Está en la página 1de 41

Ig.

1. INDICL 1
2. ACLARACIN 2
3. INTRODUCCIN 3
4. HISTORIA DLL LADRILLO 4
4.1 CONSTRUCCIONLS DL LADRILLO LN COLOMIA 5
4.2 CONSTRUCCIONLS DL LADRILLO LN LL MUNDO 6
5. TLCNOLOCIA DL IRODUCCIN Y CICLO IRODUCTIVO 7
6. CARACTLRISTICAS TLCNICAS 8
6.1 RLSISTLNCIA MLCNICA A LA COMIRLSIN 8
6.2 TASA INICIAL DL ASORCIN 8
6.3 LSILSOR DL IARLDLS Y TAIQULS 8
6.4 DIMLNSIONLS MODULARLS 8
6.5 TOLLRANCIA DIMLNSIONAL 9
6.6 LIMITL DL DLILCTOS SUILRIICIALLS 9
6.7 RLQUISITOS ADICIONALLS 9
6.8 TIIOS DL UNIDADLS 9
7. LADRILLOS DL IACHADA 1O
8. IULSTA LN ORA 11
8.1 MORTLROS 11
8.2 RLCLICIN DLL LADRILLO 12
8.3 ALMACLNAMILNTO DLL LADRILLO LN ORA 12
8.4 RLCLICIN DLL MORTLRO Y SUS COMILLMLNTOS 12
8.5 MURLTLS DL RLILRLNCIA O DL MULSTRA 13
8.6 MODULACIN Y RLILANTLO LN ORA 13
8.7 COLOCACIN 13
8.7.1 COLOCACIN DL OQUILLLRAS Y ILOMOS 13
8.7.2 COLOCACIN DLL LADRILLO 13
8.8 RLALIZACIN DL }UNTAS 14
8.8.1 }UNTAS DL MORTLRO 14
8.8.2 }UNTAS DL MOVIMILNTO 14
8.8.3 TIIOS DL }UNTA 15
8.9 CORTADO DL LOS LADRILLOS 16
8.1O CONDICIONLS ATMOSILRICAS 17
8.1O.1 LA LLUVIA 17
8.1O.2 LL HILLO 17
8.1O.3 LL CALOR 17
9. DLTALLLS 17
1O.1 }unlas
1O.2 Tipos de liala 17
1O.3 CienaIIeias 21
1O.4 Lnchape de vigas y coIunnas 23
1O.4.1 Iachada en loIele a Ia visla con enchape de vigas y coIunnas
1O.4.2 Iachada en loIele a Ia visla con unidad conpIela en vigas y coIunnas 24
1O.5 Aleiluias 25
1O.5.1 DinleIes 26
1O.5.2 Anlepechos 28
1O.5.3 AIfaijas 29
1O.6 Aicos 3O
1O.7 vedas 33
1O.8 DelaIIes especiaIes 35
1O.9 MensuIas 36
11. Lavado e hidiofugado 37
11.1 Lavado
11.2 Hidiofugado 38
12. RLCUILRACIN 39
13. RLCOMLNDACIONLS CLNLRALLS 41
1 |ND|CE
1. lNDlCl
2 /C|/R/C|N
En :Ic puL|icccicn :e re:umen ciferenIe: fcrmc: y pc:c: ue :e ceLen :eguir
en |c uIi|izccicn ce |c mcmpc:Ier|c. Lccri||erc S/NI/FE hc IrcIccc ce reunir |c:
Irminc: preci:c: y |c :ecuencic reuericc pcrc :u ccrrecIc uIi|izccicn.
/unue :Ie :i:Iemc :e hc regicc pcr |c ncrmcIiviccc vigenIe, e:Ic nc
ce:cc|ificc |c re:pcn:cLi|iccc ce |c: prcfe:icnc|e: ue |c uIi|icen.
E:Ic: :cn reccmencccicne: y nc reui:iIc pcrc |c in:Ic|ccicn ce |ccri||c
S/NI/F, ccemc:, cichc: reccmencccicne: nc :cn uIi|izcL|e: en Iccc: |c:
zcnc: gecgrcficc:.
E| prcpieIcric, ccn:IrucIcr c in:Ic|cccr ceLe c:egurcr:e ce ue |c: prccucIc:
S/NI/F :cn in:Ic|ccc: ce ccuercc c |c: ncrmc: y c |c Luenc prccIicc ce|
cficic. E: re:pcn:cLi|iccc ce cccc per:cnc ue :e refierc c e:Ic:
e:pecificccicne:, e| revi:cr|c: incepencienIemenIe y ceIermincr, :egn :u
Luenjuicic, u e: |c mc: ccecuccc pcrc :uprcyecIc.
S/NI/F rec|izcrc ccn regu|criccc nuevc: puL|icccicne: ccnIeniencc
nuevc: reccmencccicne:.
lO|O NO. 2 l|cs|u urrOqu|u| c
||un||u.1::. L|u|O D|cs|c.

lO|O NO. 1 lrccr|ck C. lO||c lOusc
C||cuO. l|||nO|s. 1:Ot 1:O:. lrunk
L|O \r|||.
2. AClARAClN
3 |NRDuCC|N
3. lN1RDUCClN
Ccn e| Irminc |ccri||c ccmnmenIe :e incicc un e|emenIc ccn:IrucIivc
crIificic| en fcrmc ce pcrc|e|epipecc recIc, cLIenicc ce |c ccccicn ce |c
crci||c |c cuc| hc :icc cmc:ccc y mc|ceccc previcmenIe. E| |ccri||c uiere :er
c|gc" cec|c Lui: Khcn, y c:| e: ccmc, ccn e| Iiempc, uiere ||egcr c :er murc,
Lcvecc, crcc.
E| |ccri||c IrcLcjccc ccmc murc c |c vi:Ic ceLe cump|ir ccn ciferenIe:
ccrccIer|:Iicc: c ccmpcnenIe: Ic|e: ccmc:
Icnicc:: ccmc IempercIurc, inercic Irmicc, re:i:Iencic c |c: ccncicicne:
cmLienIc|e:.
E:IIicc:: ccmc vcricL|e: incivicuc|e: {cc|cr, IexIurc y grcnc) y en un ccmpc
mc: cmp|ic unifcrmiccc ce cc|cr, e:IcLi|iccc cimen:icnc|, mcnIenimienIc en
e| Iiempc ce Iccc: |c: ccrccIer|:Iicc: inicic|e:.
/cemc: ce pc:eer |iLerIcce: ccmc unc vcrieccc Iipc|cgicc, cmp|ic gcmc
ce IrcIcmienIc: :uperficic|e: y crcmcIi:mc: en:ucccLccc.
lO|O NO. 4 usun Luurcncc
Dunu lOusc. r|nj|c|.
l|||nO|s. 1c:: 1:OO.
lO|O NO. 3 Gruj|n uu|| cn \|u
l|c|u.
4 |SR|/
En e| cur:c ce |c eccc mecic en e| lmperic 8izcnIinc, c| ncrIe ce lIc|ic, en |c:
Fc|:e: 8cjc: y en /|emcnic, :e rec|izcrcn ccn:Iruccicne: ccn |ccri||c:
Iemp|ccc: rcjc: y :in Lri||c, crecncc unc cmp|ic vcrieccc ce fcrmc:, ccmc
cuccrc:, figurc: ce punIc ce e:pinc, Iejicc ce e:Ieri||c c |czc: f|cmencc:. E:Ic
Irccicicn ccnIinuc en e| renccimienIc y en |c cruiIecIurc gecrgicnc
LriIcnicc, y fue ||evccc c /mricc ce| NcrIe pcr |c: cc|cnc:.
E| |ccri||c yc erc ccnccicc pcr |c: inc|genc: cmericcnc: ce |c civi|izccicne:
prehi:pcnicc:. Enregicne: :ecc: :e ccn:Iru|cncc:c: ccncccLe :ecccc c| :c|.
Lc: grcnce: pircmice: ce |c: C|mecc:, Mcyc: y cIrc: pueL|c: fuercn
ccn:Iruicc: ccn |ccri||c: reve:Iicc: ce piecrc. Ferc fue en E:pcnc ccnce pcr
inf|uencic mu:u|mcnc, e| u:c ce| |ccri||c c|ccnzc mc: cifu:icn :cLre Iccc en
Cc:Ii||c, /rcgcny /ncc|uc|c.
1. HlS1RlA Dll lADRlll
E| emp|ec ce| |ccri||c ccmc e|emenIc e:IrucIurc| :e ccn:c|icc ccmc
ccn:ecuencic ce :cIi:fccer |c: nece:iccce: ccn:IrucIivc: en cue||c: |ugcre:
|ccu:Ire: c f|uvic|e: ccnce nc :e ccn:egu|c |c mccerc c |c piecrc, perc e: :u:
riverc: |c crci||c :e ccn:egu|c en grcnce: ccnIiccce:. :Ic ccn:IiIuye e|
principc| mcIeric| en|c ccn:Iruccicnce |c: cnIiguc: Me:cpcIcmic y Fc|e:Iinc,
ccnce cpenc: :e ci:pcn|c ce mccerc y piecrc:. Lc: hcLiIcnIe: ce Jericc en
Fc|e:Iinc fcLriccLcn |ccri||c: hcce unc: 000 cnc:. Lc: ccn:IrucIcre: :umeric:
y LcLi|cnic: |evcnIcrcn zigurcI:, pc|ccic: y ciuccce: cmurc||ccc: ccn |ccri||c:
:ecccc: c| :c|, ue recuLr|cn ccn cIrc: |ccri||c: cccicc: en hcrnc:, mc:
re:i:IenIe: y c menucc ccn e:mc|Ie: Lri||cnIe: fcrmcncc fri:c: ceccrcIivc:. En
:u: |Iimc: cnc: |c: per:c: ccn:Iru|cn ccn |ccri||c: c| iguc| ue |c: chinc:, ue
|evcnIcrcn |c grcn murc||c. Lc: rcmcnc: ccn:Iruyercn Lcnc:, cnfiIecIrc: y
ccuecucIc: ccn|ccri||c:, c menucc recuLierIc: ce mcrmc|.
lO|O NO. Cu|cru| c |||. |||cO|s. lrunc|u.
lO|O NO. 7 lucr|u ls||ur cn
Lu|| | On| u. cOns| r u| u Or
Nu|ucOOnOsOr. u| j|nu| c| s||O
\ll u.C.
lO|O NO. t Tcrmus c Curucu||u cn
lOmu. s||O lll u.C.

1.1 CNS1RUCClNlS Dl lADRlll lN ClMBlA
En|c primerc miIcc ce| :ig|c XlX |c: ciuccce: e:Icnci:minuyencc :upcL|ccicn
y en :u mcycr|c :e ccn:ervc rurc|. Fcr e:c |c: pccc: cLrc: rec|izccc: :cn muy
:ignificcIivc: y ce inIer: cc|ecIivc, ccmc |c e: e| CcpiIc|ic Nccicnc|.
/ruiIecIc: ccmc Ihcmc: Feec y FieIrc CcnIini ce:crrc||crcn grcnce:
prcyecIc:. / finc|e: ce :Ie :ig|c :c|c 8cgcIc ccnIcLc ccn unc imcgen
mecicncmenIe urLcnc, perc en e:Ie periccc :e :ienIcn |c: Lc:e: ce |c ue :e
puece ||cmcr |c Irccicicn mccernc ce| |ccri||c en Cc|cmLic {Gc:Icn Le|crge).
Ccn e| mcycr :enIicc prccIicc, perc ccn unc cuicccc:c fccIurc, ||enc ce
ceIc||e: en |c: ccrni:c:, cinIe|e: y pcrIccc: :e hiciercn grcnce: fcLricc: ccmc
Germcnic, 8cvcric, Hi|ccc: ce Scmccc, Ferrer|c ce |c Frccerc, eIc., ue
ciercnunc IexIurc y cc|cr ccrccIer|:Iicc.
5
lO|O NO. c Cu|cru| \|||unuctu. Mcc|||n. C|ur|cs Currc. lO|O |Omuu cn
1c:3. l|cs|u c |ur|||O mus runc c| munO. |crm|nuu c cOns|ru|r
cn 1:31.
RESEN/ DE |/S CNSRuCC|NES EN |/DR|||
/ finc|e: ce| :ig|c XX |c cruiIecIurc en :u mcycr|c :e ce:crrc||c pcr eurcpec:
ccn cruiIecIurc eurcpec, uiene: cccpIcrcn :u: ccncepIc: c |c:
pre:upue:Ic: y mcIeric|e: ce cccc regicn, ccn:ervcncc:e, pcr prccIiciccc, e|
u:c ce| |ccri||c, ||egcncc c:| c unc cruiIecIurc repuL|iccnc. Ccmenzc c ver:e
|c imiIccicn y |c ccpic ce e:Ii|c: ccmc e| ing|: {8crric |c Mercec en 8cgcIc),
e:pcnc|, eIc. EnIre |c: cnc: ce 130 c 145 :e cic unc eIcpc ce Ircn:icicn
ccnce |c: viviencc: ccnIinucrcn ccn cichc L:uecc ce prcIcIipc:",
mienIrc: |c: ecificic: grcnce: Lu:ccn un e:Ii|c mc: mccernc. Se ||egc c un
nccicnc|i:mc ue erc ccmc |c impcrIccicn ce| nccicnc|i:mc ce cIrc: pci:e:.
Ferc pcrc|e|cmenIe cIrc: cruiIecIc: ccmenzcLcn |c ci:cu:icn ce|
prcL|emc :ccic|" ce |c viviencc.
Hccic 145 ccmienzc e| mcvimienIc mccernc {GcLrie| Serrcnc, Gui||ermc
8ermcez, Fcge|ic Sc|mcnc, Ferncncc McrI|nez ScncLric, eIc.)ue Lu:ccn
unc icenIiccc nccicnc| ue hc:Ic nue:Irc: c|c: c cejccc ccmc hiIc
ccrccIer|:Iicc cenIrc ce /mricc LcIinc y e| muncc, |c uIi|izccicn ce| |ccri||c,
ccmc principc| mcIeric| ccn:IrucIivc y ceccrcIivc, nc :c|c en 8cgcIc :inc en
unLuennmerc ce ciuccce: ce| pc|:.
lO|O NO. : lu|r|cu c Ccrtczu
Lutur|u. LOO|u. |c(unrO
Munr|quc.
lO|O NO. 11 TOrrcs c| lurquc.
LOO|u. lOc||O u|mOnu.
lO|O NO. 1O Cusus cn c| Lurr|O
Qu|n|u Cumuc|O. LOO|u.
6
lO|O NO. 12 Cu|cru| \|||unuctu. Mcc|||n. C|ur|cs Currc. lO|O |Omuu cn
1c:3. l|cs|u c |ur|||O mus runc c| munO. |crm|nuu c cOns|ru|r cn
1:31.
RESEN/ DE |/S CNSRuCC|NES EN |/DR|||
lO|O NO. 13 lu|r|cu c Ccrtczu
Lutur| u. LOO| u. | c( unrO
Munr|quc.
1.2 CNS1RUCClNlS Dl lADRlll lN ll MUND
Lc: cr|gene: ce |c: ccn:Iruccicne: en |ccri||c :e remcnIcn c |c: cr|gene: ce |c
civi|izccicn, e: c:| ccmc e| |ccri||c hc :icc |c repre:enIccicn f|:icc y curccerc
ce| pen:cmienIc ce| hcmLre c Ircv: ce| Iiempc.
Lc cLrc: ccn:Iruicc: en cccc mcmenIc ce |c hi:Icric nc: hcL|cn ce| c|Ic
grccc ce ce:crrc||c Icnicc y e:IIicc ue :iempre hcn Ienicc |c:
ccn:Iruccicne: en |ccri||c, e cu| c|gunc: ejemp|c: ce| pen:cmienIc ce|
hcmLre cccicc en|ccri||c.
Fctc Nc. !5 c||e: ce' Fc|que.
8cgctc. Fcge'|c Sc'ncnc.
lO|O NO. 14 Cusus cn c| Lurr|O
Qu|n|u Cumuc|O. LOO|u.
lO|O NO. 1 TOrrcs c| lurquc.
LOO|u. lOc||O u|mOnu.
Envejec|m|enc
/o||vc
M|DE
/juse oe
/juse oe
Secoo Secoo
c|n
7 ECN|G|/ DE PRDuCC|N
lO|O NO.1t Trcn c |ur|||O rcnsuO
su||cnO c| |OrnO.
5.1lCNlOlA Dl lRDUCClN Y ClCl lRDUC1lV
E| :i:Iemc ce prccuccicn ce| |ccri||c nc ccmLic ce mccc finc en e| :ig|c XlX: e|
prcce:c ce e|cLcrccicn ce| |ccri||c erc ce fcrmc mcnuc|, e| :ecccc :e
rec|izcLc c| :c| y |c ccccicn en peuenc: hcrnc: ccn |ccri||c: ci:pue:Ic: en
cmu|c. E| primer ccmLic :u:Icncic| :e rec|izc cucncc cpcrecic |c primerc
mcuinc mcvicc c vcpcr ue hcc|c |c pre-e|cLcrccicn ce |c crci||c y e|
mc|cec ce cccc |ccri||c, |c ue cumenIc ncIcL|emenIe |c pcIencic
prccucIivc .
Lc fcLricccicn ce| |ccri||c e: cnIiu|:imc, cpcrecic en efecIc c| 4000 c C., ccn
|c grcn ccn:Iruccicn ce| ziggurcI" en |c Me:cpcIcmic. Fcr cercc ce mi| cnc:
e| |ccri||c fue uIi|izccc :ecc, :in ningn Iipc ce ccccicn, e| primer |ccri||c cccicc
empezc c cpcrecer c| receccr ce| cnc 3000 c.C..
l|uru NO.1t C|c|O c rOucc|On c| |ur|||O.
E| :ecIcr ce| |ccri||c :e hc
eui|iLrccc ccn e| :ecIcr mc:
cvcnzccc ce |c incu:Iric: e| u:c
ce : cf i : I i cccc: cn c| i : i :
pre|imincre: ce |c crci||c y |c
meccnizccicn ce |c prccuccicn
ue inIegre yc Iccc e| cic|c
prccucIivc {pre-e|cLcrccicn,
refinccicn, mc|cec, ccrIe y
ccccicn)Iccc e:Ic cc ccmc
re:u|Iccc unc rccicnc|izccicnce|
prccucIc, unc grcn ccpcciccc
ce ccnIrc| :cLre |c IcIc|iccc ce
|c prccuccicn. E| prcce:c ce
e|cLcrccicn ce| |ccri||c :e puece
civicir en:
- Exccvccicnce |c crci||c
- Free|cLcrccicn
- Mc|cec
- CcrIe
- Ccccicn
En 1858, p|enc erc incu:Iric|, :e
invenIc e| hcrnc Hcffmcn y :e
i ni ci c | c meccni zcci cn ce|
| c c r i | | c , r e c u c i e n c c : e
ncIcL|emenIe e| Iiempc ce
cccci cn ccn unc crc:Ii cc
recuccicn ce| ccn:umc ce
ccmLu:IiL|e. E| hcrnc Hcffmcn
Iuvc unc grcn impcrIcncic pue:
:c| c r eci enIemenIe :e hc
: u: I i I ui cc pcr | c: nuevc:
Iecnc|cg|c: ce ccccicn.
8 C/R/CER|S|C/S ECN|C/S
6.1 DlMlNSlNlS MDUlARlS
Lc mcmpc:Ier|c ce u:c exIericr c ce fcchccc ceLe e:Icr ci:enccc pcrc :u:
mecicc: rec|e: mc: |c: junIc: ce pegc, :e ceLen cccpIcr c :i:Iemc: ce
cccrcinccicn mccu|cr . Lc: uniccce: ce mcmpc:Ier|c nc Iienen ue cump|ir
unc ncrmc e:pec|ficc, perc cucncc e| fcLriccnIe |c e:pecifiue:e ceLe
ccn:icercr unreui:iIc.
E:Ic: piezc: ceLen cump|ir ccn |c: e:pecificccicne: Icnicc: reccgicc: en |c
ncrmc NIC4205.
Ccmc m|nimc ceLe cump|ir ccn |c: reui:iIc: ce cL:crcicn ceIerminccc:
pcrc :u u:c. /cicicnc|menIe, :i :e IrcIc ce unc fcchccc, :Ic ceLe cump|ir,
ccemc:, ccn |c exigencic ce Ic|ercncic cimen:icnc|, ci:Icr:icn, ef|crecencic
y |imiIe ce cefecIc: :uperficic|e:.
Si |c cL:crcicn e: mcycr c |c:
vc|cre: ce |c IcL|c, :e ceLe
vigi|cr e| cump|imienIc ce |c:
r eui :i I c: ce cL:cr ci cn y
re:i:Iencic y ci:encr |c: mcrIerc:
ce pegc y Iiempc: ce pre-
humececimienIc cprcpiccc:.
6. CARAC1lRlS1lCAS 1lCNlCAS
6.1 RlSlS1lNClA MlCANlCA A lA CMlRlSlN
6.2 1ASA lNlClAl Dl ABSRClN
6.3 lSllSR Dl lARlDlS Y 1ABlQUlS
Cuadrc Nc. 2
TIPO
MXIMA EN EXTERIORE5 A LA COMPRE5IN
1O,O (1OO) M
UnIdadcs
% DE AB5ORCIN DE AGUA RE5I5TENCIA MNIMA
Prnm 5U UnIdadcs Prnm 5U
13,5 14 14,O (14O)
2,O (2O) IH 13,5 14 3,O (3O)
1O,O (1OO) IV 13,5 14 14,O (14O)
DE AB5ORCIN RECOMENDADO DE
<O,25
TIEMPO
24h
<O,1O 5nin
<O,15 1h
PRE-HUMEDECIMIENTO
TA5A INICIAL
g/cm2/mIn
MNIMO DE LA5 DE LO5 TABIQUE5
E5PE5OR MNIMO
1O 6
1O 6
mm
E5PE5OR NETO
PAREDE5 mm
TIPO
IV
IH
Cuadrc Nc. 3
Cuadrc Nc. 1
9 C/R/CER|S|C/S ECN|C/S
DlSICFSlCNES: Lc Ic|ercncic ce ci:Icr:icn ce |c: ccrc: c cri:Ic: e: ce 1.57 en
fcchccc:.
EFLCFESCENCl/S: Se en:cycnpcr e| mIccc ce:criIc en|c NIC-4017.
6.7 RlQUlSl1S ADlClNAllS
Lc: uniccce: ce mcmpc:Ier|c puecen Iener fcrmc:, IexIurc:, y cccLccc:
|iLre:, perc iguc|menIe ceLe mcnIener |c: reui:iIc: Lc:icc: perIinenIe: c :u
cp|icccicn.
6.8 1llS Dl UNlDADlS
Se ci:Iinguen Ire: Iipc: Lc:icc: ce uniccce: ce mcmpc:Ier|c ce crci||c
cccicc, :egn |c ci:pc:icicn ce :u: perfcrccicne: y ce| vc|umen ue :Ic:
ccupen: Ferfcrccicn verIicc| {|ccri||c: y L|cue:) {FV), perfcrccicn hcrizcnIc|
{Lccri||c: y L|cue:) {FH) y mccizc: {M). Lc cp|icccicn ce cccc Iipc ce uniccc
ce mcmpc:Ier|c cenIrc ce |c ecificccicnceLe e:Icr cccrce ccn|c: cc|cu|c: y
reui:iIc: ue pcrc e||c e:IcL|ezcc |c ncrmc NSF-8, ccn e| fin ce ue :e
gcrcnIice |c e:IcLi|iccc ce |c e:IrucIurc.
6.5 1llRANClA DlMlNSlNAl
Fcrc Iccc: |c: fcrmc: y Icmcnc: ue :e fcLriuen: Lc: cimen:icne: exIericre:
ce |c: uniccce: ce cuc|uier Iipc c c|c:e puecenvcricr enun27 pcr encimc c
pcr ceLcjc ce |c: mecicc: ncminc|e: e:pec|ficc:.
FlSUF/S: Lc: ccrc: expue:Ic: en |c: fcchccc: nc puecen Iener fi:urc: ue
cIrcvie:en e| e:pe:cr ce |c pcrec c ue Iengcn unc |cngiIuc mcycr c| 257 pcr
encimc c pcr ceLcjc ce |c: mecicc: ncminc|e: e:pec|ficc:.
DES8CFD/DCS: LcngiIuc mcximc permi:iL|e ce |c: ce:Lcrcccc: ce:ce |c:
e:uinc: y |c: Lcrce: ce |c: piezc::
6.6 llMl1lS Dl DlllC1S SUllRllClAllS
6 1O
8 13
BORDE
DE5BORDADO mm
E5QUINA TEXTURA
LISA
RUCOSA
LONGITUD MXIMA DEL
Cuadrc Nc. 4
ClASlllCAClN Dl
lS lADRlllS Dl
lACHADA.
SlCLN SL lORMA.
llRlORADO
MAClZO
SlCLN SL lROClSO
Dl lRODLCClON.
lXTRLlDO. CtanUc cn cl
jrcccsc Uc jrcUtcclcn cl
nalcrlal sc rcallza lcs
jrcUtclcs.....
lRlNSADO. ls tna jlcza nas
llna jtcs sc rcallza tna jcr
tna.
lO|O NO.1t Trcn c |ur|||O rcnsuO
su||cnO c| |OrnO.
lO|O NO.1t Trcn c |ur|||O rcnsuO
su||cnO c| |OrnO.
lO|O NO.1t Trcn c |ur|||O rcnsuO
su||cnO c| |OrnO.
|/DR|||S DE |/C/D/
7. lADRlllS Dl lACHADA
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
2,17 Kg
5 un|dodesJm2
24,5cmX 12cmXcm
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
2, Kg
0 un|dodesJm2
24,5cmX 12cmX 5,5cm
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
2,4 Kg
0 un|dodesJm2
24,5cmX 12cmX 5,5cm
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
3,0 Kg
4 un|dodesJm2
24,5cmX 12cmX 7,5cm
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
3,0 Kg
4 un|dodesJm2
24,5cmX 12cmX 7,5cm
6
!4,'
!!
|pr| Prensodo ||v|ono
|pr Prensodo Moc|zo
','
!4,'
!!
|tf| Io|ete F|no ||v|ono
|tf|s Io|ete F|no ||v|ono 8uper
|tps Io|ete Perforodo 8uper
!
!4,'
!!
,'
!4,'
!!
!4,'
!!
,'
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
3, Kg
5 un|dodesJm2
24,5cmX 12cmX cm
... Io|ete Moc|zo
6
!4,'
!!
','
Teiiacola
Co|ores
CoiaI
Cocoa
!4,'
!
!
! !
!,! !,! !
!!
!
','
!,'
!,
!,'
!,'
!

!,' !,

! !,' !
!4,'

! !
!!
!,'
!
1O
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
4,8 Kg
41,7 un|dodesJm2
3cmX 1cmX5cm
'
|tgf |odr|||o de Gron Formoto
'
!'
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
2,4 Kg
83,33 un|dodesJm2
1cmX 1cmX 5cm
'
|tgfm |odr|||o Io|ete Gron Formoto Med|o
!' !'
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
3,3 Kg
41,7 un|dodesJm2
3cm X 11,5cmX 5cm
'
|tgf11,5 |odr|||o Io|ete Gron Formoto 11.5
'
!!,'
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
1,5 Kg
83,33 un|dodesJm2
1cmX 11,5cmX5cm
'
|tf|11,5m |odr|||o Io|ete Gron Formoto 11,5 Med|o
!'
!!,'
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
1,8 Kg
73,7 un|dodesJm2
1cmX cmX cm
6
... |odr|||o Io|ete Modu|or
!'
'
FESO
kENDIMIENIO
DIMENSIONES
3,7 Kg
34 un|dodesJm2
24,5cmX 11,5cmX cm
Adco|ob Io|ete Ierrocoto Abuzordodo
6
!4,'
!!,'
4,!
6
!'
!!,'
!4,'
'
!!,'
!'
'
!'
!'
!'
!!,'
|/DR|||S DE |/C/D/
11
|FCS DF /CFFFC.
- |pc N. Fc|c tccc p|cp:|tc.
cuenc ccne|enc|c y ncn|c-
c|cc|'|ccc.
- | pc S. A' tc |' ex| c| ' | ccc.
ccne|enc|c |ue|te.
- |pc /. Fc|c c'tc ccnp|e:|n
pe|c nc nuy ncn|cc|cc'e.
- |pc C. Fccc |ue|te. nc:
ut|'|zccc en|nte||c|e:.
Aunque e:tc: nc|te|c: t|enen
'c: cc|ccte|:t|cc: cc:|cc:. e''c:
puecen tene| vc||eccc ce
cp'|ccc|cne:.
MRERS
En ccn:Iruccicn :e enIience pcr mcrIerc ccmc unc mezc|c |nIimc ce crenc y
cg|cmercnIe, cmc:ccc ccn cguc: :i |c pc:Ic c:| cLIenicc :e |e cp|icc c |c
:uperficie ce un |ccri||c, :e encurece c| ccLc ce c|gn Iiempc y :e cchiere c
|. Ene:Ic prcpieccc e:IriLc e| emp|ec ce| mcrIerc en|c mcmpc:Ier|c.
Fcrc |c mcycr pcrIe ce mcrIerc: ue :ue|en uIi|izcr:e en cLrc:, e|
encurecimienIc Iiene |ugcr pcr prcce:c u|micc.
Ieniencc en cuenIc ue cprcximcccmenIe e| 207 ce |c :uperficie ce unc
fcchccc |c ccn:IiIuye |c junIc ce mcrIerc, e: impcrIcnIe pcner e:pecic|
cIencicn en :u u:c, yc ue ce e:Ic cepence en grcn mecicc e| re:u|Iccc
IcnIc e:IIicc ccmc funcicnc|. E| cc|cr puece vcricr ce ccuercc c |c:
mcIeric|e: emp|eccc: {crenc, cemenIc, cc|) y c |c
ccnIiccc ce cccc unc ce e||c:. E| cnchc ce |c
junIc cepence Lc:iccmenIe ce| ci:enc ce |c
fcchccc en generc|, perc en cc:c ce :er
e:IrucIurc| ceLe cump|ir |c ncrmc NSF 8, ccnce
cice, ccemc: ce cIrc: e:pecificccicne: ue |c
junIc ceLe :er ce 1cmmc: c menc: 4mm, perc ce
:er neIcmenIe fcchccc :erc ccmc m|nimc ce
4mmIcnIc verIicc| ccmc hcrizcnIc|menIe.
8.1 MR1lRS
/ncciencc cc| c cemenIc c vicever:c puecen mccificcr:e venIcjc:cmenIe
|c: prcpieccce: ce |c: ciferenIe: Iipc: ce mcrIerc:.
McrIerc ce cemenIc cIenuccc, E: unmcrIerc ce cemenIc c| ue :e |e cncce
unc peuenc ccnIiccc ce cc|. Ccn :Ic cp|icccicn :e prc|cngc |c curccicn
ce| frcguccc, eviIcncc:e c:| |c: grieIc: pcr ccnIrcccicn. Feuenc:
ccnIiccce: ce cc| cumenIcn |c re:i:Iencic y :cLreIccc |c ccherencic ce|
mcrIerc c| |ccri||c: ccemc: e| mcrIerc re:u|Ic mc: ccmpccIc y p|c:Iicc. De ch|
ue :ec pc:iL|e ccn mezc|c: mc: cricc:
cprcvechcr ccmp|eIcmenIe e| cemenIc y |cgrcr
i mpermecLi | i ccc. Ccn e| | c :e recuce
ncIcL| emenIe e| cc:Ic ce| mcrIerc, | c:
prcpcrcicne: mc: ccecuccc: ce cemenIc c cc| y
c crenc, pcrc revcue impermecL|e 1:1/4:3, pcrc
mcmpc:Ier|c impermecL|e 1:1/2:. McrIerc ce
cc| y cemenIc. E : unc mezc|c ce pcrI|cnc, cc| y
crenc.



SFLFCC|CNDF UN/CFFFC.
F: |npc|tcnte 'c e'ecc|n ce'
nc|te|c. pue:tc que ce '
cepence unc cuenc eecuc|n
ce' nu|c y :u cu|cc|'|ccc. Lc
cp|cp|ccc :e'ecc|n ce e:te
cece |nc'u|| tccc: 'c: c:pectc:
c e ' p | c y e c t c . c | : e n c .
ncte||c'e:. ncnc ce cc|c. etc.
Lc: | eg' c: cc: | cc: pc| c
:e'ecc|cnc| unnc|te|c :cn.
- Un :c'c t|pc ce nc|te|c nc e: e'
nec| pc|c tccc: 'c: p|cp:|tc:.
- Nc u:e un nc|te|c nc: |ue|te
que e' | eque| | cc pc| e'
p|cyectc.
U5O ALTERNATIVO RECOMENDADO
INTLRIOR
GUA B5ICA DE 5ELECCIN DE MORTERO
REA
Divisoiios.
S M
LXTLRIOR
ALTO CRADO
N O
Iaiapelos y chineneas.
Muios iefoizados o de caiga.
Muios enchapados y no de caiga.
S N
S N
LXTLRIOR
CRADO MLDIO
Y A}O
Muios de fundacin, nuios
fIolanles, aIcanlaiiIIas, pozos
de inspeccin, pavinenlos.
Muios de caiga.
S N
N S
Cuadrc Nc. 1
8. lUlS1A lN BRA
12 PuES/ EN BR/
|cmrc cuunO scu Os|||c c|
|ur|||O sc c|c |Ocu||zur |rcc|umcn|c
cn c| |uur Onc sc tu u u||||zur.
ll nalcrlal jtcUc llc_ar a la clra
Uc Ucs lcrnas. a _rancl c
cslllaUc. ccn ajarccc cn la lclc.
Lu j uc|uu cs| u cOmucs| u
|us|cumcn|c Or |ur|||O mOr|crO. |u
|n|crucc|On cn|rc |Os Os. csc c|
un|O c t|s|u |un|O cs|c||cO cOmO
|ccn|cO.
9.1. RlCllClN Dll MR1lR Y SUS
CMlllMlN1S:
E: muy impcrIcnIe e|egir un mcrIerc ue eviIe |c cpcricicn ce pc:iL|e:
pcIc|cg|c: en |c cLrc Ierminccc, e: c:| ccmc :e ceLe pre:Icr e:pecic|
cIencicn c |c recepcicn, c|mccencmienIc y mcnipu|ccicn ce| mcrIerc y nc
pc:cr pcr c|Ic |c: :iguienIe: reccmencccicne::
- Fcrc |c: mcrIerc: incu:Iric|e:, :e ceLen uIi|izcr niccmenIe cenIrc ce |c:
Iiempc: ce u:c: reccmencccc: pcrc :u mcnipu|ccicn, verificcncc ue |c
re:i:Iencic ccincicc ccn|c :c|iciIccc .
- Fcrc |c: mcrIerc: prepcrccc: en cLrc :e ceLe Iener en cuenIc: c|mccencr
|c: in:umc: e: un |ugcr |impic, |iLre ce ccnIcminccicn y ce |c humeccc ce|
:ue|c, e| mcrIerc :c|c Iiene unc vicc Ii| ce 2 hcrc: curcnIe |c: cuc|e: :e |e
pccrc cgregcr cguc pcrc ccmpen:cr |c prcicc ce humeccc : |c mezc|c :e
ceLe hccer preferiL|emenIe pcr mecic meccnicc 1 minuIc, c mcnuc|menIe,
Ire: mezc|ccc:" :cLre unc :uperficie p|cnc e impermecL|e.
NO sc c|c c(ur c| |ur|||O cn cOn|uc|O
cOn c| |crrcnO Orquc ucc u|sOr|cr
|umcu O su|cs sO|u||cs.
9.3. AlMAClNAMllN1 Dll lADRlll lN BRA :
- Siempre y cucncc :ec pc:iL|e e| |ccri||c :e ceLe |ccc|izcr cirecIcmenIe ene|
|ugcr ccnce :e vc c uIi|izcr, cpi|ccc: :cLre unc :uperficie hcrizcnIc|, p|cnc y
|impic, ccnce e| cguc c |c humeccc nc |c: puecc cIcccr y :epcrccc ce cIrc:
mcIeric|e: ue |c pueccnmcnchcr c ceIericrcr.
- Nc :e ceLe cejcr e| |ccri||c en ccnIccIc ccn e| Ierrenc pcrue puece
cL:crLer humeccc c :c|e: :c|uL|e:, prcvcccncc |c pc:Iericr cpcricicn ce
mcnchc: c ef|cre:cencic:.
- Nc :e ceLe mcnipu|cr exce:ivcmenIe e| |ccri||c, yc :Ie :e ceIericrc, ceLicc
c| rcce enIre |c: piezc:.
9.2. RlCllClNDll lADRlll:

E| mcIeric| puece ||egcr c |c cLrc ce cc: fcrmc:, c grcne| c e:IiLccc,
incepencienIemenIe ce |c fcrmc ccmc e: enIregccc e| mcIeric|, :e ceLe
verificcr, ue e| mcIeric| ||egue en Luen e:Iccc, y en |c ccnIiccc ccrrecIc,
pue: ce |c ccnIcric nc :e ceLe
reciLir e| mcIeric| e infcrmcr
inmecicIcmenIe c |c empre:c
Ircn:pcrIcccrc.
Lc cireccicn ce |c cLrc puece
ccepIcr e| ce:pcchc, crcencr
en:cyc: c rechczcr|c. Cuc|uier
cncmc| | c c i nccnfcrmi ccc
ceLerc :er ccmunicccc :iempre
cnIe: ce |c in:Ic|ccicn.
13 PuES/ EN BR/
9.5. MURl1lS Dl RlllRlNClA Dl MUlS1RA:
Se ccn:Iruircn cnIe: ce ccmenzcr |c ejecucicn ce |c fcLricc rec|izccc: ccn
|c: mi:mc: mcIeric|e: y en |c: mi:mc: prcpcrcicne: ue :e preIenccn
uIi|izcr.
- Finc|iccc:
Se cL:ervcrc e| ccmpcrIcmienIc ce| ccnjunIc |ccri||c-mcrIerc.
Se e:ccgerc e| cc|cr y Iipc ce |ccri||c ue mejcr ccnvengc, c:| ccmc |c mezc|c
y e| cc|cr ce |c junIc ce mcrIerc, puciencc rec|izcr:e civer:c: ccmLinccicne:.
Se ccmprcLcrc ue |c: piezc: e:pecic|e: :e cccpIcn c |c fcrmc y c| cc|cr
reuericc:. DeLercn :er cL:ervccc: c unc ci:Icncic nc infericr c 3 meIrc:, :in
ue c|gn cLjeIc inIermecic cificu|Ie |c vi:icn. Se cejcrc ue Ircn:currc un
periccc ce Iiempc nece:cric pcrc ue e| mureIe :eue y :e puecc cprecicr
:uc:pecIc cefiniIivc.
9.6. MDUlAClN Y RlllAN1l lN BRA:
Fcrc ccmenzcr ccn e| fcrme" c ci:IriLucicn ce |c: |ccri||c: ce |c primerc
hi|ccc, :e ceLe ccnIcr ce cnIemcnc ccn |c: p|cnc: ceIc||ccc: ce |c
ci:IriLucicn ce| |ccri||c y junIc:, ccmenzcncc c ci:IriLuir en :ecc |c primerc y
:eguncc hi|ccc ccn |ccri||c: Icmccc: c| czcr, mccu|cncc primerc |c: e:uinc:
y vcnc:, mcrccncc en|c primerc hi|ccc |c |ccc|izccicnce :Ic:.
9.7. ClCAClN:
9.7.1 ClCAClNDl BQUllllRAS" YllMS:
9.7.2 ClCAClNDll lADRlll:
Lc: :iguienIe: :cn |c: pc:c: c :eguir pcrc |c ejecucicn ce un murc en |ccri||c
c |c vi:Ic:
Se in:Ic|crcn |c: Lcui||erc: pcrc|e|c: c |c fcchccc y c p|cmc en ci:Icncic: nc
:upericre: c 4m, :Ic: ceLen ir en Iccc: |c: e:uinc: ccmLic: ce cireccicn,
vcnc: y mccheIc:, |uegc ce Iener cefinicc: |c: nive|e: :e ci:IriLuircn y
mcrccrcn |c: hi|ccc: hcrizcnIc|e:, c:| ccmc |c: cnIepechc y cinIe|e:. IcmLin
e: impcrIcnIe |ccc|izcr ccrrecIcmenIe e| p|cnc ce |c fcchccc.
Fcrc inicicr |c cc|ccccicn ce| |ccri||c Iccc |c :uperficie ceLe e:Icr |impic y
nive|ccc . De:pu: ce Iener mcrcccc: en |c: Lcui||erc: Iccc: |c: hi|ccc: ce
|ccri||c pcr |c cri:Ic :upericr {e| |ccri||c :e hi|c pcr |c ccrc ue vc ueccr c |c
vi:Ic), |c in:Ic|ccicn :e ceLe hccer Icmcncc |ccri||c: ce ciferenIe: e:IiLc: c |c
vez y ccn:umir|c e:cc|cnccc.
Lc: |ccri||c: :e cc|cccrcn :iempre c re:Iregcn. Fcrc e||c :e exIencerc :cLre e|
c:ienIc, c |c |Iimc hi|ccc, |c ccnIiccc ce mcrIerc :uficienIe pcrc ue e|
Ience| y ||cgc re:u|Ien ce |c: cimen:icne: e:pecificccc:, y :e iguc|crc ccn |c
pc|eIc. Se :iIucrc e| |ccri||c :cLre e| mcrIerc c unc ci:Icncic hcrizcnIc| c|
|ccri||c ccnIiguc cprcximcccmenIe ce cincc cenI|meIrc:. Se cpreIcrc
verIicc|menIe e| |ccri||c y :e re:Iregcrc, ccerccncc|c c| |ccri||c yc cc|ccccc,
hc:Ic ue e| mcrIerc reLc:e pcr |c ||cgc y e| Ience|, uiIcncc ccn |c pc|eIc e|
:cLrcnIe ce mcrIerc.
NO sc mOtcru n|nun |ur|||O
csucs c rcu| | zur cs| u
Ocruc|On s| jucru ncccsur|O
cOrrc|r |u Os|c|On c u|unO. sc
qu||uru. rc||runO |um||cn c|
mOr|crO. | csucs c rcs|rcur
c| |ur|||O nO qucu |u (un|u
|O|u|mcn|c ||cnu. sc unu|ru c|
mOr|crO ncccsur|O sc urc|uru
cOn |u u|c|u.
L(ccu|uu |u r|mcru |||uu. sc
s||uu c| |||O cn |u s|u|cn|c murcu.
rOcc| cnO u c( ccu|ur | u
scunu us| succs|tumcn|c.
LOs murOs c|cn |ctun|ursc Or
|||uus |Or|zOn|u|cs cn |Ou |u
cx|cns|On c |u O|ru. s|cmrc
quc scu Os|||c.
14 PuES/ EN BR/
t.7. RlAllZAClON Dl 1LNTAS.
t.7.T 1LNTAS Dl MORTlRO.
E| e:pe:cr ce |c junIc ce mcrIerc ceLe :er ccn:IcnIe en Iccc |c ccn:Iruccicn.
Su cc|cr cepence ce| cc|cr ce| cemenIc, crenc, cc| y pigmenIc: emp|eccc:,
c:| ccmc ce |c: ccnIiccce: ue :e uIi|icen ce |c: mi:mc: pcrc cLIener |c
mezc|c finc|. E: reccmenccL|e uIi|izcr mcrIerc: prepcrccc:, pcrc pccer
gcrcnIizcr ue curcnIe e| ce:crrc||c ce Iccc |c cLrc :e ci:pcncrc ce un
mcrIerc ce ccrccIer|:Iicc: ccn:IcnIe:.
Hcy ue exigir y ccnIrc|cr e| ccrrecIc re||enc ccn mcrIerc ce |c: junIc:, yc ue
|c prccIicc hcLiIuc| ce Icpcr |c junIc :c|c pcr e| exIericr nc c:egurc |c
impermecLi|iccc ce| pcrcmenIc.
Lc junIc :e rec|izcrc ccn |c mcximc preci:icn y ce ccuercc ccn |c:
e:pecificccicne: ce| prcyecIc encucnIc c e:pe:cr, fcrmc, IexIurc, cc|cr, eIc,.
t.7.2 1LNTAS Dl MOVlMllNTO.
En referencic c murc: ce |ccri||c, |c pc|cLrc junIc puece Iener Ire:
:ignificccc::
- E:IrucIurc|: En ue |c: piezc: enccjcn pcrc fcrmcr unc uniccc e:IrucIurc|.
:Ic: puecen:er ce Ire: mcnerc:: IrcLcncc |c: piezc:, ccngcnchc: meIc|icc:
emLeLicc: enIre |c junIc: c pcr |c cche:icnce| grcuI ccyccenIe c| murc.
- De pcIrcn: E: e| pcIrcn fcrmccc pcr |c: piezc: y |c: junIc: ce mcrIerc. Fuece
:er e| re:u|Iccc ce |c nece:iccc e:IrucIurc| c :er purcmenIe ceccrcIivc.
Muchc: vece: :Ie pcIrcn puece :er mcnejccc ccn ciferenIe: cc|cre: ce
|ccri||c ccnIinucncc ccne| mi:mc ci:enc ce junIc: y ci:IriLucicnce |c: piezc: y
ccmLincncc cc: c Ire: cc|cre:.
- De mcrIerc: Lc cche:icn ce |c: piezc: yc :ec ccn mcrIerc c ccn refuerzc:
meIc|icc:.
E: impre:cinciL|e uIi|izcr junIc: ce mcvimienIc en |c: murc: pcrc eviIcr |c
cpcricicn ce grieIc: y fi:urc:, ccu:ccc: pcr |c ci|cIccicn y ccnIrcccicn ce |c:
mcIeric|e:.
DlMENSlCN: Iencrc uncnchc ccmprencicc enIre 10 y 20 mm.
FFEC/UClCNES: /nIe: ce re||encr |c junIc y prccecer c| :e||ccc ce |c mi:mc,
:e ceLe Iener encuenIc ue:
- Lc :uperficie inIericr ce |c junIc ceLe e:Icr |impic y |iLre ce mcrIerc
- Lc: junIc: enIre |ccri||c:, ceLene:Icr perfecIcmenIe ||enc:, pcrc eviIcr ue e|
mcIeric| :e||cnIe peneIre ene||c:.
- E| e:pe:cr ce |c junIc ceLe :er ccn:IcnIe.
EJECUClCNDE JUNI/S DE MCVlMlENIC:
/nIe |c ccmp|icccicn ue :upcne e| ejecuIcr e| murc ccn |c: re:ervc:
ccrre:pcncienIe: pcrc |c: junIc: ce ci|cIccicn e inIrccucir pc:IericrmenIe e|
mcIeric| e|c:Iicc, e: reccmenccL|e prccecer ce |c :iguienIe mcnerc:
- Cc|cccr e| mcIeric| e|c:Iicc en pc:icicn verIicc| y :iIuccc exccIcmenIe en e|
punIc ccnce :e rec|izcrc |c junIc.
- E| mcIeric| e|c:Iicc, generc|menIe pc|ie:Iirenc expcncicc, Iencrc un e:pe:cr
iguc| c| ce |c junIc previ:Ic y e:Icrc reIrccecicc unc: cenI|meIrc: ce |c ccrc
exIernc ce| murc pcrc permiIir e| :e||ccc pc:Iericr ce |c junIc.
- Ccmenzcr c ejecuIcr e| murc c cmLc: |ccc: ce| mcIeric| e|c:Iicc ce mccc
ue :Ie uece perfecIcmenIe inIrccucicc en|c junIc.
lO|O NO. 1un|u c mOr|crO.

lO|O NO. COm||nuc|On cOmc|r|cu c
|ur|||O c Os cO|Orcs .
lO|O NO. COm||nuc|On cOmc|r|cu c
|ur|||O c Os cO|Orcs .
JuN/S 15
8.8.3 1llS Dl JUN1AS
CIrc c:pecIc impcrIcnIe e: |c cpcriencic ce |c: junIc: mi:-
mc: en|c ccrc ce| murc, ccmc :e ce:criLe c ccnIinuccicn:
o. Estr|odo.
b. En |ormo de V: :Ic: cc: generc|menIe hechc: ccn
herrcmienIc: meIc|icc:. Scn muy efecIivc: ccnIrc |c
peneIrccicnce |c ||uvic y |c: vienIc: fuerIe:.
c. C||mt|co: Feuiere ce cuicccc :in emLcrgc e: |c mejcr
ce |c: junIc: p|cnc: pcrue e: ccmpccIc y ccncuce e| cguc
efecIivcmenIe.
d. Corte repe||odo o o ros: :Ic e: |c junIc mc: :imp|e ce:ce
ue e:I hechc mcnIeniencc |c ccrc ce |c ||cnc p|cnc
ccnIrc e| |ccri||c y ccrIcncc en cuc|uier cireccicn. /:| :e
prccuce unc junIc ue nc e: ccmpccIc ue puece fi:urcrce
cucncc e| mcrIerc :e :epcrc ce| |ccri||c c| reIircr|c. Nc
:iempre pre:enIc re:i:Iencic c| cguc.
e. Estr|odo pro|undo: Hechc remcviencc |c ccrc exIericr ce|
mcrIerc mienIrc: e:I fre:cc. MienIrc: nc :ec ccmpccIccc
e: cif|ci| ue re:i:Ic c| cguc pcr |c ue nc :e reccmiencc en
:iIic: ce ||uvic: c grcnizc y vienIc: fuerIe:. :Ic junIc prccuce
mcrcc: ce :cmLrc: y Iience c c:curecer Iccc |c cpcriencic
ce| murc.
|. Estr|odo redondo: Fec|izccc ccn|c cyucc ce une|emenIc
meIc|icc reccncc ccmc unc vcri||c, |c cuc| :e pc:c :cLre |c
junIc fre:cc hcciencc pre:icn y ccmpccIcncc. IcmLin :e
puece cLIener une:Iriccc reccncc prcfuncc.
g. A|to re||eve redondo: Generc|menIe rec|izccc ccn unc
piezc meIc|icc enfcrmc ce perfi| reccncc.
h. Co|oreor |os juntos: Fuece :er IcmLin unc Luenc
reccmencccicn pcrc rec|zcr|c:. Exi:Ien ccmnmenIe cc:
mIccc:. En unc Iccc e| mcrIerc :e cc|crec, en e| cIrc :e
emLcui||c ccne| nuevc cc|cr ccnune:pe:cr ce 10 c 15mm.
Fcrc impecir ue e| murc piercc e:IcLi|iccc en |c junIc, :e cc|cccn ||cve: ue
IrcLcn cmLc: pcrcmenIc: ce mcnerc ue :c|c :e permiIc e| mcvimienIc
hcrizcnIc| ce| murc en :u mi:mc p|cnc. E| Iipc ce ||cve c emp|ecr, :erc
meIc|icc gc|vcnizccc y ccn unc funcc ce p|c:Iicc en unc ce :u: exIremc:. Lc
:epcrccicnenIre ||cve: :erc ccmc mcximc 50 cm.
- Unc vez ccnc|uicc |c ejecucicn ce| murc :e prccece c| :e||ccc ce |c junIc,
generc|menIe uIi|izcncc :i|iccnc cp|icccc ccnpi:Ic|c.
- E: reccmenccL|e ue cnIe: ce |c cp|icccicn ce| :e||cnIe :e prcIejcn |c:
|ccri||c: ccn c|gn Iipc ce cinIc cche:ivc, pcrc ue nc :e mcnchen. E|
cccLccc ce| :e||ccc ceLe :er ccnccvc ceLiencc :eguir cIenIcmenIe |c:
in:Iruccicne: ce cp|icccicnce| fcLriccnIe, pcrc ccn:eguir un:e||ccc ccrrecIc
y curccerc ce |c junIc.
luru O||cncr |u muOr un|jOrm|u cn
c| |OnO c |us (un|us. sc ucOnsc(u
r cu| | zur c| ucu|uO s| cmr c
|runscurr|O c| m|smO ||cmO c
c(ccuc|On. rcu||zunO r|mcrO |us
( un| us tcr | | cu| cs | ucO | us
|Or|zOn|u|cs.
0.015
u. Ls|r|uu. |. Ln jOrmu c \. C. C||mu||cu.
. lcc||uO u rus.
c. Ls|r|uu rOjunu.
j. Ls|r|uu rcOnu.
|. 1un|u cO|Orcuu.
. ||O rc||ctc.
16 PuES/ EN BR/
| jucru ncccsur|O cOr|ur u|unus
|czus. Or nO |sOncr c
| czus cscc| u| cs ur u
uu|ursc u| rc|un|cO O uru
rcsO|tcr un|Os s|nu|urcs. sc
c|c |cncr cn cucn|u quc nuncu
sc cm|curu mcnOs c mc|O
|ur|||O.
t.B. CORTADO Dl lOS lADRlllOS.
Se cL:ervcrcn|c: :iguienIe: mecicc: pcrc e| ccrIccc ce| |ccri||c:
- Nc :e ccrIcrcn |c: |ccri||c: ccn |c pc|eIc, yc ue e| ccrIe e: cefecIuc:c y e:
nece:cric rcmper vcric: piezc: hc:Ic ccn:eguir unc ccnunccrIe ccepIcL|e.
- Lc: |ccri||c: :e ceLen ccrIcr :cLre |c me:c ce ccrIe, ue e:Icrc |impic en
Iccc mcmenIc, e irc prcvi:Ic ce chcrrc ce cguc :cLre e| ci:cc.
- Cucncc :e ccrIen |ccri||c: hicrcfugccc:, :Ic: ceLen e:Icr ccmp|eIcmenIe
:ecc:, cejcncc Ircn:currir 48 hcrc: ce:ce :u ccrIe hc:Ic :u cc|ccccicn, pcrc
ue :e puecc :eccr perfecIcmenIe |c humeccc prcvccccc pcr e| ccrIe.
- Unc vez ccrIccc ccrrecIcmenIe |c piezc, :e ceLerc |impicr |c :uperficie vi:Ic,
cejcncc :eccr e| |ccri||c cnIe: ce :upue:Ic encLrc.
- Fcrc eviIcr ue :e en:ucien |c: |ccri||c:, :e ceLe |impicr |c mcuinc,
e:pecic|menIe cccc vez ue :e ccmLie ce cc|cr ce |ccri||c.
- Lc: |ccri||c: ue :e emp|een pcrc :er ccrIccc:, :e e:ccgercn ce cccc unc ce
|c: pcrIicc: ue :e e:Icn cc|cccncc, ce e:Ic mcnerc :e eviIcrcn ccmLic: ce
cc|cr enIre |c: |ccri||c: ccrIccc: y |c: cemc:.
1O.2 1llS Dl 1RABA
Lc IrcLc e: |c fcrmc mc: prccIicc ce unir |c: piezc: mccu|cncc|c:
perfecIcmenIe ce ccuercc c :u mecicc, eviIcncc e| ce:percicic y
prccuciencc unc uniccc ccn:IrucIivc y Le||c c |c vez.
Exi:Ien IcnIc: :c|ucicne: y m|Iip|e: ccmLinccicne: y pc:iLi|iccce: ccmc e|
ci:enc permiIc. /cemc: cucncc :e rec|izcn ecificccicne: ccn |ccri||c c |c
vi:Ic, e| Iipc ce cpcrejc emp|eccc e: ce grcnimpcrIcncic.
Lc: piezc: ceLen ueccr IrcLccc: en unc c mc: cireccicne: y en Iccc :u
e:pe:cr. De |c: nece:iccce: funcicnc|e: y ccn:IrucIivc: ce| murc, cepence
:ue:pe:cr.
E:Ic: :cnc|gunc: ce :u: expre:icne::
! t|zn= p|e
2 t|zcne: +! untc =! :cgc =! p|e
Lc: cpcrejc: e:Icnfcrmccc: pcr |c: :iguienIe: ccmLinccicne::
- /:cgc::
Lc piezc e:Ic cpcyccc :cLre :u IcL|c y |c Ie:Ic e: ncrmc| c| pcrcmenIc,
re:u|Icncc |c: cimen:icne: ce :cgc pcrc|e|c: c| mi:mc.
- /Iizcne::
Lc piezc e:Ic cpcyccc :cLre :u IcL|c y |c Ie:Ic e: pcrc|e|c |c pcrcmenIc,
re:u|Icncc |c: cimen:icne: ce| Iizcnpcrc|e|c: c| mi:mc.
- /:cgc: y Iizcne::
Lc: piezc: :e vcn ccmLincncc ce civer:c: mcnerc:, Lien en hi|ccc: c|Iernc:
{cpcrejc ing|: y Le|gc), c en|c mi:mc hi|ccc {cpcrejc f|cmencc y hc|cnc:).
- EncuenIrc ene:uinc::
Se ceLen p|cnecr pcr cnIicipccc, e:Iucicncc Iccc: |c: encuenIrc: pc:iL|e:
en |c cLrc. En ccnce |c: piezc: nc :e pueccn IrcLcr ce |c fcrmc ccrrecIc, :e
u:crcnrefuerzc:.
|zn
Scgc
G|ue:c
Ccntc
ence'
L'cgc
e:tc
cc'c
17 |PS DE R/B/S
Irobo ||omenco: Ccn:i:Ie en ir c|Ierncncc en |c hi|ccc un Iizcn y unc :cgc en
hi|ccc: c|Iernccc:, cenIrccc: :cLre |c :cgc: ce |c :iguienIe hi|ccc. :Ic IrcLc
puece :er vcriccc incremenIcncc e| nmerc ce |ccri||c: c :cgc enIre |c:
Iizcne: c mecic:, :i e: c|Iernccc Ire: :cgc: y un Iizcn :Ic e: ccnccicc ccmc
murc ce jcrc|n", :i :e Iienen cc: :cgc: y un Iizcn :e ||cmc pcrec ce jcrc|n ce
ccL|e :cgc. Lc IrcLc ce jcrc|n IcmLin :e puece ccn:Iruir ccn cucIrc c
inc|u:c cincc :cgc: enIre Iizcne:.
Irobocorr|do: E: e| mc: :imp|e y ccmn ce |c: pcIrcne: ce IrcLc. Ccn:i:Ie en
ue Iccc: |c: |ccri||c: :e cc|cccn c :cgc. En murc: ccL|e:, ccmc nc exi:Ien
|ccri||c: ce IrcLc, :e uIi|izcn ccnecIcre: meIc|icc:. Lc IrcLc ccrricc e:
uIi|izccc cmp|icmenIe enccn:Iruccicnce murc: ce ccviccc.
E:Ic: :cn |c: cincc IrcLc: e:IrucIurc|e: u:ccc: hcy ccn |c: ue :e crecn |c:
pcIrcne: I|picc:. E:Ic: :cn: IrcLc ccrricc, IrcLc f|cmencc, IrcLc ccmn c
cmericcnc, IrcLc ing|e:c y IrcLc en hi|erc {:in IrcLc), mecicnIe |c uIi|izccicn
ce e:Ic: IrcLc: y vcriccicne: ce cc|cr y IexIurc ce| |ccri||c y ce| cc|cr y |c fcrmc
ce |c junIc :e puece ce:crrc||cr uni|imiIccc nmerc ce pcIrcne:.
Ln |u |ns|u|uc|On c cuu|qu|cr ||O c
|ru|u cs |mOr|un|c quc |us csqu|nus
urrunqucn cOrrcc|umcn|c. luru |u
|ru|u cOmun c| |ur|||O1,3 c|c
urruncur cuu |||uu c |u csqu|nu cOn
|ur|||O u ||zOn.
18 |PS DE R/B/S
Irobo |ng|eso: Lc IrcLc ing|e:c e:Ic ccmpue:Ic pcr hi|ccc: c|Iernccc: ce
Iizcne: y :cgc:. Lc: Iizcne: :cn cenIrccc: :cLre |c: :cgc:. E:Ic IrcLc IcmLin
:e puece vcricr inIrccuciencc unc :cgc en |c hi|ccc ce Iizcne:, |c cuc| ceLe
ccincicir en|c: ciferenIe: hi|ccc:, ||cmcncc:e ing|e:c cruzccc c c|emcnc.
Irobo comn o omer|cono: E: unc vcriccicn ce |c IrcLc ccrricc ccn unc
hi|ccc c Iizcn c inIervc|c: regu|cre:. :Ic fcrmc permiIe IrcLc e:IrucIurc| en
murc: ccL|e:. Lc hi|ccc c Iizcn puece cpcrecer cccc cincc, :ei: c :ieIe
hi|ccc:.
Ln |u |ns|u|uc|On c cuu|qu|cr ||O c
|ru|u cs |mOr|un|c.
Ln |u |ns|u|uc|On c cuu|qu|cr ||O c
|ru|u cs |mOr|un|c quc |us csqu|nus
urrunqucn.
19 |PS DE R/B/S
Ccn:ervcncc un criIeric ce uniccc, :e puecen ccn:eguir infiniccc ce
ccmLinccicne: ce IrcLc:. En |c mcycr|c ce |c: cc:c: c| rec|izcr |c mi:mc
IrcLc en murc ccL|e, |c: piezc: mecic: puecen :er reemp|czccc: pcr
ccmp|eIc:. En|c figurc :e mue:Irc |c IrcLc ce murc ccL|e mc: ccmn.
S| ccntcnc: ccn cc: t|pc: ce c|:enc: ce t|ccc: ccnc :cn 'c: que u:cn e'
'cc||''c ccnc ccnuntc y 'c: que 'c u:cn ccnc un|ccc |e:c'tcncc cccc p|ezc.
cqu enccnt|cnc: ct|c eenp'c ce 'c :eguncc cpc|n.
F:tc e: unc ce''c nue:t|c ce' u:c ce' 'cc||''c nc ccnc tctc'|ccc ce ccnuntc.
:|nc ccnc p|ezc |nc|v|cuc'. |e:c'tcncc cccc unc ce :u: un|ccce: tcntc en
|c|nc ccnc en cc'c|. Ct|c e'egcnte eenp'c ce :te t|pc ce t|ccc :e
cc:e|vc en e' C|ctc||c ce' G|nnc:|c 'c: Ce||c:. cuyc |ctc enccnt|cnc: en
pcg|nc: cnte||c|e:.

c c|c tcr unu cOrrcc|u |ru|u cn |OOs
|Os scn||Os c| murO.
c c|c tcr unu cOrrcc|u |ru|u cn |OOs
|Os scn||Os c| murO.
lO|O NO. Oru|Or|O c| G|mnus|O |Os
CcrrOs.
2O CREM/||ER/S
Cusu LurujjO| cn lOr|OruurO. \cncc|u. LcOnurO l|cc|.
ln|crsccc|On c murOs cn unu|O mcnOr u :O' s|n ncccs|u c
ur||r |czus.
1O.3 CRlMAlllRAS
Cucncc e| |ccri||c nc IrcLc c 0 :e puecen rec|izcr inIer:eccicne: ce |c:
p|cnc: ce |c: murc: ccncremc||erc: ue cLvicn|c nece:iccc ce ccrIcr piezc:
y |e cgregcn grcn cc|iccc y virIuc:i:mc c |c e|cLcrccicn ce| murc. E: c:|
ccmc exi:Iencc: pc:iLi|iccce: ce IrcLcr |c: |ccri||c:: c| cruzcr |c: p|cnc: ce |c:
cc: murc: :e hcce ccincicir |c cri:Ic inIericr ce |c: |ccri||c: enIre unc hi|ccc y |c
:iguienIe: cIrc fcrmc e: ccinciciencc ce unc hi|ccc c cIrc |c cri:Ic exIericr ce
|c: |ccri||c:, ce e:Ic mcnerc :e ccu|Ic unc ce |c: ccrc: ce| |ccri||c.
21 |PS DE R/B/S
c uccn O||cncr |c||us jOrmus mu c|u|Oruus. cOmO cs|u crcmu||cru quc
ucc scr u||||zuu cOmO un c|cun|c c|u||c uru ur tur|cu u| murO O
cOmO unu |ucnu sO|uc|On uru cu|r|r unu cO|umnu O su||cn|c.
Ls|Os sOn |Os ||Os c crcmu||cru c usO mus cOmun uru cncucn|rOs c
murOs cn unu|Os muOrcs mcnOrcs u :O ruOs. s|n ncccs|u c cOr|ur
|czus.

Ls|c cs un c(cm|O c crcmu||cru u 4 ruOs. crO cOn un |c||O c|u||c quc sc
su|c c |us |ru|us mus cOmuncs |c u un nuctO curuc|cr.

22
Unc muy Luenc fcrmc ce mcnejcr |c: fcchccc: ue vcycn ccmp|eIcmenIe
en |ccri||c c |c vi:Ic, e: cuLrir c enchcpcr |c: p|ccc: ce enIrepi:c c vigc: ccn
piezc: e:pecic|e: ue puecen ||egcr c Iener e| mi:mc Icmcnc y cc|cr ue |c:
|ccri||c: ccmp|eIc:, cLIeniencc un grccc ce unifcrmiccc muy impcrIcnIe.
CIrc pc:iLi|iccc e: uIi|izcr ce |c: mi:mc: |ccri||c: emp|eccc: en |c: murc: y
ccrIcr|c: ce Ic| fcrmc ue :e puecen in:Ic|cr :cLre |c: crec: c cuLrir,
cLIeniencc e| mejcr re:u|Iccc ce unifcrmiccc vi:uc|.
ENC/PE DE P|/C/S DE ENREP|S Y \|G/S
1O.1 lNCHAll Dl VlOAS Y ClUMNAS
Tt.4.T lAClADA lN TOllTl A lA VlSTA CON
lNClAll Dl VlCAS Y COlLMNAS
DeIc||e ce e| cpcyc ce un murc nc e:IrucIurc| c unc e:IrucIurc ce
ccncreIc.
23 ENC/PE DE P|/C/S DE ENREP|S Y \|G/S
luc|uu c c|j|c|O cOn |ucus
c cn|rc|sO cnc|uuus.
Tt.4.2 lAClADA lN TOllTl A lA VlSTA CON
LNlDAD COMlllTA lN VlCAS Y COlLMNAS
DeIc||e ce e| cpcyc ce un murc nc e:IrucIurc| c unc e:IrucIurc ce
ccncreIc.
24
|c|c nc 3. |NA|D|, Unitcrsidad dc |a Saoana.
|jcnp|c dc una prcpucs|a a |a quc a| nurc |c scn prac|icadas tarias pcrfcracicncs quc
accn|uan |a scnsacicn dc sc|idcs dc| nurc.
/BERuR/S
DenIrc ce |c muchc: pc:iLi|iccce: expre:ivc: ccn ue :e puece mcnejcr e|
|ccri||c, c ccnIinuccicn y c pcrIir ce prcyecIc: yc ccn:Iruicc: cnc|izcremc:
c|gunc: :c|ucicne: ue :e hcn cccc en |c e|cLcrccicn ce cperIurc:. Fcrc
ue pcrIiencc ce cccc uien||egue c :u: prcpic: c|IerncIivc: y ceIc||e:.
lO|O NO. t. lunuc|On lL.
Cu||.
L(cm|O c |jcrcn|cs ||Os c
crjOruc|Oncs quc |c cOnj|crcn un
um||cn|c cscc|u| u| c|j|c|O.
lO|O NO. 7 Oru|Or|O G|mnus|O
|Os CcrrOs. \|s|u |n|cr|Or cx|cr|Or
c |u tcn|unu.
Lu ucr|uru cOnj|uru c| csuc|O
|n|crnO. scun c| ruO |u
jOrmu cn quc sc rc|uc|Onc cOn c|
cx|cr|Or
1O.5 ABlR1URAS
Fcr ccnIrcpc:icicn |c cLerIurc e:Ic |nIimcmenIe |igccc c| murc ||enc, ue
ce|imiIc e| inIericr ce |c ccn:Iruccicn ce| cmLienIe exIernc y |c prcIege ce |c:
fccIcre: cImc:fricc:: |c :c|ice: ce| murc :c|c puece :er negccc pcr |c
cperIurc, puerIc, venIcnc c vcnc ue ccnecIc e| inIericr ccne| exIericr, y ue
ccemc: cump|e |c funcicn ce prcIeger c| inIericr ce |c: fccIcre: cmLienIc|e:
y ce| c|imc. Lc cperIurc ccnfigurc e| e:pccic inIernc :egn e| grccc y |c fcrmc
en ue :Ie :e re|ccicnc ccn e| exIericr. Lc cperIurc en e:encic figurcIivc
ceLe cump|ir ccn reuerimienIc: Icnicc: y ccn:IrucIivc:, ce regu|ccicn y
ccnIrc| ce |c ccncicicne: cmLienIc|e: inIernc:. E: c:| ccmc |c: cperIurc:
ccemc: ce cump|ir ccn |c nece:iccce: Icnicc: Iienen un pcpe|
prepcncercnIe en|c ccnfigurccicnfcrmc| ce |c fcchccc.
lO|O NO. 7 Nuctu un|u lc
O|rO c(cm|O cn c| quc |u
cOnj|uruc|On c |u ucr|uru u
|cn||u u| rOcc|O.
lnu jOrmu scnc|||u c cOns|ru|r c|
|n|c|. c(unO|O mOu|uO
u||ncuO Or c|u(O cs scn|ur
|Os |u|||Os sO|rc urcnu us|
uscurur quc nO sc tun u mOtcr
urun|c c| rOccsO c curur c|
|n|c| cOn cOncrc|O.
25 D|NE|ES
1O.5.1 DlN1lllS
E| cinIe| e: |c pcrIe :upericr ce| vcnc ue ccemc: ce :ervir ce e:IrucIurc ce
:cpcrIe c| murc ue ccnIine :cLre |, e: e| remcIe fcrmc| ce :Ie. /
ciferencic ce| crcc, e: un e|emenIc recIi||nec hcrizcnIc|, en e| cuc| |c: ccrgc:
vcn Ircn:miIicc: verIicc|menIe c |c: cpcyc: y ceLe :cpcrIcr e:fuerzc: c |c
f|exicn y ccrIe. E| cinIe| en generc| e:Ic ccn:IiIuicc pcr un nicc e|emenIc,
perc |c :c|ucicn ce| cinIe| ccn |ccri||c c |c vi:Ic :e hcce mc: fcci| ccn |c
uIi|izccicn ce ciferenIe: e|emenIc: ce cgcrre ccmc mccerc, ccerc c
ccncreIc crmccc .
Lc uIi|izccicn ce| cinIe| ce |ccri||c c |c vi:Ic :e hcce pc:iL|e ccn |c ccicicn ce
e|emenIc: ue refuercen, cnc|en c crmen e| ccnjunIc ce |ccri||c: ue |c
ccmpcnen.
Fcrc re:c|ver e| cinIe| ce un vcnc en |ccri||c c |c vi:Ic :e uIi|izcn generc|menIe
unc ce |c: :iguienIe: fcrmc: ce |c cruiIecIurc ccnIempcrcnec:
- Lccri||c c |c vi:Ic ccne| mcIeric| inIegrcccr ccu|Ic c pcrcic|menIe ccu|Ic.
- Lccri||c c |c vi:Ic ccnrefuerzc meIc|icc.
- Lccri||c c |c vi:Ic ccnrefuerzc ccncreIc.
En e:Ic: cc: |Iimc: cc:c:, e| mcIeric| :c|ucicnc IcnIc e:IcIicc ccmc
fcrmc|menIe e| prcL|emc ce |c cperIurc.
E: impcrIcnIe prcyecIcr cenIrc ce| vcnc |c cimen:icn ce| cinIe| y :i vc c e:Icr
ci:pue:Ic c :cgc c Iizcn, ccemc: ce uIi|izcr |c ccrrecIc mccu|ccicn ce |c:
piezc: c fince eviIcr cc:Ic:c: y ce:cgrcccL|e: ccrIe:.
l| ur u NO. 7 D| n| c| u
|u||u|unu cn c| cuu| |us
(un|us sO|O ||cun u cOncOrur cn
un un|O. COmunmcn|c sc
||umu u |u jrunccsc.
F|gu|c Nc. 5 D|nte' p|cttcccncc ccnc|cc ce ce:cc|gc :upe||c|.
l|uru NO. 7 O|uc|On c
|u||u|unu cOrr|cn|c. lucc
scr c unu. Os. |rcs O cuu|rO
|cs|us.
26 D|NE|ES
Dcsucs c |u|cr scn|uO c| |ur|||O cOn urcnu sO|rc unu jOrmu|c|u. sc
rOccc u jun|r unu t|u c cOncrc|O quc s|rtu c cs|ruc|uru sOOr|c uru c|
|n|c|.
Lx|s|c run tur|cu c |n|c|cs. Ls|c cs unO mu c|u|OruO cOn unu t|u c
cOncrc|O quc s|rtc c sOOr|c uru c| |n|c|.
l|uru NO. 7 O|uc|On c
|u||u|unu.
l|uru NO. 7 O|uc|On c
|u||u|unu.
Tt..2 ANTlllClOS
E| cnIepechc e: e| murc ue :e ccn:ervc ceLcjc ce unc venIcnc c vcnc,
c e| murc Lcjc ue puece uIi|izcr:e ccmc pc:cmcnc:, eIc.

Segn e| ci:enc ce:eccc, |c: cnIepechc: puecen :er un punIc impcrIcnIe
cenIrc ce| |engucje IcIc| ce| vc|umen. De :u ci:enc, unifcrmiccc ccn e| re:Ic
ce |c ccn:Iruccicn, IcnIc inIericr ccmc exIericrmenIe, Luen juegc enIre :u:
pcrIe: y :cLre Iccc unc Luenc fccIurc, cepence unexce|enIe re:u|Iccc finc|.
Fcrc cnIepechc: exIericre:, |c mc: impcrIcnIe c Iener encuenIc e: e| mcnejc
ce |c: cguc: ||uvic: pcrc eviIcr humeccce: y e| pc:Iericr mcnchccc ce| murc,
prccuciencc :urcpicc envejecimienIc.
l|uru NO. 7 O|uc|On c
|u||u|unu.
27 /NEPECS
Antepecnc ccn nu|c ccc'e ccnce
ut|'|zc unc c'|c|c p'cnc ccn 'c:
n|:nc: p|ezc: ce 'cc||''c.
c||e: ce' Fc|que. 8cgctc. A|q.
Fcge'|c Sc'ncnc.
Tt..3 AllAR1lAS
Lc c|fcrj|c e: |c pcrIe infericr ce un vcnc, unc venIcnc pcr ejemp|c, ue
cump|e |c funcicn ce :cpcrIe e:IrucIurc| y ce mcnejc ce cguc: ||uvic: pcrc
eviIcr e| mcnchccc ce |c: murc: pcr |c humeccc.
Fue:Ic ue |c funcicn principc| ce |c: c|fcrj|c: e: cirigir e| cguc |ejc: ce| ecificic
|c :uperficie :upericr ceLe Iener unc pencienIe hccic cLcjc y cfuerc ce|
ecificic. En |c: c|fcrj|c: ce |ccri||c e:Ic pencienIe ceLe :er ce c| menc: 15 ce
|c hcrizcnIc|, e:Ic vcricrc ce ccuercc c |c ccnfigurccicn ce |c venIcnc,
principc|menIe en |c: ce mccerc. :Ic ceLe exIencer:e c| menc: 25mmmc:
c||c ce |c :uperficie ce |c pcrec en :u punIc mc: cerccnc. En c|gunc: cc:c:
puece :er nece:cric ue |c: |ccri||c: ce |c: exIremc: :ecn mccizc: pue:Ic ue
|c ccrc |cIerc| puece ueccr expue:Ic.
/|n. !5 F'cncne
A'|c|c
A|:'cnte
Gcncnc netc'|cc
F'cncne
F'cncne
/|n. !5
A'|c|c
A|:'cnte
A'|c|c ce uncntepecnc.
28 /RCS
Tt.G ARCOS
/ meciccc: ce| :ig|c XlX un crcc fue ce:cuLierIc en |c ruinc: ce 8cLi|cnic: |c:
cruec|cgc: e:Iimcn ue fue ccn:Iruicc en e| cnc 1400 c ce C. : :Ie crcc e:
prcLcL|emenIe e| mc: cnIiguc ccnccicc pcr e| hcmLre. Lc: chinc:, egipcic: y
cIrc: c:| mi:mc hiciercn u:c ce| crcc cnIe: ce |c erc cri:Iicnc, mc: Icrce crcc:
mc: e|cLcrccc: Lcvecc: y ccmc: ccn fcrmc: ccmp|icccc: e inIer:eccicne:
fuercnccn:Iruicc: pcr ccn:IrucIcre: rcmcnc: curcnIe |c eccc mecic.
E| crcc ce |ccri||c e: |c ccn:umccicn ce |c Iecr|c ue cice |c fcrmc :igue c |c
funcicn". :Ic e:IIicc :e re:c|Ic pcr |c vcrieccc ce fcrmc: en ue puece :er
u:ccc pcrc expre:cr |c uniccc, Lc|cnce, prcpcrcicn, e:cc|c y ccrccIer ce |c
cLrc cruiIecIcnicc. :Ic pcrIicu|cr cccpIccicn re:u|Ic ce |c fcrmc en ue |c
ccrgc e: unifcrmemenIe repcrIicc, |c ccrgc principc| e: ccmpre:icn.
Muchc: fcrmc: ce crcc: hcn :icc ce:crrc||ccc: curcnIe |c: :ig|c: ce u:c, un
crcc e: ncrmc|menIe c|c:ificccc pcr |c curvc ce :u inIrccc: y pcr :u
funcicn, fcrmc c e:Ii|c cruiIecIcnicc.
He||ccu|c.
Cc ce 8uey.
Sen|c||cu'c|.
ucc|.
/u't|cent|ccc.
Segnentc.
Gt|cc.
Sen|c||cu'c|. ||cngu'c|.
IcnIc |c: crcc: e:IrucIurc|e: ccmc |c: nc e:IrucIurc|e:, ceLen :er
cprcpicccmenIe :cpcrIccc: c Ircv: ce |c ccn:Iruccicn. Lc: crcc: ce |ccri||c
:e ccn:Iruyen ccn |c cyucc ce fcrmc|eIc:, fcrmc|eIc: Irczccc:, c :cpcrIe:
permcnenIe: ccmc cngu|c: ce ccerc e:IrucIurc|.
Lc fcrmc|eIc e: uIi|izccc pcrc :cpcrIcr e| pe:c ce| crcc ce |ccri||c y |c ccrgc
ue :cpcrIcrc :Ie hc:Ic ue e| crcc mi:mc gcne :uficienIe re:i:Iencic. E|
Ierminc fcrmc|eIc Irczccc" e: u:ccc pue:Ic ue |c fcrmc|eIc e: mcrcccc
ccn |c pc:icicn ce cccc |ccri||c pcrc fcrmcr e| crcc ce mccc ue :Ie uece
:imIricc c |ccc y |ccc ce |c piezc cenIrc| y hcmcgnec. :Ic fcrmc|eIc
u:uc|menIe e: ce mccerc.
29 /RCS
F/FIES:
- Comber: Lc re|cIivcmenIe
peuenc c|Iurc c| cenIrc ce|
crcc.
- Formo|eto: Mc|ce Iempcrc|
u:ccc pcrc :cpcrIcr e| crcc
hc:Ic ue | :e puecc :cpcrIcr
pcr :i mi:mc.
- Corono: E: e| cpice ce|
exIrccc:. En crcc: :imIricc: |c
ccrcnc e:Ic en |c miIcc.
-Frcfunciccc: E: |c cimen:icn
ce| crcc en e| exIremc ue e:
perpencicu|cr c| eje ce| crcc.
- Extrodos: E: |c curvc c |c
|crgc ce| Lcrce :upericr ce|
crcc.
- Introdos: E: |c curvc c |c
|crgc ce| Lcrce infericr ce|
crcc. Lc ciferencic ccn e|
:cffiI" e: ue e| inIrccc: e:
unc |inec y e| :cffiI e: unc
:uperficie.
- F|edro ongu|or key:Icne": E:
|c ccve|c |ccc|izccc en |c
ccrcnc ce| crcc. IcmLin
||cmccc key".
-FumLc ce |c hi|ccc: |cLe|
ccur:e" E: un cni||c ce
prcyeccicn pcrc fcrmcr e|
exIrccc: ce| crcc.
- F|echo: Lc mcximc e|evccicn
ce |c :uperficie exIericr ce|
crcc ce:ce e| nive| ce |c |inec
ce |c |uz |iLre.
-Sc|mer : E: |c :uperficie en ue
|c junIc ce| crcc :e :c:Iiene
:cLre |c: cpcyc:.
-Angu|o de| so|mer: E| cngu|c
ce e:Ie ccn |c hcrizcnIc|.
-So|||t: E: |c :uperficie c |c |crgc
ce| inIrccc: ce| crcc.
- Luz: Lc c|crc cimen:icn
hcrizcnIc| enIre cpcyc:.
-Spondre|: Lc mcmpc:Ier|c
ccnIenicc enIre unc |inec
hcrizcnIc| ciLujccc c Ircv: ce
|c ccrcnc y unc |inec verIicc|
ciLujccc ce:ce e| punIc mc:
c|Ic ce| :kewLcck..
-Spr|ng|ng: E: e| punIc ccnce e|
:kewLcck :e inIer:ecIc ccn e|
inIrccc:.
-Spr|nger: E: |c primerc ccve|c
ce| :kewLcck.
-L|neo Spr|ng: Lc |inec
L|nec Sp||ng
Dcve'c
Sc'ne|
F'ecnc
Luz
Cc|cnc
Fxt|ccc:
|nt|ccc:
F|c|unc|ccc
F|ec|c c'cve
Apcyc:
Angu'c ce' Sc'ne|
3O /RCS
Lc: crcc: puecen :er ccnfigurccc: en vcrieccc ce e:pe:cre:, Icmcnc: ce
|ccri||c: y pcIrcne: ce ci:enc: ncrmc|menIe e:Icn ccmpue:Ic: pcr un nmerc
ce uniccce: ceIerminccc pcr un prcpc:iIc e:IIicc. /|gunc: ce |c: mc:
ccmune: :e i|u:Ircrcn en |c pcginc cnIericr. Lc: crcc: ccn ccve|c:{vcu::cir)
:cn I|piccmenIe ccn:Iruicc: en ci:pc:icicn rccic| y |c mc: ccmn e: ue e:In
ccn Icmcnc y cc|cr :imi|cr c |c: piezc: ce| re:Ic ce |c
ccn:Iruccicn. Sin emLcrgc e| crcc puece :er
fcrmccc pcr piezc: mc: ce|gccc:, grue:c: c ce
ciferenIe Icnc c cc|cr. CIrc vcriccicn e: |c ce
prcyecIcr un cni||c en Lcjc re|ieve c un cni||c ce
crcc: m|Iip|e:, ue prcvec ce :cmLrc: y |inec:.
Lc: crcc: ce |ccri||c :cn ccn:Iruicc: :egn cc:
fcrmc: ce |c piezc:
- Fiezc en fcrmc ce cunc: e:Ic piezc e: ci:minuicc
ce |c fcrmc cprcpiccc pcrc cLIener junIc: ce
mcrIerc ce grc:c: unifcrme c Iccc |c |crgc ce|
e:pe:cr ce| crcc.
- Sin ccrIe:, recIcngu|cr: Cucncc :e u:c un |ccri||c
recIcngu|cr, |c: junIc: ce mcrIerc ci:minuyen :u
e:pe:cr en unc ce |c: exIremc: pcrc cLIener |c
ccrrecIc curvcIurc ce| crcc. En c|gunc: cc:c: :e
u:c |c ccmLinccicnce |c: cc: piezc:.
Lc :e|eccicn ce| |ccri||c recIcngu|cr c en fcrmc ce cunc puece :er
ceIerminccc pcr e| Iipc ce crcc, cimen:icn y pcr e| ce:ec ce cpcriencic finc|.
/|gunc: Iipc: ce crcc: reuieren mc: piezc: nicc: y Icmcnc ce piezc: :i :e
ce:ec ue |c junIc ce mcrIerc Iengc e| mi:mc e:pe:cr :iempre. Fcr ejemp|c
|c: piezc: en e| Irccicicnc| crcc J/CK" c e| e||pIicc :cn Iccc: ce ciferenIe
Icmcnc y fcrmc ce:ce e| cpcyc hc:Ic |c piecrc c|cve. Lc: ccve|c: {vcu::cir)
ce unc :emicircu|cr :cn Iccc: iguc|e: en fcrmc y Icmcnc. Lc: Iipc: ce crcc
ccn mcycr nmerc ce piezc: ciferenIe: en fcrmc y Icmcnc :cn crcenccc:
e:pecic|menIe pcr |c mcnufccIurc, ceLicc c ue |c: piezc: ceLen :er
ccrIccc: ene| :iIic.
G|c||cc Nc. G|c||cc Nc. G|c||cc Nc. G|c||cc Nc.
Fctcg|c|c Nc.
Fctcg|c|c G|c||cc
Fctcg|c|c G|c||cc
31 B\ED/S
Tt.7 lOVlDAS
Formos compuestos:
- Finccn ce c|cu:Irc: E: unc Lcvecc fcrmccc exc|u:ivcmenIe pcr fc|ccne:. En
unc p|cnIc cuccrccc :e ci:Iinguen cc: crcc: cruzccc: pcr |c: cicgcnc|e:. Exige
cpcyc ccnIinuc c |c |crgc ce |c impc:Ic .
- Fcr cri:Ic: lnIegrccc pcr |uneIc:, reuiere cpcyc niccmenIe en |c: vrIice: ce
|c p|cnIc, |c: cc: |Iimc: :e puecen ccn:Iruir :cLre p|cnIc pc|igcnc| ce
cuc|uier nmerc ce |ccc:.
E:IcIiccmenIe |c Lcvecc :e ccrccIerizc pcr Ircn:miIir |c: ccrgc:,
|c: pre:icne: verIicc|e: y |c: fuerzc: hcrizcnIc|e: c :u: cpcyc:. Lc:
crrcnue: ce |c Lcvecc ccn:IiIuyen |c: :c|mere: c c|mchcccne:.
Un crcc e: unc Lcvecc ci||ncricc ce ccrIc |cngiIuc.
8ovedos de coon:
Fcr |c fcrmc ce| inIrccc: :e ci:Iinguen:
- Mecic punIc: Semicircu|cr.
- FeLcjccc.: lnfericr c| :emic|rcu|c.
- E:ccrzcnc: Ccn inIrccc: ue ccrre:pcncc c un cngu|c ce 0.
- /cinIe|ccc: Ccn inIrccc: cc:i c nive|, c :ec ccn f|echc cc:i nu|c.
- Fec|zccc c perc|Iccc: Lc: crrcnue: :cn verIicc|e: perc |c f|echc
e: mcycr c |c miIcc ce |c |uz.
- /punIccc: Iiene un inIrccc: ccn cc: crcc: ce circu|c ue fcrmcn cngu|c en |c
c|cve.
- De Iccc punIc. E: unc Lcvecc cpunIccc en |c ue |c: crcc: Iienen cenIrc en
|c crrcnue:.
- Ccrpcne| c cpcine|ccc: E| inIrccc: e:Ic fcrmccc pcr vcric: crcc: ce c|rcu|c
IcngenIe: enIre :| y Irczccc: ce:ce ciferenIe: cenIrc:.
Feccccc Ac|nte'ccc
Fe|c'tccc
/ec|c puntc
Apc|ne'ccc
Fc| c||:tc F|ncnce c'cu:t|c.
Apuntccc
/ec|c puntc
/ec|c puntc
32 B\ED/S
8ovedos tob|codos: Lc ue :e ccn:Iruye ccn |ccri||c: cc|ccccc: ce p|cnc, unc:
c ccnIinuccicn ce cIrc: en Iccc :u curvc, |c cuc| :e puece ccL|cr, ci:pcniencc
cIrc c mc: hi|ccc: ce |ccri||c ccn |c: junIc: enccnIrccc: y :c|cccc: ccn
mcrIerc.
C|mbros: E: unc e:IrucIurc Iempcrc|, cuyc :uperficie cc |c fcrmc ce| inIrccc: ce
|c Lcvecc y :cpcrIc |c: ccrgc: mienIrc: |c Lcvecc :e :c:Iiene pcr :| mi:mc.
Cpu|os: /:| :e cencmincn |c: Lcvecc: cuyc inIrccc: e: unc :uperficie ce
revc|ucicn. Si unc cpu|c hemi:fricc :e ccrIc pcr cucIrc p|cnc: verIicc|e: ue
ccrre:pcnccn |c |c: |ccc: ce| recIcngu|c in:criIc en e| c|rcu|c ce crrcnue :e
cLIiene |c Lcvecc vc|cc, |c: crcc: ce Ie:Ic :e ||cmcn fcrmerc:, |c: pcnc: en
fcrmc ce Iricngu|c e:fricc ue ueccn enIre fcrmerc: :cn |c: pechinc: y e|
cc:ueIe :upericr e: e| |uueIe.
Si :e ccrIc ccn cucIrc p|cnc: ccmc cnIe: unc cpu|c reLcjccc re:u|Ic |c
Lcvecc ce ve|c c ce cucIrc punIc:.
8ovedos de |odr|||o: Se ccn:Iruyen ci:pcniencc |c pegc: rcciccc: c ce p|cnc. E|
cpcrejc ce |c: Lcvecc: :e rige pcr |c: mi:mc: ncrmc: ce |c: murc: ce |ccri||c
ccn mcrIerc ce cemenIc: |c: junIc: ccnIinuc: :e hccen ce 0,7 c 1cmen e|
inIrccc: creciencc hc:Ic 1,5 c 2cmen e| exIrccc:.
En Lcvecc: grue:c: pcrc eviIcr e| en:cnchcmienIc ce |c: junIc: :e hccen pcr
rc:cc: c junIc: incepencienIe:.
Lc: Lcvecc: ce ccncn :e ccn:Iruyen ce 3 mcnerc:
1. /pcrejc recIc: |c: hi|ccc: :cn pcrc|e|c: c| eje |cngiIucinc| ce |c Lcvecc, :e
cp|icc exc|u:ivcmenIe pcrc Lcvecc: ce mecic punIc c ce grcn e:pe:cr.
2. /pcrejc LizcnIinc: |c: hi|ccc: :cn perpencicu|cre: c| eje |cngiIucinc| ce |c
Lcvecc, y e: :c|c cp|iccL|e c Lcvecc: ce|gccc: c reLcjccc:.
3. /pcrejc cicgcnc|: Lc: hi|ccc: :cn pcrc|e|c: c |c: cicgcnc|e: ce |c p|cnIc ce
|c Lcvecc , :e cp|icc niccmenIe pcrc ccrgc: mccerccc:.
De ve'c
Vc|cc
33 DE/||ES ESPEC|/|ES
Tt.t DlTAlllS lSllClAllS
Scn ciencic y crIe. /cemc: ce :cIi:fccer c| cjc ceLen permcnecer en e|
Iiempc. Un Luen ceIc||e nc e: cccicenIc|, reuiere unc p|cneccicn ue
ceLe invc|ucrcr |c e:Irechc cc|cLcrccicn enIre cruiIecIurc, ingenier|c y
ccn:Iruccicn en |c: mi:mc: ccmienzc: ce| prcce:c ce ci:enc. EnIcnce: :e
ceLen Iener en cuenIc Ire: ccn:icerccicne: impcrIcnIe:: Ejecucicn,
ccn:icerccicne: e:IIicc: y ccn:icerccicne: eccncmicc:.
E| ccncepIc ce
cpcriencic
ccnIempcrcnec ce un
murc ccmc ccncepcicn
e:Ic :iencc cp|icccc ccn
Lc:e en ci:enc:
rccicnc|e: ce ingenier|c.
:Ie ccncepIc reuiere
ue enIrepi:c: y murc:
IrcLcjen junIc: ccmc un
:i:Iemc, unc: ccncc
:cpcrIe c |c: cIrc:. Un
ecificic ce grcnce:
prcpcrcicne: en ue |c
e:IrucIurc prcpcrcicnc
cccLccc, civi:icne:,
ccnIrc| ce :cnicc y
re:i:Iencic c| fuegc e:
p|cneccc ccn cnIericriccc. De:ce e| inicic hc:Ic e| finc| e: nece:cric pcner
e:pecic| cIencicn en e| ci:enc ce |c: ceIc||e: y en |c: prccecimienIc: ce
ccn:Iruccicn. Lc mc: impcrIcnIe e: ue |c: ccn:IrucIcre: :igcn |c: p|cnc: y
e:pecificccicne: ce| ci:enc.
Fctc Nc. 5 Acccen|c Anctn|cc-
Cu||u|g|cc ce Fe|ug|c. G|u:eppe
N|cc'c:|.
Fctc Nc. 5 Acccen|c Anctn|cc-
Cu||u|g|cc ce Fe|ug|c. G|u:eppe N|cc'c:|.

34 MENSu|/S
Tt.t MlNSLlAS
E| mensu|oocoe| |oo||||cpueoese|v|| oncpo|o|oese|coccmcpo|o|cg|o| scpc|e
es|ucu|o|. |cs |eque||m|encs p|c|ccs po|o un mensu|ooc nc |efc|zooc esn
ooocs en |o f|g... S| |os ||m|oc|cnes oe |o oc|o scn exceo|oos, se oece co|cu|o| |o
mensu|occmcen e|emenc|efc|zooc.
De mone|o emp|||co se |ene que |o p|cyecc|cn nc||zcno| oe |o mensu|o nc exceoo
|o m|oo oe| espesc| oe |o po|eo, c |o m|oo oe| espesc| oe encnope en uno po|eo
encnopooo en |oo||||c. omc|en se neces|o que |o p|cyecc|cn oe uno sc|o n||ooo
nc exceoo |o m|oo oe |o o|u|o oe un |oo||||c c |o e|ce|o po|e oe| oncnc oe| |oo||||c.
E| ngu|cmeo|ocoe|onc||zcno| o|oco|ooe| encnopees oe3 g|oocs 2 m|nucs
ve| f|g.8}}. E| |os|opc |eque||oc pueoe se| supe|ooc oe ocue|oc o |cs
|eque||m|encs, s|emp|ey cuonocncseexceoooe| e|c|coe| oncncoe| |oo||||c.
|o f|gu|o } ||us|o g|f|comene e| po|cn oe es||os en ocs mensu|os oe o|fe|ene
ccnf|gu|oc|cn cojc|oen|cos ccno|c|cnes oeco|go. |omensu|ooe|o|zqu|e|ooes
o 45 g|oocs oe |o nc||zcno| y nc es oe ocue|oc o |cs cco|gcs oe ccns|ucc|cn. |o
mensu|o oe |o oe|ecno |ene un ngu|c ccn |o nc||zcno| oe 0 g|oocs y es muy
ce|co o |c o|cnc one||c|mene oce|co oe |cs |eque||m|encs oe| cco|gc oe
ccns|ucc|cn scc|e3g|oocs y 2m|nucs.
35 |/\/D E |DR|uG/D
- F' n|xtc, ue e: e| Iipc ce |ccri||c mc: ccmn en Cc|cmLic, Iience c fcrmcr
mcnchc: prcvenienIe: ce |c fijccicn ce cc|cic y c fijcr :c|e: ce vcnccic en
|c: ccmp|ejc: cc|cicc|e: ce hierrc {mcnchc: verce:). Cucncc :u |cvccc :e
rec|izc ccn e| murc IcIc|menIe :ecc e| rie:gc ce mcnchc: verce: e: m|nimc
pcr |c ue e: mc: reccmenccL|e u:cr enccp:u|cnIe: pcrc :c|e: L|cncc:. Si
e: nece:cric hccer|c en un murc hmecc {cc:c mcce|c) :e reccmiencc e|
u:c ce enccp:u|cnIe pcrc :c|e: verce:.
Tt. lAVADO l llDROlLCADO
Fn :tc puc'|ccc|n :e |e:unen 'c:
|eccnenccc|cne: y pc:c: que :e cecen
:egu|| en
Tt.T lAVADO
E| |cvccc ce| |ccri||c en fcchccc: nuevc: cepence ce vcric: cc:c:: e| Iipc
ce |ccri||c, c|c: ce e|cLcrccicn ce| murc, humeccce: ccIivc: y re:icuc|e:,
c|c: ce cc|ccccc: |c: enchcpe: c pcneIe: en |c: ccrc: inIericre: y c|c: ce
vcciccc: |c: grcuI: ce |c: ccve|c: en |c mcmpc:Ier|c e:IrucIurc|.
Se puecen ci:Iinguir Ire: Iipc: ce |ccri||c. E:Ic: :e ciferencicn pcr e| cc|cr ce
|c crci||c ue e: u:ccc en :u e|cLcrccicn. E:Ic: :cn:
- F' |cc, cuyc crci||c Iiene un Lcjc ccnIenicc ce cc|cic y mcgne:ic y vc c
Iencer c fcrmcr mcnchc: L|cncc: prcvenienIe: ce :c|e: IcnIc ce| mcrIerc y
ccve|c: ccmc ce| mi:mc |ccri||c. Fcr e:Ic rczcn e: nece:cric uIi|izcr un rin:e
:e|ecIivc, ccmc cciIivc c| ccicc ce |cvccc, ue enccp:u|e cichc: :c|e: e
inhiLc :u :c|uLi|izccicn. E| ccicc reccmencccc e: e| n|Iricc ue pre:enIc
menc: efecIc: cc|cIerc|e:.
- F' c'c|c, ue Iience c pre:enIcr mcnchc: cmcri||c:, :c|uL|e: en cguc.
Cucncc e| murc enIrc en ccnIccIc ccn ccicc: ce |cvccc ue :cn
cp|icccc: :cLre humeccce:, :e genercn mcnchc: ce cc|cr verce y hc:Ic
:e puece uemcr :evercmenIe e| murc. Lc mejcr e: nuncc |impicr e:Ie Iipc
ce |ccri||c ccn ccicc muricIicc y muchc menc: cp|iccr un ccicc :cLre e|
murc hmecc. Lc mejcr e: u:cr ccicc n|Iricc, y |c: :c|e: verce: re:u|IcnIe:
puecen remcver:e fcci|menIe ccn un |impicccr :e|ecIivc.
Lc: ccncicicne: icec|e: pcrc e| |cvccc ce un murc nuevc e: ue Iengc
mc: ce 28 c|c: ce |evcnIccc, ue e:I IcIc|menIe :ecc {humeccce:
re:icuc|e:), :in humeccce: ccIivc: {ce:cge:, fi|Irccicne: ce cguc,
jcrcinerc:, eIc) y en vercnc. E: ce cncIcr ue en e| mercccc :e
encuenIrcn prccucIc: ue IrcIcn muy Lien |c: mcnchc: ce murc: ccn Ire:
c|c: ce |evcnIccc {ccmc en unc cc:c mcce|c), c ccn humeccce: ccIivc:
y/c re:icuc|e: {prccIicc: ccn:IrucIivc: ceficienIe:).
FECCMEND/ClCNES
GENEF/LES:
LOs murOs |||rcs c su|cs OcO
cOn|um|nuOs cOn rcs|uOs
ccmcn|OsOs uccn |utursc cOn
sO|O uuu. cu|unO c nO
|umccccr cmus|uO c| murO.
u quc jutOrccc |u rcscn|uc|On
c |tcrsOs ||Os c munc|us. n|
c sO|rcusur unu rcs|On
muOr c 12OO s| quc Or|u
||cur u crOs|Onur c| |ur|||O O c|
mOr|crO.
Ls c unO|ur quc c| uuu sO|O
c||m|nu cOmucs|Os sO|u||cs cn
c||u nO rcu||zu unu ||m|czu
qu|m|cu rOjunu.
c c|c usur rcjcr|||cmcn|c
uc|O n||r|cO crO cn |O Os|||c
cOn c| murO |O|u|mcn|c sccO
nuncu usur uc|O mur|u||cO
(c|Or||r|cO.
lnccn|cn|cmcn|c c |Os
rOuc|Os usuOs cn c| rOccsO
c | utuO. cs| Os c|cn
cn(uuursc m|n|mO |rcs tcccs
cOn uuu ||m|u. un|cs c quc sc
scqucn sO|rc c| murO.
Lu cu c| murO (|u |cu| cs
m|n|mO 2c |usccnc c|
u|||mO rOccsO |umcO O
ccmcn|OsO quc u||u cn|ruO cn
su cOn|uc|O. Or c(cm|O.
unc|cs. rctOqucs. c|c. |
u|unO c cs|Os rOccsOs cs
rcu||zuO csucs c su |utuO.
| us munc|us tO| tcr un u
uurcccr. Or | O |un|O sc
rccOm|cnu uO|ur ruc||cus
cOns|ruc||tus ||m|us quc ct||cn
O | s m | n u u n | u
cOn|um|nuc|On c| |ur|||O cOn
rcs|uOs c O|ru.
36 |/\/D E |DR|uG/D
Tt.3 llDROlLCADO
Unc vez e:I e| |ccri||c perfecIcmenIe |cvccc y :ecc :e prccece c|
hicrcfugccc, ue e: |c cp|icccicn ce un hicrcfugc ccn ingrecienIe: ccIivc:
ue gcrcnIicen |c pre:ervccicn y Luen c:pecIc ce |c fcchccc c |crgc
p|czc {3 c 10 cnc:). Nc :e reccmiencc cp|iccr prccucIc: ue ccnIengcn
|ccc: c :e||cnIe: pcrue e| murc ceLe re:pircr", ccemc: e:Ic: prccucIc:
c| pccc Iiempc :e ce:prencen ccc:icncncc :everc: prcL|emc: e:IIicc:.
E: nece:cric :e||cr fi:urc: c grieIc: enIre |c perfi|eric y |c: murc: y enIre
perfi|e: enIre :i, pcr mecic ce un mcIeric| e|c:Iicc ue :e cju:Ie c |c:
mcvimienIc: prcpic: ce cccc mcIeric|, gcrcnIizcncc c:| |c curcLi|iccc ce
1O.2 llMlllzA Dll lADRlll lNS1AlAD:
DurcnIe |c ccn:Iruccicn ce| murc :e Iencrcn cierIc: cuicccc:. Lc: |cLcre: ce
|impiezc ce |c: murc: :e ceLenrec|izcr c| finc| ce |c cLrc.
/ccnIinuccicn:e ciIcnunc :erie ce reccmencccicne::
- Frccurcr ue curcnIe e| prcce:c ccn:IrucIivc e| murc nc :e mcnche, nc :c|c
pcr |c: c|Lcni|e: ue inIervienen en :u ejecucicn, :inc IcmLin pcr |c: cIrc:
cficic:, fcci|iIcncc ce e:Ie mccc |c |impiezc pc:Iericr.
- Fcrc e|imincr |c: re:Ic: ce mcrIerc curcnIe |c ejecucicn ce| murc, nc :e
uIi|izcrcne:Ircpcjc: ni e:pcnjc: hmecc:.
- FrcIeger|c mecicnIe p|c:Iicc: u cIrc: e|emenIc: cucncc :e rec|ice junIc c e|
c|gn IrcLcjc ue |c puecc mcnchcr, ccmc pcr ejemp|c, |c cp|icccicn ce
mcrIerc: prcyecIccc:, pinIurc:, pu|icc ce Ierrczc:, verIicc ce e:ccmLrc:, eIc.
- E| murc ceLe e:Icr ccmp|eIcmenIe :ecc cnIe: ce prccecer c :u|impiezc.
- Cucncc :ec nece:cric, e| prccecimienIc ccecuccc ce |impiezc :erc e|
:iguienIe:
c. Humececer |c zcnc c |impicr ccncguc.
L. /p|iccr un prccucIc |impicccr e:pecificc pcrc |ccri||c c |c vi:Ic ccmc :e
exp|iccrc mc: c fcncc pc:IericrmenIe.
c. Fec|izcr uncepi||ccc enrgicc en|c cireccicnce |c: Ience|e:.
c. Lc: cperccicne: ce |impiezc y cc|crccc :e rec|izcrcn :imu|IcnecmenIe y
:in cemcrc enIre cmLc:, ccn e| fin ce eviIcr ue e| ccicc ccnIine ccIucncc
:cLre e| murc.
e. Se ceLen rec|izcr previcmenIe c|gunc: prueLc: pcrc ccnccer |c
efecIiviccc y recccicn:cLre e| |ccri||c ce| ccicc c prccucIc |impicccr.
f. Fcrc |c |impiezc ce |c: ef|cre:cencic:, ceLe inIenIcr:e :u e|iminccicn
pre|imincr en :ecc mecicnIe cepi||ccc, yc ue en muchc: cc:c: e:Ic :imp|e
cperccicnpuece :er :uficienIe pcrc e|imincr|c:.
g. Cucncc :e emp|ee e| chcrrc ce cguc c pre:icn, ceLe rec|izcr:e unc
prueLc pcrc ccmprcLcr ue nc :e ccne |c junIc ce mcrIerc.
h. Lc |impiezc :e efecIucrc ccmenzcncc pcr |c pcrIe :upericr ce |c fcchccc,
ccncLjeIc ce eviIcr e| en:ucicmienIc ce |c: zcnc: IrcIccc:.
11 lASS lARA UNA RlS1AURAClN
1. Evc|uccicny cicgnc:Iicc:
Ccrre:pcnce c |c icenIificccicn ce| prcL|emc
c prcL|emc: pre:enIe: en |c fcchccc y :u:
pcIc|cg|c:. Luegc :e prccece c :e|eccicncr
un re:Icurcccr y c rec|izcr prueLc: pre|imincre:
pcrc verificcr :u eficccic y e:IcL|ecer :u
ccn:umc en ccncicicne: rec|e:. En e| cc:c ce
ue e| rin:e uIi|izccc nc prccuzcc |c: efecIc:
ce:eccc: :erc nece:cric un cnc|i:i: u|micc
e:pecic|.
2. Lcvccc y ce:mcnchccc:
- Frepcrccicn ce |c :uperficie, e|imincncc
mcIeric| :ue|Ic, ccrrigiencc humeccce:, eIc y
prcIegi encc | c: :uperfi ci e: nece:cri c::
venIcnc:, pi:c:, eIc.
- /p|iccr e| rin:e re:Icurcccr e:pecic|izccc mc:
ccecuccc pcrc e| prcL|emc ue :e pre:enIe y
ccnfcrme c |c: in:Iruccicne:.
3. FccecimienIc ccicicnc| en cc:c ce
meIecrizccicn.
Cucncc e| |ccri||c pre:enIe un ccnc Ic| ue
piercc :u ccpcciccc pcrIcnIe c unc :eccicn ue ccmprcmeIc :ericmenIe |c
e:IIicc ce |c fcchccc e: nece:cric e| reemp|czc ce |c piezc. Cucncc e|
grccc ce meIecrizccicn e: :everc perc nc cmeriIc e| ccmLic ce |c piezc :e
prccece c u:cr un rin:e re:Icurcccr y pc:IericrmenIe :e reIircn Iccc: |c:
|cmini||c: nc ccn:c|icccc: ce| |ccri||c, pcrc c:| eviIcr ue :e renueve e|
prcL|emc. Luegc ceLe cp|iccr:e unccn:c|iccnIe e:pecic|.
F|g. 42 - Fe:|cuc: y cc:cc|c: ce
37 RECuPER/C|N
4. lrclccclcn.
ltc_c Uc rcallzaUa lcUa la
rcslatraclcn Uc la laclaUa sc
rcccnlcnUa la ajllcaclcn Uc tn
ll Urclt_c ccn l n_rcUl cnlcs
acl l vcs Qtc _ar anl l ccn l a
jrclcn_aclcn Uc la vlUa tlll Ucl
laUrlllc lasla cn Tt ancs y Qtc
aUcnas jcrnllcn st rcsjlraclcn.
11.1. RlCUllRAClN
E| |ccri||c reuiere ce unc: cierIc: cuicccc: pcrc ue ccn:erve :u: cuc|iccce:
y cc|cr pcr mcycr Iiempc. Un Luen cuicccc y Luenc prccIicc ce| |cvccc y e|
hicrcfugccc gcrcnIizcrc |c |crgc vicc ce unc fcchccc. Sin emLcrgc Iccc
mcnchc Iiene pc:iLi|iccc ce recuperccicnIcIc| c pcrcic|.
Lc: Iipc: ce mcnchc mc: frecuenIe :cn:
- Sc|e: L|cncc: pcr humeccce: cnIiguc:.
- Fe:icuc: y cc:ccrc: ce :e||cnIe: y |ccc:.
- Mcnchc: negrc: pcr Ircn:migrccicn
meIc|icc. Cucncc |c: re:Ic: ce |c: meIc|e:
:e vcn ce:p|czcncc :iguiencc e| reccrricc
ce unc fuenIe ce cguc c humeccc.
- Mcnchc: negrc: pcr ccnIcminccicn
cmLienIc| ccmc emi:icn ce gc:e: ce |c:
veh|cu|c:, hc|||n, c|uiIrcne:, grc:c, pc|vc,
eIc.
- Sc|e: higrc:ccpicc: y cripIcef|cre:cencic: :uLyccenIe:, en :u mcycr|c
:urgicc: ce| u:c ce| ccicc muricIicc.
- MeIecrizccicn ce| |ccri||c c ce|cminccicn expcn:ivc ce| |ccri||c pcr cIcue
ce :ccic c mcgne:ic :cLre :Ie c| Iiempc ccncguc.
- GrcfiIi: y pinIurc:.
- Mcnchc: rucic: en generc|, ue :ue|en pre:enIcr:e pcr e| mc| u:c c cLu:c
ce |c: ccicc: ce |cvccc
F|g. 42 - /cncnc: neg|c: pc|
ccntcn|ncc|n cnc|entc'.
F|g. 42 - /etec||zcc|n.
F|g. 42 - Sc'e: c'cncc: pc| nuneccce:
cnt|guc:.
F|g. 42 - /cncnc: neg|c: pc|
t|cn:n|g|cc|n netc'|cc.
38 PuES/ EN BR/
12.2 ll Hlll:
12.3 ll CAlR:
Cucncc e| Iiempc e: fr|c, ceLen Icmcr:e preccucicne: pcrc c:egurcr ue e|
mcrIerc nc uece cfecIccc pcr |c: he|ccc: curcnIe :u prepcrccicn y en |c
ccn:Iruccicn ce| murc, c| :er muy :en:iL|e c |c he|ccc, ceLicc c :u c|Ic
ccnIenicc encguc y c| recucicc e:pe:cr ce |c junIc.
- Si cnIe: ce frcgucr, e| mcrIerc :e hie|c, :e vercn ccn:icercL|emenIe
recucicc: :uccherencic, re:i:Iencic y curcLi|iccc.
- Si hie|c c| ccmenzcr |c jcrnccc c curcnIe :Ic, |c: cLrc: :e inIerrumpircn y e|
murc ejecuIccc recienIemenIe :e prcIegerc ccn mcnIc: ce ci:|cnIe Irmicc
y p|c:Iicc:. Si hcy he|ccc: cnIe: ce inicicr |c jcrnccc, ceLe efecIucr:e unc
in:peccicn minucic:c en |c: murc: ccn:Iruicc: en |c: |Iimc: c|c:. En cc:c ce
ue exi:Icn pcrIe: cfecIccc: pcr e| hie|c, :e cemc|ercn y :e reccn:Iruircn
cucncc |c: ccncicicne: c|imcIicc: |c permiIcn.
- Cucncc :e uIi|icen cciIivc: cnIiccnge|cnIe: pcrc e| mcrIerc, ceLen :eguir:e
cIenIcmenIe |c: incicccicne: ce| fcLriccnIe en cucnIc c cc:ificccicn,
ccncicicne: ce ejecucicn, eIc, c:egurcncc:e ue nc Iengcn efecIc:
nccivc:.
En Iiempc exIremcccmenIe :ecc y cc|urc:c e| murc :e mcnIencrc hmecc,
pcrc eviIcr ue :e prccuzcc unc rcpicc evcpcrccicn ce| cguc ce| mcrIerc.
Dichc evcpcrccicn c|Iercr|c e| prcce:c ncrmc| ce frcguccc y
encurecimienIc ce| mcrIerc, prcvcccncc fi:urc: en e| mi:mc pcr |c
reIrcccicn. Se Iencrc |c preccucicn ce nc mcjcr|c en exce:c, ni ccn chcrrc c
pre:icn, yc ue e| cguc pccr|c crrc:Ircr e| mcrIerc ueccncc |c junIc muy
ceLi|iIccc.
12 CNDlClNlS A1MSllRlCAS:
12.1 lA llUVlA:
E: ccnvenienIe ccnccer |c: ccncicicne: cImc:fricc: |ccc|e: ccnce :e vcyc
c ejecuIcr |c cLrc. :Ic: inf|uircn IcnIc en e| ci:enc ce |c ccn:Iruccicn, ccmc
en |c e|eccicn ce |c: mcIeric|e: ue |c ccmpcnen, nc ceLiencc c|viccr :u
inf|uencic curcnIe |c pue:Ic encLrc.
Nc :e ejecuIcrc e| murc cucncc :e prccuzccn fuerIe: ||uvic:, vienIc: ue
hcgcnpe|igrcr :ue:IcLi|iccc, c IempercIurc: infericre: c 4C.
Fcrc prcIeger |c cLrc ejecuIccc ce ccncicicne: cImc:fricc: ccver:c:, :e
ceLenIener |c: :iguienIe: preccucicne::
Lc: murc: recin ccn:Iruicc: :e ceLe prcIeger ce |c ||uvic ccn p|c:Iicc:, :cLre
Iccc en|c pcrIe :upericr. De e:Ie mccc :e eviIc:
- Cue |c: pcrI|cu|c: finc: ce| mcrIerc :ecncrrc:Irccc: pcr e| cguc recuciencc
ccn:icercL|emenIe :u: ccrccIer|:Iicc: f|:icc:.
- Cue ci:ue|vc |c: :c|e: y cIrc: :u:Icncic: prcvcccncc |c cpcricicn ce
ef|cre:cencic: y mcnchc:.
- Cue e| cguc erc:icne |c: junIc: ce mcrIerc ceIericrcncc e| c:pecIc
funcicnc| y e:IIicc ce| cerrcmienIc.
En cc:c ce ||uvic, IcmLin :e Icmcrcn |c: mecicc: nece:cric: pcrc ue nc :e
vierIc :cLre e| murc e| cguc ccumu|ccc en |c: fcrjccc:, Ierrczc: y cuLierIc,
39 RECMEND/C|NES GENER/|ES
13. RlCMlNDAClNlS OlNlRAllS
1. Fcrc |cgcr un vercccerc xiIc en unc fcchccc ce |ccri||c c |c vi:Ic nc :e
ceLe ce:cuiccr ningunc ce |c: pc:c: ue ce:ce e| inicic mi:mc ce |c
ccn:Iruccicn :e ceLe ejecuIcr , ccmc :cn e| c|mccencje, pre humececicc,
|cvccc y prcIeccicn{recuLrimienIc).
2. E| Ircn:pcrIe y e| ccrgue y ce:ccrgue ce| |ccri||c :cn cc: cperccicne: muy
impcrIcnIe: pcrc Iener en cuenIc. Nc :e ceLe Iircr pcrue :e ce:picc, ni
ce:|izcr :cLre cIrc pcrue :e rcycn. Grcn pcrIe ce| ceIericrc ce| |ccri||c en |c:
cLrc: :e ceLe c fccIcre: c|imcIicc:.
3. E| c|mccencmienIc ce| |ccri||c :e ceLe hccer en un |ugcr |impic, :ecc y
p|cnc: nc :e ceLen cc|cccr en fi|c: pcrue :e ccen. Hcy ue cc|cccr|c: ccn
IrcLc. E| crrcnue ceLe hccer:e c unc c|Iurc mcximc ce 1.80mI:.
4. EviIcr e| ccnIccIc ccn :ue|c: :c|inc: c ue ccnIengcn e:ccmLrc:, cenizc:,
e:ccric ucIrc: re:icuc: crgcnicc: c incrgcnicc:.
5. E| Ircn:pcrIe cenIrc ce |c cLrc ceLe :er en ccrreIi||c, cuyc :uperficie ce|
fcncc :ec p|cnc y nc ccnccvc.
.E: muy impcrIcnIe |c |impiezc ccn ue :e hcgc |c pegc ce| |ccri||c c |c vi:Ic,
IcnIc pcrc e| murc rcnurccc ccmc pcrc e| reviIccc, pcrc eviIcr ue ccigc
mezc|c ce mcrIerc :cLre e| |ccri||c. Fcrc e:Ic :ucece hcy ue |impic|c
inmecicIcmenIe.
7. Unc ce |c: :c|ucicne: mc: impcrIcnIe: c |c prcL|emc: ce mcnchc: ec
eviIcr ue cL:crLc e| cguc ce| mcrIerc, ue |e ci:minuye :u re:i:Iencic: pcr |c
IcnIc prccure cc|cccr|c ccnunpre humececimienIc :uficienIe.
8. Hcy ue Iener pre:enIe e| u:c ccecuccc ce| |ccri||c en |c: remcIe:, vue|c:
ce cuLierIc:, pi:cvicric:, zccc|c:, eIc.
. Cucncc e| |ccri||c vc c :er u:ccc en zcnc: ce :cIurccicn ce cguc hcy ue
hccer|e unc impermecLi|izccicn ccecuccc pcrc |cgrcr un ccnIrc| ce |c
humeccc, ccmc en e| cc:c ce |c jcrcinerc:, murc: ce ccnIencicn, cinIe|e:,
:i||cre:, zcnc: ce :c|piue.
10. E| mcrIerc juegc un pcpe| muy impcrIcnIe en |c e|cLcrccicn ce |c
fcchccc ce| |ccri||c c |c vi:Ic, pcrue ce ccuercc ccn :u ccmpc:icicn puece
mcnchcr e| |ccri||c c| cL:crLer cguc pcr ccpi|criccc y |uegc :c|ir c| exIericr en
fcrmc ce mcnchc:: hcy ue Iener muchc cuicccc ccn |c: cciIivc: ce|
mcrIerc, ene:pecic| ccn|c crenc.
11. Si :e uiere ue e| mcIerc uece ce un cc|cr ci:IinIc c| gri: czu|ccc
ccrrienIe :e |e cgregc c |c mezc|c cc| y crenc L|cncc, |c ue :ucvizc e|
mcrIerc enIcncncc|c e| cc|cr ce| |ccri||c.
12. E$n Lc: fcchccc: ccn |cngiIuce: muy grcnce: hcy ue hccer junIc: ce
ci|cIccicn pcrc eviIcr |uegc |c: fi:urc: en e| murc y pcr ence |c peneIrccicn
ce| cguc ue ccc:icnc |c cpcricicnce humeccce:.
13. Fcrc e| xiIc en e| IrcIcmienIc ce unc fcchccc, e: inci:pen:cL|e
ccmprcLcr Iccc: |c: junIc: ce ci|cIccicn y ccn:Iruccicn y remcIe: ce Iechc :
IcmLin hcy ue efecIucr un IrcIcmienIc ccn mc:i||c c |c: grieIc: grcnce
exi:IenIe:.
14. Hcy ue Iener pre:enIe ue hcy |cvcr |c :uperficie y, ccmc ccncicicn
inci:pen:cL|e, ue e:I ccmp|eIcmenIe :ecc |c fcchccc.
15. Fe:pecIc c |c: prcIecIcre: ce fcchccc :e ceLen ccn:icercr :u:
ccncicicne: u|micc: pcrc hccer unc ccrrecIc e|eccicn.
1. /| cp|iccr e| prcIecIcr ce fcchccc, cuc|uierc ue :ec, hcy ye c:egurcr
ue :ucp|icccicn:ec unifcrme. Fcrue enzcnc: ccnce hcyc exce:c puecen
cpcrecer cc|crccicne: L|cnue:inc:.
17. Ningn prcIecIcr c| cp|iccr:e ceLe ueccr IccIc:c pcrue reccge e|
pc|vc y |c pc|ucicn, prccuciencc unc cc|crccicnc:curc.
18. Ningn prcIecIcr ce fcchccc ceLe cp|iccr:e en unc :c|c ccpcr grue:c,
:inc en ccpc: |c mc: ce|gccc: pc:iL|e. E: mc: reccmenccL|e cp|iccr|c en
ccpc: finc: 2 c 3 vece: :i e: nece:cric. /excepcicnce |c: :i|iccnc: :c|uL|e: en
cguc, ue :e ceLen echcr en unc :c|c ccpc ccn |c ccncenIrccicn
ccecuccc.
1. Iener ccmc criIeric ce :e|eccicn pcrc e| IrcIcmienIc ce fcchccc e| cc:Ic
muy Lcjc e: errcnec. Lc: cp|iccccre: ce prcIecIcre: ce fcchccc: ue
Lu:ccn recucir |c: cc:Ic:, cL|igcn ccn muchc frecuencic c vcricr |c
cc:ificccicn ce| prccucIc ci|uyencc|c ccn ci:c|venIe c cguc y |cgrcncc en
un principic ue |c fcchccc uece ccn un cccLccc :cIi:fccIcric. Su
curccicn :e |imiIc :in emLcrgc c un |cp:c nc mcycr ce :ei: me:e:, cucncc
empiezcnc cpcrecer |c: prcL|emc: nuevcmenIe.
20. Iener ccmc criIeric ce :e|eccicn pcrc e| IrcIcmienIc ce fcchccc e| ccrIc
Iiempc ce ejecucicn ce| IrcLcjc IcmLin e: errcnec. Lc: |cvcccre: ce
fcchccc, Lu:ccncc |cgrcr un reccrc ce Iiempc, u:cn unc cc:ificccicn
c|I|:imc ce ccicc pcrc |impicr mc: rcpicc y c:| pre:cincir ce Iener ue gc:Icr
muchc Iiempc en Iener ue frcIcr muchc Iiempc |c :uperficie :in Iener en
cuenIc e| ceIericrc y ci:minucicn ce |c re:i:Iencic ce| mcrIerc. /cemc: :i :e
pre:enIcn mcnchc: c |c :uperficie e:Ic muy :ucic, emp|ecn pcpe| ce |ijc ce
cguc c e:pcnji||c pcrc e| |cvccc, ce:Iruyencc e| e:mc|Ie ncIurc| ce| |ccri||c.
21. Lc ccicicn ce cnIihcngc: e: :iempre reccmenccL|e, pue: eviIc en Iccc:
|c: cc:c: :ufcrmccicnc prc|iferccicn.
22. Unc Luenc peneIrccicn, :i u:c :i|iccnc: y unc ccpc unifcrme :i u:c ccr||icc,
:cnnece:cric: pcrc gcrcnIizcr unLuenre:u|Iccc y unc mcycr curcLi|iccc ce|
recuLrimienIc.
23. Lc :uperficie c |cvcr ceLe e:Icr ccmp|eIcmenIe humececicc.
24. E| |ccri||c jcmc: ceLe mcjcr:e pcr unc ccrc ci:IinIc c |c ce mcximc
evcpcrccicn.
25. En c|gunc: pc|:e: reccmienccn ue cucncc hcy ||uvic y :e e:Ic
ccn:Iruyencc unmurc :e ceLe pcner pc|ieIi|enc pcrc prcIeger|c.
2. Fecuerce :iempre ue pcrc cLIener unc Luenc cp|icccicn, unc cpIimc
uIi|izccicn ce| prccucIc, un perfecIc cccLccc ce |c fcchccc y unc
curcLi|iccc mc: c menc: |crgc:, :cn nece:cric: unc :upervi:icn e
inIervenIcr|c exigenIe: y c:e:cr|c Icnicc eficienIe y ccpcciIccc.
RECMEND/C|NES GENER/|ES 4O

También podría gustarte