Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Mo Ayugba Moforibb Ale A Los Orishas y M
Mo Ayugba Moforibb Ale A Los Orishas y M
AYUGBA
MOFORIBB
ALE A LOS
ORISHAS Y
MÁS
MOYUGBA
Al empezar debemos tener a la mano una jícara con agua fresca y echar pequeñas
gotas de agua en el suelo, esto es lo que se conoce como libar, hacer libaciones a los
orishas no es más que darle agua fresca u omi tuto.
Ya sabiendo esta primera parte comenzamos:
“echando gotas de agua en el suelo decimos”
Omi tuto, ana tuto, tuto ilé, tuto larogba, tuto laweikokó, tuto laferolá, tuto
oguó, tuto omó osha, tuto ayé, tuto bogbo egun, tuto bogbo osha, tuto bogbo
oricha, tuto arikú babágwa.
Esto es el comienzo de toda moyugba y significa: Agua fresca, camino fresco, casa
fresca, caminos de la vida religiosa frescos, jícara del agua fresca, frescura para todos
los muertos, para todos los orishas y todos los oshas, amen.
Ahora continuamos con el rezo siguiente en el cual alabaremos a todos los muertos y
seres guías tanto de nosotros mismo como de otras personas.
Significa: Yo alabo a Olofin, Olorun y Oloddumare (las tres divinas personas en yoruba)
alabo a los primeros seres que llegaron al mundo (acodda y asedda) a todos los
muertos que están en el cielo junto a dios bendito (bogbo eggun tocú ara onú
timbelese Oloddumare)
Seguimos con el rezo para todos los muertos, incluyendo (si es necesario los muertos
de otras personas).
Ashe Olofin, Olorun, Oloddumare, ashe asedá, ashe acodá, ashé baba, ashe
yeyé.
Kincamashe mi padrino (NOMBRE DEL PADRINO)
Kincamashe mi oyugbona (NOMBRE DE LA OYUGBONA)
Kincamashe mi oriaté (NOMBRE DEL ORIATE)
Kincamashe awó ni Orunmila (NOMBRE DEL PADRINO BABALAWO)
Kincamashe bogbo iworo qui umbo yoko ashe en elerí en kari osha (nombre
del orisha tutelar)
Kincamashe bogbo iworo, bogbo awó, bogbo aleyo umbo
Kincamashe bogbo eggun omó osha tocú araonú que timbelaye Oloddumare.
Kincamashe bogbo iworo que están firmes en este ará (se nombran santeros
vivos aquí)
Ejemplo: Kincamashe Pedro Pérez, Baba Ayé.
Kincamashe bogbo egun
Kincamashe bogbo osha
Kincamashe bogbo orisha
Kincamashe (aquí se nombra el ángel de la guarda u oricha al que se le esté
hablando)
Kincamashe elerí mí.
Recuerden nombrar cuando se alaba a los muertos a cuanto muerto familiar tengan así
como los muertos hijos de santo que conozcan, es beneficioso para ustedes. Así mismo
al alabar a los vivos nombrar todos los santeros vivos que conozcan más aún si
trabajaron en su yoko osha.
Ya con esto tenemos la moyugba finalizada, le damos conocimiento y explicaciones de
las acciones a realizar al orisha o al eggun al cual le estemos moyugbando, también
cuando estamos moyugbando a cualquier orisha es bueno rezarle un poco a ese orisha
en lengua, por ejemplo:
Si se va a dar coco, se tiene preparado de antemano las vistas. Las vistas son 4
pedazos de coco obtenidos de un coco seco con agua. A la mano también se tendrá
una jícara con agua fresca para decir la moyugba.
REZOS
• Elegguá
Eshu caica alaguana un belecun secun larolle, ayugba.
• Oggún
Oggún cobucobú, Oggún chibiriquí, Oggún finamalú, Oggún arere ayugba.
• Oshosi
Oshosi odde mata, mata seode ayugba.
• Orisha oko
Orisha oko, ikú afefe, ayugba.
• Inle
Inle Abata, Ouse makoleguini, ala ganao, oreguekún, ayugba.
• Korikoto
Ayugba, ayano, ayugba.
• Dadá
Aburo, Dada, omo kuyale, ayugba bañani.
• Aggayú
Aggayú Solá kiniba, kiniba shogún, ayugba.
• Shangó
Shangó cabo cabiosile alufina lueko osí Ozaín, ayugba.
• Ibeyis
Belli oro araba, aina kainde, iddeu, ayugba.
• Obbatalá
Obbatalá, Obbataísa, Obbatallano, Obirinigualano, cofíedenu Babami, ayugba.
• Oyá Yanza
Oyá yansa ayilodá, jerijeri yanza jecua jey iya mi ayugba.
• Yemayá
Ashere reré, Iyámí lateó, Yemayá, azaya biko lokun ibu tagará, Lede wa tolokun, oko
bayireo, arabai bula omí kofi denu, Iyámí, ayugba.
• Oshún
Oshún mori yeyeo, obinu oro abebe, oro ozún, noni, kolo lakeiya Iyámí, koyúsoun, Yeyé
kari, wañari, ogalé, kuase aña, ayugba.
• Ozún
Ozún, gaga labuosu Ozún, omo dubule, Ozún, ediolo Ozún edioma arikú babawa.
• Ozaín
Ozaín, aweniyi, tivi, tivi, lawodin, yeera, sokere keremeyé mele, lesekan, melle, elese
omo, arubo, wanwaraloko, bogüó, ewé, ayugba.
• Olókun
Iba Olokun fe mi lo're. Iba Olokun omo re wa se fun oyio. Olokun nu ni o si o ki e lu re
ye toray. Bomi taafi. Bemi taafi. Olokun ni'ka le. Moyugba. Ashe.
Ejemplo: Elegguá
Elegguá aquí estoy yo, su omode fulano de tal + nombre de santo, en este akueddun
dándole conocimiento con obi (se le riega un poquito del coco que está en la mano),
con motivo de (aquí se dice el motivo para darle coco)
Además de eso le pido que me libre y libere de Iku, Iña, Araye, Ano, Ofo, Eyó, Ona,
Fitiwo, Ashelu, Akoba, TiyaTiya, bogbo osogbo unlo.
Y que usted pueda darme Iré Arikú, Iré otonowa, Iré Owo, Iré Omo, Iré Aye, Iré Oma, Iré
Bogbo Egun, Iré Bogbo Osha, Iré Dewantolokun, Iré Ashegunota Colonialdio, bogbo iré,
para estabilidad, salud, desenvolvimiento y evolución.
Para que todo sea ke bofi, ke boarda baba, ke boarda yeye, ke boarda felebo, ke
boarda ariku babawa.
Por eso aquí tiene su obi kala fibi iku, kala fibi ano, kala fibi araye, y tiene su omi tuto,
tuto ile, tuto owo, tuto omo de okan.
Osha mokué (nombre del santo), se responde akuayé (esto se dice 3 veces)
Luego se hace un pequeño juego de manos donde se toca el suelo con cada una,
pasándose los cocos de mano en mano y se dice:
Akuayé omó, akuayé omó, akuayé arikú babawa.
Obi a (aquí el nombre del santo que se le da coco) Elegguá (esto se dice 3 veces)
Y se responde akuaña.
Las caídas darán una respuesta negativa, positiva o dudosa, dependiendo de la caída
podremos obtener lo siguiente:
• ALAFIA (dice SI) son todos los coco boca arriba (parte blanca), y se reza: Alafia
ara gogo aruda, ara gogo aruda, alafia ara gogo aruda, ara gogo aruda.
• EYEIFE (dice SI, rotundo) son dos cocos boca arriba y dos boca abajo
• ITAWA (dice SI, dudoso) tres cocos blanco uno negro, se rectifica, y se reza:
Itaowó, itaomá, itawa arikú babawa, okan belodo, se repite la tirada para
obtener un signo afirmativo o negativo.
• OKANA (dice NO) son tres coco boca abajo (parte negra) y uno boca arriba, se
reza, Okana mata kana, okana mata se ode.
• OYEKUN (NO rotundo) todos los cocos boca abajo. Si se le está dando coco a
un orisha este signo anuncia una negatividad rotunda a una respuesta, si es al
muerto hay que preguntar, porque el muerto puede estar parado y afirmando
algo con respecto a la pregunta.
ODDUNES DEL DILOGGUN
Eyioko 2 Obara 6
Oggundá 3 Oddi 7
Irozo 4 Osá 9
Elleunle 8 Ojuani 11
Ofun 10
Eyila Chebora 12
Metanlá 13
Merinla 14
Marunlá 15
Meridilogún 16
Itana ewéikoko, itana ewéikoko (nombre del santo) atana kaboina itana ewéikoko.