Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
ESTA EDICIN... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XVII
1916
CARICATURAS DE BAGARA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LA CTEDRA DE LITERATURAS NEOLATINAS MODERNAS . . . . . . . . . . . . . .
3
4
9
11
14
19
27
31
31
35
45
49
53
58
77
82
86
86
87
89
90
91
93
94
96
99
100
101
102
103
108
112
116
125
125
127
128
129
132
139
142
146
EL ESPECTADOR (1916-1934)
EL ESPECTADOR I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
153
CONFESIONES DE EL ESPECTADOR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Verdad y perspectiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nada moderno y muy siglo XX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Leyendo el Adolfo, libro de amor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Horizontes incendiados . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cuando no hay alegra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Esttica en el tranva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
157
159
165
168
172
175
176
LA VIDA EN TORNO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
TIERRAS DE CASTILLA. NOTAS DE ANDAR Y VER . . . . . . . . . . . . . . . . . .
183
185
192
192
194
196
198
FILOSOFA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
CONCIENCIA, OBJETO Y LAS TRES DISTANCIAS DE STE (FRAGMENTOS
DE UNA LECCIN) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
201
ENSAYOS DE CRTICA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IDEAS SOBRE PO BAROJA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Tema y estilo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III. El tema del vagabundo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IV. El tema del aventurero . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
V. Balance vital . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
VI. La intencin esttica y la crtica literaria . . . . . . . . .
VII. Baroja tropieza en Coria con la gramtica . . . . . . . . . . .
VIII. Teora de la felicidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IX. El fondo insobornable . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
X. Cultura anmica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XI. La accin como ideal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XIII. Sobre el arte de Baroja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XIV. La prosa y el hombre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
UNA PRIMERA VISTA SOBRE BAROJA (APNDICE) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Unos cuantos datos. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Teora del improperio . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hiptesis del histerismo espaol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El len pintado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sin embargo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La picarda original de la novela picaresca . . . . . . . . . . . . . . .
209
211
211
212
213
215
215
217
219
220
224
227
230
233
234
239
241
242
242
243
246
249
253
258
EL ESPECTADOR II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
263
265
203
CONFESIONES DE EL ESPECTADOR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DEMOCRACIA MORBOSA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PARA LA CULTURA DEL AMOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
269
271
276
LA VIDA EN TORNO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
MUERTE Y RESURRECCIN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
281
283
ENSAYOS DE CRTICA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
AZORN O PRIMORES DE LO VULGAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
289
291
Primera parte. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Emociones tornasoladas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Maximus in minimis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Angustia? Progreso? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sinfronismo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El gesto y el grito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Segunda parte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ruina viva. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La intuicin radical de Azorn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Primor de la repeticin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Poeta de la costumbre. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Intermedio de las siluetas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La historia, edificio de las hormigas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El casticismo y lo castizo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Su musa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Su flor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
291
292
293
296
299
301
305
305
307
309
310
314
316
318
321
321
323
325
330
338
EL ESPECTADOR III . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
353
INCITACIONES. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LEYENDO LE PETIT PIERRE, DE ANATOLE FRANCE . . . . . . . . . . . . . . . .
MUSICALIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
357
359
365
375
377
377
378
379
380
380
381
382
383
387
389
ARTE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LOS HERMANOS ZUBIAURRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
393
395
399
401
402
405
406
410
413
415
418
419
421
421
423
425
427
431
431
432
434
435
436
436
EL ESPECTADOR IV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
437
INCITACIONES. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ELOGIO DEL MURCILAGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PEPE TUDELA VUELVE A LA MESTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
APATA ARTSTICA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DAN-AUTA (CUENTO NEGRO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
CARTA A UN JOVEN ARGENTINO QUE ESTUDIA FILOSOFA . . . . . . . . . . .
439
441
449
455
461
467
MORALEJAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
NO SER HOMBRE EJEMPLAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ESQUEMA DE SALOM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
473
475
480
485
487
488
491
493
495
499
ESTUDIOS FILOSFICOS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LAS DOS GRANDES METFORAS (EN EL SEGUNDO CENTENARIO
DEL NACIMIENTO DE KANT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
503
505
519
521
EL ESPECTADOR V. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
529
531
531
533
534
536
538
541
543
546
549
550
552
554
557
559
562
563
566
566
569
574
578
582
584
585
FRASEOLOGA Y SINCERIDAD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
593
EL ESPECTADOR VI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
603
DIOS A LA VISTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
SOBRE EL FASCISMO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I. Contorno y dintorno. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Ilegitimidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DESTINOS DIFERENTES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
EN EL DESIERTO, UN LEN MS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PARA UN MUSEO ROMNTICO (conferencia). . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LA INTERPRETACIN BLICA DE LA HISTORIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
SOBRE LA MUERTE DE ROMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
NUEVAS CASAS ANTIGUAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
MEDITACIN DEL ESCORIAL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
En el paisaje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A la mayor gloria de Dios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La manera grande . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tratado del esfuerzo puro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El coraje, Sancho Panza y Fichte. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La melancola. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
605
608
608
611
616
619
623
633
644
654
658
658
659
660
661
662
664
EL ESPECTADOR VII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
665
HEGEL Y AMRICA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
SOBRE LA EXPRESIN, FENMENO CSMICO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Variaciones sobre la carne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inutilitarismo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
CUADERNO DE BITCORA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La profundidad de Francia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El siglo XVIII, educador . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El alpe y la sierra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
EL ORIGEN DEPORTIVO DEL ESTADO. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
EL SILENCIO, GRAN BRAHMN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
INTIMIDADES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
La Pampa promesas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
El hombre a la defensiva. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
667
680
680
684
697
697
699
701
705
720
728
728
735
EL ESPECTADOR VIII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
757
759
777
784
790
799
799
800
800
801
803
804
805
807
828
NOTAS A LA EDICIN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
NOTICIA BIBLIOGRFICA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
APNDICE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
833
851
869
ANEXOS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
939
941
941
941
EL ESPECTADOR I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
[PROSPECTO DE EL ESPECTADOR] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LOS LOCOS LA DICEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ADVERTENCIAS A LOS SUSCRIPTORES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
942
942
944
945
EL ESPECTADOR II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DESEO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PADRE E HIJO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
UN ARTCULO DE LARRA ESCRITO PARA 1916 . . . . . . . . . . . . . . . . .
946
946
946
947
NDICE ONOMSTICO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
NDICE TOPONMICO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
951
961