Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Equilibrio Acido-Base PDF
Equilibrio Acido-Base PDF
Ctedra de Introducci
Introduccin a la Qu
Qumica Ciencias Naturales (UNLP)
Teoras cido-base
Bibliograf
Bibliografa:
Principios de Qu
Qumica
mica- P. Atkins y L. Jones.
Jones.
Quimica General
General- R. Petruci,
Petruci, W.S.
W.S. Harwood y F.Herring.
F.Herring.
Qu
Qumica la Ciencia Central
Central- T.Brown,
T.Brown, H.Lemay y B. Bursten.
Bursten.
"Quimica"
Quimica" R. Chang.
Arrhenius
Brnsted y Lowry
Lewis
H+ + Cl-
HCl
Fallas:
Hay sustancias que no poseen OH en su composicin
y se comportan como bases.
Los H+ no estn libres en el agua (fuerzas in-dipolo)
Na+ + OH-
NaOH
Conclusin:
Hay que tener en cuenta el solvente
H2O
El H+ se transfiere del cido a la base
Base: aceptor de H+
HCl + H2O
a
H3O+ + Cl-
HF + H2O
a
b
O2- + H2O
b
a
2 OH-
Ion hidronio
H3O+ + F-
NH3(ac) + H2O(l)
b
NH4+(ac) + OH-(ac)
H+.
En general:
HCO3-/ CO32a
NH3/ NH4+
H2PO4- / HPO42-
NH3 + HCN
b
NH4+/ NH3
CN- / HCN
Pares conjugados:
NH4+ + CN-
NH4+ + HPO42a
b
NH3 + H2PO4b
a
Pares conjugados:
cido conjugado
HCO3-/ H2CO3
Pares conjugados:
base conjugada
acepta H+
Ejercicios:
Base
dona H+
cido
A- + H3O+
HA + H2O
HA + H2O
A- + H3O+
Se disocia totalmente.
Transfiere totalmente su H+ al agua (base).
Su base conjugada es extremadamente dbil.
A- + H3O+
HA + H2O
Acido d
dbil:
Se disocia parcialmente.
+
Ka = [A ][H3O ]
[HA]
NaOH
Se disocian completamente.
Su cido conjugado es extremadamente dbil.
Bases d
dbiles
B + H2O
BH+ + OH+
Kb = [BH ][OH ]
[B]
Se disocian parcialmente.
Su cido conjugado tiene cierta tendencia a ceder H+
Conclusin:
Fcil
HA + H2O
Difcil
A- + H3O
Ms fuerte el cido, ms
dbil su base conjugada.
A- + H3O+
b
a
HA + H2O
a
b
B + H2O
Fcil
BH+ + OHDifcil
cido ms fuerte
que puede existir
en agua
Caractersticas:
Bases dbiles
HClO4
HI
HBr
HCl
H2SO4
HNO3
cidos dbiles
Base ms fuerte
que puede existir
en agua.
Bases muy fuertes
100 % protonadas en
agua.
HCl + H2O
HCl
Caractersticas:
Son aceptores fuertes de H+
Reaccionan con agua (cido) para dar
NH2- + H2O
OH-.
Fuerza cida:
HNO2 > HClO
Bases
dbiles
HPO42-
PO43-
NH3 + OH-
S2- + H2O
HS- + OH-
a) PO43-(ac) + H2O(l)
b
a
b) NH4+(ac) + OH-(ac)
a
b
> Proporcin
de HA.
cido dbil
HF
Ka (25C)
6,8x10-4
HNO2
4,5x10-4
HAc
1,8x10-5
HClO
3,0x10-8
HCN
4,9x10-10
NH3(ac) + H2O(l)
b
a
Base dbil
CO32NH3
ClOPy
> Proporcin
de B.
H+ + OH-
H2O
Kw = [H3O+][OH-]
Kw = [H+][OH-]
Constante del Producto
inico del agua
10-14
HCO3- + OHKb
1,8x10-4
1,8x10-5
3,3x10-7
1,7x10-9
AUTOIONIZACI
AUTOIONIZACIN DEL AGUA
Kw = [H+][OH-]
H+
H2O
OH-
Kw = [H+]2 = [OH-]2
H3O+ + OH-
2H2O
NH4+ + OH-
NH3 + H2O
CO3 2- + H2O
AUTOIONIZACI
AUTOIONIZACIN DEL AGUA
Kw =
[OH-]
(10-14)1/2 =
10-7
M, a 25C
10-7 M = 0,0000001 M
10-7 moles/litro
[H+] = [OH-]
a 25C
AUTOIONIZACI
AUTOIONIZACIN DEL AGUA
AUTOIONIZACI
AUTOIONIZACIN DEL AGUA
a2
b1
a1
b2
b1
a2
a1
b2
Aumenta la [H+]
Aumenta la [OH-]
debe disminuir
LA ESCALA DE PH
Si x = H+, entonces
LA ESCALA DE PH
[H+]
y OH- son
una escala
Kw = [H+][OH-]
- log Kw = - log [H+] log [OH-]
- log (10-14) = pH + pOH
p (x) = - log x
14 = pH + pOH
Incrementa la acidez
pH = - log [H+]
a T = 25
25C
Incrementa la basicidad
Neutro
Recordar:
y = log x <=> x = 10y
[H+] = 10-pH
Anlogamente:
Si x = OH-
CLCULOS DE pH
LA ESCALA DE PH
En conclusin:
a T = 25
25C !!
pH + pOH = 14
cidos fuertes:
H+]
[
Tipo de soluci
solucin
[H+]
[OH-]
neutra
10-7
10-7
cida
>10-7
<10-7
<7
>7
bsica
<10-7
>10-7
>7
<7
pH
pOH
H+ + A-
HA
=
[A-]
[H+] = 0,040
Bases fuertes
MOH
M(OH)2
= CHA
pH = 1,40
M+ + OH-
[OH-] = CMOH
M2+ + 2OH-
[OH-] = 2CM(OH)2
[OH-] = 0,040 M
pH = 12,60
CLCULOS DE pH
Cundo es vlida la aproximacin?
cidos d
dbiles
H+ (ac) + A- (ac)
HA (ac)
Inicial (M)
CHA
Equilibrio(M)
CHA - X
0,00
0,00
Ka =
[H+][A-]
[HA]
a) Aproximacin:
2
Ka X
CHA
CHA-X CHA
[H+ ]
.100 = %
CHA
vlida cuando
Ka < 10-4
Si es menor que el 5%
Se debe determinar la
relacin:
X2
Ka =
CHA X
[H+] = [A-] = X
En caso contrario:
Determinar el valor de X
empleando la ecuacin
cuadrtica.
[H+] = (Ka.C
(Ka.CHA)1/2
Ka =
X2 + KaX KaCHA = 0
aX 2 + bX + c =0
X=
X = [H+] pH
X2
CHA X
b b2 4ac
2a
X1
X2
Equilibrio(M)
Ka =
Ka
X2
0,122 - X
x=
HA (ac)
H+ (ac) + A- (ac)
0,122
0,122 -X
0,00
X
X2
= 5,7 x 10-4
0,122
0,00
X
Ka << 1
X2 = 6,95 x 10-5
X = 0,0083 M
[H+]
= X = 0,0081 M
CB
CB X
0
X
Kb (CB X) = X2
= Kb.CB => X =
[OH-] = (K
(Kb.CB)1/2
Kb =
Kb
(Kb.CB)1/2
X2
CB
[OH-] = X
[OH-] = (K
(Kb.CB)1/2
pH = -log[H+] = 2,09
Kb = 1,8x10-5
NH4+ + OH-
NH3 + H2O
CB
CB X
X2
CB - X
X2 + KbX Kb CB = 0
0
X
X2 = - 0,0081
C
LCULOS
DE pH
CIDOS
Y BASES
+
Kb = [BH ][OH ]
[B]
BH+ + OH-
X1= 0,0081
b b2 4ac
2a
CLCULOS DE pH
Bases d
dbiles
B + H2O
No se puede emplear la
aproximaci
aproximacin!!
x2 + 57.10-5 x 6,95.10-5 = 0
Inicial (M)
0,0083 M
x 100% = 6,8%
0,122 M
2
x
= 5,7 x 10-4
Ka =
0,122 - x
Kb =
X2
CB - X
0
X
0
X
X = (Kb.CB)1/2
[OH-] = 1,6x10-3
[OH-] = X
2
Kb X
CB
pH = 11,20
pH = 13,18
GRADO DE IONIZACI
IONIZACIN (
() DE UN CIDO O BASE D
DBIL
[H+]
CHA
(CHA. Ka)1/2
Ka
=
=
CHA
CHA
Porcentaje de ionizaci
ionizacin:
% = x 100
1/2
ionizaci
n
Porcentaje de ionizaci
[A-]
CHA
= fracci
fraccin de mleculas
que se ionizan.
A- + H+
HA
GRADO DE IONIZACI
IONIZACIN (
() DE UN CIDO O BASE D
DBIL
pH
0,03 M
7,3x10-4
3,13
2,4 %
0,30 M
2,3x10-3
2,64
0,74 %
=
=
pH = - log
= 2,38
log
[H+]
Inicial
0,1 M
[H O+][HCOO-]
Ka = 3
[HCOOH]
HA- + H+
HA-
A2- + H+
2H2O
1/2
+
Ka1= [HA ][H ]
[H2A]
2+
Ka2 = [A ][H ]
[HA-]
H2SO3
Ka1= 1,7x10-2
H3PO4
Ka = 1,8.10-5
Ka2= 6,4x10-8
Ka3= 2,1x10-13
H2SO4
Ka2= 1,2x10-2
-
H2SO4
HSO4 + H+
Ka1
HSO4-
SO42- +
Ka2
H+
RELACI
RELACIN ENTRE Ka y Kb
Ka x Kb = Kw
A- + H2O
Kb
CB
H2A
RELACI
RELACIN ENTRE Ka y Kb DE PARES CONJUGADOS
HA + H2O
4,2
%%%%
.100
(CB. Kb)1/2
CB
4,2.10-3M
[4,2.10-3] [4,2.10-3]
Ka =
[0,1 4,2.10-3 ]
-3
4,2.10-3
[OH-]
CB
CIDOS POLIPR
POLIPRTICOS
4,2.10-3M
0,1
4,2.10
]]]].100
HA
CCCC
[H
= -2,38
[H+]
[BH+]
CB
Poseen ms de un H+ ionizable
H3O+ + HCOO-
HCOOH + H2O
BH+ + OH-
B + H2O
[H+]
CHA
A- + H3O+
HA + OHH3O+ + OH-
Kw = Ka x Kb
Ka =
[A-][H
+
3O ]
[HA]
-]
[HA][OH
Kb =
[A]
Kw = [H3O+][OH-]
Recordar Regla de Equilibrios
Mltiples estudiada en
equilibrio qu
qumico!!!
a T = 25C
cido
HF
Ka (25C)
6,8x10-4
Base
F-
Kb (25C)
1,5x10-11
HAc
1,8x10-5
Ac-
5,6x10-10
NH4+
5,6x10-10
NH3
1,8x10-5
HCO3-
5,6x10-11
CO32-
1,8x10-4
Hidr
Hidrcidos
XOH
XO- + H+
XOH
X+
OH-
Qu determina su comportamiento?
2- Electronegatividad de X
Factor determinante
cuando:
X mismo grupo
Factor determinante
cuando:
X
mismo perodo.
Las propiedades de X
Por qu?
eX = metal
X+ + OH-
X-O-H
base
eX = no-metal
H + + X-
H-X
- X:
XO- + H+
X-O-H
cido
Fuerza cida:
Oxcidos
XOH y X=O
Perodo: Aumenta la
electronegatividad,
aumenta la acidez
H+ cido
H3PO4:
H O
H3PO3:
O
P
O H
O
H P
O
O H
H
Qu
Qu factores favorecen la polaridad del enlace OO-H?
a) Elevada electronegatividad de X
b) Elevado N de oxgenos no-protonados (O terminales)
CIDOS Y BASES
FACTORES QUE DETERMINAN
LA FUERZA DE UN CIDO
O=XOH
E.N:
Cl
>
Br
pKa:
7,53
<
8,69
>
Efecto inductivo
O = X O - + H+
Resonancia
10,64
O=XOH
Ka
108
103
10-2
10-7
fuerza cida
Muy fuerte
Fuerte
Dbil
Muy dbil
ejemplos
HClO4
HNO3, H2SO4
H3PO4, HNO2
H3BO3
Comparaci
Comparacin de cidos de igual FAR
Ejemplo:
O=XOH
Recordar
Ka
Caractersticas cidas
10-2
Dbil
H2PO4-
1-1 = 0
10-7
Muy dbil
HPO4-2
1-2 = -1
10-12
Extremadamente dbil
PO4-3
1-3 = -2
10-17
Ninguna
O
H P
O
O H
H
TEOR
TEORA CIDOCIDO-BASE DE LEWIS
cido de Lewis:
Lewis aceptor de un par de electrones (A)
TEOR
TEORA CIDOCIDO-BASE DE LEWIS
H+ + NH3 NH4+
Ejemplos:
Base de Lewis:
Lewis donador de un par de electrones (B:)
A + :B
H
H+ +
A-B
cido de Lewis
Enlace covalente
Bases de Lewis:
Lewis:
Molculas neutras con pares de electrones libres (NH3, H2O)
Aniones (OH-, S2-, Cl-)
N H
H
H N H
H
Base de Lewis
cidos de Lewis:
Lewis Especies con dficit electrnico
Octeto incompleto (Ej: BF3)
Cationes metlicos ( Ej: Cu2+, Ag+)
Enlaces mltiples (Ej: CO2)
FAR
H3PO4
F
F B
F
cido de Lewis
Ejemplo:
Ejemplos
N H
F B N H
F H
Base de Lewis
TEOR
TEORA CIDOCIDO-BASE DE LEWIS
TEOR
TEORA CIDOCIDO-BASE DE LEWIS
Aplicaci
Aplicacin importante de la teor
teora: formacin de
iones complejos:
Mn+
Mn+
:B
Por ejemplo:
Base de Lewis
3+
NH3
Co3+
cido de Lewis
H3N
H
H
H3N
Base de Lewis
TEOR
TEORA CIDOCIDO-BASE DE LEWIS
NH3
NH3
NH3
TEOR
TEORA CIDOCIDO-BASE DE LEWIS
La inversa no se cumple!
Ion metlico
hidratado
Na+ + Cl-
CA
C+ + A-
catin de la base
BASES
Propiedades cido-Base Yde
las Soluciones Salinas
cidoCIDOS
10
BASES
Propiedades cido-Base Yde
las Soluciones Salinas
cidoCIDOS
CIDOS Y BASES
Base fuerte
A- + H+
HA
BH+ + OH-
B + H2O
BH+ + H2O
B + H3O+
Ani
Anin de un
cido fuerte
A-
+ H2O
HA +
OH-
Conclusi
Conclusin: En sales de cidos y bases fuertes
No ocurre reaccin de hidrlisis.
No se altera la concentracin de OH- ni de H+.
(El pH = 7).
CIDOS disoluciones
Y BASES
2.b
2.-Sales que producen
bsicas
A- + H2O
HA + OH-
Kh = [HA][OH ]
[A-]
Constante de hidr
hidrlisis
HA
A- + H+
Observar!!! Kh = Kb
Kh x Ka = Kw
Sabemos: Kb x Ka = Kw
Kh = Kw
Ka
Ani
Anin del
cido d
dbil
A- + H2O
HA + OHOH-
en la solucin.
CIDOS Y BASES
CIDOS Y BASES
BH+ + H2O
B + H3O+
Kh = Constante de hidrlisis
B + H2O
BH+ + OH-
Observar!!! Kh = Ka
Ka x Kb = Kw
+
Kh = [B][H3O ]
[BH+]
Kh x Kb = Kw
Kh = Kw
Kb
BH+ + H2O
B + H3O+
11
Hidrlisis
CIDOS Y BASES
Ejemplo
NH4+ + CN-
NH4CN
BH+ + A-
BHA
HCN + OH-
Kh(Kb) =
A- + H2O
HA + OH-
BH+ + H2O
10 14
NH3 + H3O+
Kh(Ka) =
pH > 7
pH < 7 ?????
CIDOS Y BASES
NO2- + H2O
Kh(Kb) =
NH4+ + H2O
Kh(Ka) =
HPO42- + 2 Na+
Na2HPO4
Ka = 4,5 x 10-4
Kw
= 2,2 x 10-11
Ka
NH3 + H3O+
Kw
Kb
NH4NO2
Kh(Ka) =
= 5,6 x 10-10
Ejemplo:
10 14
1,8.10 5
Kw
Ka
= 2,0 x 10-5
4,9.10 10
NH4+ + H2O
B + H3O+
Kh(Kb) =
i) HPO42-(ac) + H2O
Kb = 1,8 x
10-5
Kw
= 5,6 x 10-10
Kb
ii)
ii) HPO42-(ac) + H2O
b
Ka3 = 4,2.10-13
H2PO4-(ac) + OH- Kb ?
a
Kb =
Ka(H2PO4-) x Kb(
Kb(HPO42-) = Kw
Kb =
Kw
Ka
1.10-14
= 1,6x10 7
6,2.10- 8
12
HIDR
HIDRLISIS DE DISTINTOS TIPOS DE SALES
b) Comparo los valores de las constantes
i) HPO42-(ac) + H2O
ii)
ii) HPO42-(ac) + H2O
H2PO4-(ac) + OH-
Ka3 = 4,2.10-13
Kb = 1,6.10-7
En conclusi
conclusin:
Cati
Catin de
Ani
Anin de
Soluci
Solucin pH Ejemplos
= 7 NaCl, KBr
> 7 NaAc, KF
base dbil
bsica
???
< 7 NH4Cl
?
NH4Ac, NH4CN
Comparar
constantes
Y BASES
Clculos de pH deCIDOS
Soluciones
Salinas (hidr
(hidrlisis)
ACsal - X
+ H2O
Kh = [HA][OH ]
[A-]
pH
BH+ + H2O
Csal-X
HA +
X
Si Kh << 1
2
Kh X
Csal
X = [OH-]
B + H3O+
X
+
Kh = [B][H3O ]
[BH+]
Kh = Kw
Ka
OH-
pH
Kh = Kw
Kb
Ejercicios:
1.- Ordene las siguientes disoluciones acuosas todas de igual
concentracin molar en orden de pH creciente: KI, KF, HAc,
HCl, NaNO2, NaNO3, NH4Cl, HF, HNO2, NaOH, Ca(OH)2 ,.
Datos: Ka(Hac)=1,8.10-5, Ka(HF) = 6,8.10-4, Ka(HNO2) = 4,5.10-4
2.- Determine cul o cules de las siguientes sales producen
disoluciones cidas: LiCl, NH4Cl, FeSO4, CuCl2, NaClO, KCN
(escriba la ecuacin correspondiente en cada caso).
13