Está en la página 1de 16

ornal

DE GALICIA

S U PL E M E N TO D O M I N I C A L  14 D E X U Ñ O D E 2 0 0 9. N Ú M E R O 27

CONTEXTO
amador lorenzo

06
brilat
Los vecinos recrudecen la guerra con la base de
Figueirido por unas tierras que consideran suyas
xan xiadas

10
CONCILIACIÓN
Más de mil niños gallegos sufren la tragedia de ser
entregados a sus padres en un punto de encuentro
amador lorenzo

14
CHIRINGUITOS
Muchos locales playeros han desaparecido. El resto,
tiene los días contados por la Ley de Costas
amador lorenzo

BODAS DE seda
El cuarto aniversario se conoce como las bodas de seda. La ley que
permite los matrimonios homosexuales cumple este mes cuatro años
2 CONTEXTO I EN FOCO XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

La ley que regula los matrimonios del mismo sexo cumple este mes su cuarto
aniversario. Durante este tiempo, 279 parejas decidieron en Galicia formalizar su
relación, en parte por amor pero también porque, por fin, ya se podía

cuando el
“sí quiero”
no tiene sexo
un REPORTAJE de víctor sariego/ eva Fuentes/doda vázquez FOTOS vítor nieves/Sonia daponte

Verísimo Pazos y su marido, Emilio, que


protagonizaron una mediática unión de
hecho en 2004, dos años antes de volver a
casarse, esta vez ya con todas las de la ley

E
l 30 de junio de 2005 se aprobaba en Su historia fue, si cabe, más complicada hasta llegar a los 39. En cuanto a la profesión
España la ley que ampliaba el matri- porque tenía tres hijas de su matrimonio ante- a la que pertenecen, muchos prefieren no ha-
monio civil a las personas del mis- rior. “A veces –confiesa–, los demás te llegan cerla constar, aunque hay un gran porcentaje
mo sexo. Las encuestas decían que el 66% a convencer de que eres algo raro”. Ella hizo de personal de la Administración y trabaja-
de los españoles estaba a favor pero, en el “el papel que tenía que hacer”, el de esposa y dores del sector servicios.
Congreso de los Diputados, las cosas no es- madre, durante 18 años. El de madre lo sigue Apenas once días después de aprobada la
tuvieron tan claras. Finalmente, la ley salió haciendo, pero en su matrimonio ahora está ley, Emilio Menéndez y Carlos Baturin, que
adelante con 187 votos a favor, 147 en con- Estela, su “compañera de vida”, con la que ha convivían en pareja desde hacía más de 30
tra y cuatro abstenciones. Si los 25 años de compartido los últimos diez años. años, se convertían en el primer matrimonio
casados son, tradicionalmente, las bodas homosexual de España. El primer matrimo-
de plata, los cuatro años –que cumple la en aumento cada año nio entre mujeres se celebraría en Barcelona
norma este mes– son conocidos como las El Instituto Nacional de Estadística (INE) pu- once días después.
bodas de seda. Desde 2005, el número de blicaba la pasada semana los fríos datos que Los primeros gallegos –de los que hay cons-
enlaces homosexuales que se producen al están detrás de cada uno de estos matrimo- tancia– que hicieron uso de la ley fueron Rafael
año en Galicia ha ido en aumento: de los 38 nios. Las cifras dicen que las bodas gays se Novas, de O Hío (Cangas) y 37 años, y Mar-
matrimonios que decidieron dar el paso en han incrementado, desde que se aprobó la cos Arias, de Vigo y de 35, que acudieron al
el primer año de la ley hasta las 90 que se de ley, en un 136%. Cada año, hay más parejas juzgado en septiembre, cuando la ley llevaba
2008. En total, hay 279 parejas que se dieron que se animan a regularizar su situación. En apenas tres meses. El juez, Francisco del Po-
el “sí quiero” en estos cuatro años. 2008 se celebraron en Galicia 90 de las 3.549 zo, casi se confunde, llevado por la costum-
Detrás de aquella ley, había historias per- de toda España. En contra de lo que pudiera bre. Yo os declaro “marido y mu...”. “Perdón”,
sonales, como la de Guillermina y Estela, la parecer, los homosexuales gallegos se casan tuvo que rectificar rápidamente. LAPSUS
de Verísimo y Emilio o la de José y Nino. Cada bastante, con unas cifras superiores a otras “Aún queda mucho por hacer pero, por lo El juez casi declara
uno vivió la normalización del matrimonio diez comunidades. A Coruña, con 45 enlaces, menos, esto significa un camino”, comenta
gay desde un punto de vista muy distinto, y Pontevedra, con 34, son las provincias con Verísimo Pazos, marido de Emilio Bernár-
“marido y mu...” al
que recuerdan ahora para Xornal de Galicia. más bodas con contrayentes del mismo sexo dez. Acaban de celebrar su tercer aniversa- primer matrimonio de
Por cada boda hubo mucha alegría por ver, al el pasado año mientras que en Ourense solo rio de boda. Se casaron el 26 de marzo de dos hombres en Galicia
fin, derechos reconocidos y unos cuantos que se oficiaron siete y, en Lugo, cuatro. 2006 en Pontevedra y, aunque no fue el pri-
decidieron casarse, sobre todo, porque ya se El perfil de los cónyuges es muy diverso, mer matrimonio gay de Galicia, sí fueron los
podía. “Nosotras nos casamos un poco por aunque hay una tónica que se repite: ellos primeros en llevar su caso a los medios. Un PORCENTAJE
reivindicar la ley, porque ya llevábamos diez se casan más. En 2007, por cada boda en- año antes de que se aprobase la ley, protago- Ellos se casan más;
años juntas”, explica Guillermina Vázquez, tre mujeres que se celebró en Galicia hubo nizaron una sonada ceremonia al inscribirse
una mujer valiente que tuvo que atravesar dos entre hombres. Las edades en donde se con luz, taquígrafos y muchas cámaras detrás
por cada unión entre
muchas dificultades para poder ser, senci- concentran más casos es entre los 30 y los como pareja de hecho en el Ayuntamiento mujeres, hay dos más
llamente, la persona que es. 34 años, aunque entre las mujeres se amplía de Pontevedra. entre hombres
XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009 EN FOCO I CONTEXTO 3

SONIA DAPONTE

Guillermina y Estela, el día de su boda, en una imagen cedida por la pareja

guillermina y estela sufrieron rechazo por su matrimonio

“MI MADRE ES LESBIANA


Y ES FELIZ, ¿Y LA TUYA?”

L
a santiaguesa Guillermina Vázquez bollera’. Ella respondió: ‘Sí, es lesbiana
se denomina como “mujer, feminis- y es feliz, ¿y la tuya?”.
ta, historiadora y lesbiana”. Esta pro- Ademas de que están enamoradas y
fesora de instituto fue la comidilla de los querían legalizar su situación por si sur-
vecinos de Compostela hace una década gía cualquier imprevisto, Guillermina y
cuando, un tiempo después de haberse di- Estela decidieron casarse al poco tiempo
vorciado de un marido con el que pasó 18 de aprobarse el matrimonio gay a mo-
años y tuvo tres hijas, inició una relación do de reivindicación. Fue de las prime-
con una mujer, Estela. ras bodas de lesbianas que se celebró
Por aquel entonces, le daba incluso reparo en Galicia, en el concello de Santiago.
salir a la calle. “En 15 días, los comentarios Ofició el acto la edil socialista Merce-
llegaron hasta Vigo”, recuerda. Tanto su ex des Rosón y estuvieron arropadas por
esposo como el resto de su familia eran co- familiares y amigos.
nocidos en la capital gallega, ya que su pa- Precisamente, gracias a salir del arma-
dre tuvo negocios de hostelería. Aún hoy rio, Guillermina supo quienes eran sus
en día se corta a la hora ser cariñosa con verdaderas amistades; muchas personas
su pareja por la calle. dejaron de relacionarse con ella. Tam-
Guillermina sufrió por todos esos co- bién lo pasó mal con otros compañeros
mentarios, pero lo que más le preocupaba de trabajo. Esta profesora tiene la “sen-
eran sus hijas. En aquel momento tenían 17, sación” de que su condición sexual es el
16 y 7 años y escucharon muchos comen- motivo por el que la han “defenestrado”
tarios ofensivos en el colegio. Con todo, la profesionalmente. Pasó de impartir clase
madre cuenta que las tres chicas lo llevan presencial a dar las lecciones a través de
con normalidad y recuerda una anécdota internet en el Bachillerato a distancia,
de la pequeña. “Cuando tenía 12 años, una una modalidad en la que, asegura, “se
compañera de clase le dijo: ‘Tu madre es pierde la esencia” de la enseñanza. n

El suyo fue uno de tantos actos simbóli- dos, camisas de rayas y, como en todas las ría una mayor trascendencia y relevancia. De En aquella segunda ocasión, Lores se mos-
cos institucionales a los que recurrían gays bodas, muchos nervios. Llegaron juntos al hecho, todos los medios de comunicación la tró “encantado” de volver a oficiar el matri-
y lesbianas, con el compromiso de todas los Concello, con las manos entrelazadas y un recogieron, aunque en realidad no fuera tal, monio y de que “se tirase un muro más por
participantes, para tratar salvar prejuicios y centenar de invitados. Allí, a falta de una ley, como “la primera boda gay de Galicia”. el lento camino para conseguir un mundo
ciertas tradiciones y tratar de normalizar al- “iban a mediar papeles”. La “esperábamos, En ese sentido, Verísimo Pazos asegura que, mejor”. Aun así, “no todo fue un camino de
go que, en aquel entonces, no lo era. sabíamos que era muy probable que fuese a “tanto el alcalde de Pontevedra, Miguel Anxo rosas” recuerda Verísimo Pazos, quien pien-
llegar, pero necesitaba el empujón y el com- Fernández Lores” –que los volvería a casar sa que la sociedad, por fin, “está admitiendo
la reboda de emilio y verísimo promiso de las personas y de la Administra- al año siguiente pero ya “con todas las de la la ley”. “Pero los homosexuales tenemos que
Así, por ejemplo, Emilio y Verísimo se re- ción”, recuerda Pazos. ley”–, “como todo el persoal del Concello, ir forjando camino y superar los problemas
gistraron como pareja de hecho en el Ayun- Aunque que en términos legales ésta era una no dudaron en ningún momento en reali- de homofobia que todavía existen en nues-
tamiento de Pontevedra en agosto de 2004. simple declaración como pareja de hecho, la zar esta ceremonia” y en brindar a los no- tro entorno”, avisa.
Fue una “no boda” que significaba para ellos organización de una ceremonia pública, con vios “todo tipo de posibilidades”. “Fue ma-
“el paso tan importante” que iban a dar al la participación de representantes políticos, ravilloso”, recuerda emocionado uno de los
hacerlo público e institucional. Trajes cru- como si se tratase de una boda más, le confe- dos protagonistas. Continúa en la página siguiente >>
4 CONTEXTO I EN FOCO XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

“Los jóvenes, por ejemplo, todavía no pue- vítor nieves


den expresar abiertamente su opción sexual
sin trabas”, argumenta Verísimo Pazos. El he-
cho de que tanto él como su pareja, Emilio,
decidiesen hacerlo abiertamente, le llena de
orgullo. “Somos modelos a seguir”, comenta,
con una responsabilidad en la que el ejem-
plo y la “visibilidad en la sociedad son muy
importantes”.
Con respecto a las lesbianas, Verísimo con-
sidera que todavía están más marginadas y
que en su situación existen otras connota-
cións y prejuicios por parte de la sociedad,
lo que hace, quizás que su ámbito esté más
“solapado”. En este sentido, Guillermina Váz-
quez, está de acuerdo. “Tener un amigo gay
es como tener un pobre en la mesa, es para
presumir, da caché pero una lesbiana...”, co-
menta sarcástica.

“Tener un amigo gay es como


tener a un pobre en la mesa,
es para presumir, da caché...
pero una lesbiana”

El problema aumenta cuando, como en su


caso, confluyen dos circunstancias: ser les-
biana y ser madre. “Parece que ser madre im-
prime un carácter de moral transversal, per-
demos hasta el nombre –explica– pasas de
ser Guillermina a ser ‘la lesbiana’ o ‘la novia
de la lesbiana”.
En estos cuatro años se han producido ya El popular Francisco Araújo, en Ourense, sin su marido, que es reacio a aparecer en los medios
los primeros divorcios, algo más que normal
si tenemos en cuenta que, en las parejas he-
terosexuales, afecta casi a uno de cada dos
matrimonios. Incluso han aparecido algu- francisco araújo protagonizó una boda sonada en el pp, a la que fueron, entre otros, feijóo y baltar
nos casos de malos tratos, el último el pasa-

La aspiración a la normalidad
do jueves, cuando un juez condenaba a una
mujer por violencia de género por agredir a
su esposa. Algunos, por desgracia, ya pueden
cobrar la pensión de viudedad. Circunstan-

J
cias todas ellas, las buenas y las malas, que ya osé Araújo, viceportavoz del grupo Popular en el ayunta- [Francisco Rodríguez]….”. En su argumentación, es tajante: “Que
sucedía cuando las bodas se oficiaban entre miento de Ourense, echa la vista atrás para recordar. Se yo conozca, ningún miembro de la jerarquía católica es miem-
un hombre y una mujer. cumplen cuatro años de la promulgación de la ley que mo- bro de un órgano de dirección del PP”. Remata manifestando su
dificó la legislación civil en materia de matrimonio en España incomodidad: “El PSOE monopoliza todo el asociacionismo y es
Leyes sin marcha atrás y extendió el derecho a casarse a las personas del mismo sexo. evidente que la defensa de los derechos no es un monopolio de
“Benditas leyes”, exclama Guillermina Váz- Fue entonces cuando el concejal ourensano de Cultura dio un la izquierda”. Araújo se pregunta “por qué un gay no puede ser
quez, quien se emocionó en su día con la his- paso adelante: el 8 de abril de 2006 contraía matrimonio con su liberal”. “Yo lo soy”, añade. Se trata de normalizar e integrar, re-
toria de Elisa y Marcela, dos pioneras del siglo pareja, Nino Crespo. calca para incidir en que “no se pueden imponer las cosas, hay
XX, que tuvieron que recurrir al engaño para Recordar no le molesta, aunque le incomoda que una y otra que negociar el matrimonio, la educación para la ciudadanía…”.
casarse. Esta profesora teme que, algún día, la vez le pregunten por la misma cuestión. Para Araújo, el hecho de El dirigente del PP de Ourense cree que lo importante no es el
situación pudiera dar marcha atrás y que lle- contraer matrimonio y ser homosexual es un síntoma
guen a perder los derechos adquiridos. “En la de normalidad y el ejercicio de un derecho que, como
República había matrimonio civil y divorcio persona, le corresponde. Sostiene que, hoy en día, la El viceportavoz del PP en el Ayuntamiento de Ourense
y, después, con el franquismo, hubo muchos homosexualidad “se entiende como una opción sexual se manifestó en su día a favor de la ley que le permitió
que tuvieron que dar marcha atrás”. más”. “Quedan pocos espacios para la discriminación casarse con su compañero pero asegura que no le
Para Verísimo Pazos “ir hacia adelante im- y los tópicos”, insiste. El político afirma con rotundi-
plica muchas opciones que, en algunos ca- dad: “Nunca me he sentido discriminado, ni en la ca- importaría que no se llamase ‘matrimonio’
sos, no son fáciles”. El camino recorrido hasta lle, ni en el partido” y matiza: “Ya antes de aprobar la
aquí es largo pero cada caso “depende de la ley todo el mundo sabía que era gay”.
situación de cada persona o de donde se de- Sus afirmaciones y claridad de ideas son fruto, dice, “de pro- nombre sino el resultado y reconoce, a pesar de haberse mani-
sarrolle su vida”, concluye. En Galicia, por fundas convicciones” y no encuentra motivo alguno para distan- festado a favor de la ley, que no le hubiera importado que no se le
ejemplo, “existe una gran diferencia entre las ciarse en este tema de la formación en la que milita. llamase matrimonio.
capitales de provincia y el rural, donde todo Sin embargo, su opción se confronta con la línea más oficial Como buen popular y militante disciplinado, el edil repite una
es más complicado”. En las aldeas, recuerda, del Partido Popular que ha interpuesto un recurso de inconstitu- y otra vez conceptos como personas, libertad, normalidad… Son
“la sociedad todavía es más cerrada y las tra- cionalidad contra la ley que le permitió casarse. También asocia- proclamas que, insistentemente, utilizan los líderes de su partido
diciones están aún más atadas”. ciones próximas al PP como el Foro de la Familia han convocado y Araújo asume. Ante situaciones como el Día del Orgullo Gay,
Con respecto a lo que todavía queda por manifestaciones en defensa del derecho de los niños a un padre responde acudiendo ocasionalmente “con normalidad”. En cuanto
hacer, Verísimo Pazos señala, principalmente, y una madre y algunos miembros del episcopado han celebrado a los gustos homosexuales no le gustan “los tópicos” y “entiende
la cuestión de las adopciones: “La ley permite, eucaristías para pedir protección para la institución familiar. y respeta” a quienes no quieren salir del armario.
en teoría, que los matrimonios de personas Cuando se le recuerdan estas noticias, Araújo responde: “En El tiempo pasa y antiguas quedan ya algunas reivindicacio-
del mismo sexo puedan solicitarlas pero, en mi boda estuvo presente el actual presidente de la Xunta [Alberto nes. Araújo vive con su marido en Galicia, un país cada vez más
la práctica, existen todo tipo de problemas, Núñez Feijóo], el presidente de la Diputación [José Luis Baltar], distinto. “Como es lógico por el paso del tiempo y los avances”,
obstáculos e inconvenientes”, comenta. n el ex alcalde de Ourense [Manuel Cabezas] y el actual regidor concluye. MARCOS SUEIRO n
XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009 EN FOCO I CONTEXTO 5

FORON AS PRIMEIRAS GALEGAS QUE CASARON, NO ANO 1901

elisa e marcela,
as precursoras
O pasado luns cumpríanse 108 anos da voda que
revolucionou España: a de dúas mulleres que burlaron a
Igrexa pero tiveron que emigrar para non ir á cadea

unha REPORTAxE de doda vázquez FOTOS narciso de gabriel/fina gómez

U
nha voda na que as protagonistas ATENCIÓN MEDIÁTICA
son dúas mulleres aínda chama a ‘Nuevo Mundo’ loitaba
atención. Cando o casamento ten
lugar a principios do século XX, moito máis.
con ‘Blanco y Negro’
Dúas galegas, Elisa e Marcela foron pioneiras pola foto; vendeu 19.000
en España dos matrimonios homosexuais, exemplares en dous días
aínda que unha delas tiverse que disfrazarse
para facelo. O pasado luns cumpríronse 108
anos daquel casamento, que fixo correr ríos APOIOS EN PORTUGAL
de tinta en todos os xornais e que obrigou As mulleres íanas visitar
ás protagonistas a emigrar para non ter
que pasar polo cárcere.
ao cárcere e a petición
A historia inspirou a Narciso de Gabriel, de indulto foi asinada
decano da Facultade de Ciencias da Educación por 500 persoas
da Coruña, que buscaba expedientes discipli-
narios a mestres e atopou o caso destas dúas
mulleres. “A investigación das autoridades
educativas –explica o profesor– foi máis por Empurradas polo escándalo, deciden fuxir
unha cuestión moral que pola causa oficial, a Porto. O xuíz da Coruña dita orden de bus-
que era abandono de destino. Pareceume in- ca e captura contra elas e, en agosto, son de-
teresante e comecei a indagar”. tidas pola policía portuguesa. A noticia im-
A investigación, que durou quince anos, pacta nos medios da época, que dedicarían
rematou co libro Elisa e Marcela. Alén dos páxinas e páxinas á noticia. “Un matrimonio
homes. Nel conta a historia destas dúas coru- sen home” ou “As safos galegas” son algúns
ñesas que se coñeceran na escola de Maxis- dos titulares. “Houbo revistas gráficas como
terio, que daquela estaba na praza de María Blanco y Negro ou Nuevo Mundo, que rivali-
Pita, no ano 1880. “Os pais de Marcela tentan zaron pola fotografía da voda. Nuevo Mundo
afastala de Elisa pero non o conseguen –lem- chegou a vender en dous días 19.000 exem-
bra De Gabriel–; a amizade deriva en pare- plares, “unha cifra nunca acadada por outros
lla e, cando rematan os estudos, comezan a semanarios”, apunta o profesor.
traballar como mestras en varios concellos: A historia xera unha corrente de solidarie-
Coristanco, Vimianzo e Dumbría, vivindo dade en Portugal, onde tamén espertan o in-
xuntas a meirande parte do tempo”. terese da prensa: o Jornal de Noticias saca ata Arriba, fotografía de voda de Marcela –esquerda– e Elisa, baixo o papel de Mario. Abaixo, antiga
tres edicións nun só día. Moitas mulleres van escola de Dumbría, onde daba clase Marcela mentres Elisa facía os labores da casa
bautizada como mario visitalas ao cárcere para estar con elas, reca-
En 1901, deciden casar. Como non era viable, dan cartos para a súa causa e houbo ata 500
Elisa decide adoptar o papel de Mario: vai sinaturas na petición de touse un bo rebumbio”. Porén, antes de ser en parte nesta historia, pero non se atreveu
disfrazada para A Co- indulto. Foron absolvi- extraditadas a España volven fuxir a Bos Ai- a facelas voltar a Dumbría”.
ruña. Preséntase ante das pola falsificación do res, primeiro Elisa e logo Marcela, que chega Aínda que o hermafroditismo foi unha das
o párroco de San Xur- documento de identi- coa filla á que acababa de dar á luz. Na Arxen- razóns que se deu no seu día para explicar a
xo, Víctor Cortella, e dade de Elisa. tina, Elisa casa cun dinamarqués, aínda que boda –a mesma Elisa dálle esta explicación
cóntalle que é fillo de Ían ser extradita- se nega a consumar o matrimonio. En 1904, ao cura de Dumbría, dicíndolle que se sen-
protestantes e que se das e na Coruña había pérdese a pista destas dúas mulleres, das que tía un home– o certo é que os médicos que
quere bautizar. O cura, unha grande expecta- non hai data nin tampouco no- as recoñeceron, tanto en España
animado polo afán de ción. “Un xornal dixo ticia da súa morte. como na Arxentina, dixeron que
facer proselitismo, ac- que chegaban tal día eran dúas mulleres.
cede. Elisa, xa coa súa e a xente amoreouse Ousadía e intelixencia A agrupación gai Milhomes loi-
partida bautismal como na estación –comen- “O que máis me chamou a aten- ta dende hai anos para conseguir
home, casa con Marcela ta o profesor–; con- ción –explica Narciso de Ga- que Elisa e Marcela teñan unha
o 8 de xuño de 1901. fundíronas cun sar- briel– foi a ousadía que tiveron rúa na Coruña pero, de momen-
O problema chega xento da Garda Civil porque non era nada fácil”. A voda to, terán que conformarse cunha
cando deciden volver a e a súa muller e mon- fixo correr ríos de tinta na época. árbore no bosque das mulleres
Dumbría. Collen un co- “Emilia Pardo Bazán fala en La de San Diego. n

che de cabalos e, nunha Ilustración Artística deste caso e


parada, ao chegar a Vi- Titulares dos xornais fai fincapé na extraordinaria in-
mianzo, identifican a Ma- galegos da época telixencia de Elisa, e Felipe Trigo Portada do libro de Narciso de
rio como Elisa. publicou La sed de amor, inspirada Gabriel sobre a parella
XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009 LOITA NA BASE DE FIGUEIRIDO I CONTEXTO 7

que o Ministerio nunca chegou a concertar, dEFENSA ESTÁ A CONSTRUíR A RECREACIÓN DE ESCENARIOS BÉLICOS PARA REALIZAR MANOBRAS COMO EN AFGANISTÁN
a pesares tamén das continuas peticións ne-

O cordón de seguridade esténdese


se sentido dos socios da mancomunidade. A
Pintos, despois de tantos “desplantes, despra-
zamentos e atropelos” xa non lle sorprende
nada. Aínda que este informe di que lles “dá
a razón”, que como sempre advertiron “se vai
acabar impoñendo”, explica que “tampouco
como unha mancha de aceite
significa nada novo”. “É o que levamos pro-

S
clamando dende hai meses”, lembra. O re- alcedo é unha poboación rural como unha de tantas do res- Defensa en 1975 como unha zona ampla do “perímetro de protec-
presentante dos veciños sabe que o arma de to de Galicia. A medida que se entra nos seus dominios, a ción”, aglutina a preto de 10.000 vivendas de tres municipios: Pon-
David contra este Goliat é a paciencia e a per- escasos quilómetros de Pontevedra, unha mensaxe escrita tevedra, Marín e Vilaboa, cun total de 2.800 hectáreas de terreos
severanza. Foron de marcha ao monte unha inunda o monte a cada curva da estrada. E aquí hai moitas. Precarios afectados. É dicir, a superficie equivalente a aproximadamente
morea de veces “a vixiar as obras e constatar carteis e pequenas pancartas (“Chacón, demisión” ou “O monte é 6.000 campos de fútbol.
que son reais, porque os militares desmen- noso”) eríxense coa proclama unánime, inequívoca, rotunda e sen A extensión da capital pontevedresa é dunhas 12.000 hectáreas,
tírono sempre”, esta razón, engade, “acaba- discusión, sobre soportes de papel e madeira. Contrastan coa co- co que dito perímetro inclúe o 10% da súa totalidade. A parroquia
rase impoñendo, pero o problema é cando”. municación tan moderna e interactiva destes tempos tecnolóxicos, máis afectada neste sentido, a de Salcedo, ten o 85% dos seus te-
“Aínda que tarde en chegar, non pararemos nos que “a outra parte contratante” como dicía Groucho Marx, á rreos baixo o dominio desta afección, 750 hectáreas das 900 que
no noso empeño”, avisa. que se destinan as misivas, podería estar cometendo unha prolon- dispón. Esta zona de seguridade implica, por outra banda, que os
gada e reiterada inxustiza. A Brilat está construíndo a recreación veciños non poden realizar ningún tipo de plantación de árbores
‘Usucapión’ de escenarios bélicos para realizar manobras, “incluso con lume nin plantas, reformas ou erguer calquera tipo de construción, en-
A todo isto, Defensa declarouse recentemen- real”. “Vannos meter os tanques na casa”, exclama Jo-
te dono dos montes do contorno da Brilat ba- sefina, de 82 anos, residente desde que naceu no pobo,
seándose na usucapión, tamén denominada nunha tarde do mes pasado na que participaba nunha Os comuneiros, chanceando, din que despois dos
prescrición adquisitiva, que é un xeito de ad- marcha a pé xunto con perto de 60 veciños máis do con- ensaios dos soldados, cando todo quede inutilizado,
quirir a propiedade dun ben e outros dereitos torno, para tratar de paralizar as obras que os militares chamarán aos estudios de Hollywood ofrecendo o
reais mediante a posesión “continuada, pacífi- están “facendo ilegalmente”. Tócalle falar o voceiro do
ca e pública” no tempo. Este foi o razoamento colectivo, Fernando Pintos, que se alza sobre un muro monte para á rodaxe de películas bélicas
que o Ministerio esgrimiu para desestimar a a medio construír, en teoría, “invisible”. “Os militares
reclamación que expuxera outra das comu- negan que estean construíndo nada aquí”, explica, para
nidades de montes en loita contra a Brilat, logo recorrir ao idealismo para que os seus amigos sigan convenci- tre outras delimitacións, sen unha autorización de Defensa. “Pe-
a de Vilaboa, e dar carpetazo así ao litixio dos de continuar na brecha. De seguido volta ao pragmatismo e a ro eles si que constrúen o que lles vén en gana”, comenta Pintos,
administrativo que os enfronta coa Admi- realidade para engadir que, se ben o tempo daralles a razón, pode “sen comunicalo, sen permiso e ainda por enriba pechando logo o
nistración. que non sexa pronto, que non sexa fácil e que non o vexan “os seus monte ao paso público” engade indignado.
O Estado interpreta que, unha vez con- ollos”. Por iso, todo esforzo é pouco. Os seus fillos, remata, os seus A outra franxa, a próxima, dictaminada en 1978, non foi execu-
cluído o tempo de cesión deste terreo, trinta netos, non o merecen. “Polo menos, que saiban que nos quedou a tada ata outubro de 2008 polo Ministerio de Carme Chacón. Esta
anos desde que se realizase en 1965 en plena dignidade e a satisfacción de habelo intentado”. afecta a 105 vivendas, fincas urbanas, agrícolas e forestais, ademais
ditadura, e xa que non reclamou o seu an- A última subida ao monte foi tranquila. Cando chegaron á zona de negocios e empresas, nunha extensión de 400 hectáreas. Foi
terior titular a propiedade do ben afectado, en construción, non había ningún soldado unindo ladrillos. Así que contundentemente rexeitada por todos os veciños e asociacións
houbo discurso, exhortación e visita ao resto das obras: unha aldea mancomunales da zona desde a súa proclamación o ano pasado no
afgana realizada con todo detalle. Papeleiras, bancos, semáforos BOE. Entre súas restricións, establécese que os habitantes da área
Os afectados basan a súa e sinais, vivendas con portas e fiestras. A eles, trala indignación, xeográfica que engloba non poden realizar ningún tipo de refor-
demanda en que a propiedade trala rabia, quédalles o recurso do humor e, chanceando, din que ma, instalación, traballo ou actividade nos terreos onde viven nin
dos montes é inalienable, despois das manobras, cando todo quede inutilizado, chamarán a no monte sen permiso de Defensa.
Hollywood ofrecendo o monte para rodar películas de guerra.
indivisible e nunca se extingue Perdas millonarias
Sobre o terreo Ademais, o incumprimento destes preceptos implica sancións que
este pasaría a mans do que o gozou de for- A plataforma de afectados solicitou en maio un informe catastral poden chegar á demolición parcial ou total do traballo en cuestión,
ma ininterrompida. É dicir, o Ministerio de sobre as dúas franxas de seguridade do acuartelamento da Brilat. a súa expropiación ou incluso multas impostas polo Ministerio.
Defensa, ou sexa, o propio Estado. Nel revélase que o seu segundo maior perímetro, determinado por A plataforma de afectados xa deu a coñecer este informe aos veci-
Os veciños basean a súa demanda xudicial ños para advertir das conse-
precisamente en que os montes en mancomu- cuencias do establecemento
nidade son “inalienables e indivisibles” segun- dos devanditos perímetros
do a lei, polo que a súa propiedade nunca se de seguridade e da situación
extingue, aínda que se divídera supostamente na que quedará Salcedo no
no pasado, ou a pesares do tempo transcorri- novo PXOM (Plan Xeral de
do. Isto foi o que expuseron no Parlamento Ordenación Municipal). As
Galego, baseándose na lei autonómica de 1989 consecuencias foron que a
sobre montes veciñais en propiedade colec- parroquia e as distintas comu-
tiva, que establece que os socios e habitantes nidades de montes deixaron
son os propietarios dos terreos ao posuílos de ingresar máis de 6 millóns
desde “tempo inmemorial, en réxime de co- de euros pola explotación da
munidade e sen asignación de cotas”. súa riqueza forestal desde que
O Concello de Vilaboa cedeu a Defensa os o cuartel se establecera na zo-
montes en 1965 por un período de 30 anos na, ademais de estancarse a
que, ao concluír, non foron reclamados po- súa poboación durante os úl-
los seus anteriores donos, polo que o Exérci- timos 50 anos. “Aquí, con es-
to alega que se converteu por dereito no no- te tema non quere vivir nin-
vo titular. O Ministerio, ademais, estableceu guén”, comenta Pintos, “e os
que unha petición posterior, como fixeron os poucos que quedan, por pre-
de Vilaboa, non cabe lugar e xa prescribiu, sión, por medo e porque es-
ao que os comuneiros alegan que a propie- tán fartos, se poden, vanse”.
dade do monte comunal nunca prescribe e A riqueza, a diversidade, a
que precisamente a utilización “histórica e paisaxe, o medio ambiente,
inmemorial” deste monte en litixio foi rati- as zonas de ocio… todo o que
ficada polo Xurado Provincial de Montes de “aportaba esta área á cidade e
Pontevedra no 1981. No entanto, a reclama- Unha pancarta de protesta, diante da cruz da Alameda á provincia –conclúe– están
ción segue o seu curso. n desaparecendo”. n
6 CONTEXTO I LOITA NA BASE DE FIGUEIRIDO XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

Unha veciña descansa tras a protesta


nun muro das novas construcións que
imitan as casas en Afganistán

UN INFORME DO CONCELLO DE PONTEVEDRA CUESTIONA A LEGALIDADE DAS OBRAS MILITARES, QUE SERÁN RECORRIDAS NO XULGADO

A OUTRA GUERRA DA BRILAT


Veciños de Salcedo, Marín e Vilaboa realizarán o próximo día 28 ata Pontevedra unha marcha que pretenden
multitudinaria para pedir a devolución de terreos comunaIs que consideran “usurpados” polo Ministerio de Defensa
UNHA REPORTAXE DE VÍCTOR SARIEGO FOTOS XAN XIADAS

S
e ningunha institución se compromete rias accións reivindicativas: marchas a pé DIRECTIVA RENOVADA nos montes comunales de Salcedo. O estu-
na busca dunha alternativa, o vindeiro polos terreos reclamados, concentracións, Os comuneiros do establece que a intervención nos terreos
28 de xuño os veciños das parroquias charlas informativas, intentos de paraliza- onde se están levando a cabo, faise sobre “so-
pontevedresas de Salcedo, Marín e Vilaboa ción das obras militares… pero ata o de ago-
elixiron o pasado 31 de lo rústico”, o que viría dar a razón en moitas
realizarán unha marcha que pretenden “mul- ra, non fora posible acometer unha das máis maio a Fernando Pintos das obxeccións que poñen os veciños a estas
titudinaria” ata a capital provincial, onde se importantes: reclamar xudicialmente como como novo presidente obras, pois ademais de que “supoñen un gran
manifestarán polas rúas da cidade ata con- entidade a devolución dos terreos comunais, impacto para o medio ambiente”, comentou
centrarse diante da delegación de Defensa. xa que a presidencia dos comuneiros non es- en reiteradas ocasións Pintos. “Arrasaron con
Esta é unha das accións coas que o devandito taba dacordo con esta decisión da maioría POLÍTICOS todo o que había aquí: animais, plantas, ár-
colectivo afronta unha nova etapa para rei- dos socios. Porén, o pasado 31 de maio, cele- Todos os partidos bores e incluso petroglifos e patrimonio ar-
vindicar a “devolución dos terreos comunales bráronse eleccións a nova xunta directiva, na tístico que ninguén sabe”, engadiu.
usurpados por Defensa” e a “paralización das que resultou escollido como dirixente o que
estatais instaron a Ao feito de que se constrúa sobre este ti-
obras” en torno á Brilat, en Figueirido. ata entón fora voceiro dos seus veciños, Fer- Defensa a dialogar po de solo, hai que engadir que o documento
Os residentes dos municipios que se es- nando Pintos. A súa primeira decisión, apoiada cos afectados oficial pon de manifesto que os militares es-
tenden ao redor da base General Morillo le- masivamente, foi comezar cos trámites pa- tarían facéndoo sen licenza, sen comunica-
van anos enfrontados con Defensa. A culmi- ra xestionar a reclamación por vía xudicial, ción previa, con gran dano medioambiental
nación foi a “recente e reiterada apropiación dos terreos anexionados da Brilat e solicitar e sen que estea xustificado por “interese pa-
dos militares” desde outubro pasado, de te- á Xunta que interveña e os apoie fronte á súa ra a defensa”. Aínda que como institución o
rreos colectivos, a ampliación do perímetro loita contra o Estado. Goberno Municipal non ten potestade para
de seguridade do acuartelamento, invadindo unha intervención, o alcalde, Miguel Anxo
inmobles particulares, e o levantamento de LEGALIDADE CUESTIONADA Fernández Lores, remesou tamén este escrito
varias edificacións para realizar manobras, O recurso xudicial preséntase en bo momento ao seu grupo do BNG no Congreso, para tra-
presuntamente sen autorización, nunha zona para os comuneiros. Cando menos en teoría, tar de repetir a iniciativa parlamentaria que
comunal, colectiva e de vivendas. porque o Concello de Pontevedra trasladou a deu lugar hai uns meses a un acordo unánime
Desde o pasado 8 de decembro de 2008, finais de maio á Xunta e ao Ministerio de De- de todos os partidos estatais. Nel instábase a
cando fixeron a última gran manifestación, fensa un informe municipal que cuestiona a Defensa a dialogar cos afectados pola amplia-
a plataforma de afectados levou a cabo va- legalidade das obras emprendidas pola Brilat ción do perímetro do acuartelamento, algo
8 CONTEXTO I OUTRA OLLADA XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

OS CONFLITOS LABORAIS visibilízanse con protestas

o traballo se
defende na rúa
A última semana os despedimentos e os problemas laborais
verqueron fotografías e titulares ás páxinas de todos os medios
FOTOS sonia daponte, iago viana, olalla lojo, amador lorenzo

u
n enterro, dúas bombas aseguran que a súa situación non
de palenque e catorce pi- é distina. Que marca tendencia,
quetes. Cinco días labo- que o seu convenio regula outros
rables dunha semana de fachenda posteriores. Pode ser. Son 40.000
de grupo para uns e de escándalo persoas só na provincia de Ponte-
para outros. En calquera caso, mo- vedra. Deles foron as bombas de
mentos de protestas laborais por un palenque, reutilizadas das festas
novo convenio colectivo, un peche parroquiais, e os catorce piquetes.
dunha empresa, a formulación dun Cando menos.
Expediente de Regulación de Em- O sector lácteo enterrou o ERE
prego e un plan de viabilidade que presentado por Leche Pascual pa-
contempla, tamén, un ERE. Sobre ra a súa factoría de Outeiro de Rei.
todas elas, a cidade máis industrial As mesmas chamas que arderon
de Galicia, Vigo, marca pauta e abre pneumáticos deron luz esta vez á
telediarios e primeiras de prensa. Santa Compaña da empresa. E un
Os traballadores do sector do osiño de xoguete, abandonado nun-
metal, cun convenio caducado o ha rúa de Santiago, nunca signifi-
31 de decembro do ano pasado, cou tanto. n

Ás seis e media da mañá


quetes á saída de Vigo, p
tevedrés. Ás doce da noi
obstaculice un enterro n
Regulación de Emprego
para prender unha fogue
char” (Bunge) e cuns tra
plan de viabilidade de Ca
traballadores, quedou ab
ma de xoguete vestido c
uns despedimentos que
nada, fotografías.
XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009 OUTRA OLLADA I CONTEXTO 9

á non hai sono que impida montar os pi-


poden pensar os folguistas do metal pon-
ite, non hai tampouco superstición que
na Catedral de Lugo polo Expediente de
de Leche Pascual. Calquera hora é boa
eira fóra dunha fábrica que “só quere pe-
aballadores que protestan de fartura. O
aramelo, rexeitado en pleno polos seus
bandonado nunha rúa de Santiago en for-
coa pena por unha empresa e a rabia por
a empresa considera “inevitables”. Máis
10 CONTEXTO I PUNTOS DE ENCUENTRO FAMILIAR XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

Los niños son los principales afectados


por las situaciones conflictivas en las
familias desestructuradas

LOS PUNTOS DE ENCUENTRO FAMILIAR PERMITEN QUE PADRES E HIJOS QUE NO VIVEN JUNTOS PUEDAN VERSE EN UN AMBIENTE NEUTRAL

MIL NIÑOS EN TIERRA DE NADIE


Cuando papá y mamá no se hablan hay que buscar un espacio neutral en el que puedan ver a los hijos o recogerlos
cuando “les toca” pasar el fin de semana. Esos lugares se llaman puntos de encuentro familiar. En Galicia hay siete
y el año pasado atendieron a más de ochocientas familias desestructuradas. A veces, las historias acaban bien

UN REPORTAJE DE MARÍA GONZÁLEZ-VILLALOBOS FOTOS AMADOR LORENZO

D
ice Antonio que a él no le gus- total de 1.006 menores de edad usuarios Los puntos de encuentro son lugares noció cuando tenía tres años en un lugar
tan los puntos de encuentro, que de estos servicios . donde los padres y los hijos con una situa- “extraño” tanto para el padre como para la
está “en contra de que haya que Pero, ¿qué es exactamente un punto de ción familiar conflictiva y que no conviven niña. Esa “primera vez” para Antonio fue
acudir a ellos” pero, acto segui- encuentro familiar? ¿Qué lleva a un padre juntos pueden llevar a cabo visitas en un especial, pero no lo recuerda con una mala
do, reconoce que es el mal menor cuando y a una madre a tener que acudir a un lu- ambiente neutral, en terreno de nadie, de imagen, solo asegura que estaba “como en
dos personas mayores no se entienden y gar para poder ver a sus hijos? ¿Todos los forma relajada, distendida, confidencial y una nube” porque iba a estar un rato con
tienen un hijo en común. “Es la única so- padres y las madres que acuden a un punto bajo la supervisión de personal especiali- su hija. Después, acudía al centro Fonseca
lución para que un padre, como yo, pueda de encuentro lo hacen por orden judicial? zado. Suelen ser psicólogos y mediadores con asiduidad, porque allí era donde, por
ver a su hijo si éste, como suele ocurrir, vi- Está claro que, cuando hablamos de situa- familiares quienes tienen la responsabili- orden judicial, podía ver a su niña.
ve con la madre. ciones confl ictivas en el entorno familiar dad de prestar apoyo a esos cientos de fa- “Los primeros días siempre había otra
El caso de Antonio es solo uno de los cada familia es un mundo y, además, un milias que acuden a los centros. personas más con nosotros, un profesio-
más de 800 que se atienden en Galicia al mundo muy complejo. Por eso no se pue- “Los puntos de encuentro son sitios muy nal del centro, y yo lo agradecía mucho.
año. En concreto, y dando cifras, en el año de generalizar. La red gallega de puntos de fríos en sí mismos, pero los profesionales Entiendo que haya familias que prefieren
2008, entre los siete puntos de encuentro encuentro viene funcionando desde el año que trabajan allí los hacen más cálidos”, que no haya nadie, pero para mí fue una
familiar que desarrollan su actividad en la 2000 y en estos nueve años la demanda de asegura Antonio, padre que estuvo varios gran ayuda. Siempre me decían que lo esta-
comunidad gallega se atendieron 809 ca- servicios de mediación familiar se ha ido años acudiendo al centro Fonseca de A Co- ba haciendo muy bien con mi hija. Al poco
sos de familias desestructuradas con un incrementando de forma exponencial. ruña para poder ver a su hija, a la que co- tiempo de acudir al punto de encuentro, ya
XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009 PUNTOS DE ENCUENTRO FAMILIAR I CONTEXTO 11

no hizo falta que vieniera ningún psicólo- ISABEL RINCÓN, MEDIADORA FAMILIAR
go conmigo y con mi hija porque se había “Acudir a un punto de En la comunidad gallega hay siete puntos
convertido todo en lo más natural”, explica
Antonio, que agradece infinitamente la la-
encuentro es la única de encuentro familiar, uno en cada una
de las grandes ciudades
bor de los profesionales del centro de Fon- opción a una situación
seca citando nombres y apellidos. límite en la que no hay
NO ES COMO UNA CAFETERÍA
relación entre los padres”
Los padres separados que acuden a un pun-
to de encuentro para recoger a los hijos que
viven con la ex pareja lo hacen, en la mayo- ANTONIO, PADRE SEPARADO

ría de las ocasiones, por una orden judicial. “El punto de encuentro
Por eso, no es lo mismo hacer el “intercam-
bio” en una cafetería. Cuando unos padres
familiar es un sitio frío,
separados tienen que acudir a un centro de pero los profesionales
encuentro familiar es porque la comunica- que trabajan allí lo
ción entre ellos es nula, no tienen relación
de ningún tipo.
hacen más cálido”
Para Isabel Rincón, mediadora familiar
y experta en el trato con parejas en situa-
ciones confl ictivas, “acudir a un punto de
encuentro es la única opción que les queda
a unos padres que están en situación lími-
te, cuando ya no hay ninguna relación en-
tre ellos. Es una situación extrema que no
debería ocurrir si la mediación familiar, el
paso previo a tener que acudir a un punto
de encuentro, funciona bien”.
La red gallega está formada por siete pun-
tos de encuentro, uno en cada una de las
principales ciudades. Están gestionados por
entidades colaboradoras de la administra-
ción autonómica que garantiza la utilización
pública del servicio. Los centros tienen ca-
rácter multidisciplinar y están integrados,
como mínimo, por dos expertos en inter-
vención psicofamiliar, derecho de familia
y mediación familiar. “Los psicólogos que
trabajan en el punto de encuentro son gente
muy cercana. Yo les debo mucho de mi re-
lación con mi hijo”, dice uno de los padres
que acude con frecuencia al centro.
¿Y el espacio?, ¿es acogedor? Antonio,
padre y usuario de este servicio, describe
el lugar con una frase muy clara: “Es una
habitación en la que estás con tu hijo. Solo
estás tú, él, y alrededor hay muchos jugue-
tes, una pizarra para pintar, sillones y una
mesa”. Nada que ver con una cafetería. A
veces, es el ambiente lo que está enrareci-
do, porque se respira tensión. “Yo he visto
de todo. Padres que no van a recoger a sus
hijos, madres que no les llevan cuando les
toca, niños que lloran porque no se quie-
ren quedar allí... Se dan situaciones muy
tristes. Afortunadamente, a mí nunca me
ha pasado, pero hay casos muy traumáti-
cos”, explica Antonio.
“También hay veces que ves cómo los hi-
jos no quieren hablar con el padre o la ma-
dre. Llegan, se sientan de cara a la pared
y dan la espalda al progenitor. No hablan
porque tienen mil razones para no hacerlo,
pero ver eso, como padre, o como madre, es uno de los centros está atendido por una centros que son, a todas luces, insuficien-
muy duro. Es en esos casos cuando resulta asociación distinta. El punto de encuentro tes. ¿Qué pasa cuando una familia separa-
imprescindible que haya una tercera per- de A Coruña, en la calle Fonseca, lo lle- da cuyos miembros viven cada uno en una
sona, un psicólogo, para mediar entre las va directamente la Compañía de Jesús. En punta de la comunidad, tiene que acudir a
dos partes. Casos de estos hay más de dos y Ferrol, los responsables son los miembros un punto de encuentro? Se tiene que des-
de tres, sobre todo con niños un poco más de la asociación A Carón. En Santiago, el plazar hasta un punto intermedio.
mayores, de unos doce años”, añade. centro depende de la agrupación Encontro. Aunque hay cientos de historias, y cada
El punto de encuentro de Lugo lo gestiona una es distinta, también las hay que acaban
SIETE CENTROS SON POCOS directamente la asociación de mujeres se- bien, como dice Antonio, que conoce bien
Los siete puntos de encuentro que hay en Ga- paradas y divorciadas. En Ourense lo lleva el mundo de los puntos de encuentro: “He
licia atendieron en 2008, según explicaron la Asociación Punto Cero, y en Pontevedra visto como padres que no se relacionaban
fuentes de la Secretaría Xeral de Familia e y Vigo la asociación Aloumiño. para nada, volvían a hablar en lugares como
Benestar, de la que dependen estos centros, El presupuesto total dispuesto para es- éste. He visto, incluso, reconciliaciones”.
a más de mil menores y unos ochocientos tos centros para el periodo 2008-2009 es Porque no solo hay casos tristes, hay una
casos de familias desestructuradas. Cada de 720.000 euros, a repartir entre los siete puerta abierta a la esperanza. 
12 CONTEXTO I APLICACIÓN DEL JUEGO A LAS ENFERMEDADES XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

Una modelo posa con una consola


portátil fabricada por Gamepark
Holdings Company

LA UNIDAD DE QUEMADOS DE UN HOSPITAL ISRAELÍ TRATA A LOS PACIENTES CON VIDEOCONSOLAS

“MAMÁ, LA PLAY ES UNA ASPIRINA”


ENFERMOS DE DEPRESIÓN Y DE QUEMADURAS SEVERAS TRATAN SUS PATOLOGÍAS CON LA REALIDAD VIRTUAL

TEXTO DANIELA BRIK FOTO YONHAP

U
na terapia pionera desarrollada en un LA DEPRESIÓN, TAMBIÉN tocar nada y que se ve a sí mismo proyecta- pactado”, agrega Haik. Para muchos de los
hospital de Israel ayuda a los pacien- A través del juego los do en el videojuego en lugar de exponerse internados la terapia ha servido para con-
tes quemados a asumir sus heridas directamente al espejo”, afirma Haik, quien templarse por primera vez y familiarizarse
y a tratar de superar los daños psicológicos
pacientes se enfrentan desde el año 2004 experimenta esta terapia poco a poco con su nueva fisonomía.
que producen sus lesiones gracias a una vi- a “desafíos” como un con quemados.
deoconsola. “Empleamos esta terapia con partido de tenis LA PLAY MILAGROSA
cada paciente que llega a nosotros y puede PARA TODOS La PlayStation sirve asimismo como tra-
incorporarse en la cama para jugar”, expli- El especialista apunta que una de las venta- tamiento suplementario de la fi sioterapia
ca el doctor Josef Haik, cirujano plástico y CONTRA EL ESPEJO jas del tratamiento virtual es que puede ser tradicional, especialmente delicada en la
especialista en quemados de la Facultad de Los médicos señalan empleado por múltiples personas, evitan- rehabilitación, pues los quemados pierden
Medicina de la Universidad de Tel Aviv. Di- do el riesgo de contagios de infecciones, ya masa muscular debido a unas heridas que
rector de la unidad de quemados del Hospi-
que la realidad que el enfermo no tiene que sujetar ni tocar siempre corren peligro de infectarse. “Lo-
tal Sheba, en la localidad de Tel Hashomer virtual ayuda a no ningún objeto. Los especialistas creen que gramos que el paciente realice una amplia
(próxima a Tel Aviv) y donde se realiza la “enfrentarse” al espejo la consola colabora, además, en reforzar la gama de movimientos durante el juego, que
terapia, Haik lleva a cabo esta peculiar re- autoestima del enfermo ya que el juego le son seguidos por los fisioterapeutas que es-
habilitación en una gran sala de simulación reta y a la vez le recompensa. “Los pacien- tán detrás de él”, comenta el doctor.
del centro médico. tes se enfrentan a desafíos en juegos como el La clave es el hecho de que el paciente
“Es una habitación virtual con una es- boxeo, tenis o simplemente lanzando obje- quemado está concentrado en el juego y
tructura amplia. La idea central es que usa- tos virtuales contra la pantalla, y se sienten no en su dolor, con lo que logra ejercitar-
mos un software muy barato denominado gratificados cuando logran aplausos y pun- se mejor y hacer movimientos que de otra
EyeToy, un programa que funciona con la tos con cada éxito”, subraya Haik. forma implicarían más sufrimiento. La úl-
PlayStation de Sony 2”, refiere. El EyeToy es La depresión y otros síntomas asociados tima de las aplicaciones de la consola es la
una cámara digital parecida a una webcam, a quemaduras severas pueden hacer que el de DVD, una distracción que aprovechan
con una tecnología que permite fotografiar proceso de recuperación sea más doloroso los pacientes cuando no están los fisiotera-
al paciente y reproducir su apariencia y ges- de lo que debería, una brecha que el EyeToy peutas delante.
tos en imágenes, que aparecen en una sim- intenta aliviar ayudando a los enfermos en “En definitiva tenemos una unidad de en-
ple pantalla de televisión. los primeros pasos para aceptar su nuevo tretenimiento, a un coste muy bajo y con
De esta manera, el paciente puede jugar aspecto. Así, para el paciente, poder ver su unos rendimientos muy altos”, concluye
contra el propio ordenador donde aparece rostro o partes quemadas de su cuerpo en Haik, quien publicó hace unos años un es-
su imagen o con otros personajes de la fa- la pantalla “es una exposición menos dura tudio sobre el tratamiento y apunta que la
mosa consola. “Las ventajas de este sistema que la que se refleja en las películas antiguas, empresa Sony ha empleado esta misma idea
de curación es que el paciente no tiene que donde uno se veía en el espejo y quedaba im- “para preparar a atletas”. 
XORNAL DE GALICIA 14 de MAIO de 2009 OPNIÓN I CONTEXTO 13

22 años políticos: “En 1977 y 1979 los españoles votaron Segundo, porque el autor hace un análisis exhaustivo y
a con tr acorrien te a un hombre, Adolfo Suárez, al que veían como garante muy interesante de los retos esencialmente económicos
de una transición sin sangre. En 1982 apoyaron con ge- de España, utilizando como instrumentos la geografía y
nerosidad al partido mejor situado para alejar a España la política. Sirva como ejemplo el capítulo “El verdadero
del fantasma del golpismo y garantizar el ingreso en la Sur (el Noroeste)”, donde explica que “en términos estric-
próspera Europa: el PSOE. Le siguieron votando hasta tamente regionales, el sur está hoy en …. el extensivo y
Carsten Moser 1996, gracias al carisma, la templanza y la profesionali- poco poblado cuadrante que forman las cuatro provincias
Secretario General da Fundación Bertelsman
dad de Felipe González. Desgastada la intensa hegemo- gallegas…. más las provincias de Zamora, Palencia, León
nía “felipista” por el paso del tiempo y la corrupción de y Salamanca, más Asturias y algún retazo de Cantabria”,

De geografía, algunos altos cargos, los españoles votaron al Partido


Popular con la precaución de no dar demasiado poder a
que sufren de despoblación, envejecimiento y la proxi-
midad con Portugal, que en el caso de Galicia significa
José María Aznar, siempre enemistado con todo lo que competencia: “El aeropuerto de Oporto ofrece mejores
política y economía huela a simpatía. En 2000 certificaron el éxito económico
de Aznar, sin más preguntas ni precauciones. En 2004,
conexiones internacionales que cualquiera de los tres
aeropuertos gallegos…. Y son miles los gallegos (vigue-
bajo el impacto emocional de los atentados de Madrid, ses y pontevedrenses) que cada fin de semana cruzan la
Soy de los lectores a los que les gusta subrayar votaron contra la prepotencia de Aznar. Y en 2008 vota- frontera para comprar en los centros comerciales por-
frases, párrafos y a veces páginas enteras en los libros ron contra un relato que no les gustaba: contra la inter- tugueses, todavía más baratos”.
que les interesan. Haberlo hecho en ‘La deriva de Es- pretación conspirativo-paranoica del 11-M y contra la Desde un punto de vista catalán que no oculta, Enric
paña. Geografía de un país vertiginoso y desorientado’, agresividad del PP en la oposición”. O como la que hace Juliana va apuntando problemas, sorprendiendo con ob-
escrito por el director adjunto y delegado en Madrid de del presidente del Gobierno: “Zapatero navega bien cuan- servaciones agudas y a veces provocantes, marcando, se-
La Vanguardia, Enric Juliana, y publicado por RBA, me do la mar está plana, como quedó perfectamente demos- ñalando y orientando, como recalca en su prólogo el pro-
simplifica la tarea de explicar dos razones por las cuales trado en su primera legislatura, pero se desdibuja con la fesor Josep Vicent Boira, posibles respuestas a la pregunta
recomiendo su lectura. furia de la olas…. La primera dificultad…. tiene que ver clave del panorama político actual: ¿Cómo es posible que
Primero, porque el autor hace descripciones brillantes con el lenguaje. No dramatiza bien. Le cuesta adquirir España pasase en muy pocos meses de una euforia econó-
de acontecimientos y personas. Como la de los últimos la gravedad precisa.” mica a una severa preocupación por el futuro? l

o da gaivota, aparecen Juana e maila súa Circula la leyenda inmerecida de que los
L atit ud me di a 42º 35’ N. E L C HÓFER
familia remolcados por Tucho e cos so- deportistas, sobre todo los futbolistas, no
bres ben gardados nos seus bolsos. Dá a trabajan demasiado las neuronas. Para su-
impresión de ser tal a obriga dos votantes perar la descompresión de un pleno bronco
desa familia e o desexo de quedaren ben en el Parlamento, este chófer de anécdotas
cos representantes do PP, que lle mostran tuvo la chorra de ver la entrega del próximo
José Vicente Domínguez os seus carnés e mailos sobres a quen- Xabier R. Blanco martes de Caixa Negra, el programa que
xabier.blanco@xornaldegalicia.com
jovidomar@hotmail.com queira que leve a gaivota, na vez de llo dirige Antón Reixa con la ayuda del talen-
entregaren ao presidente da mesa. toso Luis Montenegro. Caixa Negra tam-

Xornada electoral –¿Chegaremos ao 40%? –pregunta un


dos vocais da mesa que a mi me toca
Al Parlamento bién entró en el debate político hace dos
semanas al decidir la nueva dirección de la
presidir.
nunha mesa –Ó 40% está en 212. Debemos sobrepa-
salo –resposta o cargo orgánico do PP
con Patxi Salinas Televisión de Galicia retrasar la emisión de
un capítulo sobre el mal de las vacas locas
y la errática gestión de la Xunta de Fraga,
en poucas eleccións teño estado por mentras repasa a súa lista– pois aínda Cualquier periodista que haya pasado que luego resultó ser, periodísticamente,
dentro e por fóra. Fun candidato. Tamén faltan por vir a familia de Manuel, a de por la puñetera sección de Deportes estará un trabajo impecable.
lle fun interventor e máis dunha vez apo- Pepa, a de Vicente, a de ... Imos chegar hasta el punto y final de su vida echando de Pero no se marchen todavía, esta columna
derado. De presidente de mesa electoral aos 245 máis os da mesa... menos un trabajo que maldijo con vehemen- no versa sobre política, sino sobre fútbol,
tocoume xa tres veces. A derradeira foi De seguido sae Manolo a fume de caroso cia por unos horarios para los que hace falta penaltis y retórica. En mayo de 1994, Ga-
o pasado 7 de xuño, en Palmeira. e aparecen outras familias tamén dirixi- un buen hígado y un estómago decente. La licia quedó tocada en su autoestima. Celta
Sempre estiven no rural, se a unha pa- das polo tal Tucho, mirando as gaivotas añoranza es gigantesca si a continuación le y Deportivo se jugaban desde los once me-
rroquia coma Palmeira se lle pode cha- cun sorriso de complicidade. toca el trago de la política. La de ahora. tros la Copa y la Liga contra Valencia y Za-
mar rural, pois o seu cosmopolitismo ¿Que cal foi o re- ragoza respectivamente. Deportivo y Cel-
non creo que teña parangón por aquelo sultado electoral da ta acabaron llorando por la mala suerte o
do trafego de viaxes que os meus paisa- mesa presidida por bo e x en eroso la impericia de Djukic y de Alejo. Alguien
nos fan aos Estados Unidos. Pero ao que min? Pois dun total tenía que fallarlo. La mujer de Djukic soñó
ía. Voulles dicir o que observei na citada matemático de 245 la noche antes del fatal desenlace que el de-
convocatoria electoral. máis os 5 da mesa fensa desperdiciaba una pena máxima y le
Para comenzar, o PP fai un despregue de que adiviñou o re- rogó que no se acercase por la marca de los
medios espectacular. Dous interventores presentante dos da once metros si Antonio Jesús López Nieto,
máis dous apoderados por mesa. Un car- gaivota, saíron: 55 árbitro en los dos partidos, señalaba un pe-
go orgánico do partido deambulando por para o PSOE; 18 pa- nalti. Alejo nunca había estado en ese brete
alí e, en fin, unha morea de escapularios ra o BNG e 166 le- ni en los entrenamientos y, como describe
coa gaivota apostados na porta principal vounos o PP. Des- el gran Patxi Salinas, fue sin convicción y
do colexio electoral. ¡Uf! Amedrenta a pois, entre verdes, “le dio al casco del minero”.
calquera tal despregue pois cada quen brancos, azuis e en- Salinas era un buen defensa, aunque un pe-
coñécese entre si. carnados e demais lín tosco con el balón en los pies. Pero Patxi
Pero o éxito dos resultados do PP no ru- trascoleirada, re- es un tipo que te atrapa cuando lleva el pe-
ral non está tan só nesa importante de- partíronse outros so de una historia. A lo largo del emotivo
mostración de forza, que tamén, senón 10 votos.Iso chá- trabajo aparecen los protagonistas de dos
no control físico dos votantes que fan os mase eficacia. momentos lancinantes para Galicia, pero
“vixiantes” dese partido. Hai que recoñecer el que marca el paso con sus comentarios es
Apostados nun extremo da mesa, cunha que os da Galicia Patxi. Una de sus frases es de las que pro-
lista electoral na que van controlando Bilingüe son un- ducen hilaridad durante días. A la pregun-
quen veu votar e quen non, de seguido ha máquina sobre ta de si estaba tranquilo antes de la tanda
se mobilizan. todo no rural, aín- de penaltis, responde resuelto: “Nosotros
–Tucho, dille a Manolo que chame a Juana da que sexa un ru- teníamos a Cañizares que era un experto y
xa que os da súa familia aínda non ral cosmopolita tal en el Zaragoza estaba Cedrún, que no pa-
viñeron votar. que o pobo de Pal- raba ni taxis”. A la Academia con Patxi. O
Sae Manolo escopetado e nun voo tal ca meira. l ANTÓN LEZCANO al Parlamento. l
14 CONTEXTO I EN LA PLAYA XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009

varios locales playeros de galicia ya han desparecido y otros tienen los días contados por la ley de costas

chiringuitos: el norte también existe


La delimitación del dominio público está terminada en la provincia de Lugo, pero A Coruña y Pontevedra aún están
pendientes de completar los deslindes, que afectan, en muchos casos, a los restaurantes y bares del litoral
unha REPORTaxE de m.s. fOTOS amador lorenzo/sonia daponte

L
as únicas noticias que acaparan titu- SIN PROBLEMAS un 80 y un 90%” de los que solo necesitan una “las tenemos controladas” con “condiciones
lares en Galicia sobre los ‘chiringui- Medio Ambiente licencia por temporada para poder abrir en muy estrictas” para su autorización.
tos’ suelen ir en la sección política. La los meses de verano. Un caso particular es el de Samil, donde
referencia a estos entes públicos, que cons-
asegura que “no hay Pero el problema con los chiringuitos no la recuperación del espacio dunar obligará a
tituyen lo que se ha dado en llamar la Ad- problemática en Galicia” se refiere a estas casetas veraniegas, sino a “retranquear” el paseo, así como los negocios
ministración paralela, solapa a esos otros con estos locales los establecimientos fijos, que están instala- instalados en el mismo. Allí se encuentran
negocios de hostelería instalados por las pla- dos durante todo el año. De esos, en Galicia cuatro locales de hostelería, el Jonatan, el Ca-
yas que también existen aquí, aunque esto ya no quedan muchos. Este mismo verano maleón, el San Remo, y As Dornas, aunque a
no sea el sur. PONTEVEDRA está pendiente de derribar el bar Playa, en este último ya le terminó la concesión y está
La Costa del Sol ha puesto en marcha una Esta provincia tiene más la parroquia ferrolana de Covas. También desalojado y en manos del concello. El resto
sonada campaña para defender los suyos, ar- tienen fecha de caducidad los chiringuitos tienen concesiones con una fecha de cadu-
gumentando que son parte de la tradición y
de la mitad de los casi ubicados en la playa de A Magdalena, en Ca- cidad que pasa de 2015 en todos los casos,
que suponen un importe segmento de ac- 300 quioscos para la banas (A Coruña). por lo que tendrán que negociar su traslado
tividad económica. En el caso de los bares temporada de verano Sin embargo, desde la Demarcación de al nuevo paseo.
de playa gallegos, pocas voces se han alzado Costas de A Coruña, aseguran que “aquí no
mientras muchos iban desapareciendo en los se plantean problemas graves” con los chi- casi 300 quioscos
últimos años. Playas como las de A Lanzada, ringuitos, como sucede en las costas del sur En cuanto a los otros, los chiringuitos de tem-
en O Grove (Pontevedra), o Miño (A Coru- español. Y es que “económicamente no com- porada, conocidos como quioscos, para este
ña), o Valdoviño (Ferrol) tenían en el pasa- pensa”, según este organismo, el tener los es- año las demarcaciones de costas gallegas de
do instalaciones de este tipo que ya han sido tablecimientos abiertos más allá de los meses las tres provincias otorgaron casi 300 auto-
derribadas. de verano. Por eso, “no nos afecta tanto como rizaciones.
Actualmente, el Ministerio de Medio Am- al resto de España”, concluyen. La mayoría de ellas se refieren a la provincia
biente asegura que "no hay una problemáti- Por su parte, la delegada de Costas de Pon- de Pontevedra, con un total de 156. Los con-
ca con los chiringuitos" en Galicia. En esta tevedra, Cristina de Paz Curbera, también cellos que tendrán más son los de Sanxenxo y
comunidad, según fuentes de este departa- manifiesta que en su zona no existen proble- O Grove, además de Nigrán y Cangas, supe-
mento, “la mayoría son desmontables, entre mas a este respecto y las instalaciones que hay rando los diez en todos los casos. Por lo que
XORNAL DE GALICIA 14 de XUÑO de 2009 EN LA PLAYA I CONTEXTO 15

Terraza de uno de los bares de la playa de


Cabanas desde la que se puede ver el mar

EN EL CONCELLO DE CABANAS

Playa de A Magdalena:
un caso “excepcional”

S
eguro que Georgie Dann no da el caso curioso de que en la misma
pensó en ninguno de los chi- línea de los chiringuitos hay una decena
ringuitos de la playa de Ca- de chalets no afectados por el deslin-
banas cuando escribió su famosa de. Según Costas estas casas quedan
canción. Él se inspiró más bien en “fuera del dominio público marítimo-
los locales que se dedican a cocinar terrestre”.
“chorrizos parrilleros”, “sardinas”, y No así los restaurantes y sus terrazas
otras exquisiteces de verano. No se que tendrán que ser demolidos para
le ocurrió pensar en chiringuitos de trasladarse varios metros más atrás,
chocolate con churros y pulpo a fei- lejos de la arena y de las vistas al mar.
respecta a A Coruña, se autorizaron 114 ins- ra. Pero en el arenal de A Magdale- El concello de Cabanas actúa de me-
talaciones para este verano, y el resto, menos na estas posibilidades estaban en el diador de estos locales con Demarca-
de una veintena corresponderán a la provin- menú de alguno de los locales. Ahora ción de Costas, con quien su alcalde,
cia de Lugo, donde el año pasado se conce- menos, porque además de que ya no Germán Castrillón, asegura que hay
dieron solo once. existen varios de ellos, la paella se está “muy buena relación”. Explica que “no
convirtiendo en el plato estrella. hay ninguna polémica” al respecto, y que
DESLINDES El caso de esta playa, un entorno se está ultimado un plan para que los
La recuperación del espacio costero para el peculiar por el pinar que la protege, chiringuitos se ubiquen “más atrás”.
dominio público, es decir, para el disfrute de es “excepcional”, según la Demarca- Lo que sucede es que en esta nueva
toda la población, está detrás del conflicto de ción de Costas de Galicia. Y es que el planificación, que aún está por ultimar,
los chiringuitos. La Ley de Costas de 1988 es- más antiguo de la decena de chirin- solo hay proyecto para tres locales, fren-
tableció que las edificaciones de servicio de guitos que marcaban el límite entre te a la media docena que existe actual-
las playas se establecerán, preferentemente la arena y los árboles data de 1922 y mente en el límite del arenal y el pinar.
fuera de ella, lo que no cumplen muchos de el último fue construido en 1965. A la misma altura, está además el Club
los negocios playeros. Faltaba aún mucho para la elabo- Marítimo La Penela, que tampoco que-
Además, en función de esta ley el Ministe- ración de la Ley de Costas cuando dará afectado por la nueva ordenación
rio de Medio Ambiente tiene en marcha un los turistas, y sobre todo la gente el establecida en función de la Ley de Cos-
proceso de deslinde, para determinar qué concello y del vecino municipio de tas de 1988.
terrenos son de dominio público en cada zo- Pontedeume, ya disfrutaba de estas También puede verse en la misma
na del litoral y garantizar su uso y regular la terrazas. línea de la playa el inicio de la obra, en
utilización racional de los bienes. En la costa Ahora, el deslinde litoral realizado cemento, de lo que será el nuevo puesto
gallega, solo la provincia lucense tiene des- tras la nueva normativa determina de socorrismo. Al lado aún puede con-
lindado el 100% del litoral, mientras que A que habrá que llevar estos locales a templarse el solar abandonado del Lar
Coruña y Pontevedra, se encuentran, a un De arriba a abajo: Paseo de Samil (Vigo); bar en la playa de detrás de los árboles, donde se inicia D’Antón, un local muy conocido que
80% y un 84%, respectivamente.  Cabanas; y chiringuito en la misma playa. la zona urbanizada. Sin embargo, se ardió en marzo de 2008. 
Xornal de Galicia SSUUPPLLEEM
MEEN
NTO
TO DDO
EML IDNOI C
MAI N
L GO 10 D E N
14OV
D IEE X
MUBÑ
ROE D E 2 0 0 9.
8 . N Ú M E R O 27
00
Director: Jose Luis Gómez Coordinadores: María Val e Xabier R. Blanco Maquetación: María Sabarís Redacción: Rúa Galileo Galilei, 4B Polígono Industrial A Grela. 15008 A Coruña Teléfono: 981100 650 contexto@xornaldegalicia.com

INTERNACIONAL

XULIO RÍOS.
Director do IGADI

RESACA EUROPEA
Toda a campaña electoral e as valora-
cións posteriores dos resultados das
recentes eleccións parlamentarias eu-
ropeas tiveron claves estatais como
mínimo denominador común. A Eu-
ropa realmente convocada a tan vas-
to exercicio democrático, paradoxal-
mente, estivo ausente. Ninguén falou
de Europa, nin antes nin despois. A
inmersión nas circunstancias políti-
cas de cada un dos socios da Unión,
Un policía alemán señala los impactos
agravada pola dimensión e os efectos
de bala de un arma de gran calibre tras el
da crise económica en curso, subtraeu
tiroteo protagonizado por un adolescente
o debate do que debería ser o seu es-
pazo natural, amosando unha clara
desorientación que reforza a confu-
sión actual. Nesta Europa nada é o que
ARTILUGIO PARA LA PREVENCIÓN DE MATANZAS parece: nin a esquerda que retrocede,

SOFTWARE ANTIPSICÓPATAS Nesta Europa nada


é o que parece: nin a
esquerda que retrocede,
nin a dereita que avanza
Un psicólogo alemán diseña un programa para analizar el peligro de que un alumno
desarrolle comportamientos violentos. El producto se encuentra en fase de pruebas nin a dereita que avanza, nin a propia
Europa como símil dunha obra políti-
ca supraestatal. Por iso todos acaban
UN REPORTAJE DE PAOLA ÁLVAREZ FOTO BORIS ROESSLER/EFE lendo os escrutinios dende a perspec-
tiva do seu significado para as políti-
cas locais.

D
ónde está el límite entre la ame- casos de matanzas escolares en Alemania y factores. Es importante saber cuáles son esas O retroceso experimentado nos úl-
naza de violencia y la perpetra- EE UU con la intención de detectar lo que señales de alarma y utilizar el programa solo timos anos na construción europea
ción de una matanza? ¿Cómo dis- Hoffmann llama “señales de alarma”. “Estu- en caso de que se dé una de ellas”. Las seña- dificilmente atopará unha expresión
tinguir a un joven depresivo de un joven diamos el camino que recorren esos chicos les que cita Hoff mann no son precisamen- positiva cuns resultados que reflic-
potencialmente violento? Preguntas co- hasta llegar a ese extremo; partimos de la te sutiles. Publicar amenazas en internet, ten un mapa político pouco propicio
mo estas ocupan desde hace años a poli- base de que un acto criminal de semejante ser descubierto con armas en clase o sufrir a avances substanciais que permitan
cías, psicólogos y criminólogos de todo el magnitud es el resultado de un largo proceso una depresión o un trastorno de compor- recuperar a ilusión polo proxecto. Sería
mundo. Ahora, un psicólogo alemán cree y en su desarrollo se dan señales reconoci- tamiento que se traduzca en un cambio de agora, ante a crise, o mellor momento
haber encontrado una posible solución bles. Solo hay que saber detectarlas cuando costumbres o en el modo de vestir: “Está para exhibir as bondades da unión e
para prevenir matanzas escolares como aún hay tiempo”, aclara Hoff mann. claro que siempre hay advertencias, pero as fortalezas inherentes á dimensión
la ocurrida en el sur de Alemania el pasa- a menudo se ven a posteriori. Si el proceso social que conforman a singularidade
do 11 de marzo. Aquel día, Tim K., de 17 UTILIZAR EL PROGRAMA se interrumpe a tiempo, a veces basta con dunha UE virada para resolver aque-
años, entró en su antigua escuela y acabó El objetivo es que profesores y psicólogos una conversación y ofrecer al joven apoyo, lo que interesa ás persoas. Pero non
con la vida de doce ex compañeros y ex escolares aprendan semella ser o caso. A ausencia de lide-
profesores, mató a otras tres personas en a utilizar el software rado efectivo, o predominio da frivoli-
que ya se encuentra en
El problema no son los videojuegos o un
su huida y acabó por suicidarse tras ser dade na política dos principais socios
acorralado por la policía. Lo más trágico proceso de prueba en trasfondo social determinado. “Es un error e a indeterminación mesma do futuro
es que la de Winnenden no fue la prime- varios institutos ale- habitual pensar que existe un perfil típico” do proxecto europeo, agravada pola
ra masacre de este tipo en Alemania.Por manes y cuya versión presenza de claros quintacolumnistas
eso, Jens Hoff mann ha tomado a su pro- definitiva estará lista a no seu seo, afondan o desconcerto dos
pio país como principal referencia para finales de este mes. “Está pensado para es- que es lo que les falta a menudo”. suxeitos internacionais mais relevan-
diseñar un revolucionario programa de pecialistas, profesores. Ellos son los encar- tes. A perda de ambición en que resulta
ordenador que analiza el peligro potencial gados de detectar comportamientos extra- CONDICIONES SOCIALES o éxito, tantas veces gabado, concré-
que puede suponer un alumno. ños en los alumnos. Una vez que la atención Rechaza también que tras el elevado núme- tase nun significativo desvío do seu
“Alemania es el segundo país tras EE UU recae sobre un estudiante, se introducen sus ro de casos alemanes existan condiciones camiño natural e orixinal.
por número de matanzas en las escuelas; datos en el programa a partir de unas pre- sociales que propicien el comportamiento: Tamén aquí é o tempo da política, de
mi experiencia me ha demostrado que la guntas. Éste contrasta los datos con la base “En estos casos existe un riesgo de contagio, certa recuperación do ideal, para que
prevención es el mejor método para evi- de comparación y ofrece un resultado sobre como una enfermedad; una vez que pasa en todos, ademais de atender ao propio
tarlas”, así explica Jens Hoffman los mo- el riesgo real”, aclara. un país, es mas fácil que se repita en el mismo que tanto preocupa –cousa natural-,
tivos que le llevaron a diseñar DyRiAS, Para Hoffmann, está claro que el problema país porque estos jóvenes buscan modelos sexamos quen de entender a existen-
siglas en alemán de Sistema de Análisis no son los videojuegos violentos o un tras- cercanos. Fue el caso de Finlandia, que re- cia doutros intereses sen os que a in-
de Riesgos Dinámicos. El programa di- fondo social determinado. “Es un error ha- gistró dos matanzas en un solo año y ha pa- tegración privaríase do contraditorio
señado por el profesor de la universidad bitual pensar que existe un perfil típico. La sado con otras conductas, como ocurrió con xenio que a fixo atractiva para propios
de Darmstadt elabora un patrón de com- violencia es una propiedad de la personali- el suicidio juvenil en Europa hace un par de e estraños. 

portamiento que parte del estudio de los dad que puede ser potenciada por muchos décadas; se propagó por contagio”. 

También podría gustarte