Está en la página 1de 7

Profesor: S.Pizarro R.

Derivadas
Definicin geomtrica:
Considerando una funcin continua, que genera la ) a a b
curva de la figura 1:

donde la pendiente de la secante PQ est definida por la expresin:


-cc
j
a a a
j j
?
?
2 1
2 1

efectuando el cambio de variables indicado en la misma figura donde:
a a j ) a
1 1
a b
a a a j ) a a
2 2
? ? a b
entonces la expresin se transforma en:

-cc
j
a a aa
) a a ) a ?
? ?
? a b a b
o sea:

-cc
j
a a
) a a ) a ?
? ?
? a b a b
Ahora bien, si el punto se acerca a como lo muestra la figura 2 , Q P a b

entonces el , por lo cual en el lmite la secante de la curva se segmento tiende a cero ? ?? ?a aa a
transforma en la tangente de la curva en el punto P, y la pendiente de la secante se
transforma en la pendiente de la tangente en . a aa a
Por lo tanto:
|i |i |i |i |i |i |i |i
? ? ? ? ? ? ? ?
? ?? ?
? ? ? ? ? ? ? ?
? ?? ?
a0 a0 a0 a0 a0 a0 a0 a0
j jj j
a a a a a a a a
) a a ) a ) a a ) a ) a a ) a ) a a ) a
tq tq tq tq
a b a b a b a b a b a b a b a b
a aa a
Esta , se define como: pendiente de la tangente en a aa a
"la derivada de la funcin " ) a ) a ) a ) a a b a b a b a b
que genera a la curva y se simboliza como:
) a j ) a j ) a j ) a j ' , ' o a b a b a b a b
dj dj dj dj
da da da da
Aplicando la definicin a algunas funciones se tiene lo siguiente:

Ejemplo 1.-
Dada: ) a 2a 8 ) a 2a 8 ) a 2a 8 ) a 2a 8 a b a b a b a b
donde : ) a a 2 a a 8 ) a a 2 a a 8 ) a a 2 a a 8 ) a a 2 a a 8 a b a b a b a b a b a b a b a b ? ? ? ? ? ? ? ?
entonces:
|i |i
? ?
? ?
? ?
a0 a0
) a a ) a 2 a a 8(2a8)
a a
a b a b a b
|i |i
? ?
? ?
? ?
a0 a0
2a2 a82a8 2 a
a a
2 22 2
Profesor: S.Pizarro R.

luego la pendiente de ) a 2a 8 ) a 2a 8 ) a 2a 8 ) a 2a 8 a b a b a b a b
' es: ) a 2 ) a 2 ) a 2 ) a 2 a b a b a b a b
resultado lgico, ya que es una recta y su pendiente es desarrollo que de alguna ) a ) a ) a ) a a b a b a b a b 2,
manera prueba que la corresponde a su derivada de una funcin pendiente.
Ejemplo 2.-
Dada: ) a a ) a a ) a a ) a a a b a b a b a b
2 22 2

donde: ) a a a a ) a a a a ) a a a a ) a a a a a b a b a b a b a b a b a b a b ? ? ? ? ? ? ? ?
2 22 2
entonces:
|i |i
? ?
? ?
? ?
a0 a0
) a a ) a a a a
a a
a b a b a b
2 2
|i |i
? ?
? ? ? ?
? ?
a0 a0
a 2 a a a a 2 a a a
a a
2 2 2 2
a b a b
|i
?
? ?
?
a0
a(2 a a)
a
2a 2a 2a 2a

luego la pendiente de: ) a a ) a a ) a a ) a a a b a b a b a b
2 22 2
' es: ) a 2a ) a 2a ) a 2a ) a 2a a b a b a b a b
Ejemplo 3.-
Dada: ) a a a a 2 ) a a a a 2 ) a a a a 2 ) a a a a 2 a b a b a b a b
8 2 8 2 8 2 8 2
donde: ) a a a a a a a a 2 ) a a a a a a a a 2 ) a a a a a a a a 2 ) a a a a a a a a 2 a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
8 2 8 2 8 2 8 2
entonces:
|i |i
? ?
?
? ?
? ? ?
a0 a0
) a a ) a
a a
a a a a a a 2 a a a2 a b a b a b a b a b

8 2 8 2

|i
?
? ? ? ? ? ?
?
a0
a 8 a a8 a a a a 10a a a a a2a a a2
a
8 2 2 8 2 2 8 2
a b a b a b

|i |i
? ?
? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
? ?
a0 a0
8 a a8 a a a 10a a a a a(8 a 8 a a a 10a a 1 )
a a
2 2 2 8 2 2
a b a b a b a b a b

8a 10a 1 a 10a 1 a 10a 1 a 10a 1
2 22 2
luego la pendiente de: ) a a a a 2 ) a a a a 2 ) a a a a 2 ) a a a a 2 a b a b a b a b
8 2 8 2 8 2 8 2
' es: ) a a 10a 1 ) a a 10a 1 ) a a 10a 1 ) a a 10a 1 a b a b a b a b 8
2 22 2

De estos tres ejemplos se desprenden reglas bsicas de derivacin: 4
1 La deivada de una constante es:

d dd d
da da da da
a b a b a b a b / 0 / ctc / 0 / ctc / 0 / ctc / 0 / ctc
2 a 2 a 2 a 2 a La derivada de la variable es:

d dd d
da da da da
a b a b a b a b a 1 a 1 a 1 a 1
3 La derivada de la ensima potencia es:

d dd d
da da da da
: :1 : :1 : :1 : :1
a b a b a b a b a : a a : a a : a a : a
4 La derivada de una constante por una potencia es:

d dd d
da da da da
: :1 : :1 : :1 : :1
a b a b a b a b / a / : a / a / : a / a / : a / a / : a
En general si y aplicando el mismo proceso n ) a q a n ) a q a n ) a q a n ) a q a a b a b a b a b a b a b a b a b
se obtiene :
Derivada de una suma:

d dd d
da da da da
, , , , , , , ,
a b a b a b a b n n n n n n n n
Derivada de un producto:

d dd d
da da da da
, , , , , , , ,
a b a b a b a b n n n n n n n n n n n n
Derivada de un cuociente:

d n n n d n n n d n n n d n n n
da da da da


, , , , , , , ,
2 22 2
Derivada de una potencia:

d dd d
da da da da
: :1 , : :1 , : :1 , : :1 ,
a b a b a b a b n : n n n : n n n : n n n : n n
Observacin: regla complementaria:
Derivada de una raz:

d n d n d n d n
da da da da
: n : n : n : n

: :: :
, ,, ,
: :: :
:1 :1 :1 :1
n n n n

Reglas de derivacin para funciones trigonomtricas
Si el argumento es Si el argumento es a n ) a a n ) a a n ) a a n ) a a b a b a b a b
d d d d d d d d
da da da da da da da da
, ,, ,
-c: a co- a -c: n (co- n) n -c: a co- a -c: n (co- n) n -c: a co- a -c: n (co- n) n -c: a co- a -c: n (co- n) n
d d d d d d d d
da da da da da da da da
, ,, ,
co- a -c: a co- n ( -c: n) n co- a -c: a co- n ( -c: n) n co- a -c: a co- n ( -c: n) n co- a -c: a co- n ( -c: n) n
Profesor: S.Pizarro R.
d d d d d d d d
da da da da da da da da
2 2 , 2 2 , 2 2 , 2 2 ,
tq a -cc a tq n (-cc n) n tq a -cc a tq n (-cc n) n tq a -cc a tq n (-cc n) n tq a -cc a tq n (-cc n) n
d d d d d d d d
da da da da da da da da
2 2 , 2 2 , 2 2 , 2 2 ,
cotq a co-cc a cotq n ( co-cc n) n cotq a co-cc a cotq n ( co-cc n) n cotq a co-cc a cotq n ( co-cc n) n cotq a co-cc a cotq n ( co-cc n) n
d d d d d d d d
da da da da da da da da
, ,, ,
-cc a -cc a tq a -cc n (-cc n tq n) n -cc a -cc a tq a -cc n (-cc n tq n) n -cc a -cc a tq a -cc n (-cc n tq n) n -cc a -cc a tq a -cc n (-cc n tq n) n
d d d d d d d d
da da da da da da da da
, ,, ,
co-cc a co-cc a cotq a co-cc n ( co-cc n cotq n ) n co-cc a co-cc a cotq a co-cc n ( co-cc n cotq n ) n co-cc a co-cc a cotq a co-cc n ( co-cc n cotq n ) n co-cc a co-cc a cotq a co-cc n ( co-cc n cotq n ) n
Reglas de derivacin para funciones trascendentes
Si el argumento es Si el argumento es a n ) a a n ) a a n ) a a n ) a a b a b a b a b
d 1 d n d 1 d n d 1 d n d 1 d n
da a da n da a da n da a da n da a da n
|: a |: n |: a |: n |: a |: n |: a |: n
, ,, ,
d d d d d d d d
da da da da da da da da
a a n n , a a n n , a a n n , a a n n ,
c c c c n c c c c n c c c c n c c c c n
Ejemplos:
1.- Dada 3 ) a -c: 8a ) a co- 8a 8 co- 8a ) a -c: 8a ) a co- 8a 8 co- 8a ) a -c: 8a ) a co- 8a 8 co- 8a ) a -c: 8a ) a co- 8a 8 co- 8a a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b a b
, ,, ,
2.- Dada j -c: a j (co- a ) 8a 8a co- a j -c: a j (co- a ) 8a 8a co- a j -c: a j (co- a ) 8a 8a co- a j -c: a j (co- a ) 8a 8a co- a
8 , 8 2 2 8 8 , 8 2 2 8 8 , 8 2 2 8 8 , 8 2 2 8
3.- Dada j -c: a (8 -c: a) co- a j -c: a (8 -c: a) co- a j -c: a (8 -c: a) co- a j -c: a (8 -c: a) co- a
8 2 8 2 8 2 8 2
dj dj dj dj
da da da da
4.- Dada ) a |: a ) a ) a |: a ) a ) a |: a ) a ) a |: a ) a a b a b a b a b a b a b a b a b
8 88 8 , ,, , 8a 8 8a 8 8a 8 8a 8
a a a a a a a a
2 22 2
8 88 8
5.- Dada j |: a c j c 2a 2 c j |: a c j c 2a 2 c j |: a c j c 2a 2 c j |: a c j c 2a 2 c
a , a a a , a a a , a a a , a a 1 11 1
a aa a
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
Ejercicios
Derivar:
1.- 2.- j a 1 a a j a a a j a 1 a a j a a a j a 1 a a j a a a j a 1 a a j a a a a b a b a b a b




1 1 1 1
2 22 2
2 22 2
3.- 4.- j j j j j j j j
a 8 a 4a4 a 8 a 4a4 a 8 a 4a4 a 8 a 4a4
a 2a4 a 2a4 a 2a4 a 2a4
a2 a2 a2 a2
8 2 8 2 8 2 8 2
2 22 2

5.- 6.- j j a 2a 1 j j a 2a 1 j j a 2a 1 j j a 2a 1
a 1 a 1 a 1 a 1
a 2a1 a 2a1 a 2a1 a 2a1
2 22 2
2 22 2
2 22 2
8 88 8
2 22 2


7.- 8.- j a 4 j 2 7 10a j a 4 j 2 7 10a j a 4 j 2 7 10a j a 4 j 2 7 10a

a b a b a b a b
2 22 2
1 11 1
a2 a2 a2 a2
8 88 8

9.- 10.- j a 1 a 1 j a 8 a 8 j a 1 a 1 j a 8 a 8 j a 1 a 1 j a 8 a 8 j a 1 a 1 j a 8 a 8 a b a b a b a b a b a b a b a b



8 88 8 8 88 8
2 2 2 2 2 2 2 2
11.- 12.- 13.- j a j a a /a j j a j a a /a j j a j a a /a j j a j a a /a j


/ a a / a a / a a / a a
a a a a a a a a a a a a
2 22 2 2 2 2 2 2 2 2 2
2 2 2 2 2 2 2 2
14.- 15.- 16.- - 2t ) a ) a - 2t ) a ) a - 2t ) a ) a - 2t ) a ) a a b a b a b a b a b a b a b a b
1 11 1
t tt t
2 22 2


a a a a a a a a
a aa a
2a1 2a1 2a1 2a1
4a2 4a2 4a2 4a2
2 2 2 2 2 2 2 2
2 22 2
17.- 18.- 19.- j |: aa / j |: aa j |: j |: aa / j |: aa j |: j |: aa / j |: aa j |: j |: aa / j |: aa j |: a b a b a b a b a b a b a b a b
: :: :
a aa a
1a 1a 1a 1a
2 22 2
2 22 2
2 j 2 - c 2 j a c 2 j 2 - c 2 j a c 2 j 2 - c 2 j a c 2 j 2 - c 2 j a c 0.- 1.- 2.-
2 22 2
c cc c
a aa a

t 7 a t 7 a t 7 a t 7 a
2 j 2 j 2 j a 2a 2 c 2 j 2 j 2 j a 2a 2 c 2 j 2 j 2 j a 2a 2 c 2 j 2 j 2 j a 2a 2 c 3.- 4.- 5.-
c a c a c a c a
a |: a a |: a a |: a a |: a
a 2 a 2 a 2 a 2
2 22 2

2 a 2 a 2 a 2 a
2 j 2 |: a 2 j 2 j |: a c 2 j 2 |: a 2 j 2 j |: a c 2 j 2 |: a 2 j 2 j |: a c 2 j 2 |: a 2 j 2 j |: a c 6.- 7.- 8.-
1 |: a 1 |: a 1 |: a 1 |: a
a a a a a a a a
2 a 2 a 2 a 2 a

2 j co- 8a 8 j co- 8a 8 j co- 8a 2 j co- 8a 8 j co- 8a 8 j co- 8a 2 j co- 8a 8 j co- 8a 8 j co- 8a 2 j co- 8a 8 j co- 8a 8 j co- 8a 9.- 0.- 1.-

a b a b a b a b a b a b a b a b
2 2 2 2 2 2 2 2
2 22 2
8 j -c: a co- a 8 j |: co- a 8 j -c: a co- a 8 j |: co- a 8 j -c: a co- a 8 j |: co- a 8 j -c: a co- a 8 j |: co- a 2.- 3.- a b a b a b a b a b a b a b a b
2 22 2
8 j co- a 1 tq a 8 j tq a co- 2a 8 j co- a 1 tq a 8 j tq a co- 2a 8 j co- a 1 tq a 8 j tq a co- 2a 8 j co- a 1 tq a 8 j tq a co- 2a 4.- 5.-
2 22 2
8 j -c: a cotq a 8 j |: 2a a 8 j -c: a cotq a 8 j |: 2a a 8 j -c: a cotq a 8 j |: 2a a 8 j -c: a cotq a 8 j |: 2a a 6.- 7.-

2 22 2
1 11 1
4 44 4
8 2 8 2 8 2 8 2
8 j -c: a co- a c: a 8 j -c: a co- a c: a 8 j -c: a co- a c: a 8 j -c: a co- a c: a 8.- Determinar la pendiente de la curva
1 11 1
2 22 2
8 j tq a cotq a c: a 8 j tq a cotq a c: a 8 j tq a cotq a c: a 8 j tq a cotq a c: a 9.- Determinar la pendiente de la curva
1 11 1
4 44 4
4 j a a 4 j a a 4 j a a 4 j a a 0.- Determinar los puntos de la curva
1 11 1
8 88 8
8 88 8
en que la pendiente es cero
Soluciones :
1) 8a 2a 2) 8) 1 4) 8a 2a 2) 8) 1 4) 8a 2a 2) 8) 1 4) 8a 2a 2) 8) 1 4)
2 22 2 7 77 7
8 a 8 a 8 a 8 a
8 a2 8 a2 8 a2 8 a2
2 22 2

8 88 8
) 1 6) 8a 6a 8 7) 8) 60 7 10a ) 1 6) 8a 6a 8 7) 8) 60 7 10a ) 1 6) 8a 6a 8 7) 8) 60 7 10a ) 1 6) 8a 6a 8 7) 8) 60 7 10a
2 22 2 1 11 1
2 a2 2 a2 2 a2 2 a2
2 22 2

a b a b a b a b
9) a 1 10) 1 12) 9) a 1 10) 1 12) 9) a 1 10) 1 12) 9) a 1 10) 1 12)
4 a 2a/ 2/ 2a8/a 4 a 2a/ 2/ 2a8/a 4 a 2a/ 2/ 2a8/a 4 a 2a/ 2/ 2a8/a
8 a a 8 a a 8 a a 8 a a
a 8 a 8 a 8 a 8 2 a/a 2 a/a 2 a/a 2 a/a

8 88 8
2 22 2
2 8 2 8 2 8 2 8
2 22 2
1)

18) 14) 1) 16) 18) 14) 1) 16) 18) 14) 1) 16) 18) 14) 1) 16)
4a a t 1 a 2a 1 4a a t 1 a 2a 1 4a a t 1 a 2a 1 4a a t 1 a 2a 1
a a a a a a a a
t 2t 1 t 2t 1 t 2t 1 t 2t 1 a a a a a a a a a a a a 2 2a1 2 2a1 2 2a1 2 2a1
2 8 2 2 2 8 2 2 2 8 2 2 2 8 2 2
2 2 2 2 2 2 2 2
2 22 2
2 8 2 8 2 8 2 8 8 2 2 8 2 2 8 2 2 8 2 2
a b a b a b a b


-
Profesor: S.Pizarro R.
17) 18) 19) 20) 17) 18) 19) 20) 17) 18) 19) 20) 17) 18) 19) 20)
a : 2 2 a : 2 2 a : 2 2 a : 2 2
aa/ a a 1a c aa/ a a 1a c aa/ a a 1a c aa/ a a 1a c
-
a b a b a b a b
2 a 2 a 2 a 2 a
2 1) 22) 7a c a c 28) 24) 1) 22) 7a c a c 28) 24) 1) 22) 7a c a c 28) 24) 1) 22) 7a c a c 28) 24)
c 2a |: aa c 2a |: aa c 2a |: aa c 2a |: aa
2 t 2 t 2 t 2 t
6 a 7 a 6 a 7 a 6 a 7 a 6 a 7 a
c a2 c a2 c a2 c a2
a |: a a |: a a |: a a |: a

t tt t
a aa a
8 2 8 2 8 2 8 2

a b a b a b a b
2) a c 26) 27) 28) 2) a c 26) 27) 28) 2) a c 26) 27) 28) 2) a c 26) 27) 28)
2 a 2 a 2 a 2 a 1 2 1|: a 2a 1 2 1|: a 2a 1 2 1|: a 2a 1 2 1|: a 2a
a a a a a a a a a a a a a a a a
-
2 2 2 2 2 2 2 2
29) 6a-c: 8a 80 ) 18a-c:(8a) 81) 6-c: 8a co- 8a 29) 6a-c: 8a 80 ) 18a-c:(8a) 81) 6-c: 8a co- 8a 29) 6a-c: 8a 80 ) 18a-c:(8a) 81) 6-c: 8a co- 8a 29) 6a-c: 8a 80 ) 18a-c:(8a) 81) 6-c: 8a co- 8a - - -

2 22 2
2 22 2
82) 2 co- a -c: a 88) tq a 84) 0 82) 2 co- a -c: a 88) tq a 84) 0 82) 2 co- a -c: a 88) tq a 84) 0 82) 2 co- a -c: a 88) tq a 84) 0

2 2 2 2 2 2 2 2

8) -cc a co- 2a 2-c: 2a tq a 86) -c: a 8 8) -cc a co- 2a 2-c: 2a tq a 86) -c: a 8 8) -cc a co- 2a 2-c: 2a tq a 86) -c: a 8 8) -cc a co- 2a 2-c: 2a tq a 86) -c: a 8
2 22 2 8a1 8a1 8a1 8a1
2a 2a1 2a 2a1 2a 2a1 2a 2a1
7)
a b a b a b a b
88) 1 89) 4 40) 1 ; , 1; 88) 1 89) 4 40) 1 ; , 1; 88) 1 89) 4 40) 1 ; , 1; 88) 1 89) 4 40) 1 ; , 1;

2 2 2 2 2 2 2 2
8 8 8 8 8 8 8 8

También podría gustarte