Está en la página 1de 3

Selección de textos

2 de septiembre de 2020
Realizada por fray Eduardo José Rosaz o.p.

[Texto 1] Concilio Vaticano I, Dei Filius, c. 1; cánones 3-4 (DH 3001; 3023-3024)
Sancta catholica apostolica Romana Ecclesia La santa Iglesia católica romana cree y
credit et confitetur, unum esse Deum verum et confiesa que es uno el Dios [=hay un solo Dios]
vivum, creatorem ac Dominum caeli et terrae, verdadero y vivo, creador y Señor del cielo y de
omnipotentem, aeternum, immensum, la tierra, omnipotente, eterno, inmenso,
incomprehensibilem, intellectu ac voluntate incomprehensible, infinito en entendimiento y
omnique perfectione infinitum; qui cum sit una voluntad, y en toda perfección; el cual, siendo
singularis, simplex omnino et incommutabilis una sola sustancia espiritual, singular,
substantia spiritualis, praedicandus est re et absolutamente simple e inmutable, debe ser
essentia a mundo distinctus, in se et ex se predicado como distinto del mundo, real y
beatissimus, et super omnia, quae praeter ipsum esencialmente, felicísimo en sí y de sí, e
sunt et concipi possunt, ineffabiliter excelsus. inefablemente excelso por encima de todo lo
que fuera de El mismo existe o puede ser
concebido
can. 3 Si quis dixerit, unam eandemque esse can. 3: Si alguien dijera que la sustancia o
Dei et rerum omnium substantiam vel esencia de Dios y de todas las cosas es una y la
essentiam: anathema sit. misma, sea anatema.
can. 4. Si quis dixerit can. 4: Si alguien dijera que
res finitas tum corporeas tum spirituales aut las cosas finitas, tanto corpóreas, como
saltem spirituales e divina substantia emanasse, espirituales, o por lo menos las espirituales, han
emanado de la sustancia divina,
aut divinam essentiam sui manifestatione vel o que la divina esencia por manifestación o
evolutione fieri omnia, evolución de sí, se hace todas las cosas,
aut denique Deum esse ens universale seu o, finalmente, que Dios es el ente universal o
indefinitum, quod sese determinando constituat indefinido que, determinándose a sí mismo,
rerum universitatem in genera, species et constituye la universalidad de las cosas,
individua distinctam: anathema sit. distinguida en géneros, especies e individuos,
sea anatema.

[Texto 2] Santo Tomás, De Veritate, q. 1, a. 1


[…] sicut ens dicitur unum in quantum est indivisum in se, ita dicitur aliquid in quantum est ab aliis
divisum.
[Texto 3] Santo Tomas, Summa Theologiae, I, q. 11, a. 3

Respondeo dicendum quod Deum esse unum, Dios es uno. Se demuestra de tres maneras.
ex tribus demonstratur.
Primo quidem ex eius simplicitate. Manifestum Primera, por su simplicidad. Es evidente que
est enim quod illud unde aliquod singulare est aquello por lo cual algo es esta cosa, de ningún
hoc aliquid, nullo modo est multis modo es transmisible a muchos. Ejemplo:
communicabile. Illud enim unde Socrates est Aquello por lo que Sócrates es hombre, se
homo, multis communicari potest, sed id unde puede decir de muchos; pero aquello por lo que
est hic homo, non potest communicari nisi uni es este hombre, sólo se puede decir de uno. Si
tantum. Si ergo Socrates per id esset homo, per aquello por lo que Sócrates es hombre fuera
quod est hic homo, sicut non possunt esse también aquello por lo que es este hombre, así
plures Socrates, ita non possent esse plures como no puede haber muchos Sócrates, así
homines. Hoc autem convenit Deo, nam ipse tampoco podría haber muchos hombres. Esto es
Deus est sua natura, ut supra ostensum est. lo que le corresponde a Dios, pues el mismo
Secundum igitur idem est Deus, et hic Deus. Dios es su naturaleza, como quedó demostrado
Impossibile est igitur esse plures deos. (q.3 a.3). Por lo cual Dios y este Dios son el
mismo. Así, pues, resulta imposible que haya
muchos dioses.
Secundo vero, ex infinitate eius perfectionis. Segunda, por la infinitud de su perfección.
Ostensum est enim supra quod Deus Quedó demostrado (q.4 a.2) que Dios contiene
comprehendit in se totam perfectionem essendi. en sí mismo toda la perfección del ser. Si
Si ergo essent plures dii, oporteret eos differre. hubiera muchos dioses, entre ellos debería
Aliquid ergo conveniret uni, quod non alteri. Et haber diferencia. Algo le correspondería a uno
si hoc esset privatio, non esset simpliciter que no tendría otro. Y si este algo fuese la
perfectus, si autem hoc esset perfectio, alteri privación, no sería absolutamente perfecto. Y si
eorum deesset. Impossibile est ergo esse plures este algo fuese la perfección, a otro le faltaría.
deos. Unde et antiqui philosophi, quasi ab ipsa Luego es imposible que haya muchos dioses.
coacti veritate, ponentes principium infinitum, De ahí que los antiguos filósofos, impulsados
posuerunt unum tantum principium. por esta misma verdad, al establecer un
principio infinito, establecieron un solo
principio.
Tertio, ab unitate mundi. Omnia enim quae Tercera, por la unidad del mundo. Todo lo
sunt, inveniuntur esse ordinata ad invicem, dum existente esta íntimamente ordenado, ya que
quaedam quibusdam deserviunt. Quae autem unas cosas sirven a las otras. Las cosas diversas
diversa sunt, in unum ordinem non convenirent, no convergerían en un orden a no ser que fueran
nisi ab aliquo uno ordinarentur. Melius enim ordenadas por uno. Pues lo múltiple se coordina
multa reducuntur in unum ordinem per unum, mejor dentro del orden que establece uno al que
quam per multa, quia per se unius unum est establecen muchos ya que el uno es causa de
causa, et multa non sunt causa unius nisi per unidad, mientras que lo múltiple lo es sólo
accidens, inquantum scilicet sunt aliquo modo accidentalmente, esto es, en cuanto de algún
unum. Cum igitur illud quod est primum, sit modo es uno. Así pues, como quiera que
perfectissimum et per se, non per accidens, aquello que es primero es, en cuanto tal, lo más
oportet quod primum reducens omnia in unum perfecto y no accidentalmente, es necesario que
ordinem, sit unum tantum. Et hoc est Deus. lo primero a lo que se reduce todo en un orden
sea uno solo. Y esto es Dios.
[Texto 4] Santo Tomas, Contra Gentiles, I, c. 42 [Marietti, n. 346]

Natura significata hoc nomine Deus aut est per La naturaleza significada con el nombre de
seipsam individuata in hoc Deo, aut per aliquid dios, o se individualiza por sí misma en este
aliud. Si per aliud oportet quod sit ibi Dios, o por algo distinto. Si lo hace por algo
compositio. Si per seipsam, ergo impossibile distinto, es necesario que allí haya
est quod alteri conveniat: illud enim quod est composición. Si lo hace por sí misma, entonces
individuationis principium, non potest esse es imposible que convenga con otro: pues lo
pluribus commune. Impossibile igitur est esse que es principio de individuación no puede ser
plures deos. común a muchos. Por tanto, es imposible que
haya muchos dioses.

También podría gustarte