Está en la página 1de 3

JessBellaCeacero

GradoenPeriodismoOnline

ProduccindelaInformacinAudiovisual
ElnacimientodeTVE

"Unnacimientoenlaadversidad"

Corraelao1939yenReinoUnidoelfenmenodelatelevisinsehabaconvertidoenalgo
cotidiano.Erael1deseptiembre.EnlacadenaBBCseestabaemitiendounapelculadeMickey
Mousecuandounlocutor,contonoserio,interrumpelaprogramacinparadarunanoticiaque
cambiaraelmundotalycomoloconocemos:lastropasnazishabanentradoenPolonia.El
inventodelatelevisinsetomunatreguaporaquelentonces,hastaqueaosmstarde,yya
conunacaramssonriente,elmismolocutorvolvaparaanunciarelfindelaguerraydarpasoa
ese"film"quenopudoserreproducidoensutotalidad.

Podradecirsequelatelevisin,aligualquetodasaquellaspersonasquevivierondurantesu
nacimiento,crecienunentornorepletodedificultades.Letocexperimentarelazotedela
SegundaGuerraMundialenplenainfancia,ybsicamenteaprendiaconvivirconla
precariedad,conlalimitacindemedios.Susprocuradoresnoestabanformados,tcnicosqueen
ocasionesslotenanundestornilladorcomonicaherramientayeditoresquedebanusarel
ingenioparallevaracabocosasquehoyendapuedenhacerseapretandounbotn.

Poresoelnacimientodelatelevisinesuntemaapasionante,concientosdehistoriascomolade
laBBCquesefueronmultiplicandoalolargoyanchodelmundo.AquenEspaaestashistorias
tardaronalgomsenllegar,ymientrasenotrospaseslostelevisoressecontabanpormiles,aqu
solamentetenamosunospocoscientos.LaGuerraCivilejerciunfuerteimpacto.Noobstante,
elfenmenotelevisivosupotambinimponerseennuestropas,graciasaprofesionalesquese
hicieronasmismos,quetuvieronquelucharhastalaextenuacinparasacarunaspocashoras
deemisindiarias.

Unodelosprimeroscontactosquesetuvoanivelnacionalfueen1938atravsdelosentonces
aliadosgermanos,enparticulardelacompaaTelefunken,quemostraronlatecnologadela
televisinavariosdirectivosdeRadioNacional.Conestosequiposserealizaronalgunas
pruebas.Porentonceseracomoensearnosuncarameloquenopodamossaborear,conuna
guerrainternaanenprocesoy,porlotanto,escasosrecursoseconmicos.Sinembargo,yuna
vezlasituacindeposguerrasefuediluyendo,sediopasoauninventoquecambiarapara
siemprelavidadelosespaoles.Aunquehuboqueesperarunadcada,eldespeguefueenorme.

PrimerofueelnacimientodeRadioBarcelona,quesurgicomoemisoradetelevisin.Luego
vinolapresentacindeunsistemaporpartedePhilips.Mstarde,yaaprincipiosdelos50,tuvo
lugarlaretransmisindelaprimeranovillada,ascomodelprimerpartidodeftbol.Laimagen
quepodraestarasociadaaesteperodoesladeunnioquesecaeunayotravezcuandole
quitanlosruedinesdelabicicleta.Caosnoeraunapalabraexagerada.Cuandonoeranretrasos

JessBellaCeacero
GradoenPeriodismoOnline

ProduccindelaInformacinAudiovisual
ElnacimientodeTVE

enlaretransmisin,surganproblemasdesonidoosimplementelaimagenseveatanborrosa
queeraimposibledistinguiraltorodeltorero.

Sinembargo,TVEestabatrazandosucaminoenestaetapadepruebas.Uncaminoqueen1950
contabaconunainfraestructuramuyaustera:pocopersonal,instrumentalrudimentarioyun
chaletenelnmero75delPaseodelaHabana.Ensuinteriorhabatrescmaras,unteleciney
unplatquedebausarseparamontarhastatresdecoradosdistintos.Fueestalaetapaenquese
empezaraacaptartalentos,perotambinfamososquehicieranmssencilloeldespegue:
CarmenSevillaoFernandoSanchofueronsloalgunosdelosmltiplesnombrescontratados.

Laestructuraorganizativaseestabafraguando,connumerososnombramientosylaentradade
loshermanosOzoresoellocutorMatasPrats.Todosdesconocanobviamenteelmedio,pero
gozabandeltalentoeimprovisacinnecesariosparahacercualquiercosa,comolapresentadora
LauraValenzuela,quetanprontodabaentradaauninformativocomoprotagonizabaunespacio
depublicidad.Todosesacabaadelanteconlailusindeestarhaciendoalgoinditoporaquella
poca.Estosesumabaalhechodequelosreceptoresseibanmultiplicandoentrelosparticulares
debidoaquecadavezsevolvanmsasequibles.

Apesardequenadiesabacmofuncionabanadaynohabamanuales,losprofesionalesde
aquelentoncesacabaronaprendiendo,nosinanteshaberchocadocontraunaparedde
limitacionesyproblemastcnicoshastaacabarderribndola,aunquefueseabasedemera
persistencia.El28deoctubrede1956sellegalfinaldeesteduroprocesotrasunveranode
preparativos.Elobjetivoeracrearunaemisindetreshorasdiarias,queeraloqueporentonces
sellevabaentodaEuropa.Aqueldanoeraunocualquiera,porqueapartedequenacauna
televisin,sehacaenmediodeunrgimen,eldeFranco.

Latelevisinfuevistaporelcaudillocomounaherramientadeindudablevalorparael
adoctrinamientodelasmasas.Nofuecoincidenciaquelaemisinarrancaseconunamisay,
sobretodo,elnoticiarioNODO,quedaraorigenaltanrecurridotrminode"parte"entrelos
espaoles.Lacargaideolgicadeestosnoticiariosdocumentaleseraabrumadora,yyadesdeeste
primercaptulosepodanotarelenaltecimientodelafiguradeldictador,ascomolosvalores
quesedefendanenelEstadofranquista.Porsupuestoesedaseincluyeronotroscontenidos(un
reportajeyvariasactuaciones),peroestofuelomsrepresentativoquesevioenlospocomsde
3.000receptoresinstaladosenterritorionacional.

TVEyaestabaentrelapoblacinespaola,deunaformaparticular,conunadictaduraquese
dejabasentireneldiscursodelministrodeInformacinyTurismo,AriasSalgado:"Paraelmal,
paraloquepuedadaarlasaludespiritual,moral,polticaomaterialdelapoblacin,nopuedeni
debepermitirsequeseanutilizadoslosmediosdedifusin[...]Esnadamenosqueuna

JessBellaCeacero
GradoenPeriodismoOnline

ProduccindelaInformacinAudiovisual
ElnacimientodeTVE

obligacincontenida,segnexplicanlostelogosjuristas,enelderechonatural,mximecuando
setratadeunEstadocatlicoydelGobiernodeunpasntegramentecatlico".Elconocido
comodirigismoculturalfueunaseadeidentidad.Existiunestrictocontrolestataldela
programacinyloscontenidos.

Lamaquinariarodabaenlatelevisinespaola.Apesardequeseguanhabiendoproblemaspara
transmitir,sesaladelpasodeformaairosa.Mscuandosedieronvariosavancesdeterminantes:
incrementarlavariedaddeprogramas,incluirlargometrajesy,sobretodo,adquirirlaprimera
unidadmvil,quesuponaunantesyundespusalahoradecubrireventosdeportivos.La
retransmisindelpartidoRealMadridBarcelonaen1959propiciqueelparquedetelevisores
semultiplicase,concadavezmspersonasinteresadasenestaformadecomunicacin.

Nohaymejorconclusinquelaquedioelpropiotelediarioaqueldasobreloquefueysigui
siendoTVEconelpasodelosaos,unatelevisinquehabacrecidoenlaadversidad:"En
realidadestonoesmsqueelprincipio.Elpartidodelsiglohasidounaldabonazo.Hasonado
fuerte,peronadams.DeahoraenadelanteTVEseguirganandobatallascomoestabatallas
ganadasensilencio,laboriosamente,venciendomilesdedificultades,queharnelmilagrode
unirEspaaentodassusregionesypermitirnuestrajubilosaasomadaalmundo,conelque
tantascosaspuedenintercambiarse".

Fuentesconsultadas:
HistoriadeTelevisinEspaola(FranciscoJosMontesFernndez),2006:
http://dialnet.unirioja.es/servlet/dcfichero_articulo?codigo=1465588
HistoriadeTVE.ColeccionabledelDiarioYa,1986:
http://tv_mav.cnice.mec.es/siglo/50/loaded_movies/guias/01_red/01_pdfs/30_primeros_anyos.pd
f

También podría gustarte