Está en la página 1de 329

NICOLAI JOSEPHI JACQUIN

COLLECTANEA
BOTANICAM, CHEMIAM,
E X
-

HISTORIAM NATURALEM,
S P E C T A N T I A ,

CUM FIGURIS,

VINBOBONMy

x O F F I C I N A W A P P L E R I ANA. 1789.
- .



t
REV. FRANCISei XAVERII W U L F E N
P L A N T S RARIORES CARINTHIAC./E.
Continuatio ad pag. « 3 2 . Vol. II. Collect,

EPILOBIUM ALPIKUM.

Epilobium foliis oppofitis feflilibus glabris% fubiniegerrimis ovali - lanceola-


ti^ ; caule fubtrifloro, bafi precumbente.
Epilobium foliis oppofitis ovato - lanceolatis integerrimis, filiquis feflilibus,
caule repente. Linn. /pec. plant, peg, 4 9 5 , num, 7. Gunner* fior, norv*
torn. a. p. 8*. num.'jQj* Gerard, gattoprov. p. 4 5 8 . num.y. AUion^fior.
ped. torn. 1 . p. 280. num* 1 0 2 1 . Ceder, fior, dan, tab. 3 2 2 .
Cbamamerium alpinum alfmes foliis. Scheuchz. it. alp, s. p. 1 3 * . num. 28.
turn it. 4. p. 3 3 3 ,
Epilobium foliis glabris ovatis. Halìer-hift. jlirp,helv.tom,j;p.^i6.mm.g^.

F, requens in uliginofìs riguis declivitatibus > etiam fylvaticis, ad radices


alpium flyriacarum Griinpichel fupra Fladniz ; inter omnes Epilobii fpe-
A a cies
A P L A N T A R A K . I O K . E S
/ ~ ' ' " ''^ ' ' '

d e s ( n e RosmarinifoUo quidem excepto) rarum & alpinum maxime. Ra-


di x dimidiamvix lineam craíTa, teres, albida, repens , fibrillis demiflìs
firmata, caulem, tres quatuorve pollices ut plurimum altum, attoltit, fìm-
pliciffimum, fubteretiufculum, fubtomentoíum , bafi duntaxat nonnihil pro-
cumbentem, demiflìsque ek infimis ejusdem geniculis radiculis , veluf re-
pentem, estera erecìum, foliis per ieptem, novemve conjugationes obfi-
tum, oppofitis, feffilibus, oblongis, ovali - lanceolatis, obtufis, planis,
glabris, fubintegerrimis £ funt enim interdum nonnulla repando -fubcrenata)
eretto - patentibus ; infimis fubrotundis, aut & obovatis in petiolum velut
deCurrentibus. "Gaulem terminat ños píerumque unicus, bini interdum ,
rarius terni haud multum ab invicem diítantes ; infidentes finguli germini
elongato, erecìo, fubfeílili, fubeylindraceo, tomentofulo; ex quo demum
cap'füla üliquasformis, fubeylindraceo - tetragona, glabra, quadrilocularis,
quadri valvis, polyfperma; valvulis a fummo debrfuni arcuato - dehifeenti-
tibus ; feminibus contra receptáculo elongato - tetragono leviter hasrentibus,
pappo pilofo coronatis. Calyx firperus, ereclo - patens, tetraphyllus, pri-
mum tomentofulus, tum glaber , corollis duplo brevior; foliolis obtufe
lanceolatis, demum cadivis. Corolla majufcula, tetraperala, erecìo - pa-
tens, petalis oblongo - obeordatis, ex rubro casrulefcentibus. Stamina
ocio erefta, alba, calyce, non item & corollis longiora; anthera; oblon-
go - ovatas, polline albido. Stylus itaminum longitudine, filiformis, in
ftigma ^quadrifidum, craiTìufculum, &, ipfum album abiens.
SPIRAEA SALICIFOLIA.

Spirsa foliis lanceolatis ferratis nudis, floribus duplicate-racemofis. Liniu


fpec. plant, p. 700. num. 1 . Gmelln. fior. fibir. torn. 3. p. 188« nmm* 4T»
. tab. 39.
Spirasa falicis folio longiore ferrato, fîoribus rubris. Ammon. ßirp. ruthen.
p. 186. num. 265, tum p. 1 8 8 ' num. 266. tab, 28. Varietas prioris, fi-
gura minus bona.
Spiraea Theophrafti forte. Chef. hiß. plant, p, 84- .

Nihil frequentius frutice hoc in diftriclu Gurcenft; inter Gurk &


Weitensfeld; tum in omni Valle Gledniz. Floret Julio. Frutex ftatura
hominis, & altior; fex oftove pedum, ere&us, ramoius, cortice nudo ,
rufo, foliis undique fparfis obfitus. Sunt vero folia ejusdem, falignis Ci-
milia, fubfeflilia (plerumque enim brevi inMunt petiolo) lanceolata, {er-
rata, nuda, ereéïo -patentia, iupra iaturate, albidius fubtus v i i ï d i a , ni-
toris expertia. Flores in thyrios velut duplicato - racemoios colle£H,
non folum ramos terminant, fed & ex fupremis foliorum axillis (quod nec
Clufii, nec Gmelini, aut Ammani exprimit figura ) enafeuntur ; ftipes ,
five axis thyrfiformium ejusmodi racemorum fub floribus brevis, nudus,
ere&us. Flores ipii copiofifïimi, finguli breviter pedunculati. Calyx in-
ferus, pelviformis, nudus, limbo quinquepartito ; lacinulis ovatis integris,
patentibus. Corolla caîyce duplo major, pentaperaîa; petalis integris,
ovatis, rôtundatis; dilute rubris, tandem albis, non tarnen absque diluta
rubedinis incarnats tfowura ; patentiiïïma. Stamina plmïma, in fauce ca-
A g l y c is
ìycis fixa, coroîlis ipfis duplo longiora ; filamentis fubulatis, ex rubello
magis magisque, albefcentibus ; antheris parvis rubellis. Germen ovatum,
rubrum, quiñis faltem e capfulis compofitum,. Styli fimplices tot, quot
espilila; , longitudine corollarum , albidius rubelli. Stigmata fimplicia.
Semina quavis in capiula] plura.

CCXIII. • •" • •

DAPHNE ALPINA,

Daphne floribus aggregatis fubfeflilibus terminalibus lateralibusque ; foliis


elliptoidicis, utrinque incano - pubefeentibus.
Daphne floribus ieffilibus aggregatis lateralibus ; foliis lanceolatis, obtu-
fiufculis , fubtus tomentofis. Linn, fpec, plant, pag, $ro, num. 5.
.Allion, flor, ped. torn. 1 . p. 1 3 2 . num. 483.
Chamefea alpina incana, Lobel. adverf. p. 1 5 3 .
Chámeiaeas hirfutas nomine data. Joh. Bauh. 1. p. 569»
Thymela?a incana Mezerei folio 8c facie íurculis admodum fragilibus. Piu-
len, tab, 229. flg, 3.
Chamelaea pumila faxatilis flore pallido Italica. Barreliir. tab. 234.
Thymelaea foliis ellipticis calvefcentibus, floribus aggregatis, feñllibus,
hirfutis. Haller, hifl.flirp. helvet, torn. i. p, 4 3 9 . num. I o ai.
Thymela?a candida. Scop. flor, carnai, torn. 1 . p. 277. num. 465.

Extra Salcanum via Carinthiaca ad pedem montis fancii florentem


quondam inveni initio Maji, & atniciiììmo Scopolio Idriam mifi, qui non-
dum viderat, & Linnsei charaftere florum lateralium illuius, pro nova fpe-
eie fub Thymelass candidai nomine propoluit. Radix perennis, lignefeens,
brachiata, fibris vimineis lentis quaquaverfum difTufis nixa, caulem proferì
pedalem, aut & cubitalem, digiti fere eraflìtudine, teretem, ramofiffimujn,
quaquaverfum pariter diffufum, cortice continuo, n u d o , cinerafeente, ma-
nibus. trattato fetente. • Folia non nifi ad gemmas terminales, lateralas-
q u e , eaqua plura (quatuor'aut quinque) fimul ex eodem velut exorto , f

ftibfeflilia , in orbem eretto - patentia , oblongo - fubovalia ellipticave,


apice primum fubacuta, tura obtufa; etiam oblongo - velut obovata, ba-
fìm verfus velut in petiolum decurrentia; caeterum plana, integerrima, ex
virore canefeentia, utrinque villulis proflratis albentibus pubefeentia , per
setatem calvefcentia. Flores intra foliorum duntaxat rofulas terminales late-
raìesve, iisdem duplo breviores, breviffimis infiftentes pedicellis five fub-
(efliles, t r e s , quatuor, quinqueve fimul, fubumbellatim aggregati , etiam
fìmplices folitarii, Calyx iis nullus» Corolla pedicello villofo infiftens,
infundibuliformis, infera, tubo ex ovata bafi cylindraceo, fub fauce fìran-
g d a t o ; limbo quadripartito , laciniis paientiflìmis , ovato - acutis, inte-
gris. Eadem tota alba, & extus villis proflratis pubefeens, nec odora»
Stamina o t t o , interno tubi parieti infixa, brevia, alba, alternis altioribus.
Anihievx fubrotunda?, flavae, biloculares, quaternis in fauce corollse de-
claratis; reliquia intra tubum corolla; occiiltatis. Germen in corolla; fundo
teifilc, ovatum. Stylus bieviflimus. Stigma capitato - depreiTum. •

CCX1Y,
g P L A N T Ì E R A R I O I I E S
• ' .. • . ' . ' /

CCX1V.

GENTIANA NIVALIS, fe

Geníiana corollis quinqueíidis infiindibuliformibus ; calycibus cannato - quin-


quangulis; ramis ex alternis axillis unifloris.
Gentiana corollis quinqüefidis infundibuliformibus, ramis alternis unifloris.
Linn, /pec, plant, p. 332, num. 1 3 . Gerard, galloprov. / 7 . - 3 1 0 . num. 6*.
Allion. fior. peà. torn* 1 . p. 98- 359. Oeder. flor. dan. tab. 1 7 . Jacq,
enum. flirp. yindob. p. 4 1 . 7^/72. 1 1 . obferv, 1 7 . ¿ 7 . 2 1 4 .
Gentiana X L minima. plant.p. 3 1 6 .
Gentianella fugax quinta Clufii , flore ca?ruleo colore e l e g a n t i s m o . Joh.
Bauhin. Ill part. 2. p. 527,
Gentiana minima. Lobel adverf. p. 130.flg. 1 3 1 .
Gentianella fugax caerulea aftiva minor. Barrel, tab. 1 0 3 . num. 1 O 2.
Gentiana caule ramofo, foliis ovato - l a n c e o l a t a , floribus iníundibuliformi-
bus. Haller. hiß. flirp. hehet. torn, 1 , p. 287. num. 647.

N u f p i a m , quam in apricis fummarum alpium pafcuis, Taureri M a l -


nizenfis ; Reichenavienfibus ; Leontinis & c . Julio florens, in confortio fo-
rorum Gentianarmn Purnilae, Bavaricae, & Vernae, non tarnen & cum bi-
nis poflerioribus in inferiora defcendens. Nondum elegantiffimae ilirpis hi-
iloria elaborata fails, minus elimata videtur. Veteribus perbene c o g n i t a ,
attamen non nifi v a g i s , u t tum mos e r a t , minimeque fyflematicis, a magni-
tudine plerumque, aut fìmilitudine p e t i t i s , caracterizara n o t i s , quid mi-
rum, fi, cum figura? prasterea, quibus illuflrari d e b e b a t , minus effent b o -
n a , quid inquainmirum , fi mox iis involveretur tenebris, ex quibus v e l

Lin-
Linnaus in flora Lapponica eamdem defperaverit in lucem protrahere poi-
fe ? Synonymia eapropter, fi non piane erronea, maxime certe dubia, red-
debatur. E x figuris, Gederianam fi demam, iufto majorem, omnes reli-
qua; Gentianam verius campeifem minorem Linnad indicant, ut iis n i l ,
nifi fetoio - barbata defit faux. E a Lobelii prseterea, & quam tertio Bar-
relierus exhibuit in Tabula 1 0 3 . JOCO , id etiam h a b e t ' v i t i i , quod corolla!
limbo fint quadrifido , quae res in Nivali nunquam, in Campeítri contra ,
& Smarcila fi non femper, frequentius Limen contingit. R a d i c e eft annua,
gracili, filiformi - fufiformi, l e n t a , afbido - fubflavente, radiculis inter-
dum compofitis, brachiata, am^riflimi iaporis. E x ea caulis exfurgit ab
uno ad tres, vixque major, p o l l i c e s , & ipfe gracilis, ex tereti - ángulo-
fus, nudus , Isevis, ex viridi iubrubefcens, ac demum obfcure fubcaerule-
fcens, erecìus,apicem verfus fubnutani, pluribus interftincìus articulorum
internodiis, rarius fimpliciflìmus & uniflorus; plerumque ex alternis inter-
nodiorum axillis ramofus; ramis gracillimis, cauli fimillimis, & approxi-
matis, nec diffufis, & ipfis èrecìo - fubnutantibus in partem alteram & eam-
d e m , femper unifloris. Folia tam radicalia, quam caulina, ramorumque.
Radicalia a quatuor ad o c i o , in rofulam, ieu orbem eretto - patentia;
reipia & ipfa oppofita, adeo tamen contigua, ut oppofitio evaneicat; h<cc
minora, oblongo - obovata, plana, léevia, integerrima, firmiufcula ? fa-
turate viridia. G a u l i n a v e r o , rair orumque, non nifi ad articulorum inter-
nodia, oppofita, feiFilia, & bafi l'ere connata, erecìo - patentia, radica-
libus casterum fimilia , attamen anguftiora, nec obtufa, imo lanceolata fere.
F l o s in caule fingulisque ramis terminalis, in alteram fubnutans partem.
C a l y x oblongus, a;quabilis, tubo corolla apprefius , & minor, fubcylin-
draceus, ' carinato - quinquangiilus , femiquinquefidus , nudus , ex viridi
fubcaerulefcens ; denti'bus acutiflimis, lineari - lanceolatis , integerrimis ,
, B per
xo P L A N T Ì E R A K . I O B . E S

per oras, una cum carinis , faturatius nigro - caenilefcentibus. Corolla


infundibulifonni-hypocrateriformis; tubo cylindraceo, calycem excedente,
a l b o , extra calycem etiam itriato, & aquofe fiibcasrulefcente ; limbo quin-
quepartito , in ítellam patentiffimo, colorís elegantiflimi, coeleilino - c e -
rulei; foliolis ovato - lanceolate, integris; fauce pervia, coronata laci-
nulis quinqué ovato - acutis, erecìis, ccsleftino -cseruleis, cum corollat
foliolis alternantibus, integris fubbicornibusve. Stamina quinqué , parieti
tubi corollarum interno fupra medLm infixa, faucem haud attingentia; fi-
lamentis fubulatis, albis; antheris oblongìs, flavis. Germen ovali - ob-
lojigum, in flylum abiens fpurium, íeu reverá apice attenuato - acumina-
tum; fligmate coronatimi orbiculari, plano, bipartibili, albo, ferrulato,
fáucis altitudine. Capfula teres, oblongo - c v a l i s , apice dehifcens, uni-
locularis, polyfperma. Odor nullas.

ccxv.
ANEMONE VERNALIS.

Anemone involucro fcapi uniílori multifetofo hirfutiflim© ; foliis pinnatis,


pinnis latiufculis, incifo-lobatis; flore fubnutante.
Anemone pedúnculo involúcralo ; foliis pinnatis ; flore erecìo. Limi, fpec.
phnt. p. 759. num. 4. Oeder. flor. dan. tab. 29. Pollich. palat. tom. 2
p* 92. num. 5 1 6 . Cunner.flor. norveg. tom. 2,p. 88. num. 734. Gerard,
gallopr. p 379. num. 2.
t

Pulfatilla fecunda alpina. Dakchamp. ìugdun.p. 851.


Pulfatilla purpurea ca;ruleave. Joh. Bauh. IL p. 409. cum peflìmis figuris &
foliis.
Pulfatilla Apii folio vernalis flore minore. Schcuchz. it. aìp. 4, p. 339.
Ane-
C A R I N T H I A C JE, 21

Anemone tubis caudatrs, involucris multiridis, foliis pinnatis, pinnis la-


tis, lobatis. Hallen hiß, ßirp. hebet, torn. z, pag. 61, num. 1 1 4 7 .
tab. 21.

Anemone fulphurea. Allion. for. pedem. torn. 2. p. 1 7 0 . num. 1 9 2 1 .


Anemone tubis caudatis , involucris multifidis, foliis hirfutis, pinnatis,
pinnis acute lobatis. Hotter* hiß. ßirp. hebet, torn. 2. pag. 6 2 .
num. 1 1 4 8 «
Anemone Hallen. Allion. for. pedem. [torn. 2 . p. 1 7 0 . num. 1 9 2 2 . tab. 8 0 .

Planta femper alpina ; frequens in Reichenavienfibus ad fan£r.um


Laurentium alpibus; tum in Leontinis quoque, flore fubtus jam rubro, jam
dilute csrulefcente , fupra femper a l b o , nec luteo. Stirpem numquam
non alpinam, atque inter alpinas femper longe quam fpeciofißimam illuftra-
re bic intendo, ejus ut ex illuftratione plurium tandem fpecierum (qui-
buscum a nonnullis confufa eft) nedum plurium ejusdem fpeciei varietatum
(quas plures velut fpecies nuperrimi propofuere) certitudo evincatur. Lin-
naeus illam Vernalem dixit Anemonem ; eamdem omnino , quam Cafpar
olim Bauhinus Pulfatillam apii ( C e l l e d italorum feu Apium Graveolens
L . ) folii vernalem, majore, aut minore flore , compellavit. S e d Linnscus
eidem, non fane reSie ( o b puram A p i i , quod & Carotam fignificat, sequi-
voc-ationem) junxit ex eodem C Bauhino Pulfatillam luteam apii hortenfis
4

f o l i o , quss tefte fratre Johanne III. p. 4 1 1 . Pulfatilla eft Dalechampii


alpina l u t e a , non'lecunda, verum tertia; id eft: Pulfatilla C. B , lutea
paftinacse fylveftris ( D a u c i Carota L , ) folio. H a n c , quamquam & Lin-
naeus, & cum Hallero Allionius., reclamante natura, reclamante item,
meis cum ebfervationibus alpinis ,,Clufio (hifL plant, p. 2 4 5 / ) cum A n e -

B t • mo-
2* P Li A N T M R A R I O R E S

mone alpina feu fylveftri fecunda Clufii conjunxerint, ab eadem in 2. Mi-


fcel, Jacq. Volumine p. 47. feparavi, a c ' cum Scopolio Apiifoliam dixi;
difturus jam tum (uti reipfa eft) fulphuream Linnaei, nifi in MantnTa I.
Linnasus fua cum fulphurea Halleri Anemoiiem conjunxiiTet, qua mera
Anemones .Vernalis varietas eft, petalis fubtus rubris, fcilicet cum pianta,
cui medio in fcapo fetofum, non foliaceum eft involucruiii. Sed hzc Ane­
mones Vernalis varietas, quam Hallerus N, 1 1 4 8 . propoiuit, petalis fu-
pra luteis (ut Linnsus inquit) numquam eft, ipfo id nufpiam atteftante
Hallero! Eadem, inquam hasc Varietas, fi jam Allionius iulphuream L .
qualis ad minus in MantilTa I. a Linnaeo exhibetur, retiuere voluit, cur a
iulphurea Linnasi per eumdem abftracla, fub novo Anemones Halleri, no­
mine recenfita fuit? an forfan a fe ipfa diverfa fit? Aut an vera fulphurea
Linnaei, ideft,Camerarii, Johannis Bauhini. Clufiiquepianta,unaeademque
cum Vernali Linnaji? Certo enim Allionius Anemones Vernalis L . nomen
expunxit penitus, retentis tarnen ejusdem fynonymis, cum Sulphured nomine!
Liceat nunc & videre, in quo demurn Anemone Halleri N. 1 1 4 8 ab ejusdem
Anemone N. 1 1 4 7 . différat ? Omnia in utraque nonfimillima modo, fed eadem;
fic Hallerus, fie & Allionius. Sed pinnae in ea N . 1 1 4 8 . longiores ! & acuta? ma-
gis! & profundius aliquantum incifa?! & villus copiofior, albusque! Sunto;
nonne calvßfciintin utraque demurn ? nonne & longiores illae pinna?, ta­
rnen non nifi inordinate femper , & nulla certa lege incifo - lobatae funt?
Villum involucri dicis, petalorumque in inferiore eorumdem pagina brevio-
rem effe in ea Nro. 1 1 4 8 . albasque adinftar fplendentem lanuginis! Scilicet
prima in astate, qui ultimo dein in fenio flaventis adinftar ferici elongatus
niter. Num & coloris adhuc meminiffe opus? Rubent in ea Nro, 1 1 4 8 .
petala fubtus, cum in altera ilia ex albo - duntaxat purpurafcant ! R e inte­
rim v^ra tarn in una, quam in altera ex albo primuni purpurajcunt magis
C A K. I N 1 H I A C M 4 1$

minusve, nunc in rubrum magis, alias magis in caerulefcentem emorienria,


dum fufcefcant denique, villo denfe obduéìa fericeo - riavente; hinc &
recie Johannes BauHinus Pulfatillam dixit purpuream casruleamve, cujus 8c
figuram meliorem dediffet, ni facias jam emilTet. Omnis itaque inter utram-
que diverfitas in plus duntaxat 8c minus recidit denique ! & illud plus 8c
minus non nifi varietatem ? nec fpeciem efficit diveifam. Hasc non recla-
mandi, minus contradicendi fludio, imo folius veritatis amore difta volui;
ut elégantiffimas fcilicet Anemones fpecies, minus recle inter fe a nonnullis
permixtas, ab invicem extricarem, fuaque fingulis propria vindicarem fy-
nonyma. Anemonem fragiferana j five alpinam albam minorem C. Bauh.
dum in altero Mifcellaneorum Jacquinii Velumine defcripfi, jam turn (ut
reapfe eft) Baldenfem Linn^i di&urus eram , nifi Baldenfis "a Linnaeo in
Syft.-Nat» Tomo 2. eàs inter recenfita fuiiTet, quae involucro fetofo, nor*
foliaceo, prasditae funt, 5c a Scopolio cum alpina Linnaei, licet reclama»
rent ecaudata femina, conjuncìa fuiffet etiam; veraque Linnasi alpina nova
fub Burferians nomine propofita. Sic igitur de quatuor his ratione fynony-
miae habeto : Anemone alpina L . cum fynonymia a Jacquinio in Florae Au-
ftriacae Vol. I. p. 5 3 . tradita. Anemone apii/olia ieu fulphurea Linnaei ("ea-
dem enim eft ) cum fynonymis a me in Mifcellaneorum Jacquinii Vol. II.
p. 47. datis; removenda ab iis, quae apud Linnaeum pedunculo funt invo-
lucrato. Anemone jragifera~feu Baldenfis Linnaei (nihil enim differunt) ea
cum fynonymia, quam in Mifcel, Jacq. Vol. II. p. 5 5 . &c. dedi, adjuncia
praeterea Anemone alpina Scopolii ; removenda iterum apud Linnaeum ab
iis, quae involucrato funt pedunculo. Anemone denique Vernalis Linnsei,
cum fynonymis a me fupTa affignatis. Hujus nunc defcriptio eft;
i4 P L A N T a R A R I OR E S

- Radix perennis, lignefcens, digitum auricularem d'affa, fubfufifor-


mis, nonnumquam & brachiata pra?terea, aut fibris faltem cornata vagis;
mine recìa, alias oblique ad horizontem in terram defeendens, uni - aut
multiceps, extus fufea, alba intus. Plurima fingulis e radicis capitibus fo-
l i a , quaquaverfum diffufa , & fubdecumbentia, eaqua fimpliciter femper
pinnata, bafi vagina ampia radiccm amplexantia; axe pinnarum communi,
villo albido - incano denfe obfito, fupra canaliculato , fubtus convexo ,
ftriatoque. Pinnarum juga bina, trinave ctim impare; pinna? ipfa^ feffiles ,
craffiufcula?, & fere fubcoriaceas, planiufcula?, fupra naturate, aquofe con-
tra & oblolete fubtus virides, villis mollibus & incanis interdum denfiffi-
ine, parcius nonnumquam adfperfa?, magnam demum partem decalvata? ;
carum figura incerta; univerfe oblongo - fubovata dici'poterti latiufcu'la?
tamen femper, & non raro fubcuneata? etiam; in vari etate duntaxat altera
elongata? tantifper magis; quales interea cunque , nunquam non indio - lo-
bata?; incifurarum, loborumque, & lacinularum indole varia; illis jam pro-
fundioribus, jam minus profundis; his vero aut acutioribus, aut obtufiori-
bus; utrisque nunc pluribus, alias paucioribus ; extimis faspe trifidis. Sca-
pus ea inter folia fìmpliciffimus recìa adfeendit ; brevior primum , tum fpi-
thama quoque altior, teres, farfìus , dilute viridis, villis patentifììmis al-
bis denfe undique obfitus, paulo fuprà^mediani altitudinem involucro mul-
tifetofo villofiffimo infìrucìus ; apice uniflorus. Seta? involucri, in verti-
cillum ordinata?, elongata?, crebra?, fcapo approximata?, angufliflìma? ,
planiufcula? tamen, fupra nuda?, & virentes, fubtus five dorfo fufea? ,
villisque longis, mollibus, primum incanis, tum fericeo - flavis hirfutiffi-
ma?. Flos refpecìive magnus, tantifper nutans, nec, nifi maturefeentibus
feminibus, erecìus. Galyx nullus. Corolla hexapetala , erecìo - patens ;
petalis squalibus, oblongo - ovalibus five & ovato - lanceolatis, intror-

fum
G A R I N T H I A C Ä . 15

fum non nihil concavis, nudis, niveis; extus ex albo - purpurafcentibus,


purpura ut plurimum dilute carulefcente, rarius rubra. Eadem petala dor-
fo femper villofa, villis jam copiofioribus , jarri minus addenfatis; lon-
giufculis, mollibus, primum canefcentibus, tum flavo - fericeis, nitentibus."
Stamina numerofiflima, plusquam dimidio corollis breviora; filamentis al-
bis; antheris flavis, Germina itidem copiofiffima, in capitulum fupra re-
ceptaculum ovatum colle&a, fefliliaque, incano - villofa , abeuntia in üy-
lum elongatum, incano - villofum fub ftigmate obtufiufculo, nudum. Se­
mina longiffime caudata, pilofa, puis patentibus incanis. Odor nullus.

CCXVI.

R H A M N U S ALPINUS.

Rhamnus inermis, floribus dioicis; foliis ovali - lanceolatis, glandulofo -


crenulatis,
Rhamnus inermis, floribus dioicis; foliis duplicato - crenatis. Linn. fpec.
plant, p. 280. num. 4. Gerard. galloprov. p. 463. num. 4. Scop.flor. earn.
2. torn, i t p. 1 6 3 . num. 26T. (minus re&e floribus hermaphroditism
Allion. flor. pedem. torn. 2, p. 1 3 1 . num. 1767.
Rhamnus inermis, foliis ovatis, crenulatis. Holler, hift. ßirp. helvet* torn*
1. p. 366. num. 8 2 3 .
Alnus nigra baccifera, rotundiore folio, feu major. Joh. Bauh, I. part. 1 .
pag. $62. .-

Frequens ad radicem montis Loibl ex parte Neu Marktl; abundat


& in iCankerthal alibique paflim, florens Majo. Frutex feptem, ofto,
aut
16 P L A N T ^ E R A R I O R . E S

aut & decem altus p e d e s , totus erecìus, r a m o f u s q u e , cortice eft atro - ru-
f o , glabro, puncìis interdum niveis hinc inde cicatrizatus. Ramuli annui
foliofi, virides, inferioribus fuis, foliorumque in axillis, florum proferunt
fafciculos plurium m o d o , alias pauciorum. Flores dioeci, nec unquam
hermapbroditi ; maribus a foemineis tota fìirpe fejuncìis. Singuli proprio
pedicello viridi, floribus longiore, nudo, demum nutante, inftrucìi. Mas
calyce viridi - riavente, ovato - campanulato , limbo tetragono, quadrifi-
do, lacinulis planis, triangulis, tubo brevioribus, patentibus, demum re-
flèxis. Corolla tetrapetala , aut fi ma vis corolla? l o c o , fquamcE quatuor,
cum calycis lacinulis alternantes, iisdem duplo breviores, ereftas, linea-
res, angunifiìma?, apice incifo - bifida, fllamenta ftaminum obvolventes,
inferne flavo - virentes, furfiiin verfus atro - rubentes. Stamina q u a t u o r ,
angulis limbi leu faucis tetragona? infixa, ereeta, lacinulis calycis fubasqua-
lia, corolla? fquamis duplo longiora ; filamentis fubulatis , concoloribus ;
antheris albido - flaventibus. Rudimentum flyli fubtrifidi atro - rubens ,
absqne germine, in fundo calycis erecìum. Floris foeminei c a l y x , ei ma-
ris fimillimus, minus tamen fere amplus; corolla item , five fquam<e eo-
rollaeformes, esdem ; at (lamina antherifera nulla. Germen in calycis fun-
*ido feflìle, fubglobofum , nudum , ftylo vix «Ilo , aut certe breviflìmo,
craffiufculo, fubtrifklo, fligmatibus obtufis. Bacca fubrotunda, tandem ni-
gra, nuda, trilocularis, fubtrifperma. Folia utrique fexui in ramis annuis
alterna, petiolata, primum ovato - lanceolata, tum ampia, oblonga, e l -
littico.- feu ovali - lanceolata, utrinqùe nuda & glabra, iupra faturate vi-
ridia & nitentia ; fubtus pallidiora & non nifi aquofe virentia, nervis ex-
fìantibus oblique longitudinalibus" percurfa; casterum integra, per margi-
num oras crenulata, glandulis in crenarum finubus feiulibiis.

ccxvir.
C . A K I N T H X A C J E . 17

CCXV1L

R H A M N U S INFECTORIUS,

Rhamnus fpinis annotinis, terminalibus ; floribus dioicis, quadrifidis ; foliis


ovato - lanceolatis, repando - ferrulatis ; caulibus procumbentibus.
Rhamnus fpinis terminalibus; floribus quadrifidis, dioicis; caulibus pro-
cumbentibus. Linn.fyfl. not. p. 1 7 8 . num. 2 1 . tum manu I. pag. 49.
num. 2 1 . Gerard, galloprov. p. 462. num. 2. Allion.flor. peà, torn. 2. p*
130. num. 1 7 6 2 .
Rhamnus Lycium. Scop. for. cam. 2. torn, 1 . p. 16%. num. 260. (minus
reéte florib. hermaphrod. ) *,
Spina infeétoria pumila 1. Ciuf. hiß. plant, p. 1 1 1 .
Lycium gallicum, Joh. Bauhin* 1. part. 2, p. 58» turn Rham. folutiv. pumil.
Pan. prim. pag. 56.

Plurimus inter Kirfchentheur & Ferlach ad pedem montis Loibl ;


tum extra Prewald via, qua Goritiam itur,ad radicem montis Nanas in afpe-
ris duris; floret Majo. Tanta apud nos in'copia, nec ufui deftinatus ulli 1
credebam equidem, quum primum inveneram, a Rhamno Saxatili Linnaei
Jacquiniique diverfum haud effe, prsprimis pofiea, quam in primo ftirpium
Aufiriacarum Volumine jacquiniüs a floribus deftitit hermaphroditis ; &
Hallerus (ftirp. helv. hiß. T . I. p, 366. Nro. 8 2 2 . ) Lycium Johannis Bau-
hini, cum ejusdem tarn Rhamno Bavarico, quam Rhamno iplutivo panno-
nico altero conjunxerat. At perpendens dein, corollis feu fquamis corol-
lsformibus faxatilem in fcemineo carere fexu , foliaqne bafi effe attenuata
(Jacq.) nec ex ovata duntaxat bafi lanceolata, & quod rei caput eft, Clu-
C lìum,
Ig P L A N I 1 R A & X 0 X. E S

•fium, judiciofiffimum ejusmodi rerum aeftimatorem, inter Spinam infecìoriant


pumilam primam & fecundam difHnxifie ; malui iterum more meo,, diftin-
guere potius, quam confundere. Frutex hic duarum triumve lpithamarum
longitudine, radice, folo duro rupeftri, lignofa, lenta, vage brachiata,
fub terra demergitur, ar&iffime intra rupium fiffuras depacìa ; unde non ni-
fi r i , neque integram, avellas. Telluris ultra iupevficiem vixdum emer-
gens, in ramos illieo ramulofiffimos, & divaricatos ,quaquaverfum pro'cum-
bens effunditur; ninnile denfifllmumque formans frutetum, ei pruni fylve-
ftris., facie quam fimillimum ; fpinisque ligneis, & duris adeo undique hor-
ridum, ut vix absque noxa & vulnere manum eidem ufpiam inferas. Sunt
tue, annotinorum ramulorum extìmi apices in fpinas,durati, fuperioribus
anni» terminales; nunc, poflquam novi quotannis, novique fuccreverunt
ramuli, terminales fìmul, iateralesque. Corticc & hic eft ex atro - ruben-
te^ larvi, demum.fufco, & cicatrizato. Eisdem e gemmulis annotinorum
ramulorum complura fimul folia, florumque fafciculi enafeuntur ; fed fiori-
bus fua fede hasrentibus, eadem folia per fuccrefeentem ierius tantifper no-
vellum & innocuum ramulum laxius inter fe fparguntur ordinata, ùtu par-
timalterno; funtque oblongo - o r a t a , feu verius ex ovata bafi lanceolata,
breviter petiolata., glaberrima, oris repando - ferrulata, faturatius fupra.,
infra aquofius viri dia, ftipulis fuffulta lineari - fubulatis, anguftifiìmis, ca-
divis. Flores femper diclini, nec hermaphroditi aut polygami ; fìnguli
fuo e pedunculo gracili, longiufculo, nudo, nutante, Calyx utrique fe-
xui idem., mari duntaxat tantifper |amplior; casterum luteolus, tubulofo -
femiquadrifidus; tubulo ovato - campanulato, fauce hiante tetragona, laci-
niis limbi tubulo asqualibus, plano - trigonis, patentiflimis, deirium refle-
xis. Corolla itidem utrique lexui eadem ; quatuor feilieet fquamuke calyce
duplo breviores, lineares, anguftiflìmae, incifo - .bifida? „ . luteolae, fauci
C A I I N T H I A C M. 19

inter duas quasque calycis laeinulas, normaliter infertaf. Stamina mariqua-


tuor, laciniis limbi nonnihil altiera, fitu cum fquamulis corolla? eadem;
filamentis iubulatis, antheris albido - luteolis. Fceminas nulla, aut anthe-
ris caftrata. Spurium de medio calycis mafculi fundo, ad ejusdem tubuli
exaltatur altitudinem, pifìillum, quod prò cui dubi© Scopolio illuferit, fty-
lus feilieet macer, absque germine, aut certe abortiente, terminatus apice
{Ugniate bifido, quandoque & trifido, reflexo, Replet contra foemineum
calycem in eodem feflìle, fubglobofumque & nudum germen, brevi crafib-
q.ue faftigiatum ftylo, bina trinave in fìigmata reflexa partito. Illud magis
magisque maturatum, in baccani abit denique nigram, obovatam, trilocula*
rem , Li - aut trifpermam.,
-

CCXXV1II,

CERAST1UM ALPINUM.

Ceraftium foliis ovato - lanceolatis; caule diehotomo, fubtrifloro; capfulis


oblongis, cylindraceo - incurvis, decemdenticulatis.
Ceraftium foliis ovato - lanceolatis; caule divifo; capfulis oblongis. Limi.
fpec. pknt. p. 628* num. 8. Gunner.fior. norv. IL p. 3 2 , num. 4 3 8 .
AUion. fior. ped. II. p. 116. num. 1726.
Myofotis foliis ovato - lanceolatis fubhirfutis ; petalis eaìyce duplo longio-
ribus. Haller. Ufi. ftìrp+liehet. torri, x, p. 389. num. 888. \
Caryophyllus holofteus alpinus latifolius. Oeder.fior. dan. tal, 6..
Centunculus alpinus. Scopol.flor. carri, a. torri, r» p. 3 2 1 , num, 550..
Alfine myofotis foliis ex ovato - acuminatis , flore calycem excedente.
Gmeìin. fm. fair* tom. 4. p. 1 5 0 . num<.$%+
' C * / Crc-
so P L A N T . « R A R I O R E S

deficit plantar um pulcherrima perquam copiofe in apricis gramino-


fis alpium Reichenavienfium prope Petaunerfee &c. media inter rariffimafi
alias, Pha^am auftralem, Tozziam alpinam &c, floretque Julio , inodora.
Gracilis, nec eo minus perennis ejusdem radix, repens fub terra difcurrit,
teneris per intervalla nixa radicnlis, ad fuperficiem telluris cefpitofe multi-
ceps ac multicaulis. Foliorum idcirco radicalium rofula;,- aut fphseroidico-
conniventes, aut femi duntaxat hiantes, confertum in cefpitem aggregata?,
folum infternunt, eminus jam niveis, quihus ftipatiffime obducuntur, pilis
dignofcends. Certe enim, quam vis ultima demutn in astate deje&o ca-
vefcat villo, in recente tarnen, florenteque adhucdum , ita ftirps omnis
caule, foliisque, pilis copiofiffime obfita efl: mollibus, longis & albis, ut
effugere prcetereuntem haud poffit. Gaulis plerisque e roiulis enaicitur
unicus,bafi fubprocumbens, inde normaliter ad fpithamas usque altitudinem
; & ultra ere&us, teres, articulis conflans quatuor aut quinque, villis pri-
mum totus denfe obfitus longiufeulis, albis, patentibus, apice ( apud nos
plerumque) ex dichotomia biflorus, aut certe, velut ex umbella triflorus,
flore intermedio altiore ; nonnumquam tarnen & uniflorus duntaxat ; atta-
• men bis - terque dichotomum (ut cum Oedero Hallerus) noftris faltem in
alpibus nondum vidi. Folia in caule non alia, quam ad articulorum geni-
cula, ac fub dichotomia terminali; eaque oppofita, & feffilia; radicalia
contra p l u r a , in rolulas meris ex oppofitionibus ordinata; rofulis primum
fubfphasroidico - conniventibus, tum erefto - patentibus. Tarn hG2c,quam
illa, oblonga, ex ovata bau* lanceolata, obtufa, integerrima, utrinque
denfe villofa, villis longis, niveis, fubere&is , demum cadivis. Flores
fat magni, longiufcule pedunculatu Calyce pentaphyllo, foliolis lanceo-
latis, eretto - patentibus, primum albo - villofis., tum fubnudis, viridi-
bus, per oras membranaceo - albentibus. Corolla calycibus duplo major,
. . . . . . iit-
C A K. I N T H I A C M> SI

nivea, ere&o - patens, pentapetala; petalis fìriatis, fat profunde obcor-


datis. Stamina decera calycis altitudine, alternis brevioribus. Filamen-
tis fubulatis , albis ; antheris oblóngis, flavis. Germen oblongo - ova-
tiirn, nudum. Styli quinqué albi, antherarum longitudine ; ÍUgmata obtu-
fa, incurva. Capfula cylindracea, cornu inflar nonnihil incurva, oicu-
lo hians decemdenticulato, u'nilocularis, poiyfperma.

CCXIX.

S T E L L A R I A BULBOSA. '

t
Stellarla foliis lanceolato - ovatis ; caule fubdichotomo ; peduncu-
Üs elongatis , unifloris ; radice repente , bulbifera.

Triginta prope (unt anni, rariffimam.quod ftirpem Labaci unterm Thurm in


foffa quadam limofa, verfus Aprilísfinem,Majiqueinitium,florentem inveni, nec
dcinceps ufpiam alibi. Multos abinde ignorata jacuit annos in ficco herbarum
mearum ho'rto., fua cum defcriptione; oblivioni forfan danda porro, nifi,

fugitivas nuper cum chartulas excuterem meas, forte accidiiTet, ut in eam-


dem inciderem. Rara vel rariflìmas ínter, cur diutius lateret ? Scripfi er-
go ad illufìriffimum de Zoys Labacum, rogavique, easdem ut ne quanto -
cyus ad me florentem transmitiere gravaretur ; qui pro ea, qua in me be-
nevolenza, &. in botanicen efl: ftudio, eodem eandem qusfivit, invenit-
quo loco & tempore, ac cum pluribus aliis, non minus raris (saxífraga
bronchiali, Geranio argenteo, Alyffo gemonenfi & c . ) illieo transmiiit pin-
gendam. Quin & pofterioribus fignificavit litteris, eamdem Stellariamhanc,
quse unico haftenus a me inventa fuerat loco, copiofiiììme nunc a fe, una
C 3 cura
»

MS, P L A N T A . R . A & 1 0 1 . E J

cum Pediculari acaule, prope arcem Rottmansdorf auf der Gemeinde im


feuchtem Grund, unter dem Gebüfche, im Schatten, inventam fuifle; perin-
d e , ac quam unice ad antrum olim U n z i i , haud procul Hasberga legeram
Saxifragam petrasam, abundantiflime una cum Arabide Ovirenfi, rupes ha-
bitare illas, quibus Crainburgum, fupra Savum amnem, fuperftrucium eft,
Ha?c eo commemoravi fine, ut,, quibus fingulas has locis ftirpes invenire
porrmi, fciant poderi. AdStellariam jam redeo nofrram, quam nec a Lin-
neo, nec ab Hallero, aut alio quoquam recenfitam video, ac in qua id
fané mirum maxime, bulbillos farmento concatenatos quod radicis habeat
l o c o ! funt hi totidem velut raphanelli, five napuli, fungofo - carnofi^ ab
invicem remoti , extus dilutiflime luteoli, intus a l b i , farmento communi
terete, nudo, a l b o , horizontalster finuofeque ferpente concatenati. Eo-
rtm figura oblongo - ut plurimum obovata eft; capite , quo repenti ne-
ciuntur viticulae, admodum interdum craffo, aut & fubglobofo etiam ; fine
contra altero magis magisque fufi adinftar attenuato, & in fibrillas deni-
queramofas, tenerrimas, quaquaverfum diffdas, abeunte.. Gaulis infirmus,
graeilis, teres, articulatus, viridis, leviiìime pubefcens, raro ipithamalis,
non tarn ipfis ex bulbillis quam e fermento verius, in aliqua ab illis di-
ftantia, enatus , e decubitu velut afcendit fubdichotomus, feu apice uni -
aut biflorus, longis e pedunculis, peduneulo altero circa medium bifolio*
Folia ad articuloruin duntaxat genicula, oppofita, pro ratione plante fat
-ampia, fubleffilia, lanceolata, aut & lanceolato - ovata, in petiolum v&-
lut decurrentia, integerrima, admodum tenera & fubtilia; fupra laete vi-
rentia, & villulis microfcopicis pubentia, fubtus aquoiiora & nuda ; infi-
m i s b i n i s , ubi radicale farmentum in caulem degenerat, minoribus, obo-
vatis fubpetiolatis. Pedunculi quoque fimpliciflìmi, elongati, & uniflo-
m, aut & zamuli interdiim
4 ? alternis e Quorum axillis, primum erecU,,
. . . . tum.

•f . - •
tura maturefcentibusfeminibus mitantes; iis denique elapíis, rtrrfum furrecU,
Calyx pentaphyllus , foliolis lineari - lanceolatis, pubefcentibus, fupra
concavis, dorfo haud ftriatis. Corolla pentapetala, petalis calyce tanti-
fper longioribus, obcordatis, niveis. Stamina decem, calycis longitudi-
n e , aliernis paulo brevioribus; filamentis fubulatis ¿ albis ; antheris fubro-
tundis, didymis, prirauoi rubris, tum nigris. Germen globoiùm, nudum,
in cüycis fundo feflile, Styli interdum d u o , plerumque tres (femel qua-
tuor inveni) antherarum altitudine, a l b i , ítigmatibus fimplicibus, obtu-
fmfculis. Capfula unilocularis , oblongo - ovata, tum maturefcentibus femi-
nibus bafi ventricofior , apice vero depreíTa, ambitu reliquo torofo - gib-
bo ; tandem in válvulas lanceolatas bis tot, ac ftyli ( 4 aut 6 ) ab apice'
ad bafin dehiícens, effufis feminibus, patentiflìma. Semina majufcula ,
fubrotunda, rugofo - puftuiata, aquofe fufca five dilute brunefcentia, _duo
quatuorve, reliquis abortientibus. -

ccxx.

V E R O N I C A BELLIDIOIDES,

Veronica racemo terminali fiibcorymbofo ; caule fimpliciflìmo adfcendente,


una cum foliis per intervalla oppofitis, oblongo - obovatis, capia-
lisque, hirfuto.
Veronica corymbo terminali, caule adicendente diphyllo. Limi. fpec.
plant, p. 15. num. 1 1 . Gerard, galloprov. p. 323. num, 5. AUion*
flor.ped. tab. 1. p. 74. num. 367.
Veronica alpina bellidis folio hirfuta. G. B, Scheuchx. iu alp.^p,/51;
P L A N T A R A K . I O K . E S

Veronica caule fimplice paucifloro, foIiis fcabris, ovatis, ierratis, fpica


pauciflora. Haller. hiß, fiirp. helv. tom> i» p, 2 3 5 . num. 5 4 3 . tab. 1 5 .

Plerisque noftris in alpibus excelfioribus frequens; fspe una cum


Veronica faxatili, a qua longe diverfiilima ; fic in alpibus Fladniztnfi-
b u s , Folkartenfibus, Ovirenfibus, Melnikenfibus, tum & in Schlenizen-
fibus, ac Sau-alpe &c. Radix perennis, teres, fublignefcens, extus fu-
fca, oblique farmenti inflar horizontaliter repens, demiffisque recia fecun-
dum omnem longitudinem frequentiffimis fibris , feu radiculis firmata, ad
iuperficiem terra copiofa inter folia , meris ex oppofitionibus compaciam
inrofulam, ordinata, caulem fere fpithamalem, educit ex decubiti! velut
aflurgentem fimpliciflimum, teretem, firmum, cum tempore fublignefcen-
t e m , obfcuré viridem , & ex viridi demum obfcure fubcaerulefcentem ,
denfiufcule villofum, tribus per intervalla foliorum oppofitionibus interftin-
cìum, apice in florum racemum brevem, denfe ftipatum, & fubcorymbo-
fum abeuntem. Folia tarn radicalia , quam caulina oblongo - obovata,
velut in petiolum decurrentia, craffa, firma, fubcoriacea, per oras crenu-
l a t a , obfcure viridia., utrinque denfe villofa , erecio - patentia. Race-
mus florum terminalis , erecìus, brevis, prima non nifi in state fubcorym-
bofus, floribus fimplicimmis, tum praecife ad eamdem fere altitudinem ad-
fcendentibus, breviter pedunculatis, ere&is, cauli approximatis, ftipate
sddenfatis. Bracìea cuivis fiori fubjecìa, ejusdem pedunculo tantillo lon-
gior, oblongo - ovata, utrinque una cum pedunculo villofa. Calyx qua-
dripartì t u s , erecio - patens, foliolis oblongo - ovatis, hirfutis five denfe
villofis, obfcure viridibus, & ex virore obi cifre Ccerulefcentibus. Corolla
rotata ? plusquam femiquadrifida ; tubulo brevi, a l b o , annulari ; limbo
C A * . I N T H I A C ; E . 55

eteùo - patente, quadripartito, laciniis faturate caeruleis, fubsequalibus,


rotondato - ovatis, integerrimi^, quarta non nihil anguftiore. Stamina duo
corollis non nihil breviora, filamentis obverfe fubulatis , divergentibus,
czerulefcentibus ; antheris itidem casrulefcentibus, polline albo. Germen
in calycis fundo feffile, ovatum, villofum. Stylus ftaminibus altior, teres,
caeruleus, tevis , declinatus ; ftigma capitato - umbilicatum, fuperne al-
bum. Capfula oblongo - ovalis, tumidiufcula, erecìa, cauli approximata,
apicem verfus nonnihil comprefTa, apice ipfo crena brevi acuta incifa, v i l -
lo fa, extus fulco longitudinali, diaphragmati refpondente, utrinque exa-
rata; bilocularis, quadrivalvis, polyfperma.

CG XXL

VERONICA SAXATILIS.

Veronica racemo terminali fubeorynibofo ; foliis oppofitis fubovatis glabris


crenulatis ; caulibus fruticulofis perennantibus ; annuis ex decubitu
ereéìis, una cum calycibus, capfulisque integris, tomentofulis.
Veronica corymbo terminali, foliis oppofitis , glabriufculis , pedunculis
folia floralia fujrerantibus. Linn,fyfl. pag, 5 9 . man, 1 6 . Oeder. fior,
dati, tab, 3 4 2 . Gunner. fior. norv. ILp, 1 0 3 . num, 8 2 9 . JUion. fior,
jedem. I, p. 7 4 . rum. 2 6 8 . Jacq. enum. p. 2 . obferv. 1 . Schrank, fior,
ber cht. p. 159... num. 5.

Veronica tertia fruticans. Ciuf. hiß. plant, p. 347-.


Veronica faxatilis. Joh. Bauh. III. pan. p. 2 8 4 . Scop.flor,. carn, 2, p.. 1 1 .
num,. 9*

P Ve-

N.
*6 P L A N T J E ' R A R I O R S J

Veronica minor alpina ferpilli folio. Pona apud Clufium p. CCCXXXVII.


Veronica alpina frutefceus, Seheuchz. it. alp. I. p. 5 1 . tum it. VL p. 4 6 2 '
Veronica. Scheuchz. it alp. V.p. 4 2 8 . cum erroneis ex Pona 8c Joh, Bauh.
t

citationibus Pasderofce Bonarota.


Veronica alpina fruticans. Pluken, tab. 2 3 2 . fig. 5 . G 6 . cum peflimis
figuris. ,
Veronica caulibus fruticofis declinatis, foliis glabris ellipticis dentatis, flo-
ribus in vertice confertis, petiolatis. Haller. hiß, flirp. hebet. Um. 1 .
p. 235. num. 545. tob. 16.
Veronica frutefcens. Scopol, flor, carn 2, tom. 1 . p. 1 9 . mm. 2 0 .
t

Frequentiflima per omnes Norici alpes, nec minus elegans planta.


In focietate vegetat Veronica; Bellidioidis in alpibus Folkartenfibus, Flad-^
nizenfibus, Vochinenfibus, & Eberfteinenfi Sau-alpe. Cum Veronica v e -
ro aphylla, in alpe Bleybergenü auf dem heiligen Stein, in alpibus klein
Kircheim & c . Denique & cum Veronica alpina, Fragantenfibus in alpibus,
Leontinisque &c. A fingulis longe quam diverfiffima, ut ut cum poitrema,
Linnjeus quondam conjunxerit, a Jacquinio de utriusque demum difcrimi-
ne edoc~tus, Ter ejusdem Scheuchzerus meminit; fed quod in quinto iti-
nerc, loco citato, cum Veronica Ponae petraea fempervirente (qua; indubie
Michelii Bonarota eft) confuderit, haud placet; minus adhuc, quod in
duas eamdem dilaceraverit Scopolius. Scio humilioribiis, fubalpinis natam
locis, funpliciore, magisque procero affurgere caule , 8c flore autincarna-
t o , aut albo efie, at ha;c, ut jam Hallerus obfervavit, non fpeciem fun-
dant, fed varietatem conftituunt. Radix eidem, quam Bellidioidi, gra-
cilior quidem, magis tarnen in lignum abiens, perennis & ipfa, jam re&a
in terram defcendit, jam non nifi oblique, aut horizonti parallela, ferpit,
C A R I H T H I A C /E. 57

fparfis femper nixa radiculis. In eo illi cum Alpina magis, quam cum B e l -
lidioide-, convenit; quod non , ut ifta, unicum mado in caulem continua-
ta abeat, veruni ut illa ( quidquid de alpina in contrarium dicat egregius
H a e n k e ) jam fub terra in plures divifa ramos, plures quoque proferat
caules; & ipfos perennantes, lignefcentes, humi procumbentes, novis ite-
rum fibrillis raclicatos; qui uno quotannis plures caules annuosaut fi malis
ramos fimplices attollunt f pìuribus ex articulis geniculatos•. apice in fim-
plicem abeuntes racemum, florefcentia? tempore, non item & ferius, co-
corymbofum. Ut autem veteres illi annotinique caules, fruticulofi, ligne-
fcentes, aphyllique funt, fic, quos annuos dicimus, ex viridi m 2 g i s , ma-
gisque rubefcunt herbacei, teretes, villo exilìffimo, demum c a d i v o , to-
mentofuli, foliis ad fingula articulorum genicula obfiti oppofitis, fubovatis,
feflìlibus, craffiukulis, firmis, glabris, erecìo - patentibus, obiter ut plu-
rimum crenulatis, aut & fubintegerrimis. Racemus florum a 4 ad 7 , ter-
minalis, initio & florefcentias tempore corymbofus ; floribus exinde non
amplius ad eamdem afìurgentibus altitudinem ; flores ipfi majufculi ; finguli
pedicellati , pedicello gracili ex villulis tomentofulo, obfcure fubcsrule-
fcente, ex axilla bracìeolìe lineari - ovata?, eamdem longitudine^exceden-
t e , orto, Calyx quadripartitus, foliolis lineari - ovatis, corolla minoribus,
ex villulisexiguis, cadivis,'tomentofulis. Corolla majufcula, rotata, tu-
bulo brevi, initar annuii cylindracei, a l b o , ad faucem interdum fanguineo-
rubro; limbo quadripartito, patentiffimo, laciniis amplis, fubaequalibus
(quarto non nihil minore) rotundatis, integerrimis, faturatifiìme c;eruleo-
violaceis, itriatis, interdum & rubro - incarnata-, aut & albis. Stamina
duo, corollis brcviora: filamentis obverfe fubulatis casrulefcentibus; anthe-
ris casruleis, polline albo. Germen ovatum , pubefcens; fìylus antheris
altior, filiformis, caerulefcens., ftigma capitato - depreffum, fuperne albens.
I> > Cap-
2g P L A N T iE R A R. I O R B S

Capfula (qua nota ab alpina 8c bsllidioide Temper differt) oblongo - ova-


ta, integra, ex villulis cadivis tomentofula, bilocularis, quadriyalvis,
polyfperma.

• ' ccxm
VERONICA A P H Y L L A ; \

Veronica corymbo terminali pauciñoro; Fcapo, foliisque radicalíbus ova-


. tis, hirfutis.
Veronica corymbo terminali, fcapo nudo. Linn, fpec. plant, p. 1 4 , num.
10. Scopol, flor. earn. 2. torn. 1 , p. 1 0 . num, 8. faci* enwn. p. 2.
num. 9. Gerard, gallopu p. 3 2 3 . num, 4. Allion. fior, pedem, torn. x.
p, 74. num. &66* Schrank, flor, berchef, p 1 5 9 . num. 4.
t

Teuc-rium minimum. Ciuf. hiß. plant, p. 350.


Veronica parva faxatilis, cauliculis nudis. Seguier. veron. torn, r. p. 2 4 1 .
tab. $.fig. 2. G torn. 3. p. z i 6. num. i . , Bukenet. phyt. tab. 1 1 4 . fig.
3. Scheuchz. it. alp. 1 , p. 51*
Veronica caule nudo, foliis ovatis, ferratis , racemo paucifloro. Hallen
hiJL ßrp. heb cu torn. 1 . pag, 234. num. 5 4 1 .

Non nifi in fummis alpium jugis, ibique frequens, Veronica; non


raro alpinas L . intermixta, a qua diverfiflima, fic in alpibus Taureri Malni-
aenfis, in Lithopolitanis, in Bleybergenfibus am heiligen Stein. In monte
fanfto Lukharienfi prope Tarvifium; turn in Leontinis, Vochinenfibus & c .
Radix admodum gracilis, nihilo tamen minus perennis", copiofis perffepe
fibrillis cornata, in plures fub terra ramos, veluí totidem ílolones breves,
/ . ite-
G A & i N T H n e A, 29

iterato radicatos, divifa, & hinc multiceps, fingulis e capitibus inter folia
fex ottove, tribus quatuorve ex oppofitionibus in rofulam ordinata, fcapura
pollicarem unum (aut & duos interdum) attollit, bafi plus minus decum-
bentem, lubradicatumque fibrillulis. Is admodum & ipfe gracilis, teres,
ex viridi tandem nigro - cauulefcens, villis liberaliter u ndique , nullis ta­
rn en plerumque ( adfunt quandoque paulo fupra bafin, duo, quatuorve
conjugata) obfitus foliis, in pauperem duorum, triumve, aut & quatuor
florum corymbum, five racemum corymbofum terminatur; floribus ex axilla
brafteolae linearis & hirfuta;, longius pedicellatis ad unam omnibus altitu-
dinem affurgentibus. Pedicelli tenerrimis, colore & hirfutie fcapi, bra-
tteolis, & calycibus longiores, florem finguli refpettive magnum attollunt
unicum ; cui calyx quatuor in lacinias, five foliola plana, lineari - fubo-
vata, hirfuta , ad bafim usque diffeclus, tubulum, non vero & limbum co­
rolla; excedens, eretto patet. Corolla majufcula, rotata, patentiflima,
faturate interdum cerulea, ut plurimum tamen non nifi aquofe & obfolete,
venis pitta laturatioribus, brevi, ut hac in gente, cadiva ; tubulo ejus-
dem brevi, albo, cylindracei adinflar annuii, limbo contra in quatuor
profundiffime fetto fegmenta rotundata integra fubsqualia, quarto tantifper
minore. Stamina duo divergentia ceroliis breviora; filamentis obverfe fit-
bulatis albido - caerulefcentibus; antheris albido - luteolis. Germen ova-
turn, pubefcens. Stylus filiformis cauulefcens, ftaminibus altior; ftigma
capitato depreffum, apice album. Capfula calyce multo major, omnino
oblongo - obcordata, apicem verlus comprefla, pubefcens , bilocularis,
quadrivalvis, polyfperma. Folia radicalia (^&. fi quae caulina interdum)
fubrotundo - obovata, non dura, nec rigida, oris crenulata, utrinque hir­
futa, feu villis obfita, mexis ex oppofitionibus compatta, in petiolum fub-
decurrentia.

D s CCXXIIL
3o J P L A N T Ä R A Ì I O R E S

CCXXIII.

C Y N O G L O S S U M CHEIRIFOLIUM.

CynogloiTnm corollis ramoio - venofls, calyce duplo longioribus, paten-


tiflimis; foliis lanceolatis, incano - villofis.
Cynogloffum corollis calyce duplo longioribus, foliis lanceolatis. Linn.
fpgc. plant, p. 1 9 3 . num. 3. Scopol, fior. earn. 2. torn, 1 . p, 1 2 5 . num.
193. Allion. fior, pedem, torn. 1 . p. 50. num. 1 7 1 .
Cynogloffum Creticum II. Ciuf, hiß, plant, peg. CLXH. Jok Bauh III
pag. 601,

i
* v Menfe Majo in finem vergente, Junioque copiofe florentem inveni
Tergerti retro Lazareto Sporco, tum abundantiflime in monte, per quem
Obzina Tergeftum defeenditur. Aut Cynogloffum Creticum l,\ Clufii, ab
ejusdem Cyn. Cr et, II. non differt Specie, aut certo Cynogloffum Cheiri-
folium Linnaei non tarn illud Primum, quam Secundum verius Clufii eft:.
Quae plantae Tergeftinae exemplaria, folo humili duro lapidofo retro La-
Pareto Sporco collegi, ratione foliorum anguftorum, lineari - fere lanceo-
latorum j figura? Clufii primae congruebant adamuflìm ; at qua dicìo in
monte plurima propter viam occurrunt, argillofo magis folo, ita figura; illi
Cynogloflì eretici fecundi erant quoad omnia fimilia, ut non poffent magis.
De èo alii ut tanto arbitrium ferant facilius, hanc plantae meae vifum ,eft
deferiptionem dare. Radix biennis, fufiformis, digitum auricularem craffa,
fibris rariter fparfis obfita, alba, cortice extus fufeo obducìa, caulem ultra
duas fpithamas altum attollit, teretem, fubangulofum, farcìum, ex folio-
rum axillis, praeprimis luperioribus, ramofum, incano - viridem, & villo-
fuin
C À I I U T H I A C A

fum. Folia obtufiufcule lanceolata, integerrima, molliter utrinque villofa,


iqcano - v.irentia, colore Cheiranthi incani, anguftiora foliis Cynoglofli of-
ficinalis, quandoque etiam linean - duntaxat lanceolata ; radicalia longiu-
ículum in petielum decurrentia ; caulina feffilia, femperque auriculis non-
nullis ( etfi nonnifi parvis interdum ) rotundatis, liberis caulem femiample-
xantia, fubtiliterque decurrentia per eumdem; unde ejusdem angulofa íu-
perficies. Rami cauli fimiles fimpliciffimi eretti, ipfi quoque inferné fo-
líoíl, apicem verfus aphylfi, incano - tomentofi, floribus fecundis, pedí-
cellatis, ebratteato in racemum, Heliotropii inflar fummo in faftigio incur-
vum, ordinato. Calyx pedicelli fere longitudine, quinquepartitus , laci-
niis obtufe lanceolato, integris, utrinque villofis, tandem patentiffimis.
Corolla infundibuliformis, tubo cylindráceo brevi, albido, venís obfcure
casrulefcentibus ditto, limbo calycem excedente, patente, quinquepartí-
t o , fegmentis rotundatis, integerrimis, primum ex albido dilute rubellis,
venis fubdichotomice ramofis rubris at demum coeleítinp - céruleis, venís
iisdem nigro - violaceis pittis. Faux claufa fquamulis quinqué ovato ere­
tto - fornicatis conniventibus violaceo - nígris, per oras albo - villofis.
Stamina quinqué, interno tubi parieti infixa, fquamulis faucis occultata,
filamento breviffimis albis ; antheris polline riavente. Germina quatuor in
calycis fundo feffilia, bafi flyli cohíerentia," depreíTo-convexa hifpidula.
Stylus perfiftens, fübulatus, ftamínum altitudine; ftigma fimplex, trunca-
tum, an & emarginatum? Semina quatuor, fubovata , g l a b r a , obdutta
arillis totidem hifpidis, echinato - hamofis, feu uncinato, -
$2 P L A N T E E R A K I O X . E S
-

CCXXIV.

A I R A SPIGATA. *

Aira foliis plañís, panícula fpicata, fiofculis medio ariítatis, arifta reflexa
laxiore. Linn. fpec,\ plant, pag. 95. num. 7. Gunner, flor, norveg.
s.p. 28. num. 4 2 2 . AUion.flor,pedem, L p* 243. num. 2190. Oeder*
flor. dan. tab, 2 2 3 . figura minus bona.
Avena diantha, panícula denfe fpicata. Haller hiß. flirp. helvet. II, p*
t

2 3 1 . num. 1 4 9 0 .
Gramen avenaceum pàniculatum alpinum humile, locuftis in ipicam colle-
cìis varicoloribus^ ariiìatis. Scheuchz. agroß. pag. 221. flg. tab, ap-
pend. 6.

Summis alpium (Tupra Flad'niz) in jugis; locis apricis, humfli gra*


mine veftitis, Radix gracilis, perennane, filiformi - fufiformis, radiculis
fibrilloiìs tenerrimis capillata, albida, uni - aut & multiceps;. iìngulis e
capitibus, eopiofa ínter folia, culoium, dúos, tresve, aut & quatuor pol-
lices altum eifert tenerrimum, teretem, glabrum, duobus tribusve articu-
lis interftincìum, totidemque vaginantibus involutum foliis, apice fpica flo-
mm brevi, fubpaniculata, flipate addenfata terminatum. Folia omnia pla-
na , lineari - lanceolata, obtufiufcula, glabra, radicalia caulinis breviora,
atque ea inter, annotina femitabefcentia, culmorum bafin, fq.uamorum in-
flar imbricantia, radicalesque Halleri bulbillos mentientia. Caulina lon-
gis culmum ad gemiculorum nodulos vaginis involventia, ubi ab eo difce-
dunt, membranula. brevi alba diaphano eumdem ilringunt. Brevi denfe-
que villofum tomento fub terminali fpica culmum & Scheuchzerus, & Hat-
C A ' H I K T H Z A C A . 53

lerus inquiunt, at ego non alios in noítíis detexi villos, quam breviflimam
illam & pedicellorum, & glumarum, communisque £«%m pubem. Spica
florum terminalis, brevis, pauciflora, ilipate addenfata, primum ovata,
tura tantiiper elongata, nonnifi improprie paniculata-; cum fpiculas, dempta
folummodo infima, uno e pedicello gemina, omnes iìmplices duntaxatfint,
& biflora?, pedicello adeo exiguo infiflentes, ut fubfeiììles inerito dicas.
Calyce Ungula? font biglumi, bifloro; glumis fuba?qualibus, tantillo, quam
.corolla;, brevioribus, oblongo - ovatis, acuris, muticis, violaceis, dor-
io bafin verius virente, oris marginum albidis, extus undique microfcopice
pubentibus. Folliculi feu corollce fingulis in calycibus duas, feffilis pedi-
cellataque; glumis calycinis parumper altiores; utraque bivalvis; valvu-
lis fubaequalibus, oblongo - ovatis; exteriore nihildum a glumis calycis
differente; fcilicet & ipfa quoque acuta, extus marginibusque pubente, ac
tricolore; maximam nempe partem violacea, dorfo bafin verius v i r e n t e ,
ac per marginum oram albente; quo itaque a calyce differì mutieo, arifla
duntaxat eft , qua; eidem mediò e dorfo enafcitur, e violaceo nigra, ci-
liis undique obfita tenerrimis, inferné craffior, dura, & rigida, paulo fu-
pra bafin infracta, exinde fetaceo - capillaris, ultra corollas elongata. In-
teriore dein corolla válvula tantillo breviore, apice fere t r ú n c a t e & bre-
yifltme bifida; extus longitudinaliter. planiufcula, albido - Ccerulefcente,
carinis binis parallelis viridantibus & ciiiatis percuria ; marginibus latérali-
bus albidis introrfum plicatis. Stamina tria; fiiamentis capillaceis, albi?,
corolla longioribus ; antheris flavis, oblongis, linearibus, utrinque bifidis.
Germen lubrotundum , fìylis b i n i s , divergentibus; ftigmatibus ciliato-pe-
nicilliformibus. Notatuni hic velim, nullam pubis corollarum fieri apud
Hallerum Scheuchzerumquermentionem ; colores iteni & fpioe, & lpcufia-
rum paulo aliter defcribi ; fedfciendum, adultiores ab iis adumbratas fuif-
E fe
34, P I* A N T JE R A R I O R E S

fe ílirpes, in quibus nec primsvain colorum teneritudinem, nec microfco-


picam cadivamque cum tempore obferves pubem. Oederi porro figura,
Alopecuro cuidam fimillima, nifi ad latus prseftantiffimus autor fpicolam ad-
jeciiTet bifloram, numquam pro Airee fpecie haberetur.

ccxxv.

TRITICUM MARITIMUM.

Triticum panicula coartata, fecunda,rigida ; fpiculis fubfeffilibus, multiflo-


ris,. unilateralibus; foliis planis ìubmucronatis.
Triticum calycibus multifloris, flofculis mucronatis; fpica ramofa. Linn.
fpec. plant, pag. 1 2 8 . num. io* Necken del. gallobelg. pag. 78. num. 4.
Feíttica panicula coartata, fecunda, fpiculis rigidis, pedicellis acutangu-
lis. Gerard* gaìloprov* p. 94. num. 4»
Poa panicula ramofa, floribus alternis feflìlibus. Royen, for. leid, pag, 6t.
num. 5.
Gramen loliacea panicula ramofa, maritimum, Scheuchz, agroß* pag. 274.
num. 3. tab. 6. fig. 5„ -

Tergerti prope Lazareto íporco,.tum & retro.cartellimi hocce , flo-


rens Majo, & Junio. An & ifthuc, prout Linnasus in fyftem. Nat. Edit.
Xill. Tom. 2. exiftimat, Gramen Plukeneti duriufculum maritimum exile ¿
foliis circumvolutis fubjunceis brevibus, pertineat? non absque ratione du-
bito. Unilaterali ejusdem Tritico, fors conveniat melius? Utcunque fit;
ñeque enim de eo angor maxime, porteaquam de vera Tritici maritimi
fynonymia fatis jam confiar. Glomus fibrarum pertenuíum , albido - lu-
C A R I N T H I A C 35

teolarum, plusquam pollicarium, brevifiimis capillaceisque fibrillulis obfi-


tarum, Tritico maritimo radicis eft loco. E x eo culmi complures , fex
féptemve, aut & decern ; fpithamam tandem, aut & femialteram longi ;
quamquam de fe fìinplices, uno tamen velut ex capite exoriuntur ; humi
primum in orbém procumbentes, dum fefe erigant demum, normales, ri-
gentesque. Hi teretes, glabri, articulis, alternisque geniculorum nodulis
atro - rubentibus, quinqué, fenasve per vices interftintti, faturatius vi-
rente primum, dum magis magisque durati, vixque fletti jam patientes,
xubefcant, quirì. & ex obicuro rubore fubcaerulelcant cum tempore etiam.
Folia tot, quot culmorum articuli, eodem £ab uno usque ad alterum fera
geniculum vaginis iuis veftientia,' plana, lineari - lanceolata, acuminatiffi-
ma; glabra quidem, retroduttu tamen digiti afperula; quo altiera fitti,
eo & elongata magis ; linea vix unquam latiora. Solent & ea cum tempo-
re interdum obfcure e virore rubefcere. Longiore a fupremo folio inter-
vallo florum occipit panícula ; cumque e a , qui eousque rettus ac teres fue-
rat culmus, leniter fecundum longitudinem undato - flexuofus evadit, com-
mune deinceps, inque fpicam elongàtum, futurus receptaculum, alterna-
tim bine teretiufculum, illinc canaliculatum. Huic in parte ejusdem cana-
liculata, non.quidem prout in Triti co repente, aut unilaterali, fpicula ip-
fa, plano' fuo appreifa , fed ramulus iempef, five axis communis trique-
ter, craflìófcnlus , & rigidus innalcitur, eidem & ipfe primum dorfo fuo-
plano appreffus, at fub ángulo demum acuto ab inde decedens & eretto--
patens. Ramulorum horum, alternatim receptáculo communi innafeentium,
e quibus dein panícula florum coarttata, heteromalla, & rigida exfurgit,
ea eft ratio triquetri, ut fpicas panici fanguinalis , aut dattyli, furit;
dorfo feu poflice plani, antice contra cannati, id eft in aciem exftantem
compreiTu Faciei cannata?, alternatim utrinque affixae funt fpiculas floren-
E % . -, tes,.
j6 P L A N T / E R A X . I 0 R . E S

t e s , quinque, f e x , aut feptem ; inferioribus quidem breviter craffeque


pedicellatis, reliquis ìefììlibus, omnibus tamen plana fua parte axi com-
muni imbricatim incumbentibus. Spiculse ipfse , o b l o n g s , . comprefis,
faturate virides, lanceolate; calyce biglumi, 7 - 8 - 10 - verbo multi-
floro. Glums calycins fubsquales, corollis breviores , apice acuta ,
non tamèn ariftats, csterum n u d s , virides. Corollas b i v a l v e s , oblon-
g s , valvula exteriore tantillo longiore, acutiufcula , nec ariftata proprie,
oris lateralibus membranaceis , albidis ; interiore planiufcula , hicarinata , -
carinulis fubciliatis, apice breviflìme bifida, plicis lateralibus albidis.
Striarum c a l y c i s , corollsque non memini, utpote in recente pianta pa-
rum, aut non oblervandarum. Stamina tria, filamentis fetaceis albis;
antheris oblongis, flavis, utrinque furcatis, Germen fphsroidico - turbi-
natimi, Sty li duo filiform e s , ftigmatibus plumofo penicilliformibus. Se-
men oblongum, hinc teres, illinc fulco exaratum. Exhibui plantam na-
turali magnitudine, ere£tam, rigidam & c . Adjeci dein & plantam prima
in aitate procumbentem, paniculis nondum debite evolutis ; qus Gramen
pumilum Loliaceo fimile Raji eft, a Scheuchxero Agroft. pag. 272. T a b .
6. fig. 3. propofitum , tamquam parum - fed tamen fpecie diverfum a
Poa rigida L i m i s i , Gramme mihi nondum cògnito. Reétius interim fecifie
Linnsum cenieo , qui in Syft. Nat. loco citato, ad Triticum maritimum
revocavi!, quocum reapie i d e m , fed state duntaxat differens, eft.

CCXX1V.
,C A I I N T H I A C * . " 3?

CCXXVI.

A N D R O M E D A POLIFOLIA.

Andromeda umbellis terminalibus paucirloris ; corollis ovatis nutantibus,


longe pedunculatis ; foliis alternis, lineari - lanceolatis, margine re-
volutis, fubtus incanis.
Andromeda pedunculis aggregatis; corollis ovatis; foliis alternìs, lanceo-
latis, revolutis. Linn. fpec. 'plant, p, 564. num. 5. Ömelin. fior»
fibir. tom. 4. p. 1 1 9 . num. 3. Gunner* fior, norv* tórri. ti p. 93, num>
293. Pollich, palai, tom. i.p. 403. num. 394. Kaller, hiß,, flirp.helv.
. tom. 1, p. 434. num: 1 0 1 7 .
Viti idaeae affinis polifolia montana. Joh. Bauhin. l.p. 5 2 5 . Oeder* fior*
don. tab. 54.
Rhododendrum polifolium. Scopol,fior.carn. 2. tom. i* p. 287. 482.
Erica humilis rosmarinifolia , unedinis flore, capfula cifteide. Plukenet.
phy't, tab. i?5*fig.-i»

In turfofis paluftribus alpium Reichenavienfium ad fancìum Lauren-


tium frequens, floret Junio, nee'minus copiofa confimilibus circa Labacum
locis, una cum Vaccinio Oxycocco, Drofera longi - & rotundifolia & c .
Fruticulus humilis, ex decubitu furrecìiis, ramofus, caule eft gracili, pe-
rennante, lignefcente, atro - rubente, inferne nudo, ac repente, nec nifi
copiofis fibrillarum tenuiffimarum fafcicülis vaga per intervalla, radicato.
Rami, aut fi caules malis dicere annuos, gracilium , lentarumque infiar
virgularum, & ipfi quoque, parcius tamen ramofi, & bafi tantifper recli-
nes, lente fe attollunt demum, teretes, glabri, ex virore rufefcentes, tura
E 3 futà,
38 P L Á N T Í E R A R I O R E S

fufci, foliis undique fparfis obfiti, breviflime petiolàtis, fi ve fubfeflilibus,


anguftis, lineari - lanceolatis, firmis, integerrimis, ora marginimi deorfum
revoluta, fuperne faturate viridibus & glabris, fubtus libido - ilicanis,
nervo dorfali prominente, caíterum ereclo - patentibus. Flores in caulium,
ramorumve apicibus fubumbellati; nec laterales alii; plerumque pauei,duo,
tres, quatuorve* furomum quinqué; tamen & folitarii interdum; quotquot
autem, uno omnes e puncìo, aut certe admodum contiguis, enati; fingu-
lis de pollicari, normalique pedúnculo nutantibus; funt pedunculi hi tere-
tes, nudi, elegantiffime ex albo incarnati, farcii, fubtransparentes, pro-
pria íinguli ad bafin ftipati bracìeola, ovata , concava. Calyx exiguus,
monophyllus , quinquepartitus, perfiftens, ex albo rubellus, five incar-
natus, fubpelviformis, fegmentis ovato - acutiufculis, integerrimis. Co-
rolla fpeciofiilìme incarnato - rubella, monopetala, ovato - campanulata ,
fimulque obtufe pentágona, bafi inflata, fauce flrangulata, limbo brevifli-
me quinquefido, lacinulis rotundatis, integris, patentiflìmis. Stamina de-
cem , corollarutn bafi internas infidentia, iisdemque breviora ; filamentis
ex ovata, & plano - compreíía bali in fubulam• attenuatis , villofisque.
Antheris ovalibus, introrfum triíulcatis, apice duas in fetulas inflexas abe-
untibus. Germen feflile globofum fulcis quiñis exaratum. Stylus columna-
ris, teres, corolla? altitudine. Stigma obtufum, papillofum. Capíula glo-
b o í a , fulcis percurfa quinqué, quinquelocularis, quinqué valvis, poly-
fperma.

CCXXVH.
C A R I N T H I A. C JE*

cexxviL

SEDUM V I L L O S U M .

Sedum eaule erefto, bafi fubramofo, una cum foliis femitereti - planiufcu-
lis ^ florumque racemis, villofo - vifcido.
Sedum caule ere&o, foliis planiufculis, pedunculisque fùbpilofis. Lim.
fpec* plant.-p. 620 num. 18. Oeder. fior. dan. tab, 24. Gunner, fior,
norveg. 2,p. 4 1 . num.' 487. Leerf. flor. herb* p. 102. num. 339. Pol-
Uch. palai, torn, 1 . pag, 439. num. 433. AUion. fior* ped.II. pag. 125.
num. 1755.
Sedum hirfutum & vifcidum, foliis linearibus obtufis planiufculis. Hauer*
hiß. flirp. helvet. torn. 1 , p* 414. num. 962.
Sedum minus tertium, five paluftre. Ciuf. hiß.p. LIX*
Sedum purpureum pratenfe. $oh, Bauh, III. pag. 692*

In pratis-uliginofis alpium Fladnizenfium ad St. Johannem. Etiam


in turfofis declivibus alpis famigeratse Stang - alpe, qua ex Turrach con-
Icenditur. Julio florens. Rofulae bulbiformes globofas, teretiufculis fuc-
culentisque imbricate foliis, cefpitofe aggregata?, & feffiles, radicemfin-
gulae in terram demittunt iubftantiae fungof<e, teretem, albam, fibris qua-
quaverfum Iparfis cornatami plurimis, longisque, & ipfis quoque iterum fi-
brillofis. Hanc primi fobolem anni hac in gente crediderim, Marasmo
depereuntibus deinceps plerisque exterioribus rofularum foliis, altero de-
mum anno, qui in gemma velut latuerat caulis embryo, ad fpithamae plus
minus exaltatur longitudinem normaliter ereftus, fimpliciflimus, nullis jam
circum, bafin , in bulbiformes roiulas ordinatis obfitus foliis ; eorumdem
imo
40 P t A N T i E ' R A R I O K E J

imo l o c o , ramo interdum (non femper) j u n o , alterove auéìus. Florifer


caulis, & fi qui fubradicales forte adfint rami (principali fi ni il es c a u l i )
teretes, v i f c i d i , villofi, foliis undique fparfis, per omnem obliti longitu-
dinem oblongis, erecìo - patentibus, earnofis, fucculentis, femiteretibus,
fupra videlicet planis, fubtus contra terelibus, obtufiffimis, feflìlibus,. la-
tere bafeos interiore leviter duntaxat cauli haerentibus, & ipfis vifcidis,
villofisque. Supremos caules non tam c y m a , quam corymbus verìus ter-
minai. Racemi nempe aliquot, ad eamdem fere adfcendentes altitudinem,
erecìo - patentes, bi - tri - verbo pauciflori , teretes , vifcidi , villofi,
aphyllique, fi foliola, verius bracìeolas flofculis fubjecìas, excipias. Flo-
res breviter pedunculati, dum plures , introrfum fecundi. C a l y x inferus,
quinque - rarius fex - partitus, fegmentis iubovato - teretiufculis, earnofis,
vifeido - villofis, corolla brevioribus. Corolla penta - rarius hexa - peta-
l a , petalis o v a t i s , calyce duplo majoribus, integris, patentibus, dilute
rubellis , carina derfali fubtus faturatius rubra. -Stamina decem, rarius
duodecim, corollis minora ; filamenti? albis ; antheris rubris. Germina
quinque, rarius f e x , ovato - oblonga, in ftylum definentia fubulatum, {ti-
gniate fimplice obtufo, Necìaria tot, quet germina, eorumdem bafi exttis
affixa, inftar fquamularum flavarum, Capfuls quinque, rarius f e x , fubova-
to - roflratae, div.ergentes, patentiffiinae, furfum verfus comprefias, futura
interiore longitudinaliter dehifeentes , polyfpermse. Decalvatur demum
pianta omnis , decedentibus v i l l i s , & .quae primum caule, foliis, racemis-
que & calycibus, viridis fuerat, fangùineis dein afgergitur guttulis, dum
i\ltima in s t a t e , tota fiat rubra.
C A B . X K T . H Z A C . f i . 4Ï

ccx&vin.

JUNCUS TRIGLUMIS.

Juncus foliis §fiuloils fubulatis ; gîuma terminali fubtriflora.

Juncus foliis plains, gluma triflora terminali. Linn, fpec, plant, pag. 4 6 7 .
num. 1 4 . fior, lapp, p. 8 3 . num. 1 1 5 . tab. 1 0 . fig* 5 . Gunner* fior.
wrv. II, pag. 40. num. 4 8 2 . Gmelin.fior*Jìbir. I.pag. 67. » « W Í . 29,
Alìion. fior, pedem* II. p* 215. num. 208Q. Ceder, fior, dan* tab* 1 3 2 .
ci tab. 1 2 0 .
Juncus folio fubulato, gluma laiflora terminali. Linn. fpec. plant, p. 4 6 7 .
mm. 1 3 . Mmœnit. acad. 2. pag. 266. tab. %.fig> 3 . Gunner, fior. norv.
Il p. 40. mm. 4 3 0 .
Juncus caule foliofo, nudo, foliis teretibus, floribus terminalibus ternis.
Haller. 'Ufi, fiirp. hehet. torn,'2.p. 1 6 8 . num. 1 3 1 4 . .
Juncus parvus montanus, cum parvis capitulis luteis, Joh* Bauh. IL

Stirps mere alpeflris; admodum frequens in alpibus Reichenavien-


fibus & e . florens in fine Julii & Augùfto , diverfiffima a Junco Jacquiniú L .
in alpibus Spitalenfibus frequentiflìmo. Dicere fatis nequeo, quantum me
ilirpis iftius divexaverit difquiiìtio ! Pro biglumi eamdem alias, alias rur-
fum prô triglumi Linnad deicripferam ; nec diverfitatem inter utramque in->
venerarci, quam folum corollarum numerum. Certe enim , quod de pla-
nis Junci triglumis foliis Linnœus ( & qui eumdem exfcripferunt) d i x i t , mi-
nus refte dicium eft; tereti - fubulata, fiftulofaque funt, apice ferius fpha-
celata; ftria duntaxat fuperne, leviflìmeque,. exarata; quae ubi folii ejus-
F de m
4* P L A N T A R A R . I O R . E S

dem enfís, vaginain fuam, & cum vagina culmum deferii, tantillo profun-
dior, fulcum aut & canalem mentiri videtur. Sed an propterea & plan*
fuiít? Negat Hallerus, optimeque; & quomodo plana, ÍLfiftulofa? Talia
ergo omnino funt, quale Montinus in Amcenit. acad. .loco citato , Junco
tribuit biglumi. Triglumem non raro biflorum prascife, &„Gmelinus, &
Hallerus obfervavere ; ego vero frequentiffime ; idque in eodem cefpite,
radicibusque utriusque rinitis, cohaerentibusque; quin & uni - duntaxat fio-
rum , пес rariffime ; poffideoque omnium & iìngulorum , vel bodieque
exemplaria, uno eodemque decerpta loco* Attamen glumaruin perianthii
alteram, jn Biglumi ajunt majorem , mucronatam , dorfo viridem , ultra
corollas eminentem &.с. qua;, in Triglumi inermis, mutica & c folummodo
fit! Inania base funt. Et Ъгес quoque eodem defumpta loco teneo exempla­
ria. Glumas, perianthii, aut involucri adinftar ñipantes nunc binos dun-
taxat, temos alias flores, mutica; ut plurimum, corollisque fupt breviores,
ut eas Oederus in Tabula 1 3 2 . exhibuit, Specimina tarnen occurrunt fspius
tarn biflora, quam triflora, in quibuseo, ut Oederus Tabula 1 2 0 , expref-
íit modo, gluma involucralis interior, caque fimul fuperior, in brevem
abit apice ìnucronem, paulo ultra corollas eminentem. Нагс , utüt biflo­
ra ,. utut prseterea tarn ab Oedero ipfo, quam a Gunnero & с . pro Biglu-
mi. L . habita, Biglumis L . tarnen ípecimina haud iunt, verum Triglumis;
Vide id ipfum atteftantem Linnasum in ultimo fuo Opere Tomo fcilicet я
Syftemàtis Natura; XIIL р. 2 5 1 . Nro, 1 4 . In quo autem Juncus hic Oede-
•ri a Montimi Junco (Amoen. Acad. 2 . Tom. 3 . Fig. 3 . ) diñert? aut dif-
ferre, Linn<eo id volente, deberet? lcilicet in Montimi Junco non fupe-
rior, verum inferior, eaque exterior florum gluma in mucronem abit flofcu-
lis omnibus longiorem. interim &,talia, eodem cum reliquis 1еЯа loco
poíTideo ípecimina, videoque^mucronatam hanc glumam,[non tam glumam
C A K Ì N T H I A C U E . 43
' -. ^

involucralèm effe florum, quam verum culmi folium glumiforme, a capita-


lo florum terminali, linea» fpatio fejuncìum, vagina fua, qua culmum ob-
volverat primitus, maximam partem disrupta, & difcedente, inque dva-
tam ftipulam , extus ex viridi, brunefcentem , dorfo medio longitudinali
fubcarinato & viridi, apice in enfem fifìulofum, tèreti fubulatum, fubfpha-
celatum, corollasque fuperantem terminatam, transmutata. Ex quibus
demum omnibus, fatis jam patere credo, Biglumem tam parum a Juneo
triglumi differre fpecie, quam parum inter fe dìfferunt Juncus olim Scopo-
lii, Schrankii, aliarumque Monanthus, a trifido Linnsi noliris in alpibus
vulgatiffimo. Agnovit id dudum Hallerus, nec tam ratione, quam com-
muni verius (ut crediderat) fcriptorum confenfu videri duntaxat dixit
differre a triglumi biglumem. Epicrifi hac prasmnTa fubnecìo jam ipfam Jun-
ci triglumis defcriptionem. Crefcit is more Juncis omnibus proprio cefpi-
tofe, prout eumdem circiter Joh. Bauhinus 1. c. expreffit, culmis nempe
plurimis, uni - aut bipollicaribus, fimpliciffimis, enodibus, teretibus, lae-
vibus, conferte aggregatis, bafi fub terra nonnihil incurvrs , & horizon -
talibus , inter fe cohaerentibus, aut connatis, copiofo fibrillarum retta de-
miffarum capillitio radicatis, perennantibusque. Eos fub terra, & paulo
fupra terram etiam, vagina? emarrida? fufcefcentes vefiiunt foliorum, lupe»
riorum annorum, & praeter h a s , annua quoque folia unum aut d u o , rafius
tria, eosdem vaginis fuis inde a radice emanantibus obvolventia , tam
plerumque parva,, ut enfe fuo , quo a culmis decedunt, tereti - fubulato
& fiftülofo, vix mediam culmi altitudinem attingant, erecìo - patentia, fìria
fuperne longitudinaliter percurfa, apice mucronis ipfo ferius fphacelato.
Culmus inde ad apicem usque, nudus, aphyllusque eft, dempta ea fo
lummodo varietate, in qua, ut d i x i , paulo fub capitulo florali, foliolum
glumiforme vaginans, ovatum, fpadiceum , dorfo fubcarinatum, & viri-
F a de-
44 P L Ì S I * R A Ì I O I B . J

defcens apice mucronatum., interdum reperito. Summus culmus trunca-


tus, floribus ordinano binis aut ternis, unico, intra glumas binas fub-
feflìlibus, terminatus, tamquam capitello. Gluma; hae involucrales, fub-
o vaf a;, alterne feffiles , ex viridi obfcure rubentes , demum atro - ru-
bentes , flofculis breviores , ut plurimum mutics , quandoque tamen ,
altera faltem , in mucronem Lreviorem , .aut longiorem abeunte. Has
prajter glumas , & tertia quoque., iisdem interior, brevior , angu-
guftiorque , fereque lanceolata, plerumque adeft ; & fi attente " infpicias
omnia, fub quovis quoque flofculo bracteolam ejusmodi glumiformera
minimam deteges. Flores dixi fubfeflìles , lerius enim , unus ad mi-
nus , breviflime pediceìlatus effe i b l e t , reliquis tantillo altìor. Calyx
iis hexaphyllus, foliolis bis ternis , exterioribus tribus tantillo al-
tioribus , omnibus oblongo - ovalibus , Uve & lanceolatis , fubcarina-
iis, maximam partem albido - fubluteolis, apicem verfus fubrofeis ,
dum tandem fpadiceo - fufca fiant , ereéìo • - patentibus , perfiftentibus.
Corolla alia nulla. Stamina fex , erecla , calycis altitudine; fiilamen-
tis albis 9 capillaribus , brevibus. .Antheris flavis oblongis. Germen
lubrotundum , feffile ; ftylus albus brevis. Stigmata , tria , longiufcu-
la , filiformia , villofo - penìcilliformia, dilute rubra. Capfula oblon-
ga , ovali - fubtriquetra , atro - rubens , cufpidula ftyli permanentis in-
ftr-ucta , calyce altior , unilocularis, trivalvis , polyfperma.
G A & I N T H I 'A C Ä. * 45

S A L I X KOS MARINIFOLI A.

Salix procumbens, foliis fubfelìilibus lineari - lanceolatis integerrimis, fu-


pra faturate viridibus nudis fplendentibus; fubtus ex decumbente feri-
cea pube albentibus,
Salix foliis integerrimis lanceolato - linearibus ftriciis feflilibus, fubtus to-
mentofis. Linn. fpec. plant, p. 1443. num. 2j.
Salix pumila anguflifolia fecunda. Ciuf, hiß. plant, pag. %6. .
Salix pumila anguflifolia, inferne lanuginofa. Joh. Bauh. L part. ». p. 2i«„
Salix humilis repens anguflifolia. Lobel. obferv. p. 568. $oh, Baun*-1,
part. 2, p. 214.
Salix procumbens, foliis lanceolatis , fubtus fericeis. Haller* hiß.ßirp.
hebet, torn. 2. p. 307. num. 1644.

Clagenfurti in der Sattniz in turfofis paluflribus florens verfus Apri-


lis finera. Tantis vel hodieque Salicum fpecies obvolutae funt tenebris, ut
penedixerim, magnum fore Apollinem, alteras qui ab alteris, quantum
fat eft, extricaverit, fuisque deinceps hngulas fpecificis cum notis propo-
fuerit. Veteres, qui veros artis ignora v e r e , aut neglexere caraéìeres,
quali demum cunque, rudi ut piurimum, contenti videntur fuiffe fpeciei
figura; defcriptionem addentes nullam, aut ex qua certe, praeter vagas,
pluribusque communes motas , addifcas parum. Qui eosdem fubinde exce-
perunt autores nuperrime, fi Hallerum, Jacquinium, & Hofmannum ex-
cipias, verborum parciflimi, nil fere, quam breviflìmas Linnasi repetierunt
definitiones, ex propriis adjungentes nihil obfervationibus ; five, quod il-
F 3 las,
4<> P'L A N T iE R A R I O R E S

l a s , jam plusquam fufiicere crederent; aut quod quae clara fibi effent latis,
nec aliis obfcura efie, & diffkultatis quidquam faceflere exiftimarent poffe.
Salicum interea . tarnen, utque earum cumprimis hiftoriä,, quae aut minus
obviae, aut fibi proximae funt, numeris abfoluta omnibus, nondum vifa eft
peritiffimis. Id & Linnaeus, & Scopolius agnovere; agnovere etiam, quot-
quot earum plurimas novere. Sed nec perficiendam earn crediderim an-
t e a , quam ex'a&ae earumdem , & quidem vivis adumbratas coloribus, nec
unius duntaxat, fed fingularum in fingulis aetaturn, exftiterint figurae. Va­
riant certe plurimum, fibi diilimiles ipfls, fola ex aetatis diverfitate 1

Quam ex foliorum aliqua fimilitudine, congruo plane nomine, Ros­


in arinifoliam dixit Linnaeus, eadem omnino.eftj quam Clufius, & ex eo
Johannes quoque Bauhinus, locis citatis, defcripferunt, Salix; eadem ,
' inquanv? quam dein & Lobelius ipfe, iterumque & ex eo Joh. Bauhinus,
recenfuit. At icon certe Lobelii, multo, quam i l l a C l u f i i , melior eft,
nifi quidem, quod fufpicar* licet, flirpem Clufius exhibuerit, dum fins pri-
mum e gemmis emergere folia incipiunt, nondum explicata fatis, neque
juftam adepta aetatem. Merito autem fubdubito , Salix num ifta Johanni
Bauhino nota vere fuerit , non equidem, quod binis ejusdem meminerit
locis (quamvis caetera & ideo e t i a m ) ; ipfe enim, Lobelianam recenfens,
dubitat, an non alicni a fe j a m defcripta?, conveniat ? Antverpianosque
idcirco hortatur, dubium ut ifthoc abftergant. Verum ea cumprimis de
caufa , quod a Dodonaeo defcriptam, & in Antverpiani crefcere agri cre­
dit ericetis ; cum tarnen Dodonaeus, vir ipfe Belga, Mechlinia , baud
procul Antverpia, oriundus, iis in ericetis primam (cujus & figuram datQ
non fecundam Clufii Salicem pumilam anguftifoliam, afferat nafci; eam-
d e m , inquam, quae &; infra Fraucofwrtujn ad Mcenmn caeduis udis in fyl-
. C A R I N T H I A C /E. ' 4?

visprovenit, & de qua brevi uberius, poftquam hie Rosmarinifoliam ex-


pedivero. Radichili ea habet perennem, lignefcentem , digitum craffam,
dilutius extus , aut minus dilute fufeam, intus albam, longe {ub "terra,
lateque horizontaliter difcurrentem, perque iterata faspiffime intervalla fre­
quent ibus radicularum, fibrillarurnque capillamentis hasrenrem. Brevis ut
plurimum, in quem denique abit, caudex, & ipfe fub terra plerumque
defoffus decumbit, vixdum exftans, & bafin duntaxat verfus ramofus fim-
plices (praeprimis in mare) copiofasque quaquaverfum diffundit virgas,
unum , femialterumve loBgas pedem, e decubitu, apicem pracife verfus,
tantiiper aflurgentes ; cajterum teretes, lentas, flexiles, e viridi primum
obfeure rubentes, tum fufcas, pubis haudquaquam expertes , utut non
nifi vitrea difcemendas lente. Nodulis ea?, quam longae funt, ' gemmarum
plurimis, atque undique etiam fparfis obfita? funt ovatis, integris, atro -
rubentibus, nudis ; quarum qua; fuperiores occupant partes, floralia dant
amenta; foliórum contra ramuli, & ip'fi e decubitu' aflurgentes, ex inferio-
ribus enafcuntur lerius. Hasc (folia) primum parva anguftaque, figuras
funi lanceolata, at diduftis demum ramulis, ad pollicis usque unius, aut
femialterius produ&a longitudinem, lineari jam potius evadunt lanceolata,
breviffimo, ut ne fefiilia omnino fint, infiftentia petiolo , ftipulis fuffulto
nullis. Saturato eorumdem prona pars refplendet virore glaberrima, nullis
adfperfa villulis; at vero fupina, quanta quanta eft, albet t o t a , ex de-
cumbente tenerrima, fericeaque & aprefla pube, dum state calvefcat de­
nique albido fubgraucefcens. Serfatarn Hallerus, quam integerrimam ego
vidi, oram marginis inquit. Fori ad fpeciem tarnen m a g i s , quam
reapfe ferrulata fint? ex inacquali fcilicet extimi marginis contra&ione ,
dum per aetatem , & exficcationem retrorfum is non nihil revolvitur ?
Florum amenta, tarn mafcula , quam foeminea ( fuis utraque diverfis
48 P L A N T A R A R I O R E S

in ftirpibus) copiofa , per virgas undique, & laxe fparfa , feflilia ,


primum ovata , tum ovali - oblonga , fubcylindriacave , eretta , caly-
cum fquamis ítipatiflime- imbricara; fóliolis bafi aliquot ( 2 . 3. 4 . )
parvis , lanceolatis , axi flofculorum communi, villofo , hsrentibus ,
fupra nudis & viridibus , íubtus pubcntibus , & fericeo - incanis fti-
pata. Squamae calycinas oblonga , linean - obovatas , íupra nuda; vi-
rentes , .fubtus maximam partem obfcure rubentes , pilofiílimas ; dum
nigrefcant denique. Stamina in amentis mafculis bina, calycibus tan-
dem duplo longiora, nuda ; antheras primum rubras, dein flava?,
polline concolore ; in foemina , ftaminum l o c o , germen inverfe pyri-
forme , breviffime pedunculatum , pube incano - fericea inftratum , in
flylum exiliffimum incanum abiens ; ftigmatibus binis , craflìufculis , ob-
icure bifidis , faturatiflime rubris. Kecìarium utroque in fexu ovatum ,
feflìle , bail exteriori germinis five ítaminum annexum. Capfula caly-
ces excedens , germini fimillima , fed longior , raagisque vireicens ,
maturitate flavefcens 9 fubdecalvata , unilocularis , bivalvis-, ab apice
bifanam dehifcens, valvulis retrorfum revolutis polyfperma, femini-
bus pappo íericeo niveo involutis*

' • , ecxxx.
SALIX ANGUSTIFOLU.

Salix fuberecìa , foliis fubfeiììlibus exftipulatis lanceolatis integerrimis ;


ftipra dilute virentibus , niteiitibus , pubefcentihis ; fubtus ex de-
cumbente lericea pube albentibus. -•
Salix pumik anguílifoiia prima. Ciuf, hiß, plant,'p. 85. Ù 86.
Sa-
G A •& I N T H I A C JE. 49

Salix pumila anguftifolia prona parte cinerea. Jok Bate, hiß, J. j ^ . a.


p. 2 1 3 . & 2 1 4 . '
Salix pumila altera. Dodon. pempt. p. 844'
Salix pumila linifolia incana. C. B. Zanichel hiß. lit. veneu pag. 5 3 3 .
7»m, 3. rak 44» > -
Salix repens, Scopol,fior.earn. 2. torn. 2, p, 259. nam. 1 2 1 3 .
Salix deprefTa. Hoffman, falic, faß. 3 . p. 6 3 . »Ä/TC. IO. tóé, 15. £? 16. fg.
1. - 4.

In pralfs humidiufeulis Clagenfurti in der Sattniz, tum & L a b a c i ,


Hörens circa finem Aprilis. In alpibus item Fladnizenfibus ad 'S. Johan-
nem, confimilibus locis feri«s tarnen, initio Julii florens. Defperavi deni-
que ex Linnsso me eruere poffe Salicem iftam; quam uno Veteres omnes
ore anguftifoliam dixerunt. Credidit tarnen Scopoliua, eamdem cum Sali-
ce Linnasi repente effe; & f a n e , quod opponerem, non eft; brevem
cumprimis fi Linnaci defcriptionem Salicis repentis, utraque in fuecica flo-
ra datam, confiderem ; a t , qui cum hac Salicis repentis deforiptione com-
binem fynonyrna Caipari Bauhini, Clufiique Salicis pumilas latifolae, ipfo
a Linnso in fpeciebus plantarum addufta? Credere velim, uno fi de Clu-
fio fermo fit, errore faéìum calami, ut pro Salice pumila anguftifolia pri-
m a , exferiberetur Salix pumila latifolia prima; in eodem enim capite,
imo & pagina eadem, ntriusque mentio fit, verum qua turn ratione, Sali-
cem Bauhini alpinam pumilam rotundifoliam &c* eamdem cum Clufii effe
anguftifolia prima, demonftrabimus ? Linnaeum credibilene eft, bis eum-
dem ex diverfis autoribus errorem erraffe ? Atqui tum & tertium errare de-
buit , dum"in fpeciebus plantarum, propria in obfervationé, lanceolata
folia, per folia o v a t a , feu ovato - oblonga , explicuit 1 Et profeclo , ;

G quis-
50 P L A N T JE R A R 1 0 K. E S
• ''•'*••; • '

quisnam folia Salicis pumilae anguftifoliae prima» Clufii, Johannis Bauhini,


& D o d o n a e i , ovata five & ovato - oblonga, dicat? Hos ne in fcopulos
offenderem imprudens, malui oblivioni apud recentiores datain Veterurn
ftirpem poftliminio refufcitare herum. Eft e a , ut jaro Veteres obfervavere,
proxima omnino Salici Rosmarinifolice, ab eadem tarnen longe quam di-
verfiiuma. Humiiis, parvaque in alpibus, in humilioribus ad unam duas-
v e , & amplius aflurgit fpithamas, fuper annoio procumbente trunco no-
vos quotannis attollens ramos ramulofiflìmos, libere undiquaque ereftos.
R a d i x fub terra defofia, & ipia difeurrens repit, radiculis , fibrillisque
per intervalla fparfis nixa. Vetus truncus five -ftipes , procumbit depreffus,
ligneus totus, cortice nudo , rimofo, cinereo - fufcefcente. N o v e l l i con-
tra rami b r e v e s , ramulofiflimi, faturatiflìme atro - purpurei, nudi, laeves,
nitentesque, copioffimis undique obfiti gemmis ovatis, concoloribus, inte-
gris, demum de more c a d i v i s ; quarum inferiores, cum pauculis fummis,
breves foliorum proferunt ramulos; reliquie amenta floralia; mafculis a fee-
mineis tota ftirpe fejunclis, utrisque tarnen tantillo quam in Rosmarinifolia,
minoribus. Mafcula feflilia, primum fubglobofa, tum ex ovatis breviter
cylindracea, ere&a , vixdum femipollicaria, bafi foliolis aliquot ( 2 . 3 . )
ftipata lanceolatis; fquamis incaho - pilofis imbricata. Calyces non a l i i ,
quam esedem -hae fquamas, funtque lineari - o b o v a t i , extus bafi virentes,
cceterum atro - rubentes, tum n i g r i , villis incanis longis denfe obfiti; an-
nexum bafi interiori habentes ne&arium b r e v e , obtufe ovato - conicum,
atro - pariter rubefcens fere totum; atque medio inter necrarium & fqua-
mam l o c o , b i n a , calycibus ipfis demum longiora, emittentes ftamina ,
filiformia , alba, didymo fimulque quadriloculari flavarum antherarum
capitello terminata. Amenta foeminea v i x , aut ne v i x quidem ab iis Sa-
licis losmadriifuliae-, .diverfa; ovata primum, & Xeflilia; tum fubo.vato'-
cy-
C A K I N T H I A C Í . •51

cylindracea, femipollicaria, & fubfeflilia, feu breviffime pedunculata; pe-


dúnculo villofo, bafique foliolis duobus tribusve l a n c e o l a t o & ieflìlibus,
alternatim obfito. Eorum fquamas calycinas, & necìaria, nihil a mafculis,
germina contra, una cum íligmatibus , & breviter pedunculatis, villoiìs-
que capfulis, nihil ab i i s , Salicis rosmarinifolia?, diiTerunt. Omnis, ma-
ximaque fimul, praeter creigsndi modum, diverfìtas in foliis eil; qus fuis
e. gemmis evoluta, brevibus alternatim haerent ramulis fubfeflilia , feu bre-
viiììme petiolata, anguila, vixdum pollicaria, femper lanceolata, integer-
rima, fupra dilute-viridia, & quamquam pubentia, nihilo tarnen nitentia
minus, ut nuda & lsevia credere poffis, nifi microicopium, etiam in fene-
fcente jam ftirpe, exilifllmos detegeret villulos, qui iisdem viridi - deni-
que incanam faciem c-onciliant, Subtus eadem, ex decumbente fericea
pube, albentia; dum fera demum, ultimaque in aetate , & hifce dejecìis
villulis albido - glaucefcant decalvata.

JUNCUS SUBVERTICILLATUS,

Jqncus culmo fubdichotomo ; foliis fubulato - fubfetaceis; floribus fafcicu-


làto - fubverticillatis.
Juncus caule brachiate, foliis fetaceis, floribus fafciculatis, ad ramos fef-
filibus. Haìkr. hiß. ßirp. hehet. tom. 2 . / ? . 1 7 0 . num. 1 3 2 0 .
Jüncoides calyculis paleaceis glomeratis, folia varians, Scheuchz. agroß,
a
V g- ZZO, num. 5. tab, 7. fig. 10.
5* P L A N T J E R A E . r O R . E S

Gramen junceum -aquaticum, capitulis, cum foliis capillaceis fimul ortis,


proliferum. Pluken. almag.pag. 179. & phytùg, tab. 3 2 . fg t 3. figura
minus bona. Oeder. fior. dan. tab. 8 1 7 . putat Junci bui boli Varietatem,
cura potius ad Btifonium accedat. Nec hxc bona figura.
Gramen bufonium, glomeratìs utriculis? Band tab. 94. Videtur.

Clagenfurti ad {lagna Zigulnenfia, in Turfofis verfus Ebenthal, &


Loreto. Tum Labaci in turfofis fub Rofenbach, una cum Vaccinio Oxy-
cocco , & Droferis longi - & rotundifolia. Optime more ìlio Hallerus
juncum hunc, non a Bulbofo folum Linngei, fed & a Bufonip quoque (cui
castera proximus eli) diftinxit; nam vere a carteris diftincìus eli omnibus;
id unum minus confulto egit, quod lynonymum Limisi Junci bulbofi,
non ad Nro. 1 3 1 8 - quo omni.no pertinebat, fed ad fuum Nro. 1 3 2 0 . ,
Junci hujus fubverticillati adfcripferit. Hac enim folum de caufa Oederus
poftea, Gramen, cujus Tabula 8 1 7 - figuram dedit qualemqualem, re-
pentem Junci buibofi credidit varietatem; & Pollichius ipfe, unaque cum
ilio Leerfius inler fynonyma Junci bulbofi L . fìirpem Halleri Mro. 1 3 2 0 .
quam viderunt numquam, recepere. Denlos perennantesque uliginofis lo-
cis cefpites fubverticillatus hic format juncus culmorurri ab uno ad tres
pollices altorurn, copiofifiìme aggregatorum, qui bafi fua, non vere ; ad
ipeciem verius (ob luperfiites foliorum femitabelcentium vaginas) bulbofa,
ac fecundum horizontem nonnihil incurva cohserentes , multiplex fibril-
larum albarum ( quibus radicentur ) demittunt capillitium. Sunt iidem te-
retes, lasves, fpintre paulo craffiores, faturate virides, foliis, prseter ra-
d i c a l a , caulinis aliquot vaginati, fimplices, aut femel modo bifidi, five
dichotomi , floribus fafciculatis fwbverticillatis terminalibus , lateralibus-
que per intervalla obliti, primato quidem erecti, tum decumbentes, rur-
lum- /
C A E I N T H I A C A 5$

fumque fub lateralibus florum fafciculis, per demiiTas recens fibrillas radi-
cati. Folia tam radicalia, quam caulina fubfetacea, re autem vera tere-
ti - lubulata, Uria fuperne tenui longitudinaliter exarata, nullis interne
geniculorum interpolata ifthmis , ball compreflìs culmum femiamplexantia
vaginis, ad oras albido - membranaceis. Flores ad e u m , quo in Bufo-
n i o , medimi, per ramorum intervalla, apiceque fubfeiììies, non tamen,
ut in Bufonio, fimplices & folitarii, verum fafciculati; pluribus femper
(tribus, quatuor, aut quinque , unum velut capitulum, aut verticillum
conilituentibus ) fimul, intra braéteas binas, una curii pluribus fubulato -
fetaceis , & elongatis foliis, ortis. Bracieas ovato - lanceolata;, feflìles,
albidas, lineis viridantibus percurfa;, florum altitudine. Flores iìnguli
breviffime pedieellati, lubieffiles, erecìi. C a l y x hexaphyllus, foliolis bis
ternis, fubcequalibus, erecìo - patentibus, ovato - oblongis, acutiufculis,
non tamen mucronatis aut arillatis, capiula brevioribus, extus viridibus,
inargine membranaceo ex albido fubbrunefcente, tandem dilute fpadiceis.
Stamina f e x , calyce breviora, filamentis albis, antheris flaventibus. C o -
rolla nulla. Germen obtufe fubtriquetro - ovatum. Stylus filiformis albus,
ftigmatà tria, ftylo breviora, a l i a t o - penicilliformia. Capiula oblongo-
o v a l i s , obtufe ( u b t r i q u e t r a c a l y c e altior, fpadiceo - fufca, de fe.obtu-
f a , (ed mucrone b r e v i , ex ftylo remanente, velut armata; csterum unilo-
cularis, t r i v a l v i s , polyfpsrma, Qua; omnia aliter le in J . Bufonio habent.

CCXXXH.
54 P L A N T A R Ä & I O U B S

CCXXX1L

J U N C U S NIVEUS.

Juncus- foliis planis, pilofis; paniculis corymbofis, folio, brevioribus, fub-


umbellato - fafciculatis , niveis , foliolis calycum interioribus duplo
. - longioribus.
Juncus foliis planfs. fubpilofis, corymbis folio brevioribus, floribus fafci­
culatis. Linn. fpec. plant, p. 468. num. 16. Gerard. gallopr.p. 1 4 1 .
nunii 14. Allion, flor. pedem. II. p. zi6. num. ao84..
Juncus planifolius, paniculis umbeliatis petalis interioribus dupjo lonr
r

gioribus. Haller. Uflfßrp. hebet. ILpag.. 1 7 3 . www.. 1 3 2 8 .


Gramini- Luzulas affine, flore albo. $oh. Bauh, II. pag. 492.
Gramen Leucanthemum. Dalechamp. p . 426.
Juncoides montanum nemorolum 9 flore niveo. Scheuchz. agrofl. p . 3 2 0 .
tab. 7 . fg. 7 .

In afcenfu mcntis Fredil in Valle Rablenfi frequens una cum Dian-


tho Arenario L. Rarior hic ,. quam paflim creditur, Juncus, non potuit
non attentionem excitare meam; eo cumprimis, quod ejus l o c o , aliam
fub eodem fpecifico nomine, Junci fpeciem apud nuperrimos defcriptam
jnveniam , quam U n n a u s quidem cum Junco fuo pilofo conjunxit, quae
tarnen a?que a pilofo, ac a yero Linnasi niveo differt. Ejus mox defcrip-
tionem daturus, hanc Nivei pra?mittendam exifiimavi. Radix nivei,
eadem , qua? & in fequentibus Anguftifolio, Latifolio , Pilofo &c. Culmi
fcilicet plures, fimül o r t i , baß fub terra in horizontem incurvi, ac e de-
cubitu adfcendentes,. thecisque vaginarum radicalium foliorum copiofis
C A K. I Ñ T H I A -C JE. 5$

imbricati, obvolutique; frequenteS ii omnes perennantesque recia dernit-

tunt fibras, integrum conflituentes capillitium ) five comam, fuñique lori-

ga», undato - finuofss, lenta», cura tempore fufco - m g r i c a n t e s , & fubli-

gnefcentes, exficcatione rigida;, chalybea», frágiles. Culmi qua ultra

terram ad duorum, triumve pedum eminent altitudinem, recli, teretes,

las v e s , arficulis conítant quatuar, five & quinqué longis, totidem inter-

ftincìis geniculorum nodulis atro - rubentibus ; vaginis foliorum culmeo-

rum maximam partem veíliti. Folia tam radicalia, quam culmea anguila,

lineam circiter lata, at tanto l o n g i o r a i ì m u l , iex oclove pollicum, linea-

ri - lanceolata, acutiffima, pilis leviter hasrentibus albls mollibus longis*

demum cadivis., ad margines laterum, ©bfita. li pili, ubi vaginas in fo-

lia _explicantur a culmis decedentia, tum & ad latera bafeos eorumdem

foliorum copiofius accumulati, .pertinacius haerent numquam non confpicui,

v e l dum omnis jam d e c a l v a t a efl: p i a n t a . Summus oilmus panícula termi-


natur erecto - p a t e n t e , e plunbus minoribus corymbofisque compoiita, fs-

liis ( p l e r u m q u e binis) involucralibus breviore; eam ramuli conilituurit,


gráciles, elongati, nudi, e fquama bracìeali vaginante fcariofa , exalbi-
da & piloia exorti, a p i c e m verfus in p e d i c e l l o s aliquot teuerrimos, t undi-

que fparfos , & corymbofos divifi. Pedicelli hi , & iplì quoque bracìea

bafi vaginante eonfimili, ied minore, involuti, floribus terminantur fub-

umbellato - fafciculatis ipeciofiffimis fubfeflìlibus, longioribus quam in hac

folet g e n t e , mVe ut ita d i c a m c a n d i d i o r i b u s , & immaculatis, quorum fin-

gulos imbricatim incumbentes bafi cingunt braéteola; complures ovato -

acuminata; nudas fcariofae a l b e n t e s . • Calyces (ñeque enim prseter eos co-

r o l l a efl alia) oblongi primum conniventes, tum in apertam patentes fiel-

lam, hexaphylli, foliolis bis t e r n i s , lanceolatis, fubcarinatis , niveis,

nitentibus, tribus exterioribus, & alternis duplo breyioribus , omnibus


5<S P L A N T A R A R I O K . E S

perfiftentibus. Stamina fex alba, calyce breviora, antheris oblongisfla*


vis. Germen exiguum feflìle viride fubtriquetro - ovatum. Stylus filifor-
mis albus ftaminum altitudine, Stigma trifidum, corollis altius, ciliato -
penicilliformé. Capdila ovata, triquetra unilocularis trivalvis polyfperma,

GG XXXIII.

• JUNCUS ANGUSTIFOLIUS. • <

Juncus foliis planis pilofis ; paniculis fubradecompofitis cymofis folio bre-


vioribusj fioribus umbellato fubtrifloris, foliolis calycum (ubaequa-
libus.
Juncus plànifolius umbellatus, petalis aequalibus. Halterv hiß, ßirp. hebet,
J m m 2
lì* P* 7 3 ' ' *3 7«
Gramen Luzulas medium. Joh, JBauh. II, pag. 463. cap. 1 7 2 .
Gramen hirfutum-anguftifolium majus. Scheuchz, agroß, pagi 3 1 8 .
Juncus niveus corymbo florali fubjecìo folio breviore, fioribus albidis duo-
bus, & tribus in apice finguli pedunculi. Scop. fior. carn. 11, tom. %.
p . 259. num. 436.
'Juncus niveus foliis planis, fubpilofis, corymbis folio brevioribus, fiori-
bus fafciculatis. Leerf. flor. herborn. pag 90. num. 269. tab. 1 3 .
fik* 9-
Juncus nemorofus foliis planis pilofis, fioribus fafciculatis. Pollich, I. pag,
352, munì. 352

Paflim in fylvis montanis umbrofis Goritise, Clagenfurti, Labaei


&c. éeflivis menfibus. Pro niveo Linnsi junco propoiuit cum Scopolio
Leer-
G A R I N T H I A C №. 57

Leerfius ; Linnsus contra tamquam pilofi varietatem s. inter fynoiyma


ejusdem recenfuit ; ab utroque interim fpecificis , conftantibusque differt
notis. Certe Juncus Linnasi pilofus non tam paniculam profert compofi-
tam , quam corymbum vefius umbelliformem pedunculis fimplicibus, v ut
plurimum uni-rarius bifloris , rariflime bifidis & trifloris, ut nil de ca«
lycum dicam colore atro - ipadieeo, qui in Anguftifolio albidus, & ex
albido aquofe fubfpadiceus eft. Nivei dein Junci panícula numquam tam
adeo multiplex, & fupra , ut ita dicam, decompofita eft, ut earn junci
anguftifolii exhibuit eleganter Leerfius; nec partíales panículas cymoía:,
fed corymboía; omnino; & ñores denique majores, longioresque multo ,
in umbellulas velut colleé-H terminales, non pauperes & paucifloras, led
fafcículatim multifloras. R a d i c e casterum haud multum abfimili, ab ea N i -
vei , eft Juncus angufiifolius , eulmorum videlicet plurium fimul ortorum
bafesCoblongos mentiuníur bulbos, ob fuperftites foliorum vaginas femi-
tabefcentes) in horraontem nonnihil reclines & incurva?, fibras r e c k d e -
mittunt plurimas finuoio - lungitudinaliter flexuoias, nigricantes, lentas,
fublignefcentes. í ed ñeque differunt irtriusque inter fe c u l m i , foliaque
tam radicalia, quam culmea, & qua; involucralia dicere fas eft, utpote
panícula; velut fubjecìa, eamdemque longe excedentia. Eadem ergo in
utroque hajc, aut fere eadem funt, ut & pili molles, a l b i , longíque a d
foliorum margines eorumque cumprimis exortum occurrentes ; ut adeo p r e -
cipua; , quibus ab invicem difcernantur , nota?, paniculam ante omnia t

paniculseque concernant i n d o l e m , ramiflcationes , floresque. Copiofior


híec multo , quam in Niveo , & vere fupra - ut dicimus - decomposta
eft ; enatis fummo de culmo plurimis alternatim pedunculis contiguis,
five ramis pertenuibus , nudis , eredo - patentibus , cymofis verius y

quam corymbefis , aut fi ita vis , in cymofos ordinatìs corymbos ; &

H ipfie
58 ' P L A N T A R A R I © H.-E*

ipiìsJ quoque apicem verfus cymofe iterum corymbofis , pedicellis exti-


mis fubumbellato - trifloris. Sunt pedunculi, ieu rami hi omnes , eo-
rumdemque pedicelli iìnguli., bra&ea bafi iripulari vaginante lanceolata
fcariofa ex albido fubrufefcente & pilofa o b v o l u t i , erefto - primtim pa-
tentes , tum nutantes , interiores ( ü q u e fuperiores) exterioribus brevio-
res , ut cyiiias omnino , quam corymbos referant magis. Flores exti-
mis in pedicellis ut plurimum tres í i m u l , etiam bini duntaxat interdum,
in umbellulam velut ordinati, ¿revifliinis íinguli infidentes pedicellis ,
ut fubfeffiles dicere poflis , intra fquamas -five bracìeolas aliquot exi-
guas , ovato - acutas , fcariofas, nudas, albido - rufefcentes, furium
imbricatas , calycumque bafin vallantes. Calyces , quam N i v e o , mi-
nores , oblongo - o v a t i , h e x a p h y l l i , foliolLs bis ternis , ovato - acu-
tis , iubasqualibus , re enim ipfa alternis , iisque inferiöribus tanlillo
brevioribus, in florefcentia patentiffimis , alias conniventibus , & per-
fiílentibus. Color Ulis a l b u s , non niveus , dorfo cum tempore a bafi
íurfum verfus aquoíe rubeícens , ut dilute fubfpadicea extus fiant denique,
oris marginalibus albidis. Corolla caíterum nulla. Stamina fex calyci-
bus tantillo breviora ; filamentis exiguis albis ; äntheris oblongis flavis.
Germen fubtriquetro - fphasroidicum ; ítylus filiformes, íiaminum altitudine,
albus ; ftigmata tria filiíormia, ciliato - penicilliíbr-mia. Capfulíe fufes
fubtriquetro - ovatae, reíidua ftyli portions breviter mucronatas, unilocu-
lare*, polyípermae.

' -

CCXXXÍV.
(TA H X N T H I ' A C Ä . . . . 5 9

CCXXXIV.

JUNCUS L A T I F O L I U S .

Juncus foliis plañís lanceolatis pilofís, culmeis fenfím rtiinoribusj paniculis


fupradecompofitis, cymofo - corymbofis, folio longioribus ; pedunculis
umbellato - fubtrifloris; foliolis calyeum aequalibus.
Juncus foliis fplanis hirfutis , floribus paniculatis faíeiculatis. Haler, hiß,
ftirp. helv.lL p. 1 7 1 . num. 1 3 2 4 .
Gramen Luzulíe maximum. Joh. Bauhin. IL p. 493« cap* 173.
Gramen nemorofum hirfutiim latifolium majus. Scheuchz. agroß, p. 3 1 7 .

Infuperioribus umbrofis fylvis alpiurrrLithopolitanarunr, meníe Junio.


Et hunc Junco Linnaeus pilofo, tamquam Varietatem ejusdem 3. non recte
onjunxit; nec magis féliciter Pollichius cum modo defcripto anguftifolio. Ab
,c
utroque, ut re riílime judicarunt cum Bauhinis, Hallerus & Scheuchzerus,
diftincìiflìmum. lisdem i l l e , quibus anguftifolius a pilofo, differì notis. A b
anguftifolio, non foliis duntaxat latioribus fed vere enfiformi-lanceolatis, fir-
>

mis; culmeis prœterea non jslongatis ; minoribus imo femper, minoribus-


que , Tummisque, feu involucralibus paniculam haud exeedentibus ; eadem
yerius brevioribus. Quid? quod & panícula, vel recens, aliter longe fit
colorata, ex diluto videlicet rofeo fubfpadicea, demum dilute caftanea?
& folióla quoque calycis, asqtialia , lanceolata, apice in acumen fubfe-
taeeum, longiufculum attenuata? Nota»,fi-quid video, plusquam efficien-
tes, ad diftinguendam fpeciem. Omnibus ille fui generis fortior multo ,,
firmiorque , quamvis radice caEterum , fibrisque , dempta proportione,
3
vix différât Folia qua , de radice ( eamdem vaginantia ) oriuntur
H a plu-
6o P L A N T JE R A R I O S . E S

plurima, & femipollicem lata; plana firmaque funi, & lanceolata, enfis
omnino forma, ut ea fere Gladioli communis ; culmea contra, non ut in
№ v e o aut AnguiHfolio, elongata ; fed brevia, vix pollice ' longiora ,
fenfim íuríum verius minora, ipfis, quae involucri adinitar, panículas fub-
jeéta funt terminali, eamdem haud excedentibus. Hasc interim seque ,
ac i l l a , longis per margiriem , vaginarumque finem, obfita pilis , mol-
libus , albis , ac demum cadivis. Panícula terminalis, ab ea Junci an-
guftifolii parum diverfa, magis tamen fere compofita , & major, magis-
que, ob florum pondus, nutans; pedunculis,. ñipulís , braéteisque iis-
dem ; non tamen & iisdem aut eodem tin£tis c o l o r e , floribus. Hi
medii v e l u t , inter eos Nivei*, & Anguflifolii, his majores , minores illis
funt. Eorum calyx liexaphyllus , foliolis efl bis ternis, longitudine
asqualibus , lanceolatis, ex diluía rubedine iubfpadiceis , apice longiu-
fcule íubíetaceo - ^acuminatis , fìorefcentia; tempore patentiffimis , alias
conniventibus, perfiftentibus. Corolla nulla. Stamina fex, calyce tan-
tillo breviora ; filamentis exiguis albis ; antheris flavis oblongis. Ger-
men íeflile, fubtriquetro ovatum , nudum. Stylus itamínum longitudine ,
filiformis , albus ; fìigmata tria oblonga!, ciliato - penicilliformia. Cap-
fula ovata , obtufe triquetra , caftanea , nitens , unilocularis „ trivalvis,
trifperma.

ccxxx\r.
BETÜLA NANA. ,
, -

Betula foJiis orbicularis, crenatis. Linn. fpec. plant, p. i394« num. 4.


Amoßnit. dead, 1. pag. • 4. tab, 1 . flor. Lipp. pag. 266. tab. 6. fig. 4.
Optime. Ämmon. ruthen. p, 180. num. 259. Gmelin. flor* fibir. I,
pag. 170. num. 23. Gunner, flor. norv. II. pag. 27. num. 419. Oeder.
flor. dan. tab. 9 1 . Schrank.it. bav* p. 170. tab. 3. Halter, hifl. flirp.
helveu II, p. 300. num. 1629.

In alpibus Reichenavienfibus ad fanftum Laurentium frequens an


fumpflgen moraßigen Oertern hinter der Wiefe des Herrn Pfarrers. Frutex 9

five verius arbor, humilis, ramofiflkna , diffufa, procumbens, duos tres-


ve pedes longa ( v i x enim altam dixero, cujus proftratje rami apud nos
duntaxat ex deeubitu affurgunt) radice efl: perenni, lignea, ramofa, re-
pente, feriptorii crallitudine calami, radiculis fibrillohs hinc inde obfita
Caudex, ramique & ipfi lignofi, eademque circiter craflitudine, cortice
obteguntur ex atro - rubente, primum ieviflitne tomentofulo, & ex tomen-
to fubeinerafeente, tum nudo, larvi, ac magis magisque ex rulb - nigri-
cante. Gemmis ii quanti quanti funt, obfiti funt brevia per interval!?,
plurimis, ovatis, fefiilibus, undique fparfis. Has fquamse obvolvunt ali­
quot, coriaceaj, atro - rubentes , nudas, nitentes, o v a t e , concave,
margine feariofo - membranaces, lacero - eiliatse , dilutiores, demmn ca-
diva?, Quavis ejusmodi fquamofa e gemma ftipes, five truneus ligneus
breviflimus, vix lineam altus , fed tarnen crafliufculus, emergit tandem ,
tria apice fuftinens folia parva, orbiculata, breviiftoie petiolata, firmx,
H 3 uuda,
6» P L A N T & R A K . I 0 R . E S

n u d a , fupra faturate v i r i d i a , & nitentia, fubfus pallidiora, & retieulato -


venofa , margine obtufe crenata. Amenta florum admodum frequentia ,
fingulis fere ex axillis fingula; mafcula , fcemineaque eodem in caudice
ramisque ; his plerumque extremitates occupantibus. Sunt ea noflris in
alpibus p a r v a , v i x femipollicem excedentia, oblongo - ovata, fubcylin-
dracea , in axillis trium quorumvis foliorum fubfeflìlia , erecìa , fquamis
calycim's ovato - acuminatis, nudis, primurn viridibus, tum rnfo - fpadiceis,
imbricata. T r e s ut piurimum in amentis mafeulis, bini in foemineis , flo-
res calycinarum fquamarum bafi adhéerere fplent, iisdem breviores; corol-
lula fmgulis intra bracìeolas binas exiguiffimas feflìlis, parva, quadripar-
tita ( i n foemineis v i x prae parvitate confpicua) lacinulis o v a t i s , ex virore
demum fpadiceo - falca. Stamina in corollis mafeulis quatuor , filamentis
capillaribus, exiguis albis; anthasris {ubovatis flavis didymis. Germen
contra in foemineis ovatum, v i r i d e , parvum , feflile, frylis binis, capil-
laribus, rubris, calyce longioribus, in fligma fimplex abeuntibus. Fru-
£kis five femen ovatum, plano - fubcompreiTum , apice acutiufeulumca-
lyce tantillo majus..

CCXXXVL

j&NTHERICUM LILIAGO.

Anthericum foliis planis, fcapo fimpliciffimo, corollis patentibus, piftillo de-


clinato. Linn. Jpec. plant. pagi 445. nunu $i Jacq.hort. vindob. tom
1 . p. 36. tah 83» Oeder* fior. dan. tab. 616. Polhch. palat. L p. 3 3 4 .
num. 3 3 5 . Leerf. fion herb, p, #4, num, 254. AUlon. fior, pedem. II
1 6 5 . num, 1904.
Pha-
C A R I N T H I A C -SE. 6$

Phalangium non ramofum. Lobel. obferv. p. 2 7 . Dodon.pentpt.-p. io6>


Phalangium radicibus teretibus; foliis radicalibus carinatis enfiformibus ,
petiolis unifloris. Kaller. hi/t.Jlirp. helvet. II. p. 1 0 0 . rum. 1 2 0 7 .

In rupeílribus fubalpinis Leontínis. Fibras craffiufculae complures,


albidi coloris, in unum velut caput coilectas, ex quu longurum inflar fu-
nium, quaquaverfum i p a r f e , radiculisque fibrillofis obfiias, defluunt , ra-
dicem Liliaginis conftituunt perennantem. Scapi ex ea aliquota plurima-
que eosdem iemivaginantia attolluntur folia bifpithamalia, tres quatuor-
v e lineas lata, lineari - lanceolata, tenerrime fubílriata , iupra primuni
canaliculata, fubtus teretiufcula, tum dempta bafi, utrinque plana, nuda,
glabra, faturaie viridia. Scapus fimpliciffimus, foliis radicalibus altior,
erecìus, teres, glaber, farcìus , firmus, imam circiter lineara craíTus ,
v i r i d í s , aphyllus castera, fi unum, alterumve demas foliolum lineari - fu-
bulatum, & feíftle, paulo infra termircalem fio rum racemum (laxius ab in-
vicem disjuncla) interdum occi*rrens. Racemus terminalis fimplex ( ñ e -
que enim ramofam Vidi) floribus aliquot, feptem, o c i o , aut d e c e m , laxe,
alternoque inter ie fitu ordinatis, fimpliciffimis, ex axilla brafteolas lon-
giuiculc pedunculatis, erecìo - patentibus, majufculis, niveis. C a l y x iis
nullus; corolla patentiffima, multo, quam ea Antherici ramofi , major,
hexapetala , petalis nempe bis ternis, lineari - ovalibus , fubéequalibus ,
tribus exterioribus , alternisque tantillo latioribus ; reliquìs interioribus ,
non equidem petiolatis aut pedunculatis, bafin tamen verfus nonnihil at-
tenuatis; omnibus ni v e i s , fupra ilriatis, fubtus carinulis tribus longitudi-
n a l e s percurfis , quarum intermedia inflorefcentias tempore aquofe v i r e -
fcens. Stamina í e x , nuda, corollis breviora; filamentis fubulato - ccrn-
preffis, albis, alterais brevioribus ; antheras oblongas, flavas. Germen
in-

(¡4 P L. A N T iE R A K . I O K . E S

fuperum, fubtriquetro - ovatum, nudum. Stylus ftaminibus longior, te-


res, declinatus. Stigma fimplex obtufum iubflavefcens. Capfula oblongo-
fubovata , trifulca, obtufe fubtriquetra , trilocularis , trivalvis , poly-
fperma. .

CCXXXVII.

VITEX AGNUS CASTUS. . . '

Vitex foliis digitato - feptenatis; fpicis verticillatis; floribus fubbilabiato -


quinquefidis, refupinatis.
Vitex foiiis digitatis ferratis, fpicis verticillatis. Linn. fpec. plant, pag,
890. num. 1. Scopol.flor. earn- 2. torn, i, p. 448. num. 7 8 3 . Gerard,
galloprov. p. 280. num. 1. Allion. flor, pedem. h p. 124. num. 4 5 8 .
'Ayvog. Vitex. Matthiol. in diofc, p. 1 1 5 . cap, 1 1 6 . num. 30. Cord. pag.
20. b. cap. 136. Trag. p. 405. b. cap. 59» Lobel. adverf. p. 469.
Dukchamp.p* 281. Dodompempt. p. 774. Joh. Bauh. 2. p. 205,

Ridicula funt, quae de iamigerato hoc caflo frutice pofteris relique-


re Veteres. Nihil de his (qui pauci ejusdem meminere) Recentiores; &
fapienter; neque enim fabulofa jam vivimus tempora. Syftematicas hodie
fHrpium defcriptiones, non grascorum perfequimur commenta. Talem fru-
ticis iflius cum vel nuperrimis in Floris inutiliter qujererem, fequentem ad
viva ejusdem exemplaria, in arenofis maritimis finus Flanatici fub Terfa-
£io , turn iterum Tergeftum inter & Servolam inventa, adumbravi. Fru-
tex fubarborefcens, ereftus, oppofitis ex axillis ramofiffimus, nunc humi-
lior, alias ad altitudinem fere^hominis exaltatus; virgis, five ramis len-
tis
t i s , fublignefcentibus, ex tetragono teretiufeulis, viridibus primum ,
tum ex rufo fufcis, tomentoque brevi byffino, & incano deniìflìme
: ob-
d u c ì i s , brachiatus. Folla per caudicern, ramosque o m n e s , plurima, fem-
perque oppofita, contrariis alternatim eorumdem e lateribus o r t a ; funtque
digitato - feptenata , de communi longiufeulo, terete, incano—tomento-
fo petiolo fufpenfa j foliolis ipfis l a n e e o l a t i s , integerrimis , fubfeflìlibus,
byflìno - tomentofts, tacìui molliflìmis , fupra obfcure v i r i d i b u s , ac per
exficeationem nigris, fubtus albido - incanis; intermediis longioribus, late-
ralibus utrinque fenfìm deerefcentibus , omnibus foliorum falicis «emuliY
Flores in fpicis terminalibus, axillaribusque oppofitis apicem verfus, in-
terrupte verticillati. Spica? tetragona;, a p h y l l a s , incano - tomentofae. Ver-
ticilli lubeapirati, fioribus utrinque plurimis, fafciculatis , breviffimo com-
muni, & oppofito pedicello infidentibus, bracìeola exigua fortuito, etiam
in fupremis nulla. C a l y x p a r v u s , monophyllus, tubulofus, ovato - cam-
panulate, obtufe quinquedentatus, incano - tomentofus. Corolla c a l y c e
major monopetala, fubbilabiàta, & refupinata; tubulo extracalycem ex al-
bo - caerulefcente; limbo inasqualiter quinquefido; lacinulis quatuor s q u a -
libus ? o v a t i s , brevioribus „, (tamquam l a b i o ) fuperiore loco conftitutis;
quinta (tamquam g a l e a ) majore, & ipfa o v a t a , c o n c a v a , integra, deor-
fum fpefrante, fingulis introrfum faturate & obfcure rubris , extus caeruleis
q u i d e m , fed ob exiguam pubem d i c a m i an tomentuiri ? in albedinem lan-
guentibus. Stamina quatuor fubdidynama (.fere enim zequalia iunt ) corol-
lis tantisper altiora; filamentis a l b i s , bafi villofis ; antheris . iotundatÌ3,
verfatilibus, flavis; binis & binis mutuo primum appreffis; polline albo.
Germen in fundo calyeis ledile iphasroidicum. Stylus corolla ftaminibus-
que altior,filiformis,intra corollam a l b u s , extra eamdem caeruleus. Stigma
bifìdum 9 lacinulis fubulatis,,incurvis. Bacca fphasrica, n u d a , atra, qua-

K dri-
P L A N T A R A S . I O B . E S

drilocularis , tètrafperma. Odor Lavandaia: , fed debilìor. -;Notatum


hic velini in botanicorum pofterorum gratiam, diffentire me in defcriptione
corolla; non ab Allionio duntaxat, fed & a Linnaso quoque, Gleditfchio-
que in ejusdem plantarum fyfìemate a ftaminum fitu defumpto, Bilabiatara
Viticis corollam Gleditfchius inquit, labio utroqus trifido ; Allionius con-
tra, bilabiatam quidem, fed quadrifidara,, labio nempe fuperiore fimplice
emarginato ; inferiore trifido ; Linnsus denique in Syft. Nat. XIII, T o m .
2, p. 4 2 6 . Nro, 7 9 0 . corolla; limbum fexfidum. In rigore c e r t e , bila-
biatam mentitur, limbo inasqualiter quinquefido, & c .

CCXXXVIIL

BUPLEURUM RANUNCULOIDES.

Bupleurum involucellis pentaphyllis lanceolato - fubariftatis umbellulas


. excedentibus ; univerfali fubtriphyllo, umbellis elongatis breviore;
foliis lineari - fubfalcatis; fummis lanceolatis amplexicaulibus.
Bupleurum involucellis pentaphyllis lanceolatis longioribus, univerfali
triphyllo , foliis caulinis lanceolatis, Linn. fpec. plant, pag. 3 4 2 .
nwn. 9 . Mlìon.fior. ped. IL p* 2 3 . num* 1 3 5 2 . Gmeìin, fior, fibir. I.
p, 208. num. 23, 9 \

Perfoliata minor foliis gramineis. $oh. Bauh ,1IL p* 1 9 9 . fed folia cau-
lina non bona.
Bupleurum foliis radicalibus gramineis, caülinis ovato - lanceolatis ample-
. xicaulibus ; calycibus urabellarum quinquefoliis. Udler, hiß. jìirp*
helvet. L p. 3 4 3 . num. 7 7 0 . Var, b.
Bupleurum montanum gramineo folio, Scheuchz. it. dp, L p. 3 1 .
Ma-
С A та I N Т Н I A G ж, . 67

Maxima hoc crefcit in copia in Valle Canalenfi prope Falborgetto


in fubalpinis calcareis r-upeftribus. Radix fat gracilis, perennis tamc-n,
fublignefcens, &fufiformis, in plures quoque interdum divifa, radiculis
fibrofis longiufculis fparfim obfita, extus ex fufco nigra, jam ^recia, jam
8L in horizontem obliqua non raro, rupes intra in terram demergitur.. Ex
ea caulis quotannis, plurima inter folia radicalia , exuviis veterum fepta
tabefcentibus, enafcitur , cubiti rarius altitudine, bafi quandoque femide-
cumbens, teres, gracilis, firmus , las v i s , viridis, tarnen & bafm verfus
obfcure ruber, foliis aliquot ( 5 aut 6 ) longiora per intervalla obfitus al-
ternis, parce, nec nifi ex caulinorum foliorum axiHis ramolus. Folia ra­
dicalia copiofa, dimidii fere caulis longitudine, anguria, graininea, li­
neari - fubfalcata, acuta, baiìn verlus attenuata, cseterum nuda, plana,
fubtus fidata, & cum tempore firma, colore caulis, & ipfa quoque non-
numquam bafi rubentia. Folia dein caulina feflilia, alterna, nuda, lemi-
amplexicaulia, fubtus fidata, Inferiora longa, lineari - lanceolata, fupe-
liora fenfim minora, & ex ovata velut bafi, lanceolata; nullis tarnen un-
quan) (ut Bauhini exhibet figura) five liberis, five adnatis auriculis cau-
lem amplexantia. Caulis, ramique, qui erecio - patentes funt, fimplice
ferminantur umbella univerfali, eaque fat paupere, fed elongata ; radii's
nempe ejusdem ( a 5 ad a ) involucrum univerfale longe excedentibus; f o r

liolis hoc conflat lanceolatis, planis, binis , aut ternis , ina?qualibus ,


nec umquam p luribus, etiam interdum unico duntaxat. Umbellu-
brum eontra involucella femper pentaphylla , foliolis ovato - lanceo-
latis, fubarifiatis, asqualibus, planis, ftriatis, flofculos fuperantibus, pri-
mum patentiffimis, turn reflexis, & perfiftentibus. Flores,in umbellulis
fex, ofto, decern, breviflime pedicellati. C a l y x germini ovato - trucca-
t o , nudo, fidato infidens, breviflìmus, quinquedenticulatus, erecìo - pa~
68 P L A N T A R il Ì o s i S

tens. Corolla pentapetala, flava; petalis integris, lanceolatis, furfum


involuto - inflexis, patentibus, cadivis. Stamina quinque corollis longio-
r a , filamentis antherisque .flavis. Gibber es bini contigui flavi, germini
intra calyoern infìdentes. Stfli bini divergentes, ftigmatibus fimplicibus.
Semina duo oblongo - fubovata, hinc plana, inde fulca , convexa, &
profunde ßriata,

•CCXXX1X«

BUPLEURUM ODONTITES*

Bupleurum involucris, involucellisque flores iuperantibus, pentaphyllis ^


lanceolatis, ariftatis, ereclo demum conniventibus ; foliis lineari -
lanceolatis; caulibus divaricato - ramofis.
Bupleurum involucellis pentaphyllis, acutis; univerfali triphyllo; flofcu-
lo centrali altiore; ramis divaricatis. Linn. Jpec. plant, p. 3 4 2 , num.
7. Scopol fior. cam. 2. torn. 1 . p. 2 1 0 . num. 3 4 8 . .Gerard, gallopr,
2
pag' 3 3 - num.4. Allion. fior, pedem. IL p. 4 3 , num. 1 3 5 4 . J acq,
hort. vindok 111. p. 4 7 . tab. 9 1 .
Bupleurum caule brachiate , involucris utrisque pentaphyllis , ariftatis,
petiolos excedentibus. Hallen hiß» fiirp. hebet, torn. L pag. 344»

num. 7 7 2 . ; . - ,

Perfoliatum anguftifolium montanum. Column, ecphraf. p. 8 4 . tab. 2 4 7 .


Auricuhe leporis afimis, odontitis lutea valerandi. J oh. Bauh. Ill,
pag. sol»
Bupleurum minimum anguftifolium, Scheuchz,it. alp, I. p, 32. Videtur.

" - - Me-
MecUeas olira triginta ante annos plurimum in cognomine legimus
monte una cum Diantho prolifero, Convólvulo Cantábrica, aliisque; tum
per omnem, qua late patet Carfehum, Japodumque montes, cum Bupleu-
ro femicompofito, junoeo & c . Veniam dabit-proftantiffimus Jacquinius,
quod plantam ab eo jam quidem pfopoiitam, led in hört© nimium quam
eluxuriatam, & qualis nufpiam Spontanea reperiaíur, iterum refumendam
exiftimaverim. Stirpi annus radix eft gracilis tenuis, filiformis., longa,
nunc liraplex, alias in d u o , t r i a v e , fibi Umilia, divaricata brachia, ra-
diculis parce obfita fibrillofis, esternai nuda, alba , ficca , ac cum tem-
pore rigida, & velut lubligneicens. Caulem proferì raro Ipithama altio-
rem, breviorem plerumque, v i x dimidias penna; anferinas craffituefine, fic-
cum, rigefeentem, glabrum, v i r i d e m , ex tereti - angulofum, bali fubde-
cumbentem, ex foliorum axillis divaricato - ramofum. Folia tam radica-
l i a , quam caulina jangufta , lineari - lanceolata, dimidiam lineam lata,
apice ariftata, ficca, rigefeentia, ftriis fubtus tribus percurfa; caulinis
prafterea feflìlibus, ar&e femiamplexicaulibus, ac per caulenT etiam utrin-
que íubtiliter decurrentibus, ramisque iuis axiilaribus fere appreffis. Rami
ex axillis divaricati, & ipfi rurfum eodem modo breviter ramulofi, Um-
bellae fat copiofae; terminales, & nonnumquam laterales, breviter pedun-
culate, non tam fteriles, quam verius ad maturitatem non pervenientes.
Univerfales radiis plertimque quinqué, inasqualibus¿ haud l o n g i s , centrali
iubfèffili ; involucro fere conftanter pentaphyllo (rarius tetraphyllo) fo-
liolis pedúnculos radiornm lantifper excedentibus , inasqualibus, lanceo-
latis, ariftatis, fubtus triitriatis, extra florefeentia; tempus erecìo - conni-
ventibus. Umbellulas flofeulis duodecim circiter, breviiHme pedicellatis,
fertilibus ; involucellis femper pentaphyliis ; foliolis aequalibus, ovato-
lanceolatis, ariftatis, fubtus triftriatis, floiculos excedentibus, florefeen-

I 3 ti*
70 P L A N T Ì E R A K . I O R E S

tiae tempore patentiffimis , alias erecìo - conniventibus, perfiftentibus


Germen inferum, nudimi, itriatum, coronatimi calyculo exiguo, quinqué-
denticulato. Corolla pentapetala , <equalis, flava; petalis, lanceolatisj
apice furfum involutoinflexo, repando - fubemarginato. Stamina quin-
qué, corollis tantifper longiora, alterno cum petalis fitu, patentiffima,
decidua, filamentis, antherisque flavis. Gibberes confueti germinibus in-
fidentes , flavi. Stylí duo divergentes, íligmatibus fmiplicibus. Semina
duo , ovato - oblonga, fufca, hinc convexa & profunde ítriata, inde
plana.

* CCXL»

MONOTROPA H Y P O P I T H Y S ,

Monotropa fpíca floréate ñútante ; floribus lateralibus ocìandris, termina-


libus decandris.
Monotropa floribus lateralibus ocìandris, terminali decandro. Lìnn. fpec.
pìant, pag, 5 5 5 . num. i„ Aìlion. fior, pedem. I. p. ¡280. num. 1022.
Gmelin. flor* jìbir. IV. pag. 177. num. 98, Follich. palata I. pag. 402,
num. 393. Leerf. flor, herborri, p. i o 1 . num. 305. Oeder.flor. dan.
tnb, 232.
Hypopithys fpica florida ñútante. Haller. hiji. jìirp. heheu L p* 427. num,
1002. Scopol.flor. carn. 2. L p. 285. num. 1 7 3 .
Orobanche Verbaiculi odore. Ikkenet. phytog. toh. 209. f.g. 5. dlm,
№ 273-
C A R I N T H I A C JE.' 7*

Frequens in fylva magna umbrofa hinter dem Werterfee, parafitice


accrefcens radicibus Fagorum, Quercuum &c. inter decidua femitabefcen-
tia arborum folia, fuperiorum annorum; florens Julio. Paralìtica ftirps,
indole, facieque Lathraeae, aut Orobanches, quanta quanta eft, nonnifi
fcapo fquamis imbricato , Se racemo riorum fubfpicato terminali conilat,
unicolor, partibus dilute flava omnibus. Spithamam fcapus plus, minus,
alius, aurieularem vixdum craffitudine squat digitum, Timplicifllmus, ere-
cius, teres, niidus, aphyllus, fquamis undique fparjis, carnofis, conco-
loribus,-feffilibus,oblongo - ovatis, integris, ereclis imbricatus. Is bafin
verfus tantillum attenuates, ipfa. fua, radicibus arborum, bafi adhsrere
verius , quam increfcere videtur, àgg'i&g tamen, probe infpecius, haud
eft ; viticulam certe oblique horizontalem, teretem, albam, fibrillis rari-
ter adfperfam numquam non de baft emmittit repentem ; hsec eidem radi-
o s eft loco. Summum fcapum racemus fpicasformis floralis occupat, flo-
refcentice tempore Temper nutans , nec nifi peraéla anthefi erecìus. Hunc
decern plus minus conficiunt flores, magni, oblongi, breviter peduncula™
t i , erefti, finguli ex axilla fquams braciealis o v a t e , obtufe, reliquarum
fimilis, Flores duum generum; fummi, non unus duntaxat, fed aliquot,
decandri quinquecapfulares, calycibus, corollisque penraphyllis ; reliqui
inferiores omnes ociandri quadricapfulares, calycibus corollisque una quin-
ta paucioribus. Foliola calycum corollis duplo breviora, ex ovata > &
gibba baft obtufe lanceolata, flava, nuda, nitentia, eresia, extus tere-
t i a , intus baft concava mellifera. Corolla itidem flava, petalis oblongis,
obovatis, ereèlis, nitentibus, in cylindrum campanulatum velut ordinatis,
baft utrinque breviter appendiculatis, limbo apicum obtulo, lubtiliter cre-
nulato, ereélo - patente. Stamina flava, erecìa, calycis, non corolla-
rum altitudine, alternis tantillo brevioribus. Filamenta fubulata. Anthe-
1% P L A N T A R A Ä I O R E S

.Antherae nigricantes, polline albo. Piftillum flavum , ftaminibus, non


item corolla altius, forma lagena, aut ampullz, bau íeu germine ven-
tricofum, íubgluboíum, pro floris ratione, quatuor aut quinqué fuleis exa-
ratum ; collo five ftylo , brevi, anguftiore , ftrangulato ; ofculo fummo,
five ftigmate infundibulif orini, dilatato, effufo, obfeure quadri - aut quin-
quelobo. Capiula aliis in Acribus quinquelocularis quinquevalvis, in aliis
quadrilocularis quadrivalvis. Semina plurima fcobiformia. Odor ingratus
Primulae veris acaulis, ;

CC5CLÍ.

SCHOEMUS MARISCUS.

Schoenus culmo terete lavi ; foliis margine, dorfique carina retrorfura


ferrulato - aculeatis.
Schoenus ailmo tereti ; foliis margine, dorfoque aculeatis. Linn. fpec
plant, p. 62. num. i, Necker, delie, gallobelg*. p. a i . num, í, Allion*
fior. ped. 11. p. 278. num. 2372*
Gramen Cyperoides altiflimum, foliis & carina ferratis. Boccon. ficil. p.
~. 7 2. tah 3,9. fig,. a,
Ffeudocyperus paluírris, foliis, & carina ferratis. Scheuchz. agroß, pag,
.3.75. num, r, tab. 8> fig. 7. 8. 9, -
Marifcus panícula ramofa, foliorum oris,, dorfoque íerratis. Kaller* hiß,
ftirp. helvet. II, p* 1 7 9 . num. 1 3 4 3 .
Cyperua longus inodorili iylveftris, Lobd. adverfi. p. 3 7 . JohBauhJL
R
G A R I N T H I A C JE,

Floret menfe Julio ad lacum Lengfee prope fanum fanéìi Georgii,


Radix perennans, repens, cefpites culmorum, trium, quatuor, & quin-
qué pedum altitudine proferens, foliaque permulta, ipfos quandoque cul-
mos excedentia. Culmi erecli, teretes, l a v e s , farcii , digitimi auricula-
rem crafli, articulati, virides, geniculorum nodulis atro - rubentibus in-
terftincìi, alternatim foliofi, & ex foliorum axillis ramofi, feu pedunculis
florigeris, apicem verfus paniculato - corymbofis ornati. Folia tam radi-
calia, quam alterna culmea ( & hac quidem ad articulorum genicula cul-
mum longe vaginantia) erecìa, elongata, plano - fubtriquetra, acutiilìma',
l a v i a , fupra virentia, fubtus obfolete e virore fubglaucefcentia, perqué
marginum inferné oras, dorfique carinam exiìantem retrorfum ferrulato-acu-
leati, aculéis inaqualibus, duris , uncinato - incurvii. Rami feu pedun-
culi panicularum, alterni, axillares, ere ¿ti, artículos culmi refpondentes
excedentes, tenues quidem, attamen firmi, hinc convexi, feu teretes,
inde plani, utrinque laves , involuti bafi folio five fquama paleacea fcariofa
per finente ; apice paniculam florum corymbofam fuiìinentes ; flofculis in pe~
dicellorum apice aggregatis, fafciculatis, feiHìibus, oblongis, tereti-ova-
libus , cananeo - rufis ; conflantibus calyce ex fquamis pluribus ( 5 - 6 )
oblongo - ellipticis, rufo - paleaceis, inaqualibus, concavis, extra flore-
fcentise tempus fubimbricato - conniventibus, compofito. Corolla catero-
quin alia nulla; ílaminibus tribus, quorum filamenta capillaria, alba, an-
therae oblonga, flava; tum germine, ex fubtriquetra bafi, oblongo - ova-
to , in ftylurn velut attenuato, íligmateque trifido coronatq. Semen l a -
v e , nitens, nigricans, ex tiiquetra bafi ovato - acuminatum,

9
l -
K CCXLIL
74 P L A N T A R A R . I O B . E S

CCXLII.

SCHOENUS COMPRESSUS.
•: • - '
Schoenus culmo teretiufculo - íubtriquetro, nudo; fpica fecunda diílicha;
involucro monophyllo; flofculis uniglumis.
Schoenus culmo fubtriquetro nudo; fpica diílicha; involucro monophyllo,
Linn./pee, plant, p. 65. num. 1 0 . Gerard, galloprov. p. 1 1 9 . num, 2.
Pollich, palat, I. pag. 3 5 , num. 3 8 . Leer/, flor, herborn. pag, 9 . num.
32. tab. i.flg. 1. optime. Allion. flor, pedem, 11, p. 2.7$. num. 2375.;

Scirpus planifolius , fpica terminante diílicha. Hallen hiß. fiirp, helv. II. p,
l'I'), num. 1 3 4 2 .
Gramen Cyperoides, fpica fimpíice, compreíTa, diílicha. Scheuchz. agrofl,
p. 4 9 0 . num, 1 . tab. 1 1 . fig. 6. Plukenet. almag. p. 1 7 3 . phytog, tal.
34. fig'. 9.

Cyperella montana fpicata , radice repente , caule rotundo - triquetro ,


fpica fufca, compreíTa, diílicha, íemine cinereo. Michel n» gen. pl,
. p. 53. ord. z.

i
Floret medio Junii in uliginofis declivibus montis Ulrichsberg , ín
afcenfu ex Lind pago, una cum Carice capitata Linnaei &c. Radix hori-
zontalis, repens, articulata, teres, exuviis veterum foliorum tabidis ob-
duéla, acìis ex geniculorum internodiis fibris nixa, culmos ceipitofe effert
ípíthamales, & ultra. Culmi ex tereti obtuíe fubtriquetri, faturaté viri-
des, lasves , bafi, & paulo íupra bafin foiiofi, estera nudi, & .aphylli,
apice ípica florum'( 1 1 . 1 3 . aut 1 5 . ) oblonga, fecunda, compreíTa, di-
ílicha, exfolio involucrali vaginante, ipfam fpicam interdum excedente,
C A J I N T H I A C JE. 75

terminati. Folia tam radicalia, quarri quas ex infimo oriuntur culmo, í p -


fum non raro culmum fuperantia, nuda, las v i a , vaginantia, fatutate viri-
d i á , fupra primum canaliculata, & fubtus teretiufcula, dum cimi tempore
precife planiufcula reddantur, caetérum anguila , linearía , culmo haud
multum latiora. Involúcrale prseterea longiuiculum in mucronem abiens.
Culmi iumma pars, five communis ípicaB rachis , undato -flexuofa, fpicu-
las alternatim feffiles, oblongas, ereclo - patentes, diftiche in eoderri pla-
n o , ac fatis ñipare fufpendit ordinatas, colorís fpadiceo - Fufceícentis, fin-
gidas ex iquama bracheali, five involucro glumsformi fimplice lineari -
lanceolato, fpiculae fubasquali, Flofculi quavis in fpicula usque duodecimi
fafciculatim fubimbricati, & fubéequales, oblongi; finguli calyce proprio
uniglumi lanceolato fpadiceo - fufcefcente, linea medium per dorfum viri-
di exarati; corolla prcBterea nulla. -Tria itidem fingulis flamina glumam
sequantia; filamentis capillaribus albis; antheris dilute flavis, linearibus,
exertis- Germen ovatum , nudum, leflìle, obvallatum fetulis capillaribus,
albis, ereétis, gluma brevioribus, fex circiter. Stylus capillaris, albus,
calycis longitudine, fligmatibus duobus ( n e c tribus) ciliato - penicilli-
formibus , albis. Semen obtufe fubtriquetrum, acuminatum, nudum, fe-
tulis obvallatum íex. Obferv* Schoenis plerique cum Linneo adnumerant
hodie; nec altercabor; quamvis ob flofculos uniglumes melius cum Hallero
i Scirpos inter recenferetur.
1б P L A N T A R A B . I O B . E S

CCXLIIL . г

C A P P A R I S SPINOSA.

Capparis pedunculis folitariis unifloris; fìipulis fpinofis; foliis annuis; cap.


fulis ovalibus. Linn, /рёс* plant, p. 720 пит, 1 , Hallen hiß. ßrp,
hebet, II. p. 25. пит, 1 0 7 7 . Scop. fior. carn. 2. tom. 1 . p. 367 пит.
632. Allion. flor. vedem. L p. 293. пит. 1069. Gmelin. fior, fibir,
IV. p. 1 7 9 . jok Bauh. Ihpag. 63.
Capparis. Matthiol. in diofc.p 293, слр. 169. fig. p, 294. Lolel. bbferv.
P« 359« & adverf.p. 231.
Capparis ficula, duplicata fpina, folio acuto. Boccon, fidi: р. 79. 4«.

Obducit rupes fub Caftello Duinenfi comitum De la Torre, muros


edam Arcis: frequens etiara in Dornberg (upra mufos; tum Gradilca? ad Li-
fonzium. Radix perennis , in multa divifa, brachia, fecus rupes difcurrit
diffufa, radiculis hinc inde obfita fibrofis. Caules ex e a , farmentorum in-
I h r , plures, undique diffufi, proftrati, teretes, glabri, foliis annuis, al-
ternis obfiti, funt ea breviter petiolata, circumfcriptione obtufe ovata, ta­
rnen & interdum ovato - acuta, etiam apice quandoque nonnihil retufa; vi­
di etiam fere fubcordato - ovata ; csterum integra, nuda, glabra, laturate
viridis. Stipularum loco aculei bini, retrorfum incurvi, ad petiolorum la-
terahcerent, primum exigui, molles , & innocui, at durandi demum in
pungentes uncinatas fpinas. Pedunculi axillares, folitarii, uniflori, foliis
longiores, teretes^ex viridi demum rufeìcentes, primum patentiflìmi, tan-
dem penduli. Flos magnus, fpeciofus. Calyx tetraphyllus, foliolis ova-
< ; tis.
C À U I N T H I A C A . 17

t i s , integris, concavis, fubcoriaceìs, n u d i s , faturate viridibus, per oras


rufefcentibus,• exterioribus binis latioribus- Corolla tetrapetala , calyce
major, petalis rotundatis, apice obtufe e m a r g i n a t a , patentibus, albis ,
attamen amoena cum rubedinis tin&ura leviter oblitis. Stamina plurima ,
ipfam longitudine corollam excédentia ; filamentis rubris; antheris contra
flavis. Germen ovale, elongato-pedunculatum, infiftens fcilicet pedún-
culo crafliufculo rubro, ipia fiamma longitudine excedenti. Stylus nullus»
Stigma parvum, fenile, obtufum. Frucìus bacca " carnofa, ovalis, elon-
gato - ftipitata, unilocu.laris, polyfperma.

CCXLIV.

P E O N I A OFFICINALIS.

Pseonia radicibus concatenato-tuberofis,{ foliis bipinnatis, piante lanceo-


latis , extimis digitato - bi - trilobisve.
Paeonia foliis oblongis. Linn.fpec. plant, pag. 747. num. 1 . Gerard, gallo-
r
prov.p. 382. num. J . Scop. fior. cam. z. torn. 1 . p. 378. num. 650.;
AUion.flor. ped.II. pag. 107. num. 1680.
Peonia radice glandulofa; foliis duplicato - pinnatis ellipticis & t r i l o b a
Haller. hift. fiirp. helv. II. pt$ià num. 1 1 8 7 .
J
sonia. Matthol. in dio/c. pag. 419, cap, 140. Lobel. .obferv. pag. 390. &
adverfp. 305. Joh. Bauhin, III. p. 492. Segiùer. veron. I. p .4^2.
Dodon.pempt. p. 194. Dakchamp. p. 856. & p. 857- Tabem0m.fi
1171. Fuchf p, 202. . -
72 P L A N T ;E R A R I O R E S

Maxima in copia verms fummitatem Carfchj fupra Tergeflum inter


O b i i n a m & San S e r v o l o , tum & finiftrorfum verfus C o n t o v e l , intra rupes
u b i v i s , flurens jam Aprili. Marem V e t e r u m , ab eorumdem foemina haud
diftinguo. Et fimul promifcue crefcunt, & fpeciem alterare nequit pinna-
rum extirna, dum profunde m o d o , aut profundiffinie digitato - triloba eft ;
certe & digitato - quadrilobam, imo, & inaequaliter quinquelobam vidi^
Corrugare autem frontem, o b nefcio quam imaginariam, uti in Mandrago-
r a , radicis d i v erfìtatem, indignimi utique foret. R a d i x • Pajo.niae multi-
plex, perennans, ex pluribus compofita tuberibus napiformibus, oblon-.
g i s , aut fubrotundis, velut concatenatis, in fibram tefetem tlenique abe-.
untibus, flbrillisque hinc inde obfitis, extus dilute rubentibus, intus albis.
Caulis erecìus, fungofus, firmus, ex tereti angulofus, laevis, foliofus, &
ramofus, bafi fanguineus, ceterum v i r i d i s , at cum tempore maculis rubris
variegatus, pedalis plus minus altitudinis. Folia bipinnata, ampia, pin-
nis iubcoriaceis, l o n g i s , lanceolatis, fubfefillibus, bafi ufrinque nonnihil
decurrentibus, fupra laturate nigro - viridibus & n u d i s , fubtus aquofe v i -
ridibus, halituque albido - glaucefcente o b l i t i s , rubro - n e r v o f i s , & e x
b r e v i , cadivaque pube villofulis; impare feu extima profunde digitato -
t r i l o b a , tarnen & bi - quadrilobave, & interdum inaequaliter quinqueloba,
lobis & ipfis lanceolatis. A x i s earumdem communis t e r e s , fulco fuperne
longitudinali exaratus, maculis cum tempore faturate fanguineis adfperfus.
Rami p a u c i , foliofi, & , uniflori, eamdem cum principali caule adfcen-
dentes altitudinem. C a l y x pentaphyllus , foliolis c o r i a c e i s , perfiftenti-
b u s , ovato - acutis, c o n c a v i s , extus ex p u b e , demum c a d i v a , villofulis.
Corolla calyce major, pentapetala, petalis dilute rubris, a m p l i s , rotun-
datis, bafin verfus nonnihil anguftatis, & albefcentibus, c o n c a v o - pa-
tentibus, deciduis. Stamina numerofiffima, c a l y c e b r e v i o r a , rubra , an-
C A R I N T H I A C ^ E , 79

theris flavis oblongis quadrangulís. Germina duo, triave, er e ¿la, ova-


to - oblonga , tomentoía. Styli nulli. Stigmata fungofa, plano - com-
preíTa, obtufe adunca, flaventia, Capfuias duas, tresve, ovato - oblon-
ga;, ereílcE, apicem verfus divergendo - patentes, obtufe uncinate, in-
teriore aci'e longitudinaliter dehifcentes, extus tomentofo - villofas, intus
larves, rubras, uniloculares, univalves , polyfpermas, feminibus ovato -
oblongis, lasvibus, nitentíbus primum rubris,-tum pallide purpurafcentí-
bus, denique nigris; fuípenfis alternatili! lateri interno longitudinali vál-
vulas hianti. Odor gravis , teter , ex contafru , & affricTu omnium
partium.

CCXLV,

GYPSÜPHILA MURALIS.
?
• • • • l
Gypfophü'a foliis linearibus, plañís; calycibus aphyllis; caule moltipli-
cato - díchotomo,, ramofiílimo; petalis crenuk^^^
Gypfpphila foliis linearibus plañís, calycibus aphyllis, caule dicbotomo,
petalis crenatis. Limi. fpec plant. p, 583- num. 1 1 » Allion. flor, pe-
f

dem. II. p. 78. num. 1 5 6 2 . Pollich. paht, L p. 4 1 4 . num. 406. Leerf.


flor.herb,p. 1 0 3 . num. 3 1 6 .
Saponaria foliis filiformibus, caule diffuío, brachiato. Haller. hift. Jiirp*
hélv. I. p. 394, num. 903.
Caryophyllus minimus muralis. Seguier. veroh* l p- 439. ZanicheU pag*
53. tab. 70. optime.
Betonica, uve Túnicas mínimas fimilis planta. .Joh. Batik, I. p. 3 3 8 .
¿o P L A N T A R A R I O R E S

Habitat in aggeribus muralibus, e lapidibus & terra exflructis,ad


S. Martinum prope Clagenfurtum. Similis Gypfophila; faxifragae, & rigi-
da: L i n n s i , quibuscum paflim a Seguierio, Zanichellio, aliisque confun-
ditur, adeo tamen vere fpecie ab utraque differì, ut non Allionius modo,
fed Hallerus ipfe, a Gyplophila faltem íaxifraga, etiam genere feparave-
rint. Dum hanc quidem Gypfophilis cum Linnaeo Allionius, Hallerus
contraSaponariis adfociavit; illam vero ad Dianthos Scopolius, Hallerus,
Allioniusque, prout olim Linnsus ipfe , relegarunt. Sed calyce tamen
Gypfophila íaxifraga haud quaquam cum Dianthis , imo cum fui generis
alus Repente , Murali &c, convenit, utut castera, Dianthorum inflar,
adnexas ad calycum bafin fquamulas illas involúcrales habeat. E l i Gyp-
fophilae murali non, utreliquis, perennis, fed annua radíx, gracilis, fi-
liformis, fparfis obfita fibrillis, albida, lenta, exficcatione fublignefcens,
Caulis pratenuis, teres , articulatus, geniculis infimis nodofis, atro - ru-
bentibus, baíi decumbens, casterum meris ex dichotomiis ramofiflimus,
diffufus, lae vis, gramíneo - viridis , nec incanus. Folia ad geniculorum
duntaxat, dichotomiarumque bales oppofita, eaque linearía, anguftiflima,
plana, glabra, feffilia. Flores fimplices, parvi, oblongi , finguli pedi-
cello tenui, longiufculo infidentes, & nudi, Calyx campanulate, quin-
quedenticulatus, ereftus, oblongus, corollis fere duplo b r e v i o r , apbyl-
lus, íeu nullis bafi vallatus fquamulis, lineis quinqué longitudinalibus fa-
turate viridibus, & quinqué alternis albidis picìus. Corolla pentapetala,
petalis oblongo - obovatis, integriufculis, obfcure crenulatis, limbo ere-
cío - patente, incarnato - rubello, lineis faturatius rubris p i f t o , iníifiente
ungui eretto , albo, calycis longitudine. Stamina decem calycis ítideni
longitudine, alternis brevioribus; filamentis íubulatis, albis; antheris al-
bido - lutefcentibus. Germen ovatum , nudum. Styli duo a l b i , íligma-
ti-
C A R I N T H I A C iE. 8r

tibus fimplicibus. Capfula unilocularis , quinquevalvis ) polyfperma.


Obferv. Zanichelli figura certe eft bona, meritoque a Seguierio laudata/
habitum enim ftirpis exprimit, peccat in eo quod calycibus fquamulas ad-
junxit, nec minim, quia, ut Tynohymia Autoris palam facit, cum Gyp-
fophila rigida , & faxifraga, eamdem credidit, aut confudit, perinde ac
Seguierius ipfe , cujus caeteroquin defcriptio optima, nullam fquamularum
calycinarum mentionem faciens* Confufionum harum autor em Scop olius
Joh. Bauhinum fufpicatur; at perperam; probe is inter annuam, & peren-
nem diftinxit ftirpem; hasc, quam Betonicam coronariam vocat, Gypfo-'
phila Linnasi faxifraga eft, quam cum Tunica minima Dalechampii (utpo-
te Gyplophila rigida L . ) conjungere non debebat. I l i a , quam Tunica;
hinc minima? plantam fimilem dicit, & annuam diferte aflerit, Muralis
Linnso audit Gypfophila; cujus üefcriptioni (fi calycem forfan foliofum
demas) nihil eft, quod opponas,

S P A R T I U M JUNCEUJVL

Spartium ramis oppofitis , teretibus , apice floriferis , foliis lanceolati^


Linn, fpec, plant, p. 995. num. 2» Gerard, galloprov, p. 480. num. 1 ,
Jllion.flon pedem I, p. 339. p. 1 2 5 8 .
f

Spartium Diofcoridis, Genifta Punii, Ciuf. hiß. p. 102. Label obferv. p.


532. adverf. 408. Matthiol. in diofc.p. 5 3 3 . cap. 1 5 2 . cum peflima
figura ; etfi fpontaneiim in Littorali.
Genifta juncea, goh. Bauh. I. part. 2. p. 3 9 5 . Scopi, fior. cam. %. torn.
1
SL*p. 50.. num, 870. ' •• "7 ' - : : v >v
L Fre-
P L A N T « R A «. I 0 K B S

Frequeas in montibus Tergeílo adfitis ; etiam ad fepes quondam


Jordani ( 2 7 . Majiian. 1761.) inveni florens, v i a , qua ad Rocca di
Cormons, itur. Duorum, fciumve comrauniter cubitorum frutex, in alti-
iiidinem demum fubarborefcit juilas hominis ilatura3 fubcequalem. Radice
eft perenni, demum lignea, varia inordinate in brachia divifa. Ejus cau-
dex, qui juncei primum inilar viminis, tereti - fubulatus, viridis, tevis,
lentus, & frangi impatiens eft, & ipfe labentibus annis in truncum conva-
lefcit ligneum , durum , cortice extus fuícefcente , rimofo, obduclum,
canna; plus minus (ut dicimus) hiipanica; craffitudine, ramofiflìmum. R a -
mi longa per intervalla femper oppofrti, & ere&i, & ex eoruni axillis alii,
illis ad amuflim fimiles ; unde demum icopaj fimilis arbufcula. Eorum ve-
teres (pluriura nempe annorum) principali fimiles caudici , in lignea
abeunt, erettaque, & nuda brachia; novelli contra, five annui, juncea-
rum inilar virgarum, flecìi fáciles, faturate virent, lasvigatiiìlmi, utut pri-
ma in state, quum (cilicet embryonibus duntaxat florum onuílas eorumdem
flint extremitates, fericeo argenti albore niteant, ob brevem, niveamque,
& decumbentem pubem, ferius cadivam. Folia refpecìive pauca, eaque
brevi decidua, ut deinceps aphyllas pene virgas credas; qua; adfunt, plerum-
que inferiores yirgarum partes occupant, rariter fparfa; nonnumquam op-
pofita, ut plurimum vero , haud remote alterna, fubfeffilia, fi ve & brc-
viter petiolata ; nullis (etfi contrarium Gerardus adferatj vallata bafi fti-
pulis; caeterum obtufius, aut. acute magis ovali - lanceolata, plana, inte-
gerrima, fupra nuda, & faturate viridia, fubtus ex pube alba & decum-
bente fericeo - argentata; unam communiter duasve lata lineas; integrum
nonnifi rarius longa pollicem. Flores papilionacei, magni , elegantes ,
íaturate flavi, nudi, nitentes, odori, per fuperiorem virgarum partem in
racemum iubfpicalum lougura, laxe ordinati, breviter ex axilla bracìeolas
exi-
• C A K. I N T H I A C i E . 83

exiguas & cadivae pedunculati ; pedúnculo, bracìeolaque villofis. Calyx


monophyllus, fubtubulofus, compreiTus, ovato - acutus, fuperne fub ve-
xillo ad bafin fere usque hians, inferné fub carina produciior, acutus,
apice breviter quinquédenticulatus ; primum viridis & -pubefcens, turn fla-
v a s , demum fubfcariofus, membranaceo - lubfpathaceus, 8c perfiftens.
Corolla calyce multo major. Vexillum maximum, amplum, ovato - scu-
tum, integrum, dorio primum longitudinaliter compreiilirn, turn patens,
& furfum reflexum. Ala; carina minores, oblongo - obovata?, concavo-
conniventes. Carina falcato - navicularis, adfcendens, acuta, dorfo me-
dio longitudinaliter ex pube villofa, primum bipes, tum a bafi apicem verfus
in duo velutpétala dehifcens. Stamina decern, connata inferné, denticulis
filamentorum fenfim longioribus, fupremo minimo. Anthera; oblonga; acu-
ta; flava». Germen breviilìme pedunculatum, oblongum, ex pube fericeo-
argentata nitens, Stylus fubulatus, adfcendens. Stigma oblongum, ftyli
apici fubtus adnatum, villofum. Legumen oblongum, lineare , obtufum,
compreiTo - fubcylindraceum, tandem nigrum, albido - villofum, unilocu-
lare, bivalve, polyíperraum. y

CCXLVIL
-
SPARTIUM RADIATUM.

Spartium ramis oppofitis, tetragonis, fiipula fblionun perfìflente iultis,


apice umbellatim floriferis ; foliis ternatis, linearibus, fubverticil-
latis.
Spartium foliis ternatis linearibus feflllibus ; petiolis perfiiìentibus, ramis
oppofitis angulatis. Linn.fpec. plant. p 996. mm. 9.
t

L z Gc-
g 4 P L - A N T A R A H i. O R E Í

Genifta ilvenfis. Dalechamp. hiß, p. 1 7 4 . 'Pona apud Ciuf. pa*. CCCXLVIL


€enifta radiata, five ftellaris. ' ¡}otí. Baúh. L part. 2 . p. 3 9 9 .
w o n . Il p. 316*. Scopol fior. earn. 2 . ío/w. 2 . p. 5 1 . num. 8 7 1 .
Spartum minimum montanum iriphyllon, Co/am«, tfyÄr, 2 9 5 . fig,
pag. 294.

Máximus hujus proventus in alpibus Lithopolitanis fupra fanum S.S.


, Primi, & Feliciani; turn & in alpibus Vallem Rableniem vallantibus, ubi
Zattach audit. Ftuticulus pedem plus minus altus, anferinae bafi vixdura
penns craiTitudine, e radice terete, ramofa , lenta, lignefcente peren-
nans, ipiaque jam a bafi ramofiflimus, nefcio qua Equifeti facie prastereun-
tis advertit oculum. Caudex, & qui eidem paulo fupra balín alternis ex
oppofitionibus nafcuntur rami, quique cum e radice pullulavere primum,
tetragoni, virides , herbaceique fuere, prsterlapfis nunc demum annis
aliquot, femilignei, exaridi, obfolete e flavo - fufeefeentes , maximam
partem nudi, teretiufculi, & fidati, fqualent fubdecumbentes, novellìs,
quotannis iterum , alternas per oppofitiones, earumque continuaras axilias,
revivifeentes ramis equifetiformibus, gracilibus, erecìis , obtufe tetrago-
nis, quadriilriatis, firmis , & viridibus quidem, attamen ex breviffima
fimul, & decombente, nec cadiva, pube, fericeo - fubalbentibus, fca-
briufculisque. Minus itaque recle J. Bauhinus in tres caulem iteratas per
vices abire ramos inquit, qui ramos, ramorumque omnium ramos, conftan-
ter, ut cum Linnaeo Seguierius afferit, oppofitos duntaxat habet. Idem
& de iis, intelligas velini, ramis, qui fruticulo ex priorum identidem
axillis ramorum enafeuntur , erecli, equifetiformes pariter. Flores nu-
fpiam, quam in novellorum ramorum extremo apice, iique, non ut cum
Lugdimenfibus Joh. Bauhinus exhibuit, racemoio - fubfpicati, fed velut in
C i R I H T H I A C A . §5

umbellam aggregati, duo , t r e s , quatuorve, furomum quiñi, breviflime ex


axilla finguii exigua? braèìeola? pedicellati, five fubfeffiles, erefto - paten-
tes. Eorum calyx duplo minimum corollis brevior , tubulofo fub acuto
7
ángulo, eft bilabiatus, fubcompreiTus, fubcoriaceus, ex luteo virore rufus
demum, villisque incanis decumbentibus obfitus ; labio fuperiore fub v e -
xillo, breviore, & bifido; inferiore contra uonnihil produétiore iìmpli-
c e , acutiufculo, apice brevifiìme tridenticuìato. Corolla pap ilionacea,
flava partibus omnibus. Vexillum oblongo - obcordatum, apice fcilicet
obtufum, & breviter crenato - emarginatum, extus primum albido - pube-
fcens, alis quidem longius, fed brevius carina, apice reflexo - patens.
Alae lineari - obovatiB, ungpi de more infidentes, cum dentículo laterali
minore. Carina lineari - iubnavicularis, obtufiffima, bipes, demum duas
in partes longitudinaliter disrupta, recia primum adfcendens, tum deflexa,
extus ex villis albido - fericeis nitens. Stamina decem inferné connata,
filamentorum apicibus capillaceis, fenfim longioribus, fummo breviffimo.
Antheris oblongis acutis flavis. Germen oblongum, lineare, compreflum,'
ex villo fericeo albo decumbente nitens. Stylus fubulatus adfcendens;
ftigma ftyli apici fubtus connatum, planiufculum villofum; Legumen bre-
v e , rhombeo - iubovatum , apice oblique acuminatum, acumine adfcen-
dente fubuncinato ; cfeferum compreffiuiculum, extus fufcefcens, at villo
decumbente, fericeo - incano denfe obfitum; uniloculare, b i v a l v e ; femi-
nibus tribus, quatuorve reniformi - orbiculatis, compreiììs, nudis, a t r i s ,
nitentibus ; quibusdam interdum abortientibus. Folia ternata, ad fingulo-
rum ramòrum, ramulorumque exortum oppolita, velut in verticillum ordi-
nata; ftipula communi "brevi, ovato - concava, dorio gibba & tricar ina-
t a , ipfo, quemfulcit, ramulo, crafliore, virente primum, tum lignefcen-
t e , & perfiitente ; foliolis contra anguílis, brevibus, lineari - lanceolatis ,
L 3 s • ex
P L A N T A R A R I O K . E S

ex pube exigua decumbente & fcabriuieula, viridi - fubincanis, &


decidui?.

CCXLV11L

ARENARIA MARINA. -

Arenaria foliis pulpofis femicylindraceo - fubulatis; ftipulis membranacei»,


connato - amplexicaulibus, ovato - acutis.
Alfine Spergute facie media. C. B. Zanichel pag. 8« tab. 1 5 5 . Oeder.
tab, 740.
Arenaria marina. AUi&n.fior,pedem. II. p. 114. num. 1 7 1 7 . Rupp. fior,
jenen, p. 113.
Spergula marina nofiras. Joh. Bauli. III. p. 7 3 2 . fig. 7 2 3 . Daìechamp.
. № 1385»

Aquilejae in inundatis falfis maritimis maxima in copia. Tergefti


hidem in arenofis maritimis al M o l o , tum in falinis Servulae prope Zauli,
»na cum Aftere Tripolio; Statice Limonio, Salfola K a l i , & Soda; &c.
Pura pro Varietate Arenarias rubrae campeftris, hanc cum L i n n e o , Günne-
rus, Gorterus, Pollichius & Gerardus, recenfuere ! fic & Afterem Tripo-
lium meram Amelli Varietatem dicere poffis! Dicat, qui un am ex altera
natam vidit unquam ? aut qui campeflrem rubram in falinis, propter mare,
aliquando Vnvenit'r marinam contra arenofis infulfisque in collibus, longif-
fime a mari difiìtis? Nil de duratione (MarinamZanichellius diferte perea-
nem dicit) de magnitudine, feminum figura & colore dicam; at ftipuls
certe Campeftris, lanceolata;; dum Marina ovato - acutas habet! Et folla
C A R I N T H I A C M. 8f

in hac pulpofa, femicylindraceo - fubulata, obtufiufcula ; qua Campeftri


rubra;, exfucca, anguftiffima, linearia, apiceque breviter funt ariftata: ut
adeo Marinam a Campeftri rubra fatius cum Allionio, Johanne Bauhino,
Ruppio, aliisque feparandam 'cenfue'rim. Radix , qua3 Arenaria; rubra
campeftri gracilis, filiformis, fibrillis obfita & exfucca eft, Marina; contra
eft fufiformis, in plures divila ramos, fibris confimilibus, fibrillisque bra-
chiata digitum fere auricularem craffa, fubftantia; fungolse, extus ex albido
dilute argillaceo flavefcens, intus alba; odoris expers ; fapore primuni
fatuo &infipido, turn nonnihil amaricante, & linguam titillante. Cefpi-
tem caulium una effundit, plusquam fpithamalium, baft in orbem procum-
bentium, ex decubitu deinceps afTurgentium ; (unique teretes, calami fcrip-
torii craffitudine, articulis geniculate multis , ex viridi, magis magisque.
rubri, bafi etiam ex rubYo demum cairulefcentes, pulpofì, nudi, laeves;.
intra florum duntaxat dichotomias, virides & vifcòfo - villofi; cum tempo-
re ex foliorum axillis ramofi. Folia ad articulorura genicula prascife oppa-
fita & qua; ex eoruradem axillis, novorum fubinde ramorum initia, oriun-
tur) in alteram fere partem oblique ere&o - patentia, internodiis longio-
ra, carnofa, five pulpofa &fucculenta, Saturate gramineo - viridia, nuda,
lsvia, femiteretia, fupra nempe plana, fubtus longitudinaliter convexa,
obtufe acutiufcula ; qua; adeo femicylindraceo - fubulata potius dicas ,
quam linearia, aut filiformia. Stipula; membranaceo - fublpathaceae, fca—
riofs, albentes absque argenti nitore, diaphanae, breves, latiflima;, ova-
to - acuta;, oppofitas, connato - amplexieaules ; quae in Campeftri rubra
lanceolata funt, & fericeo • argentata;. Flores in caule jk ramis termina-
l e s , iterum, iterumque dichotomi, cum intermedio, ex dichotomiarura
axillis ftipitato ; demum deflexi; finguli pedunculati; pedunculis calycibus-
que vifcofo - villofis. Calyx pentaphyllus, foliolis ovato - lanceolati?,
con-
,88,' P L A N T Í R A R I O R E S

concavo - convexis, pulpoiìs , faturate viridibus , margine membranaceo


v

albo cincìis, villofo - vifcoiìs, erecìo - patentibus, tum con'niventibus, &


peffifténfibus. • Corolla pentapetala, petalis ovato - lanceolatìs, calyci
1
fubéequalibus, amoene, ut in Gentiana centaurea, rubellis, demum exal-
bidis & forian fubflaventibus, ut ea ultima in astate Joh. Bauhinus viderit?
Stamina ordinario decem ( v i d i femel quina-, & fena) corollis breviora;
alternis altioribus ; filamentis fubulatis, albis : antheris flavis» Germen
feiììle, ovátum, nudurn , flavìcans. Styli t r e s , breves, a l b i , eretto -
divergentes, ftigmatibus fimplicibus, Capfula oblongo - ovata, calyce
connivente altior, unilocularis, ab apice in tres dehifcens válvulas. Se-
mina plurima, receptáculo lineari - conico undique hasrentia, comprenda,
fubreniformia , rufa, margine latiufculo exalbido c i n i W Odor Julius.
Pianta exficcatione, flavo - virefcens; dura Arenaria rubra campeftris per
deficcationem, foeni inflar viridi - glaucefcit, ex pube breviflìina & per-
manente femper nonnihil fcabriufcula.

CCXLiX.

SALVIA OFFICINALE.

Salvia foliis lanceolato - fubovatis, iritegris, crenulatis; floribus interrup-


to - fubverticillatis, calycum dentibus ariftatis.
Salvia foliis lanceolatis ovatis integris crenulatis; floribus fpieatis; caly-
cibus acutis. Lkn.fpec.pkni, p. 34. man. 4. Gerard, gallopr. pag,
*57* nuiji 1 . Scopol. fior. carn. a, tom. 1 . p
t t ìj.num. 31. JJlioiu
j?or. ped. J. p, 12. nutrì. $u •
C A R I N T H I A C JE. g«

Salvia major. Matthioh in dio/c. cap. 3 4 . p. 339-fig< P> 3 3 8 . Zobel oh-


ferv. P' 2 9 9 . Bodon, perni, p. 290. Dàlechamp. p. 8 7 9 . 5°^ fina.
hiß. Hip* 304. Jabernxm. p. 7 6 0 .
• \
• . V
Crefcit iua fponte fylvefìris'inaxima in copia intra rupes in Japo-
dum montibus haud procul a Conto veli-, horae circiter fpatio fupra M a r e :
Junio florere incipiens* A n vero eadem, cum Fluminenfi ad Terfacìum ?
tum & an M a j o r , Minorque Veterum fpecie non differant?- alias expediam.
Pianta iuffruticofa fubbipedalis, e r e c ì a , inferne bafin verfus fublignefcens,
nuda, & r a m o f a , radicèm habet perennem, fufiformem, fublignefcentem ,
copiofas undique fibras agentem, Ejusdem rami annui tetragoni, erecìi,
pallide virentes, incano - tomentofuli, inferne foliofi, furfum verfus a p h y l -
l i , floribus onufti funt, non tarn fpicatis, quam interrupto - fubverticilla-
tis verius. Folia alternas íemper per vices oppoiìta, oblonga, lanceola-
to -fubovata, petiolata , fubcoriacea, tuberculato - fubrugofa, integra,
per oras nihilominus crenulata, pallide ob tomentum humile & canefcens
incano - virentia. Flores interruptam velut in fpicam terminalem ordina-
t i ; re autem vera interrupto - fubverticillati ; verticillis, praeter ínfimos
unum alterumve, fere ebrafteatis ; floribus oppofitis utrinque quiñis, ter-
nisve, breviter, inaequaliter pedicellatis, & erecìis, fummis etiam ieffili-
bus, C a l y x tubulofo - turbinatus , fubcomprefìus, bilabiatus* obicure ru-
ber, aìbido - tomentofulus, iìrris elevatis denis faturatioribus percurfusj
labiis fub ángulo acuto divergentibus ; fuperiore breviter trífido ; inferiore
profunde bifidg ; lacinulis omnibus acutis, lanceolato - fubariftatis. Co^
rolla magna, e r e c ì a , caerulea ( S c o p o l i o minus recìe rubra) extus a l b i d o -
tomentofula,, bilabiata; tubulo a l b o , calycibus breviore; fauce nonnihil
ampliata, & comprefía; labio fuperiore e r e c ì o , fornicato, compreflÌLifcu-
M lo.
9 o P L A N T A R A | 4 [ О IL 2 I

l o , apice emarginato; inferiore trilobo; lobo intermedio obcordato, ali-


quantum longiore; lateralibus integrìs. Stamina duo brevia ex albo - cae-
rulefcentia, lateribus labii inferioris fub fauce infería, verfus galeam ar-
cuata, & adfcendentia, de fe tereti - fubulara, at fub apice biforcata;
dente altero laterali deflexo fubantherifero ; anthera fcilicet iemi - abor-
rente, & perparum pollinifera, initruCb; principali-contra, feu terminali
dente manifeite antherifero, & fertili. Antherae oblonga; , transverfe fe-
micirculares ex ca?ruleo tandem nigra;, flaminibus circa asquilibrium infer-
i i , &verfatiles; polline ex albo - flavefcente. Stylus corolla altior,
fììiformis , cum galea, fornicata parallele adfcendens, verfus labium in-
ferius arcuatus , inferné albus, furfum verfus c?eruleus; íligmate inasquali-
ter bifido, lacinulis acutis, inferiore uncinato. Germina quatuor ovata
nuda in fundo calycis receptáculo affixa. Semina itidem quatuor. Odor
plantas totius iuavis, .aracene balfamicus.

CCL. . •

ARBUrUS U V A URSL

-Arbutus caulibus proeumbentibus ; foliis oblongo - obovatis, integerrimij,


firmis, íubtus fuperficialiter reticulatis.
Arbutus caulibus proeumbentibus , foliis integerrimis. Linn. fpec. plani,
pag. 5 6 6 . ш » 5 . Scopol, fior, carmi, toni, 1 . pag. 2 8 8 . пит. 4 8 3 .
Gmeün, flor, fibir. IV. pag. 1 1 3 . пит, i, Gerard, gallopr. p. 4 3 9 . пит,
г. Oeder.flor. dan, tah 3 3 . Allion. flor, pel I. p. 1 3 5 . mm. 496,
Haller. Ufi. ftirp, helvei. tom. 1 . pag. 4 3 4 . rum ioig. Gunner, flor.
norv.I.p. 64» пит* 165. , .
.... Uva %
C A R I N T H I A C JE. 91

Uva Urfi. Ciuf. hiß,L p. 6 3 . Lobel. obferv* p. 5 4 7 . Scheuchz. it. dp,


p, 5 2 0 . Seguier. veron, H.p. 2 7 5 .
Radix idcßä putata, & U v a Urfu $oh. Baak-I. pag, 5 2 3 , -

Abunde in arduo, & anhelofo adfcenfu alpis Villacenfis, qua ex


Arnoldnein precipiti per fylvas rupeflres itinere ad heiligen Stein adfcendi-
tur; vocaturque ibidem Steingranten, ad diiTincìionem Vaccinii vitisidaeas,
qu'od Grauten vocant frü&u pariter rubro, feminibus tarnen non lapidofis»
Frequens prasterea & in alpibus Reichenavienfibus ad fan cium Laurentium;
& in Leontinis quoque. Fruticulus humiÜs, bifpithamalis, radice eil pe-
renni, femilignefcente, terete, ramulis brachiata, fub terra oblique fub-
repente, radiculis fibrillofis n i x a , extus fufca. Procumbunt, qui ab ea
exeunt, caules per terram fufi, teretes, lenti, demum firmiufculi, & fub-
lignefcentes, cortice obducii rufo ; & nudo inferne, verfus fuperiora con-
tra , ut & annui quoque rami , e virore magis magisque rufefcentes, pube
fubtomentofa obfiti caneícente. Folia fine lege fparfa permulta, iis buxi
craflìora, magisque firma, oblongo - obovata in "brevem decurrentia fir-
mumque petiolurfl fubtomentofulum, integerrima, glabra, fupra faturate
virentia, rugofula, nec absque omni nitore ; fubtus contra aquofiora, opa-
ca, foveolis, ut ea Vaccinii vitís ideas, haud quaquam pertufa, neque
nervis, five venis oblique recìis (ut in Veterum figuris cernuntur) & ex
ftantibus percuria, fed fuperficiali duntaxat neque elevato , venularum no-
tata retículo. í:olet v e r o , tenera pneprimis in astate, permodicò eorum-
dem in acutam oblique reiecìus aciem margo adipergi tomento, demum
clilabente, Flores in brevibus, terminalibusque ac nonnihil incurvis ra-
cemulis, pauci, fummum decem, breviffime pedicellati ; pediceìlis ilngulis
rubris, bracìeolam propriam ovato - acutam longitudine asquantibus, Ca-
92 P L A N T J E B . A R I O B. Eft

lyx inferus, perfiftens, quinquepartitus, corolla duplo, triplove minor,


tandem ruber; fegmentis rotundatis, integris. Corolla alba, incarnata
tarnen ìuffufa rubedine , monopetala, campanulato - ovata, ad faucem non-
nihil anguftata, limbo ipfo breviter quinquefido; lacinulis parvis, ro-
tundatis, integris, reflexis. Stamina decern, corollis breviora; filamenti
albis, iriverfe ovato - fubulatis ; antheris flavis, bifidis, nutantibus. Ger-
men globofum, lasve, feffile, in ftylum fimplicem, filiformem , corolla
longitudine attenuatum; ftigmate obtulo, craffiufculo, umbilicato, fubpuben-
te. Bacca globofa,apice deprefla, nuda, rubra, quinquelocularis, penta-
fperma; feminibus offeis, pulpa modiciffima involutis»

ecu

A R B U T U S ALPINA.

Arbutus caulibus procumbentibus, foliis rugofis, obovato - oblongis, fer-


rulatis, pilofo - ciliatis, in petiolum decurrentibus.
Arbutus caulibus procumbentibus , foliis rugofis, ferratis. Linn, fpee."
plant, p. 566. num.'4. Hailer. hiß fiirp. hebet. I. p. 436. num. 1019'.
. Gunner, fior. norv. Lp 67. num. 178, Gmelin. for. fibir. IV. p. 1 1 8 .
num. 2. Oeder. fior dan. tab, 7 3 . Allion. fior, pedem. L pag. 135.
t

num. 495.
Vitis idsa prima, frùcìu nigro. Ciuf. hiß. plant, p. 61, Joh. Bauh. Ill
pag. 5 1 9 , Scheuchz, it. alp. p, ¿2.
C A K I N T H I A C M. 93

Primum in fummitate mentis Trügel alpium Pontebanarum, in Valle


Canalenfi, menfe Julio inveni : tum in klein Kircheim auf der Kaiferburg ;
nec minus frequentem in alpium Vochinenfiuin fummitatibus. - Humilibus
immixtus muicis fruticulus, quamquam non maxime ipfe humilis, (pedís
enirn non raro excedit longitudinem ) vixtamen nifi ultimis caulis^ ramo-
rumque ; ultra eosdem eminet, fummitatibus, per terram estera proílratuá
totus , gracilia undique ramorum brachia diffundens. A radice is exit
perenni, lenta, fubligneícente , terete, brachiata, ne anferinas quidem
craflitudine penna, extus fufea, radidulisque hinc inde fibrillofis, & ipfis
lentefcentibus, flexuofisque obfita. Ea non unicum modo, fed vel fub
terra plures jam in caudices, aut fi malis ? caules , ramificata abit; fub
terra quidem fubrepentes, nudos , fparfis paree fibrillis iterato radicatos;
fupra eamdem contra, ut mox dixi, procumbentes , perennantes, annuis
e gemmulis ramofos, teretes, flexiles, iis, Uva? urfi, teneriores, pri-
mum quidem virides, at deinceps ex viridi fpadiceo - fufeos, & fubli-
gnefeentes, bafin verfus nudiufculos, in fuperioribus autem, annuisque ra-
mts, copiofis undique obíltos foliis. Folia iis , Uva; urfi longiora, mi-
nus craffa, minus firma, minus dura, nec fuperne nitentia; casterum obo-
vato - oblonga, in petiolum longiufculum manifefle decurrentia , integra,
rugofa, nuda, fupra viri dia, Jubtus aquofe virefeentia, & venis rufefeeiì-
tibus reticulata, per oras marginum laxe, & acute ferrata; denticulis fer-
rarum petioloque , pilofo - ciliatis. Stipula (alius iquamas gemmarum di-
cet) lineares, plana;, integra?, obtufe, rubras, nitentes. Flores, non,
ut eos paíBm exhibent, fafciculati, fed omnino raceinofi; racemulis termi-
nalibus, incurvis , finguli ex axilla bracìeolae pedunculatù Galyx inferus,
perfiftens, njhil ab e o , Uva? urfi, diverfus; fed & corolla quoque, itrti-
eìura, forma, colore, una aun itaminibus & piftillo, eadem, ut in Arbu-

M 5 £ tt
£4 P L A N T S R A R I O S , E S

to U v a arfi. Bacca contra, (maturam intelligo) nigra, habitu cerú-


leo - glaucefcente, ut in Prunis uíuvenit, obducla, eftque globofa apice
deprefla, quinquelocularis, pentafperma, fat exfucca, pulps parum con-
tinens. - :

'I

CCLIL •

LICHEN P O L Y P H Y L L U S . Tab, 2. fig. 4.

Lichen umbilicatus, prolifero - polyphyllus, utrinque laevis ; foliolis or-


biculatis , íubcrenatis, in rofulas polypetalas imbricatim ordinatis;
fupra ciñereis, nigro - punftatis, íubtus fufcis.
Lichen- foliaceus polyphyllus, utrinque la?vis, crenatus. Linn. fpec. plant,
p. 1 6 1 8 num, 5 6 . Weber. fpicil p, 2 5 3 . num, 2 8 3 .
Lichenoides tenue pullum, íoliis utrinque glabris. Dillen. mufe, p. 2 2 5 ,
tab. %o.fig. 1 2 9 .
Lichen lapideus crifpus utrinque colorís fchiftei ? Haller. hift.fiirp.helv, 111,
p. 88« num. 2001. '
Lichen pulmonarius, faxatilis, íordide vireícens, foliis minirnis ? Michel.
. 71, pl. gen.p, 1 0 1 , num. 3. tab 5 4 . fig. 2 .
r

In Auftriaca montis Semmering parte, ad finiftram vía» regia;, dum


ex Maria Schuz, verfus ejusdem montis Rirnmitatem procederem, peculia-
rem hanc Lichenis ípeciem copiofiffime in Saxo quodam calcáreo , nec
alibi adhuc ufpiam, inveni. Orbiculares per rupem quaquaveríum difper-
fa; erant rofulas ; amplius modo patentes ; alias contraste magis; facic
hortenfis cujufpiam floris polypetali; petalis in orbem imbricum more fita
C A K. i N T H i A c m. ••'•!• 95:

mutuo fuperincumbentibus. R e autem v e r a , fingularia fimpliciaque nonnifi


fuerant foliola non t o t , quin plura parva, diametri unius duarumve linea-
rum ( exterioribus tantillo majorìbus) tenuia, coriacea tamen, utrinque
laevia, orbiculata, primum integra, tum margine obtufe crenata, fubtus
fufco - nigricantia, fupra aerulefcenti - cinerea, (prima in state viridi -
glaucefcentia) atomis pulverulentis nigris adfperfa. Foliola haec, rofulara
unam conftituentia, etfi de fe fingularia, ita nihilofecius conftanter collega,,
aggregataque fuerant, ut nonnifi unico communi fubtus, centrali umbilica-
lique tophulo, rupi inhasrerent, undique casterum libera ; ita ut caute a
rupe abrafo hocce tophulo, omnis fimul rofula polipetala integra cohas-
rensque decederet. H s r e n t fcilicet ìntima cujusque rofulas foliola fola
parfis infera umbilico, eidem rupis pun&o; prolifera in orbem; prole no-
va matti fimillima, eique innata, & libere fuperincumbente; quo demum
fif, ut cefpitulus foliolorum, per concentricos velut circulos , mutuo fibi
invicem innatorum, & imbricum more fuperincumbentium, rofamque poly-
petalam referentium exoriatur. Nigras partis fupera3 atomos microfcopio
cimi intuerer, globellos effe vidi quam maxime exiguos, laeves, nullis
exaratos ftriis circularibus, infera fua parte, intra fubftantiam folii coria-
cei femi-confepultos. •

Nonnifi fub dubio H a l l e r i , Micheliique fynonyma recepì; illius,


quia ipfe de Dillenii fubdubitat fynonymo ; tum quod de fine crifpo, &
furculis acutius bifidis, qui nufpiam in noftro occurrunt, loquitur. Hujus
vero, quia fuum Lichenenf in arboribus, & vetuftis prajdiorum muris in-
tra & extra Florentiam crefcere inquit ! . •
0 P i A N Т Я . R A 1 I О I В S.

Eft, quod hie prasterea moneam. In altero Collecbneorum Jacgui-


nii Volumine, pag. 190. Nro. i87.Lichenem defcripfi polyphyllum, ab hoc
diverfiflimum. Nondum tum verum Dillenii videram Lichenoides Tab.
30. fig. 1 2 9 . & quod rei caput eft, Tabulas praciíe, nee textum Autoris
poíTederam, floras quotquot confulueram, nihil circa verum Polyphyllum
lucis attulerant, Videbam Lichenem ilium meum ab, Halleri Lichene Nro.
1999. Tab. 47. fig. Zi differre nihil ; fed eum Clariffimus Vir unum eum*
demque cum Lichene Miniato Linnañ, Dilleniique afferebat effe; quod
admittere baud quaqu^m poteram ; propterea cumprimis ; quod Miniatum
Lin, in altero Mifcellaneorum Jacquinii Volumine pag. 90. Nro. 3 6 . Tab.
1 0 . fig. 3. propofitum probe noveram, ab eo Halleri, meoque diverfifli-
mum ; quid igitur ex ilio meofacerem? Polyphyllum dixí, iemper addens:
non tam polyphyllum, quam polylobum potius dici debere; ac vel ea jam
de caufa , de Schrankii me dubitare fynonyrno. Nunc, ubi verum deni-
que L . polyphyllum, ifthic deicriptum, inveni; certior, illum alterum
polyphyllum effe non poffe, mentem veritatis amans muto. ' At num pro-
pterea Miniatus Linnasi fit ? Nequáquam. Sed ñeque Miniati varietas.
Lichenem polylobum dixero. In textu quidem Dillenii ad Miniatum Lin-
naei, pag. 223. ad calcem fynonymum Halleri Lichenis pulmonarii alpini
cinerei punitati adje&um reperio ; interim ut confrontentur figurai meas
( qua? exacbe fimt ) Lichenis Miniati. Mifc» Jacq. II. Tab. 1 0 . fig. 3. &
Lichenis polylobi Göll. Jacq. II. Tab. fig. 1. Lit. a - i enixe rogo. Per-
pendere turn & juverit: Miniatum effe duplo triploque craffiorem, durio-
remque Polylobo; inferne flavo - aurantiacum (yellow on the other fide)
fuperne albido - cinerafcentem ; polylobum contra fubtus fuicum, & e fu-
fco - nigricantem, fupra carulefcenti - cinereum ; illius margines femper
decrfum ineurvos; hujus nequáquam! Н а с fi non fufficiant hac in gente
•i ad
ad diverfitatem fpeciei, diverfas fpeciei ejusdem varietates pace mea quìs-
que dixerit, reclamante femper oculo, qui utrumque viderit; & tarnen & '
fuum quoque oculis in hifce judicium eft.

Liceat hic & alterius, ex [eadem orti caufa, meminiffe lapfuis; cur
enim, qui veritatem inquiro, diflìmulem quidquam ? nonne praeftat, ut, fi
ufpiam minus reére quid determinarmi, ipfe alios ejus commonefaciam,
quam ab aliis errotis infimuler? Ex textu Dillenii, quo carueram alias,
video, Lichenem illum, quem in Coli. Jacq, Tom. IL pag. 1 9 0 . Tab,
1 5 . fig. 2. Lit. a - b. exacìiflime quidem, fed pro Linnaei Dilleniique (Jni-
1
phalode defcripfi, Omphalodem Linnasi effe non poffe; effe vero eum pia-
ne, quem Recentiores Schreberus, Weberus & c . Pulverulentum dixere,
Dillenii videlicet Lichenoides glaucum orbiculare , fegmentis latiufculis,
(cutellis nigris pag. 1 7 6 . Tab. 24. fig. 7 1 . Omphalodem profeto ex aii-
toribus, fine iextu Dillenii rite determinare, difficillimum eft, dum eum
unus purpureum, alter nigricantem, rurfumque alius incanum, cinerafcen-
tem, etiam fpadiceum dicit! & qui de Dillenii Lichenoide glauco, orbi-
culari &c. feu Hoffmanni pulverulento lufpicari potuiffem ? quando Lichen
ifte fiorente fua in aetate, humidaque temperiate, nec glaucus,,nec pulve-
ie adfperfus, nec denique fcutellis eft nigris , fed faturate viridis, fcutel-
lisque rubris ? Dixeram : cum a?tate, aut & deficcatum, praeprimis diutur-
nioribus folis radiìs exuftura, ut reapfe turn eft, fufcum fieri, nec tarn
pulvere afpergi ullo , quam halitu potius obduci albido - glaucefcente.
At enim anne colores Lichenum ab ultima eorum state defumelnus ? nonne
prsftat, quales, dum juvenes vegetique & humidiufculi funt, dicere?Hoc
certe in ftatu Lichen hie nec albus, nec glaucus, nec pulverulentes eft.

N .. T ~ ' CCL:n.
og P L A N T ÍE R A R i o K. E s

CCLIII.

LICHEN DEÜSTUS. Tab, t'fig. i

Lichen umbilicalis fubpelviformis, intégriuículus, utrinque I s v i s , fupra


cinereus, tuberculis nigris adfperfus, in orbiculos demum fubumbili-
catos deprimendis.
Lichen foliaceus umbilicalis undique laevis. Linn, fpec, plant, p. j6i&
num. 5 5 . Gerard, galloprov. pag. 3 2 . mm, 16. Gunner*flor,norveg.
torn. 2, p. 89. num. 736. Allion. flor. pea. torn. 2. pag. 3 2 3 . num. 2 5 7 3 .
• Schrank, flor, berchtesgad. p. 314. num. 4 8 4 «
Lichen pulmonarius faxatilis e cinéreo fuícus minimus. Vaill. bot. pari/*
tab. 2j. Jig. 14.

Lichenoides coriaceum cinereum peltis atrís compreilis. Dillen. Hfl* muß.


tab. 3 0 ,fig.1 1 7 .

Lichen fronde rotunde lobata, inferne nigerrima, glebofa. Haller. torn.


3. p. 88- num. 1998.

Nihil eó frequentius nudis in rupibus Taurerorum Radftadienfis 8cc.


vulgatiffimus itidem in petris calcareis prope Niederndorf verfus balnea;
turn & in faxis, pariter calcareis, prope Dirchenbach &c. jam folitarius;
jam aggregates. Folium craflitudine ea circiter Lichenis probofcidei; num-
quam earn L . miniati attingens; coriaceum, exficcatione rigidum & fragile;
orbiculatum, fubpelviforme, integriufculum, per setatem margine breviter,
& repando- fublobatum; rugís quandoque centrum verfus protuberantibus
crifpatum; utrinque laeve; fupra cinereum, & ex cinéreo, halitu dilute
nigricante fubíuliginoíum, atrisque obfitum tuberculis, in pianos tandem,
&
C A l I N T E i A t £ . 99

& centro utrbilicatos deprimcndis orbiculos } fubtus primum plus minus,


fufcum, dum denique nigrefcat. Ea t-ubercula pulvifculis initio fimilia,
yixque perceptibilia, uti in Lichene polyphyllo, & polylobo, la?via, nec
ftriis impreflis falcata, intra coriaceam folii fubftantiam ex parte latitant,
apice duntaxat aliquantum exftantia. Stipitulos illos coriaceo - fungofos,
quibus infiftentem autores exhibent t haud obfervavi ; ipfo quin !imo fuper-
ficiei infera? unlbilico centrali fax is agglutinatum Temper inveni, estera li-
berum, oris duntaxat marginum tantifper elevatis.
... •>..' . • '.

CCLIV.

LICHEN F L O C C U L O S U S Tab/tjg. 2.

Lichen umbilicatus coriaceus, fuborbiculatus, crifpo - lobatus , ex fufco


niger, fupra fquamoio - flocculofus, fubtus l s v i s , fublacunofus,
:
" *
In fuperioris Carinthia? alpibus, turn Clagenfurti iterum, nudis in
faxis, paulo fupra Calvario montem, novam banc umbilieatorum Liche-
num inveni fpeeiem. Non ea tuberculis léevibus exiguis ut Miniatus, Deu-
ftus , Polylobus, Polyphyllus , cbfita eft fuperne; nec ut Probolcideus,
Mefenteriformis, Variolofus & Fullus fubftipitatas profert peltas circulis
inlcriptas fubconcentricis ; nallis turn etiam ut Prolyrrhizos , Velleusque
fubtus radiculis, cirrisve, aut & villis fuperindufta eft ftipatiflime ena-
tis; fed neque lericea Anthracini tenuitate, laevoreque utriusque pagina?
pra?dita eft impalpabili. Corium illi verius haud minus crafTum, durum-
que & fragile, quam Miniato Linna?i Lichen, prirnum obfeure fubvire-
fcens, fed mox trifte fufcum, dum ex fufco denique fuperne nigreicat. Id
N « fo-
loo P L A N T Ì E R A M O R E S

folo fuperficiei infera; umbilìco centrali rupibus fixum hsrens, undique cae-
tera liberum, orbiculatam fenfiai feie diftendit in pelvem, fed brevi pe-
ripheriam verfus luxurians, in plicas, lobosque demum etiam inaequales, ro-
tundatos crifpatur fubundatum ; fubtus lasve omnino, impreiìis tarnen fo
veolis, fcrobiculisque, rariter fparfis fublacunofum ; at fuperne fquamulis,
papillisve furfuraceo - flocculofis minimis , & microfcopicis fcabriufculum.
& velut exafperatum,

CCLV.

LICHEN R O S A T U S . Tab. i.fg. i.

Lichen leprofus, pallide rofeus, cruftaceo -glebofus, late effufus.

Saxum molare Wallerii, ex quarzo fragili granulato albo fubdia-


phano, & fleatite viridi - csrulefcente compofitum, crufta Lichen ifte
ampliffime diffufa infternit pallide rofea ; quae tartarea; natura;, papyri
vixdum fuperat tenuitatem, tota quanta eft, glebulis exiguis inasqualibus
depreffo - convexis conftans. Saxo ea prirauni arcìe ha;ret, dum, vege-
tabilis ut eft naturae, exficcatione contrafta, fenfim ab eodem divellitur
disrupta. Retro Caftellum Zigulnenfe verfus fylvam. Tubercula a crufta;
glebulis diverfa in ea inveni nulla, fed neque fcutellas ullas,
t -* f

CCVLL
G A H I N T H I A C Ä . IOI

CCLVL

LICHEN VIRIDI - F L A V E S C E N S . Tab, 2. &. 1.

Liehen leprofus albicans, tuberculiü laevibus fubglobofis olivaceo -


flavis.

Crufta leprofa, tenuis, farinaceo - glebulofa, coloris albidi, ma-


fcuKs exiguis rariter fparfis, laxe cohasrens, arcliffime calcareo aequabili
folido albido - grifefeenti inftrata harret, ab eodem v i x aut ne vix quidem
decedens. H u i c , tamquam matrici, copiofa undique, magis aut minus
denfe aggregata infident tubercula fubglobofa coloris e diluto olivarum
virore flavefcentia, lasvia, nullo coronata margine, undique libera. In
ea valle angufta & frigida montis Semmering Lichenem hunc inveni, cui
lapideus fiiperftruftiis efl pons, ut ne via regia interturbaretur.

CGLVII.

LICHEN A U R A N T 1 A C U S . Tab. 6. fig< %Jit.c.

Liehen eprofus nigricans, tubereulis globofis faturate aurantiacis.


1

Pulvis vegetalòiljs niger farinaceus {ubtiliflimus, in fuperficialem


duntaxat cruftam, effufus, arcìiflime faxo h s r e n s , nec a Byffo forfan anti-
quitatis L. diverfus, ìaxum molare yiridi - Cjcerulefcens W a l l , ad ampia
infternebat fpatia. Ei cumulatiiTIme infidebant tubercula fphasroidica l s v i a
faturate rubro - aurantiaca , undique libera , nullo circumferipta margine»
N 3 Sic
P L A N T S R А К, I О К E S

Sic Lichenem hunc nudis in faxis retro Caílellum Zigulnenie inveneram.


S e d frequentiffime alias absque omni leprofa five & pulverulento - crüfta-
cea matrice. In calcareis fcilicet rupibus alpium Lithopolitanarum ad S.S.
Primum & Felicianum, tum in calcáreo íequabíli ex -albo - cinerafcente
Clagenfurti in der Sattniz, ibidemque in breccia calcárea; tuberculis ran­
ter laxeque iparfis ; frequentem denique in quercubus fylvarum, fupra aquas
Spadanas diftriclus Leodienfis; tuberculis faturate rubro - aurantiacis, cu­
mulate absque matrice leprofa aggregatis. V i x fallar, Rupeftrem Scopolii
Lichenem tuberculis rufis ^.Nro* 1372. Flor. Cam. a, T o m . 2, pag. 363.) li
ifthuc revocavero..

• ecLViik; - , щi

LICHEN SPHiEROIDES.

Lichen tuberculis globoíis fubfeílílibus aggregatis leprofo - tartareis rofeis.


Tremella purpurea fubgLbofa feflllis folitaria glabra. Linn.fpec. plant, pag,
1626. пит, 7. Leer/, flor, herborn. pag 2Ó8. num. 1 0 1 5 .
4 Weif*
crypt, p, 30. Allion. flor, vedem, torn, a. p. 328. num. a 60 a. Neckir.
del. belg. p. 523. num. 3.
El vela purpurea, Schreber. fpicil lipf. p, 1*2. num. 109.2.
Lichenoides tuberculofum amoene purpureum. Lilien, hiß muß, tab. ig.
к- б.
Liehen - agaricus aeaulis cefpitofus ruber, abietis corticibus innafcens re-
ceptaculis florum fphaericis & nitidis, Michel, n. gen* pl pag. 105.
mm. 3,.
C A R I N T H I A C M. I© $

Sphaetia convexa miniata hirfuta. Mailer, hijl, jlirp. heheu torn, 3. 121.
num. 2 1 8 9 .
Valfa miniata tuberculis rofeis glabris. Scop, fior, cam, 2. torn. %, pag. 399,.
num. 1418. v

Antecedentis tubercula fphsroidica, nulli ut plurimniu leprofe in-


fidentia efuftae, cum adfociaverim Lichenibus, nefcio cur ifh'us tubercula' y

& ipfa quoque fubftantice leprofo - tartarea?, nec gelatinofas, a Lichenum


genere removeam ? Cefpitofe plerumque in arefcentibus arborum virgulis^
in emortuis earumdem truncis ; turn & fudibus , trabibusque fepiariis ena-
fcuntur ea hybernis menfibus , feminum milii magnitudine. Globofée ,
aut certe fphaericitatem affe&antis effe folent figura; , nuda undique, &
glabra, nec ullis five villis, five pulvifculis adfperfa, coloris amoene ro-
fei, Subftantiam quod attinet, ea fane gelatinofa tremulave minime eft.,
fed leprofo - tartarea, illieo induranda, & perfiflens, digitos intra, in
concolorem vegetabilem pulverem conterenda, "Subfeffilia hsec dixi tu­
bercula , cum enim,& Labaci , & Clagenfurti, Vi&orise item , & in
Ehrenthal feffilia femper inveniffem , turn una duntaxat vice in emorien-
té Sambuci ramulo , prope Ehrenthaliam , brevi donata flipitulo ce­
fpitofe aggregata vidi ; eà plane ratione, ut Trichiée Halleri nori-
Jiullaj.
*. ; *

CCLIX.
X 0 4 P L A N T A R A R K O R B S
-
CCLIX.

LICHEN P E L T I F E R . Tab. 3. M &

Liehen léprofo - cruftaceus, nodulofus, aquofe vireieens; tuberculis fphai-


roidicis, fubumbilicatis, dilute fufeis, albído - ftipitatis.
Coralloides fungiforme faxatile >- pallide fufeum. Dillen, hiß. muß. tab.

Liehen cruftaceus terreftris; crufta gtanulofa, ex albo fubeinerea, recepta-


culis florum rotundis, fufeis , pediculo iiifidentibus. Michel n. pl
gen. ord. 35. p. 100. num. 2.
Liehen cruftaceus, cinéreo - viridis, tuberculis ftipitatis fufeis. Scopol
flor. carn. 2. tom. 2. p. 36*0 num. 1 3 6 4 .
Liehen fabul'eturum leproius virefeens, tuberculis fubftipitatis, planiufcu-
Iis, atris. Schreb. fpicil. Upf.p. 1 3 4 . num. 1 1 3 5 .
Liehen crufta tenace verrueofa, fungis fufeis. Haller. hiß. ftirp. heh. tom.
3. p. 97 num. 2043.

Admodum frequens in faxis, etiarn perpendicularibus fylvarum um-


brofarum Zigulnenfium, alibique. In rupibus meum, cumDillenio, inve-
ni, quas amplis ut plurimum incruftat ftriatis; crufta e a , leprofo - tarta-
rea, haud admodum crafta ; humilior > quam illa Lichenis Ericetorum,
efte folet; verrueulis five nodulis conftans exiguis, lsvibus, hemifphasri-
cis, confertiffime aggregatis, colorís primum aquofe virentis, tum ex viro-
re fubeinerafeentis; trifte per exficcationem albens. Eminent, per eam-
dem laxius quam L,, Ericetorum fparía tubercula íubfphíeroidiea, Isvia,
coloris aquoie brunefeentis^ in nigrum per attatem , aut humorem nimium,
abe-
C A R I K T . H I A C & 105

abeuntis; fíipiti albo , tereti, & fiftulofo infidentia, adeo inteidum b r e v i ,


ut feflilia credas, nifi oblique, ex latere v e l u t , eadem intuearis; at ple-
rumque tamen, nudis quoque oculis eumdem diicernas. Sphsroidicum
item capitellum, d e f e l a s v e & integrum, introlabente quandoque vertice,
non umbilicatum modo, fed & margine interiore fit fubcrenatum, quafi ex
tophulis aliquot conipofitum fit confluentibus ut i d e m , non raro in fungil-
lis quoque Lichenis ericetorum evenir. Ab h o c , fpecie baud diverfum ,
credidere Weiflìus, N e c k e r u s , & Leerfius; minus tamen id reale; car-
nea aut & rofea iftius capitella , in fuicum abire colorem , vidi numquam,
minus in nigrum, dum brunefcentia peltiferi nigrefcere denique folent fem'
per; nulla, ne infantili quidem in astate, roiea. Secundam pro quarta ex
Dillenió figurarti citavit Hallerus; quarum i l l i , non huic foliaceam Dille-
nius tribuit bafin, fpecifieum Scopolii nomen non retinui, utpote pluribus
hujus generis commune. .

CCIX

LICHEN MADREPORJEFORMIS. Tab. j % . 2.


3 <

Lichen fruticulofus , e viridi albido - cinerafcens, cauliculis eretti»,


itipatiilìme aggregatis, fiftulofis, apicem verfus fubdigitato - ramulo-
fis; ramulorum apicibus dilute íufcis.
Coralloides minimum fragile Madrepora inftar nafcens. Dillen, hiß. muß,
tab. 16. fig, 28c
Lichen caule fruticofo, ramofo, eretto, denfiflime cefpitoib. Haller, hijh
Jiirp. hzlvet. torn, 3. pag. 7 9 . num. 196z*
io6 ' P L A N T / E R A R I O R E S

Ssepius hunc in fylvis abiegnis & Labaci iub Turre, & Clagenfurti
intra Calvario montem ac Ziguln, invenimus in terra argillofa, aut & mar-
gacea, iterili, quam adinftar Lichenis Ericetorum, ampia per fpatia, inte-
gris cauliculorum, ftipatiflime aggregatorum obducit cefpitibus. Cruftam
primum dicas albido - cinerafcentem , nodulofo - verrucofacn ; at noduli
hi elevant fe demum in ftipitulos five cauliculos teretes , cylindraceos,
fiftulofos, fimplices, bifidos, aut & apicem verms parce ramulofos, ra-
mulis digitato - trifidis - quadrifidis, aut & quinquefidis. Ramulorum ifto-
rum lacinulas feu fegmenta* perinde ac caulieuli ipfi, teretes, fiitulofae,
& concolores, apice duntaxat impervia, & aquofe brunefcentes ; quo de­
curto, aut & diffraftis cauliculis , inanes hiant ad bafm usque perforati.
Color fruticuloforum cauliculorum prima in state , aut tempore humidiufcu-
l o , albido - eft virefcens; per exficcationem albo - cinerafcit rigefcenti-
bus, & hinc fragilibus ftipitibus.
- •

CCLXL
i

LICHEN A L B O - I N C A R N A T U S . № a. fg. 3.

Lichen leprofo - cruftaceus, tener, glebulofus, albus, tuberculis lenti-


formibus incarnatis.

Betulinum vocaveram alias, quia in Betulse primum invenerara


trunco ; cum dein & in aliis quoque arboribus longe frequentiorem, in
Fraxino icilicet exceifa, in Carpino, Picea &c. vidhTem, fatius me faciu-
rum exiftimavi, fi fpecificum mutarem nomen. Crufta cortices obducit il-
le leprofa, alba, fat tenera, firmiflimeque Inerente, exiguas & coha?ren-
G A R I N T H I A C J E .

US formante glebulas convexiufculas, per quam copiofa undique difperfa


funt tubercula lentiformia tumidiufcula feflilia & laevia, coloris amcene in­
carnati , feu latteo - rubentia, nullo exftante circumdata margine, at per
exficcationem duntaxat, ambitu exalbefcentia. An fallar ? nefcio , iflhuc
fi Michela revocavero Lichenem cruftaceum alpinum, lignis putridis
(Abietum Faltér onae truncis) ad nafcentem, glaucum, receptaculis florum
carneis, & tumentibus. Nov. PI. Gen. pag, 9 3 . Nro, 38-.

CCLXIL

LICHEN L A C T E Ü 5 . Tab. 4. a. k

Lichen leprofa - cruftaeeus, albus, fuborbieulatus, marginatus; tubereu-


lis hemifphasricis niveis.
Lichen leprofus albus, tuberculis concoloribus hemifphcericis. JJnn, mant.
l,pag.i$2* mim* 8 6 . Leerfir fior, herb, p, 2 5 3 . num. . 9 2 4 ,

Satis vulgaris ubivis in rupibus faxa molaris casrulefcentis, fylvarum


mentis CalvarisB, tum retro Z i g u l n , , & verfus S. Primum. Vidi & alias
in fehifto nigro - caerulefcente prope hofpitium au grana Soldi, via inter­
media inter Leodium & Saquas padanas. Cruda leprofo - tartarea ; in or-
bemexpanfa; adinftar Lichenis cujusdarn centrifugi configurata., margine
quoque fuo peculiari circumfcripta ; conftans e meris verrucis convexiu-
feulis, contiguis, femiconfluentibus, & in radi®s velut e centro divergen­
tes ordinatis, albis. Margo circumferentialis, lineam latus, fafcia? adin*
ftar, cruftam hanc terminat, minus nonnihil verrucofus, & fere continuili
& knpalpabilis, arclüiime faxo haaret conglutinatus ,, albus & ipfe quidem,
0 a „ ta-
xo8 P I K A N T . Ä R A H I O K E S

tarnen in leviffimam incarnati tkicluram emoriens. Sparfa per intermediam


verrucofam cruftam undique cernuntur tubercula hemifphsrica farinaceo -
pulverulenta, albedinis intenfioris, & vere niveae, jam plura, jam pau-
ciora; aliqua tarnen femper. Quo vero contra&ior e i l , ad quam fefe ex-
tendit, ejusdem amplitudo, eo fimul grato magis ferire oculos folet alpe-
& u , lattei, ardente iole, coloiis. iEtate? aut verius umbrofi, magis-
que humentis opportunitate loci in fylvarum receffibus, ad fpatia fe ea
diffundit fpithamalibus non raro majora ; atque tum minus bella, centrum
verfus (ut videre in b. eft) cinerafcere, vel e cinereo aquofe fubvirefcere
amat; tuberculis, qua; verrucofis crufts infident glebulis, in farinaceum
pulverem fatifcentibus. An Halleri ifthuc Liehen Nro. 2 0 7 1 . pertineat?
qusexit Leerfms; led -qui huc faciat arboreus? nullo incinclus margine ?
concavo - hemifphtericis fcutellis, non hemifphgrico - convexis obfitus
tuberculis ?

CCLXIIL
- - - .' ' • > • * .

LICHEN ELVELOIDES. № p fo 3 .

Liehen leprofo - cruftaceus, crufta tartarea e portiuneulis aggregatis, con­


cavo - pelviformibus , fupra rubentibus, iubtus & margine albis ; tu­
berculis lubmarginalibus, globofis, atris.

Zigulnenfibus in fylvis, intermedia in declivitate inter fuperius &


inferius ftagnum, rarum hunc Lichenem ipfa in terra umbrofa inveni, El­
velle , cum primum vidi, fpeciem credens; led non ei ceracea fungorum
hujuscemodi natura, fubftantiave; curiofius infpettum, cruftam vidi tarta«
C A & I N T H I A C Ä , 105

reo - leprofam, uda; tantifper humo late inflratam; non equidem conti-
nuam, emeris tarnen admodum contiguis, & aggregatis conitantem por-
tiunculi& fuborbiculatis, piano - depreflis, tum concavo - pelviformibus,
margine jam integris, jam inordinate repando - emarginatis. Gelatinofo -
pulpofam, dum madet, ejusdem dicas fubilantiam; eft tarnen mere lepro-
fo - tartarea, fcrupofum intra digitos in pulverem, dum deficcatur, con-
terenda, 8c friabilis. Colore glebula; illas pelviformes fuperne funt ruben-
te omnes; fubtus, & per circumferentiae marginem,, albo. Humore de-
Blum nimio ? aut aliis vitiatse ( u t in figura videre eft) temporis injuriis,
quantas quanta; funt , fufcefcunt. Aterrima globofaque paflim tubercula
particellis crufta: iitius, at plerurrique nonniü* ad earumdem marginem infi-
dere folent; qua; v e l in fatifcentibus adhucdura perftant. A p u d autores
fruftra eumdem inquifivi; nifi quidem Michelii fit Liehen cruftaceo - pul-
monarius faxatilis farinaceus, foliis e x i g u i s , inferne albis, fuperne auran-
tiacis, reeeptaculis florum nigris? V i d e Michel« N o v . P I . Gen. p. 94. Ord.
30. Nro. 5. ad quam pertinet divifionem. *

CCLXIV.

LICHEN L A Q U E A T Ü S . Tab. > ßg. a.


5

Liehen leprofo - cruftaceus, crufta tartarea in frondes rotunde - lobatas,


proftratas, & fubimbricatas efllorefcens, fuperne viridis fubtus &
margine alba; fcutellis albo - marginatis, in hemifpha:rica demum tu­
bercula abeuntibus, flavis.
Liehen pulmonarius faxatilis farinaceus, foliis ( cruftaeeis ) brevibus, in­
ferne albis, defuper e cinereo - virefeentibus, reeeptaculis florum ru»
0 3 fis.
X I O P L A N t JE R . A R I Q R E S
' i • • i.
*•
fis, MkhéL nóv. pi gen. orL 30. pag, 94. «HM. 2. tab. 5 1 . j ^ . 2.
Seguier. veron. I p. 62. num. 21. Idem torn. III. Supplem. p. 49. ut
autem Lichen 2 1 . melius innotefcat & c .
Lichen fragilis. Scopolflor. cam. 2. torn. 2. p. 3 9 1 . mm, 1402»

AmpliiTimis calcareum nudum, rimofumque obducit cruftis leprofo-


fartareis, in montibus inter Planinam & Adlersberg, fi. ad dextram viae
regias paulo montes confcendas ; amceniiiimus vifu Lichen juvenili in s t a -
t e , aut humidiufculo tempore, nam ficca temperiate, halitu velut albido.
cbdu&us, viridi - cinerafcit, & flava ejusdem tubercula, obfcuriora per
àstatem, flavoque fufcefcentia & fubrufa fiunt. Foliaceum credas e centri-
fugorum imbricatorum genere, re tamen vera nil nifi tartarea eft lepra
cruftasformis , lineam fere erafla, ad ampia diffufa fpatia, in eolliculos
non raro intumefcens, arete inter f e , & cum faxa calcareo cohaerens, in.
fnperfkie in bra&eas,. foliofaruni inftar frondium, rotundato_- multifido-
que lobatas , fubimbrieatim procumbentes eiilorefcens , fupra laevis , &
laete viridis , halitu per exficcationem albido fuperinducia ; fubtus contra,
uti & marginibus lobulorum, alba.- Eft eadem, cum ficca e f t , adeo rigi-
d a , ut illieo frangatur, manibus dum a matrice avellitur, album intra
digitos in pulverem friabiliS; Frequentiflima, per larvata ejusdem folio-lay
undique fparfa cernas tubercula hemifphcerico - convexa ; funtque majufcu-
l a , fernìia, flava, & ex flavo - per astatem fufcefcentia, nullo protube-
rante, aut difcolore cincia margine. Quod fi attente, qua late patet
teffellat3m, five verius laqueatam- hane intueire cruftam- aliquas femper in
3-ecentioribus foliolis deteges fcutellas, hemifphaerico. concavas, flavo tin-
eas colore, margine femiftrangulato albo coronatas. E x quo manifefte
intelligo , quae fcutellas primum exftitere,, attallente fe fenfim per fot»

• me-
• C A S I N T H I A C M* III

meicentiam concava earumdem iuperficie , in tubercula demum covexa


abeunt, adeo incraflata ut albus earumdem margo confepultus obliteretur.
Specificum Scopolii nomen retiñere haud potui, e o , quod idem alii Lin-
naeus Licheni e fruticuloforum genere tribuerit, quara ut devitarem confu-
fionem Laqueatutn dixi, metaphora a laqueatis Giceronis teciis (der ausge-
tdjèlten Stubendecken) defumpta.
-

CCLXV.

LICHEN A L B O - F L A V E S C E N S . № 5 . ^ . 1 .

Lichen leprofo - cruftaceus, nodulofo - verrucosis, albus; fcutellis flavo-


aurantiacis, margine tumidiuículo albo cin&ís.

In Quercu Robore fylvarum Hasbergenfium inveni. Crufta arbo-


L
reus hic Lichen conftat leproio - tartarea, mediocriter craflìufcula, còm
pafta, unitaque, firmiilime cortici rimólo riferente, nodulofo - verrucofa %

laevi alba.
9 Eidem qusquaverfum fp arias i tifi dent fcutellas concava magni-
tudine insequales , orbiculata; aut & oblongo - ovales, flavo - aurantiaca»,
lar/es, margine nonnihil exftante, & tumidiufculo albo integerrimo cin-
cia». A tartareo Línnañ Lichene, utpote faxatili, non arboreo, pluribus
diverfus notis; Lichenoidi Dillenii cruftaceo & leprofo, acetabulis màjo-
ribus luteis, limbis argentéis T a b . 1 8 . fig. 1 3 . unire volui ; fed & hoc ,
telle Oedero, Icone 7 1 2 . Nro. 1 . faxatilé , non arboreum eli. Quid?
quod, ut veruni fatear, nec Oederi, nec Dillenii citata? figurai, i l l i , L i -
chenis mei, admodum fimiles fint. # Prsftat itaque diilinguere, quam con-
fundere.
CCLXVI.
y CCLXVI.

LICHEN FUSCO - RUBENS. Tab. z.fig. & e

Lichen leprofo - farinaceus, irnpalpabilis, tenaciflimus, ex ftifco - rubens;


fcutellis dilute rubris, margine tumido, concolore, introrfum crena-
t o , cincìis.

Deferiptum nufpiam invenio elegantiifimum vegetabile, quod mihi


montem Semeringpercurrenti, in frigida ea v a l l e , cui lapideus fuperflru-
fìuseftpons, in calcareo aequabili iolido grifeo - cinerafcenjte, una cum
Lichene Carbonario, aliisque vifurn eft. Cruíla (fi erutta dici d e b e a t ? )
luperficialis, tenuiffima, irnpalpabilis, leprofo - farinacea ex fuico - rubens ,
diétum nunc infternebat calcareum, tenaciffime eidem haerens. Ejusdem
fed diluti magis, colorís erant, quas illi undique , & fat copiofas, infide-
bant fcutellcB, margine circumfcriptae craflìufculo, furfum velut revoluto y

& cavitatem verfus tantifper firangulato, unde & introrfuniy ea ex con-


firicìiorie, erenato.

CCLXVIL

LICHEN PÀLLESCENS. Tab. 5. fig. 3. Ut. a. a.


•t

Lichen leprofo - cruftaeeus , albido - cinerafcens , fubpulverulentus \


fcutellis ftipatiffi'me aggregstis , ciñereis , margine albidiore
eincìis.
C A K I N T H I A C M. "3

Lichen cruftaceus, albicans, fcutellis pallidis. Linn, fpec. plant, p, 1 6 0 3 ,


num. 1 5 . Leerf* flor. herborn. p. 2 2 5 , num. 9 3 7 . Necker. del. gal-
lobelg. p. 503. num. 9. Weiff. crypt, p. 47. optime. Gunner, fior. norv:
torn, 2. p. 5 5 . 5 5 6 . ^//io/z. /jor. ped tom. 2» p. %x6.num* 2546.
t

Mihi in fago nonrarus occurrit; conflatque lepra tartarea, a l b i d o -


dnerafcente, baud admodum crafia, nec verrucofa; humili v e r i u s , & in
pertenuem, firmiflime eortici adnatam, pulverulentam confluente cruftulam.
Expanfio i l H , de m o r e , Fuborbiculata; diffufior, aut contractor; ambi­
tus albidior, impalpabilis, fubfinuatus ; {eutellje faturatius nonnihil, &
obfcurius cinereae , hemifpheerico - concavee , margine albidiore cinclje,
{olentque per difcum omnem, adeo cumulate, & flipatim aggregari, ut
exaltato cumprimis concavitatis umbilieo , in fcutiformem umbonem, ex
nmiua compreffione, in ovales , oblongo - lineares, aut & inordinate di-
ftorias conftringantur. • Leerfius cum W e i f f i o , & Allionio Halleri ifthuc
Lichenem Nro. 2 0 2 4 , fronde laeiniata apprefla cervina concolore. Hie
vero cum Allionio etiam Michelii Lichenem pulmonarium faxatilem farina-
ceum glauco - virefcentem, receptaculis riorum grifeis pag. 94. N r o . 6.
era. 30. tab. 5 1 . fig.' 4. revocarunt, - A t , ni me fallant omnia, minus
recle. Nam hie quid-era L i c h e n faxatilis, non arboreus eft, ex centrifu-
gortim imhricatorum Linnasi genere, fcliofis in ambitu, non tartareis
eonilans lobulis, frondibusve, & quantum ex Seguierii colligo paraphrafi,
idem plane cum e o , quem Ochroleucum alias d i x L

• - • ,

. F CCLXVI&
ii4 P L A N T A R A R I Ö R E S

CCLXVIIL
i

LICHEN SANGUINARIUS. Tai 5. flg. 3 . Ш. b.

Liehen leprolo - cruftaceus, tener, e virefeente cinerafeens, farinaceo -


glebulofus; r i v i s , limitibusqiie nigricantibds; tuberculis lentiformibus
immarginatis atris.
Liehen leprofus, cinereo - virefeens, tuberculis atris. Linn. fpec. plant,
p. 1 6 0 7 . пит. 4. Schreber, fpicil, lipf. p. 1 3 7 . пит. 1 1 4 0 . Necker,
de.Uc.gaUobelg.pag, 5 0 1 . пит. 4. Leerf. flor. herborn. pag, 2 5 3 .
пит. 9 2 8 .
Lichenoides leprofum , crufta cinereo - virefeente, tuberculis nigerrimis.
Dillen, muß. tab. iS.flg» 3 .
Liehen limitatus. Scopol, flor. carn. 2 , tom. 2, p. 3 6 3 . пит, 1 3 7 0 . tum
Liehen punebtus ejusdem p. 364. пит. 1 3 7 4 . E t quam putat mor-
boiam Lichenis ceruginofi Varietatem quartam p, 3 6 2 .
Liehen cruftaceus, arboribus adnafeens , crufta tenuiore cinereo - vire­
feente , reeeptaculis florum nigris & tumentibus. Michel, n, pl. gen,
p, 9 8 . пит. 3 5 . tum Liehen ejusdem p. 9 8 . пит. 4 4 .
Liehen cruda farinacea virefeente,' fcutellis (tuberculis) atris. Haller.
hifi, flirp, heb. tom, 3 . p. 100. пит. 2065.

In quibusvis fere, tarn pomiferis, quam fylveflribus arboribus Fago,


Carpino , Quercu & c , vulgatiffimus; hoc tarnen non obftante vereor, ut
omnibus diftinfte (aus cognitus fit. D u b i i s / quibus ex parte adhuedura
circumfidetur, anfam credo dedit, quod Linnseus atra ejusdem tubercula,
fi quidem diffringantur, rubra intus afleruerit efle ; quam proprietatem,
nefcio,
nefcio, an alius a d h u c , licet inquifierit, conftantem invenerit? nam quod
deficcata ea tubercula, fubtili fi transverfim fcindantur cultello, tantillum
omnino obfcuriffimae ex atro rubedinis admixtum yideantur habere (rubra
certe neque turn quidem fiint, minus fanguinea) id reflexioni duntaxat lii-
minoforum radiorum ex piano feftionis tribuendum eft; atque in aliorum
quoque Lichenum tuberculis evenire poteft. Neminem tarnen fciam auto-
rum, qui haec fanguinarii Lichenis tubercula, five in prima, aut interme-
d i a , aut & ultima fua aerate (quemadmodum ea Lichenis crifpi, criftati,
lichenoidis, ex quo Tremellam Linnaeus facit) rubra viderit. Eft & aliud,
quod hifloriam fanguinarii hujus Lichenis minus expeditam reddit. Confu-
fus icilicet cum nonnullis aliis, mere-rupeftribus (petraeo, calcario, forfan
& fulco - atro? ) a quibus tarnen differt, videtur fuiffe. H a c ego quon-
dam potiiTimum de caufa circumfcriptum nominaveram eumdem. H a c ea-
dem Scopolius de caufa limitatum d i x i t , iterumque puncìatum. Juvat,
miffis his , ejusdem dare defcriptionem : crufta mater languinario eft lepro-
fo - tartarea, fatis tenera, fubtilisque, primum tenax, unita, & virefcens;
ex viridi dein cinerafcens in exiguas diftracla glebulas ; inordinate quaqua-
verfum diffufa ; undulatis ut plurimum percurfa, circumfcriptaque lineis te-
nuiffimis, & nigricantibus ; quae nec in Petraeo, nec in Calcareo occurrere
folent. Lineas has inter, frequentia eidem, nullo ordine inìident tuber-
cula atra, o p a c a , lentiformia, aut & fubglobofa, nullo coronata margine,
diverfae plane magnitudinis. A b eo mihi diverfiflimus omnino eft, quem
in faxis montis Calvariae admodum frequentali i n v e n i , fequens.

P 2 CCLXIX.
u5 P L A N T S R A R I G R E S

CCLXIX.
- - •

LICHEN PETRJEUS. Tab. 6, fig. a. lit. a a, a.


t

Lichen leprofo - cruftaceus , fuborbiculatus, e cinereo virore a l b e n s , im-


palpabilis; tubereulis lentlformibus atris opacis inimarginatis fubcon-
centricis obfitus.
Lichen cruftaceus faxatilis farinaceus ex albo fubcinereus, receptaculis fio-
rum nigris , exiguis. Michel, n. pi, gen. ord. 34. p, 99. num. 53.
Lichen crufta tartarea albiflìma, fcutellis (tuberculis) nigris, Holler, hill,
fiirp, helvet. torn, $*pcLg, 99. num. 2 0 6 1 . turn
Lichen crufta farinacea, infeparabili, cinerea, fcutis nigerrimis confertis.
HaUer. hi/t fiirp. helvet. torn. 3. p. 99. num. 2.062.

Communis in faxis montis Calvariae & c . Specificos fi caracìeres at-


tenda», proximus hie antecedenti, fanguinario Linnasi; differt tamen &
nativitatis loco rupeftri, & defe&u, quae limites ejusdera circumfcribant,
linearum , & habitu prasterea, afpectuque externo. Crufta illi leprofo -
tartarea, plerumque fuborbiculatam, plus minus affecìans extenfionem, du-
plo minimum altior five craflior ea L . fanguinarii; de fe farinacea, led uni-
ta , confluens, impalpabilis ; per exficcationem duntaxat, & quidem mi-
crofcopice tolum, in areolas deprefias findenda polygonas, rimis capilla-
ribus , augente prascife lente, videndi?. Nulla? earn, ut diftum, undu-
latas pererrant fed neque limifaneae umquam circumfcribunt nigricantes li-
nea?; obfita duntaxat confertiiTimis eft tuberculis lentiformibus, atris, opa-
cis, immarginatis, exiguis, pauloque mixtim majoribus, adeó ut plurimum
contiguis, ut aut reapfe confluant, aut confluere certe videantur. E a etfi
nul-
C A R I N T H I A C ^ . II?

nullo certo eidem infperfa iìnt ordine, tamen plerumque in fubconcentri-


cas ordinata feries apparent; & deprimuntur denique exficcatione tantifper,
ut adhibita vitrea lente, intra fpongiofam cruiue fubftantiam femiiepulta
confpiciantur, in fornicatali] humore iterum attollenda fuperficiem. Colo-
rem quod cruftas attinet, is grifeo - cinerafcens eft non absque levi viroris
tintura, aer dum humidus eil ; magis tamen femper, magìsque e cinereo
exalbefcit, quo fudo, aut exceftuante cjelo deficcatur magis,

CCLXX.

LICHEN SANGUINEO - A T E R ,

Lichen leprofo - cruftaceus, fan'naceus, albido - virefcens ; tuberculis he-


mifphaerico - convexis, immarginatis, faturate fanguineo - rubris, ex
rubro tandem atris.

Rarum Lichenem in fylvis Labaceniìbus unterm Ihutm olim inveni,


ipfa in terra argillofa, ac pro L . Sanguinario L . aut certe ejusdem varieta-
le tum habui; prajftat interim diftinguere, dum graves fubfunt rationes,
quam antiquum Chaos amplius diflendere. Farinacea in cruftam fefe dif-
fnndens L e p r a , ex albido - virefcens, & e virore demum cinerafcens ,
uvidum argillacea declivitatis infternebat iolum ; obllta undique hemifpha:-
rieo - convexis, fphseroidicisve tuberculis, faturate fanguineb - rubris »
tandemque e rubro magis, magisque nigris, dum atra denique fierent ; nul-
lo ea erant five exftante, five difcolore circumdata margine ; fed neque
limitibus circumfcripta, aut percurfa lineis crufta. Ruppii (Flor. Jenen.
a
P g. 3 7 9 . ) Lichenem cruftaceum verrucofum cinereum, fcutellis ruberri-
P % mis.
n8 P L A N T S R A R I O R E S

mis, libens ifthuc revocarem, nifi ipfe de fcutellis (non tubereulis) &
icutellis cavulis cinnabarinis; & ejiisdem interpres Hallerus (hift. ftirp.
heívet. Tom. 3. pag. 98. Nw, 2050. ) de fcutis quidem, attamen planis
ae difforroibus, loquerentur.
• . - • . - • '

CCLXXÍ.
-

LICHEN C A R B O N A R I Ü S . Tab. 6. fig. 2 . lie. h b.

Lichen leprofo - cru.ftaceus, farinaceus, ater; tubereulis hemiíphasrico -


convexis obfitus aterrimis.
Lichen crufta aterrima, continua, glebulis fubrotundis. Halter\ hift, ftirp,
helvet. torn, 3 . p* 1 0 2 . num. 2034.
Lichen fufco - ater, Weijf. crypt, p. 3 9 .

Paffim in iaxis nudis fylvarum Montis Calvarías, Zigulnenfibus,


item Schmalzbergel, cruftis eadem intc-rdum ampliffimis operiens; diilin-
¿tiffimus omnino (üt jam Hallerus adnotaverat) a Byffo Linnasi Antiqui-
tatis pulverulenta, qua? tubereulis caret femper , farinaque eft multo mol-
liore &c. Lepra Carbonado Licheni eft & ipfa farinácea, duriuícula tamen
ta£tui, in cruftam, qua rupes infternit, fat continuam, humilem , ar&ifli-
me'haerentem, atram, cohaerens; obfita undique copioiis, ac fa?pe confer-
tim aggregate lentiformibus, fphsroidicisve tubereulis, aterrimis, immar-
ginatis , manifefte ultra reliquam cruftam eminentibus, ac cum tempore
(per exficcationem utique?) tantifper deprimendis, ant & in fcutellas ca-
vulas introlabentibus, Indubium eft, hunc eumdem a Weiffio , loc. cit.
fub nomine fchwarzer Krujkn Lichem, intelieclum effe; fed minus rene
C A R I N T H I A C iip

cum Lichene fufco - atro L i n . conjunxit. N e c placet Halleri fynonymum


Lichenis Nro. 2062. q u o d , ut paulo antea innui , ad Lichenem petVcEum
pertinere videtur. V e l hodieque ( u t olim fufpicatus fueram) Halleri
Lichenem №0.-2052. pro Carbonadi citaíTem iynonymo, nifi iterato, &
maturiore deprehendiffem examine , Hallerum ifthic de Lichene l o q u i ,
Agaricis fuis, ratione cruite fu<e, perfimili; non Íebacea3 quidem, ied v e -
re tartarea? natura;; attamen duplici fuperficie confiante; quarum inferior
foveolis pullulata fit, in fuperiore ejusdem fuperficie, inftar tuberculorum,
tantifper eminentium ; quod de Carbonario L i c h e n e , faxis iìrmifllme adna-
to, neutiquam admitti poteft.

- GCLXXI1.

LICHEN SPECIOSUS. Tab, 7.

Lichen centrifugus fubìmbricatus repens, fubtus niveus , fupra ex albido


virore per exficcationem lacìeo - fiibcierulefcens ; foliolis lineari -
frondoiìs, frondibus pinnatifido - l o b a t i s , per oras pilofo - ciliatis;
laciniis terminalibus obtuüY, obfitisque glomerulis farinaceis; fcutellis
fufco - rufis , margine incano - virefcente , integro crenulatove
cinftis.

Speciofiflimum omnino Lichenem , nufpiam , quam in fylvarum


Montis Calvaria? faxis, aut per adfita iisdem Hypna , repentem inveni;
fed neque ex Autoribus, quos plurimos Confuli, eruere potui. DiverfiOi-
tnus plane a Lichene hilpido autorum, five Scopolii tenello , nam in hu-
more, aut aqua numquam {upra a l b u s , verum elegantiffimi maris viroris
(verd
120 P L A N T A R A R I O K . E S

(verdde mer) fiecus contra femper niveus, cum nefcio qua? emorientis
cerulei {bleu meurant) tinfìura. Praterea, quamquam foliaceus (nec
cruftaceus five tartareus) tarnen adlcendens numquam, immo proftratus eft
femper, marginalibus , radicularum loco , cilìis, ex albo tandem fubni-
gricantibus, repens; tarn firmiter.'faxis h s r e n s , ut nifi admodum, uvidum^
fubtili deradas cultello, ab iisdem integrum haud avellas. Folioiis cum
f i t e centro quaquaverfum in orbem diffugientibus, ad centri fugos, quos
Linnens imbricatos dixit, hand dubie pertinet. Eum prima dum vice vi-
d i , niveus, tum & lacieo - fubcasrulefcens erat, utpote ferena ficciffimus
temperate, credidique pulchellum effe Lichenem meum r adeo eidem fi-
milis videbatur eminus per omnia, (ed infpecìum dein propius, & ut a fa-
xe deciperem, intra aquaro repofitum tanlifper, non potui non, alieniffimum
ab eodem, vel e colore iolo, agnofcere. Folia eidem tenerrima, lineari-
frondofa, e centro undique divergentia, cum tempore etiam fubimbricatim
eluxuriata ; frondibus pinnatifido - lobatis; lobis obtufe, & rotundato - la-
ciniatis, per oras ciliatis, apice fupra glomerulis pulverulentis, hemifphae-
rico - convexis, aquofius (in humore) viridantibus, obfitis; unde eidera
crifpa velut facies. Color, ut innui, fubtus niveus femper; fupra in ju-
vene', aut humente, e glauco - viridis, in deficcato lacleus, aut & la-
cieo - cerulefcens. Probe diftinguendus hic Liehen fpeciofus, mere ru-
peftris, ab Lichenoide Dillenii hifpido minore & teneriore feutellis nigris
pag. x 52. tab. 20. fig. 46. quem Linnéeus perperam cum Lichene ciliari
confundit. Nofco omnes hos Lichenes, Tarn ciliaris quam hifpidus ar-
borei funt, aiTurgentes, ereciiufculi, ciliis laciniarum longis &c. Specio-
fus contra pure rupefiris , centrifugus, per faxa & mufcos decumbens, re-
pens, arftiffime hxrens, oris loborum mbtus breviffime ciliatis, ciliis non
fluitantibus aut ereftis , fed faxo, radicularum inftar, adhaer enti bus, àc

CCLXX11L
G A R I N T H I A € JB.* ! 121

CCLXXHI.

LICHEN P H Y S O D E S . Tab. g.

Lichen centrifugus fubimbricatus, libere decumbens ; frondibus teretiufcu-


lis fiftulofis lubpinnatifido - lobatis ; lobis apice obtufis, iubtus infla-
tis, primum imperviis, turn hiantibus; fcutellis fubfeflilibus , foliaceis,
viridi - flavefcentibus, demum rufis.
Lichen imbricatus, laciniis obtufis iubinflatis. Linn. fpec. plant, p. i 5 i o ,
num. 26. Sehreher, fpicil. lip f. pag. 129. num. 1 1 2 4 . Leerf.fior. her-
born. p. 258. num. 953. Necker. del. gal. pag. 510. num. 23. Weijfi*
crypt, p. 57. Scopol, fior. cam. 2. torn. 2. p. 393. num. 1405. Gerard,
galloprov. pag. 23. num t 4. Gunner* fior, norveg. torn. 2, pag. 56.
num. 563+
Lichenoides ceratophyllum obtufius Sc minus ramofum, Dillen, hiß. muß.
tab. 20. fig. 49.
Lichen fronde profunde laciniata, c a v a , eornubus pulverulentis. Holler*,
hiß. fiirp. helv. Urn. 3. p . 92. nnm. 2018.
Lichen pulmonarius arboribus adnaicens, defuper cinereus, fubtus anthraci-
nus, legmentis teretibus , tnbulofis , corniculatis, ad extr emirates
elaufis aut hiantibus, receptaculis florum iubrubenti.bus. Michel, nov,
pl.gen.pag. 92. ord< $5.. 72««». 1.. & 2. tab. 50. fig. 1, ci 2,

Nihil frequentius Lichene h o c , in arboribus- ìylvarum cjuibusvis.,


Quercu, Pino & c . rarius tamen florens. JVlihi, prout in figura exhibetur,
cum fcutellis in cjuercubus fylvarum Hasbergenfium prope Planinam occur-
rit. Nee a faxis exuiat, Copiofiilimum in iisdem, faxatili intermixtum y
at P L A N T S R A R I O R E S

invent darts les bruyeres fupra aqiias Spadanas , elegantiffime ad loborum


extremitates pulverulento - criítatum. Weiffius cum L . iaxatili conjunge-
re debebat numquam, ab eo longe quam diverfiilimum , fi quis interim
alius, is certe varietatibus obnoxius plurimis, plerumque tamen, ut vide-
tur, a diveria duntaxat astate dependentibus, Eft vero extra omne pofi-
tum dubium , e centrifugorum numero eíTe, quos Linnasus imbricatos dixit,
peculiari inter omnes fe diftinguens nota frondium interne inanium & fiftu-
loíarum, íub apice inflato - tumentium, primum imperviarum, hiantlum de-
nique ofculo patulo. Folium illi decumbens, attamen fere libere, nullis
inferné radicLilis (ut faxatilis) repens; rofas inflar in orbem patens; in
frondes íubpinnatiñdo - lobatas ad centrum fere usque difciliiim, peripheriam
verfus quaquaverfuiu diffugientes, & ex decubitu velut, tantifper aiTurgen-
tes. Frondes illas utrinque lasves, 8c fere nitentes, teretiufculas plus mi-
nus funt, duplici confiantes membranula; fuperiore & inferiore, ab invi-
cem diitinélis; fpatium, medullas l o c o , inane, nftuloiumque per omnem
longitudinem, intercipientibus; lobulorum extremitatibus obtufis, íub api-
ce inflato - tumentibus & bruneis; claufis primum, demum difruptis 8c fo-
ramine hiantibus. Color recentis, humidaeve plantas fupra, ex glauco
viridis; per deficcationem cinéreo - glaucefcens; dum trifle albefcat de-
nique; Tubtus autem praeter innatos lobulorum apices dilute brunefcen-
t e s , ater. Scutellas, quae hac in fpecie rarius confpiciuntur, dum adfunt',
fat copiofas, & majufculas; funtque feffiles, fubfeffilesque, foliáceo-.mem-
branáceas , primum hemifphaerico - concavas & integras, turn inordinate
concavas, ambitu finuato - repandas , íubtus albidius fubvirentes , fupra
ex viridi flavefcentes , dum e flavedine, plus minus rufefcant denique.
Variantes Lichenis iftius notas ( f i v e eas demum l o c i , setatis , aut tem-
peilatis viciffitudinibus adfcribendas fint) funt fequelhtes. Folia alias fu-
pra
-. C A R I N T H I A C JE. I*3

pra funt glabra, n u d a , & quafi pinguedine leviter oblita, icilicet prima
in astate, & in arboribus ; alias contra farinaceo undique pulvere, glau­
co - cinerafcente.initrata ; dum nudas íuper rupes fenefcere videtur.
: Te-
retiufculse primum frondes, earumque pinnae, lobive; deprimuntur demum
tantifper latefcentes ; non tarnen absque omni íuperne convexitate. Sim-
plicesnunc, absque imbricatione, peripheriam verfus a centro diffugiunt
illa;; at nudis inííratas faxis, eluxuriatas mihi occurrerunt faspius, aliai
fcilicet a l u s , imbricum m©re fuperincumbentes. Vidi lobulorum extremi-
tates nudas, lasvesque; vidi tarnen etiam fu o fingulas pulvillo •. hemifphae-
rico pulverulento obfitas; qui apice non raro introlabens, umbilicatum
abundantiaE cornu referebat; hinc frondibus hujusmodi, crifpo - pulveru-
lentoque - criftata facies. Rarius pulvilli taies, non quidem ad lacinula-
rum extremitates, fed ad intermedium longitudinis frondium dorfum fparfi
occurrunt. Idem hoc earumdem dorfum, five verius fupera frondium
membrana, quamquam integra pleramque, folet tarnen & fparfis interdura
pertufa eife fofaminibus. Decrepita tandem Lichen in astate, aut nimio
forfan humore? fua exfpoliatus elaflicitate, deprimitur complanatus, ex­
ilante utrinque per frondium latera margine atro, ex difrupta longitudina-
liter inferiore anthracina membrana. Lobulorum extremitates primum ob-
tufas, rotundatcE , integerrima;, inferne membranula brunefcente inflata tu-
mefcentes, & impervia;; ea difrupta, foramine hiant aperta;, & apice
emarginata

Q 2 CCLXXÎV
*£4 P L A N T J R R A R I O B . E S

CCLXX1V.

L I C H E N CAKDELARXS. Tab. 6.fg. i.

Lichen leprofo - cruftaceus, faturate flavus, crufta tartarea fubor biculari


centrifuga, peripheriam verfus rugofa, fubpinnatifido ]- lobata ; tubercu-
l i s , fcutellisque concoloribus.
Lichen cruftaceus flavus, fcutellis luteis. Linn. Jpec. plant, p. i 6 o 8 - num.
13. Schreb. fpicil Hpf.P' 1 3 3 . ««w. 1 1 3 1 . Leerf.flor.herborn.p. 254.
num. 935. WeijJ.^crypt. p. 46. Scopol fior. cam. 2. torn. 2. p. 366.
num. 1 3 7 8 . Necker. del gallobelg. mutato perperam nomine Lichen
{u\vus.pag. 502.
Lichenoides cruftofum, orbiculis & fcutellis flavis, Lilien, hiß. muß. tab.
i%-ßg. 1 8 .
Lichen pulmonarius faxatilis farinaceus colons aurantiaci, foliis (tartareis)
magis appreffis receptaculis riorum concoloribus. MicJiel. n. pi. gen.
p. 95. num. 14. 1 5 . 16.
Lichen fronde laciniata, rotunde lobata, flava concolore. Haller. hiß
ßirp.helv. torn. $.pag. 9 3 . num. 5 0 2 3 .

Nudis in faxis, & muris ubique obvius. Crufta conftat mere tarta-
rea , craffiukula, fubpulpofa, in orbem diflufa, aréìiffime petris h urente ;
rugis, fuleisve longitudinalibus, a centro peripheriam verfus fuLundalim
difiugientibus, & ad extremitates, frondium inftar, fubpinnatifido - Icba-
t i s , exarata, coloris plerumque faturate aurantiaco - flavi. Infident eidem
centrum verfus copiofe, & ^concolores fcutella? hemifphéerico - concava? ,
marginata, promifcue tuberculis concoloribus convexis lentiformibus mix-
ta?.
C A K I N T S I A C iE, I»5

te. Videntur hxc ex illis, cum tempore, orta. A Lichene parietino L .


Juniperino, qui foliacei, non cruftacei, flint, facile diftinguendus, ñeque
cum ByíTo candelari L . qus mere pulverulenta eft, fcutellis carens , nec
in frondes tartáreas lobatasque cohíerens, confundendus. Mihi , ut ve-
rum fatear, hie idem omnino eft cum Lichene Diofcoridis & Plinii iecun..
do. Scio Veterum horum Autorum Lichenem, ab Hallero ad Licheneoi
parietinum L. revocari ; a Fabio Columna v e r o , Linnaeoque in flora iueci-
ca, ad earn Lichenis parietini varietatem flavo - virefcentem, quam cum
Juniperino confundunt quidam; fcio & denique a Micbelio eumdem ad L.
ochroleucum meum citari pag. 94. ord. 30. Nro. 6. & 7. tab. 5 1 . fig. 4. 5
led non moror automates has , ad rationum attendens momenta. Sane
plus quam certum ell, omnes Lichenes hos, foliáceos, non tartareo - cru-
ftaceos effe. A t ille contra Plinti, Diofcoridisque crufta duntaxat tarta-
rea, & leprofa eft, non foliácea; hac enira folurn de caufa, ut Columna
referí, eumdem a Lichene primo feparaverunt, quia hic foÜolus eft.

CCLXXV.

LICHEN A C E T A B U L U M . Tab. 9. fg. 1 .

Liehen foliaceus depreffus plicata - lobatus faturate viridis; lob is Iatefcen*-


tibus j finuato - undatis ; fcutellis cutaneis fubieiTilibus fuberenulatis $
concoloribus (^exficcatione fufco - rufelcentibus) extus tuberculis air
' bis farinaceo - leprofis muricatis.
Lichenoides acetabulis cutaneis & rugofis» Dillen, hiß* mufc. tab. 34»
iz6 P L A N T A R A H I O K E S

Lichen pulmonarius arboreus e cinereo viridis. . Vaili, lot* pari/, tab. a i .

fig- ' •
Lichen pulmonarius, inferne obfcurus, defuper e glauco virefcens, re-
ceptaculis florum amplioribus, ac denfioribus, e x atro fufcis. Mi-
chel pag. 90. num. i . tab. 48.fig- k* ,
Lichen viridis concolor, fcutellis planis , ferratis. Haller. hiß, ßirp. hebet*
torn. 3. pag.89. num. zco6. Leer/, flor, herborn. pag. ¿258. num. 956.
Lichen acetabulum imbricatum , foliolis margine obtufis ; fcutellis folio
concoloribus, fubtus rugofis. Necker* del. gallobelg. p. 5 0 6 . num. 16.

Frequens in Populo nigra, turn Quercubus & c . Caperati adiniiar


L i c h e n i s , rofacee per arborum truncos in orbem, feie ejusdem diftendit
folium, ramulos earumdem quandoque etiam o b v o l v e n s , e a , qua Lichen
glaucus, ratione folet. Id, de fe unicum, quo in orbem fe diffundit
amplius, in plures quoque peripheriam verfus plicatur lobos latefcentes,
fmuato - undatos, íubimbricaíosque ; laciniis "extimis .obtufis, rotundatis,
fubtus (fi ultimas luborum lacinias, paululum elevatas , dilute brunefcen-
tes & laeves, demas) atrum , copiofis primum, minimisque & concolori-
bus, arborum cortici adglutinatum haret radiculis, fupra contra, vegeta
in aetate , aut ccelo húmido, faturate viridi eft colore, nitoris expers ; etfi
demum nimio humore ex viridi flavefcat, aut nimio deficcatum zftu, glau-
cefcente fuperinducatur halitu. In fcutellas, ut plurimum, cfilorefcit fre-
quentiffimas, praprimis centrum verfus; h a feffiles, fubieffilesque, mirum
perfepe augentur in modum diftenta. Foliáceo - & ipfa cutanea; primum,
inanem in globum contracia, apice dehifcunt ; dum in cavum fefe evol-
vant hemifpharium, margine íubcrenulatum, in diícum appianata' de'ni-
que. Cava fupera in parte, colons e a flint , ut folium mater, faturate
C A R I N T H I A C J E . Itf
• '• ' - -4*.
viridis , & lseves, exficcatione tamen femper in fufco - rufefcentem, feu
bruneo - rufum, color ille abit; viridis intra aquam denuo futurus. Infera,
libereque exftans contra earumdem fuperficies, pallidius viret identidem ,
rugulis exarata vagis, muricataque velut, tuberculis albis leprofo - feri-
naceis.
: : [
,11. \y.q/^s, . i r ^ & ^ : - t i № : y } , | C , & ¿ 5 } • : . ^ l \ . i & i i * .
t ' .:': 'k

CCLXXVL

L I C H E N QUERCIFOLIÜS. Tüb. . fg.


9 e.
* /

Lichen foliaceus, - depreffus , repens, centrifugus,. frondofo - lobatus,


dilute glaucefcens; frondibus fuiuato -pinnatifidis; laciniis rotundatis ,
finuatis; fcutellis obicure rubris, margins albo.
Lichenoides fubglaucum, curaatile, foliis tenacibus, eleganter laciniatis.
Dillen, hi/h muß. tab. 26.fig.9 9 .
Lichen pulmonarius , arboribus adnafcens, maximus, inferne obfcurus,
defuper e glauco cinereus; receptacuiis floru-m--rubris; feminibus ni-
gricantibus. Michel, p. 8 8 . tab. 46.
Lichen fronde rotundo - lobata ; inferne fcabra , arbufculis cbfcuris.
'Kaller, hiß. fiirp. helv. torn. 3 . p. 89. num. 2004.

Lichen ampliffiraus foliaceus repens lobatus, fupra cinereus, infra rofeus,


tomentofus, fcutellis rubris. ' Scop, flor, cam, 2. torn. 2, pag. 3 8 6 ,
num. 1 3 9 3 .

Lichen pulmonarius, querno folio, inferne nigricans , fuperne 'cinereus ,


receptacuiis florum fordide virentibus. Michel, p, 8 6 . ord. 1 5 . tab. 4 5 .
num. 1 . & num. 2. Nam idem eft.
I A 3 P L A N T A R A K. I O R E S

i L i e h e n rotuiide lobata fronde, glauca, polline ( i n fenecìtife) concolore


fcabra, fubtus hirta, & atra. Hallen hiß. ßirp. hebet, torn. 3. pag,
90. num. 2008. Leerf fior, herb. p. 2 5 8 . num. .955. ;

, • • • - . . = ;

Una duntaxat v i c e elegantem banc Lichenis fpeciem, e pulmon&..


riorum claffe, in f a x o , ex quarzo & fteatite cserulefcente, eompofito, re-
tro Caftellum Zigulnenfe inveni haftenus ; rariufeule in Fago fylvatica;
at in Quercubus frequentiffime Temper j neque tarnen ideo potiflìmum, quer-
cifolium dixi Lichenem i frondes imo ( aut fi maus lacinia; ? l o b i v e ? ) in
quas peripheriam verfus d i v e l l i , five abire ejusdera amat folium; foliis
Quercus roboris, utcunque fimiles, fpecifka huie denominationi preprints
dedere anfam; ut v e l ante me jam judiciofifRmus agnovit Miehelius, Fo-
lium h o c , coriaceis cum tempore accedens, fubtus aterrimum, radiculis-
que pariter atris, & exiguis, confertiffime cirroium, arcie arboribus adglu-
iinari folet, per easdem in orbem divergendo prorepens , centrifugorum
adinftar Lichenum, ambitum verfus in m a g i S , minusve profundas dilcif-
fum frofìdes, firmato - fubpinnatifrdas ; lobis obtuiis, ^ibrotundis, {innato-
emarginatis, fubimbricatis , fuperne id (prima faltem in astate) planiu-
fculum, l e v i g a t u r a , & tantum non nitens etiam, e f t , coloris femper al-
b i d o - . glaucefcentis ; fed ad ampliufcula cum tempore diftentum ipatia,
rimis etiam quercuum profundioribus dilaceratum, injequalem pariter nan-
cifcitur fuperiiciem, pulvere ( f e m i n a l i ? ) jam c o n c o l o r e , jam & atro,
copiofius,. aut minus copiofe adiperfam undique. Scutellis abundare folet
Lichen ifte copiofiffimis & per lacini3rum lobos , & centrum prceprimis
verfus, feffilibus, majulculis, minoribus, promifcueque microfcopicis etiam.
Eas, ut plurimum, integer rim 33, hemifphcerico - concava*, obfeure rubra
(longiore hume&atas tempore, aquofe olivaceo - virefcentes ) margine
;
• , eie-
C A R I N T H I A e JE. 129

elevato craffiufculo albo, coronata;. Rarius e a , qua; feutelns abundant


fpecimina, in juvenili cumprimis astate, polline diclo adfpergi iolent. In
quibus contra aut nulla;, aut nonnifi pauciufeula; occurrunt fcutella;, fi
prsfertim veteraicat jam íolium, liberaliiìlma fimul eodem undique confi-
tura eft manu. De. pulvere hoc„. curiofuis microfcopiis examinato, fic ha-
be : Anthracinarum inftar atomorum per phalanges interdum ; hinc inde
jparfus eft feffilis, farinam dixeris atram; cineritii alias colons eft acerva-
tira agglomerati^; aiTurgunt nunc tarn h i , quam illi,, microfcopicum in fti-
pitulum ; fimplicem, ramulofumve, coralliformem, eodem pariter infper-
furri polline; ut fruticulos, arbufculasve microfcopicas non incongrue refe-
rant. Ex his ratio patet,. cur Halleri,Michelianaque conjunxerim in unum
fynonyma; neque enim,. nifi astate^ inflorefcentiaque differunt. Rofeum
fubtus Scopolius dicere non debebat, qui omnium confenfu ater inferne eft,
extimis duntaxat loborum laciniis fubtus aquofe bruneicentibus, & fcevibus,
fed neque Michelius pag. 88« cruftaceum afferere, quem fimul coriaceum,
uti re vera eft, dixit.. Rubra; ejusdem fcutella;, uti exploratus ipfe fum,
intra aquam pluiculo tempore, aquofe-oliváceo - virefcentes fiunt;. humore
itaque madentes Michelius viderit, dum fordide virentes pronunciavit

GCLXXVIL
• • • . . . . . .

LICHEN C M S P U S ; Tab. i o . fig, 1 ,

Liehen gelatinofus, centrifugus, finuofo - plicatus , breviter multilobus ;


lobis fubereftis, rotundatis undato-, eriipis, una cum fcutellis mar-
gine tubereulofo - crenulatist
130 P L A S I / B R A H I O I E S

Lichen inibricatus, foliis lobatis truncatis crenaiis, atro - viridibus, (cu •


tellis concoloribus. Linn. fyft. nat. torn. 2 , p. 7 1 0 . Schreber. JpM,
lipfipag. 12 f. num. 1 1 2 1 . Leerf. flor, herborn. pag. 256, num. 9 4 4 ,
Pollich. pi. pake. torn. 3 , pag, 2 2 9 . num. 1 1 0 2 . Weber, fpicil. pag,
254. num. 281.

Lichenoides gelatinofum atro - virens, crifpum & rugofura. Dillen. tab.


*9- fig- 3>
z
..

Abimde in fylvis fupra faxa, Briis perfepe immixtus, fub Ziguln.


Etiam rupibus calcareis nudis increfcens im Birnbaumerwald inter Hyperla-
bacum & Planinam; turn prope Dirfchnbach in Tyroli & c . Folium circum-
fcriptione orbiculatum, tertiam lines partem in humore craffum, pulpofu-
lum, gelatinofum, obfeure virens, transparens, faxis inftratum, 8c abs­
que radice adherens; exficcatione nigrum, rigidum, fragile; papyri fere
tenuitate. IUud jam unitumraagis, peripheriam duntaxat verfus, breves
in lobos rotundatos dividitur, cujufcemodi figura Dillenii exhibet; jam
rugis, alternisque porcis longitudinalibus, finuofo - plicatis, crifpatum,
aut & in frondes vage ramofas, multilobas, a centro diffugientes profun-
diufcule fe&um , lobulis undato - plicatis, per omnem late fuperficiem
adurgentibus, numquam non gyrofo - crifpam pras fe fert faciem. Lobuli
tarn peripheriales, quam ratnulorum, plicarumque interiorum erectiufculi,
obtufi, rotundati, per oras ( i n humente planta, tantum videndis) nodu-
lis pulpofis exiguis obfiti, atque h i n c , hocce in ftatu velut tuberculofo -
crenulati. Sparfe per fuperam folii paginam frequentes funt fcutellee feffiles
concavo - orbiculares, 8c ipfas quoque pulpofe, 8c gelatinofas, firmioris
nihilominus tantifper confiitentia;, nec transparentes; folio priinum conco-
lores, at denium obfeurius, aut dilute magis, rubra; ora marginis ex
no-
C A R I N T H I A C y E , Í3 1

nodulis exilibus, in húmente duntaxat. planta v i d e n d i s , tuberculofo - cre-


nulata. Easdem per cetatem, nimiumque, aut diuturnum. humorem, exal-
tato concavitatis centro, in fcutula, feu tubercula convexo - lentiformia
abeunt, cincia bafi annulo exftante tuberculofo - crenulato,.

CCLXXVIIL

LICHEN GRANOSUS, Tab. 1 0 . flg. 2.


1
Liehen gelatinofus centrifugus finuofo - plicatus multilobus; lobis furre-
¿iis, rotundatis, undato - crifpis ; granulis fphéeroidicis & ipfis gelati-
nofis , & transparentibus in anfracluum cavitatibus fubauricularibus
coñferte aggregatis.
Lichenoides gelatinofum atro - virens auriculatum, & granofum. Billeri*
tab. 1 9 . flg. 24.
Liehen granofus. Scopol flor. carn. 2. tom, 2. p. %jyv,num 1 4 1 1 .
t Oeder,
flor. dan. tab. 462.flg.1 .

Perquam & hic copiofus primo vere in faxis mufcofis aipergine ir-
roratis, inter utrumque flagnum inferius Zigulnenfe, Tum & in rupibus cal-
careis des Birnbaumerwaids. H i c , Licheni criípo plurimum estera fimilis,
fpeeificis tarnen notis ab eo diftincìiffimus ; ut adeo nequáquam Ci. W e -
bern, in fpicilegio Göttingenfi, afTenfum prsbere v a l e a m , afferenti: ju-
niorem Licheni^ crifpi varietatem effe. In auriformibus illis plicarum an-
fraétibus Lichenis crifpi, numquam vifa eft multiplex ea globellorum viri-
dium gelatinoíorum &. femidiaphanorum congeries ! Parcius duntaxat, aut
copiofiuSj vage tarnen femper, cmnem ejusdem per íuperficiem iparfee oc-
R 2 cur-
ZXZ P L A N T M R A R I 0 K E S

currunt , vel prima jam in s t a t e , vere fcutellae, tuberculofo - crenulats,


ejusdem equidem tum coloris cum folio, attamen non transparentes ! &
cum tempore magis minusve rubra? ! & in lentiformia demum fcutula abeun-
tes! qua? de Lichene granofo dici haud quaquam pofifunt! & fi dicerentur ,
qua?fo teftem, qui Granofura viderit, cum fcuteiiis Crifpi turmatim, per
auriformes finuum cavitates, aggregatis? nam ex lingulis utique illis già.
nulis tralucentibus, fcutella? demum opacata?, per turmas anfra&uum di-
fpertita? oriri deberent ! Folium ergo Granofo Licheni eli, ut jam dixi.,
fimillimum quoad expanfionem., frondes , lobas , fmuafo - gyrofam, &
crifpam faciem,, tum & quoad colorem, craffitudinem, transparentiam, &
naturam gelatinofo - palpofam, fimillimum jnquam ejus, Lichenis crifpi;
nigrefcitque pariter & illud exfiecatione, in membranam fubcoriaceam ri-
gidam & fragilem transmutatum. Nulls in eo vifuntur umquam fcuteilae,
live atro - virentes, five rubra? ; earum contra l o c o , in cavitatibus dun-
taxat iinuum plicarum (non femper) auriformibus, per phalanges flipatif-
fime coacervati glob.elli .gelatinofi, virides, diaphani, multo plicis ipfis
humiliores,

CCLXXIX, t :

LICHEN SUBMARGINALIS.

Lichen gelatinofus, proflratus, {ubfrondofus, finuofo - crifpus, granis fphs-


roidicis fubmarginalibus laxe obfitus.
Lichenoides gelatinolum, lobis craflìoribus, fufco - viridibus. Dillea.iab.
i$. fig, %z.
C A K. I N T II I A C M.

Clagenfurti fub monte-'Calvarías in aggeribus lapidofis argillaceis


primo vere poft pluviam cum Riccia glauca; Phafco pilifero & c . Folium
gelaíinofum, atro - v i r e n s , fubdiáphanum, pinguiufculum, late diffulum ,
protìratum, libere taraen absque radiculis folo ha?rens ; Jungermannia; pin-
guis adinftar, in frondes laciuca; a m u l a s , obtufas , finuofo - crifpas, &
ipías humifufas / attamen margine íuberecras, vage divifum; laxe fuperne
obfitum verfus margines, granis fphseroidicis majufculis feflilibus¿ & ipfis
gelatinoGs, farciis, atro - virentibus, íubüiaphanis. Exficcatíone nigre-
ícít contractual, imbibitumque velut aterra difparet, affufa iterum v i v i -
ficandiim aqua. N e c M i c h e l i i , nec Halleri adoptavi fynonymum ; millos
in meo obfervavi., ñeque grana, v e l per aetaiem, aut e x í í c c a t i o n e m r u -
1
befcere.

- , , r CCLXXX. ''. • , / .. ir

LICHEN OPUNTIOID.ES.

Lichen gelatinofus proftratus tamofiífiíiius, rarais diffuíis, íubarticalatis,


íubreniformi - lobatis; granulis undique obfitus gíobofa.
Lichenoides gelafcinofum, foliis latioribus,- tuniformibus. Dilien. tdb 1 9 .
t

Clagenfurti frequens primo veré port: pluvias in aggeribus fepiariis


lapidéis, argüía inftratis, varia inter B r y a , extra fuburbium fanclo - Vita-
num. Opuntioidem hunc dixi Lichenem, quod probe infpe&um ejusdem
folium, Coralline opuntia: Linnsi meminiíTe me fecerit femper. Non equi-
dein foliaceis, ut in h a c , articulis, inferti reapfe funt articuli; earn ta-
il 3 .'. men -
134 P L A N T S R A R I O R E S

men gelatinofe iflius algas ramificationes, & harum iterimi lobi, oculis
fpeftandana exhibent faciem, ut v e l invitus, marini illius Z o o p h y t i ? ad-
moneare. Rumi jacet fufa, gelatinofas membrana fubfkntiae, late quaqua-
verfum diftenta, pulpofa, craffiufcula,. atro - virens, femidiaphana, bre-
ves iteratasque velut per dichotomies ramofa; ramulis & ipfis proftratis,
nec aflurgentibus; d e f e p l a n i s , & omnino continuis, ita nihilominus finu-
bus utrinque exfìantibus lobato - velut alatis, ut ex articulis fubreniformi-
bus mutuo infertis concatenates dicas. Omnem, qua late tenditur , foiii
iftius,' ' ramorumque fuperficiem fuperam, globelli occupant minimi, folio
fìipatiflìme innati, ejusdem cum eodem & naturas gelatinofe, & coloris,
diaphaneltatisque, qui, quod Dillenius haud obfervavit, aut obfervare floc-
ci habuit, ubi folium exficcatione nigrefcens contrahitur, ex virore in
Chermefinum obfeure ruborem emoriuntur,

CCLXXXl

LICHEN PAPYRACEUS, Tab. 1 0 , fig. 3 > '.

Lichen papyraceo - membranacei^ , fubgelatinafcens, viridi - ater, erbi-


culatus, ambitu breviter plicato - lobatus ; lobis amplis rotundatis,
integerrimis ; granulis lupra obfitus innatis creberrjmis, homogeneis,
concoloribus.
Lichenoides gelatinofum membranaceum tenue nigricans. Billeri, tab, 19.

Lichen pulmonarius membranacei^ gelatinofus pullus, in fegmenta latiora


divifus, receptaculis florum exiguis, obfeure rubeis numerofiffimis,
Michel, nov. plant, gener. p.fy. ord, 16. num. 1.
C A R I N T H I A C M. 135

Lichen gelatinofus membranáceas exaiperatus convolutus atro - v i r i d i * ,


fcutellis rubris. Bailer, hiji. ftirp. helv. torn, 3. p. 9 5 . num. 2 0 3 7 .
Lichen nigrefcens. Leerf. flor, herborn. pag. 256. num. 9 5 4 .
Lichen lactuca. Weber, fvicil gotting. p. 2 5 2 . num. 2 8 0 .
Lichen criítatus. Scopol, flor. earn. a. iora. 2 . /wg. ' 3 9 6 . K«/7Z, 1 4 1 O.

Habitat plurimus, nudis in faxís Clagenfurti fub monte Calvaría»,


fylvarumque Zigulnenfium. Inter omnes gelatinofos, hie minime pulpofus;
papyri omnino teneritudine; fubtilem, v e l aquis irroratus , lentamque, &
obedientem membranam , iummum fubgeiatinafcentem. Eadem rofacee in
orbera diilenta, non umbilico duntaxat folo, led quanta quanta eft, aver-
ía faxis parte absque radice adglutinata , extimos modo peripheric l o b o s ,
ex plicis crifpos, parmnper attollit; eftqué inferné nuda, inasqualíter fo-
veolato - lacuriofa, obfeure viridis ;' fupra contra, v e l humens, atra; lu-
ci obverfa , velut e virore íubdiaphana ; plicis a centro diffugientibus plus
minus finuofe porcata, granulisque innatis exiliffimis homogeneis, &* coiv-
coloribus creberrime undique exafperata. In frondes profunde difíeCtam,
vidi numquam ; femper unita, continuaque, centrum duntaxat verfus, pli-
cis , ìTigisve plus minus eluxuriari í o l e t , peripheria extima breviter lobata,
lobis ampliufculis, rotundatis, integris, tmdàtocrifpis, Exiftimat H a l l e -
rus (minus tamen, fi quid v i d e o , recta) Lichenis crifpi Varietatem juve-
nilem effe; fed ñeque, per plures licet annos in faxis exiiìentem confide-
raverim, concavas rubrasque Scopolii, & fimbriato - criftatas fcutellas de-
tegere potili.
136 - P L A N T A R Ä K I O R E S

CCLXXXII.

L I C H E N LICHENOIDES. Tab, n . fg. r.

Liehen foliáceo - gelatinofus, atro - virens, frondofiis; frondibus decurn-


bentibus , centrifugis, ramofo - laciniatis; laciniis margine eiliatis;
ieutellis concoloribus, demum rubentibus, obfitus.
Treme!la Lichenoides, frondibus ere&is planis , margine crifpo - lacinu-
lato. Linn, fpec, plant, p. 2625, num. 4 . Gunner, jlor. norv. torn, 2,
pag. 1 4 3 . num. 1 0 9 2 . Allion. flor, ped.tom, 2 . pag. 52%. num. 2600,
Pollich. hiß. plant, palat. torn. 3 . p. 2 7 0 . num. 1 1 3 8 . Necker., del gal-
lobelg. p. 5 2 3 . num. 5..
Noíloc, qui Lichen terreñris minimus &ifeu& Vaillant,. hot. pari/, p, 1 4 4 ;
num. 5 . tab. 21..fig. 1.5..
Lichenoides peliueidum. Endivia? foliis tenuibus crifpis. Dillen, tab, 1 9 ,

Liehen ti.rreítris membranaceus mollior fufcus, receptaeulis riorum fordide


rubris perexiguis. Michel, n, pi gen. p. 76, ord. 3 , tab. 3 8 . figura
minus bona..
Lichen atro - caeruleus laciniatus, & ciliatus. Haller,, hiß. ßirp, helvet. torn,
Z*.pagi 94« num. 2 0 3 . 2 .
Lichen Tremelloides.. Weif, crypt, p, 2.5. Leerf. flor, herborn, pag, 2.56,
num. 9 4 7 .
Lichen criipus. Scopol, ßor, earn, 2., torn. 2 , /?> 3 9 7 . 141.21
" ' ' ' : : V •

Clagenfurti in der Sattniz in faxo brecciato calcáreo , nudo, ubi a


fole extiílus ater, hálitu glauco - cíerulefceníe obdu&us. Tum in faxis
uirir
C A S . I N T H I A C JE* 137

umbrcjis inter montem C a l v a r i o , & Z i g u l n , Muicis inftratus, ubi atro r


virens, naturali colore. V e l in ultimis adhuc operibus Tremeilas inter
reliquit Linnseus haud dubie, quia nec ipie, nec Dillenius fcutelliferum
vidit. Videre interim a l i i , liberaliter iisdem obfitum. Tremellis vel
ideo minus recle adiociandus, quia fi papyraceum demas Lichenem, nul-
lus gelatinoforum minus puîpofus eil, Frondibus is confiât fat teneris, fo-
liaceis, humore gelatinafcentibus, obfcure virentibus, iemidiaphanis, tum
nigris, a centro in orbem diffugientibus, proftratis, peripheriam verius e
decubitu tantifper âfïlirgentibus , planiufculis, ramoio - laciniatis, laciniis
extimis vage diiTecìis, multifidisque, ac molliter fpinuoloio - ciliatis; fu-
pra (non femper) copiofe fcutellis obfitus , primuin concoloribus , tum
faturatius, aut dilutius rubentibus. Exficcatione de more nigrefeit contra-
i n s , a c , fi quidem nudis in pétris radiis pateat folis identidem, glauca
obducìus halitu, ex atro - caerulefcit denique. A d eumefem ex Dillenio
plures Hallerus alios, tamquam ejusdem Várietates, revocat; fed fi de ¿fi-
guris 3 3 . 3 4 . & 3 5 . id lubens dem ; aliam tarnen longe fpeciem figura 3 2 .
dénotât Certe color atro - cœruleicens nulli gelatinoforum naturalis eft;
veniente venit astate ; prsprimis cum deficcati jam folis exuruntur radiis.

CCLXXXIII.
., . . .

LICHEN FASC1CULAR1S. Tab. n.fig. a.

- , - .
Liehen foliáceo - gelatinofus , feflilis, orbiculatus, multiplex aggregatus;
x

atro - virens ; margine toto erecio , finuofo - crifpo, fcutellis hemo-


geneis concoloribus obverfe - conicis fiipatifiìme coronato.
138 P L A N T A R A R I O H E S .

Liehen foliaceus gelatinofus tuberculis turbinatis fafeiculatis fronde majori-


bus. Linn, fyß, nat tom. z.p. 7 1 1 . num, 9 3 .
t Weber, fpicil, götting,
p. 256. num 282.t Oeder. flor. dan. icon, 462. fig. 2.
Lichenoides gelatinofum palmatum, tuberculis conglameratis, Dillen, tob,

"Liehen pulmonarius gelatinofus, crafiiis, minor, foliis latiufculis, digi-


tatis, e grifeo fubobfeurus, per vetuftatem fufciis, & in uvam fe
colligens , reeeptaculis florum concoloribus , poilea fufco - rubris.
Michel n. pl. gen. p. 87- ord 16. num. 5.
t

Liehen glomeratus. Necker. del, gdlobelg, p. 5 0 9 . num, 20.

Ampliffimis laxa flratis ? an glomeribus dicam ? late obtegit; Bryis,


aliisque pafiim immixtus Mufcis; exfuccus , corrugatus, ater crelo fudo,
& calente folis radiis aere; humida contra tempeftate, -atro - v i r e n s , &
iemidiaphanus. Digitatas, put & palmatas, ut v i d e o , ei dare •confueve-
rutit frondes,, erectas , tenerrimis bafi fibrillis radicatas. Mihi talis occur-
rit nufpiam. Multiplex, ftipateque aggregatus, & mufcis, quibus• ut plu-
nraum innaicitur, firmiufcule conglutinatus, pulvinatos in iisdem eflbrmat
glumeres botrytico - tuberculofos , facile , dum a mufcis extricatur, in
lacinias lubfrondofo - crifpatas dilacerandus. Nudi iemitabefeentesque fi
tum forte eidem adhaereant (ut reapfe iölent) mufcorum flipituli , quis
non fibrillis inftru&um, radicatumve dicat? AlieniffiniE interim a gelati-
noforum tremelliformium Lichenum natura funt radices; utpote qui e femi-
nali fuo polline, aut forfan verius exiliflimis fuis e globellis gelatinolis hu-'
more « v o l u t i , diflentique, infera fua fuperficie leviufcule plerumque faxis,
arboribus, mufeisve hsrere duntaxat, conglutinarique folent, radicum
expertes. D e e o , ut v o l e t , üt; qualem adhibito diligentia & microfco-
pico
C A R I N T H I A C M, 139

p'co examine invenerim ? veritatis amans, dicam. Folium eft gelatino-


fum, ubfcure v i r e n s , femidiaphanum, ficcitate atrum, circumfcriptione or-
biculatum, difco medio f a x i s , aut, quibus" Ut plurimum irretitum eft, mu-
fcis, plus minus agglutinatum , peripheriam verfus libere aiTurgens, & ele-
vatum, ambitu peripheric admodum finuofe & gyrofe crifpum; ora mar-
ginis peripherialis ftipatiflime obfita fcutellis & ipfis gelatinofis, & con-
coloribus, oblongis, obverfe conicis, five turbinatis , [apice incraflefcen-
tibus, concavo - introlabentibus, ambitu tumidiufculis. Easdem cum tem­
pore ruborefuffundi, non dubito; v i d i tamen nondum. Cum itaque am-
pliatus folii margo erecius afturgat, ac plicis admodum copiofis , varios
in finus gyrofe crifpetur fubanaftomofantes ; foliaque prsterea ejusmodi
plurima denfos in cefpites aggregata connafcantur, hinc fit, ut nil nifi
glomus corpufculorum gelatinoforum botryticus , & pulvinatus videatur,
nec de folio plerumque appareat quidquam. . ••„•
»

CCLXXX1V.

LICHEN CRISTA.TUS. Tab. 12. fig. 1 .


• .- • ' " • • .

Lichen pulpofo - gelatinofus , atro - fubvirefcens , centrifugus , crifpo -


lobatus, obfitus tuberculis convexo - lentiformibus, tandem faturate
rub en ti bus.
Lichen foliis imbricatis, dentato - ciliatis, fcutellis folio majoribus. Linn.
fpec. plant, p. 1 6 1 0 . num. 24. Necker. delie, gallobelg, pag, 508, nunr
18. Lee rf. fior, her born. p. 2 $6. num. 946.
Lichen multifrdus. Scopol earn, 2, p. 596. num. 1409,,
P L A N T A R A I I O Ä E J

Lichenoides gelatinofum, foliis imbricatis, & crifiatis. Dillen, tab. ig,

Liehen pulmonarius gelatinofus 'terreftris, atro - virens, foliis craflis bre-


vibus congeflis, & rudibus, reeeptaculis florum fulvo - fufeis. Michel.
m pl. gen, p. 87. num. 6, ord. 16. tum
Liehen pulmonarius gelatinofus terreftris membranaceus atro - virens, le-
gmentis rotundioribus, reeeptaculis florum fufco - rubeis. Michel, n.
pl. gen. p, 88. num. 12.
Liehen gelatinofus ramofus lacinia tus, fcutellis rubris. Haller. hiß. ßrp.
hebet, tom. $.p. 96. num. 2039.
Lichenoides gelatinofum M e u r a , Jacoben maritimse divifura., Dillen, tab,
T-9'fig* 5 «
2

Liehen pulmonarius gelatinofus Sic. Michel, nov. plant, gen. pag. 88. num,
12. 6 num. 14.

Clagenfurti ad aggeres murales e faxis & terra coagmentatis. He­


fte defeecati Hällerus judicii Jacobcsum cfiftato conjunxit; nulla enim inter
utrumque v e r a , fpecificaque exiftit diverfitas; Jacobsus ex Criftato futurus
iemper, ubi crifpi foliorum lobi longius tantifper diflenti, ramofas quaqua-
vevfum fe diffuderint in frondes. Criltatum cur potiilimum dixerit Lin­
nxus? non video ; nifi ad carnofas crifpasque gallinaceorum refpexerit
criftas, quas humida prasprimis tempeftate, craffe pulpofi, crifpatique fo-
liolorum ejusdem lobi haud maie exprimunt. Multo antedi&is hic pulpo-
fior, folio confiât carnofo lineam fere craffo, gelatinofo, per exficcatio-
nem coriaceo, in orbem diffufo, non equidem vere imbricato, rugis ni-
hilominus , plicisque, v e l per difeum afTurgentibus, criftarum adinftar,
finuofo - crifpis, undato; ambitum verfus, jam profundius (ramofarum in-
ftar
C A R I N T H I A C iE.

ftar frondium) alias brevius multiloba nTfegmenta fecto; lobis, eorumque


laciniis crilpo - undatis, ac in humente planta pulpofis, obtufis, rotunda-
tis. Plurima omnem ejus per fuperficiem fuperam convexo - lentiformia v i -
deas tubercula, ftipatiffime quandoque aggregata, eaque fat magna, carno-
fa, folii ipfius primum c o l o r e , fed obfcure demum fanguinea, per defic-
cationem tantifper depreffa, & fere concavo - etiam introlabentia. Viri-
dem ejus fi irifantiam demas, colore, tempore p l u v i o , aut humente, eft
atro, obfcurum in virorem, luci duntaxat obverfus, l u d e n s , femidiapha-
nusque, Halitu contra defliccatus obducitur cinereo - glaucefcente, qui
dum aquis rurfum mergitur, in plumbeo - fubccerulefcentem primum a b i t ,
dum haufta ad fatietatem l y m p h a , nigrefcat iterura. S e d carafter h i e , ul­
tima; nonnifi, nec naturalis astatis eft. J-

GGLXXXV.

LICHEN FUGAX. Tab* 1 2 . fig. 2.

Lichen foliaceo - gelatinafcens , fuborbiculatus , undofo - plicatus, fub-


lobatus, hyalino - nigricans. -
Tremella arborea nigricans, minus pinguis, & fugax. Dillen* tab. 1 0 .

In truncis arborurn fylveftrium, & domefticarum, tum in trabibu*


fudihusque fepiariis, etiam in emortuis arborurn truncis frequentem inve-
ni fero autumno poft pluvias Labaci in R o f e n b a c h ; Clagenfurti in fylvis
tam Vi&orienfibus, quam Zigulnenfibus. Tremellis tarnen adjunxit Dille-
Jiius! utut foliaceum magis, quam gelatinofum, & crebris praeterea pun&is
S 3 •
i 2
4 P I A N T A R A R I O B . E S

tuberculofis ( q u s nec ego o b f e r v a v i , aut c u r a non fuit tunc obfervare)


interiìincìum ! Membrana eli tenera, humore gelatinafcens, colore tum
aquas nigricante, diaphana, per exficcationem a t r a ; fuborbiculata, vario
modo imdofo - p l i c a t a , umbiformis, ambitu vage & inordinate lublobata,
lebis obtufis, rotundatis, i n t e g r i s , fìnuofo - crifpis ; deficcatione tandem
eoncidens in membranam plicatam tenuern fragilem atram.

. CCLXXXVL

LICHEN C 0 R 1 I F 0 R M I S ;

Lichen coriaceo - gelatinafcens, libere r e p e n s , undofus, fìmiato - loba-


t u s , atro - fubvirefcens, lobis fuberecìis, repando - crifpis.
Lichen gelatinofus n i g e r , undofus & crifpus. Roller* hijì. ftirp. helvet, tcm,
3. p, 96*. mm. 2038.

A d faxa nmfcofa , inter Montem Calvarias , & Z i g u l n , Hypnis,


Jungermanniis, & Licheni horizontali L, iinmixtus innalcens. Qua?rit Halle-
r u s , an ne i d e m , cum antedifta Dillenii T r e m e l l a arborea nigricante mi-
•nus pingui & fugace? fed ncque cum h a c , neq cum c i t a t o . M i c h e l i i fyno-
nymo idem effe poteft, a quibus non natali folum loco terreftai, fed po-
tiffimum natura admodum coriacea, &• craffa differt. Folium noftro non
membranaceum , & tenue, imo plusqaam in ullo gelatinoforum (femialte-
ram l i n e a m ) craflbm, pra?primis a r o r e , aut pluviis humenti; corii omni-
no fimillimum, ex atro - fubvirefcens, amplum , m.ufcos inter in terra re-
p e n s , undofum, firmato - lobatum, lobis ex decubitu affurgentibus, finuo-
fis, repando - crifpis; exficcatione haud diffluens, nec in membranam, ut
di-
C A R I N T H I A C JBt 143

dixi, fed rigidum & atrum in corium corrugatum concidens. Tubercula


1 ?
aut fcutellas nondum in eo vidi.

CCLXXXVIL

LICHEN FUCOIDES. Tab. 1 2 . j % . 3 .

Lichen fruticulofus ater, foliolis ramulofis, tereti - compreflìs, ex decubi-


ti! affurgentibus t centrifugis , margine utrinque tuberculofo - denti-
. culatis; fcutellis fubterminalibus , feffilibus pedunculatisque concolo-
ribùs. • ~~\

.... • -In faxis alpium excelfarum granitofarum fuperioris Carinthiae. Sem-


per prò Varietate mera Lichenis m e i Rigidi habui, ac, fortaffis nil etiam
aliiid efl ? quoniam nihilominus p e r e a m Varietatum multiplicationem, in
generibus cumprimis aut minus cognitis , aut minus faltem elaboratis , ele-
gantiffimàj non raro fpecies deperduntur, nil meo definiam judicio ; Cry-
ptogamologis, me in arte inagis verfatis, ut arbitri effe velint, lìberrimam
deferenspoteftatem; id folum monitionis adjiciens loco, figuram fi prèsa-
le 38. A. & B. Tabul® Dilleniana: X V I I . fpe&ent, dubitaturum neminem,
Coralloides illud fafciculare verrucolum, & veluti filiquofum, idem piane
meo cum Fucoide Lichene effe. A t nulli i n m e o longitudinales Iblei ; nec
fiiiquarum Smuls, transverfa; protuberantis ! Color prasterea nec cinereo -
virefcens infanti n e c vetulo ochroleucus! Ut de cretacea casterum nil me-
9

minerim bafi. Folia Fucoidi, perinde ac Licheni Rigido, funt teretia


quidem, at funul & compfeffa; folida, farcia , nec fiftulofa; femi - aut
vere pollicaria ; interdum fimpliciffima, atque tum fubulata ; maximam ta-
P L A K T / E R A R I O R . E S
*
men partem, spicem verfus iterato ramulola, fruticulorum inftar, cefpito-
fe femper aggregata; ab uno velut centro,, quaquaverfum diffugientia ; fub-
Embricata; ac ex decubiti! duntaxat affurgentia. E a , nifi imbribus emollita
lentefcant, dura Temper, rigidaque funt, flecìi impatientia; cornea dicas
fubftanti«., quae, quam cédant, antea frangantur. In aciem velut com-
prends eorumdem utrinque margo lateralis, per omnem & ftipitulorum, &
ramulorum longitudinem ,.. tuberculis obfitus eft fuperne fubiphaeroidicis,
parvis, feffilibus, ejusdem cum foliis fubftantias, & c o l o n s , tit ea non
male dixeris margine tuberculofo - denticulata, crenulatave, Scutellae non-
nifi'in ramulis -terminales, aut paulo fub eorumdem apicibus fefliles, five
& breviffime pedunculate; luntque hemiipha?ridico - concavas, atra?, ni-
tentes, tuberculis marginalibus duplo minimum majores, non ex iisdem
generata?, utpote qua; ipfa; demum ultima in astate magnitudine auéte, &
exaitata difci concavitate, in fungofa, convexo - lentiformia abeant tu-
bercula. Color csterum totius flirpis ater, 1 se v i s , nitens.
-

CCLXXXVIIl

SAXIFRÄGÄ T E N E I X A . TS, 1 7 .

Saxifraga ftolonibus proftratis, imbricato - foliofis , e latere cauliferis;


caulibus e r e ä i s , fubnudis, paucifloris; föliis lineari - fubulatis, ci
liatis, fpinula terminatis.
. • ' •

Primus prœruptis in cautibus montium nofirorum rariflimam hanc


Saxifrages fpeciem invenit IiMriffim us Zoyfius, mecumque benevole com-
municavit. Radicem ea habet fat gracilem, ut vix perennem, qualis ìli-
hilo-
G A R I. N T ' H I A C M, • / I45

hilofeciuS e f t , crederes. Eft v e r o , fi quas a l i a , quam maxime multicaulis;


e x e
id eft, ftofoties * quaquaverfum diffundens plurimos, & ipfos quoque
perennante?, oblongos, proftratos, foliis undique conferte fubimbricatis
obfitos., bafin verfus magis quotannis, magisque una cum veteribus foliis.
feriii - arefcentes, & dilute rufefcentes; Folia eorumdem annua, non equi-
dem fubulata, imo plana; àttamen angufta,' longiufcula, lineari -fubulata
tuto dixeris; funtque iaturate viridia, cannula fubtus longitudinaliter per-
curfa; c^terum feflìlia, ìurfum verfus fubimbricata, nuda, integra, mar-
ginales per oras villulis, d.emum c a d i v i s , ciliata, apice in fpinulam aci-
cularem, corneam, aquofe fubrufefcentem, rigidamque abeuntia, quae, in
recente cumprimis pianta, dum folia nativa, fùa adhucdunr pollent. firmi-
tate, pungat. Horum e x ftolonum non tam apicibus, quam lateribus ,
caulesre&a affurgunt annui, quam maxime tenelii, & graciles, rofula fo-
liolorum patentium in orbem bafi v a l l a t i , ex viridi rubentes, vifcofo
primum villofuli, tum calvefcentes, foliolis aliquot, fquamularum inftar,
laxiflime fparfis, parvis, lineari - lanceolatis, planis, feffilibus, v i x , nifi
prima in s t a t e , villofo - ciliatis, obfiti. Supremus caulis racemo florum
paupere, plerumque nonnifi trifloro , terminatur; conftante pedunculis te-
nerrimis£ longiufculis, vifcofo - villofulis, fubaphyllis, laxe ereclo - pa-
tentibus , unifloris. ; Calyx fuperus , quinquepartitus , utpote inferiore
fua parte o v a t a , germini connatus, vifcofo -~ villjofulus, lacinulis lanceo-
latis. Corolla pentapetala, calycis fegmentis major ; petalis anguftis, ob-
longo - obovatis, integris, enerviis, patentibus, albis, immaculatrs. Sta-
mina d e c e m , alternis tantillo brevioribus; filamentis fubulatis, albis; an-
theris flavis. Germen ovatum, immerfum, connatumque inferiori calycis
parti; unibilico apicis primum acuminato; fed in duos dein fìylos diver-
g e i ; ftigmatibus obtufis, Capfula • ex ovata bafi divaricato - biroiìris,
i 6 4 P L A N T A R A R I O & E S

transvcrfim apice inter utrumque roftrurn dehifcens , unilocularis , poly-


iperma. Odor nullus. Obferv.,Planta, Linnsi fi pr^cife fpe&es cara&e-
rem ipecificurn, Saxifrage bronchiali proxima, nec ab e a , nifi comprcefen-
fentia, diftinguenda; hac de caufa, notas diverfitatis recenfuifle juverit.
Humidis planta fibirica, depreflisque végétât l o c i s , multo, quam Tenella,
major, firmior, lignofiorque ; foliis furculorum , five ftolonum magis car-
nofis, per oras ciliis exiguis iiibfpinofis albidis, obfitis, terminatis apice
fpina fubulata, firma, nivea, pungente. Caules in furculis terminales,
ex apice, non lateribus ; ipfi apicem vertus paniculati, nec racemofi.
F l o r e s , quam in Tenella, majores; petalis ovalibus, guttis fupra bicolo-
ribus feminaiis, nec immaculatis ; fubtus lineis, fiye nervis longitudinali-
bus tribus.
_

. CCLXXXIX.

FUCUS BOTRYOIDES. lab. i^fg. i.

Fucus caule vage fubramoio; veficulis fparfis, ieflilibus, fubovatis, infla-


t i s , inanibus.
A n Fucus Ovarîus five Uvarius ? caule filiformi, foliis confertis ovatis
fornicatis, Limufyji. паи torn, a. edit* 1 3 . virîdob, pag, 7 1 4 .
, • . • ' • v
Iterati^ vicibus perelegantem hanc Fuci fpeciem in Fucorum con­
catenati, felaginoidis & c caudice, in fpongia quoque, cefpitofe nafcen-
tem inveni. Elegans, fi quis alius; Botro fimillimus rubro. Cefpes eau-
liculorum, plus minus pollicarium , ftipate aggregatorum , denfiffimus.
Cauliculi coriacei, lenti, atro - rubentes , n u d i , a p h y l l i , teretiulcuh],
G A R I N T H I A C jfe. 147

erecti, partim fimplices, partim v a g e , alterneve ramulofi, ramulis brevi-


bus, fimplicibus, cauli fimilibus. Foliola nulla; horum l o c o , fpariae per
caulem, ramülosque veficuhe membranacea; obovatas, aut certe fubovatas,
feffiles, inflatae, tumentes, inänes, aut, fi v i s , vacua; (aere repleta;?)
extuslaeves, nitentes, faturate purpureo - rubra;; extra aquam cum,tem­
pore per exficcationem in fcuta fornicata introlabentes, nec per reimmer-
fionem priftinae amplius reftituendae figura; veficularum inflato - tumentium
& inanium. Ita liquidem infera veficularum membranula verfus fuperiorem
introlabitur, ejusdemque concavitati apprimitur, ut licet aqua; rurfuin im­
mergas, haud amplius fefe reftituat • aut ab eadem avellatur; nec veficu-
la amplius intumefcendo infletur, inanis interne. Deficcatum idcirco fi
quis fucum hunc intueatur, nullas in eo confpiciet veficulas; lubtilia dun-
taxat in eo fe videre credat foliola, aquore flavefcentia, diaphana, leffi-
lia, fubovata, clypei - i&a fcuti - formia, fuperne convexa, inferne for­
nicato - concava, margine integerrima»

ccxc

FUCUS CARTILAGINEUS.

- •':-:> ^ - • ' ' * .... • • ' -, . . •

Fucus caule frondiformi7 cartilagineo, ex tereti compreflb, alterne ramo-


fo ; ramis lanceolato - frondofis, alterne tripinnatis ; lacinia lineari-
bus ; extimis apice fubcraffefceritibus.
148 P L A N T A R A R I O E . E S

Fucus cartilagineus , caule teretiufculo, compretTo ; fronclibus fupradecora-


pofitis , pinnatis, laciniis linearibus coloratis. Linn. fpec. plant, p,
1 6 3 0 . num. 24. Gunner, fior, norv. tum. 2. pag, 1 0 3 . num. 864. tab.
B'fis- 5* Gerard, fior, gaìbprov. pag. 26. num. 6. Allion. fior, ped,
- tom. 2 . pag. 532, num, 2630.
Fucus verficolor. Gmelin. hiß. fite, p. 1 5 8 . tab, if-fig. 2.
Mufcus marinus. Ciuf. hiß. plant, p. CCL.ì
Coralloides lenta fceniculacea, ^oh Bauh. IH. part, p, 7 9 7 .

A d rupes maris Mediterranei. Non nomen duntaxat Linnasi, fed


& fynonymum quoque, inutiliter mutavit Gmelinus , Abrotanifolium , Car-
tilaginei l o c o , citans; q u o d , ut verum fatear, minus placet. Clufii, at-
que Johannis Bauhini fh'rpes nonniü fub dubio recipio; Scopolii rejicio
etiam. E t hic quoque de more gentis, radicis l o c o , coriaceo - cartila-
ginea rupibus conglutinatur placenta fuborbiculata; quas in caulenx abit fu-
pradecompofito - ramofum , frondiformem, haud admodum craflhm^nec
& lignefcentem; imo una cum ramis, ramulisque, & horum pinrulis, co-
riaceo - duntaxat cartilagineura , ' ex tereti comprefllim , lentumque, &
v e l dum ficcus eft, flexilem adhuc. R a m i ejusdem primarii laxo alter-
noque inter fefitu, pinnarum inftar, eidem hasrent connati, eodem omnes
in plano v e r t i c a l i , patentes; & ipfi quoque (fi infimos fupradecompofi-
to - pariter ramofos excipias) lanceolato - irondofi , alternatim tripinnati;
laciniis pinnarum pinnularumque foeniculaceo - linearibus , ex tereti
compreffis, extimis breviffimis, apicem verfus fubcraffefcentibus , fi h s c
ejusdem fit fru&ificatio ? me latet; dubito tamen. Veficulas fané pulpofa
farcìas gelatina, feminiferasque, nondum v i d i , fed neque umbilicali per-
tufa poi 0 lubercula. Caterum quantus quantus efl:, tarn humeiìs, quam
de-
C A R I N T H I A C J E . 149

deficcatus, tr-ansparens totus; femperque non uno duntaxat, fed diverfis


plane, fpeciofiffimisque (atro - rubente, dilute viridi, aquofe riavente,
purpurafcente, albido, hyacinthino & c . ) varius coloribus,

CCXCl

iFUCUS VOLUBILIS. Tab. 1 3 . M

Fuciis frondibus cefpitofis, fimplicibus, ramofisque, coriaceis, linearibus,


margine rotundato - dentatis, in cochleatn Archimedceam longitudina-
liter convolutis.
Fucus fronde fpirali, margine dilatato repando - dentato. Linn. fpec. plant,
p. 1627. num. 5. Gmelin. hiß. fuc* pag. ißo. Allion. fior, pedem. tom*
M M A 6 I
2. pag* 333« - 3 «
Alga fpiralis maritima. Boccon. plant, rarior. ßcilice $c. pag. 7 0 . cab. 3 3 .

Fucus fpiralis ferratus. Barretier. p> 1 1 8 . num. 1 3 0 9 . tah. 1 3 0 3 .


Epatica fpiralis minur. Gionan. tom. 1 . p. 26. tab* 27.

Gonchis, fpongiis, lapidibusque maris Mediterranei accrefcit, a


pifcatoribus una cum retibus extraftus, rurfumque rejeéìus. Unica a bafi
coriacea , pia centaeformi , corporibus fubmarinis adglutinata, cefpesiron-
dium plurimarufn integer enafcitur. Earum alias fimplices ; parce, & non-
nifi vage ramofas alias. Tarnen quotquot funt, dum pianta viget, in A r -
chimedasam longitudinaliter intortae cochleam, alternis identidem marium
undis flucìuant. Eas fi jam, natura renitente, dum tarnen iriadent, evol-
v a m i , coriaceas, craffas, lasves, atro - rubentes, & lineares invenie-
T 3 mus,
*50 P L ' A M T Ä R A R I O R . E S

mus, nullo ( ut in Fuco veficulofo ) mediam longitudinem percurrente cau-


l e , apice rotundato, obtufo; marginibus contra lateralibus finuofe excifis,
ut rotundato - dentatos dicere poilìs ; lobulis dentium rotundatis, introrfum
concavis. Fruétificationes five veficulofas, fives tuberculofas, nondura
vidi. E x figuris, quas v i d i , Autorum, Bocconii (quam rudis caeterum)
placet maxime ; ut qua; naturam ftirpis exprimit optime; nihilo Barrelie-
rii futura inferior, nifi fpirarum margines tam acute ferratos incidi feciffet.
A t ea Ginnanii, & quam Gmelinus habuiffe v i d e t u r , -ipfeque olim ]oh.
Bauhinus I I I . pag, 7 9 5 . ( e g o enim inter Ginnanii Epaticam fpiralem majo-
rem & minorem, Gmelini Laceratum & V o l u b i l e m , Johannisque Bauhini
Algam crifpam fcabiofam, diftincìionem facio nullam ) E a , inquam, non-
nifi dud um a matrice avulfa, longiufcule jacìata mari, fìuctibus quaffata
alternis, omnique pene fpoiiata elafiicitate, & marginibus v i t i a t a , frons
effe videtur, ex qua nemo, aut certe difficillime Volubilem Linnaei Fucum
agnofcat, Sane nifi a Linnaeo jam ipfo citatam vidiffem, v i x aut ne vix
quidem citaturus eamdem fuiffem; fed neque Gmelini Fucum Volubilem;
nam cum d a r e praftantiffimus estera V i r dicat : Volubilem fuum a fuo Fu-
co lacerato tab. 2 1 . fig. 4. vixdum differre, [partibusque convenire omni-
bus & c . quomodo perfuadere m i h i , aut alteri cuiquam potuiffem, Lacera-
tum illum , v e l a l o n g e , Algse Ipirali minori Bocconii fimilein effe, dem-
pta magnitudine ? .,.

. 1

CCXC1I,
C A i i » T H I A c A -,
*5*
s 1 » CCXCIL

FÜCUS CONFER VOIDES. Ä 1 4 . jfe. 1 .


:
' „' ' • .. . . .... _ -« _ .

Fucus caule cartilagineo, terete, filiformi, vagas per dichotomias ramo-


fiffimo, ramis diffufis inaequalibu* fetaceisj verrucis fph«eroidicis &
ipfis cartilagineis, fubfeflilibus rariter fparfis. , v")
Fucus fubdichotomus teres filiformis ramofiffimus, ramis insqualibus fetaceis.
Linn.fpec. plani, pag 1 6 2 9 . num. 22* Gunner* norv. torn. 2. p, 9 2 .
num. 7 5 4 .
Ceramianthemum ramofiflimum, humile transpaiens rubrum. Donati. hiß.
marif. adriat. p. 2 7 . tab. 2. fig. 1 . non recìe confufum cum Lichene
.' Rocella Lin. „
Fucus verrucofus. Gmelin. hiß. fucor. p* 136. tab. 14, fg. 1 .

Varus Adriatici maris corporibus fubmarinis accretus deprehenditur.


Caulis brevis, craflìtudine fpintris, vere confervoides, teres, lasvis, ut
tota pianta, cartilagineus, flexilis, jam faturate, jam dilute magis ruber ,
& diaphaiius, haud procul a bafi>Tn brachia, fibi fimilia, vagas per di-
chotomias ramofiffima, quaquaverfum diffunditur. Ràmuli brachiorum rio-
rum, & ipfi fubdichotomi, quo a communi cauliculo recedunt magis, eo
quoque teneriores, fetacei evadunt denique, tarnen adhucdum lemper car-
tilaginei. Veficulas in eo vidi nullas , fed neque tubercula , umbilicali
notata poro ; horum tarnen loco, rariter hinc inde fparfas verrucas fubglo-
bofas farétas cartilagineas, nunc omnino feffiles, nunc & brevifllme quò-
que pedicellatas, reliquie ftirpi concolores, id eft, faturate rubras. Mihi
tamcralTus, ac eumdem Gmelinus, multoque minus, ut Donati, incidi

r
152 P L A N T A R A R I O K E S

fecerunt, numquam occurrit ; teheriores utique conferva effe folent; a


quanta nonnifi fimilitudine, confervoidem Linnaus dixit. Fallitur Allio-
nius, confervoidem Limisi fi cum confervoide Gmelini, eumdem judicat,
quas mihi clariflimum Virum non citandi ratio fuit, nefcienti , de cujus
demum ilirpe loquatur.

, > CCXCIII. 1 \
:
. - . ; * •
FUCUS F A S T I G I A T U S . Tab. 14, fig. 2.

Fucus caule cartilagineo, filiformi, tereti - compreflìufculo, meras per


dichotomias ramofiffimo, faftigiatio. .
Fucus dichotomus ramofiffimus teres uniformis faftigiatus. Linn, fpec.plant.
p. i6%i. num. 29, Gunner, fior, norveg. torn. i> pag. 48. num. 102;
•Allion. fior. ped. torn. 2. pag. 330. num. 2 6 1 4 . Gmelin. hiß. fuc, pag,
106. Oeder. fior, dan, tab. 393.
Fucus parvus, plurimis ex eadem radice cauliculis, fegmentis teretibus*
in iummo apice bifidis vel trifidis. Bukenet. aim, pag, 1 6 0 .

1 Flumine in mari Adriatico fupra c ancrorum teftas,


; conchas, alio-
rumque fucorum ftipites. Exilem , & refpecìo Oederiani ( l o c . cit.) gi-
gantis, pygmsum exhibeo, quia majorem hue usque nondum habui. For-
fan nec Plukeneti, & apud Gunnerum, Gmelinumque Raji , major non
fuerit. Ututfit; fpecies ut plurimum, non tarn a magnitudine, quam a
notis defumuntur carafterifticis. Et meus major fieri poterat denique, u\~
timique dichotomiarum apices in veficulas craffefeere, lorjgiore fi tempore,
& magis fixae matrici aur, corpori increvittet, Non fgiitarium m o d o , fed
&
C A R Ì S T H I A C . * , „ 153

& cefpitofe crefcentem vidi ; caulis tamen quisque, propria femper fu-
per placentula radicali, coriacea , & orbiculari attollebatur ad unum,
etiam fefquialterum pollicem, faftigiatus. Is cartilagineo - coriacea? natu-
ra , groffiorisque ( in ineo ) fili linei craflitudine , teres primum , tum ex
tereti compreflìufculus, ad dimidium fere ereéìus pollicem, alias nonnifi
imam ad lineam, affurgit fimplicifiimus, ftatimque dichotomùs, per fexies,
ocHesque & amplius iteratas deinceps dichotomias, flabelli adinftar in
morem diftentus dividitur, fubdivicìiturque, ramofiflìtnus ; vere faftigiatus,
leu diche-tomìis extimis ad eamdetn omnibus altitudinem exaltatis. Laci-
nulae dichotomiarum comprefla?, filiformi - lineares; extimas interdum tri-
fida% Color primum dilute, tura olivaceo - virens, ex viridi dein palli-
dius aut faturatius rubens, atro - denique purpureus, & niger. Ha&enus,
utdixi, ( & a n m i r u m ea un juventute?) nec vefìculas, nec tubercula in
eo vidi.
-

CCXCIV.

FUCUS M A R G I N A L I A

Fucus caule coriaceo - fubcartilaginefcente, filiformi, tereti - compreffiu-


fculo-, vagis dichotomiis ramofiffirno, margine fupra laterali utroque
tuberculis umbilicatis obfito ; dichotomiis extimis elongato - fetaceis.

Teftae dorfali cancrorum brachyurorum majorum innatum inveui


Tergerti, nec a Gradino, minus Linneo recenfitum. Eli: vero duplo in
natura tenerior, fed ad diftinélius exprimendum carafterem fpecificum,
aufta, cum propojtione, magnitudine, propofìtus. Cauliculus brevis, in»
U ' fir.
i54 P L A N T R A R I O R E S

firmus, fili craßttudine, piacentina nixus tenere coriacea, illieo vagis fub
dichotorniis, in brachia, fe tantifper craffiora, & ipfa ex tereti compref-
fiufcula, coriaceo - fubcartilaginefcentia, ramofiiTima, quaquaverfuoi diifu-
fus, tanto impar ponderi, nifi aquis elevetur flucliuans, proftratus decum-
bit. Brahia five rami, quo a ftipite communi elongantur magis, eo & or-
dinate magis ulteriores per dichotemias iubdividuntur ; laciniis dichoto-
miarum tenerioribus femper, dum extimas, & ipfe longiufcutee, capillarem
velut in fetam abeant. Compreflas , ut plurimum, dichotomiarum obfer-
vavi axillas. At margo lateralis fuperior ftirpis totius, tuberculis hemi-
fphsericis umbilicatis obfitus efl contiguis per omnem caulis, ramorum,
ramulorumque utrinque longìtudinem. Color, dum aquse mergitur, dilute
virens;'tuberculorum faturaiior ; nigrefeit per exficcationem. Minims
confunderidus cum fupra deferipto F . confervoide, qui corneo - cartilagi-
rieus, teres, verrucis rariter, & vage fparfis; dum hie contra, membra-
naceo - coriaceus , fubcartilaginafcens , ex tereti compreflus, tuberculis
confierte , & ordinate per margines laterum digeftis.

ccxcv,
F U G U s MUSCIFORMiS, Tab. 14. fig. .
2

Fucus caule membranaceo - coriaceo , filiformi, ramofiflimo; ramulis fera-


ceis ; marginibus laterali bus caulis ramorumque capillari - ciliatis,

Mufci adinfìar, denfifllme obfederat teftas cancrorum in foro vena-


lium Tergerti ; erat vero fpecies cancri fimillima ejus ( n o n tarnen eadem)
quam Plancus Venetiis Fachino vulgo vocàri dicit, & Linnaeo, ut video»,
fan-
C A R I N T H I A C Ä . 155

Cancer lanatus eft. Nemo non credat, Mukoidem fe Linna?i Fucum p r s


ocuüs habere ; longo certe Linnaeus tempore inter Mufcoidem fuum, &
Aculeatum diftinxerat ; etfi limites diftinciionis adeo fe contingerent proxi-
me, ut artis eflet fcire, hunc? an ilium? quis haberet. Preffit harc diffi-
cultas non parum nuperrimos; prseprimis poftea, quam Virgatus Gunneri
Fucus innotuit. T r e s jam habueramus : Aculeatum Oederi tab. 3 5 5 . Gun-
neri Virgatum nidros. 4 . tab. 7 . & Mufcoidem Gmelini tab, 1 2 , quos in-
ter, qui diitinguat? nae ille emuncia; naris fit. Longius, quam sequum
erat, ferpenti m a l o , occurrit denique in Mantifls Linnaus Volumine alte-
xo, omnes hofce nonnifi unam pronunci ans , eamdemque effe fpeciem >

quam expuncio deinceps Mufcoidis fpecifico nomine , Aculeatum debere


dici voluit Fucum. Venale ab eo inde tempore nomen , integrum mihi
erat novae, cui volu,iffem,-tribuere fpeciei, fi cumprimis, quod ejusdem
& habitum, & crefcendi exprimeret modum , oppofitum judicarem ; um-
bram tarnen ipfam v e l minims ut evitarem confufìonrs , m a l u i , quem jam
hie uropono, mufciformeni potius , quam mufcoidem dicere Fucum. Den-
fis cum, ut roufci folent, cefpitibus crefcentem inveni fupra eancrorum i l -
lomm teftas, caule vixdum fpithamali, flaccido, utpote natura; membra-
naceo - coriacea?, proftrato, lineari - filiformi, planiufculo, vage ramofiflì-
mo, & quaquaverfum diffufo, coloris trifte v i r e n t i s , ac e virore demum
nibentis, dum rubor denique ille astate, pérque deficcationem fufeus, ac
niger etiam fiat. Rami & ipfi quoque inordinate ramulofi iterum, attamert
ramulis ut plurimum fimplicibus , elongatis 9 fetaceis. Frucìificationibus
tam veftl-cularibus, quam tuberculofis deftituiturj harum interea forfan lo-
co? margo lateralis caulis, ramorum, ramulorumque omnis, laciniis obfi-
tus eft homogeneis adeo teneris, ut capillaria potius cilia dicas, quam
aculeos, five (pinas , quamquam nonnifi molles,

U a % CCXCVI.
155 P L A N T S R A R I O B . E S

- • CCXCVL '

F U C U S SPINOSUS. Tab. i$.fg. r.


' • > • . . . '

«' >

Fucus caule cartilagineo tereti aphvllo ramofiffimo ; denticulis homogeneis


-
obtufis, fubtrifidisve, verticillato - ternis.
Fucus ramolus teres a p h y l l u s , denticulis verticillato - ternis, Linn. manu
11. p. 3 1 3 .
Fucus denticulatus caule ccmprefïb ramofo, tamis dentato - geniculatis ra-
mulofis fubdichetomis. Burmann. prodrotn. for. capenf. pag. 28. In
Appen. fior. I n d i c é

Rarius e-mari Adriatico edticitur Fucus A c i n a r i a , concatenatus,


âut felaginoides L . ut non fiipiti eorumdem, five primordia, aut triflia
certe Fuci hujus fpinofi refidua adhaereant aliqua. S e d neque, quibus fe
interdum implantet, conchas refpuit. Scopolii certe Fucus mufcoides
(fior. carn. 2. tom. 2. pag. 403. Nro, 1 4 2 8 ) alius non e f l ^ quam hujus
îpfius fpecimen aliquod, nec elegantiffimum ; plerumque e n i m , quœ aut
profundioribus , aut firmis inagis innafcuntur ejusdem fpecimina corporibus,
fpeciofiora céeteris, majoraque effe folent. Poflideo, quod ad fpithamœ ,
& ultra, affurgit aititudinem, lupradecompofito-ramofum ; fed hsec, apud
nos falîem , rariora. Caulis fuco huic eft t e r e s , nec compreffus, ereéius,
ramos undique, fui fimiles, absque ordine aut & fuboppofitos, attollens,
eretto - patentes, & ipfos iterum , iterumque ramulofos. Folia nec in
caule 0 nec in ramis, videas ulla; fed neque articulos, aut genicula; con-
tinui imo funt, c h o r d s rhuficas adinftar, & r e t t i , aequabilesque. In iis
per omnemeorum longitudinem, b r e v i a , crebraque per intervalla denti-
ci!-
C A R I N T H I A C iE. I57

culi aut terni & terni, aut certe bini iuboppofiti, velut totidem in verti-
cillos ordinati funt, reliquae ftirpis íubítantias homogenei & concolores,
uñara circiter lineara l o n g i , teretes, truncati, aut & ápice craiTefcentes,
non raro etiam fub apice utrinque novo au¿ti confmiili dentículo, ut jam
trifidi, aut tridentati v e r i u s , dici poffint. Spurios hos denticulorum v e r -
ticillos, genicula Burmannus videtur exiftimaiTe. Subilantia ejus omnis,
caulis fcilicet, ramorum, denticulorumque cartilagínea eil ; lenta & flexilis
intra aquam ; at defîccata , ex cartilagineo, velut cornea, d u r a , rígida &
fïagilis; utroque femper, & madoris, & fîccitatis in ftatu, diaphana. C o -
lorera fuci quod attinet, is plerumque, & fere femper albus eft; v i d i ta-
rnen interdum, ac poilideo etiam, dilutius aut faturatius rubentem ; virens
contra nonnifi única occurrit v i c e .

CCXCVII.

• •

FUCUS FILÍCÍNUS. № i .fg.


5 2 .

Fucus caule c o r i a c e o , teretiufculo, ramofiffimo; ramis in urbem diffufis,


apicem verfus ramofo - frondofis; frondibus coriaceo foliaceis, pin-
^ a t o - ramentaceis.

Tergefti in mari adriatico, corporibus lubmarinis accrefcens. Du-


bius eram d i u , anne, quem fpinofi n o m i n e , ex Marfiglio, pjropofuerat
Gmelinus (hift. fuc. pag. 1 6 1 . tab. i 3 , fig. 3 . ) a ineo hocce differret reap-
fe? Tenebras cum nec hodieque meas , Marfiglio deflitutus, difcutere
valeam fatis, aliis hac fuper re Judicium ferendi, poteftatem tranquillus
facio. P l u r a , ut verum fatear, fi de eodem tarnen loqueremur F u c o , in
U 3 Gine«
158 * P i A N T JE R A K. I 0 X E S

Gmelino difplicent. Ramentacei laterum denticuli, in coriacea demum


folia, maturitate explanantur in meo ; qui in ejusdem fpinofo fubulati di-
cuntur fimplices & divifi, raro dichotomi, apice, maturo fuco , craffe-
fcentes; obfolete praeterea flavefcentem dicit; quo colore meum vidi num-
quam; fed non jam v a c a t , uberìus commentari. Et h i c , ut reliqui, or-
biculo coriaceo plano corporibus fe adtigit fubmarinis, pertinaciter iisdem
hasrens conglutinatus. Caulem hac e bafi attollit breviflìmum, & ipfujm
quoque coriaceum 9 teretiufculum , atro - purpurafcentem , fili èmporetici
craffitudine; qui mox plurimos in ramos, (ibi ad amuflìm fimiles, uno ve-
Uit e centro enatos, fe ih orbem quaquaverfum diffundit. Rami hi inferne
fimplicés, teretiufculi, atro - rubentes, denticulisque tereti - coriaceis, &.
rariter fparfis obfitr, ad mediam circiter longitudinis fua? altitudinem alios
rurfum in ramos, & quidem frondiformes, circumfcriptione laneeolatos,
iis filicum quarumdam aliqua ratione fimiles fubdividitntur ; quorum fcilicet
truncus five axis, ex tereti magis comprimatur magisque in coriaceum
velut tolium lineari - lanceolatum y & fubdiaphanum , lateribus pinnato -
ramentaeeis , ramentis foliaceis, planis, lanceolatis y & quos titaque non
incongrue frondes dicas coriaceo - foliaceas, lineari - lanceolatas, pinnu-
lis utrinque appendiculatas membranaceo - ramentaceis lanceolatis. An
frondes , frondiumque ramenta crafTefeant denique in veficas mucifluo -
vifcoìas, feminiferasque?-mihi perfpe&um non eft. S e i neque tubercula
vidi ulla, umbilicali introlapfa ferobe. Ludit & hie quoque Fucus ele-
gantiffima in eodem fpecimine colorum mixtura. Partes ejus aliquas dilu-
te virentes videas & transparentes ; dum earum alize nitidiffima fe commen-
dant purpura hyacinthina, & ipfas illuftres; has ex rubro magis nigrefcunt
magisque, atro - nibentes denique; ilia? jam, quanta? quanta lunt, atra,
nonniiì luci obverfae, hyacinthino colorata? rubore inveniuntur. iEtatis
di-'
dicerem effieclum, nifi & mutuo in fe emori colores hofce viderem. Id co-
ronidis adjungam l o c o , & prolificas dari hac in fpecie frondes, dum vide-
licet, ut figura exhibet, ramentum frondis quodpiam, no vani in fronde.»
pianato - ramentaceam, velut priori inoculatane, eluxuriatur.

CCXCVIIL

FUCUS F R U T I C U L Q S U S . Tab. 16. fig. i.

Fucus caule coriaceo, terete, filiformi, fupradecompofito - ramofiflimo;


ramis fubfetaceis, alternatim laxe ramuloiìs ; ramulis exiguis, fubpin-
nato - denticulatis.

Varia fupra corpora fubmarina Adratici ad Tergefturn maris. In-


oculatum quoque parafitice Fuco concatenato inveiti. Ramulis tantum non
capillaribus per quam denfe irretitum fruticem fucus irte exaéte refert; hiric
fpecifica fruticulofi denominatio; neque enim ab aliis recenfitum comperi;
aut fi recenfitus, non certe ita adumbratus dare, ut absque erroris metu,
certi quidpiam flatuere de ejusdem potuiffem fynonymia. Nihil diffimu-
làboj Palmam Ginnanii marinarci (operis pofth. part i . pag. a i . tab. ag,
fig. 33.) utut ruditer expreffam, a meo tamen haud differre Fuco credide-
ram ; fed Fucum flavicantem Raji teretifolium, ramulis pennatim enafeenti-
bus, fe ibidem exhibere Illuftriffimus Autor ipfe atteftatur! .quern Rajo
deftitutus, aliunde haud novi, quam "ex Gmelino, (cui in hift. fuc pag.
144. tab. 14. fig. 3. Fucus Corneus audit) a meo longe quam diverfiffi-
raam> - Nulla: in meo fru&ificationes globulofce; nec fubftantia cartilaginea,
cornu semulans; nec color denique flavefeens & c . Admodum iterum eft.
l5o P L A ' N T A R A R I O B . E S

nofter brevi gracilique cauliculo coriaceo, in orbiculare bafi fe diftenden«


te planum ; ftatimque in brachia complura, fupradecompofito - ramofiffima,
abeunte. Color plante omni atro - purpurafcens, per deficcationem ni-
^ e r , nec transparens ; fubftantia non cartilaginea , led coriacea. Rami
quaquaverfum diffufi, vix unquain fpintris craffitudine, plerumque etiam
graciliores, donec fubfetacei etiam, in ramificationibus ultimis fiant, co-
riacea? tarnen femper natura?. Multa? illis laxo alternatim fitu, breviflìma-
rum inftar appendicularum, héerent pinnula?, five verius rarouli, pene ca-
pillares, partim alterne fubpinnato - partim etiam iubdigitato - denticolati;
denticulis exiguis fubcapillaceis. . \

CCXCIX.

F U C U S CERANOIDES. ^

Fucus fronde plana, coriaceo - membranacea, iterato dichotomà, nullo


frondem percurrente caule ; apicibus dichotomianim integerrimis ob-
longo obovatis.
Fucus fronde dichotomà plana integra, apicibus bifidis vefìculofis. Linn.
; fpec, plant. pag. 1626. пит. 3 . Gerard, galloprov. pag. 2 5 . пит. з,
Gorter. fior. lelg. pag. 3 3 9 . пит, 9 4 0 . Gunner. fior. norv II, pag. 64.
t

пит. боб. АШоп. fior, pedem, II. р. 3 3 0 . пит. 2 6 1 6 . Scopol, fior,


carn. a.; tom. a. pag, 4 0 3 . пит. 1 4 2 7 . Gmelin. hift,fuc«pag. 1 1 5 , té.
- 7- k-*• *• 3. 4
" •

In Mari adriatico ad Tergeftum &c. Cerpitofe perinde, ac F . ve-


ilcqlofus, amat. crefcere, ab eo diveriìffimus, multoque tenerior ; folio
mi-
C A R X N T H I A C ^ E . "*

minus craffe coriaeeo, imo tenui, membranaceo ; nullo illudi crailìore


percurritur, ut in Vefieulofo, caule; avenium oinnino, mox a bafi, ite-
ratas per dichotomias , pl,us minusve ordinatas, in fremdem utrinque di-
ftenditur linearem, planarn, multipliciter ramofam, nefeio, quibus cornu-
bus ? fimilem, Brachia dichotomiarum inferiorum, uve frondis totius rami,
perinde a e p r i n c e p s frondis ftipes, lineares, & plani; extimarum contra
lobi, five aurieulae, obtulje, rotundats , integerrima;, oblongo - obova-
tae. Eas maturitatis tempore tumidas in veficas, mucifluo farétas vifeo ,
craiTefcere, haud dubito; v i d i tarnen nondum, fed neque Gmelinus in tri-
bus, quas propofuit, varietàtibus , exTiibuit. Coloris flirpes meae erant
faturatius aut minus faturate, ameene tarnen fernper rubri, diaphansque;
pofiìdeo tamem eodem e mari Varietatem viridem, in qua p r s t e r e a , in
partibus frondis inferioribus, fparfa hine inde nefeio qua ? puncìa obferva-
vi oblcuriora,-nigro - viridia^ A n haec , globuli ii minimi, nigri, rotun-
di, Gmelini?'\8L quis eorum ukis? finisve? Iconem h i c , nifi magnopere
fallar, Oederi 826. tamquam Fuci Ceranoidis Varietatem viridem citare
debebam. E am quidem prssftantiffimus CEetera autor pro Fuco L i m i s i cri-
fpato proponit; fed v e r e o r , ne in eo deceptus fit, quod frondium fpira-
lem, aut verius cochleatam intorfionem, pn> earumdem marginali crifpitu-
dine acceperit. Jam Gmelinus recìe obfervavit, intorfionem h a n c , a natura
Fuci Ceranoidis alienam haud effe; addere ex propriis ipfe poiTum obfer-
vàtionibus, eam & admoduin frequenter non in Fuco duntaxat Vefieulofo,
fed & in eo obfervari, quem Excifum Linnsus , Gmelinus contra Canali-
culatum dixit. An non v e l ideo etiam nullam Gmelinus inter Veficulofum
& Spiraiem L i n n s i veram, agnofeere voluit differentìam fpecirìcam ? fed ne
fruftra altercemur, èt
i6a P L A N T Ì E R A R I O R E S

ecc. ,
v - «

F U C U S CftìSPATUS. № i o \ fig. %. .

Fucus fronde decumbente coriaceo - membranacea ramofiffima, una cura


ramis fublineari, margine finuato - lobata, criipaque..
Fucus fròndibus membranaceis fublinearibus ramofiffimis, crifpis, coloratis,
tenerrimus, fanguineus. Linn. fyfi. nat, tom. 2. pag. 7 1 3 . num. 50,
Gunner. fior* norv'. tom. 2. pag. 3 2 . num. 4 3 7 . !/
Ì

Decerpfi ex ingenti, multas libras appendente, matricique fuae in-


e r e n t e adhuc. Madrepora ramea L . ex mari Ragufano apportata, pluri-
ma inter conchylia, Zoophytaque eidem adnata. Tenerrimum, amoenif-
fìmeque purpurafeens fu ci folium, fubitantice eli coriaceo - membranacea,
Hasret corporibus fubmarinis ? ut hac in gente moris eft, bali in difeum
homogeneum planum , & orbicularem diiìenta , firmiter conglutinatimi.
Totum inde in Jfrondem adolefcit fublinearem diaphanam nullo percurfam
caule craffiore, duas tresve aut & quatuor lineas latam, varie utrinque,
& multiplicato-ramoiam ; ramis & ipfis oblongis, fublinearibus, eadem >
qua princeps-frons, ratione frondiformibus. Supina , dum a Madrepora
avulfi-, decumbebat porrcela frons omnis; haud tamen i n c r e d i b i l e , pela-
go merfam erigere fe pofTe, iuccolatam undis. Surre&a interim, aut pro-
Orata, ornamentum femper longe pulcherrimum a lateralibus nonnifi acci-
pit marginibus, qui altius tantHper e l e v a t i , per omnem matris, rariioruui-
que longitudinem, lacìiicce adinftar, fmuofo - lobati, crifpatique funt.
' • - '
C &&i N i H I i c ^ a6*3

CCCL

FUCUS PAVONIUS.; r.

Fucus fronde coriacea plana reniformi - flabelliformi, prolifera, longitudi-


naliter fidata, & transverfe concentrice falcata.
Ulva plana reniformis feililis decufTatim Linn. Jyfl, nat. num.
ftriata.
XIII. pag'liy* num. o. Jllion. fior, pedem. tom. 2, pag. 333, num.
2634. Gerard, fior, galloprov. pag. 26. num. 7. fub Fuco. Gme-
lin.hift.fuc* pag. 169. fub Fuco,
Epatica fimilis pennis caudée pavonis. Ginan, op. pofth. tom. i, p. 26,
tah 2S.fig. 63.
Fiicus maritimus gallopavonis pennas referens. Elafi hiß. cerai, pag 9 5 , t

tab, -$$.fig, C.
Corallina pavonia, Pattafi zooph. p. 4 1 9 , num. 1 ,

In eadem cum priore Fuco Madrepora ramea ; tum & frequentius


in fucorum majorum trunco, item fpongiis. Semper Fucis fadnumeraverat
Lmnaeus; nec fatis perfpicio, cur nunc ad U l v a s relegarìt? Pallafius con-
tra ob calcareum indubie, quo plerumque (non tarnen femper) incruftatur
corticem, perinde ac Corallina ©puntia* ad regnum abilraxit animale, C o -
rallinis adfocians. N o n , quod reapfe crediderit, vitam v i v e r e animalem;
perbene enim, perfpicaciflìmus ut eft, a g n o v i t , non folum Algam hanc~,
fed omne etiam Corallinarum (eodemque jure & S p o n g i a r u m ) genus Bota-
nicis fatius relinquendutn .videri ; fed verebatur denique, ne pofteaquam 8c
Ellifius & Linna?us Corallinas Zoophytis adgregavere, aureum estera ejus-
flem de Zoophytis opufculum imperfecìionis, nefeio cujus? infimularetur.
i64 P L A N T A RAR.IOR.ES

Folium Fuco pavonio eil frondiforme, coriaceum, planum, figuratum, ex


reniformi fciliceí ambita, baiin verfus attenuatimi, ас in petiolüm velut
decurrens, flabelliforme omnino; ut plurimum eo feniu proliferum, quod
aut a peripheria bafin verius in plures fibi fimiles. dehifcat frondes, aut cer­
te fpürio fuo petiolo adnatas ejusmodi habeat alias, ut frondem flabellifor-
mem ex pluribus compofitam dicere poffis. Colore eft primum obícure vi­
r i d i , tura ex virola magis, magisque rubro, demum fufco, five brunefcen-
te. Subtiliffims illud Aris longiiudinaliter percurrunt, bafin verfus conver­
gentes, cum capillaribus interna; fubitantias tubulis alternantes ; fed & ru­
gis quoque, five fulcis concentricis exaratum efl: transverfe, ut non imme­
rito decuiTatira ftriatum Linns us dixerit. Superficies ejus utraque, nivea
plerumque fuperinducitur cruda c a l c a r e a , ad eum , quo Corallina, folet
opuntia modum ; vidi tamen non raro, inferam faltem, fubtiliffimo primum
Spongis Pallafii panicele initratam veliere, ac defuper folummodo calce
incruftatam. A t nihil hare ad propriam ., veramquc ílirpis fubilantiam ;
tamque parum, quam Millepora Linnaei coriacea, aut Cellepora five fpon-
g i t e s , five pumicofa, a d F u c o r u m / q u o s пол infrequenter incruftant, fub-
ftantiam; ut non parum omnino miratus fuerirn, dum apud Gmelinum cita­
to loco legi : ftirps iubftantis c a l c a r e a , ,
1 -

I N D E X.
Pag.

' 1
A. «•

Aira fpicata 3 Fucus ceranoi des


2
160
Andromeda polifolia 37 — —. confervoides - - 151
Anemone vernalis io crifpatus 162
Anttericuin Hli3go 62 _ _ faftigiatus - 152
Arbutus alpina 92 _ _ filicinus 157
— — Uva urfi 9° __ _ fruticulofus 159
Areaaria mariua , - 86 marglnalis - 153
mufciformis 154
pavonius - 163
fpinofus 15«
Betula nana - - *.
Bupleurum Odontites 68 — ~
volubilis - H9

_ — ranunculoides 66 -
G.
a - Gentiana nivalis 8
j6 ^ypf°P iln a
muralis. 79
Capparis fpinofa - * -
Ceraftium alpinum 19
Cynogloflufn cheirifolium - J.
Juncus anguftifolius
D. — — latifolius 59
— — niveus 54
Dapbae alpina
— — fubvextieiilatus St
— — triglumis 41

Epilobium tilpisum * L.
Lichen Acetabulum 12*
F. — — alboflavefcens in
^ u c u s botryoides 14.6 — — albo - incarnatai
— — carilagineus 147 — — auraniiacus 101

Li-
X 3
I66

Pág. Pag.

L i c h e n candelarius 124 Monotropa Hypopithys - 70


— — carbonarius ' - 118
— — coriiforrais 142 P.
— —. crifpus 139
Pasonia officinalis- 77
— — eriftatus
— deuftus 98
— — elveloides- 108
R.
— fafcicularis 137 Rbaranus alpinus 15
_ — flofculofus 99 — — infeftorius 17
— — fucoides 143
— — fugax 141
— — fufcorubens - 113
Salix anguftifolia 48
— — grancfus ' - 131 «— — rosmarinifolia 45
>~ — laéteus 107 Salvia officinalis 88
— — laquearas 109 Saxífraga ten ella
— — lichenoides 136 »44
Schcenus compreiTus
105 74
— — madreporaeformis — — Marifcns
133 72
— —r opunrioides SeduM villofum
— — pallefcens 112 39
Spartium junce u m
_. —. papyraceus 134 81
— — radiatum
_L i — peltifer - I04 83
Spiraea falici folia
petraeus 3,6 5
Stellaria bulbofa 21
— phyfodes- 122
_ — polyphyllns 94 T.
— — quercifolius 127
— — rofatus 100 Triticwn roaritimum 34
—- — fanguinarius "4
— — fan guineo - ater - "7
— — fpeciofus 119 V e r o n i c a apfcylla 28
—' — fphastoides - , 102 — — bellidioides 23
— — fubmarginalis - 132 — — faxatilis 25
— — Yiridiflavefcens - 101 V i t e x A g n u s caflus - 64.

E H R A T Ü №

P a g . 32. l i n . i , p o o /picata a d d e Tah ip. fg. 3.
oO=#Sf=Oo

:
\ II. . .
NICOLAI JOSEPHI JACQUIN

OBSERVATIONES BOTANICHE
continuata? poll Coll. vol.^s. pag. 37«»

•\ CCCV1IL
- •. • . • . " • .

CALENDULA ARBORESCENS.

Promontorium bonae Spei patria eft; apud nos <eftatem fub dio agit, to-
tamque floret copioie., hyeme in hybernaculo fervañda, íempervirens 9

odoris baliamici, tandem tripedalis, ex ramis valde paniculata , incon-


cinni habitus, & f i c d e b i l i s , ut fuítentaculo egeat. Truncus digitum mi-
nimum crafllis, cinereus, t e r e s , vel ab ipfa bafi ramofuS , afperiufculus*
Rami débiles, patentiffimi vel etiam reclinati, cinerei, calamum ' craífi ,
lungi, afperi, teretes, íubdivifi; ramuli júniores virides, villoíi, folio-
fi, folliti in pedúnculos unifloros, teretes, fcabros, longitudine diveiíos,
omnino numerólos. Folia funt cuneiformi - lanceolata, acuta, craíTa, ri-
gidula, utrinque afpera, ferrato - dentata , ad oras^per lentem hirtula,
fub-
i63~ O B S E U V À T I O M B . S

fubfeífiíra, biuncialia, caulina & ramea inferiora oppofita, fumma alterna.


Flores odorati. Calycis communis iìmplicis fquama? decem ad quindecim,
lanceolata?, acuta?, erefra?, concava?, craffa?, afperse, virides. Corol-
lulas fceminea? fértiles in radio fere tot, quot fquama? calycis, lúteas, fub-
tus e fufcefcente lineata?, patentiflimae, tridentata?, Hermaphroditis diici
fterilibus plurimis corollula? e flavo virentes, quinquefida?. Anthera ni-
gra. Pollen flavura. Semina oblonga, tribus alis pellueidis membrana*
ceis donata. Mox poft faecundationem flos refle frinir, & fit cernuus.

; v, ^ •' GCCIX. - . - -

PASSIFLORA CUPREA. Lmn.fyji.-pag.%21.

Granadilla flore cupreo, frufrù oliviformi. 'Bill, elth, 1 . pag* 16$, tee,
138./£.165.
Granadilla americana, frufrù fubrotundo, corolla floris erefra, petalis
amcene fulvis, foliis inregris. Man.,cent, pag, 37-, toh, 37.
Granadilla foliis farfaparilla? trinerviis, flore purpureo , frufrù oliva?formi
ceruleo. Catesb. car. 2. pag. 9 3 . tal, 93*

Sponte crefeit in infulis Bahamenfibus ; in caldariis noílris laetiflime


1
vegetat,'floribus totara asftatem onufía, frufrus etiam non paucos ad ma-
turi tatem perducens, tota perennis, glabra & fa?pe fempervirens. Radix
ramofa, fufca. Caules plures, teretes, íeniores digitHm craffi & fufei,
duodecimpedales, ramofiiEmi ; .dum terra? incumbunt, ex nodis radicantes.
Folia íunt alterna, ovata, integerrima, obtufa cum exiguo & innocuo mu-
crone, trinervia, vemulofa, imnula, facie iaturate viréntia, fubtus palli-
1
•, . ' dio-
B O T A N I C A I£O

díora& fic glanduloia, ut in duabus aréis, ínter extimos ñervos medium-


que comprehenfis, glándulas ferie longitudinali fedeant a fex ad decem,
quarum intimas- ipfos finus nervorum occupent, nervique laterales etiam
externe ad bafin gianduia una alterave fuffulciantur ; ab una ad duas cum
dimidia uncías longa , petiolo innixa femunciali glandulisque deilituto.
Variai nonnumquam eadem individua pianta quidem, fed in diftincìis ra-
mìs, foliis aut oblongis, aut ovato - oblongis, aut lanceolato - lineari-
ribus. Girri axillares, longi, indivifi, Pedunculi axillares, fblitarii, uni-
flori, unciales, geniculati. Perianthii quinquepartiti lacinias funt anguite
oblongas, obtufulas , patentiffimas, ad minus unciales, intus fanguinea?,
dorfo virentes cum oris fanguineis. Pétala utrinque fanguinea calycis figuram
babent,fed brevicra & paulo anguftiora. Necìarium conflat ordine iìmpli-
ci & unico radiorum brevium, bafi atropurpureorum, iuperne faturate
croceorum, in principio patularum, dein conniventium. Columna, ge-
nitalia fuflinens, fere calycem longitudine asquat, & faturate purpurea eft,
Antheras virefcunt. Styli purpurafcunt. Stigmata & germen virent. Bac-
caovalis, mollis, purpureo - atra, olivas matura? magnitudine & forma.
Pulpa aquea, infipida. Semina nuraeroia, ovata, acuta, comprefla, ru-
gofa, atra.

GCCX.

BORAGO Z E Y L A M C A , Linn, fy(f. pág, 1 8 8 . Linn. mant. pag. 202;.

Borago foliis ramificationum oppoiìtis; florum alternis, oblongis; pedun-


culis terminalibus unifloris; calycibus protuberantibus, JBurm, ind.
pag, 4L, tab. 1 4 . fig. a , -' "
Sponte crefcit in Zeylona & in ínfula Mauritii. Radix annua &
ramofa caulem proferì erecìum, teretem, afperum, hirfutum, bipedalem,
craffitie calami, pallide virentem, & ex alis foliorum ramofum. Folia funt
longe lanceolata, acuta, integerrima, utrinque afperiufcula & hiriutula,
virentia, venís adfcendeníibiis pr<edita, fcetida, majora qualuor vel quin-
qué uncías longa ; caulina oppoiita breviterque petiolata ; ramea, inferiora
fiinilia, fed minora ; utraque fuperiora ad pedúnculos alterna & feffilia.
Pedunculi in fummis caule & ramis alternatim fparfi, modo laterales in«
ter folia, modo axillares aut oppofitifolii, hirfuti, uniflori, folitarii, nu-
tantes, foliis longiores. Calyx femiquinqueiìdus, apophyfibus pofticis de-
flitutus, piloius, longitudine corolla?. Tubus ejus campanulatus, quin-
quangularis, viridis cum angulis albo - villous. Limbus patentiilìmus ; la-
ciniis lanceolatis, acuminatis. Petali tubus infundibulìformis , pallens.
Limbus planus, patentiilìmus, margine quinquefidus & acutulus, albidus
cum ftella cerulea. Antheras flavas. Germina glabra. Stylus filiformis,
albus. Stigma fimplex, obtufulum. Semina quatuor, iubrotunda, glabra,
in fundo calycis erecli.
B O T A N I C A » 173

CCCXI.

PAVONIA URENS. Cavan, diff. pag, 137. ù 183.

In Ínfula Mauritii fponte creicit; apud nos in caldariis laete vege-


tai , florens Decembri & Januario, a fatione tertio primum anno, turn jam
oftopedalís, dein ultra elonganda, ex infima Caulis parte ramos erectos
prodiicens, dein ex foliorum fuperiorum alis ramofus. Caulis ereclus, ar-
boreus, teres, poUicem & ultra craffus, cinereus, medulla alba plenus,
inferne mollis & denfe tomentofus fine hifpiditate. Folia funt alterna,
longe petiolata , remota, palmata, feptemlobata, majora novemlobata,
utrinque hifpida, rugofa, patentiffima, circumfcriptione fubrotunda , bafi
cordata firm acuto, inciío - biíerrata , majora pedem lata & fere longa cum
petiolo decemunciali ; lobis femiovato - acuminatis ; petiolo tereti, crafíb ,
villofiffimo & hifpido.. Alii enim numerofiffimi villi in tota planta molles
& breviores funt ; aliique his interfperfi rigidi, pungentes, fuburentes 8c
paulo longiores, qui in caule tandem decidimi, dum molles perfiftentes
tomentum formant. Stipula utrinque petiolo adfìdet folitaria, fubulata,
ciliata, hifpida, uncialis, primum erecìa & v i r i d i s , dein marcefcens &
decidua. Pedunculi axillares aggregati, plerumque unus uniflorus, & al-
ter biflorus, breves, lanati, craffuli, parumper mitantes; terminales plu«
res. Calyces virent. Corolla carnea cum ftriis rofeis & fundo faturatiiîi-
me rofeo. Filamenta & ftigmata rofea funt. Anthera? coccineœ cum polline
albo globofo & echinato. Germen villofum viret. Capfuke ferruginea,
hirtulae, pifo duplo majores. Semina ejusdem coloris, glabra nec nitida,
Odor fiori* &, toüüs planta; cucumerinus eft.

Y 2 CAL*

-
172 O B S E R V A T I O N E S

C A L . Ferianthium duplex, perfiftens. Exterius circiter enneaphyllum ;


foliolis lanceolato - linearibus, acutis, erefHs, hifpidis. Interius
monophyllum, campanulatum, ereciura, femiquinquefidum,, lon-
gitudine exterioris , ftriatum , hirfutum ; laciniis ovatis , acutis,
ciliatis.
COR. campanulato - patens, quinquepartka, calyce triplo longior; laci-
niis obverfe ovatis, , obtufiflimis, fubcrenulatis, ftriatulis , fsepius
emarginatis, in uno latere villo ciliatis.
S T A M . Filamerita circiter viginti quinqué, in unum corpus coalita, decli-
natula. Anthera? reniformes.
PlST. Germen íubrotundum , , quinquefulcatum , obtufum. Stylus filifor-
mis, ítaminibus paulo longior.- Stigma decemfidum , patentiflì-
mum ; laciniis apice peltatis, planis, ciliatis, ftylo craflìoribus.
P E R . Capíula; quinqué, in fruftum fubrotundum collecìas, triquetrs cum
latere dorfali gibbo, terminata? ariila eretta per totam longitudinem
hamata, aliisque duabus fimilibus fed brevioribus ex fummo dorfo
ad latera, uniloculares, bivalves.
S E M . folitaria, figura caplulae.

CCCXIL

N E O T T I A MINOR.

o radice aiphodeli, minor,


Helleborine foliis liliaceis, Pkm. cat, pag*
Plum, ic.pag* i$4,tab. 1 9 0 .

Flo-
Floret in caldariis noftris Martio & fequentibus, fruclumque matu-
tm ferre incipit Majo ; fpontanea in Caribsis. Radix perennisi fafcicu-
lata, fordide pallens; ex fibris pluribus, fimplicibus, teretibus, a tribus
ad Tex uncias longis, obtufis, fere digitum minimum craflis. Folia radica-
Ira plura, petiolata, late lanceolata, acuta, integerrima, obfcure nervo-
fa , lordide glaucefcentia, craffula, glabra, ereciiufcula, quadriuncialia,
nervo dorfali protuberante, petiolo canaliculate Spadix erééìus, teres,
fesquipedalis, ad lentem villo fus, ex viridi purpurafcéns, fpathis remotis
acutis amplexantìbus virentibus glabrisque veftitus. Spica lemipedalis,
laxa. Flores feflHes, inodori, undique orti , fed verfus imam partem
rerfi omnes, Spatha ad quemlibet florern lanceolato - acuminata, conca-
va, viridis, glabra, longitudine germinis, idemque femia mpleciens. Co-
rolla ex genuine fuperne incurvato cernita, viridis, glabra, excepto peta-
lo exteriori fummo villofulo. Petala duo interiora ad apicem pallide fu-
fcefcunt Neftarium albet. Filamentum pallide fulcefcit. Antherx 8c
r
pollen puh erulentam funt ochroleuca. Semina ad lentem funt teretia, ob«
tufa, pellucida, & alba cum media parte ; virefcente. Quum nequeat ad
ullum genus cognitum recìe reduci, antiquum Neottia; genus in hac pianta
reftitui. *; -

C A L . Spathae vagae. Spadix (implex. Perianthium nullum.


COR, Petala quinque, ere&a, tria exteriora; duo interiora. Duo exterio-
rainferiora, qua? latera labii inferioris neftarii claudunt, oblonga,
obtufa, concava, reliquis petalis fere duplo longiora; tertium fu-
perius lanceolatum, acutum, concavum, apice patens. Duo inte-
riora lineari - oblonga, plana, obtufa , longitudine petali furami
exterioris, fub quo recondita.
Y s , : . Ne-
174 O B S E R V A T ! O N E S

Necìarium ex collo angufto expanfum in labellum fubrotundum,


planum, emarginatimi, erecìum, longitudine petalorum longiorura,
S T A M . Filamentum lamina fcariofa, ovata, acuta, erecìa, concava, dif-
fepimento longitudinali bilocularis , corolla duplo brevior. An-
theras duse, lanceolato - acuminata, longas, fit<e in loculis fila-
menti.
PIST, Germen oblongum, obtufe trigonum, inferum, longitudine corolla
Stylus brevis. Stigma infundibuliforme. antice aucìum appendicu-
;

la biloculari longitudine antherarum.


P E R . Capfula ovata, unilocularis, trivalvis.
SEM. numerofa, capillaria, fcobiformia.

CCGXIII.
' • • •

N E O T T I A SPECIOSA, , .

In America torrida crefcit; in caldariis Schónbrunnenfibus, fem-


pervifens, & florens Januario & Februario, Radix fafciculata & perennis
conftat ex tuberibus carnofis, teretibus^ calamum v e l & digitum minimum
craflìs, duas tresve uncias longis, foris iordide pallentibus, etiam paucis
nonnunquam extra terram enatis. Folia radicalia .plura, ad decern, ionge
lanceolata, acuta, bafi veluti in petiolum latum anguftata, integerrima,
ad oras ipfas multiundulata fic ut crenata videantur, ibidemque rigidula ,
Cceterum plana cum nervo medio fubtus protuberante ac fubcarinato, craf-
iula, per venas paucas adfcendentes fubnervofa, glabra, erecìo - patula
plus minus femipedalia, faporis ingrati & fubamaricantis. Spadix ereftus,
leres, foliisfere duplo altior, calamum craffus, glaber, totus quantus tm
. . . this
this veftítuS, pallens inferné cum viróre, íuperne cum aliqua rubedine,
ultra dimidiam partem ex floribus fpicatus¿ Spatlis angufte lanceolata:,
acuminats, c o n c a v a , ereftiufculs, inferiores biunciales. & pallide viren-
tes, fuperiores fucceflìve breviores Se rubefeeníes. Flores inodori, b're-
viíTime pedicellati, unciales, erecii. Germen cum aliqua rubedine pallet,
punftisque paucis fparfís exafperatur. Pétala rubent, exterioria dilute.
Iseclariura petalis interioríbus eoncolor eft. Filamentum nigrefeit. An-
thers pallide flaveíciínt, Stigma al bet. Flos tritus, imprimis germen ,
íingulari nec grato odore prsditum eft. Anthers in claufo adhucdum flo-
re hsrent in loculis laminas, filamenti propterea a m e d i é i s , in expanfi
floris deducìis vi partibus excidunt, undique libera;.

C A L . Spaths vaga;. Spadix {implex.


COR. Pétala quinqué, longitudine s q u a l i a , angufte lanceolata, acumina-
t a , plana. Tria exteriora tota erecìa; quorum alterum , dorfum
corolla; cccupans, baiì canali enlato - connivens; duo reliqua paulo
demiffius 'germini inferuntur. Duo interiora cum dorfali interiori
alternantur, (k ante hoc polita, fuperne pattila.
Neéìarium monophyllum, ex latiore bafi lanceolatum, acumina-
tum, indivifum, inter & intra pétala duo exteriora inferiora poll-
. i- r i -

turn, quorum longitudine, baft ftylum femiampleciens, ere&um,


fuperne patulum, petalum interius tertium mentiens.
STAM. filamentum lamina fcariofa, ex ftyli limbo dorfali orta, lanceolata,
acuta, ere&a, paulo brevior corolla, interne longitudinali diffe-
pimento bilocularis. Anthers d u s , lineares, longs , locats ia
loculis filamenti, bafi parumper b i f i d s , incumbentes receptáculo
fubulato parallelo & longitudine coro l i s .
PlST.
губ O B S E R V A T I O N E S

PIST. Germen inferum, oblongum, infeme anguftatum, obtufe trigonum,


fere longitudine corolla?. Stylus craflus. Stigma infundibyliforme,
antice producbm in appendicem lanceolatam, acuminàtam, longi-
tudinaliter bilocularem, ere&am , fitu & longitudine filamenti,
fubtus barbatam.
P E R . Capfula oblonga, unilocularis trivalvis.
;

S E M . numerofa, fcobiformia.

CCCXIV.

LIMONIA T R I F O L I A T A . Unn.jyft. pag. 402. mmt.pag. 237.

Limonia fpinis axillaribus geminis ; foliis ternatis, ovatis, impari majore;


-
frufrù Solitario. Burm. ind., pag. 10$. tab, 3 5 . ^ . 1 . .

Arbor tota glabra , in caldariis Schonbrunnenfibus humana? altitu-


dinis, trunco brachium crafìb, cortice fufcocinerafcente, ramofiilima, ra-
mulis alternis & patulis. Spina; fubulata?, pungentes , recb?, patentes,
laterales utrinque ad folia & ramulos , feniores fere dimidiam unciam lon-
- gae. Folia alterna, fubbifaria, breviflìme petioiata , nitida, ternata; fq-
liolis obtufis, retufis, obfoletiflime crenatis, utrinque pellucide punftatis;
lateralibus ovatis, iemunciaìibus ; intermedio lanceolato•> unciali & ultra.
Flores fuaveolentes, breviffime pedimculati, axillares, gemini vel terni
mutuo tardius fuccedentes. Calyx villofulus viret. Corolla & filamenta
albent. Anthera? funt ochroleuca?. Stigma flavet. Frucìus rubrobadius,
mollis, magnitudine avellana?, Pulpa excolor, dulciffima , cum levi tere-
binthina? fapore; immatura glutinofa & mere terebinthinacea. Semina pal-
li*
B O T A N I C A . 177
• . * \

lida cum fuffufis virore & purpura, magna, glabra; nucleo viridi, bilo-
bo , & faporis ingratiflìmi tandemque acris. Plerumque in quolibet frutti»
unicum vel alterum femen matureicit ; reliqua abortant ; & v e l tune ob
feminis magnitudinem pulpamque in fruttu contentara diííépimenta fie com-
primuntur ad invi c e r a , ut difficulter loculamentorum numerus perfpiciaiur.
In floribus paucis vidi pétala quatuor cum ftaminibus otto. Ex iniula Mau-
ritii huc transvetta fuit, originis Sinica;, unde apud nos aeiìatem fert fub dio,
florens a Majo ad julium, fruttum dans copioium feptembri.

C A L . Perianthium inferum, monophyllum, parv'um, campanulatum, ob-


tufurn, ore trífido.
COR. Pétala tria, lanceolato - oblonga, obtufa, plana, inferné eretta ,
iuperne patentillìma.
STAM. f ilamenta f e x , fubulata, eretta, sequalia, petalis paulo breviora,
receptáculo inferta. Antheras oblonga, incumbentes,
PIST. Germen fuperum, o v a l e , obfolete trigonum. Stylus filifúrmis, ere-
ttus, ftaminibus longior. Stigma trilobo - capitatum.
PER. Bacca iubrotunda, quinquelccularis.
SEM. folitaria, o v a l i a , compreiTula.

ceexv.

CINERARIA L A N A T A . T á i p . ^ i .

Sponte crefeit in infulis Canarienfibus. Apud nos setatem fub d i o ,


hyemem in tepidario tranfigit, florens aflate, etiàm hyeme elegantius.
Caules ex eadem radice plures, débiles, gráciles, fruticofi, femperviren-
Z TCS,
173 O B S E R V A T I O N E S

t e s , ala eretti, alii adfcendentes àut etiarrr d e j e & i , ramofi, teretes, ad


fummum bipedales, feniores lignofuli fubglabri & fuici, juniores herbacei
& fublanuginofi. Folla funt alterna, longius petiolata, fubrotunda vel ma-,
gis cordata, aut etiam reniformia, quinquelobata aut ieptemlobata, den-
ticulata., molila, fupra fordide virentia & obfolete lanata, fubtus ex lana
valde appretta deniaque alba., novella quandoque fubtus ,eleganter viola-
cea. Pedunculi élongati, terminales, uniflori, fuperne incraffati, glabriu-
^fculi, braCìeolis lanceolatis inferne veiìiti. Flores fere bipollicaris diame-
tri. Calycis fimplicis, g l a b r i , virentis bafique plani foliula circiter qua-
tuordecim , fuba?qualia, lanceolata, acuta, ìhiata , eretta cum apicibus
patulis. CorollulcB foeminea; in radio fere totidera., quot calycina; fq'uama;.
lineari - lanceolata, tridenticulata; , ikiata; , patentiffima;, foris albids;
cum leviflìma fuffufa purpura, intus fuperne purpurea & inferne alba;. Co-
roilulse difci plani quinquefida; & faturate purpurea;. Anthera; ferruginea;
ciira polline luteo. Pappus pilofus, feffilis, albidus.

CCCXVI.

VEUFHORBIA PICTA. : .

Pianta fuffruticofa fponte crefcit m Venezuela, tota lattefcens, in


caldariis noflris florens totani àftatem. Caulis calamum & ultra .craffus,
teres, erecìus, bafi glaber & fufcus, bipedalis & ultra, quandoque fuper-
ne trichotomus. Rami cauli fimiies, e r e t t i , virentes, angulati , hirti,
dichotomi. Folia oppofita &; alterna, ad trichotomiam (fi adeft) terna,
ovata, acutula v e l obtufa, integerrima v e l inasqualiter repanda, venulofa,
utrinque & ad 'oras una -curri petiolis hirtula, facie fordide virentia fida'
que
B O T A N I C A , 1^5
;
que fafcia longitudinali cinerafcente duplice inque unum apicem concurren?
te. Pedunculi uniflori, hirtuli, breves, erecìi, folitarii ex ramorum di-
chotomiis. Flores pufilli -, omnes fertiles. Calycis virentis , hirti &
quinquedentati lacinia? flint erecìa? & ciliatae. Petala duo, late ovata, ob^
tufa ,. patentiflima -, germini oppofita , alba cum bafi rotondata virente»
Germenpunftatum, pendulum. Styli femper fex, diftincìiffimi, fimplicif-
fimi, filiformes, albi,> patentiflìmi. Stigmata fimplicia. Capfula glabra,
maturefcens eretta. Semina fcrobiculata, cinerea.
-

s
CCCXVII/ ,

EUPHORBIA PUNICEA, Swarz. prodr. pag. 6>


7

In Jamaica fponte crefcit; apud nos in caldariis floret primo vere


& autumn'o ; ied flores laterales uti nec fruéhis huc usque pérfecit. Fru-
tex tres aut plures ped.es altus/ ereéìus; trunco pollicem & ultra craffo ;
terete, & cinereo. Rami funt trichotomL Folia ad extremitates ramulo-
rumfparfa, lanceolato.--cuneiformia, obtufa cum innocuo mucróne, inte-
gerrima, fubfeffilia, venis transverfis obfcure lineata, fubtus glauca, pla-
na, tres. quatflorve uncias longa; fumma , qua- involucri univerfalis loco
funt, eleganter & faturate punicea. -Rami aphylli juniores cicatricibus no-
tantur a foliis - dilapfis. Umbella univerfalis quinquefida, patens; radiis
purpureis , cràffis, plus minus uncialibus , bifidis, trifloris. Involucri
partialis foliola duo, oppofita, ovata, concava, obtufa cum innocuo mu-
crone, integerrima, punicea, patentia, uncialia. Flores terni, breviter
pedunculati hermaphroditi, quorum intermedius lateralibus oppofitis duo-
bus diu prascedir. Galyx turbinatus, obfolete purpurafcens, quinqueden-
Z z ta-
i3o O B S E R V A T I O N E S

tatus. Pelala quinque, fubrotunda, cupellata, integerrima, flava. Ger-


men vireicit. Stigma trifidum, flaveicens, cum apicibus fanguineis & fub-
bifidis. Capfula glabra. T o t a glabra fucco abundat latteo fubacri & ex-
ficcante,

' CCCXVIIL

EUPHORBIA NUDIEÌORA.

Sub hoc titulo ex Anglia transmifla fuit, fine indicata patria. Apud
nos colitur in caldaiiis, Frutex humans altitudinis, ereftus. . Truncus
teres, poilicem craifus, albo fufcoque fubfuberofe variegatus, fepe tricho-
tomus, glaber. Folia funt terna oppofitave, petiolata, o v a t a , acutuia,
integerrima, venuloia, parumper undulatà, tres quatuorve uncias longa,
in margine & petiolis ad lenteni villofula, casterum glabra. Racemi cy-
mofe ramofi, erecti, multiflori, axillares, glabri, biunciales, involucris
& involucellis dellituti, fed muniti dumraxat ad divifiones bra&eolis mi-
nutis & caducis. Omnes flores pentapetali funt; fed alii fertiles, alii fi-
ne piftillo fteriles. Perianthium campanulatum, femiquinquefidum ; laci-
niis fubrotundis, obtufis , patentiffimis , ciiiato - crenatis, intus pallide
fulphureis, foris una cum tubo virentibus. Petala quinque, peltata, com-
preiTo - concava, viridia, tubò calycis ante fingulaslacinias inferra, & his
multo minora. Germen longe pendulum. Capfula glabra, Semina ova-
t a , rugofula, atra. T o t a abundat lacìe acri Se ingrato. .
B O T A N I C A . igi

'^•.''K ; cccxix. • ; :

HEDYSARUM GYRANS. Linn. fyJLpag. 6 7 5 . Linn. fuppl pag. 3 3 2 .

Sponte crefcit in Bengala ad Gangem, unde anno 1 7 7 5 . Europse


innotuit. In caldariis noftris laìtiflìme végétât œftate & autumno, hyemc
pìerumque languet, proximo primo vere perire folet. E x illis autem indi-
viduis plantis, quae,.vere fuperato, novas f i l a t e fubfequa vires récupé-
rant, paucEE Decembri & Januario flores tulere, frucìum Februario. Ad
tertium setatis annum nulla pervenit. Radix ramofa. Caulis ereftus, ca-
lamum vel & digitutn minimum craflfus, très quatuorve pedes altus, t e r e s ,
enodis, glaberrimus, non lignofus, totus tandem ramis virgatis erecìis-
que aucìus. Folia funt alterna, petiolata, in adulta pianta omnia ternata
cum deficiente rarius uno aiterove- foliolo laterali ; petiolo communi plus
minus u n c i a l i l e m i t e r e t e , erecìiufculo, plus minusve pilolo. Foliolum
intermedium eft lineari - lanceolatum, integerrimum , obtufulum, fupra
glabrum & fordide virens cum difco medio magis cinereo; fubtus pallide
virens, venis reticulatum & villis appreffis minimis teâtum ; a duabus ad
quatuor uncias longurm Lateralia minima , lineaiia , dimidiarhunciam
haud multum luperantia ; donata petiolo proprio b r e v i , motu veluti gyra-
torio foliola Jiuc illuc fponte movente. Stipulai ad petiolos communes
lanceolata?; ad proprios ìubulatas ; eretta?, acuta?. Racemi axillàres foli-
tarii fimplices, at terminalis compofitus ex pluribus aliis fimplicibus paten-
tiffimis cum terminali e r e t t o , tandem fere femipedales, ad lenfem villofu-
l i , graciles. Flores gemelli, breviter pedicellati, numerofi; brattea fuf-
fulti ovata, acuta, concava, ftriata, ad lentem villofula, pallide viridi
8c caduca. Ha? bra&ea? in racemi parte nedum evoluta funt imbricatas.
Z 3 Ca-
V
ill 0 B S E R V A T I 0 N E S

Calyx villofus pallet. Corolla efl ante meridiem pallide violacea, dein
fordide miniata. Vexillum fubtiliflìme fìriatum. Ala; oram vexillum re-
fpicientem habent ca?ruleam. Filamenta & fìylus albent. Anthera? funt
ocliroleuca;. Germen hirfutum viret. Legumina villofa, fefcuncialia &
ferruginea continent femina ex atro fufcoque .variegata cum hilo albo ni-
tidaque.

C A L , Perianthium monophyllum, minimum, campanulato - patentiflimum,


f emiquinqiiefidum : laciniis femiovatis, acutis, lummis duabus mi-
nus profonde fecìis.
COR, papilionacea. ,
Vexillum amplum, late iubrotundum, ernarginatum, conniventi-
compreffum , ungue breviffimo. Ala; vexillo oppofitae, obverfe
ovata;, concava; , obtulae, vexillo breviores.
Carina falcata , fitu & ' longitudine alarum.
S T A M . Filamenta decem,. diadelpha (fimplex & novemfidum) erecìa,
fuperne parum adlcendentia, ìuperne divifa & alterna paulo brevio-
ra duploque latiora reliquia Antherae ovata;, erecìa;.,
P I S T , Germen lineare, breve. Stylus fUiformis, fitu ftaminum, usane
paulo -longior. Stigma obturum.
P E R . Legumen lineare , compreso - planum t ex articùlis fubrotundis &
monofpermis pluribus.
Sem. folitarium, reniforme.


cccxx,

:
B O T A N I C JE, 183
- .
cccxx.
1
' - • •'

EUGENIA. BÀRUENSIS. j f e ^ . ara*r. ^ 153,

Crefcit in infula Baru prope Carthagenam in America ; apud nos in


caldariis Iastiilime, florens prima vice quarto astatisanno, fed raros perfi-
ciens1 frucius, tunc bipedalis & valde jam ramo fa, fempervirens, totaque
glabra. Cortex eft cinereus cum ftriis fulcis. Rami oppofiti & alterni.
Folia oppofita, lanceolata v e l ovato - lanceolata, breviter petiolata, co-
riacea, nitida, obtufe acuminata, plus minus biuncialia, trita haud grate
odorata, pnedita fapore adftringente. Pedunculi axillares, etiam'in ramu-
lis fenioribus ex alis cicatricum folioruni~pr<eteritorum, b r e v e s , alii fimpli-
ces uniflori & aggregati,~ alii racemofi. Bracleolce ad pediceilos minute
& fufca?. Flores odoratiffimi, odore <emulantes flores tilije. Perianthium
virens. fuperum, .quadripartitum, profundiffime feclum, ut fere tetraphyl-
lum, deciduum; laciniis fubrotundo - acutulis, concavis, patentiflimis ,
apice purpurafcentibus, oppofitis duabus latioribus. Petala quatuor, ova-
ta, obtufa, c o n c a v a , patentiflìma, calyce multo lòngiorà , nivea. Fila-
menta numerofa, calyci inferta, fubulata, a l b a , corollam parumper fu-
perantia. A n t h e r s oblongiufculae, incumbentes , flava. Germen fubro-
tundum. Stylus fubulatus, albus, longitudine ftaminum. Stigma (Implex,
acutum. Drupa globofa, non coronata, n i t i d a , n i g r a , pifelli m a g n i t i
dine, unilocularis. N u x globofa, glabra. Nucleus faporis aromatici. C a -
lyx in frucìu perfiftit fere ad maturitatem usque; ante hahc tamen fic deci-
dit, ut non adfuifle videatur.

%
' ^ -\ ' - r " J ' '
CCCXXI.
184 O B S E R V A T I O N ES

CCCXXI.

GERANIUM ASTRAGALIFOLIUM. Cavanill dij. pag. * 5 7 . num.


' 377- tab. 14.fig, a.

Geranium africanum ailragali folio. Commel. prozi pag. 53. fig. 3.

E Promontorio bonas_ Spei radix translata in hortum Casfareum


Schonbrunneniem fuit, ubi floret per totam aeilatem, fed femina hue usque
jjulla tulit. Radix perennis, carnoia , pollicem craffa, fufcefcens, state
multieeps. Folia radicalia plura & caulina paucuTima v e l nulla, pinnata,
fere femipedalia ; coila terete 8c villofa ; foliolis femuncialibus vel paulo
longioribus, o v a t i s , acutulis, integerrimis, villofulis, mollibus, alternis,
rarius-oppofitis, paucis iaspe in alterutro v e l in utroqué latere gemellis,
infimis petiolatis, fuperioribus feffilibus; terminali impari reliquis majore,
Caulis vel fcapus herbaceus, animus» paucas uncías longus, teres, erecius,
hirfutus, v i x ramofus, fuccellive emittit pedúnculos communes femipedales,
ere&iufculos, débiles, teretes, viìlofos, umbelliferos. Involucri folióla
plura, parva, anguíle lanceolata, acuta, hirfuta , patentìlìima. Radii
plus minus o c i o , unciales, villofí, patentiffimi. Flores inodori. Calv-
éis monophylli folióla quinqué , lanceolata , acuta , villofa , viridula ;
quorum quatuor anteriora funt plana & reflexá ; quintum fuperius conca-:
vum & paulo majus erigitur. Pétala quinqué, linearía, obtufa, concava,
patentiffima, pallide fulphurea ; tria extrorfum verfa; duo his. oppofita íe-
trorfum bafique magis erecia, tum etiam ítriis purpuréis circa medium li-
neata. In aliis individuis vidi pétala duplo latiora , cuneiformia, pun-
¿iisque tantum rubris nec ítriis variegata. Filamenta decern, fubulata, al-
bas
i r.

B O T A N I C I , i85
ba; quinqué longiora fertilia, alia alterna quinqué fíerilia. Anthejae ob­
longa , rubrae. Germen fericeum. Stigma quinquefidum , revolutum,
rubrum.



CCCXXIL

POLYPODIUM T R I F O L I A T U M , Linn, fyfl. pag. 9 3 6 . Petiv, pterigr,


num. 13. tab. 7. fig. 3.

Hemionitis maxima trifolia. Plum. amer. pag, 22. tab. 3 2 . Plum, fit pag.
127. tab, 148.
Hemionitidi affinis Filix major trífida auriculata, pinnis latiffimis finuatis.
Sloan, hiß. jam. vol. 1 . pag. 8 5 . tab. 4 2 .
Filix feu Hemionitis diíta Caribasorum , amplifílmis foliis, trifoliata.
Pluki. aim. pag. 1 5 5 . tab. 291, fig. 3 .

Sponte crefcit in Martinica , Domingo, Jamaica & Venezuela.


Radix perennis conftat fibris fafciculatis numerous nigris. Stipites plufculi,
teretes fine ullo fulco, nitidi, calamo duplo vel triplo graciliores, modo
toti nigropurpurei aut nigri, modo antice viridefcentes , inferné rariter
paleacei, ad usque ortum frondis plus minus femipedales, dein ad próxi­
ma frondis folióla plus minus triunciales. Frons ternata ex foliolis duo-
bus oppofitis breviterque petiolatis & ex foliólo terminali, ipfo plerumque
ternato. Folióla lateíalia funt triloba; lobis lanceolato - cufpidatis, ob-
tufe & finuate incifis, idque valde inasqualiter, undulatis, longioribus fe-
mipedalibus. Tale etiam eft ioliolum medium folioli ternati terminalis,
cujus lateralia minus funt incifa. Tota frons eft utrinque viridis, glabra,
, A a v«-
O B S E R V A T I O N E N

venulofa, & fubttis adfperfa fruciificationibus fubrotundis difKnftis & abs-


que ordine pofitis, quas fmgulas .etiam in jjrona frondis parte ex protube-
rantia paginas cum foveola centrali introprefla confpicuas fefe reddunt,
Fruciificatio conftat ex membranula orbiculari & pallide virente, fub quo
locantur globuli numerofi minuti fufcefcentes, qui ultra orbitam membranu-
la; fuccefiive prodeunt, & hanc tandem marcefcentem numero fuo opplenr.
Folia lateralia connivent uti folia Geranii cuculiati. Adelt quandoque frqns
minor ilerilis (implex & triloba.

% . •'•CCCXXIIL ,-:-;-"v~ . ' $\

FOLYPODIÜM HIPPO.CREPIS.

Patria Venezuela eft; apud nos in caldariis colitur, ,florens filate.


Radix pollicem & ultra craíTa, nigricans, iquamofa, fìbris nigris undique
jubata. Frondes plures, a dimidio ad pedem 8c ultra longas, erecìiufcu-,
las, cucumerini odoris, pinnatas. S t i p e s i e r e s , non fulcatus, inferné pa-
leaceus, gracilior , plus minus fordide purpureus, ad lentem villofulus.
Pinnas oblongas, in acumen paulatim anguftatas, cum aliqua flavedine vi-
rentes, tenues, íupra rariíer pilofas, fubtus fere glabras, obtufe incifa?,
oppoíitas, útrinque a tribus ad quinqué cum terminante impari; ínfimas ,bre-
viffime petiolatas, per denteiti extimum infimum elongatum auriculatas, &
plus minus quinqiieunciales ; fubfequas duas ( fi adíunt ) adnato - feffiles ;
reliquas ínter fe decuríive connatas. Dorfum pinnarum occupant fructifica-,
tiones fine ordine rariter fparfas, ferri equini forma, villofas, eum vitóte
¿alientes, margine éxteriori a pinnarum pagina fecedentes , atque tune
pulverem emittentes copiofum minutum globofum & fufceícentem.
CCCXXIV.


• & c T A N i c ;s -v.
t 1&7

CCCXXIV.

"POLYPODIUM MULTIFIDUM.

Patriam i g n o r e Colitiir in ealdariis horti Csefarei Schonbrunnenfrs,


Radix pollicem crafla multisque fibris nigris jubata plures emittit ftipites,
in principio convolutos, dein ereclos, teretes, antice fulco exaratos, gla-
bros, inferne femamis veftitos ferrugineis-, nigros, infra frondem fere pe-
dales. Frons ipfa cireumfcriptione triangularis, fefquipedem alta lataque ?

glabra, triplicato - pinnata; pinnulis oblongis, plus minus femuncialibus ,


pinnatifide ineifis in lobulos oblongos, fuperne incifos, acumjnatos, fub-
tus fruc^ificationibus aliquot fubrotundis dillindHs pulveruleniis & maturi-
tate ferr.ugin.eis onuftos* ••
m
ccexxv.

P0LYPODIUM FRAX1NIF0LIUM.

Crefcit ad Caraccas. In ealdariis noflris floret Januario & fubfe-


quis. R a d i x teres, ealamum & ultra efaffa, nigricans, ierpens, m o l l i s ,
paleacea,. fibrillisque fufcis in decurfu numerous jubata, plures promit fron-
des ereftas, totas glabras. Stipes nitidus, t e r e s , g r a c i l i s , nudus, fir-
mus, nullo fulco exaratui, v i r i d i s , exftipulatus , ad pinnam terminalem
usque plus minus pedalis. Frons fimpliciter & vere pinnata ex foliolis
utrinque circiter q,uinque cum terminante impari. Pinnae feffiles , longe
lanceolata?, acuminata^, repandas, undulata?, utrinque laete virides, per
venas trans verfas l i n e a t s , intermedia? &: terminalis reliquis lengiores &
fere
jr$8 O B S E R V A T Z O N E Í

fere quadriunciales, oppofita; fic ut pinna; oppofitae infima; parumper alter-


nentur ; oppofitae fumma; latiore bafi ftipiti acereta;'; terminalis per ftipiten.
produéìum petiolata, & inferné nonnunquam utrinque in auriculam rotun-
datam india. Fruftificaíiones dorfum pinnarum occupant, ferie longitu-
dinali quadruplici difpofitae, fubrotunda:, convexulae, lutea;, confiantes
pulvifculo minuto.
<

CCCXXVI,

POLYPODIUM MOLLE.

Crefcit in rupeftribus udis ad Caracas ; in noftris caidariis floret


vario anni tempore , cum fempervirens alias fucceflìve frondes promit.
Ex aggerie fibrarum radicalium riigricantium frondes elevantur plures, bi-
pedales, ereciiuíciíía, firmulae. Stipes eft teres, antice comprelTulus &
fulcatus, penna anferina paulo gracilior, plus minus femipedalis infra pin-
n a s , Dafi fuicefeens & paleaceus, bine glabriufculus, ad ipías autem pin-
nas undique p,ub eie ens. Frons pinnata, elongate lanceolata. Pinnas íunt
pinnatifida;, angufte & elongate .oblonga;, acuminata;, brevifiìme petiola-
t a ; , approximate alternantes, utrinque villofa; & molles, pallide bine ac
veìuti ex incano virentes, intermedia; longiores triunciales, utrinque hinc
decrefeentes, inferne magis diftantes, inferiores magis antrorium protenfœ,
& reclinata;, reliqua; horizontales & diílicbae. Pínnula; five potius laci-
nia: fu nt oblonga;, obtufa:, fuperiora verfus fucceffive-decrefeentes, plana?,
integerrima; exceptis infimis duabus in pinnis inferioribus , qua; crenulata;
funt. Frucìificationes [una longitudinali íerie difcum dorfale unicujusque
lacinia; in utroque latere occupant, fubrotunda;, parva;, fuícae, & con-
ftan-
B O T A N I C I , 189

ítantes ex globulis minutiffimis , teéìis in centro rriembranula villis albis


erecìis hirtula.

CCCXXVIL

CYPERUS DISTANS. Unii, fyjì. pag, 98. Rottb, defer, pag, 37.
tab. 1 0 .

Crefcit fponte ad Caraccas in America , iii-infula Sanerà; Crucis,


& in Malabaria. Colitur in caldariis noftris, totani sitatem culmis florige-
ris fruftigerisque inftruclxis. Radix perennis conftat ex fibris fordentibus
numerofis,. culmosque emittit pìures, duos tresve pedes altos, triquetros,
erecìos, virides, nitidos, fere ad medium usque vaginis foliorum veftitos.
Folia funt linearía, acuta, cannata, glabra, adoras retrorfùm fcabra, in-
ferné vaginantia, longiora culmum ¿equantía. Umbella terminalis, ampia,
lupradecompoiìta, patens. Involucri univerfalis folióla plura, foliis fimì-
lia, inferiora longiffiraa fefquipedalia, reliqua fucceiìive breviora, breviffi-
mum vix triunciale. involucellorum folióla plus minus ocio, patentiífima,
longiora biuncialia. Radii umbella univerfalis plus minus duodecim, com-
presi , longitudine valde diveríi, alii femipedales , alii unciales, lim-
belli partialis radii plus minus decern, longitudine involucelli, exterio-
res patentiífimi ; quos inter in noflris individuis raro unus alterve termina-
tur in aliam pauperrimam urabellulam, ex radiis ut plurimum ternis atque
involucellis diphyllis. Bra&eola fmgulis fpiculis fubjicitar minuta. Spi-
cule funt lanceolato - lineares, acuta?, gráciles, compreíTulce, fubíeíüles,
fere unciales, alternatim fparfe, horizontaliter patentes cum terminali ere-
cía. Flores utrinque a quatuor ad feptem ; fquamis diftiche imbricatis,
A a 3 com-
190 O BSER. v A T I O N E S

compreso - e o n c a v i s , dorfo virentibus, cjeterum pallentibùs cum fafcia


media longitudinali purpurafoente, in flore contiguis^ in fraéìu ob elonga-
tam rhachidem diftantibus. Corolla nulla. Filamenti tria longitudine
calycis. Antlieras lineares, eretta?.. _

cecxxvHL
CYPERUS TENUIFLORUS. Rottb. defer, pag. 3 0 . tab, 1 4 . .fig, ¿ '.

H o c gramen, eujus patriam ignoro, 8c quod in hortis noftris fab'


dio eolitur, Auguílo & Septembri floreos, filio meo afferente, pluribus in
loéis fub titulo Cyperr longi oeeurrit, iub quo' etiam miffum ante plures
annos ex horto Schwenkeniano Hagenfi;ad nos |fuit. At v e r o , ut optime
jam notavit illuilris Rottbolli'js, Cyperus effe longus nequit, quare tenui-
flori nomsn impofuit. Radix, perennis, grate odorata,, lapore valens
balfamico & fubacri, for i s n i g r a ,. intus albida aut annofior rufefeens, fub-
articulata, nodofa-, d u r a , obliqua, calamum & ultra craffa, denfe & ce-
fpitofe ramofa, fibrisque pluribus jubata, muiros annuatim eulmos cefpitofe
pròducit, bafi bulbofulos, nudos, glabros,, triquetros-, erettos, fefquipe-
dales aut altiores. F o l i a radicalia piara,, linearía, acuta, itriatula, niti-
d a , cannata, ad digitimi retrorfum motum ad oras & carina? aciem fca-
briufcula-, inferné vaginantia, longitudine; plus minus culmi. Involucri
folióla a tribus ad quinqué,, v a l d e ina?qualia, foliis iìmillima, quorum ion-
giflìraum pedale v e l nonnunquam fefquipedale eft, breviiììmum dumtaxat
mídale. R a d i i fere numero folioloruminvolucri,, teretes, ítriatuli, grá-
c i l e s , g l a b r i , longitudine incequales, raro plus quam biunciales, alii fim-
pliciffimi, alii ramofi & fub divifionibus foliólo parvo M u l t i . . Spiente

«i-
B O T A N I C VE.. . 191

approximate, íeffiles, alteras, obtuía;, comprefíulas, femunciam longa,


lineam latas. Squama; utrinque circiter ocio, diíKcha;, rufa; cum dorfo
virente, glabrae. Antherae lineares, longae, ere&'a?, flavas. Germen gla-
brum. Stylus Lie vis. í tigmata tria , capillaria, longiífima, alba.

- , ' - '• ÍXCXXDL \

•CYPERUS LONGUS. Unn.fyfl. pag* 9 6 .

Cyperus odoratus, radice longa, ceu Cyperus officinarum. Bauh.yin. pag.


14. Scheuchz.gram, pag, 378- tab. 8. fig. 1 2 . ifíori/. ft//?. 3 . pjg*&J}fi
ß Saab. a . fig. 1 3 .
Cyperus longus odoratus. Bank, theatr. pag. 216.
Cyperus panícula Iparfa fpeciofa, Bauh, hifl. 2. .pag. 5 0 1 .

In Europa calidiore fponte crefcit:; etiam in Auftria ad Thermas


Badenies, copiofe ad rivulos balnei fan£K Peregrini ; ubi ab incolis. radix
effoditur, exficcatur, inque ufum mediami domefticum trahitur, nota fob
titulo wilder Kalmus five ' Calami aromatici fylveftris. Floret ibidem a Ju-
lio ad finem Septembris. Radix perennis, repens, valde* ramofa, cala-
mum vel & digitum minimum craiTa, «odofa , foris nigra, intus pallida
cum medulla paulo obfcuriore, fibris nigris jubata, odorata, fapore prse-
dita aromatico fubadftringente & grato. Culmi plures, a duobus ad tres
pedes alti, calamum & inferne digitum crafli, triquetri, triiulcati, acutan-
guli, nitidi, virides, ere&i, interne albidi & medulloii, inferne vaginis
foliorum inclufi, bafi tunicis fufcis vefliti. Folia funt pauca, linearía,
acuta, nitida, longiora bipedalia, in oris ad digitum retrorfum ducium
fca-
O B S E R V A T I O N E S
• \
fcabra, tantifper edam fic fcabra ad nervum medium pofticum cannatimi
& ad duas in facie affurgentes plicas. Umbella terminalis, ereftíufcula-,
compofita. Involucri iiniverfalis folióla plura, foliis fimilia, quorum tria
longiora íunt, atque horum longiffimum feiquipedale, reliqua brevifììnia.
Involucellorum folióla pauciffima & brevia. Umbella univerlalis radii plu-
rimi, ere&iuículi, compreíTuli, glabri, alii femipedales, alii breviiììmi.
Horum longiores ipfi umbellam gerunt fimplicem ; brevipres tantumtnodo
racemofi funt, uti radii partíales priorum. Bracìea quaterna ; exteriores
duas virentes, acutula, fquamìs infimis fubjeita; duas interiores obtufe,
colore fquamarum, cum prioribus alternantes, hinc compreflìs fpicula la-
teribus accumbentes. Inter fpiculas & harum pedicellum communem tuber-
osum viride locatur. Spiculse íunt lanceolato-lineares, feffiles, alterna,
valde approximate ad extremitates radiorum, ut nonnunquam videantur
terminaliter aggregata , compreiTa , glabra , patula vel erecìiufcute ,
utrinque plus minus o&oflora , novemlineares. Squama denfe imbrícalas,
pallida cum dorfo virente & fafcia longitudinali media in utroque lacere
purpurea. Ánthera lineares, erecta, flava.
• _

cccxxx.

MORREA PALMIFOLIA. Ihunb. dijf. pag. 4. .

Sifyrinchium palmifolium, Linn. fyjì. pag. 840. Linn, mant. pag. 122*
Sifyrinchium americanum , radice phanicea, foliis plicatis & nervoiìs,
' flore albo. Magnol. fiori* pag. 285.
Beraiudiana palma folio, radice bulboia. Bum, ic. pag. 3 5. tab, 46,fig.2.
B O T A N I à M» 393

Crefcit in iníulis Cariba?is. Apud nos in caldariis floret Junio


& Julio. Bulbus ovatus tunicis fanguineis veílitur, fibrisque craffis fufifor-
roibus carnofis albisque radicatur, Folia pedalia & ultra, enfiformia, acu-
ta, glabra, integerrima, nervofa, plicata, ereéìa, bafi in vaginam abeunt,
qua mutuo ampleciuntur, fie caulem mentita compreílum. Scapus gracilis,
teretiufculus, fere longitudine foìiorum, nudus, ereciiufculus ; fuperne ra-
cemofus ex pedunculis fecundis, erèfris, plus minus uncialibus, apice ter-
minata in capitulum oblongum, ex fpathis virentibus obtufis pluribus mu-
tuoque amplexantibus compofitum. Spatha? ad pedúnculos communes lan-
ceolata? , acuta?, concava?. Spathis capituli, quartini interiores fcariofas
funt, interjiciuntur pedicelli proprii filiformes, albi, longitudine fpatha-
rum, uniflori, omnino circiter duodeni, Flores inodori mutuo íuccedunt,
unicus femper in quolibet capitulo, circa vefperam expanfi, & brevi mar-
cefeentes» Pétala nivea flint. Anthera? lútea?. Filamento nullo reípe&u
connata. -

C A L . Spatha? in capitulum oblongum collecia?.


COR. Pétala fupera, fex, obverfe ovata, acutula, patentiflima, plana,
alterna paulo anguftiora,
S T A M . Filamenta tria, fubulata, patula, petalís multo breviora. Anthe-
ra? oblonga?, erecta?.
P I Í T . Germen inferum , obverfe ovatum, trigonum. Stylus - filiformi^,
ereftus, fere longitudine filamentorum. Stigma trifidum; laciniis
fubulatis, patulis, longitudine ílylú

SEM. . . .

B b CCCXXXI.
1^4 * Ö B S B R V A *' I 0 N E S

CCCXXXI,

M O R i E A V1RGATA,

Crefcit ad Promontorium bona; S p e i , diftinftiffima a Morsa flexuo-


fa caule femper ramofo, & pedunculis perpetuo folitariis, nec unquam ag«
gregatis. Placuit Linnaso {ìlio, Ixiam meam longifoliam, mutato utroque
nomine, in Supplemento fuo appellare Morsam flexuofam,quantumvis haec
pianta corollam habeat vere monopetalam, tubo gracili donatarn, qua fo-
la nota tanquam characìere effentiali differre fecundum Syflema Linnasi Ixia
a Morata deberet. Dum nunc etiam alibi lego, ex corolla marcefcente fpi-
raliter convoluta Morias dignofci poffe ; ut ergo tacito confenfu ipfa illa
chara&erum eflentialium diverfitas nullius effe valoris judicetur; ego ex
hac obfervatione hanc plantam Morasam dixi. Bulbus fubrotundus, par-
vus, tunica reticulata fufca- tecìus. Gaulis fefquipedalis, teres, inferne
flexuofusereftus, viridis, gracilis; ramis alternis, virgatis, fìrniis, pa-
tulis. Folia alterna, linearla, bali vaginantia, pauca, plana, ftriatula ,
anguftiffima, flaccida, longiora duos cum dimidio pedes longa, in pianta
fiorente jam arida & convoluta. Spathas fspe quadrivalves, convoluta;,
acuminata;, pallida;; extiraa valva fcariofa major & amplexicaulis. Flo-
res inodori, breviffime pedunculati, folitarii ex fpathis, nec aggregati,
fed fucceffi ve ex caule &. ramis fine ullo ordine prodeuntes. Corolla mo-
nopetala, fupera. Tubus infundibuìiformis, pallidus. jlainbi fexpartìti
lacinia; lanceolato - oblonge, obtufa;, plana;, patentiffima; , tubo triplo
longiores, lutea; cum fafcia longitudinali media virefcente, idque in facie
obfoletius, marcefcendo in fpiram imam omnes fele contorquentes. Fila-
menta tria, erecìiufcula, brevia, flava, limbo corolla; inferta. Anthera*
B O T A N I C H E . 155

lineares, inflexa?, lutea?. Germen lineare, teres, glabrum, longum, pal-


lens. Stylusfili form is, longitudine tubi corolla?. Stigmatis fexfidi laci-
nia; filiformes, in ftellam expanfa?, obtufa?, capitata?, Capfula. . . .

CCCXXXII.

RESEDA FRUTICULOSA. Linn. fyß. pag. 448.

Hifpania patria eil. Radix ramofa, aitate pollicem & ultra craflfa,
atque extra terram prominens, caulis fuffruticulofi vices gerit, ex quo plu-
res annuatim caules attolluntur herbacei, erecìi vel adfcendentes, fefqui-
pedales, parum ramofi, teretes, & ad lentem villofuli. Folia íunt al-
terna, etiam ad lentem villofula, duas tresve uncias longa, pinnata; pin-
nis oppofitis alternisve, oblongis, aucìis, integerrimis , decurfivis ; exti-
ma majore & lanceolata. Racemi terminales, erecìi, tandem femipedales.
Pedicelli proprii breves. Bracìea? lineares, acuta?, alba?, pedicellis pau-
lo longiores. Flores leviter odorati. Pétala alba.

C A L . Perianthium pentaphyllum, perfiftens: foliolis oblongis, obtufulis,


concavis, patentiflìmis, corolla brevioribus.
COR. Pétala quinqué, patula, ex cuneiformi bafi tandem latefcentia, fe-
mitrifida; lobis oblongis, obtuiìs.
Necìar i i gianduia quadrata, ereéìa, inter pétala duo fuperiora.
STAMC Filamenta ut plurimum undecim, fubulata, patentia , longitudine
calycis. Anthera; oblungse, erecìa?.
PIST. Germen oblongum , tetragonum. Styli quatuor , crailì , patull
Stigmata fimplicia, acuta.
B b a PER.
IC)6 0 B I B R V A T I O.N E $

P E R . Capfula oblonga, tetragona, rugofa, unilocularis. fuperne perfora-


t a , flylis coronata,
S E M , numerofa, parva.

cccxxxia .
A C A L Y P H A ALOPECUROIDEA..

Sponte crefcit in Venezuela; in noftris caldariis floret a Julio ad


O&obrim. Ex radice fibrofa ramofa & annua caulis attollitur erecius, (e(-
quipedalis aut altior, totus ramofus , hirfutus, inferne teres calamoque
crafllor, (uperne obfoletius angulatus. Rami adfcendentes, tandem longi.
Folia funt alterna, petiolata, cordato - o v a t a , acuta, ferrata, rugofula,
utrinque hirfuta, majora triuncialia cum petiolis hirfutis biuncialibus. Spi-
e s maiculae valde graciles, tandem vix unciales, fìricìe patentifluns ,
multiflora?, ad petioles & ramos per totam piantarti laterales , folitaria:.
Flores in his feffiles, p a l l i d i , fic minutiffimi , ut magnitudine puncTum
sequent. Spicse foemineee in eadem pianta terminales, fulitariae, erefta?,
cylindrical, fere biunciales, digitum craflfe, pedicellatce, ex apicis centro
nonnunquam emittentes pedunculum ereftum, filiformem, terminatum cor-
pufculo obverle ovato hirfuto obtufo & horizontali unico, duobus vel tri-
bus. _ Flores in his numerofi, minuti, virentes; fingulr fuffulti involucro
fetolo, tripartì t o , - c o n c a v o , viridi, laciniis ovatis in fetam fetofam loa*
gamque terminals. Non potui obfervare filamenta connata.
B O T A N I C A . 19p

• Maf. ".. : " ' ; : • ". : .. '


C A L . Perianthium tetraphyllum : foliolis o v a t i s , acutis, concavis, pateft-
tiiìimis.
COR. nulla.
S T A M . Filamenta plus minus f e x , fiiiformia, eretta, longitudine calycis.
Antiaeree divifae, fimbriata.
Foemina.
G A L . Perianthium perfifìens, tripbyllum : foliolis o v a t i s , acutis, ereftis.
COR. nulla.
PIST. Germen triquetrum, longitudine calycis. Styli tres , capillare»,
eretti, long i, fimpliciflìmi. Stigmata acuta, fìmpliria.
P E R . Captala tricocca, glabra, pallens.
SEM. folitaria, o v a t a , glabra, acuta, fufca.

GGCXXXIV.

GRONOVIA SCANDENS. Linn, jyß.pag. 243.

G ronovia fcandens, lappacea, pampinea fronde, Houflounis. Mart. cent.


x. pag. 1 8 . tab,- 3 8 .

Crefcit in V e r a Cruce & in V e n e z u e l a , inter frutices fcandens ,


non volubilis, fed ramis fuis longiflimis, retta inter illos quaquaverfum
protenfis, & ob hifpiditatem hamofam ubique firmiter affixis, debiliflioia
fe fuftinet. T o t a fic hifpida eft, & urens. In caldariis noilris floret a J u -
nto ad Ottobrini. R a d i x annua, e x fibris craiTulis femipedalibus & albi-
cantibus compofita. Gaulis ramofilfimus, calamo gracilior, teres, duode-
B b 3 dm-
198 O S S E R V A T I O N E* S

cimpedalis. Folia funt alterna, remota, petiolata, utrinque fcabra &. hir-
t u l a , triloba. v e l obfcure quinqueloba, incifa , acuta, v e n o f a , ad ortum
finuata, plana, nec rugofa fereque bullata ut in icone Martynj ; petiolis
hifpidis. Pedunculi communes oppofitifolii, folitarii, adfcendentes, te-
r e t e s , craffuli, hifpidi, petiolis fere longiores, fuperne trifidi. Flores
inodori, feiFiles, e r e c ì i , unus in tvichotomia, reliqui fecundi in peduncu-
lis partialibus patulis & indivifis v e l rarius bifidis curri flore intermedio.
Brattea? ad fingulos flores gemella?, feraces , hiípida?, virides ; íed' ad
flores centrales nulla?. C á l y x ex fulphureo flavet, utrinque & ad oras hir-
tus. Pétala funt fulva & villofa. Filamenta alba & villofa. Antherae
flaVelcunt Germen hifpidum viret. Stylus albet. Bacca rugofula fufee-
fcit. Semen albet.

C A L . Perianthium fuperum , coloratimi, perfiítens, campanulatum, quin-


quepartitum ; laciniis lanceolatis, acutulis, patulis.
COR. Pétala quinqué, anguíle cuneiformia, acutula, calyce duplo brevio-
r a , cum filamentis in conum eretta.
STASA. Filamenta quinqué, fubulata, e r e t t a , petalis paulo longiora, cum-
que iisdem alternantia. Anthera? didyma?, incumbentes.
P I S T . Germen inferum, pentagonum. Stylus filiformis , erettus, ftaniini-
bus paulo brevior. Stigma capitatimi, depreffum.
P E R . Bacca pentágona , quinquealata , ficca, calyce marcido coronata ,
unilocularis.
S E M , unicum, ovatum.
B O T A N I C A . 199

SPERMACO.CE H I R T A . Umufyfi. pag. 1 4 8 .

Sperraacoce eretta, fubhirfuta; foliis oblongis, venis arcuatis refertis, fu-


perioribus tnajoribus appropinquatis ; floribus confìipatis ad alas.
Brówn. jam. pàg. 1 4 1 . man. 3 .

Sponte creicit in Jamaica & Venezuela ; apud nos in caldàriis flo-


rettotam ceitatem. Caulis herbaceus, acute tetragonus, ramofus, erecìus,
pedalis, atque hirtulus e d . Folia funt oppofita, fubfeflìlia, lanceolata,
acuta, integerrima, utrinque & ad oras per lentem hirtula, fefcuncialia,
venis adfcendentibus notata, bali utrinque connata ope membrana; latat
hirta & ad oras fetole a l i a t a , Folia fumma videntur, & dici etiam pof-
funt, (iellata quaterna cum .oppofitìs duobus ininoribus ; fed brevi ex centro
fìellas alia duo oppoììta foliola prodeunt, quse cito augentur , una cum
prioribus duobus foliis minoribus per caulem elongatum attolluntur, (Iella*
ta evadunt ipia, atque nunc a majoribus ftellae prioris diftant; ipfa iterum
fic dein feparanda per folia futura, dura caulis ramique ita elongari per-
gunt. Flores numerofi, ieìììles, ad folia verticillati. C a l y x viret. Co-
rolla albet. Antheras flavent.

GAL, Perianthium fuperum, tetraphyllum ; foliolis duobus oppofitìs conca-


•vis, acutis, erecìis, ciliatis, longitudine petali ; aliis duobus acu-
. ' • minatis, longius ciliatis, omnium minimis.
COR. monopetala, infundibulifurmis, fubhirtula, fupra medium quadrifida :
laciniis femiovatis, acutis, patulis.
STAI*.
400 OB S E R V A T Í O N E S

S T A M . Filamenta quatuor, tubo corolla; breviora. Antherae eretta;.


PIST. Germen ínferum, hirtulum. Stylus filiformis, denticulatus, ereclus,
petalo brevior. Stigma biíidum: laciniis linearibus, obtufulis, fu-
pra villofis.
P E R . & SEM, . . .

CCCXXXVL

DORSTENIA CONTRAJERVA. Limufyft. peg. i6¿

Dorííenia fphondylii folio, dentaria; radice. Plum* ic, pag> 1 0 9 . tab. 1 1 9 .

V i d i fponte creícentem in fylvis umbrofis montofisque milliari di-


fíantibus a Lamentin in Martinica. Crefcit etiam ad Caraca in Continente
vicina. In caldariis noftris floret fere totum annum, dum folia nova flo-
resque mutuo fine ulla intercapedine fuccedunt. E x femìnibus, qua; nefeio
qua v i elaftica ex capfulis procul disjiciuntur, in ollis vicinis numerofs
plántula; ultro enafeuntur, quinto aetatis menfe jam flores produciti ras. Hinc
ut femina colligantur, tota receptacula linteolo ligato includi poffunt, fi-
mul atque prima femina prodeunt, casteroquin omnia perditum itura* Ra-
dix oblonga, digitum crafía , ex flavo fufcefeens, prolifera, dentata,
a c r i s , aromatica, fibris ftipata, Caulis teres, ab una ad tres uncías lon-
gus, digitum crafíus, erettus, fufeus, fquamis fquarrulofis aíper, oritur
veluti ex ipfa radice fupra terram paulatim elongata ; ut in prima aitate
niillus fit. In hujus ftiperiore parte emittuntur frondofe & denfe cum pe-
t i o l i , turn pedunculi ; fíipulis ovatis acutisque fuffulti, Petioli funt tere-
tes, pallide virentes, afperi, e r e t t i , tres quatuorve uncías lóngi. Ipfa

lo-
B 0 T A N I C M t *0I

folia cordata, acuta, venofa, utrinque fcabra, facie atrovirentia, denti-


culata, bafi per petiolum decurrentia, a tribus ad lex uncia» longa, ino-
dora, fapore prasdita urente; alia in eadem pianta fere indivifa, alia re-
panda , aut pandurgeformia, aut lobata, aut fere pinnatifida cum lobis ob-
longis. Pedunculi teretes , fcabri, plerumque periolis longiores, apice
terminantur & expanduntur in receptaculum commune virens, fubtus fca-
brura & convexulum, fupra planum & tuberculatum, quadratura, margi-
ne repandum & plus minus crifpatum, unciale aut lpngius , horizontale»
intus album & fpongiofuin, tres ciniter lineas craflum , maturum fordide
flavefcéns. Antherae pallida?. Piilillum album. Capfula alba. Semen
cinerafcens.

C A L . Réceptaculum commune expanfum , fungofa fua fubftantia cellulis


oblongis numerofis refertum ; qua? omnes fuperne teguntur una com-
muni continuaque pellicula, elevata in fuperfkie fua in totidem tu-
b e r o s a convexa, quot funt cellulae, quarum fornices formant.
Proprius nullus.
COR. nulla»
S T A M . Filamenta nulla. Antherae gemina?, oblongse, decumbentes, in
vertice tuberculorum mafculinorum ; in foemineorum vertice nulla?.
P I S T . Germen in qualibet cellula fceminea folitarium , fubrotundum vel
ovatum, foiara bafin cellulae implens, breviter pedicellatum. In
cellulis mafculinis nullunv Stylus capillaris, femibifidus, erecìus,
pertingens usque ad fornicem tuberculi lui, perfiftens. Stigmata
fimplicia.
P E R . Capfula oblonga vel ovata, unilocularis, bivalvis.
SEm, unicum, compreffum, rotondato -trigonun^ rugofum*
C c Fruai-
- «

- - - * " è
SO* O B S B B . V A . T I O H B S

Fructificado fingulariflìma, qua non minus defcribitur difficulter


quam eruitur, & cui etiam locus adfignari fuus in Syitemate Linnaan©
a nemine facile poterit ; nam pellicula illa multifornicata fuperficialis re-
ceptaculi una eft, continua , & aque maribus quam foeminis communis.
Cellula mafculina inanes funt, atque ab increfcentibus aucìisque germini-
bus cellularum fceminearum adjacentium comprimuntur, tandemque oblite-
rantur. Styli fceminarum videntur quidem mihi pertingere ad fornices us«
que, fed non effe cum bis concreta; ut itaque facundanti antherarum au-
ree per fornicis fcerainei fubftàntiam via pateat ad ftigmata. Vidi nonnun-
quam germina didyma cum ftylo communi íemiquadrifido. Quandoque
germina elongantur in formam oblongam, tuncque ut plurimum abortant.
Capfula efl: tenuiffima & membranacea, in aufto & dilatato ferrine brevi
difcedit (non rumpitur) in cíuas válvulas naviculares, feminis latera am-
p i e l a n t e s , quarum una flylum perfiftentera gerit. Hoc tune yidetur fla-
vefeens & glabrum, evadit autem dein cjnereum rugofumque. Dum femi-
na matura funt, rumpuntur fornices foeminei, lacerantur & marceicunt, ut
illa, capfulis adhucdum fuis adharentia, ultra fuperficiem receptaculi ad-
. feendere valeant. Sic etiam adfeendunt capitila illae oblonga; & fieri!es.
Brevi dein femma a receptáculo disjiciuntur, idque tanta fape v i , ut to-
tum inde receptaculum in motum ofcillatorium ducatur, etiam cum obfcr-
. vando ftrepitu. Sic frufìratum me v i d i , dum manu carpere a receptáculo
femina volebam, ad taóbm aufugientia. A l i a Capfula fere tota quanta
íecedunt, ieminisque magnitudinem habent ; alia fuperne tantum feceden-
US, atque liic fernen ampielantes, inferne in faccum inanem producuntur.

CCCXSXVII.
• B O T A N I C A . : «03

> CCCXXXVIL :

CRESCEÌfflA PINNATA. Tab. 1 8 .

Propono hie plantam dubiam, fane fpeciofiffimam, arborem va-


fìam, quae Iponte crefcit in Mozambique, vocaturque ab> incolis Kigeli-
keia. Inde in infulara Francias five Mauritii transportata fuit, atque hinc
tandem una ante duos annos in hortum Csefareum Schönbrünnenfem migra-
vit. HcBC truncum diametri quadriuncialis habet, erecìum, feptem altum
pedes, hie propter vecluram faciliorem abfcifliim, cortice cinereo & equa-
bili veditum, & jam ramis aliquot onuftum. Folia funt alterna, pinnata
cum impari. Cofta teres, glabra, pedalis & ultra. Foliola utrinque
quatuor, oblonga, obtufa cum acumine, rariter & acuminate ferrata, un-
dulata, coriacea, rigidula, dorfo venofa, glabra quidem, fed fubtus ta-
rnen ad tacìum rudiufcula, fupra vero mollia, breviffime petiolata, bafi
interiore paulo breviora, inferiora oppofita fubalternantia, (umma fere fe-
mipedalia, inferiora decrefeentia ; fupremi imparis petiolo unciali. Nunc
addam, quas ex narrati one hortul ani autoptas, qui attulit, accepi. Flores
truncum ramosque feniores occupant. Horum fìrucìura ; qualis vifitur in
tabulae citata* figuris , in infida Mauritii ad vivos depifris, fequens eft.
Perianthium fubbilabiatum, ad unam tertiam quinquefidum in lacinias fe-
miovatas & acutas, pallide viret cum oris rubentibus. Corolla,ampliflìma,
foris nervofa & pallens cum fuffufa rubedine, intus faturate rubra ; limbo
quinquefido, acuto, patente. Stamina quinque, quorum quatuor didyna.-
ma , quintum breviffimum ; uti in Grefcentia. Filamenta bafi hirfura.
Germen teres, glandulis quinque luffultum. Stigma bilamellatum, lanceo-
latum. Simul attulit ille frucìum integrum, quam videre mihi haud conti^
git,
«04 0 B S E U T A T I O N E S

git, mox nerrio quo modo deperditum. Eft hie bacca, capitis magnitudi-
ne,, pulpa repletum , in qua nidulantur femina, Crefcentiae «mula.

CCCXXXVIII.

HAMELLIA CHRYSANTHE. Swarz..prodr.'pag. 46".

Periclymenum arborefcens, ramulis inflexis, flore luteo. 'Plum, ic. tab. 21&

Campanula minor frutefcens ; foliis ovatis, oppofitis, ftipulis acutis inter-


pofitis; capfulis quinquelocularibus. Brown, jam. pagi 166. tao. 14.

In fylvis urnbrófìsque ad Caracas crefcit; in caldariis noftratibus


floret totam ceftatem, primosque fru&us Ofrobri perficit. Frutex quadri-
pedalis, ereftus, ramolus , glaber; trunco cinereo & tereti; ramis junio-
ribus compreffis. Folia funt oppoftta, lanceolata, utrinque acuta, petio-
lata, integerrima, tres quatuorve uncias longa; petiolis & nervo- medio
utrinque purpurafcentibus. Racemi terminales, erefti, fubgemelli, foliis
breviores, dichotomi. Flores inodori, brevilììme pedicellati. Calyx
iubpurpurafcit" Corolla eft lutea. Filamenta, ftylus & ftigma flavefcunt.
Germen viret Antheras e fufeo flavent. Bacca atra & pifi majoris magni-
tudine pulpam continet iubdulcem, fordide purpurafeentem, tingentem co-
lore ceruleo; in qua loculamenta quidem invenio, centrum bacca occu-
pantia, fed non diffepimenta illa membranacea, qua vidi in aliis Ha-
melliis.
B O T A N I C Ä. ÌO$

GAL. Perianthium fuperum , fubcoloratum , quinquepartitum , parvum ,


perfiftens : laciniis lanceolato , acutis , femireflexis , duabus lon-
gioribus.
Cos., monopetala , tubulola. Tubus anguftiflimus , vix calyce longior.
Faux campanulata, ampia, tubo triplo longior. Limbi quinque-
fidi lacinia; parva;, femiovata;, acutuìa;, patentiffiimae.
STAM. Filamenta quinque, filiformia, erefra, orta ex tubo corolla;, bre-
. viflìma. Anthera; lineares, e r e s s e , longa;, fauce corollas pan lo
breviores.
P I S T . Germen infertim , fubrotundum cum apice intra calycem conico,
b'tylus filiformis, ere&us. Stigma clavatum, obtulum, longitudi-
ne flaminum.
PER. Bacca ovato -fubrotunda, coronata calyce, nitida, apice intra ca-
lycem tantisper protuberante, quinquelocularis.
SEM. plurima, minuta, orbìculata, comprenda, unica ferie longitudinali
in quolibet loculamento difpofita.

CCCXXX1X.

OENOTHERA NOCTURNA. -

Crefcit ad Promontorium bona; Spei ; apud nos a Julio ad Septem*


brim-floret fub d i o , dein in caldariis florere peigit ad usque medium No*
vembrim, quando folia decidunt, ramique marcefcunt ; caulis vero pars
infima duravit ad januarium usque, digitum tunc craffus, cinereus, & ad-
fpeftu fuffruticofus ; periit tarnen, ut apud nos pianta annua fit. Radix
ramofa. Caulis bipedalis, ere&us, teres, molliufculus, lubvillofus * vel
C c 3 ab
Ä o6 O B S ER. v A T i o N E s

sb ipfa bafi tandem ramofiis. Folia flint alterna, breviflime petiolata,


elongate lanceolata, acuta , dentato - ferrata, fubvillofa, pallide virentia,
longiora quadriuncialia. Flores axillares ,'feflìles, folitarij.. Germen te-
res , quadriiulcatum , villofulum, virefcens. Calyx villofulus ex viridi
pallet. Petala font rotondata, ampia & lutea; quag cum toto calyce mar-
cefcendo evadunt coccinea. Flores expanduntur fub vefperam, fubfequo
matutino tempore flaccefcentes. Filamenta rubenr. Antherae flavent.
Capfula uncialis, villofa, apice oftodentata, quadrivalvis. Sémina mi-
nuta.

CCCXL.

M O R U S M A U R I T I A N A.

Ex ínfula Mauritii five If rancia? fuit advecia arbor trunco brachium


crafìo, cortice c i n e r e o , in patria molis vaftas, dioica. Rami junicwes
funt fubteretes, virides, una alterave itria notati, pun&is fcabri. Fo-
lia funt lanceolato - oblonga, acuta, integerrima, parum undulata, bre-
viter petiolata, alterna, craffula, utrinque fcabra, plus minus quadriun-
cialia, facie nigrovirentia lucidaque , fubtus pallide viridía & venofa,
Stipula? parva?, lanceolata?, acuminata?. Pedunculi in maribus axillares,
íolitarii, crafluli, breviffimi. Amenta fere fefcuncialia, cylindrica, cala-
mo cralEora. Calycis tetraphyili folióla oblonga, obtufa, concavo - con-,
niventia, patula, viridia. pilamenta quatuor, fubulata", alba, fingula
calycis foliólo comprehenfa, ultra hoc longiora recurvata. Anthera? ochro-
leuca?, íubdidyma?, Germen tetragonum. Stylus & ftigma nulla. In fce-
minea arbore pedunculi funt axillares , folitarii, breves. Amenta uncia-
B 0 T A N I C M.

lia, erecìa, virentia. Calycis tetraphyIli foliola. fiorotunda,. obtufa, con-


cava; quorum interiora duo oppofita totum germen occultant ; exteriora
• oppofita multo minora interioribus accumbunr. Styli d u o , fubulati, albi,
patuli. Stigmata fimplicia. Fruftus ad maturitatem non pervenerunt ,
quum deciderant jam -omnes, antequam in individuis maribus flores appa-
ruerantt . .

CCCXLI.
- ' ' ' '- ••
> " • . •. . ' •

VOLKAMERIA KiEMPFERI. Kcempf. ic.

Ex infula Mauritii in Hortum Schoubrùnnenlem transyecìa fuit ; las-


teque ibidem florent di verfas individua; per totam <eftatem &.autumnum,
{ed paueiffimos fruftus perficiunt ; inter fpeciofiilìmas ftirpes merito nume-
randa;. Radix ramofa, longa, princeps unciam diametro asquans, foris
fufcefcens, intus alba, fragilis, infipida atque inodora uti tota pianta.
Truncus-pollicem craffus, teres, ereéìus, quinquepedalis, cortice vefli-
tus glabro & cinereo, modo fimpliciffimus, modo fuperne parum ramofus. ,
Truncus junior ramique funt virides, obtufe tetragoni , glabri, digiium
minimum fere craiìì, Folia funt oppofita, petiolata, cordata, acuta, ob-
foletiffime denticulata ut fere integerrima , venofa, utrinque villofula ,
patentiffima ; petiolo tereti, calamum craffo, glabriufculo, antice haud
profu'nde fulcato, femipedali & ultra; ipfa fine hoc folia majora pedalia.
Panicula terminalis, femipedalis vel & pedalis, erefta, fìoribus numero-
fiilìmis ornata, Rhachis media princeps tetragona, glabra, Pedunculi tere-
tes, partiales primarii oppofiti, patentifiìmi, glabri, plus minus biunciales,
& dein pierumque bis dichotomi; ultinùs pedunculis racemofis; pedicel-
jo3 O B S E R V A T I O N E S

lis propriis femuncialibus. Brattea? ad omnes divifiones adfunt lineares &


fuperne revoluta?. Flores una cum pedicellis, pedunculis comniunibus ul-
timis, braéteisque, toti -flint unicolores & faturatiflìme coccineo - miniati.
Frucìus maturus nigrefcit. Calyx pun&is albis elevatis glandulofisque ad-
fpergitur, ' Germen viret. .Anthera? fufcefcunt,
';. • •
C A E . Perianthium monopnyllum, profunde quinquepartitum, campanula-
tum, coloratimi, perfiilens: laciniis ovatis, acuminatis, concavi.?,
apice conniventibus, foris fulco longitudinali inftrucìis intus pro-
tuberante, tubo corolla? duplo latioribus.
C O R . monopetala. Tubus cylindricus , calyce duplo longior, erecìus,
Limbus quinqùepartitus, fubarqualis, tubo paulo brevior; laciniis
lineari - oblongis, obtufulis, patentiflimis, primo planis, dein ob-
liquis, ad alterum latus refi exis, difcedentibus maxime duabus (u-
perioribus.
STAM. Filamenta quatuor, filiformia petalo duplo longiora, ad latus co-
rolla? hians pofita, fuberecìa aut reclinata; quorum duo reliquia
pauxillo longiora. Anthera? oblonga?, incumbentes.
PIST. Germen- fuperura, lubrotundum , obfòlete quadrifulcatum. Stylus
filiformis, ftaminibus brevior. Stigma bifidum, patulum, acutum;
laciniis fubulatis, a?qualibus.
P E R . Bacca fubrotunda, m o l l i s , ex ftrucìura germinis parumper jam au-
cìi bilocularis, fed dein obfolefcentibus loculamentis unilocularis,
S E M . Nux ex natura germinis in utroque loculamentó folitaria^ bilocula-
ris; ied obfolefcentibus reliquis, in fruftu maturo Semen unicum,
b*fi concavum, fuperne convexum, rug.ofìim f
B O T A N I C ÌE. i09

• S i pro determinando, hujus plants genere incuriofus expeftaflem


frufïus maturitatem, qui folus decidere Clerodendrum inter Volkameriam-
que de genere poterat, fine ulla hsfitatione ad illud plantam meam redu-
xiflem; fed impatiens m o r s , dum jam ex germinis examine certiorem me
fieri pofle fufpicabar, hoc inveniebam in duas partes ad vim leviflimam
perpendiculariter imparabile , quamlibet partem bilocularem , fernen in
uno quoque loculamento folitarium, verbo totam ftrucbram germinis V o l k a -
meriae. Miram igitur mutationem ex germine fubit fruftus; nec leminis v i -
detur fitus fuiffe in germine i l l e , qui nunc eft in f r u £ b . Anne idem con-
tingit in Clero dendris?

ICCCXLIL

PIPER CLUSIiEFOLlUM.

Crefcit in India occidentali ; apud nos in caldariis floret totam


sftatem & autuniniun. Totum glabrum eft. Caulis perennans, calamo
craffior, ramofus, pedalis, primum ere,fi:us, dein debilis & foliorum ra-
niorumque pondere verfus terram depreffus, & ex geniculis radicans,
àìit forte in loco natali arboribus vicinis accrefcens. Folia funt obverie
o v a t a , a l t e r n a , integerrima, obtufa, nonnunquam emarginata, erada,
íubcarnofa, obfoleíe v e n o f a , enervia , atrovirentia cum oris quandoque
fordide íanguineis, breviílime petiolata, baft [canaliculata a i m nervo dor-"
íali protuberante, plus minus quadriuncialia. S p a d i x terminalis 9 teres,
erecius, v i r i d i s , quatuor uncias l o n g u s , calamo duplo gracilior, folita-
rius, pedúnculo unciali purpuraícente & ad bafin geniculato fuffultus, f s p e
ad apicem revolutus. C a l y x & corolla nulla» Anthers d u s , oblongs,
D d ful-
2Ío O S S E R V A I - I O N E S

fulcatce, fuíca;, feffiles, oppofiia:, ad radicem germinis. Germen viride,


ovatum, definens in bracleolam acutam & ereclam. Stigmata tria, oblon-
g a , fufca, hifpidula, extus feflìlia ad bafin bra&eolas germinis, ísepe fic
vicina &'confluentia, ut unicum fubrotundum vel duo dumtaxat videantur.
Bacca; minutas & monofperma; ex fpadice eminent totas.

: CCCXLIIL ,

P1PER M A G N O L I i E F O L l U M .

Elegans pianta in rupeftribus apricis ad latera declivia via;, qua a


Guaira ad Caracas d u c i t , creícitjin caldariis noftrisiempervirens floret fere
pertotum annum; tota glabra,Taparis & trita faporis ingrati fubterebinthina-
cei. Caulis fruticofus, carnofus, firmus., hic illic rubeícens, paflìm mini-
mis ih'iis rubris adfperfus, digitimi crailus, a foliis deciduis amplis cica-
tri cibus albidis no tatù s , ramofiilìmus, parum erigitur, hinc verfus' terram
reclinato. Rami omnes cauli fimiles, fa?pe p r o t r a t i , apice adfcendentes.
Folia funt a quatuor ad ocio uncias longa, alterna, petiolata,, obtufa,
nonnuuquam emarginata, integerrima, latiffime obverfe ovata, bafin ver-
fus anguil.ata, liete viridia, nitida, crafTa, coriacea, rigida, immaculata,
júniora carnofa; petiolis craíTis, plus minus uncialibus, dorfo teretibus,
antice canaliculatis, denfe rubropunéìatis. Pedunculi communes termina-
l e s , erefti, teretes, crailì, inordinate ramoiì, ad fingidas divifiones muni-
ti braftea lanceolata, -acutula, convoluta, erefta, pallida, caduca, fere
unciali. Pedicelli proprii fere unciales, erefti, teretes, inferné rubri,
casterum pallide virentes, Spadix a quatuor ad ocio uncias longus, cala-
mum fere craíTus, teres, erecìus, viridis, fa?pe ornatus ad ortum verticil-
lo
lo patente germinum itibovatorum & in majus volumen monftrofe excrefcen-
tium. Flores fpadicem denfiflime occupant numerofiflimi, plerumque per
feries circulares difpofití, etiam fine ordine fparfi, in fpadice nedum fio-
rente formantes meras bracìeolas orbiculares, in fiorente locati fmguli in
areola elongate rhombea. Calyx & corolla deficiunt. Antherae dua?, op-
pofitse ad bafin germinis, ex flavo fufcefcentes, oblonga, obtufa?, falcata».
Germen ovatum, in bracìeam fuperne excurreñs femiovatam acutam ere*
cìamque, cujus bali antica fligma infidet fuicum & hirtulum.

CCCXXLIV.

FIPER BLANDUM.

Crefcit in anguftiis montium vulgo la Quebrada de chacaito ad Ca-


racas. In noitris caldariis floret ab Aprili ad Decembrim. Ex radice pe-
renni caules prodeunt plures, fefquipedales , fuberecìi, débiles, carnofi,
villofi, calamo crallìores, teretes, fanguinei , apud nos partim hyemem
fuftinentes, fuperne fiexuofi & ramofi, ramis alternis aut oppofitis aut ter-
nis. Folia funt lanceolata, petiolata, acuta, integerrima, craíTuía , pla-
na, obfolete trinervia, utrinque & ad oras villofula, fupra venoiula &
atrovirentia, fubtus fere avenia & pallidifiìme virentia cum oris fanguineis-,
atque h s c in medio caule ñervos ibidem etiam habent ianguineos, longio-
ra quadriuncialia, infima longe minora totaque fubtus fanguinej?. Spicae
glabra;, filiformes, ereétiufculas, virides, ab unica ad quatuor uncías lon-
gae, fuffultae pedúnculo tereti & villofulo, axillares folitariée, & termina-
les a duabus ad quatuor, nonnunquam etiam una alterave cppofitifolia.
Spadicem denfe obfident braclese five {quamas orbiculares & pallide viren-
D d Ì tes;
O B S E R V À T I O N E S

tes; e quarum margine fummo egrediuntur germina ovata, apice barbata,


& infra barbam fógmate inftrucìa villofo & fufco. A d bafin germinis in
utroque latere adfìat brafteola anfherifera. Jam beato Solandro notura
fuerat hoc Piper, quod blandum vocaverat, forte quod ferme infipidum
fit.

OCCXLV.

PIPER S T E L L A T U M . Swartz. prodr. pitg. 1 6 .


' •" v ' • .' : ' ' '• C
In Jamaica fponte crefcit ; in caldariis no/Iris floret totam sftatem ;
inodorum, ingratoque fed pauco praeditum fapore. Ex radice perenni cau-
les egrediuntur plures hérbacei, teretes, carnofi, pedales, calamum craffi,
ramofi, fubere&i vel adfcendentesdebiles , geniculati, fanguinei , ad
lentem breviffime villofuli. Folia funt terna, breviter petiolata, acutula,
integerrima, trinervia, parum venofa, carnofula, fefcuncialia, patentiffi-
ma cum petiolis erecìis, facie glabra nitidaque, dorfo ad lentem villofula
& inferiora quasdam ibidem magis minusve fanguinea, Spadices graciles,
virides, duas tresve uhcias longi, pedunculati, .teretes, erecìi, axillares
folitarii, & terminales numero incerto plures. Hi denie obfidentur {qua-
mis orbiculatis, convexulis, viridibus , feffilibus,'non contiguis; quariim
a tergo fuperne locantur germina folitaria', fubrotunda, apice fubbifida &
duobus ut plurimum ftigmatibus fufcis coronata. Antherse duce, oppofitée ,
ad radicem germinis, primum pallida?, dein fufca?.

CCCXLV1.
HIBISCUS D O M I N G E N S Í S .

Ketmia aculcata, flore amplifiìmo coccíneo. Pkm. ic. toh. i$%fig, 1.Í

Crelcit in ínfula Domingo ; in caldariis noftris florens state ; fruéìus


s
autem ad maturitatem nedum pervenit. Caulis arboreus, decempedalis,
erecìus, ramo fus , t e r e s ; feníor lignufus , cinereus, inermis, uncialis
diametri; junior, uti & rami, armaíus aculéis fparfis, numerofis, ex latii-
finia bafi fubulatis, reéìiufculis, flavefcentibus, ad lentem prsterea villo-
fus. Folia funt alterna, longe petiolata , glabriufcula, ferrulata, acuta,
quinqueloba : lobis tribus mediis ovatis, extimis duobus fspe obfoletis.
Petioli teretes, villofuli, paucisque minutiiììmis aculéis inftrufti. Stipula;
feraces, minutas, h i r t s , decidua. Peduncoli funt axillares, folitarii,
uniflari, teretes, craíTi, villoíi, afperiufculi, pattili, j)lus minus fefcun-
ciales. Flores fpeciofi. Perianthium v i r i d e , bafi planum. Exterius ex
foliolis circiter tredecim, fublinearibus, acutis, hirtis. Interius campanu-
latiim, exteriore fere duplo longius, hirtum, ílriato - iulcatum, ore quin-
quefido ex laciniis femiovatis ereclis acutisque. Corolla tres uncías longa,
campanulato - patens, violaceo - purpurea cum fundo atropurpúreo, obíu-
fa, nervofa. Anthers purpures cum polline albido. Stigma peltatum,
quinquefidum,cameum. Capfula ovata, hirta,quinquelocularis,polyfperrna.

D d 3 CCCXLVIL
214 О В S E R V A T I О N E S

CCCXLVIl.
-

EPIDENDRUM COCHLEA TUM. Linn, fyß. pag. 8 1 9 .

' Helleborine cochleato flore. Plum. ic. tab. 1$$. fig. 2.


Vileum caryophylloides, lilii albi foliis, floris labello brevi purpureo,
ceteris petalis e luteo virefcentibus. Catesb, car. 2 . pag. 88. tab. 8 3 .
Vifcum radice bulbo Га minus , delphìnii'flore rubro fpeciofq. Sloan, Ufi.
jam, i.pag. 250. tab. 1 zi. fig. 2 .
Satyrium parafìticum, foliis paucioribus, radicalibus; (capo fìmplici, fub-
fquamoio , fpicato; necìariis adnatis. Brown* hiß. jam. pag, 3 2 4 .

Arboribus faxisque paralìtica innafeitur .in J a m a i c a , Domingo, irK


falisque Bahamenfibus, fpeciola pianta; in caldariis noftris ex terra laetiffi-
rae vegetat, & quotannis copiofe flóret januario & Februario. R a d i x ре-
rennis confiat ex fibris teretibus, craffis, & iordide albentibus ; quae ce-
fpitole plures pfantas producunt. In his adultis foliorum pars infima,quam
caulem etiam dieere pofles, ей lanceolata, (ancipiti-comprelTa, bali ve-
luti in'petiolum angufiata/ carnofa , nitidiffima, aequabilis, viridis; ex
qua oriuntur folia femper d u o , oppofita, feffilia, lineari - lanceolata, acu­
t a , integerrima, firmala, v i r i d i a , dorfo medio leviter cannata, avenia,
obfolete lineata, plus«~ minus novem uncias longa, unam l a t a , er e c i ò -
patula, Spadix comprefius, glaher, v i r i d i s , erecìiufculus, eirciter lon-
gitudine foliorum, inter folia enatus, bali fpatha foliacea & amplexante
vefiitus, caeterum nudus. Späths ad pedunculos lanceolata?, acuta?, pe-
dunculis fere breviores. I lores laxe racemofi, inodori, patuli. Pelala
cum aliquo virore luteola funt. Necìarii labium inferius foris ball viret,
cae-

-
B O T A N I C A . *i5

csterum nigropurpureum e f t ; intus totum eft ftriato - fulcatum, antice fla«


veicens, carterum faturatiflime purpureum. Ejusdem appendicula albet
cum bafi flavente. Labium fuperius pallet cum ftriis atropurpureis, apice
totum album. Filamenta, antheras & cucullus faturatum colorem luteum
habent. Stigmatis appendicula albet cum apicibus atropurpureis. Germen
glabrum vir'et.

Perianthium nullum.
COR, Pétala quinqué, lineari - lanceolata, acuminata, tota in unam par-
tera reflexa; quòrum duo interiora paulo breviora tribus exterio-
ribus.
Necìarii labium inferius fubrotundum, amplum, cucullatum, ob-
tufiiììmum cum parvo acumine, petalis oppofitum, bafi, qua ftylo
•accumbit, auflum duplicatura tridentata. Labium fuperius tubulo-
fum, erecìum , ftylo accretum eundemque circumdans fola excep-
ta antica parte, qua; reipondet duplicatura labii inferioris, fupra
ftigma elevatum in tres dentículos folidos.
S I A M . Filamenta quatuor, longitudine antherarum. Antheras obverfe ova-
tas, compreiTo - planas, abfcondifíe in cuculio quadriloculari Si in-
fi denti orse fuperiori iìigmatis.
PÌST. Germen infermn , oblongum, t e r e s , inferné, angufíatum. Stylus
craffus, ereclus. Stigma infundibuliforme, iuperne retro cucullum
ftaminiferum emittens appendieulam ereclam & bi - vel triden-
tatam.

•i CCCXLVIIL
2l6 O B - S E E V A T I O N E S

CCCXLVIII.

C L E O M E SPINOSA. Linn, fyjl, pag. 605.

Tareriaya. Marcgr, braf. Br, 1. cap. 1 6 .

In America torrida fponte crefcit ; apud nos in caldariis lsete ve-,


getat, & (emina fert sitate. Ex radice annua ramoia & fordide albente
caulis attollitur duos tresve pedes altus , ereèìus, calamo gracilior, vix
apud nos ramofus, teres, folièius, . Stipulai b i n s , breviflìmag, fpinefcen-
t e s , patentiffimas vel recorvas, pungentes, perMentes. Folia funt alter-
n a , longe petiolata, inferiora feptenata, iuperiora quinata, fumma non-
nunquam ternata; foliolis longe lanceolato, utrinque acutis, integerrimis,
venofis. Eraclea; ad pedicellos ovatas, acutasL, integerrima;, breviter pe-
tiolata;, folitarias. Racemus terminalis, ereftus , tandem fere pedalis.
Pedicelli unciales. F lores magni. Calycis tetraphylli folíola lanceolato -
linearía, reílexa, acuta. Pétala quatuor, oblonga, obtufa, plana, omnia
furfum verfa, donata nnguibus longitudine calycis. Filamenta fex, fubu-
l a t a , purpurea, petalis Jongiora, patuía, .ex receptáculo communifiorís
orta. An,thera3 lineares, erecise, virefcentes, longa?. Germen oblongum,
teres, pedicellatum , liaminibus paulo longius. Stylus breviffimus. Stig-
ma peltatum, fubrotundum. Siliqua teres, torulofa, plus minus triuncia-
lis , gracilis, glabra. Semina plurima, nigra, fubrotunda, compresa,
plus minus cochleata.
B O T A N I C A . *I7

CCCXLIX. •

A R U M HELLEBOR1FOLIUM.

Crefcit fponte in fylvis ad Caracas.- Apud nos in caldariis floret


rnenfe Augufto, fed frucìu hucusque caruit. Radix carnofa, perennis ,
pollicem & ultra crafifa, foris nigra, fibris craflìs longis albidisque aucìa,
faporis eft aufteri & acris. Folia radicalia plura, pedata uti Helleborus
niger, digitata; foliolis lanceolato - oblongis. feflìlibus, acutis, integer-
rimis, venofis, glabris, altero latere decurrentibus, nonnunquam obfolete
repandis; maximo femipedali. Petiolus pedalis vel fefquipedalis, teres ,
erecìus, purpurafcens, inferne canaliculars. Scapus plus minus pedalis,
erecìus, nibangulatus, calamum craflus, purpurafcens. Variai etiam pe-
tiolis fcapisque virentibus cum adfperfìs puncìis fanguineis. Spatha mono-
phylla, univalvis, plus minus quinqueuncialis, g l a b r a , erefta , acuta;
bafi viridis, fubrotunda, convoluta , obfoletius angulata, carnofula, in-
flata & uncialis fere diametri; hinc ex collo coartato abiens in labium
flavefcens, concavum, conicum , longitudinaliter femiapertum ; femper in
omnibus noftris individuis hujusce coloris» Spadix longitudine fere fpa-
thaj, qua comprehenfus, fubcylindricus, acutus , teres, bafi craffior &
ad uncialem altitudinem denfe veftitus germinibus obverfe ovatis, obtufii-
fimis, albidis, angulatis, coronatis (tigniate peltato angulato feffili nec bar-
bato. Super his mox altius gianduia? denfe locantur oblonga?, depreffe,
carnofse, craflas, fordide albentes. Super his in attenuato fpadice alia;
gianduia o b l o n g s , nivea?, prioribus fimiles, led paulo anguftiores minus-
que craffce. Tandem iterum altius ad apicem usque denfiflìme fpadicem ob-
fident antheras feflìles, pallide fulphurese, tetragona;, explofo polline ob-
E e lon-
2I& O B S E R . V A T I ¿0 X Ès

longcc; ex quibus pcllen concatenatimi egreditur pilorum fub forma, bre-


vi vel ad minimum artaftum in pulverem folvendurm Nec corolla, nec
perianthium, nec cirri ulli adfunt. Spadix fupra germina marcefcens bre-
vi hic ultro abfcedit caditque,

GC-CL»

U N U M AFRICA1NUM. Linn.~ jy-fl.pag. $03* Limi. mant. pag, $6 .0

Linum africanum luteum ^ foliis conjugaiis. Boerh. lugd+i. pag, 284.

A d Promontorium bona? Spei fponte crefcit ; apud nos hyemem


agit in tepidario, asftatem fub dio, florens Junio & Julio, femina perficiens
Augufta Ex radice ramofa digitumque craffa caulis attollitur fuffrutico-
*fus, erecìus, bipedalis & ultra, teres, fufcefcens, inferne emittens ramos
numerofos, cauli firnillimos. Folia funt angulle lanceolata, acuta, feffilia,
integerrima , uncialia, patula, glabra, modo omnia alternatim fparfa, mo-
do fola fumma alterna cura reliquis oppofitis. Pedunculi communes ex alis
fummorum foliorum erefti, nonnunquam valde approximati, ut umbellam
mentiantur, fubdichotomi, ad divifìones foliis brevioribus fuffulti, più*
minus triunciales ; pedicellis propriis brevibus. Calycis foliola ovata,
acuta, ad oras per lentem cartilaginea & fcabra. Petala flava, ungue lu-
teo & inferne villofulo. Stamina & ftylus flavent. Capfula fubrotunda,
glabra, fufca. Semina nitida, flavefcentia.

. 1 :

cccu
B O T A N I C I . 21p

CCCLÍ. \

HELIOFHILA INTECRIFOLIA. Linn. fyfl. pag. 593. Èurm. in AB.


vpf. nov., voi, i. pag. 94. tal. 7.

Ex feminibus e Promontorio bonae Spei adlatis, germinarunt pluri-


11133 individuas plantas, fibi fimiíes omnes, quas ad nullam Heliophilas fpe-
ciem referre poteram, pertinere tarnen ad Heliophilam integrifoliam Lin-
na;i, fcripiìt mihi poír, communicatam iconem celeberrimus Thunbergius.
Hanc igitur notabilem varietatem hic adumbro, in Iconibus fíírpium rario-
rum figuram ejusdem daturus. Radix annua, albída, gracilis, plures un-
cías longa. Caulis teres, ere&iufculus, femipedalis ; ramis axillaribus &
adfcendentibus. Folia inferiora oppofita , lanceolato - linearía , acuta,
integerrima, fubfeiììlia, craiìula, indivifa, patentiflìma, tres quatuorve
uncías longa. Superiora alterna, breviora, & quidam ex his inasqualiter
& minus uiagisve profunde acute incifa. Racemus terminalis, fimplex,
laxus. Caulis, rami, pedunculi, foliorum dorfum & oras rariter & tenuif-
fime pilofa funt. Calycis tetraphylli folióla funt oblonga, obtufa, valde
concava, patentiflìma, hirfuta, petalis fere duplo breviora. flavefeentia,
decidua. Petaía quatuor, obverfe ovata, obtufa, plana, patentiflìma, ad
unguem albida, casterum faturate violaceo - casrulea. Filamenta eretta,
petalis breviora, Antherae flavas,, oblongas, eretta?. Germen teres, li*
neare, glabrum. Stigma capitatum. Siliqua linearis, biuncialis, irami-
nei colorís, compreiTula , mucronata, ftriata, ad íemina torulofa, bilocu-
laris, bivalvis. Semina oblonga vel fubrotunda, plana , glabra, fufee-
feentia.

E'ei CCCLIL
eao O B S E E T A T I O N E S

CCCLII. .

P L U M B A G O ROSEA. Linn.fyjt.pag. 199.

Plumbago zeylanica, folio fplendente ocymaftri, flore rubro. Burwi* thef.


zeyl pag. 195.
Radix veficatoria. Rumph amb. yol f>>pa¿. 453. tab. 168.
Schetti Codiveli. Rheed. mal vol. 10. pac;. 17. tab. 9.

Sponte crefcit in Malabaria, Zeylona & Amboina; apud nos quo-


tannis floret ab Oclobri ad Decembrim in caldariis, carens hyeme foliis.
Radix acris, fufca & craffa fibras habet calamum craiTas, novasque plan-
tulas ad latus proferentes. Caules plures, plus minus quadripedales, fru-
ticofi, ere&iufculi, teretes, calamum crafli, glabri, ramofi, geniculati.
Folia funt alterna, breviter petiolata, oblongo - o v a t a , acuta, integerri-
tna, utrinque glabra, quatuor vel quinqué uncías longa; petiolo amplexi-
cauli. Racemi terminales, ereéti, íemipedales, elegantes, nonnunquam
ramulo aufti. Pedicelli uniflori, brevifíimi. A d fingulos hosce adílant
braíteas tres, lanceolata?-, acuta;, calyce triplo breviores; quarum dus
laterales oppofitae, tertia exterior & inferior eft. Calyx totus pilis capita-
tis obfitus una cum his rubefcit. Corolla tota faturate rubet. Tubus caly-
ce duplo longior & quinqueíulcatus fuperiora verfus paulatim lateícit. La-
cinia; funt ad médium nervum carinata;. Glándula? in fundo corollas quin-
qué , minutas, ovata;., comprefíb - plana; , germen cingentes oblongo -
ovatum & glabrum. Stylus albus, villoíus. Stigma quinquefiduin; laeí-
niis capillaribus, patentiffimis & interne yilloíis.

CCCL1ÍI.
B O T A N I C M, Z%\

CCCLIII.
i

ARISTOLOCHIA B A R B A T A .

Crefcit ad fruticeta circa Caracas in America; in caldariis noftris


floret Septembri & Oéìobri. Caules ex eadem radice plures, fruticofi,
inferne lignofi fuberofi digitumque crafli, volubiles , fiifci, fexpedales.
Rami numerofi, teres; juniores graciles &. virentes. Stipula? nulla?. Fo-
lia fùnt alterna, petiolata, finu profondo & obtufiffimo cordata, acuta vel
obtufa, integerrima, fupra fature viridia, fubtus pallidiffime virentia ve-
m'sque extantibus reticulata, firmula, a duabus ad tres uncias longa. Pe-
dunculi axillares, folitarii, uniflori-, longitudine circiter petiolorum. Flo-
res biunciales. Germen teres, fexfulcatum, glabrum. Tubi corolla? pars
intima inflata, magna, fubrotunda ; hinc longe infundibuliformis cum lim-
bo patentiffimo, ex cujus ore inferiore porrigitur -appendix obverfe ovata
planaque. Tota corolla fordide pallet cum maculis ferrugineis, percurfa
foris ftriis fex elevatis & verfus oras reticularis, ^ppendicis pars dimidia
antica in facie ex violaceo atra eft pilisque denfis barbata. Tota pianta
glabra eft, faporis ingratiffimi, & trita foetida.

CCCLIV.

L O B E L I A C O R O N O PIFO LIA. Linn, fyjl peg. 802. Linn. mm.


pag. 4 8 3 *
Rapuntium folio longo , profonde dentato , florum petiolis longiflimis.
Burm, afr.pag. 9 8 . ^ . dB*fig* *•
2 .
2 2 O B S E R y A T I O. N E S'

Rapuntium aethiopicum, camileo galeato flore, foliís coronopi. Breyn.


cent. pag. 174. tab. 88.

Crefcit ad Promontorium bonae Spei ; apud nos -rloret a Julio ad


Novembrini. Ex radice nigricante, .digitimi craiTa ramisque aucìa caules
enafcuntur plures, fruticulofi, vix femipedales, ramofi, teretes, hirfutu-
lj ; huc illuc protenfi, foliofi & fempervirentes. Folia funt fparfa, fefcim-
cialia, angufte oblonga, acuta, fcabriufcula, pilofula , fubfeflilia, denti-
bus utrinque incifa a tribus ad ocio linearibus acutis patulis ineequalibus &
diflantibus. Pedunculi axillares, folitarii, teretes, glabri, erecìi, plus
minus ocio uncías longi, fubbiflori , infra flores brafteis minutis vagisque
veftiti. Flores erecii, unciales, inodori. Perianthium inferne germini
circumnatum & villofulum; laciniis lanceolato - linearibus, glabris, ere-'
£Hs , virentibus. Corollas tubus pallidus, calyce duplo longíor. Limbi
caerulei lacinias tres inferiores oblonga;, obtufa?, máximas, cum faucis duo-
bus gibbis longitudinalibus elevatis flavefcentibus. Filamenta pallide cae-
rulea. .Antherae fufes. Stylus viridis. Stigma trilobum, turtum, ferra-
gineum.

CCCLV. , ;,

LEüCOJUM STRUMOSUM. Ait. lew. val 1 . pag. 407. tah 5.

Crinum tenellum. Linn.fyß. pag. 3 1 9 . Linn, fuppl pag. 194.

Sponte crefcit ad Promontorium bonae Spei. .Apud nos copiofe flö-


tet Ocìobri & Novembri, Bulbus fubrotupdus, albus, avellana minor.
Fo-
B O T A N I C A , 223

Folia duo vel tria, radicalía, bafi vaginas albida; incluía, filiformia, ad
lentetn punciis albidis adfperfa, inferné carinata, csterum facie plana,
dorio convexula, debilia terraeque magis minusve incumbéntia. Scapus
flexuofo - ereétus , gracilis, circiter femipedalis , teretiufculus, nudus,
terminatus umbella patula, a tribus ad feptem flores gerente. Spatha ad
umbellam bivalvi» ex valvulis lanceolatis, -acutis, membranaceis, oppo-
filis, modo aequalibus, modo longitudine diverlìs, pallidis. Radii uni-
flori, filiformes, plus minus fexunciales. Flores inodori mutuo íuccedunt.
Peíala intus alba, íoris purpurafcunt. Ántherae íunt purpurea;. Germen
yiret, Stylus albet. Totum glabrum eft.

C A L . nullus»
COR. Pétala fex, íupera, lanceolata, acuta, parumper concava; tría ex-
teriora leviter carinata,
S T A M . Filamenta f e x , fubulata, bafi dilatata, íequalia, patula, petalis
breviora, Anthera; oblonga?, falcata;, incumbentes.
PJST. Germen inferura, fabrotundum, trigonum. Stylus brevifíimus, ere-
¿ius ; hinc expanfas in corpus fabrotundum, obfolete trigonum ,
fpongiofum, punftatum, íuperne fexfulcatum; dein iterum fubuía-
tus, obtufe trigonus, & fere longitudine ftaminum. Stigma fimplex.
PER. Capfula fubrotunda, triloba, trilocularis, -trivalvis.
SEM. trig vel quatuor.

' t

CCCLVI.
T 24 O B S E R V Â T I O N E S

€CCLVI.

©XALIS HIRTA. Linn, fifi pagi 4 3 3 - Ihunb.âiff. num. iß.

Oxalis bulbofa; foliis anguítis, ternis, h i r t i s ; flore purpureo. Bum:


qfr.pag, 7 0 . tab. 2 8 . fig. r.
O x y s africana bulbofa, flore purpureo, caule foliofo. Raj. fuppl. pag, 599,
O x y s africana bulbofa , dorycnii monfpelienfium parvis foliis , fioribus
purpuréis amplis. Plukn. amaìth, pag, 1 6 4 . tab* 4 3 4 . fig, 7.
O x y s africana hirfuta latioribus foliis, flore magno purpureo. Plukn. amaìth.
pag. 1 6 4 .
Oxys bulbofa africana, flore purpureo, foliis pilofis, pedunculis parvis'
Seb. muf. i. pag. 3 3 . tab. 22. fig, n .

Crefcit ad Promontorium bonœ S p e i , florens apud nos Ocio bri &


Novembri. Bulbus glaber tunicaqiie fufca veilitus confiât fquamis paucis
ovatis, acutis, craffis, ceu ex totidem bulbillis compofitus. Caulis an-
nuus, erecius, debilis, teres, hirfutus , plus minus femipedalis , junior
fimplex', adultior ramis indivifis adfcendentibus aucius , totus foliofus.
Folia fparfa, numeroia, breviffime petiolata, -ternata, infima ex vagina
membranacea patente lataque orta ; foliolis ob ver fe o v a t i s , v e l cuneifor-
mibus, obtufis, integerrimis ," patentibus, utrinque & ad oras villofulis,
feiììlibus, adftringentis nec acidi iaporis, femuncialibus v e l duplo longio-
ribus, modo ad apicem recurvatis, modo recia protenfis. Pedunculi axil-
lares , lolitarii, uniflori, pattili, hirfuji, purpurafcentes, ab uncía una ad
tres longi. Braciere dua? infra florem, oppofltœ, lineares, acuta?, erects,
v i l l o f e , calyce diiplo breviores. F i e s inodorus, uncialis diametri. Ca-
B O T A N I C A . &Z$

lycis fere ad bafin quinquepartiti & hirfuti lacinia funt lanceolata, acata
& concava. Corolla eli: campanulata, calyce fere triplo longior, Tatu­
iate purpureo - rubra, obtufa nec emarginata, cum fundo riavente. Styli
longitudine ftamina fuperant.

Datur hujus forte mera varietas procerior caule fere pedali , ramis
numerofioribus, flore minore & violaceo, pedunculis longioribus, etiam
bulbo donata, nec radice fibrofa, ut ad hanc reducere non aufim , caste-
rum fat congruam, Burmanni figuram fecundam citata modo tabula ottava
& vigefima.

cccLvn.:

OX ALIS V E R S I C O L O R . Linn. fyß. pag. 434. Thunb, diß num. 19.

Oxalis bulbofa trifolia, foliis linearibus obtufis, flore externe rubro, intus
albo. Burm. afr. pag. 65. tab. 27.fig.1.
Oxalis bulbofa anguftifolia, caule fruticolo, flore rubro. Burm* afr. pag*
66. tab. **i>fig. 2.
Oxys africana, foliis tenuiffimis, flore amplo verficolore. Plukn. amakh.
pag. 169. tab., 434- fig> $.

In collibus & campis Promontorii bona Spei crefcit; florens apud


nos ab Augufto ad Novembrim. Bulbus omnino pracedentis hirtaK Cau-
lisannuus, modo femipedalis, modo brevior, imo vix ullusy teres, debi-
lis, erettus, ad lentem villofulus, plus minus purpura'fcens, penna co-
lumbina fere craiTitie, modo aphyllus & plerumque fimpliciflim us, modo

* '
2?6, O B S E R V A T I O N E S

folio uno altero ve aut & ramulo auftus, fquamis paucis alternis brevibus-
que veftitus. Folia fummitatem caulis plurima aggregata terminare, ter-
n a t a , petiolis donata gracilibus, a dimidia ad quatuor uncias longis, pur-
puraicentibus, ad lentem villoiulis. Foliola font linear'ia , plus minus un-
cialia, integerrima, obtufa, emarginata, fubtus pilofula., utrinque ad len-
tem papulofa, fupra glabra, fubtus ad apicem duobus callis fulvis donata,
acida. Pedunculi axillares, d e b i l e s , petiolis craffiores & ut plurimum
longiores, villofuli, purpurafcentes, uniflori. Brattea? ad flores dira, op-
pofitee, iubulatae, acuta?, eretta?, hirfutas, virentes cum apicibus utrinque
miniatis. Perianthii profunde quinquepartiti lacinia; ovata?, acuta?, villo-
fulse, virefcentes cum apicibus utrinque miniatis. * Corolla uncialis diame-
t r i , campanulata; tubo flavefcents, longitudine calycis; limbo rofeo.
i

CCCLVIIL v

T R ADESCANTI A M U L T I F L O R A . Swartz. pmdr. pag. 57.

Locis udis crefcit circa Caracas ; apud nos in caldariis floret al?
Augurio a d D e c e m b r i m , tota quidem herbacea, tamen perennans femper-
que virens.. Caules plures, ramofiffimi, quadripedales , procumbentes,
geniculati, teretes, ftriatuli, glabri, fucculenti, purpurafcentes vel viri-
d e s , intus purpurei, ex omnibus geniculis, uti & rami, qua terram tan-
gunt, radicantes. Ramuli florentes adfcendunt. Folia funt lanceolato -
c o r d a t a , acuta, integerrima, utrinque nitidiffiina & glabra, ad oras villis
'ciliata, obioletefepiemnervia, crafllila, duas tresve uncias longa, alter-
na , ad lentem minutiflìme. papillofa, orta ex vagina ftriata amplexicauli &
antice ciliata, facie Iste virentia, dorlo pallidiora, Pedunculi terminales
B O T A N I C M.

Sc axillares, plerumque gemelli, erefti, plus minus femunciales , villofi,


apice denfe multiflori. Pedicelli proprii breves, villofi, floretftes- erecii,
frucìefcentes cernui. . Bracieae nuilse. Calyx cum fuffufa pauca purpura
viret, pilisque albis hiriutus eil, Petala funt nivea. Filamenta albent.
Antherse in filamentis brevioribus violacea; funt, in longioribus flavent.
Tota inodora & infipida eil.

CAL. Perianthiumv inferum, triphyllum, perfiílens; foliolis obverfe ovatis,


- acutiilis, concavis, aequalibus, patentiflimis.
COR. Petala tria, obverfe ovata, obtufula, patentiffima , calyce paulo
longiora. ;

STAM. Filameñta fex, fubulata, erefta. Horum tria cum petalis alter-
nantia bréviffima, ápice incurva, glabra. Reíiqua tria, ante pe-
tala pofita, fere longitudine corollae, fuperne incurva , hic appen-
dice craffiore & defcendente aufta, fimulque pilis longis articula-
tisque barbata. Antherac oblongas, gemina;, bracleolae adnata;.
PIST. Germen iubrotundum, trifulcatum. Stylus brevis, ereftus. Stigma
lacero - trilobum,
PER. Capfula fubrotunda, trifulcata. trilocularis, trivalvis.
SEM. plura, minuta*

F í a . CCCLIX.
zt$ O B S E R V A T I O N E S

CCCLIX. • \

BLEGHNUM OCCIDENTALE. Linn, fyft, pagasi. ,

Blechnum (implex; foliis amplioribus, oblongis, falcatis & impetiolatis.


Brown, jam. num. 1. pag, 9 1 .
Lor^hitis juxta nervum pulverulenta. Plum, fil pa*. 48. tab. 62. Ut, B.
Plum, arner. pag. so. tab. 29, lit. B> Petiv. pter. num. i a 8 . tab. 3,
f.g. 9. Morif. hiß. 3,pag. 5 6 8 . / 14-tab. s.'fg. 16.
Filix minor in pinnas tantum divira crebras, non crenatas, auriculatas,
& lineis pulverulentis notatas. Sloan, hiß. jam. i.pàg. 8 7 . tab. 44.

In in lulis Cariba?is pluribus inque Venezuela fponte crefcit ; in cal-


dariis nollris florens fere per.totum annum. Radix pollicem craffa, nigra,
state multiceps, fibris atris plurimis jubata, perennis. Frondes plures,
ereciiufctila?, fuperne reclinata?, plus minus pedales, fimpliciter pinnata*.
Stipes teres, antice fulcatus, glaber, femipedalis , inferne paleis fufcis
veftitus, ad ipfas pinnas "villofus. Pinna? plurima?, fefliles, bafi cordata;,
dein oblong»?, acutul3?, glabra?, ad oras retrorfum fcabra?, rigidulae, ex-
teriores utrinque breviores, fubtus oblique transverfim lineata?, inferiores
diftantes, fuperiores fibi mutuo magis vicina? cum terminali longiore, modo
omnes oppofita?, modo omnes alterna?, modo inferiores oppofita? cum re-
liquis alternantibus. In pinnarum dorfo membrana pallida longitudinalis &
continua utrumque nervi medii latus claudit, qua? in parte nervo vicina
per totam longitudinem iuam in maturitate lecedit, elevatur, promitque
pulverem globofum , minutum, primo pallentem, dein fufcum.
B O T A N I C A 3*9

1
CCC1X

SPILANTHUS R A D I C A N S .

In Venezuela (ponte crefcit ; in caldariis noftris floret a Julio ad


januarium, quando annua perit. . Tota pianta acris eft , lalivamque movetj
radix fortius, folia dumtaxat debiliter. Radix raraofa, fibrillofa, albida.
Caulis unicus, teres, calamum & ultra craffus, viridi?, tandem tripedalis,
maximam partem glaber & ad lentem paucis pilis fparfis brevibusque hir-
futulus, ex ramis paniculatus, ere£his quidem,tamenhic illic arcuatus, in-
fra medium pluribus in locis verrucùlis acutulis carnofisque exalperatus, quae
fiterram attingere poffunt, in fibras radicales elongantur, infima etiam fpon-
te radicular evadunt ; unde pianta in loco natali forte ex caule ramisque
dejeftis (nam & rami inferiores talibus tuberculis inftruuntur) perennar*
Rami alterni aut oppofiti, rarius terni, cauli plus' minus fimiles, ipfi fub-
divifi, bali adfcendentes, casterum erecli, fuperiores ad angulum acutum
erecìii. Folia perpetuo -oppofita in tota pianta, etiam ubi rami alterni
funt, ad ramos ternos tamen terna, ovata, acuta, obfolete ferrata, q u i -
dam fere integra, venofa, fubafpera, ad lentem parum pubefcentia, pa-
tèntiflima, longiora triuncialia cum petiolo unciali & hirtulo. Pedunculi
tiniflori, graciles, erecli, pubefcentes, plus minus fefcunciales, folitarii
in dichotomiis ramulorum vel oppofitifolii, omnino numerofi. Flores c o -
nici, inodori; caìyce viridi, villofulo & ciliato; corollulis albis; (emine
atro cum ciliis albis. Paleas in frucìu pallidas & pellucida? funt. Exterio-
res diutius perfiftentes mentiuntur foliola calycina, ut calyx videatur p o -
lyphyllus & non unius fuiffe órdinis, fed (Irucìura d i v e d a , & quod ungu-
is florem incluferint, paleas effe docent.

F f 3 CAL.
д^о O B S E R V A T I O N E S -, '

C A L . communis turbiliatus; foliolis fere quinis v e l l e n i s , oblongis, fub-


aequalibus, acutulis, ereftis. /
С о к , compofita conica, uniformis , tubulofa. Corolla? hermaphrodita?,
aequales. Propria infundibuliformis ; limbo quadrifido, rarius quin-
quefido, patentiilmo.
S T A M . Filamenta femper quinque, brevia. Anthera cylindrica , tubulo-
fa , tubimi corolla? parum fuperans.
PIST. Germen obverfe ovatum, compreffum, emarginatum, ad utrumque
latus ciliatum. Stylus filiformis, longitudine fìaminum. Stigmata
d u o , capitata, patula.
PER. nullum. Calyx patens.
SEm. folitaria, figura germinis, biariftata, arifta altera longiqre.
R E C . gracile, longitudine floris, paleaceum. Palea? membranacea», ob-
longa?, obtufae, concava?, longitudine flofculi, apice obfcure den-
tata?, fingulis flofculis fubjeclas j tandem decidua?,

CCCLXL

HYAC1NTHUS CORYMBOSUS. Tab. iyjjg. 2. Unti?fy(l. pag. 335.


hinn, manupag* 223,

In pafcuis ad Promontorium bona; Spei crefcit; apnd nos flomit


Ocìobri & Novembri. Bulbus ovato - fubrotimdus , albidus, avellana? ma-
gnitudine. Folia radicalia fere tria, Iinearia, angufìiffima, carnofula, ni-
tida, acutula, ad apicem usque canaliculata, patentia, bafi vaginantia,
fere femipedalia. b'capu-s foliis duplo brevior , teres, ereftus , glaber,
obfcure purpurafcens, pauciflorus, ad apicem corymbofe racemofus. Pe-
•. . . ' di-
B O, T A N I C:M* . egi

dicelíi proprii erefti, albidi, breves, bracìeola miniina fuffulti. Flores ,


inodori, fuberecìi. Lacinia petali intus purpúrese funt, foris albidas cum
linea doriali media purpuraicente. Filamenta, ftylus & ftigmata albent.
Anthers flavent. In germine virente nullos poros necìariferos obfervaie.
potui. Fru&um non dedit.

CAL. nullus.
COR, monopetala, bafì tantum connata, fexfida; laciniis oblongis; obíu-.
iulis , sequalibus, planis, in tubum erecìis, ad/unam tertiam par-
tem fuperne reflexis.
STAM. Filamenta fex, fubulata, erecìa, receptáculo infería, quorum tria
alterna longitudine tubi corollas, reliqua duplo breviora. Anihe-
rae oblongas, incumbentes,
PIST. Germen íuperum , íubrotundum , íexíulcatum. Stylus fubulaíus ,
erecìus,. longitudine ftaininum, Stigma fubcapitatum, obtufum.
PER. & S E M , . . .

CCCLXÍL

CiTHAREXYLUM ERECTUM. Swatiz.pradr.pag, 91..

Citharexylum fruticofum, foliis fubellipticis > petiolis pedatis, calycibus


truncaíis , ípicis terminalibus longioribus. Brown, jam. pag. 265.
mm, 5. tab. 28. fig. 2. ,

Spoñte crefcií in Jamaica; in caldariis noftris fempervirens, & fto-


rens Augufto & Septembri, fed frucìum dare recufans. Arbor iota glabra
eft.
*3s O B S E R V A T I O N E S

eft, trunco eretto tereti & cinereo. Rami feniores etiam tereles & cine-
rei funt; juniores autem virides , comprefiuli, at vix tetragoni. Folia
funt oppofita, breviter petiolata, obverfe ovata, verfus bafin anguftata,
rarifllme quaedam incifa, plerumque integerrima, fubcoriacea, facie nitida,
dorfo venulofa, plus minus quadriuncialia, glandulis ad bafin deftututa.
Racemi terminales, e r e t t i , femipedales. Flores, numerofi, fuaveolentes,
pedicellis propriis fuffulti. Calyx virens, campanulata, quinquedentatus.
Corolla alba & reliqua ut in congeneribus,

CCCLXIII.

ORNITHOGALUM CONICUM.

Crefcit ad Promontorium bonss Spei. Bulbus ovatus, juglandis


magnitudine, albus. Folia lineari-lanceolata, acuta, plana, glabra, craf-
fula, ad oras albo brevifiìmoque villo ciliata, radicalia , pltira, a tribus
ad ocio uncias longa. Scapus teres, fere calamum craffus, ere&us, gla-
b e r ; foliis duplo longior, terminatus racemo florum plurimortim c o n i c o ,
tandem magis elongando. Pedicelli proprii unciales, erecìi. Spathas lan-
ceolato - acuminata?, concava;, ad minus logitudine pedicellorum, albida?,
0
totae leariofas, pellucida , tenuifiiniae. Petala f e x , (ubpellucida, nivea,
immaculata , fuba°qualia, lanceolata, acuta, parum c o n c a v a , tota paten-
tiflìma inque flellam expanfa. Filamenta fex, lobulata, petalis duplo bre-
v i o r a , a l b a , alterna ad bafìn duntaxat leviflime auriculata. Anthene ob-
lunga?, utrinque bifida, cbtufa;, incumbentes, fulphurese. Germen ob-
longem, triquetrum, viride. Stylus albus,
B O T A N I C A . 233

CCCLXIV.

O R N I T H O G A L U M FLAVESCENS.

Bulbus depreiTo - fubrotundus, albus, uncialis diametri. Folia ra-


dicalia plufcula, plus minus femipedalia, majora fefcunciam lata, acutula ,
craffula, ad oras villulis denfiflìme ciliata. Scapus pedalis & ultra, teres,
calamo craflìor, erecìus, glauco orete&us, fuperne corymbofe racemofus.
Pedunculi proprii biunciales & ultra, craflì, e r e t t i p l u s minus triginta.
Spathae virides, acuta; , pedunculis duplo breviores. eosdemque conni-
vendo amplexantes, concava;. Petala lubaequalia, late lanceolata, acu-
ta, parumper concava, patula, primum flava, deinde alba, ad unguem
ex fufco luteola, fere uncialia. Filamenta fex, petalis triplo breviora,
fubulata, eretta, inferne alba, fuperne fordide lutefcentia, alterna tria
bafi utrinque membrana alba alata. Anthera; flava;, o b l o n g e , incumben-
tes, polline luteo. Germen ovatum , triquetrum, viride. Stylus brevis,
craffus. Stigma ^apitatum , "trilobum , villofum, lordide luteum.

CCCLXV;

• ORNITHOGALUM MINIATUM. '

Forte hoc & Ornithogalum flavefcens mera; varietates funt Ornitho-


gali thyrfoidis ; non aufim tarnen decidere. Patria omnibus eadem eft,
Promontorium bona; Spei; idem habitus, idem florendi apud nos tempus;
idem odor; foliorum idem margo; fed floribus color diverfus & coniìans.
Huic bulbus eft depredo - fubrotundus, albus, avellana; magnitudine aut
G g ma-
234 O B S E It V A T I O N E S

major. Folia radicalia tria vel quatuor, uncías plus minus quatuor longa ,
dimidiam plus minus unciam lata, acutula, craffula, ad oras per microfco-
pium villo albo ciliata. Scapus calamum craffus, plus minus novemun-
"cialis, t e r e s , erettus, íuperne corymbofe racemofus ex floribus circiter
quatuordecim. Pedunculi proprii crafli, teretes, e r e t t i , fpathís duplo
longiores. Spatha? fefcunciales, acuta?, cóncava?. Pétala {atúrate utrin-
que miniata, .parure concava, ovata , acuta, patula, fupra unguem levi-
ter fufcefcentia. Filamenta iex , petalis triplo breviora, eretta, fubulata,
inferné a í b a , luperne fordide lutelcentia , alterna tria ad bafin ' utrinque
autta membranula alba , alia tria ibidem duntaxat paulo latiora. Anthera,
oblongfe, apice bifida?, incumbentes, alba?, polline fulphureo. Germen
ovatum, triquetrum, viride. Stylus craffus, brevis. Stigma capitatum,
niagnum, trilobum, fordide luteum, villoium.

CCCLXVL

COMMEL1NA LONGICAULIS. .

A d rivulos & in humidis crefcit ad Caracas; apud nos in calda-


riis floret totani a?ftatem, lierbacea quidem t o t a , ' f e d perennans & femper-
virens in diverfis ramis. Unica pianta intra quatuor menfes a?ftivos, re-
pendo & ex omnibus geniculis radicando, aream occupat decern & ultra
pedum diametri, caulibus tunc longiffimis ramofiflìmisque donata. Hi funt
teretes, glabri, penna? colwmbina? craffitie, geniculati, virides cum Mufa
quandoque rubedine. Folia iunt alterna, angufìiffime & fere lineari - lan-
ceolata, acuminata, integerrima, ad oras non fcabra, fere tres uncias
longa, ad lentem utrinque rariter & obfolete hirtula, fubtiliffime nervulofa;
erta ex vagina ampi exi c a u l i , furiata, & ad oras impiimis hirfutula. Pe-
dunculi a x i l l a r e s , folitarii, flliformes, e r e c ì i , v i x femunciales, terminati
bracìea connivente ovata & acuta. Ex h a c egrediuntur pedicelli proprii
d u o , g r a c i l e s , ereóti, geniculo inftrucìi. F l o r e s parvi. Petàla tria ex*
teriora ovata , a c u t a , pallida. T r i a interiora c e r u l e a , unguiculata, fub-
rotunda; quorum duo fere dimidio majora tertio. N e erari a t r i a , crucifor-
m i a , a l b a , pedicello caeruleo infìdentia. Filamenta cerulea. Anìhexx
flavs, fagittatas, utrinque obtufa:, ' cum cruribus divergentibus membrana
alba connexis»

CCCLXVII.

COMMELINA MOLLIS.

Cum priore crefcit ; eodem tempore in caldariis nofìris floret ; eo-


demque modo perennat Caules bipedales & ultra, geniculati, radicantes, pro-
ftrati, calamum crani, teretes, antice nonnunquam planiufculi & fulculo no-
t a t i , villofi, ramofiflìmi. F o l i a o v a t a , a c u t a ' , integerrima, utrinque v i l -
lofula , -fubtiliter n e r v o f a , petio'lata, a l t e r n a , tres quatuorve uncias longa,
ad tacìum m o l l i a , fupra fine nitore virentia, fubtus pallidiffime virentia;
petiolo c i l i a t o , dein dilatato in vaginam laxe amplexicaulem, fìriatam,
villoiam, a d oras c i l i a t a m , & fepe rubentem. Involucrum breviflìme p e -
dicellatum, femiorbiculatum, obtufiilìmum, connìvens, compreiTum, fub-
biflorum. F l o s priori jìrucìura, colore & magnitudine fimilis.

G g x ' CCCLXVIIL
236 O B S E R V A T I O N E S

CCCJtXVIlL

ERNODEA LITTQRALIS. Swariz.pr0dr.pag.s9.-.

Knoxia littoralis repens, foliis rigidis oblongis oppofitis, floribus fingula-


ribus. Brown, jam. pag. 140.
Thymelea humilior foliis acutis atrovirentibus. Shan. Hfl, jam. st. pag, p j
tob. i%9>flg. 1. 2.

Crefcit in infulís Bahamenfibus & in Jamaica. A pud nos in calda-


riis laste vegetat, iempervirens, frutex ex Temine enato quadriennalis jam
quadripedalis, elegans, erecìus, trunco digitimi craffo , valde ramofus,
cortice cinereo rimulofo, totus glaber, femel paucos flores Novembri &
Decembri protulit. Ramuli juniores virentes, fubitriati, ad folia purpuia-
ícentes, Haje funt oppofita, feffilia, angurte lanceolata, utrinque acuta,
integerrima, rigidula , nitida, late virentia, avenia, feptemnervia cum
nervis vix protuberantibus, fubbiuncialia, omnino numerofa. Flores axil-
lares, pauci aggregati, fefllles, oppofiti. Calycis virentis ápices rubenr.
Filamenta albent. Anthers virefcunt. In fequenti characiere fruftus de-
fcriptus efl: ad millos fíceos íub erroneo Spermacoces procumbentis título.

C A L . Perianthium fuperum, quadripartitum, perfiilens; foliolis linearibus,


acutis, concavis, ereftis.
C O R . monopetala. Tubus cylindricus, ere&us, calyce longior, Limbus
quadrifidi^; laciniis linearibus, acutis, plañís,-revolutis, longitu-
dine tubi.
B O T A N I C H E . t3f

STAMÍ Filamenta quafuor, filiformia, erefta, tubo corolla; infería, ea-


demque paulo breviora. Antherse oblongas, acuminata;, oblique
affixss, ere&a?.
PIST. Germen inferum, tetragonum. Stylus capillaris, ere&us, ftamini-
bus longior. Stigma capitatum, apice plano & piloio.
P E R . Bacca fubrotunda, coronata c a l y c e , unilocularis.
S E M . d u o , hinc c o n y e x a , illinc plana.

i CCCLX.ÍX. «

ANDROPOGON'UNDATÜS.

Crefcit in ínfula Mauritii, in caldariis nofiris florens a Novembri


adjanuarium, femina perficiens Februario, E x radice fibrofa caules ex-
1
iurgunt plures, omnium ramofiiììmi, tripedales & ultra, gráciles, teretes,
fempervirentes, perennantes, ad lentem^obfolete villoíuli, repentes, ex
omnibus nodis radicantes, geniculis inilrucH incralTatis 8c hiffutis; ramulis
ultimis florigeris adfcendentibus, imo ereftis, ad minus femipedalibus^
Numerofi rami cum numerofis foliis totam aream occultant. Folia íunt lon-
ge lanceolata, acuta, ad oras retrorfum fcabra, utrinque ad lentem v i l l o -
fula fubtiliterque ftriatula , undata, plus minus biuncialia; orta ex vagina
ftiiatula, ad oras villofula, in fummo folio faepe triunciali, in reliquis bre-
viore. Ramuli terminantur in rhachin ere&am, quatuor v e l quinqué un-
cías longam, parumper flexuofam, glabriufculam, ad fingulas fpicas alter -
natim hinc convexulam, illinc planarci. Spica; in hac rhachi communi
alternantes, utrinque ut plurimum dna; cum terminali, breviffime peduncu-
latas aut fere feffiles, patentiifims, uri atas, unciales "aut fefcunciales , fle-
G g 3 xuo-
s38 O S S E R V A T I O'NES

xuofa», villofulae, dorfo pianse, antice carinatas, hinc triangulares. Utrum-


que latus hùjus rhacheos, inter angulum dorii & angulum carinae, flores
occoparit fecundi unica fere ferie, expanfi extrorfum utrinque divergentes,
claufi erecìi & ad rhachin appreffi. . Plerumque ex eodem punftp gemelli
prodeunt, flos hermaphroditus & ante hunc paulo inferius mas, nterque
breviffime pedicellatus, hermaphroditus tamen paulo longius. Multo tar-
dius prodit mas, quin imo raro apud nos ad expanfionem usque increlcit.
In fpica terminali non raro flos dumtaxat unicus in apice adefì erecìus, de-
ficientibus reliquis. Gluma; glabriufculas virent. Arifiae faturate rubent.
Antheras flavefcunt. Stigmata rubent. -

Flos hermaphroditus.
C A L . Gluma - uniflora, erecìa, bivalvis; valvulis ovatis, obtufulis, cari-
nato - concavis, apice villofulis, dorfo rariter aculeatis, in dorio
infra apicem ariitatis, corolla brevioribtis ; válvula exteriore paulo
longiore & longiffime ariiìata; ariflis reéìis.
COR. bivalvis, erecìa; valvulis calyci fimilibus, exteriore ariitata, in-
teriore plerumque mutica.
S T A M . Filamenta tria, capilla cea , coroljx longitudine. Anthera utrin-
que haftatas, ineumbentes. t

PIST. Germen ovatum. S t y l i d u o , capillares, longitudine corolla?. Siig-


, mata longa, hirfuta.
PEK. nullum.

SEM. unicum.
Mas.
C A L . ut in heraiaphroditc
B O T A N I C JE* 239"

COR. ut in hermaphrodite; fed utrobique arifla; breviores.


STAM. ut in eodem,
P I S T . nullum.

•• . - ' . - - -•

CCCLXX.

LACHENALIA PENDULA. A fow. j %461.

Crefcit ad Promontorium bona; Spei; florens apud nos Novembri &


Decembri. Bulbus fubrotundus, depreffulus, albidus, fere uncialis dia-
metri. Folia radicalia duo, plus minus ofto uncias longa & fefcunciam
lata, acuta, integerrima, craffula, nitida, ere&iufcula, planiufcula, utrin-
que virentia St immaculata, inferne concava, bafi convoluta comprehen-
faque intra vaginam membranaceam albidam truncatamque. Scapus ereclus,
calami craflìtie, fere pedalis, nitidus, immaculatus, viridis, ad flores ru-
befcens. Racemus terminalis, ex floribus plus minus duodecim inodoris
& pendulis , ad apicem bra&eis fterilibus coronatus. Braciere ad flores
pallida;, membranacea;, concavo - adnata;, hinc ovata; & patulée. Pé-
dunculi (ubrubentes, vix femunciales. Flores unciam & unam tertiam
longi, tubulofi, trianguläres. Petala tria exteriora utrinque rubra cum
apice virente.- Tria interiora foris flavefcunt cum dorfi carina rubente,
fuperne faturatiflìme rubro violacea cum carina viridi ; intus ejus dem fere
coloris, Filanienta pallent. Arithers funt violacea; cum polline ex flavo
virente» Germen viret. Stylus Si ftigma albent. Fru&um non tulit.
S40 » O B S E R V A T I O N E S

CAI., nullus.
COR. Petala fex, in tubum eretta. Tria exteriora lineari - oblonga, ob-
tufa, concava, tèrtii fuperioris apice callofo fornicato & deprefib.
Tria interiora elongato -, cuneiformia , pnoribus paulo longiora,
quibuscum ad bafin parum connata , obtufiffima , fubemarginata,
ìeviter cannata.
S T A M . Filamenta fex, fubulata, longitudine corolla?. Anthera; incum-
bentes, haftatae.
P I S T . Germen o v a l e , triquetruni. Stylus filiformis, longitudine ftaminum.
Stigma capitatum, fubtrilobum.
PER» & SEM, . . .

CCCLXM.'

LACHENALIA OKTHOPETALA.

Crefcit ad promontorium bona? Spei; apud nos floret in tepidario


menfìbus Januario & Februario ; fed fruclum huc usqùe non tulit, Bulbus
fubrotundus , albidus, carnofo - tunicatus, pollicis craffitie. Folia fa;-
pius quatuor, pedalia, flaccida, inferne quatuor plus minus lineas dumta-
xat l a t a , fupra medium veluti fubulata , crafiula, canaliculata, acuta,gla-
b r a , inferiore facie maculis fulcis obfoletis adfperfa. Scapus femipedalis,
teres, pallide ex rubro fufcefcens, ere&us, calarmim fere crafTus, termi-
natus in fpicam multifloram ereélamque, Flores eretti, pedicellis propriis
brevibus pallidisque inftrutti, inodori, circiter triginta; fummis abortan-
tibus. Brattea ad fìiigulos flores cyathiformes ? fcapo adnatae. Petala al-
B O T A N I C A S41

ba, extiis infra apicem lineóla viridi perpendiculari infignita. Filameli-


ta alba. Antheras purpurea;. Germen viride.

CAL. nullus.
COR. hexapetala, erecìa, fubinfundibuliformi - tubtilofa, obfoletius trian-
-gularis; petalis linearibus, obtufulis ; quorum tria exteriora paulo
breviora & ipfa bafi connata eum interioribus.
STAM. Filamenta í e x , iubulata, erecìa, corolla? longitudine. Anthera;
oblonga», falcata?, ereétas.
PIST. Germen oblongum. Stylus fubulatus, fere longitudine itaminum.
Stigma fimplex.
PER. & S E M . •

i< C C C L X X I L

L A C H E N A L I A ORCHIOIDES. Alt. Mr. voi 1, pag* 460. '

Phormium orchioides. Jhunb. nov. gen pag. 9 6 , Ut* S.


t

Phormium hyacinthoides,, Linn.fyJL pag, 3 3 6 ,


• •

Grefcit ad Promontorium bonae Spei, apud nos florens in tepida-


riis Januario & Februario, Tota glabra eft. Bulbus fubrotundus, albidus.
Folia plerumque duo, radiealia fèmipedem vel &pedem longa, a dimidia
%

ad duas fefcuncias lata, altero femper multo anguftiori, acutula, craffula, fuper-
ne patula, planiufcula , inferne vaginanti - canalieulata, ad oras cartila-
gineo - afpera, fordide virentia r intus lineolata maculisque fufcefcentibus
adfperfa.. Scapus teres, ere&us, calamo duplo graciliwr, vel & digitimi;
H h . m i -
A4 2 O B S E R V A I I OK ES

minimum fere craíTus, pallide vlrens cuín maculis fufcis, ,firmulus , ple-
rumque. foliis longior. Bracìeae ad flores lanceolate, acuminata;, bafi con-
cava;, patentiiUmíB, alba?. Flores íeffiles, modo íuayeolentes, modo in-
odori, ereftiufculi ; fupremis in fpica abortantibus. Peíala exteriora al-
bent cum apicibus virentibus; interiora pallide flavent. Anthers flavent
Frucium non dedit,

C A L , nullus.
COR, tubulofa. Pétala fex. Tria exteriora oblunga, ere&a , truncata,
apice fornicata & callofa, cum interioribus inferné connata. Tria
interiora cuneiformia, obtuía, prioribus ad unam tertiam longiora,
fupra haec patula.
S T A M . Filamenta fex, filiformia, erecia, petalorum bafi adnata, eorum-
demque longitudine. Anthera; oblonga;, incumbentes.
P I S T . Germen íuperum , ovatum, trigonum. Stylus íubulatus, ereétus,
longitudine ftaminum. Stigma obtufum.
PER. & SEM. . . .

CCCLXXIIL i -

LACHENALIA MEDIANA.

Crefcit ad Promontorium bon<e Spei ; florens apud nos Januario.


Tota glabra. Bulbus fubrotundus , deprefiulus, avellana magnitudine.
Folia radicalia duo , pedalia Se ultra, acuta, inferne canaliculata & vagi-
nantia, fuperne plana, lineari - lanceolata, longitudine fere sequalia, la-
titudine alterum fere unciale, alterum multo anguftius, faturate utrinque
B O T A N I С Ж, *43

virentia, immaculata, lucida, ad oras integerrima пес afpera, ad lentem


lineolata. Scapus teres, nitidus, pallide virens, calamo gracilior, imma-
culatus, ere&iufculus, debilis, hinc arcuatus ut plurimum. Racemus ere-
£bs, tandem triuncialis, ex floribus plus minus vigniti, remotulis & in-
odoris. Brattea? feffiles , cóncavas, acuminata;, albida?. Pedicelli uni-
fiori, te*etes, erecìiufculi, braétearura ad minus longitudine. Peíala al-
bida, tria exteriora fupra medium tota virentia, interiora ibidem lineóla
tantum media viridi notata. Filamenta alba. Antheras fubvirefcentes cum
polline flavo. Germen viret. Stylus albet. Fruftum non dedit. Me-
dianam dixi, quod media fit inter Lachenaliam orchioidem & pallidam Horti
kewenfis, quam. ultimam olim defcripfi in Horto botanico vindobonenfi
fub titulo Hyacinthi orchioidis. A Lachenalia orchioide differt floribus
pedicellatis foliisque ad oras non afperis ; a Lachenalia pallida foliis la-
tioribus & planis. ; - ,

CAL. nullus.
COR. tubulofa. Pétala fex. Tria exteriora oblonga, obtufa, eretta cum
apice patentiffimo, apice caílofa,íummum fornicatimi. Tria inte-
liora cuneiformia,. obtufa, fuperne revoluto - patentia, èxteriori-
bus paulo longiora, cumque his ad folam bafin connata.
STAM, Filamenta fex, fubulata,. eretta, bafibus petalorum adnata, eo-
rundemque longitudine. Antherse oblonga;, incumbentes.
PIST. Germen fuperum, fiibrotundum, triquetrum. Stylus fubulatus, ere-
¿tus , longitudine ilaminum.
PER. & SEM, . .

- H Ь a CCCLXXIV.
444 О в в . Е Ж V A T I O X E S

GCCLXXIV. i

L A C H E A A L I A P U S T U L A T A.

Ad Promontoriurn bona Spei crefcit; apud nos floret Decembri &


Januario. Bulbus fubrotundus, deprefíulus, tunica fufea veftitus. Folia
radicalia d u o , lanceolato - linearía > glabra, immaculata, acuta, integer-
rima, fere pedalia, flaccida, hinc reclinata , bafi canaliculata & amplexi-
caulia, fuperne plana , verfus iummitatem revoluta, in facie a medietate
ad apicem usque puftulis elevatis rotundatis fparfìsque femper infignita.
Scapus longitudine foliorum, totus reclinatus, debilis, nitidus, trique-
trus, triiulcatus, latere uno anguitìffimo, hinc veluti compreffus. Spica
terminalis, tandem fefeuncialis, ab inferioribus fucceffive florens, denfa ,
multiflora. Bracìeas concavas, ex lata bafi in acumen terminata», pallida:,
glabras ^ parvas ; terminales íteriles , lanceolato - lineares , acuminata,
rofeas, longiores. Flores inodori, fubfeiííes, patuli. Pétala albida, ex-
teriora fuperne fubtus virentia, interiora utrinque fuperne cum fafeia angu-
ila ex flavo virente, Anthers flavas. Stigma albidum.

CAÍ,:, nullüs.
Сок. Peíala fex, ere&a. Tria exteriora'oblonga, ad apicem incrafíata,
пес fornicata, bafi cum interioribus connata. Tria interiora oblon-
ga, obiufa, fuperne latefcentia & patula , exterioribus ad unara
quartam longiora,
S T A M . Filamenta fex, fubulata, eretta, fere longitudine corolla?. An-
theras fubrotundas, compreffulas.
PCST. Germen ovatunv, triquetrum. Stylus filiformis, petalis longior.
Stigma capita-turn, villofum.

CCCLXXV.

ADIAlSITUM S T R I A T U M . Swartz. prodr. pag. 1 3 5 .

Adiantum ramoium , foliis trapeziis dentatis. Plum, amer, püg. 3 1 , tab.


46. Plum, fil pag. %o.tab. 97.

In fiffuris rupium crefcit ad Caracas. In caldariis noftris. floret


Oftobri menfe & fubfequis. Radix perennis conftat ex denfa aggerie fi-
brarum craflarum, longarura & nigricantium ; ex qua plures attolluntur Fron-
des erecia?, a femipede ad tres pedes alta?. Stipes a tribus uncus ad pedem.
altus, erecius, teres , firmus , niger, non ìulcatus, gracilis, afper, an-
tice fpinulis rudibus breviffimisque armatus. Frons bipinnata ex pinnis
utrinque numero incerto pluribus, alternis, fimpliciter pinnatis, inferiore
utroque haud procul ab ortu bifida, ut refpe&u divifionis inferioris frons
tripinnata dici poflìt. C o f e omnes funt nigra? & \illofula?, longitudine
in diverfis frondibus valde diverfa? ; fuperiores inferioribus femper multo
longiores, & fepe fuperne ad latus incurvata?. Pinnula? funt numerofa?,
plerumque alterna?, rigidulae, vix femunciales, trapeziformes, glabra?,
nitids, Iste virentes, obtufa?, lineis percurfa? ex eodem ortu per pagi-
natii divaricatis, in lateribus duobus fuperioribus repandula?, in duobus
inferioribus integerrima?. Frucìificationes incurva? marginem pinnularum
dorfalem in duobus modo diftis lateribus fuperioribus denfa unaque ferie
H h 3 oc-
345 ; 0 B S E R V A T I O N E S

cccupant nigrse, pul vinata», puncìatóeque. Pínnula? fuperrore plus mini»


frucìificationibus deftituuntur.
;
.
CCCLXXVi

S E L A G O F A S C I C U L A T A . Linn.fyft.-pag, 568. Linn, mata*pag. 250,

A d Promontorium bonée Spei crefcit; florens apud nos Julio & Ar-
guito. Caules adfcendentes vel ere&iufeuli, feiquipedales, fruticofi, te-
retes, ramofi, inferné lignoíl & fufci, calamum & ultra craífi. Folia con-
fería , totos ramos obfidentia, alterna, vix uncialia, obverfe ovata, acu-
tula, argute ferrata , rigidula, craííula, modiee decurrentia, ad bafin in-
tegerrima, ad lentem leviflìme eiliata, Iste virentia y utrinque glabra,,
fubamaricantia. Corymbi terminales, faíeiculati, denfi, convexuli, carmes
fimul unam alteramve unciam diametro asquantes. Bracìese ad iìngulos flo-
res lanceolata?, acuta;, cóncavas, calycem amplexantes , eoque duplo
lòngiores,, virentes. Flores fortiter & grate olentes, calyee pallido, co-
rolla pallide caerulea, germine v i r i d i , filamentis ftyloque albis, antherts
fulphureis* ^

C A L . Perianthium profunde quinquefeòìum, perfiflensr laciniìs linearibiis


, 'obtufulis, cencavis, ereeìis, ¿equalibus-
C O R , monopetala. Tubus anguite infundibuliformis r pararti incurvus, ca-
lyce fere duplo longior. Liinbus quinquefidus, patentiflìmus, tu-
- bo duplo brevior: laciniis oblongis, obtufis, planisi duabus infe-
rioribus brevioribus minusque profunde feclis, conílituentibus vela-
ti labium fuperius corolla? inveri»..
STAM-
ST AM. Filamenta quatuor, capillaria, divergenza, tubo corollas innata;
quorum duo exteriora longiora corollarn ajquaùt, .Anthers oblon-v
gae, transverfe acereta; apici dilatato filamenti.
PiST. Germen obverfe ovatum, compreffum, obtulum. Stylus .filiformis,
ere&us, ftaminibus longior. Stigma fimplex, obtufum;
PER.. & SEM. , . ,

CCCiXXVIL

SPANANTHE PANlCULATAi

Sponte crelcit circa Caracas. In caldariis noftris floret ab Augufto


ad Januarium. Ex radice annua & ramofa caulis attollitur tandem tripe-
dalis, digitum craflus, glaber, virens cum flriis atropurpureis , teres ,
fubarticulatus, fiftulofus, ab ipfa jam bali ramolus , modo totus ere&'us ,
modo in' decurfu femel vel bis ad angulos acutos flexuofus, dein dichoto-
mus cum umbella media. Rami patuli, fubdivifi, cauli fimiles. Folia
fuiit alterna, longe petiolata-, numerofa, cordato - dèltoidea, acuta, fer-
{
rata, venofa, facie atrovirentia pilisque albis hifpida, dorfo dilute viri-
dia fereque glabra, ad exortum ex petiolo circulariter barbata, majora
quatuor unciäs lata cum longitudine fere triunciali,. faporis ingrati; petiolo
tereti, antice leviffime fulcato, & bafi in membranam amplexicaulem 'ex-
panfa. Pedunculi umbelliferi axillares 8c in ?dichotomiis, folitarii vel ge-
melli, graciles, elongati. Umbella; valde irreguläres & variabiles, ut
vix defcribi poflint. In aliis radii umbella? univerfalis funt ramofi, ut um-
bellam paniculatam conftituant, cum foliolis ad divifiones ovato - acumi-
natis ferratis & petiolatis. In aliis contra iidem radii plures vel pauciores
- funt
S48 O B S E R V A T I O N E S

íunt uniflo ri vel biflori cum umbella particulari centrali admodum elongata.
Et fie porro. Germen & calyx virent. Pétala funt alba, Antherae fia-
vent. Semina glabra fufcefcunt, inque frufrù marginibus ab invicem pa-
rumper diftant. In adulta planta tantus umbelíarum numeruí eft, ut his
tota veluti obtegatur. Nomen novi generis mutuavi a graeco a-wcysj &
ob raritatem umbellifera? planta? in zona torrida. *

C A L . Umbella univerfalis ex radiis a tribus ad © # o , irregularis. Partia-


lis ex radiis plus minus tribus, irregularis.
Involucrum univeríale íubpentaphyllum ; foíiolis linear} - faneeo-
latis, aeutis, patentiffimis , concavis, brevibus. Partíale fubtriphyl-
lum, iimile.
Perianthium pentapiiyllum, fuperum, parvum,. perfiftens; folio-
lis o r a t i s , acutulis, ereftis.
COR. univerfalis , uniformis. Flofculi omnes fértiles. Propria petalis
quinqué, laneeolatis y obtuíis, planis , aequalibus, patentiflimis ,
nee inflexis. ,
STAM, Filamenta quinqué, íubulata, erecìiufcula, fere longitudine corol-
la?. Antheras didymae.
PIST.. Germen inferum > comprefíulum, bifulcatum, apice bifidum, Styli
d u o , fubulati, patuli, ftaminibus breviores. Stigmata fimplieia.
P E R . nullum, Fruftus ovalis, compreflus, ad oras dehifeens, feparabilis
in duo femina.

SEM. duo,, ovalia, compreffo - plana, in doríb tribus finis notata.

- :
• • • , • •• • • •

CCCLXXVIH.
B O T A N I C A . ¿4.$

CCCLXXVUL
- ' - . ' -i

AOTHERICUM LATIFOLIUM. Linn, fyfi, pag.'331.

Promontorium bona; Spei patria eft. A pud nos floret Septembri &
Ocìobri. Totum glabrum & fuoco fordide luteo plenum. Bulbus bali pla-
nus, cseterum rotundatus, duas uncias diametro «equans, fefcunciam altus,
albidus, tunica nigra obduéìus, ex atnbitu laterali inferiori fibras aliquot
craffas & -pallide fufcefcentes emittens. Squamai emarcidas & fufes, reli-
quias foliorum prseteritorum, atque etiam unum alterumve folium brevifii-
roum, bafiii reliquorum foliorum, mutuo hic amplexantium , circumdant.
Folia funt radicalia plura, plus minus femipedalia, acuta, integerrima,
nervofe lineata, erecìiufcula, parum concava,, carnofa, nitida, Iste v i -
rentia, interiora anguftiora ; extimum latiilìmum, unciam inferne fuperans,
hinc iubenfiforme. Scapus extra folia lateralis, teres 9 calamo gracilior,
bipedalis, ereCtus, iìmplex, a medietate ad apicem racemofus. Pedicelli
unciales, gráciles, uniflori, in florefcentia parumper patuli, casterum ere-
éti. Flores odoratulù Bracìeas lanceolato - lineares, acuta?, erecìa?, pe-
dicellis duplo breviores. Pétala fordide lutea cum linea media virefcen-
t e , reflexo - patula, fuperne concava, in fruito erecìa & marcida. Fila-
mentorum barba denfa & flavefcens. Antherse ochroleucas». Stylus filifor-
mis, albus..

i Í CCCLXXIX. <
ì$0 0 B S E R. r A T I ,0 ff E S

CCCLXXDC -

n
BEGONIA DICHOTOMA.

In fy'lvis humidis ad Caracas crefcit ; in caldariis nóftris -floret


Februario, Martio & Aprili. Gaules fruticu fi, ramofi , fempervirentes*
fexpedales-, ereciiufculi, pollicem craffi, vix lignofi, obfolete angula-
t i , feniores glabri & cum virore cinerafcentes juniores virides pilijsque
albis hirtuli. Folia funt alterna, petiolata, l u b r e p a n d a d e n t a t o - crena-
ta y venofa, cordata, facie nitida glabra & laste virentia, fubtus pallide
viridia & ad venas obfolete magis minus hirtula, iic obliqua ut apex acu-
tulus älterum precife latus fpeclet, faporis acidi aufteri, patentrffima ; majo-
ra ab apice ad latus oppofitum uncias decem cequantia, aita tantum uncias
fex; cum petiolo feptemunciali, tereti, ad folem rubello, obfolete hirtulo,
&calamum craffitie fuperante. Stipula? gemella?., ovatae, acutas., integer-
rima; , glabra;, pallide virentes, conniventes, dorio cannata;, brevi mar-
cefcentes 8c caducae. Pedunculi communes ereéti, femipedales 8c ultro,
teretes, nitidi, pilis rariiiimis ädfperfi, primum terminales, dein ob pro-
duftas caulem ramosque axillares, fuperne patentiffime 8c regulariter- repe-
ti to - ditfiotomi. Eraclea? ad diviiiones minuta;, acuta;, oppoiita;. Flo-
res inodori, pedunculati 9 in dichotomiis principibus nulli, ih reliquia
fempe-r pra;fentes, monceci. Mares numerofifììmi, in dichotomiis omnibus,
aliisque pedunculis, primo florentes, caduci. Fcemina; cum ultimis mari-
bus expanduntur in ultimo elongatis pedicellis, quin imo faspius poftomnes
jaul delapfos una cum pedicellis fuis mares, ut tunc foecundari videantur a
maribus aliorum racemorum, ferius in eadem individua p k n t a prodeuntium.
Pe-
B O T A N I C JE. «¿I

Pétala in utroque fexu, filamenta & germiais alas albent. Antheras & ftyli
flavent*

Mas.
C A L . nullus, -
COK. Pétala quatuor, patentiflìma, concava, obtufa; quorum duo cppo-
fita fubrotunda; duo alia oblonga, & multo minora.
S T A M . Filamenta circiter iriginta , fubulata , hteviá , erecìiufcula -
orta ex receptáculo communi paulo fupra ortum corolla; eleva-
to. Antherae lineares, crecía;, hine convexa;,, illinc fulcata;, bi-
loculares, fere longitudine, cor olla?*.
F cernina.
CAL. nullus. ' .
COK. Pétala quinqué, ©blonga concava, patula, fupera ; quorum tria
y

interiora obtufulìma & majora, duo exteriora acutula & minora.


PisTr Germen inferum , glabrum , oblongum, in tres alas membrana-
ceas lateraliter excurrens,. quarum una maxima. Styli tres, bafi
leviflìme connati, muricatuli, lemibifidi, flexuofi. Stigmata iìm
plicia. ' '.
P E H . Capfula figura germinis. trilocularis,. trivalvis..
SEM. munerofiflìma-, minuta.

I i s?
«5« .'O B S E K. V A T I O N E S

CCCLXXX.

]USTI€IA PULGHERRIMA. JW^. ^ amò-, 'pag. 6. tab. "t.fe . 4

In Venezuela; & in territorii Carthagenenfis fruticetis fponte crefcit.


In caldano Schonbrunnenfi floruit elegantiffime ab initio Nqvembris ad Fe-
bruarium usque, ut denuò vivam exarainare licuerit, quare pauca quaedam
hie addam defcriptioni antea in Stirpibus Americanis a me data;, fatis ex-
acìae, brevi icoriem plants florentis jam paratam editurus. Etiam apud
nos flores omnes tetrandri furit ; filamentis -longitudine sequalibus t infertis
collo coartato tubi corollaE ; antheris a l b i d i s , etiam apice acutuljs ,
polline autem explofo cum aliqua flavedine fufcefcentibus. b'taminum ergo
Humerus a Jufticiis avellit quidem, fed habitus illam & fruciificationis ftru-
cìufà reliqua cum iisdem conjungit. Balls corollas ventricofa pallide fla-
ve t, Labii inferioris lacinia media non recla deorfum porrigitur, fed fic
revolvitur. Germen infidet gianduia; flava?» Calyx glaber ex viridi pal-
let. Spica carnofa eft, uti in quibusdam Verbenis, vere tetragona, id-
que acutius, dum fruftefcit. Brattea; Hint ad fingulos flores tema;, longi-
tudine calycis; quarum exterior eft cordato - ovata, acuta, v i r i d i s , pa-
rum ciliata, appretta, in dorfo ad ipfam originem barbata lanugine alba;
laterales dua; funt lineares, acuta;, pallida;, pppofita;. Caulis pollicem
& ultra craffus, lignolus, cinereus. Olim adduxeram tanquam "fynonymum
jufticiam aliquam Lceflingianam,- etiam quatuor ftaminibus inftru&am , quam
nunciterum, rematurius perpenfa, ob fuas fpicas teretes aliaque momenta
leparo. Nec Linnseum juniorem citavi, qui fuss pianta; loia duo (lamina
tribuit.

jCCCLXXXI.
B O T A N I C JE. *53
>
•m . .'•
CCCLXXXL

JUSTICIA B R A C T E O L A T A .

Crefcit ad Caracas in America. In noftris caldariis floret maxi-


mam anni partem. Frutex humanas altitudinis, erecius, ramofus; trunco
ramisque fenioribus teretibus, glabris ciñereis; junioribus inéequaliter te-
tragonis, glabris, ad ipfos ángulos ob fparfa tubercula minima exafperatis.
Folia funi: oppofita, bxeviter petiolata, late lanceolata, utrinque acuta ,
integerrima vel leviter repanda, glabra, longiora femipedalia. Racemus
terminalis, erectus, tandem quadiiuncialis, compofitus. Pedunculi par-
tíales breves, iparfi, tri - vel quadriflori; pedicellis propriis etiam brevi-
bus. Bra&eolae ad pedúnculos lanceolata?, acuta?, erecia?, parva?. Ca-
lyx viridis ad lentem villofulus eft. Corolla tota miniata, excepta faucis
interna parte riavente. Ejus lacinia? obfolete hirtula? funt, punclisque ad
lentem adfperguntur albis, lacinia labii inferioris media excepta.. Filamen-
ta pallide flavent. Anthera in quolibet filamento unica purpuraícít, ad
latera hirfutula eft, dorio convexa & continua, antice longitudinaliter ile
fitta , ut propter adícendens ad apicem usque filamentum credi duplex
pofTet. Brafteola appendiculas filamenti ìoiea eft. Stylus fuperne minia-
tus. Stigma nigrefeit.

C A L . Perianlhium quinquepartitum, parvum, erecìum, perfiftens; laci-


niis lineari - lanceolatis, acutis, a?qualibus; duabus utrinque late-
ralibus,~ quinta ad dorium petali.
• :

. I 1 3 COR.
•2*54 © B S E R V A T I 0 N E S

Cos.. monopetala. Tubus compyeffus, bafi antice gibbófus extraque ealy-


cem prominens, eodem triplo longior. Faux infundibuliformis r

eompreffa & fulco longitudinali introtrufa , incurvata ,. tubi longitu-


dine. Limbus bilabiatus, fauce longior. Labium luperius oblon-
gum, latum, connivens, fere ieinibifidum, retrorfum femireflexumf
laeiniis femiovatis , acutis. Labii inferioris tripartiti lacinis li-
neari - l a n c e o l a t s , aeutuls,. patentiffims , longitudine labii fupe-
rior-is. - , .. "
STAM. Filamenta duo> filiformia,-ereéìa, dorfo tubi corollas adnata:, low-
gitudine faucis , circa medium introrfum bifida five appendicula
au&a breviore & gerente, loco a n t h e r s , bra&eolam ovatam &
àcutam. .Anthers o b l o n g s , ex ortu incumbentes, fitu erocis.
"FIST. Germen ovatura, obtufum, compreffum, longitudine calycis. Sty-
lus filiformis, ereéìus, longitudine incifurs labii luperioris corollas..
Stigma fimplex,' obtufum^
' f EB... SEM.. . . . . .

•, '• • cccLxxm
- - S O L A N U M STELLATONE

Patriam ignoro,. Colitur apud nos in caldariis. Frutex humanam


altitudinem fuperans, fempervirens , debilis, fcandens torus glaber &
inermis ; caulibus pluribus, calamum vel digitum craflls fufcis^ ex radice
r

pugnum crafla fufcaque ortis ; ramis numerofis , teretibu&, divaricatis.


Folia funt alterna, lanceolata vel ovato - lanceolata, acuminata, integer-
r i m a , breviter petiolata., I s t e virentia,. a duabus ad quatuor uncias longa.
F&
B O T A N I C A . 455

Pedunculi unirlo r i , axillares , plerunìque gemini, tionnunquam terni v e !


folitarii, graciles. Flos elegans ,. inodorus. Calyx parvus , obtufus &
inasqualiter multifecìus viret. Corolla ampia , patentiffima, tenuiflìma, ro-
tondata & ca?rulea infignitur ftella quinqueradiata, rigidula, fubtus viren-
te & protuberante , ultra corolla? limbum apicibus acutis porreéìa ; qua?
omnino mentitur calycem vel corollam exteriorem. Anthera? lutea?. Sty-
lus viridis. Stigma capitatum, bifidum. Bacca globofa , pili joiagnitudi-
•ne, ad maturitatem perfeéìam non pervenir*

CCCLXXXIiL

GLADIOLUS TENELLUS*

A d Promontorium bona? Spei crelcit, florens apud nos Novembri,


Totus glaber eft. Bulbus alter alteri impofitus, avellana minor, reticular
la tunica veftitus. Folium radicale unicum, lineare, bafi vaginans, acur
tum, convolutum , erefìiufculum, longitudine ca'ulis. Alta folia duo
caulina, alterna, inferne vaginantia, priori firn illima, fed fucceflìve bre-
viora. Caulis ìemipedalis, gracilis, debilis, lubflexuofus, ad folia geni-
culatus, fupra folium fummum declinatus, biflorus. Flos inodorus, fefcun-
cialis. Spatha diphylla, viridis, ex foliolis lineari - lanceolatis, acutis,
concavis, erettis, fuba?qualibus, longitudine faucis corolla?. Petali ochro-
leuci tubus incurvus , definens in faucem infundibuliformem limbumque
fexfidum & fubringentem ; kciniis lanceolatis, planis, obtufulis, {uba?qua-
libus; quarum tres fuperiores magis connivent, foris magis fordide ochro-
leuca? cum linea longitudinalimedia lordide violacea. Lacinia? dua? pa-
tulae ad faucem interne (unt punftat». Fila-menta tria alba adfeendunt ad
la-
2$6 0 B S E K. V A T I 0 N E S

lacinias corollée conniventes, longitudine faucis. Antherse funt lineares


& fordide violacea. Stigma album, trifidum; laciniis linearibus, apice
dilatatisi Germeh oblongum, teres, v i r i d e , inferum.

CCCLXXXIV*

GLADIOiUS UNDULATUS. hmn.fyfi.pag. &6\ Linn, mmt.pag. 27.

Pro. varietate Gladioli augufti celeberrimus Thunbergius habet


Crefcit ad Promontorium bona Spei. Bulbus ovatus, funicatus, diico or-
biculari fuperimpofitus, magnitudine fere nucis juglandis, Gaulis teres ,
ereftus, flexuoius, foliofus , pedalis, iuperne ramofus. Folia alterna ,
enfiformia, acuta, fidata, integerrima, e r e é ì a , bafi vaginantia, caule
breviora, Späths bivalves , conniventes, a c u t a , ex glauco virentes,
exterior longior & biuncialis. Flores alterni, feflìles, inodori, fecundi,
ereétiufculi, plusquam triunciales. Corolla tubus anguftus , eompreffus ?

pallidus , uneialis. Limbus infundibuliformis, fexEdus, ex ochroleucö


pallens; laciniis longe lanceolatis, acutis^ undulatis, ere&iufculis, dorfo
linea longitudinali purpurea percurfis; tri-bus fuperioribus fere duplo longio-
ribus. Filamenta tria, tabulata, diftincìa , purpurafcentia, ad dorfum
jietali pofita, quo breviora. Antherae o b l o n g e , incumbentes, violacea
Germen v i r i d e , fuperum, oblongum, nitidum, trifulcatum. Stylus fubu-
latus , albus, longitudine fìaminura, Stigma trifidum, patens; laciniis
linearibus.

cccxxxv.
B O T A N I C iE»

CCCLXXXV.

v
GLADIOLUS W A T S O M U S / Thunb. diff.pag. 14. ...

A d latera montium in Promontorio bona; Spei crefeit. A pud nos


floret primo vere Sc autumno, Totus glaber <Sc iefquipedalis. Bulbus ova-
tus, avellanam majorem asquans, tunica reticulata fulca veftitus. Gaulis
teres, gracilis, totus vaginatus, ereftus; hinc nudus & horizontalster in-
flextis. Folia tria vel quattior, lanceolato - linearía, acuta, erecìa, cau-
le longiora, cum nervo medio utrinque protuberante, cumque ons revo-
lutis. SpathcE virides, conniventes, acuta;, biunciales. Flores fucceflì-
ve pauci ex elongata caulis extremitate prodeunt, alterni, inodori, tres
quatuorve uncías longi. Corolla; tubus albet; limbus eil magis minusve
faturate miniatus. Filamenta & itylus albent. Anthera; ex fufco ca?rule-
fcunt. Germen viren. '

C A L . Spatha bì vai v i s , inasqualìs.


COR. monopetala. Tubus gracilis, cylindricus. Faux longe infundibuli-
formis, compreiTa, incurva. Limbus fexfidus; laciniis lanceolatis,
acuiriinatis, planis, longitudine faucis; quarum tres íuperiores pau-
lo longiores , harumque media reliquis duplo latior & erecìior
eft.
STAM, Filamenta tria , fubuíata , erecìa, fub lacinia petali latiore fita.
Anthera; lineares, incumbentes.
£5$ O B S ' B R V A T I O N E S

PIST. Germen inferum , oblongum. Stylus filiformis, fitu & longitudi-


ne {taminum. Stigma trifidum ; laciniis linearibus , obtufis , ca-
pitatis.
PER» • » ,

CCCLXXXVI. /

CLAUOLUS SULPHUREUS.

Crefcit ad Promontorium bona; Spei. Btilbus fubrotundus, avella-


na; magnitudine, tunica rinata iufca tettus, fibris craffis radicatus. Folia
enfiformia, acuta, eretta, quatuor vel quinque uncias longa, utrinque &
ad oras villofa, mollia, plicatula, nervofa; vaginis ancipitibus, villofis,
infimis purpurafcentibus. Scapus teres, una cum floribus pedalis, villo-
ius, ad exortum ex furami folii vagina horizontaliter declinatus, Fiores
teffiles, alterni, fecundi, plus minus feptem, eretti , biunciales. Spa-
thse trivalves, lanceolata;, acuta;, concava , villofa;; extima valvula
duplo reliquis longiore. Petali tubus, incurvus, violaceus. Limbi infun-
dibulifonni - campanulati & {exfidi lacinia; longe lanceolata;, otrtufula;,
pallide fulphureae, lubsequales; quarum tres alterna; féepius, nec femper,
undulats. i\nthera; fatufate violacea;. Stigmatis tr iridi lacinia; pallide
violacea; & ad apicem -dilatati. '
B O T A N I C A . 259

GCCLXXXVII.

BIGNONIA SEMPERVIRENS. Linn. fyfl. pag. 5^3.

Gelfeminum ceujasminum luteum odoratum virginianum fcandens femper-


virens. Catesb, car. i.pag. 53. tab. 53.
Syringa volubilis virginiana, myrti maioris folio, alato temine, floribus
odoratis, luteis. Plukn. dm. pag, 359. tab. 1 1 2 , fig. 5.

Sponte crefcit in Virginia. In caldariis noftris floret <efìate. Cau-


lis frutico(us , fcandens , ramofus. Folia oppofita, lanceolata, glabra,
acuta, petiolata, integerrima, duas tresve uncias longa. Flores axillares,
oppofiti, breviter petiolati, fuaveolentes, glabri, biunciales; calyce v i -
rente; corolla & antheris luteis; filamentis & ftylo albis; fructibus fufce-
(centibus, glabris, vix uncialibus.

C A L . Perianthium pentaphyllum, b r e v e , perfiftens; foliolis lanceolatis,


acutis, concavis, ere&is, inasqualibus.
COR. monopetala, infùndibuliformis, obfcure bilabiatus. Tubus cylindri-
cus & longitudine calycis paulatim ampliatur in faucem quinquan-
gularem. Limbus patentiflìmus, quinquefidus : laciniis oblongis ,
obtufis, planis, fuba?qualibus, longitudine faucis.
S T A M . Filamenta quinque, lubulata, erecìa, tubo corolla; per totam lon-
gitudinem acereta, fauce breviora, ante lacinias petali pofita, lon-
gitudine squalia. Antheras oblongae, bafi Tagittatóe, erecìae.

K k z PISTV
&6o O B S E R V A T I Q J N E O

PIST. Germen ba-fi fubrotundum, deki oMongum, compredulum & biful-


catum. Stylus filiformis, erecìus, longitudine ftaminum. Stigma
bifidum.
P E R . Siliqua oyalis, acuta, plano - comprefla, glabra, bilocularis , qua.
drivalvis.
S E M . plurima, plana, puncìata, utrinque in alani excurrentia, fed quarum
altera ala breviffiraa efr, & fepe vix ulla.

€CCLXX*VIII.

EPIDÉNDRUM E L O N G A T U M .

A d Caracas in pafcuis altiiììmo denfoque gramine obfitis cefpitofe


crefcit ; in caldariis nofìris floret Februarro & (ubfequis raenfibus. Totura
glabrum eft. Radices plurima, l o n g s , albid<e, calamo triplo graciliores",
etiam extra terram quasdam orice, caules producunt plures ereclos, tripe-
dales & ultra, calamum craiTos, teretes, fordide purpuralcentes cura mix-
to virore, bali paucis vaginis albidis vc-ftitos, hinc totos foliofos. Folia
funt oblonga, obtufa vel acutula, integerrima, avenia, rigida, craffa,
coriacea, patentiflima, triuncialia, orta ex vagina amplexicauli fidata &
ad proximum inferius folium pertingente, omnino plus minus viginti duo.
Ultra folia caulis adhuc elongatur aphyllus, folisque brevibus & acutis
fpathis inftrucìus, ad dimidium & ultra pedem, abitque in fpicam triuncia-
lem floribus fefiilibus patulisque onuflam, fufftiltis per proprias fpathulas,
totisque fordide miniatis, nettario minus faturate colorato. Stylus rubet
Ne&arii difcus albet. Stigma flavet, Sic etiam anthera?. Habitu con-
B O T A N I C A , a6i

venis cum Epidendro fecundo, fed floribus non lecundis & flru&ura di-
verfis differt.

G A L . Spatria? vaga;. Spadix fimplex.


COR, Fetala quinque, lanceolata, acuta, pattila; quorum duo interiora
bafi magis anguftata.
Necìarii labium inferius triphyllum : foliolo medio bifido ; hujus
lobis & foìiolis lateralibus squalibus, inverfe deltoideis, ora fu-
periore ciliato - dentatis, planis, patentiflìmis, corolla paulo lon-
gioribus. Labium fuperius nullum.
STAM, Filamenta duo, inferta fumma? parti flyli. Antherae in quolibet
filamento gemina;, obverfe ovatae, compreffo - plana;, recondita;
in cuculio ovato icariofo & quadriloculari, incumbente ftylo ad
marginem ftigmatis.
PIST. Germen inferum, teres, (triatulum, corolla longius. Stylus cylin-
dricus. Stigma infundibuliforme.
PER. Capfula oblonga, unilocularis, trivalvis,
S E M , numerofa, fcobiformia.

CCCLXXXIX. ,

ZAMIA INTEGRIFOLIA. Ah. kew. pag. 478-

Zamia pumila. Linn. fyft. pag. 926, exclufis omnibus fynonymis.

Crefcit in Florida orientali, inque Domingo. Incaldariis nofrris


florent plwres individua; piantai tam diverfo tempore, ut hoc determinar!
K k3 ne-
2б~а О В S È Ж V А Т 1 Ó Н E S

nequeat. Spadix fcemineus fere annum impendit ab ortu ad frucìuum ma-'


turationem. D i o i c a efl. , R a d i x fufca, pugnum & ultra craffa, in crura
plura ramofa longaque dividitur; bine affurgit in caput c o n i c u m , fufeum,
pugni v e l & duplo majore tandem craffitie, cempciìtiim ex fquamis latis,
acuminatis, fkpe ora laceris. Folia fimt plura, fefquipedalia & ultra,
g l a b r a , pinnata. Stipes teres, calamum fere craffus, antice fulcatus, in-
ermis. Pinnas utrinque feptem v e l p l u r e s , alterna?, fubfefliles, bali carti-
laginea ftipiti afExas, fubcuneiformes, obtufas, coriacea?, rigidula?, ftib-
tiliffime flriatula?, fuperne obfolete cartilagineo - ferrulata;, caterum in-
tegerrima?, a quatuor ad fex imeias longa?. Scapus in maribus unus alterve
ex fuperiore parte t r u n c i , erecìus , teres , fericeo - villofus , calamum
craffus, uncialis, ferrugineus, bracìeis fparfis patentibus rigidis craffis vil-
lofis oblongis acutisque veflitus. Spadix duas tresve uncias l o n g u s , foris
ferrugineus & tomentofus. In feeminis fcapus etiam u n u s a l t e r v e , biuncia-
lis, digitum craffus, bracìeis deftitutus, ferrugineus, fericeo - villofus.
Spadix quatuor v e l quinque uncias l o n g u s , fefeuncialis diametri, ferrugi-
n e u s , mollis, .Anthera?, poilen & germen funt alba. Drupa rubra cum
pulpa pauca d u l c i . N u x albida.

Mas.
С д ь . Spadix o b l o n g u s , t e r e s , fimplex; compofitus ex feutis late fubro-
t u n d i s , numerofis, p e d i c e l l o incraffato horizontaliter fpadici denfe
affixis, fubtus c o n c a y i s , ad oras v a l d e incraflatis r fubtus utrinque
antberiferis.
С о х . nulla.

STAM.
B O T A N I C A .

S T A M . Filamenta nulla. Antherae fubrotundas, fefliles , aggregata;, nu-


merofae, uniloculares,perpendiculariter bivalves, perfiftentes. Pol-
len minutiflimum, fubrotundum.
Fremina.
G A L . Spadix oblongus, acuminatus, fimplex, teres; compofitus ex fcutis
numerolis ( plerumque ex o&o feriebus longitudinalibus ) hexagonis
cum difco magis elevatulo etiam hexagono, horizontaliter fpadicf
affixae ope pedicelli craffi & tetragoni.
COR. nulla.
P I S T . Germina ovata, obtufa, nitida, duo utriqe lateri fcuti fubtus affi-
xa. Stylus lubulatus, ere&us, breviflìmus. Stigma fimplex.
P E R . Drupa ovata, obtufa, a comprendone vicinorum angulata, nitida.
S E M . Nux o v a t a , obtufa, unilocularis, nucleo freta fimili,
R E C . Spadix ovatus, fcutis patulis.

cccxa
ZA MIA ANGUSTIFOLlA. ,

Semina e x infulis Bahamenfibus transmifla fuerunt, ex quibus ena-


tse numero fa; pianta;, quarto aetatis anno jam flores frucìumque dederunt,
aliae mere fremine», alia; mafculina;. Radix fufiformis, femipedem longa,
uncialis & ultra diametri fibris craffis fragilibusque au&a, fuperne abit iti
caput conicum , duas tresve uncias altum, feptimo a?tatis anno pugnum
craflitie jam jequans, fquamis latis aeuminatis imbricatis erectis villofisque
veftitum. «Novella folia, fiìicum more, fubulam apice incurvatam refe-
runt, ferrugineam & fcabriufculam. Ipfa adulta l'olia funt tota glabra, niti-
da,
2^4 0 B S E R V A T I 0 N E S

d a , fneftnia, erecìiulcula , firma & abrupte pinnata. Stipes eli teres,


tantum - antice fuperne leviter fulcatus, calamo duplo graciliof, inferne
a p h y l l u s , a dimidio ad qu&tuor pedes altus. F o lio la utrinque a quatuor
ad vigiliti^ linearia, p b s minus femipedalia, vix tres lineas l a t a , obtufa,
plerumqtie alterna, etiam oppofita, p l a n a , craffula, patentiffima, fubtilif-
fime ftriatula, bafibus albidis dilatatis fubfeffilia, integerrima, ad lentem
terminata apice tribus papiilis cartilagineis inacquali. Scapus untis alterve
ex fummitate trunci egreditur , bafi fìipatus fquamis lineari - lanceolatis
' acuminatisque, t e r e s , rufus, afper, ereclus, quadriuncialis, terminatiis
in fpadicem in maribus mafculinum, in fceminis fcemineum. Florendi
tempus in caldariis noftris non femper unum idemque eft. Ut plurimum
tamen fpadices mafculini prodeunt menfe Ocìobri , lente increfcunt ad
Majum vel junium u s q u e , quando fecedentibus ab invicem fcutis anthers
in confpecìum venìunt; nec ultra tunc menfem perflant, quin marcefcant.
Spadices foeminei etiam fere ocìo menfes exigunt, priusquam fruclus matu-
refcant. Maturitas feceffu & exficcatione fcutorum cognofcitur, dum im-
maturus fpadix femper claufus ed. Color totius frucìificationis ut in pre-
cedente Z a m i a integsifolia efì ; quin ipfa etiam ftrucìura tam fimilis, ut
deicriptionem fuperfluam reddat. Diu fruflra in antheris utriusque hujusce
piante quefiveram pollinejn; nec deerat q u s r e n d i occafio in tanto numero
jndividuarum , toties florentium , quae in horto Cafareo Schonbrunnenfi
coluntur. T a n d e m inveni, dum antheras examinabam, maturitati proxi-
mas quidem , fed claufas a d h u c d u m , nec dehifcentes. V i d i tunc, polli-
nem formare columnam, ex bafi anthera? afiiirgentem , & a parietibus
ejusdem libeiam , totamque hanc excidere a d antheram leviter motam,
•Sufpicor h i n c , p o l l i n e m , quem v o c a t Linnaeus in genere C y c à s , eiTe ve-
•ras antheras polline excufTo deftitutas. -Kunc etiain lego in Horto kewen-
B O T A N I C iE,

fi, duas dan hujus generis fpecies; ut monere debeam, in Aftis H e l v e -


ticis me loqui de revoluta.

cccxa
s

IXIA B U L B O C O D I U M . Linn./pec. plant, pag. 51. num. 1. Ait. lew.


i. ¿ № 5 7 .

Bulbo codium crocifolium, flore magno albo fundo luteo. Tourn. cor.
pag. 50.
Crocus vernus angufiifolius quartus. Ciuf. Hfl. pag* 208.
Sifyrinchium afprenfium , angufto folio, alterum. Col. ecphr. *. pag, 5.
tab. 7. fig> i.
Sifyrinchium minus anguftifolium, flore majore variegato» Baun. pin.
pag. 41« ' : , •

"Autores, quos c i t a v i , omnes Ioqunntnr de pianta europea, in Ita­


lia crefcente. Dete£tam dein plantam capenfem , huic valde fimilem ,
Linnzsus vocavit in Syftematis fui editione tertia & decima Ixiam rofeam,
leparavitque a priore. In decima quarta editione capenfem cum europea
conjunxit ceu meras varietates. Idem facit Thunbergius. A t iterum in
Horto kewenfi disjungit Aitonus, qui procul dubio vivam vidit utrara-
que. Mihi capenfem videre haud contigit. Europäern, quam defcribam ,
invenit expertiflimus Nicolaus H o f t , in collibus herbidis & aridis circa
Flumen ad mare Adriaticum copiofe crefcentem, qui bulbos recentes be-
nevole plurimos mecum communicavit. In loco natali floret Februario , Sc
ad finem Martii frucium perficit. Bulbus fubrotundus, bulbillo emarcido
L1 fu.
2,66 О в S É R . V A T I O N E S

fuperimpofitus , pifo duplo major, albus, tunica badia veítitus. Folia


tria vel quatuor, in fiorente planta vifa radicalia, in frucìefcentis elonga*
to caule vere caulina, homontaliter patentia , plus minus femipedalia,
linearía, glabra, acutula, fie antice marginibus fuis per totam longitudi-
nem connivenza ar£te, ut folia mentíantur teretia compreíTula & multiful-
cata. Caulis íolitarius, erecius, uniflorus, biuncialis, íupra fummum fo-
liurn bine convexus, inde planus; in fruftefeente plántula paulo altior, in
culta nonnunquam vel femipedalis. Spatha terminalis, bivalvis ; foliolis
anguíle lanceolatis, acutis, concavis , oppofitis ; altero erecìo, viridi Si
fere longitudine corolla; altero paulo breviori, dorfo virente, casterum
membranaceo & pellucido, patulo, unde flos evadit veluti lateralis. Flos
inodorus. Corolla pallide violacea eít, cum bafi utrinque lutea. Lacinia?
exteriores foris plerumque magis flavefeunt cum ílriis fufcefcentibus. Sta-
mina lutea funt. Germen virer. Stylus & ftigma pallide flavent. Capfu-
la glabra & cinerafcens pifo major eil. Semina nitida, fufcefeentia.

• C A L . Spatha bivalvis.
, COK, monopetala , fupera , campanulato - patens , profunde fexpartita.
Tubus infundibuliformis, brevis. Limbi lacinias lanceolata?, acu-
tulaé, plana? ; quarum tres exteriores paulo angitííiores.
S T A M , Filamenta tria, fubulata, erecia, brevia. Anthera? lineares, ere-
cía?, longa?. • •
P I S T . Germen inferum, fubrotimdum, triquetrum. Stylus filiformis, ere^
ños, ítaminibus longior. Stigma trifidum; laciniis bifidis, linea*
ribus, patentiffimis, íupra villofulis.-

. • . . . . i

PER.
B O T A N I C * . 467

P E R . Capfula fubrotunda, triquetra, obtufa, triloculare, trivalvis.


S E M , plufcula, globofa.

GCCXCII.

IXIA V I L L O S A . Ait. kew. pag. 5 3 .

E x Promontorio bona; Spei; apud nos floret autumno, Bulbus de-


preffus, membrana ftriata fufca teéìus. Folia pauca, enfiformia, acuta,
ftriata, nervofa, utrinqire & ad oras vil'lofa, fubplicata, erecia, viridia,
a tribus ad fex uncias longa, bafi longe vaginantia & comprefia, nervis
a latere fuperiori vaginae ortis. Scapus teres, villofus, declinatus, pau-
ciflorus, longitudine foliorum, Flores feffiles, alterni, fecundi. Spathas
triphylla;, virides, villofà;, concava;, acuta; ; foliolo extimo longitudine
tubi corolla; ; reliquis duobus buie oppofitis brevibusque. Corolla dilute
violacea vel casrulefcens & infundibuliformis. Tubus longitudine limbi ,
gracilis. Limbi lacinia; fex, fuba;quales, late lanceolata;, acutula;, patti-
la;. Filamenta tria. Anthera; lineares, magna;, erecìa;, tubo corollae
paulo longiores, faturate violacea;. Stigmatis trifidi lacinia; filiformes ,
apice dilatata;, longitudine flaminum , corollas concolores. Differt ceti
varietas a pianta kewenfi folo corolla; colore.

L I z GCCXCIIL
S6B O B S E R V A T I O N E N

CCCXCIIL '

IXIA RUBROCYANEA*

Crefcit ad Promontorium bona Spei. Bulbus ovato - fubrotundus,


magnitudine avellana, veflitus tunica fufca flriata. Folia enfiformia, acu-
tula, utrinque & ad oras villofa , plicato - nervofa, ex vaginis longis
ftriatulis & hirfutLs orta, femipedalia cum vagina. Scapus foliis duplo
breyior , declinatus, villofus, plus minus quinqueflorus. Spatha trival-
ves, villofa, virides; valvula extima duplo longiore reliquis. Flores
fßffiles. Corolla tubus pallide rubens. Limbi fexfidi & patentiffimi laci­
nia lanceolata, acuta, fubaquales, bafi rubra, caterum faturate cyanea';
fimiliter etiam in dorfo fed longe debilius colorata. Anthera cyanea.
Stigma trifidum , breve & pallens. Ab Ixia villofa prater colorem differt
limbo corolla patentiffimo inque ftellain expanfo.

CCCXCIV.

IXIA PURPUREA.

In Promontorio bona Spei crefcit. Bulbus rotundato - ovatus,


avellana magnitudine, tunica flriata fufca circurndatus. Folia plufcula,
enfiformia, acuta, erecia, bafi longe vaginantia, utrinque & ad oras villo­
fa, nervofa & plicatula, vagina glabra & flriata, Scapus villofus, longi­
tudine foliorum, pauciflorus, fupra folia declinatus quidem fed perparum.
Spatha frivalves, virides, concava, acuta; exteriore valvula multo lon­
giore, Flores alterni, feffiles«, eredi, fape tres. Corolla tubus pallide
pur-
B O T A N I C I ,

purpuraícens. Limbi fexfidi & íaturatiílime purpurei lacinias fub<equaleá,


lanceolata;, acuta;, unicolores, patentiilìma;. longitudine tubi. Filamen-
ta tria, fubulata, purpurea, limbo corolla; duplo breviora. Anthera; ob-
longa;, nigroviolaceas. Germen hirfutum., viride. Stigma trifidum, co-
rolla; concolor , laciniis apice lateícentibus,

cccxcv.

IXIA POLYSTACHYA.

Crefcit ad Promontorium bona; Spei , tota glabra, florens apud


nos Junio & Julio. Bulbus fubrotundus, deprefíus, albus, dimidiam un-
ciam diametro aequans, tunica reticulata fufca tecìus, prioris anni bulbo
effoeto impofitus. Caulis ab uno ad dúos cum dimidio pedes altus, ere-
ñus, debilis, teres, gracilis, foliorum ancipitibus vagjmis maximam par-
ten, involutus. Folia caulina quatuor vel quinqué , alterna, longe vagí-
nantia five pótius bafibus fuis fiflis amplexicaulía, ereétiufcula, anguíle en-
fiformia, acuta, rigidula, quinquenervia cum nervis incraíTatis, maxime
medio & duobus extimis, qui ipfas formant folii oras, longiora plus mi-
nus femipedalia. In planta fiorente plerumque apud nos folia, jara veluti
marcelcentia , ítraminei ¡fufceícentis íunt colorís cum nervis albis. Spica
terminalis, & una alterave axillaris & pedunculata ex fummis foliis, plus
minus decemflora , fecunda , erecia. Flores valde fuaveolentes inflar
Convallaria; majalis. Corolla carnea, ad bafin rubra. Spatha bivalvis ,
parva, albida, membranacea, ere&a, ad,oras ariítato - dentata. Tubus
corolla; filiformis, longitudine fpathas. Limbi lacinia; ovata;, obtufas ,
patentiffima;, tubo duplo longiores. Filamenta tria, libera, filiformia ,
L 1 3 ere-
O B S E B . V A T J . O N E S

eretta, Anthers ovata;, conniventes, flava?. Germen ovatum, trique-


trum. Stylus fuperne trifidus. Stigmata obtufa»

CCCXCVL

1XIA F E N E S T R A T A .

Crefcit ad Promontorium bona; S p e i , apud nos floret Novembri,


tota glabra. Folia enfiformia, difticha, acuta, plus minus femipedalia,
ilriatula, bafi vaginantia, erecìiufcula, caulina fumma breviora & feffilia.
Caulis teres, ad fummum usque florem fefquipedalis, modo fimpliciffimus,
modo ramulo auCtus, inferne erecìus, fupra folia fere horizontaliter refle-
xus. Spica terminalis ex floribus feffilibus, plus minus feptem, fecundis,
diftantibus, fpeciofis, inodoris, biuncialibus, fine ulla macula uniforrai-
miter faturate miniatisi Geraten inferum , viride, ovatum , trigonum.
Corolla; tubus pallidus, gracilis, brevis. Limbi lacinia; ex lingue angu-
fto, & ad utrumque latus longitudinaliter hyalino five feneftrato, tamen
ètiam hic miniato, abeimt in laminam amplam, rotundatam patulamque.
Filamenta tria. Anthera; lineares, longa;, pallida;, corolla duplo brevit-
ies. Stigma trifidum, lineare, croceum»
-

• :

CCCXCVIL
B O T A N I C / E . 271

CCCXCVIL

GLADIOLUS TUBIFLORUS. Linn. fyjì. pag. 87. Lìrm, fupplp, a*


95. Thunb. diff.pag. 20. tab. 2, Alt. kew. voi 1 . pag. 63.

Creicit ad Promontorium bons Spei. Apud nos floret Aprili.


Bulbus fubrotundus, depreffulus, alteri bulbo impofitus, tunica fufca vefti-
tus. Folia radicalia plus minus fena, lineari - enfiformia, acuta, utrin"
que & ad oras hirfuta, nervofa, fubplicata, erefta, a tribus ad novem un-
cías longa, integerrima, virentia; fuffulta petiolo purpureo, glabriufculo ,
ab una ad tres uncías longo. Scapus teres, villofus, craffulus, viridis ,
biuncialis, fere horizontaliter reclinatus, plus minus quinqueflorus, Spa-
thae trivalves, inasquales, convolute, acuminate, hirfuta;, virides, api-
ce fufcelcentes, exteriores plus minus unciales. Flores feflìles, inodori,
fecundi, erecììufculi, glabriufculi. Corolla? tubus triuncialis, filiformis,
inferné pallidus, dein aut carneus aut e violaceo vel ochroleuco pallens.
Limbus parvus, infundibuliformis , fexpartitus,. colorís ftraminei, ochro-
leuci aut carnei. Lacinia; longe lanceolate, acuminate, plana;; fumma
reipeftu tubi ere&a & paulo latiore; reliquis iupra medietatem patentiiìì-
mis ; atque harum tribus inferioribus infignitis ad bafin lineóla duplice rubra;
& earumdem infuper lateralibus duabus circa medium notatis. macula bi-
furca rubra , nonnunquam ablente. Anthera; fufca; cura polline albido.
Germen parvum, viride. Stigmata fupra villofa & pallida.

CCCXCYII1;
sjrfc - O B S . E R - V A T . i ON ES

CCCXCVIIJ.

ÌRIS T R I P E T A L A , Linn, fyß.pag. 89. Ihimb. difi pag. 5.

Crefcit ad Promontorium bona? Spei ; apud nos floret Septembri


& Oclobri fub dio, hyeme tegenda vitris & fimo. Bulbus avellanas ma-
gnitudine , fubrotundus 9 tunica fufca tecìus. Folium radicale unicum ( ra-
rius duo) bafi vaginans, lineare, ereéìum, acutum, canaliculatum , m-
tegerrimum, plus minus novem uncías longum, glabrum, debile & hinc
vento vel alia ratione facile in terram dejieiendum. Scapus fimplex, ere-
cìus, longitudine folii, teres, gracilis, geniculate; ad; genieula veftitus
fpathis conniventibus , acutis, virentibus & amplexaniibus, Pedunculi
terminales, terni, filiformes y iefcunciales, erecìi, duo píerumque latera-
les fteriles. Omnibus pedunculis communis eft fpatha exterior diphylla,
viridis, compiecìens pedúnculos omnes r acuta, ereéìa, pedunculorum
longitudine. Centralis & unus lateralis includuntur praterea fingali fpatha
diphylla propria feariafa & albida. Alter lateralis pedunculus fpatha pro-
pria deftituitur. Germen eft cblongum, triquetrum & fexfulcatum. Co-
rolla & ftigmata ex ceruleo purpurafeunt. Pétala tria exteriora ex ungue
lineari canaliculato & fuperne flavo barbatoque terminantur in laminarti ova-
tam, acutam, planam, integerrimam & patentiffimam. Pétala interiora
lunt linearía, extus convexa, longitudine exteriorurrr, ereéìa , apice bifi-
do acuto patuloque. Anthers flavent. Stigmatis lacinias funt petalis in-
terioribus fimiles, fed modo breviflìmae, modo fere ejusdem longitudinis.
Pétala interiora aut omnia, aut aliqua, vidi nonnunquam defecifle,

CCCXCiX,
B O T A N I C A , 273

CCCCXIX.

ANTHERICUM SUBTRIGYNUM.

E x femine, transmiiTo ex Carolina íine t i t u l o , enata haec unica


pianta fuit, quas altero aetatis anno Junio floruit, ac hyeme fubfequa periit
Radicem- bine ignoro. Caulis iemipedalis, erefìus , t e r e s , fupra folia
fquamis foliaceis fparfis veftitus. F o l i a caulina canaliculato - enfiformia ,
sciita, integerrima, anguila, caule breviora, fparfa. Ràcemus terminalis,
erecìus , in hac individua pianta (forte ob fummitatem marceicentem )
fubrofundus, denfus. Bracless a d fmgulos pedúnculos fubrotundae , conca-
va;, parva? & ferruginea;. Pedunculi numerofi , uniflori, femunciales.
Calyx nullus. Peíala fex, c o n c a v a , pallide virentia. A n t h e r a pallida?.
Germen triquetrum, fuperum, v i r i d e , acutum, attenuatum in tres flylos
fubulatos erecìes & longitudine itaminum. Stigliata fimplicia. T o t a pian-
ta glabra eft.

ecce.

ALL1UM ILLYRICÜM.

Circa Flumen in littorali auiìriaco fponte & copiofe erefeens inye-


nit expertiffimus Nicolaus H o f t , qui bulbos mecum communicavit. Sub
dio apud nos floret Julio. Rulbus iubrotundus, femuncialis d i a m e t r i , al-
b u s , tunica fufea t e c l u s , bulbìllis undique cinéìus, fibrisque'craffis jobattis.
Folia omnia vere r a d i c a l i a , bafi mutuo amplexantia piirpureaque, dein
haud longe canaliculata, caeterum plana cura dorfo leviter c a r i r a t o , fub->
M 1» li-
»74 OBSERVATIONES BOTANICHE.

linearía, acuta, plus minus pedalia, craíTula, flaccidula. Scapus unus


alter v e , erecìus, foliis ut plurimum longior, inferné obfcure angulatus,
cseterum teres, calamo gracilior. Spatha membranacea, albida, in duas
tresve fecedens valvas ovatas acuminatasque. Flores numerofi, pedicel-
lis uncialibus erecìisque fuffulti, umbellam formant faftigiatam, nec bul-
biferam. Pétala funt lanceolata, acuta, integerrima, fere femuncialia,
patula, roiea aut carnea, dein marcefcendo faturatius colorata. Filamen-
ta fubulata, ipfa bafi latefceniia, alba, petalis paulo breviora. Anthers
flava;. Germen rotundatum, triquetrum , viride. " Stylus craiìus, albus,
Capfula ovata, pallide fufcefcens, polyfperma. Totum glabrum odore
cepse pollet forti ; 8i flores prsterea quiddam iuaveolentis habenr.
I N D E X
PLANTARUM HIC D E S C R I P T A R U M ,

A, D.
Acalypha alopecuroidea 196 Dorftenia Contrajerva
Adiantum ftriatum - 245
Allium illyricum 273 E,
Andropogon undatus 237 Epidendrum cocbleatum •
Anthericum latifoliurn 249 — — elongatum
— —• fubtrigynnm 273 Ernodea littoralis
Ariftelochia barbata 221 Eugenia baruenfis
Aram helleborifelium 217 Euphorbia nudiflora
— — pietà
B. — — punicea -
r
Begonia dichotoma 250
Bignonia fempervirens 259
Bleclinum occidentale 228 Geranium uftragalifolium
Borago zeylauica - 269 Gladiolus fulphureus
— — tenellus
c. — — tubiflorus
Calendula arborefcens 107 — — undulatus
Cineraria lanata 177 — — watfbnius
Citharexylum erettimi 231 Gronovia fcandens
Cleome fpinofa 216
Commelina longicaulis 234 H.
— — mollis - 235 Hamellia chryfantha "
Crefcentia pinnata - 203 Ifedyfarum gyrans
Cypems diftans 189 Heliophila integrifolia
— — longus - 191 Hibifcus domingenfis
— — tenuiflorus 190 Hyacinthus corymbofus <

M m 2
2f6

Tag.

Oxalis hirta
— — verficolor
Iris tripetala 272
Jufiicia brafteolata - 253 P.
— — pulcherrima 2 5 2
Paffiflora cuprea -
Ixia Bulbocodiam - 265 Pavonia urens
— — feneftrata 270 Piper blandum -
— — polyftachya 269 — — clufiiefolium
— — purpurea 268 — — magnoliigfolium
— — rubrocyanea
— — ftellatum
— — villofa - 2 6
^ Plumbago rofea -
L. Polypodium Hippocrepis
— — fraxinifolium
Lacbenalia mediana
242 — — molle
— — orchioides
241 — — multifldum
— —, orthopetala
— — trifoliatum
— — pendula -
239
— — puftulata
244
Leucojum ftrumofum 222
Liinonia trifoJiata - Refeda fruticulofa
Linuin africanum 176
Lobelia coronopifolia 2^3 s.
~22t
M. Selago fafcieulata
Morza palmifolia - 192 Solanura ftellatum
Spermacoce hirta
— — virgata - Spanan£he paniculata
194 Spilanthus exafperata
Morus maaritiana -

N. T.
Neottia minor Tradefcantia multifiora
172
— — fpeciofa - 173 V.
o. Volkameria Ksempferi
Oenothera nofturna 205
Ornithogalam conicum 232 zr
— — flavefcens 233 Zamia anguftifolia
— — miniatum — — — integrifolia
oO^=ÄS=0<> iff

III.
- NICOLAI JOSEPHI JACQUIN
PLANTARUM RARIORUM.
D E S C R I P T I O N E S

AD S P E C I M I N A SICCA F A C T iE.

Gontinuatio ad pag. i n , vol. 2. Collegi.

C - .
ollecianeorum meorum volumen fecnndum & illuftrfo Swartcii 'Nova
x

Genera & Species plantarum eodem anno in publicum prodierunt, ut neu-


ter citare alterum potuerit in iisdem plantis , & habeamus uterque jus
equum in primam divulgationem. Modo autem ex Anglia nuntiatum mihi
-
eft, in fequentibus nos ftirpibus fub diverfo nomine condii riffe ; fcìlicet
Afpìenium meum anthrifcìfolium effe Swartzii Afplenium pumilum, Acroßichum
meum longifolium effe ejusdem latìfojìum, Chionanthum carìbceam meam effe
ejus dem compaHam\ quibus acquiefco. Dein Eugeniam meam periplocce/ò-
ìiam effe ejusdem Myrtum fplendentem, Eugeniamque meam panìcuktam effe
ejusdem Myrtum acrem b. A t de hifce judicabit ipfe Swartzius, dum il-
ium monuero, certiffime in- utraque mea ilia Eugenia corollam effe conftan-
ter tetrapetalam baccamque unilocularem & mono/permani , qus Myrtum
negant.
M m 3 XIV.
D E S C R I P T I 0 N E s

; ;
• " "-• - XIV.- '/ ; " '•
-

D I O S M A BIFIDA. Tab. zo. fig. 1. >

Diosma foliis lanceolatis, imbricatis ; pedunculis aggregati^ terminalibus ;


petalis bifidis.

Crefcit ad Promontorium bona» Spei. Caulis fruticofus. Ramuli


teretes, glabri, a foliis deciduis exafperati. Folia fparfa, imbricata, ere-
tta , angufte lanceolata, utrinque acuminata, breviffime petiolata , inte-
gerrima, rigidula, glabra, in dorfo ad nervum p u n t a t a , ad oras cartila-
ginea deorfumque fcabra, ibidemque uno ordine puncìorum ad lucem pel-
lucida, femuncialia. Ramuli breves in extremitatibus ramorum fafciculati
foliisque denfis vefliti emittunt ex centro fingali plurimos flores aggregatos
pedunculisque propriis filiformibus fere longitudine foliorum donatos, unde
omnes flores capitulum formant fubrotundum bhmcialis diametri, fic den-
fum, ut ramuli & folia vix in conipecìura prodeant. Petala albent.

C A L . Perianthium pentaphyllum : foliolis oblongis, obtufis , conca vis,


ereftis.
COR. Petala quinque , calyce duplo longiora ; ungue capillari, erecìo ,
longitudine calycis ; lamina bipartita, patentiffima ; laciniis lineari -
lanceolatis, obtufis.
STAM. Filamenta quinque, ìubulata, ereéìa, petalis paulo breviora. An-
theras didymae.

J
P L A N T A R U M Il A R I O R U M . 479

P i s i . Germen fuperum, parvum, trilobum, obtufum, in medio depr.effum;


quolibet lobo emittente ex apice glandulam teretem obtufam ere-,
ftam & pilis paucis longisque hirfutam, Stylus ex centro germini*
depredo filiformis, fuperne incraflatus, longitudine ftaminum. Stig-
ma obtufum.
P E R . Capfula. • . .
SEM. . . .

In figura reprsfentantur ramus florens, a. flos integer ad duplum


aucìus, b. multo ties aucìum piftillum cum c a l y c e , c. auclum folium.

XV.

XERANTHEMUM SQUAMOSUM. Tab- 20. fig, 2.

Xeranthemum ramis unifloris , inferne imbricatim foliofìs, iuperne denfe


fquamofis. •:

Crefcit ad Promontorium bona Spei, Elegantiilìma Xeranthemi


fpecies, fefamoidi proxima, vere tamen diflinéìa. Radix perennis, teres,
digitum crafla, fufca, fuperne horizontalis & fufTruticofum caulem referens,
caules emittit plures, bafi adkendentes, cjcterum erecìos, a dimidio ad
integrum pedem altos, fimplices vel ramis ereclis auftos, plerumque uni-
fioros, lanugine alba incanus, ad medietatem usque foliis veftitos denfif»
fune imbricatis, & hinc ad fummitatem usque fquamis. Folia funt fparfa ,
uncialia, luperiora fucceffive breviora , fellìlia, integerrima, acuta, ex
lata bau linearla, dorfo glabra, facie lanuginofa, eretta, connivenza fic
ut
ago D E S C R I P T I O N E S

ut lubulata videantur, numerofilTima. Loco foliorum fuperne funt fquama?


ovata?, acuminata?, icariofa?, nitida?, erecia?, foliis breviores, colons
fframinei; verfus florem magis denfa?, longiores, & tandem in calycem
communem / valde polyphyllum , nitidiffimum , eleganter rofeum cum
ipfa bafi atro virente , & diametri biuncialis expanfa?. Corollulse flava?.
Receptaculum nudum. Pappus leffilis, plumolus.

\ . XVI.

CHRYSOCOMA CUNEIFOLIA. Tab. 22. fig. s. :

>

Chryfocoma fruticofa;. foliis cuneiformibus , fuperne pauciferratis.

Ad fretum Magcllanicum fponte crrefcit, fine titulo communicata.


Frutex totus glaber ; ramis lignofis, teretibus, fufcis. Folia funt cuneifor-
Biia, breviffime petiolata, alternatim fparfa in ramulis junioribus, verfus
apicem utrinque uno alterove dente incifa, plus minus femuncialia. Pe-
dunculr terminates > brevifììmi, modo folitarii, modo plures in capitulum
denfe approximati, omnes pluribus foliolis floralibus five bracìeis euneifor-
mibus obtufis integerrimis terminati , in quorum medio flos feiììlis locatur,
Perianthii polyphylli imbricati& fubrotundi ioliolà funt lanceolata, acuta,
concava, ere£ìa & ina?q.ualia, Corollulas omnes hermaphrodita?, tiibulofa? r

ffquaies, caiyce paulo longiores, infundibuliformes ; limbi quinquefidi la-


eìniis lanceolato, acutis & revolun's. Anthera tufoulofa longitudine, co-
lolluVarum. Stigma biìidum. Pappus pilofus, feflìlis, longitudine corolla?.
R«cepiaculum nudum.. .. -,
PLANTARUM RAKIORÜM. «31

XVII.

OSMUNDA TRÍFIDA. Tab. 20. fe 3.

Osmunda fcapis radicatis; fronde ternata.

In Ceylona crefcit. Radix fufca, horízontalis, calamum craffa,


fibrisque perpendicularibus fufcis jubata, emittit plures frondes fcaposque.
Frondis ere ¿las ílipes eíl gracilis, fufcus, villofus, inferné paleis vagis v e -
flitus, plus minus quadriuncialis, Ipfa frons eíl ternata, ubique obtufiffi-
ma, obfolete crenulata& ad oras villofula, cofta media fubtus villofa, cae-
terum utrinque glabra: foliólo intermedio oblongo, plus minus triunciali,
per totam circumferentiam rotundate lobato; foliolis lateralibus ovatis,
vix uncialibus, único inferné lóbulo five aurícula auctis, csterum integer-
rimis, breviífíme petiolatis. Scapus glaber, paleis vagis veftitus . ere-
£lus gracilis, fronde altior, definens in fpicam ternatam; fpiculis linea-
;

ribus, modo integerrirais, modo plus minus incifis , pedicellatis , gla-


bris; intermedia biunciali & ultra, lateralibus multo brevioribus. Harum
dorfum deníe occupant frutificationes minutiflima?, globofa?, pedicellatae,
nítidas, pellucida?, vertícaliter circumdatas faíciá transverfe ex fufco' ftria-
ta, horizontaliter íefe aperientes ; cujusmodi una ad lentem auna fub a.
fiftitur.

N n : XVIII.
s8a D E S C R I P T I O N S *

XVIIL

OSMUND A B I F U R C A T A . Tab. to. jig. 4.

Osmunda ícapis radicatis; fronde pianata, pinnis bifidis, dichotomis fun-


plicibusque.

Crefcit in ínfula Sanche ' H e l e n s . E x radice fuíca fquamata,


fibris jubata & perenni plures attolluntur frondes, erecìee, glabrae, qua-
tuor vel quinqué uncías altas, tenellíe. Stipes filiformis , nudus , ni-
tidus \ antice fulcatus, fere duas tertias frondis facit. Summa ejus pars
eft pinnata , circumfcríptione oblonga ; pinnulis linearibus, alternis
vel oppofitis, bifidis five furcatis , longioribus vix femuncialibus , fum-
mis breviffimis , intermediis bis bifidis five dichotomis. Scapi ex ea-
dera radice plures * frondium altitudine , ftipiti fimillimi, erecii , fu-
perne pinnati ex fpiculis mimitis, alternis vel oppofitis , infimis tri-
lobatis , lubfequis bilobatis , fummis integerrimis , obtufis, in dorfo
denfe gerentibus fruclificationes fubrotundas & pedicellatas , adeo fi-
miles Ulis Osmunds trífidas, modo defcriptîe , ut diftingui ab invi-
cem nequeant. An non Filicula corniculata infuîœ Helenœ Plukenetii
potius âd hanc pertiheat 9 quam ad Adiantum furcatum Linñsei, cui
frons tribuitur bipedalis ?

XIX.
PLANTARUM R A R I OB. U M . 133

.. XIX, - ' - '

POLYPODIUM P H Y L L I T I D I S . '

Polypodium frondibus lineari - lanceolatis, glabris, integerrimis; fruciifi-


cationibus fparfis. hinn.fyfl. pag, 934.
Polypodium lingua cervina folio, majus. ihm. amer.pag. 26. »ab. 38.
Lingua cervina, longis anguftis & undulatis foliis, major, ihm, fil. pag.
1 1 4 . tob. 1 3 0 .
Phyllitis arboribus innafcens, folio non finuato tenunrori, rotundis pulye-
rulentis maculis averla parte punciato. Sloan, hißjam. 1 . pag. 7 2 .
Phyllitis folio longo & marginato. Petiv.pter. tak 6.fig. 10.

Ex magis obviis filicibus eft .in omnibus Antillis, infulis Baliamen-


fibus, & Continente vicina, parafitica arborum in denfis vaftisque lylvis
'montanis. Radix digitum craffa, iquamote, femipedalis & nigricans fibras
undique emittit numerofiffimas & cum quodam rubore fufcas. Fron des plu-
res glaberrima, nitida, breviter fiipitata, paleis defìituta, lineari - lan-
ceolata, bafi acuminata, apice acuta, rarius obtufiflima, integerrima vel
obiter repanda, tenuiffima, cum oris incraffatulis, magis minusve undula-
*ta, late virentes, nervo fubtus prominente & fupra ferme plano, ex hoc
numerofis venis oblique transverfis notata, quarum qualibet vicina dua
per plurimas lineolas perpendiculares in totidem areolas fecantuf, unum
cum dnnidio v e l duos pedes longa, fefquiunciam duasve uncias lata. In
qualibet areola dua locAiitur fruclificationes ferruginea„ fubrotunda , ex
nrinutis globulis conilantes; in areola aurem, nervo medio proxima, locatur
tantum unica; fic ut inter quaslibet venas vicinas confpiciantur dua paral-
N n a , le-
«84 D E S C R I P T I O N E S

tela? feries. Eo majores frucìificationes funt, quo-nervo medio propiores.


In antica frondis facie frucìificationes maculas viridiores formanr.

' XX., ' •


. " • • -

POLYPODIÜM TRIPHYLLÜM. Tab. tz.fig. i.

Polypodium frondibus pinnatis; pinnis tribus, alterni^, linearibus.

Crefcit in Ceylona & Java. Maxima illi .affmitas eil cum [Polypo-
dio phymatode, a q u o diifert frondibus neutiquani fimplicibus, quales in
phymatode defcriptiones & figura? autorum monftrant, fed veriffime pinna-
tis* Ex eadem radice plures frondes eriguntur erecìa?, glabra?, (lipite
nudo & plus minus quadriunciali 3 compofita? ex pinnis tribus , erettis,
linearibus , repandulis, ad oras incraflatulis , obtufis , quatuor circiter
lineaslatis, media lemipedali, lateralibus duplo brevioribus, percurfis
nervo medio fubtus protuberante & flexuofo, decurrentibus ; axilla forma-
ta ex finu obtuio. Frucìificationes ovales & lubalternantes dorfum pinna-
iumoccupant utrinque ad nervutn in unica ferie, conftantes ex minutifTi-
mis globulis obverfe ovatis vix pedrcellatis & lerrugineis, in pagina fic
ibidem-intropulfe, ut in antica facie pullula? inde exfurgant elevatse.
P L A N T A & U M R A R I OX. XJ M . 285

XXL

POLYPODIUM SURINAMENSE. Tab. 21.fig. 4.

Polypodimn fronde lineari, remote íerrulata, glabra; fr unificati onibus


folitariis.

In territorio Surinamenfi crefcit, Frons ílmplicifíima, femipedalis,


glabra, rigidula, linearis, obtufa cum parvo acumine, verfus bafin angu-
fiata, remote íerrulata, fulta ftipite unciali nudo & ad ortum incraíTato,
percurfa nervo medio fubtus protuberante, quatuor plus minus lineas lata.
Supremam partem dorfi occupant fruciiñcationes magnas, o v a l e s , ferrugi-
nea;, utrinque ad nervum in una ferie, in antica frondis facie protuberan-
tes, pulvinare , confiantes ex minutis globulis obverfe ovatis & pedi-
cellatis.

XXII.
- - - - •'v

TRICHOMANES TAMARISCIFORME. Tab, *i<fg. 2.

Trichomanes fronde bípínnata; pinnulis pinnatifide lobatis; coila piloía.

Sponte crefcit ín ínfula Borboniae, Frons bipinnata, elegans, plus mi-


nus novemuncialis ; ítipite tereti ,¡afperiufcu!o, brevi, non pilofo ; colla pilofa;
pínnis giabris, infimís oppofitis, reliquis alternis, longioribus duas cum di-
midia uncias longis, exterioribus utrinque decrefcentibus. Pínnula; funt
pinnatifide lobata;, obtufae, ad lentem venis numerofis reticulata; cum ner-
N n 3 ' vo
s86 D E s c i i P T I O N E S

vo decurrente medio ; lobulis oblongis. Pínnulas frucìigeras ut plurimum


unicani (raro duas) Frucìificationem gerunt, infundibuliformem, erecìam,
feffilem, ex medio difco convexulo einittentem fetam ereftam. Oritur
hasc frucìificatio ex nervo medio produrlo lobuli infimi lateris fuperioris
pinnularum,

XXIII.
\ . *•

A D I A N T U M BORBONICUM. Tab. u.fig. i.

Adiantum frondibus bìpinnatis, glabris-; pinnulis oblongis, infima iuperio-


re bipartita, reliquis integerrimis.

Crefcit in ínfula Borbonias. Totum glabrum. Stipes duas tresve


uncias longus, nudus. " Frons femipedalis, vix fefcunciam lata, utrinque
latitudine decrefcens, bipinnata. Pinnas ínfimas oppofitas, reliquie alter-
nas, ad angulum acutum patulas, plus minus unciales, breviter petiolata?.
Pínnulas oblongas, obtufas, integerrima?, alternas vel oppcfitse, feffilés,
ad proximam pinnulam firigülas decurrentes; infima qualibet in pinnas fupe-
riore latere bipartita , in infima pinna etiam quadripartita. Plurimas pín-
nulas in ora iua fuperiore infra apicem unicam frucìificationem gerunt oblon-
g a m , fufcam, dorium verfus magis vergentem, confìantem ex globulis
minutiffimis, pedicellatis, ejusdem piane fìrucìura & colore uti in Osmuri-
dis trifida &. bifurcara.

XXIV.
P L A N T A R UM R A R I G R U M . a8?

XXIV. •
*

ADIANTUM TENELLUM. Tab. 21. fig. 3, •

Adiantum frondibus bipinnatis ; pinnulls lobatis, lobis ,obiongif.

Crefcit in infida Borbonia?. E x radice filiformi, ramofa, repente,


fufca fibrillisque jubata, in decurfu & ad varias diftantias plures eriguntur
frondes , Trichomani pyxidifero fimiles , fed breviores , fcilicet duas
tantum , raro tres uncias alta; , erefta;, glabra;, ftipite plus minus
unciali f u l t s , per cujus utrumque latus, uti & per latera totius cofta?, frons
decurrit. Pinna; funt alterna;, longiores femunciales. Pinnula; confluentes,
partita; in quatuor, tres, duosve lobos oblongos & obtufos. E x colla prin­
cipe fufca ad apices usque loborum propagantur nervi medii. In fpecimi-
nibus meis fr unificati ones, folarum pinnarum aliquot fuperiorum omnes l o ­
bos, occupant, eorundem fupremam partem dorfalem occupantes^fubovata;,
pulvinatae, & fine globulis ad lentem muricata;, uti facies inferior h y d -
norum. ;

XXV.

B R O W N E A GRANDICEPS. Tab. 22.fi*. a - i.

Plures hujusce generis funt fpecies, qua; omnes in Venezuela cre-


fcunt, ex quibus quatuor in caldariis Schönbrunnenfibus coluntur, foliis
quidem onufta; v e g e t i s , led in ramis producendis v a l d e tarda;, ut forte
diu flores fruftra exfpeciaturi fimus. Nunc periuafus fum, Lceflingianam plan-
tarn
sg-8 D E S C R I P T I O N S * .

tara a coccínea mea effe ípecie etiam difiincìam, utiamque iterum difiin-
¿iam a quatuor illis Schonbrunnenfibus, In his , quod & in folo natali
evenit, folia novella , jam expanfa & grandiufcula , fingulari fpeciaculo
iunt flaccidiflìma & fie colorata , qualia folia effe folent in aqua decocla,
quo in fiatu per plurimos dies perfiant. Defcribam hie imam, ex omnibus
elegantiffimam, diciam iñcolis Hifpanis Bofa del monte, circa Caracas in
fylvaticis niontanis crefcentem. Arbufcula decempedalis, comofa, trun-
co erecìo , cortice fufcefcente. ' Rami funt molles , villoio - tomentofi 9

obioletius quadrifulcati ; qui transverfe fecii_a. lignum cruciforme b, rnedul-


laque pauca farcium exhibent, quod a craffo cortice facile iecedit. Folia
c. funt alterna, pinnata modo cum impari, plerumque fine impari ; cofia
ab ocio ad decern uncías longa, terete, antice fulcata, lanuginofa ; folio-
lis utrinque plus minus ocio, breviter petiolatis, modo omnibus oppofitis,
modu fuperioribus alternis , plus minus quadriuncialibus, infimis duplo
brevioribus , oblongis, integerrimis, longe cuipidatis, firmulis, utrinque
glabris excepto nervo dorlali medio villoio. Spica in ramis terminalis,
folitaria 9 magnitudine capitis infantis , fcilicet quinqué uncías longa &
diametri unciarum quatuor, hinc fpeciofiffima, apice planiufculo, ad fum-
mum folium feíTilís. Componitur ex brafteis imbricatis, feflilibus, acutis,
lericeis; extimis d. amplis, fubrotundis, & apice bifidis; qua? fucceffive
evadunt angufiiores, tandem oblongs e. In fingularum ala flos / . locatur
breviter pedunculatus & folitarius ; qui ducenti & ultra in unica fpica con-
tinents. Calyx coriaceus, iericeus, uncialis. Corolla coccínea efi.

C A L . Perianthium infundibuliformi - tubulofum , fuperne bifidum ; laciniis


late femiovatis, acutulis, concavis, ereclis, tubo triplo brevio-
ribus. ., -,
PLÀNTARUM RARIORUM.

COR. duplex. Evterior monopbylla, femiquinquefida, calyce duplo Ion-


gior ; tubo cylindrico, erefìo, longitudine calycis; limbi laciniis
• . cuneiformibus, obtims, concavis, erecìis , intima g* bravfteae fuas
oppofita duplo latiore reliquis. Interior Petala qumque, fummas
parti tubi corolla; extericris inferta, lanceolata, obtufa, in unguem
lpngum bafi angullata, concava, erecìa, calyce fere triplo lon-
giora.
S T A M . Filamenta undecim, fubulata, erecìa, longitudine corolla;, bafi
breviter connata in unum corpus, quod inferitur orificio tubi corol-
la; exterioris, itne certo ordine alia aliis paulo brev-iora, in qui-
busdam fjepe alternatimi Anthera; oblonga;, incumbentes.
PIST. Germen L lineari - oblongum, fericeum, pedicello infidens conna-
to cum toto tubo e. petali exterioris* Stylus fubulatus, erecìus,
corolla paulo longior. Stigma fìmplex.
PER, Legumen comprefib - planum, uniloculare, bivalve.
S E M . pauca, comprelTo - plana.
«go

I N D E X

Pas.

A, 0.
Adiantum borbonicum 285 Osmunds biforcata a8'i
— — tenellum 287 — — trifida - 281

B. p. ,
B rownea grandiceps — Polypodium phyllitidis - 283
— — furinamenfe 285
c. — — tripbyllum - 284

Chryfocoma cuneifolia
T
x
-340 * _
28j
Tnchomanes tamariiciforme
D.
'' • : • X. '
Diosma binda 272 Xeraiitlienium fquamofum 27')

IV.
IV. 1

NICOLAI HOST
MED. DOCTORIS

E N T O M O L O G I C A .

i.

S C A R A B ^ U S SACER. Tab. * .fg.


5 i ¿ . b.
t

S'carabcEus exfcutellatus niger clypeo fexdentato ; thorace inermi , cre-


nulato,
Scarabasus exfcutellatus; clypeo fexdentato, thorace inermi, crenulato;
tibiis pofticis ciliatis ; elytris fcevibus. Linn. fyfl. nap, 1 1 . 545, 1 3 .
Muß lud. ulr. 1 3 . Amoen acad 6. tab. ¿.fig. 1 7 0 .
t

Scarabseus varioloids exfcutellatus muticus ; clypeo fexdentato ; thorace


elytrisque nigris; punftis impreffis variolofis. Fabric, mantiff. injsB.
torn, i , 16. 1 6 1 .

G 'lypeus magis vel minus porrecius, rotundatus, fexdentatus: dentibur


duobus primis majoribus, externe verfus bafin denticuJatis, canalículo a
cantho oculi interno anteriora verfus recia decurrente, a reliquis ieparatis.
^ O 0 a ' Ocu-
E N T O M O L O G I C A .

Oculi dímidii fupra, &-dimidii infra clypeurn. In fronte maris cornuura


rudimenta, in aliis vix, in aliis penitus non vifibilia. Antennas nigra: , pi-
lofae, clavatas, capitulo articulato fuíco, vel luteo. .

Thorax fuborbiculatus, convexus, longitudinaliter obfolete canali-


c u l a r s , ciliatus.

Pedes omnes ciliati: tibias antica: dentibus quinqué validis armatas;


reliquie quatuor quadridentatas, dentibus tribus brevibus ; terminali lon-
giilìmo íubarcuato ; tarfi in pedibus primis nulli ; in reliquia quatuor interne
ad bafim dentis majoris oblique inferii, quinqué articolati, articulis ver-
fus apicem aculeato - ciliatis. •

Elytra uni dura, fubmollia alteri : aliis penitus non fulcata, aliis
fulcis aut obioletis, aut manifeltis, exarata: aliquibus, ficut & thorax,
foveolis variolofis centro puncìulo impreffis , ut in a, aliquibus puncìis
excavatis, & elevatis minimis, at minus quam thorax, notata.

Magnitudine valde variai: dantur quatuordecim linearum ; dantur


duplo, & triplo minores.

Volvit glóbulos e ítercore humano, & bovino confecìos

a Siilit Scarabasum naturalis magnitudinis, & variolofum.


t b. hoc
triplo minorem, obíolete fulcaium, puncìatum: ad micrcfcopium aucìum,
ut punita melius appareant.
E N T O M O L O G I C A . 293

Datur Scarabaeus hic verno tempore , & fub initlum sftatis, in lo-
eis ad litus maris adriatici fitis, prafertim in viciniis Civitatis Flumen
tanta copia , ut non duos v e l tres, ficut in Mdfeis entomologicis , led
in unica excurfione botanica, millenos videre mihi licuerit. Inveni plu-
res varietates, has examinavi, & inter f e , & cum Scarabaeo facro, quem
ex G a l l i a , Capite bona? S p e i , h a b e o , comparavi: o b f e r v a v i , dentes c l y -
p e i , denticulos thoracis, differentiam fpecificam legitimam prasbere: (iil-
cos v e r o , variolas , puncìa & c . res accidentales effe. Hinc Scarabaeus
varioloius Fabricii tantum varietas facri eil:. Acquifivi ab amicis entomo-
logis Scarabseum laticollem; at is nulla nota fpecifica a facro differt: ami
tarnen ignorem, an non Cel. Linnaeus alterum pro laticolli denominaverit,
nihil afferere audeo.

Il - ' ' ' '

^CURCULIQ MUTABILIS. Tab. 2 3 . fig. 2 . a.b.

Cureulio longiroftris muticus niger fulphureo irroratus, elytris ad bafim


apicemque impreilìone notatis.

Totus niger fuiphureo polline variegatus. Caput ironie f o v e o l a ,


gula canaliculo imprefTum. Rofìrum ebfolete tetragonum, arcuatum, la-
tere fulcatuin, fulcìs ad extremitatem anticam canaliculi guise confluenti-
bus, Oculi o v a t i , rufefeentes. Antenna corpore breviores, villofe, ar-
ticuiato - d a v a t e , apice acuminatée : articulo primo longiori, cylindrico;
reliquis brevibus, orbicularis,

Ü 0 3 Tho-
sp4 E N T O M O L - O G I C A .

Thorax punciis innumeris excavatus, gibbus, antice attenuatus ,


pollice dilatatus , tridentati^. Scutellum nullum , nifi thoracis denteai
medium dicas.

Abdomen nigro - viilofum, fegmentis duobus anticis foveola ovali


fa?pius infculptis. Pedes villis fufcis, confertis> confiti. Femora mutica
verfus apicem incraffata.

Elytra glabra, decern puncìorum excavatorum ferìebus fìriata, ad


bafim apicemque impresone notata. Alas lub elytris complicatae hyalina?,,
trinervise.

r
Magnitudo varìis \ aria: dantur quinque linearum, ut a. dantur du-
plo,, triplo minores. Roftrum aliquibus magis recium., craffius, & bre-
vius, aliis magis longum, & magis arcuatum,

Pollen diverfos diverfe variegat: dantur alii polline ita infperfi,


lit nec punéìulum nigrum videre liceat, dantur alii polline vix flavican-
tes, alii penitus nigri. Sola ad bafim apicemque imprefiio conftantiffima ed:.

Inveni in montibus Atiftria?, Pannonia?, Dalmatian, menfe Junio &


Julio in diverfis Cardui fpeciebus, quorum flores devailat.

a. Reprsfefltat Curculionem majorem totum polline infperfum : Lhoc


duplo minorerà, ad micro fcopium auciiuu.
E N T O M O L O G I C A . «95

DI.

, CURCULIO C À R D I N I G E R - Tal. 23. fa 3*. a, b.c.

Curculio breyiroftris muticus niger tuberculatus, ovulis albicantibus varie-


gatus, tibiis quatuor arìticis dentatis, dentibus aculeatis.

Niger tuberculatus, corpulculis oviformibus albicantibus, partim


perfìftentibus, partim verfus fenecìam deciduis, inter tubercula decumben-
tibus, confitus. Caput àntice Icabrum, poftice lceve. Roftrum thorace
brevius, apice barbatum, fupra carina exigua notatimi. Antenna; fufco -
villofa;, frac"be, articulo primo longi'ffimo ; reliquis breviffimis , conicis,
ultimo apice attenuato.

Thorax ovatus poftice marginate, tuberculis fcaber.

Corpus oblongum. Elytra connata dorfo fubplana tuberculato


ftriata.

Pedes pubefcentes. Femòra incraffata, mutica.rufa, bafi apice-


que nigra. Tibiae quatuor antica interne dentatae ; dentibus iupra convexis
fubtus planis, aculeis parti inferiori verfus apicem jinfideiitibus, armatis.

Dentes aculeati fat bene figuralo cardinis referunt. Magnitudo


eft ocìo vel novem linearum.
ap5 . E N T O M O L O G I C A .

Datur elytris magis gibbis, femoribus nigris, tibiis omnibus den-


tatis, fed rariiHma varietas. Jnveni in Rhamno Paliuro, Drypide fpino-
fa in viciniis Fluminis, ubi {at copiofe tota aeftate videri poteft.

a. Sifìit Curculionem nat'uralis magnitudinis. b. Fiuftulum elytro-


rum microfcopio valde aucìum ut ovula -facilius videantur, c. Frullulum
ti bice etiam aucium,

-r*,i • . • iv.

CURCULIO CORRUPTOR. Jab, z . fig. 4> a,L


3 r ..

Curculio breviroftris femoribus dentatis niger ovulis einerafcentibus varie-


gatus: elytris rugofo - ftriatis, rugis tuberculatis.

Totum corpus nigro - tuberculatum, ovulis einerafcentibus partim


-ereciis, partim decumbentibus, verfus feneciutem maxima parte deciduis
variegatura. Roftrum breve. Oculi rufi. Antenna fra&ae, villolce, ar-
ticulo primo longiffimo riigto, reliquis brevibus fulcis.

Thorax eylindricus , tuberculatum, podice marginatum

Abdomen tubercolato - villofum , nigrum. Pedes fufco » villofi.


Femora dente acuto armata.

Elytra connata, gibb?, fubmollia , rugofo-ftriata, rugis b i s , terve-


tuberculatis. Magnitudo lex linear um.
Ovu-
E N T O M O L Ó G I C A . «97

O v u l a , quae hunc & pra?cedentem variegant, acus apiei íat refiílunt.

a. Siflit animal, b. Fruílulum elytri ad microfcopium fummopere


auciurh*

Inveni Menfe Junio , & Julio in vite vinifera in vineis cireum


Flumen litis. R o d i t farmenta vitis , eonvolvit folia,. & in convolutis
ova deponit,

V i x infeftum aliquod rufticis illis tam notum, & infenfum, ut cur-


culio h i c : omni poffibili diligentia & animal &; ova quEerunt, v e l con-
tundendo,, v e l cremando deitruunt; fi ob majorem ejusdem eopiam,, quod <

isepius fit, familias riianus ad hoc prseftandum non ìufficiunt, operarios con-
v o c a n t , ut unitis manibus infeitum animalculum & in imagine, & in o v o ,
antequam nocere v a l e a t , deilruatur, fieque periculofa ejus propagano im-
pediatur. Nam propria experientia confirmata- traditione parentum nove-
runt, quod fi plures hujus ipeciei curculiones vitem juniorem infeftent, ea
v e l primo anno atropina eonfumpta pereat, v e l fi in vita fupermanet, per
tres quatuarve annos , quin fruttum felat, langueat, antequam deperdi-
tam poflit acquirere ialutem. Credunt, eum rodendo veneficum e roftro
fuccum emitiere, quo fuccus Vitalis vitis corrurapitur ; hinc vernácula lin-
gua Corruptorem vocant,,. hanc denGminationem & ego retinui
«93 E N T O M O L O G I C A .

E L A T E R MORDELLOIDES. lab. i$.fig, 5 . a. b. e.

Elater minutus nigro - villofus, elytris falcia flava.

Magnitudo vix dupla pediculi. Totus niger, puncìulis innumeris


viliiferis infperfus. Caput, ut in Bupreftide retufum, retrattile. Palpi
quatuor villofi : anteriores quadriarticulati ; pofteriores triarticulati : arti-
culo bafeos in "anterioribus, & pofterioribus v i x vifibili. Antennas corpo-
re breviores nigrse, pubelcentes, ferrata: articulo primo longiori fubar-
cuato ; fecundo & tertio c i l i n d r i c o , ultimo Se penultimis ovato.

T h o r a x marginatus, pollice utrinque den tatua. Subtus inter tho-


racem & pecìus interftitium laterale pro abfcondendis antennis : in margi-
ne portico fulcus pro recipiendis pedibus anticis- Scutellum minimum.
«
P e d e s omnes abdomini inferti, nigrh Femora bafi rufa ; antica
quatuor p e d i c e l l a t a , poflica duo fubfeflìlia.

Abdomen (ulcis utrìnque'inter Tegmenta d u o b u s , pro recipiendis


pedibus quatuor pofticis.

Elytra n i g r a , marginata, verfus bafim falcia obliqua flava notata.


Alse h y a l i n e .
E N T O M O L O G I C A . app

Invera feri Autumni, & hyemis tempore in Caldariis horti bota-


nici Yindobonenfis : vagatur ibi per exóticas plantas, quarum folia mpr-
dellas more, morditat.

a.b. Sink elaterem valde aucìum, dorfo & facie vifum, e. etm-
dem naturalis magnitudini^

VI.
!

C A R A BUS PILOSUS. Tab. 23. fg. 6.

Carabus ameus, piloíus, anteñnarum articulis villoiìs, apice pilofo-cilia-


tis, elytrorum lineis alternis foveolis impreflis.

T o tus seneiis pilis raris, fufcis, rigidiufculis pubefcens. Caput


rugofum. Oculi rufefcentes. Antennae nigra;, bafi rufa;-, vi Höfas, articu»
lis apice piloio - ciliatis.

Thorax ma rginattis, cordatos, poftice attenuatus, longitudinaliter


ter iulcatus.

Abdominis obfcure asnei fegmenta punéìis impreffis piliferis, nota-


ta. Elytra apice ru-gofa, lineis longitudinalibus exarata, quarum alternas
foveolis quatuor, vel quinqué excavata?. Alas nulla;. Femora nigra, bail
rufa, puna-ato - pilofa, verfus apicem incrafíata. Tibias rufas, apice nigra;,
aculéis íparíls armata?. Taríi articulis quinqué nigris, bafi rufis, aculéis
lecundis aculeatis.
P p » Ma-
JQP E N T O M O L O G I C A .

• Magnitudo variai: fed in plerisque, novem v e l decem linearum;


Inveni Mfinje junio & Julio in montibus, & alpibus Dalmatiae, Auílria?.

Vii

TÍPULA PARADOXA. Tab. 2$.fg. 7. a. b* c. d, e.f. g.h

Típula nigra villo fa a-lis incumbentibus hyalinis, nigro - venoiìs, margine


ciliatis: antennarum articulo primo conico ; ultimo ovato; reliquis
cylindricis.
r- f !

Magnitudo v i x lineam pariiìnam fuperat. G s capitis elongati ma-


nilla fuperiore fornicata teclum. Palpi duo incurvi <equales, fetis termi-
nati. Proboicis breviffima recurvata, Frons fufea eminentia biloba no-
tala. Oculi nigri. Antenna? filiformes; articulo primo craffiori conico;
ultimo ovato, reliquis cylindricis, -

Thorax gibbus,, Haleteres duo laterales fuíci clavati. Scutellum


parvum.

Abdomen nigrum, villofum, acuminatimi.

Pedes fufei. Femora duo antica pedicellata, reliqua fubfeiìilia»


Tibia; pilo terminata;. .

Tarfi articulís quinqué, primo longiffimo*

Ala:
E N T O M O L O G I C A . JOÎ

A ï s incumbentes h y a l i n s , nigro - venofas, margine ubique villis


exiguis aliata?. Variât colore fufco.

Pupa teres antice bicornis, fupra eminentia gibba donata, apice


acuminata.

Larva apoda, mollifiìma, cylindrica, diaphana, fubarticulaia,


capite nigro, apice bifido, cauda obtufa.

Inveui ingenti copia in caldariis, & tepidariis Horti botanici vin-


dobonenfis.

Larva vivit in caldariorum tanno, cujus fubtiliori fubftantia vefci^


tur usque ad incrementi punclum, quo attacìo fuperficiem petit, in pupam
mutatur. Dehifcente dorfo pupa, exit imago, Tipula volitat per plantas,
quarum folia pipit, donee accedente fenecìa alae fiant corpori fuftinendo
impares : petit tunc fuperficiem externam vaforum, tanni, aliorum corpo-
rum humidorum, ad qua;, emiffo glutinofo fucco, ore abdominisque apice
fe affigit. Sic affixa , omnibus animalitatis fignis privata aliam incipit
vivere vitam.

Ala;, qu<e prius incumbentes, expanduntur. Villi quibus tota pu-;


befeit, & in viva armato oculo vix vifibiles, ita extenduntur, ut nudo
oculo videri facile poflìnt, coloremque ita mutant, ut qui prius M e i , can-
didi évadant: fie fit, ut totum animal, excepto thoracis centro, abdo-
minisque dorfo candicet. Corpus crefeit in dupluni , volumine. Alas
d e i n , artusque contrahuntur, marcefeunt, decidunt. Obfervationes ul-
P p 3 te-
E N T O M O L O G I C A .

terius inftituere non licuit. Sed quod prodigiofam möliatur hie mutationem
natura, fufpicio, rationibus non deftituta mihi eft. At obfervandum eft,
experimenta omni parte perfecla inftituenda funt, ut quid l a t e s t , patefiat.

a, Siftit tipulam fummopere auciam, b. naturalis magnitudinis,


eandem afHxam, & m u t a t a m , ad microfcopium auciam, d. in ftatu natu-
rali, fvpupam auciam, / in ftatu naturali, g. larvam auciam , ut inteftina-
lis canalis, fubtiliori fubftantia tanni turgidum appareat, è. larvam natu-
ralem.
v.
N I C O L A I JOSEPHI JACQUIN
CONVOLVULI E T IPOMOE^E.

V>hara£ler genericus Convolvuli Se Ipomoeae pofl t o t , quot fubivit, mu-


tationes, nedum certo fìat pede. Omnes mecum facile confentient Bota-
nici, diferimen inter duo generatila in corolla nec quairi pofTe, nèc con-
fiftere. Omnibus utriusque generis fpeciebus eft illa infundibuliformis ,
modo tamen ita patens, ut dièta a Linnaso campanulata fit , modo ex ad-
verfo fic contratta, ut tuttofi inde oriatur cylindricus. Ab utroque hoc
extremo fic iterum declinant fpecies alia;, ut limites ftabiliri nequeant.
Kec ex calycibus aut ftaminibus hic quidquam docemur. Germen etiant
omnibus i d e m , & idem iìylus eli. In ftigmate & capfulis notabilis occur*
rit diverfìtas. Siilo igitur hic duas tabulas, quarum prima continet Con.
volvulos viginti, altera ìpomoeas decém, quas omnes plantas vivas exami-
navi, notavique, nam plures adnotare neglexi. Prima columna five fe-
ries indicat nomen, altera (tigmatis ftrutturam, tertia numerum loculamen-
torum captala?, quarta numerum feminum in quolibet loculamento, & tan-
dem quinta numerum integrum feminum totius capfute.

TA-
C O N V O L T U L I

TABULA PRIMA.

Conv. arvenfis - biíídum in lacinias teretes longas


fepium bifidum in lacinias oblongas obtufas
s
farinoius - bifidum in lacinias filiformes
3
4 canarienfis bifidum in lacinias filiformes obtufas
5 a althœoides bifidum in lacinias filiformes
6 iìculus bifidum in lacinias filiformes
7 Cantábrica bifidum in lacinias filiformes
8 floridus » bifidum in lacinias filiformes
9 tricolor - bifidum in lacinias filiformes
io Cneorum - bifidum in lacinias lineares
li crenatus bifidum in lacinias lineares
12 fibiricus - capitatum,. didymum, papillofum
carolinus - capitatum, didymum, papillofum
bederaceus capitatum ,. trilobum, papillofum

»5 Nil - - capitatum,. trilobum, papillofum


i6 purpureus capitatum, trilobum, papillofum
diiTecìus - capitatum , didymum papillofum.
ig pentaphyll. capitatum, didymum, papillofum
brafilienfis capitatum, didymum, papillofum
*9
3.0' • ,copticus - capitatum, trilobum , papillofum
E T I P O M O E JE. 305

TABULA SECUNDA.

1 Ipomoea Quamoclit capitatum, didymurn, papillofum 2 1 4


s coccínea capitatum, didymurn, papillofum 4 1 4
3 filiformis capitatum, didymurn, papillofum 2 2 4
4 repanda capitatum, didymurn, papillofum 2 2 2
5 triloba - capitatum, didymurn,, papillofum 2 2 4
6 anguftifol. capitatum, didymurn, papillofum 2 2 4
7 leucantha capitatum, didymurn, papillofum 2 2 4
8 luteola capitatum, didymurn, papillofum - -
carnea - capitatum, quadrilobum, papillofum 4 1 4
10 hederacea capitatum, trilobum, papillofum 3 2 6

V.'

Ex infpe&ione utriusque tabulas intelligimus, ad conilituendum


genus, nec loculamentorum capfulae numerum , nec ieminum, hue quid-
quam faceré pofíe, nifi velimus in plura quam duo genera difpefeere. Si
vero folum íligma admittimus , exfurget character certus nec fluxilitati
obnoxius; fie ut Convolvulus habeat ftigma bipartitum in lacinias lineares,
Ipomoea autem íligma capitatum Úf^ñofum 9 hoc eft, niinimis elongatis
papillis undique muricatum. Poffemus adhuc addere lobatum capitato, fed
Q q abs-

í
CoKvoLvuï.1 E T IPOMOE;E.

absque loborum enumeratione, quum lobatum quîdem fit iemper, .fed re-
periatur in fpeciebus diverfis aque trilobum ac bilobum, quin imo jam
cccurrat exemplar quadrilobi. Sic tunc plures Convolvuli ad Ipomœas
transmigrèrent , fcilicet ultima novem fpecies tabula prima. Magnum
quoque adferret hic character commodum in determinandis fpeeiminibus
exoticis iîccis, flore ut plurimum, frufrù raro praditis, in quibus judicium
effet facile & promptum ex itigmate vel aridiflimo, in plantis aliunde ex
habitu fiorente cum certitudine aliqua mox dignofcendis. Et vel icones
aut defcriptiones autorum iape erunt adjumento in plantis nunquam vifis;
fie docebor ex Dillenio, Convolvulum panduratum ; ex Horto malabarico^
Convólvulos repentem, înalabaricum & Pedem capra ad Ipomœas per-
tinere.

CONTENTA IN HOC VOLUMINE.

L Planta rariores Carinthiaca . . . 3


H. Obfervationes botanica - - 167
III. Deícriptiones plantarum ad fpecimina & c a - - «77
I V . Entomologica - f^-z - - SQI
V . Convolvuli & Ipomœa - ' » 303
VfiBLIÖT^
с / .i.
/ # С
v.8.
• :
л VJ i tCA
¿TU.
..AV. 3

También podría gustarte