Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
%XVTXHGDDYDQ]DGD
0RQRJUDItDV 1XHYDV 3XEOLFDU %ORJV )RURV %XVFDU
AreasprotegidasenBolivia
(QYLDGRSRU0DULD5RVDULR&DUUDVFR3DW]L 4 7ZLWWHDU 0HJXVWD
1. Introduccin
2. Quesunreaprotegida?
3. Queslabiodiversidad?
4. ServicioNacionaldereasProtegidas(SERNAP)
5. Quesunplandemanejo?
6. PasosparaladeclaracindeunreaProtegida(AP)
7. NivelesdereasProtegidas
8. Importancia
9. Bibliografa
Introduccin
Boliviatieneunaricabiodiversidad.Sinembargo,existenseriasamenazasalmedioambienteporqueanualmentesedeforestamsde400.000
hectreasdebosquesentrelasregionesdeloriente,vallesyelnortedeLaPazquetienenlosmayoresporcentajesademsdelosincendiosqueel2010
afectaroninclusoalreaprotegidadelaSerranadelIao,situacinquegeneralarmaporelescasocontrolyelavanceirracionaldelasactividades
humanas.
Ladeforestacineslamayorenemigadelosbosquesyenconsecuencia,laprincipalcausadelcalentamientoglobal,porqueconstituyeunaamenazaal
estadoambientalporlasconsecuenciasquetrae.Noolvidemosqueladeforestacintraeconsigolaprdidadelmedionatural,esdecir,ladestruccinde
hbitatsnaturalesdeanimales,queenmuchoscasosestnenlosrbolesloscualestardanmuchsimosaosendesarrollarse,trayendoconsigola
desertificacindesuelosylamuertedemuchasespecies.
Anteestepanoramahubolanecesidaddecrearreasprotegidasparaconservarlosrecursosnaturalesypreservarlasreasnaturalesporvariosmotivos,
entrelosquesobresalenlaproteccindelabiodiversidad,elmantenimientodepaisajesdeexcepcionalbelleza,laconservacindefuentesdeagua
proteccindeespeciesenpeligrodeextincin.Lasreasprotegidascumplenmltiplesfunciones:protegenmuestrasrepresentativasdeecosistemas
especiessilvestresyrecursosgenticos.Adems,proveenserviciosambientalestanimportantescomolaproduccindeoxigeno,laabsorcindeldixido
decarbono,laproduccindelluvias,laregulacindelclima,lamitigacindeinundaciones,laprevencindedeslizamientosoderrumbes,entreotros
muchos.
Actualmente,frentealavulnerabilidadquegeneraelcalentamientoglobal,esdeberdetodalapoblacin,protegerestasreas,poresoel4de
septiembre:DadelasreasProtegidas,debemosreafirmarnuestravoluntaddepreservarlasparalaspresentesyfuturasgeneraciones.
Quesunreaprotegida?
Unreaprotegida(AP),esun"reanatural,conosinintervencinhumana,declaradabajoproteccindelEstadomediantedisposicioneslegales,con
propsitodeprotegeryconservarlaflorayfaunasilvestre,losrecursosgenticos,losecosistemasnaturales,lascuencashidrogrficasyotrosvalores
interscientfico,esttico,histrico,econmicoysocial,conlafinalidaddeconservarypreservarelpatrimonionaturalyculturaldelpas"(Art.60.Cap.
VIII.LeyGeneraldelMedioAmbienteNo.1333).
Boliviaesunodelos15pasesconmayorbiodiversidaddelplaneta,yparaconservarestasriquezassecreanlasAPs,asegurandoasunavisindepas
condesarrollososteniblequeacogeunaampliadiversidadcultural.
Queslabiodiversidad?
Eslariquezadeespeciespresentesenunecosistema.Tambinesconocidacomodiversidadespecfica.Ladiversidadnosdaunaideadelaorganizacin
delacomunidaddeformaquesepuededecirquelascomunidadescongrannmerodeespeciesydeindividuosnosolosonmsdiversas,sinoqueestn
msestructuradasysonmsestables.
Nuestrabiodiversidadesuntesoroqueestntimamenteligadoalaexistenciadelaespeciehumanasuconservacingarantizanuestrofuturo.
ServicioNacionaldereasProtegidas(SERNAP)
Afinesde1997,atravsdelaLeydeOrganizacindelPoderEjecutivo(LOPE),elgobiernobolivianocreelServicioNacionaldereasProtegidas
(SERNAP)conlafinalidaddecontarconunainstanciademayorjerarquaquetuvieraindependenciatcnicayadministrativapararegularycontrolarlas
reasprotegidas.
LagestindecadareaprotegidaserealizaatravsdePlanesdeManejoyPlanesOperativosAnuales(segnlegislacinnacionalyloslineamientos
tcnicosestablecidosparaelSERNAP).
Quesunplandemanejo?
ElPlandeManejoesuninstrumentodeplanificacinestratgicaydeordenamientoespacialquedefineycoadyuvaalagestinyconservacindelos
recursosdelreaProtegidayquecontiene:
Losobjetivosypolticasparalaadministracindeunrea:formasdemanejo,asignacindeusos,actividadespermitidas.
Programasdemanejososteniblederecursosyactividadesproductivascompatiblesconlaconservacin.
Eselaboradodeformaparticipativa,aspectoquegarantizasusostenibilidadsocialyviabilidad.
5.QUSONLOSPLANESOPERATIVOSANUALES?
LosPlanesOperativosAnuales(POA)soninstrumentosdeplanificacindecortoplazo,quegarantizanlagestinbsicadelasreasprotegidasy
permitenlaactualizacinpermanentedelaplanificacinestratgica.
PasosparaladeclaracindeunreaProtegida(AP)
KWWSZZZPRQRJUDILDVFRPWUDEDMRVDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDVKWPO
$UHDVSURWHJLGDVHQ%ROLYLD0RQRJUDILDVFRP
LospasosparaqueunreaseadeclaradacomoreaProtegidason:
1Identificacin.Pordiferentescausas,muchasvecesrelacionadaconlainvestigacin,seidentificaunreapotencialparaserdeclaradabajo
proteccin.
2Diseo.Mediantelaevaluacindelosdatosbiolgicos,econmicosyculturales,sedefine,simereceserdeclaraday,encasopositivo,seestablecen
susobjetivos,categora,lmitesyaccionesprioritariasparasuestablecimiento.
3Creacin.Segnlaevaluacinindicada,seproveelasbasesparalaelaboracinyaprobacindeladisposicinlegalquedefinesucreacin.
OBJETIVOS
Lasreasprotegidasdebencumplirlossiguientesobjetivos:
Protegeryconservarlabiodiversidad.
Protegeryconservarlasespeciesendmicas.
Protegeryconservarloshbitatsylosrecursosdeloscualesdependelasupervivenciadelasespecies.
MantenermuestrasrepresentativasdeecosistemasnicosenBolivia.
Protegerbellezasnaturales.Paisajessingulares,rasgosgeolgicosygeomorfolgicosrelevantes.
Protegervaloresculturalesehistricos.
Protegeryregularcuentashidrogeogrficas.
Brindaroportunidadesparaelturismoylarecreacin.
Brindaroportunidadesparalaeducacineinvestigacin.
Fomentarelaprovechamientosostenibledelosrecursosnaturales.
CLASIFICACION.
LasAPs,seclasificandeacuerdoasuscaractersticasnaturales(relacionadasconlosvaloresnaturales,paisajsticosynaturalesdeestasunidadesde
conservacin),yasusobjetivosdemanejoconlapresenciadepoblacioneslocalesyelusosostenibleactualypotencial,desusrecursosnaturales.
CATEGORIADEMANEJO.
ComocategorademanejoseentiendeaunaclasificacinqueagrupaunconjuntodeAPs,regidasdeacuerdoaunmodeloquecombinalascaractersticas
naturalesdelrea,susobjetivosdemanejoysuformadeadministracin.
Existen6categorasdemanejodefinidasenBolivia,lascualesseespecifican,lasformasygradosdeusodelosrecursosnaturalesenlasAPs,estnson:
Parquenacional,santuario,monumentonatural,reservadevidasilvestre,reanaturaldemanejointegradoyreservanaturaldeinmovilizacin.
9.1.PARQUENACIONAL.
Tieneporobjetolaproteccinestrictaypermanentedemuestrasrepresentativasdeecosistemasoprovinciasbiogeogrficasysusrecursosdefloray
fauna,quecuentenconunasuperficiequegaranticenlacontinuidaddelosprocesosecolgicosyevolutivosdesusecosistemas(Art.21,Cap.II.
Reglamentogeneraldereasprotegidas).
Unecosistemaesunaunidadecolgicaqueincluyelosorganismosvivosquehabitanenunreadeterminadayelambientecontodossusfactores:
climasustrato,temperaturaeiluminacin,ascomoelflujodeenergaqueseestableceentrelosdiversosintegrantesdelsistema.Enotraspalabras,est
formadoporlabiocenosisocomunidadyelbiotopooambiente.Portantolopodemosrepresentarporestaigualdad.
9.2.SANTUARIONACIONAL(RGAP).
Tienecomofinlaproteccindesitiosquealberganespeciesdeflorayfaunasilvestreendmica,amenazadaoenpeligrodeextincin,oun
ecosistemasingular(Art.20.Cap.II.RGAP).ParaejercercualquieraccindentrodeunSantuarioNacionalserequieredeunaautorizacincalificada.
Lafaunasilvestresonseresvivosquesedesarrollanenelmedionatural,sinrecibirningntipodecuidadoporpartedelhombre.
Laflorasilvestresonaquellasespeciesdevegetalesquenaturalmentecrecenysereproducenennuestrosecosistemas,siendopartedelariquezade
nuestropas.
9.3.MONUMENTONATURAL.
Tieneporobjetolapreservacinderasgossobresalientes,departicularsingularidad,porsucarcterespecial,paisajsticooescnico,de
formacionesgeolgicas,fisiogrficasoyacimientospaleontolgicos(Art.22.Cap.IIRGAP).AligualqueenlosParquescualquieraccindebeestar
autorizada.
Enlasreasquecomprendenlosparques,santuariosomonumentosestprohibidoelusoextractivoodebilitadordesusrecursosnaturales
(renovables,onorenovables)yobrasdeinfraestructura,exceptoparainvestigacincientfica,ecoturismo,educacinambientalyactividadesde
subsistenciadepueblosoriginarios,debidamentecalificadasyautorizadas.Estacategorademanejoincluyelaconservacindeladiversidadbiolgica
queelreacontenga.
Losrecursosnaturalessontodosaquellosbienesquepuedenserobtenidosdirectamentedelanaturalezayquecomotales,sirvenparasatisfacer
necesidadeshumanas.Constituyenrecursosnaturales:elagua,losbosques,eloxigeno,lacaza,lapesca,losminerales,etc.Sedividenen:
KWWSZZZPRQRJUDILDVFRPWUDEDMRVDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDVKWPO
$UHDVSURWHJLGDVHQ%ROLYLD0RQRJUDILDVFRP
9.4.RESERVADEVIDASILVESTRE.
Tienecomofinalidad,proteger,manejaryutilizarsosteniblemente,bajovigilanciaoficial,lavidasilvestre(florayfaunasilvestre),deacuerdoalazona
(Art.24.Cap.II,RAGP).
9.5.REANATURALDEMANEJOINTEGRADO.
Tienecomoobjetivoladecompatibilizarlaconservacindeladiversidadbiolgicayeldesarrollosostenibledelapoblacinlocal,loqueimplicaun
trabajoconjuntodelcuidadodelavidasilvestreenzonasdondeseusalatierraparasuexplotacintradicional(Art.26.Cap.II,RGAP).Estasdos
categoraspermitenunmanejosostenibledelosrecursosnaturales,bajociertascondicionesnormativasytcnicas.
Laconservacincomprendeaccionesrealizadasporelserhumano,paraelusoracionaldelosRecursosNaturales,sonelpropsitodeproducir
beneficiosparalasgeneracionesactuales,manteniendosupotencialidadparasatisfacerlasnecesidadesyaspiracionesdelasgeneracionesfuturas.
9.6.RESERVANATURALDEINMOVILIZACION.
Eselrgimenjurdicotransitoriodeaquellasreasquealserevaluadasdemandansuproteccin,peroquerequierendemsestudiosparasure
categorizacinysuzonificacindefinitiva.(Art.26,Cap.II,RGAP).Elrgimendeinmovilizacintieneunaduracinmximade5aos,periodoenelque
estprohibidoelaprovechamientodelosrecursosnaturales,losasentamientoshumanos,adjudicaciones,yconcesionesdeuso.
LascaractersticasdealgunasAPs,handefinidoquesudeclaracin,seadedoblecategoracomoeselcasodelosparquesnacionales,yreasnaturales,
demanejointegral.
NivelesdereasProtegidas
DeacuerdoalasnormasdeAPs,seestablececuatroniveles,sobre,labasedelosobjetivosycaractersticasqueestasunidadesdeconservacinencierran
yson:reasprotegidasnacionales,departamentales,municipalesyprivadas.Estosnivelessoncomplementariosentres,tantodesdeelpuntodevista
tcnicocomoadministrativo.
10.1.REASPROTEGIDASDEINTERSNACIONAL.
ParqueNacional(PN)
ReservaNacionaldeVidaSilvestre(RNVS)
reaNaturaldeManejoIntegrado(ANMI)
TierraComunitariadeOrigen(TCO)
Punavolcnica.
Punaseca.
Oruro
PN Sajama 2.000 Fauna:Vicua,guanaco,alpacaquirquincho Aymara 02081939
(ProvinciaCarangas)
parihuana,suris.
Flora:Queua,yaretaythola
Cochabamba Punasemihmeda.
(Provincias: Selvahmedaaperhmedasiempreverdede
PN Tunari 3.091,83 montaa. Quechua 30031962
Ayopaya,Cercado,
Quillacollo,Chaparey Selvasemihmedabajomontaosa.
Tapacar Floramolle,kishuara,kewia
Selvaamaznicasubandina.
Bosqueamaznicopreandino.
Bosqueamaznicodeinundacin.
Beni(Provincia Moxeos
Sabanasinundables
PNyTCO IsiboroScure Moxos)yCochabamba 12.362,96 Chiman 22111965
Fauna:jucumari,pejichi,marimono,manechi,
(ProvinciaChapare) Yuracar
londra,jaguar,ciervo,harpa,patonegro,petade
royelcaimnnegro,sicur.
FloraPinodemonte,nogal,cedro,mara,palo
Mara,tajibo.
Punayyungas
Vallessecosmesotrmicos.
LaPaz Selvahmedaaperhmedasiempreverdede
montaa. Quechua
ANMI Apolobamba (ProvinciasBautista 4.837,43 07011972
Saavedra,Franz Flora:queua,nogal,pinodemonte,aliso,sauco Lecos
TamayoyLarecaja) chachacoma,coloradillodelmonte,quina.
Fauna:vicua,jucumari,taruca,venadopetiso,
gatoandino,puma,chocagrande,yelpatode
torrentes
Punasemirida.Lagunassaladasdeorigen
KWWSZZZPRQRJUDILDVFRPWUDEDMRVDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDVKWPO
$UHDVSURWHJLGDVHQ%ROLYLD0RQRJUDILDVFRP
Potos glacial,bofedalesyturberas
RNVS EduardoAbaroa (Provincia:SudLipez) 7.147 Flora:yareta,queua,thola Quechua 13121973
Fauna:Flamenco,vicuapariguana,guanaco,
suri
Selvasubhmedabaja
Flora:castaa,ocho,almendrilloamarillo,
RNVS,amazni Pando goma,maramach,palmareal,asa. Yaminahua
ManuripiHeath 7.470 20121973
co (Provincia:Manuripi) Machineri
Fauna:jaguar,puma,tigrecillo,gatomonts,
zorro,anta,jochi,caimnnegro,mononegroo
chichilo.
Sabanasinundables.
Bosquesubhmedobajo.
Guarasu
NoelKempf SantaCruz(Povincia Selvaamaznica.
PN 15.234,09 gwe 28061979
Mercado Velasco)
Fauna:Jaguar,puma,anta,chanchodemonte,
Chiquitano
marimono,venado,borochi,bufeo,londra.
Flora:Mara,cedro,paqui,goma,roble
BosqueHmedoysabanas.
Beni Flora:mara,palomara,cedro,ocho,tajibo
EstacinBiolgica morado,cuchi,jatata. Chiman
ANMI (ProvinciasYacumay 1.351,70 05101982
delBeni Movima.
Ballivin) Fauna:marimono,manechi,jaguar,ciervodelos
pantanos,guilaharpa,patonegro,petadero,
lagartoycaimnnegro.
Selvahmedaaperhmedasiempreverdede
SantaCruz montaa.
(ProvinciasIchilo, Flora:bibosi,pacay,mara,pinodemonte,nogal,
PNYANMI Ambor ManuelMara 637.600 YucarareYuqu 16081984
asayorqudeas.
Caballero,Floriday
AndrsIbez). Fauna:jucumariuosodeanteojos,jaguar,oso
bandera,parabamilitar,parabafrenteroja.
Punasemihmeda.
Bosqueamaznicopreandino.
Potos(provincia: Flora:Quebracho,maderaSoto,pinodemonte,
PN Torotoro 164.470 Quechua 26071989
Bilbao) queua
Fauna:Tarucaovenadoandino,gatoandinoo
titi,puma,parabafrenteroja.
ChacoSerrano.
Flora:cebil,tipa,barroso,nogal,laurel,cedro,
Tarija tajibo.
RNVS Tariquia 2.469,29 Wenayek 02081989
(ProvinciaArce) Fauna:jucumari,puma,taruca,jaguar,taitet,
monosilvador,parabamilitar,lorohablador,pava
demonte.
PraderadePunasemihmedaaperhmeda.
Tarija
Flora:queua,alisoypinodelcerroyyaretales. Quechuay
RNVS Sama (ProvinciasAvilez, 1.085 30011991
Aymara
CercadoyMndez) Fauna:cndor,puma,vicua,gatoandinootiti,
tarucaylavizcacha.
Punasemihmeda.
Selvahmedaaperhmedasiempreverdede
montaa.
Cochabamba Selvasemihmedabajomontaosa
PNYSANTUA
Carrasco (ProvinciasCarrasco, 6.226,38 Flora:queua,huaycha,nogal,pinodemonte, Yuquis 11101991
RIO
TiraqueyChapare) cedro,coloradillodelmonte,quina,cebillo,bibosi,
mara,palomara,orqudeas.
Fauna:jucumariuosodeanteojos,tarucao
venadoandino,jaguar,gatoandinootiti,
gucharo.
BosqueNubladodeCeja.BosquePluvial
Beni(Provincia Subandino,palmarespantanosos.
Ballivin)yLaPaz Flora:motac,jatata,palmamarfil,palmaasa, Chiman,
ANMIYTCO PilnLajas (ProvinciasSud 4.000 mara,cedro,roble,palomara,tajiboylajatata. Mosetn,y 09041992
Yungas,Franz Fauna:jaguar,londra,marimono,pejichi, Tacana
Tamayo). manechi,patonegro,petaderoyelcaimn
negro.
PraderaAltoandina,bofedalesyturberas,Pramo
Yungueo,BosqueNubladoPluvialdeCejade
MonteyBosqueHmedo.
LaPaz
Aymaray
Flora:queua,pinodelcerro,nogal,cedro,aliso,
PNYANMI Cotapata ProvinciasNorYungas 610 09071993
quinabibosi. Afroboliviano
ySudYungas)
KWWSZZZPRQRJUDILDVFRPWUDEDMRVDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDVKWPO
$UHDVSURWHJLGDVHQ%ROLYLD0RQRJUDILDVFRP
Fauna:jucumari,guilademontaa,gucharo,
marimono,puma,titi,taruca,pavademonte.
Vallessecosmesotrmicos.
Selvahmedaestacionaltropicaldetierrasbajas.
Sabanasdepalmeras.
Aymara
LaPaz(Provincias
Flora:queua,nogal,aliso,,sauco,coloradillodel
PNYANMI Madidi FranzTamayo,Abel 18.957 Tacana 21091995
monte,quina,bibosi,mara,cedro,palomara,y
IturraldeyLarecaja)
ocho. Leco
Fauna:jucumariyosodeanteojos,gatoandinoo
titi,taruca,ciervo,tigrecillo,londra,marimono,
manechiguilacrestuda,harpa
BosqueSecoXeroftico
LlanuraChaquea
SantaCruz
KaaIyaDelGran Flora:cuchi,tajibo,verdolago,curupa,
PNYANMI (provinciasCordillera 34.411,15 Guaran 21091995
Chaco alcornoque,cedro.
yChiquitos)
Fauna:osodeanteojos,puma,gatoandinootiti,
chanchodemonte,pavademonte.
Reginmontaosaconprofundoscaones.
Chuquisaca Flora:sotomara,algarrobo,thola,kewia,aliso.
ANMI ElPalmar (Provincias,Zudezy 595,54 Quechua 20051997
Fauna:elosodeanteojos,puma,gatoandino,
yamparaes) chanchodemonte,cndor,pavademonte,
pjaroscarpinteros.
SabanasinundablesdelPantanal.
Bosquesecochiquitano.
SantaCruz Flora:roble,soto,tajiboalcornoque,cedro,
Chiquitano.
ANMI SanMatas 29.185,00 tacuara,palmareal,motac,tota. 31071997
(Provincia:ngel
Ayoreo.
Sandoval) Fauna:yacar,londra,sicur,ciervodelos
pantanos,anta,jochi,tat,po,parabaazul,guila
harpa,martnpescador,cardenalyelguila
negra.
SabanasinundablesdelPantanal.
SantaCruz MatorralChaqueo
Guaran
PNYANMI Otuquis (provinciasGermn 10.059,50 Flora:mara,cedro,asa,palmaresdecarand 31071997
ayoreo
BushyCordillera)
Fauna:osodeanteojos,puma,jaguar,anta,
londra,pavademonte,manechi.
BosqueDeciduodelChacoSerranoysemiverde.
Tarija Flora:pinodecerro,saucoguayabilla,cedro,
Serranadel Guaran
PNYANMI (provinciaGran 1.083,07 nogal. 20042000
Agarage Wenayek
Chaco) Fauna:osohormiguero,tejn,zorro,jaguar,pava
demonte,elquirquincho.
Chuquisaca
Bosquesmontanossubtropicales Quechua
(Provincias:Belisario
PNYANMI SerranadelIao Boeto,Tomina, 2.630,9 jucumari,anta,ychanchodemonte.jaguaryel Toronamay 28052004
HernandoSilesyLus pumalaparabamilitarolaparabadefrenteroja Nahua
Calvo
Fuente.Elaboracinpropia.
10.2.NMEROYEXTENSINDEREASPROTEGIDAS
Boliviacuentacon123reasprotegidas(22decarcternacional,23decarcterdepartamentaly78reasmunicipales),querepresentan
aproximadamenteel20%delterritorionacional,porestaraznestentrelos8pasesconmayorbiodiversidaddelmundo.
ElncleoactivodeconservacindelSistemaestintegradoporlasreasprotegidasdecarcternacional,queabarcanunasuperficiede167.417.07km2.
Contienenmuestrasrepresentativasde11delas13grandesecorregionesdeBolivia:losbosquesamaznicossubandinossonlosmejorrepresentadosen
elSistema,seguidosporlaserranachiquitana,lassabanasinundablesdelPantanal,losyungas,elChacoylavegetacinaltoandina.Seestimaquedel
totaldeplantasyvertebradosregistradosparaBolivia,aproximadamenteun70%estaranrepresentadosenelSERNAP.Estasreasseencuentranen
muybuenestadodeconservacinymantienenpoblacionesdeespeciesdefaunadeimportanciaecolgicayqueseencuentranensituacindeamenaza,
comoelcndor,lavicua,elosoandinoyeljaguar.
Lamayorpartedelasreasprotegidasnacionalesestnhabitadasporcomunidadesindgenasyoriginarias,y44tierrascomunitariasdeorigenestn
relacionadasconsugestin.Eldesarrollodelasreasprotegidaspartedelreconocimientodelosderechosdelospueblosindgenasyoriginariosde
preservarsuidentidadcultural,sistemasdevalores,conocimientosytradiciones,institucionespropiasyespaciosterritoriales,yseorientaafortalecer
surolprotagnicoenlagestincompartidadelasreasprotegidasyenlageneracindenuevasopcionesdedesarrollocompatiblesconlaconservacin.
$JUHJDUDIDYRULWRV $\XGD 3RUWXJXrV ,QJOHV 5HJtVWUHVH_,QLFLDUVHVLyQ
Importancia
Lasreasnaturalesprotegidassondegranimportancia:albergandiversosrecursosnaturalesquesonunaimportantefuentedeproductosdevalor
econmico.Asimismo,sonunafuentepermanentedeagua.Suconservacinpermite,entreotrascosas,laregulacindelclima,laproteccindelas
cuencas,elcontrolbiolgico,preservarelhbitatdeespeciesdefaunayflora,yelmantenimientodeladiversidadbiolgicadelasespeciesnaturalesde
nuestropas.
Ladeclaratoria,manejoyadministracindereasnaturalesprotegidashaidorevelandoconeltiempodimensionesypotencialidadesquerefuerzansu
capacidadcomoinstrumentodepolticaecolgica.Porunaparte,generanunamatrizterritorialparainiciativasdeconservacinydesarrollo
sustentable,enlacualesposiblearmonizarpolticasyesquemasderegulacin,dadalasolidezdelasbasesjurdicasquelasoportan.Porotrolado,ensu
KWWSZZZPRQRJUDILDVFRPWUDEDMRVDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDVKWPO
$UHDVSURWHJLGDVHQ%ROLYLD0RQRJUDILDVFRP
manejoyadministracinconcurrendistintossectoresdelasociedadlocal,regionalynacional,loqueofrecelaoportunidaddefortalecereltejidosocialy
deconstruirnuevasformasdeparticipacinconresponsabilidad.
Bibliografa
AtlasdelEstadoPlurinacionaldeBolivia(2009).ElAltoBolivia:EdicionesCulturalesFnix.
BOLIVIA.MINISTERIODEMEDIOAMBIENTEYAGUA.ServicioNacionaldereasprotegidascongente.LaPazSERNAP.Cartillainformativa
plegable.
MinisteriodeDesarrolloSostenibleyPlanificacin.ProyectoBIDATR929/SFBO(2002).Protejamoslabiodiversidadporqueesnuestrariqueza.
Bolivia.LaPaz:Serviciosgrficosintegrales.
LIDEMA.(2003).reasprotegidasenBolivia.SeriedecartillaseducativasambientalesN3.Bolivia,LaPaz:KonradAdenahuerStiftung.
LEYDELSERVICIONACIONALDEREFORMAAGRARIAN1715.LeyINRAde18deoctubrede1996.
LEYGENERALDELMEDIOAMBIENTE.Ley1333promulgadael27deabrilde1992.
LEYFORESTALN1700.Leyde12dejuliode1996
DecretoSupremoN24781ReglamentoGeneraldereasProtegidas.
Enlnea:
ZonificacindeunreaprotegidaV.Disponibleen:http://www.fcbc.org.bo/esp/publicacion/.../AREAS_PROTEGIDAS/areas4.Consultado:
20/12/2011
reasProtegidasAmazonadeBolivia.Disponibleen:
www.amazonia.bo/amazonia_bo.php?opcion=areas.Consultado:20/12/2011
Nota:InscritoenlaoficinaSENAPILaPaz,Bolivia(RespetoalDerechodeautor)
Autor:
MaraRosarioCarrascoPatzi
&RPHQWDULRV
3DUDGHMDUXQFRPHQWDULRUHJtVWUHVHJUDWLVRVL\DHVWiUHJLVWUDGRLQLFLHVHVLyQ
7UDEDMRVUHODFLRQDGRV
+LGURFDUEXURV(OSHWUyOHR(VSRVLEOHUHSDUDUORVGDxRVTXHFDXVDHO
SHWUyOHRGHIRUPDQDWXUDO"RVRQLUUHYHUVLEOHV"QHFHVLWDHOKRPEUH
LQWHUYHQL
&DPELRFOLPiWLFR'HILQLFLyQGHOSUREOHPD&DOHQWDPLHQWRJOREDO$JXD
&OLPD0RYLPLHQWRVGHOD7LHUUD/OXYLD,QXQGDFLRQHV(OVHUKXPDQR
&RQFOXVLyQ3ODQGHWUDEDMR
(IHFWRLQYHUQDGHUR1XHVWUD7LHUUD(OHIHFWRLQYHUQDGHUR/DFDSDGH
R]RQR&DOHQWDPLHQWRGHOSODQHWD/DVFRQVHFXHQFLDVGHO&DOHQWDPLHQWR
9HUPDVWUDEDMRVGH(FRORJLD
7RGRVORVGRFXPHQWRVGLVSRQLEOHVHQHVWHVLWLRH[SUHVDQORVSXQWRVGHYLVWDGHVXVUHVSHFWLYRVDXWRUHV\QRGH0RQRJUDILDVFRP(OREMHWLYRGH0RQRJUDILDVFRPHVSRQHUHOFRQRFLPLHQWRDGLVSRVLFLyQ
GHWRGDVXFRPXQLGDG4XHGDEDMRODUHVSRQVDELOLGDGGHFDGDOHFWRUHOHYHQWXDOXVRTXHVHOHGHDHVWDLQIRUPDFLyQ$VLPLVPRHVREOLJDWRULDODFLWDGHODXWRUGHOFRQWHQLGR\GH0RQRJUDILDVFRPFRPR
IXHQWHVGHLQIRUPDFLyQ
(O&HQWURGH7HVLV'RFXPHQWRV3XEOLFDFLRQHV\5HFXUVRV(GXFDWLYRVPiVDPSOLRGHOD5HG
7pUPLQRV\&RQGLFLRQHV_+DJDSXEOLFLGDGHQ0RQRJUDItDVFRP_&RQWiFWHQRV_%ORJ,QVWLWXFLRQDO
0RQRJUDILDVFRP6$
KWWSZZZPRQRJUDILDVFRPWUDEDMRVDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDDUHDVSURWHJLGDVEROLYLDVKWPO