Está en la página 1de 51

©LISTA DE CHEQUEO PRELIMINAR DE LOS MUSGOS DE VENEZUELA

Ramirez Reyes, C.
Crusco de Dall´Aglio, Rita
©
ABSTRACT±®

A checklist of the species, varieties, genera and families of Venezuelan mosses is


presented. In all, 949 species, 33 varieties, 231 genera and 50 families are recognized.

INTRODUCCION©

Un censo de los musgos publicado por Pittier ( 1936 ) señalaba para Venezuela
431 especies distribuídas en 131 géneros y 44 familias. Pursell ( 1937 ) reportó para
Venezuela 626 especies incluídas en 182 géneros y 48 familias. Este reporte hace
conocer la presencia de 949 especies, 33 variedades en 231 géneros y 50 familias
localizadas dentro de las regiones administrativas en que se encuentra dividido el país.
No obstante se considera que el número de especies para este país es pequeño si se
compara con el de otros países de la región, Pursell ( 1973 ) y más aún cuando
continúan casi inexploradas bryológicamente los Estados Apure, Barinas, Carabobo,
Cojedes, Falcón, Yaracuy y Nueva Esparta.

METODOLOGIA©

© Esta publicación es el resultado de consultas bibliográficas y del trabajo personal


de profesionales y estudiantes de esta rama de la botánica, asi como del chequeo de
especímenes del Herbario Nacional de Venezuela ( VEN ), del Herbario de la Facultad
de Agronomía de la UCV en Maracay, del Herbario Port de la Unellez-Guanare, del
Herbario de la UDO en Cumaná, del Herbario de la Universidad de Mérida y del
Herbario de la Universidad de Florida en Gainesville,Fl.,USA.

El ordenamiento de las familias y de los géneros que se sigue es el de Brotherus


( 1924-1925 ). La nomenclatura está de acuerdo con la indicada en el Index Muscorum (
Wijk et.al.( 1973 ). Los números que siguen al nombre de la especie indican la
bibliografía consultada, donde fué reportada.
RESULTADOS

© Se reportan 949 especies, 33 variedades, 231 géneros y 50 familias.

AGRADECIMIENTO

Se agradece a los curadores de herbarios de este grupo de plantas la colaboración


prestada.

©
Sphagnaceae Dum

Sphagnum 1

alegrense Warnst. 17
capillaceum (Weiss.)Schrank.11,17.
cuspidatum Ehrh. Ex Hoffm. 9
cuspidatum Ehrh. Ex.Hoffm.-var.
serrulatum (Schlieph.) Schlieph. VEN
erytrocalyx Hampe 17
magellanicum Brid 17
meridense (Hampe)C.Mull. 17,21.
negrense Mitt VEN
oxyphyllum Warnst. 17.
palustre L. 17.
portoricense Hampe 17.
recurvum P.Beauv. 17.
rubellum Wils. 17.
sancto-josephense Crum & Crosby 11,17.
sparsum Hampe VEN
strictum Sull. 17.
subsecundum Nees 17.

Andreaeaceae Dum.

Andreaea Hedw.

brevipes Spruce VEN


rupestri Hedw. 17
subenervis Hook. F. & Wils. VEN

2
Fissidentaceae Schimp.

Fissidens Hedw-

amoenus C. Mull. 17
angustifolius Sull. 17,19,21
porrocheilos C. Mull. 17
asplenioides Hedw. 17,21
biareolatus ( C. Mull.) Broth. 17
brachypus Mitt. 17
caripensis (Hampe & C.Mull.) Par. VEN
diplodus Mitt. 11,16
dissitifolius Sull. 14
donnelli Aust. VEN
elegans Brid. 11,17,21
fendleri C. Mull. 17
goebelii C. Mull. 17,21
guianensis Mont. VEN
inaequalis Mitt. 17,21
inclinis C. Mull. 17,21
intermedius C. Mull. 17
kegelianus C. Mull. 17,21
leptopodus Card. VEN
minutulus Sull. VEN
mollis Mitt. 2,11,17,19,21
moritzianus C. Mull. 17
pennula Broth. 17
plurisetus Bartr. 19,21
polypodioides Hedí. 17,21
prionodes Mont. 17,21
radicans Mont. 11,16,21
repandus Wils. 2,17,21
reticulosus (C.Mull.)Mitt. 2,17,19,21
rigidulus Hook. f. et. Wils. 7,11
scariosus Mitt. 17,21
secundulus C. Mull. 17,21
semimarginatus C. Mull. 17
steerei Grout. 17,19,21
subulatifolius (C.Mull.)Par. 17,21
trachelyma (Sull. In C. Mull.) Broth. 17
validicostatus Sull. 17
vardei Thér. 19,21
veracruzensis Pursell. 19,21
yucatanensis Steere 17
weirii Mit. 21

3
Ditrichaceae Limpr.

Trichodon Schimp.

cylindricus (Hedw.)Schimp. VEN

Ditrichum Hampe

gracile (Mitt.) O. Kuntze


rufescens (Hampe)Hampe

Ceratodon Brid.

purpurens (Hedw.) Brid. 17


semilunaris C. Mull. 17
stenocarpus B:S:G: 17,21
venezuelensis C. Mull. 17

Cheilotella Lindb.

boliviana (Willians)Thér.VEN
vaginata Robins 17

Tristichum C. Mull.

mirabile (C. Mull.) Herz. 8,17

Dicranaceae Schimp.

Trematodon Michx.

fendleri C. Mull. VEN

Aongstroemia B.S.G.

julaceae (Hampe) Mitt. VEN

Microdus Schimp.

barbensis Ren. & Card. VEN


brasiliensis (Dick.) Thér. 17
densus (Hook.) besch. 17-21
globicarpus (C.Mull.) Para. 17
rostratus (C. Mull.) Besch.

4
Dicranella ( C. Müll.) Schimp.

angustifolia Mitt. 17-21


aulacocarpa (Mont.) Mitt. 21
bicolour ( C. Müll. ) Mitt. 17-21
cardotti ( R. Brot. ) Dix. VEN
ditissima ( Hampe ) Mitt. 21
harrisii ( C. M. ) Broth. 21
hilariana ( Mont. ) Mitt. 17-21
perrottetii ( Mont. ) Mitt. 2-17-21
subinclinata Lor. 2-17
tovariensis ( C. Müll. ) Mitt.
trumpfii ( Hampe ) Jaeg. 17

Campylopodium ( C. Müll. ) Besch.

fendleri ( C. Müll. ) Par. 17.


pusillum ( Schimp. ) Williams 21

Campylopus Brid.

albidovirens Herz. 14
annotinus Mitt. 7-9
apollinaieei Thér. VEN
arctocarpus ( Hornsch. ) Mitt. 17-21
erodictyon ( C. Müll. ) Mitt. 17
argyrocaulon ( C. Müll. ) Broth.
atratus Broth. 17
benedictii Herz. 14
bolivarensis Bartr. 17
brewerii Bartr. 17
capitulatus Bartr. 14
caracasanus ( C. Müll. ) Par. 17
avifolius Mitt. 11
chionophilus ( C. Müll. ) Mitt. 7-21
chrismarrii ( C. Müll. ) Mitt.17-21
chrysodictyon ( Hampe ) Mitt. 17-21
concolor ( Hook. ) Brid. 17-21
crispicoma ( C. Müll. ) Jaeg. 17
cucullatifolius Herz. 11
densicoma ( C. Müll. ) Par. 14
exaltatus ( C. Müll. ) Kindb. 17
exfimbriatus C. Müll. 17
falcatulus Bartr. 17-21
fendleri ( C. Müll. ) Bartr. 17

5
filicuspis Broth. 14
filifolius ( Hornsch. ) Mitt. 17-21
flexuosus ( Hedw. ) Brid.
fragilis ( Brid. ) B. S. G. VEN
fulvus Herz. 14
guatemalensis Bartr. VEN
hoffmannii ( C. Müll. ) Ren. & Card. 17
incacorralis Herz. 14
incertus Thér. 14
introflexus ( Hedw. ) Brid. 19
jamesonii ( Hook. ) Jaeg. 17
lamelinervis ( C. Müll. ) Mitt. 17
lamprodictyon ( Hampe ) Mitt. VEN
leucogaster ( C. Müll. ) Mitt. 17-21
leucognodes ( C. Müll. ) Par. 7-21
longisubulatus Thér. 14
luteus ( C. Müll. ) Par. 17
pauper ( Hampe ) Mitt. 14
percurvatus C. Müll. 17-21
porphyreocaulis ( C. Müll. ) Kindb. 17
porphyreodictyon ( C. Müll. ) Mitt. 17
praealtus ( C. Müll.) Par. 17
pseudofilifolius ( C. Müll. ) Kindb. 17
reflexisetus ( C. Müll. ) Broth. 7
richardii Brid. 17
rosulatus ( Hampe ) Mitt. 17
savannarum ( C. Müll. ) Mitt. 12-7-9-21
saxatilis Williams VEN
sprucei Mitt. 17
steyermarkii Bartr. 17
strictus C. Müll. 14
subconcolor C. Müll. 14
subfimbriatus Thér. 14
subfulvus Thér. 14
subulatus Schimp. 17
subjugorum Broth. 11-21
surinamensis C. Müll. 17
thysanomitrioides Thér. 14
trichophorus Hampe ex Herz. 11
tunariensis Herz. 11

Atractiylocarpus Mitt.

longisetus ( Hook. ) Bartr.-var.laxifolius ( Broth. ) Pursell 17


longisetus ( Hook. ) Bartr.-var.longisetus VEN

6
longisetus ( Hook. ) Bartr.-var.meridense ( Hampe ) Pursell 17

Pilopogon Brid.

gracilis ( Hook. ) Brid. 17


longirostratus Mitt. 9
macrocarpus Bartr. 9

Dicranodontium B.S.G.

denudatum ( Brid. ) Britt. 17


pulchroalare Broth. 17

Paraleucobryum ( Limpr. ) Loeske

albicans ( Schwaegr. ) Loeske 17

Rhabdoweissia B.S.G.

fugax ( Hedw. ) B. S. G.
fugax ( Hedw. ) B. S. G. –var. tenerrima Bartr. 17

Oreoweisia ( B. S. G. ) De Not.

bogotensis ( Hampe ) Mitt. 7-9


laxiretis Broth. 7-9

Dicranoweisia Lindb.

cirrata ( Hedw. ) Lindb. 21

Kingiobryum Robins VEN

paramicola Robins VEN

Symblepharis Mont.

lindigii Hampe 11

Holomitrium Brid.

arboretum Mitt. 17
crispulum Mitt. 17-21
flexuosum Mitt. 7
lutescens C. Müll. 17

7
moritzianum Hampe 17-21
pulchellum Mitt. 7

Eucamptodontopsis Broth.

pilifera Broth. 17
tortuosa Robins 17

Chorisodontium ( Mitt. ) Broth

speciosum ( H. K. F. ) Broth. VEN


wallisii ( C. Müll. ) Broth. 17

Dicranum Hedw.

frigidum C. Müll. 17
majus Turn. VEN
scoparium Hedw. 17

Leucoloma Brid.

cruegerianum ( C. Müll. ) Jaeg. 17-21


ecaudatum ( C. Müll. ) Kindb. 17
mariei Besch. 17
mollissimum Mitt. 17
procumbens ( Mitt. ) Jaeg. 17
serrulatum Brid. 17-21
tortellum ( Mitt. ) Jaeg. 17-21

Leucobryaceae Schimp.

Ochrobryum Mitt.

gardneri ( C. Müll. ) Lindb.17

Schistomitrium Doizy & Molk.

brevifolium ( Bartr. ) Robins VEN

Holomitriopsis Robins

laevifolia ( Broth. ) Robins 17

Leucobryum Hampe

8
albicans ( Schwaegr. ) Lindb. 7
albidum ( P. Beauv. ) Lindb. 17-21
antillarum Schimp. 17-21
brevifolium Bartr. 17
compresum Mitt. VEN
crispum C. Müll. 17-20-21
flavo-mucronatum C. Müll. 17
giganteum C. Müll. 17-21
laevifolium Broth. 17
martianum ( Hornsch. ) Hampe 17-18
microcarpum C. Müll. 17
polakowskyi ( Besch. ) Card. 17

Leucophanes Brid.

calymperatum Par

Octoblepharum Hedw.

albidum Hedw.-var. albidum 17-2-21.


albidum Hedw.-var. violascens C.Müll. 17
ampullaceum Mitt. 17.
cocuiense Mitt. 17
cylindricum Mont. 17
erectifolium Mitt. 17
pellucidum C. Müll. VEN
pulvinatum ( Dozy & Molk. ) Mitt. 17
stramineum Mitt. 17
tatei ( Williams ) Bartr. 17

Steyermarkiella Robins

anomolodictya Robins 17

Calymperaceae Kindb

Syrrhopodon Schwaegr.

bernoullii C. Müll. 17
berteroanus ( Brid. ) C. M. 12-24-21
circinatus ( Brid. ) Mitt. 17-24
compactulus C. Mull. 21
cylindrothecius C. Müll. 17

epapillosus C. Müll. 17

9
fimbriatus Mitt. 17-25
flexiareolatus C. Müll. 17
gaudichaudii Mont. 17-25
helicophyllus Mitt. 14-25
incompletus Mont. 17-24-21
leprieurii Mont. 17-25-21
ligulatus Mont. 25
lycopodioides ( Brid. ) C. Müll. 17-24-21
macroprolifer C. Müll. 17
parasiticus ( Brid. ) Besch. 17-20-25
prolifer Schwaegr.-var. acanthoneurus ( C. Müll. ) C. Müll. 25
prolifer Schwaegr.-var. papillosus ( C. Müll. ) Reese 25
prolifer Schwaegr.-var. tenuifolius ( Sull. ) Mitt. 25
rigidus Hook. & Grev. 17-21
rupestris Mitt. 17
steyermarkii Robins 17
ulei C. Müll. VEN
xanthophyllus Mitt. 17-24

Calymperes Sw.

bartramii Reese 17-24


donnelli Aust. 17
erosum C. Müll. 17
guildingii Hook. & Grev. 14
levyanum Besch. 21
lonchophyllum Schwaegr. 17-21
nicaraguense Ren. & Card. 17
richardii C. Müll. 17-2-21
rubiginosum ( Mitt. ) Reese 23
venezuelanum ( Mitt. ) Broth. Ex Pittier 17

Pottiaceae Schimp.

Molendoa Lindb.

obtusifolia Broth. & Par. VEN


sendtneriana ( B. S. G. ) Limpr. 21

Anoegtangium Schwaegr.

aestivum ( Hedw. ) Mitt. 7-21


euchlorum ( Schwaegr. ) Mitt. VEN
incurvans ( Schimp. ) Bartr. VEN

10
weisioides C., Müll. 17-21

Scopelophyla ( Mitt. ) Lindb.

ligulata ( Spruce ) Spruce VEN

Weissia Hedw.

controversa Hedw. 17

Gymnostomum Nees & Hornsch.

aeruginosum Sm. VEN


calcareum Nees & Hornsch. 17-21
recurvirostre Hedw. 17
venezuelense ( c. Müll.) Kindb.

Hymenostylium Brid.

recurvirostre ( Hedw. ) Dix. VEN

Rhamphidium Mitt.

fendleri ( C. Müll. ) Broth

Trichostomum Bruch.

brachydontium Bruch. 11-21


duidense Bartr.
jamaicense ( Mitt. ) Jaeg. & Sanerb. 2-17
linealifolium C. Müll. ) Broth. 17
tovarense C.- Müll. 17-21
wagneri ( C. Müll. ) Broth.

Oxystegus ( Limpr. ) Hilp. 17

cylindricus ( Brid. ) Hilp. 17

Pseudosymblepharis Broth.

schimperiana ( Par. ) Crum 7-9

Tortella ( Lindb. ) Limpr.


humilis ( Hedw. ) Jenn. 17-21
mollisima Broth. 17-21

11
Trichostomopsis Card.

australasiae ( Hook. & Grev. ) Rob. 17


curripes ( C. Müll. ) Rob. VEN
diaphanobasis ( Card. ) Grout. VEN

Leptodontium ( C. Müll. ) Hampe

brachyphyllum Broth. & Thér. 7-9


capitulegerum C. Müll. 7-9
erythroneuron Herz. 7-9
excelsum ( Sull. ) Britt. 7
filicola Herz. 17
flexifolium ( Dicks. ) Hampe 17
longicaule Mitt.-var. microruncinatum ( Dus. ) Zander 17
luteum ( Tayl. ) Mitt. 9
pungens ( Mitt. ) Kindb. 17
stellafoliium ( Hampe ) Broth. VEN
stellaticuspis Bartr. 7-9
veticulosoides ( P. Beauv. ) Wijk. & Marg. 17-21
wallisii ( C. Müll. ) Kindb. 7-9

Hyophyla Brid.

arborea ( Mitt. ) Jaegr. 17


involuta ( Hook. ) Jaeg. 17-21
involutifolia ( C. Müll. ) Jaeg. 17
microcarpa Broth. 17

Didymodon Hedw.

angustifolius Bartr. 17
inundatus ( Mitt. ) Broth. 17
mobilis C. Müll. 21
moritzianus ( C. Müll. ) Broth. 17
rigidulus Hedw. 21

Bryoerytrophyllum Chen.

recurvirostre ( Hedw. ) Chen. 7-9

Barbula Hedw.

acuta ( Brid. ) Brid.-var. icmadophyla ( C. M. ) Crum 21

12
campylocarpa ( Tayl. ) Broth. 17
cruegeri Sond. ex. C. Müll. 17-21
ecuadoriensis Broth. 17-21
erosa Hampe in C. Müll. 17
naequalifolia Tayl. 14
laevigata ( Mitt. ) Jaeg. VEN
replicata Tayl. VEN
spiralis Schimp. 17

Morinia Card.

ehrenbergiana ( C. Müll. ) Thér. 7-9

Streptopogon Wils.

calymperes C. Müll. 17
cavifolius Mitt. 8-17
erythrodontus ( Tayl. ) Wils. 7-9
lindigii Hampe 8-17
rigidus Mitt. 21

Neohyophila Crum

sprengelii ( Schwaegr. ) Crum 21

Gymnostomiella Fleisch.

orcuttii Bartr. 14

Aloinella Card.

venezuelana Griffin 7-10

Tortula Hedw.

andicola Mont. 17-27


elongata ( Wils. ) Mitt. 17-27
fragilis Tayl. 17
goudottii ( Hampe ) Mitt. 7-9
mniifolia ( Sull. ) Mitt. 17

Semibarbula Herz. ex. Hilp.


orientalis ( Web. ) Wijk et Marg. VEN

13
Grimmiaceae Arnott.

Grimmia Hedw.

affinis Hornsch. 22
ongirostris Hook. VEN
meridensis V. Vareschi 22
ovalis ( Hedw. ) Lindb. 17
pilifera P. Beauv. 22

Racomitrium Brid.

crispulum ( Hook. & Wils. ) Dix. 17-21


cuculatifolium Hampe 17-21
lanuginosum ( Hedw. ) Brid. VEN

Funariaceae Schwaegr.

Funaria Hedw.

acutifolia ( Hampe ) Broth. 17


hygrometrica Hedw.-var. calvescens ( Schwaegr. ) Mont. 17
hygrometrica Hedw.-var. hygromerica 17-21
lindigii ( Hampe ) Broth. 17
macrospora Williams 17
trumpffii ( C. Müll. ) Broth. 17

Splachnaceae Grev. & Arnott.

Splachnobryum C. Müll.

bernoullii C. Müll. VEN


obtusum ( Brid. ) C. Müll. 17

Tayloria Hook.

jamesonii ( Tayl. ) C. Müll. 7-17-9


laciniata Spruce 7-17
moritziana C. Müll.-var. moritziana 7-17
scabriseta ( Hook. ) Mitt. 7-8-17

Tetraplodon B. S. G.

mnioides ( Hedw. ) B. S. G

14
Splachnum Hedw.

turbinatum Brid. 7-17-9


weberbaueri Reim. VEN

Bryaceae Schimp.

Orthodontium Schwaegr.

pellucens ( Hook. ) B. S. G. 7-17

Mielichhoferia Nees & Hornsch.

campylocarpa ( Hook. & Arn. ) Mitt.


7-9
canescens C. Müll. 7-17
graciliseta ( Hampe ) Mitt. 7-17
gymna C. Müll. 7-17

Haplodontium Hampe

cuspidatum Herz. VEN

Pohlia Hedw.

flexuosa Hook. 7-9-21


integridens ( C. Müll. ) Broth. 7
longipedicellata ( C. Müll. ) Broth. 17
papillosa ( C. M. ) Broth. 2-26
spectabilis ( C. Müll. ) Broth. 7-17

Pseudopohlia Williams

didymodontia ( Mitt. ) Andrews 7-17

Mniobryum Limpr.

wahlengergii ( Web. & Mohr. ) Jenn. 2-14

Epipterygium Lind.

immarginatum Mitt. VEN


orbifolium C. Müll. 5-17

15
Brachymenium Schwaegr.

barbae-montis C. Müll. VEN


consimile ( Mitt. ) Jaeg. 11-21
exile ( Doz. et Molk. ) Besch. et Lac. 21-22
globirameum ( C. Müll. ) Kindb. 5-17
globosum Jaeg. 21
melanopyxis ( C. Müll. ) Jaeg. 5-17
pararistatum ( C. Müll. ) Kindb. 5-17
sipapoense Bartr. 5-17
smaragdinum ( C. Müll. ) Jaeg. 5-17
sordidissimum ( C. Müll. ) Par. 5-17
systilium ( C. Müll. ) Jaeg. 7
wrightii ( Sull. ) Broth.-var, mnioides ( Besch. ) Florsch. 17

Anomobryum Schimp.

ceramiocarpum ( C. Müll. ) Broth. 5-17


clavicaule ( C. Müll. ) Broth. 7-17
filiforme ( Dicks. ) Husn. 7-17
plicatulum Card. 5-7-21
semi-ovatum ( Brid. ) Jaeg. 9

Leptobryum Hedw.

pyriforme ( Hedw. ) Wils. 9

Bryum Hedw.

angustirete Kindb.-var. compactum ( Hornsch. ) Wijk. & Marg. 11


apiculatum Schwaegr. 12-21
argenteum, Hedw.-var. argenteum 5-17-21
aubertii ( Schwaegr. ) Brid. 14
billardieri Schwagr. 7-17-21
candicans Tayl. 21
capillare Hedw. 5.-17
chrysoblastum C. Müll. 5-17
congestum Mitt. 5-17
coronatum Schwaegr. 5-17
cruegeri Hampe 5-17
curvifolium Bartr. 5-17
dimorphus ( C. Müll. ) Broth. 17
ellipsifolium Bartr. 5-17
fendleri C. Müll. 17
flexisetum Mitt. 7-5-17

16
genucaule C. Müll. 14
grandifolium ( Tayl. ) C. Müll. 14
incacorralis Herz. 11
leptopelma C. Müll. 5-17
limbatum C. Müll. 12-21
micro-pendulum C. Müll. 5-17
procerum Schimp. 5-7-9-17
pseudotriquetrum ( Hedw. ) Schwaegr. 11
subleucophyllum C. Müll. 5-7-17
truncorum ( Brid. ) Brid. 21-22
valenciae C. Müll. 5-17
wagneri C. Müll. 5-17

Rhodobryum ( Schimp. ) Hampe

andino-roseum ( C. Müll. ) Par. 17-21


beyrichianum ( Hornsch. ) C. Müll. 17-21
dominguense ( Brid. ) Schimp. 17
grandifolium ( Tayl. ) Schimp. 17
pycnopyxis ( C. Müll. ) Par. 17

Mniaceae Schwegr.

Mnium Hedw.

rostratum Schrad.-var. rostratum 7-17-21


rostratum Schrad.-var. ligulatum Herz. 17-21

Plagiomnium T. Kop.

rhynchophorum ( Hook. ) T. Kop. VEN

Phyllodrepaniaceae Crosby

Phyllodrepanium Crosby

falcifolium ( Schwaegr. ) Crosby 17

Mniomalia C. Müll.

17
viridis ( Mitt. ) C. Müll. 17

Eustichiaceae Broth.

Eustichia ( Brid. ) Brid.

longirostris ( Brid. ) Brid. 7-17


spruceana ( C. Müll. ) Par. 17

Rhizogoniaceae Broth.

Rhizogonium Brid.

lindigii ( Hampe ) Mitt. 5-7-17


mnioides ( Hook. ) Wils. 11
spiniforme ( Hedw. ) Bruch. 7-17-21

Aulacomniaceae Schimp.

Leptotheca Schwaegr.

costaricensis Card. & Thér. 17

Aulacomnium Schwaegr.

venezuelanum Mitt. 17

Bartramiaceae Schwaegr.

Anacolia Schimp.

intertexta ( Besch. ) Par. 5-17


laevisphaera ( Tayl. ) Flow. 5-7-17

Leiomela ( Mitt. ) Broth.

bartramiodes ( Hook. ) Par. 5-17


lineata ( C. Müll. ) Broth.
lopezii Griffin 13
subbrevifolia ( C. Müll. ) Broth. 17

Bartramia Hedw.

18
angustifolia Mitt. 7-9
brevifolia Brid. 5-7-17
flavican s Mitt. 7-17-26
humilis Mitt. 11
mathewsii Mitt. 5-7-17
microstoma Mitt. 7-9-17
potosica Mitt. 7-17
secunda Schimp. 7-17-26
thelioides C. Müll. 11

Conostomum Sw.

jamesonii ( Tayl. ) Steere VEN


pentastichum ( Brid. ) Lindb. 6-8-18

Philonotis Brid.

curvata ( Hampe ) Jaeg. 17


elegantula ( C. M. ) Par. 11-21
filiformis ( Hornsch. ) Mitt. 17
glaucescens ( Hornsch. ) Par. 21-22
gracillima aongstr. 21-22
longiseta ( Michx. ) Britt. 17-21-22
macrodictya ( C. Müll. ) Kindb. 7-17-21
moritziana ( Hampe ) Jaeg. 17
spaericarpa ( Hedw. ) Brid. –var. Sphaericarpa 7-21
uncinata ( Schwaegr. ) Brid. – var. Uncinata 2-17-21
uncinata ( Schaegr. ) Brid. –var. Glaucescens ( Hornsch. ) Florsch. 17

Breutelia ( B. S. G. ) Schimp.

allionii Broth. VEN


chrysea ( C. Müll. ) Jaeg. 9
lorentzii ( C. Müll. ) Par. 22
scoparia ( Schwaegr. ) Jaeg. 17
subarcuata ( C. Müll. ) Schimp. 9
tomentosa ( Brid. ) Jaeg. 17-21

Erpodiaceae Broth.

Erpodium ( Brid. ) Brid.

coronatum ( Kook. & Wils. ) Mitt. 17-19-21

Ptychomitriaceae Schimp.

19
Campylostelium B. S. G.

venezuelanum Dozy & Molk. 17

Orthotrichaceae Arnott.

Zygodon Hook. & Tayl.

fragilis Robins. 14
goudotii Hampe 7-9
liebmannii Schimp. 7-21
obtusifolius Hook. 17-21
pichinchensis ( Tayl. ) Mitt. 7-17
pilosulus C. Müll. 17
peruvianus Sull. VEN
pungens C. Müll. 17
reinwardtii ( Hornsch. ) Braun. 7-17-21
setulosus Mitt. 7-9
subdenticulatus Hampe 17

Amphidium Schimp.

cyathicarpum ( Mont. ) Broth. 11

Orthotrichum Hedw.

aequatoreum Mitt. 7-9-17-21


elongatum Tayl. 5-7-9-17
undulatum Mitt. 5-7-17

Macromitrium Brid.

acutissimum C. Müll. 17-21


cirrosum ( Hedw. ) Brid. 17-21
dussi Broth. 17
fendleri C. Müll. 17
galipense C. Müll. 17
hymenostomum Mont. 17
leprieurii Mont. 17
longifolium ( Hook. ) Brid. – var. brevifolium C. Muell. 17
longifolium ( Hook. ) Brid. – var. Longifolium ( Hook. ) Brid. 17-21
macrothele C. Müll. 7-17
parvirete Bartr. VEN
pellucidum Mitt. 17

20
pentastichum C. M. 20-21
perichaetiale ( Hook. ) & Grev. ) C. Müll. 17-21
podocarpi C. Müll. 17
proliferum Mitt. 17
punctatum ( Hook. & Grev. ) Brid. 17
pyriforme C. Müll. 17
retusulum C. Müll. 17
rhaphidophyllum C. Mül. 17
richardii Schwaeger. 17
schwneckeanum Hampe 14-21-22
serrulatum Mitt. 22
stellulatum ( Hornsch. ) Brid.
stolonigerum C. Müll. 17
striticuspis C. Müll. 17
subnitidum C. Müll. 17
subpaucidens C. Müll. 17-21
subscabrum Mitt. 21-22
swainsonii ( Hook. ) Brid. 17
ulophyllum Mitt. 17
venezuelense Par. 17

Groutiella Steere

apiculata ( Hook. ) Crum & Steere 22


husnotii ( Beswch. ) Crum & Steere 17
mucronifolia ( Hook. ) & Grev. ) Crum & Steere 17
schlumbergeri ( Schimp. ) Wijk. & Marg. VEN
tomentosa ( Hornsch. ) Wijk. & Marg 17
wagneriana ( C. Müll. ) Crum & Steere 17

Macrocoma ( C. Müll. ) Grout.

hymenostomum ( Mont. ) Grout. 17

Schlotheimia Brid.

angustata Mitt. 20-21


fusco-viridens Hornsch. VEN
glauca C. Müll. 17
grandi-areolata C. Müll. 17
lesiomitria C. Müll. 17
pungentissima C. Müll. 17
rugifolia ( Hook. ) Schwaegr. 17-21
torquata ( Hedw.) Schwaegr. 17-21
trichomitria Schwaegr. 17

21
Helichophyllaceae Broth.

Helycophyllum Brid.

torquatum ( Hook. ) Brid. 14

Racopilaceae Kindb.

Racopilum P. Beauv.

tomentosum ( Hedw. ) Brid. 2-7-17-20-21

Fontinalaceae Schimp.

Fontinalis Hedw.

duriael Schimp. VEN

Hydropogonaceae Welch.

Hydropogon Brid.

fontinaloides ( Hook. ) Brid. 17

Hydropogonella Card.

gymnostoma ( Schimp. ) Card. 17

Hedwigiaceae Schimp.

Hedwigia P. Beauv.

ciliata ( Hedw. ) Ehrh. 7-17-21

Hedwigidium B. S. G.

imberbe ( Sm. ) B. S. G. 7-8-17-21

Rhacocarpus Lindb.

cuspidatus ( C. Müll. ) Par. 7-17


humboldtii ( Hook. ) Lindb. 22
purpurascens ( Brid. ) Par. 7-17
rivularis ( C. Müll. ) Par. VEN

22
Cryphaeaceae Schimp.

Schoenobryum Dozy & Molk.

caripensis ( C. Müll. ) Hampe 17


gardneri ( Mitt. ) Jaeg. 7-17

Cryphaea Mohr. in Wen.

filiformis ( Hedw. ) Brid. 7-17


patens Hornsch. 7-17
pinnata B. S. G. 11
reticulata Besch. 17-21

Dendropogonella Britt.

rufescens ( Schimp.

Leucodontaceae Schimp.

Leucodon Schwaegr.

subgracilis Hampe & Fleisch. 22

Leucodontopsis Ren. & Card.

geniculata ( Mitt. ) Crum & Steere 17

Pseudocryphaea Britt. ex Besch.

flagellifera ( Brid. ) Britt. 17-21

Lepyrodontaceae Broth.

Lepyrodon Hampe

tomentosus ( Hook. ) Mitt. 7-5

Prionodontaceae Broth.

Prionodon . Müll.

densus ( Hedw. ) C. Müll. 7-17-21


dichotomus Hampe 7-9

23
fusco-lutescens Hampe 7-9-21
laeviusculus Mitt. 22
luteo-virens ( Tayl. ) Mitt. 7-21
lycopodium ( C. Müell. ) Jaeg. VEN
simplex C. Müll. 17
subgeniculatus C. Müll. 17

º Pterobryaceae Kindb.

Jaegerina C. Müll.

scariosa ( Lor. ) arenzi 17

Pterobryopsis Fleisch.

mexicana ( Schimp. ) Fleisch. 21-22

Orthostichidium C. Müll. ex Dus.

guyanense ( Mont. ) Broth. 17-21


pentagonum ( Hampe & Lor. ) C. M. 21-22

Orthostichopsis Broth.

auricostata ( C. Müll. ) 17-21


crinita ( Sull. ) Broth. 17-21
tetragona ( Hedw. ) Broth. 7-17-21

Pireella Card.

angustifolia ( C-.Müll. ) Arz. 17


cavifolia ( Card. & Herz. ) Card. 17-18-21
cymbifolia ( Sull. ) Card. 17
fendleri ( C. Müll. ) Card. 17
husnotiana ( Besch. ) Card. VEN
pohlii ( Schwaegr. ) Card- VEN

Pterobryon Hornsch.

densum Hornsch. 7-17-21

Meteoriaceae Kindb.

Squamidium ( C. Müll. ) Broth. 17

24
brasiliense ( Hornsch. ) Broth. 17
filiferum ( C. Müll. ) Broth. 7-17
leucotrichum ( Tayl. ) Broth. 7-17-21
macrocarpum ( Mitt. ) Broth. VEN
nigricans ( Hook. ) Broth. – var. nigricans 5-7-17-18-21
nigricans ( Hook. ) Broth. – var. pendula ( Hampe ) Pursell. 17
rotundifolium ( Mitt. ) Broth. 7
subterocladium ( C. Müll. ) Broth. 7

Pilotrichella ( C. Müll. ) Besch.

compositum ( Sw. ) Par. VEN


flexilis ( Hedw. ) Aongstr. 7-17-21
hexasticha ( Schwaegr. ) Jaeg. 21-22
imbricata ( Schwaegr. ) Bruch. 21-22
pachygaster ( C. Müll. ) Jaegr. 5-7-17
pentasticha ( Brid. ) Wijk. & Marg. 5-7-21
rigida ( C. Müll. ) Besch. 17
viridens ( C. Müll. ) Jaeg. 17

Papillaria ( C. Müll. ) C. Müll.

denticulata ( Mitt. ) Jaeg. 17


deppei ( C. Müll. ) Jaeg. 7-12-21
imponderosa ( Tayl. ) Broth. 7-17-21
laevifolia ( C. Müll. ) Jaeg. VEN
nigrescens ( Hedw. ) Jaeg. –var. nigrescens 7-17-21
illecebra ( Brid. ) Ren. & Card. 17
penicillata ( Dozy & Molk. ) Broth. 17
pseudo-funalis C. Müll. 17
seriata ( C. Müll. ) Wijk. & Marg. 17
subsquamulata C. Müll. 17

Meteorium ( Brid. ) Doz. & Molk.

illecebraria ( C. Müll. ) Broth. 17


illecebrum Sull. 5-7-17
pseudosinuatum ( C. Müll. ) Broth. 17
teres Mitt. 21-22

Lindigia Hampe

aciculata ( Tayl. ) Hampe 21-22


debilis ( Mitt. ) Jaeg. VEN

25
trichomitria C. Müll. 17

Barbella Fleisch.

conferva ( C. Müll. ) Broth. 17

Meteoriopsis Fleisch. ex Broth.

patula ( Hedw. ) Broth. 5-7-17-21


recurvifolia ( Hornsch. ) Broth. 17-21
tovariensis ( C. Müll. ) Broth. 21

Meteoridium ( C. Müll. ) Manuel

remotifolium ( C. Müll. ) Manuel. VEN

Phyllogoniaceae Kindb.

Phyllogonium Brid.

fulgens ( Hedw. ) Brid. 7-17-21


goebellii C. Müll. 17
viscosum ( P. Beauv. ) Mitt. 17-21

Catagonium C., Müll. ex Broth.

politum ( Hook. f. & Wils. ) Dus. ex Broth.


5-7-17-21

Neckeraceae Schimp.

Cliptothecium Mitt.

duplicatum ( Schwaegr. ) Broth. 17-21


moritzii ( Hampe ) Broth. 17

Neckera Hedw-

chlorocaulis C. M. 22
jamesonii Tayl. 5-7-17
lindigii Hampe 11-21
novae-granadae C. Müll. 7-9
urnigera C. Müll. 21-22

Neckeropsis Reinchardt.

26
disticha ( Hedw. ) Kindb. 2-17
undulata ( Hedw. ) Reinchdt. 2-17-21

Homaliodendron Fleisch.

mohrianum ( C. M. ) Fleisch., 21-22


Homalis ( Brid. ) B. S. G.

defoliata ( C. Müll. ) Jaeg. 22

Pinnatella Fleisch.

piniformis ( Brid. ) Fleisch. VEN

Porotrichum ( Brid. ) Hampe

brevifolium Bartr. 21-22


cobanense C. Müll. 7-9-21
insularum Mitt. 7-9
korthalsianum ( Dozy & Molk. ) Mitt. 17-18
longirostre ( Hook. ) Mitt. 17-21
nexkereaforme ( Hampe ) Mitt. 22
plicatulum Mitt. 17-21

Porothamnium Fleisch.

expansum ( Tayl. ) Fleisch. 7-9


fasciculatum ( Hedw. ) Fleisch. 5-7-21
filiferum ( Mitt. ) Fleisch. 17

Thamnium Nieuwl.

subseriartum ( Hook. ) Mitt. 21

Lembophyllaceae Broth.

Porotrichodendron Fleisch.

robustum Broth. 5-7-8-17


superbum ( Tayl. ) Broth. 5-7-17

Rigodium Kunze ex Schwaegr.


gracile Ren. & Card. 17
solutum ( Tayl. ) Par. 17

27
toxarium ( Schwaegr. ) Jaeg. 22

Pilotrichaceae Kindb.

Callicosta C. Müll.

andersonii ( Crosby ) Crosby 17


bipinnata ( Schwaegr. ) C. Müll. 17
evanescens C. Müll. 17
fendleri ( C. Müll. ) Crosby 17
longicaulis ( Broth. ) Crosby 17
ramosissima ( Mitt. ) Crosby 17

Pilotrichidium Besch.

callicostatum ( C. M. ) Jaeg. 21-22

Hookeriaceae Schimp.

Daltonia Hook. & Tayl.

bilimbata Hampe 7-11


gracilis Mitt. 11
latolimbata Broth. 7-9
longifolia Tayl. 5-7-17-21
peruviana Mitt. 7-9
pulvinata Mitt. 11
stenophylla Mitt. 17
tenuifolia Mitt. 17

Leskeodon Broth.

longipilus ( Besch. ) Bartr. 12


parvifolium Bartr. 17

Adelothecium Mitt.

bogotense ( Hampe ) Mitt. 7-17-21

Calyptrochaeta Desv.

setigerus Mitt. VEN

Hookeria J. E. Sm.

28
acutifolia Hook. et Grev. 21-22

Cyclodictyon Mitt.

albicans ( Hedw. ) Kuntze 7-17-21


amnigenum ( C. Müll. ) Broth. 17
capillatum ( Mitt. ) Kuntze 17
cuspidatum Kuntze 17
fendleri ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
jagianum ( C. Müll. ) Kuntze 5-7-17
nivale ( C. Müll. ) Kuntze 7-17
roridum ( Hampe ) Kuntze 12
varians ( Sull. ) Kuntze 17-21

Schizomitrium B. S. G.

aspera ( Mitt. ) Jaeg. 17


bernoullii ( Hampe ) Broth. 22
depressa ( Hedw. ) Jaeg. 17
galipanoana ( C. Müll. ) Broth. VEN
hondurensis Crum 21
microcarpa Aongstr. 17
pallida ( Hornsch. ) Aongstr. 17
rufescens ( Mitt. ) Jaeg. 22
scabriseta ( Hook. ) Jaeg. 17

Hookeriopsis ( Besch. ) Jaeg.

acicularis ( Mitt. ) Jaeg. 21-22


asprella ( Hampe ) Broth. 21.22
crispa ( C. Müll. ) Jaeg. 5-7-17-21
cruegeriana ( C. Müll. ) Jaeg. 17
falcata ( Hook. ) Jaeg. VEN
guadalupensis ( Brid. ) Jaeg. VEN
incurva ( Hornsch. ) Broth. 17-21
maguirei Bartr. 22
obtusifolia Bartr. 22
parkeriana ( Hook. & Grev. ) Jaeg. 17
pernutans ( C. Müll. ) Broth. 17
ptari-tepuiensis Bartr. 17
steyermarkii Bartr. 17
subfalcata ( Hampe ) Jaeg. 17
undata ( Hedw. ) 17
venezuelensis Bartr. 17

29
Lepidopilidium ( C. Müll. ) Broth.

divaricatum ( Dozy & Molk. ) Broth. 17


laevisitum ( Hampe ) Broth. 22
portoricense ( C. M. ) Crum & Steeere 17
purpurissatum ( C. Müll. ) Broth. 17

Actinodontium Schwaegr.

megalocarpum ( Hook. ) Ren. & Card. 22


portoricense Crum & Steere 17

Lepidopilum ( Brid. ) Brid.

aureo-fulvum C. Müll. 17
biductulosum ( P. Beauv. ) Wijk. & Marg. 17
brevipes Mitt. 22
cubense ( Sull. ) Mitt. 21-22
diaphanum ( Hedw. ) Mitt. 17
goniothecium C. Müll. 17
haplociliatum ( C. Müll. ) Par. 17
leiomitrium C. Müll. 17
mnioides C. Müll. 17-21
muelleri ( Hampe ) Spruce 17
polytrichoides ( Hedw. ) Brid. 17-21
purpurascens Schimp. ex Besch. 14
radicale Mitt. VEN
scabrisetum ( Schwagr. ) Steere 21
steyermarkii Bartr. 5-7-17
stolonaceum C. Müll. 17
subpolytrichoides C. Müll. 17

Isodrepanium ( Wils. ) Britt. 17

lentulum ( Wils. ) Britt. 17

Crossomitrium C. Müll.

goebelii C. Múll. 17-21


patrisiae ( Brid. ) C. Müll. 17-21
phragmidiaceum C. Müll. 17
tenellum C. Müll. 17-21

Hypnella ( C. Müll. ) Jaeg.

30
cymbifolia ( Hampe ) Jaeg. 17
filiformis ( Hook. ) Jaeg. VEN
leptorrhyncha ( Hook. & Crev. ) Jaeg. 17
pallescens ( Hook. ) Jaeg. 17
phillonotula ( C. Müll. ) Kindb. 17
pilifera ( Hook. & Wils. ) Jaeg. 17

Stenodictyon ( Mitt. ) Jaeg.

pallidum Crum & Steere VE

Callicostelopsis Broth.

meridensis ( C. Müll. ) Broth. 7-17

Rhynchostegiopsis C. Müll.

lutescens Britt. ex Broth. VEN


planifolia Crum & Steere VEN

Neohypnella Bartr.

diversifolia ( Mitt. ) Robins 17


trichomitria C. Müll. 17

Hemiragis ( Brid. ) Besch.

aurea ( Brid. ) Kindb. 14

Leucomiaceae Broth.

Leucomium Mitt.

attenuatum Mitt. 17
compressum Mitt. 17
cuspidatum ( C. Müll. ) Jaeg. VEN
lignicola Spruce ex Mitt. 17-21

Hypopteryhium Brid.

flavescens Hampe 7-17


laricinum ( Hook. ) Brid. 7-17
rigidulum Mitt. 17
tamariscinum ( Hedw. ) Brid. 7-17-18-21

31
Fabroniaceae Schimp.

Fabronia Raddi

glauca C. Müll. 17
perimbricata C. Müll. 17-21
polycarpa Hook. 7-17-21
wrightii Sull. 21-22

Anacamptodon Brid.

cubensis ( Sull. ) Mitt. 17

Leskeaceae Schimp.

Leskea Hedw.

angustata Tayl. 7-17

Thuidiaceae Schimp.

Haplocladium ( C. Müll. ) C. Müll.

firmulum C. Müll. 22
microphyllum ( Hedw. ) Broth. 22

Rauiella Reim.

firmula ( C. Müll. ) Wijk. & Marg. 17


subcatenulata ( Besch. ) Wijk. & Marg. 17

Thuidium B. S. G.

frontinoae ( C. Müll. ) Jaeg. 17


furfurosum ( H. & W. ) Reinchardt. 21-22
gratum ( P. Beauv. ) Jaeg. 17
involvens ( Hedw. ) Mitt. 2-17-21
minutulum ( Hedw. ) B. S. G. 7-17-21
peruvianum Mitt. 7-9
pseudo-protensum ( C. Müll. ) Mitt. 5-7-21
pusillum Mitt. 17
recognitium ( Hedw. ) Lindb. VEN
recognitium ( Hedw. ) Lindb. –var. delicatulum ( Hedw. ) Warnst. 5-7-17
scabrosulum Mitt. 17

32
schystocalyx ( C. Müll. ) Mitt. 2
siphoteca ( C. Müll. ) Jaeg. 17
tamariscinum ( Hedw. ) B. S. G.
turkheimiii C. M. 21-22
urceolatum Lor. 7-17

Amblystegiaceae ( Broth. ) Fleisch.

Cratoneuron ( Sull. ) Spruce

filicinum ( Hedw. ) Spruce 5-7-17

Campylium ( Sull. ) Mitt.

hispidulum ( Brid. ) Mitt. 7-9

Leptodictyum ( Schimp. ) Warnst.

riparium ( Hedw. ) Warnst. 5-7-17

Hygroamblystegium Loeske

meridense Bartr. 5-7-17

Drepanocladus ( C. Müll. ) G. Roth.

exannulatus ( B. S. G. ) Warnst. 7-9

Hygrophypnum Lindb.

tequendamense Herz. –var. subfalcatum Herz. 7-17

Calliergon ( Sull. ) Kindb.

trifarium ( Web. & Mohr. ) Kindb.


7-9-17
Scorpidium ( Schimp. ) Limpr.

scorpioides ( Hedw. ) Limpr. VEN


scorpioides ( Hedw. ) Limpr. – var. venezuelense Bartr. 5-7-17

Brachytheciaceae Broth.

Homalothecium B. S. G.

33
leskeoides ( Hook. ) Britt. 7-17

Palamocladium C. Müll.

bonplandii Broth. 7
leskeoides ( Hook. ) Britt. 7-17

Platyhipnidium Fleisch.

riparioides ( Hedw. ) Dix. 17-21

Lepyrodontopsis Broth.

trichophylla ( Hedw. ) Broth. 17

Brachythecium B. S. G.

eupopuleum ( C. Müll. ) Kindb. 17


meridense ( C. Müll. ) Jaeg. 7-17
plumosum ( Hedw. ) B. S. G.
stereopoma ( Spruce ) Jaeg. 17-21

Rhynchostegium B. S. G.

argute-serratum Bartr. 17
beskeanum ( C. Müll. ) Jaeg. 17
campylocarpum ( C. Müll. ) De Not. 17
conchophyllum ( Tayl. ) Jaeg. 17
frondicola C. Müll. 22
riparioides ( Hedw. ) Card. 7-12
scariosum / Tayl.) Jaeg. 17-21
sellowii ( Hornsch. ) Jaeg. 17
serrulatum ( Hedw. ) J. & S. 21-22
serrulatum ( Hedw. ) Jaeg. – var. frondicola ( C. Müll. ) Par. 17
subperspicuum ( C. Müll. ) Broth. 17

Oxyrrhychium B. S. G.

clinocarpum ( Tayl. ) Broth. 17

Eurhynchium B. S. G.

pulchellum ( Hedw. ) Jenn. 7-9

Stokesiella ( Kindb. ) Robins 7-9

34
praelonga ( Hedw. ) Robins 7-9

Entodontaceae Kindb.

Erythrodontium Hampe

longisetum ( Hook. ) Par, 7-17 20


squarrosum ( Hampe ) Par. 17

Mesonodon Hampe

onustus Hampe 17

Rozea Besch.

bourgeana Besch.

Entodon C. Múll.

aurescens Hampe 17-21


beyrichii ( Schwaegr. ) C. Müll. 11
columnaris ( Schwaegr. ) Mitt. 17
complicatus ( C. Müll. ) Mitt. 17
distans ( C. Müll. ) Mitt. 7-17
erythropus Mitt. 2-17
hampeanus C. Múll. 17
jamesonii ( Tayl. ) Mitt. 7-17-21
macropodus ( Hedw. ) C. Müll. 5-7
myurus ( Hook. ) Hampe 17
pallescens ( C. Múll. ) Mitt. 5-7-17

Pleurozium Mitt.

schreberi ( Brid. ) Mitt. 7-9

Plagiotheciaceae ( Broth. ) Mitt.

Stereophyllum Mitt.

cultelliforme ( Sull. ) Mitt. 17-21


leucostegum ( Brid. ) Mitt. 17-21
obtusum Mitt. 17
papilliferum Mitt. 17
radiculosum ( Hook. ) Mitt. 17

35
subobtusum Ren. & Card. 21-22

Pilosium ( C. Müll. ) Fleisch.

chlorophyllum ( Hornsch. ) C. Müll. 17

Plagiothecium B. S. C.

laetum B. S. C. VEN
lucidulum ( Hook. & Wils. ) Mitt. 22
planissimum ( Mitt. ) Bartr. 20-22
schraderi ( C. Müll. ) Kindb. 17

Sematophyllaceae Broth.

Aptychella ( Broth. ) Herz.

americana ( Card. ) Broth. 8-9-19


proligera ( Broth. ) Herz. 8-9-19

Ptergonidium C. Müll. ex Broth.

pulchellum ( Hook. ) C. Müll. 17

Meiothecium Mitt.

boryanum ( C. Müll. ) Mitt. 17


negrense Spruce 17
revolubile Mitt. 17

Rhaphidorrhynchium Fleisch.

amoenum ( Hedw. ) Fleisch. 5-7-17


cyparissoides ( Hornsch. ) Broth.
decumbens ( Mitt. ) Broth. 7-20
decurvifolium ( Mitt. ) Broth. 7-20
erythropodium ( Mitt. ) Broth. 17
glaziovii ( Hampe ) Broth. 17-21
oblique-rostratum ( Mitt. ) Broth. VEN
sanguisetum ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
schlimii ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
subscabrum ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
trichostegum ( C. Müll. ) Broth. 17-21

Schraderella C. Müll.

36
pungens C. Müll. 17

Sematophyllum Mitt.

caespitosum ( Hedw. ) Mitt. 7-17-21


chrysostegum ( C. Müll. ) Mitt. 17
constrictum Mitt. 17
cuspidiferum Mitt. 17
flaccidifolium ( C. Müll. ) Mitt.
flavidum Mitt. VEN
galipense ( C, Müll. ) Mitt. 22
insularum ( C. Müll. ) Mitt. 22
lindigii ( Hampe ) Mitt. 21
makmellense Broth. VEN
saricifolium Mitt. 21-22
subsimplex ( Hedw. ) Mitt. 17
tequendamense ( Hampe ) Mitt. 17

Rhaphidostichum Fleisch.

elegans Robins 17

Macrohymenium C. Müll.

pungens ( Hedw. ) Broth.

Trichosteleum Mitt.

ambiguum ( Schwaegr. ) Par. 17


arrectum ( Mitt. ) Jaeg. 17
cyparissoides ( Hornsch. ) Robins 17-21
fluviale ( Mitt. ) Jaeg. 17
inundatum ( Mitt. ) Jaeg. 17
papillosissimum ( Hampe ) Broth. VEN
papillosum ( Hornsch. ) Jaeg. 17
sentosum ( Hornsch. ) Jaeg. 17
vincentinun ( Mitt. ) Jaeg. 12

Potamium Mitt.

deceptivum Mitt. 17
pacimoniense Spruce 17
vulpinum ( Mont. ) Mitt. 17

37
Taxithelium Spruce

planum ( Brid. ) Mitt. 17-21

Glossadelphus Fleisch.

truncatulus ( C. M. ) Fleisch. 22

Neohypnella Bartr.

crysophyllopodia ( C. M. ) Bartr. VEN


diversifolia ( Mitt. ) Weich. & Crum VEN

Hypnaceae Schimp.

Bryosedwickia Card. & Dix.

pallidissima ( C. Müll. ) Biz. & P. Varde VEN

Hypnum Hedw.

amabile ( Mitt. ) Hampe 7-17-27


hamatum ( Mitt. ) Jaeg. 8-17
mirabile Bartr. 7-17
polypterum ( Mitt. ) Broth.

Ectropothecium Mitt.

apiculatum ( Hornsch. ) Mitt. 21-22


aeroginosum ( C. Müll. ) Mitt. 17
cupressoides ( C. Müll. ) Mitt.
globitheca ( C. Müll. ) Mitt. 7-17

Isopterygium Mitt.

alstonii Bartr. 17
diminutivum Bartr. 22
autrypherum ( C. Müll. ) Par. 17
irelandii Robins 17
subtenerrimum ( Hampe ex C. Mull.) Par. VEN
subtenerum Besch. 22
tenerum ( Sw. ) Mitt. 17

Taxiphyllum Fleisch.

38
machrisianum Crum 7-9

Vesicularia ( C. Müll. ) C. Müll.

amphibola ( Spruce ex Mitt. ) Broth. 17-21


cruegeri C. Müll. VEN
poeppigiana ( Hampe ) Crum & Steere VEN
subdenticulata ( C. Müll. ) Broth. 17-21
vesicularis ( Schwaegr. ) Broth. 2-17

Cteniadelphys Fleisch.

cylindricarpus ( Card. ) Bartr. 7-8-15

Ctenidium ( Schimp. ) Mitt.

malacodes Mitt. 17

Rhacopilopsis Ren. & Card.

trinitensis ( C. Müll. ) Britt. & Dix. 17

Puiggariella Broth.

aurifolia ( Mitt. ) Broth. 17

Mittenothamnium Henn.

diminutivum ( Hampe ) Britt. 2-17-20-21


elegantulum ( Hook. ) Card. 17-21
langsdorffii ( Hook. ) Card. 17
lehmannii ( Besch. ) Card. 17
macrodontium ( Hornsch. ) Card.
minusculifolium ( C. Müll. ) Card. 173
nanopolymorphum ( C. Müll. ) Card. 17
pendulinum ( Hampe ) Card. 21-22
reptans ( Hedw. ) Card. 7-17-20-21
suboscurum ( Hampe ) Card. 17

Diphysciaceae Fleisch.

Diphyscium Mohr.

fendleri C. Müll. 5-7-17


peruvianum Spruce 21

39
rupestre Doz. & Molk. 22

Polytrichaceae Schwaegr.

Atrichum P. Beauv.

androgynum ( C. Müll. ) Jaeg. – var.


oerstedianum ( C. Müll. ) Hyholm. 3-7-17

Pogonatum P. Beauv.

abreviatum Mitt. 21-22


alpiniforme ( Card. ) Bartr. 5-7-21
andinum ( Hampe ) Mitt. 7-9
arcuatum Mitt. 7-9-21
campylocarpum ( C. Müll. ) Mitt. 6-21
cuspidatum Besch. VEN
leptopelma ( C. Müll. ) Par. 21-22
liebmannianum ( C. Müll. ) Mitt. 6-21
oligodus ( C. Müll. ) Mitt. 5-7-17-21
pensilvanicum ( Hedw. ) P. Beauv. 21-22
plurisetum ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
purpurascens ( Hampe ) Mitt. 2-5-7-17
robustum Mitt. 6-21
semipellucidum ( Hampe ) Mitt. 2-5-7-17
subbifarium Mitt. 5-7-17-21
tortile ( Sw. ) Brid. 5-7-17-21

Polytrichum Hedw.

brachymitrium C. Müll. 17
commune Hedw. 17-21
gracile Sm. –var. dentatum Vareschi VEN
juniperinum Hedw. 5-7-17-27-21
piliferum Schreb. ex Hedw. VEN

Polytrichadelphus ( C. Müll. ) Mitt.

aristatus ( Hampe ) Mitt. 5-7-17-18


cricoides ( Hampe ) Mitt. 7-9
longisetus ( Brid. ) Mitt. 7-9-21
peruvianus Broth. 5-17
valenciae ( C. Müll. ) Par. 5-7-17

40
Polytrichastrum G. L. Sm.

alpiniforme ( Card. ) G. Smith. VEN

41
BIBLIOGRAFIA CONSULTADA

1.-Bermudez Romero, I. B. & Bhat, P. Keshava. 1976. Lista preliminar de los musgos
hallados en la región nor-oriental de Venezuela. Memorias del IV Congreso
Venezolano de Botánica. pp. 52- 55. 1974

2.- ___________________. 1978. Contribución al estudio de los musgos


(Bryophyta, Musci ) de región nor-oriental de Venezuela. Rev. Fac. Agron. 9 ( 4 ):
5-38.

3.-Blake, S. F. 1924. New plants from Venezuela. Contributions from the United State
National Herbarium. Smithonian Institution. Volume 20: Parte 13.

4.-Buck, Willian R. & Howard Crum. 1976. Revision of the Genus Rozea ( Musci ).
The Bryologist 79 ( 4 ): 406-421.

5.-Crum, H. A., W. C. Steere and L. Anderson. 1973. A new list of mosses of north
america north of Mexico. The Bryologist 76 ( 1 ): 85-130.

6.-Ewel, J. J. & A. Madriz. 1968. Zonas de vida de Venezuela. Ministerio de


Agricultura y Cría.Caracas.

7.-Figueiras, Manuel López. 1976. Lista preliminar de musgos del Estado Mérida.
Revista Facultad de Farmacia. 18: 31-39.

8.-Griffin III, D. , M. L. Figueiras and Luis Ruiz Teran. 1973. Additions to the moss
flora of Venezuela from the State of Mérida. Phytología 25 ( 3 ): 107-112.

9.- ___________.1975. Additions to the moss flora of Venezuela. The Bryologist


78 ( 2 ): 212-215.

10.-____________.1975. Aloinella venezuelana, a new species of moss from the


Andes of northern South America. Bulletrin of the Torrey Botanical Club.
102 ( 1 ): 26-28.

11. ___________. 1977. Más adiciones a la flora musqueña de Venezuela. The


Bryologist 80 ( 1 ) 81-184.

12.- ___________.1977. Un informe sobre la briología del Estado Zulia, Venezuela.


Acta Botánica Venezuelica. Vol. 12 ( 1-4 ) : 285-292.

13.- ___________. 1977. Leiomella lopezzii, sp. nov. , con observaciones sobre unas
especies de gimnostoma del género. Rev. Bryol. Lichenol. 43 ( 4 ) : 383-387.

42
14.- ___________. 1979. New records for the moss flora of Venezuela. The
Bryologist. 76 ( 4 ) : 618-619.

15.- Monte G. Manuel. 1973. Studies in Cryphaeaceae II. A review of the monotypic
Genus Dendropogonella Britt. The Bryologist. 76 ( 4 ) : 521-527.

16. Pittier, R. A. 1936. Los musgos de Venezuela. Bol. Soc. Venezolana de Ciencias
Naturales. 3 :353-389.

17.- Pursell, A. R. 1973. Un censo de los musgos de Venezuela. The Bryologist 76


( 4 ) : 473-500.

18.- _______________. Contribución a la bryoflora de Venezuela II. The Bryologist 76


( 4 ) : 559.

19.-_______________., and Rita Crusco de Dall’ Aglio. 1978. Contribution to the


bryology of Venezuela. III The Bryologist 81 ( 3 ) : 467-468.

20.- Ramírez Reyes, C. y F. Bowers. 1974. Contribución a la Bryoflora del Macarao,


Venezuela I. The Bryologist. 77 ( 2 ) : 241-242.

21.-_________________ Rita Crusco de Dall’ Aglio. 1979. Lista preliminar de Musgos


del Estado Aragua, Venezuela. Rev. Fac. Agron. ( Maracay ), X ( 1-4 ) : 437-
453.

22.-_______________________________________.____. Adiciones a la bryoflora de


Venezuela. Rev. Fac. Agron. ( Maracay ), X ( 1-4 ) : 419-430.

23. ________________________________________.___. Musgos del Parque Nacional


Henri Pittier, Estado Aragua, Venezuela. Rev. Fac. Agron. X ( 1-4 ) : 403-417.

24.- Reese, W. D. 1975. Calymperes rubiginosum ( Mitt. ) Reese, Comb. Nov. The
Bryologist 78 ( 1 ) 92-93.

25.- __________., y Dana Griffin III. 197 . Noteworthy Calymperaceae from Brazil and
Venezuela.Acta Amazonica 7 ( 2 ) : 179-184.

26.-___________. 1978. The Genus Syrrhopodon in the americas III. The limbate
especies. The Bryologist 81 ( 2 ) : 189-225.

27.-Wijk, R. van Der, W. D. Margadant & P. A. Florschytz. 1959-1969. Index Muscorum.


5 Tomos.Utrecht.

28.- Williams, R. S. 1934. Una colección de musgos de los Andes venezolanos. Bol. Soc.
Ven. Ci. Nat.14 : 173-177.

43
CONTRIBUCION AL ESTUDIO DE LOS MUSGOS DEL ESTADO PORTUGUESA

Carlos Ramírez Reyes

Universidad Nacional Experimental de los Llanos Occidentales “ Ezequiel Zamora222” . Guanare,


Estado Portuguesa. Venezuela.

ABSTRACT
This paper is the first one about Bryophytes of the Portuguesa State of Venezuela. 32 species,
20 genera, 17 families, 4 orders and 1 sublclase are reported.

INTRODUCCION
El presente trabajo constituye el primer reporte del estudio de las Bryophytas del Estado
Portuguesa. En el Censo y Distribución de los Musgos de Venezuela ( Ramirez Reyes, 1981), apenas
se reportan cuatro especies para el mismo.

METODOLOGIA

Esta publicación es el resultado de las recolecciones de especímenes hechas principalmente en


el área de la Mesa de Cavacas, Municipio Guanare del Estado Portuguesa, asi como las
determinaciones hechas por el autor en el Herbario de Botánica Cryptogámica de la Universidad de
Florida en Gainesville, Fl., USA. La nomenclatura utilizada está de acuerdo con la indicada en el
Index Muscorum ( Wijk et al., 1959-1963).

Los especímenes que evidencian este trabajo se encuentran depositados en el Herbario de


Botánica Cryptogámica de la Universidad de Florida en Gainesville, Fl., USA., y en el Herbario
Universitario ( Port. ) de la Unellez-Guanare.

RESULTADOS

32 especies, 20 géneros, una familia, cuatro órdenes y una subclase son reportadas.

AGRADECIMIENTO

Se agradece al Dr. Dana Griffin III., su valiosa colaboración y la determinación de algunos


especímenes.

44
CLASIFICACION

Sub-Clase Orden……………Familia Genero

Bryidae Fissidentales Fissidentaceae Fissidens

Dicranales Leucobryaceae Octoblepharum

Calymperaceae Calymperes

Pottiaceae Trichostomum

Eubryales Bryaceae Bryum

Isobryales Erpodiaceae Erpodium

Helycophyllaceae Helycophyllum

Meteoriaceae Papillaria

Hookeriaceae Cyclodiction

Callicostella

Fabronia

Thuidium

Rhynchostegium

Entodon

Stereophyllum

Pilosium

Sematophyllum

Isopterygium

45
Mittenothamnium

___________________________________________________________________________
Tabla I. Clasificación de los Musgos del Estado Portuguesa
LISTADO Y DISTRIBUCION

Bryum crugeri Hampe.


Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo en vivero de la Unellez. Campo abierto.
Mesa Baja de Cavacas. Alt. 235 msnm., C. Ramírez R., 1411. Port.

Callicostella pallida ( Hornsch. ) Jaeg.


Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. En área de refugio de los helechos arbóreos. Mesa alta
de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2438, 2441, 2442. Port.

Callicostella sp.
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. En área de refugio de los helechos arbóreos. Mesa
Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2437. Port.

Calymperes richardii C. M.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. En área de refugio de los helechos arbóreos. Mesa
Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2439. Port.

Cyclodiction albicans ( Hedw. ) Broth.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2313. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo


Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1563.Port.

Entodon sp.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2307. Port.

Entodon erythropus Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo


Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1556, 1568. Port.

46
Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a
100 mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1541,
1546, 1548. Port.

Erpodium coronatum ( Hook. & Wils. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre corteza de árbol vivo. Lateral de vía La Recta en área
de terrenos de la Unellez. Alt. 240 msnm., C. Ramírez R., 2233. Port.

Fabronia polycarpa Hook.

Estado Portuguesa. Mcpio. Ospino. La Aparición. Sobre corteza de árbol, lateral de vía a
Acarigua. Alt. 20 msnm. C. Ramírez R., 2233b.

Fissidens bryoides Hedw.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo arcilloso soleado, debajo de colchón de
Selaginella. Orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R.,
1448.

Fissidens elegans Brid.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a 100
mts,. de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1550.

Fissidens guianensis Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2314, 1443, 1453. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. Quebrada de Santo Cristo. A 4 kms., de Biscucuy.
Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1560. Port.

Fissidens intermedius Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo arcilloso. Bosque a orilla de trocha perimetral.
Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1450b. Port.

Fissidens kegelianus C.M.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo y ramas en proceso de descomposición. En


bosque. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1462. Port.

47
Fissidens radicans Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. En bosque. Area de Quebrada La Vieja. Mesa
Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1453b. Port.

Fissidens reticulosus ( C. M. ) Britt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo. Bosque a orillas de trocha perimetral. Mesa
Alta de Cavacas. A un lado de la vía a Guanare. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1426. Port.

Fissidens zollingeri Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo arcilloso. Bosque a orilla de trocha perimetral.
Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1450, 1418. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio Sucre. Sobre suelo de Quebrada de Santo Cristo. A 4 kms., de
Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramirez R., 1574. Port.

Hellicophyllum torquatum ( Hook. ) Brid.

Estado Portuguesa. Mcpio. Ospino. La Aparición. Sobre corteza de árbol. Lateral de vía a
Acarigua., Alt. 200 msnm., C. Ramírez R., 2234. Port.

Isopterigium tenerum ( Hedw. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque


sombreado, húmedo, a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1414. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo Cristo. A 4
kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1572. Port.

Mittenothamnium diminutivum ( Hampe ) Britt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2310. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Area de refugio de los helechos arbóreos. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2440. Port.

Octoblepharum albidum Hedí.

48
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque
sombreado. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1409. Port.

Papillaria nigrescens ( Hedw. ) Jaeg.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca a la entrada del balneario del Río Saguaz, a 100
mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1545b, 1515. Port.

Pilosium chlorophyllum ( Hornsch. ) C. M.

Estado Portuguesa.Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm. C. Ramírez R., 1445. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre raíz en estado de descomposición. Quebrada de Santo
Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1567, 1558. Port.

Racopilum tomentosum ( Hedw. ) Brid.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265
msnm., C. Ramírez R., 2311d, 1452. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en estado de carbón. Bosque
sombreado, húmedo, a 30 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1456. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo Cristo. A 4
kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm. C. Ramírez R., 1576. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a 100
mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm. C. Ramírez R., 1540. Port.

Rhynchostegium sp.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a 100
mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1549. Port.

Sematophyllum caespitosum ( Hedw. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque


sombreado, húmedo, a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm. C.
Ramírez R., 1414. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo Cristo. A 4
kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm. C. Ramírez R., 1565, 1564, 1561, 1559, 1571, 1569.
Port.

49
Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a 100
mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm. C. Ramírez R., 1537, 1553, 1551.
Port.

Sematophyllum cuspidiferum Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2311ª. Port.

Sematophyllum subsimplex ( Hedí. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en estado de carbón. Bosque
sombreado húmedo. A 30 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1456. Port.

Stereophyllum leucostegium ( Brid. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare., En bosque a orilla de quebrada, final de vía perimetral al
abrupto. Mesa Baja de Cavacas. Alt. 235 msnm., C. Ramírez R., 2196, 2303. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre corteza de árbol de Curatella americana. Terrenos de
la Urb. Vimoca, frente a entrada de la Unellez. Alt. 200 msnm., C. Ramírez R., s/n. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre corteza de árbol de Curatella americana. Bosque
soleado a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R.,
1420, 1421. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque


sombreado a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Frente a la finca. Alt. 265 msnm.,
C. Ramírez R., 1414, 1438, 1410, 1411, 1412, 1415, 1416, 1442, 1439, 1440. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre troza en descomposición. En bosque. En pica de


cuadrícula, a 100 mst., de trocha perimetral . Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez
R., 1419, 1429, 1437.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en estado de carbón. Bosque
sombreado, húmedo, a 30 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1455, 1457, 1447. Port.

Stereophyllum subobtusum R. & C.

50
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre troza en descomposición. Bosque en pica de
cuadrícula. A 100 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez
R., 1458b. Port.

Thuidium involvens ( Hedw. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. A 150 mts., de
trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1444, 2301. Port.
Trichostomum jamaicensis ( Mitt. ) Jaeq. & Sanerb.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada Santo Cristo. A 4
kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1565. Port.

REFERENCIAS

Ramírez Reyes, Carlos. 1981. Censo y Distribución de los Musgos de Venezuela. Informe
Técnico del Vice-Rectorado de Producción Agrícola 2: 16-63.

Wijk, R. Van der, W. D. Margadant & P. A. Florschutz. 1959-1969. Index Muscorum. 5 Tomos.
Utrecht.

Copyright © 2006 por Ramírez Reyes, C.

51

También podría gustarte