Está en la página 1de 23

KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 1

AKATSAK ZUZENTZEN

kontuan
izan!
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 2

ariketak
• Oye, ¿hacemos el crucigrama?


• Mira si funciona. Si funciona, dímelo.


• Cuando no sabe se pone histérica.


• Últimamente andamos como locos.


• Dime si te gusta el rock y el rap.


• En estas cosas, nuestros antepasados eran como nosotros.


• ¡A ver si apruebas! ¡Ojalá sea así!


• Sería bueno que fuera así.


• Ayer empatamos a dos y hoy hemos ganado cinco a tres.


• Tengo ganas de llorar.


• Déjalo que no merece la pena.


• Nada. No he dicho nada.


• Mis tíos viven en París.


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 3

• Es un chaval que trabaja mucho.




• ¿Que cómo lo he sabido? ¡Preguntando!


• Hay gente que tiene mala suerte.


• Ya lo sé pero no sé cómo explicar.


• Pero... ¡si ya es la hora!


• !Cuidado, que te vas a caer¡


• No lo sabes. Así que, !cállate¡


• Como no viene, ¡vamos!


• Oye, Maria! ¿Están tus padres?


• Siempre está haciendo el tonto.


• Lo compré por mil euros y lo vendí por dos mil.


• Si no estás bien, vete al psiquiatra.


• ¿Somos o no somos? ¿Estamos o no estamos?

• ¿Hay leche? ¿Tienes dinero para comprarla?



KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 4


• ¿Está el jefe de estudios?


• Mira si viene y trae lo que le he pedido.


• ¿Tomamos un café y hablamos tranquilamente?


• Las películas eróticas tienen mucho éxito.


• ¿Yo? ¡Claro que voy a ir!


• Para el canto soy como tu, de mal oído.


• !A ver si no llueve¡ ¡Ojalá no llueva!


• Merece la pena que pongais atención.

• Me gusta el surf pero no el golf.




• Sería conveniente analizar el problema.

• Tengo ganas de conocer Patagonia.




• Estuvimos ganando 5 a 3 y empatamos a 6.


• Vivimos en el mismo barrio.


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 5

• De pequeño jugaba con mis primos.




• Es un pueblo que merece la pena ver.


• ¿Sabes cómo lo he resuelto? Consultando en un libro.


• ¿Vacaciones? Yo también las tengo.

• .
• ¡Caramba! ¡Pero si ya le conozco!


• Escuchad con mucha atención, que es bastante difícil.


• Tú no lo has pedido. Así que te quedas sin nada.


• Ya que no viene, ¡vamos!


• Esta bicicleta nueva la cambié por una moto vieja.


• Vete al médico, que tienes mala cara.


• El resultado se obtiene haciendo una multiplicación.


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 6
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 7

ERANTZUNAK

EMAN EUSKARA TXUKUNEAN...


(  = ZUZEN /  = OKER )

• Oye, ¿hacemos el crucigrama?


•  Aizu, eginGO al dugu gurutzegrama?
•  Aizu, egiten dugu gurutzegrama?

• Mira si funciona. Si funciona, dímelo.


•  Begira ea BadabilEN. Baldin badabil, esadazu.
•  Begira ea badabil. Funtzionatzen bada, esadazu.

• Cuando no sabe se pone histérica.


•  Ez dakienean histeriKO (sutan) jartzen da.
•  Ez dakienean histerika jartzen da.

• Últimamente andamos como locos.


•  Azken bolada honetan eroAK bezala (eroen moduan, ia
erotuta)gabiltza.
•  Azken bolada honetan ero bezala (ero moduan, ia erotutak) gabiltza.

• Dime si te gusta el rock y el rap.


•  Esadazu ea rockA eta rapA gustuko dituzun (ala ez).
•  Esadazu ea rock eta rap gustuko dituzun.

• En estas cosas, nuestros antepasados eran como nosotros.


•  Gauza hauetan, gure arbasoak gu bezalakoAK ziren.
•  Gauza hauetan, gure arbasoak gu bezala ziren.

• ¡A ver si apruebas! ¡Ojalá sea así!


•  Ea gainditzen duzuN! GaindituKO ahal duzu!
•  Ea hala deN! Hala izanGO ahal da!
•  Ea gainditzen baduzu!

• Sería bueno que fuera así.


•  Ona (izango) litzateke hala izatea.
•  Ona izango zen hala izatea .
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 8

• Ayer empatamos a dos y hoy hemos ganado cinco a tres.


•  Atzo biNA (bi eta bi) egin genuen eta gaur bost ETA bi irabazi
dugu.
•  Atzo bi bi egin genuen eta gaur bost bi irabazi dugu.

• Tengo ganas de llorar.


•  Negar gureAK nago. Negar egiteko gogoA dut. Negar gure naiz.
•  Negar egiteko gogoak ditut.

• Déjalo que no merece la pena.


•  Utzi ezazu, ez du merezi ETA. Ez du merezi, beraz, utzi ezazu.
•  Utzi ezazu, ez duela pena merezi.

• Nada. No he dicho nada.


•  Ezer EZ. Ez dut ezer (ere) esan.
•  Ezer. Ez dut ezer (ere) ez esan.

• Mis tíos viven en París.


•  Nire OSABA-IZEBAK Parisen bizi dira.
•  Nire osabak Parisen bizi dira.

• Es un chaval que trabaja mucho.


•  Oso mutil langilea da. Lan asko egiten dueN mutila da.
•  Da mutil bat lan asko egiten duena. Da mutil bat lan asko egiten duela.

• ¿Que cómo lo he sabido? ¡Preguntando!


•  Nola jakin izan dudan? GaldetuTA! (GaldetuZ)
•  Nola jakin izan dudan? Galdetzen!

• Hay gente que tiene mala suerte.


•  BAda (BAdago) zorte txarra duen jendea. BAda jendea zorte
txarra duena.
•  Dago jendea zorte txarra duela (duena).

• Ya lo sé pero no sé cómo explicar.


•  (Jakin) Badakit baina ez dakit nola azaldu.
•  Dakit baina ez dakit nola azaldu.

• Pero... ¡si ya es la hora!


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 9

•  Baina... ordua da ETA!


•  Baina... ordua dela¡

• ¡Cuidado, que te vas a caer!


•  Kontuz, erori egingo zara ETA!
•  Kontuz, eroriko zarela¡

• No lo sabes. Así que, ¡cállate!


•  Ez dakizu. Beraz, zaude isilik. Zaude isilik, ez dakizu ETA!
•  Ez dakizu. A si ke, isildu zaitez¡

• Como no viene, ¡vamos!


•  Ez datorrenez, goazen! Goazen, ez dator eta! Ez dator, beraz,
goazen!
•  Nola ez dator, goaz¡

• Oye, Maria! ¿Están tus padres?


•  Aizu, Maria! Zure gurasoak HOR (etxean) al daude?
•  Aizu, Maria¡ Daude zure gurasoak etxean? Badaude zure gurasoak?

• Siempre está haciendo el tonto.


•  Beti leloARENA egiten ari da.
•  Beti leloa egiten ari da.

• Lo compré por mil euros y lo vendí por dos mil.


•  Mila euroan (eurotan) erosi nuen eta bi milaN saldu.
•  Mila pezetagatik erosi nuen eta bi milagatik saldu nuen.

• Si no estás bien, vete al psiquiatra.


•  Ondo ez bazaude, zoaz psikiatraRENGANA / psikiatraRENERA.
•  Ondo ez bazaude, zoaz psikiatrara.

• ¿Somos o no somos? ¿Estamos o no estamos?


•  BAgara ala ez gara? BAgaude ala ez gaude? Prest gaude ala ez
daude?
•  Gara ala ez gara? Gaude ala ez gaude? Gaude prest ala ez?

• ¿Hay leche? ¿Tienes dinero para comprarla?


•  BAdago esnerik? BAduzu dirurik erosteko?
•  Dago esnea? Duzu dirurik erosteko?

• ¿Está el jefe de estudios?


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 10

•  Ikasketa burua HOR al dago?


•  Dago ikasketari burua?

• Mira si viene y trae lo que le he pedido.


•  Begira ea BAdatorrEN eta BAdakarrEN eskatu diodana.
•  Begira ea badator eta dakar eskatu diodana.

• ¿Tomamos un café y hablamos tranquilamente?


•  HartuKO al dugu kafea eta eginGO al dugu hitz-aspertu bat?
•  Hartzen dugu kafea eta egiten dugu hitz-aspertu bat?

• Las películas eróticas tienen mucho éxito.


•  Pelikula erotikOek arrakasta handia dute.
•  Pelikula erotikak arrakasta handia dute.

• ¿Yo? ¡Claro que voy a ir!


•  Ni? Jakina, joango naiz! Noski, joango naiz¡ Bai horixe, joango
naiz! Horixe joango naizela!
•  Noski baietz, joango naiz¡ Noski baietz joango naizela¡

• Para el canto soy como tu, de mal oído.


•  Kanturako zu bezalaKOA naiz, belarri txarrekoa.
•  Kanturako zu bezala naiz, belari txarrekoa.

• ¡A ver si no llueve! ¡Ojalá no llueva!


•  Ea ez duen euririk egiten¡ Ez AHAL du euririk eginGO!
•  Ea ez badu euria egiten!

• Merece la pena que pongais atención.


•  Merezi du arreta jartzea.
•  Pena merezi du arreta jartzea.

• Me gusta el surf pero no el golf.


•  Gustukoa dut surfA, baina ez golfA.
•  Gustukoa dut surf, baina ez golf.

• Sería conveniente analizar el problema.


•  Komenigarria (izango) LITZATEKE arazoa aztertzea.
•  Komenigarria izango zen arazoa aztertzea.

• Tengo ganas de conocer Patagonia.


•  Patagonia ezagutzeko gogoA dut (joateko gogoak nago).
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 11

•  Patagonia ezagutzeko gogoak ditut.

• Estuvimos ganando 5 a 3 y empatamos a 6.


•  Bost ETA bi egon ginen irabazten eta seiNA egin genuen.
•  Bost bi egon ginen eta sei sei egin genuen.

• Vivimos en el mismo barrio.


•  Auzo berean bizi gara.
•  Auzo berdinean bizi gara.

• De pequeño jugaba con mis primos.


•  Txikitan nire lehengusu-lehengusinekin egiten nuen jolas.
•  Txikitan nire lehengusuekin egiten nuen jolas.

• Es un pueblo que merece la pena ver.


•  Ikustea merezi duen herria da.
•  Da herri bat ikustea merezi duela / duela.

• ¿Sabes cómo lo he resuelto? Consultando en un libro.


•  Ba al dakizu nola konpondu/ebatzi dudan? Liburu batean
begiratuTA / begiratuZ.
•  Ba al dakizu nola konpondu dudan? Liburu batean begiratzen.

• ¿Vacaciones? Yo también las tengo.


•  Oporraldiak? Nik ere BAditut.
•  Oporraldiak? Nik ere ditut. Nik ditut ere.

• ¡Caramba! ¡Pero si ya le conozco!


•  Arraioa! Ezagutzen dut ETA!
•  Arraioa! Ezagutzen dudala!

• Escuchad con mucha atención, que es bastante difícil.


•  Arreta handiz entzun, zail samarra da ETA.
•  Arreta handiz entzun, bastante zaila dela.

• Tú no lo has pedido. Así que te quedas sin nada.


•  Zuk ez duzu eskatu. BERAZ, ezer gabe geratzen zara.
•  Zuk ez duzu eskatu. Asi ke, ezer gabe geratzen zara.

• Ya que no viene, ¡vamos!


•  Ez datorrenez, goazen. Goazen, ez dator ETA. Ez dator.BERAZ,
goazen.
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 12

• Ya ke ez dator, goaz.

• Esta bicicleta nueva la cambié por una moto vieja.


•  Bizikleta berri hau moto zahar batEN TRUKE aldatu nuen.
•  Bizikleta berri hau moto zahar batengatik aldatu nuen.

• Vete al médico, que tienes mala cara.


•  Zoaz sendagilearengana / sendagilearenera, itxura txarra daukazu
ETA.
•  Zoaz midikura, itxura txarra daukazula.

• El resultado se obtiene haciendo una multiplicación.


•  Emaitza biderketa bat eginDA / eginEZ ateratzen da.
•  Emaitza biderketa bat egiten ateratzen da.
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 13

Akatsak zuzentzen

1.- KONTUAN IZATEKOAK!


 Lantxo honen asmo nagusia hauxe da: euskara erabiltzen dugunon artean, eta bereziki
haur-gaztetxoen artean, indarra hartzen ari diren hainbat akatsen inguruan arreta jartzea
eta euskararen zuzentasuna zaintzerakoan KONTUAN IZATEA.

 Beraz, eta bereziki, ikastetxeetan egin daitekeen lanari begira prestatua dago akatsen
zerrendatxo hau.

 Hemen agertzen diren akats guztiek ez dute ez larritasun ez maiztasun berbera. Gauzak
horrela, irakasleen esku egongo da akats bakoitzari eman beharko zaion lehentasuna eta
tratamendua erabakitzea.

 Akats bakoitzari kontrajartzen zaion irtenbidea eskaintzerakoan, asmoa ez da izan aukera


zuzen eta egoki guztiak eskaintzea. Eta zenbaitetan, agian, aukera egokiena ez da
agertuko. Lantxo honen zeregin nagusia, oraingoz behintzat, ez da hori, baizik eta
akatsaz ohartaraztea eta irtenbiderako aukera bat edo beste ematea. Hortik aurrerakoa
irakasleen esku geratzen da.

 Hainbat akats, agian larriagoak eta maiztasun handiagokoak, ez dira hemen bildu. Beraz,
dudarik gabe, lantxo hau behin behinekoa da, aurrerantzean osatu, zuzendu eta egokitu
egin beharko dena. Eta honetan, denok izango dugu zer esana, zer egina eta elkarri zer
eskainia.

 Beste kontua da akats hauek eta hauen antzekoak nola konpondu. Era guztietako
baliabideak eta estrategia ezberdinak erabili beharko ditugu, jakina. Baina, beti ere
ondorengoa kontuan izanik: pazientzia handia beharko dugula, saio laburrak izan
beharko dutela, edozein une eta gune izan litekeela egokia eta ikasleentzat zerbait
atsegina izaten saiatu beharko dugula. Beraz,...gogoa, pazientzia, irudimena
eta...abilezia libre!
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 14

2. AKATSAK ETA AUKERA ZUZENAK


OKER ZUZEN

Norbaiten edo zerbaiten bila gabiltzanean, non dagoen jakin nahi dugunean...

 Dago Eneko? Eneko hor al da? (telefonoz)


Etxean al dago Eneko? (telefonoz)
 Daude etxean zure gurasoak? Zure gurasoak etxean al daude?
 Badago zure aita? Hor al dago zure aita?
 Badago hemen nire tutorea? Nire tutorea hemen al dago?
 Dago hor nire liburua? Hor al dago nire liburua?
 Dago hortik. Hor dabil. Hor nonbait dabil.

Zerbait baden ala ez, existitzen den ala ez galdetzerakoan.Azken batean, baietza ala ezetza
galdetzerakoan.

 Dago esnea? Ba al dago esnerik?


 Duzu dirua? Zuk, duzu dirua? Ba al duzu dirurik?
 Daukazu baloia? Ba al daukazu baloirik?
 Dakizu abesti hau? Ba al dakizu abesti hau?
 Zatoz gurekin afaltzera? Ba al zatoz gurekin afaltzera?
 Zoaz zinemara? Ba al zoaz zinemara?

Non, nola, norekin ...dagoen edo dabilen galdetzerakoan eta adierazterakoan...

 Dago ondo esanda? Ondo esanda al dago?


 Dago guay! Oso ondo dago! Ona dago!
 Dabil zurekin? Zurekin al dabil?
 Zaude nekatuta ala? Nekatuta al zaude, ala?
 Zaudete urduri? Urduri al zaudete?
 Gaude primeran, aizu! Primeran gaude, aizu!

Irudipena edo adierazterakoan...

 Dirudi haserre dagoela. Badirudi haserre dagoela.


 Dirudi tontoa zarela! Tontoa ematen duzu! Tonto itxura duzu!
 Dirudi jeta bat. Larru sendoa duela dirudi.
 Dirudi baietz! Baietz ematen du! Hala ematen du.
 Dirudi gezurra, aizu! Gezurra dirudi, aizu!
 Dirudi ez dela etorriko. Badirudi ez dela etorriko.
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 15

Nor, zer, nolakoak garen adierazterakoan...

 Naiz Eneko. Dago Marian? Eneko naiz. Marian hor al dago?


 Gara onenak! Gaude pozik! Onenak gara! Pozik gaude!
 Gara la letxe! Izugarriak gara! Ez dago gu bezalakorik!
 Zara gure laguna? Gure laguna al zara?
 Zara Edurneren neba? Edurneren neba al zara?
 Gara txapeldunak, aizu! Txapeldunak gara, aizu!

Proposamenak adierazterakoan...

 Joaten gara kalera? Joango al gara kalera?


 Goaz kontzertura? Joango al gara kontzertura?
 Goaz hemendik! Goazen hemendik!
 Jolasten dugu futbolera? Jolastuko al gara futbolean?
 Egiten dugu pirola? Egingo al dugu piper?
 Erosten dugu zerbait bion artean? Erosiko al dugu zerbait bion artean?

Nor-nork kasuak adierazterakoan...

 Ikusi diot Unairi, baina berak niri ez! Ikusi dut Unai, baina berak ni ez!
 Mireni agurtu diogu. Miren agurtu dugu. Mireni agur egin diogu.
 Aitak autoan eraman dit. Aitak autoan eraman nau.
 Irakasleak ez dit ikusi. Irakasleak ez nau ikusi.
 Andereño! Mikelek jo dit! Andereño! Mikelek jo nau.

Nork kasua markatzerakoan...

 Rafael esan dit. Rafaelek esan dit.


 Eneko eraman du baloia. Enekok eraman du baloia.
 Norena dira liburuak? Norenak dira liburuak?
 Hori ez du balio, aizu! Horrek ez du balio, aizu!
 Ni uste dut hala dela. Nik uste dut hala dela.
 Zein egin du hori? Zeinek egin du hori?

Non, nora, nondik...adierazterakoan...

 Komunan sartu da. Komunean sartu da.


 Marraztu ezazu arbelan. Marraztu ezazu arbelean.
 Etzan gaitezke lurran? Etzan gaitezke lurrean?
 Komunatik nator,aizu! Komunetik nator, aizu!
 Irailan edo maiatzan izango da. Irailean edo maiatzean izango da.

Noren etxera, norengana goazen adierazterakoan...

 Medikura noa orain. Medikuarenera noa orain.


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 16

 Joan zaitez dentistara. Joan zaitez dentistarenera.


 Psikiatran egon zen. Psikiatrarenean egon zen.
 Zoaz psikologora! Zoaz psikologoarengana!

Trukeak eta prezioak adierazterakoan...

 Mila eurogatik erosi dut. Mila euron erosi dut. Mila eurotan erosi dut.
 Bi kromogatik aldatu dut. Bi kromoren truke aldatu dut.
 Ogitartekoagatik eman diot. Ogitartekoaren truke eman diot.
 Zer dago hogei eurogatik? Zer dago hogei eurotan?
Zer dago hogei euron?
 Goxoki bategatik emango dizut. Goxoki baten truke emango dizut.

ZEHAR partikularen erabilera lekua eta denbora adierazterakoan...

 Urtearen zehar piper ugari egin du. Urtean zehar piper ugari egin du.
 Aste honen zehar zer egingo duzu? Aste honetan zehar zer egingo duzu?
 Egunaren zehar aspertu egiten naiz. Egunean zehar aspertu egiten naiz.
 Menditik zehar joan ginen. Mendian zehar joan ginen.
 Historiaren zehar garbi ikusten da. Historian zehar garbi ikusten da.

Norbaiten izaera edo ordezkatzen duela adierazterakoan...

 Beti tontoa egiten zabiltza! Beti tontoarena egiten zabiltza.


 Zergatik egiten duzu indioa? Zergatik egiten duzu indioarena?
 Beti pailasoa egiten ari da. Beti pailasoarena egiten ari da.
 Orain ere zoroa egiten ari da. Orain ere zoroarena egiten ari da.
 Nik aita egingo dut eta zuk ama. Nik aitarena egingo dut eta zuk amarena.

Nola dagoen adierazterakoan...

 Zoroa zaude ala? Zoratuta/zoratua zaude ala?


 Mozkorra zaude ala? Mozkortuta/mozkortua zaude ala?
 Leloa zaude ala zer? Lelotuta/lelotua zaude ala zer?
 Urdurik zaudete ala? Urduri zaudete ala?
 Tristeak zaudete ezta? Triste zaudete ezta?

Nola dagoen adierazterakoan...

 Nekatutak gaude gaur. Nekatuta gaude gaur. Nekatuak gaude.


 Harritutak gaude zurekin! Harrituta gaude zurekin! Harrituak...
 Aspertutak zaudete beti. Beti aspertuta zaudete. Aspertuak...
 Zoratutak zaudete ala? Zoratuta zaudete ala? Zoratuak...
 Mindutak daude nirekin. Minduta daude nirekin. Minduak...
Zehar galderak egiterakoan...

 Ez dakit noiz etorri da. Ez dakit noiz etorri den.


 Ez dakit etorriko bada. Ez dakit etorriko den ala ez.
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 17

 Ez dakit irakurriko baduen. Ez dakit irakurriko duen (ala ez).


 Ez dakigu zer nahi du. Ez dakigu zer nahi duen.
 Ea nola egin duzu. Ea nola egin duzun.

Desafioak, apustuak adierazterakoan...

 A que bai! Baietz!


 A que bai asmatu! Baietz asmatu!
 A que bai asmatzen dudala! Baietz asmatu nik!
 Asmatzen dudala! Baietz asmatu!
 A que ez da egia! Ez da egia, ezta? Ez dela egia!
 A que ez du irabazten? Ezetz irabazi?

Aitzakiak, justifikazioak adierazterakoan...

 Nola irakaslea ez dago, banoa. Irakaslea ez dagoenez, banoa.


Irakaslea ez dago. Beraz, banoa.
Banoa, irakaslea ez dago eta.
Nola ez dagoen irakaslea, banoa.

 Nola ez dakit ez dut kontatuko. Ez dakidanez, ez dut kontatuko.


Ez dakit. Beraz, ez dut kontatuko.
Ez dut kontatuko, ez dakit eta.
Nola ez dakidan, ez dut kontatuko.

Aitzakiak, justifikazioak adierazterakoan...

 Ya ke ez datorren, goazen! Ez dator, beraz goazen!


 Ya ke hemen gaude, egingo dugu.Hemen gaudenez gero, egingo dugu.
 Ya ke ez duzu nahi, eman niri! Ez duzu nahi, beraz, emadazu niri!
 Ya ke ez dakit, ez naiz aurkeztuko. Ez naiz aurkeztuko, ez dakit eta!
 Ya ke dakizun, esan! Esan, badakizu eta!

Ondorioa adierazterakoan...

 Ez dut nahi. Así ke alferrik zabiltza! Ez dut nahi. Beraz, alferrik zabiltza!
 Ez dakizu, así ke isildu! Ez dakizu, beraz, isildu zaitez!
 Ez dator, así ke goaz! Ez dator, hortaz, goazen!
 Ordua da, así ke, ni banoa Ordua da. Beraz, banoa.
Banoa, ordua da eta!
 Ilun dago, así ke kontuz ibili! Ilun dago. Beraz, kontuz ibili!
Kontuz ibili, ilun dago eta!
Kontuz ibili, ilun baitago!

Aginduaren edo aholkuaren arrazoia adierazterakoan...


KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 18

 Kontuz! Eroriko zarela! Kontuz! Erori egingo zara eta!


 Ez ukitu, erreko zarela! Ez ukitu! Erre egingo zara eta!
 Goazen, klasea bukatu dela! Goazen, klasea bukatu da eta!
 Ez jan, txarra dagoela! Ez jan, txarra dago eta!
 Goazen, berandu dela! Goazen, berandu da eta!

Harriduraren arrazoia adierazterakoan...

 Hau ustekabea! Bukatu dela! Hau ustekabea! Bukatu da eta!


 Egia da! Klasea bukatu dela! Egia da! Klasea bukatu da eta!
 Ene bada! Ordua dela! Ene bada! Ordua da eta!
 Ai ene, gainditu dudala! Ai ene, gainditu dut eta!
 Baina, baina...negarrez dagoela! Baina, baina...negarrez dago eta!

Arrazoiak adierazterakoan...

 Berandu nator zergatik lo hartu dut. Berandu etorri naiz, lo hartu dut eta!
 Ez, zeren eta irakasleak ez du nahi!(*) Ez, irakasleak ez du nahi eta!
 Zergatik? – Zergatik ez! Zergatik? – Hargatik ez!
 Zergatik? – Zergatik bai! Zergatik? Hargatik! / Nahi dudalako!
 Tori, zergatik zurea da! Tori, zurea da eta!
 Ez dut erantzun zergatik ez dut ulertu. Ez dut erantzun. Izan ere, ez dut ulertu.
Ez dut erantzun, ze ez baitut ulertu.

ERE- Aurrez esandakoari zerbait gehitzerakoan...

 Ere bai erosi dut komiki bat. Komiki bat ere erosi dut.
 Nik ere bai erosi dut. Nik ere erosi dut.
 Ni ere noa. Ni ere banoa.
 Nik ere bai dakit. Nik ere badakit.
 Nik irakurri dut ere. Nik ere irakurri dut.

Modua adierazterakoan...

 Nola enteratu naizen? Bada, irratian entzuten! Nola enteratu naizen? Bada, irratian entzunda.
(entzunez)
 Nola konpondu dudan arazoa? Hitz egiten! Nola konpondu dudan arazoa? Hitz eginda! (hitz eginez)
 Nola atera dudan emaitza? Bi zenbakiak batzen. Nola atera dudan emaitza? Bi zenbakiak batuta. (batuz)
 Nola eskuratu dudan? Udaletxean eskatzen. Nola eskuratu dudan? Udaletxean eskatuta. (eskatuz)
 Nola azaldu behar duzun? Bada, mapa erabiltzen! Nola azaldu behar duzun? Bada, mapa erabilita! (erabiliz)

Konpletiba faltsuak eta alferrikako erlatiboak...

 Badakit ipuin bat barregarria dela. Badakit ipuin barregarri bat.


Badakit ipuin bat barregarria dena(?).
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 19

 Badut lagun bat Donostian bizi dela. Badut Donostian bizi den lagun bat.
Badut lagun bat, Donostian bizi dena.

 Da neska bat asko balio duela. Asko balio duen neska da.
Oso neska baliotsua da.

Jakin aditza eta zehar galderak...

 Zenbat urte ditudan dakizu? Ba al dakizu zenbat urte ditudan?


 Nola egiten den dakizu? Ba al dakizu nola egiten den?
 Zertarako den dakizue? Badakizue zertarako den?
 Dakit zer gertatzen zaizun. Badakit zer gertatzen zaizun.
 Ez dakizu ondo zer gertatzen zait! Ez dakizu ondo zer gertatzen zaidan!

Aditza eta objetuaren arteko komunztadura adierazterakoan...

 Badago gauza batzuk oso onak. Badaude gauza batzuk oso onak.
 Badakit kontu batzuk interesgarriak. Badakizkit kontu interesgarri batzuk.
 Oso lagun onak daukat. Oso lagun onak dauzkat.
 Baduzu apunteak? Ba al duzu apunterik? Ba al dituzu apunteak?
 Badakizkizu zer diren horiek? Ba al dakizu zer diren horiek?

Familiartekoak adierazterakoan...

 Nire aitak ez daude etxean. Nire gurasoak (aita-amak) ez daude etxean.


 Miren eta Koldo nire anaiak dira. Miren eta Koldo nire neba-arrebak dira.
 Aitonak etorriko dira etxera. Aiton-amonak etorriko dira etxera.
 Nire semeak udalekura joan dira. Nire seme-alabak udalekura joan dira.
 Nire osabak Donostian bizi dira. Nire osaba-izebak Donostian bizi dira.

Bera eta berdina desberdintzerakoan...

 Liburu berdinetik ikasiko dugu. Liburu beretik ikasiko dugu.


 Herri berdinean bizi gara. Herri berean bizi gara.
 Beti gauza berdina esaten duzu! Beti gauza bera esaten duzu!
 Aurten ere irakasle berdina! Aurten ere irakasle bera!
 Egun berdinean dugu urtebetetzea. Egun berean dugu urtebetetzea.

Kiroletako emaitzak adierazterakoan...

 Bi bat irabazi dugu. Bi eta bat irabazi dugu.


 Bat bat bukatu da partida. Bana (bat eta bat) bukatu da partidua.
 Sei bost gelditu ginen. Sei eta bost gelditu ginen.
 Bi bost izan da emaitza. Bi eta bostekoa izan da emaitza.
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 20

 Hiru hiru daude une honetan. Hiruna (hiru eta hiru)daude une honetan.

Ezezkoetan, objetua adierazterakoan...

 Ez dut lanerako gogoa. Ez dut lanerako gogorik.


 Gaur ez ditut etxerako lanak. Gaur ez dut etxerako lanik.
 Bihar ez dugu futbol partida. Bihar ez dugu futbol partidarik.
 Ez daukagu astia hori egiteko. Ez daukagu astirik hori egiteko.
 Ez dauzkazu jolaserako gogoak? Ez daukazu jolaserako gogorik?

Maileguko hitzen “zer”marka adierazterakoan...

 Nahi duzu kafe? Nahi al duzu kaferik?


 Nahi duzu croissant? Nahi al duzu croissantik / croissant bat?
 Nork nahi du txikle? Nork nahi du txiklea?
 Zer da “parapente”? Zer da parapentea?
 Rock gustatzen zaizu? Gustatzen al zaizu rocka?

Lehen aldia… eta oraina-geroa adierazterakoan...

 Komenigarria izango zen. Komenigarria litzateke.


 Hobe izango zen. Hobe izango litzateke.
 Gustura erosiko nuen. Gustura erosiko nuke.
 Etorriko bazen, zer ondo! Etorriko balitz, zein ondo! Baletor, zein ondo!
 Beharrezkoa izango zen. Beharrezkoa (izango) litzateke.

Hitz ordena egokia adierazterakoan...

 Da nire laguna, aizu! Nire laguna da, aizu!


 Da tipo bat oso jatorra. Oso tipo jatorra da.
 Da neska bat asko dakiela. Asko dakien neska da. Oso jakituna da neska.
 Da oso ona saskibaloian. Oso ona da saskibaloian.
 Dauka oso suerte txarra. Oso suerte txarra dauka.

“Merezi” aditza erabiltzerakoan...

 Pena merezi du. Merezi du.


 Ez du pena merezi. Ez du merezi.
 Ez zuen pena merezi haserretzea. Ez zuen merezi haserretzea.
 Pena merezi zuen eta joan egin ginen. Merezi zuen eta joan egin ginen.
 Goazen, pena merezi du eta! Goazen, merezi du eta!

Esaldiari enfasia edo indarra ematerakoan...

 Zein ona da Leire! Zein ona den Leire!


 Zein ona dago pastela! Zein ona dagoen pastela!
 Zer morro daukazu! A zer nolako muturra daukazun!
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 21

 Zer gorputza dauka! Zelako gorputza daukan!


 Zein ondo dakizu abestia! Zein ondo dakizun abestia.
 Arraioa! Nola marrazten duzu! Arraioa! Nola marrazten duzun!

Izenordeak ezezkoan adierazterakoan...

 Zer esan duzu? –Ezer! Zer esan duzu? –Ezer ez!


 Zertarako hartu duzu? –Ezertarako! Zertarako hartu duzu? –Ezertarako ez!
 Norekin etorri zara? –Inorekin! Norekin etorri zara? – Inorekin ez!
 Ez dut ulertu ezer ere ez. Ez dut ulertu ezer ere.
 Ez dut nahi ezer ez! Ezer (ere) ez dut nahi!

Gogoak, nahiak biziki adierazterakoan...

 Ojala suertea duen! Izango ahal du suertea!


 Aber gainditzen badut! Ea gainditzen dudan!
 Ea ikusten baduzu! Ea ikusten duzun!
 Ea asmatzen badudan! Ea asmatzen dudan!
 Aber irabazten badu, bestela...! Irabaziko ahal du! Irabaz dezala, bestela...!

Gogoa adierazterakoan...

 Bokata jateko gogoak dauzkat! Bokata jateko gogoa daukat!


 Bukatzeko gogoak ditugu. Bukatzeko gogoa dugu.
 Pixa egiteko gogoak dauzkazu? Pixa egiteko gogoa al daukazu?
 Ez dauzkat jateko gogoak. Ez daukat jateko gogorik.
 Baskonia ikusteko gogoak ditut. Baskonia ikusteko gogoa dut.

Nolakoak garen adierazterakoan...

 Ni zu bezala naiz. Ni zu bezalakoa naiz.


 Zu aita bezala zara. Zu aita bezalakoa zara.
 Zure erlojua nirea bezala da. Zure erlojua nirea bezalakoa da.
 Zuek astoa bezala zarete. Zuek astoa bezalakoak zarete.
 Untxia erbia bezala da. Untxia erbia bezalakoa da.

Baietza/ezetza indarrez adierazterakoan...

 Ni? Bai joango naizela! Ni? Joango naiz! Bai noski!


 Egin? Klaro que egin dudala! Egin? Bai horixe! Egin dut!
 Joan? Klaro que joango naiz! Joan? Jakina joango naizela!
 Nahi dudan? Klaro que bai! Nahi dudan? Bai horixe / Jakina!
 Kopiatu? Klaro que ez! Kopiatu? Ez horixe!
 Ea haserre nagoen? Noski baietz! Ea haserre nagoen? Horixe! Jakina! Bai noski!
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 22

Atributuak eta izen lagunak adierazterakoan...

 Irakasle hori oso histerika da. Irakasle hori oso histerikoa da.
 Pelikula erotikak saltzen dituzte hor. Pelikula erotikoak saltzen dituzte hor.
 Emakume hori histerika jartzen da. Emakume hori histeriko jartzen da.
 Nire laguna oso neska metodika da. Nire laguna oso neska metodikoa da.
 Oso gauza logika da. Oso gauza logikoa da.

Jolasak adierazterakoan...

 Jolastuko al dugu saski-baloira? Egingo al dugu saski-baloian?


 Jolastuko al dugu soka-saltora? Egingo al dugu soka-saltoan?
 Gero kaniketara jolastuko dugu. Gero kaniketan egingo dugu.
 Musera jolastuko bagenu? Egingo bagenu musean?
 Nork nahi du pilotara? Nork nahi du pilotan egin?
 Jolastuko al gara eskubaloira? Jolastuko al gara eskubaloian?

Bestelakoak...

 Lehenengoa eskatzen naiz! Neu lehenengo! Neu aurrena!


 Primeran pasatu ginen han. Primeran pasatu genuen han.
 Begira ea funtzionatzen den. Begira ea funtzionatzen duen.
 Hau noizerako da? Biharrerako? Hau noizko da? Biharko?
 Min egin naiz belarrian. Min hartu dut belarrian.
 Zuk pilo dakizu. Zuk pilo bat dakizu.
Zuk pila bat dakizu.
Zuk piloa dakizu.
 Hori nigatik idatzia da. Hori nik idatzia da.
 Paper hau komunarentzat da. Paper hau komunerako da.
 Zeinek etorri dira? Zein etorri dira? Zeintzuk etorri dira?
 Ero bezala dabil aspaldian. Eroa (balitz) bezala dabil aspaldian.
KONTUAN IZAN /O7-08 irale-gasteiz – pk – 23

Aspektua...

 Mozart Salzburgon jaiotzen da 1756an. Mozart Salzburgon jaio zen 1756an.


 Etorriko direnean hasiko gara. Etortzen direnean hasiko gara.
 Prest egoten zaretenean hasiko gara. Prest zaudetenean hasiko gara.
 Zer ordutan iristen da trena? Zer ordutan iritsiko da trena?
 Lstima atzoko partida ez irabaztea. Lastima atzoko partida ez irabazi izana.
 Hemen nire izeba bizitzen da. Hemen nire izeba bizi da.
 Zergatik egin zuen? Hala nahi zuelako. Zergatik egin zuen? Hala nahi izan zuelako.
 Nor faltatzen da gaur? Nor falta da gaur?

También podría gustarte