -_ ‘ enimiam dudum Regis Catholic¡ Coſmographus tum ó- Hmel'y'
Llªmª" Z— III. Quªd/Peñª! ad Lun-z Eclip/c: rata/U a eiufiz. cºlºres Matriti , tum Bruxellis 8C alibi pragrandi &e eximio Te— *Mºn-¡mn
"¿P/i‘ ªº’º- variar , Frodoardus in CITI-07m0 Arms' 92.6. Kalmdi: leſcopio coepit fingillatim obſeruare vel minimas Luna:
'".* Aprilir , narra: Lun-Im paz/firm defeflum ir: [14110er cºn-z maculas , 8C illas praªſertim , per quas Lunaris ſectio ſiue
uerſam :1]: , quad-zm luminls relictapartimla y Ó‘ durara' in dichotomijs, ſiue in Ecliplibus tranſire viſa eſt; 8C alía
¡nm incipiente' in fimguineum calorcm totam mutamm effle . multa notatu digniſiïma , qua: in triginta 8C quídem ma
1;": Cornelius Gemma lib. 2.. Caſmocriticu pag. 64. Arma gna ſchemata proprijs manibus çre mciſa diſtribuit,adie
I ç69. Marti] die z. air manè hora tertia Phrrben Eclip ¿to opere integro z licètnondum in lucem edidetit , niſi
ſim horrendam paffam , diris coloribus iuſignitam . Pri— \chema Pleniluuij , \Se operis ipſius prima quzrdam l‘blía .'
mò enim ſuſcus , inde ſanguineus fulſit z mox 6C puni anno l 64ç . quorum exemplat pro ſua liberalitate ad me
ceus , 8C vírens , 8C liuidus , 8C tandem incredibili varie tranſmiſit cum ªlijs multis obſeruationibus . Ex qurbus
tate deſormis . Hºc eſ) , -Utm'tKeplerus ¡143.274. Optica, cum Heuelianis obſeruationibus collatis colligere eſt,
calm-ibm [ridi: prapemodnm : addem /ibi puera Vuirttm multò anuqujorem in hoclabore fuiſieLangrenum: li
berga Annº r \80. nºm: hará iO. Lunam in Eclipſi planè ce‘tfelicior iueritHeuelius in roto Selenographíae ſuz
rubicundam apparuiſſe , eumdemq- ruborem àſ: viſum in opere pariendo, 8( luci publicar exponendo , cum multi
Eclipfi Anm' l ç99. die 9. Fcbruarij , Ó" Annº 160;. ¡8. tudine arq. elegancia ſchematum propria item manu in—
Nouembris; [ed Annº I \98. 16. Augu/h' Mmmm-Ut Luna ciſorú, 8C vbertate doctrmç; quod opus anno item I 64;. _ _
_ *wa- Eclipſam crederemr › cin» Mmm tata e/fi-t in vmbm . magno Aſtronomire incremento prodijt. Differunt ta- D'ſº'mª’*
ª?” 'º IV. ln Media mmm merir Ecliyfir , Ó“prafundiori men tum in alijs, tum etiam in Nomenclatura partium.; S‘Ï‘MK'**
"rd“ E" rmbra z Lun-em aliqmmda 'Pix couſpicuam c/]a , Ó* ¡¡liqui Lunariurn : fiquidem Langrenus vſus eſt nominibus’f“.¿“¡;"
;h‘zºáï ªx' [mr mag-ir, mini" , am nihilprº diuerffimtc anís, Ó‘ 'Impa perſonarum vel Mathefi, vel dignirate hoc ſçculo Eccle- izan nº‘
' mm. teflamur Eclipflr Anni l ;80. O‘ i ;83. du z. Mar ſiaſtica chulariue inſignium , vel amicitia ſibiconiun- megª-m;
ti¡ a _, mata ii chlero ex AſhamOptica pag.; 17.9“ r \88. ctarum . Regiones verò , tractuſq. magnos ſuperficiei ,-5 _ ' '
á TyC Im: , ¡610- ;iſ/enchma 110:¡er Sed inprirm's Lunaris, morali quadam aut ciuili nomenclatura indige
due total:: Lun.: Eclipſu Anm' r 642..:mm in :agua Auri tauir . Sic in eo legas ‘Tn-ram Dignitam, Terr-4m Virtu
li: r 4. cuenit ,viſu ell ſ’enetzjr ‘b Illa/[rifa Zulu [u/Iinianº tir , Oceamim P/Iilippicum, \Mare Cªpernicanum (Fc. At
cºlar-is rubi-i › Mart-h. lumini fimili: , -ut ex eiur littrir Heuelius perinde ac ſi Luna eſſet altera tellus , Geoºra—
ad me per Fartunium Liutum tranſcriptis cªlligo : idemq. phica noſtratis telluris nomina in Lunam tranſtulit: lªicèt
víderunt mm* Virmu Doctºr Bonuicimu , Ó‘ Dºminar quoad figuram, fitum , ſymmetriam &a nulla ſere‘ fit
Pierrmus : cim- Mmm mq. 711i in Belgia , vt leflztur Ven analogía inter vrriuſq. ſuperficiem. Poſtremò Euſtachius ¡ªfin/'n
delinm ¡¡41.4. mque nai‘ cum multi: Sacijr Bottom" , nequa vnici lenilunij anno 1649. Marti¡ 18. \chema edidit, ¿5. 5M“;
D. Vincentius Reínerius Pifi: , quamquam firmo Cela» obſeruatià ſe Teleſcopio pal'morum 2.4- 8: nupcrtímè Plenilun'y'
Lunam in profundo lªmſlrx prorſm difiernere ¡¡atun-¿mm, P. Hieronymus Sirſalis Soc.noſtra: alterum item l’leui-ſc/Imam ._
cªmª. frªn/?ra per «mima ferè hªrá in C0310 requireremm;At lunij diagramma anni 1650.1ulij 1 z. vulgauit Euſtachia—
è contrariº in m , que die 7. Octabrirficum eſZ , vida-ima: . notuboſpicillo à ſe obſeruatimulla eitplicationemulliue
Lªriam ‘Uſque ad medi/4m ferè puniceam , Ó“ in medio partíúm nomenclaturí adiectà .ª j
pallidam . Que omnia mmm mim‘n aiimirizbcris ,ſipriiu ' " II. Nos verò e'tlï olim tubis opticís f'acíem Lun: con
intel/mui.: que mfm‘ [:'I'Ira 5. cap. 5. diccnmr de refmfZio templati . diagrammatiſmos quoſdam typis ligneis inci
mbm, !erre/?Tem vmbmm'ngú vc! 'miim dcmrtmmbm, 'dendos curauimus , poſtquam \amen Langreni 8C Heue
mr! crmm dzlnmlibm . \ li’j figuras intueri datum eſt i SC dc libratione Lunaris
C c 2. globi
204 LI'BER .QVARTVS DE LVNA.
Salen-gw- lobi rumor percrebuimum verò exarſit animus ſtudio ctedidit) triginta phaſium diagrammara ſuffectum ſint;
;ku Nº; Fiffimis obſeruationibus diſcernendimum prçdrcta ſche cum vix vnquam eum dem planè vultum Luna nobis
flrª Primºr- mata 'vetitati quoad omnes particulas congruerent -, 8() obuertamur ſi poſt longa internalla eumdem offeratmo—
“7‘- quinam termini, qua-:ue periodi apparentis huius libra ctis opportunitas , 8C ſercnitatis ¡llum obſeruatori per
tionis effent . Cui negotio prxter Teleſcopia Galilei, mittat . Tanta nimirum eſt Pharnomeni huius díuerſi
FOHIRDZI Torricelli , 8C Manzini , vel donata nobis , vel tas,quam Luna: Apogeum Perigeumq. 8C laritudinum.. ‘
commodataçalíud à Bauaro artífice nobis venditum om viciſlitudo, 8C quod potiſſimum eſt,librationis apparen
nium oprime inſeruiuit , non tam longitudine, etſi ea fit tis anomalía in hoc ªiuini opifici) theamo mortalibus ex
pedum 1 ſ. quam lentium vtrimq. conuexarum copula, hibent . Pro Libratione autem , ſimulq. pro Nomencla
\adeò feliciter aſſociatatum , vt quamuis totum Luna: ſal tura partium Lunç Sextum diagramma primo in pletiſq.
tem Apogeç diſcum fimul exhibeant; ita tamen illum ac ſinnle cum quatuor minoribus tiguris angularzbus , adie
fingulas eius portiones ampliſicent , vrin illis diſcernere Clmus . Wa: inſrà poſt figuras exhibitas explicabumur .
detur vel minimas partium etiam paruarum particulas, IV. Nomenclaturam porrò Lunarium partium non Nºnemz..
uas ab alijs vel non viſas, vel neglectas aduertimus . ex telluris
ctum noſtrariam
analogía: geographia,
indicatumvt, fecit Heueliusmb
deſſiumpſ~ deſe- tu"
: ſedàperſo- tium P",
Lu.
Eonia… verò dudum mihi conſtabar de diligentimpru
dentia,ac fide P. Franciſci Maria: Grimaldi in huiuſmo nis potius, non cuiuſuis conditionis, nec promiſcuè , aut nariü 1m
di obſeruationibus, 8C plus illitemporis ac valetudinis quaſi caſu diſttiburis , vt cernere eſt in Langreni plemlu— dº “IW
quam mihi ad id ſupererat, maximam laboris huius par nio; ſed ex ijs tantum, qui vel Aſtronomi fuere pºtiàs ’ª º
Grimªldin tem in ¡llum deoneraui . Ergo ille inſtauratis obſeruatío quàm Aſtrologi Genetliliaci , vel ex quorum ſcriptis an
“ª Sºfª”- nibus, pet plures annos ſumma circumſpectione, 6L affi tiquioribus aur obſeruationibus aliqua eruditio Aſtrono
Z'ªºl’", '²" duitare , contemplanda’. Lunar , nouus ſed felicior noſtri mica in Almageſtum noſtrum deriuara eſt . Profitemur
“ª""ª' faculiEndymion inuigilauit : Lunariſque facíei partes tamen , nos ab eorum errore prorſus abhorrere , qui fin
ºmnes magnas,mediocres,ac minimas ſingillatim Tele xerunt,aut Lunam ab alijs hominibus incolbaur beroum
ſcopiointuens; eaſque ſtatim cum Langreo¡ 8C Heuelii vel etiam alíomm mortalium animas poſt obitum in Lu
ſchemarib. que coram habere conſueuerat , comparans; nae diuerſa receptacnla , pro diuerlis meritis tranſmigra
deprehendit multa quidem egregiè ab ipſis peracta, non re . Regiones autem ſuperficiei Lunaiis , quee vel conti
pauca tamen ſupereſle- que aut addenda, aut quoad ſí nentes terras, vel maria, lacus, Paludeſue Bac. imitantura
tum, magm'tudinem, figuram, ſymmetriam , nigroris aut non à ſpeciebus Matheſeos , vt optabam , (id enim..
clariratis differentiam corrígenda ſorent . ltaq. noua, commodiorem minorum parrium nomenclaturam im
ipſe ſibi ſchemata, & alia atq. alía pi-:ecedenribus melio pediturum erat j denominaui 3 ſed ab ea Meteoricorum
ra delineans, non quieuit, donec veritatis quoad mini ſerè effectuum diuerſitate, in quam Luna omnium maxi
mas quaſq. Lunaris vultüs notas euidentiam aſiecutus ſi— mè ſiderum, ob viciniam cum terra , 8C multiplicitatem
bi viſus eſt . uoad librationis verò terminos, plagas, motuum ac fui partium influere credirur . Etſi verò in..
ac periodos, tam multa in hanc vſq. diem obſeruauit , vr hoc quaſi mero arbitrio aliquam analogiam ſecutusſum.
iuſtu m ex illis volumen conſcribi poſſet. Vapropter non ea tamen imburus ſum opinione , vr ſuſpicer nedum
etſi Langreno, Heuelio , Euſtachio cmeriſq. Selenogra exíſtimem, ¡llos potiffimúm effectus› à quibus prxdi
phís multum deber¡ profiteatur, & pra-rogatiuam tem ctam denominationem deprom pſi , ex illa portionc Lu—
poris vltro illis concedat, nec illis non przeuntibus tan nz pendere , putà niues ex terra niuium , ſomnia cx pa
tum ſortaſſe moliri aut perficere potu1ſſet: tantum tamen lude ſomniorum , ſiue quando terminus illuminationis
propriz ſolertiaz, fidei ac dili entiz in hoc ſtudium con ad illas peruenit, ſiue quando certis aſpectibus ab alijs
tulit , vtnec euidentiam ocu orum ſuorum aliorum tra fideribus irradiantur . Aamuis enim in hoc tbcſauro
ditioni poſtbabere poffit, nec ego, qui cum multis ex So magna vtiq. myſteria nature latent, non licet tamen no
cietate noſtra ipfius obſeruationibus ſubinde interſunad bis determinaus de illis figmentis, diuinorum operurrL.
miratuſq. ſum parem in ¡llo cum tolerancia prudentiam, contemplatione ad cerros limites indulta imprudenrer
quidquam in hoc genere perſectit‘ts (fi numeroſitarem abuti .
paruamm macularum , quz propemodum infinita vi V. Dixi me non caſu pradicta nomina diſtribuiſïe.; Eiuſdm
dentur , 8( vmbellarum quarumdam tenuiſtimarum ni in diſcum Lunar 5 ſïquidem in ſuperiorl circiter parte an- di/Ïfi¿ªliª
miam frequenriam confuſionis vitanda: gratia conſultò tiquiores collocaui , BC in primo ac ſecundo ferè Octan— ”º" “ſ"
neglectam excipias ) aur deſidetari aut ſperari poſie exi te plcroſq. l’hyſicoaſtronomos , in tertio 8( 4. »Se ad Ini- fªct* -
ſtimem . Mod de Scheinero quoq. noſtro in Solaribus tium qumti ac 6. reliquos antiquiotum ,- in inferior¡ par
maculis obſeruatis , Renatus Cartes 8C alij cenſuerunt . te , qua’. ferè quintum 6. 7. octauumq. Octantem com
Vtinam verò ſicut P. Grimaldus Dzdalea proſectò ſub plectitur . poſui recentiores . Prarerea affimratem , aut
tilitate atq. elegantia ſcbemata ipſe ſua delineauit , ita. ſimilitudinem vel temporis, vel ſtudiorum , vel ſectç, aut
ſculptorem praeſentem nactus eſiet , qui delicatiori ſtylo, huiuſmodi congruennas quantum fieri potuit affectatus
manuq. dulcioti in zre incidendo potit‘Is quàm ſulcando \um . Exempli gratià Metoni Euctemonem , vtpote ob—
vſus eſſet , 8C alicubí nigrorem diluiſſet: Cetera cnim.. ſeruationum ſocium, adiunxi; 8C Platoni familiares Teg
rectè reprazſentauit, 8C poſtrema exemplaria, que attrito therum , Timaeum , Architamq. neque inde procul Ari
iam poſt crebras impreffiones typo prodierunt , quoad ſtorelem adlocaui . Sicitem Eudoxo Calepum, Atlan
nigredinis 8( candoris differentiam, Lunar¡ ſimiliorem. ti Mercurium , Caéſa-ri Soſigenem , Hipparcho Ptole
prarſeferunt . mmum, huic Albategnium,Albategnio Alphonſum,huic
Delectu: lll. lam verò ex tam multis ſchematiſmis,& obſerua— Arzacbelem 8C Tbebir, his Purbachium , moxq., Regio
ſclnmmm tionibus ſex tantummodo ſeligere placuit, teſeruatis co: -montanum , Valterum 8C Vernerum ſubſtitui: Tychoni
P'º Sªfªªº— teris in ſepararum de hoc argumento volumen; Primum pariter Gulielmum Haffiacum,Hainzelium, Saſſeridem,
BMW" - pro integro Luna: diſco ex frequentioribus Phaſibus ad Longomontanum adpoſui : non ſecus ac Copemico
plurima reprzſentanda ſelectis compoſitum, ſecundum ſuos Rethicum, Mcrſtlinum z Reinholdum , &c ccrteros
pro Luna falcara, terrium pro Luna gibboſa, quartum &c pleroſq. IllIus ſectz, quos etiam de induſtria in procello
quintum pro binis dichotomijs , quales non ſemper s ſed ſo Oceano iactari porius tanquam narantes inſulas ob in
in extremis librationum termini: apparent . Etenirn ſi ſtabllitatem telluris ab ijs affertam, quàm conſiſtere ma
omnis varietas Lunaris ſaciei diſtinct'is ſchemaribus pin lui : ¿Sc ita in ccxzteris , vt erudito lectori confiderare lice
genda ſit, ne trecenta quidem, nedum (vt Langrenus_ bit. analogías non paucas affectaui .

Sequunmr Figure Selmagrapbíca , lºa/Z pagimm [mm 204. flatim infirena’e , nec
ají-ende , ſèd ſimul agglntinmdx, 'vel potiür ita include-’nde , 'vt extrabi
ci Lectora arg. '17720 ſimul aómtu /Mſircm' pofflm‘.

Figu
17W—-—
L- , * LA’ .TP—‘²5252.' ——~I- -e—-r W— - --N .-5 nui-"1"" , . ¡¡¡1,
y Í

_ *A
a Y"

Ñqr-,
SELENOGRAPHMPFRANCIFCI A
Optima ?Elm-copio explurizí'Luní phªan‘c/caü¡ ¡una Langrcnizſíſiª
carraxihcſ almíbar ad mim'mí Fania/l exº

@WD
(KV/,,4

"ªl“
m “"1
‘PL
,j "'iiii"…

oºI'L’
/ÍU z,
/
l ‘u

411M

Ñ' EL!…

El@e
,Dèèwo
z

_VJ
“L
“.
*<4

.-**ª' º
è‘.
\bfljbd
\I
O
OYE
“BANK"
El.?4‘
¿R

ª»@tºdº

oz,Y
;:Լ o)g
l
Y.
I e~
(¿ir/Inramctt zyxfflffiimalaíj. I.Fign ra l'IUª” AlmªQPCMJ-Vºuo
' Stanm puff 1- tomz’ ¡¡º
&e non ¿HP/cniluíy', Irſcxjyng l
ºf***._ ,'-..-.-'_...'cu:ç.....~._...…,.…_,,…7. .… Ñ. ª.. . ’ Jª— .u. _.-'

?MMM GRIMALDI SOC. [ESV


yijkuzgſiufiacfg,ctrjdliz ctcſelenagz pdrlimſirmauíl-zpartzm ita
ex, al' .pila/iba! elude/11mm Ji!“ d//CCIIIZU

¡¡iſ
"1"]
i
1
Nh'
'l ’lll

5;¡
…uu

Ñ
\‘TWÑ,

\NEWSD

MW

O
ª,\ O
º.x \Q
.QI.
GQ“
:º»-r-.vºr
D

VOJVMO P [0.~Ba}›t. Rita'oli


dominan Fonl’dnd J‘clI/pfflananiq
7711' Pa . .204..
-lpluribpgsril. confiru rra aifo [ff71.
o—.v la *r .'T_'I' —
.._ ¡-___,~h~'
” H I -‘ U ***'—

'

- \

ª o

l .

o
,'—
.,- .-—
*¡ 1--
k llllllll n‘
lll l'llLll .l"
º Prima Figura fit à… finiſtrí:
auremà dexcris,íta vc C
ſe mutuò rcſjï
V1. FIGI/RÏÏÍIQDNÚMENCLA‘TVR"
Nec HominesLunam ²incolunt n-OC Í’
Eu (13,1"
. .W—.r
' ¿a …QSL-q
3-.
' ‘ oauz .- 1

Afl l l ¡¡¡NUM/Illllllll/I
~ ¡SÍ Sºnªr-25810()

Il¡
- Ï

P º O "ªº-$57
"ªlſ, i r y ‘H

7 :x
fflfflffl ‘ª’e@ /l/I///,›-Ñicí
O

º ll/,v
¿5,3/7
,› l/"l/ l-'l
1/001

?$2
le? /ffl//ffi
l

…lll
li

IF Si‘e

º . I 0° É‘
W. BUHO?
' eMié@
- (,3 O oº \Ñr

. Gſ/chho
WOW?” ¡Tetu! /
dl’mlªífflíſiz/ffl'º @550 ¿o g ná?. º
/i / 'LL/\TOC n

ªªª"ª ?ª @º
' Blancan.
DNIIzuKirchQ, X h ſ

l º"tol
Q‘ ª FER ILL.,
“EMJS
o . _ ,º J
'g É Q¡,nº ºªèg Mªhºffla‘l
u v
\l Y' o

i Ñ- T L , z 1 g 1 1, l SNVLPO'M
X 10 20 4º 5'0 ¿º . _ mº\\\
¡[his agglutinata 3 ſcxta
Vtcúm explicanmr ,
\cſpicíanc .

{MTLÏBMTIOÑÉ
' c A
“LVNA
Nec Anim‘íin Lunam Want.
Y .

º S"
y '1." ªg e
VC¡— \ ª


/

è/ // _ \1
Q‘

¡l

nm_b,

¡um. ,'vy.

‘A

// u
?FEED gw
<9
>45“SI,,A l
¡m l l
'u
H‘ L’ s Ñ ’z' ¿z -
1"' ªª:- éèé ' 7, ”o 6)
"Il" 7 u "íª—1 -
\ j -~ ' s I' " _JN—

SNVJ—o
'O
lllI
¿e

ªArª'ºiºn- y_
A Lª@
'Pªrª Q
Won?? O eggs?) c.
~
A N J EE_ һ I:
Abilfedg'îgmgîîqS-T ,z
Ñr A @Lº-¿Y S k o
O I na º@.ª, ª, E us __
_ E:
=— ºª::
E É ì A.
…:5 e 5 @lª ~Joe s Cªrl¡ _ Í c ¿— Ned

- v _ I: us

t» Ho I' \
Umªg? ¿S‘P'c
O ª G
1/'v O › Ha ecíu
,z O g º
Nº’ cu . T3215!“ Muros
¡Ï/g, ¿ls Q
Ñ ‘
?>@ic us J I *
mpg? ¿cºrºllª

DO'IA l l
,I Ñ _J
Ñ: ,
20 12,0 14.0 150 180 2.00 Z
\ll-’IT‘ ‘l l I‘ "ſllſl‘\
[1"!I‘l ll i." \ 'I'll‘
\s
I'

\\
PPn~—~—~~~—~ -
.
LIBER .QVARTVS DE LVNA; 20M
Figura ſêqrminx, lic?: exprimario): oó/êmatianum rIIa’imc-mi: drſigmu , mm ¡¡¡mila MmmſIm:
4d confirma-*Ida Lime Iſpcritdtu, Ó- Lumm à Terra refltxum inpm‘tem Lam obſcuram .
7. Flig- Prº Lam z. Die 8. Fig. Praſ.circi:er Die

NOMENCLATVRA LVNARlVM PARTIVM


Pro Selmºgrapbia‘ P.Fr4m.M.Grim41di ciaſqugm-i l-Ó' 6.EM/t‘rxcta 45 ¿image/Ii Nºia' ducto”,
Ó* explican Ab cod-:m lió. 4. cap. 7. num. 4. Sjmmyma 'verb ada/im ex Selmagmpbid
Langrmi [item L , dº cx Headſ [item H, ¡ªnima/¡cantªn
l. O C TA N S Anaximenes Plato Menelaus l L. Langrmm Fabricius
Anaximander Aratus L. Pancirºlí laca: L. Maria Imp. Macrobius Fracaſtorius
Ariſtarchus Archimedes H. Lacm Niger Mercurius Plinius Fumerius Sªn!.
L Ball/Mfflàr L. Rama Thales Meſſala Arabs ‘— Plurarchus Geber
Clcoſtratus H. Cºr/¡ca L. Xenºpbane: Oſymandies Proclus Hipparchus
Ecphantus Archytas Theatetus Poffidouius L. Pure-mus Hypatia
Eratoſthenes Atiſtillus Timxus L. Lafailli . Seneca '- S. IſidorusHíſp.
l.. Haro Ariſtoteles Sulpicius Gallus Rab. Leui
z. O C TA N S . Sofigenes
Harpalus L. Brain Atlas Zoroa ſter Taruntius Mart. Capella
Helicon C ícen’ Antolycus Beroſus 4. O C T A N S . Vitruuius . - Metíus
Heraclides óticus Calippus. Ceplieus A rippa ç. O CTA N S .
-
Mulerius
Oenopides Conon Endymion A cuinus Abenezra Neander
Pitheas Maſfil. Democritus L. Endymim Ariadzus A ilſedea Petauius Soc. I. i

Pythagoras Epigenes Geminus , Beda A flaganus l’ontanus


L- PVR/:agºra: Euctemon Hercules _ Cleomedes Almáron Piccolomineus
Timocharís Eudoxus Hermes Dionyſius Exiguus Azophi Reítha
L Gaflèndu: L. [²01².0 Hyginus Fi rmicus S. Catharina Riccius
Xenoplnnes Meton Manilius Goclenius l L. Piccolºmin. Sacrobuſcus
a. O C T A N S . L. Ama/ſ? L. Ifisbella R. Iul. Czeſar' S. Cyrillus Alex. Santbechius
Anaxagoras Philolaus H. [tz/uh Bcsbicur ' Langrenus l S. Dion ſ. Areop. ‘l Snellius
c 2. Ste
ao; LIBER {VARTVS DE LVNA.
_ _
Steuinuzz Blanchinus Malapercins Sºc-.I. Vernerus Mormus Egnanus Dance:
Stiborius Cabatus Soc. l. Maurnlycus Zucclnus Sªn]. Munoſius Euſtachius
Tatius Clauius Sºc. 1. L. E/Zmſi: D. 7. O C T A N S. Origanus Galilzeus
Tlieon Seniºr L. Maximilianu: Moretus San]. Ba erus Phocylides Grimaldus Sac. I.
Thcon [uniºr Curtiüs Sac.). ‘Mutus Bu lialdus Proſatlus LLacm Pºſfidºm¡
S. Theophil’ Alex. Cyſarus Sac.). Nonius L. Medicª Rotlimannus H. Palm arcaus
VendelinUS Daniel Bartol...S'.1. Orontius Byrgius Scliikardus Hortenſius
Zayurus Femelius ' Pitatus Campanªs Sçhillerus Heuelius
6. Ó C TA N S . Gauricus Piriſcus Capuanus Vietae Keplerus_
Albaregnius - Gemma Fiiſius Ptolemasus Cichus Aſcul. Zupus Sªc. I. Lansbergius
L. Ferdinand. Imp: Gruember er S.1. L. Innocemnu X. Crugerus 8. O C TA N S . Linemannus
Aliacenſis ' Gulielm. aiii.: [-1. Mon: Sypílus Deriennes Sac. 1. Anton.Rocca Milichius
Alpetragius i Hagecius Purbachius Eichſtadius Beſſarion Mole-\ius
Alſonſus Rex Homelius Regiomontanus Fontana liilly Sac. 1. Reinerus
L. Ludom’c. XIV. Kircher Soc. I. Saſlèrides Gaſſendus Lardanus Reinboldus
Apianus Licetus Scheinerus Sºc-.I, L. Annulm Neptum' Caualerius Rbeticus
Arzachel Lilij fiar:: Schomberger S. 1. Hainzelius Copem icus RiCCiolus Sªn].
Aizet' Sºc. I. Longomontanus Sim pelus Sºc-1. Herigonius L. Philippm 1V. seleucus _
Barocius Maginus Stcrflerus A lunctinus H. Man: Annª Simon Marius
Bettinus Sªc. 1. L. Vzfili; Tannerus San!. Kriſtmannus Cuſanus _ Sirſalis Sºc. 1.
Blancanus Sºc. I. I Manzinus l Valtherus Merſenius Dominic. Maria Stadius
_II—-I—--o—I—ª—-I _

\
NOMENCLATVRA LVNARIVM REGIQNVM
Adicct’º numero Octactnmm, ad qua: pertinent.

lnſula Vêtorum 8.1 Mare Humorú 7. Mare Vaporum ;. Peninſula Fulmi- L. Term luli-'tie l Terra Sanitatisç.
Lacus Morris z. L. Mare Vemtum Oceanus Procella- num 7. Terra Fertilitatis L. 'Tcrm Digmtam
Lacus Somniorú ;. Matelmbrium 1.2. rum r. 8. Sinus \Eſtuum 7. y. 6. H. Aſís pars _
L. Lam: Scienn'a L. Mare Auflriací¡ L. Oceanº Philipzzicu: L. S¡nur Mediur L. Terra Dignimtir Terra Siccitatis
H. Palm Hyperbarca Mare Nubium 7. H. Mar: Eªum í H. Mare Hadriatirñ H. Aſí-I 1. z. .
Littus Eclipticú 1.8 L. Mare Bºrbºnicum Palus Nebularu 1. SinUS Epidemia- Terra Grandinis 2. L. Terra Honor:: '
L. Linus sz’lippicum Mare Nectaris ſ. L. Terra VirmtiI— \um 7- Terra Mann:: 4. y. Terra Sterilitatis 7
Mate Criſïum 4. L. Sinm Batªuicm Palus Nimboru 7. L. Mare Pºpulªr-um L. Terre Temperilia Terra Vitz z. 4. --~:D-,-—.—

L. Mar: Cafin‘um Mare Serenitatís z. Palus _Putredinis 2._ SinUS [ridum 1. H. Calcbir L. Terra Sapiemia
H. Palm Mamª: L. Mare Eugenianíi l’alus Somn‘l 4. L. Sinn: Gaiman-¡cm Terra Niuium 2.. H. Sarmalia
Mare Fecunditatis H. Mare Euxinum L. Ae/me’a Bamelr. H.Sinm Apollinis L. Mante: Auſiriaci Terra Vigoris 4. 7.
4. ſ. Mare Tranquilli- Peninſula Delirío- Sinus Roris r. H. Italia Apenm'nm L. T:rra Paris
L. \Mªrc Lªngrem' tatis 4. mm 7. , L* Sima Principir Terra Pruinz 1.
Mare Frigoris 2.. L. Mare Belgium¡ Peninſula Fulgu- l Stagnum Glaciei 2. L. Term Labori: '
LMare A/Irºmamicíí H. Euxinm 111m 7. Terra Caloris 7.- H. Mauritania
I

h
paludes , vel ſyrtes,-ſcopuloſue, aut riuos 8C ilumina , aur -w—-4--..—4—9-0- -

Hiſioria Selmagmpbim ex ſclecti: 05ſ” inſulas Vel peuinſulas , aur magnas deniq. telluris noſtra:
:imibm indican. continentes ptçſeſerunr. (Datum tamen adhuc inſignio
ra quoad numerum aduertimus . Primèm quòd minimç
Primum
Vl. Aculz faciei Lunaris Antiqua: Vocanturxqua: quredam maculse confertim in oblongo quodam tractu nºt-w' i”
M nudo oculo abſque tuboſpicillo diſcemun ita fibi proxrmefuccedunt , vrvel Imperfectiori teleſco- …mªn-¡
tur , 6C Maria grandia imitar¡ videntur. Nouae autem.. gmvel longè à termino vniuerſalis illuminationis ſpe- ¡mmm,
Summs ar macular ( quas demceps ſimplici nomine macularurm atç, videantur velut radiorum quorumdam ſulci : inter
gume‘n’ bi. nominabimus ) ſunt que nonniſi teleſcopio ob ſui parui quos inſignes ſunt, qui ex Tychonis macula tanquam ex
flªn" Sale. tatem diſcerni queunt: quarum plurima: rotundam., aut ſui origine per tertam Fertilitaris, Calo¡ is occ. diffundun
nograpbiu oualem figuran] affectant: ſiuc illee ſint tota aut ſernper, tur: quos aliqui ſectíonibus melopeponú, à flore vel roſa
ſiue partim 8C aliquando obſcurae. ln vtn‘ſq. aurem tribus -_ _ipforum inchoatis aſ'ſimilant. At ſí in cófinio illuminatio
Belgicus, prçſertim noſter,mira 8C notatu digniffi ma an— . ms ſpectentur perſeófiorib9 tubis, vidêtur macular inmce
nis proximè elapſis depreliendir, tllm quoad numerum , diſtinctzemon ſecus ac in via lactea ſtellarum congeries.
figuram , magnitudinem , ſitumq. rum pracipuè quoad Secundum eſt , quòdmaculis quibuſdam alice minores &ªmª-Ñ.
coloremnigroris aut clariraris , &e viciſiïtudinem luminis fic adhxrent vel mnexz ſunt,vt gemma: annulis : cuiuſ- “5.1,,
ac vmbrarum, eminentiam aut pro nditatem, adeòque‘ . modi ſUnt maculªr, Hipparcbi,PtºIem.ci, Purbac ', Ha
‘ ‘ aſperitatem ſuPerficiei Lunaris; denique ac potiffimüm.. ; inzelàï,Gaflmdi,Stdefleri,& Gemma Frisgzve ſicin
quºad Librarionem apparentem globi Lunarís Circa ſui ſertmvt portio vnius alterius ſibi ferè :xqualis portionem
centrum; Se quadam quidem omnibus phaſibus com obtegat¡ quales ſum Euff: man cum Mclºne, Purbacbiur
munia ,guardam propria Luna: plena , vel dichotomar › -. ' cum Regiomantana, 8L V¡ete z aut circumquaque minori
vel cornicul‘ntz , vel ibboſa: . Hac autem alIbi ſuſit‘is bus coli-Trentibus baccata: , aut ex parte coronam", inter
explicandmhoc verò oco quantum’ſaris eſt , parciàs de q'uas cernere eſt Cleamedem , Riccialum , ¿Y potiſſímüm
libanda ſuni . q ' , _ Tycbomm; Circa quem tot monticuli 8C valliculze, vt iux
Num… Vll. Vmerus macularum nduarum in lenilunió . ta viciſſirudinem illuminarionum aliquando macularum
mandan? ' Langreni bactenus non_ excedit C LXX. in frequentium roſam, aliquando vnum continuum lacum -' ,
Lun¡ . Heueliano autem DL. in noſtro demum DC. non quòd przſeſerant . Tertium eſt, quòd maculis qUIbuſdam ve Tn-n'ñ' m
plures non adnotauerimus, ſed‘quia reliqua: ob ſni par lur in vteris inſunt vna vel plures minores , quaª vmbel— ::dile . v _
uam profunditatem aut eminentiam,aut certè exilitatem lam ſuam versüs eamdem parrem proijciunt, ad quam..
raro , nec nlſi cum primò aut vltimò lumen Solis atti e º*ºªp-
-—"
vergit vmbra‘macularum eas includentium‘: tales ſunt
rínt diſtingui poſſunt: que¡ ſanè innumerabiles ſunt,a eò Herculml’offldºniurſlauim 8C alía: nonnullze . Quartum
vt tota Luna? ſupcrficies nobis conſpicua , his veluri gle eſt, quòd aliqua: in maioribus item ſic incl'udunrur , vr Quinª'
bulis aſpera ſit ſeu ſCrupea, aur crepidinoſa . Pra-ter eas tab-'la .
7-.
vmbram ſuam in partem oppolitam vmbra: includen
partes maiores,que maria,finuſue mai-¡um, vel lacus,vel rium proijciant : videlicet Ara-abel, Thebit, Billlſdlduh
Gaſ
LÍDER .ªVARTVS D E L VN A; 2'05 ~z~
Gaflêndm, S. Cab-Irina , SS. 7' eapln'lm- O' Cyrillu: Ale ribus Tycbº ab Auſtrali margine abſtare cernebaturin
xandrini, Mauroffiun Perauim, Langrmm , Picea/ami* terſtitIo quam minimo, nempe quantum inter centrum..
¡¡¡unª neu!, Cºpernicu: Tbebirb Ó‘c. ipſius 6C Pimtum intereſt ; ali)s autem quammaximo, vi
inflabili.- V…- F Igura nouarum macularum plerumq. rotun delicet aliquantulo plus quam interſit inter eiuſdem cen
m. ditatem aut ellipſim affectat , fed m eàdcm, trum ac Bulliala'um . Quemadmodum Plato à margine
macula non rarò apparcnter vanatur , ſiue ob libtationê Boreali Lunar quandoque recedebat minima intercape
globi Lunaris, ob quam accedendo ad margines Luna dll’lCzſCd paulò minori,quàm eſt ſpatlum inter ipſum 8()
ris diſci coarctari, recedendo aurem dilatari videntur,vt .Anal agºram; quandoque aurem maximê , hoc eſt pra:
crebrò videas in Platom, Zarca/Irª, Endymiam, Grimal— ter prtdictum ſpatium tanto adhuc interuallo z quantum
eſt duplum latitudInis ipſius l’lalºmct: : Qlo nimirum.- indie-'ñ Li
da, Ricciºlº, Langrmo, Pizifimquod ipſum euenit in grá
dioribus atque antiquis maculis , p'utà in Mdri Cri/ium, argumento coepit ſe prodere Libratio Lunaris globi à lennºn@
Mari Humºrum , Sinn Rªr-ir, 8C Palude Somm' ', GDC) Borea in Auſtrum, 8C ab Auſtro in Box-cam . Neq. hic ti- Bm* *º
ob diuerſam illuminationemqua finvt macularum mar— nis mirabilium: :tenim non obſcura librationis indicia “Mmm '
gincs quandoq. contínui, quandoq.ínterrupti ac diſcreti versüs alias quoque plagas nacti ſumus . Siquidem Zº— nda-5 L¡
in particulas aliorfum pertinentes ,ezq. aur motilatç, aut maſ!" 6C Endymion nonnunquam deſctuntur versús 5…1…, \
biſectz appareant: fic Lam: Pitati quandoq. non lacus limbum tertij Octantis, vt Zªrea/2er vix, ac ne vix quidé mn’ alias
continuato littore à mari nubium diſiunctns, ſed tanquá appareat. lrnò nec Endymion totus , \ed ſui margine ſu— plazas.
portusmec oblongusJed rotundus viſitur-,Gaclanim auté periori detruncatus conſpiciatur . Aliquando è contra
alíquando inuerſum ſcaphium imitatur : ‘fic Ariflarcbus tiò vterquc non folüm totus, \ed inſigmter à limbo Lunç
aliquando Satumum in czrlo tricorporem comitibus ad temotus videtur , 8( Endymian quidem tªnto ínteruallo,
latera coniunctis 8C aliquando diſiunctis çmulatumïc ipſi quantum eſt ipſum inter atq. Herculcm. l’ari diſcrimine
eíus comites nunc marginibus continenter terminati ac acceffuum 8C deinde receffuum mare Humºrum , &Lª
velut Lunulaemunc veluti alEE z nunc tanquam digit¡ ex maculze term Calºm ,alternatim abnuunt à limbo ſep
tenti, 8C quidem intra vn um alterumue diem conſpícíú timi Octantis, vel ad illum annuunt . At verò alijs vicib.
tur . Demum quzdamquz plerr‘Imq. rotunda: notantur, Librationis huius plaga: versüs primum Octantcm aut
nonnunquam tamenmimirum in plenilunio,hexagonicz oppoſitam illi pattem innotucrunt . Nimirum Harpalus
fiunt ; vt Cºperm'cm s fruto/llama, Timºcharis . Nec il à limbo primi Octantis aliqnoties diſ’titit quantum pl'çcí
lnd ſilendum, V¡Irun-'1' maculam modò continue' rotun sè eſt inter ipfius cétrum 8C prOXImú littus’Smê: Iridum;
dam,modò in radios diſcriminatam, modò halonis clan aliquoties aurcm dnplo plus. Conrtà Piçſcusqui à lim
guido ſplendore coronatam exhiberi . v bo Luna*: frequentcr abſuit quanta eſt erè longitudo
¿XF-"¿2“ IX. Agnitudovera macularum pendet ex vera _tº-j mari! Uri/¡um , non rarò tamen abſtitit tenia tantum
› . PP ' tius globi Lunatis, aut circuli in eo maXIml modo pre-:dictar longitudinis parte* Tandem ficur exem
"I‘ll “U"
ricm: .
magnitudme, de qua ficut de altitudine LunarÍUm mon pli gratia Lang-ren¡ macula quandoq.diſtat quita eſt ma
tium , vide quee dicemus inſrà , nempe Scliolio capitis 8 xima latitudo paludi: 0mm' z quandoque duplò magis ;
Magnirudo vcrò appªrens ob eafdem cauſas variaturz ita ín parte contrapo 1ta lima Ecliptimm . cum magna
ob quas figura ,ob libtationem ſcíljcet , aut ob ¡ilumina parte proximi maris aliquando enaneſcit ex oculis, ali
tíonem diuerſam : proinde ex dictis paulò antè de figura quando fit manifeſtum .
petete potes non pauca exemplawel etiam ex primo No vel-ü… quamuis in ſitu conſtanti non paucaruui.- Mmm,,
tabili de numero maculatum . Sed prxter dicta de figu— macularum aliarumue partiurn corrigenda fuer-it nobis profit- ma
ra mari: C"z/¡um 8( Humºrum , etiam mare N:Hari: Selenographía Langrem,Heuelij,Rheitenſis , Euflachii , mln-n":
alias littore à S. Cathurim¡ ad Fracaflºrium extenſo Sirſalis, aliorumque,vt comparanti ſchemara cum ſche- “Pªd "ª"
terminator, vt in primo ſchemate cernitur , alias amplia matibus liquidò conflabit; caueat \amen obieruator ne ſº’ "Mº"
tum littore eodem velut vers us ter-ram Fmilita-n“: re ob diuerſum maculamm fitum , quem fortè in aliqua_, ªf‘ "7.1 ‘ª
cedente, vt fit in fluxu 8C refluxu . phaſi adnotaueiitxxtemplò hotum aut noſttam Seleno
Sim: ma. X. Itus macularum vi librationis Lunaris miro mo graphiam vitioſam putet: cün: longè maior pars huius amm.
‘ªlª'ª _íª'_ do 8C frequentiſl'imè variatur , ſiue Illas inter ſe diuerſitatís à libratIonis in diuerſis phafibus anomalia ,
²²'ſ‘, 'º', L‘ \e compares, ſiue cum cétro aut limbis alijſue plagis Lu quàm ab errore obſetuatorum paulo diligentiorum pro
‘"Ï‘º’ª’ naris diſci . Cuíus varíetatis innumerabilia exempla ſup cedat ; 8C quod vnus in vna non viderit , alter tamen in
"ªª" petunt, fed perpauca ſeligemus . Primim itaque in ea alijs phaſibus opportunir‘ls aduerrerit . Et hinc pariter fa
dem recta linea ſzpius vidimus Aliacmfem , Blancbin¡ , ctum eſtm alium fitum maculz aliquot obtineant in pri
«SC Vermrum -, item in eàdem recta Platºnem,Tychº›zem, mas: ſexta noſtratum figurarum , & alium in z. 5.4. 8:
6( Clauium ; 8C in alía eàdem Maurolycnm modò cum.. quinta; ita exigente phaſiú ac librationú diuerſirate. Ipſa
Hªn-cliº, quoq. latitudo Lunç varia,cauſa eſtNt etiamſi Lunª ſit in
modò cum8CAlbalegmſiº
Pili/cª , modò cum Agn'ppa 6C quos
Ari/lote!:
8C Matan: collatum: ramen› Nonageſimomcc totus ipſius diſcus, nec macular-ú con
paulo poſt extra przdictam lineam euidenti ac norabili ſpeaus ſitum eumdê reſpectú Verticnlis plan¡ obtineant.
flexu admirati ſurnus . Eumdem porrò Maurolycum nó Xl. COlor Macularum ad nigredinis GC can doris ſpe- Cºl-nó du."
rarò magis diſtantem à Valthcrº quam ab Hameliº , nec cies reſtringítur: \ed 6C ipſe varius eſt, ſiue Vná Nºx vf'iª
femel ab ijſdem çqmdiſtantem aduertimus : ſicut 8C Ric cum altera , fiue eamdem cum ſeipſa diuerſo temporp 'ª‘ -' “"ſïª
cwlum, Grimaldi¡ modò propiorem 8C Borealiorem mo— comparesmam quaedá ccrteris panbus ſempcr ('untaliis “ªſ‘
dò remotiorem & minus Borealem . Sed 8C Hai-palm candidioresa'nter quas lucidiffimè candicant Ariſlarcb’
alias in ipſo meditullio Sinú: Rºn": emicuit , aliàs nUtan \Html-m!, Proclm, Dianyfiu: Exigum, Limmmmm ; vel
te Lunç diſco vers {is Pytbagamm vel Xenºpbanem , &U contra nigriores , inter quas ſunt X010 barrer, Plato, Za—
latitudinem prxdicti ſinüs contrahente , apparuit mulcò rºaſèer,Herme:,Gºc1miuI,Pimtm,Kri mánaLÓ'Grimal
propior ſuperiori littori , Demum iſthmus interiacens dunquç proinde lacus quidam potius quàm montes aut
ſinm' Rºm , ¿5C Frigorí: , aliquando propiüs abeſt, ali valles videntur . Inter maiores vetò partes nigerrimi sút
quando longiüs à Platºm . Sima Ae/qumó’inu: Rºrinlk Lam: SamniºrumRurſus
ai… urü. Secundò Collata: plures macula- cum Luna: roÃiori ezdem macular aliquando ſeipfis obſcuriores aut Clario
dem w.- marginedncredibili anomalía permurare ſitum pe ara: res euadunt,prOUt minus magiſue à lumine Solis directo
n‘u: nſpe. ſunr , Sed ſelectis inſigmoribus exemplís, mare Cafln'um vel obliquo reflexoue illuflrantur -, vel pròut cauitas i ſa
‘ª‘ "4'15 ſeuCrifium à dextro Luna: limbo diſtitit modò minimú. rum magis minuſue profunda ,aut ma is minuſue cui
"ª" Lªº‘- ſcd vix mim‘is quam per quartam fue; latitudinis pattem; gata ſulciſue aſpera eſt º, ideòque diuer_imode idonea ad
modò maximè , ſed vix magis quam per tres quartas ſuç terminandum ac retorquendum lumen. OÑUO in genere
item latitudinis partes . Par-¡ter Grimaldi macula à fini cuidentior eſt varietas Ariflarcbi, Plarºms, Endymionis,
ſtto Lunze limbo diſtare viſa eſt cum minimum interual Pº/ſidom'j 6C Vitrumj-,ſed adhuc notabilior efi,quz in ma. ~
¡MN-¡‘- u_ 19 vix minore , _quam fit ípſïus latitudo -, 'at cum ma ri Vapªrum 8: ín ¡¡alude 80mm' conſpícitur. Hoc em'm...
‘…Ñm Ximc , paululo mmore quam fit triplum latitudims eiuſ mare quando rccenter illuſtratunparum in colore differt
.5 º,… ¡Ñ dem: Qua ratione deprehenſa eſt Lunaris globi libratio à propiore terra; nec iflhmus, qui illud à mari Serenimri:
\Otraſum ab Oriente in Occidentêêc viciffim.RurſUS ali15 (empo alias ſeparat,videtur intetim ſe'parare . Palos auté Somni
o“. cum
2.06 LIBER .QVARTVS 'DE LVNA.
cüm recens eſ’c ab illuminatione ita ſulcís exarata fpecta uz maculz à continenri ſplcndida: Luna: parte notabjli
tur, vr :amen candidiora patear , quàm cum pridem il interuallo díſiunctzdumine Solis ¡am vel adhuc perſun
iuminata fui: . Prçrereà o long¡ I‘ll¡ tractus muriunzTrzï— dumur ob fui eminenciamweliquis depreffioribus \eu ca
quillitati: & Facmzditatis, au( Ocean¡ Proccllarum z qui uíratibus mariumzſeu magnis vallibus I'n obſcuro ¡metia
ſyrtes prolíxè cxrenſas imitamur, candidiores in p]enil'u~ cemibus . Cuius (pecimcn vide in figura 1.. 3.4.5.8. 9- Io.
m'js quàm extra,ideòq. cuidentiús obſcruanrur : càm ve Sic S. Carbarina Circa diem ſ. Luna- priús illuminarur ›
rò fectio íllumínaríonís ad eas peruenerir , obſcurifflmz quam mari: Nectarir portío ipfi propior, eiq. ferè duplò
fiunt , quod eſt non leue argumentan) maioris profundi maior . Quan-m eſt quòd aliqui terrarnm exactos prqpe "Nºªm,
ean's, quàm prçdictorum marium . Horum fpecimen ha ſectíonis lineam vmbram adeò reriam m vrcma maria...
bes in figura z. z. 4.& ç. iaciunr, vr pais illa marium nullatenus com' ¡cua ſit , re
Deniqmaculç allqnç ipſa continente lucidiores appa liquis interim cóſpícuís, quamuis rcmoriori us. Id quod
rent. praeſertim in Pleníluníjs, quod tamcn noſtrç figurç luculcnrifflmc‘ obſeruauimus in terra Niuium , vbi non
non exprimunb ne illa vmbellis rota obnubarur . ímmerírò Langrenus montes Auſïríacos , Heuelius au
Secundarium aurem illud lumen,quod à \crm in pmê tem Apeninum collocauir: Sectione enim prope ipſos
Mu :al: tranſeunre,ín prima quidem Dichotomia ( cui noſtra fi
I "¿ª ¿o lª" Lynx Obſcuram reflectimr, vtcnmq¿ reprzſenrarurà no
m…, ¡mL bIs m 7.8C 8. figura ex rudrnmnr_xs primarqm obſeruario ura ;.deſeruir) rractus ¡lle monrmm horrenrixlïmè inú
¿º ,Ñ …-ſi_ num deſumpraztunc vero ea ſic llluſtrata v¡detur,vr enam Érar Pronllofi Ocean¡ parrem ab Eratofl/:zem ad Cºrumè'
file.: , parrium obſcuriorum, quee maria dici ſolent, díſcrimina extenſam, aut propiorem parten¡ Paludi: Pulredinu, vel
in ſecundario ¡llo luminc , oculo etianynudo appareanr s I’aludis Nebularum au: interiecti maris -, in fecunda au
dummodo Luna ſir ¡n Signis recta: Aſcenſiom's aut De— tem Dichoromia ¡idem montes tcterrimè obſcuranr ſu
ſcenſionis , vr Sole ínſra horizontem valde deprell'o ipſa biectam partem de mari Serenimi: à Calíppo ad Sulpinï¡
ſupra illum valde cleuara luceat. (Dò verò pets obſcu Gallum porrectam , vt in figura 4. expreſlum vides . Sic
ra magis díſtat ab ea, qui Sol dircctè illuminaneò minus lírrora Maris Crifium propiores ipſius partes , & lirrus
obſcura Cſtaïs’ in alrero limbo lucído annulo terminator . occidenra le tem Sanitam orientalem mari; Tranquili
XII. Mbrarum porrò à maculis modò in hác,mo tan’r porríonem, & lirtus occidentale terra Pruina Summ
’V dò in illam plaga… proiectarum viciffirudo › lridum accedente ſectione intenſiori vmbra obnubunr . \
Vmbran'i qux vr non pauca ex hactenus dictis, aſperitatem fuper Et omnia penè lirtora idem prxllant , vnde eſt vt in figu
.à maculi: ficiei Lunaris 8C ¡¡¡requalirarem ,terreſtri perfimilê, euín ra 7. & 8. obſcurarze Luna* pars, fit adhuc obſcurior pro
Prªiª-¿Tªrª cininrer przecipua phznomcni huius ſpedacula non ſine pe parrem Luna: ſplendidam z nempe ob prredictas vm
ª? 4-Mª-ª- incandítare oculos ¿Y contemplarionem intuentium ad bras , 8C non tantúm ob luminís à terra rellexi , ad com
“Ñ ,Pªlª ſeſe rapit . Generarim autem vmbrz ſequaces eminen— parationem maíorís luminis, euaneſcenuam .
'º‘ªfflº'dº tíotum parrium , ab ca parte proíjcí incipiunt , qu:: .Solr' XIII. Mínen ria Sc Profimditas maior minorue par- ¡ªlgunſ-'
eminentes illuflranri obuerſa eſbêc porrigunturin oppo rium ſuperficie¡ Lunaris ,, ex dictis hactenus ‘Y‘ ó' ºf!"
ſitam parrem . Qgproprer plurimus illarum numeros de illummarione 8C vmbris cena reddit… ,- ¿$4 confirma- "9"_ fª?"
ab Occidental¡ Lunx parte exoritur, 6C in Orientalem.. tur ex admirabili illa aſperitate atq. amſi'actibus, qua: in fi"ºff Lª"
proijcitur à Nomlunío vſq. ad ſequens Pleniluníum ,- ſed confinio parrís ſplendidze 6C obſcurz extra pleniluniaª "ªm '
à Plenilunío ad ſequens Nouilunium , vmbrarum exor ſpectantur releſcopijs etíam non perfectíffimíªòc indi
Vmª'ª'ª díum cernirur in macularum parte Oriental¡ »Se vmbra: canturm figurís 2.. z. 4. ç. 8. 9. r o. ln plenilunijs autºm.,
‘F‘P‘Í‘"? ipſae extendunturin Occidentalem ;donec deficianr vel fi Luna notabilem laritudinem habeat z apparet margo
‘17,?: Circa marginem maç‘rlla: occidurrm , vel circa Inedírullxú Borealís inſtar teme denriculatus, ſi larirudo ſIr Auſtralis;
num?" ¡Faculcr, prom proplus aut longms _abeſt Luna a Nouilu vel margo Auſtralis, ſi larirudo fit Borealis . lmò in ple
mo. Qlemadmodum ſi ln Plemlunm Luna mſigm lauru niluni)s aliquandmòc extra, libratione id ſerente,in lucê—
dine ab Ecliptica Boream vers L‘Is vel Auſtrum decliner 3 tibus Luna: limbis nó ſemel vidjmus inazqualitates quaſ—
vmbrze quamuis tenues cx ea macularum parte oriumur, dam , releſcopio ramen excellent¡ vtenres, quamuis non
qure remorior eſt ab Eclxprica , Sc in cam, qua: propio: ita magnas» proprer earum multitudinem , 8C cohatren’
eſt ,abeunr . At fi Luna plena lumine ſuerit,& poriffin ¡film tíam; &e quía ceffar comparario illarum cum mari aliquo
ſi runc quoq.nullam vel inſenfibilem latírudinem hnbue vícino, quee aliàs procul à limbis ¡uuar zflímau'onem de
rír ;nullum quoq. aur vzx ſenſibile vmbrarum .veſtigium illarum alritudine . Ex eàdem prominenu‘a fit, vrmulta
apparer .ln noſtra ramen Figura r. 8C 6. quia ea non efl: maríum lirtora,quç alioquin ob diſtantiam à ſectione lu
vllius nedum vníus Pleniluni¡,ſed vclut ex duabus dicho minoſa , non lucerenr à Sole , luceant mhIlomInus,extr2.
tomiis conflarawmbrz parris ſiníſtra* in dextramchc dex G velur anſulz reſulrantes . Mons aurem S.Carharm:c 8.
trz in ſiníſtram rendunr , «ZC in medio aliquç emínamur. 6C aliqu¡ ín terra niuium r z.mílliaribus Ira]. arrollunrur ..
De admirabili aurem illa vmbellarú proíe ¡one à mi XIV. QVod ſpectat ad notabilia in fingulis phaſibus, NOÍIHÏÍJ
noribus &C intra maiores maculas incluſis facta verſus multa hactenus dicta pro huius compendij in Lun‘
eamdem partem,ad quam vergunr vmbr:: maiorum,aut anguſtía ſufficiunt.Addendum ramenffialcarx Lunç COl‘- Cºm-'tula—
verfus oppoſitam , ſau's dictú dum de Numerº in :5. 8C 4. nu Auſtrale tanrò prolixius quàm Boreale , licèr gracxlli- "ª Plª" D
Notabili . Hic verò quatuor przterea notanda ſunt . Prí mè tenuiffimarum vclur gcmmulamm flexu excurrcm "fi“ *
l-NºªW‘ mum quòd margines eiuſdem maculçSoli propiores ple aliquando, quanra eſt latírudo mari: Crifium z 8C in Ple-.
d‘ P'º“" rique priüs illuminarí incipium, deindc remon’ores, inte m'lunijs quaſdam maculas inuſitato quodam aut citcello
fr‘íxg’m rioribns inrerim cauernis ſeu vallíbus nondum luminp lucis coronari, ªut nucleo íntenſioris lucis intermicarewt
' fruenubus , fed arction 8C oblonga adhuc m vmbra latê in Bull-"aldo, MmelaoJ’itruuiº @“an Dichoromijs aurê,
tibus -, qua- tamenhaud ¡ra multò poſt paulatim lumen., ſeu Aadrarun‘s Lunç, ſectionis lineam nec ſemper, nec
ſucce ſſiuè recrpiuntzvel contínuarim lumine perfuſauvel plerumq. bifariam diuidcre Lunam in illis partibus , quç‘
diſcretim : ita vr quxdam velur cuſpides rupium tanquá in noſtro ſchemate primo aur ſexro ſunr I'n diametro di
puncta lucida ex illis vallibus emergere in lucê incipiàr, ſci Lunaris ; fed cum alía linea extra centrum rall'um fi
aut ibi velur camp¡ emínentiores ex medio vallxum ad gurarnm poſim coincidere: 8C aliquando quaſi Pªralle—
ſi-"ÍÏ u
huc nocteſcenríum exiſtant . Sed pradictª: CUſPIdCS eu¡— lam elle lmeç G K ,aliquando ab ea ſecari, prour ſerrlí- .. .
dentiús ac dium‘rs intra circumiec’lá vmbram eluceſcunt, bratío non ſolüm in Orrum Occaſumqſed 8C in Boream
fi ſint ex illis. de quíbus in rertio Se quatro pmdicto No Auſtrumq. vel in alias plagas .
_è-Nmòih rabili . Secundum eſt,quòd ipſimet mai-gines macularum XV. lbrarionem aurem crebrò hic nominaram, tanta
maiuſcularum non continuara luce illuflmri incxpíunr , eſle,vr intra vnum circirer menfem integra íp- - ~
fed tanquam collium in circulum diſpofirorum crebra ſius penodus abſoluarur,redeunte cádê macula ad eumº
CICUmina diſiunctim illuminantutavr perſectíori releſco dem límbum , à quo maximè recefferar , 8C videantur de
pio norabis in Hipparcbªylºtolemam Albªtegm'a, .Alfonſº, ſuperficie Lunari gr. círcíter 207. cúm alioquín viden' fi
Purbacbio , R cgiºmantanº, Valtberº , Platano Langa-mo , mul non poffinr de ipſius hemiſphçrio nifi gr.r79 ;.ofléá pl
¿Mmm, ccrtcríſq.huiuſmodi,& quandoque in Tycbam. Tmium derur Cap-9. librí huius; vbí eriam de varíarione limlrum'
eſt quòd dum linea ſectionis ſplendidam Luna: parrem.. ac nodorum, 6C de terminis periodi libraroriz , SC vtro
continué ab obſcura dmídir, ¡menm \amen multa* par rumq. anomalía : qua: hic indicallſie ſufficiat . r
CAP.
LIDER QYHRTVS DE LVNA‘. 2.06;
*SC ſitu s inconſtamiam 8( leuiratem fabella: huius potit‘m
quam opinionis redargui: .
Secundà aliqui apud Plutarehum , libro de facie in or- z. opínío
be Luna: , 8C Aguilonium lib. ç. Opticorum diſput. porfin-'tm
CAPVT VMI. prop.56. adfcríbun: has fallaciar , au: affectioni visús ce
denris fplendori pra: imbecillitate . Verum cum omni
De Lim-e Figura , @y Wide): ea [im Ma bus ſiue nudo oculo , ſiue ſpecillo Belgico ſpectentum‘k
in eodem femper fitu , figurà &o non poteſt niſi ſallaci
cula: Antique ac Nºme , (7* .Trent-e ma ter fallacix hoc l’haónomenon tribu¡ . Deinde v: argu
mentatur Plutarchus-,rale quid potiüs in Sole videremusI
gnitudinir , De?. Luna AſPeritatiz’mr, cederemufq. maximè fulgori eius . ſic v: maculas pra:
\Plªntióul UC. randes abfq. vllo artificio in eo notaremus; quam in.,
unª, cuius benigniorêc exhilarans eſt fplendor, ideòq.
I. RETER dicta capa.. Se z. de varietate Pha Empedocles Hiladrum illum vocat eo verſu .
ſium, quibus Luna modò Plena , modò falca Sºl radijs acer s fed ere ſplendºr biladrur .
ta, bifida , aut gibboſa cernitur , quzri po: ſt Teniª‘ apud Plutarchum eodem libro Clearehm céfuit 3. opi-niº
num rota Luna ſphxricaſit necne: ſed e e; maculas hafce firm-lacra eſſe ſperularia , Ó" imagine: ma- clean/n' ,
(phzricam , ex illis ipſis Phaſibus demonſtrare videntur gm' mari: in Luna apparemes 1 Ó‘ Lunam ºmnium [peru/ª—
¡unª Aguilºnim lib. s. Opricorum poſt propoſit.ç6. Blanca rum .equabilitate ac [plendºre purifflimum: cui ſuffragarur
cmºm mu lib. 9. fphserç cap. 7. Scheinerm in Diſquiſitionibus Ageſiamlx illis verſibus .
Spbuieiu: Mathematicis num. 2.6. Tamarª: in Diſtert. de Cazlis Aut marir immenſi oppofita [ich parte frememis,
quzſt.7. 5. z. alijq. multi . Luna enim ſphzricè à Sole il In ſpeculª ardemi repreſemalur imaga .
luminarur, 8C eo modo, quem quilibe: experiri poteſt in Qròd ſi obijceres,Oceanum in Luna non apparerez
illis fphxris deauratis , quze apicibus ruriium fupcrim omnibus eo s quo eſt ſitum loco: reſpondebat: ſicut ar
poni folenr; obferuando fucceffiuam earumilluſtratio cur celeſli: 'vlſia dd Salem refraflª in nube canſèicimr s im
nem à Solis radijs: ſimile quíd experieris, ſialiquam.. mare exterum in Lime confizici , nºn eo quo ell /itum loco s
fphreram opacam in obſèuro aliunde cubiculo ſaci lu ſed quo visêr radiI refmcti ein: refiilendemiam atringum:
cernxue contrapoſitam circumfera: quis, Circa tuum ca loquitur enim more anriquorum Opticorum , qui viſio—
punita vt eam modò inter oculum 8C facem habeas, mo nem per extramiſſionem radiorum ad obiectum fieri pu—
dò retronnodò ad latera . Hinc fit v: linea , que fplendi taban: . Qua quidem opinione oblectatum Rodulphum
dam Lunaris difci partem ab obfcura diſterminat, ¡ru Auguſtum Imp. narrar Keplerm , cum videret offerri ſibi
Quadtaturis oculo nudo fpectata videatur recta s in alijs in Luna imaginem Italiz, credo ibi vbi Heuelius Apen
autem Phaſibus curua , 6C elliptica- circumſerentia: por— ninum , nos Niuium Montes locauimus. A: cam reſel
tio, prorſus v: requirit fucceſſiua illuminatio fphçrç pro lun: Apollºnidex apud Plurarchum , meme: 2.. de Cç
cul vifar . Hinc iraque colligitur Lunam,ea vt minimum lo partic. 49. Aguilºm'm‘ fupràſi , 8C [ul, Caſar Lagulla de
parte, que nobis obuerſa eſt,ſpha:ricam eſſe,hoc eſt plus Phenom. in orbe Lunç cap. 1 I . duobuyoriffimúm ar
ſui dimídio s cum quia pluſquam hemiſphzrium lunare a. gumentis . Primò enim magna eſt di ¡milirudo inter
'Sole longè maiori illuſtratur; turn quia libratio lunaris lunares maculas, 8( maria terreſtria; ficut 8C inter claras
globi alias aliaſq. maculas ira nobis promi: au: condit, Luna: plagaszêl Terra continentes, in ſitu, in figura, in..
v: globulenti figura corporis exigir , ac fui porcionem vl magnitudine,vt compariti Seleno raphiamüie qua pre
tra femicirculum , denis Vtrimque radibus de ;60. to cedenti capite, cum Geographicis emifphzrils, liquido
tam Lunam ambientibus deregi: . lêil igitur probabilius conſtabi: . Deinde \i Luna effet ſpeculum Terraquei he
quam totam Lunam potiiis quàm eius tantummodo miſphxrii,macul:e viderentur in alio atq. alio (itu fpeculi
medietatem aut ducenteſimam tantum de ;60. pattem huius,pro diuerſitate ſtationum oculorum a Se multarum
fphxricam effe . Telluris partium imagines ªliorfum longè ab oculis no
Il. Qjemadmodum autem noſtra hçc TellUS,ita phy ſtris reflectºrentur ,vr paté: ex Catoprrica‘ò( fpeculorum
ſicè rotunda eſt v: :amen afpera fit 8C inaequalis s ob ca aliorum proptietatibus : cum \amen ab omnibus , nue
uitates Marium,Valliumq. &x eminentiam Collium,Mó~ eodem :empore Lunam ſpectentdme diuerſo, Videanrur
tium, Syluarum,Tu rriumq. ita Lunam {uas habere valles eumdem in Lunà fitum obtinere: 6C ſaCiunt huczquz có
&cauernas, fuos montes collefue arbitrati fun: Pytha— tra lunare fpeculum di ximus cap. ç. num.7. Neque Yerò
?rich omneſq. illi, qui propterea illam a'nízºam , quªl¡ crediderim Antipodas noſtros , aliam macularum hgu:
erram noſtra: contrapoſitam appellarunr , coniectura ram 8( ſitum ac nos videre in Luna, etiamſi hemifphçriu
ex maculis ipſius in eam cogitationem adducti . Eſto terreſtre ad ipfos pertinens ,longè diuerfam à noſtro fu
ali¡ Phanomenon hoc abſq. vlla fuperficiei Lunaris fca perficiem habea: 5 Aut ſi quis in Luna habitaret, &'Vldê*
brítie ,‘ 8C inzqualitate conati ſin: explicare , nempe per re: Terram noſtiam rectè philofophaturum , fi diceret
íolam differentiam Opacitatis, denſiratiſue . Quam có~ maculas Terra: eſte imagines marium a 8( continentium
trouerſiam dirimere hoc loco oporret , auditis aliorum lunarium: eſfen: enim reipsà Terrze partes diuerfz vel
opinionibus atq. argumentis: Ge primum de Maculis in colote, vel in afperitate, vel in opacitare . ' í
antiquis, deinde de nouis . Qumò poſiet aliqms fingereNt notar Aguilomur lib.ç. 4. ºpi“.
ad Prop. ;G.Maculas Lunç imagines eſſe macularum So- ul"… Mi_
lis; ſed lunares conſtantes fun: s \SC perpetuò eumdem ſi-_ ¡me
2,1. ,QI—id ſim Maule Lim-ne.: Antique , á tum,figuram , magnitudinemmumerum abfque vllo fu¡
qm‘d Parte.- in ea clan . mom ſeruantes, dempta parua libranone Lunz : Solares
contrà inconſtantes , adeò vt frepe nulla: appareant ª SU
Il. Ntiquas dicímus maculas , quª: tota noui: an mobiles per fe vel ad motum Solaris vertiginis . _ _
tiquiras , nempe magnas 8C abfque tubo op Quintº itaq. multi exiſtimant difcrimen inter clarasflc 1*. omic
, _ tico viſibiles . ‘I obfcuras partes Luna , quamuis in vtriſq. à Sole directe Rªmbº“) ,
¡— ºPWº Primò itaq. apud Plutarchum [.2.. de placitis Philofº illuſtratak, oriri ex diuerfa raritate hinc ¿Y diaphaneitatez ?"42’" s
phor-cap.z o. Ana-cagªn:: caufam vatietaris huius cóſer: inde verò denſitate 8C opacitate :fic enim aliqui loquun— ;gn-digg*
m"n Ó Ph. in'admixtionem ~partium calſiiginofarum, terreſtrium ,ac tur, ac fi non differrent, au: fe muruò confcqilerentur ra— BUMÏ _ ‘
¡9- _ fn‘gidarum cum igneis ; Smçz autem apud Laertium m tiras 8C diaphaneitas . 1ta Peripatetici , quos ſequuntur ¿Sªi-,ªmb
in ectionem à vaporibus, quxbus paſcuntur ſidera; quos 10. Reyli/la Benediflm in Epiſtolis pag. 119. Ketnboldur 314mm“,
videtur fecutus Pli’nim lib.z. cap.9. dicens : Sidera ver?: in Theoricas Purbachi) pag.164.Bnr0ciur lib.4. Coſmo- Benin¡ ,
band dubiè humºre terrenº paſci , quia ºrbe dimidia mm graphia: pag.168. Cardanur lib.z. de fubnluate . ‘Aguila- .44301115
quam nan maculºſa cemumur z ſciliret nandumſuppeteme m'u: lib.ç. Optic. prop. S6. Ma/Zriurc᪠Bellutm Scºtil‘tx gaita .
ad hauriendum vlem iuſlê vi . ¡Mandar enim non aliud liba.. de C.1:10 q.z. art. z. Julius Caflar Lªgalla de Pheno
Cflèr qudm terra rapm: cum Immorc forder . Conſtanriao menis in Orbc Lunç Cap.1o. Bettina¡ Aplario &Progynh
\amen macularumin eàdcm femper figura , fymmerria, 6. Argelia in Pandolio fphttrico cap. 49. a; [Ninguna:
I .9.
207 'LIBER ;QVARTVS DE ‘ L V,N A: ’-5
lib. 9. iphzrç cap. 4. vbi aithanc cªe communem opiſi vnionum conchisòc matricibus , & in nubibus aduerſo
nionem . Sed inter hos Card-mu: , Bernd-'814: , Baraeiun Soleilluſtraris, &inipſis marmoribus candidis viden
'* Mull- Aguilaniur ,Blancanunòc Argalm putanr maculas effe in mus aliquas partes candeſcere , aliquas palleſcere , arq.
!FHM Pª'- partibus Lunar rarioribus ac perſpicuis , eò quòd lumen adeo liueſcere *, nec inconueniens ſir in Planetis colorum
m ,diªriª/²‘ Solis non ſiſtant in ſuperficie , nec totum ſtarimq, refle aliquam dinerfitarem agnoſcere, non quidem ex ele
"‘U “lª“ ¿lam, ſed mrrorſum penetrans abſorbeant , nec nlſi re mentis aut mixtis ortorú , ſed puriorú ac luci famíliariú .
” "Pª“ fractiºne admixtà modicam partem eius reflectant; fic Non enim magis hi tepugnant czeleſtibus corporibus z
Ó rm" enim 8C in aquis, 8C in alijs ſpeculis euenire: quod Blan
flm ª eanur confirmarexemplo ſeneſtellarum , 8C ſotaminum quam òpaciras, vr notar Aguilauius lib. ç. Opticprop. ç ç .‘
quare hos colores admiſere non pauci in fideribus apud
in parietibus à Sole illuſtratis, in quibus aêr rarior lumen Celium Rliod ¡gin um lib.¡ . antiquar. lectionum cap. \7. .
introrſum ebibens , illud non reflectir ad nos tanta clari Septimò‘pofſet caligo illa ſeu ſuſcedo tribui crebris ac 7- ºf…"
tate, quantálumenà reliquo pariere reflectitur; itaqiic paruis ſoraminibus , aut aſperitaribus rugiſue Lunar , re- Pzº'mªL
partes clariores Lunç eſie in partibns opaciou’bus ac dé flexionem interturbanribus . Nam fi quis parietem (le- ‘ '
ſioribus aurumant,quippe ad Solis lumen ſtarim 8C quot albarum', Se à Sole illuſtratum aſpiciar, cui us pars \it lx'
.quouerſurn reflec’rendum aptioribus . ' _ uigara , pars aurem aſpera in modum pumicís ,aur limç,
¿Ml-‘FTA Eiuſdem ſenrentix ſunt Plurarebus lib. de ſacie in or— illa quae aſpera eſt , minus clara conſpicietur , 8C compa
altln,ó*b L . . N . . .l
KIM”. e unz,GaIilauI in unCIo l creo_ pag. 9. &un dia o rata adlreuem videbitur vmbrarilis 8C ſubnigra: quod
º¡ …ª _I go i. de Mundi ſyſtemate , chlerur m differtanone cum magis etiam apparet in nudo quopiam agro ex parte rá'
eodem Nuncio pag. i ç. vbi palinodiam ingenuè canens rum ſulcato. Quo experimento P. Franc. \Maria Gri- _~ Ñ
Galilaro herbam porrigit dicens: Hi: argumemi: planè maldu¡ purat deſen’di poiſ: hoc modo lunaresmaculas, ’X
[htisfeciſl‘i '. do , macular effe maria- , da lucidar parte: efle eſto duos precedentes modos non reſpuar; ſauetq. ob- z* ~, ~ - -
Ten-am . ldemque confirmar in Epitome Alli'onomire (eruatio quam in prçmiffis figuris, hç maculç in cofinio ,
pag.85 t. Oppoſirum enim alibi . vtmox reſeremus ,Cie Lunaris ſectionis apparent fractç aliquanrillum 6C aſpe—
diderar; 8C Aman. Maria de Rbeita lib. 4. cap. z. mem rç, immò 8C tanquam illsera ſulcis exararmquod in palu—
bto lº. verba Galilei ſunt htec : Adeà 'Ut fi qui; vererem.. de Somni 8C Nebularum ¿Sec, in l. figura licear aduerre
Pytbagºreorumflmemiam ¿rſuſeitare velit, Lunam ſei rc: Sed liinc ſenſim delapſi ſumus ad neceffariam hoc
[im e/ſe quafi Tellurem alteram , ein: par: luaidior terre loco quxſtionem de lnzequalitate ſuperficiei lunaris .
nam ſuperfieiem, obſeurior 'Uerò aqueam magis repra/en 4

m: mihi aurem dubium fuit nunquam, Terreſirisglabi à ,2:11, De Nani: Maealir Luna, ein/q. Aſperi
Iongè canſpecti , arg. a' radijs Solaribm perfu/i, terream /u~
perficiem clariarem , abſcuriarem verb aqueamſeſe in con tatibm, Vallibua, Cauerm'.: , Mamibur,
ſgectu‘m daturam . Non affirmar \amen Galilaur effe in., Ó‘.
Luna maria aut terms: immò dialogo r. de ſyſtem.ne~
gar , vt Se Sbeineru: , ſed ſoli‘im ex hyporhefi loquitur; IV. Vllam effe in Luna: ſuperficie inrequalitatem,
at Keplerur affirmare videtur cum Pythagoraeis z nam de ſed eam effe perfectiffimè ſphrtricam, om
Plutarcbº mox num.4. dicemus . ilemq. varierarem maculoſarum lucidarumq. partium.;
lll. Contra hos tamen Reinbaldur,Ma/Iriur, Bellutur, ex mera colorum , aut raritatis ſeu perſpicuiraris , opaci Acquª Iiu
Lagalla,Bminm putát maculas eſle in partib.Lunç Den— ratis denſitariſue differenriê proficiſci arbitrantur Agui ti: Lunaris
Affertarn,
ſioribus 8C Opacioribus , vt pote quibus parum luminis lam'us lil).ſ. Opticor. diſp. ad prop. ;6. Tannerus dillerr.
Sol communicare poffit *, additq. Ala/?rim- videri eas de Celis q. 7. paragrapho z. Beninur Apiario 8. Prog. 6.
valles , quia in picturis qua: minus illuminantur depreſ Se [ul-CeſiLagalla de Phçnomenis in orbe Lunx cap. lo.
_ _ ſiora apparenr, vt dicebamus ſuprà de annulò Luna- cap aliºquin,
Sº’ªºmf" - 6. mmm.. Conſentit his Sabeineru: in Diſquiſitionibus cuna: , autinquir
vacuxTamzerm , ii eſient
forenr , quod in Luna
ablſiurdum invalles, 13( la*
Philoſophia
_ Math. num.z7. conſectario 7.. ‘concludens: Obfcuriares cenſetur , aut plenz corpore díaphano, liquido, :mr ſoli—
un'. "P-.niº. Luna parte: naufunt aqueat_ alta: mag:: effent tramlueida, do rocunditarem exarquante , ſed non impedienre appa
adde enam [um repereuffmapmrer . Eiuſde m opinionis rentiam vallium Se lacunarum: At ſi Luna ipſa dicatur
fuit olim Keplerm in Aſtronomia Opricà , pag. zço. 6C in perfectè rotunda . ſed heterogenea opacirare 8( diapha* .
Epitome Aſtronomiar pag.1 or. eſtq. Langamantanu: in.. neitate conſtans, eadem prorſus in eius ſuperficie poſ-r
Aſtronomia Danica lib. z.cap. 9. pag. ,- lſ. 8C Jordanu: fªnſ ªPPªrcrc s que reipsà apparent: ſruſtra igiturinz.
Brmm libro de Immenſo 8C innumerabilibus pag. 2.89 qualitas lunaris ſuperficiei aiſeritur , przeſertim (i Celum,
videlicet maculas Lunar, Terra continenribus ſimiles eſ— per quod ſertur Luna, fit ſolidum . Accedit quòd in di
ſe , lucidiores verò partes aqueis ſeu maritimis . Ar F07‘? ſci lunan's circumſerentia , Soli obuerſavïc directª à Sºlº
tuniur Licetur de Luna: ſubobſcura luce lib. i. cap. 6. air, illuſttata , nuſquam inmqualiras panium apparet , ſed
ii partes Lunar perſpicuar rerminenmr interius ab opacis exacta rorunditas ptxcipuè in plenilum'js: nec alias ‘( m
à tergo 8C denſioribus , lucidiores appariruras ',' quia ma— quiunt) in limbo eius vila: partes prominentes apparêr,
íus ac viuidius lumen reflectent, vr titin reliquis ſpeculis. quamuis Tuboſpecillo exploranri . Cabº-,us autemin lib
Naflra api_ Nos aurem cum prioris opinionis Auctoribus ſentire 4. Meteor. t. ¡4. q. I. ad mittit quidem partes opacas Lª
viª - cogir- experimentum cuiuis nbuium . Nam licet oriente nz multis in locis eminemſed an interillas ſint diaphai- !mu-III*:
aut occidente Sole in horizonte maris aur lacüs cuiu— me, quibus rotunditas Luna: exmquerunair non conſtare. ri: Lunaris'
ſpiam , reflexio ingens radiorum huc illuc diſperſorum Plures tamen recenriorum , qui diligentii‘ts Lunam per- 81"“ AI"
fiat ab vndis -, &e Solis image in determinara aliqua parte ſpicillis rubopticis obſeruàrunr , linaqualitares maniſe- ‘ºm '
aqua: , aur ſpeculi conſpecta oculos non longè poſitos ſtasin eius ſuperficie notfituntaït alſeruerunt; in ‘primis
perſtringar; ſí tamenprocul & eminus ſpectes terra: »SC Scbeiuerur in Diſquiſirionibus Math. num.26. Galilau: in
aquz magnas 8C rotas ſuperficies à Sole alto illuminatas, Nuncio ſidereo, 8C Dialogo 1,. de Mundi SyſtemareiKe
videbis aqueas atram quandam , 6C fuſcam lucis ſpe— plerur in Epitomc Aſtronomia: Copernicanzc pa r.':IOI.i'n
ciem reddere , terreas aurem claram , 8C aliquando tan Ditſertgitione cum Nuncio fidereo paga r. 8C in ’ ſtrono
tum , vt vix oculis eam luſtinere poſlis , eriamſi niue non mia Optica à pa?. 2.48. cum przrceprore ſuo Mwfliiflª¡
. ſint conſperſa: , nec aliunde albicanres: nam montes Longomarlmnm ib.z.Theoricor. cap.9. pagſiz t ſ. Blanca- ~
Chilenſis regni , Se alir ſimíles petrx ac rupes albican mu lib. 9, ſpb. cap. 7. Renata: de Carter parte z. Philoſo- ' '
tes. ſplendore multò maiori , Solis radios reuibrant . An phiaz num-r $2.. Frannſcus Fontana in ſuis obſeruationi- ,
aurem hinc vnice‘ aut maximè oriatur macularum di bus tract.z. capa.. 8C z. 8C rr.3. cap.I.Amaniu: Maria de
ferimen à partibus lucidioribus , an ab aſperitate , an à Rbcita lib-4. Radij Sidereomyſtici capa. m.¡o. Arkan
diuerſitate colorum, de qua inox, vix credo decetni poſ fiu: Kircber in Arte magna lucis 8C vmbrç lib. 1. cap. 4.
ſe , ſi auctorirarem ſepoſuetis . -’ Mic/mii Flarmtiu: Langrenu: in ſua Selenographia, Iº.
6. Opiniº Sextà enim Fortuniuſ Licctur lib. r. de Luna: luce ſub HeuelimSelenographire Cap. 6. 6C ¡Ma/him ſi non ad
Tertun'y' obſcura cap-.6. maculas tribuit color¡ liuido 85 ſubnigro mirtarur Vacuum,& Lunm Cçlum ſir Huidum . Sed ante
Lum. Lunat; claritatem aurem reliquarum partium , candori lios Auguctinu; Nifuiin z. de Cçlo particulªr 49. 8( Pa
Lunar, quod non improbabile cenſeo , cum in aliquihus ¡rizizu in Piiilolog.lib.zo.p.1 1 2.. Eamdemq. inzqualita
tem
LIBER .QI/ARTVS D E - L V N A. z 07 ª
tem aſtruxere quondam non modò Pythagorçi, &e Anal &e littorum Lunan'um ſeruntur versús orientalem Luna
xagoras apud Pluratchum lib.2.. de Placitis cap.;o. Lunà pattem,& minores magiſq.dilune;ſunt , quo propius eſt
tanquam alceram Terram repueanres 8C DemocricusDr Plenílunium z in ípſo autem Plenilunio cuaneſcút , pra-:
pheus,HeraclIdes,Ocellus, fed ipſemet Hum-clau: Opu ſertim Circa medium Luna-,quia directius ?Se magis per
ſc. de ſacie in orbe Lunç , vbi air quidem : Caterüm Lu pendiculariter a Solis \adijs feriuntumtanſacto verò Ple
nam probabile nan :fl :andªn ci¡ mari haber: flyerficicmª nilunio rurſus incipiunt vmbra? illarum parcium. (ed ¡am
ſubdir \amen . Quad adfamm attimt in Luna ¡¡¡Farm-m versús occidentalem plagam euntes . bemperque maio
[im ¡Iº/?ra terra [ima babe: quaſdam Mªgnus-,I'M cmſemu: y res 8C intcnſiores ſunr , quando Ptimüm illuminati inci
Lunar¡ quoq. prºfundimtibm Ó* rupturi: magni: eflè aper piunt , aur CI‘Im primúm illuminari delinunt partes, que
Mm , ::quam aut aè'rem caligirIZ/íam cºntinemibus z ¡n qua: ſunt in linea ſectionis ſeu diuidente partem Lunx ſplen-.
Sºlſiw Iumine nanpemtrct, ſ: MI deſèrem reflex-¡amm didam ab opaca . Denique nunqnam lirtora illa, de quí
difflpatam acia: . Cauſam verò harum cauitatum Kep!:-v bus diximus cap. 7. num. 1 2.. notabili 4. tam manifeſta l
ru: in D¡ errat. cum Nuncio , 8C in Opticis , fed per lu &horrida caligine inumbrarent maria propiora modò
ſum iocumq. refen ad homines in Luna habitantes , SU dextrorſum,modò ſiniſtrorſum, viciffimque vmbra illa...
excauanres ſibi cauemas atq. przealtas crepidines , vt ſe in iiſdem marium partibus ceſiaret , mſi eſſent Ptope illa
ab Xſiu intolerabili defendant , ſiquidem diem contínu tractus montium, 8C quidem valde ſublimium .
um haben: dierum l s. perſeuerante Solis apud eos illu-. Vlll. Quartà. Non ſolúm in illis plenilunijs ,in qui-,4.031007
mmatione in eádcm Luna: plaga : quam ob eauſam Py bus Luna inſignem latitudinem obrinet, limbus eius exi
thagorzei quoq. dixerunt
cap. zo. Lunam apud
habitan' ab Plurarchum lib. 2.. Plac. ct
animalibus'quinquieſdecies mio Teleſcopio ſpectatus apparet aſperarus 8C ſcabera
ſeu in modum &er denticulatusznempe Borealis lim
noſtris maioribus. Sed dimiſlís .íocis veniamus ad ar bus s ſi latitudo Lunª \it Auſtralís ; vel Auſtrinus fi lati
gumenta, quibus hsec incequalitas feriò euincitur . tudo fit Borca . Sed eriam extra Plenilunia limbus Lunç
Adunª_ V. Primº‘ igitur Luna nòn folüm biiecta s \ed etiam.. orienralis 8C occidentalis , rarò quidem , ſed aliquando
u ¡“7“, ante dic-hqtomiam 8C poſt, fi cuboſpiCillo ſpcctetur, li \amen optimis iré tuboſpecillís inſpectus videtur aſper ,
zª,… Lª_ neam diUIdentem ſplendidum ipſius à tenebroſo , tor 8C inrequalis ob partes in illis proruberantes . (LI—od non
yuri; Mm tuoſam 8C laciniatam haber z 8C confim'um illud manife ſolàm obſcruatum à fe teſtatur Heuelius ſuprà fed nos
ficin‘. ſtè anſractuoſum eſt, ncdum denïarum aut ſerratum , vt quoque non rarò Vidimus . Sed &e Kepletus in Alkro
contéplari licet in omm'bus figurís cap.prçcedérí prçmiſ nomia Opuà pag. 2.49.8( in DiſÏ. cum Nuncio Sidereo
fis . ld verò argumentum eſt, effe in ea partes aliquas pag. 7. docct viſum a \e Lunze limbum aliquando aſpe
humiles z aliquas elatíores a adeò vt in tanta Luna: diſtá turn ,8C Galilazo contrarium ſupponenti reſpondek .* Ne
tia diſcemi poffint: neque enim dici poteſt , obſcuras ſcia quam id diligenterfuerir cºntemplatus , arma pºnia: híc
partes , qu: anfractibus illis fe interferunt, ob foam.. er ºpiniºn: «zu/gi quieras? Cum enim Galilxus ex vna..
denſitatem aut o acitarem imperuias effelumini , cum parte in Luna agnouiſiet vallium & montium varietaté;
poſteà creſcente unç illuminatione clarefcantzs.: è con nunquam verò in limbis cius à Sole illuſtratis vidiſiet vl
* !ratio illz, que anteà lucebant , decreſcente Luna nigri lam aſperitatem , quam :amen oporteret VldCl‘l , ipſe vc
cent; dIaphanz autem, quas aliqui interſei'unt ad exae obiectionem hanc diluat recurrir ad duas cauſas , vnam
quandam rotunditatem , nimis nigricent runc, 8C pleni quam Kc plerus non redarguir, videlicet aêrem craffio
Lunà clareſcant . rem ci rca Lunam, tanquam ipſius atmoſphxram. qui ei
¡Jam, V1. Secundò Qiyrtê círciter poſt Nouilunium die, &e ſemper perfectè circularem nobisexhibear : alteram ex
ſequentibus,in finiſtra 6C oriental¡ parte adhuc nigra Lu frequentia 8C conſtiparione verticum, qu¡ licêt reipſa di
nçzap arent cuſpides quzdam lucidez vel areolzmanquí ſcreti finhtamen eminus fpectati videantur continuar¡
ſcopu i aut parux-inſulx à continenti Lun:: regione,quze in romndam peripheriam . Sed neque Atmoſphaerailla ,
continuatim illuminata eſt , feparatz 5 mteriacenribus fi noſtrze ſimilis ell: , 6C ex flmili cauſa , perfectè rotunda
inter has partibus nígris , 8C lumine Solis directo non eſt 5 nec ira crafla vt non polſent diſcerni aliquaz nm:: Sc
dum gaudentibus , vt apparet in fecunda ¿SC octaua figu hiatus inter Lunz colles in marginibus ſitos . Vera itaq.
ra, GC przcipuè in macula SS.Cathatinç,Cyrilli ac Theo— cauſa cur rarò aſperitas illa limborum videatur , eſt par [011mb a
phili,in Momibus Niuium,alíiſq.multis locis longe prius tim imperſectio Teleſcopij , partim Librario Lunaris
à Sole illuſtraris . Contrà verò in decrefcentc Luna ſunt globi, vi cuius ſzepe in ipio limbonon ſunt partes emi
in parte ipſius dextra (Y obſcura quzedam partes , qua: nentes,ſed vltra aur citra; au: fi sút, ſunt ex ijs qua: qui
\eriüs à Solis lumine deſtituuntur, quam aliquz inter has mini mè extant ſuper reliquam ſuperficiem: atq.ex dictis
&panem Lun:: continenterílluſtratam interíecta: ,ſeu ſolura manet obiectio Benin¡ & aliorum, qui defecto in
minus à ſplédida eius portione diſtátes-,Vt cernis in figu ſtrumenti optici, aux opportunx Libratíonis,am omiſſio-_
ris 4… ç. SC adhuc melius in 9. ¿Sc Io. Vnde igitur illa an ne obſeruationum tunc quando potuiſſet videri limbus
Ñ ticipatio reccpti à Sole luminis in priori ſemilunationexk Lunze aſper , eum tamen nunquam talem viderunt .
poſticipatio in poſteriori, niſi ab eminencia partium, quç Quimum Argumentum Blancaní tale eſt ;Sl Luna, in
vt noſtri montes, citiüs à Sole illuminamur ac ſeriüs illu quit effet perfectè ſphzerica , non reflecteret lumen quo- ¡ed ¿,,ſuffl
Rrari deſinunr, quàm valles 8C partes depreffiores 2 Ne quouerſum, ſed in aliquas tantſlm regiones aerís,& per— ¿jm, ,
que enim diuerſitas'haec in meram denſiratís au: opaci parum de parte illius lucida vi'deremus. At hoc argu
tatis differentiá reſundi pºteſt : ſiquidem partes illz, quç mento id vnum efficitur Lunam non effe perpolitam in
interim nígricant , quamuis illuminato Luna: ſegmentò flar ſpeculi,ſed effe ſalcem ſcabram quantum ſufficit ad
propiores, dum tamen remotíores iam veladhuc lUCent, reflexionem vniuerſalem . Hinc \amen non euincitur
Boſt paucas horas 8C ipſz lucent ,aur ante paucas luce effe in illa valles au¡ montes , '
ant . Neque vllíi ſphazrà abſq. vllis aſperitatibus ,per
folam opacitatis denſitatiſue differentiam , poreris vn &III. ,Tridſim Lim Maule Non.
guam lianc illuminarionis, de qua loquimur, varietatem
3. Arpa».
lmItan . IX. potro \int Nouç maculz Lunç, quas oflê
V11. Tmiò Multa de colorum ac illuminatíonum va dimus eminencia vel depreffione ſui noſtra
rierate dicta cap.7. num.1 x. \ed omnia quz de permuta tes valles monteſq. imitari; ſeu cuius ſub
ta vmbrai'um proiectione diximus ibidem num. ¡z.euin~ Rankia?, coloris , denſitatis &o ſcire nondum nobis (la-
cum eminentiam quammdam,& depreffionem aliamm tum eſt . Eſto eas vari¡ variarum \emm ſimili tudine aut
Lunaris fuperficiei partium ,vt etiam ¡bi num. 1 z. do analogía conati ſint nobis depingere . Cali/au: qníppe.:
cuimus . Sicut dnim montes 6C arbores turreſue oriente in Nuncio ſid. limiles facit guttis criſtallinis vel ciathis
Sole vmbram in partem occiduam , occidente aurem in Flacialibus luce teſperſis ;Schcinerm in Diſquiſit. eas aſ
ºitiuam eiaculantur , in ipſo verò meridie , li Sol illis 1milat vnionibus › ac diuerſicoloribus macgan'cis; Ke
ad perpendiculum inſiſtat (vc cuenit ſolſtitialíbus diebus Ierm poris magnís ac ſoraminibus Cªndida: pumicis tu
ín Tropicis , .SC :èquinoctialibus in habitantibus ſub AZ ªerculos habentis -, Iuliu: Cae/ar Lagalla floccis goſïipi¡
quatore) ceflant vmbne : ita de roto tem porc,quod eſt à aut nubibus calo ſemiſercno partim lucidis pal-nm ob
Nouilunio ad pleniluniumwmbrç nouarum macularum ſcun's z alij ocellis caudz pauonis ſed ſolo coloris nigri
x ' 8C mi~_
108 Ñ. LIE’ER .QVARTVS
6C candídi diſc rímine ..Scd non vacat in his fcuſtra labo-ſi D E ‘ L V N A Í' º
2. {-. almm efle l 2.. circiter \Milliaribm Bonanim/ïbu: pu;
rare . :amm . Ha: !amen men/um: nºnnibil limabimm infnp
mp. 17. probl. 2. Mªgnim."
SCHOLIA. - lll. Afagnituda amm¡ vera maculm-zïmzn dim-um par - dº Urºlª
tium in uperficie ipſiz lunar¡ fimºhramm , film apparmt ""ª *
L Vns monte: in Africa , ita ducto; quº'd *vn-!ice Lu nºbis tanqucm in dzſco plana , vr par¡ diamem lunar-i: , pº
Immrium !lam ranger: via'canmr, »mir-I' cx libremente Ni mi: e.? 'vera Luna dial/¡Nro a CF' ex partículª¡ !calm [Elena
.Mºmium li non lºng-è al¡ 1]: origmtm ſzmm nacti , dºcebimm in librº graphin, ad calcem figura 6. cap. 7. pafim , cuiquc macula
*hilªdº - Geºgrapljicºqui eſt1 quartus Tom¡ z. Almagefli nªtalch competcnribur‘collxgi : /i nirmrurn par M: multiplxcemr Lu
tradendm eſ) mºdu¡ dtmctiendi Lun‘ monm , qm' radica: na wm diameter , O“ ſumma him* facta dmidntur per zoo.
Ó’ ſub/Iammm in ipſn Luna haben: ; quem docent Galilçus Erempligratiê maris Cu'ſium lígïmdº cſZ ex [cala [Ir-edi
¡n Nunciª fiderta pag. 5. Blancanus 1112.9. Spb. capa. C9' [la particularum 2. 1. latituda -vt ¿acer in 4mm 6. efl
Bettínus _Apiaria 8. Prog)'mn.6. prºpoſ. 4. ajfinm'ntc; Dia particular. I ç. Ducti: ergº 7.169./[4’i11iaribm Bonanicnſib.
mcmsm 'Term Milliarium Italicarum 7000. Lun@ Km quªt /Mlm diamner Luna ex dicendi: mp. \7. modò per 1. 1.
tem 4d han: ‘UI z. ad 7. hoc eſZ Milliarium ltalicorum.; madò per l ſ. Summª diuidátur per zoo. G" rcperiemr ma
2.000.@~ [emidimnetrum \Id-'11. 1000. deinde diflzmrmm tís Críſium lºngituda Mtlliar. Bonon. 2.2.7 latitud() nu
lunürium Verticum illumznmornm d límite illuminationiíz nm I 62. Y. Cartmſim dm¡ variemr ºptica menfim prxdzcti
fm ab hºrizºnte lunar¡ .v M' Galilai ºbſeruatione 7.1ige/imam mari¡ vi libmtionir , (9“ Nip/2a :a nan in plano dxſcº , fed in
parten¡ lunar:: diamctn', hoc e/l M¡Him-¡um ¡oo, 0"' ¡nde firpcrficiefizhxrim fit ; 'um-¡am quaq. aporte! effe hanc men—
colltgnnt lunar-¡um montium altitudinem perpendimlarem ſumm . Sc/n'rlxm autcrn lib.4. capa. memb‘ra I O. da: ma
Milliarmm 4. Italicarum, ad quam ¡zu/[um mantem Tel— n' C ríſium In latitudincm [cura: ICQÚOCcano Procella
hm's nºflm peruem'rc pmant', Galilxo autem in hoc can rum 470. Ú’manrium in terra Niuíum tractui loo. Qu.:
ſenn’t Keplerus in Diſſmatiom Cum Nmmo fid. pag. xç. fan)- /it india/fe illimui otium G" [Mindo ludmdi ¿n Luna .
didelicet lunares monte: terreſlribm abfllurè maior:: eſſe ,
dm¡ anita' in OPA-ici; pag. 2. ç ofilúm dixifflmo¡ cſſc maior:: NSW -Sºïºz @ºrº-2 \ºm-Hºz -EºIºª -E-Iºz
fpectam praporu‘ºm globarum . chclíus Mmm ‘1,4724‘
men¡ pro illa ¿ii/Zamba 121mm w'ggctmnm [e xronn diametri
lunari: colligit z. millmr. 1m]. ~
Praxisamcm menſum /mim c/Z buíuſmodi. Si: [Jami CAPVT IX.
Praxis' me
tiendi m'ñ'.
/pbx rinm Luna fplçndúlum A D G, Ó' tambn/um AB De Matiéus Luna: ex ſim Macu/amm a't
¡EI lunares G › Ó” circulm' penemaximus
ac epamnr , nec mn diame Pre/Icnſis, prxcz'puè de Librationc: U*
nr Luna repmſentenmr [17765; de mutuo Term Lun‘eyuc
_A C G , O' ſèmidiamercr Lu
na AC . Si: donde m ¡mr aſpectu .
Ie adhuc tenebroní mon: M
B , illa/?mms in vertice ¿Sa I. RES motfis ſpecíes lunaris globi círca pro
lix radio S M z tangente Lu príum centrum 2 ſirus macularum :luna
nam in A a Ó‘ iln pn- 16. ríum viſus cſt _indícarez vídeljcet Venigí
Terry Euclídís fat‘ienlc an ,m's in latitudinem verſus polos ¡Equaron’s
gulum MAC ,rectum cum. aut Ecliptícx ,- Vertigím's in longitudínem ab Occidente
ſcmidmmctrº A C ,- (“F pro Oricntem verſus ;6C Trcpídationis ſeu Líbratíonís .
ducamr manti: altitud() perpendicnlarir M B z vſq. in cen Vertiginem Luna: in latítudinem in parte nobis con- Prix-4 Lu
trmn C , 7mm Triangulum M A C , rectangulªr» eri! . ſpícua à Borra verſus Auſtrum , paulò tardíorem diurno »e mm‘gº
.Ergo /i demr A C ,femidiamcter Luna vera , cm' ¿equ-mar moto Lun:: in longitudincm aſicruit Franciſcm Femana ¡Mmm ªl'
‘' C B 3 Ó‘derur M Axnempe venia": M , illuminari di Ncapolítanus ,turn quía putauít ratíoníconſenraneum , [mª -
flanriad limite [eu Horizonte Lªnz AC G , in partilms vr omnes Luna: partes in nos influant ,cum quía macu
qualium mm: eſ! A C' ,vtique per regula: Triangnlarum.. las alíquas obſcruare ſibi víſus cſt quotích'c fieri Auſtra
Rectangulªrum nota fiel Iza/¡I M C , cm' fi ſiiblmlmmrB líores donec abſcondantur . Sed ncque ego, nec Socij
C a relinquelur nota altitudo monti: \M B . Iraq. in exam mcí, ncq. Cali/¿m, ncq. Scheincrm a ncque Lang-mus ta
Plº ªffumptº › ſ¡ lam: AC ,eſl Milliurium !000. Ó‘ A lc quídpíam obſeruauímus, ſcmperque Tycboni¡ macula
M , ¡CEU/MC qundremur, m't [mmm qrmdmrorum.: prop: Auſtrakm límbum z. aur 4. minutís ab co di
¡010000.014¡per 47. prim¡ Euclidís aqunlc eſ¡ quadmmm ſtans , tam in Pleniluníjs , quàm Ín ah'js phaſibus , in quí
¡¡a/i: M C ,- bum: 4:11am radix quadrnm eſ) minºr quàm bus ¡Iluminata vídctur, nobis apparuít; nec m'ſi modi—
1005.0' maiºr quàm ¡004. ergo :tb/ati: C B z 1000. re— cam illam variacionem ſubíre, quam latitudím's mutª
maneL B M , Milliariumfcrc ſ.ſed cerré exceden: MI'l cío , aut librario aliqua a de qua numero ~.dican1,efficit .
liaria 4. At maxima parslunaris ſacicí cumdem vcrsüs nos macu
II. 11:20Mm
Nºſ!" ºP‘ſi- ¡'11"mina 'verb
pºſ]inter macular» Ó'
Nºuilunium, S. Cathan’nm, quam:¡Ilumi
limiten: Con/¡¡eta dit.) larum ſitum conferuat perpetuò . Nec illa congruentía
przrualcre potcſt contra experiment¡ huius obuiam vm'
”_‘º dª_ AL nationir, abſchm' paz-tem 16. Diamem' Lunar-¡5*, 'ni/n' cuíq. cuidentiam . Przſc rtím cüm 8C illa elidi poffit,dí~
"…film lª 'verb ex diffi: lib.2.. cap.7. diarmter Term e/Z \L1illiarium ccndo congruum effe, vr Luna in Cxleſtium 8C ſubca‘le
"5'11 mm - . .
¡¡um . ItalICamm Bananzenſium 8 17$. [cd Romanorum annquo— flium contínío pofita , vnà ſm' parre-ſupercrrlcſtía ſcmpcr
mm ¡M48, Quan fi [,unarudmmm'r ad !erre/Irun eſ) reſplcíat , I'ndcq. varíam ínfluendi vim per totum corpus
'Ut 1. ad 7.em Milliarinm Bononienflum 2. 3 6 LO* Roma combíbar,quam per alteram ſaciem ¡n ſubcxleſtía tranſ
' mmm 2.9ç6. emſq. par: 16. em .Mil/Inn'um Banom’enſiñ fundar . Multò mím‘ls verum eſt maculas ípſas obire.)
¡48. fed Romanorum 194 Igctnr per Problema praccd?: Luna: globum , vt nonnemoíuſpícatus eſt, contra quem
ari: B \11, ªltituda manu"; Sinaí fin S. Catharinze AlIllia motum air Langr'mm ſuas pluſquam mille obſeruatio
rium Bonanim/ium 9. Nam numcri 148. quadratum :fl nes militare.
z l 904. ftmidiametri autom Lunari: nempe Mill-1 182.. . II. Vcrríginis autcm motus in longitudínem ab oc- Vertigº LI¡
quadmmm l z 97 l 2.4- Ó’ aggregatum, idefl quadratum ba çidcntalí parce Luna‘ ad orientalem,quo ípſa ſuper ſuum Ñ‘ i» Lª '
fi: MC , 14 [9018.Cuimmdixpraxxma l 19¡ . demptê cr— centrum reuoluatur à Beraflz Chaldço fictus; íam conſu- Sim-{mm
go B C , l 187.. re/Ïat B , Milliarium Bunoníenfinm 9. ¡ams eſt cap. s., num.
hemiſphçríum I. Illocadectm
nec facies enim moru *non ídem
ſempcrnobís Lun:: 9“"
obuertc- "’ ”7'’
¡º'b'fi
Sed bícfizpponimr radim SA, Tangercglobum Luna, per
índe ac /i punctum A , ni/n'/ cmmmt: .Ar fi A , Ejſct ver retur. Porrò vt eadcm ſcmper Luna: facies nos reſpí- "ºªªffªfª' l
\t
tcx alterim montt": , mzelrò a/N'or colliqer :mr Al B . \Man ciat,& exem pl¡ gran'à ſempcr Cnſpium ſcu mare Criſium
tem lazInC alim- cum Langrenº appſllmzimm mºnmn Píc quando appal'et, appareat nob_ís prope límhum Lunç oc
Colomineum <7‘ alium 'Ultra manm niuium , monten- J'. cidentalenmmcula aurem Grimaldi in lxmbo ſcrè orien
Xaucu') , quam al¡ ¿it/?enrinm .i [actions Lunªr¡ minutarrzm tal¡ , ?DT/\07m vcrò vallis lucida à limbo Auſtrali diſtans
\. Inmu
LIBER {VA‘RTVS DE LVNA. 208;.
minutis circirer tribus , 8C macula Pancirali ſeu Platam‘: ctores, praſertim PP. NicolaUS Zucchius, DanieſBarto- 19……,
paulò plus tribus minucis diſtans à Boreali' limbo I ſem lus,& Hieronymus Sirſalis lianc ipſ-…Im librationem ocu- Zuctlzim ,
per prope ſuos limbos appareant, ac denique Hipparclai lorum ſuorum teſtimonio confirmarunt: 8C nos ipſi , qui Bartoli" .
macula &c Sim-r Ae/t‘uum in medio Lunç diſco nobis có aliàs hanc apparentiam in merum variata: latitudinis eſ- Sir/ªlifsó'
ſtanter appareant , nullo vertiginis motu opus eſt , ſi cor— ſectum referebamus, capimus eam ab alijs motibus Lu- ªmª…" '
pus Lunç in mero Eccentrico menſ’cruam reuolurionem nª: apparentibus diſcemere : quo in genere quouſq.pro
abſoluit , vr euenit in hyporheſi Magini , Kepic-ri' , Lan/ reſſa \it ad hanc diem diligentia 8C ſole'rtia P. Franciſci
bcrgfiBI-llialdi . At fi Eccentricus deſerr in ſui periphe Riad:: Grimaldi , ex inſrà dicendis conſtabit . Interim..
rià Epicyclum ,8C Epicyclus cenrrum Lunar, vr in hypo quàm maniſeſtís argumentis nos cum illo deprebenderi-ª
theſi Ptalemm , Barba/ay, Copernici , Rainboldi , Baz-069, mus hanc librationem ex acceſſu ad limbos propiores
?Johann Longamºnmni › Sc/m'nm' z Blancani , Gaflmdii receſiuq. non ſolúm przdictarum duarum macularuma,
,. vriq. opus eſt motu vertiginis pre-dicta: 6C menſtrua: , ſed aliarum etiam, 6C quidem versr‘Is Boream quoque 8C
alioquin non eadem ſemper Lunç facies verſus nos ver Auſtrum ; immò ex ternis maculis modò in eadem recta
gerEt, vt demonſtrarí ſacilè poteſt deſcríptione ſola Epí línea , modò extra illam Viſis , ſatis patet ex dictis cap.7.
cycli , de qua infi'à , &e demonſtrárunt Baracim lib. 4. à numero Io.
Coſmographiç pag. 2.57. 6C Sc/m'mrm in Diſquiſitioni—
bus Mathematicis num. 2. ç. quorum vterque , ficur &U ¿Tie/liº I. ¿Kama ſit pradicta Libreria/'cx
Gaflèndus lib. z. Inſtiturionis Aſtron. capa 5. Vertígínem
hanc lunarem ob hanc cauſam aſſerunt , 8C ex hyporheſi ,Quan-m¡ Lume partir” w' illim "Ultſl Im
Epicycli ſequi aſſerir Ó'aIilem Dialogo t.par1‘imq.conſe.. tiquomm opinionem *vida-4mm .
quenter cam negam‘t Langªmºntanu: lib. 2.. Theoricor.
cap.9. pag. z 16. At Magmª: in Theoricis pagina 7o. id 1V. Nrequam ſtatuamus , quanra ſit Lunaris globí
circò Epicyclos lunares Ptolemaei 8C Copernici deſerit, portio , quam vi ;ªpra-dicta: librarionis videre
quia vr apud eumdem Aumºè'r aduerrit , Lunç maculç poſſumus vltra illam,quam videri à nobispofle iuxta anti—
que in Perigeo apparent , ſubducerentur nºſtro conſpe quum problema traditum pag. 2. z 4. putarunr Aſtronomi
¿lui , quando Luna fit Apogça; Sed huic incommodo hbl'ªªºms
' ~ ~ hª'uï
- lgºªl";determinandum
. . A eſt quanta fit Dªl.mªmª.
poteſt obuiam ire motus vertiginis . ſi quis maluerit vti l differentia interualli inter maximum & minimum acce ſ circulºmm
Kepler¡ fig
Eccentrepicyclo . Keplcra autem, qui ex nimia fibrarum ſum eiuſdem macula: limbo Luna: propioris , 8C quidem Lª"
mmmm .
lunariuminclinatione, timuit nimiam lunaris globi li talis , vt in maximo acceffu ad limbum vſque Lunar , aut
brationem contra phçnomena macularum, opus fuit fin quam proximè perringat . Qiod vt fiat deſcribemus au
gere Globum Lunç tanquam nucleum intra cruſtam 8C re omnia Lunate ſchcma,ſeu modum docebimuaquo iii'
corricem, qui ſeruaret inclinacionem fibrarum, cor-ticº) ſexto ſchematum poſt pag.zo4. prçmifforum peripherias
interim ac ſuperficie diſci lunaris ſeruante ſitum macu circulorum ſe ſe interſecantium , eaiumq. diametros dez
lªr-um ,quem nos videmus : vr vídere eſt in Epitomp lineauimus .
Aſtronomiç Copernicanç pag. 61;. qua de re nos inſrà Primº‘ Affumatur Lunaris diſci diameter quantacumq.
cap. 2.6. Schol. 7. líbuerinpurà quanta eſt Selenographica ſcala XZ, (quam
ſubdiurdete in zoo. particulas equales placuit , vr ſemi—
diamerer effet partium roo.) 8C ex ea per Circinum ab
.De Liórttioni: Ltmarir Malu per Mami-u ſcindatur ſemidiameter, quç ſit A B , quo internallo ex
oye Teleſcopffi detecto. centro A, deſcribatur circulus B C D E ; ó( product?: ſe—
**I midiametro AB , vſq. in D, terminum integre diametri › ª
Ill. Vme globum Circa ſui centrum librari Teleſco affumatur in illa portio AF, partium 12.. qualium AB, eſt
fª??? piumdïcur multa alia admirabilia, indicauú r oo. Facto igitur altero centro ir'i F, deſcribatur alter cir
nie—
2,47;”, primum Galilzazquando mmirumopeipſius deprehenl ' culus GHIK; interſecabuntenim ſe in punótis L, ¿5C M,
¡mw dm_ dit, maculam Grimaldi \nodò accederc ad Ozi'ientalem.. ex quibus ſcilicet recta ducta orthogonaliter ad diame
a" ,1 ferè limbum Lunre , modoab eodem recedere s differen trum BD, producendam vſq. in I , caderet in punctum.
tià quoad interuallum triplo maIOte, mare autem Crifiü , N , quod bifatiàm diuidit lineolam AF : ello hanc linea,
quod ille appellat maculªm Caricam, eò quòd Luna Me ad vitandam conſuſïonem , non duxerimus . Portò ex
' ridianum attingente Corum ſpectet , Grimaldim quaſi puncto N, deſcribatur interuallo AN ,circellus AT F V .
díametraliter oppoſitumª accedere ad Occidentalem.. Sacando‘ per punctum A , agatur prioris circuli diameter
limbum, alternatimq. ab eo recedere, differentià inter— EC, ad angulos rectos communi diametro BAI, tangens
ualli pluſquam dupla; ita vt accedente vná ad \num lim circellum prçdictum in A . Tertià Tam quadrante E B s
bum altera recedat à ſuo . lta ille dialogo x. de ſyſtem. biſariàm diuiſo in P, quàm quadrante BC, in R -, ducan
Mundi pagltal.; 8.Latina 44. vbí etiam cauſam Se theo tur ex punctis P, 8C R, per punctum A , rectç FAQ-_SU
riam huius Librationís attingit, de qua inſià . Eamdem RAS: lic enim diſcus Lunaris in 8. Octanres ſubdiuiſu’s
Librationem obſeruauit ſed per plures annos Se accura remanebit , vr maculç ,regioneſq Lunares in hiſtoriª… ,
L‘ñl'mª’, tiſis Mic/;Mel Florcmim Lñgrmu: Regis Catholici Coſ de qua cap.7. alphabetíco ordine nominatç z ſaciltüs in
umdem It minor¡ ſpatio reperiri poffint .
butinum
mographus iaminde ab anno 1626. vt colligere eſt ex ,
amm" ipſius obſeruationibus Belgica ſyncerirate ac liberalitate EX ipſa quantitate diametri AF,apparet,librarionis to-. Mºdª‘ ºſi—
ad me tranſmiſiis , in quíbus theoríam admirabilem lí tius quanruas GB; tanta enim eſt GB, quanta AF , videli- fªmª!"
brarionis huius Aſtronomis pollicetur . Poſtea verò Pe cet partrum 12.. qualium AB,eſt 100. & tanta pariter DI. FFMM¡
Gaffmdu: tm: Ga/lcndus cmpit &e ipſe adnotate Cafizie macula: Tantam verò eſſe deprehendimus , comparando inter- i¡ "ªº"
im» Bul- (quam nos 7mm Cri/ium appellamus) acceffum ad Oc uallum maximi ac minimi receſsfis maculatum ad lim
liªldª-f Ó‘ cidentalem limbum, receſiumque ;nec non alterius ma bum Lunze (ic peruenientium in ſuo acceflu , vt vltra il
H'ª'l‘ª‘ º cula: à ſuo item limbo i quam ille maculam !Orientalcm lum non abſcon'danturz cum aliqua alia macula grandiu
appellat, nos Grimaldi maculam ;cuius de hac re obſer— ſcula 8C vicmiore przdictze macular ; ac deinde commo
uatíones ab anno !"6 ;6. die 2.3. Septembr. vſq. ad 1642.. dius grandiuſculim illam maculam conferendo cum ſe
April. r4. reſert Bullialdm lib. z. Aſtron. Philol. cap. 13. midiametto diſci Lunaris, iam antea determinara in ipſo
ibidemq. ſuas de hac item libratione obſeruationes à die Lunaris diſci ſchemate, quod in ſubiecta prope Teleſco
I. April.anni 1643. vſq. ad ¡8- Ianum'. anni 1644.1'ecen pium menſula przeparatum eſle oportetÏ, vr inſpectà per
ſet . Pereoſdem ferè annos 104mm Heuelius ſedulò in tubum Luna , translatoq. identidem à tubo ad ſchemaª
motüs huius apparentiam obſeruationes plurimas con oculo, aduorari in ipſo poffint , qua’ recenrer obſeruata.;
tulit, de quibusnon pauca inſrà dicenda erunt; nullas fuerint . Exempli gratia macula Tbalctir, qua: in 6. figu—
\amen obſeruationes prazdictis antiq'uiores in eo reperio: ra extremo ſui Bºieali eſt ad punctum G, ſuerit aliàs 0b— - .
immò antiquiſſimas, quas‘ ab alijs deſumir, ſunt Gaſſen ſeruata in ipſo limbo ad puuctum B;ita vt nec vltra Binec .
dicze 8C Bullialdica: . Mare aurem Crifium ipſe Paludem citra G , vnquam apparuerit : fic enim per illam conſta~
Mçotidennmaculam verò Grimaldam paludem Marco bit , librationis totum interuallum ex ea parte tantum eſ.
tidem nuncupat . Tandem èSoçietate noſtra cncli inſpe— ſe , quanta eſt apparens tecla linea BG . Igitur vbi Tha
Dd [etica
I
20.9 LIBER ºQVARTVS ,DE LVNAÍ
letica macula redierit ad G,compatetur internallum BG, proinde ex tribus his datis, pertriangulorumleges,repe
cum longitudine macular Endrmioniszob vicinlam emm ritur angulus EAK,adeòq. arcus C K , gr. 62.. 14'. n."
videbis euidenter contineri in GB , totam longitudinem quare reliquus KD, ad quad rantem. eſt gr. 2.7. 45’. 48ſ '.
Endyrm'onit &z inſuper tertiam ipſi us partem-Lógxtudine ¿Se tantus effet arcus, quem vr libradonis vltra arcum fine
aurem Endymionix vſi ſumus ponus quam latirud. qura libratione viſibilem, videremus , ſi radius vifiuus EF, ví—
latitudo ipſi us variarut vi librationismon V'c101051tnd*0 . deret de Luna punctum l). Verum qma non videmus ſí
Hac menſura acquilità , facile eſt per circmum repente. mul ac ſemel integtum Lun-e hemiſpharríum , ſiquidem
quota pats ſit longitudo Endymiºni; 6C ipſiusJettia pars, ex dicendis inſt'a cap. 17. probl. z. ¿non videmus de illo
de ſemidiametro diſci Lunaris , iam graphic: 8C ſeruatls niſi gr.r79. ; 2.’. deſuntq. illI ad integritatem hemiſphçtii
Viſibilis arcus hinc FD, inde BG, finguli minurorum 1 4’.
Macul¡ ap debitis analogils deſcripti . Supponitur autem macula,
¡¡om ad G, eſſe in ventre,ſeu :tquidrſtare a libratiouis Nodis LM¡
fi bos detrahamus arcur KD,relinquetur arcus KF,gr.2.7.
flnnſm'an- quod cognoſcitur, fi reliqua: macular hinc_ inde medio 31’. 48”. quem videlicet de Luna ſuperficie videmus be
d'am Librª criter 8C let-è ;equaliter ab ea diſtantes, puta PIM-Mita() neficio lrbranonis maxunç, aquuando versus vnam ,ali
¡¡mm . Pºſfidcmq; vel hinc Metºnir , inde Mera-rmſimili motu quando versus altetam mundi plagam, vltra id, quod ſi Porn'o L3.
accedant cum ipſa ad eumdem Lunªr limbum , vel ab eo ne librarione videremus . Com ponendo igitm totum.. ,u …Nm,
recedant . Qtod dictum eſt de macula Tbalm’r , valet id , quod ope librationís nobis de Luna ſucceffiuè dete- v,- ¡¡bªn-º_
ſuo modo de maculis ipſis Endymionit › Metanir, Iller— gitur, euadrt portio Luna: viſibilis gr.2.o7. z'. 48"'. m': .
turg , Mºreti , Zurchij , Bmim’ , Kirrhtri , Ricciolí 8ta.
Prater has ſeruiunt ad id ſecundariò etiam illç macular, ,Que/¡ia 2. ,Tue ſint muela, que ob libra
qua* licèt in acceſſu non pertingant ad ipſum limbum, tiomm Lunartm ¡2071 ſcmper
ptoximè tamen ad illum perueniunt , 6C in receffu max¡
mo adhuc minus diſtant à limbo quàm à centro Lunar, Ippdrmt.
praſertim ſi talibus ſint prarditz prxrogariuiswt euiden
tius in oculos obſeruatoris incurrant: cuiuſmodi fuere., VL REſpondeo , effe illas, qua* continentur intra li
nobis maculç PIaIzmir,AriflotelinArlaminmare Crifium, mitum arcus, VIdelicet vers us Boream intra..
Langreni›Pirifii,Tycb0nit,(inmaldòêc Harpali macular. arcum LUMA‘SC LGM; versus Auſttum verò intra arcum
Nemo potrò míretur,ſi librationem penes Luna: lim (UM, 8: LDM, figurar 6. ſed pre-ter has ſunr aliquot aliç,
bos, vr par eſt, confiderantes, ſcilicet vt illam intra certa _citra nodos L, M, quia limites librationis varianrut iuxta
ipfius exrrema concludamus, maculas quoq. limbis pro inſrà dicenda, ex quibus coniectura fiet de hÍSreliquis
piores quam centro adhibeamus . Variatio enim inter aliquando latennbus .
mlli inter maculas Se centrum , maior eſt ſi macular (in:
propiores centro , 8: incertior ob difficultarem diſcer ,Tu/lio 3. De modi: ob/èmandi , venia qm:
nendi exactè cenrrum Lunaris diſci ,- vr ſuppono ex legi~ Mundi Luney: plaga: ſiat Librario Ln
bus Optica, ſphxrç libratíli eminr‘rs viſa: applicatis .
V. Supereſt vt inquiramus,quanrus ſït arcus in ſuper narir gloói, ó* Terri): qua:
I. Par:
¡ªmb/.nu- ficie globi Lunaris, reſpondens quantitati BG,- hoc cſt dirlgatur Ax): [mill:
ti: . portioni illius ſemidiamettí, Libratiaüi: .
quam nos in Luna videmus,
tanquam in diſco plano , quod Iíſ iD VII- TRes ſunt ptçcipui modi huius Obſeruationís,
ta-ſtabimus per ſequens pro m omnibus autem ſupponitur Luna in aliquo
lema . Ex centro A , deſcri determinato Vertical¡ , ſed prçcipuè in Meridiano, aut
batur ſemicitculus Lunaris cor Vertica‘li per Nonageſimum Eclipticç gradum tranſeunª
poris BCD , cuius diameter ſit te, vt reſpectu horum ſciatur , quam mundi plagam re
BAD, ad quam ex oculo E , in -ſpiciat determinara pars limbi Lunaris: ideòq. nos in.,
terra conſtituto , ducatur per— prima 8( 6. figura , lmò B( in reliquis Lunam in Nonage Prima: m
pendicularis radius EA , 6C al ſimiſerè ſitu reprçſentauimus . Primns modus eſt,ſi ob du: ªbſ"
ter radíus EF, tan ens Lunam ſeruato primum alicuius infignioris maculªr ad propio Hand¡ plc.
in F , ex qUO puné o dªcatUt F tem Luna limbum acceſiu , obſeruetur deinde , versus ¿4, 1,5"
G, parallela ipſï BD : erit enim qUOd punctum limbi Lunaris reliqua: macular vtrIm que Kimi: .
~FG, diameter diſci Lunaris no circumſitz ſuo acceſÏu conſpitent , tanquam terminum,
bis apparentis , eiuſq. ſemidia quem appetant: idemq. faciendum in obſeruando rea
meter HF, quam ſupràdiuiſi ceſlu: 8C fi à pluribus maculis teſtimonium habeatur,
mus in 100. partes equales . E multò euidentior erit plaga , versus quam fit libratio¡
Eſtoiam macula exempli gta- u prazſertim ſï Lun: phaſi id permittente , dum aliquç ac?
tii TIM/en“: viſa primum in extremi limbi puncto F ; ae cedunt ad ſuum limbum , altera* ex parte oppoſira à lim
deinde cum maximè ab ipſo receſſerit , fit in puncto K, bo oppoſito ſed fi bi propiore recedant , St quidem à có
\ed appareat in diſci plani puncto L, ope radi] viſiui El( muni quodam límbí puncto diametraliter oppoſito ei,
L, qui producatur vſq. in M; tandem ex Centro A, ad ad quod priores viſae ſunt accedere . Vt fi in figura 6.
punótum K z ducatur ſemidiameter AK . Propoſitum.. macula Ariflarclis viſa fit accedere ad limbum LBM
eſt iam inueſtigare arcum KF, quem vi librationis Luna ma'culz quoq. Platªm'r, Po/ſidonijfindymiªnis &c. vide
ris videmus vltra id, quod fine libratione videremus . Et rentur ad eumdem fic accedere , vr omnium motus vet
quia plus de Luna Apogça, quàm de l’eriga-a videmus, gat versus punctum G, aliquo indicio cognoſcibile, putà
vtendum etIt ſemidiametro 84 diſtantià Lunze Apogarç . per maculam TlMleti: , vel per determinaram diſtantiam
Primà aurem ex dicendis libro hoc 4. Cap. 16. num.18. a Luna: cornibus -, tunc enim concludere fas erit , libra
). Prograf. Semidiameter apparens Lunze Apoga’ç, ideſt angulus A tionem versus illam Mundi partem fieri , quam reſpicit
[a: . EF, eſt minut.14’. Quate cum ſemidiametrum dªſci Lu punctum G . Qiòd ſi ex parte oppoſita , macula Tychº
naris HF, non qualis reipſa eſt , ſed qualis apparet, diui m'S mtcreà videarur recedere à limbo LDM MSC ſïmiliter
ſerimus in partes roo. zqualeszperinde eſt ac ſi angulum macula- Valzhcru: Stª-fiera¡ , Drumſ-puma: Ste. vide’
HEF, diuiſerímus in too. angulos arquales , atque adeòi antur r'ecedere tanquam à communi termino à púcto D
cum pars LF , menſurans quantitatem totius librarionis, cogniro ex viciniore macula Zuccth-,idem adhuc certiils
ſit partium 1 2.. ſi fiat Vt HF , partium too. ad LF ,par colligetur . Non eſt tamen hçſitandum ¡n hoc,0b impa
tium 12.. ita angulus HEF ,minur.14'. ad angulum LEF, rem quantitatem ªcceſsús comparar¡ cum receſTu , quiª Mºnito re
inuenietur LEF, 1’. 41". 8C reliquus HEL,erit 12.'. 19". diſparitatis modicze tamen caul'a poteſt eſſe Latitudinis eondiu prº
ó.. Progreſ
Secundò In triangulo AEKn’nucntus eſt angulus AEK, variatio ;aut aliqua huius libtationis anomalía . Cauen-s ¿Adam ºla
[u: . 12.’. 1 9". 8C ex dicendis inſrà cap. 14. Lunç Apogçç di. dum porrò & liic ab illo apparenti ac ceſlu, teceſſuue,qui feruatíºm.
ſtantía AE , à terra eſt ſemiriiam. terr. 64 I». BC ex dicen— à cauſa parallaxeon elle poteſt . Si enim Obſerues Lunam
dis inſrà cap. 17.probl.t.vera Lunz ſemidiameter AK, non procul ab horizonte ortiuo, èl' poſtea non procul ab‘
eſt partium 2,6. quªlium vna, terra: ſemidiameter eſt 100. occiduo ,- macula,qux prius viſa erat diſtare à ſutíeriore
1m~
LIB ER .QI/ART VS DE,L’VNA'. 2091
limbo verb¡ gratii per partem 10._ Lunaris ſemidiametti, ſectio ttanſit per marginem ſerè orientale m Mªuro/yc¡
poſtea videbitur prope Occaſum ab eodem ſed iam in & per punctum diſtans ab occidentali mai-gine Albate—
ferior¡ limbo aliquantò minus diſtaraquia videlicet lim gni quantum tres quartae partes diametri Albatcgni, &Q
ljus idem nou apparebit nobis in Occidentezqui apparuit per orientalem fermc‘ lim bum Mandy, deniq. per OCCr
In Oriente z vtpote Lunam ſpectantibus non ex centro dentalem Arc/27M . Langrenus aucem variationem ha~
Telluris , ſed ex ſuperficie . Denique acceffus macula-. turn ſectionuin ſignificans , in epiſtola anno 1 649. zz.
rum ad limbum Luna: diebus maxima: librationis , \eu Aug. ad me data affirmat , ſectionem Lunar Dichotoma:
prope limites inſenſibilior eſt, quàm alias . tranfire modò. inter Malu/lam &r Marian¡ Imper. qua:
Strªnd“: Vlll. Secundus modus exercetur per tres plureſuu nobis ſunt ManilI'u: 8C Mencía…" , modò inter Ramam'
mºdª: 'ºb- maculas ptiàs in eàdem recta linea obſeruatasiac deinde 8( Harªzquz nobis ſunr Arc/:Imeder CSC TImaC/Mrir. Ve
[ªª-7?' P14 intermedias extra illam obſeruando z 6C aduertendo in.. riſïimum quoq. eſt,quod docet Heuelius cap.16. ſuç Sei
lª‘ _L‘bª' quam partem eatum à recta linea recelſus coè'at .- ſed ex lenogr. ſectionum diuerſàrum lineas in diſco Lunati non Sem-WM
"ºª" ' pedir harum extremas quamproximas effe limbis , inter effe ſibi inuicem ſemper parallelas, ſed ſeſe varijs modis ¡Ñ Búhº_
medias aurem remotiores àlimbis, harum enim receſſus interſecare intra cerros tamen limites: quod etiam ex ¡army, di_
à recta linea breuiori tempore euidentior erit . Vt ſí vi ipſius ſchematíſmis accuratè inſpectis liquebit . An au- «er/m¡ H.
deris TycbºnemJ’tolcmzumòc Ari/latdem in eàdem re tem vetum (it, quod addit , fi Lun:: (Dadramra fit Circa ª“ --ºn n71‘
cta linea, ſiçut
Ptºlcmamn apparent
receſſiflſie in prima&
versits 6. Figura
limbum MR ,, indicium..
6C deinde initium Cancri , ſectionem effe quammaximè occidenta~ iª“'ſ' P"
lem; ſi autem Circa initium Capricorni , quammaximè "l/‘1" \
eritlibrationis facto: versús prerdictum imbum : autſi orientalem, pendet ex inſrà diſcutiendis . Interim ex va
in eàdem recta Tycbºnem,\1rcbimdem,& Platºm'r mar rio ſitu haſum ſectionumwatietas plagarum,in quas ver- .
ginem occidental-:m conſpexerismec ita multò poſt,Ar git libratio,ſagaci obſeruatori occulta elle non potetir. ln
chimedem versus limbum SLP , abſccffifle , llbl'allo ver quem finem placer ſelectas quaſdam obſeruationes Lu.
sr‘ts eumdem limbum indicabitur . Mod ſi in eàdem re nz Dichotomz hic ſubijcere .
cta linea vidiſti exempli gratis. Lágrmumª Baden-,Agrup—
pªm, Eratofl/Jencm,& Ari/Ïürc/mm; .Se poſt liquod tem Obſimatiom: Selecta pro Sim fictionum *04. .
pus Bcdam , Agrippzzm , 8( Eratoſlhemm vers ‘ limbum
PBR, contendilſe , relicta poſt ſe recta linea per Langre riarum Lam Dic/\011mm prop:
num ¿Y Ariſiarrlaum ductà , fignum etit librationis initz t . ,Quadramrnm .
versr‘ls limbum PBR: Et viciſſim ſi qua: apparcbant ex—
tra rectam lineam, poſtea coèant in eamdem teótam li X. Nno 163 z. Iul.t4. veſpere Ct‘tm nondum inflar 1.05/3…:
neam; illorſum quoq. librationem fieri concludes . Por . ret (Dadratura , linea Sectionis tranfiun vl- ,x Lªng…
Dªpzu ,4_ tò vt pars determinata limbi Lunaris , ad quam libratio traLranſlbemm quanta eſt diameter ipſius , 8C curª, nº,
¡¡º …un, tendit,certit‘15 dignoſcatur, coobſeruandum eſt , vtrüm Timacharidem , quanta item eſt hums diametet . o
xiz‘u -utendi macular illce in communi recta linea priorem rectam or. Anno ¡645. Octobr. zi. ante mediam noctem linea., Lºª/"ª
2. mºdo . thogonaliter ſecante 6C per centrum dtſci Lunaris tranſ ſectionis tangebat limitem occidentalem [jabalí: ,quze
eunte, exiſtentes, in eñdem communi recta perſeuerent : nobis eſt Manilim ,ſed adhuc videbatur curua, quippe
nam ſí perſeuerent , hzc ipſa linea incurre( in ipſos limi nondum peractà Dichotomià . \
tes librationis . Excmpli gracia ſi à recta linea per Lan Anno ¡636.lanuar. Iſ.veſpere ſectio Lunaris trauſi- 305/,…
grcnum :5( Ari/Zarcbum ducta recedentibus vetsüs PBR, uit diſtans ab oriental¡ margine Arzxzchelu , quanta eſt
Erara/menAgi-ipzm, 8( Hada; interim Thaleszòc orienta diameter ipfius Armclaclis, qum macula à Langreno vo
lis Ptºlemei mui-go , Pitatur 6: Bayern! perſeuCtent in re catur Anna Reg. Gal]. 8C tangebat orientalem limbum.
cta DAB,maniſcſtum eſt,librationis terminum ad quem, Rºma , qua: nobis eſt Arcbimcdn. Bidratura autem.
éíſe partem B . Idipſum adhuc alio inſi yni argumento facta eſt inſtante media nocte .
confirmabitur , ii maculze bin-e hinc ¡mie limbis Lun:: Anno 1646.5e tembr. 16. hora lo. poſt merid.facta 4.05/0”.
, propiores 8( à termino,ad quem fit libratiowtcumq. per iam Quadratuta, ectionis linea tetígitlnnoccmij .Se Pªz..
pra‘dictos modos przecognito, diſtent per quadrantcm., 2,0 marginem occidentaleimin ipſa autem Quadtaturaª
circumſerentix Lunaris , & tamen nullumipſç ſenſibi tranſierat per centrum Ferdmandi Im per.nos autem pro
lem motum prçſertim versús proximos limbos habeant: hmºmztio Ptalemzmmpro POLLO Ardhllumpto Fcrdin.
nam inde Nodos ſeu polos librationis in iiſdem proxi Albategnium ſubſtitumius .
. mis limbis repetir¡ deprehcndes . Wemadmodum ſi in Anno 1647. luni] 9. hora Io. p. m. prope Quadratu- "oz/,m
prxcedenti exemplo Langrmí macula verst‘ts C, ¿C Ari tam , Lunaris ſectio tranſïuit per centrum Ferdimmdi ,
flarcbi aut Selene¡ verSt‘is E7, vix ac ne vix qurdem mo ideſt Albatqgm'j . Hactenus ex Langreno .
ucantur interim, dum Ermo/Ibmm/Igrippa,& Beda mo— Sequuntur noſtra: obſetuationes .
uentur vetsàs B: Etenim 6C librationem fieri versús B, Anno
. Ñ
1649.Aug.t. ç.veſpere
4
ſeſquihota
.
poſt occaſum
.
05/ama.Ñ
6C eius polos effe prope C, 8( E, con ſtabit . ‘ z Solis , Sectiotranſimt piope 0mm orientalem Archimc- m,… m_
IX. Tertius modus nitítur diucrſis DIchotomijs Lu dit 6( Alſonſi : peractà ¡5. per aliquot horas Qudmtum . ¡¡Ñ Ó. P.
Teníª: nªº
dm obſer.
na’. obſeruandis , in quibus aduettendUm eſt , per quas Anno 1649. Septcmbr. Iz. vcſpere peracta iam O\ua- Grimªldi,
“…ª ¡¡Umaculasaliaſue Lunares particulas tranſeat ſectio , ſeu dratura z Sectio tranſïbat per Ari/limon , 8C- Aluminum, 6 obſmc.
8C pet_ Albaregm¡… extremum orientale
Ñ
gª, ¡¡bm-linea recta ſeparans ſplendidam Lunat partem ab obſcu , deniq. per Blan
m…, , ra . Licèt emm ex paucrs Dichotomus ſic obſetuatis chinum, Vernerum 3C Aliaccnfi: partem orientalem . 7-Olªſtm
aliud ſtatui non poffit , quàm rtrum libratio versus caſ Anno 1649. Nouembr. to. hora noctis z. multò ante 8,9%….
dem ſemper partes fiat, necne; ex pluribus tamen colligi Bdtaturam, Lunaris ſectio tràſijt pet' orientalem mar
poreſt etiam versüs quas alias partes libretur Lunz glor ginem Arifloreli: SC Eudaxi , nondum tamcn apparebat
bus. Nemo autem eſt,qui Lunar bífida: phaſes vel me MenelauI.Macula verò &Catherine diſtabat versús Oc
diocri teleſcopio obſeruauerinóc affirmare poſiit, prçdi cidentem :‘t ſectione quantum eſt interſtItium inter mar
¿Lim ſectioncm per eaſdem ſempcr maculas ttanſire . ginem ipſius Auſtralem 8C Borealem marginem &Theº
Etli certi ſunt ac determinar¡ ductus in diſco Lunari, in p/Jili .
tra quos ea ſectio continetur: quos vt diſtincto ſchema— Anno 1649. Decembr.1o. hora noctis i. quinta circi- 905 m
te reprzrſentaremus quantum hactenus obſeruarelicuit , ter hora ante Quadraturain,1ectio Lunç diſtabat ab An'- ' '
temam figura pro priore Dich0t0i11i3¡, ¿Sc quartá pro po ſlºtclc versus Orientem , quanta eſt Ari/Polelu latitudo ,
ſteriore delineatas exhibuimuàót in tettia quidem ſeCtio 8C à Mauralyci macula item ver-Sus Orientem, quanta..
ttanlitinter [Mªgini centrum eiuſq. marginem orienta eſt huius diametetmecdum tamen diſcernebatur aliquid
P" 7“" lem,& per püctum à Pto/:mai margine oriental¡ diſtans, de Manilia .
"mªl" quanta eſt diameter Ipſius Ptolmm , 6C petpunctum ab Anno tóçoJanuar. 9. hora 1 ;—. poſt Solís occaſum , ¡º-º‘ſ‘m
""'lª‘ª‘
‘nrm‘ſªArchime ' de versus‘ O1'ientem
q‘ diſtans_ ,q uanta e \t ſemidi
_ a- ſectio diſtabat Orientem verſus al) occidental¡ margine
mº,… L“- meter Arfblmtdlí , ¿Y ſerc per Orientalem margmem.. .Ariſlotelis quantum ArIſloteliI margo Borealis ab Au ;ªp—

,,4 Dm,,— leºm‘: , deniq. per orientalem Arma-ªgora marginem, ſtrali margine Eudaxi; diſtabat item versſts Orientem ‘a
nm. qui eſt in ipſo fetè cornu Boreali . In quarta verò figura Maniliº quantum eſt interuallum inter proximos inter
z, 1C
2to“ LIBER ,QI/¿RTM D E L V N A2 _
ſe margines Ariflºtelis 6C Endºxi, tranſibar antern per Anno 16x‘ t.lum’i 2;.ſectio Luna? nondutn dichotomç' ,g 0517,_
Mauralycum . Licèr aurem linea ſectionis modice cur ibat pet orientalem Plain-me¡ marginem , petIpheriam.
ua appareret , hinc tamen non ſequitur ntceſſariò Y - tantum fui lúcidªm habentis: appatebant etiam aliqua
draturam nondum peractam (uiſlèncüm ea curmtas pro ftagmcnta de perimettis madulaium AIMan/LAmarbr
Uenitet à parallaxi, iuxra dice-nda in appendice ad libri z. li: 54 Valtberi , pet curus orientalem liinbum ibat ſectio,
cap. 7. Hora vetò 5. poſt mcaſumêolis, apparebar mm_— que diſtabat ad Orientem ab Ari/!illa per vnam diame
totus Albattgnim 6C Hipparclzm m linea ſectioms ex¡— ttum Ptalenui: nihil tamen apparebat de ArchimdU .'
ſtens ,quemar-n recta apparcbat,quamuis hora l g.. p’oſt Tandem linea biiſecans orthogonalitet lineam ſectiov.
occaſum Solis mhil de Hippnrcbªòrdlbangnio appa— m's , ſeu tranſeumcm per co‘mua,tantillò ſupetior erat
ruíſſet: nunc aurem ſectio diſtabat Orientem versus à Proteina, 8C Langmm per vnam Pra/nm¡ diametrum .
MMÍÍÍO, przrisè quantum ¡Planilius diſtatà MHull() . Die autem 1.6. ſeſqurhora poſt Solis occaſum , peractà 2.3. 05ſ".
1!. 05ſ". Annò 1 6 y º. Februar. 8. hora 4 -}. poſt occaſum Solís, iam quadratura ,ſectio Lunaris diriabat ad Orientemà
ſectio ibat pet Pto/mmm» s cuius \ola lucida peripheria. 1²14100: per dimidiam eiuſdem longitudinem, ab Emm
appªi‘ebat , 8C huius quidem dimidium eminebat ad flbcnc autetn pet integram eiuſdem diamettum, ttanfi
Otienretn extra ſemidiſcum lucidum Lunar: eadem ſe— batque pet centtum Pilar¡ ,6C inter centtum limbumq.
ctio radebat !fair/nn' mar inem orientalem lucidum.. , orientalem Tyrbonir . _
ſed velur in gemmulªs diginctum . Mam'h'm diſtabªt Anno 16$ t. luli 2.7. minutis 8’. poſt Solem occaſum , ²4- ‘Oi/er.
verſus Occidenrem à ſectione fetè duplo ſuze diſtantiz à Luna iam gibba Teleſcopio muxnnmſed oculo nudo ad
Mmella . huc falcata appamit¡ ſectio Lunaris parum tecedensà
l ²- 05ſ” Anno 1650. Marti] to. hora 4. poſt Solis oecaſum.. , recta li nea ttanſibat per Platonir medium , diſtabatq‘. ab
Lunar ſectio modicè inflexa versus Orientem , ttanſiuir .Archimede versus Orientem pet vnam ipſius diametrú,
per Orientalem Arrbimcdir marginem , 8C per Megin¡ 8C à Prolemra per Vnam ferè huius diamertum, & à cen
medium,diſtabatque vetSt‘is Orientem ab Alfonſa per tro Magini pet qUartam partem huius diametri.
duas circiter tertias Alphonſinx diamerti . Anno 16;!.Auguſti z ;Ji-Ira 1. poſt occaſum Solisyſe- ²5 - 05ſ"
130 O‘ſ". Anno ¡6 So, April. 9. media hora poſt occaſum Solis . ctío Luna: nondum bifidce , ibat per orientales margines
ſectio ducebatur pet Orientalem marginem M:toni: , Ptolcmei, Purbachi/,Sc Regiamomani, diſtabatque Vetsús
pet Plamm't medium, 8( per Eratoflhcnem . Orientem ab Ari/lille , quantum eſt internallum inter
¡4. abſ-r. Anno ¡650. Mai¡ 8. hora 1g-. poſt occaſum Solis , Lu centra ArIſtmliI, &t Eudaxi .
na etiam per teleſcºpium viſa upparuit Dichotommeiuſ
que' ſectio vix otíentalior fuit margine oriental¡ Arc/2¡ Oéſerutiªnu Srctmzum ¿maríum pªrª” z.
mcdi: , diſtabatque ad Orientem a Pic-Inmª, pe: Pule
nm' ſemidiamettum,denique tranfibat pet medium.. &ladrar-mm.
Magini .
' Anno 16 ço. lunij 6. hora i. poſl Solis occaſUm , licèt XI. Nno 163 ;.Ianuarij 3. manè Sole Horizontem ;‘- 05ſ"
"- º‘ſ‘” multis horis ante Ogadtaturam ,obſeruata tamen eſt feª q artingentc , linea ſectionis Lunatis tranfiun ’ª "ª"
ctio per extremum orientale Merºnir, limbum Lunç 8C ſúpra MIii-¡num Langreno dictum Leºpoldum , ideſt per
cornuipſum occupantis ,tk tantillum ver-Sus Orientem quartam ípſius par-tem occidentaleuhêc diſtirit ad Occi
diſtabatab Ari/hilo, ¿3L ab Albazegm'o item venus O— dentem ab Vladi/Zao (qui nobiseſt'ſycbo) per diame
tientem per ſemidiametmm ipſius,pergebatque per me metrum Tycbom'r , ſecuitq. Cbri/hcrnnm , nobis Purba—
dium V¡trim-i. c/n'um , ita Vt quatta tantummodo iplius pars conſpicua
Anno 16 $0. Octobt. z. media hora poſt occaſum 50ª etſet s tetigit aurem orientalem marginem Arcbimedir I
16- º‘ſtr- lis,Luna per teleſcopium apparebar pluſquam Dichoto cuius item quarta pats ſolum ª parebat -, at Eruiºflbm::
madicèt nudo oculo ſecus apparflenſectro ¡bat per Val 6C Tirnoclmru diſtabant ::qua itet ad Orientem à linea
tbermn , diſtabatq. ab oriental¡ margine Albategmj ver ſectionis tangente occidentalem marginem Platºm'r .
sus Orientem peripiius ſemidiametrum: Macul:: aurem Anno 1649.1ulij 3 t. hora t. ante Solis ortum ideſt 8. 27. 05ſ".
Ari/lili¡ 8C Autalyci in lucido quidem Luna- , ſed paulu— circiter ante quadraturam linea ſectiom’s Lunaris adhuc lx P.Gri
lun) temorx a ſectionezconſpicuze erant . curua ttanfibat per occidentalem niatginem Vªn/7m 6C "ªl" -
!7. Obſrr. Anno 16 ço. Octobr. z l. ſeſquihora poſt Solis occa— .Al/Mugnij , l'lectenſq. vltra Art/iotech viſa cſt definete
ſum , ſectio dillabat ad Orientem ab Ariſlºtele paululò inter Demon-¡Mm, ¿Y M::amm . '
plus quàm diſtenr inter ſe Ari/?azahªr (Y Eudaxur , rade Anno 1649. Septemb.2.8. manè in ortu Solis linea ſe- :8. ºbſn
atquc orientale littus maru Tranqm’llitatir z diſtans à ctionis erat per medium ſetè Hipyme/n', ſed magis ad
Maniliº dímidio interualli, quod eſt inter ipſum BC Me Orientem , ó( per medium Albategny , 6C nondmn erat
mlaum, dem' que à Mauralyro versus Orientem diſtabat dichotomia .
‘ vix amplius quam vna diametro Manralyci . Anno ¡649. Nou. 17. manè hora ciuili Italicè iz z.. ²-9- 05/"
1 3 01’ſ" Anno !6 ç O.Decembt. z9. hora g. poſt Solis occaſum, Luna iam ſalcatulaapparurt, eiuſq. ſectio etat inter Pla
' ’ ſectio diſtabar versr‘is Orientem ab Ari/?mie per duas tºm'r centtum 6C matginem occidentalem,diſtabatq. ad
ferè Ari/Zolelir diametros, à Mmelaa aurem quantum.. OCCIdentem ab Eraroſèbcne,quanta ett Platºm'r longitu
eſt interſtitium inter ipſum GC PIim'IIm ;8C !ranſibat pet do ; de à nucleo luminoſo Tycbom'; quanta eſt craſſities
Abilfedcam . corona* ipſius Obſcuriorís . Ephemerides tameu quadta
19. CU". Anno r 67 r. Matrii18.hora 2. g.. poſt occaſum Solis , turam different ad horam zº. poſt merid. diei 2.6.
linea ad angulos rectos Incidens in ſectionis Lunatis li Anno 1650. lanuari) lſ. manè hora dimidia ante So- 30- ºil"
neam,tranſibat per centrum Hipparchizòt ſupra &Thrº lI's ortum , Luna nudo oculo , ¿ºe Teleſcopio quoq. iatrL.
pbilum quanta eſt huius diametet , eratq. Luna ſctè Di falcata videbatur , at ſectio in medio ini vix concaua ap—
chotoma . patebat .’Sectionis linea ducebatur petºccidentalem..
Anno 16;!. Aprilis 17. minmis 4o'. poli Solis occa Platenir marginem , ò: diſtabat Occidentem versr‘ls ab
zo. obſar. ſummſa eſt Luna iam Dichotomuaïc ſec‘tio ¡bat per me Emu/!hem le plus dímidio intetuall¡ , quod inter Era
dium Ptalcmm, 5C pet orientalem marginem Vali/nn' , ra/Pbenem eſt 8C Cºperm'cum -, à Tycbone autem diſtabat
diflabatq. ad Orientem à centro Árifhlli quanta eſt dia verst‘is Occidentem per duplum lucida: diametriipſius
meter Prolemati -, de Arcbímede non vidcbantur niſi gé Tychºnir .
mulz, 6C puncta lucida . Prºlemei margo Botealis arqui— _ _Anno 1650, Marti¡ 2.4. paulò ante Solis ortum ,Luna 3 r. Ob/n.
diſtabat ab vrroq. cornu Lunati ,ik recta linea ortbogo m Ipſo Mcndiano poſira, etat tanrillum adhuc gibboſa ,
naliter ducta per ſcctionis lineam , 8; pet centrum Pu quadratura enim futura crat hotis :ferè poſt metidiem:
lemai, tranſibat ſupra Langrmi maculam per vnam ferè Sectio porro Lunaris ibat per Metorri! cuſpidem occi
huius diametmm . dentalemdiſtabatq. ad Occidentem ab .Ariſhllo , quzn—
l :lo 05ſ" Anno róç i. Maii 2.7. hora l. poſt oecaſum Solis,còm tum Ariſhllm à centro Archimdir; radebatque occi
pet 6. ferè horas ſuiſſet quadratura , Luna vix gibba ap dnutn margínem Hipparc/ai , «Ñ à Tychºne diſtabat ad
patebat , &e linea Dichotomire rranſibat per Arrhimcdi: Occndeutem quantuin TyC/Iº diſtat à boreali matginp
ó( Ptalemei margiues orientales . 1²mm .
Anno

I
LIBER ..zi/ARTH D r Ilº-Y
3:. ºffer. Anno ' 1650. Aprilis 2.5. hora t. ante Solis ortum , ſe te videntur macula- in \itu limbis proximo. Panam..
ctionis linea erat ſerè recta Teleſcopio , eſto nudis ocu porrò maculç ad dignoſcendam Librationcm maximam
lis videretur curua, per-acta iam dichotomia , qua: linea ſint idonear , dictum ſans eſt num. 4. 8C 7. (Damuis au— Mancha(
diſtabat ad Occidentem à Platºne pet duplam lon itudi tem viden’ poſient aptiſiimrillçquç ad ipſos Lvunç mar-'lunª ºbſer
ncm Plaromxz ab Ari/?illª per vnam Arc/nmedis «ªlame gines pcrueníunt ; quia tamen perpauca: ſunt , qua: nonl‘ªf‘ºªm
trUm -, à Tyebone per internallum, quod eſ’c inter ipſius aliqua ſui parte vltra margines euaneſcant , CY ſur con- Nºª“
'cx’ttemum › 8C boreal: extremum Pitati , 8C tranſibat per tractione optica nó ingeraiirobleIuatori ambiguitatem -,
medium Hipparclai iuxta Ptalemaum‘. fatíus viſum eſt adhibere plerumq. illas, quce non perue-Í
33* º‘ſ".
'Anno 16$ o. Septembr..z 7. in ipſiffimo Solis Óttu z ſez niunt quidem ad Lunas_ margincs , ſed illis multò propio-¿
ctio diſtabat tantillüm ad Occidentem ab Hipparebm &C r'es ſunt quàm centro diſci Lunaris , 8C ob inſigues con-Í
ab Ari'ſlillº‘ac Antalycº item ad Occidentemquantum. ditiones ſunt valde conſpicuz : cuiuſmodi ſunt Tyebº , '
Arxflilli cenrium à centro Are/iimedie, tranſibatque pet_ Pili/cm, Langrenm,-Ariſtateles, PlamHarpalm-z Grimal—Ï
medium Metanem : 8C Luna erat adhuc gibba ,linea ta-' du: , 8C illi ex diametro oppoſitum mare Criſium , quod Í
men recta àcornu ad cornu ducta tranfibat per Alba etiam nudo oculo diſcernitur, imò etiam aliquaudo in_- -
tegnium . parte Lunx-obſcura conſtitutum dignoſcitur vi luminis:
3 4. abſ-r. Anno 1650. Octobr. 16. hora çg. poſt Solis occaſum, à terra in Lunam rcflexi, dummodo abſtantem ab Horí- - '
Lance adhuc gibbç linea recta per cornua ducta ibat per zonte . Alainquain pleriq. hactenus vſi-ſunt in hoc dua—
orientalem margincm Albategnij . Sectio aurem erat bus tantummodo maculis , videlícet mari Criſium , 8L,
pet medium Albategmj 8C Hipparebi . Grimaldo, ſub ali js nomimbus . Eſto plaga: maximarum '
35. Olª/er. Anno 16 to. Decembr. 16. ſeſquihora ante Solis ortü, Librationum non [int ſemper aut plerumq. in ea parte.)
ſectio Lunar tunc dichotoma: 8C in Meridiano exiſtentis limbi Lunaris , que proxima eſt pratdictis maculis; e0
erat per occidentalem marginem Platem': , SC per mediú rum tamen acceſlus teccſſuſq. ad limbumquamuis obli
Magini , ſed ab Eratofllaene diſtabat ad Occidentem vix -quus , Viſus cſt illis ſufficiens ad tempora maximatum..
per vnam ipſius diametrum º, 8( de montibus Terre ní Librationum indicanda. De quibus temporibus ante
uium tantus tractus recta porrigebatur extra ſemidiſcú quam quidquam ſtatuamus, prazmirtendx ’ſunt aquua:
Lunx lucenrem, quanta eſt ſeſquidiameter EratºſZ/ienis . obſeruationes tum aliorum, tum noſtra: .
3 ‘e º‘ſl". Anno 165 i. Mai¡ iz. manè hora circiter med ia ante
Solis ortum, ſectio Luna: dichotoma: diſtabat ad Ocea
ſum ab Ariſlilla per vnam icterè diametrum Arehtmedis;
Obſeruationee Temporio' Maximi Aeeeffue Ma
enlanm bin-trim¡ ad Luna limbum Occi
ab Autalyeo autem paulò minusztranſibatqper medium dentalem, aut Orientalem ex Gaſl
.Albategni/ .
37- ºlªſ" Anno 1 6 S t. die 9. luli) in ortu Solís,ſectío Lunaris ra ſenda , ó- Bullialdº .
debat marginem occidentalem Hipparchi , 8C diſtabat
nonnihil ad Occidentem ab Aliaceufi -, à Tycbºne aurem XlII. REſert has BullIaldus lib. z. Aſtron. Philol.
diſtabat per vnam circiter Caſpy ſeu \Miu-is Criſium lon cap. iz. Qlamuis autem ill¡ mare Crifium
gitudinem . appellent Caſpiam maculam ,Grimaldum aurem macu
3 3. Offer. Anno 16$ r. Auguſti 8. hora Lante Solis ortum,ſectio lam Orientalem , vt tamen lector vri poſlit noſtro ſclie
Lunaris ſerebatur peMliacenſiI 8C Hipparcbi margines mate 6. ?ORIÍS quoq. nomimbus in aliorum obſeruatio
occiduos , ab Ari/lille aurem diſtabat versüs Occxden— m'bus re erendis vremut - .
Anno 1656. die 2.5. Septembris Grimaldus viſus eſt ::lg-:Zé:
tem quantum ipſe ab Archimede . Luna nudis oculis
falcata, ſed Teleſcopio euidenrer dichotoma apparuit. quamproximus limbo ortiuo; & die zo. Octobr. ¡terum .g, .
eidem valde vicinus,& die I 9. Sc 2.0. Nouembris eidcm
39. 05/”. Anno 16 çi. Septembr. 6. hora 6 Y. poſt Solis occasú ,
ſectio Lunar ferè dichoromac ibat per margínem occid. viciniffimus . Anno antem 1642.. Aprilis r4. valdc re—
Valt/mi, diſtabatq. ad Occidentem à centro Albategnu motus ab eodem limbo viſus cl’c . At mare Crifium An
per quartam partem diametri Albategnianar-,ab Ariſlillo no !636. die 8.0ct0br.&item 9. tam proximum fuit
autem, &e Autocho diſtabat, quantum Illi inter ſeſe . limbo Lunze OcciduoNt nunquam propius viſum fuerit
40. obſer. Anno 16$ l. Decembr. die ç. manè hora 12. Y. Circi Gaſſendo: 6C Nouembr.die 9. veſperiidem proximum
ter ciuili Italica, Luna nudis oculis valde ſalcata, ſed Te (i vnquam alias eidem limbo ,ita vr interſtitium vix fue
leſcopio maximo vix ſalcata viſa eſt . Sectio Lunr tranſi— rit quarta pais przdicti maris, quamuis ſollto contra
bat pel' occidentalem marginem Arcbimedir , 8C diſta— ctíoris: Et die ç. Decembr . iterum proximum ſuit ei—
bat ad Occidentem à marginc occid. Platoni: , ſerè per dem one ,- Rurſuſq. Anno 1657. Febr. 2.7. vcſperivici
vnam Platonis longitudinem ,- tranſibatq. per occiduos mffimum eidem limbo, 8C die 2.8. adhuc vicinius . An
margínes Alphon/i 8C Magini . no autem rózS. Ianuar. 14. dum Luna Pleiades occul—
Prxter obſeruationes pra-*dictas , valde vtíles ſunt ad taret , mate idem tenuiffimum , 6C limbo vicinum; ſed
librationis varias plagas coniectandas , obſertlationes die 2.0. Decembr. in Eclipſi Luna: vicimffimum ,ſiCUt &C
aliarum Phafium lunatium , confiderando línearn à cor Anno 1639. Feerz. _ 7 ª* *
nu ad comu per alias atq. alias maculas tranſeuntem. Si Anno 1 64;. lunij die 3. hora t r. Grimaldu: m eodem Bull-41d;
cur Vtilis etiam adid cſt linea orthogonaliter incidens in ſitu ac priüs apparuit,nempe à limbo orientali tantillo º‘ſ-'ªªm
lineam rectam per cornu‘ductam , ſi notentur maculz plus diſtans, quàm eſſet eius longitudo .º 8C, die LOctOl). ""
per quas fertur, vr in obſeru.: 9. 2.0. 8C 2.2.. ~ ’ adeò propinquus factus eſt , vr nunquam antea tam pro
pinquus viſus fit Bullialdo; ſicut 8C die 2.7. Qétobr. valde
:idem vicinus . Die verò zo. Nouembr. diſtitit à limbo
,ªga/?ia 4. De Olſeruandi: Temparióm Li ortiuo ſemiſſe ſua: longitudinis. .At mare Crifium armo
órationum Luna maximarum . 164;. die 5.Maijhora8 Y. diſtitit à limbo occrdentalr
vix quadrante fu:: latitudinis , 6( maculz oblongç mar
XII. Aximax Librationís,hoc eſt maximi acceſsüs ini occiduo eiuſdem maris adiacentes'diſparuerann
ad propiorem Lunz límbum , vel reccſstªis Rurſus die zo.Maij acceſfit ad límbum,8c dic zt. adhuc
ab eo,momentumauretiam horam ex ¡Inmediata Obſer magis,& die z.. lunij minus abfuit à limbo occiduomar
uarione ſcire non poſſumus, quia prope tempus ipfius go occiduus eiuſdem maris quàm ellet 5. parslatitudi—
víx ſenſibilis eſt acceſsus ille ,ac receſsus , eiuſue diffe ms ipſius. lam verò die 18. Septembr. ‘hora 7 Y. littus
rentia a prxcedentium dierum motu . Qiaproptet ob occiduum eiuſdem maris flringebat fer: límbum occ¡
{eruandum eſt tempus inter vltimum ſenſibílem acceſ duum Lunz , nec antea propius a \e viſum teſtatur_Bul
[um, 8C primum ſenſibilem recelſum eiuſdem macu lialdus, adeò vt internallum vix adzquarcr latitudmis ip
lª, vel inter vltimum receffum ptimumq; acccſſum ſen ſius matis partem 6. quamms contractiffimz . S_ed cx
‘fibilem; illudq. biſariàm diuidendo,vr notum fiat ipſum edit harum Obſeruationum ſynopſim in ſequentl \abel
ferè momentum librationis maximre; 8C ex eo periodus l)aexhibere, adiectis Luna loco,..*›¿ latitudine , ſeleétis ta
ab vna ad alreram librationcm: quòd fi hcec obſcruari men ijs, in quibusmacularum diſtantia fuit minima à
Iºqueaot, conſugiendum eſt ad eos dies . quibus barre limbo . _
Dd z Diſtan
ªn LIDER .QVARTVS D E LVNA;
Diſtamia Minima Maculz Orientalis ſeu Annus Menſ. Dieleiſt. [Para 'BLOC’, @Latin
Grimaldi . vel Occidentalis ¡eu Ca
_.- ſ Gr., Gr.
ſpia: ſeu maris Criſium à limbo
Lnnae propiore. ¡650 Ianuar. 9 Max. 12. V' ¡6 A z
Mart. 7 Max. 8 d’ 14 A o
Ann. Menſ. Dies Macula Locus@ Latit. Q Mart. 16 min. 3 -Ï "P 6 B' ç
Gr. Gr. April. n min. 4 S), 18 B ſ
Mai]. 8 min. z Sl ¡z B ſ
lun. 6 mm. z ’1P 4 B ſ
!646 Sept. 2.5 Grimaldi "P n. Auſtm.
oa. s.&9 Cri'ſium ª*: r Auſtr- i lui. 2. min. z SI, ¡8 B ſ
Octob. ¡º Grimaldi ojo :r Bor. l {— Aug. 1 min. 3 !1P zz B 4
veſper.NouEb. 9 Criſium v z Bot. 4 . Aug. 2.9 min. z :Lª z B z
Decemb.; Cri/ium X !4 Bor. 3;, Sept. io Max- ii X 2.1 A 4
Octºb. 7 Max- ll V l A z
1637 Feb.z7. 2.8 Criſimn V ¡8 Bor. 4ª Nou. 4 Max. n X 2.7 A s
Dec. 2. Max. to; V 7 A 2.
¡638 lanu. 2.4| Cri/¡um ºjº ¡6 nulla
Decíb. 2.0 Cri/inm I: 14 malla Dec. zo Max. ii Y ¡7 A z
x649 Febr. 1; Crifium :c 2.7 nui/a [65! Febr. 2.5 Max. 8 b' z B 2.
Mart. 2.6 min. 7 H :II ¡8 B 4
!64; Mai¡ z Crifium «Ir ¡o Bot. z April. 4 min. z á— UP 2.6¡B z
Mai¡ z! Cri/i'um M 2.0 Bºt. ;{ Maq 4 min. z ,Y m 4 B 1
IUnij y Críſium 7º a7 Bor. 4; Mai) zi min. z -;- ª 2.6 B t
veſp. Sepréb. 18 Uri/¡um .9: 17 Bor. 4 g. lun. 17 min. 3 ª 21 o o
Octob. t Grimaldi ¡I r Auſt.4¿ Iul. 2.5 min. z .m z A l
Aug. 1.] min. z -ª 2.5 A '
Oórob. 2.7[Max, ii ;lv 28 A
Diſtantia Limbi Orientalis Maculz Grimaldz
Obſeruainm* T?parir Maxima Ó— Mim’me Di à limbo @orientan
ſiautia iii/¡guían quaramdam macular-um
¡649'luL 2.8 min. {lv I A 4:
à limbº Luneprapiare, ex P.Grimal~ Sepr. z Max. 14 0:9 x7 B 4
da : addita quam-¡Mie prada'. Sept. zo Max. ir [ºjº 14'13 4
¿7a dlſt-Ílllit . Nou. 2.7 Max. II ªl"? 7'B s’
¡650 Febr. 16]Max. 12. {la 2.8]B y
XIV. B Reuítatis causà obſeruatinnes has redigemus Mart. 19 Max. 9 lª -17 B 2.
in ſequentes tabellas , addemuſq. quantita— April. 2.6 min. 4 X 18 A 4 i
tem dinaiitiz macularum à limbo Lun: propiore in par Mau zç min. 4 lv ¡olA z
tibus , qualium ſcmidiametet temporaria Lun-«e eſt too. lun. 2.1 min. 4 lv‘ 7lA z
iuxta ſcalam Selenographicam in calce 6. Figurªr poſi~ Iul. 19 min. 3 g Y r4 A 2.:
tam . Aduertar tamen Lector, Maximam diſtantiam vo Aug. lſ min. 4 ;lv IO|A :{
Cari cam, qua: intra fingulas periodos Librarionum euc Sept. 9 mm. 4 'X 8 A 4;
nit :alioquin com parando maximam Vuius periodi,cum Octob. ao Max. Io "P 1 B ſ
maximis diuerſatum periodorum , non ſunt ºmnes inter Decéb. 17 Max. iz lª u [B 2.
ſe equ-¿les, ſicur nec minima: collatz cum alijs mmimis .
Quorſum aurem addiderimus Lunª.- locum 6C latirudi Diſtantia Limbi Borealis Endymionis à Limbo (B Bot.
' ncm, parebitex dicendis; qurdam enim ſuſpicari ſunt
maxmias Librationes redire quoties Luna habuetir ma 1650 April. Il miml z 'a 2.1 B ſ
ximam latitudinem , vel quotieſcumq. ad initium Can lun. 7 mm- o hp 2.1 B 4
cri , vel Capricorn‘ tenerritur . Memento aurem difiª’c Octob. 8 Manlio l'V‘ 4 B 2.;
ºbſmu- tentiam inter maximam 5C minimam dlſtantiam Tycbo Nouêb. s Man] 9 lv 1411¡ 2.
fiº?“ Pª: m‘I à limbo Lunar Auſtrali, què aliquando peruenit ad Decemb.2.lMax. 9 lv ¡¡lA 2.
"ª _º’ª partes 18. ineptam etſe ad determinandam Lunaris -ſu 16$¡ Mai) 2.6 min. 2. ¿Z 2.6 B 4H
""1“ ' petficiei portionem , quam vi Librationis videmus vltra Iun. 2.2. min. I 2.2. B 4-:—
id, quod 'fine libratione vidcremus-,ob cauſam iam indi— lul. 2.0 min.l l ln? I lB 4
catam in fine numeri 4.
Diſtantia Limbi Borealis Platonis à limbo @Bon-ªli
16$¡ lui. 4 Max. 2.8 'X 2.8|A ſ
Aug. 2. Max. 2.6 w: 4 A 4
Diflantia LIttºtis Occidentalis Maris Cri l‘Aug. 29 Max. 2.4 la zzlA 4
(ium (euCaſpijà Limbo D Occidental¡
Diſtantia centri Tychonis à Limbo Q Auſtrali
in parribus qualium ſemidiameter
Lunª erat 100. 164948ept. 2.3 min. 2.8 8 z A 2.
Nou. 2.4 Max. 4o :n: 18lB 4%
Amus Menſ. Dies ¡ Diſt. [Part, \a Lºc- l @Lª-IE
¡650 Febr. 16 Max. 4o \1P r 'B ſ
_ ' l-_l—GrJ Mart. 18 Max. ;6 ª 6 B z
April. ls lmin. z.; X 2. l A Y
\649lAug. u. min.| .6- zh_ iz Sept. 8 min. zç X zlA ‘4;
Aug. al Max.ln. la: zol^ ç
.Sept. ¡8 Max. 11 ª ¡.9 A ſ 16$¡ Febr. 7 Max. 37 up zçlB 3
Octob. r4 Max. iz lx IzlA Í Iul. 9 min. 2.2. V 1 [A 2.
Nou. ¡leax.lt4 ²)( 51A ſ Aug. z min. 2.4 X ¡¡¡A z
lDec. !ilMax. 12.' [Y l A z Aug, 2.9 min. 2.6 w: 2.! A 4%
Nou. 19 Max. ;8 ojº 7lA ſ
’LIBER {VA‘RTVS D E L V N Ao NH
Luna: extendi vſq, ad librationis limitem Borealem à G i
in B.: Contrà vero minimam eiuſdem maculç diſtantiam
ªoÃ,uJi::
' mi. nºs:
y ,z , ¡Lutº-d”
* m_ mamlatitudinem Borealem
euenire Luna exiſtente obtineptmatquç
in principio Capricorn¡adeò diſcú
,8: maxi—
ſ › x g 4 m' Lunar tunc extendi vſque ad librarioms limitem Auſtra
jªm?“ * lem à D 1 in l . Tertium eſt i Lirmm Izbrationum Nflllctll Ï'Affm' '
mularum, in diſto Luna inuariubilem fimm mimru:
hoc eſt, librationis maxnnxc limites ſemper eÍÏe in ſexta:
l 3,115.14* XV'. I Smè’l Bullialdu: lib. z. Aſtton. Philol. cap.: 3. figurx diametroſcrme Bl, qua: videliçet tranſit per occi
opim'º d. collatis obſeruationibus Gaſſcndi GC ſuis intra., dºmªlªm mªlgfflºª' Pªºlª? 77²-²²?… › & Pºr Pªchª¡
hs pario, ſeptennium conſiſtentibus , de quibus numero 1;. tan- orientª-lªm mªªlllªk Pitª"; "ª Vſ ¡¡mªs Bºrrªs fcmpcr
dq.. dem colligir, Librationis Lunaris periodum , videlicet fit prope B, 8C Auſtialis pto el ,º atque :ideò nodi ſeu
tempus,quoeademmacula reuertitnr ad minimam di poli huius librationis ſemper int prope puncta La 6C M z
flantiam ab eodem Lunz limbo, à quo anteà minimum fed maximas librationes non Fururas perpetuò Luna exi
diſtiteraneſie dierum 16. lior. 14.40'. adeòq. Diurnum.. ſtente in principio Cancri aut Capricorni &o
momm huius librationis eſſe gtad. ¡3. 2.9'. 8". $4”. 2.0". Vªll… quºd ?Fªct-?º ªd Pºnlºdum l'bl'ªflºnlª bªúl" fi "llª" A"
zºº, Annuum mºzum Sign, 8, gr, z_ ¡ 9‘, ¡01', 33"', 4M, comparetur antiqu¡ſirma (de qua conſtet ex ptcemiſiís {fm-Hªm’
40"' Sed fªtctur, hmc menſ-uta… non [eſpºndcſc omni- \ªbellls ) ObſCl'UªUO mmimx dlſtfll‘ltlx lÏIHCUlç Grimaldi. fª"; “'
bus obſeruationibus; «Se motum hunc Anomaliam ali- ‘lªª’ ºx Gªffºndº fªll Annº 1555 diº ²-5- SºPſºmb\¡3›ºú 'm‘ º'
quam includete , qua: latet adhuc Aſtronomos , ob exi tecentiffima obſetuatíone minimxitem dIſtantix eiuſ
guum obſeruarionum numerum . dem maculae , quaznobis ſuir anno 1650. die 9. Septem
104mm Heucliu: cap. 8. fue Selenogr. air , motum li bris ;intercedunt inter has obſeruationes dies ;097.qui~
brationis diſci Lunaris menſtruo ſerè ſpatio abſolui , 8C bus diniſis per 18. proueniunt periodi libranonis 181.:5c
14. circiter diebus, quibus verſatur in Signis deſcenden dies vnus . Sed _ſí compatetur antiquiffima obſeruatio
tibus , diſcum Lun-T rettorſum librari contra ſetiem Si minimz diſtantix mari: Cri/¡um ſeu Caflu'a , qua: Gaſ
gnorum ab Euroauſtto Corum vers [Is,ſeu vetsús partem ſendo ſuit inter diem 8. 8C 9. Octobris anni 16 ;6. cum..
ſuperiorem,hoc eſt in 6. figura versr‘is limitem B-,reliquisv recentiſiima, qua*: nobis ſuit anno ¡651.die z. i. Auguſti,
aurem ¡4. circiter diebus Luna in Signis aſcendentibus intercedunt dies 5440. qui dimſi per 2.8. dant periodos
verſante,librari anttorſum ſecundr‘im Si norum ſucceſ 194. 6C dies 8. ſed ſi diuidas per 1.9. ſunt periodi 187.6:
\ionem , à Coro versüs Euroauſtrum , icêeſt vetsüs limi dies ¡7. ſipet zo. fiunt period¡ ¡SL-3( dies lo. Í¡ autem
tem Lin noſtta 6.fi ura-,atqita motum hunc motui Lon è contrariò diuidas per 2.7. fiunt period¡ 2.01 . 3C dies iz.
gitudinis ſeſe plane accommodare : licèt intticatior red ſi dem'que diuidas per 2.6. fiunt period¡ 2.09. 8: dies 6
datur ob Luna: latitudinem . Et cap.9. affirmat, mare Licèt ergo in primo exemplo,nempe maculªr: Grimldla
Criſium , quod illi eſt palª: Mean*: , vi librationis maxi nulla fere‘ fuperſuetit fractio; in alijs tamen fuperfiiit ,
mam \ortíri diſtantiam à limbo Lunaquando hac 8C in ideòq. diuiſor cum ſractione affumendus ſujſſet : ſed per
Cancm verfatur , 6( maximam latitudinem Auſtralem.. nullum huiuſmodi diuiſorem inuenies periodorum nu
haber; minimam vetò diſtantiam , quando eXiſtit in Ca metum fine fractionervel \i aliquem inuenias, illc \amen
ricorno Circa limitem latitudinis Borea: . Et cap. 18. non ſatisfaciet ſe ſolo omnibus 8C Íingulis librationum..
lbquens de ſpatijs Circa peripheriam Lunze ad M.Sºti periodis , niii ptoſthaphzteſim aliquam adhibeas . (Ai—a
dcmait : Extendumur aun-m qmmaximòquando libra Nºflra opi.
proptet, duplex adhuc lupereſt difficultas in hoc motu
qu¡_ etnut,qux_ hzc porro\ perieqm, velmt z prior
_ . niº ¡le bn
tiª ºmniuzn maxima ix Luna Eurea/¡rªm venia: exi/Zit : poſtetis,ſi P
hºc eſ? Lmú verjantc, quantmn [148mm coll/gm licmr , I'n eit Circa motum medium , ſeu niediam periodum huius
printipm Cancrs’ : Ó* ¡ter-um quammaximè cºmprrmuntur librationis; poſtenor ett Circa morum Anomaliz propriç,
Lund cºmmºrante m Capricvrno . Rurſus cap. ç 4. ex va R quantitatem zquationis addenda: vel Íſiubtrahendzwt
ti¡s Lunationibus à ſe obleruatis ad annum vſq. 1646. ad datum tempus ſciti poffit , quantam oportcat eſIe di
Confirmare conatni-,Librationem oriti ex motu Longitu ſtantiam macularum prxdictarum à propiore limbo Lu—
dinis Latitudinis ó( Nodorumz 8C Circa initium Cancri nse . Vtraq.auceminqmlitio requiritdbſeruatíºnes nºn
prxiettim prope limitem latitudinis Auſtralmmaxrmam ſoli‘lm plurium annorum‘áqu‘am quorum hac'tenus habe
intercedere diſtantiam inter Mandar» 8: limbum Lunç nius, led etiam aliquot ſzculorum . Nam fi menús Lu
OCCiduumzminimam aurem inter paludem Mareuncam naris, ¿Se Anomaliſtici , 6C Dtacontici ieu Latitudims,
( hauc nos Grimaldi maculam vocauimus) 8C limbum quantitates , quorum tamen termini 5C reuoluriones ex
Lun: orIentalem . In confitmationem adducit obſet Lunaribus Eclipſibus certiüs 8( abſque etrore integre
uationes Gaíſendi 8C Bullialdi ex lIbioz.Bullialdi cap. l ; horae obl'eruari poſiunt z non antè tamen ab Aſtronomis
deſumptas: fed fatetur tres ex llllS vacillare. Demum ad exactam normam redigi pornº-runnquàm ab Hippar
eodem capite pag. 438._ concludit his ver bis . Vtrim_ cho, Ptolemzo czeteriſque artificij huxus peritis. plurium
vcrò modº illª ¡am dtctº, Cºn/Inmerxperpetuòg. maxima Ó' ſzculotum obleruationes adhiberentur in conſilium _,vt
minima [Ibi-aria in Cana-0 Ó' Capncomo perſeuerct a em. patebit ex dicendis à cap.; Lad zſ. quantò magis huiuſ
mtctu dmmrniºn: tempºri: Lima adbuc i'm-qualitat:: modi mtemallis opus eſt in hoc negotiomúm in termini!
qua/ddr» patiatur, ml *vtr-‘cmfeciuſe m* babmr a cm‘a fimè huius librationis per obfetuationem diſcernendis,procli—
m pmfem afirman nequeo z H ºc »Intern maximè pºflum: ue fit et'rorem non Vuiüs, aur alierius borre , fed plurium
qua‘d bum/q. obſeruatiºnum mear-um tempore nihrl dim horatumobrepere, eò quòd macula eadem in maXima
deprebendm'm, qudm quo‘d continué in illi: Signs"; , Canon' aut minima diſtantia ab eodem limbo , pet duos ,tres
fcilicet (r Capricºrnijimite: libratianir fuerint animad plureſue dies hxrere ſoleat, antequam ſenſibilis fiar pri
uerfi . Aamobrem tam: ſum in ea opinion: , limbo: qui mus eius recelſus, aur acceflns : 6C hic ipſe crebrò (it ¡n—
dem maxima ac minima libratiani: in Luna , re/peflú mk ºbſerimbilis , non ſolàm ob duas cauſas ,que reddunt
cul-Irun¡ nunquum mriaturos ,- mornm !amen maxima 4: etiam inobferuabiles quandoque Eclipſes Lunz , nnber'
minima librariºni¡ ,ſiue limite¡ cim- mm perpetuo‘ in gſdem ſcilicet , aur dinrnus Íplendot; fed etiam quia maculz
Sigm': permanſurº: ,- fed cum tempore ſecundúm nadªr-um Lunares huic obſeruarionl alioqum idoneªe i nºn ſlmt il
¡pingª, retraceffiqnem ex Cancro Ó* Cayricarno pederentim exim— ¡¡¡mªl-²ª: à 591°» fic "º Pºfflt 9²ml“_ªººº‘ſªï “Fªrmª":
dªa-¡M H. m. IdCirco hortatur Aſtronomos , vt deinceps id ob. notan¡ Proinde hactenus nihilcem de hac perro º _c
¡¡dim . ſeruent . re licmt , niti quòd maior \it ( loquendo de media perio
,,
"Afflfm‘ hancIraq. ex Heuelio
à maxima ad ttia habemusmaculzg
maximam . Primnm , Periodum..
ciuſdcm djſtªn- dº)alus
fit ªlªbª‘ ²-6- Luna
menſttuzs mmºſreuolntiombus
dlºbªs_ zº¡ nºc, immo_
Fªldª‘ ªbſimllfl
vem
Hª‘d’ ' tiam à. limbo Lunze eſſe dietum circiter 2.8. Secundurm , gin¡ ¡mªmª-’ª mªªPlªmmSOϪfl'ªm’quª º" dictª, l'b'J*
LAI-ni¡ . Maximam librationem , ideſt maximam diſtantiam ma- CªP-J- llum-ª- ºſt dlºmm ªlfªlfª¡ ²-_7- ª9‘ ²8- Dªmªluªàlj
culç occidentalis à limbo occidental¡ hiſce quidem tem- Cºllcºdcremus› quod tamen mo¡ inficmbimur , Pªtio_ u
poribus fieri , quando Luna eſt in initio Cancri , fed cum hªDC tªntª… Circa Quantum temporls Luna impen it UL
maxima lantudinc Auſtrali; atq.adeò tunc quoq. diſcum rºdeªndº ad ¡dem Cancri vel Capricorn¡ lmtllïí'gganec
212 , LIBER .QI/ART” DE LVNA;
’º cum magna laritud.Boreal¡ , 8C tunc obſeruatam à ſe
líbrationi huic ſubeÍTe ſuam peculiatem anomaliam; ad
huc ramen Ínçqualis eſlet hsec periodus, 8C quidem ram in limbo Lunari dextero minimam librationem , R' ma
multiplici inçqualirate , quàm multiplex eſt anomalía lll ximam in ſiniſtro; anno autem \646. lanuar. I. hora 8.
moru longitudinisêc latitudiuis Lunaris ; cui ſe planè veſperrina ſuiſie Plenilunium verUm prope initium ojº
accommodare libratiouem hanc purar Heuelius . cum magna latitudine Auſtrali , \SC tunc inlimbo Luna’,
dextero obſeruatam fuiffe maximamfcrè librationem,&
@eſiia 6. ,ªL-¿ibm Ámn' Meuſiſue temporibus minimam in ſiniſtro. Atqui licèt te mpore prxdictat con
iunctionis Luna paucís gtadibus abſuerit ab ¡nitro ;lº ,
coming“ Maxima Lumm': non habuir ramen maximam latitudinem Boream , cum
diſci Libreria. habuerit minorem gradibus 4. tempore autem oppoſi
tionis ptzdictx Luna abſuit à principio Cancri r ofermè
XVI. Am ex dictis numero przcedenti z prazſertim ¡n radibus, & quod maxímè obſtat Heuclio , latirudo Au
a . Afflerti' 2.. Aſſetto Heuelii ,patch ſi eiuſdem auctoris Ïralis Lunx non exceffir gradus 2. Y. cum !amen debue
Handy' im opinionem ſequare , tempora librationum harum eſle il n't cffe gr. ç. vt eſſet maxima . Ex hoc ipſo autem excm
;ugnnur . plo patet , nec
Heuelium contentum ſuiffe librationibus fcrè
la , quibus Luna eſt in principio Cancri cum maxima la mai-¡mis, ad ſuam aſiertionem tueudam , confſiugere
titudine Auſtrali y vel in principio Capricorn¡ cum maxi
ma latitudine Boreali; eſto ſuſpicetur , retrocedenribus poffe ad maximas maximamm z quzr tamen ipſae tam ra
aularim Lumris orbita: nodis, in alijs quoq. Signis cele rò eueniunt, vr vnius Aſtronomi vita non ſufficiat ad tau
Eratum ¡ri aliquando maximas haſce librationes . Sed ſï tum earum numerum acquirendum, quantus requirere~
obſeruationibus , quee extanr non ſolüm apud ipſum He tur ad przedictam affertionem . r
uelium ,ſed in libri z. cap.r z. Bullialdi, quas ipſas in ſui Farendum ¡girur cenſeo , librationes Lun:: maximas Nºflra opi.
eriam noſ’tro hoc temporeindiffereuter celebrar¡ in quo me de tem.
fauorem adducir, 8C in ſchedis P.Grimaldi, ſtandum eſt
uis gradu Zodiaci z quemadmodum, neq. Ecllpſes, neq. pªr-ibm lº
nobis, ſallitur profectò Heuelius, nam per ipſum macula ciſqm! [M
occidentalis, quee Gaſlendo Bullialdoqſaſpiamobis m4 Nod¡ aut Limites Lunaris orbitzr cettis Siguotum gradi rum Libra.
rc Cri/¡um dicitur, debuiſiet annis proximè elapſis maxi bus,nedum principio vllius Sign¡ alligati ſunt : cuius opi tiºnum .
mam diſtanriam ab occidental¡ limbo obtinere Lunà oc nionis ſufficiens ſundamenrum pra‘bcnt obſeruationes
cupanre principium Cancri , &e maximam latirudinem.. rum ſuprà relata, tum aliz non pauca- . ‘
Auſtralem z tunc autem macula orientalis , nempe Gri
maldi , debuiffet ſortiri minimam ab oriental¡ limbo di ¿xmſiio 7. A» in determinara parte limli Lu
ſtanriam: contra verò Lunà occupaute prmcipium Ca narirſint Limite: maxima Lilratiº
pricorn¡ , ſed 8C habenre latitudinem maximam Borealê,
debuiſſet macula occidentalis minimum , &C orientalis ni: ,Ó Nod¡ ciuſdem ªval Poli .
maXLmam diſtanriam à propiore limbo nanciſci: quas
viciſiirudines expedir in ſubiecta ſynopſi pr:: oculis ha XVII. X relaris numero ¡Liu z. Aſſerro, cenſuir 3. Heuelj
bere. . Heuelius, limites vrriuſq. librarionts Luna Affertnm
ris retmere ¡n diſco Lunx eumdem perpetuo ſitum re improba
D I S TA N T l A à Lunz limbo propiore 1 ſpectu macularum zarq. adeò limitem librationis Boreze mr .
iuxta Heuelium . in 6. figura ,( quam ad hoc ipſum repreeſentandiquoad
geminas diſci Lunaris circumf'erentias ,ex Heuelilrypo
M A C V L A". LVNA EXISTENTE deſcripſimus ) eſſe perpetuò in B -, 8C librationis Auſtralis
¡nl ', earumq. polos ſeu nodos in L, 6C M, aut quàmpro
‘~ - Maxima In princ. ej cum max. ximè.Sed hallucinat us eſt procul dubio Heueliusò: bal
ocmïstªhs ſ l latir. Auſtr.
luciuabirur quiſquis in obſeruandls Lunarium lIbrátio—
crm…“ Minima l In rinc. 70 cum max. num plagis non leruauerit regulas ſuprà num.7.tradiras.
L l atir. Bor. Murat¡ aurem ſitum librationum przdiótarum 8( nodo
rum reſpefflt maculªr-um, oſtendemus ex ſelectis ad id
Orientªl“ ſ' Maxima In princ. 7° cum max.
Obſeruationibus , iuxra prmdic’kas regulas peractis; &U
\eu l M lar. Boª; quatuor argumcntis inde deductis .
- - inima ln princ. ,9 cum max. Prmzò enim ſi limites libran'onum herrerenr immobi ! . Aqua].
Gnmªldl L l lar. Auſtr.
liter in eodem fitu diſci Lunaris z quando maculx à limi. contra He
tibus valde diſtantes , uodiſq. propiores valde ſenſibili mlium .
Iam verò ſi percurras obſetuatíones duarum prçdicta ter receduntà propiore Lun-re limbo; macular quoq.]i
rum macularum relatas num. l z . 8C 14.8( loca unç in.. mitibus ab Heuelio affi'ruatis propiores , deberent eodê
Zodiaco, eiuſque latitudines in tabellis obſeruationum.. tempore ſenſibili receflñ elongari a limbo Lunar propio
adiectas, ne vna qu¡ dem reperitur z quº: ſuffragetur He re, loquendo de binis maculis intra eumdem ſemicircu
uelio , immò ſerè omnes refragantur , ¡n nullam emm.. lum,boc eſt ad eamdem ſpec¡em librationis ſpectantem,
conſpiraut tres illa: condiuonesmempe principium Can comprehenfis; przeſerrim ſi ea, quç propior eſt limitimon
cri, 8( latitudo Auſtralis , 6C quidem maxima, vel princi fit tamenadeò remota à centro , vt receſſus eius à limite
pium Capi-¡comi cum latitudine Boreali, BC quidem ma fit zgrè ob rationem opticam ſenfibilis . Er idem dicen
xima; ſed in pleriſq. oppoſitz , aur diuerſa: condiciones dum de acceſſu duarum talium macularum. Exempli
reperiuntur: quod etiam animaduertés in reliquarum.. gratia in 6. figura quando intra ſemicirculum LDM,ma~
trium macularum, videlicet Endymionis, Platam'r , ¿SU cul-.1 Grimaldi viſa eſt ſenſibiliter remoueri à limbo KS,
TyC/2071i: , obſeruationibus ſuprà relatis . Reſraganrur macula Tic/¡mix non minus ſenſibiliter , immò magis ,
aurem non quoad pauca minura ¡n latitudine, vel quoad .quia propior centro, debuit videri recedere à limbo D
paucos gradus in longitudine Lunar; ſed illic in gradibus Q -, 6C tamen contrarium euidenrer apparuità die 2.2.. ad
integtis , immò Se in ipſa ſpecie laritudinis, hic verò ple zſ. Septembris anni1649. 8C dic r7. Se 18. Marti¡ ann¡
n‘tmq. ¡n integris Signisdmmò 8C plurium Signorum ag 16 ço. vrroq. enim tempore Grimaldu: valde ſenſibiluer
-gregatis . Perpauca’. autem illze obſeruationes , quas de ,viſus eſt recedere à limbo KS;Ct‘1m ramen interim Tycbº
ſuo exponir Heuelius , aut illa* , quas inexpoſitas ſuppri— ¡mmobilis ¡n eodem loco diſci Lunaris apparerer; qui
mit, vel indicar tanrum, cum ramen plurimae profe rendç etiam die 19. &C 2.0.Martii 16ç0.¡mmobilis ſtetit, cum..
fuiſienr in lucemmon fuetunt ſufficieutes ad aſſertionem tamen Grimaldus ſenſibiliter iam die zo. accederet ad
vniuerſalem pro his temporibus , 6C tanri moment¡ in... ‘limbum KS. Similiter anno ¡649.à die 14. Nouembr.
Aſtrouomia, inuehendam . Et ſi cx ijs ipſis,quas proſetr, ad ¡8. Littus mari: Criſium ſenſibili moru accedebat ad
.de reliquis zſtimandum fit, ingens ſuſpicio oborirur, ip limbum RC,cum tamen Endymion toro eo tempore im
ſum pra: nouitate phaznomeni ¡mmaruram hanc tbeſim mobilis perſiſteret- Et auno 16$ l. à die 2.7. Auguſti ad
feſtinaro nimis partu edidiſſe: nam cap.ſ4.à pag. 4; z. 30. littus eiuſdem maris infigniter recedebar à limbo R
iaciens fimdaméta huiuſce ſux opinionismu, anno ¡64$ C, Plato autem intereà ¡mmotus in eodem ſitu pertene
Decembr. ¡7. coniunctionem Luna: ſuille prope iuirium rauit . Qiibus ſimilia in alijs maculis obſetuauimus .
Sc
LIBER .QI/¿RTM DE "L VN‘A." 2.13
z. lam; Sacªndò Omnes mªcular’, qua: fuut in eodem femicirª turn, 6C admittaturlibrationem Lunaris diſcí teipſa poſ
culo , hoc eſt omnes, que: in librationis Borealis ſemicit fe ficti fuper axem Luna: mobilem, ó( tamen ita \It Lunª
culo EBC, vel omnes , qua: in Aufiralis libt. femicitculo poſitê. in Nonageſimo.velMeridiano macular eçdem re
EDC ', deberent (ſi vera effet Heuelij opinio) eòdem vet fpectò Cali eumdem (itum retineanbhoc eſt exépli gra
sàs librari, ſeu versús eumdem limitem librationis con tii macula Melªnie \it lemper versüs Beream in parte)
ſpirare in acceſlu, vel al) eodem tanquam communi tetª fupen'ori
fitum difci inferiori
in parte Lunaris ,, mac
ptoutulainverò C14 ' vetsſrs
6. noſtrauggura Au
, quoad
mino remoueti in teceffu . Atqui anno 1649. die aſ. 2.6.
2.7.Nouembr.8c anno 16; l.Febr. die 1 I. 8C 12.. rece hunc fuum Heuelianam imitàteeipparemi hzrc, inquam,
dente Grimaldo à femicircumſetentia E D C , chbº ad ſupponantur, vniuerſim reſpondemus,Nodos libranoms
eumdem accedebat . Contra vetò eodem anno Auguſti huius \eu polos,axemq. per illostrmectum, debuiſl'e eſfe
die 6.7. 8. ó( Septembris die m.. z. accedente Grimaldº prope illas maculas,qua: \'lſir funt immobiles, iuxta rela
ªd femicircumſerentiam EDC,T}'cb0 ab eàdetn fenſibI— ta in primo 6C 4. argumento . Si verò du.: plurefue ma
li motu tecedebat. Rurfus anno 1651. àdie 2.8. Aprilis culz eodem tempore :idem etiam motús ſpecie moue
qu.ad z. Mai) incluſiuè littus occidentale mari: Cn/imn bantur, acceſiu fcilicet vel receflu à proximo limbo Lu
acceffit continuè ad limbuni R C , ſeu ad femicircumfe— nz , OPOttUít axem polorum eífe extra Illas; at li diuerſa
tentíam EBC-,6C tamen intra eumdem femicirculum po motus ſpecie mouebantnr , debmt eſſeintra illas .
ſiti Endxmiºn 8C Ari/?ªrder ab eàdem circumferemia vi Iraq. per exempla prim¡ argumenti , recedente Gri- Lª“ Nº‘,
ſi funr euidenriffime‘ recedete ,ſicm die I. 2.8( ;.Plato naa/do à limbo Ski’, vel ad eumdem accedente z & inte- …Ñ, ,x p,,
índidem \eccffit , qui diebus przecedentibus inobferua rim Tycbam immoto , axis lIbtationis debuit efle prope mº Mg“
tus ſuerat . Contrà verò anno 16 s' I. a die 2.2.. Nouembt. lineam BI; ficur 8C tunc,cüm accedente mari Criſium ad memo 7.7.
vſq. ad z s'. littus idem eiufdem maris receſïït à prardicta limbum B C i Endymion manfít immobilis . At quando
femicitcumſerentia , ad quam intetim notabili motu ac tecedente mari Cn/I'um ab eodem limboJ’Iam hakſit im
ceflerat End)’mion 8( Platº . mobiliszaxis librationis debuit elfe prope lineam PQ ›
ſ. Argum. Tmi'º Si doctrina Heuelij fnbſiſteret , maculªr , qua: Ex atgumentiverò fecund¡ exem lxs debnít axis li Lou Nº.
funt in diuetſis quoad librationis ſpeciem femicirculis , brationis effe inter lineas B I, .Se R S,- ic enim per reliquú dºr-am zx¡
non eodem tempore ſimul accederent ad fuos quzeq. Lu-' Heuelianz hypotheſis faluaretur , quomodo Grimaldº ²-- A’KW- …
nz límbos , fed dum maculce intra femicirculum E B C › rcccdcnte ‘a limbo K S, ?jvc/²º accederet ad limbum I Q; ª

conclufç accederent ad femicircumſerentiam EBC', ma vel hoc tecedente,6'rimª1dm accederet : itemq. quomo
cul: , quae intra femicirculú EDC, recedetentà femicit do mari Crifium accedente ad limbum RC1 Plato, An'
cumſerentia EDC ,- vel accedentlbus his ad E D C , illae /Iªtelm 8: Endymion tecederent à limbo P B; vel mari il
tecedetent ab EBC : nec oppoſitum appateret , multòq. lo recedente,ipſi accederentz ita tamen vr axis libtationis
minüs in illis, qua: funt ptope nodos L , M . Sed oppoſi cae: citra Endymiommleu inter ¡pfum .Se mer: Criſium -
tum prorfus euênit : Nam anno 16 ç r. à die 7.ad 9. Iulij. lam veIò ex obſcruatiombus pto 3. argumento allª- I Lau Na
de à die pad 8. Aug. 8C à die zi. Aug. ad 4. Septembt. tis , oportuit axem librationis efſe non procul à linea BI', dºn-m 0x
dum Plato accederet ad femicitcumferentiam EBC›Gri~ quando Platºm accedente ad limbum B l’, Grimaldm‘ 3- 473W"
maldm. qui debuiſſet recedete à ſemicircumferentia ED quoq. acceffit ad limbum KS . (Dando autem Grimal
C , ad hanc tamen accedebat . Contra eodem armo Mat dunPlamóc Endymiªn ſinguli à propiore limbo fimul te
tij 7. tam Platº 6C Endymion ab EBC , quàm Grimaldu cedebant, debuit axis eſſe Inter lineas Bl, 8C R 5,de in
ab EDC, vil¡ funtiecedere. Eodem patiter anno die l. ter Endymiomm, & Cleamadem: quemadmodum tune
a.. de z. Mai¡ tam Tycbº ad ſemícircumfcrentiam EDC ª quoq. cúm tam Tycha ad fuum ,quam 7mm Cnſium ad
quam occidentale littus mari: Criſium ad femIcircumfi: fuum limbum ſimul accedebant . Cr‘lm demum Gri
tentiam E B C , acceflerunt . Demum eodem item anno mldm , harpalm , 6C Plªta ſim ul ad circumſctentiam B
à ç. Auguſti ad 8. 8C à ;1. Anguſtiad 3.8eptembr. dum/ ED, accedebant , axis debuit eſſe in linea Propíole line:
Grimaldm accederet ad EDC , Platº, 6( Harpalm acce BI, quàm lineç PQ
debant ad E B C , à qua tamen plaga oportebat Vtrumq. Polh'emò tam quando Grim-¡1dª tecedente à limbo S
-Lºu No.
horum recedere . ‘ . K› Plutºímmobilis fubſtitit , quam cüm recedente mr' ¿amm tx
4. Arg-4m. Bar-¡ò Ex hypotheſi Heueliana dum vna macularum Cnfium à limbo RCS—Nekº immotus apparmt, iuxta di- 4' ¿ªmm
¡n fuo femicirculo mouetur ſenſibiliter accedendo ad &a in 4. argumento, axislibrationis debuiteffeinterli
topiorem Luna? limbum , vel ab eo recedendo, non de neas BD, ó( PA
ter altera intra oppofïtum ſemicirculum iita,pra:fertim Determinato porrò ſitu axis librarorij , determinara...
ptocul à nodis Heuelianis, apparerc immobilis : Et nihi manent eius extrema liinc ¡nde, videlicet poli, qui etíam
lominus ann01649. àdie 2.2.. Se tembris ad 2.;- 8C à 2.!. fub alla ratione Nodi dici pollunt; atq. adeò librationis
Nouembr. ad 2. ſ. recedente in igniter Grim-Ida à femi limites,cüm hi diſtent à nodis per quadrantem . Quanto
circumſerentia EDC , Plata immobilis coto ¡llo tempore autem interuallo temporis teuertatur axis librationis ad
fubſtitit . Anno quoq. ¡651. à die :6. Auguſti quue ad eumdem ſitum,& an hzc ipfa mutntio anomaliam inclu
o. receffit continué littus occidentale mari: Cn'ſium. dan-alter¡us eſt indaginis, 8C longioris temporis obferua—
g limbotRCÑSC mterim totís illis diebus Tycha, qui acce \iones requirit.
dere debebat vi librarionis Heueliana* ad limbum IQ,
immobilis tamen prorfuſq. inuatiato ſitu perſtitit . ,‘2uſiia 9. A:: libran): learis ali/n', de qm¡
Hrtc 6C plura his fimilia non ſine ſtupote quídem a fed ſufflni, ponen-"at ex ſola Para/14x¡ , aut
fumma tamen circumfpectione obferuata , pariq. fide re
lata, in ptotocollis P. Francifci Maria: Grimaldi repetio, «Mp-Mmm Latitud-im'.- , "Ud DiſiM
8C eodem monfirante fanctè ac religiosè teſtor ita euc n'a Lima a‘ centro terra .
nitſe . Qu—ibus ita fe habentibus necefſe eſt, limites libra
tionis Lunaris frequenterlongè abefſe à punctis B , 8( I; XIX. Vic quaeſtíoni anfam dedit Galilzus dialo
CII/I'll¡ op¡
ſicut &C nodos à punctis L, ¿5C M , ptour iacent in figura go I. de duplic¡ mundi ſyſtemate', vbiait, nio de eau.
6. refpectà ſitús maculamm difci Lunatis . Conceden Lunam ob fympathiam, quam habet cum terra , tali de-ſª Mmm_
dum tamen eſt Heuelio ,6( ex multís noſtris obfematio— terminara fu¡ parte femper terram fpectare;ideòq. necef-m-Ñ Lª,…
nibus Certum manet, crebtò limites nodofq. predictos ſarium efle,vt linea recta, que centra illatum iungitJem- ri: .
effe prope ¡llum fitum, quem ipſe affignat . per tranfeat per idem punctum fuperficiei Lunaris,vt qui
è centro terra: Lunam intueretur , videret femper eum
Qxſiio 8. In 71M ¡gitur parte dtóucrim effl dem Luna: difcum ptaecisè terminatum ab eêdem cir
Limite: Libratiam'r Ó- Nodi . falta": ºb cumſerentia . (Dia verò radius fpectantis Lun: centran¡
ſirmm'ºm'bm numeri X V I I. Ó- fiin., ex fuperficie terra , non tranſit pet idem punctnm fuper
ficiei Lunaris , pex quod tranſitlinea coniungens centra
guadd calera Hjpot/Ieſi Heucliana .ª teme Lona-q . níſi Luna fit illi verticalis 5 hinc fit , vr de;
XVllL I nihil aliud mutandum fu ponatur in liypo Luna oriente partícula aliqua inſerioris limbi nos lateat,
theſi Heucllj ,quàm ſims imitum ac nodo qu: aliàs Videtur, ó( rantumdem de altera parte inferior¡
una:
2.!6 LIBER .QI/'ARTES‘ DE LVNAÏ
reucrritur codem momento ad eundem Meridianumz'
. .. 'Ñ …9,13 m. \icut puncta illornm circulorum ,in codcm radio, \cu rc
cti ex centro ductili , ſcmcl collocam: .Y ita hoc argu—
menmm topicum magis quàm apodicticum eſt. Qy—
nam poxrò Auctorcs Netem Luna: ttibucrint, quinam..
C A P V T X. Hypaten s in harmonicis internallís diſtribucudis ª’ &Lª
qua de cauſa , indicauimus iam lib. z.cap.7. in Scholio 4..
De loco Lun-e in Vniuerfl . {ed opportuniús exponcmus lib.9. facts. cap-7.
nan-um argum. ſumítur à Parallaxí , pro qua conſule 4. Argum.
I. O C VS Luna: in Vniucrſo z poſtquàm Copec dicta lib.1. cap. z ſ. 6C figuram ibi poſitam; oſtendimus
nicoturirc Aſtronomla coepic ,, haud ita certus enim illud fidus s quod cmtcris paribus maiorcm paral
cſt , ſi ad ccntrum Mundi releratur; at fi nd laxim ſubit , cx ſupcrficic rerrae ſpcctatum . propius cſſe
cenrrum Term, vcrè à Plinio lib.2.. cap.9. Lu— tcrrz; Luna vcrò parnllaxis horizontalis , eſt in femen—
na vocarur nom'fflimurn /idm , terrifipfamiliarifflmum . El“ tia ommum Aflronomorum vmus proximè gmdüs, cüm
Cicerom'ano Scipioni in Somm'o dicítur; Vlmnaám aliorum Planetamm parallaxes vix ad \cua minuta pc:
lº, citmm term. Certiffimumq. cſt Aſtronomis omni ucniant , vt cx dicendis ſuo loco conſtabít z 8C dc 501D
um Planetarum , ncdum Fixarum Stellarum , Lunam.. ¡am oſtcndimus lib. z. cap.8.
Terre proximam dſ:: , immò infimum carlam obtinerq Ill. ln Syſtcmatc autºm Copcrnícano, expoſito à no Lun‘ 10m
in Sjflmu
ſí Tellus fit in centro Mundi: ldq. quatuot argumentis› bis bb. z. cap. 6. Luna non eſt proxima centro Vniucrſi, te Cºpa-m'.
quibus ordincm Planctarum in Vniuerſo, ſcd przrcipuc‘: in quo ibiSol poniuu‘ z ſcd illi propiorcs ſunt Mercurius, U' ó' Bali¡
Lune confirman: Capermcuslib. x. cap.¡o. lº. de Sacrº ¿SC Venus . ln Syſtemate autem , quod molicbamr DJº. m'.
bofcº in Sphçra cap. x. íbiqinterpretes Cius lib. x. in proa:— Bapnfla Balianm Parritius Gen uenfis , vt Maris xſtum..
mio cap. I. à nobis recenſiti; przeci uè Clªuiu: à pag.;9. mclius explicara, Luna cfle debebar in centro Mundi;
ad 72.. Barocx'm in Coſmographia 11%.!. à pag.8. Maurª 5C Circa ¡¡lam ſtantem volu¡ Tellus , reuoluuonc men
lycm dialogo x. Coſmogr. pag.zo. Orontius in ſphaera... ſtrua: cx qua hypotheſi , qua: ſcquanmr \um in phaſibus
líb.4. cap.8. Blanmnus lIb.9. Sph. cap. x . 8C I'cliqui,qui de Lunç SC mªcularum títu,rum in Solis cum Luna ſyzygijs.
Syſtemau’s Mundani cóſtitutione adducti ſunt lib.;. c.6. non cſt huius loci agerc, ſed in libro de Syſtemaubus
i. Argum. Il. Prima-n argumentum eſt ab vmbrò . lllud eníim Mundi. Satis cnim híc eſt ſtatuetc,Lunam centro Tcrtç
lunari: prª Sidus , quod ;equalí ¡n altitudinc ab Horizonte , longio— omnium \iderum proximam elſ: .
ximiuti: tem vmbram rectam ciuſdem gnomonis ſuo radio ter
¡id Terr-M minan -propior cſt centro gnomonis, adeòq.tcrr:e , ſi
mon in terra fit erectus . Atqui Luna vmbra recta...
prolixior eſt vmbrà Solis , candem altitudinem habcn~
tis , nec non vmbrà louis & Venen's, ( aliorum cuim.. CAPVT XI.
Planetarum¡ vmbras penè impoffibilè eſt diſccmere 3)
igitur Luna. his Dc M etboa’a in 60772777147²¡ , 7M [inc ‘vitioſï
inferior eſt. Vc
in ſchematc ad círculo, Luna Parallaxe: , (¿Y ¿nde Soli.:
íccto , ſi ſupra… @y alwrum Planetarum a'i/íann; ac P4"
Horizontcm A
C B, ſic crectus rex/[axe: inquimntur.
flylus CR , ſint- -
que in eadem.. I. ARALLAXIS Luna: fundamentum cſt om Dªlai¡ de
altltud. ab Ho— c GK nIum Parallaxium ſidcrearum, cüm ex ea pê -vin'oſº fl"
rízonte , quam~ dear cognitio diſtantise Lunaris à Terra z cx culo ¡n hª¡
uis diuerſis temporibus Sol S , 8L Luna L z n empe in li diſtanua vcrò Lunari, diſtanria Solís , eiuſquc andljfi \
nea S C , vmbm lonaïis crít C K ſ, multò prolixiot , parullaxis , vr patct ex methodo tradita lib.z. Cap. 7. 8C 8.
quàm vmbra Solaris C G , igitur Sol altiori in Cªrlo ver ex diſtantiavcrò Solis pende-an: aliorum Plancrarum ím
ſatur . Contraria tamen ratione argumentandum ab vm— mò adeò inerrantium ſiderum díſtantix parallaxet'quewt
brís verſis , quce proiICíuntur à ſtylis parictibus infixis , fuis locis oſtendcmus . In hac autem analyſi caucndum
longiores cnim ſunc vmbrz tales ſidcrum ſuperiorum, cſtme circulus falhx vertiginc au: perpetua incertitudinc
quàm vmbrae inferiorum . Aſtconomiae Illudat, quod non nemo timuit: eò quòd
475m. Secundum argum. eſt ab Eclipſibus; Sola ením Lunª motus ſidcrUm ſciri nequeant abſq. obſeruatione, obſer
eclipſatur ab vmbra Tem-e , reliqui Planetz in cam nom uariom'bus aurem in ſuperficic terrç ſactís, 8C cicca ſldcra
incidunt, ſed ob ſui diſtautiam maiorem à Tcrrá ¡Ham extra verticem obſcmaroris poſita , ſcmpcr implícita cſt
ahè tranſccndunt . Deindc Luna occultat nobis 8C eclip parallaxis , ¿Y quidem in Luna valdc ſcnlibills , ob vici
fat , non modò Solem , fed reliquos omnes Planetas , 6C niam cum Terra . Sine notitia porrò parallaxium , nc
multas Fixarum Stellarum; Et quidem in omníbus ZOT qucunt diſcemi vera loca fiderum , veriq. motus , qui ad
diaci pambus ; ipſa nurem à nullo nlio (idcre viſa cſt vn. centrum Mundi reſeren di funmb apparcnubus nobis in
quam Eclipſim par¡ , aut aliqua fui parte reg¡ . Ergo Lu— ſuperti'cie Teer illa obſeruamibus . lgitur ſi cx monbus
na omnium ſiderum proximª eſt Telluri . parallaxes, 8C motus ex parallambus prçcogniris pêdcnt,
3. Argum. Tmium argum. pctiturà mocús proprij velocitate… vídcmur in vitioſum circulum, \àquam in IXIonis totam,
Nam vt demonſtmnt Optici cum Euclide , :rquali celeri -Aſtronomos agerc 8C angcrc. Et ne purºs nouiu'otumª
t-ate delatorum quse longiòs diſtant , tardius moucri vi~ tantummodo elle hunc nmorem, audi Kcplerum in Epí
dentur: At Luna omnium ſidcrum veIOCIſiimè Zodia~ Rolº.v ad lo. Antonino¡ Maginum data Anno I 601. Ka!.
cum abſoluír , videlIcct menſtruo curi'u , cum Mercu luni) , quam idemmet Maginus recitar in Supplemento
rius diebus 88. Venus menſibus 9. Sol armo vno; Mars Ephemeridum paga. S z. 'Theoria Luna , inquit Keplérus,
annis ſerè. LIUPIKCI u. Saturnus zo. Fixç pcnè zoooo. multum TyC/20m' dificultan": mouet . Miki wide-tur :zu/pi*
Sed malè applicamr Opticorum Theorema huic (ubicª cunda a parallaxibu: z que: cºnnngunt 01¡fan/¡in!è di/Zantiê
cto 2 non cnim mouentur reipsà zqualircr Planeta?, 6C ad cenm Ú‘firperficici globi terrçni. At para/[ªx ium doctrina
apparcntiam tanu‘Im inzquahm‘JDeindc fi motus diurª Intimdznzbm L‘una canfu/a c/Z . Opus \Zizur age! ¡¡Recogni
nus ſpcctetur, tardiils Luna :aterrizar ad cumdem Meri, tiane lªtitudmum . Vtrumq-ab ‘vtroq. pende: . eindc lub
dianum, quàm quilibet Planetarum¡ ob hanc ramºn tar i)CIt tres modos, quorum vltimo tantüm a‘cquícſcír a \ºd
dítatcm vidctur ill¡ deber¡ infimus locus ,, cimicircu-º nondum ad praxim (unc dcductos,ncc poſtcà per Magí
lorum cx codcm centro deſcríptorum , ¿5C eodcm mom num aut Ktpletum, qUOd fciam; nec ſaalè deducibílcs:
motorum , rardiàs moqeantur ,—qui pl'opioccs ſunt cen vr cap. ſequenri indicabo . (Ms ígítur Thcſeus filmm
no, vtpotc tempore Equal¡ brcuius ſpatium percurrcm euadcndi ex hoc labyrintho nobis porrígat ?Bono tam-:n
[es . Sed nequc hoc exemplu-n conucnit Luna-,quiet nan animo clio Lector, cccc cním filum .
II. Pri
LIBER .QVARTVS '. D E L V N A. 2, t 7
¡¡Hu-i‘m?. It. Prima‘ Meridiançlineçinucntio non pende! à pal autem diſtantiam à Ten-a nec minorem ſemídiametris
:a Aflrono- rallaxibus, vt patet ex dictis lib. l . cap. I o. ¡us verò acqui— Terre 6 So. cum parallaxi horizontali ad ſummum minu
miran? 06- fita' a Equatoris altitudo capitur ex Circumpolaris (’cellç tomm 5'. nec maiorem ſemidiametris Terre 16 ç oo. cum
Emºtiºn!? vtraq. altitudine , ex díctis lib.r. cap.r z.abſq. incommo pal'allaxi mínima Secundomm 14”. Satis autem ſe profe
(J‘F’Wº‘ do parallaxís: nam Fixç non habent parallaxím ſenſibi— ciffe 'in tam profunda indagine Aſtronomía a oſcitòc
WWW“ ' lem, cum ſtellç polaris diſtantia à Polo eadem inuenta ſit gloriatur; quòd intra hos limites calculos in ituendºz
eodem tempore ab obſeruatoribus , diuerſam valde alti vſque ad lianc díem motus Planetatum z &e prçcipuè Lu
tudinem Poli habentibus z putà à Tychone in Dania , 8C nç Soliſq. deliquia prçdixit mortalibus ª tanta cem'tudine,
ab alijs in Italia z 6C ego nunc diſtantem à Polo inuene— quantam nec ſpetarc ex tot ambagibus poſſevidebatur,
rim, quantum requirit obſeruatio (acta à TyC bone, vr di 8( quanta vſui hominum in hac vita ſufficit . Proindeà
cam in libro de Stellis Fixis : quod non eueniret, ſi paral poſteriori ipſi conſtat non fruſtra laboraſſe ſe z in gvrum.
laxim ſenſibilem haberet , differentia enim parallaxium.. cundo per vitioſum circulum . Laborat tamen adliuc, vt
in diuerſis altitudinibus, diue rſam eius diſtantiam à Polo maiorem prceciſionem ſubtilitatemq. aſſequatur :cui cer
induceret . Prçterquàm quòd varíj ſunt modi diſcemen— tè non obſtat potiffimòm ignorado parallaxíum exactiſ
di , an Phçnomenon aliquod parallaxi ſenſibili fitobno ſïmaium, ſed multitudo obſeruarionum 8C motuum con
xium (de quibus in libro de nouis Phçnomenis) qui non cíliandomm; quorum errores parui fingillatim, mainſcu
ndent à parallaxis prçcognitione . li tamen euadunt collectim ſumpti . Idipſum tamen ſci—
z_ Mºzºſ_ {crm-Mio‘ Ex altitudine meridiana Solis capta in die Sol re operªr pretium ſuit, vr quouſque Aſtronomiç ſpes &La
ſu: . fiin) çſtiuuquando illa non creſcrt amplius,eaque compa— conatus extendi poffint non ignoretur . lnterim pluri—
ratà cum altitudine ¡Equatoriszacqturimr Solis declinatio müm debemus Ptolemço, qui latitudinem Lunç maxima
maxima, ſeu Eclipticç obliquitas apparens , que interím.. nobis obſeruauit, fine qua Parallaxium inquiſitio ſiuſtra,
ſufficit ad intentum ; &e ex altitudine meridiana Solis, ſuſcipitur ;reli ua pendent prçcipue‘ ex longitudine vera,
capta die Aïquinoctiali , 8C ex obliquitate Eclipticç ap a cognira ope Ec ipſium,aut ex diſtantia Lunç vel à Sole \'el
renn',colligitur ¡Equinoctium apparens,modo tradito ll; . à Fixis note longitudinis , quando Luna eſt In Nonageſi
c.1 4.Ex duobus aurem I‘Equínoctijs longiffi mo internal mo Eclipticç Graduwbi caret parallaxi longitudinís .
lo temporis diffitis,òc ex loco Solis inter duo z‘Equiuoctia,
iuxta dicta lib.z. capaſ. 17.6( 2.4. colligitur tum Ann¡
Equinoctialis quantitas,& inde medius Solis motus,-tum SCHOLION.
Apogeum Solis apparens , &e inde proſtliaphçreſis , qua..
reducitur medius Solis locus ad verum abſq. errore , qui D [ximm incbaandum :Je a‘ Parallaxi Luna , *vt ¡nde
noſtrum intereà negotíum tur-ber, etiamſi abhibita ſint diſlamia ein! à Term, Ó” per bam- diflimtia Solir, O"
mera ¡Equinoctia apparentia, & Apogeum apparens : ſic hmc parallaxi: Soli: determinan; ſecuti videlicct Ptole—
enim ſcitur in quo gradchlipticç fit Sol dato quouís té mçum lib. ç. Almagc/Zi mp.: I. 6“ maxima": A/frwmma— _ .
pore, etiainſi de preciſis minutis nondum conſtet . rum parten: . Narra: mmm ibidem Ptolemzeus Hippar— H‘PP""”
3. Progrrſ. Tenia‘ Ex principio 8C fine Lunaris Eclipſis medium, chum can-atun: t/ſe inueſi‘igare prim diflantiam Soli: à Ter- mªt/’ºdª‘
fu: . 3( Plenilunij momentum dignoſcitur, 8C ex cognito ad 7-4,@ md: dzſtamiam Lunas, Habita quaſi per coniecturas Pªpª-fl"…
tale momentſ¡ gradchlípticezin quo Solverſaruucogno— Solis diſtantiá , G” prima‘ guidemfiippomm minimam Soli:
ſcitur gradus illi oppoſitus, in quo Luna . Collatis verò parallaxim,m0d0‘ maiorem,mod0º nullam anfibilcmzcxpm
Eclipiibus antiquiti‘is obſeruatis à Chaldçis,¿‘e ¿Egyprijs, denjq. Eclipfim quandam; 7nd: diucr Ii: Ó* ¡mari/lante:
cum recentioribus
mahctçóc , inquiritur
latitudinismodo inſràmotus medius
tradendoz Lune,
in quo Ano—
propter Luna difiantiar deduxit . Sed illa mera: cºnicctumfuermit
Úfallacrgr Mªpoſim, aut for-midini: cum dubium de Sole
longiffimi temporis interuallum non poteſt error in reuo— penitüs it, non ſolt‘tm quantam parallaxim habeat; ve—
lurionibus Lunç notabilis exſurgere . Ex loco aurem ve ri‘un etiam vttum omnino aliquam habeat, vt ai: ibidnn
ro cognito per Eclipſes Lurigaut per Lun:: in Nonageſi Ptolcmm . '
mo poſitç diſtantiam à Fixis notis z colliguntur \Equatio—
nes, ſeu differentie inter medium vtrumq. locum .
'4. Prop-j: ‘ Qurta‘ Supponitur obſeruata alicubi Lune_ latitudo
ſm- maxima,qua deuiat ab Eclipticamum Luna eſiet in verti—
ce , aut prope verticem obſeruatoris z vt ſuit aliquando CAPVT XI I
Ptolemço Alexandriç , cum Luna in Cancri effet initio;
Velobſeiuata ex Lunç Eclipſibus , quod fit independen De Qéſeruamz’a L‘gtitua'im Lime maxima.
'ter à Lunx parallaxi . Deinde obſeruatà alritudine Luna:
‘per inſtrumenta, 8C ſupputato per tabulas loco Lunç, ingratiam Parallaxium , mterzſq. [4
eiuſq.1atitudine , ex motu latitudinis 8C angulo maximç
latitudinis a cognoſcitur quanta deberet eſſe in tali Hori titua’im’éu: cx illa clicima’is : Et de..
zonte,& talitempore vera eius altitudo; Guate differen Opiniom'bus Aſtronomomm circa [mm
tia inter veram 8C obſeruatam altítudiucm manifeſtat
Parallax—im Lunç . Latitudimm .
'3'. Prºgraf. Quimó Ex Parallaxi Lunç colligitur diſtátia eius à Ter—
fm . ra , per problema traditumlib. z. cap.7. & obſeiuatis, dí l. ATITVDINIS inquiſitio apud Ptolemceuim
uerſis anní temporibus, Lunç altitudinibus , parallaxes 8C ~ 1.5.c. I z.prxmittitur meritò inqniſitioni Paral
dii’tantiç eius varia: colliguntur; ex quibus deinde colli— - laxiú . Latitude auté G eſt arcus circuli maxi- ¿SEM/;Ñ
gitur diſtantia Solis , aliquo ex modis traditis lib.z.cap.7T . mi pe * centrum Luna: 8C Eclipticz Polos duj Lun‘ lan'.
6C hac inuenta parallaxis SOllSzCX dictis ibidem cap.8.Pa cti , inter Eclipticam &centmm Lunx interceptus: qu¡ tudo.
rallaxi autem Solis inuenta corriguntur eius motus, 8C re qurdem arcus , ficut omuis circulus latitudinis , facit an
reſI'u inito inſtauranrur omnes obſeruationes, de quibus gulos rectos cum Ecliptica; Maxiina ergo latitudo Lunç ¡flªt-mª_
&numero
ſivera liïc 2.. advetus
A". uinoctia, hunclocus
4. 8CSolis
veraadobliquitas
momentum Eclipticç,
Pleni eſt maxima Luna: diſtantia ab _Ecliptica , in prcrdicto ar- "ª" *
lunij Eccliptici, veruſq. ¡nde locus Lunç deducitur; qura cu compurata , 8C menſuransangulum , quo Luna’. orbi~
ta inclinatur ad Eclipticam . Siquidem Luna non ince
magis mim‘rſque accuratam in his Obſeruationibus me dit ſemper per Ecliptícam z ſed per alium circulum ſe—
thod um . cantem Eclipticam in duobus punctis oppoiitis,quorum Vid@
III. lam verò hac methodo poſt tor (Teulorum obſer— vnus dicitur Nodus Borealis ſeuAſcendens ſeu Euchens; quº: Nºd#
uniones, eò tandem proſecit Aſtronomia, vt iam certí ſi Ptolemmo verò au'vá‘eazuo; ¿I'd‘glfid’ª'wv z Arabicè Caput
mus,Lunç diſtán’am à Terra minímam excedere zo. Ter Draconis, ad quem cum Luna incipit accedere recedens
rç ſemídiametros &e non excedere 80. immò ſi huius 8C ab oppoſito Nodo, dicitur aſcendere, 8( compendii gra
prçcedentis ſçculi obſeruationibus inſi ſtamus , non exce tià , indicatur hac notà 83 . Alter dicitur Nodus Auſtra—
dere 7o. nec deficere à go. 8x’ parallaxim eius horizonta lis z ſcu Deuehens z Ptolemzo º'U'VJï-THOF MNAE-Kar;
lem non minorem minutis So'. nec maiorem'7o’. Solis Arabicè Cauda Draconis ,ad quem Luna accedens dtcr—z
7 Ee tur de:
218 LIBER .QVARTVS DE LVNA.
tur deſcendere, &fic notaturv. Qu! quidem Nod¡ ex his diſtantips inueniri poterit per Problemata commu
non funt fix¡ , fed mouentur in pracedentia Signorum.. nia Primi Mobilis,Lunaris ſyderis laritudo 8C longitudo:
verſus Occidentem quoticlie z'. 11".vtpoſteà oſtende ſed \imul obſeruandum eſt illud momentum temporis ,
mus . In his Nodis Luna caret latítudine 3 longè verò ab vt eo conucrſo in tempm Squale , inueſtigetur per _tabu
his integro quadtante , feu Gr.9o. maximam haber lau las locus Nodorum , 8( inde diſtantia Lunz in longitudi
tudinem , 8C hac puncta dicuntur limites, ſeu venttes nem à Nodo propiori , quç f1 ſuerit Gr.9o. Luna latitudo
Draconis , quia lunaris orbita A E B D , ſecans Ecliptr— ſuprà inuenta erit maxima; fi verò minor gradibus _9o.
cam ACBF, in NodoAuſtrali A, &Boreali B, &U cum illa tanquam bafi , Se cum laritudine inuenta In..
maximam latitudinem habens in punctis E C , 8( D F , Triangulo Sphacrico , pet communes Triangulorutn re
duos velur angues efformat , haben gulas , inquirendus eſt an_ ulus oppoſitus latitudini m—
Ies capur in B, caudam in A, &U E uentae: crit enim menfura titudinis maxima.
ventris tumorem ad EMS: F. Hinc
fit vt quando hi Nodi funt coniuuctí Tem'm Modus .
cum Nodis Ecliptic: 8C Acquatoris,
ſeuin principio Arietis 8( letze; li IV. Errius Modus requirit Eclipſim lunarem fer In- eclip
mites maximre latitudinis (int in.. prarcisè digirorum , de duodecim diametri fiº* "3"*
principio Cancri IS( Capricorni . Si lunaris , quze rarò occurrir: Obſeruetur enim momen- 'ªº' 5*
cut antem fciri poteſt locus Nodo- F tum initi) & finis Eclipfeos exactè, vt ex femiſſe diffe
rum in Eclipt‘i‘ca ex moru latítudinis , ª . ' rentiae addito ipſi initio , conſtet momentum ſumma: ac
collecto ex Eclipſibu: independente: à parallaxr , ira. fc¡— medize Eclipſis , ad illud autem momentum ,collige ex
ri poreſt lotus limitum , quippe à loco Nodorutn diſtans tabulis locum Nod¡ propioris, &locum centri vmbra:
gradibus 90. atque adeò quandonam futura ſit in print¡ terreſtris , qui ſemper diſtat gradibus 180. à loco Solis ,
pio Cancri 8C Capricorni maxima latitudo . \ 8C tandem vel ex tabulis , vel ex obferuarione tunc habi
ta , nota fit femidiameter-Vmbrze terteſtris in loco tranſ¡~
Prima: Modª: oóſermndi Lutimdimm Lime . tüs Lunar . His poſitis ſit Eclipticae portio A C , 6: cen<
!LP Rimus Modus eſt per altitudinem meridianam..
Luna* obſeruatam, quando Luna eſt in verticc
obſeruatoris 1 aut quàm proximè , ita vt nullam paralla
:im , aut penè nullam habeat ;8C fimul haber in principio
Cancri 8( Capricorni latitudinem maXimam, feuNº
dos in ſectionibus Aequinoctiomm: tunc enimídem.,
Meridianus euadit non folitm circulus Declinationísòc
altitudinis, fed etíam circulus latitudim's, &e Colurus
Solſtiriorum; vt cettum eſt ex doctrina Primi Mobilis .
Iam ſi latitudo eſt Borealis , fubtrabe altitudini lunari ag
greáatum ex alritudine Aequatoris 8C diſtantíà Tropici
ab equarore conflarum; fi verò latitudo eſt Auſtralis ,
ſubtrahe alritudinemlunarem à predicto aggregatomam
refiduum eric maxima latirudo Lunae. Traduºt hunc trum vmbrx B , 8C orbita Lunç rangens vmbrz periphe-ſi
modum Ptºlemeu: lib. y. cap.1)… Reg-'ºmnium in Epi riam in M, ſir C MD, 8( ex centro M ,lunaris difcus
tºme Almag. lib.ç.Prop.i4.. Sc Capemim líb.4. cap. x ç. deſcriptus , cuius femidiameter ſeu fex digit¡ Eclipſati in
ſummo Eclipſïs , 8C ſemidiameter vmbra: BM , ducta
EXEMPLVM ad centrum Lunç 8C punctum contactús,etit enimTrian—
gulum C B M , rectangulum ad M -, ergo in illo datis la
Ptolemaicnm . rere B M , quod eſt ſemidiameter vmbrat , 8( bafi B C ,
,mm- Tºlemeur , eiem in gratiam Parallaxium fabrica/Z
diſtantià Nodi C , à centro Vmbrm B , inquires per re
gulas Trigonometrize angulum C , qui metitur maxi
¡¡5. s‘ fl ¡ z. [ct in/Zrummtum ex tribu: Reg-Eli; qmdrilaterir, qua: mam latitudinem Luna: . Neque hic parallaXIs ignora
idea' vaeauir Parallafflcamſlo cuiuſuisfyderir altitudini C4 tio nocet: nam cum centrum vmbrz B , ſitin eadem.,
pienda de/èruiatmtpatebit ex noflrº libro Organicº; 17qu m diſtantiaà Tetra, in qua eſt centrum Luna: M , :equa—
ii inflrumentº Alexandria vbi e/I altituda Aequatºri: , ipſi¡ lem parallaxem habenr, 8C ideò femidiamerer B M, non
Ire/ie, Gr. ç 9. 2.‘. oír/ermit Lime altitudinem Meridimmm minuitur . Et notandum ex Keplera cap. I I. Aſtron.0pr.
Gr 87. Si'. quan o ex tabulir mºtuum Lunarium can/Zaha: Probló. digitos Eclipticos ſaciliüs difcemi, quando pre
Lunnm abere in principiº Clicr¡ maximum Latitudínem, cisè funt 6. quàm cum plures , aut pauciores .
G‘ quidem Bºrealem ; Tropic¡ mtem diflamia ab Aequa
torewt exfim C9' Eratoſlbenir ºbſeruatiane cmſebat,erat Gr.
z; . ç I '. 2.0". quare Mregatum ex ¡140 C5" Aequatarir alti E X E M P L V M.
tudimfuit Gr.8 2.. ç ; '. zº”. quª dempto 412 altitudine Luna ExNoſtra Obferuatíone. ' ‘
ºbſeruata Gr.87. 5;’. remnfit Latitude Luna maxima..- '
Gr.4. ſ 9’. 4o”. quam iuſfamſan'r putauimº‘ quo'd Luna ver Nno 164;. Septembris die 17. nocteſe uenti ºbſerua- :clipſ: d¡
tici e/ſet prºxima , nec ab ea diſiaret m'fi Gr.2.. 7'. vbiparal— A m', ex altitudine Aguila infinh Ó' adLibirir Perpen- ¿iterum 6.
[exit Lunarir minor eſi1 minutir z. o* rotundipoſm't Gr. Y. dicuu ºſcillationibm al¡ initio, principium Lunari: Eelipſi:
Huic autem omnes Aſttonomi qu. ad Tychºrm» ac Bonom’apaſi meridiem H0rd 6. I 8'. 1 Y". Ó“finem H0r.8.
qureuenmt , cum Albategnº , Gebra , Alpbanſº , Purba— 4;’. zo", ergº Medium Hºr.7. zo'. ſz". Digit¡ infilmmº
cirio, Copemico , 8( Rainboldº 1 maximam Lunar latitudi— Eclipſir fuere per tubo: (“F nudir quoq. veu/ir , ºmnium te—
nem. Gr.5.determinátes nullê inſtitutà ſimili obſeruatio /Iium canſpimrione preeirè 6. quºt eriam Lam-berga) tabula
ne , quia non eranr in Horizonte idoneo , & in quo Lima. requirum . Vmbreſèmidiameter,modo infra' de Eclipſibus'
quuam parüm diſtarer à vertice, careretq. parallaxi no tradendº obſeruam , Ó' ex dzflamilr Luminarium fm't Mi
tabili ,- fed ex Eclipſibus eam vtcunq. confirmanres . nutarum 48'. Locus Sªlir ad medium Eclip/ir fui: ª Gr.4.
2.9’. z 4.". ergo emm' 3,106145 V Gr.4. 29'. ;4". Nod¡ autem
Secundm- Mod-u. Bore¡ [ocur np Gr.7. S. r 6'. 1 8". Ó Nod¡ Auſlmlis C, 10m.
HABÏMMM Ill. Bferuetur ab habitatoribus, quibus Luna eſt )( Gr.zç.16’.18".erg0 diſhmriª centri ſèu BC,Gr.9. I;’.6”.
Viamur nªme Schemateprwmzffizfflerinde ac/i Lclipſiuafue—
'ª’ ªº“ _ aliquando in Vertice aur quampro‘rtimè, dj rit Lime par: Auflralis: ea'dcm Mim recider calculm . In
?JP- ſtantia Lunªr à duabus Stellis Fixis nota longitudinís 8C triangulo itaq. BMC, rectangula ad M, ea* Bafi BCz Gr.9.
Trªp… latitudinis , fed eodem momento , per quatuor obſetua I ;UU-Ó‘ lªter: BMzGr48-prºumir angular C,Gr. 5.0'. z".
,d ¡4 º“; tores ,bmos _vuo ,8: bmos altere &entrante vtcntes : Nam
ªªª"?
LIBER @YARTVS DE LVNA. 219
6C in Epiſtolis pag. ¡40. Rothmanno conſentiens, affe rit
,Zum-tm Midiſ! . perperam ad ſua vſq. tempora Luna: latitudinem maxi
mam putatam fiiifſe Grad. ç. inuariabiliter; ſibi enim ex
41,'. 5,5,, V—:REliqux \amen Eclipſes Lunç huic praxi ſeruiunt, ſuis diligentiffimis obſetuatiom'bus cuidenter conſtare,
ſn ad id ſ¡ obſetuentur moment: initij 8C finis exactè, maximam Luna latitudinem in Nouilunijs ac Plenilunijs
iionn . vtde medioconſtet; 8C obſetuentur aur darz \int hoc quidem effe proximè Gr._ ſ. hoc eſt Gr. 4. $8’. zo”. at in
tempore ſemidiametri appatentes vmbrx terreſtris 8L, Wdſjs elle Gr.5. 17'. tó". Tycbºm' aucem ſubſctipſere
Lunar; 8C latitudo Luna‘. fit eiuſdem affectionis ab initio Lºngmnºntnm in Aſtronomia Danica lib. t. Theor. cap.
ad finem Eclipſis.Sit enim in eàdem figurª Luna ad prin 7. Maginm in Supplemento Ephemetidum Can.8. Ni
cipium Eclipſis in P , tangens vmbrz peripheriamin L, cºlau¡ .Mule-rin: in lſago e ad Tabulas Friſicas parte z.
8( ad finem fit inF , tangens eandem inO: Nam per cap. 6. Bullialdm lib. z. ſtronomia: Philolaicz cap. i z..
I z. Terri¡ Euclidi: linea recta connectens centra vmbrç 8C ¡6. religioſum ducens à Tychonica latitudine recede
8C Lunau's diſci, vt BP, Sc BF; tranſibit per puncta con re, cum earn in applicationibm Lima: ad Fixa: ad amuffmx
tactüs L, 8C O: quate iunctis vmbraa Lunarq. ſemidia cum (Ta-10 confemireſapim cx crtmſit . Sed 8( petpau‘tm
metris notis, note erunt recta: BP, 8C BF; qua- ¡mi-a².. diffentit Lisbergms cap. ſ. lieOticarum 8C pt“.kcepro 9.
aucas horas , quibus durar Eclipſistnon variantur ſenfi gonens latitud. Lunç max. in Copulis Gr. ç. in (LI—ad…
Bilitcr: quare Triangulum FBI’, eſt Iſoſceles , 6C recta r.$.16’.nullê peculiari obſeruatione id confirmans. Ty~
BM, ſecans biſariam F P, in M , perpendicularis erit ::ba antem pag. 1 14. quatuor obſemationes latitudinis
orbita: Lunar, ſacietq. in M, angulos rectos pet con lunaris Vraniburgi habitas ponit , non quidem maximae,
uerſam PIOPJO. prim¡ Elementomm, eritq. Triangu led ex quibus confirmar¡ poffit tabula ipſius ª( Hypo—
lum MBP , rectangulum ad M; in quo nota eſt baſis theſis de latitudine Lunz,quz tamen ſupponunt iam no
BP, aggregatum ſcxlicet ſemidiamettorum vmbtte &U tam Lunas Parallaxim .
Luna z 8C latus MP5 quia reſponder mºtui. horario Lu V111. K:plena porrò ante Ephemeridas à num.: 1.ad ºpi-¡¡¡o Ke_
nc ab inicio ad medium Eclipſis , cognito ex tabulis : er. a4. 35( in Rudolphinis cap. a7. in Copulis quidem ale's p
go per Trigonometriam notum fiet latus BM. Rurſus retinet Lun: latitudinem maximam Gr.ç.in Aadraru
autem in TrianguloCBM› rectangulo ad M, 1am no." tis aurem Gr.5. 1 8’. at io Eclipſibus Solis ac Lung, latitu
tum eſtlatns BM , 8C ex momento mediªr Eclipſeos , ac dinis maximç angulum ponit Gr. 5. t 8 ’. conſtantem co
rabulis Luna 8C Solis , nºtus eſt locus vmbra: B, :Sc No~ to penè men ſe illo , quo Sol obambulat loca Nodorum,
di propioris C, ſeu baſisi BC i ergo per Triangul'or. quzſi inclinatio lunaris Eccentrici ad Eclipticam roto illo
Sphazricor. &rectangulon regula: non latebit angulus menſe maneat, \5C tanta fit, quanta in Quadris . Bando
C , menſurans maximam latitud-inem Luna: . Eodemq. verò Nodi ſunt in Aramis, ponit latitudinem maximam
modo poterunt expmdi Eclipſes diuerſae , 8: diſcerni an Gr. s. quantam in Copulis non eclipticis : ad hªnc. autºm
data conſentiant inter fe , 6C Cum latitudine . Fateorta— vanetan air compelli ſe, tum à forma ſ'uç Phyficç hy
men a-.ſtimntionem vmbtz oculo factam infidam eſſe; porheſis ª tum ab Eclipſibus. Subdit \amen ibI 8C prç
vr notat K:pleno- ante Ephemeridem Anni r 61 9. cepto !2.8. ſe relapſum in çquipollcntiam Tychonicam,
Reliquos modos a qui ſupponunt notam Luna: Paral &.quantum auxerat latitudinem in Eclipſibus, tantúm
laxim, prztermitto, quia latitudinem hocloco inueſti— diminuiffe pioſthaphçreſim Nodomm annuarn z quç
?mus , vr Parallaxcs adhuc ignotas per cam cogno Tychoni eſt menſtrua , ideòq. tantam colligi ex illis lati—
camus . , tudinem Lunç ex ſua hypotheſi , qttantam ex Tychoni
ca . Certen‘un quàm multis ab Eclipſibus diflonent Ru
DAM Latitudim Maxima Lªm ,reliqun aim' dolphinç tabulçz iam conſcflum eſt apud Aſtrouomos
recentiores : nec mimm, cum Keplerus ingenio ſuo ma
Inimdim: ¡¡¡ue/ligar: 4d qumcm gis quàm Cçlo , 8C myſterijs idearüm ſuarum quam ob
que di/Iamim fill¡ è 1Vado. ſeruationibUS inuiolatis indulſerit . Aducttit autem Prat»
[mªm 6( 'T 'abºnan tantam latitud-inem Lunç maxi
VL lt Nodus ¡A, in'quo Luna: orbita interſecat Eclip mam retinu' e in Copulis , quantam Aiquationem in...
ticam; 6C fit Eclipticz quadrans AC, orbita Gr. 9o. Anomaliç.
autem lunar-is quadrans ſit AD, »3C maxima: latitudinis 1X. Gotcfi-Idus Vendeli’nm in Idea Tabularum Atlan- Gªtefridi
arcus D C , fa— ticarum pag. zo. Latitudinem Lunç maximam in Copu- "Píª-'º Ó'
ciens an [um—- lisait elle Gr. s’. o'. preciſiſiïmè¡ quid verò extra Copulas Nºſi" -
rectum cu Eclip- de illa-exiſtimet ipſe aut Langrcnus l nondum conſtat .
tica in C z quem Nobis autem ex multis Eclipiibus expenſis per Proble—
metitur angulus mmde quo modo z. 86 4.. vr patebit ex tomo 5- Almªgc
A , eſtq. tot gra ſti noui , confiar in Copulis ctiam Eclipticis latitudinem
duum , quot ar Lunç maximam elle Gr. S'. tam proximè, vt exceffus aut
cus DC; (itque . deſectus paucorum nedum nmkomm minutorum , ne
LunanoninD, _ 4 . Nº - queat conuinci vila obſeruau‘one z minimêq. correcting
limite maxima: Iatitudinis-, fed in E. ex quo puncto culi ſemidiametromm , &C motuum conferuari ea ponit
ducatur arcus latitudinls EB , perpendicularis ad Eclip~ inuariaxa; De Madraturis vide Scholíum i. 8C z.
ticam: naſcetur enim Triangulum Sphxricum A B E,
rectangulum ad B, in quo datur angulos A , vtpote tan‘ LATITVDO LVNAE MAXIMA.
tus , quanta eſt maxima latitudo; Ergo fi detur Baſis AE, - t … ¡no-&ºº ¡DD
_ nempe diſtantia Luna: ;II-propio:: Nodo'in. propria orbi *AvèT'ORIctBwVSſi GÑ l. II. c,,
ta , aut data ſupponatur 5 Poterit per Trigonometria: re xo ll.
gulas repetir¡ lºtus EB, nempe latitudo Luna conue
niens ei ln puncto E: ¡Se ſic de cctcris . Ptºlcmeºz Albatagnio z AL
-' phonſo , PurbM/aio, Regio
I montana, Cªpa-nicº , Rein
opiniones Aſirorzomomm , de Maxima n‘¡
l
ácidº - \ \ .
Lima Lanka/im.. ' e
1
l T

. chhonizLºrIgomÏótam, Mic
’Vll. Tªlcª-a' opinionem a. eiuſquefundamenrmm [crio , Magmª tandª» O'
,.\LBullialdº J acfçrèlkºtlr 4 ‘8 *º 7 !7 zº
jam retuli num. 2,. in Exemplo.,- addidiq. om.
nibus Aſtronomis vſq. ad Tychonem exiſtimatam fuiſſe ‘ mmm. .
Latitudioem bmx maximam eſſe perpetuò tam in ovª: Philippo L-ambngiª l ç 'of o s 16 o
ºº, quàm in a, gtaduum S. Nec mimm eos ill¡ acquie—
chbºllicº. uiſſe , cum_ videtent cam ſatisſac'ere ptoximè phaznome. Gotefrido Vendelinº ç o o PX*
mm cpm-'amis Eclipſium -.-, Diº/:º autºm tomo .I . Progymmpag. 116. j Ee 2. RE
zzo LIBER .QVÁRTVS ªª " *E o V N A c

timnec *ui/quam in El ¿Meridianum mmfi 't ¿llº mºmento,


RESIDVVM TABVLAE PRAECEDENTIS: quo ex Epljemeridibm cazgflabat effe in Nº 0 z mc TyC bom'
AVCTORIBVS G. I. ll. G. l. /l.¡ ¡¡I/i hanc opportunitatem oblatam 1;on puto,fine pertur
I 'ms premerida: ab Annº 1ç7o. ad 1601. /iuc que Keple
in o’ººEclip. - ms Annº 160! .ad Maginum ſèribihreflrendd m0.!- C. l ;.
ç 18 o
num. lo. Sed in Rudolphim': cap.z7. ait de hac re : Non
cſt autem \es adhuc ex 0mm' parte líquida .
10.‘Keplerª
ín o’á’affis U
\
ſ o o ſ 18 ‘Q‘
Nobísincen‘uTÍDO’Qº ſ o o ſ 13 'o

.o
l.
C APV--T’ X IJIIÑ
SCHOLIA. De Diſiantzj: Lema ex ParasziéuÏrQÓª a'c
._
-J - ~
'Parallaxiém
ct
ex abſematicme
inmfligmdis .
'
1. BRUNI:: Paral/IIL‘ZI'MI, ::trªn-¡que vſum experi
memº nêrit, :Ignafcet quàm fit procliue per ea: er
mre in aliquat minuti! primispmſertim qua¡
daſydm ºbſermmdum , e’fl vertici proximum ; Ó' "Ut ocupas I. EPETANTVR que dixí de Parallaxibas
pinnacidijx congruenter applicetur , 0pm ell ſupinº cague', in communi hb. 1. cap. z ſ. aut de Solís Pa
adeóq. tato torpon iaccremliaquinfizlct ºcn/u.: maiorem ‘e a* rallaxibuslíb. . cap. 8. ex dictis cnimibí
mare altitudimm, quàm ¡¡m-fit . Cia» ergo Ptolemçus hac menſura parañaxís Horizontalís lſyderís
¡¡I/?rumèío Lumm- verticiproximam ab/èruaritzvaldc prº' cſt angulus B, fi ſydus fit in B, termino Phyſici Hori
babile efl maiortm nliqúamó altitudinem , fm minorcm à zontis AB, parallelí Horizonſ¡ 4 x
verticc dz/t‘itiam ei tribuiſſemtqadeà maiorcm Iatimdincm, Rationali HR z 8C ex centro" -V
guám alioquin damrm fhcrit . V¿de qu.; dicemm in .libra Terra: H, ductñ rectá H B , na
Organico tomo z. noui Almagefli , 'vbi dc Parallnctici: Re— ſcitur triangulum HAB, rectan
gulis , Ó' que interim Tycho de Yſdem in Mechamoſ.. gul'um ad A . ln ¡llo ígítur datis B‘
.Aſlronamim . Egº interinª IMC prabaln'litatcfietus,duabm angulo parallactico B , 8C hínc
minutis reſecti: latitudinem Lund , de qua dmzm 861701.5 . AHB, vteíus complemento ad . › ‘
correxi, vt effet Gr. ç. 18'. in L']. rectum , 8x’ latere oppoſito AH, C ,R'
II. Exiflimam Tycho tºmo l . Prog. pag. ¡2.7. Ó' Lon tàquam vnñ ſemídiametro Ter- I~ . ›
gòmomanus lib. 1. Theoricorum mp. 7. Ptolcrmum ::II/¿r ::cfacilè per regulas Trían ulor.planor.rcctangulor.col
uaffe latitudingm Lund maximum Gr. ſ. quando Luna ¿M lígíturbafis H B, ídeſt di( antia fidel-is àcentro Terra!
:mt m Cano-I' im'tio , 'Ut :fiel criam in Quadſ-1ra uſpectu ad in partíbus qual-um AH , eſt vna; 8C breuíter ſi Sedªns
Solemne: improbnbiliterznum Prolemçus 1ib.ç.mp.1 zaf angulíAHB, díuidatur et Radium ſeu Sinum mmm,
firmat obſeruamm fibi Lumm in Capricorni fare iniciº Sa au: ſi Reſiduum Logan't mi anguli B, incluir-as, habe—
le Madame tranjemztemper Meridianum , cim- Sal cflèt in bis baſim HB . Aut eius Loganthmum .
Gr. ç. Lilmzzatq. nde() in ipſaferè El, m'tq. latitud-'nen Lu~ Ac ſi Parallaxís non fit Horizontalís , vt cſt angulus S ,
nzfixiflè Gr.4… ſ9'.
ma latitudine ª ita ficut ergo /Iíc fui!
wſideturfui/fl* anmè
quando ç. Ó 1'71Canon'
in principio maxi ductíshex
8( centro
AS , ctquía Term:
dàtur H . Scſidcris
díſ’cantia. ſuperficíe A 2 rectis
à vertice viſa , Hque
S›
-mfiz eſ? haben latitudinem Gr. g. Addum vero‘ Tycho &r eſt angulus VAS z datur etíam complementum ad duos
Longom. laocſaculo latitud. maximum @j :fli- Gr. ſ. l 7'. Y. rectos angulos., adeòq. angulus HAS, vnà cum angu
in [Lſed in illix d Ptalcmzº inuemzzm Gr. $.qu0‘d !una obli— lo parallactíco S , ;ali diſtamire congruente , \SC AH, vt
quitas’ Ecliptica maiºr eſj'ct , C9" Gr. 2.5. fl'. zo". mm¡ ſí vna ſcmidíameter ,- porerít in Triangulo .AHS , 'inocui
fiu'ſſet ‘UI num Gr.2. 3. zo’. aut z I’. illa Aequatºri: altitud# rilatus HS , 'quòd cſt fiderís diſtantia à centro Terra-z .
m' additª , qm Alexandria eſ? Gr. ſ 9.‘ 2.'. altitud:: Trºpic¡ BreuíterSinum angulí VA S , ſeu díſtantix viſx à vcmſi
¿º meridmnafui/ſet Gr.8 z. 32.'. aut 33?. qm detracta d Lu ce , diuíde per Sínum anguli parallactíci S z vel íungc ſi
na altitudine ab/cruata Gr.87. ç z'. reliquifflèt latitud. (hay: mul Logan'thmum an Lili-'VAS , ¿<6 Reſiduum Logan'
2. 1'. aut 2.0'. gti-mmm ferè Tycho in El', (’FíRothmannuS thmj angulipamllactía S, illinccnim habebis latus H
depre/Iendertmt . At quomodo prababile efl Lunar» in Ca-ª S ; hínc eius Logarithmum . Vc ſi Luna difinntiz viſz à
pulisſemper latitudmem maximum Gr‘. ſ. retirmzfflè ;in El. vertíce VA S, Gt. YO. H". reſpondct Parallaxis S , Gr. l.
autem illm mmm» auxiffc , quàmum'dec'rcſcit obligadas 7’. vr vult Ptolemaem l Logariphmus Gr.- ço. çç’. qui eſt
Ecliptica .P Aut em'm in ºrbita fue iria-tere rcſpicit EcliptiJ 988999. íunctus Rcſiduo Logarithmí Grad. 1.7'.- -quod
cam tam-inn , Ó‘ fic debm't eandem in Copulix ¿què Min., elª( 17102.3. dar Logaríthmum 16002.2.:abicctê'yvcm02
Benín?: inclinatiamm ad ¡llum cºhſer‘uare ,- '-Iu‘r ‘refpm'p rís eſt, à ſiníſtrís vm’mte redundante; cuu'nzquo Lo an'
.Aequalorem, ac per accidem Ecliplicisz‘ im debutt;da~ rhmoin tabulís rep‘eries HS,: pnktium 39.- çd”. qu 'um
ere/cum' Ecliptica declinatiamſuam mmm declinatíonem AH , cſt vna Siclcmqª -xepçries , fiShmnanguliGdeO.
maximnm ratimre cmſtantcrmtqadeo‘ zmctê bin-c ¡¡gr nªcí-z ,s s’. qui eſt 7762. z-.díuidns per anguli GET-.Siam ¡949.
d?: lantudine in Quadrúzaugere illarrit‘rzfopulirzgyaj çt/Ã eflo Pcolcmazus collígat prolixíore calcúbo 39.147.- ~
cx parra da: chlerus *, negar!: Mmm Tycho O' Longo-º
moutanus . .An ¿girªr patín; dicen-¿um id 01:11:0er › Prima.- Madnk obſcruandi Pauli-:M: ¿mu .
Scholioz? - ~ _ 'V' ²… \‘- K *I'ª‘ffl ² Í, l. -. 1 \'.ll" ,

ILL. Si ºblizzm'tm Echpticzfitirſempmadem *,~ 'guanya-tg II. VNC- prímummodum ztá-dunuSc excmplo ſuo
cfl (IB-.2;. ;0'3 -Ut lib. z. M "27.lºngè pxababilius cjſe dom-'y‘ illuſtrant 'Ptvlcmam lib. 5. Magn’te Syntaxeos
wique latituda maxima LEM à Ptdtïnza obſeruam inD I cap.1 z. Cºpernicmlib. 4. cap. \6.770170 Tomo x. Prog.
debct 607713¡ng fucrit 673%. zº’. ein-irenwl ºb dlcta‘ÓÏC/Mf pag.“ 9. Mſbcççz‘tzx‘ín Thcl'auro obl‘012uaçionú,Claſſe ç.
lio l . Gr.ç.18'. aut :im ab ruatio quaad Altitudineni Lmnq obſcru.lunaríum,& in Vranometria à pag. ;.ad 1 Lexcm
de fall-Ich; ſgſpecta effe,‘0 l‘riflfrtmfiólyolio nªindic’drml plo autem alieno Regiomomanm in Epitome Almageſti
Scd ſi mm obqum'ta: Eclzfitimfin’t Gr.2";. z o’. o* [miradº hb.ç. propa ç. ¿Y Daniel .Samba/2. de obſcruat.yrop,l ſ.
in El maxima Gr. y, 2.0’. ſeqüimr ej: altera Ptolemxí abfirí ..uColligeprimò ex tabulís rempus qdo Luna mítujvd
untianefflamllaxix Lun@ (inn-482w officnrbzm capzſezzumg- ‘ eu'am ¡mc-111m conſpiCUá a' * ſurum e-'ſt- in ¿principio Cancrí
ti adfim’m mamen 1.. qua ‘úidflur nimi: abſurda . V‘r’derim vel Capricomi,'aur quamproxímè: in Ttbpíds enim dc'
er‘g‘a A/?ronamí quamfilmïonïffi¡ Iii'a'c mí‘dº ‘àpflí'cïñïſïfflif ch'natíouís díffercptja_ intva paucas horas‘dt íhſcnſibíh's ,
bi Mim ;zondum licuit latitudinlfm Luz/"ce inf ,Qt'm‘dffiamrár
obſtfllflïe indeperldcnterd‘ ¿VÁHILM' 'gine' zlgàoffiarª‘aſiÏbZUÏ-ctñ ¿Sc quando crio -in alrímdà-¡emcrídlàná'z Meridianus eric
circulus‘ ſimul declmatimüs &ª latitudinís . Ergo eo tem
ponim'zí, Nam mi/n' Bahomïz MMMPEÍ huge" eſ) .ia-zer pote qbſerua.¿13ncu'dianam1.unz aldmdincnïz'lyxú cum
,
\cm
LIBER .QI/*ARTVS ‘D‘ E‘ "1;, VLN "A, taz¡
tempore ,‘ quo exze uato colligeex lunar-¡bus mºtibus ~narionem veram , 8C hinc'diii-.rentia'm inter-'declinatio
per tabulas, aut rrflzlemara Primi Mobilis , latitudinem nem eius .Sc declinationc’m Stella , quam cºmpiten-ido
Luna: , nec non ou itudinem Luna: in Ecliptica; 8C ox -cum diſtanria inter cas capta., ſeu eumaliffe‘du‘a altitudi-.
Declínationum rabu a , declinationem veram loci Lunç‘; num,exdifferentiainret has colliges Para'llaxitñ altitudi-z
Etſi Declínatio illa ſit eiuſdem ſpeciei, cuius eſt latitu nis :,dummodo &.hic Luna fimltaltlm‘ Stadium 4;.
do, ag re a-illas; ſí diuerſa: ſpeciei, ſubtrahelatitudi' vt fit extrarefractionmn . ſenſilDilium aleam . Cognoſci
nem à ec inarione, 8C fict vel relinquetur vera Declína— tur autem ex longitudine Se latitudineDeclinatio ,' ſí co
uo Luna . l’oſteà compara Luna altitudinem obſerua— gnoſcaturdeclinatio loci- Luna: in Ecliptiça a vcdiximus
tam cum altirudine Aequatoris , quee ſi pares \int , nulla m primo modo . n . \5 U-rrv_ \ ozonº. .ªls uuu .p- i
eric Declínatio viſa Luna', ii maior ſit altitudine Acqua— «Dip .1¡ -'I- . m :suzpor' 'I i'. ¡v Lliͪ-'l .L'L'Ï'f-l 'q - .- r‘
toris , Declínatio viſa erit Borealis 5 \i minor, erit Auſtia ¡.'ZL'ZI i .-- .- :.-U- 1 ¡¡TVN-.Modgpeingenua'. i', I. r.
i \
1,_ '- e lis apud Bor‘eales . Tandem ’conſer Declinatiónein vi— X*: , ’ - t'zrnrieru-rn unumr, ªl. . Itiikuz3*‘e,'
- " - mſam Lunzmum vera Declinatione eiuſdem: nátnilla IV. ~ N~ quocunq. grada Eclipticcefie *Limª ',› obſerua.; 3. Mad…
mm differentia erit Parallaxis altitudinis . ‘Eêdem ta -ª è: eius altitu'dinc‘ merid.'& exafflm ‘tdnpo‘rís moi'pe r ºòſzr
men obſeruatione vrens , poteris -ex Declínation'e vera.; me'ximm, namïhí‘c‘eiqnifitiffimumóequititun' vt eo exa:- nªtiºn¡ Te"
Luna: , additá ſi Borealis cſt a demptê ſí Auſtralik —,-altitu-’ quato colligas ex tabulis :Lunaribus vetarrr tiusiongitu- ?Pm ó' Al
din¡ Aequatoris , inuenire altitudmem veram - Limit-z :mi ¿inem &latitudinemz-dcindcxx tainIÍSTDudlinat-ionum ªlfª* M"
denjpta _Boreali declinatione, vel addita Auſtl'àli , ipſi Regiomóta'ni, aut Magihi m Directionlbus Primi Mo’bi- ſ; ‘ªª‘ L"
alurúdim Polizinuenite
ce,, 8C. comparando veram
veram Lunar diſtantiam
altitudincm à verti—
cum viſaſi, aut lis-quas illi Cóſtru'xere'adsfinguloshngimdimsáclatim. *
dinis gradus, quçre veram Lunç Declínatimmnch extea
veram diſtátiam à vertice cum viſa. ſeu Óbſetuaea', Parall 8C Equatoris altitudineweram altitudinemmimimm acl
laxim in circulo altitudinis inuenire . Comparatione De* dendo declinationem-Lunç'albitudinixiquatorisfi decli
clinationum .vriturvaeho , Diſtantiª’rum à-veit‘icè Ptole~ natio eſt verſus tuum Polum,aut ſubtrahêdo fi verſus al
maeus &.Copernicus ;6C Altitudin um Lansbeigius , ſed tèrum." Ta'ndem-ſubtractê altitudïnº obſemàtfiàb_ alti'- ¡_ , -,¿-_ ,-Ñ
problemara. hzc ſibi *cquipollentx Deber-.tamènLunaJ kudine vera-Luna‘collige Parallaximaititudinise. .Quòd
eſſe extra p'eiziculum reſractionis- ſenfibilïs‘,'&~ªhltior~'4Y-. ſiicare's pradictiuabulísºconſule noſln'hutali‘orum Prº*:
aut ſalteur-4º.\gradibus -. x' :- 2 . Nx'. -\ t -' .. ¡u -J blemata Prími Mobilis, qmbus ex datalongimdiiiedz la:
e 4- , ¡_¡:¡\-_\\\';;¡L\\ ‘IX‘
4 titudine ſydcris ,-vna cum diſtantia Polar-um \Eqmtoris
Ñ _ x. ª -. . ’ '..›.‘."“-"..:\ .z ' \ ,. «k-…ºu
‘ '.1', BCÍ-Eclipticz, dotétüninuènire Declínationem’ ei'uſdemz.:
m.. Jl'" . " ' "me": l.“lfi.”
~ _ Ltolemaicum . t. L… ,1. .. l, , 7213:…“er
, _ z ‘Wei-m: Modus: -.
I
.'r.¡.,-,;. l .
. "'¿ª TRIUN unª“ . '- _ .ik-4.‘. ~\"* ' "ª 1.' v‘ '- ¡Z'J' i . . Í . '-'lnlhillª- -.II .uó‘

PTolemzuswe deiſ-fº trail-'mr lib;7.' rap. l ¿fumª zo: V.


:- i. ct - Tchoni: cumplo tomoafflrogynmpag.
'Mbmgptçcdpto 461. eſt
c.4o.0líſerna quádoLuna 8C Per
4. Modª:
05/er
Hadrian; 1mptrat.Ú Nabondflurir 88 z .die i ;.míſir
@ecbirzhoe e/Z Annº CHRIS?" 1* !z y. die r. Octºbriï her-3 in 'Gradu Eclipticx Noriageſimo ab‘Horizonte compu- 'Zªf- Lªſ“
ra equalium apparenti $4; go’. [po/l’ meridiem ;MW-andina' tato : id autom diſces ex erectione cornuum , (i cornura... ‘ª Nºm!“
obferuauit per Regula: Parallac‘licahSale ¡am accidentadi
ſit, aur eriam gibba,vel di;hotomos~, vol cxproblemate-J fi"'ªi "lª"
[lamiam Luna a' -uereice in Meridiano G‘radctfo-ſ Shªrem tmdiro hoc in libro cap.4. Probl. 9. 8( tunc obſcrua Lunç 7
pu¡ apparem reduction ad .eguale fui: bºra 7.'- ao'. p. rn. latitudinem viſam, nec non longitudinem , qua' tunc viſa '
quº mºmento ex fio*: :abºlir/uppurauit' Lªna [amm -in' 7º ſimul 8C vera erit,‘& temporis momentumz 6C ad íllud
Gr.z . i Oli Anºmaliam cim- medium Gr. ióLzofsequam'n exeequarum ſieolligc ex tabulis latitudinem ver-am ¿Lunzcz _ z z -
Gr.2.69. 46’. Diſfanriam ri Barco limireGr. g..6ª.~_’,l)atitudi Nam comparando latitudine'm ¿veram- :cum vil-à , de- . ~~ z ~
nem_ veran¡ C9' Barealem Gr.4.ſ 9'.ó~ Omni dei-'linationem pichendes parallaxim non ſolum latitudinis , ſed Ó( alti
over¡ loei Luna Gr.). z. 49’. Auflralem; *a q'HaſuIItrabendo tudinis : tune enim circulus latírudinisuanſie‘ns per cen
ªllez-am latitudinem Dm‘ z relicta eſ;l *vera declinatiº Ait— trum Luna-i & Nónageſimum Eclipticz, euadir circulus
ſl’ralir Luna Gr. 18. yo'. Ham* addidirlnlritudini Peli Aleu vertiealis -S ſeu-àlritudinis . -Obſeruatur autemlatitudo 8C
.raizdrine Graduum zo. 5-8.'. C’T {acta e/i *vera Luna diflane lºngitudo Q, vel por Armillas Zodiacales , ‘vt docebo in
tia a vertice Gr. 49. 4.8’. at mſtz ſeu' obſeªruala fuit'erfOJ libro'çOrganicp, vel ta iendo diſtantiam viſam à duabus
ç s ’.ergº Parallaxir altitudinixfiiit Gr. 1.7’. cbn'ueniens Lu Fixis Stellis perfpeffl‘lªmgitudinis &tlatimdinixper Proª
71a in Anºmalia Graduum 169. Ó' ſermè in (¿ªz-¿mmm blemata communia Primi Mobilis . u' ",i : . ,..I
era: enim Sal tune in mi Gr.5.: 8'. ex hac uuiem Paralla’xi, ,u _Mªri '.'Ii~*,*U-[l'i.'1: ...r-"i313I .r.‘.¡' -.
eºllegit Ma di/t‘antiam a centrº Terre'fi-midiainetrºru‘m . i .' **:-zi :1122.
l.. .1:: ' -' ~ e i, 'TL'.-
'vªléfyíyoéªili 'JLlDiÍ'SIÃ'
r-ª -'
fere ;9. 4L‘. Caeteràm Ptvlemeuerlaritudinem Luna: ex
maxima in Badraniris fuppoſita- Gr; ſ; &declinationê VI. Bſerua quando Luna eſtíuNmmge m‘o'Eclipi 5. Mºdus
lociLunze ex Tro ici declinatione ſuppoſita Gr. az. Si‘. radu Tempus exactum,& altítudiné viſam -, Ѻflªſ _ Per
ao". deduxir. At ex dictis Cap.przcedemi Schol.;.pm— equatoqaêpore colligead illud momentú ex tabulis lon- 'Lªſ‘ "ªm
itudinem ¿Y latitudinem veram Luna’, CY ex Aſccnſione 'ª A "MS"
babilius ſit , latitudinem maximam‘ f‘uíffe in Aadraturís
Gr.5. zo'. òç Tropici diſtantiam ab_\Equatore, çmz. zo'. recta Merlij lei;punctum\Ecliptic‘:t culminans ;hand "ª"
Vtique aditempus huius Ptolemaïcre dfletuat‘ionis ſuit differential eius a locoLunre in longitudinc ,-tnaiijſe‘ſtabít
Luna: latitudo Borea Gr.5.19'. 8C declinatio gradüs z. 70 arcum Ecliptic'ç‘;mter Meridianum 6C ‘Nonageſim um in
ſthr-.zz-IB’- qua:: Declmatio-AuſtralisLuuç Neta _ſm'c terceptumçextabula veroinnguli Eclipticzcóc, Meridiani
Gr.18. 9'. Bjc 'diſtantia Luna: a VEItÏCE'veTa‘Gr. 49.7036-, colliges anguhmcumeniemem puncto Ecliptieç culmi
ParallaxisGr.. IMM-Rimis ‘magnª &xabſurdaxomnibus nanupppofitumcarcuisquo Nomgeſimüs diſtat a vertice.
viſa_
duplò : quia exhiberet ,'qu‘àm
ferè maiorem díamettum Luna: inad‘haec‘vſque
ab aúlficctibús deraturis Namſi per regula;triangulórumlphçricotum-rectangu
{Drum cum arcª Ecliptlcre prardicto ,RSC-angulo illi adin
\ªmiªºfªzdºPxºbªnſW &lªtir-L‘ _t I.\‘.‘...~."{,‘.‘l ª“… Cente- inueſtigos latin¡ illioppoſitum a habebis-diſtamiam
\,"i
«Nonageſimia-vertice-,euius complohíentumad Gr. 9o.
\5 x \y cſt altirudo Normgeſimi*: huie ergo adde larirudineim
Secundar- Madurez'
iBorealemLu‘na: , vel deme 'Auſtralein , 6C nota erít vera
LDMüli-f -III: ’Bſeiuà iñQÜÍÉDaníel santeeib. ‘lib. de Dbſerual Luna’altitudozquam comparandocum viſa \eu obſema
Send-cb - o tione’Ptopu ſ-. cum Luna eſt in principio Cá -ra, diſcernes ¿Batallaximaſtínidinis ., qua: in hoc caſu eſt
media . cri aur Uapn'çomi‘, &i vnà cú Stella aliqu'a nota-declinat. ~etiam latimdinis .- . Sed diſtantiatirNonageſimi a vertice
tranſit pºr Meridianummiſtantiam' inter han'c‘Stellam & .diſcere potetixalio~ 'modoüperpropriam tabulam , ;cuius
Lunam, quodexactir‘is fiet, fi eodem momento ‘vnus ob* J¡¡fumiin pmceprisde Eclipſibus Solis ,I Doo &nante , do
{emator-alrímdinem Lana, alterStelke ea‘piar . Nam cx cebimus . ſí nolis pendore à tabuliquuoad mbtum
ªAſcenſione-rect‘a Stella cognoſces'Temporis momenrú .longitudinis , capc- eodé momento
iſitzidifiamiamà-dunbusfixis' nora:Lunzein Nonageſimo
longitudinis -, vt inde
apparentis , eoq."cOnuerſo in tempuS :equale ,‘Colliges ex
Luna tabulis longimdincm Se latitudiiiemzòe-mde decli colligas longitudinemiuna: s que crit vera fimulAc‘Íç viſa.
'JI' il
iter
uza L IB E R ï- .QI/'AR .Tªl/.5' \D'E LVNAQL
Ah't'er ¡ªlan prcſtabis ,fi Fix: fl‘ella fit tuncinreodom. rò obſeruatione ª nºn habita ratione verticalium, díſtam' ,
vertical¡ Cum Luna, quando cfl in Nona eſimozóz capta tiatn viſam ab eiſdem Fixisóc altitudinem alterutrius Ft
fitvtriu‘rq. altitud() extra refractt'oncs . am li lªtitudo xarum . Sed ¡Sc hoc ob exilitatem an ulorum error¡ ob
Lunttòc Pixar fim ei'uſdem affcctiouis ª minorde mmorc noxmm elhpraetetquamquòd diffici ¡mè Lunç centrurn
ſubttacta dabít diflèrentíam lau'tudinis, 8C hac compara¡ cam duabus F¡xis ¡n codem vertical¡ repetitur,ita vr túc
ta Clªu‘ difièrcmiavaltírudinis , dabit Parallaxim; (i verº collocata ſmt inſtrumenta in fitu opportuno . Iraq. indi
ſint diuºrſç affictionisDifl'ezentia altirudinum captamm candum, non explicandum hïc dux¡,problema, quod tay
ſubmcta ab agàregatº latitudinum dabitpaiallwmzquç mé explicabnuus in libro Optico (ectione de Parallaxibs
in vttoq. caſu e latítudinis ſimul 6C altitudims . APC] ſi -. i N011-: Mºda: . '
ob Crepuſculum (tella viderí nequeat eo tépore , quº Lu
‘ ]
na eſt in Nonagcſimº ª caquzimwhu-n Luna- vnà cum
cios altitudíne , 6C obſctua mºmenmm temporis; 8C cx X, V' Ltimo loco placer verbaipſa Kepler¡ referre ex'
Glºbo Areteo pt‘lmr‘un rudítcr, deindc per Problemata., ipſius Ep¡ſt.ad IO.Antoniú Magia. datê Anno Ktflªi -
- Ptimí-Mºbiüs, queme quznam Stelladcbuerit eo momé Igor. Kai. lum') Grçci Styriç, quam rcfertiyſe Maginus
to elle in tal¡ Azxmnºho ,Cc quaútam ibi- altitudincm ha in Sup lemêto Ephemeridum paga.; z. in ime cuius epiq
berºs: reliqua vt ſupt-à pªrage.- ¿ _ › Rºl-‘c lcinquiti Theoria Lima multi-m Tyclmzi diffionl-L
\ ln pmdictis modis'vidcs dependenuam à notitia lati~ mi: mol-¿l . MIL¡ vidcmr auſpicanda á Parallaxibiuzquª
mdirnis, am latitudim's \imul 8C Declinationis-Lunz.Ten-Z “Ningun: ob ſmſibilm¡ diſlitiam emm', @flyerficieiglº—
:ernus num: modos , qu¡ non pendent à latitudine , aut biien-mi . At Parallaxium doctrina latitudinibw Luna
etíamàDeclinatione . l t . ~ _ell ,.- \ 0pm ¿girar effet precºgnitiºne latitudinum 4
Vtrumq. ab Pſſºq- pende! . Cagua-m' gimr quomºdº paral
'ªª' ' -- -‘ º’ "Sexta: .Modas. Iaxi: fine cognitiom latitudinit ºbſmmndº ima/ligar¡pºſ
6- Modan VlI. Olllge' ex tabulís motüsrlongitudinis 8C latitud. fir . Mod¡ duo inciden-m: Alter fi eodm die Lima/emi
alta , [emi bumilior , extra !4mm terminum refractiªnm
iiº/hr . ' quandonam Luna ttanſitura fit per Merid.ca~ obſcruarcmr , quando :fl tira limites, rin' intra daa: hªra:
tens omni latitudine a feu cxiſtens in ainerutto Nodomm, pariim mui-:tur latitud:: . Experta": unter» id diam in prin—
8C ad illud tempus punctum Ecliptica: culminans , ill ud cipiº Cama-i fierimbi paris»- criar» mutaciº- dtclimma. Ve
enim ipſum eſt pronctmn,in quo eri: cemrum Lunancuius ricm quandº [Ama eadem die poſ! meridianam altitudinm
puncti-declinatio nota erit ex tabuladeclin’ationú Eclipti. fit ſenſibiliter humilior , acquirit paraliza-im m longitudi
cz ;quam ſi addas altitudini Equatoris, ſi declinatio eſt mm precºgmzſcmddeüm eª inquiramr . Alter mºdmwt
Borealis , vel demas fi Auflralis (loquor enim cum Bo diflinctix tempºribm obſeruetur Lunaztàm eſ) in gradª 1Vo
realibus) nota erit altitudo vera Luna: . Igitur ſi altitud¡ nagefimo,in limite «darwin ¿idem remºtim a' Solaſemel
nem \Meridianam viſam obſemfitístòccam a vera ſubtra altiar ,femel [jun-¿liar . At ha tre: cºnditiºn:: rara' concur—
xeris , nota' etit Parallaxis Alritudinis : Sed quando haze runt . Add: quº‘d fingulis ſèrnpulir in IMC nln'mdini: difer—
omnia concummt, vr quo tempore Luna petranfit Meri.. nation: , committizur error *unix-I/emidianmri Terra, qua
dianum careat 0mm' latitudinc? fortaffe nunquam toro rum in Eccçntricitate -uie Luna , ¡¡me cºmimmur . Irªq.
tu:: vitª: tempore . ;z . tmia‘ bue cºnflgio -vt te orem oli/cruz: Lunar-z , queries pote:
in ¡Image/ima gradu 1 O' ºbſeruaziontt *tm-i cum exactiffm
Sep-im” Modª.: . Bºnºnim/ÍJ’pºli altitudim nobifcum in Germania cºmmu
nicer . Car-;bº egº vt rio/?ras obſeruationc: tu vicifflím ha*
7,- Mºdm VlIl, X limatíbus tabulís collige qumdonam 'Luna bear. Ita fic: 'Ut Luna interdumſimul *zm-ºq. in locº obſer
"Pfllſp _ _ triſituca fit Per Merid.& tépore quo ſir còſpi~ uetur, fiçq. ;im in rarij: Airam ia lªtir altitudim: ¿num
cua 8C utura fit in altetutro Nodorum ſuorum , 8C ſimul jèant; Nam Boba-mia Ó' Italia bona par: in eodem Me
¡n Nodo Eclipticç cum Lqmtoreſieu in principio V' vel ridianº [km . Atò quàm incertus , 8C error¡ plurium m¡—
ª 5 tunc enim caritura eſt omni latitudíne 6( declinatim nutorum expoſitus eſt hic ipſe modus tertius .ª quam ru
ne,& vera eius altitudo eric çqualis alcimdini :eqmtoris: d¡s,confuſç,& inuolutz menús conceptus,qui ad par-mm
Obſeruarai 'tur tunc altitudo Luna: meridiana, 8C colla-e praxi null'à perduci pºtuit e Itaq.vſque ad Annum 160 l .
ta cum verá oc eſt cum ¡Equatoris latituditte,1nanii’cſta quo momiªs eſt Tycho-,non extabat in diarijs T chonis
bit Parallaxim altitudinis.At quandoni quatuor bçc con* obferuatio parallaximn Lunar-¡um ¡ndependens latitu
current P fortafſe nunqnam tibiant mulcis mtibm ob; dinis noticia . Líbenter ergo ſcirem,qua ratione latitudi
ſcruatomm . Multò minus ſperari poteſt vt hoc contin nem maximam ¡n QtLadtis deprehenderit maiorem elle
Eat non ſemel, fed Lunª tam ’quam periga-a , ¿5C latitudine ¡n Copulisgertii ferè gradús partemarn paral~
oc tum ¡n ¿ª , tum in l] , vt omni dubio Circa Parallaxes laxes ex latitudine Copularum deriuatz nonv poffunt di
" 7 Lunzeliberethflronocnia.‘ Í’\
;ſ ..
a’
uetſamlatitudinem maximam prodere .
A.. \

octava: Modus;
m—mmmm-mm-W«m-mfflm-mmm
I. Mºdus 1X. EXtatapnd Tycbºnmx tomor;ngzrnn.pa .666;
"ªrgºt-'j , 8C 668.¡ndicatumq.à ¿vagºn-¡¡manº 1.1.519 çn'c.
Ó' DUB?" cap. I o. probl. z. duplex Problema TMdn’ Haggecij , Sc
fa¡ , Thºm: Digeſei generale ,ad cuiuſuis thnomem' Paral—
laxcs ¡nuekh'gandas, ¡n quomm \vino requirirhtnt Pheno Rqfirimtur \electa obflrudjtiorzérlºardlla;
menum fit ¡n eodem vertical¡ cumduabmfixísnocüma › - -xium Lun-trim», O* ºpiniºn:: ¡¡¡deªr-M
píaturqappareus diſtanu'a ¡llius ab vrraq. Eixammmote—
turq. Azimuthum ſcu diſtantiaillius verticalis à Meridia ,,_Aſlropomomm de Parallaxi Horizontal¡
no verſus Orientem; deinde delato Phçnotneno cum Fi @’ Di/Í’antia Lima: J Terra ir¡ Copulix
xis motu prim¡ Mobilis ad- *Azimuthum occidentalc—r
equale Azimutho oriental¡ , capiitur ¡tem diflantia cias ¡y in ..Qudramrix . ' '
viſa ab eiſdem Fiús.& aldmdo altdmrius Pixar-um . Sed
vt monet Tydu nec diffitetur Dzjggefm, ,vix poteſt cx e' l.- E I E C T1_ S in (cantªra Scholiappíníoni- ¡‘.mnu.
diri abſq. cuore; turn quia diffictflter’Azimutha ob CD bus, qua: m obſemacionibm non_ fimdan- :bi-plus'- .
. uantur exactèauſi vta' ris meo triangulo filari,de quo in li tur , primo loco Hªya-plus. occum't I qui . 1 1
bro ſ. cap. I'ç. &ad ¡llius plam'rm fidus expectes ,turnª _ l _vc_ partím Ptºlmm hbtſ-Almªgeſti c- l b
proptcr exilitarem latetum 8C angulomm , qu: ¡n fecun ?amm Them ¡¡bidem in comment. \demªſ ,.ſupponens
da obſeruatione contingunt ,ª part‘tm quippe pita-nome aralla‘xim Solis ſenſibilem modò nullam ,modò maio
'no à Pixarum vertical¡ intm candem noctem recedente . rem minoremumper coniectmras quaſdam ab Eclipſibus
Secundum verò tequirit Phxnomeni in‘codem vertical¡ ¡CaPtas, cºpanlsleſt Lupç diſtantias .St ¡nde parallaxes ve-I
cum duabus _Fixz's diſtitiam ayyatcnmm; in fecunda ve nart,quas,idc¡rco.variasmconſtanteſqmlimitóc aliquan—
do d¡—
LIBER .QI/ARTH DE LVNA.’ 223
do diſtamiam Luna: minimam 71. maximam 8;. femi— dutem, ¡¡¡quin-verª: [ºcur Sªli: *L*- Gr. t z. 2.9' Lime 70, Gr.
diametrorum Terre,- aliquñdo aurem illam 61. hanc 72.5-. t z. zz’. .Ammalia O equ-4:4 Gr.3 ;8. 4C’ Latitude Auflr.
8C diamettum appatentem in Perigeo z shin Apogeo zo’. Gr.4.47. Dec/¡nuria Iori Lun-e A . (Ir-.1.1.541 ergo declma
De Poflidºniº SC aliis prifcis vide Scholium z. tiº wm C Gr.2.7. 41 '. Dillantia Aequatºm á vertice , [en
¡¡ªlma- Il. Ptalemm vetò lib.4. cap.6. 8: Io. ex Eclipſibus, altitud() Poli B . Cr. {4.1 9’. ergº Diflátia vera Luna a' ver
…Mªiz, , iuxta methodum tradendam à nobis cap.: t. num.7. col ticefieit Gr.8 2.. at rifa eſ? Gr.8?… ſo’ Ergº Parallaxir to'.
copiªr) . ligit Semidiamettum Epicycli partium 5. tz'. au: y. 14'. Anno vero‘ t ç 2.4,. Aug-7. H0rd 6. ºbſermta ibidem di
qualium diſtátia Apogei Eccenttici à centro Tetrç fit 60. ſiamia Luna a' vertice fm: Gr.8 l. H’. Sali: lºtus fitit &Z
Deinde lib.ç. cap.4. vſus predicta Semidiametro Epicy— Gr.2.4. 14'. Lime :F (ir-9. z 9'. Anomlia ::quam Gr.2.; 9.
cli,& maxima \Equatione in Aadraturis Gr.7.4o'.quam 4o'. Latitud() A . Gr.4. 41’. Declinatio 1m' Lime A . Gr.
cap. z. ex motibus veris Lunze obſeruatis , SC cum medijs 2. I. ts’. Declimm’o Lime *para A . (ip-.2.6. 36'. Altitudº
collatis deptchenderat , colligi: Eccentticitatem partium Pºli B . Gr. ç4. I 9’. ergº *vera di/Iantia Luxe a' 'vertice Gr.
1 o. t 9‘. 8C femidiamettum Excentrici parrium 49. !412 80- t s'— at viſ-:fiat Gr-S I- s s’- Ergº Parallmcis Gr.1. º'.
qualium diſtantia Apogei Eccenttici à centro eſt 60. Po In his obferuationibus latet error faltem triplex : Nam_ Copªn-'a'
fle'a lib.ç.cap.t . nixus obſeruatione, quam tetuli cap. t z. Poli altitudo Frucmburgi dep rehenſa eſtà Tychone per "mm iª_
numa.. inExépio ,colligit Parallaxim Lunze in E] . Gr. t. Eliam Olai Gf.$+ 2.1' ;ª vt narra: Tycho tomo I. Prog, “"1""
'. conuenientem altitudini Graduum 59. ç’. 8C Anoma pag. ;4. Sc in Epiſtolis pag-74. 8C Declinatio Eclipticaz Lª’ '
'ç Lunar¡ medie Gr. 1.62.. zo'. Ex qua eodem cap. 1;. col maxima non era: Gr.2. z. 2.8’. vc ſnpponit Cºpernicux z fed
ligit diſtantiam Lunzc à centro Ten-:e tune Semidiame az. zo’. ideòq.declinatio loci lunaris in t .obſcruat.Gr.n.
norum Terre; 39.4528( mediocrem diſtátiam Lunç in o' ç8’. in 2.. Gr.2. t. 52.’. 8C ob reſractionem omiſſam diſtan—
8C ºº, feu diſtantiam Apogei Eccentríci à Terra: centro, tia à vertice corrigenda , v: fueri: Gr.8 z. z'. 6C poſterior
femidiametrorum terreſttium s' 9. 6C mediocrem diſtanª Gr.8)… 8'. ergo Parallaxgs ÍbÍ $6'. hic 6;’. Bòd ſi vt pro—
Semidia- tiam Lune_ in El, femid. Terre ;8. 4;’. 8C Semidiametrú babiliUS eſt , latitudo Lunar maxima in El eſt 1 non Gr. ſ.
1mm Epi-Epicycli ſer11idiam.teireſtrium 5. to'. Qlªtc Capaç. ad— vt Caperm'cm putao ſed GL;- 17’3!. vt Tyebº au: :8'. pa
ſflli- _ dendo mediocri diſtantiç Lunç à Terra Semid. Epicycli, rallaxis vtraq.1ninuenda eſt minuris circiter 16’. przeter
D'fflª’mfl ſtatuir , Diſtantiam Lunç Apogçç à Terra in o’ ¿SC ¿º fº quam quòd nºn era: Luna in :ali fitu, v: idem effet circu
ªm…" ª mid.64.to'. qu.? in Badtaturis eſt femid.4z.ç z’. At ſub— lus altitudinis Se latitudinis.
m" trahendo ſemidiametmm Epícycli à media Luna: diſtan— Neque obſtar quòd Copernicm lib.4. cap.z.7. obferua—
tia, euaditLunz l’erigez diſtantia in o’ & ºº. femidiam. rit Bononíee Anno 1 497. 7.Idus Martij hora noctis 5. Lu- -
5;. ço’.& in [j ſemid.; z. zz’. Seruatñ autem Proportio— nàm eclipfantem oculum auſtralem Tauri , 8C inde con
num regula, Eccentticitas colligitur femidiamTerrz I o. fimtare conetur fuas parallaxes : nam v: aduettit Tychº
8'. 41". nam fi mediocris diſtantia Luna: in Copulis pat torno I prog. pag.2.4ç. vſus eſt latitudine A . huius ſtella:
tium 60. da: Eccentricitatem partium to. 19’. vtiq. ea Gr.5. Io’.càm (it Gr.5. 8C ſerè zo’. 8C era: Luna in Qua
¡nªm-Ñ- dem diſtantia femidiam. Terrae ç 9'. dar Eccentricitatem dratura , in qua i ſi latitudo max. eſt Gr. ſ. cum ſit Guy.
u, Lª…, ſemidiamterteſtrium to. 8’. 4x".hoc eſt ferè Io. 9’. Ab t 7’ z . hoc eſt tanto ferè maior, quantò Aldebarç latitudo .
lata igitut Eccentricitate à mediocri diſtantia Lume in.; Potuit iºitur Luna fic occultare Aldebaram , v: er trien
Semidía-Copulis,remanet ſemi diameter Excentrici femidiam.ter~ tem fere diametti lunarís propiot eſſe: cornu auſ tino , vc
WM_ Fx- reſtrium 48. ç r '. Ogg: occaſione data operar ptetium fui: narra: Cºpernicm , addens Lunam tunc diſtitiſfe à vertice
“ºm“ º ſimul hic tradere, alibi nobis deſetuitura . Bºniam ve Gr.84. 8C :amen omittens refractionem. Quam ex hac
rò Ptolemem da: Lunze Apogçç diſtáuam femidiam.Ter~ 8C ſimilibus obſemarionibus non colligitur determinatè,
te; 64. r o'. in Copulissòc diametrum viſualem zi’. zo".in augendane [it parallaxis , an latitudo -, ſed alterutram.,
deque lib. s'. cap. l 4. colligit v emm diametrum Luna’ ef— tantum .
fe ad diamerium Terrze , v: 16 3-. ad 60. Lunç autem Pe V. Iº. Antºnia: Maginus in Theoricis Planetarum.. g. Magia¡
rigçç in ngdratutis da: diſtantiam femid. Te rra: z z. z z'. lib. ¡.51 pag.ç7.ad 69. cüm menſuram diſtantiarum 6C pa- ºpinio.
fequirur per problema noſtrum lib. z. cap.1 I. num.4. dia rallaxium Lunarium ex Copernico deſumat , eſto Eccen—
metmm apparentem Lunx in El . Petigçç eſſe tó’. 2.2.". :repicyclo Eccentticum tubſtituat , v: poſtea dicemus,
hoc eſt penè duplò maiorem,quàm Lunç Apogçç in Co— íiſdem laborar in hoc vitiïs,quibus Copernicus-,at in Sup
pulis, quod eſt contra experimenta euidenter, ſiquidenp plemento Ephemeridum tabulas parallacticas 8C diſtan—
non folus Gemma Friſim teſtatur in RadioAſtronomi‘co, tías Tvchonicis inaedificat fundamentis -, Conſulamus
obferuatam ſibi Anno 1542.. Dec.t ç. paulò poſt E] Lunç igitur Tychonem . ›
diamettum ap arentem go'. quo tempore debui: imita VI. Tycbº itaq. tomo 1. Ptogymn. paga 19, ponit ta- ¿mami,
Ptolemzum e e So‘. ſaltem: fed ali) multi longè mino bellam Parallaxium Lunarium tam Ptolemaet 8( Coper- opim'º.
rem diametrñ Luna obſeruatunt in omni Atadtzmdeòq. nici, quàm ſuarum , eiq. fubiungit duas obferuationes in
Ptolemzei in hoc hypotheſim tepudiamnt : in primis Re (Dadraturis vnê. Apogçñ , altei'à PerigaªàNraniburgi ha
giºmºntanurlib.ç. in Epitome Alm.prop.2.z.. Copernicu: bitas,diebuſq. notatis ſtylo veteri -, 8C fun: ha: .
lib.4. cap.16. 8C TyC/:m :omo t . Prog.pag. t 18. Neq. tan
tam diametu'i fuis obferuationibus firmauitolim
l’:olcmçus› Obferuationes z. Tychonis in Wdrato.
alioquin Copernicus dixiſfet fuiſtſie tantam , fed di
minutam lapſu ſçculorum , ſuamq. illi anomaliam com Nm¡ I $92.. Aug.t 9. Hºr. pan. I 8. 8’. latitud() o ºb— Lmu Pa."
mentus eſfet . fer-MM fui: Au/Zr.z4'. at *vera fluir Gr.1. 1 z'. to”. viga.
3. Albm. Ill. Albategniu: cap.z 9. 8C 4o. ſubſcribit Ptolemzo Ergo Parallaxir 38'. t o”. cion Soli.: [ºcur :[ſet ¡TP Gr.6. 44'.
¿ng Alp/Dº“.in diſtantiis Lunatibus omnibus , fed diametrum Luna: 18". Dma JI Gr.9. 4o‘. Anmalia equal-I Sigmſ. Gr.2.7.
fi ó' PN_- Apogçç minuit quidé. ſed \amen pan‘am, adeò vt in Q - z l '- 47"- v
ªl"-draturis Petigçis longè maior ſequatur a quàm ferant ex Annºautem I 597.114 ' t LHOM”
nata eſ? Lime altitud:: mer-WMA Gr.62..s’—2.4'.
zó'.[aii-¡tudo
.m. obfir—
ªviſa AP"~
ª’º - en'menta ,etiam pin uiuſculè illam obſemantis . Neq.
ginc abiêre Alphºnfini, 8C Purbacbiur , in fuis Theoticis, Bºr.Gr-4..48’. 'vera autem era: Gr. s. t 4.'. So”. mom Soli¡ lº
8( Alf-43mm differ.: I. - CI“ V Gr.5. 7’. 2.6". Lime @Graº lo' Animalia ein: eq.
"cpmz_ IY. .Cºpctfliflffllbqu cap..t6. r7. duabus ex obſer— Signo. Gr.2.o. I '. 2.7”. Ergº Parallaxis 2.6’. to".
,j ªpªgº, uauombus fuas Parallaxes diſtantiaſq. de‘duxrt , modo t. Poſt has pag.4ç 9. addit obſeruationes fex Lunç in E1-,
Capitis I z. vſus; qua: funt infi'afcriptz . tres in altltud. meridiana Circa Tropicos , vbi declinado
nó variaturzSC tres cum Luna eſfet in Nomgeſimo Eclip—
ticz,vbi ceſlat parallaxis longitudinis-,òc fun: huiuſmodi .
E X E M P L A I l.
Et Obfetuationes Copernici in Vadrato .
MW—ffi-ffi
Dm, Ap,, Nm 122.2.. Sept.z7. Hora" poll meridiem s. 4o’. [ed
‘ª ¿quam s. 2.4’. ¿li/?anna Lime a‘ vertice, per Regula.:
Parallactim abſeruam Frumbnrgi s fin": Gr.8 a. 50'. nmç
Obfet
*2,4 LIBER ¿VARTVS "DE Radius
niinam 4362.qualium LVNA.
orbita eſt IOOOCO. At paſig’.
I O. concludit ex obſeruationibus Braheanis correctis per
Obſcruariones 3. Tychonis Luna in Aadrato Eclipſes, diſtanriam Luna: à centro Term in Copulis eſ
in Meridiano prope Tropicos. ſe Apogceam 6 z. ferè ſemidiametrorum terreſlrium , Pe—
rigçam aulò pluſquàm ſemid. ççideòq. mediam y 9.vn~
!un cir- Nm l ſ 8 z. 08‘0er 2.. Hora'p.m.ç.19’. Altitudº "ai de conc udit in Copulis Parallaxim Apogçam ç4fl 41".
'ça Apaga?. ' ſa fitpremi limbi Luna in Ai'erid. maxima fuit (ir. Perigaram 62.’. 2.0". Sed ex his parallaxibus ſequitur di
I z. 58’. aufer ſemidiametrum Lima tune 15'. G" altitudo flanria Apogcea ſemidiametr. Terra: 6 2.. ra’. 8C Perig.; S.
eemri fit Gr. 1 z. 2. z'. Ó' ablatti reſractiom 8’. reflat Gr. 1 z. 8'. Poſt ha-c in Epitome Aſtronomi:: Copemicanzr pag.
1 s'. qua dempla altitudini Aequataris, rclz’nguit declinalia 482.. air, decurfle vt proportio corpomm Terrzc Se Lun::
Hem Lima -viſam Gr.2.o. ço’. trar aurem laem Luna ?º (ir. fic ſeliaberet ad proportionem interualli Lunz &femi
1 ç. 4o’. Ó' latiruda *vera Bar.Gr.2.. 42.’. ergº 'vera declinario diametn’ Terra? , ſicur proportio corporis Solis 6C Terrce
Gr.1 9. W'. Ergº Parallaxi: $4’.ſeſquialtera /Erupulo ma (e habuit ad proportioncm interualli Solaris 8C ſemidia~
ionquàm det Canºn Caperm'ci . merri Terr-ae -, &e hinc ſequi, vr ſicut totius corpus Terrz
Anna ISS7-Aug4 H07.P.m-9- obſeruata ell altit. me in corporc Solis continetur, quories ſemidiametet Terr::
rid. limbi G ſuptriorir Gr.1 ſ. zo’. infiriari: Gr.1 4. 46'. er in inteiiiallo ſeu iemídiametro orbis Solis, ita corpus Lu
go diameter apparem 34'. Ó' altitudo centri viſa Gr.1 ç. z'. na: tories contineatur in corpore Terra', quoties ſemidia
[ed demptact refrafflione, Gr.14. $7’. que ſubducta Aequato meter continetur in diſtantia ſeu ſemidiametro Cu:li Lu
ri; altitudini dar declinarionem viſ-zm Gr. l 9. 8’. Locur Lu— naris; 8C ſemidiamerer orbita? Lunaris medio loco pro
m 70 Gr.7. go‘. latir-Ida B . Gr.5. I z'j… ergº vera declina portionalis ſir inter diſtanriam Solis «Se ſemidiametmm.
tiº Gr. 18. ſ'. O‘ Para/latir 6 z’. maiºr Coperm'uii I ’. zo”. Terrze;& pag.48 z. 8C 776. diſtantiam Luna: Apoffçzr eſſe
Arma 1ç87. Aug.18. Hor.7. 2.6’. ame merid.altituda ſemidiam. rerreſtrium 59.1)erigerr S4. quantam erè Ty
fitperiorir camu Lum ’piſó in Meridianº Gnçz. inferiori: choinuenerarin E] . Deinde pag-614. &e 8m. ficuròç, ²' Opini- .
Gr.; I- 2.9’. tº". ergo Diameter zo’. zo". Ó‘ emiri alritudº in Rudolphinis capaó. 2.8. z 1. aiiii'mat ſc poſt Obſerua
‘mſa Gr. ſ l . 44'. 45". cui auſer altitud. Aequatarir, reª/la: tas Eclipſes , Se cum parallaxibus comparatas , 8C ex pro
Deelinatia -w'ſa Luna Gr. 1 7. z 9’. zo”. Langrmda Lima fui: portione corporú à priori,de qua p.481.eaſdem inuenillc
II . Gr.17. 30'. Latitude A . Gr. ſ. 145;-. Ergo Para/[ari: Diſtantias Luna’. 6: Parallaxes in Copulis 8( in Budris,
332. maiºr C--pemieazi zo". quia Declimm'a 'Dem fait & Apoga’as Apogzris , Peiiga-as Perigzeis vbiq. arqualeb
Grad.13. 14'. ' nec variari interualla eitis ratione Phaſium; Eccentricita
Sequunrur tres alire Obſeruationes Luna* exiſtenris in tem \'etò realem elſe perpetuò partium 4361.. qualmm;
Gr. Nonageſimo Eclipticee ab Horizonte , vbi eadem eſt media diſtanria 8C Radius orbis eſt 100000. Hinc fit vr
viſ-a 8C vera longitudo . dillantia A oga‘aipſi fit parrium 104362.. ¿5C hzec ſemí
diam.terre rium S9. ergo Periga-a partium 956 58 .ſeu ſe
mídiam. tz. 56’. 8C media , qure eſt I Coooo. \it ſemidia 3. Opiniaſi
Obſeruariones 3. Tychonis Lunaein deraro merr. Terrce $6. 2.8'. Tandem in Rudolpliinis tabu
in Nonageſimo. liïagOS. ponit parallaxim Horizontalem Luna: in Co
p is , Apogzam quidem S8’. 2.2.”. Perigzkam verò 6 z'.
’ Nna 1 ;86. Sep!.zz. Hºy-.g. 9'. paſ? mediam Kºflet», 41". ex quibus Trigonometria dar diſtantiam Apogçam,
Lund ir¡ Nanage/ima Eclipt. latirudo -Uiſa eſ? A . ſemid.Terrç s 7. 54'. Perigçam ;4. o'. ¿Y mediam (5.57’.
Gr.4. 392.. at 'veraſuil Gr.4. 1 '. <9* altituda eemri -Uiſa (I‘r. VIII. Philippu: Lambergius Claſſe ç. obſemationum
49;.. G" diametera fiªr-nata zagª. Ó' idea‘ Parallaxis 582.. Lunarirumóc in Vranometria a pag…)- adducit tres potiſ- DUFF”
maiºr Coperuiexii 30”. ‘ ſimum obſeruationcs Go'e'ſx habiras in Meridiano pro-ª "Pm“ '
ª Anno eodem Oélab.14. Hand. 1 z’. paſ) mediar» nactem, pe Ó initium,ex quibus Parallaxes deriuat, poſitá latitud.
cum Luna eflet in Nanage/imº , G" in ºjº Gr.2.7. ç'. -Uifa eſ! ~ O maxima Gr.5. in Copulis &e Gr.5. 16’. in [1.6: ſunr hç.
latituda Gr.5. to'. at vera era: Gr.; . 9’. CV‘ altitudº Wifi)
Gr. eirczter 49. Ó“ diameter obſeruara 5 z’. ergo Parallaxis Obſetuationes 3. Lansbergij Lunz pro
4 1 '. confinriem Coperm'cea in ipfi.: ſcrupulir .
Sequmri die 18. OflobJ-larJ. 2.9’. p. m.apparenr
n. Lunafiiir pe initium Canet' . '
Nanaztſimmoſi” in $2 Gr.1 1.10’. diameter 34’. fe¡pz
re ,' altitudo viſiz Gr.4 ſ. prºxima?, Latitude vera .A . Gr.4. A‘ Nm 1600. Martij 11. H0r.6. p.01. AItimdº meri
i' 4s'. at rifa Gr.5. zo'. Ergº Parallaxis 4 ç’. ſerupulatè cum diana :nf: Gr.6 z. $1’. [ºcur G erat 6:9 Gr.1. 14'.
' Copemicad confirmen¡ ‘. ,Analiza/ia Sig-71.8. Gr. 1 1. 9’. Latituda B. Gr.2.. 19’. Declí
Mirari tamen quis poten't , quam ob cauſam Tycho nuria B. Gr.2. ſ. 49’. Aequataris almuda Gr.5 8. 2.9’. …Ergº
millas proferat obſeruationes Parallaxium in PlenilUnijS, altitudº ‘Pera O (I'r.64. 1 7'. G“ Parallarir 2.6’-}.
{ed miror magis
Copernichs quomodo
improber , ab pag.1_ t ſ. 8C l I, 9.8CParallaxes
iiſq. diſiſientiat ramen ob Annº 160 1. Nau.).9. Har.1 2.. I ſ'. p. m. Altituda 'viſ/U
¿MMO-.61. aſ'. Et tune 11m.: lotus ¡I Gr.1!. 2.8’. Anº- ovª/;tm
Tubº…) conſenſum ſuarum cum Copei~iue…eis,pag.4d1. dicat: Re malia Signs. Gr.27.z7'.Latitudo B. 1 z’. Declinatia B. (ir. ,u ng_
'.nm ¡¡¡ya ceIIfiIi nuncſex obſeruatianei peculiares, proprijr orgams ha 2. z. 2.6’. Aequamrii altitudo Gr. 38. 2.9'. .Ergo altitud() 'vera
dljfidium . bill“, i quibuſ parallaxim Lim.: inquiſiui , eur/II]. ea cºnne Lun.: Gr-6 I . x’ s’ '- Ó‘ Parallaxir 30%.
niat qmim proxime ijr , qua: Caperm'ci ratianer m con/¡mili _Anna 1602.. 5:11:46. H0r.1 6. ç9’. Fm. Luna altituda
¡¡kingdom …gm,- canſmtaneum e/Z Luna para/[axe: in... Wifi-t Gr.ſ9. z 9'. Lima [ocur :D: Gr.17. 1;'. Animalia Si
hunc modum pradire , Ó' per canſequms di/Zantiam eiur a' gmr. ſ.(ir. 10.2.7’. Latitudo A . Gr.1. 4;'. Declinatio B . ªudªz'
Terri), [Xperia,- cauſiirutam , non i'neanuenienrerſe babcre . Gr.2. 1 . 43'. Aequatorir altitud0 G.3 8. 2.9’. Ergo Luna alti— 1:::
At hoc nimirum eſt à ſeipſo diſſidere :Non poſſunr enim tudo *vera Gr.60. 1 2.'. C-Í‘ Para/lam": 5 3'; - ' x '
eſle connenientes parall-ax es Lunazquee Eillis obſeniatio Addit obſeruationes alias 17. Luna: coniunctre cum.,
nibus COPCl'nlCZPiS innitunrur,& qua' in [:1 deducta: ſunt Stellis Fixis,& ex ſua parallaxi concludit erraffe Copemí—
ex laritudinis maxima: Grad. 5. aſſumptione, quam tu fal cum , ſed magis Tychonem . Atnon ſemel inculcaui, ex
ſam uras . his Luna: applicationibus non colligi aurfirmari Paralla—
V I. Longamamanmlib.¡.Theoricor.cap.8. 8C 9. pro xim determinara: nicnſura- , niſi conſtet de larirudine in
ª7- 2077:0— fitetur ſequi ſe Tychonem: quare de illo valent, qua: de depende'ter à parallaxiª, de qua non potuit Lansbergio in
Mºnt-ni ó' T chone diximus ;minimam ramen correctiunculam il eo Climate conſtare extra Eclipſes , niſi ad Ptolemazi ob—
-K'le' 9P¡ lis adhiber; ſed vellem edidilſet obſeruationes , aut eau ſeruationes prouocct . Prº; tereà deſidero à Lansbergio
rm . fªs expreffiffet huius correctionis,vr eas expêdere liceret . obſeruationes Luna: plena: Apogçz, 8C Lunzc dichotoma:
Kepler/U in ſundamenris Ephemerid um pagſ. air Ty— ;tem Apogçze , vr Parallaxes liis locis congruar cerriores
Ktpleri l.
Choni Eccentricitatem Luna effe in Badraruris maxi int .
Opiniª . 91/01:!:
mam 77.48. in Copulis verò minimam *, at \ibi ex forma 1X. Cºnrad… Vumdelinus nullas adhuc huius rei ob lmi ¿T Kir
hypOtllcſCOS Pliyſicre,de quadicam Cap.z7.Eccentricita. ſeiuaticnes prodidit , ſed tamen in Idea Tabulaium At ‘bm‘ ºpi'.—
tem maximam elle in Copulis 6 $43. m deraturis mi ' lanticarwn ſuam opinionem promit, quam in Tabula in— m', ,
ra
LIBER …QVARTVS DE LVNAJ 22;
’fra cum alijs exhibebo . Sed neq. Albdrmſiuí Kin/2er Term fimid. ten—.ſ 4. o'. Ó* Pºzmllaxir Harizºntali: 6z ’.
Volum.z. Artis maqnzeliba. ProbLg. vllam obferuatio 43 ª, [ed in ¡¡¡ſí/[imª Perig. illa/Emu.; z. 4;’. hac 6 z '. H”.
nem ponit‘, fed difiantiasramen apponit, quas vide in
nof’cra tabul-.I ad finem capitis .
mapª, X. Iſmaè'l Bullialdm lib.4.‘ Aſttonomia: Pliilolaicz Obferuationcs 3. Noflrz in Quadraco Luna.
¡ul/¡414i, ſupponit ex Eclipfibus diametmm Solis Appgzeimino—
Prima Obferuatio.
rem diametro Luna: Perigrar; Solis verò Perigri main-Ñ
rem diametro Lunz Apoga‘ç , & diametros Lun.: exactè Nm' 1646. Octabr. 16. ex Aquild altitud. oçciduá, Lunu APO.
feiri poſſe ex motibus Luna: in Eclipſibusquia Lunç mo— ¡cªmpus quo Luna centrum ¡¡curan/¡jr Meridiunum, gtª m ªbs‘
tus ſatis exactè notus eſt; ficut 6C diametrñ vmbrze : 8: ex fm": donó. lç’. 48”. 11.7». Sed ¿quutum har.6. 8'. 52.". CD“ ""
his examinar aliquor Luna: diſtantias , vt eam inueniat , mnr Lam [ºcur m Eclipt. jo Gr.2. z . 2.0'. Anomalia .equ.
qua: minimè omnium diffidet ab his diametris; in na~ Signo-Gr.1 . 4;’. z”. Latitude Boy-.1 6’. 4.; ”. Ergo Pech/Iu
dramris antem venatnr Lunz diſtantiam ex forma Ellip tio \ju/lr. Gr. 2. l . 12.'. t t". Diſtamia Acqumoric a 'verme
fis , quam in Lunz Theon’a adhibet -, in Mdraruris Gr.44. 2.92-. Ergº wra Luna a'Iſtamia u 'Venice fuit 67:.
enim vmbilicum Ellipſis huius tantum recedere a Terrá, 6 s'. 42.'. 2. Y". Sed viſhfuít Cr.66. 2.6’. Ó' refïaflI-ſione addita,
quantum ipfe ab Ellipſis centro diſtat . At proportioncs Gr.66. 2.9’. H". [gitur Parauta-ii- 47’. zo". C²7 .Dlſtfilſlllª—P
illa: ſemidiamerrorum falux effe poſient mutatis diſtan— Lana a' centro Teme SCMid-!m-GÓI. Vcl carrzgcndª _mm
tijs ptoportionaliter . Ergo vr vnam determinatam di ex [equmn' obſeruatianc ¡id/?ur jubtiliºre , fit» Dtflmma Ó
flantiam habeat , 8( parallarim, ex qua carteras colligat, Apoggg in El femidium. terr.66-f.
adducit vnicam obſeruationem Lunee in eodem azimu~
cho cum flella antecedente pºdem ptrecedentis Gemi Secunda Obferuatio .
norum , qua limbus inferior Luna? magna parte Eclipfa—
taz, altior appamit 8'. minutis: erat autem Annus 1658. Nm ch'ndc I 648. Juny ! z. manè Lªnz cmtrum.- Lª…, ¿Pº,
Decenibtis zo. hora ex Hydraz cordis altítudine 15. 4o’. Z \ tranſiuit Medium C121i Hard appmemi 18.. 16’. ¿M in 955
p. m. Hinc colliªit altitudinem Stella: prioris Gr. ;6. 42.'. 8”. pofl meridiem diez' I z. 'Ut ex correcta altitudine Sali: pa- dun.
8C latitudinem Ãuſtr. ex Tychone Gr.2.8. 2. S’. .SC Lunx tuir , Gª“ mm di/lamia Lima a' ver-tic: viſtz fui: Gr. 5 z. s 9’.
viſam altitudinem Gr. 57.7’.cüm ex data latitudine SC lo [ed additê Kefrafliorze fui: Gr.5 z. ſo’. zo". quan ſitbtra
co deberet elle Gras-7. 4o'. er o Parallaxis ;72 Iraq. Pa ¿la? .Aequatorir ¿JI/lumizi d write z que :fl Banam'a Gr.44.
rallaxis pro Copulis , cum ccllligatur ex latitudine, co 2.9 '. zo". mana! Declinatiº Au/Iralir Lªma -w'ſa Gr.8. 2. 1 ’.
gnofcibili abſq. parallaxi , certior videtur; illa verò qua: Tempu: ªqzmtumfmt H0m l 8. l g’. Qu momentº Sali: lº
in @dr-is ex Ellipſis forma ſtatuitur potiús quàm ex ob— cusfiait II . (Ir-.2.1. 42.’. 26". ÚLume in Ecliptica X Gr.
fetuationibus, haud xquè cerca eſt . 2.2.. S7'. t”. eiuſq. Anºmalia maqueta Sign. I I. Gr.2.z. ió’.
i LNDſir- XI. Nº: aucem inter multas obfemationes , quas in... zo". Ó‘ [mirado Auſlmlir Luna Gr.5. 17'. io". .Ergo per
º‘ſ‘mª‘ͺ hanc rem Bononiee inflituímus , referemufq. DEO dan , tubular Rqçr'omantaniº Dcclimztio Lmu Au/Zmlis mm..
ºé’ Ó' ºl”- \e in z. tomo Almageſti Noni , paucas hic felegímns, Gr-7. 39’. zº”. a! -wfiz fm't Gr.8. 2.1 '. ergo Parallaxi: fm: ,
"º* quibus maximè fidinius, vtSC Solis altitud. meridianis 41’. 2.9". cºnumiem wſ.: oli/land@ Luna ci 'vertice Gr.5 z
in prxrcedenti meridie captisnfïc ſunt huiuſmodi . ſo’. 30”. atq. atico‘ diſlantia Lime d centro Ter-rc femi
diam. !erre/Zrium 66. 42.'. Quadmtura autcm fiin—ut Hani
Obfetuationes 3. Noſtraa in Oppoſit. Lunx . ‘ 17. 45’. Dicbotºmia: 'pero‘ pbaſisz Cºmputati: dub¡1' temporis
:xv-Emir, Ó' intermediº electo z fm't Hora x8. 4 g'. zo”. mp
Prima Obſeruatio. mmta Luna di'ſlabat u‘ locº _Quadramrg zo'. 1;". in Echº.
tica¡ idco‘q. 1112.3. cap.7. uumJ l . -Uſur angulo S, figura !1n
Lª” ¿Pº- R N710 164ſ. M49 lomofle fiq. er'ultitudim Spice dem 71147119. ¡zafiro C5" ¿nue-má dI/lamiá Lun; ſemidzame..
‘ª' ud Occuſuma tempur qua Lund centrum trami/t per trorum 66. 42.’. deduxi Sºli: dzflamiam ferè Ayoggam fe
\14. o'. fui: Ham t. tz'. ſz". pm. fed aquatum Ham I. midiamrtrorum terr. 7ç7z.
44’. Ó‘ tic 'ver-ur 10cm (D in Ecliptica Gr.2. z. z o’. ç 8". Ano
malia ¿quam Signzo. Gr.4.. 2.4'. 6". Latituda B. vera Gn4 Tettia Obferuatio .
58’. 2. 2.”. Dec/¡nuria A . ex Regiamomano Gr. r ;. 37'. $3".
Dlſt. Aequatarir à *im-t. Gr.44. 1.9’. zo". ergº Q Dlſt- mm N710 I 646. \Martij 1;. Cemmm Lun-e tran/ini!. Luna Pm'
a' mrticc Gr. $8. 7'. a: viſa a'emptê refraflionc fui! (ir-.ſ 8. \I'ledium Cal¡ h ºr. ç. zo'. 56”. p.m. -Ut ex altitudi- gn in Qu¡
ç 3'. Ergº Parallaxu 44'. 37". Di/lamia è centro Terra fi m’ .bolis correcta can/Mit; (’-j' tun: Lunar:: cet/tri diſlanrizp dmt.
midimmtrir Terra 64. I z’. C9‘ Pam/laa* is Harizonmlis Ptſ-z à 'vertice'fliit Gr.2.4. $6’. zo”. dempta ergo [aaa ab Ac
Í zl 4411.
quatori: dtſlamia Gr.44. 2.9'. zo". relinquit Luna'. Bom;—
Secunda Obfcruatio . lcm viſamq. Declinationem (ir. 19. z z'. illa aun-m momentº
;quam , langituda *vera Lumfin’t I!: 67.2.6. io’. in' lic/¡pn
Lulu Ayo. Nno 1646.1un9 2.7. mficfl'q. ex di/lamia Aquila 0r caÜ‘ Auamalia ¿quam 813.5. Gr.2.6. ço'. O' [Attitude vera
¡u . rima werticmempur quo Luna centrum pertmnfiuit .Auſlmlir Gr.3. 26'. Ergº par Regiomonmni tubular» De—
Mcridianñfiait Hor. l l-ſ z'. 47”. p.m.fid dquutïcct flor. I l.
clinutiº mm Lim; Barca (buzo. I’. I o”. a: wifi; 11m Gr. l 9.
H'. z ſ". Ó‘ tum‘ Luna lacu: ?o Gr.4. 52.'. 4o". Anomalia zz’. ¡girªr Parallaxír altitudmirfim 2.8’. I o”. qug cum dl.
equ-et. Sig! r. Gr.2. 5. 14'. 2.7". Latitudo mm E. Gr.2.. 16'. ſlamia Lumz á Peri-ice ’wſa an4. $6'. 50”. dat Lun@ Dt
fi". Declimm'a vera A . Gr.2. I . 8'. ç”. Aequatoris Diſ). a‘ flantiam :è centra Terryſèmidiam. terre/Zrium ç l . zo’. Ex
*vai-tic: Gr.44. 2.9’. zo". ergº Luna mm diſiñtiafuit Gr.6 ç. bi¡ ac ſimi/ilmr abſerualionibus [latuimm in_ Audi-atun:
z7’. H". at abſermzm in meridiano fªit Gr. 66. 2.4'. fl-d ºb Apog. ſcmxd.66. 42.’. 0"’ ¡n ipſa Pará-¿.5 I. 2.8’. -vrſne'
refi-M‘liamm, Gr.66. 2.6’. 42.”- Ergº Paralluxi: 49'. 7". Ó‘ dia fit S9. O’. qualem ex Copuli¡ inner/¡mus ', H uiC vero di
brazo Diſtamía Luna a' centro ‘Term ſemidium. Terr-z 64. /Ixmtig ranumit Parallaxir Horizanralí: 6 6. tó’.
xo’. O" Parallaxi: Horizontalir ç z'. 3;". [ed in ipſi/fimo Supereſt vr ex Auctoribus fuperins recenſitis,fynopſim
.Apogco i114ſemidiam.64. I ç’. hac S z‘. zo". lunarium Parallaxium horizontalium ó: Diſtantiarum .tl
bi proponanius
num , inalij
Claflſics z cr‘nn quamaximam
contemplan licebír Dii’cant.
Q ‘a Terra tres opinio
po
Tenia Obſeruatio .
nantin d ºº, mínim. in El ;alij max. 8C min. in d ºº, me
lª“ Pm'- Nnº !648. M4713. cx ultitudim Spice ad Ortum, díocrem in U -, alij maximum &í minimam in El › &U
²“‘ ¡ª OP' tipus-,quº Luna Cªm-um permeauit \11Midi/MZ, fªit mediocrem in o’ ºº : Nempe .
Pºſi" Hºm ¿quam 1 x. $6’— p-m- CF' !una Luna [ocur in Eclipt. !1p ſ Maximam in d Jhminimam in [ji-Ptº
Gr. 1 z.48’.
I #Amon-alía equ. Sign.ç.Gr.z4. Iem eur, Albªtegnius, Alfrqçanur,
Gr.4. iz”. Decltctnat'io B . Gr.1¡ . 9’. 4o'. Latitude¡ di—
Aequutºri: B.
. ª Max.& min.in o’ ºº. med.in ELKepleru:
ſlamia d-wrrice Gr.44. 2.9'. zo". Erga Luna wm ali/Zan— ª Dlſtªm' olim, fed poſtea çqnalcs fecit vtraſq.
tia à verticefuit Gr.3 z. zo’. zo". at vi a ('9* obſeruam fui: Maxim.& min.in E] inc-din d ºº. Coper.
Gr.5 z. 5 5'. zo". Ergº Parallaxi: 35’- - Diſlamiu à cmtrº LL ‘ Magia.Tycb.Lamb.Long.Bullial.Nor.
Ff Lunª
226 LIDER {VARTVS DE LVNA.
Luna Diſlamia a‘ centro Terr; in Sc'midiametrlr Terry, Ó' Parallaxi: Horiaamalis
InCopulis ſcuino’ócdº InQuadraruris El
Diſlantiaàcerztrº Terr; l Parallaxí: Hari'UIIra/ir Di/Zamiadcmtro Terr; Parailaxir h’ºriumalx';
— TL a 1 Semid.
AVCTORES Seriiiïifi Media 1 Semid.
Per'ga-a I’lp
A 0'Lg!.1 Media
1 11 Peri-ru Apogçal Semid.
I ºil S:mid. Media 1 ªcmld.
Perigça1' 1Apogça
11 Media
l II Perigea
1 11

Ramis-m 64 10‘ſ9 0 ;0 5; ;4 \8 r6 6; ſ] 4; çz 2,8 4; ;z ;z 6º 19 89 o ¡oz o


Cºpemich 6ç zo 60 19 çç 8 52… 56 $7 o 62. H 68 11 6° ¡9 i²- l7 $0 !9 $7 º 63' 43
chba ;8 8 (6 zo ;4 p_ ;9 9 60 ſ¡ 62_ 39 (SO 36 56 ;o S2. 2.4 $6 44 6051 Gſ 36
[ngomrïranus ç7 z S6 o \4. 2.; S9 57 61 2.6 6; ¡4 60 4 $6 º ſl S7 $7 lſ 6¡ 2.6 66 9
Lambergim 64 ro 59 ſ ç4 O ç; 54 58 8 6; 59 66 SS $9 s' ſl !z ’$1 2.0 $8 8 67 6
Bull-'Adm 61 4º $9 ſ $6 zº H S6 SS 8 60 sz 64 Is \9 s s; H sz zº $8 8 6; 4;
Noi-interim 64 rs 5.9 o s; 4; ;z 50 5816 6; ;Y 66 42. ç9 0 ſ! zo 51 ;1'5816 66 ;6
-‘—Ï Ep/óemerid. 62. yz ;9 O H 8 'ç4 4¡ ;8 r6 62. zo 61 36 ç9ct o $6 2.4.55 2.6 58 16 60 58
{Byron/Mr. ;9 o 56 2.8 $4 0 58 2.1 60 5; 65 4¡ S9 o S6 2.8 $4 o 58'12. 60 ſ; 6; 41
g Ú’Rudºlpb. . l l
Hipparcbu: 8; o 77 0 71 º 41 zo 4; o 48 'zo De opinione Pfibagºrmfratoflhenix, Poffldºmj, 6C Benin;
[mi PID/lea 72. zo 67 30 62. zo 47 ;o ſl ;o y; ;o vide Scholium 2.. 8C z. De proponionibus aurem Or
x‘llp/:onſu: 61 8 S7 45 <4 zz ſ; 19 59 21'63 17 bium Lunanum, videinſraàcap.zz.adzç. De DJ/in
Argolur 6o 4 \6 0 St ç7lç6 4ç 61 ¡7 65 36 envia/Muro, quiſcribir mihicettumſe eſTediſtantianL
Vendelmu: 6; 56 60 o \6 4 53 46 ;7 18 6¡ ¡8 è?)Apogeíſeferè62..ſemidterrçvidermcúmeius doctiſ
lKirclm- 67 ſo 6'2. 37 \7 24ſ l ſimaEpiſtolademotuAlphoniinoprodibit.

SCHOLIA. .meras proporlione: harmonicas reflzexerum, 'ut docerent


&up ¡nde [I‘drrum interna/Ia ſbqucremur. Sic idem Pam‘
ibidem ponit F¡xarum di/larltiam ſemid. terry tar/turn.,
V‘fl-nhl. Varzquam reuocarz poffit m dubmm, an Sol dz/lan 2.2.90. *vnde [equitur parallaxir ſeſquiminuti contra 0mm:
.Di/lamin- num a Terra
_ warm 3, nor:
W _ potcſl !amm de_ wroq. . A/lranomar . Nec rom) Harmonia illa Mercurio , aut
mm Lun.. Lummarm ambtgt , tum praprer mamfc/Zam Apollim corIgruit‘, ir¡ qua ſón/ur Ó' ratio non concordam : vt
n'ñ’ uniffí.diuerſitatem in diametro a parent¡ Limp z Ó“ m Parallaxi— mºm! Prolcma‘us lib. I. Harmºrzicor.
nu . bus ein: , mm quia Eclip/Ium dinerſç menſur; diuer/¡ta lll. Prrfi‘orum vero' in lunar-¡bus dI/lannjr ſiue defectm, Pjybagon
tem hanc reqmrunt . [dad Plinius lilm.. capa. recte de Lu [fue excefflus, iam indica…" ¡¡17.3. cap-7. Schºlia I. 'vbi ex Eurº/Blu.
na: lam verò humilisê: excelſa, Ã' ne id quidem vno Plutarc/ro lib.)..de Placitii’ Plyiloſapb. cap.; I. Ó' Pliniº lib. ni: Poffida—
modo, ſed aliàs :Idmota Carlo , aliàs contigua montibus, 2.. cap.; r . ac 2;. G" Cmſarino capa I- Pytbagoram olim d ?lª ºl"
nunc ¡n Aquilonem clara , uunc in Auſtros deiecta . .Et Terra ad Luna-m
ria Ita/ica IJCOO.paſuI/jè Stadia
qu‘c 'UIſix UOCCO.
facium hacſemidiame
guatuor eſZ \11illia- "’ª -
cap. r 6. candem varietatem cºnfirmar ex mºm ‘UL'ÍOCÍOÏ‘U
Planetg Perigçi , dicen:: Perinde Fonſeſſum eſt morum trºITerrg31ar Eratoſthenem poſui/ſe d nobis ad Lunam..
augeri quandiu in vicino ſ…)tTClIl'PC, qum ratio Luna: Stadia 730000. /èu Milliaria ltal.97ſOO. qu; -UI‘x ajjè
ſublimitatibus maximè approbatur . Fruſlra itaq. Fraca quurzturzç. /tmidiametror Terry. Poffidonius ergo n_
ſtorius
aſpec‘llrslib.z. Hºmºccmricºr.
Ú‘ diſlaſitig capaz. conatur
[mari: in circulum diuer/ſtalem
alium refunderequi ctm¡ ex eodem Plinio ¡¡aſí-Ii: Sradia 2.000400. L‘ed qualium
ſemidiametrº Terr; dedit ;8 182.. qmzred Tarra ad Lu
latitudine: ac declina!. eiur varicr , ſalud cadem alt/?amni nam poſuit ſcmidiamerros Terr; Sagª.. a: pueriliter Pero
luna dx'- Il. Ex diflir con/fat , diſlaruiam lunarem , quam P.Bet~ ſiris ac Necepſus dI/l'anuam hanc ardarunt ad Slddlb
flamia a- tinus Apiario lO. ProgJ. prop.;. ex Monachardi fin' in— 1980. teſle Pliniº lib.2.. cap.: 5.
Pkd P-Bªf- ternallis extulit vſq. ad terreſi-rex femidiametrºr 382.. 0m lV. Parallaxi Hºrizontali conflitum pra Luna Apa- T. ¿ªlªſ,
. . - - - i
‘"Ϫ'" ª‘ 'mm A/lronamºrum menjfn-am m’mi: exceden, Ó' nm., ¿ya, Ó‘Pertgça 3 tam m Cºpulu, quam m deramm, Pªr-¡¡¡ªctªK
’fm "’,ªZªÍpoffe cºnciliar¡ cum diflanrij: ex parallaxibm Lum- dedu plures ali; tabulg Parallac’licz condeIIdie fimt ; V714 in qua “…m W.
ºï晴ªª‘
mm” Parflu- , quem tamen madum ea: _dd c ucead'x xp'ſemen‘raaz@
.l iuxta Sigua, Ó' (iradu: ſirlgulos Arwmali; ponaturmur ,m4, , Ó.
m_ approbat T0ma_2.. AerarI] Phrloſiipbzcx pag.7z . CF' Apiar.8. di/lantia Lung d Terra, aut Parallcm ii' /aortLontaIir illi Auctom.
Prog.5 . pr-9. U‘ Prog.pr.4. ind: cnimfiqueretur paraſ/ari: .Anomalig loco cºnuemem z Alte-ra 1'71 qua in frºm: talud;
tamummºdo minutarum 10;. @ª quodpeiu: el? , ſequercmr pananmr di/lanti; lunarer d Terra , 'vel ſizlrem Parallaxe:
Lunam nunquam eclipſar¡ poffle al¡ Vmbra Terry, cum... horizontales , Ú‘fiab ipſi: alig Parallaxe¡ conuenientei fin
nullur Aſlronomus Vmbram Terry ¡ªltra 2.82.. ſemidiªmz guli: Gradzbm alritudmir lunaris ab Horizonte z altitud¡
tros Terre extollat, "Ut patet ex dlllx's lili-3- cap. 1 l . Probl.8. rIis, ¡¡¡quam , !um ver; , mm 'wfe , cum duplicem hanc ta
cum tamen
merito‘ cam idem .Apiaria
Eclipfim 8. Prag)'7›¡n.2..pr.$.
pati mm alzèctdc quam ab confendat
Vmbra Ter— (9" bulam ejſe expedia: › ella fimplici rn pa/jimuj , ¡1…4 dicta
lib.3.cap.8..num.7. pro hi: autem 'Uterc prablemanbm eo
rp ,* immo nunquam Salgorur d Luna :clip/arena‘ 3 cum 1a dem cap.8. Iraditis . Tales tabular dan: Ptolemçus lib.ſ.
men tatum al¡ ea tegi pºffe concedat Ap.8. Prog-2.. Prop. Io. cap.18. Copernicus 1511.4. cap-2.4. Reinholdus in Prutc—
Sed neque cab‘erer cum Solis diſlanna ſemidiamezrornrrp m'cir pag. I 2.0. Magmus in Secundo Mobili pag.678. ("Jºin
¡erre/lrmm l 144. quam idem Auctor Aptdr-IO. ProgJ. Supplemema Ephemeridum pag.z9z. Tycho tºmº r. Prº
prºp. z. flatuit ex harmonicir interaallir ,‘ C9" ¿um illa que ex g)'nm.pag. 119. ¡20. Longomontanus lib.¡ . Theoricormp.
Artfldrcbiprablemate appliCatº ad dIſi/lamiam limar'em.;
8. ¡142.279.1(eplems in A/Prºrlºmia Optica pag.4z4.Nico—
deriuatur , (lalmc autem modum tradit idemmct Pater laus Mulerius in Tabulis Fri/¡cir ¡¡43.42. t . Lansbergius in
tomo I. Aerarqpagów.) Nam quando Luna dzmidiara tabulir pag.47. Bullialdus in tabulispagdn. Reinetus m
nohisſplendet , cmdmr eſ? minus eloriqari d .Sole quam Gr. :alrpagq z z.
87. [tu a' Quadratur‘c momento minur qudm Hari: 6. Sed Pr;ter ha; , extam tabul; prº Parallaxi lºngitudini: Ó*
ponamur (vt ad abundantiam Ó“ ficurimrem contra PytlIa latitudirIi: 2 ad plures Gradur altitudmi: Poli , autplurp
gorica Luminarium interna/la pºl-ui: .Arz/larcbur) tuna Climara , qua: con/iraní! Tbeon a !elle Albarcgnio cap.40.
Lunam diſlare à Sole Gradibu: 87. nam ex z. Problem. Ó* ¡nde Alphonſini paga I ;Reinholdus ir¡ Prutmicir pag.
tradxro lib.z. cap-7. fi Luna di/lat iz Terra/envia'. terr. z 8 z. 98.6~ inde Maginus in z-Mºllilipag.691.Ú' Lansbcrgius
ſequimr neceffltate triçanamelrica Salem diª/?are a' Terra dpaffl r.ad9z.
' ſemidiamjcterr‘e7199. quod nor¡ eſl quidem 'Ufllucquaque
Sed loco tabularum z que Para/[axe: latitudini: Ó* Iºn
falſum ; ſed mmm e/l contra dictanliam .Solisd P. Bet/¡¡10 gitzrdinir ¿ibi/;em s vu' licct talmld Parallac’licd Kepletii
aflcrtam . Sed ill¡ candonandum, quºd Pytlaagºra, quia; quam eaſcripſlre Bullialdtts 0* Reinerus ſupmſi , 'vel _blu
none
Tv—-wá---Íffivñ—v’ ' -' ' *—

LIBERLQYMRTVS DE LVNA en
time Trianguli, de qm no: ix Prími Mobilir ?MEM-'EJE Sui: obfetuandi diametros Luminarium , qUOs ibidem..
O’ in preceptir Eclip/ïum; Prolemaeus lib. ſ. cap.: 9. Rc. defcripſi,l.unx magis conuenít I. 1. z. 8C 4. Supeueſt verò
giomontanus in Epitºme lib.ç. a' r0 .2.6.4d z 2.. Coperní triplex peculiaris modus indagandi Lunae diametrum ex Mºda-:Did
cus lib.4. $413.16. Daniel Sanrbecçi J; 0bſeruat.pag.9z .Ty Eclipſibus . Primos eſt quem tradunt vnà cum exemphs mani Lu.
cho toma 1 . pag. I z z. Longomontanus lib.¡ . Tbmricªr. Ptºlnmm lib.ç. cap. r 4~ Albategnim cap. zo. Regiªmºnm— nariIºbſn.
:4.8. pag.2.82.. Mulerius in F"i/ici: pag.4 z Y . Reinholdus nu: in Epitome Alm.lib.ç.prop. 1 8.8( 1 9.C0pernirm lib.4. uandc por
Eclipſn, º"
¡¡¡Theoricis Pnrbacbg Mg. 19;. Ó’Barocius in Cºſmoy. capas. 8: 19.8( Bluncanmliba. SphcerxcapB. 8C hunc
Pq. z O z. mox afferam in Ptolemaica 6C Copernicaza Opinione re
ferenda , quia fimdaturin Latitudine Lªnz BC digitis ob
fcuratis: Alter fundamr inmotu horario Lunx 8C inci—
‘ ’l
denríz tempore , de quo dicam num. r4. 8C Tertíus in..
comparaúone lunaris diametrí cum interuallo Fixarum ,
de quo dicam num.9. \
C A P V T X V. t IL Ptolemzusitaque lib.çtcap.r4. rciecta diametro, LPIDIBM‘I.
que perſrempus Clepfydris numeratum colligebatur, aur opinio .
.De Rffiaò’t'ionibm @’ Elliptica Lama per Hi parchi Dioptram , 'ex qua tamen z air, inuentam
eſfe So 's 8C Lun:: in cf, 8: in A ogeo diametrum vifua
Figura in Horizonte . lem aºqualem Solari , abſ .fm Iïili diffkrcnnh , de qua.;
curandum /it : narrar Anno abonaffaris 12.7. die 2.7.. o lv\\),
I. E G I M V S lib.z. cap.9. de Solis refractionibus; menſis Athyr noctc fequ.hor:^i \.temporali-Babylone co:—
fed pleraq. Luna: reſractionibus communia.. piſie Lunam deficere, 8C deſeciſfe in furnmo Eclipſis
funt; quapropter illue lectorê relegamus, CI‘Im quartam partemlmlaris diametri verſus -Auſtrum , fup
8( ibí Lunarium reſractionum tabulas, Aucto ponenfq. Solem tune in 'Y' Gr.2.7.ç'. colligít mediunu
refq. índicauerimns . Etſi verò habeo plurimas vrrinfq. Eclípſis ſuiffe hora zquali 5. 50’. poſt medinºctium Ba—
Luminaris obferuationes pro Reſractionibus diuerſis an bylone, fed hora ç. Alexandriz , at ;equaro tempore h.4.
ni temporibus habitasxarum tamen fubtilius examen re 4;'. ideòq.Lun:e medium motum fuiffe *LL- Gr-zf- 3²-'
ſeruo in libmm Opticum iuſtiflïmis de cauſis . Interimªſ fed verum Gr.2.7.ç'. .SC Anomaliam Gr.34o.7'. 6( diſtan
enim non incongrua eſt Tychonís tabula , quam in fine… tiam à Nodo Gr.9.zo'. adeòantítudinem Bor.48'._zo".
huius voluminis dabimus . Ne verò nimis breue \ir caput Deinde Anno 7. Cambífz ſeu Nabonaſſaris 2.2.5. die.
prrefens , pauca fubiungam de figura Luna: quaſi Ellipti Phamenoth I 7.nocte fequ. hora r. ante mediam noctem
cmquzm ipfa in Plenilunio induit ín Horizonte . Babylone , fed Alexandria: h. nro'. :equali , fed zquatª 2.
W ¡lª II. Luna iraq. Plena in Horizonte oriens aut occidens, 10!. deſeciffe Lunamin medio, 8C quidem media fuí
,l-'Ifls - ouiformem figuram.. parte ad Seprcntrionem .' Hinc fuppoſito Solein ojº Gr..
exhibet , fed açurio 18.14'. deducir Luna: locum mediumin 7º Gx.zo.2.2.’.
rem aliquandOz quàm º fed Vemm Gr.18.14'.& Anomaliam Gr.z8.ſ4'.& diſ’can
Sol , penè vt vides in tiam à Nodo Gr.7.48’.& laritudinem Auſtr.40’.4o”.Qç1_0-.
adiecta hic figura: K niam ergo vrrobiq. Luna erat vicina Apogeo , à quo in_r
cauſa eadem eſt, que A D BA priori Eclipſi diſta’oar tantummodo Gr.2.o. in poſteriorr
Solaris Ellipfeos , ex Gr.29. colligitDiametrum apparentem Luna: Ayo za:
poſita iam lib.z.cap. z 1'.). ºli. atq. adeò Solis; Vmbraº autem 4o'. 4o”. in oco
z.. Accipe iam ex no tranſitus Lunz Apogçz . _ l
ftro Geºrgia Fºume- (i . Sit enim vmbra: ren-ent; difcus AEB L , eiufq.dia
riºlibaz. Hydrogra— ' ' meter A B , 8C fit centrum Lunx B, ad Boream Eclip
phiç cap.2..menfuras diametrílunaris apparenris, obfer ſataz integra prxcisè
uatas à Petra Gal/'anda Anno r 63 4.¡\1 Plenilunio Octobn's fui femidiametro BK, B
BC Decembris; quibus non valde reſragantur noſtrç, fed ad Auſtrum defi
ciat fui quarta party
A P, centro Lunze po
.Altitudo C ap* Diammr Dimar-ter ſito in D: fit aurem..
paren: A B C G Luna: latitudo 03,40'. E
l 4o”. qua: eſt :equalis
l l/ l I ll I l . l latirudini O B z patet
enim tantam quoque
Octobr. 4 4o 37 4o i ;4 o effe ſemídiametrum..
ſ Íſ Z7 ¡ſ 3ſ º Vmbra: terreſtris ap—
7 º 37 º 36 º parentem in loco tran—
Decembr. o º l 37 º l 2.9 48 ſitüs Lunzr.- , Anoma—
liam Gr.2.9. obrinentís; in Eclipſi enim dimidia- Luna:
fiquidem aliquando Lunê Perígçà circa/Equinoctia,$cx— lunare centrum tangit vmbrç peripheriam, 8C, B O ','eſt
tante vſi, diametrum AB, vídimus 38'. aut eriam 4o’. có latitudo Lunas. Ergo quia erat eadem ſerè Anomalia..
plecti -, neque id dilatationi pupillç tribu¡ poteſt , Cum; vn‘obiq. ſuit O A , femidiamNmbrae 4o'.4o".at latitudo
O D, ſuit 48'.zo".ergo demptſiá O A , remanet A D z -7'.
vnusobfemator ad vnum,alter ad alterum marginum re
ſpiceret . ‘ ço".haec aurem ſuit quarta pars lunaris diametri ; Ergo
J quadruplicando ſuit Lunar: quaſi Apogmzz diamererap
arens Mªio”. Subdit autem Ptolemiem fe, in pluribus
lluiufmodi obferuan'onibus inueníſie has quannrares
proximè confonas , ideòq. his vfum ad diſtantiam Solis ‘
C A P V T X V I. inueſtigandam; &f Lunx l’erigçç diametrum in COP“?
s 5'. zo".
De Magnitudim Apparmti Lime . ¿Domodo autem ex diſtantia Lunx Apogçç per Paral— Modu: e::
laxes inuenta ex dictis cap.r4. 8C ex femidiamerro eius *una ¡Ii/u
l. VÏEC V N QY E ferè de Solis apparenti ªPPªſcntÍ , colligarur vera Luna femidiamerer , ¡nde, femidiame
' diametro dixímus lib. z. cap.1 o. valenr de femidiamerer apparens pr'o alíjs eíus àTelra dlſtª—…llsz tri app-Ir.
Lunx diametro, niſi quòd euidentior eſt in conſtat ex dictis lib. z. cap. r I . num.z.& 4. 8( doce: C51— qui-¡¡401.
Luna mutatio diametrí , 8( diſtantiarumª, permcu: lib.4. capaz. fed iam vidiſti Lunam non furfle rn ligmdi.
fed ex vmbra , aut fpecie eius per foramen his Eclipſibus Apo ,Eeam in rigore, immò integro ſetè Sl—
recepta in tabulam foramíni parallelam, minus euidens gno ab APO eo dit itiſſe . Deinde detennnmtio illa quar
eí’c diametri huius menfuxaz proinde ex mgdis 6. pra-ci ta: partis Ec ipfatee Iititur ocularí coniecturàmec _itª Cªigª
z. efl,
ns LIDER .ai-ART?: 'Anno ! 6o.Solis Eclipſim totalem cum mora & horren~
eſt, ſicur zſtiman‘o dimidiz parris , aut torius Luna: find
mora in renebris Eclipfatze . Praerereà Solis Anomalia... dis tene ris , ſcripſir ad Clauíum: Mirar¡ [e viſ-Im :0:4
non erat vtrobiq. eadem, cum in priori Eclipſi verſaretur lem Eclipfim in Lic/¡taniª , tenebmfi]. interdm nocturnas ;
Circa mediam diſtantiam, in poſteriori propio: effet Apo nec em'm patiſua obſermm -Ut Sal à Luna , quªm-mm“: bu—
Prºlmª' geo . (Que craffiuſcula eſt hzc .Ptolemzi. ratiocinario, millimm tota: tegarur : veluti narrar Keplernt in appendi—
*"º' - 8( fine dubio erronea . Meliotes autem ad id funr duae ce ad ronium 1. Progymn. Tychonis , 6C in Opncrs pag.
Eclipſes, quarum in vna dimidiumLunz , in altera tota. 2.8 ç. Sed non eſie ſtandum Tychonicz tabellx docuit ,
Luna ſine mora deficiar, dummodo Sol 8( Luna vrrobiq. inquit ibidem Keplerm , Eclipſïs Solis Anni x601. De—
Mod“, m. eandem fingillatim Anomaliam Obrineanr, runc enim la— cembris 2.4… aulò poſt morrem Tychonis , qui obiierar
p,, mªh_ tirudo Lunar poſteriori Eclipſi conueniensffi fubtrahatur die 2.4. Octo ris , vt narrar Smlliu: in obſeruarionibus
main m.- latitudmi Eclipſis dimidiarªmaniſeſtabrt Lunz femidia Bohemicís , Eclipſis enim illa diametro lunar¡ Tyc boni
¡¡ºr , merrum apparentem . Sed in rota noſtra Eclipſium hiſto cà maior ſuit: 8C non ſemel apparuiſfe totales Solis Eclip
ria nullas tales Eclipſium comparationes repente porui . ſes inſrà oſtendemus namas; Tertio' ſi obſeruationes
2,- Albam- Ill. Albategnius cap. ;0. ex obferuarione Eclipſium., hoc loco Tychonicas expendamus; ſtatim patebit ea
8”? A’P’ªïj determinar Lunar erigçae diamerrum appar. in Copulis rú incertitudo ac ſallacia: _liquidem Keplcrm in Aſtrono—
Í¡ ºlª?? zi'. zo". crun Pto emzo ,- Sed apogçae 2.9'. zo". quaru mia Optica pag.1.18. air : 171 ªbſerWanibm Tychºnis z Obſamm'o
cr‘un Solis apogzei diamettum ſtatiiar ;1 ‘. 2.0". negar apo quinque 'velſex haminibm :anden Lunar» obflruamibm , MJ' chbº.
pra cuiuſiz. -Uinſib acrimoniê , diametri cmſur a' ; 1'. ad ;62
nin diana
ºPmá ó, gzum #Lab apogzea Q torum tegi poſle . Alphºrxfiru m.. tn' lan-ri¡
.m, . tabula femidiametrorum paga 15;-. Se Purbacbmr m ta-ſ minum exereuit vªgabundm z C5” Anno 1 ſ 9 1 .Febr.z.2..Lu
bulís Eclipſium dant Luna: apog.z9’. º”. perigçç ;62 8”. m ºbſeruata bi: 312]?:in ;z'.’ſeptier 5;'. ſexier 34’. femel
quibus ſauet Clauim in Sph. 8C Herigºm'm dans illi ;o'ç 36’. Minute-mm . Et pag.;48. pergir his verbis : Anno
huic 56’. Verüm Lambergim in Prolegomenis Vranome x 592.1um'¡ 14.. iii/lante Eclipſi , Brabeam' diametrum Lu—
:ria: demonſtrat ex his 8C diſtantiis poſin’s ab Albatcgnio, m Radiº Aflronomicº fieundiam Gemma: dºctrina"; dr
fequi Solis apogzi diſtanriam eſſe femid. Terrae 79; 6 }. Men I , prºdidere z 2.'. aut 31'.; .Il/!inmbrum .' erut Luna in
8: valde repugnitem diſtantiz iii ab Albaregnio poſitç . Apogeo : mºdus o" incertur efl , Ó’ [en-per plus ita/ia dieere
3Com¡ 'lV. Caperm'eus lib.4.. cap.19. ex Eclipſibus innomina praſumitur . Vide hic qua: contra Radium dixi lib.;.
ci ó* Rei tis corrigir Ptolemaicas diametnos , dicens z Nor ea con* Cap.1o. num.;. 8C dicam ſuſit‘rs in libro Organico . Ad—
nbold¡ , ó* cinnanda ac emmdanda fic ran' fiin-ur , cian poſuerimus dit K:plena ibidem Anno 1 ſ 92..Februarij 1 2.. Lunx non
Mlfllim' humillimç diamerrum ab ijſdem obſeruatam ; s'. 8C An
apºgai Sªlir apparentem diametrum ſcrupulºrum primo
_cpm-'0. no t $87.1anuarii 6. Lunç Madura: in Apogeo ex altitu
mm XXX1. ſeeund. XL. (apºrte: cnim aliquo moda ma
iorem num‘ eſſe 2 quin¡ ame Ptalemxum ,) Lime verª'plena dine cornuum diamerrum zo'. inuentam,& I $88.Mart.
*vºl none , ar in [mmm abfideſcrup. primºr.XX'X. Vmbra 2.. pci Annillas declinauonum differentiam inter margi
ªunque dmmetrum in ipfii illim tranfim , ſérup. primer. nes Lunar inuenram ;;'. 8( 51'.; 8C ;1ª 8C ;0241 8C hunc
LXXX. O" trium quintana» , cºmiem't erzim aula' maio ipſum modum paulò incertioremeſſe. Dimirtamus igi
rem ipſir ineſſe ratizmem , qua'm V. 4d X111. ed w C L . tur Tychonem .
ad (TCG/11.70110» *ver-0‘ Salem mm tegizi Luna , niſi iyſa VI. Mflginm’ iraq. in Ephemeridum Supplemenro 5. Magix¡
babum't dictantiam A Terra LX11-pam'um , quarum que Can. ;. Eclipſium ſuppurandaium , faterur Canonem 68. nemiºr
ex centro Terre a fuerit par: *una . HM enim fic ¡¡a/¡ta cer pro inquirendis Luminariuin diamerris,traditum à ſe in CPU's-io .
ni ratiane ritm inter[e , tum in caterir eobzrere -vidermcr , tabulis Secundor. Mobilium , ex hyporheſi Copernici,
Ó’ apparentibm Salir Ó’ Luna deliquiqr cºnfiantanea . De non ſarjsſacere ccrleſtibus appatenti)s -, damnarq. Ty—
índe cap.2.o. ex his pofitis colligit Terra: veram diame chonis in hac rehypotheſes , earumq. ſectarorem Origa
tium ad diametrum Luna: veram , eſſe vt 7. ad 2.. ſeuín... num -, ac demúm tabulam dar ad mentem Kepler¡ in ap
tripla ſeſquialrera ratione,& hinc capaz. diamerrum ap pendice ad Tychonis Progymn. in qua Luna: tam nou:: a
parentem LUna: congruam diſtanti)s , de quibus nos quam plenir diameter apparens in Apogeo eſt zo’. zo”.
cap.14. nempe Lunar perig. in Copulis ;rc ;8ª. at in.. in Perigeo ;4‘.4o”.
(Dadraruris apog.2.8.4 ç”. in Madr. perig.; 6'. 44". huic _ VII. Kepleru: verò ipfe Lunñ ipsi inconſtantiorem ſe 6. Kepler¡
verò ſubſcribit Meſllmu: in appendice ad Kepleri Pro nobis prrebuir . Nam in Aſtronomia Optica pag.;44. air Opinie in.
dromurn pa .1 74.8: Reinbala'ut in Prurenicis . ' Anno 1600. Iulij lſ. Luna' in media diſtantiapllenae ra emflnu.
le mºr . Sed Lam ergim in Vranomerrix Prolegomenis , ex dium per ſoramen introductum in papyrum , ¡ªc Pal’
bis aliifque datis à Copemico inconcinnitarem Geome— tium plurium quàm lºſ. z. GC paucrorum quàm IOO.
tricam hypotheſis Copemica-a: demonſtrar , fequi enim ideòq. maiotem 2.9'. z. 8C minoremzi'. 12.”. ſed hac vii
diſtanriam Solis à Terri femid.rerreſtr.941.5;'. quod re— reſtimari minorem iuſto, eò quòd radij extrema debi
pugnar ipſi Copernico . Hinc cernis quid de Piurenicar. liffima: lucis non bene capiantur oculis.Anno verò 160;.
tabular. pag.r 1;. fentias , vbi ponitur Lun:: diameter Ian.2.6. radium Lunze Perigzz maiorem particulis 11;.
aprſ>g_.;o’. pen'g.; p.38”. \'t 8( Maginm olim in Theoricis minorem 12.0. ideòq. maiotem ;2.'. ¿e minorem ;4'.18".
po urr. - paginà autem ;47. ex comparatione ad diſtantiam Pleia—
417,50. V. T7650 tomo 1.Prog,pag.i 19,8: 1; s. Lunre diame dum , de qua dicam num.9. colligir Luna: rendenris ad
m‘s o* Mu- trum'in Badraruris apog. ;2.2 ; 7.".perig. ;6*.ponir: at Lu Apogeum diametrum zi'. aut ; 2.’. &pag ;48. 8( ;Y 9.
hf'y' 01²i-- nz in 0’ apog.: 5'. ;6ª. perig.2.8’. 48". in ºº autem apog. concludit ex Solis Eclipſi Anni l 601. Dec.2.4. 3C ſpecie
"'º º 3 z‘.perig.; 6*.ſtatuir : cian animaduerffim fit, inquit , in o’ vmbrte lunatis in papyro dimenſa , Diamerrum Luna
Lummarmm Eclipricê , Lunam non retinere eandem dia apogzm non minorem ;O'. z.. adeò vr Luna apogza So
merrum 'mſibilem , quam alía": haber , ſed -Ui luminir Sala lem perigatum tornm regere nequeat *, fed perigzam Lu
ri: marginer em: extemmri , opticá digna" idſugqereme ra nre diametrum ſíbi adhuc'incertam eſſe , ſirne 5;'.%.an.
tione, adeo‘ 'ut quinta qzmffiparr Lime fic det'edat . Cuius 34-. an 34'. .z. Se num mediocris fit; 1'. H”. an zz'. r 5".
tabulam ſecurus eſt Mulerim in tabulis Frilícis pag.416. an ;1’.3ſ”.
. GC Origami: tomo 1.Epliemerídum . Verum in premeridum ſuarum fundamentis dia
Tri-[10M: Contra Tychonis hypotheſim banc tria militant: Pri merrum Lunar in Copulis reſtrinflgit ad zo'. in Perigeo ad
tmm bit. ma‘ enim ex his 8( diſtantijs Luminarium ab ipſo daris , ;4'.¿.ſatetur tamen fe vimfeci e fuis obferuarionibus ,
‘5“ [ªl/ª- ſequitur angulum Vmbra: terteſtris maiorem eſſe angulo vt Antecefforibus indulgeret , qui Lunam fub Solem in
ª‘ ª diametrum apparenrem Solis fubrendente , cum debear uectam , nec totum regenrem affirmaranr z Hipparchoq.
efle minor, vt demonſtrar Lambergim in Prolegomenis concedetet diametros Solis ac Lunze in Apogeo arqualesz
Vranometriae , 8( 1(eplerm in Ephemet.pag.9. ſatetur ex 8C ideò licet oprafſer Luna: apog. diametrum ex fuis ob-_
hypotheſi diſtantiarum Tychouicar. fequi diametrum. feruatis facere ;O*.;0".immò 8C z 1'. remiſiiſe ramé vnum
apog. 3;'.9”.& perig. ;4‘.48”. Secundó nunquam fieri poſ aut dimidium minurum, ne Cogenre hyporhefeos ſuz
ſer totalis Eclipſis Solis , fiquidem Solis apogxi ideſt neceſlitare, nirnium vltra ;42 perigream Luna: diame
mínima diamcter eſt zo'. Lunz autem in o’ perigzrce rium extendcret. lngenue‘tamen fubdir: Nqum cm—
ideſt maxima diameter 18'48". Ideòq. Tycho , cum le cluficm pene: me e/i‘ : quin libertatem reſeruº augendi em
~ giſſer in Clauio cap.4. Sphere: obſematam Conímbricre 7110 mir/mº a ſi maiºr abflrwtiowim numerm idpaſlglaro
'w e
LIBER ...QVARTVS
¡dª-¿im videbimr. (Mmiam-verò Dauid Fabriciu: propteraè' VIII. Langºmmm in Aſtronom. DanicaLrTheo- 7, ºp…,
nio ¿e aº- tem aut_craſſiorem Xtherem ambientem Lunam, du tíc.cap.9. propter obſeruatíones Tychonicas dar Lunas Lªnzªn…,
¿IN-'º dia- quo duumus cap.z. cenſebat Lunarem diametrum in apogaea: in ,ASC perſein d,ſemidiametrum tónindi- rana'. '
’Petri hª“ EclipſibUS Luna: ma'iorem apparere 4'. aut ſ’. minutís flautia ſeinidiametmr.rerr.57. 38'.quare Luna perigsa!
m. ideòq. durationem Eclipſis maiotem hiuc euadere z ¡n 'mdiſtantia ſemid.ç¿.z';*.cogitur dare ſemidiametrum..
Solis autem Eclipſibus mmorem 2 ob refractiones radio, .17'. duobus minutis minorem Tychonicà-z . Erſi enim a
mm Solarium factas in Luna: atmoſplu’ra; refi'agatur inquit , apparet in Plenilunio maior , id tamen e¡ ;per ac
huic eplerur ¡n ¡¡ſdem Ephemerid. pag.9. ¡¡cet enim.. cidens 'eu'em'tz ob reſractionem radiorum lunarium in
huic aeri aliquid concedat, non tamen tantum , necto-s aêre craiſo Circa Ter-ram s praeſertim Circa Horizontem -,
turn hunc effectum -, ad cum enim concurrere alias cau- ob quam , diametmm quoq. Solis reſractis radijs ſolan'
las , nempesc visñs fallaciam ampliantis ſpeciem albo— bus, &í dilatationeopricá purat ampliati, ideòq. Lunar
rum 8C lucidorum , ex dictis ab eo ¡n Aſtr. Opt. pag~286. diametrumin *Nouilunijs Eclipticis apparere mmorem..
& diametrum Luna: reuerà interdum minorem Solari ; quinta ¿Sc amplius fui parte; idq. conſtare ex Eclipſibus
8C incrementum durationis Eclipſis à Penumbra . ~ -- ab Anno l r 89.~ad I 597. per or anum viſuale obſematis,
Poſtremò ¡n Rudolphinis precepto tz t. air, ſi Ano— 6C ex annulo ſeſqníalteri digit¡ ucido Circa Lunam z ob
malix cozquatz differentia augeatur. porcione ſui ſexaª fieruaroà \ll-.Andrea Fòffl0' in Solis Eclipſi Anno I 601.
geſirnà , fier¡ Lunar parallaxim; atſi eadem ſexageſima.; Dec.z4, Bergís Norue iz z 8( ex Eclipſï Solis Ann¡ ¡608.
addatur ſemiffi parallaxeos , fieri diametrum apparen-. Aug.10.quz Haſnia-ſ parallaxi debuit eſie vnius ſal
tem Lunar. At przccpto' 147. allegat -Lectorem ad 'ta- tem digit¡ , GC tamen null:: viſa eſt, inquit ,oh reſract¡o~'
bulam ſemidiametrorum , quam dar pag.98. vb¡ femiu nem prxdictam maioremibi , quam in Bohemia, vb¡ a'e'I:
diameter Lunar apogxazin Copuliseſtiç'. perigazze !61. deſecarior eſt;.ideòq.Amio 1600. Eclipſim Solis Iunij
2.2.". in cuius calce ſubnectir lixc verba. Erfi dimm" ;aque debuit apparere vix digitor.4.maiorem ſuiſi'e d¡
Lum demon/frutiºm ex canfi: Archetypicir cancinnè ad- gitis ſ. g. .Sed razcipuam cauſam a ob quam _in-Solis
Mºdªn¡ eſ! deducta , ºbſeruariºnes Mmm pafflm dtfidenmt Edipſi diameter Solis reſpectu Luna: maior apparct , air
maior-em : fºrtè quia aé’rir lunar-i: tanta :fl alrimdª , vtfa— elle diffuſionem lucis solarisper 'aè'rem Circa conum vm-'
liditmglabi demonflrariua circumirm per cum vnoſcrm bn; lunaris , ex reflexisà Tetra radijs; ¡níminulêſi enim
pªlo wife/qui azgeatur , 'vel etiztm maiºr¡ prº diuuſttatu ac dilata vmbra Lunar , neceſſe eſſe vr Solis marg ¡nes ,
muflzrum ¡¡by/¡mmm . Et paulò poſt : Luna etiam 'verti- qui ſub angulo vmbrç cemuntur , I vidcantur fub mªiºr¡
calirpºu/l apparere dimidio ſcrupulº maiºr, qua‘m in Hori— angulo z 6C dílatati . Sic in lunar¡ Eclipſi diametrum Lu
zmtte . Iraq. Keplma nutat inter obſeruat. &ideas [ua-5 nç- maiorcm apparete , nor¡ modò vi refractionis radio
mm hypotheſium. In Epítome quoq..Aſtronom. pag. rum-lunarium in aè're craſib *Circa Terram factç z ſed
861. ponit ſemid." C apog. I s'. perig. 16212”. 8( pag.89;. eu'am ob diminurani Terra: vmbramà radils Solis in eo
ne diametrum Luna contrahere cogatur, vr requireret dem'aè're refractis r, His de cauſis pag.zo¡. tabellam...
Eclipſis annularis Solis viſa à Clauio Anno t $67.cauſam~ ponit pro-corrigendis .Luminarium ſemidiametris çqua
phzrnomen¡ reilcit , aut in :etheris craffioris Circa Soletn tione Optica a maior¡ tameu in' Eclipſibus , quam extrà z
inflammatam ſubſtantiam , aut ¡n aérem circumlunarem «Sc eſt intraſcripta . ‘ =
teftingentem Solis radios . ~

Aequatio Opticaſemidiametri Lariam, ad ¡¡¡fiaſcripms Poli alimdſubtmbmda in 0’; Addmda in oº -


GLPoliAltitud. l 2.0 ;o 4o l 46 ço l çz l 56 l 59 l 61 67 69 i -74

ll'HlllLl/I//l/ 1/ ll ‘l ll ‘I 'l
InEclipſibus l ol10|z0|4olço|z [;;|4;. çèlçèſó‘ló-'z
ExtraEclipſes o 6 zo l ;o l ;4 1 Y 2. Y z z ;— l 3 èl 4 l 4 {

05km i» Contra Langammani doctrinam hanc mihi multa oc- margines , ſed ramen non immumnt angulum , ſub quo
Longomm- currunt. Primº‘enim ſiradij Solis reſringuntur ¡n aè're Solis margines videmus, Ct‘im ¡llos non videamus per
ªm- noſtro ſic ,vt maiorem exhibeant Solis diametrum a ( de radios ¡llos aliorsúm quam ad oculum noſtrum reflexos. '
c
quo ramºn dubium eſt ex dictis lib.z. cap.to. Schol.3.) IX. Philip-_Dm Lansberqm: pag. 37. determinat Luna: 8:_La'm'bn
ergo non Lunze mínuenda eſt , ſed Solis augenda femi ¡n Copulis ſemidiametrum apparapoga 5'.per¡?.i-7’.49". SV "I'm“
diameter a 8( quidem extra Syzygias quoque : neq. ením' quam ¡n Theſauro obſeruationum Lunarium C ſſe 4. Se
reſractioilla Syzygijs Luminarium alligata eſt. &Cyndi in Vranometría lib. r. Elemento I o. firmar hac methodo .
Annulus lucidus in Eclipſi Solis Circa Lunam apparet , Air enim Lunze apogçç ſemidiametrum in Syzygiis à Co
etiam Sole procul ab Horizonte poſito , 6C in altitudine pCrnico 1 s’. conſtitutam, exactè congruere cum C0210 &C
Graduum 4o.aut 43'. vbi ceſſant s ex Tychonis regula re obſeruationibus: Hinc 8: ex diſtantia Luna: apogça col
fractiones ſenſibiles : in Eclipſï enimfàk Ann¡ I \67.die ligit veram Lunç ſemidiametrum eſſe ad ſemidiametrum
9.Aprihs à Clauio obſeruata Romze prope meridiem , Terr:: vt 167%. ad 60. ex verá autem ſemidiametro, 8C
cum annulo lucido , Sol altus erat ab Horizonte Roma alÍZS diſtantijs Anomalíze conuenientibus , per Trigono
no Gr.5 ç. Tenia‘ quando Luminaria ſunt ín Horizonte , metriam deducir ſemidiametros alias apparentes ª, Has
aut proxima illi, diameter eorum apparens ¡n vertical¡ autem confirm at ex obſeruatione triplic¡ facto. à ‘Brah’ea—
circulo longè minor eſt , quàm diamerer tranſuerſa &U nis Anno t 588. Maru.. ¡ZC t $91. Febr.n. 8C 1592.. Febr.
Horizonti parallela , vt patet ex dictis de figura elliptica I 2.. ¡n quibus diameter Lunx apparens viſa eſt in prima.
Solis lib. 3. capa. 8C Lunç , libro hoc cap. I y. lgitur equa obſ. per Armillas z z'. circiter; ¡n ſccunda per Quadrantes
tio Lªngomantani non debuit indifferenter appllcari dia medià inter extremas electñ zz’. 8C in tertia per Radium..
metro Luminarium quoquouerſus ſumptç. guarro‘ quan z \filtem ex duplici Kepler¡ obſeruat.Anni_ I ſ 98. 2.9.Mar
do diameter viſualis Lunze maior eſt diametro Solis per tij 8C 1 ſ98 . 17. lunij z ¡n quarum prima Vidit diametrum
fe ſe,vt eſt ſçpe in ſententia Longºmonmni (Solis enim ſe— Luna: paulò minuſculam , quàm diſtantiam occidenta
midiameter apog. eſt l ç'. perig. 16'. at Lunç apog.r 6'. lium ſtellarum in quadrilatero Pleiadum , qua? Tychoni
perig. x7’.) fieri poteſt totalis Eclip. Sólis,ita Vt null¡ radij eſt 3 1 ’. in fecunda autem xqualem diſtantiç duarum cla
eius ad nos perueniant , nec direct¡ , nec reſrnct¡ in a'e're rarum in quadrilatero Pleiadum,quç eſt zz'. vt reſert Ke
' noſtro , ergo tunc non apparebit Sol maior , aut ſi appa pler.in Aſtton.Optica pag.z 47. Sed Keplerm ¡pſe ¡bi ſateo.
rebit, id erit potius ob refractionem factam in aêre cir— tur ſe plus confidere obſeruationibus Ecligſium , quam.. 1,05,-, d,
cumlunar¡ . Qn'nro' radt) bolis à Terra verſus Lunam re- çſtimationi ocular¡ hurus interualli , cum ¡ametro Luna! 1,“ ºpjm'º_
flex¡ diluunt quidem GC extenuant vmbram Lunç Circa comparar¡ . O‘Dſeruatio autem à Braheanis ſactager ,Ra— »e .
‘ ' ' ' ' ¡um
230 LIDER .LVARTVS DE..LVNA.
Micbaè'l Flºr-:min: Langreº-m: Coſmographus Regíus Lªng…“
díum lubrica eſt,8c ſacta per @dz-antes ab ípſis,aut 'per
Armillasdnconſtans; vt díxímus nüm.ſ. nec medía ex il in lírerís ad me Anno x 647. Bruxellis 6.]ulij ſcribít obſer— 7…1 bi; _z
lis extremis electa à Lansbergío verior eſt neceffaríò; uamm ſibi multís quidem diebus Lunç diametrum , ſed
còm vna extremarum potuerír cfl’e vera ;8C reliquç falſç . potiffimüm Lunç apogçç in Plenílunijs Ann¡ 1646. Mai¡
An verò hçc diameter ſau’sſaciat Ech’pſibus expendendú 2,9. Iunij 2.7. Iullj 2.7. ó( perigçç in ºº Anni 1 647.1311uar.
eſt ſuſiús à nobis torno z.Almageſti noui libro de Eclípſi zo. 8C Febr. 18. 8C apogçam ſuitſe ad pen'gçam vr 68404,
bus,& am'ngen'dum inſrà num.: ſ. 8C !6. ~ ad 78 ¡46. hoc eſt vczo.ad 34 H. ſcd quanra fit deter- Ab .
y. Bullial- X. Iſmel Bullialdm líb.4.AſtronomÍç Philolaícç C.- la mínatè nondum prodídit . Demum Albanafim K¿rcher ²'.. ª;
ª¡ ºPiº‘º Ó‘ fcmidíametrum Lunç ínueſtigar per Eclípfim Anni 16 ;8. Volum.z. Artís Magnç líb.9. Probl.9. dar Lunç apogçç _ '
”ª/’ºdª‘ - Dec.: r. Obſeruatum ením nan-at rempus Incidentiçhoc diamerrum 2.9'. 2.2.”. perígçç 54’40”.
eſt ab inicio legítimo Eclipſis ad toralcm obſcuratíonemá
fuiſſe hor. r. 1’. zo". era: Anomalia Lunç coçquara Gr. Noſim Oéſêmatiamxſelcct'e , Ó— Primum Fun-Í
I ¡8. 2.9‘. z I”. ergo moms lloran-us zz‘. ergo Luna incid鑪
ríe; tempore percuxrír in Zodiaco zz', 48”. tanta Rick:: fuít damemam de ¡¡Ware-Im' Diametro ¿mm . _Ñ
80d ¡metro Luhç díameter , cüm rota ſuerít obſcuratà... Ve inci
dcnríç íllíus chnpus,vr habeoin hifi-cria Eclípſium alice: XIII. . Vm viderem diamerrum Lunç apud Aſtrono- Met/Mu:
ª" ‘-,' ab alijs obſeruatum ſuir: nempe Frenequere à Pbocyllido ‘o‘ ~ mos in Copulís , nunquam maíorem 37’. aut 'tªfira in li
*35;: lx horç I. z‘. zo”. Dím'ç à Gaffmdo’hor. 1. 1’. Hercij à‘ Vum~ minorem 26’-Z1.admíttíznullum ex indicafis lib.z.cap.1 o. mªní_- Lª
"ª delim 78’. Bruxellís à Langrenº 57". 4x”. Quake diameter 8( hoc capíre, & explicandís ín libro Organico a modum ª‘ D“'ª",
Lunç effeſ Pbºcyllidi 342-5 s". Lungrcna z 1". 44²'. Lubrica' intentarªn‘ reliqm', quo ad'exactam díamcrri huius men— "º '
¡gitur eſt hçc methodus z prçſertím cüm non conuenianc ſuramqunnuun mortal¡ fas eſt, proximè accedercm: de
in horaríomotu: vide enim num.!4. fiue diuerſitas hçc inde perluſtrauí Eclípſes Lunç Soljſque _. quamm Híſto—
oríarur ex oculis 8C diligentia obſecuarorum , ſiue ex in-I riam habeo conquíſiríffimam , ne diªmeter ex obſerua
ſtrumenris au: calculis -, ſiue ex aè're rcfiingente radios donibus alijs adumbmra, vlli earum paulò accuran'üs de.
SolísKSC penumbra…, vmbramq. Terr diuerſa'quanrim notatç repugnaret; ac tandem díſtamias Lunç Soljſq. 8:
te afficienre . Rectè ramºn addít ſic emidíametros Lu-ª reliqua. , 'quç índe. ſequumur vínculo Geometrico cum..
mínaríum concilíandas effc, vc Sol apogçus Lunê perigçï Lunari diametro ſic allígaui , vr nulla índe ínconcinnítas,
minor apparcat,& cum mora Eclipſim cétralem pari poſ auragcomctria. noſtram hypotheſim labcſactare polſct .
fit; Sol autem erigçus Lunà apogçà maior appareamt-Í In Horizonte aurem adhibui,prçter Sexranres, quibus ſç—
teſtanríbus id ch'pſibus . Tandem pag. 196. ex diſtan—I pe 4o'. in tranſueffum apparuir , tubum fine virn's , cuius
tíarum proponione determinar ſemidíametrum Lunç in orificium in determinara longitudíne capi: in Calo 4;’.
Copulís apoga 5'.;Tabulas
s". períg.aurem
17'.o”.'ïn El autºm 8( híc alíquaudo vix Lunam plemm capíebat , tanta era:
_ ‘8". periga 8‘. z". dar pag. 1'58. ' apog. -¡'42
~ct
Ellípſeos diameter tranſuerſa . In cmenda porrò diame
Aitªnª" Sed tentemus alíquam Eclípſim, in cuiusincídcntíaª tro,cx tempore rranfitñs per M. C. Pcrpendículí oſcilla
!xªmPlªm obſeruarores conucnen'nr 5 ergo cx omni Eclipſium hi.. doníbus numeraro , rationem habuimus Declínationís
"51. “1“” ſtoria vníca occurrít Ann¡ 1631. Nouembrís 8. cuiusínª Lmlaris, S( propertionis paralleli, in quo erar Luna cum..
'r‘ 'Pſ ' cídentiam obſeruarunt miro conl'enſu minutorum 66'. \Equatore . En iraq. paucç demulu's: ex quibus Prímum
temporís , Gafflêndm, Hºrnª/¡us, 8( Langrerm: in locís fundamentum díamerrí Lunarís vtcunq. ¡actum . Luna.
valde díſſirís , erar vcrò Anomaha‘@"Gm‘duum Fe’rè 2T." ’ ‘eiiíni Plen'a. IQ A‘po‘gçí àCCüratè obſcruata Anno 164;.
quare era!: proxima Apogco, fed motus Horan'us Lung Februaríj z. 8: !644. lunij 2.7. N 1647. luníj :7,8C Au
áSole varms apud Aſtronomos, ide'òQTvaría hínc día_ guſti 2.2.. cüm 4. :Int ſ. gmdibus mntummodo díflm’et ab
meter Lunç apparens , vt cemere eſt in ſequentí latercu Apogeo , exhibuír 'nobis díametrum apparentem 2.9’. àut
lo; ſed vſus ſum Horario vero Lunç , ſubtracto eí vero ‘ 18'.;-. Ar in Perígeq Anno 1643. Aug.z9. &‘Sepr.z7. fuí!:
Solis tune exiſtcnte . OLantò er 'o maior díuerſitas exit, díamerer apparcns 34'. ad ſumrnum, 8C plcmmq. minor;
fi Eclípſes ad hibeantur in qua o ſeruatores nec in In‘ci- ‘ ” exce Lis obſeruatíonibus per Radium'Aſtronomícumz
dentiç ínreman , nec in motu horario conueníant? ~ quia ¡quando inPerígeo illam dedir ;6'. ferè; Ar ccrti
ſumus ¡llum ſempcr vno &Z amplius mínuro exceder::
- itaqepotiús ad Perpendiculí tempora , 8( ad altitudíncs
Incidentiz tempuſ 66'. C Anomfilia Gr.2.. marginum artendendum ſuir; nur ad díſtantías margi
num,peculiari quodam ínſtrumcmo, Sextann’s more , à
Horarios motus Díameter O duobus adhibiro . In (¿Ladraturis autem Lunà Apogeà
O ª ¿Si Apparens diametermíhiſuítlnter 2.828: 2.7'. 8C Perigçà inter ;$285 Afirmª.
54’. ſempcr \amen híc maior euídenrer quàm in l’lenílu— "4m ,ªli
Auctores l /l l /l níjs apogçis . Sed ex díſtanríjs hçc accuratiſls Geometrícè 9?" "lº"
funk concilíanda, ne peccemus peccamm Prolmm' , Ca- ‘Z‘” ’²7?'
Capemicm 2.6 36 19 ¡6 permcix‘ªc K:plm'z de quº dícam cap. ¡8. num.8. ‘ ‘fi’ ‘
Tychº ²7 40 zO o
Keplcrux 17 ¡Z ²9 48
Lambergim’ ²-7 18 19 ço 2 . Fundamenmm Diametri Lªctdfil ex
Vmddinn: ²-7 o ²-9 42. meo mata Horario .
Bullialdm ²7 Io ²9 47 y ' l

Nº: 2.6 48 ²-9 2.8 XIV. V M motus Horaríus Lunç verus nobis ex- Prºponio
plorams fans ſit ex noſtrís tabulísmr compa- "lºtſ“ Hº
xo. opiniº XL Pen-m Gaſſçndu: lib. de apparenrí magnitudino rarione motüs duorum dierum proximorum 8C differen- '"9 Lª“
Cajª-d¡ Solis hunnſis 8C ſublimís epíſta. ó'c in Inſtirun'one Aſtro ría. eíus per 2.4. diuiſaz íſq. fit ¡n Perígeo gſ’. zo". obſema- “.² mſ.“
(5' mºdª’ nomica hb.z. cap.9. 8C in vita Peíreſchij, narrar ob fema rínt aurem Aſtronomi , vt teſtarur Maginur in Theorícis “ªmm"
fª'lªª‘ ' tam Lunç díametmm a parentem Apogçam 2.6’ .z 6". Pe PIanetJíba.. capas. Hornríum Lunç ad diametïum eíuſ—
rígçam 31’. 6". per vm ram rabellç in alteram tabellam dem viſualem eſſe vt 48. ad 47. vel poriüs ex Copª-nico BC
priori çquidíſtáté notçq. diſtantíç proiectá ,- fed de incer Magina in Pcrigeo proxímè vt 2.2. ſ ſ. ad 2. I ;8. -ſe uítur
n'mdíne huius mod¡ vide que dix¡ líb.z. cap. Io. num.9. díamerrum Lunç apparentem effe ſerè‘; 3’; vc cer
n_ Wªde; XII. Gotefªridm’ Vumdelinm in Idea Tabulámm Atlá te 3 z’. zo". quía tamen in Apogeo ponunr ¡llum vc 19. ad
¡¡¡50147,50 _ ticarüznulla O'Dſeruan'one fingularí adducta, ſed cx Eclip zo. vnde prouenírer míhi Luna? díameter maior 29. cum
fibus tantüm penfiratís , pomr Lunç apogçç diam. in Ho obſeruan'ones pluríma: mínorcm requiranr in Apogeo,
rizóte 2.8'. 4o”. in vertice 2.9’. Io”. pex-¡3.111 Horiz.z 2.’.42.”. ideo proportíonem ¡Ham Apogçam non licuít ſeqn¡ . Pri
in verr. z z’. 1 8”. 8C pagſ. ſuſpícatur ab aè're circumlunari mus aurem qui proporríonem Horaríj ad 'diametrum—
augen' eius díametrum: eum ením eſſe fortaſſe craffum Lunarem vt 48. ad 47. notauít, ſuít Albategnim cap.z 0.8:
çguè. ne círcumrerraneum, ídeòq. vno ſerè minuto hom 4 z. quem ferè ſecutus eſt PIIrbac/aiu: in Theoricis Pla
no cmus apparere I'mu'a , 8C tardíàç fines Eclipfium . At neramm , íbíq. Rein/Ioldm pag.106. flegiomantanm in..
. .I Epíto—
LIBER QVARTVS
Epitome AlmagJ. ç.pr.:. LBarºciſim in Coſmogr.pag.'z4tl DE LVNA. 23!
7-'
Sali: Eclipſes Tºtales certiorer ex Obſiruationum
3. Fundamentum ex Con/enſ# Diametrorum Hi/loria [electe .
Total" Se.
li: Eelipſu_
Solis Ó- Luna cum Eclipſióue
Sali¡ Totalióue . Ordo Anni Men ſes Dies

XV. Orales Solis Eclipſes negauir Tycbº 8C cum r Ante ç8S Mai] z8
co Mulerim. vt pater ex Tabella ſemidia CHR167“VM ;to Augufli Iç
metrorum pro Nouiluni;s Eclipricis conſecta , in qua..
Lrinre quanrumuis Perigere ſemidiameter, ponitur ab ip— z CHRlSTI 2.37 Aprilis 12.
fis ſemper minor ſemidiametro Solis apparenri, 8C ex Ap 4 484 !anuarij l3
pendice ad Progymnaſmata , 8C teſtimonio Kepleri in., r 840 Maii s
Aſtronomía Optica à pag.13 ç. Vbi etíam affirmat occa 6 878 Octobris 2.9
fioni ira contrahendi Lunç diamerium in Nouilum'jHTy 7 I r87 Septembris 4
choní filiſſe z ampliationem opricam díametri Solaris ſeu 8 r 24 t Octobrís 6
dilataríonem radiorum Solarium in Eclipſibus Solis, ſiue 9 1415 lun-'i 7
Il’ dircctè Solem tune intucatis , ſiue reflexè in chaita vel Io r 48 s Marti¡ x6
tabella ,in qua radius ¿k ſpecies Solis per ſoramen intro tr \ ¡$60 -' Auguſti zr
miſſa recipiarur , vtrobiq. enim maior apparer Solis dia 12. l 60$ OCLtobris I 2.
meter , 8( Luna: minor quàm alioquin hypotheſis alijs
fimdainentis ínnixa demonſtrar . Caterum rectè monet 4. Fundamentum ex Couſenſu Diametrarum
ibidem Keplerux lucidamm return margines przſerrim
in tenebris , aut iuxta obſcuras res vel nigras dilatari in.. Luna ae Sali: cum .Eelipſióue Sªli.:
oculO , eò quòd prazdominenrur ad mouendum viſum,& Annulariéu: .
ſpeciem obſcuriorum aut nigrarum rerum , vel obruant
mtb…? vel rerundant s ſicur cap.ç. Optica: ſuze docuerar ex oculi XVI. Nnulares Solis Eclipſes, in quibus ſcilicet cir~
,,…Iziphx contormarione , 8C experimenrís ; quee nos quoq. attigi Z x ca Lunam apparer de Solis diſco annulus
¡¡¡mas ¡º mus cap.6.nu.z. addens ob hanc visús fallaciam,quze pro círCUlncuca lucidus z fieri aliquando , exemplis 8C aucto—
Semidiame varia oculotú COiiſomiarione, 8C aêris tempeſtare incon titaribus Aſtronomorum infinuaui iam capó. num.4. 8C
Í'¡‘_Lumí~ ſtans eſt › non eſſe Tabulam ſemidiametromm Lumina luculenrius oſtendam lib.ç. cap.19. ¿Se 2.0. num.4. 8C ſ.
"m‘m - ríum immurandam ,nec recedendum ab ea,quç demon EX quo quaruor ſequentes ſeligo alijs ceitiorcs 8C certio
ſtrarur ex ijs qua: vere‘ accidunt. Prxterea, quando Sol ris temporis,vt ad eas quoq. ſemidiametros Luminarium
non videtur , vr in Eclipſi rorali ipſius , tune locum non conformem .
haber ampliatio illa optica, quç enim ampliora apparent,
ſUpponunrur viſa , ergo non debuir Tycho vniuerſalirer
. . . . l
in omni Nouilunio contrahere Lunz diametmm: Cauſa Eclipfèr ¿EZAnnulares ex ObjèruatianumHiſloria ſelectg i [zz-51;?, S,,
aurem cur ſemidiamerer Lunze ex Nouiluníjs Eclipricis ' ir nnu~
tellexè in tabella obſeruata , minor, 8C Solis maior quam Ordo l Anni CHRlSTl Menſes Dies [are: .
oportet , deriuata fit z fuir quia ſemidiameter foraminis
vel feneſtellze radios intromirtentis , non fuit derracta à I ' z ;4 Iulij_ l l7
ſemidiamerro bafis coní radioſ¡ , nec addira porrioni Lu 2. 1567 Aprilis __ 9
nar diſcum Solis obſcurantis , perinde acſi radi) per fora z l ç 98 Febtuarr] as
!e
' men indiuifibile ingreſſi eſſent-,cúm ramen ſatis amplum 4 l 1 GO I Decembris 2.4,
effet; ideòque illa detrahenda illic, 8C huic addenda.,
fuerit , vr docet Keplerus in Aſtronomía Optica cap.
1 1.Pl'0l)l.l.7.8.& 9.a]i0quin in radio ſeu ſpecie ſic recep 5. Fundamentum ex C0nſenſu Semidiametra
ta,minorem apparere Lunar diametrum quam foris in mm Luna cum Semrdiametro Solis
C0710 , 8: pauciores digitos eclipſatos , quàm in Coalo , ó- Vmbra ‘Terreſirir in Eelip -
8C cornua Eclipfis obtuſiora quàm in Ccelo demonſtra—
tar cap.z. propoflroa 1.8( 12.. De quo modo dicemus ſibu: Luna [ele-67h.
&nos‘lib.ç.cap.r7. Problz. Poſtremò Tyclunis falla XVI!. ſi Emidiametrum apparcntem Vbrre Tcrreſiris ¡¡Mu/è_
ciam tedarguunt manifeſtè non vnica rantummodo
' A I . .
Eclipſis Toralis Solis à Clauio viſ-a Anno i S60. Sed plu— m loco tranſitus Lunç lunctarn ſemidlamerro m¡4,~,,,,,__
res Eclipſes totales , quas affert ibidem Ke leruI, Se de Solis apparenti , arqualem elle ſummce parallaxtum hori~ m guita ,
quibus nos lib.5. cap.r9.& 2.0. vbiexemp is dc aucto— zontalium Solis ac Lunz demonſtrabo lib. s. Cap.4. lam
-titare Aſtronomomm Totales Solis Eclipſes confirma verò conſtirurzc ſuntà nobis ſuprà 8C Solis ſemidiametri
bimus, 8C certas ab incertis diſcememus . Inter quas lib.z.cap.r o. 8C Parallaxes Luminarium,atq. adeò diſtan
ex cap. illo 19.8: 2.0. ſelegi Eclipſes n.. certiorcs , pra: tizelíbq. cap.7. Ñ 8.8( lib. hoc 4. cap.i4. ex fimnffimis
termiffisdubils , aut dubij temporis, quas pra: oculis de fundamentis, vndc Vmbrç terreſ’cris ſemidiameter ne
ber bache Aſtronomus , in Luminarium diametris con Ceſſariàiam pradefinirione pendet; cum his aurem nc
ciliandis ſed prçcipuè duodecimam, qUia fuit toralis qui ceſſe eſt vr vinculo Geomerrico cohcereat ſemidiamerer
dem,ſed ſine ſenfibili mora, obſeruata Neapoliwt narra ’Lunce apparens in illis porillímum Lunre E‘clipfibus , in.,
bimus l. ç.c. l 9. 8C ao.maius enim periculum eſt errádi in quibus non darur campus exſpatiandi T_a_bul_is Aſtrono—
hac 8C illi ſimilib. 4.ac 6. ſi nimirum diamerer Lunç \en micis , ſed meta veritaris , quaſi in lndlmllblll conſiſtens
ſibilitermaior , aut minor Solari ponatur; vnde in loco anguſtíffimo inrcrſtitio ſtringenda eſt : cuiuſmodiſunt,
centralis Eclipfis , illa euadat aut totalís cum mora no qua: obſeruatze ſunr totales El'BÍClSC abſq. vlla ſenſibili
tabili , aut annularis . Licet euidenrior error appareat in mora , aur proximè totales a ſq. reſiduo lunaris diſcr Vix
illis tabulis, ‘lux reddunt Eclipſes Solis Annulares ex ſenſibili, aut quae vnius tanrüm digiri_vel minorcs ap
totalibus cum mora , aut totales cum mora , ex Annula paruerunr, vel qua: randem nulla: aut inſenſibiles appa—
tibus ª Contra nudam ac ſynceram híſtoriam obſeruatio mete, quamuis eas ſenſibiles pmmrtterenr Ephemen—
num. Reliquç aurem Eclipſes haudita idoneç ſunt adv des calculorum: Inter quas ad explorandas meas SU
robationem Tubular. Aſtronomic'arum , quia fi in tali aliorum ſemidiametros ſelegi ſex ſequenres ex Hiſtoria
oco obſeruara dicatur Eclipſis digitorum 8. &tabulae de qua dicam ca .2.0. 8C 2.1. prccrermiffis antiguiorilius
illam concedant rantummodo digiromm 7. aur 6;-. pro digitorum 2.. qui us haud perinde ac tecenuonbus ij
eliue erit Auctori tabulaium damnare obſeruation‘em, dendum aliquicenſent. Nou¡ aurem habendamêc htc
fallacemq. peragcre . rarionem laritudinis 8C motuum Lunar, \cd potíffima.
clementa ſunr temidiamerri . _ 4

Eclip
2.32 LIBER ¿PART-VS DE LVNA.
Conſule nunc diametros in Tabulis Aſtronomorum.)
aliorum , quas ponemus euiflentia- huius gratiê in fine
Eclipſes Luna: ex obſeruarionibus ſelectç ad probatio— libri 5. ad prçdictos Anoma iç gradus, 6C videbis nul~
' ' nem Tabularum Aſtronomicarum. lam ex totalibus exhiberi à T’NC/70776, Mulerio; nec 3.4.
9.12,. à Lambergia qui proinde vt ſuas excuſer tabulas,
Ordo Anm'
, . Menſ“
Clºn/h . _‘
Dm o t.
_3471“45 fingir Solem radios ſuos contraxiſſe, inaudito 8C poéti
comagis quàm Aſtronomico auroptico prodigio . Ex
Annularibus aurem nullas Ptalem-em, ac ſerè nullas , nec
RAP…
NH l 15801anuari¡ ;I Toralis prçcisè niſi per accidens Langamannmu: przkſtanr z nec I-Keple
1598 Februarij 19 ‘ Totalis proximè ru: ò'c Vende/ima; neu.. Alphºnſus, Caperuicur, K:ple—
1619 Iunij 2.6 Digiti 1. circrter rui, Bullialdur, Vendelinur ; nec z. Capernicur, Keplerm ,
1615 Martii 2.4 ¡Diqirilxitcirer Bullialdur, Vandelinur . Sed excuſant in hoc ſuas tabulas
162.6 Auguſti_ 7 Nulla aur inſenſilis Keplerm quidem in Opticis pag.zo¡ . tnbuens annulum
l 1636 Februari] zo Digiti z. .z. illum lucidum aêri, aur çtheri ex contactu vicini Solis
inflammaro 5C Circumlucenti , aut aè'ri circumlunau' ſeu
atmoſphçrç lunari reſringenti Solis radios , ſicut facit no
.Tramitar Semidiameter Luna_ Apparem . ſtra atmoſpliçra , 6C ſic amplianti Solis margines , quod
etiam admittunr Fabririm apud Keplerum in funda
XVII]. ‘ ſ Erè à Keplera in Opticis pagan.. dictum mento Ephemeridum pugna.. Vendelmus in Eclipſibus
eſt lnquifitionem diametri luminaiium. pag.5. &e Eullialdm pague. ſeu lib.4. cap.5. Bettina:
filndamentum eſle quod przmittendum eſt Aflronomia: Apiario 8. Progymna. propoſituo. 6C Langrenus in [i—
inſtaurationem aggreſiïs; lncredibile aurem eſt, quàm teris ad me dans . Longomonraum aurem id tribuitrum .Et-rm:
difficulter concilientur ha: cum differentia Parallaxium aè'ri circumterraneo , refringentí Solis radios 8C opti au¡ effigil
ac diſtanriarum , qux cum his neceflariam connexionem cè amplianti eius limbos Circa Horizonrem pra-,ſerrim zum”, Ó.
habent, 8C cum obſeruarionibus cetrioribus , 8C quoties turn radijs Solis reflexis ex Terra verſus Lunam , & vm- viºlin A.
formandse ac reſonnandçe ſuerinr tabulre , vt omnia hrec bram Lunç, ſub cuius angulo Solem runc cemimus ,.di- flronºmor¡
Geometrico vinculo inter ſe 8C cum obſeruaris cohere minuentibus, alioquin enim, vt 8C Bettima, facit Luna: Juªn"…
rent . Ergo cum ex Pleniluniis à me pluribus Obſeruatis diametrum ſolari ſemper maiorem. Sed cum poffint
certiores aliis Lunze diametri milii inha’rercntin Apo— htec Phçnomena ſalua effe, ſaluis aliis que de Sole ac
eo 2.8’. in Perigeo zz. g. ad \um-.num 6C in media di Luna demonſtrantur, nolui meam hyporheſim, incer—
antia 30.:-. circirer: ex his 8C ex diſtantijs Luna: prxſer— tis, 8C inconſtatibus cauſis inçdificare; praªſertím cüm
rim media ſemidiametrorum rerreſtrium 59. & Perigça nec ae'r inflnnmatus lucidum annulum prçſtet , ſed am
53.4518( Apogça 64. 15'. 8C Eccentricitare hinc 5. to'. in plum ſpatium crepuſculari luce Circa Lunam afficiar;
Copulis z reperi veram Lun.? ſemidiamerrum 2.6%. qua nec aêrem Circa Lunam Teleſcopia euidenrer deteganr,
]ium ſemídiameter Terra: eſt parrium t oo. Hinc ad alios auctantç denſitaris ac proſunditatis :eſtimandus fit, vt
Anomalia: gradus determinaui per Triangulomm ana tantam reſraclionem Solarium radiorum efficiat; (‘\uç
]yſim , díſtantias
midiametros lunares iuxta
appatentſies Lunce dicta cap. 15. &exhis
illis reſpondentes ſe
,vt vi verò Lºngomautamu comminiſcitur , aut ſatis reiecta..
ſunrnum.8. vel cap.6. num.4. aut non valenr vbi Annu
debis in Tabulis noſtris ~, ex quibus ſelegi ſequenres , pro lares Eclipſes longè ab Horizonte apparent . (¿Lòd au
Eclipſibus ſuprà recenſitis , quia cum illis mitificè noſtra rem Lansbergius diamerrum Solis ad ª6’. extendar , eſt
hypotheſis conſentiar , acquieſcendum interim illi duxi , contra euidentillïmas obſeruationes . ¿um aurem Se aliz
cum prazſertimmultis exantlaris laboribus deprehende— Eclipſcs Solis vel Totales vel quamproximç totalibus,
rim poſſe quidem paulò alirer conſtitui hanc tabulam, quas longè congruentius noſtrae Tabula: exhibent quam
fed vix ira vr non peccerur in aliquas obſeruationes cui aliorum , vr cernere eritlib.5. cap.zo. 8C in fine libri ſ.
dentiores (Se ſynceriori fide traditas . vbiponemus ſemidiametrorum Tabulam turn noilram
\
tum aliorum Aſtronomorum , vt examinará iam illo
cap.zo. harum Eclipſium quantitate , conferri poffir
Ordo Anamalia Aequata Diametri Appar. obſeruatio cum eorum hypotheſi : vbi ſanè mirandum
.ECI. Sig. G. G. l. iii/l. /. @j /l. eſt Keplcmm in Aſtronomia optica pag.z94. contendc
1 º º s 8 ;º ſº zz lº re contra Piutenicas tabulas EclipſimSolis Anno Con
2. 2. 14 6 7.1 zi 2.8 zz ¡o
ſulatús X. Conflanrij, & IulianiIH. factam ac deſcrip—
3 ¡o 16 5 6 zi 4 zz º tam à Marcellino, filiſſe totalem, 8C tamen ſateri Lu—
º, 4 7 8 s 19 zz \º zz 14 nam tunc Apogeam , cum ex tabula ipſius Kepleri , hçc
-Ï S ¡.0 2.5 4 zo zi o zz. 58 Eclipſis fit partialis 8( annularis, vr dicam l.5.c.19.ad an
‘ó' 6 Ñ 4 16 7 10 zz. 42. zz 4o num 360. ò( cap.10. poſt Eclipſim octauam .
l" 7 2. 18 6 17 ;1 ;8 zz 16 Lunares denique Eclipſes, quas ſupra recenſui , vix
¿ª 8 z zo 6 9 zz 14 zz ²4 vlla: tabulç reprçſenrant congruenter , prçterquam Ven
delinicç . QLÓd verò Dauid Fabriciue, vt referr in Ephe
9 11 2.1 5 2.6 ;º iº ZZ ²-8 mdrid. Keplerm pag.9. 8C 2.2… ait in Eclipſi Q Anni 1615.
IO to o 5 16 15 4o 16 59
11 1 4 4 10 zi o zz 11.
Octob.18. viſum nudo oculo abelſe digitum , 8C teleſco—
pio nihil, ideòq. aèris circumlimaris causà , augeri oculo
12.] z 12. 4 14 zz 6 zz. 2.2.
nudo diametrum 4’. aut 5'. minutis , videriq. cirii‘is in
cipere, 8C tai-dins definere Eclipſes Ó, quàm renerà , BU
ª:: 1| I 16 9 2.6 zi 8 2.9 r6 teleſcopio;
'E 2.‘ 2. 9 z IO zi 2.8 ;o 54 eſictet , vt ſiſtarrencirKepleru: : namſi
lumen ELS( videri poſfita'e'rille
nudotam denſus
oculo,mul
ª 5'. z 2.2. 4 10 ;2. 16 37. 12. rò melius viderctur teleſcopio . Sicur Fabrieiur air in_
4] 5 2.6 o 7 z; 8 2.8 4 Eclipſibminimis, limbum Q Obſcuratum non cemi ocu
lo nudo -, 8C cerni releſcopio ; At fi oculus videt a'e'rem Q
l Anomalia Aequata l Semidiam.Appar. eclipſatum , multò ma is videbit , 8C aérem , 85 particu
Vmbrp cor Luz/a lam obſcuraram . êauſa aurem cur teleſcopio videa
lSig.ÏÍ{ÍG. SWC. Lung/L 1. 1/. tur, quod oculo non videtur, eſt quia teleſcopium au
º, 1l 6 14 6 9 47 ;I 16 42.
get opricè res alioquin inuiſibiles; Eſto Kepleru: dicat
effe ampliarionem lucidorum opticam , iuxra qua- ni—
44.:* z 7 15 1 1o ;8 zz 14 iz
..3 z Il 2.7 o 16 38 5o 14 z
gra euaneſcunt, nec diſtinctam ſpeciem ſui imprimunt
oculo z prredominanre lucidorum ſpecie,vt docueratim
tu 4 8 16 1 2.0 59 ;1 14 2.4 Opricis cap.5. Sed iam eſto tabula opinionum de dia
Ó 5 i 10 4 4 46 5 16 O
metro Q in Apogeo , ¿ªc Pci'igeo .
6] 7 24 9 zz 4o 2.2. ¡4 42.
Synopfis
LIBER .QVARTVS DE LVNA. 233
Swªp/i: Diametrº- l Jn Cºpulis l Diameter Luna
rum Lime Ap- dem Apparcm SCH_0’LIA.
paramium tiruſpeflib. Apaga!: l Pep-1'31;

AVCTORES ‘ l ll / /l I. !brº z- 6413.1 o-Lïé/qáliç z. dixi' ex 1:'clipſibux mm poſ


’ ſc euidemer ctmqnflªïzri mutatiamm m Solis diffi
tia CÏ diametro apparénti.’Nam fi qui¡ aim ſcmia'iamrrrum
Ptalemaur in o’ 8C ºº zi 2.0 3g zo
' ‘in El 42. 8 H O
fingat eflè perpetuo‘ x 6!. Io“. ſlabtmt non mºdo‘ reliquia Eclip
fis, [ed ctiam,quod difficilim_ ,videturz Sºliſ totales, Ó‘ amm
larci', ſi qui: Luna fimidſametrum a' ¡70bit con/litutam reti
Albategrtiur in o’ & ºº 2.9 zo zs 2.0 mat , -Ut patebit contemplami vltimam columnam Mirella
Alphonſu: 8C Purba- in o’ 8( ºº 2.9 o 36 8 priºri¡ numero I 8. pmmiffle : femper em'm Lunar-i: Semi
Chin: -
diameter maior exit Sºlari, 'Ut requirtmt Eclipfet Soli: tatu
Copernicutz Reinhol- in o’ 8C ºº ;o o zç 38l lmU minor, vr exigimt annularer . Et poffcnt quidem itª.:
couptari vice verffiz Semidiamctri app-¡rentes Soli: , 'Ut eu
du.: &olim Ma— in El 2.8 4g 56 44.* dem ſemper efflet Lime Semidiumetcr 5 Ó' variará Soli: Se
gin m midiumctro Eclipſcs nihilominur [41m: efſcm . Sed hoc re
Magixus in Supple- in o’ 8C ºº zo 50 ;4 4o pugnat euidentifflimiz differentia diſlantiarum Lunarium á
ment. Ephemer. Terr-2,11144 ex Parallaxiü notabilium diſcrimim deprebmſa
eſ) a' nobirzmteriſq. fideliter home* artem exercmtibm . De
Cluuim 8( Herigª— in o( 8C ºº ;º º 56 8 eli/laminªr» uutem Solªrium differential, hand im manife
niur l /Ium ¿ſf ex obfirimtionibut , guia illa in abſeruationum, aut Vªi-¡ariª
¿nu/amm partir” opticarum partir/I Plªy/¡mmm fhllucirzm mªmª".
‘TyC/:o , Origami, BC in d 15 36 7_ 8 48 . . . - \ u i
referrtpº et . Quare [Ice: »zi/Ii pene mdubitatumſit mrra— "Wª"m" . '

Mule-rin: in ºº zz. 'o ;6 o ternºr iª


ri Sali: iflantiam, arg. ada-0' @parentem eiur diametrum, i Luna Qu¡
in [j ;2. zz z6 o Mmm inuariabilim; harum alterutri Lumirmrium font i» Sole .
adſcribenda, tem' ſiimus bum: Lima tribui 7707¡ pa/]e, [ed
Longomanmnu: Phy in c( 8: ºº 3²- º 3.1. O *uni Soli.
ſicè: ac vide num. ›
ne ll. Dll-‘Zum eſlobſeruatam
[4p.] ç. ob refi-afliºntm,
8. {Equationenp in Harizorſizte eſj'e minutorumdiametrum
aliquando Lu
38’.
Opticam ¡ic :rè 4o'. alter/zm autcm 36'. cx *variu ergo Conflitutiane
-zmporum HorI'LontiI p oſſimt Diametri variar¡ C9“ ind()
A_—
Kepleru; in Ephe ino’òcº’º zo o 34. IO 1;”clipſ¡um mm ura .
meridibus
In Epitome , 8C in.. in o’ 8C ºº ;o o zz 44
Rudolphinis

LªrribErgiur' ln o’ 8( ºº zo o z; ;8
Petrur Ga/ſendus in º’ SC (P 2.6 36 31- - 6 CAPVT XV'II.
lſmmª'l Bulliuldur in d 8C ºº z¡ IO ' 34' o De Vara Magnitu-dim Lima ad Terram
in E] 2.9 $6 ;6 4
Salcmq. callan; , Portmm Lume 'viſa c2
Gºtefrid.deelin- in o’ & ºº 18 4o zz 4?
fedin Vertice in 0’86 º" 1.9 ¡o zz ¡8
7205i¡ , :iluminan c2 Sale , a’eq. Portionc
U* Diametro apparcmi Term ethma
Atlmnaſiu: Kircber in o’ 8( CP 2.9 2.2. ;4 4º ſPcctaM , 4C tam’cm de Vméra Lunari .
No: interim in o’ 8: ºº 2.8 o 35 ;o
in E] 2.7 o zç 6
l. OMPLECTIMVR hoc capite problemata
At validè nos vrget Keplerus, qui in Fundamento fuamm hac-c, quia ex diſtantía Luna: , 6C Seinídinmc
Dilm'tur
Oh'eflia Kc
Ephemerídum paga. Diametros ſuas concinnauit, ita vt tro eius apparenti iam conſtitutis nobis pul
plen' . Hipparchum term-ct, qui Diametro: Sºli: C9' Luna: Apogxç lulant . Eſto igitur pro fequentibus propoſ¡
facit aqualet cx ºbferuzitiom 5 quod noſtta bypotheſis non tionibus Schema, in quo Sol E '
tener, immò nec vllius Aſtronomorum,demptís Ptºlemza MF,- 8( Luna ABCD, 8( radi]
8C 1(eple‘rº , vt liquet Comparanti prceced cntcm tabulam cxtremi Solis , tan' entes illum
cum tabulalibti z. capa o. At eniin verò Ptolcmzm lib.ç. '6C Lunam ſint EA , 8C FCG;
Almageſti cap. I 1 . &C I 4. dcfcribit nobis Hipparchum... coè'untes in G 7 &t comprehen
dubium 8C vatium in Solis diſtanria , ideòq. &C in diam: dentes Lunarem vmbtam AG
tro 8( parallaxibus,& ſe quoq. in Solis diametro hand ita C; ducarurq. ad apicem vmbrç
ceirum accuratumq. fuiffe ſatetur : ait enim cap. l 4. C0n huius per centra Luminarium.
ſlruximu: Ó' ipſi Dioptmm Regula quadricubimli: z quam recta KHG, SC à centris eorun- ›
Hipparchur indimuit, O" per mm ºb/èruanm, Salir quidem dem ducantur radij ad puncta
Diametrumfub eodcm 71bit]. angulo prªximè comimri inut contactfis radiorú , nempe KE,
nimu: ', nullêſmſibili differentizide qua curandum fit a' di 8C KF, in Sole;& HA, HC, in..
flantàt :im fuflá', Luna vero‘ ab cºdem angulmquª Salir,can~ Luna '. ibi enim (um radi1s tan
tineri :un: rantizm deprchcndimur , cum in Oppa/itionibur gentibus per 16. \ertii Euclidis
mmrimi- act Term di/Zizt (jºaNori igitur huic ſtand UllltNCC
facient angulo; ad E, ¿Y A, &o
vlla hactenus product.: eſt Eclipiis Solis , in qua Luna.. rectos-,duela vero recta ex cen
apogtea Solem item apogxnm totum texerit . Sed nec tro Lunre HL, parallela ipfi GA
admitti poteſt propoiitio 8 .Ariſtarchi, in cuius expoſitio— E,per19.& 3;.primi Eur/¡dir - (z
ne air , nuniſeſtum elle Solem rotum deficere , fed fino facieſ angulum AHI , 8C angu— .
mora in defecto -, fi id vniuerſaliter, 8C in quauis Lumina los ad l., hinc inde rectos,& EL›:equa]em i fi AH, fum
tiuni diſtantia intelligat . diamctro Lunar; 8C angulum extemum L K , :equalem
interno 8( oppoſito, EGK, ideſt ſemiangulo Con¡ vmbm:
Lunaris: cum KG , incidat in parallelas EG, 8C LH . his
poſitis,fit. . . . _
.G g PRO
234 LIBER QVARTVS DE'LVNA.
mªtt-um , dabít Arcam círculi ín Luna maxími ín menſu
ris quadran’sztota velò Cil cum fermtía ducta per Diame
PROBLEMA I. trum dabít ſupcrficícm conuexam in menſuris quadra:
.Diametmm Veram Lim-e ó* ¡nde Circumfe tís: nc tandem triplicatª ratio díametrí terrcſtrís ad dia
"mi-cm, dream firm/i in Lau maxi metrum veram Lunz dabír foliditatem Lunazíuxra dicta
lib.I. capªz. 8( 6. lam verò occaſione data libro hoc 4.
mi, ó*- -Solidimtem Lªuri: gloéz' Cap. ¡6. ex ſemídíamerro Lunar, apparcntí 16’. 24”. in dí
¡Im efligare . ſtanu'a \cmidiametrorum terrcſtu'um 54. $8’. ínucm’mus
Luna: ſemidíametrum veram ad Term ſcmidíametrum;
I I. N prçccdcnti Schematc fit data bafis HQdiſtan— atq. adco diamcn-um illius ad díametrum huíus , cſſc vr
I tía Lunze à centro Tºme › 8( angulus AGH, ſub 2.6 Y. ad Ioo. Nihíl ergo aliud rcſtat, niſi vt hac methodſ»
Cºmp…, tcndcns Scmidiamcrrum apparcntcm Luna: cx eodan cx diſtann'ls Lunaríbus cap. 14.8( diametrís apparcntíbus
diam pra. Centro ſpcctataa ,- nam cum triangulum AGH, ſitrcctan— cap.16.poſitís Luna' magnítudínem íuxta díuerſos Aſtro—
Capri . gulum ad A, ex dictís numa. fi fiat vt Radius ad díſtan— nomos dcducamus. Ecce ígítur pragmatia: huius ſmctus
tiam Lance, jm Sinus Semídíamctrí apparentis , ad alíud, in ſcquentí tabulaqu confcrcnda erít cum Solis ma ní—
nºta crít ſemidíamcter vera Lunx 1'11 partibus , qualiurrL, tudim‘bus lib. z.cap. I l. poſin's : Addíd¡ autem cx Ari/Far
data ſucrít di Rankia HG ; vel Logatirhmus diſtantiz ad cln líbcllo de Magnítud.& diſt. trium Cºlporummenſu
ditus Logarírhmo ſcmidíamerri apparcutísxonflabít Lo ras cx propoſitíonc eíus 18. in qua poſitis quíbuſdmmcó
gan'thmum vera: Semidíamcrri , qua duplicate. habebis cludít : Terra ad Lunam in maiºr¡ quidem :fl prºpartione,
díamerrú; 6C ſi fiat vt 100. ad 514.1'ta díamctcrad aljud, quàm 1 2. S 971 2.. ad 795 O7. in minor¡ *pero* qua'm 2.16000.
nota crít circumſercntia,cuim quatta pars ducta pct Día* ad 68 ;9. reliqua vide in Scholijs .

LVNAE VERA MAGNITVDO AD TERRA/14 SOLEMQVE COLLATA.


Ex datís l Dumeter vçra Lunre 8C Solis ad Tcr— Lunx Solidjtas ad Solídícatcm
.___ .__———_.. rç Dlametrum ſumptam
Ab Auctorjbus \ vt ¡00. Terra- 1' Solís
G Lima Term {Zó- Sali: V: Ad V: Ad
- l" plúsq-uàm 31 -ª— 100 6;; l !É I $832.
firmªn-hº c_ minús quàm z9 ‘è ¡OO 716 1 ;2. I 8000

Ptolemaº 2.9 Y¡ 100 5 (o 4o I 6648


Copernico 2.8 ‘7* 1 oo 545 I 42. If I 6999 zz¡ '
\1-1afllina 2.8 -} ¡OO $46 I 44 l 7 ;00
Tychane 2.9 É 100 \zo I 4¡ H I ;848
Longºrhºntana 16 z 100 $80 I 5x z ,‘ l ¡0000
chlcrº 2.; TZ I 00 l 500 ;9 1 2.0467 l
Lambcrgio zS 100 745,7~ . I 45 ;g x 19770
Bullialdº 2.7 H. 100 700 l 45 jj; 1 "76ſ Y
Vende/i710 2.6 ¡í 100 6400 ' 1 çz 1 13833632. '
Albuñol/[º Kira/2er z9 T; _100_ \2:0—~ x 4o 1 5600
Schyrlu 2.8 3 100 1 000 1 41 ;ª l 42.87;
Nºbir 2.6 H 100 338¡ I {ſ l 2.12.3000

P R O B L E M A I L tís Piccolomincí quem 9. Sc SS. Michaè’lís atq. Xaucríj L""ªiª'"


quos l 1. Millíaría Bononíentïa altos íbíFoſux’mus ; poſita Mami-7 Al

Lima Magnimdimm in &taz/y".r, Milliaribm, díamerro Luna? Milhan’um Bonom'en ¡um zzóç. At cſt ¡¡tudº m.
rect- .
nobis 2.168%. ergo Mons Piccolomíneus altus cſt tantl‘lm
aut Lauri: exhiben- . Mill.Bonon.8;1,‘_. ò( SS.Mích.ac XML¡ 1;..
III. P Ender hoc cx prxccdenti Problemarc , 8( ex dí- l PROBLEMA Ill.
ctis de Terra: dmmetro lib.)… cap.7. vtêdo em'm
regula proportíonum facilè ſoluítur hoc Problema. In ,210M Par: Lun -Uidcamr à ternſirióll:
szbom'¡ fCl'Ím Tyc/ja tomo I. Progymn. pag.474… poſira terreſtri ſpectatan'hu .
ºpimº . diametro Mlllíaríum Germanícorum 1 71.0. dar Lun::
l _ diametro Millíaria Germ.49 ſ. At Cali/au: in Nuncio Sí IV. IN figura. ſequcnti
Gªl‘lª ó‘ derco paga 3.8( cum eo Blancamulíb.9.Sph.cap.9. aflu— pom’o Lunaris he— K
"Ï’ªª‘ª’ º' mentes ex Coperníco Lunar dlamctmm ad terrcſtrem vc míſphzríj A D C, viſa ab
P""º * 2.. ad 7. tribuunt Lunar¡ diametro Milliaría Italíca 2.000. oculo G , dcñcít ab hrmi
quia nimirú diametro Terrze purant ineſſe Mill.ltal.7ooo. ſphçrío perfecto tanto ar
Adªm“)- Sed AtIMMſiuI Kirç/Ier in ſuo Magnet; pag.561. dnt cu › quantus cſt angulus A NL
,KM/zm' o. Lunar¡ Diametro Mlll.Ital.118 l . 3C ita aljl altreſ, Nº: au G C , ſubtendcns apparen
pim'o . tem Cüm lib.)… cap.7. inuenerímus in Terra: diametro tem Lunx diametrum *, vt
Millíatiª Bononíenſia rccétia 8 2.78.8( vera Lunç Diame in ſimili oſtendímus dc So— L
ter ſit ad terrcſtrem nobis vr 16 z‘. ad x00. vtiquc in Lllnç le lib.;.cap.1 I. num.;. da
Nºſi'ªſªª' Diametro agnoſcimus
Rurſus ergoſivt 100. ad Mi“iaria Bononienſia
;14. ita 2.168723?. 1168722,?.
ad 675052. tà ergo Anomalíñ Llum z
bc per cam inuentà cíus día
"…ª ' Milliaría Bonon.ín círcumſercntia Lunªr incluſn . (Q0— mctho apparcnt¡ , :91un
níam vero cap.8. líbri huíus ín Scholío 2.. Altitudincm.. ſubtractí ab hemiſphxrij ar
quorundam Lunaríum montium poſuímus ,cx hypotheſi cu Graduum x80. relinque
(Sopernícga Díametri Lunarís ad terrcſtrem vt z. ad 7. \ur arcus ADC, viſus ab
aſſumpramquía nondum noſtram de hac proporcione mé oculo G . ergo ex tabula.: (I:
ſuram ſtamcramus , nunc autem illam ſtatuimus vt 16 z.. capírís ¡6. eccc \ibi ha?.
ad zoo. ídcò corrigcndz ſunt nonm’híl alcitudínes mon— porcionem in Syzygijs ví am à nobis.
Por
_ 7 _—- -__ _ _vff—ffl—
n .

LIBER º@MUI/*S DE LVNA. 23;


fi à Solis diſ’cantia norí ex lib. 3. cap.7. auferatur Lunz di
A…“ Lª. Pºrtia Lima à nobir -w'ſiz ¿II o’ (²)' ºº ) cfl Gm flantia in Nouilunizs cognita ex hoc libro cap.r4. contra
ne ¡ſf sjez- duum 1 79. C9" prmtcreii verò fi addatur diſtantia Solaris Lunar-i in ºº, nora exit
gy: 4 mln: A y' _ diſtantia HK, inter Luminaria: ergo cum Baſi HK, 8C la
'.w tu.
Auctoribus
~ A ºqxa_
G/ P Z7/ º] Pºr??
' tere LK a inuenies. angulum LHK, ope Trigonometrire,
qui meumr arcum IB, hic autcm arcus additus quarlran
Peªlemzº ſi ſi ct 2.8 O z o ti AI, ( fiquidem nunu. oſtendimus angulum AHI , re—
ctum elſe , ac proiude arcum Al, Graduum 90. l confia
Albategm'º 30 :o a.: :o bir arcum BA, curus duplum eſt arcus Luna-.- ABC, à Solis
Alp/Ianfl) zr o z3 $2. radiis irreſractis illuſtratus . Breuiter iraq. Duc latus LK, Cªmpª;
Capa-nico 30 o 24. 2.2. per Radium 8C fummá diuide per baſim KH, nam Ao— dium pra.
T)’C/90Í_Zi 'ſ' ºº 2.8 o 2.4 o tiens erit Sinus anguli LHK ;vel Logarirlimo lateris LK, ‘cpu' .
m L. o’ 34 2.4 zt I 1. adde reſiduú Logarithmi baſis KH, 8C fiet Logarithmus
Longomamam 28 o 2.6 o anguli LHK. Sed ſi vtaris fcmidiametris tabulx :rd finem
K:plerº zo o 2. f ſo Probl.1.poſit¿e in qua Terrre femidiameter fupponatur vr
vel ;o o 2.7 x6 ' 1 oo.debes diſtantíam inter Solem &í Lunam prius multi
Lªmbcrgiº zo o 2.4. 2. 2. care per r OO.
Gajſendo zz 2.4 28 54 Tradunt hoc Problema' generale aut applicando illud
B ullialdo 2.8 ſo 2.6 o Terra: à Sole illuſtrata: .Al/24mm de Crepufculis prop.ſ. ¿ªctºres
Vendelinº zr 2.0 2.7 r8 Vilellio lib. I o. prop. ſ9. Maginm in Primo Mobil¡ lib. r I . 9“¡ d‘ ’ºº‘
Kirchm 30 38 zſ zº grop48. Lunar aurem ¡llud applicant Reinholdm in Pur- Mªmmª*
N011i: zz o 2.6 zç achij Theoricas pagJG ſ. 8C Keplerm ín Aſtron. Opt. à ª '
paga.; o. Sed Reinbaldus affumir ex Ptolemzo diametros
84 diſtanrias Luminarium, colli ens hinc arcum ABC,
PROBLEMA.IV. Gr.1 8 1 . 45’. atq. adeo angulum HL, 52.'. zo". qui ni—
Mºta-par: Lam 'Ultra bemi/ffibçrium ¡Ilumina mius eſt,vt ex Kepleri & noſtris Epilogxſmís mox patcbit;
Keplcrm iraq. air ex Prolemaica hjcpodieſi , quando Lu—
tltr à Sali¡ 1-#de irrefrdcti: . minare vtrumq.in Apogeo fpectarur ſub eodem angulo,
debuiſſe colligi arcum ABC, in o’ Gr. 1 80.; r'. 2.0”. in ºº
Cur Pro. V. Imiramus Problema ad radios irreſractos , quia ſi Gr.180. 2.8’. 12.". At nos affumptis diſtantijs Se femidia~
&Iems re- Circa Lunam fuus eſt a'e'r aut Liber denſior , &U metris veris ex lib.;. cap.7. ac r I . 6C lib.4. cnp.hoc 8( 14.
[Bring-nur tantze denſitatis,vt fitidoneus ad fenſibilem refractionem tabulam fequentem confecimns . Porrò in Badiªaturis _ Mamada
{"² 'ªiº’ radiorum Solariumznon dubíum quin mulrò plus de Lu~ diſtanria Lunç à Sole tanta cſt femiè, quanra Solis à Ter— ‘ª ’SD-"²"
'WP-“7"’- na ‘a refractis mdijs illuſtretur,quàm al) irreſractis-,SC quí ra z nam in figura lib. z.cap.7. Probl.; . pofita Triangulum ‘º _Lªm fi"
dem rantò plus quanta eſt refractio horizontalis duplica— S K T, eſ’t ad fenſum lſolceles , SC tanta KS z quanta T “ªda" ‘º‘
ta , vr in ſimilidiximus de Terra a Sole illuminara lib.z. S , eò quòd angulus K T S, parum differatà recto T K P" "M '
Cap.) r . Probl.4. SC oſtendemus lib.ç.' cap.ſ. Probl.7. At S , nec differat nilï zo'. minucis, vt ibi diximus z immò
hacc refi‘actio in Luna nullo adliuc ceito experimenromut non niii r ç’. fi dedinº credimus,qui putat ob reſractio—
argumento compeita eſt . Loquendo ergo de radijs So nem ſolarium radiorum in a'e’re lunari Lune dichotomi
lis irrefi'actè Lunam tangentíbus, quoniam in figura rç am apparenrem accelerari in prima ngd raturazrerarda
cedenti oſtenfum cſt Al-l, zquari EL, 6C rriágulum H K, ri in fecunda , r ç'. minucis Zodiaciª, hoc eſt tempore cir~
rectangulum eſfe ad L 5 ſi Lunae femidiameter vera AH, citer zo’. at id ſi ellet , refractio horizontalis radiorum..
qucc ex primo Problemate nota fupponirur, fubtrahatur Solis in lunari aêrc elfet proximè rs’. vtinlibro Optico
ex vera Solis femidiametro El( , notá ex lib. z. cap. l l. ¿C demonſtrabimus .
ex rabula Problematis I . notú erir reliquum latus LK 5 Se

l .Arau vltm andmmtm Lunaris Hcmzſpherij , illumiuatu; A Soli¡ ready: irrefmcti: -, qm' duplicatu: ,
dat Pom'omm ab y: vltm Hemfizbierium illuſiratam .
Ex Datis ln ‘ o’ In ºº In U
Y? Apogseo Perigreo {y} Ñ Q Y? Se G In Media diſtantia
Ab G Perigza G Apogrea Apogçis Perígçis Lummauum

Auctofibus l Il l Il l // l // l ll

Ptelemeo ’ Iſ ;o 16 ço 14 6 xç 12. If * 2.0


Copemico 14 zo r7 6 14 18 lſ 18 Iſ 3;
‘Tycbane Is' o rs 54. Iz 4o 14 2.2. r4. 4º
j Lºngºmontdm 14 ;o r6 4 1z 42. r4 44 14 46
c Keplcrº 14 49 Iſ ;o 1; 2.4 14 IS Is' o
Lambergiº 16 46 18 8 Iç zo I6 41. I6 44
í BulIialdº !6 ¡o 16 49 14 56 Iç zº Iſ 50
Vendelino ¡4 48 rs 18 14 4o Iç 16 14 58
Nobis Iç 18 16 39 Iſ 4 16 2.2. Iç 48

P R O B L E M A V. tijs . Confule igitur Problema 4. eiuſq. tabulam : Eſt ita—


'Semi-angular» ó- Angulum Com' Vméra LIMA que angulus Coni Vmbra: Lunar-is tantus, quanta porno
_vltra hemiſphrerium © illuminata à {Y} radljs ¡rreſractls .
ris è 7.-:de Sali: irrefmcti: com- y
prcbmſie inquire”. P R O B L E M A V I.
VI. N Vmero x. oſtendimus an lum K H L , elfo Hiram Vmb” Lunari: à Sali: md?: irrefractis
;equalem angulo AG z qui eſt femiangu comprehenſie main' .
lus coni Vmbrze Lunaris , Se illum iam inuenire docui
mus Problematc 4. immò pro Syzygijs , 6; Qiadraturis Vll. N figura prxcedcnti triangulum AGl-I, rectan
Lunze iam illum repetimus, in excremis Medijfue diſtan~ * gulum Cſt ad A , 6C in eo darur ex Prole. laz
_G g 2. rus
,_
235 LIBER .QVÁRTVS’
tus A Hct, vera Lun:: ſemídiameter in parríbus, qilalium
DE LVNA.
fis GH. Vel, quia Triangula LHK, 8( EGK, ſum:
Ter-rx ſemidiameter eſt vna, 8: pet Probl.ç. datur an proportíonalia, cúm anguli ad E , &e L,recti ſintêc K ,
gulus AGH , 8( hinc angulus AHG , ergo analyíi hUius communis; 8C L H K , :equalis angulo E G K: fac vt
triangulí , inuenies baſim HG, quee eſt ipſa Lunaris Vin KL,ad KH, ¡taKE, ad KG,ablatàverò K Hnema—
brze 51:1'me ſeu ax1s . Itaque ſac v't Radium ad latus nebit axis H G , Lunau’s Vmbrz . Accipei ¡mr tabellam
A H G, ita fecantem anguli ad aliud, 8C habebis ba hanc pro Lunar Copulis -, nam axís vmbra: uius in ua
fim HG . Vel Logarithmum lateris AH , ¡unge Refi— dramris medius ferè eſ’c inter extremos Copulartun axes.
dua Logarithmi anguli A G H , 8C fiet Logarithmus Ba

AXIS SEV LONGITVDO LVNARIS VMBR/E›A’ RÁDIIS IRREFRACTIS.


Ex Daris In of In ºº
{Y} Apagea ¿El? Perigea #lª O" G ÏÍX Ó‘ Ó' Ñ' (7'
Ab G Perigzcei G Apogeá Apogeis Per-¿gus Apªgar: Perigtm
Auctoribus Semid.Terrç Semid.Terrç Semid.Terrç Semid.Terrç Semid.Terr:r Sem¡d.Terra:
Ptolemdº 64 7? f9 Tªº 55 59 7º 65' 1%
Cºpernicª 69 \8 63 ?- $9 7; ª¡ 6; {
T}'clºoni 66 ª 6z 66 Hª 6²- %? * 7Z ª 69 "Ï‘
Lªngomontanº s' 9 è \7 ¿‘— 62. 5,²? 64 70 º 6z !,—
Keplero 61 $9 61. º $7 -Ï- Gi TZ S9 7%
M²²55²7350 $7 É S7 e $7 7?— SS ?²T 6² TÍ— $7 º
Bullialdº 60 _ $7 ç9 3; s7 z! 64 7—3' 62. Z
Vendelina 6; 61 62. º $9 Y 64 'Tiªſ 5l "Y
‘ ¿Vºl-¡Í 6° H S9 è tz è? 59 é $6 ?ª

Tyebom‘: Ex tabula piecedenri colligesT)'C/70ni: 8( Keplm' Vm—


Ó- Keplm' ram Lunarem non cohzrcre cum ſemidiametris Lumi
l Diameter Term l Portia Hemifyherg'¡
"pt-gun. narium in Apogeis; mm tunc longior eſt Vmbra Luna -viſa ex Luna Terre 'PI/a exLuna
tia tú' [un rís , quàm diſtantia Lun-az à centró Terrzr , vt patet ex
em'uſq. by_ diſtantí¡s cap.14. poſitís,ergo deberer tunc Sol totus cum Q Gr. l. Il. Gr. I. ll.
"lbſ/¡o mora ¡n Eclipſi poffe obſcurar¡ nobis à Luna , at Tycho
nuſpiam adminir Solis Eclipſes totales ~, Keplems autem In (Y Apog. l I 47 o l 178 iz o
facir :equales femidiametros Luminarium apogaeorum , Et ºº LPerig. l 2. 7 ;o 177 52. Iº
arq. adeò , totalem Eclipſim ¡bi admittit , ſine vlla mora .
Ex hac eadem tabella , 8C Problemate cu¡ innititur, &5 Apog. ' l 4; 16 ¡JS 16 44
Vn'liu: by ¡lª U (Perig. 2. ¡z \4 l 177 46 6
I'm Proble ex di ſtantijs c.r4.poſitis colliges quouſq. porrigatur Vin
nnm': in E bra Lume ¡n Nouilunijs Eclipticis ad Terramne prazcisè,
elipfi‘bn: So 8( Eclipſis Solis fit totalis fine mora; an vltra Terram -,
li: . 8( Eclipſis Solis ſit rotalis cum mora , an Citra Teri-am.. PROBLEMA VlII.
eíus apex confiſtat, 8C Eclipſis Solis centralis, fit nihilo— ,TManortioHemtſffibzr?Teen/?rie iliremíne
minus partíalís relícto círcumcirca annulo lucido ¡mmu—
n¡ ab Eclipſi; fed de hoc ſufit‘is lib.ç. cap.9. vbí &í de; tur à Luna Plena mig',- Irrefractu,
:tactil Terrz ab hac vmbra occupato . ~ dll: etiam refracti: .

PROBLEMA VII. IX. Vppono cum Vitel/iane liba.. propoílzfl. Pi/hnº in


Perſpectiua commun¡ prop-2.4. Maui-ODEO ¡tu
,TÍ-ente ſit Diameter ‘Term dpparenr oca/0 in Phºtiſmis theorem. I 7. cmtcriſq. Opricis Lunam vtpote
.Lane eanſiituta; Ó- ,,Lganm Term partio fphseram minorcm globo Teri-:e , minus quàm integrum
Tetra: hemiſphzrtium ¡lluminarc, quantumuis plena fit:
- de bermſpberio 'videzmer 45 lumine z Oil—ante. verò fir haze portio diſces ex ſchemate.)
eadem veu/0 . numer¡ I. fingendo Lunam in H, 8C Terram ¡ri K,& por
tionem Lunze à Solc ílluſtratam per radios ¡rrefractos eſ
VIII. Ibro z. caps. Schol.ç. dictum eſt ex diſtantía ſe A B C , ex cuíus omníbus punctis reflectantur ad Ter
ſemídiamerromm terreſtr¡um 60.víder¡ Ter ram radij 5 Igítur ablatà verà ſemidíametro Luna: A H ,
quee nora eſt per Probl. l. à Terra: vera ſemídiamerro B
ram ſub angulo Gr.1. H‘. At fi velis eſie accuratior , vre—
rc ſchemate numeri hïc primi, 8C finge oculum in G, - K , relinquetur notum latus L K , trianguli L H K z re
Terram in H; nam cum in triangulo A G H, rectangu ctanguli ad L, ¡n quo data ſuppohitur diſtantia K H, Lu
lo ad A , data fupponatur ſemídiameter Terra- vt vna , ns: Terra-q. Quake vt ſupra in Probl.4. í'iótus ¡¡er angulus
BC Lunªr diſtantia à Terra G H z in ſemidiam. terreſtri L H K , cuius complementum ad rectum angulum z per
bus; dabítut‘ quoq. angulus A G H, quo duplicate notus 32.. prim¡ Eucl. eſt angulus L K B , ídeſt E‘K M , menſu
erit angulus A G C , ſub quo Terra H , ex Luna G › ſpe— rans arcum E M , dupſicato autem arcu E M , notus eric
ctabilis eſt,& qu¡ metitur apparentem Terrç díametium arcus E Mirrefi‘actos
do radios F , Terra: à-, Luna plena ¡lluſtratx
At ſi refctractionem ', ſe‘d fingcn
horizontalem.
inde viſarn; (Dia vero an ul¡ ad A, 8C C, rectiſunt,
8( ¡n Triangulo A G H 1 uo inſunt rect¡ angul¡ per zz. Lunar duplicatam buic arcuí addiderís z notus erit arcus
Prími Euclidi: ſ¡ à reliquo recto demas angulum A G H, illuſtratus à radijs refractis , iuxta dicenda lib.ç. cap.ç.
modò ¡nuentum , notus erit angulus A H D , qui meritur Probl.7. de Solís radijs refractis , Se huíc problemat¡ ab—
arca… A D , hoc autem duplicatomotus erit arcus A D ſque ſenſibil¡ diffimilitudine a plicandis ; Affumpta er
C , qui de terreſtr¡ hemiſphsm‘io videtur ab oculo G. go Luna'. refractíone horizonta ¡ex Tychone 5;’. Ecce.)
Mihi verò cx Luna díſtantijs cap.i4. ſtabilíris,pro Copu tibi ſpecímen Probi'ematis ex noſtris hypothcſibus . Poſ!:
lis 8C Madraturis ¡ta ſc haber angulus A G C z 8C ai'cus quod, vr ¡n Sole 1.3.cap.I I .fecimus, colligemus in vnum
A D C , vt ¡n ſequenti tabella vides . Keplerus \amen in Theoremata ſcitu digna , que ex Problematibus Pl'ªïdlf
Rudolpliinis pm‘c.149. 8C in Epitome Aſtron. pag.874. ¿lis colligi poffunt.
ait id obtinerí ſi à parallax¡ Luna' horizontal¡ ſubrralias
› feſquiplum Parallaxeos Solisz haber¡ enim ſemidíamef
\turn T errzr ex Luna viſam .
Terre
LIBER …QVARTVS DE LVNAJ 237
[ende [un: propertiam: , quibm deleflmi [un: ¡timing-:ru
Tycho, Keplerus , Ó' qm'dam ali] . ²
Terre Partia .illu/?ramd Lima in ºº nan .Ecliptieir .
Il. [gm-r Tycho toma I. Praqïmn.pag.474. flaruit Lu— 77,50“,
ne dmmetrurn ir¡ diametrº Salir comme-ri Maxim: 18. prop- fundamen
O l Radiis Irreſmctis l Radiis Reſractis ter conumicmiam, quam haber diamerer
diametrº Cali Solari.: s /iquidem Puta: Celi [mari: Lima.
dzflantmm cum.: '"ctº
'um¿º Ó‘mª
ºpi.
Gr. l vll ‘ Gr. I lI
apagae, contimri in di/lamia Sali: apague¡ *vicilzm praximè 3””“4‘”
18. dummda _fimmmr Sali: dI/hzmia femidiametr. rer- Lªmª“
Qqug- [17s 41 2|I79 47 z reflrium l I 90. (’-J‘ Lime nan iuxta Copernicum 6 3.1\el iux~ "ªm '
©Pcng. .178 :ſ 46 179 ;i -46 ta Ptalemieum 64. /èd media , limitandº 'Utriuſque artificis
placimmam 66.171 r 188.e0mimnmr wei/¡m I &quibus pºſi
ti: z ſubdit: Pulchra ſanè 8C concinna ſymmetria , nec à
T H E O R E M A TA quoquam quod ſciam , hactenus conſidcrata: Sed nm.. Tyra-mí:
.Ex Lam Diſiamizó- 'vera Diametraſeqaemia. recordabatur time Tz'alaa hrmc ſJ'mmetriA-m fui: bypatlae/i- inem: glº
bm repugmre ,7mm maximum Lªma diſfmztiam a Term "'ªª'º Ó‘fB
1. THeorema . Cizm Luna maior nobis prapiarq. vui pagina l 19. /Zameratſemid terreſlrium 60. Sali; vera' di— Pªx"ª’mª
- ' demr, mir/iz: de illa reuerd ride-mm; aim¡ 'vera flantiam marimam 1 18 o. -Ut remli lib.z'. 0152.7. a! 60. ”ÏPº‘b‘ſiª'
Minor 1 magir : ex Probl.;. eiuſq. tabula . cºminentur in r 180. -Uieilms x9. T7? Euarxeſcit ergo illª.)
2..T11. Tan m partio de Lunar¡ Hemi/{Iberia na: later z propartia .
guante efl diamerer Lªm: apparcm nºbis : ex Probl. z . lll. Similiter Keplerus in fundamenta premeridimp Kepler¡ da
5.Th. Tarma e/Z dllgllll-i! C071i Vmbra Lunaris , quema paga.. dr/sztiam Sali; ªpaga¡ definiuit [cmidiametri: ter- ¿iſdemfum
partio LWM ‘altra hemiſp/Jxriiim illª/[mm á Sali: mdljr ir rectrtbu: 18 OO- 'Ut ¡¡te rotunda¡ numerur "¿get/{plus e/ſet “MF" Q'
nfractir , Ú è camu-rra‘ : ex Probl.4. circiter 4d diſZarItiam Luna d Term , que e/Z qnafi 60. ſe— "P‘mª "ª"
4.Th. Wanda Lmztz nabir magi: ſplmdet , nempe in_ midnrre 3 fic eadem eſſct proparria interuallarum Sali: ªª" '
Plenilmzia , minus à Sole illu/thur z tam immffluè , quàm ÚTerr-e I que ell rcaolutianum TellurirÚ' Lime Ciro/U
extenſiuè . Nam de extenfione paret ex tabula Problem. idem *veluti cantmm Telluru . At in Epirame A/Zrarzamie
4; de intcnſione , ex maiori diſtantia Luna: à Sole in ºº, Capemicam z Pt dixi mp. I 4. num.7. "ir/¿lt di/?imtirtm Lima
quàm in o’, radij autem longit‘ls àſua origine temiſiio apaga.: effle ç 9. ſemid. terreſlrium, 'Ut/¡t media propartiana
\es ſunt . li: interſemidiametrum Terre , Ú‘flmidiametrum Orbis
;.Th. Circular :paran: partem LHÍM illuminamm ab magnifiu diflamiam Salir d Terra, Ó' ibidem ¡1435.479.
ala/cura, via* ſmſibiliter diſlat à circula Lime maxima . Si Lun-z diamelrum apagmm ejÏe pam-m 72.0. ſt4i orlm , 'Ut
quidem ex Probl.4. colligitur arc um vlrra quadrantem. Salem fine mom tegerc paſfit z deinde dit : Ergo firm corpus
ex vna parte à Sole illuſtratum , eſſe circiter 16‘. fi vſur— Terre caminetur ir¡ carpare Salir tatíu , quan'erſemidiame
penrur radi¡ irreſracti, vel 32.’. fi refracti , hoc eſt quatrà !er Terre eanrinetur in diſlimria [eufemidirzmetra orbisfi
aut ſemiſſe gradús,qualium 180. ſunt in arcu hemiſphç [ari: , ita cºrpus' LHÏM eaminerur in carpare Terra: tatierx
tii lunar-is . At Ari/?ardua lib.de diſtantijs 8C Magniru quºtier femidiameter Terra aontineſur ir: diſlrmtia ſen ſe—
dinibus Terra: & Luminarium propoſ.4. inquir : Circu midiametra arbir lmmrir. *Und: fit 'Ut diſiamia Lima apa
lar in Lima opaeum Ó'flzlmdtdum determinamznan dªffert ga d Terr-l , media laca propartiamzlir /it inter diſlimtiam
d maxima in ipſa circula /enfibiliterz quia ex ſuis hypo— SalIr Telluriſq. Ó‘ femidiametrum Term . lgitur inter
tlieiibus colligir atcum illum , quo híc circulus diſtat à ualli Sali: 3469. J; radix quadram eſl ſ9ferè,per quam di
uiſo cuba fimidiametri Tellurir z ("Jſi' quariemir radice cubi
maximo circulo minorem effe parte z 960. anguli recti,
atq. adeo puncti inſtar . ca ſumptzi,prauer1it femidiameter *pera DOM ad Terram vt
6.Th. ‘Tanta eſ? partio de Term ¡¡emi/[iberia , ſpeéhm l . {1d \9. quare Sal 1 inquir Keplerur.- mem caminar vici
ex Luna, quantum e/Z complementan¡ ad duo: recto.: dia Imr plª/què": 2.00000. 114.7. 1(eplerm' mada -wimr inter
merri apparentu Terre ex Lima [pct/ara , Ó' [Ixe tar/M.. nal/a Sali: ;469. Y mada‘ t 1 80. de qua iman/14mm aut 'va
qzmnm ¡mm/lam horizontali: Luna duplicªtaxx Probl-7. rietare iam dim' lib.z. mp8. Que *vera ex internal/ir lumi
narium ¡i P.Bmino ex harmanicir prapartianibm deducti: l
canſequanmr Circa eorum magnitudirlem z nan eſ) ¡leve/fe bie
SCHOLIA. expendere, Ó‘flzrir illa confiimui MPA 4. ¡II Sc/:ali/I .
"¿ri/!arebi I. E X diuerfimte apinianum de Lime mgnitudinc.)
HS- íº’êJ--W EW' ffl-*W--Sªfflºíºm--fºïà-ffi-ffl Sºlá-*81°3
Pumª" - Cum Sale comparan Ó' cum Terra , quam in Pra—
blematir I. tabª/4 repreſenmm'mux , apparer quam pruden—
ter Ariſtarchus m libella de [90mm mzrgnitudinlbm Ó‘ di
[l’amgr , nan [it auſiu mr definir: , ſed furl: duxerit inter CA P v T XVIII.
extrema quedar» caneludere , *Ut Pytlmgarear redargueret , \ I I I

qui prapartianibm quibuſdam barmanici: addic'ªli Lumina De Limia Mariba: , ae de Dmrm


rimn irIterualla perperam canflirueram; ante ¡llum Mmm
Tlulm': Thales \L1:le/im , referente Lae'rtia , dixerat orbem Luna’. Mctm"- Velocitate . ,
Opinio deLu eſſe 72.0. partcmſalarir magnitud/*Ii: . No! autºm licet nan
ª‘ mºlª * infieiemur D. O. M. ſumma quadamſymmetria celeſlia in I. V I N D E C I M ſunr aut motuum nomi
primir malitum eſſè z illam Mmm nobis ignorar» ;td/zur fa na , vel teſpectus , aut motus Luna? , licet
remur , guia etſi Luna di/?antixz magnituda callan; cum non omnes reipsà diſtincti , nec apud om—
Terra s ex Parrillaubm , Ó' diametro apparemi eerniu nes certi , quibus eam multiſormis D E I
conflat; Salir Mmm ac reliquarum Planetarum dlflñllflrñ Ptourd entia iuſiir agitari Circa Terram: vi
Oparalldrer [mad im cerro‘ ean/iam; idco‘q. de illarum.: delicet: Diumur in Occidentem , qui &ª Primi Mobilis , ,La_~

magnitud/'ue nan nifi intra cerrar limites eaniecturam cape— Men/?rum- Langitudirzir in Orientcm; Elongatia è Sale ;Emmª-m
re po/fiimm : itaq. de [Ji: quoq. ineulcandum illud Plinij lil). Latitudinir morlls; Nodarum motus; Apoqei motus; Mo- ª" mªſ“
z.cap.zz. Incomperta hac 8C inextricabilia: nequeſpera— tus Deſcremium Augem; Anomalie ſimplicis, ſeu ſoluta', l fªldª“
DE! *vera refar eſl vt Menſura Cxli ac Mundi ptorinus ad digi ſeu Periodica: motus -, Anomalia com poſitce , ſeu men
lªm 45.4. tos veniat , -Ut idem ibidem alt . 1taq.illa demum 'Ut’ïª 6/1‘ ſtrux , ſeu Synodicx; Vrzrinſlariis fiue Reflectianir; Ana
fl'ºªºmu Sapienrizs Dmina eommcndutia ab Aflranamir , que nom maliz Latitudin'ir, G* Nadarum; Cmm' Eceemricz , ſeu
7“” ex drfinitiane/Mrum menſumrum Ó' prapartianibur nabir Eeemtricitmir; Altitudinisz Vertiginir, ¿Y Librrztíonir . Vt
midemilm: prafietfizmr ,fed ex ingenua eanf'e/fz‘am ¡¡I/Ciria inre optimo Plinius lib. z.cap.9. quamuis non horum om
na/Zmfltarfaſeex acfaſlum DEO ſubmitremir, qui per .EC nium motuum gnarus , dixerit: Omnium admiratianem
ele/ia/Zicumſimm capJ. non uº-TEEFEMMIZ: , fed ¿MGM Ilzxit: vineit mui/firma» ſydus z ternſq. firmilinriffimum z CF' m..
'Altitudinem Ceeli 6C latitudinem Ter-rx z 8( proſimdum !mebrarum remedium ab Iv'arnm reyertzzm z Lam . {Hul
Abyffi quis dinicnſus eſt 2 &ibm ¡1071 oir/familiar, recª rg’fºrmi hee ambas: torfir ¡713mm contemplarltinm 3 c-Ï prº-z
.Time-m

{ib
, 'ªh—....0 _Ñ .…_ Ñ ._

238 LIBER .QFARTVS H_ n DE LVNA.


ximum ignoran' maximè [ydm indignantium . Exponen— i! ç. quem ſequunrur Lozſgºmontzznur lib.1. Theorico- -
dierqo funt breuiter prxcenſitimotus, quorum &pe; nun cap.7. Kepleru: in Ephemeridibus num.6. in Epiro
meniio incidet, eorumque menfura prmterpropter hic me Aſtronomiç pag.820.& in Rudolphinis cap.). 7. Mu—
prremíttenda, deinde artificium euoluendum,quo Aſtro lerim in Tabulis Friſicis pag.41 ç. Magimu in Supplem.
nomi ad eorum exactam noritiam peruenerunt , ceruſq. Ephemerídum Can.7. Bullialdm lib. 5 . Aſtronomice ſua:
numerorum arq. hypotheſeonlegibus adſtrinxenmt . _ cap.1 ;. & ex parte Lambergim in Tabulis prxcepto 9- 5. Mº…
1. Manu II, prim…- Q morus, eſt diurnus ab Oriente Occ¡ Ergo hinc orirur szimu: motus , fcílicet Anomalize No- le AM_
Lªªl ¡¡¡m denrem versus , & hinc rurſns ad Orienrem videtur re dorum menſtrua: quidem TyC/20m' , fed femeſtralis Kep- mslil NO
”ª‘* uolui tempore horarum 14. vel potit‘ls aſ. ſerè , in h po— [ero . In alijs ramºn Planetis morus Nodomm 'eſt in con- dorum . ’
theſi Terrce ſtantis , ve] quo ab eodem ad eundem ie— ſequenria . ’
ridianum motu verſus Occaſum reuerritur poſt horas fe— V. Sexta: motus , eſt motus latitudinis fet¡ in latim- 5- Mºtª?
rè lſ. eſt enim in hoc motu Luna fyderum omnium tar dinem , qui conſtar ex motu Lunar in longitudinem in.. LW" .14²“,
diffima, nec motum Primi Mobilis bon's 2.4. affequítur . propria orbirau’r Tc’ E‘m’yevu ideſt in Confequentia, 6( ex ‘umª'
Nam fi Lunam hac nocte horñ I. poſt occafum Solis ob— motu Nodorum t’í: Ta' 7,001775"me , nempe in Anteceden
ſeruaueris in Meridiano tranſeunrem Medium Creli vnà ria ,º ob quem fit , vt Luna in aliis arq. aliIs locis fur orbi
cum Spica, aut alio fixo fydere; nocte fequenti videbis rse refpectu Ecliptica: acquirar latitudinem maximam.
Lunam , renersà iam Spicê ad Meridianum , nondum re Conirmctis ergo medijs moribus diurnis Lume in longi
uerfam, fed ab eo versus Orientem diſtantem Gradibus tudinem Gr. 1 z .10’.; ſ". circiter , 8C Nodi .$3 ;'.roª. 38“'.
circiter 1;. 10'.; g”. quibus in Aequatore refpondenr 48’. c'rciter , fit motus medius ac diurnus latitudinis Gt. 1;.
temporis; ideòq.videtur contranitimotui PrimiMobi— I ;'.4ç".;8’”. circiter, ita vt vna Periodus , qu:: à Draco
lis s 8C alio ſuo proprio motu progredi Gradus circiter 1 ;. nibus prtedictís dicirur Vendelino Orbis Dracamicmmb
1 0'.; ç".quotidie , ac proínde non redire ad eundem Me ſoluarur Diebus 2.7. H.ç.6'. proximè . Hoc itaq. motu
ridianum aur Horizótem, niſi poſt horas 2.4. 48’. circiter. Luna quoridie elógatur à Nodis in Conſequêtia,eſto mo—
(Lage nimirum eſt cauſa, vt Maris fluxus ac rcHuxus quo n'r larirudinis malucrir Ptalemeus 8C Coperwrm* numerare
tidie , vnà circiter hora feriòs quàm pridie , ſuas viciffi— à limite poriús Boremquàm à Nodo Borco . O\uom'á verò
A rudines pluribus in locis reperant . motus hic compoſirus eſt ex motu in lógirudínem versus,
2-67‘ 3- Lª— IlI. Secundm O motus , eſt motus proprius inlongi— Orientem , qui apud omnes ano malus reuerà eſt, 6C ex 7, Mªzª
f" MP!… tudinem ſub Zodiaco , ex eo apparens , quòd quoti motu Nodorum Occaſum ve rsus , qui Tychonicè eſt Avanza/ia
’f‘ ZѺd'ª‘º’ die, vt modò dixi, orientalior apparear per Gr.r;.10’. anomalus , orirur hinc Septimª: motus Anomalix lati- !anti-dim
""5“" zç”. motu medio inter breuiffimum ac tardíffimum: ' rudinis .
quo motu Zodiaeum abſoluir D. 27. H.7.4;'.7". circiter . Vl. Octaum motus eſt Anomalire fcu Irregularitatis 3' Mº’ª’
Sed quia Sol quotidie mouetur in Ecliprica Orienrem.. fimplicis lunaris, quee dicirur Ptolem reo Inzrqualitas Pri- Lªs‘ Aº"
versus ſ9’.8".2.o"’. ſi hzec auſeras motui medio Luna: in ma , Alphonſïnis 6C Prutenicis Periodim , Keplero So/u- "ji Í: fin"
Iongirudinem , remanet Terr-'m motus Lunre medius a m › ideſt non alligata Luna: pliaſi bus . Obferuatum eſt P ª *
Sole ;quem Ptolemxus in rabulis Diſtantiam Luna: à So enim , etiam ſeclulis Parallaxibus Lunam ad Nouilunia ,
le , alij Elongationem LLUL’C à Sole vocant , remanet , in 8C Plenilunia non teuerrí eodem temporis intemallo , 8:;
quam , diurnus Gr 12.! r’.26”.4 1”'. menſes Synodicos veros modò longiores eſfe ac ferè die
4. Maru: IV. Quartm Q morus , eſt Nodorum Lunaris Orbitç rum ;0. modò breuiores , vt dicam Cap. fequenti nu.1.
Luna Nºdº in antecedentia . Orbira enim lunaris inclinara eſt ad vbi de menfe Synodico : Sic teditum ad eandem ſtellam,
mm . planum Eclipticx angulo Gr.5. in Nouilunijs ac Plenilu obferuarum quando Luna eſt in Nonageſimo Eclipticre
nijs ,vel Gr.5. 18’. 1'11 Bdraturis , vt dictum eſt ca .I z. gradu , ab Aſcendente puncto Ecliptica: compuraro ,
QFB maxima latitudo vocatur Limes, vel Arabibus ªlen quando ſcilicet cai-er parallaximotús in longitudinem,
tres Draconum , à limilitudine anguium, quos Format conſtar non abſolui :equnlibus , fed inrequalibrts intcrſti—
petipheria Eclipricse lunarís , cum peripheria Orbitz Lu— tijs temporum . Obferuatum prmrereà fuir , quando Lu-,
naris z 8( vnus Borealis eſt , alter Auſtralis . Puncta au-~ na eſt Apogzra maximèq. diſtar à Terra , vr Parallaxes al—
tem, inquibus nulla eſt latirudo , 6C in quibus lunaris rirudinis prodiderunt, eſfe rardiffimam , &in Perigeo
orbita ſecar Eclipticam , diametraliter oppoſita dicunrur velociffimam: ac deinde obſeruando reditum ab Apo—
Nodi , quorum vnus dicirur Borealis 6C Afcendens, quia geo ad Apogeum, ſeuàpuncto fummze tardiratis , ad
Lunaillum motu proprio rranſïens fit Borealis , 8C à Li punctum fummre tardiratis ,vela Perígeo ad Perigeum,
mite Auſtrali ad illum tendens ac per illum tranſiens vſq. collarifq. multis Eclipſibus ab Hipparcho cmteriſquu
:1d limitem Borealem, nobis qui Borealcs ſumus, fit quo— Aſtronomis , deprehenfum eſt hanc Periodutn compu
tidie altior , 8C afcendir verſus Polum ac verticem no— taromedio inter longiflímam ac breuiſlimam, abſolui
flrum, :‘tquo afcenſu Nodus hic l’tolemreo dicirur a’uV— Diebus 271-1. 13.18’.; g". circiter , ¿5C hunceffe mcnfem
-Timª': ¿VEELMCOH Arabíbus Cap-a Draconix, notarurq. Anomaliſticum ,- adeò vr quoridie Luna hoc motu,ſiue in
hoc cliaractere SB : Alter nodus dicirur Auſtralis S: De .Ep/'UTM' Prolemaico , ſiue in alio acquiualentis circuli aut
ſcendensffltolemço a-UvJemº’; umafixfia’fmv; ArabibCIIu quaſi circuli arcu, conficiar Gr.1 ;.;’. ; s".tóffl. Momo—
TÍ…—
da Draconir , cuius mota eſt 23 . In Ephemetidibus au do autem vi Epic cli aur Eccentrici , motus Planetre in...
tem tum in Luna tum in alijs Planetis per litteras SA, in ſe Regularis po it nobis apparere inrequalis , 8C per eun—
dicatur htitudo Septenrrionalis Afcendens , in qua eſt dem morus mediusreduci ad vemm ¿IY apparenrem, pa
Planetaà Nodo Boreo qu. ad limitem Boreum; ¿Y per tet ex dictis de Solis Epicyclo aut Eccentrico lib. 3. à.
S D , laritudo Septentn'onalis Defcendens: à limite nºm cap. 19. ex quo ſchemara repeti potemnt . Poſttemò ob
pe Boreo ad Nodum Auſtrinum -, & per MD, latitu— ſeruarum eſt Lunam in Copulis feu in º’ 8C ¿º \'nam.,
do Meridionalis Defcendens , quippe à Nodo Auſtrali lianc ſímplicem inzqualrtarem Patíz nec opus elle niſi
ad limirem Auſtralem; 8C per MA,latirudo Meridionalis vnica <3: ſimplici Proſthaphcereſi ſeu {Equatione , vt mo—
A fcendésªà limite fcilicet Auſtrino ad Nodú qu. Boreú . rus medius G cum apparenti ac vero conſentiat z quam
Nodi autem lu' in Luna, prope quos fiunt Eclipfes , ob— Aiquationem Ptº/emmus Epicyclicam , alij Primrt ac fiin*
Íeruari ſunt retrocedere in antecedentía , cx Eclipſlbus, plicis incequalitatis , Keplerur Luna ſolut-.r \Equationem
- que co—reris paribus fiunt ſub locisEclipticm occidenta appellant -, qua: cum maxima eſt,non excedit Gradus ç.
lioribus quàm anteà . Motns autem medius Nodoruim VlI. Now: motus eſt motus Anomaliae compoſira: , 9. Mºr-u:
Lunarium in pracedentia eſt, diurnus quidem z’. tb”. quam Eccenrricam aut Synodicam alii , Keplerm’ Men— Lun“ Anº
z 8"’. circiter , ita vt periodum fub Ecliptica abfoluant ilruam remporaneam appellat, eò quòd pendeat :‘t plia— mªl"ªºm
annis \Egyptijs r 8.D.2.2.8.H.; . ç o'. circiter , vr putat Kep fibus Lunç , quçmenſem ſaciunt, ¿Se à diuerfa elonga-Pªſiª
lerur in Epirome
Dieb.6798.H. Aſtr. pag.788.
;.49’.vel vel vr haberi 2.’.
anſinis 1 8.D.zz;.H.6. Capemicur
vt haber rione Luna: àSole. Obſeruarum eſt enim Lunar locum
eXtra Copulas (CX obferuarione dcriuatum etiam extra
Maginm in Theoricis Planetarum z Ñ ſerè R/Jcitmfir parallaxes longitudinis, vr quando obſeruarur Lunain..
lib.4. capa. Membro 4. Et hic quidem motus ab 'ali)s Nonageſimo , captando diſtantiam eius à ſtellis Fixis no
creditus ſuit :rqualis -, at eum Traba irregularcm extra_ tx longitudinis ) non confentirc loco Lunx ad illud mo
_Copulas deprehendit , vt reſtatur ipfe como 1 . Prog. pag. mentum ex tabulis deducto , Ñ prima xquarione :equa
\OD
LIBER O VAaTI/S DE L'VNA.' 239
!o , ſed opus effe fecunda alía &quatione , qux aliquando XI. Decimufiertim motus,eſt motus Apogei Eccentri- 1 z, Mc mi*
in Madramtís perigceis eſt ſeorſim Gr.1.4o'. ſerè , com ci in forma Ptolemaicmſeu Deſcreutium Augem Eccen- Apªga¡ nai-º.
poſita aurem cum ſimplic¡ Gr.7. 4o‘. Hinc ¡gítur Aſtro trici, ſeu vr alij,Apogei menſtrui, vel vr alij,motus Centriflm .
nom¡ agnouetut Luna extra Copulas ſubire duplicem 8C Eccentrici,qui motus eſt ¡n Antecedentia Sed non om
cópoſitam Anomaliá ſeu ¡ngqualitatem ¡n ſuis motibus . nibus eſt eiuſdem menſurx , propter diuerſitatem Hypo
'10. yogur VIH. Decimus motus eſt , vtloquitur Tychª paga 16. theſeon: alij enim cum Magnº dicunt abſolu¡ eius pe
varian” motus Variationir , vel vt Keplerur in Epitome , motus riodum Diebus ;1.Hor. t 9.2.9'. $1”. ali) D. z z.H.z.4'.; 8”.
’m * .Anima/ie men/irmperpetue , at Bulhaldm lib.;. cap.1 z. z x"'. ¡llum enim colligunt ſubtrahendo motum diurnum
Reflectionir . Affirmat enim TyC/:º Lunam exutam pr¡ Solis a diurna Elongatione Lunx a Sole *. ali) aurem cum
ma 8C fecunda ¡nxqualitate, 8C locum eius extra Copulas Bullmlda lib.z. colligunt ¡llum ſubtrahendo motum diur
Equatum nou ſimplici tantt‘im , ſed etiam compofita.; num latitudinis à duplicate motu Luna; à Sole .
Equatione '-, non conſentire cum apparent¡ eius veroque XIl. Decimuſquartm motus, eſt mot'us Vertiginis Lu- ¡4, Mm,
loco ,_obſeruato etiam extra periculum parallaxis in lon › me Circa centnlm corporis ſui, non fictus à Bcroſo , vt Lu- Vertiginir.
Ïitudmem -, vt quando illa obſcruatur in Nonageſimo -, na hemiſphatrium fu¡ à ſeipſa lucentis nobis in Plenilunio
deoque tertiam quandam ¡nazqualitatem ſeu Variacio obuertauin Nouilunio auetrat-,hunc enim ob macularum
nem ſubire , 8( tenia proſthaphzereſrindi ere , quzr ſcor Lunarium phaſes exploſimus cap.9.num.,z. Sicut 6C Ver
fim ſumpta peruenit cilm maxima eſt i a 41'.z o". vel vc tiginem totalem à Franczſro Famamz ¡nuectaimvt macu
air :plerm ad ç 1 ’.aur 49’. Effe autem maximam medijs lx Auſtrales euadant Borcales,de qua rbidem nuuu. Sed
lOCis inter Aadraturas 8C Copulas , ideſt in Octanribus, ¡lle , qu¡ in h otheſi vtente Epicyclis Lunam ferentibus
hoc eſtin Gradibus 4;.1 z \.22 5. 3C 3¡ r. computaris im ncceſlarius e( ad retinendam eandem Lunre facicm no
Conſequeutta à prçcedenti Coniunctione Lunar cum So bis obucrſam toto menſe, de quo ibidem num.2.. quairL.
le a conſentit Tychon¡ Lªngomºmanm lib.1. Theorico Phaſim vt tueretur Keplerm' in Epitome Aſtronomiz
\um capó'. ſed in modo , <3( menſura huius Variacionis ª pagó I z. nec ſuis fibris magneticis earumq. inchnationi
SC ¡Equattonis non conſentit K:plena- , SC Bullmldur , noceret-,non dubitauit ſuggerc re motum quendam Globi
Hanc tamen Equationem Keplcrm vocauit Menſtmam Luna: interioris , diuerſi ac reipsà diſtincti ab eXteriorU
Perpetuam *, quia quolibet menſe redit , 8( eſt in QUOUÍS cruſta ſuperficici Lunaris , tanquam nude¡ a Cortice , vt
menſc eiuſdem quantitatis: cum fecunda \Equatio , de cortex conſeruet macularum ſitum , 8C nucleus ſequatur
qua numero przce denti , iuxta ipſius opinionem vltimò fibrarum motum . Adeò ferax ad audendum eſt huius
electam_ in Epitome 6( ¡n Rudolphinis s non redeat om hominis ingenium .
ni mente, nec ſiteadem, ſed per 6. aut 7. Circiter men XIlI. Decimuſquintm motus eſt motus Librationiszſi- Is'. Manu
ſes decreſcat a doncc extinguatur ,- iterumq. creſcat per ue ad explicandum motum Anomalix alicuius , ſiue po- Liªn-tíª
totidem menſes , donec fiat maxima. : ¿Se hac de cauſa il tit‘ls ad tuendam variam diſtantiam macularium Luna- ª" -
]am vocau-it menſtmam temporaneam . Bullialdm au \ium à limbis , de quo vide dicta cap .9. ntun. s.
tem lianc ipſam Variarionem vatiam eſſe vrdit , 8C modò
multò minorem 4o'. minutis , modò multò maiorem , De Velocitatc manu Didrm' Lima .
1 l. Matus
1X. Vndecimm motus , eſt motus ¡n altitudinem, quo
i» *1mm .
Luna fit modò a]tior,modò humilior,tum propter Eccen— XIV. T velocitatem motfis Lunze diurni Occiden
tricttatemüum propter Epicyclum, am Eccétrum Eccen~ tem versus exprimamus, Supponimus illam
mer, aut Excentricum ſimplicem Ellipticum, ¡uxra d iuer quotidie horis 7.4. Primi Mobilis ercurrete Gradus ;46.
ſas Aſtronomorum Hypotheſes . Nam ex parallaxibus 49'. 2. s". cum ad Gr.3 60. defint ¡l i Gr.1 z. Io'. z s". quos
Lunªr in altitudinem , iuxta dicta cap. t 4. maniſeſtum eſt motu proprio ¡n longitudinem versus Orientem pera
Lunam à centro Terra: alias aliter diſtare : neque mini., grat . (Lu—o fit , vt vnà horà percurrat Gr. r4. 2.7'. 4”. a()
id colligitur tantum ex apparenti eius diametro maior¡ vno minuco X4’. 2.7". ſui lei, cuius ambitus diurnus va
aur minor¡ , _aut ex hypotheſi Epicvclos vel Eccentricos rius eſt pro varia diſtantia LunzàTerra . Supponimus
fingente ad inzqualitates motuum'excuſandas › Vt putª itaq. ſecundò ex cap. 14. diſtantiam Lunarem maximam
,,an un Prem/{arms Amicur 8C alij; cótra quos diximus lib. z. in El Apogrris ſemid. terreſtrium 66. ¿Y minimamin El .
Ó- Amiu' cap-7. idcoq- fruſtra lianc apparentiam conati ſunt expli— Perigçis ſemid. terr.çz. to’. 6C mediam ſemid.terr.ſ 9. s'.
Imr. care pet vaporum diuerſitatcm a aut diuerſas Ctrl¡ partes què duplicatá habetur diameter varia Carl¡ Lunaris. qua:
magls minuſue diaphanas , retentñ eádem Planetarum à ªX díctlſis lib. t. cap.4… cſt ad circumſerentiam , vt too. ad
centro Terra: Diſtantia: Nam manifeſta diuerfitas Lu 5x4. Hinc ergo colligemus quor Terr‘e diametros per
narium parallaxium , maniſeſtat diuerſitatem diſtantiarú currat Luna vnà hotfi,& quot vno Minato horario -, quas
Lunaríum . quidem díametros reſoluemus in Italica Milliaria Bono
n. M“… X. Duºdecimm motus , eſt Motus Apo e¡ Lunaris . nienſia, uorum 82.78. ſunr in Terra’ Diametro, vc oſten
.d A º ª: _Vªrªsfimm lºcªs in Echpticaſiub quo per o ſeruationes dimus l¡ .1. cap.7. Horum verò Milliarium numerum ſi
["5“, _ muenitur Luna quando eſt in Apogeo , alius atq. alius eſt duxeris er 90. 8C ſummam diuidas per 72.. habebis Milª
versus Orientemddeòque obſeruatum eſt eius Apogeum liaria ltaïica Romana ſub Auguſto de Veſpaſiano vſitam.
lentè quidem, ſed manifeſtè tamen promoueti in Confe nam talibus 9o. ;equantur 71. Bononieniia recentia› Vt
quenria quotidie 6’. 41". proximàita vt periodum abſol eodem cap.7. oſtendimus. Vt ergo vnium Exemplum., Matiz-Ju:
uat ex Keplm' Epitome 8C Vendelinº in 4. Lampade s &U Method¡ tyrones habeant , ſit Luna: in El maxima diſtá- colligendi
commun¡ ſententia , annis ¡Egyptíjs 8. D. z I I . H. s z… tia à centro Terra: , ſemidiametrorum terreſtrium 6 6. 8C Vºlªtittffê'
CirCIter : quod tempus cum [acabªr Ktªi/[mamar puraret \it Luna in \Equatoreçergo diameter Cali Lunan's eſt 66. Lªº‘ “ª",
Kriſhna-m accedere ad dimidium period¡ Nodorum Lunau'um, au Diamettorum Terrce . Iarn vc too. ad 314. ſic 66. ad "ª" '
m' Error . 2.07733. diametros in peripheria Lunaris Ctrl¡ incluſas,
ſus eſt ¡n ſua Theorica Lun:: ſacere hunc motum com
menſurabilem motui Nodorum; quem errorem reprehê que peripheria conſtat Gradibus 360. ſeu ſecundis ſcru
dit Lanzan-MMM: lib.]. Theorícorum cªp.7. pag. 2.69. pulis 12.96000". Ergo 1¡ Gtadus ;60. haben!: diametros
8C meritò , nam duplicatus Apogei motus eſt annorurn... terreſtres 2.077%. vriq. Gradus 346. 49’. 25”. quos duri
\Egyptiorum 1 7. D¡er.2.'77. Hor.I 2.. deficitq. à Periodo mus à Luna motu medio perfici horis 2.4. habent diame
Nodorum Diebus zi y. Hora ç. 50’. tantumq. temporis tros 199%?. quibus per 2.4… diuiſis, cedunt vn¡ horzk dia_
tequiritur vt Nodus Lunze ad eundem locum reuertatur metrí 81. quas Luna percurrit vna hora zrquali . Multi—
¡n Eclipticaütd quem ¡am redijt Apogeum Lunç bis,poſt plicando ¡gitUt prredictas diametros per Milliarla Bo
quam 6C Nodus BC Apogeum ſuum motum ¡niuerinr ab/ nonienſia 81.78. habebimus Milliaria conuenientiamo
eodcm puncto Zodiac¡ : ſiue deinde motus Apogei oria— tu¡ diurno, 8C horario Lunaz,& his per 60. diuiſis,habebi~
tur ex tardiore motu Epicycli quàm fit motus Eccentrici, mus Milliaria vn¡ minuto congruentia , 6.' his ſubdiuifis
fiue aliunde . Exiſtimat autem Kcplerm cum plurímis per 60. habebimus Milliatia conuenientia vn¡ ſcrupulo
in Epitome Aſtronomiar lib.6.motum Apoge¡ Lunaris eſ Secundo horario, quod eſt ſerè :equale vn¡ pulſui arteria
ſe ex' ſe zrqualem, ac regularem . Hunc motum in ſorma humana: . Sit ¡gitur tabella ſequens .
Ptolemaica appellant
ge¡ veri, Key/crm motum
Apogei Luna?Apoªei
So utª:Epicycli
. , vel Apo~ſi
LV-_
2.46 LIBER .LFARTVS DE LVNA.
ſtoria Eclipſium ſelectarum,exemplis,& Prçcept‘a plz-edi ;Alexandrig die Mecbér.9. bo:: eſ] Marti/ 19. Hora tz.
cta illuſtrare, .Se :idem operà, filndamentum noſtra‘ H - 2.0’. yan. At Banonigfitit H. 1 i . 37'. [ed ;quam temparu
potheſis de Lunaribus motibus iacere . Nullae enim alia: 1-1.¡ 1. 38’. Erat enim Sol in )( Gr.2. 5. lo’. eIu/q- \intima
tales Eclipſes hactenus obſeruatz extant , quee aptiores lia Gr.289. 5'. Ó’ Mediut Lºtus X Gr.z;. 18'. Lung au
ſinr ad hoc negotium . tem Anamalia ;quam Gr. loz. 42.’. Ó' Lacu; Mediui º:
Gr.0. 31'. Media ergo Ecle/ir pre-regir veram Gr.7. I 5’.
EXEMPLVM I. hoc eſ? H. 14.1 4’.fuitq. Die l 8. [-1.2, r . 2.4’.
Prima!
Anna aurem CH K157'1 1642.. April. I 4. Sed [1710 've— z_ ¡¡HP/¡l
eh'pſi, , VII. Haldai Baby/one , ’Ut refert Ptolemztus lib.4. teri 4- Nas cum multi: Bonanig abferuauimur Lung Tota- ,E …y, ª5_
capa 1. abſeruêrunt Eclipſim Lunarem Anna lem Eclipfimnx altitudinibus Spicg CE” Aquile,0'pretereà [em-z, ,
3 z 6. Nabºnaffaróqui annur fui: ante CHRISTVM 58 z. numerata ſunt Durationis tempara aſcillationibur Pet-pen
d'ie 2.6. Tbotb , nempe cam leia Decembritzz. H. 19. zo’. diculi, de quo lib.2.. rapto. Ú’ſeparata fuit penumbra , Ó"
paſ] meridiemJed Alexan ria [-1.1 8. zo’. ergº, vt o/lmdam Eclipfi: ſpurie initiuma leginmawpe telefcapij nitidifflimi,
in Librº Geographic:: , Vramburgi O‘ Banania H. 16. 47’. fuitq. medium exactè H0ra para¡ 4. 45’- Nulla eſ!z Eclip/is,
fed Aequato tempore H.) 6. 37’. 52.". Erat emm Sal in :ſ: euius apud me extent tam mult; abſeruationer in diuerfi: lª
Gr.7.6. z 5‘. eiuſiz. Anoma/ia Gr.2.o z. 4o'. Luna autem -ve— Cir babitg: abſeruata em‘m fui! in 1 5. -vrbibu: valde diffltis
rus [ocur :I . (ii-.2.6. 35’. eiuſq. Anamalia Gr.2.; o. Ú mo in Europa,Ó’ quidem ab inſignibus ac plerumq. Aflrºnamit
tut mediut {Y} 4: Gr.2.5. 49’. Q :II Gr.2?" 45’. Üdifferen *valde periti: , ºut nar-rabº in H iſZaria Eclip/ium . Tempu:
tia a‘ verá appaſitfir.z .4‘.quibu.r de medio maru Luna a Sale aurem gquatumfuit 11.14. 38’. era: enim Sol in V' Gr.2. 5..
conumiunt H.6. 4'. 'vere igitur Oppafitiºni pracefflt media, I 3’. eiuſq. Anomalia gquata Gr.2.88. ó* mediu: maru: . V'
Ó‘ fuit H0ra" 1 o. 3 4’. Gr.2. z. 2. 1 '. Lime autem Anomalia ;quam Gr. ¡oz . 47’. (7'
z-Zelijªſíl . Deinde Annº 1 62.8. Die zo. ¡anuarq [Z710 nouo ſed vete medim- [ocur dm Gr.o.4'.anre Oppoſitiº media wget/fit we- ~
ri D. l o. ogeruatafuit Edipſi.ſ Luna , vt babea in Epi/Poli: ram Gr.6. 43'. ſeu H.1 z. 1 6’. fiu't ergo Medium Plenilu
Gaſſendi refert Vendelinus Aqui: Sextgs d Petra Gaſ nium [-1.1 . 2.2.'. C9' in -Utraq. .Eclipfi eadem fui: Sali: Ó‘ e4—
ſendº H.9. 563—. pal? meridiemM/?o Vendelinus tra/Mt illud ' dê Lune Anomalimquare Ó‘ hgc pariatia *valde pretiaſa eſ).
ad [1.9. 2.6'. quia putat Bruxellas Ó’ Aqua: Sextias ſub e0 lnteruallum temporir inter rtran. Oppºſiliºnem nae
dem efle meridianº , Bruxellir aurem obſeruauit finem 10’. dium fuit Annºrum Iulianarum 1 841 . .DJ 6. H. z. 58’.ſeu
feriut qudm Gafflendur: at mili¡ ex Librº mea Geagrapbica Dierum 672.44 I. [1.3 . 58'. quibus ex preceptº 4. Per-act;
Bruxella _filnt aeridentaltores Aqui: Sextijr 4’.minutis tem ſunt imegr; Syaygi; 2.2.771. 69'" Anºmalig 2.4404. Diuifis
porir 67' Aqua Sea-tia accidentaliaret Bononid 2.9'. Quare ergº Diebur 672.441 .11.3. 58’.per 2.2.771. Fit Menfi: Sy
inherenda Gaſſendi obſeruationi, quem ex ali); Eeli ſibm ab nadicus Mediux D.2.9. 1-1. 12.. 44*. z". 2. 1’”. 2.; ª’. zo”. Ó'
¡¡¡fi Ó* à nºbis abſeruatis accuratzfflmum reperi , it Me .Anºmalia una D.2.7.H. 1 z . 18’. zz”. z 5”’. Vi aurem videt:
dium .Eclip/i: Banania H. IO. 5 '1… Sed Aequata tempºrªl plurir intercflê , w Lune Anºmalia fit eadem , Ó' internal
H. lO. 14%. erat enim Sol in ipfii principio ª: eiufq. 36'. O‘ lum temporir qudm maximum ,- negraueris adhuc tertiunp
.Anºmalia Gr-zº 3. zo'. Luna pero in Sl minuto 36’. eiuſq. exemplum fii inere .
Anºmalia aquata Gr.2.; t. 4’. Matus medim- fix fiiit 70
Gr.2.9. 48’. O' Q ojº Gr.2.6. 52.’. deficiebat ergº a' laca Oppº EXEMPLVM III.
fitiam': Gr. z. 56'. quibus de media elangatiane Lun.: d Sale
Competunt 11.5. 47’. Vera :gitur Oppaſitia filCCt’ffliï Media, IX. P Tolcmmus lib.4. tapó. ex Hippartba narra: d Him,, ó.
G" Media fui: Bonanza H4 17’51 tempare equal¡ . Cbaldgi: Babylone abſeruatam Lun‘e .Eclipſím omniü’ Im.
¡Mªª/d- Iam '0era' a :ampara prim¡ Medi, Pleniluni] Ecliptici ad Anna prima Mardocempadi, Ó' Nabanaffarir 2.7. qui fui: tiqmfflm
l“"ª Tª”- ſinem anni, uni Die: 8. 11.13. 2.6’. inde ad initium anna 72.1. ante CHRISTVM , Die 2.9. menſi: Tbotb , noc eli' Eclipfif ªfi
ÏZZ‘ ª' rum CHKIST1 /unt anni integri 382.. inde ad tempusſe— Martij I 9. cgpiſſeq. Lunam deficere pafl artum ipſiux barajª“… -
fl¡ . ‘ P' eundi fed Medi] Pleniluni' Eeliptici ſunt .Anni integrª' "una bene trisacta; ?ªnde ex durmione collzgit fui/]e medium
r62.7. D. r o. H.4. 2.7’.1;. qui ur agregar-it , fiunt Anni Iu Eclipſit bºra 7.. zo’. ante medium naffl-m , [ed Alex andrig
liani 2.009. D48. H. 17. 5 z'. zo”. Dutii.: autem 2.009. per 11.3. 2.0'. boa eflpa/Z meridiem 11.8.40'. ergº Konami; H.6.
anni cºmmuni¡ die: 36 5. fiunt diet 73 z 2.8 5. rurſut diui/i: 57’. ſed gquatº tempare H.7. :rat enim Sºlis lºtuſ *Peru: X
2.009. Per 4. i'nueniumur anni Biffextile: in eº “71'10er Gr.2. z. zo'. Media: Gr.1 1 . 9’. Ó' Anamalia Gr.2.95 . Lun;
numero, arq- adeo‘ die: 502.. quibus ama‘ cum D.I 8. H. 17. aurem Medina 11? Gr.2.7. 59’. Ó* Anºmalia ;quam Gr.66.
5 z’. 3'—. aggregatit ad die: 75 52.85.10tum Eclipfium inter— larger/fit ergº Media Oppoſitio ‘verum Gr.6. 2.0’. [eu Hari:
uallum euadit Dier.7; ;80 5. H. I 7. 53'. zo”. Ergº bit iux 12.. ;O'.fiutq..Die ¡SJ-1.18. zo’.p.m. c
ta Hipparcbi regulande quibus precepto 4. ductir per 42.67. Anna autem C H R I ST 1 162.1. obſèruata eſ? Lung Ѫ'É‘l’Pfi’
(9' ſummd diuité per die: 1 2.6007. inueniuntur Lunationes Eclip/i: ti Gºtefitido Vendelino Bethafijs m Belgio Die 2.8. “¿pªlmº
Media 2.4849. Ó' birduflis per :.69. ſummdq. diuiſd per Nouembri: Hºra I 5. p. m. quare Bonanig fuit H.1 5. 2.2.'. º fm…" '
2. 5 I. inueniuntur Anamalia reualutianes 16631. fi’d infªmi fed equatim [-1.1 5. l z'. era: quippe Sºlis lotus -Uerus in :p
Capite /èquenti ad limam Geºmetricam reuacanda . Gr.7.9’. mediªs :I: Gr.8. 1o'. Anomalia Gr.1 51. lo'. Lung
Men/I*: s]. Parra‘ Diebur 7 z z 80 5.diui/it per Lunatz'anet 2.4849-No autem mediu: lacus :D: Gr.1 I . 51’. o- Anamalia ;quatro
nadiei Mq— ueniunt Die: z9. H.t z. 44'. o". 52”'. 36"‘. 2.6’. refinlutis au— (ii-.67. 36’. preeefflt ergº Media Oppaſit‘ia *verum Gradilms
dy‘ inuefli- tem Hari: 1 7. 5 3’. zo”. quafiapererant in Tertia fcrupula z. 41'. nempe herir 7. 14'. fuitq. H.8. 8 ’. pan.
Sªm- bararia 3864600”. Ó'hit dim/is per Lunatiºner 2.4849. Internallum fui: .Annorum Iulianorum 2.341 . D. 2.44.
proucniunt 2.". 56’”. 2. I ’º. 43 º. I 1’”. Omnibus ergº agregan: 1²1.13. 38’. ſeu Dierum 8552.94— H.1 z. 38’. ergo per pre
fit **una Lunatia Media ,ſeu vnus Menſii Synadicut D.:9. ceptum 4. Lunatiºnet 2.896z . Ó‘ .Anomalig z I O40. Dim'
H.t z. 44’. 3”. 8”'. 5 7". 4;“. I 2.”. ſiſq. D.8'552.94. H.I z. 48'. per 2.8963. fit wm Lu~
Sie diuiſi: Diebuſ 7; ;8o 5. Ó' Hari: 17. 532—. per Ana— natio Media D49. H. n.. 44’. z". 2. 5”'. 51"‘.
malius 2.66; 1. prouem’t -Una reualutia Anomalia ſimplici: 2. 5’. 1 8'”. Ó" *una renªlutia Anama—
D-17- H-l z-l 3'- 34". 2.5"’. 2.1"’. 43“. 1 1º'. Eſl autembarum lie D. 2.7. H. tz. 18'.
Eelip/iumªcamparmio inſi'gnis,quia Sali: eadem Anomalia 36”. I 2. .
fuit in 'Utraque , U’ Luna Anomalia vlrabiq. in eodem gra fflfflfflffii-ffiffliºl-*ffl
du quampraximè , Ó‘imeruallum eſl bene magnum: qua:
eb'ditione: in nulla alía ,Eclip/ium comparatiarie tam exqui
ſitm inuenire patui , rtpatebit ex vltima tabula Capitis [e
quenm .
EXEMPLVM II.
?rima _E Vlll. Nno 548. Nabanaſj'aritmt ex Hipparcba refert
‘l‘rªſtb’, H'P- Z x Prolemzeus lib.4. cap-1 1. quifuit Annui ante
Pª" "e CHRIÓÏVM zoo. ºbfiruata fait .Eclipfit Taralis Luna
.c As
WÏ… …—-v -

LIBER .QVARTVS DE "'L'VNA. 247


V, ati'n Circulo Anomaliz promotam eſſe Gradu‘s S1-.
M 14'.quot funt ab Anomalizr Gradu 1 2.2.4'.ad Gradum 611.. ~
*ª* ¡A 'M'W‘Biºl *SW-’HHH 38'. Tempus autem inter fecundam antiquarum & ie—
Cundam recentium Eclipſium , fed zquatum 8C ex appa
renti in :equal: conuerfum , fuit Anne-mm Egyptiomm
CAPVT ’XXI. 854. D73. H.2.;.2.º'. feu Diemm 3 r 178 z. !4.2.5.102 cm
tempori íuxta Hipparchi tabulas ex menfe Synodico col
De Tertiº Arttfi'cio , que Matus Lima in lectas , aggregando motum diurnum , qui in ipfïs eſt Gr.
x z. 10'.; 4”." ;Sªns ;M5023 o". conueniunt Gradus 2.1.4.4.6’.
Longt'tmz'irtem cin/que prima [ruegan/z' teiectis integtis Zodiacis à Luna petagratis . Igitur con
tu: demºnſtratur , cague occaſiam‘ Semi cludit menfem Synodicum , 8C motum medium Lunzt in
ZodiaCo s 8( elongationis à Sole ab Hipparcho muen
diametcr EPicycli inuefr’igatur . tum z 6C in tabulas à fe diſtriburum rectè fe liabere. Con
ti’à verò , quia praedicto tempori , iuxta tabulas Hippar
I. O C Artificium ttadit Ptºlemeus lib.4. cap. chatas motñs diurni Anomaliaª Lunatis , qui erat Gr.1 g.
6.8( 7. Cºpcrnicu: lib.4. cap.4. ſ. 8C 6. &U 51.55”.ç 6"*.19ª'.3 8ª. ;8”.conueniunt abiectis circulis *Ano
Bullialdm lib.;.fuze Aſtronomice à _cap.z. maliar integlis Gradus ;1.31'. c1‘1m ex demonſtratis pet
ad 7. in quo fupponuntur pri us conſtructte duas Eclipſium trinitates , conuenite debeant tantum
tabulz medi¡ motús Lunz , ex menfe Synodico GC Ano modo Gnçz. 14'. Excedit igitur Anomaliſticus motus
maliſtico iam prcecognito, pet artificium, de quo cap.2.o. Hipparchzeus minuris 17'. in diebus 311783. 14.15.10’.
deinde adhibentur tres Luna* Eclipfes antiquz; quibus Ergo in vno die excedit I i”.46º.z 9". Igitur diurnus me- .
in citculum difpoſitis , ex veris Luminatíum , 3C medijs dius motus Anomalix exactus eſt Gr.1 z. 3’.; z”.ç 6”’. 17"’.
motibus inueſtigatur Eccentricitas Lunar , vel Semidia 51“. 59“‘. l ’ l
meter Epicycli z 6( inde Anomalia, arquatio , ac differen V. Nicolau: autem Cº eruie'u: lib.4. cap. ç. afſumit Tre: ;ha
tia veri 8C medi) loci Lunae . Idipfum fit per alias tres tres Eclipfes obferuatas à ’tolema-o , de qurbus num.z. EMP/'ªf ª
Liinz Eclipfes recentiores . Tandem comparatê Anoma— illarumq. tempus reducit ad Meridianum Fmemburgi , CºP"”“º
liñ antiquà cum tecenti colli itur , an motus medius Lu Ã' Ctacouiae , quem occidentaliorem Alexandrià cenfet obſmuu. .
nz, qui habebatur in tabu is, illis :rquationibus con hora vnê : deinde tres alias Eclipfes Luna: à fe obferua—
gruat, an veiò deficiat vel excedat; &f defectu aut ex tas Fruemburgi eligit , quamm Prima fuit Anno CHRl
cefſu , per tempus inter antiquam ac recentem Eclipſim STI 1 ſ] I. tranfacto die 6. Octobu’s , eiufq. medium feu
diihibutmcorriguntur tabulz motüs Anomalia: . uem Plenilunium Eclipticum hora o.; tcpoſt mediam noctem
admodum collatis locis veris Lunar , Menſis Synodi Sole in \Lª Luna in V Gr.2.:.zç'. deſecitq. tota . &cunda
cus, &inde motus medius clongationis Lanza Sole) fiiit Anno CHRIST] i g 12.. elapſis diebus LSeptembris,
_ atq. in Zodiaco › ſi opus ſit, emendatur . hora 1.2.0'.p.m.n.Sole in 11? , Luna in X Gr.2.z.12.‘._def_'e
T'" P'fª** II. Portò Ptolemzui affumitprii‘ls tres Eclipfes Baby citq. iterum tota . ‘Tenia ſuit Anno ¡52.5. prçtentis dio
"’ \E‘ª'P ' lone obfetuatas à Chaldzeis , quatum Prima ſuit Anno 1. bus 2.5. Auguſti hora p.m.n. 4.2. t'. Sole in "P Lunain X
’ª’ " HªbíMardocempadi die 2.9. 'Thoth completi, hori p.1n. 9. Gr.1 1 .z ¡a defecitq. tota Luna .'Ex quibus ¿x medijs mo
::Zum 36)'.de Alexandria: 8 .40'. Sole in X 8C Luna in 11)¡ Gr.2.4. tibus Luminarium , ex rabnlis iuxta Ptolemaícum Lunç .
zo'. &cunda fiiit Anno 2.. Mardocempadi die I &Thotln motum confectis , colligit in fecundo fuarum Eclipfium
hora I i .Io'.p.m.Alexandriçe,* Sole in X Luna in !1p G.1 z. momento femidiametrum Epicycli partium 8604…. qua— Semidia.
4X '. Tenia fuit Anno eodem 2.. Mardoc : die 1 t. Phame— lium femidiameter deſetentis Epicyclum eſt 100000. ¿Y mmr .Epi
noth , hora 7.40’. p.m.Alexandri:e, Sole in "P, Luna in medium locum Luna in )( Gr.2.6.ço’. eiufzs/Equatio- ‘1"‘ Lªº‘ ,
X Gr.5. !ſ'. pofitis : Et ex his colligit femidiametrum… nem ablatiuam Gr.4.38'. cum verus locus erit in X fºªm‘ -
Epicycli, vel Eccentricitatcm partium 5.13’. proximè, Graz. I 2.'. 8C Anomaliam Gr.74.17’. 8( mediam elonFm
qualium Radius Eccentu'ci deſerentis Epicyclum fit 60. tionem Lunç à Sole Gr. 182..; 1’. funt autem longè me io
6C in fecunda harum Eclipſium medium Luna: locum in rcs Copernici compatationes , quàm Ptolemari , qma..
Gr.14. 44'. up, ideòq. aequationem fubtrahendam 59'. Luna in eàdem fetè , SC Sol in eadem Anomalia furt. _
Ci‘Im vetus locus fuerit Gr.1 3.45'. 6C Anomaliam feu di— YI. Poſthxc Cªpernicur capó. ita pergit: Quoniam ffflªªffªªª
ſtantiam ab Apogeo Epicycli Gr.1 z. 2.4'. Prima harum. in fecunda Eclipſi Ptolemaica , media Lunarà Sole di- wtf-:"20
fuit totalis , Secunda digitorum 5‘. ab Auſtro, Terria plus ſtantia erat Gr.1 82.47'. 8C Anomalia Gr.64.38’. in fecun- 1mm¡ , ‘
uàm 6. digitorum a Borea. da verò recentium Eclipſium , media Lunx à Sole elon- ª, cm“
Tm alm- lll. Rurfus eligitttes alias Eclipfes à femet Alexan gatio ſuit Gr. I 82.. çoaAnomalia aurem Gr.74.2¿7'. 8C tem— ,,¡ªm, 0
-ª‘lirſª’ ª driz accuratiſſimè obferuatas : Prima fuit Anno 1 7. pus interhas Eclipſes reductum ab apparenti ad ¿equa
Plª/"ºª"- Adtiani Imperatoris , expletà die zo. Payni , hora ll.) 5’. le , ſuit Annorum \Egypticorum i ;88.D.zoz.H.z.;4<.feu
‘mºm‘ ' p.m. Sole in 8 , Luna in el¡ Gr.1 ;.1 ;Cdeſecitq tota . Se D. $0691.2.. 14.3.34'. cui temporí conueniunt , fecundum
cundu ſuit Anno Adriani i9. perfectà die 1. Choeac s ho Ptolemaai tabulas , pl‘çtCſ lunationes integras 17165.par—
rfi u.p.m.Sole in ª, Lun'à in V 61.15.10'. defecitque à tes ;s 8. 58’. 8C Anomalize Gr.9.: 1'. abieêlis integtis Cir—
Septenttione dodrans lunatis difci , feu digiti 9. Tcrtia culisz At reuetà com leti funt menſes 17166. part.o.4’.
fuit Anno zo. Adrian¡ , expletá die 19. Pharmuti , horñ Anomalia: autem , a iectis circulis integris , complet¡
1 6.p.m. Sole in X ,LURÉI in ?IP Gr.1 4.1 2.’. defecitq. dimi funt G12949’. ergo deficit Ptolemaicus moms vrerq. in...
si-Midiu. dium Luna àSeptentn'one . Ex quibus colligit Eccen diebus 50692.2.. quoad Elongationem à Sole 2.6'. quoad
W'f' Efi- tticitatem vel femidiamettum Epicycli pattium s. 14'. Anomaliam verò 38’. quibus diſtributis pet dies \06911.
‘1"' Lª" qualium Radius deſerentis Epicyclum eſt 60.er partium H. 3 . 34'. reperio motui diurno medite elongationis Lunae
f""ª' 8712.. qualium ille eſt 100000. &in fecunda recentium à Sole Ptolemaico, qui eſt Gr.12.. I 1’. 2.6". 41"'. zº”. 17’.
Eclipſium Lunar medium locum in v Gr.29.z on atque; 59"’. addenda elle x iª'. 4’. 43”. vt fit elongatio diurna Gr.
adeò \Equationem fubtrahêdam Gr.4.zo'. cum verus lo ;1.1 1’.›26”.4i”’.;,1'Ï.2.z”.4;1.“'. quam tamen Pruremcx p0—
cus fuerit Gr.2.;.10‘. quemadmodum vetus Solis in me— nunt Gr.12.. 1 i'.16".41"’.2.9’”. ç7".ſo". At medio diurnº
dio fecundce Eclipſis ſuit Gras. 10’. ª , 8C Anomaliam.. Anomalia: , qui eſt Ptolemwo Gr. i z. 3'.; z”. 56"’. 17”. t i".
Graduum 64. 38'. 59”. addenda efſe 16ª’. 1 Iº. zo”. vt fit Gr.1 z. z'. 5;”. 56”’.
;mm-um IV. His petactís Ptºlemgu: cap.7. ita ratiocinatur . 34”'. 3’49”. qui-m \amen Piutenicze tabula: nefCioqmbus
Lunar-'x Ouoniam in momento fecundi Plenilunij Ecliptici anti,— Epilogífmis ponunt Gr.1 3.5-'. tz".ç6”’. 13"’.57’. 41“. -
Mºtm HiP- qui medius locus Lunz fuit !1P Gr. 14.44‘. 8C Anomalra.. VIl. Supeteſt vt vno exemplo tradamus methodum_,
fª"'ªª' P3' Gr. 1 2.2.4’. in momento aurem fecundi Plenilunij Eclipti qua pet tres Eclipſes lunares inueſtigauit Ptolemu: femi
Pªlmª‘ ci recentis , medius locus Lunce fuit V' Gr.2.9.zo’. Ano diamettum E icycli , .8( Anomaliam Luna:: pm qua eli
f‘ª‘: malia verò Gr.64.58'. patet in tempore , quod inter has gemus ex 9. clipſibus tres intermedias nempe Ptple
duas Eclipfes interceffit z reiectis integris citculationi maiczis -, in quai'um primo interuallo, Vt patet eit dictis
bus Lunam fecundum longitudinis motum medium Gr. numz. Luna confectis integris circulis peragraurt vlte
¡2.4. 46'.quot funt à Gradu 14.44-.np ad Gradum 2.9. zo'. riiis Gradus 161.55’. quot ſunt à_ «m Gr. i 3.¡ ſ'. ad VlGr.
2.5. ¡o .
248 LIBER.2yzRTVS DELVNL
DE‘, ideòq. refidua TB z ex toti E B, iam nati, mal-ct
zç. to'. at in fecundo intemallo confecit poſt cirenlos in;
tegros , Gr.1 39.2.’. quot ſunt ab v Gras-.xd. ad "P Gr. nifefla fier: &ex notis TC. ac T B, nor-a erit C B.
‘ 14.12,'. Prioris interualli rempori æquatm quod eft die lam vero ex arcu C B , Graduum 81.;6’. nota eſt chozç
rum n 1 .H.2. 3.; 9’.conucnit ex tabulis l-lipparchi 8: Pro da CB , in partibus qualium Radius Epicycli eft 100000.
lemæi prioribus , poſt abíectos circulos integros a motus exempli gratias ergoineàdem fpecie artium nota erit
Lunz in Zodiaco medius Gr.¡69.z 7’. 86 Anomalia Gr. EC ) Chorda: quare notus erit arcus C, 8C hinc to
1 1 0.2. 1’. Poſteríorís autem interualli tempori æquato , tus arcus E C B z 8c cùm notus fit A LB, notus erit ie
nempe diebus çoz. H.ç.zo’. conuenir motus Luna me ſiduus A E , quem Ptólcmu: reperit Gr.9 ſ. 16'. go”. vn—
dius in Zodiaco G 121 37.34'. 8C Anomalia: Gr.8 I. zó’. ab de maniſeſtum fuit centrum Epicvcli K , cadere in por
icctis integris circulis . confer nunc Lunævera loca z ex tione ABE : duólà ergo rectï. DM KL , euadit M:
Solis veris locis cognita , cum mediis', ¿ªc videbis Ano Perigeum,& L, Apogeum Epicycli. Pon-ò mediante..
mafia: Graduum 110.2.1'. conuenire Gradus 7.42.'. ſub chorda E C, aut BC, nota erit proportio DE , ad E
trahenda motui medio ; at Anomalia: G raduum 8 1. 56'. A, chordam; atq.adcò tota DE A, in partibus femi
conuenire Gr. 1 .2. I'. addenda motui medio Luna: in Zo diametrilipicyclink DE, iniifdem- At per Coroll.1.
diaco: quæ feorſim referua . trigefimæfextæ g. Eucl.& 6. fecundi , rectangulum quod
His pofitis , fit Luna: Epicyclus A B C a in quo prima fir ex AD, 6C DE, Cum Aadrato femidiauietri ER¡
Eclipfis Ptolemaica fit in puncto A ; fecunda in B , rer cycli, eſt æquale quadrato K D, ergo proportio L ,
tia in C , 8c hoc ordine intelligatur Luna: tranfitus in pre femidiamem' Epicycli ad KD , femidiametrum defe
cedentia : fitq.arcus AB, Gr.1 10.2.1’. 8C B C , Gr.8 1.36’. rentis Epícyclum nota erit; quam Ptolemeus reperit effe
erit enim complementum ad circulum arcus C E A , Gr. partium 5.14‘. qualium DK , eſt 60.
168.5’. cui debetur zequatio adiecliua 61.6.2.1’. vt ex hac VIII. Pro Anomalia vero in fecunda Eclipfi , ducatur
8C debíra arcui B C , qua: erat Gr. 1.2. I’.tiat tota adiectíua K N S , perpendicularis ipfi D E A , 8: recta A K . Nam
Gr.7.41'. debita arcui B C A , quanta fuit ſubtractiua’ ar quia nota fuit proportio D E, ad E A , 8C E A, eſt
cüs AB, prioris interualli. oii-oniam vero Apogeum.. bifaiiam ſectaà K S , ídeòq. N E, dimidium ipfius A
Epicycli non eſtín B C , aut AEC, vtpote proſthaphçre E; nota erit proportio N D , ad D K; quare notus erit
\im adícctíuam pofcentibus , 8c femicirculo minoribus , an lus DKN, &arcus eíus ME S , atq. adeò totus
necefie eſt vt fit in arcu ALB , ( fiquidem in TheQría Lu MS A, ergo 8C reſiduus ad femicirculum A L , quæ eſt
nari Lunç corpus ponitur moueri in precedentia in peri Anomalia in prima Eclipfi z notus autem erat A B, ergo
pheria Epicycli , atque adeo in inferiore parte Epicycli notus erit arcus L B , nempe Anomalia Lunç in fecunda
çquationem prime; inçqualitaris adiectiuam efle , in fu Eclipfi , 8C LBC, in tenia. Prolemu: autem reperit
periori autem ſubtractíuam , ) 5C Perigeum in arcu A E AL , G1'.4\'.4z'.& I. B, ornarat 8( L B C . (51.146.14’.
B . Sit ergo centrum Eclipricg D, circa quod mouearur IX. verum Tycho tomo 1. Progymn. pagJ 14.. affir Tyrhm':
qqualirer Epicycli centrum K , CSC ex D,ad tria Eclipſium mar Eclipſes ex motibus Ptolemaicis 8c Coperníccm's de- "Mªiª ª
loca educantur rectç D A , D B z D C i quç connectan ductas , à veritate recedere aliquando vltra íntegram.. Pnlmm'
tur rectis EB, EC, 8: CB; è( tandem ducantur E Z , pet horam , 6C non ſufficere tres Eclípſes , ad eius motus ſta— Ù‘Copeni.
ei Im- ¡Irri
pendicularis ipfi D B; 8: E I, perpendicularisípſi D C z mendos , fed plures Eclípſcs , 8c plura alia Lunæ Phæno flcio .
«Se C T z perpendicularis' ipfi E B . mena examinanda effe -, Nullum \amen horum examen
E111 enim angulus A D B , ídeſt E D Z z Gr.7. 41-. promir , fed folummodo Eclipfium Luna: 2. 1. Solis 8. à ſe
cùm fubrendar equationem ſu'orractiuam 8c debitam obferuararum tempora indicat y carumq. quantitatemzac
arcui A B -, 8c cùm angulus ad z , fit rcctus , nota erit deinde fubijcir diurnum z 8c annuum Lunz motum ex
in tríanºulo rectangulo E D Z , proporrio D E z ad E Z. illis deriuatum , fuppreffo artificio quo illum inuefliga
Sic in riau ulo B BZ: uir. Sed error ille integre hora: , in incertam meridiano
notus
AEB seſt perE2.0. TertilEu-
Z , nam.. . ;| J rum difiantiam , 8c in obferuationum Fallaciam , ex par
te referri poteſt; cùm ante vſum tubofpecilli , aliqui pe-.
clidi: dimidium eft an numbram ac fpurium Eclipfisinitium pro vmbraóc le
guli ad centrum K , fub gitimo initio male vſurpàn’nt; 8C ipfc Tycho aut Tycho
rendenris A B, Gradu nici ſimile quid peccarinr , vt docuit Gotefridus Vendeli
um 1 10.2.1'. ergo eſt Gr. ff( ma in Eclípſibus infrafcri tis -, in quibus ob TPM-min,
55. ¡OCZ-’BC AEB, per aut ¿MMM-Tim, hoc eft fiiliginem 6C vmbraginis appen
¿1. _Prímí :equamr duo- ‘ dicem , quæ folet Eclipfium lunan'um initium accelera
us mternis 8c o pofiris, re , & retardare finem , Tychonici Plenilunia Ecliptica
nempe angulo E D B, M fecus quam verior calculus poſtular, conſignárunt .
qui eſt Gr.7.4z'. ergo E )1
BD, eſt Gr.47. 28230".
igitur in Triangulo E Z Eclip/ìum Lune Tycbanicarum Diflidium a'
, tectangulo ad Zmo Vmdelini Calcula .
ta eritproportio B E , ad
E Z‘, at nota fuit propor Tempus apparens , Tempus Díffc
tio D E, ad E Z, ergo confignarum vrani- ex Vende- ren
nota erit proportio D E a burgi, à Tychonicis lini calculo tia
ad EB.Similitcr in Trian
gulo E D I, rectangulo ¿Mi M. D. H. p.m.l H. I I
ad I, quia notus efl an
gulus D I, Gr.6. 2.1'. D
nota erit proportio DE , - ' 157; Dec. 3 8 3 7 5º ‘3
ad EI:__Eſt autem notus angulus BE C, vt pote¡ per 1177 April. 2. 8 go 8 as as
1131:1111 , dimidium anguli ad centrum K , fubrenden isyy Sept. 2.6 I; g 13 17 ¡4
tis arcum B , qui erat 61.81.; 6’. quare B E C , efl Gr. HSO
1§81 Ian.
lan. ;I
19 Io9 1o
ç7 'lº
10v ;o6 2-0
9
40.48,'. qui cum AE B, facit AE C, Gr.9g.58'.-“. cui
æquantur fimulget zz. Primi, EDC, Gr.6. 11’. 28: E 1g81 [ul, Iſ 16 w 16 45 Il
C D, ergo EC , efi (FI-89.37'. ;- quarein Triangulo 1584 Nou. 17 u 12. n. {o - 2-²
C E I,_ rectangulo ad-I, angulus C E I, eft Gr.6. 2.1’. 159). lun. 24 10 16 ¡o 51 IS
nora ergo fiet propomo E C, ad E I . At iam nota fuit rsgz Dec. 18 7 41 7 2.1 ²-0
propongo DE, ad El, ergo nota crit proportio DE , 1gp; April. zz 16 ;6 16 i; 13
ad E L. Rurſus m Triangulo E C T, rectangulo ad nga April. 12. 9 2.9 8 46 4;
T, notus eſt angulus TE C, Gr.4o. 48'. adeòq. E C '
T, 61:49. I z’. Ergo nota erit proportio E T, 8c T c › _ Prazterea Eclipfis Anni 1§81.Iul.1g. Medium Tye/20
ad EC, iam notam m partibus qualium nota iam fuit mEp1fi0lis context in l1oram 1 z. 6. at in Catalogo tom. x.
Prog.
LIBER ..r-¿VARTVS
Urbªn; , Prog. inhoram X 3.1 2.'. Et… Eclipſi Anni 1596.April.1z.ſi DE LVNA. 249
non eff vfus iimili ;equatione in Eclipſibus 7.10.8( 16. de
que/ZJ al¡ TTC/N; Vt aitVendelinuS , ſibi Elenchum fcribit: nam quibus :uprà , fed potiits corruptum rextum , aut ipſe fi
guaridª fi. fareturmcdium Eclípfis non patuiffe, &í exmeroinirio dem fuam in referendo tempore corruptam nobis ex
du- ó' -r- obſemaro deindeex tabulis Tychonicis medium poriüs hibuit? i
::Kªbªh quam ex obferuarione definírum videtur; ideòq.Peta~ Xll. Iſmè’l Bulliala'mlib.;. Aſtronomia: Philolaicx à ,Bªlªdª
uius ex nullis tabulis otuit illud reperire ita vt Tychoni*v cap. 3. ad 7. inueſtigar Menfem Synodicum, 8C Anomali- m ”ª" ª_
ca: definitioni propius accedcrer. Sed 8C Keplcrm im 'ſtícum , partim merhodo tradita cap.zo, partim ralí- rªnª…"
Ephcmcridibus pag. x I. hzc haber: Scribit Siman \Lla quotCopernici
Eclipfcs inArrrhſiciozde
circulum diſtributasNrens nófed
Ptometho
emçi ,
rim in Prognoflico Arm¡ ¡617. notabilem aliqucm defie aut quo à num.r .ad 8.
&um fiIpereffle in Lunaribu: Tyrbam's , non mmèm in tem do Vietç illi plane‘ fimifi,de qua in Eccenrricitate 8C Apo~
pare , fed :tiam in qmmtitatc Eclipſium: cum argltit Ob/èr— geo Solis lib.z. cap.z4. 8C adbibens modò z. modò 4.
natiºnt Eclipſir Sºlaris, que fui: 5. Octabri: Anni 16 r4. Eclipfes, &e modò interuallis annorum paruis, modò m a
que G‘ matt-rin): ¡¡¡rider-it, Ó* maior fact‘a [i: . Idem a‘ me gnis , fed prxcipuè annotum Ae \.1788. D.6 5. H. z.
Lim-{1 , idem Vmm'¡"5 (9‘ \Mºnachij obſermzmm c/I . Si'. inter ‘ninas inde al) Hipparcho inc a 'Iª‘v'choue nota.
ngomm_
_ _ , X. Longamºnmnur lib.!.Theoricor. capa. in Com, tas; Neque his acquiefcens, adducit I 9. Eclipfes anti
'Ï’Ï‘d‘ªj‘ª ment. de Luna , ¿e capó. affirmat fe labore lICl'CUlCO per quas,& 34. recentes, earumq. differentiam inter locum..
OZ; torum feptennium cum Tychone defudafſe in Theo obferuarurinòc computatum ex rabulis aduertens,duplici
pmu'ri ar ria , eamq. abfoluíffe Anno 1600. ira vt omnibus fmculis fuppoſitione vtitur, vnà qua: morus Luna: aſiumir iam..
tificiº . fatisſaciar. Reprehendit verò 8C ipfe Pr'olcmrrum &La capó. á feinueſtizïatos , altera qua: longitudini Lunre ç'.
Copernicum , quòd per temas Eclipfes Eccentricitatem minuta,6c Anoma iee zo’. detrahit; nec ramen auder fuis
8C femidiameh’um Epicycli , indeq. Anomaliam & luna tabulis tautum tribucre , vr Omnibus fxèulis fatisfaciant .
res motus venari , errarint in connectendis moribus Lu Sufpicarur tamen ne Ptolcmgus tempom Eclipfium im
me Solis 8C Fixarum , ¿5C ¿Equantem circulum in Luna.: ~mutfirit ad ſuaſq. hypothefes traxerimut ne Priſci parum
neglexerint . Producir aurem temas Afl'yriorum , temas accurarè aliquando earum rempora notírint . que for
Hipparchi , 8( temas Ptolemari Eclipfes , ac deinde zz. faffl: Fªir Cauſil › vr Vendelinm recentibus tanrummodo A“ "ª
Luna* Eclipfes Vranibur iaut Haf'niae obferuatas ; Sed Eclipſibus vfus ſir in Idea rabulamm Atlanticarumflrpo- fº‘ V"ªd".
d aliter earum tempus ob ematum ac Tycho , non femel te accuratiòs , falten] poſt Telefcopii vfum obferuari fo- "… '
recenfer, vnde Vendelinus de fide illius fufpícatur; ea— litis, niſi forte in Apoteleſmatibus Eclipſiurmqure ibi pol
rum verò loca à medio ¡Equinoctioſiuis vfus çquarionib. liçetur, antiquis quoq. Eclipſibus vſus eſt . -
fed omiffa temporis &quarione , quze oritur ex obliquita— Xlll. Ego fanè poſt diuturnam fuſpenfionem animiz
te Zodiaci ad Aunarorem , computans colligit medios ortam à fnfpirione ſallaciae in Obferuarionibus Eclipſium
Luna: motus; fed potiffimt‘im ex Eclipfi Hipparchxa.; ante vfum Tubof‘picilli -, .GC à diuerſitatc opinionum de;
Anni \48. Nabonaffaris . Tandem cap.6. concludit, ex differentia Meridianorum, deq. locis Fixai um , 8C calcu—
¡ pr-I:
antiquarum &e recennum Eclipſium examine , nihil ſerè lorum qmbus tempora Eclipſium deducuntur ,- Sratui
fenſibile Prurenicas rabulas aberrare in Longitudínis 2 Se omnes Eclipfes, iuxta omnium tabularum hypothefes ad
Anomalize mom; ídeòq.vrendum integro ierè Canone calculum reuocare,quod fiet Deo volente in 3.Tomo Al
Prutenico . ~ mageſti, vt ex compararione illarum, a aliarú Lune; Pha
Luther-gy'
XI. Lambergim in Thefauro obferuationum Claſie r . ſium , quznam ſmt omnium oprimre, 8C qurenam proba
:amm: .
lunarium , examinatis ;8. Eclipſibus Lunaz , quia fuis il bilior correctio adhiberi poſlir , appareat . Intercà ex
larum obferuationcs tabulis congruere videt, concludit Eclipſibus 86. quas mox recenfebo , felegi 4o. hoc eſt bi
fuas rabulas omnibus fzeculis fatisfiixre , 8C ex tot Eclip gas 2.0. quas methodo «Se artificio cap.zr. traditis expen
ſibus morus Lnnze deductos rectè fe habere. VeiurrL, dhòc aliqUas etiam methodo Ptolemaica 8C 'Copemicxa .
enim veròin Eclipſi ¡0.apud ipfum, medium Eclipſis Erin his quidem adhibui ’confitetam [Equationem rem
Alexandtize H. 8.2.4'.à Ptolemreo conſignatum ,' prouenit poris, 6C Meridianoiurh differentiam _in meolibro Geo
ex Lansbergii tabulis HS.; I'. Sed putar textum Ptole ,graphico conſtitutam, quam Eclipſibus recenſendis pra:
mari corruptum effe: Erin Eclipſi 7. narrar ex Ptolernzeo mittendam cenfui , fupponens ex eodem' libro Bononia:
lib.4. cap.9. medium Eclipſis Babylone obferuatum ho BC Vraniburgi Meridianum eundem efſe , abfq. differen— '
ra vna ante medium noctem , cum bis Ptolemmus dicat tia euidenrer fenfibíli .. l
Piª/‘3"’ Babylone obfcruatum femihora ante mediam noctem ,
’ªmºº‘ fi' .SC Alexandria: hora vna 8C tertia parte botªr; 8C in Eclip Differentm Tempori: . qm !0ra ¡¡¡fu/'cripta [Im: V rhniámgºo " .
Ó Lºgªn-4 ORª'UtÍ OC. ¡dell Oriente/iammel Oredemahom ,ª
“' fi 16. ponit horam l 1.6'. obferuationisz cum Regiomon—
tanus ponat H. l 1.14'. Meritò ergo illum 10mm: Pinos]— Loca vbi obfetuatz Dlffxre… rºmpªſ—lil Species
lider m fuo EULVNMÍVN fubleſtre fidei redarguír , ob aliam
(imilem huic infidam narrationem , de qua vidc Bullial [um Eclipl‘cs Hot. 1. ll. Difl'erétíar
dumlib.;.cap.7. Sed agnofce hominis artificium planè _Alexandria \1:3ij 1 ‘ 4‘3 º Or;
A"¡f‘iªm ¿'Tªzl'ºv 7 8C aſtutiam podüs à \nobis derectam . Vidit AntiºcbiaqSyr-ia z 38 40. O!
ſubdºhm Lambzrgiur feptem Eclipſium rempora obfemataà fuis ‘ Aguª Sexrie º ²9 º Oc.
Lªª‘bª'fl' tabulis diffidere, illa: autem ſtmt Eclipfes 18.2. z. 2.5.2.7. Aracbm z :3- o ~" Or.
35.36.37. iuxta ipſius ordinem. Ne igitur diffidium. Babylon z 33 º Or.
hoc aut in obferuarionum , aur in fuarum tabularum fal Int/:ax'q' o 7.8- 3S Oc
laciam redundaret, comminiſcitur fecundam quandam Bruxelle º 33 º . Oc.
¡Equationem in lunaribus vEclipſibus , quae nullà prorfus Cracmia º 33 4o Or.
Dima o z; Ñ_ o _ OC.
Theorià nititur ,nulla_mq. concinnitarem haber. Neque Fruemburgum o 3 I. o Or.
his contentus, in praecepris pra-CS. \Equationem hauc Hafm'a o º 48 OC.
vniuerſalem facir, 6C adhibendam medio tempori deccr (,aeſa o 34 o OC.
nit, quotiefcunq. in ijſdem Zodiac¡ parribus Eclipſes Leºdium
Lejda o
o 2.7
3zſi _o
o OC.
Oc.
contigerint, quaſi verò ille ſitus per fe hanc varietarem
efficiar. Vbi notanda iunt illa verba . Can/a verá di Lugdunum º 30 v 16 Oc
fiTimim's mm eſ] ab errºr: altquº in ¿quatiam diu-um , fed anmm I lo º OC
Mellrcum o ' ¡8 4° Oſ.
¿Lima, eaqmdbm: occulta. Quouſqü'gimr m in [MÏCW Omipam o 7 o OC.
protrahatur, fecunda temporis aqualio e:: ºbſeruatiombur Pamm‘um o z. o Or.
Eclip/ium canſh'tucnda cfl.()bſcmauimm *verá 710:,altcrutra Pan‘I'y' o 44 o - Oc
Luminuri deficiente in principiº Arictir, addmda cffe ad nga o 1t o Or.
tempus medium ſcrupula hare zo. &o Ar ſi obferuatío Rizo u: 1 Is o Or.
num , aut tabularum nulla effet fallacía, pottut ex con— Kºmª o u. o Or
fenfualiarum Obferuationnm cum Lansbergianis tabu ſubinga o 14 \o Oc
lis , harc ¡Equario colligí: pri-Its ergo demo'nſtrandurm mea Air/Zrii. o n º Or.
V iterbium l o ¡o º .Or.
fuit in neurris fubeffe fallaciam vllam. Deinde quatre.)
Ii ECLIP
:52. LIB E R .AVA-R TVS DE LV'NA.
ſcCcruntq. proximè digit¡ 8. ab Auſtro , Circa Nodum..
Aſcendcntem . \Equato autem tempore Copcrnicus ſup~
m-U'HI-ffl-fflffl-m 'HB-HGM putat Anomaliá Lunse mediam ¡n rima. Eclipſi Gr. 1 6 z.
zz'. ¿5C ¿Equatíoncm Gr.1 . 13'. qui us verus Luna’. locus
~C A P V T X X I I. minor erat loco medio -, ¡n fecunda verò Eclipſi Anºim—
Dv Imeñiganda Mano Latitudim'x Luna liam mediam Gr.1 ſ 9. ç i'. 6C Aªlquationcm Gr.1. 44‘. qua
mºm; ¿qualis minor crm apparmri , verbo. funt Copemici,
ac Nodorum . ſcd ctrauit profectò bonus ſenex: nam fi Anomalia eta:
Grad.159. H’. ſubttahenda eſt Aïquatio motui medias:
Hippareb¡ I. XI ST I M AV l T Hipparchm , Apocamf’ta. medius maior ei’c vero. Sol autem in prima diſtabat ab
opinio de ſim Lunatis Latitudinis non abſolui niſi menſ¡ Apogco Gr.2.9. in fecunda Gr.1 z. 6C quia digito vno ma
Lflªzfifl-ª bus 7458. Synodicis , ſcu Annis /Egvpu'js 441. ior ſuit fecunda Eclipſis -, hoc cſt 2.’. zo". colligit Lumm
ÍH u fm” D4! z. Haz. z. z'. 8C tunc abſolui orbes Dra ¡n fecunda Eclipſi ſuiiſe \emotiorcm a Nodo Boreo zo’.
“-ªº‘ª'ª'ª conticos ſcrè , quàm ¡n fecunda Eclipfi diſtatet ‘a Nodo Auſtrali;
. 592.;
. . quate
¡ufi , ſi numcrus quiuis. . 'alius per
Lunatio
nuÑ multiplicetur pct 5913.8( ſumma dxmdatur $458. ideòq. vcrum Latitudinís motum,poſt completas reuolu
hªbebitur numerus ¡nte 'forum …bium Draconticorum, tionesfuiſie Gr.1 79. zo’. \Equationum autem differentia
ſeu tcuolutionum latitucxfinis , non tam en appendícis mo
crat 2.¡'._ quate medius motus Latitudinis poſt integtos
tús latitudinís vltra ¡llos peractze . At Gotefwdm Vendeli orbes fuit Gr.1 79. ç I'. Tempus autem inter prrcdictas
nu: in Idea Tabularú : Atlantic. affirmat mcnſibus Syno— Eclipſcs fuit Annotum I 68 z. D38. Hu.. z ç’. in quo tê
dicis 6890. orbes Draconticos 7477. perfici; in quo fe pore poſt completas Latitudinis rcuolutiones 2. $77. _ſu
quirur Hipparch¡ analogiam , quoad integras circulado perſunt Gt. l 79. ç 1'. quod congtuit numeris à Copcmico
ncs: nam vt ç4ç8. :1d ;92.3. ita 6890. :1d 7477. Sed quia poſitis ſub fincm Capitis 4. vb¡ dixerat Medium Latítu~
Hipparchus nó valde cxactis proportionibus ¡¡mixus cſt, dinis motum Hipparcho effe , Annuum quidem poſt rc
vt docct Prolemzu: lib.4. In fine cap.1. 8C initio cap.9. au uolutiones integras 1;.Graduum ¡48. 42.'. 46”. 2.0"’. 5'”.
diamus potiüs Ptolcmarum . Dilunum vetò G1'. 1 z . I z'. 4;". ; 9"’. 40"’. fed annuum ex
Peal-m4¡ ll. Ptalcmm itaq. lib.4. cap.1. flatuit eli endas duas cederc t”. 1'”. 42.”. ideòq. eſi’c Gt.¡48. 4.2.’. 45”. 17’”. 2. 1”’.
Method-u Eclipſes Lunares , ¡n quamm Vttàq. Luna vc. nullam in.. cſto Ptutenica: tabula: paulò alitct habcant .
¡ro Lan'tn.
dim Luna,
eodem tamcn Nodo exiſtens Latitudincm habucrit , vel IV. Q@ vcrò ratione Prutenicas hoc loco tabulas Ty Longomºn
o‘ Opinª . Requiem, 8C eiufdem ſpecici , (cu verſus eundem Mundi chonici cmendàrint , nondum liquct : Lºngomntanu: um opiniº.
pla am, 6C ſ¡ ficri poſſit , vtrobiq. aſcendcns au: vttobiq. cnim lib. I . Theoricorum capó. perobſcurè de hac te lo
deêendcns fuctit ,8C ¡n eodem Anonmliae gradu,vcl ſal quimt his verbis : Canºn: Prutem'cº in Luna Iongimdine
tem in càdcm diſtantía Luminarium à Terra', 8( quanti arg. anomalía integrè wimur . Latimdinís autem argumm
tas pattis cclipſatze :1d eundem plagam fuerit . Proindc turmſm motum quad amm!, :quidem cx callariºncſtcunda
cap .9. elegit duas Eclipſes , quatum Prima Babzlionc ob— Strim»
TVM vctuflrffimarü Eclipſium Anna
BÍIÍÚ'ÍOÏIE tamiz/gemir, 72.0.amc C Oct"
quemadmadum HR 1
alijt
ſeruata. eſt Anno z!. Dari¡ prim¡ petactñ die z. ybi› di
midia hora ante mediam noctem , fed Alexandria: Hora veteribm particularibm, aliqm'd bie' rabuli: Prutmicin idq.
1;. quando deſeccre digit¡ 2.. ab Auſtro , videlicct Anno qua/Í 7. minutarum aufcrcndum video, 'vt wtufliſſima .il/m
ante CHRISTVM 491. Aprilaç. cúm Anomalia Solis ¡tam moda‘ nominauixum Dom.T)’cÍ107m Anni I 578. pal?
cſſct Gr.2. 37.Lun:e autem Gr.1 02.. alit 100:… &cunda filit CH R157‘[UM , l 5.111": Scptembris fizr'z‘amagmmdim pro
ab ipſo Ptolcmzo obſcruata Alexandtix Anno 9. Adria ximè canumiat; dum -umlme telluris Luflctíl- quantim¡ ¡71.,
ni,pr:etctit;^1 dic ¡7. Pachonzhora z. 36'. ante medium no fequmnbm fan-it ritè propºrtiomm . Ir¡ ſúper-in¡ autem.,
ctem Alcxandriz; deſeccruntq. digit¡ 2.. item ab Aul‘tro; Tychºnis rc/Zituriamgux Praga per-acta c/Imzcmim' t 2.'.m0
ncmpe Anno C H R IS T l l z. ç.Aprilis ç. quando Solis tm' Latitudim': Prurcnica e/ſe addira . Nec dubimri á quº—
Anomalia erat Gt. ;06. fed Lun:: Gr.1”. (Date Luna.. quam porcrit, quin omnia tunc circa latitudinem Luna [e r¡
ab Apogco diſtabat in prima Gr. 102.. ¡n fecunda Gr. 108. tè flan": bxbucrmt , quandº Mdmz crebcrrime nauis obſcruaª
Ideòq. in zquali proximè diſtantia à Tetra, ¿SC tope no tianibus ctiam extra Eclipſ“ cxplarauimuntum pra ¡¡menta
dum eundem; licet Ptolemam ponat diflátiam raduum latitudinit variatiºnc Circa demmrar , tum parallaxeor
¡00. 19’. in prima. IgitUt ¡um Anomaliam prioris Eclip inueflzgatiane cx meridiarm altitudine Luna in vrraq. Trº—
fis , verus motus Lunªr fuit minor medio motu Gradibus pico, mm deniq. in ſextili, Ó“ frigoriica cum Sole ªſpec‘i‘uz 'vbi
ç. iuxm fecunda’ autem Anomaliam VClUS motus ſuit variadº maru¡ Nodorum maxima Utrimq. rcpcriturJdcir—
maior medio Gr.4. 5 z‘. Proinde te'pore ¡nterlapſo , quod Co' Cim- ab Anna ame CH RlSTVM vt dir¡ 7 2.0.vſq. ad
fuit Annorum Aigyptiotum 6 I ;- D. 153. BC HDi-.z I . So'. Annum completan¡ 15 84.p0ſl natum CHR[STVM,quem
vems Lunae motus ſecundfun latitudinem abſoluic inte prior Lun-e particular-¡I reſfitutiº refpicit , dictar» :merida
gros circulosm medius mºtus defecit ab integritatc viti— ¡¡amm medi¡ latitudini: maní.: cºmplimmm , ide/è 19’. in...
mce \cuolutionis Gtadibus 9. çz'. At iuxta motum mc arma: aqualc¡ 1 ;o ç. intermediª: di/Irilmerª , finguli: anm’:
dium Anomaliz H¡Pparcbi , deticetet Gr.1 o. 1.‘. nempc.) communibm in Carreíliomm tabularum Prmmicarum ce
cxceffu 9'. Diuidcndo itaq.9‘.pcr ‘dies interlapſos qui ſue dum 19”’. z 9”. Ego verò dubito qua rationc minuca 7.au
m 114609.proucniunt 8“‘. 39’. 18"'. qua: medio ac diurno ſcrenda motui latitudinis Ptutcnico,6< minuta 1 :..addcn
motui latitudinis Hiparcha-O,qui crat Gt. I z . 1 3245". z 9'“. da,complicatam emcnd ationcm I 9'. minutoium faciant:
40"’. ¡7º. 19”. addztafuciunt exactum motum Gr.1 z. 1;’. Nec fatis apta. videtur comparado Eclípſium illarum ad
45”- 39”’- 48’“: $6”- z7"- _ ‘ latitudinis motum fiatuendum : Nam in priori Anni 72.0.
cºmi“- Ill. Capcrmcu: autem lib.4. cap. I z . cum dixiſſct ad ante CHRlSTVM Marti] 8.Anomalia Solis filit Gr. ¡61.
MM…“ titudinis Lunaris motum definiendum plures circum Luna*: Graz. 8C digit¡ 3. ab Auſtto Ecli fatiz ar ln poſte
ó- opi…, ſtantias tequiti , nempe binos Luna: dcſectus omniquaq. rioti Anni ¡S78.Scpt.1ç. Solis Anomaria fuit Gr.6 l. Lu
fimiics 8C aqualcs , idcòq. ¡nuentu difficiliorcm eſſc, &U n:: (iſ-;17. \SC digit¡ 1;..
rarò binos deſectus his conditionibus concordcs inucni V. ,Sed
ſcſtat nec ipſe
quomodo in TyC-ba tomo
Cnpulis 1. Prog.
quidem pag.rz7. mani—
6C Quſidmturis me— Mi¡ Ty
ti,addit :x Nobi: cerré non ºbueneriít adpnefiªm . l’topteteà r/Iºó- K:
mcthodo aiii vt¡ Cogitur,videlicct duabus Eclipſi bus ciſ dium motum Latitudinis ac Nodomm inſenſibilitcr va plmc: de
ca Nodos oppoſitos factisJed quoad alias condiciones ſ¡— riunhat in locis intermedijs ad Grad.1 . 4ç'. excreſcentcm mºm No
milib'us . Prima fuit , vt eſt apud Claudium Ptolemzwm deprehcnderit; crcdc'dumq. ill¡ donec obſcruationes cius dºrum o'
lib-6.cap.ç. Anno 7. Ptolcmce¡ Philometotis,qui etat Alc— cuulgentunêc nos noſtms ad id inſtitutas,tomo z. Alma Latin-JL
xandti M.: ¡0. ttanſactà die 2.7. Phamenoth, nempc An-ª geſt¡ cxpcndamus . lntereà Keplcrm ¡n Ephcmcridibus ni: .
no x74. ante CHRlSTVM April. zo. horà p. m.14. 10’: paga. 8( 8. ſatcmr ſc Nodomm retroceiiüm tetinuiflªç,
Alcxandriç,ſed Ctacouith ccnſct Copern¡cus,Hotà 13 . cum veten‘bus zquabiiem , ne Aih‘ologis, qui magnam..
zo‘. quo temporc deſcccre ad ſummum digit¡ 7. à Sep Vim ineflè hiſce Nodis cenſcnt,hac nouê obſcruatiunculà
tenttione', Circa Nodum Dcſccndentcm. &cunda obſcr nouam cruccm figerct; habendam tamen gratiam Origa
uata, eſt ab ¡pſo Copemico ſub Meridiano Ctacouienſi m, Quod in Ephemetidibus fuis Tychonicam hanc libra
Anno CHRISTI I 509. die 1.1uni),horà ¡1111.11- 56’. dc— tionem Nodotum , qua redditUt anomalus 1‘ p forum mo—
[US
LIBER .QVARTVS 'D E “L VN'A. ~253
tus mediUSªadhibuerit . At neurer nobis prodidinquibus .Gr.6. 17'41”. Lume autem Anomalia fimplex Gr. 19;.1 o'.
fimdamentis motum latitudinis ¡n fuis Tabulis definiue— & medius lo:us V' Gr.5. 9'. 4”. quapropter Plenilunium
tir,- ſicur nec Alphºnfim‘ olimmec poſteà. Vendelinm* . medium fucceſſit vero Horis 6. 2.'. 6". fuitque Bononize
‘ iii-uuu¡ VL Bullialdm verò ¡n ſua Philolaica Aſtronomia lib.;. H-l ;.3 1'.; 1".
Birth-’dm ct‘lm cap.2.. ex Prolemazo aduertiſſet non redire Latitud¡ Eadem porrò Eclipfis digiromm 6. obferuara ſuit à 05/Mªy
Ó' Opiniº . nis reuoluuoncs cum menſibus, ni l¡ fiat Eclipſium iwa Vende/¡nº Antuerpize , à Bai/¡aldo Pariſ¡ 's,a Gaflmdº Suc- 'Eª’. ª…"
m’me , hoc eſt nii¡ contingat ſimilitudo Eclipſium à pri— Ci] , ab Heuelio Dantiſci , ab llluſtrifs. D. [ulio [uflmimm ‘ 'M‘ '
mo interuallo in poſterius, feu niſ¡ Eclipſes fint quantita Venetus, à D. Vincentio Muta Maioricre , 8C à P.10.Bapt.
te obfcurationis 8C durationis :equales , 8C candem eiuf Zuppº Neapoli, vt narrabo in Hiſtoria Eclipfium . Cum
demq. ſpeciet latitudinem habeant; poſteà cap.8. pri ergo ¡n vtràq. Eclipf¡ ſuerit eclipfata dimidia pars luna
müm adhibct duas Eclipfes vnam Aun¡ 1 462.. lunij t I. à ris difci ad Boream prope Nodum Auſtralem , 8C digito
Regiomontano Viterbij obferuatam digitorum 7. prope rum 6. azſtimatío longè certiſlima fit omnium partialium
Nodum Auſtralem, Luuar¡ Anomalià Gr.2.7z. alteram à Eclipſium , vt aduertit etiam Keplcru: ¡n Opticis › ſuerit
Tychone ob feruatam Anno 1592.. lunij 2.4. digitorum 8. que Sol in eodem Anomalize gradu , 8C internallum fit
prope Nodum Auſtralem , Anomaliá Lunar¡ Gun'. *ex maximum ,- omnibus aliis antecellit hace comparatio: SC
quibus colligit reuolUtiones Nodorum 7. deficientibus licet Luna ¡n fecunda Eclipſi fue-tir aliquantillò altior ,
partibus 4. r7’. 11”. ¡n intentallo Annorum \Egypu zo. ideòq. Nodo Auſtral¡ aliquantulò propíon quàm in prio—
D.z ç. [-1.19, 36'. Deindc duas alteras eligit maioris ¡nte r ri Eclipſi : tamen erat in eàdem proxime diſtantia à Ter
ualli: Primeſt illa ipſa , qua vſus eſt Longomontanus¡ ra , Cum diſtaret ab Apogeo in prima G146o. in fecun—
nempe fecunda Babylonicarum , apud Ptolemamm líb.4. da Gr.1“.
cap.6. ſuitq. Anno 72.0. ante C H R l S T V M Marti¡ 8. Interuallum temporis inter Plenilunía media Fuit An
HJ 2.. p.m. Babylone, feu vr haber Ptolemaeus ica-r'a'vro‘ ºrº‘ norum Iul ianonun 2.362.. D.I 6. [4.6.4223 1”. ſeu Dierum
pecar-u'm-iov , fed Vramburgi H. 9. 58’. vr haber Bullialdus; 86 2.736. ¡¡6.421. z 1”. quibus ex Pra-cepto ç. Capiris z I.
digitorum z.ab Auſtro,ct‘1m Solis Anomalia effet Gr.1¡ 9. Factx ftmt [mat-¡ones feu Syzy ¡X atquales 1911;. Q1?.
Luna: Gr. t 3.8( diſtantia à Nodo Boreo Gr.9. zo’. 34”. Se re iuxta idem prmceptum duc is 2.92.15. per 591;. 8L)
cunda fuit Anno 1 6 54,, Martij 1 4. [-1.9, 2.0'.Vraníburgi d¡ fummà diuisà er 5458. prouenitmt Orbes Dracontici s
gitomm 11. ab Auſtro; cum Solis Anomalia eſt'et Gr.2. S7. feu latitudinis fieuoluuones integrse z 1704. per quas di— "
Lunre autem Gr. 38. 8C diſtantia à Nodo Boreo Gr. ç. zo’. uidendo ¡nteruallum Eclipſium, feu dies 867.736. H.6.
48”. Gaffendu: tamen qu¡ hanc Eclipfim obferuauit D¡ 42'.; 1". reperio vn¡ Medio menſi latitudinis conuenire
nire, ponit cam digitorum ro}. His narraris Bullialdm' D. 2.7.H. H’. 56“'.0’”. ç 5'”. Nec alía opus eſt periergia,cúm
Annos [Egyptíos zz ç4. D.). 18. H.zz.zz'. interualli inter duas tales Eclipfes , vſquequaq. ſímiles nacti fimus, qua
has Eclipſes diuidit per duarum prxcedentium internal les olim fruſtra optauemnt Aſtronomi, DEO nobis ¡Has,
lum , nempe per annos 1 zo. D.; r. H. 19. 56'. ex quibus vel no s ipſis referuante .
coll¡ 'it periodos 18. feptenis reuolutionibus Nodorum
confïantes, hoc eſt ¡2.6. reuolUtiones, minus aliquibus
partibus , 8C przrtereà annos 12.. dies 2. z. Hora.. 16'. zo”.
ſtatimq. ſic concludit . Sum igitur Zodian 1 2.6. Gr.1 S r.
36'. z 1 ”.ſêu Graduum
cnmgmdibm z 1. 56'. zSeªt-agentefecunda
1”. At Dierum fimt 1 :ºprime 38mm"
Sexagme ter-ct C A P V T XXIlI.
tire z. ficunda \8. prim 45- -zmà cum diebur 48. $8'. 2. ſ".
De mada Cºl/¡gendi reliquor Lume Mowner
Ergo dim/ir Graduumfixagmir perfexagmar din-um, col Men/{mir ipſim rcua/utiam’ém : cum
ligemm motum dim-num Nºdorum in antecedítia Gr.0. z'.
10”. 38’". 2. ç’". zº. 12.”. 7º". 16”". z Vª”. atq. addita diurnº SynopſiOPI'm'onum de Lime Motibur .
D014 mam ab Acquimctio, babebimm Dmrnum Lane mº
tum a' Nada Gr.1 z. 1;'. 45". 39’”. 38"’. 5’. 39”’. 35”'.1 7²"'. l- NNVS Lunaris Communis 8( Medíus ª fa— lª!… Lª
z""". Ó' Armum 51371.4. Gr.1.8. 42.'. 46”. 6’". 44"'. 2. ſ'. 49".
cílè habetur ex Menfe Synodico Med¡o,'”'" (TE
58”". 4tº”. I 5”“. Sed neque harum Cóparatio Eclipſium ducto per 12.. cu¡ ſi addas adhuc vnumJ"
ſatis ¡donea ſuit,ob inxqualitatem Anomaliarum,& dig¡ menfemfiet Annus lunaris Embolifmicus»
torum : eſto hinc motú potius Nodorum expifcams fue— feu 1 z-Menfium . Reſiduum verò , quod deeſt Anno lu
rit,& ¡nde motum latitudinis , 8C laudandus fit Ipſius co nar¡ Communi ad complend um Annum Solarem Ciui
natus: Et hinc licet agnofcere Diebus 47486. ſere‘ abfolui lem dietum 36$ . dabit Epactam vnius Anni Communis :
Nodorú in prxcedentia reuolutiones 7. at Dieb.8 \9429. Et fic aggregantur Epacta: plurium Annomm habita ra
reuolutiones 12.6. ac pra-\crea Gr. 1 ſó.. ferè . tione Billextilium , ita tamen vt ex aggregato abílciatur
Nªſh¡ Mc VII. Nor aurem DEI O. M. ſingulan' beneficio Eclip Menſis Synodicus , quoties in eo continetur, &C reliquum
thalia ó ſim vnam ſimilem prorfus perantiquzr Eclipſi,6c ad Lari pro Epacta retíneatur .
opim'o . tudinis motum conſtituendum omnibus hactenus obfer—
uatis, qur quidem extent, anteſerendam obſeruauimus . II. Enſem Periodicú ex Synodico fit elicies . Mo- Bfmſir P²4
Prima 1taq.antiquarum Ecl¡ ſium apud Ptalemaum l¡b.4,. tui medio Solis cóueniêriMéſi Synodico, ad-"WW‘ º
cap.6. eſt tertia Babylone o feruata pet Chald aros Anno
1.Mardocempadi , 8C Nabonaſſaris 2.8. peractà die It. de Zodiacúffeu Gradus 560. hoc enim cſt fpatiurmquod
Phamenoth , feu Anno ante CHRISTVM 72.0. peracto Luna Menſe Synodico, emenſa Zodiacum , percurrit:
die 1. SeptembrÍSz cxpitq. deficere Luna poſt fuiortum, 8( per hoc aggt‘egatum diuide fummam factam ex du—
defecitq. à Seprentrione dimidium Lunaris difci: quare ctu ſeu multiplicatione Menfrs Synodici per Zodiacum ,
ex duraríone Eclipſis ſeu per Gradus 560. 6C habcbis Tempus conueniens
fuiflſic Alexandria: H.7.colligit
4o'. oſtProlemam, medium
merid. eſto Eclipſis
Longºmoma Menſi periodico.:de prxſtat , omnes has fummas priüs
m ex Prutenicis fupputet .7. to’. fuit ergo ,iuxra dicta refoluere ¡n extremas minutias eiufdem fpecie¡ , exem
—un._-—I-.
in meo libro Geographico, Bononice H.$. 57'. fed xquato pl¡ gratiñ in Tertia Sctupula . Menſis autem Anomali
tempore HG. s’. erat enim Solis locus verus ITP Gr.0; 2.6'. ſticus 8C Draconticus , iam ex dictis cap.). 1.8( 2.2.. col~
8C medius ¡IP Gr.2.. 2.4'. quia eius Anomalia Gr.9z. 1 o'. lecti funt . '
Luna: autem locus medius X . Gr.1.. 7’. 6C Anomalia.. E X E M P L V M.
ſimplex Gr. 158. zo’. quare Medium Plenilunium fuccef Enſi: Synodicm mila¡ eſ? Dierum 19. H. I 2.. 44'.z".
fit vero minuris horarijs 34’. ſuitq. Bononize H6. z 9’. M 10”’. ſeu reſòlutm m Tcrtia horaria, eſ) Tartiorum
&cunda Etlipſis à nobis 8C multis alijs ob \etuara , Bo Iſ 30863-90”. Ago tempºre cx meº Salir mom medio , de
nonize firit Anno CHRlSTl 164;. *Septembris die 2.7. quo lib.; .Cap. 17. mºm: Salir eſ! Gr. 2.9.6'.2.4”. 17'". addo hi:
fed ſtvlo veteri 17. hora 7.50231”. in fummo Eclipſis , Gr. 360. fit azçrcgamm Gr. ;89.6'.14”.17”'. quod re 01mm
quz fuit ¡tem digitorum 6. ad Boream , ſed aequaturm in Tenia el? 840470 57'". Zodincus Gr.360. rr 01mm in
tem pus fuit H 7. 1.9'. 2. s". erat enim Solis Anomalra Gr. Tenia eſ? 77760000”. per que dnfiir 1 ç 3086 ç90’”. fit
894'40". eiufque locus verus ¡n ..ªk Gta-,49'. za". Me dius #ªmm 1 190 4015138400000"’.qu¿ dim'm” per340479i7‘”
' prodit
255 LIBEK .QVARTVS "DE LVNA.

RESIDVVM TABVLAE PRAECEDENTIS.


"67'sz MOTvs ANNVVS feu Diem… 365. 'D I v R N v S HORARIVS
Apogei Q Eſttantr‘rm Graduum4o.& Eſt Minutomm 6.8cpraªterea eſt 16”. 42'”. ¿Y

Auctores /. //. ///. 1V. V. Vl- V//. ll. ///. IV. V. Vl. V1/. /V. V. Vſ.

Piden-MÍ 39 zr 4ſ 9 !8 Sſ º 41 z ¡s ;8 z¡ º Sſ 39 6
Alphºnſm ;9 $7 47 44 1² 1; íº 41 z 44 Sº º zz 29 11 s
º Capernicm 39 ;z 44 4 ;o o O 4x 4 4ç 2.7 12. 9 41 48 zz
777690 49 Sſ zz 4 º º º 4! t I ¡º ²-5 ;6 42 zz 46
Keplcrur 39 $2. 17 32. l 3 48’ 32. 41 4 2.9 11 1 2.7 41. u. 59
Longammanu: 39 S4 z¡ 9 6 ;o O 4¡ 4 ſ! 48 11 O 42. 9 z¡
Lambergim i z9 49 t 28 zº 27 º 41 4 $7 $6 ²4 º zs $4 \º
Vendelinm ;9 $6 -zo 1 7 15, o 41 s' 9 2. 39 o 42. $4 48
Bulk-:Idª: 59 $4 48 <9. r u ;7 41 4 $4 4 46› H 4x $4 7
Nºtimex-im ;9 $4 34 $4 $8 zo' o l 41 4 48 16 o o 42. o 4o

Q TABVLA Il. ANNVS LVNARIS @TABJILMENSISLVNARIS


Medius , 8C Communis , eſt Diet-um ; $4, &a Med¡us,& Communis eſtDier.29.&.

Hot'. 1. II. III. 1V. V. V1. VII-V11]. H. 1.11.11]. 1V. V. VLVIIJ’UI.


ſ .
Geminm' cum Chaldai: 13 7 ;a ſO 12. o o o o. 15 ç ;9 2.4 11 o o o o
Harpalu: ro 10 74 ;6 o o o o o 12. ;o ;4 zz o o o o o
Matan 9 2.9 2.1 42. 7 43 ;6 o o 12. 47 16 43 zo 38 ¡8 o o
Eudoajur 8 45 ;8 ¡2. o o o o Ó 12. 4; ;8 11 o o o o o
Omapide: 8 4o 48 o o o o O < o 12. 43 2.4 o o o _o o o

'Cdippm 8 50 zz 11 :.9 zr 48 o o 12. 12. 4ç 57 _2.6 49 o o


Gamaliel 8 48 çz o o o o o o 12. 44 4 zo o o o o o
Hipparclam, Piden-.eur 8 48 4o o o o o o o 12 44 z 2.0 o o o o o
Rabbi Adda ‘8 48 ‘4o o o o o o o 12. 44 z zo o o o o o
Alphanfiu 8 56 zç 46 16 ,14 o o o 12. 44 z z ;8 51 2.2. o o
Cºpernicm, Rcz'n/aoldnr 8 48 58 9 ;6 o o o O 12. 44 z 10 48 o o o o
Clauim ex Prutenicis 8 48 58 7 ;7 52. l o o !z 44 4 Io 38 9 zo ſ o
Sed vtitur ª 8 48 ;8 9 36 o o o o 12. 44 z to 48 o o º O ~
FranciſcurVieM 8 48 38 8 46 8 17 8 36 12. 44 5 10 4; $0.41 :ſ 43
Tycba 8 37 4; \7 ¿I 36 o o O 17. 44 z 8 59 46 48 o o
chleru.: 8 48 38 Io 12. o o o o tz. 44 z 10 51 o o o o
Lambergim 8 48 38 2.4 o o o -o o n. 44 z 12. o o o o o
Vende-[inn: 8 48 38 2.4 o o o o o 12. 44 z 12. o o o o o
Bullifllduf b' 48 37 SS zr r9 $1 z' º '.12 44 z 9 37 9 $9 lt rr
Normrerim 8 38 o o o o o o ~ o 12. 44 z 10 o o o o o

Gr.2.o. 2.8’. zz". çg'”. namàtempore :cquato Plenilunij


91,3 201,34.” Hªz M ¿zz .51.3. ad finem Ann¡ r 64; .ſuerunt Dies 94.H.1 6. zo‘. zç". qui
bus re fpondetmedius motus Signorum ç.Gr.t 7.38'. zz".
s,zz/1_ abiectjs ¡megn's círculis Ñ qu¡ additus medio momi,
CAPVT' XXIV. quem tunc obtinebar Luna, nempe Gradibus 2.. yo'. effi~
cir motum Sign. s. Gr.2.O. 2.8’. 2. z". ç 3’".
.De Conſtimmdir EPOC/71's Lunarium lll. fecunda quia predicto mteruallo Dieru 94. H. 16. Rªt-‘AM
zo . ;S . conuemtiuxta noſttas tabulas,Anomal¡Ermorus m… ¿Ñ
M ottmm . Signor-.ç. Gr.7. s'. 2.6". 18’”. fi motus hic ad datur motui, ,,4 _
quem rempore Equal¡ Plenilunij habebar Luna , nempe,
ECOLENDA hic qua: diximus de Epo vt diximus , Cradibus 19;. Io’. fit ad finem Ann¡ 164;.
chis ac Radicibus motuum cxleſtium in., moras Anomalicc Signom 1. Gr.1)… I s'. 16". 1 8”’.
Communi, occaſione Solarium Radicum.. Vl. Tandem quía eodem rempore arqual¡ Plenílum'¡ .
lib. z. cap.; z . cui inhzrentestochas Lu Ecliptíci Ann¡ l 643. Sept.z7. Anomalia Solis erar Gr.89. Rd“ M."
mmm nares ſtamernus a_d _rnertdranum'Bononienfem , Annum ſ'. 4o". 8C Lunze Gr.19ç. Io'. fed aequara Gr.196. zo’. z". ª" Nºd"
Ju¡ ¿e ‘º‘ inchoanres a mcrrdte vltlmo die¡ Decembrtswtemurqan Semidiameter apparens Vrnbra: terref’tris erar 48 '. ptzeci
‘mmm' hrs artificimquod rraclunt Ptolemeur l¡b.4. cap.8. &- 9. Cº sèziuxta Dillantias Luminarium ¡am per nos conſtitutas,
pernicur llb.4. cap.7..8c r4. 6C Bttllidlduſ lib.;. cap.9. 8C quia Eclipſïs ſuír prcrcisè dígitorum 6. ideò tanta ſuir
II. Prima' Lógirudinis Lunze ab :Equinoctio Radicem Latitudo vera Lunrc,quanra femidiamerer Vmbrae terre
fic conſtimemus . (Luia Capíte 2.2..num.7.lmbuimus Ple flris ¡n medio Eclipſïs-,angulus aurem huic oppoſirus in
nilunium Eclipticum Bononiz Anno 1643. die Sepr.17. Nodo Auflralhfeu maxima Latitudo Luna: , íuxta dicta…
flylo verer¡,fed 2.7.1’tylo Gregoriano , têpore !Equali H.7. cap.1 2.. eſt Graduum s. ergo d¡ſtanr¡a_veri centr¡ Vmbrat
p.m.z9’. 2.5”. 8C tüclocum Lunmquoad motum medium à Nodo Auſtrali occidenrali0te ,fuit ex regulis Trigono
in Zodiaco V' . Gr.2.. $0’. 8( Anomalise motus medius metrise Gr.9. 1;’. 6". 8C tanta proinde diſiantia ver¡ loci
¡mà-“W Gr.19ç.1 o'.vt ¡bidem diximusinec non in fine Capitis 11. Solis à Nodo Boreal¡ z At Solis locus fecundüm vetum..
¿j,,,¿¡,.¡, Ergo fecundüm morum medium à nobis capaz. i‘tabili— loctim fiur ª Gr.4. 2.9'. 34". ergo Nod¡ Borealis $3 locus
¿una ab nun -, fuit ¡n meridie vltimi die¡ Decembris, ¡n quo com~ flnttn m) Gr.2.ſ. 16'. 2.8”. ab ¡nde autem ad finem Ann¡
Arím. l plerus eſt Annus 1645. Lunze morus medius Signorum ſ. 1 64;. funt vt dixi D94. H.16. zo'. 35". quibus de medio
' _ mom
LIBER .QI/ARTH
mom Nodi ¿"3 in pmcedcntía Signorum cóueníunt Gr. ç.ſi DE LVNA. 2'57
Campa/‘1:45, Oſizaldurfflemu Nonim’; Eraſmm Reinholdm;
º'. Sp”. igitur his-ſubttactis à loco Nodi, Radix Nodi .$3 & Cbrxflianm Vur/Zitiu: . Item Fcrneliu: lib. i. Coſmo
ad_t1ncm Anni 164; . ſuit Si orum ç. Gr.2.o. l ç’. 38". theorix cap.4. Maut-017m: Dialogo z. Cofmograph. à.
Hinc ergo retroccdcutes afinirium Aimi primi Epochre Pªg-79. Alexander Piccºlomimm in Theoricis Planeta
CHRISTL GC ad alios ªnnos retro 6C porrò,Radiccs mc— rumlib.1. à capa I. Clauius in fine Sphzerç Barocius lib.4,
tuum Lunanum in Tabulas com'ecimus . Coſmographia* à pag.: ço. Blanc-mm lib.9. Sph.cap.2.10
/epbm‘ Langim in Elementís Aſtron. parta. cap. I o. Heri
gonim' tomo ſ. cursús Math. à pag.; 14. Argolm in Pan—
doſio cap.4o. 8C in EphemeridJib. I. cap.9. Petrª: Güím—
du:líb.z.lnſtitut. Aſh-onomicx cap.z.& Bullialdu: li .5.
ſua: Aſtronomizc cap.6. omnes vt 3C Alpr/ini Pto—
CAPVT XXV. lemaicam hypotheſim, pauciffi mis numeiis conectis, ſe
ctantur excepris Blancano , Langia, Her-'goma , Ga/Ïmda,
De &cunda Lume Inaqualitate , C9* de Bullialdaz qu¡ cam ranrummodo cxplicaut, vc Tyrones
Hypat/:cſt, 7m Ptolcmxm 174m W ad Aſtronomiam manuducant . Eſto itaq.
primam Inaqualitatc‘m Nolan-tic@ ijotlje/I's Schema mm
explicam’t . Prºpºrtionióm Orbimn .
Ptalmui I. VM Ptalcrmm lib.4.
na: inmqualitatcm Almagcſtieamq.
expoſuiſiſier, prímam Lu
ſolam.. Ill. C Apitc 14. nun-1.2. nacti ſumus diſtantias Luna:
Prognffu: in ſemidíametris teneſtribus z nunc caſdem..
in vtr-aque reduccmus ad partes , qualium ſcmidiameter ſeu Radius
in Nouilunijs ac Plenilum'js aduertiſſct , ac
¡agudiza
te .
ptoinde vm'ca ¿Equzm'onc tunc opus cſiè , vt Excentrici eſt 100000. 6: fic in hac ſpecic partium habe
Medius motus Luna: in chm , aut Vems in Medium.. bimUS proportioncm Orbium Lunze: mm alioquin val
conuertamr; ſtaruit cap. Io. maximam !Equationem Epi de cormpras cas ínuenies apud alios Auctores , vicio \cu
cyclicam Gr.5. 1'. ad Anomaliz Gradum 96. ablatiuam, calculi ſcu Typographíaa . Ecce igitur illas in tabella .
ad Gradum autem 2.64. adicctiuam ,ª vrendo videlicet in
hoc ſemidiametro Epícycli partium ç. 14’. qualium Ra
dius Orbis Ecccntrici Lunaris eſt Gr.49. 4.¡ ’.‘ vt cx tcrnis PTOLEMAICAE HÏPOTHESIS STNOPSIS~
Híppneb¡EclipſibUS cap.6. colleferat . Deinde capa I .narrar Hi -
III-ºn: i» Ad Radiú Semídia
parcbum per temas Ec ipſcs vtendo Hypothcfi Epícycſi,
[In prag Intermfla Lineç Orbis metri
Mªna.; ¿ inuenifle ſcmidiametrum Epicyclí ad ſemidiamccrum.. 100000 Terrç 1.
Dcſcrcntis Epicyclumwr Gr.4.46'. ad Gr.60. vel vr 247;-.
ad z i u.. cum .Equationc maxima Gr.4. 54'. ſcd vtendo Semidiam.Eccc-mr. Iooooo 48 SI
l D
Hypothcſi Eccentrici , deprchendilſc Eccc ntricitatenp Scmidiam. Epin'cli BD xoç76 s ¡o
Gr.6. 1 g'. qualium Radius Ecccntrici fi: Gr.60. vel par— &midi-ªm. Cine/li, A I 2.0766 xo 92.
tium zz7-z. qualium idem Radius eſt 3144. cum \Equa Ó’ Ecc'cntricimr
tíonc maxima Gr.5. 49'. cúm oportuiflet xqualia cx vtrà . l Maxim. AB Izizçz 64 IO
uiS hypotheſi colligi 3 fed oſtendit Hipparcbnm in ſuppu— 31².3@ Media AD 110766 59 o
tando,& zquaudo
raſſe nonnihil; intcruallo
6C inde temporis inter
illam dilſonantiam Eclipſes
cxtitiſiſie , er
z non., ' LMíním. A Fp ¡10190 ;z ;o
. (Maxim. vA
autºm ex Hypotheſium fallacia . ' PVEM‘- gMediª Ah 89314 4ª S;
79²-34 ;3 4;
Mod-::quo II. His pcractis tranſit ad librum ç. &cap.1. deſcribir m ' Minim. AK
[mí-Ja i». Aſttolabíum Armillis con ſtaus,quod ¿SC nos deſcribemus
68661 zz ;z
L.
¡qualitax tomo Lin libro Organico; ac capa.. 8C z. cx Hipparchi GC Acquatio in 0’ ºº GAD Gr.5. 1’.
Lun-4 den fuis obſeruationibus , quibus obſeruauit ope Annillarum
e'ïafmt . i maxima in D l mA Z Gr.7. 4o'.
diſtantias Luna: à Sole, prxſcrtim exiſtentís in Nonagcſi
m0 Eclipticar gradu, atq. adeò carêtis omni parallaxi lon
gi tudinis z cx przcognito Solis loco verum Lunªr locum., His ſuppoſitis ſir A, Centmm Term-,ex quo dcſcripta...
ſazpe fe obſeruaſiè narrar , \um in (Dadraturis \um extra, fit Lunaris Ecliptíca V' (y :L‘- ?o , qure alios inferiores or
~ ZC colligendo cx tabulis 1am conſtituús motum Lunar Ve bes ſecum rapiensmoueat Nodos Lunnrís orbita: in pra:
mm ad mométum temporis ob ſcruationis fed çquatum: cedcntia Signomm ,- Ec fit linea mediarum Syzygiarum,
dcprchendiffc in Syzygíjs quidem o’ 8( ºº ſufficere IE ſeu Nouiluni] \Y Plenilunij medi) BAszcdiarum aurem
quationcm ſimplicenyde qua ſuprà,vt Verus locus 6C Ob ngdmturarum ª_\- V. quod cxcmpli graciê ponimr; cſto
ſcruato conſentiens obtincatur; at extra Syzygias opus eſ non fiant ſcmper hr ſub ª aut V'. illcc autºm ſub gº, :mt
ſc,prxter hanc,alia ¡Equati one , 8C hanc maximam eſſe in 70 . Sub Ecliptica autcm intelligatur orbis dcſcrcm Au
Ogçdratun's , quando in illis maxima eſſet [Equatio prio— gem Eccentrici , in cuius plano ſim omnilim rcliquorum
n's inxqualítatis,eamq. ad Gr.7. 4o'. peruenire; ita Vt incr orbium planchqux \int inclinata ad Eclipricam Gradib.ç.
qualitas fecunda à Nouilunio ad primam Aadraturam.. fitq . cius ſcmidiamcrer A B . Deinde ex cérro Mundi A,
crcſcat,inde decrcſcat vſq. ad Plenilunium; rurſuſqà Ple— deſcribatur circellus IXBY, deferens in prçcedcntia ceu—
nilunio iremm creſcat vſq. ad ſecundamffidrammm, trum Ecccnrríci, cuius ſemidiameter Al, ſit Ecccntricnas
deinde decreſcat vſque ad ſequens Nou unium : Vnde Luna: .
Colligit fecunda: inçqualitatis periodum bis ſingulo men Prima‘ igímr in linea Syzygíamm,& ín círcellí przedicti
ſe abſolui . Vr igitur vtramq. inxqualicatem explicarºn peripheria,ideſt in puncto l, facto centro,& intcnullo fe
priorcm quidem Epicyclo artribuit , in cuius peripheria., midiameni ID,quod ſit ſemidíametrorum Terra: 48 ç6’.
Luna fcrarur ſupemè in praccdcnu’a , infernè in confe— dcſcribamr Ecccntricus D p ſb D . cui us Pc rigcum ſit ſ,
quentia Signorum-,pofleriorem verò Eccenmco deſeren— 8C Apogeum D,cx quo tanquam Centro,deſcribarur Epi '-.4
\ ti Epicyclum z ita vc ccntrum Epicycli poſt Syzygi-.Is ma cyclus BGFH, cuius ſemidiamerer DB. Ducanturq. ex
gis magiſq. acceda: :id Mundi cenrrum, iuxta proportio centro Mundi vſq. ad Eclipticam duz recta; A6 , 8C A x ,
neaquas cap.4. determinar . QLam Hypotheſim plurimi tangentes Epícyclum in G, 8( H .
vſq. ad Copcmicum amplexi ſunt; Qu;- proinde appoſi Secundo‘ ccntrum Eccentrici I, moueamr in prrcccdcn
to (cliematc declaranda eſt , etíam vt nobis viam lternat tia pºr ſemiquadrantcm vſq. in M,- 8: centro in M, ſacto,
Julian:
ſequmm
ad aliorum Hypothcſes intelligendas . Tractant verò de deſcribatur alter non tam Ecccntricus , quàm Eccentrici
aut expo illa Plolemam lib.ç .à cap. md io.Proclm in Hypoth.Aſtro ſitus intcruallo ML, mquali ſemidiametrol D , ſitq. Le c
nen": H]. nom. Albatcgnim cap. zo. (I'eber. lib.4. AÃronomim -, Re N H L, eiuſq’. Apogeum L; ex quo per M, ducatur recta..
pºrbeſim giamb'mnmin Epitome Almagcſti lib,ç.à propoſ.4. ud 13. in O, punctum oppoſitum ipſi centro Mz intereà verò
.Pr-lemª' Purbachm in Theon'ca Lun:: , ibiq, la. det. cªllſ-!477115, ccnrrum Epic ycli progeilcrit Orientcm vers \‘IS,ſcu in (‘ó—
KK ſcqucn
258 LIBER .QVARTVS DE LVN‘A.
ſequcntia, rançum Quantum Excenm’ci centrum M , 8() Circa centrum A , ſactum in periphcria Circclii I B -, còm
ApogeumL, receffitin prxccedemia à linea medíarum . eàdem ſpccie 8C quantitate mocús moueatur , qua Ex
Syzygiarum , im vt fic in N; ex quo deſcribatur Epicyclus ccntríci Apogcum , nempe in ancecedcntia ab I, vexſus
PR, priori :rqualis,per cuius centrum N, ducantur,ex pú M; Eſtque hic motus regularis Circa centrum Mundi:
cto O, linea ONAerit enim linea Medi¡ Apogci Epicy Taurus cſt aurem eius \CCCÍÏUS à linea Syzygizmim B C l
(li, 11cm e púcti Q5( ex centro Mundi A, hnL‘ª AP,vcri vel à linea mocús medi) Solis in ancecedcnria , quanta cſt
Apogci icycli; qu.:ex
producta vſq.in:1d Eclipticam,eſt lí media elongatio centri Epicycli ab eàdem in conl'equenª
nea mediylioci Lunas; (í Luna \it R,conſecto interim tía; ideòq. pleriq. colliºunt motum Augis Eccenm’ci ex
circitet ſcmiquadramc Epicycli PR, ducatur recta ARS, motu Lunz à Sole , ſuÏtraliendo illi motum Solis me
per ccnttum Lunaris Corpon‘s , eri¡ enim linea ver¡ loci dium 3 vcluti Vurſt‘itim, Clauim , Barocim’, Gaſſèndm’ , qui
Lunx . proindc diumum huius motum ponunt Gr. l r . 12.'. di o
Tmia‘ perucncrit Ccntrum Eccemríci in X , conſecto cuntq. abſolui eius periodum Diebus ;LI—1.5. s’. At Lan
quadrantc IX, 8C cx centro X, interuaſto vt ſuprà , deſcrí gius ponit illum Gr. 1 l. X1'. I 8". 2. 1"’. 52.”. 8C periodum..
batux tertius Ecccntrici fitus , qui \it a), E V F 4-, ſitquc D.; 2.. H3. 4'. 58". 31 "’. \fed ſubtrahendo Diumum Solís
Aux Eccentn'ci ¡n 4 , ſed Augis oppoſitum ju V, in quod à díuma elongatione Luna: à Sole , rememet iuxca P101:
V, interím peruencrít Epicycli rentrum,con(’ecto circitct mxum morusTIuius Apogeí diumus ac medius Gr. 1 1. I 2.'.
quadmnte clongadonis à linea mediarum Syzygiarumº, 18”. 2.4"’. 7'”. 5”. 2.8"'. Bullialdm \amen puta: hunc Cºlli
deſcríbaturq. ex centro V, Epicyelus prioribus equalis . gi , ſubtrahendo medium latitudinis motum à duplicato
Liam‘ perucnerit Eccentrici centrum in ,8 › confecto mom Lunre à Sole,quo pacto Diumus Apogei hums mo
ſemicirculol X ¡3 , eiuſq. Apogeum fit in Ó, 8C Perigeum tus eſſet Ptolcmzo Gr.1 l. 9’. 7". 41’". ç 1”. 59”. 2. 1". Prçte— Manu Ap*
in 1453( ex B , deſcribatur Eccemiicus prioribus quialis, reà quia vi huius motüs permutatur punétum in circello gª¡ _ Nº# .
qui fit Ó J‘P n b MP; 3C ex Ó , centro deſcribatur Epicy lª , oppoſitum centro Eccenrrichà quo puncto linea du- EP“Í‘l‘ -’
clus xqualis príoribus , venerit enim ccntrum Epicycli m cta per centrum Epicycli ad peripheriam Epicycli, deter
º, confecto ſemicirculo elongationis à linea Syzygiarum'. minar punctum Apogei Medi¡ ipſius Epicyc li z ideò 8L,
Qg’t‘mº‘ [anden] venerit Eccentrici centrum ex .8 , in Y, hoc quoq. Apogeum permuratur, in Pra-:ce détía quidem,
&C Apogcum Ecccntrici in w; deſcribaturq. ex Y, Eècen quandiu centrum Epic eli fuerit in primo 8( quatro qua
drante Eccentrici; in (yonſe quentía aurem, quandiu illud
trícus :equalis ptioribus, qui fit -n P R m n e J‘w , ſitq. eíus
Pen'geum Z, in quod peruenerit Epicydi cennum Z, ex fuerir in 1.8( z. quadranre, quod appoſitís ſchematiſmís,
¿no deſcribatur Epicyclus A m b n , cums tangcnrcs edu fed híc mínimè neceflarijs , declaran: RaianIdm paga z.
z ex centro Mundi in Eclipticam, ſint A m y z 8C A 715 Ñ ó( Vur/Ziiim pag.97. e
que porn-am: quidem duci etiam nd contactus Epicycli Tertius Orbis eſt Excentricuaqui deſcrt cetmum Epi- 3, 075;, ó
a b, ſIcuc 6C plures ali¡ Eccencrici \itus , \cd ad mandas cyclí in Conſcquentia , recedendoà linea mediamm Sy— mom: Ex.
tncas lincarum, prxdictis content¡ ſimus . zygiarumwel à linea medi¡ motñs Solis tantum,quamum :euro-id.
ab eadem recedit Ecccnmci Apogeum ac Cenrrumin.
antecedentia : eſtq. huius motus irregularís ſuper centro
Eccentrici, ſecl medius diumuſq. Gr.1 z. z'. 52.”. abſol
uitq. cui-{um Diebus 2.7. H…! z. 1;'. Super centro aurem
Mundi ſeu Zodiac¡ A, regularis eſt , 8C‘ medius diumuſq.
Gr.1 z. xo'. 34". 58"'. z 5“’. zo“. zo". abſoluitq. menſem.,
I’eriodicú D47. H.7. 45’. 7". circitcr; cuiſi demas diur
num Solis,remanet Elongatio Lw¡ae,ſeu potiüs cêu-i Epi
cycli à Sole diurna 6C mediaGuz. I l'. 2.6". 41”'. 2.0"'.
1 7º. ç9º’. 8( abſoluit menſem Synodícum D.19.H.i 1.44'.
z". circiter . Ar ſi diumo momi centri Epicycli in Zodia—
co , addas diurnum Nod¡ (3 motum in antecedemia,
BM.
Wªv cuadit centri huius motus,motus Latitudinis; ó( diumus
cſt Gt. 1,3. 1 z'. 43’". 59’". 48’”. ç6’. 37”'. 8C abi‘oluit perio~
dum , ſeu orbem Draconticurn D47. Hs. S’. 56”. iuxra.;
Prolemaicos numeros . Qljmtò aurem centrum Epicy—
cli eſt propius Augi Eccentrichtzmtò velociiis mouecurz-SC
quamò ab eo remotiiis, tantò tardii‘ls .
(¿Farm Orbis eſt Epicyclus , cuius centrum eſt in cir- *ON-¡f Ó‘
cum ercntia Eccenrrici_ , 8C plannm in plano Eccentrici; "’º'?" ²-":
in peripheria verò Epicycli eſt centrum Lunaris cotpon's, ª‘ ;ª EP"
quod ad motum Epicycli mouetur in inſeúon' quidem.- V‘ º'
partcNt HFG, in conſcquentia Signorum ab H, in F›&C.
ideòq. tunc Luua velociús mouetur , quia adiungitur hic
moms momi centri Epicycli verſus Orientem eumi; at in
ſuperiori pane Epicycliwc GBH , mouetur contra ſucceſ
.De .ºzl—Mhlor Lima Orbiéw.ó~ tatidempra tipª": \ionem Signorlun , ideòq. tardior eſt tunc Luna: motus :
MIm'bm- per :o: facti: . Numeratur aurem hic moms ab Apogeo Medio , exem—
pli gratià , in Syzygijs medizs à B , verſus H , 8C reſpectu
IV. Buck ergo ſunt Orbes Lunaris Cocli iuxta Ptº Apogei ven' ac centri Epicycli, eſt irregularis -, fed reſpe
1em4um, Alphºnſitm, Purbacln'um , & reliquos ¿tu Apogei Medi¡ eſt regularis , 8C vocatur motus Argu
de quibus numa.. videlicet, EclipticaDe. mêti,ſeu Anomalimz eſtq. dictim Gr. 1 z. z’. yz”. 56”’. 1 7".
fcrens vel D( fuentes Augcm Eccentricí, Excentricus, 8C 51”. 59”. 8C abſoluicſuum cmſum D.z.7. H. iz. ,18’. 54".
Epicyclus -, toridemq. motus recipuí per eos ſacti . Quoniam ergo motus Lunª.- velox valde eſt , non poteſt
y. Emu Or Primus Orbis eſt Ecliptica unnz, qua: mouetur in prze dici Starionai'ia ,8C quia motus Luna’ in Epicyclo, minor
¡it mº- cedentia,& verSI‘Is Occidentem vehit Nodos Lunaris or eſt mom centri Epicycli in Zodiaco , ideò non poteſt dici
tº‘ º* ‘º - biue,ſeu plan¡ in quo iaccm reliqui inferiores orbes -, con Retrograda › ſed ſemper Directa . Przrtereà quin motus
ficitq. die-\im Ptolemzo z’. 10”.41”’. I 5’“. 7.6”. 7º'. 6C an Eccenrrici velocior eſt \notu Epicycií 5 promouetur ve.
nuatim Gr. 19. zo’. o". ç8’”. 5 5'”. 48“. 3;”. ita vt abſoluat rum Apogeum Epicycli in conſequencia, ſuumq. curſum Mºtª‘ Vf
totam periodum ſub Ecliprica ſuprcmi Cazli Annis Iulia— perticir nnnis 8 g.. cſt enim diumus eius motus 6’. 41”. .SC " ”Pºs"
nis 18. Menſibus 7. D. I 2.. circiter, ſcu Diebus 6798 . H. z. haberur ſubiractomotu Anomaliat ſeu Epicycli à motu
49'. 4o". 16”’. Hunc verò orbem ſunt qui {Equamem Lu Luna in Zodiaco .
z. 07h“: Ó- nz vocent .
mºl-Í’ APº- Smmdu: Orbis eſt Deſercns Apogeum ECCentI-ici ,
Sªn…" cuius loco ſatis eſt attenderc mºtum centri Eccenuíci
LIBER {VAR TV.? DE LVNA. 259
um Terra- 79. o'. hazcſemídïerrz ;3. 4;’. Huic veiò
COROLLARIA. ſunilis cſt linea deſcripta à centro Lunaris Corporis z fed
Ex Lima Mªlibu: pudicti: Ó- Orh'um
deſcrlpiºne.
AM
'f ªmª‘- V.E X dictis numero z. 6: 4. fequitur, Primº' bis fin
ª‘º" gulis. menfibus centrum Epi cli eſfe in Apogeo
EccentriciNidelicetin omni d Noni unio, 6C ºº Plenilu
nio Medio; exempli gratià , femel in D, & iterum in o
& bis in l’etigeo Eccentrici 5 vt Circa primam (Madmª
ram in V,8¿ Circa fecimdam c1 in Z: immò ex his diſtanà
a. Corªl!. tijszmotus Apogei Eccentrici deprehenfus eſt . Sacªndº‘
in omni o’ 6C dº Medio coincidunt linea motüs medi)
6C motüs Apogei Eccentrici , 8C eadem el’t linea Coniun
3' CM* ctionis aut Oppoſitionis mediz , nempe BAC . Tmio‘ in
omní o’ 8C ºº Media , nec non in omni E] Aadratura., \Jn

Media,eadem eſt linea Apoge‘orum Eccentrici, fiue Epi


4. Cmg_ cvcli tam Veti quàm Medij . Qatar-tº‘ in Nouilunijs 8L,
Pleniluniis Medijs, ſi Luna ſit in Apogeo Epicycli , vr in..
B, vel in C , feu fi Argumentum eius Medium feu Ano—'ª modò laxior,modò contraction prout in Copulis 8C Qia
malia ſit nulla,vel in Perigeo Epicyclbvt in F, aut in E,feu dmturis propior, aut remºtior ab Apogeo Epicycli ſuerit;
fi Anomalia eius fit pracisè Signor.6. feu Gt. 1 80. nulla.. quam figuran) ouiformem pofuit Rcinholdus in calcº..
opus eſt \Equatione z fed motus ac locus medius coinci Theoricaium Purbachij .
dunt cum vero -, Si vetò fit in punctis cótactumn,vt in H,
{eu Anomaliam habcat Graduum 96. iuxta Ptolemzimpa Summa Definitionum de Regular-um 4d Lima
maxima \Equatione primre inazqualitatis opus eſt, Sub—
trahendï. motui medio,qua’ Ptolemao eſt Gr.5. 1’. in pun "Theorium Pto/emuicam, &precipuèad
cto autem G , feu in Anomalia Gr.2.64. eſt aducienda.. Prifflbapbzreſèrſpcctan ¡¡um .
motui medi0,vt habeatur verus. Alibi aurem hxc \Equa
u'o minor eſt , fed in priori femicirculo Anomalize , vt in VI. LOC-u- Luna: Veru: in Zodiaco, eſ’t punctum Zo- Ln… w;
s_ cªnªl_ BHFÑSubtrahenda; in poſteriori autem FGB, Addenda diaci s in quod cadit recta linea ducta ex centro nu.
é. Mm“ mºtui medio , vt verus feu Appatens babeatur . Quinta‘ Zodiac¡ ſeu Teri-.T per centrum Cinoris Lunatis , vt in un“ ¡"
(ºlligendi M aXIma /Equatio \implicis inarqualitatis, feu Epicyclica, priori figura punctum S , in quod cadit ARS, \i Luna fit “- Vªi_
maxima") colligitur in Triangulo AGD , rectangulo ad contactum in R : 8C llitC linea dicitur Loci Veri, feu Apparentis .
Aquatic… G, datis aut inuentis iam femidiametro Epicycli GD , 8( Lam; Luna: M:diu: , eſt punctum Zodiaci , in quod Lin-u: Me.
mm eii-[7. femidiametto Eccentrici Dl, eiufdemq. Eccentricitatp cadit recta linea ducta ex centro Terri; er_ centrum Epi- dim.
lª" ' IA, atq. adeò tota AD, tanquam Baſi z ¡nde enim per Re cycliz vt punctum T, in quod cadit A bçT , \i centrmm
gulus Tu'gonomettia: colligitur angulus :Equationis ma Epicycli fit in N : 8x' linea illa dicitur Lima lociſeu mºn?:
ximae GAD, cuius complementum .1d Rectum eſt an u Mcdi) . _
lus ADC , :equalis angulo ADH: Hic igitur fubtraé us Longitudo Media aliquando fumitur pro diſtantia.. Lºw-ªlª
à gradibus 180. femicirculi BHF, dat locú Anomalire H, media fcu mediocri Luna: à Terra, aliquando pro puncto Mªª"
vbi fit maxima ¡Equatio fubtractoria ; ille autem additus Epicycli aut Eccenttici , in quo diſtat ab Apogeo Epi?
eidem femicirculo,dat punctum G, maximze Aiquationis cli aut Eccentrici quadrante , feu dimidio maxima 8C e
addcndze . micircularis diſtantiç : vt funt Gr.90. 8C 2.70. Anomaliç .
6. Cºnil. Sexto Extra Syzygias medias opus eſt fiepe ¡Equatione Apogcum Vermn Epicycli , ei’c punctum in peripheria . "Pªgmfl
dupliciwna EpicYcli, altera Excentrici ,- vt fi Luna eſt in_ Epicyclimaximè diilans a centro Tetrrwt B, aUt C '. fed :"'l'fmsl"'
R,zquanda eſt Anomalia W, addito arcu P Q, vr ha extenfo nominmdicitur quoq. A pogeum verurmquoduis 7‘ '*
beatur Anomalia verazfeu computata ab Apogeo Vero P; Epicycli punctum , in quod cadit recta linea , ducta ex
quare opus eric angulo PNQ— ln Qinramns autem , ſi centro Ter-ree per centrum Epicycli ; vt l’unct-um P , in..
Mªi,… Luna e! et in Apogeo , aut Perigeo Epicycli , nnlla eiiec quod cadit ANP: que linea dicitur proinde Lima Apo
Acqua-niº opus {Equationez vc fi eſſet in P, b, K, A . At fi eſt in con gei Veri . ‘ l _
:nm ºlª‘- tactibus tangentium Epicyclum, vr ii in m, aut n, maxima Apogeum ,Medium Epicycli , eſt punctum in periphe— ¿pagªm
"ª-'ªm‘ - eſt ¡Equatio Graduum 7. 4o'. Ptolerma . ria Epicycli,in quod cadit recta linea, ducta per centrum Mªfiª")
7- ºm”- Scptimo' Si Nouilunium factum fit in Apogeo Epicycli, Epicycli ex punſto oppofito centro ExcentriCI, 8C tantum EP“J"' * f
vt in B -, prima (¿i—adratura fiet Circa finem Quadrantis diſtante à centro Tembquantum centrum Excenti-ici di- '
pi-imi,Vt ad b, 8C Plenilunium circa Perigeum E icycliNt ſtat ab eodem centro Terre,- Vt eſt punctum , in quod
ad E; 8C fecunda Aadratura Circa finem tertij iiadran~ cadit recta ONonſito centro Epicycli in N , ‘Se Exccn
tis Epicycli, vt ad m . At fi Nouilunium factum \it in Pe ttíci in M: ó; hIC dicitur Linea Apaga¡ Medu . _ _ “Hgm"
Iigeo Epicycli, vr in F -, prima Quadratura fiet ad finem.. Apºgeum Verum Eccentricizeſt punctum in peripberia Um… Ec_
tertii Madrantis , vr in e', 8C Plenilunium ad Apogeum.. Eccentrici,in quod cadit recta, duela per Eccentncr cen- mm…- *
Epicycli , vr ad C, 8: altera uadratura ad finem primi trum à centro mundi.
Aadrantis , vr ad n . lam fi ouilunium Factum fitin.. Argumcmum feu Anomalia Luna Vera eſt diſtantia, AMM-Uh"
fine O\uadrantis 1. ad H, antz. ad G , Prima -uadratura Lunre ab Apoqeo Ver0,computata in periphen'a Epicycli Vªrª
fiet ibi ad Petigeum K, híc ad Apogeum P . 3( P enilunii'i dextrorfum , Ïeu Occidentem verfus z vt fi Luna fit in R,
ibi ad finem 3. hïc ad finem I. Qiadrantis -, 8( Secunda Anoma‘lia eius Vera erit arcus PR .
Aadratura ¡bi ad Apogeum b , híc ad perigeum A. Ex Argumenthm Medium , feu Anºmalia Orbit M¿dia , Amali
uibus ſacile eſt intelligere fitus aliaium Syzygiarum , 8C eſt diſtantia Luna* ab Apogeo Medio Epicyclncomputa- Medi-I . *
8. Corªl]. uadraturamm in peripheria Epicycli . Oflauà tam cen— ta in peripberia Epicycli., Occidentem verfus y vr eſt ar—
trum Epicycli,quàm Luna roto menfe , non citculum de c-us W . - _
fctibunt fuo motu , fed lineam quandam ouiſormem , 8C Cain-um Luna, feu Anºmalia Eccmtriciz feu vt loqur- Cªmª»
ſerè ellipticam , vt cernete ett in fequenti Schemate , im tur Purbachius, Longitudo duplex; eſt arcus Zodiac¡ inter Lª“
quo Linea PCHDP, reptçfentat lineam à centro Epicycli lineam Apogei Excenttici, ek lineam loci Medi) ieu Apo
defcriptam. cuius quidem maior fcmidiameter PT, con gei Veri Epicycli interceptus ,fed numeratus :‘i lnlea Au
ſtat ex femidiametro Eccentrici :Sc Eccentticitate º, minor gis Excentrici in Confequentia z Vt ef’t arcus T_BL, poſi
autem TC, ex reiiduo fcmidiametri Eccentrici demptñ to Auge Excenttici in L, &e Epicyclo in N : qui arcus ha
ab illo prius Ecccutricitate: ngrc illa cf’t femidiamcrro— betul- duplicando Elongationem Lunze médlatïlil .Yolª
z l( eo—
260 L IB E R .QI/'AR TVs ' E, .D V.N 11-"
idcòq. vocari (oler Duplicata Longitudo B à {SX z &dici hzc ením additª aut ablara medíç longitudinòdat Veram
rut Ccntrum,quia h¡nc colligitur locus ccntri Exccntrici. Longitudinem Luna: ¿tb !Equinoctio .
Aquatic Acquatiº Amªme-mmm Epicyclicazſcu primç I‘nçqua~
!piº-eli“. licatis,eſt arcus Zodiac¡ inter lineam medi¡ 8( vcri motñs,
quee nulla. cſt , ſi Luna ſit in Apogeo vel Pcríºco Epicycli.
vt iu B, aut F,- maximª,ſi Luna fit in contactigus linearum
tangentium Epicyclum , & ex centro Terrzc eductatum,
vrſi fit in H, ,aut in G, in m, aut inn; ql:: I'n Copulis eſt
CAPVT XXVI?"
Gr.5. 1 '. in v[:1 Gr.7. 4o’. Hzec autcm ha tur codcm mo
do,ac Solis \Equatic in hvpotheſi Epicycli, vc in Triangu .De Lunar¡ Hypatbcſi ¿operm'ci, Magím',
' Tycbomſix , (¿y Longomomam" .
lo DGA, rectzmgulo ad G _: datis AD, 8C GD, 8C Anoma ct 3
liz complemento aut exceſiu Graduum 18 o.
Acqultiº Aeqmm'a Cenrri ſeu Excentrica,eſt arcus Epicycli inter
.Excamrica
L OPERNlC'l/S lib.4. cap-2.. tribus de cauſis Piel-MI'.
eius Verum SC Medium A ogeum interceptus , vt arcus ' improbat Ptolcmaicam Circa Lunam hypo u &fin/I:
ó* mºdus . PQ, ,ita dicta , cò quòd ha cam: ex centro Luna: ſeu ex theſim 5- Prima eſt , quis. pro abſui-do haber fi: “fi-73¡
duplicate elougaticnc media Lun.? à Sole : Nam arcus motus Caeleſtcs in-ſcipſis ac rcſpectu ſuorum l“ o
cxempli gratià P Animas eſt quantus angulus N, illum centromm eſſe inxqualcswt eſt motus Lunar in Epicyclo,
ſubtendens , qui per l ſ. prim¡ Euclidí¡ xquatur angulo qui iuxta Ptolcmaum ínaequalis eſt Circa centmm Epicy~
ONA, hic aurcm notus fit in Triangulo code…, quia in.. cli; (SC zqualitatem cmcndicare ab alicno centro a nempc
eo datur Excentricitas AO,& latus ON, quod in hoc ca~ aTerrx centro. Secunda cſt Parallaxium Prºlºmaíca~~
ſuaequale eſtlinca- ductze cx M, in N , ideſt ſemidiame \um enormis quantitas in Badramrizqua: cx dictis cap.
\rc Exceuttic-i -, 8C angulus OAN, eſt Complemenrum ad l 4….eſt in Pci-ich minuxorum 103'. hoc\eſt duplò ſerè ma
duos rectos anguli NAL , menſurantis duplicatam Luna ior,quàm Luna: Apogtkç in Copulis, cum \amen parunL.
à. Sole díſtantiam . Maxima verò IEquatic Cenm' non., admodum vel nihil differre has inter ſe affirmct Caper
contingit in Longímdinibus Lima: medijs: ſed paulò in m’cu: . Tcrtia eſt apparens magnitudo item enormis Lu.
ſra eaſdcm,vt docent Purbacbim’ Maurºlycm , 8C reliqui 11X l’erigxç in [3 , hoc cſt in diſtantia ſemidiametrotum
ſuprà ; hoc eſt Circa Sextiiem, ac, Trinum, vel vt cum Ptº— tcrt. ;3. z ;flex dictis cap. ¡6. appai‘erct diamctcr eius mi—
[emm oſtendit NMim pag.zz4. eſt in puncto Excentricí nutorum ç ç'. hoc eſt pcnè duplò maionquàm in Copulis
diſtantc ab eius Auge Gr.114. z'. yz". ipſa vcrò maxima Apo :iswbi Ptalmuº eſt zi'. zo”. quod eſic contra cui
A:: uatío eſt GL'. 1 z. 8'. 7". dentiam Phrenomenon air Cºperm'cm .
V51' ó* qu¡ ed quía 10. Bapt. Capuanºm , 8C quidam alii puramnt
:aſí: maxi Il. At poſſet quis pro Ptolcmzo contra Copemicum, 05M?: Co
Equationem maximam fierí tungcüm centmm Epicycli mutationem Excentricitatis Lunaris adduccre , que mi pcmica pro
ma Aqua
eſt in linea Orthogonaliter incidente linere Apogei Excé— nor ſacta fuerit cum rcmpcre : nam cnomiicas illa dia Ptº/mu.
tiº Cam'.
crict in puncto oppoſito , ſcu cum linea Apogci Medi] fa metri viſibilis,& parallaxium Lunz Perigcrç in El, oritur
cit angulos rectos cum linea Apogei Excétn'ci ;vt fi NO’ ex nimia propinquímtc ad Terram,quz corrigi poffet , vc
cadete: orthogcnaliter ſupra OL, ideò Petra: Nom'u: ſu noſtris hiſccctſ-«eculis congrucrctffl minustetur Excentrici
prà pag-2.13. BC Reinbaldm .pag.74. demonſtrant id ſal— tas; vr fi in figura priori Capitis zç. num z. ſemidiametcr
ſum cſſc , ¿SC hanc !Equationem maiorem fieri infi-a pun círcclli A X,Ï›reuíor firm-(¿k cx puncto X, deſcribcrccur
ctum iliud . Cònu'à hzt-c ¡Equatic nulla eſt, quando cen Excentricus iuteruallc XV, vtiq. V, ccnuum Epicycli Lu—
trum Epicycli eſt in Apogec D, Int Ó, Excenttici z vel in naris, 8C K, Pcrigeum Epicycli remoneretur d Tél‘ſç‘ cen
Vſm Ac. eiuſdem l’erigco V, aur Z . Iílm vero ASquatio Epicv
gundam] tro A : nilí qu s vellct in partem correctionis huius ad uc
vtriufq. clica additut Medio motui , vr lubcatur Vcrus , fi Ano' Ca \e contractioncm ſcmidiametri Epic'ycli . (Lliòd au
malia fit maior ſex Signis 5 demitur ſi minor: At ¡Equa tcm Luna zequaliter Circa ccntrum alicnum moucatur,
tio excentrica :tdditur Anomaiizzmedice, ſi Ccntrmn fic id minimè abſurdum putant recentiores Illi Aſtronomi,
minus Sex Signis; demitur fi maius . qui ¡Equantem circulum , non ſolt‘un in quinquc minori—
Dinar/I'M: Dinerfim: Dmmetri Epicycii , eſt arcus Zodiaci , quo bus Planetís , fed in Sole quoq. admilerunt , vr diximus
.Diametri . _Aiquatio Epicycli Perigça excedit \Equationem Epicycli lib.z. capaz. Sanè parúm ſibi conſentancus in hoc vide
cam Apcgaeam , vr in figura priori,centro Epicycli pofito tur Coperuicus, qui diminutiºncm Excentricitatis in bo
in Perigco Excentrici Z z ai'cus maxima: ¡Equationi rc lc finxeu’twt dictum cſt lib.;. Cap.2.6.êc in Luna non firm'
ſpondens cſt y Y, nur 'V f', at ill() poſito in Apogco D, litet (it commentus . Nihilomiuó audiamus interim II
cſt arcus 0 B, aur B x : ergo exceſi'us,qu0 FV', ſuperar 9 B, lum cap.z. 8. 8C 9. Mae/Mmm in Appendíce ad Prodro
dicitur Dmcrfitas diametriuanta enim eſt,quanta eſt por mú Kepleri pag.: ſ¡ .8( Maginum in priori Theorica Lu
tio,qua arcus ¡4 f, lubtendcns diameri'um m n, ſupcrat ar~ nremq. in Canon e Secundorum Mobilium,qU1 cum Co
l cum 9x, ſubtendentcm diamctmm GH . pernico inflaſcuptam hypothcſim Ptolem aicç ſubſtituút.
Sampd Scrupula prºportionalm ſunt ſexageſimç partes Diuerſi
prom-'0M tatis diainctri,qlubus ;equatur Argumentum Verum , ſeu
lia. Vera Ancmalia . Nam Signis & Gmdibus Ccntri adſcri Cºpernimg Hypat/:Ieſi: Synop/Ïs
buntur hate ſcrupula, 8C per Argumentum vcmm accípi
tur ex tabuia Diucrſitas diztmetri , qua: fi ſcrupula fin: 60. Ad ºrbi: Scandiu
addirur tota /Equationi Argumenti', at ſi fuerint minus Pra aii/fame: vida Linea aut ¿ªo-ncêm- mem'
Ïàm 60. additur pars iliis proporcionalis, ¿k fic habetur cap.14- Anguli ci Radiiï Term
quatio Argumenu' vcra,in tali ſitu Epicycli : per quam. 100000 l.
dcindc cx propria tabula clicitur !Equatio Compohta;
, Luna: . Alizs autem,quibus varia cſt Eccentricitas z Scru Semídiam. Cócentt’. .A C 100000 60 19
pula hzc ſunt differentia inter lineam Apogci longiffimá Semíd. r maioris C E ¡0970 6 ;6
8C breuíſſimam Perigei, ſeu Eccentricitas in partes 60. ‘ÉPÍCyClÍ L_ minoris ' P E- 2.570 I 2.6
diuíſa . . - . ~
Dïïlªàn{ max
med. AN
A C 108600
100000 6;
60 ;o
19
' Method-u Mcthodus Calculi in Lon itudinem cſt hxc . Sumitur
“luli . ex tabulis Longitudo Luna: edia ab 'Y' z 6C diſtantiaà º min. AO 91400 ſſ 9
Solc,& Anomalia orbis; duplicaturq. diſtantia à Sole , vt . . max. A P I 13340 68 zo
habeamr Anomalia Exccntrici ſeu Ccntu’ z cum qua in.. Dígªaªª ned. ,A C ¡OOOOO 69 19
tabulis qua'riturALquatio Centri ,l cum ſcruPulis propor min. A _Q 86660 57. 17
tionalibus; qua: Aiquatio addimr,.1ut ſubtrahitur Anom a
liz crbis , 8C habetur Anomaliaorbis ¡Equata a cum qua Acquatío in o’ ºº GA1 Gr. ſ o
quceritur in tabulis AEquatio orbis cum ſuo Exceſſu z qui Maxima in El CAD Gr; 7 4o
tºtus ſumendus
ciormſumitur decſſet, ſi ſcrupul-.I
Exceſictu pars illisilla effcnt 60. ſed ſiaddi
ptopcrtionalisctk pau
lil. Hi; ſuppoſitis ex A, centro Terra: deſcribatuc
tur ſcmpcr Equationiorbis, vr fiat Aquatic abſolumz pomo orbis feucirculi, Terra: concentrici BC D, in
rei-ua]
LIBER QVARTVS DE L V‘NA. 26!
tentallo AC, artium ¡00000.&excentro C,Epicy— CL .- Nam quia anguli M , 8C L, per 16. Tettij Ewlidis
clus maior EH F ,femidiametro C E , partium 10970. recti funt, 8C C E, partium
deſerens Epicvclum minorem P S N , cuius femidiaine eſt 10970. qualium M E:
ter PE, partium 2.370. cui :equales Epicycli \int IK L aur LE, 2.370. fequitur an
M, ¿Se OTQLÓC R D Sec. ita vr Epicvclus minorſuo gulus ECL, Gr. la. 2.8'. n6—
Apogeo P, defcribat circulum P L Q D P, fuo verò Pe p‘e maxima differentia,qua
rigeo N, circulurn NIO. Ducanrurq. rectce linea: ex Luna variar à fumma abſi
centro Terre A ; vna A l, tangens Epicyclum O Yin de F, minoris a quod con
T, vel circulum N O, in [Saltera A D, tangens Epicy— tingere,ait, cum Luna mo
clum R D , in D, vel P Pin D: Obferuatum eſt tu medio diſtat à ,medio
emm, Luna diuiduá, feu poſirá in Quadraturis, &im Solis loco Gr.5 8. 46'.& _to
Nonagefímo vbiceſſat parallaxis longitudinis , locum.. tidem hincinde à medía..
Mark-lg: obferuatum feu apparentem , cum maximè differt à loco op'poſitione. HIS peractis
rºll-Sºfi" medio Lunae, qu¡ per tabulas motuum arqualium colle—
cap.: o. tradit modum de
P'ºPº"'º”f ctus fuer-It, differre Gr.7.4º'. 8C hanc maximam Proſtha—
Epic-’dªran monſtrandi motum appa
hzreſim euenire , quando in E] Luna Anomaliam ha rcnrem Geometrícòex da
et Signomm circirer ;.aur 9. ar in o’ ó( ºº, maximam to motu medio ad datum..
Proſthaphxreſim , qua opus eſt, vr locus medius ad ve— tempus -, 8( canonem pro
rum obferuatumq. reducatur , efſe Gr.ç.o’. Ductà ergo ſthaphzrefeon Lunatium,
A I, tangente circulum N O, in I , fit per ¡6. Terri] earumq. fundamenta . Sir
.Enqlidir triangulum A IC, rectan ulum ad I. Guate enim in fecunda figura Lu—
data AC, 100000. &angulo C I, Gm’. colligrtur ' na in G , 6C notus fit arcns
per Trigonometn’am C I, partium 860. cui :equatur IG, feu angulus C E G , ex
CNchC ductá AD,tangente circulum PQLÍn D; in Trian duplicate motu Lunç a So
gulo CAD, rectangulo ad D, ex baſi ACJOOOOO. 8C an le,nam in Triangulo C ¡:G,
gulo CAD,Gr.7.4o’. colliqgur CD, partium I z 540. cui datis angulo preedicto &U
azquatur CP: déprê ergoC , ab CP, remanet NP, partiú lateribus CE, 10970. &U
4740. eiuſq. dimidium, ſeu Epicycli minoris femidiam e EG, 2. z 7o. per Triangulorum regulas inuenietur angulus
ter PE,vel NE., partium 2.; 70.8( additi NEzipſi NC: fit ECG, 8C latus GC. Sir iam data Anomalia APBE; 8( hinc
maioris Epicycli femidiamerer CE,partium 10970 eius complementum E A, ideſt angulus ECA, qui déptus
¡ Moueatur femicirculo AhB, relinquit angulum ECD, cui addirus
1am maioris 'P ECG, dabit angulum GCD, in Triangulo GCD, in quo
Mm Epicycli cen inuenrum eſt GC, 8( darur DC, tooooo. Ergo per Tri
' Lun-rita» rrum Cªm Có— gonometriam non latebit angulus G DC,nem pe Proſtha~
fºrma. fequétia ver plirereſis addenda medio motui Lunr à Sole;ficut demp—
ſus B , moru to angulo ECG, ab angulo ECA, remanet vera diſtantia
:equzlli Lun-2 Luna: ab Apogeo primi Epicycli G C A , 8C \ic :equataª
in Zodiaco, Anomalia . At fi Luna ellet in K , Se Anomalia media_
cui ſi demas AP, .Se ex duplo moru Lunç à Sole notus arcus KN, ideſt
motum me angulus KPN , eiufq. ad duos rectos complementum C
diú Solis , re PK, vriq. in Triangulo CPK,in quo CP, eſt partiñ 10970.
manet motus ¿Y PK, r; 7o. nornm fieret latus CK, de angulus KCP, ad—
medias Lunç dendus Anomalimmediae , vr eſfercequata DCK, cum,
à Sole ', 8C ín qua Se cum lateribus CK, nuper inuento,& CD, partium
terim mino I oocoo. notus fierer angulus CDK, qua: eſt Proiihaphe—
ris Epicycli reſis fubtrahenda media’. elongationi Luna: a Sole , vr ve—
centrum E , ra nota ſit . Vr taceam mod um inquirendi per tabulas
moueatur in motum Lunx, de quo Copermcw lib.-r. cap. I 2.. Rain/\01
precedentia... dus in prreceptis Prutemcarumn‘k Nos in practica parto
numeraro mo ad finem huius operis . Maximam verò Aequationem.
tu ab E , ver— ‘Pl'lmí'e inzequalitatis hinc deducir Graduum 4. 56'. 19".
ſus F , motu ad Gradum Anomalizc 9;. 8C 2.65. Aequationem aurem
Anomaliç me maximum ſerundze in-:equalitatis Gr.7. 4C'. ad Anomalize
dire , qua ni Gr.98. 6C 2.61. Sed qtua parallaxes Lunar Copernicçç ſal
mirum eſt di laces funt , vr diximus cap.r4:. num.4. non mimm fi 8L,
flantia centri A_ hinc , 8C ex motibus mediis haud ita exacle conſtitutis, 'Faunia
Epicycli mi exorbirat hzrc hypothefis à Phcrnomenis aliquantulum . Cop-min
noris , computara ab Apogeo E, maioris Epicycli; &U Pra’terquàm quòd hinc fequitur , vt macular* Lunares no-'u ’WW/º!
tandem Lunx corpus in perí pheria minoris Epicycli mo bis in Peiiueo E P ic lpradicti
’clí minoris a areant, &è inEccentri
A o e04" º
lateantmifiſiEpicycli transformenturin
ueaturin praecedenria ab N,per S,ín l’MUmerando mo.
mm duplum Lunz ‘a Sole,ab N-,feu e51 lege,vt Ct‘rm linea cos; quod fieri poſſe concedit Cºpernicm lib.4. cap.z. Ad
ACfuerir linea medi¡ motús Solis,Luna in o’ 8C ºº me dit Ktplerm in Rudolphrnis pag. 57.8: in Epirome Aſtro—
dilSIGtin minoris Epicycli Perigeo Nzat in E] ſir in eius nomina pag.67+ ex his duobus Epicyclis fequi,vt Planeta
Appgeo Ptſic enim n'et,vt bis inmenfe Luna percurrat Circa medias longitudines extrorſum euagctur , 8C in va—
Eplcyclum aruum, quo tempore centru'm C, femel ref rios flexus diſtorquear'ur , cr‘lm obferuariones teſtentur il
dierit ad Solem , videbiturq. Luna Noua 8C Plena mini— lum ijs locis íngredi ad latera, ¿Se diſtantias contrahere .
mum circulum NI O, defcribere, in Andraturis au V. lgitur 10.Amam'm Magmm lib. r. Theoricarum à
tem maximum P L D , ideòq. illic minores , hic ma— pag.7o.cüm vidifl'er ex Epicyclis Copernici ſequr , vt
iores fubire differentias Parallaxium . Diametrorum vi macular lunares in Apogeo primi Epicycli nobis occul
fualium, & Proſthapharrefeon: Er his oſitis, fuppoſitifq, tentur , quod Epicyclo Ptolemaico dudum obiecerar
moribus fuis, de quibus cap.2.z. cen et Cayernicm om Aucrroer, Copernicçam Hypotheſimrransſormauit in
nes apparentias [linares huic hypotheſi congruere . Eccentricos , vnumq.pr;rcipuè delamm in perípheria.;
1V. Porrò cap.9. inueſtigat Aequationes , 8C differen— hypocycli, feu paruí circelli prope Terram collocati, fed
tiam , qua videtur Luna ina>qualiter moueri ab Apogeo cenrrum Terre &f Ecliprica: idem facíens,& vſus orbi
Arau-'tiº j minoris Epicyclbhac methodo . Sit in fecunda hac figu bus folidis , retenris tamen numeris 8C interuallis ferè
""”’ ‘"2“' ra
mamaior
abſideEpicyclus AB,in¿5Cpratcedc'tia
A, recelſerit mmor cuius cêrrum
arcu E, à fum
AE, vtcunque;v Copernicçis . Cuius hypothefis fynopſis efl infraſcripta.
fin’º .
fitq- Luna in M, aut L, contactlbus lineamm C M , aut "Ma- l
2.62. LIBER .QVARTVS DE LV'NA.
teruallo A B, partíum 109M. qualium C G, Radius'
Maginice vaathefios Synop/ir Eccentrici fit 100000. aſſumatur centrum B, deſcriba
rurq. ſemidíametro BC, partíum 2377. circellus CV
Ad Radium Semidiame— D, in cuius peripheria fit pro o’ 8C ºº medijs centrum
Line; ºrbi! part. m'Term Eccemrící ¡n D, ¿k Eccentricus H M F Z , cuius Apo—
100000. 1. eum H; &í Perigeum F . Et Mediç longitudinís pun
g‘ta M s Z, determinara à recta M D Z , ortliogonal¡
Eccêtric¡ Semid. C G IOOOOO 60 19 ¡pſi G T : ponamuſq. tunc Lunam, non efle ¡n H, m quo
Circcll¡ ſemíd. B C 2.575 1 2.6 verus ac medius motus conueniunr, ſed ¡11 J. Nam l¡
Eccêtu'- ſ' max. A C 15330 8 . 2. nea D YQduCïa ex centro Eccenrricí per corpus Luna
citas. Lmjn. A D 8580 ç 10 eritlinea motñs Medi), 8C locus Mediusin (harlinea
Diſtátía max. AH 108ç80 6ſ 2.9 A J‘P , ducta per Luna* centrum à centro Ter-ree , erit li
in o’ med. AM 100000 60 19 nea motüs ¡Veríz &locus Verus ¡n P, 8C \Equatio ſub
6C ºº l-mín. A F 9142.0 ;ª 9 trahenda,angulus AJD: Sir ¡am ro Quadratun's me
. —- max. A G lrzgzo 6 2.1 dils centrum Eccentrici ¡n C , ¿Se ccentrícus G l EY '
Dlſtªuª-ſ med. 100000 60 19
m D Lmin. A E 86670 52. 17
8C fit Lima nonín linea GT , vbiceſlant ¡Equationes,
ſedin 2-, Nam linea motüs Medíjerit CEN, &Verí A
Concipiend¡ ſunt autem ¡n Calo Lunar¡ orbes 6.vnus e O, ¿Se ¡Equatío ſubrrahenda angulus A e C; 6C media
0"" 6' m ac ſupremus ¡n plano Eclipticze GPT› ex A, centro rum longitudinum puncta I, 8C Y , determinara à linea
L n '
72:3“ .
Terra: dCſCl'lpth z deſerens Nodos lunaris. orbita:
. m . pr.? ICY;In altero autem ſemicirculo Eccentric¡ \Equatío
Mw-ÑÑ cedentia quoridie 3'. 10”. 47'”. 8C annuè Gr.19. 2.0'. 33"-. nes eiſcnt addenda’ . Maximm autem \Equatioues paulò
44'”. abſoluenſq.circu¡tum Annis \Egypríls ¡8. D423. inſra puncta mediarum longitudinum eueniunt , nempe
H.6.12.'. Reliquià ſupremo rapti, concipiend¡ ſuntir'r.. \Equatioſprimae ¡¡izqtialitaris Grad.4.56’.19”.¡n d 6( ºº'
planoinclínato ad Eclipticam Gradib.ç. quanta cſtma— paulò ¡n ra puncta M , 8C Z, ſeu diſtante Luna ab Apo
xima latitudo Lunre : Inter quos duo ¡inmediatè ſub geo Eccentrici arcu H M , vel H Z, Graduum 98. 8L)
Eclíptica , delerentes ¡u conſequentia Apogeum Me centro Eccentrici poſito ¡n D: 8C baſis angul¡ \Equato—
dium Eccentrici , à prima Stella Arietis quotidie 6’. 4o". ri] eſt Eccentricitas minima A D, partiumòçòo. Ar
\6”.28ª’. :Se annuatim Gr.4o. 59'. z".z 2’”. ab ſoluentes cur maxima Equatio compoſitz ſeu ſecundç ¡ncrqualitatis
fum Anais \Egyptijs 8. D.; 12.. H.9.17246". Eſt aurem., Gr.7.4o’. euenit ¡n D ,poſità Luna infra medias longitu
4pm…, Apog‘eum medium ,_illuc_l punctum , quod in ſupremo dines I, aurY, dillante Luna ab Apogco G, arcu G l’
mdiñ Ee- Cªlo Lunar¡ determinar linea ducta ex centro Mundi A, aut GY, Graduum 9s.& poſiro centro Eccentric¡ in C:
emmª' ó* per centrum B, circellideſerentis Eccentricum, vt G, &baſis maxima' huius ¡Equationis eſt maxima Eccen~
mm’ ‘im ſicenmim Eccentríci ſitin C,- vel punctum X, ſí cen tricitas AC , partium I ;z zo. Ccrtera ex dictisíntellígen- -
\111m Eccenttici fit ¡n V . Sub his ſunt ngrtusóc Quin rur . ch aurem Hypotheſis , fi corriganturuumeri Co
tus orbis , ¡¡em A1101naliae Apoge¡ , 8( Eccentrícitaris , perníca’¡ , quibus níritur, Se libeterur a ru'cis rolídorurn..
qu¡ mouentur m conſequenria duplicato motu Lunaeà orbium , non ell ¡ncongrua .
Mm“¿n Sole, quºtidie Gr.2.4.2.1.’.-ç z”.zz’”. abſoluuntq. Circiiitum
,MIU A,, Dieb.z4¿H.18.zz'.1 ’. qu¡ morus fit ſuper centro B,par— ‘Tje/;ºnisóª Longªmºnldni Hypatbeſi: .
¿zi (y x; u¡ circelli CD , .Se numeratur ab erus Perigeo D, vel
centrízitª- certè a Perigeo F , Eccentrrci H M F Z . Er v1 hmus du VII. - Tebª Brabe adiutore Lºngºrnontano, cüm v¡
m. l¡ motús bis in vno menſe Synodico reſtittritur centrum diffètnímíam eſſc Eccentricirarem ò: ſemi
ccentrici ad Per¡ eum D. Hunc verò motum, alij diametru‘m Epícycl¡ Prolemaíc¡ , nimiaſq. ſemidiame~
centrum Lunce appe lant *, Cºpernicu: ZC Alphonſini du tros Epicyclorum Copemiczeorum, 8C ¡nterualla Luna:
plicatam Lunx à Sole diſtantiam -, Maginm Anomaliam inde conſurgentia , Eccentricum quidem cum Ptolemço
Apoge¡ 8( Eccentricitatis 38( numeratur vſq. ad lmeam» adhibuit , 8C duos Epicyclos cum Copernico , ſed vtriuſ
que ducitur ex centro B , cr centrum Eccentric¡ , vr eſt que menſuras contraxit, pro ratione diſtantiarum luna
in ſequenti figura linea B L, fi centrum Eccentric¡ fit rium à fe , vr dictum eſt Cap.14, Obſeruatarum; 6C cum
in V: Tandem Sextus orbis Luna'. Corpus deſerens ¡n prmter primam , 8C ſecundam inzequalítatem lunar-¡s mo
przecedentía 3 eſt Excentrícus , cuius diurnus motus me tüs , obſeruaſlet tertiam quandam Varietarem à Syzygijs
dius eſt Gr.1 1. 1825 9”.z7ª’. 6C abſoluit circulum D¡eb.z 1. ad Quadraturas , 8C quidem maximam ¡n Octantibus -,
H…! 9. 2.9'. 12.". fitq. ſuper centro mobil¡ in peripheria par adiecit Circellum librationis , 6C nouam Hypotbeſim ex
uicircelli C VD, 8C numeratur ab Apogeo medio or tudit , quam eXplicant TyC/20 ¡pſe como 1. Progymnaſm.
bium Anomaliazz quod definitur àlinea recta ducta à paga 16. Longomonmnm lib.I.Theoricor. cap.6. Keple
centro B, per centrum Eccentric¡ s vt eſt linea B V L . rus ante Ephcmeridas paº.;.& ç. 8C in Rudolphinís pag.
79. ac 82.. &Nicºlau; Muleriur ¡n Iſagoge ad tabulas
Friſicas parte 2.. cap.5. cuius menſurze ſuut huiuſmo di;
addítis ſemidiarnetris Terrre ex noſtro cap. 14.

Trebºniu Hyper/nſ“: Sympfi:


l . Ad parte: Semidin.
INTERVALLA ¡Lmu ¡¡¡amº Tn" I*

Eecentríci Semidiªmeter l A 1 !00000 55 3°


Beeenrrieíras muito¡ ^ D 4348 a :8
Semidiamerer Circelli A C ²‘74 ¡ !4
Semidiameter mIÍOI’ÏS 1 L 580° Z !7
Epíeyeli minoris M L ²90° l 38-!
Diſtanriªin Coniunctiº- f'maxima A M !02900 $8
neàOppoſitionc media A l 100000 $6 Jº
Centro EceenuieiinA minimª A X 97100 $4 $²

Diflanu’a ¡n Quªdmuris
Mªxima ¡n Apog. Eccentrici, ª( ¡n
Perígeo minoris Epicycli !07148 60 36
Media vt ſupià lcoºoo 56 zo
Minima ¡n Perigeº Eecenriic¡ ª: A
pogcº minoris Epicyeli 91753 $² 2‘
Centro Ececmric¡ ¡n D
'I'
Aquªtic maxima in Coniunctione &OpoſmGnç- $8’-²7”
_ VI. Deſcribarur ergo ¡n linea Abſidum~ T G, biſa in deraxuns Gr.7. :8. º
nàm ſectain A, centro Mundi, Ecliptica GT ,Se in
Ratio
——-I— I- -—-——-<—~-.-y

LIDER .QVARTVS ‘ DEvLVNAJ~ 2. 6 g


Mzfi dª,, _ Ratio harum proporcionum eſt haec . Ci‘un Ptolemeui 2.7. H. 1;. 18'. 3 ç ”. Poſtremò Lunze corpus in circumſe- M…, Lª‘
77,00…, i1b.4.cap.6. ſemídiametrum Eplcyclípertemas ECI¡ (es rencia minoris Epiqcli, ſeu motu filiªs, moueamr inn,
¿negabª ln‘ueſtigans, inuenifl'et Gr.ç.14'. quaIIum Radius orªle, confequentia ab M, in~ O , motu duplò maior¡ , quàm
am- . ſ_ed concentrici Mundmeſt 60.hoc eſt parcium 8696.qua~ fit motus Epicyclorum ſingillatim , ſeu duplicato motu
llum Radius orbis eſt ¡00003. biſecuit Tyclzº hanc qui ſímplicis Anomaliae , ita vc abſoluat períodum Dieb.1 z.
titatcn), &eíus ſemiſſem4z48.aſſumpſic pto diametro H.x8. 39’. 17". 30”'.quimotus ineamr ſemper à puncto
arcelll A D, 8C ro maxima Eccentricicare ; Rurſus peripherieminoris Eplcycli proximo centro maioris Epi—
autem Epicyclum colemaicum in duos Epicyclos di cycli -, exempli gracia“; in noſtro Schemate à puncto M.Lí~
ſtnbuit , quorum maior duplò maiorem ſemidiametmm nea aurem recta ducta ex centro maioris per ccnmlm..
ſemxdiaineuo’ minoris haberet z eſſetq. illius ſemídiame— mínoris Epicycli, aut coincidir, vt in noſtro ſchcmates
cet parUum S797. 4.8( huius 2.898. z.. placuit \amen in.. aux extra o’ .3° 8C [j, eſt parallela diametro A D. Hinc
hIs rotundus numeffls ibi ;800. híc 2.900. Vſus amen!.. fit vccüm centrum L, fuerit medio loco inter L, 8C E,
glmmtate 8730. non pro ſinu zquationís maximr , vt fit hoc eſt in F , aut in G , Luna ſit in P, Apogeo minoris
¡{1 Eccemrici hypotheſiJed ro Tangentcmeperit \Equa Epic cli . (Dorieſcunq. aurem centium maioris Epi?
tionem maximam in Copu is Gr.4.58'.2.2.”. ad Gradum... cli e in Apogeo I, ſeu quando motus Anomalix eſt i
Anomahx 9o. quam maximz latitudiniin Copulis equa gnorum o. Luna fit in M , Perigeo minoris Epicycli;
tepiacuit, ſicur Antiqui xquantes longitudinem latitu at ſi Anomalia fit Signor.6. 8C centrum Epicycli maioris
dInI vcrgmq.Graduum y. ſecei‘anr; fed ad Anomalimm eſt in Perigeo Eccentrici , Luna fit in Apogeo minoris
(ir-9 2.- tecit illam Gl‘.4.ſ8’.2.7". hac verò biſectà 2 ¿Equa _Epícycli , 8C vrrobiq. careac omní proſthaphxreſi; Cúm
tioncm maximam huic addendam in El, fecic 6122.49'. verò cenuum Epicycli maioris fuerit ad partes T, aut V,
13".Vt eſſetjçm Gr.7.z7’.4o". vel Gr.7.18'. Hoc nimi— ſeu cum Anomalia fuerit Signor. z. aut 9. Luna ſit in me
\um cſt aurtíhcium , quo Tychº &C LangaMUmanm aduer— di)s diſtantijs ab Apogeo Epicycli minoris , vc in N , aut
temes etiam ad Parallaxes & diſtantias , de quibus Cap. O~, atq. adeò in contactibus z in quibus maxima: fiunt
1 4. Theoriam Lunarem nobis extmxemnt . \Equationes .
VllI. Eſto igitur pro CoPulís faltem hoc Schema , in IX. Ad certiam verò inzequalitarem tuendam , ſeu Cir-::11m
quo A, centrum Terr:: .Se Mundi, ¡mmòóc ¡n Cºpu Variationem ,qux in o’ ºº 8C [j nulla cſt , 8C in Octan- Libra-tíº_
lis vel-is, in qui- ‘ tibus maxima, ſit Circellus RS , ſed potiüs in ſuperficie ª" flºj
ſphzm: Fixarum concipiendus ,vt notar Kcplerm in Epi— "ªmººº
bus nulla eſt Ec
centricicasdïc idé tome Aſtron.pag.8 12.. in cuius diameno centrum maio
cêtrü circuli aliàs ris Epicycli l, libremc vlrro citroq. motu :malogo moti
excenuici , nunc bus circularíbus , vc apud Copemicum fieri vidimus lib.
concentrici l T B z. capa.9. qui morus fit commenſurabilís duplican-r di
V : ficque diame ſtantize ve rre Lanz à Sole ; efficiatque Ptoflhaphmrefim ,
ter eius lB,linea à o’ & ºº vſq. in c] addendam , arà El ad d 8C .ºº \111M
verarú Syngia~ ti'ahcudam media: longitudini Lunx à Sole z vt verus lo
¡um Sc Quadſ¡ cús centri l, {maioris 'Epicycli conſtet : maxima vcrò
mmrú; qua pro vau‘atio fic 4o’. zo”. addenda in primo , 8( teltio poſt º’
tracta ín P, 8( fa Octante , ſubtmhenda in ſecundo .Se quarto Octanre.
cto centro in I, Atq.ita in Syzygijs centmm maioris E icycli erit in I,
deſcn'batur inter— in bextilibus autem 8C Trigonis afpecti us , in R z 8C in
unllo IL, partíum S . Vide \amen aliud ſchçma cap.2.9. num.2.. Notat verò
\800. qualium.. Kepler… in Epitome Aſtron.pag.8 I 2.. particulam de 40’.
Radius A I, eſt zo”. fumptis vr Sinuroto reſpondentem Sinuí duplica
looooo.nmiorE— m: elóganoni à Sole ¡am zrquatx, effe Variationem Com—
picyclus L F E G; etentem . Sicut aurem inquir Langomamanus , Anoma
8C in eius periphe 'a Excentríci per circellum DHAK, excuſara , pende: à
ria ſacto centro Solis Lunxq. diſtantia à Terra,effiuente ex Epicyclo Solis
in L, íntemallo P L, partium 2.900. minor Epicyclus vinure,quç motum Lunç ſub maximo viſionis angulo va
PN M O', Erik euim maioris Epicy:li Apogeum L , 8C tinrzím tenia Variatio el’c à Sole, pro varia Lunz ad ipſum
Periºcum E , minoris autºm Apogeum P , 8.: Perigeum 8C ad Teilurem diſpoſitione: Nam dum Soli iungituc
M. Boſtremò aſiumpta femidiametro A C , partium. aux opponiturmmior efficacia críbuitur Tena’, tanquam.. -
::ª 2. 174… deſçribaçur Eccentricicatis Circellus [FD H , in primario Lunaris orbitç centromb radios Solares'm Tet
m.“- ' cums pel-¡Pumamoueamrcentmm Eccenmcun confe— ram incidêtes, 8C cum vi motrice ab ea coniunctim ac di
quenua, mito motu ab A, verſus K, motu duplicato rectè ſe reflectentes ad l, centrum commune Lunaris Sy
Lume à Solis vero loco , ſed mom Lume &quam proſtha ſtematis Epicyclici; quod idcircò feſtinantiüs in confe—
phaóreſi riorís inaequalimxís; itavr iuomni Plenilunio quentia mouctur: Circa Badraruras aurem 'remiffiïls
ac Noui unio vero, centrum Eccentrici fit iu Mundi mouctur , ob diffipatam in maxima obliquitate aſpectús,
centro A , in omni autem Quadratura vera fit in D; virturem radiorum Solarium . ch Lonqamnmnm ..
o biſq. in menſe cennum Eccentrici percurrat círcelli hu Quoniam verò paulò inrricatior eſt forma calculi Lu— Methºd“:
ius a‘min'tum, (itq. in Syzygiis lineaeadem B!, Medij mris in hac hypotl1eſi,e ſto eam faciliorem reddidei'íc per “lugº“:
¿ª u. ¿SC Ven Apogei; exçra illas autemimea Medi) Apogei ſuas tabulas Mſlgínuí in Supplemento Ephemeridum, ¿SC …m, Lu_
ª ' fit, qua: Pªrallela diametro Cii'celli A D, per centrum ¡nde Reimrm in TabuIiS Mediceis, libet :amen Geome- ,u ,x 1,“
Excenrrici tranſeac , Se Ver¡ Apogei illa , qua? per centra m'cam methodum colligêdi hinc mocus Limates ex ipſo- ijotbeſi ,
Terre &C Eccentrici . ngpropter qui velit deſcribere ſi— me: Tychnne depromere .
bi figuram pro Quadraturis , deber facto centro in D, Sc
\emidiametro A B, deſcribere Eccenericum , in cuius
periphería centmm maioxis Epicycli fit veiſus L, pro EXEMPLVM.
Apogsea Luna , .3C verſus B z pro l’erigza a 8C duos Epi—
cyclos› vt ſuprà, hinc inde delineare. Centrum pon-ò X. Int data Sali: 10cm rhedim Signorar» ſ. Gr. ſ. SO'.
1 , maiorís Epicych moueatur in conſequentia verſus T, 2. l". Ó’ 'verus in 11? Gr.4. ſ ’. I L". O' Luna lºngitu
inito mom ab Apogeo medio, vt puncto I, vel alio in da media á Sole Signorum 9. Gm.;- 1 z'. I z”. Ó' A7107714
quod cadit linea Apogeimedíj, moueatur inquqm m0— lia eius media Gr.4 ç. 37’. 29”. Deſcribamr mmc , vr in ſe—
tu medio Anomali:: ſimplicis , de quo cap.: z. 8C interim quem¡ figura , circellus AK D, cuimfcmidmmmr AC, ſí‘
Mm: Epi centrum L, minoris Epicycli 2 mouearuritemmotu Ano— partium 2.174.qualium Radim Eccmm‘cí OF, eſ) 100909.
¡¡Hºmm- malix ſimplicis, ſed in prrecedentia ab L, in G, inico L‘t guia duplican: longitndº Luna á Sole e Gradum eva—
ſempet hoc mom ab eo puncto pe ripherize maioris Epi ter 2.30. fi numerctur ab A , perl( , ca crExccntmI cm:
cych , in quod rectalinea ducta ſit ex centro Excentrici trum in O, ex qua deſcribc Excmtricum F1B . Ducta *vero
pet ccntrum maioris Epi'cycli; abſoluatq. motum Dieb. recta FB, per O› de Igmbit in F, Ayogmm medium ,afinar
re. a
254 LIBER .QVARTVS D E 'L V N A .
Terraió' pmemi angulm ATOM,r 1 ’. z 2.”. qm' eſ¡ Aquatic
recta duEZa per centra A0, videlicet A015, ¿page-¿m ve
rum in E . Numem ¿zii-ur ab 1", imonfiquentm \inem-:lie Eccêtrieitatirſubtm/Ienda a‘ Cog-quam [origitudine Luna ab
media arcum F1, Grªnd…“ . 37'. 2.9". CV‘ ex 1, defe'ribe pri Va Ó’ remanet 10cm prope 'verm Lime Signº.. (ir-.2.6. 52.'.
mum Epieyclum, cuiusflmidiamter 1L, fit parti-4m $800. $6”. Tandem quia maru: libraeionir dnplici ali/?antic Lu
qualium OF, 100000. ductáq. recta ex O, per 1, jvſiz. m G, mmarium cammenſurabilinineipienfiz. à [uª Apageo nume
numeric in preeedemia a‘ G, verſus Lan-um GL, item Gru rari inpartes contraria: , fluflcundiem ſucceffianem SIgnº
duum 4;. 37’. 2.9”. Ó* ex L, deſcribefleundum Epieyclum rum reſpeflu Primi Epic)’cli; efl Sig-71.7. Gr.1 6. $8'. I 2.”. G”
euimflmdiameter LM z [ir pentium 2.900. qualium IG Sima exceſsêi illiui vlrm /emicirculum eſt‘ 7; 0996 ſ- 1:”r
go “Ut Sirius tam: 1 ooooooo. 4d 7 ;O996ſ. /i'c maximq V~ -
riatiºzſeuſemidiameter Circelli RS, 4o’. 30". ad Varmtio—
:EJ/"1X mm ²-9'- 36º— ſitbrradendmab-Ultimo laca Q, ‘U1 mamar
[ocur exact… ¡I Gr.2.6- 2. z'. zo”. in fun orbita . Sed-ex
[MC [flyer/Jeff, W en: Cayenne-ea, ſequitur Lime macular m..
Perigeo 'vide-ri, in Apageo nºbi¡ ºceulmri , mfi qui Epicyela
'Immtur dem mºtum 'Utrttctgirlií Lima cirm centrum , quem
mmm Tycho negar tomo I .17.23.74:.

.'D

BK '
CAPVT XXVII.
De Lunar¡ Hypatbeſi [Mimix Kepler¡ , P.
Alberti Curtz'j, Fabr-1'69' , But/idaſ¡ ,
Lambergà’ , Vende/ini , (y
Recerztiornm .
,y
efl ;Zealand-¿MT ¡LM, nnmem ex N, in con equentiu I. E C RE V E RAT quidem Kepleru: in.;
areum N T, duplicate Anomalie, mmpe Gradas 9 I - 14’. Commentariis Martis Anno 1608. editis,
çS". erit em'm Lima in T 5 ad quam due fl'midiametrum.: 8C in prima parte Epiromes Alitonomize
LT, Ó' connecte centrum 1, cum Lima T, per rectam 1 T : Copernicana: Anno 16 ¡6. edita, cauſas
Nam in Triangulº 1 LT, dantur [mera 1L, \800. Ó* LT, inrqualitatis motuum czeleſtium, non eíſe à priori peren
2.900. Ó' angulªr NLT, Gr.9¡ . 1 4’. $8 ". ergº per Trigana das ex mera Geometriamudiſq. lineis circulorum, ſíue illi
meti-iam eollrlges angulum TJL, Gr.2. 6. 18'. 43". C'V lam: effent Concentric¡ cum Epicyclis, \iue Eccenttici 5 ſed
IT, partium 6541. Due deincep: a' Lima T, recta: ad een phyiícas effe, ó( aut totam, :lllt partem illius inarquahtatis
tm Eceêm'ci O‘ Terra ,que [int TOM' TA; mm¡ in Trian— realem eſie, non autem meiè opticam , ſeu apparentem.,
gulº T1 O, dumm- Ol‘, partium I OOooo. Ó“ T1, inuenmm (pc-&anti motUSeX alieno centro ,~ Hanc aurem Pliyſicam
6$41. G" angulus 'T10, Grad. 1048. z'. 48”. eſ¡ em'm com
cauſam eflſie reſpectu ſ) 7p <2' 2 ª 6C Telluris Solem,
plementar» angulºrum LIT, inuemi Gr.16. l 8'. 45". Ó* an reſpectu vero Tellutem ¡pſam receptà à Sole virtua::
guli GIL, metiemi: areum GL, Graduum 4; . 37'. 2.9". Er à quibus Planeta motus moueretur ſecundúm diſpoſitio- Dimſi…
go ex Triêqulorum legibm‘ nºm: fit angului T01, Gr. z . 2.9'. nem fibtarum magneticarum , ¿Y fecundilm raciones Li- mln." ¡ª
l 6”. que eſ! Aequatia Epieyc'lica, -unà cum later-e OT, par bm- 8( Vectis , vnde via Planeta* mot¡ euadcret Elliptica, Lunar¡ H]
tium 102.2. 17. qualium OF, tooooo. Adde nune Medium vt clarius dicá ¡n Scholiis huius Capitis. Sed propter mul pªz/nſi m
Sºli: locum media Lªngitudini à Sole z Ó' fit media Lºngi típliccm Anomaliam Lunre vtebarur adhuc duplíc¡ Ec- fªmª“
tudo Q ab Arguinafíiº Vemº Signorar» z. Gr.1. z’. 34". centrico,& diuerſis intemallís Lun:: Apogmçin ºº o", ab
cuiſubtractê Aequatiºm Epieyelieái remanet Lºngituda Q interuallis in E] ; 8C duplici Eccentricuate à centro Ter
ab Aequinact‘io ¿qu/IM Signorum z.. (ir-.27. 54'. 18". Ed ree,vnê,quze à nbris magneticis Lunç pendeus, ſoluta era:
dem vera‘ Mantiene ſubtmctá ip/i' Anomalimremrmet .Anº à Phaſibus Lunre, ſuiq. iurisalterñ peudente à figura illu
media ¿quam Gr.4z.8’. l z ". Poſ] bee ei longitudine Lime ab minationis , eiu ſq. comparatione cum fibris magneticis,
‘V Epieyclice ¿quam , ſubtrabe mmm Y? locum z Ó' relin— qux quotannis bis orirctur , rurſuſq. interiret 2 & cuius
quitar vera Lime langimdo à Sale Sig-710mm 9. Gr.2. z. 29’. Apogeum ſi à Nouilluno inciperct , interiret ¡n Plcnilu
6”. cuius duplum , abieèïa integro circulo , e/i‘ Signorum 7. nio -, ſi verò ¡n hoc ¡nciperet,tand m poſt 6. menſes inte—
Gr.1 6. JS'. I 2."- Qeare numemw ab .Ami-cu hac per K› U* tiret in illo; ¡deòq. ad Phaſes effet a ligata : ad quam for
D; abiectiſiz. ſemicireuli AKD, Signis 6. remanet arcus mam conditce ſunt ab eo Ephemerides Ann¡ ¡6 17. &U
DO, Gr.46. XS’. 1 2.”. Dufíê ergºſemidiametra cireelli CO, _16 I 9. vt conſtat ex earum ad Lectotem przcſatiunculis .
fit Iſòſcele: Triangulum OCA, in qua angular OCA, cam— Sed vr dies diem docet, dum accederet ad Ephemeri—
plemê'tum Angnli OCDJeu 4ra?: DO, efl Gr. I z z. l'. 48". dem Anni ¡618. aduettit inter cauſias Phyficas ¡¡lumina
Ó' angular ad eireumfereiztiüm , -Uia'elieet OAD , per 20. tionemmon Lunanſcd Telluris pon¡ poffe,& duas Eccºn
Terry Euclidis dimidim anguli OCDye/Z Gr.2. z. 2.9’. 6". qui tricitates reales ac Phyſicas, ſine magno incómodo, poſſe
nimzrum eſ¡ angulm fecunda ¿quaticmis AnºmaIi/lim , cm in vnam Geometricam conflari a cuius effet Apogeum..
per 2.8. Primi Euclidis , ¿qualis eſ) angulm EOF a fiibtra inxqualis motſis , 8C Eccentricitas pet annum variabilis,
bendm Ab Anºmalia eagqmzm 'TO F , que :rat 67.4.2. 8’. ad quam ſormam cópumuit Ephemeridem vnicam An
I z”. (9' remanet Anomaliafleiïdo‘ Aeqmim Gr.18. z 9'. 7”. ni ¡ 6 ¡8. vt patet ex eius epiſtola ad Lectorem Ephcmeri—
Ó‘ [me fubtmcta à ſemicirculo , relinqm't angulum TOA, diprxmiſlà. Tandem veròAnnO ¡610.Men1'e Aprili-,ex
Gnrót. 2.0’. yz”. profimdiore ſpeculatione cauſarum Phyſica rum elegir
Lam: pºrrº‘ Eccentricímti: OA; fic inueſh'grzmr . Leia Hypotheſim , ¡n qua vnica eſt orbita Ellipſis excentricce,
enim arms OHA,inuemm eſ¡ Mini Gr. ¡z z. I ª. 48”. cuius 6C vnica realis Eccentricitas -, ideòq. Equales Luna: di
flmiffl; eſi arem AH, Gr.66. zo’. 54”. Ó‘ [Mim S¡mu re flantire à Terra,ram in Copulis,quàm in Quadn‘s, nempc
c‘Zm 917z654. ergº pt radim ad hunc Sinum, ficſemidia Apogzrç Apogzris , 8( Perigrcç Per¡g<¿¡s,8cc. vt conſtarex
Meter cireelli AC, partium 2.174- 4d parte-I 1 994.cuim dn Epirome Aſtronomix Copemicanç in przrſatione :1d lib.
plum da: Chordam A O z partium z 98 8. quªlinm O F, ſ. &C pag.614. arq. 82.:). 6C Rudolphinatum pag.79. Iraq.
x 00000. nempe Eccítricimrem . Iraq. in Triangulo TOA, quivelit poſtremam hanc Hypothcſim intelligere, con
danlur lan-ra O A , z 988. Ci‘ OT, fi4pm' mm irmmtnm.; ſulenda eſt fecunda pars Epiromcs Aſtronomia: , edita...
102.2. 1 7. Ó’ ¡¡7157141145 TOAa emr Gr.16¡ . 2.0’. $5”, Ergoper Anno 162. I. lib.4. à png.ç49. &C 609. ¿SC llb.6. \Oti cius
Triungulªrnm andy/¡m dribitur TA , di/Iantia LHIM d parte 4. nec non Rudolphimrum Caput 2.0. zç. 8.: 2.6,
' pra'
LIBER .QVARTVS D'E L VNÁ. 26;
ªmet ea qua: lib.ç. Epitomes communia Lunar SC omni bus crefcit Eccenrn'citas punct¡ menſtrui feu Aequatori),
us Planetis tradir . Nos qua: ad Caufas Phyſicas motús IS: cum ea Aequatio menſtrua; donec linea Copularutm
accelerati, aur retardar¡ ſpectant,putà ad Fibras magneti— feprimo fcilicet menſe ab extrncta Eccentricitate mite»
c_as,Vectem,ac Li_b1'am,partim communia cocten's Plane— aſtecura fuerit Apogeum ', in quo menfe fiunt Aequatro—
rts,partim Luna* propria, reijciemus in Scliolia huius Ca nes maxima”, 8C alfociant fe Aequationib. Solutç Anoma
pitis, eaq. ex parte refellemUs, aut quoad motum Latitu lix ; ita vt ali uo tandcm eodemq. momento nempe m...
dinis z. in Scholia Capitis 2.9. Ccrtera qux ad Calculum. Madraturis ¡Inner, vtrçque fiant maxima: -, 6C Menſis ¡lle "Mujªſi’ Nº
Geometn'cum aut Arirhmcticum Lunaris morfis in Lon d¡crrur Plenu:: ¡nde rurfus decrefcunt per totidem gra- '
gitudinem pertinét a hoc loco non paulò clariüs ac diſtin dus . Sicur autem pro hac Anomalia darur altera Bccen- Apªgª”.
ctius, quam ¡pſe Auctor exponemus . triciras dicta menſtrua , ita & altetum Apogeum &e Peri- ,ªz/zm“m.
Triple:: Lu II. Triplex eſt ¡n Hypotbeſi Kepleri Luna: inazqualitas geum, dictum menſtruum , _quod eſt femper prope Solis
"_ª «Mªma- ſiue Anomalia, 8C proinde triplex \Equatio . Prima dici Apogeumutut Pet-igeUm, 6( m linea parallela lineç Copu
1‘* 1 tur ab eo .Sali-_M , hoc eſt non alligata diuerſitati Phaſium larum . Hçc portò eſt illa Aequatio,quam Ptºlerrmi: An
ª ’ º “"- òc elongzmonls Luna* à Sole,quam alij primam ac ſimpli nurum fcu wFº'a’VEUſIv Epicycli; Arabes parallaxrn Epicyj
cem vocant,8c Ptolemaici Epic clicmn-,fed ¡n hac Theo— cl¡ -, C0 crm'cm Proſtliapha-reſim Eccentricitatis ſecundt
rica oritur ab inuariabili, 8C rea i ECCêtriC-Otbitç Lunaris Epicycfi; TyC/ao Eccentricitatis Proſthapliçtefim appella—
:trªgº-ª- Elliptica: à centro Terre. Secüda dicitur Meri/Irun Tem umnali‘quid Opticum 8C Geomerricum m fuis hypothe—
flm‘ pºr-mu ', Aira fic alligata eſt druerſicªtr Phaſium per mc fibus fupponentes ; que tamen Kcplcra merè phyſica el’o
W‘m‘ fem redeuntium , ¡llumq. conſt1ruenr1um , vt tamen nec .Sc eſt meris cauſis phyſicis,vr ¡pſe notar pag.803. Epitom. ~
’ redeat, nec (ir eiufdem quantirarrs quours menfeHçc ve Trrtia intequalitasóc Anomalia ,quam anthmores m_ 3: AMM‘
rò pendet ttun à linea Copularum , qux Apogeum Luna: fecunda incluſam confudertmr cum illa, dicitur _Tychont ª*
deferimum ab Ecceutrícitate variabilimon quidem reali Vai-¿aria, Keplero autem Menflruaperpema z qma quours
Eecemn'eí. ſeu centri Órbita: Eccentricze à centro Te rra: , fed puncti menfe redit, &c eiufdem in ijſdcm diſtantijs Lunze à Sole,
ta: var-'4. cuiufdam Menſtm¡ , êc Semicircul¡ rotius orbitx à plano SC à Terra quantitatis : quare duplici nomrne dicttur.
"‘15" - circuli illuminationis,qua Tellus à Sole illuminatur , &U menſtruaguia fcilicet redit quouis menfe eadem, 6C qma.
fepatantis hemiſphzerium díurnum à nocturno a qua: cum eſt alliºata Phaſibus menfem conſtituentibus ,- pendet
fua Anomalia à maxima ad minimam , immò nullam de enim à ' ea quidem Copularum, fed non ab Eccentrtcl
hmdm crefcit pera. menfcschr per alios fex_ circiter creſcir à'nul rate variabili; HTC verò nulla eſt in Copulis 8C QtLadrrs,
¿mm-¡m laad maximam; ¡deoqmon eſt femimenſtruamec bis re 8C maxima in Octantibus, hoc eſt in Gtadu 4;. 135. 2.2.5.
¿w-m _ dit quouis menſe , vt apud Tyclaºnem a fed eſt femeſtralis IS( z 1 s. à Coniunctione Luna- cum Sole in confequeutia
incrementi, ¿Y ſemeſtralis decremenr¡ z atq. adeò annua, numeratis : 8C ob earn Luna bis ¡n menſe tarda fit 7 nem—
ò'c bis ¡n anno interit ¿SC refurgit . Quando enim Apo pe ¡n Mdl’aflll‘a vtràque ;Se bis velox , nempe in vtraq.
FeumLun:: eſt in Aadraturis , {Equationes roto menfe Copulà, tantò . velocior, quantò vicmior copulis .
unt ſimplices, quales in Soluta Anomalia; nullaq. eſt Ec— Locus ¡raqïunae :equarus prima Aequauone Soluta:
centricitas punct¡ menſtmi ſeu ¡Equatorij -, cum linea.. Anomaliatzdicitur locus verus Lunx in Copulis; fed extra
Mª‘ſisVa- Apogc¡ ſit in plano circuli illurninatiorris Terra?, 6C Men ¡llas locus iictus,feu primò atquatus : cui f¡ accedat Equa—
um: . fis ¡lle dicitur Keplero Vacunª‘ , nempe carens \Equatione rio Menſtrua Temporaneabdicitur locus pro e verus, feu
menſtrufi . Sequenti autem menfe cum Solis Bidratu fecundò equarus z Si ,denique accedat :equatio Menſtrua
ra deferuit Apogeum, quod eſt tardius, quàm Sol, cum.. Perpetua; dicitur locus verus 8C abfolutus Luna: . Sed
non abfoluatin confcquêtia quotidie nifi 6’. 41”. 4”’. ín quze fummatim dicta ſunt , meliits_perc1prcntur in figurrs
cipit aliqua Eccentricitas puncti menſtrui , 8C aliqua Ae fequentibus z quibus tamen prtemittemus more noſtro
quariúcula menſtrua fenſibilis, eriamſi Luna effet in Apo nienfuras interuallorum , 8C Aequatrontun maXImarum;
geo medio, ¡n quo iuxra leges Anomalia: Solutre carerp Sed pro intentallis vide dicta cap.t4. num.7.
deberet omni Aéquatione z Succedentibus autem menſ!
l

TRIVM KEPLERJ HTEOTHESIVM STNOPSIS.


Interualla Línea: Radius rooooo. Semid. Terra: l.

¿ª Eccemricitas maxima in o’ ¿ª *IN 6 S4; z $2.


,ª minima in D *Iª 4362. 62. 36
.ªg . ſ' maxima II* 10654; 2. $2.
g Diſhmmi c5- -ſm dª? lL_m¡n¡ma &e 93457 ‘ H 8
ª tro Terre 6 6
"54 ~ !ªmaxima -P ’ 10436:. r z
‘TÍ m D Lmíxúmª ‘_ *I'* 95653 ‘ $6 14
‘ lª¡ Media .' &ª y 1 ooooo 59 o

'5ª . Eacentricimr perpetua _ _Z1 11; ~ logggê \ª


ª- W . . . maior
ª _ªu Semidmmter ,Ellipſis minºr B E 998 ¡º
-É'S Diflantia á centra Terre maxima A P 104562. ſ9 o
me:: g :am in o’ ºº , qmim q media A E Iooooo $6 2.8
,5 "3 ir¡ El *minima _A R 95653 $3 $6

ª .Y ºc¡ .Eccemricimr . A B 5486 l S’7


_º- ;ª cx Di/Zamiaà centrª Term maxrma _A P 103486 {7 $4
f3 _9* *gª tam in º’ ºº ,quám media A E !00000 iſ S7
¡Í -g ‘ª' in El minima A R 96514. \4. ‘_ o
Acquatiº maxima Salut.: Gr. ç. o'. Men/Irun Temporame feorſim à Sªlma Gr. 2.. zo’.
campofita Cum illa Gr.7.;o’. Variatiº maxima çr'. aut 49'.

Ill. Sir ¡am primum Schema , ¡n quo linea Abſidum.. circulus PDRC , agaturq. per eíus centrum B, ad Angu
P R , ideſt Apogei P, 8C Perigei R; 8C femidiameter B P, los rectos altera diameter DC : Sir verò A, vnum ex duo
parrium 1 ooooo. qualium AB, Eccentricitatis realis cen bus punctis ex compararione; fcu vnus focorumNel vm—
tri B, ab A, centro Terrce &4361. «Sc ex B, defcribarur bilicorum Ellipfrs,circulo prçdicto inſcnbendç 5‘ alterye
' Ll ro çque
266 LIBER ¿VARTVS DE LVNA.
\ò ;què à‘centro B, diſtans fit S, nain per demonſtrata ab centrum A, in quo ponítur ab eo Sol ro aliorum Plane
Apollonio in Cenicisdï ex A, vel S, accipiantur in diame tamm hypotheſi, vocatur Julme, ſeu ihelia 3 hïc aurem
tro DC, duo puncta E,V, diſtantia ab A, vel S ;quanta ell: cum A, fit cêtrum Terra-,porel’t dici &dz-Hºc, ſeu Diagea .
ſemidiameter circuli B P z per illa puncta tranlibít Sectio IV. Moueatur ¡am centrum Eccentric¡ B , in conſe- '
Elliptica; eritq. EV, diameter minonleu latus rectum El~ quentía à B, in Z, in circumſetentía Circcllí B Z QLde~
lipſeos,& PR, latus ttanſuerſum, ſcu dic-¡meter maior, ſeu ſcripti Circa centrum Terra: A, ínteruallo Eccentricitans
axis . Per numeros autem habebís B E , ſi à quad rato ſe AB, promouendo Apogeum P, ítem in cóſequentia quo
midíametri B P, ideſt AE, abſtuleris quadratum Eccen— tidíe motu ;equalí 6'. 4 l". 4'”. ita vr periodum abſoluat
tricitau's AB, aflumptç vt diſtantiç ſoc¡ vnius à centro El— Annis Aegyptijs 8. D.; I I. H.6. eſto reſpectu Solis , qm
lipſeos; reſidui enim radix quadrata dabir quantitatem.. velociús mouetur, fin atur retrogradè moueri , GC línea..
EB, que ¡n hac Theoria eſt partium 99810. qualium DB, Copularú, in qua eſt l, affequatur Apogeum Luna: poſt
eſt ¡00000. &e DE, eſt 190. Vtaurem inuenias alía pun menſes 1 z g. proximè . Luna verò ipſa recedit ab Apn
cta , per quç tranſlre deber círcumferentia Ellíptica, du geo P, in conſequentia , 8C mouetur in Peripheria Enlptl
cantur ex quotcunq. libuen't unctis pen'phen‘ç ClſCUlªl'lS› ca l’HEO. &o inzequaliter, ratione ſuze curuitans , 8( dl
puta ex G,& N, perpendlcu ares ad PR, vr GF, Se N04— uerſi ínterualli à centro A -, lícet fingatur moueri ¡n pen'
quç mione Circuli dicúmr Sinus,1'atione velò Ellipſeos, phería circuli PG DN,.Tqual¡ter,8C quoridie ſimplic¡ mo—
Otdinatim applicatç: Sed datus ſitatcus , quem termi tu Anomaliç Eccentríci progredi Gr. l z . z’. H“. vt perio
nant dicta puncta , vt arcus PG, vel complementi eius ad dum abſoluat Diebus 2.7. H.1 z. 18'. zç". Sir ergo Luna.
{emicirculumwt NR,~ nam ſi fiat vt Sinus totus DB,ad ſe in H , nam Anomalia Eccentríci en'r arcus P H, vel per ¿Ml-d“
midíametrum minorem Ellipſcos EB, ¡ta Sinus GF, arcús zquiualentiam ac denominationem atcus PG,quem me- ¡amm—
GP, dati,ad HF, vel ita Sinus NQatcús N R , ad O titur angulus G B P, ¡lle ſcílicer,qll)li numeratur in conſe— ª…) ,
habebis per demonſttata ab Apollonío z pmlcta H, 8( 0, quemia ab Apogeo D, ſeu líneà A fidum vſq. ad locum
per quç tranſit Ellipſis: 8( fic de ccrteris punctis: qua.. Lunªr , quandiu non excedit ſen ¡¡cítcnlum : nam fi exce
Irm í»
rªtione deſcribi poteſt Ellipſis PHEMORTKVP . LIcet dinvt fi Luna fit in Y-, adhíbetur excellus eius ſupra ſemi—
Circulo -U. enim Kepleria cap-2. s’. Rudolphinarum,& pag.800. Epi círculummempe arcus RY; aur ſi fit vltra V, complemE~
ſimº p,, tomes dicat non eſi'e_neceſl'ariam tantam ſubn'litatem, tum eiusare.?
ad círculum
tíà ineſt Ellipnſica:. BHP,
Huiusvel
Anomalize menſura poten—
per :rqniualentiammez
.EI/¡¡fi . ideòq. ¡bi vratur circulis perfectís, aſlerés non poſie com
mittí errorem in loco Lunç maior'em 17". addit tamen.. circular¡ BGP, reductç ad Gradus &o eſ’tque illa, qua: in
çquationes à ſe ex forma Elliptica eonſtructas ', 8C \atius tabulis Rudolphinís pag.80. ponitur in prima Colunma.
eſt huic adſuefier¡ ab ¡nitio , ſi velis exactè fundamnra... numeris integris Graduum . Area verò Triangulí Acqua
Rudolphin¡ calculi noſſe . Itaq. polítà líneà Abſidum PR, tori) HAB, vel per zquiualentiam area GAB, reducta ad
eſt EV, linea mediammlougitudinumz ,Se quotieſcunq. Gradus, ve] minutias, qualinm tota area Ellipſis , aut Cir
culi eſt Gr.360. eſt illa qu:: ¡n eàdem Rudol !final-Um..
Columna ſubílCÍIUL' cum ſcrupulís ſuís Anomzñix Eccen—
P trici, quze ſi addatur Anomalizk Eccentrici , confiar valo
rem totius Arete AHP, vel AGP, ¡deſt Anomaliam M e
diam, qua: in hac hypotheſi eſt aggtegatum ex Anomalía
Eccentrici 8C Aequatíone Phyſica . Anomalía verò co:e- AMM-li
quara, eſt angulus ad Terram ( in alijs aurem Planetis ad ‘º‘íª‘ª*
Solem) A; factus à linea Abſidum , 8C à linea ducta per
corpuslocumq. apparcntem l’lanetz in propria orbita.
vel eius complementum ad 4. rectosquí an lus ſubten—
dit-arcumZodíacLad quem roductz intel íguntur pne
dictatlineç , &in quo proprie numeratur hec Anomaliª
incipiendo à linea Abſidum : vt in noſtro Exemplo , Lu—
nà poſiti ¡n H, eſt angulus HAP z Luna vetò poſità in K,
eſiet angulus KAP . Et hzec oſtendit veram Planeta: d¡
ſ’tantiam ab Apogeo , eſtq. illa quze in tabula Rudolphina
pag.80. ponitur ¡n tertia columna : huius verò differen—
tia ab Anomalía Medimeſ’c ¿equatío ſubttahenda in priori
ſemicitculo PDR, addenda in poſteríori RCP, ípſi Ano
malire Medi:: , vt vera Planeta’ diſtantia ab Apogeo con
ſtct: (LI-are fi notus fit locus Apogeí in Zodiaco verus,
notus quoq. etit hinc locus vetus Planetz ab Aequínoctio
Lana eſt in Apogeo P, aut Petigeo R , nulla opus eſt Ae- ‘ in pro tía orbita -, vel ſi iam notns etat locus Planetz me
quatíone; ſed verns locus Apogc¡ vel Perigeí Lunaris,eſt dius a Aeqtu’noctíogddita aut ſubtracta predicta çqna
etíam verus locns Lunç ¡n Zodiaco; quon'eſcunq. autem , \ionemotus fiet locus vems Planeta: , IK’ Lunªr quidem ín
eſt in punctis E, aut V, díl’cantia EA, &o Lunç à centro ._Copulis, nam extra Illas eritlocus fictus, ac tantummodo
Terra: A, mediocris eſt,& zqualis ſemidiametro maior¡ prímò :cquatus .
B P , 8C ¡bi maxima eſt Aequatio Phyſica Anomalíz Ec— V. Tribus ego elementis opus eſt ad A’equationem m
centrici , cuius menſura eſt area Trianguli EAB, fundar¡ l hac hypotheſi c'ommuni Lunaa ſaltem Solutz, Se Planetis
in Eccentricitate totê AB, & verricem habentis in centro ’ reliquisdnueſtigandam . Primum eſt Anomalia Eccentri,
Planeta? ofiti in &redactà ad partes qualium atea totius ſeu arcus P G, 8C hxc habetur ſubttahendo motum me—
Ellípſis e Gr. ;60. vc] area Tríangulí Socí) DAB, prop dium Planet:: à motu Apogei ¡n tabulis ,iam conſtituto;
ter xquípollentiam, de qua mox . In alijs verò ſitibus,'vr ſemperq. tanta eſt, uanta eſt area BCP , ( Iam enim po—
fi Luna fit in H, cui relpondet circuli punctum G, conne ſuimus Lunam in lª ) in partibus qualíum tota Círc ulí
xis his punctis cum centris Terra: A, 6C Eccentrici B, na.- ~ area eſt ;60. quare abſq. alío artificio nota fit . Secun
ſcuntur duo Trian , ula Aequatoria , vnum quod eſt ſeg- . durn eſt Aequario Ph 'fica Anomalia! Eccentr¡,cuius mé—
mentum ellíptíci p ni, videlicet HAB, ſtmdatum in Ec ‘ fura eſt ateª Triangu li'HAB, vel GAB, pto qua opus eſt
centricitate ABA( verticem habens in Luna H -, alterum Eccentricitate AB, dará 8C Sinn Anomalía’, Eccentri, pura
quod eſt ſegmentum laní circularis , nempe GAB, fun Sinu GF, arcüs PG; hic enim Sinus dar altitudinem trian
datnm ¡tem in AB, ed terminatum ad G, quod mmm.. gul¡ GAB, ſuper linea PAR, quce altitudo‘minor eſt Sinn
¡equipollet Triangulo HAB, vr dicemus . Iraq. Acqua Toto D B , ideſt altitudine trianguli maximi :equatorijz
U'o Phyfica, eſt preedíctorum Triangulorum area, qua ſo quare cum in eadem baſi ſundentur, triangulum G A B,
la Vtitur Keplerus hiczOptica verò elſet angulus H,aut G, minus eſt, 8( continetur ¡n triangulo DAB: affumatur er
fi eius vſus eſſet . Ad hzec línea EV, tranſlens per cêtmm go intra ipſum DAB, triangulum rectangulum EAB, ſu
Ellipſis , ¡deſt Díameter eíus minor , dicitur Keplero Jldl per BA, Equale ¡pſi GAB; ¡Se fit EAIL aſſumptà per fictio
amªr, velDiacentraz at Pªtªllela ill¡ MT, tranfiens pet nem EB, non Yt ſemidiametro Elhpſis, ſedvt ¡2qu
1 I."
LIBER .MARTI/S
li Sinui G F; nan-1 ſí per ſemíſlctem Eccenrricitaris AB, du;
DE LVNA. 2.67
Solis, quàm Apo ei Lunaris, receffità línea Copularum;
Llaja: i,, carur Sinus GF, ideſt E B , nota erir area trianguli EAB, vr Eccentricitas enſtrua eiuſq. variatio, ¿Se punctum:
,ªir-“di A. ideſt GAB; Hrec aurem reducerur ad Gradus , qualium.. menſtruunnêc Apogeum menſtruum,& \Equarioms me
gunz-’mm cotius circuli area eſt 360. fi multiplicerur per 360. &o ſtruze modus Intelligarur, eſto alrerum ſchema ,in quo A,
?HF-4M , ſumma diuidatur per aream tñtius circuli; que area poli fit centrum Terra-3 B, centrum Eccentrici PDRC; linea
O‘ P” to radio BD, partium I oo‘ooo.eſt Keplero 31411926536. Abſidum Lun-e Solura: PR, in qua P, ſit Apogeumz 8C R,
IY?" ‘ª Ipſe ramºn pag.686. Epiromes vritur hoc compendio .
‘ ‘ªm' Prius enim inuenit aream trianguli maximi DAB, ducen
do ſemiſſem Eccentn'ciratis per Sinum Totum,qui ſemiſ
fis in Luna eſt 2. 18 1. 8: fic ſumma eſt 1.1 8 100000. nem
pe area tríanguli DAB,hanc verò multiplicar per (31.360.
reſolutos ad Secunda 12.96000". 8C ſummam diuidit per
aream totius circuli,ideſt per ;141 1916136. 8C repetir
maximam Aequationem phyſicam Anomaliz Eccentn',
i eſt valorem maximi trianguli DAB, Gr.2.. 2.9'. 17". de
inde hunc valorem reſolurum priüs in Secunda 8997".
multiplicar per Sinum GF, arcüs datí PG,& ſummam.
diuidit per Sinum Torrmr ,- Modems enim dar valorem.
trianguli GAH,ideſt Aequarionem Phyſicam,addendam
Anomalia? Becentl'i in priori ſemicirculo PDR , ſubrra—
hendam in poſteriori RCP, vr habeatur valor areze totius,
pura GAP, ideſt Anomalia Media . Ante ſemper vtilis
crir numerus Secundorum S997". Tertium eſt Angulus
GAP, ſeu HAP , pro quo indigemus aurlareribus trian
guli rectanguli,putà GAF, aut baſi GA, ideſt diſtàriá Pla
netas ab A, 8C vno larerum: ſed ip \a diſtantia duobus mo
dis colligitur , quomm primus eſt per ipſa larera Circa re
ctum angulum . nam in rectangulo ad F, triangulo GFA,
datur BF, Sinns ſecundus dati arcús PG, qui iunctus Ec—
centricitari A B , efficir latus A F, cum quo, 8C cum Sinu Perigeum; eiq. ad angulos rectos perB, ducta DBC, \it
primo GF, eiuſdem arcüs PG, Trigonometricè inuenies linea mediarum longitudínum . Sir vero Terra: hemi
diſtantiam GA, in parribus qualium nota ſunrlarera G F, ſphxrium nocturnum in quo A , 8( requuum ‘diurnu'm;
8C FA . Quòd fi accurncius operari velís, ſac príus vt DB, 8( XI, diamerer circuli illuminationis ſeparantis prcedicta
Sinum Totum ad EB, minorem Ellipſis ſemidiamerrum, hemiſphzeria , qua: producta vſq. ad periphenam Eccen
ita G F , Sinum arcüs PG, ad HF, cum quo latere 8C AF, trici, euadar línea ST, SC dicarur linea IllUmmarionIs rer- ¡¡¡ªmó-ªª.
inuenies exactiſſimam diſtantiam H A . At fi Planeta eſ— reſtris,cui ducatur parallela QDQ—per centrum Eceentri- ¡¡ºm ,mu
ſerinfra Diaccnrram E V, ſed ſupra Diheliam vel Dia ci, quee dicarur terrninus nouae variabilis Eccentrrcrta— ª…,
geam M AT, putà in K,- diſtantia K A, inquirenda eſt in ris, vtr-iq. aurem pet endículans per centrum Terra: du
triangulo rectágulo KIA; in quo latus Al, acquirirur ſub— cta HAK, ſungítur v ce lince; Copularum,1n qua Sol in H,
trahendo Eccenru'cirati A B, Sinum ſecundum BI, arcús vbi nt o‘. 5C eius oppofirum K, in quº ºº Lunza‘ic cadem
RL, ex Anomalia Eccentrici noti z larus aurem IL, eſt Si linea eſt linea Apogei menſtrui , in qua eſt ªccentricuas
nus primus eiuſdem arcús , qui ſi fiat ad K I, vt DB, ad menſtrua,& centrum noua- Eccentricuatrs,v1car1um cen
EB, dabit larus alrerum IK . Si denique Planeta fit inſra.. tri Terra-,ſeu punctum :equarorium menſtruum: eſt au— _ u
Diheliam vel Diageam vt in O, diſtantia OA, tem in hoc ſchemare Eccenrricitas menſttua temporanea Ecumrm
lo rectangulo OQA, inueſtigabirur ; in quo exinSinu
rrianºu
NPCLL AG, 8C centrum eius G, quze Ecccntricitas non .eſt centri ’ª‘ "²":-
Eccentrici B, hoc eſt AB, ſemper eadcmï ſºd tºnºs Sºm" @mz-‘ÜÉ
arcús NR , complenris Anomaliam PDN, notum fiet vr
ſuprà latus A Aſubtrahendo Eccenrricitatem A B , à circuli Eccentricí diuiſi bifariam à linea OGQideſt à pa- ª '
Binnu ſecundo arcſls NR . Iam verò differentiam in rallela lineç illummarionis ducta per centrUm Fccentr1CIz
_ _ ter diſtanriam mediam AE, 8C quamuis aliam ,pura AH, huius enim ſemicirculi diſtantia a planocrrculi illiimina
Pªn"? nur AO, Keplcrm , pag.679. Epitomes appellat Libratio tionis,dicirur Eccenrricitas Menſtrua,& variabilis,pr_o va
ªª‘dſi'º_ º' nem, quia vt in motu Lancium , tarda eſt ab initio & in.. rietare quanritaris lineç GA . Sicut aurem Eccentricitas
"ºíª-:,2: fine , cum Planeta maximè diſtar ab A, vel illi proximus perpetua AB, producta vlrra centrum B, ad peripheriam
¡Yªn-4m‘ cſt; in medio aurem velox . Per hanc aurem pag.682.. ín— Eccentrici , deſi at in ea punctum P, Apogeum Solutç;
PIÑMÑ quirir diſtantiam Planette: air enim : Sinu ſccundo BF,ar cuius oppoſitum , eſt Perigeum; ita Eccentriutas me Apogeum
- cüs dar¡ P G , multiplicaro per Eccenrricitatem AB, ¿L9 ſtrua AG, products. vltra G,centrum EccenrrICItatis men- menſirum
qm¡ fit Ó
ſummà diuisà per Sinum Totum , prodíre Librarionem.. ſtrua: in peripheriam,deſign_at in H,Apogeum meſtruum, qm md“
addendam diſtantire mediar in ſuperiori ſemicirculo , qui cuius oppoſirum K, eſt Perigeum inenſtruum , BC linea.: ¡¡M5 .
cſt ſupra Diacentram -, ſed demendam in inſeriori, vr ha Al-Ldicitur línea Apogei menſtrui; .ſemperq. eſt 1n _ma
beatur diſtanria Planetae ab A . Acquiſirñ igitur diſtamià iori parte Eccenrric1,à linea illummatlonis drurſi 5 ar linea
Planerie vr bafi trianguli Rectanguli , putà GA, rrianguli A K, eſt linea Perigci menſtrui, 8C eſt rn minor¡ parte Ec_
GA F, 8C vno laterum, puta GF, aur FA, facilè per Tri ºo centn'ci . l
nometriam reperitur angulus ad A, nempe Anom ia.; VII. Notandi ſum aurem octo caſus, pro qurbus Ke
Coçquata . Keplerus aurem pag.69o.Epiromes vrirur baſi lerur dat in Rudolphinis capas. Octo ſchematznſed no
GA, 8C latere FA, vr ſuprà inuenro : quod multiplicar per bis ſufficient haze duo; ex his verò octo caſibus , qua
Sinum Totum,& ſummà diuisê per diſtanríam GA,AO~ tuor ſunt ínſigniores, ob quatuor puncta cardmalia hurus
tiens dar Sinum anguli F G A , cuius complementum ad Eccentricitaris 8( Anomalizemenſtruze . Nam ſi centrum
rectum angulum eſt angulus GAF, ideſt Anomalia Core' Eccenrrici B, fit in linea Copulauun, ita vt P R , qua: eſt
quara Planeta ;cuius differentia ab Anomalia Media, eſt Abſidum Solutar, euadat linea Copulatum , 8C coincidat
¿Equatio loci ſeu morús medij Planetze , ab \Equinoctio cum HK,centro B,ſito ſiue in V, fiue in Y, òçlinea me
computar¡ : Sed fine hoc, ſí notus fit vems locus Apogei, diarum 1011gitudinum parallela eſt lmeç illumlnariomswt
Anomalia ipſa COI-quam, ideſt vera diſtantía Planet:: ab in priori ſchemate, ¿5C maxima Eccentricuas eſt linea-AV,
Apo eounaniſeſtabit verum locum Planetz, addendo il aut AY , ideòq. zqualis Eccenrricirati Solutz A B, ideſt
lam oco Apogei . Et hactenus quidem dicta valent de; ' partium4567.. qualium BP, eſt 100000. 6C runc menſis Mmſi, Pl,
quínque Planeris minoribus,& de Luna Soluta,aut Men dicirur Plenus , quia tune zquatio phyſica eſt maxima in- mu ó- m,,
ſtrua quidem , ſed gaudente maxima Eccentricitate, ſeu ter m enſtruas , 8C idem punctum funªmar duplicí oſhcioJ ::una Ae.
nempe cenrri Eccentrici, 8( puncti quatorn menſtrunquªtlºmm
exiſtente centro Eccenrrici B , in linea Copularum : his 8C AV, aut AY, duplicis Eccentricitatis . Sed ex his duo-gm', 7"":
,ením ſeruit Schema numeri lll .
VI. Ar ſi centrum Ecccnrrici, ob velociorem morum. bus caſibus aurcentrum B, eſt in V, 8C time Nouilumum fiº º‘ 'º ‘
‘ Ll 2. fit in
*—

268 LIBER .QVÁRTVS


'fit in Apogeo vrroq. ad P,coſiincidente cum H,8c Plenilu—
DE LVNA.
ſtrua çqmlis eſt maximç Phyſicç SOhlfçzídCſt Gr.2.. zo’. Se MMM,,
nium in Perigeo ad R, coincidente cum K, abfq.vlla fen ſir vt in Schemare noſtro Centmm Eccentrici ¡n B,ò‘e re- Arq-mm…
ſibili ¡Equatione ', 8C (Madraturç fiunt in medijs longitu liqúa vr fuprà , fic vt Eccentricjras ſit AG, 8( diſtantia SO- m‘: Mm.
dinibus ad D, 8C C, prioris fchematisxoiucidêribus cum lis,vr Apogei Menſtrui H, ab A pogeo Solutç P, compura— Nº‘ "ª“
OQquoad (hijidraruras medias, nam vera fiunt in linea ta ¡n confequenria in Ecliptica , ſit angulus HAP, cum ex !hr-ªª -
illummarionis MT, prioris fchematis , ſeu ad ST, poſte Centro Terre defcripta fubintelligatur Ecliptica; fed vr
líorís ª 8C in his ngdraruris contingír maxima /Equatio poffir computar¡ ¡n Eccenru'c¡ Lunaris peripheria duca
tum Solutte tum Menſtruzr , 8C valor Trianguli ¿Equatorii tur per centrum eius B, recta MN, paraliela ¡pſi HK,nam
maximi ADB, rioris fchematis duplicatur: 8C Aiquatio angulus MBP, per 2.9. Primi Euclidu erit çqualis angulo
Solutze com polita ex Phyſica 8C Optica, ell Gr.5. Phylica HAP,
i erir ¡deòque
diſtantia arcus
Solis ab MP, ab an
Apugeo So 'ulo
utç ,MBP, menſurarus,
fed ¡nEccentríco
aurem feorfim Gr.2.zo’. quare hac compoſirñ, fit tunc /E
quatio
B, \it inmaxima Gr.7.Nzouilum'um
Y, fed tunc o'. Se eadem eueniunt
fit in Perigeo͡tam
centrum
Solu— Lunç numerara: hiuc verò naſcetur B l , çqual¡s Eccen
tricitari menſtruç AG . Striam Luna in D z 8C linea AD,
tçz quàm Menſtruç , :Se Plenilunium in Apogeo vrroq. Et loc¡ Lunç primò çquati, nam per gradus fequenrium pre
hi ſunt duo caſus Menſis Pleni, quia ¡llo menfe bis , nem ceptorum peruenies ad \Eqmtionem meuſtruam tempo—
pe ¡n (Ligdraturis, ad longitudines medias fiunt maxnna: ran earn, ¿ªc ad locum Lunç propè verum .
\Equationes omnium , Se toro ¡llo menſe Acquationes Prima' inquire locum Apoge¡ P, Luna Solutz, &lo- ¡0 Hªm¡
Menſtruze comparatç cum Menſtruis aliorum menſium, cum Solis ¡n H, aut in K, conſtituri , ¿Y locum Lunzein D, z, AMM.,
fuut maximcejn quanrum roto illo menfeApogeum Lunç primò xquatum cum Anomalia xquara ¡uxta pracepta.; lia Em»
non recedir à linea Copulamm fenſibiliter, niſi poſt ¡nul num.ç. tradita 5 fic cnim nota etit Anomalia Eccenrrici, triti a- Ar
ros dies . feu arcus DP; nec non diſtanriu Solis aut loci oppoſiti H, Sªm-?tº Mª“
.Mí/it Vd VIII. Contrà verò fi centrum B, veniat in Z, aur .8, pú ab Apogeo Selma', nempe arcus MP, quem metirur an- fl'ªº -
cmu OE: cta lineç illumiiiarionis,arq. adeò linea ¡Iluminacionis ST, gulus MEP, Equalis angulo HAP : Wa diſtanrià fubtra
nutricita:
euadar linea RP,Abſidum Solutçx‘fic diuidar biſariàm Ec ctà ab Anomalia Eccenttic¡ , relinquetur Argtunenturru
"ul/4 qui
do ó' -ubi
centricum , linea que eſſe deber terminus Eccentricitatis menl’truum , nempe arcus DM, eſt enim Argumenrum
fiat. menſtrure, vt OGQducta per cenrrum Eccentricimon.. menſtruum longitudinis arcus inter locum Lun.? primò
eſt paraliela tantt‘im quinimmo coincidir cum linea illu zquatum, êc parallelam lineze Apoge¡ menſtm¡ eductam
minationis ST : ideòq. nulla eſt Eccentrícitas , cum pun ad partes eaſdem , in quibus eſt Apogeum menſtruum .
ctum menſtruum G, extinguatur ¡n centro Tetrç A, &U Si! ergo E rempligmrid DMP, Gr.8 1. 42.’. 2.4". C9‘ MP,
ttmc ¡n vno tamen fu¡ momento,qu0 id eueuit, menſis eſt Gr 36. nam [90$ al¡ ¡[10 hbflactmnflabt’t DMz Argumen
vacuus ab omni mquartone menſtrua,ctiam in Qtpdratu tum menſlruum Gr.4ſ. 42.'. 2.4”. Ama-alía autem prima‘
ris,qu¡a íllç tiunt ¡n linea illuminationis-,SC altera ngdra ¿quam erit Gr. 77. 1 8’. zo". fitq. Apogeum Luna in Gr.14.
Variim'º
tum fit in Apogeo; altera ¡n Perigeo; Copulre autem con V. Ó‘ Sol in principio II .
*017i 'maxi' tinſgunt ad longitudines medias . Sed ram in his duobus Secundu' (Alarte in rectangulo triangulo C A B, Eccentri- LPM,, ¿ª
ma vé! lu] ca ¡bus,quàm m prioribus duobus,Tertia Anomalia,quze Citatem menllruam AG,ope Trigonometrix: ¡n eo ením Ett’mtfití
la .ª dicitur Vatíariomon extinguitur niſi poſitñ Luna ¡n Co datur baſis AB, nempe tota Eccentriciras parrium 4562.. :nte Mm
pulis,aut ¡n Bdris;maxima verò eſt ¡n Octanribus . Re 8( angulus GAB, :equalis angulo MBP, .Se tanrus , quan- 1²"“ -
¡qui quatuor caſus funt , quando aliqua eſt Aequatio &U ra eſt diſtantia Solis ab Apogco Solutac,iam per prçeceptú
Eccentricitas menſtrua Intermedia inter nullam Se maxi 1. nota . H.ec in exemplo nafl‘ro em! Gr.5 6. qmbm ¡¡º/iii: '
mam; vt Íicentrum Eccenrrici tir in B, aut ¡n J‘, vb¡ Apo pramm't A G , partium ;5 1.9. qualium AB, e/Z 4 362.- ſèu
geum Solutç P,,prçcedit Apogeum menſtruum H, aut in BP, t 00000. dºt-MM quoq. :ſí BI .
L , aur y, vbi fequitur . Licet aurem Luna totam Eccen— Tema' Ductjs ICQ—vel lO, nafcitur maximum ¡llo men— Lp,… d,
rtici periphen'am quouis menſe percurrar , Sol tamen ſeu fe 8( momento Triangulum \Equatorium Blº , vel BIO; Areª Tri¡
cuius are-am ¡nuenies,ſi femiſlſiem Eccêtricitatis menſtrux _guli :ali:
linea Copulammmon recedir ab Apogeo Solurç fic vt ad
idem reuettaturmiſi menſibus ſerè r In hac verò char ¡n linea BI, ſpectarar, duxeris per Sinum Torum BA In "{Ffif m*
ra fingirur linea Copulzuum HK, immobilis , quo poſito exemp/o nqſlro Fcccmricitatit men/Irun: BI, partium z 51.9. ""7" *
motus Centri Eccentrici Se Apogei Soluti fingi debettá— ſemiſfi: eſ) I 764;… qui ductu: per 100900. facir are.; Trici
quam retrogradus . Sed ſ¡ ponatur linea Copularum mo— guli MIL' mire max ¡mi partium quadramrum 1 764ç OOOO.
ueri in confequentia cum boluconſumet hçc ab V, pun Qtdflº‘ Habeas are-am Triangul¡ maximi in menfe Ple— 4_ Prª_ ¡º
cto maximç Eccentriciratis ad B, punclum nullius Eccen no , quale eſt ¡n prior¡ fchemate triangulum D B › A". 1-…:
tricitªtis , menſes 6g. ¡nde ad Y, punctum alterum max¡ erit enim in aliis caſibus femper vtilis : :ll autem ill-:parª guſ¡ maxi.
mç Eccentric ¡tatis,t0r¡dem menfesxïc ſic Anomalia abV a tium 2.18 100000. namſèmiflir calm: Eccmtricitmi: A B, mi m Mc'.
ad fi, eſt femeſtralis, ab V, ad Y, annua circiter_." qui ell 2. 18 1.dmïíut in Smnm T0mm 100000. Mlcm dream [ª Plenª -
cºnfiar, hac autem area :rſtimerur nunc minurorum 60.
Lªriªm‘ Multiplica pet 60. aream Triangul¡ maximi, de K- Prª-_lt
M qua rzec.z. 6C Summam díuide per aream Triangul¡ ¡n Sª“P‘d’f
menſe pleno maximi , 8C prodibunt Scmpulamenſtma.; "m’fflm’ '
longitudinis: Vt in ¿templo riº/?rº ima \76450000. du
{la per 60.faci: l o 5 87000000. qui/Im diui/zr per cream.
2. 1 8 I 00000. reflant Scrupula men/¡7914482 z z".
Sexta‘ (Dia Luna eſt ¡n D , due perpendicularem DF, 6_ pu,, d,
ab illa ad diametrum Eccentrici,qu:e erit Sinus Argumé- Ana m'i'.
ri menſtm¡ , de quo prxcepto 1. 8C huius Sinum quzrre in guie' ‘qua
.tabulis Sinuum , dein de rectis lineis connectc Lunam D, tªti 'fim
cum quaruor punctis A, G, I, B, nafcetur enim triangulú \Fªi-ªmſ?
pbyſicre &quatlonis menſtmmfuà areſ-‘t illam Continentis, "Nº" -
quod en't DAG, vt pote filndatum in Eccenrrícitate men
f’trua AG : fed quin non poteſt huius trianguli area ¡nue
nir¡ per Sínum DF,8C oporteret fcire porrionem eius DE,
alſumitur triangulum focium DB¡ -, quod hic eſt aliquan
tulò maius: Huius aurem aream, 8C valorem ¡n fcrupulis
propertionalibus arete tu'angul¡ maximi hoc menſe ſic
inquitito . Per Scrupula mentir-ua, de quibus pra-or. re
dacta ad‘Secunda,multiplica Sinum DF,Argumêti Men
ſtrui,& fummam diuide per Sinum rotum, & remanebúr
Scrupula proportionalia trianguli \Equatorij DB¡ : Delu
IX. Veniamus nunc ad Equationes non maximas in de multipliCa harc per maximam !Equationem phyſicam
ter menſtmas, que ftmt merc Phyſicçmam maxmia men menſis pleni, qua- eſt Gr. 2.. 50’. ac fummam diu1dle per
va o—
LIBER .QVARTVS D E L V N A. 26.9
valore… trianguli maximi in menſc pleno :eſtimatumj Bike; erB, ad EB, ita GF, :1d HF, BC NQªd OQ‘Y
.vt 60. redigendo prius tam hunc , quàm Gr.2.. zo'. in Se- Ll, ad KI, 8ta.
cunda ſcrupula z nam Aiptiens dabit arcam, &C valorem 2.. Semidiameter maior EIII'p/I‘¡ ex diametri Ellip/ís mi z, Prºp,,
qjlcrſitum,nempc zquzrtioncm phyſicam menſtruamzcor— noris extremimribux ducta 4d diarrmrum maiorem , defi—
rlgendam tamen,vt intrà,per particulam exortem . ſ’t in gm: in hac duo pum‘Za ex cºmparatiºm, cqualiter dIÍIantia
¡zo/?ro eatempla , Argumwtum men/Iman¡ era: Gr.4ſ. 42.’. a‘ centro Ellipfir , que: nmcfoci /èu vmbilza Ellip/I‘I dxcun
24”. amm Sinm 71 ;77. ductux per Scrupula men/Irun 48’. mr z Vt fi ex E, aut V, rectam EA, aut VA, :rqualem Ípſi
z z “.lzºc eſ? per 29 l z”.facit 2.08 503801 .quibw per 100000. BP, ducas ad A, aut ad S -, erunc A, 8C S, ſoci Ellipſis PE
dluifih rc/èant Scrupula 2.08 ç". Hgc dicta per Gr.2.. go'. RVP, 8C AB, erit azqualis ipſi SB .
{del/Z per 9000". ſacium 18 76 ç ooo". quibm‘ diuifi: per 60'. z. DM qutlibct rec—la line-.z ab vno punctª circumfercm 3- PNP'
’Ñd‘fl Pª‘ Zººº": "flªn" f²- ll”. hoc eſ? Gr. x. 2.6’. s 2.". laca ti.: ellipticaducta adfºcat Ellipfinſtmtſimulfitmptc ¿qua—
lgnur eſ) ¿quam men/?ma , fed correctinmulê ¡¡¡dig-em . lc: diametro mmori Ellipfi.c : Ó' rider» aguantar due dm‘lc
mªnªda Septima‘ Corrige ¡Equationcm mcuſtmam pra-CG. in— ab-Uno focarumad pan-‘74 Ellipſis ex centro oppa/ÍM . Sic
Cª …ªiº- ucntam, per particulam exonem , ciufq. valorem, quç- ni- recta: ductç ex H, ad S, 86 ad A : & item recta ductx ex
"_ª {4²1M- hil aliud eſt, quàm differentia tríanguli ſoci¡ z vt hïc DBI, A, ad H, (Y ad punctum Oppoſitum Y, zequantur diame
"º'º’ P" à triangulo verè zequatorío D A G; qu.? quidem ſubtra- - tro PR; funk enim H, 8C Y, oppoſita ex centro, quia rectª
EZX:: henda cſt, quandq hçc eſt niiuus triangulo ſocio , hoc cſt HY, ad ill-a puncta ducta , tranfit pcr centrum B .
* quando Luna eſt In ¡llo fuman-culo, in quo eſt Perigeum 4. .Si Eccmtricítar Planeta fit ¿quam di/fantia fim’ 4- P7²1"
Solutrewt in caſu noſtro,in quo Luna D, cſt in ſemicircu— 'mrluſuis Ii centro Ellip/i: , im- lema in circumfermtim.
lo MDN, in quo eſt R, Perigcum Solutx : Semicirculus Ellipſis congruet internallix , é“ mºtibm ob/eruan‘s . Nam
cnim hºc loco determinara: a linea parallela lincç Copu— fi Eccentricnas eequatur díſtantia: AB, erit maxima diſtá—
larum H K . Addi verò deber valor partícula: exfortis, tía eius à centro A, linea AP, . ' Apogeum vc] Aphclium
quando ſocium triangulú minus eſt triangulo verò xqua- in P :’ minima aucem AR, & Perigeum , aut Petihclium
torio; hoc eſt quando Luna eſt in Semicírculo menſtruo, in R; 8C eaium differentia AB, 6( media diſtantia AE, ad
in quo cſt Apogeum Solum: : vt ſi Luna clſet in C, trian- puncta quadrante diſtantia ab extremis P, 6C R : Conſtat
lum xquatonum vcrè effet C AG, maius ſocio triangu- aUtem Planetas in his punctis quadrante diſtantíbus à
o CBI; 8C in ſemicirculo MCN,eſſet Apogcum Solotç P. ſumma 8C infima Abſidcunediocriter diſtare à centro A,
lam verò partícula. exſors multis modis inquiii poteſt, nempe a Terra in Luna , 5( à Sole in alijs Planetís -, 8( ibi
fed compendij ergo expcd it pro illa ſumere vncíam , ſeu maximus motuum :equatíones ſuſcipere , ‘
partem duodecimam,Variationis,de qua dicam mox, cui ç. Eccmtricim; cmm' Ellipſi: à fact": medio locº pro- S'- Prºpr
proximè xquatur , vr air Keplcrm pagBOç. Epitomes A- partiºnali: ell inter diametrum maíorem z O‘ excejfitm dia
' ſtron. pratſertim cum poſſet etiam onuttiob ſuam exili— Inem' mm'ori: Ellip/èos ficpm minor-em . Keylerm pag.662..
tatem ,vc ibidem notacur . Namſi Variatio maxima Ke- Epitomes . Vt hïc AB , medio loco proponiona is eſt
plcro non excedit $1'. aut 49'. vtique partícula exſors, il- inter D C , 8C D E , duplicatam . Faciliüs tamen in nu~
lius vnciamon excedit 4'. l ſ". vel 4’. ſ". .SC (¿Epiffimè mi- mcris habetur ſemidiameter minor E B zſi Eccentricita
nor etit. ‘ tis datç A B , quadratum auſeratur à quadrato ſemidia—
8- Pª‘- _d‘ Octaua‘ Aiquationem menſttuam, de qua prçc.7. addc merri maioris A E -, rcſtabit cnim quadratum , cuius ra—
“ªfgï'h‘ Anomalía: primò cozquatze in ſemicirculo H DK , ab dix eiít E B .
f ‘ºf' Apogeo menſtruo in Conſequentia computato z fed in nl— 6. Ordinatim applicata ad diametrum miorcm Ellip- 6. Prop.
¿70“ ¿ug tero (etnicirculo KCH, fi Luna eſiet in C, ſubtratie; &Q [i: , fecªnt !um Ellipſim , ::mi Circulum ei circumſcriptum
?mpg w,, . ptodibit Anomalia ſecundò cozquataſieu diſtantia Lunç m arcm Ó' in area; prºparnanales . Keplerus.pag. 6_6z.
D, ab Apogeo Soluta-;ex cuius loco in Zodiaco diſces lo- Epitomcs . Iraq. ficut P G , arcus ad atcum G D , llª.:
cum Lunx ſecundò :equaturm ſeu propè verum, nec non P H , ad H E; 8C vc P G , ad P H , ita G D , ad H E ,
elongationem eius à Sole H, propè veram . V: in :Io/irª - item vt G H , ad H F › \ic area ſegmenti P G F , ad
examplaprgm. Anomalia primo‘ ¿quam erat Gr.77. 18'. aream ſegmenti PHF z 8C vc BD, ad EB, fic area.,
zo". [micfi mida; Aequationem Gr. 1. 2.6'. 52.". de qua pra- quadrantis P B D , ad arcam quadrantis Elliptici P B E;
apt. 6. fit Anºmalia fecunda‘ ¿quam Gr.7d‘. 4;’. 2.2.". era: 8C arca ſemicirculi P D R B P a ad aream ſemiellipſis P
autem Apogeum Lam in 67.2.4. Y'. Ó‘ Sol in principiº :II . E R B P . Hinc conclud it menſuram iuſtiffimarn inorze .
ergº Locm Luna D, propè veruI,e/èojºGr.iz. 4V. 2.2.”. G" Planeta: in arcubus Ellipticis inefſe arez Elllpua \eg
elangattº d Salcprapè mm Gr.4)… 4ç’. 2.2.”. menti , comprehenſï ab arcu Elllpſis pc aro , ¿5C à ll
9. Prle de Nam' QEEIC Variationem, ſeu Aiquatíoné menſtruam neis rcctís ductis ad extrema arcús huius a centro mo
”Minima perpetuam, multiplicando Sinum duplicatzr elongationis uente planetam , ideſt à Terra A , moucnte Luuam -, :Int
Ó‘ *im ‘v- Luna.- propè veraz à Sole , per maximum Variationcm vel à Sole A › mou-:nte alíos Planetas: atq.1ta moram Pla
ſª ' Tychonicam 40'. zo". vel chlerianam ç l'. aut 49’. &o neta: in arcu P H , menſurari ab area ſcgmenti H A P .
Summam diuídendo per Sinum totum . V: quia elongatiº
2‘
ex pra.8.emt Gn42.. 4; ’. 2.2.”. duplicata eſ] Gr.8 5 .z 0244”.
min: Sinn¡ 9969 z. qm' dufim per 5 I. dat ;084343. hi: er
go per Iooooo. diuiſimeſz‘am SO' 7%? fm SO’. 45". pro Va
nation: . Haec Variatio additur , quando Luna cſt in pri- _
mo , aut in tcrtio quadrante à Nouilunío praccedenti in... ª ª y
conſequ’entia numeraro , at in facundo &t quatro ſubtra- -
hitur loco Lunar propè vero , 8: fit locus Lun:: abſolutus
8C tertiò &quatus -, fi tamen Variadonís partem duodeci- ‘S'
mam,qu:r hïc eſt 4'. i ſ". tanquam particulam exſortem,
fubtraxcris :Equationi menſtrua: temporanezbíuxta dicta.
przec.7. Quatre locº Luna propè *vermqm' :mt 0:9 Gr. x 2.. 4V.
2.2.".fi4btractis 4'. I s”.ſed additir go'.4ç".ide/Z additi: 46’. ',I ' .
zo". fit 10cm Lime abſolutm ojº Gr. 1 z. z I'. 52.".
¡¡UPN P" X. Ckerer-um quia in ſupradictis prmceptis nititur Ke- ²
Pm“m - plerm proptictatibus quibuſdam Ellipticiplani , partim. -.
ab Apollonio in Conicis,partim al) ípſo demóſtratislib.ç. º‘ ‘
Epitomes Aſtronomia: Copernicantc, 8( indicatís cap.2.0.
Rudolphinarum ;non erit alienum ab hoc loco eas fum—
matim indicarmrepetitá híc figurá numcri z. ciuſq. expo—
fitionc ibi tradita: 8C ſunt ht; . _ 1L
l* UPN") l. Si Ellipſix ínſèribatur Circula, elhpticaperzpheria [e- i
"Pªm" * ca: in :ride-m prapartiom Ordinatim app/¡cams ad diame- 7. Plan-um circuli circumſcribmri: Ellipfi'm cum fiar: 7, Prºp,
;trum Mºi-em Ellipſcos , O’ ductm cx circuit' ¡Imp/\end S ani; aguipollet Plano .Ellipfis ciuſq. am": ,‘ in fifflfilé‘zifidfl
a*

.*'
S
.
270 LIBE R_ º{VAR TVS DE , LVNA.
ñctem Lunaris Syſtemaris factam a Terrà mom annuo inct
Planeta mºrir in arcubm cºnflcti: . Keplerm pag.67 t . Epi
tomesNam ex Propr.6. vr Area PD R,ad aream PER fua Ellipſi motª , vi cuius nouam ac realem Eccenrricira
fic area PG A, ad axeam PHA; vel PDA, ad PEA; tem acquirar cenrlum Lunaris Ellineos ; ideòq. inxqua
&permurarim vt PER, ad PHA, vel ad PEA; ſic liras fecunda 8( retria ſir ¡Inmediatè Optica , fed media
PDR , ad PGA, vel PDA -, 8C vr rempus femípe tè à caufa phyfica . Vr ígitur clariüs hanc hyporlieſiim
riodicum , quod Planeta conſumirin femicircumfercn— proponamus ;primò fuppoſiriones ac menl'ums przemir
tia P E R , ad rempus , quod confumitin PH, aur in.. remus , deinde Schemata , 8C illorum munus in his ano—
PE,ſic area PER, ad aream PHA, vel PEAzergo malils reprzeientabimus .
vr femitempuz arcüs PE R , ad tempus arcús PH , vel XIV. Qupad prímam . Vt conſtat ex obfemariom' Pn'mt im."
PBſicatea PDR,ad aream P GA, vel PDA. (Da bus , Luna in omni vera Syz gía nulla opus haber ;equa qualitat)
tein his fegmenrís circularis plan¡ eſt exacta menfura... tione: in omni aurem Me ia Syzygia vnica& ſimplic¡ ¡uppºfizzª,
mota Planeta in arcubus Ellipfis; Segmenta aurem illa \Equarione opus haber, nifI fïtin Apogeo aur Petigeo, rm. '
nota fiunt ope Sinuum , vt fuptà in praeceptis docuimus . ſeu in línea Abſidum: tunc enim careromni ram puma
quam fecunda 8C tenia in.? qualirare , 8C locus medius ac
verus coincidunr . E0 VCl‘ò menfe , quo Nouilunium aut
¡¡¡dicatur Hporke/¡I P.Alberti Curly" Pleniluuium fir in linea Apſidum , OQadrarm-ze fiunrirp
Societati: 1 mediis longitudinibus , feu m Gradu circiret 9o. ac 2.70.
Anomalix Periodicar , .SC in ralibus dirarurís fiunt
XI. H Anc ipfe Kepleru: in Rudolphim’s capaſ. in A-lquaríones maximre prima: inzequaliratis; funrq.feor~
dicar his verbis . Oritur Ó' quinta bypothefir ſim Gr.5.o'. At ſi Nouilunium &r Plenilunjum in medijs
RAZÓN-ti Curry S. 1. amici me¡ Vram'ci , pztlc/acrrimi ea longitudiníbus , feu prope Gr.9o.8c 2.70. Anomaliee pe
ingenij, qutc‘üm Libmm mila¡ rclinquat, ad formandum riodicce continganr', (LI—adrarurç quidem fiunt in linea
im- Ellipticum , 'vectcm mmm eripir 5 mmm /èilicet trian Apſidum , 8C vna in Apogeo , altera in Pen' eo aut pro—
guli transfer-t in pum‘ïum tquatorium Ptoltmaicum , fºca ximè: &c Luna runc caret quidem fenſibili umaqualirare
rum EHip/¡I alterum , Circa quod Anºmalia media ¿quali periodica , non ramen omni Synodica; 8C indiget ali
bm ordinelur angulu .- fid que in effct‘è‘u langirudinir, quam quando aliqua &quarione menſtl'ua . Inirium verò Ano
HC ſjóectvzmm, cum aguante Ptºlemm'co pem'tèr coincidit. malize Periodicz eſt ApogCUm Lunar , 8C inde quue ad
Quake Eccentricirarern A B , duplicar', vr \ir A S , in., Perigcum roto pn'ori ſemicirculo Proſthaphzrrcfes huius
- przcedenri Schemare partium 872.4. qualium AB,.4362.. fuur ablariuae, à Peu'geo aurem ad Apogeum in poſte—
¿fc B P, 100000. Specimen huius Aequanris habes in.. riori femicirculo funt adiecriuz, ſi velis morum verum..
lib.; .cap.2.2..& 2.3. 8C apparenrem ex medio colligere .
uoad fecundam verò ínzqualiratem, vr patet ex ob a. ¡Mgm
feruarionibus; QLando Nouilunium aur Plemluníum. Iizam M.
hdi-'Atm- ijotbeſi: Dam'di: ¡Ah-iq" . fiunt in Apogeo aur Perigeo , feuín Gr.0. aur 180. Ano pºſimrm.
maliz Periodiça: , feu quando linea Synodica conuenir
XII. H A_nc quoq. paucis perſtringiridem Kepler-m' cum Abſidum linea z illo quidem momento nulla eſt prí
_ m Epitome Aſtron.pag.67 3.8: in Rudolph¡ ma aut fecunda inazqualiras: at illo tamen menfe Q@
ms cap.2.o. vbi ſarerur per Compolirionem círculorum… drarurzc fiunr ad medias longitudines , feu ad Gradpo.
conficl_ poſſe orbiram PlanetX Elliprícam; idq. tenraffo 8C 2.70. Anomalize Periodicç ;de in his Quad raruris con
Fabncmm apparatu Prolemaíco vfum , moru fcilicer cir ringunr Equaríones maxima: ram Periodicre Gr.5. quàm
celll regular( Circa alienum cenmlm , hoc eſtreuera ince— Synodica: Gr.1.zo'. adeò vr compo ſirae ſint Gr.7.; o'. L0
quali z_ unmo duorum circellomm , qui cenrrum Eccen— CUS ením Luna: runc ol) feruarus , nou congiuit cum loco
mc¡ hbrarenr in tran fuer-fa ſeu breuiori diametro Ellip— ex rabulis collecto , quamuis correctó per aequarionem..
fis -, 8C vníca quidem librarione , fed indigente motibus Gr. s. fed differt ab eo Gr.2..zo'. Md confirmar BulIial
conrtanjs duorum aqualium circulorum; ſimulq. ira li~ dm obferuaríone Luna’ cum Aldcbara coniuncta: prope
braſie Apſidas , vrnumetarione ;i lumma Abſide mira_ Quadrarutam , 8C in Gradu Anomalia? 161. 11'. ex qua
qu.lad corpus Planeta: , tempus in Eccenrrici peripheria eriam :equaríone maxima colli-'ír Eccenrricirarem Orbi
meriretur: fed addir nec meram aaquabilítarem motu rx lunaris parrium 4462.. vr polleà dícemus . Contra ve
um , nec erCIſionem omnímodam obtinuiffe,rnec fecif rò quando linea Synodica cadir in medias longitudines ,
fe operze compendmm : 6C caufas phyſicas moruum ab feu cum Nowlunium aut Plenilunium fiunt vnum ad
negaffe . Gr.9o. alrerum ad Gr.17o. Anomalice Periodicz , arquc
adeò Madrarurx fiunr ad Apogeum .Se Petígeum : roto
illo menfe nulla ferè eſt Secunda inzequaliras ;fed aliqua
Iſmacli: Bullialdi ijotbejſir . \amen , 8C maior ac maior fuccedenríbus menfibus . Iní
tium porrò Secunda: in-.rqualiraris , vnde crefcere inci
XIII. Vctoris huius ingenium vídere eſ! in hac Lu pit , eſt media longitudo , cum qua ſirlinea Synodica ,
_ Z \ me hyporheſi, quam lib.z. Aſtrouomire Phi .feu Gr.2.7o.Anomali.-1: Períodica; : inde enim recedenre
lolarcx Lapíribus prmferrim 1.10.1 1.11.8( 14. exPlicare liuefi Synodicñ , incipir crefcere Secunda iuxqualiras,
conarur . Eius verò due funr partes , vna vetfarur in ſup— 8C creſcir vſque dum ad Apogeum perueniar linea Syno
poſiuo'níbus motuum lunarium, &triplicieomm ince— dica; 8C inde decrefcit qu. ad Gr.9o. Anomaliçe Perio
qualirare ac menl‘ura, alreraín Sehemaris expoſirione , dicaz, vbi extinguirur . In hoc aurem ſemicirculo Ano
gue Luna in'Ellipfià Terrzmoru annuo rranslara tres malizemenſtruze à o’ ad J’ ¡Equatio menſtma eſt ſub
Illas Anomallas ſubear , ,Sr primam ac (implicem Periº— rractiua; à Gradu deinde 90. iterum incipir crefcere Se—
dzcam vocar, pendenrem àlinea Abfidum Lunceq.re~ cunda inxtqualitas qu. ad Perigeum Pen'odica- Anoma
cefſu ab ea , qum Anomalía abfoluirur diebus 2.7. H. 1 z. lia' , cu¡ conjungatur linea Synodíca; 6: ab eo decreſcit
la'. cucuer, eſtq. Bullialdo partim Oprica,& prouenieus qu. ad Gr. 2.70. vbi rurfus euanefcit: In hoc aurem femi
ab Eccentritate real¡ cenrri Elliplis à centro Terrx z pat circulo Anomalize menlïrux , à o’ ad ºº /Equario men
tim Phyſica, ob inzquales ac reales moras, aur accelera flrua eſt adiectiua. Hinc fir, vrin omní veta Syzygia.
\iones motus in Elliptica: periphcríaa arcubus ;equalibus .nullx ſiur ambas zquarioues; in El maxima", 8C in pri
factas; quam periphetiam infiniris circellis ¿equanribus mo quadranre Anomalia: Periodicz vrraq. ſir fubtracti
xqwualete oſtenderat lib.!. cap.2.o. Secundam appellar ua , 8( in z. vrraq. adiectiua ,- fed in z. prima fit fubrracti—
Synºdtcam , &t pendenrern à digreffione Lunze à linea., ua , 6( fecunda adiectiua; in 4. prima adiectiua , fecun
Synodica feu Syzygiarum , qua? nimirum tranſit per cen da fubtractiua : Moniam verò Luna , Synodicum men
tra Solls 8( Telluris. Terriam Tychoni Varia'tionem fem complet. Dieb.19. H.Iz.44'. circíret, 8C quotidie à
1p_fe Reflectiamm Apºgeivocarz 8C primam quidem ori Sole elongarur moru medio Gr. n.. 11'. 2.6”.41'". ;Ñ ab
ginem habere à motu proprio Luna: periodico, 6C ſiru Apogeo aurem fuo mouerur quotidie motu medio Gt.
Apogei fub Zodiaco ; fecundam veròSt terriam men 13.3454”. 8C Lunarmorus vincirmorum linea: Syzygia
flruas appellab ó( reſen earum cauſam íu Translario \um quotidie una 7”. tanrundem elougarut ab cªdera :
, l eo
LIBER .QVARTVS D E L V N A. ' 27 t
ideòq. quando linea Synodica cadetin primam media; V, poſito in T, ad extrema diacentrae, eritq. tam BT,
tum longitudinum , null:: ferè ſunt ;equationes adiecti quàm D T, partium Iooooo. &turn quoq. puncta B,
uze fecunda: inazqualiratis; in fecunda autem longitudi & D, eriint medirelongitudines , fumptae pro dif’cantia
num mediaium , nullx fubtractiua: . media Luna* ab Apogeo in Orbita , eritq. arcus A L B s
3. inigua (Li—md Tertiam inacqualitatem , licet Bullialdu: tan— Gr.90. 6C A B P D, 2.70. In Badratm-is autem ,vt cer
lnutio [up dem fu'ofcribat Tychoni , & interim dum maius lumen
pºſitimn. ab experimento affiilgeat, admittat maximam Variatio— nis in poſten‘ori figura, Vmbilicus V, ſit quidem in linea
nem efſe 4o'. zo". fieriq.tantam in Octantibus lic vr à
Nouilunio ad primam Quim-annalu , 8C à Plenilunio ad /A Sªlª“
fecundam Andraturam ſit adiicienda motui medio Lu L I

nx , à Madratura autem prima ad J’, ò'c à (LI—admmra


2.. ad o’ ſit fubtrahenda; eam tamen reuocat in dubium
ob 2.4. obferuationes factas in Octantibus à Coniunctio
ne numeratis , quando Luna diſtabar ab Apogeo Perio
dico Gr.90. hinc inde : Nam deprebendit nec maximum B DB \D
femper fieri in Octantibus pra‘cisè , nec femper 4o-. zo". Nl V. N
effe , fed aliquando penè 57’. aliquando zz'. tantummo
do -, vnde conijcit Tychonicos , in dubio elegifſe me—
F T Z ‘K
..N _Q²
dium, nempe 4o‘. zo". An aurem brecipfa Vatiatio fit '- u
anomala , Se Quartam quandam inaequalitatem fubeat , ‘ 1² z YP< '
non determinar: Fatetur autem fe inſeliciter conatum.
effe lianc apparentem Variacionis Anomaliam reſetre in
Librationis motum , quo maculce lunares , put‘a Caſpia Apſidum , fed maximè diſtaiis à T, centro Tertae; &o
occidentali , 6C LucurPoffidonijorientali marginimodò tanta fit V T, diſtantia Vmbiliciàcentro Terrte, quan
pi‘opiores , modò remotiores apparent : Hortaturq. eos , ta VC, diſtantia Vmbilicià centro Ellipſis; atq. adeò
qui Diaria obfeiuationum Tychonicatum poffident, vt V T, fit paiTium 4362.. at tota C V T , duplum , nempe
conferendo obfeiuationes plurimas continuis diebus 872.4. Igitur ſi Luna, quando Soli iungitur aut opponi—
initas,videant an haºc inaqualitas duret per aliquot men tur, fit in A, aur in Pynulla opus eſt Aiquatione,&eo
fes, 8C quando recurrar. Vendeliuo denique afſerenti, menfe QLLadſatler fiunt in B , ¿SC D, vbi maxima: funt
Lua-iz Acqumiºrm ir; Octantibu: equal:: inter fè ejſe tam Lquariones. Si Veròin Syzvgiis medijs Luna ſit extra
fidpra quàm infra mediar longitudiner , ait adſtipulari ali lineam Apſidum, vtin L, fimplicitanti‘im \Equatione
qiias fuarum obferuationum , admiſta tamen requatione opus eſtz &linea motús medij erit C L , veriautem feu
diemm naturalium , quam Vendelinus non admittit. appatentis oculo in T, erit linea T L, 8C ¡Equationis
XV. Nunc veniamus ad Schemata Bullialdicaz Theo— huius pars optica erit angulus VLC, vt pote orta ex
ria: -, prxemiffis ptiüs ex cap.14.noſtro , 8C ex poſitis ab Eccentricitate T C 5 differens à phyſica , ci‘im Luna..
eo lib-z. meni'uris iriteruallorum , vt in fequenti tabella. :equalibus tem poribus non pertranfeat Equales arcus El
liptícze peripherix ,in ordine ad centrum Ellipfis C, eſto
BVLLIALDICIE HYPOTHESEOS SYNOPSIS. percurrat a’quales arcus circuli Circumfcribentis Ellip~
fim . lam fi Terra non moueretur motUAnnuo, inquit
¡mananª Lineª Radius Semidiam. Bullialdu: , fufficeret Ellipfís hzec ſimplex , vt in prima..
rcoooo Terre l. figura, nec alía fecunda , nedum tenia inçqua itas in
ea cetneretur: At quia Terra mouetur 8C ipfa in fua El
Semid. El- maior A C IOOOOO ç9 e lipſi feu orbe annuo verfus Orientem , centrum quoque
lipſis Lminar B C 99810 $8 çç Lunar-is Syſtematis , quod eſt ipfum centrum Terrat, -
maxima TXC 3 72.4. 5 Io transfer-tur ex propria &e connaturali fua fede -, nec haber
Eccêtricit. in Lfig. iam ſimplicem relationem ad centrum Mundi, 8.: ad So—
àTerra minima T C 43 62. 2. z; lem, vt in szygils, in qmbus eſtin eàdem recta linea..
u ' _in l. fig. ‘ cum illis ,puta in A I P, aut in LT Z,- fed acquirit va
riam pofftionem, Se fit euectio Apogei: mouetur enim
TÃÏBÍÉÏ l maxima T A 104362. 61 4o Vmbilicus V, in peripheria circellià T, verfus K, du
m in º, media T B IOOOOO ç9 ſ plo motu Luna’ à Sole , vr bis in menfe Vmbilicus cum.,
¿Y ºº minima T P 9ç658 56 zo Terrç centro vníatur, nempe in o( 8C ºº , quia bis in
menfe iiunt maximç çquationes menſtruç in Qiçidratu
Diſtantia à maxima TVA I 0872.4 64 Iſ ris. Hinc nafcitur Eccentricitatís mutatio tealis, quç
cêttoTcr { media Iooooo ç9 ſ non poteſt fieri per acceffum centri Ellipſis ad centrum
ra: in E] minima T P 912.76 tz çç Teri'ç, alioquin aliquando extra lineam Apfïdum peri—
i‘et tota prima inçqualitas , quod eſt falfum : fed nec P0—
Arquauo maxima Periodim Gr.5. Symdicu Gr.2.. zo’. teſt id fieriper librationem in recta linea TIC, in qua
campaſim Gr.7. zo’. Varíatioſeu Reflefi'io media 4o'. libretur Vmbilicus , quia vt demonſtrat Bullialdur lib.;.
zo". maxima ſ7'. minima 2.4'. in limitibur . capa. fietetaliquando , vt fecunda çquatio eifet in illo
arcu Anomaliç adicctiua , pura in Atadrante vltimo , in
uo tamen , vt fuppofuimus ex obferuationibus num. 14.
Sint iam dua: figura: , prior pro Syzygíls, poſterior pro debetefſe fubtractíua: nec denique fit hçc libratio in li
(Mdraturis ~, ex his enim reliqux intelligi poterimt , &U nea tranſuerfa HK; alioquin factà Quadraturñ in lon
fit in illis A P, Apſidum 8C Axis linea feu diameter ma gitudinibus medi Is , nulla eſiet inequalitas menſtrua , fa
íot Ellipfeos panium zooooo. in qua Apogeum A , Pen' ctà autem in linea Apſidum maxima eſfet: cumtameip
cum P: cuius
Ellipſis, 8C fit femiílſiis
B D, Diacentros feu diameter
BC, fit 99810. qualium minor.
AC, conſtet ex obferuationibus , ibi maximam eſfe , hïc verò
nullam: Supereſt ergo vt Vmbilicus Ellipſis moueatur
eſt rooooo. fitq. Ellipfis centrum C, &:- Vmbilicus V, in circello predicto, duplo motu Lunç à Sole , fic vt à Sy
6C bomm diſtantia C V, partium4561. Terrae autem.. zygia , vbi Vmbilicus erat in T, ad primam Quadtam~
centrum fit T,cui in Syzygiis vniatur Vmbilicus;8c prop tam V, venerit per l( , in X , confecto femicirculo cit
terea V C , fit EccentriCitas minima 4562.. 8C in tali cafu celli ,- indeà Qljldmtul'a defcendat V, per H, ad cen
linea mediarum longitudinum , feu parallela Diacentti trum Tertç T, vbi fit altera Syzygia, &ita iam feinel
ca: per vmbilicum ducta , nempe M V N , coincidar abfoluta ſit Vna periodus circelli; itetum verò à T, per
cum Diagea F T G , qm: nimimm parallela eſt Diacen— K , veniat in X ,vbi fit fecunda Quadratma , Se demum
trxòc per centrumTerrç duCta-,ſic enim in Syzygijs linea ex X , pet H , defcendat ad T, vbi noua lunatio incipit .
BT, aur DT, eritmedia longitudo, fumpta pro me XVl. Pergit Bullialdux , (Se ait Terram fui tranflatione
dia Lima: diſtantia à Tetra, vtpotc ducta ab Vmbilico annua toti Syſtemati Lunaii motum imprimere,quo cçn~
tmm
i
272… LIDER ,QT/'ARTVS DE LVNAÍ
¡1511 banca lib.z. cap-;1. 8C zz. Seeundi Cªrminis ſenſus
ttum Ellipſis C, ad motum Vmbilici V, 8C cum his APO:
cum A, euehitur extra locum,quem naturà ſuê tetinetet eit,Oſcillatorias eſſe Lunares proſtbaphçrcſes:Sicur enim
m Syſtemate Lunar¡ non ttáflato,& Terra illud à ſe proij l’endulum extra perpendicularem lineam extractum z ac
‘~X-¿. ª
citadmouês ſIbi pctigeum P: atq. ex hoc motuzmediante fibi dimiſſum , vltto citroq. agitatur arqunhbus libtationi
citcello predictmoritur ſecúda inxqualitas,8c Apogeum bus , ſeu vibrationibus iſochronis ad ſen ſum , vt oſtendi—
quidem in Qu—adraturis eſt ¡n maximis EuectionibUS i ¡n mus lib.2.. cap.10. ita Lima .Aïquationes in numero gra—
i iſque diutiits duraueodem ſetè tenore; quia tunc Lunar duum çquídiſtáti tam
corpus eſt in peripherin orbis annui, aut proximè, moue ab Apogeo , quàm..
turq. eodem motu Circa Vniuerſi centrum H , quo cen à Petigeo , :equales
trum Telluris: At ¡n Syzygiis Euectíones Apogei Citlſ~ ſunt -, vt ſi Tetra ſit G,
¡¡mè creſcunmut decreſcunt,quía Lunª: corpus maximè 8C ABC, via. centti
tecedit ab orbe annuo , 8C poſt o’ conttanititur motui lunarís corporis,quod
centti Telluris, tendens in contraria… Mundi plagam ~, à eſt B , deſcribens ſuo
Plenilunio autem obſecundatur illi . motu medio circulum
Tenia i'm Tenia verò inçqualitas ſeu Variatio ex eïdem transla Excentticum Tetra::
gualitªei: tiene oritur: nam ¿Y hxc menſtiua ei’t , ¿Y bis reuolUtio— ſed corpus lunate non
muſa . ne menfis petficitur : Iraq. dum tota linea A C V l’, que deſcribit Circa B, Epi~
tranſit per Ellipſis cêtrum,vn1bilicos,8c Apogeum, trans cvclum H F, Vt in..
fertur à ſitu Pªrallelo , in quo naturaliter quieſceret ſtan— Theoria Ptolemaica;
re Terrñmec remanet in ſitu parallelo SY, quem tem-.bat ſed huius vice oſcilla
in Syzygijs : natural¡ quadam appetentià Apogeum có— ª tunſeulibmtur ab E,
uertitur ad lineam naturalis ſitñs, pugnantq. inter ſe hinc in D , pet F, 8C vi
uietis amorin ea linea , inde translatio extiinſecus im ciflimà D, in E, pet
prcila; Ideò . locus Apogei medio loco conſiſtit inter pa F, vnde :Equationes
mllelas illas incas Al’, 8: SY, nempe in E, &C quia htc fun: :equales in diſtan
Conuerſio Apogei fit Circa Vmbilícum V , ranquam cen tia :L'qualiàlineà G F
trum huius conuerſionis z Perigeum quoq. reflectitur ad B; qure tales non eſ
punctum oppoſitum in Q . Cum ergo motus Eucctionis ſent, l¡ Luna per ſupe
a Nouilunio ad primam Qçi—adraturanhóc à Plenilunio :1d rius Epicycl¡ ſpatium
\ecundam Ql—adratumm ti‘ansſemt Apogeum ¡n conſc D H E ,circumcurſa
quentia ab A, verſus E, dum vmbilicus mouetur per ſe rct; Im ſcribit Lean
micitculum TKX, promoueri videtur Luna: líquideim der Bñdtius Abba: Di
progrediente Apoueoxui tanquam termino motüs eſt al ſimbergenfir in Flan
ligat’a , 8C ipſam ptomoueri oportet . At dum Vmbili— dria ad amicum meum Vranicum z qu¡ hrec mihi com
cus percurrit alterum ſemicitculum, nempe à (Madma municauit , \Se tal¡ ſchemate exponit ſuam ſententiam,
tis ad Syzygiªs , Reflectitur Apogeum contra ſericm Si quam Goteftid¡ auctoritate fimmt . Pergit Vendelinu:
gnorum,& ¡deò Luna rctmhitlu’ in antecedentia, fitq. re Se nit, C reditum hactenus ¡Equationem lunªrem in Ano
tardatio motús . DeniqUe in Octantibus, quando vmbi maliae
Gr.1 z ſ.Gradu
ct 2.2. .H. Se 6115.46’.
s. eilſie z I s. eſſe Grnd.;.zo’. at ¡n Anomalia
ipfe verò affirmat ¡n omni
licus eſt ¡n K , mr in H , fit maxima Euectio aut Refle—
ctio , ſeu Tychoni Vatietas . Licet aucem ¡n hac Charca., bus his quatuor Anomalia; punciis , quippe :rqualiter d¡
reprçſentetur circellus tanquam immotus , deber \amen ſtantibus illis :tb Apogeo , his à Perigeo , eſie eundem ac
concipi tanquam motus, quia centrum eius I, transfertur prrcisè Gr. z. 52.’. quod Epilogiſmo Eclipſium confirmar¡
cum Terra T . His tanquam certis ſuppoſitis, confirmar contendit: In gradu verò 90.6: 2.73.1naxima :equatio eſt
Copemiep. B ullialdu: lib. 3. cap. 1. Copcrmci Hypotheſim z quia cx Gr. s. Loquitur aUtcm de Periodic'rs Equationibus; num
Ñ¡S)flemª- hac ſequitur imprimi hunc motum Lunar¡ Syl’temati à de menſtruís nondum ſuam opinionem prodidit, licet
t" ‘énfi'-- Tetra , qmppc ttanslata motu annuo -, a Sole verò, qmp— Bullialdm lib.;. cap.1 ç. eius i'ententiam ad menſtruas Bui’iiAÏíI
mªnª l"?- pe non translatoªnon imprimi ſimílem motum Syſtematl criam , 8C quidem in Octantíbus traducat -, &e ibidem, imtm t*—
pafitin‘a . Planetatio -, at in Tychonis Hypotheſi Tetra quiuis ¿quie eam conetur euertere a dicens neceſſe effe m hac Vende— Mm tºª
ſcens emouet Syſtema Lunare à ſuo loco , SC tamen Sol linihypotbeſi nullztm eſ!: teſpectu Terra: Eccentricita- ‘T‘ ”ªl"
ttanslatus non emouet Syſtema Planetarium, qua: minus tem , nullumq. Epicyclum Eccentricirati ſubſtitutum. mºm .
coherenter dicta Pumt . Nam ſ¡ Eccentticitas ponatur, angul¡ ;cquatorii cam ſub—
tendentes, 8C :equalitcr diſtantcs , vnus ab Apogeo, al
Geri/red¡ Vende/¡ni ijºlblſií , Ó- fere Lexm ter à Perigeo , non emnt :equales -, ſi vcrò Epicyclus, ſub
eodem angulo xquatorio non continebuntur :equales
dri 8471de Ahh-m*: . arcus Epicycli , à linea ver¡ loci &5 Abſidum intercepti;
ſed maior erit arcus ¡n ſupetiori parte Epicycli , quàm ¡.n
XVII.N Ondum prodierunt eximii huius Aſ’tronom¡ inferiori . Vert‘un ſi Vendelinut non vtitur ſuperíor¡ pot
Apoteleſimta, nec totam ille Q Theoriam tione Epicycli, vrſi nificat Abbas Leander, aut nullo
protulit In lucé,ſcd cúctabúdusdicet Septuagenario ¡am Epicyclo , ſed mera librauone in Eccenttico; telum ab
vicinus, nequidquá me 8C aliis illum ad editioné vrgêti— Epicycl¡ arcu ſuperioti , aUt à mero Eccentrico ¡ntor—
bus . Illam tamcn parten¡ z quce Syzygias attingit in gra tum ,in caſſum tenditur: Pro menſtrua verò \Equationc
tiam Eclipſium indicauit duobus opuſculis mil-u ab ipſo— Vendelinus adhibet Eccentricitatem, quam vtique di
mctliberaliffimè dono tranſmillis , quorum altetum in ſettè ponit parrium 65446 ſ. qualium Radius Eccenttic¡
:ſcribirur A R C A N O RV M C/ELESTIVM LAM eſt t ooooooo. ſed inuariabilcm ac perpetuò conſtantem:
PAS TETPAATXNOE . Altemm GOTlFREDl VVEN— eíq. reſpondere ait I‘Equationem compoſiram max imam
DELlNl LVMINARCANI ECLIPSES LVNARES Gr.7.zo'. & eſſe ad Eccentricitatem Solis ¡74çoo. vt 1 ç.
ab Anno 157;. ad 164;. obſeruatç: quibus Tabulx At ad 4. :SC Apogeum Lunzc omnium maniſeſtiſiimè proce
lanticç ſuperllruuntur , earumq. Idea proponítut . In his dcre abſoluendo periodum Dieb. zz 1 .H.ç.zo’. ferè; An
(Drum dogmata totidem hiſce Carminibus elegantiffi autem Eccentticitate inuariabili po irá ponat :equalerm
mè implicuit . Lunzc à Tetris diſtantiam Apogazam tam ¡n Copulis›
1 . In C(Eli: par eſZ hadierme emfliimſumme . quàm in Aadris z nondum liquet; itaque amplius pto
2. Par ſmrmmm atq.imam cie: Oſcil/atiª Lunam . nuncio , 6C expecto editionem totius huius Theoria: .
z. Apſidibm ratio da: Sexmmarin legem . Nec ſupeteſt niſi vt prçter rationem motuum Lunarium,
4. Lima 'Dices Anm' triplicabit ad \lp/ida Sºli: . quam ex Vcndelino procul¡ capao. ex dictis cap. 14. 8L,
Primi ſenſus ett, Omnes dies naturales elle inter fc, Vendelini opuſculis menſuras nïſrapoſitas luſtrcs .
mquales,atq. adeò non effe opus ¡equationc illorum-,quod
ex Eclipſium Obieruationibus , hiuc polítioni plerumq.
miré fauentibus , confirmare nititurz Q1; de te diximus
Ven
nv
_ LIDER .0144er “DE -L VN'A." 273
l
Pbilippi- ¿amén-gi ijotbefix. - c. I
l- 1.1;:ndclini Hyporhe/eo: Semi/ynapfix. . s _
XVÏÏÏ- Ambergim in Theoricis motuum Cçleſtium Ani/?cian
w\
cap.; . 8: lib. 1. Vranometrím, ò: in Thefau- waber- -
l Rad. 10000000 Sªmldmm' l'0 obfcru.pag.9ç.98. 8C 107. Hypotheſim ſuam luna- www
Term: /. rem breuiter expofuit , quæ ſi attentius conſideremr, ex ' en.
Copernícma per Magínum transſonmta , 8e ex circello
Scmídíam—Ecccntrici l rooooooo l 60 o libmtionis Tychoníco exu-uita videturt nam Coperni
Eccêrrícítas perpetua 6 \446; z ss g crrorum EBícyclorum ſcmídíamctrí 10970. \SC 1370.…..
Díſtant. à maxima 106 {446; 6z sç vnum conflatç,efficítmt maximam liccentricitatem Lan
cétro Ter media 10000000 60 o sbergianami I ;340. 8C ſcmidíamcter minoris Epicycli
rç in or ºº \minima 9545 m $6 4-? 2 z 7o. efficít Lansbergio femidiametrum Hypocycli Ec
centrícum dcfcrcntis ', eſto diſtantías à Terra correxerít ,
Maximn Acquario Periodica Gr. Y. Synodícn & contraxcrit: Cur autem circello libratorio det femi
cum illa Gr.7.;o’. diametium 7000. nufpiam explicar . Sed præmittamus
more folito menfur'as huius Hypotheſis , pro quibus re
cole diſtanrías Lunares-,f poſitas cap. 1 4,.
"ª"
x
LANSBER'Gl-ANAE HÏPOTHE'SEO.S’,SrN0PSI'S.
Interualla Linea: Paltes Radi] 100000. Semidiamîerrq I. *-~‘\

f Sefiìdiameter Eccentrici , M K 100000 ‘ g9 s


’u Semidiamezer Circclli
Diameter eiufdcm N“
P NI z 570
¿740 z1 2.4
Ï'43 .
. - maxima ſi‘ . A. P , 13540 7 ;;
Ewenmc‘mr minima A N , 8600 g .ç
Scmidizzmerer libran-'anís D G ‘ . 7000 4 8

- - {ma-{ima A N cum M K 108.600 64 lº


Dlflanrm
m in o’a' c‘entro
Ó’ ºº Tcr- l; mªl d..‘ª M K’ A . 4 lººººº sp
ermma ’ dempta NA ab ML _ 9X4OO 54 o
r . * ñ

- I maxima A P, cum M K ' _"_ \113340 $6 58


Di/lantia dªo'. in E] è media M K ' . ' 100000 9 » 5
Lmim'md _ dempti PA àb M L ‘' ' 86660 I ſ! ' 12.
I

Acquario maxima in º’ ºº .Gr.4 SS'. 44". in‘ El (ir-.7. 4o’.

Sit igitur A, centrum Tèn'm. &maxima'Eccentríci—


'HRF g vi cuius Luna in liccentricapofita transf-errat
tas A P, partium I 5540. qualium Radius orbis MK ,vcl
M D , cſt 100000. ac minima A N , 8600.8( differentia nunc ad R , nunc ad G ,6C motus Anomalia: huius qua.
earum diameter circclli P N , 4740. qua bíſſccta in l, druplus eſt ‘ad motum medium Lunæ à Sole, numeratur
ſemidíametro P I, z z 7o. defcribatur citcellus Eccentri
que in prædicto circello ab H , in G , in præcedcntm ; ac
femidiameter circellr huius , nempe D G , eſt partium
citatis P M N V, in quo morientur Eccentrici Fentrum..
in confequen- ‘ - - 7000. qualium MK , eft 1 00000. feu eſt Gr.4.1'.1 0".qua
tia , incipiendo
Hum orbis Luna: B C D E, eſt Graduum ;60.Altera li
brario fic à Men' die ad Septenttionem ad centtum A , ac
ab N,verfus V,
motu duplica- ,
nihil differt à Libratione obliquitaris Zodiac¡ .
Dan's ergo Luna: motibus Aequalibus , Aequatíones
t0 Luna àSo»
eorumêc motus Apparentes hinc colli unrur, nifi linea. ’
le, qui dicitut
Apogci Medi¡ 8( veri concurrant fimu cum hnea copu
motus Anoma
la rum aut Mad ratum : tunc enim nulla opus eſt Acqua
lia: centri, eſtq. tione . colliguntur enim ad datum tempus fed æquarum
diutnus Gr.z.4.. medii motús Lume &C Solis 6c Luna ab Aequínoctio vn‘z =
12.'. <3”. u.’”.. . -
ſ 5’“.Oº. 2.0”. ad cum Anomalia orbis Media . .
quem motum
continue per o
“_“EXE‘MPLVM-.
mutemr Apo
geum Lurrrt’zírq. XIX. I T enim exempli gran}; Media: moms'Solis'
vt in medijctsCò ' " Y v.. ct ‘ ‘ Signg. Gr.5 . 36’. 2.”. medius mom: Lam è So
le Signg. Gnu. z’. 1". ab v autem Sign.; Gr.0. 59'. z".
pulis
P. A:centrum
extra hasfiralibi
in N,fit, rpam
putà inmediis oxugdtaturis-
M . Ergo ex centtoGPM,
in i Ó' Anomalia Orbi: eim media Sign. 1. (jr. 17. 4’. 4". [girªr
defcribatut Eccentricus K D L B; in quo Luna elonga in fiquenn' SL’lvefimtc , deftripto circcllo Anomalia tem-7:¡
I
tur à Sole in confequentia quotidie Gr.1z.1 I’.2.6'.4'I III
. N V P M , enim fcmidiamerer [P, fit partium 1370. Cº*
27”.;0".IÓ"’.&lineze All’, ducatur parallela línea CM v
PN, 4740. qm prodummr 'ufq. in A, vt NAzſit partium
86004144117¡ Kudzu: EccErrici mox defcribmdi eſ) 1 00000.
E , ttanſiens per Sccentricicenttum M: erit enim línea. Duplx‘mtm deinde mom: ai qui eſ? abiccta integro cir
Apogeí Medi¡ C, quod in confequentia promouetur culo Signarum 7. Gr.2.o. 6 '. 2.". m (Iv-aduana 2. ;0. 6’. z".
citcacentrum A, in confequentia , quotidie 6'.4x".z’”.
¡¡amén-mr al¡ N, per V, var/u: \1/15 arg. ndcó M P, fi-f Gr.
ſ7f’.çó’.z4”. Línea vero ducta per centmm Terra: A , &ó
’ Ecçcnrríci M, nempe KL, defignat Apogeum verum $0. 6’. 2.”. 0'" ccmrum Escemrici fit in M, per quod c7 per
K , 8C Perigeum L; quod ad motum cenni Eccenrrici
A, ducatur lima-ver¡ Apaga¡ K, 11:44! [it K L, (7‘ per s
ducatur CE, parallela ipſi PA, rt [it Apogcum medium m
promoueturinconſequcntía. Prrcterhos motusj Luna:
cgd quo numcnzmmrcm CD,Ai/0mnli.a orbi: med. m (on
Eccentricus librarurduplici librarione, vnà ab Occaſu [equèriamempe Gr.47. 4’. 4.”. defignat medium Lªm locum
in Octum, 8C zviciffinn in diametro GDR, circelli G
. Mm m D:
274 LIBER @0111er D E L V NA .
Ecliptícè fupremæ E AC, quae fit linea Equinoctío¡
in D: ex quo defi-tribuitur cir-ullus H G R s femidiamtro
HD, partium 7000. qualium MC, all 100000. m qua du mm, 8c item K BL, parallela linea: D A F, Solflziu'o
plican: mºm: Anomalia centri , feu- quadrupla: mºm Lu rum , &c moueatur Lume corpus in fua Bclipdcaínconz
nd à Sºlª a qu¡ el), abiecti: integri: Cir-cali!, Gr. IQQ- Iz'. 4".
numerator ab H, *per/u.: G, rfq. in F', Dmpro igitur Lª# D

K'
rrtx *

/P
‘v-fi
\ª-I
fequentia , quotidie motu medíon ;.1o'.;\'". qui mo
tus numerandus cſtmonà C, initio liclipticæ fuptem s
fed ab M , initio liclipticæ Lunaris mobili 8C líbrau’lho
drant: HG, reflat GF, Gr. 10. u'. 4". min: Sinmſèamdm motum centti B: Motus quoq. Apogæi numererur ab
Dª partium e/l 98420. qualium HD, 100000. ed qua M, per N, verſus Bin conſcquentía. Sit iam Luna
lium HD, e/ì 7000. talium efl D2, 68 89. mi refpondet ar in N, díſtans ab initio M, arcu MKN, noto ex tabu
ma DQGrq. 57', qui ſubtmctm ab arcu DC, Anomalia lis medii motús in Zodiaco, per quam ducatur linea me
orbis media, quin-ut Gr.47.4'.4". relinquit arcum C , dii motus BN, ex centro Eccentrici B; at linea A N
Anomalm cuiquam Grad.4;. 7’. 4". cuius Sinus QB, e R , veri motus vſq. in Ecliptícam ſupremam , 8c fit Apo
68 ;48. Ó‘Sinm Secundus BM, 71.996. qualium M Q: gcí Ymorus ab initio M, numeratus arcu MN Oi,
c/l icoooo. dempto enim motu M N, quem metitur angulus NB
Iam verº‘ arca: M P o era! Gr. 50. 6'. 2.". euim- Sinus M , ab arcu 8C motu M N Q, remanebit arcus NI A
MT, al¡ 767 1 6. O* Sinn: Secundm T!, 64 14 ſ. qualium notus , quem metitur an ulus N B Q, cuius comple
Radial I P, e/ì 100000. Ergo qualium P I, efl 2.370. erit mentum ad duos rcctos enr angulus N B A , in triangu
TI, 1 gzo. Ó' MT, 1 8 18. Ó‘tºm TNA, 1 2.490. Adda) lo N B A a in quo præter angulum dictum datur Eccen
nunc BS, aqualem ip/i MT, partium 1 8 1 8. adde inquam tricitas A B , 1000.6( Radius B N , 10000. Bar: trian
Smui QBKÚ’ fit ma ONS, 701 66. Addex'mn AT, Sinui Se guli huius folutione notus fiet angulus N , ídeſt proſtha—
cundo MB, ide/l squali ipfi ST, fit tota AS, 8 ſ 486. igitur phætelis addenda mom¡ medio , quando Luna eſ’c in fe
in Triangulº ASQ, reHangula ad S, dantur latera ,o micitculo afcendente à Perigeo P, ad Apogeum Av:
AS; idm‘q. angulm LAS, Gr.59. 12.'. 42.". cuius dim-remix; in caſu noftro-f at in altero femicirculo QMP, fubtra
al; ungula QM C s Anomalia tamquam Gr.45. 7’. 4". e/Z benda cſt, vt nocuHifverus Lume locus in' lodiaciilla
Gr.z… 44'. z z”. nempe Aequan'o fifbtrahenda medio mutui patre , in qua cſt planum Orbit-X Lunaris .
Lunaqui era: Signorum z. Gr.“o. 39'. z". atq. ita verus la Addit le‘zenfir femidiametrum Ecliptica’ effe par
cus Luna ab Aequinoflio medio computatumfl signorum z. tium BS98 go.qualium Radius Orbirq lunaris eſt 10000.
Gr.2.6. 54'. 41 ”. cui i iuxta Lisbctgium addatur Pro/Hm vel illam efl‘e patrium 100000. qualium hic ſit 2.95. 6L,
plura/it Acquinafliorum adiefliua 1 y '. g8".fit »vena Luna alios indigere Epicyclis vel Aiquationibus , quia non de
locus ab Aequinoflia *vero numeratur in 11 Gr. 2.7. 1 0’ z 9”. terminarunt iultam accentticitatem : Et lib.4. capa..
qudd/i vmï‘vefi Apaga' locumfcire cupimmre Trian membro 4. dies 1.9}.menfis ltmaris dare nobis diſtan
gulº M TA, reflangulo ad T, in quo , wfupràparuir, da tiam mediam Lunæa Terra, nempe diamettos Tem-e
tur AT, I 1.490.69' M731 8 1 8. ergº angulu: MAT, Gr.8. 2.9}. hoc cſt g9. femidiametros terrelh'es . Hinc verò fe
17’. euim differentiaab ungula S z ſitprà iam inuenlo quirur,quand0 Triangulum N A B, eſt rcctangulum,
Graduum 59.22.'. 42.". efl Gr. z x. ſ'. 42.". quam aufer ex m !Equatio maxima Gr. 5.44’. zo”.& díſtantía Apog ga çqua—
ro motu Luna, G‘remanebit mu: lacu: Apªgª' K , in g lis tamin L] quàmin o’ J’. quod ell-contra diuerfita
Gr.2.6. 4’. g7". ' ’ tem Parallaxium , à nobis obfetuatarumz nec apparet
l-læc Hy othcſis vtíq. reliquarum ſimplícíffima cſt, Aiquationis extra Copulas exceffus fupra Aìquationes
nec eucm't itum maculatum Lunan'um, vt copemicæag Lume in Copuljszncc vnquam oſtcndct in Copulis ¿Equa—
6C Tychoníca . tionem Gr.544’§-. arq.adeò non fatisfacit hæc hypothe
fis Phænomenis . Sir tamen Synopfis mtetuallorum eius
Antony* Maria .Sc/¡¡rial de Rbeim H;path/¡I .' in adíecto laterculo .
XX. INdícax hic Auctor ſuam Theon'am Lunarem in
libro, qui infcribitut Radius Sydereomyſticus Amaru) Mari.: Rhcitmfi: Hyper/::fis .
líb.3. acap.z,. feu paguçI. Sit A, centrum Tena, ex
quo defcrtpta fit Ecliptica ſuprema C D E F a cuius ini lnterualla Linea: Radius
Iowa Semidiam.
Te…: l'
tium ab v in C: circa centtum idem A, defcribatur
circellus BGH, cuius femidiameter A B , ideſt Lun::
Eccentricitas conſtans , Se perpetua partium 1ooo. qua Eccentricitas L AB I 000 g g4
lium BK , {emidiamctcr Eccentrici eſt 10000. fic enim Semídíam. Eccentr. B P ¡oººO 5-9 º
A B, erit tanta , quanta eſt ſcmidiametcr globiSolarís; omina ¡
ccmrum autem Eccentrici B, moueatur in confequen aTÉÎthÉ l max. AQ 11000 64 \4
tiaa B , verſus G ,H, &o quotidie 6'.zo". ferè; &cx in doº’g med. AN 10000 59 o
B , interuallo BK, partium toooo. defcribatur Eclipri quam in I mm. AP 9000 g; 6
ca Lume, feu eius Eccentrícus KH.. M, ducaturq. per
centra A, B, lmea Abſidum , fitq. QLApogeum , 8C U ª

P, Perigeum, quæ moneantur ad motum centri B: rur Aequauomaxima Gr. 5.


ſus ducatur per B, recta I B M, parallela diametro 44130” :A

SCHO
DE LVNſiA. 275
LIBER .Quiza-Tue
ga Salir amica ſeu Salipeta F, Salif'uga vera‘ G ; inc-ida:
aurem 'virtut Sali: per rectam \1 C , perpendiculariter Fi-z
SCHOLIA. br.: GF, al¡ initia enim
buiu: mati-I , nec tra/jet
I. VM Keplems cen/Eat Lunam a Term in gj'rum nec repellet Planetam ,
maueri, ea ferè mada,quº Planeta: primaria: a Sa al¡ aqualem plagarñ (i,
lennultaq. ex illarum Tlaearia in Tbeariam Lunarem deri Ó" F, di/Zantiam a Sa
uet; per/lringenda bicfimt eiur principia 'UHÍflHj/itlld, Oº’ Lu le : trabatur ergo Plane
na bypatheſi applicanda . Prima' itaq. in premerieliburz ta Orientem Terrier in.,
Vertigo $0- Ó‘ in Rudºlplainirſed praczpuè in Commentarur Martino" H,ibi enim ,ſifibra Pla
"ª ó' 4'liº- in Epitame A/Zronamia 1111.4. dpag.$15. dacet Salcm in., neta nan ‘afectaret ſi
"º” ‘i'ª centra \Mundi effemec alia maru maueri , qua‘m vertigmU zum parallela? recta GF
ſ"“ª’ “"- diemm zç. aut 2.6. circaſuum axem ac centrum , in plana al?: in ſitu L1(¿fed quia
"ª" ' .Ecliptiee, Orientem *ver/ur -, quam vertiginem 'Ut nº: lib. z . ¿llum affectat , inclina
cap. 4. confirmar ex Sali: maculir celeriarrIm: CF‘ ampliar¡— turſpante /ui libramenti
bm Circa medium di[ci Salarir *, contractiaribus autem ac in lineam HO z at quia
tardiaribur Circa limbosz lainc prababile putat pag. ç 49. 0m plaga K,fit 'wcinlar Sa
m: Planeta: primarianaut earffizltem, qui babent Circa fu li,quam eſſet in F,udlauc
fecunda-rias , *vertigine moueri Circa ſuum centrum a C²7' qui magir ab ea inclinatur
dem verſur Ortum; nimirum Saturnum, Iauemquexzuar fue' in /itum MNzÚfimul
fatelliter ambiunnC-Í‘ Terramzquam Luna 'velnt eiu: alla/a, intrarſiim trulaitur,idea'q. rendir vê'trutn Planeta H, nanni—
Ó‘fi-Cundariur planeta, circumeurfitat . Praterea doce! Sa bil a perfectiane circular-i: via z @ª in Ellipticam flec‘litur Z
lem nan mina: matrix, Iznàm luminir, calºris, ac vita fºntem Vbi ’Vera‘ ad mediam Lºngitudinem in D, renerit ; fibra..
effe, atq. ex centraſui carpariwmimzi material¡ animan', QR, tendat directè in Salem , ibiq- maximª d circular¡ peri
cºnferuati in perpetua vertiginenmittereſpeciem quandam, pheria recedat; 'Ut DB, fit ſemidiameter trafiieÃ/a Ellipfear,
feu nirtutem O" qualitatE/ímillimam magneticaxamq. difi (“F AD, fit aqualirſemidiametro maiori BC; einde paula
fundere quaquauerſu: per auram atheriam 'uniformiter diſ tim incipiat fibra reſlitui ad paralleliſmum ſuum , @ª in T,
fbrmiter attenuatam ,' que virtur 'und cum Sale vertiginU aequirat ſitum X V, ac tandem in Perigea B, perfec’lè re/Zi—
pari ratetunC-Ï in eandem plagam ,ſeu -uerfiu Orientem ap— tuatur in/uum [itum fitq. parallela ipſi GF : ſimiliq. libra—
prelienſax circumtra/Iat Planetas z ſic enim afferri eau/am tiane arta ex virtute Salir mauentit , fed repellentir partem
Phyfimm ª Cm’ Planeta remotiarer a‘ Sole tardiits periodo: inimicam , CD‘ f‘arritudinefibre pra paralleliſma reluct‘anti:
.Periodi Pla abſaluatur alter ſemicirculur . Sic enim O* Elliptica *vi/Li
filº¡ abfliluant , videlicet 6 Anais Aegyptizr 2.9. D.174.
::ªmm . Planeta ſizlui: Ellipſear praprietatiburfiet , pateritq. afferri
171.4. 58'. 2.1". zo ”. 7P Annir 1 1. D.z 17.H.14.49'. 31”.
16”’. o" Anna 1.D.;2.1. Haz. 31'. S6".49’". Tel/ur D. cauſa ij'ſica , cur in interuallir langioribur Planeta equa—
361‘. H. ſ. 49'. 1;”. 48'”. L D. 2.1.4. H. 17. 5;'. 2.”. libur temporibm tardía: mom-atun@ cur m /èmicz'rculº Or—
14"’. C7 ZZ D.87. [1.2.3. Iſ'. 36". C9‘ eur item idem Plane— binenn qua c/Z Perigeum, acceleretur matur; (/9² maiz?: Plane
m, qua‘ prapiar Salifit, 'vela-:iii: -, qua' rematiar, tardiu: fem tarum inaªzualitatem nan eſſe tatam Opticam , ſeu apparen- Can/'a PIX]
t'ur ,' pluſ m'mirum 'valente , Sali: -Uirtute , vbi eſ) inten/ior, tem nabir extra centrum matuum Caleflium paſitir , 'at Ari- fica im..
queim 'vbi' ab langin uitatem remi lar ac tenuiar . ºrlan fl' ateler 0'* Capernicui' cantefldunt; ſed partem eiur e/Ïe Ph?- 7"ªl“ "’º'
guam ad [9.-an maru: diuer/ítatem concurren prº mºdulo ſicam, C7' al¡ acceleratiane ac retardatione reali, a play/ica... 'ª‘ .m PI"
fica putat paſſiuaml’lanere cuiufizjnertiam ad morum tranſ Sali)r marianewu' libramentª fibrarum,quiliur nan afltctanti— "ª" *
latianir z 'ai cuius langiar/it earum paridas-,Salir -vertgine .1 bªn- paralleltſtnum,matur e et perfect? circularir -, Et ſineſu—
II. \1d explicandam aurem , ac 'veluti configuranaanp pe 7flua Eccentricarum elſq- Epic)'cl0rum ſtffifllt’flllc , ina
matianem hunc magneticam,ſicut in magnete no/lra duplex qualitar per unam fimpliciffimam periplaeriam Ellipticam
e/Z facier ac ri: in eandem langitudinem pratenſa , 'una qua perficietur: Et ſi due laa -Uirtute: Sali; Ó' fibrarum nanper—
magnetir alteriur amicam faciem allicit adfe atq. aman, feit‘è ſe campenſent , nan reſr‘ituitur paralleliſmur exaffe im
alrerum qua inimicamfaciem re ellit; fic in Planetit a Sale Apªga¡ C, ſed ulteriur ,- ideo'q. Apageum Planetarum *Inde—
mati: duplicem e/]e -Uirmrem , ¡El, di/paſitiªnem ſecuna’iim.: bitur paulatimpramaueri . - wm’ ó
rtélar linear extenſamguarfibra: magneticar Tocar z 'vnam IV. Quantum -Ut ra Libratia, qua Sal Planeta: mauet ,fit LM” u—
Salir centra amicam , que nimirum in exardia Mundi ab iuxta chlerum [ecundum ratio-ner Libre Ó“ ſ’ectis , Ú ex ¡¡MU ¡n,
uerſir in Salem fuerit,Ó“ quam nzſi ip/E rataretur , nec ali/ia— Libra ratianibur menfuralur; fitppanaſur [Patera , à cuiu: ‘lªſ‘ z,, Ñ,,
ret illarum re/iſlentia , dum paralleliſmum ¿CPH-int , ſilii breuiºre liraclaia piidurgrauiur,Ó‘ a' langiare leuius illi aqui- tu Plane
tandem cannnuata maru 'vniuifflet , alteram fuper/iciei qui libratum pendeat , Ó' w [Drac/:zum inde langiut ad pºndux tamm .
dem Sali; cagnatam fed inimicant centra , que nimirum a‘ lyzncgrauiur -, ita permutatim [trar/Jium nine breuiur , ad
Sale tunc verfiu Pixar [Pellas auerfa fuerit; ltaq. -wrturem pandu: inde leuiut;de1ctnde fingatur parldmgrauius, etuſq. pa
Sali: perpendicular-¡ter incidentem in fibra: pradictas , jeu tentia efle in iuga ſlatera : num ibi maior 'UiI ertt ad cleuan
in fitum Planetarum nec amicum nec inimicum Salir cen dum por/dm minitr di/iam in altera bracljia , qua‘m panda:
tra-,nec attra/aere 11101’me repellerezſed retinere,(5" fic appre idem in maiari di/lanriamb rarianer in Telle iam nata: . Sie
benfli: ctrcumuehere: interim "vera fibra: illa: ab innatum erga,inqnit Keplerus in ’Epitame pag.; 79. Sal in A, pºſitur,
appetitmn reſpictendt cande'm plagam Orientem verſur, aut, vt in iuga , pla: enim virium laalzelnt ad mauendum laca [ua
OcaI-denrem, in quamflmel callacatafuerunt ,' dum mauen Planetam viciniarem P, qudm rematiarem C . Rurſur quia
tur a Sali-;canari w ſeruent paralleliſmum z idea‘q. plagamª eleuatia vniur lancir in Libra , CF‘ deprefflio alreriur menſu—
vnam Sali¡¡emm propiaremfieri Soli , inimicam 'vera' remº raturſecundiim Sinum ſecnndum anguli,quemfaeiunt bra
' tiarem', 6-” fic Salem a circuli perfecti circumferentia Plane—. claia Libra cum perpendicular¡ linea manubrij per punfliim
ª“ºl’ºuª’ tam eaparte fizcilziupaffe adfe altra/¡ere , dºneſ fibïªm i71 ¡ugi,jèu centrum Libre tranfl’untemt aflendit kcplerus Ibi
Pm." mp" clinet ud fitum direé'lè in Solem tendentem , inda aurem re-. dem pagó 1o. Gªfacilè patet: nam tanta eſ) cleuatio lanus
70 m ſuba. ~ - . . - leuiarir in extrema [trae/¡u , fin diametro Libra ſpetïlata,
hª“ El_ nitente paran/Zizur eiutſitum tandem ad paralleliſmum,Ó'
1¡Plitu ,wa binc ariri Circumferentlam Ellipticam , fl'u -wam Planeta quantut ell S¡nur fècundur predifli anguli , Pt deſcrilIcntl
¡¡¡Mªnz amfarmem , qua/em prim in *Ultima bypailiefi lunar¡ , nt Libram in circula , al¡ eiur bracljurfafla, in maru lanaum.;
dum in Mercurij ad calcem Thearicarum Purliac/Jij, mul patelzit : Bºnſáiſ!, inquam,Sinur pradictur e/I menfiera ma
ta' priur deſcrip/erat Reínholdus . tur lancium; ita lerªliºfltífllla fibra Planetarum a paral—
III. Elia ad Cldri’eltfm diflarum ex Kepleri Epitºme: leliſmafita inclinantur, menfiera eſl S¡nur anguli, quem in.,
pag. 187. ç 96, Ó* 614. faquenr fcbema nanniliil illuſlra centra Planeta facit lineafibra cum perpendiculari dalla ad
tum,in qua Eccentrici diameter C fi , (“7 in ea Sali: centrum diametrum maiarem Ellipfir : idea in hac Libratzane‘Li
A , Eccentrici autem centrum B , fitque Planeta aliquir bra ratianes incluſar dacet . Iraq. in pracedenti figurafzbra
in Apbelia C , etufll. fibra magnetica per ſagzttulam (i F, QR, tanquam braclaium Libre inclina/a ell perpendi- ~
repra ſentata in ſua naturali fitunjuem ipſa , CJ” tatum corpus cularem DB, arca J‘R, [eu angulº A D B , illum (17614”le
Planeta huiujmadifibrir campactum amar: ſitq. in eii pla menſurante, cuius S¡nus ell Smm prediéli anguli . Oſlcndit
M m z. amen
\e

276 LIBER .QVAKTVS .DE LVNA.


“em Keplerus pag. ;96. vt [è babe: AD, (que in EllÍp/i' tato circuitu . Terra vera' Cum Carlo Lun-e, tranfit de Signº
pct/ita Sale in A, rezº F060mm, .tqnatur media: di/Zantizfeu in SI'gnum finguli: menſibm : Vndcfit , vtfibm ad circulo:
[ermdiümetrº BC, ) nd BA, Eccítricitatem ſm dimidmm illumitmtionir, tum Lunar-i: tum terre/irir a' Sole (¿flat , ap
Librationemzqux e/Z men/nm dnguliADB-,im eflè firmidid plicenmr ali-3¡ aliter, vt wide¡ in nrcu R1, qua plaga fibra l,
metrum D R , Planeta: vt Sinum totum -Uſiirpamm ad Si declinat d circulo ¡Iluminatiªnir R .
HO,anguli
num arcrſiictx inclmntioni:
C H, cºnfeflimaxima J‘D R;Sinum
d Planet-¡Md item ‘Ut Sinn:
totum DB, VI. Quo‘ autem meliiu explica Anºmaliam men/lruam ¿nm-Ji¡
ab illmm'natmne Sali: armmdícplerus in Epitome pag. \60. menflru
ita angulum NHO, eje nd angulum KDJ. Deinde d pagi— 6 ¡6. e* 79x . fiqnentcm figuram adhibetg'n gm ‘Terra B \1,- Ll‘ª‘ ª‘ ª'
na 6í 4. o/Zendit Sinum ªra): ºrbita d Planeta confeà'tae e/]è Lima plena in DC, nom: in GH ;prima Qiçadratura in K1, WWW…?
librarioni: Sinnmfl' ſíc Sinum HO, arczſiir HC', men/14mm ſecñdain EF, primm Oflanr d Nouilumà N, ’Ibi di/lat á 'ª Sºl" Y
e/ſe [Íbrdttºíliíº Et pagó ;6. 'Ufilſ Pnpyi demonflrdtione 1111.5. Sole (ii-.45. apparttq. cornitulata; ſecundm Oil-mr 0,171..
Colleflun. prop. 56. ‘llegan/q. [Hum connmm in Marte) qua diſlat ii Sole (ir. r zç. (’-J‘ apparrtgibba', tenim‘ 084m L,
cap. in qua iii/fat d Caniunfliºne Solis pracedenti Grizz ſ. ſedè
initeS7.ejeoſl'CNdilzmenfiIram peraſl‘x
Sinum Verſum arciſiir librntionir
dezorbitn confetªz'iªl¡: Apogeo Cª
¡mmſicut ſubfiquenti (I'r. l z ç. apparetq. gibba; quartur dem'que 01372:
fl’ /Mbet !0ta diametcr C,(², ad [Ibrdtiºnem tºtamfemicircu M, in qua ¿li/Zur d pracedeªti Cºniñfliane cum Sole Cr.z 1 ç.
li , velſêmidiameter BC, ad dimidiam librntionem .Eccm— fiªd ei ſubſequenti Gr.45. ¡¡ppm-efg. Cºrniculnm . Obſm
tricitnte AB, aflimatam z im Sinum Verfum cuiuſq. de ªr—
bitiz puta‘ OC', nrcér CHmd pªrtem Librationis peractiefx
qm'bm ſequitur, vr ficut mom: Lancium in Libra mediº 'ue
lax ,in extrcmír tardªr e/Z; ita motm Planeta ad Apºgeum
Ó' Perigenm minorer differentiam'n media autem longitudi
ne maior-e; [ubeat .
V. [nm 'vªra' quod eſ? SOÍAPIMCIÍ¡ prim-iriſ: , eſl Terra
dchorü ad Dime; Tella¡ enim diurna vertigine Circa fimm Iza-em.,
¿una _H1_ Orientem Terrier mínima, virtutem magnetimm d Sole re
Pºt/Iefim- ceptam ex fe propªga!, qmfibmmm Lunar-¿um ¡¡miriam
par-tem Inclinat ddſê; inimicam 'vero‘ repellit , adnitentibus
interim ¡Prix-,vt in parnllelo /itu *verſm enſdcm 1145i# par
te: fi* con/eruent : -vnde oritur ISI/¡¡¡fis , in cuiur 'unª Faco
rum efl centrum Terra . Prº quo pagó lº. exhibet banc fi

uit port-ci Tycho, moi-um Limª: medium exutum Anomali¡


illa [ECW/d.: , qua in omnibm Planetir exiflit pràpter Erren
tricimzem orbita, /Mbere 41mm quandmm /èmperq- celeriº—
rem :ſf: in Copulis DC, am (il-1,tardiorem in (¿Madrir EF,
1Kz quàm ferat ratio Eccentrialmirzfiue in Apºgeº, fine in
Perigco , fine alía qual-Ii; in locafiri Eccentrici /I'ta fit . Nªn
pºte/l ergo bie: Anomalia ad/crIbi Eccenma'tnti ;fed negue
[pecieiſeu -UI'rtmi Tel/um* per ºrbem annuum LM'A’O, r0
trtta a ocn/gine Terre/?ri 5 7mm in pan' internalla Luna d
Term celerimzir eſ) 'Umfarrnir tdm in Coptilir , qIM‘m ¡el,
_deris : nliunde igimr eſ] [MC Anªmnlia, ei mufiz cºn
nexa cum Luna PIM/¡bm , bz autem efficiuntur Ii Sale z Sºl
igimr ndiuuat momm Luna cinta Terram', ſicm alibi ex
mite Kepler¡ difíum eſ) Sªlem per i/liiminatiºnêg/abi ter
re/Prir incitar: vertigine [IM dmrmtm conuerſianem Tell-i
ris, Adrª‘ w que exfe dies tnnn'im Ann¡ arcbetypic; 360. fa
gumm ,in qua eircn Solem Telluri: centrum A, A,Ó_‘c. an ctura MEL/!mmm Mmen tfflciat dierum ;6 LL. quan diam
nuo mom Orientem vería?: mouetur per Orbem’ magnum: Sol incita: turbinatione jim ¡urbimztianem Term Lanzan,
Ó” Tellurir Cºrpª, Circa [imm centrum A, diurna-vertigine mouentmincimt quoq. Lªriam . Quemar) enim tam in Cº
puli: , qudm in szdrit illiiminetur d Sºle medina: globiſi
cz—rcumuºluirur item versiu Onentem,mpienrſecnm in erm
dem partem Lumm , cuim Fibre fagittd indicate parten., terreflm C7* Lunar” , :amen illuminan’o Luna a que termi—
Terra: cagnatanz Ó' amimm bzbent BCDEFGHIKL, Ó" mdur ad ſnperficiemglobi Lun-iris‘, parte-m ſcilicet circuli
par¡ ill¡ Dylan/ita 'Ut MNOP, eÍZ Terre, ini/nica . Lund ve illumimzrianixzvt e/I' CD, GH (ÚT- dmerfi¡ modº npplimtur
ro' ad BL, media loro inter Apogcum O“ Perigeum fit, ſed ad ſpeciez Tellurir, ſeu virtuti magnetica per cireulſi LMNO,
EF1, pitt-la‘ ante Apageum ; ad HK, paula‘ ante Pertgeum; ranita : Siquidem in Capulir DC, Ó‘ GH, [petit: lumim't o
d' Luna Term Apparent Name in &Plena in B, E, H, Di— !peneſ Telluris app/¿cantar per cant-;Hummer -Utpºrtio DC,
cbotamn in D . Ergº Lima dum in circulo MC, D1, Gªc. aut GH, cºincida! tªto am DC, aut GH, mm Circulº illu
circuit Termm jm' mºtricem , ſdluiï ſemper eádem Ecaen minatianir DC, aut G H, Ó' ºb bum: coninnctiºnm *mide
tricimte periodicd , ncquirit primam Anomnlinm Solutam confortetur d lumine rima ‘Tellurirutcceleretq. motum Lie—
mrione buiur .Eo‘centricztam,ªb quam fit moda‘ Apºgm,mº~ ne. At in Quadris circula: illumi'nationir PQ, ªut RS, ſecat
do‘ Per-¡gen : Ó* fi Apºgeum ein.: incidat in Capi-lar , time arcum 'virtutis terreflris EF,in piñª ?micº T, aut K1,1',- Vª
fixecierjeu -Uirtur magneticn Term ampliarem in orbem dif ªd angulo: recto: . Nªn ¿gitur mirum, ſ¡ applicatio lumini:
fuſd G" vmformiler ddfarmi decrementa ªttcnunta debilita— nd virtutem terreſlrem, puntªl¡ Mim ac pene nulln, ¡ti/aii (Z—
tnr ,* cºntra -Uero‘ in Perigca ralidior e/chy'~ ¡bi retardar, bíc fartet facu/miem Terre , mln'lq. acceleret Lunm : in 411):
nccelemt motzim . Si vero' Apogeum Luna Ineiditt in Qua 'vera‘ lucir a -Ubi app/imán [MC Úfi’flm fit 4d angulo: ºbliqnºr
dmrzmedio modaſe baba; nec ¿immer/¡mer lucrumſentiem @º imperfectnªfit alxqun acer-[erario [ed mm rama . Quem-tm
virmrir Terre/Zrii- mati-'ic ir , aut Solari¡ promotricir . Se veràflzecier Tellurir rªmm in canſequemiam,Ú‘ incitata i1
cundnm ªver/i Ó' Tertiam Anomdliam men/Zruam acquirit luc a' Solis Wrtigine, montt Ltmamſemper in conflquentia,
ex diucrſa hzzbitudine ,Eceentr/ei nd Í’bnſer Lunares, (1-)~ di— 'vis autem luminir 'valer ¡Id edm incimndam etiam in.,
nerſizm Eceentricitatem ſemiczrmli Errentricimeſptªctu cir antecedentia,reſpectu centri Sºli: in Nani/any!, idea' illumi
CIdi illuminntzºni: in Terra dlflingllfnlií diem A nofle 5 Ó* natia confortatſPeciem virturir terreflm [cºr/¡m 2 0"' cin-LI
quiet per deciden: fit Sali moda' prapianmodu' remotiorzdúeer re/pec‘Zum ad plug-zm, in quam virus terra/[ri: determinara
fe etiam madº db ea mediante Il/nminarione promouetur, G' e/f . Dacet deincepr Keplerus ibia'em d pag.çó4.O' 61 6. Si
Apogeum quidcm Lima per tomm fer‘e annum bere: in ea— Luna non promouererur a‘ Sole illuminame I fªre *vt Amir“
dem Signo; fibrazzue NGC?. maní! ſilIi ipfirferè Parallel@ meri: .Anno S\demº Solis congrneret › Limª eo rrª_
l . , . im
LIEER .QVARTVS _x ² DE LVNA. .277
ga; $8’. 1 z". Pm'gr; autem 6 z’. 41 ", ectx quibn: ['6qu di
dire: ad S01cm pracisè duochic: : at quia incitáturffloſl‘ I 1.'.
l Yuri-río. mmſetſz’rzadicanin arma 51210-60 canſé-flºr , perturri ::mm /lantia a' Terra Apog.ſemid.ttrr.s 7. 54'. Perig. $4, O’. Ó‘
m" maxi Grudm* 132.. 4;'. qua dl/lributa per .Aeizuatimu firm/da: media sç. ç7'. Ergo ſ; [2.20 media diflátla eflKeplewaqt-m Í
7'" fºªm¡ Ó‘ mrnflrua: , cfficiunt Variatiºrum maximum ¡n Dílar/ti li: Ràdio 100000. vriq. maxima eſ) 105486.4 C9‘ mimma.- l '
ª" ' bn: $1 ’. Sed fi am‘larz'um illud contrabrzmr 4d Gr. 1 2.7. Io’. 96514. Ó* fic Eternº-:rita: ;48 6. Cima Mmm .Acquationu
qua: Luna facit -Ut peru'enizn pafl n.. Lunariam-I ad [amm Lunªre: callcgcrit cx parabª: 4; 6 z. Eccemricitati: . Ter
initialcmfiab Fiºri!, a' quº Sol pafl dic: 360. abc/Z', Variatiº tíò lnclinatio fibmrum Lunariim¡ , tanta *pr in longitudmz
maxima :rie 49’. Nombis criam quando Apºgeum e/i' in... bm medij! vergam 'uerxiu Terram , repugnat macularum
Quadm EF3 Parigmm in ,andm l1(, (9‘ men/i: illa care: p/Ïmomems : remediar” verá illi , de quo ScholJ. :mendi—
Sïnoa'im ¿gundam , parte: mcitatíoni: luminari.: in wmq. Mmm d nucleoglªbi Lunarisqua'm -Uzalcmer, nc dimm ce
CDPHÍJ ¿qu-¡ri , ob Equalem dI/lamiam Luna à Terra *, m_ rebrºsè conqmſitum fit mma non -m'det . (LI—ar@ Qu); dum
ſuccedemibm Wero‘ mmfibm ob ¡naqualitxmm diflammrum Keplerus /implicitatem ómlu Eccmtrici Ellzpzicmum cir
in Capi-1.7), 'Ut ſi Ayºgmm fit in L, Ó‘ ngaum ¡n N, fim' cello cin: ccmrum circumfercme, przeſefert, (5“ triumphnm
diquam Acquatiancm men/Irmª¡ , que :0to illª menſe ma ami! de 'victis Epicjyclu, Acqnannbmácv' Eccemrici: dupli
xim:: eſ? ir¡ Quadro' . chti: , -Ut -w'dcrc eſ] in Rudolplzinix cagao. o* 16. o" in Lp¡
D51…“ º, - VII. Duº adbªc ex innumm': Kcpleriam [WIN/Jefe“ ſlola ad Lcctarem pramzflèc libro y. Lpitomc: Aflrormm. re
¡¡caia-Di: A comments] , índicanda fimt ex .Epitamex pªgó l z. **alli air, uera’ Mmm incidir in trim: plures Triangnlªrum multºrum
manda La Non :fl: neceflmzt filme Magnetic@ lunar:: in duobm oppofl— Acqmmtium , &partícula exflmir', Adra‘ 'vt ¡pſémat in Ru—
"Utª-tª' :5- ti: period; temporibm rcflzi dirigamur wrfiu Terram ,- fed dolpbmis 042.26. dicat: Magis eſt ex inſtituto prerſentis Tricf ó*
’ª hª** fiIflïccremt ij: momcmix fim ſizltem inclinar@ alterni¡ plagi: opetis , fchematum explicationefundamêta ſtmere Lal— mºlfflª ‘ªl
mmſimm. 'ver/u: Terram a tſq. fibrrc /ïrm mama! rotº Luna circuim culi, ne ijs ignoratis, mammnior fiat Calculi labor , per fe ‘“1' ‘ª_ H7*
parallelu: : ſic em'm fiar¡ poffl', vt 7mm* "ªna fibmfaciesmuüc fatís trediofusmb miram cautiouum varietatcm, quas pa- ”Y/'Fl' K"
ºppq/¡ta prapix‘u ad Terram mmm:: : Ham 'vera‘ inclinado— Iit hzzc non poſita de nouo , fed vltro ex Naturà Oblata P "ªª" '
mm ſiparm /Ít , nan poiſ?? d nobis obfi-ruztri ir¡ difro Lunari, Hypotheſis . Et adCapitit eiuſdcm calcem pruepto x 1;.
ºb !muimtcm nauarum maculzzmm ad marglrm Lam: ; ſ¡ At quia Luminis zquationon excerpitur fatis ad guſtum
autem maiuſculrófit , polla az’tcrnatiamm [mm attrllmigloba curioforú exacta, fumaut ergo ilii ſibi laboremdxaud pa'- \
Lªn.: ¡menors, G" clauſº ¡¡¡Im cºrticem [upcrficici Luxuriª', \um fanè molcſtum,cxccrpendi ex tabula Scrupula men- ª‘ ª
Mmmm nucleo, Ó* habanª' diucrfizm conuer/iamm à duer ſtrua, Exfortcm , SC per ca formandi xquationcm:
/íane carticix . Ira fieri paja, 'w exterior arª/la Mſdemfi’m— fi fim- fldIfidiº tabularum omm'a par apiº:: Geometría; fine'
per macular 4d Terram 7):th , o* :amen fibra magmnu expedimda ª (Dintò Applicmio Luminis ſchim Tel/u—
interiºrirglabi a conucrſi: alternatim ad ‘Terram plagix an ru Confor-tamb, idcircº nulla eſ) in Quadro., quia fit ir¡ pun
mmm . Cm'uſmodi nuclear» in Terra quoq. auſus eſlfingere ¿Zazat mm mim‘u fit ¿72 yunílo in 0mm' alía firmm quºplanum
&mudª audaafflipzi A/Ironamm hicingem'j . Vt autem /labzlmt ſe— cxrculi[eiungmtis parta» Lung illummamm ab all/curaſ!
¡nmn¡“-_ cundam ¡¡¡equalitatem nºn effc ab aliqua fecunda Eccmzri— Mt Orbitz lam-Iris Ci'rcrrmflrentiam : cfla Mim [cart ad art—
¡Ñ, U dz_ t'itaſc’fflch-G 1 4.aitſec›mdam bum Eccmtricitatem repugna galo: ºbliqua: , Mmm mm ¡¡lux qmim in [21177370fifa: 3. ¿gma
flán'ªn‘m re para/lx¡ film¡ obſeruam , adz'mzfla cºntemplatlºne Eclip 71071 yªteſ? adinuarc Tellurisſpcciem extra Cºpulm ; contra'
dme rſira: [lun: , Ó‘ ratiºm propornams corparum cum mtermllis* à quam [lam-tt chlerus . Á’elcge dicta Suba/iº 6. Ó* Mm.
P/Jaſiám' priºri' deſumptri : ,ql—rare, licet alizix alitcr [nz/eri: , mndcm obtectzani: noflm percipic: . Haflenm dc ¿7: z que [imtpra
?lis-m 'Í ¿lepra/¡mame , non mutari Lunar:: dlflúfltlaí rationc 1²/M pria Luna . .
‘lªm' * fizzm; nc: I’lmfibus ejſc allzgamm , w maxima Ccpu/¿rima 1X. Contra generalem amm: Hypothe/¡mzLum Ó‘ reli—
minºr ſit max-I'ma? Qadrarum, rm! è contrario' z mmm‘ apª
gmm ¿qt-41cm cffc in o’ ºº apogez’ m El 5 (’-Ï pcrzſigmm pc—
qui: Plancti: commum’m, mm pauta facil-mt . Prímò M0
rzctgu . _and :turn inde cºnfirmar z quia Ajlronomi , qui tm Telluris ¡mmm! Ó“ diurna: , (“F Sali: in centrº Mundi
quie: al¡ amni mom Tñ’; *Hºp Jude/l tramlatlonismm mc [ub
[una mutazionem [ªlía/ibm alligamm poſuerlmuamm mm [crilzcrennulm lib.9. adducenda mmm: Ó’ quºd 4d Lummz
femper minorem ac minorem ¡numerum . Nam Ptole [Perla: abſurdmrz putº Lªriam inter ſcczmdartos Planeta:
mª‘us cam mºrmcmfccerdt z mm vero reprtlzenſam à Re ¡¡071w pam? chlerus ne online-m Sjſtematisfui turbc’r. Sc
giomontano, correxit Mc dimidiauit Copemicus,Ó‘ cxfºr cundò _(¿ldód azufre: plªyſícm inquirem, :mendimrillm a' ſ¡—
ma Ecccmrici ir¡ formamſecundi Epicycli rmnfipoſuuz Ty militudizzc _MIKgfltttHLibfiòC-Ï Ve’llis, ¡¡¡mis :me materia—
cho [una rurſiu diminuem,partem ein: circcllo ¡equ-mn' de libu; Ó' ¿ra/fix; tam/à. cſl in canſiz efflczeme inquirenda, Càm
di! z cum mom duplicate Lume a‘ Sole z Keplems tarde-rip muſizm Firmlem debueritſipaflet mquirerc -, qmim muſam
[MNK mmmzom'm interuallªrum Pbafilms alligatamſuflulit, Ariſtoteles 2.. Phrficºrum amm'um ªbwmo m’Tnv Agnoſcir .
Ó‘ mumtiom’m de Apogeo in Per/g cum ex »Im/?ma ¿II 472 Non Mim idea' Planck-e par talem 'viam , cum talibm inter.;
mmm,Ú erſemimmflruaſemicirculbin fimeſfralem tranſ— uallir :i Sola C9' à Term, O' cum mli differczztia celeritatir
formauit . Sed iam [ati: fuperq. fit figmemorum Kepleri; tarditatiſq. moumrur , quia Terra ml Sal afleèlarzt illoxſc—
11M tamm indicaui tantummadamefruſlra prolixior e]]em cum mam’ïbflut criam [ibi wire z ill¡ -Uera *vt confmgmſi— - \'- ~ \ _
lmProba- Vlll. Mibi em'm multi: de Eau/¡s mm prºbamr Kepletí !um fibrammfuarum,rcfiſlwt ex parte lªz/ic raptm' CF' zmiº- ’ ’ . f
:ur Kepler¡ Hjpotln/ix , quannflunq. mac/:ini: ingcnf¡ firffulm . Primò m": neque IMC :/Z can/la intrllcflui naſlro fedanda fflcxem; "ª
Hyper/Mſis. rccmnſiºrum
Qu); nan rcpmſmtat
Eclipſiummatas.
, G" Lunares
in calculº, -Ut in obſêruatiºmbur
Rudolpbina amiqui: [cd alzqua: [im ¿lui-¡afinar, eoſq. architectom'car @ªlublimeb
habra: Dinimz Prªttidemla ¿r1 hi: manbu: 2 lºng“ nobxllo—
aliquot Eclipfibm adhibitº deprebmdimm; becundò ,Quiz re: , quám -Ut reprgjêmarn nobis llbratiaflfl carparum ma- -
cfl contra cuidemifflima: mhz obſcruatioms , mdum 771120 gmticas z qua¡ mmm dt-fflimulatªKCPlel'US, dun¡ material¡
?IDHÓ' Cºpemici, Ó‘ plurimorum, ¿qualitm parallaxmm Ó' mc: ita-',0‘ c‘eca Camilª [20er momum /ic addicit P1472:
diflantiarum Lunarium i» Copuli: ¡ua-m' a: m Quadris; mx tanquam piflriaa mala¡ , rut ªmnem mamen: I maru: Los
cion maiºr fit [cn/¡biliªr dl/lamta minºrq. pamllaxz’¡ in El ordimntem ac dirigcrltemgb able-get, Ó‘ friualirſam" ar
Apªgar";
Ó' z quzin in º'inºº[jApagin;
mmctarparallzvci: Cºntra'
Perlgaihqua'm in minar di/lantia.
o’ ¿ª Perzlçrai¡
gumenti: Intelligmtim à Cªla/Hum cºrpºrum mom profcri
bat, -Ut dllflldylm libro 9. .. , . ,
Sed homº ad figmema U‘ ad audamlum propenſm, Ó' obſcr— X. At Keplerus Mmm lib.4. Epitºmnpag.ſ 16. fatemr
uandi imputan”, obſeruarionibu¡ Tychonicix aburitur , adw‘ confideranonem Harmoniarum carla/hurt¡ , de qua lIb.ſ.
'UE mm vü'catur i114; ad Idea¡ Ó‘ mz'fleriamon Cºr-li, [ed in ' Harmºnicorum cap-Ultima , ſuggercrc conic‘c‘luras de 17ml—
gem'jfuimzolcnter trabcrc, ram; nan pºſ/"e ab Tªlla in ¡Io/?emm lt'gemia matricc carla/llum corporum . Nibilominus ºmm': .
obſeruatore Cªrmina' [Mc falſitªfis . Ltſtmè cui nºnſuszicío— illa Harmonia Kepleriana m'n‘mr SMI@ mid/;Cd , ¡¡tribus **i
mm mgmtem 'violeta fidel Aſlrmºmicc inijcmt, iman/lam flªſh!: Cºncirmè accommºdamaut ſ . corpmrum regularium
tin illa ¿71 parallaxibm Lunaribunqui retuli cap. I 4.num.7. internal/¿Mm numeris qmbuſdam rºtundinqua: ille ideal::
Ó' mpprecedcnti ad firm» mama.. Narme m ipfi; Rudolpbi. C’F’ arcbet‘ypicas idcirt'o repªran-UCI quia rotñdz flmt, *vel quia
Rep-grin propartioncs qua/dem merè mthemaricar , 'vel arlfurrrmum
tia in Ke
no opere cap.). ſ. ponit Eccentricitatem rulrm parti; 4362.
qualium Radim eſ? l OOOOO. *Und: ſequimr Luna Apªga barmanzcmſcd lmrmonirí audit-u' mg/Zrº alligam comment .
pler¡ H7Po.
dzflamin partium 104 ;61. Ó“ Pci-134:; 9 $6; 8. (7 mmm in 1M]. Armus, fi cum audiar, deb…: cſſe Dicrum ;60- (“F ,
r/Ieſi .
tabulis1:43.98. ¡¡02m Parallaxim HºrizEt-zlcm Luna Apº Mmfi: zo. dierªn, Úlmerualla Planetarumad prºpinª
n07?“
27—8 LIB ER .QI/AR TVS DE LVNA;
¡innerplanta/¡¡e noflrg adulamer , aut auditui ' facundo!: a!— Quadrarurismullam Copulis deputans -, addenfq. prete
!ewpenm' . Him‘factumzw m repugnante: planeſmtelntm: reà pto rcrtía inzequalirare Librarioncm extra Syſtema.;
¡midª-¡lt, Ó" in premeridibus quidempaga… Diflammm.: Lunarezaggregatum verò ex femidiamerris Epicyclonlm.
¡nz-m» Ke Sºli.: a' Term definiucrit ſemidiametris terre/lribm 1 800. ¿º Eccemriciraris maximz , eſtilli panium 15048. licer
plan' incºn 'vr effi; trigecupla ad Diflantiam Lzznarem fimidmmetro— nunquam ¡n cius hyporheſi tres ha: quanrirares concur
flanria . rumferè 60. [leur rcuolntiu men/?rm Luna Circa ccntrunp ranr ad differcnriam diſtátize maxima: à minima cqm p9 Magia¡ . ó
Term trzgecupla eſ) ad ranolmianem diurnam Term Circa nendam . \l-Iaginm 8: Lambcrgim repudiaris Eplcychs Lam bugſ
idem fin' centrªn; .' At in Epitome Aflrºnomix MMM' pag. vſi funr mero Ecceurricozfed pro Epícyclo Lunam vectá— ijºthqu,
478. lib.6. pag.776- DI/Lzmiam Sªlir fªciatſèmidmmc te, úlbrogàruur Hypocvclum, feu circellum dcſerentem..
!mmm terreflrium 3469. O‘ Lung ſ9. 'vt fit mediaprºpor— Eccérrícum , qui circcl us non arríngir fui peripheria cen
tionalu interfemid. Terre Ó‘ diflamiam Soli: . Sed cºntra trum Terra: , vr apud TyC/90mm , fed rorus ab eo diſtar;
bum* Harmoniam plum lib.9. in Sy/Icmate Harmonico .' ideòq. variar Ecccntricitarem à minima ad maximam.
Inter-im dzco Harmºniam Dim’m‘ ¡Him [ªlarma/Iſ, O” Geo qu:: eſt Magmª parrium 1 z z ;0. Lambcrgio 1; ;4.9. _vr
men-¡am ſitpremi ii’lim Dimiurgi , longèfiabh'MOſcm effle, ¡uhçreat Copernico; fed Lambergiu: pro rerría vananº—
quam -Ut ſmlá Guidi Ant-'m', aut cn‘cino (F Regula .Archi ne Tychonica, alijſq. de cauſis , addircircellum , íu cuius
medis , leuc/idis, metan‘ illum aportan; aliaſlue fine: non periphetia,fed diametro librarur Luna . Vendelinus, p
D- O- M. habrá/[c : qual” nimirum balmit , cum Fixa: Leandcr , SC Amon-'us Maria Schyrlcm, Eccenrrico &U Llundn' l
[fell-¿won in areºlar rcgularmpmà andmngulAQtinM-v ¡pſi vſi fine Epicyclo , Eccentricírarem ramen inuariaram ó' Sur/2171“'
¿141i, aut He.rar¿quli ,figurir circumſcrzpmr (qua nimirum retinenr, arq. adeò circellum deferenrem Eccenrricum. ijnbcfin
’UÍliL'è Keplm ¡deis arrifiſſcnt) diflribui: . uo‘d fi Arma: defcribunr Circa Terram 3 fed prim¡ duo Librarionibus
exempligmtiact, ºb finem qui DEO placuit,e Smmdorum ofcillarorijs ab Otru in Occafum 8C viciffim; hic verò du
z 1574923'. vt -uult TyC/Io , nmmrm bie, ml dim louis pro plici Ecliprícmquarum Lunaris rransſeirur v¡ illius circel
piar, fed iu/Zior, ell ment¡ Dim'mc rotunda: 4C perfecta; ; aut li, Lunares inzequalírates ruer¡ conanrur : Eccenrricitas
ad 'ulteriores minutia¡ iufliarcſà. redzlgmdmmt ſit ratñdiar. aurem chzdclinº eſt parrium 6\45. Rbeitm/í 1000:). qua
Kepler-m à Ne quispºrrò pum zi me filhm 1(:pla-um, aut ¡¡ameritª lium Radius Eccenrrici eſt 1 00000. Keplerux Eccenrro Kepler¡ H]
.Bu/[inldº in hoc reprehmdx ,audio Bulllaldumz qui lib. ;flag A/Zra Eccenrrici , feu diuetſitare Eccenrriciraris ¡‘ealis , nedum ¡¡u/,ªp _
"pre/Im. no mi; mp. 14. /J’CC haber . Vnde mirar¡ faris non poſium, epicyclis, reiectis; Lunam, vr òr alios Planetas mouer ¡u
[m . Ke leri «MMO-Mr, qua ranquam
loſipvehemenrià ¡Inpulius, ab obf,fpírirús alicuius
ru-.Itionum procel—
auctorirare fimplic¡ Eccenrrico fed peripherix Ellipricm , cuius cen
trum defenur in periphen'a Cu‘cellí Circa Tertam de
recedir audacter , 6C ad rationes Archerypas Mundaua: ſcripri femidiamerro Eccenrriciraris perperux partium
Muſiczc, quam commínifcirur , tranſir . Cuªl¡ qux ſibi 43 62.. nec Apogaram diſtanriam Copularum ab Apogçª
finxir , corporibus mundanis imperare quear , vt ea fer Mdmrurarum, ſicut nec Perigzam a Pet-¡gara diuerlam
uenr . Ex moribus, eorumq. affcctionibus, muſica muu— algnofcir z Pro Aïquanribus ramen circulis vtitur areis
dana intelligenda eſt ,; non ex Muflcis noſtrís rationibus tiangulomm fundaris in Eccenrricitate non real¡ › fed
motus illi ordinandi funr: Symphoniar. namq. illorum.. ficta; 8C inacqualimtem ſecundam ac rerriam Luna: pro
motuum alias diuerfafq. à noſtris WITULWÍÏHS' conden phyſica &t reali agnofceuszeam referr ¡n diuerfam illum¡
ſationes, inrenſiones, remiffionefq. fufcipiunt . Rectè di— narioncm à Sole , 84: applicationem luminis cum virturo
xit ¡nrclligenda cſt ;nan em'mſemimdn, am adfcmê: [age: Tetra* magnerica Luuam mouenre . Bullialdur demum Ballidl¡
!flimandzz . vfus 8C ¡pic Ellipſi , umrationem ramcu realis Eccenrrici~ Hyporbefi:
taris admirrir,& pro hac vrirur circello rranfeuure fu¡ pe—
ripberià per cenrrum Terr-re ,8C deferenre non ccnttum..
Orbita‘Ellipricze , fed Vmbilicum fet¡ Focum Ellipleos;
eiq. minima Eccenrriciras eſt pamum 4.762.. maxima.,
872.4. qualium Radíus , feu maior femidiameter Ellipſis,
CAPVT XXVIII: eſt, 100000. Secundam verò 8C remain inmqualitarem..
adfCribit Telluri , moru annuo rranslarx , 6C imprimenti
Anacep/:aleoſi: Pracedentium Hypºtbeflom tor¡ Syſtemari Lunar¡ ¡norum , quo Apogeum eius à fe)
Iudzcium de illi.: , U* [ndi froijcit , ac Perigeum fibi admouer,cflicitq. variam tea
em Eccenrricuatem .Zac. Carerorum Hyporheſes non
cium de Noſlra . dum planè conſtanr .
ll. di ¡am ¡n prmdictis hyporheſibus difplicearn
O‘iec'h :EL
I- . OT ¡girur ac ram varias ¡n Hyporhefes, quominus null¡ catum acquiefcam, ¡ndicandum breuirer
tu Epic]
' Lunarium intemallorum motuumq. diuer duco . Epicycli Prolemaic¡ , Coperniczei , ¿Sr Tychouici \lºs .
\iras verfauir Aſtronomos , «Se Ptalemur non feruanr eandem Luna ad nos Erciem , nec eundem.;
Prºlemai quidem primam ¡nrqualírarem per Luna: ſirum maculatum , 8( ¡n illis fic Luna: corpus mouerur,vt
Hyper/n.. morum ¡n Epicyclo , fecuudam per motum centr¡ Epi ¡¡¡aculaxxempli gtaria, Cajpiaín prlmis phaſibus appa
S cycli in Eccenrrico, eiufq. accetlſium ad Terram rcceſſi
\ens prope limbum occidentalemnam Plena Luna appa—
ſumq. explicauir , centum¡ ramen Eccenrrici mouirim tere debcar in mar ’me oriemali,& poſt Pleniluuium qu.
círculo Circa Terram deſcripro , eàdem perperuò Eccen ad interlunium …Illas ex illis macu .s , quas m ea fpecta—
//
tricítare vfus ; fumma aurem Semidiamerrotum Epicycli 111115, apparere opotrear: cui manifeſta: contra ram anti
\Se Eeéêuiei ſuir illi partium 31342.. qualium Radius EC quarum , quam nouarum macularum phznomena pfeu.
'Wª/‘ª' non
cenrn'ci erar 100000. qua: H porheſis ab Arabibus , nec
à Gherardo Cremonenhj, bacrobumhio , 8C Purba
docheſi mederi quidem pollumus, menflmo motu verti
ginis , quaLuna: globus Circa fu¡ corporis cenrrum con
Chio materia 8C ſolidirare plurium orbium partialium ¡u rratiam ¡n parten¡ volurarus,cóſeruer can dem vers us nos
fctta eſt : Sed cum enormes deptehenderenrur femidia faciem Lwiaris difciz At fi nou vrgcar aliunde neeeffirzís,
mcrri prçdictaa, nec vllze obferuariones reprxfenrarcnt non funr mulriplicandi motus . rzrere‘a Eplcych Co
vnquam in Perigeo Lunarem diamerrum , parnllaxím, ac pemicx¡ ò‘; Tychomc¡ ¡n nimis anſractuofos , fibiq. con
diſtanriam duplò maiores,quàm in Apogeo, quod ramen trarios flex us l’laneram torquenr, cui aur moron' ipſius, in
requirebat Ptolemaíca Hyporliefis-,reiecra finr haze à Re libero ac fluido 01210,85 abſq. orbibus folidis,vr vulr T7
Cºpmxin' giamamana, fed aliam e¡ non fubſtiruit . Coporm'cu: itaq. C/Iº z ad plurium Circulorum ficta centra , eaq. perperuò
ijOXbRſiI. reiectà Eccenrricirare , Concenrricum elegir cum Epice translata tefpectandum cſt . Luna enim dum fe mou’et,
picyclO; primam inzqualirarem primo, fecundam fecun aur moror eius illam mouens in vlrimo Epicyclozoporrer
do Epicyclo diſtribueusfl aggregauun vrriufq. femidia-. \amen _vr ¡urerim mouear earn versüs illam partem , in.,
merri reltringens ad partes 1 z ;4o. quod eſt ſetè dimidiú quam. hugirur mouet¡ ccnrrum Epicycli m¡noris,& fimul
Tychºnis, aggregati Prolemaia. TyC/¡o vfus opera Longomontani hunc 1plum morum (iii-¡gar eò quò tingirur vetri centrum
ó* Langa reunuir duos Epicyclos Copemici ¡n Concenrrico pro Epicycl¡ maiorisz \Sc in hocipfo arrendere deber in Ty
mium H] Syzygnsxsc Eccentrico exrra Illas z moucns eius cenrrum Clionica hyporheſi fictum motum in Hypocyclo ‘propu
pot/zeſi: . m Hypocyclo ¿quantº , 8C maximam Ecceurricirarem., terms , de m his tictione vnius horum moruum ¡u contra—
\1am
LIBER .QVARTVS DE LVNA. 2.79
:iam partem vtendum eſt . Vt hic non tepetam , qu:: de de abfit àcenttoillo, in quo motus idem apparer inz
íntemallorum menfura contra Ptolmmum paulò ante , s( qualis. Veri‘im hic iam aſfumitur, quodêc controuer
contra eum 8C Tycbºmm diximus cap.14. in illo enim m' fum iam eſt apud Aſtronomos , 8C ſalfum effe probabi
mia, in hoc nimis parua eſt diſtantiarum apogçarnm à liiis inſrà docebo , ex hoc ipfo centri conficto loco . Hoc
peri zis differentia, 8C Contra Obferua’tiones parallaxium autem argumentum fuº modulo valet contra Epicyclos ,
Quid co».
!M aliquª.
à no is fumma fide aC diligentia peractas . Hypocycli ad id excogitatos , vt xqualitas motüs Planetarij phyſica
mm Hypa autem,loco Epicyclotum Circa Terram, à K:Neruda/11r— 8: realis vndcquaque fit falua , 8C contra illam partem...
:jdº: I Iza , &e fortè àVendcliflº defctipti , ad eandem perpetuò Ellipticz orbita: , tefpectu cuius inquiritur aliqua tan
Eccentricitatem Luna: retinendam imitacione Ptolemaei, dem, ſi non omnis :equalitas phyſica motfis : qua enim
funt contra euidentem diſtantiarum differentiam inter parte K:plª-ua 8( Bulliuldur Phyſicam inaequalitatem in obieñ‘a i»
Apoqaras Copulis,& Apogças in Aramis -, funt enim.. hoc motu agnofcuntmgumenti huius ictum non timenr. Eli-'gritan
hç il is maiores exceffu duatum Teri-.e femidiamerto Qijd igitur in eorum forma deſideramus 2 Nem e vt º'bmm'
tum,& Perigçç Perigçis minores : (Dare Ci‘im hare diffe— reddant rationcm , cur Planetamoueti debucrit in llip
tentia per Epicyclum Ptolemaei,aut aliud arquiualens,pu— fi , & in fuis motibus altetum tantòm ex duobus Focis ,
OM‘ ¡- tà Librationem Planetç ſurfum deorfumuemon compen feu Vmbilicis, altero neglecto &vacante, 8C pratteteà
¡mÑmL fetur, fallacia hypothefeos non vitatur . Errentricu: ergo ad centrum Ellipfis refpicere debeat, quantumuis pro
m ." Magini, 8C Lambergij varians Eccentricitatem, &t Lunre cul abſit à terra , nullamq. in Vniuerfo rationem bom' ha
corpus immediatè deferens, omnia prçdicta incóuenien— beat , ob quam illud refpiciendum fuer-it , qua; ratio non
ria deuitat . At cum lll 8C omnes Ecce‘trico vtentes aliud fupponar iam motum debete tieri in Ellipfi , aut non af
centrum à centro Terre diuerfum ponant , non ſoli‘im vt fumar alia incena pro certis . Accedit quod in Bullialdi
diſtantiarum , fed etiam aC potiflimitm vr mºtuum rea- forma , Tellus fçpe eſt extra vtrumq. vmbilicorum Ellip
lem aequalitatem per fe ac refpectu proprii centri tuean- fis , ideòq. frequenter tria puncta refpicienda funk, nem
tur; nefcioquod punctum in Vniuerſo fingüt,nullam prç- pe centrum Terra: ª, centrum Ellipſis', Sc vnus vmbilico—
rogatíuam aliam prçfeferens , cuius bonum aut dignitas rum . Neque eſt quod iterum hoc loco inculcem , aut
praualere debeat , 8C motus Planetarum ad illud potii‘is motus Tetrç,quibus illre forma: innituntUt, aut zqualita
ordinandus fueritz 8C ratione cuius per fe primò moueri tem internallomm in Copulis 8C QiLadratlltís [alsò s 8()
motu 2quali dicendi ſirit , per accidens verò moueri inç- contra obſtruationum fidem à K epleto affumptam; aut
qualiter refpectu centri Tetrze: nam punctum illud , vr fibrªſum magneticarum , ¿Y Ctuſtç ac nuclei terreſtris
dictum eſt cap.). t. ¡6. 2.7. diſtat à centro Terra: femidía.. myſticas nugas à Keplero inuentas , vt fuam liypotheſim
metris tetreſtribus , Ptºlemaz'cè 10.5…. Maginicè , &t La”. fulciret,de his enim fatis in Scholijs pracedentis Capitis.
:bergianè modò SML.. modò 8. T7chªnirè in El 8C Keple- III. Quoniam ergo intei'uallorum inarqualitatem, que Mªimª Ca
riar‘iè femper 1.{-.proximè›Bullmldirè minimum 1.241121- maniſeſta eſt in acceffu Planetarum ad terra'm , 8C in re- 1²/²“ m‘—
ximi‘im 5%.Vendeliuicè femper 54;—. Sc’flrlaicè femper _ ceffuwitare non poffumus, &fenfus euidenter percipit ?ªf/ª‘ P”l
54;.. 8C apud eos qui Eccentricitatem variant , diſtan— motus Planetarum non eſfe in omnibus fui partibus [Lºſ
\iam inconſtantem haber. Vbinam ergo eſt hoc punctum çquales -, nec vlla ratio à priori fiue efficiens ſiue finalis ¡¡gmú'ï
in Mundo,tam nobile ,’ vt refpici per fe primò poſtulet à huic inmqualitati refiſtir z Pbyſicam in illis inçqualitatem ¡º, mz..
morore Planeta? In fphartane elementari ª ( hoc enim dí- agnofcemus ; 8C efficientem caufam immediatam huius ª,…
cendum eſt , ſi cxlum Lunm vltra petígrram lunar-¡s cor- motüs , quia eſt opus Mentis finem inmqualítaris illius 8C
poris diſtantiam porrigi neges,) ergo aut in aére, aut ideam cognofcentis, porii‘is quàm creca: naturae, Intelli
in igne, cum fit eXtra globum Terraqueum: reddenda gentijs cum fapientiflimis Viris artribuemus . Ctrterum
i tirur ratio , eur in ordine ad Aêrem aur Ignem, elufquc ' quia hzec Controuerſia de Motuum Carleſtium iiiatquali
aliquod punctum , moueri dcbeat per fe 8C equaliter Lu- rate J deq. illorum hypotheſi a 8C caufa motríce vniuerfa—
na', in ordine verò ad Terram 8C Aquam per accidens , lis eſt 5 ideò à nobis fiiſius &C opportunii‘is tractabitur li
,SC inaequaliter: nulla autem fufficienti probabiliratexre— brº 9- quicſt de Syſtematibus 8C H pothefibuszvbi ctiam
do , excogitari poterit . Nam ſi dicas Aérem &e I inem.. Kepleri ſrigida argumenta contra Kitelligentias motrices
maiotem tum loco , tum qualitate cognationem abere excogitata , retundemus -
cum Luna , qua: eſt in ‘confinio Creleſtium 8C elementa— IV. lam tamen vt confuetudiní , 8( nefcio cui necef
tium corporum , non aſfentientur multi, qui eam potii‘is ſitati fundandi calculum Planetarum fuper aliqua figura
/I altei'am Terram, aut Terraqueo globo ſimiliorem afſe- Geometnca s donec obferuationes Tychonis , quibus
runt , de quibus vide capa.. Nec verò in parte illa aè'ris edendis przeſt iuffu Caefaris noſter P.Albertm Curtim ,
nedum Íffnis Clementªrís , in qua eſt centrum Eccentrici Prodeant , ex quibus , 8( aliorum ¿e noſtn's , ad plurima
viuunt v a: animantes , aut fiunt meteoroligici effectus , loca Eccentrica Luna: habitis , accuratior forma in z. to
ob quos lunar-is motus illuc dirigendus ſuerit. Fateor mo Almageſti pro onatur, hªuc quç fequitur proponi
tentaffe me vt punctorum horum vnum in fuperficip , mus Hypotheſim ¿lnplicrffimam , non pro ver'à <3( qualis
Terre, alteium in ſuperficie ponerem Sphzrat elemen- relucet in mente Intelligentiae Lunam mouentis , fed
tan's , 8C alia fimilia multa finxiſfe; fed ftuſtra , quia in— qualem cenfemus idoneam , vt ex fictione motús :equa
tcruallorum menfura mihi per obfetuationes paralla— lis refpectu centri Eccentrici, poffimus pro data Eccen—
xium petfpecta nó potuit faluà fide hifce figmentis adap— tticitatis realis variarione experiri .Equationes adhibe'n—
tati . At inquies ideò illic ſtatuihoc centrum ,- quia mo- das motui medio , vr prodear verus vel proximè verus .
tus Czleſtis corporis vniformis 8C zqualis eſſe debuit, Sed prçmittendç innt priús menfurç , pro qmbu's réco—
nec poteſt vt talis defendi, nifi centrum huius motús val— lenda funt quze ſtatuimus cap. 14.
Kepler-u ' l
ZZÍÃÏÏÃ
fazer-«r tx
NOSTRAE FICTAE
º
HTPOTHESIS
A ª ª
STNOPSIS.A
ſi . _
Mall-xxl. A, centrum Terra: . Parallaxrs Hori
ªl“ *ª Tf B , Centrum Eccenttici in o’ºº meªmm humªnº' ¡Omªhª
ebony 06ſ"- .
ªnti:
…,xtmdin'
f.- G , centrum Ercmtrici in El .Naty Afé‘gáſigm . . ,
Sê—Tïïmï” l. ll.
Pltlmlſl

?P31 Semidiametei Eccentrici B C rooooo l 59 0


*. ' .. . .. ‘Mªxim-¡in D A G ¡Sºfi l 7 4²'
Eccetricrtas minimª ¡n ºp 8C º, A B 874‘. ' f ¡º
dis. o- (m’: Diameter B G 4 303 l z. zz
Multatíbm Q maxima A C 108 74ſ ‘ 64 lÍ TZ 3°.
fzruicmwi à centro Ter F media A O ¡ooooo ' $9 o‘ $8 16
pºn-t ºr- rçino’ócá’ L minima ªA D 91m l $5 4ſ 63 .5.7.
&mía-er, -—
RES!:
geo LIBER º*zz/'ARTH- D E L-VNA.
RESIDVVM TABVLAEPRAECEDENTIS. l
"
A, centrum Terra: I - Imemªlh Parana…" Hori
h
B , ceutrum Eccentrici in º’ ºº Lmºªmm zontalis l

. .m
G , antrum Eccmmcz - El I Now I Ad1000010
Rad'um Semidiamerri
Term 1. /. ll. l

- - . imm A H 11305; l 66 42. I ſl ;7.


manum a &ºí media I A Q_- l IOOOOO l 59 0 $8 16
m D Lmimma l A K I $6947 SI zo I 66 $6
Acquario maxima in º’ Ó‘ aº Angnlu: A F B , 67.5.1’. in punffo F, Ó‘ad Anorriali.: arcum CNFz Gradnum 9;. 1'.
cm' rcſpondet arcus CPV. Gr.164. 59’- cùm AB, 874$.fit Sinus am?: PN, Gr.î.1'. _
Acquario maxima in [:1 Angular A P G , Gr.7.zº'.m pani/o P, ?Ibi/17107714114 H N K P, Gr.:.61-30'. cm refìwndrt
arms G7'.97;30'.'U[)Í @qualixfit aqmtio: ricm AG, r5o<;.fir.5‘inur armªr: M P, Graduum 7.40'.

s‘hªn…, Sit iraquc A, centrutn Terra-:,óç B, centrum Eccen F, erit B F, linea loci medij, at AF, loci veri, SC Ano
,xp,,/;,,', pro trici in Cepulis ,ita vt BC, fit femidiameter Eccentrici malia erit arcus C N F .
Coniunvia. partium 1ooooo. 8C AB , Ecccntrjcitas minima talium Sir iam pro madraturis centrum Eccentrici in G , ita &bmw
»ibm (yop partium 874g. fitq. defcriptus ex B , Eccentricus C F D vt A G , maxima Eccentricitas , fit parrium I go; ;. qua- ,xpofif, p"
Pºſiª’º’lü- E ,Scſit Apogeum C, maximaq.Lunce diltantia à cen lium Radius G H, 100000. Etcx G, defcribatur Ec— SEE-im.
tro Terra: in Cepulis AC , Perigeum verò D, 8: mini centricus HSK M , fitq. Apogeum H , maximaq. di
ma_ díſtmtia in Cepulis A D . Ducatur iam perpendicu fiantia à centre Terre A H; Perigeum autem K, mi
laris ad A, ex peupheria Eccentrici,fitq. F A, ¿Y con nimaq. diſtantía A K. nam deinde ad A, perpendi
nectatur cum B; nam in Triangulo A BF, rectangula culari PA, 6( connexo P, cum G , fiet Tríangulum...
ad A , angulus F, erit maxima Aquatic , cum angulus Rcctangulum G A P, in que angulus P, fubtendens
F, fit maximus omnium habentium verticem in Periphe maximam Eccentricitatern AG, 1505;. erit maxima..
Acquario Gr.7.zo’. non autem Gr.7.4o'. vt volunt í) , qui
maximam Eccentricitatcm in Cepulis , lioc cſt aggrega
H rum femidiametrorum Epicyclerum cum Copernico ſta—
tuerunt I ;340. ireximé: at hec minime patiuntur di
frantic; à nobis ci) ſerunrç in (madraturis Apogeis ac Pe
rigeis . Fiunt autem è'c hic Aequationes ad punctum P,
- aut illia finillris refpondens , vbi arcus MP, cx AG,
Eccentricitate 8C Smu colligitur Gr.7. ªo'. At media lon
gitudo fumpta pro media diitantia , cſt A (h 3C pun
ctumfflhfflam terminans eſt infra M, arcu M Olqui
eſt Gr.;,.1,4'. zo”. vt ottendit Sinus eius , idcſt ſemíffis Ec
centricitatis A G , qui cſt partium 6 52.6. qualium Ra
dius. G H , 100000.
Sicut autem nulla eſt Equatione opus. quando Lima...
.cſt in Linea Apfidum, feu in Apogee, aut Perigeo Eccen
trici,idq. fiue in Cepulis ngdrifue, fine exrm; ita maxi
mæ Aiquariones contingunt paulò in Fm medias longitu
dines : mitte illo menfe.quo Nouiluníum fuerit in Ape
geo C, fiet Quadratura prima ad punchun S, cum maxi
ma /Equatíonc ſubtmctiuñ, ¿k Plenilunium in Perigeo D,
ferè , 6C klugdratura 2.. ad P, cum maxima :‘Equatienu
adícctiuà . At ſi Nouilunium fiat in Perigeo D, fiet QE;
dratura I. ad P. cum maxima {Equatione adieékiui,8§_9
Plenilunium ferè in Apogeo C, ¿Y ogadratura z. ad S,
cum maxima Aiquatione ſubtmctiu-Ã . Contrà ſi Qua
ria circuli huius, &ſubtcndentium pro bafi Eccentrici dratura prima flat in Apogee H, fiat 2.. in Perigeo K, ab
tatem A 135.ch autem maxima \Equatio contingit in fque vlla fermò \Equationu fed Plcnilunium fiet ad F,
Cepulis quando Luna cſt in F, puncto infra mediam cum maxima Aiquatione Copulari fubtralienda , 8( NO<
longitudinem, feu ad finem arcus Anomaliæ C N F, uilunium ad V, cum maxima [Equatione addenda . Vi
Gram. nam cum A B, fir partium 874$. qualium B C, ciffim li quratura r. fiat in Perigeo K, erit z.. in Apog.
ider’t Sinus totus cſt ¡00000. eadem AB, eſt Sinus ar H, ¿L Plcnilunium in V, cum maxima r/Equat. addenda;
cús N F, Graduum ;.1'. Mcdia autem longitude {ump 8C Nouilunium ad F , ferè cum maxima ¡¡Squad fubtra
ta pro media díſtantía Planetç ab Apogeo C , eſt arcus benda . Ira enim exigunt ob femationes : ex quibus etiam
c N , Gtaduum 90. At media longitude fumpta pro didicimus , quando dillantia Luna: à Sole primò zrquatæ
media díſtantía Planetç à centro Terre A , efl linea A duplicata cſt Gr.1 _80. centmm efle in G, &c tempus (‘\ua
O, pro qua fumitur aliquando punctum O, feu locus, drarum:: 8C in medigs longitudinibus {Equatienes maxi
in quo Planeta mediam à Term difiantiam o'etinet,qued . mas tantas effe, quantas diximus .
punctum eſt infraadNlineam
ripheria ducitur , 8C ſupra F, cſtq.perpendiculªrjs
Apfidum illud vnde ex peO _ V. Pro Hypothefi extra Cepulas recolenda funt , quae 'Hypnlnfi:
Íhactenus ex nolhis 8C aliorum obferuationibus , de ad- mu cm
I, cadens in femiflem Eccentricitatis terminatum in I: t mixtione ſccundx inazqualitatis cum prima, certa funmSz ¡Ñ, ó. o…
connexo enim O, A , & B , nafcuntur Triangula dno iam cum Bnl/Mlda fatis indicata Cnp.prcjcedC-tí num. I 4. du, ,Sºfi
çqualía, 8C inOquibus BO, ducta ex ef’t
certrro Eccentrici ¡ Nos tamen aduertimus non efle neccfle , vt centrum lie m .
equatur ipfi A; ac proinde OA, vequalis Radio
. centrici fingatur meueri in circello BRG, fed fatis clic, vt
B o , feu B C, qui cſtmedía dl'ſtantía inter maximam.. ' ſIIl'ſum dcorſumue ſemturà puncto B , ad punctum G;
A C , 3C minimam AD. Falſum enim eſt, ,Ñ contra non quidem per eandem in Mundo ietlam lincam , cum
obfenlationes , maximam \Equationem contingere in., r¿tínuè
linea A'efidum DH,
moueri, &ct ſic dcbeat
centrumconcipi versusafcenfu
Eccentrici orientem
ac có
de
punetis mediarum longitudinum , excepto ſcnſi¡ de quo
vrdeltb.;.cap.z.o. Tandcmſi fingamus Lunam efie in.. \ccnſu oblique mutare ſitum: Nam dum Intelligentia,
Spira- '
d

LIBER .QVARTVS
Spiralem iineam deſcribens fegniore motrnquàm fit lno—ſi DE LVNA. 281
tractionisex obſeruationibus ver¡ loci Luna collectas, 8C
tus Primi Mobilis,videtur nobis Planctam versr‘Is Orien funt inſrafcriptae .
tem retardare, fimul in menfurandis interuallis obferuar, Vl. Defcripto ex Mundi centro A, circulo Solis T H Schema
aut obferuare fingitur centrum Eccentrici femper Orien NZKF, ductifq. vtcunq. per A, lineis HAK, vel NA lªzvel P'º Rºs-dir
talius 8C orientalius . Pofſumus tamen dato quouis mo TA Z , Synodicis fecantibus Eccentricum Lunce in pun- “Mªmª"
mento,hoc centrum velur tunc immorum adhibere,8c ab ctis SN, R, l, G, P; in quibus punccttis ſi effet Luna , fie- "m-Sªu"
eo dimiſia perpendiculari ad centrum Terra: ,metiri Ec ¿limit mi.
rer vel Nouiluniumwel Pleniluniumxsc tandem linea Lu flm¡ .
centricitatem -, Nec verò nobis neceſſe eſt vti Sinibus ar narium Abſidum GAP, fecta biſariàm 8C orthogonaliter
cuum circelli BRG, ad metiendam Appendicem adden in B, notentur puncta D,& E. Nam vr diximus cap.prçc.
dam Eccentricitati minimze A B , putà appendicem BT, num. I 4. initium Anomaliz Periodicx feu prima: inçqua
cſto in hoc vtamur duplicaro Luna: motu à Sole -, fed aliá liratis,eſt ab A ogeo G, 8( inde crefcir illa, quue ad me
faciliore methodo vſi hactenus fumus , qua azquationes diam primam ongitudinem prope D, vbi fit maxima-,in
pbfeiuationibus cqfºruentes elicere confueuímus; ldeòq. de verò decrefcit qu. ad Perigeum P, vbi euanefcit, &o
illatn proponimus, onec ex obſeruatiouú numero, fuffi— \Equationes funr fubrractorize in femicirculo G D P .
Ciêri, quem non rarò leum intêpeſtiuum intercepit ali— (vfurpamus enim hic vitandx confuſionis gratiê, hunc
quid Aflronomica lima exactius perfici pofſit: Supponi Eccentricum perinde ac fi effet ille , qui deferuit Luna’, in
Copulis conſtitutx, deberetq. deſcribi ex centro C : ) in
de crefcere incipit qu. ad E , fecundam longitudinem,
vbi maxima eſt; &inde decrefcirqu. ad G, vbi euane~
fcit: in femicirculo autem PEGMEquationes rimae inm
qualiratis funradiectiuze. At fecunda Anorna ' feu Mê
ſtrua inequalitas incipit à mediis lon itudinibus Anoma—
lize Periodiczrmcmpe a puncto E, 3( , quorum E, eſt in
Gradu 2.70. numerato à G, per DP; at D, in Gr.90. lam..
verò ſi Linea Synodica iungatur cum linea Lunarhnn..
Abſidum , \Sc Sol ſir in T, aur in Z, quando Luna illi iun
cta vel oppoſira eſt in G, aut in P; nulla eſt inçqualiras pri~
ma, fed illo menfe, vr diximUS , \Dadmturz fientad me- \
dias Lógirudines D, 8C E', 8C ideò linea Synodicê. caden
re in Periodicre Apogeum G, aut Perigeum P, diximus
ſieri maximam inxqualiratem menſtruam illo menſe :.
Incipit igitur crefcere menſtrua inaequaliras a puncto E
in quod cadit linea Synodica,8c crefcir qu. ad G, iterúq.
decrefcit qu. ad D: 8C ſi Linea Synodica Cadat intra..
hunc priorem femicirculum Anomaliar menſtmz, illum
nempe in quo eſt APOÏeum G, Periodicaz, vt ſi Sol ſit in
F, ò’C linea Synodica A ', cadat in I; vel fi Sol ſit in H, 8C
Synodica AH, cadat in S; tEquationes menſtma: à º’ ad
$.Subtrahendaz funt, at à º" ad o’ Addenda: loco Lu
mus autem Luna: motum menſtiuum alligatum efſe vero na: primò :equato , Contra fi linea Sy‘nodica cadat in fe
poriiis quàm medio Solis motui,quod 6C obfcmatſt à Ty micirculum polieriorem Anomaliç menſtrumin quo fci
clyone diſces ex Appendice ad tomum 1. Progymn. licet eſt Peri cum P, Periódica,- vt fi Sol fit in NI& linea
Sit Abſi dú linea GARmobilis Orienrem versus,in qua Synodica A , cadat in R, aur Sol ſit in K, ¿5C linea Syno—
centrum Terrse ac Mundi A, 8C Eccentriciras minima., dica AK, cadat in V; tunc ¡Equationes menſtrua: à o’ ad
AC, partium 874 ç. maxima AMartium I zo; g. qua~ ¿ª funt Addendznk à ª" ad o’ Subtrahenda: . Exempli
lium Radius Eccentrici BG, eſt ¡00000. fed nunc cen taria‘, ſi Luna ſit in L, 6C Sol in F, Luna erit in priore mé
rmni ſpira: quaſi circularis fit in B, ex quo deſcribetur cir ÉS femicirculo , feu digreſlà àNouilunid facto Circa F,
culus GDPE, ideòq. Eccenrricitas temporanea feu men tendcns ad Plenilunium faciendum paulò vltra N, 6C li—
ſtrua fit AB, .Se Appendix Eccentriciratis fit BC, femper nea Synodica cadet in I, punctum prioris femicirculi.
addenda Eccentricitati minimze AC, fi velis nofcere Ec Anomalize menſtruzk : ergo \Equatio menſtiua fubtia
centricitatem momentaneam A B . Eſto iam Luna in L, henda erit . His poſitis ef’co nunc totus calculi progreifus .
aut M, quer loca ternis lineis rectis connectanrur cum A, Vll. Primo' Ad datum tempus collige ex noſtris tabu— 1,,‘un'. b
centro Teirre,cum C,cenrro alterius Eccentrici in Copu lis verum locum Solis ,› ¿SC locum Lunar primò a'quatum, M,,¡,0 ,1"r
lis Lunze vſitato , & cum B, centro prafenris Eccentrici z 8C Anomalia— Lunx primò zquatam , 6C fubtrahe verum ¿Mmmm
Nafcenrur enim duo Triangula \Equatoria , vnum LAC, locum Solis à Luna: loco primò ;equaro,afſwnpto,fi opus 10mm wn¡
vel M A C, quºd in hac figura non continet quidem iu \ininregro Circulo, vt habeas elongarionem Lun-.e à Sole, Lªm
Ram \Equationem prima: ina-qualiraris , quia centrum.. quam tandem duplica; ¿5C ſi ſic duplicata non excedit
Eccentrici huius non eſtin C, fed tamen illam indicar, vt Grad.180. ¡ua vrere; fi excedir, vtere complemento eius
iuuetur imaginario', nec alterius Eccentrici, in quo nunc ad Gr.360. 6C vocetur in vrroq. cafu Anomalia Eccen—
¡euerà non eſt Lum, deſcriptio in aliam maiorem decep— tricitatis .
tionem nos inducat: Alrerum Triangulum eſt LCB, vel Sacando‘ Multiplica Anomaliam Eccentricitatis per 2. . Pure)
M C B s in quo angulus ad L, aut M, eſt iuſta menſura.; totam Eccentrxcitatum differentiam C CL nempe per Ñ un.
\Equationis menſtiua: feorſim à prima confideratae. Iraq. 45 08. 8C fummam diuide periòo. &Li—oriens enim erir
angulus L, in Triangulo LBC, norus fit per Trigonome Eccentricitaris Appcndix, vr CB, qua' addita Eccentrici—
tríam, datisiam Radio BL, 100000. 6C Appendice Ec— ~ tati minima: A C, confiabit Eccentricitatem temporaj
centriciratis B C, 8C angulorum BLC, &BCD fumma; nearrnfeu menſtruam AB . Eadem vcrò Apprndix addi-..
lizc aurem tanta eſt per za.. Primi Euclidi: , quantus ex ta Radio ¡00000. ſaciet Aggregatum laterum', de eidem
temus angulus LBG, hoc eſt quanta eſt Anomalia Luna: fubtracta differentiam laterum 5 qua: funt duo Data ad,
primò corequarze , &e ab Apogeo G, in conſequentia nu— foluendum Triangulum xquatorium requiſita . '
meratae. Sic in M,Luna exiſtente,in Triangulo MCB,da Tenia‘ Anomaliam Lunze primò zequatamdi non exce 3 . Prmp.
ta efſe oportet Radium BM, 100000. Appendicem Ec dit Gr.1 80.vel eius complementum ad G r. 360. _fi excedit
cêrricitaris BC, BC fummam angulorum BCM, «Se BMG, Gr. 180. diuide bifariànheius enim femiſiis, eſt femifum—
qua: quando Anomalia eſt maior femicirculo, :equatur ma angulorum adiacentium bali Trianſguli ;equatorijç
complemento Anomalia: ad Circulum , nempe angulo G cum quaaÑ cum aggregato ¿Se differential aterum,de qui-.
BM . lnuenrus porrò angulus ad L, :rut M, ideſt [Equa bus prrec.1.inueſtiga angulum oppolitum Appendici líc
tio menſtrua , ad ditur aut fubtrahitur loco Luna: primò centricitatis; eric enim ille \Equario Menſtrua . Ware ſi
tquataz , vt fiat Verus locus Luna', feu fecundò :equ-¿tus . per Sinus 6C Tangentes procedere libet- , Tangentcm fe
Oportet aurem hic repetere Regulas Additionis aut Sub mifummzr angulorum due per differentiªuilateum ,- ;Se
7 Nu fumma
'282. LIBER QVARTVS t DE LVNA.
fumma diuiſa per aggregatum laterum z dabit Tangenà aſcendit ad integrum gradum . Quare neminífalſus no
tem anguli ſemper ſubtrahédí à ſemiſumma angulorum : ſ’ter calculus videri debebit , eò quòd pluribus intetdum..
Cºn-Pª»— reſiduum enim erit \Equatio menſtrua . Si vetò Loga minutis à loco aliorum differat; ſed conſulendum eſt po
¿imé’ ſ‘ïl - rithmorum compendio vreris . Iunge ſimul Meſologa tiòs leum, 8C cx obſerUationibus corrigendz hypothe
"2ª." T”ª" tithmum ſemiſummre angulorum z Logatitlnnum diffe ſes,ſiue aliorum, ſiue noſttre . Van'atío autem illa, quam..
f‘ª‘r푪’ï’” rentizelaterum, 8C reſiduum Logan'thmiaggtegati late Kepler“: lib. 6. Epiromcs pa . 816. 8C in Rudolphim’s
ª' rum : ſumma enim, demptà à ſiníſtris vnitate,crit Meſo-. pag.8 z . cola.. &e Bullinldm li .3 .cap. ¡4. ille ex Tycho
logarlrhmus angnli ſubtrahendi à femiſumma mgulorú, nicis, híc ex ſuis &e aliorum obſeiuationibus z docent eſſe
8C reſiduum erit ,Aiquztio mcnſttua . anomaliam, 8C modò $02-. modò ;0%. modò mediam..
4- I’mqm ªgarrº‘ Subtraheà loco Luna: tímò zquato Anoma inter has; mihí nondum fic nota eſtM ad cettas leges ad
' liam primò aquatam, aÍTumpto, 1 opus ſit ad ſubtractio. ſtringi poffit .
nemántegro circulo z 8( habebis locum A ogei Lunaris¡
quem ſubtraheà vero Solisloco, &babe is longitudi~
nem Solis ab Apogeo Lunx 5 quee ſi fuerít minor Gradi.
bus 9o. aut maior Gr.2.7o. linea Synodica crit in primo
ſemicirçulq Anomalise menſtiuz; ſi verò maior Gr.9o,
minor tamen 2.70. erit in ſecundo . - CAPVT XXIX.
5¡ ?Fªtih-"1 Quinto‘ Deniquc ſi Linea Synodica cſt in primo ſemí~
circulo Anomalizt menſtrure,8c Luna tendit à Nouilunio De Tbeorica Latitudinis Lime.
ad Plenilunium , Subtmhe loco Luna: primò iam xquaro
Aiquaúoncm menſtruam z ſi verò tendit à Plenilunio ad I. A M capite 1 1.. dictum eſt quid 8( quita fit Ma
NouilUnium adde . Contrà fi linea Synodica eſt in fecun xima latitudo Lun-&mm in Copulis Gr.3'. turn in_
do ſemicirculo, addeillam à d ad ºº, ſubtraheà ºº ad Bdraturis Gr.5. 18'. 8: ibidem modus has in
0’-, 8C habebis verum Lunze locum ſecuudò :equatum . quirendi pet obſetuationes traditus eſt; CapitU
Quòd ſi lubet ſcire diſtantiam Lun:: à centro Terre; aurem 2,7.. &2.3. docuímus modum determinandi me
oportetin Triangulo innixo Eccentricitati quxrere ba dium aut verum motum Nodorum LunarÍUm in antece
ſim, \eu tertium latus , putà latus LA, in Triangulo ALB, dentia , qur additus motui medio Lanz in Zodiaco, in.,
datis Radio LB,& Eccétricitate menſtrua BA, per prçca.. conſequentia , Conſtituit medium motum Latitudinís;
notï, , &e Anomaliae co:: nata: complemento ad ſcmicir— eundcmq. ibidem determinauimus; periodum verò hu
culum, velſiillum exce etetxxceffu. Sed exemplolu. iusmotüs cap.18. Nihil ¡gitur aliud ſupereſt, quàm vt
cebit przceprum . Theoriam huius motüs indicemus . Et Ptalemem qui
dem lib.4, Albalegniu: cap.38. Purbaebim ¡n Theorica;
EXEMPLVM. Lunzr, ibiq. ipſius enatratoresCºpernicui lib.4. cap.4. zz.
8C 2.4. Magimu ¡n Theoricis Planetarum lib.z.. cap.1.
VIII, Neº 1641. in meridie die¡ 1;.v February , ex Barocim lib.4. Co ſmogr.pig.z4z. de hac hypotheſis pat Antique
rio/¡rie Tabulisſieſe haberte mºm D O' Ñ! . rlem Hypa
ce haud multum ſolliciti fuere 5 quippequi ſuppoſue— tbefi: de L ¡e
runt cum Ptalemea latitudinem Lunar maximam elle per »e Limu
J Gr- /9
,petuò ¡Se inuatiabilitet Graduum ç. Quite (atis illis fui: dz,…
ſupponere Planum Orbltee Lunaris vn‘I cum plano Ep¡—
{Y} Locus verus ¡o _14 I9 ¡4‘
cyclizauc Epicyclo’rum, elſe inclinarum ad planum Eclip
Q Locus primò_:rquatus o 6 ¡9 61 tíca' angulo Grad.ſ. &Z hzec plana ſecare ie in diametro
D Anomalia primo aequata Io s’ ¡2. 44; per Mundi centrum tranſeunte ; ¿Se qui poſucrunt orbes
@àïgtelongatio I u ;9 ¡zi ſolidos, addidcrunt axcm Orbis lunarís interſecare in..
Mundi centro axem Eclipticx anguloiurerſectionis Gr.
Duplicata ‘ 2.. ²-; ſ9 44, ç. atq. adeò polos Orbis lunaris dil’tare à polis Eclipticaz
ſeu 85 $9 44k Gradib. ſ; eſicq. bos polos in circuli pen'pheria tranſeun~
te perlimites, ſeuinillo circulolatitudinis cuius arcus
Tenían¡ ergº duplieam Lime à Sale elºngatio mn.. ¡nterceptus ab Otbita Luna: , ¿Se ab Ecliptica , eſt maxi—
excedit Gradªs I 80. duſlis Gr.8 z. $9’. 44”. ſeu (27.84. per ma latitudo . Cºperm'eo :Intern , 8C Lambergio viſum eſt
43 OS. fitfiimma 36 l 8 72,. qm¡ diuisá per 1 8 o. remamt A): ab his limitibUS pºtii‘ls , quàm à Nodis numerare latitu
\
peru-¡ix Eeeemriataeii CB, partium 2.010- que¡ filbtracta a dinem . Equationes aurem motúslatitudinis , non ſunt
Radio B M, ¡00000. ſfingimm enim Lunam eje m M) ín botum Auctorum hypotheſi diuetſx ab xquationibUS
remanet differentia lateris CB, a' latere BM, 97990., ill-Z motús longitudinisz ſed illa: ¡pſ-.e , ac eiufdem prorius
'vero‘ addim Radio, fit aggregatum borum latemm , partium quantitatis 8C affectionis , quibus a-quatur motus longi
l 02.010. Emt autem Anomlm prima‘ ¿quam cºmplemen tudinis -, cum hic includatur in motu latitudinis ; &z ino
eum ad eireulum (I'raduum ſ 4.. 47’. I 6”. nempe angulªr tus Nodorum per fe fit ſemper vnítbtmis apud ¡pſos , l
M B G z qui eſtl @qualis angulit ECM, G" EMC, .ſimul Il. Tjehª autem, vt ¡pſe affitmat tomo 1. Prog. pag. ¿flªmª-"F
ſumytis; earumqſemtct/¡imma Gr.2.7. zz’. 38". cuius Tan
¡²-7- cx Coq- Longºmºnmnm lib.¡ . Theoricor. cap.7. 8L) "ºil" “ª“
gen: eſ? ſ¡ 82.1.. Hat !gitur Tangente eii-[la per Differen— Muleriu: in Iſagoge ad Tabulas Frificas pag…“ ç. Uri- mª"… º
:iam late-mm 97990. Ó‘ ficmmá dim'ni per Zagregatum la~ . . . N d ‘
¿amis parte fecunda
Supplemento Ephemeridum
Ephemeridum Can.7.cap.4. cx Magmª: In ,JJÏÑÜ
ex obſetuationibus Tº º"… ª
terum 1 ozo Io. reflabít 4978 6. Tangem anguli Gr.16. 2.8’.
quiſubrractm àſemiſumma Gr.2.7. 2. 5'. 38”. relinquit Ae ſuis affirmat , in Copulis quidem 8C fetè ¡n Aadraturis
quationem menſlruam ç ſ'. 38“. A motum Nodorum non indigere vllà :equarione , 8C lati
Su btractê iam Anºmaliá Luna equªl-z e¡ loco Lun-2 pri tudinem maximam lunaris orbitzc elle perpetuò Gradu
MO' ¿quam , relinquitur Apºgei Lunarir [ocur S¡gn 2,. Gr. r . um 4. 58'30". at extra Copulas Nodorum motum elle,
o'. 2.2.”. qui fitbtractm d -Uero‘ loco Sali: K ª relinquit areum inzequalem, ac proinde indigere :equatione , aliquando
GLRV, diflanti'am Soli: ab Apogeo Lime Slſignorum 8. Gr,
excreſcente ad Gradum I. 46'. ¡deòq. ex motu hoc lar¡
zz. 18'. 52.". [eu Graduum 16;. 18’. $1". ergo linea Sym tudinem Lunç,vrpote à Nodis remotioris quam ferat an—
dica era: in po/Zeriori femicirenlo Anomalie men/[mx, idefl tiquorum motus , pofie maiorem euadere ſolito I o'. CÍ[~
' ª' ¡mm arcum DPE; ('F‘ Lima tendebata‘ Nouilunio 4d Ple-. cirer minutis -, Latitudinem v erò maximam lunaris orbi—
nilum'um , 'Ut [mm ex eine elangatiºne a' Sale, erarq. Circa..., rzein Madraturis elle Gr.5.17'. zo". quod »ipſi creden
Octantem primum . Addmda eſi ergo menſiruu Aequmia dum inter-im 2 dum prodeant ¡nlucem'eius obieruatio—
Luna $5‘. 38". locº Lime prima‘ @quam Signo. Gr.6. 19’. nes , quibus edendis przreſt, vt non ſemel dixí ,iuſſu Cç
6". Ó“ fit Veraſ Lime [aan: S(gmc. [en V. Gr.7. 14’. 44", ſaris P.Albertus Curtius Soc.noſtrze. Hoc poſito hanc
\ Ar ex TJ'ebanir calculo Bononix erat Y Gr.7. 18'. Ar Anomaliam excuſat ¡bi Tyebº tk' Longomontanm tal¡
galo eſt Y. Gr.6. 2.4’. Lambergio v. Gr.6. r4‘. Copernim ſchematc. Ex B, polo Eclipticz C F DG , deſcriba
v. GH. n". Nec mirum : aliquando enim inter bos au? tur,quam ſemicirculuslatitudinis C BD, ſecet ad an~
ctotes 8C alios differentia loci Lunaris ſecundò acquati gulos rectos in C , (Y D', in cuius Periphetià , hic per re~
¿tam
LIDER QVARTVS > D E L V N_ A . 283
ctam líneam reprzcſeumrà, tir A, polus orbirre [unaris quam pro víciffirudíne effcctuum Prouidentia Díuma..
KF HG, _diſtans àpolo B, Gr.5.8'. quanra ſcíliccreſt prmuniuir, 8C CUÍUS ideam ex ſuo Arche po reluccre
media mcllnario huius orbita: ad Eclípticam z ſeu media VOIUIt in mente Intelligent@ morricis lun S globi .
laruudo Lunze, ſiſir in K, menſurata arcu CK, erunr— IV. Keplerm rameu in Ephemeridum ſuaium funda- Kepler¡ H]
que runc Nodi in F, 8( G. Rurſus ex A, deſcribarur menris à numero zo. in Epitome Aſtronomix lib.6. Pªg. ¡mln/i: de
cucellus EM Zl, cuius ſemídíamercr A E, ſirsª’. zo". 620.788.797. 8C 8 r7. arq.in Rudolphinis ca .2.5. 8C 2.7. "fit-‘dim
parrim Tychoni adhz‘ret, partim ab eo va de recedir.
C Sed in eum poſteà recidir, mirá ſane‘ , fed Familiar¡ huic
ingenioſiue inconſtanria ſiue verſutia, ne aut nihil noui
parruríat, nur nouiraris parrus , ob diſcrepanriam phar
nomenon illegirimus deprchendarur. Concedir iraquc
Tychoni larirudincm Lunx maximum in Ogidris G1'. Y.
1 7'.zo".vel rorüdè Gr.5.18'. &in aliís Copulis non Eclip
ticis larirudinem mínimam Gr.4. ç8’. g. vel poril‘is rotun—
dè Gr.3'. 8C quando Lunae Nodi ſunr in Octanribus pal'
uam habere larirudinem . Atín plcriſq. quoad ſormam
hyporheſeos díſcrepnr, eſto quoad calculi effectum, vr
poſteà dicerur, àTychone inſenfibilirer diffeuriar. Air
iraq. ſc ex Eclipſibus Solisóc Luna: deprehendiſſe poſt
Tychonis morrem larírudiuis anºulum toro illo menſe,
quo Sol nur vmbra Term: obamïzulanr loca Nodorum ,
effe maximum, 8( G12548’. aliis deinde mentibus, air,
minuihunc angulumdonec in Copulis euadar Gr.5.o’.
8C Anomaliam hanc annuam eſſe non menſtruam , biſq.
in vno armo reſtirui. (Luproprer TyC/ao ex Copulis Eclip
ticis, dimirrir Lunam ab angulo paruoínclinarionis , ad
H maximum in Quuadris; ira vr hoc augmenrum ſir in fine
nullum , ín principio maximum ſed lenrum , at in medio
qui eſt circellus Anomalix terrizr, ſeu Variarionis, nec ſir prazceps ; & Nodi bis in quouis menſe reciprocenmr,
non Anomalirelaricudinis, 86 Nodorum; in cuius peri— r fianrq.ex directis retrogradi. Ar Keple'rm ex Copulis
pheria polus Orbitz lunaris moucrur in conſcquenria ab Eclipricis dimírrir Lunam angulo inclinacionís magno,
L m E) moru duplici Elongarionis Lunxà Sole ira vr quem toro menſ: Eclípríco ſeruat , ira vr quando Nodus
polus th in Nouíluníjs, ac Plenílunijs fit in I, ex quo de eſt in (Madrarura, Luna directfi, non inflexfi vià excur
-ſcripra inrelligirur Orbira lunurís T R S V; 8C Nodi in_ ratin Copulas angulo paruo Gr.5. & huic mqualcm lati—
Tzïç V, cum minimo angulo C T R , inclinacionisſieu rudínem ncquirar in Copulis, 8: runc ſolüm tarda ſir mu—
mInImà latirudine 612448230”. 8C runc nulla ei’c Varia tatio , cum maxima ſunr incrementa larirudinis z velociſ
tio in moru longitudínis , nullaq. Anomalia morñs lari fima aurem , cum illa euaneſcnnr: neq. Nodi vnquam.,
tudinis &: Nodorum . Conrrà verò cum polus orbita: lu fiant direct¡ , ſcd POtii‘is ſimiles ſtarionarijs bis in auno',
!nris eſtin M, quod eucnír in Qlyzdraruris, Órbita efl: firq.illomm inccqualiras ſemeſtralis . Prxrereà loca N0—
P Y QLSCG. ¿ªc Nodi in P, O\,_& inclinario C P Y, ac la— dorum promouir 2.5’. vlrm quàm ferat Tychonis calcu—
tirudo C Y, maxima Gr.5.17’.zo". &tune quoq.nulla_¡ lus ad hzrc tempora . Sed ne poſito magno angulo incli
eſt Variado, nullaq. Nodorum inzqualiras z ob conti nationis, &conflanri à Copulís ad Aadraruras , Lari—
nuamm Ircum C B A M D , (ECC. In Octzmribus verò I. rudo maior eſſcr, quàm feranr obſemariones Tychonis
8C z.polus eſt in E, &inOctanribus 1.8( 4. in Z; &L9 Lunñhabenre Nodos in Octanribus, poſt multas per—
ibi maxima contingir Variado ( qua: ran-¡en poreſt per (o— plexirares 8: errores magnos , {It farerur cap.z7. Rudol
lam librarionem in diametro E Z, cxcuſari)& maxi ihmarum, Annuam librarionem 8C proſthaphxreſiim
ma Anomalía Nodorum . Concipiantur nunc arcus cir kodorum inrroduxir; vr hazc adimerct raurum, quan—
culorum larírudínis R BZ, 8C S BE, fecames arcum.. tumangulusnmgnus in Ecliprícis larirudinibus addidc
CD, in polo B: nam Angulus AB Z, ſphxricus erir rar'. Et lícer in Ephemeridíbus‘libraríonem limirum in
menſura Aequaríonis Nodorum , eſt enim mqualis angu— fliruiſſer ſuperaxe àSole ſoluro, ſeu i'uper linea conne
lo X B K; ſicur A B E, angulo d B K . In triangulis au ctenre Nodosóc centrum Tcrrx z ramen in Epiromu
zem ABZ, 8C ABE, darur ſemper larus B A, Gnç. Aſtrouomía: pag.794.818. 8C 82. I. inſtituir libraríonem
8’.AE,
B 8C Iarus
ab AZ
illis ,comprehenſus
vel A E , 9'.zo". ¿k angulus
, norus ſieſt ex Bduplicaro
A Z , vel limirís menſtrui ſuper axe 8C linea Copularumlincç alli
gataz 8( randºm mediam viam coactus eligere , gemi—
moru Lunze à Sole , nam eſt huic elongarioni :equalis , ſi " nam Nodi proſthaphxrcſim trimeſtrem poríús, quam..
non ſir ea maior Gradib.r 80. vr’B A E -, ſi aurem maior , annuam índuxir, quç Nodo prope Solem exiſteure, per~
eſ’r arqualis complemento eius ad circulurn , vr eſt angu— ' exig’uzc quanrirarís eſicr ; quando verò Nodus eſt in..
lus B A Z. Anomalia verò hace numerarur ab I, vbi Octautibus z 8C à Sole hinc vel inde abcſt Gradib.47. eſ—
eſt polus in º", verſus E, Gac. 8C Proſthaphçrcſis eſt ſerçqualis çquario‘ni Tychonicazmffli’cruç. Hçcramen
Subrmctiua moruí Nodorum y in Elongarionis duplicate illo cap.z7. prçfiretur non eſie adhuc ex omni parte.;
priori ſemicirculo IE M', Adiectiua aurem in poſteriº— liquida. '
ri MZ.I.v V. Quod arrínet ad cauſam Phyſicamvariarç laríru— ¡mªyªſ,
¡Miriam dínís, cam Keplcrm lib.4. Epiromes Aſtron. pagózo. lmim Dm
de ’ll c Hj.
III. Iraq. in hac Hyporheii Vatíario , 8: Anomalíala—
rirudínis ac Nodorum, menſtrua eſt; Sed [12cc Hypo— conf'err in luccm Solis , eiuſq. applicationem ad Lunxfi-ſal’bjfiu.
pot/uf¡ .
theſis de mente Tychonis ficta quidem eſt ad calculí in., - bras, ſed fibras latiruclinís: ficurením venrriculus no
papyro Geomerricum pamdigma , & imagmarionis ſun- › ſter haber fibramm tres firus :1d artrahendum , reunen
damenrum , vr faterur Keplcrm* in Epirome Aſtron. ag. dum, &expcllendum; ira non mirum fi in Lunafinr
8 17. non \amen realis -, qUia ipſe non admiſir polïca or duo genera hbrarum , quarum vna: Conentur eundem ſi
bes ſolidos , nec cenſuir Planetas moueri ad morum ro cum fibi Pªrallelum quo-ad longitudinem ſeruare in Vni
tius fui ÍCxlimachinrc, ven‘un poriuslibcrè in Aethere' uerſo z altere; eundem ſirum quoad larirudinem : uan
fluido , vi cauſx alícuius Phyſicaz -, arq. adeò non eſt rea— do igitur lux , qux haber larirudincm quandam ,Cum ſir
lís moras predictus in circello i110 ad olos Ecliprícze ſuperficies , accommodarur fibris larirudinis ,anger lati—
conficto . 'Nobis aurcm hoc torumprz ar Inrclligenria rudínem\ , ſecſis verò earn non .augcr. . Amd HyporheA
Lunam in Spiras circumducens , flectendo ab Ecliptica , ſim vero fictam ad quzmdam
. ¡magmnuonem, recole luc “Tªhºmª fi‘
6C inrerſecando Eclipticam alirer ZC :ilibiz' morum acce Solem Keplerianum cap.z7. num.6. poſirum , 8( commi- f
lerans 8C i'erardans z prour exigir Harmonia non aun'úm , niſcere planum aliquod ductum per puncta A,G, Gra—
quam nímis inconcinnè , 8x' pcr :malogíam prorſus à Di- dibuſq. ç. obliquum ad planum Eclipricre , ſuper linea
nino couſilioyiſwd/ _ſeçtarug cil‘chleru; , \ed mentium , . tranſeunte per ccnrrum Terra: A , 8: loca Nodorum; in
N n 2. quo_
\
z84 LIBER ..QI/ARTVS DE LVNA,
qtloplano ſiclinca Copularum H G A K, fupcr qua., VllI. His poſitis cſto ex Tychonc obferuata Iatitudo Mªpª,,
ECCCntl'ÍCUS Lunç PDRC, inclinecurad planum, de Lunx Auſtralis GM'. iz’. Anno 1ç87. die 17. Auguſïi “1…1¡ a..
quo priús dixi, non quidem fcmper , fed his legiblis : vc ſtylo veu-ri Hm‘à p.m. Vraniburgi ¡9. 2.4’. fed cxamina— mmm' Ó
fi S , T, ſintloca Quadratumrum fub Fixis , è’c limites Iim r9. 1 8 ’. Goêſx autcm ¡8. 3 z’. Ouy tempore Medius !ºgijlicibm
Anomalía: ſolurx (inc in linea H G A K -, tunc plannm.. Solis motus cx Lásbcrgianís tabulis Gr.1 ç ç. 36’. 2.”. Me— ¡ªllí-ªªª‘
Eccentrici vniatur plano priori, abfq.v1|a inclinacionc dia Elongatio Luneeà Sole 61:19 ç. z’. i". qua: duplicata,
inter fe, retenrà tamcn communi incliiiatione ad planum cſt Gr. \9162 2.”. abiecto ergo círculo Gr. 360.1‘eſtat Ano
Eclipticç . At cüm límcs Anomaliç Solutzr ,verbí ‘caufa imlia Centri, nec non obliquimtis Lunaris orbitç,Gm.zo.
Boreus , incipit ab H , loco Oppoſicionis , dígrch ver 6'. 2.". Morus medius Latitudinis erat tunc Gr.1 8:). zç’.
fus Budmmram K, veneritq.cxcmpliergo inDzficut 9". 8( proſthnphrercffs orbís fubtractiua Gr.3. 44’. 18".
fe haber Sinus anguli H A l’ , ad Sinum :mguli rccti H ‘ ergo verus motus Latitudinis GEI-'6. ço'. ſ] ". ducti ig¡
AT , ita fe lubcat portiolibmtionis in Boream, qua li rur intercisà lineà NM, dcſignante ¡n L, latitudincm CL,
braturlimes menſtruus K, ad librarionem fcu inclina— quam inquirimus; numercntur ab F, pçr K, Gradus 2. zo.
tioncm planorum totalcm , quee cſt Minurorum 18’. quç 6’. 2.". abiecto enim femicirculo FKG, Graduum 1 80. tc—
(111¡de totalis inclinado fit comenfe, quo limes Ano linquitur arcus GM, Gizço. 6'. 2.”. cuius Sinus fecundus,
malix folutç Boreus vcnit in T, locum Madre. Hinc nempc L1, cſt 6414;. qualium IF, Iooooo. fed qualium
fitvclimes Solutç Borcus crigaturà plano priori in Bo— IF, cſt minurorum 8'. talíum LI, ç’ïg. &C LF, 1 ;Lt-g. &U
team tantiſpcr, dumincidatin Budmturam K , 8C in— addità minimï latituriine fit latitudo Auſtralis C L, Gr. ſ.
de paulatim annuatad planum prius .- ac dcniquc vc 137:-. quanmm proximè obſennuít TyC/90 . Sed corrígi
mens in K , teccdat in ipſum Dlanum . Vbivcrò límes porcſt vt infi‘à .
Solutç Boreus tranfgreditur púcÏtum K,vcrfus T-,femicir Sir cnim orbita: lunaris planum tunc deſignatum lineï,
culus HCK, fit reſppctu latitudinis menſtruae , Auſtmlis . intercisà NAOM , qua vti liccat tanquam fcmícirculo;
V l. Methodus porrò calculi , qua pcmcnitur ad fitq.Límes latátzidiiiis temporanea: Boreus N, 6C Auſtralis
(Equationem latitudinis menſtruam eſt hçc . Primo' cum M, ò‘c Nodus Auſtralis in A, nu'. erenturq. ab N, motüs
diſtamia Solis à Nodo Boreo , quxruntur fcrupula lati latitudinis qu. in O, Gm76. 50‘. 51". Nam abiectis 9o.
cudinis , idcſt Sinus complemcnti aut exccfsüs ad vel fu— ideſt arcu NA, relinquitur arcus AO, idcſt Diſtantia Lu—
ra vnum , trefue quadrantcs diſtantíç Solis à Nodo Lu nx à Nodo Auſtrali Gr.8 6 . y 1'. demiſſo ergo arcu pct
nar@ redacti ac] fcruPUla Aſtronomica, qualíum Sinus pendiculari ab O, in P . (liga enim in Triangulo fphxri—
_roms valer 60. Secundo pc: Argumentum menſtruum, co APO, rectágulo ad P,d¿tur angulus ad A, Gnç. l 37g.
ídeſt per dil’cantimn vcri 8C Vltímò çquatíloci Lunx, à 8( baſis AO, Gr.8 6. çI‘. inuenietur lanus OP, ¡deſt latitu— c
vero Solis loco , exccrpicur latitudo menſtrua , nempc at— do Luna: GH. I z’. proximè -, Woman¡ autºm morus la— ªmm??
cus circuli magni fub Ecliptica; cuius planum tranſiens titudinis numcratus ab N,Borco \unc limitefuit Gr.1 76 .‘ª Nº"'ª
per centra Terr-r 8C Lunae , fit ad angulos rectos ere ctum 50'. ç l". ſi addas illi in pracedcntia Gr.9o. inucnics mo—
ſuper planºzconſtanti angulo Gr. ç. inclinato ad planum tum l.1ritudinis numeratú ab A, fed Nodo Boreo Gr.266.
Eclipticç z eſt inquam arcus interceptus inter hoc pla— ço’. <1". quem ſi auſeras à motu Luna , qui tunc :rat Ir
num continuatum , 8C interlocum fub quo cſt centrum... Gr.2.7. 1 x’. relinquctur venis locus Capiti: Draconis in ª
corporis lunaris ._ Terciº latitud() mcnſtrua multiplica…: Gr.0. zo’. 8( Candy Draconis in V Gr.0. 2.0‘. Porrò He- I’m-¡Men’
per fcrupula latitudinis; hínc enim hab ctur porrio com rigam'm tomo ç. Cursüs Math. fequítur in hac Theoria :mi B ¿N
petens latiíudinis . Sed víde prçcepta Rudolphinarum, Hypotheſim Lansbergij, vr vidcre cſt pag.5 88. :Ab-fi** n
c.z7. de quibus nos in pai'thmctica . An autem vis inſit 1X. Iſmaè'l Bullialdm lib. ;.Aſtron. Philolaicze capa z.
Nodis tanta., quarïmm Aſh-O og¡ fingum , difputat Kapla ‘ infiſtens fuck opinioni , qusc recolcnda hic cſt ex Caplio
X rm in fundamento Ephcmeúdum nu.). ſ. quem conſule. Iioſtro 2.7.à num.1;.affirmat ſi Luna non mouererur mo
¡¡Inem L¡ VII. Lambcrgij Theorica pro latitudine 6C Nodorum tu annuo Circa Terram , futurum ſuiſi'e vt Nod¡ fecun
;èn'giamï . motu cap.ç. Theoricarum ab ipfo tradita , fic ſe haber . di‘im fcriem Signorum pi'occderentz fi verò folo mom
Ex A , centro Mundi defcuptus intelligatur circulUS laº annuo translata'a Terra, non filiſſet euecta per menfes,
titudinis , cuius nos nullam flliſic fururam reciprocationcm Nodorum , qua
híc compendii causà lem Tycba obſcmauit; ar quia Luna à motu Tellucis ab—
arcus tárum defigm— ripitur cum roto ſUO Syſtematc Oríentem V61'Sſ15,& Apo
mus QQM‘SC DR', qui eum Lunzcin eafdem partes promouetur; prouifum eſt
rectus Íit ad Eclipticç Y natura , vt per quxdam qmſi rctinacula ren'aheretuc
planum deſigmtum ' Syſtema Lunar: Occidentem versàs: Propter Euectio—
hic per rectam C AB. ncm autcm fequitur fingulis mcnſibus librario Nodo
Síntq. limites latitu— rum recíproca *. nam emorà Luna: Ellipſi , pais Boreain
dinis minimç quidê F Borcam magis attollirut , 6C à Syzygiis ad (Midi-amm:
E , maxima;- aurcm G augetur latitudo Luna: , à Oygdraturis veiò aa Copulas
D , qui nectantur re dccrcfcit . lntcrca à o’ ad pumam,& à ºº ad fccundam
ctis lineis , erit enim Budraturanhluxantur Nodí,& Luna aſcendens à Copu
angulus CAF, incli lis nd Amdras vcrsüs Boream tollitur; ideòq. Nodus có
natio Orbitz lunaris tra fericm Si norum Citi 1‘15 mouetur, maximaq. velocitas
¡1d planum Ecliptica: fit in Octanti us -, à Qçidraturis aurcm ad Copulas No- i
minima,& CF, míni dus BochS tl’ªſlſit in Auſtium, 8C Auſtralis iii Boream, Se
ma latírudo Grad. ſ. per idem tempus ſecundüm feriem Signorum velocior
in Copulis; fed angu eſt Nodi motus .
lus CAG , 8C arcus C Si: ¡am Orbis Annuus ABC, 8( Tcrrain &transferens
G, maxima in Q@— Lunamcirca Solem, ſirq. in plano orbis amm¡ circulus
draturis Gr. ſ.16_'.qua. K A L , & fit orbita Luna' HOFZ, 8C Nodus Boreus $3;
remedia idcſt arcus Auſtrinus Y: 8C femiurculus Auſtralis Y] F SB; Nod¡
Cl, erit Grad.ç-8’. .8C vetò in Copulís femntur in przrcedcntia moru ſimplicí
differentia carum mi~ 86 :rqunli ab 8 in F, fed extra Copulas fuperuenit illis
nutm'um 16'.cuius fe mocus Synodicus , dum \ingulis menſibus euchitur vm
miffis eſt arcus Fl, 8’. bilicus B, per circellum B D E G, cui morui commenfu—
quo interuallo defcri- , › 1mm- cuectío Nodi SB, 05( deprcffio Nodi Y . 6C in C0
batur circellus HFKG , Anomaliç obliquitatis Orbis lu pulis quídem vm'Dilicus B, cſt coniunctus Terra; atte.
naris, quç tanta eſt, quanta Anomalia centri ,' ídeſt quan. moto vmbilico à B, per quadrantcm BD, hoc cſt per du
ta duplicata diſtantia Lunç àSole , 6C numcratur ab FJ pliccm motum Luna: àSolc , atq. adeò Luníi poſità in.
cr K_ G H, in conſequentía; ipfa-veiòlunaris orbiSh' Grad.4ſ.à d, fcu in primo Octanre, Nodus 83 recedit
ªrado in latitudinem , fic in diametro F G , reciprocè 6C in R, 8( 23 in O; & in his punctis fic maxima Nodomuu
bis in menſ: xcſtixuimxz xqmrio adieóhua mocui ;ºrtograch ªugcçurq. ràtrqgra.
ano
LIBER .QVARTVS DE LVNÁ. 285
dario comm : atinde ad Badmruram prímam, facto
¡am vmbilíco in E, Nodus qui èrat in R, rendir ad locum EXEMPLVM.
medium ¿"3, 8C Nodus alter ex O, reuertitur ad Y ,- ¿k in Sta idem exemplum . quo -ufm eſ] Lambeçqim z in u
hxs punch's nulla datur xquatío. A prima Madman., min¡ emt duphcam L'mx A Sole claílgatia Gr.2.;Q.
ad ſccundum Octárê vmbí— 6'. 2.". /Iarum complementan¡ ad cirmz’um eſ] Gr.1 29. s; '.
licus cſt in G,& Nodus &te 78". bac eſ] Gmdzmm 1 ;0. proximè , :guibm ducti¡ per 1 8’.
ccdít à medio ſuí loco in Có— fitſummzz 2.540. Ó' bm‘ a'Imxzi per 1 80. reſhwt 1;'. nempe
ſequentía versús Z, Nodus dmmetri porfin LF, que Eddim arcm CF,ſeu minima lati—
aurem 29 ¡n C, vb¡ maxima txzdz'm Or. \facil latirua’imm CL, (ir-ſ. I z'. quamam pra
eſt ¿equau'o ſubtractíua . Irc— cixè obſcruauit :una Tycho .
rum facto vmbllíco in B, in
altera Copulaaedeunt Nod¡
ad loca ſua medía , 8C ccffat
omnis çquatío illorum: Indc
fit altera reuolurío per circu C A P V T X X X.
lú BDEG,totoq. menſe Ano
malia hIc bis reucrtícur . In— De Reductiom Luna Ml Ec/I'Pticam.
clinatio aurem lanorum li—
bratur aliálege; ſiquidem à Copulís ad Quadras creſcít, I. VONIAM Luna: orbita, ſeu vía per quam
at à Qljdſis ad Copulas decre ſcit . Haze verò librado mouetux ín longitudínem ,_ inclinata eſt ad
Nodorum vídetur , inquit Bai/¿aldux , ſimíh's agitatíoní Ecliptícamfflt Vt locus Lunze,extra Nodos
perpendiculorum huc ílluc nutanríum , dum transferun aut limites verſantís,nou fit idem in Eclip
tur . Addíc verò ex propríjs Obſeruatíoníbus Lunse ad tícmquí cſt in orbitamcc to: gradus \Y
17:50 lau Fíxas applicatcc, conſtarc ſibí , Tychonícam Laritudínem minutize ſint à Nodo aut à limite , ad
dam: , ó* Llum: ad amuſſim Carlo congruere: ideòq. nih-'l quoad punctum Ecliprícrr determinarum à Círculo , qui per Pº
max ¡linu hunc menſuram à ſc ímmutatum; ſed ſormam vaothe— los Eclipticre 8C per centrum corporis Lunaris ducítur ,
damu Bul fis Tychonicç hand ita ſibí Cohzrcre g quia Luna‘Tvcho— quot ſunt in orbita Lunar¡ z ſ¡ ab eodem Nodo aut límite
lx'aldº .
nica non transhm à Terramec à Sole Terram moujcntc, numercnrur vſq. ad punctum orbita?, per quod tranſit
impulſa, \amen tot varíetates motüs in longum 6C latum, przedictus circulos , qui dicirur circulus Latitudínís: cx
reſpcctum ad Terram 8( Solcm habentes patítur; Con tabuh’s aurem au: Geometrícís Hypotheſibus pril‘ls coll¡
trà verò reliquí Planemrà Sole quamuis moto, non pa giturlongírudo Lun-.e ín propu'a orbita. Opoxtet aurem
¡afirma u'untur tale quid nec in longum , nec ¡n larum: Potu‘ls íllam reducen: ad Eclipu'cam , vt locum eíus in Eclipcíca
mºm¡ Ter. cním dicendum vidcrur corpus ülud,qUOd varíetates has vel ſccundüm
n cºn/'ir inducir,…oucri, nempe Tcrram; quod aurem non indu Ech’pn’cam ha— E
IMIiº . cmnon mouerí motu translationísmcmpc Sqlem . At non beamusrld au
vides Bullialde , hin; ſcquí , vt quoníam Luna varietates
has ſuſcipit reſpectu non ranu‘lm Terrzt, fed etiam Solís,
rem fic cómu~
nítcr ope Trí
-º A
5C ln his ſcquitur' elongatíonem fuí à Sole , tkansfemtur anguli Sphxri- _B
non ſolúm Tcrra,ſed etiam Sol-,vel fi alrerum horum tán— Ci A D C’
n‘un tra¡1sſercur -, ſufficere Solxs translatíonem z &í Terra: quo ſic 0331-— C 1
quieren] . Deinde hïc afl'umitur,has variemtES eſſc à Ter_ drans Ecliptí—
rmvelà Sole tanquzun à cauſa enema phyficè Lunam.. CR? AED, .Sc orbita: Lunaris ABC; 8C pom'o círcuh’ latitu—
moucnte; ſcd nondum oſtendítur; ſnfficitq. Terram 8( dínís per polos Eclipticaz ductí orthogonaſiter ad Eclip
Solcm effe terminos rcſpcctús , quem haber in mouendo tícam fit CD, ſi Luna ſit in D, vnolimítum : tunc em'm..
Lunam motor Lunrhquícunq. eſt illc . , idem cſtlocus Lun:: in Eclipticamcmpe punctum C, qui
Orbe: fºli Illud ſanè mirabíle cfſc dícu Bullmldm co cap.: z. in in D, puncto orbirzr,hoc eſt tantus cſt arcus AD, quantus
di ¡Meg-m' Syſtemate Ccrlcſtíum, quod quamuís non conſtet i'olidis AC. Sít veròLuna in E, 8C pottío circuli Latítudim's ſit
orbíbus,aut círculís nnterialibus,ſed líbcrè abſq. his mz¡— E B, facíens angulum rectum in B, ſcd-oblíquum in E :
chim’s Planeta? moueantur; perinde \amen mouerí, le— Nam data baſi AE, ídcſt diſtantíà Luna*: in ſua orbita à
íbus cem’s ac ímmumbílíbUS, ac ſi mouerentur v1' circu Nodo propíorc A ,8( dato angulo A , ſacílè per Trigo
Forum matcu‘alium z 8C deſcriberc Ellipſes Circa. conos nometríam inuenítur laws A B , ídeſt díſtantia Lunx à
ſc.IlenOS,íntL-llectu conceptibiles . Nodo propíorc in Eclíptícà compurata : Et hoc artificio
Nºfln Hy X. Ego verò íam díxí cauſam Phyſicam effectrícem.. conficitur Tabula Reductíom's. Tycha tamen tomo I.
patbeſi: in. homm motuum cffc lntclligcntíam motricem ,in cuius Progymn.pag.1 18. vſus cſt angulo A, media: inclinado
diriªſ». mente ſunt ſpecíes diuim'tus íuſuſa: , 8C ex Archetypo dí nis Gr.5. 8’. quia fic nunquam commim'tur error vltra..
uíno formam,quç íuxta Harmoniam effcctuum in ſublu dimidíum minutum; melíus \amen cſt vtl latítudine vera
nacíbus gígncndorum , à Díuína Prouidentía przfinímm, Luna: , quomodo Lambergim ¡n figura numen' 7. ducto
teprçſentzmt modos ac vícíffitudmes admirabíles horum al'cu OP, recto ad P, punctum Eclípticx ex O, puncto
motuum -, neque ad hos peragendos ac din' endos opus Lunaris orbírze, vrimrlatítudine O P, ¿SC díſtantía Lun::
cſſe Angeh's figutís noſttis regularibus *, ſc ad ríthmos AO,ad inuelh'gandum arcum Eclipríczªe AP . At Bullial
numeroſquc ordinatíffimos, reſtímcre Planetam in loca.. dm lib. z. cap. 1 6. licet id ſcíret , retinuít :amen Tychonís
debim . Si quis tamen alíquo ſchemªte opus haber , vta tabellam Reductionis huíusinuariatam , ſicut 8C Alªgi.
tur ſanè circellis aur líbrationíbus,quibus Tflbºúmt Lan— nm in .Supglemcnto Ephemerídum Canon: 9. quam tan
:bngimmur Rallialdm vſi ſunt. Mihi tamen non cſt opus dem Lans ergíusín iuos Canones pag. zo. tranſcrjpſit .'
Anomalíam hanc diſpcnſarc fccundàm Sinus arcuum in ll. Portò reductío Lunrc ad Eclíptícá maxima eſt fe.—
circcllís ad id aflumpds: Nam exempli gratià in Sche rè 7’. 8C ſubtrahenda ſi argumentum Latítudím's ſint Sí—
mate Lansbergíj numero Vll. poſito , Vtor diametro FG, gna o. I. 2.. 6. 7. 8. 'in reliq'UÍS addenda eſt loco Lunse in .
ſicut vſus ſum cap. prxced. ¡n ínuaſtiganda Eccenrrícita orbita: at contrarium ſaciéndum,ſi ªb Ecliptica ad orbi
te , Sc ¡nde :equatíone menſtrua: Numerando enim du— , tam debeat ficri reductjo . Nequc negligencia eſt hace - \
plicatúm LUDX à Sole morum ab F, per K, ſi non excedíc equatíoªlioq'uín in applicationibus :1d Fíxas poteſt com
Gr.1 80. Vtoríllís Gradibus ;‘ſi verò cxcedunt, vror corn mitrí ermrnotabilís , dumlocus Luna: per inſtlumentª...
plcmenro eomm ad círculum integrum , 8C ¡llos ve] hoc obſeruatus in Ecliptíca,rcuocatur ad locum orbita: Luna
duco per differentíam latitudínum extremarum , nempe ris . Przrtereà fecundúm 1(eplerum paulò maior eſt in..
per 18’. ſummamq. díuído per Gradus l 80. 8C Qyçden Copulis Eclipticisz-quia tunc angulus inçlínatíonís víª:
\cm addo mínima: latitudmiNt reſultec vera lau'tudo . Síc -Lunarís eſt Gr.5. 18'. quod 3C montt ídem in Rudolph¡
LIBR I‘ (LVARru's pratccpt.
T,I..F..INI_ctS.
&Y libratíoncsNodox-ú &Varíarioné expedia' poſſe vídeo.
-130. _ A

UBER
\

ÏÍIBER QVINTVS
DE LVNÍE ET SOLIS
ECLIPSIBVSÍ
quo tanquam prxfenraneo ad quçcunq.voluiſi'enr veneÃ
rªra tºrº:- Yà--Scï-Jºïºïºª ficç ¡¡¡digerenrz ¿Y Lunam ne deuocareturè Cçlo relu—
-zºIºs--xºrºz ¿OPS-¿01034014 E<az›3 Lºza- 2024 ctari folere , fed vine¡ tandem carminibus , niſi çris tin
nítu &incondiro ſtrepitu ad Cªrmina Sagarum obſur—
CAPVT I. ' defcerer , 8C ¡n ea. lucta laboranr¡ Luna: Obſtrepera 17101'—
talium ſuperſtitio fuccurrerer z in hanc qu. diem apud
barbaros quofdam perfeuerans . Hçc verò non alienum.
De Namine, CS’- falſi: Eclipſium eauſi: ae fue rit Po'e'rarum .Se Hiſtoricorum teſtimonio firmare , f¡—
ſpecielur, m amnibur Siderzſióus: De* cut &Z alteran¡ de Solar¡ deliquio ptoprer hominum fee
lera opinionem . Scitum ¡llud Virgzliy' Ecl.8.
¿jue in bi: detegemlir , illiſ?. predicen Carmina *vel celo poſjunt deducere Lunam .
dir Act'ronamorum Prafïantia . Ouidim r . Amor.Eleg.8.de Dipfade :mu:
Scit bene quidgramen , quid tortª cone-ita rbamba
Llera; quid Talent -Uirur amar/tir equa .
Zelipſi: No
I. A M renebtas Eclipſium ingredi Cinn 'ualmt tota glamerantur nubila Calo *,
mina .
mur ', qulbus mmen in roto At’tro Cum 'voluit porràfulget in orbe dies .
non-¡¡De theatro niliil eſl: ¡lluſtrius ; Et ¡bid 1.2.. Carminaſªngutnea deducunt carnua Lung,
nihilprç ¡llarum contemplatione Et r 2..Meramorph./Mater erat .Mycale, quam dedica-¡[1
fublimius . Eſt autem Eclipſis vo— ſe Canencia
cabulum Grçcum : ab ¿Mªin, Sape reluflantis confiaba: comun Luna .
ením , quod eſt deficio , dicta eſt Et in EpiſtH-lyprlla relull-item eurſii dedueere Lunam
¿IMM-.LM, nempe deliquium , aut Nititur, &c 4-Metamorph. Aut ſub candore rubenti,
deſectio: vnde çgri, qu¡ fpiritu vital¡ deſtituri, deliquíum Cilmfru/lm refimant ara aux-Iliana Luna .
animm videntur par¡ , 8C languorem agoniç lerhalí perfi De quo mbore idem Ouid. in Amor. :
milem; dicuntur ¡n ?md—III incidiſſe . IgitUt 8C Luna Cum Quale raja fiſ/_gent inter [ua lilia miſla , ' ""1 -
orbe leno in vmbram Telluris ¡ncidens , viuificis Solís Aut 'Ubi cantarir Luna labºrar equis .
radijs orbata expallefcit z ¿Y cum viciffim Sol ¡nteriectu Síc.7.Metamorph.Vcnefica illa fe ¡actar :
Lunç , non fibi fed nobis deficiens , obfcurari viderur; Te quºq. Luna tra/90 , quamui: Themeſb'ea labºre:
dicuntur deficere Se Eclipſim par¡ , ſeu deliquium, defe— .Aera tuo; minuttnt .
ctum ,de deſect¡onem: his enim nominibus cum Cice Et alterª aPud Pctronium ¡n Satyris .
rone vrirur Pliniu; apud quem &z Taeitum vmbra Terrç Quid leuiom loquar? Luna deſcendit image
Lunam obfcurans dicitur heberatrix . At Eclipſes olim Carmimbus deduíla mel: .
_Anna-agora: ſimplicirer amd; nempè vmbras; Plutar— Et Medea apud Senecam Act.4.
ebut , Se Ptolemam e‘mexº-rn'em , hoc eſt obfcurariones; Videa Triuia eurru.: agiler z
Poè'tç Latin¡ poſt Virgilium labºre: Lune_ Soliſq. appel Non qua! plano lueida 'vultu
lauerunr . led enim Lucretim l¡b.ç. dixerar. Pernox agitar -, fea quo: faeie
Soli: item quaq. defeflur , Lunaq. [atebrar . Lurida mir/le¡ , cizm Thefflaliei:
Virgilim elegantiús lib.z. Georg. expreffit fic . Vea-ata mini: , CIL-[um frenº
Me -veró primum dulce¡ ante omnia \líuſie , Propiore legit . Sic face , tri/lam'
Warumſacrafero ingenti pereulſur amore , Pallida lueem funde per aura: :
Accipiant , Caliq. via: Ó' ſidera manflrent , Hºrrºre nºuo terre popular ,
Detectar Salir varia: Lunar]. labore¡ . Inque nuxilium DiflJ'nna tuum
Berlin¡ verfuum poſtremum Barociu: 1.4. Coſmogr. Pretioſa /onent ara Cormtln' .
¡Mºª-u, pag.3 2.8. fi-uſtra lic inuerfum extulit . Tibullus lib.1.El.8.
i,, mªzda‘.- X DefeflurLunªc varia: › Soltſq. labºre: . Canta: o* è eurru Lunam dedueere tema! ,
do Virgiliº E0 quod Vin-¿dim idem I. ¡Triciclos dixerir . Er faciet fi non era repulſa fiment . p
¡pſe emm- Htc canit errantem Let-*74m z Soliſi-z. labºre: , Lucanus lib.6. .Et patitur tanta: canta depre/ſie labºres;
#andas . ErSoInon verè deficiar priueturuelumine, ficutLu Donecſuppofitar propior dcfimmet in [yerba: .
na ¡n Echpſi.. Arqui nec magis veré Sollaborat: Sem., Er mox Virm* large Lunare miniſlrat .
memºria Eclipſin profectò Barocius incidir, Ct‘im remi— 1 Martialir quoq. lib.9. Ep¡gr.zz. pudendo dolore do
nifcí debuerít, à Plinio-SC Tacitanedum à Po'e'tis Eclip' let extinctam vetuſtiffimam Lenarum Sagarumq. Ph¡
Lab…: nº_ ſim Lunçlab01ís_nomine › Se deficere ipſius verbo labo lzenidenp : '
mm U” ªd. \are paffim exprim¡ , vr mox videbimus . r (¿ua nun:: Theſfizlieo Lunam dedueere rbambª
Lupa“, Il. Fuir enim rcſte Plinio lib.2. cap. 11. antiquus error Qiaſeiet &6. 2
m ¡mau— .in mzſera laa-Minima mente , in defiªïlibm flellarum ſeelem. Sed arguriús de díferto quodam, 8C quidquid inor
&nm . , aut mortem til-"quam fidernm pºnente : quo in metu -be gereretur nunciare folito zlib. r 2.. Epigr.46.
s“ &Lºſ; SzçfiC/aori Ó‘ Rinden-i 'teatumſizblimia ara paldmue/Z deli— Dicet quot ara verberant manu: orbir ,
Pinámi ó‘ q…? Salir ,j Ó' I'n Luna venefiaa arquent'e mortalitate , Ó'
Cum /èc'i‘a Cole/10 Luna *vapulat rbombo . ¡Mm M.“
Hita"… ob Id crepitu \mſſono aurilxante . Videlioet ¡annalu ideò Sed acuriñs quenalix Satyra 6. dc muliercula garmla: tueMania
ªhommfig deficere, quod .magias Sagarum prçcipuc Theſlalica —— Verborum tanta cadít vi: , , Imá- lam
mw… de rummcantatiombus, \bombo çneo filIS cirCUmuoluto, Tot pariter pelues Ó' tintinnabula died: "ªl" -
muſ,, 5,…, 8C in orbem rurbmarim acto,cogerctur in certain deſcen— Pulſari . iam nemo tribu: atq. arafatiget :
. ſé,… Sºm dere , ac neſcto quomrulento rore in herbas deſpumare, ~~ -' Vnalabornntipotcritſuemrrere Luna,
* **Lun-c. ſi
Sed

U
"—'Ív-Í T" -———~—
, I

D E_ L VNAÉ ET SOLIS ECLIPS. 287


Sem, ¡,_ Sed adlmc ingcmofius Smeca inducir Chorum Actu ſar , Ó‘ quie Mſiu obzuler'at , inſapimtiam vmm‘da rªra: ,
S,Ñ¡ºſ,.m 2..nuperumum teu ſactum feu fictum Lun-'c deliquium.. circumin' temaria ¡ªber . Et paucis poſt: durabat Ó* for
mnmm. traducentem ad formam Hippolyti , cuius pulcliritudi- mido Gale/llum , mc fruſlra Mªmi“ impio: bebe/cere/i_
;m . grana_ velut mcantu‘ magico in ruborcm verfa curfum dera, rucrc temps/late: .ICC. SUCCedat huJC ¡ªlmªſ/’"5 I qU¡ ªlª" ªl"?
l neª:: . . in viſ-.1 Pauli I‘Eniilij hçc reſcrt ª Ea 710516 6):?” Pºfl ª²’- /Ï e??
Sl u: po/l *Utrera: Amada: edttum azamſizmnaſc dediſſent milita, ſubifê Lªnª Ciª” Plªnº lªm" ;JJ021;,,
Currm naufºtcritfleflere Cªndida: : 71: ublimiſqfulzeret, ºbſcurata e/l, luceq. ami/?a varijx
Et nuptr ru uit 5 nullaq. [midi: obdul'la colaribux in tenelzras abut . Cain: fizlmdorem cum
‘ .Nubes ſardidiar *vultibur abſtitit . pra ſita conſuetudine Rºman¡ milita: ari: percuffli tinm'tu re
At nosfºlliciti lumim: turbldº , uacarent , ac multa lamina facibur accenſh *verja: Calum
Tractam Tbcflalicl: carminibus rat¡ extºllerem : rIi/:il tale a Macedonilzu: faflum e/l , fed hor
Tinmtu: dedimu: : Tuſuera: labor , ror ac ſlupar caſlra yema/¡t , Ó‘ 'Un/go' murmurabam Regiſ
T“ mªſ? ’ªºrª - interitum ca prodigio partendi . Caeterum Anni/im, eªt/i
QLod fane cornmentum multò liberalius ef’c illo , mn eraſ amm'm ¡warm Eclipticarum vict/ſirudinum,qªi~
quºd Ludomcua Vlues ínſenfus Heluetiomm Vrbi SU bus L'ma circumueéla ¡n 'umbram tema [Pati: temporilzu:
guagl_(}mnu11eſCIocui (immò fcio fed nominatum vtpote incidir , tandiu occultata , dama ymbram ptatcrgreffla ite
mluna traductmn nolo ) vconfinxit 5 nempè illum adeò rumaSale illuſlmur; mmm, Pt :rat religiºfid (7' dªgª"
ſtolidum_ , vr agafo’m dellquium Luna: imputanti afello rbiprimum è rcncbri: expurgatam ‘vidit Lunam , 'vndecim
ſuo , qu¡ Lunarn In canalis fimdo relucentem impigro ci vitulo: immolauit . -
hauſtu abſorbuxfſet, fidem eò qu. adhibuerit, vt egref- Narratêc in relatione fua Anni !62.0. de Caucíncinze
fus vrbc factum cognofcere voluerit, 8C mifellum afel— Regno ad VrbanumVIlI.míſſa Cbri/lopborm Bºrunnocte
lum ſcctum flagellis plufquàm triumuiralibus , ad reuo— qua: fecuta eſt diem 8. Decembris proſiluiiſe Principem
mendam. Luníun ade erít; intereà verò reſtirutà priſtino Caciani , cum magna ciuitatis parte in apertUm z 8C kym
ſplendon Luna, gratu abundum in vrbem redijfſe.Opor— panis tubifq. prçpararis fruſtra expectafſe lunarem Eclip
tebat ergo , ue commento huic egregio fun dcetſer cau— ſim , ab Aſtrologis illins D naſtze vnius crrore diei pra?—
d-j! › fingerc latam legem , ne in poſterum iumenta Ple— dictam; euenifſe ením nocèe diei 9. vt Societatis noſtrç
nilumo fub dio potarentaqumn . At ſatis iam nugarum , Mathematici ſtatuerant: tum verò infano ſtrepítu con—
& tugarum qurbus cótractas vereor ſeueriorís ſupercilij Clamatum, vt Lun.? opem ferrent: cenfent enim Arabes
frentes: eafq. vno aut altero Poêtarum Chriſtianorum.. nonnulli Lunam tunc aut in manicam Mahometis dela
flºſªdf) FECOIICÍlíºlUUS - bi , aut à Dracone Cçleſti degluti ri 5 fumpta occaſione ſa
Papmm: Stazius_6.Thebaidos . bellç ex Nodis ac limitibus vive lunaris , quos capita &U
......Anamtis quºtiesauuellitur aſh-is caudam ventrefq. Draconis appellauerunt . Refert 13(
Sali: opaca/Bror 5 pracul auxiliariagmm Leuinu: Hulſiu: cap.zo. nauígationum Hollandicarum
.Aera creZant , fruſlraq. timent : at The/lala -Uie‘lrix Anno 1 ç 99. Eclipfïm Lunç die 6. Auguſti vifam ab in—
Ridet an alarm audita carmim Inga: . colis Moluccarum Tidore 8C Temate , Hollandiſque ibi
Et Perrus Apºlloniux 1.Excíd.Hierofolym. Horà circiter 8. vefpertinfi , exceptamq. cymbalorum ac
- - - - . . Cºmrmſtm ad aſtra tintinnabulorum ingenti ſtrepitu .
Clamor ut , quantum pauída fiacurrgre Luna IV. Solem verò Eclipfes interdiu pati , eò quòd mor— Solarium
Cmantexpopuh tinnitibm ari: acuri talium fcelcra 8C quodpiam immane ſacínus, aur patra— Eclipſium
Irigeminam ,ſizrdajïp De.: nitumur ad aum tumiam aut mox perpetrandum auerſis aliò luminibus Cªºſ‘ P"
Th‘ffllliªªm "º Cªrme” M² - exhorrefcat, perantiqua filit o inio : cui non rarò fuccef~ "ª, -
Nªnº ªd ªlíOS ſcríptores D Po'e'tis tantífper relíctis . ſit timor ab hifce Eclipſibus e imminente Mundi fine -
Sªw/¡¡dº III. &LM/im homil.6. Hermarrat circumſcrri ridi- Notum illud Sent-ere A_ctu.4.de"1.‘hyeſte, liberorumfuo—
Amena_ culas :uncularum falzellas dicentium Lunar» …WM rum_ carmbus ,neſario‘m conuuno vefcente, 8C Sol¡ ipſi
nm, [ªzul, ”ªmé ª ide-fl vam/90]: a propua fede dimoum' , deduci- radios contrahenti inlultante .
lu mmm_ que m tcrram , 8( lib.! . Apuleim i'eſert Magico fuſurra O Phwlze patiemfirgcris retrº' licef D ,
mms alem mbdnrbLunam deſpumarc (FC. Caſariu: quo— Medioq. ruptum maueri: Calo dzem ª ›
que dialogo z. vctemm ſupcrſtitionem irridens , inquit: Sera' accidlfli &a
Luna quamquamſe non demitmr, pm dolºre tamcn all/4a: , Poſt hxc Chorus , vbiSolis deſcctionem prolixè dela
:ahorrar , abdit /çſè nubem induem' , fidfÏ‘ÍI cxcmplo [plen— mentatus eſt ,in has querelªs definit.
doremſuum indignis largiri dcdl'gnatur , @'c. _Quamado di No: è_ tanto -w/i pºpulº
cum aliquí ¡¡¡cantara-mis Ú‘pra/7131)*: Lunam Calº detra Dlgm' , prcmeret qua: cuerſò
lji .² maxima certègmtri: human¡ par; [Quim reifamê per Cardim Mundm : m no: am
ſuafi O“ accupati , ferrum Ó‘ a: pulſarzda , tanquam è pote Vltima venir . O' no: dura
ſlate cgrrflam perflrepitum al¡ crrore liberar¡ putam . Ex Sort: creator ,ſcu perdidimus
tat apud &Maximum Epífcopum Taurinenſem homilía S01cm miſeri , /iue expulímu: .'
infcnpta de deſectu Lunç, in qua hxc habentur: C24m re— Abcam que/lu: ª diſccdc limar :
quirmm , quidſibi clamor hi0 *url/'t z dixerunt mzhi , quo'd VIta c/l am'du: quiſquír mm vult ,
laboranti Luna 've/Pra rocifcratiº ſubuem'rct, CF* defectum Muna'o [ccum pereumc a mºri .
eimſm': Clammbuxiuuaret.- Atmultò antiquior ſuit hic Ac ſi diceret, moriente Sole & mundiínteritum mini
abufus : naiïat enim Liuiu¡ lib. 2.6. Dzfiºſita in muris tante , neminí mortem propriam çgrè ferendanr : quod
Campauarum imbellis multitudo tamum cum ari¡ crepi'tu , obitcr de vtríufcpdºſºctu Luminarís mODUÍt P¡¡mm ¡lb-²
qualiI in defectu Luna ſI‘lcmi nacte fim’ſolet, cdidit clamo— \ capaz. dicens : Qu": Mim h-ec “mºm Ó' flª’º‘ fidª’m’”,
nm . Inſignis eſt in hanc tem locus apud Tacitum lib. I. (quoniam ita placuit appellarc) labºre: z uorzſua ncce/ſztan
Annalium, vbi narrat Legiones Pannonicas , audita mor- martali: genitu: ignaſcat ,² .
te Auguſti , 8C fucceffione Tiberii in fcditionem verfas , Vidcntur huc fPectare quº; Vífgiſills ²-* Gººrglªºmm
míflumq. illuc Drufum vix minitantium ſurorem euaſiſ- de Sole poſt motrem Cçfaris obfcurato cecinit -
fc , deinde fubdit: Noctem mlnacem a Ú'inſcelu: :ruptu— Ille ::iam extim‘lo mi/êratux Caſare Roman¡ z
ram fiar¡ lemuit: Nam Dma claro repente Cala -Uifiz lan cum caput abſcurê nitidumferrugme mm ,
gueſccre . 1d mile: ratiomct: ignaru: ommpraſêmium accc— lmpiaq. ¿temam timucruntſaqula noctem ._
Pit,acſui.r laboribm* defcctiuncm ſideriIad/Ïmulam , pro- Sed plcriq. putant non fililſe _egiumam Ecllpfim 50
ſperèq- ceſ/ara qua peragerem, ſífulgºr Ó“ clarimdo DM lis, at globum nebularum , qm \0tº 1119²111110 fill? Sºlº
redderttur . [gitur arixſono , tubarum cornuumq. cancen- vifus fit, narrante Plinio lib.2.. capzo. Fmm pradzgtofi @ª
Lumlicli , a .
1;, rd…: tu [lrepcre : prºutfiIlmdzdmr abſcurxºruc 2 [atan. aut mwre- .
longwres Sºlx:. deſeñur , qual::. qmſo
. .
Dillatare Cafizre j _CT
Ñ¡ [MMA, re : rayº/?quam 07M nube; afleccre viſui , credimmq. candi- Amaniano hallaron…" pene anmyallªrc reafirma. At Eclip
ºzpmmu , !am tmebri:: wſunt mobilcx ad ſupcr/Zinamm perculſaſe- ſim tamen ſigmficare vrdetur improurfa illaoblcuratio I
mel mmm , [ibi ata-;zum [abarrm porrendi , filafarinora.) de qua Petrºmut in Satyr.
aucrſari Dm lamentantur . Vtcudum ea imlinatioue Cm Commua‘ dades hominum venturaq. damna _
Ali-[Pl
290 LIBE'R .QVINT'VS
an mctem illam ?tanquam mox ingruenrem , eiuſue do pertum eſt, ex Eclipſi Lunar Anni 1612.. Nouembt.8. cu.
-cumentum &e vmbtam in his vmbrís expauefcerenr . ¡us initium obferuarum fuit Nangafachi¡ hora 9. z o‘. poſt
z. Fim': Ó- 111. Poſt has aliafue fupremas cauſas 8C fines,- nulli at— merid. ab illuſtn'ſſimo &C inuíctiffimo CHRISTI Mar
'vſª‘ fªliP- ti vu'liores font Eclipfes,quàm Aſtronomipſicur nulla \es tyreAlenis
de l’.Carolo Spinola; olim
3.1. diſcipulo Maca¡ verò horàMagimſiúd
10.Amªni¡ 8. zo’. à P.quem
Iulio
Í““ª, "lª” auificium maius expoſtulahquàm Eclipſiúm exacta prec
Wº'ª'm‘ . dictío. Nec incprè Kepler… in Epitome Aſtron.pag.9oo. fctipram obfetuarionem hancce nact¡ fumus híc Bono
Eclipfes nuncupauit Aſtl‘onomotum Pad-¡gogº! ad probé niae in eius fcliedis . Horx aurem vn¡ Gradus 1 ç. &Z ho
perdiſcendos ca-leſtes motusz A ppofitè verò Plinim lilM,, rarijs minuris 44'. Gradus l 1. ¡n ¡Equatore refpondcnr .
cap. 1 l. Hªt ratiº mºrtal:: anime! ſirbducit ¡II Call-m , ªc Proinde binis Eclipſium obferuarionibus , eatumq. non
what inde comemplantibm , trim» maximarum rerum na— difficili calculo,ranquam ingenr¡ fune menſorimaur ¡acto
ture magnitudinm deugit . Non¡zo/,7er quippe tªtm Sol adi onre maximo diffira inter fe loca commitrimus s 8: fuís
mI‘ tem) ¡mercedmte Lun/í , /i terra maior effn quam Lu~ In Glogo Geographico fedibus collocamusmlrirudiue Po
M . Cernºr ex -Utníq. vaflita: Sali: aperirur 5 'w mm ſí: _Im li non ignorata . Siue deinde ad hoc negot¡um aptiores
um; amplúndinm aim ºcn/mm nrgmmti: arq. amm¡ ſiur Eclipfes Luna: totales,vr credidere Prolcmawffych.
Cºniectumſcruuri. Vbi condonandus _eſt Plinio error, Magma: 6( plerique , ſiue Solís , vr mauult Keplerm in..
Plin'y' lap quo purauir Eclipfes Solis poffe eſſe vniuerfales ron' beª. Rudolphínis cap.1 6. 8C 32.. ptzc.: 76. ſiue louialjum fa
fm ' mifpha’rio terrze; arq. adeò torum relluris globum inclu tellirum cteberrimz Echpt'es , Telefcopijs idoneis ob
di pofle intra conicam Lunaris corporis vmbram : quod feruacx , vr Galilei“, Ó" D.Vinccmiur Rmsriur, 8C Petra:
fi fierenprocul dubio argumenrum Plinij conficerer Lu .Berg-Mim exiſtimarunrzſiue denlque macularum parua
nam terra maiorem eſſe . Neque eſt cu: Iacºbu: .Mili tum in aur
.riones, dífco Lunar¡,rum ¡n
obferuariones Ecliplifſiactzr
repenrè , cum, extra, ¡Ilumina
\Se fpecillis exí- o
cbim ¡n hunc locum inuerrar rexrum ad v¡ ndicandunD
Plinium; pergit enim ¡n eàdem fententià Plinius dicens mijs in diuerſis locis vnà cum temporis momento exqui
de Sºle, Drfèñm' LuMMgnimdimm :im band dubia m firo adnotara: , vr fperar 6C moljrur chariffimum mili¡ ca
tíone declara: , /icut teme paruitatem ipſe deficiem ._ Rectê pur , &c amicus Vranicus meus Michael FlaremiurL-m
\amen cap. 10. poſt menrionem de Luna cap.9. tactam. grenm CofmographUS Regíus : quam controuetſiam d¡
fubiungir . Defectm 4mm: [no: Ó' Sºli: , mn 1'71 tota con fcufſimus in noſtro libro Geographico: is erit quatrus ¡n
templatiane maximè mir-1mm' oſiento ſimzlem, eorum ma fecundo Tomo noſtti Almageſti noui . Intereà quicüq.
gnitudinum umbral-1m indicas Miller-e . Et teuerà incredi Geograplucis Mundi Mappis , aut Globis oblectaminiz
bile dictu eſt , qudm multa fciru digniffima Per Eclip Aº: ¡¡¡un iman"; Mu mium pc rturrere pllnti.: : accep—
ſium vmbras Aſtronomi , rauquam per fcalas in leum ram referre Eclipſibusmarumq. difpeufarori Numinòpul
fcandenresmmn¡ giganreo conaru felicius ſinr confecuri. cherrimam iſtam amzniffimamq. opportunitarem : Ex
Felices anime, quibus ha:cagª-¡fare primam, illuſtribus hifce tenebris chart:: ¡ſtx veſtra: luceur z Vm
lnque dmtfiªperasſmndere cum fui! . brarum adeò magnarum penicillis picta funr Hemifphae
Admuerc ºculi: dictan-ria fidcm nºfiris, ria Globiue rerreſtres : Denique vr m hoc Vniuerſi pun
Aethtraq. ingenio ſuppafim-e fila .² cto , puncta locotruu vobis diſtinguaurur; eXringuunrur
Sie patinar Cclnm, mm 'offerlt Offlm Olympus a identidem anl¡ lampades . Vſque :Ideò nos 8C uoſtti
Smaq. Peliacurſidera tanga.- apex ! Etudirio Cord¡ D'E O fiiimusê
Ira eſt : Ex Lun:: Eclipſibus motum Luna: ſimplicem, V. lam verò auriquiffimailla reſtis remporumwmcu- 4. ¡¡m ó.
ciuſq. primam ¡nsequalimrem , necnon vmbm: te rteſtris lun] fa’culorñ. Hiſtoria: lmnpas, ¿Y veriraris anríſtes Cbro- yſ,, ¿,1,1,
figuran¡ dídicimus *, ex motu Luna: parallaxes eius arq. à uologia, uuuquam ex obfcurifſimls incertorurn alioqum fi,… CI…ª
terra diſtantias ; ex diſtanri¡s Lun-:Solis diſtanrias Be pa— annorum lareblis euaſiffer, niſi obfcurara cerris diebUS nalºgicu.
rallaxes; ex his vmbrar terreſtris crafſiriem , 8C altitudi~ Luminaria,& denorara: ab Hiſtoricis Eclipfesfacem prç—
nem º, ex Solis aurem Eclipſibus 8C Lunz pa rallaxes con ruliſſenr . Id adeò quàm vemm fit, ¿Se quam frequens ac
firmauimusuï( vmbrze Lunaris modum adepti fumus ; ex pra‘feuraneum remedlum luxaris Chronicwn airubus
¡ureruallis porrò Solis, reliquorum Planeratum ínterualla componendisdn libro Chl'onologic0,qui Tom¡ 2.. Alm a
86 parallaxes timarifumus; 8C ex diſtanrijs randem Pla geſt¡ nou¡ quinrus eſt. abundè ditferuig vbi eriam paralo—
neratum omniumnmà cum apparenribus eorurn diame giſmos mulrorum, Sr in primis chleri dercxim-us, qu¡ ab
rris, veram & rriuam eorum magnitudinem Ceometn’cï, Eclipſibus Circa CHRISTI orrum aut ¡nreritum adno
folerrii ven-ar¡ fumus . Quaproprer magnam Aſtrono— raris, hanc ::ram remporum toro Orbe Chriſtiano à mille
mía: patremNamq.iucundiffimarmEclipſibus debemus, BC amplius annis \'ſimtiffimam lahrfactarc cnnanrur .
vel poriús D E O Immortal¡ earum Architecto; 'uan Quaſi verò DEO minus currº fuerir Epocha CHRISTI
quam ¡pfa perfeipfam, ſinihilaliud ¡nde addifcererur, DEI Pili¡ fui,& Chriſtianorñ fectzrv \ibi chariffima’,quàm
Theoria 6( praxis ptzenunciandamm Eclipſium, experen— Iphir¡ autNabonalfaris in Olympíadum aurAEgypriorú
da crak, ranquam Diuin¡ ingeni) ¡n ¡¡s ordinandis z 8C hu annorum prouidentia: cui ramen tant¡ fuir ordo tempo
man¡ ingenii non fine D E O , ¡n ¡¡s perfcrurandis argu. rum , vr eorum interuallis nihil vnquam derogarum vo
mentum luculenriffimum . ' luerir , ne pet illud quidem prodlgium, quº CHRISTO
3.Fíflil Ó- lV. Geographiam verò mancam 86 obfcuram fore, ſi mox moriruro Luna ex Pleniluni¡ fede termcedens , roris Nou inſi.
V/m Echp- non forenr Eclipfes , quis eſt adcò imª-º s, aur ¿yªa’ymx, tribus horis Solis difcum ſubeundo obfcurauit: quippe .gl- arg-v
ſium _Gªº- vr ignoret? Fuir enim ciun Geographia, quoad locorum qua: hoc funda obfcquiomon in priſtinam ſedem , fed in "nm-"(1%
SMP/?mª e diſtanrias ſoedis fcatebar eiroribus,quòd vt air Prolcmçus locum fefqujgradu Citciter Oi'ieuraliorem loco Pleuiluu¡¡, "Hiſ“ ¿‘
lib. 1 . cap.; . Canfiderutione: \Mazbemariu nºndnm exacto" quamum mori ¡¡¡a \num horarum progreffa filiſfet in., "Y" "3"
Zodiaco, remeauir . AllquIn Eclipfes fepringenromim ;iz-::t ',.
percrpicbanmr , mc adbuc multi Lunares defeílm eodenL.
:ampara in locis dimr/i: ºb :mªti fiar-m: . Differenrih 8C amplius :mnorum ame CHRLSTVM a Clialdzis ob- fm: i'm?:
enim longitudinis , feu di¡ anria Meridianorum ¡11 locis ſeruaras, 8C apud Prolema um conſigmras, retroactis cal— Pm… m_
valdè diffiris , nullà alià decempedñ, nullo alio machina culis nó licui (Ter nobis reco nofcere, nec tradiris per ma- ſ.,,…,4j, ,
- mento merarí licer-,quam differentià temporis,qua Eclip nus horarum momenris ad rucrez fed oponetet ad eas lnfl‘llſlll
ſis eiufdcm cadcm phaſis , pura inirium aur finis deliquii, exactè rcprafenrandas trium horarum pioſtliaphareſim dxſg.
obferuara fucrir a duobus in diffitis illis locis fpcctarori adlubere
chia: . EXrempore
, cuius quo parirer
Sol colligomeque
rerrogrcſictus eſt¡n¡ngrariam Eze
Horologio
bus z illa quippe in partes Aequaroris vetfa , ſtarim Mer¡
dianorum differentiam prodir . Ira exempl¡ grarià Pari— Achaz, neque ad ¡mperium Iofue , qm' flanfecit Salem in
fios occidentaliorcs effe noſtra Iralicà Bononiá Gradibus diebus ſui:,~¡11re1'¡*upram ſuiffe \'firalam remporum feriem,
prztcisè I 1. ¡n ¿Equatore computaris agnouimus , quis., fed reſtirurum compcnfarumq. calírils, quidquid eo pro
fin ulaz phafes Eclipfeos Lunaris Ann¡ 1642.. Aprilis 14. digio derrac’lum ¡Llºrar : quze ſuit criam &Thomar Aqui~
ob emana funr Patifljs à P. Georgia Fªrm-rio S. 1. vnï. nans fenrentia parte z. qual}.4+ aim..
‘cum fumrnis Aſtronomis Petro Gafflêmía 5C Iſmaèle Bul— VI. Tranfeo nunc ad vrilirares Phyficas , quas non., 5. Finixc'
lialda 44.’. minutis horarijs rardiús , quam ‘a nobis Bono dubíum eſt elle Complures , licer ignoras nobis : Sicur Vſ"J EÍÏ‘P
nia: . Sie Macaum in finibus Sinarum, Gradi’ous 15. oc enim hyemis ;Y noctis viciſſirudines , mas babcnr in na— fi“m HU'
cidentalius elſe Naugaſachio vrbeilaponis ptirmnà có~ ruta opportuniraresz ira fubrractio Lunaris liiminis eo "º" -
rem
L' V N AE ET SOLIS EÏCL'ÏPS. …2.91
- tempote s quo plen'ú alíoquin terras illiiſtthtú fiiiſÏEtNS: Pelopidas inuicto animo pugnans , poſt plurimam ho
obſtructio radiomm Solarium , ad attempetaudos aux in ſtium ſtragem vulneribus confolfus interijt , fepultufque
.. .. tetrumpendos influxus perrinere videtur. Nequc verò eſt perlionorificè conſtructo ex clypeis militaribus rogo ,
fi aliquibus incommoda: funt Eclipfes , credendum eſt 8: detradis ſrenis ac phalcris ab equis , vt ipſi quoq. tam
nulliomnino natura: fublunarium prodcffe,. Carterum prxclari ducis necem lugere viderentur .
de calamiratibus,quas ex Luminatium deliquiis videntur XI. Nunc placer Regis Siculi acrunen ZC dexterita- Agar/;ocur
pletiq.Aſttologorum pricfagire, dicemus quxdainiu... tem adduccre, nempe Agathoclis , dum claffem in Alri- dcxrerxmr
_ .Scholiis .' cam traiiceret: C.Iunio ¿ªe QI'Einylío Coll. ait itaq. III/Pi- i» EÉIÍPſiI
‘inf-*Fé: ' ' Vil. .Supereſt vltimus vfus›Eclipſium ciuilis ,qui mi: lib.zz.. Sed terrebat ea! pm"… 'wſiº , quód nauigzzmi— Sºlª… “ºf"
¡¡um ,ºh_…111_OCt.alionibus vai-ns prodIdItJ-.in qurbus alnaliter illis bm illi: Sol defecerat , cuius rei rutina-em non minari cura
¿tu t viifunt aurabuii. propter peutiam aurimpentiam , ad Rex qua‘m bel/i reddcbut, fi ¡Miu/quam proficifceretur fa
ſelªcuatem aut pernicrem Reípublica: . Et quidem qua .11 ctum eflèt , credi Mªma; praſei‘luror prodigium effi- :nur/1.'
bene LunariEclipfi vii ſint Sulpitius Gallus ad contir quia egreflït ac'c'iderít , illi: ad qua: eattirpartendere . Par
mandum militem Romanuni , Drufus autem ad feditio— rá dcfccſilm mzmmlium fiderum ,‘ femper pre/enter» rerum
-neinmilitum fedandam › iamnatrauímus cap.1. num.;. /Zamm mutare, Certumqm/jefloremibm Cart/Mginmſium
ex Tacito ó; Plutarcho , quibus fimilcs caſus felectiorcs opibm aduer/iſq. rebm Sim!“ commututionem ‘/iL-Ñmlfimri .
hoc loco fubiungemus . De hoc deliquio Diodoru; Sieulm' r'nquu .- PºſlcrIiÑdie tan
Soli: tele). Vlll. Prima itaq.Solis Eclipſis , Ionibus à Tlialetu ta Sali¡ abſcuratiºfucta eſ? , “Ut plunè nactem dice-re; ª Ste/li:
fi: á T50- M ilcfio pi'.t:dicta , non ipfi modò, fed Medis , Lydifque
[ete pude'.
'midiq apparemibu: . Hanc verò $11111;qu conijcit in A117
El.; .
,vcilis fuit . De hac iiiquit [’linim lib.)… cap.12..Apud Gr; num Mundi ;744. fe u ante CHRlSTVM zi o. Auguſti
camurem inue/êzgmzit primi-r omnium Thales Mile/im, Iſ.H01'fl Syraculis 8.:—. poſtmedramnoctem; aitq.-penè
Olj'mpiizdii
li: quitrlrziqeſima;
defetſii‘u s qui Halïane Kegr: OEI-m armo
faflus eſ?,quarto, pri-:diclaAn—
VÏbu candite Sa toralem fiiifle .
XII. Audiamus nunc Dionem lib.6.de Claudio Impe- clªu@ 1,,,
MCLXX. In ipſius autem vita DiogemLae‘rriu: lixc ratore in Confulatu M.Vinicij &5 Statilij Comini: Qua- per. per-in"
haber : Putarit pleriq. primum Aſlrologie ſecrem rima m'am verá nan-Il¡ filo defcti‘us Solis futurur mit , *veritui mª in z'ſu _EC/ip
tum , Soli! defectm conueiſiºqu. predixiffl: , vt art Ende qm": ¿ride rumnlmr eaiſleret , Cum aim quºq. prºdigiu que- ffi‘ Sºl” *
. mm ¡¡I bill-¡ria de A/Zrºlºgia : ,Qupcircu Xcuªpbmi C²7' He drzm accidijfl'm , pub/ice edidit mm modo‘futurum id deli-"
-~ _ rodoia marimi- ddmimbi/em fui/fe. Et poſt pauca: Pri quium , Útemme-T qmmihztem ¿im, [ed etiam euuſçu,
mm (9" Solis curfiim a' courier/[one ir¡ conuerffiortem reperit : ob qua.: ¡recefflzriº' euemurum effet .
Sali/F1. Ñhógfiitlldfïli merem orbem comparatum ſeptili .Xlll. Verum no Lunares Eclipfes intactas praaterea- …A, ¡m
gente/mmm CJ” vice/iman¡ illim par/em c//è , primi… vt mus, recolenda eſt timiditas Nicicc al) Eclipſi Luna: Anni ,muª Ó.
quibuſbiamplacet,dixit. Sed in rem noſtram Heradotur 41 z. ante CHRlSTVM Auguſti 2.7. Circa mediam 110-, rimidita:
lib.1.ſicnarrat: Sexto Annº bell¡ inter Cyamrem Me ctein Syracuſis; ob quam inquít T/meydides lib.7. writin- ºb Lunl
damm C-Í‘ HAY-¡Item Lydorum Reget , cum ſigm’r collati.: clzz/jctcm purtu cdueere, fibi fui/q. perriiiicm creauit, ſe cum Eclipflm .
&quo marte cerrar-ent *, [lante Mie comiª-it w repente dic-s in tota cxercitu interficiendum ºbiecit Si'racu/Zmirzcui fubfc ri-.
¡¡ofiem verteretur ,* quam buiu: diei immumtiºnem futu bit Poli'bim lib.9. Diadorm Siculus lib.¡ z. 6C Plutarcbus
ram Thales Alileſim lrmibm predixerat, bum MMM.. in Nicia dicens : Omnibus iam ad abeimdum in/Prut'lis,
f’ux -Uibu- priefiniem, quo fafla el?. LM¡ ai: Medi , 'vbi diem n0 cum mmº boflium abſcruaret, rtocſilu Luna defccit: ea re;
fuf EcliP/¡Í Elefcere vide-rm”, a' pugna ¿le/literªl” 3 eo‘q. prºp-Mu: ad Niche alilſq. qui ſeu imperilm ſeu fitperſlitione dee-:pri , id
W" "m' peca-m inter /e cºnflitumdam fe/Zinarum : Mlºribus Cªn gen-4: oſlema timem , mugrium iniccit terrarem . Soli: Mim
M'dº‘ ª‘ uen-*ioniI/J-iim Sfermerl eCiliee Ó" Lain’A rima Ba b ) 'l0/110.
~ ' lumen Noni/uni] tempore interdrzm obfcumri , idq. Lariam
Ltdª: _ . . _ ,
² De liar; dicemus Gip.19. plura ad Annuni $81. ante. efflcere iam mm vtcunque 'vii/gº' intel/:gcbmur: quid 'pero rei
_ l CHRISTVM.. effenqua‘d Luna M110‘ cumplen-1luce-flilma’et, cam amitmt,
;Sªc . IX. Anno ante C H RI STVM 478. Eclipſis Solis variojq. colªr-e: ea'bilrezit,naiifiacilè imellzgebiuur, Ó‘ m r0—
¿mm, m Octobris 1. Hora z. poſt meridicm Athenis ,aut alta hurc digium rra/¡ebatur,q.-40 diuimim magna aliqua ¡¡remar/l r4
m’ dªl_ propior terruu vehementer Cleombrormn , dnm lſth retur [alamitar . Narratñ autem Athenieniium imperi
…ª Pªn-‘- mum¡nunrret,vcnarrar Heradoruilib.9.5edaltera,quç tiá,6c Anaxagorç periculo,qui veras Eclipſium Lunaríum
1,-, ,unª -Anno ante CHRISTVM 431. Auguſti 5. Hora ferè 6. caufas primus apud eos pal‘am proiclfus erat, fubdit: 4V¡
¿1…9, nº,, poſt metid. Athenisnon terruit Periclem , quia caufas cim Him üzj’u-Umem perimmfecum babe-but nullum: Su'l- 'P/¡ilocbon'
Im'ehm . Eclipſium ab Anaxagora didicerat : de hac Plutarc/¡us in bider emm, qui multum ſuperflitionir eximere fiªlilur emi, !ªdictª de
Pericle refert , dum is in Peloponnefum folueret , Obdu paula‘ ante obierat . Nam vt Philacbarm aflerit , [ſgnum id Pº’ſª?"º E'
ctam Ca’lo noctem, 8C extemplò gubernatorem nauis fiigi'eritibitr nequaqimm mülum eli¡ , [cd percammodummiic- ‘mªſ' ‘ '
imperatoriaz perterrefctactum : fed accurrifle Periclqm, ¿Y brarenim CF“ latebrat, que cum mcru qqumurvequtrñt, i1/
panico illum terrore liberaffe , obuoluto eius capire Chla lux adtierſit e# . El aliºquin que cirm Solem Lummme {1C
mydis velaminc, coq. interrogato, an ab illa fibi Chla cidumpºrtenm , in triduum mmiim Muere iuberzt y 3²ſ in.,
mydc timeret P quo negante , fubintulilſe Periclem , non exegetwi: Autoclide: tradit ; At *verb Niria: alium Lim.;
:lio modo Solem à Luna tectum , inox adſuturum ; nec circuitum expefi‘are iubebat , qua/i mn - [latim ram c/Ïet
aliam differentiam efle , nifi quòd Luna maior eflet vtiq. confiiecturm’ſuo mtori reflitutam,poſlqm1m oppaſrtiºuz.c~rrim l l
uàm Chlamys l’ericlis : de hac eidem loquitur TIMO' Sºle locum trun/im‘ffet. Contra verò Dion .Sicilix Rex Dimªſ-f
ªide: qui \um flotebat lib.2.. dicens : Eádem .iz/late primº Zacyntho contra Dionylium nauigaturUS , Ct‘im Luna.; ªm” ²“' ff"
die men/i: in Neºmenia , qua mmum tempºre mamfe/Eum defecifſet , idq. ab alijs in malum omen vertetetur , ipfe ‘º”"""‘ '
eſ? Salem po e deficcre , poſl mrridiem Sºl ita obſcuratus el? , caufa' liaud ignarus , ca'ptum negotium profe'curus eſt ,
?t aliquot ella: in Cielo [int -viſie , Ú’panló poſ) cum in for SC pulfo tvranno, potitus eſt Syracufis - ,' etat aurem a
mam dimidiate Lim@ factur eflet , ad pri/ima»- formara., Platone inſtiuctus :ita Plutarcbm . ' '
reuerſu: el? . XlV. Proſuit autem non pariun Chriſtophoro C0— abri/Zªp!"
Sali: Elip- X. Haudita fucceffitl’elopidx, qui \'tnarrat Diado lumbo notitia Ecliplïum: Nam cum Anno 1495. ad la- m: C'o/uni
fis minº/'4 ru: Siculu: lib.r ſ. Olympiade 104. nempe Anno ante; maicani lnfulam appulilſet , SC ibi Hiſpanus exercitus 11m EcliP/_I
Pº/ºPidª- C H R IS T VM 364. aut ;65. pugnauii contra Alexan poſt feditionem penuria laboraret , nec à Iamnicenſibus Líª" f‘l‘
drum Pherceum, ait autem Fixture/our in Pelopida : 14m-. ; ~ alimenta impetrari poffent, Columbus minitatus eſt iz's "ª" '“1"’ *
que prafcc’r’urº dure Sal deficit, tenebmq. interdiu Tbeba: .peſtem,& in huius-iignmn Eclipſim Octobris ::Lanox- ap:
occupauerunt . Tum Pelopidzzr videm aſh-mº illa pertur parituram : qua: cum eucniifet; certatim comment-.IS at
batum vulgar , rzoluit trepidante.: ac nibil boneſ ei haben ferre Barbari ¡111,86 prouolui ad eius genua vr veniani im
m cogen ,neq.ſcpmn millia ciuium , quiſe illi ºbtulemm , petrarent.. Qua de re videti etiamporeſt lª. de Rom in..
in perimlxm udducere : ſcipfum ituq. Tbeſflzlis pmbuit, tre przeſatione Aſtrolabii ad Caroluni V. , . .ª
centi: equiribm cum [ponte ſcquentibm militibrçſq. /lipen— . XV. Claudat agmcn Eclipiis Lunaris Anni 1610. 9. Pra 'ie'iio
diurijr - Eam prºfeílionem 'Mªulffguïfía ¡ze-que amici ein: Decembtís, wins diei nocte fequentiſuturam Societatis Ecliſſts EF‘
probmrerrmt: boa mm mugmmi Igízum tantº 'viro Celitm noſtrx Mathematici pra'dixerant P-l'll'lCl iCuciani in Re- “Mªhª ?“
gnº Caucinciuaz', cum Ccrteri citªs Aſttº ºg¡ cófªnflçfºqt ‘m “Pºr" *
ablar-mz ºpinan!“ . Etcmm vrcere qmdem Theilali , fed
.
' ‘ O o 2. ' turnª
’ z 9 2. - L I B E R -¿VINTVS
fummm nocte die¡ 8. ſccutura . Qype Cüm ez'i uo‘ctc f'm 'Anm' 4L!. Afcendente Gradu 2.5. 03. o* in Eclip/ï Sali:
' ſtm ¡Ham magno tympanoxum‘ ¿Y bllcdnamxn appgratu Anm' I \91. facta in Gradu 16. º’ , quam proinde alt pºr- Reipªby,,
prrſtolatí cſiçnr,& noctc die¡ 9. adſuiſſct z xncxediblle eſt render-e Venm'r [cdiriomr Ó' multa mala firman' ac plcbi , nm dm..
quantúm inde ill¡ Aſtrotogaſtrli embuerínt, 8C quátus no, Proditiºflfſa C5“ dad:: nana/c; Ús, durarurmn mmm eormn tiº -
ſtrís cxiſtímatioru's ſplcndor obuenerimdcò vr (ſí vera., libertarem vſil. ad 471mm 1889. mm Luca Gaurico C76.
(un: ux narrar Chriſtophorus Bo'rus in Relatione muſ-.1 Gal'ſa‘us quoq. pag.2.8'8. Bülïtffllªm ffizbkélum ponia C4n
ad V1‘ mnum Vlll.) Dynaſta illc cum multis littcmris v1— cro qua'm Learn' cºrztendit › ob mala quª ill¡ memrum › cx
ris Religionçm noſtmm amplcxus fit . NulI-a, proſectò fee Eclipfibu: ¡n Cantrº celebrati: : mmz'rum ex Eclipfibur S0
licior Eclípſis Lun-x ſujt, de cuius _tenebrís D EV S tan II'I Arm¡ l 42.4.1433. ¡469. Ó‘ 1 ſzó. Ó' Norimbergamſu
tum lucís ſplcndçſcetç volm'ſ populo ¡¡ü in \cncbrís am [Tim-am cffe II, aut "P, quie paſ/'4 eſ? multa: calmmmte: ab
bulnnn' . ' Eclipſibm Sali: fa‘lis in I'llu Szgnir , Anno 1448. die 2.9.
Auguſli ’O‘ Almª l ç S 1- in Gr.17. "P, Ó" Anna [$60, m
Gr,8. ny ſuccedente pefle: DíA-:rat mlcm pag. S7. 10cm.
SCHOL'IA. ECI! ticum , fi ad thcma metalirium rcferülur , /emper ali
qmifmali ¡gnzficare, quacunq. in parte Cªli fit . Dem»
A/Irolay. ,' On ¡MMM fimt, que Aſlrologi ex Eclipſſbm im Ou’ganus tºmo r. Ephem. parte z. capa.. recmſiti: Ptole—
"ª" ºPiªi‘f [ua: pradifflorm derimmt : air em'm Hermes in mçi Reguli: ex ¿I'm MM.. da ludicij: a' mp7. ex Eclipſi Lu
"ª df’ſiê’” cmnlozzuia mªnſ z. Fiun’t in Mundº multa t'nrommoda, n@ Am:: 1607. die 26. Augu/Ii ciªſ). domimtºre Iºn: O‘
quªndo ‘erirm 'wm mmſ: -zm-iu/q. Luminari: Eclí'g-ſiªjª comite Q multa bona homimbm prmzzchiat . A! ego etfi
¡¡W-N“. ¡¡mapas m 1/11: lacmqmbu: eſl figm ¡cam forum Natal:: . nan ncga ¡img/'14m *Um effe- in 'mmm/¡bet parte»- Eclipſibur,
’ ÑEt Mcffahalhch capſ. dore! :xa cmdmte grªdª m mº— multa Mmm mªnia eflè npnd Aflrolozos cenſeº : Nam vt
mento medi.: Eclipfir , domina 1. afi-erzdzmi; permdam fi *um-'co [alta-m ¿ven-pla I'd oflmdam , ſzmcit l’tolemzus 1117.2..
gmficatiomm mah aut bºm' mmm?: , fed non negligendam., 1.18./1' Eclip/u, Solis prxſcm'm z incidcrit in Horizamem
parten; F0mm: . Sed Ptolemzrus in Tetrabxblis libn.. cap. occidmmlem a effcc'z‘m aim ¡nit-'um habitan): y Circa 171mm¡
7. inquit: Non eſ¡ prior-rm pormrior cauſa huiuſmadi ca 4. mmſ:: , U' marimè ſ:prºdituro: ir¡ 'Ultimº :ricm: tºtiu:
ſzmm , qua'ni qm; ducimr al¡ Eclipticir Luna ac :Yoli: S ?zy dIImtianiI .- At peº/lis, :1M Arma X6 z O. conſecum eſ? aut co- Fall-m"
Si): , 0‘ tran/¡meflellurum mmm Nmpore: CF‘ primumª mimm Eclipſim Sali: factam IOJtmi nºbis in Fora Nani; RPM/"ªªª
tradit dºcumenta pra regxonibm’, quiízm Eclipſc: ſignifimm cam ol¡ emantibumwyerar [e pradera menſ: April¡ ,ſitm'jtzp Affl 'ªlºs-ª
Quem-um aquuem , deindc aſlçrit cffcéím Eclipſi; Sºlaris ¿lu [unía, julio C9“ Augu/?º . KeplCrus quoq. in prcmmdi- "ª" '
rare tot mmis , quº! hori: illa duraucril z to! vero‘ menfibm, bus pag, 7. num.15.nullaminc[7e *mm Noah": Lunari: orbita
quº! bºriSLunaru Eclipfisz pºſlrcmº‘ multa degencre harum cmſet; E[fa in Opncir 40407. maiºrem fiqnificationcnp
cuentuumflbiungit , qua Po: phyrius clucidxt , C7‘ Carda— ¡mi pofflè ab inclmrm'oni . ECI-pffnmmum Pto/cmcºfi-miat.
nus dicçm HIM.. nxm 2.1. Eclip/im AIM¡ x ç ;9. faflam in Il. Liber nihilominm m gratiam :md ¡ti (effort) , bre
Tauro parte [ui Hºraſcopi , mhil mah' fibi aut Mediolam ue Chronicum tcxere aliquat Erlzpfium , cum eumribu: in
intulzfflè , guia non cancardabat Cum m Ciuimn , in qua tunc /I‘gm'oribm nd m: propúz: perrinmn'bm: licct non [im ne
degelmr . A! pluru adhlfl? regula: ſuper hi: tradzmt Pro ſcim qualibet armo ale'qua: Eclxpſex ficri , 1’! dimm Mp¡ s.
dus , C7* ex eº lunctinus à Pagina 507. ad z x4. affcrcm mc vllum Mmmm effe- , quº nºn aliqm': m/I'gm'ºr cuenta:
_Exçmplum cx march' dic Vrbu Vmata quxfuit 2.; . Martij contingut .

. . .
Arm¡ ame CHRÏNICON ALIÓVOT\
ECLIPSIVM
CHRISTKM Ex Aliºrum magi: quàm Nºflm opinion: Aflrolagic deſeruicm' .
r"
75'4: luli]ſ Sed íuxta Caleñdarium vetuſtum die 1x. Aprilís , Solís Eclipſisqua dic jacta, ſuut fundamenta Ro
mx, ſi Taruntio F1 rmano credcndum eſt, de quo learchm in Romulo .
71x Mart. 19 \.11an Eclipfis rotalís,de qua Prºlemcem lib.4. Almag. capó. Finis imperij Aſsyríorum 3C initium Ba
bylonicí ſtabiliti .
58; Maíj 2.8 Solis Eclípſis àThalctc prcedicta', ex qua pax inter Mºdos ac Lydos. Herodom: líb.1. &Plinins
lib.2.. capaz.
;zz lu]. 16 Luna: Eclipſis, dequa Ptº/aman: lib.ç.cap.14.ſecuta ncx Cambyfis . Sullanª: Anno Mundi zç ;1.
5'02. Nou. 19 Lunª: Eclliïſis apud Ptolemaumlib.4_… cap.9. Sabinorum dades, Valen" Pophcola: mors . Salianu:
Anno undi ;y çz.
4,9¡ April. ;S Lªnz Eclipſis, de qm P1010». lib.4.cap.9.R01n:e_ſ.1mes validadnítíum bell¡ Pcloponneſiací . Salin
nm Anno Mundi ;56; .
463 April. zo Solxs Eclipfis . bellum Pcrſicum BC defectío ¡Egyptiorum à Perſis . Eu/Ebim I'n Chron.
4; l Aug. \N Solís Eclipſis lotalís. dc qua Tbucydidu lib.z.& Plutarcbm in Períclc . Cometa R pcſtís Athcnís .
413 Aug. 2.7 Lunar Eclipſis toralís . Nicias cum clnſſe cçſus à Syracuſanís . Poljbim lib.9. Tbucydides lid-7. Dio
dorm Sim/u: lib. 1 z. PlquC/óm in Nicía .
' z 94 Aug. 14 Solís Eclípſis . Pcrſç a Cononc naua'li pugna profligati . Xempban líb.4.
;64 aut ;65 Solis Ecliplís magna; Pclopidas cazſus in prmlio: Plutarcbm in Pelop. Dmdorur Sic. lib. 1 ç.
zz¡ Sept. 2.0 Lunae Eclípfis totalis díeba 1. ante victum Dan'um ab Alexandro Magno . Diadora: Siculu: lib.17.
’ ~ ' &Cm-tin: h'b.4ª Arianª: líbq. Plinim lib.z. cap.7o. Pintar-chas m Ãlex.M.
310 Aug. ¡y Solis Eclipſis . Agathoclcs Carrha íncnſes víncít,ſcd ínſelicicer . Iuflinu: lib.zz.
;17 Febr. 1 1 Solis deliquium. Romaniab Annªn!: víctiad Traſimcnum-. Liuimlibaz. &lulim Obſeqnemlí
bello de prodigíjs .
¡9o Maní¡ 1 4 Solis Eclipſis magna . Antiochusà Scípíonc proflígatus . Liuim lib. ;7.
x68 lau. 2.; Luna‘, Eclípſis totalis. Pcrſeus Rex Maccd. ¡¡Paulo Aïmylío victus dic ſequrntí . Liuim líb.z 5. Plu
Mrs/1.14; in Paulo (Em.
ſO aut 4,9 Soljs Ecljpſis . Czcſar Rubíconem tranſit: initíúm bellorum cíuilíum. Diolib.41.
44 aut 4; 50hs Echpſis poſt neccm Cluh'j Caeſatis : altemm bcllum cítu'lc . Aurelia: VictºrJºſepb.Heb›-.lib. !4.
Antiq. cap.). x. ¿Y ali) multi .
4 aut .— Luna: Eclipſis ante Herodis ínſann'cída: mortcm . loſepbzu líb.17. Antíq. cap.8.

AM'
CHE/ST] '
14 Mart. 2.8 ÍSolís Eclípfis. Auguſtus morímr die 19. Auª. fecuta famcs valida Diº An.th.ca . '
libJ. cap.17.S.Hier0nymm in Chron. º y i P 757 Nu’ffiºm
!4 SePt- ':6 l Lunªr EcliPfiS›qua Druíus ſcdnioncm Pannonicamm Legionum ſcdat: Tacim lid.: .Annal.
Solis
D E L VNAE ET SOLrS ECLIPS. 293
Anni ‘ ſi l ,
CHRLST¡ RESZDVVM~CHRON1CL ‘ſ'

49 *l* Solis Ecliplïs rota]is,p’oſt uam ex Lªcarra Se Diªne lib.4. Cefar Rubiconem tranfgreffus, iacir aleam,
_ 8( Eicem bellorum ciuilium . .
59 April. zo Solis Eclipſis . Pliníu: lib.2.. cap,7o. 8C Tacitm , hanc ponens inter prodigia ob necatam à Neronez
grippmam .
69 Octob.¡8 Lunª: Eclipſis . Nero ob necatos SS.Apoſtolos Perrum 6C Paulum, feipfum perimit . Dio lib.65.
72. Febr. 9 Solis Eclipſis,quam fubfecuta eſt D41.. Lunx Eclipſis . Hieroſolyma capta à. Tito : Cçſi Iudsei fupra
vndeeies; capti 97000. Pliniur lib.z. cap.r z. 8C loſêèbu¡ Hebr
95 *i* S_olis Eclipiis . Domirianris oceifus . Pbi/º/irarm in vita Apollonii .
97 Ian. 2.7 Soliſs Edifpſis die obitus Nerwe. Aureliusl/¡fíºr, Etarºplm, 8C forrè de hac Plªta-cb!“ ºPªſº- dªd
acre Una: .
191 *La Solis Eclipſis ante mortem Commodi Im peratoris, ex Herediano . .
1.57 April. n. Solis Eclipſis toralis. lndicium non diu imperaruri Gordíani , vtait Capitalirm: in Gordianís . Sexta
perfecurio in Eccleſia. . › ‘
;Oi Sept. z Luna- Eclipfis . Perſecurio Diocletiani in Eecleſiam . vidc Acta &Felicis Martyris apud Baronium.
Anno ;01. (Se Scalquerum pag. r 8 . in Prolegomenis Emend.Tempor.
‘ 306 Iul. 2.7 Solis Eclipſis . Srellce in Crelo vifx . Conlïantius lm er; moritur . ex lºa/Ii: antiquis .
z ;7 Solis Eclipfis,paulò ante mortem Conſtantini deſunóïi 2.2.. Mai],Peiitecoſtes ſeſto . ex V¡M Cºn/f.
Mº APUL ²-7 50115 Eclipfis a 'de qua S.Gre-gºnTx-ron. lib.)… cap.;. loquens de aduentu Attila: , 3( hiereſibus Eccle- ¡¡¡is-»
ſiam vexantlbus,vbi addir 2 Tune Ó* Solteter npparmt, ita w *air ªb eº ¡¡Km *vel tenia eluentt, credº ª" Edit/‘ªª'
Immq. pro mutigſceleribmfl' :ffufioneſunguim'r Innºcenti: . . ' i" pºdi-?‘77
60$ Mai¡ ç Solis EClÍPſiSrBC poſt eam peſtis z. menſium tota lralrí fa-uiffima . Regina lib.!.Chron. ”"ª‘" ‘
815 Mai! - 4 Solis Eclipiis digitJog.. MOiítur Michaèl Curopalara; fuccedit Leo Armenusſbeºpbmmin Mifcell.
840 Mai]"lª z Solis
944 Solis Eclipſis
Eclipſis horrenda:
feria 6. Rexfeſquim
Saracei nfe
rumpoſt moritur
victucts Ludouicus Siqabertm
a Rhadamiro." Pius . Anna/erFranc-
in Chron. \ -.
l 009 *I* Solis Eclipfis . Capta Hicrofolyma à Saracenis . Lycoſibme¡ in Chron. ~ \ --'
¡oz 9 Mai] 1 4 Solis Eclipſis Moritur Henricus Imper. Vba Emmius . '
r i ;z Aug. a. Solis Eclipus Stellis apparentibus . Schifma trium Antipontificum . Dºdec‘himux &Sigebntun
x 18¡ Iul. Iç Solis Eclipſis . Moriumur Alexander lll. 6C Ludouicus Cralſus lmp. Sigebertu: .
i187 Aug. 2.9 Solis Eclipſis . Balduinus 7.8. Sept.à Saladin0,& Hierofolyma capta : LycaſI/:emx in Chron. Morirur
Vrbanus Papa apud Ferrariam r3. KuLNouembr. Spímdmms in Anna]. '
I 197 Sept. 4 Solís Eclipſis Stelſis Confpicuis. Henric. lmper. moritur 18. Sept. excommunicatus a Creleſtino .
Gregºr-'us Tbºloſa: lib.¡ I. de Rep.cap.7. ¿Y Spandanm in Anna]. - A
12. z 9 (un. 2. Solis Eclipſis apud Gaflendnm in Vita Peirefchi) . Bcllum inter Gregorium 8C Fridericum Imper. qui
excommumcatur .
l ;O7 Febr." t t Solis Eclipſis 8(
— 1‘41 9 Apr. ſ Solis Ecliplis deinde Luna:
. Tumultus Febr.z.6.
Bohemici Noſtri à Saracenis
¿Se calamitates fuzati
à lo. Ziſcaſi ex Rhodopraªfïromi
. Origanusin . LTcºflbem: in Chron.
¡Lphemeridú,
i443 Aug. 2.9 Solis Eclipſis. Bella inter Albertú Biandcburg.& Cçfarem: Origami“ fupr‘a Victi Vencti Uta/Hamas.
1 $18 lun. r7 Solis Eclipſis, ex qua Aſtrologi coniectàrunr obirum Ferdinádí lmpcr. Spºndanur in Epitome Arma]. \
l nº Nou. 2.0 Solis Eclipſis . Lurhero excommunicato turba- in Ecclefia . Selimus peſte morirur,Solimanus irrum—
pit in Hungariam: Spondanur 8( ali) in Annalibus . Origamu fnpn‘t . . ~
154,0 April. 7 Solis Eclipfis . Magna ficcitas: ſiluzeà Sole conilagràrtint; incendiaªmulra. Oriqanur fuprà.
I $60 Aug. r t Solis Eclipſis obferuata .‘rClauio Conimbricze totalis . Rex Francifcus Call. moritur ex apoſtemate.;
\Decembn Guſtauus Rex Suecire 2.9.Sept. moritur . Claffls Hifpana afflicta percuntibus ¡8000.
hominibus 6C Andreas Auria moritur .
¡ſ98 Mart. 7 Solis Eclipſis 8C zi.Auguſti Se Lunze die ¡G.Pluuire 8C inúdationespn quia (acta in X e inde frumen- \'
Aug. !6 ta corrupta; caritas annonaª; :edificia cum hominibus metia . Origanurfupraêc ad hunc annum .
8( zi Ferraria à Clemête VlII. recepta mortuo Alphonfo Duce: Philippus Rex Hiſp. moritur 13.5epr.
Theddorus Dux Mofcouire obijt . praeceflerant Eclipfes . iÑ
Praztermitto Eclipfes !Eui noſtri, iuſtis de cauſis, iam enim me tçdet in incerto Ai’trologorum pulue
re lufum prolixiorem ludere .

Mmm ,EU-¿WW med: lib.z. Plinio lib.2.. cap. I 1. Vitelliºne prop.2.6. 27._1 8. rima,,
8C ex communi Perfpeehua, prop.n. 2.3. 14. Aur emm.. lmdnu ,
fphçra luminofawt in ſubiecta figura,AC,eſt mqualis illu
‘C AïP'—V T‘ III. minata: fphçrze GE, 8C tunc vmbra,quam proiicit fpha‘ra
illuminara figuran] haber columnaiem, feu cylindricam *, - V0.5" nn
ideòq. dicitur Grmcè KUNVJFOEIN; , cuiufmodi eſt vmbra ,Limlis ſm
Definitia…, 'CM/av* Species ac Variante: GKEM, fed in infinitum rendir. Aut fphzera illuminans Calªthºi-u
minor eſt quam fphrera illuminata, vr ell in fecunda figu du .
Limarium Eclipſium . ra fphcera* EG , comparata cum fphxra ABC', 8( tunc
vmbra maioris fphserç turbinis recti effigiem imitatur, ~
Definir-ia l. CLIPSIS Luna: eſt priuatio Luminís primarij ſeu inuerſrryyramidis obtruncata', ſcu calathi , vnde 8()
Echpſi¡ Lu in Luna à Sole anteà recepti , ob interpoſirio. …aêoexcſiiç appellatur , qualis eſt vmbra' ANPC; fed 6C
Il. l nem globi terreſtris inter eam 8C Solem'. Ita fe hzc infinita: eſt longitudinis; Aut denique fphxra illu
’ rè Ari/Patch: 2.. Poſter. cap. r. Plinim lib.1.cap.
Io. Plutarchu: in Nicia, Lima: lib.4. Dec.ç. 8C ali) , de)
quorum placiris idem Plut. ca .2.9. 8( nos lib.4. cap.ç.
vbi vide dicta contra Berofum : Addídí aurem in defini
tione particulam Primará; quia non femper Luna in.,
Eclipſi priuaturlumine fecundariwhoc eſt radijs refractis
in a'c're circumterraneo , vr poſteà docebimus . Soler au
tem ad Ltmaric‘Eclípſis Cauſam exponendam,in Theori—
cis Planetaium prcemitti triplex, Vmbra: figura ex Cleo
.294 L I DTE-K1' '- ;Q V I N T V — S
minis maior eſt uàm ſphç ¿eªt eſ’c aut rotam aut parten] cius obſcurari amebra.;
m illuminñdaik uíus vm- N . Terrzc; vt fi fit in G, autl: fiquídcm axistbm-r huius in
'Vu-¡ra Cº- bra mera: figuram ſeu c'oni oppoſitam Soli partem proiectw Sêper vcrſatur ſicur Sol
»in . haber , &C quidem finitam in Ecliptica; \'54 Luna ſuum primariú lumen haber à Sole,
arq.in puncti acumen dcſi cx dictis L4.c.ç.Contrà verò fi diſt'atia prçdicta lic çqualis
n6tem,cuiuſmodi cſt in ad illi fummç aut maior ¡HSM fi Luna ſitin &Luna in Pleni
iecto ſchcmatc Vmbra EM lunio deuítªc Vmbrá terreſtrem,ac proindc nihil obſcura—
G, ſphxr-.e EG, illuminata: tur5Cóſtat autºm ex obſeruarionib.Annox-. ſerè 2.400. _sê
à ſphçra maior¡ ABC-Hinc per Luuam eclipſari quando diſtátia illa minor cſt, quam
Vmbra illa dicimr. wvºsIJn‘: ſumma illa, quando autcm Iquah's vel maior, immunem
II. Cóſtar autem cx So .R' elle ab Eclípſi . Tema' cx initio GC fine Eclipſis Lunaris: 3.Árgu..
lis diaazüs à Tºnª libro z. A ſemper cnim incipit eclipſari à parte ſui oriental¡ , quia il- mmm».
cap.7. num.: ç. ſtabilitisuïc lñ parce incurrir Vmbrzk terreſtri , 6C incipit emergcre ab
cx magnitudinc Solis appa vmbra,paue ſui item oriental¡ ~, ita vt poſtrcma pars, qua:
rêri, de qua lib.eodem cap. liberarur ab Vmbra fit occidentalis . Mouenrur enim Sol
w. verá magnítüdincm So à B, in A, 6C Vmbm terra». à C, in D, &f Luna ab H, ¡n G)
[is maiorcm eſie toro globo omnes in conſequentia Signomm,quia :amen Luna velo
Terraqueo , ica vt ex dictis cior eſt Sole 8( vmbrê quoad morum apparentcm in lon
ibidé cap.1 i. iuxta TyC/20 gitudinem,affequitur randem Vmbram: (Lu—axe Lun-a: in
nermqui minimú illí tribuir, H, poſitm apparebit pars occidua lucens,& om'ua obſcu
Solís corpus Tellurís glo i'ata ; poſita: autem in G, incipiet apparcre pars ciuſdem
~ ~' ' bum cótineat vicibus 140. ortiua . Marto‘ ex duraríone Eclipfis , qua: carteris pari- 4,44;‘.
l at iuxta Vendeliníi, qui pl u— bus maior eſt , quando Luna propior eſt Ten're : vr ſi fic mmm.
ª rimú, vicibus 161144. iux in tracto HG, quia craſſioris ibi vmbra: ſpauum maius
' ta nos verò interim vicibus pertranſire deber , nncequam motu elongau'onis à Sole.
38600.8( iuxta aiios aliter : .M' cuadat ab obſcuratione z Conrrà minor eſt , Lªna remo—
Teo-n Vm- Igirur vmbmm Tcrrx à So tioreà rerris. ,. vc in I, ob. contraria… cauſum
. . (¿ml-Irª' ex 5 . A,zm.
6mm Cº~ le illuſtratç neceſle eſt eſiè Conícai11,adeòq.finitam;quod figura partis m Luna Eçlipſarxépparer emm parspbſcu- mmm,,
Mmm ºffl- ve] hinc cófirmarur, quia nunquam Saturnus aut Iupiter, rata ſegmenrum Circuli mgn , vr cemcre eſt m primo ſc
ncdum Fixamm vila ex ijs, qu.? ſunt in Zodiacmquárum— qucntium ſcheummmïc in alijs Ca .6. afferendis -, pror
uis inter hxc ſideraòc Solem Tellus interponatur , Eclip ſus vt immunis
portio requirit fia 7um con¡ , vmbro
Vmbra 1-, uapropter
verſus VmEÉrZi Lunar
falcata eſt ſeu
ſim paciuntur ab vmbra Terra: , dúmodo quis cenſcat ea
lumen à Sole recipere , alioquin conñnnatio hrec mila., comículachxra‘ ex Iocis Zodiaci,in quibus fiür Eclipſes
cſto . Cuíus loco ſuccedar demóſtrario tradim lib.5. cap. Lunze: nam cum e); motu latitudinis Lunaris cóſter No
I x .Probl.8.de Axe ſeu lógimdinc Vmbrç terrcſtrisqunm dorum loca , prope qua* ob cxiguam latitudinem firm:
Sole l’erigço ncmo minorem ponir ſemidiamctrís terre— Eclipſesmoue ri pcrpetuò in przrccdcmía Signorum; ob
flribus z 15. ncmo maiorem ſemid.168. Sole aurcm Apo ſeruatum qUOq. eſt loca Eclipſium ſequi huncrmotum &f
gço nemo m inorem ſemid.zz 1. nemo maiorem ſemid. tetrocedcre in antecedentia 5 ita vr fi Eclipfis vnius unn¡
2.81.5iquídcm ccrtum eſt vmbram Terrmct cuíuſuis glo facta fit in principio_ Tauri,Eclipſis iequentis amn fiat in
Incremen
bi minoris,à {ª aut quouis maior: globo illuſtratç, acceſ Afirmó( fic de cmtctis . Septima' ex parte ac plaga Luna:
mm Ó de_ ſu Solis :1d Terram ficri obruſiorcm, anguſtiorenmc bre in Eclipfi partiali: ſemper enim eſt pars Borealis quan
‘nm-mm moremzreccſiu autem acunorem, prohxroremq. euaderc do Luna haber latitudinem Auſtralem z at in parte Au
lem m_ in. longum, 8C cmffiorem ſeu ampliorem in latum z quod ſtmli deficit,quando latitudinem haber Borealem, qux lic
nſlri: Sºlis demonſtrat Emfi'nm Rain/101d“: in Theoricis Purbachíj minor aggregaro ſcmidinmetrorú Lunx ¿Y Vmbrx cen'e
receffn ¡mt pag.2.08.ſed ipsà dcſcríptíonc figurarum facilè id parebit, ſtris . 0574140‘ tandem ex inſailibiii Eclipſium Lunarium
ªmffª- dummodo eadem Solis 8C Term: in quouis internallo prardictionequa* his ſuppoſitionibus,& commenſuratio
quantitas rcrineatur . nibus aggregnti ſemidiametrorum Luna: & Vmbrç cum
"¿ªmm _ lll. His fundamérísiactis, Latitudine innixa , ſempcr vera eſt deptehcuſa: Euidens
mm Lun_ lam demonſtrandum eſt Lu— ' ergo eſt Phyſicè 8C Aſh'onomicè nullam aliá cauſam có—
f4 ¿mm-Ñ nam Echpfim pan ab Vmbm \ gruentioré affignari poſic , ob quà Luna Eclipſim ſubcat,
Ezszſi, ,5 Ctra’. Prima' cx rêporcznun— quam incidenriam ipfius in Vmbram Terrce. Açdam ex
Vmbu Ter quá ením fit hçc Eclipſis niſi his argumcntis eruditè affert Geomed es lib.2.. cap.s.
n. in Plenilunio,quando Luna à .A IV. Sum au— . . . ‘Pºdª-‘Lº
Sole in Zodiaco diſtans inte- - \cm Lunªrimw Puma/I:ct Eclip/I": »Mium E~
:/IPſixm.
gro ſemicirculo , illi oppom' Eclipſiun-L. ſpe
turcx diametro, arq. adeò eſt cies quatuor , to
~ ² in eo czli rractu, in qué Ter \idem ſchematiſ
». tz Vmbra a Sole illuſtratce mis huc adicctis
Ptoijcitur : vt in prçſenri dia indicara’ , in qui~
êrammare , in quo Sol A B ; bus Eclíprica eſt
ellus CD,- Vmbra Telluris linea EL; Luna
CFD; niſi cnim Luna veiſc- C D ris vero via ad
tur in eñ Cçli ſui plagazquam ' Eclipticam inclí-, .
cóprchcndit CFD, nlmquzun nata, 8C dumtio— _
naturaliter eclipſarur. Secun- H G nis ſpatium mê I

"4'3²" de) ex diſtann’u Lunz collata ſurans, eſt BP, 8C


"mmm ' cum altitudinè Vmbrç terre- I Totali: Q .ECI. /ínc mori
circulus maior ac
flris z hxc enim vr dixi num. _4 niger , cſt ille cu
z. extédirur _vſq. ad terreth-es ?OK 4. .ius planum ſecat
femidíametros zi z. 8C am normaliter Co
líiisz quando minima eſt; at nú Vmbrx Ter
unç diſt‘antia à Terra maxi ma, in loco pet
ma, non excedit ſemidiamc- F quem tranfir Lu—
tros terrcſtres 7o. ex demon- ' na; reliqui mino—
ſtraris iib:4— cap.1* ando itaq. Luna in Plenílunio cſt \es , Luna: diſcú
m Eclipqcaſieu propc Nodorum altcrum , adeò vr diſtátia .reprzrſentnnr ad
cenm Lunaris ab axe Vmbrç terreſtris , nêpe larirudo Ó‘ , initiú , medium,
minor fit ſummà ſcmidiametronnn Vmbra; ac Lunar, nc ac finem Eclip— _
L _Z
feos
DE 'L VNAE ET SOLIS' ECLIPS. 295
Partiali: feos . 'Pi-im.: ſpecies eſt Eclipfis Par-;ªm vr in G , quan maèrit ¡zebra/¿r , ªut vaporibm , pafflè‘boc inmmcmumſèmi
Ellipfix Lu do ln fummo obfcurarionis nou rota Luna ,fed pars rau ri ad amp/um ſemifflèm minar¡ bar-m) ; addem a? ram m
M, 7:‘an tumipfïuseclipfarur, quod fic cum larirudo vera Lunar [1mmſáb Aequatore Ó' Torrida bnmilhmum ej'j'e *, ſub P0
(Bºal-¿4” minor eſt aggregªrn femidiamctromm Vmbrz ac Lu - 11':ſublimiorem , cx qua Terr-z figuran: euadere aualem , vt
TOMME* nar, fed maior exceſſu fcmidiamerriVmbI-:efu la femi Ó“ Clauius in SII/?Ud norauit: /Jnmmuiem ratiomm ím
clipſ_ ſim dumerrup¡ Lume- Sam-*2da fpecus cſt Eclip lS ‘Fº/ala be‘ndam filtem m Eclipſibu: :Malibu: fina mora - (Ja-te
"lº". fine mora… Vïn I‘àm cam Vmbraſcmrdmmmr, 'pt max dicam, determine
b bra, vrm fecu Tºtalix B Ecl- cum mora . tur è ma'IjI Sºlis ¡rrefi‘aflis , atqadeº‘ n07: mm Terram p
do fchemarp; quam ae- rem craflum !II/Igemibm , quizlquid incrememi in
que fit cum Lu ale na/cimr z ¿am intelliglur computatum in eafemidiame
na: ſemidiamc— mt Vmbm , que a Tabulu Aſh‘ºnamicis ealyibemr . Corl
ter apparés vnà. rra vera‘ fi ob reſmctiom: amplia-¡Ir diameeer apparem S0
cum Luirudine lih vmbm cal/triibitur, vt notar Longomontanus lib.!.
vera azquautur Tbeoricor. pag.: 92.. o“ 19 ;.
prçcísè fcmidia IL Secundam can/am de qua numero s. nempe Semi— A . _
metro Vmbrz; diamerrum Lima a aremem 'varian videmr At'r aut ª ‘mº'
, ² . A , [unan: an
{eu Ci‘im latiru~ Aelher rra/fiar “rm Ltmam , de quo dtxzmu: [lb-4. capa. ¿dj-Pſ” ª“
do Luna- :equa ºb ¡llum mim ampliarzfemwliametrnm Lima , ideòq. acce Se“ o
mr exceiiui fe Tor-alium maxima /Z-M centrales lerariiniriam , (5" retardarifinem Eclip/ix , augeríg. dura
midiamerri Vm riorIem cenſet Dauid Fabricrus a ud Keplerum in pre
brç fupra femi— meridibm pagº. G' 2.2..dilatam !lim- diametrum ad 4.’.
diamermm Lu ’U'fl ſ’. minutas (“F Vendclinus in Prefat. ad Eclipſer pag. .
* nat: tnnc enim ;.puram him durationem anger¡ pºflè integra minuto ,
in fummo feu imn’nm ac‘celem‘ri jèmiminmo hºrariº . Neqne Galila'us
medio Edipſis, m Nuricia ſidereª pag. 1 z. abnm‘rel , ¿iz/r¡ fare-nur 071mm.,
\ora Luna eclip craffliam buimſubſlamic, quando à Sale illriminaturirpr-ï~
ſatur quidem, ſemare nolm maiorem Lunar» . I’crizm Keplerus in Opti—
fed eodcm mo e'i: pag. 302.. Ó” li¡ duobus ¡Ira/*10mm L'p/Iemeridum 106mm'
Tai-ali: E móto incipir c gat ¿nde augeri ſenfibiliter Lime diametmm aª! duraríª
clxpfix mm mergere ex Vin nem Eclip/is; ampliarlonem quippe illam cflefallaciam vi
¡nera . bm, Te…" (peajes eſt Belly/ix Totalii cum mora', vr in :Iªu º mi Candida Ó' luminºfiz iuxta nigra au( tme'lzraſavvi
3.fchemate; qnzrconringit quando Luna: vera latirudo demur maioïa , ob confnfam infamia oculi ¡¡¡Eli-ram ,fizye
Cea-mm minor eſt exceſfu femidiamerri Vmbrç ſupra femidiame rante Ó‘ fortiieí moueme [midº : cm'm rei fignum e/j'è , quo'd
feliu?: _ \mm Luna’, Quina ſpecies eſt Eclipfir Centralis, qua: ta. Tele/copia conſpecta Luz/a apparer val/¡ne ille aere, vel
‘ men reduorur ad Totales cum mora , ¿Y fit quando in., adeo‘teaui , *w ’fit/Ji] ¡nde -Uarierur Eclipfium menſuranul
medio Eclipſis , Luna nullam haber veram latimdinem, ¡¡¡ſb Fabricio tc/le , qui de ,Eclipſz' A7221¡ ¡61 z. Octºbr.2.8. v
fed centro fuo Nodorum alterum occupar , vt in 4. fche— mt : Circa finem Eclipſis Luna: , cum nudis oculis (enfe—
mate : 8C hzrc ccrteris paribus eſt Lunarium Eclipſium rerur abeflſie digirus , per Teleſcopium Luna rota iliumi~
maxnna . nata (3( rotunda appatuir: [zinc infert cºncluſiomm a‘ Ke
CM ‘ W_ V. Caufaz itaq. qua: ad fpecies Eclipſium Lunarium plerº Iſimprabatam : Er yo limbus qui nudis oculis deficere
mn… z giguendas , earumq. magnitudinem 8C durarionem va videbarur , erac
A! cm'm 'vero' ſi aeaè'n's
r illeunaris limbus
reale quid e/ſct i'upra Luna: corpus
, Ó“ anger:: ºbieflict .
,1,Mi mg_ riandam concurmut , fuut 4. Prima Vmbrr terreſtris
HL“ diamerrum Oct“dtmztionem, debuit Telcſcºpio idem v."
jm,… . alritudo «SC craffities , qua: maior in maiori , minor in mi—
nori Solis à Terra diſtanria z RSC quò maior eſt, eò maio deri quidem alarm; ac main¡ , id enim e/l propritmz Te—
rem quanriratem &C duran'onem Eclipfïs efficit . Secun lde/Cºpy , nºn :girar IÏII Calo illa ¡¡lia/i: J fed m ºcula a ſplcn~
ore acctri: 'ao/lr¡~ 011mm .
da Lun:- apparens femidiamerer, que maior eſt in mi—
nori , minor in maiori diſtanria Lunce à Terra -, &Í quò lll. ,Quamuir Eclipſir'ere dicaſurſ’lniuerjſalir effc.) › Pªrªdºx¡
maior eſt , cmt‘eris paribus , minor eſt Eclipfis . Tenia hoc eſl ene/dem quannramo‘ duranamr m omnilmr 'Terra d‘ ¿ªm E_
laritudo Luna: vera , quz quò minor eſt , maiorem , quo parrilmr quilmr apparer , qm'a conſiſlir in *Im-Ã priuationcg ,/¡Pfl .vm
maior minorem Eclipſim efficit . QUO-M Morus hora— lnminir direct! a Sole reu'yi ſalm, que TIbÍq. Terrarumf1! Par-rial¡ .I
rius Lunse a Sole varius ob variam tardiratem morüs Lu— eadem mºdo', proinde fi Luna Eelip/i¡ eſ) -pniſpel‘lataripar— tm' Tºmb'.
minarium; (¿lanzó aurem cardioreſthic Lunzmoms , tialiJ , parriali: quoq. putemr calm: ſpectarºri; Acute ta- r
tanto maior eſt y ,ccrteris paribus , Lunaris Eclipſis dura men nºtauirP.Paulus
re ingenio Vendelmus inpraf-
Cafatus , I'd nal
in ,Eclipſes 1143.7.
rigºrſie non eflè Ó' ſimp .
'verum
tio. Cauſa- autem , qua’ has quaruor augeut aut minu
unt, ſiuc per fe, ſiue per accidcns z Eclipfium quoque du Pºteſl cm'm eadem Eclipfir ºunifpeflarori obſeruari Partid
raríonem 8C magnitudinem augcnt , minuunrue , vr im Iir ,alij 'Tota/i: a ricm pafflt limbm Luna extra ¡¡mln-Imp
Scholijs indícabimus . Ó'angulum Cºntactá: efle wrfiu Bºre-im, qui tamm ¡l‘u
/lralem obferuatorem 'Wilde a mln) rematªr); lareat , cedro.).
Ama-Ci¡ naſiri; videri Totalir , que ¡7012i! Fama/ir , (yª 'UL'
SCI-IOLIA. ciflim . Farm::- :amen Vendeliuus diferimcn hªc adeº‘ i11
[eIIfilIile eſj’e z 'L't aegligi mermª-r .
Emmrin‘. I. Rimam cauſam wriarztem Eclipſes Luna , de qua
m Sºlll‘vª num. ç. 'variant , Primo' varia Sali: Eccemricimx,
'ª' EªliP- fi ea adminatur, de qua pm: dixi lib.z.cap.2.6. nam qua'
Í“ Lª’" * maior Eccemricitar, eº‘ maior Solis dI/lamia , c7“ ora/liar
Vmbra Ó' maiores Lima Eclip/e: ; SManda‘ figura Cª" ma—
gnitudo globi Terraquei 'varia , nºn tam ob *Uariam mon CAPVT IV.
tium alnmdinem , quam Armaſpbem 'vel airis era/fio";
Terram -ambiemi: z cuius altitudo ex crepnſcnli: aflimari De Trip/ici menfiera Vmbra Terra a‘ ra*
ſolet , vt ¿rx-¿mm lib. r. cap.; I. 7m puramr excedere Mil dzjs Solis Irrefiªactir compre~
liaria Italica 7o. 17mm‘ /i ciu: menſura deriuemr a radijs
¿ªſ-¡"4 Sali: refi‘aflix cºntrabztur ad 2.4… circiter Milliariaª-w een benſa .
T‘m' V'" [nVend-elinus m pnefatiºue ad Ideam Tabularum Atlan
‘3:’ "ª" riearmó‘fere Keplerus in Optici; Lagun. Tella: igitur I. RIP I. E X Vmbr:: huius feu Pcnumbrª:
ª ' ſeipja maior ªl¡ bum* aeris era/fi comcem a crafflºrem 'vm menſura (ita eſt in Angulo coni vmbi'ofi ,
bram crea! , Ó“ auge: /emidzametrum I’m/me apparemem z in Altirudine fcu Axi huius Coni , ¿SC in La
ita 'Ut r7”. am 2.0”. temporir Eclipſim Luna cm'iu inc/joan', titudine ſeu in femidiam‘etro eius apparcu—
Graz-dia; defiaere pum Vendelmus’, a! fi aer bie inm ri in loco , per quem cranſirLuua in Pleniiunioà E; dc.
ngu
2 96 L I B E R VINTVS’
Angulo quidem ac ſemiangulo con¡ Vmbi‘ek terteſtris, gulum rectum ad M, per ¡6. Terri¡ Euclidideòq. in..."
nec non de Altitudine-illius , ſpectatis Solis radijs ¡rrefi'a Triangulo C B M,nec¡uitangulus B, rectus cſſe ,- nec
&is , iam ſatis líb.3. cap.1 I. Probl. ç. 8C 8. vbietiam alio B M , eſt arcus circuli latitudinis aut chorda illius, cum
rum opiniones recenſuimus ; noſtta enim cſt ſem ¡angu debcat facerc angulum rectum cum Ecliptica z ſed voca~
lum ptzdictum cfle Sole Apogzro 14250". l’crig-xo 16'. tur arcus per centra; Latitudinis autem arcus , aUt chor
8”. neqne vllus eſt, ex cuius hypotheſi fequatur maior da illius ,eſtlinca M E, ſaciens in E , angulum rectum
16’.8“.autmin0r 12.210“. Hic ſolum addo,quodibi ob cum Ecliptica .
litus ſum,Keplerumin Aſlron. Epirome pag.86r. colli— - Ill. Secundu: ¡taq. modus noſtet per Eclipſim 6. di z. Mºde¡
Here ſemiangulum hunc , ſubtrahendo Solis parallaxinu gitorum , eſt ſi ad momentum ſumma: Eclipſis , colliga~ ,ªlzª c
orizontalem ſemidiamettoSol' viſuali quod proximè tur ex tabulis Latitudo vera Luna: M E , ¿Se diliantia cen
verum eſt: Axim verò Vmbrze Ctra: detiniuimus ibi~ tti lunaris M, à propiore Nodo C, nempI: arcus M
dem ſemidiametris terreſtribus 2.; l. }. -Sole Apog.ſed C: nam cx his datis in Triangulo Sphxrico rectangulo
z¡ z.Perig.ªco. Neq.vllns eſt, qui-cum maiorem facial: ad E, facilè colligetut angnlus C, cum quo de cum.,
- femid. teme 2,81. aut minorem 1X3. Sed híc ſemidiame~ arcu M C , in Triangulo C B M, rectangulo ad M,
tr¡ terreſtres intelligend¡ ſunt non nudo: Tetra: , ſed ae're colliges ope Trigonometrirc atcum B M, !Tempe ſemi—
illo craffiorc circumamictar , quem tangunt extremira— diametrum Vmbrze terreſtris .
di) Solis vltrò pergentes abſque reſractione, non aurem IV. Tertiunnodus noſter, eſtex datis ad ¡nítium aut 3. Madn:
illi ,qui vulgò fingunturipſammet Tcrram tangere, illi finem cuiuſuis Lunaris Eclipſisieniidiaiiietto Lunze vi— ”º/""
enim non ſunt extrem¡ radij, nec irteſracti , Keplerus ta* ſuali ,latitudinm &diſtantia tum centriVmbne, tum..
men loco adducto colligit hunc axem multiplicando di centri Lunze à Nodo propiore , qua‘ omnia ſuppono ſciri
ſtantiam Solis per veram Terra: ſcmidiametrum, & ſum~ poiſc ex rabulis ¡am correctis. Nam in prxcedentifigu
mam diuidendo per excelium vere Solis ſemidiametrí ra eſto Luna' centrum ad initium Ecliplis in P, vel ad fi
ſupra vetam ſcmid.Terr.e. Supereſt ergo vt quod ¡bi nem in Bqux centra connectantur cum B,centro Vm
Ptomiſimus num.¡o. nunc prati’temus , 6C ſemidiame bra' , lineis B P , 8C B F , 8C ducantur ex centtis Luna- li~
trum apparentem ac veram Vmbta: terteſttis ih loco nea: otthogonalcs ad Eclipticam A C , quz reprseſen
tranſitüs Lunar determinemus ; ac deinde Penumbtze tentvemmlatitudinem Lunze,fintq. PI, 8C F G: Ergo
quoq. dimenſiones ac ptoprietates abſoluemus . \i vtarisinitio, in Triangulo C I P, rectangulo ad I, ¡n
quo damr baſis P C, nempe diſtanria centri Luna: à
PROBLEMA I. Nodo vicino , 8C PI, veta latitudo; collige angulum.,
C, cum quo in Triangulo CB P, &cum PC, nota vt
Semidiametrrem Vmbm ¡erre/Zrii- dd datan¡ ſuprà , Se B C , diſtantia centti Vmbrre à Nodo C , col—
Lima per Vmóram tranſeuntir di ligelatus BP, àquoiubtrabe ſemidiametrum Lunªr L
P, \Se relinquetur Vmbrre ſemidiameter B L. Atſivte
ſiamiam à Terra ,inuenire . ris fine, in Triangulo C GF, rectangulo ad G, ex ba
ſ¡ FC, nempe Lun.? diſtantiaà Nodo propiore, 6C la
I. Mºd-n II. P Rima: modus eſt per Eclipſim Lun:: ſex prxcisè titudinc FG, collige aiiqulum C, cum quo in Trian
Per Eclip. digitoſ-um , ſeu cum dimidium ptzcisè Lunan's gulo C BF, 8x' cum FC‘, &cum BC, Vt ſupm notis ,
ffim dígitº* diſCi, in ſummo obſcurationis Eclipſim patitur; quem colligelatus BF , tu¡ ſubducito Luna*: ſemidiametmm
mm 6. ttadit Pealemem lib.ſ. Almagcap. 14… Regiomomanm ibi— F OS ¿Y nota erit Vmbrx ſemidiameter B O . At Mar
dem prop.18. Rem/901d” ¡n Theor. Purb. pag.zo9. 8L, tinm Hortenſius in diilettati011e cum Gatſendo ſuper
Blaneanm lib.9. Spb. Cap.8. pro quo fit in adiecta figura :o Mercurio in Sole viſo , vritur Eclipſi maior¡ quam digi
torum 6. ¿Y durarione inter duo momenta, qmbus cen
trum Luna' tangit Vmbrre periphetiam , atq. adcò apps.
ret dimidio ſui EClipſata .
Y. Quart": modus eii,, per obſeruationem ?trip-¡cn- '4; Nº“,
dom tabella Cªndida ſpeCIem Lunar, pta‘opuemium-Pzr ªb,…
‘mo Eclipſis partialis,dummodo tabella lit ;rqurdiſtansimiºmm
diſco lunar¡ , 3C notando tria puncta ¡n peripberia lunaris refiere.
ſpeciei, nec non \ria puncta in penpberia Vmbrç , vt in
ſequent¡ Schematc ,in quo ſpeCIes Vmbtç fit A B C z \Se
Lunar A F C; notatis
enim Functis tribus A ,
F,C, in peripheria lu
nan's ſpeciei , 8C pun
ctis A,D,C, ¡n peri
\
pheria vmbroſze ſpeci—
Eclíptica A B C, in qua ccntmm Vmbr:: B, ex quo ~ei,ſacilè inuenietnr ope
deſcribatur citculus Vmbra: O M L; ſitq. via Lunar-is circini vtriuſq. centrum
orbitce CD, ,Se in ſummo Eclipfis centmm Lunar M, E , &c I , Ñ ſemidia
'tangat petipheriam Vmbrrt‘, ¡ta vt ſemíffis przecisè Lu meter, per Scbol.lib.4.
naris diametriobſcuretur:connexis enim centtis B, GC prop.;.Eue/idis: ó( in
M, erit B M, ſemidiameter apparens Vmbrac, quam., de ptoportio ſemidia
Ptolemur cenſet eſſe ad ſenſum atqualem latitudini Lu metrotum Vmbra! AE,
nze; ¡gitur ad momentum talis ſummz obſcurationis , ad ſemidiametium Lu
collige ex tabulis latitudinem veram Lunar, 8C Anoma nre AI, quare cognita
líam Lunarem , cui teſpondet diſtantia Ltmx à Terra, &e Lunze ſemidiametro ,
nota fiet ſemidiameter Vmbr.-e, ad datan¡ Lunx Ano nota erit Ílatlm Vmbre
maliamêc diſtantiam à Terra; tanta enim erit, quanta ſemidiameter.Hoc mo- \
¡xº-»Nªm Latitude. Sic Mm,… ſupràeligít Ecligſim 1……de do P. Andrea: Arzet , ' \
ª" P‘º’º‘ midiar ad Boream , ſactam Anno zzç. Na onaffaiis , ſeu Soc.leſu ¡n Eclipſi Anni 1630. nocte ſequente diem !9.
Mªiº 0 Nou. obſeruauit diametrum effe ad Vmbrz diame
ante CHRISTVM çzz. die 17. l’hamenorh ſequentp
x8. ſeu luli! ¡6. 8( obſeruatam Babylone hora t. a1 to trum vt ¡00. ad 2.66. --Sc in Eclipſi Anni 1632.. Octobr.
mediam noctem ;adquod mom entum mquatum col igit 2.7. effe ad diametrum Vmbrç ſpuriç, vt roo. ad ;03. ſcd
Anomaliam Lun:: Gr.2.8.ç‘.& Latitudinem eius , adeò— legitima' vt ¡co, ad 161. 8C INI-‘muertas ín Eclipfi Anni
1642..April.14. ſcribit obſeruatam fibi Gaſiſiendo ,Se Bul
que ſemidiamettum Vmbraé 40'.4O". Vtimur aurem hoc
loco arcubus tanquam rectis lineis , ſeu chordis arcuum: lialdo ſcmidiametrum Lunce ad Vmbrat, aut ¡7. ad 4o.
In ¡¡gore autem quando centrum Luna: tangit periphe Expedit enim Luna: diamettum in quà mplun'mas ¿k mi
¡iam Vmbrat , tadius M z tacit cum (borda M C- , an-' _nutiſiimas particulas diuidete z ideòq. ſpeciem eius tele*
\copio
DE LVNAE ET‘SOLIS ECLIPS. 297
ſcopio eXCipere , à quo ſaluà clarimre 8: diſtinctione am:
plinccrur , 8C ante obſeruarionem Vmbrae , excipere in o. 17'. zz". 8C quia ex earundem Eclipſium obſerua.
none , collegerar ſemidiamerrum Vmbrx terreſtris in lo
tabella diamerrum ac ſpecicm Lunç plenç , ad determi co Luna: '
naram à teleſcopio diſtauriam z dcinceps rerinendam . ferè Apo
y. Mªd… VI. Quinn“ modus noſter eſt , fi in Eclipſi Lunar¡ di gzze 4o'. s
m/Zer ,n girorum 6. ad illud momeurum , quo ſex przcisè digiri 4o". iuxta
ªble-ruma- obſcurari ſunt, cºpian!: di
mm . flanria coruuum Lunariú, 8C primú mo
dum rradi
paulò ante vel poſt obſerua rum Pro—
c3 fit Diameter Luna: in e3 blemare 1
dem ſpecie parriumSir cnim 86 addir ex
Luna: diſcus DFKG , eiuſq. plurib.alijs
centrum A, 8( Diamerer FA obſeruario
G, ac ſemidiam. F A, 8C aſ nibus inué
ſumpro Vmbrç centro B,de— ram eſfe,,
ſcribarur intemallo AB, ar— (emidiam.
cus Vmbrx CAE, tranſiens Lunç ad ie
per cêrrum diſci eraris A: midiamc—
* emm enim Lun?: comun. C› rrum Vm
8x' E, commq. diſtanria C E, bra: vr I.
8( ſemidiſtanria C M : ¿EL, ad ſeu
vnum cornuum vr C, iuuga— vr md 1;. k
tur rectis lineis cum centris fiar ergo vr
A,& B,ductis CA, &Í CB; pad 13.1'm
eri: em'm Vmbrx ſemidiametcr tam BA, quàm BC, arq. vera femi—
adeò Trian ulum ABC ,Iſoſceles z in quo anguli ad ba diametcr
' ſim nempe AB,8C ACB, ſunr :equales per ç. Primi. Fac Luure 17'.
ergo vr FA,ad CM,obſeruaras; ira Radium FA, 100000. zz”. hoc
ad CM, Sinum arcús CD, menſuranris angulum CAD, eſt I Oſ z”.
Qi—oniam ergo in Triangulo A B C y noti erunr ſingilla ad veram
(im omnes anguliznam CBA, eſt complemérum ad Huos Vmbrç fe—
rectoseingulorum :1d A, 8C C, equaliuni, 6C baſis AC, eſt midiamer.
nom,quia :equarur ſemidiamerro AF; non látebir Trigo 1 7 z 7" ?
nometram cms vrrumliber AB, aur CB, in parríbus, qua ſeu 4 g' . - Vmbra :ei-ª'
lium obſeruara fuerir AF . Proinde ſi aliunde nora ſír A 37"- 48'"- c n 'ver‘ ſ!.
F, in Minuris ac Secúdismora quoq. fiet ex pradictfi pro ve] vr ha- midinmc.
portione Vmbrç ſemidiamerer AB, in Minutis \SC Secun ber Ptole- ‘ ter.
dis . Sic nos Anno 1645. Seprembris 2.7. in Eclipiï, qua: mrcus 45’.
in ſummo ſuir digirorum 6. obſeruauimus Vmbrzr femi z8H

diamerrum AB, 48:. QB verò rarione non per Radium.. lium Ter
Aſtronomicum , qui fallax eſt, fed alio iuſtrumenro inter rzc ſemidía
capedines pam:: iuſtiús capianrur › docebimus in libro meter eſt ’
Organico . * - 60'. Deín- A ,
Non eſt ramen ncccffe vr Eclipſis fïr in ſummo 6. digi— de fiar vr ſ.ad i z. ita I s'. 4o". ſemidapp@ ad 4o'. 44.“.
.torum; fed fufficir ſi ſir aliquo momento 6. digíromm . ſemíd. apparenrem Vmbrae . Ponit verò Ptolemxu: Chor—
Nunc veníendum eſt ad modos , qui cónexi ſunr cum ve das AC, 5( EG, ct KM, inſenfibilirer differre à diamerris .,
ra: ſemidiamerri iiiquiſirionc,aur figuris vrriq. inueſtigan horum circulorum › proprer magnam diſtanriam horum
-' da: ſeruienribus iuníruurur . trium corporum inter fe . S:cui/dr) quia H T, 8x' ipfi pa— Sºm ¿Mi
rallela PQçqualirer diſtant ab NM, ideò HT, 8C PM tia .
PROBLEMA II. 'mul ſunr duplum ipſius N M; quod facilè parere air M
giºmontanus, 8C ita ſunt :equales ſimul duabus NM, (emi
Veram ſimul ó- Apparmtem Semidiametmm diamcrrís Terrzſieu 1 zo'. quare cum HG, fit X7’. zz”. &c
PNA '. 38". hoc eſt ſimul 6 z’. I 1 ". quibus ablaris à 1 zo'.
Vmóm Terreſirir inne remancr G T, $6'. 49". qualium NM, eſt 60’. ſunr aurem
ſtigaru . r ſecundam Scxri Euclidis in triangulo ANM, recta..
M, ad GT,ſicur AN, ad AG; ¿º NG, ad AG, ſicur N
¿Mªª, . VII. Extu: modus, quo vrunrur Ptolemem lib. ç. cap. H, actDH: quare N M , ad GT, eſt ſicur N D , ad DH,
14… SC Regiomantanm ibi propanº Albategnins ideòq. ſi N D , ſir 60’. eric DH, 56'. 49”. 8C HN, z’. I i".
cap.zo. Capcmicus lib.4.cap.l 9. Maginm liba.. Theori arq. adeò nota eſt proporrio HN, nêpe diſtanrix Apo
carum cap.z.4.quamuis non eàdem prorſus merhodo,aur gzeze à Terramd Solis djſ’mnriam ND; eſt aurem HN, 64.
figurà vmurur , eſt huiuſmodi . Sir Sol ABC, cuius cen— lo'. qualium NM, eſt vna; ergo ND, diſtnnria Solis Apo
rrum D, 8C Díamerer AC, Terra aurem KLM, cuius cen :ei 12.10. ferè, qualium NM, eſt vna . Przrrereà NH, ad
\rum N, extremiq. radij Solis rangenres Terram in K, 8C G, eſt (icur ND, ad DA, ſed NH, eſt ad HG, vr 64. I o'.
M, ſinr CKS, 8C AMS, adeòq.Vmbra Terra: KSM, eiuſq. ad O.l7’.3z”.& ND, eſt 12.10.61'g0DA,ſ.zO'. Tan— _ ,
axis NS, 8C diſtanria Solis à Terra DN, ín efidem recta... dem NM, ad Pleï vr NS, ad PS; ergouora eſt propor- ¿ªªª V’º‘
linea , in qua ſir Luna: Apogasa: EFG, diſtanria à Terra H rio N P, diſtanria: Luna: Apog. .1d N S , axem Vmbm‘, ª*
N, in qua ſuPponír Ptalcmem angulum ſubrcndenrem.. quam reperír 2.68. ſemídiamerrorum Terr:: . Volui hic
Solis ſemidiamcrrum viſualem z nempe CN D, aequalem toram Ptolemzci merhodum apponere ex ipſomcr , quia...
effe angulo ſubrendenri ſemid. Luna: apparenremwideli alirer elm cu… Lansbergio arrulimus lib.; .cap.7.Probl.2..
cer angulo E N H -, aiſumarur iam in axe NS, linea NP, , Albatcgnim aurcm cap.zo.licer alſumar Diſtanriá Lunç ¿I‘m-gn¡
xqunlis dManda: NH : eric enim P, locus Lunre Apogrex Apogçç 8C ſemidiam. viſunlcm caudé ac Prolemçus; ºpinª Ó*
Pªlºmª¡ in Vmbrl Terrç,& Kªzrrhogonalis ipſi NS, erir diame ſemidiamerrú ramen Luna: ponir 14'. 4;”. 8C Vmbrç 58'. 'fPªsªªªª
Plªl’ºd'ª ter circuli Vmbra: in loco rrauſirús Lunze Apogzere . 2.0". ex quibus colligir Solis apogçi Parallaxim horizóra- "ª -
’ª ?"5" Primo‘ autºm Ptºlemeur ex obſeiuarione duaiú Eclip lem z'. CK' diſtantià erus à Term i'emidIerm i46.& Vm—
SªI” “Í" ſium , de qua nos lib.4. cap.¡6. colligir ſemidiamcrrum.. brm axim 1ç4.ſemid.rerr. Ar ex illius darís Lambcrgim in
;ºe-Í? viſunlem Lunze Apoqçç i S’. 4o", ex qua &f eius’ ciiitanria ProlegomNr-.momerriç,colligít veram ſemidiszmbrç
¿flºg, ¡Ñ, HN, in Triungulo EHN, rectangulo :gd E , colhgir EH, in loco Lume apog.42.'. zºzªº'ájóªzºz. qualiú ſemidiamercr
ªnima, ,ver-am ſemidiamcrrum Luna: , 1ermd1ametr. rcrreſtnum Tcrrç vn: eſt 60'. .y Axim Vmbrç ſemid.rerr.2.z Y. z z'. SC
PP {idi—
298 LIDER‘ ¿VINTVS
{Y} diſtfcmid.terr.79 36,‘ .& eius parallaxem horiz.o'.26”. diametrorum rerr. 8C G P, o. 47'.28". ergo angulus P A
Copernit¡ Cºpa-micª; a-urem lib.4. cap.i9. &í zz. ponit diſtanl G ,fubrendens femídíamerrum Vmbrx apparenrem, cſt
ªPvHº Orª riam Lunm apog. femíd. terr. 6ç.-}. 8C apparentes femi 48254“. Sed addír Langamºm-mm in altitudine Poli Gr.
Pªrmª-n diametros Luna: 1 $20”. Vmbrce aurem4o'.18". 8C Solis ç6.ángulum hunc ex multis obfemationibus Lunarium..
apogJ 5'40". ex quibus fcqui pura: Axem Vmbrx 2.63'. Eclipſium , non repertum maiorem 44'40". vnde con
femid.rerr. 8C Solis diſtantiam I ¡79. 8C parallax. hori firmar aêris craffitiem Circa Horizonrem reſringendo Peum‘re
zonr. 1’.; 5". Sed Lambergim ibidem colligir ex prioribus Solis radios extenuare femidiametmm vmbrç Terrç,fed [Mim-io .
datis -Copemici veram Vmbme femidiametrum 46’. modicüm 5 ſortè ramen in vltima Noruegia , lrlandia, &
773²32323,. ualium vna femidiamcrer Terre eſt 60'. ó() regionibus Polo vicinioribus , ob craſſiores vapores ali
Axcm Vm rx femid. rerr.18 2%. ,Se diſtanríam Solís 941. quanrulò magís contrahi . Conſimili prorſus merhodo ,
55’. 8C parallaxim horiz. z'.z 9". maximum verò vmbram variatis Luminarium diſtantils , colligir varium axem 8C
colligit Copernicm‘ 47’. 52.". variam femídíamermm Vmbrz rerreſtrís ; vr videre eſt
ché-om':
l _ , Tycho verò tomo i. Progymn.ponítLun:e apog.diſt. in fequenti tabella: licer poſteà in Tabula fcmidiame
ºP'mº º' 'º ſcmid. rei‘r.ç8.8’. ¿SC vífualcs femidiametros Lunar apog. rrorum cam limitar , 8C ponar aliter, vr inſrà m Synopſi
Mªmmª' I 6'.O". Vmbrm 4;’.o". 8C Solis apog.r ç'.o”. quze non co opinionum videbimus . Sed prçinirric Vmbrç femidia
hrrrenr', mm vr oſtendir Lambcrgim loco adducto , fe
quiturex his femidiamerer Vmbrze vera 43’. ,gggggzíz
{Z} Diflamia ſc- Q Diſhmtia ſè- ‘ Samidiamem
qualium vna Term: femidiametcr eſt 60'. 8( femiangu
midiarmTerm mid.Term l'mbrz Appar.
lus Coni Vmbr-x nempe K SN, i6’.8". maior angulo
C N D , fubrendenre Solis femidiametrum appareurem
poſitam, l ç’.cüm debeat per z 1.. Primi Euclxdminor effe. * l Apºg- S7 53" 46' 49"
Media 12.88 Media $6 o l 48’ ;4"
Lºngºmu- Longomomanm quoq. lib.1. Theor. cap.9. ponit apog.
~ l Perig. S4 2;’ $0’ 2.4"
tªniOPiílͺ diſtanriam Lunce femid.rerr.ç7.38'. &in Apogeo femi
Ó‘ "Pm" diametros appar. Solis 1 ç'. Lunç 16’. Vmbr.E4z'. Arex l l
:Mſ-"'4- his , Lambergio fuppuranre z fequitur vera Vmbrze femi Apog. 13H Media $6 o 49’ O”
diamerer 4 zhïggéózggfg. qualium vnn Terrç ſemidiamc Pcrig. I 2.42. Media $6 o 48' 4"
\er eſt 60'. Se femianºulus coni Vmbrç 16'. 37". maior
vtique femidiamerro olis appar. ab eo polirà , c1‘1m de metrum. a parentem , in media Luminarium diſ’mnria
beat eſfe minor : At bíc recolenda funr ex lib.z. cap.7. ex Auctori us hiſce Ptalemza 44’48". .4112.6071/0 41 ’. C0
Probl.6.quz de hac inconciimitare 8C repugnantia h ~ permcº 4; ’. }. Reinhola’o 4;’.2. T;Thom 44’.¡‘;. 6( addit ve
porheſium diximus , addiris Probl. ç. vbi dc ſemiangu o teres Vmbmm ex rranſiru Luna: menfuranres , deſe’ciſie ,
Con¡ Vmbrze , 8( Probl.7. vbi de Axe Vmbrç , poſïris ra quia exiſtimabanr Lunç morum rardiorem effe. Sed cr‘im
dijs Solis irreſractis , abundè tractauimus . fundamenrum variar:: femidiamerriVmbrç incertum..
7. Mºdus Vlll. Septimu¡ ramen modus Longamontani lib. r. tir , nec ab hoc Auctore demonſtmrum , &Z ſir in eo repu
LºªsºM- Theoric.cap.9. eſt huiufmo gnanria illa , de qua fuprà ad \inem numeri 7. non poliu
“ª“ ' di. Sir inadiecto diagram mns Ci turò adbçrere .
mare Terra cenrrum A,& IX. Octaummorus eſt Lambcrgijlíba. Vranomerrize 8. Modu:
Solis ccnrrum B › 8C radij e]em.g.6. :5: 7. Prima‘ ením fuppónir cum Hipparc/M, Lªmb";
vrrum q. globum rangenres Ptº/emm , Albategniº , ¿Y vr ip ſc air, Copa-nica , femidia~
C M E, 3C DNE, arque merrum Luna: apparcntem elïead Vmbrç ſemidiame—
adeò Vmbra Terrx MEN, rrum app-anvr ç. ad 1;. quod confirmar obferuatione) *
¿SC ducta B A E , per centra, Eclipfis Anni 1601. Decembr.9. digirorum ro. $6’. Ke
fit diſtantia Solis AB, me— pler@ , fed fibi 10.40'. Luní ſerè .1C Sole Pcrigçismúm..
diocris femidiametromm.. femidiamerer app. Lunç elïet 17'49". ò‘c latirudo Borea
\CITJ 2.88. 8( ducta A D ,fit 31'.; 2.”. ergo vrriufq. fumma $0’.2.1".qmntafiri!ſcr Vm
Solis apparens femidi3me~ brç femidiamerer , ſ: deliquium ſuiſſer digit, 1 2.. at faluus
ter , eiufue menfura angulus erat digitus vnus cum triente , cui de diametro Lunç re
B A D, 1 ç’. zo". Prima‘ ením fpondenr 422.". quibus ablaris à \022. 1”. tsſtal: femidia—~ “Mili“
Triangulo A BD, rectan meter Vmbrç46'.19". Ar vt 17249". ad 46’. 19". im ç. ""²" 'P'
gulo ad B, colligirur vera ad 1;.vndc colligit femidiamermm Vmbrtc appar. Lu- ²"'me
Solis femídiamcrer , femi minaribus npogçis elle 39’. ex his aurem colligir Vmbrz
diamerromm rerreſtrium ſ. terreſtris Axem ò'c veram femidiametrum , 8C femiangu
7²2%@ 8C tanta eſt C B: du lum con¡ hac methodo . ,
ctà ergo M R , Pªrallels.. Sinr in figura proxímè pra‘cedemi AG, Lunz, &Q
ipſi B A, erunt anguli ad B A , Solis diſtancía, 8C AE, Axis Vmbrç, AN, ſemidia—
- R, recti, 8C R B, ¡equalis meter Term: , 6C GL, Vmbrç, ducanturq. KL, para“ela
vni Terrce femídiamerro A ipſi AG; óc A L, vtſit G A L, fcmidiameter appa—
M, qua dempra à B C , re— rcns Vmbrç - Primo‘ ergo in Trimigulo G AL, rectan
maner C R, femid.rerr.4. zulo ad G, dara poníuir Lunç diſtanria A G , à centro
iſerrre , 8C angulus G A L , femidapparens Vmbrç; er—
ª’ªſi’lem
¡ª '{²- 73533;.
clid. vtporrò
CR per 2.. Sexri
, 4.. 7352,75. adEu
di
goinuenirí poreſt Trigonometricè GL, vera femidia—
di‘ "ém‘-- ſtantiam Solis _R M, 12.88. meter Vmbrse. Secundº‘ ablatê G L, ab A N, reſtat
End-ſ… ¡m B C, ç. 73,31.. ad B E, nota K N, in Triangulo K LN, in quo item nora eſt ‘
“Kºmª" 1556. ablar?: ergo AB, re~ K L, xqualis Lunar¡ diſtanriz : ergo inueniri poreſt :m
' manet Axis Vmbrç A E, gulus K L N , qui per 2.9. prími Eucl. çqualis eſt interno
2.68. femidiamerrorum ter angulo AEN, nempe dimidio angulo Coni Vmbrç.
reſtrium. Deinde ſir A G , _ Terri-'6, vt A N , Sinus anguli A EN , ad AE, Slnum
media erx diſtanria fe fecundum eiufdem anguli ,ita A N , ma femidiamerer
mid.rerr. ;6. qua ablata ab Terrç, ad A E, femidiamerros Terre in Axi'Vmbra'
A E. ,l remaner G E , femid. incluſas . Barein maxima Luminarium dilïantía col
rerr-z !1.&Í ductà P G, pa ligit femidínmetrum Vmbrç apparentem z 9'. veram au- ;tmbn-UI.
mſlelà ipſi M K, erir vr E tem “2722232,, qualíumvna Terrç femidiamcter eſt n [uni-1L
"é-ª." ſ"A, 2.63.ad A M, I. ita E 60’. ¿Y femizngulum Coní Vmbrç l 4’. ;4”.& Axem Vm- ó‘ Aaª) .
"Mªmª" G , z u.. ad GP, veram Vm brç 136.ſemidiametrorum Terrç . Nos ramcn pauiò ali
"Wª'ff º' bue femidiameriú 47'48". ter ex daris ab ipſo deduxímus fcmiangulum Com' , &U
¡¡HM-.ru m ' T ſ .
md… Lª_ qua ium \na errç emi axem Vmbrç lib.z.Cap.7. num.6. ¿Y 9. Nitirur autem
Ñ,…¿Ñ-m diamerer eſt 60‘. Tandem ductê A P, dnnrur in Trian— Lambc'rgim çſtimarione digitOium eclipfatorum, qua:
Lam &"35;
dijtam'y'x. gulo A G P, rcctangulo ad G, larus A G , 56. femi— quando non fLmt fex prçcisè valde falla¡ cſt. ”15“" o
X. No
DE LVNAE ET SOLIS ECL IPS. 299
9_ Mªlu; X. Noam modus Bulliald¡ lib.4. Aſtronom. Philol. » Perig.47'.ç". atSole8c Luna Apógçisfi4l'41”. & Varia
Bulk-IM’. cap.r. nititur Eclipſi Lunç Anni 1658. die 2.1. Decem tíonem \0mm ab Apogçoin Pen'g. Solis zç”. atq.adeò
bris , cuius incidentiç tempus obſeruqtum accuxatè po Sole Perigço 8C Luna Apogça 4121 6".1'ed Sole 8C Luna
nít H.l.1'.zo”. 8C Anomaliam Gr.1 ¡8.2925 1". 8C Hora Petigçis 46230”. Caterúm tom hçc machina nitirur aſ Bulliddi
ríum Lun:: morum z;’.ideòq.Lunx ſemidiametrum 16'. ſumptç potiſis , quàm demonſtratç femidiametro Vm mu: .
S4". 8C ex duratione Eclípſis colligít Vmbrç ſemidiame brç , 8( díſtantíç lunar¡ in illa. Eclipſi , vc legend Aucto
\mm appar.44'.9”. ex alía verò tune habita Obſeruatione tem ipſum patebit: &incidentisetempus in ¡lla Eclipſi
altitudínis lunarís, comparata cum altitudineſtellç an alitet ab alijs obſeruntum dixi ¡am lib.4. cap. 1 6. num. xo.
tecedentís in pede Geminorum , colligit parallaxím Lu XI. Decimm’ modus noſter , nítitur ſemíanºulo Con¡ lo. Mªlu:
nç, ¿Y ¡nde dlſtamiam leç ſemid. terreſtrium $63. de Vmbrx, ¿Se Axi Vmbrçiam lib.z. capa LPÏOÉLſ. Se 7. Nªſh' .
\amen abſq. vllo fundamento notiori ,tentabundus aſſu demonſtratís ex duobus ſimpliciffimis elementis , videlI
mit in hac Eclípſi Luna: diſtantiam AG z ſemid.ç7.ç 1’. cet ex Solis diſtantia , ¿5C ſemídíametro Apparentí príüs ,
6C Vmbtç ſcmid. G A L , 4524”. cx quibus collígit Vm deinde verá: ex quíbus Trigonomerricè deriuauimus
brç veram ſemidiametrum G L , 4;’. zo”. qualium A N, has quanritates . (Dibus pofiu's , &e diſtanrijs lunaribus
eſtóo'.& demptà G L, ſeu AK, ab AN, remaner K
N, 14230". hinc in Triangulo K L N , rectangulo ad *ª: Axts Vmbrg Semiangulm Cam'
K , ex inuenta nuper K N , SC K L , diſtantíç' lunau' çqua
li, colligír angulum K L N _. ideſt ſemiangulum Coni il l fimid. Term ¡dell A E N
j | _f
li çqualcm B E D, 1422.1". deínde ex Solis Perígçi ſe—
Apªga() 2. z l Y l 1 4’ fo!"
midiametm apparenti B N D , ¡6’.4ç”. quç çqunmr per Pmſigaº 2. 1; o 1 6' 8'
;2.Prími Euchdi: duobus angulis B E D, &f EBN,
colligit Parallaxim Solis Perigçi 2.’. 2.4”. ſubrracto m'mi
!um angulo B E D , Hizo”. ab angulo B N D , 16’45". in Copulis ex lib.4. cap.14. deſumptís; fit in prçcedentí
\Se Solis Pen'gç¡ diſtantiam ſen1idíam.rerr.x 4 z z . ç 2.’. At ex figura numero 8. expoſita , Lunç diſtanu'a A G , Apo 'ez
Eccentricitatc Solis 1784.qualium ſemíffis axis trzmſuet quidem ſemid.Terrç 64.15'. Perigça verò ſ z .4 ç’. qui us
fi ín Ellipſi eſt 100000. colligit Solis Apog. dilhmtiam , ablatis ab Axe Vmbrç AE , reſtat 110mm latus G E , in
ſemid.terr.r48 5 . S6'.& parallaxjm horiz.2.'. x 9”.& ſemid. triangulo G E L, cum quo &feminngulo coni E , col—
apparentem 16’.9”. 8( hinc mediam Solis diſt.I4ç9. 3-4'. ligitur G L, vera femidíamerer Vmbrçz 8C cum hac 8C
!{máu A. Lung aurem Apogçç diſtantiam in szygíis ſemid. terr. Lunç díſtantía A G , angulus G A L , in eodem triangu
ª"? f‘- 61'.4o”. 8( Perig.56.50'. Denique colligit Vmbrç Axem lo GA L, menſurans ªpparentem Vmbrç \emidíamc
’ª’d‘ªªª'- Sole Apogço ſemidiametrorum terr.z49.çz’.Petig.zz7. \cum . En ¡gitur ſummam cal'culí .
’º' "PP" 37'. Se Vmbrç ſemidiametcum @pm-.Sole Apog. ¿Y Luna
rm: .

l Semidlſiamctri Term l Vemſemídiamcter Vmbm G L l _ .


_ Vmbraſèmzdm—
JE? l Q Diſtantia ‘Axis Vmbrç Rcfiduum l Blinm AN Valium A N [meter Apparem
l A G A E G E lOOOOO 60'. o". l G A L
Apºg- |Apº_g- 64 Ii’ | zz! zº’ 16.7 Is' l 71085 4; !S 38' 3²”
Apºg- ng- ſz 45’ l zz! zº’ x77 4T’ l 766xº l 45 S3 49 ²
Pªrt::- 'Alwª- ' 64 Is' * uz º - 143 4T' ² 69764 - 41 $7- ] 37 3º
[img ng. ſ; 45' l zIz o ¡$9 Is' l 74688 l 44 iº 47 4T

XII. Vndecimux modus abſq. Geometría eſt per pro— facilè prçſtamus ope ſchematis fequentís . Sir ergo in.,
1!— Mªd-ª poru'onem Semidiamctrí Luna: apparentis ad ſemjdía adiuncta figura.. Demà‘ſlra—
"º P'º’ª' metrum apparentem Vmbrze terreſtn's , in loco tranfitñs SolABC,&eius s tur Regale
""ºPª'f'º lunaris, quxeſt vc I. ad 2%. ſeu vc s. ad 1;. Sole Apogço , centrum in S, in.. Kepler¡ Ó*
f: vr cx varijs Eclipſibus Obſeruatum eſſe alſcrit Pto/emm eadcm recta línea. C Vende/I'm' .
"4 ¡md, lib.ſ. cap. 14.8( ex eo Reinhaldmin Theoricas Putbachíj SV, in qua eſt cen
pmbn. pag. 2.07. Vur/èiſim íbídem pag.348. &Z Barocim lib.4; trum Term T5 8C
Coſmogr. pag.z4ç. At Lambergim lib.2.. Vranomerrim extremus radiusSo
Elemento 6. vritur hac proporcione ç. ad l z. etiam Sole lis CHV , tangens
ferè Perígzeo , vt vidímus numero 9. Copernicm aurem.. Tertam in H, 8()
lib.4. cap. 19. 2. 1. 8C 13. aít effe Sole Apogzeo vt z ço. ad fungens vice Hori
4.0 z. Pen'qmo aurem pluſquam ſ. ad I z. ideòq. medium zontis Phyſicí re
eligi poflê . At ex obſemationibus PP.Arz.et Se Faurmrii ſpectu OCUll H ,_8C
relatis numero ſ. effet Luna: ſemídiamerer ad ſemidía ex T, ducámr duz
metrum Vmbra: vt y. ad 11H. aut vt ç. ad 137%. Mihí rectç lince TR, :1d
aurem, cui ſemídíameter Lunre A pogzrae eſt I 4’. .5C Peri punctum R, inſen~
gçse 1624;”. ſi Ptolemzri regulam ſequi vellcm,eſſetvc ç. fibiliter diſtans à
*ad lz.íta 14’.ad ſemid.Vmbrx ;6'.2.4".i11 Apogeo,ó: 43’. puncto C, ó: T K,
z z". in Perig.quod m'mis diffider ab inuéta ſemídíametro ad centrum Lunz
modo prçcedêtí num.1 ¡Alu—are ſi abſq.Geomettica inda— in K,concípiendú :
glne ſemidíametrú Vmbrç huius ſcire velimus,conſugie en't ením angulus
mus potius ad Kepler¡ 8( Vêdelím' regula…, de qua mox. T K H , parallaxís
j 1, M61… XlII. Duodecimm itaq. modus eſt Kepler¡ in Rudol horizontalís Lunç:
Kepler¡ ó* phim's prxcepto !48.81111 Epitome Aſtronomiç Copem. 8C TCH, Solis : tá
I'm-Mini . pag.862.. vbi air. Conijce m vnam fummá parallaxes ho— ta enim eſt paralla
rizontales Solis ac Lunx,& ab ea \umma abijce Semidia xis ſupremi margi
metrum Solis apparentem , 8C relinquet ur íuſta ſemídía~ nís in unáta cen
meter Vmbrze teme. 039d prçceptum Vmdclimu ap trí S, quando eſt in
probauir in Idea Tabularum Atlanticarum pag.zz. &U C . Poſteà produ
elegante: diſtícho fequenti incluſit . catur R T, verſus
Iunge Parallnxe: Sºli: Lumq. deinde N, 8( ducta KI, ſic
Subió-ala: ſemijſem Solis, [ic noſcitur Vmbm . ſemídiametcr Vm
Sed quia neuter eoru’m luanc ſanè pulcherrimam Re— brçterreſtris in lo- V
gulam demonſtratúndemóſtrauda nobis incumbi’c,qu0d co leç tiiſeuntis, « b _
' PP ²- IK,
gooLIBER ºz V. I N ~ T V S
IK, eiufq. mêfura angulus lTK . Nam angulus externus’ Vmbrx femidiamerrum, que crebrò inuenitur maior ma,
N TK , pet' zz.. PrimiEuel. çqualis eſt duobus intemis quam Tycho exhiber ¡n Progymnafmaris , conformaram .
Trianguli TCK, oppoſiris ad C, & K, hoc eſt parallaxi ex ob feruationibus Eclipfium Lunar ;fed ¡¡las fallaces ef
bus Luminarium horizontalibus ſimul fumptis : ablato fe , ob concurfum caufarum phyſicarum , quç inconſtanº'
¡girur ab NTK, ¡dcſt ab earum fummª,angulo NTl, qui res funr. In fundamentis aurem Ephemeridum num.2.9.
eſt çqualis per l Y. Primi, angulo STR, metienri femidia— docer femidiamerrum Vmbrç necefſariò fequi ex Paral—
metrum Solis apparenrem , remaner notus angulus ITK, laxibus Luminarium , 8( femidiamerro Solis; ideòq.Ty- 7M…
menfuraus femidiametrum apparérem Vmbtç retreſtris . chouicam femidíamerrum vmbrç in rabella Progymnaf- ,mªd-h
1 ~. » - Modicam aurem ¡llam differentiam, que; eſt inret Vm- matum nou cohçiere vinculo Geomertico cum femidiaª m ,
brç femidiamcrtum hac methodo Collectam 8C cam quç metro {Y} 6C Parallaxibus Luminarium , quia obferuario—
numero 1 1. deducta eſt,ferè conrempr¡bilem,operationi nes porius fecurus eſt.Eſt aurem Keplero maxima Vmbtç
ill¡ magís quàm huic compofirç tribuimus , parumq. re— femidiam. ¿fſ-;k Apog. & Q Perig.49'. 41". min. {Y} Petig.
fert vrram In rabulis &i in praxi fequi maluetis . Fateot Q Apog. 4;’. çz". Ar Vendelimilla '. 39".h2c 38243"; "²5." ſ‘
autem ab hac quoqmonnihil díffidere illam quam ex ob- XlV. Liber nunc ¡n fequentí ra ula ponete Vmbtç, ’ª‘ “"7"
feruarione deductam retuli l¡b.4. cap.1 2.. num.4. &f hic feu potiüs Penumbrçzfemidiamerrum apparenremwrpo- ?$227
num.6. nec mirum , quia cornua Vmbrç in Eclipſi Lunç te comprehenfç à radijs Solis irreſractís , quales ſunr non zm. ª
arrial¡ , Obferuara ſiue directoinruitu, ſiuc reflcxo in ta- ¡lli qu¡ rangunr Terramdllienim refracti funt,fed qui ran
xella, rerundunruròc minorem arcum exhibenr, eò quòd gunr Armoſphçram craffiorem Circa Terram . Erirau
luCida Lunç pars prçualear, 8C alba ac luminofa iuxra ni- tem duplex rabellç pais , prior, vr ¡acer apud Auctores;
gra vel vmbrofa, ampliora appareanr . Sed tunc ueceffi- poſterior conriner femidiamerrum , que fequirur ex daris
\are vrgebar inurſtigandi femidiametmm Vmbrç , vr ex ab ¡¡fdem femidiamerro XIII lib. z. ca . 10. ,Se Parallaxíbus
ea latitudinem Lunç independenrer à Parallaxi reperi- horizontalibus lib.z. cap.8. 8C Q lib.4. cap.14. ex quí
temº, nunc aurem ¡am fupponimus parallaxim noram . bus apparebir repugnanria ¡n aliquibus magna, in alijs
Addir verò Kepleru: fuprà, hanc efle demonſtratiuam nulla aur ſerè nulla .

Semidumeter Vmbra Terre in loco tran/[tb: a' Solis radip Irrefmr'ZiI Vt ſeqm'tur ex datit ab Auctºribu: c9" me
camprehenſie, w ell apud Auctoret . l :hada numeri 1;.
| {if Apogaeo | ü Pe rigceo Apogro | 3A: Perigreo
I
l Ó Apºg- è Pªris- l Q APºS'- G Pªrig- G‘ APºs- S Pm!- l Ó Apªg- @ Pªtx
AVCTORES l ll / /l l ll l Il / // I l/ / H l l/

Ptolemaar 4o 44 ;1 z ;9 ;8 ço Is' 4o 4; ſ! 2. 39 ;8 ;o 15 R4,…“


Albªl-'grªm ;8 zº $1 11 39 º Sº 1S *P *I* &- *í* n'a ¡ª T4.
Alp/Ianſiu Ó' Purbachim z7 42. 46 $7 56 46 46 -1 Ii* *i- IX* *i* bºli: (7
C’apemiem 4º !3 47 çz. 39 2.1 46 çç 4o 7 ;o ſ 39 ç 49 ¡z Hſpoeheſi.
Reinholdm minima 49 48 49 46 ;8 2.¡ 46 çç 4o ſ 4o z z9 2. 49 o "ª Aſ?"
in Ec- medíª S9 $9 49 $6 ;9 $5 48 Sr 4º Iº 4º 8 ;8 S7 48 H "ªªª"
cênrricit. maxima 4o 7 ço s' ;9 4 49 1 4o 14 4o 1 2. 58 $2. 48 ço
T)'ch0 @ª Mulerim' 4; º 47 º 42. 4 46 4 46 iz 49 z; 46 16 48 46
Longamonlanm 43 O 47 o 47. 4 46 4 46 44. f0 Iç 4; $0 49 2.1 ‘
Maginm in Suppl. Ephe 4; o 47 o 42. zz. 46 zz. 47 1¡ 49 zç 46 $4 ;o 8
met. ¿5C inde Argolm
K‘P’º’ª‘_ 44 1² 49 41 4; $² 49 11 44 ²² 49 41 4; S² 49 II
Ñ Lª'lïbªïªms 39 º 46 r9 ;8 ² 4¡ u 58 S9 49 s 37 $7 48 3
Vendelinus 39 1 46 zz 38 zo 46 2. ;9 1 46 zz 38 zo 46 2.
Bullialdur 4! \I 47 ſ 41 16 46 zo 41 54 47 1 41 15 46 zo
Nêxlnrerimex num.11. ;8 52. 49 z 57 zo 47 45 ;8 41. 48 55 36 $6 47 38¡
c 1 z.

illa que reuera ſerait Eclipſibmfacimdi: ac menſurandit,


s C H 0 L 1' A _ Úſ¡ iu/Zè ex obſeruatiombm dermata eflet ab alijx ¿ªfirmº
mumon alía quam hee /emidiameter Cºllecta futflemſta de—
mminarioncm uma! a Terra a que in .Sp/:ara Atma/pham
szmidiª. I. Emídiameter Vmbre terreſlrinmethºdode quaſuprà maximum partionem habet . Hinc fit 'ur Ari: quoq. /ít Pe
meter Pe- num. 1 l. ("F 1 z. e/I illa que cºlllgitar ex rada; Soli: Hambre non mera Vmbra, G" ¿'qu men/um non m [emidia
numbrt eſ! ir're ¡rafíu, vt [Iatet es: demon/lratianibm ibidem factis : at metrir nude Terre-[ed 've/Z114: aère pradifla , fit Intelligen
Pª/iü‘ 7ª¡ rady Solís irrefracti, noaſnm illi qut tangum Terram ,' illi da . [nm-I'm 'vera‘ notatu dignum eſ) ª mm effe augendam ſe
V"²5-" ?tu mim qui tangunt Terreglobum reſringumur in ingreflia ae'- midiametrum hartc Vmbre I 7". 'ut habeatur [emtdzameter
ff“; E' ri: Circa Terram denſiorit ; fed ſunt illi qui tangunt Atmo— Pmumbmª‘ufi dºc" Vendelinus [uprd Pag-í -fiquidtm V - ¿'1
‘ 'Pfi ª’ * ſpharam,ſeu aerem ¡117i tam denſumrut reliqm' radij in eiu: bm femidiameter per ipfiem deducta ex Parallaxtbm La- ªtlas”
ingreffliz Ó* egre/fie ſenſibtlzter refrmganmm‘uim Atmafiehe— minarium ac fimzſidiametra Sºlis , ſupponit radios irrefra- '
ra [emidiameter 'Ultra ſemidiametrum Terra camine! Ke- ¡flor, arq. adn¡ ‘non eſ? Vmbra [cd Penumbm ſemidiameter .
plero tantum z quam:: eſ? altitudo maximarum montium, II. Nota: Vendelinus in prafiztiom ad Ïdeam Tabula- Vez-dellª¡
qu_c ad ſemidiametrum Term vix haber ſen/íbilem in hºc mm Atlanmarum pagó. A/lronamºt in quantitate Eclip— uun Mi.
fifgoſio proportianem,e/Zq. Kepleto AIi/liarium Italicnrum ſittm Lunarium 'Uſurpare eram Ianquam eii/cum , firm; "‘“ª‘fflf
2.. Vendelino aurem in Idea Tab. Atlantic. pagó. minar globoſum fit Corpa!, CÓ‘ -vmbo eim fiſ nobis reliquo torpon-_z “ª lª‘º "ª'
Mil/:ariba: 2.4. Liam Crepufea/¿Iza Atmafphare alta-edº, ’Pia'morn'deriq. Vmbram illic maiorem effaquam in [ºca per ſim’ Li";
que tata nan eſ¡l ¡dama ad refraſtiammſm/I bilem , /it altª,, quem Circa/ut Lun.: maximus tran/¡t . Q-Ioniam 'vero per P" ºm 7 '
fiepra‘Terram , ea* opinione ip/¡m 2.4. Militaribu: Italia¡ . fingir/at dtflamiar Semz'dIametrir terrrſiribm dimenſa: ,
1am 'vera‘ Vmbra Terra , que radij: irrefrac‘lis eo mimi-ur, Vmbraſemidiamerer 'Pariat !ºtum ¡¡¡Mmm , ſiquidem ¡¡z/i
mm ell mera Vmbmzſèd Penumbra, de qua dicam CAPÍÍU in \Ipogeoſubtendit 59'. ir¡ Perigeo 47’. ferè , ideª itª vmbº
ſeguemi : ¡gi/Hrſèmidiameter deriuala him methºdª pra ne Vmbra aagemr quadmnte mix-Im¡ , [en x V‘. quam (/1 ¡L,
eea’cnti fine no/eriſim Kepler¡ C7* Vendelini , 71071 e/Z mera centra dIſei Lunaris , ea‘ quad vmbº ille fit nobis vicimor
Vmbra terreflchd Penumbra Atmſpherice , Ó‘ hac :[Z Lunar¡ centro, per guadramemflmidimri terre/lriswn
A de
DE"'LVNAE ET SOLIS E‘CLIPS. 30¡
-I--I—-I
'Ivy-
:Fug-
de fit, vt illie omm': Eclipfi: @parent decirme Parte' Wim'
dxgin maionqua‘ m femt caleulus centrum Luneſpectamfl?
prº digitiſ 6. ridearzmr 6. lO'. Prºterea‘ 2 quibus Luna I'm tºrºs-m ‘Hªd WºW-*fªllªW-fflW-&H-ïiê
*SW-Eºlº¡
Im'net 'vertici , enndem Lªma vmbcmem vident , quem vide.
rm:ſpefflzntea’ ex centrº Term z reliqui autem alía¡ o" ªlíª;
*Pmbºnes videm , quo: Vmdd-'nm -Uocat Parallttffl'co¡ : Ó* CAPVT V.
¿zinc fura! ariri poffle diuerfitatem l ſ".ſie' w Eclip/¡I , qm
.I
ſ“.—.Ícijª«y“:aw.n
M
H
eH“U
¡ªªª
U"_F
vermali: videatur dxlgitºrum 6. pofflit Bore-;libres videridi— De Penuméra Term, @y 'varzjs Lªma ir¡
gim. I o'. Auſh‘alibm digit.;- ſo’. Componendº ergo rtrñq.
diuerſitatem › pºflê maderº 4d trzemem digit¡ , ſeu ad 2.0'. * Eclipſe', aut prope Eclipſz'm , PIM/z'.
qualium wm: dtgitu: ſie 60 . Sed fiel/¡Im eſ) rmlnmem illum - bm aut Colonia: a‘ Reflactio—
nobis adeo‘prapiorem ej]e , :ªmamª- dinerſitmem inde arm‘
poffe . Si: mir» A, cm— ' m- radiamm ortis .
trum Term EC, Ó'fru
{Ium Vmbr.: terreſtris C I. VO N I A M Vmbra ¡lla Ten-ae Luna: he-v
.DFE. cºmprehenſítm a' - betam'x, hebetatur 8C ipfa à radijs Solís re
Sali: rady: CD, (9" EF, ſractís , ampliaturq. ¡Ib ¡jſdem impeditís
tmgerztibm Lunar» in_ au: diluitur etiam à radíjs Luna , vnde di—
ingreſſu Vmbm ir¡ G, Ó* uerſz: Phaſes 8C Colores Eclípſium ap
ir: tgreffie ir¡ M, á quibus parent,expedienda ſun: hoc vno capitc,
puncti; ducarztur ªd Lu quzcunq. ad hanc ſubu'lítarem pertinent . Ac Prímò
na centrum mAh/eufi ?emm-&r4
Penumbrze ton'us notío multiplex explícanda . Mera.: noria mu!.
nldiamem' GK, (9' M ením Vmbra eſt príuatío totI'us priman‘j luminis , tam di :ip/ex .
L; Ó’ ex A, Per centra., rect¡ quàm reflexí 8( reſractímut reruſi ac remíffizPenum—
Lume defl-ribeztur arcu: bra verò eſt príuau'o \um partíalís lumínis primaril , \um
K L ª per quem ¡medie !umjnís con'us direct¡ , aut ircetuſi (en irremiffi -, cum ali—
centrum Lime z 'Pt NI, quo \amen lumine partial¡ primario, aut ſaltem cum lu
fit are-u¡ diamem' Vm— mine refi'actmídeòq. remſo 8( remíffo . Lícear ergo ¡jobís
bm, quem Aflranomip prímam ſpecíem penumbramppellare Vmbra: ímagmem
_ _ſuppom't a' Luna perth? ſcu contractè I’mbmgmem; ſccundam verò Penumbrarp:
Vªfífl‘º‘firi 5 per Funda 'vero‘ G', eſto multi cum Keplera primam voccnt Penumbram, m
Í",b‘ª’f‘f Mz ex A z deſcribatur
bt:- "ZZ’ area: GM,quem ab im' Optica Aſtron. paga.; 9. aut Amiga-U . _
Vm‘ugº
Il. Vmbragº iraq. in Luna eſt priuzm'o alícuíus puma-— qmdſit.
/nmPª- tia 4d finem Eclipſisª ermzſit Luna : dei/Ide cºnnectantur ó
¿leur, . A ‘ ri) ac direct¡ lumim's à Sole aliàs propagan' , cum allqpo qui’ ¿m
centra A, ("f K, recta A K, que e/i dt/Zarma centre Lum lunyne primario ac dilecto . Sit em'm Sol DRP, 8C cms effect“, ¡ª
ru,ac demum ex punflo Cª ducatur recta CK . Igitur *um \adn extremí Terram tangentes DFC, 8C PMCz SC mera ¡¡h-Pſ¡ ¿ª,
bo Lumezde qua Vendelinmztrieſegmentum GOH ; ed hoc vmbra Terraª. B, fit VOS, ſitq. Lunz orbita LQZ, 8C Lu— M _
71071 ingredimr Vmbram punflo O›ſed punctº quuo a pun na in T, anrequam limbus eius On'entalís deliberªr ab
&0 I, ab \1/Zranomia veteri ficppofitºmon eli/Zeze mſ¡ areu GI, Vmbra vlla : nam lícet cíus
qm' mmm' eſhquamm e/Iproxtmè angulm GKl, nempe qui. ſemídíſcus IT, illuſttetur al)
tu: angulu: GCK, fiebrendemſemídiametrum apparmtem ommbus Solís radjjs intra D
Luneqm‘ Lund Perigeá mm excedit 1 7’. quare amm GH, R, Cótentís, ſeu intra duos c0—
inſenſibiliter ali/?at ab arca [K1²5 cüm G O, fit Gradum". nos radioſos DFR,& TFL Ín
89. 43’. Ó' G1, I 7'. tantummodo . Licet ergo /emidiameter cluſis ;caret \amen alijs radíjs
Luna vera KO,ſit quam¡ferepars [emidmmctri terre/Zrix, intra R P, om‘s qua pam: mi
cx dicte) lib .4. cap. 17. Úpunctum 0, ſit vicinim centro A, nus vídct de Sole,qu¡ bus nihi
que-im pumºïnm K, quartaparteſemidiametri !erre/Iris; pí— lominus antequam acceckret
ctum :amen G,irz quafit contactmflª initium deltqui ',inſm. ad Vmbram Terra: ſiuebarur: Miriam E
ſibtliter viemim e/Z punctº Kz 'vt'.rq. parte dueeme una ſe Níhíl ergominLſi ante genui t/ep/I'I [Pu
midiamari terre/Zrimmm S¡nm ara?: G1, 1 7. eſ) 49 3'. qui nam meramq.Vmbram›& an m , ó- ge
ad S¡num :amm KO, 109000. minor efl, qudm l . ad zoo. te legítímum ínínñEclípſiSNÍ ~ mina em:
quare O” are‘m MG, infen/ibi/iter maior arca N1 . deatur incautís Luna obſcu unſ‘ .
:Error cleo e III. Fuerezqui extflimmnhſi Term Vmbm effet C7117¡ rarí,& fumo quodam erſú dí
mdt'IWur-drim , aut Cªlar/:aida- , fare vr Lima in 0mm' Plenilunia in parte onétalíori fu¡ 1%',er
flifi-,Milf'ª Eclip/im pateretur: ita doce: Cleomedes 1117.2.. calm. Ó' ſem’m càm illa quoq. pars , vt '
‘1²V º' ‘l‘º Vurſtiſius in Tbeor. Purb. pag. 357. Ó' Era/mi Remhºldí videre eſt in Selenographía L.
!ITU-.É
:—1: ""ª "Eª ¡¡receptor !acobus Mílíchius ix: lib.?… Plim'j cap. 1 I. /èd 4. C.7. fit maion'bus &z antí
:LJ-'Zé errant: mm /i ejſet cylindrim w in figura prima Capiti: 3. quis maculísmêpe Oceanª Phi
fi ¡,,Ñbm Diameter ein¡ apparem a que eſ] KM› nªn eflèt maior P44 ltppico cx fe obſcuríor , 8( pri
,ffª C75,, mllaxi horizontal¡ Luna Feng“ duplicará‘ : ¡MC autem uan'one horú radiorú adhuc
driea . ¡nt mm excedit 140'. At fi eflèt Calalbªidexmt infecíída figura, -obſcurior euadat. Iraq. Aſtro
R
_ªlſ
ÑÏ‘E‘
calm/:ok diam/i Sal effet ‘animen punctum M, quº caſh maior eſſet nom¡ rece‘tíores 8C accuratío—
du . [mudº Vmbm N01’, :amen in dz/Zantia DO, Luna Peri res , ſolent in Eclipſium Luna
gu , femidiameter upparem Vmbrz 0P, /ub angulº ODP, tiú initijs dxſtmguere Vmbra—
mm exceder" Gr. I. $8’. Nam ex di/lantia Solis Perigze¡ gínem hanc ab Vmbra ª 84 fu
MD, ſbee em'm auge: Vmbram calatboidem) minima.; mum ac ſpun'am EcIípfim à
apud Auctares Iooo. qualium D C , Terreſemid. :ſf wm, legítima-,qui verò fecus ſaxim,
~ ſequitur angulm Dll/1C, z’. 2. 6". ::dde num ip/i Iooo. Lu cnormiter per horz quadran—
.-4
.. na mm Perígae dxflantiam DO, 'Ut ea fitfoliar¡ ;Efe-mídia tem 8x' amplíús excedunt in
metrªr- terra ; c7‘ tata M0, loz o. him' em'm ("9" ex angulº adnotádo inín'o, 8( fine Eclip
Q1
Pªra ſeos , ac duratíonem vtrínq.
GMP, z'. 2.6”. college: OPxſemidiametrarum terre/Irium
1 73.33.6107¡ qua latere,Ó‘ later: OD,P0ſ¡tº zº- Cºlllgitur 471' productam , vltra ſemíhoram, 1-‘ A.
Sªlu1' /iebtendem OP, Gr. I. $8'. At yatefl Luna in Plenilu accenſentes pallorem illum 8: Fai/acia
ma :471mm Iatitudinem babere , ‘Ut agrqqatum huius femi— quaſi agoníam Eclípſi,& vc @ta clícam~ mom'. Immò Ver:: ÍmPen'mrü
diamem' Ó' ſemidiamem' Lam exceda! z dem habeat ali delinm in przeſatíone ad Echpſes (eu-m . ldeçc Tabu". At_- m v ¡merº E.
guamdo lªtitudinem Grad.ſ. ergº data bm: :ama Vmbrrp lanupagq. cenſec hoc opticum ſaſcmu¡n,_lnduceçc ªh- depſie Lª:
wmre niljilominm Ecligſem; quantº‘ magi: fi -wnbm effet quando en‘orem hínc zo’. mínurorum z 8( m_de (orden); Du vbjcrua.

'
"º“

ºylmdrica, ciam eimſemidiameeer nºn exceden: 7o’. vcduran’o box-à vnà longíor vídcatur oculls delgllªour do.
. u’
302 LIBE_R ;QI/'INTVS
bus,ac luſcitioſis . Cmterüm oculí vegetí ,ſiue nudí fiu: Z, ideò flectuntur versüs púnctum O, quº termí¡
Telefcopio munichaniſeſtè díſtinºuunt ¡n Luna pallo— 'nant Vmbram meram LX O Z M z relíqm autºm radr)
tem hunc 8C rudimenrum Vmbrre ª veta Vmbra : Etc
ním,vr ¡n Luna X, vera 8C mera vmbra nigricat ¡nſigníter, ,4
8C tanquam vngula equ¡ Extrema ſegmentulo circular¡
delibare incípít limbum Oríentalem Luna: , perexíguam E F
eíus pªrtem de Littore Philippíco occupás, vt cernís ¡n Y;
cum :amen Vmbrago ¡lla magnam partcm occupet; nec
nigtorem , fed pallorem tant-:1m , &lumen languidum.
przſeſerat .
?em-mb" Ill. Pmumbm verò preffiüs ſumpta,eſ’c príuatío lumi—
'lªlªlª‘
“ct“ Ó' ſPª-
“º nís
aut direct¡
rcmíſſo,acquapropter
primaríj, cum lumíne aliquo
ſubdiuidírur ¡nduasfedquaſi
refi‘acto
ſpe—
ſ" cies : 8C príma quidem ſola valerer , ſi radij Solís tranſi
rent per Atmoſphçram z ſeu per vapores cmſios Tellurís
I globum ambientes; vtin przrmiſia figura, \í Circa Ter
ram V B S , fit hemjſpherium vaporum M N F , per
qUOd radijhincíntra DO › & D C ; ¡nde intra PO, 8C
P C , comprehenſi pcrmeent ¡rrefiªacti quoad figuram ,
{ed tamcnà denſioreêc opaciore medio, vt ex Optico
Libro meo ſuppono , retuſi ſeu remíffi ac debilitar¡ quo
ad gradum ¡ntcnſionis z 8C generent Penumbram intra.,
przrdíctos radios incluſam , cuius baſis ſic M F , 8C apex
C , 3C que velut cruſta veſtíat meram Vmbram V O S .
Id enim fi cuem'ret , non dubíum quin Luna offuſcar¡ ¡n
cíperet ab hac penumbra , vt cernetc eſt ¡n E , ’antequam
ab Vmbra (implicíter ſic díctà delíbaretur ¡n ſu¡ limbo
oriental¡ , 8C ſetít‘ls ab cádem emergeret, vt ¡n L, quàm
à mera Vmbra . Hoc \amen reipsà non accidít, quia ra
díj Solís ¡n vaporíbus 6C Aére noſtro denſior¡ , non mo—
dò debilitantur quoad ¡ntenſionem ac vigorem luminís -,
ſed etiam refringuntur z \SC figuram Penumbra: mutant,
vc ¡n ſequentíbus figuris exponetur . ¡¡are Pcnumbra
variar .Pe- hçc reípsà non diſiunctíuè , ſed çopulatíue , Ej? priuatia
numbra de Lumini: direct¡ , cum lumbre aliquo remijſa pariter ac re
fiñiª'º- fracto. Interímtamen tría hïc ¡nitía, trcſq.Ecl¡pſis Lu
naris fines, atq.adeo duraciones, diſtin uere oportct.
. Prímum ªb Vmbragme, vr ¡n T; z.à enumbra vt ¡11
Tnplex I. ~
¡¡¡Mm ¡¡- E ,aut Lſ, z.ab 'Vlnbra Vt ¡n K 5 tumín obſeruationi~
7“-, ª, du_ bus, \um m prazdrctrombusfi per mconſtannam Pbyſica—
m5,, HUF_ turn cauſamm Atmoſphçra: denfiratem atq. opacrtatem›
fi, ¿m, alntudine &e gradu Intenſionís varíantíum, llcerct hos
terminos definire , &c pro maior¡ vel minor¡ Luminaríum
remotione ab Horizonte , Ptoq. Aêris díuerſa tem períe ,
ad tempora haec determinare , quod fruſtra tentatum ví /

deo. Wªre Ct‘Im nondum ¡d liceat, mediocr¡ ¡lla Pe


numbrª: , 8C exactíot¡ Vmbrze cogn¡t¡one , quam DEVS aldores radíis El, 8C FC, fed ínſra radios írtefractos
nobis ¡ndulfit , content¡ erimus . Md enim Vcudelinu: E R , 8: F S , confimíliter refringuntur gcmínê refra~
(uprà pagſ. dicit anger¡ à Penumbra ſem¡d¡ametrum.. ctíone, vnñ ¡n ingreffu denfiorís ¡¡ens ; alter-à ¡n egreſlu ›
Vmbrze x7". círcíter; ¡d rcíectum eſtà nobis Scholío I. ¡llíc ad perpendicularem conuergcntes , híc à perpend¡~
capitis 4. cular¡ dIuergentes-,ſed non ¡ta vr tangant Termº: globum;
1V. Pcnumbra porrò facta àradrjs Solís refractís ¡n coè’unt . ¡n punctís alíjs, partím ¡nſta partim ſupra O.
\Pm-mb" I'e're círcumterranco, efficit mborem alxoſue colores ¡n Bate 1 null¡ radij refractí tenderent ¡nfra 0-, met-,E
ª Mªli!" 'ª- Luna deficiente . Vt autem díſcematur Penumbra à vmbrzr teme altitudo cffet B O .
ºf;- mera. vmbra , 8C vtriuſq. menſurce ſeorſim nota: fi
“.º P ' ant, expllcanda funt quatdam, que ad_ ¡d prçmlttlt Ke
' pin-min Aſtronomra Opticaàpa .2.69.21d 2.79. Centro Lcmma 4d [quem-i‘ Problemata.
A , deſcribe Solis hemíſphazrium F , 8( centro B , Ter
ram H POL( , & Atmoſphzeram RT V S. Síntq. ex V. Emma eſt huíuſmod¡ . Ang-ulusfactm à radiº S0
trem¡ Solís mdíjírreſtact¡ ER D, 8C F SD, tangentes lix [umpto vr irrefractª z (9" tangente Tcrram , Ó"
Aè'rís noſtr¡ ſphzeram ¡n R, 8C S; & terminamºs aggre—. a' ramo Sali: cx code-m punctº Salir radiante , fed rcfracto
gatum ex Penumbraêc Vmbra RDS . Dcínde ſint radij in aè're , Ó‘ tangente Terram I aqualís eſ? adſmfum angulº
ET, 8C FV, qu¡ ſi non obſiſteret Aêrís denſitas, tangcrent refractioni: barzzontali: : bit ex centro B, Hemíſphçtium
Tetram ¡n H, 8C K , & ¡rent rectà, 6C coirent ¡n G, effi Terra? deſcríptum M H P, &Atmoſpharrse tefi'actoúx
cientcs Terrce ſolius Vmbram rectam H G K, 8C cam ſe— A IK , 86 Recta per centmm Hem¡ ſphçn'a díuídens ſit
parantes à Penumbra aè'ris craffi z quee effet llínc R D G A G , ¡n qua axis Vmbm* (lt B G , facto: , aur more verc
Hzínde S D GK . Sed reuerà refi'ingunturín T, ¿Y ¡11., mm lïctx à radio E G, Ítreſiacto, &tangente Terram
V, 8C ¡111pinguntín Terrze puncta P, &e A5111: ergo duo ¡n H, in quo puncto fiat angulus rectus per 18.Tem'j à
alter¡ radi) altlores,qu¡ v¡ refl'aótíonís poſiïnttágcre Ter Tangente , .Se à ſemídíamerro BH; fit deinde alter ra
me globum; nímírum radij EI, & F C; quorum ¡lle ex I z díus F I, qu¡ ¡n ¡ngreſſu I, ſ¡ non refringerctur tende
hic ex C , fic versús perpendiculareln refringantur, vt ret-rectà vetſusvtR,
tádem Termm ¡n L,ſed teſríngatur
fitq.rad1us ¡n l, ¡ta
refctractus I L,vrqu¡tanga:
Pto
ſunt punctaTerram
tangentes in L, &aèſitíze
conuexítatís M, tendantín X, ¡n
,- coítur¡ rectà 6: NZ,z fiqu::
re
ducatur vſque ad N; &ad punctum contactſ-s L, du—
ſtactÍo fecunda ¡n egtelſu ab Aére non Obſtatet; 8( factu catur ſemidiametet B L 2 faciens cum tangente 1L , an~
n' Vmbrªm meratn Terrze LN M . Sed quía in egreflu gulum rcctum per I 8. Terri¡ Enclidi; . His pofirís , quia
ad a'c'rem raríorem , ¡uxta legcs refi‘actionum, de quibus Rudi) E HG, 6C F IR, ſupponuntur egrcd¡ ab eodem
in libro Optico , refringunturrecedendo à perpendicu puncto límbí Solaris (eſto hic Sol, vt ¡n prçcedent¡ ſche—
lar¡ lineª , qua: ducereturà centro B, per puncta X, &U mate , non ſit deſcríptus ,) .Se d¡ſtant¡a eotum Sl, ob exi
‘ guam
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPs. .303
giran-i alritudinem a'e'n's apt¡ ad rcſractionem radiorum, &fic vmbrze mera: altitudo minor eſt quàm B0-, &U
parua eſt, vr fuppono ex dictis lib. t. cap.; 1.6: dicendis adhuc minor fi crefcente reſractione, aut angulo coni
in libro Optico , ideò per de vmbrre , maior euadat angulus T O B .
monſtrata lib.z.cap. ç. nu.6.
ſunt ad fenſum paralleli,qua~
re radius reſractus I L N, PROBLEMA ll.
concurret cum irreſracto EH
Gan aliquo puncto putà C, ,YAMmſit/emiangulm :Mi Vmbrx mer-t m'
8: efficiet cum illo angulos rtſirix à muy*: Sali: refractir,ó- 'Ter-mm
ad verticem C , :equales per tangentiótu comprehenſt .
t Lprimi Ettclid. & quia l C,
cadiz in parallelos ad fenfum, VII. ª Ngulum X O B, cognoſcemus, per dicta., Ani-"ª²
etit angulus IC E , arqualis Probh. nam hic , vr probatum eſt in pro- Cªm "lº"
ªngulo ret'ractionis R I C , greflu demonſtraçionis Problematis x. conflarur ex re- É""l’" 1""
ad fenium, cui eidem :equa ſractione Solis bi! fumpta, &ex ſemiangulo Vmbra-à m: qua».
tur angultls G C N, qui eſt radiis Solis irreſractis (acta: aut fictx, eſtq. ex pofitis à '
ad verticem angulo I C E , Keplero Gr.1.zo'.48”. 8: ex noſtn's ſundamentis eſt Gr. 1 .
quod erat oſtendendum... zz’.ço”. ergo eius duplum dar angulum mera: Vmbra:
Porrò tanta eſt reſractio pri Keplerianum Gr.2.41’.;6”. noſtrum Gr. 1.45'.4O”.ita fa
miradi) inter refractos tan cillimè ex femiangulis coni Vmbrm irrefractze pofiris lib,
lgl‘entis Terram , 8: egreffi à z.cap.n.num.6. addendo illistplicatam reſractionem
'mbo ſuperiore Solis , quan Solis horizontalem , colliges in aliorum fenrentia , femi
ta eſt refractio horizontalis angulum Vmbrx meras, quo duplicato habebis angu—
Solis , na'n radius hic refra lUm integrum .
ctus l L N , eſt horizon Phy
iicus oculi L , per quem pri
mò videtur Sol; hxc autem PROBLEMA III.
reſraCho ordinariè ex Ty- G ,Lamb pla.: de Term i/lIIſircz Sol rddyſi': m
O

chonis obferuationibus in..


Dania eſt 3.5'. (Dare ibidem angulus G CN, eſt 54’. Se Acre nfract'ix, quinª rªdjs, w veure:
tantus quoq. eſt in egreflu X, angulus refractionis N X Fªldédfll nan refmctix .
O, quanrus in ingreſlu angulus R l C z per 9. decimi
Vitellionis 5 quare 8C hic eſ’c 34’. Tychonicè . VIH- l l OC Problema quoad radios'non reſractos,
, abſoluimus iam lib.;. cap. i I. Probl.4. &o
PROBLEMA I. vtendo mmc figura expoſira hic num.5. oſtendimus par
tem hemifphçrij M H P, illuſtratam à radio irreſracto
Term /blizu meram Vmémm comprehenſèm 2 EHG, tangente ter-ram in H, aliij. intra hunc 8C radium
centralem A M , contentis maiorem elle arcu quadran
¡'4de Solis refractu nrmmq. :Mgmti tali MS, tantò quantus eſt arcus S H, quem metitur
by¡ meti-'ri quadaltilxdimm . angulus S B H , huic autem anºulo xquari emiangulum
coni vmbrz Erctce à radijs irre ractis , videlicet angulum
Vl. IN figura prcecedentís lemmatis, altitudo Vm HGB. (hpniamverò reueta refringuntur radi¡ Solis
brx mera: , quam inquirimus , eſt axis B O', lam in aêre noſtro , fi accipiamus primú qucmq. qui fit fupe
verò m triangulo CG N, datur angulus G C N, per rior radio E G , 8C refi‘actus tangat quamprimt‘im Ter—
idem Lemma , quia eſt refractioni folari horizontali ram, putà radium I L, ranger vríq. inſra H', puta in
aequalis,
quoq. C8C G iuxta Tychonem
N , datur ex dictisei’clib.3.
minutorum 34'. angulus
cap.r I. num.6.ſi quia puncto L, pluſq.adhuc de arcu M LP, Illuſtratur , ¿Y
tanrò plus quantus eſt arcus H L, quem metitur angu
eſt femiangulus coni vmbrre tetreflris , facta‘ à radiis lus H B L . Propoſitum cid iam huius :tng-¡li menfuram
irreſractis , 8C Ptalcyuº apud Keplcrum eſt x 2.'. 4.8". qui inquirere . Dico autem hunc tantum elle , quanta ett re
cum angulo G C N , ſacit fummam mI'nurorum 46248”. ſrae'tio horizontalis radi¡ folau’s , nempe ex Tyclionis
Se tantus eſt externus angulus LN B , feu XN O , Der fententia in Dunia minutorum 54'. quod etiam aflerui
52.. prim¡ Euclidix; In triangulo ergo paruo X N O , da lib.z. capu r. Probl.4. cum Kcplero ¿k ſerè Bettina : eſto
tur angulus reſractionis in egreſiu , qui eſt NXO, 54’. hic Apiario 8.1’1'og.2.. Prop.4. affumpta eleuatione radi]
«Se XN 0, 46'. 48”. quorum fumma ef’c Gr.1.zo’. 48”. minimè neceliaria , vnicum minurum addat, 8( ſaciat ar
cui ;equalis eſt angulus externus X O B, per 32.. primi cum H B L, z ç’. Nunc verò illud aflertum demonſtratur
Eur]. Continuetur nunc radius refractus O X, verfus at facílè fic . Angulus enim IC H , eſt :equalis ad fenſum..
moſph-xram, donec in T, faciat angulum tectum cum.. b angulo refractionis horizontalis R I C , per Lemma no—
perpendicular¡ B T, ad cum ductà ex centro Terra-5 fiet ſtruninum.ç. at hic :equalis eſt angulo H B L , nam duj
enim triangulum O T B, rectangulum ad T, in quº ctñ recta ex B, ad C, punctum in quo fe fecanr radi]
prztet angulum rectum T, datur angulus T O B , Gr.1. tangentes terram nempe irrefractus E H G , 8C refi'aClus
10148". 8C femidiameter T B 3 vt vna, quze paululò ma~ IL N ,-diuidirur trapezium CHBL, in duo triangula CH
ior eſt femidiametro ſolius Term B L, quare altitudo B ,8C CLB, rectangula ad contactus H, ¿x L, quare qua
B O , erit 4; . qualium BT, eſt vna . Aòd fi aflunias fe tuor anguli huius trapezij fïmul per 52. primi Eªrl. :rqt'la l

miangulum coni Vmbrae C G B , noſtrum r 4’.; O". Sole les funt limul quaruor rectis , quibus item xquantur qua
Apogxo , iuxta dicta lib.z.cap.t I. num.6. 8C reſraólio tuor anguli in puncto C, facti à dictis radiis pet 1;. pri
nem Tychonicam 34’. retineas,prodibit B O , 4 Lg.. qua— mi Em-I. ablaro igírur communi obtuſo H C L, rema—
Ahgmdº lium . BÑT, eſt. vna: ¿5C ſi detur portio aêris refractorij nent tres de rrapczio angnli H, 8C B, «Ñ L, ſimul a~qua~
. . A .
mm -Um- LTslllª multiplican‘t per41.;-. ¿ªc fumma multiplicatio les tribus angulis ICG , obtufo 8C duobus acutis I C H ,
1m tem. ms addita inuentre B O , remanebit exactior men ' ¿Se G C L, ſimul, atanguli duo I C G , Se GCL, :equantut
firis . fura ipiius B O , eſt autem aér ad refractionem idnneus duobus rectis per 1;. prim¡ , hoc eſt duobus angulis ud
ad fummirm altus nobis a s'. milliaria ltalica , Keple contactum H , 8C L , illis ergo inde, Sc his liinc ablatis ,
ro autem multò humilior: ductis autem 4 hª. per 2. ç. fi remanet angulus IC H , qui mcnfura eſt refi'actionis ho
unt 1037. qua: funt ferè tertia pars femidiametti Terrze : rizontalis Solis, :equalis angulo H B L , quod erat oſten
ergo O B , manet nobis 4 1%. femidiametrorum terre dendtml- . Ergo addendo refi'actionem horizontalem..
iïrium . Loquimut autem hic de radijs , qui non im pe Solis, ar’tui HS, antiquorum, de quo lib.z. cap. 1 l . Pi-obl.
diuntur à montibus , ne egrediantur , & de tanqentibus 4. fiet roms arcus S L, quem vltra quadmntcm illuminat
terram , ante egreffum , 8C de reflactione ordinaria, nam Sol. Addit autem Bclti/Im' fupra in corollaiio, ere fcere
radijegreffi , fed non tangentes terram cadunt infra O, quidem ex refractione terminos illuminata: terra- , fed
vm—
304TLIBER ¿VINTVS
vmbram non dec reſcere , quia put-…Ir radios reſractos im# deq. diuergenres procedanr verſus (a w , inter ſegmenra
mon valhbus : 8.: impmgere in montes (ic vr nulli egre— V m P, Ó( T m P . Tandemq. ex B , ad vnum P, daca
dmnrur: qua de re dicam num.1 I. tur recta B P, 6C dure alía: rectrc P P, ª- No .
Hi5 deſcríPtÍS› naſcunrur Penumbra: cum Vmbra ſeg— Pªnam!"
menta 9.aur lo.qum ſunr ſruſta ſolida coni MDGJ’n‘- ó* lem
PROBLEMA IV. "114m ºſt XO Z , qUOd ramen eſſe deberet H X O Z K ,fªrrª-?u 9.
Í’mbre á- Pemmzbr-e terreſiri: ſigmmta 'varia fºrum nígrum z 8C hoc eſt Terrç Vmbra: Secundum M "ª ¡º
P BT , 6C Tertium G P Qrzz , quae ſunr meten Vmbrce ›
dtſimguere ;e0mmq. altitudims . ſed Armoſpliçrç eò quòd intra illa nullí finr radij nec di
recti , nec reſmcti : ,Ai-¡num Q7? O , ſiniſtrum , 8C Quim
IX. E Sro fecunda figura , in qua recta ex centro Solís tum Q m O, dexterum ſegmenra Penumbrç Armoſphç
pºr centnun Terra: :1d apicem Penumbrze ſir u'cç ſemilucenria à radijs refi‘actis hinc ſiniſtris ſeorſim ›
ABDA'L Ccntrum Terra: ac Armoſphxrn; B,Term: aurem inde dextris :ertum eſt O Qljl Anucleus refractç lu
circulus HK, &Atmoſphnïrm AMG, 8C rhdii exrremi ciS 8C quaſi \homboides , in quo radij reſractí vniunrurz
Solis, mugentes Armoſphçi‘am terminanteſq. Penum. 8C forriores fiunt finiſtri cum dexrris , quod ramen poſſet
bram ſinr RD, ¿ªc S D, quibus proximi JM , ¿SC J‘G z ſubdiuidiin duo ſegmcnra : Septimum eſt TNA’, 8C
incidanr in Amioſphxrªr conuexum , 8( maxima refra Ofimmm V N W , ſegmenra Penumbrç Armoſphçricç.
ctione in Functis M, 8C G, reſringaurur ad L, 8C ira vr quç Poſt rranſïrum cx biconico ſruſto N W Aluccnr
finrextremi in a à radizs reſractis hinc ſiniſtn's illinc dextris ſeorſim . Nº
rei: reſmctos num deniq. ab his deſtíturum omni radio directo 8C tc
mngenres aur frncto eſt biconícum ſegmenrum N T D V,mera Vmbra
qual¡ tangen ſcd rotius Armoſphçrç, cºnſtans conis T D V, ¿Y T N V.
tcs Atmoſphç— Iraq. coni huius inumbranris Lunam nouem ſunr ſeg
ram; ex pun menta , vnum mera Vmbra Term ;rria mera vmbra Ar—
ctis aurem L, moſphxrx ,* quinque Penumbra Armoſphazra: , lucens à
in egreſſu, rur radíjs Solis refl'actis , qui eleuanr Solem ſupra Horizon
ſus refi‘m an rem quando reuerà eſt inſm , GC diem faciunr -, ac ita illu
rurin O,i iq. minanr rurres 8C arbores , vt 11:2 maniſeſtam vmbmm ia
fe inrerſecnn— cianr-,quid ergo mirum fi Lunam illuſtrare poffinr quam
tes, rendant :1d uiS in Penumbra immerſam 2 .
P P , arque ira X. (AIO-ad menſuras horum ſegmêrorum noſtro pro
cóprehendanr pofiro vriles z merhodus Kepleripag.180. Aſtron. O tic.
Terrzk meram ralís eſt: Poſirà reflactione horizontal¡ in ingreſſu , ac
Vmbram L O C , 54’. ſequírur per regulas ab eodem ibidem tradíras
L, cuius altitu cap.4. num.6. propoſ.9. maximminclinauonis radij J‘M,
do ſeu axis (ir penè rangcntis Aè’renhreſractionem DML, eſſe 6 I'. zo".
BO, erſ¡ viran— ergo angulus J‘ML, Gr.178. çS’. zo". ideòq. arcus ML,
de conſuſionis ſeu angulus MBL, Gr.2. z'. quod Keplerus ſaris obſcurè
grarià , nó rota conñunnr ex Lrertijfucl. ſcd Clarins oſtendirur per zz.
ſir hic nigre— Terriiz nam angulus in alterno ſegmento M AG X L ,
facta , ſed ran— azqualis eſt nngulo,quem ſacir rangens DM, cum LM, ſe
tú pomo eius › cante circulum: Ar per 2.0. Terrii nngulus ad centrum..
XOZ. Sir iam M B L, duplus cſ’c anguli ad circumſcrenriam inſiſtenris
ducta recta B arcui ML, ergo ¿5C hic duplus eſt anguli DML, cui iam..
Mz 8C DC oſtenſus eſt asqualls angulus in alterno ſegmento . Se
inde ſint duo miangulus autem MDB,eſt Ptalem.apud Kepl.Solc apog.
alij radij extre— u’. 48”. 8C B M D , rectus,eò quod J M, inſenſibilirer
mi reſractorú › differar à tangente RM, 3C perinde ſir ac fi tangerebcum
ſed rangenríú fit proximus rágenri phyſicc‘, ervo MBD, Gr.89. 47'. 1 2.”.
) 0

Terrammem 8C ſubrracto MBL, Gr.2.. z’. erii LBD, Gr.87. 44’. 1 2.”. SC
pe E I, &C F C ª ranrundem LBO . lam qui-.1 JM, ponirur rangerc ad ſen— .
rcfracti in ín ſum circulum , mdius quoq. L O, ranger circulum in L ,
per 9. decimi Vitclllamſií; quare OLB, rectus erir: at L B
gſeſijl I z 8C C,
vcrsus perpen O, erar Gr.87. 44'. 12.”. ergo LOB, Gr.2.. Iç'. 48". per 5 a.
dicularem , &Y primi Euclzdixz daris ergo in triangulo LBO, omnibus an Altitud:
tangenres Ter gulis (Y larere L B , ranquam vna ſemidiamerro Armo— men I'm
\am in H º K z ſphzera: , colligirur per Tríangulorum regulas , axis B O: ¿n B O.
progreſii . ad non longior 2. q?. ſemidiamerrorum armoſphxricamm',
X, Se Z,i iin 8C tanta , vel non maior eſt ªlrtrudo mera: vmbrze terre
cgreſiu "refran ſtrisffl refractio horiz.radij ferè rágenris armoſphçram ſir
ganrur a per 34.'. rectè igirur Keplerm pag.:69. licer cx refi'actis radijs
pêdiculari , ré— Terram rangenribus collegitſer vmbrç huius alritudinem
dendo in pun— ſemidiamerrorú 4;. adiecir ab ali)s radils refractis , nem—
ctum Nalbiq. pe rangenribus Aérem reddi breuiorem : nobis aurem..
íc interſccan— BO, eſt 2.4.ſemid.terr.quia angulus MDB,eſt r4’, $0".im—
do perganr X, mò fit breuior à refractis z qui meant inter H X › 8C M L
in V,- & Z, in Sccundo‘ Angulus D O P, vrpore :cqualis per I s. primí
T, comprehen angulo LOB, inucnrus ſuir Gr.2. 1;'. 48". .SC ODP, Pto—
ſuri Vmbram lemaicè eſt 12.'.48”. ergo per zz. primi Eucl. OPG, exte—
Term- X N -Z-, rior illis requalis , eſt Gr.2.. 2.8'. 36". Ar circumſerenria M
niſi illa à radils LG, ſuír Gr. 179. 3442.4”. nam ex dictis à nobis lib. z. cap
L O L , decur D I I . rheoreumre 4. ranrus eſt arcus ſplmcrç minoris à Sole
tarerur . Porrò illuminara: vlrra hemiſphzrrium,
&hidromnes reliquíradii reſmctí, qui continentur in Vmbra: , addíto ergo angulo Mquautus eſt eſtſiProlemzro
D G , qui anzulus com'
tra radios hincEXNzócRP D; inde intraFZN ,8() zç’. 56".Gradibus ¡80.fitarcus MAGO-.180. 1ç'.36”. ’
S P D, geminà retractione refiucti, Vnà in ingreſſu arcüs ideòq.MLG,Gr.x79. 54’. 1.4,". abiaro aurem ML, qui
Ml , óc G C -, altei-Z in egreſſu ab arcu L X, Se L Z, 0m {un Gr.2.. z'. relinquirur L X G, Gr.1 77. 51'. 2.4”. 6.: quia
nes inquam ſe interſeccnr in punctis proximis m , m . In ex P, dexrto ad G z .Se ad L, _finiſti‘um duda: , ſrmr ran
Sªn'.
D E L ~ V N AE ETT-5'01. [S ECLÏPS. 305
gentes, eur arcus anguli GBP, dimidium arcús 'L X G' , ' Lu'nam innmbrans in medioſiEclipſis cotalis , eſt T N V,
ac_proinde Graduum 8 S. 4;'. 4L". BC BPG,Gr.I.l 4'. 18". nifi tam enormis fiat variario in reſractionibus vt B N,
¿II-'mb HMC 111 Triªngulo rectangulo BGP, per Trigonome— excedat Luna: diſtanriam a‘, Terra .
Vmbrª la- n'lªm Cºlhgirur PG , 46;. qualium BG, eſt vna . Nobis
num ap, \amen , quibus angulus B D G , eſt r4'. to”. euadit G P,
Ó- MP . tanrumodò Semidiametrorum Annofphzricarum 44,!. APF/¡carla Doctrina de Vmbra cd Pemmz
Tertio (Fuga HQ K , debuit eſfe Gr.180. 2;'. z6”. per óra aa’ Eclipſer Luna .
ſuperius po 1ta , 8C ex ſtaruris à Keplerª cap.6. num.z. ſi
radu Solis irrcfractè perueniſſenr , obferuator aurem in..
H, 8C K, videt Solem iuſtò altiorem 34’. au erur ergo PROPOSITIO I.
arcus H OK, Gr.1. 8'.&fit Gr.181.; ;’.36’i eòque H
4 K , Gr.1'78.2.6'.2.4"cuius dimidium H xl., ideſt angu
lus HBN, eſt Gr.89.1 z’. I 2.”. 8C continuará H X v , con Lima n02¡paliar Eelipſim ab Vmóra mera
cludztur angulus HvB, 46’. 48”. 6C XN B , exterior , foliar Terre.
:equat ¡llum ſimul 8C complementum ipſius v X N 3 ſiue
3 4'. eſt ergo X N B, Gr. 1.2.0'. 48". & cum N X , conti— XL H OC Paradoxum'eſt Kepler¡ in Aſtron. Op— pºdª¡
nuara fecer BM, inter M H, proximèad H, pariun.. tica pag. 2.68. 8C 1.70. 8C probatut', qma Luna (4,1…- ,
refert fiue afſumamus pro menfura BH, ſiue paulò maio nunquàm à Terra minus diſtar in Plenilunijs,quàm femi—
tem; mulrò tamen minorem, quàm B M : cum ergo HB diamcrris Terrze $2.. vt paret ex dictis lib.4. cap. r4. qui—
Alt-'mln N , ſitGr.89. r 31.12.”. &I B N X -, fit iam BNH, Gr.1.2.o’. do aurem Apogaªa eſt,diſtar mulrò plus; at Vmbra: mera:
BjVJU'MÏ— 48". en't_B H N , Gr.89. 2.6’. qualium igirur B H , aur pau— folius Terrre altitudomon excedit z6.eircitcr femidiame
ªºN - lulò maior , eſt vna; \alium B N, eſt 4;. ſerè pofitis qua: n'os Terrze,immò ſi ad cam decurrandam concurrant, vr
ponit Keplerus in Opticis cap.6. num.; . 65 8. eſto “160,0 concurrunr, Solis radi) reſracti inter tangenres teu-am, 6C
Kepler¡ la.
lirus fui aur perperam fcripris numerís lapfu imaginario tangentes Armof hrram refractoriam , longè minor eſt,
p/ZI: .
nis aut calamí (Mod ma nis viris aliquando euenit , - 8( adhuc minor {refractªrio horizontali.: maior fit quàm
fed venia dignum eſt, ) col igar B N , femidiametrorum 34'. vt paret ex dictis parrim Probl.l . partim Probl.4.
70. in Optic. pag. 2.8 r. Hinc fit vc apud ipſum poſità re num. 10. Neque obſtar auctoritas Prifcorum Aſtronomo—
ſractione horizontali radij refracti tangenris Terram non rum , aur Cofmographorum , qui Eclipſim Luna: adfcri Diluímr I.
emm-ri¡ maiori 34'. Luna qua: nuuquam in Pleníluníjs afcendit obiectiº P .
bunr Vmbra: terreſtri, vt Keplerolicet innominato, obij- Bm¡ i -
infigm . ad femidiametros Terrºr 7o. nunquam ne in medio qui cir Bettina: Apiario 8. Proga.. Prop.ç. inrer quos preci— m LP?:
dem Eclipſis obfcurerurà mera Vmbra Armofpharz D pu¡ funt C'Ieamede: lib.2.. Cyclica: Theoriaz, ca .ç. Plinim ,um .
N , fed à Penumbra tantum inter P P, 8C a) cº , tranſiens 3 'b.2..cap.ro. r r. 12.. Prolemiem lib.ſ.cap.r4.i iqueon',
at quando obſcuratur à mera Vmbra D N , refractio fit Plutarch in opufculo de ſacie Luna: , Se in Nicia: Illi
maior , vt alritudo B N , fit minor quàm Lunze diſtantia :í enim non diſtiuxerunt Vmbram Terra: meram à Pemunª
ira Keplerus pag.2.8 2.. ex quo vr dicemus num.17. 6( ex bra,de nomine Vmbra: intellexeiunt priuariouem lumi—
dicti S lib. . cap.ro. Schol.vltimo , colli ir aliquando 8C nis folaris direct¡ ac primari) , quo Luna lucere foler extra
alicubi reſtactiones horizontales Solis e e s ¡Cimmò 60’. Plenilunium, vel in Plenilunio non ecliptieo , factam à
immò maiores vno gradu . Terramon excludentes denfum illud, quod Circa Terram
Sed correctis Keplerinumeris 8C cªlculo , Lunª (cue. pofſit cam tali lumine riuare , aur denominantes eama
rà in medio Eclipſis tota potiori 8C maiori mole uius globi .
lis, ingreditur meram Vm Neque item obſtar, quòd idem eidem ibidem prop.6'. Dílm'tur
bram Armofphxrz, 8C lo opponit , nempe a'e'rem aprum ad reſringendos Siderum z. ºli-Bio
co figura: precedenris fub— radios effe valde humilcm , 8C iuxra coniecturam fuanp 'iª/4""
flituenda eſt ſubfequens , propofz. efſe paſlctuum circiter 1 ç r. iuxta Keplerum au
in qua Vmbra' terreſtris tem in Opticis pag. ll7. 12.9. 13 s. 8C 2.7i. non excedere
mera: altitudo eſt B O , Se duo milliaria Italica , qua de re vide dicta lib.2.. Cap. I9.
midiametror. terreſtrium... Hinc enim fieri cenfet BHÍÍÍZIH , vt radij refracti in in
26. proximèzfegmentorum x greſſu huius Aêrismon egrediantur ab eo , fed impingant
aurem mera: vmbra: at in larera montium , aut condantur in vallibus : Eſto pro
mofphxricz M PI, 8( G poſ. r. num.6. 6C prop.2.. numa.. Bettina: conceſlſieu't al) ~ '
PL, altitudo MP, 8C G ijs decurrªri Vmbram Terre, non abfolurè , fed fub con
P , eſt circiter 46. femidia ditione quod Terra non eſier afpera monribus GC valli
merror. Term: z diſtantia, bus , aut aè'ris reſiactorij alrirudo mulrò maior eÍſer : que
verò mucronís N , à cen— ſanè acura eſt &C non contemnenda obiectio . Sed folui
tro Terre B, ideſt B N, tur, primò quia alrirudo Ae'ris refractorij maior eſt in
eſt 4 z . circiterſemidiame ſententia noſtra , vr indicauimus lib.2.. capa 9. 8C doce
trorum Terra, con¡ autem bimus in libro Optico; deinde quia mulri 8: magui tra
inuerſi T N V, baſis T V, ctus Telluris , funr çquora camporum GC Miriam , multi
diſtar_à centro Terr-m fe humillimis collibiis afperi , adeò vt maxima pars radio
midiamxerr. 7 z. proximè, mm femel refi'actorum poffir egredi , &C iterum refracta
vr fuppuraui, vfus dímidio 'Vmbram decurrare; Poſtremò fi null¡ radiorum refra—
angulo T N V, exÑ datis ctorum egrediuntur ab Atmofphçra , nec diluunt aut
ſupra Gr. l. 2.0’. 48". 8( di~ imminuunt Vmbram huius globi , ergo mera eſt hçc
midio an uli D, 12.'. 48”. Vmbra quidem abfq. vlla Penumbrç milcella , fed Vm—
8: ND, emidiamerrorum bra \amen eſt torius Atmofphçrç includcutis Terram;
terr.2.2.8. qua», habêtur fub uonfolius Terre; - ‘
tractá B N , 43. ab axi B
D , l’rolemaicê 2.7!. Sole
apogrco , iuxtadicta lib.z. PROPOSITIO II.
cap.: I.uun1.9.8c refoluen Lima EclipſimpatiIm-fitl initiamſinemqfelip
do triangulum D T N ,- re— _ ſi: a Pem’iéra \Irma/[Plana ; circa medi/Im aa
peri euim larus T N , zx.
emid. Terr.? , quare im ,… tem¡Damm ab eadem Pemmzlra , partim ver)
triangulo T N V, Perpcu al Atmoſp/Iara mera Vmbra . '
dicularis ex N , in baſim -
T V, euadir zo. ſerè , quibus iunctis cum B N, 43. fiun Xll. NOmíne Armofphçrç hic intelligo globum.. ¿Mªſíª-º
7;. Arcus porrò AF, defignar viain Luna: apogzre› &o Tetraqueum , aère circumdarum , diſtiu— ª "ºm
R S , perigzeç - Cºuus ipaq. mer:: vmbrze armofphaerica: ctumq. ab Aethcre (fiue Acrher ſrt ignis purus elemen
taxis
3 0-5 L I B E R VINTVS
mis. fine cçleſtis ae liquidiſl' ſubſtantia vſq. ad A'e' benris, autliuenris, aut pallentis Luna: fublucear. Ali
remdeſcendens z) 8C fupponu Aérem hunc torum den quando autem in medio quºq.roralis Eclipſis apparet ru
fioremeſi'e Aethere arq. o aciorem , fed vniſormirer dif bens aut pallens , 8C Deficicm (F in defectn Mmm Eºnfpi
ſormirer a :1C magis mag¡ q. verſus Terram ,- ideòq. licet cua, vt aítPliniuI lib.7.. cap.9. Aliquando denique ali
in fuperiorieíus parte predominenrur exhalutiones , in., quibus prorfus difparer , alus non rorfus º fed veſtigium
inferior¡ vapores ,- totum ram en aptum efle ad aliquam luculce conferuans , vr mox narra o: Nam vt huius in
lam , 0x.
certitudinis exemplum nonnullum extet ex noſtrís ob— mct
refractíonem alícubi vix fenfibilem -, alibi magis magifq. . . . APl'lllS
. . 14. Luna.; …MM
, ,Ñ
ſenſibilem . His poſitis , Propolitio probarur ex Eclip feruariombus; Anno 1642.. Bononue
ſium hiſtoria 8C noſtra figura -, nam poſt Vmbragínem.. cum in Penumbramiam immerfn. ruberer, paulo poſ’c ¡¡,3 ¡¡¡què
nc fumum , de quibus num.z. mmquam Luna incipir aut emorí «Se fubduci ex oculis noſtris penítüs vifa eſt, diuq. 5….
definir Eclipfari à lobo elemenmri eclíp ſanre , quin ali— ſruſtralocum, vbi eſſet in Cçlo, quxſiuimus, deinde.)
quod lumen Se co or aliquis in fegmeurº Eclipfato ap ' iremm rubere illa , ae non ita mulrò Toll emergere pau
parear , 8: eueníat nod Galildu! apud Keplerum in.. latim àPenumbra : GC tamen toro Ec ipſis rempore fere
Ephemerpagaz. re err de Eclipfi Aun¡ 1610. Decembr. num nobis C(rlum , ſte llis circumquaq. rurilantibus vi
zo.Telefcopio obferuara. Meta *tmbn: indi/?infln con debarur . Idipfum autem quoad Luna: extinctionem in
fufa, O' vel-ct ªbnubilata a paruit . At hoc quidquid eſt medio obferuarunr Pragz PP.Theadºrm Montªr, &U
lucis malignç , colorifue p erumq. urbenris a non eſt à ra Vualfangm Sºc. 1. &t Puri/[j: P. Geºrgia: Furnerius
dijs Solis reflexis à Terra in Lunam , Cum in Plenilunio S.I. cum D.Petra Gaſſe'IIdO, Ó' lſmaè’lc Bulüaldºwt habeo
radij Solis reflexi in partem oppoſiram versus Solem ten ex eorum lirteris :td meas manos delaris. Immò air Seliei
dant, nec à reflexis ab alio corpore affiguabili; eſto enim nerus in Difquiſitionibus pag. ç 9.607%:: Lunam in medi
vr vulr Barocim pag.; 18. Cofmogr. poffenr reflecti à re tulliº Vmima ::rr-ene 0mm' penitiu luce , Ó‘ calor: defiirm' . l
liqua arte Lunx nondum obfcurara,tamen quando iam Aliis tamen non penirr‘is extingui vifa eſt , nam Illuſtrifs. lª’ *15"
tota e obfcurata nó poſſuntznec femper à directa illumi ' D. ¡¡dim Iu/h'nianm fcribit ad D.F0rtuniI¿m Licemm , 8( mP'"ª'“
natione Planeramm z qui ſzrpe ſunt in ſiruêc loco ad id hic ad me , viſam cum exigua pom'unculn lueulte ruben- "ªªª"
inepto; nec à ſtellis Fixis , alioquinòc Lunam in medio tis , tanquam Marrem , aut nebulofam l’razfcpis ; addirq.
Eclipſis illuminarêr &e :equali tenore, 8C nocte illuni Ter— idem vifum Bºnnie-¡¡10 &e Piª-amªn Vienna; Glacij quoq.
tam ab ílligdariori ac directo lumine illuſtratam videre IABaltlaaſar Camadª: S.1. 8C Nyfſa: 1².5c‘ljeineru: vidit lu
mus , quam Lunam reflexo earum ex Luna ad nos lumi— culam femper inhxrentem Luna: inflar ſtella: , de reliqua.
ne z nec à luce Solis bibita,vr vult Lim-4: , 8C confemara verò Luna nihil prorfus viderunr . Piſis autem D. Vin
eo ferè moquuo Lapis Bononiéſis lucibibus,ad aliquod Ctnn'm Rene-,ªim ita de hac Eclipſi ad me fcribit : Quad in
tempus cam conferuar: id enim ſi eíiet , in medio quoq. huiuſmadi Phxnameno confidemtiane dégrmm 'videmr ,tº
Eclipſis Toralis lucis huius veſtigium appareret femper; talis Mami/fiº, mico‘ vt nºrth/im¡ ruboreillo, quo m ml¡
aur fenſim versus finem Eclipſislágueſcerer; cüm poríus cafia Luna rafa/get , omnino ſpolmm/¡t', fed Ó‘ ipſè Diſci
versus finem claríor fiat; nec à propria luce, quam non., 11'mbm‘ nullarmm apparuerit , ac ¿tienes tantummºdº can— -
habere ſtaun'muslib.4. cap.6. nec deniq. ab alía caufa.; dar-,ex :a diſci parte , que Natalybicum rcfin’cere credita
probabili : Er ex altera pam: non folum Probabile , fed eſ?, flaefiaturfucm; ſ/idmm bio qui Lunar» prapria luce
cerrum videtur, plurimos Solis radios egrediex Armo plendmr pumnt ,quemado buiuſmodipbznomenon [almera
ſphzra reſractos versus axem Vmbrre , atq. adeò Vni~ po/fim . Paulo nliter narrar Vendelimu in prxfamd Eclip
bram diminuºre, SC illuminarc regionem illam,in qua eſt ſes : Fit interdmn 'Ut Lima ¡am immerſa Vmbrt /ic ena
Luna ¡am vel adhuc eclipfim pariens -, hoc autem con— mſmt , vr Hifi atte-mà quxſita x'numiri mm pofflit ,* quºd Ty
flarum ex príuarione lumínís .primarij , ortà à roto globo cboſcriptum reliquit de Eclipfi Ann¡ x $88. quºd ipflmu
eclípſante , Ó( ex lumine reſracto 8C remifſo, per vapores comigit Arma 162.0. dem'que 1642.. mmſ: April¡ 0mm:
Se halitus Aêris tranfinifſo, eſt Penumb ra , non folius Aé aduerrimm , ¿Y in Aſtron.Opt. K:pl- pag.z77. Ego Anna
ris, nec folius Terraquei globi , fed roríus Armoſphzerre: l 588. z . Marti Mulprºnne in Vm'rtcmbergia , Lªriam.
nam cum Penumbt’a conſtet ex priuatione Iuminis dire clm¡ in mediº 'vu-11m wrſaretur -Uix oculi: per cinericium
ctiòc priman'j , & ex poſitiuolumine indirecto , quod in colorem deprelmndere pºt-Ii . Erar aurem Luna tunc in me
cafu noſtro reſmctum eſt , non teflcxum 3 vtiq. ad priua dia à Terra diſtantía, ¡n Gr.2.ç. Lª . Venus aurem in Gt. ,
tionem directi Iuminis concurrunr,& globus Terraqueus zo. V. EtSaturnus inGr.zo. )(,&Iupírer in Gr.8. )( -,
ſua opacitare im pediens omnis Iuminis tranſitum;& Aê hoc eſt in loco apriffimo ad conrl'apofiram ſerè Lunam..
ris denſitas , aliquaq. opacitas impediens directam pro— nliqua luce imperriendam . At eodem Anno Octobr.7.
pagarionem lwninis: Igitur coaceruatis omnibm argu in medio rotalis Eclí pſis Lunam palleſcere , Cum anteà
mentarionis huius partibus , Luna fub inirlum finem q. rubuifſerJed non rorá extingu¡ vidimus,eratq. Pen'g.pro—
Eclípſis obſcurarur ab Armofphzerm Penumbra; neq. vn pior quàm Apogeoêc in V.Gr.t ;.65 runc à _Venere po
quam Circa Honzºntem in ingreflu aut egreffu radiorum ſità in fine Scorpij potuirilluſtrati , &idem v1dit Gaflèn—
Solis ab Armofphzra nubes funr adeò terrx , vt omnem du: in Eclipſi Ann¡ 162. z. Aprilis menfe: addírq- V’mdeli—
enirr‘ls rranſitum radijs Solis impediant z cum nunquam nm fuprà : Càm ¡am con/lima eſl in medijs tambn": rulm
Sole fupra Horizonrem pnſiro mera nox fiat; proinde ſi prima ardenzis inflar; quod ¿k nos alias Vidimus 5 nec ve
nubes non eripiunt nobis Eclipſis confpectum , vmbra il rum ett quod vniuerfalírer &hablara; ſuprà pronuncia
la. Lunar hebetarrix ad initium finemque , quanrumuis fu uir . Ergo quamuis quando in medio Eclipſis totalis Lu
fca appareanfemper ramen partícula aliqua lueis permix nalucer, nec contra poſirus eſt Planeta in fitu apto ad
ta colorem alíqucm , non merè ni rum , in Lunx parte) earn illuſtrandam ,' certum videatur cam parte fui effe in
Eclipſata nobis exhiber ò'c vt air S ¡einerus : Ferrugimu: Penumbra , &e fecundaríum lumen à radiys Solis refractís
ill: calor , quem Luna Circa Vmln-a ten-cn.: 0ra: ’uerfizm.; recipere, ::efertimſi in medio non lucear , ſicur in ex
exhibir , nil aliud eſ), qua'm lux Sali: wm' cum admixtione tremis ;a eòq. illam effe parte fui extra, «Sc medio fuíín
-Umbm ten-eme ¡n ip 4m allapfiz 4d nº: raul/fic: ¿Se con tra conum T N V . Quando tamen adúmr Planeta: ad
firmatur , quin ex ictis in fine numcri Io. Luna femper eam illuſtrandam apti , ſiue Luna omnibus obferuatori—
eſtinrra P T, &í PV. bus , ſiue aliquibus rantum x ſiue nullis in medio Eclipſis
Addir Keplerm- in Epirome Aſtronomim pag.87o. cre conſpicua fir z incerrum eſt an ſiriu mera Vmbra Armo
bro‘ etiam [ab/?4mm [Mid-z Circa Solem inflammam irm fphsrra: eiufque cono T N V, an intra O N , cum ob
diat extremo: ombre terminos , ideo'q. Luna , licattom ¡¡D extraordinarias refiuctiones non repugnet rerminum il
vmbmm merffizmon 'vidª-mr merſamide A/lronom. Op!. f0!. lius N , ſupca Luna* díſtantiam à Terra afcendere ad fe
;o r .Gª fic diam ccnſet Galilzus', illa 'verº' appendix flcbſt‘an— midiametros 7;’. Ñ ideò fublucens apparear, vel fi adſmt
tia inflammatz Cirm Salem , ¡¡¡mit ſenon raro‘ in pnpyrm Planerx illam illuſtranres , appareat aliquibus , ali)s au
chm excz’pimm Salirſpcciemperforamm . rem non , ob diuerfam aè'ris tempen'em, vel artenrionem
XIII. &cunda pars Propoſirionis,ex eadem Eclipſium non continuaram in obſeruando, vel an fit vr dixi in.,
híſtoria oſtenditur : aliquando enim Luna in medio lucido Penumbra: ſegmenro N Q0 , fed non ap
Eclipſis totalis fereno Circa eam C9310 fpcctatze fic diſpa parear ob nubeculas Lunm nobifq. interpo iras , aut craſ
rer ,vr nullum eius veſtigium in Ccrlo a nullus color ru: fos
' Circa. Horizontem vapores
ſi ct , fub idem rempuslem
ad raª
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 307
lein Armoſphçrç ſirum círcumſuſos, Vt reſractione enorſi cap. r _z . Qgeq. flm; in hoc mimeulo mªme mir-tmb¡ con- HMM,, ,4
mi reirmganr limulòcremitranr, aut radios Solis in in temía: Vmimi Term Lumen bebemri,›1une al¡ creará: par— [imn lie/ip.
gi'eſiu , _aux egreſſu Atmoſphxrze , aut ra dios Luna: in Ín te /JJC ei aceideremunc ab exºruſiis . Et quanam mtiane,ci4m fium .
Éteſiu eiuſdcm ;fic vr vix ac ne vix quidem videri poſſir. Solir exortu Vmbm i114 bebetam'x ſub Terra e/]è debeat, e- '
tidcm dico quando non adſunt Planear, Lunz illu mel ¡am aceiderit, 'Ut in ºcmfiz Luna defieerer , rei-oq. fuper
mande idonei 2 &illa non apparet; nec enim e0rurn.. Termm conſpicuo [ide-re . Tale quidpiam à {e viſum re
ablenuar poriús , quàm alijs cauſis deſectio illa totalis ;1t— ſtatur Mm/Z/mm Anno r ſ90. Iulij 17. in Theſibus de)
tribuenda eſt necelſariò . Demum perpaucas obſerua— Eclipſi b. th. ſ ç. 6C ex eo Keplerm in Aſtron.Opt.pag. 1; 6.
ciones habeinus, in quibus accurate medice Eclipſis ro verba Muzſtlini ſunr : Nar bíc Tubingefiolis centro ſupm
talis Phaſes notatce ſuerint , ac memoria' mandara: . Spe— Hºriuntem emergentemidimm Lunar» ab All/Irª aliquat
ro equidem Poſteros in his exactiores [ore : ſcmper ra , dlgili: ¡am deficientemduobm penè gradibm eleuatam : Ó‘
men hic nutabir Aſtronomia, ob inconſtantiam cauſa~ Conſrzi Lime centra/Feb accaſum deſcendeme , notauimw S0
rum Phyficarum . lix ſiIpm ºrtum , duºrum graduum altitudinem . Occ ¿dit
aurem Limapriiu quàm ad maximam obſcurationem deue—
PROPOSITIO IIl. nera: : 8( ſimilem Eclipſim videbút Romani Anno 1668.
.Lema in mediº Eelipſi tomb*: [lºlfſiſfdraràplm Maij zç. de qua 8C ſimilibus quid contra Clauium dixe
rim vide lib.z. cap.z. Scholio z. Porrò Cleomedes lib.z. Cleºmelí:
feb/Men, qua‘m ame autpoſi medium 5 quan cap. ſ. quod eſt de Lunte defectu, videtur abſolutè negare de llºc P/Iª
do aurem tota in medio obſeummr . crafliarem tales Eclipſes : ¡1am Cum dixiffer: Aiunt nazimzlli Lunie ”ºmº'fº ªf"
Vmémmpermeat in Apogeo qua‘m in Perigeo, defectm -viflzmzmbabm Luminaribuszfizpm Hari-tºma c071- ‘ÏP’ '“d"'
ſpicm'I; quodplane oſlenderet,Lun4m nan ideó defieeraquº‘d ‘mm *
ó- mem Vmbm cam: Lunar): oóſmmm il¡ Term incm‘mt vmbmm : 8C -reſutaſler Priſcos Mathema
:mſt meterme Termo¡ reffiicit . ricos,qni nodum hunc diffoluebant dicendo; id eueníre
poíſe oculo ſupra Terram globoſam elcuatoaeiſq. conceſ
?Imini XIV. Riora Paradoxa alíis verbís , ſed ex hypothe— ſiſſet id fieri poffe , ſi ſupra globoſitarem Terra’. víſus val
ingeniº/s ſi abſolutè à ſc non admiſſa,tetigir ingeniosè de ſublimis 6C eleuatus efler; nequaquam verò,ſi Terra',
Pdf-'dºm'- P. Bettina: Ap.8. Prepa.. Prepa.. deducitquc ex Keple \'t ſolet,propit‘ts inſiſtatz his inquam enarratis; ſubdir : Ve- P'Ϻfªºlª
riano ſchemate , 8C dictis num.9. 8C to. Si nimiruni Lu— rizm primo‘ ºccurrmdum eſ) hac dicentibm , qua‘d bee 0mm mªd" R‘ſ
na fit in ſegmento NQQWuius medium eſt vlrra 46. &t can/I'Ela fit à quibuſdam Philofizp/aix Ó“ Aflrologix: exmm Pº”ſiº *
infi-a 7o.ſemidiametr.Teri-X, 8C vniantur in eo radij Solis enim multi Lªma defectm , tum rota/e: , tm» partíales , qui
refracti ſiniſtri 5; dexrri , 8C duplicate lumine Lunam il omnes litterir eonſigzmti fimt , Ó' nemº nd noſlm vfizue tem
luſtrenr: ¡¡dem aurem in minori dil’cantia à Terra putà para talem defectum marmmt , mm Ckaldere: , non Aegï'p
intra OQ¿ſunt niim‘ls diuaricatí, magiſq. vniti, ¿le ob mi— timmon alias qmfiziam Marbematicmmnt Philaſopbm', fed
norem à ſui origine dilïanriam intenſiores , quam ¡n ma quod dicirur con/Hum e/Z. Cenſer antem Ke 1era: in Opr.
iori diſtanría,putà intra QN . Contra verò, fi Luna fit in pag.I4ç. SC cum eo ¡LIC/Hime Plinium ellª , qui raciro
Atmoſphzrrcc mera Vmbra T N V, quò propior ſuerir nomine hic à Cleomede reprehendarur : Contrà vcrò
Term’, propior erit termino N, 8C minorem Vmb rx par Bettirm: noſter Apiario 8. Prog.z. prop.9. putar Plinium
tem ſubibír in YY, quam fi remotior à Terra, fiar propio: à Cleomede accepiſle hoc , ideòq. miramr aliquos adeò
maiori Vmbrx latitudini T V . Sed prior pars dedu Chronologize ignaros effe , vr putàrint Cleomedem id à
citur'ex hyporheſi menſurae Kepleri , quae \amen erronea Plinio accepifle . Coeten‘im duo fuere Cleomedes a vnus
cſt ex dictis in fine numeri IO. Poteſt \amen verificari qui lloruit ſub Theodoſio íuniore, Circa Annum Domini
pars illa. Si rèſractio horizontalis varietur adeò vr altí ;9o. ideòq. poſterior Plinio tribus ſxculisz alter qui flo
tudo BN, ſitmaior diſtanrià Lunar-i: ſed rariſſimè id ruit ſacculo CHRISTI ortum pra-cedente , paulò poſt
euenit , &r ferè ſempenvt in noſtro ſecundo ſchemate ad Poffidonium , ſcripſitq. libros duos EUKNKN &Sapiens (.42—
\inem numeri Io. ſubl’ciruto , Luna in medio Eclipſis Bzmpaïv , nec non Arithmeticam ¿k Harmonícem, vr teſta
cſt ſupra ON', &C intra-conum T N V; Tertia pars pro— tur Rºbertª: Balfarem , qui prímum opus intei'preratus
poſitionís de mucrone muerſo pare: ex noſtm figura ad eſt, ſcholilſq. illuſtrauit; 6C ex eo Blanc-mm in Chrono- l _
finem numeri ro. ' logíia Marhematicotum :quare meriròillorum parachro— zz ió'
no ogiſmus à P.Bettino noratus ſuir. Er ſanè quomodo FHM/;ºu
PROPOSITlO IV. Cleomedes negaret ab vllo vnquam litteris mandamm Ѻlºgfflmu,
ralem Eclipſim, ſi ſciuiſſet extareid ſemel obſeruaturn.. …mº A
.Helio/¡um Lunarium &emita; Ó- Duratio ea apud Plinium Z Non affentior ramen Bettina alſerenti Bettina nº.
dem eſ) quaad ſènſum ,ſiue eſiimemr ex Pe Plinium ex Cleomede tranſcripſiſſe verba illa Ó‘ quanam' tam: ,' fed
ratiom ſèmel ', cum Cleomedes non dícar ſemel id accidiſ— nºſ! ªbſquº
mmzbm Amoſplzam, ſiue ex ¡MMM a' Pri ſe,immò ncget vſquam in Eclipſium liiſtoría tale quid le- fª' "ªkº
ſeis mera Vmón Terre. gi. Pergít verò Cleomedesóc ex liypotheſi talis Eclipſis R ſ.
I viſzc aut videndarz Reſponder ſecundò id fieri poffe nur 21h²5::ZZ:
X V. Oc nimirum voluit Keplerm, cum in Funda— proprer reflexam Solis imaginem à nube craſlïore ad vi— Mmm-9- P¡
menris Ephemeridum dixit num.;9. Refra— ſum noſtrum, aur propter radios noſtros viſuales in aêrc, ¡ªm- s“zfl,
&ionum negotium cªuſamr quidem ruborem in LumZ defi madido 8C humidiore,qui Solem ſub Horizonte poſitum ,g ,
ciente, at Geometrimm Vmbm Terrence figuram ?Ii/ºil mr— \amen nobis ſupra Horizonrem reprzſentent : vbi in ſe
Imt: 8C in Aſtron.0ptica pag.2.68. Nec Belly/è: ex refra— cunda parte reſponfionís quaſi balburiendo ver-;un cau
&ionibmz nec refractiane: ex Eclipfibmeauillari aporten . \am tangirz verba enim iplius ſunt. Poteſ] porro' etiam
8C pag.7.7 x . vbi docet non turbatum m calculum_ Aſtro— effuſiu al¡ oculi: radius, madidum G" humectwrem MET":
nomícum , fi pro Vmbra Pnſcomm terreſtri adhibearur ae'rem, Mªrmiòmz ideſt, perfringi Salemq- affcqlrijnmfieb
Penumbra ex A'e're . Vide rationem huius dicti in Scho— Horizonte MCU/mmm: ¡mm/¡¡mie quid ºbſeruauimm in
lio I. Capitis 4. annulo aureo , immzjſo in v4; imme, qm' cx mºderatª inter
uallº mm ªvidemr, eſ! ex eadem apparet ſí *va: impleatur
PROPOSITIO V. agua Ó“e. In hoc ramen peccnt Cleomedes, quòd &f vifio—
nem per cxtramiffionem radiorum tuetu DSC purat neceſ- ›
Poteſi effe ó- -Uideri Eclipſi: Lam , etiam ir¡ ſarium eſſe vt aêr fit vberi hnmidimre reſperſus ín Hori
media , qee-ªmm": -Utrumq. Lumix-tre ſupm zontem‘tm ſufficíat ſola denſitas maior aèn's noſtrí . Ejus_
Hºrizontem appareat, ¿º fame» interim 41g": temen reſponſionem approbat Milzchiu: in liba.. I’lini)
apparere infra Horizomem . p cap. 1;. IMM/:mu: lib.;. Perſpcctiux prop.5. 8C 7. 8x' Sta-—
fleru: in Proclum pagó 3;.. _
XVlI. Vera itaq. cauſa huius leznomeni z Przeſertim Cduſl z.
Cºelmi¡ er. XVI. i Egauit hoc Gacleniu: in Vrania pag.118. de
quoad initium Eclipſis Lunaris ma'rutina: , aut tinem ve huim Ph: -
rº( . vtroq.Luminari ſu ra Horizonrem: at hoc
non ¿J‘º’mo v viium eſt Plinio ſc nafa’JoEºvMiceutiliba, ſportinazpotel’c ex parte eflc illa , quam Priſcr apud Cleo "ªmm" .
Q—q 2. medem
308 LI‘BER VÍNTVS
medem Mathematici indicàtunt, nempe elcuatio oculi tá/t'anem diximurlib.z. capó. propafinemmbi fidſas [20mm c, ſ .
ſupra tcrrªm , ſiuc in colie fit , ſiuc in aim aliêuc ſpcculà; cºlorum
in muſ-11M‘
diucrſor 'vªporesqm’buſdam ndduflm’
Atmaſp/jazm magn-retuliz‘nw, C" ver-.1m
minu/ÍIC dew/0: ¡mí-:13"
o" ¿ºlmmlm
inde enim videre poteſt Solem , licet ſub Horizonte poſi
tumwtcolligitur ex dictis lib.z. cap. lO. fed potiffima SC opawnÚ"
pe rcfrafliamm
radiªrum in y; tergeminam
Sºlarium [quel canje-Cima: , mm-
in iqqrefflc Atmojzctxlum Eclipn' L..
, in- M.
ſcmpcr inu—ruenicns cauſa , eſt Rcſractío radiorum hinc
Solarium inde Lunarium, qua: viſibilirer attollic Lumina rumq. in :gn/[u , (’9‘ tertium carlmdem á Luna reflexorum
ria ſupra Finitoren1,quamuis altero , vel ctiam'vtroq. ſub 4d na: , Ó‘ ref/aflºran¡ ¡'71 reditu por Atmofixlmram . 'Tan
co \cuerà fito; vr doce: Keplerm ſupcàº, addens refractio M eſ? antam quandoq. Tam-ta! bar-7,12: Keplcms m Aflron.
tem illam ,vi cuius Mçſtlinus in Sucuia talem vidir Eclip— Optica ¡¡4.274. Ó‘ 182.. pum a/fimilari cºlaribw 1ridix.
fim , ſuiflè in ſin "llº Luminarium maiorem vno gradw ciim Cornelius Gemma l¡b.z. Co/mºcritpag-Q. de Eclip/i
qnippe qua: non O ſtantibus mólibus Tubin enſem H0 Ann¡ 1 s 6 9. Mart@ ;marret : Manè horê tertiá Pho‘rben Colºrü Lª.
rizontem obfidentibus, Luminaria illi exmñrrit. Addit Eclipfim horrcndam paſſam diris coloribus inſignitam . mm vane.
. . . quoq. in en prop.9. Bettinmingcniosè candcm Eclipſim Primò ſuſcus,inde ſanguineus ſulſit, inox ò( puniccus, &C m.
ªª…" m7 Lunarem Oil‘ 's 'd 'f ' H " t l~ ſi ſ
¿wm/ª m” . p .e ym V] en Upia ouzon em , _zi ns m m vircns, ¿Y liuidus , 8C [anden] incredibili varictatc defor
"dun-fiº_ p_norum Honzotem ſcd ſupm ſuumzaddg Sc alils In Ho— mis : Ó” Apollonich apud Plutarcbum opufc. de facie Lu
rizonte , 6C h-Tc eodem momento temporis , mmirum vi m: Proínde cum videamus Lunam in vmbra tot colo
Refi'actionis attolientis vtriſq. verſus _ſuum cuiuſq. verti res adſciſccremon rcctè illi arripiunt pruncumu’y~ in Pun
ccm Ltduinmia: vcin ſequcuti ſchcmatc, in quo Terra: lo Acmilio inquít Lunam varizs coloribus obductam in..
tenebras abijlſe . Plcrumq. ¡amm, aut pallidm, 4m ruben:
in M pradominamur: him Frodonrdus in C[aranico Arm¡ Rºb… Ñ_
916.ait .- Luna Cal.A ril.paflà defectum, ¿k in pallorem [or fnqn.
conuerſa eſt,quadam uminís relictê particulñ, vcluc cflct "ºr in »'U
fecunda, ficq. Aurorá iam incipiente, in ſanguincum \0m &UP/‘51ª
mutara cſt colorem . Exmt Ó' in Aſh) SS. Marr)'rum_,
illud de S. Felice Africano Epiſcopo in Campam'a (unifo
cij¡ martyrium ada-:prºud qrtód codim Deificºx, idefl fizrmm
Scriptumm trader: nºluiſſefaÚ paren in hac edicto [hoc/e
n'am' : Et ductus cl’c Id paffionis locum , cum cu'am ipſn
Luna in fanguinem conucrſa eſt,die tertio Kal.$ept. ,Qu-Z
quam Scaliger in prolegom. ad Emend. Tcmparum ¡243.1 8.
quia banc Eclip/im conijcit in CHR18T1 Annum ;01.
z.N0mzs Scptcmhm puta! dicm z. Kai. Septembri: furl/‘U
quª dni!… eſ] ad [0mm p-z/jïani: , fid Eclipſim fizbſecumm
centrum fit M, 6C Horizon Aflrnnomicus AMB, ſeruicns max drſcribi . Sic Cnrdanus 1. z. de ſnbtilimrc : Conſtat in
tam habitntori HI, quàm Antipodicius KL: namlicet deliquijs maximis Lunam …bere vc ignis prunam quan
Sol fit in A, cxempli grafíª , 8C Luna in G, iam Eólipſam dam . Hum Scheinerus in Diſquiſi num.16. ferrngimum
al) Vmbra vc] l’cnnmbm IB L , potcrit \amen beneficio vºcal. Huc accinmzt Paine, loque/*71H de coloribw Luna
Reſractionis oculus H, aut l, videre Sol-:m in C , 6C Lu dcficimn'x , Ouida.. Amor .
nam Eclipſatam in E, codcm momento , quo oculus K, Carmina ſanguincx dcducunt comun Lunz .
vel L, videt Solem in D, 84 Lunam Eclipſiimm in F z im— Seneca in Hippal. ASM.. Cbor. Etnuper rubuit . reli
_ mò incerim dum oculus H, vidª: Luminaria in Horizon qua *vid: mp. l. mmm.. Lucanus 1112.6.
¡"fi”“,‘ Lª tc,alter oculus Í, videre vnum cx illis ſupm . Immò,quod . . . . . . . thbcq. ſerena
f; ¿fl/"Pſ" eſt admirabiliusmmnes quºrum Horizontes fc in codcm Non aliter diris verborum obſeſià vencnis,
' Functo, m quo cſt Luna detluens, imerſecant, Viderc po Palluir, BC nigris terreniſq. ignibus alfil: .
tcrum ſuam Luminarium diſtinctam imaginem , 8C vna... hoc eſ) d Terra Pammbra . ›
Eclipſis realis multiplican in infinitas propemodum ap Il. Pum- Pbafu , de quibm 1111570111: , flohtbilfl' fimt ali- Mmm
parentcs in dinerſis idolis vi Reſi-actionis , quia infiniti quandº Hayſ¡ , jm ¡mlm 141.2 au( mac-ul.: periciªl@ [Hb LHÍM fuí/'ª (y
ſeu finiti in intinitum ſunt huiuſmodi Horizontes . ¡am ºb'ſcurma nqfi'enrtí a Ó‘ ſnſpm/Ï ſtib illa, cuiuſmodi inſÍ’Í-'iª ª"
XVlIl. Corrigendum \amen eſt P. Benin¡ aflertum , Eclip/i Ann¡ ¡605. APH/Í! z. -vtſPi-rc 'vidit Mitfflinus: H‘Pſi’ ‘º
Tªllª" 'f²', quod in corollario illius propoſ.9. hac occaſionc habe an Mim in Eclipffium The/Í 1 S 2.. in corpare meri verſm MEM?"
d’” HTM' tur: affil‘mat enim,quo temporc talis Eclipſis appm‘et, de Bormm -wſam ſibi nigricamem mami-zm obſcuriorcm cª— "mª"
qua-ſuprà cum Plinio? Luminaria cfle in Horizon@ z ac !era airport, Ú‘ candentixfcrri colors; farm/fe fm! [mm Pr?
film Rªfi“ promdc obſeruatagltirudme ;Drum appa-mnu per mſtru— czrali,dc quo in Selemgrap/¡ia dim' 1112.4. cap.7. A! Vende#
MWÑ_ memum, elq. addita Parallax¡ horizontal¡ , ſtatim haberi [llil'lUS in pmfat. ad Eclipſu pagó . ſxpe /z'bi rifa; ai: nubeſ“.
menſuram Rcſi'actionis horizontalis . (Luod verum qui— Lu pcndula: ſub Luna ¡Id/7m- m Imebrir con/Zimta , qua/i
dem effer, fi ſciretur eo momento vcium locum Lumina aquá mnlhigmuidax, que aliqzmndº 011 zizram *vmbra m0
rium efle in Horizonte Aſtronomico,ac hoc independen re arcuamm z po/ſim imitan' initium a( fimm Eclipfis a' Pe
tcr à rcfiactione non ſcmper certum cſt , immò plerumq. numbm 'ucraqu-a . Anna quippl 16; 8. dim :chia: effeſ ex
certum cſt Luminaria eſiè iam aut inſra , aut ſupta Hori meliarzbm‘ tabulis
/Iſijffc hará ¡Ia/Z Ó“ rcliqui;
medium noèlemplan/ibm omnem
4.8’. tan/cn .Eclip/z m ar
ob nubcculam de
zontem . Oyndo cnim Sol apparct in Horizonte Phy—
fico,cſt inſra Aſtronomicum , quia hi Horizontes non di cuatam ¡Id/Mmmm¡ Lima aut conc'amimntem, -vIſam dura
flant niſi arcu parallaxw hotizontalis , qua: in Sole non cſt n -Uſq. ad ’20mm 4- 40'- [dcircò condommdum Tychi Ú‘
4'. cum \amen refractio ¡llum anollat Circitcr 54'. quai'c Veteribusſi m notandi: initij .r ac finilms deliqmormn , mor
' vr ſitin Horizonte Aſtron. quando apparet ſupra Phyſi miter aberram aliqutmda , dccepn' me ab Vmbragint , /ÏW
cum,0portet vt videntur elcuatus ſupral’hyſicum z o’.cir~ ab la:: Hapfisz fine ab ºcularumfi( uſiorlibmzprajcrtim ¡10n
citar minuris-,nec nifi prmcognità ¿Y pracſuppoſitê eius rc dnm dore-cªía Te/eſmpiº .
fi'actione horizontal¡ z poteſt hoc determinara“ concludi . Il I. ,szodſjzc’fíat ªd. Aflroquica iudicia ex coloribm E* Almª-"7‘
Luna verò ob maiorcm parallaxinmnaiori in hoc varieta. clipfiiszfrend‘z', coniecturis potiiu Ó remota gundam mm- ¡ª "ff’ª’é
ti eſt obnoxia : ſcd de his plura in Libro Optico . [ªqii: nimnlur'. 'Ut cima Ptolemmus liIM.. deripnrtiti , ‘º "ª""q
mcrid.t.parte
cap.9. ſ I . z.$2..cap.7..
55. ex eoq. Oi'iganus
docmt in 1711r0d.
¡¡¡gra Ú’ WII/mido ad Lpha
(alore flgmct- film [W,
SCHOLIA. ficari Saturn/¡105 t/feflm; mndidº [ou/'alex', nui/a A41171105; m mmſ_
fi41m Venerias, *variª \M crearía/u . Scd Ich. certiom[1171! Prliudml
A” Lª” I. A de lumim prªprio Lun-c al¡ aliq uibm' aſ/'ertmab iudicm Aflranamica de fumri; colonbm Ecliyſium, Iict! fui/nit
PHP“; tu_ lucçm ªc ruboiem
, z quem ¡y
1 ¡be-t m
. Ec‘leſibmſuu,
. . aliqm' regula.: fit’ſClo qua: tradidcrim : inter quo: Apollo
m… ¡¡Mm mmſam dlſmffa [um lIb. ;47211.64 numero 1 l. nides apud Plutarcbum opuſ/C. de fézm Lume: Videmus
‘t _ licct hoc capite pltraq. ªrgumenta !efi'gerimm in bum* ram.. Lunam deficienrcm aliàs alium colorem ſumerc , quos
num. l z. .De colºribm aurem Lumz Ecltpſma, aliqlm per oc Mathematici temporis rakion:
ſi ' fic diſccmunt:
ſiſi '' fi ſub
ſPc~ve
DE LVNAE ET SOLIS ECL IPS. 309
{peram Luna deficir,horribiliter terra eſt; fi media nocte, &Hit-!turn Sali: radium in confim'a Eclip/I1,41112 par-rex luna
punrcea Se rubra fit 5 fub Auroram trucem ac cxrulCUl’rL res fizrtmhalhe debiliur excipiuntÚ‘ remlzranr Sali: radium
vultum induit- A: Alphouſini ex Io. de Lineriis z aut ex dzreflum; Immá Ó' inpenumbra refraflum : idea'q. inparte Can/4 bn.
Arabibus, Apianus in A/Zronomieo Ccſilreº mnmiatº 2.7. abſíurata , rubor ¡lle ali/ri nrgriar* qua‘m alilzi apparet ,* “Ut im* duplex.
Maginus in Canan.7z. Ó“ 89. Secundorum Mobilium, (T
'videre efl in fcljemaee 1;'clipſix Arm¡ 1 6oz. Decembr.z I .
Reinerius in tabulu Medical: fecunda‘ edI'IiI p.133". !a H.6. quod haber Keplerus m Optio. ¡¡113.147. obſEruata in
Pflmmï" bella¡ experimentir band refirondenterpºnum .
:gym-:‘- IV. Quemadmodü in è non plena, /èéZia interpartem lu papj'rº . Vendclinus !amen in prefat. ad Eclipflrs pagó.
n“,ª‘í cen-tem nolm U‘ ºb/cteuram tortuoſa eſlmb aſèeritater nal/¡um Laciniam barre fimlrriatum confinium Eelipfium partia
lium tribuit vaporilzuxfielr Torrida humillar-¡buſ z fill¡ Poli:
armºntium Lunar-¡um ; ſic in Eclipſibur Lun-tribu: par altiorilzur , que fit 'Ut Atmºfpbere conuexitas fit C9‘ ipfa..
naltlrm cºnfinia Penumlmu (¿War/ir lueidze afperara Ó‘ inequalir , Ó‘ſua: z 'Ut ita dream, valle: ae mame: babe-at ,
cºnſractuoſa apparent, /iue Tuboflrt'cilla in/fficiar , fiue in ideòq. radij in elm- /uperfieie gemina aut trina rg‘rar’lione
:barra ſfiecíem eiur tºa-?ias : Útale qm'd exhibe! Keple— refracti, inagualimtem [rana in Penumbre can/¡niº effician!.
\us inOptica pag-247. in differtatione cum Nuncio /i- Ego -Utram
.
dereapagóz . Can/am buzurpbaſisputa: ‘ de-
eflè , ex ea quad q. eauſitm
Seqmcttur iam tabula , fito modulo
de qua in fineconeurrere ad xd cenſeo .
numeri 111.

COLORES ECLIPSIVM.
ln Y? Eclip/i In Q Eclip/í
Diſtantía {Y} ab x C l . s Latitudinis
l Q , A rgumentum _ Ai' yumenr
,$3 vel Lg º ºlª Minuta Cºlºmª Latitudinis Cºlºm Lá’titud.

Gr. r pre/fu: d o ad lO NIjgerrim4 Sign. ' o Ruffa Sign. 1 2.


z. AI iger ºbfcurm l j I Albicinerea 1l
z Nzger fuſèur a l o ad zo A’igrouiridir
4 Fuſcicroeeur ‘ 2. . Cinerea lo
ç Fufczclzï-m a zo ad 3 O Nt'grarulrra
6 Fu eiru eu: x z Nigro allen: 9
7 Ruffur a' ;o ad 4o Nrgropallenr ' ' . P
8 Ruffm ‘ 4 A Nigroruben: 3
9 Ruffiglaucu: a 4o ad ;o Cineritia
Io , Kubeqçlaucu: ‘ ſ Nigrouirem 7
ir Crºceu: a ;o ad 60 Albicinerea
r 7. Albicraceur 6 Nigerrima 6

eſt minima obfcurantis 8C obfcurabilis femidiameter


Termini
apparcns, nempe Lunrc Apogxzk , 6C Vmbrze Pcnum neeeffar'y' ,
W. W. .W. w. EW. MMM .EWnfflMWpW--W
brºeue Sole Perigaeo; earum enim fumma dat latus E B , 7mm,… z,,
8C hoc cum an ueniunmr.
CAPVT VI. gulo A ,baſim B -
A, que eſ’t diſtan- L'
De Lunarium Ec/ipſium Termini: , Ma tia à Nodo A, in- _D
gnzſitua’ine , Duratiane , (9* Me. tra quam Luna,, A
conſtituta necef
dia 5 ‘véi C9- a’e Horario mom fariò Eclipſim pª. B
títur . Itaque aſ
Luminarium . fumpta latitudi— c
ne Luna* maxi- -
mi in Copulis ex lib.4.cap.n. Se ſemídiametro Luna:
PROBLEMA I. appar. ex lib.4. capaó. 6C femidiametm Vmbra: vel po
tíus Penumbm: lib. ç. cap.4. num.i4. ſacilè iUXta varias
Terminª: Eclífſi! Lun; determinan . Aſtronomorum hypotheſes definiri poſſunt prçdicti Ter—
mini. Pofſunt tam en colligi ex tabellis ſemidiametrmum,
I. ERMINVS Eclipſis Lunaris , ef’c Lunaris ¡Se ex motu latitudinis , aut Argumento eíus in Tabulas
ccntri ditlantia à propiºte Nodorum, ex iam diſtributo, quzrendo in earum area latitudinem Lu
tra quam impoffibilis ell: naturalitet, SU na: vifam , arqualem fumma: femidiamerrorum Luna? 8C
intra quam , aut neceffaria eſt, aur faltem Vmbrx Penumbrmuc, &e in margino Gradus Argumenti
poffibilis Lunre Eclipſis . Ideòque hi Termini fubdiui— latitudinis ſub Signo o . vel ſupra ſignum r r. 8( vrendoz
duntur in Poffiblles 8C in Neceſlà rios . Eorum verò dc ſi opus ſinparte proportionali . His igitur modis Termi
terminario à tribus elcmemis pendet : nempe à femidia nos Eclipticos ſtatuerunt Ptolemau: lib.6. cap‘ç. Albate
metro appatenti Lunç, à fcmidiametro apparenti Vmbrç gmu: cap.4z. Regiomantanur in Epitome Almag. lib.6.
Terr:: feu potii‘is Atmofphrrr › 8C à vera latitudine Lu prop.8. Alpbªnfim in tabulis prop.32.. Copernicu: lib.4.
na: : Nam ſi latitudo non fit minor , quàm fumma femi cap.zo. Reinbaldm in Prutenicis pr;cc.ço. Se in Theori
diametrorum apparcntium Lun:: ¿Y Vmbra: Penumbrze cas Purbach. p-.1g.198. Vurjlzfius ibidem aº.; 47.Nean
ue , non eſt poffi bilis Eclipiis .‘ Igitur vt habeamus ter— der in Elementis pag-12.9. Muleriur in a%ulis Frificis,
minos Eclipſis Poſſi bilis , debemus accipcre maximam. pag.77. 8C 42.8. Maginus in Theoric.lib.z.cap.2.6. &U
Vtriufq. femidiametrum , nempe Lunrr Perigaza: &e Vm Canone 67. Secund. Mobil. Tychº tom.I.Prog. p.116.
bra: Penumbm’ue Sole Apogço: hatum enim aggrega Blaneanus lib.9.Sph.cap. ;Lan-:im in Theor.cap. 19.10—
Termini tum dabit latus E B, in triangulo fphm‘ico A B E , Rc plerm in Epítome p.863. 8C in Tab.Rudolph. pag.98.
Pºfflóile: &angulo ad E , in quo fupponitur datus angulus ad No ex quibus 8C ex tabulis eorum aliommq. funto termini
ª"º'ºº‘ª’ ¡ª dum A , menfurans maximam latitudmem Lunse in CÓ— Ecliptici Trigonometricè correcti, ó( duplici modo indi—
“ª’”"”"‘" pulis: Nam per Triangulor. regulas inucnietur baſis B cati; vno per diſtantiam Lunzc à Nodo; altero 3C melioti
A,nempe diſtantia à propiore Nodo A , intra quam erit , per latitudínem ipfam Luna: vemm , 8C quidem in veris
8C vltra quam non erit poflibilis Eclipſis Luna: . Ad ha Plenilunijs, vbi non addcntur verba In Medu: ºº.
bcndos autºm terminos Eclipſis Necetlarice , accipicnda
TER
3 lo L I B E R ;QVI'NTVS
TERMINIECLIPSIS@ POSSIBILE S NECBSSARII

L V N \E Diſtantia à Nodo Iarirudo Vera G Diſtanria à Nodo Larirudo Vera Q


.AVCTORES Gr. l. Il. Gr. l. Il. Gr. I. ll. Gr. I. ll.

Ptalemaur in medij: ºº Iç z8 o
fílverií I 1 2. 12. o 1 8 4; lo ¡o o º fſ 38
Albategnim in medy: . I 1 4, 4g o i1 8 $1 Io I7 2.0 o y; 45
Alphºnſüs Ú‘ Purbachim L 1 2. zr 17 1 s' l 9 52. o o il x6
Copernieur 12. 39 zo 1 ſ 41 Io 2.6 ;s o $4 2.1
Reinholdut in {Y} _1' maxima _ 1z 7 o r 7 52. lº 2.4 1o o 54 12.5
Eteentricitate L. minima l ¡15 1 o t 7 3ſ 1o 2.; ;ſ o ſz ſz
Tycha, Malaria: ª r 2. 3 o t ſ o 1I 1 2. º º $3 4
\Ilaginus m Suppl. Ephemer. 1 2. 28 o 'I 4 zo II 1I H o 57 47
Langamºntarms 1 2. 24 o t 4 o 1t Iz o o 58 4
Kepleru: 1 2. O o 1 6 ' g Io 4o o o 58 $2.
Lambergim 1 2. 3 o l 4 8 1o 1l 18 o ſz 2.
Bullialdm I 2. zç o I 4 5 Io 58 4o o $6 çI
l-"mdelinm 1 7. 8 1; I z o 1o It 2.0 o ſz z
No: [pectatzi Penumbrê . Iz ço o t 6 o to o o o $2. 6

His Keplerus in RUdOIPIllnIS pag.98. addit terminos Q Prima Regula eſt haªc: fubrrahe veram Latitudinem l- Rºpª"
8C {Y} Perigzis Gr. 1 r . 54'. ar Q 8C {ZI- Apogaeis G r. 1o. 46’. Luna: à fumma femidiamerrorum Luna: 8C Vmbra: Pe- P" “3"“
Ergo Penumbra: femidiamctro fpectara ex noſtra fenten numbrceue apparentium : reſiduum duc per &digitos ,8( Etlxpsádu.
ria , ſi Luna in veriS Plenilunijs díſtiterit ab alterurro No fummam hinc ſactam diuide per femidiametrum Luna’;
dorum plus quàm Gr. 1 z.non erit poffibilis Eclipſiszf¡ ve vel reſiduum duc per 1 2.. 8C fummam diuide per diame
l'ò minus quàm Gr. I o. ueceffariò eric Eclipſis LunzI—Iinc trum Lunz apparentem; vtrouis enim modo prodibunt
pater quàm \upinè Argolm in fuis tabulis cap. 1 7. dixerit digit¡ , 8C minuta feu ſexageſima: digirorurn eclipfando—
fi Luna nod¡ non dzſliterim a' Luna plmgrad. I ;Luna de— rum: fed ſi przecíſius operar¡velis,vrerelar1rudmisloco,
liquiumpatietur . arcu inter centra ad medium Eclipfis,de quo dicam Pro
bl.4.& ¡n Scholio 1. Se a.
&cunda Regula eſt ex CopemiCo huiufmodi. Sir in fe— z. Regªl¡
P R o ¡z L E M A I I. cundo hoc typo Vm- ¡M .um.
bra: feu Penúbra: cir- 1”' Nº*
.Mitgnitadimm Eelifſie Lua-e determinara . culus ABC, cuius fc— me, :mo
midiamerer apparens paz-¡ri
ll. Agnitudo Lunaris Eclipfismſt porrio ipſius ob AE; 8C Lunaris difcus dll?) mp
Mamadª fcurata à Penumbta Atmoſphzrtae , vel Pri— AFC, cuius femidia— M lªª'
eflimemr
Magnitu- fcomm opinione, ab vmbra Terra: : 8( folet exprimi vel meter apparens A1,'
de Edipſis. per vncias,vel per digitos,quorum duodecim córinet Lu qua: dare fupponün
na* diamerer vifualis z Vt in figura lií‘c adiecta , in qua de tur; fïtq. dara ad mo
diametro Lun.? AF, exhibe mentum maxima: ob
tur rertia ſerè pars DF, hoc fcurarionís vera Lunx
eſt ani-'e aur digit¡ 4. eclip latítudo El, nam Triá
fara ab Vmbra feu Penum
bra verfus Auſtrum . (AI—an
do aurem tota Luna eclipfa
gulum AEI, erit daro—
rum laterum , ideòq.
er Triangulorñ ana
'Y
VN'A.
tur cum aliqua mora in re yſim not¡ fient angu—
nebris,runc vlrra digitos 12.. li,& ductis ad interfe
dicunrur eclipfarí tor digiri, ctiouum punctum C,
quor funt ¡nrer circumſerê rectis EC, 8: ICa erit triangulum ECI, non folr‘Im \imi
tiam difci eclipſari , 8C Vin le fed 8C zquale triangulo EAI, ¡girur ex angulo AIC, n0—
bra: Penumbtaeue eclipfan rus erir arcus AGC, 6( ex angulo AEC, arcus ADC, qua.
ris . Nam fi latitudo Lunç vera ad medium Eclipſis ma lium in fingulo difco tota peripheria eſt Graduum ;60.
ior eſt aggregaro femidiametrorum vifualium Lunz &I Wa verò ex dictis lib.¡ . cap.4. diameter Circuli ad cir
Vmbrre, nulla eſt Eclipſis; fi illi Equalis, Luna: petiphetia cumſtrenriammſt vt 1 oo. ad ;14. 5C femidiameter vr So.
tangit petiphetiam Vmbrcc ; f¡ minor, pars aliqua Lunx z ad 314. fiar ergo vt ço. ad ;14. ¡ta femidiameter Lunz
obfcurarut ; ſi laritudo :equarur prxcisè femidiametro vifualis dara A I , ad aliud -,› 8C ita femid.Vmbrx AE, ad
Vmbtaz, dimidium prmcisè feu digit¡ 6. obſcuranrur; G aliudchC prodibit ibi AGC, hic ADC,in partibus,qualium
Iatitudo minor eſt femidiametro Vmbra?, 8C xqualís refi nora: cranr femidiametri apparenres, ſic 8C prodibúr qu:
duo femidiametri Vmbrzr à quo fubtracta fit Lunx femi continentur fub ipfis EA, AD, 8C fub I A, A G, quee funt
diameter,Eclipſis eſt rotalis fine mora 8C digirorum 1 2.. ſi dimidia fectorum AEC,& AIC,altemm alrerius . Pratt;
minor hoc reſiduo z eſt totalis cum mora , 6C digitorum.. reà in triangulis Ifofçelibus AEC,& AIC, ex angulo ¡am
plurium quàm r a. 8C exempli graria fi ram ploſundè ¡n inuenro ad E, 8C I, Se femídiamerris :equalia crura con
trar Vmbram , vr ſi Lunaris diameter effer partium 1 ç. ſtituenribus , per Trigonomerriam nota erit baſis com
qualium nunc eſt I 2.. adhuc tota ob fcurarerur , dicuutur munis AKC : 8C ſ¡ fiar,vt Radius ad femidiamernun AE,
Eclipfari digit¡ I ç. Vulgò aurem Luminare vtrumuís pe— vel AI,ira Sinus fecundus anguli AIG, vel AED,ad aliud,
dale apparcr, ideò ſicur pes ira eius diameter ¡n 1 z.vncias nora. en'r hinc K E, inde K I; ergo in rcctangulo AKE,du~
d¡uid1tur,quas Grzeci J‘MTJM; vocanr,aliqui vero puncta. ctis inuicem AK, KE, norum erit paralleloqrammum feu
Duobus aurem modis determinantur digit¡ Eclipfar¡ , 8C area,cui Requarur duplum tríangulí AKE, id eſt rriágulum
¡n tabulis diſtribuuntur, quos tradunr Ptolemam lib.6. ' AEC; fic ductis inuicem AK, 8C KI, nora erit area trian
cap.7. Regiomantamu in Epitome l¡b.6. prop.1 6. Copemí guli AIC; ablatis ego fingulis hifce triangulis à fuis fecto—
cmlib.4.cap.:,1. 8C zz. \Mula-mt in poſterior¡ parte Ifa— ribus,nempe Triib'ulo AEC,à ſectore AECDA, SC Tri¡
nges ad tabulas Friſicas cap.9. \l-LIgma; in Theoricis gulo AIC, à fectore A I C' G A, remanebit fegmenrum..
'b.2.. cap.2.7. Keylerm prxca 52., Rudolphinarum . Eclipſatum AGCDA ,- fi quis adcò curioſus eſt , vtlgcite
‘ ve t
un.

D E L V N AE E7* SOLIS ECLIPS. 31!


vell: quanta 'pars ſuperſiciei luun'mrís Eclípſetm' -, air K , cum contactu in I; ad iniríum verò totalis obſcura
emm Cepermem lib.4. cap. a; 2.. Multªrum eſiſememiamºn tionis, ſitín N, cum interno contactuín E z 8C ad me
pene: diametrº: , fld /Lperficier opºrtere decerni, nar¡ mira_ diumſirin L; &ad initium emeifionis in V, cum inte
linee fidfiape'rficier deficium, ¿k ante illum Pto/emm: lib.6. rioretactu in D; ac tandem in fine Eclipſeos fit ¡n ’M’
cap.7. Plurtrm' qm' Ecliyn'eax obſeruam ſigm'ficmioneh no» cum excemo tactuin O; 8C connectantur rectis líneis
per diametro: circulorum , ſêd per tom: eorum [ªyer-fieles', cum centro Vmbrz A, centra Luna: K I N, L, V, Q
magninedines obſèruarianum men'untur . Poſ’cremò , noto 8C arcus inter centra fic A L , perpendicularis :1d Luna:
vr ſupra angulo AIG, &Í AED,- ſi fiat vt Radius ad femi vïam . Erunt em'm Incidenn'e ſcrupula ,arcus K N , &U
diametros obſcurantis Se obſcurau' , ita Sínus Verſus :1d Mºre dimidie prioris N L , poſten'oris L V5 8: Replen'o—
ahud,nota: emm KG, 8C KD, quze ſimul ſumpca conflant ni: V Q‘qux mox inucnire docebimus ,
GD, portíonem Eclípſatam de diametro .
PROBLEMA IV.
PROBLEMA III.
.dream inter Vmón terreſiri: Ó- Lmze centra
.De Derztione feliz/i: Lime eiuſqffldrtibw . in ſammaſm medio Edipſi: ¡mentre .
lll. D f’ratio Ecli ſis eſt tempus ab inicio vſq. ad fi—. IV. E 5to in adiuncto diagrammate Ecli tica H A B ,
nem Eclip 13-, quod vt ſciatur, prxcognoſcen— in qua A , centrum \erreſtris vm ra: KPN, 8C
da ſunr ſcrupula Zodinci , qux Luna ab inicio aii finem.. B', Nodus propior a ¿‘C B G, via Luna: , in qua ad initium
ercurrit; 3C motus horarius Lun.? à Sole › iuxta Anoma— Eclípſis fit Lunze centrum in C , & ªd finem in G , 8( ad
iam :rquatam Luna:: namilla ſcrupula diuiſa per horaſi medium in I z 8C connectantur centrorum lunarium.
rí_um,dabunt tempus optatum . Porrò ſcrupula \otíus du
ràtionís, BC tempus ipſis reſpondens , diuidunr Aſtrono—
mi cum Pra-!emm lib.6. cªp.7. Regiomomarxº lib.6. Epiro
mes prop.17. SC 18. Copernicº lib.4. cap.;z. Rem/Koldº in
Theor. Purb. paga 99. Vur/i'i/io ibidcm p.35 z. Tyc/Iºne
\omo l . pag.: zo. Mulm'o in Fríſicis pag.4;o. S: Kepler-o
in Rudºlpbinir praec. r ſ! .diuídunt inquam in duas partes,
fi Eclípſis non eſt t'omlis cum mora; fed in quatuonſi el‘t
totalis cum mom -, 8C ſunt infraſcripm .
Incidentie Scmpula, ſen minuta Casús, Ptolemxo E'Én’
Inc-'demi‘
!impida
xm Tn"; ¡pª'l-{ªmm ſunt minutice Zodiac¡ quas Luna \u puncta cum centro Vmbrç lineis A C z 3C A G , qu::
qui¡ f pemndo motum Solís , pemmbulat ab ¡nido Eclipſis ad funk aggregatum ſemidiamerromm , «Se fit perpendicula-x
mcdium,ſi non fit Eclípſis totalis cum mora, vcl ab initio ris A l , ad orbitam Lunas, quç vocamr Arms inter cen—
ECllpllS ad initium totalis obſcuratiom's , ſiſit totalis cun¡ tr4,¿\-' eſt brcuiffima diſtantia ccncri lunaris à centro Vm
mora . bra: , 8C fit demum L A» pelpendículnrís ad Eclípu'cam,
Replm'mi: Repletioni: ſcrupulmſeu minuta Euafionis,ſeu Emerfio— ſeu lan'tudo Lunç dara ad momentum Plenilunij, quod
[maps-la nís , Ptolcmzeo ¿Ep-’MM *UT: ¿MMM-ón“; ſunt minutíze fiat exíſtche Luna in L; exit ením Ll , arcus quo B L,
qui¡ ,² Zodiaci, quas Luna ſupcris motum Solis percurrít à me— diſtamia Lunç à Nodo , differt ab A B , diſtantiñ cenn'i
dio Eclipſis ad finermfi non fit Eclípſis tºtalis cum mor-0:, Vmbrç ab eodem Nodo B , atq. adeò , vtmonet Keple- -
\’cl ab inicio apparíriom’s ex Vmbra,ſi ſit totalis cú mom . rm in Epitome Aſtronomiç pag.864. 8C ſupponit ¡n Ru
Mare 4¡in \1/10m dimidia ſcrupula,Ptolemxo e’fn’mm TDT; ,Mºe-,,5 dolphínjs cap.;1.pra:c.r 46. çqualis eric arcus LI , :ucuí
¡¡fiſh-up“. ,Mºl-ſf; , ſunt minuria: Zodiac¡ ;quas Luna _Solem ſuperans Reductionis Lunç :1d Eclipticam , qui ex Argumento ln
[a Quid .² in mom , per( urn't ab inicio totalis obſcurau'onís , ad me titudinis Lunç norus eſt , ¡¡ue ex propn‘a tabella fundan
dium (eu ſummum Eclipſeos , quibus :equantur ſcmpu in Obliquimte Orbirç lunaris , que eſt Grad. ç. pleríſq.
la quo: à medio ad initium nom; apparitionis percranſït . in Eclipſibus›Tychani Gr.4.58'{-. Kepler:: Gr.ç.1 8’. ſiue
Tempus verò his reſpondens I dicitur Tempus inciden ex ſolutione trianguli , de quo lib.4.cap.vltimo . His po—v
u'ar , Repleu'onis , ¿Se Mora: dimidía: . fiñ‘s tres ſuntmodí inquirendi arcum A l. Prima: eſt PrimmMo
Si: , maiorís claritatis gratià centro A , deſcripta Vm— Kepler¡ in Epitome Aflronomiç pag.864.Subn'ahe ar- dm ¡rule-
bra B C E. S D . (SC Ecliptica P R z SC pro partial¡ Eclípſi cum LI, Reductionis ¡pſi Ar umcnto hu'tudínis Lunç, 'MNK-4'
vía Luna: F G H, ín qua centrum Lunx ad initium Eclip— ſeu diflzmtiç à Nodo propiore lª; latir-Udo Lunç eſt Borea- "ª" ""²"
ſis ſirín F , 8: tactus Vmbrzc in C z ad medium autem_ lis Aſcendens, aut Auſtrªlis defcendens, veladde,, fi eſt ‘ emm: Ke.
ple” .
Auſtralis aſcendens , aut Borealís deſçendens ;8C notum
eric IB, latus trmnguli ABI, rectanguli ad I, in quo
item nota ſupponítur ad momentum l’lenílunilbaſis A
.-.p...
B, nempe diſtantia centri Vmbrç ab eodem Nodo B4,
aut angulus B ,Aquo Lunç orbita inclinarur ad Eclipu
cam . lgirurlucre non poten't arcus AI . Secundunno- ²- Mºdus
dus eſtnoſter per triangulum A LI, rectangulum ad I, Nªſh' -
in quo darur buſis A L, quç eſt latitudo vera LunçiiI..
09,8( LI, arcus
inuenietur Reductio
AI.Lunç ad Eclipticam;
Bſcuiter ergo fiaxctvt
in vtroq.moclO¡ ſacnlè d… .
Radius ad Sinum 2.. lareris dan' nempe vel I B , vel mihi
LI: im Secans Baſis A B , aut mihi A L , ad Secamem..
arcüs optan' A l -, Vel Logarkhmo 2.. larerís datí, adde
Rcfiduum Log-.Irithmi fecundi baſis clark; , 8C fiet Loga
rithmus Larcús AI.
Terri-u modus ex Keplerº in Rudolphim's cap.; i. 3. Mºdus
przc.l46. eíuſq. tabulis pag.98. locum Nod¡~ El'OPlOſlS Kepler¡ ó*
i'ubduc à loco centri Vmbrx , vel hunc ab illo 1x antece
fit in G , 8: ad fiuem in H , cum contactu vmbra: in B , dit , 8C cum rcſidui gradibUS ingredere marginem pne
er qua: puncta ducantur recta: arcubus \amen :cquiua dictm tabellze M) minuu's ad cos gradus ſpoctanúbus , Sc
entes A C F z SC A B H , firq. AG , perpendicularis ad in area ínuenies loco ladtudiuis arcum inter centra : hunc
orbitam Lun:: , qui vocatur Arcus inter centra z ſcrupu— em'm à latitudíne Lunar in ſummo Eclipſis ,inſenſibilirer
la enim Incidentizc erunt arcus F G; Sculpula verò Re— dlfferre ponít Keplerm I vr dimm in Scholío z.. Vel con
lenonix, G H. At pro Eclípſi tomlí cum mora, fit via ſule noſtram tabulam latitudinis Lunª: pro d ºº Eclip
una: K L A8: centrum Lunar ad initium Eclípfis in.. ricís z ibi cnim babes arcum intercentïa .
PRO
0
_3lz "'L I B"E R VINTVS
Ephemctide collect:: fiIctit , ſi diuídatur per 7.4. dªbít
Hotatium quxſitum . Loco autem diuiſionís vt¡ potetis
PROBLEMA V tabula, quam confecit Reinhaldu: ¡n Prutenícis , pag.9 Y .
I‘llfllfllgdf( ſcmpulz Inc-¡dende . Repletianixſi cuius vfum docet pra-cepto 19.8C z¡ . A
Ser-ªnda: modus quo conficiuntur Tabula: motus Ho— z, y…
Mora dimidia , ó- Differerm'z inter mame» ~ rarij eſt hic . QlLan'e ¡Equationem Solis ad datum tem- inquírnii
tamPlenilunjó* moment/zmſumszc/Ipſir. pus , 8C ¿Equatíonem conuenientem Anomalix Solis yno Hº'ln'um.
gradu proximo differenti, 8C earum differentiam collige, mªtªr»
V. EXtant quidem tabcllx Artificumín hanc rem , de qua fume partem proportionalem, fecundt‘lm propor
quas dant Ptºlemam l¡b.6.c:1p.8.Al honſm fol. tionem medi) motñs 2.'. 2.8”. ad 60'. quam partem pro
11 6. Purlmcbim tab.penult.Eclipſium,Rain/Ia dm in Pru portionale' fubtrahe :‘1 medio motu horario Solis 2.'. 1.8".
tenicis pagan'. Maginu: in Secund. Mobil. pag.687. li Anomalía Solis minor ef’c gradibus 92..:1ut 9; .in quxbus
Lamber ¡m pa3.4o.& Rainerm pag.;49. fuarum tabu fit Aquatic maxima , adde aurem ſi maior eſt gradib. 9 z.
lar.At ¡l .e nituntur latitudine ¡n momento Plenilunij a qu. ad Gr.1 8;. 8( habebis motum Horarium Solis ve
vſurpatz loco arcús inter centra, 8C folutione triangul¡ rum,& ita conficies tabulam motús Horarij Solaris, qua—
rectilineiloco fphreríci. Vt ¡gitur exactiüs ſoluatur Pro lem habet Kepleru: in Rudolphinis Tabulis pag.91.. In..
DI bm'
dïm ¿n E_ blema, repete hïc fchema Probl.4… 8C in Triangulo Al Luna aurem accipe \Equationem Anomalire \ïmplicis ad
clipſ¡ Lª,, C¡ rectªngulo ad I, in ?no damr arcus A I , pet Probl. tempus datum,& Aiquationem 'competentem Anomaliç
fi” mºn. 4.1nuentus , 8C A C, Ba ¡s conſtans ex appatenti femi proximo vno gradu maíoris , 8( de harum dlffèſChtla fu
diametro AN, Vmbrz 6C N C, Lunae, inquire latus me partem ptoportionalem, fecúdüm proportionem 41'.
C I, nempe fcrupula lncídentíae in Eclipſi fine mora,qui 49". ad 60'. quam fubtrahe à motu medio Luna: horario
bus :equantïlr fcmpula Repletionis I G , quia triangulum z 1’. SG". ſi Anomalia minor eſt gradibus 9ç . adde ſi ma
G A C z ob aequalítatem fummce ſemidiamettotum AC, ior,qu. ad Gr.1 80.5( ſic conſtrues tabulum horati1motüs
8C A G, eſt Ifofceles , 8C arcus perpendicularis AI, b¡ Lunar, cui fubtracto motu horario Solis habebis motum..
fariàm fecatbaſim GC, fïcutchorda arcüs AI, chor horarium Lunze à Sole ¡n Copulis ›. Qlòd fi vraris diffe
dam arcüs G C, per Io.prim¡ EMC/tdi¡ . rentia \Equationis compoſitce ex prima 6( fecundainz
pe Irc-'ü’- At ſi Eclipſis eſt cum mora , tepete híc fchema proble qualitate , habebis horatium extra tempus‘ Copularum,
"ª m E"- matis z. ,Sc in triangulo A L K, tectangulo ad L , ex ar qua. ratíone folent fier¡ tªbulx motüs horati) Luna:- à So
Lº’ª‘ W” cu A L › inuento pet 4. Probl. 8C fummà femidiametro— le pro dimidio die ante aut pof’t Copulas; vt femiat redu
"’ª'" \um AK , quatre atcum LK , nempe fcmpula femidu cendis Syzygijs medijs ad veras, aut quaſi vetas . Adno- _Variado
rationis, quibus :equantur fctupula LADeinde im tat autem Keplerm in Rudolphinis cap.; 1. praaca 47. ex ”f‘ Lªní
trían lo A LN, rectangulo ad L, cum arcu AL, Se Longomonmni Aſtronom. Danica pag.) 7 z. occafïonem I‘mª!“
cum aſi A N , qux eſt exceſſus ſemídiametr¡ Vmbrç fu Van'atíonis Lunar-is deprehendendze luilſc acceletatío- . .‘Tſ‘ª'
pra femídiamettum Lunç, quçrc fcrupula more dim¡ nem in Copulis obferuatam , 8C vatiationem amputatam º…" '
diç LN , quibus :equantur fcrupula L V ,* 8C illis ſubtra fuiſfe ex mora Lunce ¡n Vmbta . Ratio porrò prxcepti à
&is ab LK , reſtabuntin Eclipfl cum mora , fctupula fo Regiomontano tl'adltíªcſt quia Anonmlia Solis ¡n vna ho— Ñ
lius Iucídentiç NK, que fun*: çqualín Re letion¡ V Q;— ra augetur 2.'. 18". 8C qu. ad Graz. Anoumlix , Ctefcunt
Cum ergo in his omníbus triangulis deturbaſis 8C vnum xqu’ariones, ¡nde autem dccreſcunt: in Luna verò quia.
latus , ſac vt dixi de triangulis Problematis 4. Vel more vnà horà ante aut poſt Syzygmm medi-á , Anomalla vera.
veterum Aſtronomorum , vtete illis vt rectilincis & per diffettà medi-.1 per mºtum horarium Anomaliz mediar,
47. prim¡ Euclidi: auſet quadratum numerum latetis da 6: per xquanonem centri,quibus refpondent 41’. 49".
ti , à quadrato baſis data: , relinquetur enim quadtatum , Terrinm modum tradunt Albategnim cap. z 1. 8( 4;.
4 , . . . 3, Modª!
Mºdª‘ º‘f— cuius radix quadrata erit altetum latus quçſitum . Vcl ſi Regiomantanus lll).ſ. Epitomes prop.2.1. Rem/201d!“ m., ¡Mmmm
1²?' "Pªlª expeditiús vis operar¡ , vtere tabellis ¿Se more veteris Purbach. pa, .206. Maginu; lib.z. Theoricatum cap.: ç. ¿,- 30,1";
’Wºº’ *- Aſtronomiz, .id ¡nitium huius Problrecenfitisz ſed fau 8C Baracius li .4. Cofmogr.pag.z 4 1. aiunt enim Motum mº,… Lª.
pulis Incidenciª: per eas tepertis , adde Reductionem.; vetum 8C horatium Solís effe ad diametrum apparentem M ó .Sc-Jin
Lunç ad Ecli ticam , vel fubtrahe , quando ¡lla Lunç ad Solis vt 5. :Id 66. hoc eſt in ratione fubtredecupla fefqui—
denda vel fu trahenda eſt; In total¡ vetò Eclipſi cum., quinta . Horarium autem Luna: :1d diametrum viſualem
mora Reductionem candem adde aut deme tum fcmpu Lunre vt 48. ad 47. vel ex Copernici hypothefibus in..
lis femidurationis, tum fcrupulis mor-ze dimídiz. lpſa Apogeo vt 2.9. ad zo. ſerè', at in Perigreo tere' vt ;7.ad z ſ.
Modia tº!.
. ſverò reductío eſt differential ºº à medio Eclipſis: Tan vel accuratius
.
vt 21ſ s. ad 2.138. l’orrò vt habeas
_ .
miní-. l. d. ‘
¡gm 1L4
dem ptçdicta fcrupula duc pet 3600”. temporis , 8C fum mum HON-.num Lunx à Sole , fubttahe HOlaſllllTl Solis m 3…";
mam diuide per boratium motum Lunç a Sole, priòs Perigm¡ ab Horario Lunze Apogzrx ,- vtverò maximum, ,nm-m,…
ad Secúda redactum , 6C habebís tempus ¡llís cóueniens. fubtrahe Apog à Ó Pcrig. º. ,,Ñ-…E
KepIerm tamen ¡n Epitome Af’tronomire 1339868.an
lò aliter 8C f\1am 8C Tychonís ſententiam de Horario ve— Kepler¡ 'M
PROBLEMA VI. to Lung affert , quàm in Rudolphínis,& quàm Tycho ip-_ ricm .
ſc . Aít enim Lunre Horarium minimum in Apogeo effe
De Hºrario Mota Luna à Sole . Tychoni 2.9'. 46". ſib¡ 19’46”. m9 \’imum in Perigeo Ty—
choni 38’. zo". ſibi 58’. 45 ". him; ablato medio motu So
De Ham. VÏ- Omrim Lunç motus à Sole notus fit fubrra~ lis horario , relinquí Horaríum à 32’1- Tychoui 2.7’. t 8".
rio ¿mu H hendo motum verum Solis horarium , à vero ſibí 2.7'. 2…8”. minimumALmaximum Tychoni 36‘.2.”. ſibi
mºm¡ Sº. mom Lunç horario in Zodiaco; vtetque aurem pendet 36’. 1;”. ob Variationem fib¡ quàm Tychon¡ maiorem;
’ª º ab Argumenti ſeu Anomaliz :equztione , non cil' enim. concedít tamen melius eſfe vti Horario , qu¡ quouis tem ~
perpetuò equalís nec \empet ¡dem . Eſt autem nobis ore eſt .|Vide etiam qu:: idem Keplerm docet apud nos
motus Solis horarius ac mediue ex dictis lib.z. cap.17. llb.4. cap.19. Scholio 4. Tychº autem tomo 1. 8C ¡nde,
Minutorum 2.’.17".ço’".ço"’. 8C maxima Equatio folaris LangomonMnX-I,Muleriur,Maginm ponunt Luna: Hora—
motüs ,ex líb.z. cap-2.1- 8C’ 2.4. eſt Gr.1.ç9’. Lunre autem ríum Apog.z7’. 43". Perig.; z’. 2.4”. in Copulis ', fed Sole
horarius aC medias ex lIb.4. capa. z. eſt zz'. ç6".2.7"'.z z". ¡n media diſtantia poſito, eiufq. Horario z'. 2.8”. quo ad- ,
1 s“.4oº'. adeòq. horarius Lunç à Sole medius eſt 30218". dico Lunar motuí,habetur motus Horarius Lunre verus il
36”’. 4;”. 1 ſ“. 4o". alijs autem paulò aliter ex dictis ibi lic go’. 11”.hic zç'. çz”. vt pofuimus ¡n tabella fequent¡ .
dem , fed non eſt opus tanta fubtilitate , @e ſufficit confi Si quis optar Tubulas Horarij motús pro medns ac ve
ftere in Secundis Tertijfue fcrupulis. Tribus ¡am mo ris Copulis,ens dant pro Ptolcmxo,Copern. es.: Tychone,
Auctam
dis colligítur Horarius vttíufq. Sideris . Mulerim in tabulís Friſicis pag.1 2.8. 176. ;06. 4;¡-1’37‘ Tabu/ni'
1. Modus Primu¡ modus eſt per verum motum Solis ac Lunç ad bac/aim in Tab. Eclipſium , Rem/101d“:.ª¡n Ca110n.p:1g.9ſ. mº tu: nº
..
Hº'fª'à' mº datum diem 8C ad díem proximè pmcedentem auc \ub s: 97. Tycba tomo 1. pag. 12.8. Lºngowotnnm lil). LTheo- "rn Sªn,
m‘ "kª‘ffli- fequentem, mm differentia motús diurni veriz ſiueilla ric.cap.9. p. zo 1. Magima in Secundo Mobil¡ tomo 2.. Ó. 1…,, .
“ª" * ex tabulis Aſtronomícis immediatè , frue ex accuratá pag.67z. &C ¡n Sªpplemento Ephemctidum pag.:90.1(ej
plc~

v—"Iª-_ÍE—
— ,— v—-—.. ~_—‘v~
l

DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 3x;


plerm in Epitome pag.868. 8C in Rudolphinis Tab. pag; 6C Maginm in antiquo Canone, addens Tenipus ad Ve
92.. ¿L 98. &mb-ºrgia: in Tabulis pag-;6. Vendelmu: in rificádas Copulas motu¡ horario Luna* àSole refpódens .
Idea Tabú]. Atlantic.pag. ; z. “Se 34. 8C Ballialdm in Ta Eſto nunc ex Auctoribus paulò ante adductis Horarius
bulis Philolaicis pag. 1; 8. Inter quos pro pluribus horis, motus verus Luminarium minimus in Apogeo; maximus
Se diebus motum verum ponunt Purbacbim, Reinhola‘ub in Perigeo .
la
² H O R A R 1 V S Lummarium Matus Ver-m ſeu Apparenu ſed G in o’ º .

- {i} Apogrer. {Si Perigai


. . u ’
Q Apog. .
Q Perig. Q A¡Tªj-’g
ª. à. {ª ’ ' . ‘ *ª
a 123%;
-.-—-.-.-uun:¡<.1v

AVCTORES l I/ /// l ll Ill / vll lll / ll lll / I/ lll I ll ll/

Ptolemau: Parbac' .
Alp/?ònſiudª z1. 2.3
2.2. 2.8
o 2.2. ;o
o zo ſoo zoo
;o 37 2.1o IO
56 o 2.8
2.7 16 4oo
16 34
zz ;8
17 42
O
Caperm'cm 8C max. 2. zr ſſ 2. ;4 18 7.9 6 ſ ;7 2.9 zz 2.6 31 47 ;ſ 7 37
Remolddníá: med, 2. 2.7. zz 2. z; ſ 2.9 '6 r 57 2.9 32. 2.6 z; o 35 7 o
‘lª‘
:’s

m’flï‘
W"l"
'5'
'3'13
F'
T‘ Eccentricitate minim. 2. 2.; Iſ 2. zz 4g 2.9 6 Y 57 29 zz 2.6 zz 3; 35 6 I7
\Magia-4: olim 2. 2.2. zo 2. 35 zo 2.9 2. o ;7 z; o 2.6 18 zo 3; 1 2. 4o
Tyrbºó'LOrIgamam. 2. 2.5 o I. zz o zo n o zç ;2. o 2.7 58 o z; 2.9 o
Keplerur 1'72 Rudºlph. 2. zz o 2. zz o 2.9 44 i o 38 2.8 o 2.7 Ir o 56 ç o
Lambergim 2. zz o 2. 3; o 2.9 48 O 36 42. o 2.7 !ſ o ;4 18 o
Vendelinur 2. 2.; o 2.‘ ;3 o 2.9 zo o 58 8 o 2.7 ;8 o zz zo o
Bullialdm 2. zz o 2. zz o 2.9 4º 0 58 IO o 2.7 7 º iſ 47 º
¡Nos 2. 2.; o 2. ;4 o 2.9 zo o 55 zo o 2.6 46 o zz 7 O
ª .
P R O B L E M A V I I. l "Lªb-M, Q Dªmª', Maxima {ª Ó* @3 403m
.De Maxima
. DIH-anime
. [amam-
. Eele/I‘:
, á- Ma. e ‘.1'‘ 710[lr4 ſ14PP manana ª
:l

a’,
:cima Mora ia Tªta/i Eclipſi. E‘ Dª“ ª H' 1,' ’l'
2-" Ptolemaa 4 6 4²
I
ªª Mºdª, ,3,… VTI- C Ognito Horario Luna à Sole , Facilè eſt deter- Capemico l 4 8 8
Fl guirmdi minarelongiffimam durationem Lunaris E— TyC/:one 4 ¡7 37
Ï- maximum clipſis , ne:: non longiffimam morarn in Vmbra feu Pe- Lªi/gomªfitmlo 4 lſ º
:l durar-'ºm' numbra .Etenim vt docet Kepler-m in EpitomeAſtro— Keplera 4 ²-²- 3º
a C” {Nºªm nomia: paº.869. fumma diametrorum apparenrium Lu— Lambergio z 57 4o
t: I‘I‘Pſ- Lª' na: 8( Vm ia: Penumbneuediuifa per Horarium motum Bullialdº 4 7 4ſ
‘5. verum à ¿fi-,dabit Horas 8C minutias maximae duratio— Vendelinº 4 ¡Z º
ms . Rurfus differentia diamettorum earumdern, diuifa Nobir l 4 f7 6
pet Horarium vertun à Y? , dabit Horas 8: minUtias ~— . . ,
maximze mota: in Vmbra aut Penumbra,qu:e contingunt P’ªP’ª’” _mªfiª {ªmm ”MW“ ² Rªflªct‘º "ªd‘º’ªmª
quádo Luna ad medium Eclipſis eſt in Nodo; tune enim F²14’“f7" WT" ² 7,²4714” "dde" Pº"fl Pªn“mb’ª
via Lunxinfenſibiliter differt ab arcu Eclipticte , 8( ita in "ª/Fm” ² º” Eªl‘Pſi‘ Ó dªrª"º’ªm ² mªnªnª*
figura poſita num.z. Eclipſis incipit in R, 8C deſinit in P,
de ab initio Eclipſis totalis ad finem Luna pertranfit dia I‘m'
rnetrum RAP, ac tantum prattercà fpatij,quanta eſt Lunç SCHOLIA.
ª Longifflma
ipſius diametet . Sufficít aurem nobis hoc loco Kepleri ’
duraría E ,Se ex eo TyC/20m: ex pag.869. Epitomes Aſtronomim ip I. ‘ ſ V[gti credim‘r Idem e/ſe Pleailam) mamemum.; gi17”" "²“"
; ‘1¡Pa¡ ¿ª, ſius,de hac re fententiam in fequentem rabellam couijce Ó“ maxima obſçurationir 5 ideóq. eamdem eſſp in medio
narisz'TM. re, vt liqmdum fit maximam durationem effe , cum Lu Eclipſi:
latitudmem
. . . . Luna .ad vtrumq. mamentum
. . , O" taatum fpa durarianis
- M m rene- mlnare vtrumq. eſt Apogzum‘: qura vt ad uertit Keplerm‘ num ab 1mm Ecltp/[s ad Firm/um¡ momemum , quantum Pªm-bm _
Sn": . in Epitome Aſtronomia' pag.868.licet craffiºr ſit Vmbra a Plenilunm ad fincm Eclip/ir . Sed fi Aflronºmico mre
Terra: in loco Luna: Perigççjbi tamen velocior eſt Luna, atrevida": ; diflemm inter ſe iria hac , vt afirmar Ptoie~
.,
.-,l
r.),
{k Horarius motus eſt in maiori proporcione , quàm tra ¡meus ¡¡17.6. cap.r7. Regiomontanus in Epitºme L6. Prºp.
Iectus perigçus ad apogçum . Poſteà addemus alteram r í. Keplerus in Rudºlphinis cap.z l. Prat. \45. Vendeli
'I‘Mr7 tabellam, a nobis conſttuctam . nus in Idea Tab.\1tlant.pag. 58.0' Bulliald us lib.4.\1/Zron.
Eclipſir Q—Duratiº Maxima en: Epitome Kepleri . Phil.cap.7. O“ in Tabulis pag. 138. Nam maxima obſcura
h n \ . \
tio fit ea momento s quo ex Vmbra [en Penumbra centra da
l Luminªribm l TyC amcc Kepleriane ci pºte/i‘ ad Lima centrum perpendicular-is ad -Uiam Luna J
hac eſ) em'm breuiflima linea , qua Lima centrum maximè
ED l H. /. II. H. I. ll. accedit ad centrum Vmln-,e , Hifi Plenilum'um fiat in Nº—
Apagaa [Apoya 4 ao 4 T 18 18 di¡ : At momenmm Plenilumj, commaniter ſolct accipi prº
Apagaa Pertgaa a z9 2.2. z 38 46 i/Zo , 1'71 quo a centro Lima duci pºte/Z perpendicularir , ad
Eclipzicg 10mm Sali diamrralitcr :Ippº num; ficut Nom'
Perig. - A1203. 4 19 4o 4 18 6 ' ¡¡Miſ mamenmm , ricm a centrº Luny Mi pºtcſi perpendi
Feng. l Pez-ig. z z8 4o 3 37 26 cularix ad centrum Sali: in Eclipflca . Vt inſchemate Pro
Eclip/¡r Mora longtflïma in Penumbra Terra blematir 4. ibi expoſito , fi ducanmr daa perpendiculares,
A . , Tyt'laonicè Keplerianè ‘una ex centrº A , ad centrum Lima in I , altera ex centrº
Lªminanlmr Luna in L, ¿zafira , ad Ecliptim pum‘Zum A', erit Utiq. bre
ª U‘ a H. /. 1/. H. /. Il. m'or A1, quam AL, quia in Triangulº A L I , rectangaia
ad Izangzilm rec’ím L1A, main: [aim AI., ſubtmdihquam
ª-Apag. Apºg. 2. 8 36 2. 7 S3 lala: A l , quºdfitbtmditur ab acurº ALI, per 19. Primi
Apºg- Perig. I ço 58 I ço 46 Euclidis; imma‘ ducti: rectir ANC, Ó' AKG, quando Lu
na ¡bi in initíº , hi6 in fine efl Eclipſis , in ‘Triangulº CAC,
Perig. - Apog. 2. 7 zo 2. 6 38 nulla breuiar lima ex A, ad G C , ducipoterit,quam .
Perig. l Perig. l l 49 2.4 l t 48 48 In ¿los ergº Sclímax¡ moment-m;R maxima obfl'flrattams:
ct ' ' ſi r quod

«Ñ»
3 t4 L I B E R ;QI/INTVS .
quod/ït in l, preeedit mºmentº'Plenilunqquodfit in L, un Vrdniburgi pafl merid. Medium 'vero' H. I z. 8’. Ó' fine-m_- pa,… ¿m
areu ſeu [ctm L 1,* Nempe quia Luna‘ tranfiuit Nºdum H. 1 ſ. o'. *vt fuerit duratiºnit prior par: pofleriore [OI/gíª" ratiºn ;, ¡5
minutie 4'. bon-rip: fiebditq. per parentbe/I‘m: Nec enim cleſ. à ma
hrec tempota ſemper ſunt zqualia, vt hactenus creditum ximl oli/m
P eſt . Hana lumen inequalitatem di/fimularunt , Kepletus, "flºªt" "-º
Vendelinus,Bullialdus:immº' Keplerus in Rudºlpbi'nii cap. "mm ‘ºm
.A. zt.pree.1 ç t. ai!: Reſtabittempus lncidentiee, vel Emer- ”mª“ ' ª"
'H B fionis promiſcuè: ſunt cnim zqualia,quia opcramur perzï‘ ‘7”‘
,Albª momentum obſcurationis maxima' . leare numerandº
nºn d momentº *veri Plenilunu , fed a puníliſiitio maxima
'
ª… abſcuratiºnis, equale reputat tempui Incidentiu tempori Re
pletianis . Iam quod attinet ad Tychonix obſeruationem,
B . At_Luna accedit ad Nºdum -, _ſueeedit momentº Ple eam Vendclinus in Eelipſibm pag.48. redarguit ſublefla fi- _.
dei: quare autem Ñ? quia idemmet ‘1' Yebº in catalogo cam s"/Pmº d‘
nilumj ª Hinc fit vt licet ſpatium 1 C , quod eſ! ab initiº trabenr ad fiiat tabulai, ponit medium H. l z. l 2.'. o** quia fifª Tj‘l’º'
Eclip/¡s udfiimmum Eelipſi: , aquale [it [patiº 1G, quºd eſi Vendelínus Furia faeient wtraq. -Utrinq. à mediº tempºra, n
dſiimmº Eelip/it adfimm,quia perpendicularis A 1 , diui
. . dit baſim G C , Trianguli lſa/eeli: CAC, bifaridm per IO. ait medium Hªrd 1 z. 6‘. fiquidem duraría fui: Ho—
SÉ'Ï‘P º' Primi Eucl. tamenſpatium CL, ab initio Eclipfi: ad Pleni rar.;. 48’. At quidquid ſit num* de fide Tychonis : Primó
"rl’ª’m'f' [unium extra Nodaifactum langiur fitſpatio LG, d Plenil. fatendum eſl nan paffle ºbſeruari exaílè momentum ſurnme
Eª 'Pſi’nº' ad finem Eclipfit : quando Luna recedit d Nodi: ,ſeu babe: obſcuratiani: , quia Luna in ſumma Eelipſi_ partiali bere:
"tm O
Lª“… . .
I latitudinem Baream aſcendentem , aut Au/lralem d‘eſcen aliquandiu : in tºtal¡ autem, euiuſmadifuit illa Tychoniſaª
dentem; contra -uera‘ illud bue [it breuim, quandº aeee it ad nullº mªdo medium ºbjeruatur:quare in vtraq. cogimur me—
Nodum r Denique latitudº Luna minor ſ¡t in momento ºb dium calligeremê'pe ex initiº Ú’fine partialis ,EclipſbIſecadº
ſcurationit maxim,quam in Pleniluni momento, O* areut tempu: interlapfum .* quando *verá totali: eſ? , tempm marie
inter centra , ide/Z perpendiculari: determinan! obſcuratiº bifuridmflzlet diuidi, U" eiutſemiffl: medium -Eelipfir es bi*
A"… ¡’— nem maximum,mai0r fit latitudinefiimme .Eclip/ix,/Ed mi bere: po/ſumut tamen Incidentia tempm ÚEmer/ionit ob
n' “m" nor latitudine Plenilunq : In figura autem premifld areu: ſeruare, Ó' illud non raro‘ deprehenditur inaquale . Reuerd
ª"'d ª inter centra e/l A 1 . At in figura pofita , C7' expoſita iam., autem nequefemper barum tipora, equaliaſunt, neque tem
cap.4..pr0bl.1 . areur inter centra eſ! BA!, Ó' latitudeſum put ab initio tatalis ºbeurationiS vſq. ad maximum , uquale
ma ºbſeurationi eonueniens eſl M.E, latitudo autem ad ini— eſl tempari bine ad initium Emerfionit : quia nee rmbra
tium Eclipfii e/Z P1 . terreflrir m0tur,euiur 4in non bem in eodem locª; nec Lu
Il. !am vero‘ Ptolemzus, eiq.ſi4bſeribem Re ¡omonta— na motuí , tªto Eclipfi: tempore aqualetfimt ( eflº /patium
A» ¡¡fl-'mu
¿ªmix [I'm nus, aiunt turpe quidem e/ſe A/Zrºnorm laa: diúêrentiai Ó‘ Eeliptica aut orbita Lªne ab initio adfummam Eclipſimſit
P"ÃÏ‘Ï‘ ¡¡f ſubtilitates ignoran , ſed Conflicto' in calculo Eclip/¡um d fe aqualeſpatia a ſumma ad finem) fed Lund tendente ad Pe
fªmª‘ * amifflas, quia impereeptibilet quodammodo differentia [une rigeum «velociºr fit , ad Apagerim 'vera‘ tardiºr; Ó‘ lite¡ vta—
apparentie [en/num 5 Ó‘ fi qui¡ buiuI rei exactamſcientiam mur mom bar-aria Luna d Sºle in Plenilunia , aut infumme
queraòfºre vt muito‘ plus illum dificultar angat, qudm wi obfèuratianis punctº inquiſito , ‘videnturq. ille mediut eſ:: in
lita: dele .‘Zet z At reeentiºre: Afiranomi Keple rus, Vende ter veloeiarem ae tardiorem motum , qui ab initio vel in fine
linus,BullialdUS nan cºntemnendam putdrunt bane diuerſi Luna conueniae; tamen nºn ſemper ita fe haber . Praſlat
fatem 3 quippe qua ad 6. circiter minuta temporiſ peruenire itaque , /i ºmnirfublilitam ratio /I't babenda, ad inirium CF‘ "L

pºteſl . In pmmiffli ergo /ebematit ‘Triangulº ABL, rectan finem deliquiy Cºnfucio mªda definitum, exactifflmam Ano
_gcht ad A, dara /uppanitur latitudª AL, ad Pleniluni] ma maliam, Ó” inde Horarium matum , ae motín differentiam
mntumfl” vera di/lantia centri Vmbm A, a Nodo B,' er colligeremeper cam corrigen momentum medi j deliquijÚ‘
gº inueniri pote/Z angulu: ALB,ide/l Aleeum quod?” Cum ten-pu: Incidentie d tempore Emer/iam: exactè fecernere:
latitudine AL, in triangulº partio A L 1, rectangulo ad I, Quiz tamen perexigua e/l differenna , ſi maiºr videatur
inuenitur latut L1, quod diuifiim per Luna Hºrarium mº in obſeruatiªnibus, exec/fut in ºbfiruationum fallaeiam re
dunda: : ideirco' ab Aflrºnºmi¡ pa/fim cantemmſiſolet . _
tum d Sale, dnbit temput ſubtrabendum mºmentº Plenilu
nu , ſi Luna recedit a' Nada propiore, addendum fi accedit, 1V- Pºterat ex dictit caps. ad finem numcri lº. ſepara- De me…
*Ut babeatur momentum ob/eurati'anit maxima , quod bifa— ri mora Luna in mera Vmbra Atmaſpbaru , /eº'rſim à pe— Lun‘ in
riam diuidit durationem Eclip/¡I, Ó‘ moram in Vmbra 5 ad
numbra hinc inde initium finemq. Eelipſir efficiente, C9" com' me” Vm-~
quod mªrnentum eollige locum Luna , O' illum reduc ad ibi deſeripti TNV, axi¡ ad menfuram reuocuri . Sed quia "ª -
.Ecliptieam : nam differentia loci m ºrbita M , (jº-lºa¡ in ob refracttonum incanſiantiam , varia e/i' illa menfimz, nee
,Ecliptiea E, erit BE, in ſcbemate cap.4.n. z. ei? quafl' arcu facilè obſeruabile eſ] momentum s quo Luna illum innerſum
inter centra BM, eolliget in triangulo BME, rectangulº cºnum incipit ing-redimut ab eo egredi_~, naluimu: nauum bin:
ad E a latitudinem -veram Luna , cºnuenientem Momento Iabarem calculo Etlipſium addere, nºuaſq. tabellar pro illa
maxima ºbſcurationit . Non egemut tamen [MC latitudine, parte Eelipfi: eºndere .
fedſiſuflieit colligere areum inter centramempe A I, in priori V. ,QI-:Munq . de Vmbragine, de Nubibm arcuati: , du
ſcbemate ºpe latitudmir A L, Ú’arcü: LI, qui ¿qualis eſl Penumbra varierate ex ‘varijs refractienibut, dicta ſunt cap.
reductiani Luna ad Eclipticamçªuel cum AB, d;flantia een ſ. Ó‘ in eiue SCbolia 2.. Ó' 3. recolenaa nie fiin! , quia poſ/?mt
tri Vmbre a Nºdo , Ó' [B, argumento latitudinit , quod à durationem , O‘ initium finemq. Eclip/it ab eau/ar Pbyſicat
diſlantia AB, diflm arcª 1L, It‘ eduílioni: Luna ad Eclip Ó' Optica: -Uariare : ſieut queeunq. cauſie , qua diametrum
tieam, vz natat Keplerus in Epirºme pag.865 . Vtumur au Luna apparentem ex aeeidenti varian: ,inter qua: Dauid
tem Aflronºmi recti: lineiIÚ‘ cbºrdir arcuum prº areubm, Fabricius apud Keplerum in premeridibmpag.9. Ó“ 2.2..
quia in hu ob paruitateth manet Ptolemªzus lib.6.cay. t 7. Ó‘ Vendelinus in Eclipfpag. ſ. ponunt 45m» circumluna
Ó" Copernic. lib.4. cap. z 2.. O‘ Keplerus in Optieapagq¡ 8. rem,ºb quem dilatetur Luna diameter ad 4'. vel ç’. G* ma
nºn eſ? perieulum ſenfibili: mºri: -, e/lº pa/fimu: 1m eiiam ior -Uideatur Luna, idea‘q. mi“ delibar¡ ab Vmbra, Ó* tar
Kaplan' ó- areubu: . Prº ureu !amen inter centra C9” latitudine ſiim diiu al) ea emergerey’ed hºc nan placer Keplerº ibi Ó‘ in Op- An ªb uh
.Bulliªldi' mªe abſeurationi: mi porn-i: Kepler¡ tici¡ pag-2.86. nec tam manifeflu: eſ? ille aè'r , aut tam den- rm lun-trª"
P'º “ct’ ª* Rudºlpbinis ¡Dr-MAL aut nº/Zra tabulatabulri
ad id ,confeflmÚ‘
de qua illeprº
in ,
fics aut erafliu ad hunc effectumqua‘m maniTe/ium Peniibra ªª‘ "frª-
‘ªl‘ ' dijfiremia mamenti Plenilunu a' momentº maxima abſèu— Amzqffubericu augmentum ſupra Vmbram priſZ'o more C5- ª²"… Irª'
putamm : buie igitur pot-ius acn‘eleratia initi , 6'" maior du.. m :mis
i ratiªnit
runwelwere Bullialdi
alia/imili tabellduquam
in noflrie babaReductiane
Tabulitmel pag. l 38. tabula
Luna ratio Eclip/i: attribuitur . Refrafliº verol radiorum Luna- pzz-u
ad Eeliptieam in tempm Luna d Sole eonuerſa . rium,0b quam prope Harizontem *videtur maior-,nan mutat 7)‘.

III. Necdum finit ſubtilitatum: Vippe Tycho in epi- 'v initium fínemue Eelipſix; eſio anal/at viſibiliter puncta *Infi
flela eruditifflma ad Rºtbmannum , data Anno I $8 7. la bilia difci lunar-is ; dígito: non eclipſutot ampliorer red
nuarij zo.pag.7z. narrat Annº 1 $84. Nºuembm 7. /Pyla dat , prº qua re 'vide que ex Longomontano retuli lib.4. cap.
veteri, inuiurn Lunarie Eelipfi: obſeruutum a‘ fi per [Tella x6. num.8. Dcnique memento uquanunculz adlaibenda In.,
rum Aequatºriam à Meridiam di/iantiam 171 ora I I . 12.‘. Eclipfibus Aequinºctialibu: : ſiquidem 'verum eli , quod
art
l
, b E L V N AE E7‘ SOLIS ECLIPS. 3k;
aït Keplerus in Rttdºlplji'nir pum 71 . Lunam Circa pedi; ſemidiametri lunaris KS, defcr' e Luna: difcum tan
¿Zum Aequinoctá Vemiſèrit'e!, Circa Aurum-nah: manª-iia¡ genrem Vmbram in S. Rurfus in A F, fume larirudi
fubire …Salem aut Vmbram ; de qua Acquatione illam Gan nem F L, conueniemem finiEclipſis, ſiquideminTy
ſule, CF‘ no: in Tabulamm ¡¡rareptis : _Qui etiam reHè m.. po noſtro crefcit laritudo; &Z duela ML, perpendicu—
Optica Aſfronpag-zs ſ. mºnet in Plenilanys Eclipticir Lu— ari ad A F, habebis in M, centrum Lunar rangentis
nam iuxta 'umbrfí Terre 'videri maiºrem, quia [mida iux Vmbram in G, pro fine Eclipírs; connexis aurern cen
¿mflimiº ta ºbſcura, ampliºra apparent , [ic mm extemiari margi tris K,E,M, defígnabis viam Luna: in orbita lunari:
L‘m‘ ºpª_ ne: Luna , fed ampliar; ob decepnanem ºptzcam ; al¡ quam., Aliter aurem faciendum , ſi Luna: latirudo decrefcat, 8:
e,, ¡n ,w-ſu tamen noaſuat Tabule A/Zronamica immutandamizm Cªtiª* aliter fi mutet fpeciem in proceſfu Eclipſis; vrſi à K,
yª,, ¿un, fi¡ bea[it mean/lam ó‘ varia, prª varietate oculorum . tranſito Nodo F , veniat iu Q, afcendendo; autà T,
eg:: , in M, deſcendendo. Expedit autem ad fymmctrianu
m. .mm .mv W W.- .. . .. . n I line-amm predictarum , prmparatam habere lineam diui
ſam in particulas ;equales 60.' aur amplir‘rs , minuta re
prreſentantcs , ex qua proportionales tranfcribi poffint li
CAPVT VII. nea: in Typum Eclipſis . ~Recole etiam ex ſchemare;
cap.4. num.“2.. ~expoſito Typum Eclipfis fex digirorum
De Typa Eclzpſi.: Llenar-i: ¿mp/me oculi: Prxcísê, Lunazà Nodo Afcendente recedentis ; 6C ex
cap.6. num.; . Typum Eclipſis partialis , 8C totalrs .
fieóijciena’os ciaſ?. plagis ac flexu ll. led atr‘i n'er‘ad plagasJeu region es in quas Eclip
teneórarum , ſZ-u Ine/ina- ’ fes , hoc eſt pòrtio Eclipfari luminaris flectunrur , aut iu
clinanrur; audiamus Ptolemeum lib.6. Almag. cap.: I.
tianibm , dicentem: Seqmtur ¡am, 'Ut inclinariorze: quºq. abſcura
tnmum Grçcè t’wmxºªrn'a-wv wparve'ua-eeç confidctcmujº, qua_
M5,… Ï- O C parirer arrificium rradidêre nobis Ptº. rum intellzgmria pende-t ei notitia inclinariºnir , quam ha*
gm' de ba: [ªmm lib.6. cap-.13. Alzate-¿Him cap.4z, bem, mm Eclip/e: ip/,e ad Eclipticam , tam Eeliptica ipffie
P ¿umª-º, Purbaebím propoſ. r7. de Eclipſibus,Api,z. ad Hºrizwrtem , qaomm vtrumq. in fingulir Eclipſi: tem
nm in Aſtronomico Caªfareo , enunciato paribur maximam (’F" incompre/:en/ïbilem in tranſàrefflani—
2.7.Reinl201a'm in Theoric.Purbach. pa 0.03.6: in Prute— by: murarionem efficit, [i qm": futura: per rotura Eclipſi: ;clip/¡um
ro-—:-r.~Nr.-:I nicis przc.65. Magkzm in Secnud. obil. Canone 74. temple: inclinan'om: , inútil¡ cura firmar¡ volmit , clon.: Plªgea- Ia
TyC/10 tomo r. pag. r; r. Longomamanm in Aſtronºmia; mjrmm bee redictio menea/Perla nec 'milk/it. Hinc vi— climªſ-"ºne:
Danica pag.309. 8C Origama como I.pag.2.67. Et pleriq. deo negle am ſuifl'e hamm inclinarionum tum rheo— ‘Y’ [ªim ‘º'
quidem fic exhibent huiufmodi rypos in pa inis , vt in.. riam tum praxim ab omnibus ſermè Aſtronomís: Vnus “lª Fª‘ ~
ſuperiori eorum parte ſit Septenrrio, in infªriori Men— Iq.Regiamomanm Problemate ço. Primi Mobilis &im
dies 5 oppoſitum tamen haber Region-amantes in Sche Almageſti Epirome lib.6. propof.2.8.2.9. 8C zo. 8C Keple
vivi-I . mare 8C notis ad Albategnz'j c.4 z. ficut cernis in fequenti rmín Aſtronom: Optica à pag.4o7. tentárunt hoc va
diagrammacez in quo Oriens in I , 6C Occidensin l), dum . Aſtrologis aurem paulò vtilior videtur Inclinatio—
num harum 8C plagarum diuerſitas, vr qua: quibus re
gionibus .Ecli pfes aut Eclipſium phafes maximè obfutu—
MMO-Mu raz, antprofuturx \int praedicere valeant; vt videre eſt
apud Ptolemum_ in Quadripartiro lib.2.. cap,7. eiuſq. in
terpretes . lam itaq. Prolemem, ne penitus hunc': locum
praïrermififle videretur, modos quofdam Faciliores tra* Plaga am
didit. pro inicio 8C fine Eclipſium , 8C pro initio totalis nſpeñu:
_M obfcurationis ac rcpletionis : Mein imitabimuróc nos , &UPM
przmiſlis duabus definitionibüs . Prima eſtº: Eclipfis ªªª“
plaga feu potiirs refpectus, eſt Horizonti; punctnm, in
L e quod refla 'Ué’rglt par: Luminariª‘ Eelipſizti , aut in cºn/?niº -
Eclzpfi: pºfiti; hoc eſt in quod cadir linea, vel arcusà
centro obfcurati per centmm obſcurantis . Inclinario VM 7,',
I autem Eclipſis,feu flexus tenebrarum , eſ] Angular .Eclip— Inclinariº
1-' .D !im O‘ armó: par centra ºbſcuramu ó* ºbjetar-an' Lumina— Eclipjï: .²
Q ri: ducti. Vt in figura precedemi fiLuna ad initiumª
Eclipfis fit in K , ¿Y concipíamns circulum A l C D , eſſe
Horizontem , ducta linea vel arcus K F (L,— ex centro K,
per F, Vmbrre centrum, deſignabit in (L plagam,quam
T recta refpicit pars obfcurata aut mox obfcuranda, &J
Inclinario Eclipſis erit angulus KF D , :rqualis angulo
c (¿lil , quem facit arcus K F Acum Ecliptica lF D.
At (i ad finem defectfis Luna: centrum ſit in M, ductï.
.Íèvtentï linea M F T, plaga quam refpicirEclipfïs ,erit T, &U
Inclinario angulus M F I. Contràſi Luna eflet in T,
plaga effet M; &fiin szlaga effet K. HincÍfir vtin
&Ecliptica I F D, quam orthogonalirer fecer linea A principio lunar-is Eclipſis aut \oralis obfcurationis ple- -
C, in F. Prxcognitas verò effe oportetfemidiametros rumq. pars Eclipfataversàs orientalem Horizonris par—
apparentes Luna: , 8C Vmbra: Penumbrreue, 8( latirudi— tem vergat , 8C Orrum. modò :equinoctialem , modò
nem Luna ver:: ad initium finemque , necnon ad me zeſtiuum , modò hybernum , aliafue Ventorum plagas
dium Eclipſis ,cum fpecie feu plaga latitudinis . His po— refpiciat z in fine autem Eclipſis lunaris , aur iniuo Emer
firis expuncto F , centro Vmbrze , interuallo F K ,quod ſionis, verga: in Horizonris partem occiduam,& ad Oc
fit :equale a gregaro femidiamerrorum Lunze 8C Vm- _ caſum equinoctialem fiue :eſtiuum ſiue hybernum ,
brae, defcri e circulum AIC Dz &ex eodem centro aliamue Venri regionem; in medio autem plerumq. ver—
F, interuallo femidiamerri F S, fOIiUS Vmbraz, defcri gat verfus Boream, fi latitudo eſt Auſtralis, 8C verfus
be ambimm Vmbraa LG S. Eſto aurem, vt in hoc ty Auſtrum ſi Borealis; Contra verò in Eclipſi Solis ordi
po, latitudo Lunar F E, in Plenilunio Auſtralís, centrum nariè pars Solis Eclipfata in principio vergit ad Ocea
que Lunre in E; 8C in linea FA , fumarur F H, :equa ſum,in fine ad Ortum -, in medio ſi latitudo vifa Luna: eſt
lis latitudiní Lunce conueníenti ad iniríum Eclipfis : Nam Auſtralis ad Auſtrum ,ſi Borealis ad Boteam . His expli
fi ex puncto H , ducas ad extremam peripheriam rectam catis fit.
HK, perpendicularemipſi A F , habebís punctum K,
in quo Luna eſt ad inirium Eclipfis : inde ergo intermllg
Rr 2. PRO,
..l

316 LIBER -QJ/INTVS


\ trium ttiangulorum foluendorum , quem confule, fi lu
bet in his minimè necefſarízs exerceri . Aut celrè fumº,
P R O B L E M A IQ Globum , illumq. iuxta datan¡ alrirudinem poli adapta ,
Inclimtiom-m Edipſil imeſiigarel verfando illum donec Ecliptíca: punctum oriens , tem
pori lefis Ecli ricz conueniens , ſit in Horizonte orti—
No rª rm. III. P Tal-mmm lib.6. capa l. &f-Regiºruºmanm lib.6^. uozdeinde iuxta atltudinem Lunç daram tempore Eclip
tbc-du: Pto prop.2.8. vrunrur rectis lineis pro curuis , &C viª. ſis 8¡ inclinationem , ex tabella prçcedenri defumptam ,
"mªi“.m Lunç tanquam parallelà Eclipticç, propter paruitatem duc arcum circuli magni per centra obfcurantis 8C ob
flan: . arcuumz fed non eftneceiſarius hic paralielifmus, ím— fcurati ', ille enim dcſignabít in Horizonte punctum quç
mò nec lineç rectç : monerq. Regiomonranus ibidem fitum .- Si verò Lima latitudine careat , amplitudo ortiua
nos, dicens: Vm'm ſi 0mm' [meu/i011¡ inm'ei ªvªles , fue puncti Eclipticae afcendentis íninitio Eclipfis, morceq.
opmper ſcimtiam triangulºrum flzbemlium. Eſto ígitur vel in fine , indicabit Horizontis punctum quzeſirum .
in prçcedenri figura data F H z :equalis latirudmí Luna: Our-r verò propria Solan’s Eclipſis huc fpectant, dicen
ad initium Eclipſis ª 8C F SK, a gregarum femídiame tur infrà cap. 15 . ex K:plª-i Aſtronomia Opr.pag.4i t . 8:
rrorum obfcurantis &oblcurab' is: nam inrn'angulo F Epirome Aſtronomica à pag.887.
HK, rectangulo ad H, inueniri poterit angulus H F
K , cuius complementum ad rectum angulum erít incli
natio KF D: fic ad finem Eclípſcos› latirudini zequalis S C H O L I O No
F L, &aggregatum ſemidumettorum F G M , in re
ctangulo M L F , manifeitabunr angulum M F L, qui P 01]?: aliqui: in Typa Eclip/¡um defidemre, 'vt diſlin feliz/I":
eſt complemenrum lnclinarionis M F l. At pro initio guermtur mami-e [maru z qm: primlmz , quam pº man-Ian¡
totalis obfcurationisgaur emerſionis , vrendum eſtpro la [lrcmúm obſcumnmr, aut illª: per qua: ad datum trºmpa: in Lmun'ñ .
teribus in linea A C , ſpectaris , laritudine Lunas illis pha tra durariomm Eclipſir , tranfir ſefíio vmbrie Term , Cªi
iibus conuenienre, 6C pro baſi F K , aut F M , vtendum rei mm muíilij’ eſ] ria/Ira Selmqqmp/aia, de qua #17.4. cap.7.
reſiduo iemidiametriVmbrae poll ſubrractam abea fe ſèd hoc reſemamm ad librum Geagmp/aicum, »vbi de l‘a‘gim—
midíametrum Luna’. In Eclipii Solís Vtere latítudine ví dinum dIflercmiª , per mami-emm Lrlipſes comgmda .
fa . Prolemzus aurem vfus eſt arcu inter centra ad me—
dium Eclipſis , per digitos EcliptiCos inueſtigaro , 8C an
gulo recto ab eo arcu facto, ram ad Eclipticam , quàm -s—:I-z
Im. m,.8fl…ffluffl. ffl,.ffl.-fflªffl -m. &a Wºw_

ad viam Luna: , 8( ex eo arcu arq. aggregaro aur reſiduo


femidiametrorum in Triangulo rectilineo rectan ulo
quxſiuítangulum op oſitumarcuipetcentra, :equ em CAPVT VIII.
ad fenfum ob paralláifmum feniibilem angulo inclina
u'onis quzeſitz, confecitq. fubfeqUentem tabellam ſup .QE-Hd C9* ª@complex fit Eclzpſi: Solis,
poſita. Lunar mediocri diſtanria à Terra .
(y- in quo diffèrat ab Eclip
Inclinatio Eclipfium ad Ecliptimm . ſi Luna.
¿ª? in principio In princí- in principio I. CLIPSIS Solis,fi definitionem à caufa petitam Definir-io
8( fine E— pio ¿Y fine tor.Obfcur. ex Ariflotele liba.. poſterior.c. I.fpectes , eſt‘ in Cauſali¡
clipſis .Eclipſis 8C Emerf. tcrpoſitio Luna ,inter Solem fcilicet, .Se vifum ¡ch-PF, 5,_
noi’trum z ,Qu-¡pp mªniſc/an eſ? Salem intcruítu li: Ó* Cau
Digit¡ Gr. l. Gr. I. Gr. l. Lume
Íd- radio: meſi imerpoſimſuaobiectu;
occultarèLunáqJn-m ac vice:
aufercme reddi, eoſdcm
terrçuernïq. Luna ſ. ein: .
Tabnlla In o1 9o o 90 _ o o º ‘o air Plinim lib.2..cap.zo. manifeflum inquir,fed fapiétiou’
tlinñtiºmſi¡ 66 \o 7)_ zo l bus . Nam licet apud Plutarchum lib.z. de Philofophor.
Placitis cap.z4. .3.: 19. pauci aliquotalirer ſenferinh ¿U
[mmm . z 49 16 ſ9 ²7 Anaximandcr Solís deliquium fieri dixerír , obſlrufia m
4- 4²- 36 $4 ²-7 ajª/¡de rota ſoIaris jiIimm/o z vel certè vr heraclitus apud
ſ 56 zf fº I4 eumdem vertigimſmpbefilaris, cauá parte tamims lucen—
ti: z O' tumfurſum *venir: reuqum : aut ii audiretur Xenº
6 zx l 46 Iç
phamnexiſtimás plures Lunas Solefq. eſfe,aur apparere in
aliys arq. alijs regionibus z extinñ‘ione real¡ Sali: alía inte
7 7-5 46 41 z1 rim rana/¿ente : \amen vt idem Plutarchus reſerribidem;
3 ²º 44 ;9 2 ~ Pla10,Ari/iorclcs,Maz/acmatzci confentiunt 77741611', qui
9 lſ ſ 1 Si 42
1o 11 6 ;2. 2.9
primu: Salem deficcrc ºflmdit z Lumï cum ad perpendicu
1x 6 2. s 2.9 2. z
lum /ubeumc ª -wyotc que natura” opaca fit *veluti term .
QLLOd Pericles rimenri nauarcho perfuaſit z obductis
1 2. 1 º 42. 2.6 2.; 90 ' o cblamyde fua ipſius oculis , vt narrauimus capo.. num.9.
Iz zz 2.8 6z 2.7 ex Plutarcho , qui addit in Nicia , Atheníenfrbus vtcumq.
I 4. , zo ;6 $2. 2.4
notius ſuiiſe Solem interiectu Lunze obumbrari , quàm
1ſ ª I7 43 4; 26 Lunam interpoſitu Terr:: . Romano quoq. pop ulo iuf—
16 Iç l zſ 4x
ſÏClaudÍj Imper. exponendam fuifſe caufam veram fo
I7 I 2. I8 2. 8 z8
latis Eclipſis , quee narali ipſius die imminebat, ne tu
multus inde aliquis exciraretur , iam ex Dione retulimus
I8 9 ;6 2.2. ' I capa.. num.IO.
II. Definiendo aurem formaliter, vt aíunt,aut quidita
19 6 fS 1ſ 43 tíuè Eclipſim Solis, ea níhil ei’c aliud quiim Priuatio lumi Definitio
. 2.0 4 Iç 9 z6 !ficª-illis
m: Solar:: in regioneſublunari, aria ex Luna interpoſitione Sºlari:
²1 1 56 a zſ Sºl-m inter camq. regiºnem: neque enim Sol ipfe reuerà ſhª/¡J I
E.

deficit in feipfmaur fuo priuatur lumineffed çtherís,a'érís,


PROBLEMA ll. 8C terrz ille tractus ,inter quem opacum Lunªr corpus &z
Solem intercedimrtq. adeò vifus noſter quando in eo tra
P1016710» Horizamis, quºdflexm Edipſium ctu ſumus z ideòq. Cleomcde: lib. 2..Cyclice theorize dixit:
reſpicit , determinara. ' Non prºfecta‘ Sali¡ _. [cd nro/Zn' mi?: c/I affectu: , qm' in Sole
dicitur dcfcctm , eſto enim Luna: corpus fit longè mmoris
IV. Radit hoc Problema Regiamontanm Problço. molis , quàm Solis corpus , vr oſtendimus líb.4. cap. I 7.
Primi Mobilis Se -libzó. Epitomes prop.z o.ope courineaturq. in Sole non modò 5848. vt chbº Pªrar,
' led
‘SD E _‘L V NAEÑ ET* SOLIS EcL IPS'. 3:7
fed 2. ¡13009. vr ex noſtris prin cipijs ibi deduximué , ¡mi ob eamdem rationem definir in parre Solis orientalí.
mo 13833632.. vr Vendelíni placira requith ,~ proprcc Septima' , quia ordinarie‘ quando Lunzrlaritudo apparens 7. ¿qm,
mgentem tamen diſtantiam Solis, apparet ille pedalis, Se eſt Borealis , pars Solis Eclipſara ijs quibus parrialiter de
' u non maior quam Luna, immò aliquando minor.. Erra ficir , eſt Borealis , at quando Lunx latirudo viſa, eſt
1-1…, 1.9_ urr tamen Plumª: liba. cap. 1 ’1. dicendo : Nim poffet quip— Auſtralis , ars Solis recta eſ’c Auſtralis . GSM-0' quia fi
ſul. P‘ 'ªmª' :901 ‘dim !cms mrereedente Limaſt Terra maiºr gura Eclip lS Solaris ralís eſt, . nando totus non later, 8. Argum.
eflet quam Lima : Exiſïi- Ñ qualem-requirir apparens Lunç gura circularis cum So
mauit enim Solis Eclip- - lis circulan' figura collata .SC coniuncta , nempe cornicu
(im fieti in toro hemiſpliç lara; ira vr Sol in rincipi'o 6C fine Eclipſis , 8: in medio
no terreſtn' , quo pºkitº quoq. partiali‘s Ec ipſis videatur Lunzinſtar comicula
_ fi vera efferiflado Pliníj: ar tus , ſeu finuatus in comua 2 cornibus obuerſis in Ocea
ª_ non eſtita: cenſetq. Cleº ſum ad inirium 3 in Ottum ad finem Eclipſeos ; 8( in Mc‘,
meder lib.z.Cycl.Theor. ridiem ſí latitudo viſa Lunª; ad medium Eclipſís ſit Au— .
caps. Luna ¡¡z/im rm flralis z in Septenrrionem , fi Borealis: portio auremà
bram nanpoffe extendi in Luna recta , iegmenrum circuli nigri apparear . Nºm' 9. Arg-m.
Term rltm quaterna Sta— quiaíllis , à quorum oculis educi poreſt linea recta per
diorum millia . Hinc fit vt centraluminarium , quando diameter Solis viſa , eſt mi
eodem momêro, quo ali nor quàm Lunar diameter apparens , totus Sol Eclipſarur
quib.torus Sol AB,regitur , cum mora aliqua in Eclipſi,& horribilibus renebris, nox
à Luna D E z vt ſpectatori quein diem ira verrirur, vr Stella: inrerdiu apparcant,
K a ad quem extremi ra quando aurem maior eſt quam Lunx , apparercircum
SOlls A K ,8( B Ka p Circa Lunam circellus lncens de Solis corporez Bando Ñ
Lunam tangenres in D, veiò iuxta Anomaliam luminaiium , 8C difiantias aliun¿
8C E , perringunr ; alijs de iam notas , diameter vrriuſq. apparens eiuſdem eſt
ramen interirn , totus ap quanriratis , rorus Sol regirur abſq. mora in Eclipſ . Por-.
parear , vr ſpectatori F , rò
radijs viſiuis F A , 8( F fis exargumenris
Solaris Cauſas2..effe
;.4. ç.7.9.ſimul
Parallaxes oſtenditur inter Eclip—
ſeu diuerſitates aſpect
B, totum Solem compre ctús in latum Se in longum . .
hendentibus -, alijs verò 1V. Species porrò Solaris Eclipſis totidem immò plu- #ªªª ²
dimidiú Solis affillgeat, res ſunt quàm lunaris zalia: enim ſunt Tºta/e: cum mora, "‘Pſi’ Sº"
vc ſpectatori G, cui ap in quibus Sol torus tegitur , ira vr per aliquam 'moramº " TOM/u
paret Solis porrio A C, Luna ſub Sole omnifariam recto verſerur , 8C runc dicun eum mºm .
(¿d cum later portio C B, tur Eclipſari plUres quàm duodecim digit¡ ſeu vnciz So
. . 8C aliis aliter . Nequo lis , quia ſi Sol elſer plurium quam 12.. digitorum , adhuc '
SPI“ E‘I’P' enim vniuerſalis eſt Solis obſcurarerur; Aliquç ſunr Tºtales fine mom . Aliquç Par- Tºtales ſí.
z: &clipſis toti àéfïúſphllïſ.: n'ale: centrale: ,ſeu vt ita dicam Annularer, in quibus lu- ne mºm .
‘m ¡ iurno terre n natural cidus de Sole annulus , ſeu corona Circa Lunam apparer; Pªn-'ªle
l ter , ſicut el’r Luna: Eclip &5 ha: tres ſpecies contingunt quando 8C quibus larirudo AMM"
i‘l
fis , roti hemiſphcerio no Lunce apparens nulla eſt , aut penè nulla & ſeu cum recta 'ª’ -
cturno, eò quòd nec Sol linea ex oculis per centra luminarium duci poteſt. Sed
ipſe priuetur lumine íuo , totales cum mora non fiunr,niſi Luna fit propior Perigeo,
vr Luna alieno ſeuà Sole «SC Sol propior Apogeo;
receBro priuatur , 8C Terra F G K , maior fit quàm Lu— centrales vero non nunt ,
na E. . niſi Luna propior Apo
cneſ¡ ó' lll. Eſſe aurem Solís Eclipſim ab interuentu Luna’, geo ſuo ſuerit 6C Sol Pen'
Damm oſtendunr Aſtronoml- cun) Ptºimieo lib.6._Prizn0
. . . .
qllia..., geo; Aliat deniquc ſunt
Solari¡ E. nunquam fit niſi m_ Comunctionibus luminanum, ſeu Partialer Cºrm'mlares , in Partida:
eºmieuls . .
elipfi: prº- non niſi in Nouílunizs apparenribus , quo ſcilicet ranri‘un quibus pa rs Solis à Luna re: .
¡mn- 9 ar tempore Luna quae humilior Sole oſtenſa ſuit lib.4. cap. recta , Innata Ípparet, ſeu
¡uu-mm. 14. poteſt inter Solem nol’rrumq.viſum interlabi . Se; inſtar Lunz muara: in.,
cunda‘ quia non in omnibus Nouilunizs fit, ſed in illis tan— ,cornua. Sehemara aurem
ª-A'Sªªªª rt‘im in quibus latirudo apparens Luna- minor eſt aggre Eclipſis partialis non an
""º ' gato l'emidiamerrorum viſualium Solis ac Lunar . Teniª‘ nularis , &'kºtalis cum..
;Miu-tm- quia non fit in momento veriNouilunij , niſiillud coin mora , aur ſine mora,ſunt
cidat cum viſibili , ſed quando fit , fir in viſibili Coníun fimilia lunaribus cap. z.
ctione, ideſt quando ſecundümlongirudinem Zodiaci poſiris, fi loco circuli vm
nobis ex ſuperficie Terra: Luminaria ſpectantibus vide brre intelligatur Luna , 6(
tur Luna coniungi ſub Sole, eſto tune non ſemper ob loco Lunç ibi Sol , ſed
Parallaxes ſir coniuncta illi , reſpectu lineae recta’ ex cen :equalis ferè Luna: quoad
«Arpa». tro teme ad luminan'a eductx . anrto' quia Eclipſis So— apparenrem magnitudi
lis nec omnibus ſpectaroribus in eo hemiſphªerio , in quo nem . Interim verò ad
dies alioquin elï,rotalis fit, ſed ijs tanrüm a quomm ocu— notandum eſt in centralí
lis recta linea per centra vtriuſq. luminaris educi poreſt , Eclipſi Se Annulari Vm
dummodo diameter' apparens Luuç non ſir minor dia bram meram Lunce non ?món Lu
nan: mu
metro Solis viſuali; nec omnibus , uibus pars Solis te pertingere adTerram ſuo :rº quan/Z'
girur, tantumdem tegitur , ſed alijs p us aliis minus , pro mucrone, vr vides in ſche quePorngª
diuerſitare fitüs locorum , xquibus Luna Soli coniungi fic mate proximo in quo :urin felt)
viderur, vr maíorem minoremue illis Solaris diſci por— Luna: H F I, Vmbra me \75m Sªlir.
rionem, intercipiat, iuxra-exigenriam parallaxis lunaris ra HKIzmucrone ſuo K,
'3. Arg-m. in latitudinem . Qeinto‘ quia nunquam durar Eclipſis So— non peruenit ad Terram
lis , niſi tanto tempore , quanrum motus Lun:: à Sole re P, ideòq. de Sole A , non
quirir , vr Luna pertranſii'e poſÏir apparentet ranrum ſpa later niſi porrio arcu CS
tium , quanrum occupar Solis diſcus ſeu diameter appa D , concluſa, ſed videtur
rens, 8C Luna
A quando bremores ſunreſt;
velocior ccrreris paribus
longiores Solis tardior
quando Eclipſes. - de illo portiuncula inter
BC , ó( DE, ofira : quod
Sexta' quia Eclipſis Solis incipit ab occidental¡ parte So— melius intell'iges ex ſe R
ª- A”M- lis , quando Luna motu ſuo apparenti & velociori quàm quenti ſchema'te , in quo
Solis in Orientem delata aſſequitur ex ea parte Solemv: 3; _oculus B, videt porrionem Solis M G , &t S K , Circa
Lunam

ſ"
3 l8 L l B E R _ ’QVINTVS
Lunam qua: eſt inter radios hinc M L› &C GE B [mªſ:
K L, 8C S D B . Tunc autemin Terra: tractu, cmreh -ffl- Sºrª:
quam Solís OCCUkªtUl'J
non eſt Vmbra mera, ſed 2.. Figura
penumbra ve1Vmbrago,
quia licer pluribus dire
CAPLVT IX.~
ctis radijs Solis careat, il De Vméra @’ Pcnuméra me *’Udfèffl.
luſtrarur tamen ab aliquí
bus. Cum verò Totalis Eclipſium Solarium PIM/¡óm- male ortis.
eſt Solis Eclípſis, ſed ſinc
vlla mora , runc Lunª: I. MBR/1 mera ac fimpliciter ſic dicta hoc "me La
Vmbra ſimplex peiuenít loco , eſt priuau'o tonus lumínis ſolaris mªn-d .ª
[no mucrone prcecisè ad tam directi quàm refi’actí , in regíone ſub
Terram; vc in ;figura o lunari , ob incerpofiu'onem Luna:: nam re
inquaSol SFGNSCTer flexío aliquot radiorum ex Terra in aérem alioqum in—
ra ABC, &Luna DE, urnbratum à Luna , ob inmqualítatem vallium ac mon
8C tadí) extremi Solís S tium , non cadit ſub certam menſuram , nec turbat men—
DB, 8C GEB, tangen ſuras Ecli ſium .
tcs Lunam in D, E, dc Panam ra verò Lunar latè ſumpta , eſt potíl‘ls Vmbra- Pmmhl
coè’unres in B, puncto fu— 'go , ſcu priuatio non totius luminis direct¡ ſolaris , \ed [en lemz
ïerficiei terreſtris; ideòq. aiicuius tantüm, ob interpoſitionem Lunz, in regíone :º _LW
una Vmbram D B E z ſublunari; illi enim qui Eclipſes partiales Solis vident, 1““ ²
terminantes in puncto B. illuſtrantur ab aliquibus Solis radijs directis , fed non ab
Bando deníq. Solis E omnibUS , ſicur illi qui totum Solem vident; SC hoc mo—
clipſis Toralis eſt 8( cum do Penumbrze nomen acci inir à Keplera in Epitomo
mora, Lunre Vmbra vl Aſtronomiz pag.87ſ. 8C in Rudolphinis cap.; 1 . illis ver
tra ſuperficiem Terre ſuo \ bis Penumbm [mari: efl ſpatium Dtfi'i Terr-e , cui à L#- ?MM
mucrone pºirigitur, ſi ra m mm tom: Sol , ſcdparª* tcgizur ,- lemz vero', ſpan'um cm' Lunaprop¡
dij Solis Terram pene tºm: S01 reg-¡tur : reſtringir enim ſubiectum elus ad Ter— fª'f’Pª_
trare fingantur; 6C ſicut ram , quia in ea. ſpectanturà nobis Eclipſes. Pmumbra Tª“ .
Luna vmbram conicam verò preffiüs ſumpta , vc in fimfli dixi cap-ſ. eſt priuatio
Terra in ſuo rranſitu E lumínis direct¡ 8( irrefi‘acti , ſed cum lumine reſracto, in
clipcico ſecat, quoad fen regionc ſublunari , ob interpoſiríoncm Lunatmoſphçrx :
ſum tanquam plano di ita enim appeilare hccar ſphzram Limª: a'e're vel ::there
\co rectà , ira vr conica il ctaffiori, 8C ad reſringendos Solis radios idoneo circum
la ſectío ſir ad fenſum.. ueſtítam ; fi 'eſt 8C talis eſt Circa Q amíctus , de quo infrà.
Circulan's , ítanunc Ter Il. Recolendum przctereà , quod prcecedenti Capitc
* \a Vmbram Lunre fic ſe dixinurn.4. níinirum meram Lunx Vmbram in Eclipſi
cat,vrin ſuperficie ipſius bus Annularibus non peruenire ªd Terram -, at ín Tota
Terra: , tractus inumbra libus ſine mora, peruenire ſuo mucrone ad ſuperficiem
tus fit circularis; vt in 4. Terre przecisè ; in Totalibus aurem cum mora z vltra.
figura z in qu:: Luna D E, ſuperficiem Terra: porrigi, productis per fictionem ra
propior Term A B C P , dijs Solís ; ¿SC apicem eíus hac fictione , modò cítra , mo
ciuſq. Vmbra D T E , 8C dò vltra centrú Tcrrçmwdò ad ipſum cent rum delinere.
pars Terre ab ea obſcu— Prius iraq.de Lunç Vmbra,& Penumbra ſeu Vmbragíne,
rata eſt B C. Etſi verò ciuſq. menſuris, contcmptà refractione differendum efl: .
inhoc ſchemate ponítur
Lunaris Vmbrre apex de PROBLEMA I.
ſinere przkcisè in centro
Terrç T', id :amen non Semidngalum á- imle Angular» Com' Vmóra
eſt neccffaríum in 0mm'
Eclipſi total¡ cum mora .* .Lauri.- A rady": Sali: irrcfractt's campe
immò cr‘rm Luna eſt Pe Hmfie ir¡ Nouillmy'k dimetiri .
tigça ; multò vltra cen
trum Terrç apex ¡lle con III. H OC Problema iam expedíuimus lib.4.'cap.r7.
cipiendus eſt, vtdicemus ſcquentí capite *, fed alicuius Probi.4. ope ſchemau’s híc adiectidn quo Sol
exèmpli causñ poſitum eſt hoc ſchcma - EMF, Luna ABCD, 8C centra eomm K, & H, in recta lí
V. Ex hactenus díctis 8( dicendis facile eſt íníre com nea KG; 8C Vmbra Luna: Conus A G C, comprehenſa à
parationem Lunarium Ecli ſium cum Solaríbus , &ea radíys EG, &C FG, tangenribus Solem _in E, 6C F z Lunam
tum diſcrimina diſcemere; qua: ſunt plurima: fed ea veròin A, 8C C, ideòq. per 18.
nos opportuniús cradcmus Capite 17. certij Euclid.ſacentibus ad 15,86
Aangulos rectos cum ſcmídia—
metris luminarium EKIBC AH .
Í SCHOLIA. Ductà igitur H L, parallelà ipſi
l
E A G z naſciturper 2.9. & ;4…
Sªlí: Eclip I. Gimr ¡1061060 de Eclipſi Sali: Aſt‘ronºmicè/hmp primi .Euclid. angulus rectus
ſu [Furia . ra › eluſq. eau/is naturalibm , de quibm term eſl vrrinq. ad L, 8C rectus AHI; 8C
[e patejt pmſcientia . _Alíºquin ejſe alim Eclipſn a' can/is EL, equalis AH, 8C an ulus L
per acuden; , Úſiab Aflrommicam ſcientiam nºn cadenª' HK, xqualís interno E L7 K z &t
bm’, putá ti nubibm z nebulis, cmeribus Veſuuiorum 'Ut ¡am Trianªulum L H K, rectangu- c
narmuimm cap. I . SCbal. z . (’9² eodem cap. num.4. aflmdzſi lum a3 L, SC per 2.. Sexti Eucli
muſ inter Eclipſium mafia: mºral:: numemri miga‘ fielem di: fimile ac proponionalium..
bªmbino! extraordinaria ', que hÏc nibil ad no: . laterum Triangulo EGK . His
II. Soli: Eclipſe: Totales C7* Annulares z que bie ſup— poſitís , ªſi Lunar diſtantia nota.
poſuimm , confirmabimtur infrá cap. 1 9. O' 2.0. luculemi: ex lib.4.\ cap.!7. ſubtrahaturà. L-ſii;
..-“
A.--.A

ductº rimtibm z Ó* cumplí: ,- etſi Annularc: ¡am fila/¡mm diſtáriz‘r Solis norá ex lib. z. cap.
lib.4.cap.6, &1701. l. de portmtis amm: Ecliyſium Vqſpcrtij 7. vel aliunde ex tabulis, has di— **ª ' '
!Mmm C7’ Mmm-‘mmm dim» capaoa' numero 7. flantias ad (ingulos Anomalia;
DE LVÑAE ET SOLIS ECLIPS. 319
g‘radus exhibentibus; cognita erit diſtanria Laminan'um D, 86 ductê parallelà F D, ipſi A
inNouiluniis , quee eſt KH, baſis fcilicettrian nli LHK, C. interuallo luminatium , quod
8C fi veta femidiameter Lunz AH, ideſt EL, fu trahatur eſtipſi ſem.terr. 142.9. 2.6'. poſi
à vera Solis EK, de qmbus lib.4. capa 7. Probl. I. notum tàq. BF, differentia femidiametr.
erit latus LK . Ergo per Trigonometriam inuenies an verarum ad BA,ſcmidiam. Solis
gulum LHK, ideſt AGH, qui duplicatus dabir angulum vc o. 16'. 4;”. ad partes 7. facit
Coni AGC . Expedit aurem illum híc repetcre cx tabula vt BF, ad BA, ita FD, cui eſt
libti 4. cap. 1 7. Probl.4. neglectis Plenilunips, 8C (lu—adm :equalis A-C, ad AE, 1488.11’.
turis , pro duobus cafibus extremis , nempe Sole Apo— quarc ablatíi A C, 1429.26'.re
gzeo, 8C Lunê Perigxê , quando angulus hic minimus eſt, linquitut ipſi CE, ;8. ſ s'. Nos
conufq. Vmbrz acuriffimus; ,Se Sole Perigxoluná‘ Apo aurem ex eius datis collegimus
gçà,quando ille eſt maximus,hic obtuſiffimus; vt hinc de femidiametiú Luna: veram CD,
alijs intennedijs indicara valeas . Vide igitur illum in.. ſeu AF, ad Solis femidíametmm
tabula Problematis 2.. mox tradendi . Aducrte tamen fi B A , vt 2.8. ad 700. atque adcò
Luminarium femidiametri funt aſſumptç in partibus › BF, 672.. ideòq. collegírnus axem
qualium femidiameter Terra: vna eſt roo. vt ſecimus CE, 59%—.
nos lib.4. cap. 17. Probl.r. diſtantiam quoq. enrum pet
I oo. multiplicandam pri us ..Sumo aurem híc Se inſrà ra
dios irreſractos, quia nou fup ono aércm Circa Lunam.. PROBLEMA Ill.
fufficientem ad fenſibilem relªactionem.
Tabulam Axis á- Semianguli Vrnlra Vulner
PROBLEMA Il. flli¡ wilem Eelipſibur Sali: condere :loq/i.
ti: rada"; Solis irrefractis .
Lunar-i: Vmóra Axem fe:: Lºngitudinem de
finir-e in Nauilunrjr , poſin': 7'4de V. lt harc tab ula modo tradito iam Ptoblemate i. Se
2.. fed vt folet fieri in Vmbra Terri?, fufficit Lu
...ªk Solu- irrefract'i: . narem Vmbrarn inquirere Sole Apogªeo , ad fingulos vel
faltem ad quinos quofq. Gradus Anomaliz Lunaris, illi—
IV. N fchemate prçcedentí id fit duobus modis. Pri que addere in diſtincta columna differentiam auſeren
ma‘ in Triangulo AGH, rectangulo ad A; in quo dam axi,addendam femian ulo, iuxta ſingulos aut qui
ex Probl. i. detur angulus AGH , ¿Se Lun? femidiametcr nos gradus diſtantia: Solis a Apo co fola‘ri; 8C hoc pa
vera AH; nam hinc inquitirm: baſis HG, que eſt axís co— cto locupletandas dUXí tabulas Ec ipſium , hac parte ne—
ni huius Vmbrzr: Seeundº‘ per Triangula proportionalia. glectas, fed non vtiq. negligendas, vt cx eius vfu mox vi
EGK, 8C LHK; cognitis riL‘Is KH, interuallo Luminariú debimus . Eſto nunc huius Tabula: fpecimen ad fingula
in Nouilunijs, ( quod ha etur fubductï. Luna: diſtantià à Signa Anomalix ;integram enim habebis DEO dante in
diſtanu'a Solis) 8( diffèrentia verre ſemidiametri Solis E fine operis . Detur igitur Anomalia Luna: requata Signo
K, à veta femidíametro Lunas AH, ideft EL, qua: eſt LK; rum 3.6( Solis item Signorum z.nam fub titulo ¿4in ha
ex lib.4. cap.r7. Probl. I. has fcmidiametros petendo: bebis 60. o'. 8C fub titulo fequenti differentiam z. 4o'.
Fiat enim vt LK, ad BK; ita KH, ad KG ; nam fubtractà quam aufer Axi 8C relinquitur Axis Vmbra: Lunaris 56.
KH, ab inucnta KG, notus etit Vmbrre huius Axis HG . 2.0'. Semiangulo autem I s’. 14:. adde 41”. vr ſit l 6'. ç".
Hoc porrò expediuimus lib.4. cap.i7. Ptobl.6. El’to ergo
pro Nouilunijs tabula fequens , quando Axis hic eſt lon
giminus, Sole fcilicet Apogato 8C Lunà Perigzeê', aut bre Lunari: Vmbre Axis {É} Apogea : C77’ ſrmiangulur C0m'
uiffi mus, Sole Petiga-.o Lunáq. Apogaeà . Vrnbra in o’ cum dIfferemia vſq. ad Y? Perigçum .
. '
leUVm Dl erè’- gulur
tiaffAxi Semian- Di erm
C0 'tiaúaddí—
Vmbre Lunarir Axis Ó'Semíangulus Com' z Solis ra— Anº‘ brª .LW Auferí ni Vm- l da ſemi— Anº_' ‘
dzjr Irrefraflir . mªll? nªr“ da bre Ó) angulo …ªllª
Axis ó*
- &AP ºgeoòc @Pa- {21: Pen-Tao, SC Q ' Signa _. Sigiia
¿regula-r Ex dªns ng“ Aíogaa intc-- Semid. Semid. inte—
Cºn¡ 7m gra Terr. /. Terr. l. l. ll. l. ll. gra
‘n Lema
ri: . - Semian— - Semian
Ab AXÉS Vm gulus AXÃVm Zulu-S O ;9 zo l o o !ſ zo o o Xll.
m Coni ª Com I. S9 30‘ I o rç 2‘8 o 11. Xl.
II. ç9 45 2. 10 Iç 2.6 º Iſ X.
- Serm'd. Semid. lll. 60 o z 4o rs 2.4 o 41 1X.
Auctºnbm Terre I ll Terre / II IV. 60 17 s Io Iç 2.2. o \7 V111.
Ptºlemaº . 64. n 7?— Iſ zo ;9 7,‘. 16 ;o V. 60 ;o 6 zo lſ zo 1 xo Vll.
VI. 60 , 4o 6 H I; IS r 2.2. V1.
Copernica 69 ¡z, r4. ;o ;8 o 17 6
T)'cbane 66 è Iç o 6; o Iſ $4
Lºngom‘º'tanº $9 3— r4 50 $7 -Ï 16 4 P R O B L E M A I V.
Keplerº 6¡ o X4 49 S9 o x; ;o
Lambergiª 57 J,t 16 46 ;7 o 18 8 Inueſiigare an ſpeü'atori Centrali: Eelipſi: So —
Bullialdº 59 .Y 16 Io 57 o 16 49 li!, ea ſit Annularie, an 'T otalixſine mºra, ara
Vendelinº 6; o 14. 48 61 a? rç 18
Nobir _ 60 ª¡ iç 18 $2. zz 16 39
Totalis cum mara , arq. ade‘o an apex Vmbra
Lunar-i: ciera Terram, an ad Terram, an 'Ul
Apud alios \amen paulò alitet reperies fortè predictas tra ſuperſieiem ‘Terra extendatur : poſitis
menfuras , fed apud plerofq. neglectas: 1ta Blancanu: rada": Sali: irrefracti: .
Vmbn Lu lib.9. Spbrerce cap.6. Lunze Vmbtam m media diſtantla—
narit Axis
definir femidiametrorum terrcſtu'um 60. in º’, 8C 67. m VI. X tabula femidiamctrorum apparentíum, cuius [Multa
mediu: El¡
ºº. At Bullmldus lib.4. cap.; . bola Apogzeo 8C Luna P6-. fpccimen pro Sole habes lib.z. capzl 0._ .Se pro Pſ"“mª
earn . Luna lid-4. capa 6. fume femidiametros luminanum,fe_d “‘ *
tigxfmolligit Axem in ſequcntl fchemate C E , femidia
rmbrl bu— mctrorum terreſtrium ;8. 5 s'. ducrtemm rectam ACE, vifas ex fuperficie Terrae: nam fi fuerint xquales; Solis
iue Axis orthOQOnalirer ad femidiamctros Sohs AB, Lun:: CD, Eclipſis erit Totalis fine mora fpectatori_ conſtimto in li
maximus nea recta z tranfcunte per centra luminauum 5 & l‘lmbm
Bullialdº .
perinde ac fi radius Sºlís B E, tangcret lummaria in B,8›C
una
37.0 LIBER QVINTVS
lunarís apex deſincr prmcisè ad Terra: ſuperficiem ;fi ve. Sali Lun¡ , vmbra e/Z Luna . Fun damentum Cleomedís‘
rò fuerir Luna: femidiameter minor folari; Eclipſis eric eſt , quin vr ibidem fuſiüs pergir , Eclipſis Solis vifa ¡¡14
Annularis prxdicto fpectarori , ¿Sc Vmbrç apex , nou per Hellefponro totalis ,- tamen Alexandria ( quam ponir fub
ueniet ad Tetram , fi verò maior folari ~, Eclipſis erit To codem Meridiano , 8C diſtantem ab Helleſponto de
ralis cum mora eidem fpectatori , 8C vmbra: lunaris apex cem millibus Sradiorum , ) obferuara fuit partialis , ex
vltra fUperficicm Ter-tae exreudetur . Porrò femidiame— tantibus de Sole digitis z. feu fexra parte *,Rhod¡ autem,
tros ex fupcrficie Terra: fpectatas , elicies ex confueris fe qu:c Alexandriam (Se Hellefponrum çqualirer ¡nreriacet,
midiamerrorum tabulis , fi ¡n illis ſinr appoſitre diſtantia: diſtatq. vtn'mlibet quinque millibus Stadiorum, vifus eſt
à Terra , 8C qua-ias cas pro diſtanrijs , vni Terrce femi digitus vnus ; hiuc ¡nſert rractum terra: , in quo Sol non
., Mºd… diametro mutilatis . Poteſt etiam hoc Problema expe viderur , intelligc integer, efle maiorem Sradi¡s 4000.
Prºblemª— diri per ſequens-7 fed operofius . feu Milliaribus 500._ Italicis . Ar Cleomeder accipit non
tii. folam meram vmbtam , fed etiam vmbtaginem feu
penumbram, '8C vr vult Keplerus ¡n Opricis pag. 2.93.
PROBLEMA V. nitirur Eratoſtheni tribuenri Telluris peripheriz Sta
dia 2. çoooo.
.Dlſtamiam Apiti: Vmbra Lauri: a Terre Keplerm in Optica Aſtr. pag.2.87. oſtendít, ſi de die _
'tam ſaperſieie :am teatro, ein-a nocturna: renebra: ab Eclipſi Solis ingruunt , neceſfe efſe K417***
dl!! *Ultra main'. vr Luna fub maior¡ angulo, quàm Sol ita fpectetur, vr """ª‘f‘ d‘
radi¡ Solis ex Terra reflex¡ non illuſtreur aè'rem ab vm- Zººm yª'
VII. Nquire Luna: diſtanriam à centro Terra: ex pro bra lunar¡ occuPatum, arq.adeò extinguarur materia., '
prijs rabulis , aurpet Problematalib.4. cap.r4. crepufculorum : hiucinſetr , fi materia cre ufculan's ef
tradiraò; hanc mutila demendo vnam femidiamerrum fer , vr cum prifcis cenfuir Tycho , alta Mil ¡aria Germa—
_ Terra; deiu ua‘re Axem Vmbrre lrmaris per Problema nica circiter x 2.. oportere vr vmbra Luna: occuparet de
7_ Cªſ“, fecundum,& illwn cópara cum'Lunzr diſtanria rum inte— \Uperficie Terra: Milliaria Germanica zoo.qual¡um in..
¿,.,,,Ñ,,Jl¡›,º_ gra , tum muulata: Nam ſi Ax1s fuerit minor quam di Term femidiametro ſint 860. ad id aurem requiri dia
¿szzzi, , ſtantia murilata ; apex vmbra: non peruenier ad fuperfi— merrum Luna: 2.0'. minutis maiorem Solari; quas cum..
ciem Terra: z fi :equalis diſtantire murilatzez perueniet abfurda [int , idcirco materiam crepufculorum mulrò
prarcisè ad fuperficiem Term: z ſi maior quàm diſtanria. humiliorem eſſe 12.. Milliarib. German. lam verò in Ep¡
murilara , fed minor quàm diſtantia integra , penerrabit tome
-1 6O.airAi‘trouomia: pag.874. ¿Yfiininarmªr:
Rudolphinis przecepro
Terram fed citra centrum Terre z ſi ;equalis diſtantix
: Sempula lantudimctíz inter centra, adime
integra: , apex vmbrzr ſiſterur ad centrum Terra: ,- fi de fimidiametro vmbrazfi qua eſ?, Ó" adde differentiam illam,
nique maior Axis quam diſtantia integra , porrigetur vl Ú‘ hazle nmmam eanuerte in duºs arcm circule' maga¡ Ter
tra centrum Terra’ . Differentia aurem inter Axem , ¿SC re: \90mm,mim quaddifferentia oſlendet Terra
diſtantiam exhibebir diſtantiam vmbra: à fuperficie aut extenſum 'vmbm Luna inttolmctt . fizatium in [amm '
centro Terraz , cirra veri'us Lunam aut vltra . Valent au Demum Bullialdm l¡b.4. fuaª: Aſtronomire cap.z. in., Bum-Ill¡
rem htec refpectu loci , in quo nulla eſt parallaius latitu figura iam expoſita à nobis fub finem Problematis 2.. col— 'ºff/²9“*:
dinis , alib¡ aurem differentia aliquaínreruenir ,fed non lrgit lunaris vmbra: axem C E , quem Sole apogrto, Lu
tanta vr pro illa expediat laborare . nàq. perigazà , air vltra Terra: ceutrum N , extendifc~
midiamerris terreſtribus z. zç’. ductz’i enim N M, pa
mllelà ipſi C D, verç femidiamerto Lunªr, nafcuntur
PROBLEMA VI. duo triangula CED , ¿SC NE M, proporrionalium la—
return , quibus etiam proporrionalia funt triangula AE
'Inaeſiigare Arama ſizperſieiei Terre/iris otta— B) 8C F DB, fiatigiturvt CE, AXIS Vmbl'ſe’ ªd N E z
patam ab Vmbra Lana mera .- &tando Eclip— exceſium vmb rç vlrra centtum Terrç º, ita C D , vera Lu—
ſi: Sali: eſi Tota/i: mm mora; Ftffiti.: rada": nzk: femidiamerer , ad NM , in pattibus, qualium c0
guira eſt femidíamerer Tçrrç : deinde fiar vt femidiame
Sali: irrefractir . ter Terra: ad Sinum totum ,ita N M . Ad Sinum arcús
¡n medio difci Tena’ à Luna occuparum; hoc modoex
VIII. ª‘ Tringunt hoc Problema Pintar-thu: , Cleºme— poſitis ad finem problemaris noſtri 2.. coll¡ it N M z ma
de; , Keplerm, 8( Bullia/durr. Primò itaq. ximam , efſe parrem 86. femidiamerri dífcr Terra', 8C Si
Plutarchus opuſc. de ſacie Lunre , feu potius Empedarles num z 9'. hifq. refpondere Milliaria Germaníca 10. at in
apud ¡pfum , de Luna obregenre Solem , ſic cecínit . extremitate l¡mbiSinum verfum refpondenrem ipſi N
Et Terre ſfmtium tam [amm lamina priuat ', M, elle Gr.1.7’. feu Milliaria Germanica 16.?. 8C ranram
Quim [amm ¿llanta Luna: co'mpleſi‘itur orbis . efl'e maximam femidiamerrum vmbrre lunaris ,- cuius du
Hoc verò re ugnar rigor¡ Geometrico ,- nam cum Lu plum funr Milliaria ;34. Germauicamempe Italica 1 ;4.
na ſir minor So e , ideòq. vmbra Luna: conica , 8C Luna IX. Nobis alíret extricanda videtur hzc praxis CPL)
diſtet a Terra mulris terreſtribus femidiamerris , neceffe fequenris figura? ¡n qua Luna E K; Terra L F 5 8C cen
eſt minorem eſſe circulum in Terra fectorem huius vm rtum Luurr A, Term B, BC Axis Vmbrze in Eclipſi to- ï-Cªſª‘
bne , quam
arqualemſi baſimdiametro
proximè con¡ huius diamerrum
Lunar , GC exem habenrem.,
li gratiñ in tal¡ cum mora , aut A C, fi excedir cenrrum Terra: , aut ¡.ª'ºH‘m"'
A B, fideſinit in centro Terre, aur A I, f1 a x vm- ª‘ '
figura 4.Cap¡t¡s 8. BC, minorem elle quàm D : neq. Kc bra* eſt intra fuperficiem G , & centrum B. UX ¡am
zmp,d,__ pleru; ¡n Aſtronomia Optica pag.2.88. reſerens Empedoſi nota funr ex probl.ç. I ¡tur fi definir ¡n centro Terre , ſe—
:le: tºni- Clis verfus , eius feutentiam¡ faris limirauir dicens : Intel mi diamerer apparens una: , ex centro Term fpectata: ,
gzdm -um‘I liga paulo' mmm ſpatium : non eſt enim paulò fed mulrò menfura eſt anguli A B K , fingatur nunc GBF , qui me
tam-Keble- minus: ſiquidemLuna; vera diamerer ad diamettwm tirur arcum G F z cuius duplum eſt arcus circuli Terra:
'º "²‘ ‘º'- Terrzr eſt vr 26;-, ad 100. Terra: aurem diamereroccu maximi ab Vmbra Lunar¡ occuparus .
"5º" ' par Milliaria Bononienſia 8178. ex dictis lib.z.cap.7. ¡am Ar ſi apex vmbra: eſt vlrra cenrmm Terrae vr in C; du
vt I oo.ad 2.6.-;~.1t_a 82.78. ad 2.168.?. quor Milliaria occu ctà B F , ad punctum F , vbi radius extremus fecar Ter z . Caſ-t: Í
paret Vmbra; Lunaris diameter,ſi lunar¡ diametro ;equa ra: circumferenriam , nafcitur triangulum C B F : ergo in
\etur: at CI‘Im maxima eſt , non occupat Milliaria 400. vt eo cogniris B C , ekcefſu axis Vmbrç fupra díſtanriam..
inſrà docebimus num.9. eſt ergo quintuplò falten¡ mi Luna: , per P1'obl.ſ. & fcmiangulo Vmbne ideſt A C K ,
nus , non aurem paulò minus . per Probl.r.& B F , vni¡ Terra femidiamerro inquire,
Cleªn-cdi’ Cleomedet aurem lib.2.. Cyclicze Theoria: cap. z. ¡n angulum B F C :nam huic 8C angulo B C F , fimul ſump
ºlªªª de hunc modum differit: Cia» ¡gitur Luna Sali ¡ungimr , Ó‘ ris , per zz. primi Euclidi: , :rquatur externus G B F , qui
”"²5” L“ in coitufuerir in media Zadiaci ,- mee/j?: eſ;l ªumbmm cono¡ metirur arcum GF 3 dimidium fcilicer arcús ab vmbra
dem ab ca 1'77 Terram demini . Hae ipſa ‘rªmbra plus qaam occupatí in fuperficie Terrre. Poſtremò ſiapex Vmbre ~
n,- quatema Stadzorum mzllza protª-red; perhtbemr: 0mm: fi— eſt cirra centrum Terra: , vr in I -, 8C radius Solis eſt E I: 3' cªlm"
qm'dm [ocur in que Sol ¡¡4m nºn temita]- , fitbterearrcmu I, fecaus Terram ¡ri L3 iunge L, cum B, per rectam
B:
l

DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 32.!


LB, &punctum I, cum B, nafcitur enim triangulum comibus coé'unu'bus in E, aut D z ſpectator autem in S,
ILB, in quo notacſt L B, videbit annulum Solis aequalis circa Lunam latitudinis .
ſcmidíamcrer vna Teme in Arcus porxò NSP, erit quem occupat Penumbradeu vm1
partibus, qualium nota eſt B
I, difiantia apicis I, à cen
\to Ten-az , cognita per Pro
blema ç. ó*: angulus B I L, si Sol Ù‘Lu
qui cſt ad duos rectos com na In": mul
plementum femianguli vm r3 remotior
bra: ,idcſt anguli El A , co I‘- mm. w
gniti per PtobLt inquire er par eſ!, n.
o angulum L B I, ídeſt L pn/mnn
§ G , qui metitur arcum LG, mr , linn
dímidíum arcus in fuperfi D F p ó‘ E
de Teme occupati ab vm Gundam#
bm Luna: . His verò arcubus vltra T. Ó'
Omuiarì".
facile eft per dicta lib.z.. c-7. arcum u
reperire Milliaria cóuenien pero: qui‘
tia . valet c3: hoc Problema. fi‘ OT¡ imª
in loco , vbi nulla eſt paralla mò quiſu¡
xis Lunx in latum: alibi au tªnda: a»
tem diueriitatem aliquam.. guita .DC
patitur , fed non tantam , vt E.
fit digna inueiiigatu . Hac
Quinn/1': methodo arcum Terre ma
maxim
Terra por
ximum, qui poifit ab vmbra
tíºab Vm mera Lunç in ſuperficic Ter—
lau Lun: ræ occupari z quod cuenit:
ºcuparª . Sole Apogço 8c Luna Peri
gçñ, inuenimus Sraduuml
3.31'.zo."…ſeu Milliarium ltalicorum Bonom’enſium at f.
Romanorum autem antiquorum 317. pofitís ex Probl.t.
angulo C , r ç'.¡_8". 8c Axe A C , ex Probl.z. femidiame
tromm terreſtrlum 60.40’. 8: diſtantía Luna: PCI-ígçç A
B, ſcmid.çz.4ç'. ex lib.4. cap.l4. hinc enim fit B C , fe
mid. Terre aggaac arcus G F z Gr.1.4ç'.4ç". quarc du
plum eſt Gr.3.zI'. zo". At quando apcx vmbræ definit
in centro Temg. quod euenit in Anomalia Solis Gago.
8c Lun:: Gr.9 nunc çquantur femidiametti luminarium, brago Lume , illuflratus ab aliquibus radiis Solis dírectís,
8C funt t 5210". quare arcus ab vmbra occupatus cſt gc'. fed non ab omnibus -, feu intra quem videbitur aliquam
4o". feu Milliarium Bononienfium ;6.5 f’. 8C Romanor. pars Solis il Luna recta z extra verò, vt ab N, in , & à P,
antiq.49. 1 2.'. cito Scbeinerm in Roſa Vrfina pag.6 u.. dí in V, videbitur totus Sol . His potius Prima pars roble—
cat vmbtam Lunx non occupare ad ſummum nili Mil matis rectè ex Keplero in Rudolphinis præcepto tt t. ab
liaria ltalica zço. Origanus autem _como 1.Ephem. pag. foluitur , fi fubttahas femidiametrum apparentem Luna: 15"" .P'ª
à ſemídíametro apparenti Solis, videlicet angulum BCG, mº“ '
166. putet occupare Milliaria Germanica 64. hoc ¿ſt
ltalica 2. 56. idcſt ACM, ab angulo ACE : relinquetur enim angulus
MCE, menſumns latitudinem M E , annuli folaris appa
rentem oculo C, vel S z quæ æquatur latitudini D H, eius
PROBLEMA VII. verò duplfi erit latitude lunati fir apparens ſpectatoribus
O, 8c T 5 Hic autem maximus eſt , quando Sol Perigæus Anªl-²¡ ó'
In Eclipſi Soli: Anular¡ , Inquirer-e tum Lati. eſt, 8r Luna Apogza, quo in caſu ſemídíamcrcr apparens 11"” Sºlé
tudinem annuli lucidi de Sole fvifibili: aut Solis mihi cſt 16’. 34". 8c Luna: 14’. quare latitudo ma- m ’"‘?‘""
xima Annuli huius cſt 2.'. 34". SC Lunari Solis 5'. 8". ’ Z" "mª"
parti: [imam eiufdem , mm Tractam Term , Secunda pars Problematis, qua quæritur arcus o S T, º '
imm quem integer bio‘ annulla fpefr'abili: expeditur per triangulum I C T, in quo fupponitur datus
cſi , po/ìtir radi: Soli: irrefractir . angulus CI T, æqualis vmbræ Lunaris femiangulo FIB,
per Problema I. cognítoz & latus CT, quod eſt vna femi
X. Ntuere fequcns diaqrammann quo Sol DRE ; Lu diameter Tellun's,’ & latus CI, quod eſt diſtancía apícis
na FG, 8c Tellus Ñ P; centra verò Solis A, Lume vmbræ lunaris à centro Terracognitum ex fubtraaione
B, Tell'un's C, in eidem recta linea AC, in qua ſ ectator axis BI, noti per Probl.z. à Luna: dif’cantia BC; Ware his
centralis Eclipfis fit in S : ductiſq. radiis Solis unam. tribus datis , Trigonomerria mamfeſtabíc angulum ICT,
tangentibusmempe DFI, 8C EG l, fit mera vmbra Lunaris q ui metitur arcum ST, cuius duplum cſt arcus OT, intra
F I G 5 cuius apex díſtct in Terra interuallo IS: 8C iidem quem videri poteft annulus Solis lucidus -, eſt autem ma
productí ad Terram in O, 8C T, definam. Duc deinde ex ximus hic arcus , quando Sol Perigæus eſt &C Luna Apo
centro Teme binos radios Lunam tangentes qu. in So grail, in quo cafu angulus CIT, nobis eit 16’. 39". 8: axis
lem.vidclicet CFH, 8c CGM, vt angulus HCM, fubten BI, ;2. gg’. Lume autem diiiantia BC, 64. io’. quare IC,
dat ac metiatur femidiamctrum Luna* apparentem F G, eſt 1 I. 35’. qualium CT, eſt vna z igitur an ulus ICT, 8C
de alteros binos tangentes Solem, nempe CD, at CE, vt arcus ST,eſt Gr.2.. 52.’. 8c OT, Gray. 4’. oc eſt Millia
an ulus D C E, metiatur femidiametrum Solis vimalem tium Bon onienſium 360. vel Romanorum antiquorum
D E; Tandem ex Y, duc radium YFN,_tangentem\Lu 480. At Cleumede: , vt rariocinatur Keplerus in Opticis
nam in F, circiter,& Solem in Y-, 8c ZG P, tangenrem Lu ag.z9z.. innixus Erarofihenis , 8C Hípparclu’ hypothefi
nam prope G, ¿Y Solem in Z: in fuperficie enim Teme, Ems, tribuit arcui OT, Grad.6. ideòque Stadia 4000. feu
arcus OST, erit ille , intra quem & non vltra poterit fpe Milliaria gooJ-loc quoq. problema valet in loco vbi nul
&ari hinc inde annulus Solis lucidus, circum cingens Lu la cſt Luna: parallaxis in latitudinem , extra locum hunc
nam -, extra nurem, vt ſi ſpectator iit intra N O , videbit autemavalenfed cum aliqua dífferentíolamon tamen tan
partem Solis DH,ſcd non totam Mligcontta qui cſt intra ta,vt Altronomis fit ímponendus vlterior labor . Ogoad
TP,videbit partem fl: ME,ſed non rotatn DH; ſ eélato maximos vero arcus , quos inquifiuimus tum hoc cum.
te; autem in punctis O, ó( T, videbunt Solem iui-arum præcedcnti problemata valet exactéèzguia non funt maxi-v
m1
’ª 3 zz, 'L I B E R 'QVÏNTVS
mi níſ¡ r'cſpectu ptzdict¡ loc¡ Terrre , 6C ¡n aliis caſibus, 'uterlibet
cta G, Cª‘con¡ C,quibus
Fz in notas/¡t per Probl.!
latera . Dueſecant
Comct rmbm deindec’ircumfc
ad pm¡—
ſemper minoles ſunt .Vide nºtata in margme ad Schema
remiam ex centrº Terre B, rectas BG, Ó' B F*, dataque fit
di/Pantia -wſa Lime a ver-rice , nempe angulus DIA *, 7mm
PROBLEMA VIII. dai¡ emm reliqui anguli ad 1, nempe C1R, ¡Iii ad ‘Uerlicem,
!nue/ligne dream ‘Terre M'UIPltllm à Femm Ó' BIA, ac C1114, cºmplementªr» ein: ad dim recto: . Pr¡
mò ergº in Triangulo BIA, ir¡ quo danzr angulªr Bill, Q‘
óra -uel Vméragine Lime , ſm mtra quem no» recta BAa qualium B1, eſ? vna,inquire lam: .A1, quo denci—
tota.: Sºl 'Uidmn- ; ſi recta linea per eemrnm pta ab Axe A C, relinqmmr C1, in triangulo CIR, in quº
Lumix-criªr» dll-07d cada: in centran¡ Term . notifimt anguli C1K, w dixi, 69' RC1 , ſemixmgulm Cani;
ergo in bae quare latm 11?,un dempta à ſemidiametro Ter
X!. Vçrimus arcum NS P, iuxta przcedentem fi ra BI, nºtum erit lam: trianguli BRF, in partibu: qualium
Q guram fed de hoc opp ortuniús ¡nſrà cap. 12. BF, eſ? *una ſemidiameter Terrano' angulm BRFmotus eſ?,
Problç. ¿Se ad finem Probló. càm fit ad duº; rectos cºmplementar» ſimnm angulorumª
XlI. Colligendo ergo in vnam fynopſim conclufíones C1R, Ó' RC1, 71010er : ,Quen :girar angulum REF, qm'
deductas ex noſtris hypotheſibus per Ptoblemata 6. 7. metimr arcum JF . Secundo in triangulo CIM, nºti ſirm
.Se 8. fumo ſcquentes theſes . anguli CIM, 'Ut dixi, Ó* MC1, ſemiangulm com', 0"' reffa
Th. 1 . Sali: Eclipſi: Totalit cum mora maxima fit Sºle C1 : quere igimr lam: 1M, quad iunge femidiametra Ter
.Apogeo Ó" aní Perigeájv* centrir Terre ac Luminarium ra B!, -vrfiae ¡¡Num lam: BM,quaIium e/Z lam: BG, ſemi—
in ::idem recta linea pafiti: . diameter Terra in triangulo (iBM, in qua parmr 7101141 ell
TIM.. Arm: Terr.: maximus ab ſ’mbra Lime aecupa angulu: GMB, *vtpate eomplememum ad duo: rectos fum
m , eſZ quandº maxima fit Eelipfium Sali: Totalium cm me angulorum CIM, C9‘ M C1 : Quiere itaq. angulum.
mara . GBM, qm' metitur arcum G 1 z quo iuncta areui [F› mm:
Th. z. Arca: Terra maximuſ ab Vmbra Luna occupa ern arem Terre oceupams ab 'umbra Lime . S¡mi/irer in
tu!, eſ? Grad- 3- z 1 '. zº"- ſeu \Mil/¿armar Italicºrum Bonº alijs ca/ibm ºportet te e/ſe induſlrium (7 ſolereem,quando ta
nim/ium lſ s'. Rarmmorum amiquorum ;17. men lam: mi¡ Vmbra puta' AGC, mm caderet extra Terri.
Th.4. ln Eclipfibm Solis Annularibm , Armuli lucidi II. Hue -vſq.ſnmo fuit de S011: radij: irrefi‘aflis . Qa An refu.
latimda maxima , aut Innata par: Solis maxima , fit Sole re.: ¡am quid euemat [i refringñtur in ae're aut ¿there traſ* Bien: *Ua
Perizeº, Lim-i Apoggi z G" eenm': Terre ae Luminarium iori Circa Lunam . Regondeº mibi adhm‘ incampertunp ,,-m, 5,1,,
in eddem recta linea exi/Ïemibm . effe talem aè’rem 'vel e¡ era z neq. Telefeopijt quanmmui¡ fi,… m…,
Th.ç. Latitude maxima Ó" wziformi: Annuli lacidi de excellentibusflue tandem nactmficm , potui illum Circa Lu-ſuram .
Sºle Tri/¡bilis, eſ? 2.’. 34". Lime autem Solarix cornilm: cºn 7mm deprelymdere : C7* fi eſ) talis, mm puto eim alritudinem,
inncti: in vnum punctum, eſ? y’. 8*. am refractioner a quaquam definiri pajſe , ſed _filimz ea ad
Th.6. Arm: Terre maximm, intra quem Anmdm lu mi/ſi¡ aflZrendum eſ? meram rmbram Lima deeurtari prº
cidus Soli: marimm videri pole/l , Ó“ extra quem videtur portionalirer 'w diximu: de 'Umbra Terra cap. ſ— Ó‘ in hoc
Sol aut Lime inflar ſed di/¡unctis cormbm, aut rotundux, eſ¡ cafii !amen 'va/ere menfizrax
Grad. ſ. 4'. ſeu Milſiarium Bonom'en/Í 560. Ó' Rºmano arcuum Terre de quibma Prª
rum amiq. 48 O. 171.4. ad &fed ‘Umbram ibi p0
Th.7. Penumbraſèu Vmbragº Lun-e maximaxſl Lian ſitameffi' Penumbram Lunar
do fit Eclipfi¡ Armulari: Sªli: Perigzi a Lima Apogxa, Ú* mafpbare; nec ¡¡agendas e01 ar
centra Terra ac Luminarium [um in eadem recta linea . em , nifiportmneulri vix [en/i
bili, ob altiliidinem almaſp/u~
M [mari: -Ualde paruam , m'
S C H O L I A. fallar . Ob refractione: autem
radiºrum Sali: in aère Circa
I. P Roblemata precedenti: eapitisà+ad8. cumfhis fi— Terram afiarmtwl/imr qui
guris , accommodata fimt panfflimſim ſpectamri ha— dem r¡¡i/i ¿liter Sol, fid quñdo
bemi Luminaria in *omite abfiz. -vlla parallaxi , alque adeª‘ bocfit , Ó' /èrenum eſ? Ca-/um
Lund nullam latitudinem haben-te, Ó" Luminaribu.: pºſiti: :ami-m *pt ein: aflzectü non in
irtrecta li¡1ea,in qua e/Z centran¡ Terra : extra quem eafiim tern'piatmi/¡bilu quoq. e/Z Lu
parallaxi: Luna in latitudimm turba: normi/¡Il , Ó" varia: na per radiº: Soliſ d Terra in
illa prºblemata : quºad menſurai mmm arcuum ab -Umbm eam reflexo:: Ó‘ iterato‘ d Lu
aut penumbra oecupatorum , non eantingit tanta differentia, na ad no: reflexw, qui parirer
vt prº ea multiplieia fibemata Ó‘ problematum filutio [int in ingreſſu rio/Ir; Atmofiibh
digna [allieirudine Aſlronomorum ,' poſſumuſq. abſq. incom re refringmlmrwquali adfin
mado quoad ha¡ arms illis vti,perinde acſ¡ centra Lumina— [um refrat‘Yione refiactiom' Sa
rium eflent in ;recta linea eductd ex centro Term; darm lari-,arqadeo‘ hac re ſractia mm
em'mſèmper ir¡ Eelipfi Soli: aliqui: ffizeñator, qm' eſ? in recta 'immutatſenſibiliter quantira
linea per centra Luminarium daña, beneficio parallaxit in tem Ecum . Comrarium
latitudinem : quuor tamen in CII/ibm ,in qmbm canm 'ym :amen 0m Longomonta—
bm/eeat Terram rrrinq. Quid /í qui: indicar¡ ſibi optar nus lib. 1. Theºricor. cap. 9.
Modzu eor- mo um , quo m., pag.).9 z. afiirmam ªb refra
rigêdi Pro. alijs cafibmſu &ionem hazle non extermari
gerere debeat, da quidem Lima diariretrumſed
bo ¡miriam [al-r ponia amplíari Solis diametrñ
tem ¿Temp/nm., apparêtemjta "pt in ae're craſ
in ſequemi dia flºri 0'" [Mb palo eleuariori ob
grammare, in.. id nunqtlam coming-a tºtalis
quo A, fit LurIe Eclipſi: Soli: ,- Quen rem.
centrar» , Ó‘ B, -Ur oculisſubijciatywimr adie
Terra , Ó' canªs Íío bie ſcbemate, in quº A, eſ!
*timbre limar-¡S Tellª!, B, S01, Lima 'vera' H,
ECK,cuiuI axi: O" L: ſiem‘ enim in Plenilu
AC,datu1ſit per mj; Vmbra Terre , que effer
Probla.. trñfim: R P Q, ob refractionet in ae re
per oculií 1. Due mflro C'ozztraHior fitrvt euadat
¿girar per I, ex B, _Harlem-BD, 17ſq. ad vertieem cali luna RMQ, ira al¡ eafdem refia— ‘
ris DAK, Ó'ſit dI/?amia Lime data AB, Ü‘ſemiangulm ¿tioneiputat 'umbram Lim@ HV, cºmrahi. Addit pratereà
\

a ra—
DE L VNAE ET SOLIS ECLIPS. 323
à mdij: Sªlir reflexi; à Terra -Umbmm Lªm extemMri ;ic imbmi: lucirflzccie 'videtur bºrribilior, quia ¡¡¡file-¡¡tiam atſi
Langamm- delibarizita 'Ut .z/'Igulw V,ſirb quo Luna videtur , fiat angu prgcefflèrint nube¡ ªutplz-me, lite: Belly/l: auge-It tembms,
Mmdupltx /ZIor , idedq. ¿liquid de Sºle , quod alloquin lateret , -wderi
¿fl/::ZZ pzz/fit . Seal errat ¡Ig 'otrºqun ªula 7/0.” ¿duerllt 4d refiwctio mm 'videri Mmm barridam : Et ita eueniſſe in Eclipfi An
m' l \90. z I. Juli] in Sucuia, cuius me/ſiIrzbzu amm *andi
¡ª E:1¡Pfi_ ¡le-f L'Mªrmm (¿d‘ªrt-m» de qmbm mm dm_ a rompenſimm gue colºrem , Ó' in Stj'riê mbemem ªblfflt z C247» mmm..
¡tu Sali¡ ª‘ªd’lª‘d ref-rªchª Sºlªnum ªnger" S Ó' ama 'umbm Lun-e Eclip Lſ Anni x S98. Marty 4. Cªrlº turbtdo Ú‘plum'º , CF‘
' a mah): Solu reflex-i: pote/Z quidem dilm quaad intenfionis Sole 147mb', nullam de colaribm quen/am excitdnctt . Ne
gradumſêd nan mimi quºad qua'mimtem extenſiuam ; ne que mim femper enmit , quad afirmar Cardanus lib.4. de
que mim ſ¡ Luna" Solem mmm aliaqm'n tegente , inter Lu _fiabn’lít‘mpag. x64. -Ut tempore deliquij Salan": omnia crº
nar» O" no: accenderentur zhnumerabilm alía lumiflLJD cM @pam-mv' multi: dºlor capita: contingahqwljm tapªr
:tiam Solis alterim mimbIliter interlucemz: , Mmm vi /90— eſl imbecillum : fed ſicut in Aurora colon-I mom) crocci,
mm illuctmmium -vmbram Luna: , 'vidª-emm ardinarium mºdo'ptmicei z mada‘ cyrulom'gri apparem ob dxucrſimzcm.
Solem a Lªma tectum . Reliqua que contra Longomomm— vapammim Ó‘ in deliquio Sali; .
num aim/i [1'17.4. capa 6. 711071.8. relege /Jac loco .
Lasberg‘i Ill. Solemne ell Lansbcrgio in Tbeſzzurº ºbſèruationum WWWWWMWMWWWNMWW
40'²²‘ fi.;- Claffe 6. Lunariumguxmdº Diameter 011: ex Ipfim tabª/ix mwwwwwffiWfflwwwffiww
maior e/l aut minar, quàm_ requirerem abflruatiªnex aliqua—
Sªli¡ . rum 0h; Ecltpfi um ¡pjo exammçtc ; recam-ere ¡bl 4d C A P V T X.
amplmtwmm , ſeu dzlammnem opuſ-1m mdmrum S011:; De Para/[Mika: Luminarium, earumq.
bit autem ad cºntmctiancm: At quomodo radio: comm
laat mn expo/tdt nobiſ , videturq. figmmmm planè roll-mk e’ffèctióm, Ü' rvſiém in Eclip
rmm . Ponle: fingendªc emm nube; era/[ae Ó‘ rotunda Lu— ſibm Solis.
7mm opticè ampliantes z Ó* tegmter plus de Sole , quàm ¡lla
feorſim polmflèt . Ampliado autem illa, licet ºvaleat qtmn— I. EPETENDA ſunt memorià , qua: díximus D. pªd.
dº alioqm'n Sali: aliquapar: videtur z qum [nada iuxta ol¡— de Parallaxibus in communi lib.¡ . cap. z s . [lució, Al
fcum paſim maior-z apparmt › Ut diximm de amm/0 lucido 8C de Parallaxibus Solís lib.z. cap.8. 8C dc :it-dim.
¡mm- ¡n Luna lib.4. mp6. Quando Mmm latín* Sºl tegiturïampliqri Parallaxíbus Luna: lib.4. capd 3-8( 14.Vbi
¡m ¡¡m-º,, mm pote/l 7* quºd ngtauzt Keplc rus :y: Aſh-Mama 01mm modos conficícndí tabulam parallaxíum in círculo alti
dºñª)… , pag 1.97. xllz: -Uerlm: Qlçe cúm luuda ſinr, dilatantur, 86 tudím’s, ſeu in Vem'calí círculo docuimus , 8C quidem..
primúm radium ad locum illum proíjcerc neceffc eſt, duplícem; vnam ad datam vcram altirudíncm › alteram
dªº'. qua: verò non radiantpbicctu opacorum impedítawt Sol ad víſam altítudíncm Siderís ab Horizonte; nec non mo
obiectu Lunmº, neque dilatar¡ poterunt. Non eſt ímq. dum alterntrá hamm tabulzuum vtcndí vrroq. modo, ſeu
víſuí tranſcribendum hoc Phenomcnon . Lºquitur ibi de vnamín alteram transformandi. His poſitís cxponcndç
tau/à, ºb quam in central; conitmêlione luminarium ¿liquid ſuntnobís quatuorprxcipux ſpecícs , quee ex Parallaxí
de Sale appczret z 'Uſ fit in Eclip/i Almulzm' z 111mm Muſ-1m.. Altitudim's oriunmr , eamq. femper notam prazſuppoſi
Amazºn-Ñ triplicem a/fignat .\ Prima eſ? diameter Lun@ -Uiſualix al) di nuntª, vidclícct ParaIIM-i: Longitudinir,LatitudiniI,Afcê'~
Eznpſi, m' [Pa/¡tiam magna?” a Term minºr qua'm dt'zzmeter Sºli: pra fiom‘: Reffle , Ú‘ Declinationis'; licer de {Ola .altímqinís
ple:: runſ‘ ¡¡iºr Ter'm : Secunda , quandº prima nºn *vale-t, e/Z/ubflan— longitudínis, &latitudim's Parallaxí tractarcm Ecllpſl
ex Key/ero. ria aèrixmel pax-¡in .er/am) cmfflom Circa Salem inflamma— bus ſolící ſint Ptolemau: lib.ſ.cap. !9.Albategnim- ca .z 9.
M
710/¡à /I‘t
cºntactª
reueraſiSali!, que wdemur
. Tenía nobis
eſ) , quando neceſſè Sºlisnecfecunda.:
prima limbmgèm Al agar…: Differ.z7. Regiamomanm in Epitomc ma—
gc í lib.ç. à propolïzó. ad .z 2.. Alphonfini in pmpoflzz.
interflt am planaſ , aè'r 'vel ciber cmſſiar Circa mem , in ;Y Canone pag. I 1 LPurbacbím de Eclípſibus á prqpoſB.
quo refraíli mdlj Solis nan extenuem Lam: díametmm a 'Ut ad 12.. Copemicm líb.4.cap.16. 8C 2.7. Reinbªldm m Pru- Auctom
[aquitur T)'Cb0,ſEd amplíen: Soli: diametrumfaciamq. w' tcnícís à prçc. ;441d 64.8( Canon: paginç 99.8( in Theo— ¿TPM-”f
dm' parte: limbi Solari: , qua aliaquin laurel”, ficut ijdem ricas Purbachij pag.: 9z.ad 199. 8C in eaſdcm Theoucas ’“ *,Lªm‘*
refrac'h' in aire 710/er efficiunt w501 [ul] Horizonte alia— Vur/?z‘ſiu: ‘a pag. ;2.0. Oſualdm ad Paffiones Planetarum "ªªª” *
quin [arms, Mmm nobix app-treat *, ſed de IMC tenia can/a.. 6C Nºniu¡ annot.7. Magima: in Primo Mobil¡ lib.”.
audi quid diga: ¡¡¡13.302. Malo ítaq. Lunce aérem tríbuerc, Probl. 1 2.8( I ;.86 in Secundis Mobilibus Canonc 7 s. eo
non altç protunditatíswr interdumzſed raríſſimè ad hunc rumq. cabuh's pag.68¡. 6( à 69x. ad 70;. &in Supple
effcctum vſq. is progredí poffic . At multò malo Illam pe mcnto Ephemeridum à pag.z79.ſeu Canon: 8.8( 9.com_— __
nultimo loco allatam cauſam valechnnc verò non in vſu pendí) Eclipſium . TyC/:a tomo 1 .Progymnpaê. 132_th
verfim , fed in promptuarío extare . Poſito autem qua‘d ganu: tomo l. pam: z.cap.10. Mulerimin ta ulís Frlſi
¡am Lima mmm Sªlem nan tegm ex ſcſe , cunc‘edit pag. 2.8 6. ºíª Pªg-43 4-445- &ª 46 z- Lªngamamanmín Aſtronomla.
ampliar¡ in 'Uíſtt prafirtim dcbíliari termino: Sali: Circª.. Daníca hba.. SPthl'ÍCOl‘. cap. 1 o. 8C lib.¡ . Theorícorum
mem, [zz-¿dºminante ſpecie lucidarum ¡¡MM ºbſmm ¡¡ofi— cap.8.‘ Lambergiu: in Tabularum precept. 2.8.ZC 2.9- Cªm
tarum ; ſed ºb hac "mªní: accidentia nimí: 'Um-ia recto" negat Canone pags I . Keplerm in Aſtronomía Optica capa. in
tabula¡ A/Zrono'mim¡ immutandm , aut 1'71' [ldndum in aſfi Epítomc Aſtronomize pag.88 z. &in Rudolphinis cap
matiane Eclipſium : Aſh-0mm¡ enim 47,4144 per-fe cumiunt 28. Bullialdmlib.4, cap.4. 6C lib. u. pta-an. cum \abu
legibu! adſlringerez 'víſtnn autem MEdzcis emmdandum re la pag. 17; . Vmcmtim Reino-u: in Tabulís Mcdiceís (e:
linquere : Qrçod :tiam dc Lung ampliatmm diximus ex e0 cundò cditis parte 2.. cap. z. 8C Langim in Elemental¡ a
dem capó. adfinem ſC/aaly ſ. E/Io ¿gimnmbella Longºmon— pag.406. Inter quos Maginm in Primo Mob. Prqbl.14..
‘taniallam lib.4. caPJG. 711071.3. 'uzleretpra Luna Eclipſi agit en'am dc Parallaxi Aſc.Rectzr. & Declínarioms ._ Ex
bm , pro Salir mmm Eclipfilms 71071 valer, ffid aut recurren his ergo &C noſtrís medímtíombus íntegra… Paranaxmm
dum ad Kepler¡ can/21;, antpotièr cºrrigendx Luminarium harum doctrinnm dcríuabimus: Pro quibus tic m adle
diametri, fi fim‘pafflt
feruatiamctbuſ, aut fi ne, fic *Ut fine /n'I
id quidem effugà:
pofflz‘!, fim’s fim’am
Ignofiendum ºb
huma cto ſchcmare Merídíamls H V P, &o 8C Horizºn H A
C, &CSC quadrans círcu
n; imbecillimtí . h'altícudínis VA , in quo 'V‘
lV. ,Qu hac loco de Lim; [IIceſècundaria deſidmmtur, venícale punctum V,Íítq. E B
ob quam Luna ir¡ Eclip/íbus Soli¡ wdcmr , lam de Illisſatir polus Mundi ſeu :Equa
lib.4. capó. á num-ſ. id enim adſí'HP/imu: md?: Sªli; ex torís P, ex quo deſcriptus 'DP G'
_Lux tf…“ Term m [Mmm reflexis, @ªinda ad no: . Qtoad cºlores* fit círccllus,quem ſuq mo
"’ F‘I‘Pfi vero‘ Eclip/I'um Sªli: z prefer ¿li-‘la MIN. Sclaoliº z. ad tu fingir…" delinearc Po
4 o u F í r
sºlu' uerte bar/mz 'U‘m‘elatis in Sªli: parte non recta à Luna , aut lus EClenca?, m nunc fit H A c Pfrïl‘lªíi:
cd,… s, in aèſire c‘zrcnmpafito cauſtzm cſſè, vt nºtar Keplçrus in Opti—
in B,ex quo po o deſcrip- ¿m cxpoſi.
¡¡, a“, 4,_ ci: pag.; o z. tum prpcedentem clarinmm dem* , mm 'vapo ta fit Ecliptíca EGC &a 8C cx eodem polo Eclipticgdu— ¡io .
n': in EcliP re: dinerfln :. ¡mm fiyrçcefferit magna ¿lar-11m', vtfi’reniſfi_ cantur arcus circuli latítudínís per centrum Siderís vſq.
fl 601i: . m0 Ccelo , C7“ _cſlmo tempore , quo mdij Sali; refli'm nfiexi in Eclipn'cam , aux vltra prout poſtulut locus ſiderís Bo—
pliu illuflmm air-em, mm nycmè ingruem Eclipſi: 10mm rcalis vel Auſtrah's , vt ſI Sídus ſitín L , ducaeux arcus'B
S ſ Z LD)
324LIBER VINTVS
LD, atſi ſitin F, arcus F5 &fi in _K,_arcus B K: 1 2.. Declínatio Viſa Sidetis , eſt arcus círculi dcclina- Dªyª…,
qui quidem arcus , vt tradirur In definitiombus , 6( prº... tionis per vi ſum locum ſideris ducti , inter /Equarorem Vi]. ª…
prietaribus horum circulorum _m Primi Mobilis doctfl: 8C viſum locum fideris interceptus . d
m , faciunt ſemper cum Ecliptica , quam ſecant eur eur l z. .Aſcenſio Re-.Va Vera Sideris , eſt arcus \Equatoris Altª-fi*
abinitio _Arieris in conſequentia numeratus , vſque ad Rºª* ”"4
incidnnr , angulos vrrimq. rectos ,º (icut arcus declinatio—
num cum ¡Equatore rectos angulos efficxuntJ-Iis pofitis. \Equatoris punctum , in quod cadir circulus declinarI'O- 7'“ -’
nis ductus per verum locum fideris .
14.. Aſeen/io Recta Viſie, ſeu apparens , eſt arcus AZ— Afimfia
Definition“ Parallaxium, -vel 4d Farrell-axe: quaton's ab inirio Arictis in conſequenria numeratus ,Mªg Vil‘
ſpectammm . vſq. ad punctum ¡Equatoris , in quod cadit cuculus de- 1"‘ -
clinarionis viſç .
ver… lªn-LILI. ' Erut 100m Sideris , aut cuíuſuis Phenomeni a Non eſt opus exemplis aut peculiarí ſchemate qua
quid I ‘ª‘ eſt punctum illud in Mundo , in quod inci tuor vltimas delinitiones illul’trare , fed ſatís el’c ſi círculi
dir recta linea ex centro Terra: Vniuerliq. ducta: iuxta declinationum intelligantur ducti per polum Mundi P',
communiorem ſenrentiam hçc duo centra pro eodem.. 6C C E, rcpracſenret Equatorem.
habcntem; Qiid enim cx ſentenria Pythagorxorum 8( I ç. Parral/ari: Altitudinis , eſt differentia inter altítu- She-"¿fiat
Coperm'canorum dicendum fit, dicetur in libro Optico , dmem veram 8C viſam , &coincidir cum Parallaxi di- Part-11m:
ſtanti-,e à vertice -, vrſi Sidus \it in L , ſed appareat in F , “Infº“
ZC in libro Syſtematum .
riſu: [veu: 2.. Vi/us 10cm fideri:ſeu Apparen: , cſt ille in quem ca arcus L F, eſt Parallaxis altitudinis reſpectu Horizon* “Wªi
guid e dit recta linea ducta ex oculo ſpectatoris alibi quam in.. tis A, 6C dil‘tantiç àvertice reſpectu verticis V. Paral
centro Terre Se Vniuerſi collocato , ſeu vt communlrer laxis Altitud. dicirur Ptolemzeo deee’AAarfI; [Anxº-‘D'MTÏS, Du“:
euenir ,in ſuperficie. Terr:: poſito . - eò quòd aliquando eadem ſit ac laritudinis aut longitu~ Mºª.
Altitudo z. Altitudo wm Sidetis , eſt arcus círculi Verticalis dinis , aur vtmmq. cauſet .
vm¡ qu¡ ,ª ſeu Altitudinis , inter locum verum Sideris 8C Horizon 16. Pitrallaxis Latitudini: Prolemzeo wapee'MerfIt md
tcm Rationalem ſeu Aſtronomicum interceptus , vrm. 'JNZ’TOF eſt differentia inter latitudinem veram 8C viſam...
Schemnte ſequentiº, \i Sidus ſitin L, Altitudo eius vera Sideris,& dicitur Borea fi deprimir Sidus verſus Boream;
erit arcus A L . Auſtralis ſi verſus Auſtrum .
Dijlªmi¡ 4. Diſlnntitt ti *vertice -Ue— 'V' r7. Parallaxi: Longitudinis Ptolemço wapa'wftt M—
à verme m Sideris z eſt arcus círculi B -roè ¡chºw, eſt differentia inter veram &e vi ſam longitudi—
wm. Verticalis , inter Zenith ſeu nem ;8C Pumllaxtr Aſem/¡onir Recta inter Veram 6C Vi
punctum verticale,&verum ſam Aſc. Rectam; ¿Y denique Parallaxis Declinationi:
locum Sideris interceptus, differentía inter veran¡ 8C viſam declinarionem. Vt lr
ſeu eſt complementum ve Sidus ſirin L, ¿k apparearin F, Parallaxislatitudinis eſt
rç altitudinis ad quadrantê; H A c arcus DL, Se longitudinis, arcus DF. Si vcrò ſidus
Vtſi ſidns ſit in L, vera di \itin K, ſed appnrearin M; Parallaxis longitudinis erír
ſtantía à vertice V, en't arcus VL,qui cum alri tu dine vera arcus IG , ſed latitudinís etit arcus quo latitudo viſa M
AL›componit integrú quadrante' ALV, círculi Verticalis. G , ſuperat latitudínem vemm K I.
Als-¡tudº _ ç. Altitudo V;fit ſeu Apparens Sidetis , eſt arcus Cir— 18. Angular Lorth'titdinix, eſt qui opponitur Paral- ,4”qu
V'Ϫ ’1"‘ 1’ culi Vcrticalis inter Horizontem \Se locum viſum ſideris laxi longitudinis , vr m figura pratmilla angulus D L F . Lºngitud.
interceptus . Vt ſi Sidus ſír in L , ſed apparear in F, Al— 19. Angulªr Latttudmtſ , el‘t qui oppomtur Parallaxi (JF-timi
titudo Viſa erit :IrCllS A F . latirudinis , ſeu qui fit ab Ecliptica ¿Se verticali, vr in fi- íª“ ²
Diflantia 6. Di/Zuntiaà ven-ice V¡fa Sideris , eſt arcus círculi guta prçmiflà angulus L F D .
e¡ veniª 2.0. Para/lux:: Luna a‘ Sale , eſt differenria qua Paral- “un“.
Wa T… Verticalis inter Verticem 8.: locum viſuin Sideris inter—
I ceptus; ſcueſt complementum Viſç altitudims ad qua laxis Lunç \uperat Solis Parallaxun , liquidem vt oſten- ¿un è Sº'.
drantem. Vt ſiSidus ſit in L, ſed videarur in F, di dimus lib.1 . cap.; s. cmteris pari‘ous maior eſt parallaxis h_
ſtantia viſn erit arcus V F . fideris Terre propiorís , cuiuſmodieſt Luna, quàm re
Lªtitude 7. Latitudo Vera Sideris , eſt arcus círculi latitudinis , motioris, cuiuſmodi eſt Sol .
Ven¡ quª t ideſt círculi maximi per polos Ecliptícç Eclipricï. &C cen Subdiuiduntur autem prsedicta: ſpecíes , tnnquam ge- Sªw-“W
trum ſideris dncti, inter Eclípticà 8C verum locum fiden’s nera in alijs ſpecies; vr Parallaxis Altitudinis, Longitu- hªy,,
interceprus . Vr (i verus locus fideris fit in L, ¿SC polus E dinis , 8( Aſcenſ. Recta* , in Parallaxim Orientalem 5L, zi…,
clipticç Boreus ſit B›l:1tltud0 vera ſiderisL,erit arcus DL. Occidentalem , prour Sidus ſuerit in Qind Rune Orien
Latitude 8. Latitudº ViſZz , eſt arcus círculi latirudínis ducti tal¡ vel Occidentali Verticalis círculi, aut Eclipticse, aut
Vxſª 1M -ª per viſum locum lideris , inter Eclipticam 6C viſumlo~ Aiquatoris -, Immòin Borealem 8C Auſtralem, fi circu
cum ſideris interceprus; Vtſi Sidus ſir in K, ſed appa— lus altitudinis euadat aur Meridianus aur circulus latitu
rear in M , vera latitudo erit arcus K I, ſed viſa G M . dinis . Parallaxes autem Laritudinis & Declinationis,
Lºngitudo ‘9. Longitudo V’em Sideris , eſt arcus Eclipticar ab ini ſubdiniduntur in Borealem, Auſtralem , aut mixtam ex
P’em gn‘ t tio Arietis ſecundüm ſucceffionem Signorum numera vtràque . (Mod vr intelligatur, eſto pro latitudinum ſpc
tus , vſq. ad punctum Eclipticce, in quod cadir circulus ciebus .Se vanjs earum caſibus alremm Schema , in quo
latirudinis per centrum ſideris ín vero loco pofiti ductus , omnia expoſita ſint vr in prxcedenu , ſed pro quinquo s’. CIſII:
vr ſI Arieris 8C Eclipticre inirium fit C , 8C Eclipticze ar Caſibus ducantur quinque arcus latitudmis . Primu: eſt ?null-ªm
cus occidentalis C E, 6( vcrus locus Sideris in L; vera. quando laritudo tam viſa quàm vera remanenreiuſdem "'_L““"".
longitudo eius erit arcus C D , quia in punctum D , ca ſpecieí (Sc alícuius quantiratis, ſed veta laritudo maior d""fflt
ditcirculus latitudinis BD , ductus per L. cſt quàm viſa , vt ſi Sidus fit in D , 8C appareat in F, ideò
longitudº Io. Langitudó Vif; , ſeu Apparens , eſt arcus Eclipti Q
viſa gn‘ .ª ca: ab inirio Arietis in conſequentia numeratus , vſq. ad
Eclipticm punctum , in quod cadit circulus latitudinis
vila: . Vtſi Sidus ſit in L, ſed apparear in F; &e E C,
firportio Eclipticç occidentalis , longitudo Vila erirar
cus C F . Aòd fi fingns arcum C E , reprmſentare por
tionem Eclipticç hínc orientalem &e inde occidentalem ,
8C Sidus fit in parte oriental¡ , longitudo Sideris L , vera,
eſſetarcus abimtio C, vſq.ín E, 8( ab E, vſq. in D,
compuratus z at longitudo Viſa ell'et arcus compoſitus ex
C E, occidentaliêc E F, orientali .
\
A C R
Deelinatio 11. Declinatio Vera Sideris , eſtarcus círculi declina
Vera zu‘ .ª tionis , ſeu ducti perpolos Aïquatotis ¡Equatorem &U
centrum fideris , inter Equarotem c3( verum locum fide qUe latitudo vera Borea fit arcus D M, ſed latirudo viſa
ris interceptus . Borea, fit F N, Secundus eſt quando latitudo vera eſt
' alícu
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 325
alicuius quantitatis , fed vifa nullius; vtfi Sidus fit in F, ris , vt euenit multis intra Zonam Torridam ;8C fydus fit
fed appareatin G, 8C latirudo vera Borea fit F N, fed in Ecliptica ipfa , licet extra vertxcem , nulla eſt Paralla
vifa in G, nulla. Tertim Cafus eſt quando mixta eſt xis latirudinis z Parallaxis autem ali-itudinis 8C longitudi
Parallaxis cx vera latirudine vnius plagre 8C vi fa alrerius › nis eadem 8: azqualis . Quia tunc Ecliprica euadit circu—
vc fi Sidus fitjn F, Ñ apparear in l, 6C Parallaxis latitu lus altitudinis, &in ea eſt locus verus ac viſus fideris;
dinis fit compoſita ex Boreali vera latirudine F N , quam quod facilè intelliges , fi vertendo globum aut fpha'ram
rimit , 8C vifa Auſtrali IO . Ouartm Cafus eſt quando annillarem , vbi altitudo Poli non excedit Gr.2.;.zo. co
nulla eſt latitudo vera , fed viſaeï alicuius quantitaris , vr ſtituas fub Zenith aliquem gradum Ecliptica: .
ſi Sidus ſit in G, fed appai'eat in I, cum apparentilati— _ 6. Theor. Sideris extra Nonageſimum Ecliptícm po— 5- Tilª"
tudine Auſtrali lO. _Quinua- Cafus eſt quando laritudo ſiriSc in QJ—adrante Orientali , longitud() veia minor eſt
vifaSC vera funt cíufdem fpeciei , fed vifa maior quam.. quàm vifa , 5C Coniunctio Luminarium vifa prrccdit ve
vera, eò quòd vrraq. verfus alterum polum computetur, ram tanto arcu , quanta eſt Pªrallªxis longitudinis 5 &y
VtſiSidus fit in I, cum vera latirudine Auſtrali lO ,fed tanto tempore,quantum eſt Tempus productum ex diui
appareat in K, cum Auſtrali latitudine apparenti QK. fïone Parallaxis longitudinis pet horarium Luna: motum
melfim 2.1. Nonageſimm Gradus , eſt qui ab AfcendcnrD à Sole tunc Lunx conuenientem: vt in Schemate primo
m‘ ºf*** Gradudiſtar gradibus 90. in Ecliptica quidem computa— num.II. Si Eclipticaº: arcus E C, ſir orientalis , 8C locus
¿ª‘ 1““ tis, ſifit Nonageſimus Eclipricx; vel in lEquatore, ſi vera: longitudinis ſideris L, fit D ,fed vifa: F, videbitur
F' * ' Lquatoris, vr in fequenri figura, fiEclipticx E C , ar— fidus in F , orientalius magifq. progreſium in longitudi—
cus N C , fupra Horizontem H CR , exiſtens fit Grad. nem, quà m reuerà fit , tanto arcu tanta eſt Pªrallaxis
90. punctum vel gradus N , dicitur 6C eſt Nonageſimus, D F -, &t fi in F , futura eſt Coniungtio vera, iam vide
intellige fempet Eclipcicaº: , ſi nibil aliud addarur . bitur [acta , quamuis fidus adhuc citra illam fit in D .
Madre-u 2.2.. _Quadram Orientali: Ecliptica: aut ¡Equatoris, 7. Tbear. Sideris extra Nonagefimum Ecliptica: po— 7- T/mn
Orientali: eſt qui inter Nonageſimum 8C Afcendentem gradum; fiti in Qªdrante Occidentali , longitudo vera maior eſt
ó' º“¡ªªª Occidentalis aurem, qui inter Nonagefimum &e Defcen— quàm vifa , 8C Coniunctio Lurninarium vifa fuccedit ve
"1"‘ 7““ *² dentem gradum Eclipticac aut \Equatorfs intercedit . raz , tanto arcu quanta eſt parallaxis longitudinis, tantoq.
Horoſcºpu: zz. Hora/copa: feu Aſcmdem eſt punctum Eclípticz tempore quantum producirur ex diuiſione huius paralla—
ſª‘ AW”- Oriens , feu polirum in Horizºnte orientali , vr in figura xeos per horarium motum Lunxà Sole . Pro Theore- ~ ª
ªª” ªªª¡ -" fequenti punctum C . maribus prçdictis , vide Reinboldum in Purb.pag.195.
r
8. Theor. Parallaxis latitudinis in regionibus cura.; 8. Thºr.
Tbeºremata Selecta ale Parallaxilm pradicti: Tropicum Cancri latitudinem Borealem minuít, 8C ſi
xquarurlaritudiní verç petimit , fi eam excedit, rransſeit
cum Cºro/large aa' Eclipſe: Soli: inlatitudinem vifam Auſtralem , tantam quanrus eſt ille
fflectamibm. exceſliis . Latitudinem verò Auſtralem femper auget.
Sic in \egionibus vltra Tropicum Capricorni latirudi
I.Tl›eºre- III. Hem-.1 . Sidus in Nonageſimo Eclipriczc Gradu nem Auſtralem aut minuít, aut perimit , aut transformar
"ª‘- _ feeundüm fe aut fecundum fui longitudinem in Borealenr, at latirudinem Borealem femper auget .
nullam fubir parallaxim longitudinis . Eſt Ptolemei lib. ç. 9. Theor. Intra Zonam Torridam Parallaxis latitudi- 9. T/Ieor.
cap.r 9. Copernici lib.4. cap.z6. 8C commune apud Aſtro nis poteſt fpectarori ſiúe Boreali ſiue Auſtrali vtramq.
nomos numero r. adductos , quod 8C demonſtrat Regiº fpeciem latitudinis 8( augere c‘k minuere; prour in,
mºntana: lib. ç. Epirom. prop.z.8. &e de Comeris Probl.ç. circulo verricalr Sidus verfus Eclipricam , aUt longiüs
8C Nanim in Purbach. pagnaó. Ratio eſt quia tunc cir— ab Ecliptica illis deprimitur à Parallaxi Altitudinis: vt
culus laritudinis determinans lon irudinem Sideris,tran~ ex Globi vel Sphere Armillaris vfu faciliiis ,quàm per
fit per Nonagelïmum Ecliptíca: imul , «Se per verticem , prolixas ct multiplices regulas difces .
euaditq. circulus quoq. altitudinis , fccans Eclrpticam.. IO. TbearSi Eclipticç punctum culminans,ideſt tran- ¡º, Tb…,
orthogonaliter: ideòq. tranfir per locum rum verum tum fiens per medium Cash , ſit Auſtralius verticali puncto
vifum , vt in adiecto fchematifmo , in quo Horizon fit H habitatoris , Parallaxis laritudinis eſt Auſtralis, feu depri
C R , Meridianus HVR , mit ſidus verfus Auſtr‘um; ſi autem Borealius , Borea
vertex V, Ecliptica E C, lis eſt,feu deprimit verfus Boream . Pto/eme ur lib. ç.cªp.
6C in ea Nonageſimus N, x 9. Híc non dico latirudine… vifam effe Auſtralem aut
diſtans ab Afcendenre C, Borealem , fed ipfam Parallaxim -, poreſt enim latitudo
arcu N C , quadrantali: vifa perfeuerare Borealis SC tamen parallaxis efÏe Auſtra—
Siue ergo fidus vt Luna., lis , quia verfus Auſtrum fídus deijcíat&c. Sed limitan
fitin R, fiuein N, ſiue dum Prolcmçi
quin non dictumvuiuerfaliter
eflſiet verrlm ad ſidus quod. fit in Ecliptica,alio~
z
in K , longitudinis tamen
locus tam verus quam vi 1 r. Tbear. Si Angulus Ecliptica: 8: Horizonris Bo- u. Tbm.
fus,erit ipfe Nonageſimus quuo \amé in cafu poteſt elle ream refpiciens fit maior recto , 8C latitudinis Parallaxis
Parallaxis in altitudine 6C latirudine . Hoc autem femel deprimar fidus in Auſtrum, Parallaxis longitudinis eſt ad
quoridie accidit, 8C Luna in Nonageſimo ſi cornuta fit Succeffionem Signorum: atfi latitudinis Parallaxis dc
erigir Cºmuª a vt dixi lib.4.cap. ;.num.; .vbi vide fchema. primat in Boream , eſt in prarcefſionem Signoruïn . Con
z. Thu'. 2.. Theor. Sideris in Nonageſimo Eclipticze gradu fe rrà ſi angulus ille minor eſt recto, & latitud. Parallaxis eſt
cundt‘lm fe, aut fui longitudinempoſiti, _eadem eſt ne- Ñ in Auſtrum; veròſilatitudinis
Signorumzſi longitudinis parallaxis
Parallaxiseſt
eſtininpra-cedentia..
Boream -, eſt
dum aequalis Pªrallaxrs laritudinis, qux altitudinis . QLu'a'
vr dixi , idem tunc euadit rirculUS latitudinis 8C altitud¡ in Succefſion em Signorum. Plºlemgus lib. 5. cap.19.vbi
nis -, fic in pra-mifſo fchemate :fi Luna fit in R, 8( appa recole, aliud effe Parallaxim cfle in Auſtrum aur Boream,
rear in N,aUt in K,are'us idem RN,vel RK, qu¡ eſt aliud ipfam latirudine… vifam , elle Borcalem aut Au
parallaxis alti tudinis , erit etiam Pªrallaxis latirudinis . ſtralem .
3. Thor. 3. Tbeºr- Si Coniunctiovera Luminarium fiat in No— 12. Tlaear.Si diſtantia Sideris à Meridiano in Hori- n.. Tbear.
nageſimo Ecliptica: gradu , coincider cum vifibili feu ap zonte computara, feu Azimuthum Orientale Amplitudi
parenti Coniunctioue, feu idem erit Nouilunium Verum ni ortiu:: gradüs Eclipticx orientis :equetur *,aur Azimu
¿5C Apparens; fequitur hoc ex Theom. fupponitur au thum Occidentale Amplitudini occiduze z nulla eſt fide
tem Luna ad Eclipticam reducta . ris Parallaxis in longitudinem : eſt enim tunc in Nonage—
q. Tlmr. 4. Tbeor. Sideris in Nonageſimo :Equatoris Gradu fimo , 8( Nonageſimi Azimuthum :equarur Amplitudini
conſtituri nulla eſt Pªrallaxis Afcenſionis rectzt; Paralla prxdicta: . Demonſtrauit hoc Nonim in Purbachium...
xis autem Declinationis eadem eſt , qua: Altitudinis , 8C -parte 2.. annotat.7. rctigitq. Regiomamanm in libro dc—
ſi tunc fiat Coniunctio vera Luminarium,fiet in meridie . Cometis ProbLç. .
Ratio eſt, quia idem circulus altitudinis euadit circulus 15. Theor. Omnes _Parallaxes latitudinis, in quocunq. i 3. Tbeor.
declinationis , immò ¿Y Meridianus . radu Ecliptica' Sidus verfetur,ſm1ta:quales : dummodò
5, Mm_ 5. Tia-ºr, Si Eçliptrca tranfeat per verticem fpectatoz idem Eclípticx punctum in eàdem altitudine Poli ona
tur ,
32,8 LIBER 'QVINTVS
ſiCaum Breuirer fiat vt Radius ad Sinum ſecundum arcüs NV, angulo vr ſuprà OIK, 3: latitudinc IK, quaarir IO, 8C QK:
diam Prº-ita Sinus ſecundus arcús N l, ad Sínum ſecundum Bali: deinde dempto IO, ab IV, norus ilii fit arcus OV, in.,
IV -. Deinde fiar vr Radius ad Tangentem arcüs _NV, ira' triangulo VOK, rectangulo ad O, &C ideò cum OK, iam
¿lenum'r .
Secans fecunda arcús N I, ad Tangentem Anguli quazfiri inuento , qucerit diſtanriam K V, Sc angulum OKV, qm
' NIV. Vel quge ſimul Logarirhmos ſecuudos arcuum.. iunctus an ulo IKO, ſacit opratum angulum IKV, ClllLlS
NV, 8: Nl, ¿Sc fumma eorum erit Logaritiimus fe cundus ad duos rec os complementum eſt angulus VKB . ' ~
Baſis I V . Deinde Meſologarithmus arcus NV, additus Similirer quando ſidus eſtin L, ducta perpendicular:
Reſiduo Logarithmi arcús N I, conflabit Meſologarith- _ LM, ad SV, ex angulo LIM, qui a'quatur angulo 01K,
mum quacſiti anguli NIV . ' _ laritudine LI, in 'triangulo LIM, rectangulo ad M, quxnr
,anrta‘ ſi Sidus eſt extra Nonagefimum cum latitud—i arcum LM, 8: M l ,- 8C iunctis IV, & MI, nori fiunr arcus
MCA/M .
ne, vr ſi ſir in K, aut in L, 8C longitudinis locus ml, duca M V, 8C M L, in triangulo LV M, rectangulo ad M, ac
tur per ipſum tum Verticalis vt VKT, vel VL'QLBC [Cl:— roinde in illo qurerir diſtanriam LV, cum quam triangu
tius V18, mm circulus latitudinis , vr BKI, vel BlL . Pri fo LlV, Sc cum latitudine Ll, 8( cum diſtancia IV, quzeric
an ulum V L! . Vritur aurem in paruís rriangulis L M I,
8C OI, curuis pro rectis , ob inſenfibilem differentiam: ºlªſ‘ :ur
ortam a viciuia 8( paruitate homm arcuum , &2 libentiüs Ptºlmuur
recurrir , cum poreſt,ad triangula rectangula , hac enim tºr ºpera_
facilitare purar compenſari laborem multiplicis operatio tiene: mu¡
nis . Qigmquàm Regiomºntanm lib.ç. prop.z r. altura.. tipliu: .
dar modum per ſola triangular \phxricm
His tamen peractis ſarentur Pzalamam lib. ç. cap. r9.
Regiamont. lib. ç. prop.z o. 8( Capernicm lib.4.cap.16. non
expedire nec neceffarium effe ad parallaxes Luna venan—
A das,vrieius latitudine, 8C poſſe nos ſecurè vri alritudine; Campoo;
mò aurem, vt in terrio Caſu,quaere baſim VI, in triangulo loci lunaris in Ecliptica, 8C angulo Verticalis 3C Eclipricx_ dim» I abc.
NVI, nec non angulmn NIV, Deinde ſi ſidus \ir in K,có— ibidem facto z maximum emm errorem , qu¡ hinc Ol'lſl n': íuxu
lidera triangulum IKV, in quo datur latitudo Bo r. IK, 8C poſſir in parallaxi ªltitlldínís effe r o. minutomm, vt aIunr Ptolem Re
I’tºlem. 8C chiomamanm; vel 7’. vt Co amic-m, ¿ªc huuc ¿ima-mà
inuentum eſt latus I V, 8C angulus VIK, qui el’c comple
tunc tanti‘lm , quando Luna: Perigçç erir latitudo Gra Cºpªn?.
menrum ad rectum,anguliNlV, innemi, ( nam circulus
latitudinis ſemper facir cum Ecliptica angulos rectos :) duum ſ. 8: Parallaxis horizontalis: in Eclipſibus aurem
ergo Trigonometricè inueníretªoteris larus tertium ſeu Solis , non poffe in parallaxibus committi errorem maio—
baſim K V, videlicet ſideris di ntiam à vertice , 8C eius remſeſquiminuto , ſeu l'. zo". quia in illis latitudo non.,
complementum ad quadrantem,quºd eſt alrirudo TK, &c poteſt effe maior Gm. 50'.
angulum IK V, cuius ad duos rectos complementum eſt
angulus VKB . Ar fi Sidus eſt in L, intuere triangulum.. Idem Aliter ev: Magma 4m 1)ª Vincentio Murº
UV, in quo datur latitudo Auſtralis l; l , 8C latus inuen ¡ver/ola fiin-¡¡gªlª rcctanguln, Batir Longi
\um ¿yª, & angulus ab his comprehenſus LIV, qui con tud.ó- Latitud. Sidcris @mi mm Picto Eclip
fiar e ' uento N l V, 8C recto LIN; quare inueuire pote
ris baſim LV, nimirum diſtanriam (ideris à vertice, cuius tica Oriente, Ó Angulo Orientir .
comp]. ad quaclranrem eſtaltirudo QL: deínde inquires
angulum V L l, ídeſt quazſirum VLB . Equidem noui in XI. N litteris D. Vince-nn] Mini, de quibus ad finem Problem¡
numeri 8. ſuggeritur mihi pars huius Problema— D, mmm_
Nouilunijs Eclipticis,proprcr exiguam latitudinem Lunç,
vſurpari ab Aſtronomis Lunam perinde ac ſi ſit in Eclip tis , quod vtiq. dignum ſuit vrintegrum illud facerem Sc ,9' Mm¡ _
Cmpmxica-,Eºo \amen non puro negligendam eam latitudinem,
huc inſererem . Sir Horizon H R , ¿Y Meridianus H V R:
dim» Pra.& fi v renoris Trigonomerrize rxdium abhorreas , opor BC Ecliptica EC , 8C tres verticales Quadrautes VQ—VS,
blmm‘: i» tere vr baſi IV, inueurz demas latirudinem Bºi-.IK, vr 11a—
4. Caſu . beas KV, veladdas latitud. Auſtr. LI, vr habeas LV, ſic
cnim propius accedes ad veritatem .

Idem Problema Aliter iuxta Ptolcm-eum Regio


momamlm ó- Copernicum , dati: Longitud!
m, a: Latitªdim ſiderix, ópuncto Eclijªtim
(fulminante .
R. s T c
x. Caſ“: . X. P Tªlamaur lib.)..Almag. cap. r z. &r líb.ſ. cap. 19.
Regiomonmnm
ç. prop.zo. ¿5C Copemicminlib.z.
Epirome
cap.rlib.2..
2ſi.. 3Cprop.“ . Sc lib.
lib.4. cap.16. V T z ſirq. Luna modò in I,- abſq. latitudine , modò in K,
cum Auſtrali latitudine Kl, modò in O, cum Boreali lati
ſimuliunctis his locis , vtramq. parten¡ Problematis ſic tudinc Ol, per qua: tria loca tranſear circulus latirudinis
abſoluunt . Sint enim omnia expoſita vt in pmemiſſa figu B O l K , 8C ex tribus his iocis ducti \int ad punctum C,
ra pro 2.. 8C hoc z. Problemare: 8C fit Sidus aut iocus fi oriens,rres arcus OC, IC, KC .
deris in I, datus,cum uncto Ecliptícze in E, darus enim Primo' ſi Luna eſt in I, in triangulo ISC, rectangulo ad !.Caſu: .º
crit arcus El, Sc ex Ta ulis aut Problem. Primi Mobilis, S, datur angulus Orienris ICS, ¿Y ex loco Lunae I, collaro
angulus Eclipricze 8C Meridiani IEV, in Triangulo IEV, cum puncto oriente C , datur arcus Eclipticre IC : ergo
8C ex tabuhs Declinationis atq. Altitudini Poli , dabitur non latebit altirudo Lunar .S I , nec angulus Pau-aliacticus
puncti Culminantis E, rum airitudo H E, r’um diſtanria à. SIC-, fic ením vocatur, quia eſt vrilis Parallaxibus in lon
vertice EV; ergo ex his tribus Daris in triangulo ElV, in gum latumq. deducendis .
uenies tum puncti l, diſtanria I V, à verticez \um angu— Sacªndo' \ir Luna in K, qui eſt caſus exhibitus à D.Vin Lºa/III."
lum EIV. centio; tunc in triangulo KIC, darur vr ſuprà l C, 8C lati
Sir deinde Sidus in K, aut in L, nam inuenris in primo tudo Auſtr. KI z ergo non larebit K C a 8: angulus KC!,
:MHz-C‘
ſx: . caſu arcuI V a Ó( angulo EIV, eoque ablaro à recto EIK, ch… (it triangulum rectangulum ad I,ví arcfis latirudinis.
,l vel iuncto cum recto LIE, parebir illic angulus VIK, hic deinde in triangulo KW, rectan ulo ad Armenta iam
LlV, quare vt ſuprà nos in 3.8( 4.caſu,C0pernicur inquirir bnſi KC, Ã’ ſubrracto angulo KCÉinuenrou dato Orien
Pºr daras latitudínes lK, aut LI, in triangulo IKV, diſtan tis angulo ECQ—vt notus ſir KCQ¿ inquires alrirudinem
riam KV, 8C angulum VKI ;vel in triangulo LlV, díſtan— veram Luna: OL, 8C arcum QC . Tandem in triangulo
\iam LV, GC angulum VLI . At Ptolemam dc Regiomonm— NW, rectangulo ad OLinuento, vr dixi,arcu OQ, 8C da—
nur ducir ex K, ad IV, iam inuentum, perpendicularem.. to angulo Orieutis N C (Lianires angulum parallacti
KO, 8C in triangulo IK O , rcctangulo ad O, ex inueuto cum QI C . .
Ter
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 329
;.Clſueſi Ter-eii; fit Luna in 0 : tunc enim in triangulo IOC, re# quoad Lunam, vel per tabulas ad id conſttuctas, quas ad
ctangulo ad l, dato vt fuprà arcu I C, 8C latitudr'ne Borea veram tamen altitudínem luminarium conf’tructas z exhi
!0, inqurres bafïm OC, 8C angulum ICO, quem addes bent Ptalemeu: lib. ç. cap. 18. Cºpernicus lib.4. cap.z4— Re— Atlante:
angulo _Orientis ECH; vc notus fit an ulus TCO . Dein inhaldu: in Prurenicis Canonibus pag. i zo. fed pro Nouí— Pªr-11M¡
dem triangulo OTC, rectàgulo ad Ig, cognitis iam OC, lunijs tanti‘im , quam tranfcripſit Magma: in Secundis “mm Tª*
v Se TC O , inquires turn veram Luna: altítudinem T O, Mob.pag.68 r. dar quoq. fuas Tyeho tomo i . Progymn. b“'ª'ªm º
tum arcum TC . Poſtremò in triangulo LTC, rectangu pag.80. 6C I zo. .SC inde Longºmºntanur lib. r . Theorico
lo ad T, inuento iam arcu TC, Se dato Orientis angulo rum cap.8. pag.z79. _Maginur in fupplemento Ephcme—
TCL, inquires angulum parallacticum TLC . ~ ridum pag. g 9. 8C 2.93 . Miller-ru: in tabulis Friſicis pag.
AU…- ,x Alizer ex Generali tabula Primi Mobilis \liagini in 42.1 . Argalm in fuis tabulis pag.: ;4. Reineru: in tabula
Magim . uenies altitudinem Solis ingrediendo Cam cum angulo rum Medicearum editione I. paga 8 5. 6C fuas item dant
Eclipr. 8C Horizontis , Se cum diſtantía Solis à puncto Lambergiur pag.46.& 4.7. Pro Parallaxlbus verò tantum
onente : 6C cum ijfdem datis in tabula tetris: Analogizr, modo Horizontalibus videri pofſunt Kepleru: in Rudol
qua: habeturin Tabulis Directionum eiufdem Maginiz phinis pag.98. 6C in fronte parallacticz pag.zzo. Aſtron.
quxre angulum , notando in calce tabulae díſtantiam So Opt. Remera; in Mediceis poſt’erioribus pag.; r 2.. ¿Se ex—
lis ab Ortu vel Occafu, 8( in finif’cro latere angulú Orien tra Co ulas pag. ;64. Bullialdur in Philolaicis pag.138.&
tis; nam angulus inuentus 8C fubtractus à Grad.93. dabit extra gopulas p.I z9. Vendelinus in Eclipſibus pag. 54. Rar-llum*:
angulum Eclipticz 8C Verticalis . lam verò ſi à Lunç parallaxi fubtrabatur Parallaxis So- Lª’” ª Sº
lis,relinquetur Parallaxis Lunx à Sole . l‘ '
Idem Prohlema aliter Per Tubular aut -Uſum ſi PROBLEMA v.
Glohi *vel Sphere , quam* altítudinem Lumi
narium, Dato eorum loco in Eeliffite'ea ad da
Dari: Peral/axe' Alritudim': Luminarium per
‘fl' eum tempnr, Ó- Data Poli Altitudme .
Problema 4. ó— Angulo Verticalir ó- Felipe¡
XII. E Xtant in Prutenicis Canoníbus pag.99. tabulre ea , /I'eareanr latitudine per Problematis r.
unn' conſtructze ab Erafmo Reinholdo , quas muri— artem I. 'vel Angulo VerticaliS ó- Cireule' ’
latas Maginur in tabulis Seduudor. Mobilium pag-691.
Reinerurín prima editione tabularum Medicearum pag. larimdini: , ſilan'eudinem haheane . per Pro—
2.96. 86 Argºlu: in fuis tab. pag. 16 ç. fed integras Lan hleman's 5. partem 2. Inquirer-e Parallaxim
:bergiur pag.; I. fuarum tabularum exfcripferunt; in quas Latin-dim: ó- Lºngieudini: .
fit_ ingreffus cum horis integris à men'die vel ante meri—
diem,& fub Signorum principio , in quibus luminaria... XIV. Oc Problema , quando Luna haber vnum_- .Am-.Torn
verſantur fub certis‘ altitudinibus Poli ; fecunda enim.. H latitudinem , difficilius eſt , quàm cr‘un non lªn-'m ¡’_Yº
columna earum e‘ regione hora: datç,exhibet Dif’cantiam habet latitudinem -, ideòque in eo laborñrunt Ptolemeur “mmm º
luminarium à vertice, cuius complementum ad Gr.90. lib.ſ. cap. ¡9. Regiomontanur in Epitome lib.ç. à prop.2.6.
eſt eorumdem altitudo ab Horizonte . Sed illa tabula: ad 52.. Cºpernicuslib.4.cap.26. Tyehº tomo r. pag.152..
funtpro altítudinibus Poli tanti‘Im Gr. 16. 2.4. zi. 56. 41 . Longamonranu: fed obfcurifli mè lib.z. Sphaericorxap. I o.
45. 49. çz. 5-4. (7. 60. 6 e. 66. 7o. ac proinde quando di 8( lib.¡ . Tlieoricor.cap.8. pag.2.82.. Maginu: in Primo
uerfa eſt ab his alritudo Poli , aur luminaria non funt io.. Mobil¡ lib.u. ptobl.iz.ac r z. 8C \llulerius in tabulis
ip fo initio Signorum , aut hora: non funt integra › aut hªc Frificis pag.4;9. fed nemo expediriüs Maginº , quam
omnes diuerfïtates concurrunt , oportet multiplici calcu uis &e ipſe pluribus figuris , aut lineis fuperuacaneis vta
lo qu. ad tç dium partem proportionalem venari z Prcetc— tur , nec tamenomnes caſus complectatur : & Ptºlemaus
. rea in his tabulis fupponitur Sidus in ipfa Ecliptica abfq. quidem Cºpernicu: &í Muleriur fuprà , 8C, Regiºmºma
Nªl!“ º’ vlla latitudine,ob eam fecuritatem,quam perfuafam vidi nur prop. z 2.. cenfent non committi errorem fenſibilem ›
“bf‘lf’º'f mus ad finem prçcedentis numeri io. à Prolemro Regio— fi etiam quando Luna latitudinem haber , vtalnur ei tan—
ïm‘" "ªª momiª( Copernica; cum tamen fecuriores ſimus,ſi diſtan quam non habente latitudinem, & angulo Verticalis &U
"ª" * tize in his tabulis inuenta: fubtrahatur latitudo Borea , vel Eclipticx in loco Lunç in Ecliptica facto,pro angulo Ver
Kº,…- zªp addatur Auſtralis . Cauendum interiin valde àllapfu ima ticalis 8C circuli latitudinís facto in Luna: ipſius centro;
¡m , gmationis aut memoria: Keplert m Aſtronomia Optica... nec opus efl'e tantñ prreciſionc , plufq. laboris quàm fru—
pag. z zo. vbi altin przedictis tabulis Reinboldi exhiberi ctüs ex maiore fubtilitate reportar¡ . Tandem verò Pto
diſtantiam Nonageſimi à vertice, cüm non ipſius Nona [emm Se Cºpernieus pro triangulis fpharricís, vrunrur re
geſimi,fed Sideris diſtátia exhibeatunvt patet ex Reinhal— ctilineis , putantes ob eorum apparentem paruitatem ni
dz' prxcepro Y 4. 8C Lambergu prrecepto 2.9. Se vel ex ipfa hil fenſibile peccari . Nos tamen, vr curiofis Aſtronomis
tabula: nam in ea exempli gratii fub Alt.Poli Gr.4ç. So— omnem fcrupulum eximamus , vnicï. prius figura omnes
le veifante in principio Arietis Hora 6. ante meridiem.. cafus complectemur; 8C ven's angulis,ac triangulis fphaz
inuenies diſtantiam Gr.90. à vertice vtique diſtantiam ricis rectangulis vtemur , quia iam ope Logarithmorum
Solis,cum tunc Nona eſimus,qui eſt initium Cácri, fit iu non funt difficiliora rectílineis . Deinde alteram figu
Meridiano,& in eo di et à vertice tantúmodoGr.; 1.30'. ram fubiun ernus , qua exactiils 8C vniuerfaliits idem..
Vfus Club¡ Sed abſ . tanta moleſtia partis proponionalis Conful. problema’ſo ui quear. _ -_ ›'
‘ll‘ [Pl-du tius cſt re ormidanti calculum Trigonomerricum z vti Sit Horizon HAR; Meridianus HVR; in quo Zenith, ,
f” ‘Pªuli‘ Globo aur Sphatra Armillari , eleuato Meridiano ad alti feu Vertex V,- Se Mundi Polus P , Circa quem circellus ª
fª‘ffl‘fflª‘ tudinem Poli datam,& reuolura fphçra aut Globo,quan~ Arcticus , in cuius peripheria fit B, polus Eclipticx ESC;
turn poſtulat rcmpus diſtantiç à meridie,in partelequa 8: fit Verticalis feu altítudinis circulus VlA, in quo Primò l. Caſu:
toris conuerſum; nam circinus ab Horizonte ad gradum fit Luna in'I , abfq. vlla latitudine vera , fed ob paralla- Problema
Eclipticz , vbi eſt luminare , aut arcus quad rantis er il xim altítudinis IL, appareat in L-, ducto enim ex BM)
lum locum ductus , & diuifus in Gradus , exhibebit alti latitudinis circulo B L , per locum Lunar vifum in verti~
rudinem Luminaris non ſCCUS›íll'lmò meliirs,quàm tabu cali, erit Y locus eius vifus in Ecliptica , 8C ideò longi—
lz prmdictx . tudinis parallaxis ICQ—latitudinis autem L Aqua in..
hoc cafu erit latitudo vifa : nafceturq. trian'mlum I L (L—
‘ PROBLEMA IV. rectangulum-ad , in quo datur baſis IL, parallaxis
.Daza Luminarium Aleitudine ah Horizontemue altítudinis , &angu us L [OQ—Eclipticrelêe Verticalis:
.Dift'anzia à Verticeper Prahlema 3.1nquire— non latebunt ergo parallaxes longitudinis I Ocª( latitud..
L : Nam fiat vtRadius feu Sirius totus ad Sinum an
re Parallaxim Altitudinis vrriuſq. ó- inde guli [Wim Sinus baſis Ll , ad Sinum arcüs L (L:—
Parallaxim Luna 2 Sole . Vel iunge Logatithmum anguli LI , Logan'thmo ba—
XIII. Bfoluitur lioc Problema modis traditis iam fïs L I, 8C ñet Logarithmus arcús L , ideſt aralla
~ lib-z. cap.8. quoad Solem›&lib.4… cap.15. xeos latitudinis . Rurfus autem fiat vt Radios a Sccan
Tc tem
330 LIBE\K …QVINTVSÑ
tam anguli L I ita Tangens fecunda baſeos L l, ad in L , vltra liclipticam , ita vt arallaxis transfer-met eius S'- Cl/iu
Tangentem fecundam arcus IQ.— vel adde Refiduum latitudinem de Betcali in Aulª-dem , fi Polus B ª fit Bo mm”...
Logatitbmi fecundi s anguli L lilLMefologatithmo fe reus , vel de Aufltal¡ in Bºtealem, fi Polus B . fit Au n*: .
cundo bafis LI, &fiet Mefologatithmus ecundus ar ftrinus : Duc enim duos arcus latitudinis ex polo B , vl
cûs I , ideft pafallaxeos longitudinis . fed in hoc 8L) tra Eclipticam; vnum ad locum vifæ altitudinis L. qui
fequenti us cafibus vtendum eſt parallaxi altitudinis fit BL; altcrum BGT. tcentrum Lanz K.qu.ad
Luna: a Sole . punctum T, in quod et , duci pollït arcus LT, pa
2. 04/14: Sacando‘ fit Luna in F, fed appareat in K . Ductis enim rallelus liclipticz. feu perpendicularis ad BGT; erit
.Pr-¡Hund qu. in Eclípu'cam ex B, quadrantibus latitudinis BFD, enim verus locus Lunæ in Ecliptica punctum G , ſed vi
ri: . per Lun-z cemmm, 8c B K C, pet locum vifæ altitudie fus ch ideèq.founalis parallaxis longitudinis , erit ar
- nís,er¡t D, locus eius verus in Ecliptica.8c G, vifus-p cus G gra vera latitudo ad vnum polum erit arcus K
ideèq. DG, parallaxis longitudiniss &latítudo vera F G . fed vi a ad alterum polums arcus QL.; ¡deòq. pa
D, fed vifa G K ,emfdcln tamen plagæ feu fpeciei .- du rallaxis latitudinis. erit arcus K G T , quia G T . ob vi
ctoetgo ex K › arcu KO, parallelo ipfi D G a atque ciniam , 8c parallelifmum arcus L T . eſt æqualis ipfi L
AſiCUt T L , ¡pſi G (L_NafCilllt ergo triangulus K T
L , rectangulum ad T , in quo datut baſis K L , quç eſt
parallaxis Altitudinis 58€ angulus T K L , factus in cen
tro Lunæ à Vertical¡ &círculo veræ latitudinng igitur
per eafdem omnino regulas , dc quibus in fecundo cafm
notus fiet tibi arcus T L , qui eſt æquiualenter paralla
xis longitudinisg &arcus K GT, qui eſt æquiualenter
parallaxis latitudinng cuifi demas veram latitudinem
KG, remanebit G T, ídeſt L s vifa Lunælatitudo .
Sextu; Cafus eſt quando circu us vetticalis, in quo 6. Cªſ“:
‘ eſt Luna., 8C circulus latitudinis idem ſunt; fed tunc ſí— Problem¡
dus eſt in Nonageſimo , aut cum nulla latitudine , aut ti: .
cum aliqua , GC tunc parallaxis altitudinis æquatur pa.
rallaxi latitudinis , vtdixi in z. Problematis caſu t. S: 2..
8c nulla eſt tunc lon itudinis patallaxis . .
adeb perpendicular¡ ad FD, erit parallaxis latitudinis Septimª: Caſus el quando circulus verticalis , in quo 7 . Cura:
arcus o F-, &arcus 0K. licet non fitin ¡¡gore circuli eſt Luna , & Ecliptíca ¡dem funt , qui cafus intra Zonam Prºblem¡
maximi pottie, propter viciniam tamen erit ad fenfum tantum Torridam cucnit; 8c tunc parallaxis altitudinis ti: .
talis, ôc aequalis parallaxi longitudinis D G ; nafceturq. eadem eſt ac parallaxis longitudinis . Vt ſi quadrans V e.
triangulum KFO, rectangulum ad O; in quo datur fit verticalis fimul 8c Ecliptica i de Luna fit in X s ſed ap—
balls F K, quæ eſt parallaxis altitudinis-l &angulus K pareat in Y , arcos X Y . erit Parallaxis altitud. 8e longi
F o , verticalis 8c circuli vene latitudinis . Fiat ergo vt tudinis ;nulla autem erit parallaxis latitudinis .
Radius ad Secantem anguli F -, ita Tangcns fecunda.; etiam Cafus eſt quando Ecliptica eft vnus vertica— 8. Cafut
bafeos F K , ad Taugcntem fecundam arcûs OF ; vel lium , fed Luna propter latitudinem ad tuum polum eſt Problem¡
adde Reſiduum Lo"aríthmi ſecund¡ anguli E. Mefo— in alio vertical¡ , vt fi Ecliptica ſit V e , fed Luna: VCl'thik ti: .
logarithmo fecundo afis F K ,8( fiet Mefologarithmus lis fit VC *. \ºc Luna fit in o , fed appareat in 9; in quo ca
fecund us atcûs or , nempe Parallaxeos latitudinis . Rur fu ductis arcubus latitudinis per altitudines veram &t v¡
fus fiat vt Radius ad Sinum an uli F sita Sinus baſis FK. fam qu. ad liclipticam , nempe RO X, 8c R a Y , ( Po
ad Sinum arcûs K o . vel ad e Logarithmum anguli F, lus enim Eclipticæ tunc erit aut in ipfo Horizonte aut
Logaríthmo baſis F K , 8C fiet Logarithmus arciis K o. non longè ,) erit Lunæ vetus locus in Ecliptica punctum
qui eft Parallaxis longitudinis æquiualenter . X , fed víſus Y, & ideò parallaxis longitudims arcus X
3. Caſ-I: Temª‘ fit Luna in K , fed appareat in I, puncto Eclip Y. vera autem latitudo ªl‘ X , ſed viſa ay . igitur in tri
prºblrmaªtícx , fic vt parallaxis perimat totam latitudinem veram: an ,ulo R <I> a . inquire arcum R0 , in co enim datur an
n': . ducto enim vnico latitudinis quad tante B K G , per cen gn us ad Ó , ſactus à verticali Sc circulo vera: latitudinis,
ttum Lunæ, fiet triangulum G K l, rectangulum ad G , ôc R cb , complementum verae latitudinis ad quadran
in quo datur baſis I K , quæ efiparallaxis altitudinis , 8C tcm › &C Ó 0 , parallaxís altitudinis : nam dempti 9 R l
angulus ad K s ſactus à verticaliSt circulo latitudinis; à. gradib.9o. relinquetur o Y , latitudo viſa: Sc ducto at
ergo per eafdem prorfus regulas , de quibus in fecundo cu Ó ‘P , parallelo liclipticæ feu perpendiculari ad R Y ,
cafu , notus fiet arcus G K, qui eſt Parallaxis latitudinis. erit arcus ‘l' a , parallaxis latitudinis , quae nota eric, ſubf
43( GI, qui longitudinis. duélâ vera latitudine XO, zquali ipfi Y?, àtom Y0 .
4. Caſ-u Quand fit Luna in L , fed appareat in M , ductis ením Iraq. in triangulo cb ‘P a . rectangulo ad \P , datur baſis o
?HUMM- binis latitudinis arcubus a polo B, trans Eclipticam, o , parallaxis altitudinis . 8c latus w . patallaxis latitu
m. vno ad locum vifæ altitudinis M . qui fit B S M z altero dinis : non latebit ergo latus cb "P , qued infcnfibiliter dif
per centrum Lunar vſq. ad punctum N, inquo ex M . ferri parallaxilon itudinis X Y. ‘
cadat arcus M N 5 parallelus Eclipticz; feu perpendicu Nomn Cafus cf quando Ecliptica eſt vnus verticali 9. Caſm
latis ad LN;crit Q, Luna: veruslocusin Ecli tica, ac um . vt V e a ſed Luna ob latitudinem verſus alterum po Inuit“
S, locus vifus. idcôq. parallaxislongitudinis otmaliter lum eſt in alio verticali , vt in V a ; ſit enim Luna in J, fed m .
fumpta , cu't atcus Q5) latitude autem vera fed ad alte apparearin T ; productíſque illuc quuc circulis latitudi
rum polums erit arcus L z fed viſa MS ; ducto er o num ,ſit veralatitudo J‘X, fed vifa 'r Y; 8c verus locus
ex L,ccntto Lunar, arcu L , patallelo ipfi B, fîu Lunæ in Ecliptica fit X , fed vifus Y , ideoque parallaxis
etpendiculari ad S M z eritparallaxis latitudinis arcus longitudinis X Y . Ducito igitur arcum 'r X , 8C in trian
Z" 8c longitudinis æquiualenter fumptce arcus L Z ; gulo TJ‘X, quaere tum arcum TX, tum angulum T X
at ob neccflitatem foluendi problematis s adhibetur I, fiquidem in eo dantur angulus ad J‘, factus à Verti
triangulum LMN, rectangulum ad N , in quo ob vi caliäc à circulo vctxlatitudims,& TJ‘, parallaxis alti
ciniam Sc parallelifmum praedictum funt ad fcnfunL. tudinis, 8c J‘X, vera latitudo . Deinde in trianguloT Y
aequales arcus N L, ¡pſi M Z, parallaxi latitudinis , ac X , rectangulo ad Y , qua-re tum T Y , latitudinem víſam,
NM, ipfi Lzsch (LS, parallaxilongírudinís; &in eo tum X Y , parallaxim longitudinis : fiquidem in eo da
datur bafis L M , quæ eft parallaxis altitudinis ;BC angu tur baſis 'Y' X , inuenta , ac angulus T XY, ex fubtraaio
lus NLM , ſactusà Vertical¡ de circulo ver:: latitudi ne inuenti TXJ, à recto Y X J‘.
nis in centro Lune: igitur per eafdem omnino regulas , Sed pro cafibus 8, 6: 9. aliter inuenitur Altitudo Lune.
de quibus in fecundo cafu motus fiet arcus L N 1 qui eſt 8C Angulus verticalis SC latitudinis , quam modo tradi
parallaxis latitudinis æquiualenterg 8c N M z qui efi pa to fupra Problz. Hîc enim cum vero Lunar in liclipticao
tallaxis longitudinis æquiualenter . - loco X , ô: puncto culminante v. differential horum,
Timo' ſit Lunain K . citra Eclipticam , ſed appareat ¡dcſt arcus V X; acqujtiturz 8c in triangulo V X <1> a rectan
gulo
DE LVNAE ET SOLA' ECLIPS. 33¡
gulo ad X, cum vera Iatitudine Xd* , acquiritur mm] qucmr longitudinis parallaxis O 8C K (Lyric latimdo
V O , diſtantia Luna: à VCRÍCC, tum angulus V Ó X ; aut in viſmmaior verá : hac igitu: illi ſubtractímota exit Parana
triangulo VXJ‘, rcctangulo adX, cum verª latitudinc xís laritudinis .
X J‘, acquirimr rum V J', diſtantia Lunar à vcrricc , mm Quintº ſic Sidus in F , fed deiíciatur à parallaxi trans s'. Cªſ-u
angulus VJX, cuius ad duos rectos complemenzum eſt Ecliptícam in I: nam primò in triangulo NGF, rectan
angulus TJ‘X . Ita mihí video: omnes caſus Parallaxium gulo ad N, cum datis NF, latirudine Boreali,& angulo ad
hamm complexus , quando ſidus n vt eſt Luna in Nou¡ G, parallacticozinucnics arcum NG, 8C FG : deindc (ub
lunijs Eclipticis aut quafi Eclipu'cis , modicam haber la— tcacto FG, ab altitudinis parallaxi F l , celinquetur nºta.,
títudíncm . baſis G I , triangulí G I O, rcctanguli ad O, cum qua 8C
an ulo G, inuenics G O, 6C I O: compoſicis ergo arcubus
Ec iprica- NG, 8C G O , nota eric pai'allaxis longitudinis
Idem Problema exactiès aófilmn Dm: Lati NO,- Parallaxis autcm latirudinis conſtabit cx latimdine
tudine 'vera Sidª-i: , Parallaxi Altitudim's , vera Boreali N F, quam periminòc cx latirudinc viſa Au
ó* data *vel i'm-*emo Angulo Paralldcticº , ſtralí IO .
ide/2 facto ab Ecliptim ó- Vcrn'calz' Ptſ cm Harc mcthodus multò cxpcditior cſt a quàm qua: indi- Mei-bºm
camſ à Cºperm'ca lib.4. cap.26. aut à Lºngomantam líb. l . inquirmd¡
trnmſia’eri: ducto . Theoricor.cap.8. vt comparanti hanc cum illis patebít .- Anguſ-'Pp
Ncquc enim difficilis cſ’c inuétio anguli parallactícòcüm ""ªª‘" -
XV. Oc Problema non indiget arcubus círculo fic angulus oppoſirus latirudini vcrmíam dara: in trian
tum non magnorum , qui ob vicíniam &U gulo ſphzerico rcctangulo, in quo przrereà datur per Pro—
parallclil'mum affumantur vr :equalcs adTenſum arcubus l. ;. angulus in centro ſideris ſactus á Verticali 8C à cir
circulorum magnorum; ſed nitítur arcubus circulomm culo latitudim's : Excmpli gratià in triangulo MDG, da
magnorum ſiuc remotis , ſiuc vicinis Ecliptíczc , ideòque to angulo ad D, 8C latitudinc M D › facilè inucnitur MG
exactius cſt , immò &c vniucrſalíus , valetq.v in quouis ſi D, BC ſic de ccrtcns .
derc, quantumuis ab Ecliptica diſtante . Sintigiturin..
adicctafi ura, inicio capitis poſita numero 2.'omnia vc
Idem Problema per Tabu-14: Parallacticw 4m
1. CAI/u: ¡bi expo 1ta, 8C fit Prima Sidusin G, puncto Eclipti
ca: E C, abſq. vila larirudine, ſed appareªt in I, pun i111": aquiualmm' aóſolIm-e , Dni: Lºngitu
dim Lamimm'um , ó- Tempore 4m: mlpaſí
meridiem , mm Altitndim Poli , *vel Angulo
Grimm., Ó Angulo Parallactica .

XV]. Rima: modus eſt per tabulas Alphºnſi pag; l- Modus


x 1 2.. qua funk à polar¡ altimdine Gi'. l 6. z 9'. Pª' tªb-41“
ad Gr.48. 4o’. vel potiús Rain/101d¡ in Prutenicis pag.99. A’P’Wfi
&Lambergiq in ſuis tabulis pagſ!. à GrLIó. ad 7o. in., ª" "ªª"
'A' c quas ſub Signo integro , in quo eſt luminare , ſub conuc nica: ó-Là‘
:bergiamn
ªi‘ nicnti altitudine Poli , 8C cum horis integ11's,quibUS lumi
naria diſtant à Mcridiafir ingrefſus, 8C inquiritur latus ló
cto Vcnícalis V A : ducto cnim arcu latitudínis P I, ad girudinis,& latus latitudinis, ¿Sc diſtantia luminaris à ver
locum viſum , exit locus fideris viſus in Ecliptica pun— ticc; cum qua diſtantia inquiritur in mbulis pal-allaxium
ctum O , 8C parallaxis longitudinis G O , 8C latitudinis altitudinis,paml]axís Luna: & Solis,& hinc parallaxis Lu
ímmò ipfa latitudo viſa IO , in triangulo G I O a rectan nx à Sole; QLoniam vcrò in triangulo orthogonio ,cui in
gulo ad O , in quo damr G I , parallaxis alumdinis , nimntur prxdictze tabulx, affumimr femper parallaxis al
8C angulus parallacticus lG O , vc] ceuè inucmatur mo títudinis vt 60’. idcò ſi parallaxis altitudinis non ſit 60’.
do in fine Problematis tradendo : non latcbit igitur I O, o orter inucnire latus latitudinis 8C [ams longitudínis
parallaxis latitudinis , &z G O , longitudinis . ¡¡ri proporcionalefacicndo vt 6o’. ad parallaxim altitud¡
kz. Cªſ“: Sacandº‘ ſit ſidus in D , ſcd appareat in F : ductis cnim nis conucnientem , ita latus latitudinis in tabula inuêtum
latirudimmi arcubus PDM, per locum veraz altitudinis, ad parallaxim latitudinis; 8C itemm Vt 60'. ad parallaxim
8C PFN, per locum viſx; crit locus in Ecliptica vcrus M; alcitudinis cºnuenientcmfira lams longitudinis inucntum
viſus N; & latítudo vera Borcalis DM, fed viſa FN : Iraq. in tabula , ad atallaxim longitudinis . Qipd quidem..
in triangulo MGD, rectangulo ad M,datur latitudo DM, non eſt magníïaboris, fi luminaria cffent prazcise‘ in prin
3C angulus arallacticus M G D : inquire igitur baſim. cipio Signomm, IS( Horx ante vel poſt mcrid.eſſcnt inte
GD, Sc latas MG, deindc ſubtrahe altitudinis parallaxím gra: abſq. minuti)s,& altitudo poli praºfixa tabulis cflet il
DF, à baſi DG; *SC relinquetur nota baſis FG, in crianzª la ipſa , pro qua laborarur. At quia plerumq. hac non...
lO paruo NGF, rcctangulo ad N, ín quo datur paralla ' concummt , oponer praztcr duas predictas opcrationes,
cus angulus NGF : inquire igirur ai'cum NF, qui eſt lati— venarí itcrum ac ſçpius partê proporúonalem , pro di ffe
tudo viſa , 8C qui ſubtractus à vera MD, dabit parallaxím rentia inter Polares altitud. inter Signa integra z 8( horas
latitudiniszDeindc quxrito arcum NG,qui ſubtractus ab integras: vc viderc eſt in praceptiszqum de hac pragmatia
arcu MG, relinquec MN, parallaxem longitudínis . tradunt Alphª/¡ni propoi.;z.à numero I z. z. Rainboldu: ‘
3. Caſ-u Temª‘ fit ſidus in F , fed apparcat in i ſa Ecliptica G: precepto 54.114agima in Secund.Mobil.Canonc 75. 8L)
nam in triangulo NGF, rcctangulo ad , datur latitudo 76. Lambcrgim prçcepto 2.9. A; moleſtia euadit mulrò
vera NF, que tota à parallaxi perimitur -, ideòq. tanta eſt maior , càm hçc omnia ad initium finemq. Eclipſeos So—
parallaxis latiçudinís, quanta latitudo vera : datur autem laris iteranda ſunt; vt dc Rcinholdo eiuſq. ſectatoríbus
in eodem angulus NGF; inquire ¡girar arcum NG, ncm meritò dixerit Keplerm in Aflron. Optic. pag.; i 6. Inge
pe parallaxim longitudinis . niºfizrum ardºr-cmmzdiº granada parti: yropºrtianali: 0p
4. caſul Farid \it Sidus in 1, ſcd ap arca: in K: ductís cnim la preffit .
titu ínum arcubus POI , pel: ocum ver:: alcitudinis I, 8C , Snundm modus cſt per tabulas Eclipſium Purbachg'¡ z. Modus'
PQlS, per viſ: , eric locus vems in Ecliptica punctum O, fed ad Clima 6. 8C 7. rantummodò conſectas , in quibus P" Tªbª-
ſcd viſus punctum (LEY latitudn vera Auſtralis O l , fed datís horis anrc vel poſt meridiem z 6( Signis intcºris, in l”Ñ ""5"
viſa (LK : lam in triangulol G O,rectangulo ad O, datur quibus luminaría ſunt , ¿Y Signis integris Anomaïiae lu- ª by .
vera lantudo 01,8( angulus Parallacticus I G O: ergo in naris; inuenitur \um diſtantia viſibilis Coniunctionis à.
quirito arcus G O, 8C G l, ſcorſim; dcinde in triangulo K vera ,- mm pamllaxis in latitudincm : at quando hçc non
GWectangulo ad Wunctis GI, arcu inucntmòc IK,pa— (un: inte ra, mulnpliciopus cſt indaginc partium pro
Iallaxi altitudínis,dabirur baſis GK, cum qua,& cum an portiona ium .
gulo Larallactico KGCLinucſti a arcum G QUI: K Tenia: 8C expeditiffi mus modus , cſt pct tabulam pa
mm 11 ab arcu GW'ubducas G , inucntum ſuprà,tehn~ rallacticamz quam conſti-uxic Kcplerm', 8: cxhibmr in.
T c 2. Aſiro
334LlBER ,QI/INTVS
det dlſtantia à Nodo Gr. ! ſ. 4; '. pro termino pánialium V. Nos aurem , vt hos terminos vniuerſaliter in vetis
Eclipſium . Sole aurem I’crigxo 8C Luna Apogeſt Gr. 15. Nouilunijs attentemus , accipiemus ex hypothcſibus
49'.Tcrminus verò Totalium Solis Eclípſium ln hoc lirª, Aſtronomorum ſummam ſeinidíamerrormn apparen
eſt Grao. quia arcus diſci Ter-rte eſt $6'. $4”. 8C arcus la~ 4 tium Lunar 6C Solis , vnà cum parallaxi horizontal( Luna
ritudinarius Luna: ſó’.Luná verò Perig.& Sole Apog.sú~ à Sole in Circulo altitudinis, quando ſunt in Perigeo; hac
ma parallaxis Lunar à Sole 8C ſcmidiametrorum, :equans enim_nequir maior elſe parallaxis laritudinis, ſed ad fum
ſummam ſemidiametri DiſciTetrç 8C Penumbrç eſt 92.'. mum illi arqualis 3 huic aggregaro tanquam latitudini ,
37". cui reſpondet diſtantia à Nodo Gr.1 6.57’.pro termi quzcſitze in area rabula: latitudinis tempore Nomlunu, m
no partialium ;Sed Sole Perigço, Gr.1 7. z'. (Dia verò hoc quiremus reſpondenrem Gradum diſtanm‘: Lunªr_ a No:
fitu ſemidiameter diſci terra , eſt 62.'. 1 2.". cui reſpondet do propriore , memores tamen Tychomca: ſemidiametu
arms laritudinarius Lunze 6 1'. r4". idcirco term inus To Lunz in Nouilunijs contract:: ab ¡llo , {Y Keplenana: hy
talium eſt diſtantia à Nodis Gr. 1 1. 7'. nec multò aliter in pothelïs , qua: in Copulis Eclipncis angulum ad Nodos
121: Peri v,zz-o . In Rudolphinis autem pag. 98. tabularum onit Graduum ç. 18'. 8C fic habebimus terminos Ecli
paulò a ~ter hos terminos ponir , iuxra motú Luna: primò pſis Solaris Poffibiles in Zonis Temperatis , immò Frigi
equarUm 8C propè vetum ;6C aflumpto motu Nodorum dis, ſi Luna ſit in Ecliptica: ſemicirculo ad cas ſpectante J
zquali Se ſemidiametro Solis Lun: demonſtratiuà , non 8C reſpectu eomm quibus latítudo Luna: vergit ad pro
aurem ex cauſis Phyſicis ampliará : Ecce igitur pro illius ptium polum . Deinde cum aggregatolſemidiametront a
opinione ſequens tabella . tamquam latítudine ,in tabulis larinidmis item arealiter
quzrremus diſtantiam à propiºre Nodomm , ſeu Argu
Termini EclipjÍ {Sí/!pªy ffiApºg. i ª¿Khriz l !BPM-ig'. mentum latitudinis , quam ſtaruemus pro termino Poſ
ÍÏÏ Pºfflïbilºs «D Apog.[ Q Perig. Q Apºg. ¡ Q‘ Perig. ſibilis Eclipſis in ijſdem Zonis , quando latitudo Luna eſt
iuxta Kepler. _ l , -* ad altemm polum . Neceſſanos verò tennmos ſaltem pro
"'"' '—*—— D'flª’mª Q ª Nºdº ""5"“ Zona Torrida, colligemus ex ſtunma ſemidiametrorum
, _ G"- Í- G"— 1- | G"- l‘ G"- Í- Luna' 8C Solis, ſed quando ſunr in Apogeo -, huic ſcilicer
J” Pª"“ïhbº‘ l ſ 43 ¡6 ſ 7 ¡ſ 49 ¡7 Z ſummze ſpectata: in area tabula: latitudinis quretendo di~
1” Tºtª"[m‘ lº º l¡ 7 lº º l! 7 ſtantiam Lunar à Nodo propiore . Eſto igitur noſtra ta—
Atex Rudolph. 1; 58 16 4 17 12. 17 19 bellª'
in º’ferè Vero l l

Poffibilet in Zºna Bºreali Têperu- Pºflibile: in Zªna Au/irali Tem- Neceffarii [al
TERMINI E C 'L l P— mc?“ fi Lªna ſit in Signi¡ Barm— pereira z G" fi Luna fit in Signi: tem in Zona
SIVM SOLIS [ibm, in Frigidti . Au/Zrnlibur, in Frígida . l Tºn-ida .
' In ve:: 11313213!…an Diflantia Luna al¡ nlterutrº Nodºrum intra quam/untpoffib. *vel necejſi

Verſu: Bvªredm Ver-fit: Au/Zrnm Verſiu Barenm Verfits Au/Irum

.Ab Auctºribu: G. l. G. /. G. l. G. /. , G. /.

Capernico 18 ;6 6 4; 6 4; 18 36 ſ s;
Tyebane r7 ar r 2.2. ſ zz. 17 2.1 6 z
Lºngomªntuna 18 xz 6 2.0 6 zo I8 1 2. Y 38
Keplero 17 ¡9 s' 46 ſ 46 17 19 ſ aſ
Lambergiª I8 54 6 ;2. 6 52. 18 ;4 6 ç
Bullitddo I8 2. 6 zo 6 zo 18 2. 6 4
Vendelinº I8 1 6 4 6 4 I8 ç ç ;a
Nobi: 18 4o 6 2.5 6 2.4. 18 4o ç 4o
Nªfler mo
dm ªxiªl¡- At fi -Uis abſq. labºre fcire an futura [it dique¡ Eelip/i: , recurre ad Problema 4. Capitir I 1. nam ſi nit/la erit Eclipſir
"ffl鑪’ O' Terre, nulla quoq. Solis erit', fi vera‘ aliqua Terr-mm Ó‘ alicubi digna Sali: . Et ibidem Prºbl.4. num.6. ponemu: Ter
"º"’ffl”’“’* minº: bº/Ee alid certiºre methodº, Ó‘ null¡ lane‘lmur rfitatê . \

T H E Ó R E M A l I. facír 49'.quibus diuiſis perz 1'44". fiunt digiti 1. 34". ex


ceſs fis ſupra diametrum Solis ;8C 4'. 1 6". requirunt tern—
.Et PR 0 B L E M A de Mªgnitndim Sal¡— us 8’. circirer minutorum, quod vtique eſt tempus ſenſi
n',- Ezljpſi¡ . ile . Sed Maginus aliam tunc de diametris opinioncm
ſecutus ſucrit.
934/ïr ma VI.
ª“ſi'” ²‘²5) Agnitudo
bus ams ,Eclíplïs Solaris
vel vncijs , ſeu ,digitis
ex timi folct pani—
, quarum vel na,Digiros
inueniesporrò de Sole eclipſandos
ſubrrahendo , ſeu tegendos à Lu
à ſumma ſemidiametrorum ap—
fiª’ª Sªli‘ quºrum 12.. continer Solis diameter apparens: quòd ſi parentium Solis Luneeque, Arcum inter centra ſeu di
Solis Eclipſis fit Totalis, 8C cum mora , dicuntur eclipſa ſtantiam centtorum Luna: 8( Soliszòc reſiduum ducendo
ti pluſquam n.. digit¡ zquiaſi plures haberet quàm 12.. per 6. ſummamq. hinc natam diuidcndo per Solis ſemi—
adhuc à‘ Luna tegi offer : quare exceffu diametri Lun:e diametrum apparentem : Aomodo autem inueniatur
apparentis ſupra So arem multiplicato per 1 2.. 8C ſummà ex latitudine viſa ad momentum viſibilis Nouilunij , at
diuisà per diametrum Solis apparenrem , conſtabunt di cus inter centra , diſces ex ſolurione ſimílis rrianguli ,de
iti,aut dígitomm fractiones addendz digiris duodccim, quo cap. 6.Probl.4.quod enim dixi ibi de latitudjne vera,
m Eclipſi total¡ cum mora,- quam eíſe poffibilem jam., 8C de diſtanria Vera centri Vmbrç à Nodo; valer hic do
oſtendimus lib.4.cap. 16. num. lſ. Se hoc libro cap. 8. latitudine 8C diſtantia viſa : vel vrere teductione Lunre ad
Schol. z. Nobis itaque quibus Apogaei Solis diamerer eſt Eclipricam, ad momentum o’ viſibilis collecta, 8C latitu—
z o'. zo". 8C Lunre Perigzaz zz‘. zo”. non poteſt elle Ecli— dine viſa z vt in eodem ſchemate , ſoluens triangulum
pſis Solis maior diºitis 1;. r i'. in nullius autem Aſtrono A L I, inuenias arcum A I 5 aur vtere praecepto ſ.capitis 4.
mi celebtis hypotïeflmaior digitis 1 z. 4;’.aur ad ſum— .Reineràde quo inſrà in prazceptis rabularum . Antiqui ra
mum digit: 14. QLòd autem Maginur in Theoricis lib. men Artifices loco arcús inter centra vrebantur latitudi
.2.. cap. z I . ponir vltra digitos 1 2.. numerari vix poſſe 17’. ne viſa Luna: ad momentum viſibilis o’ ſubducta à fum
8C ideò moram non elle ſenſibilem , non eſt conforme.) ma ſemidiametrorum , reſiduoq. ducto per 6. 8C ſummi
Copernico , quem alioquin ibi ſequebatur : Capernicº diuisà per ſemidiametrum Solis appar. quo artificio con
enim Lun:: Petig. diamerer eſt z s'. 4o”. Solis autem, ſtructa eſt tabelladigitorum, quam dant Piel-:meu: lib.6.
Apog. z r’. 2.4". ergo exceffus 4'. 16”. qui ductUS per tz.. cap.8.\llphanfits told 1 7. Purbachiu: penulrxabuia Eclipz
¡um,
ſi D E L V N AE
ET SOLIS ECLIPS. 33;
fimn; Reinboldu: Canonum Pmrenor. pag. 114.111.@ vua facita‘k maximè prope Nonagefïmum, at prope Ho—
mum Secund. Mobil. pag. 68;. Lambergiu: pag. 53.8: tizoutem eſſe ferè a-quales .
Reinerm pag. 54$. Medicearum . Non pofſumus autem determinare hoc loco , fiue ma— Cª' Mº
ximam duraríonemfrue rempora 8C conditiones aliarum‘bºdº" “L
{Paſium ad Solis Eclipfes errinentium ; nifï ordinem acª“; "²7‘75"
THEOREMA III. ethodum calculi, quce alçoquin ad partem fecundanuſijiºz ºf‘
huius tomi fpectal‘e vídentunanticipatione fané oppor mr!" ‘ª '
Cum PRO B LEMATIB. de Duran'ime ó tuna híc indicemus,reiectis in illam partem exem plis, fed '
Partióm Eelzffiſi: Sali: . hic quibufdam, quze ibi ne turbetur calculus diffimulan
da erunt, non diffimulatis : prarſertim cum neque omnes
eadem integrirare , aur eadem perfpicuitare in hoc nego
Vil. Vratio Eclipfis Solaris in duas fi non eſt cum rio vrantur . Qlijbus tamen plurimúm in hoc debemus, i¡
farm Du mora , in quaruor fi eſt totalis cum mora..., funr Prolemeus ib.6. Almag. cap. Io. Albategnim cap.44.
"tiene": E. diuiditur : 8( in partiali quidem aut totali fine mora Inci— Alp/nnſini propoſ. z 2.. Purbachiu: in tabulis Eclipſium a c "fºllºw
:liz/ſ: Se. dentia G necè E‘FWÜK eſt fparium ab initio ad medium
lil.
propoſ. 8. ad r z. Regiomomanu: lib. 6. Epirom. Almag. à t 'Si'
fummumue Eclipfeos ;Repletio aurem Grzrcè ¿VG/EMP“ propoſ. ¡9. ad 2.6. Copernicm lib.4. àcap. ;0. Eraſmm MP. '
ns‘, eſt fparium à medio ad finem; At in rorali cum mora, Oſiialdm’ in Purbachij theoriCas a pag. 341 . Eraſmm' Re
Incidencia eſt fparium ab initio ad totalem ob fcurarionê', inboldu: in Prurenicis tab. à prxc. 54. ad 6 ç. Tyc/:Iº tomo
8C Repletio fpatium ab Emerſionis initio,feu puncto,quo i. pag. i ;6. Mulerim in tabulis Friſicis pag. 454. 443. 8C
Solis partícula incipit denuò apparere, qu. ad finem, quo 46z. Lanzªn-ªmante: in Aſtronomia Danica lib. r. Theo
plenos lumine totus Solis difcus nobis apparer: Mora au ricor.cap.8.& 9. przcipuè à pa . zoe. Magimu in Se
tem in obfcurarione totali, diuiditur in priorem Sc poſte cundo Mobili à Canone 7 ſ. a 91 . 6C in fupplemento
rioretn . lam verò vulgus Aſtronomorum putat azquales Ephemeridum à pagina 2.79. feu à Canone 9. Eclipfium
eſie has partes-,8C funt quidem ad fenfum çquales, quoad ad 15. Lambergiu: à Przcepto 2.6. ad ;7. Kepleru: in.,
arcus ZodiacLêc luminarium diante-tros, vt air Ptºlemau: Epirome Aſtronpmize à pag. 880. 8ç in Rudolphinis à
lib.6.cap. lº. (Sc Regiomªnram: lib. 6. Epitomes prop. 2.6. cap. 2.9. ad za. Bullialdm in Aſtronomia Philolaica lib.,.q…
fed quoad tempus non funr femper zquales , lncidentia cap. 4. & s’. ¿SC lib. 1 2.. cap. 2.2.. 8C 2.4. Andrea¡ Argelia in
Repletioni , aut mora prior poſteriori -, vr aduertunt Pra fuis tabulis -, Baltba/[ar Cupra in T rocinio Aſtronomi
lemeu: ac Regiamomamu fuprà , 8C Reinholdur pra-cepto Co z Sc Vincentiu: Remeras in tab arum Medicearum.,
6 z. Pmtenico : fed hi,excepto Prolemzo, non diſtinguunt fecundze editionis parte altera à cap.z-.ad 7. ex quibus vni
hocloco quadrantes \Equatoris ?a quadrantibus Eclipri mis parci funt Copernicus, ‘TW/Ja, 6( Lºngºmamanu: : Di-l 'Sªz/:f:
cz; neque díſtinctè cauſas huius varietari: rradunr; nec ligentifſimi funr Kepleru: , Bullialdn: , Reinerm , carter¡ “naºmi”
"ªlmª Previene¡ doctrina integra eſt , nec verſio fatis perfpicua . medio fe babent modo . - '
¡¡¡amm Accxpe ¡gitur ex Ptolemreo à nobis elUCidaro vrmmque , VlIl. Primº‘ ergo,inuento vero Nouilunio, 8C runc lu
¡¡¡e ’un' Mando ap ‘arens Synodus luminarium firm Nouageſi~ minarium veroloco, &c Anomalils aequatis , 8C vero loco Mªhmu
mo tam Ec ipticç , quam \Equatoris , ( quod euenit ran Nodi 63 , indeque Argumento laritudinis , feu diſtantia EeÍÍP/¡um
tüm culminantibus in Meridiano punctis cardinalibus , Solis à Nodo 63, fi iuxta terminos Eclipticos , numero ç. sº/U Ó' Pr¡
fet‘i !Equinoctialibus , 8C Solſtirialibus ) tunc Incidencia traditos fufpicionem habes de futura Solis Eclipſi , con- 'ªª‘ P'ª
templis Repletionis tempori , 8C mora prior poſteiíori uerte tempus ;equale Nouilunii in apparens, 6C ad illud ſi !ºff-ª ~
zquantur ad fenfum: quantum enim parallaxes ob afcen luminaria non funt in Nonagefimo ( tunc enini idem eſt
furn Luna: verfus Meridianum in lncidentia orientali de Nouilunium verum 8( apparens) quatre per Problema r.
crefcunt, tantum ob defcenfum in Repletione occiden capitis ¡0.Eclipticae pumctum Oriens , &t punctum N0
talí crefcunr -, 8C fit compenfario tarditaris 8( velocitatis nageſimum º, ,Se ptzpararis per eiufdem capitis proble
apparêris : Afcendente cnim paulatim Luna , decrefcunr mata z. z. 4. ijs qua: nccefÏaua funr ad Probl ema ç. eiuf
parallaxes longitudinis , ob quas in quadrante orientali dem capitis, quatre per illud ſ. parallaxim Lun:e à Sole in
Ecliprica: Q videtur otiétalior quàrn reuerà eſtzatq. adeò longitudinem, quam referua, 8( voca Parallaxim Nouilu
velocior in motu vifo longitudinis apparet: idcircò illis nij, feu Synodicam . ‘
hac in parte decrefcenribus , videtur in afcenfu ad Meri Sacando‘ , fi luminaria eorumque Synodus vera eſt in.. P” r
dianum moueri rardir‘is 8C rardiús, quoad motum vifum . quadrante Ecliptica: Orientali, adde patallaxim long iru— ;LÓÃZÍ
Contra verò Lima defcendente verfus Horizontem , pa dinis Synudicam loco Lunzc vero in Synodo reperto, 8( ¿m exp“.
!ªllaxes longitudinis crefcunt : ob illas autem in occiduo habebis Primum Lume locum vifum; Adde item rempo- ,,-fflm, ¿º,
quadrante Eclipticx videtur occidentalior , quàm teipfa riveri Nouilunij horam vnam , &I ad hoc tempus aggre- 1.3,“,- mº.
eſt, ideòq. tardior in fuo motu viſo, quam in vero .- fed in atum collige mm verum locum Lunar, turn parallaxinD mm Hºra
hac ip fa rardirate visà rardior eſt propius Meridiano , ob Fongitudinisak hanc adde loco huic fecundo ver0,& ha- n'um Lun‘
minores parallaxes, 8: velocior longii‘is a Meridianoch bebis Secundnm Luna: locum vifum , cuius differentia à ªPPª'ªªtè’,
ctè igitur Ptolemem’ concludit , hac occafione, tempora... primo loco vifo erir Horaríus Lunre motus vifus-,cui fub— 'º ":²
Eclipſis Solaris maiora femper euadere ob motum vi ttacto Solis Horario , reſtat Horaríus Luna: à Sole vifus . “,7": 3‘; '
fum, 8C tempora eiufdem in motibus Meridiano propio Er ro multiplica per horam vnam feu potir‘rs per' 60'. Pa- "zm" P
ribus tardiora elle . (Dando verò Incidentiz tempus to ra] axim longitudinis Synodicamóc fummam diuide per '
tum peragitur in quadrante orientali \Equatorisfiue Re horarium Luna: motum vifum', 6C babebis tempus appa
pletio tota in eodem confumerur , ſiuc pars eius in orien i'ens,quod ad ditum in hoc orientali quadranre momentq
tali,pars vltra Meridianum in occidentali quadranre fiar; veri Nouiluni] , dabit exactum momentum Nouiluni]
tempus Incidenrize breuius eſt tempore Repletionis, eò Apparentis . Poſles ramen cum horario vifo ,in rabulis
quòd illic velocior , hic tardior fit vifus Lun:: morus , ob verificarionis, quas dar Maginm pag. 676. Secundorum
viciniam Meridiani z Contra verò quando Incidenriz Mobilium &nos ex illo , quzerere in fronte Horarium..
tempus aur torum aut ex parte peragitur in quadrante, vifum Q à {2'} , 6( in latere parallaxim longitudinis Syno—
ºcudenrali, torum verò Repletionis in occidentali -, tem dicam z nam in area inuenies tempus addendum vero
us lncidentiz prolixius eſt tempore Repletionis. Neque Nouilunio . _ -
's obſtat quòd interim pofſit eſſe in quadrante Eclipticz WOC! fi luminatium Synodus vera fit in Ecliptica* qua
orientali , dum eſt reſpectu Meridiani, &e ¡Equatoris in drante Occidentali, fubtrahe Lun: loco vero parallaxim
quadranre occidentali, aut viceuerfa; aliud enim eſt mo longitudinis fynodicam,& habebis locum primum Lunç
mm vifum efſe rardiorem , aut velociorem vifo moru , SC vifum ; fubrrahe pariter momento veri Nouiluni) horam
parallaxes longitudinis ac tempus inde emergens adden integram , 8C ad reſiduum tempus collige mm verum lo—
dum eſfe, aur fubtrahendum motui vero, aliud verò mo cum Lunx, rum parallaxim longitudinis , quam fubtrahe
tum verum eſfe motu viſo rardiorem,aur velocioremRe à loco fecundo veto, 8C habebis locum fecundum vifum,
ctè igitur Keplerus in Epitome Aſtronpag. 886. dixi Ho cuius differenria à loco Lane primo vifo erir horarias Lu
rarium motum Q a {Í} viſibilem , fetè femper breuiorem nz morus vifus; cui fubrraCto Solis horario moru , reſtar
effe motu hòrario vero, nempe quoad arcum, quem _hora . motus horarius Luna: à Sole vifus . Ergo cum hoc quz
J
IC
;336 LIBER .QI/INTVS
'chº pagct.r z 6. Eſto itaq. in ſequentí diagrammatc Eclipti—
re vt ſup rà !cmpus congrucns Parallaxi longitudinis ſy
nodicae, 8C illud ſubtrahe momento ver¡ Nouilunij, ¿SC ie— ca IZQ—¡n qua Solis centrum S, 8x' cius ſemidiameter SG,
ſtabit exactum momentum Nouilunij Apparentis,ſeu Sy ex quo diſcus Solis deſcribatur : ſitq. ſumma ſemidlamcj
nodi viſibilis . Ita Regiomantanmlibó. prop.zr. 8C Ma \return lu
girmI Canone IO.Compendi) ſupputandarum Eclipfium: minarium
qu¡ modus crucndi motum horaríum viſum Luna: , viſus S C , hinc
cſt mil-i¡ longè expeditionquàm ille, quem ſuggerút idem ‘86 índeS
' Regiomontanm ſecundoloco ſuprà; Reinholdm prxc.; ç. D z ſitqne
Maginm in Secund. Mobilib. Canonc 77. Lambergim ad ¡nitiú
precepto ;0. Materias pag.4.4ç. Friſicamm Tabb. Rei Eclipſeos
mrus in pimêeptís Eclipflcap.;. num.6. 8C 7. 8C Kepler… Ccntrum.
inRudolphinis cap.; I.. przeccpto r 5;. Quèd ſi te non ta:— Lunz in.;
AKLU' ª²‘ det vlterioris weplepyíaí , ad momentum Nouilunij Appa C,ad me
ª‘ª’ "’º" rentis collige luminªrium vera loca 8C inde veram diitan dium in..
'ª'mª’º ' t¡am comm inter ſe,& parallaxim Lunç in longitudinem, B a &'- ªd
quz ſi &qualis fit diſtantix luminarium in Zodiaco , exa finem in
ctiſſimum t'nit momentum Noufluni) apparentis; at fi di D, Itq. a
ſcrepabunt, differentia ¡n tempus commutanda eſt, iuxta dcò via vi
proportione… motús horarij Luna: à Sole , ſuprà iam in ſa Lunx
ueſtigatiz quod tempus addes 2 aut ſubtrahes momento CBD , ad
Nouilunij apparentis primò inuenti z iuxta ſequentem’ ta quam ex
bellªm ª 8( fiet exactiffimum momentum Nouiltmij ap— cêtro 8,3.
gatur per
Si 'Vera Luminarium Diflantia cºmparan; pêdicu L1
xi Lºngitudim: act {Í} [it cum Pai-alla ris -S B z
qua: vocetur arcus inter centra, ſeu latitudo viſa Lunx
º Orientali, Adde tempus l ‘ ad medium Eclipſis : -reliqux linea' ad aliud Problema
M A lo R "É OccidentalLSnbtr-.Ihe tempus Vil¡ ſpectant, de quo infi'à . His poſitis ob viciniam 8C faci—
bil¡ litatem calculi, (Y fecuritatem ab error-e ſenſibil¡ , vt pu
&Orientali › Subtrahe tempus o’ mnt przdicti auctores , loco arcuum , quibus conſtanr
MINoR .E Occidentali , Adde tempus l Ecliptica 8C vi.1 Lume , 8C circulus latitudinis, vtuntur ca
rum chordís ſcu Semichordis 5 ¿5C viªà Lunrc ab initio ad
fincm, tanquam per idem planum factà . Igirur in trian
parentis : Necefl'c eſt enim in vifibilí Coniunctionc › vt gulo SBC, tanquam rectilineo,& ad B, rectangulo, ex da
diſtantia verorum locorum Ltumº: 8C Solis equalis fit pa tis latere S B , quod eſt latitudo viſa ad medium Eclipſis,
rallaxi ~longitudinis,vt oſtendit chiamanmnm lib.6.prop. «SC baſi SC, qua: eſt ſumma ſemidiametrorum,inueſtigant
2.2.. 8C inde affumit Rain/:ªun: prcccepto ;8. latus BCz quod eſt ſpatium Incidenrizeóc cui ;cquatur rc
3.?rºgnſ- Tenia‘ ,Ad momentum exactiffimum Nouilunij Ap cta BD, quç continet ſcmpula Repletionis , fiquidem...
[u: Ó- .de. parentis,collige veram Lunx latitudinem, nec non paral triangulum DSC, el’t Iſoſcclcs, 8C perpendicularis SB, ſe
:erminaziºlaxim latitudinisfiuxta Probl.$. Capitis Io. quª: parallaxis car eius bafim CD, bffitriam ¡n B, per I o. prim¡ Euclidis .
Nª"_il’f'fï ¡n Zonis Temperatis ac Frigidis \empcr cſt veríus polum Ante foluendo prçdictum triangulum per 47. prim¡ Eu
BAM" - oppoſitum z in Tom'da aucem alicubi 8C aliquando ell: clidis , quadratus numerus lateris S B, ſnbttactus à qua
verſus olum conſpicuum, aliquando verſus oppoſitum . drato baſis SC, relinquit quadratum lateris BC, cuius ra
Ergo ¡latitudo eſt verſus illam plagam , in quam vergit dix quadrata dat ſcrupula lncidentix .
arallaXIS latitudinis, adde parallaxim latitudini verz; &C Sed ob dicenda Scholiò I. accuratiüs operabetis , í¡ .Arc-ui»
et latitudo viſa, eiufdem plagce ſeu denominationis : At vtaris arcu inter centra viſo , qui proportionaliter ¡nquiri- 'ºf’ F"“Ïf
fi latitudo eſt verſus vnum polum Eclipticz,8c parallaxis tur,vt in Luuari Eclipſiunodo tradito ¡am capó; Probl.4. 'ºf ' "9"’1‘
latitudinis verſus alterum , *ZC ſibi inuiccm quantitatp Collige enim :1d momentum Nouiluni¡ apparentis latitui "º ó' blª‘
‘ xqualesdatitudo viſa nulla erit, 8: centrum Lunze erit vi. dinem vifam , 6C longitudinem viſam Luna: cum rcdu—
fibiliter in Ecliptica reſpectu loci Terrce , pro quo calcu~ ctione Luna: ad Ecliptícam , 8C ſac vc Radium ad Smum '
lum iníuiſtiz Sin minor parallaxís latitudinc vera,diffcren ſecundum reductionis , ita Secantem latitudinis viſm, ad
tia earum erit latitudo viſa,eiuſdem plagç ſeu affcctíonis, Secantem arcús S B: vel Logarithmo ſecundo Redu
cuius eſt latitudo -, Sin autem maior Parallaxis latitud ¡ne ctionis , adde Reſidnum Logarithmi ſccundi latimdinis
vera,latitudo viſa erit ad oppoſitam plagam,ſeu contraria; viſanSc fiet Logan'thmus ſecrmdus arcús SB, inter centra
affcctionis . Conſcr ¡gitur latitudinem viſam cum ſum~ viſi . Qio arcu acquifito, fiat Vt Radius ad Sinum fecun
ma femidiamctrorum viſualium Luna: 8C Solis , antea vel dum arcús inter centra viſi , ¡ta Secans ſummzr ſcrnidia—
nunc Anomalize ope ex proprils tabulis collectatumgnam metror. nd Secantem Incidentia:: vel Logarithmo 2.. ar—
ſi latitudo viſa minor fit e31 ſumm'á,erit in cali loco Terra: Cüs viſi inter centra adde Reſiduum Logarithmi 2.. fum
‘ ,"ng Eclipſis Slolis; ſ¡ non ſitminor, nun exit, i _ _ ſa: ſemidiznnetrorum', 8C fiet Logarirhmus 2.. lncidcntiz .
¡Ñ, ¿ª Ñ…, Wang , vt diXi num.6. colliges Digitçs Eclipticos; QLòd ſi loco ſummze femidiametrotumwtans excciſu fe
¿Ñimdzm vſus ponus arcu Inter centra, quam lantudmc v1ſa . midiamctri Lunaris ſupra Solatem , 6C reliqua vt ſuprà,
Solari; de- Qiintó, Vt Duratio tota Eclipſis, eiuſq. partes compet abſoluas,habebis ſcrupula more dimidia: . '
dehqug'. tz habeantur; (i Eclipſis eſt ſine mora in tencbris , cum In hac \amen prªgmatia quid peccetur affumêdo viam Impnfa.
5- Prºs'ªſ- ſumma femidiametrorum Solis ac Lunz víſualium in…, Lunze viſam tan uam ab initio ad medium finemue in.. &iº huius
Prºblema
fª’ _P'º S‘Ï" fronte tabularum,& cum latitudine viſa,Nouilun¡o appa— eodem plano ſaó am , eodemq. angulo ad Eclipticam ¡n
Sªl". ”g“ rent¡ congruente, ¡nlatere tabularum , quzti' 1'Olent \ciu— ti: indul
clinatam z 8C viſam latitudinem ad momentum Nouilu
"m‘ ª' pula Incidentiee , ſcu Minuta casüs; quas dant Pmlemcur nij Apparentis,pro arcu inter centra , perinde ac ſi illud “o

¿mºm lib.6. ca .8. Alphonfiu foi.: 16;-. Purbac/Iim Tabula pc,,— momentum coincidcrct cum momento ſumma: obſcu
Tubularü nult. Ec ¡pſ. Pruzenici canones paga 2.5. Maginm inſe rationis medioq. Eclipſis; dicendum inſrà opportuniüs
jngjdgnn'z, cundo Mobil. pag.68 7. Lamberg.pag.4o.Argal. pag.160 inScholijs; . l
fed imper. 8C Raimi-m pag.349. Sed quia in his tabulis non sút ſeor— Sexta‘, vt Scrupula Incidentix 8C Repletionis, aut fi "Frªgª:
fu'i‘amm . ſim diſtributa ¡crupula Incidentimòc morª: dimidiz ſi opus fit LÍOlT dimidize vttiuſque in tempus conuemn— PZ" Du…,
mul,ac deinde mora dimidiz ſoliusxſto hi Auctorcs ad_ tur,ac tandem Duratio Eclipſis,eiuſq.partes determinen— ,,-mj, EMP
mittant Eclipſes Solis totales cum aliqua mora. , ideò vt tur; opus eſt horario Lunze motu viſo,tum ante medium ª [i: Sali: Ó'
AI. vttiuſq. (pau) ſcrupula colligas more veter¡ reſolue trian \um poſt medium Eclipſis : qui colligitur- pro lncidentia. pmium -
;ter per l - - -
Triangulº_ gulmniectilineum , de quo Ptolemeus lib.6. cap.11. Al— vna horñ ante momentum Synodi apparentís , 8C itenu
,…Ñ AM_ bategmm cap.44. Kegzºmomnm in Epirome Almagprop. vnà horfi poſt pro Repletioncmodo iam ſuprà prxcepto
¡Mm , - 14.6( Malaria: in Tªb. Frificis pag.44z. 6C indicar Ty: \en Progreffu 2.. tradito z deinde ſcrupula lucidentizuper
60. nu
\

DE LVNAÉ ET SOLIS ECLIPS. 337


60. mmura temporis,ideſt pet vnam lioram multiplicaii~ firmmam 1:'elipfi‘m determinante s cum latitudine vera..
tur , S: ſumma diuiſa per horarium viſum Incidentix’ daª Lune plc-ne cºnfuſir; 'valer /Jie multa' magic in Eclip/i So
birtempus Incidentiç; eadem verò ſumma diuiſa er ho— lis : neque em'm idem ell momentum Nouilunij apparenti: ,
l'ªl'llln] Repletionis, dabit tempus Repletionis . &òd li cum momento medieſenſumme Eelipfi¡ ;neque ndfernpuln
Ecllplis eſt totalis cum mora; Duc ſcmpula mora: dimi— lncidentie inquire-nda exatle , ’vtendnm ell latitudme illa..
dlzr per 60._8( ſummam diuide per horarium Incidenriie, Lune wifi, que ad mºmentum mſibilir Namluny eſ) inuen
habebis emm_ tempus prioris mora: dimidia: ;eamdemq. m ,- [ed arca inter centra Sol:: o“ Luna', dªllapcrpendieula~
ſummam diUide per horarium Repletionis , «Sc habebis riter ad -Uinm Luna : fitltem quandº Ecltpſir eſl vnlde ma
tempusv poſterioris mora: dimidix . Aggregatum verò gna, aut via appnrem Lime e/l pam-[leía ad/enſurn Eclxpti
tempus Incidenrite 8C Replerionis , erir Duratio Eclipſis, cie : ln quº mfir ex Kepletiprecepto Epitºmer Aſlrºn. pag.
6C aggregarum vtriuſq. morm, erir tem us totius mora: . 8 90. intue”re figurar» capitepraccdenti num.8. preaſ. eapo
Mªd“: ¿è Maxima porrò Durario Eclip ts Solis ibi 8C tune ſitam , in que via Luneſit CBD, pªrnllela Ecliptch EQ',
"…m-¡¡,- euenit, vbi & quando concurnmt hrec 2.. elementa, nem tuna enim nd ſuſcepmm certum tempºrir internal/um ante
D.,.,,‘…; pe ſemidiametrorum ſumma maxima,& Horarius Luna: *pelpoſl Nºuiluniurn @Parent s coIlIgendn eſ? latitud() wſlz
maximam à Sole minimus rum verus tum viſus: maxima verò fum Luna: I ein¡ enim Antilqgnrit/vrnm ,ſeu Lagarit/ammſecnn
solªri: E.. ma ſemidiametrorum eſt , quando vtrumq. luminare eſt dm, fitbtrnálm Antilagaritbmo [mmm: Semidiametrar- ‘Ul
‘I'Pſi’ ~ Petigxumffed tunc Luna eſt velocillima in motu vero, 8C funlium Q“ Ó“ , relinquit Antilogarit/?mum differentie
maximus eſt horarius morus eius verus. Tentanda igitur, prox-¡me inter [0m longitudinir , quam requirit initium ac
quznam ex quatuor compararionibus ad id (it aptior , vt finir Eclip/ir *, cui quidem differentie debe! ejſe tqunlir ma
conſtet ex quanam naſcarur tempus maiusz quam in tem rm- Lune vifibilinpn illud firſèepturn temporir internallum
aſlumemus ex noſtra hyporheſi ſemidiametros 8C hora collet‘lm, 'vel fi non el? , carrigi deber interunllum , vt aque
tium Luna: à Sole; quod intuê're in ſequenti rabella, vt ſi tur :Ergo in [them-:te pradiéla , o* triangulº SHC, rectan
mile de aliorum hypotlieſi ſpecimen capías . gulo ad H, inuentri nd initium Eclipſit latitudine wſa CHz
cum hac Ó’ bnſi SC, que eſl‘firmma Semidiametrorum, in
.Ex Hypa— te Ó o ;a e a ªlfª AP"_S Perig. nenierſcrupula arcêr SH , que equanmrſcrupulir Inciden—
the/I‘ N0— Apºggu Feng-ei: Ó] ng. @Apªg tia CB . Sic in triangulo SDF, rectangulo ad F, inuentánd ¡MMmn‘.
. , . .
[im finem Eclip/¡I latitudzne Luna -wſn DF, lnnc @º exſurnmn “mmm,
/. N. /. II. l. I/. /. ll. ſemidimnetrorum inquire: FS , :de/l BD ,ſcrnpuln Reple- MPH-fin¡ ,
Noni: . Sed profefla' fiparnllela e/l adſenſmn 'ria Luna ip/í [ªd i,, Ñ...,
Hºrnriur 2.6 57 ;2. $6 2.4. 12. ;o 44 .Ecliptim , quorfum tanta Limpie?) I'd— .? Nam tune Pªrallels gnis Eclip.
@de _ firm adfenſnm arms inter centra SB › Ó** arms [atimdinum ſióm .
CH, (9' DFjſtífflL'it ergº *vti arcu inter centra , C9* operan'
Sim-¡lema 2.9 Iſ 55 2.0 ;2. o zo 34
diametr. iuxta regula.; capitir preeedentir mundi. prec. ſ. .At fi .Ecli
Tê'pm .tii 65 44 60 46 79 ²3 $9 43 pfir centra/ir eſl alicia' locº, ſumrna 1'ijfemidinm. Q ac {ª
me can ‘vi unlium , equntur quam rºximeſrrupnli: Incidentie .
gruem II. Dixi quando Eclip e: ſunt mlde magna , aut rin vi—' 1,, "mi,
fibilir Luna; e/lferè para/[ela Ecliptice : quia ſipnrua fin! › Sªli: Ecli
Conſtar ergo maxímrun tempus , percurrendo tanto ſpa— aut *via Illa ºbliqm¡ valdè , mm‘ vt nduertit Keplerus im 11m m»
rio,quanta eſt ſumma ſemidiametrorum , eſſe Sole Apo .A/lronomia 01mm pag. 406. e* 4 tS.ſeu cap…! I. Probl. zo. ‘º' "ſ/"² ~
gxo ¿e Luna Perigaza , 8C tunc tempus ab initio ad me Ó' 32.. Ó' in Epitome Aſlronornie pag. 890.471gulurincli
dium Eclipſis,ſi vero motu Lunx perageretuneſie horç l . nationi: en): Lunarir -Uifibilis nd Ecliptz'carn , non eſl Gra—
19'. Huic aurem,vt docet Keplerur in Epitome Aſtrono duurn ſ. vt baflmm /uppoſuere Aſlronomi ante Keplerurn ,
miae pag.89o. ob motum viſum ad ſummum ad dí poteſt aut Gr. ſ. r 8'; . 'ut Tycho ,fed vnriamr , ita vtinterdurrp
hora quadrans in ccntralibus 6C maximis Eclipſibus ;ira nadar dupla‘, tripló,aut etinm quadrupló maior z-Ut fi Luna
vr abinitio ad medium maxima ſemiduratio \it hora t. fit Circa Nodum 8 G" ºriantur parte: óncine 03 initiº; aut
34'. quare fi Eclipſis huius medium fiat in meridie \Se in Circa Nodum 29, orinnturqueparter 'Divine +) fins', C‘Tim’
Nonageſimo 5 vbi Incidenria* tempus eſt mquale Reple tiº ;b . Via quoque Lunarir nliquando inclinatur in contra—
tionis tempori , maxima Eclipſis Durario ex meis hypo— . riurn -Uie 'vere , quod fit Lunê prope &ffl/fierge'te in Bcn-earn,
theſibus erit Horarum z. 8’. Licer Keplerº ibidem nom U' orientibm Signir vicinis initio 70 z Et ex bi: /equitur ap—
exceda: Horas 1;. quia exvero horario ſeorſim defini— proximationern centrornm Sºlis ac Luna non raro' ſpectan—
uerat ex ſuis hyporheſibus maximam Durationem Hora— dan: e/ſe-in circulo ducto per tentrum Sali: , '1’87'qu Nodnm
\um 2.. Ego tamen ex eius hyporheſibus , colligo maxi 'uiſibilem inclinatº . Ir¡ [MC nuzem tanta cſl varia-tar, 'Ut ne
mam durarioncm ſpectato motu horario vero H . 2.. 2.3 ’. quent pnucir regulir compre/renªl¡ , ſzcut nec duratio Eclipſis
addiro ergo ſemiſſe horx,vr ipſe docet,fiet Ha.. çz’. Et ſa in aliquo certo lor-Mb magna: parallaxium varietaterquar
nè in calculis Eclipſiú So- ls‘ffiitííïfázeϪW—Z';
. . . al¡ initio adfinem Luna ſubiz , ‘Ut Ptolemaus indieat lib. 6.
lis lſupputatores non rarò cnpitibm 'Ultirnir ,- vb¡ Ó' prºfit‘etur fe nºnfeqm' in hªc nego
Ecí
ximïs,ſesvlilra
uàuis
horasnon
1%. ma-
ex- -
Sªº U O Pªng“ ' tioſurnrnnrn preczſiºnem . Monendur itaquefuit Lector, ne r_
fideret preceptº 6z. 64. 6 s. Prutenicaium , o" Magíni Cn— ¡ªmm-m~
tendtmt 5 vt TyC/Iº pag. Ex Datis H. l.
nom' 86. 87. 88. Secundor. Mobil. aut Lªnsbergij preceptº mm Ma.
13 6.qui ſuze Eclipſi ¿Si dar —-—~
z ſ. z 6. ;7. Ó‘ ſimilibm; vbiſuppofitº con/lam; angulo incli— gin¡ ó* Li.
¡ªm-m, Ha.: 52.'. tó": &Reinhol Ptºlemei
nationis *vie Lun-tri: ad Ecliptimm Grad.$.docent vniuer~ ‘5²'89 ª"
w wri-wlªvow
Dªnn-º E dmm PrureniCIs \22063. Copernici
faliter inner/tre ſcrupula Incidentie , Ó' latitudinern -wſnm ª“ -
elipſi: so- qui H.2.. 8C 52.'. erè &U Tj'choniſ
ad initiurn finemq- Eclipſir, 0"“ him* formara typum Eelr’pfi: 'ª ‘
lis. Maginm Canone 86. Se Soli: : ncque enim latitudo eſl -Uiſà, fed prºpè mſá ; ner [che—
Langºmntani
cund.Mobil. vbi colligir K epleri ma Eclz’pſix verum , ſed prºpè -Uerum , quod i/lir preceptis
Incidentize tempus H. r. Seu 'Ut ipſe 'unlt extruiMr . 1:‘t Clin¡ -Uin Lªne viſibilir /it dupla', trip/o, qua
»ª O drnplo obliquior nd ,Ecli ticam , articular quºque maxima
2.1'. 17". 8C Repletionis Lansbergij
HJ. 16'. 8”. adeòque Du Eclipfir difiert amplim a momentº Nani/um] appnrentisfl‘
Bullialdi tempºm ¡¡¡deleting-,U ,Emerſiom'r mrinntur ampli… . 1:'x
rationis H.z.z7'. 2. S”. Eſto Vende/ini
mmc tabella pro maxima tra Eclipfl: *verª , eadem Tarima: aliqnando cantingir , vt
Naſlrir
Duratione Eclipſis Solar . confirmat Keplerus exernplº obſcruntionir Bernnrdi Vunl- ¡mundº
then' in Lune *ultima quadmtum eli/lante d Nodº $6 6ra- ºm“ Luna
dib. z7. qua pafim ºb eruatiºne aflendit Luna -Uinm 'wſilzi- -viji'éilj: mi
SCHOLIA. [zm inelinatam fm' e nd Ecliptirnm Grndib. 19. 2. 1 '. Eſlmeªm
III. Preter dicta 56/20]. 2.. Keplerus in Aſtran. Opr. Cap. Pm‘ ª'-²º'
I, Vod dictªr» ell cap. 6. Prºbl. 4. 0'" Sthalia. r. can I l. Probl. zz. cana-dit quidemflmtium, quod L‘una in Ecli
tra veterer A/lrºnomor de Medio Eclip/is cum. pſi Solir tribªrio ndſummiam confieit nan male equiparari
recta linea, lia-!fit arms Circuli mnïlmſi 5 ſed mmm m‘le ne,
mºmentª Plem'lungz Ó‘ de area inter centra s
u gar
338 LIBER ª ;QI/INTIM
v¡- ¿mu ga: Luna cum-um ab initiº 4d fino(- EL‘UP/ÍI ¡quedare per 'ad Meridianum BC Horizontem Pariſienſem reducere;
¡¡¡M-“Ii: fic idem plant-m amd¡ magm' , Id mm_- mn ?un parçllaxe: vult, &C tem or¡ phaſium definíte , ínueſtígat parallªnm
xuaſa Ó- :5 longitud-"ni: , Ó' latitudini: , que mrmnmr maqmdxm- ›_Ó‘ altitudinis , onºirudínís, 8C latítudím’s, vrjturque calculo
mi:: . uned calm‘èa , quantº‘ propiam- NMªge/imª; Ideo'q. wª., non minus ro ¡xo ac molet’co , quàm ali), ſuppofiça meª
Lumflexuº/à 0' campo/ita cx varijr cªmi: e cºncludit M thodo paralïaxes deducendi ; quam \amen doce: bb. 1 2..
mm differentialam !mm mm piden' /ènfibslem ª mfi Circª_ przc. n. 8C 2.4. Quake per nºuam hanc methodum , n0
Nºnage/imum, Ó‘ Meridianum . uo labor¡ Aítronomicus Hercules addícícurquamquam ¡dm-m
non ínuitus , ſed à veten' non vſquequaq. exmucur., Ex: 1-,… y‘,
colenda ínterím nobis eſt methodus przdicta, adrectls ,544… ,7..
aliquot demonſtrªu'onibus à Kqierº, Bullialdºq. omlffis, ma ú
nec non à. Reina-º in precepus nouiffimís Eclípſium . Mm .
CAPVT XII.
PROBLEMA I.
.De Tem: Eclipſi ab Vméra ?el Panam Definir: Semidiametmm Apparenmn Diſi'i
óra Lunar¡ ºófluramxx Luna Terra à Sale illuſirati cx Lmu *véſ-m .
ipſa [pactada . III. Icut luminaría ex Terra fpectata , lícetſ hzrícª
S ſint,videntur Plana, quia ob nimiam d' tíam
I, ONDVM ſan's perfpecta eſt omnís propríe non poteſt oculus díſcemere majoxem diſtanriam pun
ras Eclipſis Solís ex Tellure ſpectatz, cum ctorum ſuperficíeí ſphcericç à minori,fed çquè diſtaçe pu
K:plana nos rudes adhuc cx Terra in Lu tabatq. adcò eſie omnia in eodem plano; ita Telluns glq
nam tunſuehit , Vt ¡nde erudiat ; 8: in Epi bus ex Luna ſpcctatus, ª pareret planus circulus feu Dl
tome Aſ’cronomíx Copernícanç à pag. 874. &in Rudol ſcmóc m Nouilunio ſpc atus appareret ínſtar Lunç ple
phinís cap.; z.pr:ec. 1 ;Sinfinuat nobls Terr:: ípſius Ecli— nz illmninams à Sole . Qljnam autem ex tribus Temp
nflm- a. pſim veramxanquam è Luna ſpectatam aut ſpectabílem-2 círculis , qui ad hanc rem pertinete vídentur , fit ¡lle DI
M5,“,- quo‘ ptzelucente Iſmaè'l Bullialdu: acem'mí vír íngení) ſcus, de quo loquímuxJChenme appofito determinªdª!!!
"¿mm lib. 4. Aſh-onomíce Philolaicae ca .4. Vocatam Eclípſim eſt; in cuíus per endiculan' recta AB z fit A, centrum Lu—
I‘M-m. Solís confiderat reuerá Terra: 1' ms Eclípſim eſſe , quip nz Sol¡ coniun a?, 8C C,
pequz Solís lumíne intementu inner priuatur , non ſecus Terraex no deſcn'ptus
ac Lunç Eclipſis mteruentu Terrç: quod ſuo Plím'us acu fit globus erraqueusB
míne tetigerat lib. 2.. cap. 1 º. illis verbís : Adm:: manife FTE , cuíus diameter D
flum efl Sºler» internet/tu Luna ºcultar¡ , Lanzan-q. Terra ‘C E , cx cuiust extremis,
obieflu, ac *muy nddi , eaſa'em Soli: radiº: Luna" ¡merpoſi ductís rectís :Id centtum
tuſiao aufereme TerraJcterrÃq. Luna . [incidente re m Lunz,fingatur oculus A,
n'm: obduci tem-bra: , rurſu ucillim *v i Sidª: :be vídere Ten-am ſub angu
nm' . Viderat Bullinldus Par axis Lunaris inquiſitionem lo DAEztunc ením femi
ton'es in calculo ECI¡ ſis Solaris repetendam , vſque ad díam eter Diſci apparens
cuiuſuís rolex-antic:: al onomícse tçdjum,& ín Pnuenicis, erit C E , vel CD, cíuſq.
Magizú, 8C LanSbergíj tabulis parallactícis xquè infidam menſura angulus CAE .
ac moleſtam . Cogicauit itaque Echpſim Solis fine paral-e Ducátur íam ex A, ra—
laxíbus ſupputarí poſſc, fi cíus loco conſidctetur Eclípſis dii AF, 8C AG,tangemes
Terre ab vmbra Luna , vel Penumbra obſcuratç , velut Terram in F,& G, 8C ¡bi
ex Luna ſpectabilis : Sicut ením Lunar Eclípſim fine FI— per I 8. Terri¡ Euclidis
tallaxí ſupputamus , qm'a 8C Luna verè pn'uatur lumine. fiec an ulus rectus cum
Solís rota aur ex parte, de Vmbrze terreſtrís locus , per qué radio C , & nectan—
Luna \tanſic , 8C Lunate corpus zqualírer ab oculoipc— tur puncta contactuum
&ªmis díſtant¡ at qui in Luna tunc eſſet, Eclípſim , que tectï. F G, erít ením \pe
reuerà effet Lun:: , cenſerer amen eſſe Solis Eclipſim.. , ctanti cx Azdíameter dí—
Ten'ç I‘wmpoºòs'm ſactamzdeberetque inquirere pamlla— ſci FG z BC ſemídíameter
xim pro ratíone ſemídiametrí Terrçzlta nos dum ex Ter— LF , eíuſq. menſura ap.
ra Solís Eclípſim interíectu Luna: \pectamus , lunarís pa parenter angulus L A F ,
rallaxeos rationem habcre oponer,- atſi eſlèmus in Lu qui angulus tantíllò ma
na, Terram \euerà lumíne Solisj, ínteruentu Luuz priua. ior eſt anvulo C A D , ſi
mm, ¡n eodemloco vbí eſt Vmbra vel Pcnumbra Lung: cut anguÍus C A G, pau
víderemus I abſque vlla parallaxi inter Terram 8C locum ]ulò maior eſt angulo C
Vmbra: aut Penumbrz Lunarís; 8C ſicut in Ecljpſi Lunªr, AE, nempe 1 s". cn'Citer,
Luna quidem reſpectu duorum ſpectatorum , quomm.. vr atebír hos angulos
vnus in centroaltcr in ſupcrficie Terra* fit, parallaxím fu col igentí primò ín triangulo CCA, tectangulo ad G , aſ
bít , ſed eamdem omnino ſubit locus Vmbrar terreſtrís , ſumendo latus CG , vt vnam ſemidíamenum teme 8C C
per quem tranſir Luna.- centmm , ita Terre Eclípſis ſpe A, Lunarem diſtantíam ro baſiª, deínde in m'angulo AC
ctata à duobus , quorum vnus fit in ſuperficíe, alter ln... E, rectangulo ad C , a umendo pro latere vnam ſerru'd.
centro Lunaris globí , parallaxím haber , ſed camdem 6: :cn-:e CE , 8C pro altero latere diſtantiam Lunarem CA .
aqualem illi , quam haber Vmbra* aut Penumbrz Luna Hoc ígítur ſecundo modo Reinª-m in nouis mbuh's
rís locus, Per quem tranſir ccntrum Terra’. . Hzc ſermè Mediceís parte 2.. ca .ſ. num.I. accipir ſemidíametrum z. ¡lola!
Refund
A ª . l Bullíaldus, fed haud ita explicaré . appar. Diſci Terracum íubet ínquírere parallaxím Lunç
¿Sium
º'” d" Il. Eníml vero íngeníoſam fatemur ínquifitíonem hanc horizontalem , eêq. vu' pro menſura íllius .
¿a mªh_t 8C ¿mªmºn-ev .
, 8C vulcm, 8C conſuemA Solanum
. .
Echpſium Tercíò ſ-it radíus ix# W ,tangens Terram in K ,8C ah'is
¡º * computandarum methodo facíh'orem , 6C vlteríorí , vt radi)s prxter quadrantem T E a ílluſtrelur arcus E K ,
mox dícam , cultura dignam , ropter fecundítatem no cui fit xqualís arcus DH; ducta ergo recta HK, exit illa...
uorum theorematum ac prob ematum , qu:: 1'11 gremio díameter círculí non maxímí z ſeparantís ſegmentum H
contínet: Sed et eam :amen ſolam non affequimurz vt TK, ¡lluminatum à Sole,à nou illumínato HBK,ac prom..
Eclípſes Solís oªſeruatas íam expendcre, aut futuras prç de erít díameter Díſci terreſtrís à Sole illumínatí, eiuſq.
dícere valeamus reſpectu ſpectatorum in Tetra degen ſemídiamercr M K , cuíus menſura eſt angulus MAK .
tíum; id cm'm non poteſt fieri fine Pªrallaxis inquiſitione, Hoc ígitur 3. modo K:plena in Epítome Aſtronomía:
vt ex ſelíquct, 8C exemplo Eclípſis Solis Anm' x 6 z 9 . lunij Copem. pag.874.& in Rudºlxphinis cap.; r.pra:c.149.ac 3. Malu:
1. obſeruacz à Bullialdo Pan'ſijs , 8C ad calculi huíus no cipít Semidlametmm Diſci ett:: , apparentem ſpecta Kepler¡ Ó
Bai/¡4111: .
uam formam vocarz lib.4.cap.ſ. Nam dum eíus phaſim torí Lunar¡ A z &Bu/¡¡AMM [lb-4. cap. s. Bªmò aurcm
an
DE L VNAE ET SOLIS ECLIPS. 339
angulus MAK, minor ſít angulo parallaxis Lunaris CAC, diametrorum rerr. mihi 7500. non eſt proportíowllis ob
definir Keplerm ex (ua hypothelí dicens : Si à Parallaxi ſeruarionibus ſenſibilis a nobis . Dicoigirurfècundª‘ an— :Len-me
Lªna horizontal¡ ab/lulen's G/qmplum Parallaxeºs Sªli: gulum exremum ATP, ideſt ſemidianietrum Solis appa
hºrizontales, relinqueturjèm ¡meter Diſes' Terre . Qipd renrem , ob paralleliſmum ſenſibilem lineamm PT, &U
!amen eſt proximè vetum ¡n quaurs hyporheſï, vt parebir PB, in quas incidir recta AB , eſſe per 2.9. Primi Euclidix,
fi ¡nueſtigaueris angulú CAK, ( qui eſt idem cum M AK ) ªqualem ad ſenſum an lo interno «Se oppoſito T B M;
in triangulo CAK, in quo darur AC , diſtanria Lunzà atq. adeò T B M, eſſe a ſq. ſenſibil¡ differenria zqualem
Tetra,òc CK , vna Terra’. ſemidiametcr, 6C angulus ab angulo merienr¡ ſemidiamerrmn Solis viſualem . His
¡¡s comprehenſus ;conſtar enim ex recto ACE , 6( acuto przmiffis , quia per zz.. Prim¡ Euclidi: an ulus exremus
KCE ,’merienti arcum EK, qui illuminarur vltra quadri CME, ideſt ſemidiamerer Lunç apparês,e xqualis duo- .,q_ 4904,;
tem à Solis radijs ¡rreſractis , quibus hic ſatis eſt vr¡ z qui bus inremis 8C oppoſitis CBM , ideſt TBM, ſemidiame— xi: .
quidem arcus norus tir per Problema 4.capitis i r. libri z. rrum Solis zquiria‘k BCM, ideſt TCM, ſemidiamerium
8C deinde contuleris angulum ſíc collectum cum Luna: Vmbrç Lunaris TM,menſuranri, (imul ſumpris; ¡girurv
parallax¡ horizontali. Ex¡ ua tamen differenria erir ſi vra ablato angulo ſemidiamerr¡ Solis C B M, ab angulo CM
mur ipsà CE , pro ſemidiametro Diſci in multis proble E, ſemidiamerr¡ Lunç, relinquerur TCM, ſemidiametri
matibus,quia angulus CAE. , medius ſcrè eſt inter Paral apparenris TM, menſura .
lacticum CAG , 6C Keplen'anum CAK .
PROBLEMA III.
PROBLEMA II.
&midi-mentar» I’mumbre Ltmtri: apparextem
Inueſiigare Semididmetrum ¡Ippo-emm¡ VM. ſpectatori in Lema :olloeato , ó- tranſetmtem
6m Laurie, Porrecte 'Ultra Difium, met ¡ver Terre centrum Inquirer: .
centrum Term .
V. K Eplerm’ ¡n Aſtronomize Epirome pag.87ç. &o
IV.. lc ſupponítur Vmbra Lunae potrigi vlrra cºn. ª in Rudolphinis cap. z Lprçc. i to. inquirzſi con—
H rrum Terre; quod quomodo d¡ſcematur,iam iªecem m vnam/nmmamfimidmmetra: Salinª?" Lªne ap
docui cap. 9.1’robl. 4. nam ſi ſemidiamerri vtriuſq. lumi pareme: , Ó' Par-Illanº: S011: hariumalis dimidium cir
naris apparenres , ſinr aequales , apex Vmbtae lunaris de eiter , acera-dz¡
finir ad centrum Terra: , vt in figura 4. capitis S. ergo vr tur fémidiame
vltra porrigatur , deber ſemidiameter Solis appar. minor ter Pmumbm z º F
eſſe ſemidiamerro Lunar. Tune uod demon
i ¡tur ínquit Kepleru: ¡n Epirome rarum in ſuo
Xſtronom. Coperniopag. 874. 8C A Hipparcho af
in Rudolphinis cap. z l. precept. finnat . Ego i
l fo. fi auf'eratur ſemidiameter 4p dem ſic dcmó- E
pare*: Sªli: ſemidiametrº apparen ſtro. In ſchema
n' Lªn; , relinquitur ferè [en-¡dia te hoc loco a
meter Vmbrg Lunaris fpeflam ex diecto (int in..
centra Lung . (Docſ vr demon- recta ACB,cê—:
flrem, quidoquidem Hyparchus tra Solis A , qu¡
Kepler¡ nunquam,quòd nouerim, ªl; :FCIS:
Ptodijr in lucem; ſunto in ſequen
ti figura , ¡n recta linea AB, cen B , cuius diſcus
tra A, Solis p cuius quadrans 5V-, 8C diameter H
8( C, Luna , cuius‘hemiſphçrium M-, ad quam..
DEF ,de T, Telluns curus hemi ex Sole deſcen— -
ſpharrium CHK,ſirq. Terrç ſeml danr radij extre
diamerer TH,perpend¡cular¡s ad mi Lunam ran
AB, 8C connectarur l-Lcum C, re ge’res ad oppo
&a C H, Angulus eniln TCH; ſitas pla as, vi
merierur ſemidiametrum ap a~ delicet PLª‘ze
renrem Diſci Terrae TH , exL’ ~ FTC z 8C ei¡ Uſ:
na ſpectatam : Duc deinde re- dem 'PIOleC c
ctam PB, tangenrem Solis ¡n P,8C punctis D,& F,
Lunz in E, donec concurtat in B, , ad puncta 6,8:
cum recta ABzerir enim CBE, ſe- L, ducanrur ra—
miconus Vmbrz Lunaris cuius dl] Solis DG,&
apex B , eſ’r vltra centrum Terra: FL; ita vr ex G,
T; ideòq. cüm Luna ſit minor Sp 8C L , torus Sol
le , er multò minor Tena, ſecabir videri incipiar
PB, ſemidiamerrum Terracin M, ſub angulisDD 1
quod punctum connectarur cum erit enim ſpa— e 1 I' M
centro Lunze C, recta CM; angu- _
lus enim TCM, menſura criſ. ſe- B rium GL, illud quod Penumbra Lunç inſuſcar , eò quòd
midiametri Vmbraa T M , appa intra illud nullum punctum fit , quod ab omnibus Solis
renris ſpectaroripofiro in C; 6C C M E , eri; …gulus fub. radijs illuſïrerur, ſed ab aliquibus ranrt‘lm, quare GL, erir
rendens Luna: ſemidiamertum apparenccm , ſpcctacam, diameter Penumbrç
ex G, ad Lunç , 8(C,
centrum GB, ſemidiameter:
rectà GC , angulusDuctà
GCB, er
ſuybo
ex M , hoc eſt proximè ex centro Terra: . Tandem ex
centro Terrze ducatnr recta T P , tangens Solem in pun tender ac merierur ſemidiametrum Penumbrç GB,appa—
cto ¡nſenſibiliterzob cnormem Solis diſtantiam, differen rentem ſpectarori C . lam ex centro Solis A , ducarur ad
reà puncto P , erit enim angulus ATP, menſurans femi G, recta AG; vr angulus AGF, ſubtendar ac meriarur So
diamerrum Solis apparenrem,ex cétro Terrç ſpectaram . lis apparenrem ſemidiamerrum AF,- 8C randem ex A, cé
!.Lenma. His poſiris Dicoprimà duas rectas PT, 8C P B , eſſe ad rro Solis , ducarur radius rangens Tetram in N, vr angu
ſenſum parallelas,quod iam oſtend¡ lib. z.cap.ſ. a num.6. lus NAB, ſir Parallaxis Solis horizontalis . His poſiris di
(uppoſità T B, non habenre ſcnllbilem proporrionem ad co Angulñ GCB , ideſt menſuram ſemidiametri Penum
Solis inreruallum ATB; non haber aurem, quia TM, mi brç Lunaris ſpeétarç ex Lrlnç centroaqualem eſſe angu—
"i"
notis ſemidiamerro Terra: ad lAT,diſtanriam Solis ſemi« lis AGF , qui metitur ſemidiamegum Solis apparentem,
. u 2. Se

P"
342‘. . L I Bºb" K V I N T ‘V 'S
ticam ‘terreflrem, aggregatum \emídiamecromm Díſcí da proponebacur; 8C Nomgeſimus quídem ªverger in..
¿e Penumbrz conflaret ſcrupula Semídurau'om's , ar diſ. AuſtIum, fi lan'rudo Q fit Borealis S in Boream, ſi Auſtra—
ferentia hªmm ſemidíametrorum dare: ſcrupula morx lis . Ve] vt doce!: Reina-m pure 2.. Medicearum cap. ç.
dimidiz . Prçtereà ſi quando eſt mera Vmbra. Lunç Ter num.2.. latitudinem vere ſynodí momento conuenjen
ram occuPRns , ſi quis velit ſcire huíus 8C durar¡onem,& tem , quxre in area tabulç Parallactícç Kepïerianç , in…
moram, 8C initíum inumbratiom's , 8C finem; omnia fac Oprícís poſicç pag. z 11. ſub ſemidíametro Díſci Terre
vt ſuprà, vtendo :amen ſemídiametro mer:: Vmbrz . apparentísmam è re ione latirudim's ín ſiniſtrolarerc;
2. Mºlm Secundª‘ alitcr chleru: in Rudolphim's cap. zz. przc. ínuenies alcitudínem onagefimí optatam .
Kepler¡ . I ;8. air ením quatrendam ſununam ſemídíametrorum Secunda‘ Gradui Eclípticç ,in quo vera ſynodus cele- "P""P‘
Diſcí 6C Penumbrz, 8C huíus Antílogaríthmo ſubtrahen bratur z adde gradªs '90. 8C habebis 'mdum in quçſita.- "ª" '
dum Antilogaríthmum ªrcüs inter centra , vt reljnquatur regione Aſcendentem; híc em'm quç lrus in latere Tabu—
Antílo aríthmus ſcmpulorum ſemidurationís ,- Arſi An lç exhibente altitudínem Nonagefimí , ſi è regione eíus
tilogamhmo ſeuu'diamem' Díſci auſeratur Antilogarith in tranſuerſum cas , donec altírudínem Nona eſimi er
mus arcüs inter centra , relinquí Antílogarirhmum ſcru x. prçceptum repertam inuenias; oſtendet in conte t u—
pulorum Morx dimidíx , qua totalis Vmbra moratur ſu— ]ç Altitudínem Poli illíus regiom's , in qua fit centralis
Per Terra: faciem , qux ſcrupula conuerrenda ſunr per Eclipſis &o (Dòd ſi altitudmem Nouageſimi in ea non
vemm horarium Lunze à Sole in tempus . Sed nullà hace reperi as, Deſectus au: nuſquam centralis erít , am in po—
demonſtratíone firmar . laríbUS tanrúm regionibus: Inhoc aurem caſu ſubtrahe
3. Mºd-u Tenia‘ ad I'd dar peculiarem tabulam Reineru: in Lcd¡ ſummam ſemídíametrorum Solís & Lunç à veralatíru
pem'm Rei tione Medícearum pag. ;56. eiufq. prmceprum parte 2.. (line Lunç , que tunc erirmaíor , 8C cum rcſiduo intra..
ºff¡ Pªrª cap. 6.num. 2.. Poíſemus etiam vri tabulá conſuetá Inci canonem paraUactícum-,ín cuius ſronte eſt parallaxís ho—
"ª’ ”º/“²' - denme 6C Mora: dimídix , querendo I'n larere eius ſcru 'rizonrah’s luminaríum reprçſentans ſemidíametrum Di
pula arcús inter centra , 6C in fi'onre ſcrUpula baſis C D 5 ſC1' rerreſtrís z ſub quo quçre reſiduum Ptçdíctum , 8( ha.- ‘
ſitabula ill-1 extenderecur vlrra 63. ſcrupula. Prodcat bebis è regíone illíus nltítudinem Nonageſimi 3 cum qua.
nunc ex przemiffis Problematibus z maxima Eclípſium 3C cum puncto Eclípu'cç aſcendente ,vt ſuprà , debítam
Terrª? , 8( mínima earum , quibus \orª penumbra Lunª: Poli eleuationem ínuenies pro regione extra polares cir—
cadir ſupra ſacíem Terr-e , cum maxima 6C minima du culos,in qua minima omnium ſurura eſt Eclípſis,& Lunª
rationc 2 ac mora z iuxra nol’crze hyporheſeos príncipia . ſtrin er tanrummodo Solis margínem: Quare fi à latitu
díne unç alíquid minus aggregato ſemídiametromm..
Luminaríum ſubtraxerís , 3C cum reſiduo eamdem vc ſuz
Magnimda Eclipſi: Term . prà operarionem repetas, inueníes regionem exrra pola—
res circulos, ad cuins eleuatíonem aliqua Solis pars defi
J Q Apaga¡ Feng“ cíer . Vide Reino-um ſuprà cap. s. num. z. 6C Keplerum.,
Y# Per-Lg. Y? Apag ín Rudolphínis prçc. 162..
Tertio‘ ad momenmm veri Nouilunij, quçre Aſcenſio- 3, Pm?.
Digitide 2.4. l ¡z ' I 2. g nem rectam gradús Eclípu'cç , in quo llum'naría iungun— mm .
tur -, :Se horas apparentes z quibus Nomluníum accidír ,
Arm: ¿ir-cul¡ ma- Gr. ' l. Gr. I. reſoluras ín partes tEquatorÍs, addc illi Aſcenſiom’ rectç ,
gm' Terre 7l 1²- ſ7 º 8C conflabrs Aſcenſionem rectam Medi) czelí pro Meri
dianomd quem rabulz Aſtronomicç conſtructç ſunr. De—
xMz'HJMLBomn. l Y¡ 3 6 I 06 Y Índe ſub alcirudíne Poli per praceptum 2. inuenta , quçre
leliar. German. 106 ç 900 Aſcenſionem oblíquam puncti illius aſcendentis, de quo
ad ínírium prçcepri 2.6( Aſcenſioni eius oblíquç ſubtrahe
Tempºm Eclip/i: Terra - grados 90. «Se fier Aſcenſio recta Medij Cçli quçſirç Re
r l Maxima l Minima ?om's , quam ſubtrahc ab Aſcenlíone recta Medi) Cçli
abularum, 8C emerger differentía Meridianorum Ta
B Ó* {ZI- Persgei: G Ó' {fl Apºg. bularum à Meridiano Regíonis quçſizç : Cúm ergo nota
hinc fit longitudo regionis huíus , 6C ex ſupradictis Alti
H.* I. H. l. tudo Poli z norus quoq. erir locus , in quo centralis Ecli
pſis fit , 8C reſpectu cujus in Nonageſimo Eclipricç fit ve
Dun-tiº Penumbm l 5 ſ¡ 4 zº ra ſimul ac viſa Synodus luminarium . Conuerſa verò
Lunar-'I in Terra dífferenría Meridianorum in tempus, dabít tempus , quo
Mam UMLPenum x ct yz ' 1 4ç in eodem loco fiet talis Eclípſis Terrç Soliſque .
Bando aurem latirudo Lunç Auſtraljs vaJde magnª.. Reinm' m
bm /uper Ter-mm . ſuerit, aut tanta , vr adílmctà parallaxi latítudínis in Au- nina» .p.
ſtmszclI'pſis non fit futura níſi in rcgione Auſtrali; om— Portm
PROBLEMA' VII. nia vr ſuprà peragenda funk , \ed vrendum eſt non loco ,
vb¡ fit vera & viſa ſimul Com'unctio , ar loco oppoſito , vt
.Determinan- loelmn in Terra , 'Uh' eſi :emma rectè monet Reinerus ſuprà num. 8. 6C Bull-'aldm bb. 4.
Female-bra Lim-cris, aq.- ade‘o *UH in Nonege. cap. 5.8( &dolphim prçc. 161. 162.. ¡66. 167.
_lima .Ecliptiu grade ft 'ver‘ ſirmel dí‘ viſ¡ PROBLEMA VIlI.
Cºninnctio . Ó— Centnli: Edipſi: Terra Sa—
ltſq. ó- H0ra» qua 1h'fet . Determine" M in loco Tabu-crm» pºflióili: ſí¡
IX. Etermínare locum hunc in Terra docebímus Eeláºſi: Terre , que ¿Mi futura
_ abfque ſchemate z quod in plano zgrè poteſt eſi ante-ali: .
reprçlentarí ;melíl‘lſque iuuabítur Lector vſu ac reuo—
lurionc globi terreſtris . X. Vçre per Problema x 1. paulò poſt exhiben*
\ï-P'lſi‘ªP- vbiPruna‘ Inquu'e almudmem
Sol centraljter Nonageſimí
deficit in ipſo in ea, arq.
Nonagefimo regione,
adeò d um , Regíonum tractum , intra. quem confu
maturEclipſis z Nam fi locus tabularum
tam . vbï vera 6( viſa ſynodus coincídunr; Itaque íuxra Keple fit ínrrà illum,poterír videri in eo Eclípfis º, fin mínàsmon
rum in Rudolphinis precepto 161. Arcum inter centrª_ poten't viden' . Locus autem tabularum , (quod 6( in alijs
Díſci SC Penumbrz, vel ſaltem latitudínem ipſam Lun:: problemau'bus intellígí volo) eſtille , ad cuius Meridia
in momento ver¡ Nouiluníj ¡nuentamxonuerte in arcum num conſtmctz ªſunt Radiccs moruum Solis ac Lun: .
quadrantis, iuxta. dicta ad finem Problematís ſ. nam hu quibus quilibet vu' voluerít .
ius arcüs complementum ad quadranrem , eſt altirudo
Nomgeſimiín medio Duratíonis Eclipſis,quz ¡¡¡quiten—
- _PRO
k "u m’

DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 343


PROBLEMA IX. PROBLEMA X.
.Determina-e locum , '05:' Oriente Sale Pemmóm Determinan- lmm Term , mi Sol ºriem III:
Lªne DiſcMI Terre ¿Imp? tango-re, ¡¡que Gaiden.: centraliter deſiu't; fine .Edifſil
:deb Lunaſiringere limón": oeeidum arte». ſil tota/¡I, ſiue ¿anulan?.
ti: Sali: z quiprainde lº“: 'mſunu eſi Defe XII. P Kim' (Mz-re ſcrupula ſemímorç centr¡ penum- r. Iraq.
ctum 45 ¡mii-io ddſinem. EI locum mi Occiden ' brçlunarís , & ea contiene in tempm duna., 'ªªª *
te Sale, Pemmbra Lime Terram de/erit; .aq. dicta. l’robl. 6. cepto i. quod ſubrrahc momento veu'
Nouiluníj z 8C ebis tempus -prímç huius Phaſis , \eu
¡deb Lima ªniman¡ Sali: margimm deſerit , quo primum centralís Eclipſis in Terris apparet loco ad
fallar-q. cumſine din' Labor , qm' prºimíe lo huc ignoro: adde rurſus tempusillud , 86 habebís tem
em- Vidit ¡am deligªium 45 ¡¡litiº adſiaem . pus ſecundç Phaſinquo deſinet centralis Eclipſis .
Secundo' Scmpula ſemimorç predictz , ſed non ín tem- z: tuu'.
L ,mm XI. P Rima‘ Scrupula ſemiduratiºnis per Probl.6. ín pus conuerſa , auſer Argumento vero latítudinis inuentª m» .
m,, , ucnrazfle nondum conucrſa in tempusd'ubtrahc tempore ver¡ o’ pro prima Phaſi central¡ ;addc vcrò pro
à vero Argumento latitudinis Lunç , 8C reſtabit Argu— fecunda -, et cum Argumento ¡llo quçre vemm latitud¡
mentum verum pro momento, quo primüm incipit Edi nem Lunç *,hanc autem in columellis cabulç parallacti
pſis ¡n Terra; vel adde z 8C tier Argumenrum pro m0 cç , ſub ſcru ulis in fronte poſitis femidiamerrum Diſc¡
menro , quo definir Ecli'pſis ,- ,cum Argumento autem.. reprçſentant¡ us inquire ,vt inſiniſtro larere
colligelatirudinem veram Lund; ,º quam diuide 1' fum alrírudinem Nonageſimi pro vrraque Pluſ¡ .
mam trium femidiametrorum Solís , Lunç , 6C iſc¡ Ter 'Tercio‘ Morum olis medium , conuenientem tempo- ,, ya”.
11; appar. Reſiduum enim ¡n rabulç Parallacticç , de qua, ris ¡nteruallo inter verum Nouilunium et pbaſes prçdI'-. zm .
ſuprà,columella ſcru ulis 60'. ſup (im, è re 'one‘ later-¡s ctas,ſubrrahc pro prima,ªddc pro fecunda pliaſidoco So
ſiniſtr¡ , monſtrabir aïrimdmem &nageſimi egionis ¡l lis inuento in vero Nouilunio , et cum refiduo 1000, aut
lius , cui Sol oriens incipit à Luna eclipſar¡ , vel in fecun aggregaro quçſiro ¡n later-e Tabulç alrírudinís Nomgeſi
do caſu , cui Sol occidens definir ab Eclipſ . mi , quçre ¡n areis altitudinem Nonageſim¡ , de qua prç
z. hace)… Secundº‘ Scrupulis ſemidurationis, per Probl. ~6. inuen cepto 2.. ct ¡n fronre habebis Altitudinem poli opratam .
M. ds , fed ¡am ¡n tempus conucrſis , quçre medium Solis Qui-Im‘ Quçre cum altitudine pol¡ inuenta › Aſccnſio- 4, pn‘q_
motum , .SC hunc loco Solis Nouilunij ver¡ ſubtmhc , ptº nem obliquam loc¡ Solis congruentís prímç ant fecunda ,m _
prima phaſi , adde pro vltima; Deinde rcſiduum , aut phaſi , er reliqua omnia ſac vt ¡n z. er 4. prçcepto Proble—
fummam quçre ¡n latcre tabulç exhibends altitudínem. mau‘s 9. Vt differenríam longitudinis à Meridiano Tabu—
Nonageſimi,percurrendo d'exrrorſum aut ſiniſtmrſum ¡l lamm acquiras z qua notê cum altitud. Pol¡ norus erit lo
lius areas;1n qua enim reperies Nonageſim¡ alrimdínemz cus Terrç , ¡n quo primum Sol oriens , aut vlrímò occi—
per 1 . prçceptum ¡nuentamz ¡lla in front: tabulç oflendct dens centralitcr deficit. Vide pro his Reinerum ſuprà cap.
Altitudinem Pol¡ quçſiram ; quam ſi non inuenics , fcito 6. num. 6. 7. 8. 9. Keplerum ¡n Rudolphinis prçcefi. ¡63.
regionem quam quçn’s eſſc Auſtralem , 8( demo' in ez.. 166. 167. et Bullmldum l¡b.4. cap. y.
Antarcticum Polum -, 8: proptereà opcmionem predi
ctnm peragendªm cum loco Eclipticç oppoſiro 1]le quo PROBLEMA XI.
Nouilunium verum fit .
3. Pªce) Temª‘ Inucnea altitudine Pol¡ pro prima phaſi Eclip Determinar: Regiºne: in ‘Terra . quibus tota
JW . ſis , ſub illa, &c cum loco Solis ad eius mornenmm pet
\ubtractioncm morüs {de medi) vr fu \à reperto ,quema tempore Dnratiºni.: [clip/1': Pemmúu
Aſcenſionem obliquam , cui ſubtr e Giud. 90. vr fiat Lunaſitperferur .
Aſc. recta M.C. pro illius regiom's Meridiano: Deinde;
tempori ver¡ Nouilunij, ſubcrahc tempus z quod fit ex ſb XIII. Rimà Inuentís locis, ín quibus oriente Sole ¡ná i. Pra-p.
miduratíonc , de qua l’robl. 6. addiu momento ver¡ N0 cipir,vel_occídente definir Penumbra Lunç "-
mluni) -, et refiduum verte ¡n radus Equatorisquos ad— Terram rangcre, per Problema 9. fi per illa arcum circu
de Aſcenfion¡ rectç gradüs ' 'us Solis , cuius ' li concipias tranſcunrem per locum , ¡n quo cenunlís
Aſcenſionem ndper inueniſtí ;8C fiet Aldenſio rectaMe Eclipfis fit ¡n Nonageſimo, de quo Problemate 7. babe-
ridiani Tabularum ad momentum primç Plnfis; àqua.. bis rractum Terra: , intra quem roto durªtionis tempore
Íubtrahendo Aſcenfionem rectam Mcúdian¡ prion's »in Penumbra Lun:: ¡liqua fui parte Terram inſuſcat .
uenies differentiam longitudinis inter locum Tabuhnnn Secundº' lnuentis locis, in quibus oriens Solinci it, z. hª?.
Se locum regionis quçſitç, mins ¡2m altitudincm Poli ¡n aut occidens definir centraliter deficerc , (eu in qu¡ us M .
uem'ſtí z qliïre mlztus eu't locus prime; Phaſcos . centrum Penumbm: Lunar-¡s incipit au: definir efl'e in..
_Lim". quem
Queria‘ ro v2..timaphªſizcum
precepto locoSoliS
inueniflí vtªlu'mdinem ci,z Terra z per Probl. r o. ſi per hzc arcus tranſeat per locum
ccnrralis Eclípſis in Nonagcſuno fact:: , de quo Probl. 7.
&C cum altitudine poli inuenta ¡bídem pio !nc plnfi z hªbebis cractum Ter¡2›¡ntra uem totalis ſeu cena-ali:
quçre Aſcenſionem obliquam ,eíquc …512490. Eclipſis phaſcs obſeruantur . V¡ e Rªkim ſuprà capó.
vr reſter Afc. Recta M. C. pro Meridiano loci quçfiti. num. r l.
Deinde adde tempus ſemidurarionis z de qu: Probl.6. Hactenus placuítÏindicare,quàm multa Problema¡
temporí apparenri ver¡ Nouilnnij , 8¡ fiimrmm ¡n gradas ad Eclipfim non Terre modò, ſedòc Solis, poffimus
Aiquaroris conuerſam a adde gAſcenſioni rectç loci Solis abſque ambagibus parallaxium expedire. Cartera cum
ad momentum vltimç phaſeos inuentí , fiet enim Afccn fuis exernplis m 2.. arte huius com¡ parebunt . Si quisveª z,, …ª,
ſio recta M.C. pro Meridiano Tªbularum; à qm \ubun rò duas alias p aſes ſcire cupiat › nempe locum, mi u rb
hendo Aſcenſ. rectam M. C. prioris Meridiani , notª exit cuiSoloriens definir deficere ab ¡nſe- . flªn.
longitudinis differentia , ac proindelongitudo loci qu; riore ſeu oriental¡ (ui parte,
fiu’ , cuius ¡am Alrímdo Poli nota eſt . aut occidens ab
MDI-¡mm Verüm ſi in alterutra Phaſeon , inuenta fuerir ¡¡tirado occiden
Mimi/a- Poli, non Arcticò fed Antªrctic¡ . tunc Aſcenſioni M. C, tal¡
"ª" º Tabularum :dde grªdos x 80. 8C aggregnro ſubmhp ªc inferior¡ fui pªrte inc¡ ir deficeres
Aforcctªm Meridien¡ prior-¡SM nora ha: differentia Me conſular Keplmm in udol
ridianorum . phiru's prçc. ¡65. ¡66.
Vide fi liber pro hoc Prºblemarc Ñdolpbinm pre; x 6 7.
ceprum :64. 166.“: 67. Reinmm ſuprà cap. 6.num. z. 4. 'I‘
ªc ſ. cum exemplis ¡bi, 8C ¡n Bull-'aldº lib. 4. cap. s.
341‘ . L I B“E‘ K .2, V I N T ’V -S
ricam ‘terreſttcm , aggregatum ſemidiametrorum Diſci da proponebatur; 8C Nonageſimus quidem ’verget in.,
8C Penumbrz conflaret ſcrupula Semidurationis , at diſ Auſtrum, ſi latitudo Ó \it Borealis s in Boream, ſi Auſtta—
ferenria hamm ſemidiamettotum daret ſcrupula mora: lis . Vel vt docer Reinerur parte 2.. Medicearum cap. ſ…
dimidiz . Preterea fi quando eſt mera Vmbra Lunç Ter num. z.. latitudinem ver.? ſynodi momento conuenien—
ram occupans , fi quis velit ſcire huius 8( duraríonemdïc tem , qua-re in area tabulç Parallacticç Kepleriane_ , in..
moram, 8C inirium inumbrationis , «Se finem; omnia fac Opticis poſitç pag. z I 2.. ſub ſemidiametro Diſci Terre
vt ſuprà, vrcndo tamcn ſemídiamerro mera Vmbrae . apparentis, nam è re ione latitudinis in ſiniſtrolaretu
2. Mºda: Seenndº' aliter Kepler… in Rudolphinis cap. zz. ptzc. inuenies alritudinem onagefimi optatam .
Kepler¡ . I \8. air enim quatrendam ſummam ſemidiametrorum Secunda‘ Gradui Eclipticç ,in quo vera ſyuodus cele— a. Pruep.
Diſcí ¿e Penumbtae, 8C huius Anrilogarithmo ſubrrahen brarur , adde gradus '90. 8C habebis Í¿gradum in quçſira.- "m '
dum Antilogarirhmum arcús inter centra , vr relinquatur regione Aſcendentem; hic enim que ¡tus in latere Tabu
Antilogarithm us ſcmpulorum ſemidurationis; At \i An le exhibente altirudinem Nonageſimi , fi e‘ regione eius
tilogarithmo ſemidiametri Diſci auſeratur Antilogarith in tranſucrſum eas , donec altitudinem Nonaktgeſimi er
mus arcüs inter centra , relinqui Antilogarithmum ſcm 1.prçceptum reperram inuenias; oſtendetin ronteta u—
pulorum Morx dimidia: , qua totalis Vmbra moratur ſu lç Alritudinem Poli illius regionis , in qua fit centralís
per Ten-;E facicm , qu:: ſcrupula conuertenda ſunr per Eclipſis &o Ogòd \i altitudinem Nonageſimi in ea non
vemm horarium Luna: à Sole in tempus . Sed nuliá hzc repcn'as, Deſectus aur nuſquam centralis erit, aut in po
demonſtrarione firmar . laribus tantum tegionibus: Inhoc antem caſu ſubtrahe
3. Malu: Tenia' ad id dar peculiarem tabulam Reinerm in :..edi ſummam ſemidiametrorum Solis & Lunç à vera latitu
pam'm Rei tione Medicearum pag. ;56. eiuſq. praeceptum parte 2.. dine Lunç , que tunc erit maior , 8C cum rcſiduo intra..
ªf” parª cap. 6. num. 2.. Polſemus erram vu tabula conſueta Inc¡ canonem parallacticum ;in cuius ſronre eſt parallaxis ho—
m" "º/Í" - dencia: 8C Mora: dimidia: , quzrendo m latere eius ſcru 'rizontalis luminarium reprçſentans ſemidiamerrum Di—
pula arcüs inter centra , 8C in ſronte ſcrupula baſis C D ; ſci terreſtris ;ſub quo quçre reſiduum prçdictum , 8( ha
ſitabula illa cxtendeterur vltra 68. ſcrupula. Prodcat bebis è regione illius altitudinem Nonageſimi ;cum qua
nunc ex prremiſiis Problemaribus , maxima Eclipfium Se cum puncto Eclipticç aſcendente ,vr ſuprà ,debitam
Tetrz , 8( minima oarum , quibus rota penumbra Lunar Poli eleuationem inuenies pro regione extra polares cir
cadit ſupra faciem Terr.: , cum maxima 6C minima du culos,in qua minima omnium futura eſt Eclipſis, &e Luna,
rationc , ac mora 5 iuxra nol’trz hypotheſeos principia . ſttin
dine etunç
tantummodo Solisaggſitegaro
aliquid minus marginem: Quare fi à latitu
ſemidiametrotum.,
Lluninarium ſubtraxeris , 8C cum reſiduo eamdem vr ſu-_
Magnitudo Eclipſi: Terra. prà operationem repetas, inuenies regionem extra pola
res circulos, ad cuius eleuationem aliqua Solis pats defi
Q Apagar; Perigaa ClCt . Vide Reimrum ſuprà cap. ſ. num. z. 8C Keplerum..
{5} Peri-g. {ZZ- Apag in Rudolphinis ptçc. 162..
'Tema‘ ad momentum ver¡ Nouilunii, quçrc Aſcenſïo- 3, pªn’.
Digitide 2.4. l 1z .Z. l I 2. 3¡ nem rcctam gtadús Eclipticç , in quo luminatia iungun— mm ,
tur -, :Se horas apparcnres , quibus Nomlunium accidit ,
Arau: ¿irculi mu— l Gr. ª l. l Gr. l. reſolutas in partes Equatoris, addc illi Aſccnſioní rectç ,
gm' Terre 7¡ zz ;7 º ¿e conflabrs Aſcenſionem rectam Medi) cali pto Meri
diano,ad uem rabula: Aſtronomicç conſttuctç ſunt. Dc
¿MillJtaLBonom f¡ 3 6 !06; inde ſub a titudine Poli per preeceptum a. inuenta , quçre
Milliar. German. ¡06; 900 Aſccnfionem obliquam puncti illius aſcendentis, de quo
ad initium prçcepti 1.6( Aſccnſioni eius obliquç ſubtrahe
Tempom Eclip/ir Terre . gradus 9o. 8C fiet Aſcenſio recta Medij Cçli quçſirç Re
?ºnis , quam ſubtrahe ab Aſcenſione recta Medi) Cçlí
l Maxima l Minima abularum , 8C emerger differentía Meridianorum Ta—
Ó Ó' {é} Perigei: Q Ó' {Z} Apºg. bularumà Meridiano Regionis quçſitç : Cum ergo nota.
hinc ſir longitudo regionis huius , 8C ex ſuptadictis Alri
H.ª I. H. l. tudo Poli z notus quoq. erir locus , in quo centralis Ecli—
pſis fit , 8C \cſpectu cuius in Nonagefimo Eclipticç fit ve
Duratiº Pen-tmbn l ſ ſ¡ 4 30 ra (imul ac viſa Synodus luminatium . Conuerſa verò
Lunari: in Terra differentia Meridianotum in tempus, dabit tempus , quo
Mºra totulJ’enum 1 ct ſ 2. l 4ç in eodem loco fiet talis Ecliplis Terre Soliſque .
Bando autem latitudo Lunç Auſtralis valde magna... Reinm' m
bra /uper Termm . ' fuetit, aut tanta , vr adiunctà parallaxi latitud inis in Au- nit-Im ºp.
ſtium,Eclipſis non fit futura níſi in regione Auſtrali; om— portªn-ª.
PROBLEMA‘ VII. nia vt ſuprà pera enda ſunt , \ed vtendum eſt non loco ,
vbi fir vera 8: vi a limul Coniunctio , ar loco oppofito , vr
.Determinar-e lºcum in Terra , 'Uh' eſi centrum rectè moner Reineru: ſuptà num. 8. 6C Bullialdm lll). 4
Penumbre Lunar-ix, llq: ade) 716i in Noruega. Cap. 528( Rudolphina prçc. 161. 162.. 166. 167.
_lima Eeliptiu grada ft 'ven ſimnl de 'viſ-'t PROBLEMA VIII.
Cºninnctio . Ó- Centnli: Eelipſi: 'Term S0
ltſq. Ó- Hªnm qua ióifet. .Determinan- 47¡ in loro Tablet-trim poffeóili: ſi¡
IX. Eterminare locum hunc in Terra docebimus Eelzpſi: Terre , que dió¡ femme
_ abſquc ſchemarc , quod in plano :egrè poteſt eſi vente-ali: .
reprçientari ;melii‘tſque iuuabitur Lector vſu ac reuo—
lurione lobi terreſtris . X. ' Vçre per Problema ! r. paulò poſt exhiben-
Primª Inqune altitudinem Nonageſimi in ea regionc, dum , chionum ttactum , intra quem confu
"-P'WP- vbi Sol centraliter deficir in ipſo Nonagcſimo , atq. adeò marur Eclipſis z Nam ſi locus tabularum
tam 1 vbï vera 6C viſa ſynodus coincidunr; Itaqueiuxta Keple fit intra illum,potcrit videri in eo Eclipfis z \in mim‘ismon
rum in Rudolphinis precepto 161. Arcum inter centra. poterir videti . Locus aurem tabularum , (quod ¿Se in alijs
Diſci 8C Penumbrz, vel ſaltem latirudinem ipſam Luna: problematibus intelligi volo) eſt ille , ad cuius Meridia
in momento veri Nouílunij inuentam,conuerre in arcum num conſtructz _,ſunt Radiccs moruum Solis ac Lun: ,
quadrantis, iuxra dicta ad finem Problematis ſ. nam hu— quibus quilibet vri voluerit .
ius arcüs complementum ad quadrantem , eſt altitudo
Nonageſimi in medio Duratiouis Eclipfis,quz inquiren
’ PRO
DE LVNAE ET 'SOLIS EcLIPS. 343
PROBLEMA IX. ’ PROBLEMA x.
.Determina-e [ªe-1m . 'Uh' Oriente Sole Penuméra .Determinar-e Inem Terra , eat' Sºl Oriem all:
Lena Dtſmm Terra iaeipie tangere , ¡¡que cuiden: centralitª deſieit; ſiae Elltctſſil
ade) Lvaaſiringere limbum anidan» ariete. ſit totalie, ſiae ama/arie.
ti: Sªli: 5 quiprainde loca: *vifum: e/l Defe XlI. P Rima' ngre fcrupula femimorç cenrri penum- r. ?mi-p.
ctam al ¡¡¡iria adſimm. 511mm em' Occiden ' bre lunaris , 8C ea conuerre in tempus , iuxta.. mº º
te Sale, Penumbra Lam Terram ale/ere); aeq. dicta Probl. 6. rLcepno i. quod fubtrahe momento ver¡
Nouilunij; 8C ebis tempus prime huius Phafis , feu
ade?) Lam ªm'aam Sali: margiaem deflrit , quo primum centralis Eclipſis in Terris apparet loco ad
_fl-intra. eamſiae die¡ Labor, qm' praiade lo— huc ignoro : adde iurſus tempus illud , 8C habebis tem
ein *vidit iam deliquia-n ab ¡¡¡iria adſinem . pus fecundç Phaſis,quo deſinet centralis Eclipſis .
Secunda‘ Scrupula femimorç prçdictze , fed non in tem— z; fran'.
L Pm.), XI. P kim' Scrupula femidurarionis per Probl.6. in pus conuerfa , aufer Argumento vero latirudinis inuenro :m .
me» . uenta,& nondum conuerfa in tempuslubrrahe tempore veri o’ pro prima Pliaſi centrali ;adde verò pro
à vero Argumento latirudinis Lunç , 8C reſtabir Argu fecunda 5 et cum Argumento ¡llo quçre verarn latirudi
mentum verum pro momento, quo primum incipir Ecli— nem Lunç zhanc autem in columellis tabulç parallacti
pfis in Terra; vel adde , & fier Argumenrum pro mo ce , fub fcrupulis in fronte poſiris femidiamerrum Difci
mento , quo definir Ecli'pſis; ,cum Argumento autem.. reprefenranribus inquire ,vr in finiſtro latere
collige latirudinem veram Lunç; quam diuide r fum altitudinem Nona eſimi pro vrraque Phaſ .
mam trium femidiametrorum Solis , Lunç , 6C ifci Ter Tenia‘ Moruin olis medium , conuenientem tempo- ,, pm?.
u; appar. Reſiduum enim in tabulc; Parallacticç , de qua ris internallo inter verum Nouilunium et phafes predi-. nan .
fuprà,columella fcru ulis 60‘. fuppoſita , è ¡e 'one lareris ctas,fubrrahe pro prima,adde pro fecunda pliaſizloco So
ſiniſtri , monſtrabit altitudinem Nonagefimi egionis il lis inuento in vero Nouilunio , et cum refiduo loco , aut
lius , cui So] oriens incipit à Luna eclipfan' , vel in fecun aggregaro quçfiro in latere Tabulç alritudinis Nonageſi
do cafu , cui Sol occidens definir ab Eclipſ . mi , quçre in areis altirudinem Nonageſimi , de qua prç
z. hay. Sacando' Scrupulis femidurarionis, Per Probl. '6. inuen cepto 2.. er in fronte habebis Altitudinem poli optatam .
tm . tis , fed iam in tempus conuerfïs , quçre medium Solis Qaam‘ Quºte Ctun altirudine poli inuenta, Afccnſio- 4. hª*
motum , .SC hunc loco Solis Nouilunii veri fubrrahe , pro nem obliquam loci Solis congruentis prime aur fecunda: ª,, _
prima phaſi , adde pro vltima; Deinde reſiduum , aut phafi , er reliqua omnia ſac vr in z. er 4— precepto Proble
fummam quçre in latere rabulç exhibentis altirudinem. matis 9. vt differentiam longitudinis à Meridiano Tabu—
Nnnageſimhpercurrendo dextrorfuni aut finiſtrorfum il— laium acquiras z qua nora cum altitud. Poli norus erit lo—
lius areas;in qua enim reperies Nonageſimi altirudinem, cus Terre , in quo primum Sol oriens , aut vltimò occi
per r . prçceprum inuentamz illa in fronte tabulç oſtendet dens centraliter deficit. Vide pro his Reinª-um fuprà cap.
Altitudinem Poli quçfitam z quam fi non inuenies , fcito 6. num. 6. 7. 8. 9. Keplerum in Rudolphinis prçcefi. 163.
tegionem quam quçn’s efſe Auſtralem , 8C eleuan' in ea.. I 66. 167. et Bullialdum lib.4. cap. ſ.
- Antarcticum Polum 5 8: proptereà operationem predi—
ctam peragendam cum loco Eclipticç oppofito ¡1le quo PROBLEMA XI.
Nouilunium venim fit .
3. Prat) Tema‘ inuenta altirudine Poli pro prima phafi Eclip Determina” Regione: in Terra , quilm- tota
JM a ſis , ſub illa, 8C cum loco Solis ad eius momemum per
ſubrractionem morüs ü¡- medi] vt fu ra reperto ,quero tempore Duratianie Eectpſie Penumbra
Afcenſionem obliquam , cui fubrr e Grad. 9o. vr fiar Limafirperferur .
Afc. recta M.C. pio illius tegionis Meridiano: Deinde)
tempori veri Nouilunij, fubrrahe rempm , quod fit ex \è Xlll. l) Rima‘ Inuenris locis, in quibus oriente Sole in-ª i. !ne-p.
mlidurarione ?dle qua Probl. 6. addita momento veriNo— cipit,vel,occidente definir Penumbra Lunç tªl'
ui uni) -, et re i uum verte in dus uawnsapns' ad Terram rangere, per Problema 9. ſi per illa arcum circu—
de Afcenfioni rectç gradiis ' 'us cuius ’ li concipias tranfeuntem per locum , in quo centralis
Afcenſionem nitper inueniſti ;8C fiet Afcenfio rectª Mo Eclipſis fit in Nonageſimo , de quo Problemate 7. habe
ridiani Tabularum ad momentum prime Phafis; aque... bis rractum Terra- , intra quem roto durationis tempore
fubtrahendo Afcenſionem ¡etiam Meridiani priotis , in Penumbra Luna: aliqua fui parte Terram infufcat .
uenies differentiam lon ‘tudinis inter locum Tabulamm Secundº' Inuentis locis, in quibus oriens Sol inci ir, z. Mªq.
6C locum regionis quç ire, cuius iam alu'mdinem Poli in aut occidens definir centraliter deficere , feu in q ‘ us m .
ueniſti z quare notus eric locus primç Pinſeos . centrum Penumbra: Lunaris incipit aut definir effe in...
4. ?neop Quema‘ Pro vltima phafi , cum loco Solis ei, Terra , per Probl. t o. fi pet hzc arcus tranfeat per locum
nm . quem precepto 2.. inueniſti vtalu'mdinempoli ' ª centralis Eclipſis in Nonagefimo factz , de quo Probl. 7.
8C cum altitudine poli inuenta ibidem pro Inc plnfi , habebis rractum Tenmmtm uem tºtalis feu centralis
quçre Afcenfionem obliquam ,eique fiIbtnlIe god. 9o. Eclipfis phafes obferuantur . Vi e Reinm fuprà captó.
vt teſtet Afc. Recta M. C. pro Meridiano loci quçfiti. num. 1 r.
Deinde adde tempus fenúdurationis , de qua Probl. 6. Hactenus placuirÏindicare, quam multa Problemata
tempori appatenri veri Nouilunij , 6: fummam in grados ad Eclipſim non Terra modò, fedóc Solis, poffimus
[Equatoris conuerfam , adde {Afcenſioni rectç loci Solis abfque ambagibus Pªrallaxium expedite. Caretº. cum l
ad momentum vltime phafeos inuenti , ñet enim Afcen fuis exemplis In 1.- parte huius comi patebunr . Si quis ve- z,, …º,
fio recta M.C. pro Meridiano Tabularum ; à qua fubtn rò duas alias p afes fcire cupiar , nempe locum, …Mi, H,,
hendo Afceuf. rectam M. C. pu'oris Meridien¡ , nota en'r cui Sol oriens definir deficere ab infe- . ¡¡h-e.
longitudinis differentia , ac ptoindelongirudo loci que» riore feu orientali fm‘ parte,
ſiu' , cuius iam Altitudo Poli nota eſt . aut occidens ªb
Monitªm Ver-um ſ¡ in alterªn-a Phafeon , inuenta fuerit altitudo occiden
Rªlmª/¡'- Poli , non Arctici, fed Antarctici , tune Afcenſiom‘ M. C. rali
¡“5" - Tabularum adde gradus I 80. 6C a egaro fubrmhu Be inferior¡ fui parte inci it deficeres
Aſc.rectam Meridiani prioris,vt nora nat differentia Me confular Keplm in udol
ridianorutn . pliinis prçc. ¡65… ¡66.
Vide fi liber pro hºc Pmblemare Rudolph-‘nm pre-L I 6 7.
ceprum ¡64. 166.) 67. Reinmm fupra cap. Gnum. z. 4. *i*
&e 1. cum exemplis ibi, ò: in Bull-'aldo lib. 4. cap. ſ,
344.,LIBER .Q V I N . T V S
ángulo facto ab Ecliptica , 8C ſemidiametrorum ſumma;
aur ſemidiametro Vmbrx illic , hic Solis , ſupponit Pto/e
mm lib. 6. cap. I i. rectas lineas pro curuis , 8C latitudi—
nem Lunç in momento ºº VCl‘iE ,aut o’ viſ-e , loco arcüs
CAPVT XIII. inter centra obſcurantis 8C obſcur’ati tranſeuntis in mo
mento mediªr ſummçque Eclipfis-,òc denique viam Lunç
De Fºrmando Type Eclipſis Term ac Sºlis" parallelam Eclipticç ob paruitatem arcrªts 8C viciniam,
Ü‘ de Inclmatiom’áus P/Mſium . ' ’ ¿SC in eodem plano factam z quamuis ex dígitis Eclipticis
arcüs inter centm quantitacem aliqurmdo correxerit. Sed
vt monet Regiamomanm lib.6. Epiromes prop. 2.8. melius Regíomon.
I. (VA-Z cap. 7. dixi de typo Eclipſium Lunz’,
iuuabunt quidem ad intelligendum pra:
ſens caput; ſed ea non ſufficiunt. Ergo
erat vr¡ triangulis ſphzricis , 86 latitudine Lunç ad ini mm .
tium Eclipſis aut mort; conuenienti . At in Eclipſi Solis ,
:Mi mom'
l
conſulendi ſunt quidem Pralcmu: l¡b.6. maioris moment¡ eſt monitum 6C animaduerſïo K:plan x41…- m
cap. tz. Albatcgniu: cap. 44- Purbachiur loco vtroq. ex Optica 6C Epirome adducto : Nam forma ninlm m_
ſub finem prxceptorum Eclipſium ,Regiomantanur Pro— prçdicta tolerar¡ poreſt , quando via Lunç viſibilis eſt a~ ſigne .
blem. ço. Primi Mobilis, 8C in Epirome Almageſti lib. 6. rallela Eclipticçuïc in maximis Eclipſibusm dixi in Sc ~ ‘
prop. 2.8. 19. 8C zo. Reinholdm in Prutenicis prsec.6 ſ. Ty- . lio Leapitis 1 I.vbi etiam cx Keplero tradidi modum ac
:bº tomo l. Prog. pag. 156. Keplerm in Ephemeridib. curatit‘is dererminandi ſcmpula Incidentiç 8C Repleti'o—
pag. 4i.&44. Maginu: Canone 90. Secundor.M0b¡l. nis ¡n magnis Solis Eclipſibus . Ar quando íinn-ue; ſunt
_ Lambergim prrcepto 37. 8C Reineru; parte z. cap.;. Eclipſes,& via Viſibilis Lunaris notabiliter de ectir à pa
num. 14.ſcd corrigendi ex monitis Kepleri ¡n Optica.. ralleliſmo Ecliptice, ob magnam varietatem parallaxium
Aſtron. cap. 1 1. Ptobl. zo. z I. zz. 8C in Epirome Aſtro— in latitudinem , flexuoſa euadit via viſibilis Lunç , nec fit
- nomi: pag. 890. Omiffis aurem typis fine artificio cir peridem planum, 8C an ulus eius cum Ecliptica inclina
çumſerri ſolitis , tradendi ſunt artificioſ¡ . tionem maiorem gradi us s. ſuſcipit; adeò vt aliquan
do ad gradus r 9. vel 2.0. perueniatNt dix¡ Scholio z.capi~
.Jónïifflsr tis I r. In hoc ¡gitur caſu rypus Eclipſeos ad veterem nor
mam extructus , non eſt verus : Pretereà centrorum Lu
B nç ac Solis approximatio , ſpectanda ei’t in circulo à cen
tro Solis in Nodum viſibilem inclinato: qua in re tanta_
eſ’t ob parallaxium diuerſitatem varictªs,vt non poffit vel
ſbl
"u Keplero teſte paruiS regulis comprehend¡ . Poſtremò via.
viſibilis Lunç , interdum inclinatur in contrarium viç ve
re , vt diXi eodem Scholio,quod hïc relegcu‘k repete inde
ſchema ſequens pro typo aliquo Eclipſis ,in quo exhi—
betur DC,via viſibilis Q ¡nclinata in contrariú verç N R .
IV. (Mod ſpectat ad Mundi plagam , à qua ſtar deſe- Dª .Flªt-'f
ctus in margine Solis ita ex Kcplera in Epirome Aſtro— E"'Pſiªffl
nom. pag. 391. 8C Rudolphinis precepto ¡77. ſit Eclip- "ªl“ º" K‘
tica BRL~ ª m*
Se: via Lu
nç vera N
RJ ſed Vl.
ſa
#ªlfil
centrum..
Solis ¡n S,
II. Vetus forma rypi huius formandi eſt huiuſmodi . Lunç au
Datis ſemidiametris luminarium apparentibus ,earum tem in me
aggregatum fit AE , cuius internallo ex centro E , deſcri— dio Eclip
batur circulus ABCD, cuius diameter AC , Eclípricam ſïs ſit in B,
reprreſentet, 8( BD , arcum latitudinis , & ex E , deſcri in initio
batur Solis diſcus intenallo ſemidiametri Solis BK: fit in Call] fi'
deinde ad initium Eclipſis data latitudo Luna: viſa , cui ne in D,et
affumatur &qualis EP; 66 ex P z cducatur perpendicularis arcus per
ipſi BD, vſq. in circuli B D , peripheriam ad punctum QL centra B
vbi centrum Q) ad initium Eclipfis; ex quo, internal S ; 8( du—
lo lunarís ſemidiamettí KAdeſcribatur diſcus Lun:: carur ver
Rurſus ad finem Eclipfis data fit latitudo viſa Lunze, cui ticalis V
fiat &qualis EMgergo ducta MG, perpendicularis ad BD, R, per CE—
deſ¡gnabit in G , locum centri lunaris ad finem Eclipfis , rrum So
ex quº diſcus Luna: priori &qualis deſcribarur; His per lis z &C ar
actis connectantur centra Lunse G , Arectà G H Meri: cus pet centra luminarium, ad ¡nírium quidem arcus 5C,
em'm via viſa Lunae ,in qua vbi ſecar in H , areum latitu ad medium arcus SB , ad finem arcus SD s prius ergo in
dinis ,vel arcum per centra luminarium in medio Eclip— ueſtigandus eſt angulus RSE , quem ſacit prçdictus Ver—
fis , ibi centro facto deſcn'batur Lunze diſcus priotibus ticalis cum Ecliptica, deinde anguli CSE, BSE ,et DSQ .
::qualis . Tandem productis ex centris QLZC G z per Angulus autem RSE, notus fit ſ¡ Meſologarithmo diſtan
centrum Solis E, rectis QE, R , &t G E S , deſignabuntur tiae Nonageſimí à vertice , ſubtrahas Logatithmum di—
in R › 8C S , plug.? Horizomis , ſed oppoſitn: illis , ¡n quas ſtantiz Solis à Nonageſimo, reſ’cabit emm Meſologarith—
vergunt tenebrze: nam in principio Eclipſis Solaris tene mus anguli quxſiti : reliqui verò anguli not¡ finnt , ſi Lo
brç flectunt verſus hemiſphaerium occidentale, 8C in fine garithmum Líolñiſticum diſtantizt- centromm SC, aut SB,
verſus orientale . Ipſze verò plaga: 8C flexus tenebrarum aut SD › ſubtr as Logarirhmo Logiſtico latitudinis viſ::
inueſtigantur eo modo , quem indicaui cap.7. Probl. I . ¿<6 ad hsec tria momenta , quee eſt CH , B S , aut D F; re—
2.. vbi 8C mbellam Ptolemaicam poſui; ſed vtendolati~ manet enim Logarithmus anguli CSE , vel BSE , vel DS
tudine vifa, 8C applicando Soli , quod ibi de Vmbra.; F : Subtractn ¡gitur CSE, ab angulo RSE, notus fit angu
Terra: dictum ſuir . lus R S C , ex quo collíg¡ potcſt Azimurhum pro ini
Vin'a pn Ill. Verum enim verò methodus prxdicta ſormandi tio Eclipſis . Rurſus ſubtracto R S E , ab angulo B S E z
dlctl Me typum Eclipſium Solarium nititur an ulo conſtanti gra~ reſtat angulus BSR , pro Azimutho ad medium Eclipſis :
Ibadí . duum 7. quo ſupponitur toro Eclip is tempore via lu Et ſubtractis à duobus rectis, ſeu à gradib. ¡80. angulo
naris viſa inclinar¡ ad Eclípticam : immò in inueſtigando DSQ, 8C RSE , reſtatangulus DSR , pro Alimàlàho ad
, ,j \ em
DE-LVNAE ET SOLÏS ECLIPS. "345
finem Eclipſis . Vel ex Rudolphinamm precepto 177. ae definere ab eridem plagê . ºne ºmnia diligentie ac fiiII’- 101,1…- ¿z,
vrere tribus punctis Eclipticse , que ex calculo Eclipſium * rilimri
Ill. Kepleri
Ad [lanedebemur . confirmandnm narrat Keple- /ig entin .
dºctrinam
,ſupponuntur nota -, vid elicet punctum in qlio eſt Cen
\ trum Solis ', punctum Culminans , &j Gradus Nonageſi rm' /imiler Ecleſèrplngar cºnfuetar vzrinnter euenifle Anna ?fªmflf
mus ; qu:: cum verticali puncto connexa mediantibus t $8 8. Febr.: 6. Hara initi¡ Vmnilmrgi l. 32.’. pºſl merid. “1"‘ El")
arcubus, conſtituunt bina trian ula, in quibus commu Ó* l 59 ſ. Ollabr. z. paula pºll meridem Tubingbabſeruante fi"m '
nis angulus ad Nonageſimum rec us 5 horum ope inqui Mçſtlino, Ó' nflèrente in !befi sct' z. 0mm Sali; deficienteſ/I in
Iítur angulus ad verricem,qui metitur arcum Horizonris, initiº non ad Occnſmnſtd nd Orrumgrndib.9. declinaſfiºzv'
quem Azimuth Arabes vocanr . Ex tempore aurem appa defiºa'fle digitar 2. Y. Ó‘ eiuſdern Argentorati obſernntºeſc/ae
renri ad momentum Eclipſis datum , 8C loco Solís, notus mam apud TyC/70mm prejeferre Eclipſim nd finiſlmm ,* Ó‘
ſupponitur Nonageſimus , eíuſq. diſtanria à verrice s 8C à .Anna lſ93- magnam {Y} Eclipſim in X prape 83 cxpifflc.)
culminante,& à Sole . Reliqua ad Horizontis plagas, in Gratij Stſt‘ia d dextrir precirè qua/i in Nanagefima, O* ele
quas vergít Solis pars obſcurara , expeditiús abſolues a'ſiniflrir , ſedprape ‘verticcm Salir . Sie Annª 159?.
imaginarione ( inquxt Keplerus) vel inſpec’h'one Sphere . Juli¡ 2.2.- mane 'wfiim Trabant' Salem arientern defircre in...
*verticeſui , ex qua deducir in nliqua Climate Au/l'rdll De
S C' H O L I A. feflnm ab initiaad finem ſletiſſe ab OCCfl/M : Rurfirr Annº
l $93- Mªil ²-0- Serue/le Salem ad z.. digitar defecifle fub
L ?nu-0.1. QVínmr ordinaria Lime Eclip/ir mupmtab orien— initinm finem ad fini/Zrnm.-Po/lrem¿ Anno ¡6 l 4. Eclip
mli Lime parte , G“ definat in accidentali 5 euenit fim {Bin .L‘- npud 29 Mantiene) Circa meridiem cmpiſſea‘
ªl“? d' ”lª temen nliqunndo 2 'vt incipznt al¡ aecidentali;
¿UME-:hp . . ._ d.d. .Pl, . H] _ 1 dea-tri'rderijffl-q. in parte inferiari Salir .
_ fi Lª“. definan]. in oriental¡ , qua in ;camp ¡mus i .3.. papa z.
alli: verbir: WTC]. ſunr m hoc miraculo maxtmc mira,
Ning' [ºcur cüm conueniar vmb 16. Terre Lunam hebetarihz nunc ab
obſcurm il Occasñs parte hoc ei accideremunc ab Exorrus . 1d re_
h‘ff’ªflª - r0‘ Keplerus in A/Zrº namia Optica cap. I I . PrabLz r . ment CAPVT‘XIV.
re paſje allendit , quando in -uera Plemlunia lar-¡tudo wm.;
Lime equnlir eflſemidinmetrarum Luna Ó’ leme aggre
gnta; Ó” latitudo Luna e/l *vel Anſlralir decreſccnr , vel Ba— De Internallir, Numero, ac Reualutione
realir creſcenr z tune enim nrcur inter centra eundit breuiar Eclip/¡um LUN@ Salir ac
latitiidine , @º fit ali 1M Eclip/ir Luna , cſla In'x centefimn.;
par-r de diametro ob curetur ; Ó“ fi [mirado /it Auſlralir de Terre .
crefcenr , nata Eclipfir verga: in Occaſum , fi ‘vera' Barealir
creſcenr, 'uerget in Ortum . Addit 'vera‘ talem Eclip/'im 'ui I. A M peruenimus ad Prouidentía: diuína: in di
fam Anna 160 z. (lie I 8. Nauembrir , hará 6. 2. 1’. U‘fimi— ſpenſandis Eclipſibus contemplarionemiucun
lem viſnm Tychoni Anno 1 594. 19.080b.ma'nè H.ç. $6’. dam parirer ac eſlſient
nobilem; congiuum euim eratr ª
P r d lI. Salir quoq. Eclip/ir ardmartè incipit ab ºccidental¡ vt neque nullz Eclipſes, ne illis opportuni—
:LM-dz; Salir parte, Ú‘ ele/¡nit In ºriental; , fed 'Ut a/lendit Keplerus taribus deſtitueremur , quas cap. 1. 8C 2.. enumerauimus;
¿z, ¡n Edil, in Opt-Aflran.cnp.t r. Probljz l. m EPitome Aſlran. pag. neque nimis ſrequenres, ne aut nimis obeſſet naturis ſub—
ſ¡ 5.1,',- , 89 s. alxqunndo maipu al¡ oriental; , definitq. in acude-mall, lunarium tam crebra viuificorum lumimun ſubtractio,
G** quidem euidcnimr ob pnrallaxer in_ latitudmem efficzen aur ali) nimio rerrore obſtu eſactímli] contrà obſoleſcen
ter ali-¡nando inclinan-'amm me viſilnlxr Lunarirgmdnnm te admiratione , nimium trli 8C crtleſtium ſpectaculo~
praximè zo. tune eniinfi ad momentum *aiſibilir/fnoçln lu rum córemptores euaderent . Placer ergo diſtinctis clieo
tituda vifibilir equetfiimmnmſemidinmetrarum O" , remaribus tum interualla Eclipſium , tum numerum ea
poterit arcur inter centrmfeu dlſtdfltlfl centrorum mina-r [4— mm,rnm deniq.apocataſtaſim, ſeu reuolurionem ad eam
titudine vir-ci , efficere Eclipfim vniur CF' ampliar digit; 5 -Ut dem anni diem, aut partem Zodiac¡ proponere ,prmmiſ
autem Solir Eclipfir in tnli Caſh ab Ortu ineipere paflitmpar— ſo vnico ſchemate, ac duabus tabellis,ad ha’c ſaciliüs di
te¡ 'Ut 'vera Lime latituda fit 'ml Barenlir decreſeênÜ‘ Eclip ſcernenda valdè conducentibus . Sir itaq. Ecliptica AR
fi; fiat in Orm -, vel Auſlmlir decreſcenr Eclipſif in Oc B P, 6C orbita:
cnfu . At /i ab Occnfii ele/¡nen deber ,- requirimr [mm-ida Lunaris circu
'pel Barenlir creſcenr , (7' Eclip/ir in Ocmfu *, *vel Ati/lrnlir lus A M B S z
creſcenr,(7 Eclipſir in Ortu . Sed l’nmllnxzr [atitndinir ad cuius ſemicir—
id precipuèfneit . 1am vera Anguli Ecliptire Ó‘ Harizon culus Meri—
tir ºriente 'Y' vſiz. 4d “...‘— incipiunt creſcere , C7* creſcunt mn dionalis A M
ximè orientetſ , Úparallnxer latitudinir mnximè decre B , 8C Septen—
{cumz quare Luna fiiprn Hºrizontem , fertnr -Uiſtbilirer trionalis BSA,
- *verfur Earenm,plrir quam *vera mom in Auſlrnm, Prefertim etNodus Au—
fi 'vero mam afrendat ', Ergo time Salir perfil: OCW/mn p0 ſtralis A,- Bo—
fiti puma Eclipfir Au/lrnlirparerit ab Orm mupere ', paul¡ realís B, ſintq.
autem Eclipfir Septentrianalirmb Occaſii definere . Cantrn termini Eclip
‘verá ºriente 7° ii ª in V', min-tirªr angular HoriLantir (-7 ſis poſſiªoilis,
Ecliptice,Ó‘ augetur parallaxir latitudinirfl* Luna anfibi— Circa B , qui
li matu ertur in Auſlrum : quare Salir in quadrante orien dem F s 8C C,
ml¡pa m' Eclipfir paran Septentrionalir paterit al¡ Ortn in in lunaribus ,
cipere,CD" Auſlrnlir puma ab Occnfu de/I'nere . ln idem_ fe ſed La 8C G) In.
rè reeidunt que [Mim Keplerus in Epitame : nempe arca Solaribus; at
Hariuntem artiuum in Signir Rafi.: A‘fcenfianir, Lunri nd Circa Nodum
A, ſintín Lunſiaribus D, &t E; in Solatibus H, & K z 8C aſ
Nodum 23 delabente , videri Salem 'vel in [ni 'vertice , 'vel
'Perſur finillram ſubire Eclip/im, o" max al) endem plaga.; ſumamus ex cap.7. num. I. maximum arcum BF, 8C ſími
repleri, vel Circa Harizlïtem acciduum in Signir RelleDe— les illiGraduum r s. 38’. in medijs, atGr.rz. in veris ºº,
flenfianirinnê fugiented Nada ¿3 tm' Bore-1m, rider-i a minimum verò Gr.1 o. At ex cap.r'1. num.;. de ſ. cap.r 2..
›* lem in ima margmeweápzulà fiipm /imſlmrn ſiibire Eclip— nun1.6. arcum BL , 8C ſimilcs, maximum Gr.2.o. 41'. in.,
ſimzoºfinzri cam al¡ eri emplagaſuperiii: . (gin etinrn S0 medi js 0’,at Gr.1 9.in veris,minimumq.Gr.ç.z 5’.ſpectatis
lepofita Circa Nanage/imumwriemibur :n: 'Nel Ó ideaq. Ce Auctoribus extrema opinantibus ,-qua: enim de his vale
lerrimè parallaxi latir. eliminará ,at aricmib. :l: vel 7° G" bunr, mulrò magís valebunr de intermedijs . Lunarium..
parall. latir. celerrirne aiillei z fi Luna illic nſccndat in Ba— aurem menſium exrremam item opinionem ex lib.4.cap.
renm Circa 83 z [rie *vero deſeendnt in Anfimm Circa 23; r 9. ¿5C morum larirudinis ex lib.4. capaz. affumamus có
aemmulantur variatia ver:: G' vtfiz , CV’ angulªr "pie 'vilibi— fideratñ ramen \Equatione , qua: huic motui poteſt acci
lir fit Wilde rnngnur,cí”pateſl EClipſir fluir notnbilir incipere dcre maxima poſt menſem vnum vel plures . Ideòq. ſir
Xx prior
346 LIBER ;Lſ/’INT VS
prior \abclla atcuum in prçmiſſo fchemate c6pa1‘abilium,
vt ſpectato motu latir. Q in 2. tabulæ difccmas interualla THEOREMA II.‘ ‘
menfium ad Eclípfes idonea, vcl non idonea :_ prout mo
tus latitud. Lunam ponet intta.vel extra terminos Eclipt. Poffmn Sol á— Lam in Sex Menfibu: Linu
rihn bi: Ec/ipſim pati .
I. TAB VLA Artur Comparable: cum motu Lat}
rudini: è pro (¿clip/¡bus . III. Ta Ptalemm líb.6. cap.6. Regiamontannt lib.6.
Epítomes top.9. Milicbiu: in lib.2. Plini) cap.
Maximan): ¿P Mim'm. r z . Magimus lib.2.. heoric. cap.2.6. lx Malaria: in Frin
A“… Mcdt): Veri: in Verit cis tab. pag. 78. Pater compal-anti arcus tabulæ prim:
cum motulatitudinis fecunda tabulæ feu mentibus con
ProQEclip/i Gr. l. Gr. l. Gr. l. uenientewel medíjs, vel maximiswel minimis,prout opus
BF.BC-AD-AE !ſ 58 !z 0 ro o filetit.Ptolcm<;us tamen,8C Regiomontanus vtuntur Me-.
FC. DE ;1 16 26 o 2o o dijs menfibusquorum motus latitud. eft Gm 234,. 1 '. qua
BSD. AMI" 17o o 170 o 164 2.2. re fi prior Eclipfis fiat intra FBC, Ó, aut intra LBG, Solis;
ESE. AMC 19$ ;8 19; o 190 o poterit vtirg. poſ’c ſex menſes Luna efle intra DAE , termi
DMC. FSE 2.11 16 2.06 o 2.00 o nos Eclip lS as aut HAK, terminos Eclipfis {j}, frequcn
CSD. EMF 160 o 160 o 149 36 tiffima auré
PSD. CSE - DMF- 18g ;8 18; 0 174 22. habemus e
EMC. xépla Eclip
fiú ſexti cu
Pro fiEclip/i ¡uſq. menfis
infra capite
BL. BG.AH.AK 2.0 41 19 o ſzç 2. r.Si tamen
LG- HK 41 22. 38 0 10 go fiat prior E
BSH- AML 174 ;ſ 174 ;ſ rss 19 clipfis proxi
BSK. AMG 2.00 41 199 0 rss 2.; me ad F, po
HMC. LSK 2.2.1 22. 218 o 190 go terit Luna_
GSH. ¡(ML 169 10 169 10 138 ;8 poft 6. men—
LSH. GSK-HML. 19$ 16 19; z; 164 44 fes minorcs
KMG . effe citra D,
11. T A B V L A. intra arcum
D S C 3 aut
_ Menfrt-um
Tab. ah— mm Lund- Tampa: Mmmm";
m fi fiat proxi
mè ad C s
’nºt Men poſt 6.men
fiff’" LW Numerªl D. H. /. Gr. I. ſes maiores effe vltra E , 8c fic non ficri fecunda Eclipfis. _
rm (5- mº Ex his rcdarguas Martiani capellae errorem lib.8. dz, Mªª-'ª'
"6‘15""?- Media: 2.9 12. 44 zo 4o Nuptijs Philolog. cap.de deſectu Luna dicentis: D - C‘P'u‘ ª'
zm" ’ª ‘l‘ I. Maximus* zo z 14 zz fere
[fu: intra [extum men/em itemri mm pºffe . 'º’ *
ª* ¿Mínimªs, 28 2.2. 14 2.8 fm"
Medi] 147 Iſ 40 If; 2.1 THEO'REMA Ill.
V.Maximi rgo 16 10 119 g Pci/"tm: Sol á- lea in quinque Mcnſihu ¿is
Minimi 144 tg 10 147 ;7
Eclipfimpan' , fedrar‘n áparuam, nec mſi
Medij 177 4 2.4 184 1 *ver/?N eumdem Palm» .
VI-Maximi 180 19 2.4 189 st
Minimi 17; 15 2.4 178 21 IV. Ta Ptultmm lib.6. cap.26. Regiomontanuk lib.6.
Epitom. prop. 10. 8C 1 2. Magma: ac Mulerins
Med@ 2.06 17 8 2.14- 42. fupra oc ex parte Pliniu: lib. 2. cap.1 5. cum Milicbio ibi;
VII. Minimi 2.02. 12. 38 - 2.08 47 ait enim : Infra ¿memos anna: 1-1 ipparcbi [23221121, com _ H' ¡f
Maxim¡ 2.10 2.2. 38 2.2.0 ;7 parium el?, ÚLum defectum aliquando quintº menfe gl “xxx;
priore ficri; Salí: vera' feptima . Nam motus latitudinis
quinque maximorum menſium eſt Gr. 1 t 9. g’. arcus au
T H E o R E M A I. -' tem minimus cs D, aut E M F , eft Gr. 149. 36’. ergo fi
Eclipfis prior fiat non longe a C , inter BC, poterit Luna.
Nªnſªffum :ff: finguli: mmfióm- lit/ipfa mcnſe quinto effe vltra D , intra D A , 8C fieri fecunda..
Salí: Mt Luna . Eclipſis -, licet propioripfi D, quam A; atq. adcò neutra
Eclipfis magna : ac quia non poteft tranfire in quinque
II. Ectè ením Pliniu: lib.2..cap.1;. Stan' autem atq. menfibus à C, per S , vltra A, nec ab E , per M , vltra B;
men/frui nan fum 'vtriq. defectm , propter obli— ideó vtraq. Eclipfis eft verſus eumdem Polum: facilius
quitatem Sr'gniferi, Lmuq. multiuago: , -Ut dictar» eſ) , fle tamen cſt , quoad arcus ipfos , duas Eclipfes Solis poft
xur; non femper in fcmpuli: partium congruente [idea-um.: quinq. maiores menfes ficti,quia arcus GSH, fupcrandus
motu . Hoc eſt,vc exponittbi Milic/aiunpropter obliqui moru lau'rudinis,minor eſt arcu CSD ,- ficut RML, minor
tatem bclipticæ ad orbitam Lunar, &C huius ad illam, &U arcu EMF . Addit Regiomontanu: fi prior Eclipfis ü} fuit
latitudinem Lunæ.quæ impedit ne femper aut plurimum prope occaſum, alteram futuram horis 6. ante occafum 5
fiant Oppofitioncs luminarium ex diametro, aut Coniun vel fi prior hora 3. poſt merid. alteram futuram hora z.
&iones , intra gradus ¿Sc fcrupula ad Eclipſcs re uifita . ante merid. 8c fi prior in grad.t ç. ª alteram in Gr.1 s'. x
Sit enim facta prior Eclipfis Q intra arcum Pavez] {Í} in vel circiter .- Prequentiora autem habemus exempla So
tra LG , Sc duplica aut triplica aut quadruplica motum.. larium Eclipfium quinti menfis, quam Lunaríum : 11am,
latitudinis , dc quo in fabella 2.. ſem er enim inuenies vt patebit ex ca .2. 1. ab Anno 1 490. ad 1700. bina tan
Lunam fccundo,terti0,& quattomen e lunari peracto v] tum Lunarium abemusmcmpe inter I 4.Iuni),& 9.Nou.
tra C, GC G, fed citra D, 8C H, verſus S , hoc eſt in arcu C Anni 1658. 8C rurſum inter Nou.1 8.Anni 1668. 8C April.
SD, in quo non fit Q Eclipfis , aut in GSH, in quo non fit 1 ſ. Anni 1669. Solarium autem plura , vt vides in \c
#le . Idemq. euenit fi Eclipfis fiat Q intra D E ; 8C {21: in quenti laterculo .
tra HK: nam fiue poi} 2.. fiue poft ;Jiuc poſt 4.menfem, Si ergo bis intra vnum fæculum recurrit Lun: Eclipfis
cm Luna intta arcum E M F , in quo non fit Q, vel intrª. quinto meni'e; non eft necefie expedare ducenros annos.
KML: n1 quo non fit {Z} Eclipfis . vt putauit Plinius cum l-lipparcho .
Sªli¡
D E L V N AE ET sOLIS ECLIPS. 347
ergo minimus menſis minimi minor Gradib. zo. ar arcus
Sªli: Eelipſe: internallo Menſium (Lunch . LG , vel HK ,in veris o’ poteſt eſſe Grad. ;8. ſerè; ideòq.
, -~ ab vno ad alrerum Nouilunium luminaiia eſſe poſſunr in
Afim Clªr- M- D. Arm M. D. rra terminos Eclipticos : noqpoteſt ramen eſſe ver-aque;
:gg: ‘gíª'- :4 :2²4 .
;1Pr‘l' ¡7 Ecli ſïs etiamſi
Gr. !P9. valde ma ¡giarur
na; quia ¡tammorus
minimus L B , latirudinis
quàm G Bvnius
, eſt
ªy l ²4 ‘Pt' ²6 menſis minimi 2.6. ranrüm , tamen in altera Eclipſium
150,_ 1…,, 1¡ ¡617 Aug. l1 plus diſtabir Luna à Nodo B, quam à remiino L , aur G ,
¡Gºz Nº“, ,z ¡5,3 1M_ 6 Atfi LB,ponatur Gr.1_9.ſed BG ,GL \.15 .parer non,
-— futuram ſecundam Eclipſim .
¡607 08011. I 2. 16 z9 Ian. 4 Hae occaſïone verba illa Plimj lib. 2.. cap. I 3. Nam vt ¡ªl-'ng‘ Im:
1606 Mart. 8 163 9 Inn. 1 duadeexm diebm Mmmm/¡dm queraretur , Ó‘ na/Zrº euo obſeuriºr :l
aceidit Impenztoribu: Veſpa/íani: Patre 111 ,filia ¡ter-mu ¡ufff-ªª -
'609 lª" 3° ‘65²- ºctºb* ²- Conſulibur,emendar Milichius reponens , Quindecím; ar
'6º9 Dª"- ²~6 '653 F²1²’- ²7 non eſt extraordinarium vr intra r f. dies fianr duz Eclip~
16r 5 M ' z9 1 55° Nou 1 ſes,vna 1‘22 altera O . Pliniüs aurem alíquid _extraordina
¡61 3 05:2. U l 66¡ Mªr" ² num raiumq. reſett , ergo loqwrur de I 2.. mtegns inter—
' 9 lapſis in menſe minor-i: e quibus vide Eclipſium hiſto
¡616 Sept. Io 1676 lun. 2.; \lªm ¡¡¡fi-'á CªP-¡D- ¿ª ²-¡
l617 Febr. ç 1677 Mag z¡
162.0 lan. 4 ¡690 Sept. z T H E o R E M A V I*

16²° Mªi¡ zI !69 I Febr- 17 Pºffmzt in 'unª Menſe tre: Eelipſe: fieri , *Um
Lime ó* due Sali.: ; ,Teo :4/14 Lima Eclipſi:
THEOREMA IV. eſi neeeſi‘aria Ó* plerumqi Toralis,- ó* Sali:
Eelipſex *UM 4d ªvmam, altera .ed alterar» P0
Nan pote# in mer/1'61:: 7. lic” mirarióm* ſieri lumſpectat, neq. Utrdq. *valde magna eſi.
bi.: Ediffl/ÏJ' Lime pºteſi aurem Sali: , fed
Vil. M Agna pars Theoremaris iam probata eſt
'zmſtu eumdem Polum . Theoreniatc ç.nempe de duabus {Eh ſed
ex eo \eqmtur quod de lunar¡ dixi: Nam ſ¡ duze Solis
V. Ta Ptºlemeu: lib. 6. cap. 6. Regiºmªmanu: lib. 6. Eclipſes contingunr , neceſie eſt vt Luna ab vna ad alte
Epiromes propoſ. r t. 8( i z. ¿SC ex parte Pliniur , ram veniens , Nodum rranſear , 8C ab L, per B, ad G *,vel
cuius verba reruli Theor. z. Eſto enim Sol rardus ſit,& in vel ab H', per A , ad K , migrer; ac przrrcreà vr ¡n Pleni—
ſuperiori ſemicirculo Eccentrici verſerur , Luna verò ve lunio intermedio diſter à circumſtantibus Nouiluniis ¡al
lox , ,Se in inferior¡ parte Epicycli , arque adeò menſes 7. rem Diebus I 4. Hor. I 1.7’. quee eſt minima ſemílunario,
\int minores,8c minimus motus latir. Gr.2.08.47’. &e in ºº arq. adeò moru latirudinis à Nodo diſtet gradibus mul—
medijs arcus FSE , vel DMC, maximus (ir Gr. 2. n . 16’. tò paucioribus, quàm IO. ideòqueneceſſaria ſit Eclipſis
\amen ¡n ºº veris , de quibus ſermo eſt cum agimt de.; Luna, &C plerumque Toralis ob viciniam Nod¡ , à quo in
menſibus non medijs , ſed Minoribus, eſt tantummodo hoc caſu plerumque minus diſtar , quàm gradibus 5. mi
Graduum 10;. Ptºlemeoxfed alijs ad ſummüm 2.06. &U noremque latirudínem 2.6’. obtinet, arque adeò nu'norem
ideò Luna Eclipſïm paſſa in termino F , poſt ſeptem men differentiñ ſemidiametrorum Vmbrx 6C Luna: .
fes minores per S , vltra E , reperitur . Contra verò ſí fiar
Eclipſis Solis ad L,quia arcus LSK,¡n veris o’ eſt Gr.1¡ 8.
ferè, 8C maior .gradibus 2.08. 47'. latirudinis , ¡deò poreſt -THEOREMA Vll.
contingere in ſeptem menſibus minoribus , vna Eclipſïs ,Bando leillmimn ſit in Nodo 4m qudmpro
circa L, 8C altera Circa K z vel vna Circa H, 8C altera Circa
G, arque adeò vtraque ad Polum eumdem: rarò tamen id ximè , ideòq. Toralis-Eel/'pſis Lun-e; rar) de
euenit , 8C ſemel aut bis intra ¡dem vnum ſzrculum . Tale fimè :zu/¡quam 'Utrumque Nouilunium tir—
fuir inreiuallum inter Eclipſim Solis Ann¡ 161;. Octob. eum/IM: care: Eclipſi Sa’lir , fea' reunía.:
1;. 5C Ann¡ r 62.4. Maij l 8. Eclipſir *valde magna effe poteſi .
THEOREMA V. Vlll. Ta Keplerm quoad priorem parrem ín Epiro
me Aſtronomia: pag. 88 l. Wed facilè proba
No» pozeſi Sali: ECHA/¡I in *vna men/è bis fieri r¡ poreſt ex ſchemate 8C rabcllis noſtris numero r. poſiris:
Nam ſi fiar exempli gratiá Plenilunium Eclipricum in..
verſtu eumdem Polum ,' pote/l 'verſiu alte Nodo B 63-, ergo Nouilunium ab eo non diſtar pluſquam
rIIm S mr¡ ¡4mm wtrdq. -Ualde ¡Mgmt dieb. 1 ç. H. I . 57'. quz nimirum eſt maxima ſemiluna—
\io,runc aurem motus latirudinis non exceder gradus i 9.
VI . I Ta quoad duas priores partes Ptºlemeu: lib. 6. aut zo. ſed fi ranrus fiar in vno ſemimenſe ,non erir ran
cap.6. Regiomantanu: lib.6.Epiromes propoſ.14. tus in altero: quare ¡n alrerutro Nouiluniorum Luna erir
6C ante hos Hipparcbm apud Plinium lib. 1.cap. 1 ;.vbi ſic intra arcum BL, aut BG , Graduum 19. ideòque aliqua
, cum Milichio legédum eſt . 1mm dueentº: arma: H¡¡ªpar alicubi Eclipſis Y, valde ramen parua tam vtraque
c'm‘P" chiſagacitare campertum eſ? , (F Lªne defectum alíquandª quam altera ob magnam diſtanriam a Nodo . '
radica: ba
bem* . um
ninfa menſe a' priºre fieri, Sºli: veráſeptimº .- Eumdem bi:
dem . m trz'gima dtebtu ſupra terra: ºcculmriJed ab alt): atq. ali): THEOREMA VllI.
hºc term' . Nam ſí poreſt ln vno ¡nenſe , vtique cum prior
fit prope L,altera prope G,adiuuanribus parallaxibus lar¡ 0mm": Partiali: Lim-e [clip/i: *vicinum bd::
rudinis; aut prior prope H,poſterior prope K . Ergo ſi vna
fiar ad Polum Boreú m ſemicirculo BSA , altera fiet cum Nouilunium Eelzptimm z ó- 0mne Nºuilu
Auſtralí latirudine vera notabili,qua- augebitur à paralla nium Ecltptimmparue 1:'elipſiL-vieimm ba
xi,& ſic nó erit Eclipſis reſpectu Borealiú; &e ob eamdem be: Plenillmt'nm Eeliptieum .
rationem ſ¡ prior fiat in ſemicirculo Auſtral¡ AMB, poſte
rior non erit Edipſis ab Auſtralibus ſpectabilis , parallaxi IX. P Rior pars eſ’r Kepler¡ ſuprà ; poſterior noſtra :
latirudinem Borealein augenre . Poſſe aurem duas ¡n vno Erenim ſ¡ paitialis eſt Ó Eclipſis , maior eſt lati
menſe, ſalrem minor¡ , Eclipſes {Y} fieri patet, quia mo tudo Lunz, quàm differenria ſemidiamerrorwn Vmbra:
rus larimdinis medius vnius menſls medi] eſt Gr. zo. 40'. Sc Lunar , arque adeò maior mínuris zo'. ideòq. diſtanna
Xx 2. à Noj
348 LIBER QVÏNTVS
à Nodo propiorc maior Gradib. ç. [It ergo Luna partial¡
rer Eclip ſara in F , 6C arcus FB , ſaltem Grad. ç. poſt dies
enim Iç. H. 1. 37'. qure eſt maxima femilunatio , motus DE NVMERO ECLIPSIVM.
latitudinis non erit maior gradib. 19. aut 2.0. demptis er—
go Gr. ſ. relinquctur arcus BG , non maior Gradib. 14. THEOREMA XII.
aur l ç. arque ira intra terminos Eclipticos 5 8( fxpifflmè N¡Illm Arma: *vam al 0mm' 1:'ClipfflnulluJ-P4,‘, Numark:
minor erit, quia nec tantus latitudinísmotus, cum ple . \ Ñ ¡clip/iam.
rumque menſis non ſit maximus ,nec arcus FB , erit Gr. Hªre: quam Du a: , autplure: quam Octa
tantummodo s. ergo fi Lunªr Eclipſis parrialis fiat prope Erlipſi-.r haber .
F, cum latitudine Auſtrali decrefcenre,Nouilunium ſe—_
qués erit Eclipticum , falrem penes Boreales in arcu AH, Xlll. Am vm'us Anni lunaris nedum Solaris am
at fi cum latitudine Auſtrali crefcente , vt ad E -, Nouilu bitu Luna celebrar copulas d ºº faltem bis
nium pracedens ſuir Eclipticum z falrem penes Boreales prope Nodos : lam fi fiat prima die anni Nouilunium..
in arcu BG . Simili argumento feCUnda pars Theorema Eclipticum puta in L , Se l’lenilnnium Eclipticum fubfe—
ris patebit: fiat enim parrialis Eclipfis {Y} 8C parua in arcu quens ci rca B s 8C ſuccedens Nouilunium Eclipticum ad
BL, ad L; diſtabit ergo Luna L , à Nodo B, ad fummi‘un G -, Se poſt quinque menſes inainres,fiant altera: Eclipfes
in veris o’ Gradibus i 9. quantum diſtabit H, à Nodo A . 12? in H z Q ad A, iterumque {ZX in K z non fuccedent re
Sit iam ſemilunatio minima, Dier. i 4. H. I I. 7'. &e latitu liqui menfes minores , fed medij aur maiores ,quare ſub
dinis motus minimus Graduum r z.immò 8C 14.ferè ;his finem anni conſectis menſibus 5. maioribus,& 7.1nedijs,
enim à 19. demptis , relinquetur arcus FB , Grad. ſaltem erit motus laritudinis Gr. 361. 8’. quare Luna per SM, re
5. aur 6. cui çquatur arcus DA . dibit ad L i 86 diſtabir à Nodo B, Gr.17. çz'. ideòque po
terit fieri feptima Eclipfis anni ſed quinta {Q} , 8C poſt lſ
ferè dies,octaua ad B, fed tertia Q, at, iam completus erit
TH'EOREMA IX. annus lunaris , immòêc ante fequens Nouilunium ſola—
,Quªndo Nouilum'um fit in Nodo aut proximè, ris; quare ſi redear Eclipſis {Sk ad G , non fpectabit ad
prxcedentem annum . Idipfum fequitur ſi prmcedant 7.
zdc‘oq Eclipſir Salir aliméi centralix reſpectv mediimenſes ,8( fuccedant ſ. maiores ; ,Se ſermè idip—
Pemri Dtſci 7 erre , Plem'ltmia Cireumſlm fum fi fex menfes ſinr minimi , SC reliqui fex mediocres ,_
tia Iranſèumſim Eclipſizó -Uiciflimſi Pimi colligunt enim motum laritudinis Gr. 362.. 12.'. neque ve
rò poiiunt effe omnes vel minimi, vel medij, vel maximi .
ltmia Nodum circumſtantia trmſi'umſinº
Eclt'pſi,l\'ouiluxium intercedc‘: eſi mm Eclip THEOREMA XIII.
ji Salir central¡ in N0do, Mt quümproximè .
Pole/l -Umn Arama- lmóere a'IMI tamàm Sali:
X. Traque pars eſt Kepleri fuprà: 8( ratio eſt,quia
V minimus motus latitudinis minimi ſemimen— aóſque 'Dll-2 ¿meme-1 dun.: Lima ,Ec/¡¡ofer
fis inter (18( ºº currentis, eſt Graduum circiter r4. atq. cum **unica Sali: .
adeò maior arcu , intra terminos Eclipſis poffibilis con
tento, qui in º" veris non excedit br. 13. XIV. P Atet ex Theoremare 7. 8. Se 9. fimul fumptis ,
ac bene penſitaris . -
T H E O R E M A X.
THEOREMA XIV.
!offum interſiitio [eme/lr¡ fieri due Eelip/?s
Sali: Cemule: aut quaſi Centraler. quo ca Affniuerſarim 1:‘elipſium name-rm, pluriumſie N¡mmm

ſu tato anna mella fimt Lime Eclipſe: . mlomm Ecleſilm numerandu comunica
rior , eſi [Iotièr mediªr imer Ternarium Ó Tim quin
XI. Ta Keplerur fuprà: Se fecunda quídem pars theo— Maternarizxm qmèm ,QIMÍEHMHIILÓ quàm
I rematis parct ex theor.9. Prima oſtendirur , quia
fi fiat MÍ Eclipfis in Nodo vno purà SB , poſſunt fubfequi Mineria: .
fex menfes paulò maiores fex menſibus minoribus , &U
paulò minores fex menſibus medils 5 atq. adeò motus la XV. P Ro quaternario ſtar Langmºntamu in Aſtro-~ , _ 3…,…
títudims eſſc graduum 180. aut proximº‘ ; 8C conlecto fe nomia Danica lib. r. Theoricorum ſub finem n‘.- Lªnga.
micirculo BSÍA , Nouilunium fieri in altero Nodo Y, aut( capitis 9.vbi fupponit in media luminarium dillantia tet- mºi-nun .
proximè -, cum morus latitudinis menſium 6. mediorum minos Eclipricos maximos Gr.1 D :El: Gr.6? .fed opD
ſir Gr. 184. I '. minimorum aurem Gr. 178. 2.1'. Porrò in parallaxis Gr. 17. Y quos Circa vnum Nodorum duplicar,
tra ſçculum hoc ab Anno 1600. ad 1700. anni prxdicti 6C Circa vrrumque quadruplicar , vt in Luna fiant 48. in.,
duabus tantüm Solis Eclipſibus abfq. vllis lunaribus funt Sole 7o. 8C Lunam poſt 12.. lunationes medias, ante anni
1604. 16H. 1615.1611;1633. 1640. 1644.1651. 16s' ç. folaris finem conficere Gr.1 z 2.3 ç'. additàque annua No
!661. 1666. 1680. 1691. ¡698. vr patebit excap.z.r. dorum prmcedentia Gr. r9. zo'. totam redundantiam an
nuam Lunz à Sole colligit Gr.- 1 çI. H'. poſt integras re;
THEOREMA XI. uolutiones . Deinde facit vr I 2.. ſemireuolutionès Luna:
ad redundantiam, ira 48. ad 1 .3¡ numerum Eclipfium Lu~
Si ir¡ *wm 41m¡ ſemzffe comingat Eclipſi: ¿una narium ', ,Se vt 1:.. ſemireuolutiones ad redundanriam, ira
7o. ad 27:.. numerum Eclipſium : AUTE vtrifque confia
Centrali: Mt qrMſi . ſeªu proxima Nodo , mn tis fir numerus 4. Eclipſium, ſi medius motus fpectetur ;
poterit oppoſimr 421m'ſermflí: carere ſIM La nam (i verus,fatetur pofſe elſe plures vel pauciores, ita ta
nari Eclipſi. men vt Circa octennij vel nouenni] tempus , quo Apo
geum Lunzr fub Zodiaco ſuam periodum abſoluit, qua
XII. l D quoque Kepleri eſt fuprà; Ni mimm quia ſi ternarius ille numerus Eclipſium in orbem redeat, Sc fin—
exempli gratià fiat Q) Eclipſis in Nodo 83 , poſ’c gulis 8. vel 9. annis fiant Eclipfes zz. quod ex Ephemeri—
fex menfes medios Luna non diſtabit à Nodo Y niſi gra dibus Origani confirmar ,
_ dib.4. I'. poſt fex aurem minimos, niſi gradib. I. 39'. poſt Pro quinario aurem numero militar I(eplcrm in Epíto— 3mm_
fex aurem maximos niſi gradib. 9. çI ’. vr pater in fecun me Alli-onomia: pag.882.. Inquit enim Omnibus penè ſe- mph_
da tabella numeri r. quare ſemper erit intra terminos ne meſtribus cótingere Eclipfes Solis facpius duas deinceps, ,,- ,
ceiſariç Eclipſis . , rarifflmè ac ferè nunquam nullam z Omnibus aurem an
nis Lunaribus contin ere aut duas , aur tres Solis Eclip—
ſes,8c vnam vel duas ume , 3( \ic in totum 5. quibus in
ter
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 349
terdum accedat ſexta Eclipſis Circa príncipium finemue defi-Ïlum aliqzmndº quintº menſe à priºr: fierióoli: vero‘ſe- ,emm-z"
anni Solaris . Et ſanc cum extrema poſiibilis numeri ſint primoloquitur aurem de reuolurione ad eumdem locum de Reno/u
2.. Q 7. medium inter hzc cſt 4;. hoc eſt in integ ris_nu~ Zodiac¡ , ſed reſpectu Nodi eiuſdem , non autem reſpe- time Nºd¡
mens aut 4 aUt ç. ¿tu luminaríum . Menſibus enim lunaribus zzz.comple~ ª DUFF-_7
zgjzbºni: l Pd autem Tychº tomo r. pag. ;2.8. air Se:: quaran tis Nodus 83 in przrccdentIa morus , abſoluit Zodiacum› "meº P1“
ºpm lº ó* m: m Sºla CF‘ Luna , mn'om dimrfimtm Harzunrium fiªr¡ ſeu Annis Aigyptijs Solarib. 1 8. 13.2.2.;- H. 6. I z'. vt cum ª9 P’º'"
²““ ,5"… Eclipſúſiºnflªvalerad ſummum iuxta hypotheſim Pto Copemica-cenſer .Magixm lib. 2.. Theoricar. cap. 26.8:
5’” "lª" lemaÍCam , 8; centenos Eclipſium poffibilium terminos, .
h ;0. ſeu Annis I‘Egypt. r8. D418. H.z.ço'.vt puta: chle— ‘Mi Muy_ D

P"'ªm ' vt eum benignè interpretatur LongomoIImnm ſuprà . Ne rm' in Epitome pag. 788. ſeu Annis 18. SC menſibus 9. vt Ñ,- ,. MM_
que offiCit praïcipuo Tychonis conſilio , quod eſt eos re ex Ptolemaico motu Nodorum colligit .Milxcbiur ad lib. zz,…- c5
darguere, qui naturales Eclipſes qua: quºtannis n'nnt,pro 2.. Plinij cap. l ;. At Martianm’ Capella de nuptijs Phil. palta .
fignis finis Mundi inſtantis , à Prophetis ,Ñ CHRISTO lib. 8. cap. de Partibus latitudinis Zodiac¡ , vbi de Luna:
datis interpretabanrur,ad quos refellendos ſau's eſt ſex Nec pofflit !amm 4d idem s hac eſ? ita vt :(1 poſita , eodem,
imperftiª circiter aut ferè quotannis Eclipſcs fierí poſle ex neceffi menſ: , cádem Parteſic 4d S01cm ram-ti , cádem latitudinis
Lªnkª“, rare curriculiluminarium: quos etiam reſellir ibidem.. porrianezm'ſi man/2 7.3 s. hoc eſ) armº XIX. Annis enim r 9.
13/9372" 'ª Longomontanur, reipsà autem ſunt aliqui anni ſex Eclip~ ſolaribus fiunt menſes lunares :zx-.Sc hmc eſt Periodus
::Exxºn fibus conſtantes , vr Annus róao. de quibus vide Kep/e Mctonica ; At hzrc reuolurio Eclipſium non eſt Nodi ad
mr_ iam_ mm in Illius Ephemerlde ad mitium, &caput 2.1.110 eumdem gradum Zodiaci,ſed Nouíluníorum 8C Plenilu
P7¿!¡bu¡ . ſtrum mira . _ _ _ niorum Eclipticorum :id eamdem anni diem’aut proxi
ÉL,… E. Sed qrua ab Anno Clmſti 1600.ad x7oo.vt patebit ex mam , cumdcmque Zodiac¡ gradum aut proxímum ,- de
chª/‘N a6 cap. 2.1.ſunt omninò Eclipſes zço. ſi roo. dar zço.ergo cuius reuolun'onis veritate vide exempla Eclipſium luna
minº Mm annus vnus z.; potius quàm 4.21… ſ. ¿Sc in ſxculis ç7. ab rium pro nouem Cyclis Metonicis poſita à nobis lib. 4. -
ª'- initioMundi elapſis fact:: ſunt Eclipſes zoooo.ciiciter cap. 19. num. s. At Key/crm in Epitome Aſtron. pag.89ſ. Kepler”
vſque ad Annum Chriſti ¡6 yo. vide reliqua in Scholio z. affirmar ob multa rincipia concurrentia ad Eclipſes , ’²X’ fªmª‘
prxſertim Solis , nul um elle reuolurionis exactum ordi- "ª *
THEOREMA XV. nem nobis norum: loquendo‘tamen de lunaribus , qua
ſimpliciores ſunt, inſignem effe periodum menſium 2.2. z.
Jn :Adam 'Term Regione Piura-.r ſitmt Eclipſi-.r ſcu Annomm lunarium 18. ita vr ad Cyclum decemno—
ualem rcſiduus ſit vnus lunaris annus ſimplex; hac enim
Lima qua‘m Salir; In tato autem Orbe reſfr— periodo plerumque redeunt Eclipſes non multüm diffe
ctll dinerſamm Regionum Plans Soli: qua‘m renrcs, denzs tamcn gradibus Zodiac¡ antecedentes. Ad
Luna . Vniuerſ/m autemplurerſum Pur/i4 ditque inrerdum duas Solis Eclipſes recurrcre peracto
cyclo annorum I 9.ad eumdem Zodiac¡ locumM tactu m
10* Soli: qaàm Luna qülllbt’t; Tota/e: ver) eſt Annis 1 579.8: I 5 9S.vrmq. 'enim valde magna ſuit, 8C ,
Salispauclor e: qua'm Lam.: qualléttſiu 0mm' vrraque die zç. Februari) llylo veteríin grad. ¡6. x *,ſe d
tMrM; "Tata/e¡ ver?) Sali: plura- qud‘m 7 0M hunc fuiffe concurſum cauſarum ſingularem , ſruſtraque
exPectatam ſimilcm Eclipſim in ſequenti cyclo Anno
lc.: LIMA; denique Totalmm S011: , Ó 0mm' 1 6 1 7. At ſi ad idem' momentum Anni, cumdemque Zo
modarum Lim-e idempmè mamª-m". diac¡ ſcrupulum eiuſdemque quantitatis z 8C durationis z
6C in eadem ab eodem Nodo verſus eamdcm Mundi pla
XVl. Ta haber quoad priores duas partes Mulm'u: Ïam diſtanria, deberet fieri perfecta E:lipſium Apocata
I in Friſicis pag.78. quoad alias Keplermín Epi 1 aſis ,- oporteret commenſurabiles elle Lunar Soliſq. mo
tome pag. 88 x. Mod ex Theorematibus przrcedenribus, tus ac periodos ,8C compleri Annum Maximum , nedum
8( ex motu laritudinis collato cum arcubus, de quibus illum Magnum , de quo Cicero lib. 6. de Republica apud ºkm…
num. I. 8( ex Ephemeridibus ,atq. luſtoria Eclipſium. Macrobium in librum z.. de Somno Scipionis cap.t l. di- (9* Macrº
confinnari poteſt . Vide ergo fi placer inſrà cap. i9.& 2.1. cens: Namquc -w alim deficerc Sal hamim'bur , extingui- by' jemm
quc 'wſus el] , aim¡ Ramªl¡ animm [MC ipfa in temp/a 'pene— tia .
1mm): I'M quandaque eádem parte Sal, eodemq. tempºre ite
THEOREMA XVI. rum defecerzt : mm ſignis omnibm ad ¡demprincipium [le!
lxſque reuºcatir , explemm ¡mmm bflbflº . Alem quidem ‘
Diuina Provide-::tia in Oceanomia Eclipſilmb' - annum ex Pliyſicorum neſcio quorum ſententia Macrº
Adminmda imprimir Ó- Amanda tſt biu; definir ibi Annis QLindecimmillibus .
Mortalióu: .
Din-'ºf XVII. E Tenim quia per Eclipſes fic nos inſtruxit , vr SCHOLIA.
P’ºªidªj‘ª quamminimúm illa: nobis nocerent, aman
F'Sªfflª‘ªÑ dns eſt DEVS nobis ¡Se grato animo ſummè colendus; I. Error \
I. o B imperitiam Eclipticz ſcimti.: , duplex in primir quarüdam
Ziáíflſ‘: Admirandus verò, guia'Eclipſes Solis, quat_plus obſunt error apud alíquo! ſacrorum oraculorum intcr- de ¡¡m Mi¡
nº“ . natura: ſublunarium ita diſtribmt, vt brcmoris duratioms preto , aliaſ/c hará" pucca/emi facu/o increbmt. Primm ¡¡ex ¡ch-P.
eſſent,quàm lunares, nec eodem tempore tot¡ hemiſphç fuit earum , qui Lu'minariïi deliquia naturaliamd extraor— fi1,“_, mm_
rio vniuerſales z nec illo menſe \113an, quo Lunx Eclip dinaria Upmternmumlia illa detorſèrunt , quibus CH R1- mua…, ‘
íes maxima’ 6C centrales aut quaſi centrales fiunt ; aut STVS Dºminuwzul Prop/¡CM ali] Mund¡ /imm praflgni—
quando Solis centrales fiunt , nulla: effent eo menſe luna ficêrum, Ó‘ hoz-Nm errarem rafa/[it Tyclio 1077).]. Progymn.
res, nec denique duar Solis eodem menſe verſus eumdem ¡¡43.518. Ó‘ Longomonranus lib.¡ . Theoricorum pagz r 4.
Mundi plagam . Vr ita Patllltatc ,aut paucitate , aut diſ ca‘ quod quotmmi; ab initio Mundifact@ fimfi non 6.ſaltem
ſociatione Eclipſium Solarium compenſatio fieret . ua: 4. .Eclip/es
quibm z comparan;
pauciore: fſiaèſiliz ſmztanni: , quibus
: Caueant ergoplnres , mm anni:
Concianatores He
quidem GC ſimilia contemplar¡ licet in przecedentibus
Theorematibus . ' inambm m-gumemir 'uu/gm ad terrorem C7' lan-7mm cim
m s ipſi apud perito¡ rIſiImſui exatem .
II. Secrmdm arroz-fui: (amm , qui vidente: in Uri-:ani z , Erm
DE APOCATASTASI Ephemeridibu: , aut Kepleri , aut ſimilium .Artifimnp , de pluribm*
ECLIPSIVM. mmm; Eclipſè: fiaum: ctiam infra Horiuntem z C²7 ideó MM ‘If‘¡
plurer , qua'm al¡ antiquiaribm ,Ephemeridum ſcriptºribm ºl"ª ªªh?
D‘ Rª"º‘ XVlII. Ncípl’amusà Plini0,qui lib.¡.capa z.ſic enun nomri ſºlercnt, quippc ea: tamllm , qua _ſupm Horizºnte"; ' ª’ *
?瑺‘ª’ª I ciat : Díªz-?Zur ducmti: wginn dual…: men fuarum tabularum peſfabzler cffent, admmmibm :ſufiu‘m
‘ ‘Pfiªm' [ibm, reune influir or e: cermm ej? : credo equidem ex tiſum mmorem e e Eclipſium numerum naſtrir biſ:: fixtu
Hippatchi ſeutentia; nam paulò poll: ſubdir: 1mm du libqua'm olim: Q0: proba-11‘45 refellit Origanus ir¡ Pſdfatlb'
cmm anna: Hipparchiſagacitatc “mz-mm :fl: Ó* Lima nc ad tºmnm Lſmzmm ,Ephemeridum , oflmdem cqſmfm
m~
35 o Lv I B E R ¿VINTVS
fiziffe ºlim ab ¿cardio numerum Eclip/íum antíqui! final): D ljb.4.Coſmogr. pag.; 2. ç. Longªmontanm lib- r.TheoríC0-'
numerº recents'um fieculorum; neque maiorcm ’Mmmm‘ rum capo. Keplerm in Aſtronomía Optica çap. x I . à pag¡
mmm: poruyffe fim num* ab *Ullam variatimem , fine Apr» 549. Tjcbº in Epiſtola ad Rothmannum die zo. Ianuan)
get Solirzſiue Eccmm'citamzſiue Obliquitatis 1:'Clipn'ca,ſiue veteris Ann¡ 1 $87. Blancanm in Sphzem lib.ro. cap. 19.
Latitudinix lunarir . 3C inloca Mathematical Ariſtocelis ad Problema IO. Sc
Num…“ Ill. Cúm ab ¡ninº Mundi z ?film- ad Annum CHRI ctíonis I s. Bettina: Apiar.6. Proga.. capó. SC Vendelinus
thſium S TI 1659. Nan fin: Anm¡ ex [llano noflro Cbronºlagzçº in prçſgltione ad Eclipſes fui xui . Prius autem enume
Ó, Rem!“- plure: quam $7013.- nec pam-Iom- quam \6.94. cx J'Zngjſ randa ſunt ea, que in Eclipſibus lumímríum obſeruanda
¡¡ªmm ªz, quidemz qua! ºrdznnmt M ulerius m tabulis Friſim ,pam funk, deindc ordinatim ac ſmgjllatím tradenda. ratio hxc
mi…) Mi_ lunatioms nanfuiffl- plurcs qmim 7o ç ;SMC pauciore: qudm obſeruandí abſque vllazquant [un homlni fas eſt,fallacia .
d¡ . 7042.6. Rurfiu Lclzpſcs {2} ac @ſimul , ex diſlis cap. prat. ll. Obſeruanda itaq. ſunr. Primº‘ @miras \eu M3.- Re: 05/0.
num. l ç. nec plªne: fuifle quàm 183' !ſ- ducendº $70 z. per gnítudo Eclípſis , fime totalís :m partialis an nulla, prze— nar-_dt in
1. nec pauciorc: 2.2776. dncendº 5694.11” 4. Reuolutioms fertím vbi conſtitcrir Tabulas Aſtronomícas diſcrepare &WN-ª
autem Echptira: annarum 1 9. mm plurex quàm z x 7. mc in hoc ,8C ab ali)s partíalem, ab alijs totalcm promitti, ab
pauciorex z I 6. Sed annorum \S .non pita-c: zoo. nec paucio alils nullam aut inſenfibilem : Si verò fic partialis , quot
rex 199.0‘ ita quilibetpoteritfimm numcrum queman* ¿yx digitomm ſeu vnciarum , ſeu punctorum in ſummo deli
m electam de Mundi ¿rateſentemiam . Sed ex diflisfiaprà qui) fit , Secundà Proporcio ſcmidiametrorum obleuran
in fine numeri I ſ. prababilior efl num: rm 2.0000. Eclipſiïí . \is ¿SC ob fcuratí . Tertià Scmidiametri apparentcs obſcu
Imemallo- IV. Proclus in Comm. ad lib. I . Elementar. Euclidis rantis ¿Y obſcurati . Quartò Arcus ſeu diſtantiaimer cen
mm Eclip~ prop. Sumimr eiuſdem propoſit. 7. ad oflendendum non paſje tra obſcuramis 8C obſcuratí . Quinta‘ Arcus circumſeren—
tirar!? iat- tre! Eclz'pſè.: ficriparibm intcrIMlliI inter fe eii/lante: , cm'u: tiae lucensaur Obſcurus luminaris obſcurari in medio ſeu
Tªbª" ª explimnºnem adſ: à Sczpione Clamrnºntio tcflntur in ſummo Eclipſis . Sexto' Via Lunaris,& ſitus comuum,
P. Marius Bctcínus tomo 1. Amar-i] Philofiªpbia \Mathe vt conſtct quandonam parallela fiut via: Lunar¡ : Idéòq.
matic.: pag. 2.50. fld illa demon/?ratio ſupponit momm lu in Eclípſi partiali,ſummxz Eclipſeos momenmm. Septimá
minarium anomalum, O" motum lntitudini: irregular-em.. : Inclinatíones :1C Plagç, in quas vergit deliquium . Octauo'
aliaquin ſi mom: i111' Equal:: afin!, Ó‘ aqiialibm temporibu: Internallum téporrs ab inicio ad finem,tum ſpun’z Eclip
arcuI .eq-tale: in Eclipzimaut orbita Luna abſoluermt -, poſ— ſis à firmo ſeu vmbragíne ortze, tum prxcípuè vera: ac le
ſent internalla men/¡um inter plurerynedum tres Eclipſeb itima: Eclipſis . Nºno' Mora in tenebrís , lncídenu'a ac
efle ¿qualia . ñªplctio Eclipfis totalis . Decime' Temporis momenmm,
Sºl ó* M17- V. Exiflimt Keplerus in Rudolpbini! pafflm ,fèd pra quo Eclípſis incipit ac definir -, 6C li ea totalis fic , quo to
dm iª "fª- cipuè adfines Epacharum , (9' mp. 18.1243. $2.. Ó‘ cap. 2.9. talis fic obſcuratio , ó( quo luminareincípic emergere ab
SM 1‘¡‘I‘PÍ¡ pag. 97. Mundum creatum Anno ante CH RISTVM ob ſcurantc . Vndmma‘ Momenta temporis aliarum prç—
‘f’ªlª‘f ª”, ;995. du 2.4. lulij , (9" :ºdem 0112.19. preceptº 15 S. ex [IM cipuarum phaſium, videlicet quando obſcurati apparent
:º º‘º' tabula continente çyc'lzim abuian'anum Ó' Noder-um.. aut jam recuperar¡ dígítí z. vel 6. CCC. Et quando Luna.
' Luna 8 46 23 calltgit cº diefuifflè magnam Eclipſim Soli: colores mural, aur eos cum tota luce ſecundaría in ah'qua.
caniunítu Luminaribm in Nodo ¿2 in meridie dies 2.4. io totali Echpſi amittit, denuoq. recuperar . Duodccimo‘ Ma
figuc ¡¡117180fizlflitiali,ſeu ¡n initiº 0:9 ,fed ſecunditm 'UEFOI culm Lunar aut inſulce nur montes vel areolac per quas trá
mªru¡ m Gr. 2.8. It , cum Q latitud. Auflmli minutorum ſit ſectio Vmbra: vel Penumbrzr; & moment: tempomm
circircr x l'. totalemgue Eclip zm Soli; -wſam in Aetbiopia, quíbus illa (cctío au: perſtringit, aut deſerit partes Luna: .
mediº lacª inter babimtare: ub Trºpicº Cancri › (’F habita Decimotertio‘ colores Eclipſati Luminaris , au: aèris cn'
tªru Aequaïori: : V'nde ‘vt innuit Keplerus in margxſinez in cumſtantísMSC tempeſtas aêris Circa Ecliplis temporaDc—
ferrc ¡¡offer aliquis Aſirºlogus, Aetbiopes nigrea'iniir [ZM cau— cimaquarto‘ Stellm qua: apparenr in Eclipſi Solis , ſinme
ſam ab IMC prima Eclipfi babmfle . Addit autem a ¿HM-L. Planetxnecne . Decimoquinto‘ Sims lununanum in pra:
Theorema nº/Zrum 9. ncutrum Plenilunium , m1 Iuniq fi cipuis phaſibus dehquibputà Traníitus per Meridimum,
fuiſjèt, *vel Auguſli fué/fe Eclipticum, (9* [mmm-g antece— Azrmurba , ¿SC Verticalia in quibus verſantur, Diſtamia..
denti: 2.9. ſí tunc [idem :Miri/fin! ,fictumm magmª» centrorum aut marginum ab inſigníoribus Stellis Fixrs;
Sªlir .Eclip/im in 25’ z acfortè pªr-mw» Luna die x z. Fc Línea ducta per centra luminarium :rut per cornua , &U
brmmj . Miki Temper/under¡ non pote/P, Mundum aut per duas Stellas Fixas zac demum Altitudo luminarium .
Sed impro S01cm á Dto factum in Eclip/iMm primum Salir Pla enume Porrò modum obſeruandi diametros luminarium \ads
&a bil¡ . numfm'ſfe deltquium aim ; Immo‘ in hºc exordium Mundi tradidi lib.z. calmo. KS: lib.4. cap.16.
innocenti: Cºntrariumfmjſt fim' Mundi percatorum firdi—
bu’: inquinati z quº'd Illud a‘ luce atquc hilarita'e dininí -vul PROBLEMA I.
tüs, per Sªlem tanquam ſymbolum rcpmſmmri, inirum.
fucrit z bis in Eclipſe¡ lummarium teta/*rima: bºrrendum De Magnimdine Ecltpſi: Obſcrmmda , ó- Arm
De¡ indicium Ó‘ immprzfignantibm defimrm fit .
circumfercntia obſcnrata .
III. Rimas Modus eſt ocular-is zſtímatio , prrecon
ceptà priòs imagínatioms vr' qmmitate appa- x* Mºdª'.
CAPVT‘XV. rent¡ mminaris tanquam pedali, .SC eius diametro in duo- "Pªgª“
decim digitos ſeu vncias diuiſa -, inſpectoq. luminari di- ::un fª'
recto obturu , fed oculo contra ſulgorís Solaris jmuriam.. '
De Modo Oèſcmana’i Eclipſè: Lumina manito vitris coloratís,aut chartç pellucidç aut velamim's
rimn Ü de Can/í: Diffldzj Oá cruatia ſubtilioris interiectu . Md ſi Telcſcopio vtatis, metio
ra ſunt híc illaaquz totum ſimul luminaris diſcum rcprz
mx inter ac Tubular Aflranomicas. ſennm; cuiuſmodi (un: parumaut magna quidem, ſed a]
teroNel tribus etiam conuexis prope oculum cerro inter
I. AV C I ením verò 8C perpauca tradídere, &U uallo , ( quod experimentum determinabit) diſpoſiu's,
ne omnes quídem ſimul omnia , qux ad hanc ó( quam ac przcipua lente conuexa procul ab oculo in...
praxim reqwruntur. Ego verò in re :anti mo— obiectum obucrſa . Ven‘rm excepto caſu ſex digitorum
menti, in qua vel maximè díſcrimcn Aſtrono— przcisc‘ obſcuratorum , in quo minor ſolet eſie deceprio:
mix, C( Aſtronomicx fidej expenmentum conſiſtit , dili vc aduenit Kepleru: in Opticis pag.z49. valde ſallax eſt ::411.55
gentiam me¡ deſiderari non patiar; qua- quid prazſtiterit direct-.z. licec oculorum gettimatio. SIC in Eclipſi @Anníàuim mo.
di Éudicabitur, fi cóparetur hocce Caput cum íjS, que hªc I 605 . Mai) 2.4- Lansbergm: digzros 7;. Vendclinu; 8. &L9 dí.
dc re indicauerunt Gemma Frifim de Radio Aſtronomi Nouembris 18. Lambergiu¡ z. digit. Kepler-m minús z.
¿ªmm co cap. ¡8. Reinhºldm in Theoricas Purbachij pagd 98. ali] plures z. GC in Eclipſi Anm' 1 61 2.. Mai) 14. Lºngo—
q…- d, ¡m szurolycu: Dialogo z.Coſmogr.pag.87. Daniel Sand:: mantanm z de Vendelmu: digitos 6 1-. at Seba-inem: 8. rur—
argumèzo_ cbms de Obſcruauone Ta?:- ‘PMOFÍ’VDV Prop-r z. Barociu: !us in Eclípſi (¿B Anm' 1 62.1. Noms. chlcm digit? 4.
Ga ~
a.,

DE LVNAE ET SOLIS' ECLIPS. 35!


Gaffendq: 5;. Vendelinm z. 8C in Eclipſi a Anni 164;. culos in eadem tabella,maiores ac minores, aur in diuer
Septébris 2.7. Vendelinm plures quam 6. digitos P.Theº— ſis tabellis paratos habere , vr tempore Eclipſis ¡llum eli
dorar Mºi-em.: pauciores, aur vix 6. No.: prarcisè 6. zeſti gant, cui maximè congruit baſis lucida con¡ radioſ¡ , per
maurmus . Er ira paffim in hiſtoria Eclipſïum videbis ſoramen intromiffiNr fecifſe Maaſtlinum docet Kepleru:
capa 9. Lubricum quoq. iudicium eſt›quádo aur Eclipſis in Opticis pag.” 2.. vel vr Keplerur docer in Opricis cap.
eſt In confinio Totalis abſq. mora, aur cum perexiguzuaur 1 r . Probl. I. varijs vri lunulis . Habetautem hic _modus num¡
quaſi totalis ſed non planè , ob dubíum illud díſcrímen. praerer fallaciam modo quinto deregendamullud incom- bm'ynmfi.
penumbramur marginis;aur quádo adeò parua eſ’c Eclip modurmquòd ſi parua ſit diſtantia tabellz paſſiuç à fora
ſiszvt oculos o^btuſiores late-158( acutioribus azgrè patear; minezin paucas quoq. particulas, eaſq. paruas , duidi
Vt primi casus exemplum habemus infi‘à Cap.r 9. in... teſt circuli diameter , 8C ex illarum cxceſſu aur defectu
Eclipſi Q Anni 16 ¡6. Auguſti 2.6. cum ali¡ partialem aſ maior error redundat ín magnitudine Deliqui) menſuª
íeruerint , ahi verò totalem ; & in Eclipfi Anni r ;80. Se tanda; fi verò augeatur diſtantia z vt \i foramen fit in te
cúdi verò casüs in Eclipſi Q Anni 162. ſ. 6C fortè inEclip cto tem Ii alti,quo modo vſum Mçſtlinum narrar Keple
ſi Anni 162.6. 8C ¡619. Iunij 2.6. rm ſuprïſpecies languidior euadit ac remiffior: 8C cºn
Secundm Modus Cornelio Gemmze , Tychoniq. olim finia lucis 8C vmbrze difficilii‘is diſcernuntur , 8C fugacior
"Mºd“ º vſitarus,eſt per Radium Aſtronomicum,quo extra Eclip- cſt motus imaginis lucidez, itª vt VÍX cºngruentí mºmºn*
fim capirur diſtantia margínum Solis aut Lung, ideſt dia- to applicari poffint apices circíni ad extrema optata , 8C
meter apparens,in ſumma verò Eclipſi maxima diſtantia dum hazſitaturòc manus tirubat, occaſlo elabatur . Idcir
penplieriae obſcuranris à peripheria obſcurari: Sed hunc cò expedir duos effe , quorum finguli acu acuriffima rap
modu tanqui craſſum merirò reprobat Keplerm in Opti- tim pungant tabellam in punctis fingulis B, 8C G : quibus
¡¡ª,¡‘11,, cxs pag.z 70,8( tandem repudiauir Tycbº ob imperfectio- deinde tranquilla opemrione circinus adaptetur; 8C mo
m. nºm bªlªs mſtmmênde qua vide dicta lib. z. cap. 10.n. z. to inſtrumenro prluſquam creſcat aut decreſcat Deli
IV. Tern'm Modus Gemma Friſio, Reinholdo , Sant— quium ſenſibiliter, explorare, an ſectio inumbrantis tran
zdledu: . bechio,Ma:fflino,Bar-ocio,Maurolyco,Blancano,Bettino, fear per notata puncta .
aur vſitatus aut laudarus , nec diſplicens Keplerº cap. r r. Arcus autem circumſerentize abſens ſeu obſcuratuswr Anª’ ²"'
Aſtron.0pr. Probl.7. eſt per ſpeciem ſeu radium lumina- in ſchemare arcus C E D , notus fiet ſiue Circmo dilataro "me"”
m abſm*
rium , per rimulam aut ſoramen vel feneſtellam introdu ad interuallum Chords C D , ſiue duabus acubus per - ¡mt Ineem‘.
ctum in cameram obſcuram , receptumq. in pariete , ta duos obſeruarores pungendo circumſerentíam BCD a m
bella, aut chakra Cªndida; ſed ira vr planum rum forum¡ C, 8C D, & deinde interuallo C D, accepto ope circini,
nis turn tabellre, aut chartç recipientis baſim lucidam co coque applicato ad iadus circuli aut ſemicirculi a: ualis
n¡ radroſi , perpendiculariterilluminetur à luminaríurrp 8C iam diuiſi . Sed 1 exactir‘is operari vis, nota fit fi iſe
radio central¡ , & arquidiſtenrillorum plana ſibi inuicerm midiameter ſoraminis,eamq. deme ſemidiametro AB, vr
vr ſpecies illa circularis fitznon oualis 3 «Se ad certain con reſter AN ;quo interuallo deſcribe circulum NMR› 80
ſtantemq. diſtanriam à ſoramine conſeruetur tabella re— eamdem adde porrioni EG, vr fiat EP,- & interuallo FP,
Cipiens imaginermtoto Eclipſis rempore . Igirur ſi Eclip— deſcribe circulum vel arcum MPR: narn puncta M a ¿ªc
fis Solaris fuerir,poteris prazcedenti die,ſi verò lunaris efi R, terminaban! arcum hinc lucentem M N R , ¡nde ob
dem noctezaffixa tabella inſ’crumento, nempe trabecula:: ſcurarum M IR : ratio huius correctionís indicabirur
in cuíus altero capite ſít lamina foraminis, obſeruare día mox num.6.8t 9.
metrum circuli baſis lucidez, cuius dimidium dabit ſemi— V. szrtm Modus eſt Kepleri in Aſtronomia‘ Opt. 4, Mªdm
diametrum pro deſcribendo circulo , ex centro conue pag.; ço. dicentís: thaula' firrmoribur pre/[diji- mtererzxeplm'.
nientòideſt ex puncto , in quod radius tranſiens per cen ¿flimare ſolitur [um ªrcum a'rcumferemie Lunar-i: abſerl
rrum foraminis incidir perpendiculariter. Etſi verò cir tem . Repetarur huc figura cap-6. num.5. expofira,ín qua
culi htuus peripheria in Gr. 560. vel ſaltem ſemiperiphe arcus Luna* abſens , ſeu obſcuratusfit AGC › notus ,- eo
na in Gr.1 80. diameter verò non modò in duodecim.. enim dato, 6C propor
partes :Equales , ſed in plures particulas ſubdiuidi ſolet; tione diametromrn.
melius tamen eſt, in altera tabella ab inſtrumcnro ſepara Luna? 8( Vmbrze, da—
tadeſcribere circulum illi çqualema‘éc huius ſemicircúſe tur quátíras deſectí‘rs:
retiam in _Gr.1 80. diuidere, diametrum verò in quipluri Sir enim A G C, Gra
mas 8C minimas particulas :equales: commodiús enim duum 60. &r A G, zo.
8( exactius expedirur haze diuiſio , quàm in rabella iam., nempe angulus A I K, '
trabeculae affixa . His peractis , inità iam Eclipſi oporret ideòque per 3 2.. primi
mouere trabeculam ita vr Solis Luna-ue motum ex ad Euc'lid. A K l, Gr.9o.
uerſo ſequarur ſpecies lucida,& circulus lucidus cógruar 8C Al, Sccans partium
circulo deſcripto . Ergo ſíue in ſumrno Eclipfis,ſiuc quº_ 2.00000. qualium AK,
uis alto momento lr rooooo. ſitq. propor—
buen’ncircino accipe B tio ſemidiametri luna
interuallum maxímü, ris AI, ad ſemidiame
vr G B , quod eſt inter trum Vmbrç AE,vt I.
punctum G , periphe— ad z. erit enim A E ,
ria: obſcurantis GCH 600000. Secans angu
D, 8C punctum B , pe— li E AK , Gr.80. 2.4'.
ripherix BCEDB z lu Tangêres autem angulon'r eommdcm erunt IK, 17320;.
minaiis obſcuratímam 6C EK, ſ 9 12. z 6. qua: ſubtractx ab I G , partium 2.00000.
translato circino in.. ¿Sc ED, '600000. relinquunt GK, 2.679 ç. 8( KD, 8764. vt
diametrum circuli :e ſit rota pars deficiens DG, ;H s9. qualium AI, Semidia
qualisiam diuiſam in meter Lunar apparens cſt 2.00000. Sir autem eadem ſe
particulas , nota erit midiameter ió’. nam fi fiat vt 2.00000. ad 16'. ira z ſ ç $9.
pomo runc immums ad alíud,erit GD,pars obſcurata 2.'. ç i". quibus Keplerm
ab Eclipſi, cuius com ita ſerè tradítís ſubdít: HI'C etſ¡ 'vtſuIÚ’ aſfimatio wn?:
p'lementum ad diame ¡Mini/¡il abermre po/_Ïunt , eim Mmm crrori: exigrm pºr
tmm totum nempe G Iimzcula in diametrum Luna cenfenda redundat . Cupio
E , erit por-tio Eclipſa Aflronomºs apemm dare, vt certiºre: aliqyi mad¡ [Quim ol.:
ra . Fiat ergowt parti feruarionis canſlituamur . Nam ab hac -zma re deperzder Ml
culre rotius diamerri quod in A/Ironomia -uulga' maxi-mi fit , dimenfio altitudinr:
BE, ad 1:.. digitos ,ita Ó" corparis S014mr : etenim (i fit pared/¡EH! Sol:: enaxzpm
Complementum illud z’.ſcrupu10rum, CT in cflimatmm* de ſectur L_ur_mm terna..
GE , ad illud , nempe parte digit¡ aberretur, actum e/Z de 600./emxdnrmerm ter—
ad digitos tune obſcuratos . Alij tamen ſolenr Plurcs Cir re . Sin maxima Sol:: pªra/14M; fit 2.’. abermbtm? 17_ Oº
erm
M2 L IB ER 'QVINTVS‘
/emídiametrir term, omi/ſiom 'Mim firupuli in defectu Lu; dictare , aut memoria retinere , vr poffit dcſcribi vmbrze
.
. *wdere . . ., ,
mmm: eſl m frame ria/ZM parallactzce . VIDUS he— peripheria, per illa_ tranſiens .
Keplem: plerus non explicat quomodo arcum abſentem ;eſtima
¿by-Nam . rít ,directone in Lunam mtu¡ tu ,' an m ſpecxe lucrda nota PROBLEMA lI.
tis vt nos ſuprà docuimus punctis C, IS; D . Deinde quo
modo aruus error hinc in diametrí partem Obſcuratam Propºm'anem Semidümetromm 05ſcin-4211i: ó
redumïanſi velterreſtrium
diametrorum vnius ſcrupuli error
1700. in gignit errorem femi—
Soſilis diſtantia? Fal Obſmmti, ó- dfflta 'unim- Semidiametro , al
ſum verò eſt ab [940 *una re depe'ndere dimenſionem di terim- Semididmetmm obſematione ¿aqui
ſtantiz 6C magnitudinis Solaris, ſunr enim ali) modi, 8L) 'ere d *
quidem hoc certiores, de quibus lib.z . cap.7.
5. Medu: VI. Qyimus Modus , à Keplerº propoſitus in Aſtron. IX. N figura priori numero 4.p0ſita,notenrur in ſum-ſi
Kepler¡ . Opt.c\ .I r. Probl.8. &r 9. ſup onít ſpeciem lucídam So I mo Eclipſis partialis ,vel quouis alio articulo in
lis pcr oramen exceptam in ta ella perpendiculariter op— figníori Eclipſis totalis, putà quando obſcurati ſunt digit¡
poſira radiacioni,vt diximus in tercio modo; fed ita vr ſe 6. ſcu cum ſectio inumbrantis peripheriç tranſir p‘er cen
midiameter foramínis nota ſit in partibus , qualium nota trum A , inumbraci , notentur inquam eodem momento
eſt ſemidiameter baſis lucidz con¡ radioſ¡ . Ergo arti à duobus tribuſue obſeruatoribus , acubus acuriffimis
culas femidiametri ſoraminís ſeu feneſtella: ſubtra 1C fe \ria puncta C , G , D ', vel ſi ſectio tranſiret per centrUm..
midiamerro baſis lucidx AE z vt reſtet AI: & eaſdem.. A , puncta K , A , L ; 8C extremorum CD , aur KL,…ter
adde reſiduo IG,vt fiat pars obſcur. IP,& reliqua abſolue uallum Circino accipiatur, ficut Se int-:malla corum à ter—
vt ſuprà modo z. aut in figura modi Quart¡ : hinc enim.. tio intermedio puncto , nempe internallum CG z 8( DG 3
prodlbit iuſtior quantitas Eclipſis, 8C iuſtior proporrio ſe aur KA , Se LA . Deinde in rabella altera aut charta, du
midiametrorum . Cauſas autem additionis 8C ſubrractio— ctà recta linea interaallo CD , aut KL ,acquali , ó'c ex eius
nis prªedictzepſtendit Keplem in Aſtron.Opt.cap.z. pro extremis accepto puncto extra illam, in quod concmmnt
poſao. I 1. 8C 12.. SC nos in libro Optico. Subiungithis interualla punctorum CMS( D,à puncto G , aut internal!:
.Keplerm Probl.¡o. capirís I I. modum ſignandi punctª.; punctorum K , 8( L, à puncto A 2 deſcribe per Scholíon
fectionum propoſit. s. lil). 4. Euclidis círculum , cuius Circumſeren
uerlſialis, ſedC,cum
BC D,pag.z
in priori ſchemare,
$7. ſallacem opedocet,
adeò Regula:
vr tranſ
Anno tía tranſeat per \ria puncta GG, D, aut K, A, L; erit enim
!600. lulij lO. cum deficerent in ſpecie lucída digit¡ z. aequalis ille circulus , ſpecici Circuli inumbrantis , hoc efl:
Regula reſecuerit tantummodo digitos 1%. idcirco tan Vmbrae in Eclipſi Lunae , vel Lunaein Ecllpſi Solis: ergo
dem probl.: z. acquieſcit lunulis varjjs Charraceisanteà illius ſemidiametrum GF, metire in particulis , qualium..
fabricatis, ex portionibus circulorum diuerſorum , vt ijs iam ſemidiameter AB ,diuiſa 8( przecognita fuit , & ha
ad ſegmentum inumbrantis applicatis z eligatur illa que bebis proportionem quçſitam ſemidiametrorumJgitur ſi -
maximè ipſi congruat . nota fit ſemidíameter vnius appatens in Minutis , ac Se
6. Mªin: . Vll. Seme Modus exercetur ope vel íntegri Tele cundís , ſiue ex obſeruatione z fiue ex tabulis Aſtronomi
ſcoplj , vel vnícce lentis ſiue conuexre , ſiue concaux, 8() cís ;non latebit alterius ſemidiameter . Vt ſí inuenta fit
excipiendo Recien] Solis aut Lunç in tabellam aut char AB , partinm 100.84: G F , zoo. & aliunde conſter ſemi
tam candidi Imam . Fit autem candidiffimafi non vnê, diametrum Luncc AB, effe Minutorum I ç. tiet vt 1 oo. ad
ſed pluribus membranis charts: mundiffimze obducatur, I s’. ita ;00.ad 4;'. ſemidiametrum "111th . Sed fi vta
glurine non ordinario ſed ex amylo compactis-,Debet au ris nudo foramine potiüs quam Teleſcopio integro , aut
tem ¿SC hic rabella hsec Pªrallels. effc plano vitrorum , ¿SC fingulari vitro , debes ſemidiametrum foraminis detra
tectà ſeu perpendiculatíter directa in axem con¡ radiofi : here fcmidiametro AB,lucenti, vr reſtet AN,& contra ſe
8C ante Eclipſim exploranda eſt diſtanria , in qua ¡mago mídiametrum foraminis addere portioni eclipſanri viſç
ita grandeſcar, vt ramen circumferentia baſis lucidze eui GE , vt fiat exempli gracia El’ 3 exit enim AN , iuſta femi
denter diſcemí poffit ab obſcuro circumſuſoz 6C in eà di diameter ínumbrariz 8C FP , inumbrantis : Vr docet Ke
ſtantiíi capienda eſt vel circino, vel duobus punctis in cir— pleru: in Opticís cap. I I . probl. 9. alioqum ſemidiametct
cumſerentía per acus acuriffimas notatis,diamerer baſis obſcurati maior, 6C obſcurantis minor iuſto colligererurz
lucidçNt poſſit ln altera tabella deſcribi circulusilli çqua— 8C digiti pauciores quàm in leo , vt idem docet cap_ 2..
lis ,8C diuidi huíus p'eripheriain Gr. ;60. diameter verò propoſ. 1 O. x r. u. «SC cap. I 1 . Probl. 7. ſi ramen ſemidia
in particulas IOO. aut zoo. aut plures , 8C reliqua vt in z. meter tantl‘lm luminaris quasritur , ſufficír à femidiame
modo diximus peragenda ſunt . tro baſis lucidze detrahere ſemidiametrum ſoraminis_, vr
Tele/‘copy' led attinet ad vitra Teleſcopij , ſi eo integro vtaris , idem cap. 1 1.d0cet probl. 2.. Rurſus ſi circumſeremlam
vſ… ¿7. ,wz oponer Teleſcopium tale eſie , vt aut breuirate ſua , aut ipſam CGDL, continuare volueris per ç. quarti Euclidi: ,
nºm¡ .1.. amplitud…: lenrium, aut ope ahamm leuuum, totum lu \ufficiet \ria quzuis puncta in ea notzme raptim Rc.
óïia . mmare compreliendar , 8C aliquid amplius z alioquin..
ineptum eric ad partem I'll-am obſcuratam tibi exhiben PROBLEMA III.
dam , quam ipſum non complectítur . Idcirco ah'j vnico
Vitro conuexo vtuntur , (ïcut vſum dicemus .Albaniªn—v Dr'ſtmtiam Crean-0mm in ſumma Eclipſis , ſele
Linnemanum cap. r9. in Eclipſi Solis Anni ¡6 z 9. alij vitro
(antüm cauo , quo ibidem vſum Gaffendum dicemus_ in dream inter emm: Objeto-amis ó- Obſete
Eclipſi Solis Anni 162.1. quod certè melius eſt , quia co*: ran' abſeruatione deprebendere .
teris paribus mundiorem ſpeciem in charta píngit z &L9
ſubtiliffimaïn peripheriam Circuh‘ lucidi, cum euidentiſ X. Vaªre per Problematis primi modum s. aur 6.
ſimo diſcrimine ilhus ab obſcuro circumfuſo campo . Qu’ſtam 8C Correctam quantitatem deſectñs ,
VIIl. Septtmm‘ Modtls Solari Eclipſi accommodatior, nempe IP,:in figura numeri 4,8( per Probl.
7*Mºd"’ * eſtperimaginem luminaris obſcurati receptam in ſpe— 2.. ſemídiametl'um apparcntem inumbrantis 1 6C ¡num
culo , ſiue aqueo ſubieèta pelui aqua plena , ſiue vitreo , brati in Minutis ac Secundis , 8( ad vtriuſuis propertio
8C oculis ¿eſtimando portionem deficiente… . nem reduciro partem Eclipſatam , quam ſubtrahe a fum—
8. Madn: Octaum Modus in lunar¡ Eclipſi , eſt fi optimo ac niti ma ſemidiametrorum , ¿SC reſtabit nota AF , videlicet di
LÑZÑÑ ¿7, diffimo Teleſcopio obſerues Luna: partes,per quas tran ſtantia centrí A , luminaris inumbratí , à centro F , inum
Nlſter. fit Vmbraz ſectio,vt exemplo ſuo nobis mdicauit Mz'— brantis Vmbrx Lunxue . Vt fi ſemidiameter AI z fic par
c/Mèl Florencia: Langrenmin Eclipſi Anni 1654. Mam’j ticularum Ioo. ſed minutiarum 15'. 8C FP, zoo. ſed mi
14.qua
de dc qua dicam
lib.4. cap.cap. 19. conlſitet
7. iam Nam—Cu… ex SelenoÍraphía,
longitudo 5C atitudo nurorum 4;’. 8C porrio Eclipſara Pl, fit particularum zo.
Nam fi fiar vt Ioo. ad I s’. ita 50. ad aliud, inuenietur PI,
articularum lunarium z 6C earum diſtantia à margini— Minutorum 4;. his ergo detractis à ſumma ſemidiame
gus, ſacílè etiam conſtabit quota illo momento pars deti trorum , qua’ nunc eſt 60. remanebit AF , centrorum di
ciar: fed expediet tres ſaltem particulas aut puncta di ſtantia Minutorum ççg. Ita feré Keplerus in Opticís pag.
flincta , per qu:: tranſit illa ſeótio , notare 3( amanuenſi 4 5 z . vbi diametmm luminaris non correctam vagar fiin-z
rm.
DE L VNÁE ET SOLÏS ECLIPS; '353‘
briatam , co‘trectam autem detractione diametri ſorªmíſi nan's patebunt . Aduerte tamen,íuxta ſxpius przmonira,
ms 2 Vocal enucleatam . Teleſcopium tale debere effezvt tomm Lunç diſcum vn¡
co intuitu poffis comprehendere, .Se prcedictarum macu
PROBLEMA IV. larum maximè inter ſe diſtàtium verticalem lincam och
lar¡ arſtimatione certiüs decemere .
Melina-iones E’clipſium oéſeruare .
Xl. S Vppono hic tabellam , qua excipitur ſ ecies lu P R o B ‘L E M A v .
› minaris deficientis, affixam elſe ¡mm ¡¡¡ter 8C
nprmaliter trabecula* , &C Pªrallelam plano ſoraminrs aut 1’14ng Eclipſiüm oéſeruare .
virrorum , per qua: tranſmitritur radius z .Se deſcriptum.. Vomodo ex Inclinationibus per Probl. 4. ob;
ram crrculum xqualem baſ¡ lucida: con¡ radioſ¡ , vr dixi XII. Qe—ruatísfl'k ex Azimurhis ªrque altitudinibus,
:nodo z. Problematis r. videlicet ¡n ſequenti fchemate.;
colligárur plagce , in quas vergunt Eclip
Circulum BCD z eiuſque diametrum delignamm ibidem ſes › fatis dictum cap.7.num. z. quando tamen in ſpecíu
EB , ita vr m neurram Pªttern fit inclinan z fed quoquo— pet foramen, aur virra receptñ in charram tabellamue,de
ucrſum trabecula mota fiierit ad motum luminarium, , qua Probl. I. modo z. cornua ſunt in rectª linea parallela
manear EB, in plano Verticalis Circuli . His pofirisJ'i cor.. Horizonti, \ola Azirnutha tunc capta plagas indicanr .
nua ſegmenti lucidi , purà CD', paralle la. ſint Horizonti ~
8C recta linea CD, peril- - ’
la ducta ope fili extenſi z PROBLEMA VL‘
aut Regulgſecer diame- B
trum BE › ad an los re— !mamada !amparan adEcliſ/ê: ffitctúfl
ctos; Verticalis circulus tia dimen'ri .
coincidet cum arcu per
centra ducto . Alioquin \XIIL I Nterualla hace ſunt non folúm,qu.ªe intercedunr
arcus per centrazinclína ab inicio ad finem , vel ab initío ad rotalem ob
tus erit ad Verticalemª ſcurarionem , 8C hinc ad emerſionem.,& hinc ad finem ,
circulum . Tunc ergo , anrà ſex digitis exempl¡ gratià obſcuratis ad ſex digitos
filo aut Regula pet cen rurſus recuperatos -,-ſed etiam qure à rranſitu alicuius Fi
trum A ,tranſeunte , du xa? ſtellee per Meridianum z aut ab eius altitudine vel Azi
cito rectam lineam pa mutho capro vſquc ad ¡nitium Eclipſeos , vel è contrario
rallelam recta per cor ab initio fineue Eclipſis vſq. ad rranſitum Stella- Sec. nu
nua ductze : vr ſi vnum eornu fit B z alrerum M , 8C recta merantur . Que internalla exactiffimè metirí licet per v¡
BM , per hrec imaºinatione ductz , parallela accipiatur brationes Perpendiculi illius , de quº'ſatis lib.z.cap.2.o.ad
KL: nam arcus GKïerit arcus menſurans angulum GAK, quod perpendiculum \i examinaueris , eo die clepſydras
inclínationis quarſirchui arcus notus etit ope circini, ap arenarias, aur Horiſonia z homm quoq. tempora adhibe—
plicari ad circum ſerentiam mqualis circuli,iam in Gradus re oteris . Horiſonia tamen examinantur etiam ad Ho
diuiſi , vt dictum el’c Probl. I. Tunc autem capienda ell: rologium ſciatericum Solare Aſtronomícum 8C Horizon
altitudo lmnuiarisfine qua Inclinationes hze nihil aur pa tale -, aut fiſtendoilla , ita vr Hora I 2.. poſt medium no
túin vtiles ſunrz ‘vr mouet Keplerm' in Opticis cap. t r . ctem non ſonet niſi cum vmbra gnomonis exactè coinci
Probl.i4. 8C r Lcui ſubiungitProbl.16. 8( r7. de modo derir cum linea Meridiana z aut quod melius eſt, ad tran
delrgnandi Inclinariones in pauimento - \itus duarum fixarum nota: Aſcenſionis rectze per mc—
Sed quia ¡mago Lunç in charta non eſ’t valde claramec dium Cgrl¡ ; fi niminim tempora Horiſonij (int aequalia.,
¡n obſcuro noctis ſatís cuidenrer expedir¡ poſſirnt pued¡ diflèrenriç Aſcenfionrs rectasin temporn. ¡Equatoris con
cta: operationes -, lucernx aurem aut cerei accenſi ſulgor uerſzr . Ccrter¡ mod¡ per numeratos arteriz pulſus , aut
aliquibus nocet z ¡deò Kepleru: in Opticis cap. i r. Probl. itineris certum ſparium confectum aut reciratíonem ver
1 8. 6C 19. duos treſue alios modos ſuggerit . Prima: eſt ſuum aliquot , quos innuit Vendelinm' in pracſatione ad
per meram ocularcm :eſtimarionem , reſpiciendo :m cor Eclipſes ſuas , haud ¡ra cen¡ pleriſque videntur .
una Eclipſis ſint praccisè ſurſum ſupinamut deorſum pro
na,tunc enim parallela iªcent Horizontr,8c nulla eſt incli
natío à Vertical¡ : Contrà ſi vtrumq. cornu (it erectum.. PROBLEMA VII.
l’eellªendiculariter;
Horizótizêc gtadibus
erit enim
9o.tunc
¡nclínarus
arcus pcr‘centra
;rd Verticalem
paral .
Principium de .Finem legitima Eclip/z': , lll!
Secundu: cſt ope circuli ſuſpenſi,aur trípod¡ infixi , qui lic Tot-:ct: abſ'curationi: exactè
obiiciatur Lunakzvt perpendiculariter excipiar radium ſeu diſcemere.
fpeciem lucidam Lunar, 8C eius peripheria BCD, fit diu¡ l
ſa ¡n Gr.360. diuiſione ¡nita à B , ſupremo puncto ; ſitq. XIV. Oquor de legitima Eclipſi , non autem de fir
Regula RAWongior diametro’ Circuli,& volubilis Circa L mo aut vmbragine z de qua cap.ç. prarſertim
eius centrum¡ A,cum
nali,cuiuſmodi eſt C rranſuerſal¡ alia¡gil-ur
AT. Traríslato regulaoculo
¡pſi orthoqo—
mouſiea— num. 2.. Et Finis quidem facrlius Obſeruatur, qnàm prin—
cipium , quia ¡am certus eſt obſeruaror de Eclipſi quaſi
tur Regula,donec ex xquo cornibus ¡LM, ſubtendatumt peracta, nec ſruſtra :Ittendit ad finem pharnomeni -, ante
in ſchemarc vides; nam tranſuerſale C AT, ¡ndicabit fla quam verò incipiat, non aliam certitudinem habenquàm
tim Inclinationis arcum BT . Tertim eſt , fi momentum ex Ephemeride aut calculo, qux poſſunt aberrare , &C diu
obſeruesªquo comun Lunze Eclipſarç funt in eadem recta, ſuſpenfnm detinere obſernantem, vſque ad laffirudinem,
linea cum aliqua fixa ſtella aut Planeraümt eidem perpen quem níſi patiens \it 8C circumſpectus , ſugere poteſt oc
dicularitcr obuertuntur: nam ex ſiru ſphmrre, tcmporeq. caſio ver¡ initij . Cerrum porrò eſt initium viſibile Eclip
ac loco illius fideris , habitêq. ratione parallaxium Luna fis &a íl’atím ac Luna: Soliſue diſcus , \iue nudo oculo ,
tium , inquires Inclinationem ope Trigonornctria’. In.. ~ ſiue teleſcopijs ſpectatus ,& fiue directo ¡ntuitu, fine in.,
omnibus autem his modis ſupponirur à Keplero pag. ;67. imagine recepta per foramen nudum aut virrum In char
unquam per ſe notum, aut qual¡ per ſe notum, rectmn li ram mbellamue , de qua Probl. I. modo z. perdere incç~
neam z qua: comia Eclipſrs connectit, ſeu puncta quibus rit ſuam perſectam rotundirarem,& perſtringi ſeu prç
\e interſecant circuli Lunas 8( Vrnbrxzelſe orrhogonalem iban' limbus eius à lenticula nigella ,tanquam vn uicul¡
linea: duda: per vm’uſq. centrum . QUO-tm- noſter pro mſ'Fricantis prietegmine : Sicur tinem Eclipſis viſi ilem..
Eclipſrbus Lunaribus , eſt ſi obſerues duas plureſue par e e conſtar , cum primò diſcus luminarium appatens ad
uas Luna: maculas,quarum cêtra ſint in eàdem linea per— ſuam perfectam totunditarem redierit; 8C ita replerus
endiculari, 6C duas plureſue, per quas tráſeat fectio vm fuerir primario lumine , vr nullus in eo nzeuus , aut veſtr
rz tcrrelïr'isÑope Teleſcopij: ex his enim vnà cum tem gium priſtinx inumbmtionis apparear . Carrendum ta.
poreóc altitudine Lun: ſacilè Inclinaciones Eclipſis lu men cſt à nubeculis arcuads, qua: ſortè imitentur diſcum
Yy cír
354 .' L '- I B E R _ .QJVINTI/;S
círculi humbrantis, nec non à maculis Solatibus ,quae Zum , ímlenitur Tempus à met-¡die . Sed quam lubrica
fortè in limbi parte primò aut vlrimò deficiente orirêtur fit Azimuthorum praxis , licer illi nimis fidarKeplcrm
aut occidetenr . in Aſttonomia Optica pag. ;7 ç. iam monuerar Tychº in
¡Wen-mm _ Digi¡ ſuptà de Principio, Fine ‘vifibili : quia !en-tículº. ſua Mechanica Aſtronomica, 8( in primo tomo Progytn—
¡nm mn¡ Illa nigticas,quat pnmò delibamur poſtternò deſerit lim naſ. Nos vt quam minimè hic erremus , ſoliti ſumus ex
“ .UM-¿,7, bum luminanum , ¿Se index eſtinirij ac finis deliquu, non pectate ſideris centrum, donec tranſeat per planum Ver—
Mei¡ º,, eſt punctum indiuiſibilc , fed pars aliqua diuxſibilis , qua: ticalis círculi iam determinan, CSC tranſeuntis per integro
non poteſt, quantociimq. acumine oculi , aut excellentia rum graduum terminos ; ipſum verò planum deſignare
Teleſcopij vraris z euadcre viſi’oilis , niſi ad certam quan triangulo noſtro filan, ſeu ex filis conſtanri , de quo inſrà;
tiratem peruenerinquanram Se non minorem tequirit mi— 8( ab Azimurho Capto numerare rempora Perpendiculi
nimus angulus viſorius ;inſra quam quantítarem poterir vſque ad Phrnomeni phaſim optar'am .
adeſſe iam poſt initam , aut ſupereſſe nondum pen-acta.. Tertius Modus eſt, per diſtantiam ¡Equatoriam Fix:: 3. Mªd-is.
Eclipſ, nec \amen à nobis videti . Hinc fit vr verum ini ſtella* noctu , aut Solis interdiu a Meridiano , capram At
tium Eclípſis , quod fit ſtatim à contactu Lunx mutuo 8C millís ¡Equatorijs z quem modum cettiffimum purauit
penumbrzwel linea: ex Tetra ductz, 8( tangentis margi TyC/M in Epiſtolis pag, 72.. ſed implicara conſtructio 8:
nem occidentalem Solis .Se on'enralem Luna: , anterius vſus Armillarum , non perinde ac vellemus ſarisfacir , vr
fit viſibili initio* finis autem verus poſterior ſit fine viſibi— docebimus in libro Organico .
li . Eamdem ob cauſam lenticula illa, aut lunula diſci lu Quªrt…- Modus eſt,per Altitudinem Solis interdiu,aut 4. Media .
naris , que vltimò in Penumbram immergitur,aur qua: Fixx alicuius ſtella: noctu , aut fi nubes id prohibeannper
prima emergit ab illa , Cúm non llr víſibilis à nobis niſi altitudinem Luna: : ua: altitudines viſa* reducendz ſunr
ſub Cena quantitate , non eſt index vetee immerſionis aut ad veras, addità para laxi, 6C demptà refractionefi quam
emerſionis; 8C vera immerſio poſtetíor eſt , emerfio au— habeant ſenfibilem . Expedit tamen virare ſideris altitu
tem anterior viſibili . Immò plerumque euenir , vr quam dinem , quando eſt pro ior Horizonti aut Meridiano, nc
uis prardicta lenticula , ſiue lucida (iue obſcura , videri ibi obnoxium ſir reſraóïionibus forraſic extraordinaiiís -,
pofiet oculmaur Telcſcopio perfecto 8( attemiſſuno,non hic autem inſcnſibilis aur parua in multo tempore diffe
videatur \amen , 8C duo aur cria citci ter minura tempotis renria ab altirudine Meridianmmagnum errorem in tem—
interlabantur inter verum punctiſtitium,quo initia fineſq. pore efficiar . Oportet autem vt inſttumcnta , quibus al
predictarum phaſium contingunr, 6C vifibile aut viſum titudo ſidetis, aut diſtantia eius à vertice capitur, \mt exa
à nobis . Comparanti enim mihi lenticulam illam mini— ctiſſimè diuiſa, 8( exhibentia ſingula Gtaduum Minura»
mam cum maculis paruis, aut areolis oriental¡ limbo Lu aut etiam Minutomm partes aliquotas ; 8x' pinnacidiain
nz propioribm, 8C Teleſcopio notatis in Luna , de qui ſuo ſiru exquifitè affixa , 8C planum inſtrumenri colloca
bus iam dixi lib.4. cap. 7. viſa eſt non minor maculis illis» tum anteà ad perpendiculum Horizontis perfectiffimè ,
quarum latítudo eſt Secundoxum zo”. immò pletUmque 8( torum inſtrumentum minimo nutu verſatile, vt ſtarim
cquzriillis ,quarum latitudo eſt 2.5”. aut zo". Secundo— ac Obſeruatorum alter ſignum captandº alritudinis de—
rum;qualium Secundorum Lunz diametro in illa ſeleno— detir, poffit dirigí eius planum in centrum ſideiis, 6C ele
graphia aſſumptae vt minuromm tz’. inſunt 192.0.vel ſal uari ipſum , aut dioptra ,- 8C tamen ſi à perpendiculari ſi
tem 1poomedius aurem motus Horarius Lunç à Sole eſt tu per illum motum inclinarum fuerit , illico reſtitui poſ
. zo'. minutorum, ſeu ſecundorum 1 8 oo”. Ergo vt 1 800". ſit in ſltum perpendicularem,quae omnia per Quidtantes
ud Horam vnam ſeu minuta 60'. ira ſecúda 2.0’!.ad minu Tychonicos expediii nun pofiunt, vt docebo in llbl’O Ot
ta 0'?. ſi _verò fiat vr 180;”. ad 60'. ita zo”. ad alíud,fiet ganico -, vbi etiam mod um certiorcm docebo inſtrumen—
Cºn-¿M vnum minutum temporis . Propiiis igitur ad _verum mo ta hau; raptím collocandi, ac ſtatim in ſitu requiſito adap
Pfindfi F¡ mentum harum phaſium accedemus , fi Viſibili Inicio tandi . (Domodo autem ex Alritudine ſideris , 8( eius
…7,1, Et…, Ecllpſis & Emerſioms derraxcrimus vnum ſalrcm minu Declinarione atq.Aſcenfione Recta, acquirarur punctum
1;,… ªyª_ tum tempons 5 fin¡ autem Se ImmCrſioni fingulum minu ¡Equatoris culminans , ex eo autem 8C Aſc. recta Solis ,
mm’. tum addiderimus : At ſi maiuſcula ſuerit lenticula illa.- , tempus à meridie , ſpectat ad problemata primi Mobilis.
duo ſerè minuta illic demenda tempori à Meridie , hic Hic vcrò mirari aliquis poffer, quanra ſecurirate ne di
addenda erunt . cam ſupinitare Keplerm alias apicum rrutinator exímim,
in hoc negorio adhibuerit BdranresNUt Aſtrolabia pa
PROBLEMA VIlI. pyraceaêc dodrantalis aut ſpithamalis magnitudinis , vr
conſtat ex cius Optica pag. ;67. 6C 368. ſed ibi Fatetur ſe
JMWFZK altitudines cepifle : alioquin conſtar Tytbonem
Temple: 2 meridie aut .ente meridiem, qua Eclip pa . 72.. Epiſtolarum damnaffe obſeruationem Eclipſis
ſinm lªna/e.: contingut , obſermtre . ſac am rum ab Henrico Brucaro per Badrantem par
_uum orichalcicum'-, tum àVvitichio per Quadrantem..
XV. C Ommune eſt hoc Problema alíorum phar magnum Lantgrauianum, ſcd non rirè collocatum .
nomenon tem poribus obſeruandis , ideòque ,Quintªs Modus eſt, perSiderum culminationes , ſeu y. Modªn
tradendum lib.lo.inter Pfoblemata Primi Mobilis . Hic , tranſirus eorum pet Medium Ccli,ſeu per Meridianum,
\amen potiffimi aliqui mod¡ ſunt indicandi . ſi cxactiffimam lineam Meridianam nactus anteà ſucn's›
1. Media. Prima: Modus eſt,per Homlogia ſciarerica Solaria in— 6( in ea collocatum fit inſtrumenti alicuiu‘s planum,quod
terdlu , 8( Lunaria noctu z qui ſanè vtilis eſt valde tunc › ncutram in parrem inclinetur ad Horizontem, ſed exqui
quanddEclipſis Solis eiuſquc phaſis fit in Meridianmaut fitiffimè illi ad perpendiculum , ſeu normaliter inſi ſtar .
proxunc'-, tunc enim altirudines Solis caprz inſenſibilircr Nam cum precognita ſupponatur ſiden’s Aſcenſio recta,
à meridianº. altitudine differunr, ideòq. polſunt exiguo \icur 8C Solís -, differentia Aſcenfionum Rectarum con
ertore ſur , magnum in tempore errorem gignere . (Lla uerſa in tempora abſq. vlla Triangulorum analyſi , offer!
re tunc przſtat vri inclinarione radi)Solatis ,ſeu vmbra: tempus ‘a me ridie. (Dare fi tum fortè celebrerur initium
ad lmeam Meridianam . aut alía pliaſis Eclipſeos,conſecta res eſt, 8( voti compos
z. Mºdus . Sec-India eſt , pct Azimutha Solis , aut Lunar aur Fixa factus es 5 alioqui interuallum temporis inter huiuſmodi
mm ;Dªm ex Azimurhi complemento ad ſemicirculum'. tranſitum , 6C phaſim prrecedentem aut ſuccefluram nu
tanquam angulo vni laretum oppoſito , 8( ex declinario merandum erit modis pet problema 6. indicatis,ſed pre
ms ſidcrum complemento ad quadrantem, ranquam vno crpuè ope perpendiculi , 8C oſcillarionum eius . Non eſt
latcre,& ex diſtantia verticis à Polo Equatoris, tanquam aurem hic locus - docendi modum acquirendi exactiſſi
ªlfªrº lªfel'c a per analyſim tn'anguli ſpharrici acquiritur niam lineam Meridianam , ſed illum ſu pono partim ex
angulus a przdictis lateribus comprehenſus ; qui metitur dictis lib.1.cap. 10. panim ex dicendis li .Io. Maior dif
diſtantiam [Equatoriam fideris à Meridianº', qua addita ficultas eſt in inuentione 5C vſu plaanuod exactè repra:
Aſcenſiom rectse fideris occidentalis,vel dempra ſi ſidus ſcnter Meridiani planum , *Se nihil ab eoinclinatum ſit:
cſt in quadrante orientali, relinquit Aſenfionem rectam nam vſus perpendiculi ordinarij cum fiiniculo parallelo
Mºd!) Cali , ſeu punctum Aunatoris tunc culminans; ex lpſi plano OLIadraDtis vel Andreu¡ Aſtronomicbaut pla
‘lua tandcm 6C ex Aſcenſione recta Solis ad illud momé no Aſtrolabii, non aſſequnur tantam ſubrilitatem 8( cui—
' den—
D E L V N AE ET -S‘OLIs ECLIPS. 35;
dennam,qnanrain hic dcſideramus . Nec immeritò Ven¡ fenfibili inclinarione ad Horizonrem; immò quando fi—
delmm m ptaſatione ad Eclipfes , rider Ferme Keplerum lum E F , congruet lineze Meridiana: RG, deſignabit ribí
dicentem: Adbibuimus "\ Ouadramer magno: nºi-audi: ap, planum Meridiani circuli . Obferuarurus ergo tranſirum
pulſibmſiderum ad Meridiana") . Qiaſi verò magnitu-~ ſtellx per Meridianum, niſi illa ſir Sol aur Luna , collocaſi
do quadrantum huic ne orio fufficiat . Nos igitur multis duas lucernas prope fila,quamm ſulgor obſtaculo aliquo
modis diu tentaris atq. a iectis, huic vnico acquieuimus,,v
prohíbitus in tuos oculos non incurrat, 8C capire fiilcro
quem breuirer defcribemus in fequenti figura . alicui innixo aut inferro , oculoq. quieto in O, vbi filum..
Noſ?" mo.
XVI. Fiat primò perpendiculum AB,cuius filum mini El, tectum videris à filo F I, radius viſiuus ex centro tur'
du.:
me intortum , ne nimim'n verrigine fufi circumuolutum..
defic oculi exiens ( licear euim ita nunc cum prifcis OpthIS lo—
gmwdi pla urubet,trai)ciarur per acum futoriam fubrilem, acus verò qui) tender per planum Meridiani,aur cuiuslibuerit Ver—
num Verte'. traiecta fit per conum nietallicum CBD , torno exquiſitè ticalis,ad quod volueris prxſtolari allapfum fideris . Sta
Gale . abrefactum , cuius baſis circularis C D , in centro ipfo tim igitur ac videris fidus à plano illo, feu à filis tanquam
perforata fit_qu. ad apicem coni B, ad quem muero ac fis vnico iam filo , bifariàm opticè fectum , fcito centrum..
peruemar z immò _vltetius inde prodeat, fic enim Circa.. fideris rranfire per Meridianum , aur per alium quemuis
Verticalem, &e fignum da (ocio, qui aur altitudinem fide
ris capcre deber,aur numerarc tempora alterius perpen—
diculi: fed expedir illum pramonuiife de proximo al
lapfu fideris ad illum fitum , vt_exploret Madranris fí—
rum, 8( prxparatus \it ad fubiram ac przcifam capturam
altitudinis . Hoc pacto ad cem'i Gradum circuli VQòcc. Afirma;
ex centro F , defcripri, foliti fumus ex pectare fïdcraL, , thºmm ea.
& Azimutha capere multò accurarir‘ts , quam hactenus pimdomm
terra ra_
factum fciamus ab anriquioribus Aſtronomis . Neque)
dubium elle poteſt,quín filum EF, exrenrum defignet re \ \
ctifſimam lineam euidêtiús,quàm acies cuiufuis Regulç . u
Hçc dum prurlo fubijcienda eſlent, fcri fit ad me Ro— Add“"m’ª
mi P. [acªba: V¡ua S. l. Ioannem Heue ium edidiſicte) "ª" '².‘ l"
fuam Selenographiam fuis manibus incifam , arque fcul— Hªd" '
ptam perquamgraphicèdn qua modum obferuadi Eclip—
fes Lunares per maculas Lunze,& tràſirum fectionis Vm
brse per ipfas,eodem fermè modò docct,quem ego fuprà
indicaui , 8( quem iam eidem Patri ſignificaueram . Ad
dir verò eumdem Auctorem iubete , vt obfeiuetur pun
'I'"f

“u-I"
:aa/f ctum vertical: limbi fuperioris Lunzr in quauis inſigni
phafi Eclipfeos -, quod fir notando duas vel plures macu—
las paruas , qux tunc fint in eadem linea perpendiculari;
ílla euim linea furfum producta , ducet ad punctum pra?
dictum . Praatereà vult vr obferuetur centrum difci Lu—
— naris,nobis apparenris , quod proptermorum librationis
Lunaris , variar-i air fingulis menſibus , immò .Se diebus .
De mºm
Hunc autem motum , quem hactenus variarioni latiru
Librationi:
acum,tanquam coni axemaquiponderabunt circüquaq. dinis tribui poffe puraui , cum opus totum huius Aucto— Lima .
partes coni,& apex acus B, erir in eadem recta linea per— ris nactus ero 8C perlegero , ſi ex obferuationibus mihi
pendiculari , in qua efl: A, quando Perpendiculum ex A, perfuadebitur,
define# , fed non inuirus. recipiam: non enim affecto
\PIM @Mamïiſiav
fufpenfum quieuen'r . Eſto deinde Obferuatou'i fene—
flra aut valua prxalra,putà fex, octo, decem, aut amplius
cubitorum , fub cuius vertice ſit menfa marmorea plana SCHOLIA.
quuifírè ad libellam Horizonris plano :rquidiſtans 5 in..
qua fit exactiffima diuq. comprobata lineaMeridiana.; L' D Belly/¡am plaga: obferuandas , Ó’ ex [I'm cºr
G E , 8C in verrice feneſtrar affigatur lamina fupta Meri mmm paralleliſmum eorum ad viam Lunarmu
dianam mobilis Circa clauiculum K , qua: habear anfu— derer/mzlandum , iuuar prater dºctrinaſ» Primi Mºbilis,
lam l, ex qua fufpendatur perpendiculum AB, tanta: lon inſpectio Sphere armellarii , au! Armillarum Zadiaca—
gitudinis , vr mucro eius B, penè contingat menfam pra:— lium ritè vallomtarum , ira w analogiam babe-zm ad fitum
dictam z interſit verò adiutor, qui mouear laminam ML, ſpbem vale/li: . Conducir etiam Capere diflantias margi
Circa K , donec perpendiculum ab omni ofcillatione ac num Lime á 1²'¡in [vine inde,qu0dfaflm;z a TyC/10m teª/la
vertiginc quie fcens ( cui quieri iuuat circumquaq. locum tur Keplerus in Opticis pag. ;7o. Ó‘ ducere arcum per cen
obfeptum eife , ac munitum ab omni aura vel leuiffimat tra Luna Ó“ Vmbre,ac per aliquam [leí/am Fix-am, imagi
flabro) conſiſtat apice fuo in ipsàmer linea Meridiana, natime Ó' acnla ducemut filº extento ambalm: mam'b'm ,- Ó'
p’utà in F ,- quo peracto adiutor feu focius tuus , laminam Vem'calia cum Azimurbir 2 in quibur fun: luminaria defi
. . . x preſlabir. z O". fi
ad ſtringar trabecula: ſeneſtrze fibulis coclileatis L , & M, gnare , quod noſlra Triangulo filarisptime
ne amplius ab eo ſitu moueri poffit . Tu verò nota puni ¿WET-ª maior placuerit › Mpere eo em mºmento altitudl-.
ctum F, in Meridiana, fuper quo conſtitit apex perpendi— mm cornu 'urna/q. aut eorum diſlantiam a dualm: Fixir .
culi, ¿Sc ibi petram normalirer perrerebra perexi guo fora— II. ¡Magnum O" frequent diffldium rater obſei-natianer cmſ¡ mſ_
mine, cui infere fiuſtum achs furoriz FN, habenris fuam Ó' Tabula: Aſlronamzcarguadpafflm rmrabere m III/lºna ¡¡¡y ¡me,
crenam N,illudq. plumboliquato cum perra conferrumi— obſemationum Eclipticarum capa 9. tradenda,C-’T :mas iam ªbſ",…,,‘º_
na . Fiat deinde metallica Regula OP, cum eminentibus ſpecimen dedimm 1;b.4, cap-z 1. num.9. aliquana'º ºritur ab nc: (’7- Ta
laminis perforatis in F, 8( E, foramine quamminimo, 8C ipſiz 0bflruarione,quia nan [um omnia exactè firuarade qui- bala: \1-—
Lamella E , apertam habeat rimulam R E , qu. ad fora— bus pracedemi capitª ,ª 'Ut /ï fumm ac 'umbraga accepra ſunt fl'ºªºm
men E, vr ſtatim per eam filum intromirri poſſit -. poſteà pro '0era Eclipſi,ant mm cºrrefla momenta pbaflum,aut nn
infere laminam cylindrulo feu acui F N,- ¡SC ex crena N, becula aliqua fucum feat , :mi in/lrumenta mm ea'aflè fa
traiectum ac nodo connexum filum fubrilc,ac minimè fi brefafi‘a "Ud rºllocara , aut 71021 circumſpeflè adbibim, Ó” in
brofum , appende illud ex anfula I 5 ira vt per eam tradu— ipſis Punffiflitijí phafium Ó'e. Aliquanda autem , etfi obfer
ctum,ac deorfum extenfum,per rimam R, ac for‘amen E, uatiº vndecumq. diligem Ó' accurata fueritfflcceatur tamcn
ttanfmifſum perueniat ad cylindrulum FN , cui aut alteri in calculo , quº per Triganºmelriam obferuatione: exami—
foramini in eadem recta linea poſiro alligetur: Sic enim namur, fiue 'vitiº tabularum mendi: ſcatmtium , fine lap/14
extenfum filum formabit Triangulum ElF, rectangulum calamizfiue perturbata ac miniis artíte imaginarionis .- qua
ad F , cuius planum intra fila tanquam latera contentum, etiam ia calculº , qua pradieumu-r Eclipfes pra/èrtim Sola;
exqirifxrè congruet cum plano Verticalis cuculiabfq. vila res , euenit aliqumzdo Wifi¡ etiam exercitatis, ac Hºmerzce
Y y 2. dºr
i
356 LIBEK b .A V ‘ I N " 7* 'V ;S
dºrmimmibar .- Aliqumada tandem ex ¡pſa H?pol/It l , mi‘ tº , Ó' wlieam ’vterque in for-emine; [uz/[I autem i114 cir-"
Tabul¡ Aflranamim inmtmzmr,fa15á CF alía-bi /ècumipffia anulan"; cffet m'ſi Lima interpoſim parten¡ radiorum interd
Pugmmte , cui-u repugnantix iam cumpla dedimm li‘b. z. peret, iu.\ !a fegmemi Salem accupantis figurar» ; ideàqtce I'd ‘
my.: l. num.8. Ó' hac Ipfia libra 647.4. num. ¡4. Et [arte :a: quad dee/z‘ circula Imſi: [incide , in term apparere Lunamm,
elementº cancurrum aliquanda ad 'vnicum cancluſianmu ficurÚ reliqunm lmſir incide : [n [peaie autem lucidd Lu
practicmºunumue problema abſòtue‘dummt Si: Lina Mc na , /I‘ue deficiemir, fiue nºndum plena hac nan apparcru ›
rºd/‘am ſitm,Altituda Pali,Declithi0, ("9' Aſí'mfia Recta.. quia ſplmdarer extremimmm em¡ nan fimr mamfcfli , aut
fiderum, abliquitmfcliptim ¿ya m Lunaris, Semidiame* euidenter /enfim mauemes. Videf¡ [aber Blancanum na
tri Luminarium Ó‘ Vmbm, LªtitudazArcm per cêtm, Pa flrum in illm; [ací expafitiam, numero marginali zço.
rallaxium trim, Ó' bit ſimilia, *m Aurum, nc dium Ange—
blm, efle aporten!, cui ex bi: amnibm fimul mm ſubrepat al¡— tºr: eros
qui: fin/¡bilis error . 1dcirca d-*fficil/imè Ayudimri pote/Z,
in 111mm parteſ» refundenda fit cmſ-'z diffldijz pmſertim aªam
calculª: ab vna ad alium Mendiamum tramfertur . Nec
fare *011m e/il abſeruatarum , qui nan cºmmendetſuam in ab (CAPVT’XVI.
ſerumda dz'h'gmtiam . Quando Mmm calculus Eclip/¡np
praminit , aut 'valde maga-¡m, aut tam/emma: cum mor-LI III qua Comparada ſèu Antitbeſir Eclip
fell/¡bill 3 C7 mmm abſeruan’anum calzfeufil malla {mªt , aut /I'um Lema, Salir , ac Terre .
mig-Mmm non tamlumutſim mara [Eizfibiliçprzſumptia [la:
contra Tubular . Spero mmm, ex bi.: que diximm, Ó' dm— I. V B ET in Epilogum colligere ¡nſigniores no
mm cap.19. exciranda: [Ia/?eraſ , 'Ut accuratifflmè abſernmt tas ac proprietatcs,quibus differunt inter ſeſe
_ Ecliyſcs ; Ó' inde mirnm in mºdum Aflrananiam prama— Luna: 'ac Solis Terrzrue Eclip ſes , quod bre—
I uma’am . . uiüs prceſtabimus vnico 6C eodê titulo Eclip—
Curſpnin Ill. Quan": .Ari/?arder fet?. I ç. Prabl. I o. proper quid ſes Lunç à \iniſtrisdïc Solis Terrarue à dexrris diſtinguen—
Sali: i» E. in Eclipſi Sali: rada-Her cribrum , 4m lan'falia , aut dígito¡ te , 8C tamen multò plura indicabimus, quàm Purbacbiu:
chpſi tiªſ decnflmar traiecti ir¡ pauimenmm , aware-am Lunule ; Ó' in Theoricis , ibíque R einholdm pag. 204. 8C Vurflifim
dª” LW" reſpandet id ariri , quia radij Sali: intra duº: cana: cºgim pag. 340. quinus lib. 2.. Theoric. cap.; l. Baraciu: pag.
:Z ZZ” tur , quarum 'vnus Iza/I'm babe¡ in Sole , alter in pauimen— 37.8- coſmogr. B/.zncanm ¡u Sph. lib. xo. cap. ¡9.
Z‘Iſiªnfíi'p'* o LVNIE ECLIPSLS. {e SOLIS ECLIPSIS AC TER-RAE. , _
. , ' 1 ESt priuatia Lumim'r Salarirprimari in Lunchideaq. I .ESI priumio Lummir Salarií nar¡ in {2}, fid m regiam Eff‘ªª‘ *
EF“… ' wm: Lun@ defectus . l ſublmmri ;iqu- peru: defectm, nan {21- ,ſed Terre
aa regianixſtrblunarii . ſ Caſ‘ *
Cªºſ. . 1 El) ab Vmbm aut Pmumbm Term inter Salem Lu‘- 2. E/í‘ ab VII/bm am Penumbm Luna ¡mer Salem ac
namqm interpºfita . Termm interpoſim . Quªndº
@JAM-² z Nºctu mmum , aut in extremi: nacti: 'vide-ri patefl . z [merdiu Ian-¡Lam in ca'finio diei 770371721. -w'deri pºte/l. *Urſibrlu .
‘vil' "²”" - 4 Fit tautummada in 'vera á’ Plemluniª . 4 F¡t ranmmmada in wſa º’ Nouilunio . Oceafiº E
ºÏMfiº E‘ ſ El¡ Vm'uerſalir tati Ó' integra nocturna Hemr'ſpbazria ſ N071 e/Z Vninerſizlu tati diurna Hemiflrbzriª 2 Ó” f"ſſf" -
‘ZFÍ’ ' Term , Ó' .equ-¡li! magnitudinir ac dªr-alianza' amnibu; aliqm’bm maior ac diummior a aliquibm minar ac breuzar , Fªmª/‘
“ZÏÏ'P' [ui/pectararibm , pam‘ifflimis excepn'x , quibuſ :0141i: 'vide- 'vel ¡mila aware: , aliquibus camrà tata/i: , aut centrpli: Ó' 1““ '
tur , que plurimir mm eſ! tamiz.: . .mnularis , alſ!! -Uera carnicularis apparet . _ Pla ‘ ¡ª
Plug¡ i» 6 Incipit ordinario ab oriental¡ Luna Margine , defi- 6 lncipz’t 0rdIrIariè ab accidental¡ Sali: margme , defi- "ª "ªv"
gmu mr.. nitqne m accidentali . nitqm in ºriental¡ . ª“… .
gun: . 7 Inſummxz abflurariane partial¡ par: abſcumm mrgit 7 [n ſumma ol-ſèumtiane , Parª' abſcuram vergr't in Au
in Baream › fi latitud() 'vera Lime/¡t .Auflralirj al in .Au- flrumſi [minado wfa e/Z Auſlralis Barca/¡bm º, in Boream ›
[Irum, fi latituda fit Barealir . /i Borealis .
Durltiº 8 Durationem maximum babe! Ó (“F {ZX Apogxi: 4. 8 Duratianem maximi Ubedª/¡¡¡agitª Q Per-¡ganª z. DFM")
"…ªmª ' circiter [Mmmm . circiter bararum in Mdcm regiam; ſ . circiter in diuer/Icts . Mªª…" *
_Fníª‘ª' 9 Fit frequemiiu, quñ Sºlari: in eadem Term Regione . 9 Fitfrequentiiu, qm¡ lurmris in dinerſl'j term regmmſib. HW“…
’;ffiniflm 1o nando fit in Nada aut proximè , Nauzſilmrium cir- 1 ci Qzñda fi! in Nada aut proxime , PchIilun-ia circum- ;khªn
cum/?am par-mm Sal:: Ecltp/im habmt WI babebzt . [Burma care-nt amm' prarſus E011' ſ .
ll Quando fi! procul ¿Nada z 'vicinum babe: Nºuilu- 1 i Quandº fitpracul a N045, ‘uicízmm lmbet Plenilu
m'um 1:"clipricum . nium Eclipricum .
Intemd- 1 1 Patefl bi: in annafim' , Sexta paflpriarem menfi', ra- I 1 Part/’Z fierI bis in Armadura paſí priarem mex-fe, ra— ¡Imnulh ª
lª . ra Ó‘parmt Qn'nta , mmquam Septima . ' rd Ó par-ua C7 ad eumdem Polum in ninia Ó’ Septima .
I z Nanpate/Z bi: fierI in eodem menſeſeu in duºbus Ple— l l r z Pare/Z [zi: fieri m eodem menfihfi’ nan 'verfiu eumdem
mlurziſr praximi: . l l Palum . ' ( quinquier .
l 4 In eadFAnna Sºlx-ri nanpºte/Ipluries fieri quám ter. l l l 4 ln eodem Anna Solari mm pataſ? pluries fieri quzim
atque :ilils Horizontibus , ne ſcilicet ſruſ’tra laboraremus
rºza -EºIºz in Eclipſi Lunar pro illis rcgionibus, in quibus dies, aut in
Eclipſi Solis , Ac
fis tempore: pro\idem
illis in permoleſtum
qmbus nox futura eſt toto Eclip—
eſlſie fingillarim alci
CAPVT XVII. tudines poli inquirere s de iuxta illas arcus ſemidiumos ,
neque hçc ſtatim vnico intuitu reprzſentari poſſe in Glo
De Vſu Crucir NO/Ïrd Geagraphiue , pra bis Geographicisz adieci animum ad cxcogitandum mo
mn fruflra admanendirfutura E clip/1': dum , quo ficilè ad data* diei datum momentum quod
u¡s,¡n mappa quapiam Geographica reprçſentarêtur om
aéſeruatorióus , (9* aut pra trans/atiom nia Terra: loca, faltem intra Torridam Temper-ataſquc)
calm/i .EC/:Ptici nan fiªaſtra ſuſcepta 4a’ Zonas, in quibus tunc Sol hinc oriretur, inde occideret ,
&in quibus meridies hincinde medinoctium elſet , vt
41m at?. alza Terre [oca . hinc apparerct vnico obttltu , vbinam eodem momento
dies eſſer,óc vbinox, 6C quota hora vbilibetlocomm..
I. N T E annos vndeuígintí , cum cogitarem computara ¡¡ueà meridie , ſiue ante meridiem , ſiue à
de calculo Eclipſium ad alía Term: loca.. media ſiue ante mediam noctem 3 Cue ab occaſu autab
transferendoM Vuicus labor omnibus qu¡ ortu , fi ue ante occaſum & ortum ; a‘c tandem qua pro
bus fieri poſſet deſeruirer,videremq. ad id portione loca Borealia inaiorem Aulïralibus , minorem
opus eſſe »in primis diei noctiſque diſcretionem in ali¡s ue arcum ſemidiurnum diurnumue Obtinerent. Mod
tan
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 357
tandem D.O¿ \M. noſtlis conatibus obſecundanre inueni !mam in die lumim’: . Vnumque enim oraculum huc re
mus dicto cíuus fiªr¡ poſie ope inſtrumenrucui CRVCIS ſcrt S. Hieronymus loco nuper adducto -, imn ¡Ó 8C lºc‘h'r r
GEOGRAPHlCIE nomen indidimus z quia nimírum.. illud cap. z. S01 conuerteturm le mbra: (F DNI-Z ¡¡¡far/{IRF s. Hierºn].
conſtat duabus regulis ſubtilíbus , quarum vna Meridi :1—. mm, Mtequam venia: die: Dªmm¡ magnm Ó barrtbilu . '"- "ªtm
num , altera \Equarorem à Meridiano normaliter biſſe— Et arit: Omni: qm' I'nuºcaucrit nomen Damm¡ [alma erxt : P"Mªª º
ctum rep rxſenrat; \Equaror aurem huius Crucis, duo bra quia in mín: Sion in Itruſizlem crir ſizluan'º . Qla‘ verb:
chia ſigmatis
ta ſuiïíner magni 8C
, quoxum Lªtin¡
ſicus figuram imitanria
8C opſiportuna inclinadoadverſus
capi quia S. Petrª: 2.. Actorum : 8( S. Paula: ad Rom. 2.. ad
tempus hoc primx CHRISTI mamſeſtatimns confir
Mendlanum , omnia prrtdicta Problemata abſoluunt : mandum allegarunr, ideò S. Hierºnymm m Commloèl.
V_erum quia iam Anno 164;.extorqucntibus amicis, cdi z. air : Sal quºque c/Z 'verſm in tambn:: , quandº prudente-m
dimus Bononix Opuſculum , in quo fabrica 6( vſuç ín— Dommum fimm videre nºn auſu: ell; Ó‘ Luna inſnngui
flnlmemi huius explicamr, vnà cum Mappa Geographi rmn . Quad aut I'm-:a bzfloriam factum effe credamm , U'
ca ill¡ accommodara,& idem ínſerendum eſt libro noſtro ab Eunngeltflis ſxlmtiº praermi/ſa fimt : neque mm om
Geographico, qui erir quartus tomi 2.. Almageſti noui,eò mcta quafecit leſusfèrípm rafa-untªr Ó'c. am ccrtè quoma—
Lectorem remittimus . do S01 verfiu in ter/:bm: :fl :non quo'd ¡pſe fit rumana En re
¿Miu, Il. lam ¡gimr fi ad rêpus íuitíi,& medíj, & finis Eclip— mbmsſed tmcbmr Mñdo induxerit : /I'c CT S non :/1 'ver a
n‘º Cruel": fis Lunaris Crucem Geographicam ſuper Mappa Geo in ¡¡guimmjcd [ud-eº: blaſpbemerÓ’ negatiom': in C n'
C-ºgr-pbi- graphica noſtra ritè collocaueu's 2 \lªtim in ea vnico intui llum borrar: caopcrm , .eterna te/Zimom‘rſiti ſnguim conde—
“ ª¡ EMP ru contemplarí poteris regiones omnes \tium prxcipua— mnam't , dicenm: Sangui; cimfuper nos @ª ſuperfilia: na
Í“ * \um Zonarum 2 in quibus nox eric, & in quibus è contra flrar. Htc omnia, príuſljuam die: Domini: mag/Im C9' hor
rio dies, adeòque quamam loca idonea ſiur ad Eclipſim ribilirzfutura dçſCribit . Dic: autem Domini magma @ª har
totam, vel inirium,vel medium, vel finem obſeruandum . ribilir , aut rÓſtIrrtfliom': cffc credendm eſ) , aut cerré multa
-q—…qu
Pro Eclipſibus autºm Solís , oponer inuenire iniu'um.. poſ! lampªra die: indice , qui vcrè mag-nm el?, (7* borribili: .
Eclipfis Teri-z 6( finem, ſeu momentum, quo vmbm vel Sed quia ſequítur: Et crit,0mnis qm' muacauerit namm D0
penumbra Lun:: incipir aurdeſim’t cffe ſupcr faciê Ter mim' /alum crit : Ó” hºc \11101001145 Paulª¡ refcrt ad tempu:
rxn'uxta Problcmata 9. 10. u. Ca iris 12.. 8C ad ea mo Dominica paſfoninmagis de reſurrcflirmis dIe ¡ntdligmdm’
menta Crucem Geographicam app 'care Mappx › vt ea_ eſ) . Et inſrà i idem e Locus bie difflcillimm e/f a G* tripli
complectarur ſuis brachijs Terrarum tractus , in quibus ccm recipiem explanatiºncm : -w full "apología z ºmnia qu@
dies en'r toro Eclipſis tem pote, 8: pro quibus non fruſtra, diffa ſunt 2 ad illa ªmpªra refi’ramm , ad que I’m-m, O‘
quoad hnnc parrcm laborabirur in calculo . Paulm _A ºſlºli rctulerunt: hoc eſ) quandopa/fur eſ), Ó‘ re
—_
ſurrexit. &ui ſentenríae
42.. qui inſcribitur ſubſcribír
Dc Tenebrzſi! abSalmeron
H0ra [Mmtom.: o.rract..-
. Acced Granda Ss'
_.—
't byllarum .
L. his Sibyllinum oraculum ex lib. r. Oracul. Sibyll.
Sed manilª“ pan/i: 024m menſm’ Cum'ïa coronam
, CAPVT XVIII. Deſyinis tulcrit z nec nºn lam: :im mundº
Fixerit ¡¡1‘74 mmm , cuiur [amd tribu: hari:
De Mirando Eclipſir S0/1'5 in Marte CHRſ Nox hembra/a die medio mon/Zro/aque fiet .
Et alrerius Sibyllx apud Salmeroncm ſuprà: Tcmpli au
STI Domini , U de EClip/¡bus Prefer tem [Eindetur ‘Ut/um, (“F die medir?, nax cm in tribu: ban": .
naturdiém Extremam Mundi Dicmnc Sed 3C hoc. íngens deliquium
. . Ñ
retulír in ſuos ſaſtos. Phle- P¿1‘gone::.
gon Trailmnu; Hadriam liberms, de quo plura Suzdar 8: "mmm-,z
an Nactrm .² Portendmtiém . Olympiadum egregius ſuppurator , vt narrar Origen:: d, ;me z_
rract. ;5. in Martha-um diçcns : .Et fblcgon quidem in_- clipſ¡ .
I. AT V R A L l VM Lunz Soliſque Eclip Cbronicis ſuisfcripfit in prmcipatu Tiberi] Czfim’: facſlum’ ..
ſium propríerates hactenus explícarae, 6C Il fid nºn fimificamt in Luna plena hac fa-ftum . Et contra..
!amm antitheſis capíre ¡6.breujter compo Cel (um lIb."2.. vbi air t De Sal: autem ‘Tiberij Calar-'I rem
l'ita, nos commoneſacir vc ante aliarum.. pore obſcurato ,quo imperante IESVS creditur crm ifuzſſc
omnium Eclipſium hiſtou’am, Sacros Eclipſis illius reco— affixur, G‘ de magnis !errq mnc mºthm fafliszſcripſit Ph!:—
lamus horrores 2 admirandamque cali inem › ex qua.. gon in tc'rtiºdecimº z vel decimºqmmo , 'vr amm-onde tem
CHRIÓTI in Cruce morientis unmorraïis Díuinicasztan poribu: libra . Vidctur quoque Euſebim Cxſarxmſis in..
quam per Mundinubíla fulgur emicuir; Ogg ſuís vm Chronico Anni CHRISTI zz. non l’hlcgoncis modò ,
bris vmbras antíquac legis tenninans , luculeuriffimam. fed 8C aliorum ethnicorú reſtimonium ſuper his rec¡ rªre,
Euangclio ſe Auroram przebuit ; ngquc ingenti Diony dum ita loquirur: IESVS CHRlSTVS Fibm* De¡ (9'6
ſio, in Areopagi tenebris íuſtiffimè olim íudicare aflueto; ficundàm prapbetia; a que de eº fue-mm‘ prolocum, ad ¡¡afilª
Íuís vc ira dixcrim ſacroſanctis renebris, tanrum Prophe mm *venir Arma Ttbcrz'j X V l 1 1. quo tempºre Ó' m 419:
!ici pene‘ luminís ſplendorem inculit, vt íuſtiffimè paríter Etbnicorum Cºmmentary: [Mc ad verbum fl'ripta repcri
ac ſapíentzffimè ex miraculo in oraculum illud eruPc muxSºlir facta deftctiox‘í" !cncbraſupcr ‘zmiuerſizm terram:
tir : Aut DEI/S Natura patiturmut Mundi madura.. Bithïma terra mºm con(u[]a,Ú in 'urbe NI'MM ade: ¡¡Zuri
diſ’èluetur. Qlocírca eodcm hoc capire duas Eclipſium m; cºrruerum — Qçç ºmnia (inzzuit Euſcbim) bi: can
\upra naturtc ordinem diuinítus ordinamrú ſpccícs com grmmt J qm in Pdfflºfit Salman) acciderum . Deinde ran
plectímur; alteran¡ qu:: Dco' in CHRISTO iníuſtiffimè quam diſtinctú rcflcm Phlegontem allegar diccns: Scrip
ab hominibus iudicato teſtis Diuiniraris arq.innocenríz ' ſit 'perº ſupcr hi: Ó“ Pblegon z qm' Olympmdum egregíur [up
Fui: z alteram carum , qua: Mundi machinx iam iam diſ pumtor eſ! , in libra dccimaqwzrto iia dmm —~ (Lu-;rrª au
ſoluendz, Deoque in eodem CHRlSTO , Mundum iu— nm Anno duceme/ím; fecunda Olympiadir, magna Ó' ex
ſtiffimè iudicaturo praªibuur. celſem inter 0mm: › qug ame cam accideram, defectiº Soli:
Hiſlºría E. II. Primò iraque de priori ſic ſacroſancto legimus in.. fàfía c/Z : dic¡ [2071² fi-.rtá in tembroflzm nactem *verſur , Ut
eliPſiI Sªli: Euangelio , Martha¡ quidem cap. 2.7. Afixm aurcm bº [Ze/[yc Celi -wfiªſim ,- terry-que maru; in Bit/:prix: z A'I'ang
¡ª 'ºº'ª m !mellmfacte [um flyer 'uniuc’rjam rcrram -Uſizue ad ba -Wbií multa; gderſidmertir . Qlod reſtímonium Phlegó
CHRÏST’ mm nomm : deinde Marc¡ 1 ſ - Lt UEM hºriſextd , Ime— .tis hinc in hanc \em adducuntin primis Cedremu in Án
cx Hung: bm fact@ fimt per !0mm terram rſizue m [10mm 770ml m. Sed . nalibus paga çç. Scaliger [lb-6. Ernend. temporum pag.
hª’ adhuc lïgmutíüs S. Luar: cap. zz. Em! autcmfi’rè [var/I_ $61. Barom'u: Ad Annum CHRISTÍ ;4. pag. 176. Sal
flxm, G* rcncbm factaſimt m 'vniucrſam tez-ram -quue in mmm roma o. rr.4z. Salarm; in Annalib. ad Annume
120mm non-am , Ó' obſcumtm eſ? Sal , 0'” -uelum mnpli [ci/Í Mundi 4086. CHRISTI autem z z. nunk". Cºrnella: à
ſum ell medium. Eam dem verò Ecliplim mulrò ante pr:: ldpide in cap.z7.M:mh:ei5 verſu 4; vA: multò ante ad prç
Ornula díxerar ¡mmm I s'. illis verbis : Occidlctl ei Sol ricm adhuc
dicta Centilium teſtímonia Ethnici ipſi allegantur cum à s. Lucian¡
‘²' hª‘ 1'3- effet die: , vel vt [cgi: S. Hieronymus in cap. 2.7. Matth. S. Luciano in actís fui marryri) apud Euſabinm lib.9. Ec Martjri:
‘l¡P17 º Occubuit Sol Ciam adhuc media cªſ/et dies. Et Amar cap. 8. cl. hiſt. cap.9. dícentc : Sªlem nobiripfim hºrum produce ::fiin-mii.
illis veIbis . Occidn Sºl in meridie, C9* tencbreflrcrchiam nſi‘m , qm' cg‘m ¡no fim’yer impios *videre: in term": a lu—
mm
— —'—‘ "—ff— _1—— ª‘

l \

358 LIBE-R’ .a V I N T V S
men ſuum meridie ubjèºndit in Carlo . Perguirite ir¡ An: ¡ªir aculirjubijeerem . Videlieet in Heliopali , tu quidem.
mzltbur 'Ue/Zrii’ , Ó‘ inuenietir temporibur Pilati ,figura Sole penè mihi coeuur , Ó‘ ego quinque Ó' vigrnti annorum ferè
interruptum tenebrir diem: tum ;i 'Term/[iam in A pologe tempus* euºluenr, Tnuſi momnter ean/literumur; ciim feria.:
l getico , vbi de IESV haze haber: Tdmt’nfitſfixuſ multa gundam extu U 170m etium penèjexta, Sol borribiliburſu
?nªi-²"" ‘ mºrt!! ¡Illª! prºpia aſlendit mſigmu, numſinritum cum.. bita‘ efl a ſitur tenelzrir, Luna iP/llm intereurrente z quia nºn
ª ' ‘Perbºſiwmc dlmzſit prduenta mrmfim ºfflciº . Eadem mo DNI-ſzſèd creatura Dei , in ipfiur 'vere lucir aceubitu [deere
mentº die: , medium arbem fignunte Sºle obductu eſl . Deli non ¡¡omic . Querebum enim tum apud te , qui mlblſant/èl—
quium 'Utique putauerunt , qui id quaque /iiper CH RISTO pienrifflmur videburirzquid ipſevſq.
indeudea'
ſentirer : tu 'nero‘ mira
predicutum nonſcierunt : Ó' terme-n eum mundi cufiim relu bili prudentiufiibíntultſltſiaquod penetralibur men
rum in archiuir veſlrir haben: . Stellas autem vifas tunc tir mee altè inheſit, vt nui/d abliuione deleri,nulld rnquam
non Pblegan folus, fed etiam Paulur Oraſiur lib. 7._ cap. 4. 'Unleat martir imagine deteri . Offufi enim tmebrir era
_ affirmar , cuius ecciſta verba: .Eddem quºque die ad lio mus , orbem Solis -vndequuq. Ó‘ exequa ºceupunte enligines
Pf'd’ º’ºª ram diet' 6.501 in tatum obſèuratur , tetruq. nºr [ubitci 4)de Ó' poſlqunm repurgettia re/litutioq. fuéiu eſ] ', Luna ad Sali:
'7 "ffl‘mº‘ [la terrir e/¿C-T lmpiuque eternum timucrurit ſieculd noc‘lem. diumetrum cºnuer/ei aufugit . Et tune guaque canºnem Phi
"mm ' Vſque aded aurem neque Lunum lumini Salir , negue nube: lippi Ariadei aſfitmpſimur: ciemq. reperiflemurzquºd 07' em:
obſlitiffe munif'e/Zum efl , 17! deeimdquarta en die , Dªmm.. nonfflmum , eo rempºre Sªlem Eclip/i laboran minimª" p0
tºtu cali regione interiec'lu , longifflimè u conſpeflu Solir ub tuiſje ', Ó" nihilominur Lunam al) Oriente Solir iuburpullir
uiſſe , O" Stellur tum‘ diurnir borirmel potiitr in illa barren ae' nigrunulzur 're/ir Obduxzflè , cum ſalita ſit ex Occiduª.;
da nºſle tata cuela ffe referutur . Quad nan ſolitmſuncto— parte Salem fubingredi . 'Tur/c' autem optficer lucir theſuu
rum Euungelioriï fi er, [ed etiam uliquanti Grecºrum libre' rar,mliginibur, quar ipfizgenuerat, ud Occiduar Salir fi—
utte/lunmr . S. quoq. Auguſtinus ſic air: Solir ille defeflur ner peruugatn, 'pt ip/iputuuimur, occultuuit ,- cum tnmen Ó'
quiïda crueiffixur e/Z .çhïlſl'uïſilºſl talirrut reliquiifà: defecturz Lun-e id tempur deejſer , nee S)’n0di tempur vicinum efle [ci
Sº. ª¡ H; finſ, ed vere mjrubIlir et pradigmſier Brunner-Rºman. retur : Ego zum :td te (necdum enim Conſeiur erum »ir/lªu
,JT/¡¡um . mutdiu ne C;lu doluiffle Cbre/lt ºvelut emm 'Ulfl mortem pu tante rei ) 0‘, inquam, I'ngemir prudentie prºm tuurium:
tareturzid quidïſeripti¡ babue"re in annulib. ſed euulguri 've quid inquam Doctrina ſpeculum Apollºpljuner , ir ſecretir
tuerunt . Accinit etiam Seduliur lib.4.operis Pafchalis ſic: adſcribir .² Ad bee tu neſeio quo dtuinª affiatu , nan humu
Seduly' *ver Intered borrendefubitº‘ "pene"re tene/¡re › najenſuſiibintuliſli : He nimirum ſimt bone Dionyſi › diui
fª’ f²" “¿ª Et !otum tenuere palum z marſli/àue nigruntem nurum rerum vii'i/fitudtner . Po/lremo' udnotutum diligen
E‘I‘PÍ¡ ' Exequijr texectre diam 5 Sal nube coruſcor
zerferie: diem d” unnummnnuncmtionem, quam ſizcer Pªu
Ali/condon rudior , retro velatux umictu lur noſlrir uttêti: uuribur infudit, eoxflntienzibur ſignir cºn—
Delituit , tri/lemque rep leuit ltu‘libur Orbem . ſpirure (Fª cºncordure ex ertur z munur writuti ſubmi/i, C9'
Tºtnſibi oppoſitum frutrem quo‘d Delia lmberet , falſitatir nea-ibm [um ſolntur : quam quidem reritaterrp
Cum [uberut terrir ,ſitper ille in culmine cali , mirificè effera, G“ quam tibi communica, que eli vid et vita_
Impiu perpetuum timnerunt fleculu noctem . Ó’ lux nerd, q me illuminut omnem hºminem venientem in.,
III. Verilm tor inter antiquos Eclipiis huius affertores , hune mundum: cui tu tundem 'UI 'vere prudenr nera/fiſh .
3- Diº"ïfï nemo,Euangeliſtis exceptis , antiquior, locupletiorq. ipſo O‘ fplendidam caliginem arq. ofculandam Eclipſim,quae
A"_ºPª-fo‘ teſte Oculariffimo S.Diºnyffi0 Areapqui cum docuiſler fo duo hzc ſapientiffima Gtſeciaa lumina Dionyſium 8L)
ïefl’ZLª:: lius Dei poteſtare ordinem ac motum cceli muran’ poſie .v A ollophanem C H R I S T O lumini Eterno fubactos
‘HM' EN: curufmodi fmt retroceffio Solis per ro. lineas -, inquir: adiunxit . Etſi verò has Epiſtolas S.Dionyſij fuppoſiritias
¡¡ªla 7_ ª¡ Hoc guidem Babylºntnr iure etc meritº terruit, [irte pugna quidani ſufpicantur; eas tamen pro legitimis recipiunt
Pºljeurpü . Eªt-’Clºn 1 quufi pur Ó' /Ímrlir Dee eſjet , bamtmbuſque pre S.Tbamar ;.par.qua:ſt.44. art.z. Baroniur,C0rnelIur d Lu
[laret, ſubegit . N on dico magna ºpera, que in Aegypto edi pide 8C Salmeron cum pleriſq. locis anteà recenſitis , Ne
tu fimt, aut quedum alía Deiſignu Ó'partentu z que ulibi anden/P1auralycurfilauiur, BuraeiurzBlancunur inſta ad—
eantigerunt: fed communia Ú‘ mie/lia , que O" in 'uniuer/Ï) ducendi; 8C confirmari poteſt tum ex Michae'le Syngela ,ª fm")
Ó" omnium ore celebrara ſunt . At hee plane vera effe negar in Encomio S. Dionyſij,tum ex Suidu duobus in locis,vbi 5mm…,
Apºllºpbuner . Maximè quidem noc upud Perſur ſucerdº— addunr eum audito Apollophane,exclamalle &'ynws-oe Orªl-m s, Dzº.
terfumd ferunt , Úpraztered Mugi ſacru memºria triplicir axel Beêr J‘I’ (7,7 Tº‘ @iv ¿Cicªſ-u M‘ ſ朗dlÃiUTd-l: videlicet »jr-9'.
Sºlir perficiunt : fed [iran: ei[unè bi: propter ignorutiºnem Deux ignotur in carne putituru'deo‘que Canentirur vniuerſum;
aut imperitium fidem non habere . Ab ea aurem quer: quid hzſceq. tenebrir ob/curutur , aut certè H ‘Tº‘ Mºr 'ª Divx“, 5
ſèntiut de defeflione Salir,que Cum Seruutor in crucem actur TI¡ wa'a'xºwn ª'U/.Ura’axl-Í." nimirum Aut Diumtmrpntitur,
ell, extim . Emmur enim 'und amba Ó“ /Zabnmur ud He aut patienti compatitur . Ello iam traditione quadam cir
liopalim,ac cernebamur , nec apinuto‘ cum Lund Sali incide— cumſeratur illud dictum : Aut Deur nature putitur , aut
Imt : negue enim Caniunctionir tempuſ ernt: rurfiijiz. cum Mundi muchinu diſſaluitur . vr reſert Saerºbuſcur in fine
endem al¡ hora manu ud -uefiierum fi' medie Salir line@ pre SphaºrmBarociur in fine Cofmogr. Blemmnur lib.¡o.cap.
ter nature ordinem opponebut . Redige aurem etiam aliquid 19. Sulmeron ſuprà, Fºn/em 8C Corneliur ei Lapide . Ver—
aliud ei in memoriam - SCit enim etium incidentiam ip ba tamen priora , referunt Neander in Elementis doctri
ſum d nºbir viſ-*zm ejſe oriri ul¡ Ortu Salir,0"” ud Salir extre nac Sph. paga zo. 8C Maurºlyeur dialogo z. Coſmogr.
mum peruenirexleinde euaneſcere ', rurſuſq. nºn ab ¿ªi-idem.. pag.86. ex Suidz Onomaſtico .
parte Solir Ú‘ incidentium G“ reeeffitm euenire , fed ab eu, IV. Satis fuperque iam teſtium pro Eclipſis prcedíctáe
que -Ut ita dimm ex diametro era! contraria . Her ſunt veritate . Nunc ad caufam illius efficientem , dicturus
mimbiliu illiur temporir z que CHRISTVS auctor rerum poſteà de finali, difcuriendam tranſeo , de qua opiniones
omnium efficere [olur pºte/l , qui fdcit magna Ó' mirubiliu, octo reperio . Prima eſt eorum , qui earn in Solem.. ¡- own-º
quorum nan efl numerur . Eu fi fur tibi ell, Ó‘ſi poter,Apol ipfum radios fuos retrahentem, ac velur introrfum refor- de retuíh'º
loplmner refelle, etiam contra me , qui tum ſeilieet teeum Ó" benrem conferunt : quibus fauet S. Cyprianur ferm. de M Miurª“:
ddfitiaÓ’ uffiexiú‘ exquifiui omnia cum ſummu udmimtio , bono parientian dicendo: Cim Sal ne ludeorum facinur Sºlarium .
ne . Tum quidemjetiam diuinare, baudſeio vnde, Apollo aſpicere Cºg-atun@ radiº: o* ocular ſimſubrmlm . fauer 8C
pbuner vez-pit , o** meeum quuſi ea que fiebnm conferenr [rec .S'. Glory/òſlomur , vt habeturin Carena ferm. de paffionc
dixit - Sun: i/le Dianyfi diuinurum rerum 'vici/ſimdiner . DominiNò'poterut ferre credtum iniurietm Creatorimm
Hue d nabir, quunmm epi/Iale ratio poſlulu‘lmt , diflu [int . de Sal retruxit radiorfitar , ne videret impiorum facinora.
Tu vera G' que defient ſupplere pote: z Ó' perfeííè ªferre erm quibUS concinit S. Hieronymuſ in cap.2.7. Matth. in
ſeerureq. DEO virum, qui mugnuſnpientiu e/Z preditur, Ó* quiens : Videtur mini elari/fimum mundi [mmm/joe Cſl lu
qui far/¡1M nan granate ſuſiinebit plucidè ſapienti/ſimunp minure maiur retraxtflè radio;fuºrme aut pendemem vide
religionir no/lm veritdtem diſcere . Rurſufq. ad ipſummet ret Dominum, aut impu bluſplaemanter fue: luce fruerentur.
Alfª'ªªf_ Apollophanem fcribens,qui iam veritari manus dederar, etſi vetò SS. Cypriunur U' Chryflzſlamur videnrur meta
fe’ Epiilola I 1. ita ſcribir . a-teriim 'Ut fupernu lux paterne phoricè,& concionaroriè hare dixilie, aur ferme poéticò
gloriªſuumſplendorem tn me mentir tenebrur infulgeru quomodo Virgilius de Sole poſt necem C. Iulij Cefaris
ſuu voluntate diſpaſuit z prºtinm Cor dir mei penetretlibur in obſcuraro . 1.Georgicorum cecinerat.
fuditmt pijflimetm reeªrdutiºnemm' geſle rei mºnumemum 1lle etium extinctº mxſerutur C‘eſure Rªi-num, ‘
Cum
DE LVNAE ET SOL/'J' ECLÏPS. 359
Civn capta ºbfcura m'n'dum fermgine tea-it, ' quarmn aliquce fiunt a globis cinerum à Veſuuijs eiucta
Impiaq- eternam timuerzmtſecula nºctcm . tis,cuiuſmodi air FuiſTe illam,quam reſert Dio ſub Domi
Sanctus tamen Hieronymus cam tanquam veriſimilio tiano viſam , chin Veſuuius vſq. in Palikſtinam cineres
rem caulam videtur adduxiſl'e. Dixerat quippe: Quiſcrip euomuiſſet z quia te memotus has comitare aut precede
[emm contra Euangelia,ſu/;chamur deliqmum Sºli: › quad re ſolenEclipſis autem in Saantoris noſtri morte ſuit cum
carru- flarutiſq. tempºribm acciderefiiln s diflªipnlm Cbriſh' terrxemoru ,in cam partem inclinar, vt putet hanc à cine
al? Imperitiamfizper reſurrectiºne Dªmm¡ ¡nterpremtai e/ſc : ribus ſurſum euomiris obortam : 8C comparat eam cum
cum defectur Solis nunquam Iriſ¡ ortu Lime fieri ſºleat . Eclipſi Dionxa : air enim: Confer etiam illa: :mehr-a!,
Nulli amen: dubium e/Z Paſe/M tempºre Luna»- fuiſfle ple que tempºre Par/fioni: Domini noſlr¡ Sªlem ºbnupſerum :
mfflimam . El nefarſitan -w‘deretur rmbm !erre , rvel orbi: y mm ill‘e’fuerunt cum rememorª, etſi Diºnyfiur Areopagita
Luna Sºl¡ oppaſitu: , breuer Ó‘ feflugmem fenſſe tem-bmx, apud Suidam laa: tenebrar mºm¡ Lun:: tranſcribit. Idemq. !imprºba
trim bararumflmtium panitur , *w ªmnir cauſandi Dem/ia in Aſtronomia Optica ſenſcrat , ¡¡¡bil moratus Auctorita— mr .
tªllerem- . pauciſq. interiectis,addit : Vidcturq. ;ni/7¡ ela tem Dionyſij . At hoc eſt derrahere miraculo z nec tene
ri/fimum mundi lumen (‘76. iam relata . Eidem opinion¡ bra: ſuiflent ſuper vniuerſani terram 3 nec ſtellre in Coalo
accenſer Salmerºn Caietanum & Paulum Oroſium ; fed Vlſª?, contra Phlegonris 8C Oroſïj auctoritatem. Sed non
Oroſius negar tanrummodo , eam Eclipſim a Luna vel à miror Kepleium huic miraculo Circa luminaria in morte
nubibus interpoſiris ſactam, vt patet ex dictis num. z. CHRISTI detractum íuuiſlè, qui miraculo in eius Nati Kepler¡ au
2. opini Smanda Opinio videtur Eut/¿Ymil in cap.z7. Manh.
.Eurbyn'y’ .
uizare facto Circa Stellam nouam Magis apparentem iam dax ¡¡¡gc-
cauſam in Deum iratum,& Solis radijs ſuum concurſum detraxerat . Siquidem eam à Deo incenſam dicit , ſed ¡n ¡¡¡um Hª
deueganrem : ait enim : Pa/Ïpetulamie ac ſeomamm fa coniúctione Saturn¡ louis 8C Martis in Triplicitarc ignea, ó- in Stel
n'eratem idfactum e/ZIvt qm'eſcmte ¡am firrºre aliquid ii mi— qua: celebrata ſuit Anno luliano ;9. Magoſq. illam Con la Mago"?
"culº fiera' pafflèt . Admirabilim emm era! [ue facer() íunctionem ex regulis Chaldzromm de coníunctionibus
emmqu¡ in cruce pendebatqua‘m ei cruce deſcendere . Quo'd ma nis, earumq; effectibus , expectaffe, nouam aliqu am
1--C,—-—
fi bee eum fa cere nºſ¡ _fiejjztcabantunfid qua‘d Deo IMC ope— ſtel am naturaliter
modantem, exciruram
eam díuinitus eo ~,tempore
Deum verò ſe illis accom
accendillcte, 8C [or—
rame Prauenirent, txmere ſimè oportebat, Ó’ intelligere quêd
proprer bum: ad ¡ram cºmmotm effêr . Naque emſim dicen' talſe etiam eo loci Collocaſſe , ad quem potiſlimum oculi
,4.
potueſum quo‘d Sali: Eclipfirſee'undiam ?Mmmm effet: mm Magorumpb trinum Planetarum congreſllmi dirígeban
¡¡¡fit U' ¡n ?mo tempori: accidít momentº , Ó" ¡n 7714 parta) tur: ita ille inlibro de (lella noua Serpentarij ſub finem
terrª , G* mm in decimaquizrto die Lung: be verº' rembrc’, capitis 2.6. ſeuà pag…! ;4. ſubiiciens hoc Stellarum facul
et ad tre¡ bora: perſeuerzirum , etſàper wziicerſizm terram, tati natural¡ , quod ſacroſanctum penitus Pharnomeuom
Ó decimºquarto die Luna, quando ¡mpoffibile :fl [ecunditm <3( ex mero miraculo enatum ſpectaculum Parres com
ª naturam cºntrª-‘Tere Soli; Eclipſim . muniter agnoſcunt , adeò vtinde ot’tendant Natiuiratem
ª 3_- Opiniº Tenia Opinio Fuit Origenir tmct.z y. in Manhazum, CHRISTL non à ſtellis aut regulis Chaldçorum penden—
l- ºng"… - v’oi nai-rat fusè calumnias aliquorum in Euangelium , eò tem ſuiſſe . Aromam verò nimis remotus erat Annus Iu—
h quòd Eclipſis Solis tempore incongtuo nempe Plenilunij lianus ;9. ab Anno Iuliano 44. aut 4ſ . quo pleriq. natum
² in eonarretur, nec reſponfioni Fidelíum dicentiumdianc CHRISTVM afferunr: vt eum vno tanrüm aut altero
J non naturaliter ſed ex diuino prodigio factam , acquic anno poſt com'unctionem magnam trium ſuperiorum..
l ſcentium , eò quòd nemo Grrrcoruin aut Barbarorum.. Planetarum aſſerere poſlet , ac biennium rautr‘lm inter
l cam reſerat in ſuis actis , nec Phlegon, qui eius meminit, Stellz nouz apparitionem 8( Magorum aduentum in.,
I dicat earn factam in Plenilunio: vt igitur anſam calum Iudzamz ſuſcepit deſendenda Laurenti) Suslygz Poloni
l niandí euigelia p17eeideret,ait : Dicimur ergº quo'd \Mat Theoremata , quibua ¡lle Auctor noſtrz co mmuniter vſi~
'I
them O' Marea: mn dixerzmt defectionem Sªlir tune fa— tata* Chriſtianorum
quinſique Epochz cótendir
annos 3 6C Saluatorem noſtrum deeſſe
antequatuoraut
annos qua
L &amfuij/è , fiºd neq. Lucaſ/ecundhm plemq. exemplarip
’43, bºhemia/¡c, Et tenebrie factzſumſuper 'rniuerſam terram, tuor, quam vulgò puretur,natum reuera eſſe; in hunc en
EL. o* ºbfcuratm e/l Sal; in quibuſdam autom excmplaribur non go finem ſcripiit Keplerus opuſculum , quod Syluanu
‘r1 lmbemr, - Tenebm fact@ fimr O‘ ob/Eummr e/l Sol : fed Cbronªlºgicam vocar, vt apertè teſtaturin Epiſtola eius
:I: I'M — Tembre faff‘eſum ſuper amnem terram Sole d{fiCi? nuncupatoria , 6C in ipſo inicio opuſcull . Ne verò aut
I. te : quam murarionem phraſeos tn'buit aut Fidelium ali Euangelium S. Luca: aut Phlegontis auctoritas de Anno
¡ cui putanti non alirer fieri potuiſſe illas tenebras, quam., initne przedicarionismut Paffioms obſtaret , ait in fine pre
v, er defectum Solis , aUt infidelium cuipiam , vr inde’ca— dictz Sylux , Saluatorem inchoaſſe pra-dicationem , 'SC
i fumniandi Euangeliſtas occaſio naſceretur . Tandem.. veniffe‘ ad Baptiſmum annos natum zz.. vel paulò plus-,in
z concludit tenebras ¡llas ſuper omnem terram ſed ludreç 'Rudolphinis autem cap.z7. precoz. htc haber: Pble
z ‘ tantr‘im, in qua rola petrx 8C velum ſciſla ſunr, ſactas,& à gºn Trulli-:nur referem: .Enje'bio quam Anno Olympiadrr
z nubibus: ait ením : Reſpondemm primiim quidem, qua'd C C 1 1. annammr Eclipſim Sali: maximum hará diei V1.
i ºmnmº Euarlgeliflç nec nºminanerum Salem ¡n i/io loco, Euſebim de e.: Eclip/i ima/11g" , qu_e contigit Seruamre in_
, fed tan/¡cm quia !enebrgfactgfiinrfkpcr omnem terram . Si cruce pendente fe/Zº Püſc/a-uir. huncverò annum ex ſuis
enim tenebry farºle- ſunt ſuper amó/cm terram Sole non n0 regulis colligit eſſe Annum vulgaris Epochae Chr. 32.. de
minata‘, fine dubiº cºnſequem e/i intel/¿gen qua/dar» tene inde \amen ſubdit : A: quia Paſ/"zo CH RIST1 carta‘ wei
broſiſfima: nube: , O"fºrtè mm -zmamfed ¡mi/mr O’ maior:: di! in anteced. z r. [zinc ¡melli'gimm vitium abueniſſè Pble
tºncurri/fi: fieper terram Iudxnm 0'“ Hieruſalrm ad cºope gontir tea-tu¡ Ó“ mmemlem y in J‘mutamm . Mid ením..
* _ riendas. Sºl/'I radio: . At Origenes’ ſibi ipſe non conſtar, non audet vir hic nouandi cupidiſlimusmc cerebroſiſl'imi
0)"ng º- cum admiſerir in pleriſq. S. Luca: exemplaribus haberi fuiingenij partus non viuant. Sed ego ínSyluam illam
“ª Lª" particulam illam: Ó'o'èſcuratm eſ) Sºl,- quam vtique in.. chronolo ¡cam tortuoſiffimis ſanè nodis ac ſpinarum..
“Ñ P ' vu]gata verſione ſequ¡ cogimur precepto Sacri Concili] tricis imp icatiſlimam,¡an1 dudum ſecurim inieci,in meo
3,, Tridentim & Clementis Vlll. deinde obſtar auctoritas libro Chronologico, qui DEO ſauente prodibit, eritquº
Phlegótis ab Origenenon ignorad,qui vt 8C Paulus Oro— quintus tomi ſecundi Almageſti'noui . Longè aurem ſa
fius,aiunr Stellas in celo tune viſas; quibus vr¡que nubes pientior kuit in agnoſcenda Stella Magomm prorſus ſu
illa: craſſie Obſtiriſſcnt . Poſtremò Euangeliſtç non dixe— pernaturaliTycbo tomo r. Prog. pag.;zç. damnansim—
runt in vniuerſa terra illa , vel ſuper vniuerſam terram lu pietatis Cardanum , qui eam inter cometas retulerat.
da, fed abſolurè ſuper vniuerſam Terram !7; I’M-v ;077, vel Quinta Opinio eſt P.C0rnelij à Lapide in cap.z7. Mat
. a": 'vivaſ ªrn‘v 7m-. Minus ergo lirtera: conſonat, cum. than' verſu 4;. qu¡ cenſet hanc Eclipfim partim à Lu s. opiniº
Orx'gem, Emhymiº &C Maldonam, illas tenebras ad ſolam na fuiſſe ſupernaturalirer Soli interpofita , partim à Sole, Come/9' a‘
arct'are ludaram , quàm cum Choflſlama , Theºplaylactº, qui Deo agente ſubtraxerit radios ſuos à terra Chriſtici— Lapide .
8( alijs , quos ſequunrur Salmeron, ¿Y Carne/im aſi Lapide, da : exiſtimat enim Lunam Sole ſemper minorem non..
ad vníuerſam Terram extendemmagiſq. id decet poten— potuiſſe totum Solem tegere , &e in quauis Ecli ſi Solis I

tiam Dei in hoc miraculo, vt inſrà dicemus . multum lucis ab eo ſuper terram diffimdi , ideoq. qua..
4_ 07M, (¿team Opinio eſt Ke [eri in Aſtronomix Copernica— parte Sol extabat, alio miracnlo per ſubtractionem ra—
¡ep/eri. na* Epitome pag.896. v itractans de Eclipfibus ſpurijs, diomm completam fuiffe hunc Eclipſim . Sed non_ me
num:
'360LIBER "…Q V ſ Í N T V S
9ª¡ neu. mini: bonus pater Eclipfium horrendarum , in quflaus iiem vniuerſa: teme . Nos autem ro. omnino míràbilia,
¡a IN. Stellx in Calo viſz ſunt : ei tamen condonandum Aſtro— & ſupra ordinem naturªlis cursús luminªrium , in hac
-nomiam non proficehti , quod Aſtronomi alioquin non... Eclipſi contemplamur; pro quor‘um aliquibus ramen ex
penitendi cum Tychone ſcnſerunt; nempe non poffo meo libro Chronoloºico ſuppono interim CHRISTVM
naruraliter vlias .Solis Eclipſes totales fieri , de quibus paffum eſſe Anno vuÏgatis noſtraª Epochx Chriſt.; z. die
vide dictaolib'.4. capéró. n.r ç. ?É [iPro hoc cap.zo. Aprilís . z. vt cenſenr quoq. Tanflatur , Rogcriu: Barton,
. ~ ~ * Sexta pim'o Sc einer¡ in o a Vrfina .61 z. ui 10. de .MuriszBuntingursz-lm Burgenſir, 10. StadàmOri—
5,2327: quoniam Vmbra Luna: non occupat niſi Miiiifria Italia gaitas, Scaliger › lª. Lucidm, Perm'u: , Zarlinm, ò: veru
z ;0. purat partim à Luna*: intementu fnctam', partim à flum Calendar-inn] PP. Dominicanorum .
congerie extraordinaria macularum Solis . Primum miraculum ſuit , Eclipſis Solis à Lunª ſactaª z, Ming‘.
7_ CPM-º Septima Opinio ſuir Iuda-orum ipſorum, fi fides habé tempore Plenílunij : certum enim eſt quarta-decimñ Lu— [um .
¡Ñdm ,m _ da eſiet apocrypho NlCOdel Euangeho,quod Salmeron ná ad veſpe ram agnUm paſchalem manducatum à Chri—
adducir tomo IO. tract.42.. In eo enim narratur veniffe.; flo,& quinta-decime": Lunà paſſum ;hºc eſt in Oppoſirio
Centurionem ad Prarſidem reſerentem omnia figna, quee ne Luna: ſalrem media cum Sole; at certum quoq. eſt So
facta fixerant , vocatiſq. Iudxis dixiſſe : Vidiſli:ſigmz qu; lis Eclipſim Luna: interuenru fieri non poſſe naturaliter
factaſum in Solefl* CIE-tara omnia qufactaficnt dm» [afin niſi in Nouilunio .
moran-mr? Iudxos aurem reſpondiffe: Ecltp/infacta eſ! S:cundum ſuit, Initium Eclipſis ab Oriental¡ Solis par— ²- Mir-'>
Soli; ſècmdüm -Uetercm a'aüfirtmdinem . per vererem au te, teſte S. Dionyiïo, cum naturalltcr Luna in Echpſi So- bª” *
tem conſuetudinem intellexêre , :mt naturalem modum.. lis ſolcat ípſum \ubingredi ab occidental¡ parte . ’
3. Miram
Eclipſis ſolarís,aur vr interpretatur Salmermmagicç artis Tertium ſuit , Initium emerſionís in diuerſa Sc oppofi lum .
ac dremoniaczr vim , quam de more pta: ínuídia non ſe ta illi Solis parti z qu:: priús obſcurata ſuerat , lloc ei’cin..
me] Chriſto aſperſerant . ’ occidentali,teſtc item S. Dionyſio z cum tamen naturali—
s Sªn" 084.144 vera ſentenria eſti , Eclipſim hanc ſactam à ter eadem pars , quze prima in Sole deficit , eadem quoq
"- mflm natural¡ qurdem ſCCUndum ſubſtantiam‘( vr Theologico príma incipiat replcri,& emergere ab Eclipſ . _
ó, Plªn-mº more loquar) ſed ſupernaturali ſecund um modum z ſeu Quem-m fuit , Mora Solis in tenebris per horas tres 4-14-71“
nm I quoad accidenria, Luna: terram inter ac Solem interpofi a’quinoctialcszcum \amen naturaliter Sol in total¡ Eclipſi "ª” -
tione . Ita cenſent I’m-m Come/lºr, Vincentim Lirinenſi: non morerur vlrra 8’. aur r o’. minuta temporis, ex dictls
lib.8. cap.4ç. .Sjyngelm in Encomio S. Dionyfi), &Thomas Cup.: r., Theoremate z. quod factum puro per tardita
;parte qua’ſt.44. arto.. Salmeron tom.r o. tr.4z. Baronim tem motñs horarij Luna?, foliar ah'oquin Solem ſuperare.
ad Annum CHRÍSTI z4. Salianut in Annalib. ad An— Quintum fuit, Totalis obſcuratio Solís à Luna,tunc té— 5_ ¡¡¡mah
num MUUdi 4086. Fanſem de vita CHRISTI pag.; 94. poris Eacta , quando Lunzr diameter a parens minor erat 1…,, .
Gmſerm de &Cruce lib.I . cap.; 1 . Barradi'm ín Euangel. diametro Solis; ex meis enim tabulis no ¡llo z z.in me—
lib.7. cap.2.o. Ianſem’m in Concordia cap. 143. EX Ma ridie diei z. Aprilis Anomalia fui: Signor. Io. Gm
thematicis autem lo. de Sacrobaſco in fine Sphzerz, ibiq. 1;’. zz”. ideòq. illíus ſemidiameter apparens I s'. z4".
Clauíus z Mic/74H Neander in Elementis doctrina: ſphç— Anomalia verò Lunc; çquata fuit Signor. 1 . Gr.6. 17'. 2. I ”.
rica: pag.1zo. Maurolj'cm dialogo z. Coimogr.pa .86. ideòq. ſemídiamerer eius viſualis r4’. 14”. Quart: ſi im
Baraona in Coſmographia pag. 348. Blancanu: li .ro. motu tann‘un luminarium ſuit hoc miraculum , Luna...
Sphzrz cap.19. 8C quoad potiorem cauſam Cºrnelius a‘ propior terra- ſacta eſt , quàm naturaliter oporterer , aur
Lapia’e in cap.17.
Vrſina pagó¡ Mattli.verſu
z. Fuiffe 4;.atq.SCbeinerm
:iſiutem miraculoſam , licetin non
Roſaà Soi remotiorà rerris ſurſum factus , vt totus à Luna \cgi
poſſet .
Luna nec à nubibus, aiſertum iam vidimus à S. Hierony Scxtúm ſuit, Vmbm: Lunar-is amplitudo , qua: torum.. &Mir-cn."
mo, Orofiox‘ic Eurh ymiozquorum inſtnr \ir S. Auguſtinus hemiſphzrrium ſupra Horizontem Palzrſtina: occupauit; ¡ªm
in Epiſtola 80. ad Heſychium 8C lib.3. de Ciuitate Dei CL‘Im Euangeliſta: dicant tencbras ſactas eſſe ſuper vni
(cup. 1 ç. 6: lib.qq. noui teſtam. quxſt. lºſ. quxbus locís uerſ-.Im,ſeu ſuper rotam terram: haber enim &Matt/.7.2.7.
docet mirabilem ac prodigioſum fuiffe Solis hunc defe fi; Z'A'w 'nit‘ 'MTV , 8,: S. Marcus &5'; m'ïa'av 'rn‘v yiïv , es()
ctú,
. Ñeò quòd. in l’lenilunio
. ſactus. fit,videturq.
, Salmeroni ‘ ſuffragatur Phlegontis teſtimonium de hac Eclipſi procul
m eadem ſurſſe ſententlaznempe mteruetu Luna: factam; à Palçſtína obſeruata , nedum Dionyſius eius obſeruator
Mmmm_ V. Miraculo 8C cauſa huius Eclipſis conflabilitis,enu— Heliopoli; SC ratio , quin. ſi miraculum retroceffionis So
¡¡º mmm_ meranda ſunt iam miracula,quç in eo velutí pal tes conti lis per Iº. lineas tempore Ezechicr vſq. :id Babylonios ¿5C
Iori¡ ¡ª Im- nenrur . Tria ſuiſſe ſentumt .Euthymim,S)ªnchm 8C Fan vltra porrectum fin't , quantò magis hoc , prrefeltím cum
ia: Erlipſit [em lºcis ¡am recenſitis: nempe quòd in Plenílunio,quòd Paſſio Saluatoris deberet toto orbe przcdicari ª Qjomo
mirª-Idª - vniuerſalis [uerit , 6C quòd cum mora tn'um horarum vel do autem Factum fuerit hoc miraculum , non poflumus
quòd inca-petit ab oriêtali Solis parte Se in eñdcm defie certò definire,& non ſunt improbabiles ſententix Cºrne
rit . Qu—inque aurem Barocim: nempe tri:: predicta , 8C lij a' Lapide de ſubtractione radiorum Solis, autScheinn-i
prcetereà quia \Otus Sol tectus eſt à Luna a 8C quia Luna.. de caligíne extraordinaria ob plurium macularum Solis
maiorem latitudinem habebat , quàm requirant termini concurſum Circa margincs ipſius z alioquin mera vmbra
Ecliptici: Buque parirer numerat Blancanm, fed ali Lona; etiam quando maximè, ſeu {Z} apogrto ¿Y Lunfi pe
' ter ,‘videlicet tempus Pleniluníj 5 z. totalitatem 8C vniuer rigaká, non occupat in ſuperiicie terrx nili Millian'a Itali—
ſalitatem eius ſuper vniuerſam terram 5 z. initium à parte Cn Bononienſibus recentioribus :equalia 2.; ç. vel ltalica
orientali Solis &c fincm ab occidentali; 4. progrefl'um. antiqúa ;I 7. aut vtSche-inero placer z SO. vr diximus cap.
Lunxe :1d coniunctionem cum Sole contra ordinem pro 9. num.9. neque roturn hernilphsrium occuparet,etíamſi
prijmotús, motu {cilicet Occidentem versüs . ç.inſoli Luna vſq. ad Terram deſcenderet,quia eſt minor quàm..
tam Lunaz appropinquationem ad terram , vt vniuerſa: 5018( quàm Terra . _ ~
terrx torum Solem randiu tegere poíſer . Sed &Thomas Septimum fuir. Morus Lunx contrarios natural¡ motui 7-5" "M
aliter quinque ponit . I. Plemlunii tempus . 2.. quòd in proprio , quo ſolet tendere ap arenter Orientem verſus,- ”ª" ~
teruallo trium horarum Luna Sol¡ Íuncta 8C deinde op o vidir enim illam S.Dionyſius a Oriente verſus Meridia
ſita ſuerit' . z. quòd Solis pars orientalis ccrperit occu [:1 num ferri, ac Solem ſubingredi, illiq. incidere à parte So
ri; 4. quòd Solis pars occidentalis cer-petit emergcre ab lis orientali, eſto per eumdcm ſemicirculum poſtea re
Eclipſi, cum aliàs eadem quz mcípit retegi fit què inca:— means, rcuerſa ſit ad Oppoſitionem cum Sole ſecundúm
erar reg¡ . s. ex S. Chryſoſtomo quòd durauerit per z. ſucceffionem Signorum .
Botas . e tem \amen reccnſer Cºrnelimá Lapide: hoc Oct‘auum fnit , Celcritas mira Luna? in conficiendo ſe- 8. Mim-¡
eſt r. Pleni unii tempus . 1. durationem horarum trium . mícircuium Zodiac¡ bis intra breuiffimum tempus , aclªm
z.initium à parte Solis oríentalí. 4, reuerſionem Luna: penè in momento; ait enim S. Dionyfius ſubitaneam ac
verſus Orientem ad Oppoſitionem cum Sole , ſic ením.; repentinam ſuiffe illam Eclipſimmec paulatim ,fedfubità
ille cótrarimquàm Blanca-1m, modo interpretatur S.Dio totum Solem occupafle , :1C poſtquam reſtitutus fuit Sol
nyſium . ç. totalem Solis obſcurationem etiamſi Luna.. Lunam aufugiffe :1d diametralem Oppoſitionem cum So
minor fuerit Sole . 6. Stellas interdiu viſas in Cclo, 6C le; cum alioquin femicirculum hunc non abſoluat niſi
terra-motum :ar hxc aliàs viſa fuerunt. 7. inumbrario dicbus circiter 14;-. circulum verò 2.9:-.
.Nº
DE LVNAE ET SOLIS ECLIPS. 36!
z. Mim“. Nºflllm fuit, Morüs Lunaris artemperatio talis. vt non lactus, aut in ſenſu rantüm myſtico vel ſymbolico , de..
!nm . turbaretur ordo cseleſtium motuum extra hoc tempus, hominibus alioquín in Fide 8C gracia , ſidetum inſtar illu
ſed Luna redierit veſpere illo ad ¡llum locum Zodiacíz in ſtribus , ſed ob perſecutionem Antichn'ſti caſuris à Fide
quo eam effe oportebar, perinde ac li nulla ſacta fuiſſer 6C grana, vt ſcnſit &Aliagª/linux Epiſt. 80. ad Heſychium;
mutauo : id quod notauit S. Thom: rima parte quseſt. ſed in ſenſu quoque litterali , vr eruditè docenr in prim is
44. arr.2.. 8C colligitur ex calculo Eclip mm , quas inuení Iºſeplm: Aca/fa lib. 4. de Nouiffimis temporibus cap. 7.
.mus per tabulas Aſtronomiòas ante annos 700. ortum.. Cºrnelim á Lapide in cap.2.4. Marth. verſu 2.9. 8C in illud
CHRlSTI prxcedentes, à Chaldçís Obſeruaras , prorſus Apocalípſis 6.verſu r 2.. Sal factm efl m'ger tangumfamas
-eo tempore , quo illi confignarunr , quía per hoc miracu— cilicínm, et Lima totafaſla el? /I'cut ſangui: .
.lum non fiiit interrupta ſeries motuuumiſi ad breue tem Bverò ratione obuenrurz ſint illa: Eclipſes , non.. -
pus, 8C illud ipſum interinoríum compenſatione facta di conſtar etſ¡ Cºrnelius multa in hanc tem colligit, cerrum
urnitus correctum . ramen videtur quoad modum futuras ſupematurales , BC
,9, Mm_ DCCÍWZÑ ſuit, Commutatio Ecſipſis Lunaris in Sola idem quoque docenr ex Aſtronomis Tychº tomo r. pag.
num , tem extra terminos Eclipucos Solares . Illo enim die z. z 2.8. 8C Longamntanus in Aſtronomía Danica pag. z r4.
.Aprilis Auni z z. fuit verum Plenilunium poſt meridiem grauirer in eos inuecti , qui Oracula CHRISTI interpre-,
Híeroſolymis Hora 7. Iº’. Sole poſito in Arictis Gr.1 I. tantur de Eclipſibunquç quotannis ſecundüm Nature 85
2.5'. Luna verò in ª Gr.1 1. as'. 6C Anomalia Solis Gra moruum cxlcſtium leges fiunt : de caſu autem ſtellarum
duum 502.. Lunç autemGr.; 8. r 8’. diſtantis à Nodo pro vidcantur ibi interpretes , «Se Tycho ſuprà, nunc enim ni
r::lore nempe Auſtrali Gradib.7. ro'. 8C latirudine Auſtra hil h:ec ad nos : ne omnia in omnibus .
' 37’. 8( correcta ſemidiameter Penumbra: terreſtris fuir
Nº“ BHP gi ’._ z 6”. Lunze autem_ I 4’. 41". quare Eclipſis Lun; ſuit
¡¡m ¿m A ¡gitorum 7. ſ _1. . quibus obſcurata eſt pars Borealig Lu
.“le ,nº me; At m ea diſtanria a Nodo 6( latitudme Auſtrali rm
ſqºhª ,fl poffibilis erat Eclrpſis Solis apud Boreales citra Tropi CAPVT XIX.
c H R I. cum,ob parallaxim augentem latirudinem, ac deprimen
s 1' V s. tem in Auſtmm Lunam; etiamſi tunc fuiſſet Nouiluniú .
Fuit itaq.Eclipſis Lunç illa die ad veſperam,quod ex Ma Eclípſium Sali.: 4C Q ab Arma DCCLXXIÏH
thematicis innominatis docet Sali-mu: ad Annum Mun ante CHRIST VM ad Annum ‘vſquo
di 4086. num.ſz. 8C ante illum Scahgerlibó. de Emeu—
darione tcmporum pagina ;61. dicens : Extra ordinem CHRISTI MDC’XL VII. obſèrmtaríí
¿girar fuerªn! bªrribilerilla Sali: ten-,bra , ipſº Lun.: Pleni Hiflaria: [ndicatisſubinde @admitan
ltmiº: in quª etiam de Luna aliquid defecz/je cin-;ter So
lerr¡ ªrca/um Epílºgtſmm Aflranomieur ºſfendtt . Mod (7* Duratíam' mmm ex Tabu/i: A/Zro.
etiam valde conſonum eſt &Hieronymo de Lunx Eclip nomicissªQIeſzmè ing-:ªr eſipro ASTRO
fi die Paſſionis Dominica: intelligenre illud Ioè'lis oracu
lum capa.. Sol cºnuertemr in tenebrm, O' Luna in flmgm NOMIA, GEOGRAPHÏA, CY* CHKO
rm» : vt iam reruli numero 2.. Eſto Euangeliſtae illam non NOLOGÍA THESAVR VS .
retulerint, vrpote naturaliter factam , & pix Solis Eclipſi
{upernaturali contemnendam . Sanguineum aurem , teu EM O omnes, que apud Scriptores extant,
puniceum colorem Lunx deficiencisdam ex dictís cap.ſ. obſeruationes Eclipſium collegit hactenus ,
\ in Scholijs agnoſcere licer . quòd ſciam; ſcd neque omnes ſimul ſumprix
cmſ-fi_ VI. Non eſt autem meum digredi in myſteria , aur ad qui de hIS rractantzomnes huiuſmodi obſerua—
¡¡¡ª ¡¡h-p_ tropologias, quxSS. Parres, aurªuangeliorummterpre \iones habent; ens przſertirmquaº poſtremis annis obſer—
neo: , tes,ex Solis Eclipfi prxdlcta deriuarunt : vide lnſtar cun uataé,à recentioribus Aſtronomis, quos inter ſunt multi è
i» Pafflm ctorum Salmeromm tomo lº. tr.4z. octo hínc myſtena.. Societate noſtra Matheſeos Proſeſioresmihi per littCl'ílSI
c/mfli . deducentem de Cºrnelium a' Lapide in cap.z7. Matth. aut P.Athanaſio Kirchero (cuíus humanitari ac liberali
verſu 4; .ex quibus colliges finem a Deo intentnm in hac tatí plurimum debeo) communicatr ſunt . Reſerunt ta—
De ¡dl-PF_ Eclipſi
VII. . Superſrmt extrema: luminarium Eclipſects , extre— men vel plurimas,vel aliquot ſaltem Ptolemaur lib-4. ;.85
6. Magna: conl’cructionis,ſuas Albategniu: cap.zo. Ia.Re- Aªª?"
¿u, ,-Ñ fi… mo Mundi tempori reſeruatre: de qmbus cxtant apud giomontanm in Almageſti Epitome lib.4. ç. 6. &inſurs
[Kali, &Auguſtinú 1 8. de Ciuir.Dei cap.). z. Sybillini ill¡ verſus. ac Purbaclvij obſeruarionibus , quibus adiecta: ſunt Ber— ‘ll-Mm”
Erzpimr Salir ¡alzar, CF' c/aamr mterit aſh-is, nardi VValtberi obſeruariones editç denuò ac recognitç *
Saluetur Celum, [unamſplendor abibit . d Villebrordo Srie/lio *, ſuas 8C Ptolemaícas aliquas Nicº
Plerique autem inrerp'retum de illis quoq. intelligunt illud lau: Cºpemicm lib.4. ſuas Tycbº lib.]. Progymnaſmatum
‘lſaix cap. 1;. Venice» Stella Cgli, Ú‘ſplmdar earum mm paga r 5. aut in Epiſtolis ; paucas Priſcorum ¿k ſuas Lºn
expandent lumen[num 3C Ezechielis z 2.. Ó‘ ºperiam ricm_ gºmannmm in Aſ’tronomia DanlCªlÍb-l. Theoricorum..
extinctux fiteris Optiºns@ nigreſcerefaciam ſiella: eim, S0 cap.2.. in Comment.de Luna: antiquiorum aliquas ¿U
lcm nube regar» a CF' Luna nºn derbi: lumen ſuum : omnia., ſuas Kepleru: in Aſtronomia Optica cap.7. 8. Se r 1. Pto
luminaria C51¡ mªme faeiam ſuper te › Ó‘ daba ter/(bm: lemaicas Nico/au: \1/1uleriu: in Tabulis Friſicis pag.79.
ſuper terram IMM . 8( Ioèlis z. Sal conuerretur in tencbms 8C Lunares Tychonicas pag.196. plures antiquas 8C re
G“ Luna in fanguinem antequam *venia: die: Domim' ma CCnnores Philzppur Lambergim in Theſauto obſeruatio
gnur G" harribilir . 8C cap.;. Pºpuli populi in *ua/le conci— num Lunariumclaffe r. 84' 6. 3C in Vranomerna liba.. à
fiomr : guia mxtá e/Z die: Damim' in 'ua/le concifiºm'r : Sºl pag. ſ z. ad 1 r ç. Plurimas Diºnyſim Petauiu: Soc. IESV,
O" Luna obtenebmtifimt, Ó' /chle retraxerum ſplmdorem lib.8. de Doctrina Tempomm capa z. 8C D. V¡¡¡centim
[num . At de his procul dubio, quídquid Almuriur m.. Reinerim Oliuetanus pag. I. 6C ſó.- Tabularum Medicea—
Cap.6. verſu 1 2.. dicat, trahens CHRISTI oraculum ad rum in 2.. editione : aliquas antiquas 8C recentes , lſmaè'l
excídium non orbis fed vrbis Ieruſalem, intelligendum.. Bullialdur in Aſtronomia Philºlaífêzlib.z. à cſap.z. l::.dſS.
Lumenſm‘e’ eſt illud Matrhzi 2.4. Statim autem poſl tribu/arjonem die
&lib.4. cai;ſerzdelinm
Gatefridur . ç.ac 7.&paº.46ç. ui autem
in ſiÏis Eclipſibus , ſeu inuiIdea
Ec ‘pTa-
es #Pªtxi
- '- -
idefl can. rum illorum Sºl ºbſcumbitnr , Ó' Luna nºn dabit lumen.
[mmm . ſuum , (9" [1611.2 cadem de Cwlo , Ó‘ 'virrutes Cªíºrum com bularum Atlanticarum ab Anno 1 S73. ad Annum ¡64z. ſ,, ,,f…7,_
monebumur . ſeu vt Marci i g. dicitur: Sed in illir dtelmr Przter quos non paucas haben: lºſepbm Scaliger in libris
poſ? tribulmianem ¡llum Sal cºnfenebrabitura O“ Luna non.. de Emendarione Temporum; Georginr Heruartm m.,
dabitfplendºremſuum z O' Ste/lx Cali enmt decida/ter, O* ſua Chronologia Eclipſibus ſtabilità z Salianm in Anna
'virtmes que in Czlisfimt mombumur . 8( Lucm z I . Et erïít libus, Buntingm in Chron. Lyeofllzmerin Chroru'co Pro—
Stgnú ¡n Sºle et Luna er Stellir : Nec intelligenda ſunt digiorum; Theºphaner, 8C [danza, ¿SC alii inſrà nominádi.
tantum comparatiue‘ ad ſplendorem C H R lS T l , prç ngd attinet ad calculum , loca luminarium pro qm
quo lidera obſcura videnda ſint , vt aliquando ſensêre.; bus ſolliciri fuere in aliquibus Longomontanmz Lamber
_z $5. Hilarius,Chryſoſtomus,& HieronymuHSC Theophyj gimr‘k Bulk-¡Mm fcrè omittenda híc duximus, plemo
Zz rem
ANN135,,
.Ante
L I B E K .QI/INTVS
“firm", rem calculum iuxta diuerſas Tabulas reſeruantes in to mflre neralem diem repetelw Ii Palilibusgzuibm eam à Ro- ctm-flªn
' mum z. Almageſti noſtri . (Dare indicate tantum pla mula eondimrn accepit : R0 mamque, cian in ¡agº eflet Dina, '
cuit , vbi magis expedite iudicauimus , QJ—anriratem ac natal» effle direbat : neque eiur fam canere dubitabat . Po—
Durarionem Eclipſis , 8C Anomaliam luminaríum: inde reſt eriam cum Mambº nomine lugi íntelligi Libra, In.;
enim potiàs examinanda eſt fides Tabularum . Aaa ve quo Signo air ſuiſſe Vrbis Horoſcopum : eſto Salime.:
lò ad differentiam Meridianorum ſpectant , ſusè tracta ſcribat Romam conditam Sole in Tauro , 8: Luna in Li
buntur in libro Geographico , qui eſt quartus tomi z. Al bra conſtirutis . lam .$0411an lib. ç. Emend. TemÉpag.
mageſti noui: & qu: ad Chronologiam; Libro Chrono ;88. negar Nòuilunium hoc ſuiſſe Edipticum,0b clip
logico, qui eſt quinrus eiuſdem romi . ~ſim Solis , qu:: Anno ;8. poſt prxcisè contigir, menſe ſe—
Arm. 772.. Sali.: Eclipſis in Coucepru Romuli , ſí non obſeruataª quenri, ſaluo internallo Eclipſium . &o Perauim lib.8.c^ap.
ª?? ſalrem retroacto calculo aſſerta à. Lucia Tamntio Pinna x z. hoc Anno lulij 6. ſupputat Eclipſim digitor. ;.hora 6.
Tº'ªli‘ no Mathematico celebetrimo, vrgenre ¡llum ad hunc cal çi'. poſt merid. Roma: , &e Anno ſequenti alteram , ſed
ª" ‘ªlªdº * culum Marco Varrone : Diºnyſius Halicmaffl lib.1.. vbi qua: non potuu víderi in Aſia ab Anrimacho : eſto earn... .
air,in conceptu Romuli Sªleen tºt-Im obſcurxmm › O* Cª Mulerim in Appendice Tabulamm Friſicarum reciplarz › . .~.
Ium firm noctu :ect-Im caligine . Sed non piger integrum DI- Heruartux autem cap. 109. hanc reijcir in Annum..
locum ex Plurnrch in vita Romuli húc rranſcribech: 744. ante CHRISTVM , diemque Decembris 9. hará‘ z.
Varrnni: Rºman¡ Philafizphi ¿rate, viri in hiflarijl 'ver ati]L ante merid. digitorum 7-}~. a* Coeteràm Anno 7ç+die ſ.
ſími , firit Tara-Miu: quidam amicm ein: , Philaſo uta: luli) -iuxta annum Iulianum , ſed 11. Aprilis anniveretis
Marbematicmprqfejfiºne, qm' A/Ironªmiam quoq. contem ſuir Eclipſis {ª digitor. penè 4. hora 4;. poſt merid. Ro
platianix [india att-;german eêq. videlmrur exec/[ere . Huic mz . »P Anno autem 73's. ſuit Eclip. die 2.6.Maij hor’à Ana. 753.
Varro prºpºfia't naralem diem Rºmuli homenq. colligêdam 6. 2.7'. poſt merid. ſed inobſeruabilis Europzismb laritu— .jªª
ex ije, que 1'11¡ eueniffem: quº modº inuenitur reſolurio Geº dinem Ó Auſtralem 46'. maiorem. Vide quz de this
metricarum queflianum Ii finibur ad initia : ,Eiuſdem enim natali diximus in libro Chronologico . '
ſcienne effe, datº rempore nan-litio alicuim ¡¡amm-"I, de 'vita Luna Ecliyfi: Toralis obſeruara a Chaldxis Babylone m. 731.
eim predicen; Ó" vieifflm -vità expo/¡tri, temp“: quº i: name hora in principio Eclip. vna 6C ampliſis poſt Luna 01mm
fuerit inueflixne. Obfècutm eſZ Taruntim, infflectiſq. Rº Anni 1. Mardokempadí , ſed 17. Nabonaſſaci die 2.9. Tªe-lie .
muli actinquaq. e¡ euengſem, quandin vixiſſet, qua Mºrte.) menſis Thorh ,ex Ptolemeo lib.+ Almageſti cap. 6. qui air
functu: effeſ, Ó' cºrten": uiu‘flemodt; campo/iris inter ſe 0m fuiſſc illud initium ibi Hor. 4. zo'. ante mediam noctem ,
m'bm, audacter ac intrepideq. pronuncia…? Rºmulum con medium autem H. 2.. zo’. ſed Alexandria: H. z. ;oíanre
ceptumfuiſj'e Arma x . Secunde Olympiadix die 2. z. Menſis medinoctium : Era: dies 19.Marrij more Iuliano, feria z.
qm' ab Aegyprij: www* Chacao/Iºri tertizí : cim- Sal tom: cyclo Luna* 3. Solis 17. vr haber Scalxger lib. s.Emend.
delíqm'um ¡¡atentªr-,nation autem efflè die 7. l .menfis Thºtlh Temp. pag. 394- Lambergiu: in Theſauro obſeru. ſup
circa Sali: Drmm : Roman¡ ab eª eenditam 9. die menfi: pura( digitos 17. çz’. 8C durarionem hor. z. to'. Petauiue
yn"…- P/Iarmutí,inter haran: 2.0* z. 4- Nihildminus hanuc Eclip autem lib. 8. cap. I z. durarionem hor. 4. 6'. 8C digitos t 8.
,Pm-º , ó. ſim m Annum ante CHR. 76s'. conucrt Georg…: [Tier ;otar Bu/Imldm lib. z. cap.7. digitos i 9. Io’. De hac vi
md… CI…, amm cap.Io7. 8C 108. ſuze Clironologiz Februaril to. de dicta lib. 4. cap. 2.0. num. 9.
:Iº/03M… . hora z. 2.9'. 2.6". ante meridiem Roma: , airq. fuiſſe digi— me ECÍÍP/ÍJ". Anno 2..Mardokempadi a ſeu 2.8. Na- Ann. 7:0.
totum ¡0.1. nec mirandum diffidium annorum 7. cum.. bonaſiari, obſemata Babylone nocte inter diem 18.5( r 9. G
Cenſorimu de die Naralí cap.8. de répore à prima Olym menſis Thoth in ipſo medinoctio , digitomm z. in parte
piade ad ſuam .Trarem dicar : De tertI'º autem tempore fui: Auſtrali Lun:: ; ex Ptolemea lib. 4. cap. 6. cuius texrum l_
aliqua inter Anflªres di/jenfio in _ſex /Epmnue tanmmmadº Lambergim in Theſauro pag.çſ.deprauar, reponés ſcru- Lªª’ªf'fl
anni": . Sed hºc quodeum . caligini: Varrº diſeu/fit Ó‘r. pula z. pro digiris z. vr obſeruationem ad ſuas tabulas 8( fl“ "fi'
Carten‘lm hzrc non eſt il Eclipſis , de qua Tarunrius, ad digitos 1 z. derorquearçcr‘lm expreſsè Ptolemçus dicat ª'
cum non incideritin 2;. menſis Choeac,hoc eſt 1;. lunii Kim‘ VIÏ’TDU JMTI’MUS 'rr-ET; aii-7978' [Afíº'umſª . Erat nox in
Anni I . Olympiadis . 2.. quo Annoex Varroms ſenrenria ter 8.& 9. Marti¡ ſen'a 6. ſequente vt haber Scaliger lib.4.
conceprum Romulum, oſtédemus in libro noſtro Chro pag. z 2. z. Pcmuim aute' lib.?.cap.: z. colligir digitos z. zo‘.
nologico . Non dixit aurem Taruntius illud deliquium Lime Echpſi: altera eodem Anno,Babylone Obſeruata An». 7:0.
' viſUm in Iralia,aur in Europa Ii- Mihi ergo ſuit Totale de nocte inter l $8( ¡6.Phamenoth, ccrpjtque deficere poſt Q
liquium hora 2. 1. circirer poſt merid. Romz ( ſi tunc Ro ſui OIR-1,6( deſecit a parte Boreali digiris 6 ad ſummú : ex
ma excitiffet) cecidirq.in diem politicum 2.4, luni) › 8C), Ptolemaº lib. 4, cap.6. qui ſupputat durationem horat. fe
víſum fin't vltra Tropicum Cancri . (Deniam verò à dic rè z. ſed Lambergiu: ſuprà horarum 2.. zo'. Se digitos 5.
zz. Choeac ad 1. r . Thorh ſunt dies 2.9¡ . in quibus inſunr Petauim autem botar. 1.42.'. O’ digit.; . 2.0'. Ar Bullialdu:
Anni Lunares 9. 6C prxrereà dies zç.- parrus Romuli l’uit digit. 6. i7’.
decumeſtris, 6C idcirco forraſſe Romulus elegir Annum., Sali: Echa/¡I in morre Romuli Anno 2.. Olympiadis Ann. ªns'.
Lunarem m enſium decem; quod innuit Ouidim lib. LFa 16. die 8. Cluracê( Nonis Vintilibus anni vetuſtí: ex
ſtorum eo diſticho . Halicarnajjeo lib. 1. Se Pintar( o in Romulo , Seneca lib.
_Qyºdſatis e/Z *Utero "Miri: dim prºdeat infame, I 9. ad Lucillum , S. Augu/Iim lib. z. de Ciu. Dei cap. 1 ſ.
1-1 ar anna #Unit temple: ineffeſuº . ſed in primis Cieerone de Somno Scipioniswbi hEECJVÃq.
Her-earn' Hinc Hermrtm putar ſactumwt abuſu anni duodecu 'Ut olim defieere Sol hominibu: extinguique rifle: eſ] z cion.)
amm emi- mcſtn's, pro decumeſtu' ,magni errores in Faſtos Conſu Romuli animan' IMC ipſa in templa penetran!? , ita quandºq.
"’ªª'mſiº lares irrepſerinr,vſq. ad Annum Vibis condirze 404—51 quo eádemparte Sºl eºdemq. tempºre iterum defecerir , mm Si
Ch'º’ª’lº" Zrimüm Annus menſium 12..ctrperir Roma: in vſu eſſe . gni¡
ªiº" ed de hoc nos aljbi . zum ºmnibu: ad idem
annum haben¡ principiumflelllſque
. Sed reuocan'mxple—
8( Florm‘ inquir de exceſiſiu Ro
AM- 754- Sali: Eclz'pfinAnno LVrbis Conditzempud Plutar muli apud Capream paludem : Sed oborm tem e/i-u J Sº
ªlálª ::bum in Romulo diccnrem: !n cºnfeffla e/Z Vrbem condi hſtzue defectiº cºnfecrntiºnisflzeeiempmbuit . uò alludít
tam ejſè 'undeeimº Kal. Mai), ¡¡une-q. diern natalemſipatria
Ouidim 1. Faſt.
Rºman¡ meant › C" fe/?urn agunt . Er paulò poſt: Orturn El? [ºcur , antiqm' Caprea dixere paludern z
'perº‘ Rome ¡Midiſ/'è in trigefirnum men/¡I diem , fuiſſeun Fªrte mi: illic Romule iura daba: .
tªm coniunctiºnem Lun.: ac Sali!, buiufizue defectum, quem Solfugit Ó‘ remateentfiebe‘untia nubila calm .
etiarn \Intimnc/:m Teiu: Poeta ob/eruarinqúiqmertió An Sed Ouxdiu: hanc morrem reſert ad Wirinalia men
no [evite Olj‘mpiadi¡ aecíderit z memoria proditurn ej? . Lo ſe Februario; ar Lampridim in Commodo 6C Plutarchus
quirur de zo. die more Grzecomm , idcirco enim prarmí~ in Nonas Muriles z Cum fuerít noſtro more die 2.6.Maij
ſerat:N0/frº quidem tempªre Romanorum K:dende à Gr.: feria 7. in quam , vr haber Smliger lib. s. pag. 3 9ç. 6( Pe
eorum mmſiurn »11'th [orªr/E4: diffldent . Arqui mirum eſt tauim lib. 8. Cap. iz. inciditEclipſis digitomm 3.4.528:
Tarumium hanc Eclipſim omiſiſſe , cum ſciret Vrbem durauithoram l é.
condiram in iugo Lun-'e cum Sole z air enim Cicero lib. 2.. Sali: Eclipſ. luli¡ ¡8. indie-ra ab Homero in Odyflea.- AM- 709
de Diuin. Luc-im uidem Tarunriiu Firnmnu:familiari: apud Heruartum in Chronologia . {3
no/Zer, in prim.: C xdd-dci: ran'ºnib. erudim: , Vrbis en'am Luna Echpfi: Anno 5. Nabopollaſſari , ſed 2.7.Nabo- AM. en.
naſſari, Q

@’an D E L V N AE ET SOLIS ECLIPS. 363 ANNI
Am
chupª”. naflan, obferuata Babylone, nocte inter z7. & 2.8. Athyr‘; dia : nam fubdit Ptolemams : Medium cm'm temput me- dmſtum
ccprtque dehcere fub finem hora: t r.noctís,& Circa ho— did bar-í mediar» nºſlem Babylone ¡¡rece/ſí!, Alexandria '
ram 6. poſt mediam noctem deſecit ad fummr‘im quar— 'vera‘ 11m2 haré @ª ternªpam rm'm hare aqualix ,- vbi Tra
ra_ pars drarnetri Lunaris , ex Prolemeo lib. ſ. cap. I 4. [uit pezunrius , aut Typographus omiſit horam vnam J con
dies Aprilis 2.2.. feria 7. Lamlmgim computar digitos 2. tentus parte 3. horx .* melir‘rs Mule-rin: ¡n Frificis pag.80.
16’. fed Petauim fuprà digitos z. 4 ç'. ſi
reportir homo. 4o’. poſt meridiem Alexandiire . Pellimè
Ann. 607. _ Salir-Eclip/ir luli¡ zo.Sardib. vifa [Iori r. 43’. ante mc Lambergim pag. 61. Thefauri pofuir : bora" im¡ ame me
ud.d1gitorum ſ. 4o’. apud Petauinm lib.8. cap. r z . dià noctem Babflormòc fuppurar digitos r. zz'. *k* At Pe- Luberg'y‘
l l
AM*- ‘°3~ Solis Eclipſi: Mai¡ 2.8. digiror. 7. 2.0'. apud Pemw'unp tauiu: Durarionem horar. 1.48'. ó: digitos 2.. zo’. Ñ Bul— gºſ" ª ‘ª
lib. 8. cap. iz. Nalda.: digiros 2.. 4o'. Fuir Aprilis aſ. feria 4. *
Ann. ;97. Sºlis Eclipſi: luli¡ 9. digitor. 9. 2.2.'. apud Pet-minar!. Sºlis Eclipfir viſ-.1 cüm Xerfes Sardibus Abydum pro- Ann. 480.
lib. 8. cap. t 5. , ficifcererur *,quse valde controuerfa eſt, ¡deò in eius tem- *
Aªª- $55* Sªlir Eclip/I: , quam primus Ionibus przdixit Thales 5 pore eruderando diligentiores nos elle oporrer . Herºdo tireinr.
_ fuitque Anno 6. bell¡ inter Cyaxarem Medum .SC Halyar— tu: lib.7.fic narrar . Xerfi: Sardibm , vbi lp'emauerat, r0
tem Lyduru , vtnarrat Herodªtmlib. i. Eudermu apud feffm‘ efl inemrte Tere Ab 'dum 'verſrmcui mouenri Sol 1mm
ª' Clementem Alex. lib. I. Strom. 8C Plinim lib. 2.. Cap. r z. m celafèdem relinquem‘ apparere defyt; dm: mmm mal/ie
addens fuiſfe Annum 4. Olympiadis 48. &7 Vrbis r 7o. nubes ,fed ſeremflïmm‘ eflet aer; Ó” pro die nºxextitit . 1d
quomm verba retuli cap. 2.. num. 8. Hanc verò fuilſe in.. animaduertentem cum ¡nee/ji¡ percomandi Maga¡ z qmd
Hellefponto totalem ª fed Alexandria: digitorum lO. re oſlentum illudportenderet
care (imei: . llli reſjzondent
ciuitatii defer‘ſilionem, z Drum
quo‘d dun?: ſignifi—
Salem Gre
flantur Cleomede: lib.?.-Cyclicze Theoria: cap. z. 8C Theº):
in Comment. Almageſt¡ lib. 6. cap. r r. dicens de Hippar— corum , Lunar» ipfizrum eflê prefidem . En re audita Xer
cho: Affhmit Eclipſim in lºcis , que [um Circa Helleflzm fer maiorem in modum [Mm ire pergebat . Deinde loquens
mm, in tatº Sole mªn-:èfacturª, vt nihil de eº apparcrct in de appararu Grçcorú contra Xerfem addit: Reliqui ªmm
locis eircumiccemibm . *I* Hanc malè Caluiſim putar ſocij ad agendum animan' z 7mm tempus Olympiadir in [2M
fuifſe Eclipfim Ann¡ 607. totis annis l 8. recedcns à Pli negotia inciderat . Er poſt non multa : Càm Rex Therma
nio ; At Scaliger cum Buminga , 8( Sabana: 1d Annum... pJ'liI oecupatir *ªltª-iia pergeret , Arcade: per-fuga rºgar¡
Mundi ;469.eam agnofcunt Anno 4.01 mpiadis 48.de quid Guti agerem, reffiumderum ea: agere Olympia, Ú‘ffize
Vrbis C. Anno 1 68.Plin¡um quippe con udifle lianc cum ¿Yare certamen Gymm'cum . Deinde libro 8. A tmieffu
Eclipf¡ Ann¡ ;8 r. ante CHR. Martí¡ r 6. digitorum 2. Y. Helleſpomi, ex quº ¿ter ingredi cmpere Barbari , vnum me"
4),,, 53,_ Sªl'dlbus º *I* Lambergiu: cam fuppntar Anno z. Olym— ſem triuere tranſêundº in Europam , !rex alía; dum in At—
Ñ piadis 48. Nabonafſar¡ I 6 ;.die r z. Tybi,hoc eſt Mai¡ 2.8. timm peruenírefalliadeficmmñ Athcnis magiſlmtumge
digitorum 12.. 2.0’. in Heliefponro -, fed Alexandria digit. rente ,wbemque deſemzm repera - *Lª Confpirant in hoc
1 o. l 2.’. fed conciliantur hi anni, quia eodem Anno 58 ſ. tempus Diºnyſiut Halicmnafleus lib. 9. fub ¡nitium di
ccpit annus 4. Olympiadis 48. fi non ab hoc o’, falrem cens : A Senatu defiçnatus eſ? Conful Ceſo Fabim 1]. i; qui
Hulò poſt . Ik- Porrò mih¡ illa Eclipfis Aimo ¡llo $85. CAI/[Zum {J’raxnidir reum peregemt; ¿plc-be Spur. Furiur.
ai¡ 2.8. prouenit Circa Hellefponrurn,in loco vb¡ cen LXXV. Olympiade, principe Arlzem’r Callmde ; quo tem—
tralis apparuit , digitorum I 2.. ſ 6’. 8( circa hotam à meri pºre Xerſer eapeditianem fecit in Graciam: *I* Se cum.;
die 6. Sardibumrque adeò ¡n ¡pfo ardore prxlíi, quod di eo Diadºrª: chulm libro il. vb¡ in hace verba fcribir .
remit haze Eclipfis , vt dictum eſt cap. z. num. 8. Ul- PEM Prefectº ¿gitur Arbenien/ibm Calliade , Con/ide: apud Ra
m’m huic tribuít ex fuis tabulis Parifinis digitos I r. zo’. manor crear¡ fun! , Spurim Caffiur , Ó* Prºdui- Virginiu:
8C tamen lib. io. cap. I .fibipon'üs complacer in Eclipſi trigeſimm, Olympiade quinta CV‘ ſeptuage/¡ma , in qua SM
Anni
nec tem ç 97. digitor.9.zz'.przli)
poriſilongioris luli¡ 9. fummo
z neq. mane Eclipſis
quantitarí facta,quod
in.. dio Tia": Afi'lur Sz'mcuſànm z [me ¡'Mq. tempeſlare Xerſ?:
Rex cºntra Grecº¡ arma mouit . *i* Przeter bos Pindarus
Ponto 8C Aſia minote vífze congruit z quod etiam contra natus dicitut Olympiade 6 ç. 8( in rranſitu Xerſis habuif
Petauium obferuauit D. lo.Antonius Rocca. in Mathe fe annos 4o. vt conſentir Scalxjger lib.ç. pag.4o7. ¡girar
maticis alt¡ vir indicijdn litteris ad me datis . Sed neque prima expeditio Xetſis in Grzciam incrdit ¡n finem An
Burningiex Prutenicis digit¡ I 1. zo'. faris funt . *P Reci—. ni 4. Olympiadis 74. 8( perfecta fuir, initñ paulò ante)
pit 8( hanc Keplerm in Opticis pag.z9o. 8C aſtate illa fa Olympiade 7 s. in quod tempus confentiunt Scaliger fu
ctam, cuius à medioinijr Annus 4. Olympiadis 48. Po prà Bumingus, & Kepleru: in Opticis pag.2.91 . *I- nec dif
niam verò Sol erat in ¡pto penè Apogeoa‘k Luna Perigeo fentír Brutºſlbener ¡n Canone remporum a aut vetus alter
valde propinqua , nec ab eo diſtans niſi Grad. r 1. cenfet Chronologus anonymus apud Clementem Alexandri
Lambergim Hípparchum ea vfum ad demonſtranda ¡n nvm › numerantes à prima Olympiade ad tranſitum Xer—
terualla 8C magnirudines Solis Lunze ac Terra? : Sed Ke— ſis annos CCXCVIl. qu¡ ſaciunt Olympiades integras .
pleru: ¡n Opricis pag. 2.91.0bſetuaram purar à Timocha 74. cum vno anno , nempe primo Olympiadis 75. refpe—
ride aut ab Hípparcho , ac proinde diuerfam à Thaleri xere enim aducnrum ipſum Xeifís : 8C numerarunt annos
ca ,- licet in quantitatc cum illa conuenienrem . ¡llos non vr integros , fed vlrimum ¡nchoatum : eſto Som
Ann—Q$1,3- 2. 2.Lune Eclipfi: Anno
t . Nabonaſfari, 7. Camb
obferuara fis Perfarum
Bagylone Regis,-
nocte interſi 17.feu
SC tiger de integris ¡llos intelligens peccaſie dicar . Ii- At ve
rò Pºlybim lib.; . dicit ſcrdus inirum inter Romanos &U
1 8.Phamenoth,hor3 nante medi¡ noctem,qua deſecere Carthaginenfes primis Confulibus, ªnnis duoderriginra.;
ab Atcto digit¡ 6. ex Ptolemeo lll.). ç. cap. 14. ſuit luli) r 6. anteceſiifſc proſectionem Xerſis in Grçciam , toriſq. 7.
feria 4.3Caliger0 lib.* pag.4oz. Merutºr cam ponit An Olympiadibus; prim¡ autem Confules crear¡ funt Romzr
no 2.. Olympiadis 64.Sed Scaliger ponir Annum 8. Cam Anno ab Vrbe condita 2.44. addiris ergo annis 2.8. cadir
byfx pro 7. & Petauim lib. 8. cap. r z. digitos 7. 2.5'. ar Xerſis proſectio in Annum Vrbis C.z72.. complemnp
Lamberzzim pag. ç 9. Thefauri digitos 6. a’. 8C Bullialdus 8C 2.7 z.initum,Anno ante CHRISTVM 48 r. ¡uxta Var—
fuprà Digit. s. I s'. ronem , fed iuxra Dionyſianam Cºmputationem 480.
4M- $0:- Lime Eelip/ir Anno zo. Dari¡ Hyſtafpídar, qu¡ fuccef~ II- Tlºucydides autem lib.¡ .air Xeifem venifl'e in Grçciam
O ſir Cambyſi, feu 1.46. Nabonaffari , obſeruara Babylone, anno decimo poſt Marathoniam pugnam: fic Gellius lib.
nocte inter 2.8. 8( 2.9. menſis Epiphi, hora Equal¡ poſt So I 7. cap.). r. Ducentefimº Ó' ſexagefimº armo poli Rºm-MD
lis nccafum 6. 2.0'. & ante mediam noctem 2.4'. deſcccre eonditam- ªut mm longè amplms , villa: (ffe ab Albem'm/i
autem ab Auſtro digit¡ z. feu quarta pars diametri Luna: but Perſar memoria proditum eſl, pugna illa ¡mirta mara—
Ptolemem lib. 4. cap. 9. Fuir ¡lla Nouembris dies 19. fe thom'a Mila'ade dure . 8C Sulpicius Senerus in Ch ronico,
queme 2.0- ſeria 2.. Lambergiur pag. 61. Thcfauri fuppu ¡dem prçlium confignar Anno 2.60. Vrbis condita: : hzc
tar digitos 2.. 2. t’. fed Pemuim 4. Bullialdu¡ 3. z', autem condita fiiir ante CHRISTVM Anno 7ç 5. íuxta
An». 49x. Lane Eclip/ir Anno z!. Darij prim¡ Hyſtafpidx , feu Varronemwel 751.¡uxta Dionyſium Halicamalï. qual-e.;
Q z {7. Nabonafſar¡ obferuata Babylone nocte fequenti dié Marathonia pugna fuit aur Anno ante C H R. 492. aut
v z. Tybi menfis, ?5,94; s- Htſirní, hoc eſt in medio hora: fexra: 491. 8C Olympiadis 72.. anno naur Olvmp.7i. ann04.
noctis: defecere autem digit¡ duo . Ptºlemem lib.4.cap.9. Ware Xerfis aduenrus fuiflet Anno 4. Olympiadís 74.
\eu vt vertir Trapezunrius Mteqmediam naflem bºn¡ me Examinatis autem Eclipfibus circa hos annos , nulla..
Z z 2. Solís
INN)
tHRlSTl.
L I B E R .a, V I N T V S
torum 8. i s’. Ogamuis aurem hac poffit accipi pto ea,de
rea-r.
L,…¿m reuerà Lansbergius non corrumpir textum : ſatetur ením
3…, "…5. in eo haberi Horam 8. 24'. fed air debuiſfe elſe H. 8. ſ¡ ’. qua Capitolinus fuprà,& potuerit videri maior, quia ma
md: ªl poſiris tum fuo calculo rum circulis latirudinis abfolutis , rurina prope Horizontis vapores ; probabilior tamen eſt
nen/'aria— vr air Prolemzus , ab Eclipſi Anni z r . Dari¡ Hyſtafpidç illa, de qua anno prarcedenti z vr placer Pemuig &f Keple
º' lil-'mn'- ad hanc. Gr'xcus codex Baſileenſis haber TI; ñ‘ ¿'TH A’me rº; *I* at Muleriur in Friſicis pag. 2.36. ait tuiÍſe hanc
ni' , ideſt Anno 8. Hadriani, quod aduerrir Heruarrur Ann¡ zz 8. 8.’ calculum Alphonſinum addit, quia ex Pru
quoque cap. 2.5 9. Chrono]. eſto Latinus 8C Arabicus ha renicis cam non inucnir . . ›
bear Annum 9. Sªlir Eelipfir Anno 7. Diocletiani , Tiberiano 8C Dio- AI». 291.
ÁIm. 133. Lunª Eelip/ir obſemata exactiffime‘ à Prolemzo Ale ne Coil; quo creatí ſunt Cafares Maximinus Armenra- Y?
xandria* Anno Had tiani r 7. 6C Nabonalſari 880. tranſa rius , ..Sc Conſtantius Chlorus , vifa eſt-Cartha 7ine , vt re
Tºrulir. cto die zo. menſis PaynLHorê poſt metid. r 1. rr'. in me ferr [data-r in Faſtis: nimirum , ex ¡muy ca culo Maij
Rn’mri n. dio , deſecitqne tota. Ptolemeur lib. 4. cap. 6. &ª Reina-ª r ſ. digitorum I r. zo'. cmpirque ibi H. z. 2.'. poſt merid. ~
m. ru: erroneè ponit dietn 17. Payni . Lanrbergiur compu deſijr Hor. 4. 32.'. i² "-1
rar digitos r z. 2.6'. Petuuiur diºitos ferè 16. Bulliuldur di Luna Eclipſir , de qua in actis S. Felicis Martyris &o AM, 30:. i
gitos r z. »X- Fuir nocte poſt diem 6. Maij feria z. Mule Epiſcopi African¡ ac ſociorum eius apud Baromum, fed l
rio in Friſicis pag.80.qua Eclipſi vrirur C0 ernicur li.4.c.ç. ad Annum Domini 302.. in illis enim dicitur: &dr-&ur
Amu- x34. Lime Eclip/ir obſemara Alexandria? à tolemreo Anno eli‘ ud pd/jïanir lºcum ª cum etiam ipſa Lund in fimguinem..
19. Hadriani ,8C 882.. Nabonaſſari , tranfacta die 2..Cho cºnuerfiz e/l z die ter-tio Kal. Sept. qua- verba intelligit Sca
cac feu Choeac , hora l l. à meridie,defecêre ad Boream liger in Prole omenis Emend. Temp. pa . 18. de Lun::
di iti lOJ’talemtuí líb.4.c:Ip. 6. 44 Fuir Muleria fuPrà deliquío, à ta ulis Aſtronomicis exhibito çAnno zo 1.' tet—
Oglobris 2.0. feria z' . Lanrbergiur collegir digitos Io. zi'. rio Nonas Septêbris , 8( die quinto poſtquam ductus fuir
Petauiur digit. Io. zo’. Bullialdur digitos ll. 6'. ponens S. Felix cum ſocijs in Campaniam ad paffionis locum., .- ‘ ‘
obferuatos 9. Vtirur hac Eclipſi C’opernieur lib. 4. caps. eò quòd Cºdicer
noluiflſienr . HincDetfieªr
Scaligerideſt facramBaronium
redarguít fcripturam tradere
¿MA-ºm,
Au». !36. Lune Eclip/ir obferuara Alexandria’ à Prolemceo, An
no 2.0. Hadrianí z 8C 88 z. Nabonaiſari , tranſacta die r 9. yª¡ z quo in Annum 301. hoc martyrium conſcit .
Pharmurhi hora 16.poſt meridiemzêc obfcuratum eſt di Salir Eelipſir vifa Conſtantinopoli die 6. luli] lex Faſtis Ann. 316,
midium 1.11112 ab Arcto . Ptºlemeur lib.4. cap.6. &- Fuir Conſtantinopolitanis ;quer Petuuiª ſuit digiror. 4. &Z ca:
dies ç. fequenre 6. Marti): computar verò Lunrbergiur pit ibi H. 4;. r i’. deſijt H. s. 42.'. poſt mediam noctem .
pag. 67. thefauri , digitos \.47’. ſed Petuuiur dig. ç. 2.4'. Salir Eclipfir Anno quo Ca’fares appellari funt Crifpus Ana. 317.
Bulliuldur 6. 2.7'. »lª Porrò in Caperm'Cª qui lib. 4. cap. ç. Conllanrinus Conſtantini Imp. Filius, 8C Licinianus Li- ;DE .
vriturhacEclipiueſtAnnus CHRISTI; C XX X V. Cini) F. de qua Aureliur Victor. *XI Fuit htc Petuuiº De
Matrij VI. tranfacto -, fed legendum CXXXVI. quia anni cembr. zº. digitor. 7. 2.0’. ccrpirque Lureriz H. ii. sz'. I'm¡
Hadriani computandi funr à die I I. Auguſti Anni r r ſ. dcſijt H. 14. 2.8’. poſt mediam noctem. III Emendandus &iªm
qua iniuir imperium; quare Annus 2.0. eodem die inczepit eſt aurem Vincenrius Reinerus, qui hanc ponit Anno
Anno tz ſ.quo iam die zo. Iulij cxperat Annus Nabonaf 2.91. pag. $7. Tabu]. Medic.
fari 88 z. ideòque dies 19. Pharmurhi incidir in Annum., Salir Eclipfir . Optaro 8C Paulino Coſſ. de qua Iuliur AM- 33+
1 z 6. CHRlSTI Bifexrilem,& in diem s'. Marrii,& dies Firmieurlib. I.cap. 2.. dicens: Sºl medlj diei tempºre z ?Lª l
zo. in 6. Martij . v1— Rectè ígitur Muleriur pag.80. Friſi Luna rudyr qua/i quibuſdum ºb/laculir impeditur', fulçida Mª“
carurn pofuir diem quidem 6. Martij feria 2.. fed horas à. [plêdºrirſui luminu mºrtalibur denegauit : additq. vifam..
media nocte 4. diei 2.0.Pharmüthi', 6C horas 16. poſt me Byzanrij . *I* FuitPetauiolib.8.cap.r;.die Iulij 17.5( di—
rid.diei 19. Pharmuthi ideſt s. Martij; *I* SC Petuuiur., gitor. -ro. 2.4’. caºpitque Rom:: H. to, r9'. deſijr H. 1;.
Marti¡ 6. fed horis à media nocte prrecedente numeraris .. 1.1,'. poſt medinoctium . Ar Lambergiur in Tlieſauro pag.
Amr. ¡91. Salir Belly/ir indicara ab Heredianº in Vita Commodi 12.6. eam annularem ex fuis tabulis colligir, roto Luna:
¿Ez Imper. cum ante mortem ipſius air ſtellas interdiu in c2 orbe intra Solis orbem conſpecto z Id enim fignificanr
Tmilir. lo vifas : quam Reinerur pag. ;6. accipir pro totali . Oc verbailla FirtniciLune mdzjr Cir. vifa eſt enim Luna—C
ciſus eſt aurem zi. Decembris a coniunctis . circumcirca radiare. Mex tabulx illam annularem rc
Atm. 2.3 7. Salir Eclip/ir Anno , quo Gordianus iunior imperare ïraeſentant: erat enim {ZI- Anomalia Gradnum 46. SL,
cu-pir ; de qua Iuliur Capitalinur his verbis: Tanta Salir um: z96.ideòque Solis diameter apparens z r'. 8”. de
Tºmª’ ~ Eclipfirfuit , vt mx crederetur, nequefine luminibur accen Luna* 2.9’. 16". >
ſír quidquam ug¡ poſfit . *I* Hanc vetò 1(eplerur in Aſtron. Salir Eclip/ir quam S. H¡eranymur tribuit Anno Eufe— Ann- 346
Opt. pag. 2.93. toralem [fuiſſe necdlariò, affirmar; eſto bij 2. ;64. fed Theºplmner in Mifcella: Anno IO. Conſtan-~ ª
fareatur 12.. Aprilis Prurenicum calculum minus quam.. ti),de qua etiam Cedremir. &ª Fuit ha‘c Pet‘auio Iunij 6.
di 7irªs r I.exhibere. *P Lambergiurin rhefauro pag.rz4. digiror. 7.36'. cmpirquc Conſtantinopoli H. 4. 44'. deſijt
coiligit earn Romm H.ç.2.'. poſt merid. 6C digitor. i 1.2.7'. H. 6.ecISol
nè, 8'- poſt
ortusmediam noctem.
eſt in Ecli \i , nonQioniam
rrctiirum fiergo fuir ma
Tlreºp/ïuner
additque viſam toralem, quia partícula Solis immunis ab
Eclipſi erat prope Horizontem . Errar aurem vehemen dicar vifas efle in Cªrlo ſtel as. *1'* Cedrenur air fuifle Deſij
__ ter, dum air hoc anno confules ſuilfe leium 8C Crinirú , menſis 6. ideſt Iunij 6. ar Scaliger pag. çio. negar hanc'
L"“bº'ª’ 8C erraſſe Cenforinum , qui eos collocar Anno 18 z. Iu ſynodum filille Ecliptícam, ob cauſain mox afferendam . i
:zdïm‘r: liano, nempe CHRlSTI 2.38. quia putat hanc Eclipſim Sºlir Eelipſir Anno 1 LConſtantiy vr adnorar S. Hierº-l AM. 347.
Cmſºmuz_ elle indicem huius Confulatus . vnde id \ibi MZ: nymur
g_eri lib.inſ.Chronico Euſebi].
Emend.Temp. pag. UF Qiye
çr o. tctuitexdiecalculo Saab;
zo. Octobris Ի
Lansbergius , cum mlnl de hac Eclipſi Cenforinus 2
quia Capitolinus dixit : lndicium nºn diu imperaturi Gor feria z. Ii-I at Pen-miº fuir digitor. ferè 7. coepitque H. z.
diuni hacfieitfluád tèm Ecli fir Soliryvt nox erederetur Ú‘c. zç’. poſt merid. Rom 8C defijt H. 5. r s’. Solque occidir
fuir hçc index anni illius ce eberrimi , quo Cêforinus tam H. 5. zo’. (Mmmm verò inter hoc Nouilunium Eclipti
luculenras ſibique perfpectas Chronologice radices pepi cum , (Se Nouilunium diei 6. Iuni) Anni ;46. funt rann‘im
gir, vt inde omnes boni Chronolo i decerpant axiomara Lunauones I 6.5( hoc interuallum Sealiger non cenfet ef—
multa Chronologiç ª ’lª Prudenrius fanè Heruurtur cap . ſe Eclipticum, ideòimperitize arguit Cedrenum adfcn'
246. ponit hanc Eclipſim Anno hoc zz 7. fed Confulibus benrem/defectionem Solis Anno ro. Conſtantijdie6.1u~
P. Tirio Perpetuo , 6C L. Ouinio Ruſtico Corneliano .-, niyAªmm .e. Licerenim poffint etiam in'quinro, &im
hora . 56’.Rom:e poſt merid. digitor. Io. 46’. -I-I Pem fexto, non \amen itetum ſtarim in quinto menſe,arque
uiur lib. 8. cap. 13.8( Staliger pag. 492.. cum Cenforino adeò menſibus i 6. redire Eclipfes ,vt docuimus cap. 14.
fentiunt: eſto Petuuiur colligar ex fuis rabulis Parifinis di quare Cedrenus imperitUm le interuallorum Ecliptico-I
gitos io. Mez Tabula: danr tunc femidiametium Solis rum manifeſtar . *lª Merirò quoq. reprehendas aut cor-I'
lſ'. 32.". &e Luna 16’. zo". erat enim Anomalia {Y} Gr. rigas Mariunum Seatuni, qui hanc Eclipſim reijcit in l 8. z…, M,,
zi6. 8C Q Gr. 156. Kalend. lanuari) , quo certè die non ſuit Nouilunium, ni- ria-I' Sentí.
AM; ,3 8. Sªlir Eclipſir Anno Iuliano zz 8. leio Criniro 8C Pro \í Anno 350. quo nullá Solis defectionem fuiife affirmau
culo Pontiano Confulibus 2.. Aprilis manè inira ex Peru Solir Lª'clipſir Hora z.diei Dominicze Byzanrij vifa z ex AM. 348. i
uy Calculo Rom:: H. 6- 2.9’. poſt mediam noctem , digi Theoylenne in Mifcella . Fuir hare Peraza'DOctobn's 9. di- ;Eó
girorum
INN!.
LHRISTI.
D E L V N AE ET SOLIS ECLIPS. 36955222Z_
girorum 8. 8C caepir Horí G. eS'. deſijr H._8. z 1'. poſt me# Hot. rç. H’. ad 19. 2.5’. digirorum Io. vr exhibe: cal
dinoctiurn . . I culus Pet-mil .
AM- !60. Solis Eclip/I': Conſtantio X. &c Iuliano lll. Coſſ. confi— Solis .Eclipſis V. Kalend. Iunias apud [datium in Faſtis Ann. 4; 8."
ÍÜ‘ gnata ab Ammianº Marcellinº lib. 2.0. his verbis: Per .digitorum I I. Compoſtella: H. 9. 9'. poſt mediam nocte’z '
E09: :MSM ::a-[um caligine ccmelmmr obfcum , O" d pri vr ſuppurar Pemuim .
ma aurºra exarm vſqu‘c zed meridiem , inter-miraban: ingi Lªm Eclip/ir VI. Nonas Marrij ſeriá 6. vt air [daria: AM- 4‘2
tcrflelle . Hir terrºribm accedebtzt , qua‘d ciim lux :ele/lis in’Faſtis pag. 4o. viſa Roma* . UP Licer Pemuiur dirigar
Fer-¡retai- , è Mundi cºnfpchu ¡¡mitin luce abrepm , defeci/fe calculum Cópoſtellam,ibi .dicarínijlſe Martij r. H. zz.
¡utius Salem [Mªid-z mentes bomiimm ¿firm-!1mm , Prima‘ zz'. poſt med. noct. deſi' e I. 41’. ſequenris diei -, de
artemmtum in Luna comiculam effigiem; deinde in ſpeciem - nique fuiffe digit. 9. ,
auctumſeſquimeſirem , pa/ileàque In integrªr» reſh'mtum... Salir .Eclip/¡I r z.Kal.Auguſti viſa Conſtanrinopoli , de AM- 464
&o Fuirhrec Eclipſis die 2.8. Auguſti z 8C viſa eſt in Meſo qua [dai-im in Faſtiszaddens pag.42.. viſam Romx ab ho- ct*
potamia ad Tigrim eodem auCtore 3 8C Pmrenico calcu ra z. ad 6. -P Petauim ſuo calculo digirorum 8. atletir; 8C
lo annularis alicub¡ ', Ii* Pemuio aurem digirorum 1 1 . ſed incoepiffe Byzanrij Hor. 7. 2.8’. poſt med. noct. deſijſſe
quia caepit ibi Hor. 4, 2.9’. poſt mediam noctem , deſijrq. -Hor. 9. H’.
H. 6. z z'. ideò ſtellre viſa: in CElO -, in tractibus aurem, Salir Ecli'p/I‘I ſuppurara occaſione precedenris à Friei— AM- 46$;
-ÏÍJTH'.'NFL-›':. EOÍS& orientalioribus ,alicubi czrpir orto iam SOlC›& ſca Momebruno, qui me de illa neſcio quo fine conſuluit, ªkii El
durauit penè vtque ad meridiem 3 idcircò Ammianur 8C ex rabulis Lansbergij reperra 9.11in 2. r'. ante merid. 'x ‘ªlªdº
ex diueria fama confilndens obſeruarionum loca , cam.. Athenis, cum altero Nouilunio Ecliprico lannuarij iz.
_ exaggerauit ranquam in Meſopotamia duraſſer ab aurora Hor. r7. çz'. poſt merid. Confiantinopoli .
Kepler¡ or— ad meridiem . &I Fruſtra verò Keplerm in Opticis pag. Salir Eclipſi: die 1 z. Ianuaríj , qua die: in noctem *verſa AM- 484.
'º'ª‘ Ï'Pª* 2.94. contendir fuiſſe rotalem , conſeíth ramen Lunam.. eſl ,facte enimfum profimde tenebm , Ó' #elle ‘wſ‘ fimr, vt
("mª/"- Apogzcam , \ed diffimulans Solem runc penè Perigceum: haberur in Reina—i' Catalogo, ex vita Procli à Marino de- Tºnª! -
‘ªm ' erat enim Anomalia bolis Gr. r ;7. Lunse 3 58. ideòq. So ſcripra Grcecoque rexru , qui affemarur in Bibliotheca M.
lis diamerer ex Rudolphmis zx '.ar Luna* zo’. mihi aurem Ducis Erruriaz . Erar Anomalia correcta {ak Gr. 218,6C
Urr* Solis zz. 2.". 8C Luna: 2.8’. 2.”. ſibiergo repugnar . @a Gr. ¡69. ideòque mihi Diameter Solis 52.’. 59".?5( Lu~
Ann. 364- - Lun.: Eclipfir, de qua Them in Comm. Prolem. lib. 6. m: z z'. 2.4". ' . -
Ó Anno Nabonalſari I t 12.. die 6-Phamenoth, ſeu Nouem Salir Eclip/i: Mai) 18. ex vita Procli,de qua ſuprà apud Ann. 486.
1:'
”-U4'ª-l;-'-“j: bris z Mena ſ. vr haber Scaliger lib. ç. pag. 496. Reinerum .
Arm. 36$. Soli: Eclipfis Anno Nabonaſlari 1 r 1 2.. die 1.2.. Payni Sali: Eclip/¡r anno illo, qui prxceffit obirum luſtinia- Arm— S74
menſis ,cuius initium Theon Hypatia: parer obſeruauit ni ,* quam Paulª: Diaeanu; lib, 2.. cap.; I . tantam ſuiſle di— - Y?
. Alexandria Aigypti, horà poſt merid. 2.. $0’. medium H. Cir, vr nec quarra quidem pars in eo lucens remanerer,
z. 4;'. finem hora circiter 4 1-. vr reſerr Them in Com fed rerer ac decolor quaſi ſaccus viſus ſir; ar quia dicir
ment. lib.6.Prolemaicae ſynraxeos. Fuit die ¡0. Mami . fuiſſe Ka]. Octobris , *i* 6C Scaliger lib. 6. pag. 617, cªm
Ann. 393. Solis Eclipſi: Theodoſio III. &e Abundanrio Coſſ. horà ex calculo reperir Ka]. Septembrís poriſis quàm Octo—
‘miºcªr diei z. de qua Marce-11mm 8C Proſper in Chronico, viſa.. bris , ideò emendar Paulum Diaconum .
Byzanrij 8L Roma- . Uk- Itaque Perauiu: vrríque loco ap Lime Eclzpfir April. 4. Luna defecit Anno 6. Childe- 4M- 5:1.
\ans calculum , air Nouembr. 2.0. fiiiſſe Roma: dlgltêl‘. 9, berti Iunioris vr ſcribir S. Gregorim Turªnmfix lib. 6. cap.
zi '. ab Hora 8. z l ’. ad Io. ſO'. poſt mediam noctem-,ſed zç. I-P Fuir Petauio digitor. 7.ca:pir Haz.; z’. poſt med.
Byzantij di‘giror. to. 44'. ab H. rr. 16'. ad tz . zo'. Saluis noctem, 8C deſijt die ſequenri H. g. r z'.
ergo Eclip Ium interuallis non potuir eodem lioc anno in Lime lic/ipfis Anno 7.Childelberri iunioris 2.4. Marrij, I'm- $82.
Europa eſſe Solis Eclipſis hora diei 4.prope Pentecoſtem, ex &Cn-(gar. Tui-one” e lib. ç. cap. 2. r. I-P Fuitque Pem- ,
vr ponir Baron-m: hoc aurem anno Pentecoſte ſuir ç. Iu ¡¡¡4210 calculo digitorum 2.2.. 7’. capi( Luteriz Hour. 47'. Tºª!"
H:²
H
P’
1!
nij , ¿ªc Nouilunium przrcedens ſuit 2.7. Mai" . poſt med nOct. roralis immerſio Ha.. $7. emerſio H. 4,
Ann. 401. Sali: Eclipſir z. Idus Nouembris Honorio V. & Arca— 5;'. finis H. 6. 5’.
ifl- dio V. Coſ]. apud !datium in faſtis . *lª Fuitque Petauiº Luna altera Eclipſir Septembris 17. apud eumdem., AÑÑ- ;82.
27'z:
~ -digitor. lo. zo'. ab H. 7. 56'. Poſ’t med. noct. ad H.9. 41.'. S. Gregor. Tur-Im. lib. 5. cap. 2. I. v1- Fuirque Petauio di— _ _
AM. 4ra. Sali: Eclipſir , qua ilellzk vrſze in ccrlo , Anno quo Ala iror. 2. r. inirium Pariſijs Hor. 2.2.. 45’. roralis immerſio Tºª/ª'
‘-1
ªfi: ricus Romam cepir, ex Nicephoro lib. r3. cap. 56. or. 2. z. s s'. emerſio poſt med. noct. diei ſequenris Hor.
?vr Ann. 418. Sªli: Eclip/ïs XlV.Kalend.Auguſt.ſeu 16. Iulij Hono r. 2.7’. finis Hor. 2.. 37’. .
íík rio Xll. de Theodoſio Vlll. Coll; quam allerür Liechten ‘ Solis Eclipſis-de qua S. Gregor. TurorIJib. ç. cap. zr. Aª"- 59°
bergim tempore S. Martini; Iºrmmdm in Chronico , 8C Anno Iç. Childeberri, vbi air Turonis Solem menſo
Marcel/¡nm Indict. 1 . !datiur in ſaſtisz SC Cbronicarp Octobri ſic defeciſſe, vr vix quantum Lunre quinta: ‘cor
\"K-N
H
‘r'
E¡'-~
'Il
.Alexandrinum . &a Mi!: quidem Pemuio fuir digirorum nua habenr , ad lucendum haberet . 4* Fuit Perauij Cal—
I I. zo'. ab Hora Romze r 1. zz’. ad r z. zo'. poll med. no culo 4. Octobris digitor. ferme 7. ccepic Pariſijs H. 9. 7'.
ctem : eſto Keplerm in Opr. pag. 2.94. cenſear fuiffe rota deſijr H. 11. 3’. poſt med.noct. »la Hanc Scnlzjger lib. ç. Ñ
lem, quia torus eſt in aſierendis ibi roralib. Solis det'ec'tib. pag. 6zo. confundir cum Eclipſi Anni ſ97. de qua mox
¿Inn- 4: 1- Sºlis Eclipſis, de qua Proſper in 'paruo Chronico ediro dicemus .
’W‘ à P. Pirhrro, dicens : Hieronymus apud Belhleem moritur Solis Eclipfii Anno 9. Mauririj 8C Guntherhamni ;2. AM- 591
N armª gtatir 98.fequenti autem armo Sºli: hoc anna fact?: de verno tempore , vt hab'enr Ammle: Conſtaiirinopolitani, Ñ‘
Ñ.. fectiº _. Fammundur regnat . Conſtat aurem ex Conſula TÍHMP/Jtmcſ ¿Y Fredegarim in appendice ad Gregorium
M r¡ Chronico Proſperi , S. Hieronymum Obijſſc Theodo Turonenſem, annumque ibi zz. &- Fuir Petauio die 1 9.
ſio 1X. ó( Conilanrio Ill. Coſſ. nempe vt haber Mar-cell¡ Marrij ab H- 8. 3'41 ad r I zz’. Conilanrinopoli, ac digi
-rh.—ª. ª, _ nu: Indict.z. ſeu Anno CHRISTI 42.0. ergo Eclipſis fui.: torum Io. ›I- Eſto Kepleru: in Opticis pag. 194. eam in
Anno 42. r. videlicet vr air SCA/¡gar lib. 6. emend. temp. ter totales coniecturà ſanè imbecilla ponar , quia ſcilicer
pag. 6¡ l. die Mai¡ l 7. feria z. arque adeò Faramundi purar rarò Eclipſes Solis inueniri apud ſcriptores illorum
initium ad Annum 42. i. non ad 4,! 9. vt malè haber 1':rculorum,eò quòd totales ranrummodo adnotarmt; ſed
Sigebertus . ab Anno ;60. vſque ad 418.11ullas Eclipſes Solis adno—
Ann. 45 o. S0115 Eelip/inde qua S. Gregoriu: Turonenſís lib.¡.cap. raras legerar .
fl: z. loquens de aduentu Hunnorum . Tunc Ó“ Sºl terer ap Sol!! ¡Ec/IM: Nouembris ,r 5.de qua Scaligerlib.6.pag. Anº- ſ 97
parmt, I'M 'vt *vix ab eapar: vel Icrtia lucerct . Credo name]. 62.0. vulrlocurum Fredegarium , cum dixit'. Sol Eclip- "
pro :arms ſceleribus Ó effufiºne fimguinis immcmtis G'c. [im permlit me” e octauo mediante , ¿M zm: lumerp_
Fui! ¡lla Anno I. Marian¡ lmperaroris, Valentiniano VII. mmuit , vt *vix quanmm quinta Lima carmen retinem , ad
8C Auieno Coil. Indict. . vr notar Gregorius , 8C lux ra.. lueendum hªben-t . Sed menſis octauus eſt October,ergo
Scaligerum Aprilis 2.7. eria ſ. ¿Y anno ſequenti Attila in Fredegarius aut S. Gregorius loquunmr de Eclipſi Anni
Gallias irrupit, nempe anno 4$ r. 590. &a Hanc verò Sigebmm male‘ ponir Anno y 96. _
Ann. 4’]. Lim; Eclip/¡I in orru ſui 6. Kal. Octobr. de qua Ida Solis Eclipſír Anno 8. Theodorici (Sc. Theodebem AM- 603
tim in Faflis pag. 18. viſa Compçſtella: , vbi degebar , ab Franc. Reg. de qua Fredegnrius in appendice ad S.Greg.
.‘
' , Aaa Tm'on.
…M, 3 7º
¿NN?
L l B E ,R .z V I N T V S ANX]
CHRISTI
Turon. Fair Pet-'ida Auguſti u. Pai-¡fin Hora z. poſt me rum diſcetnendotum ſuiſle peritum ; quod etiam con-fir—
n'd. digitomr. zo'. mar illud colloquium , quod addit de ſtella. Crinita‘ aim¡
An». dos. Sali: &Máſ; y. Maij. , poſt quam pefiís z. menſium, in ptxcedentis cum Ludouico Pio, vr aduerrit K:plena in..
qua viſus eſt nus An elos cum malo circumire vrbes , Opt.pag.z9ç. IX* Fuít ergo toralis Luná in Perigeo fer
6( \ignare domos,vt ha et Reginª in Chronico lib.). 8L, me poſita : ergo non digitor. tantummodo 9. zo’. vt ſup—
Gregori*: Tbºhſd: lib. 2.-. de'Republ. pag-1 2.8. purat Petauim ad lioram I r . poſt med.noct. Ñ
Arm. 664- Solis Eclipſi: Calendis Mai¡ , eſto per errorem Bed/I.. Luna Ech‘p/¡I z. Ka]. Aprilis feria ſ. Maioris Hebdo- Ann- 84:.
{5;} ¡¡bil-lili. Anglicana- cap.¡7. pon:: diem z, Londini vi madre , Hora noctis io. de qua Annales Francor. przdi.- Ó
fa horª circitet ternª. Q- P’eMuim air fuiſſe digitotum.. cti . Ii- Petam'u; com utat digitos _r 4.. go'. 8C Luretiz
ro. zo'. ca'piffeq. ibi Hz. 7'. poſt meriddefijſſc H4. r4'. initium H. o. 48’. retail Hd.. 2.'. emerſionem [-1.5, r4'. fi—
Bm tamen K:plena in Opticis pag.:94. cenſet tºta nem H4. 2.8" à. media nocte .
lem fuifle ob lenem illam conrectnram, de qua diximus Sali: Eclipſís 2.9. Oótobris hora diei 9. quam die hem. :78.
Anno y 93. przeceſſerat Luna: Ecliptis , anno 29. Ludouici Balbi cx (B
An». 68 z. Sali: &tip/Is V.'Nonas Maii, quam prxcefl'erat Luna: Annalib. Franc. apud Keplerum in Opticis paga-9;. nit Total“.
{Z} Eclipſis apud Lycoſí/xmm in Chronico prodigiorunmu autem Auctor vita: Ludouici Salem pofl bon-m 9. ita ªb
- ctorcm tamen nimio liuore infcctum in aUtÏioritatem., fcuratum eſ: per dimidiam 120mm, 1’! [Polla in "a-10 app-tre
Rºman¡ Pontificis . rcnt ,Ú 0mm; ſib‘i noctem imminare pum—cn! . Eamq.
AM. 119. Sali: .Eclip/i: tºtalis in Hiſpania , ex annalibus quibuſ- ‘ fuiſle toralem Key/em: cum Gemma Fri/¡o autumat;
dam,quos add-ucit .Sc/:einem: in Roſa Vrſina . quippe à Luna prope Perigeum . Porrò Ludouicus mor
.Ann. 760. Sali: Eclipffis Anno 2.0. Conflanti'm' Copronymi : Au tuus eſt armo ſequenti 4.1dus Aprilis . Mihi fiut abſqne
&ÍZIK ªªn¡- r 1._ Conflantinopoli ex T¿cºp/mn: . Fmt Petauiº ſenſibili differentia Toralismam Anomalia Solis erat Gr.
.1. poſt merid. digitºſ. Io. "~ 136. 8C è Gr.zzo.& diameter 32.'. 4.2". at 32.'. 4o".
.Ann. 787. Sali! Eclip u Anno 7. Confiantini lrenes filij, die 16. Luna [clip/i: Anno NabonaſſÑ ¡65 1. 8C ab obitu Ale— AM. las.
!EL Se tenibris, rà diei ſ. de qua Cedrenm Anno illo 7. ¿Sc xandri Magni 12.06. [Era: TeriK ( ideſt :em Dhil-kat— G
T eapham! . Prureniece tubular dant dígitos 1 1 g. *lª Pe nain) t ¡94. die z z. menſis Kenir obſeruaxa Araclmr in
mm'us dig.9. 47'. 8C horatn 8. 47'. poſt merid. Conſtanti— Syria hora xquali 8. aut paulò plus poſt meridiem; Al
nopoli. At K:plerm in Opticis pag.294. vellctnobis per batcgníu: de (cientia Stellamm cap. z o. vbi air deſccifſe)
ſuadere fiuffc totalcm . - ad Boteam plus quam Io. digitos : Lambergim colhgit
Ann. 806. Lun.: .Eclipſir 4. Nana; Septembris apud Aimainum digitos l 1. ;5 '. Buntingmflc Palau-'m dig. 1 1. ‘
lid-4. cap.9ç. 6C chmonem liba. Chron. nl* Fui: Pemuiº Luna Eclip/¡S magna die r6. Octobtis apud Regina- Ann. 883.
Tmh’s. digit…, ¡a g. empit ,Lutetize . H. 19. 57’. poll med. n0 mm in Clll'Ol'l. lib.2.. -
ctenbcotalis obſcuratio fuit HJJ. 1 I'. emerſio [1.2.1.472 Sªli¡ Ech‘pfi: Anno Dhil-karnain 12.02.. ab Alexandri Ann. 89!.
finis Ho. t'. diei ſe‘qUentis . M.Obitu 1114. die S. Ab, ideſt Auguſti feria prima ob- ¿ª
.Ann. 807 Solis Eclipſi: 5.1dus Februariirde qua Anºnymm ſcrip— ſeruata Arachtz ab Albatqqnia g vbi defecere dux 8C am
\Or in vita Cai-oli M. à Petro Pichu-o editus , qui creditur plius partes de tribus 50h58( viſa Coniunctio veiam prç—
Engoliſmenſis monachus . Fuit Parauta ibi H. 9. poſt ceſiit ſerè pet octauam pattem hora: . Ita Albategmu:
med. noct. digitot.9. 42.’. cap.zo. vídeatur Scaliger lib.ç. pag-.42.8. Regiomontanu:
Ann. 807. Luna EclzPfiI,+Kalend. Martiizcle qua Aimbinu: lib.4. lib.ç. Epi tomes Almag. prop.). r. Lªmbcrgim, qui filppu
_ cap.91.5: Regina,Luteti.-r prope mediam noctem; digi rat d ¡giros 9. zz’. Perauim qui digitos 9. zo'. x
Tº‘ª’” * torum Parauta 11.10’. Solis Eclipſi: obſeruata ab Albaregnio Antiochiz Sy- Ann. 894.
Ann. 807. Luna: Eclip/ÍI altera apud eoſdem ſcriptotes , die 11. ~tia: die 1;. menſis Huni ſecúdiddeſt lanuari),Anno Dlnl- ª
Auguſti Hao. 16’. poſt med. noét. inijt; tota immerſio kamain 1 zoç. & ab ObiIu Alexàdti tz 17.ame meridiem Vª” Pªliº‘
Tbulis. HJJ.. 8'. emeiſio 2.2.. zz'. finis die tequenti (—1.0. r4'. digir horis z. 4o'. ſerè , ¿ªc obſcuratus eii ſemiffis ¿k paululò 4””- 9°¡
n' u.. 1 2.'. Pemuio . Ñ , plus de Sole . Albategniu: capire zo. Vbi ramen Lan—
AM. 808. Sali; 1:'clipfix Anno' 8. Carol¡ Magni r4… Mai) apud sbergim legit Annum I 1.14. ab Alexandri morte , hoc eſt
¿Et ‘Theapbanem Sc Lycoſibcncm . CHRISTI 901 . die z z . Ianuarii : ad dit verò Albate
Ann. 809. Sali! ac deinde Lunª: .Echpfir .Decembrí apud Regi gniu: AraclitX ſuifle obſeruatam hora; .z. ſerè ante me
Ó nªr/cm lib. 2.. rid. ¿k obſcuratum ibi de Sole minus duabus tertíjs .
An». 810. Sali: Lclipſir pridie Kai-Decembris de qua Reginºlib. Luna [clip/7: Obſeruata ab Albategnio Antiochia: An- Ann. 9er.
2..hot.1r.48’. poſt merid. chiomomis Pruſſiazvt ſuppu no ab obitu Alexandii Magni 12.7.4. noc‘tu inter 2.. Se z. -‘
tat Pctauzm ¿Y digitom 1. io'. cam verò qui Idem Kegrno Menſis Ab, ſeu Auguſti Hora 15. :0’.ſed Arachta: H…! ç.
ait fuiii'c V. ldus lunij , falla eſt z nam nec eo die Nouilu— zſ’. poſt meridiem . Ita Albatqznim cap.zo. alfil-mans
nium ſuit, nec eo menſe Eclipticum,vt adueitit Perauim . Eclipſatam totam propemodum Lunam . Addit Regiº
Arm. 8h. Sºli: ,Eclipflr Anno 44. vitx Caroli M. ldib. Mai) , in.. manmnm lib.; . Epitom. Almag. prop.: r . debuiſle obſcu—
- Annalib- Frumor. rari iuxta Ptolcmaicas tabulas digitos Io. 3C Eclipſim..
A,… s ¡z , Sali; ECÍÉ/U de qua Anonymm in vita Caroli M. 8() przecedere minutis 50’. MHFIÍCÏRÍHJ pag.69. theſauri (up
;ª Reginowiſa ‘ònſtantmopoli pridie ldus non lunii , Vt lia pumt digitos rz. ſ r’. fed non Viſam Albategnio totam..
bet corruptus Cºdex , fed Mai] , vt vult Pemuim . H.I4. obſcurari , quia non erat proſundè in vmbra merſa . Pe
1 z'. poſt med. noct. digitor.9. trª-¡¡zu quoq. colligit digitos 1 2.. zo', &e Scnliger pag.4zo.
Ann; 813. Sali: Eclipſi: Anno z. Michaêlis Curopalatze, de qua ait …me feriam I. ſequente z. Meis cx tabulis proueniút
Theapbane: nd Annum Mundi 6 30;. ¿Y Miſcella lib.2.4.. digiti pauciorcs quàm r 2.. vrrequitit Albategni) obſeru.
viſa in Cappadocia 4. Maij in ortu .Solis, digitorum Pera Luna Eclipſi: Calcndis Aprilis,quadam luminís relicta An». 916.
ni‘º lo. 35’. Fuit hic annus vltimus Michaêhs lmp. 6C pri partícula, velut effet-ſecunda; ſicq. aurora iam incipiente, è
mus Leonis Armeni, in quo definir hiſtorin Thcophanis . in ſanguineum tota colorcm mutata eſt: Frºdaardm in
44M— 840. Sali: EclI'p/¡I ex Annalxbfranc- Anno 84.0- Maij ſ. an— Chronico; de qua Kepleru: pag.z74. Optica: .
Ïïlk te obitum Ludouici Pi] Reg. Franc. de qua Aimºinm' lib. Soli! Eclip/¡r horribilis Feria 6. hora diei z. die qua vi— Ann. 944.
Tªtª/i‘ - ſ.cap.l 9. Anonymm- ſuprà à Pithcro editus,óc Auctor vi ctus eſt Addaram Rex Saracenorum à Rhadamito Rege A
tz Ludouici Pij, addentes ſuiflè in Vigilia Aſcenſionis,& Gallcrtiaz . SI'chIermx in Chronico .
maximum , adea' *pt etiam [feliz proptcr obſL-nrimrem Sali: S011: Eclipfl: XV. Kal.Ianuari]; Anno z. Lotarii,tan- Alm- 957
*pi/è fintzrebujq. colar in terri: muuretnr: lmmò vt ait Au ta , V: [MLS a' prima bora 77/4. mi baram tertiam appare
ctor vita: Ludouici: Vt ;ii/Ii! d ¡¡of/i: varita:: diffcrra ªvi ram . ex vita Lomri),SC 1(eplcra in Aſtron.Optic.pag.195. Tºſ-'li‘ -
demm, flª/[flïllm namq. mm: ºfdº I'M cernebatur , m nul— Mihi Solis Anomalia tunc Gr.185._& Lunzc 106. ideòq.
Ium ſidm , lucir Solis bebctudi'nem ¡¡alentªr : ,an pºnia: diameter tam Solis quàm Lunar z z’. 8”. ac Totalis pra-:
Luna, quaſe ei aducrſampnbucml, pau/min¡ Cnentem pe Cisè Eclipſis .
tcnda z primiim Cªrnivªl-mm illi lumen a parte occidentali 801i: Ecle/I‘: 2.1. Decembris hora diei 3. paulò poſt Alm— 969
rcflrtueret in more") ſui,qunnda prima ml fecunda cernitur, obitum Nicez‘ l101'l Pliocre : Ex Cªdrenº Sc Curapalatc : Et ª
Ó‘ ſic per »IL-;mmm mmm wenu/1mm ram ram Sªli; recipe alía Anno 7. Henrici lmpcr. CHRISTI ¡009. quocapta A». [009.
m . Vnde apparethunc auctorein Aſtronomizc 6C fide eſt à Saracenis Hiexoſolyma: Et alía Anno ¡051. z.Kal. A». 103 z.
luli) {ª ;Lª
ANNI
(HRlSTI . D E L V N AE , ET' .YOLÏS
A A
ECLIPS. 37I’ÜNNI
cams".
lulijhora 6. apud Lyroſtbmem in Chron. Et alia Anno num emerſïoms alta eadem Gr.3 6. vnde H. 1 r. 49’. Suel
A». 1039. i039. prid. ldus Maij apud Vbamm Emmium: Et de ’ limin Obſeruarionibus 8C cx eo Reinerm’ pag.ç9. addit
Aª- ¡093.i1iq.alia Anno 109;. peuè totalis Calendis Octobris ho Ldmbcrgim pag.7r. Theſauri fuiſſc digiror.14. 2.7'.
¡a z. apud \Vejer-nm 8C Dadecbinum in appendicc ad Luna 1:'clipſcr duar obſeruatze à Purbachio & ÑRegio- A». i460;
Marianum Scotum . montano , vr habeturin eorum obſeruationibus 6C apud
An. ¡¡¡3. Solis Eclip/ÍI,4- Nonas AuguſtíHorà diei 7. ferià 6. Snellm’m pag.: 4. Prior ſuit obſeruara z. luli) Vienna* Au—
_ maxima apud Dodeebinum , Sigelzermm 6C Keplerum in ſtris: digitorum 4. l 2.’. H.8. i 5'. ex altitudine viſ-.r Luna:
T"ªlª - Aſtronomia Opt. pag.2.9 ſ. qui air ſuiſſe totaleſ-1', 8C meti ortiua ad finem Gr. I ç. i 8'. cum Alphonſmaª: tabulze da
tò, erar enirn tunc Anomalia Solis Gr.79. Luux 16 z. &º \emi-1.9. io’. 8C di iros 1. $6'. Altera ſuir obſeruaraibi~
diameter Solis z I'. 4o". Luna: zz’. I 8”. dem 2.7. Decembr. Fnitium Ha I. 42.’. poſt merid. vt pu
An. ¡¡47. Salir Eclipſi¡ in tine Octobris apud Sigebermmin. tarunr ex altitudine ortiua Arcturi Gr.7. at initium mora: 1m”, ¿
Chronico . H. 12.. 47’. ex eiuſdem altitud. Gr. ¡7. fims morze H. 1 ;.
An. l ¡49. Luna Eclip es tres apud Vbonem Emmíum ; vna Anno ſ ç’. ex eiuſdem altlt.Gl’.2.8. ſed ſuppoſuerunt Arcturi de- \
Q 1 149. XI. Ka .April. pridie Dominica: Palmar. Circa hor. clinationem Gr.2. z. 8C Aſcenſionem rectam Gr.2.97. W'.
A». l 155. 9. noctis; altera Anno r i y ſ. XI. KaLIun. 8C tertia eodem qux corrigendz ſunt, aut ex Tychonicis , aut ex noſtris
Ó Ó Anno Dominica ante Natalem Chriſti . . obſeruationibus Fixarum, de quibus dicemus libro ſe
Aº. i ¡77- Salir Ecli fe: Anno I I77.Idib.Sept. hor.6.apud Lycº— quenti . Addunr in principio Eclípfis Lunam viſam eſſe
AÍI- n79-ſl/amem; 8C mio i 179. Septembri apud Emmium, cum in circulo ma no tranſeunte per Caput Geminorum an—
¿Í? Q) Eclipſi Luna: lſ.Kal. Septembr. hora noctis 8 g.. apud tecedenris, ¿54 ucidiorem Canis minorisz in fine autem..
_ LJ'co/Ibemm . ſuper vno circulo tranſeunte per caput :u: ſequenris , &U
An. l l s [— Salir Eclipſir Idib. Iulij apud S{gebertlmx obijr Ale Cancm minorem . Huic confignarioní Tycho Noram...
xander III. 6( Ludouicus Crallus Imper. hanc appoſuit . Si !me exacta efflèm pojj'mt him 'verifican'
An. _i i 87. Sºlis Eclipfir 4. Septembr. adcò magna , vt ſtellre per [le/[amm 10M . vt reſert Keplerm in Opr.Aſtr. pag. 371.
' diem viſ::- narrcntur tanquam in nocte; captus eſt Bal Luxe Eclipſè: due obſeruara: à lo. Regiªmomano vr ha— A». !461.
Tº‘ªli’- duinus a Saladino , &t noſtri amiſere Hieroſolymam . L1' betur in eius obſeru. ¡k in Renerio pag. 5 9. prior ſuit ob- QB
CUflhmer in Chron. 6C Keplerm in Altron. Opt. pag.).9 ç. ſeruata Viennm Auſtria* 2.2.. Iunij: initio mora: alta erar Tºmb*: .
Fall/'a nom
Lyeºſibc.
qui cam toralem ob Lunam in Perigeo , [aC-lam air. An Aqurla Gr.2.6. in fine torius Eclipſis Gr.47. zo’. ad Ortum,
m': .
no ¡llo Aureus numfuir 10.8( Epacta t 9.quare of nó po vnde deduxit medium H. 1 z. 2. i ’. poſt merid. Alrera 17.
tuir etſe 4. Ka]. Sept. vt haber Lj’cªflberzer, fed 4. Sept. Decembris Vienna: pluſquam digitor.8. in fine‘ Capella
A». "91. SalirEclzpſir, quam \HIM-'ricm toralem affirmat, ſed erar alta Gr.3 8. zo’. 8C Aldcbaram Gr.2.9. vnde deduxit
ÏÍÃÍ‘ Keplermin Allron. Opt. p.198. negar , quia Luna erar in Hro. 54’. poſt occaſum Solis; cum ex Alphonfinis, inquit
Jn. 1197. Apogeo .
Salir Eclzſipfer quemar 8C due Lunar:: . Prima Anno Regiomontanus , debuerit definen: H. t . $6'. poſt occa
ſum Solis . Ita quidem meus Codex: at Reinerm addit
A». l 2.3 9. I 1 97. prid.Nonas Septembr. tanta,vr ſtella: apparuerint: Lunam Romce ortam digitis lº. obſcuraram .
A"- '14l- de qua Gregºrïbalo/àzs lib.). i. de chubl.cap.z7. Altera Luna Eclipfir obſeruara Virerbij à 10. Regiomºmanº A». 1462,."
ÑÑÏÏÍÏY Anno r 2. z 9. z. NonJunii , de qua Ga/ſendur m vrra Clau ¡Llunii digitorum 7. ad Boream Hor.r4. 48’. poſt me_ Q
di) Fabriri) Peireskii: Tertia manè Octobr.6. Anno 12.41. rid. in medio. Lamberqius pag.7z. Theſauri colligir digi
Tºtal-':- &t totalis , vr haber Gemma Frlſiur, de qua Kep!. in Opt. tos 7. 9'. 8C inirium ibi H. r4. 45’.
A"- l 307- pag.195. (Li—alta Anno 1307. ;.ldus Febr. quam ſecura. Sol!: Ech‘pfir 2. I . Nouembris Circa meridiem obſerua- A». i 461,.
?WCG eſt Lunaz Echp.4.têal. Mares: ¡terum I z. Cal.Septembr. ta Viterbii a 10. Kegiomºntano 3 deſecit ab Auſtro digitis ;EZ
fugatiq. ſunt noſtri à Saracenis ex Rhodo. Lycº/Ílómcs z. Sol inicio altus erar ad Ortum Gr. 2.6. zo’. in fine ad
in Chronico . Occaſum Gr.2.4. z6'. Regiomomanm in obſeru. Ar Lan—
4'²- 1346- Luna tres Eclipſer ex notis ad Ptolemzcum in Graeco Sbergiur in Thcſauro pag.) zo. colligit digitos 2.. 48'. &U
"ª-;3 47- manufcripto Sereniſſ. Magni Ducis Etmtix apud Vm H. Viterbii o. 1 ſ’. poll merid. .
‘ï'- centium Reinerium; Prima Anno Alexandri M. I 66 ſ. die Luna Belly/¡5,11 . Aprilis obſetuara Patauii in irinech An. i464.
1;. Athyr ſequente r4. Horn.. 2.4.'. poſt med. noct. Thef— Romam à 10. Regiomanmnº , ex eius obſeru. licer Reina
ſaloniczr: Secrlnda Anno ¡666. Alexandri Arhym.. ſe— rm pag. ſ 9. ponar obſeruatam Roma: . Inicio Cor Scor— Tomb": .
quente z. Hor. z. ç’. poſt med.noct. ThelſalonicmTcrtia pi¡ alrum erar Gr. 1 z. 4;'. ad Ortum, vnde ſuppoſità l’ara-RMHH‘P
eodem Anno l’harmuthi zo.noct.ſeq. H. 1.47'. poſt med. ui¡ altitud. Poli Gr.4ç. 44’. 8( reliquis ex Alphonſiabaco,1,,, _
noct. ibidem . deduxit Horn¡ 1.' Is’. totalem verò obſcurar. Haz. zz'.
An. 1387- Sol:: .Edipſis magna 9. Decembr. apud Bonfinium... medium H.r z. $9'. mora* finem H.i 3. 2.5'. finem H.I4.
3:1: lib.9. Decadis :Hiltonze Hungaricaª. . 4z'. digitos 1 z. a7’. ’
An. 1415. Salir ECÜP/¡F die 7. lumi feria 6. poſt ſeſtum Corporis Solé: Eclip/¡s , de qua vide indicinm ſuprà capa.. i114». 1469.
{lª CHRISTI in medio Bohemize horrenda, adeò vt aues Scholio . .
Tºtªl-'I ſubira caligine terrira: deciderenr-,de qua ex hiſtorico Po Luna Eclip/II obſeruara à 10. Regiomantanº 2..Iunii No- An. 1471
lono Leamtío óc LycºſI/\enez Reinhaldus in Theor. Purb. rimbergzeGr.
Occaſum . Ccrpit Luna
14. r ç'. Eclipſari
cum alto Corde
verò Obſcurari Scºrpii
eflſient digit¡ad
4. Q
dicens viſam Conſtantiae H6. marunna -, hoc eſt vt com
putar Lambergiu: in theſauro pag.12.9.H.6. s'. poſt med. muſcida Pegaſi alta erarad Ortum Gr.2)… zo’.
noctem , C( (in/fendur narrans obſeruatam Aquis Sextijs Solis EclefiI, 27. Aprilis obſeruara Norimbergze à 10. A». 1473.
H.7. poſt med.noct. ó( Keplcrm in Aſtron.Opt. pag.z9ſ. Kegiomamanº cum in fine Sol altus ctſet Gr.2. ç. ab Occa—
dicens ſuille totalem ob Lunam Perigzamz quod calculo ſu ex obſem. eiuſdem .
confirmar in Rudolphinis prac.169. addens H. 6. 4;'. Sali: Eclipfir, 19. lulij obſeruara Norimbergat à Ber-.4». 1478.
poll med. noct. Praga: . Vide 8( Org-amm in przrfi romi mrdº V;Ia/Iberá . Inicio Solis altitudo ad Occaſum ſuir ²4'4²::
2..eam ex .Matt/¡Ia Alec/Iauienfiª Hiltorico I’olono con— Gr.ç4. zo’. in fine Gr.4!. zo’. ex obſeruationibm VMatthe
firmantem . Mece Tabulre dant Solis diametrum tunc ri . Corrigendus hinc Lj’coflbems , qui hanc ponit An
zo'. 50”. tº( Luna'. 33'. 2.8". in Anomalia Solis Gr.; s x. .Se no ¡479.
Lunar Gr. 176. .Salir Eclipfi: , l 6. Marti¡ Obſeruata à VMlthero No— .4». 148;.
Au. 1 4 r9. Salir Eclipſerquatuar. PrimaAnno l 419. in Gr. lſ. 'V‘ rimberga; digirorum ferè 1 I. ab Auſtro . Inirium H. z. _
A²²- 14:4- apud Orzgmmm pra’ſamo. z. Secunda Anno 142.4. de qua 2.6’.poſt merid. medium H4. 27’. finís H.ſ. 18’. Calcu- Tºtal-r.
A”- '44 ²’- nos in dcholiis Cap.2. Ter-ria Anno l 448. Auguſti 2.9. lus Alphonſinus dar digitos I z. Lambergiur pag.1 z I.
A": '“1' apud Cai-Mm» pag.2.88. ¿Y Ortganum ruprà . narra.. Theſauri computar digitos IO. So’. Attamen Keplerm in
ÜQÜW Anno X449. 4. Kal.Septemb. hora diei 6. apud [JM/Zhe Aſti‘on.Opt. pag.z9ç. merirò ¿L meis tabulis conſentien
nem , qiri addit Venetos tunc viCtOS elle . tibus,contendit ſuifle totalem, quia Lima erar in Perigeo,
An. !457. Lime ,Eclip/iI, z.Septembris in Mellico Auſttire , quod 8C ob illa verba Lycoſthenis : Fuerum mera tenebre, ade-a‘
_ eſt Vienna occrdentalius leucis I r.German. obſeruaraà 'vt eandelir accenſi: ºpus e/ſet: ir¡ vrbibur gallina , fiin": di— K‘P1"¡ M_
Tªu/ª - lo. Regiomonrano Se magiſtro eius l’urbacliio. Inirium_. ner/¡generis animalia ad [colita quie-ri: nocturna loca fe con- ¡umn¿ñm,_
totalis obſcurationis fuit altñ ad Ortum penulrimà Pleia— tulíre : additq.VValterum ſallacià visüs deceptumzqua- [ª i,, Vw¡
dum Gr._2.z.vnde deducunt Hf ¡o, 14’. poſ’cmerid. ln¡ ſi verò
l neceſſe fuerir totalem eílc
A a vbiq.
a 2. aut Non'mbugª::
qui-.1 :bamm .
…,…37z
.ANNI ANNp
L ſ B E R V N T V S emusn.
quia alibi tºtalis fiierit . Fallacia hic poriús eſt memoria: de obſeruat. propoſim z. »Y ar Funflim apud' Xeplernm
Kepleri obliri parallaxium . in Opticis pag.196.ait diem ccepiſle nocteſcereganquam
4ª. ¡437. Luna Eclip/z‘: 8. Februarij obſeruata à VValthero No— in Crepuſculum veſpertinum,& volucres que prima luce
Q :imbcrgae toralis, initíum errè z.. poſt med.noctem ;fi— ~ſuerant hilares , obmutuiffezſtimauirq.Eclipſim digito
Tmlix. nís H. 5.2.0'. nun I 1. quor ponit Lambergim. Alicubi \amen ſuiſſe to
A». 149!. Sol»- Eelipſit , Mai¡ 8. Norimberga: Obſetuata à Ber talem contendit Kepl. vr eam Rembaldw ex calculo prx
ÏZÏ ¡Im-dº VVall/1era . Initio Eclipſis erar in medio ccrli Gr. dixerat . Mihi partialis ſuit ,nec alirer híſtoria conuincir,
!9. :n: in fine Gr.2.6. Cº.- in obſèm. Vſ’alrb. ſol. ;8. Eclipſes enim matutinº: apparent maiores , ob continua
A». 1493. - Lima Eelipfis , 12.. Octobris prredicta 8C deinde viſaà ram qu aſi noctem pracedentem .
Ó Cbriflªphorº Calumba , cuius oſtenro teiTuit Barbaros SU Sali: Eelipſis s. Idus Iunij H4. poſt merid. digitor.4 è. An. 154;.
impetrauit ab ijs cºmmearum , iuxta dicta à nobis capa.. obſeruata Louani) à Gemma Fnffiº ,cap.r ſ. Radi) Aſtron.
Dam. 1 4, que recole . .SC inde Daniel Sambecb de ob ſeruarione propoſ. tz.
A». !494. Solu- .Eclip/¡I, IO. Octobiis obſeruataà 1/1/41th ſol. Sali: Eclip/¡I in Gr.17. np apud 10. Garmum de Gení- AI. ¡551.
{E ;9. Norimbergze . lnitium inter 1. óc 2.. Horam poſt me turis pag. 7‘88. {ª
rid. fim's accurate [-1.4, 2,4’. Luna Eelipſi: 4. Iunin.;. poſt med. noct. Virrerber- An. 1 …
A». 1497. ' Lªna Eelip/i: Ianuarij 18. de qua [meme: VVernerm' gm : apud Reinholdum in Theoric. Purbach.
in‘ Comment. Geographiz Prolem. lib.!. ca .4. vbi air Solis Belly/i: Auguſti 2. I. obſeruara Conimbric:: à no- Aª- 156°
obſeruatum ínírium Roma: H. ſ. 24'. at orimbergee ſtro Clemia , Circa meridiem totalis ¿Se cum mora , vr re
14,4. ſz'. poſt meridiem . Si ſic fuiffer, differenria longi ſert ipſe in cap. 4. SphaT:: Sacrobuſchi , vbi air .* Salem Tºral“.
tudinis inter Romam & Norimbergam effet 42.'. tempo non madieo tempore tectum Iamiſſe z tenebras fiaffe quedam
rªl…“ ris,ſeu_ Graduum quod nec vllce mappaz Geographica?, modo nocturm't maior” , ne ue enim quo pedem qui: pone
b "u-tiº_ nec altar_ obſeruauones ſerunr; 8C vn: Gradus s g. ſacile dues-Uidere
ret etiampo7 mimbile
miſ]e , clariſfimeque flelIa:
diſíu , ex ezeſire in ea-la pre
in !erram apparmfle
bºrrore.
::u/m ergo fuit errare i z’. m tempore , prxſertim impertití er
' rou's parte ſua vtriq. obſeruatori . term teme obfi'urimris decidiffle . Aderat P. Emmanuel Ve
_4”_ l 497, Sªli.: Eelipſi: luli¡ z 9. cuius finem obſeruauit Nºtim ga , qui air durafle per tres ſerè horas , vlulanribus mulic
bergze H. z. 2.4'. poſt merid. VValtljerm to]. z 9. ribus SC ſupremam mundi diem adeſſe conclamantibus -,
Aª_ ¡ 50°_ Lªne Eclipfl: Nouembris ſ. ſequente 6. Romse obſer nec vnquam tam clarè ſtellas viſas, 8( homines ſub tectis
uataà Nicolau Copernicawr ipſe tradir lib.4.Reuolur. cap. vix ſc agnouiſſe ',& opus fuiſſe lucernis ;ira ex eius oro
14. medium air ſuiſſe H.x4. poſt merid. 8C deſeciffe ab reſett Sc/:Ieinerus in Roſa Vrſñia lib. z. cap. 7. 4* Bam—
Arcto diªiros ro. At Lambergim pag. 73 . Theſauri ex dem Romar Egnatiue Dante¡ Obſenlauir H. 1. zo'. poſt
ſnis tabu is deriuat digitos !0. zç’. merid. vc haber in Aſtrolobio 5 »P Tilemannus Stella..
A». I ;04. Luna Eclip/i: Febr.:9. Obſeruata per Aſtrolabium à êc Paulus Fa'arícius obſeruarunt cam Vienna Auſtri::
EL‘ lº. Sroflerina Vlmce in Sueuia; cuius mirium air fuiffe H. digitorum ç. ¿'x finem Hor. 2.. H'. poſi metid- vr narrar
ferè l i. 49:. poſt merid. í* ar Bernarda: VValtberm N0 Gerard Mercarorín Ch ron. ›I-I Iunfcinm vr reſett in ptç- ‘
rimb'ergze er Armillas Aiquarorias obſeruauit finem... fat. Tabularum ſuarum eius inirium Venetus obſeruauir
Hz. 7'. po med.noctem-, reliqua nubes impediuerunt . Hot. n. to’. poſt med. noct. *P Lambergim pag. 110.
An. l $06.
Solis Belly/i: lanuaríj 15. feria 4.ab hora II‘. vſq. ad 2. L.. Theſami air obſeruatam Bruxellis digiror. 6. z r’. ¿5C finis
pnſt merid. tanta, vr clarº dieflella -Uiderentur , inquir 10. fuit ¡bi Hot. I. 48’. poſt merid. vt air Stadiu; in Epheme
rene rºta. de Barros, 8C ex eo noſtri in relacione obſeruarionum co ride huius anni; at ex calculo Lambergim colligit digitos
lis. i metarum Anni 1618. :SC \amen non plane rotus deſecir \ I z.. 4'. ſed inquir viſ-am moram longiorêm, quia Sol con—
Sol mihi , erar enimSolis diamerer zz’. 58". 8C Luna’. zz'. traxit ſe adeò vr viſa ſir Eclipſls digirorum I 2.. 38’. quod
34". proxima tamen totalibus . effugium excogirarum eſt ad Hyporheſim ſuam fulcien- Tjebm':
A». 15°9 Solis Ecli pfix, I.. Iunij obſeruara Cracouiz à Coperm'eº dam.Verr‘1m cumTycho Ecli ſes Solis totales nullas ad— "tºr o
lib.4. cap. tz. digiror. ab Auſtro Ferè 8. Hora r l. 46. poſt mittens hoc non crederet , cripſit ad Clauium mii-ans
merid. At Lambergiu: pag* 74. Theſauri colligit digi— An‘no I 600. vr narrar Keplerus in Aſtron. Opt. pag. 2.8 ç.
tos 7. z i’. fed Tychonicze h porheſis ſalſiras in hoc redar irur à.
A'. x511. Lime Erlip/i: Toral:: Octobris 6. obſeruata Fruem tam multis Eclip ¡bus Solis totalibus ,de quibus uprà \Se
, Q) burgi Pruffize 'a Coperm'co ex eius lib.4. capſ. Initium.. inſrà c.zo.Meç \abulik tunc danr Solis diametrú z i’.o”.8c
Tomlie . HJO. çz'. finis [-1.14. 2.0’. poſt merid. vnde dedudrme Luna? zz’. l 2.". in Solis Anomalía Cr. 5+&Lunaz Gr. r z o.
dium Haz. zç’. Lambcrgim pag.7ç. Theſauri colligit Luna Eclip/ix, 11.Marti¡obſeruataLouanijà Cºrneliº An. 1560.
digitos 12.. 1 ſ'. 8C durarionem H.z. 2.2.’. GemmaNt narrar in ſua Coſmocritice lib.?… Initium Hot'. Q
A». ¡516. Sali: Eelipfi: in principio ¿z apud Oríganumromo z'. I ç. 4o’.finem Hot. 17. 2.6’. poſt merid. Lambergius in..
{Y} Eph. in przefi Theſauro pag. 78. ponit di ¡tos 1. $8’.
‘ 4,,, ¡51 3. Solis Eclip/i: lunio in 2.6. Gr.3!,ex qua Aſtrologi con Solis Eclipfi: Aprilis 9. o ſeiuata à uoſtro Clauio Ro— Aª- 1567
- iectfirunr obirum Ferdinand¡ Imperatoris , ex Henricº mre, qui Cap. 4. in Sph. Sacrobuſchi affirmat'. Rºma S0- {ª
Spondano in Epitome Annalium . [em nºn :0mm dq‘ecij]è,ſed relictum fiezfle exilem quemdam Pªn"
¿º, ¡nº, Sali: Ech'p/i: in Grao. am apud Ong-;num iri przſar. cireulum lucentem czrcumcirea: &o Hanc vr reſert Ke- m '
{:3 tom.;. Ephemerid. . pleru¡ m Aſtron. Opr.pag. 2.97. Tycho in litetis ad Cla
A». 152.2. Luna Eelzpfi: \.Septembr. obſeruata Fruemburgi à. u1um air, ſibi adoleſcenri obſeruatam Roſtochi¡ ad littus
Q Cºperniealib.4.cap.ç.Initium H.t I. 36'. deficuq. rota.). Maris Balrhici,iu ipſo qual¡ meridie digitorum non planè
Tªn-li: . Lambergm: colligirdigitos 12.. M’. 7. 8C in Progymn. haber Hor. I 2.. oſt med. noct. digitos
A». 152,3. - Lane Eclipſi: 1;. Auguſti obſeruara Fruemburgi à C0 6. 2.0’. &e in alia ſcheda Hot. i I. cligir. 9. -l- Mie/,71mm
perm'cº lib.4. caps'. Initium H.I4. 48'. deſecirq. tota. autem Tubingre obſeruauir digitos ſerè IO. ab Auſtro z
Tºtªl" - Liſbergím pag.77.Theſauri ponit digitos 14. 19’. -P Car &e Gerardm Mereaeor Duisburgi Cliuiz initium Ho. ro.
danu: air fuiflc Mediolani H.I s. x ç’. poſt merid. digitos Hor.finem
zç'. Hor.
xo. l 2.’. l. v1- Cºrnelius
yigorem H. r r. 4o’.Gemma
finem Louaníi initium
paſiulò poſt Hºt.
t z. ço’. Secura eſt ingens peſtis . ,
A». 15'30. Sºli: Eclip/i: magna 8C mihí Totalis ſummo manè diei I 2.:. digitos terè 9. Lumen valdè pallidum , tempus qua
i 2.9. Marti¡ paulò poſt ortum Solis , viſa à patruo Keplerí, ſi veſperrinum , ſed ſtellas nullas .obſeruarionem
Lambergiu; ex. ſuis ta
Tºtªl" - vt dicitur in Aſtronom.0pt.pa .z9ç. qui reſerebancàm bulis oſtendit veram fuiſlcte Clauij Xi Ni
vix diluxiſſet repêrè extinctum iem, 8C in noctem versú. hilominus Keylerm‘ in Opticis à pag. 2.97. ad 402.. cam..
A». 1539. Sali; Eeiipfi: tres', Prima Aprilis l 8. H.4. 19‘. poſt me in dubium vocarzquia in ral¡ Anomalia tabulx ipſius eam Kepler¡ ria
An- 154°- rid.MediOlani dígitorferè 9. ex Cardanª', Secundà An non admitrunr: ltaque cenſet circellum illum lucidum.. [ªlti- rº»
Aª-_ÑLH‘ª no 1540. in Gr.2?. V. Tertia Anno lſ4l. in Gr.7. np ſuiffe ,aut ;etheris craffiorem partem à contactu Solis in- fª_ ªbſ"
,WW apud Grim-:num tomo 3.Eph. in prmſar. Et Lunse iu prin flammaram , aur Solis marginem opricè ampliatum à ra- "Mºª" °
Ú @3 cipio V, ibidem . diis ipſius teſractis in a'e're circumlunari . Sed noſtm Hy
An. 1 $44. Sªli: Eclipſi: Ianuarij 14. obſeruara Louanij à Gemma porheſis non indiget huiuſmodi effugiis,& ſalua ride ob
{lª Fri/¡0 per' ſoramen ſeneſtraz digitorum lº. H.8. tz'. vt ſeruarionum aliarum › ruetur etíam hanc annularé Eclip
haber ipſe cap. ¡8. Radij Aſtronomici & Daniel Sambª/2 ſim à Clauio viſam: dar enim Solis diamerrum 5 i'. 2.8”.
e: Lu
N ANN!
::Mªi D E L V N AE ET SOLIS ECLIPS. 373 CHRISTI I
6C 141113230'. S4”. in Anomalia Solís Grad. 69. 6C Luna: epiſtolis pag. 72.. haber 13. 8'. 8C Longamomanuſ 1;. 9’.
Grad. ¡00. *I* ‘at cúm Tycbo in Epiſtolis dicac initium ſiiiſie Hot.: r.
A». [569. Lªnª Ecizpfis, z. Maní¡ obſeruata Louaníj à Cornelio 12.'. finem Hor. x ç. o’. ¿ªc duratio hinc ſit Hor.3. 48’. vide—
d Gemma ex llb. 2.. Coſmocririccs poſt med. noctem diris tur declim pag. 48. dcbuiſſe poni medium Hor. 1;.
Tmlu. colonbus ſanguineo,puniceowiridizliuido &o vid¡ de 6'. ideoq. addit . Vnde manifc/Zum firm ſe ¡am nm obſer
hac Keplerum pag. 2.74. Aſtron. Opr. natiºn:: fins: ex[ide recímre ,[ed [41714147107] fitarum calcu
A». 157:. Luna .Eclipfis lunii zç.0bſeruacaà Mzſtlino digitºſ. Itmz rezan/mmm : Sed ipſe ¿potii‘is declinm , non mala
6. cum \gmcn Gemma lib. z.- Coſmocdt. viſos ſibi affir— qiudcm fide , fed oblíuione credidcrim , omittit VClbª.:
mer digitos ſerè 8. vidc Kep/erum in Optíc. pag. 549. Tychonis in ?Mola Anni 87.20.1anuarii, in qua paga)…
A». ¡s 73. Luz/«z Eçlipſi: Decembris 8.1-]. 8.3'. poſtmerid.Tot_alis mquit : Depre md¡ quº'd primum iniriumfuerit ha ¡.1 2.'.
O obſei‘uaraa 'Tycbºne Vi'aníburgi d Meridze die¡ 7. Naucmbris ; Medium [-1. I z. Sífim':
Tº“"ct’º 1 14.8( Lºngºmomano in Danícis cx
lib.tom. I. Prog.
x. Theoríc. pag.
cap. z. l
?Ii-imª: Hor. I ſ. o’. (Nec enim IMC tempora jèmperfimt
Vendelinus pagªçz. ſuppucat illam H. 7. ço'. Vraniburgi , aqualia, *w bañerª“ credit-m efl .) qua de re \amen vidc
8( ait penumbtz fulígincm fincm ſpurium potraxiffe . dicta à nobis Cªp.6. in Scholiis .- pergit tamen Vendelinm Vendelini
AÑ- 1576* Lam: EClipſii 7. Odbr. Tycham' obſcrUata anibuxgi 8( air : Qupd ſanè illa -Uiro eſ! indigmrm, Ó‘ mmiaſE-turims ten/um m'
Hot. I I. zz’. poſt merid. teliqua non patuerc . .Y Exª-nª_ cmficmzomnemq» ada) fidem illi Ó” in alipſuble/t‘am meri mia in T]
:I'm Dame: in Aſtrolabio aít obſctuatam ſibi Roma: Hoc. tà intelligimm . Sed parciús iſta virotam bene de Aſtro r/wnem l
1 l. I ç'.c1‘1m aliundc conſtct Romam orientaliorem efic nomía merito : nunquid enim ſi poſteà rclcgens calculos
Vraniburgo . iudicaiút omnibus
da eſic , meruít penſicatis duo
proptereàſicam vel ac
acrem triatam
mínura miden-4
vniueiſalcm
An- 1 $77 Luna dm Eclipſe: totales obſeruatç Vraniburgí à Ty
cham: ex \om.1 . Prog. pag. x 14. Prior Aprilis 2.. H. 8. ço'. cenſuram P meminerit Vendelinus Horariani illius dicti:
.Tªrdes. niſi penumbra ſucum ſecitz Dam Vendelinu; in Eclipſi Scimu: (9‘ hunc venian; petmmſq. damuſq. 'vici/fim .
bus air debuiffe effe H.9. I ç’. *X- At Egnatim Dun/EI RO Mallcm mmcn Tycho caulas correctionis indicaflct a vt -
mze ait fuiffc Hor. 8. 4o'. cx ſua obſ. in Aſtrolabio : Porte conſtaret fe ab obſematione mcliſis conſidcrata non..
rior fuí: Septembmó. H.I z. g'. pol-’c merid. calculus Ven reccffiſſc . Tycho aurcm in eadem epiſtola ſubiun ir .
delim' pag. 44. rcquirit horam 1 z. x7" vnde collígitg'ſpu ,Quód autem l/Vitichiu: 'medium ¡Mim deliqui] Caſflli:
tiam Tychonis obſcruatíonem aut calculum . &ª Ad h or. I z. z'. vt ad me pra/cripſiſfi , dnimaduem't ; :areſ ex
Nºª p,, dit obſcruatam Matriçi à Lupo Velaſca in tine Hot. 2.. I 6’. quifitu puc-fiam- . Veſfer- mim Meridianumd minimum
DVI-nm‘, pol’c med. noct. Tolenautem à 10. Alcantara Hora.. I 2.'. no/Zro eſ? quinta bone parte , vt /àprd criar» dim', occidenta
Mnidia.. at Valle-Oletamà Doctore Sºbrinº Hor. 2.. 8'. &IHiſpali lior. *lª Porrò VVitichius a vc ſcribit Rothmannus ad
7’01’. à R oderico Zamor-dm Hoc. 1. 4'. ln Mexico autem ad S. Tychonem pag. 88.adhibito Lamgrauij Haffix gcmino
Ioannem de Luà, eumdem finem obſeruarum Hor.7. $0’. horologio correcto per Azimutha dextri humeri Orio—
poſt merid. 8( Angelopoli in Mexico H.7. ;6 ’. vnde \In nis, repetir Caſellis lnitium Hºt. 1 l. 2.0’. Immerſionem
dreas Garcia Ceſpedim , quia Mexicum eſt gradu vno oc I z. . 2.0'. Emerſioncm I z. 4 ç’. Repletioncm 1 4. 4ç'. vnde
cidentalius Angelopoli , pronunciauit Mexicum Toleto concluſit medium H. I z. z’. fed ſatetur Rotlimannus non
occidemalius elle Gi'. Ioo. Inſticum: autem ſunt illx Ob fuiſiè aflecumm debitam prreciſicnem . *I* Addit printe
ſeruatíones ,tum ad tabulam Hiſpanize corrigendarm, reà TyC/20 hace: Henricm Brno-am: eximim apud Roflº
cum ad dirímédam litcm inter Caſtcllanos 6C Luſitanos , Chien/es Mathematicm, amich: ¡Io/?er fingulari: , eumdem
fuper Meridiano dirimenrc terras occidentales &c Mo— Eclipſim illic abfirmmitz eiuſdcmque medium inuínit [-1.1 .
luccas ab orientalibus . 4'.pº/} \14. N.~ ¡emporepaulà ame-rior: Ilo/hº z cIÏIm ponia
A». 1578. Luna Echpfi: dígitor. z. g. obſeruata 'Tycbom' Vianí~ idcmferè e/jè dI-berct : S¿quidem ¡¡¡fm/¡bilis fit Meridia
Q buigi ſuprà,Sez'tcmb. 1;.H. 1;. x7’. poſt mcrid. &o Ad rmrum dIffercmid. Verhm is per !Ludmmem ºriclmlci—
dit Vendelinm pag. 4.7. obſeruacum hwus \inem Tolcti à, cum quidem , ſed minufculum olimſibi à me conceſfizmxx
Lupo Velaſco [-1. 1 z. zo'. ab ali¡s Angelo oli H. 6. 46’. altimdinibus flel/arumfiilàm ingrddibm acceptis , :ampara
An. l 579. Salir 1-;chpfi: , Februarij 2. s'. TyC/90m o ſeruata Vraníb. latiori modo ſcrumbamr; id quod in flelli: praſcm'm ad
3,32 Hor. ſ. go'. pòſt merid. dígitºſ. s. Su’. cuius exèligmum Merididh um tendemibu: , error¡ Cuidª-mi aſí olmoxium. At
Vendelini
rcprxſentabit Eclipſis Anni 16 ;3.vc air Vêdclmm pag 46. Vendelinus diffimulatñ hac Tychonís animaduerſione ,
obſeruanoni Bruczi potius inliſtens, pergít Tychonicam iv chbo.
Lam Eclipfis, z I. Ianuarii totalis , obièruaca meb. ¡um cºm..
A». !580.
àTychone ex tomo 1. prog. pag. i 14. H. lO. 9’. poſt me reprehcndere , ac randºm concludit ex ſuo Calculo dum ¿andª cºr.
Tºulix. rid.vel Hor. IO.1O’.vth:1bet Lºngamºmanm: »lª GC \1/103— tioncm hums Eclipſis ſuífſe Hºram. 56’. non z. 48‘. Ty nffio.
/Zlinm in lſagogc air obſeruatam ſibi \oralemÑScd bremſ chonicarum , aut z. 2.5’. VVitichianal‘um: Sed mmirum
fimo tempore in 'Umbratotam [amiſ: . »y Et vc dicitur in Vendelinus omimt xquationem dierum naturalium, qua Ñ
Aſtron.Opt. Keplcrm Vittcmbcrgaz H.I o. ¡mer Mimo mon omiſià gaudet Ci‘im obſeruationes fluent ſuo calculo ,
[Zmnte pam mmm 'Vidit vndequaq.rubimndam‘quibus fa cuando verò ínſigniter diffident , Cªl'pít obſeruaciones
uet hypothcſis mea. Calcalus Vende-11'71¡ pag.46.Eclipſiú, aliorum .
Diffldium dar illam totalem cum mora 4’. fere minutorum, fed me Luna Eclipſis Septcmbr. 6.ſtylo vetcri Vranibusgi ob An. i587.
calcula' ab ſcruata à Trabant digitorum 9. 45’. HOLD. 16’. At Longo
ºlaſe ru.
dium Vianiburgi ſupputat H. io. zo’. çxiſtimat ergo Pe
numbrªm Tychom' impoſuiíſe; additque ſc hoc armo na momanus haber Hor. 9.3 o’. magno vtique vçl mendo,vel
Vendcliux' cum 6. Iuníi . At Lambcrgç'j calculus pag. 7p. The'ſauri diffidio . Vendelinm pag.49. ſuo calculo cxhich Hot. 9.
Ornu . colligit digitos l I. çI'.1’deò fubdit: Defecirpraxime tom ¡‘6'. miro liíc confenſu . ‘
Loma, adeó 'le partícula lucir reſidua dzſcern¡ a parte ºbſcu SªlisEclzp/is Februarí] I 6.Tyc11o Vraníburgi obſcrua A». ¡588.
mu -Uix potum't . Hac Potl'ò nocte mortuus eſt Hemicus uit lmtium H. 1. zz’. finem H. 2.. ſl’. 3: in princíp'o de—
Rex Luiitanice , ex Spondano in Epitome Annalium . ]íquium pingitur in Schedis Tychonicis dcclin. ad
M l 55¡ , Luna EClipſ“ z. Vranib. obſeru. à Tychom . Prior 19. dexteram Gr. ;6. in fine Gm 2..auc I ç. item ad dcxceram
_ Ianuarii totalis H.9.;9’. p. meríd. vel vc haber Longºmºn \eu Occaſum , vc refèrt Key/em; in Aſtron. Optica pag.
Tºga“, tan-II H. 1 o. Vendelinus ſuo calculo pag.47. colligit Hºt. 41 4. vbi prolixiori calculo inclinationes has cxpcndir .
I o. 6’. Poſterior lunii l ſ. totalis Hot. l 5. S7’. p. merid. at Dmoz 1: Clipſis [Mali: obſeruataVſaniburgi à TyC/20m 2.. A». 1588.
Langomomanus haber Hot. 17. calculus Vendelini pag.47. Mami ſtylo vcrcti, H. 1 ç. 2.‘. .SC in 'Epiſtolis air: Medio
críxfuitferemtm , deprelaenſumquefiiit medium arce/fíflu Tai-ali: .
cxhibet Vraniburgi Hot-.1 6. 45’. additque przter inicium
' . \cliquas phach non patuiſſc T choni , cum alíbi ſcribat calcular» Prutenicum por bom ſcmijfem ,~ qui \amen calcu
²7M"… in Epiſtolis : Eclipſis lauſic [Alem eſZ ob/eruüm , ’dt Luna lus dare: Hor. 14. 1 8'. inquit pag. ço. Vmdclmumddcns
m
* ºb[eru . dmndmm
, . . fuem- 'Unlbmm mgreſſa friuſquam
- acuden!
- : ‘ ex chlero ad horam z.. 58’. adnotata in Schedis Tycho
Mi“ l .
quarc \cliqua ,
ex comectura .
, aut ca culo lunt .
adIecta . nis hmc verba: ¡am Luna ad Ortum "mfiz fui: lucidior :
Sol:: Eclipfi: Aprilis zo. ſtylo veteris anni Qbſeruata ergo prxterijt mcdium: E110 ex aliis phalibus poſuerit in
A». 1584.
Tj'chªm' ſuprà Vraniburgi Hor. ç. 59’. poſt med. noct. di Pro ymn. pa . 1 14. Horam z. 2.'. poſt mediam noctem:
$21² gitor. z. o’. Vendelinm pag. 49. calculo ſuo dat Hot. s.; 6’. ob tallacíam écnumbrz , air Vende/¡nm ,- á- qui addic
An. 1584. Lanz Eclipſix tºtali: Nouembr. 7. ſtylo vetcri obſcrua Herce Obſeruatum íibi initium Circa medium Hora r.
\a Vranibm'gi à TyC/vom Hot. x z. 12.'. poſt mex-id. ſcd in poſt mcd.noct.immcrſionem poſt medium 2.. emerſio
ncm
Tot-111)._
l
N NI N
AMS". 375i L I B E R «QVÏNTVS _C‘ÃMÃL
nem flatim poſt tettiam ,finem paulò poſt 4. diſpenſante obſeniatam ſibi Goè'ſse digitorum ſerè 5.8( finem Hot.8 .
Horolo ium parte ¡pfius prefecto Vigilum . vL- At Vly medium Hor. 6. 51’. ſed ex calculo coll¡ ¡r digitos 4. 46'.
tippone octot Sabr-inm- obſeruauir ¡nitium Hor. 1 1. 56'. Vendelim' calculus dar Goêſa: medium or. 6. 49'.
Nm pro Sed Vende/im: addit: Nifipatiia 1 1. 36'. vºluitſeribere, Solis Eclipfi: Maii ao. Sen1eſtx,vbiobſeruarus eſt Sol AB- ¡593.
differemia ſic enim flupendue effet conſen/u: cum initiº Hermnº . ad duos digitos deficere :i parte inferiori, vergente deſe— fiº
Meridª" *1-* Demum Nobilis Florentinus ad promontorium Cur— ctu initio ad finiſtram patúm , in fine plus. Hora erar 2..
"º’ª'ª - rentium vltra Caput Bona: ſpei , norauit principium., 4o’.jc¡rc¡tet: Kepleru: ¡n Opt. pag. 41 4.
Hor. 4. IS'. Lune Eclipfir. Octobris antiqui 19. Vraniburg¡ obſer— A». ¡594.
.ttn. ¡588. Lime Eclipſis die 2.6.veniente 17. Auguſt¡ lulian¡ , ſed uata , à Tychone Hot. poſt merid. 19. 2.6’. cum additione ‘
Q 6.¡n 7.Gregorian¡ Obſeruata Vlyſippone à doctiffimo Sº nan patuit. At Longºmºntttnur haber i9. 16'. Ii* In Opti
brino , capit H. 1.49'. poſt m. nod. I-B Eiuſdem initium cis‘aurem pa . 41;. addit Ke leru: manè Hot. 5. 56'. ¡n
ad Porrum Vererem Peruuij ſub \Equatore fuit obſerua ſummo limbl vel paululum a dexteram obſcurari cçpiſ
Nºm prº tum Hor. 8. 54’. poſt merid. & \ic perſcriptum ad Re ſe Vranibur i, ex Schedis Tychonis . »II imtium
Lantberxiur
ª'- Mºª gem , vr air Vendelinu: pag. 51. colligens hinc d¡ffer._lon~ pag.84.Thel$.z narrar obſeruatum libi Goêſze H. 5.
"ª'- . gitud. Hot. 4. 5 5’. ſeu Grad. 7 4. 45’. 12.’.à med. noct.&dígitos 9 ;ª ſed ex calculo ſuo digi
A», 1589. Luna Eclipſi: 2.5. Auguſt¡ Gregoriani , Pater Vendeli tos 9. 2. 1’. 8( ¡n medio H. 6. 48’. Vendelinm’ pag. 55. aitg
Q niSt ali¡ notatunr finem Eclipſis quadrante circiter ante Meu: calculus largitur Huenne initium Har. 5. 56’. me
octauam: calculus Vendelini pag. 51, exigir Hor. 7. 47’. dium Har. 7.18’.que e/i CONSENS1O ST'VPENDA:
à metid. Ó‘ Pllffillú omnes mear 1-1ypatlzeſet cºmmenddt : Omneſ
.An. 1590. Luna Eelipſi't 17. lulii manèMaEſHinu: Tubingç vidir ne? nimitum li in omnibus taiis conſenſus eſſet: at cur
Q Lunam digitisialiqnot ab Auſtro deficiente‘ , ó: altam ad hic non damnarur obſeruatio Tychonis, nec recurritur '
huc duobus pene‘ gradibus ab Horizonte , Cum tamen ad Penumbram? alibi aurem ſecus fit 2 nonne ex prwaſ
Solís centrum iam emergeret ſupra Horizontem-,deſcen ſumpta iam exiſtimatione Tabularum Atlanticarum?
dente autem Luna: centro inſra Horiz. Solem qual¡ Gr. 2.. Luna Eclipfi: Aprilis veteris l z.Vran¡burg¡ obſeruata An. 1595.'
eleuatum: quod Refraction¡ extraordinaria tribuir Ke à TyC/:ºne Hot. 16. 56'.totalis . *14 Lambzrgiux pag, 85.
plerut in Aſtron. Opt. pag. I 57. ſed Vendelinm ¡n Eclip— Theſauri air obſetuatum à ſe Goè'ſze ¡nitium Hºt. 1 5.40’. Tot-lis.
ſibus pag.51. air reſractron¡ vrtiuſque luminaris vnicum 6C in calculo ponir digitos 1 9. 4o’. *IT Kepleru: ¡n Aſtro—
gtadum, reliqua parallaxibus adſcribenda. cum eſlet Lu nom. Optica pag. ;67. air obſeruarum à ſe initium Gratij
na valde Borealis: Addit M at/llinut occ1dille Lunam.. Styrize ¿AMXEPEÏK aflralabia papyraeeº dºdrantali O“ pen
ante ſummam obſcurarionem . Vendelini calculus largi— dulo: Sed ſaretur obſeruationem non planè certiſlimam ,
tur Tubingze ¡nitium Hot.; . 3 8'. poſt med. noct. Medium e 8C Huenna: debuiſſe ¡nitium elſe Tyclionicè Hor.1 4. 5 1’.
Hºt. 4. 2.8'.poſt ortum Solis 1 z’. *I* Vendelinus pag. 5 5. narrar obſeruatum Herce: ¡nitium
An. 15 90. Salir Eclipſit Iulij ;1. ſtylo nouo obſeruata Vranib. ' Hor. z. à med. uoct. vix audita; Immerſionem ſub ipſiſ
à TyC/:tºne digiror. 5. Hor. 7. 54’. poſt med. noct. Sed de ſimam 3.Eme1ſ10ncm Horà quaſi 4… 38’. contenditquo
hac reperio ¡n rabulis Directionum Magim pag.8 1.¡ſcrip— Goè'ſx debuiffe elle medium Hot. z. 4o'.
tum ¡n cpiſtola Tychonis Ann¡ 590. Cal. Decembr. Vra— Sªli: Elipſis Septembris antiqui 2. ;.Vranib.obſeruata à 4ª- 15 95.
niburgi ad Maginum his vetbis: Eclipſir Sali: Ultimª., TTc/Nne digitorum z. 50:. Hot. 1. 8'. poſt merid. -P At '
cantingit bie bori: 6. 5 1'. a' media noz‘le eldpſi: queadprimu' Mie/?linux ¡n diſpurarione de Eclipſib.Anno 96.ed¡ra the
¡nitium: *Ultimur fini: eme barri ad Emu/[im exi/Zente nana . ſi 53. air: Initiapaulo'poſl meridiem , 0mm Soli: deficien
Nec abttgelmntur de Sole ni/i quatuor digit¡ , tertia -videli ttm d verticali nºn ud Ocraſum , ſed (id Ortum 9. gradibm
cet eiuI par: , Cum cunanet in noſira Climate diana¡ , duplo'q. declinaffe , de autem dígito: a. Ó” dimidium, m/\il -Ul
_ maiarem Luna interpofitionem pammerent . Loquirur de.) tra diligenti obſeruatiane atltſlame Tubingie : »k Addit 1(e
Tfll’ºm‘ Prutenicis : ſed quare in Progymn. pag. I 14. tribuit huic plerm in Opt. pag. 416. Argentorat¡ obſeruatum ¡nitium
/ªſk'ªª 'ª' Eclipfi digitos quinque 2 an \'t ttahat obſeruar.ad ſuas ta anre Horam I 2.. \inem Hora prima pra'cisè : 8C ſchemara
""ª" bulas? &I Maeſtlinur obſeruauit Tubinga: Hor. 7. 56'. omnia oſtendere vmbram lemper à vertíce ad ſiniſtram..
vr narrar Kepleru: ¡n Opt. pag. 406. & 4; 1 . 8C pag. ;96. declinaſſe; ’lª Sibi autem Gratiica'piſſein vertice ſolem.
air obſeruaram diamenum {a} ad vr 2.4. ad 2.3. Lan obſcurari, cum diſtarer Sol a vertice Gr. 5 1 ª. quadrante
' :bergiu: in Theſauro pag. 13;. colligir Tubin :e digitos
9.6( ¡n Vranometría pag. l ¡1. malè air obſgeruatum à paruo 8( ligneo: 8C cum tres digit¡ deſecilſenr in ſpecie
tabella: , Solem diſtitiſle à vertice Gr. 55. paulò poſt de
, Mceſtlino medium Hot. 7. 44'. clinare carpiſſe à vertice Gr. x 5. Lume diametrum viſam
‘Am 15'90- Lune Eclipfi¡ Dec. zo. ſtylo veter¡ , ſed Gregorianè minorem Solari. Vraniburg¡ autem finem obſeruatum
Ó) ‘ Anno 1 591. lanuarij 9. pbſeruara Vraniburgi à Tychone Hor. 2.. 5'. obſcuraroſque ¡bI digitos 4.
C"Eº'iª'” Hot. 6. 55’. vel vr haber Longomontnnue Hor. 7. ſed Ty— Lªne Eclipſit Octobris antiqw 7. Vranib. obſeruara à Atl- \$95
159]* cho ſaterur non poruiffe phaſes omnes , Vendelinur pag. Tj'clt. totalis Hor. zo. 2. 9'. à merid. quod 8C haber Longo- ª
52.. ſupputat H. 6. 5o’. omittens more ſolito :equationem monttmm , non autem Hor. zo. 2,6’. vr reſert Vendelinus Tetali: .
dierum naturalium . pag. 57. ar ex ſuo calculo exegit_l~lor. zo. 44’. mediurrL,
A71- !591- Soli: Eclipfi: luli¡ to. anni :vetuſti , obſeruata Vranib. aurem à Tychone poſirum ex obſeruarione ¡nitii Be. con
à T)'e/Iane digitorum 2. g.. Hºt. z. zz’. poſt merid. iectura aut calculo -
An. 1 592.. Luna Eclipſi: Iuni) 14.ſtylo veter¡ obſeruara Vranibur Lulu Eclzpfi: Aprilis antiqui 2.. Vraniburgi obſeru. à Aª- !$95
Q già TyC/:one digitºſ. 8. Hºt. 10. 16’. à merid. vt haber Tj’elzone Hot. 9. 2.9’. reliqua non patuere . Largomonta
TyC/10mm. 1. Prog. pag. 1 14. vel Hot. Io. 2.0‘. vt Lºt/_ga nurliaber Hor. 9. 15’. Híc Petauiu: lib. 8. de doctrina...
mamanmlibd.TheoríCOl'- cap.1. Vetum audiamus de temporum cap. 1 3. herrct, videns obſctuationem Tycho
hac Kepler-um ¡n Aſtron. Opt. pag. ;5o. Tyc/aº Bmhe, ¡n nicam valde diſcrepare ab omnium tabularum calculis :
quít , Anno 1592.1unu ¡4. obſerunuit initiº dmmttrum-v nempe quia , vr aít Vendelinu: pag. 58. Tycho non niſi TIMO?“
Lum adhue integre per Radium, zz.. minutarum '. Deinde ¡nitium vidir, 8C medium non patuit .- ex ſuis autem At— "º/’W 'ª‘
cirm Eclip/ix medium inuenit 14. minute refidun , 'Ut dtfe— lanticis tab. air medium Vraniburgi debuiſſe eſſe Hor. 8. {ªªàd’ffli'
ceritzt 1 8’. horum . At multitm [me quantitu: ab ípſiu; ml 45'. przrſertim cum Tornaci *I- obſeruatum ſit ¡nitium ª c “lº '
Culo reredtt, qui 26 ¡L minutn eorparir Lunari: , Vmbm Hor. 7. 8C finis Hor. 9. 15'. qua: ſi vera ſunr , diiſidet ob~
-Uindicat. itaque ¡Joe ollfl’ruandi difficultmi trilma . Nam ſeruarionis nota Tychonica rotis 44'. à vero .
ttfi calritlum Tyrbonicum , [tu Lun_e dimetientem in dubiü _ Lun‘ Et'lipſit _Felnuarii antiqu¡ 9. in catalogo Tycho- A». 1598.
qui: vacet, niinguetm Mmm efficiet , nt nec Eclipfit hac ms pag. I ¡4… digitºſ. 1 1 5-. Hor. 18. 7'. poſt merid.vtique
qudntimte cum caterit in rnam narmum quadret . Hínc in aut ex calculo , aut à Tychonicis alumnis; Tvcho enim_, Pen? rota.
ſuis Eclipfibus Vendclinut pag. 54. concludir nihil ſani ¡am recefierat ex Dania: vel Hor. 1 8. 5’. vr haber Keple— 1"’ *
eſſe ¡n hac obſeruarione prxterinitium deliquii,&me ru: in Opt. pag. ;68. addcns ( principij obfl-ruationtmª .
dium quod ſerius contigilſc hinc conficitur a adiuuttnte calcula , mm finis /uli terrafuit .) -P tradiderat
ª4"- !19²- Luna Eelipſis , 8.1Decembris antiqui , ſeu 1 8. Grego aurem Grati¡ Sryrice obſetuationem ſuam quadrante lí
Ó riani, obſeruara Vtaniburgi à Tj'rhone Hor.7. 41 ’. cui ad gneo ſpithamal¡ , &Obſtantibusnubibusz tamenindp
ditut nºn pau-it . III At Lantbergt’m pag. 8 z. Theſaur¡ air ¡nitium ſub. Hor. 5. coniicit . a* Louani¡ ccrpit paulò
poſt
ANNI
CHRIS TI.
DE LVNAE , ET SOLIS ECLIPS. unª…"
- _ _ _ d _ _ HRlSTl!
poſt Hºt. 4. maturinam, vel potii‘is 4. 1-0’. vt air Vende# tuseſtSoll-lorá illic 7. to'. qriiHorifomum correXIt, air
nu: pag' \’9- *i* Lambergim Goêfar notauit initium Hºt. Vendelmmin Eclipſibus pag. 6 ſ. cui calculus Atlanticus
r7. 4o'. digitos l r *P Aquifgrani lo. Rumrim, teſtan— fupponens diesnarrirales xquales, 8C Lunce I’roſthaphae
te Lansbergio , initium H. 4. 30'. obferuauir, 'fed mediú refes Ofcillaton'as , vt expofui lib. 4. cap. 2.7.num. 1 7.dat
collegit Hor. s. zo'. à med. noct. In quibus obferuationi inirium Calidiani Hóor. ſ. 46'. fed Tychonicus Hor. ç. 49'.
bus Vendelinus ſucum aut incuriam fu fpicatur, porit‘ifq. Sªli: Eclipfi: die ;0.Iunu Iuliani , fed Io. luli¡ Grego- A». 1500;
Keplerianx credit, quia confpirar cum fuo calculo , qui riani; Hare in tomo i. Pro ymn. TyC/1071i! pag. r i 4. po'- {ª
dar Grarii initium Hor. 4. 5-4’, Origami; calculo fuo To— nirur digitor. ſ. o’. 8: Hora r. 44'. poli merid. Vranib.
ralem facir , cum omnes fuprà obferuarint non omninò »k- Sed 1(eplerur in Opticis à pag. 42.2.. ad' 4;0. fuam Sc
totalem; &e 8( Keplerut dicat Vandesburgi obferuatam aliorum obferuationem prolixè cum calculo exponens ,
non planè roralem . Mea: tabulee illam non rotalem fed air Tychonicos in arce Benatek, qua: quinque milliaribus
proxunè toralem exhibent . Germanicis abeſt Praga verfus Euroaquilonemanedium
A». 15 98. Sºlis Eclipfi: Febmarii antiqui 2. t. digitor.9. 2.0'. Hor. obferuafle H4 46’ ;a a merid.di 7irofque circiter ſ. Ma*
o. 44’. ante merid. in catalogo Tychonis pag. i x 41pr filma autem Tubingz m’l aliud feruatum , nifi Solem..
Annª/ari: aurem Tycbo VVandesburgi per Armillas obferuauir ini— notabiliter vltra medium defeciilè; (ibi autem Gl‘ati) ob
rium Hor. 9. 12.'. poſt med. noct. vr air Keplerus- in Opr. feruarum initium H. tz. ;7’ g. à med. nocte , medium..
pag. 33 z. addens , ›P Huenna’ Difcipulum Tychonicú H. 13. 47’ g. !inem H. 14.57’ -z'. digitos 7;. Altercatumq.
obferuaſt'e initiumHomo. z’.finem Hor. 12.. zz'. digitos fe poſteá cum Tychone fuper initio ¡¡mente ne obfe tua
9. 40’. »k- Grarii verò ipfe Keplerm’ carens idoneis orga tio hzec fuam deſtrueret, qui initium H. t 2.. 46’.nactus
nis cçloque nubilo, vrcumque tamen finem obrinuit l-Ïor. erar : Sed fi'uſtra , quia vr inquir Keplerus pag. 42.7. me
I 1.5 ç'. coniecirq. initium ex calculo H. Io. 19'. *l* Lan ,ridionalior ſuir , quzm Tycbo Gradibus z. ac totidem ſe—
Ibergim ex Keplero in Thefam'o pag. I r4. narrar Totgx rè fcrupulis tectiorem Vidir Solem: quare initium maru
in Mifnia à Doctore Ieffem‘º obferuatam Eclipſim penè riús , nnem ferit‘is vidit; licet effet Tychone orientalior .
centralem , Luna intra Solem poſitê , 8C toro Solis margi Maginui in Directiom'bus pag. 9x. colligir in arce Bena
ne prominente inſtar lucídi circuli. Sed Keplerus in Opri rica ex tabulis Tychonicis digitos 4. to’. 8C initium ibi
cis pag. 299. 8( in Noua Stella cap. zz. & in Epitome. dem H. o. 4-/. finem H. 2.. 47'.
Aſtron. pag. 895. contendit fplendorem aêris fuiife z in Luna Eelipfit 9. Decembris , de quajKeplerm in Opr. 40.1601."
pag. ;49. air : Bona quidemparr de Lima corpºre fieperfmſit,
flammati à contactu Solis, quia non alirer dar eius hypo quama vera‘ eſſet defina¡ ;2071 potmt aſi quoqnam Cum fidm'ia -
thefis ,- porrò tempora huius Eclipſis prolixiore calculo
venaturin Rudolphinis pag. i r I. Se eius inclinaciones in Ambraſim Rhºdiur, Tychom' aliquairdº à calcula , aſlima
Opticis pag. 4 1‘9. ¡P Origami: vt teſtatur in Ephemeride ui! defiectum r0.digit. VVI'tebergx . ar pag. 571. air obfer
huius anni,FranCOfurri ad Oderam obferuauir diºiros 9. uamm ſibi horologio Tychonicoinitium H.ç. 35’. fed ex Nº“ 'º
Hora i 1. 18'. 8C irerum Hor. i I. 4608: initium or. io. ſtellnrum culminarionibus H4.: 12-8( medium Auroma- ¡¡ff-r, ,56_
2.0'. fincm Hor. r2.. 52.’. à media nocte , aitq. Prutenicum to H.7.7'. fed ex ſtellis 6. ſ; ’. *1* lam Lambergim ex pag. Mªn…: .
calculum errare, qui totalem ſerè exhibet . Sed redeo ad 88.Thefauri obferuauir Goè'fre initium H.4. 3 ſ’. Medium
Lambergium qui fubdit: Eram tune tenebra tar/te, 'Ut cre 6.12.’. Finem 7.49’. digitos 10.37’. ab Auſtro . *I* Adria
Pera nox 'videre-mr e/]è : iuſla !amm defeè'lêt magnitudº , ab mtr Meri-m lib. de vfu Globi fcribir obferuatum ſibi Fre
nubilum celum a' nºbis capi nan potuit ,- nempe Goêfe -, 8C nequerce in Friſia Inirium H. 4. 42.'. Medium 6. zo'. Fi
ex Calculo dar digitos i l. l ſ’. At Vendelinm pag. 60. illi nem 8. 18’. *I* Vmdd-'mu in Eclipſibpag. 66. air Valen
affingit dictum,Deſèeit 501mm: quod nufquam dictum tiolar à Cluniacenfibus obferuarum inirium horario qua
ab eo reperio . 17/14257an randem in Directionum Tabu— drante poſt occafum $0115,er H. 4.3 8’. poſt merid. dura
lis pag. 90. huius Eclinïs calculum ponit fub eleuatione cion-:m Horar. z. praecisè 5 ar Dinia: ſibi ac fuis Iniriunp
Poli Gr. 41. 8C longitudine Gi'. ;6. 4;'. vr in hac tabellª.. hor.4. 40'. finem hor.7.4ç'. circiter &e medium hor.6. 1 i'.
vides , 8C in horis poſt med.-noct. Febr. 2. ç. vel 11', \l//aginm in Directionibus pag. 92.. calculo colli
git digitos Alphoufino x 1. 2.'. Copernicxo I I. 17’. Ty
ª" ExTabu/i: Initium Medium Fimr DurariºlDigiri chonico Io. H’.
__.— ~——-_._o _..—- _—
Sali: Eclip/¡I 2.4. Decembtis , obferuara Goêfzr à Lan- A». 160!.
Dry/?dim Aznªr; ¡H, /. 'H. l. |H. /. H. /. [H. /. :ber-gía H. I. ſ I'. poſt merid. ita vr tota Luna intra Solem {Sk
Tdi-Ian?. ____-___ _____' ___”___l___l__ eilet ,8( Boreus margo Lun:: cum Boreo Solis coincide- Afinªlªfiª'
Alpina/i 'lº 46'11 44 ¡2. 41'). 56 8 ao rer -, Auſtrinus autem diſtarer a Solis rnargine minucis
Copernici 8 32. 9 50 to to*: 18-1! 2.6 6' addirque
i fuifſe 29’. lſ".,at
fed ex tabulis,
Solis diametrum
ſerè Jeriga-i zt'. 18".Lun:: apogteze
ex The/aun'
T1chºnirl9 $8 tr 7 12. ¡6 2. 18'10 6
pag. loz. **P Kplcrm in ſti‘on. Opr. pag. ;59. 8C 430.
Me-.e Tabula: hanc Annularem agnofcunt , cum exhi air fibi obferuatam Praga: Horà circiter I.. $3'. à merid.
beant DiametmmSolis 32.’. 16”. Luiiç autem zz’. II”.in digirorum 8.6( Plus , 8C diametrum Lunar per radium in
Anomalia Solis Gr. i l z. ¿Se Lunar Gr. I zo. tabella, ad Solarem diametrum¡ vt zo g… ad zi. 8( in Ap
A». I s 99. Lam Eclipfis . lanuarij antiqui zo. totalis Hora 17. to’. pcndice ad Tychonis Progymnafmara air, lianc Eclipſim
é‘ vt notatur in Tychonicis obferuationibUS pag. 1 14. tomi paulò poſt mortem Tychoms vifam à Tychonicis non..
Tºtªl-'I - prim¡ Prog. fed Longomomanm haber 17. S6'. cui Vende concordaffe cum diainerris luminarium à Tyclione ſta- Nm pro
linm pag.6 2.. adfcribir obferuationem, 8( lxtarur confen turis *,cſto in certeris non diſienicrit , .Sc illum diſienfum.- diªmft'í‘
ſione ſtupenda cum fuo calculo, qui exhibet Hora 7. ç6’. roll¡ , ii affumatur Solis diamerer zi. 8C Lunar zo :a quod' Fm…“
Huenna* . *I- K: 1era: pag. 2.49. Opr. inirium ex Hori dicit ex fua hypotlieſi , ſicur .‘54 Lansbergius ; At alijs qui- "ª’” *
ſonijs coniecit in or. z. 4;’. à med.noct. Gratii . , buſdam Eclipfibus ha: hypothefes non fatisſacirmt , vr
A». ! 599. Soli: Eelipſi: lulij antiqui r 2.. Gregoriani 1.1. Hor.4. 8'. vr dictum eſt lib. 4. cap. 16.
:El poſt med. noct. di itorum z. relata aTycbme pag. i 14. En Longomomanm lib.!. Theoricor. Cap. 9. refètt ob
tom. r . Prog. ò'c re ata ad Vrauiburgum, ex obferuatione feruatamà fe lianc Eclipſim Milliaribus l 8. vltra Nidto
\amen Pragenſiº, air enim 1(epic-rm m Aſtron. Opr. pag. fiam fub altitud. Poli Gr. 64. 4o’. Hora i . poſt merid.¡n..
414. Praga: a Tychone obferuarum in exorru Solis exi Horiionte, Sole ob parallaxes lunares &c iniiºnem refra<
guum deiectum ¡n ipfo pene Vertice corporis Solaris . ctionem valde confpicuo quoad fuperioremïimbum: Et
A». 1599. Lime Eclipfis Auguſti 6. vifa ab Hollandis Tidoreòc cum Bergas Notuegize veniſièt, oſtenfum iibi à M. An—
Ó‘ Temate Circa Horam 8. noctis , vt narrar Leuinm Hul drea Foffio Theologo, Boranico Hiſtorico 8C Mathema
fim cap. zo. nauigar. Holland. tico infigni , typum huius deliqui) , qualem ex relatione
A». 1600. Lun-e Eclipſít. lanuarij zo. manè obferuata Calidianix pifcatorum defcripferar; in quo Sol ita circumquaque.;
in Prouincia oppido fex minutis orientaliore Aquis Sex Lunam ambiebar , vr circulus Solis lucidus quaſi fefqui
rijs , à Gatefrido Vvendelinº . Ccepit Luna deficere Hora alter-0 digito emineret z Hinc confirmare contendir Lu— NO" 20
_
5.45'. poſt med. noct. defecetuntque digit¡ 2..ad Boream; nee diametrum vifibilem in Nouilunio Ecliprico extenua- Plªzªſ“?
oc'ciditque
ctus fonanre
duraflcter 7. Ho‘i‘a
plufquam adhuc inpoſt
horam,& Eclipfi , cum defe
quadrantem or— ti , Solis autem ampliar¡ , pra-fermn vbi vapores craffi : ;:riug'i’
Sed licet fpecies lucidorum iuxta nigra amplior appargat,
o
376LI’BER .ANR 1
CHRlSTl
ob prazdomínium ¡n oculo noſ’tro , 8( refractio horizonï ideòq. 'hora 8. i 7'. 8C dnraſie hor. I. $6’. lícer calculus Ty
talis amplíe: diametros fiderum optice‘ , vt oſtendimus chon. der hora.. 1 o’. Addir ¡n medio viſum ſibi obſcura—
lib.4. cap.1 5.8( fuſiüs docebi mUS in libro Optico ſol uen ri minus quarta parte, alijs plus quarta parte , de circum
res obiectiones : ramen cc…, fecunda hzc ampliatio fit ferentia aurem minus g, plusg. abſuillèzconclriditq. Me—
communis
ſile ¡lluſtratis vtrique Luminaxi
z rior verò non fita »36 mªrgínibus
maior , quam Lunªr
que inà Lu
SO diumfui/fe H.7. 19'. quad ipfum minnmm Tychoni: calcu
lm in Meridmna Huennen/i exhibet, pra 'vera langitudini:
na noua annu o eminente apparet , quee vix eſt vnius aur caniunffiane , que nannihil á media eclip/is differt . Ex his
altenus minuri , non poreſt rotus exccfſus prxdictus ſeſ Vendelinus ſpectato fine Eclipſis colligit differentiaim Nm pro
quialrerius digiti hinc, 8C inde feſqlliªlſeſíusªhºc ºſt dígi Meridianorum Dinienſis .Y Pragenſis zç'. ar ex Eclipſi Geºgra—
torum 3. quibus viſa eſt díametcr Solis ſuperare diame Anni 1601. minuror.4r’. eligir ergo medium 38’. quori~ Plª“
rrum Lunz , tribui illi ampliacion¡ opticz i ſºd ªd fum dem ex verna Eclipſi huius anni colle erat .
mum duorum triumue minurorum ² rehquum ergo \l‘i Lªne Eclipſis Aprilis 5. obferuara ’l ubingzeà Ma/lli- A». 1605.
buendum eſt exceſſui ordinario diamerri Solaris apps¡ na , de qua ediditllbellum , 6C Theſi i SI.. air : In Eclip/i G
rentis fupra Lunarem : erar autem Solis‘Anomalia runc lunar¡ ve[pere Darmnice Palmar-um anni x 60$. in carpaſ:
Gr. 176.8( Lunze Grad .7. vbi nobis diamerer Solis ordi— Lune *'Urrſl-II Bºreammiqricam quedan¡ macula confieflxp
nariè eſt zz'. 8”. &C Luna: 18’. 4”. fiat ergo vt 2.8’. ad 12.. fui!, abſcuriar certera lata carparc, quad candentis ferri figu
digitos ¡ta zz'. ad ¡4%. duo enim de tribus dígitis CXCCſ— mm repreſenmbat: Dia-;flex nnbzlnm multum regimen'.
sſls debebuntur excellhi ordinario Solis,rel¡quus vnus di extenſn, plane): Ó" tempejluaſis imbribm grnuida : cmuſma—
girus ampliarioni opricse , hoc cſt :ria minuta. Iraque ad di ab excelflirum mammm iugi: , in bumiliam canuallium
hanc quoque Eclipſïm, fed ;1d alias ſimul , direximus no loca, videre nan rara cantingit. *X* Eamdem Obferuauit
lïram hyporheſim ¡n conciliandis LUminarium diametris Goêſm
duraſiſieLambergim
honz. i 8’. ex paggz-a Theſauri
defecule horà Il
Borea digitos 8. 3;’. airq.
z. ſed ex
lib. 4. cap. IG.
. Tradir porrò Scheinerm in Roſa Vrſina , Villeregíce calculo 1 I. 2,5’. &i Ar Vendelinm in Eclipf. pag.7ç. air
in Hiſpania vifas in hac Eclipſi Stellas aliquas . Maginm obſeruante fe Forcalcari) , quod eſt ſerè medium inter
demum in tabulis Directionum pag.9z. colligit ex calcu Diniam c5( Aqu-aS Sextiasziizitium ſuiſie hor.6.z7’. aut 38'.
lo Alphonſino Praga: digitos 7‘; 6’. ex Copernicaeo 9.¡ 9'. &maximum deſectum hor.8. iz'. digitor.: r. 4o'. non..
. ex Tychonico 9. zz’. 8C ¡nitium Hor. 1. 7’. finem Hor. z. minus , :5( runc cornua vice Lunari fuilſe parallela ,argu
;32 poſt merid. menrum medke Eclipſis, reliqua non patuifle . Additq.
o‘

i .ln. i602.. . Lune Eclipfir Iuni¡ 4. veſperè obfemara Praga: à Ke— Lansbergium finem deliquij ¿5C inde medium protraxille.
lera , vt haber in Aſtron. Opt. pag. 369. finem ope horo ob ſpurium finem à penumbra .
_ cgi¡ Tychonicíminutch fecunda indicamis , ad altitu Luna Eclip/is 2.6. Septembcuius medium Lansbergius A». 160;.
dinem Solis diſpéſari: obferuauit autem H,9. z’. & ramen Goèſa’ obſcruauir hor. 16. zo'. a merid. digíror.8. zo'. ſed Q
- faterur calculum Tychonicum requirere Horam 9. 19’. ex calculo ponit 8, 12.’. pag.9z. The ſauri . ni- Vendelinus
poſitis ex Tychone I‘Equatione temporis , diamerris , &e pag.7 s. air Forcalcarij obſeruatum fibi cum Scipiono
Arnaudo diſcipulo ſuo initium hora. 42.'. à merid. nocte Nota pr¡
differentia Meridianomm -, ºye , inquir , mutari paffum , eſ. Me.
fila¡ bypatbe/i ipſar articula: appaſitianum reprefinmnte . in ſciarerico horologio ſatis accuratè -, digitos non mul
"dit-or.
Calculus Vendelini pag. 69. dar ſine temporis :equarione túm excelïiſſe 8. deſijiſe honç. 4o’. medium 4. l I’. Addir
finem Pragre H. 9. 5'. Lansbergium, dum productiorem calculum obrrudit , fi- hª“…
Lun.: Eclipfir, manè z9. Nouembris viſa, przrter ſpem nem Goeſa: videre non potuille, ¿Y ſ¡ bi elenchum ſcribe- “nſ", ¿m
ab Ephemeridibus ſactam,à Vendelina ex Eclipſçag. 7o. re . Sed Lansbergius non collegir medium ex fine , at ex Pªnªma'.
qui'air coepiſſe Aquis fcxrijs H.7. l o’. poſt med.noct.0ri~ ipſius medi] momento collaro Obſeruatis z fuit enim par- erª LM..
ganar ramen Tychonico calculo ibi dar H.7. zo'. ſed ſup— rialis Eclipſis , de ex ſemiduratione priore , poſten'orem, "ªsí-‘m -
poſira !Equationa quam Vendelinus negligit . arq. hinc demum fincm . '
Luna Eclipfi: 2.4. Maij obſeiuata Pragx à Keplera z vr Salir Eclipſis . Octobris I 2.. ſtylo Gregor. obſcruarL- A». ¡50;,
haberur in eius Opricis hor.I 1. zz'. poſt merid. ſed quia Middelburgi à lo. Rotario hor. I. IS’. polt merid. digito— ª
addit ad horam I 2.. '_ 44'. carnua cum Iaue emm in recta Ii rum plus io. minus l 1. ab Auſtro ,vt reſert Lªnxbergim* Tatdix.
' nemiamq . accidentaliiir eleunbaturwguebat medium. Ideò pag.) 18. Theſauri. 7-1* At Neapoliobieruata fuit toralis
Lambtrgim pag.9o. tlieſaur¡ colligir medium Praga' fuiſ praeciSè,aUt cum perexigua inorula, licet aèr circumcirca
ſe hora r 2.. 4o’. non aurem u.. zz’. vt Keplerus ex vitioſo flammeus appareret , vr refert Keplerm in Stella Dona..
inquir fine ac inicio colligit . IX- Ipfe autem Lambergim cap.1 z. ¿Y ¡n Epirome Aſtron.lib.6. pag.89 z. addens fuiſ
\air obſeruatum à ſe Goè'ſre medium hour I. $6'. 8C digi ſe rotalem -, ar Antuerpiae non totum Solem tectum .
os ab Auſtro 7 g.. ar Vendelinm in Eclipfib. pag.77.. quia ›I~ª Sic Vendelinus ex pag.77. Ecllplium vidir Solem For—
Keplerm- dixerat ad horam r 2.. 2. s'. Lunnflnlme firpina de calcarij ſtarim à meridie inlre eclipſim ac deſinere 110m..
rmflï.: ¿qualiter carnibm , 8C poſteà ad hor. I z. 44’. cornM 4o'. totumq. obſcuratum Solem , excepto tenniſlimo filo
cum lane Úc. ex loco louis .3C Lunar ac parallaxibus coll¡ lucis verſus Septentrionermquod non Sol¡ fed atmofphç—
gir,runc non fuifſe cornua parallela via- Lunari , fed ante rç rralucenti , ſiue per noſtrum,‘ſiue per lunarem aérem,
ſemihorium ferè 84' mediú Ecl¡ ſeos incidiſle in hor. 1 2.. tribuir . *X* Addir Mallilire ó( in mari vicino obſeruatam
18’. Praga: . &a Sibi autem Va enriolae Obſeruatum ini toralem Eclipſim denſafq. tenebras . Mihi harc luir tota
riumhomo. 14'. medium I r. 58’. finem I z. 2.’. ó( dura lis Cum Solis diamEtereíl'et zz’. 6”. ¿Y Luuae z z'. 2.2.".
tionem hora.. 48 ’. digitos 8. Prrcrereà air Lamberginm _ Sali: .Eclip/is , de qua vide iudicium in'Scholi)s capi- An. ¡607.
non poruifl'e obrínere medium Goêfce nit¡ hor. r I. zz’. SC US 1. 'I
fucum paſium à penumbrawel horiſon 'x'\s ;aut facere no gíaSali;
hor.4.Eclip/ís
8’. poſ’cAuguſti r o. obſeruata
merid. dig¡tor.2..; Go'e'ſze
o’. ab à Lamber-
Auſtro,vr retſierr ¿mªzos
{a}
bis,vtſuas rabulas obtrudar . Tanch additTychoni
co calculo medium prodire Praga: honra. 4o'. ſed ſuo ipfe in Theſauro pag.r 2.0. *I* Ar Longaniantanus in Aſtro—
Valentiolze 11.38’. Pragª? 12.. 18'. nomia Danica lib.z. cap.9. air obſeruaram Vuittebergz
Luna Eclipſi: Nouembris 18. obſeruataà l’uendelina à Melchiore Ioèſtelio digitorferè 1.5. fe verò 3x'. alizs acu- .
ex pag.7z . Dinia: initium hor.ç . $1'. circiter, finis accura tilſimivisñs viris qumque , Hafnize nullum veſtigium—
te‘ hor.7. 4'. digit¡ 3. vnde medium ſtattut 110126. 47’. vt Ecliplis norari potuilſe , cum :amen aliqua effe debuerit;
eriam ex calculo Atlantico . UP Pragre Keplerur, vr habe cauſam confert ¡n craſſum loci illius aérem .
tur ex eius Optica pag.417. obfemauir eamdem,& inquir Luna clipfi: lanuarij x 9. obſeruara Goêſzc à Laniber- A». ¡609.
Coapiſſe Cum Gradib.6 ç. à vertice ad finilham declinarer, gía, vr retert pag.94.Thefauri, initium hor.r z. 12.'. me
deſiyſie vmbrà non penirüs ad vertícem pemeniente , fed dium ¡4. 4o’. poſt merid.digiri 9. zo'. a Septcntrione,
adhuc ad ſiniſtram vergente verſus Ortum , quippe Cum ſed ex calculo 9. 36’. *B Adriana: Metiu: de vſu globi
Luna eſſet defcendens in Auſtrum , 8C defcctus Auſtralis air, obſernarum à fe Frenequcrar medium hor.r4…. 42.'.
t in quadrante Oríenrali. Rurfus air cel-pille decem minu *l- V?de/¡nus ex pag.77. Forcalcarij cum Amando obfer—
ris poſtquam culminaflet dex'ter humerus Aquarii, Sole) uauir initiú hor. i. to'. poſt med. noct. Finem hor.4. 16’.
in em CLIY. ff'- vnde arguit horam 6. 2. I'. deſijſle \'erò Lane Eclipffis, 16.1ulilobſeruata Hafiiize à Longaman- An. ¡609.
rribUS minuris poſtquam culmmafler caput Andromeda, !ana , quam reducens Vraniburgum air tuiffe hor. l 2.. l o'.
-k- For Tºeuiis.
ANN]
CURlSTl. DE LV‘NAE ET SOLIS E'CLIPS. ANNI
3770 HRISTU
Ii* Forcalcarii Vendclim ex pag.78. CCI-pit deficcre how; .Circa meridíem à dexrris 8C deſilffe ínſra; ›
53'. immerſa eſt ante vndecimammiox fecurx nubes,r0~ Lun; Eclipſi¡ Marti¡ſuit,
g. finis EclipſisP. Goa: hor.7. Kir
S3’. An. 1616.
çoſt Incrid. obſeruarus vr refſiert Athanaſius
nirrum ſulmina .
A». ¡610. Luxe due Eclip/'er . Prior 6. Iulii : Forealcaríj obſer -cher in ſuo Magnete , qui Ftácoſurti ad Oderam ex cal
@YQ uaraà Vendeliüo mane‘ ç'. ante rertiam boram, occidir . culo Origani debuir effe hot-.z. ;r '. pomeridiana; ar-Cal
adhuc deficiens . Poſterior ;0. Decembris, de qua Gal:— culus Vendelinipag.81. requirithom. 58'. hinc conijcir
lau: in Epiſtola prrcfixa Dioptricz Kepler¡ ; UF Se Vm Goam orientaliorem eſſe Francoſurto horis 4. I I'.
delinm pag.79. dicens , ſe Forcalcari) obſeruaſſe initium ¿ an Eclipſi: 26. Auguſti, Roma: Griemlzergerur no- d». una;
paulò ante both-'40’. poſt med.noct. ¿Y finem lior.4. ço’. ſtcrobſeruauirinitium hour. 45'. 30". poſt medium no- \
A». rán. Luna Eclip/i: veſpere diei 14. Maij, quam Roma: , vr ctem ſcquenrem, finem hor.4. $6’. 2.4”. durarionem ergo Tºmª‘ *
hor.;. I z’. ferè, ò'e medium benz. 2.0’. II* Roma: iteſim
è air VendelinusJo. Remm Medicus ac Mathematicus nb—
ſeruauit, ſed non vulgauir . *IN Leodi'j Vende-linux, vr nar aiii ſeorſim Teleſcopio vſi notarunr immerſionem hºt.; . _Nºª ¡²rª
rar in Eclipſ. pag.79. obſeiuauir iuirium hor.8. 37'. Circi~ 6' g.. emerſionemhor.3.33’?. ergo medium hor.z. 2.0'. “Fª-M"
rer, finem accurarèhor.rr. lſ'. durarionem hora.. 36'. conſenſu admirabili, vt narrar Keplerus in premerid. "jªm"
digitos 6. :0'. al* Monachij P. Cbriſiopbarui Sab-:inem: pag…! 1.8( r2.L -IN ArVendelinus pag.8;. air Leodijob
initium norauir ante horam nonam veſpertinum dimidio feruarum à ſe initium l]01'.1.2.3'. immerſionem ho m.. 42.’.
veluri quadranre -, deſiiſſc air hora ipsà duodecimfi, 8C ſu— emerfionem hºt-z. 15’. finemhor.4. zi'. durarionem z.
raffe calculum durarione ac magnitudine ; ſuiffe enim 8’. ſed cum ſuco vmbraginis z. I z’. ›I-« Tubingre Mar/Ili
digirorum 8, Sed Vendelmus purar, cum accenſuiſſe pe Ims cx Keplero ſuprà obſeruauit principium bom-\MC
numbram vmbrX . *i- Longomanrmmrin Aſtron. Danica per alrirud.Gr.9. dexrri humeri Orionisz finem hor.4. 4; '. _
lib.pr.Theor. cap.9. ſcribir (ibi 8C ſuís obſeruarum Haſ per altitud. Siri] Gr. r r. 2.0'. ergo mediú honz. 8’. *I* Lin—
nia: iniriú Baſiliſco alto ad Occaſum Gr.3 ç.ç2.’. vnde eli cij Keplerm ex azimutho occidêtali Luna: Gr.; r . zo’. Ob—
cuit bºi-.9. r4'. ſed air, probabilít‘rs accidiſſe paulò ante; ſeruanir inirium hor. 1. 48’. ñnem honç. 16’. ſcd ob vis fis
medium autem alta Spicà ad Occaſum Gr.2. 5. ç7’. ſeu - vitia 8( ſªllacias,quas confitetur , cótrahir duraríonenhòc
hºt-.ro J. 8C digitos 6 z. licer ex ſuo calculo colligarini ponit medium hor. z'. zo’. vnde inter Tubingam Se Lin
Sum ad tempus apparens hor.9. tz’ ²,—. medium IO. 38' ². cium colligit Grad.$ }. conſenrienres diſtanrize irinera- ’
ígír.6. z s’. ri.? proximè, 8C inter Lincium ac Romam Gr.2. g.. ſeu ré
A». rórz: Sºlis Eclipfi: Maii 2.9.obſeruata à P.Cbriſiopbºr0 Scbeí poris minura Io'. In Rudolphinis autem pag.rog. air:
nera Monachii digirorum 8. inirium homo. tinis [10:, 1 2.. Obſèruatoru'm ulgramlem ªl? partialem fmflè affeueram.
4ç'. poſt med.noct. vr narrar in Apelle poſt rab. Jag.49. Ver-[rm Vendelinus pura: penumbram vrrimq. in cauſa
*l- Longºmonmnm in Aſtronom. Danica lib. r . heoric. fuifl'e, vr duratio Keplero honz. z 2.'. videretur, qnze reue—
capa. air, ſe cum ſeptem aliis obſemaffe Hafiiimaniriúq. .ra ſuerir 3. 8’. &medium Linci) ſtaruirhorg. 54'. +7 In
ſuiſſe hora o. r4’ .z. alto Sole paulò vltra Gnç r . finem., golſtadi), vr ſcribir ad me P. Iacobus Viua, roralisim
paulò productiorem quàm calculus ferar , qui requirir merſio obſeruata fuit hot-.I ſ. IS'. poſt meridiem, &U
hor. r2.. zz’ ol) incerrirudinem ex altitudinc Solis penè emerſionem hourſ. 45’. ira Roma euaderer occidenta
meridiana; digitos 8. licer Copernicasus calculus der 9 g.. lior Ingolſtadio,quod eſt perquam ſalſum .
A». 1612. Lim-E Eclip/¡I 8. Nouembris cuius initium obſeruauir Luna Ecliyfi: Auguſti 16. [Cap/crm in corona proce- A». 1617.
B Nangaſachii hor. 9. zo’. poſt m erid. llluſtriſſ. Marryr mm , obſeruauir medium Eclipſïs Linci] hor. 8. ro’. poli: Ó
P. Carolus Spinola Soc. IESV; *1-4 Maca¡ verò in finibus merid. vr cx eíus diſcurſu colligir Vendelinm pag. 8 ſ. qui
Sinn-ú P.Iulius de Alenis 5.1. hºt.8. zo’. 8C finem hor. 1 l . aít *la Hercii obſeruatamà ſe emerſionem hor.8. r ſ'. re
4g'. ex Lunm altitud. & Azimurhis : addens Macai Alt. plerionem hor. 9. r7’.
Poli O'Dſeruaram eſie Gr.2. z. I z’. ad Boream,& Pachinum Luna Eclip/¡I 2.6.Iunij. Hercii media nocte peractà , ct"- 16l9
on'entaIius Macao Gnç. Has omnes obſeruariones ſcrip víſus eſt heberari limbus Lunx valdè 'renuirer, nuſquam "
fit P. Iulius ad Io. Antonium Magínum,cuius olim diſci tamen comparuir quanriras dígitorum z. quam Ephemc—
pulus ſuerar Bononix, 6C lirteras has in Magíni ſchedis rides pollícebanrur . Hinc Vmddinm , qui pag. 8 ç. lirec
reperras communicauir mihi ſucceiſor Magini in prima refeit, ſuſpicatus eſt aut laritudinem Lunx in Co ulis
ria carhedl‘a Marhem. 8( amiciffimus meus P. Bonauen laxiorem elle ,_vr placer Keplcra , aurdiſtanriam à 0do '
tura Caualcrius : quod conſonar cum obſeruarionu maiorem ſuitle , quam ſeranr tabula: , aur Vmbram terre
P. Vremamu‘ Macaí Miíſa in Belgium , quam reſerr Ven ſtrem à reſractionibus extenuaram . Sed hinc quoq. con
delimu pagóo. vbi liaberur initlum hor.8. zo'. tinis r r. .firmarur noſtra Hyporhefis de ſemidiamerris, quarurm
4;'. Y Sclaeinerm Ingolſtadii hor. circirer 4. iz'. vidir aggregarum ſuit ?zaſ z". 8C Lunç laritudo ſl’. ro". ideòq.
meglabum integrªn¡ ,ſcdſimguinco O" alrº Colore tinctñ ¿1 non integri digíri detectus . .
eranqſiynma parte; ¿rd/1m: tambn": inuolum , ‘Ut malagª: Lung .Eclip/i; z zo. Decembris . Mechlinix obſeruara A». !619.
admodum Luna rmluccret. Summa /Nm quinta, dilabe à andelino ex eius pag. 86. cospir Luna deficere hor. r.
bamur i/Ia inuolucm , fed ad tre: fcrè quadmntes illa lucir 2.7'. poſt mediam noctem- ſcquentem , cum Canis maior
O' tenebmrum Cºlluflan’o perdura…! : domo paulª‘ poſ? me fuperaf'ſer meridianum nódum vno gradu . Finisſuit hor.
dium ſexmm wſpertinam ſcrena Luna arrlſitz durauerunt 4.2.8'. ad ſummſlm, 8: medium hora.. \7' g. digiti Ferè l r.
be reliquia defetlioni: 4o’. penè Scrupulír . Hinc finem.. v-I-I Hercij frarres Vvendelini ac Tyrones noràrunr initium
honç. vt «Se ex tabulis ſuis colligir . hot. r. za'. Cum Canis maior M eridianum exceiſilſer ſcſ—
A». 1613. Lime Eclipfis Octobris 2.8. à Longamantano obſeruara quigradu , 8( commodt‘un ſonarer hora r. zo'. deſiIrhor.
Haſnix z ac redacta Vraniburgum lior. z. ç7’. *I* Dauid 4. zo'. digitos SC ipſi r r. mdicàrunt . I-I- Ingolſtadi'] , vr
Indie. Fabriciux Emdm in Friſia,vr narrar Vendelimu pag.8 o. 6C ſcribir ad me P. Iacºbur Vina a fumusd cer-pic hor. I.. poſt
_ NOM prº
Key/crm in Ephemeridib. pag.). r . viſus cſt ſibi obſeruaſ medium noctem *,vmbra 1am norabilis hot. 2.. 1 ſ'.Cleat DiffenMe.
(e teleſcopio \inem maturit‘Is , qu‘am calculus aut nudus vvmbrà 8C definebarlior. ç. ¡Saalra Luna Grad. 32.. 4o'. ridiªnºr.
oculus exhiberet,ſed alienam cauſam excogirauir,de qua &- Addir Vlyffipone captam altitud. Poli Gr. ;9. 53'. &U
ibi Keplcrus . _ cmpiffe Eclipfim alto Sirio Gr.3 5.20'. digitos ſuiſie nota- l
A». 1614. Lim.: Eclipfi: 2.4. A iilis manè , cuius initium Louani) ros i I. euaſiíſe penitus alto Sirio Gr. 18. 40'. nempe hor.
& Mechliniae conſpe um ſuir ab excubiroribus ſonanrc 15.48'. 8C ira inde ſcríprum Ingolſtadium .
hot. z. poſt med. noct. Ira Vendelimu Pag.8 r . cuius calcu Luna Eclipfi: , 14. Iunii , quam Aquis Sexrijs obſerua- A"— '6²-º
lus dar hor.;. 1’. ~ uít Pctrm Gaſjmdm cum D.loſeplio Galrerio Vallera: Do—
mino, vr habetut in ipſius epiſtolis , & apud Vumdclinum Torªlir.
An- i614. Solís Eclipfis Octobiis z. in Friſia Circa Emdamfrdzri—
ciunêc Keplcrm Lincij,8~¿ ali] Venerijs ac Monachi) nem pag. 87. ininumilzor. rr. r ſ’. poſt meridex occidental¡
pe Simon M uius,& Scheinerus,obſeruarunr inamríus 8C altirudine Spicm’Gr..16;z58'. ſuppoiita eius Declin. Auſtr.
maiorem factam Eclipſim , quam ferár Tychonís Hypo— Gr. 9. 8'. 8: Aſc.~Rectà Gr. ¡96. 2.0'. 8C Alt. Poli obſerua—
theſis,vr narrar Keplerus in Ephemerid. pag. r I. 8C Ven tft ibi Gr.4z zz'. Totalem obſcurationem hot. 12.. 27'. al
delimu pag.8 I. Tycho ením in Nouilunijs Eclipticís ni ro Arcturo Gr. 'z s. 34.' ad Occ. fuppoſitis Declin. 2. Li z'.
mís breuem facir LUna: diametrum: *I* Ad dir Keplerus 8C Aſc. Recta Gr.2.09. 57'. Emerſionem hor._r 4_. quanrum
in Epirome Aflron. pag.895. Monachij cçpiſſe deliquium nubCS permisêre ª alta corona Gr. ;7. I Sneiulque Decli
B b l) nat.
INN!
AÚN]
mmm. 378 L I B E R, V I N T V S
quentem , cum ex calculo definiflªet honç. 15g. ideòque)
(URI-$17¡
nar. 2.8. 2.'.Aſc. Recta 2.29. 39'. IX* Verona air Vendeli—
nus durafle cum penumbra ad horanr z. 50’. Ergo, inquir» quazſiuir çquarionem i9’.detraliendam tépori . *1'* Leyda:
fine penumbra finis fuerit hor. z. zo'. ›l-I Hercij,'quan Hºrtenſiur initiñ hor. 9. 2.2.'.finem hor. r 1.2. z’. obferuamt.
turn interhiantes permifere nubes, Vendelinus coniecta Lune Eelípſir . Aprilis . Vendelmur vt haber pag. 91. Ju. ¡614.
tus eſt initium hor. ri. 12.’. immerſionem hot. n.. 17’. obferuauit \ráfagtum iam Finem Bethaſils ipſifſima hora
emerſionem paulò ante 14. hor. quia hora 2.. pºſt med. 8. poſt merid- &c Sruccardiar Fridericur Riteliur notauir
noct. iam lucebar aliqua eius partícula . emerſionem hor. 6. 58'. replerionem hor. 7. $8’. fpectato
A». 161.0- Lune [clip/ir, 9. Decembris: priiis predicta à Pattibus horiſonio; at fpectara altitudine Arcturi Grad. 2.2.. 4;'.
noſtrç Societatis Principi Caciani in Regno Caucincínzs quando emerferant iam digiri z. eratq. hora hinc 7. 48’.
Tºmª* vtfcn'bir Chriſto horus Bonus ad Vrbanum VIlI. ¡tu 8( Gr. 2.4. r 8'. cum luceienr digit¡ 6. ideſt hor. 7. 57'. fe
Relatione de ¡llo egno,ciim illius Dynaſtz Aſtrologi quirur emerſionem ſuiile hor. 7. 2.7’. cxleſti , 8C finem 8.
iuffiſſent eam obferuari nocte ſequenti diem 8. ſruſtraq. 2. 7’. fed Vendelmur fuſpicarur luxarionem Ritelianí qua
Princeps cum fois magno apparatu tympanorum expe drantís , quia inter Stuccardiam 6C Bethaſios iam flame—
ctaflent , vt laboranti Luna: fuccurtetent ,- ergo obferua iat i4’. horaria .
ta eſt incipere nocte ſequenti hor. I I. poſt meridiem; Dme Etlip/ir 2.6. Septembris . Keplerur Lincii cum fo- llª. !62.4.
vnde noſtris magna exiſtimatio conciliata , .Se Princeps cio in ali)s atdibus perito obferuauit durarionem_hor. z. D_
ille cum multis Litteratis viris randem catholicam F¡dem 38’.moram hor. 1. 4;'. medium hor. 8. çç’. à merid. nam T041"
fufcepete . UX* Bruxellis Miebae'l Flºrentiur Langrenur initium hor.7.6’. immerſionem 8.3'. emetſionem 9.47‘. fi
Cofmographus chius adnotauir emerſionem hora 6. nem lº. 44’. Sed quia omnes Tabulz durationem &U
zç gª'. alta lucidà Aríetis Gr. çr. 1 ſ'. finem hot. 7. 2.4'. alta moram loFiorem pollicebantur,fufpicatus eſt Vmbram
eàdem Gr. S7. 34’. vr reſert Vendelinus in Eclipſib. pag. TerrT fui e oualem , vt & Armofphzram vaporum Pe
88. addens *P Bethaſijs obferuatum à feinítium hor. numbram gignentium , quod Vendelinur pag. 91.. defpe—
circiter z. S1’. immerſionem hor. 4. Y r’. culminante Gra rationis effiigíum Cenſet; Lanrberziur aurem precepto
du 32.9. 4;'. \Equatoris z emerſionergl—lor. 6. 2.9'. cul 2.4. fuarum tabulamm air, ob difflcultarem obferuandi
Nº" "º minante Gr.3”. zo’. finem, hor.7. 2.8’._ circiter ,_ medium ¡uſtum tem us ingreilï‘is 8C egreſſïis ab vmbra , non mi
Drfferhta . . , _
“…dl-4" que huic colligIt hor. s. 4o . ref-'ett & ipfe Caucmcma- ob rum \i Kep erus durationem 8’. minorem Se moram 7'.
'50'.
feilrltationem a ‘luam Bethaſijs hor.7.8’. orientaliorem. maiorem, quam fue tabulz requirunnadnotárit . »14 Be
An. 16:1. co' Stiglir
l lt.Eclipfir Maij zt.obferuata Middelburgià Lun rhaſiys Vendelinur primas deliquij minas notauir hor. 6.
2. s"- 8( iam hor.6. 2.8'. notabilis erat defectus; immerſio—
ÍÃÏ rbergiº hor.8. 16'. poſt med. noct.digit‘orum Il .z. ad Bo nem hot. 7. zz'. circiter fed quue ad hor.7. 2.9'. fecunda
ream, Se Dordraci à Martinº Hortenfio hor. 8. 16'. dígi riam lucem adhzerenrem limbo immerfo z Emerſionerm
tor. I o. 7'. per Telefcopium , vr tefert Lansberg. in The
hor.9. 7'. finem hor. 10.4'. licer E‘mexníu vmbraginis du- ¡fªn lª"
. , . - , ee lun.
fauro paº. !2.0. I-P 8C Aquis fcxtijs à Gaflendo 8C Galte rarit vſque ad homo. I 2. . Durano ergo fun hot-z. z 9 . ſe~ dm.. Lª_
rio traieáa Solis ſpecie per vitrum coucauum Telefco— rè ; mora r .44’. qua tota puro candote iubuit, leui nube- “¿ª ¡¡h-P.
pij probatiffimi in rabellam candidiſlima pa yro Obdu culñ fub medium ſubnaſcenre: Medium ergo hor. 8. 15'. fi_
ctam , Se diametro circuli xqualis circulo Solis diuiſain *P Bruxellis Lungrenur Digiros 6. obſcuratos notauir
digitos 12.. cum fubdiuiſione digit¡ finguli in particulas hor.6.48'. culminante Gradu Aiquatoris 18 ç . zo’. immer—
r ç. 8( circumſerentia diuiſa in gradus 360.0bſcuraroque ſionem hor.7.18 Y.. culminante Gr.29;.z7’. emerſionem
cubiculo ; Galterio aurem in proximo cubilo captante al 9. 2.’. culminante,Gr. z 19.12.’.repletionemhor.9.59’. 40?‘.
titudines Solis quadrante maioris femidiamerrizquàm.. culmin. Gr. z 33.40’. adeòque moram hor. 1.44’. 6C me
pedum 2.. aderar ſocius , qui iubente Gaſſcndo, ictu pa dium hor. 8. to'.vnde colligitur differentia longitud. in- BP" m!,
rieris ſignum daret Galrerio. Sic initium obferuarum, ter Bruxellas \ZC Bethaſios ç'. temporis : eſto Vendehnus fm,… M;
hor. 4. ;42 18". ante meridiem ;alto Sole Gr. 2. ç. zo’. qué ponarBethaſios otienraliores 4'. 2.0”. Lincium verò Bru— ,zh-…,5,
fuppofuir efle in :n: Gr. º. I ç’. Finis fiiit hor. 2.. 2.9'. alto xellis 44’.
;EL Gr. çr. r7’. duratio hor. 1.74’. 1-4". di ir¡ 9. gía() Luna Eclip/ir Marti¡ 2.4. obferuara Parifijs à Petrº A». 16:5.
quia vtrimque ex circumferentia deficie ant Grad. 77. Gaſ/'enda quadrante chalybeo pedal¡ Midorgij fed accu— G
zo'. vifz funk zquales Diametri Luminarium . Luna erat ratiffimè diuifo , 3C :id motum agillimo . Principium fuit
Sole Botealior. lia fcribit ille in epiſtolis ſuis ad amicum hor.I z.. 54’. alto ad Occafum chulo Gr.36. ao'. Finis
Romam, qui hzc Domino Antonio Rocca? Regienfi , SC bom z. 37’. alta Lance Boreal¡ ad Ortum Gr. ;1. zo’.
hic mihi communicauir . Erar aurem Anomalia Solis Gr. Qignritas Eclipfis vix vifa excedere digirum i. certè mi— \
52.1.8( Lunar 90 ¡1. atque adeò mihi Solis Diameter ap nor fuit duobus . Ita ex eius Epiſtolis , -la 8C ex Vende..
parens zi’. Lun: aurem zo’;—. quod proxnnè accedit ad lino pag.9z. qui air, expectatam à fe Bcthaſijs Eclipſim..
Gafſendicam obfe marionem . digirorum 3.8( ducationem biboril,at longè aliter euenif
A». taz i. Luna .Eclipſir Nouembr. 2.8. obferuata Aquis Sextijsà. fe,digitos enim 2.8( durationem hor.t. 17'. medium I.
Q D. Petro Gaffendo, vthabeo ex eius epiſtolis in Iraliam.. zo'. poſt medmoctem, Addit Vendelinur hrec verba..
miffis , 8C confirmarur ex Vendelini Eclipſibus pag. 88. .Eclip er be pªflreme due tundem m Tubulir meir eman
Czlum initio fubnubilum , alta Aldebara Gr. 52.. 10'. ab dem monuerunt nan paucu: Anºmuliam Luna ;di/lun
OCCafu; initium cenfittun hor. i 3. ç4’. à merid. finis hor. rram eiurflutuerum)
tantum á Terrir (quam haflenur Semidiumetrori¡
Exeentrictcitutèm quoq./engª mihi57di1
1 ſ. $1'. alta eêdem Gr. zz. zo’. humeroque dextro Orio
nis Gr. 3 9. zo'. ad Occ. medium hor. 2.5 z'. quo quantum ctar-une aliam', (9' omninª ul¡ .Apageº 4d Perigeum ſemidiu
licuit aſtimauir digitos 3.38'. addir tamen hic Sed nªl¡ ni metrar Tellurir oſlenderunt ollo. Deniq. c9' Nadar Dru—
miumfidere. *P Keplerur Lincij notauir vrcumque per conum commºn/lrurunt: quibur Ó’ ud poſlremum bum', O‘
nubes initium hor. 14. zz’.finem hor. 16. 34'. 6C digitos uliur cum retrº tumpºrra‘ EClipſer componendir incredibile
Nm P" 4. v1— Betbafijs endelinur notauir _Vmbraginis initium eſl quantir labºr-ibm , qua‘mfiepe iteratir Tubulir , -Uix tan
DiffmM‘_ hor. _13.59. indicante borologio feiaterico; ar Initium dem deniq. wn' compar fullur [im , quo te Lector benrem .
,dªmn legitimum hor. 14. 2.'. ¡inem verum hor. z. S7’. fed fpu Maius enim periculum eſt in paruis hifce Eclipſibus,quz 4/²"“:
rium hot. 4. 31.8( vlrrà , digitos z. I'.Hinc conficir differ. modico errore Tabularum pereunt,quàm in magniaquç 'm‘ Pª.“
meridianomm inter Lincium ¿Se Aqua: Sextias 42.'. hora— ampliorem campum hypotheſibus relinquunr, Qiod &e él": ;ª
riorum , 6C Bethaſios inter ac Lincium 37'. ex fequenri parebir . Mihi porrò fumma ſemidiametro- 55'²5“ '
A». 16:3. Luna Eclipfir Aprilis t 4. Dinix obſeruata à Petrº GuſL rum Vmbrze ac Luna* ſuit 53'. H". &laritudo G 52.'. o". P '
R
_Q ſendº , vbi altitudinem Poli obferuarat Gr. 44. 6'. initium ideòq. Eclipfis vnius circiter digit¡ .
obferuauit hor. Io. ç'. poſt merid. altfi Leonis cauda Gr. Lun-e Eclipſir Auguſti 7. promifla ab Ephemetidibus Au. 1615.‘
10. 6'. a'd Occaſum 3 digitos propè I LB( reſiduum Luna: femidi italis, 8C duraríonis 44.'. cuius medium Lincij effe
zquale louis diametro paulò anrè viſi z tinis occumbente debuit 01*.7. 45'. Sed Keplerur dili enter illic attendens Fruflu ;N
Luna notar¡ non potuit z immò addit difficilem fuiſſe Ob ab occafu Solis ad horam 8. zo’. ni iil deſiderauirin Lu— MW" Q ‘ª'
feruationem initij , quia cmpit à liniſtra 8C inferiore par nar rotunditare . (¿10d Vuendelmur pag.94, ¡¡1 (um-um, ſmſihlu.
te, vb¡ macular nigriores . fl- Lincij Keplerur notauir Tabularum fuffragium adducit , qua: nullam Eclipſim..
Culo nubilo, medium bor. 4… ço’. poſt mediam noct. fe dan:: Mex verò tabula: dant infeilſibilem; nempe ag
Blºg?
.A NN¡
:-811er o .DE LVNAE ET SOL lSECLIPS. 3794:1275,,
egamm ſemidiametrorum Vmbtre Lunazq. 62.'. s”. 8: vſque ad ſequenre_m autumnum ibi 8C totà Longobardià
au'rudinem 62.'. _ graffara eſt) inſtrumenns deſtiruri, ſciarerico norauimus
da. 16:7. Lime Eclipfis 2.7-. luli¡ Matriri obſeruara a Patrib. Soc. inirium hora circrrer 6. 4;'. poſt merid.
noſtrz: cuius obſeruationem lngolſtadium milſam re Lime Ed¡
golo,ſed Pºda.fi.:ab19. Nouembris
Orisano omiffa a'. Magino
in Ephemerídibus, 8C Ar— A». 1630.‘ſi
me \amen
miſir ad me P-lacabu: V¿ua . Hor.16'. poſt merid. ſumus
¡ncczpitç home. 12.’.verum initium; honra. 4;'. Luna neſciente tune, fed exercenre neſcioqua occaſione calcu~
ªttigir Horizontcm iam 9. digiris deficiens; occidit hor. lumdnuenraéc fidenrer przrdicta Sereniſs. Odoardo Far
!6. 4T‘. paulò poſt orrus eſt Sol, 8C citíus ob reſractiones, neſio›qux euenitxum ingenti tamen ímbrium copia 5 fic
cüm deberer oriri hor. ¡6. 52.'. pofitï. Marriti alt. PoliGr. \amen vr ¡nrerhlanribus nubibus Videri poruerir , ſed cius
40.2.6'. ira haber ſcheda obſeruarionis. . phaſes minimè nºtar¡ . UP Ar ¡llam P. .Andreas Arm
¿ª, !61.8. Lime Eclipſi‘s . Ianuatij zo. Gaffmdm , vt habemus ex obſeruauit Ingolſtadij digitor.9. 2.7’. initirunqhorç. $0'.
cius epiſ’rolis à D. Antonio Rocca mihi communicaris, finem x 2.. \Si de diamerrum Vmbr:: ad diamerrum Lu
Inch": . obſeruauit Aquis Sexrijs inirium hor.7. 49‘. à merid. alto na',vt 166. ad roo. fic enim ex lirterís eius ad me daris li,
Sirio ad Orrum Gr.2.r. 9’. immerſionem hor.8. 48'. alto beraliſlimè : Mea ramen hyporheſis requiririn Anoma—
corde Hydrae ad Ortum Gr. 14… ro'. emerfionem hot'. Io. lia Solis Gr.1 43 . 6C Lunze Gr. 53 . quam tune obrinebant,
2. ç '. eodem alro Gr.2.8. z z’. finem hor. I 1. 2.4’. alto Regel ' ſemidiamerr. Vmbrç ad Luna: vr 1.7 t ;- ad 1 oo. *i* Har
ad Oecaſum Gr.2.6. 37'. quos numeros haber 8( Vendeli ten/iu: Leydm notauír initiú hor.9. 2. 2.'. tinem hor.r 2.. 2.; '.
Cªſ-"ªlgª nm Pag.9ç. Diſcreuir autem Gaſſendus ope Teleſcopij quarei ſi durario minor eſt Arzerianà 8'. *P Langrenur
ª‘ º' ¡d’P- Eclipfim verá à ſumo vmbraginis ,8C colorem melleum, Bruxel &medium hor.1o. I7'. 6C digitos opticos 9. zo'.
F' deinde purpureum , ac randem mbiginoſum ¿k eoſdem ſed veros 8. vrcolligir ex eius obſeruarione Vendelimis
colores in emerfione ordine retrogrado . *Y Pariſijs Mi' pag.97. vbi reſerr Hortenſij Obſeruationem .
dºrpim obſeruauir inirium hor.7. zç'. alto Procyone Gr. Lªne Eclipſi: r ç. Mai) Ingolſtadij obſeruara à P. An. A». ¡631;
2.8. z'. immerſionem hor.8. 34.’. alto eodem Gr.36. zo’. drea Arut SJ. de qua \ic in lirterís ad me miffis: Cim
Ira Gaffmdm’iu eàdem Epiſtola , 6C Iſmael Bullialdm in Lima ºrta effletſupra vapores ¡am tota era: m vmbm teme;
Aſtronomía Philolaica pag.467. qui addír *l* Oxonii ob cªpi: 'pero‘ recuperan lumen z dim Lynn lucida alta eflet ab
ſeruaram à Bamdbrigia rotalem Immerſionem hor 8. 2. z’. Ortu 67.2.7. zo’. hoc eſ! Har. poli‘ merid.9. r ç'. tota emer/Ie
.Diff'mïnſi‘ emerſionem hor. ro. o', II* Addir Petauim m epiſtola ad cion L ra alta eſſet Gr.3 6. zç’. Lugduni ad Rhodanum..
Mºri-iia - Védelinum Pariſiis inirium ſine Teleſcopio vuum honf. emer It paulò ante octauá, vr Vendelino narrauir P. d’Au—
zar. 2.7'. cum Teleſcopio 7. zç'. finem mor.: aut euaſionis xon Soc. noſtrar marhemaricus: fic ille pag.97.
non potuiſlè obſeruari ob nubium intercurſum, paulò ra Lime Eclipſi: Nouembris 8. Lugduni Batauorum , ſeu An. 163 í¡
men poſt finem , ex altirudíne Arcturi Gr.9. zo'. nem pL Leyda: Marrinus Horrenſius obſeruauir inirium 1101‘.9.
110m I . 7’. cerrum fuiſſe durau'onem non exceſfiſſe hor.z. zo'. à merid. altà Luna Gr.4) . 9’. ar Aldebara alta ab Or- Tºtªl-'F
37’. Vendelinm pag.9+ narrar Bruxellis \ibi proprer ni tu Gr.3 6. 40'. hoc cſt hora O. 4'. deficiebant digit¡ 6. ím—
ues ac nebulas nil cerri paruifſmprzter finem hour I . I s’. meifio fuit hor. 1 o. 36'. alrfi Aldebara Gr.4o. 48'. e mer
quia hor.r r. deeranrdigíti z. 6C hour. 15'. nil przrer ſio hor. 12.. I 7’. alto dexrro humero Orionis Gr. 36. zo’. 8C
QI,… L., paflorem penumbrm cemebatur. Interhianribus nubi iam eodem alto Gr.5 9. 42.’. nem pe bom 2.. çò'. rediero
pl . us idenrídemj, viſa eſt Luna prima inſtar ardentis rube digiri 6. finis ſuit ho’r. 1;. 2.3’. alta Luna ad Occaſum Gr.
re , ac tanri‘lm nonlucere. -L- AdditBerhaſiis à fuis fra ç I. s'. Ira haber Hºrten/¡m in diffcrtatione de Mercurio
tribus Nicolao in primis & Io.Acanrhio obſemaram.. in Sole Vil() cum Gaſſendo . *P Gajjèndu: autem ſcribir
emerſionem homo. ao’. przcisè in ſciaterico, 8C finern... omniailla Pªl'llljs euenifle ſerius nunuris 12.’. vr leg¡ im Nºu pro
clarè hora 1. r9'. &e 8C Praga: Keplerº cum viris doótis eius epiltola . *i- Vendelinur \amen pag.98. air Pariſijs Diffçrftiª
inirium ex Horiſonio hor.8. zo'. ímmerſionem hor.9. inirium non paruiſſe , 6C immerſionem ex alrirudine louis Mªndª-
zo’. emerfionem x 1. Io'. finem 12.. 1023( durationem noraram hor. Io. r7’. 40". ar ex alr. Luna- bom o. 2.2.’. zo". "º"
3.40'. At per altítudines ſtellarum repetir detrahenda.. -k- Tubingce Schiccardur immerſionem notauir homo.
eſſe minuta I 1'. Horiſonio, ideòq medium fuíſſe homo. H’. aur 72.’. emerfionem hor.r 2.. zç'. 'Uk- Berhaſiys Vum
i Nm prº 9'. at cum ex rabulis ſuppuraſſer moram hor. 1.50'. eamq. delimu ¡¡¡illum obſeruauit hor.9. zz’. emerſionem horfi.
Vmb"
"‘ª‘ctº"tº“- reperiſſerdecurrarionem
º Vmbra: obſeruando minorem
. ro‘. cauſam conrulir in.. Sciateric¡ ¡1. 1;’. finem clarè hor-I z. 2.8'. ſed penumbra.
durauir in hor. 1 z. 56’. *B Matriti Lan enm immerſio—
A», ¡5,3, Sali: .Eclip/ir Decembris 2.6. obſeruara Barcinone à nem hor. Io. 4’ z. culminante Gradu quaroris 14. ſ8’.
P. la. Baptifla (jjfizta hor.4. I'. poſt merid. DiFirorum 8. difficili ramen oblematione , quia diu phaſis dubia fuir;
Amt-ri: 45'. alto Sole Gr.4. zo’. 8( Obſeruata iam ibi a rirud. Poli emefflonem hora I . ro’. fincm hor. 1 2.. 54’. 4o”.
Gr.4!, o'. 4* Keplerur in Auſtria obſeruauiream cum Luna Eclip/i: 2.7. Ottobris obſeruara Oeniponre à A"- u‘3 ²-
annulo ucido 6C vaporoſo ', vr in ſchedis meis reperio . P.Andrm Aran Sac.1ESV . Inírium homo. ;723i me- Q
An. !619. Solis ,Eclipfir r4. Decembris in America occid. &U rid. alta Aldcbara Gr.;8. ao'. ab Ortu º, tinis hºt-.12.. 59’.
Prouincia Macha tub alrir. Poli Auſtralis Gr.7.o. inirium alta Aldebara Gr. $6. 17’. digiri s. 2.2.’. ſed cum fumo 6.
obſeruarum hor.r. 45’. anre meridfinis hor.r. 45’. poſt ah¡s tamen viſa dig.6. 6’. rçceſſerat initio ſumus per ho
merid. vr ad me ſcn'ptum eſt . ra: quadranrem . 1ra ille in ſuis ad me lirterís . -P Lug
al». x630. Sali; .Eclipſis Iuni] lº. Lambergiu: in Theſauro obſer duni ad Rhodanum Gaflmdur nactus eſt inirium hora o. Díffn. Me
uarionum paga 2.5. narrar obſetuatam Dordraci à Mar z'.finem r2.. zo’. ex altítudinibus ſtellarum, ſuppoſïra al- 'fiin-ºr
tino Hottéſio ſub obſcuro recto per rubum opticum ho— tirudine Poli Gr.4ç. 36'. vr ſcribir Vmdelinm' pag. 99.
rí 7. i ç’. 8C digitorú ro. paulò plus , *P à ſe aurem Mid IP Lugduni Batauorum Mam'nm* Horten/¡ur norauit
delburgi hor.7. !O'— poſt merid. dzgitomo. 42,'. cum ve paulò poſt audiram decimam pallorem vmbragims , ſed
ra Com'unctio ibi ſuerirhom'. 57’. *P Gaffmdm in Epi verú inirium homo. 2.0'. alto loue ad Onum Gr.4!. 36‘.
fiolis air obſeruatum fibi Parifiis iniríum hor. 6. 1 6'. me finem verò hor. r 2.. 44'. alta Aldebara Gnſo. t z'. digitos
dium 7. r 2.'. 8( runc digitos 1 1 . zz'. finem non ruiſſe) vix plus 4. 4o'. 1ra ille . &1 Leodij Otgerur perirus Marbe
obſemaii occidente Sole in Eclipſi adhuc digirorum 2.. mar‘icus nactus eſt Initium hora o. 18’. Finem 1 2.. 4o’.
IP P. Andrea: Arce: Socieraris IE S V vnà cum P. 10. Sali: Eclipfi: April.8.Rarisbonx obſeruara à P.Andrea An. 16,32
BaptL‘yflatº lngolſtadii ſcribir ad me obſeruatum ſibi ini Ame: SJ. digirormn 6. 44'. hor. s. z’. aitq. inuentam à ſe
tium hor.6. 4o’.medium hor.7. 54' g. 6C tune digitos 1 r . tune diamerrum Solis ad díamerrum Lunre in circulo lu
57'. alto Sole viſibilirer Gr.5. 1 8’. 6C luminarium diame— cido vr l oo. ad 97. quod propè accedit ad meam hypo—
Nm ¡m tros vix ſenſibiliter differenres: Mod egregie conſenrit theſim : era!: enim Anomalia Solis Gr.2.8 r. 8C Lunar Gr.
Damm,, mex hyporheſi , qua: Sol¡ m Anomaha Gr.3 Y r. dar dia 2.77. 8C ſemid. apparens A l s'. 49". Q autem 14'. S4”.
Lun-IM.. merrum zo'. SO". &e Lunx in Anomalia Gmor . quam hoc eſt vr roo. ad 9;. ferè . *i- Auenione vr mihi ſcripſir
mi». tune obrinebat, diamerrum zo'. 58”. IX- lfmaè'l Bullial— P. Theophilm Rayma-du: obſeruatum cſt inirium kong.
du: in Aſtronomia Philolaica paï. '467. narrar obſeiua 2.9'. Pariſijs aurem lior. ;. 18’. *XI Nos Bononix in ſcrarc
turn Oxonii à Baindbrigio iniriú ong. ç8'. Finem hor.7. rico horà s'. r ç’. digitos ç. norauimus . . _
48’.à merid. &o Nos Foro-quii, procul Parmà Milliari— Luna Eclipfi: 14… Marrii. Nicolau: Fabriciu: Permlçms A». _1 63 4.
bus ¡4. ( vbi eran ¡us occauoue peſtòzquz ab imrio veris Aquis Sexrijs obſcruauírinitium Circa hor.7. zz'. finem
Bb b 2. ¡0.
AN'.
nííffl’dªº L I. B :E K .. v . V I N T V S MME-i.
‘ ro. 49'. *P Gajfendm Dmiª: im'uú hor.7. 41'. digitos rº. du'cit Vendelinus z at Ballialdm lib.2.. cap. 8. ¡nde dedu
hor.9. 2.". finem hor. 1 r . z'. vr ſcribit Vendelinu: pag.‘t r o. cit hot. 6. o’. GIi/jèndm quoque in vita PeiresKiiex ob
v1* Matriti Langrmu: obferuauit hor.8. rrª!. deficientes feruationi us pra’dictis Cahiri 8C Alepi relatis , art loca..
ª' . digitos 9. zz’. 8C maximum defectum digitorqº. I s’. vn illa Gradibus circiter I s. viciniora Maffiliaª, quam plerç
de Vendelinus colligit mediú hor.8. 42.'. finis tuit hor. ro. que mappa’ Geographica‘ exhibeant . _
r 9'. ad fummum . Langrcnm ipfe ad me ſcribit loca. Se Lunelz‘clipfir a Februarii zo. cuius medium teſte en- A». !636.
lcnographica , per qux rrªnſibat ſectio Vmbrze terreſtris delinª pag. ¡04. & Bullwda lib. z. cap. 6. obferuaurt Pe:
cum Gradibus \Equatoris tunc culminantibus : confule mu Ga/jèndm Dinize hor. r o. 4o’. poſt meridiem collectu (
ergo lib.4.cap.7. 6( tabellam fequentem . ex ſequentibus phaſib'us; Horis 9. 2.6'. tenuis inumbra—
tio,hor. 9.42.’. limbus Telefcopio adhuc fed argrè difcer
Luna Pam: per qua: tranſiba: ſe— Aequatori: Graduª' nebatur; hor. 9. 44’ g.. obtenebrefcebatlimbus Telefco—
'Hi0 Vmbrx Term :lla: tunc culminan pio, vnde initium collegit; iam hor. 9. 52.'. femidigitus
deſeremis . te: . ad fummüm videbatur deficere; hor. l r. 2.6'. redut ad
femiſſem digitighor. l r. zz' g.. ſerè finis fuit; hot.: ¡.342,
Gr. /. Il ex initio iudicatus tinis -,v hor. 1 I. 36’. redintegratus Te
lefcopro limbus; quue ad hor. I r. ſl'. pertenuis inum
Pºrm: S. Vincennj M0m Moreti r 18 7 zo bratio reſidua; Digitos ;.praªcisè: ita Gaflèndus. Ob liác
Portª: S. Viria-mi] Mon: Tºrn' !zz 42. zo diligentiam Vendelinm &C cum eo Sirmanus Reginam.,
Lam¡ Paffldanij p l 52. So zo Eclipſium vocarunt , 8( materiam iuſti commentaru .
Mon: Pbilippi I zz. ſ.1. º &o Bruxella: Langrenm obrinuit initium how.; 8'. *X* A
Porta?: Adriatiçi medium b 1 57 2. z o quis Sexti]s,finisTelefcopio atuithor. r 1. zz'. *P Am
Mon: Tºrn'. ‘ A¡ X44 4; ;o ſterodami Hortenſius finê naèlus eſt hora l . z 2.'. *lª Re_
Mon: Puteani Ú’l’ortm S. Ludº- 146 2. 2.0 giomonti Pruffiz Alberta: Lincmnnu: obferuauit di
uíci detecta: . gitos a 2. 3'-. ad z. 8C initium alto Arcturo ad Ortum Grad.
Mon¡ Vendelim' apparuit I 49 1. 2. o 2.6. medium ſerè alto eodem Grad. 30. zo'. SC finem alto
M0m Langrenii apparuit *P , *P *I* Ioue Grad. 48. zo’. vt ex eius literis ad Heuelium narrat
FianrEclxpfiI y H2. 2.9 o Bullialdur lib. 12.. Aſtron. Phil. pag. 466. Mee tabula:
dan: Eclipſim digitorum 2.. zo‘.
"An, ¡53 5. Lun.: Eclip/i: Marti¡ z. Gafïèndm in zedíbus Peireskij Solis Eclip/¡I zI. Decembris manè obferuara Huroni- Aª- ‘.637
Q Maffilia: obſeiuauit initium mora: hor. 7. 4g’. &e Sed bus in noua Francm à P. Caſtellano Societatis I E S V in
Tomb). Aquis Sextiis obferuatum lior.7. H’. vB _Dantiſci à Cm medio hor. 6. r 5’. poſt mediam noctem; vnde Vendeli
gara hor.8. 47’.. *It Stªtíní à Laurenziº Lich/Indiª hor.8. nu: pag. 10$. ex ſua hypotheſi colligir longitudinem Hu
2.7’.alto Regulo Gr.4]. Iz’. *i* Regiomonti in Pruffia... ronum à Meridiano Atlantico Gr.305. zo’. addens, quºd
Differi’ria hor.8. S4’, alto Procyone Gr. 4. I'. *X1 Amflelodami ab an *verum fit die¡ docebit .
Meridianº Hartenfl0 hor.7. fl'. alto Regulo Gnç 2.. 46’. medium,, Lun.: Lclipfix nocte inter zo. 8: z I. Decembris , cuius A». !638.
mm . hor.8. 40', vr haber Bullialdm pag. 157. ¿5C 466. Allro— obſeruationes referunt Bullialdus lib. z. Aſtron. Philol. Q
nom.Philol. *i* At Pariſiés Parer Langrcni notauit emer cap. 6'. ¿5C Vendclinm in Eclipſibus pag. roç. v1- Diniae Tmlu.
fionem hor.9. 2.3'. aur 2.4'- *í* Bruxellür Langrenm initium Gaflêndm initium adeptus eſt honpoſt med.noctem o. 56'.
hoz-.6.49.2 finem homo. 39’ j. é* Lugduni Batauorum digiti dimidium bono. 38’. immerſionem 110121.57'. aut
cc’e it Gºlio obſeruante emergere hot.9. z 9’. alto Regu 38’. emeríicnem z. r z’. finem 4. 14’. ideoque medium_
lo \.41. z'. *I* Hercij Vendelinu: ex ;Sciatericoiªc cul~ hor. 2.. 2. ç’. 4;”. II* Parxſijs Bullialdus obtínuir medium
minationibus nactus eſt Initium hor.6- $3'. immerſionem hor. z. 1 o’. ;o".,Immerſionem r . 2. z'. ri- Amſtelodami r
hor.7. $9’. emerſionem 9. 4o'. finem 10.451—. Sed ad_ Hºrlcnſim immerſionem hot, l. zz’ ~;.alto Aldebara ad _
dir , *P Aquis Sextijs obſeruatum initium bona. 41’. ferè Occaſum Grad. ;7. 6’. *I- Btuxellze Langrmus nactus eſt DifferMa.
altoRegulo Gr.;o. H'. immerſionem hor.7. 5;' g.. alto¡ inirium hor. o. 2.9’. 8”. culminante \Equatoris Gr. ,96. z z'. ’iii-W'
eodem Gr.4z. l o'. emerſionem hor.9. zz’ {a eodem alto immerlionem hot. I. 2.6’. 49”. culminante Grad. ll 1. i’.
GL“. So’. finem hot. Io. 38'. alto Arcturo Gr.3!. fo?. emerſionem hot. z. ç’. culminante Gt. izç. 58’. finem..
UP Ipfe aurem Bullialduslib.;. Aſtron.Phïlol. cap.6. air: nubes fubrípuere: medium ergo hora.. r 6’. 5C mora hor.
obferuatum a‘. fe medium Pariſijs hor.8. 2.1’. &a ¿5; à Gªſ. 1.38'. ro”. &a Lugduní Barauorum Colin: immerſionem
fendo Aquis Sexrijs hor.8. 42.'. 45 ". vidit lior. I. zi’. emerſionem z. 4240”. iigiros 6. reſtitu—
A». ¡63 5. Lunª: Eclip/¡s Auguſti 2.8.Pariſiis dili yenter obſeruara tos lior. z. 54’. 40". ex altitudinib. Aldebarm ,lucidi pedis
Q à’Bullialdo vt reſtatur lib. z Aſtron-Philoïcapó. medium :II z BC Arcturi, vnde VVendelinus collzgit moram hor. I.
raul-'I . ¡¡ªctus eſt l101'.2..$ó.'. poſt mediam noctem przecedenrcm; ¿4C medium hora.. 18'. II- Hercii VVendelinus ipfe ha
additque *I* obſeiuatum ab Hortenſza Amſtelodami me uit merum initium hor. o. 54’.immerſionem hor. I . zz'.
dium hor-z. 1 1'- *1-* ªt Vendelinm, :Ig-102.. narrar à Bul emerfionem z. Io’. finem hor. 4.1icetpenumbm durarit
lialdo obferuatam immerſionem or. z.. síemerſionem quue ad 4.0’. ergo duratio hor. 3. 54’. mora I . 38'. mediú
hºt. z. 4o’. 8: digitos fex reſtitutos hot. 4. I 2.’. omnia ex hor. 2.. 21’54- Frenequerre lo. Phocyllides Hªlumtrda ac
altitudinibus L tae : IX- Aquis Sextiis Pcire//çim initium fi quifiuit initiú hor. o. z z' {-Ñdigitorum 6. defectum hor. I.
ne Teleſcopio iior. r . 2. I'. ex altitud. Aldebarre _Gr.z7. ç’. ç'. immerſionem hor. r. 37’. emerſlonem z. 12.’. digitos
at adhibiro Teleſcopio 1101'. l. zo'. aut ;12 cx alcirudine 6. rccuperatos hor. z. 44’. ergo medium hor.z.z4’. zo".
Capella: 6( Luna, immerſionem hor. z. 2.8'. finem Tele Sali: Eclzpſir Iuni) I. RegiomontiPruffix obſeruata.. An. !639.
Differl’tia fcopio hor. ſ. I'. fed Vendelinus ex aliis phaſibus verius ab Alberto Linemªnno in camera obfcura per vnicum vi
Meridiªnº Initium ad hor. r. zç’. 8C immerſionem ad hor. z. 2.4'. GC trum conuexum , acceprís altitudinibus Solis Aſttolabio
"m’- finem ad hor. 4. $6'. retrahit. v]- Diniaª. (I'aflendm cum Electoral¡ . Initium proximè hor. s. 15’. zo”. digíti 6. ob
nubib. colluctatus tamê varias phaſes obferuauit,ex qui fcurari 'bon ſ. çó'. zo". 8( runc So] appªrebat cornibus
bus Vendelinus deducit initium hor. r. 2.9’. 8: immerſio— Valde obtulis &craffisz Maxima obfcuratio digirorum
né hor. 1.28’.Lugduni Batauorum Golius notaui t immer ll g. fuithor. 6. 2.4’. zo”. 8C tunc fpeciosè Viſa .L , que
fíonem hot. z. 15'. IP Hercii Vendtlinm norauit initium poſt digitos lO ;.decrefcenris deliqui) euanuit; in mo— Diffldim
hor.x.19’.immerſionem honz. 2.8’.emerſionem hor.4. mento obſcurmaximae peripheria lucida circuli occupa- Tubular¡ _
1’. addit Romz initium vtcumq. patuiile hor. I. S4/. me bat Gradus 2. n.. de 360. ſmis accurate‘ ſuir hor. 7. 2.0'. ab Obj’m- i
diumq. ex phaſibus collectum hor. z. 59'. *X* Et Cahiri in zo”. poſt merid. Antcà verò hot. r. p. merid. vifus emr
[Egyproinitium hot. ſ. r4’ Y. immerſionem hor. 6. 16" Y. Halo Solaris diametri Graduum 4;. ira refeit Bullialdus
obleiuanribus pet altitudines Lunar P. Agathangelo Ca 46s. foie Aflrouomix *X* ar lib. 4.cap. ç. airlibi Pa
pucinozêcfocio eius Ioanne Molino . &- Alippi verò in ri ¡is obferuatum inirium hor.4. 2.1’. medium 5. 2.7’. fi—
Syria P. Crrleflinum à S. Liduina Carmelitam difcalcea nem 6. zç’. durationem hor. 2.. 4’. quam ex fuo calculo
tum 8C P. Michaêlem An elum Capucinum peritum.. debuiiie elſe hora. 1 s’. 48”. cenſet autern Lunre motumz
Mathematicum nactos e e ex altitudinibus Lunzc initiú nobis adhuc ignotum , in cauſa ſuiffe huius diffidi) . Ad—
hor. 5. 2.8’. immerſionem hor. 6. 2.7’. vt ex illis altitud.de dit Telefcopio acceptam Solis imaginem in chartaxuius
\, \emi
ANNA*
:HA-Is". D E L V N AE _ET SOLIS , ECLIPS.
, _381
¿Nm
_ CHRIS".
ſemidiamerer erar terria pars pedis Pariſiní Regij › in qua Bonomz Nos tr‘rm nudis oculis , tum Teleſcopio niti
paulò minor ſuir Luna: ſemidiamerer quàm Solis , eſto ex diffimo vſi , 8C pluribus Sociorum teſtibus arque adiuuê.
Lunaribus Eclipſibus non poſiir , inquir , :eſtimari minor; ribus , obſeruauimus hanc Eclipſim ,cuius initium P.Bo
BC cauſam purar fuiffe tum quia opacum intra lucidum , nauenrura Caualeu'us in ſua Trigonometria Probl.8. exe'
minus apparet , rum reſractionem radiorum Solis in aêre plum calculi proponens deduxrt ad horas r i.. 46'. 50”.
circumlunari . Ar noſtra Hypotheſis minorem dar . ſed vſus Declinarionezòc Aſcenſione recta &picar Tyclio
A». !641. Mm Eddy/¡I , Octobris I 8. VVerldelinur pag. 106. air nica , mea tamen altitud. Poli; Nos noſtris vrendum..
obſeruatum ſibiHerciiiuitium hot. 6. 8'. àmerid. Hora cenſuimus:ſed perpendiculo de quo lib.2..cap.2.o.propoſ.
enim 6. r 2.'. defeciſſe ſemidigirum , 8( hor. 6. 15’. dig¡ 1 5.per anrea exercitariſſimos ſocros tempora numeranda.
rum . lam hor .7. 2.9'. arcus per centra Lunze 8C vmbra: , duximus -, non multò autem poſ’c immerſionem toralem
ttanlibar per Caffiopez ectus , quod ſuir ill¡ argumentú Lunam ita perdidimus,vr fiuſtra locum eius in Cªrlo quç
ſummae Eclipſis: Finis or. 8. 5o'. digiri omnino 6. 45'. reremus, licer cazlo, vt vide batur, circumquaq. ſereno ac
*I- Bruxellre Lang-rentes medium obrinuir hor. 7. 2.4’. &U ſudo . Ergo inirium primum viſibile veraz Eclipſis ſuit al
digitos tunc 6. 47'. ›I-I Louanij Erycius Puteanu: depre tà Spica "P ad Occaſum Gr. zz. 44’. 15". hoc e'ſt hor. 1 z.
hendit inirium hot. 5. 59'. finem hor. 8. 5 z’. medium er 47’. 2.7". immerſio viſibilis hor. r z. 54'. zo". alrà ::ídem
FO 7. 26'.lra de vrroq-narrar VVeudelinus . Ar Bullialdu: Gr. 2.6. 2. 5’. 2.0". emerſio non fuir obſeruara per altirudi—
ib. r 2.. pag. 465. ex literis Heuelii Danriſcani ad Gaſſen nes ſtellarum, quia Luna iam amiſsà rotus intentus eram
dum narrar »P Danriſciab Heuelio obſeruarum inirium ad primam Luna apparitiouem , nec ſocius Quad rantem
hor. 7. 1'. r 5". medium 8. 2.6'. r 5". ›I~ Roma? P.anci~ opportunè mouerat , ſed darum eſt lignum illico nume
ſcm Niceronm Paulinus inirium nactus eſt hor. 7. r z’. al ranribus rempora Perpendiculi , quibus acquieuimus .
Differen rfi Lyrà Gr. 67. 38’.vr ſcripſit Bononiam ad P.Caualeriú z Finis viſibilis ſuit hora 6.; 8'. altá ad Ortum lucidà Aqui
n‘a Men'. at ſi eſi'er vera illa obſeruario , 84 Heueliana , Roma., lae Gr. 5o. o’. 5o". Verum à rranſiru Arcruri per Meridia
dumr. orientalior
_ effet
4 Dantiſco , omnibus
' Mappis Geographi num, quod ex eius AſC. recta & Solis fuir l]01'.lZ-16'.$6”.
CIS reclamannbuſne an aberrannbus ª vſque ad initium viſibile Eclipſis , numerara ſunt corre
A». 164:. Luna Eclipſir 14. Aprilis, qua nulla hactenus plures ctiſſimè minuta temporis 2.2.'.Io”. inde ad immerſionem
ò ſui obſeruatores,autobſeruationes exranres habllrt', ea 62.’. 4”. hinc ad emcrſionem l 06’41”. inde ad finem viſi
TºM/¡F - rum verò aliquas reſerunt Bulliala'm' pag.46 5. ſure Aſtro bilem 62.’. 8”. Cui ſecundze obſeruarioni longè magis fi—
nomia: , 8C V‘vendelinur in ſuis Eclipſibus pag. 107. ſed do, quia non eſt compoſira ex fallaciolis , qua: poſſunr
multò plures misêre vel ad me,vel ad P.Athanaſium Kir— oriri ab luſtrumenrorum vſu , &c ab analyſi rrian ulomm
cherum obſeruarores ipſi . Bas ordinatim reſeram . multa elementa ſupponente ,º ſed nitirur ſimp iciſiïmat
¡unª Piſis D.Vim'emim Reineriu: Oliuetanus primarius Ma numerarioni temporum perpendiculi diu multumque;
,Lſmmik rheſeos Proſeſſor, meo rogaru Obſeruauir 1uoinſigni Te anteà 8C poſteà examinati, in quibus error ſingularum vi
,… . leſcopío , ſed quadrante mediocri, 8C ſequentes phaſes brationum , ſingula tantr‘rm Secunda horaria includit 5
ad rempus apparens reductas ad me miſit, in quibus par rempus autem rranſirús Arcturi per M. C. colligitur ex
tícula or. orientalem , ºcc. occidentalem indicar , additq. mera
ríonemAſc. Recta Solis
ſequendo 6( Arcturi
prouenit : HancEcEliplis
mihi Inirium i itur obſerua
hor. 12..
ſubdubiam 8C ſecundariam luculam adhxliffe diſco Lu-.
nariiam in vmbtam immerſo, in ea parte , que Noroly 49’. 6”. immeiſio hor. I z. 51'. ro”. emerſio hor. I 5. 37'.
bicum ſpectar; ſed ſolirum ruborem Luua: non apparuiſ 12".finis hor. I 6. z 9’. zo". .Se ſemiduratio hor. l . 55’. r 2.”
{e , 8C eam penirüs amiſlam eſſe 5 vnde concludir Lunam ſemimora 5326”. 8C ita adnoraui in meis aduerſari¡s . Po
carere proprio lumine etiam ſecundario. Finem non., ſtea conl’titura Luna: Soliſque Hyporheſi aliunde ex cer º*
norauit , quia Luna- conſpectum :deS vicinz impediue— tiffi mis characteribus czleſtibus , 8C inito calculo ad ré
runt , ſed ex alijs phaſibus .collegir . pus apparens prouenit mihi ſemidurario hºt-.i . 56’. z". 8C
tempus incidenria: hor. i. 4’. 4”. Se ſemimorx 51’. 5 9".
i l Alritudo òrellarum Tempus a Meridie Nec valde mirarus ſum tam paruum diffidiumHypothe—
ſeos ab obſeruatione ;fed randem hoc ,ipſum pene totum
Phaſes. Stellar. | Gr. /. Hor. /. H. euaneſcere animaduerti , adhibita correctione non- vo
¡aiii-cm . Spim 'NP l z5 6 occ. I 2. zz 6
luntaria ſed neceſſaria, de qua dixi ſaris cap.r 5. num. 14.
Dig-ªblª3- Arcturm 66 5 2. occ. **a iuxta quam principio Eclipſis 8C emerſionis detrahendo
.Dig.obſe.6. Spica zz Io occ. 1 3 18 42. ſingula minura,& córrà immerſioniacſini addendo, pre—
Diga‘. [I . Capºplaiuc- 49 7 ºr. r z z9 5 7. uenit mihi correètú inirium ç-roximè cóſentiês cú calcu
Tºrªl-ºóſe. Cap.0plaiuc. 5o 2.4 or. ¡z - 49 18 lo,vt in ſequenti tabella vides. Plemlunium auré iucceffit
¡mª'ſiº- Aguila: luv. 4o r 2. or. l 5 2. r zz medio Eclipſeos z”. iuxra regula cap.6.Schol. I.rraditam.
Dix- lut- 1. Aguila 4r zo or. r 5 zo 4o
Dig- ¡ªf-3 - Aguila 4! 5o or. &ª ‘ . Te* u: ºb eruatiº
Pluſ“ &Illª/ªº: l fm :ari-[eflum
Tempo: App-"em ex
Calculo Nºflnrïab.
Dig. 1m. 6. Aguila 4z 54 ºr. 15 47 !4

Duratia ergo tom 4 6 o H. /. ll. 1 H . I. l l.


Mºra in tenebris ex 5. Ó' 6. pbafi I ;7. 5 Initmm › I 2. 48 _ 6 I 2. 48 4
Medium ex 5- C9’ &phaſi 14 z5 2.0 1mmer/iª 1; 52. 10 Iz 52. ¡ 8
Sed exz.Ú9.p/Mſï r4 32. 58 Emer/io r5 36 z 2. I 5 z6 6 .
Etex4.c"F7.p/Mſi 14 :5 ‘16 Fim": 16 4o ;o r 6 4o o
Veneri)s Nobilis patritius , qui ſuum nomen ſupprimi Semiduratiº I 56 2.4 I 56 z
iuffir, vr in eius literis ad Forrunium Licetum ſcrípris ha Semimom o 5 2. 6 O 5r 59
beo, obſeruauit inirium hor. i 2.. 46'. 9". & fiuem totalís Incidentiz 1 4 18 i 4 4
deliquil , hor. 1 5. 38’. 41". credo autem cum loqui de) Durmia z 5 2. 2…4 z 5 2. 6
emerſione , aur lapſu calami rranſcribentís ſcriptas horas Mora I 44 12. l 43 58
!5. pro ¡6. teſtatur autem Veneriis 8: Vienna: Auſtriae ,
roto Eclipſis rempore viſam Lunam prunre inſtar ruben Medium Eclipſi r 4 44 30 r4 y 44 7
rem,& cauſam ob qua alicubi non ſir viſa reijcit'in vap0<. 'vel 14 44 16
res ab ijs regionibus eleuaros, aut in cas à venris delaros . Plenilunium i4 45 9 ’I 4 45 o
Manruz PP. VVilhelm-I: VVeil/Mmer , 8( Franciſcu:
Maria Grimaldur S. I. Aſtrolabio grandiori vſi ſunt , 8C Pariſijs P. Geºrg-FurnerimzPetrm Gaflèndus,& Iſmaè'l mm“ ºb_
rempora ex altirudinibus Reguli, Spicmòc Arcturi dedu— Bullialdu: obſeruarunt hanc, eíuſq. obſeruationem ſcup- fªma…"
xit P.Grimaldm:lnitium quidem hor. r 2.. z 822.7”. immer tis ad me literis conceffit P. Furnerius pro ſua humanita- m, ,
fionem hor.1z.45'. 7”. emerſioné I 5.1 5'. finé honra. 2.5'. re , licer eamdem poſteà nactus ſim in Bullialdi Aluono
Tridenti P. Mic/Mel Standacter S.1.im1nerſionerru mia pag.: I 2.. Affirmar autem l’. Fumerius Luna: iam 1m
norauit hor. 1 z. za'. merſa: m vmbra níhil penitus nullumue coloreuli uedum
ucem
Ã-N-NI
tHRlSTl 3 84 L I B E R' .QVINTVS .Ad-’NI
CHRIS".
hºt. 8. 4;'. zo”. vnde medium’ hot. 7. zo'. 52.". duratid palmomm 9o. Romanorum ~, vnde colligirur hora I. ç9'.
how.. 2.5'. 15”. Ar perpendiculi tempora dederunt dura proximè : addit eclipſarum fuíſle Solem paulò vlrra di—
rionem ranrummodo hor. 1.2.5'. ro". Digiri in ſummo midium . »LI Nos Bononia: inirium obſeruauimUS 44'.
eclipſati fuere omnium confenſu 6. prcecisè , aut 6-1.. 50”. ante meridó: \inem hora. 47’. lo”. poſt merid. ¿Sc
*I* Breſnirij ¡n Bo'e'mia [LT/Madame Mºretm in altitud. digitos 4 g.. numeraris perpendiculi temporibus qu. ad
Pol¡ Gr. 50. 15’.obſeruauit fincm Luná allá Gr. 2.5. zz’. meridiei momentum , vmbra meridiam ſubriliffima no—
6C Lucida Aquila: alta erat Gr. 4 5. 16’. 8C mihi affirmat rarum-,êc inde vlteriüs vſq. ad finem Eclipſis, cuius certè
¡n fuis lirerís ſummmn-Eclipſim vix artigiſſe digitos 6.1²¡— momêrum exactiffimè eſt obſeruatum .Tele ſcopijs, nam
nis ergo hor. 8. 34'. ›I« Piſis D. Vince-min: Remerª¡ ob de initio non fuit tanta conſpirario focionim .
ſeruauir finem alta Aquilà Gr. 50. 4o'. l Lªne Eclip/¡r , quam vr fcribit ad me Vendelinus die An. 164‘,
An. i645. Luna Eclipffis Februari) Io. Francofurti ad Mcrnum , z 1. Ianuarij manè obſeruauit Gafſendur Pariſijs hor.6. 1'. É
innominatus obſeruaror, vt \cripſit ad me P- Kircberu: poſt med. noct. *lª Ar Canada: in altitudine Poli Gr.44.
ab ich¡ horze 6. qua coepir Ecl¡ ſis vſque ad finemmume— zo'. Obferuauir eam P. Brefflanus perdiligenter, ſcripſïrq.
rauit ofcillariones perpendicu i 8 ;05. qualilun 2.82.0. fa obſeruationem ad P. Arhanafium Kircherum, à quo cam
ciunt vnam horam; ergo horas z-.jz’. r z”. arq. adeò finis accepiz air itaqábifiiitſe diem zo.Ianuarij , &i initium..
fuir hor.9.z’. 13".6Crnediúl10r.7.z I'. 36”. digitos 10.15'. renuiſſima: inumbrarionis homo. 2. 5’. poſt merid. initiú
a* Parilijs Bullialdm norauir Penumbrx inIrium honç. verum Teleſcopio viſum fuiil'e hor. Io. 44’. digitos iam..
2.8‘. inirium Eclipſis hor. ſ. zz'. &c finem hor.8. 4o'. ex al— 6. ferè obſcuratos hor.: r. r 2.’. toralem immeiſionem..
titud. 8: Reguli . *I* Gafflendus verò ibidem feorſim ini hor. Ii . 41 '. reliqua nubibus impedira . »14 Piſis autem
tium hor.5. z z'. alto Pmcyone Gr.1)… 5;'. ab Ortu; \inem ob-ſeruanre D. Vincentio Reneria altitudo centn' Lunaris
autem
zo'. Itahor.8.
fcribit4o'. alroRegulo
Bullialdu: cum Gr. 54. 35'.ad¿LP.digitosg.
Gallctendo Merſen— obſeruara, erar Gr.2.4. cum inccrpit obſcurari , poſteà nu
bes oborta: funr . .
nium , quam epiſtolam habui in manibus: addunt verò Lane Eelipfir Iulij 2.7. Smymte in Ionia obferuara à Io. An. 1646.
debuiffe ¡bi ex Rudolphinis inirium elle 110155.; r’. finem Fabro Maffilienſimuius finem notauit hor.8. zo‘. poſt me
hor.8. 59'. Ar ex Philolaicis ipſius Bullialdi confeffioue; rid. ita ex Bullialdi lireris narrar Renerim ad initium Tª*
inirium hor.5. 1 2.’. finem 8. 2.3'. Duratio huius Ecliplis ex bular. Medicearum denuò imprellarum .
Rudolphims eſthor.z. 2.8’. ex Prureuicis 3. r z’. ex Ty Lane Ecle/¡s , Ianuarij 2.0. Pªl'lſils à Gaffinda obſer An. \647.
chonicis z. 11’. ex Lansbergianis Dureri 5. 2.5’. cx Lan— uata hor.9.1 z'. p.lii.quoad medium,vr ſcriplit Vendelinus
sbergianis Montebruni ;. 18’. cx Philolalcis z. 16’. cum lirrerís ad me datis r4. Nou. Anni 1647. *P Dantifci ob:
\amen ex obſeruarione fuerit 3.- 8’. vel ad ſummt‘im z. ſeruauir eamdem Jºanne: heueliu: , vt referr ipſe in ſua..
r 2.'. ſi duobus minutis verum initium prazcelfiſi'e vilibili, Selenographia, vbi hanc prze cmteris obſeruationem pro—
8C toridem verum finem ſucceſſiíſe putamus . Bullialdus ponir in exemplum obſeruandi Eclipſes Lunares-,per Te
purar hanc varietarem vemre a librauone Ltmrmcuius In leſcòpiú ad Luna: maculas . Eius fumma eſt inſrafcripta .
dicium fuerirmacula Cafpia tunc rotunda, &maximè
diſtans àlímbo occiduo. &o Piſis D. Vincentim Keine _ . . Têmu- Te’ m Ha.
Pb‘ſª‘ E‘I'P' l \ Ah‘mdm” l pués-tí; lrºlfgg' ear
ru: obferuabarinitium huius deliquij alto Procyone ad
fi’ * G, l, H_ /,//. rectiperal
Orrum Gr.2.9. zo'. finem autem alta ad Occaſum Alde
bara Gr.46. ro’. vt narrar ante primam paginam Tabu]. _. — nmdmes.
Pemmbram’lzil lPraqºni-rzj 4: 8 4º 4º H. /. ll.
Medicearum denuò imprelſarum . Maioricae D.Vincen~ Penumb.'ue/}igiíi 10m: 4( 9 9 7 2,7 __..-..__
!im MKtm Ubſeruauit (inem alto Procione ad Ortumz. Penumburaffliºr [mi: 41 ¡,6 9 ¡a n.
Gr.5 z. 4.5 '. ln medio Eclipfis pars Lunç ¡iluminata ¡equa-’ PMI-76 nºta/¡¡lie Iºn¡-r 47- 2-4 9 ¡7 4º
barſerè diſtantiam duarum occidemalium in quadn'la—
reto Pleiadum . &u Neapoli PJa. Bapt. Ztipus \inem Ob !nieinm llo-ai: 4: 4C 9 19..”
ſeruauir alto Sirio Gr. 51. 2.0'. ſed ñnem Penumbrze eo Digit.“lipſ. l. l
dem alro Gr.51. 6’ z..
"4». 164;. Sali: Eclip/I's . Auguſti z i . cuius initium Maion'czewr º ] 5; Prºcyºnirn u, 9 2,4 36
fcribit ad me D.Vincemim Mmm illius obſeruaror, ſuit ¡ 35 Prºeyoni537 44 9 2.9 X7
alto Sole ad Orrum Cir-57. 38'. finis alto Sole ad Occa z ¡5 lºuis 44 55 9 37 23
fum Gr.6 2.. 2.0'. *k* Roma’. P. Daniel Bar-talª: S. 1. affir 3 o Praqanirgs 48 9 44 7
mat obſeruarum inirium hora Solis lralica 16. 1.5’. ſeu 3 zz 9 47 ²3
5 1’. ante meridiem . &c Pragze P. Theaalarur Alarma fi 3 45 Proeyºnix39 19 9 5:. 1!
4. ferè Prºcyaníszg 40 9 58 7
nem norauit per altitudinem Solis viſam in Gnomone, 4 I¡ louis 48 9'10 8 II
cuius vmbra recta ad altitudine? Gnomonis fuir vr zi i9. 4 2,7. Regale' 3:. 55 ¡o ¡o 3x
ad 5102.. 8C air digitos paulòplures 6. thiſſe . &º Remera: 4 37, lºuis 49 4. ,o ¡7 o
Luca: in Etruria obſeruauit alto Sole Gr.57. 50’. cum de 4 45 louis 49 ;4‘ [O 2.0 :1|
ficerenr digitiz -ó. alrus erar Gr.58. cum digiti 4. ante,
meridiem; fed poſt merid. altus erar Gr.5 5. 4o’. quando 5 Sima Eelip… Jºni: So 14‘ ¡º :.9 s ª
deficiebar digiti 1.30’. 6C altus 54. zo’. quandoliberarus 5 ferè louis 50 4x io 34 2.
eſt Sol . 4* l’ariſijs obſeruauir ü’nlje'ndu: inirium hor. 5. 4 3º lº 45 º
z 2.'. poſt med. nocrem, &z \inem hor.8. 4o’. *k* At ibidem 4 18 ¡o 49 3º
P. Baudinm SJ. obſeruauir inirium hor. 5. 1.8’. &e tinem.. J 44 ¡º $7 º
hor.8. ;7'- -kª Flexia: verò P. Joanne: Deaauer Sac. 1. ini 3 18 lane": 52. 58 '11 a. $9
tium hor. 5. 2.0’. finem hor.8. 355 *i* Scribir autem.. z, 45 n ¡º a
P.Tlaeodarm Maretux a ſuo quodam amico Alderfpachij z. 30 II 13 4º
2. o ¡l 16 o
in regione occidental¡ Danubi) diſtantis leucà vnñ a Vil~
r 3: ¡t 19 ¡5
shouio, 6C quatuor à Paſsauia , obſeruatum initium hor. r 2.:. Regal¡ 4¡ 22. u ¡o 53
l i. o’. 9". pol’c med. noct. &finem hom. zo'. IS”. poſt‘ 1 7 ' il 2.:. zº
merid. mediumq. homz. lº'. r z“. digitoſq. meros 5. fed o 38 !I :.4 45
(i accêſearur arcus maximus crocei coloris, fuiſie digieç.
45’. ſi verò arcus interior purpureus, digit. 5. zo'. quos ar Fini: Regal¡ 42. S u 27 44
cus
namſufpicatur obſeiuaror
-, at P. Moretus prouenire
à colore abquod
virr¡ , per a'e'reobtſieruario
Circa Lu— Penmnbm den/'a Reguli 4¡ 19 11 3o 3
Pmñlzm dilma H 33 16
peracta ſuit . *I* Addir P. Mºrena, tinem l’ragzc à (e ob Penibra dilueiff. ‘ !I 35 48
ſeruarum Sole tráfgreffo Meridianum Gr.; z. 4o’. &L cam Penmnbrl/inir n 38 4o
altitudine… obrinenre , quam dar alritudo perpendiculi
ſuſpenſidc vmbram proijcientis in planum exquiſirè ad _ Addir alia noraru digna , videlicer paulò ante ¡nitium
libellam Horizontis examinatum , 1umpta ad ſuam vm— Eclipſis z ex quaruor farelliribus louis vnum diſtitiſſe à
bram vr z 1 02.-. ad z I 19. cuius perpendiculi altitudo erar centro difci louis ad dcxtram, Iouiales diametros 2. .iz-.re
liquo
l

"D E " L V N AE ET* SOLÏS' E’CLIPS. 3‘85


liquorum verò tn'um ad finiſtram , ſeu Ortum verſus Í di ſpectatz, ſiue reflexè in rabula , in qua per foramen exci—
fliriſſe proximú louis diamerrum '1. alrerum 1 g‘. remotifl pirur Solis radius, exhibent Lunam minorei'n quam alias;
ſimum verò z Y. vr ex eius ſchemare liquer. Item Inirium Verum ſi directè tune Solem ſpectes z ideò Luna minor
Eclipſis coepiſie à parte inferior¡ ac dextera verſus gradú przc Sole ( quandiu non roms regirur) apparerzquia lucida
-ſ. à puncto Nadir , a‘ linea vero Nonageſimi perpendicu iuxra obſcum, ó‘c Cªndida iuxra nigra poſïra ampliora ap
' Ian' Ortum verſus gr. 38. In ſumma verò Eclipſi digitorú parenr, ob przdominium lucis 8C candoris ad mouendú
j 5. ſectionem vmbrç tranſiuiſſe per Inſulam Lcmnasz. viſum , &afficicndum ſenſorium , arque (i non obruen—
Sjpilíí, Didymi, M. Maſehum Ó"e. Sie cnim ille nominar dam,ſalrem retundendam ſpeciem nigramm 8C obſcura
partes Illas Luna, ar conferendo cum noſtra Selenogra— rum rerum; vt expculi confonnarione 8C rarione vi ſionis
phía video rranſiuiſie per extremam 0mm Puri/¡0mm, › oſtendir Keplerm in Opricis capſ. ad finem . Si verò per
Medium Innocenti] Ó“ Ferdinand¡ Franeiſei : &Í poſt alia foramcn aut ſeneſtellam inrromittas Solis radios in rabel~
concludit finem fuiſie à puricto Nadir dexrram veiſus ' [amó: ex diſtanria tabellalum ac ſemidiamerro radii, ſeu
Gr. 4;. à linea verò perpendiculari Nonageſimi grad.; 8. baſis lucidez, inquiras ſemidiamerrum Solis apparençem;
circirer. Reliqua apud ipſum videri poſſunr. quz h'ic niſi den‘ahas à ſemidiamerro bafis ſemidiamerrum fora
omitro propter ambiguiratem nominum , quibus Luna: minis , Solis ſemidiamertum iuſto maiorem inuenies -. ſi
maculas indigetat. Fortaſſe tamen in Appendice ad hunc verò idem przſtes tempore Eclipſis Solis, prodibit ribi 8C
libmm inſigniorum parrium nomina interpretaborz &U Solis maior & Luna minor iuſto diameter,vr demonſtra—
comparabo cum nomiuibus, qua: in noſtra Selenogra— uit Keplerm in Opricis capa.. à pro .1 O.ad iz. 8C capa I.
phia poſuimus lib. 4… cap. 7. 44 At D. Víneentim Matus Problem. 2.. 7. 8. 8: 9. lam verò yeljo Se Tychonici in
Nmpro ſcripſir mihi inirium Eclipſis Maioricae ſuiſſe à ſe obſer— metiendo Solis diamerrum , 8C ex ea Lunaris proporcio
liſ". Me-uarum alto ad Ortum Proc 'one Gtad. ;9. ro’.ncmpe_\ nemdpſamque diametrum Lun:e in o’ Edipricis vſi ſunt
'iii-ªºr- hora 8. 16'. finem autem alta Capellà ad Occaſum Grad. canali ſeu tubo pedum 32.. vr haber Tyebo tomo I. Prog.
' 68. 2.8'. videlicer hor. Io. zi'. ›l- Ar lſmael Bullialdm ¡Da-_3.47 r. ſed diuiſo in partes 1 ooo. qualium foramen \eu
Smymze , vr narrarur ex literis eiuſdem ad Io. Rhodium, poriüs ſeneſtella quadrangula erar Io. vr haber Kepleru:
&ab hoc ad P. Kircherum miffismbſeruauir init'um; in Opricis pag. 341. ſed non derraxir feneſtrze ſemidiame—
Penumbra: alto chulo ad Ortum Grad. z r. s'. veram rrum ſemidiamerro baſis lucidce , nec addidir eamdem 1
obſcurarionem 3 alto eodem Grad.z y. 1 o’. finem alto Gr. vr oportebar,portioni Lunre obſcuranriSolem , 8C hinc il
58. 4o'. finem penumbra: alto eodem Grad.s9.4o'. Al li occaſïo lapsíis 8C díminuendi Lun:: diametrum digi
rirudinem Poli ibi ex Solis alt. Merid. obſeruauit Gr.58. roſque Solis obſcuratos in o’ Eclipricís, vr acurè agnouir
Iſ’. ſed ex Stellis Oriom's ;8. 2.2.'. quod vitio rribuirin Kepleru: in Opricis pag, 2.86.
flrumenrí . Reperi poſïeà parten] huius obſeruarionis in ll. Sed contra Tychºnemzòc Mulerium clama: Aſtro— Totales {ª
Reineri Tab. Med. pag.r. nomia rota iam inde à ſuis incunabilis : Omnes enim ali¡ Eclipſe:
Aſtronomi ſuas ira tabulas conſtruxcrunr , vr aliquando Aªª-Wim
m. .54,3 Solis diamerer apparens in Nouilunio minor ſit Lunan' ‘ª ‘ºªfi'-
mm--m—m-m—m—m diametro , aut non maior; ideòque ronis reg¡ à Luna poſ- "ªªª" ' '
ſir : quotum anreſignanus .Ari/?arduor lib.de diſtanrijs ac
CAPVT XX. magnitud. rrium Corporum propoſ. 8. inquir: Mar-¡fe
ſium e/i ex ºbſeruatix Salem totum fine mora deficere . poſt
quem vr refemnr Ptolemazus lib. s. Almageſti cap. I r. 8:
Eclip/es Solis Totaler C?" Anna/area* ex pra 14. &e Theon ibidem in comment. Hipparchus in lib. de
cedenti HifZariaU* Auctoritate Aſira magnitudòc in reruallis Affumit Eclip/I'm in [ºe-'nana [unt
circa Hellefiiontum, in tato Sale accurate fafiam , vt nihil
mmm-um Confirman , degree Affinitate de eº appareret: de qua 8C Cleomede: lib.)..Cyclica: Theoz
quam cum illis haben: Eclipſes Sali: rice cap. 4. dicens : Sal lotus in Helleſpomo deficiem, ab
ſeruamr ell Alexandria quintd parte diamerri filma' 2 ?feli
Matutina ac VeſPertina . guê deficere . (Quit autem ibidem quomodo Luna licet
reipsà minor Sole, ipſum ramen aliquando rorum regar;
I. l V l S vnquam credidffet Tj'claanem 3 qui 8C Lucius Tarunrius Firmanus apud Plurarchum in Ro—
Aſtronomorum Phoenix vulgò audit, anti mulo, idem ſuppoſuihcüm Varroní inrrepide‘ pronun
quarum obſeruarionum igna rum adeò, vel ciauir Romulum conceptum , C'ſ-{m Sol tom: deliquiunp
conremprorem fore, vt rotum Solcm à Lu— pateretur. Id ipſum quod Hypparchus, Prolemzeus quoq
na-regi poſſe negaret 2 Negauir ¡lle ra \uprà aſlumit, Solem videlicer torum a Luna obſcurar
. men z & eò vſque opinion¡ ſurc inher poſſe, 8( Plinius lib. 7.. cap. r I. illis verbis : Nan poffc
fir, vr ne Clauio quidem oculariffimo contra ſe reſti fi quippe tam: Sªl adimi terrir intercedente Luna Gªc. Hoc
dem habédam puràrir : Nam vr referr Key/em: in Aſtro— idem 8C Plutarebu: opuſculo de ſacie Luna: & Albate
nomia Optica cap. 8. pag. 2.8 ç. .Anna-1 600. ndCla gniu: cap. zo. pro comperro habenr, 8C Prºelu: in Hyporr
uium fcripſiffet, mirarxſe aielzatsvtſam Clarin Anno r $60. Aſtron. q. ç.dicens : Tºta: aliquandº Sal obtegi eºnſizeéïlai
Tviªles {Y} totalem Eclip/im in Luſitammtenebraſque interdm noctur nºſlro 'Pidcturt 8( Martianu: Capella libro de Nuprijs
Zelipſ. qm' na: . Nec enim patiſua ºbferuata, 'vt Sol a Luna quanmm Philologiar ac Mercurij inquir: Crebro‘ in Climate Ju¡ Me
Cª‘ ‘ºf "²- ui: humillima 10m: !Karin-.Iraque tomo I.Pr_05ymim1ma pon‘s Soli: defectm ex ºmni parte totum obumbrat orbenD .
gªmª?" - rum, pag. I ;4. Tycho opinione ſua reccnta Inqmr .- Cum Hac verò veritare ſuppoſïra Virellio vt dixi lib. 4, cap. 6.
animaduerſiem fit in º' Luminarium Ecliptica, Lariam., num. d'. cauſam inquirir, ob quam Luna in toro Solis de
nºn retinere eamdem diametrum -Uiſibilem › quam alias ba liquio, videri \amen aliquando à nobis poſlïr . Poſtremò
betzſed 'UÍ luminis Sºlaris mai-gine: ei'us exmmari , optica.; BC Origanus tomo r . Ephemeridum parte z. cap. I o. 3L)
aliqua idfiiggerenre ratiºne z adeà ’Ut quinta quafi parte Q Mag/nu: in ſupplemenro Ephemendum pag. 2.73. Ke
[ic deeedar 2 nec "vi ui infinuet : idcirco diametrum Lu pleri Auctorirarem in Opricis cap. 8. ſecuri receſſere in
n.: apparentem in º’ Eeliptici: nannibil var-:are neceglïim hoc à Tychone: ello Origanus , qui Eclipſes Solis rota
habuimm. Bapwprer ibidem dar tabulam, 8( Luna: ln les agnoſcere ſe profiretur , ramen in Ephemeridum cal
Plcnilunijs ſemidiamermm 16'. Apogxam z GC I 8'. Peri culo Tychonico, eas ad mentem T chonis exhibear; Et
ga-am i at in Nouílunijs illam I 2.’. 48". hanc 14’. 2.4". Qué Braheani ipſi , qui Tychone paulo ante monuo Anno
in hac opinione ò“: rabula ſequuntur Mulerim in tabulis .Ñ ¡60 r. interfuere Eclipſis Solaris obſeruaríoni Decembns
Friſicís pag. 47.6. ¿Y pauci in Germania Tychonilianres . 24. habita: Pragazà Keplero , agnouerunr maiotem elle.,
Langªmantmms quoque Tychonern ex parte ſecurus 3 m Luna: diametrum,quàm ponar Tycho, vr afferir K _le—
Aſtronomia Danica lib. 1. Theoricor. cap. 9. docermª ru: ipſemer in Opricis pag. ;s9. & hoc eſt illud,quo '1n
Eclipfibus Solis, diamermm Lunar minuiob rcfi-actioncs dicarur in Appendice Prog mnaſmarum 7 nempe Eclipſi
8C alias cauſas , adeò vr ab altirudine poli Gr. s z. ad 74. Solis Anni 1601. paulò poll' mortemTychonis (obierar
decreſcarMinuris , z. . 4. ſ. Se 6. Cauſa verò aurocca~ enim 1-4. Octobu’s) damnaram eſie opinionem eius dc
fio erroris Tyçlionici uir, quia Solis Eclipſes ſiue directè diametro @in º’ .
Ccc III. Exem
Á
3 86 L I xB E R QVÏNTVS
¿tb-UPI,, Ill. Exempla verò Eclipſium Solis totalium multa.) Vminima ſuit Anno Chr.84:›. Maij s. cum dícat Aí— 1 1- Eclipſ,
Tºma? So. quidem coaceruat Kepler-u: in Aſtron. Optica cap. &fed mama: lib. ſ. cap.t 9. finlſe maximum , adea' "Ut lie/Le 'viſ‘ Ñ’
h:: fſliP-ª neque omnia,qu exrant npud fcriptores attulit, nec om fin!, ó" rebur calºr in ren-ir mutaetur Ú‘c. 8C Auctor vítze Tºª!“ -
fium . nes quas ¡lle accumulat , neceflatiò fuere totales: Hºt Ludouici Pi) dícat nibil à nacte differentem , Ú‘ am
autem licet ex Capite prazcedenri repetir¡ poÍÏent, \amen ner [Remi/plªna fixu¡flella r ardirmtim *viſ-:HU totum a' Lu
hic breuiter indicandre funr , vr ſínt ¡n promptu hanc for na Salem abſcururumuu' deinde reflitutum . Erat Anoma- P“. ..
tè controuerſiam agitare cupient¡ . lia Solis Sign. to. Gr. 2. ſ. Lunar Sign-4. Grao. ideòq. mihi "nz-[z
I. Eclipſ. Prima ¡girur ex obfetuatis Solis Eclipſis Totalis fuit, Diameter Solis z t’. Lunç autem 32.’. 38”. At Petauim‘ fuis ²-“. m".
Q qua: à Thalete predicta fuíbï( ¡n Heiiei'ponto totalis fiut Parifinis tabulis hanc digitorum 9. 2.0'. compurat . '
Tºtª/i:- ex traditione, de qua vide dicta cap. t 9. Anno ante Chri Duºdecimu ſuir Annº Chriſt¡ 9 ;7. Decembn's ¡7. in.. I ²- E"*Pſ
ſtum \8 ç. Mai¡ 18.&: cap. 2.. num. 8. Erat Anomalia So qua auctor Vitª: Lorhau'j air; Eclipffir Salir factu eſ) , ve
Sſellct u' prima ¡¡am vſà. ad bar-am ter-!iam apparerent. Erat Tºulir.
hs tunc ferè nulla quíppe Sole proximè apogeo, 8C Lunar
Anomalía Signor. y. Gr. 8. ideòque mihi Solis diameter tunc Anomalia Solis Gr. 18ſ. 6C Luna: 106. ideòq. dia
zo’. ço". Luna: aurem zz'. to”. meter Solis mihi z z'. 8”. ó( Lunar zz’. 6”. imprzeſtabil¡ d¡—
ªlcªlª/- &cunda vel Totalis ve] pt‘bximè Totalis , Anno ante) fc ¡¡mine : atq. adeò inter Totales prxcisè numerada eſt. .
ª“ Chtiſtum 4z x. Aug. z. Nam Tbueydider , vt ad ¡llum an Decimertia ſuit Keplera tºtalis Anno r x iz. Chríſti 13- E‘I‘Pſ
P’ºï‘m‘ Tº num tetuli,ait aliquot ſtellas in czelo vifas: Era! runc SO Auguſt¡ 2.. quia cam DºdeChinur 8( Sigebertu: vocant ma
"'I" ' lis Anomalia Graduum 52.. &c Lunar Gr.9o. fetè , mihiq. Tae-lie.
ximimrat aurem Anomalia Solis Gr.79. Lunç t 6z . ideòq.
diamerer {Z} zo'. çò”. at Q zo'. 1;”. poflunr autem in... mihi Solis diametet z I'. 4o”. ¡Se Lunzr z z’. t 8”. alicub¡ er
Eclipſi non planè totali› aliquot fi non omnesxx maiorib. go totalis fuit . _
ſtellis tixis aut planetis videti,vtinſrà dicam, concedente Decimuquarm fuir Anno it 87. Chriſt¡ 4. Septembr. ¡4- ²‘14¡
Kepleto : Oporret tamen quam minimú abfiriſie à Tota Stellç enim viſç funr táquam in nocte, vt narrar Lyeº/Zbe- ª‘
Tºedir
li,alioquin fiin fummo ſuiſſet Sol Lunze ſimilis viſibiliter, me. Erar Anomalia Solis Signom.. Gr.18.8c Luna: Sign.
non erar cur Thucydides notaret ¡llum poſteà ('unilem.. 6. Gr.17. ideòq. mihi {ª d¡amet.zi'. 38”. 8C zz'. 16". _
ſactum dimidiatae Luna: . DBCÍmaqllintfl fui: Anno Chriſti ¡2.41. Octo t.6.vrex 15- ²d#
s-EtliP/É Tenia Anno ante Chriſtum z ¡O.Aug.t ç. manifeſtè ro traditione affirmat Gemma Frip"ur, 8( omnes tabulz dé— ª
ptís Tychonicw prazſtanr . Anomalia Solís erar Sign. z. India .
ralis fiiit, cum Diªdorur Stadt“ dícat : ºbſcuratiafucta eſf
Tºmª*** w plunè nor'lem dieereh/Iellir *vn-ligue apparemibus: &U Gr.2.0. &z Lunar Sign.6. Gr.9. mib¡q.diamerer Solis 32.'.
\amen Tyrba , qui hanc Eclipſim non ignorauit, vt atet 14”. &C Lunas z z'. 2.4”. l
ex tomo ¡Prog-mn. pag.74ç. non exhiber ralem. obis Decimaſexta fuit Anno Chriſti l 4 t ç. Iunii 7. adeò bar- l 6- ¡dºl
autem erar rmic Anomalia Solis Sign.z. Gr.t4. 8C Luna: rendu , vt duerſubità deciderem ex hiſtoria Polonica : Et
Sign.6. Gr.2. 1.8( diameter Solis z 1'. 2.2.". Luna: zz’. to". \amen hanc partialem faciunt Lansbergi¡ tabulce : Nobis Tot‘lil’ .
4- E‘liPſ- Tiana fuit Anno ante Chriſtum 49. quo C.Iulius C2 fuir Solis Diamercr zo’. 50". SC Luna: zz'. 2.8". ¡n Anoma Lam bug'
Tab. em¡
_ far Rubiconem rranfgreſſus cſtmam de ¡llius anni Eclipſi lia ÑSÍgnJ t. Gr.2 t. 8: Lunªr Sign.ç.Gr.2.6. _
Toral“. El)… dixit Z’Ts Z'Noe aduweev e'êe’mn, Sal tºfu: defeeit; Decimuſeptimu ſuir Anno Chriſt¡ l 48 ç. Mattíj 16. air l 7- ²51W'
8C ob illam gentes deſperauerunr diem,vt cam't Lumnur, enim [JM/Mene: ſuiſiè mera! tenebrar , Ó' candelu accen- .
cuius verſus iam ad ¡llum annum attulimus . /II cpu: (Fe. Erat Anomalia {Y} Siguor.to. 8( @Signy Tª“l"'
5.Eclipſ. _Quinta Eclipſis ante morrem Auguſti Anno Chriſti Gr.16. mihiq.SOlis diamerer z l '. zo”. Lunç autê 3;’.1 8”.
1?.? vel ¡4. velprmcedenti: aít enim Dio Cafflur: Nam &o Deeimaafluua Ann¡ t $06. lan. t 4. in qua Io. de Barros t 8. III-‘pp
Tºmª‘ - Anno
Sol tºtus defecetar . Hrecfuiflſie
enim exnoncalculo
poreſt effe ¡lla,quam dicit Clara die [lc-lla: wſiz: . fuir enim quamproxima to- _
Chriſti 17. totalem affirmat Pau talibus: erar quippe Solis Anomalia Signºſ. 6. Gr.29. 8C ?Pªlª tº'
lus Epifcopus Foroſempronienſis; nam neque haze pla Luna: Sign.7. Gr.12.. ac diameter Solis zz'. 58”. Luna: 'ª -
ne' totalis ſuir, fed proxima totalib. cum Solis diamerer 32.'. 34". l
fuerít z 2.’. 8'18( Luna: z i'. zo". nec tam ſerò mortuus fit Deaimanºna Anno t $30. Mart.z.9.mihi Anomalia So- ! 9- Ethel
Au uſtus, cx vetíore Chronologia . lis Gr.2.8 1.55.: Luna: Curro. &e diameter Solis 31’. 58”.
&BHP/'- Sexta fuitilla , de qua Pluma-clau: , relatus cap.t 9. ad Luna: zz'. çS”. Twain":_ .
Annrun 97. vel 98. licet Keplerur earn reſerar ad Annum V¡ge/ima Ann¡ t 544.1anua1214. matutina ſuit, ideòq. ²º- ¡ªhi/
Tº…" ' I t z . air enim Plutarcbur, paffim multis in locis ſtellas eſ aues, qua: ¡n ortu Solis hilarirer cantillatát, poſteà obmu- \
fuliiſie ; 8C cauſam reddit cur non ſuerinr tenebra: omni tuere : Eclipfes aurem marutina* , licet non plane totales, "ª" P1?"
no nocturna* fed crepuſculinae aliam, nec recurrit ad par videntur tamen totalesd¡ orientalis pars Solis ab Eclipſi Tº…“ '
rem de Sole fuperſtitem ,immunemq ab Eclipſi; Portò immunis, fit ¡nſra Horizonrem, aut craffls vaporibus ob
Anno 97. 8C 98. Ianuarij 17. quo die Nerua morruus eſt ducta . Mih¡ aurem non fuit planè totalis , fed vicina to
paulò poſt Eclipſim Solis, erar Anomalia Solis Gr.2.16.& ralibus Solis enim diamerer erar zz'. Se Lunar zo'. 54". ¡n
dmmeter 32.'. 16”. at Luna: Anomal. Anno 97. Gr.1)… Anomaiia 131: Gr.2.08. 8C Lunar Gr. 102..
cum diametro 2.8’. 10”. fed Anno 98. Gr.1 to. cum día Vtgefimaprima fuit Anno 1560. Auguſt¡ 2. t. vifa C0- z I. \clip/Z
metro z I'. 2.0”. non ſuit ergo totalis . nimbricreà noſtris PP. Cluuia IY Emanuele Vegm nc- -
7. Eclipſ. Septima fuir Anno 191- Chtiſti,vt cenfer Reinerunquia quicquam repugnante Tychone, eratq.So|is Anomalia.. Tºª!“ -
{51² Heradianu.: in vita Commod¡ Imper. air ante mortem.. Gr.34. 8C (B Gr.1 zo. 8C diametet Solis ;t'. Lunç zz'. t 1.".
Pm?? Tºtª ipſius viſas in ca’lo ſteilas interdiu; fed fatis eſt fuiſfe pe Vigeſimuſeeunda ſuir Anno ¡GOſ- Octobm 2.. Vende— n. Edipſ.
l" - nè totalem, niſi aiiud addarur . lina tcſte fuit toro Sole accurate recto cum denſis Circa.. {ª
8. EcliPſ- 08mm fuit Anno Chtiſti 2.27. Aprilis 12.. air enim ¡n Maffiliam renebris . Eſto Lansbergij canones cam par- Tªtª/il
Gordiano luliu: Capitalinur fuiffe tantam, 'Ut nan endere tialem reddant . At mihi Anomalia Solís erar Gr.1 oz.. Se Lªº“"xi
Tº'ªª’- tur, nee fine lumimbu: ¡¡caen/i: quid um agipaffet . Hanc Lunze Gr.1 34. 6C Solis diametet zz'. 6”. Lunçq. zz’. 2.2.”. Tªb-‘mº‘
Lamlmgíi patrialem Lansbergil tabulz exh¡ ent; fed aliz 8C no Add¡ poſtet toral’is illa Solis , quam Zanarartomo 2..
Tªbul‘ ºt- ſti-:e totalem , crat enim AnomaliaSolis Signao. Gr.1 6. narrar eueniſſe , pugnare Scipione contra Hannibalem in
'm‘- _ Lunze autem Si n. ç. Gr.6. 6C diametcr Solis 31’. 4”. Luna; Afi‘icadï temporis alias notas addidiíſer .
K'Plª” ª* zz’. Negligo htc Eclipſím Ann¡ 360. Aug.18. quam rur
'º' ' piter 8C cótta fuafmet tab ulas Keplerus toralem facitwt De Annularióu: Sali.: Eelipſiéur .
dix¡ cap.19.ad búc annum: eſto quia marutina fitit,ſim¡lis
fuerit Totalibus: vide emm qure ibi ex Marcellino retul¡ . IV. Nnulares Solis Eclipfes , in quibus fcilicetap
9. Eelípj. Nana ſuit Anno Chriſti 484. Iannati] t z. air enim.. , paret Circa Lunam de Solis diſco circellus
{Í ,Mm-inn: in vita Procli : Die: in nºflem *ver/a : fact.: enim feu armdlª lucens, velur aureus lucis annulus, aſTCtuimus
Tºta Ii: . [um profunda tene/me.. 3C [1:11: *pik/une . Sed neque hant iam l¡b.4. cap.6. Schol. 1 . & nunc iterum atſerimus -, cas
Lªº-&Wii reptatfentant totalem Lansbetgii Tabulaa: ar mihi erar enim recipiunr omnes Aſtronomi, dempro Ptolemz'o. 8C
Tª”- "’º' Solis diameter 32.'. $0", Luna: zz’. 2.4". quippe in Ano ferè Longomontano z quia ¡n aliquo fitu Anomalix con- y ducto -
'm' malia Solis Grado. ¡8. 8C Luna: Gr. 169. . _ . e: began:
cedunr Luna: diametrum appatenrem minorem cffe So- Ama"…
i º. Eclipſ. Decimu fun Anno 7 19. Chriſti,vt afferir Scheinerus in lis diametrozquod negar Ptºlemeur s ò‘c pet fe Lªngomºn- ¡¡h-U,, 5,_
iiª.? Rofa Vrſina, ex Aimalibus . ' ' :uuu: , çſto hic concedar vi reflactionuu¡ ¡n climarlíbus 1,', ,
Tºtalii. po o
li

DE’LYVNAE ET SOLIS. ECLIPS. .387


polo Mundi pro ionbus poſſe fic ampliar¡ Solis diameï &uemdam circulan¡ lueentem eireumcirm: ¡Se tamen Ke*
trum a 6C Lunas ¡minui opticè, vr minor ſolari appareat-z plerut in Aſttononn'a Optica cap. 8. qu¡ damnauerat Ty
Ar in ſententia Tje/Iºni; omnes Solis Eclipſes , in locis chonem non credenrem Clauio de Solis Eclipſ¡ rotali,ibi
terrz s quibus centralesapparenr , ſeu ex quibus recta l¡ dem pag. 2.97. 6: zoe.. reuocat ¡n dubium relationem
nea tempore Eclipſís tranſït per centra vtriuſq. Lumina aur obſeruationem Clauij; quia nimirum ex hypothefi
ris , eſſent Annulares, cum in omni Nouilunio Ecliprico 8C tabulis Keplerianis ,illa Eclipfis non poteſt computar¡
minorem ponar Lunar, quam Solis diametrum . Has au— Annulatis , ¿St maior eſt ¡pſi tunc Lunç diameter quam ¡e ¡nz
rem Eclipſes recipiunr :Munich: dialogo z. Coſmogr. Solis : qua ¡n re peccanr etiam Tabulz Alphºnſine , Pru- T“d‘ ó.
pag.8 7. ¿gªmª,- Dante: in Aſtrolabimpag. 2.94. Kepleru: tenia, Philolaica cum Rudolphini: , 6: Atlantieit . Iraq. 41…¡ 5,_
ín Aſtrouomia Optica cap.8. num.z. ¿Se Bcttiflu! Apiario Keplerus emendicans effugia , air ¡llum circellum luci- rºma .
8. Progymn.z. prop.ro. \í non per ſe,ſaltembeneficio re dun¡ apparuiſſe , vel proprer refractionem radiomm So
ſractionis, ¡n aè're Circumlunari ſactae z alioquin enim, air lis in aè're, quiambir Lunam, vel potius ab aête vel &the
Beninos, Luna diameter apparens, in quºcumq.ſ¡tu ſemper te ¡nſlammato cx contactu vicini Solis a quafi verò accen
vna-'ªrena [efe ºflentat, qua‘m diameter apparem Sºlit; qua ſus aè'r , annulum lucidum gignere potuerir a 8C non po
in te tamen ertar, ſed cum Longomontano Sc Ptolemço . tu‘Is amplum circumquaque ſpatium velur Aurora: luce
Videam us nunc antiquiorum Aſttonomorum ſenren periuſum . i ,
amm-¿h tiam . Cleºmeder lib.2.. Cyclicce Theoria’ cap.4. air.- ¿Izi Quinta ſuir Anno ¡598. Febr. 2.5. de qua vide dicta 5* E"'P/J—
mm[ªma Alltiqttarum in defefi‘tbm perfectis, cenfitcrttm in recta cap. ¡9. ad hunc annum . Sed neque hanc pro tal¡~ conce Annulari:
tia . linea coninngi Luminarium centradº eircumcirca appare— dunr Tabnlzr Prutem'ee, Rudºlpbine, Philolaica 8C Atlan- T"'ª’ª’ª
re vndique arbimzn Sali: . Hot aurem nan e/l znter incer tica ; Aliaz aurem concedunt, 8C mea. ¡n primis , ¡n qui- A”'º'º’ª'
ta . Per/peña enirnſunt a' nobir eminentia omnia fulgenttſl bus Solis diameter eſt 32.’. 1 6”. 8C Luna: zz’. 12.”. in Ano- mº"
[im nec pauczm babentía eminentinmquaniam Sol maiºr malia Solis Gr. 1 i z.. &C Luníe Gr. 1 ;0. _
e# quàm Luna . Ira haber meus Codex ex Graeco fideli-ª Sexta fiut Anno ¡60 I. Dec. 2.4. de qua vide dicta cap. &Ed-Pſ_
ter rranslarus : Eſto Keplerm ¡n Aſtron. Opr. pag. 2.8 9. 19- ad hunc Annum . Erar Anomalia iré Gr. l 76. Luna: mªlª"
neſcioquam verſïonem ſcctarus dicar a Cleomedem ¡bi aurem Gr. 7. ¿Se mihi Solis diameter z z'. 8”. Luna: 2.8'. 4”. ' _
ny…“ opinion¡ Soſigenis obloqu¡ 5 &’dicere Non efflè hºc obſer Septima fuir Anno 1 6z 9. lunii I . fi vetum eſt,quod air ?I‘l‘Pſz
iz chªu'. nation: deprebenfitmzfutffièt enim nºbit "Infies exmnt ¡¡¡le lim Bullialdur in ſua Aſtronomia lib. 4. cap. ç. Obſêl'llªfªl’h.- "ª
d: "fet-nt. bus , eümſit fulgennfflimur . Ver-ba Cleomedis ¡unr lia-c : fuiſſe à ſe Lunar diametrum tune minorem Solis diame
da corrigen ?En Je‘ 8’ TZ¡- e'upnuz’mv E’eiv .e’wPaÏTo ya‘p iv ¡¡MTV 'rªr‘ ffs' tro¡ alicubi enim oportet ſuiſſe annularem: Eſto quia..
‘ª‘ - xº rra Mªfipo’uvz ye ¿'vm , xa? Mi¡ Bpºexeïeev S’Wdl’l'oy‘rc tabulx ¡pſius tune non ponunr Lunar diametrum minoré
*rn‘v ¿fºxn‘v . Neque verò rectè argumenta-.tus eſſet Cleo Solar¡ , rec urrat ¡Se ip ſe vel ad ampliarionem opticam lu
medes contra antiquos dicendo,hoc ſibi nú quam viſum, cidarum partium iuxra obſcuras , vel ad refractionem ra
reſponder¡ enim poterar,¡pſum non fuiſſe in loco Eelipſis diorum Solis, factam ab aè're craffiori Circa Lunam, Ar
centralis , aut non (actas ¡pſo obſerUanre tales Eclipſes . mihi abſque his diueiticulis,Solis diameter erar tune 30'(
Sed neque Soſigenes antiquior ſuit Cleomede, vr inter ¡l ſó”. in Anomalia Gradi zz 3. &Lanz _diam. 19’. $4". in.
los antiquos numerari quear , quos Cleomedes adducit : Anomalia Gr. 80.
Siquidem Sofigenes floruit ſub C. lulio Czeſare Dictam
ren'k ſub inirijs Auguſthſub quibus Kalendario corrigen
do pratſuir: At Cleomedes auctor ope—ris mp1‘ -rñ‘t Kuna: De Eelipſiótu Martini: dt‘ Veſffiertinit .‘
niï; Utopia; paulò antè ¡loruit, vr dix¡ iam cap. s. num. I 6. ' l

Sº/igení: Sºſigenit porrò opinionem reſert Prºclm Dúdar/nu: VI. Aturinarum Solis Eclípſium aliqua: ſunr, in !clip/*u
[emm-ia . qumſt. s. Aſtronomicar. Hypor. nam cum dixiſſer ex Pro quibus on'rur Aſtronomicè Sol tora ¡lla ſui Sªli-r M5
lemtei ſentenria diametrum Solis nunquam maiorem ap parte rectus , qua* alioquin exrar ſupra Horizontemdraamªª‘ _0'
paretc Luna diametro, ſubdit: Hºrſ¡ 'verum el¡ , nºn eſl vr videarur nox produci; quare etiamſi non ſint totales ¡n V‘ſk'm"'
mmm quod Sofigene: I’ertpdmicut narmm'n ¡¡I que de Re— ' ſui ſummo, videri tamen poſſunr alicubi; 8C cum in Au— Lºli“ Tº' o

uoluttonib. inſcrIp/¡t , Sºlem in perigeis .Eclip/I'bm factit, rota Planetç aliquando 8C Stella fixa: , qua: nondum hee' ' ª’ '
fpectari nºn tºtum in anteriºr:: procurrentem , fid in extre liacè occiderinr , appareant , multò facilit‘is Sole tune ob—
mit eircumferenrie tpfiut, circulan¡ Luna emzdere, O' mini ícurato apparere poſſunt : quia ramen hoc non videtur:
mè impeditum lumen dare . cui quidem Soſigenianze opi vulgò ¡nſolens ac nouum , cum antea Stellª: ¡n extremo
Prozlu: aſ- nioni, vrique ipſemet Proclus ſuffra arur dum dlClt: T0 noCtis ordinariè Viſz ſuerinr, de his Eclipfibus non vidé
ſtm' ²-- tu: aliquanda Sol obtegi conſfzectui nºffiro 'Uidemr ,' aliquan rur loqui Scriprores, cum ſtellas ¡n czrlo viſas , ranquam.,
‘¡¡Pſ- Ó' do in ipfi articulº , quo centra duº Ó“ 061d!“ in earndern in quid ¡nſolitum ac orrenri ¡nſtar narrant . ldemque cen
Tºªl‘ü Ctdunt lilleamªLttnn inrra Solis ambímmſpectamr . Fauet ſendum de Eclip ¡bus Veſpertinis , in quibus Sol paulò
AMM"… etiam ¡n opuſculo de maculis ¡n ſacie Lunre Plutarchus ante occaſum deliquium paſſus , occidir ¡n Eclipſi; tunc
?hai-relªx' illis verbis : Luna etiam/i tºtmn aliqudndº Salem ºcrultet .‘~ enim videtur nox citit‘ls ingruere , 8C ſaciliàs ſtellct videri
ſuffrazinm !amen i: defez‘Zut latirudine Ó' tempºre Careſ : immº‘ ali poſſunr , quae alioquin Sole occaſo Inox apparere ſolent,
Prº Almu- qtmndo elucetffizlendºr Circa ºrbitam , nan finen¡ altam ni 8C Eclipfis ¡lla ¡n ſu¡ ſummo videri' poteſt totalis , licer
""5‘" - miqu. fieri vmbmm . reipsà non fit , quia pars Sol¡s ab Eclipſi immunis, fit ta
men lapſa
Atſub Horizonrem
M arutinas .iz Eclípſes illa: vulgò aut Hªjnª!:
M . ‘
Vll. inter
Eelipſe: Sali: Annum-e: .
¡gnotiores aur admii-abiliores ſunr, qua- paulò ante, aut ſ,, m,, ¡,5
V. Vpeteſt ¡am vr ex cap. ¡9. reperamus exempla., paulò poſt ortum Solis ¡ncipiuntz ira vt Sol vel totus vel …- ym”.
S Eclipſium Solis Annularium , certamm aut con aliqua ſu¡ parte lucens oriatunſed ingruenre mox aut cte- u velan.
trouerſarum . ſcente verſus Orienrem Eclipſi,v¡dearur extingui dies,8C
1.2421¡ij Prima fuit aur ſuíſſe viderur ¡lla, qu-x Auguſto Vrbem nox qua: fuerar interrupta, reuocat-i, adeò vt ignarum..
B credit¡ ingredienricreditur viſa, de qua vide dicta cap. 19. ad vulgus non auium modò ſed hominum exiſtimet, non
Annulun': Annum ante Chriſtum 44. Solem ordinarium , ſed aliquam lucem Solifimilem ex
ª» BHP/7 Secunda fuit Anno Chriſti 9;. aur 96. de qua vide di improuiſo, nocturno tempore apparuiſle , 8C dolear al¡
“'º’ºl‘m cta cap. r 9. ad hunc annum . quando ſe importunè ad canrnm vel ad opus exciratum;
3. 2mm Tertia ſuir Anno ;34. Chriſti luli¡ ¡7. de qua vide di hiſtorici aurem huiuſmodi Pharnom ena , que verè natu
Annulan': cta cap. i 9. ad hunc annum: cam tamcn totalem exhi ralia ſunt , inter portenta prreternaruralia recenſeant . Et
_ Kºflet? bent Kepleri 8C Vendelini Tabulae,jar noſtra: Annularem ha: quoque poſſunt viden alijs Eclipſes totales , licer non
U Vªdº”- relinquunr º, nam Anomalia Solis erar Grad.46. 8C Luna: \int . Huc non ¡mprobabiliter ſpectanr verba illa Pliny
ª‘ ¡ªlª-'"- Grad. 196—¡deòque mihi diameter Solis 31'. 8”. Se Lu liba.. cap. z 2;. Lumen de celº nactu 'mſmn eſ¡ C. Cecilio ('F'
na: zo'. 16” . Cn. Papiriº Cof]. O* .eye alia‘x, -Ut diet' fpett’e: n08:- Iueeret :
41…”, ,QI-mie ſuit Anno Chriſti 1567. Aprilis 9. quam àſe Eſto Milichius ¡bi oc de mereorologico Chaſmate ¡n
Annulari: Romx Viſam alſerit Claumt m cap.4. Sphxrz dicens, Rº terprererur . Huc R ¡lla Iulij Obſequenn': ¡n libello de)
ma Salem nºn !ºrum defeciffle , fed rtlit‘htm fuifle Milenª Prodigijs : Lux itafidſit ,vt tanqnam dte ºrtº ad opª: fur
C c c 2. gere
'3'88 LIBER’ .QVINTVS
geretur : 8C iterum : In Amino-nª Sºl nºcte *tr-fiar,, eíuſà. Theor.9. Quotieſeumq. in Eelip/ï Salirdiameter Salir
lux uliquundiu wſu, 8C rurfus m Galli:: in caſlrir lux nocte uppurenr maior e/i Lunar¡ diametro , U Circa Eclipſir me
fiel/it . Q1; fanè ad Ecl¡ fes hwuſmodi non male‘ reſerr dium linea per centra Luminarium duílu eadit intru Ter
Georgiur Heruartur cap. 6. 1 2.8. 8C 145. fuaª, ChronoloT ram, Eclip/ir Illa el? Annulurir alicubi terrurum .
gía; licer illis ad Tempora conſtiruenda aburarurwt dixi Paret ex definition:: Eclipſis AnnªlariH \SC cx Cªuſis ªd
in libro Chronologico,qui erit quinrus tom¡ 2.. Almageſti cam concurrentibus .
noſtri . Denique ad hanc Claſiem reuocari poreſt Solis il Theor. r o. Pªre/l ob Eelip/im Salir videri Sol de mila
lud deliquium , quod factü eſt Anno Saluris nom-x l ;44. ªrturzuut lnr eodem die ºrtur .
Ianuariy t 4.cúm hiſtorici dicant volucres,quç prima luce Patet ex Eclipfibus quibuſdarn marurinis 5 de quibus
fireranr hilares obmuruiffe, &o ha-c aurem non totalis dictum fatis ntun.7.
quidem, fed valde vicina totalib.ſu¡t,vt dixi iam in Eclip
¡¡19. Talis &C ¡lla circa Annum Chriſti 95 7. l ç. Calendas
Ianuarij, feu Anno z. Lotarij mihi PſíEClSè rotalis,de qua
Auctor vita: Ludouici Pij Se Lorarij air: Eelipſir Salir fu
ctu e/i, -vt ſlella à prima bºra -Uſq. ud [10mm tertium appare
rent. Talis illa de qua cap.19. ad Annum ;60. Chriſti cx \ CAPVT XXI.
.Ammiuna Murcellinº, inita ab Aurorce exortu, Er illa..
procul dubio qua: Anno l ç zo. Chriſt¡ Martij 2.9. viſa eſt Catalogur Eclip/¡um ex Epherneridilur ab
à Kepler¡ parruo narranre, cum co—IO frigidiffimo -Uix di Anno CHRISTI I 485. ‘vſq.
luxiflet , repemè lucem diei extinélum Ó” in nºctem *verſam
effè; qua occaſione Keplerur in Opticis pag.z9ç. pruden ad Annum I 700.
ter monet Marutinas Eclipfes Solis teriiores effe , vmbrà
Lunze deſuper Horizontem,ceu ictu quodam feriente, BC I. VI A multi‘im confert ad conferendasra—
auroram extinguentez hxc ramen mihi totalis fuit . bulas cum obferuationibus 19. przmiflis,
Vlll. Liber nú c imitari Keplerum in Opticis pag. ;o z . 8( ad exeligmos,& apocataſtaſes Eclipfiü›
Corollaria quzedam inſignia ponenrem de Solis Eclipſi habere in prompru, abfq. labore calculi
bus -, quibus aliqua ex dictis addemus, plane fciru digna Ecli fes multorum annorum continuarim
ad difcernendas Eclip fes . ab Ephemeridum Auctoribus fuppuratas,etiamſi non ex
Tabulis quuequaq. abfolutis: libet híc eriam Aſtrono
leeºremutu de Salir Eelipſilur . miae candidaris eas fuminatimcºlligere; adnotando tan
rummodo tempus, duracionem, ac digitos . Sum aurem
Theor. r . antur Eclipſer Salir Totaler . Auctores infrafcripri . Auctor innominarus Ephemeridis Airªm:
Eſt contra Tyebonem ac Mulerium , fed’ fatis oſten anriquç ab Anno r 484.ad i \06. incluſiuè; [acabªr Ptluu— ¡Mmm
fum fuprà num.i. 8C 2.. men, 5C 10. Sraeflerinur ad Vlmee Meridianum , ab Anno dm_
Theom.. Aundºcumq. in Eclipſ¡ Salir maiºr eſl Lime Iço7- ad 1534. Lucar GnuriCur ad Latitudinem Gr.4ç.
diameter upparenr qudm Solirmut nºn minor, Ó' nmbru lu ab Anno I ç ;4. ad tſſl. Petrur Appianur ad Meridianñ
nurir in fiemmo Eelipfir cadiz totu intra Terre fiaperfieiem, Leyſingx ab Anno r $58. ad 1578. la. Sta‘flerur ad Meri
Eclipfir Illa tºtulir ejl alieubi Terrurum s dianum Tubinga: ab Anno I ;45. ad 1H4.Petrur Pitatur
Parer ex definitione Eclipſis Totalis , 5C cauſis ad eam ad Meridianum Venetum ab Anno I $44. ad 1556.6eºr
‘concurrentibus . giur Joachimur Rem“; in Ephemeride Ann¡ 15$ I. Nicº
The0t.z . Queriefiumq. fit Eclip/ir Sºlir Tºtalir Ó' Ca: luur Simur ad Meridianum Bononize ab Anno r ç çz. ad
lum /erenum eſlz S!elle in Cªrlo videri poflunt . r ;6 8. Michael Mwſllinur ad Meridianum Tubinga’ ab
Ita Keplerus fuprà Corollario z. ¿Y 4. nam fi 'ccelurru Anno 1 $77. ad r ç 90. 10. Stadiur ad Antuerpiz Meridia
vaÃoribus craffis occuparum excandeſcar Circa Solem,8c num ab Anno t ç \4. ad I S74. lº. Amºmur M nginur ad
in ammetur à Sole , poreſt lux ¡lla meteorologica office ç Venetum meridianum ab Anno 1581. ad ¡659. Dauid
re ſtellamm appatitioni . ¡Or-’Saintſ ad Meridianum Frácofurri ad Oderam ab An
Theor.4. eremdocumq. ſle'lle in ,Eclipfi Solir longè ab no I $93'. ad 16 $4. Andreu: Argolur ad Meridianum Ro—
Ortu U" ab Occaſu uppurmt ficut in nocte , argument um eſl mm ab Anno I 65 o. ad 1700. Franciſeur Montebrunur ad
Eclipfir Totalir pºrtar quam non tatulir . Meridianum Bononiz ab Anno 1 6 4!. ad ¡660. inter
Theor.ç. Apparitio paumrum Stellurum in Eelipfibur quos Tabulas Prutenicas fecnri funt Stadiur, Mwſlllntflz
Salir, preſertim Veflzertinir aut _Matutinir,n0n eſl carguen? Muginur; Prutenicas 6( Tychonicas Origanur; Tycho—
tumfufiïeienr ECIIp/ir totalir, ſed proximè mmm totalir . nícas Argªlur; Lansbergianas Mantebrunur , vt-ïc Du
Ira prudenter Keplerur fuprà Corollario z. 8C pater ex ret; reliqui fermè Alphonfinas .
dictis fuprà num.6.& 7. Vido fupra Ecliplim 2.. 6C l 7. in— II. Vr aurem in promptu ſinr loca ad que 8C tabulç ex
ter penè totales . luuat eriam ad obfcurirarem aéris con quibus compuratç funr Eclipfes fequentes, inruére cano—
curfus macular-um Solis . nem fequentemdn quo Ann¡ incluſiuè vrrimq.¡umuntur.
Theor.6. Matutine Ó' Ve/pertine Eelipſer videri poſ
ſunt Tºtaler licer non /int . Epnemeridum Internal/d , á- Lºeu .
Patet ex dictis num.6. 8C 7. 8C ex Corollario ç. Ke le
ri, qu¡ ait procliuiores effe ad renebras , Marutinas Ec ip Ab Anno 148;. ad 1506. Ignotus Locus 8C Auctor
\es ante medium fui , nempe ¡n nodo 8C ſemici’rculo de Ab Anno r $07. ad t ç tz. Vlma Sueu. ex Alphonſinis
fcendentibus; Vefperrinas aurem poſt fui medium , in.. Ab Anno lſ \4. ad 1576. Antuerpiu ex Prurenicis
nodo &c ſemicirculo afcendenribus; quia videlicet extin Ab Anno 1577. ad 1 ;8 5. Tubingu ex Prutenicis
guunt illam aêris à Sole illuflrati partem, qua: fupra capi Ab Anno 1586. ad r ;94. Venetie ex Prutenicis
ta noſtra plurimum nobis lucis infert . Ab Anno I 59s. ad 1600. Fricofurt¡ Odera ex Prutenicis
Theor.7. Alique non planè Taraler Eelipſêr maiorem Ab Anno 1601. ad 1640. Francf. Oder. ex Tychonicis
obſcurttutem pº/junt inducere terrir, quum Totaler . Ab Anno 1641. ad 1660. Bonºnia ex Lansbergianis
Keplerus fu rà corol|.7. Patet in Maturinis ac Vefper Ab Anno r 661. ad 1700. Rªma ex Tychonicis
tinis non totali us, fi comparenrur cum illis totalibus , in Etſi ením vſ . ad Annum 1654. Origanus computarit
quibus aè'r pinguior & craffior à Sole circumcirca ¡n— etíam Prutenice &e Argolus ab Anno 16 zo.ad 1700. Ty
’flammetur . chonicè , tamen fatis effe cenfu¡ ad experimentum 8()
Theor.8. Duntur Eclip/er Annulurer, nan per uecidenr comparationem Eclipfes Annor.z4…PrUtenicas,& Anno
!untiim ex uè’re aut int/Jere Circa Salem inflammuto J aut ex rum 80. Tychonicas , 8C Annonim zo. Lansbergianas.
refructiºne rudiorum fiilurium in ue re noflrº aut circumlu Norantur aurem tempus apparês, 8C ab Anno l 581. dies
'rrari factu,fedper [e , Ó‘ ol¡ exceffum diametri ſolurir uppu— Gregoriani .
rentir ficprd lunarem .
Eſt contra Prolemzum, Bettinum,ac fere‘ Longomon
tanumz fed fatis firmanu ex dictis numero 5. 8C 4.
ECLIP
'D E‘ L1/ N'AEH _ET SOLIS ECLIPS. 389
ECLIPSES EX EPHEMERIDIBVS
Ab Anno Chriſti 148 5. Ad Annum Chriſti 1700.

Anni Menſes Dies AY?" 955²' Digirí Anni Menſes Dies AY?" ng‘l Digit¡
Eclipſes H. /. H. / D. l. Eclipſes H. /. H. I. D. l.
1485 Marti¡ 16 4 ;5 2. 1 Totalir 1541 1;?) .Aug. 21 o 56 1 18 z º
1486 O Febr. 18 5 41 5 34 Totali: 1542. Q Mart. 1 8 46 1 18 1 38
1486 :A Mart. 5 17 4; 2. 2. 9 o 1544 O Jan. 9 18 13 3 2.8 n, 72-46
!487 O Febr. 7 15 49 z zz Tomb": 1544 {2} Ian. 2.; 2.1 16 2.- 6 11 17
1487 114111' 2.0 2. 6 1 42 7 o 1544 C Iul. 4 8 31 z 42. ¡7 T_ ;,5
1488 {I 11119 8 17 ;o 1 2.2. 4 , o 1544 G Dec. 2.8 18 2.7 z 36 {4 T. zo
!4.39 O Decemb. 7 17 41 z ;o Tºtal. 1545 A lim- 8 2.0 48 1 36 z 45
1490 Q lun. 2. 10 6 z A 5º Total. 1547 Q Octab. 2.8 4 56 z ²-0 11 34
¡490 C Nºuemb.2.6 18 2.5 z 34 Tºtal. 1547 A Nºu. 11. 2. 9 1 16 9 ;º
1491 {31/1449 8 2. 19 2. ro 9 o 1547 Q Mm] 4 10 2.7 z› o 8 o
149; G April. 1 14 o 3 ;8 Tºt-11." 1548 C April. 2.2. 11 2.4 5 46 18 T. o
149; {El Octab. 10 2. 4o 2. 8 8 o 1549 Q April. 11 15 19 1 ;4 z_ º
1494 A Mart. 7 4 11. 1 2.8 4 o 1551 @Feb ao 8 2.1 z zz 14 T. 1o
2.494 G Mart. 2.1 14 ;8 z zleºtaL 1551 A Aug. 31 2. o 1 51. S o
1494 O Sept. 14 19 45 z 36 Tºtal. 1553 ñ Ian. 12. 2.2. 54 º ſz 1 2.2.
"—"ª 1555 Q Iul. 2.4 16 o 0 ;6 o 3¡
1497 C lanzar. 18 6 38 z ;2. Tºtal., _ _..._ _..— __..____
1497 Ali-11) 29 z 2. 1 12. z º 1554 @DEL 8 iz 7 2. 16 ¡o 12.
1500 ªki¡ Marty 2.7 710814 1555 O lun. 4 15 o z Sº z¡ T. 48
1500 Q OE?. 5 14 z z 14 Io o 1556 Q Nou. 16 11. 44 2. 14 5 5-¡
Iſºº Q Aprilir 11 interdiu 1556 Nºu. 1 18 o 2- 58 9 41
1501 C \Maq 2, 17 49 z 44 Total. 1558 @Api-il. 2. 11 o z -18 9 5o
_ 7—"— **º— _ª--ª 1559 o Sept. 16 4 5o 4¡ 6 18 T. o
1501 ASM. zo 19 45 2. 14 Io e .
1502. Q 011011. 15 12. zo 2. 2. z o 1560 Ó Mart. 11 15 4o 1 44 4 ¡z
ſ 1504 O Febr. 2.9 13 36 z zz Tºtal. 1560 A Aug. 2.1 1 o 1 43 6 zz
¡fºſ G Auguſl. 14 8 18 z 2.6 Total. 1562. Q Iul. 15 15 5o z 5²- 16 T. 56
1506 437111119 2.0 z 11 o 58 2. o 156; @1141. 5 8 4 z ²-4 11 ;4
1508 C lun. 12. 17 40 z 46 zo Tºt. 1565 El lun. 2.0 4 5o 2. 2.6 3 53

1509 @li-n. 2. 11 11 2. 52. 7 o 1565 SIMM'L 7 12. 5; *P IP q


1511 .C 051012. 6 11 5o z 16 12.; Tºt. 1565 @Nºm 7 12. 46 z 18 11 46
1512., Q Sept. :,5 z 56 z, zº Tºtal. 1566 O OH. 18 5 ;8 z 46 18 T. o
1513 @Mm-t. 7 1 zo 1 5o 6 o 1567 «me April. 8 zz 4'²— fl 9 ;4
1515 Glam-er. 2.9 15 18 z 34 15 Tºt. 1567 S708. 17 13 43 2- 1° z. 4o
1516 Q [armar, 19 6 o z 2.8 13 T. 18 1569 O \Marr- 2. 15 18 5 2-4 13 T. ;2.
1516 O 11419 ¡z 11 37 z 2.4 12. T. 8 1570 G Febr. zo 5 46 z ²38 16 T. 48
1516 A Decemb. zz z 47 1 2.4 .z ‘ o ¡570 G Aug. 15 9 17 z 44 16 7²'49
1518 @M49 14 11 19 z 8 9 11 1571. 11m. 2.5 9 o ²- ²-4 5 2.6
1518 fl 11m. 7 17 56 2. 12. 11 o 157; G Decemb. 8 6 51 5 $²- 19 7‘. ;o
1519 {4308011. 2.3 4 zz 1 58 6 o 1574 {Liz Nou. 13 z 5o ²- 3²- 5 2.1
!519 O Nouemb. 6 6 2.4 z 38 17 Tot. 1576 OH." 7 9 45 *i* 'i' *P *X*
152.0 fl 051017. 11 5 2.1 1 zzlz o 1577 G April. 2. 8 ;z z 43 18 T. zo
152.1. O Sept. 5 12. 17 3 2.8]12. T. zo 1577 G Sep!. 2.6 15 4 z $²- 16 T. 2.8
152.3 (DM-m. 1 8 2.6 z 36 15 Tºt. 1578 @Sepb 15 13 4 l $4 1. 2.0
152.3 O Aug. 15 15 Í4 z ;4 rz T. 5o 1579 *Fl-"cbr: 15 5 41 ²- º 8 36
151.5 e 11419 4 10 lº 1 46 2.\ ;o 1580 G 11m. 31 10 7 z Z4 11. T. 2.9
1525 O Decemb. 2.9 lº 46 z 2.8 1; Tºt. 1581 Q Ian. 19 9 1.2. z 43 15 T- '4
152.6 G Decemb.18 10 z: z 36 14 T. lº 1581 G lu!. 15 17 51 z zº \z 7'- ²
152.9 Ó 06201;. 16 ao :z z 14 11 55 1581. Q Ian. 8 lO 2.9 l 4 º ’5;
1530 ªlª/!44m 2.8 18 zz 1 54 8 2.4 158:. Hi [uni] 19 17 5 l S4 7 s
¡$50 G Octob. 6 12. 11 g 4o 16 7'. zo 1583 Q Nou. 2.8 2.1 51 z ²º 11. T. 7
11'31. \EZX/lag. zo o 49 1 :.4 z ;5 1584 G Maij 9 18 ²Q ¡ 6 z 36
¡$33 O Alu!- 4 ll \º z 56 1; T. o 1534 CNDH.. 17 14 15 z 43 17 7‘. 2.
1534 ‘W‘ Ian- 14 l 41 I $4 5 41 1185 111 AP”1* ²9 7 ſ* ² 8 " 7
11'34 Ohm- 19 14 15 3 18 1z 7140 1585 Q May 1; 5 2. z 4 6 54
15z6 A lun. 18 2. z 2. 6 o 1587 Q Sept. 16 9 28 z 2.2. 10 z.
1536 Q Nou. 2.7 6 2.1 z 14 10 15 1588 HFebr. 16 l ²-5 º $4 l 5
¡$57 O Mª? 2.4 3 z z 48 zo T. 1; 1588 C Mart. 12. 14 14 z 46 17 7‘. 19
¡$37 O Nºu- 16 14 56 z 58 17 T. 10 1588 Ó Sept. 4 17 zo z 5o 18
1558 Q Mai] 1; 14 2.4 1 5o z o 1589 @Ñ Aug. a5 8 ªl ²- 9 z \4
1538 a Nºu. 6 5 3-1 2. 6 z 37 1590 G luli]ª 16 17 4 z 10 3 $4
!539 A April. 18 4 zz 1 54 9 o 1590 A luli] zº 19 \7 ² '5 ¡º ²7
1540 MAP—il. 6 17 15 2. 4 12. 7‘. o 1591 @Ian- 9 6 2.1 z 17 9 4º
1541 O Mart. 11 16 34 z 38 16 T. o 1591 G 11d- 6 5 ª ;viſ ¡3 Tº 45
Anni
390 L I B E R ALQVINT-VS
. 'ct . AMeri- Dura- - -
' , . AMeri- Dura.- - -
Anni Menſes Dies díª tío Digit¡ Anni Menſes Dies die l “.0 l Digit¡

Eclipſes H. l. H. l. D. l Eclipſes H. l. H. I. D. I.
1591 fllu'lij 2.0 4 2. o 46 1 o 1610 @lu/y ç 16 \Slz 44 u !z
1191"@ Deeemb. 2.9 16 11 z 48 19 T. 37 ¡Gio {i} Dee. Is lucyprºó'c. 4, ;o
¡S92, lun. 2.4 ,ro i; z ¡9 58 1610 @Dem 2.9 16 47l-2. 2.2. 4 zz
H9¡ Deeemb. 18 7 2.4 2. 34 ç 54 1611 ª# [uuu lº Inmari Califor. 11, ;o
¡S93 fill/lau zo 2. zo i Iſ 2. 38 161¡ {Y} Deeembr. 4 AdMadagaſc. 10 17
¡$94 El Mai] 19 14 \8 2. 4 ¡o 2.; 1612. Q Mai¡ 14 io 38'¡ ſç 7 2.2.
¡$94 Q octal]. 2.8 19 is z 19 9 4o ¡612. &May 2.9 zz 38 2. zr 7 ¡4
¡59$ {Y} April. 9 InterndelFuego z o 1612. @Nºm 8 z 2.2. z r4 9 49
H9; Q Aprilis 24 4 12. z $1 zo T. H 1612. Y¡ Nau. 2.2. In Magellnnicu 9 º
¡S95 $05101). z_ z 4 2. 4 5 ¡8 Cien latitudinem AuſiriGmd. 6 ll.
¡59$ C 08011. 18 zo 47 4 z 18 T. ;7 161; {Y} April. zo In Magellum'ea Boreali
¡$96 A Marty 2.8 In Chile: Regm 161; Q Mau 4 o zſjz 42]:0 T. 2.1
¡S96 O April. u. 3 çzlz 36 6 4 161; 1g? Maij 19 InTartari-e ºriental¡
¡S96 Si: Sept. 2.1 In Regno China 11 º 1613 ªli-1P Octobr. ¡3 In America occidental¡
¡S96 Q 057017. 6 2.1 ¡Y 2. ¡I z zz 161; Q Octob. 1.8 4 19'4 18 1 T. zo
lſ97 ¿A Mart. 17 lnS.Petri1nfida 8 zo 1614 Im: April. 8 [unªn-:Guinea 44
1597 {a Sept. 1 I ¡¡¡Piura G‘e. 9 49 ¡614 @April zz 17 36'?. 2.5 ſ z;
1598 Ó Febr. zo 18 11]; ;2. ro H 1614 08017. z o $7 x 56 ſ z
'1598 A Mart. 6 2.2. 12. 2. 44 ir 57 1614 Q 027017. ¡7 4 38 2. 39 4 $6'
1598 .C \Inga/l. 16 8 lſ z zſ r4 7". ;s 16x; i@- Mart. 2.9 GªeÚ‘Cl‘aleeutij to 38
¡$98 A Aug. zi In Magelluniea 8 54 ¡61$ Sept. 2.7. 1n1nſul.SalºmªnisÚc.
¡$99 Q Febr. 10 17 Ill; $9 17 T. ¡z ¡616 O Mart. z 1 ;813 4; n. T. 2.
¡$99 fl luli] 2.2. 4 zh¡ z 4 ¡8 ¡616 filª Mart. 17 laz/Mexicº 6 47
¡$99 Q Aug. 6 Apud Antipodes lſ 2.6 16t6-C Aug. 2.6 lſ zzjz !7 12. T. !9
1600 Ianuur. rç [n [una \llaiori 1¡ 48 1616 Sept. to ln Magic-llªmen 10 53
¡600 G [arman zo 6 4o|z 1 2. ;8 ¡617 Febr. s In MagellanAuflraleari
¡600 {de luli¡ rol; 1012. 8 e ;9 ¡617 (Q Febr. zo x 4914 11'17 T. \l
¡601 A Ian. 4 1nAetbxºp.0’e. 9 4o 1617 W: Aug. 1 In BIM—mua Úc. s o
1’60¡ Q‘ lun. I; 6 18]: 42. 4 52. 1617 Q Aug. 16 3 21]; 34 lſ 47
1601 lun. 2.9 ln China Au/lr. 4 2.9 ¡618 {ª} [armar, 2.6 In Magellanica_
1601 Q DecemlI- 9 7 ólz 9, lO ;z 1618 @Felm 9 3 2.9i). 4'2. 57
i601 ;A Deeemb.z4 2. 46h 34 9 $2. 1618 {at Jul. 2.1 InMcMCDFloridaÓ‘c.
¡602. ia: Mai] 2.1 InGroenlundia 2. 41 1619 fi¡ !aut-ar. 1; Ad California» Ó?.
1602. Q lun. 4 7 1814 lſ zo T. zi 1619 @1:4an 2.6 12. 4o 2. 14 z to
1602. iz¡- Iun. 19 Adnouñ Granat. ç .43 1619 AHI-Juli¡ 11 lnAfr. 2. ;7 It ;9
¡602. ª Nºu. !z [n Magellanieee z o 1619 @Decembzo lſ çzlz 8 Io 47
1602. Q Nºu, 2.8 10 2.'[3 44 17 T. 58 ¡62.0 fl [arman 4 CirmMexieum 9 o
1605 fl May to InChinaBºreali u 2.1 162.0 {Y 1144:] ;1 Vltra Arcticum
16°; Ó M411 ª4 u 41h s 7 $9 162.0 C Ium'j 14 ¡z 47Í4 S 18 T. 49
160; A Nau. z 1n1nfieLR0mera: il 17 162.0 W !uuu 2.9 In \Magellanica 7 zo

160; G Nouemb.18 7 zi lr 48 z 2.6 161.0 CDM. 9 6 39]; 42. 18 T. ç


1604. A .April. 2.9 1n1nd.(’F’ Arab- 9 zz 162.0 4g? Nou. zz In Mage/[unica
1604 ¿Y Oèlab. 2.2. .In Peruuiº 6 49 ¡61.: A Mau 2.0 14 54‘: ro to 44
¡60$ Ó April- zl9 19'13 IS II 49 ¡61.1 Q) lun. z 19 42‘; rs 9 zz
¡Cºſ ISS .April. 18 CircuMudagaſc. ç ;t 162.1 {z} Nºu. 1; InfretºMngellunico
160; Q Sept. 2.7 4 47 z zz 9 2.6 162,1 @Nom 2.8 lſ 45': 19 z ;8
1605 #Octºh 12. 2. zziz 10 9 2.4 162.2_ ;$3 Mai', ¡o Adlu].C.VIrm.¡II S2.
1606 11;¡ Mart. 8 ln Mexicº Bªr. 6 º 162.1. fl Nºu. 2. ¡Ver/Inge Mature (jºe.
1606 O Marti¡ 2.4 11 17jz 47 16 T. 18 162.; @April r4 17 19h ¡¡¡to ;4
1606 {ar Sept. 2. In Magellanicº 6 40 162.5 {ü April. 2.9 Contra (ZapBoneſpei
1606 Q Sept. 16 16 I z ;o ¡8 T. 4o 162.5 @067017. 8 o zzlz 9l8 z;
1607 Febr. Iſ z¡ 48 1 o x 15 162.; A Oct. zz Califºrnia Ófc. llº 46
1607 Ó Mart. 15 6 3611 2.7 l 12 162.4 {Í} Maij !8 171710144 Zembla 6 o '
1607 {33 Aug. 2.2. In Peruuio 9 -43 16²4 O April- z 7 91; 47 17 T. zz
1607 Q Sept. ſ 1; 40'; 9 4 7 162.4 {a April. x7 Prºpe Antarctic.
!608 !EL Febr Iç ApudAntipadas 11 o 162.4 Si¡ Sept. 17. ln \Magellam'ca Auflrali
1608 Ó Iulij 2.7 o zo' 1 z¡ x ſ; 162.4 G Sept. 2.6 8 Hi; 47]¡9 T. ;y
1608 {EL .Aug. 9 4 39 o 49 o 4o 162.; Mart. 8 Ad MexieumÓ'Floridam
1609 @1472. 19 lſ 2.1 z 2.6 lº 32. 1624- @M-m. zz 14 ¡tir 49 2. ¡1
1609 ¿S? Febr 4 Inem-.delFuegº Y $1. \6²s Sept- I 1n1nſulaS.Petri
!609 Q Iulu 16¿ 12. Si; ;4 ¡6 T. $3 162.5 @Sepn 16 11 41]¡ 2.1 ç 6
¡50.9 Y? lulij ;º AdCanadam 4 lo 162.6 !A Febr. zi In Madugajèur 8 2.7
!609 {ªª Decemb. 2.6 Adºbqo/?ia $0 ¡62.6 @Alg- 7 7 48l1 I o z;
1610 C Ian. 9 1 41]; 43 18 T. 6 162.6 {Si Aug. 2.1 In Mexico',7‘inguer Ú’c.
16m A lung 2.0 Inlaua Mmm' lº 46 ¡62.7 @14m zo !l 38lz 2.2.110 2.1
Anni
DE ‘L VNAE ET SOLIS ECLIPS. 39¡
Anm, Menſes Dles AES" Drªgº l ngixi Anni Mcnſcs DicslAztn'ngäa" Digit¡

Eclípſes H. /. H. l. ID. I. Eclípſes H. l. H. I. D. I.


¡6²-7 {ZZ Febr. 15 In Magelltmim interiºr¡ 1644 1Q Mart. 8 6 zo
162.7 C 11th 27 19 4i; ſzllſ T. 18 1644 :A Aug. 31 18 10
¡5²-7 Aug. 11 Indeue‘Ö'irt lº o 1647 Ó Febr. 10 7 45 z 18 8 ;2.
¡6²-8 Ñ‘ 1M- 6 Clªnnªd” ſ 4º ¡64ſ fi" Febr. 2.6 Inlnfiel.Ramer1j 10 46
162.8 (Q 14;?- 10 IO ll z 4o ¡8 T. ¡3 ¡64$ O Aug. 7 z 4|z 46 13T. 47

161.8 Q
162.8 ªka- Jul.
Jul. 161 Circ.C.Bmſpei-n
11 1.6i; 56'12. T. 44
;7 " 1646
\64$ fl
ª lunuur.
Aug- u º s Aniasni
16 Infreato z º 4 4º
Què—*:

161.8 El Decetrib. 2.5 lnGalliaAngliaG'c. 1646 O lunuur. 30 18 11 z 42. 18 T. 43


162.9 ò Ian. 9 1 3611. 13|4 17 1646 i! Iulij 12. 6 ;7 1
162.9 ij! 11m- 11 InfinuGangetico- 11 1; 1646 O lulij 2.7 6 2. 3 41 13 T. 48
‘_ _.— _-— —.—.‚... _.‚..._.
1619 {“2 Dec. 14 InPeruuio 10 14 1647 a Ian. ; ¡2. ¡º
1630 Q Magi] 2.5 17 56|2 4o 6 o 1647 G Ian. zo 9 4; z_ zº 4 47
1630 à lun. 10 7 7 1 38 9 8 1647 ¡a 1qu z o 9 ¡¡uſb-MI,…
.—_Licllí 161° Ö Nºª- I9 H ²4]; lſ 9 27 1647 ª Dm 2.5 13 38 l
1630 D Dec. z Aduana"Gm'mñ lo 10 1648 Q lung', ; o H- z ¡3,4 ¡8
16;1 {ª April.1 ;o CircaAnmrctic. 1648 A Ium'j 2.0 1; 2.8
¡531 Ó Mª? lſ 3 \Hz '4º~²-¡ T* 31- ‘648 Q Nºm t219 19 17 2. 58|7 40
16;1 Ef Of?. 2,4 Ad Antarflici 1643 {Si Dec. 1; 2.1 ‘48 Außrulibu:
16;1 O Nau. 8 11 0’[4 17 19 T. 49 1649 O Muij 2.5 15 2o z 45'19 T. 49
_UT-…ª 1631. W April. 19 Ad &Bºm ßei 9 2. 1649 ij [um] ‘-79 1mm Arcticm, o
1631. U Mug 4 1 24l2 37 6 z; I649 1221 Nou. 4 2. 10 2. 17 ſ 19
1632. M Of?. 1; III/Mexicº 8 ;7 1649 C Nou. 18 19 56 ; 54|19 T'- 58
1632. Q Oct. 27 12. 1.;‘2. 46 5 31 16;0 ij April. zo 5 ;4 Auflmlibu: ’
Litt
".7~,
16;; {â} April. 8 5 14-_ 1 36 4 30 161'o G Mai; 15 8 37 2. ;4[7 ;7
1633 fi Oct. 3 Ad Maldita: 12. T. 4 16;o Lª; 01701,. 2.4 17 17 Grimm/ibm
1634 Q Mart. 14 9 55'; 4; I! 18 lóſº Ó Nou. 7 2.0 2.9 2. ;o_l5 ;
1634 A Mar!. 2.8 Inlapam'u 10 19 I651 ij April. 19 10 ;2. Tubeninbm
1634 O Sept. 7 5 0|'3 11 11. T. 10 1651 {a Oclob. ‚‘14 2. 2.5 Au/lralibu:
1634 Sept. zz \MCE-mºm¡ 9 54 1652. Q À’Iarr. 2.4 16 ;2. 3 1018 5o
16;5 if?! Febr. 17 AdAmarÛìcü 16S?- ülApril. 7 2.2. 40 1 51|9 59
16;5 OMA". z 9 2.6_4 13 17 T. 41 !652. Ó Sept. 17 7 2.7 ; 7l9 49
163; à Mart. 18 In Mexicº Bar. º 16 1652- i?! Oálab. 2. 5 2. Oeeidentulibus
1655 {it Aug. 12 Ink/andina 5 0 I65; fix Febr. 2.7 In Mugellanicul
1615 011111- 17 \6 4k; ;6 I6 T‘ $9 1615 @Mm- n ‘7 Di; 14 18 T. 8
16 36 i! Feb. 6 In PeruuwÚnoua Guinea 16$ z {5} Aug. 2.2. Borealiaribu:
l656 Q Febr- zo H 54's u 3 zz 16H Ó &Pt- 6 ²5 41 z Sº ‘9 T- º
16 ;6 A Aug. 1 In Tartan}: Ó‘c. 11 2.0 1654 Q Film 16 19 10 Orimmlíbu:
1636 G .Aug. 16 4 ;4|'1 2.4 1 2.5 1654 Q‘ Mart- 2. 19 2.5 2. 2. 3" 14
1637 A Ian. 2.6 CamboieMulueeeÜ'e. 1614 ¿Si .Aug. 11 2.2. 2.4 3 0 9 Ñ 2.8
1637 à 1141.1 2.1 In Iucatam‘a OT. 1654 Q Aug. 27 11 49 1 ;5 1 .-. ;3
1637 Q Dec. ;1 0 44!; 8 10 v 45 ¡16H {YK Febr. 6 2. ;7 2. 16 4 2.0
1638 a Ian. 14 In PerfiaÜ'Ind. 9 45 MNK? Aug 1 14 19 Sub Horizonte
1638 Q [um] 1; 2.0 17l3 4 17 T. 7 I656 Q luu. 11 9 4 ; 8 10 0
16;8 Y:: lul. 11 Infrª-¡Magali, 9 5 1656 ‘51 Jan. 16 3 8 2. 33 ; o
1638 {2k Dec. 5 lnMagell./1uſ}. 2. 10 ICSG'C Iulij 6 5 17 ; 4; 14 T. 2.6
1638 G Dec. 2.0 15 16_; 4; 18 T. 8 I656 {i 1qu 2.1 11 48 SubHoriume
16;9 1,3; Jun. 4 In Turmriu 0 zo USS C Dec. zo 2.3 zo ; 43118 T. 16
1639 51 lung 1 5 59'1 54 10 40 1657 {R Juni; 11 11 2.0 SubHorizßnte
1639 Q Jum'i 15 2. 41'; 4o 11 9 1657 O Iunu 2.; 9 3; 3 19111 T. 2.;
1639 {à Nºu. 2.4 In Magellamu 11 o 16W fi! Der. 4 2.0 0 Orientulibu:
!639 Q Dªt— 9 IJ 57.1 19 z 46 16ſ? Q Dec- zº 7 47 z ¡la 9
1640 .Maq 2.0 !mmm Htflnm, 10 zo 1658 Q Marſ 31 16 O Orientult'bu:
1640 ij} Nou. 1; Inl’eruuio 10 36 !658 G lung 14 2.2. TS
1641 O April. 2.5 1 2. 3 z 9 49 1658 Q Nou. 9 13 ;6 o 10
I64! !El Mug 9 10 16 Peru. 10 16 1658 ij Nau. 24 11 36 SubHorizante
1641 Q 0801;. 18 8 ’ 19‘2. 47 6 31 1659 Q Ma? 6 8 34 1 6 8 5
1641 fl: Non. 1 18 46 16;9 fix Mai] 2.0 17 4 Orientulibu:
11642. {A Adan. 30 InEflou‘lam 4 o 1659 Q 0.57012. 2.9 16 16 2. 39 ; 52.
1642. April. 14 14 3113 47 18 T. 36 16;9 ’51 Nou. 14 4 2.5 z 32. 9 51
1641 Sept. 2.5 InMugdlau.Au/lruli 1660 G April. 24 2.1 53 Z 49 19 T* 47
1642. G 051011. 7 16 45'; 46!:0 T. 30 1660 A Ot'tob 3 2.1. 34
1643 {ar Martij 19 13 5; l 1660 O Octob 18 o ;2. ; 46 2.1 T. 12.
164; O April. 3 11 10I2. 6 3 9 1660 {-,x Nou. 2. 1; 48
164; a Sept. 12. 17 0 l 1661 ¿Si Murt 2.9 2.2. 32.
1643 Q Sept. 2.7 7 58'2. ;5|6 o 1661 a April. 14 4 2.8
Anni
397— ::--L -I 3*_ E"R - :QI/'IN T‘V—ªS
ѪM—, . Ñ . . jffl
~: Ami‘ -Menſcs Dies AZÍLFLDJÏ I Digit¡ Anni " Mcnſes Dies Adªl-:n Dªzª—l Digit¡

Eclipſcs .H. l. lD. l. \ . Eclípſes. H. l. H. I. D. l


166¡ SPI Sept. z; I '56 I. 4; l! !9 x680 Sept. 22. 7 $7
166¡ @08012. - 7 14 -sI 2. 48 7 4 168¡ GSM-zm_ 4 Maid.
¡652, Y Mart. ¡9 ¡s 8 '¡681 ¿FJI/!any ¡9 Iz 43
~ 1662. A Sept. 12. x 8 Auflmlibus ¡681 Q Anguſl. 18 Iç 2.2. z 2.4 Io z;
166; Q Fcbr. 2.1 16 u 2.4 z z 14 ¡68.1 {(PSc-pt. ll xç 4;
¡56; SE¡ Mart, 9 ç 47 Au/fralibm ¡682. C Febr. 2.1 n. 2.8 z ;o 19 T. 48
¡553 o Aug. 18 8 4; z ;4 12. T. 2.2. 1682. C .Aug. ,¡7 ¡8 -56 4 8 x8 T. ço
¡565 ª Sept. I 8 3 . _ \ ¡685 I‘m. '~ 2.7 I zſ 2. 1¡ lo zo
166+ A memr. 2.7 zo 4o Ommalibu: ¡68; O Fabrª. 9 z - 39 .
¡564 G Febr. Il z‘ v16 \ S 168; Ó Aug. ,_~ ,.6 Ñzo 36
1664 1ng 2.2. 14 48 ' 1684. A Ian. 16 6 34
ſi¡554 Aug. 6 zz :18 , 1684 @lung _2:16 x; ¡8 1 zI I 3;‘
¡¡564 MADE.. 2.0 2.2. ¡o ¡684 Iulij v lzÑ z 2.6 2_ Ig n., o
‘mas ¿Y? !aman ¡s 2.0,¡ 7 Auflralibm' 1684 @3 Dccemb. 2.1 ¡I ¡8 z 2.2. 9 1 4;
v¡66$ @1471. zº 18 !47 ²- z'4 ;4 ¡68$ Aleman: 4 16 o

¡6m {ª lulú \ »u- 7;. ‘48 Occidentalibm 1685 Q 11m. ¡6 6 o 4


¡565- ®¿]ªlij 16 zÑ ,31, .. o ¡o 168; Q Dmmlpxo ¡1<~16 4 u 2.! 71.4;
1666 {ª Ian. '4.zI-sz . 1686 Ñ? Adhh 21 17 9 .Ñ x;
!666' {32.11417 I 19~ '“ o 2. '36 II \ ¡¡o 1686 Q lun. 6 Ianriaig Lª.,
1667 Glªm¡ S PrapkMeridIê I» v¡ 1686 Q Nau. 2.9‘ 12. 2.2. 2. 58 7 ;ſ
¡557 luli] 2.1 2. -52. . 1688 Q .April. 'Is 7 4 z -17 6 49
¡567333 Non. Is 11,- ,zQ‘ Nºctu 1688 &iz April. 2.9 ¡6 2.7 . «
1667 Ó) Nºu- zº z . Z².; A… ;-› 1688 GI Oprb.. ,9 [MMO-¡dic
¡668 L1: Mai¡ IO SubHorizonth \²" \688 {Z} Octob. '27$' 19‘ 4o .Ñ Ñ r
1668 (D Maij zç ¡6‘ _16. z 9 /zz ¡689 O April. 4 7‘ 42. 4 Io 2.!-T; 19
1668 ISI-Nou. . 4 2. 'çz I ,2.1 ç -so 1689 C Sept. 4.8 ¡ç 46 z 57* 2.0 T. 39
1668 a@ Nou. 18 z. \ $4 2.5 S4 6 45 1690 iii Mart. 10› Noctu~ .
1669 @April Is 19 47 .. ' - 1690 Q Mart- 2-4 ll 14 2. 4; ç ;z
1669 April 2.9 18 ,1.8 Auflralibu: 1690 Sept. _z Nºé?“
¡669 OEI. 2.4 10 *13] .' 1690 Q Sept. xS 'z 42_ ›
¡570 ‘Apnl ‘19 7 o 169¡ Febr- ‘z7 ¡7 zo NOEZ-4
x670 {EL Sept'. Io 19 4 º 169! W Aªg- ²-3 $ $1-, Auflmlibus
1670 Q .Sept. 1.8 Iſ 4; 2. .$6 9 7 1692. Q Febr. 2. z :.0
1670 {Ex 0:’th 1². ¡7. ,$2 , 7 1692. {EZ Fcbr. 16 ¡7 z¡
¡671 11:? April 8 139-19 ¡692. Ó 2.7 16 9 5 41 1)_ 7", ²,8

¡57: {Elsqr z zI-:zç z . . ;695 É) Ian. 11 ¡7 zi z ſz 19 71 zz


¡67x c²31 ‘Sept- 18 7 '44 z :$1 19 49 \693 EB lulij -17 InMeridie
1.672. ÜÍFCÓÏ‘- 2.8 5- '38 Au/iralibus 1694 Q 14mm*- -II Circa Mªid.
1672. @Jl/[art I; z. ;147 '-. 1694i21un…. 2.2. 4_ zz'I ;z 6 -zz,
1672. {JJ-41:3. 2.2. 6 4; 1694 Q Julij 6 Iz 51‘ o 47

1672. Q Sept. 6 18 ?S4 ¡69$ Mª? 13 Circa/Maria’.


167; iz Febr. '16 7›.- .2.9 Occidentalibm - 169; *A Maq n 6 z'Auflmlibm
x675 A .Aug. II 2.! '44 Au/Zralibm 1697 Q Nªu. 2.0 8 o z o_[6 H
1674 Q IM. u 18 'zz z 2.0 Il 2.1 ¡69$ Decemb. i ¡7 7 Orientaltbm
1674 {YF-!1v- ‘ſ 9: 4 1696 @MK-tj 16 1²- 45 z $8 u T. 48
1674 Q lulij ‘17 9… 74D‘ z 49 u. T. 17 1696 ¿Si May zo ¡2. ;6 Noflu
167ſ C ¡armar, u 8 .29 z 36 18 T. ;3 1696 Q Nou., . 8 -17 zo 4 4 z¡ 4;
!67$ 12? IMW- lſ lº ;36 \ 1696 Ã N044- zz 17 3-2 ºrienta/tbn¡
167; Ó luly 6 16-sz— z 47 zo o ‘1697 !EZ April. 2.0 14 32. Orientalibus <_
¡676 {ª 11m3 !º ²1-16 z .34 4 54 l697 Ó) Mª!? s 18 27
1-676 Q Iunij 2.5 6 2.6 7 1697 Q 08017.¡ 2.9 8 44 2_ 46 8 ;4
¡676 {Si Decembr. 4 2.0 ;2. Auflmtibu: 1698 A .April. IO 9 ¡z Nºa” 0mm,
1577 Nº.? Mªi! Z¡ º- :SX Auſimlibm 1693 fi¡ 05017- zz Iſ 2.9 Orientalibm
!677 ÏÏZ‘ Nºm_ 2.4 n Q ç l 1699 Q Mart., ‘Iſ 8 14 z. 15D 7
1677 G Mm¡ 16 ¡6 2.; z 2.6.8 ¡5 ¡699 ºf# Mªn‘- zº 12. o Auflralibm '
1678 Q M41) 6 g zo l ¡699 Ó Sept. 8 2.:" 2,2. Amzpªliibm
1678 Q 08017- ²9 9 17 z 48122 T. 18 1699 iii- Scpt- zz 7.2. 58 1 çojp ;8
1679 3;? April.. Io 2.¡ o - _ 170.0 Q Martij 4 2.0 I¡ Occidmmlibm
1679 Aprilu z; n çz 2. ‘45 g 47 1700 Q Aug. 2.9 I 4,, Orzmªzzb…
1680 {Et Mart.; 2.9 2.3_ 2.2.] ‘ | HºcA'móo omirtimr Biflèxtum in Kalmd.Gregori4m
LIBRIv QYÍNzTI FINIS.

LIBER
393

BR SEXTVS
DE ' STEL LIS FIXIS-‘ a
SOIS-EMER- S61²?. -EêI-*E'ªIºJºSºIºS- Sºis x4: illigataſiu efflè . Hinc fphzera Octaua , ſideribusíner—
\ªntibusueſertmdicta eſt G reecis a’-,7^.z'vn,hoc eſt ínerrans,
feu ab ertote immunis , cſt enim Mim cl'l'Of . Q1!? for
C A P V T I. taffis eſt cauſa, ob‘ quam multitudo 110mm ſiderum, tan—
quam caſtrorum acies ordinata 2 & ordinatim ſtatis inter
De Nomina @y E xccl/mtia Siderum fe interuaiiis incedens z non femel in facra pagina militia
cali dicatur: vnde illud in canrico Debbora: ó( Barac vi
Inerrantium . Cio riam fuam DEO tribuentium z De caºlº dimicatum..
I-Í
eſ? Cºm-m eo: : [chia manentc: in ordine Ó‘ citrfitſiiomduch
n TELLA Crmcè a's-ñp 8C Hebraícè ſm Siſizmm pugnauermzt. I udic.cap. t. 8C Ecclcſiaflici 47.
Comic , diffcrt à fidere, quod Grat Vm cafirornm in excelfi: Cªe. vr infià ad finem num. z.
Diffen’tia cè ¿'çfºv , Hebraice‘ Ng/M: a vel III. Alia tam en de cauſa Stella: Fixx ad militiam cueli En comia
¡mer Stel Nglmii dicitur; ſi preſiii‘is vfur— pertinent; militant enim DEO , fiue dum radijs fuis, in- Sullanª»
lam ó* A pentur [nec nomina: nam vt ad fluxus al¡ 15 noxios, alijs innoxios 5C ſáiubres , innoxiè ta- Fix-'ªm -
flmm .
uei‘tit Ac/zille: Tatim , in Ifagoge men femper iaculantur in terras z 8C al'canis fulgetris di
' ad Atari phxnomena , cap. 14. 6C micant , dum manifeſtis micát ſuigoribus ;ſiue dum tan
- Suidm :'n vocabulario, Se Gd/e’llm’ quam vi ’iles adamantinis armar¡ fpiendoribus , noctur
in lib. r. Epidemiorum z 6C S. Baſilim in cap. 1 z. Iſaiz, nas excu ias ſtatis ortuum vefpertínorum vicibus viden—
¿S’ÃP feu \’ceila. eſt ſingulare &mum feorfim corpus cze tur perage re: quò pertinent facri cantici verba illa Ba
]eſte fpiendidum, ſiue ſit Planeta ſiue non Planeta; cu ruc.; . v. ;4. Stella autem dederum lumen in ciiflodij: fuiſ’
iufmodi eſt Mercurius, Saturnus , aut Lyrrelucida; ¿’rpov CJ" lx141.: [um: vocatafivztw' dixenmt adſumm; Ó‘ luxe- ~
J? ªro‘ e'x wºANÏIV ¿çe’ſüv :0'th , hoc eſt, Aflrum veráſ]— mm ci cum iucunditate, quifecit illa: , 8C Eccleſiaſtici 47.
ema cx pluribus/[dll: campo/¡Mm , ijſq. inetrantibus, cui locus, de quo infrà. Mimquam DEVS, DEVS inquam
tinè quidain putzmt conuenire nomen Sideiis , quaſi eſt , qui non centenis tantum veiut Atgus \’teliatis oculis,
oriundi à erco ªu‘v ê’I'JY-v , hoc eſt ab eo quòd ſimul plu fed totus mens, totus oculus aut aduigiint bonís , aut ma
res in eo ſtellze videnntur; cum potius Latinum fit hoc lis inuigilagvno quidem ocuio, quemieremias cap.1. vi
nomen à fedendo ſcu fubſidendo in ocçafu . At illi cettè dit, 6C quem in bici-oglyphicis ex virga cmicantem ac ve
conuenitvocabulum Hebr. Ng/MI à verbo Ngbm, quod lur effloreſcentem legimus , fed ob effectus innumerabi
eſt ſimui congregari . Laxiús tamen non modò 'a Poétis , les multiplicem prouidentiam difpcnfante; cuius idcircò
fed à Platone apud Gtrecos, &C à Cicerone apud Latinos, fymbolum funt innumerabiles illa: ſtellze , quas iucida.;
inuenies ſingulures ſtciixis etiam erraticus vocari aſtra, &e prouidentia: diuinae cuncta obeuntis veſtigia , vel Mundi
fideta : 8C è contrario Callimachus aſterifmum comç Be fuperioris 8( quaſi DEI oculos mctaphoricè quidem, fed
renices appellauit &2,24 : fed raríuS imagines cçleſtes in magnificentius appellnuetis,qulim Carleſtis campi floſcu—
vnum aſtrum configuratas , ſtellam \ingulari nomine vo los , aut olympi gemmas , nur iaqucaris arthcrei fiumliª,
catam reperies: quò ſacit illud Tati¡ fuprl :. Omni: mim. \aut vitai noſtrae lampadas z am occumbentis Solis Faces
Stella efl aflrum, nºn Mmm aflrum 0mm [hªlla c/Z . Carle funereas,aut Lunx feu Diana: iucentem chorum, nur CCE
l’tesverò imagines,pr:ecipuè qua: in Zodiaco funt, aut ad teris huiufmodi &hºya; analogiis , quibus longèinfima.;
illum propiſis pertinent, dicuntur n'CEcImE’I-a @ha apud comparationmdeijcias poriàs lidera qm‘un extollas . Ma
Hipparchum Bithynum, nempe animalia ſteliifem feu lim ego certè ex facro eloquio elogium earum repetere,
Differï'tín ſtellata 5 differuntq. à duodecim illis Zodiac¡ fegmentis, illnfq. igneas rutilanteſq. Carl¡ linguas dicere, qua: perpe—
inm- Zodi
ci Aſlra ó
quee GRECÍ J‘OJSMTEHÍPM, Latin¡ Domus cxleſtes appel tuà fuorum iuminum admirabilitate , nunquamq. inter—
Dºmm- u.
lant : ctenim hace fegmenta ;equalm inter fe funt, &U rupto conſtantiffimorum concentu motuum, Conditoris
Illin :equale czrli fpatium comprehendunt , ò‘c ex ſe inuiſibiha fui enarrant gloriam , d‘lIm prouocant mortales ad DEI
funt; at figura: cçleſtium imaginum, ¿1 quibus denomina laudem; aut de occuitiotib. diuinx in nos Prouidentia:
tx funt illce domus, incequalia cçii fpatia capiunt z SC viſi-' myſtenis , altius contemplantium erudíunt animos : adeò
biles pet fe flmt, 8( aliquando vnfi fui parte ad vnam do vt ob id fymbolum facra: doctrina: ac doctorum angeli
mum, feu ad vnum fegmentum Zodiac¡ pertinent, alterà co imo diuino euaſetint teſtimonio apud Dzmielem cap.
verò ad alium , Ã' quxcdiun dodecntemOtio à fc denomi I 2.. vbí dicitur : (¿ui autem docti fiterim Ñ, fiilgebmzt qua/i
nato maiora funt, quazdam minera; denique quxdam ad flzlcndor firmante/'Id Ñ. Ó‘ qui ad infliliam crudizmt mtrlror,
duo domicilia pertinent 3 vr Scorpij ¡mago fuis Chclis ſeu qMſi/lcllc in perpetua: arcmifalcs. Aut indices fum cx
Sign-I ulc— brachijs Librç domum, reliquo verò corpora- Scorpi) do— leſtjs illius , ad quam nos inuitant, gloriz, 8C quoddaim
flia ’kid I decatemorion diſtinguit . Sed quia tá-aſteriſmi hi , quàm quaſi fpecimen intemi illius & :eterni tabernaculi,in quo
dodecatemoria vocantur à Grmcis ªnima , vel mïzma. abfq. velamine , Siderum Conditor vultum fuum fuper
nempe Signa-,idcii'cò conſufa inuenies ab aliquibus Aſtra. Electos illuminabitz Aut denique facro quodam fuí fplé—
dorís lion-ore, tetritár malos, inter nſioctíum tenebms , la
Zodiac¡ cum dodecatemorijs, 8: qured am attribura vnis:
quce alteris tàtiun conucniunt , vt emditè docet Pet/mm: tebqu. ſcclerum przcſtolantes 3 tanquam teſtes in eXtre
noſter in fui Vranologi) differtationibus lib 2.. cap. z. &U mo iu-.iicio cum Sanctis contra eòs mifuturce , iuxta illud
deince s . .Eccle/I‘aflici 4,7. multa in earum laudcm complex¡ , Va:
Cm Pix¡
Il. am verò Stella: illze feptem,qum vario 8: :momalo caſh-0mm in excel/1‘s a in firmamentº Cali rcſplmdcm gla
[m Mm.: motu mumnt fubinde diſtantiam inter fe fe , 8C ab Eclip— riºsè . Syaoi:: cali glºria [Pellarum ,- mundum illuminam
m Sªn. tica,vagantes 8C erratIcz, feu errones à Latinis,-,1Mvn'TM ¡II excel/i: Domina: . [n mrbisſanflijflabizm ad indiciurm
dicte .ª à Gi'mCis dicuntur; reli ua: autem, quibus coelum his fu Ó* mm deficicnt in 'vigilijifizir .
perius vndequaque rut' at, dicuntur Fix@ ſeu Inerrmmi, IV. Videtí \amen pollent inſipientibus , cafu potíus C“, ¡m3,,
cò quòd regular¡ motu moueantur , enmdem diſtantiam quàm conſilio diffeminara per cxli tractus ac diſperſª.; [are: figu.
inter fe fe , 6: ab Ecliptica peipetuò feruantes; perinde fideraz Cum non equalib. inter fe interuallis difpoſita.. m: A/Iu
ac ii tanquam clau¡ aurei, aut pyropí luciuomi, cado infi fint, nec regularem in figuram , vt nos in areolis florum cªmineanh
xze effentNt cenfebant Empedocles , 8C Anaximenes, qui affectamus,putà quad ratunmhombum,hexanguluimcir
vr air Plutarcbm lib.2.. de Piacitis Philof. capa z. ¡Y x4. culum, ellipſim conclufa,fed fparſa cr¡\07%f75; ¿Y incredi
dixerunl a lrxerrmxte; /chlm clauorum inflar cry/¡alla infi bili varietate , irregularium :1C 1d)ífcïiïªiiliumfchemaatïmu
[
3 94 L I B E R , SEXTVS
alibi raròalíbí conſcm'm atq. accruatim difirflmèàdqui conſiſtentibus z aut círcumcuntibus motre ac dírectz;
hocí (um argumentªn) eſt altiorís quídched folidíorís an verò à propria forma fed ínaními moueantur; rur
promdcntíx . Prímò ením ſitum illum 8C formam requi ſuſqucanfuerint vel futura: fint animan…) reccptacu—
tcbat affectuum naturªlíum variecas , quos ſtatis vícibus lan‘ïc quandonam àDco condítz, 8C his ſimilía. Lo—
in ſublunarem rcgíoncm cçlítus cmanarc oporccbat;pr0 quendo autem de his quze ad Fíxas peculian'ter pertincrc
inde que mera: ac nudx noſtra: Geomem'ze irregulariL videnturz ſi Plutarcba credimus lib. z. de placítís Philoſo
ſunt; Thcophyſicae , hoc eſt Díuínre ſcícnu'az , qua Natu phor.cap.15. ‘Thales Stellas ignítam terram etſe ccnſuit; Mſm
ram gubernat , regulada ſunt , &C czleſtí conſilio ac fini Em edºclcs ígncs çthereos cryſtallo alligatos ; Amxagº— ,Pm-m,
commenſurata ſchemata . Deindc ſí rcgularcm mºthe ra: apídes cx term ab çtherc abreptos círcumuolutíom’s ¿Ñ muª¡
matícè formam obtínuiſſcnt aſtra omnia ; nec tam mani— vchememiñ aduſtos , 8C in ſtellas vcrſos; Diºgene: cxpi- mm.,
fcſto diſcrimíne díſcemerenrur , nec varío ſuo ſitu díuer raciones mundi cx foramimbus tanquam pumícum; P14
fas temporum víces diſtínxífl'cnt nobis: Fac ením Aſtra tº maior¡ fuí parte igneas , cum alíorum elementomm
illa,qu;e nuuc Plauſtra vel Vrſas vocamus , quadrau' tan— mixtlu'a -, Orplacm‘, Heraclides» Ó’Pſtlmgªmi quamlí
tum aut rhombí ſormam habeantj; cum cním ínuerſo tc bet ſtellnm mundum eÍTe cum fuis clementis -, Xmopha—
Et mit-'0.
mone aut cauda, maturínum tempus à vcſpem'no diſpc— m: Carboncs ex inflammatís nubibus accenſos . Ex re fm d
fccre ncuríquam poterunt . Acccdit quòd hac mtíonp ccntíoribus verò [anima: Bruna: lib. de Infinito 8C ín
acuenda fuêre mortalium ſtudía, vc non níſi poſt longam numcmbilibus , Stellas cfſe mundos infinitos, SC totídcm
cxli contemplntíoncm, ulduſtriê fuí imagines ac figuras Soles , 8( 10. Caramuel Moguntínus Suffraganeus, Stella:
aſtrorum excogitantcs , 8C nomimbus ſuo captuí accom— Fixas eſie Solís \Peciem replicaram 7 vircfractíonis factaf
modatis indiªitantes , velut carlum fibí totíq. acquírchnr in Aplane , quod refercns Antºniª: Maria SClay-flªn: , in
poſtcrítau' . loſtremò illa varíctas , vc experimento {X ſuo Radio Sidcrcomyſtíco pag. 177. rcfcllít, eò quòd Sol
culorum com pertum CſtdeſCſllíf apprimè non Medicínç ob ingentem Fixarum díſtantíam ſit \eſpectu animª
modò à’ Agricultura: , fed Nauígatoria: poríffimüm atq. punctumlucídumzêc infufficiens ad fui fpccíem inO—
Aſtronomizcwr Nauclerí díuerſis ſc in rcgioníbus cſſe, dí .ctaua ſphxra ropa andam :Ibidem vcrò non improba
ucrſitate aſtrorum euidentíus agnoſcant-,òc Aſtronomí ¡n bíle pum Ste las e e partes Empyrci czli vndequaquc.;
Planetarum locis, aur in momcnu's tcmporum , ex altitu lucentís 8( flammei , ſcd pºr foraminª inferioris cxlí,aut
dine aut intemallís fiderum obſeruantcs,ccniffimis nou's partes eíus magis díaphanas , nobis ſplcndcntes; BOC!
ſtellamà ſtella dígnoſcant; nec ſimílícudo ſchematum.. ramcn Maflrms Scotiſta in diſput. 2.. de Crelo q. 2.. art. z.
cos in errorcmínducat . repugnarc pucat ſacrx Gencſi, narrantí quam. die Stellas
V. Quinam porrò fuenhnquí Aſtrorum imagines pri tanquam quíd diſtínctum à Czelo factas , 8C poſitas in fir—
mi ad cenas ſiue aninmtarum ſiue ínzmimatarum rcrum mamento . Sed lurum me ac ſimílium opinionum ta:
formas redcgerínt; \Egyptij , an Chaldan' , an Grzcí; 8C dct, quippe incenzuum valdc z 5( pctcxiguam ſcínu'llam
vtrum ſabularum tamummodo melle ¡¡las ílleucrínt, quo probabilitaris habcntium . Sed nequc ccrtò definíre poſ
líbcntíüs à ium'oríbus mandarenrur memoria ; an verò ſumus , an quod air Apºflºlm I . Corinth. cap. I s. Stella A,, Sªn¡
ſub illarum ſomlarum íntcgumcnu's , tanquam híerogly diffm à Stella in Clarita:: z intelligcndum ſit de acciden- ¿Fin—,5,,
phícis , allcgorías , 8C varias tropelogias , aut ſecretio talirantúm differentíaíníntcnſionc 8C clarítate lumím's nio.
\cm vim influendí in hac ínſeríora indicate voluerínr, cum in eodem magnete vídeamus virturcm hínc vnà fa
non eſt huius locí diffcccu: . Illud modò pro ordine Ii cíe fcrrum attrahend¡ , inde altera \e cllendi 5 an verò,vr
brorum noſtrorum moneo: Nam quia fine Fixarum Io pleríquc volunt , de differentia ſpeufica ſubſtantiali ſub
cís non poſſunt loca. quínquc minorum Planetarum rítè eodem genere (eſie enim eiufdem] generis nó eíuſdé ſpc
obſemau' z ídcirco líbmm hunc libro de quinque illis Er~ cící dixit Aríſtocelcs lib. z. de Cºalo t. 4 I. ) id cním requi
tom'bus , prmmítccndum duxímus z ſicur przmiſêre Pto rere videntur diuerſi influxus , 8C maieſtas ac ſapíentía.
¿fflm, Iman: lib. 7. Magna: conſtructionís 3 Geber lib. 6. fu:: conditoris, vt ſcílícet tot 8( tam vaſta corpora z non fiu~
,m- pfiü, Aflronomíre , 10._ Regíomontamjs in Epirome Aſtrono ſtra. intra camdem omnia ſpecícm infimamded plura.;
de Fixj,, mm, Capernicm lIb. 2.. Reuolunonum à cap. \4. Fmm díuerſze ſicut virtutis , ita 8( ſpecíei condiderít , quam
guàm de z. [Zorita-de Homoccntricis ſcct. z. à cap. 9. Io. de Sacrobu— fortaſic cuidentiüs diſccrnercmus ex alíjs accidentibus ,
.Plannil. ſco cap. r. Sphaerzr,ibiquc Clauiu: à pag. 148. Apianu: fi propius cas intueri licet:: z nunc autem de illis ob ſimí—
enunciaro 4. Aſtronomící Cxſarcíz TyC/20 tomo x. Prog. litudíncm luminis ac figurse, .SC ob motüs vníſormítatcm
cap. 1.6( z. Lºngomontanm in Aſtronomía Danica lib. z.. perinde iudicamus , ac fi longiffimo imeruallo ſyluam..
Sphxrícmap. 4. 8C ç.líb. I. Theou'cotum cap. Lin Com varijs arboribus reſcrtam, aut naucm diuerſas animamºs
ment. de Fíxís, 8C &19.4. in Catalongepln-m lib. z. Epí vectzmtem videremus ,fed confuſis radíjs ac ſpccíebus ,
tomeS, Aſtronomiae , &lib. 4-.parte LBullialdmlib. ſ. omnes eiufdem rationis aeſtimaremus .
Aſtronomía: Philolaíczk . Eſto ſphzramm ſccutí ordíncm II. (Mºd attíncr ad qualitates , ſicut Stellis incrrantí— ªhhh’.
alíquí , tractationcm de Fíxis motuue Octauç ſphçrç poſt bus falsò au: temerè tribuns grauítatcm, aut leuitatcm , xi: Cum'.
doctn'nam de quínque Planetís minoríbus ttadídcn'nt', ica improbabiliús penetrabilitatem , quam phyſici omni 'ª’ Lºªi
¿mºm videlicer, Albdſegnim ca_p.›çI. Alfragqnm à díffercntía. corporí dcnegant', Theologí verò ſolís corporibus bca— ‘ª‘ P?"
ª…- sz, d, x8. Purbacbm: m Theor_1C1s : Io. &44134: ín canoníbus tomm hominumgur miraculí tantüm vi conccdunt; eſto ‘ "Mª"
5, Hªm,… Bergenſibus commentano de Stellls Fxxxs ,- 8: Blancanu: illam ſtellís conccſſeríc Pen-u: lº. Prºumuli: quodlibeto
guàm ¿ª ¡¡m bphxra hb. ¡7. 8( 18. Correr¡ ,qui dc szarum motu z. q. 7. neque ením perículum eſt, quod fortè ſuſpicare
x:: . abſque Planctís minoribus tractàrunr , aut varios earum tur alqulS in Plancris , ne mutuò ſibi impingant, aut at
catalogos , kalendaria , canoneſue condíderunt, infi'à terantur ab çthere I'apídiſſimo mom, ſiquídem conſtanti
luis locis recenſebuntur . ſcmperintcruallo parítcr cum tom octaua Sphmra moue
rí videntur . De fluídítatc ac ſolíditate caelcſtium conm
ÉÉÉWÜÜYÏÉÜÜÉÉÜÜ rum ſicut 8C de fono dícendum crít lib. 9. vbi de Mundi
Syſtemate_. lam vgrò aliquu vríquç dcnſitas aut cªritas ¡¡è—fi…"
C A P V T I I. ' Sldenbus mcſt , cum 8C mhll fit ahud , quàm mulntudo m,, º",
De Suófianria @y .TEA/¡tdtiélfl' Ftſixarum aur paucítas partiurh \ubſtantíaz in cêdem mole; & ali- ¡¡tu DE‘.
qua opacítas ac díaphaneítas, cum ita ſiſtát ac termíncnt pbmim.
Pïaflrtim de Figuraſiumim ac viſumzvr :amen nó ex ſola ſuperficiczſed ex interioribfui
Scímil/atiom . lumen atquc influxus alios cmíttant; 8: inde color ali- Cºlº' º
quís ſalté intencionalís,przſcrrím in nebuloſis, aut Plumª
I. VÍEDAM his communía cum alíjs ſtel ínſtar rubeutíbus 5 cuiuſmodí ſunt non auca'; prªtſertim
lis dehbauilib. 3.cap. 1. (3( 2.. lura vcrò Co_r Scorpi), Oculus Tauri, Arcturus, apella . Sed Vfl'ú
díccnda crunt libro 9. vbi de und¡ Sy çalxda ſint actu hªrc fidera, vr aíunt nonnulli cum Tela/I"0 cd”.
ſtcmatc; vtrum ſcílicetCçleſtía corpora bb¡ 4. dc natura rcrum cap. I 6. 8C Car-dana lib. 4. de ſub
conſtcnt cx materia ſublunari, an ex di tzlztate -, an verò virrutc tantúm , vt arbitrantur Pen'pate
uctſa,an cx nulla; 8C vnum ſtcllar \inc animate, anab tlci ¿de C210 n42.. dífficílh'mum cſt \’catucrc: huc tamen
Intellggcmíjs tantummodo affiſtcpríbus a 8( vno loco \Pcctªflt › que de natura illorum ignea ten'gí lib.z. cªp. x.
C 0
DE STELLlS 'FIXIL 395
eſto plura Eccleſia: 8C Part-um dicta inrelligi poffinr de vi tur , contra experimentum & regulas Prolema-í de fide
'calorifica 8C inflainmariua , abſque neceſfirate caloris , vr rum emerfioni us de ſub radijs Solis 5 his inquam addu
dicirur , formalis . ~ I ctis docuerar, Planeris omnibus , prarcipuè Veneri, ſuum
Figura IlI. Figura porrò Fixarum fingillarim ſum'ptarum ro ineſie lumen , nec lucere luce rantummodo à Sole com
Sedlamm.-runda viderur eminus ſpectanribus : 8C eas quidem apud municara; cuius argumenta de Venere reſeremus lib.7.
Plutarebum lib.z.de Philoſophorum placiris cap. i 4.Stoi cap. ç. num. I. &confirmàran quia eriam in ſublunari
ci globoſas affirmàrunt; Cleambe: meta: inflar turbina bus, multa: res animarce 8C inanimarat luculç nonnilhil in
'ras -, Anaximener clauis ſímiles cryſtallo infixas -, alij ve‘— ſirum habcnr, turn quia ſulgor :4C ſcinrillatio arguir lucem
'lUt bracteas lucidas ac laminas picturarum , non magnz propriam, nebuloſitas 8C pigríties alienam . .Poſteà ra
proſundiratis : Sebeinerm autem in Apelle poſt tabulam, men cum in Galilei Nuncio didereo pag. 16. legiliet illa
Antºnini Maria de Reitba pag. r 98. ſui Radij ſiderco— ve'rba : Adnotatione quoque dignum 'videtur efle dIſe'rimen
myſtici , cenſenr efle diuerſze figura 8C pluribus ſaciebus inter Planetarum atque Fix/1mm ſlel/arum aflzec’lm: Pla
*arque angulis rerminaras z releſcopijs maioribus ſuffra neta enim globulorfim exaz‘le rotando: ae circinata: obij
ganribus; propter ingentem ramen diſtanriam , poriori cúmr , nc -ueluti Lunule quedan¡ Vndique lumine perfuſie ›
'"º Iure apparenr rotundac, quam flammz candelarum lu ºrbiculare¡ apparenz : Fix@ 'ye-r0' ſlellie peripberia circulan'
’ ‘" cemarumque procul conſpectze ; eſto ob perfectionem nequaquam terminara conſpicinnturſed -Ueluti fic/gºre: qui—
hinc figurze ſpharrica’ , inde cu'leſtium corporum,Peri dam radios eircumcirea vibrantes, arque admadttmſtin—
parerici ſphçn'cam illis ſormam adſtruanr, vr videre eſt tillanter: con/¡mili tandem figura pradim apparent [HUL
apud Conimbricenſe: 2. de coelqcap. ç. q. r. Rabmm ibi Perſpieillo, ae dum nmurali intuituſpeflantur :fed adeo‘
dcm rr. z. q. I. 8( alíos Au'ſtorelis interpretes : Cmtcrum maior“, w Stellula quinta aut/eme magnitudini: , Canem
fi phyſicè ſaltem ſpha‘rica dixeris , quamuis Mathemati maximum aquare ridearur . Hztc inquam cum legiſſet
vcè polyangula z SC multilatera z veluri Icoſahedra , vel He muratà quoad Planetas ſententiê, in diſſerrarione cum...
carehedra , mediam viam inceſieris, nec re maiorum Te Nuncio fidereo pag. 9. ita loquirur : Alter:: iucundi/fima
-leſcopiorum elenchis expoſueris, quibus , vt air Keplerm tua ºbferuatia efl figure Fixarum radiafle, different:: a Pla—
in Epirome Aflronomiaz pag.497.videnrur non rotunda, netarum figurir circular-ibm . Aid aliud inde Galilee Cªl
{ed Velut puncta lucida radios eiaculanria . ligemu: z qudm Pixar luminafim ab intu; emi'ttere; Plane—i
tas opaca¡ extriníecu: ¡zii/gi : bee eſl1 , en ani Derbi: 'atar ,
DE LVMINE FlXARVM. illa: eſje Sole: ', o: Lunarſen Tellurer .² exiſtim auir enim
lordanm Brunm lib. de Infinito &C innumerabilibus Stel- lºſ""fi
A,, Fix¡ IV. Vmen autem quís adeò Crecus eſt, vt tor cali lu las Fixas infinitas eſle numero z 8C rotidem Soles à ſeipſis El“… "P"
Iªm… ¿ſ, minibus abneger? Ar vtrumne a Sole receprú , lucentes . Sed 8C ipſe Galilazus Dialogo z. dc Mundano '"º '
a» à Sºle an à natura Deoque inſirum 2 8C maiuſne quàm Planeta ſeu Coſmico Syflemare ſub Saluian‘ pcrſonà inquit: Vide E, aªh-14,',
lzabmn . rum lumen , an minus P Illia/Iran' omnflſldlmfixaí d So— pºrra‘ qudm concinnè tallatur ex ‘vniuerſo pracipitatiſſimur
y,…¿m- ie, ab eoque fimm_ lumen reei ere, Metradarm dixit; vr re ¡lle matas 7.4. bºrarum, Ó' quemadº Ste11e Fixe , que ton'
ªpim, fert Plutarrbm lib. 2.. de p acitis Philoſ. cap r7. Idem.. dem Sale:ſunt , rio/Ira Soli confºrme¡ , perpetuxi fruanmr _
¿lizar-guy 'cenſuit Albategm‘ur cap. zo. 8C Vitellio lib. 4. prop. 77. quiere . Accedar his Renatu: de Carter , qui in principijs E‘ Rªnª”
o' Vitel/iº- non ſoli‘im de Luna 8C omnibus Planeris , fed eriam de) nous: Philoſophia: parte z. num. 9. IO. zo. 8C zz. docet d‘ Cm“ '
7”" * Stellis inerranribus , quas proin de ad morum Solis, ob in Planetas omnes à Sòle lumen habere, quia vicini ſunr, 8C
rerſectionem baſium pyramidis viſualis &r pyramidis il— lumine obruſiori lucenr; at Fixas à ſe lucere , nec Sole,
luminarionis, hiurare ſubinde figurarionem parris illumi— rninores eſÏe quia viuidum lumen euihranr z GC inter ipſas
narcº purar, airque . Et bac qmdem in Lima propter ein: ac Sarumum , nedum Solem ,maximum eſſe intentallñ ›
prºpinquitatem ad 'viſm’ noflrºía euidennier apparet ,- in al?: ac vaſtiffimum Circa illarum vnam quamque ſparium.. .
tamen OMnibm/lelli: [num lumen G* actaalztarem ſui lu Noſter quoque Aguilamm lib. s. Opticze propoſ. 8 l . &U
minis , a' Sole vel abalijx flellir accipientibmz neee/ſe e/l ante hos Car-danny de ſubtilir. cap. z. pag. r ;8. affirmà—
eaſdem figurassex tribu: premi/fi: tbeºrematibm prauenire: runr Stellas Fixas lucere de ſuo; imò CardanusÑomnes,
Ó' ſecundiem bee ule/?ium iziflmntiarum aſiicélm Ó" medi eriam Lunam quoad ſecundaúum lumen . '
diuerfificantur : Nan apparet autem bºe "pi/Ibiliter in [le/lis Denique Antonia: Maria de Reitba pag. 1 77. fui Ra- Et Antoni
aliyr Ki Luna ,propter ipjarum magnam 'r‘cmotiom’m a vi/u, dij fidercomyſ’rici Solem air à Fixis ira diſtare z vr ſir velu- Mªri‘ Ref*
mtione cuius aceidit error -Uiſui , vt yate! per l 6. buim . Vi— ti punctum reſpectu illarum , arque adeòinſufficiens ad "{mſi’ ºt"
denmr itaque ºmnes ali-e flelle preter Lunam , femper r0 eas ílluſtrandas, vel refractione ſuç imaginis illas gignen- '“º *
mnda, propter [iti remationem à 'vi/ibm , propter quod eriam das . Mihi quoque longè probabilior horum opinio vi~
igni: remwm á 'vifibur -Uidetur rotunda: - Videntur autem ,derur, rum propter rationes allaras_ à (ialilto, Keplerº,
flell.: eedem 2 maxime plena , quandºq. maior-er s quandoq. ¿e Renato , tum qura- magis congruxr Opificis Numinis
minares , quod nºs paueitatiſue illuminatiom'r, -uel multitu maieſtari, vr non vnicam \rellarum a ſeipſa lucenremz ſed
RAM“,- dini credimm ex premiflis abſcribendum. Cui ſubſcribit plures inflar Solis accenderir -, nec alium ſui luminis fon
_zz/¿54M Ü'Reinoldu: in Theoricrs pag., 16 z. idem quoque arbitra \em agnoſccrenr , quàm omnium luminum patrem..
Sebeimn' barur Blaneanm in Sphatra ltb.17. cap. I 2.. & Sebemeru: DEVM , iuxtaillud Baruchi z. Stella autem dederimt lu
ºpinio . in Diſquifirionibus Marhemaricis num. 35. afferens : men in cuſlodijsſuir *, 170mm ſunt , dirernzzt adfizmm, Ó'
Quid /i Erronibm d Sole lucem affluere fatemur , cur idem luxerunt ei mm iueunditate , qui fecit illa; . Neſcio verò
Fixis denegemm eaufn nibil eſ) . 8C Cºnimbriecnflª: 2.. de an ſui oblirus , an alía de cauſa Kepleru: quaſi dubitans
Ciklo cap. 7. q. 4. de eo , quod iam affirmàrat, dicar in Epitome Aſtrono—
Mambg' Oppoſiram ſenrentíam docuít Mat-robin: lib. I . in.. mia: pag. 82.4. Fixarum díſtanriam ranram efle , vr Sol il
f‘mmn’a . Somnum Scipionis cap.I 9. vbi ſtellas omnes exceptà Lu lis appareat ad ſummú 6”’. tert. addês hinc: Dubinm ergº
nà coll'ocans ſupra Solem , inquir: Per/picacior tamem Galileº mibi, an ex tanta diflantia lumen a Sale tantum
ami-manª, meliorem ordinem deprebendit : quem [inter in— recipere po/jint, 'vt illad ad n05 reflectant ,nee ergo quidquñ
. daginem risrªu, nee quºque ratio commendat, quod Lmzam, flffi'ffflº:fed [Io/fiin: babere , /icut animalia guªrdar» Úgem—
que luce propria caret, de .Sole mutuatur , neceſſe eſifºnti me elo/mica vi lumen con/lam' aeczpium . Non eſt autem
Leueipp¡
luminirſui effefitbiectam : bee enim ratio faeit Lnnam nºn cur reſiltemus Leueippum ,auſum afferere lumen ipſum andan opi.
babere lumn proprium z car-tem; omnes [lei/{u lueereſitº s Solis à Fixis (Ideribtis in ipſo accenſum eſie , vr reſtar’ur nio .
qnód ;lle ſupra Solem lacate in ipfo yuri/[ima elbereſunt s in Laè'rtimlib. 9. Arde Planetarum lumine recurrer nobis
quo omne quidqm'd e/Z,lu.1: naturali; Úfiia eſl . (Liam fen ſetmolib. 7. cap. ſ.
¡Wzm- rentiam turatus erar Keplerm rheſi 3.5. ¿e m Oprrcrs pag. V. Proxima quaeſtio eſ’c an lumen Fixarum , maius ac Pixman
priºr ºpiniº 161.vbi cum reiecifler eos , qm diccbant Srellarum lu forrius ſir lumine Solis, nedum aliorum Planetarum . Ne- lumen mm
men à Sole effe , ſed tranſire per corpora diaphana, 8C re gar Scbeinerm in Diſquifirionibus mathemnum. 3 ç.affir~ ’W'WZP'L
fractionembrari , eò quòd ii fic eſſer rranſirer illud lumen mans lucem Fixarum mulrò debiliorem eſie , ad nos , Er— "²²"" ‘º
in diametralem rantummodo à Sole lineam, vc fit in Co ronmn ſulg0re : aliàs enim hi amplius illis rremerenr , Fªmª' *
merarum caudis , nec ad nos ſuor lucidiffimos radios quia facilius à vaporibus vincerentur; ſallique eos , qui
emirterenr , 8C nonniſi in magna à $ole diſtanria videren— arbitrantur lucem Canis viuaciorem eſle luce planetarú l
D d d 2. ma~
SEXTVS~ct
398 'L I B'E R
*.Auienuf:poſt hos Vitruuiu: lib: 9. cap. 6.8c7. Mareas' Capricornum genibus , Aquarium CtUtibus , Piſces pe—
-Manilim‘lib. I. Aſtronomicêín cap. 4. lulius Firmicm dibus.' Aſtrologica vetò commenta , de quibus Ptole
-lib. 8. à cap'. ſ. ad 32..addens apore efmata , 6C ſ¡ nifica meus , Firmícus, Manilius , Iunctinus , Origanuſque fu—
tiones eorum que portendunt; Ptalemeu: lib. t. &ladri prà, pudet magia quàm pigear reſetre .
partit¡ cap.9.114ariianur Capella lib. 8. de nuprijs Philolo
gía-,8. IſI'da‘ru: líb. z. Originum ¡n fine; Bedu in fine to ASTRA' ZODIACI. Ordo Aflrt
nó Zºdia
m¡ t. opuſculo de Stellis 8C Signis 3 !mmm Stae erur in ci .
Procli Sphçram a pagina Socum Proclo; Amp ¿Arnbs Ill. R I E S , primus Aſtrorum KpIo: Chrjſòmallur, ¡Aria .
in Catalogo St'ellarum *, Petru¡ Apianur in Aſtronomico Veruex , Iupiſer Ammon, SC Arietínum ca—
Czefareo enunciato 4. Alexander Piccºlhamineu¡ poſt put dictus z Arabicè Hammel vel cum articulo El/mm
Sphaztam libro de Stellís Fixis ', Frunciſeue lunctinus in mel conſtat ſtellis 1;. cum inſormibus 4.›Ptolemreo ; fed
compendio de Stellarum Fixarum obferuationibus; Ori Bayero t 9. inter quas tres ſum terrirc magnitudinis , dua:
ganmromo 1.Ephemericlum parte ;.cap.z. 10. Studiu: in in comu occidental¡ , (SC vua in oriental¡ dictªr Hebraicè
commentario de Stellis Fixis: IMM:: Bayern: Klaeneznus Surmi, Meſurihim -, fed quee in cornu orientali ſupra ver
in 'fun Vranomertia pnlcherrimis rypis aſttorum illuſttÍ; ricem Arietis, fecundse oriüs quàm rei-ría: magnitudinÍSa
Chriſlapbarur Griembergerur in catalogo F¡xarum cum.. ¿mr medir inter_ has vi emr; Hunt: autem Tjebº vocat
fchemariſmis earum z Tabule Perfice ALopln' ſeu Eben principalem ac lucídam ſupra caput Arietis , 8C ab hac
nen opbi apud Bullialdum lib. s'. cap. z. ó’c ¡n fine tabula potiüs placuit illiiauſpieati diſtanrias_ reliquamm m lon
rum Philolaicarum : v1* Oª—¡bus adde pro fabulis aut h¡ gitudinem , tanquam à certiore mino , vt patet ei: to
ſtorijs Palapla'aii, Fulgemij , 8C Natalie Camitir Mytholo mo I. Progymn. pag. 194. 8C 2.2.6. eſto Cºpernicus lib. z.
gías , Dictionarium Poéticum Curali Step/mni , &C Ouidu cap. 14. longitudines Fixarum non à fectione vetna , qná
Faflor. interpretes 5 ›I4 Pro ¡maginibus autem , globos putauírirregularitet-mobilem , fed à rima ſtella que eſt
fiellatú ad mêrem Tychonisiaur ¡nſignior um Naucleror. in capite Arietis numeràrir, hoc eſt a occidentaliiltma
editos à Petra Theodºr¡ z Iudacba Hondiª y Gulielmo Ian in cornu: Situs aurem prima: Arietis in Ptolemço haud
]am'o, [acaba Floremiº , [acaba Burflbiafrideriea Hauth— ita certus , cum ab ¡lla ad Spicam ponarGr. ¡70. &ad
manna , cu¡ plurimas Auſtrales Stellas ¡n Infula Suma Regulum Gr.1 I Siſo’. T_ycba autem inuenerit ad Spicam
tra obſetuatas debemus . Reliqu¡ u¡ meros catalogos Gr.,t7o. 39'. ad Regulum Gr. 116. 4o’. lam verò lucida
Longitud. LaritudDeclinationum A?c.Rectar.Mediario~ ¡n comu Boreali Arietis vel ſupra caput Anno I Goo. dí
num Carli, Ortuum \Se Occafuum Fixarum condidetu ſtabat à puncto \Equinoctii ve mi, vt ex Tychone collígit
huc nó ſpectanr, fed ¡nſrà ſuis locis céſebuntur . v1- Pro Keplerur in Rudolphina rabula z Gr. zz. 6’. at prima in..
prietates aurem aſtrologicas , tradunt Pſolcfium’ , Firmi— cornu auſtral¡ 8C occidental¡ ª indidem diſtabar Grad. 2.7.
em, lunè'linur, Origanu/q. locis iam nominntis 5 fed vanas 37'. (LL-tre tectè monet ¡bidem Kepler!“ , volenri com_—
plerumque ac fallaciffimns . › ' ª parare longitudines Tychonicas Fixarum cum Coperm—
IL Primum ¡raque placuir Aſtra Zodiac¡ ptxmirretc , cçis , comparandas eſſe cum auſtral¡ 3C occidentali, vndc
quze ſic elegantíffimè Maniliur lil). t. cap. 4. complexus orſus eſt Copernicns . lam ſi prima Arietis erar Anno
cſt verſibus . Chriſt¡ 1600. orientalior ſectione vema Gr. 17. 37’. fuif Prima A.
ríetir'quu
.Aurelia prince-pr Arie: in -vellcre fulgen: , fet hçc ſtella ¡n fe'ctione vema z ſeu in coluro ¡Equino de i» pri».
Reſpicit admiran! uduerfumſurgere Taurum , ctij ( haber enim laritudínem Borealem Gr. 7. 8'. ) Anno eipio Zadi¡
Summi/ſo rultu Geminos @º frente vacuntem . ante Chríſtum 349. Tychonicè , mili¡ autem 388.-Vende eifum't .
Warſeguitur Cancer, Cancrum Leº, Virgo Leºnem . [mm aurem apud l’etauium lIb.2.. dillcrt. Vtanologi) cap.
.Aequuta zum Libra die cum tempore noctir , 4. cenfer Anno ante Chriſtum ¡2.6 z. primam Arietis an
Attrabit nrdenrifulgentem Scarpian uſb-0; teceſiïffe grad¡ b. i ſ‘. fectionem vernam , de quo vide ¡u
In cuiur Myriam cantemum dirigir urcum , dicium Petauij ibídem . .
Mixta¡ equa , 'valucrem miffiirur iumqueſugittam . Arietis autem crrlo inferend¡ cauſa hçc Fuiſſe canirur. Arietis-fa
Tum venir unguflº Capricºrnurſidere flexur z Ino Cadm¡ filia , 8: fecunda vxor Athamantís Thebani (nda .
.Pa/lI bum inflexdm dzffundit Aquarius* vrnum z in locum Nepheles deſunctç, odio nouercal¡ profeque
Piſl'ilzur u/fiaemr auidèſttlzeuntibus 'andar', barur Phlz’xum 8C Hellen Atlnmantis ;ic Nepheles filios;
Quo: Aries tungit claudenter ultima S¿grid . ¡am cum toſta femina daret agricolis ne mſcerentur ',ſe
Nec minus eleganret Plutarelaur lib. l. de Placitis Philoſ. cura eſt ¡ngens annonç caritas . Nuncius ob'id miſſus ad
cap.7.incipiens à Cancro his Zodiacum verſibus incluſit. oraculum Delphicum , corruptus ab lno retulit faCtifi—
Cuncer inc/l ill¡ z ¡Io/l bum' Leo , Virgº ,deinde candos effe Phryxum 8C Hellen : quibus capite velato ad
Cbelu , Seorpiue, Arcitenenr , Capricºrnur, Aqua¡ aram conſiſtentibus ,iam iam mactandis ,'ſuperadſtírít
Pºſl illarfuſar, nitidi duo fidera Pifi'er , Nephcle , circumdatofque nube abtipuit , ¡mpofuirque
Mªx Arier, Taurusſequitur,frutreſque Gemelli . arier¡ vellus aureum habenr¡ , vr aufugerenr , à quo Helle
Sed brcuiüs Auſaniur in Eclogario: . decidens ¡n Ponrum , mari tllinomen Hellefponti ind¡
Hie Aries , ‘Tuurur, Gemini, Cancer, Leo , Virgo z dir: Phryxus incolumis, ad Aeeram Pont¡ regem peru:
Libraq. Searpiur, Are-inner:: , Cuprieamm , Ó' ::mi nit , ¡mmolaroque Ioui femator¡ ¡llo Ariete ,pellem au
Qui tener , CF' Piſèer . ream templo affixir , idcircò Iupirer Arietem ¡llum in
Idem verò Manilius ¡uxta Pyrha oratorum fententiam , Ctrlum euexir, qu¡ non mirum fi pancis ſulqer ſtellis, quia
de qua Ficinur lib.4.Theologi;e P atonicar, affignar duo vellus aureum reliquit ¡n terris, ſic enim feí’riuè ludir Ru
decim vel Aſtrís vel Signis Zodiaci fua numina lib. z.. fus Feſtus de ¡llo cnnens: ~
cap. t I. canens . Sed licet hum- ºeulisfruſlrajeflere per etbrum ,
Lam'gerum Pallar', Tuurum Cl'tbereu iuctur z Num [em er prºpry: cure! ignibur Ó'c.
Formoſas lebur Geminºs’ , Cj‘lleniur Cªncrum › De hac ſabuia eleganter Ouidiur 3. Faſtorum , fed al¡
Iupirer Ó' cum matre Dcíim regir ipſe Leanem z ter eam reſert Hyginus , vb¡ de Ioue Ammone J quem;
Spirifem eſl V¡7350 Cereri: ,fubrichtaque Libra conſule .
Vulcuna S pugnux Mªuorn' Scarpius here¡ , 1V. TAV RVS , fecundum Zodiac¡ Aſtrum 7:47pm Drum.
Venuntem Diana virumſed partir equinct , B05, 10 z Iſi: , Arabicè Ataur; quem ob genua curuata.;
' ‘ .Atque unguſlaflmet Cuprieornifidem Veſlu a Arana: vocar Terrazª/ra; conſtar Prolemzo Stellis zz.
, .At, lºuis aduerſum Iunani: Aquarius aſlrum eſ? › cum inſorniíbus r I. hoc eſt 44.de Buz'era 48. 8( Keplere
Agnºſcitque fitº: Neptunur in .Square Piſce: . cum Semirychonicis $2.. intel* quas vnica Ptimç magnitu
Aorum verò Planeratum naturam participent , tradír dims in oculo Auſtrali Taur¡ Grecis MMM-Tíº“, Prºlº
Ptoleméeus lib.1. (LI—adrip. cap. 9. Qljbus item membrís mço dm'mfifiae, Arabibus Aldebaran, ¡deſt ſtella domina
Ptzſint aut h¡ , aut duodecim ſigna , docer idem Muni rtnt , item Atin Eltlmur, ideſt oculus* Tauri , at ,ll-:MMS
liuslib. z. ca . 1;.nempe Arietem Capiri , .Taurum col mªple-V, ideſt ſtatio feu dominium Hor¡ , quod ſcilicet Sol
lo, Geminos rachijs &e humeris, Cancrum pectori, Leo— huíc Stellcn coniunctus exercet-,Romanis Puliliriumqllíª
nem lateribus 8C fcapulis , Virginem ilibus , Libram clu olim oriebatur Roma’ XI.Kal.Ma¡j,qu0 die Palilia, ideſt
nibus 3 Scorpium inguinibus , Sagittarium &moribus , feſtum Palis, ſerix paſtorum ,- ¿e natalis Vrbis , celebra
ban
I
DE STELLIS F I X I’ J' . 3 99
bamur, ex Varrane l¡b.ç. Ouid. Faſt. 4— Pliniº lib. 18.cap. Pe Electram Maian 8C Taygercm Iou¡ z Steropen Marti,
2.6. Poſt hanc infignis eſt Srella in eomu Boreali fecunda: Alc'inoè'm 8C Celeno Neptuno . Sed Michael Floren
magnitudinis . tim Langrenm‘ ¡llatum exactam figuram obſeruauir, 6()
Tam-'fn Taurus porrò a Iouc ¡n coelum ſublarus fingitur, quia ad me miſir ,in qua additz ſunr duae Stella: alijs innomi
&ttla . Sidonem nauigans naui inſignira à forma raur¡,Europam narae , quas ¡pſe vocar Atlantem , Se Pleianem z neſcio an
Agenoris filiam ludenrem prope' templum Aiſculapij ra fint illa, quas Vendtlinm air obſemari ranquam nouas ,
uir, 8C in Creta aſporrauit 5 vnde illa ſabula de Ioue ¡n quia modò apparenr , modò larenr: Teleſcopio aurem
aurum verſo , de qua Ouidim Faſtorum ſ. 8C Hyginu: ſpectatae viſz ſunr Galilço plures quam 4o. vt narratur in
t'auEL'
5*"
w_
in Poético Aſtronomico paulò alirer, nonnulli enim aiunt Nuncio fidereo , 8C Patri Zupo ſoc. noſtrç tubo Fontanç,
hoc aſtrum eſſe Io , ſeu Iſidem à lunone eonuerſam in.. plures quàm to. quor ferè nobis quoq. apparuerunr . De
vaccam , 8C à Ioue ¡n czlum ſublatzim, 8C ob id, vel quia om¡ Vergiliatum occaſuque plura eruditè Petauim im
poſteriora illi deſunt cecinit Ouidius . Vranologio lib.z. Diſlerr. cap.9. ac to. licer enim exiguç
Vncca /I't an Taurus', nan ell cagno/èere pramptum : ſint hç ſtellç , 8C exiguutn ſparium occupent nempe vni
ª Partpriºr apparet, pa/Zeriara latent . cum gradum in longitudine, «Se ¡n latirudine 57’ Y. ramen
5, Se“ [amen cfl mur“; ,fiue hªc ¿fl faminaſignª . magnamm l'Cſle indices fuere 8C ſunt *, que ATA"
F lunone inuita , munm amari: haber . tm vertenre Cicerane canit : parte [ac-am:
"ª Eje-ie: ó- H Y A D E S z ex quibus vna eſt Palilicium , ſunt ſep- Parua Vergilia: tenui cum luce videbi: :
I* ªmm f4- tem Srellzin ca ¡te Tauri , duz ¡n eductione comuum , He tenue: parua labentet lumine [ue-ent;
²‘ 5²11-* - 8C ſ. in facie ; dfictre ſunr aurem Hjade: 6C Succulae ªim‘ At Mªgnum nomen Sigm' , clarumque vºcatur,
lª 7*? º'uv a quod eſt pluetc , quia ortu ſuo coſmico pluuias Praptereti quº'd c7' afines: primardin Clarent , .De ame Ó*
\Ï— &e ſuccos inducnnr *, vel quia rictum ſuis ¡miranrur, Grze- Etpºſl biberni prepandens temp-ari: arms ºáſfſªªVf'
ff cè enim ſues Ïetêc ¡nde Suculx; vel vt placer Baſſo à lirte— Admonet a 'Ut manden: mºrtalia [emma terríI . 3-1"Y" "'
1² ra Grzca u, quam imitanrur , vel quia nata: ex Atlante 8C Sed fi nárit‘is ortum 8C occaſum matutinum Fe/Zm Auíe- filª“ *
Hya Ocean¡ filia, Hyanrem fratrem à Leone in venatu nu: di ' guir fic :
r: interſectum (lentes pietaris 8C ſolarij cauſa in czlum.. Nªm liſegªrgitt fºllª” -
U‘.- eleuatç finr , 8C pars in facie Tauri , pars ¡n comuum ¡ni- Vergilie , cum: inflaun naualin falte:
:ª t¡)s locatte: eranr aurem vr tradir Hyginus 8C Cicero 2.. Exercere die: .' fi candunt equore flammat,
¿i- de Natura Deorum, ſorores Hyantis, Aminº/ia, Eudard, Tellurem preffa praſcindere tempm aratra .
Pbefile, Caroní: , Palixa, Philcmſeu Plªza, Tbyene, de qui- Intellige hic ortum maturinum ſed heliacum , 8C ocea
.L bus Ouidius lib. s. Faſtor. íum coſmicum cum Petauío , ob '¡llos verſus Heſiodi
'.2' Ora micant Taurifèptem radiantia flammít , lib. 2.. ?nur .
::— Nnuitn qua: Hyadat Grecm ab ¡mbre *vaca: . Pleiadibut Atlante nazi: arientibut
C* El líb- 6- lncipe ?ne/km : aratianem -uero‘ accidentibut .
Pºſfcm lux HUnder: , taurina carmen frontis , ºye quidem nocter ac diet quadraginta
ª:: - Euacat , Ó' multê terra made/¿it aqui . Occultamur : rur um vero' z circumualuenteſe anna
ª"; De his meminit quoque [ob cap. 9. verſu 9. dicens : Apparent , primum 'Ut acuitur ferrum . _ - _
²1'* ºlªſ-m" A"&Wum Ó' Oriªna › Ó“ HNada: , Ó* interiºr:: Siquidem l-leſiodi ¡Eeculo inter pn'mç ſeu occ¡deraliſ
ª.: Auflri. Hebraicè Hyades hic dicuntur Kimab -, quod fimç Pleiadum occaſum heliacú 8C ortumhellacum eiuſ
3’. - nomen quia ſidus ſeptem ſtellis cópactum apud quoſ- dem aurlucidç Pleiadum , nempe ab initio Arietis cnc¡
; dam Hebraízantes ſiºnificat,vt docet Pineda ¡n hunc lo- ter ad Tauri grad. l t. intercedebanr dies 4o. eodem?
¡zz cum , ideò quidam acÏplauſtra Vrſarum , ali) ad Pleiadas tempore lucida Pleiadum oriebarut heliace die r I. Man,
z; rtahunr; ſed meliüs vulgara haber Hyadat: nam cum.. ſed vltima Pleiadum ¡6. Maij , quod erar tempus meſlis
Iob dixiſier de Deo , ui precipit Sali , Ó'nºn arimr , Ó‘ in Graecia . Illud aurem Virgilij r . Georglcor. ,
¿- [lellas claudit quaſi fitb Ignacula : qm' extendit celasſalu: , Ante tibi Eee Atlantidet abſcandantur,
Ñ.; (7' graditur ficperfluctm marit, deſcribens eius potentiam Ono/¡411. nrdentit deceddt /Zella Corona,
¿z, in nimbis ac tempeſtaribus ciendis ac ſedandis . ſubdir : Del-vita quámfideit cºmmittntſemtnn &a
1…_ Qui ſacir Arcturum 8( Oriana 8( Hyada: , nimirum tria de occaſu coſmico matutino intelligendum , nonde he
Aſtra niniboſiffima, 8( maximè omnium procelloſa,plu~ liaco,vr imperirè Seruiut putauit, quaſ¡ verò Vergiliç ſint
'.._ uia, triſtia, 8C inſerena 5 fic Pliniu: lib. 2.. cap. 59. air Suc- in Scorpio , vbi eſt Sol Nouembri ,’ quando fementis eſt
L, cularum nomen pluuium ,Se lib. l 8. cap. 2.6. nimboſum : tempus . Duo quoq. tempora mellis colligendi ,vnuma
Í¡ tropologècam verò ſignificarionem loc¡ ¡llius vide apud poſt ortum Pleiadum matutinum, exeunte vere , alrerum
,L SS. G regorium 6C Thomam in eum lobi locum . Piura poſt occaſum marutinum ineunte autumno,deſignar Vir
ſi; de his Sroefletus Se erudirè in Proelum pag. 96. gilius 4.Georg. de apibus z
i: P L E I A D E S quoque in dotſo Tauri , dictte Septi- Bisgrauidos cºgunt farm : duº tempºra mefftt
;Ñ flellium , & Veſtis inſtiroris , ſunr ſeptem Stellce ,- Vergi- Taxgm fimul o: terri: ºflendit bone/Zum
j lie dictar à vere extremo, quo quondam oriebanrur, Ara- Plana@ Oceaniſpretaspede repultt amneh
bícè non Atharaie vel AMI-age ſed Altaric/a ſeu Rena: Aut eadem ſidurfugien: ECC.. _
Í. Elnaa'ſch, hoc eſt filia: congregaríonis, Aigypri) ¿Ed/?Pay Sed longè plura Pemuim cap. ¡llo 8. ac 9. ſuppeditat,
é ideſt ſidus ſex ſtellatum ;Hebra‘i Succatb Benatb hoc eſt emendarq. mulros Scriptores ,in ortu occaſuq. Ver ¡lia
Ñ filias tabernacul¡ vocant; Germanicè Brut/:ent: z An licè rum ſalſos aut obſcuros : Vide etiam Stocflerum ¡n ro
ſi Butria ideſt gallina ſouens pullos , vulgò maſſa gallina- , clum pag.9ç. ~ _
Iralis la Gallinella; Gra'cis warra’J‘E; ¿ESTE-UAM , quòd Supereſt explicandum dictum ¡llud EI_ ad [ab cap. 'DSi-{fle
orru ſuo nauigand¡ tempus oſtendant', vel à Plione ma- 38. verſu 3 t . Nunquid coniuttgerc palebn mmm /Zellat md:: I» ¿9a
q P1”.”¿º tre, quz ex Atlante illas genuit: Sunt aurem ſeptem apud Pleiadar , :cut _gram Arfluri patert: dfffll’ª’º -ª Hºbl'ªlªº ‘EMP
z º 7 Í Ó, Aratum 8C_ Hipparcnttm; ſed ſex apud Atmlgrn 8C Ge_~ Arcturus hic dicuuç Cbefil, de quo' leºmªs CPP-7+- num- '
' …m, fl_ mmum, quia vna ex lllls nebuloſior eſt, 8( :cgi-e diſcemi- 5. Pleiades aurem hiç vqcantur Clima , vel K¡ma, quod
-IIª _ tur ab alijs : vnde ¡llud Ouidij 3. Faſt. apud Hebraizantes hgmficar ſeptrſtelhum, ſeu nqdum 8C
' x ' ' _Queſèptem _dit-*iªm: tamen eſſe [olent . colligationem ſtellarum ſeprem : eſto Pineda hic putet
b
Dicitur emm In fa ulis has caªlo inditas , quia fuerinr Pleiadas eſle nimboſas, 8( ſuſpicetur ex original¡ hoc no
nurrices louis , aut Bacchí, fuiſſeque ¡llatum nomina_- ‘ mine Chimà deductum Grzcum CbiMquod eſt hyems.
—._—v<r—I-~Ñ‘,.
l Matiaſ] Mercurii matrem lucidiſſimam in quadrilarero , aut tempeſtas . At Pagninm vertit .- Nunqmd [Ig-tre pºte
8C tertij honoris z Sterºpen , TU'chm , Celenº , que con ritf'ructm delicata: Vergilinrum, veljèrºttnasfructm Ortª
ſtituunt quadrilarerum ; deinde Eleflmm , Mer em , m’: aperire facies .ª Verſio aurem Tigunna ſic haber: _Num
Alcinaè‘m, inter quas Electram poſt Troiç incen ¡um, prohibebit delicias Pleiadum-tur cºntrañianet 0mm: ape
noluiſſe amplius cum alijs choreas ducete , ideòque lati rie: .² ¡bidem verò Vatablu: 86 Regia verrunr Deltcms
tare ae vix apparere . Ali¡ apud Hyginum dicunr, earn.. Pleiadum : Hebraicè enim haberur Ghadmtath à Gha
qua? later , eſſe Meropem , quia mortal¡ homini Siſypho ‘ dan, quod eſt deliciari; ac fi DEVS diceret, neminem….
nupſir 3 cum reliqua: nupſerint Dijs immortalibus, nem poſſe impedire ne vere exetmte ſub ortum Pleiaqum na
' can
4M LIBER - -' SEXTVS
quamm celebertima, licet honoris ter-tii, illa que in nodo "Pipe/?amm *vice: cil/.ibm , agricºlis , marti!, mediczſl. per
Fabula de Lini, quod línum Atarus vocat eº’yJEºmv, feu nodum . In 'ui/¡bilia in celo flgna deſignarenr z 'vſifilnt Alleriſmix Zº
¡¡¡Film . hos pi \ces vertete fe Venus 8C Cupido , cum Typhonem diac¡ ponia , quan¡ dºdccatemorijr , magna: inde abuſw,
fugientes delari font in Syriam, ideòq. Syri olim deſtitêre magmª]. cºnfufia ºrta eſ? interſcriptorfl’, obprece/fimx FIra
'a piſcium eſu , ne viderentur Deos vorare: vide ſabel rum in longitudinem, receflumg. a' ſegmemi: Zodiac; ratio
lam in Hyginº 6C Ouidiª 2.. faſtor. naliI, :mmm 'Ut prima Arietix, a' nºbis Anno r 644- Cbri—
ſli repara/¡tin Y rªtionali¡ Gr.18. l z’. 52.”. Ó' iuxta ma
tum Fixarum noflrum fuerte in principio 'Y' rutianalis , ſeu
SCHOLIA. in Coluro ducto per /eflionem 'Hernani , Anna 588. ari-IU
l \
L Ixi pro data occaſionenon /emel , precipuè lib.¡.l Clari/Zum . De illa vero‘ cºnfu/¡one Zodiacz'ac Signorum,
repete que dixi lib. z. cap. r 4. in .Fc/90195 . Supereſl itaq. 'Dt
De Zºdih “p.14- Ó’libg. cap.14.in Sebaly: , duºs ſhltem.: hoc lºco adfcrilmm ex :chula noſfra longitudinum ac latitu~
ei, ell-P1315: efle Z odiacºr, quorum 7mm Rationalis e/i , nempe miriam.) dinum Pia-amm, quantmn Deli parten¡ occupent Aſlra IMC
llfl‘ªct'º» ¡Mlhm aut pijama/¡a eagitabilu, at exſe inuiſibilir, c7‘ ºrilla’ duadecim in longum Ó' in latumqua‘faciliiu dIſcernipofflnt
W» ‘Pºl', qui eſ¡ cali ſupremi faſcia in n.. ſegrnenm ¿qualia di d Segmentis Zodiaci rationalix ~, addªmq. Annum ame.)
m'ſa, quam bijªariªmſecm Eclipticª, Ó‘ lata e/Z [zinc inde ab Clmfli Epoclmm , qua initium AlleriſM0rum 120mm , [eu
.Ecliptim grada: adſumm‘um 1 o. quema eſ? maxima Pla prima illºrum [Ze/la , ¡una Tycljonicam Ó‘ mmm de mom
net-¡mm latir-nda, iuxta dicta Schºllo I- Capitis 1 4. libri l Pia-amm /èntentinmzfuit in principiofiei ſeu d [e denºmina
Segmenta autem eiu: dicuntur Dºmicilia CEIeſZia, (“F JO. ti Dodecatemori¡ , bar e/l in circulo magnº , dm‘lo per pola:
JEM—rnyº’pxae Gre-ci: , occupxmtq- fingula Gradm tricenox in felipe/ce Ó‘ per initium Signi cuiuſq. inuifibili: Zodiaci,
lºngitudinem . Alter ell Z¡¡di-;cm wſillilir z C7" /lellatm [eu nec non -Ubi fuerit in Mundi exordio inxm Kepleium aut
duadecim aſlrorum imaginibur refería: , ;i quibu: denomi No:: quad periucnndum pariter ae per-mile [pero fare me::
nmionem ſumpfi’re dnodecim ſegmenm Lodiaci rarianalit, Lector-ibm . Suppªnº nutem Mundum conditum Anna ªn
quandº initia Signorum 'wſilzilium ſcu A/lrºrnm hen-um.; te CHRISTVM 406;. eflo Keplero placed: Anna: ;99 z.
cºngruebant cum initijr dade Miemariorum › aut maximd iuxm dicta 1ib.;. cap.; s'. mmm. Ó' 6. Aduerte aurem in
fuiparte illªrum fpatia occupabam z Quoniam verº' Aſha— ‘ ſeqnenti tabula longitudinem numerari ab Occidentaliffima
logi amiga¡ , 'Ut valgº obſecundarem , Ó* Ann¡ ampara ac ad Orientaliffimam cumſq. all-ri [le/lam .

Lonºitu- Annus ante aut poſt CHRISTVM LºªuÏ m Zºdiªcº \ªdºllªh Lou bt:
Agªtª?? dinisºfpa- Latitude maxima quo prima Aſtrorum Stella fuit P"mxAàïgïàgáºmm [umpmi:
ex Mſin':
num Bot_ Auſtr_ m prmcrpio .tu dodecatemon) MVND¡ CHRÏST] &mph/íª i
bm.
Ordº G. l. G. l. G. l. TyC/10m' Nºbi: S. G. l. l S. G. l.
Arm zo x; rz. zi 4 1 ;49 A 588 A e.: 8 ;7 zz
Taurus Ñ z; 38 ſ 4ç I4 50 707 P 480 P m 2.6 çç v 1; 2. r
Gemmi 2.6 6 Io \8 to 9 191 A 7.2.5 A 'V' 6 42. :u: z 8
Cancer 16 4o lº 2.3 7 s 82. A r zo A Y 't _I Z’T-ÍS
Leº Z9 9 !7 4º 7 Z9 916 P 904 P d‘ zx 1 0:6 17 zo
Virgº y 46 46 \6 rç 9 ¡6 548 P 32.4 P 8 2.9 4 ºjo z; zo
Libra 18 z7 8 ;s xo $7 986 P 976 P ¿Z zo 2. ª 16 2.8
Seorpiu: 8 I7 I . S4 8 27 32$ A 544 A np 8 :a ur 4 41
Sagittm’m 2.7 2.2. z 6 z So zoo A zz 6 A ª 6 ço 4.) z l6
Capi-ieºrnu: 2.; ¡9 7 16 6 ;8 ;r4 A zſz. A am 8 18 ?º 4 S4
Aquarim ;8 ;2. 15 zz r6 ;r 1162. P ¡154 P r7 zz jº Iz SS
Piſſªí- 4¡ 9 ²-; z 9 4 680 P 649 P 4.) 6 ço m zo 48
Il. Ex precedenti :Abella rºlligo z ſ¡ prima ſlella ide/l Ill. Aeeipe nune Lectºr denominationer Zºdiaci› Ó' Percy-in
ºccidentali/fima cuiuſq. aflri ex duºdecim Zºdmci imagi Signorum Arabia-U, Cbaldm'cm,Hebmicar, @'\Aegyptixm nºmina .‘I
mbus , eſ¡ illa que num: in recemib. figuri; iuxta catalogum qua: nuper ad me’ragatus mifit P.Arlmnalius Kil‘cher . Zº ¿norum Z¡
Rudolph-'Mmm e/l eorumdemprima, antiqua: A/Zrºnºmos diacm it‘zq. chyptyx olim dicelmtur ?MTB'FO ¿ner-leºn., due¡ e:
Mte Cbriſlum florentes , nºn reflexiffe ad illam in amnib. ide/l regnum 1 2.. Deorum z Arabibm Pholck Albarugí Kinbm.
Sigm': Zºdiaci Rntiºnalis ineundi: z cum pºll Chriſlum ali— hoc eſ? Sphere¡ r 2.. arcinm ; Cbaldei: Had ronitho Dema
gue ex illixfuerint in principiafiçi dºdecatemºri¡ . Keplero luſche Orbix Signarum a ſeu ambitu; l 2.. memfionum 511:
¡¡¡tem _prima Ariem Anna primo Mundi fui: in w: Gr.8. bmir Galgal hmnmataloth,ſplnm Signarum .
zz '.2. 5". ó' Annª primº Cbriſliana …EPOC/je in V Gr.4. 57’.

Sigma Zªdiaci Arabice Cbaldaicè Hebmicè Aegyptiacè cum /I'gnifimtiane


x Aries Hammel Emrº Telch Tªl-MTÚFO Amt‘ , Regum Ammonis
z, Tam-m' Tur Taurº Schor &Fm;- Static Hªri
z Gemini Gieuz Tammcl: Theomim KAu’eºr; Clau/fm», Hªri
4 Cancer Sartàn Sartºnº Sarral¡ Kualª/4 , Ixe/lia fin ſlatio Typ/Imis
ſ Leº Effed Ariª Arieh TIMEVTSKE'M, cubirm Nili -
6 Virgº Sombalct Btulrbo Betulàh ¿Wºmªn _ſlatio amoris,quem in incremí
l to Nili Diſ oflendebant .
7 Lzbm Milan Marathi: Miznaim Ad-_lctEaLJlªLj ſlatio propitiationis
8 Scorpinſ Aílkl'Ab .Aſ-'70170 AKrab lªlª-‘ª
9 ng'zmrim J Elkaus i Kertbo Kefcheth _ wma’npe , [latin ama-nitati:
¡º Cªpricqmm Elgedi (indio Gedi \ ¿TEU-ru; , bmcbíumflcrificij
x z Aquarius Edali Daula Delli ¡deſtſimla ¿mz-92717.11, brachiu'm beneficum
¡z fifa“ Elhaut Dagior/:w Dagim -zmºm’pmv, pifi'i; Hªri
Rationes m}ſti:as wide in einſdem Athenafi Oedipo Aegyptiaeo z tractam de Aſlralogm Hieroglyphica . l
'CA
D E S‘ T E L L I S , FIXISJ,
manes—H*: Mªa-WWW rªr-z rªr-a aro; Guy-gire cºeruleº ſeptem prohiben trioner,
193
*Se: ¡ªreª-3 Cºrº; Eºlº¡ ªrºs M--ííºS--êºIªJ-Ü Sideraq. in celum flupri mercede recepm
Pellite , ne purº ringatur in .eguare pellex .
Scitum verò illud Virgilr] 1. Georg.
Arctºr Ocean¡ metuenter «Square tingi .
.De Aſlri: Bona/ibm- extra Za -Zc Ouidianum illud 3. Faſtorum .
.Eſ/e duo:: Anªhi', quarum lºre Cynafitm -uomtur I
diacum . Sr'donijs, Heliem Gram Cªrina notar .
Magmz minorq.fera, quarum regit altera Graim;
I. RSA Minor, ſeu Plauſtrum minus, ſeu Cy— .Alma Sidonim, Ptraq- ¡CM, ram .
LVrſIum'- naſ-IMS( Phwnice quòd ¡ua potiſſimunp Cªin_ enim nauigantibus in editerraneo Grarcis qui- C“, wſ‘
Im. Phcnices, &Sidonij in nauigando vre dem m Arcrpelago 8C Porico mari vel Euxmo Maior Vr- mz,… 5;_
,l renrur; Grece‘ ¿'px-ro: ¡¡¡Mi ideſt Vrſa par ſa nou occidebar; Sidoni)s antem,Phçnicibus, ¿St Carrha- ¿º,19-, , ó
na, *Sc amic tiempo plauſtmm, intelli e,minus, 6C nuvº' ginenſibus Auſtralionbus aliquid de Vrſa maiorewel per maiºr Gn.
eapa., 6C Arabicè Alrukabah quod eſt P uſtrum ;confiar ſe 8C ratione ſitús in ſphxra , vel per accidens ob vapores ti: nue!:
Stellis 7. cum octaua inform¡ apud Ptolemeum , ſed 8. Horizontis, occulrabatur z Vrſa verò minor arctiori gyro "3' fªn-"ª,
apud Beam-m, ¿SC 2.0. apud Keplerum . Qias inter duç circa polum verſans neutro modo illis occidebat; idcirco 'ª' *
{um ſecundç magnitudinis , vna ſu erior prçcedentium Grçci ad maiorem, Sidonij ac Phç nices ad minorem Vr
rn quadrilatero, ſeu in armo dextro grſç minoris,Arabib. ſam nauigarionis ſuze curſum dirigebant, rempus noctur
Dhgb Elezguar dicta 5 altera in extremirate cauda: , Iſ~ num, & irineris conſecti plagam ex earum conuerſionp
maelitis Ruceabab ſumpto nomine à toro aſteriſmo; vul merientes , quod eleganter cccinit ex Arma Germanimr
gò la _'Tramantana; ſtclla Marisaïc ſtella Polariszhis enim ſequenti carmine '
nu -ª . ,
1'çculis eſt omnium proxima Mundi polo z non ſic aurem HPC 10141": altricer Helice, Gynofiiraq. fulgent,
erar olim ſub CHRISTI tem ora , vr dicemus in appen Da: Gray: Helite eur-fu: maiorib- a/Zrir z
dice mox ſubijcienda de Ste a Polari eiuſq. decliuatio— Pharma: Cynºſum regit : ſed Cªndida tom
nibus . Reliquç due ſtellulç , que ſunt in cauda Vrſç mi .Et liquido/Plendore H elice, nitet baudpriiu 71114,
noris,dicuntur V¡giles 8C Circitºrer,& Hygino xºpe'rmu : Càm Sºl oceanofillgemia condidit 0ra,
De huius a’va’çpmª, ſeu relacione inter aſtra de diſcrimi— Stella mica: cala, [eptem quam Creſiaflammir
ne ab Vrſa maiori, mox erir ſetmo poſt Vrſam Maiorem . Certior eſl Cynoſitra tomen fitlcantibur ¿quªn
7 II. VRSA Maior , Plauſtrum maius , Arc’tos maior, Qujppe breuirgyro tºtamfe Cardine venir,
_Z-V'ſ‘ "ª Heliee z Callxflo ſeu Megiflº , 8C patronymicè Parrlmſirz ~ S¡daniamq. ratem nunquam @ectam fefellit .
'º' ' \ll-enable, Erymambis, Nonaerine : Grçcè ¿’pxªrºe , pez-m1 , Cu¡ Concinit Maniliur lib.¡ . Aſtronomicòn cap. z.
vel ¡NM, 8C ;Mg-e (¿ACM vel pe’yª , ideſt Plauſtrum ma Mnioremq. fiel/ce maiºr decircimt an‘lm :
ius; 8C Homero E’Nmïme, Arabicè Dubbeb ideſt Vrſa,& Septem ill-rm ſlelle *perfume: lumine fignant»
Alrulzabab ideſt plauſtrum , intellige , maius; vnde cor— ,Que dureperfluctm Gmire demt 'vela Cªrina .
rupto vocabulo, Dubbbelacbar, cum porius debuerit dici Angie/?0 CyUDſm-a [Ireuir tºrquetur in orbe,
Dubbherukabab, quaſ¡ Vrſiplauſtrum : Cóſtar ſeprem \’tel— Tamſpatio qufflim luce minor ,fed indice pinar":
lis inſrgnioribUs, que dicuntur Septem Trioner 2 quaſi re— Maiºrem Tyriº, PCL-ni: hªce cerzzor autºr
riones à terendo ſemiram circa polum,eundo ac redeun— N071 apparentem pelago quemmib. arbem -
do circa ¡llum irrequietàóc nobis ſemper conſpicuà con— Nec [Im—ibm pofitefirm fi-ºmibm, vrraq. cauda":
uerſione; omnino aurem ſunt Ptolemeo 2.7. cum 8. infor Vergit in Alterim rºflrum, ſeqm'turq. [equennm .
mibus, ſed Bayern z 2.. 6C Keplero56. quos miror poſuilſe
qunmor lucidiores quadrilareri inter &ellas fecunda: ma
gnirudinis, cum euidens ſit eam, que eſt ad radicem cau Appena’ix De Stella Polar¡
dç,vix eſſe terti) honoris,vt haber Prºlemgm . lam inter 1:'inſq. acceffu ad P01nm,á~ errorilm- Aªctorum
ſeprem prçdictas, táquam prçcipuam, eam quç in hume aliquorum eirca illam .
ro ell, Arabes quidam vocant Dubbeh, primam verò cau
dç Alhaiatla , ideſt viuificantem s mediam verò Mim, III. Erſantibus nobis hoc plauſtrumNiſum eſt pp— A” ?ªl Pª_
& vltimam Alalicth , ideſt noctunam z vel Benenarb ſeu porrunum quaódam rectc aur perperam dicta 1…-, Mm,
Benenaim , 8C prope mediam caude haber ſtellulam vix de Polari ſtella breuiter_expendere : ac primò quidem an ,fl , fª…"
viſibílem Arabicè dictam Alcºr, vnde prouerbium Ara quz nunc Polaris ſtella dicitur , fuerit olim ſicut &e nunc ó- alim Pe
,,mfflü bicum,quod refert Apianus,d e- homine vidente exilia›& proxima Polo Boreali inter omnes ſtellas Cynoſurç,ideò~ latir . \
¿Mmmm non vidente aut diſiïmulanre maiora : Vidifli Alcºr fed que ſemper meruerir nomen Polaris ſtellar -, Deinde an
flan Lunam plenum . Chriſtiam verò Arabes , vr literis_ ſenſibiliter mouearur › accedendo ad polum Mundi ..
u.
UH ſuis me monuit P. Atlmrmſim Kin/1er J Plauſtrum hoc Duz ſunt vr dixi in Cynoſura: aſtro Stella* inſignes , 8C ſe
maius vocant,Naafeb Lanzar, ideſt pheretrum Lazari, cundx magnitudinis,ma in humero ſuperior anteceden
ex quatuor quadrilateri ſtellis compoſitum ,- tres verò lu— tium quadrilareri z quam veteres pro capire Vrſre vſurpa
cidiores caudç, ſeu remonis; dicunt Benatb Naaſclyadeſt bant , erarque Eudoxi 8C Hipparchi quoque ſzeculo om—
filias Phererri z prima caudç eſt Maria Magdalene , me nium huius aſteriſmi Borealiſſima, ac citima polo Boreo;
dia caudç Marrha,vltima famulanllis Ellamatb . ideòqueipſa runc nomen & officium Polaris flellx me
¡¡5,11, ª Porrò Arana, Animar, ¿Y (ici-mamen: cenſenr Cyno— rebarur; Alrera verò, quae in extremo cauda: micat a erar
’ 111749. V'. ſuram 8C Helicem ſuiffe nutrices louis in Creta , quando tunc omnium aſtri huius Auſtraliſſima: nunc aurem è
fª illum Ops clam Saturno voraciffimo filiorum educabat, conuerſo ob morum in longitudinem 8C variationem de
Corybanríbus interim rinniru zris prohibentibus , ne va clinarionis , lucida humeri euaſir Auſtraliffima , 8C vlti
gitus louis ad aures Saturn¡ peruenirenr; ideòq. louem ma cauda: Borealiſiima . ld ita ſe habere primò auctori—
vrramqmutricem ſuam in cçlum rranfluliíſe, quod etiam rare, deinde calculo Aſtronomico maniſeſtum fier . Hip
ſecurus eſt Agatºflbener in ca rmiuib. Aſiarícis : At Heſio— parchus itaque vltimam cauda: Vrſa: minoris Auſtraliſii—
p du: , 8( Commdiarum ſcriptor Amphir , 8C Ouidiur in. mam ſuo tempore vocauit , vt teſtarur Marinus Tyrius
Metamorph. SC Hyginm in Poético Aſtronomico fabu apud Ptolemeum lib. 1. Geographia: cap.7. verba Marini
litur Vrſam maiorem ſeu Calliſto ſuiſie Lycaonis filiam, ſunr : Traditur autem ab Hipparcbº minºri: Vrſe Vemºſ
Diane ſectarricem , qua: Ioui in ſtuprum conſenſerit in., Tarrº: , ideſt Au/Zralifflma ſlella , Ó' extrema cªuda ei Pa
Nonacri monte Arcadix, ideòq. in Vrſam conuerſam vel lº diſlare p‘artilmr duºdecim, Ó' duabm quíntir : ¡ra habent
à Diana vel à lunone, quam cum venarores perſcqueren— codices omnesGrçci tam manuſcripti,quàm excuſiu'nquit
tur, tugiſie in templum,quod neſas erar ingredi , 8C idcir— Petauiur lib. 5.Vranolo ij cap.;.habenr enim vmáwrmvc M
. . . v ~
.
"lª/07“'
co occidendam , niſi lupiter miſertus eius eam in carlum mrmm ſit,tam mulrosínnorum interpretum non diſtin- M‘ im. ó
rraſtuliſier: non occidere autem , quia Terhys lunonis xiſie tempora , 3C quia hxc ſtella nunc ett Borealiſſima.. , "h-ºí¡ Lp_
nurrix çam recípere nolit, ue ab ipſa inquinetur : quò re textum hUUc corrumpêtes,pr0 Auflralilfima poſuiffe 130-¡m j,, ªx…
ſpexit Om'dim 2.. Metamorph. fab.6. canens . realtfflzma , vt poſuit Mtrmtor, Mamannr, d’ Magiïu: ‘5 mima' .
Eec z o
\

404 B I B E R SEXTVS
ob quorum auctoritarem halſit lii'c quoque Guidinus no pag. 2.84. Hyºino 8C Araro vel eius Scholiaſti innixus,
ſter li'o.z.rcſutarionis Elenchi Caluiſiani cap.1 o. \ed cor orir‘rs quàm Pyrhem, Hipparcho,$rraboni, Marmo,Pto
rigendi ipſi ſunt ex genuina editione grazca , bc ex ſimili emazo , aſſerir extrema caudç Vrſç minoris , &Z nunc etſe
loco Strubanislib. 2.. dicentis: Nam /Iellam in extrema 8C oliin ſemper ſuiſſe in polo MUDdimeC ſtcllas murare
muda Iueidnnz , que muxime au/Zralit , in ipſò circulº Ar— declinationes reſpectu huius poli , ſed polos ¡Equatoris ,
theo eºllocari , vt tanga: borizantem : quò alludit 8( Mari quos fin ir diuerſos à polis Mundi, ac mobiles , accede
nus Tytius apud Ptolemzeum ſuprà dicens,roram Vrſam re ad ſte as , 8C Meridianç lineç ſitus mutaii , Fixaſq. ſta—
minorem includi circulo apparenri regionis illius , que te, 8C puncta potiús [Equinoctialia \Equatoris moueri in
ab Ocele diſtar ad ſeprentrionem quin enris ſtadijs , ſeu prçcedentia; vno verbo ſubuerrit rotam doctrinam de
gradu vno , 8C parallelum Oceles arto igradíbus 1 1. 6C motu octauç ſphçrçinaniffimis ac leuiflïmis de caufis;
2…4'. extremam verò caudm Vrſze minoris diſtare à’ Polo quas non eſt operç prerium hïc reſerre ac refellere; Pre
fradibus r z.. 2.4’. Maginus ramen minus hic peccar, quia. ſtirere id paucis quidem Clauiu: in Sphxra pag. 62.. ſed
icer retinear corrupta… latinamedirionem Prolema'I z m lpluribus Dionyſius Perauius in Diffeitarionibus Viano—
qua eſt Borealiffima , ſarerur ramen fuiſſe Hipparchi fx ogij toro lib. z. 5( Paulus Guldinus in Reſurationc Elen
-Culo Auſtraliffimam . Ar contrà Hyginus lib. z. de Cy chi Caluifiani contra Kalendarium Gregorianum ſcripti
noſura ſcribir : Sed in prim-ibm muda flelli: 1mm qua pº lib. 2.. cap. 9. ac io. Nobis ſufficit, quod huius loci magis
tu: appellneur , ‘Ut Brutº/Mene: dieit, per quem lºcum ipfil.) proprium eſt, ex diſtanrijs ſtellç extremç in cauda Vrſç
Mundu: ext/limatur rerſari a relique autem dure ;COPA/hu‘ minoris à Polo obſeruatis per altirudines Meridianas
dicuntur z quo‘d eirCum polum rerjantur: (¿10d ¿5C verus ſummam ¿Y infimam, oſtendere murationem decnnario
Atari ſcholiaſtes affirmar , ſed conſundens ſeptem cla nís, 8C acceſium ud Mundi Polum , hoc 8C precedenri ſç_
ras ſtellas Vrſa: maioris cum ſtellis Vrſre minoris . Sed culo nedum pluribus ſenſibilem . An autem ſtella hçc vel
mamuir hic error ab Arato, immò fortè Eudoxo , de quo alía ſuerir aut futura fit vnquam in ipſo Polo Mundizvide
Hipparchus Bithynus ad Aran' Pheenomena lib. l. num. inſrà cap. 19. Probl. ſ.
a ud Perauium V. ſic ſcribir . De boreal¡ nutempolºfnlfue
e Eudªxm’ [ie ſeribem : (Eſl '0era' [fell-e gundam, in eodem Oéſeruatione: Deeem Ste/[e Polaris
ſernper cºn/iſlem laca , que quidempalu: eſZ Mundi : ) 7mm
inpolª ipfº nulla ſiellnſim ell ,- Sed "Damm eſ) [ocur , cui/leí— Einſque deeeſur ni: [Mªli: 4d MundipolunL,
1.: tre: adiaeent : cum quibuſ unctum oli quadrangulam.; - Borealem.
figuran¡ effiu‘t , rr etiam Py: en: 11/14 ¡¡lienfir air. ¿Se per
gir in confurandis varÍIS erroribus Atari &e Eudoxi Circa. VI. Emma Fri/ius , vr narrar in Aſtrolabio ca- ¡ºz/m“;
Fixarum litum: eſto Perauius lib. z. cap. g. conerur Endo rholico cap. 9. Anno Chriſti r 547. die 1 z. ¡¡º _ '
xum quoque vindicarc ab Hipparchowrpore de alia ſtel— Decembris , obſeruauit Polaris ſtellç meridianam altitu
la locurum . Auctor quoque fiagmenthliraroſthenis no dinem Maximam Louanii Gr. ç z. ç8’. minimam Gr. 47.
mine falsò inſcripti air:Extremu mandan¡ Mi: pola: nomi— 45 ’. vnde deduxir eius à Polo diſtátiam Gr. z. 7’. zo”. ſed
nam , que: e/ſèſtellm' exiguas aliqui dtxerunt, ali] purfla ſa ſed iuxta acceſſum Tychonicum debuir efle Gr. 3.8'. ço".
li eogimtiane eanſianna , vt Ó* Arana: . 6C Martianus Ca— Petrm Naniu: lib.z. de obſeruati'one cap.7. poſtquam Lobſm
pella lib.‘ 8. cap. de ſeprentrionali circulo : ln ipſo mundi 84 ipſe errorem perſtrinxir eorum , qui hanc ſtellam Hip— tio .
eardine Clarin¡ e/jè fidu:: nullus ramen horum trium di patch¡ çuo Boreahffimam fuiſle contendunr , cum' ex
xit quznam eſſethmc ſtella , 8C forrè fuit vel penultima Geographia Ptolemçi eiuſq. verſione accurara per Vuer
Draconis ,vel lucidus humerus Vrſa: minoris , qua- tunc nerum 8C Bilibaldum ſacta , ſuerit Auſtraliffima ;addit
7. circiter gradibus diſtabant à Polo Boreali , nulla enim Anno 1500. Naurasillam obſeruaffeà Polo' diſtantem,
alía tunc propior occurrir , niſi gratis fingas apparuiſſe il non Gr.4. 9'. vt Alphonſinus calculus exigebar, ſed Grad.
lo ſzeculo nouam ſtellam in ipſo polo , qua: poſtmodum.. z. zo". Tychonicè tamen debuerunt elle Grad. 3. 2.4'.
euanuerit . Cenſet \amen Perauius lib. z. Vranologíi cap. 4o". ſed naurze illi obſeruñrinr inſtnunento haud ita ſub
s. Eudoxum ex populari magis ſenſu, quàm quòd ira te tiliter diuiſo .
uerà indicaret, locurum . Puulus
pag. ;47. Hainzeliut, vt narrar
Ge gingç ptope TyeboVindeh'corum
Auguſtam tom. I . Progymn- J-ºïſmª*
An- ªctª
IV. Conſtat
vrroque igirur
, Srrabone ex Pvrhea
, Marino Maffilíenſe
Tyſirio z Hipparcho
, 8C Prolemzeo , extre
no 1 S72.. ob eruauiringenriQLadrante meridianam Po—
mam cauda: Vrſae minoris 8C Anſtraliffimam ſuiſle ſtella laris ſtellç altitud. maxim am Gr. ſ 1. 7.2.’. i 5". minimam
rum Cynoſuricarum a nec in polo Mundi ſuiſſe : quibus Gr. 4ç . 2. 1’. 45". ideòque diſtantiam à Polo Gr. z. o’. zo”.
íanè auctoribus magis credendum eſt , quàm Eudoxo TyC/20 Ipſe ibidem pag. 36:.. ex vtràque aldtudinemar
rudioris ſzeculi Aſtronomo , 8C ſortè popularirer loquen rat obſeruatas ha. 40an
ſce diſtantias Pola- Annº l Gr' l' H' ‘iº
ti , 8C Arato inde haurienti , aur Eratoſtheni ficto ª6( Hy
ino Grammatico, aut Capellze , preeſertim cum calculus ris ſtellçà Polo: ex
Aſtronomicus id euincat: hodie ſiquidem poſtrema cau quibus , 8C ex Pau- Í Sc:
dse Vrſz minoris diſtar à Polo Gr. 2.. 8C ferè ;62 vr infrà lina obſeruatione, ¡$36 l z ;a io
oſtendcmus *,'nulla eſt autem Aſtronomi inſigm‘s hypo— conclufirhanc quo- ¡ 5 39 l z_ ;4 ço
theſis de motu Fixarum , qua? annis ab hinc 1700, 6( am \annis accedere Se
plius, quibus floruit Hipparchus Rhodius , non exhibear cundis 2.0". ad polum Mundi.
hanc ſtellam tunc diſtanrem à polo m aximè omnium... Neque his obſtar Rothmanni obſetuatio ſacta Caſellis ;.obſmªſi
que in Cynoſura ſunt ſtellarum,& ſi ſtemus relation¡ Pto— Anno 1ç86. vbi altitudinem huius maximam Gr. \4.1 6’. n'o .
lemzi , de qua ſuprà, diſtabat runc Gr. 12.. 2.4’. oſito au ininimainGr. 48. 2.4'. ceperat: nam vt paret ex Epiſtolis
tem moru Fixarum Gradüs vnius annis 72.. 8C o liquirare Tychomcrs pag. i I . zo. 8C 82.. 8C ex Villebrordº Snelliº in
purara runc temporis Gr. ferè 2.4. Perauius lib. z. cap. z. obſeruariombus Haſſiacis , Rorhmannus correcto per
Vranologij colligit diſtanriam à Polo ſequenrium Cyno— pendiculo Se exactiüs collocaro inſtrumento, inuênit al
fura: ſtellarum , vt in ſequenti tabella . titudinem poli Caſellis Gr. ç 1 . 19'. zo". atque adeò dí
ſtanriam Stellç huius à polo Gr. 2.. ç s’. 4o”.
Scene Cynoſurz ' Diſtanria a‘ Polo tempore Incubus Kri/lmannu: in commentarijs ad Alphraga- ¿ol/m
. Eudox¡ l Hipparclu mun confirmar Polarem ſtellam quotannis accedere ad :iº .
Mundi Polum Secundis zo". 8( Anno 1 61 8. diſtitiſſe ab
Cnude 'Ultima G. 14 4’ l 1 2. 2.4' eo Gr. 2.. 44'. zo”._eſt0 anreà lib. 1. obſeruarionum Sola
Cad-de media 12. ;7 t 1 r Io rium cap. 4. dixifler, Anno I ſ 96. diſtitiſſe Gr. 2.. $1’. ço".
Caude ante-penuIt. l 11 2.4 1o ‘ 2.2. cum Tychonicè debuerir runc di ſtare, Gr.2.. 52.’. zo”. ob
HumeruII/rfe minoris 7 16 - 8 7 ſeruatione enim minus accumta ceperat eius altitudinê
Superiarſuecedem l 9 16 l 8 ç4 meridianam Heidelbergç maximam Gr.5 z. l z ’. 50". mi
nimam_ Gr. 46. zo’. io".
Seªligeri V. His non obſtanribus Ioſephus Scaliger ,in Diatri I’m-u: (za endu: m Iudrcro de nouem ſtellis Circa lo- 7_o¿ſm4.
#em-“tªm . ba de ¡Equinqctns , 8C lib. 4. de emendarione remponurr uem viſis , ¿Se de reciprocarigne Perpendiculi , aflen’t An- m.
'ª ct nº
DE STELLIS FIXIS. 405
’no !q z z. ſub fincm aun¡ Diniç horñ 6. matutina obſcruaſi IX. -BOOTES Bºª-rn?, ſeu APXTOOJMF, , Arctophylax, 5,30…, ,‘
tam libi Polaris ſteliç altitudinem infimam Gtad. 4 l. zç'. ideſt Vrſarum cuſtos, BubuluH Bubulcus , Arabícè The_
zo".at ſub horam veſpertinam 6. altitudinem fummam gumr,quaſi plorás aut vocifcranswel Amame-ch vel Alm—
Gr.46.46’.ideòque diſtantiam Gt. 1.40'. Iſ". 8( altitu mac/7 z in mappa Turcica Ols'ºQº'fºí , ſeu Lanceator aut Sa
dmcm Poli Diniae Gr.44. y'. 45”‘ Uam obſeruzitionem.. gittiſer, alíjs [JC-'10H Vrſamm pater, cúm ſit‘ potiàs Vrſa:
poſteà repcri in noſtro P._Fumm'0 b. io. Hydrographice maioris filius,-- in Perſica mappa Kontaratunïc apud Auc
cap.z7. sz Canis latmns; quem [fidorm Arcturum minorem,
¿ºz/z,… _ Andrea: Garcia Cefpediu; in libro 2 qui inſcribitur Re at He/ycbiu! Orionem vocat : gef’mt,vt canit Virgiiius,pe
m, gmmztº della Nmaig-:11'07: Madriti impreffo Anno I 606. dum paribus nodis ſormoſum, idcſt ſtellis; vel haſtam vt
narrar pa .8 7. obſetuatam à fe M atriri Anno I ç98. alti Ptalemaus mºho’p’fiºfiov, Heúcbim 8C G rxci mAac’upowov. Hy
tudinemi ellç Polaris merid ianam maximam Gr.4z. 2. z’. ginus êª'vrºwv › ſeu clauam; Arabes Incalurum , ſeu Al
BC minimam Gr.37. 2.4’. ideòq. differentiam Gr. ſ. ç 9’. 6C kalurºps cormpto vocabulo erco: Cingulum porrò eius
ſemidiffcrentiam , ſeu diſtantiam ſtcllz à Polo Gr.2.. ſ y'. Arabes vocant Meza- , ſeu \Mimo/:r . Conſtar autem..
zo". atiuxta Tychonicum ncceffum debuit elſc zantum— ſtellis omniuo apud Ptalemaum 2. z. apud Bªjª-14m 54. .
modo Gr.2. 51’. fo”. quarc haud ita ſuit accuratum in— apud Keplcrum 7.8. inter quas cſt vna primm magnitudi
fimmentum, aut obſeruatio Ceſpedij , ſicut nec obſerua nis, dicta Arcturm , de qua mox dicemus , quam Prolº
tio Rºda-ici Zmºran¡ , quam teſert idem Ceffizcdim pag. mceus inter informes ponit z pendens à cingulo inter ge—
87. ex eius Breuiatio de Nauigationexòc ex Vtroq. P. Fur nua v1. haber Ptolem. 8: Proclm ideòq. Vitruuio dicitur
nerim lib. lO. Hydtographiç cap.z7. ait enim Rodª-¡cm lib.9. capó. mediagenuorum cuſlodi: arct. licet alij Cingu
s'r.-«K-
obſeruatam à ſe Anno I $84, diſtantiam Polaris ſtellzà lo adfibulent cum Rufo Fello, illo verſu:
Polo Gr.3. 8’. cum cx Tychonicis obſeruationibus de Aurea qua fitmmos ad/Zringum cingula amictm
buerit effe Gr.2.. ç6’. zo". Solêtenim vti Naucleri Aſh-o 3( cum Germam'ca
labijs aut Annulis penfilib. haud ita magnis,& meridianï. Arcturum diam: fidm qua 'vincula nadan:
lineà per acum magneticªm quuiſità am aliunde, ſed Prima ſtella falcis, quam ſiniſtra geſtat , dicitur Man-ba, _
hªud ita. correcta vc oportet . 6C Plinio Falx Italica . Fuit is non Lycaon , ſcd filius Io- Fª‘ª’ª -
9.ºz/mm. P. Step/mm: Oſfo'ul Minimus , ſollícitantc illum preca uis 8C Calliſtús,à Lycaone in fruſta conciſus,& appoſitus
n'o. tu meo, P. Theophilo Raynaudozobſetuauit Anno 164;. Iou¡ hoſpiti ad manducandum , fed inſtauratus à Ioue SC
Aucnione Ianuarijdieb. 6. 7. 8.9. Polaris ſtellce altitud¡ in ſidera rclatus , cx commiſeratione, quòd matrcm ſub
nem meridianam maximam veſpere (Ji-.46. $8’. mini Vr ſ:: forma: ignotam in templum vſq. louis Lycei perfe
ª, mam manè Gr.4o. 4;'. zo". 6C ſcmiſſem differentíz , ſeu cums,quod era: capitale crimen, deberet intefflcí .
~ ’ diſtantiam à Polo Gr.5. 6’. zo". vnde altitudíncm Poli ARCTVRVS, AMI-QE“ quaſi cauda Vtſre, eſt enim Arªma: -
ª deduxit Gr.4z. ſl'. 4o". At ex Tychonicis noſtriſq. ob cauda Grzcè º’Jpee , 8C Homero O-.leJu’wv ,- Ifi doro Arctu—ª
-ªz ſeruaríonibus, debuit cſſe diſtantia illa Cr. 2.. 6'. 30"-. una, Ambicè Alkamcluz,, vel Kolanu, Almmech; gla
²¡ quare error ſuit in obſeruati'one illius minut. zo’. pyrami— dius aut pugio Bootis , Plinio ſidus horridum; efl ſtella..
- de neícioqua, quà excogitauit pro infirumèto obſeruádi . pu'mze magnitudinis,pendens,vt dixi , à Cingulo inter ge
mºm,, Nçsdemum Anno 164:!. exeuntc , 8( ineunte 1642.. nua Bootis. Nunc exponenda ſunt nobis verba illa Amo:
'²‘ uníª. iteratis pluſquàm quadmgics obſeruationibuswc mihi 8C Pto hetz cup.ç. verſu 8. Dei potentiam iia procellis cicn— 4mm‘,
Sociis euidentifflmè altitudinem Poli Bononienſis in 1ta dlS audanns : Factemcm Arcturum (“F Ortonem , O’ C071- gm'd apud
u lia probaremuszobſeruauimus magnis thdrantibus Po— uertcmcm in manè tambn-U , O" diam in noflem »mmm-em, Amº: , ó
:C lan's ſtellx altitudinem meridianam minimum manè Gr. gm’ Tºcataqmu mark, Ó' cfftmdiſ cas ſupe‘r facicm Term: lªb . [4-7
:4 _Ñ 41. 52.'. maximum vcſperiGr.47. 7’. pratcisè, vnde Poli Dominªr nomen ect aim .- quem locum erudite' expouit no- "ºſq- ""²"
3 altitudinem Gr.44. 2.9'. zo". 8C diitantiam Stella: à Polo ner Cºrnelius à Lapide; Hebi‘aicè habctur, Facientem Ki‘- Pm" ª"
:. "¿mſ-di” Gr.1. 37’. zo”. pi'orſus ch chomcus acceſius poſtula— ma, 15( 1(efil vel Chima‘ , 8C Cbeſil, ſeu Cecil . Item verba
2 nºſ… ºb_ bat,etſi1nterobſeruandum ehocnihil cogitabams ſed illa Iob 9. verſu 8. ¿Y 9. Qtipracipit Soli (-7 mm arimr,
¡mªniª ,- 8C Anno ¡64;.Deccmbris 16. mRXImo (¿lªctante çneo gm' claudit [falla: qua/iſub /Igïmculo z Wifi-:cil Arcturum
,1- i» media in nouo obſematorio collocato, cepi altitudinemhuius Ó‘ Oriana , ('F' Hjadar , O' interiom Auflri . Hebraicè :
Mmm B0- ſtellzr merid. maximam Gr.47. 6'. 4o". manè autemmi— qm'facit Ngbaixz Cbcfil , (’9’ Clyimà', &e illa DEI ipſius ad
,Yü- W‘ ªffªf nimam Gr.4!. çz’. 2.0". vnde diſtantíaà Polo Gr.2. 36'. Iob 58. verſuz I. Nunquid coniungere -valcbi: mimnte:
-— ºmº-M" $0". colligitur, Tychonicè ptorſusz quo mirifico conſenſu flellas Pleiadas, amgyrum Arcturi pmri: diffliparez vb¡
P "“"3 º' valde lçtatus ſum. queni autem in Ephemeridib.Nicº/ai nomen Ai'cturi chi'aicè eſt Clmil; quod ibidem‘Pagnie
Ñ Sim¡ Mathematici Bononienfis , 8C Petri Pitati 8C in., nu: Pc Tigurina Oríonem vertunt . Itaq.vulgatus inter
- ¡4,85,,- Ñ. Blancano altitud. Poli Bonom’ze gr.,44_,. zo’. Magini igimt pres eumdcm in Arcturum vertit modò nomen Nghas
m_
Error, qu¡ ponit Gr.44. u'. proucmtex vitioſa Egnati) ſeu Nglam, vt Iob.9. modò Chuil , Vt Iob.; 8. modò no—
Dantis obſematioue per vmbram Gnomonis in \Equino men
minaCbimd, vr Amos
Animalium ç. Nec mirum,
, Plantarum quin ab
a Stellarurctn Hebraica no
aliqua pro
* ctio facta , in qua altitudini Solis non filit dempta femi
diametet vifibilis Solis, nec declinado Borea duorum Cír prietate pluribus ſpeciebus communi ori inem habent;
citer minutorum , cum duabus horis ante meridiem fa— GC nomen quidem Alº/MI z vel Ng/MÍI ve G/MI à verbo
4 ctum fit ¡Equinoctíum, vt alibi docebo . Nghm, quod eſt congrego,rectè accommodatur cuicúq.
VII. DRACO Heſperidum cuſtos ab Hercule ncca— afiro , ex pluribus ſtellis aggregato; (Pccialiter autem.›
v 3. Dncº ,
tus, 8C à Iunone in ccrlum euectus , Arabicè Elranin &U Arcturo , qui non ſolt‘lm ſuis \’teÏlis confiar , fed przctereà
apud Azophi Perſamm Mathematicum pto Dracone, videtur congregare Circa polum Arcticum Plnuſtm 8L,
mº: Ir…v-Lu
quinque Dromedarij duoq. LupizAbemzªvel Taèben;$tel~ Vrſas; ficur nomen Cocmí ſtellam SC Cacacuim ſtellas ge
las haber ;1. in Ptolcmzo; ;5. in Bayern; zz. in Keplcra': nericè ſignificat: at nomen C‘lmil à verbo Chacal, (igni
ex his antepenultima cauda: eſt \ecundz magnitudinis, ficatinconſtantcm ac varium effe , quod rectè vulgatus
illa verò, qux lucidª capitis dicitur ¿ic terti) eſt honoris, interpres accommodauit Arcturo Iob. 38. ob tempeſta~v
vocatur Ra: Elram'rz , vel Raſabm . Sunt qui, vt reſert \um variemtem; ſed rcctius Orioni Iob 9. 8C Amos ſ.
Stcflerus , Draconem ObieCtum Minei-uae à Gigantibus quòd nou ſoh‘im varius fit 8C íncóſtans ob proccllas, quas
fingunt, ſed ab illa arreptum 8( contortum z proiectumq. ciet ottu ſuo m enſe Nouembri , qui ab hac inconſtantia..
?KLÑ¡
ad calum, ibi ſempcrimplicamm harſifle . y dícitur KUlea, ſed etíam micatinconſtantí ‘fulgore: de
ª DGCP/2m:: VIII. CEPHEVS z Kn’cEU; , CeginmJaſídes, Dominus nique nomen K¿mà Hebmizantes dicunt effe aſtrum..
Solis , mpeús Cancaus , 6C Nonno Vir regim, Arabicc‘ ſeu nodum, conſtans ſeptem ſtellis, vt affirmat Pineda in
.l.º,,…
cx Grmco corrupto Keipbm z Stellas habet apud Pto!:— Iob.9. Hinc igitur non malè vulgatus interpres vertit hoc
maum I 1. cum 2.. informibnpud Bayerum 17. apud Kc— nomen in 1-.1Fada: Iob. 8C in I’lciadm Iob.; 8. quía..
Ï [emm I Lex his tres lucidíores ſunt, vna in humero fini vtrumq. aſtrum Conſtat ſeptem ſtellis ; -8C in Arcturunp
ſtro , dicta Ademimin Arabibus . K¡rc/1er ait tres vici Amos ç.quia Arcturus ſumptus figuratè pro Boote,prçeſt
nas humero ſiniſtto vocnri Arabicè Razr , Keld: 8C San; regendis ſeptem ſtellis Vrſx minoris,& maioris, quarum
nempe Paſtorcm, Canem,0ues . Dc fabula Cephei Yide vtraq. ſeptcm precipuis ac notiorib. ſtellis conſtat . Eſto
infrà dun¡ de Caffiopea . alij interpretes in his tribus nominibus varij fiterintſiuni
408 L" I B E R ‘SEXTVS
Fuit hirC Bellua à Neptuno miflà vt Andromedam dcuoï Arab. Nabar. Stellas haber in Ptolemo ;4. in Bayern
raret ,- ſcd occiſa eſt à Perſeo : vide,quz diximus in An 4;. in Key/ero 19. Tychonicas ¿SC 2.0. ſeniitychonicas .
dromeda, 3C Mamlium , qui lib. 5. cap.4o. deſctibit pu Ex quibus vna eſt inſignis 8C prima magmtudinis in ex..
gnam Perſei cum Cero . tremitate fluminis dicta .dc/¡amaba , ideſt extrema flu~
2.. Orion. II. ORION , .QPIUV , ſeu ºdpwv , Hyriades vel Hyri uijzvel Acarnabarimcuius latitudo auſtralis, eſt Naucle—
des ab Hyreo patente; Venator , Iugula Planta 8C Varra tis GM 9. zo’. 6C longitudo ad Annum \600. in X gta
m‘ , fed Manilio llb.ſ. Iugulªr; Hebraicè Che/il, aut Km'lz du 9. 4g’. ideòq. in noſtro horizonte inobſeruabilis :
Arabicè Elgch 1 vel Almablmrmlz, ideſ’c bellator fortis, nullas aurem habet ſtellas fecundz magnitudinis . Vlti- -
BC à venatu ſeu inquiſitione .Algebra , vel Elgebar ideſt ma Eridani in tabulis Petſicis Chryſococcç dicitur ¿MME,
Gigaszdictus Orion quaſi Vrionab vrina, qua Gtsecè eſt ideſt ſulcus , vc oſtendit Bullialdm in fine Aſttonomiz .
’ápºF, ob ſabellam de qua mox; vel ab a’pI’ySIv,q110d eſt tur At qua- in flexu Etidani, dicirur Arabicè Argentmar.
bai'e; habet apud Ptolemzum ſtellas ;8. apud Bay-mm (¿ui hoc aſtrum pro Eridano agnoſcunt cum Ouidiº
Ñ 49. apud K:II/mm¡ 62..Tychonicas,quas 6C ego olim nu— liba.. Metamorph. in c-elum locum, quia Phaêtonte in il
mera…, inter quas duse ſunt prima? magnitudinis z vna in Io demerſo, cxtinctum eſt otbis incendium ; qui verò Ni
homero ſequenti dicta Arab. Bectelgcuze z idcſt domus liun putant,ij ob inſignes vtilitªtes , quas ¡Egypto affeit,
Gigantis , aut Redal cuanquam Aratus vocat yAn’nav; cxli imagine dignum iudicarunt . ›
altera in extremo pe e dextro, dicta Rige!, ſeu Regal, El 41V. LEPVS Moya-¡ºs Leuipes, Siculis Ae'z-OPOI, Nicandrº 4o Mai.
gelmr, ideſt pes Gigantis : quaé verò eſt in humero prçce- L &puwn‘s , Arabicè Harmb, &El/:armó . Stellis conſtat
denti fecunda: imgnitudinis, dicirur Bellatrix, cui :equa— Ptºlemmz.. Bªjerª l . Keplera 1;. nullas prima: aut ſecú~
lem in magnitudine facit lucidam ſequentis humeri Ke daa ma nitudinis ha et . Czlo inditus , vel ob velocita
pleru: . In tabulis Perſicis à Chryſococca translatis , pes tem, ve quia Orion in gratiam Dianx, qua: leporino fan
Otionis dicirur De? AI-Pu’ywv, & humeri ſequentis lucida guine gaudebat, plurimum venatu leporisíauderet .
¡Mi, md_ ¿iz-.0; AIJ‘U’MU * _Tres autem cinguli , 'ſeu _vt vul ò dicunt, V. C A N IS Maiot LalapnArabicè SC m- Eliemini, y. Cai¡
¡¡MAÑ Sªz_ baculi S. Iacobi, ſunt fecunda: magmtudmis . ortò Ga vnde in tabulis Petſicís 01an ¡Mi ; 8C Homero lib. IO. main. ‘
lamm Tº- 11'1qu Vt narrar in Nuncio fideteo à pagJG. integram.. Iliadis ¿çn‘p º’mctpzvº:,aſti'um ſubautumnale ſcu :eſtatem fi
leſcopio de. Otionis conſtellationem perſpicillo pingcxe aggreffus , niensz Stellas lmbct apud Prolemeum 18. cum inſotmibus
"¿fª - deteriitus eſt ab ingenti ſtcllarum copia , 8C temporis in 1 1. a ud Bayer-um x 9. apud Keplerum 13.Tychonicas 8C
opia diſtulit opus, 6C addit : \Id/lam‘ enim , Ó‘ Circa vm 16. ¡¡Has femitychonicas; inter quas vna cſt , que quoad
re: intra vnius aut ulterim' gradü: limites dzffcmimntur appatentiam maxima eſt fixarum , &í Pat Ioui perigxo ,
plures' quifigenti!: quapropter tribu: que ir; cingllo , Úſ: illa nimirum qua: in gena , vel in lingua Canis fplendet,
m": qua in mſ: iam pridem adnomtcſtmt , alía¡ adiacemc: vocata Sirim , Arabicè Albabor , vel Elfcbem vel Elka
octaginta recam -w'ſm appoſuimm; earumq. inter/Zitia , quª‘ bar; qurc autem ad ſinil’ctam eius aurem turilat dicitur
exactzè: limit, ſeruauimus . M: . Alij dicunt vtrumque eanem Orionis venatoris ſuiſ- ¡55‘11“
Fácil¡ . lam verò ex Om'a'iolib. ſ. Faſtor. H\gina &alijsz fingi ſe 8( Diana: precibus cum eo in Cªelum eucctos, ali) hunc
tur Orion, aliàs Vrion , precibus Hyrei infccundi , natus donatum Cepheo ab Aurora , tantàque velocitate ptzdi
ex trium Deorum , hoſpitio rcceptorum , nempe louis, tum,vt feras omnes curſu prxuertetet, fed congreffumm
Neptuni , OSC Metcurij vrína in coriaceúm vas recepta¡ cum vul e Thebis eàdem velocitate donata à Ioue , ſub—
fuiflcq. vcnator cximius 8C Diana*: comes , fed ſuſpectus latum elle in cselum ne fura irrita ſorent . Dicta eſt porrò shimqm
,A olliniDianam
'Apollo ob nimiam famíliaritatem
prouocailcte cum Diana
ad .collimandum in *, (iideòq.
num. ſplendida illa st’pm, vel à Irª-’PYV 3 quºd eſt hiare, eò quòd ó- vnde.
tellus ſub hoc ſidere prz \icaifáte hiulca teddztur; vel à.
quoddam nigrum, quod _è mat¡ einergebat , id veto erat capm'u , quod ef’c atefacio; quam etiam ob cauſam Sol
caput Orionis natantis , 1taq. conhxus eſt Orion ſagittis, ipfe ab Hcſiodo lib.z. de opera 6C diebus vocacur Sirius ,
ſcd ad ſolatium Diana: in caelum rcceptus inter CanenL. ex commimi interpreto… opinione 5 Se Ide/ycbius ex—
ac LePorem catleſtem , videtur nunc quoq. venari . Eſt ptefsè 'ze-‘pm , ª' Iï’No; , MU‘ 'nie' nuvo“ a'çn‘p , vide icet Siriª:
autem I'ocelloſum aſtrum; iuxta illud Virgili¡ I. Ain. :fl Sol , Ó‘ Cunit Stella; adiungitque ab Atchilocho pto
Cum ſubitº' a/ſurgemfluílu nimboſu: Oriºn Sole, ab Ibyco pro llella quauis vſurpari: Hunc autem.. s ¡1.
8C H0741i] lib. I . Carminum, vbi Auſtrum pluuium vocat Canem ¡Egyptu.. Sothm , .
appellaucrunt, eique .
pnmum .
m— º! Im
Pm-m¡ ó
comitcm occidentis Otionis ter aſtta locum dederunt , eiufque ex ottu de Nili incte- A,… C,,
Nom: demxi rap-'dm cºme: Oriani: . mento , 8( de totius anni tempeſtate conijciebant ; vt tra- …Mºa,
Orion quid Hebraicè dicirur Ke/il › vel Cbeſil à verbo Cam! , quod dunt Horus , Apollo , 8C Hephzſtio . Immò inde perio
Hebraicè :reſt varium 8: inconſtantem elle, Orion aurem aut incon
dum illam magnam Sothiacam , ("eu annum magnum..
ͪffª‘ffl ¡i- &Inter mica: ob mrilantiffimam fcintillationcm, aur po Cynicum ſeu Canicularem denominátunt , 8C ab eius ot
"… *ª tiús varias 8C inconſtantes tempeſtates facit ottu aut oc tu prima die primi menús Thoth facto, auſpicati , defini
czſu ſuo, prçſertim menſe Nouembri, qui ptopt6teà mé ucmnt Illam annis ¿Egyptijs 146 1. quibus peractis prima
ſis ab eadem radice dictus eſt K411m . Hinc in ſacris liª, díes mentis Thoth teucrtebatur ad eumdem gtadum..
teris DE! potentia commendatur in concitandis ad ai' Zodiaci , atque adeò, vc ípſi putabant, ad eumdem Ca
- bittium ſuum procellis , variandiſq. tempeſtatibus anni, nis ortum, nondum enim Fixas ptomoueri in conſequcn
dum 10b.9. verſu 9. dicirur : Lg¡ facit Arctumm O' Oria tia didiceiªant . Vide qua: de anno Caniculati , eiuſquc;
¡M (j- Hyadm, Ó‘c. 8C apud Amº: Prophetam cap. ç. ver~ Epocha dimmus lib.; . cap. l z .num. 9_ Vtrum verò Sirius
fu ſ. vbi Deum laudat Fmienten¡ Arcturum Ó Orionem . fit apud omnes Canicula z ipſique tribuendi ſint eflèctus
vtrobiq. aurem habetur Hebraicè Krfil ,- eſto vt diximus dicrum canícularíum, poli Canis minoris ex licationem
capa,, num.9. al) aliquibus ſacris ſcriprotibus confun mox diſcepcabitur. Qiibus autem diebus o im 8( nunc
dantur cum Axcturo .- poteſt tamen , Vt dixi, Kefil ad ſolitus ſit oriri 8( occiderc , latè diſietemus cap. 2.1. vet
fcintillantim ac ſplendoris varietatem s qua micat Orion, bo CMierda .
trahi : fiquidem IſZziz l z. vetſu io. vbi vulgata haber : VI. A N l S Minor Canis minuſculus Prºcyon, ſcu 6. CM“:
2:30an [Sella cali U’ fplendor earum ¡Ion dalmnt lumen Procyms , aut Ptxcanis , Ciceroni Anticanis illo veiſu Miñº'
[num: Septuaginta interpretes nomen Keſil pro fplen Anticani: Graiº P7057071 qui nominafcrtur;
dore vertum Otionem, iuxta illud Virgi/g z. Aín. Arabicc KcbcIaZguar: Stellas haber Ptºlemaa 2.. Bayern 8.
Armammq- aurª circumflzicit Oriana Kaplazª s. ex qmbus lucida pectoris {eu ſemoris , dicirur
8C Latam' lib. I. ànotnine tºtius aſtri Procj'on, Arabicè Algºmeiu, ſcu
Enſifcri mmiumfitlget latm Orioni: . .Ajígamx/Ïz, eſtque Ptolemrto 6C Bayevo prima: magnitudi
Denique videndus S. Gregori/45 lib.9. Moral. capa. vbi m5¡ Tychoni aucem fecunda; Vtique fi conferarur cum
ſub Orionis nomine SS. Martyres intelligit; 8( Pineda in 5…0› ¡¡Yi-a a Arctuto; non tamen ſi cum cauda Leonis .
cap.9. lob. 8C Cºrnelius a‘ Lapxde in caps. Amos; 8C de; De hums quoque ottu & occaſu plura infrà cap.11..
poteſtate Orionis Plinimllbd &paffimprçſertim capas. Finxere autem quidam cané hunc in cxlum euectum Fácil¡ da Í
8C \Mami/im lib. ſ. ab illo catmine : Maxima: Orion CCC. cum Erigoneideſt Virgine , eò quòd contabuiſſºt dolore, Cm: l
3. ¡rida Ill. ERIDANVS , Padus Fluuius , orº-rªmº*: ,alijs Ni ob, Icarium ſuum bei-um à ruſticis temulcntis occiſum, GC
Iu: . lus,Gyºn, Fetzanis Vardi ideſt Fluuius,Mauritanis Guad Eugoncm , qux ob necem \catii Pattis ſe ſuſpenderat .
Vter
DE STELLIS FIXIS. _ 4°9
Et quªtre fiat nºn ntfi namen babe: . '
Vier Gamma/it Caniettla , á— qm‘mm ó- *andº Eſto inſtar omnium Pliniu: lib. 1 8.cap.2.8. Dein pa/lridie ,
ferè 1²bit]. cºnflſſum inter omite: [ida: indican: , quod Ca—
ſint effecttt: dierum Canienlarittm . ni: Ortum wcztmu: : Sole partemprimam Leºni: ingreſſo .
Hocfit pºfl Sal/litium XX11l. die . Sentiunt id maria Ó'
dañan: Aniculz nomen çquè celebre arque ambiguum eſt, teme, multa verº' Ó‘ fere , vt fui: loei: diximu:: neque eſ! ‘
,ui Canem 8C primo quidem fono viderur conuem're minufcu minor ei tienen-,tio , qudm deſcripti: in Deº: flelli:: accen— '
minºr-F prº lo caní : quem pro Canicula vſurpanr Alpbon/ine rabulç; dit-1. Salem, CF‘ magnam .eflr'er obtinet cauſizm . Libro enim
C"ºª"ª Beda opufculo de \phazra s Adriana: Turnebu: in aduer 2.. cap. 4o. dixerar .- Nam Canicula exartu accendi Solis
‘Sªºſſªm - farijs, Rada-i:: [iba 1 r . in Martialem Epigram. 49. Caro vapores: , qui: ignorat .² Cain: [ideri: efleſlu: amplifflmi in
lu: Ste banm in Dictionario poético , Ke leru: in Epito— terra ſentmntur: firuent maria exoriente eo , fluctuant in
me A ronomix Copernicanar pag. ;91. auerque Hygi cellſ: Pina, mauentur flagna . Ofigem appellat Aegrptus
nu: Cum Procyoni tribuit, quod Sirio Germanicus, nem~ fer-zm , quam in exorttt ein: contra [fare Ó* cºntueri tra
pc coniunctionem cum Sole in centro Cªrl¡ : iiue enim pro dit, ac -velm adarare citm ſiernuerit . Cane: quidem tªtº ee
centro cacli accrpias punctum Solſtiu‘ale , fiue Meridia fpatiºzmaa-tmè in rabiem agi nºn eſl dubium . 3C lib.9. cap.
num culmen, ſiue verricem in Horizonte barbarico; Pto l 6- de Siluro piſce inquir : Fluumtilium Siluru: Canicule
cyon 8C propior runc erat initio Cancri, GC prius cum So exortufideramr z Ó‘ alía": fitlgore [opitur . Hac (’*ſiſ in mari
le ac propiori ſidere culminabar rráſiru per Meridianum, accidere Cyprina putant : Ó‘ aliaqain totum mare fentit
& ob declinadonem borealem pluribus citra \Equato cxortum eta.: fidert:,quad maximè in Boſpbºro apparet. .Al
rem propio: vertici apparere poteſt .Se poruir , quam Si gas enim Úpiſce: fitperferuntnr ,' ab ima 'uerſa omnia . Id
rius . His accinít Haratia: lib. 3. ode 2.9. circò Hippocrares hiſce diebus veruit medicamina pur~
. . . 1am Prºcyºnfitrit › ganria, dicens : /itb ‘Cane @ª ante Canem difficile: ſt'mt me
Et ſlelltt vaſani Leonit, dicatiªne: . Illud tamen commodi affert Canicula otru
Sale die: referente /iecºt . ſuo , quòd mellis tune maior copia fiat, vr ex Ariſtotelb
Plin'y' ºpi. Sed multò Clarins Pliniu: libJrS. cap. 2.8.illis verbis: lib.ç. de hiſtoria animalium capaz.. colligir Mereuriali:
niº . Aegypto vero‘ Procyon matutinº afluoſuI, quºd ſidu: apud lib. z. variarum lectionum capas,, proſerens texrum ex
Rºmanº: nºn babet nºmen , nifi cnniculam bancvelimus anriquo Codice Scipionis Garteromachi,vbi legitur mel
intelligihºc e/l1 minarem Canetmſanè -Ut in a/lri: pingimr . cadete ex a'e're mítica ¿y *tii: '1'57 nik-pm 27mm?: z Ml‘
E’Tar MTaª'xnl-\l—Ñ E’ ftipm , hoc eſt maximè in exartibu: Mel/i: eª
QLOd confirmar ex perrinenriaóc vicinia cum ortu canis
maioris : ſtarim enim fubdir : Eſl autem magnopere perti— a/.ªrarum , CF' quandº cernimr Siria: : in magna ením ſic- Piª ó‘_ ªf
nen: ſieut paula' max dºcebimu:: 111. Nana: Cbalde:: eo cirare ac fudo czrlo , ſudar in flores aéreum hoc nectar . “11²V“: 'ª
rana ºceidit matutino : Artic-e Orion totu: eo die exorimr . (Mod diſerrè Plirtiu: rradir lib. I l. cap. r4. Alterumgenu: º'‘ª ª"? *
Pridia Idu: lulij Aegyptq: Orion deſinit exoriri .‘ XV1. eſf melli: aſimi , quºd idea' vacatur bºraum ii tempe/Ziuitate
Kalend. Angie/li Aſſyrie Prºcyºn exºritur : dein ¡za/lridie , precipita‘ ipfiz Siria expl ndeſcente pºll Solſlitium dicbu: 30.
ferè vbique conſeflum inter omne: ſidu: indican: s quad Ca— ferè: 8( paulò poſt: an'd /i feruetur bar Siria exariente,
ni: ºrtttm -Uºcmntt: Sole _Daz-tem primam Leoni: inem/jo . eaſuq. cºngruat in eumdem diem (vt ſiepe) Venerih aut
Et maníſeſtiüs cap. 2.9.diſtinguit Caniculam à Canema [ani: Mer-cargue exortunnan alia/uauitat viſq. mºrtalium
íore dieens : Varia gentium ºbſcruatiºne in 1 V. Calenda; mali: d marte wear/di: , qudm dmini nectari: fiat . Ergo
M¡2.7 Cani: ºecidit, fidu: Ó‘ perfe vebemen: ª O’ cui preoc Salina canis cseleſtis runc fuauis ac viralis eſt , cum terre
cidere Caniculam neceflè /it- Eſto noſter Petam'u: lib. 7. ſtrxum canum in rabiem verſorum faliua v enum eſt .
diiſerrÑVranologi) cap. 2.. quia Procyon nullo ante Ca His non obſtanribus (ieminm in elementis ſtronomicis amb,,
nem occafu occidir, lcd oſt ;intelligat hunc locum non cap. r4. 6C cum eo ſerè Petimiu: in Vranologio lib.2.. cap. ó- pªu-,
de canicula catleſti , fed t e cane terteſtri ruſa, quam ad I o. contendunr prçdictos effectus ſignificari quidem fed ſingulm':
carulariam porram occidere ſoliri ſunr Romani, reſte Fe— non fieri à ſtellís hifce vel ali S orientib. fed à Sole runc ºpinio.
flº, ad placandum Caniculx fidus . Rubigalia autem fie temporis validiorc s &incidente in dies ralium orruum .
bant Vll. Cal. Mai¡ ad auerrendam rubiginem à fegen' Sed hoc eſt aduerfo flumine immò torrente Auctorum
C…: U_ bus , vr rradir ibidcm Pliniu: . Verus autem Atari inter conari , 6C otiofam nim-s red dere tor ſtellarum conditio—
mq' ?ªdhpres , Sr Bajera; ln fua Vranomerna vrrumque cancm.. nem ac difpoſirionem diuinitus factam .
Cªm…" _º vocant Camculam . Vll. ARGONAVIS, Nauis laſonis , Catullo Currus 7-_ Argªm—
Plures ramen :Ilij Canic'ulte nomine inrelligunr Sirium, volirans, Arca NOE, M:tr/{e12 . Complectitur Stellas apud ms -
y 9….Andere:
Prº Cª_ ſeu Canis maioris parriculam fialgenriſſimam :tin primis Ptolemeum 4;. apud Bayer-rm 6z. apud Keplerum Ty
…Mª Cd_ Lermantcm eiuſque commentaror Bdfflm' , Julia: Firm: chonicas ii. femirychonicas alias 42.. Ex qmbus vnica...
Ñ… ,mu-º, cu: lib. 8. Apianu: , Maginm, Ú’Argolu: in caralogis eſt in extremo remonís prima: magnitudinis vocara Kai
rem agan_ Srellarum ', Pteriu: Valertanu: lib. 49. Hierogl. Stwfleru: mflº: (Jamba: Prºc/º feu Canopu: , 8C in tabulis Perficis
[Hªl!- in Procli Sphzram pag. r 2. ç. Henrieu: Ste bamuin The Soail Iamaní cºach Ian-IM, Arabicè Sabe!, quç Rhodivi
fauro lingua: Graecz z Auctor Theſauri ingux'e latina: -, derur perſttinge re horizontemſiortaſſe ob colles obflan—
Petauim’ in Vranologio lib. 2.. difierr. cap. 10. lib. ſ. cap. tes, vr conijcir Snellm: in Eraroſthene Barauo lib. l. cap.
3'. ó( 6. 8( lib. 7. cap. z. ill¡ demum z quicaniculares mu— x 6. contra Kepleru: in Optica Aſtron. purar ne in Rhodo
rariones tribuunt exortui Canis aur Siri¡ . (Damuis enim quidem appare re poſſe, niſi beneficio Reſractionum *, de
vrerque Canis oriarur tum (‘oſmicè tum Heliacè tem Po qua re dicam
hoc afirum tomo magnitudinis
fecunda: 2.. Almagcſti lib.4.
ſtellasHaber prztereà
6. invPtolemieº,
re :eſtiuo , (Se arſtare iam prouectfi , &C ob acceffum Solis 7. in Bajera 8( Keplerª . . ſi _
ad vtrumque , aut eriam ad Regulum'maior zſtus tar *,
\amen apparere viderur manifeſtius haºc a’ſtimatio ab VlII. CENTAVRVS, Chiron, Phillyrídes qui àSa- 8- Cºntan
exortu heliaco Siri] , ¿Y tunc certè exuberann’r‘is inrume girta Herculis caſu cadente obijt, Minoraurus z Albezo 'ª‘ '
CMMJ, ſcere conſueueratNilus. De dierum porrò Canicularium feu Aſmeat . Conſtar Stellis’apud Ptºlemeum ;7. apud
…'55, Bſ_ effectu , 8C obſeruarione , quam Hippocrate: Se Ae’tius Bajerum 4o. apud Keplerum Tychoni obſemaras 4. &U
rca“, inculcanr, placer medicos differunt Pieriu: lib. 4;. Hie reliquas 52.. Ex quibus ç. funt fecunda: magnitudinis, 8C
roglyphicorSimon Maiº/u: in pratſarione op erís dierum Keplcrº ac Ptolemao vna prima: magnitudinis, quze vide
Canicularium-,q Delriu: ín primum actum Oedipí; Laliu: licer eſt in ſummo pede priori, qua: verò ei’t in Coxa.
Bifitoliu: in horís fubſeciuis tomo 2.. lib. !2. cap. z.. 6( ín oſteriorís pedis Bajera eſt item prim: magnitudinis .
terpretes rum Perfij ſatyr. z. ad illud carmen . F’orrò Crux, vulgò el Craffieraſiupremam 8C imam fecun
En quid agt: .² firm: infante Canicnla meflè: Úſ. dz magnitudinis , latera es autem ſtellas rerriae magnitu—
Er ad illud horati] lib. z. od. r z. dinís in poſterion'bus Cenrauri pedibus \iras haber. Cen
'Teflrtgnmti: atrox bºra Canicule rauri haſta Thyrfus , aut Thyrſolochus dicebatur , iuxra.
Erin illud Onidtj ſ. Faſtorum . .Proclum & Baſfitm . ‘
El? Canis , Icarium aicunt ,quº fidere mºtº p 1X. LVPVS Beſtía Cenrauri , Capella: Panthera, Per- 9-Lupm;
Tºſiaſitit tellm , prrripiturque ſege: . fis Bridemif, Arabicè Afida . Stellas haber r9. in Ptº
Pra Cane fidereº z Canis bie impomtnr ari: z lem. zo. in Bean-º, in Kepldgmªllfafin his fecundihono
ris .
r
410 …'LIBER º". ,‘SEXTVS
ris . Hunc Lupum Centaurus velut hoſtiam Dijs ¡mo
laſſe fet-tur, fed przcipuè Ba ccho .
IºJijdm . X. HYDRA , ¿mªla , Asbia,Arabicê Elbauiela; Stel
lªs haber Ptalema lſ. cum inſormibus 7. in Bajera 2.9. CAPVT VI.
in Keplero Tychonicas 2.4, reliquas 9. Ex quibus qum lu
cer ¡n Corde, dicta Alp/aurd , Tychoni &C pleriſq. eſt pr¡ De Numero Aſirorum C9* Ste/[amm in illie
tnzr magnitud. atin abacol’rolemaci , fecunda . Hydta
hzec Herculis trophxum non eſt 1 fed ab Apolline addita, aut extra illa , tum relutiuè adfirx m4
vr coruum ſïtí laborantem, ab aqua abſterteat . gnitudinir apparentir claſier , aut ad
1 LCD-un. XI. CRATER , Patera xpn'Tnp , Arab. Ellen- aut El
uurud vel Pharma-r, flellas haber 7. Ptolemieo i r . Bayera MundiPlagar, tum aáſtilutè : W de.;
8. m Keplera , nullas terrier nedum fecundx aur rima: Figuris ue Nominiéu¡ /IÏüMU eorum mu
magnitudinis . Bacchine poculum hoc P an Apol inis vt
mauult Hyginus, quem Apollo Coruo dedit ad accipieu tandir .
dam aquam ª
l :ªC-'ªnem
XlI. CORVVS , Ko’paf, Arabicè Algarub, haber ſ’cel— I. VAS R I T V R primò quot ſuerínt olim.- ª Aflmü I.
las in Ptº/em. 7. ſicur .SC in Ben'ero, 8C in Keplera. Coruus quot nunc ſint Aſtra ſeu Conſtellatſones . menu iux~
hic ab Apolline ¡n ccelum translatus . Vide Hyginum . Breuiter relpondeo antiqua eſfe ço. noua ‘ª "tªtiª
1 3. Them'
Xlll. THVRIBVLVM , Laſ, Acerra,Atab¡cè Alme aurem n.. atq. adeò vniuerſim 6:. inter 'ª’ -
‘ulum . grumetb,alijs Ara ſeu altare , factum à Cyclopibus, in quo qu.? funr l z. Signa ſeu Aſtra Zodiac¡
primum Dij Sacra 8C Coníurationem contra Titanas ſe~ recenſira cap.z. Ge Aſtra Borealiaz z.
ciſi'e dieuntur * Stellas haber 7. ¡n Ptalemea 8C Keplera, ar nominata cap.4. 8C Auſtralia 2.7. relata cap. s. Apud anti
8. in Bayern . quiotes autem ſcriprores, minor eſt numerus , aut maior,
14. Cºrona XlV. CORONA Auſttalis , ¿paz-¡ame, par-uu… cz.. fiue ob omiſlionem alicuius ¡ntegti fideris, ſïue ob redu
Aufluh': . lum , Arabicè Léleil Elgenubi 2 Rata Ixionir, Hipparcho ctionem duorum ad vnum, ſiue ob diuifionem vnius in..
' Caduceus , Proclo »apurª ººv; Srellas haber in Ptalemao, duo vel plura 5 omnes autem anriqui noua l 2.. omiſere .
Bayern 8C Keplera 1 z. fed fi qua: eſt ante genu pedis fin¡ Auſonius 8( Beda ¡n opufc. de Sphrera › 8( ¡n Ecloga- ¿fin 43,
/ ſtri Sagirtarij,
commodè fecunda:
poreſt ma nítudinis,
, habebir :ec qſiuoq. ipf¡ tribuatur,
Corona fuam ficut:
luci rio de Si nis cçleſtibus , enumeranr 4;. omiffis aut cum
alijs con uſis Equiculo, Lupo, Cratere, Coruo,Serpenre,
dam gemmam , ficur haber Corona Borealis . Fuir hake Coma Berenices, 6C Antinoo .
Corona à Baccho ad inferos delata . Germam‘eur Cçſar licet Atari interpres ponir 44. omiſ- Aſtr….
,5_ ¡yſ-,5, XV. PISCIS Notius, Piſcis Capricorní, haber Stellas ſis Sagitra, Corona Auſtrali, Procyone , Serpente, Coma
Nªzi… , in Ptºlemeo, S( Bayera I 2.. qui inter has numeranr Foma Beremces,Anrinoo:fortaſle periete aliqua eius fragmêta .
hant prim¡ honoris ſydus , fed in effuſione Aquarij illud Vitruuiurlib.9. cap.6. ¿ªc 7. enumerar 45. omiffis E- Apu…,
nos numerauimus; add ¡t Ptalemeu: 6. alias informes -, ¡n quiculo, Vulture, Corona Auſtrali, Coma Berenices, An
Kepler-a ſunt 17. Diciturhic natarein C1210, quia fema tinoo: fed qu¡ Vitruuio adiccit imagines pofmr 48.
uit Phacerim filiatu Veneris,delapſam ¡n ſtagnum Boêrh. Manilva: lib.: . Aſtron. Auienm, quirm: 3C Apianu: Ají" 46.
numeranr 46. omiffis Equiculo , Comà Berenices , Anti
Seguuniur Duadeeim nauu Aſtra Au/l'ruliº, noo, 8C Corona Auſtt. Confeutiunt in numero Tjeba to
artim db Americo Veſpueio, partim nó An mo 1. Prog. pag. 2.58. 8C Lumbergimin fuis tabulis pag.
161. conſultò prcerermiffis Lupo, Ara , Corona , 8C Pifce
drea Carſulio, Ó* Petro Medznenſiabſeruutd auſtralib. eò quòd in Climate ipſorú fint inobſeruabiles .
ó- d‘ Petra Theodore' Nuuelero peritiffmo, Mariiunus CapellalibS. de Nuprijs Mercuriy 8C Phi- ¿fin-47
Frideriea Hautmenna, ue !acabo Burt/¡feina lologia- air elle 55. ¿Se cum Zodiacalib.47. fed non recitar
nifï nomina 46. omirtens Serpentem z Equiculum , Co
4d narmum Aſironamieum redacta. mam Berenic. Antinoumq. ~
16. Cm: . XVI. RVS Srellis conſtat I 5. apud Kepleríl 8( Bu Pto/emm: lib.7. capſ. cum Plaronicis, numerat 48. Ajfu 48.
rerum , quarum tres ſunt fecunda: magnitu— - omiffis Equiculo , quem reducir ad chafum , 8( Anti—
dinís, vna in capire , altera in eductione cauda: , tertia in noo, quem ponir inter informes Aquil.e,óc Coma Bereni
ªla auſttaliori . ' ces› cuius \amen tres ſtellas fub nominc mixer, aur rento'
¡7. Phc. XVll. PHOENIX Stellatum lſ. cum vnica fecund¡ Myw nempe criniurn aur Cincinni, ponir inter informes
m'x . honoris in collo; ¿5C duabus nebuloſis . ‘ Circa caudam Leonis . Ptolemazum fecuti ſunt Alphºn
1 8.1ndu: . XVIII. INDVS Srellarum 1 a.. humana forma . / ſu: , Capernieur , Píccolºmineur, Iunfíinur, Cluuiu: ¡n fuis
P“, XIX. PAVO, ſtellas haber m Bajera 16. in Keplera catalogis.
l 9' ' 2. z. cum inſotmIbus ;6C has inter eſt vna ¡n capire fecun (iriembergeru: poſt catalogum Affixarum ponir ço. Aflu Se
dae magnitudinis , 8C duae nebulofa: . imagines, ad dens Ptolemaicis Antinoum, ¿5; Comam Be
zº, Apu¡ . XX. APVS, feu Auis Indica ſtellarú iz.Ba)-ero, t 1. [Cr-pl. renices; fed in catalogo recenfet folüm 48.
z i. Api: . XXI. APIS , vel Mufca 4. rant'um ſtellarum . Prºclur in Sphazra numerar $2.. addens Ptolemaicis Aſh-ª5:
zz. Trian- XXII. TRIANGVLVM Auſtrale , cum quinq. ſtel Comam Berenices, Aquam Aquatij,Thirfolochum nem
gulum Au- lis, quarum tres, quz in apicibus feu angulis funt, Bajera pe haſtam Centaur¡ , CSC Caduceum , quod Aſti‘um pofuit
flmlº - fecunda’, Keplera rertia‘ ma nitudinís ponuntur . fecums Hipparchum Nicztnum z ¡Se cenfetur contrate,
13. Cba- XXII!. CHAMIELEO 3 fiellarum Io. Keplero a 9. aur ex ſtellis 6. Corona: Auſttalis in directum poſitis , aut
maca» . Bªjerª, omnes ſunr quint¡ honoris . ex quinque Eridani item in vna recta linea fitis , vt expo
:4. ¡ªi/ei: XXIV. PISCIS volans, feu Paſſer, Stellaium 7. nít Sta'flerus ¡n l’roclum pag. tz z.
*vº/atar. XXV. DORADO, Pifcis Xiphias ,cum ſtellis 6. fed la. Bajerur in fua Vranometria ponir 48. Ptolemaica, Als” zº.
²5- Dºm- ex his dure ad nubewlam proximam fpectant, ſtella vetò 8C 1 2.. Naucletorum recentium .
‘lº * ventris à polo Ecliptica: diſtabar Anno ¡600. Gr.1. 48'. Ia. Kt'plerur ¡n rabula Rudolphína ſtellatum paz. I o ç. Afir- 6:
eſtq. magnitud. quinrz . . ponit antiquiora Aſtra to. addens Ptolemaicis diftinCtè
XXVI. ANSER Americanus, Tºuran dictus , ſtella Comam Berenices, (Se Antinoum; deinde ad dir t z. noua
26. .ln/'er
America-
rum 8. quarum quaruor ¡nfignes & magnitudinis fecun Aſtra obferuata aut ordinata à Naucleris vlrra [Equato
me: . da: Bajerª , terrier 1(eplero_ , vna in capire, altera ¡n roſtro rem tranſgreffis, nempe America Veſ utio, Andreu Cor
terria in vropygio, quarra ¡n ala vel pectore . ſulia , Petro Medinenfi , fed praeci ue Frideriw Hour/1—
27.derue XXVII. HYDRVS , ſtellarum l s. Bajt’rºi 2.0. Keple mmma , qui in infula Sumatra illa o feruauit : omnia vc
r0 prater nubeculam: ex his vna eſt in capire Bayero fe rò in ordinem redegere Petru: TlJeºdorierC [acabur Bar!
cunda’, Keplero terrier magnitudims : qua: vetò in extre ſclaiur, quos fecut¡ iunr globorum fidereorum ſtructores,
. ma ferè cauda , 8: proxima polo thdi Antarctico , eſt lunfimiur , Hondiur , lacobur Flarentiur . ltaq. Aſtra his
quinta: magnitudinis ',díſtabat autem ab eo Anno ¡600. funr 6 z.. quem numerum recipiút Bluncrmus lib. 17-5th;~ .¿¡u.-—9
circuet Gr.2.. zo’. nuuc autem minus diſtat . rte 6C Bullialdm ¡n fuis tabulis pag. 180. 1
Pi

.———
.
DE STE'LLIS FIXIM 4n
Alba 7:; 'Pigmu’r aurein liba.. cap.4 r . numemt 72.. ſed eorumJ leſïium imagínum , qu:e apud aliquos dextrum fitum ob
nomina, ſicco nimis pede prcetei'ij c , inquit Sta-fleru: in.. tinent, alijs Ïïniſtras eflèzòc quee aliquibus ſuperer,ali)s ín
Proelum p_ag.82.. & particulas Aſtrorum vil'us eſt pro in— feras efle,prouc ſpectator ¡llatum fingirur cas contempla
tegris Aſtus numerare , putà Ha'dos diſtinctos ab Auri rízad hanc vel illam plagam cóuerſus, vel ex ſub Cºnca-.10
ga, tx Gorgonis ſeu Meduſre Caput diſtinétum à Perſeo, cxli , vel ſupra conuexum earum globum . Bayer¡ aurem
{Se Arcturum à Boote, «SC l’leiadas ac Hyadas vt diſtinctas lcones , inuito ac dolente auctore pictor aut ſculptor per
¡Tauro, 8C Aſellos à Cancro , 8( Canopum ab Ar 'ona murato ac inuerſo ſitu repiteſentauit, vc air Keplerus libro
m, 6C Vmam ab Aquatic : ſed forrè alía fuit mens linij . de nom Stella pag. 68. Noſter autem Griembergcmxin
ln' mani¡ .II. Hinc OZ’ÍILIl' alia qumſtio , an liCeat vel etiam expe catalogo Affixamni adiuncta imaginum Celeſtium dupli
íª nullªſ:: diaſ, alijsimaginibus ac fonnis ſiderum,qus: faciliiis es() ci proſpectiua, vna ex Mundi polis, altera ex Mundi cen
3:33… obſeruari :f1 Nautis , ugriColis ,Se Aſtronomiz tyronibus, tro , vtroque modo ens reprazſentauic .
¿MSM, 3 8C memqnze mandar¡ queant, aut ſaltem nomina illarum IV. Numerus ſtellarum fine Teleſcopio viſarum di- Numeru:
proſana m ſzicra commumre , purgato vt ita dixei'im cx uerſus eſt apud Auctores , Primò ob diuetſa climata im &ªll-*r 'll-_ª
lo; &_menubus Chriſtianorum à turpitudine aut vanita quibus obſeruatç funk; ideòque TyC/20 8: Lambergiunqui dº "ªl" 1"
te annquatum fabellatum abductis . Licuit enim verò obſeruabiles tanu‘un in Dunia &c Zelandia notñi‘unt, pau- "ª” *ª \
Palma' Pcolemço Hipparchças figuras immutare, vc ipſemet te cíores habent quàm aiii, 8C omnes antiquiores pauciores
i» ¡me ¿cx?.
blum .
ſtaturlib.7. Almageſti capſ. dicens : Multi: ergº in 10m": exhiben: quàm recentiores , quia carebac obſetuationi—
accommodeztiºm ipſirfigurix attribueme: Vocabula ,- priſca— bus vltra \Equatorem factis à noui orbis exploraroribus ;
rm?) -Uſum Immutauimm , ſiem verb¡ gratiê figura: Ã qua: Secundò propter diuerſam anni tempeſtatem , ſiquidem
Hipyme/2m in humeri; Virginí: Iºmt (Fc. Licuit Tycho— hyeme ſerenis noctibus plures apparei'e vidétur, aut pro
m ſtellas, qu:: apud Ptolemçum ſunt map-HI: ideſt Spar— pter maiorem minoremue diligentiam 8C círcumſpectio
file¡ , ſeu a"uo’pewm ideſt In 0mm, rcdigere intra formas \em in numerandis ſtellis, ijſque non confundendis cum
_5²‘14 mª- vicinioris aſtri . Beda quoq. inccrpic ab Aſtris Zodiac¡ iam in alio propior¡ aſtei'iſmo n umeratis z Tertiò ob ma
“’ - ac ſpecimen dedit, qua rationc nomina \acra , Se figuras ius minuſue oculi acumen; quàm multi enim ſunc , qui
ſacratiorcs ſubſtituere quis debeat proſanis, illo trochaiz neque Alcor in cauda Vtſe maioris , neq. ſepnmam P e
co carmine, quo d refert etiam Sta-flerus in Proclum pag. iadum ,nec alias huiuſmodiſtellulas diſcemere Vªlent?
86. cuius eſt exordium . Quartò denique ob errorem calculi , aut Typographo—
Mira prozſm Paganºrum Ú’jïzua dementia i mm menda. Lim vc varietacem opinionum in breuem..
m' in calum zranflulerunt tam diuerfin beſh’a: ª \ynopſim tunſerrem , quatuor catalogos ex plurimis ele
Ciam 017m1") Con/fet effe Angelorum agmímz Út gi. Primus eſt Ptolemex' z quem ſequunmr Albaregnim,
Keplerus quoque in Rudnlphinis tabulis pag. 1 18. ín AlfiaganmªAlthfiu, Cºpemicm, Apianm, Pinal/:omi
dicat Ipcobum Bartskium Luſatum globum ſuum de mm J Iunflmus , Clauim' corrigens ex manuſcripto codi
" _ __ cerpfiſie ex Vranographia Chriſtianarum imaginum ne ce Ptolemazi textum , 8C errata qua: irrepſerunt verſioni
¡ Srl-'llºre \cíocuius Schilleri) , qui cditionem eius teſtaniento man bus Arabicis , quas ſecurus eſt Alphonſus , au: translatio
: dauerar . Nihilominus Coperm'em lib. 2.. cap. 1 4. \eti— ni Georgij Trapezunti), licer recognit:: à Luca Gaurico .
,meº 'ª nendas priſcas foxmas z' ¿Y antiqua nomina indicar illis Secundus eſt noſtri Chriſlºphºri Gmmbergeròquem con—
' verbis : Neque emm aliamªob muſ-Im ſimulacrix formara cínnauir ex catalogo cum chbºnir in quo habentur 767.
Í fluir/Sella /ecunditm Theom': iuniªri: in expo/¡time Am: flellae accuratiffime‘ obſeruatz: , 8( digeflz; \um Franci
:ga ſementiam, mſ¡ -vt tanta earum emitiendo per parte: di— [ci Piflerizqui ex duplici iiianuſcripto Tychonis alias 2. 1 8.
‘ jccrneretur , (-7 denomimtionibm quibuſdam per parte: de— haud ita accuratas nec ſupremà Tychonis limà pci-poli—
-rnr.l’ fignaripofflm, antiguº [ati: ¡ri/lima, ciªn etiam apud Iobtmz tas haber , cum ex Clauio reliquas 2.40. omiſſas à Tycho
quafiiam iam nominatmfmfle con/Ze!, (’-j’ Pleiades, Hyader, ne ſupplens . Tenius eſt 10. Bayer¡ , qui ſuam Vranome
.Arfíurum , Oriªna apud 1:1e/íodum (ªjª Homerum etiam.; triam ex Pcolcmaicis , Tychonicis , Arabicís , Turcicis
r nominatim legamu: . III earum igitnr Ó'c. Sed clariüs Ty catalogis :int mappis, 8C ex recentioribus Naucleris com
'Tyfl‘é’li‘ cho como 1 . Prog. Pag. 2.5 6. retinendas affii‘mat antiquas pilauit . Qigrtus eſt Keplm' 8C ex eo Bullialdi,qui tres in
¡mªmª º appellationes &imagines haſce, licer Ethm'ciſmum rc anes diſtriburus eſt . Prima pars haber Tychonicas mil—
dolentcs , &5 ſabulas Poè'carum , tribus de cauſis: primò e ex Tychonis ſchedis ªccuratiores , cum in Longºman
"'\klh quia inuolucris abſttuſz cuiuſdªm notitize non carentzſe un¡ 8C Tycbom’¡ editis catªlogis non ſint adnotatx niſi
enmdò quia nonnullamm mentio eſt non ſolúm apud ve 8 ç 8. Secunda continet \um paucas alias Tychonicas mi
mſtiffimos Poêtas,ſed etiam'apud Sanctos lob 8C Amos; nus accuratas , turn Ptolemaicas à Tychone omiíſas , ¿ªc
vertiò quia Non decet ea que diumma a prºbatiºne cºnfir— ex Grzeco potius codicè quàm ex Arabica verfione cor
1 Mafimblcuiter amiquare :aque reſcir¡ ere , m'ſi quid me rectas, quas nimirum‘ Ptolemzus ex vetuſto Hipparchi
: [im , quod in \orum locum reflituatur , inpromptu ſit . Et catalogo In ordinem digcffit emendauitque . Tenia pars
verma'um ne poflbabendº mtere: flellarum denominatio exhibe: ſtellas inobſeruabiles in noſtra Zona \emperata ,
m: , qua‘d figmenti: m: fabuli: nimnmr, alias de mua intro fed à recentibus Naucleris obſeruatas, additis illis ,quas
ducere mm demr , m'ſ¡ (“9‘ bio fingere arque quidui; pro libita Bayerus non nouit .
conformar-e [ice-at . Vera emm flellarum nºmina , quibus In ſequentibus pon-ò ſummís videbis quatuor opini0~ P1¡n-q- ó.
ºPffiª-r fi4premm fingula nuncupat, -Ut Dauidpſalmº \46. nes de numero ſtellarum nudis oculis viſamm , qmbus aliºn‘¡ opi.
, teflatur, nah:: prºrſmfimt inc-imparta; fºrte Adan-0 ªrque addc Rabbi Kimhi :i ud Bayerum qui numerauit 1089. »iº de pel.
\I Patribur alíquid de In": can/Im? , velſaltem ſalidioribm Ó‘ At certum videtur,e e multò plures, cum leius lib. 2.. !amm rm
-rIvr\K-u *veriaribm .zppellazionibm cirm ha: -Ufiſunt . Nec dubium cap. 41. dicar: Patrocinamr ‘pa/liza: cali ímmmfit, diſcre- "²m- z'
quin fi ſciremus Aſtrorum proprietates , optimum factu ta amplitudine in duo atª. LXX. [igna . Ha’,ſum rerum.
effet ex illis nomenclaturam petete . Falſum :amen efi: aut Imifflczmium effigies, in qua: digefflere celum perm' . In
quod ſupponunt Copemicus 8C Tycho , nomina Pleia Im quidem¡ mille ſexcenta: armatauere [lellm,inſignes 'vide- .
dum, Hyadum, Arcturi, 8C Orionis, vt apud nos ſonant , licet effectu ,' viſuue . Ergo ſi addanrur reliqua: vifu haud
effe in Hebraico textu , cum alía ibi ſinr nomina , nempe ita norabiles 1 6C Illa- quee \emper latuerunt obſei'uatores
_ Nghais, Kimá, Kesil , quomm loco vulgata 8.: alía: ve: ¡llos priſcos habitantes cifra. Zonam torr-ídam, longè plu—
ª* "fifª/ªº' ſiones poſuerunt nomina illa, quee iam apud Gracos La— res fiem quàm 1600. Quid ſi oculis prxacutis illa ipſa;
m…" ' tinoſque inualuerant, vr atet ex dictis cap. 3. 4. ò'c s. vbi aſtrª quze recenſuimus, obſeruentur è Etenim , vt narrar
de illis aſtris . Iraque ni ¡neceffitas nobis inhaereret teu' Keplerus in Diffeitatione cum Nuncio ſidcreo pag. 9.
_- nendi \andem antiqua ſiderum nominaNt obſeruationes Maeſtlinº numerauit in Pleiadib. 14.\’cellas abſq.tubo, quç
,i antiquas cum recentioribus comparar¡ poffint, ò'c motus ab alijs vix 6. aut 7. numerantur , 8C notum ſibi Religio
¡, Fixarum ſtabiliri -, ‘P3111111 abſorer, quin pleraque ex illis ſum virum , qui nocte illuni in Oi'ionis Clypeo plures
. abolei'em z 8C ex ac ratiore penu noua nomina , nouaſ quàm 4o. numerauím’n quo ali¡ vix l 1. aut u. notan:: .Sc
. que formas excuderem . Indicabo \amen fortaíſe nomi Sinenſes longè plures in numerato haben¡ , quàm nos .
na , fi quis extra negotium Aſtronomicum velit aliquam Quòd veïò Hebnzi , vt ait Keplerm eàdem pag.9. nume
do illis v u' , vbi in tabulis catalogum exhibuero . rent ſupra duodecim millia , vel vt refen Bayerus in fine
Sim: o IIL Neccſſariò \amen monendus es Lector, partes cç Vrauomem'z Cabela in Drach citata in Eſaia cap.49- nu
F ſf 2. meret
4x². LIBER SEXTVS
meretStellarum 2.9000. myn’ades 8C ínſupet ;40. 1d cx numerandis, 8C viſum hallucinan’ dum hyeme plures eii'
figmentis potíus cabaliſticis , quàm ex ocular¡ 'obſema ca Polum Boreum quam aliàs numerat , ob ſcmtillatio
tione deriuatum eſt . E contrario dum Claums m cap. t. nem maiotem , qua videantur ex vna plures tien' {intelli
Sphxrx pag. 140. contendit ſt'ellas intra ſex vulgatas ma— gendus eſt de ſtellís in Borealibus Zonis obſetuatis; allo
mtudines comentas non eſÏe plures quam 1 02.2._ ot) cli quin non negar omnes ſtellas , Cºmputatis illis, que ſunt
figenti‘am , quàm putat adhibitam ab Afltonomts mus minores ſexta magnitudme eſſe innumerabiles .

STELLARVM NVMERVS -g'íema‘urm l :ª


Sine Teleſcopio obſetuatus . N “P“ l
.—. , s Hydm ²7 ;4 ²9 zz
Ptolc~ Grièber- loánes l Keple- ;<- szzr l 7 z; 1¡ 3
mzus gems ex Baye- tus _& Í.; Corum 7 7 7 7
ASTRORVM Alfós’ Clauío rus ex Bulllal "Y ¡NOT/.mr l 7 7 8 7
Coper- Tych. 8: multis. dnsl ex ¿.- Cºrom Att/¡nl ¡z lz ¡z ¡3
ORDO meus Piffero . mu us. ª Film Alt/Ir. ¡8 17 n ¡7
\ Clam’. __ › l
"'
"à Arte¡ ¡É 2.2. 19 ²-3 i
;Zïnix ' 1l: l
¡g
ª Tauru: 44 ſz 48 ;z 1nd… . l u u
ª: Gemini z.; 39 z¡ zº 'c' Pªnª 16 ²;
'U Cancer 1; 16 zſ ¡7 ¡Z l
.S Leº
v zs 4º 43 4º Apu:
g A ¿y ſ i 42. 1 41
¡Z Virgº 32. 41 42. 41 5 P _. __
"º _~-'——_ 'ct'— _— _ª' _º— "ª Camxleºn 8 ¡o
:É: L‘bm. 17 e "º !y ²º 8
ª Triangulum Att/i‘m!: f ſ
:z Scary-m 2.4 2-4 ²-9 ²-7 Ñ . . l 7
‘ª Sagittarim z¡ 31 31 zI ²-3 P’ſª” 'ºº ª’.” . 7
'G -
º: Caprxconm: 2.8 2- 8 ²-9 ²- g c:I-I Dorado X¡P1114! . 7 7
'- Aquª"…
-g
N ctPzſC'eI
~ 45
34 4‘
4º 4!
37 4‘
41 *ª’-1 dem:
Touran , Anſer Amame 1;8 1!8

*Vrſamirgor 7 2.¡ S zo -_SVMM1‘E STELLARVAÍ_


V’fª mªlº" 33' $7 3²- 55 Magnitudinis Ptole. Griêb. Bayer. Kep].
Draco 31 _ zo zz ;2. _._.._.__ l _Ñ_ ._._ __.__ ....—
Cepbcu: 1; 1; ¡7 ¡2. I l ¡ſ Iſ 17 !ſ
Baºte: zz 19 34 ²9 z 4ſ l ff 63 $3
Corºna 3 3 ²-0 8 z l 2.08 zo¡ 196 218
_..—--——-
Herculeſ ———-
2.8 —-
31 —--
48 ---
JI 4;' l 474
²,17 l 4ta
304 - 41ſ 494
E L7” ¡º u ¡3 u 6 ' 49 186 ;4X 2.40
= C73”” l9 ²º 37 ²8 Obſc. Ó" Nebul. 14 l 8 z 1z
.ª Caffliupm !z ²-6 lſ 4$ _ __._ ....__
'8 Perfim‘ 2.9 ;ſ 38 34 Zodiac¡ 45'
N Amiga !4 ²-7 S²- ²7 Spatſilcs { Boreales 1 2.0.:
ª _____._._ _.-
ü Opbiucbm 19 -—--—
²-4 --—
zº —--
$6 Auſttales 8I
_º Serpª:: 18 - 13_ Z7 ²-6 Summa l 102.2. l 12.2.; 1709 1592.
"35‘4²“"
'-5 Aquila
ſ
Iſ
ª
¡2.
8
32.
ª
¡2.
SVMMEALIE _
m Aminº… º 7 º 7 Zodiac Bar ¡67 I
.
DªlPh‘” ‘º ¡º !º lº Zodmci. _Att/l.
. 179 99
190 2.39
2.08 l2.0;
9;
Equiculu¡ 4 4 4 4 Zodiac¡ :aim: ;46 589 447 z 96
Pe a us 2.0 ²-5 ²-0 2-4 - _ '-'_' _'
Af roma-da 2.; ²-6 26 ².6 1²02:1232 ªx 3 58 47¡ 7º¡ 49 ſ
Triªngulº” 4 4 s 4 Au diurnª 1 6 61 o¡
Cama Bereni- _ o !4 º ~ Is ‘Era—20d' 3 7 3 ſ ſ S
m* __. _.___. _._. _.._ _Ñ_ _-—
"'
' C’em: zz _ª' Bortalium 52. ſ 670 94a 698
ſi
E;g Eridanu:
oa… zs
54
ª,,39zſ 17
49
4²-

az39 AMM";
Omnium
,
4²7
102.2.
ffl 19_
12.7.5
_634_
¡709 1592.
S: Lepu: Iz !ª ¡z 15 —,--,——— - -— --— —-—— -- Scªm lll
;‘í Canismaior 29 19 19 ²9 lezq _ _ ¡600 »iam .

Y Prochn ²- ſ 3 S Rabbz Kimi?: 1089 v


<² Argºnaui: 45 Sº 6; ſz Hªbrª‘ nººº] Eran-pl…:

, V. Sciſcítanti aurem de numero abſoluto ſtellaruni. in nebuloſa Orionis ſpecillo detecta: ſunt 2. I. Stella* 8C in
A" "Mª" omnium a Reſpondeo non infinitas quidem eſſe z vr con
" \gª/I‘ 'ª rendir lordanur …Brrmm libro de infinito 8C innumerabili— nebuloſa Pratſepij 56. 8C in aſteriſmo Pleiadum plures
quàm 4o. 8( intra ſpatium cinguli 8C enlïs Orionis ſaltem
bus , dicens tor elſe mundos quot ſtellas, eoſque infinitos 80. ¿Se intra vnius alteriuſue gtadús ſpatitun numerauit
numero,contta quem K [mu lib. de noua ſtella cap. 2. t. in Orione plures quàm çoo. adeò vt ' deterritus ſuerit ab
Irmume- Sed Clic tamen innumera iles ab homunbus; Prima' quia integra Oi'ionis conſtellatione, quam pingere decreue—
MIN/i .,.I etíamſi nudo oculo ſpectentumamen pro diuerſo acumij rat , obſeruanda : 8C de Galaxia ſeu lacteo circulo dicit : Galaxia
"º .mm . ne oculorum , Se tolerantia ac diligencia, ſemper eric qu¡ Eſ? mim Galaxia nibil aliud , quám influmemrum flella 7M I
1- A'Sªm- diuerſum ab alijs numerum notet z (Se fic non ita nume rum cºacematim conſiſarum cºngcricsr in quammmquc)
rabiles ſunt, vt certus fit earum numerus in quem tan enim regimen¡ illius perffiicillum dirigas , flütim fiel/.1mm
² A'zu— dem omnes conſentiant. Secunda' quia Teleſcopio 1am iilgem frequentia ſefl' in conffiectum profeſ¡ , quarum cam
'"ªª'ªm_ ‘ª patet longè plures elſe, quàm que nudís oeulis obferuau plurc: [mix magna no' 'pa/de conſivicua: ride-7mm ſed erigua
Tºlªſªº-º‘º * tur; Nam à Galilero, vr Ex Nuncio ſidereo iam tetulimus,
fugª multitudo prurſus inexplombilis eſ): Ex quiblus con:
‘ c udit
DE STEL'LIS ª²'ſXI.S'.1 41;
cludit 8C viam lacteam , 8C areolas alias ei ſimiles , &C ne: Fixarum om: 8C occafu Heliaco , qui varius eſt in \tellis
buloſas ſtellas nil aliud eſſe quam congeriem ſtellarum: pro varia magnitudine apparenr¡ 8C fulgore ſiderum .
cui ſubſcribir Keplerus in diſſerr. pag. 9 {a 8C Blancunus Vlll. Tandem quzeri poller de numero Nebulolarum Nebnloſa
lib. 17. Sph. cap. z. 8C .Ma/fria: diſ ur. 2.. de czlo num. ſeorſim: pro quo Reſpondeo elle ad ¡ummüm 14. &U ¡¡ella gun!
87. nec dubirar GalliIUS quin ſtellz int vlrra decem mil funt 1. Nebuloja in peCtore Cancr¡ dicta Przíepe . 2.. Ne
le . @ccedar Antoniur \lllaria de Reir/M qu¡ pag. 197.ſui buloſa ¡n aculeo vel poſt aculeum Seorpi¡ . z. Nebulofa
Radn ſidereomyſtici affirmat à fe tubo belgico numera— duplex in oculo Sagtttarij ,8C in,has omnes contenriunr.
ras ¡n ſolo Orione ſtellas quaſi biſmille, ¿Y 1².10. Bapt, Zu Addit his Prolemaïus cú fuis fequacib9 4. Nebuloſam in
pus qu¡ tubo Fontance numerauir ¡n Pleiadib9 Dlures qui capire Perſenvel ¡n extremo manús dexrrat vr haber Griê
5o. 8C rotidem circiter in Enſe Orionis ó( in Hyadibus . bergerus , 6C 5. in Capite Oriºnis ab alijs non poſitam .
Iam ſ¡ Orion occupat ¡n cxlo gradus quadraros.prox1mè Addunr verò his Griembergetus G( Keplerus 6. ¡n extre-v
500. vt metienti eius ſpariiun in globo Arateo conſtabir, mo pede vel fura HerCulis , ò( 7. ¡n ſronre Capricorm, 8Cſi
&intra ſparium quadratum , cuius larus ſit graduum 1, 8. in Comu orientalnòe 9. in Comu occ1dental¡ Capricor
funr ſaltem ſtellze 500. vt norauir Galilazus , erunr in roto m. Tandem his Keplerus addit adhuc io. ¡n Capricºr
Orione ſtell-:e 6 z 500. fed ponamus 60000. Rurſus fi vr fe nº, 8C 11- ac 11.¡n Plan-nice, 8C 1 z.arq. 14. in Pauane,vt
habenr 6 z. ſtella: Orionis nudo oculo viſ-ie ad circiter omirram duas nubeculas prope Polum Antaróticum., .
60000. qua: Teleſcopio (i vacarer nec pigeret numerare Iraq. toridem ſerè ſunr Nebulofaz, quor Stella: primç ma
pareſcerenr , ¡ra cuiufuis aflr¡ numerus nudo oculo nu gnitudinis; fed apud Keplerum 1 z. apud Griemberge
merarus , 8( poſitus in prçcedentis rabulz columnis vlri rum &apud Prolemzum 8C Clauium 5. fed cum obfcuris
mis , ad numerum_ſtellaru¡n Teleſcopio obſemabilium , 14. Bayerus aurem ne 1ligenrior ¡n his diſtinguendis, po—
colligenrur ſtellie plures quam decies centena millia,prç~ nir tantúmodo Nebu oſas Herculisflancri 8C Sagitmry’ .
l ter illas , quee funr in via lactea . Iraque fi quis ſtellas eſie
I.
vltra vicies centena millia putermihi quidem nihil inopi
l;
a. Argu nabile finxerit . Poflremà ¡d valdè confonum viderur Dei
SCHOLIA.
., mmm-vu‘ ipſius aflertioni Geneſis 1 2. ad Abrahamum diccntis: Su—
Í Ana-nm /pice calm Ó' numera ſlella: ſi po:es.& cap.: z.Benedicam I. Stra ºmnia ordinatimſed pluribus deſcribi: verſí
nſcera . :ibi Ó' multiplicabo ſemen :num , ſicu: /lellas cal¡ , G' *velu: bus M. Manilius lib. 1 . A/lrºnomieên cap.4. qui
armar» que eſl in littore mari:: cuius promiffionis memor \ quo-zu elegantiam ¡n Zodiac¡ Signix deſcribendis , ‘Ut retul¡
S. Patriarcha dixit Geneſis z z. Tu lºcutus e: , quo'd benefa cap. z. -vmm Auflmium , a: Man/1mm Vinci! Auſonius
Ceres mihi, (9' dilataresſemen meam ficut arenam, que pre breuitate recenfi-ndi Sigma ºmnia jm' ¿1:1,qufaci: in Edº-é
multimdine numerarí nm pote/l . denique lercmiae z z. gario fequenn'bm biſce carmim'liuir .
dictum eſt z Sim: enumerar: mm pºffim: /lelle cel¡ a" meti Ad Bºre.; parte: Arcti iunguntur G' Anguil- ,
r¡ arena maris, ſí:: muliiplieabº ſèmen Dauid ſerui me¡ . Paſl has Arc’lophjlax, parmrq. Corºna', Genuq.
Vamuís enim hac ad vulgi caprum dicta quidam pu Prolapſus, Lj'ra, Auis, Cepbeus , ac Cafflºpea :
tenr , 6C de numero ſtellarum , qui non ſaciiè vno aut .A117134, U" Perſem, Deltoton Ó' Andromeda afirum,
paucis obtutibus iniri poffit ab hominibus z qma tamen.. Pega/us, Ó' Delpbin , Telïiq. Aquií:: , Anguitenen/q.
nulla nos necefſiras cogir , vr recedamus à fenſu quem S¿zmfer ¡ndefiibt’fl: bi: /èx quem ſidera cumplen: -
fonar lirera , 5( maieſtas condiroris requitit à nobis vt de Hic Aries, Taurus, Gemini, Cancer, Lea, V1'rgo:
illius operibus magnifice fenriamus , mulrò melii‘is haze Libraque,Scorpius,ArcitenEs,Capricornus,Ú" Vrnam
lo‘Ca de ingenri quodam numero ſtellarum interpretabi— Qui tene!, Ó‘ Piſces . Hi[un: in partilms Auſlri .'
mur , 8C tanto , vr non ſir minor ſiue electorum numero , Orion, Pracyon, Lepus, ard'em S:riuss Arga,
fíue totius ſtitpis Abrahami,& Dauidis in illis promiſiio~ Hydrus z Cbiron, Thuribu[um quoq. Piſcis , ('-j‘ ingem
nibus ſigiiificatae, adeòque DE V M ſolum eiſe cum.. Hum ſª’quitur Piſirzx,fimul 1;'ridaniq.fluenta .
Pſalmiſta pfal. 146. prcedicemus, Q4¡ numera: multitudi II. Woman: vera‘ mms em: ºpiniº a Pto/emao vſq- prº—
nem ſlellarum , (7' ºmmbui e:: nomina vaca: . pagata , [le/la: omnes ejje 1 02.2. . Er)'cius Puteanus , piemti:
liª, Plan/II?
Vl. (Lu—apropterſi vlrerii‘is inquiras , pl urefne ſint in.. G' "1367/17/10 monimentumpºfleris reliq ui: ¡llº artificioſi/fi—
"-[Isl/l ad Bº Boreali an in Auſtrali hemiſphatrio ſtellac; (i de omnibus mª carmne
ream . an
ſimul quamuis ¡nuiſibilibus à nobis qureras,ſ1uſtrainquí~ Ta: :ibifim: dates Virgo, quo: fidera celº .
",— ad Axe/Iris? - Q4¡ quidem verfio ſalua /jllabarum quantitate , Ó' eiufl
ris-,nec minus temerè quis noſttum hare definiueriuquam
1;: diſpame an par ſIr earum numerUS : fi verò de numeraris dem[ententia figmficutiane, in 'verfics 1 O zz. eºnuertitur, fa
:,0 ab Aſtronomis -, Refpondeo iuxta omnes Auctores, plu— [la rranſpofinone 'verbªrumquºrumſingulisfiiam peculiarê
-r‘
res eſſe in Boreali , quàm ¡n Auſtrali plaga: ¡uxra Keple~ dotem DE [PARAE cºnuenientem aaicei: . 1Vemm¡ au—
‘l, rum aurem &t Bullialdum toridem fer'è vttobiq. 8C pau :em diffiale hoc videlzitur ,/1 noueri: quam multa combina
lulò plures ¡n Boreali , eſ’co Americas Veflªucim afii rmer tionesſeu diuerſe cººrdinationesfieri [NI/lbſ', paucºrum lite:
5'21 plures notar¡ vlrra Aïquatorem, quàm cirra . terminorum s cum combinatiº proa-¡me pracedentis numeri
81111491-1'. Vll. Primer porrò maieſtatis ſeu ma nitudinis ſtella’, multiplican: per ſequentem terminar-um numerum z efflcmt
-—- me magm (nam hamm numetus ſtudioſiüs requiri folet ) funt apud combinationem numeriſequenris . Exempligratia quia duo
mdmis o omnes minimum 15. apud Bayerum 1 8. fed non ecedem termini binam /Ja
apud omnes; Tales enim funt abſq. conrrouerſia 1.A— bgz ºrdzmzjºmm, Termini Combinationes Poſlibiles Combina
,Ó ctm . -v: fi dentur A, Ó‘ —'_ ——"'_ſi___ :ianum Re.
¡U
carnar quaenimirum eſt ¡n extremo Eridam . 2.. Aldehu—
gala .
'a ram , feu oculus Aut’tralis Tauri . z.Arflurm feu bulla... B, pºflun: fieri or- ²' z
fimbria: Bootis . 4. Canopusin temone Argonauis. 5. Clí ::lines II¡ A B , O* 3 ²
pella in humerd Aurigae. 6. Centauri fumma ¡n pede prio-U BA 2 fi demur tres 4 l ¡3
ri dextro . 7. Fidieula Lyrar . S. Fama/;mm ſeu extrema in termini , b¡ ducti ª l ²º 4
effuſione Aquarii, quam viderur deuorare Piſcis Notius . per 2.. faciunt 6. I ª o
9. Leoni: cauda . 1 0. Leºni: cor ſeu Regulus . 1 1. Rige! in quatſcilice: modis ª l ª :o
pede Orionis . 12.. Sirius feu Albabºr ¡n ore Canis ma— ºrdinari poſïñrſe,r l :lª 8°
ioris . 1 ;.Spica Virginis . termini: Ó' fic de 9 ~ ¿²88°
Controuerſa- aurem ſunt LAntares ſeu Cor Scorpij, reliquis z 'Ut doce: ¡º l '5 l 6802
Ptolemaro enim 8C ſectarorib. eſt primre , alijs fecunda: ClauiusmSphara u l 39201600
magnitudinis . z. Centauri lucída ¡n coxa poſteriori, quee pag. z 4. Pra quibur l 1' 479
Baiero eſt primi , alijs fecundi honoris . z. Hydre cor › eece :ibi in lanreulo numeri combinationum reſpªndemes
quod Ptolemzo fecundi, al¡]s prim¡ ſul Otis eſt . 4. Oriº— numero terminorum 'll/q. ad 12. ‘ '
m: humerus fequens, qui Prolemaeo 8C ayeto eſt prImç , [girar ſifiant ver/us bi , quos a vertibilitate Pratbeos ap Ves-[us Prº
alijs ſecundze claffis . 5.Procyon,qu¡ Ptolemzo 8C Bayero pellant, quiprimam aut Ultimam fillabam communem ba :bei .
in primís , apud alios in fecundis confiſtir,& mihi nihilò beant, Ó* quàm plurimis mºnaſyllabis con/Zen: z pºur:: ¡dem
maior viderurlucidà Aquilse . Hinc verò pendet diuer ‘verſiu in tº: aliªs ein/dem metri (F ſèmentie fizluis legibus
ſitas arcús profundiraris Solis atïignata à Ptolemzeo pro Grammatiea permutarimt ’oi-¡¡cam numerum omnÏ-m ver
num,
416 LIDER SEXTVS
Demum noſter Bettinu: aliunde petens intemalla har gymn. i. propoſ. 1.& z. ponit diſtantías , quas ex ipſo
monica ex Octochordi diuiſiombus Apiario 10. Pro deſcripras habes hic in ſequenti tabella .

INTERVALLA SlDERVM AC CIELORVM IVXTA BETTINVM


?ALE-:zii SSP-Rª?- Voces Muſicorum interuallonim , CX' Proporriones .

Tellus l l l Torius internalli


U Apog. 38 t g Fà ſà Nete Tonur maior Pars 9
3 l’erig. 687 Mi mi l Parancte l Ditanur maiºr l Pars ſ
Si Dei-ªg. 878 è Rè \e ' Trite Dime, uron Pats 4
Me . l 14ſ Sol Parameſe Dinpente l Pars z
0?' Med. 1574 Fà Meſe H exacbordum maius Dua: quinta
Z# Perig. 1 60; Mi Lycanos *Lª Septê decimzequiutç
"5 Pe rig. 1 7 17 g. Rè Parhypate Dinpaſon Dimidium
X Fixa: 2.2.90 Vr l Hypate I Diapaſon-diapeme e l Duce tertix
Caªlum Cryſtall. 2. $743— Diſdiapafim Tres quatre
Empyreum 345 ç l l l Totum interuallum

Sed ſicur abſurda eſt, 8( nimis magna Lunz diſtantia, plurimum interfit , /cintillamia illarum lumina :demen
Beni”. n_ 8C contra euidentes obſeruariones parallaxium Lunan'ú , ſlrane . Quo indiciº maximè dxſcernuntur a Planeªr; quºd—
m_ Mi"… &perimens omnes Lunares Eclipſes,vr diXiInus lib. 4 que inter mora Ó‘ non mºta z maximum oportebat effe diffe
mm¡ fiº_ cap. 14. Schol 2.. ita mmis parua eſt Final-um diſtautia, BC rentiam . Tanta m'mirum eſl hee Opª/Maxi fabrica . Po—
'um e ſubiICiens F1an paraliaxr ſeſqurminuti , quantam ne Sol nir enim Fixas immobiles , 8C motum diumum Teri-ze;
quidem in veriori ſenten tia obtiner, cum nullis adhuc in— motum verò apparenrem Fixarum m lo'ngirudiné Orien
ſtrumenris Fixarum hzec parallaxis potuerir deprehendi . rem verſus, tribuit morui P…)LtOlUln ¡Equinoctialiumª
Diſtantiam quoq. ‘m quintuplam 8C 5 decuplam ſerè ad Occidente… vetſus , quo ſectiones \Equarons terreſtris
Solis à Terra diſtantiam requirir verior Aſtronomia 8x. cum Ecliprica czeleſti promoueamur verſus Occaſum, vr
Itaque vides quàm incerta 8C alicubi euidenter fall-ax (it iam expoſuimus lib.;. cap. 2.8. Quinta verò ſír illa diſtan
diſtantia ſiderum ex mens harmonicis interuallis confi riamuſquam determinauir (.'opernicut . Vt aurem ratio
cta . Przrtermitro nunc Interualla Planerarum Harmoni tam vaſta: diſtanrize in hy
ca à Keplero conſtitura; quoniam de illis opportuniiis 'A potheſi Copernica-a con
agendum eſt in libro Syſtemarumwbi de Syſtemate Har ſtet ,- ſir in ſequenti figura
momco . linea verticalis AB , duda
3. Opiniº Vl. Tertia opinio 8C methodus nítitur diſtátize Satur— er Mundi centrum C ,
Ó’ mªtbº- ni apogzeí à Terra,qua maiorem eſie Fixarum diſtanriam in quo Cªpernicux Solern..
‘ª’ - conſtat: quomodo aurem diſtanria Saturni ex hypotheſi immobilem locanr‘x Circa
¿‘c Theorica moruum ipſius inueſtigerur , dicendum erit hoc centrú mouearur Ter
libro ſequenriz licet omnes Aſtronomi conſpirenr in hoc, ra nioru annuo in orbe.;
vr Saturn¡ diſtanria à terra, fit ſerè decupla diſtantice Solis magno , curus ſemicircu—
à terra: quare hic tanrummodo ſubijciemus Auctotes , lus ſit DEF: eiuſque dia
qui hac methodo diſtautias fixarum dererminêrunt z ſunr meterſir DF z .Se eodem..
¿Neem, autem Albategniu: cap. to. Alfmganus differentia 2. r. centroC , deſcribarur ſe
9ª¡ hª: J- Ferneliu: lib. 1. Coſmotheoriz cap. 1 1. Reinboldu: in.; micirculus ſpha'rzr Fixa~
mª'ºªdºvſi Theoricas PurbachiizMaurolyEu: in fine Coſmographiç;
rum AlB 5 in qua fit ſtella
Í"ª‘ ' Maginu: in Primo Mobili lib. I 1. Probl. 2.9. Clamu: in G ,aut H , in Meridiano»
Sphzera, pag. 2.1 ;Jªyena tomo I.Prog. pag.481. &e to— IE aut alio quopiam vertical¡~
mo 2.. pag. 46 ſ. 8C in Epiſtolis pag. ¡67. Longomantanu: AIB. Sitiam Tellus in F, —
in Aſtron. Danica lib. I. Theoric. cap. 1. Iunctinm‘ in.. eiuſque Horizon ſenffbilis FK; 8C capiarur inſtmmcnto
ſphzra, 8C ex eo Baranznnur pag. 12.0.Vranoſcopiz, Ba aliquo diſtantia ſideris G, à vertice A , qu:e fit arcus AG ,
rºeius lib. 1. Coſmogr. pag.49.& Blunmnm lib i7.ſphar quem meriatur in inſtrumenro angulus AFszeinde poſt
ra: cap. 14. Inter quos Albategnius 8C Alſraganus profi ſex menſes ſir Tellus in D , vnde ¡return ſi non in Meri- _
tentur eas ex Ptolemaica hyporheſi à ſe deductas efle, ſed diano eodem aur verticali, falte… in verticali, aequali
Alſraganus minimam diſtantiam duplicar , vt craffitiem Azímurho .‘1 Meridiana linea diſtante , capiarur eiuſdem
octaure ſphzra-,ſeu maximam Fixarum diſtanriam acqui— ſtella: Fixa: G, diſtantia à vertice per angulum A D G:
ratxòc illam quidem ſemidiamerrorum terra: zozzohanc Nam ſi diamererorbis annui DF 3 habuerir ſenſibilem.
40440. ſtatuit: quos numeros ſermè ſequunrur Fernelius proportionem ad FG, diſtantiani Fixarum, apparebir vri—
Barocius, Maginus, Clauius; Sed Albaregnium ſequitur que aliqua parallaxis ſenſibilis in didanria Fixç G s 8; vi
Iunctinus ; Tycho aurem 3 eumque ſecutus Longomon debitur maior a ſpectata ex D , qu* m ex F , quia angulus
ranus, Blancanus, Baranzanus non driplicanr diſtantiam, ADG, extemus maior eſt interno AFG,per zz. prim¡ Lu—
ſed maiorem tamen diſtantiam aliquibUS, 8C minorem. elidi:,& parallaxis illa ent angulus G , quo nimirum per
alijs tribuunr, ¿Y minimam 15000.1naximam 14000. ſe— eamdem zz.. differt angulus ADG ,ab angulo AFG,quce
mid. term definiunt . Sed horum opiniones exhibebi vocarurparallaxis Orbis annui. Siiniliter ſtellaH ,que
_ mus ad finem numeri r4. in rabula vnà cum aliis . ſ ectara ex Terra in D , poſirà, apparerer in Horizonte;
4- ºli"f'º VII. Barra Opinio eſt Co erniei , qu¡ lib. I. cap. io. p yſico DH, ſpectara ex Terra putita in F, apparerer al
ººP‘m'ª * ponens Solem in centro Muncli &Z Terram mobile… cir
ta ab Horizonte h ſico FK, per rotum arcum HK . Pra'
ca Solem , moru annuo per illum orbem , per quem Pro— rereà fi duarum 1 el arum G,& H , diſtantia GH, capere
lemaici Solem circumducunt , ue accefſu Telluris ad Fi— tur magno aliquo Sexranre, cx Terra in D s per angulum
xas aut receffu aliqua parallaxis ſenſibilis in obſeruatio GDH , 8C deinde eammdem di ſtanria caperetur ex Ter
nibus F ixarum naſcarur ex tali hypotheſi, vult rantam eſ ra poſira in F,Per angulum GFH,ſí earum diſtantia à Ter
ſe diſtantiam Fixarum a Mundi centro, "vr diamerer or ra ſenfibilís eſTet proportionis :1d diametrum DF , maior
bis annui Terra: ad diametrum Sphaera: Fixarum nullam apparerer earumdiſtanna oculo viciniori D s qu'àmre
apparenrem, ſeu ſenſibilem diuerfitatem ac proportio - motiori F, iuxraleges Opricas,quia angulus GDH, fa
nem habeat; arqueita inter Sarurnum 6C F ixas vaſtum.. cilè oſtenderetur maior angulo GFH. Aoniam verò
quoddam ſparium ſtellis vacuum agnoſcir , quod eo vulgò ab Aſtronomis ſupponitur, nullis Organis obſet
dem cap. 1 o. confirmar' illis verbis: Vlad emm á fu uatam aut obſeruabilem eſſe vllam par-.Illaxim in Srellis
prem .Errantium Saturnº ad Fixarum .Sp/:emm red/nte Fixis ª ſiue illarum declinado per altitudines meridianas ›
aur
z. DE STELLÍS FIXIS. '417
zur per Armillas, ſiue illamm diſtanría mutua, fine altitu tir Fíxarum diſtanriam 3-10830. vicibus maiorem , quàm
do Poli per eas capiarur; ne t'orrè aliqua ex moru Terra: ſir diſtária Terra: à Sole; nunt enim vr zo. ad 9.ira 56000.
annuo paraliaxis obſeruabilis demonſtrari quear,ſtatuunt ad 10800. per qux ducta Terr:: diſtanria à Sole I 2.08. vt
Cºpemicani diametrum DF, ad diſtantiam Fixarum FA, vſurpar hi‘c GJIIIIUS , tir diſtantia Fixarum à terra ſemid.
Vel FB annuú
orbem , nullam
efleapparentem rationem
inſtar puncti relſipectuhabere
ſ hçrç, Fixarum.
¿Se ipſum teme 15,046,400. &e hinc an ulus DIC , zo". fed Paral—
laxis rota orbis annu¡ DIF, ve DHF, 4o".
e VIII. Suppoſitfi iraque nunc Hyporhe ¡Terrze per 0r _XL Simili ingenio K:plenas lib.de Noua &ella cap. 1_6. Hum”
bem annuum circumlarze -, Videamus quantam oportear 8C m Epitome Aſtronomire Copermcanç pag. 490. diſta- ¡¡¡bm-- ,x
efle diſtantiªm Fixarum à Terra z purà FH , vr angulus riam Fixarum inueſtigar: poſito enim Sole in centro Mú— x41", ,
parallacticus H , euaneſcar adjſemum ,&.nullis inſtru— di immobili :tc fonte morús Planetarij, 8C Fixarum ſphz
menris humªnitus obſeruari poffir: aii) enim maiorem ª ra immobili , ranquam .loco omnia continente ,air Mo
Fix-mn aiii minorem eam ponunt . Primò enim Magmª: in., bile, ideſt interuallum Planetarum, ſeu diſtantiam ſupre—
¡¡fl-¡fi- Cª Primo Mobili lib. i I .Probng. air: V: reiinquamus ºpiniº mi Saturnheíſe medium propoxrionale inter mororem..
, "mí“ ‘ª' mm Cope-mias' a/Zruín'r :fl: interfidmmm Saturni Ó“ Octa 6C locum im mobilem; daraurcm Solºs ſemidiamerro ,
M‘S‘m’* num ade-0‘ ¿mmm/am vaflimtem › I'm 08mm filma-a remº terrze ſemidiametros 6. 8C diſtantiç terra* à Sole ſemidia
ueamr d Term [cmidiamctris ad mimmiam 7,8 50,000. mºrros terrz ¡4; 2.. .SC decuplum huius, dar diſtantix Sa
Mod nuſquam quidem in Copernico iegiſſe me memi— turni , nempe 1432.0. His poſitis,ſacir vt 6. ad ¡4; zo. ira.
[z, ni -, ſed deductum ex eius hyporheſi puro àTyc bone , à 1 4zzo.ad 34,077,066 g. dilªtantiam Fixarum, ex qua ne
\ zi- ¿x T]. quo Maginur id hauſerir : ná Tycho in epiſtola ad Rºth gar fequi maiorem paraliaximorbis annui 9". cuius per
-Lºm . mannum Anni i 58 9. Nou. 2.4. air : Circa allerum mºtum ceprionem nemini Aſtronomorum concedir. Sed errat,
7‘¡
Terra annuum, qui Oflauam ſp/uram tantºperc remªne Iicer enim Parallaxís CID , quam ſacir morus rerrr vbi
“t
rtt 3 vt ºrbi: , quem IMC dcfignaret , reſpectu nus euanefi'at, abſoluit quadrantem Zodiac¡ , fit 8”. 2.7"'. ramen poſt KW…- ¡¡P
ediffire anne/1k tibi 'verrffimzle rideatur ,jj-amm¡ quod ell conſectum femicnculum FED ,rota DIF, vel DHF, eſt ſ… m pª_
’71"? d Sole !una centra Vniuerfi , ad Saturnum plufgimm 700. 16”. 54”'. Ar in Epirome pag.479. dar Solis \emidiame— rªl/ax¡ Or
*Victim: cantincri intra brmc Ó' Afflxarumſpbxmm ,- \dijuf tro 1 ſ. ſemidiamerros term: , 8C diſtantíze Term- à SOIL) bn Ami.
‘1"º:z¡I,r 10mm null/I fidc’ribm refartum . Alqui id fieri necejjè eſ] , ;469. vt parallaxim Solís red dar fermè in ſenſibilem.. z
ſi falten-I Orbis Milk!“ Terra a inflar *vnius mima; ap Saturn¡ verò diſtantiam facit paulò minus quàm decu~
[arebit . Ima‘ mm quaque ſlclle FIxe ternª magrmudmu, plam ad terra: à Sole diſtantiam ; hoc eſt rotundè ;0000.
que 'unrtm mimImm m Diametro haben! › nen/flzrio' :run: femidiamerrorum terre’ſtrium; eamdemque medium.
t:
p. Igual:: tati lame ºrbi .1mm : ide/I comprehendent in diame— proportionale inter Solis ſemidiametrum, ac Fixarum
,, tro 2.2.84-ſcmidiamerrºs Terrasdi/iªbum Mim 7,8 50,000. diſtantiam ;preinde facir vt lſ. ad ;0000. ira zo,ooo,ad
..
àſdem ſemidiametri: qua‘mprºximè. Qu‘d dic-emm de [Bel-‘ 60,000,000. ſemidiamerros term; nempe ad Pixar-um.,

lis prim'ze magnitudini! , .juarum ¡dique bind , que damfer o diſtantiam ; ex qua negar ſequi par-aliaxim orbis annui
Z
a.4- terna Minuta in diametrº -wſibili occupam . Et qm'd fi ad— maiorem 12.”. de quibus negar effe credendum vlli Arti— .
huc n/tu‘u remaneamr Orlauªſiz/mra , 'Ut maru: Terra arz fic¡ afferenri iz". inſtrumentis percipi poffe. Sed hïc quo- Kº""ª‘
ſ:
-_ num' illic prorfiu euamſmt .² Neque multum nbir ªb que errat, aur ſnrtè diffimuiat crrotem', eſto enim‘ pªr-alla- ‘." "Z/ª‘
ſi' Fx ¿ºnlº- hac menſura Langamamnnu: lib. 1. Theoricor. cap. l .vbi xis CID ,ex his menſuris fiar l i”. 56”". parallaxis tamen 'ª 'Iª
‘_ Mªlª" - alrerum argunªienrum aduerſus annuum motum terra rota DIF, ve] DHF eſt 2. z”. çz’”. <3( maior prgecedenrí, ob P" ª“ '
" ducit ab incredibili intercapedine inter l'phseram Fixªrú longè maioiem Terra: diſtantiam à Sole híc affumptam ,
&C Terram, quam inuehit Copernicana hyporheſis: nam quim ibi . Porrò vr oſtendat , díſtantias à feaflumptas
ª" in figura prsecedenri fi angulus DIF, parallaxis orbis an non repugnare obſeruarionibus Tychonis 5 narrar, Anno
Fª' nui, cÍTet vnius minuri, 8C angulus CID , ſemiminuti ;po ¡$86. in media nocte poſt autumnale zequinoctinm in
ª‘ª fit?: CD , ſemidmmerro orbis annur, ideſt media Solis dl uenram effe 4 Tychone aiiirudinem maximum ſtellzk Po
“ ſtanrià Tychonicà I I ço. ſemidiam. terreflnum , deducu: laris Gr 58. n’. ò'( eamdem inucntam ab eodem, die 2.6.
:-.ª per Tn'angulorum doctrinam diſtantiam CI , ſcmidiam. Decembris veſperi h'orñ circiter ſexta Circa Sclſtitium., ,
ll
rerreſtrium 7,906,818. cui ii derrahas
rei-rie,diſtantiam
ª: Satur—, cum tamen telius confeciffet quadrantem ED,- &c tota.
'ª- ni , qua: eſt circiter 1 1000.{ſie111id. rcmanet inquit
femidiametro CD, orbis annuï, altior eſſet Horizon DH,
ix
!ªl inter Sarurnumac Fixas intercapedo ſemídmmetrnrum in poſteriori obſeruatione, quàm Horizon CI, in priori .
v
terr. 7,894,818. prorſus inanis: Pra-tereà ex eàdem ſez'è Ergo ſi Tycho non ſenfit parallaxim vllius minuri, multò ¡mmm,
'Fr .
Y‘.
»‘1— figura , fi ponátur ſtella efle FED, eiuſque ſemidiiimerer minus fenriri poteſt parallaxis 12.”. Arquï Tycho in fun ¿m8,, T7
ªpparens ſub angulo CID , minuti vnius , vr in ſtellIs pri— Mechanica Aſtronomicmper maximum ſuum Aadran- 51,0,… m_
'
ſí
'—— mre inagnitudims, &diſtanria CI,7,906,8i8. collisit tem alſernit percipi poſIe in altitudinibus ſtellarnm ſex- ¡¡mm-'m .
DC,veram ('emidiametrum ſtellç Semidiamerrnrum ter-. tam purtem minuri ,ideſt lo". mulrò er ,o magis 2.4”. 8C ‘
r… reſtrium 2.300. Ñ diametrum DF,4600. fed de his infrà, tomo 1. Progymn. pag. ;47. 8C ;61. poªlis ſtellre altitu
‘-3 vbi de vera magniudinc Fixarnm . dinem vſque ad vha‘c fecunda obſeruatam nªrrar . /\
Ï Fixnn'¡ 4,'- - 1X. At noſter Scheimrm in Diſquiſirionjbus Machº. XII. Andíamus iam Lansber ¡um 8C cum eo Coper- _Fïªfffmm
'.-ſiamia du- maricis num. r z. alſumptà cx Mmſtlini appendire ad nicoturienrem Hortenſium . O .m Lambergiu: in com— d'ſiª"' ºf‘
. 4
mentanonibus de moru terrre , ſuppofira_ parallau.- orbis
. - Lamb"3 ¡º
Nºx ¡ª Cº- RhetiCUm, ſemidiametro orbis annux ſemidiamerrorum
. Pºmª¡ ”Í rerreſtrium 12.08. CY Saturni diſtantia ¡0872..ſaritvr ſe annui zo”. collegemt diſtantiam Fixarum,68,7ç4,9;7.
. Fº'l’ªffi "º midiametmm terrce 1. ad Saturn¡ diſtantiam ¡0372. ita qualium Radius orbis annui eſt ¡0000. hoc eſt ſemidia~
.s‘b'mm ' ſemidiametrum orbis annui 12.08. ad Fixarum diſtantiá metrorum terra: ¡0,311, 2.2.7. ſiquidem ſemidiamerer
1 ;,15 z, 37 6. ſemidiamerror. terrazvt fic Parallaxis Fix“. orbis annui, ſeu media term: à Sole diſtantia eſt per Lan
rum in extremis D,ó< F, orbis annui euanºſcar: In trian sbergium 1498 g.. ſemidiam. terreſti'ium , ex dictis lib. z.
… gulo autem CID, ex CD l 2.08. CI i ;1353-76.ſeoui cap. 7. l’oſteà in Vranomerria eligir diſtanriam Fixarum, '
,Pi-vallan": tur angulus CID 2.0". &a Paralinxis oths annul \ora DIF partium 180,000,000. qURlium Radms orbis annu¡ eſt L"'J‘Eh'
Más; Mªui 40'2 Arſi iuxtaT chonem tomo l. Progymn. pag. 480. 10000. hoc eſt ſemidiá'metror. terreſtrium 4x ,9ç8,ooo. "m"- 7
z: ª” ’²ª‘ ‘ª— dilianria Saturni lr 12.900,8( hxc ferè octingenties mul vnde deducir Parallaxun orbis annui 7". 2.1"’. veiè qui
,5 ¡¡Mªt \iplicanda fit, vtin Copernici hyporbeſi ſemidiamerer dem , fi ſermo ſir de parallaxi CID, ſacta à ſemidiame
" orbis annui ad ſemidiametrú Iphçl'ák Fixarum euanefcar; troorbis annui 3 at ſi de tota DIF, vel DHF, ſacta à dia— Upſ… u;
erir,vr colligit Scheinerus, diſtancin Fixai um r 0,310,000. metro, eſt 14”. 4.4"'. Fundamentum Lansbergij eſt, \mm ,43,35 ¡ª
ductís ¡1900.per 800.ex quibus prouemt LID,2.4”. .’x quia fi minor diſtanria ponaturmarallaxis Fixªrum factn pªu/1“¡
Parallaxis tom DIF, vel DFH , 48". à teu-;e moru annuo euadet ſenÍflMIlSſiollſrfl omni: am' er— orbi: MM¡
-i Ñ- ¡li/?mª
Firm-um X.diſtanriam
Sed Galilam Dialogo ;.de Syſtemate Coſmico COI perimtiam; rum quin ponit Fixamm reuolutionem_ effe
Cº ligir Fixçirum ex proportionc moruum perio annor. 7.8000. &r ſic ratiocinarurz Vt tempm periºdwum
Perníª-I ex diCorum fic . Si Sarurni morus zo. anuorum requirit di Term -Um'm amó¡ ad ºrbuſm' radium 10000. ªta ¡en-pu: pc
ºªl‘l‘º- flantiam Saturni à terra , nouies maiorem diſtanrià maxi riodic um Fixarum [Mim-um‘ , annarum 18000. adſphcrç
'
'I ma SolIs à Terra; cuius motus eſt anni vnius z ergo Fixa [ua radium, 180,000,000. Addir inter Sarumum &r Fi
k

ſ nun moros , qui Ptolemaicè eſt 36000. annorum › requi xas effe ſpatium 2.79,9Do,696. qualium radius orbis en- \
u
G gg nm
~418 LIBER SEXTVS
nui eſt ¡0000. vacuum ſtcllis;vndc fit,vt ficuc Sol cêtrum drata ad ſuum quadratum : Deinde addír ſicut Tellur‘is
Mundi. eſt punctum reſpectu ſphzrze Planetarum ſupre— diameter millies continctur in Radio orbis Solis , ÍtLi
mz , ira ſphzra Planetaru‘m fit punctum reſpectu ſphz— diametrum corpou's Solis millies contineri in Radio or
ra: Fixarum, nec ex Fixis ſpectata appareat maior 1249”. bis Saturni ;8C diametrum ſphaera: Satumi millies in Ra
ídquc decere Architecti DEI immenſitatem ac infinita dio ſphaera: Fixarum , vt Radius Fixaium contineat
rem r nec erubeſcit dicere , Errafflê tªtº celº verem- ac re Solis diametros i, ooo, ooo. Terra aurem diametro:
cam-iºn: ¿firmamos , qui ex ſphzra Planetarum 8C Pixa— 10,000,000. ideòq.Fixarum diſtantiam eſſe 20,000,000.
rum ſecerint vnum aut contiguum car-lum , Ci‘im ſint va ſemidiametrorum terr. Sed priüs :ídem pag, x 93. gratis
flo interſtítío inuicem ſeparata . Sed hzc ratio eò redu aſſumpſerat díametrum terrç ad diametrum veram Solis
citur , vr Fixarum díſtantia ſít 2.8000. ſemidiam. orbis eſſe vt Io.ad i oo. Nec minüs gratis affumit reliqnªs ana
annui, quia Fixai'um periodos eſt annorum 2.8000. Ergo logías przdictas, Ci‘im aliae non mini‘is probabiles analo
cohçrenrcr debuit Sarurni diſtantia eſſe zo. (emid. orbis gía: fingi poſſint, vriam confiar ex praªcedentibus opi
annui, quia 5 periodus eſt annorum zo. 8C tamen lib.;. nionibus .
Vranom. clem. 6. ſaCIt illam partium u -}. qualium ra XVIl. EX omnibus hactenus adductis modis, uin— 5-_ Mª;
, dins orbis annui eſt 1. Quòd fi proportioni diſtantize &U que omnium probabiliffimi videri polſent,ſecluſis ijs,qui pm' W_
period¡ 5 ,obtiat parallaxis 5,quíd ſi Fixarum parallaxis mobilitari Telluris nituntur . Primm el’c , vr tanta ſaltem apn-du.
Deo nota obſtet proporcion¡ diſtàtiç ac Periodi earum 3 ponatur Fixarum diſtantia,quátam requirit parallaxis 2.”."0 -
Hortê’s'g' 0P¡ XIII. Venio_ ad Hºrtenfium , qui in differtatione cum aut z”.intra quam certum eſt confiſtere omncm ſubtili
m'ºde diſ!. G
pixªr¡ Ó aſlendo z priorem Lansbergi) opinionem eligit de Fixa tatem obſeruationum: Licer enim poffint conſtiuí in
"Pſ“: ¿ª rum diſtanna partium 68,7”,93 7. qualium radius orbis ſ’crumenta ad altitudines ſtellarum capiendas , adeò ma- ªI. ª'
Medi:
,l
"uu“,- annu¡ eſt 10000'. hoc eſt. \enndiametromm terreſtnunp Fria , vr per lineas tranſuerſales admittant ſubdiuiſioncm UDS“:
,,¿j, ÑÑ, 10,312,117. qUIa hinc, inqwt, ſequitur parallaxis orbis in ulorum minutomm in bina vel tema fecunda ſcru-ſmflffl'
nui . aniàui tantummodo zo". quam fine euidentí obſeiuatio pu az tamen dioptrarum c lindri aur chordulz nequeunt
nu incommodo admitti poſie pum ; atquï tota paralia cſie adeò ſubtiles, vt in col ineando ad centrum fiderurm
xis'DHF,vel DIF, eſt I ’. integrªr' minuri, eſto eius ſemíſ cerros nos reddant de maiori ſubtilitatc z 8C valde exqui
, __ ſis CID, ſit zo". ſitum oportet eſie organum, 8C obſeruatorê, ſi certus eſ
ºpi-;UZ XIV. Robulïioris eſt ſtomachi Pci-rut Her-;genius , ſe debeat de non commiſſo errore ſ". nedum z”. aut 2.".
¿Mim F¡ quxtomo_ç. curs_us Math. pag. 61;. aflunnt ſemidiame Iam ſi in triangulo rectilineo rectangu lo aſſumatur ſemi—
xa mm o trum orbis annui, ſeu diſtantiam Terra: à Sole, quam ſa diameter
tus vr 2.". terra: vt i.pro
prodibit 6C baſbdiſtantia
7an ulus parallacticus
Fixarum illi oppoſiſe
à. Terra
cit 12.00. ſemid. rcrrz , eſie medium proportionale inter l
ſemidiametrum cerrar 8C ſemidiametrum ſphzerze ſeu di midiametrorum ſalrem 100000. qua' mihi valdc proba
flantiam Fixarum , quam proinde facit i44oooohínc au bilis eſt ſuppoſità Saturn¡ diſtantià , de qua inſrà .
tem colligit tantam effe parallaxim Fixamm ab orbe an Secundm modus nititur proportione moruum pe- 2. Mºd*:
nuo Fact-am , quanta eſt maxima Solis parallaxis , videli riodicorum & diſtantiarum certiorum: nullius aucem. 'xªº-'W
cet 3'. quam \amen negar ſentiri poffe, niſi in ſtellis Polo fideris diſtantia certior eſt quàm Luna: , ob euidcntiaim P'ºi’m‘ª‘
Zodiaci vicinis , &t poſt interuallum ſex menſium tantú . parnllaxium ipſius ,illa aurem nobis eſt ſ 9. ſemidíame—
Sed quia poſt hoc intemallum , nit , fi in prima obſerua trorum tºme, eius verò reuolutíones in vno anno Iuliano
Error ge.
tione ſuit nox, in fecunda ſururum diem , ideòque non., ſunr i 2. ;ª ſtellarum aurem Fíxarum vm reuolutio requi—
mmm He. poſſe abſolutè ſentiri , latentibus tunc Fixis . At errat du tit annos 2.6000.ex noſti'a opinione, in quib. ſunt menſes
rigonè' . pliciter a Primo quia parallaxis CID , in figura numeri 7. Lunares 311360.1giturli fiat vr menſis r .ad Diſtantiam -
eſt quidem z'. petit?: CD, 1 zoº. Sc CI z I44ooooſed tota 59. ſemidiam. terrae ,ita menſcs zz. l z 60. ad aliud , erunt
pai'allaxis DIF, vel DHF,ſacta à moru annuo Ter-rx ſex I 8,960,140. ſemid. teme : ar ſi vtercmur diſtantia Solis ,
menſiumlper ſemicirculum DEF, eſt 6'. Sacando quia... non iam noſtra, ſed minima inter opinabiles, que; eſt ſal
pºteſt ob eruari altitudo flellz Polaris , 6C veſpeie Circa tem iooo. ſemid. terra, fieretq. vt Annus I. ad Iooo.ita
azſtiuum Solſtitium; 8C manè Circa Solſtitium brumale , anni 26000.ad aliudzefl'et Fixarum diſtantia 16,000,000.
íntercedente interuallo ſex menſinm › 8C ita ſentiremr ſemidiametrorum terrz,valde enormis , 8C abſurda,vt ó(
Vtique illa tanta parallaxis non ſolúm ;’.ſed etiam 6’. mi prior,ob nimiam intercapedinem inter 171an 8C Satur
nur. quam neſcio quo flomacho dcuomret Herigonius . num , eſſet enim immenſum inter eas 6C Planetarum ſy
Corollniió XV. Omnes igitur hi aſſertores vel flmrores *Coper— ſtema ſpatium vacuum ſtellis 8C otioſum .
camu Cº— nícanze hypotheſcos, ne aur ſuarum analogiarum pul Tmim modus niti poflet differentià Reſractionum z ;LM-¿m
Pª'ªiªª‘ chritudinem perderent, aut illis retentis nímia contra. de quo dicemus itemm Scholio 8. Qipniam enim hori- ºf ¡¡Inl
bfPº‘bºfi-f obſemationes euaderet parallams Fixarum, dimidiunp 10nralis reſractío Lunce eſ’c vno proxmiè minmo maior "f R²' "
‘/Ï‘mm ' parallaxeos orbis annui nobis fiue dolo ſiue poríüs ex in quàm reſractio Solis , .SC differentia interuallorum Limze 5‘…"
aduertentia occultarunt: 8( eos decepit , credo , modus ac Solis nobis eſt ſemidiametrorum te¡ 1'eſtrium 72.68,
colligendat parallaxeos Solis horizontalisdn quo \‘ti con Fixarum
zonte“; Siautem refi‘actio minor
fiatvtdiflerentia eſt ſolari
retſiractionis z 1.4'ad
1-. differen
in Hori
ſueuimus ſemídiametro tantummodo telluris; quia ni
mirum illam diuerſitatem aſpectús inquirimus , qm: fit tíam diſtantise 7168,¡ra 4 z‘. ad aliud , fic: diríei'entia di
oculo modò in centro, m_odò in ſuperficie terra: ſnppoſi ſtantix inter Salem ac Fixas ;2.706, quibus fi ad das Solis
to ., At ſ¡ diuerſitarcm atpectús eam quaei'eremus, quam diſtantiam mediam 732.7, fiet diſtantia Fixarum 40033.
'facit tota diametcr terrª: nobis 8C Antipodibus noſtris , ſemid. terrae . At licet hinc probabile argumentum capi
aut ſaceret nobis , ſi ſcmicirculum Telluris obambularc— poffit pro finita earum diſ’tantia , hand multüm tamen.
mus , illa vtique duplò maior effer , quàm qua à centro probabile eſt pro determinara eius menſura, tum propter
ad ſupe rficiem . Ego autem in hypothefi Copernici non prçceps incrementum rcſractionum prope Horizontem,
admittei'em parallaxim orbis annui in ſtellis Fixis maio quod non ſequitur inclina'tíonis decrementüm-,tum quia
rem io". Ci‘Im kia-C differentiadmmò etiam minor, poffit ſolidiori fundamento nititur noſti'a Solis diſtantia à Ter
inſtrumentis exactè diuiſis , 8C adhibitis dioptrarum te-, ra , ex qua Saturni adeòq. Fixarum diſtantialongè maior
nuiffimis filis , ac remotis valde ab oculo , euidenter ſen quàm 400; z. ſemid. terra: colligitur .
tiri . Inſrà igitur in tabella vltima dabo diſtantiam Fixa Bart!“ itaque modus omnium hactenus relatorú ve- 4, y…,
\um neceſſariam , vt non euadat parallaxis DHF, maior roſimilimus, thtul‘ Satumi diſtantiê mera, nihil Interimcx Sum¡
quàm io". iuxta du licatam diſtantiam terrre à Sole, ſeu ' de ipſius vmbra cogitando. Conſtar aurem ex paralla- difimii.
DF, diametrum or is annui àſamoribus Copemicance xibus orbis annui, 8C ex Áiquationibus neceffarijs, vr me
hypothefis affeitam . dius motus Saturní cum vero motu ipſius,& locis per in
5_ Mªrkº, XVIf Qljnta opinio ac Methodns eſt Antºny_ Maria flrumenta obſeruatis concilietur , diſtantiam Satumi ‘a
¿ª, M"; de Rbt’ltflz qu¡ pag. 19;. ſm Radn ſidereomyſtiu Cºlli Terra , elſe decuplam ad diſtantiam Solis à Terra,aut
tenſir Opi_- git Solis ac Fixarum diſtantiam. Air ením.obſeruatam inſenſibili differentiola minorem , adeo vt ſecurè quoad
niº Ó- fal- elle ſibi Solis diametrum 34’. 41". quorum Sinus eſt roo. hoc vti poſſimus decuplñ , uod Sc Kepleru: in Epitome
lui-y. qualiú radius in tabulis Sinuum eſt 10000. ergo, inquit, Al’tronomite Copemicanx o ſeruauit lib.4.' pag. 45 ç.Di
Solis diameter eſt ad diſtitiam ſui orbis, vr eſt radix qua flantia aurem media Solis rotundè nobis eſt 7 zoo. ſemi
diame
DE STEL-LIS F I X I s. 4t9
diamcttomm Terrx .- decupla igitur , ideſt Saturn¡ , etit
7 Zººº- Mod non deber videri m'mis, fundamenta pru DISTANTIA FIXARVM A TERRA
dentet ſcrutanti . Prafertim cum Polfi domo 8C Vende Poſito Telluris motu anuuo Circa Solem &e
lmº» quibus Sol diſtar à terra femidiamettis tetreſttibus Diſtantia Terra: à Sole Copermcata .
-ſermè t tooo. debeat Saturnus artolli ad femidiametros
propè r 50000. Aaproptet non poſſumus Fixis diſtan S .d. Parallaxis
tíam tribuere minorem 73000. femid.terra:, etiamſi nihíl Ex calculo l en.? ‘ªm' l tota Fixa
de Satum¡ vmbra cogitemus; Ar maxima 5 diſtantia eſt l ºtrª" rum Bee.
nobis 90000. dc amplius, ergo minima Fixatum circi
ter Iooooo.
5- Mºd-u: Quim… modus \falde ptobabilis coniungír Saturn¡ di l l. L1/.
ºſ sjfªm‘ ſtanuam cum prolixitare vmbrz Saturn¡ , quee vmbra..
Tychoni: , 6C Magini 78 ;0,000 l o
“lªª“ º‘ licet Blancano 6C alijs alia fit , vr dicemus lib. 7. fect. 6. Langamomani _ l 79063 t 8 l o
cap. \4. mih¡ ramen eſt femidiamerrotum terra 118680. Scheineri 13,133,376 o 40
cx dicendis ibidem: coniunctis ergo Saturn¡ diſtanriaª Vel l r 0,310,000 I o 48
mea maXima 90 r ſ s. (SC vmbrz Saturnalis axe , fiet F¡Xa
rum diſtantia non minor femidiametris terrr 200000.86
faltcm 2.0883 ſ-Vt fcilicet fit extra omnem aleam vmbrç
Saturni, licet enim Fixis non poſlir rimeri ab ¡lla vmbra , DISTANTIA FIXARVM A TERR A
¡¡quidem à fe lucent non à Sole, quidquid fufpicatus ſir Ex noſtro calculo , poſito moru Tetra: 8C l’arallaxi
de illarum Eclípſi‘Blancanu: lib. l ſ. fphmrae cap. 2.. tamen Fixarum maxima Io". 8( diſtanrijs infrafcriptis .
probabile eſt D E V M illas extra hunc terminum eue
xiffe; ptzferrim cum magnum inter Planetas 8C F¡Xas Auctores diſtantize Díſt' A ªc Dm' Fixª‘ªm
fparium videantut exigere cometarú afcenfus, vr aduer __ . Terra: ¡n ſe— in femidiam.
ªmª ªc Tªrmª l mid.tetrx l terra
tir Renata: de Carte: parte 3. fuze noua: Philofophiz, vel
noua ſidera.Sit ergo nobis Minima paulò ſupra vmbtam
Saturn¡ cum Comitibus 2. 10000. \emid. terra* , Maxima Copernicm t t ſo 47,4; 9,800
verò incetta z cum incetra ſit czeli Fixatum crafſities, in.. M ª/Zlinm, Galilei": .I 1 2.08 Ñ49-,8 z 2,4 16
quo illm licut intima ſui parte , ita 8C centro fui intequali K¿plena l 3469 ſ l 41,746,428
ter :‘1 nobis temoueantur . Lambergiu; ' 1498 z l 6¡ ,616,1 zz
Bullialdu: u ' ¡460 60,127,910
H"¿gªnita- Ñ. 1 2.00 49,501.400
FIXARVM DISTANTlA A TERÍLA Vmdelinm l ¡4656 604, ;89,3 I z

Semidiametti teme Lªzy;


zontalis Velocitas Fixamm .
Fixarum
AV C T O R E S l Minima l Maxima l l l' XVII!. DVplica diſtantiam Fixaiumà Terra maxi- Methºd…
mam,& fiet diametet
, . fphatrae Fixarum; cºlli md¡
Albalegnim, [unctin‘ª l i 9000 UP 1o ç8 quam duc per z 14.8( fummam diuide pet 100. 8C fietmhjm¡
CÍICUmfei-entia ,feu ambitus , in femidiametris Terra', ¡¡mmm ,
Alfmganus, Barocius 2.02.20 40440 ¡o r4
Alanrolycus l 2.0077 l 2.0086 Io 16
quas Fixw vno die motu diurno percurrUtit z has diuide
Fcrueliux, Clauius 2.2.61 2. l 4ç 1.2.; 9 8 per 2.4. ¿5C habebis numerum femidiametrorum terre
ſtrium , quas Fixze vná hora pztcurrunt; has tu rfus _chun
Maginu: _ 2.0¡ to 402.10 to lſ
TyC/¡0 l ;ooo I 4000 Iſ 6 de pet 60.8( habebis numerut'n earum , quas vno minuto
.Marius Bettinª: 2.2.90 &I 90 o abfoluunr , has demum diuide per 60. 8C habebis nume—
rum femidiamettorum tetreſttiumz quas Fixze abſoluunr
Ant. Maria R/m't. 20000000 *P o r
N0: ex modo 4 100000 &ª 2. o vno Secundo horario; Hanc velocitarem fi velis in Mi]- —
ex modo ſ l 2.10000 II* 1. ſetè liaribus exprimere , confule lib.2.. cap. 7r has femidia
metros multiplica pet Milliaria in femidiametro terra:
Parallaxes in tertia Columna poſita: refpondent mini inclufa .
mis diſtantiis , alioquin maXÍmX diſtanriae Alſraga
ni , Magini, Femelij , 8C Clauij conuenir parallaxis
feCUndorum ç"r aut 6". ranrummodo . Fixarum Velociras ¡n motu Primi Mobilis , exprefl'a in
Semidiamettis terra, quas Fixa qumlibet ¡n
!Equatote poſira, 8C in maxima fu¡ a
terra diſtantia percurrit.
’DISÑTANTIA FIXARVM A TERRA
A Cºpernici Sºctªtºribuª ªffºªª * AVC TORES Hora t. 'MÍHULL Secúd. I.
Parallaxis Fixart'i Sum-d. l Scmíd. Scmffl_
- mª"ímª º" Tªrtª 5 terra: l terra: terrre
Diſtantia motu annuo facta __
Sectarores aut fau— in femidia- 5-7-7-—— Pwkmct… Femdíº ¡¡8341 ¡97 _k 3 ¿ª
totes Hypothe- metrisTer- Dimidia 'rota ex Albategflim lunctjnº 497,_ l 3,_ ª z ¿ª
fis Copernici rre ' º! \emi- di_am.or.
diametro bis ann. A1_ Maximum $140 l 87 _ª l ¿ª
l' H' l' H' fraga- Clauiº'. 1 ¡834 ' 197 è z .zz.
"""'""’
Cºperniſm
. .
indelſilnlta 'X' ’I‘ "P *I*
nm Barocia Ios81l 176

Y 2. ¿g
Gay“…- !3,046,400 o zo o 4o Tychº , 366; 6¡ l º
Keplerusolinê'à ¿4›º7(7)›ggz g lª g ª: Nº: ~ l \49500 l 91S8 .é 152 -Ï
0,00 z ..
ºli… lº›z l²~>²~²~7 º Sº I 0 Si vis has menfurasin Milliatibus aur S_rad¡)s?c(cl›chſule
Hºrmzfius 1°›Z!²›²-²-7 º zº 1 º lib. z. cap. 7. Reliqmauctores_ aut Fixarum u an
Lambergim poſteà 4¡ >9S &ººº º 7 º IS nïn non detetmmarunt, aur ipſis hunc motum ne
vHeriganim 14400000 ’9 D 5 l º g 'unt.
...e Ggg ² SCHO
42.0 LIBER SEXTVS
Gr.8 9. zo'. atque adco' angulm lAC ª pºr i 3._ print) Eucl.
erit Gr.9o- zo’. due-atªr iamper punctum mandenme 1 , ex
S' c H 0 L I A. centro Terre Cmcta ClL, vt ;za/'cana Triangulum AC!,
I. QVÏ Cºpernicí ‘bypotbeſi!, admitrit diflantiam; in quº datur iam angulm CA!, (pr. 90. zo'. cuan.
IZZP‘ZF; Fixarum infinitammon eſ) pertculmr¡ in ea_ napa ſcmidlammr Terra ACzcui ¿qt-ana* CTM/1tlltarxurrz Ba
º, nun¡ ' _rallaxn aliqua deprebendamr m altitudine nonimfium 4¡ z 9. ex dictu 1117.2.. cap.7. aflïnrmturyera Tb
¡¡m-"¿4 ¡ª Pal¡ , per dltnudmu fidcrum m eodem late Terra › [ed dt altituda airis refractorg ad fiammàm MIlliarmm 1 oo.
HyPº,;,,fi-_ uerſi: @lª tempºrtlm: ºli/Ermita, quia m illa nºr¡ ºvarmtur (aſí cm'm multa‘ minor, vt pam ex dillu- lib.¡ . cap. z l .) ju:
dºnªn¡ ,í fiII/ilnltter almudº meridiano: Fmarum . Nºtarmnm au tºta C1 , fit Milliarium 42.; 9. Nam ex tribu: bn' dum,
Ó- i» qm'— tem ex Galileo dialogº z. de Mundi Sjſlcmate , m hac by_ cºllágcr per Triizngulorum doctrina") angulum ACI , Gr
5"’ llª-'Hi’ pºt/yeſ¡ Aequatºrem ein/que amm Ó' polº.: effe in ¡¡¡fa Ter ¡ I . $8’. 48". ('F’ A1C, ide/l conuemmlem LIX, Grad- 77.
fi‘ "hª" -Ñ m , nec ¡zi/l per imaginattbmm in celo fingipolo: Aequatº z I’. l 2.". qui inmélm angulo KIH, zo'. fact": angulªr» L_l
ri; in illi: ¡¡un-FBI, in que inciden: ari: terrcſlri: \Acquatª H, mmpe angulªr» Inclimm'ani: , Gr. 78. l ’. I 2.". at huic
ri!, fi -Ufizue adfilpremum Mlum producercmr : cum autem @qualis mumictur [CH, 'vt pam aufcremi angulum AC1,
in IMC bypºtſnſi «in bio ſemper fibiparallelm mamar , de Graduum l l . $8’. 48". ab angulº rectº ACH a mm; ergº
ſcrlbdtq-cylindricamſuperficiem cum inclinatiºm Gr. 2. z ª.. IHz Ó' CH, arallel.: per 2.8. primi, mc cºncurren: m H,
ad plimum Ecliptica 5 /egmmr prirmi vr vbicumque /it Tel *vt aliaquin deíermt concurren', mcformabitur triangulum
lu: in ºrbe annuaxudem ſemper/ít elcuatiopoli in 6.210 ficti; CIH , in qua ex dati: C1 z Ó‘ angulu ad C, Ó‘ 1, pºfflxt coll¡
fecunda‘ 'Ut parallaxix in altitudine Fixarum inſmfibilu gi di/Zantia CH 5 aut demon/Iran' finita . Ratiº autem lim
quidem fit, poſirê earum diſlamiá Coperm'cad , fed mmm_ im Parallelt/mi eſ! , quia dngulu: parallaflicu; H , mallª;
maiar fit in [Belli: pºlº Eclipticz propioribubminorque m re fuppºmtur , Ó* ideó non computar/Ir in angulo FAK, [inm
mºtiºrilm: , ac minima in lle/li: Ecliptica ; tertiº‘ *vt paral turque diflamia Ii vertice vijèz m' refmfliani: attollerim fi—
laxir ngnitudini: F;rar-nm apparêtix inſm/ſbili: quidem duª‘, perindc a: ſ¡ malla prarſu: parallaz‘ is illud deprtmçre:
finſed mmm maior in ſlellu Eclipn'ca qudm in [Ze/li: polª infm H : O‘ nc put:: id ::wcmrc ex male aflumptis , rara-::0
Eclipzicz propianlmx, w ibidem nom: Galilxrus : qm' mmm aflhmpta , quocumque mim cafic inumiex angulum UH ,
addi! inſenſibilem e/ſe parallaxim Fixarum in ¡zz/?mmm aqualem angulº 1CH; 'Ut [i aſſmnar cum Kcplerº pdg. 2.87.
tiI confia/Ii: , al /i ad/n'bermmr inflrummm, quorum lam: Optim, altitudmcm T1,duorum mntinn Mslliamm 1M
cantineret plan: Mil/¡aria, [amd $0. aut 60.1): finguli Gm licorum, -vtfiat tom Cſ, Mill. 4141 . gualium CA, 4 139
dur vnum Mil/Ihre, C9" fingula Minuta quinquagmos cir mm retema refractiºm zo’. irmmic: Angulo: AC1a Gr- !
citer cubzlºl , Úſingula &cunda *vnum ferè cubilum ,fare 2.0’. 58”. zo’". CF* AIC, ¡dell L1K,Gr. 88. 9'. i". zo”ſ.
formffe w illa [².474114in Mªdera¡ ſmſibili; : V¡de que di idea'que L1H, Grad. 88. 39’. 1”. zo’”. at huic eri! ¿qualis
ximm cap. prat-demi numerº I 2.. &C 1 z. ICH z dcmpto ſcilicez AC1 , ab angulº rectº ACH Z º'
ll. lam quod prºmi/ï num.;. aſlcndendum eflxx Refra [ic de cªtan": .
ctiºnibm Fixarnm mc diſlátiam determinar¡ paſſe demºn IV. SI't firmando‘ ſidu: N,qu0d ita fcreme declimtiºne ,,Cªſm_
flratiuèmec dI/hmtiz infinilatcm filidè infrmgi . Prº quo fit ipfimquando redierit 4d Meridianum mfra H ari-10mm¡
AB , quadram Meridien¡ tºrre/Iris defiripms ex Terra Ratwnalem ,fucritque in V, apparml Mmm vi refractioms
cêlrª C , Ó‘ ex ca in G, puncta Hºrizon“) Play/[ci z ita vt Term ein; radiu:
dem in eºdem.: FN VO, ¡Iºn tendat rectd in S 5 [ed in O z reſríngªtur , (F fem—
plana defiribdtur tur ad A , -Ut fit radiur refractm AO , per quem -videatur
quadmm D E , /Iclla in Greflze
nºſ.: tum -, Ó‘ AC,TF
ducaturper O , recta mm
COM!fi4Prd, COM,ſupponamurq.
angulm rcfctraflso—
atmuſpberie ida
m@ 4d refringm ni: .SOA, ide/l VOG, alitmde nom: zo’. Nam in mangu
dos ſcn/Ïbilitcr m Io CAO, rectangulo ad A , inuemri putcrimt mm angular
dia¡ /idcrum , Ó‘ ACO, quo dcmpta d rcc’la ACH , nºm: eri: OCH ,' mm.
quadmm \Meri mie-41m AOC , ide/l M00' , qm' mnctus cum rqfi-afhºni:
diam' MIC/Zu F angulº GOV
duªbu: rcélis ,dabzſit
ddlulangulªr»
angulumC0V
MOVa in', Ó‘ bio ſubtractu:
triangulo OCV› ¡ª d
H,in Sphxm Fi—
xarum , cum ap qua nota ſuppam'tur OC -, cx declinatiºne autem /Ideris nº
pendicula H ſ’ -, m em aim di/hmria è palº Mªndªdº cx altitudme poli bit:
fitque ocn/m ob quaquc prxſizppofim , cognitm fiat army HVz dcmptd [ci
ſeruatori¡ in A , licet altitudinepoli HP, d dxſlann'a fidm': VP, à polo : qua
Ó" H oriun eiu; rc natm fiat angular HCV, qui addztm iam ¿memo OCH,
finfibllis AGzſed dabit angulum OCV . Vidcmr ergº ir¡ triangulo OCV, m'
Rationalis CH l hil dceffè ad inumimdam F¡xa [falla V, diflamiam CV,
quorum vterque ricm dmtur CO, Ó' anguli OCV, Ó' C0V . Vmiami“ ad
faciat angulo; recto: cum perpendicular¡ CF, producta -Uſq.exemplum , Ó' nflimmmm Capellam , cuius‘ declinatio Bº
ad verticem F . Hi.: pofitix oſlendam, etſ¡ nata dicatur Re—
realis Arma I 644. :rat Gradufl . 54'. ide-dq. dt/l‘amia à p0
fmc‘lio Pixar-um, Ó‘ altituda Mªru refractºrq , Ó' ſemidia— 10 Gr. 44. 2.6’. Úfit refmctio aim hºrizontal” iuxta Ty
meter' ¡eri-Md’ wm altitudo ſiderix , dummodº parallaxi; ‘ cbomm zo’. repmſcmam por angular» V06‘, Ó‘ in altitud.
A fear/¡m Ii refraíliam ignora ſit , autſupponatur milla z non, Pºll Gr. 43 . 56'- Io". apparmt in Horizonte pbyſica ſeu in
pofle [tiri dz/Zan/fflm Fixarummec infinitatem diſlantia irt yum‘l‘º G, quandº ‘ver-4: :ius lum eſ! ir¡ Vz dempuí em'm al*
defalſam conuinciz quod a‘ pa/Zeriori primiam ex tribu: caſ¡ titudine poli HP a d dIſtamiu /Zella a' polo VP, relmguetur
bm,qui ad id -Uidcmur apti/ſimi,deinde a' priori demon/¡ro . arcm HV, Ó* angulm HCV, 2.9’. 50". qui reſmumr: Si:
him-nu_ ‘ Ill. Prima' /I‘t almuda ya!: Barca: PHzgrdduum prur deinde in triangulº ACO z lana AC , Milliarium 41 z 9.
ſm, * :e 4ſ. Ó‘ [le/la Fum declmanonu graduum item 45. qua Ó‘ [III/i: CO, 41.3 9. eri: Mim angulº: ACO ,- Gr. 1 2.. 28 ’.
prainde culminêda tranfi-at per wrn'cem ¡¡¡film F, mm poll 41 ”. U' AOC , ide/Z M06‘, Gr. 77. z 1'. x9". additá ergº
bom: l 2.. rmte -Uel po/l culminatianem ccrtus eri: ipſzzm elſ: "fr-actions zo’. ide/f angulº VOG, fit angulu: MOV, Gr
in H › pmu‘lº Hanzomis Ratianalixz Circa quºd tempm , 78. 1'. 19". Ú’ COI’, Gr.1 o 148’. 41". dempta autem AC
collamra iam in/lrumentº in linea meridiana obſeruetur O, à rectº ACH z rrlinqm'tur OCH, Gr.77. 3 1 ’. 19"- cm'fl
cin; altitud:: *vi/a z m'ſi enim ola/¡mt *vapores opaciºrexmppa adda; HCV, 2.9'. go".fit angulm DCI/,Gr.7 8. 1 ’. 9". fiam
rebit in K, vi rcfmctionis circmr zo'. qm ex baſó/614111.14 ma autem angulorü OCV, C9' C0V, crit Gr. 1 79. $9'. ſº”.
obſcruatione fimili nom fiat; ductm ::gilur radim H1 z in acprairzde angulu: ſ’,Sec‘und0rum lO"- quo [Iº/¡ta cºlligemr
at“ ram den/¡orem non tanda! reflxí in R , ſéd refinctu¡ ln di/lümia CVz Milliarium 87,315,400. qualíum CO z ell
punflo l, fer-!mr dd ºcn/um A, 'Pt /Ït refractm radiu: 1A’ 42. ;9. [en femidiametrorum Icrrcſlrium 2.1097. At ,li aſ
per que-m praduflum in K, 'videtur /Zella in K; Ó' angulm filmpſſſſes altitudimm aè'riI refractªrij duiím tamiam Mil
refrafi‘ioni: minutarum zº’. fit RIA , cm' cquatur per I ſ. liarium cum chlcro, proumirct tandcm CV, Milliarim
primi Euclidis, angular KIH', eri: mimſideri: diſlantia a' 2.06 ;oyrªxjmèyccrti autem ſumu: almudinem illim Mªri::
Amic: wfiz aculº A , per _in/lrumemum . angular FAKz mc exceder: Milliaria 1 oo. mc defic‘ere à Milliaribus z.
«que
h D E S T E L L I S F I
¡j! neque adea‘ dzſtantiam Pixar-um ex hac bypotljeſi deductdm
ª: nºn exe‘ea'ere ſemidxerm 2.2.000. immo‘ nec ad illa Femeni
;ª re.Sed qmd meermadim‘: in by orbe/i lateatnnox aperiam .
,L Caſ-e: ſe— Ir¡ byymhe/¡ſecundi cam: propofiti gratis fitpporzimr,
¡WI mear declmammm fiderir Ó‘ªltitudinem pºli alía": objeruatam CAPVT VIII.
v ..
I'I
"fªdº - eſſe indcpídenrer a' paralizan' Ftxarum; <7' paffe in ipfo phy
ſieº Horizame apparere fidm‘ 'm' refrah‘ionisá (ic 'vt non 017 De Refi'actianiéu: Sia'erum Inueſt’tgam’is
I

c
ſlame era/fine 'vaporum 'videri pafflt, nec 'vt videatur requi
ral, -Utſalet euem're, altitudinem maiorem, Ó‘ reſmfliªnem earumgue 'vfis .
ein: am alteriu: Fix.: ¡¡hunde obſeruamm e/]E',1mm0' refra—
¿Ziºſeorfim á parallaxi non eſ) przcogm'tamlioquin ex mer.; I. M N l B V S illis Inodis, quibus Solís refra
parallaxi /Zmim dſtamiam mmaſcz poffemm; ergº nec re ctíoncs obſeruan' docuímuslíb. ;.cap.9. à
fractio pracisè eſl cºgnim : Ó“ ex declmationeſidcrir, altitu numero 2.. adF¡xarum,
ſ. potſunt facilíüs obſetuarí
Í dim poli , appdrerztia fideris_ in Hºrizºnte Phlſicº , pº I'eſractíoncs quia non cſt ncccſiſic
r’ teſi eonclud¡ rcfméhanem matorem eſſe arcu H1/ ª depreſ
cxpectarc, vt ibi ,dies Solſtítíales , & ſufficic przzcogni
ſiºnis vera infra HOUZErem ¿Tatiana/emſed non pote/Z ſci~ tam cſic altitudíncm Poll , ac declinationem ſtellzr; vr ca
ri guarra; maiºr [[5 hoc eſl‘qtezgmus t arme HG, qui e/Z diſ men (’tcllae in ípſo phyſico Horizonte apparcant opus eſt
!, fererma H0r›”{amu [ªhy/;cr a Ranma# , tanmsfemper purgarum cffe Horizontem à vapon'bus craffioríbus &L9
ª‘ e/Z a q'mema. parallfmj hºrizontal” [idem- . Tycba autem opacioribus, ah'oquin non apparcbunt ſtellae, mſi alíquoc
d Ó' qmm¡ alms , em non fuerír pracognim para/laxixnut di gcadibus cleuarç fucrínc . lam prztcr dictos modos fun:
; [lina Fixarnm, mm pºtuit nee pºterie Refractionem earum alij tres , indican' in Scholíjs przcedcntis capitis -, ex quí
Jct- ex ºbſeflunºne defi‘nire, mſ¡ negligendº parallaximfiª fitp
bus rcpctcnda cſt figura íllíc cxpoſita .
: pºnendº nullam e/ſeaquoſuppaſiro nullm quºque e/Z finita di ll. Primº‘ ícaque vbi HP, altitudo Poli P, cſt pracisê Prima:
ſ:: /me'x terminm cerlus . Arque ita in eafis no/Zro nan poſſet Gr. 4 s. 8C declinado ſtella: ah'cuius Fim: vt F , cſt ¡mw mºdªs ºlª
º‘ ex tribu: illis 'JÏJD'HIVOK concludi aliud, qudm refractionem
4ç. Gr. adcòque djſtantia cíus à polo , nempe arcus FP, /ª'ºªſifi Rª
ªª_ miºrè'efle quam 2.9’. So". e/Zº ex bypºtbe/i aſſnmpta ſít zo'. aut HP, cſt Gr.4ſ. certus cris cam , càm ad imum Meri- f"ª‘ººª‘
“Lªgun". VI. Poflet qui: mmm ad bºmimm, 'pt loquuntur Diale díani FPH, perucneu't , futuram in H, puncto Ratíonah's flªmª” '
Í‘ ¡ex Refrz &icMrgummmri contra Keplerum, Lambergium, Bullial ſeu Aſtronomici Horizontis ;obferua IgItur ex A¡ per in
¡one eM- dum, C7 alias qm' Anmmm term mºlto» admirmnt , Ó" ra flrumentum ,viſam eíus díſtantiam à verticc , nempe at—
'a mfmm mm recspium dccllmm'one: (’F’ refiactioner Fixarum mr¡ cum FK,opc angulí FAK,cem'ffimè cním appaccbic ſu
-‘ ""ª‘" 1:" quam exa’cte cºgnirm; hac mºda . Capel/4 declinatio Annº Pra Horizontcm Phyſicum AG z m'lï craſïïties aut opaci
7- '-› ſf’ "'- I ſ60.fmt Gr.4ſ.26’. ergo in altitudinepºli Gr.44. 4’. lo". tas vapomm eíus proſpectum impedíat : Nam diſtantiz
"Mm" ' debm'e in infimª Meridmni , e’ffle infm Horiumem Ratio— víſx dífferenn'a ab integro Aadrantc , ſeu qua deficir à
¿Em-E nalem arcu HV,2. 9'. 50". 14m /i rafmctio ein; Horizama gradibus 9o. eri: refractio quzeſita , eritque tanta , quan
liI , -Ui cuim apparet ir¡ G, mſi ºpacitas 'vaporum 'ui/¡ami ob tus accus HK, ſupponcudo,vr in Fixis íhpponicuuarcum
flet , eſ) 'vt por… Keplerm (5" Bullialdus cum TVC/NIN’ zo'. G H , 8C paraflaxim earum nullam , aut Inſenſibilem eſ
ergo arcm HG , ide/l para/[4x5: Harizomalis eſ? lo". qua ſc . Sed rarò cuenicr vt cría hac concurrant z nempe al
"e
pº/iui ſeqm'tur aii/?amm th'arum minorſemidiametrix !er titudo Pºli, 8C declinado ſtellce ptxcisè &qual-:5,8: Hori
"4º.— reflribm 2.2.000. ex IMC autem O" diametro arbi: amm' Ke zonns puntas .
ªï plenariª , jèqueretur parallaxir orbi: mmm' plurium gm— lll. Smmda' fi alicuíus Pixar díſtantía à Polo maior fit z. Md,, _~
{Tï- duum , Cüm mmm nulla abſeruetur . Verín» Coperm‘mní altitudínc Poll' , \ed non excedat ¡Ham pluríb. quàm 2.8'.
*J negabunt arcum HG, effe IO”- mn [blſim quia :174211114: GO auc zo’. poten't in ima ſui depreffione apparcrc ſuprªa
:' V3 71071 mentªr arcum VG ', fed quiagnm': fingirur /chlam Horizontem phyſicumNt in K . Si: ¡gitúrhuiuſmodi ſtel
‘;I cum rama declmzztione appnrere in hºrizonte ſimul C9“ im la N,cuius,cx declinatl'one ipſius (Se ain't. Polímoca ſit di
'ò Meridianº . Quad eriam m exempla prazrmffo nota'dum e/l . ſtautia à. Polo, nempe arcus NP, &C fit cxcmpli gratjà , vt
vá . Caſ-4: . VH. S:rperefl tem'u: caſiu, in quº fidu: quoad -uerum 10 Bouoniaé Poll' altitudo HP,Gr.44. 29’. 30". diſtantia au
17 cum in Meridiªna /c'd ¡¡l/ima Altitudine-,nec /Íz in Hªrizon tem ſtcllz à Polo, Gr.44. ç 9'.& noctc longiorí quàm n..
r! te Kutionalimt in l. caſn; nec infm illummt in z. ſed fit ſu— horarum culmmct ſtella vcſpere ín N z manè cm'm poſt
F, pra ¡llum , puta' m (¿am alía prapior; ¡¡101510 , Ó' w' refra— horas I 2.. eri: in ¡mo puncto Meridíam' V; vel fi culminªr
¡g &ioni; cagm'm apparcat ªltiur , -Ut in K ~, (9“ ex declinatione manc‘,en't in imo V, poſt occzlſum Solis , nec difficde eric
.ll ipſiu: ac altitudI-'Ize polimagnita /it altitudº vera . Sed in hªc ſcireÑtcmpus im:: deprcſſiom's . Tunc ígitur obſcrua cíus
ſ.; - quoq. caſu , quandiu pam/[4m Fixarum , vel angular K , díſtantíam à verticc viſammempe angulum F AK, quam
L7,- fiquonenmr nui/a › angulªr LIX, inuem'emr ¿qua/i: angulº ſubtrahe à Gradib. 90. 8C refiduo adde arcum HV, ideſt
,ſ lCK, II ec potemfarmari triangulum [CKa 'w inde eruatur veran¡ depreffioncm flcller, ſub Horizonte rationalbquz
n_ diflantia CKzſed parallele erunt 1K, G" CK,' C7' diflantia nom fit ſubtrahcndo altitudíncm Poli HP, à diſtantia vc
y.? infinita de/Zrm' non poterit . ra ſiderís à Polo, quae eſt arcus VP; ſumma em'm ex arcu
¿jp-game». VllI. At enim vero' Magnum, ſ¡ non cuidemmidetur ar HV, ſcu angulo HCV› &C rcſiduo diſtantjç viſ:: à verticc
um fiui- gumentum finita di/Iátia F¡xarum, Ó' pmpªfliani: cum di eric Reſractio ſtellce, neglcctê híc quoq. vt mſcnſibiliffla
f ¿ill-ª" [Zantia finita Dm@ CJ” Soli: ª prºponía Refrafflonum . Re rallaxi illíus .
" F‘xª'ª ¡¡¡hª em'm Horiumalis Luna 'Unº vel altera minutº ma IV. Teniª' elige fiellam , cuius díſtantía á Polo fit mi- 3, Mºdª¡ ,
,Zºf’ç/ iºr eſ? refractione {clip :/10 Tychp tornº l. Prºgyrrm. pag. nor altítudinc Poli, fed quàm pauciffimís minucis,vc ¡mà
e ¡rªm ' 79_. Ó‘ 1 2.4. mad‘º mazºrcm mpdº mmaren? facmt rzfral— fui dcprcſſione meridianê fit ſupra vtruquorizonccm,
' &10mm Lunª quam Sal:: › vt (9' chlerus m Rudalp tm: (SC tunc obſerua eius altitudincm víſam; eius enjm excel'—
paga 1 ſ. Lansbcrglus autem pag. 46.f4ciat ill/U .equales , ſus ſupra altitudínem veram,erit Refractío quaïſita: Ve
ut rcfmctmner Fixarum /um Tychom pag. 2.80. Keplcro ra aurem eíus altitudo nota fit , ſubtrahendo diſtantiam
,- pagJ 2.4. minores 45;-- Solaribm 2 certum eſ] autem '011i m1' eíus ‘a Polo, ſcu complementum deciinationis, ab altibª
nor efl inclinatio mag', á perpendiculari, minºrem eſſe refra díne Poli . Tah's crak Capella Anno 1644. Bononiçnllius
éïiºnem; eertum item radx) fideri: d term remoríorix, carte enim declinado crat Crad. 4;. 34‘. 6C complementum
ri: paribus, mmºrem effe inelmationem z adedque minorem declinatiom's Gr. 44… 2.6". quo dempto ab Altitudine Pol¡
refraFZíºnem qua'm propiºri: j "Ut conce-dun! Optici peritia Gr. 44. 2.9’. zo". remanebat vera cíus altitudo ſupra H0
re: z O'~ oflwdctur á nobis in libro Optico , qui eſ) tenim ta nzontem z’. zo". poſicfi aurem visà zz’. zo". Refractio
m¡ z. AImage/h' mui . S¡cut ergº 7mm: aut alter-im mimª¡ fui: 19'. competens Fixís in altírudínc vera z’. zo".
differentia in ref'racticmibm G Ú’ {Z} y oritur ex differentia V. Vſus refractxonis Fixarum frequcns & ncccſïàtíus ?ft-_I Rc
¿ii/land@ , magmï quidemſed finita" !amen , Ó' ¡mm cerro: cſt ad corrígcndas carum alu'rudines , ſubtrahendo ſcili-f'ªª‘ºªm’ª
fine: cognitaº, im dxfleremia minutorum 4 ª. inter refractio— cet rcſractionem ab altítudine viſa, vt remaneat vcra,ſed
nes Sali: ac F¿wn-um 'viderur ariri ex diflantia quidemſed prçcipuè in obſcruádís declinationibus F¡xarum ¡llarum,
finita !andem dzffcrentiá . Vide mmm fiiprà n- g 7. cur reie qua: in ſua ſuprema altitudínc meridianº. obnoxia: ſunt
cer-I'm fixar. dillamiam ex ¡me propºrtione male deductam. \e nſibx'h' refractioni 5 cumſmodi ſunt proculdubio Sirius
¿Y An
'42.2 -LlBiE R SEXTVS
&C Antares in Horizonte Dani:: : deinde ¡n corrigendis tendens femidiamerrum ſtellzr; ſi nimirum fiat vr diſtan
‘díſtantijs Planetarum minorum viſis à ſtellis 1x15 Hori tia dioptrarum ad Radium , ¡ta ſemidiameter foramims
zonri propioribus, quando alix ſtellç adhibert nequeunt, amplioris ad Tangentem predict¡ an uli ,- _vel fi addan
vt loca Planetarum pct Fixas obſeruenrur: quod quo tur ſimul Logatirhmus femidiamerri oramtms , & refi
modo faeiendum ſit,dicemus lib.7, Intereà verò ex mul duum Logarirhmi diſtantix, vt fumma fit Mefologanrh—
tis noſttis obferuarionibus , nulla conſtat neceffitas rece mus praedictianguli . Cmtert‘im pra-terquam quod anj
dendí ſenſibilitet à refractionibus, quas Tycho ¡n Dama gulus viſorius non fit in foramine minori, fed _ln oculi
obſeruauit , eſto aliqua: differentiam aliquam indicaue medio aut fimdo -, multis fpithamis porcſt variar¡ diſtan
rint . (Dare anrequam plures alias obſeruatíonemn to tia dioptrarum, 8C ramen foramen alretum videri con
mo z. Almageſtíadducendas, expendamus, vtemur re gruens prxcisè diametro ſtella: , vr in ſimili dm de Hip
fractionumtabella, quam przbuitTyclaatomo l. Pro purchi Dioprra lib. z. cap. I o. num.4.
gymn. pag. 2.80.
Ill. Tertiur modus traditur à Galileº dialogo ;- deu 3- “lª“
fyſtemate Cofmico , quem tamen fatetur non elle vſque
quaq. exactum: Suſpende inquir, filum ex aduerfo ſtellç
alicuius (ipfe aurem adhibuit Lyta: lucidam) &C acce
dendo recedendoq. inquire ſitum, ¡n quo funiculi craffi
ties exactè ſtellam obtegat: 8C m erire diſtantiam ¡llius fi
C A P V T I X. tús à funiculo in parribus perexiguis , pura in centeſimis
vnciamm pedis nori: deinde (uniculum circumplica la
De Apparenti cy* Vera Magnitudine mellae vnciali,vt fcias quor funiculi exacte‘ vnciam vnam
obregát: ¡nde enim colliges, quota particula vnciz conj
Fixizrum. gruat craffitiei fili,eiufq.dimidium en't femidiameter fill; ‘
cum quo,& cum diſtantia ptçdicta,ráquam latetibus Cit
I. ON ¡nquirimus hoc loco in quor claſl'es di ca tectum angulum , ¡nuenies angulum ſubtendentemª
ſtribuanrur Fixarum magnitudines appa ſtellre femidiametrum apparentem : Sed addit Galileur
rentes , & quanam ſtellar ſint primç , que diſtantiam ¡llam nonnihil augendam, quia concurfus ta
fecunda: Sec. magnitudinís , de hoc enim.. diorum ad formandum angulum , non fit in oculo prop
fatis cap. 6. fed quor minuraóc fecunda ſcrupula ¡n czlo rer reſractiones, fed vltra oculum, tradirq. modum ¡nue
continear eatum diameter apparens z cuius tnenfura &U niendi hunc concurſum,de quo dicemus ¡n libro Opticº:
obferuatio difficillima eſt , proprer exiliratem earum ap comparanres ¡llum cum Archimedis 6C Kepler¡ modo,
parentem z 8C fcintillantiam radiorum . Exponend¡ ra— Nolo enim hic fiuſtta prolixior elle , cum hic modus e¡
men funt tum aliorum , \Um noſtri conatus. Sed priiis dem incertitudini ac fallacize fit obnoxius› cui fecundus;
monendus es Lector , Stellas apparere foliro vel alijs ma pollifqaliquot pedibus accedere ac recedere à filo,abfq.
Cº‘ſ‘- ªl' ¡ores -ſex de cauſis : Primº‘ I'n Horizonte ob geminam re vlla fenſibili differentia quoad obtegendam praecisè ſtel
!"ª‘ F²1" fractionem, aut ob ſallacmm imaginationis . Seeundo‘ Fa lam : quorſum ergo ¡lle ſcrupulus de appendicula diſtanj
maiªre: *vel til’ Ob concurfum radiomm vltra oculumz cum ¡nceru
ctà ſetenirare poſt pluuias i aut flanribus Euriswt norauir
mi"… iª' ArI/Iateler ¡n Meteoris l¡b.z. \.1 8. 6C in Problem. ſect.2.6. (imus de diſtantia idonea inter filum ¿ªc oculum›& fuſpi
Fº appa-
70M” .
q.54. ex eoq. Keplerm in Opticis à pag. t z z. Tenia' pto cio erroris citra integros pedes incerram reddar hanc
ptet colorem album , ſic Sirius quia albicat magis quàm praxim? Expertus fum tamen , lmnc vtcumq. perfectius
Arcturus, longè maior illo apparet nudis oculis, ob prze— exerceri , ii nec filum fit fibroſum , 8C illumineturà pro—
dominium ſpeciei candoris in oculo , quàm cum Tele piore lucemula , cuius ramen fulgor non incurrat ¡n ruos
fcopio vterq. obſeruatur , vt norauir etiam Sebeinerm’ in oculos . Affetit autem ib¡ (i'ali’lyur diamettum apparen
Difquiſitionib. Mathem. Quartz¡ proprer ¡mbecillitarem tem lucida: Lytsmquam Tycho çſtimauir ſalrem minuro—
visús : fic idem Sirius K:plera viſus eſt Lunx :equalis rum duorumà ſe hoc modo deprehenfam non maiorem
computaris radijs circumrutilanribusjpfo fatenre in diſ ç. Secundis, ¡ndeq. Tychonem 5C alios accuſar erroris
fertatione cum Nuncio fideteo pag. 9. Quinta‘ variantur ¡nſignis , orti , vr putat, a tadijs Circa difcum ſtellarum,
proprer radiorum Cincinnos , 8C capillitium, quo ſiue ab cincmni more diffiiſis,quos,inquit, filum tegédo ſtellam»
inſita fcinrillarione, ſiue à ſphxra vaporofa , fiue aliunde eripit non ſtellze fed oculo , cuius funt proprij . Verimp
diſcus ſtellarum ampliar¡ videtur . Sexta ob accefium ac enim verò fufpecta mihi eſt Galilx¡ obſeruatio z tum ob
receffum à Terra , Planetarum . Contrarijs verò de cau fallaciam iam explicatamuum quia rotus eſt ¡n aſtruenda
fis,aur ob viciniam maioris fulgoris apparcnr minoresNt probabilirate Copernicanrt hypotheſis , ex qua ne incre
in Aurormaur prope Lunam plenam fpectatre ſtella: . His dibilis Fixarum moles, ob ¡nfanam earum diſtantiam fe
poſiris rradendi funt mod¡ obferuand¡ diametros Fixa quatur s ſtudiosè diminuit diamertos illarum, aur obſet
\11111,86 Planetarum minorum, deinde ex illis veram ma uariones ill¡ diminurioni fauentes libenrius amplectitur.
gnitudinem colhgendòac demum opiniones Circa vrraq. IV. Qlaflur modus eſt xſtimatio ocularis , fed inſpe- 4_ y…,
I. Malu: II. Primu: modus obferuand¡ diametros ſtellarum ni.. ctis ſtellis telefcopio exquifiro , hoc enim fiderum difcos
,Hªnnª ritur oculari aeſtimarioneÁ' comparatione aur cum Lunç capillitio aducntitiorum radiorurn detoni'os exhibet a 8C
diumſtro: diametro,aut ne ſulgor eius obſit,cum diſtantia Fixarnm hoc modo vfum
Coſmicoaïc fe docer
in Nuncio (I‘d/;leur
lidereo; vb¡dialogo
pag.ſi16.z.rectè
de n‘onet*
fyſtem.
Stellumm. fibi propiorum aliude nora, puta cum diſtària Pleiadum,
Hyadum,aur Htrdorum inter fe z conſidcrando ſcilicet, ſtellas Perfpicillo fpectatas , nequaquam anger¡ e?: pro
quor ſtellx rales ad illud intetuallum implendum requi— porcione, qua certera obiecta 3 nam fi cartera obiecta au—
rantur z qua* coniectuta error¡ proculdubio expoſita eſt, geanrur cenruplò; ſtellas vix quadtuplò augeti : caufam
pta-fertim ob radios adfcitirios augenres ſidcra , 8C mi verò effe,quia foliti fumus ante vfum Perfpicilli fpectarc
nuenres internalla, adeò vt ſtella vnica videatur illa, que; fidera ſul oribus quibufdam radiantiaêr crinitazptaºfer
media eſt ¡n cauda thx maioris,ct‘1m tamen ſinr due, vr tim incre cête nocte, 8C tunc angulus viforius terminatur
Telefcopium prodidit ,- ideòq. Galileus dialogo z. dc, non à corpufculo ſiellte tantüm , fed eriam à circumfuſº
fyſtem. Mundi ccnfet melius effe , vr diametri Obfcruen fplendore . Cüm ergo ſideta in renebris nudoq. oculo
tur ¡n ambiente luminoſo ,.prope Solem Lunamue, quia intonſa videanrur ram magna, non mirum, fi Telefcopio
tune denudantur radijs illis ſputijs , ſicur apparet in Ve haud ita m agria videanrur , fiquidem illud auger diſcum
nere intel-diu vifa , & in flammulis lucernarum de dio tantummodo ſtellatum, non verò radios illos adſcitirios;
procul vifis: Se ego fzpius in plenilunijs expertus ſum . qui reuerà non funt in obiecto fed in oculo noſtto . Fate
z. Mºda: . Seeundu; modus , quem indicar Albategniur Cap. ço. tur tamen Planetas quidem ope Telefcopij rotundOS exa
cſt Per duo foramina Dioprrarum,quorum illudxu¡ ocu ctè apparerezniſi cum Venus lunata apparetzat F¡xa fide
lus applicatur,ſir anguſtiffi mum 8C punct¡ inſtar,alterum ra nequaquam circulan' peripherià terminara exhiben' ›
vetò ab oculo retnorum , ſirampliuſculum, fed tantum.. fed veluri ſulgores , radios circumcirca , fed iam fuos,
przcise‘ quanrum requirit diameter apparens: Nam ex. - vibrantes , ¡ta ramen vt diſcus eorum multò maior appa
dlfiªiltia Dioptrarum,& ex femidiamerro ſoraminis am rear , quàm nudo oculo , adeò vr ſtellula quinta aur fex
Phºtls ¡n ijſdem par-\ibas cognitis,colligitur angulus fub ta magnitudinis Sirium :equare videatur (fi \amen bm
&cam
DE STELLIS FlXIS. 423
&cam ¡n medio perforatam paruo foramine fuperponas non tegi totum vllum Planetam ex tribus fuperioribus ¡n
lenri ab oculo remotioriNidebis Illas rotundas) . Subſcri— perigeo poſiris . Sed opus eſt lucema ad margines lami
bit his Keplerus' in diſfertarione cum Núcio fidereo pag. narum, cuius tamen ſplendornon incurrar in oculos ob
9. Scbeinerus , \Se Hortenfiu: quoad hunc effectum Tele feruarotis .
fcopij derondenris radiorum aduentitiorum ezeſariem. VII. Septima: modus qui primò in mentem venir P. 7.M0du:
Additq. Keplerus in Epitome Aſtronomia: pag. 498. Fi Franc-:feº Marie Grimalda SJ.- occaſione fauè fcllCls 8C ºmnim 0P*
xas pcrſectiorlbus Teleſcopijs inſpectas, videri puricta adhibirus à D. Vincentio Murº , qu¡ 8C ipfe fuopte inge- timº’ -
Ma nin¡
radianria . Martina: Hºrtenfius , vr refetr ipfemetm.. nio eodem plane tempore illum excogitauit , el’t per mo~
iartlsy ¡n
differtatione cum Gaffendo vr meliils xſtimarer diame tum diumum louis ò'c Saturn¡ aPPerCDEchS( pet diſtan
lu ¡B
tros lïellarum,explorauit fu¡ releſcopij capacirarem , mo riam limbi ipſius à Stella Fixa,releſcopio asflimaram, ho
xplºrandª do de quo l¡b.7. feet.6. cap.r o. ſchol.4.8c cum hac capa ris aliquot , vel etiam die proximè rum antecedenri. turn
ubi capa citare comparans diſtaurias alias, repetir contiguas duas fubſequenri coniunctionem cum illa , talem vt tam Pla
im e . in Capricorno, inter fe diſtare parte vna oétaua rubi, neta, quàm Fixa cadant intra rubi capacitarem . Sed
ideſt 5’. vel 5'11… Se contiguas Hyadum ferè 5'. feu 4’54 quia hic modus propr¡us eſt horum duorum rantummo
Y Pleiadas duas z 1’. cum his aurem comparans Planeta do l’lanerarum , 8C vfuipſo explicandus eſt , ¡llum fuſit‘is
'- rum ac Fixarum diſcos, tubo ¡nfpectos,reſt¡n1a11it diame exponemus lib. 7. fect. 6. cap.10. 8C exemplis illuſtrabi
lt tros
mus earum . \los
30'.v quia aurem Tubi Lunam
comprehendit noſtri capacitarem inueni
à limbo oriental¡ mus ¡bidem numa.. 8( 9.
O
VIII. Octauus modus , poſt feptimum optimus 8C il- 8 Md”
quue ad macular Caſpiç medium quando Luna: diame lum aur 4. fupponens , abſoluirur deſcriptis in chakra-Pm' 7 mi_
ter erar z z’. v pluribus circellis diuerfa: magnitudinis , 8C inſpectis ſtel- m“, J
V, _Qiintus modus ab Hortenſiª eodem in Ioue , à lis per Teleſcopium ac ſtatim reſpectando identidem..
I'Mºd'” ' Sebeinerº in Venete 8C à Gafflèndºin Mercurio adhibi— ad ¡llos citcellos,donec euidenrer conſtiterit, quinam ex
tus , eſt per receptionem fpeciei lucidz Planetarum ho illis potiffimüm congruar ſtellx inſpecta: diſco . His pe
: rum , relefcopio receprze ex virris in papyrum mundiili ractis , ¡n Ioue primr‘rm aut Saturno , de quorum iam..
. mam 5 menſurandoillius fpecie¡ , aut (i Mercurius (it ſub quantitare diametrali per modum 7. aur 4. conſtiterir,
Sole, vmbellx ¡llius diametrum, illamq. comparando deinde in alíjs ſtellis z diuiditur louis aut Saturni diame
cum Solis diametro, excepta eodem modo . Sed fatetur ter in particulas minurifſimas :equales , qua: diuifio eua
Hortenſius fpeciei louis margines aliquantò diluriOtes dit cuidentior, fi fiat per lineas tranſuerſales -, ac randem
apparere . Porrò Horten/ius cum acquiſira ¡am louis circino acutiffimo , comprehendenre diametrum circuli
diametro comparauir diametros Pixarum , directè per diſco ſtella: congruenris,difquiiirur quam proportionem
rubum inf ectarum, reperitq. Sirium ſexies minorem.. y habear ad IouísSarurniue diametrum .
Ioue. Ar :ec :eſtimatio (ICUtSC prior, niſi arrenrilſimè Nos iraq. modo poriffitiiiim 4. 7. ò‘c 8. Planetarum,ac .OL/mſ¡
triªdª"- diſcemas magnitudinem circuliinſpecti, à magnitud¡ deiuceps Fíxarum diametros apparenres ſtabiliuimus, “""f 4“_
L’ªª‘ ¡ª ne diametri folius, periculo erroris obnoxia eſt: nam ſi quarum obferuariones ob dependentÍam , quam habenr Zªª" F"
‘mºdº' Sirius exempli grana apparear quoad difcum totuIn.. ¡n hoc Fixae à Planeris,eXhibebimus l¡b.7. ſect.6. cap.r 1. :Fªz-7" ªd“Ï
octuplò minor Ioue , procliue eſt vt illius quoq. diame ſatiſque hic fueririllis fuppoſitis dare hoc loco tabulas 1:“ ,'7' "
trum octUplòminorem louiali xſtiniemus, cfimrameu magnitudinis apparenris ac verz F¡xarum . '
in tal¡ caſu eſfer minor ſolL‘Im duplò, circuli enim inter fe
funtvt quadrara diametrorum, per z.. duodecim¡ ele Problema . Dm dlſtamia ¿º ſemidiametro
mentorum -, quare \i díameter Siri) (it z. 8C louis 5 .4.. ap
pareret Sirius octuplò minor Ioue , feu tor vicibus , quot app-trend Stella , Veram ez'ur Magni
4. quad rarum binari¡ , ¡neſt numero 3 2.. qu¡ eſt fetè qua tadinem inquire”.
dratus numeri 5 Y.
Vl. Sextus modus noſter eſt per radios laminis nigtis IX. C Ognirà diametro apparenri , 8C diſtantia Fixa
Modus .
conſtanres , ijſque normaliter infixis rrabeculz pedum., rum aſſumpta ex dictis capite 7. Magnltudo
15, Romanorum , 8C furfum ac deorſum tranſuerſumq. vera coll¡ ¡tur per Problema 1. capiris 1 1. l¡bri z. eſto
vt fit ¡n fulcris Tele'ſcopiorum verſaril¡ . Primus Radius enim Srel a HDN-:,8: oculus in terra 6,8; recta per ocu
quem tri'agularem voco, eſtlamina nigra ABC, ¡n trian— l¡ ac \’cellç cenrrum tran
gulum iſoſceles cóſonnaraded multò quam in hoc \che ſiens HBG, 8C portio cç- H
mate angu li, ¡n quo eſt cenrtum.
f’cior; cuius fideris , fit ABC , 8: du
baſis A C› cantur duo radii range'
era( parri— res globum Bella: in D, /
St E, quiſintGD,&G . AD
cularum 11.
qualiú vncia E: facientenim per 18.
pedis Rom. Terri¡ Euclidis angu
cſt zoo. i lum rectum in contactu
deòq. fub— cum femidiamerris BE,
rêdebar an aut BD: Ergo in trian
gulum.. z’. gulo G B D , rectangulo (í
ſpectara ex ad D,daro anguloDGB, 5 '
diſtanria pe— fubtendente apparenrem femidiamerrum fideris , 8C di
dum 1 5. vr ex Tri onometria confiar z lineola verò can ſtantià BG,tanquam baſi , nota fier vera femidiameter
dida DE, ¡n nigro lªmina defignara erar parricularum 9. BD, in partibus, qualium dara ſuerit GB z duplicata verò
. adeò ,vr fubtenderet anguluni 1’. 4o". 8C lineola FG,par femidiametet dabit diametrum, quà ductê per ;14 8L)
ticulamm 7. fubtendens 1'. zo". & lineola HK, partium fummà diuisê per 100. obrinebis circumſerenriamduxra
6. fubtendens 1’. o”. 8C lineola LM , parricularum 4. fub dicta lib. 1. cap.4. Rurſus aurem ſi diſtanria BGzac Pinin
tendens fecunda 4o”. Eodemq. modo alterius Radij fca- - de diameter ſtella: nota fuerit in diametris Terra 1 facilè
laris lamella NPO, fecta ſuir , ¡ta vt V , contínerer pár inuenies folidirarem ſtella: , cr‘rm fphzrç \int in triplicata
tes 1 1.6( ST, 9. &o lam verò obuerlis predictis lame] ratinne fuarum diametrorum. cx dictis lib. 1 . cap. 6.
lis verfus lidera, arrollendoq. aut deprimendo rrabecu X. Antequam verò in rabulas conijciam opiniones
lam, obſeruabis quanam fu¡ latitudine obteganr pracisè de apparent¡ GC vera magnitudine Fixarum; indican
fidera , primñne AC, vel QB, an verò fecunda DE, aut di funt Auctores , ex quibus illas defumpſimus; in qui—
ST, ó( fic de cmteris; an verò latitudine inter has inter bus mira d iuerſitas eſt, orta partim ex diſtantia Pixarurn
media:& fic obfetuabis Fixarum omnium diametros ap varia , de qua in tabula capitis 7. partim ex diuerſa atſh'
parenresmec non Planetarum fuperiorum,regi à porrione matione diametri ſidemmfacta à Tychone,& antiqmo—
lamina DE, arque adeò nullius horum diametrum appa tibus nudo oculo , ab alijs aurem recentioribus Teleſco—
tenrem excedere minurum 1'. 86 4o"- 86 latitudine HK, pio: nec omnes apparemem, fed veram tanrummodo
‘e
ma
42 4 L I B E‘R STEXTVS
magnitudinem adducunt. llli verò funt Albategm'u: cap. ra cap.4. reſerat opinionem Hortêſij; Galileª: in Nuncio
ducto":
So. Alzªmganm differentia 2.2.. Maurºlycm in fine dialo— ' Sidereo pag. 16. ¿Se dialogo z. de Syi’rem. Cofmico,- Kc
qu¡ de -ue M
gorum Coſmographiç ex Alfragano,Fernelimlib.1 .Coſ— plerm in libro de Stella noua cap. i 6. & 2. r . ante \dum
aut apple
motheorice cap.i lv Clauim in Sphzra pag. r 87. ex Mau
Teleſcopii .SC in Epitome Aſtronom. pag. 484. Longo—
remi Fix-S mºntanurlibJ. Theoricor. cap.r.Lan bergius lib. z. Vra
npm ~Dia. rolyco; Barºeim lib. l- Coſmograph. in fine ex Clauio nometrix ab elemento zo. ad z I. Martina¡ Hortenfiu:
1mm . 8C Maurolyco , fed rotundis contentus numeris ;Magi
in differtat. cum Gaſiendo de Mercurio fub Sole Yiſo :
nm* lib. I . Theoricarum cap. r 9. 8C in Iſagoge Ephemeri—
cum quo Petra: Gafflèndu: in lnſtitutione Aſtron. lib. z.
dum pag. r 9. Tyebº tomo r. Progymnaſm. pag. 48 r. SC cap. I l- Redemprm Baranwm parte 2.. Vranofcoprzà
ex eo Blancanw in fine ſpha-taz, &e Bayern: tab. zr. Vra— pag. r r 4. ad l 1 9. reſerés Priſcorum 8C Tychonis placrta.
nometria* , 6C indidem Herigonius tomo Y. Curfus Ma
thematici lll).2.. Theoric. pag.61 9. licet como 4. in Sphe Noſttam opinionem vide in fine ſequérium tabularum .

4l.TABVLA. DIAMETER APPARENS FIXARVM.


Magnitudínis Claffes Prima: l Secundx Tertiae l Quartz l Qiintze Sexta:
AVCTORES I. ¡¡.l I. 1/. I. ll. | 1. 1/. I. ll. I. II.
y Magrnuí lo ' o l S l zo 4 . z i O 2- º I º
Siriº u.
mm Her_ TyC/Iº LogºmºnLBlJmn. 2. o l r ;o I ſ o 4; o zo º 2-0
ten/¡III en'. Lambergim l o l o 4o o 'zo o ao o lº o ſ
bªi¡ 10.3,. hortenfim o 8 o 6 o 5 o 4 o z º ²
cunda Ga.
[illa: Lu
Keplerm olim z º l z. o l
cid¡
da: 5.Lyra
is, I I. TA B V L A . V E R A DIA M E T E R F IX A RV M Terra diamÃíum continct viciblls
cunda. Magnitudinis Claſfes Prima: l Secundze Terrier uartre (Dima: Sexrz
Maurolyeusr‘ªc Clauim 4 -É l 4 3%- lT 3 ¿Si ²- z
.Primi ne: Fernelm: 4 ª 4 .g. 4 ¡7g l z ª z Y 2. TZ
ex Al/m. Tyªbº . 4 Tª¡ Z TF ²- 4¡ 1 "2% 1 “4% º 'Ï'
35m . Lambergim 407i 2. l 2.7132. 2.0; $6 l l 5580 6776 3388
Ill. TABVLA. SOLIDITAS FlXARVM AD TERRAM.
Magnitudinis Claſſes l Prima: l Secundz l Tertiz Barra: (Mute: Sextº
'Vſ Ad v: Ad | v: "×d Veº—ª' Ad v: 'Ã'àl v: Ad
Alfragamu roo I 9o I l 72.. ~ l l l 36 l l 18 l
Fern. Mauro!. Clauim- 107 I - 9o x '* 72. r ª H ' i ª 56 r l 13 l
i Tycb0›Ba)'eruI,B/Ãeanm l 68 t 2.8 Y I l l r‘ I l 4; r l I TJ¡ 1 l o ª¡ I
1V. TABVLA. MAGNlTVDO APPARENS FIXARVM EX NOSTRA OBSERVATIONE
Cum Vera Magnitudine deducta ex infraſcriptís diſtantízs Fixarum à Terra .
Ordo v _ ¡DL-ªme” NOſtſa. Diſtátia Ma— Nolim Diſtátia Mi- |Ptolemaicorum ¡T chºnisDffiªn_
MJ" Nº!…- te¡ AP_ Xima minimarum.. nima minimarum Difiátla Maxi- ¿a M ªx. l 400°
SWF“
dlms “ª p ¿te ns 2.10000. ſemid.
d ter- Iooooº. ſem.terr:e
d ma.dl,40000. ſe- l ſemi~d-1am.teri:e
.
rxexc.7.mo oç. excap 7. m0 04. l mi am.terrze l
Díam. ve Corpus Diam.ve~ CoerS l Diam.vel Corp’ Diam.ve Corpus
Fixarum rellªbºt continet ra haber continet ra haber cótiner ra haber _conunet
diametr. Ter-tam diam.ter Ter-rá vi diametr. ter-tam diametr. Ter-_ram
ll. /l/. ten-:k vicibus r: cibus terra? vicib. terr. vICIbus

I Sirius ¡8 o r7 ¡Et-55' çzçç 8 7% 81; z Y 42. o TSE', o ª,


l [Arcturm 16 42. r6 ¡²- ,4952, 8 o ~.-. \12. - |z —}— 337. º TES- º 4
l 'Aldelmmm Iſ 2.4 r4 Y» 2.810 7 * 407_ l; o 17 o Té; _o Y
y —- - ..—__ _I— -___,_ _._. .——

I szea ri s iz ¡g- 2.660 7 ª( 374 ‘ ²- TZ— 13 º TÏZ º Té


1 Reg-41m 14 s \z i- ²10: 6 Y, 149 ²- 7—‘,— 16 º 1-2-2- º Té
1 Regel iz 4o iz o 2.197 6 ,Él 2._zo z ;Ñ rç g… º ?gg º 7%
_— —.—_ —-._ __.._. _. __ _n— —..-—-— —--—\ _.-d—v —— _—
2. Prªcrªn 12. zo 12. o ¡72.8 6 c o 2.16 2. ïzª, l-iz lo 7%?, o’ T;
Í ;deinde l! o to‘ ¡ª ¡no s ¡57" z. ?ª 8‘ g º 737;’ o 3%
ºª": 7 53 7 's' 4º¡- 5 'ïó 5²- ¡ Tn’s Z Ï º 1'33 º T'Ïí
3 ;²11801 7 z 6 ?- lªº z é 34 I’ 73% ²- % º 72%,0 Ta?.—
4 Píºpm 6 ¡o - 6 o 2.16 2. 7% 2.6 x Tè—× ll 1:- o ?gg lo ?gg
ª A?“ ſ 16 4- 9²' ²- Tª ¡8 1 T383 ' Ï É º T'Ïsg º Taza
‘ª’ 4 2-4 4 º 64 z Tªz— 9 lo Tªg lo ?ªlo Tiª [045355
Si optas magnirudinem Fixarum poſitª diſtuntía Pixarum afferra vel aflerenda à Copemicanis, conſule rabulas
mſra l ib.7. ſect.6. cap.1 r. ad finem .
precedemibmabc[Iii-,comparan cum mºle Salinde qua lib.z.
SCHOLIA. capa
quauirI.ſlella
multa‘Fixa
enim. maior e/l, in noſlm ſhltemſententia, ſi Sªl
I. G Alilaeus dialºga z. de Svſlemate Cºfmico nanſEmel
Rin/?ellªſ Firaſ e/]è tºlidem S‘oleLno/lra Soli con— ll. 1am fi quem; Quel Stella z quali: e/I Arctimu *vel
fºrme-Squad etmm ſenfit IOtdanus Brunus lib. de maxima A1debaram exempli grátid , replere pofflm cauam Superfi
c’a’ immmfiz, O' Keplerus in diſ/criar. cum Nuncio Sidereo ciem Firmªmenti [e mutuo‘ confiar-enter', id im aflêque'ris .
pag.9. Quad quam mmm fibpam ex mmm 771016’sz que¡ in Far m dmmctrum Stella Fix‘ ad 1. im diametmnu
Firª
… .—. 7.' —~ '7,‘. - _". ELA. ‘ ‘ ’ ' I -*v~'-

DE STELLIS FIXIS.425
firmamemi , hºc e/l duplicnmm Fit-amm di/lamiam ª ud efl , hac nomen rectè hiſce /lellir conucnire , 'Ut nan erratiw
_ {illud z C9* leebir numcrum fiel/4mm , quie fanfififh'fllï in ªppellentur, eo‘ quo'd ipfie mm lmezztianer figuraſq. ſimz’ler,
diametro Firmamenti; deindefaew Ioo. nd 514. im nu~ t ‘Mi e qualer inter fi- di/Inntim cºnferuare ſemper cernumur.
mermn ſlcllnrum diumctri Firmumemi nd aliud s (’9‘ babe Oſtendir autem hoc Pto/emeur ibidem , ex eo quòd ſuo
¡ bi: numerum [Zellurum , que continenmr in Cirmmſcrentid tempore in eodem inter ſe ſiru effent, in quo Fueranr con_
FIrmnmemi -, quam multiplicnper [leí/nt dmmelri Firma ſpecſita‘ ab Hipparcho , immò ab Anſtillo 6C Timochari
menti › (F habebi: numerum fiel/drum implenten¡ ſuperfl de; hoc eſt annis pluſquam quadn'ngenris . Neque Hip
r-:-—
'1¡r
ciemſpbarimm Firmamenri , iuxm regular tradimr lib. 1. parchus oppoſirum ſenſit , licer enim ob paucas ante ip
.cap. 4. 0'” 6. Amefi ex nqllm OPlniºrle’ Izffumnr [le/ln: m ſum obſeruariones , quas Ptolemazus ſuprà vocar I’m-um
ler , qualir eſl Aró'íurur, Ó' dlſtºllllitfi” 100000. in dia— explanatar Ó‘ ambigua: , ſuſpícatus ſit ſolas ſtellas Zodia
metrº Firmamenti cmninebuntur Ari‘luri 2. ².7 z. o" in cir ci inter ſezóc reliquas inter ſe, non autem cum ſtellis Zo
cumferemin 7 157. (“F in r‘oncauimte !0M 16, 1. 21,401. At diaci , ſeruare cam dem diſtanriam *, poſtea \amen aliam _
Clauius in Sphere pag. 1 89. Trent diametro l-'irmamemi hypotheſim ſecurus eſt , vr ex eodem cap.I . Ptolemei col- ~Fºr-"jªr
'“1 ligirur . Sed multò euidentii‘is paruit hzec veriras , cum in ‘ª/Ï‘Y'f’ªf"
2. 2.6 1 2.; . diametrorum terr. Ó' ſlellisprime magnitudinir
tribuem cum Mauroljco 4 diametro: term , cºlligil in... eodem ſitmſiguraóc dillanria,qua: ex tabulis N typís non “flª‘zçl'i'”
Firmamenti diametro Stella.: 4760. CD” in etrcumferentia ſolum Atari 8C Hygim', ſed etiam Hipparchi 8C Prolema-i '*
a 14960. c9* m concaua fitperficic 7 1,209,600. deducitur,inuent,e ſnnt poſt tot ſçrcula à TIC/?ªna , vr ipſe *
Srellarum lIl. Qyºniam Iordanus Brunus de Infinitº Ó" Innume reſtatur pag.4z. Epiſtolarum 8C tomº). l’rogymn. pag.
. infiºif‘ "lº rabilibm, aſjèrit Stella! F¿rar effi' infinita: multitudine', 11d zz z. ¿4C a nobis alÍIſq. quos Czrli obſeruandi cura aliquaf
1" ‘ª' ª uerfirr cum eonſurgit Keplerus in librª de NOM Stella cap. ¿Y ardor inceffit . Ne verò Poſtcritati nullum huius rei
2. 1. cºlligcns ¡nde quamlibet earum eſſe infinita: magnitud¡ ſpecimen praebeamus; aliquor ſtellas enumerabimus,quç
nir › CF mmm quiufiguramfimt ac terminara vndique , eſſe in eàdem vel quim proximè linea ſunt nunc, ſicur olim
finitas, Úficſlnre nºn poſſe infinitam earum diſlaminm: . fuetunt Hip arc hi 8C Ptolemaei ;tuo , vt de ains iudrcrum
.At noſlrurn non eſl hoc loco [anne de infinita controuer/Ïam ſimile fiar . Beinde Tabulam Diſtantiarum pro inſigmo—
dlrrmere, ſanſq- in Pbyſieir i71dimuimmfintcntié noſlmm . ribus Srellis proponemus . A

Magním— IV. Inter ªççumenrmquibm Capernici bypatlje/ir, ingen Sunr iraque in eêdem vel'proxímè eidem linea Duae Exempla
do Fixanó tem Fixurum diflantiam reqmrem , impcti fiilet , eſ) mflma borealiores capitis Arietis , .Se ſplendida ¡n genu Perler, pra-dieta u".
º’ï _ Cº?"- Fixnrum moler , ex en canſequem -, fic enim Longomonta ¿SC Capella . Item Aquarij humerus praªcedcns, 6C ſplen-fltmtu.
’²“‘ HJPº' nus [ib. 1. lecoricar. cap. Liribuens dzſtnmiam F¡Aurum didíor duarum in collo Equi , 8C Capur Andromedz .
5;¡ ’lª‘ ‘ ' 7,906,8 1 8. fimidiametrorum terra Copti—meu bypotheſi 1 Item Splendida in pectore Equi, 8C qua: in rictu Equr,
Gª‘ Fiºri: prime magnitudinu duo minuta diametri appa— qilrc in rictu Piſcis Auſttalis , 8( ſplendida in humeris
rey/ti: , dacet 177mm fiel/¡1m prime magnitudmir fare adeo‘ Equi .‘ Item Capra , 8C quz in boreali cornu Taun a
¿— magnam, 17! comineret Termm -vicibu: 1 7., 1 67,000,000. Orionis humeius przcedens . Item très in cing ulo Orio—
Ã'- Salem -Uero‘ſaltem 86,907,1 45. A: Scheinerus in dzſqm/i— nis . Item ſplendida in collo Hydrx , 8C dux ſplendidar
tiembm \Mm/yem. pag. 2.6. ex Fixarum dzflamia Coperni in capiribus Geminorum. Item Spica , 8C dux in alis cor
cree bſTPOl/fif/lhijuflm putat efflè 1 ;,1351376. (9“ diametro up uí* Item media caudae Vrſie maiorís, Arcturus, 8C ſple-i
ª parent; Fina-ricm prime magnitudinir mmutorum 2.'.dia dida auſtralis in ſronte Scorpij; Ñ ſic de alijs multis,quç
3 metrum cumſuir Five MIU cºntinere fi’midiametrar terra recenſenrur à Ptolemceo .
º, V 7972.. ("F dmmetrum arbir magni ¡¡lu/quam ter, ó‘ſohdi I I. Venio nunc ad Diſtantias à nobis obſetuaras . De Fixa;
_Ñ mitin ºrbir mdgni pluſizuàm tr/L'ies ter. Sed de hoc argu— Cum itaq. conſiderarem , has omnibus obſeruaríombus run: iii/1m
mentº plurn libro 9. Interim dicº mºlem illam nºn/eq…" Fixarum pra‘fcrendas , vt pote. perperuas SC qua: ſi ſemel "1’ P" "f"
ex noflraimmò
Fixurum accurarè deliniantur , locis Planetarum pct Problemarad ºbſª'ªªª’
.— derum: CF' ij: dI/?untiaſed [Io/hit noflrir
diminutir -Utfaciunt diamei rir
Galilrrusxyv~ Hor/i
libro 7. ¿Y Io. tradenda exactius'deducendis,ſemper ſcr—
-_ tenſius , nonſiqmſi . lam ſí quis optatfiire proportionem ar uire polſenr 5 \elegi 7o. ſtellas inſigniores , llOC el’c omnes
bir Magni 4d Fixam quampinm, confulat Harten/ínm in prima: SC fecunda: magnitudinis , 8: aliquor alias notatu
_', dtffirmriane eii Gnfflendo ,TF Gaflendum ip/Izm in lrI/Zitutiº— digniores , qua: in horizonte noſtro ſpecrari poffinr : pra:
ne ;il/Irºn. lib. ;11111.1 1. ex quibus fiibieflzï ttlllcllam ljabcta. ſerrim extra aleam reſractionum ſenſibilium ( pauciffi
marum enim diſtantia in refractionib. viſa , conuertenda
'v Minor eſt orbe - .Sed Lan fuít in veram per Problema 8. tradendum cap. 1 1. ) eaſq.
l; STELLA Magno ex Lá— ºfoºer; sbergio ip non ſemel aur iterum tantr‘im , ſed ſxrpius duob. diuerſis
[Y: Magniru— Sbergio , apud Hom‘fſiº ſi olim ma magníſq. Sextanttbus, 8C aliquando Qladranre ,aut He
\ê dinis Hortenſium ior eſt micyclo, obſeruaui cum diligenuſiimoêc exercrtariff
mo in hoc SOCIO P. Fmnciſeo Maria Grimaldº z pct an
‘e Sirius *X4 1l7 nos 4… incredibili tolerancia , adeò vt ſtellarum primre ac
7 l 6Y 412. 2²5-05 z fecundtc magnitudinis dil‘rantia’ decies, duodccres, 8L)
5 2. 15 1 o I 2. 5 93 5 aliqua: ſzepius irerara- ſuerinr , in ſitu perquàm_ commo
l.“ Z ²-5 17 15 2. 5 06 do . Si quas verò ſemel &ur iteium tanrr‘im, aut m_ ſiru mi
5', 4 Sº 3335 1 44 nus opportuno obſeruauimus , cas aſteriſco adlCCÍO~dlr
i- 5 1 1.2. 8 2.45 9 2. ſtinxi ab ales, nec ita certas cas teputo, vt non poffir illis
º 6 4rz 278 2.6 11; duñm, triumue circirer minutotum iubeſiè fiillacia , neq.
d _— .—

º vicibus l vicibus vicibus his ſed alijs vſus ſum in deducenda cum Declinarione,di~

También podría gustarte