Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Problemas de Complejos
Problemas de Complejos
a) z
b) w
=
=
c) u =
(3 + i)(1 2i)
2+i
b) w =
1 + i3
(1 i)3
c) u =
1
1
+
1+i 1i
(3 + i)(1 2i)
5 5i
(5 5i)(2 i)
5 15i
=
=
=
= 1 3i
2+i
2+i
(2 + i)(2 i)
5
1i
1i
1i
1 + i3
=
=
=
=
(1 i)3
1 3i 3i2 i3
1 3i 3 + i
2 2i
(1 i)(2 + 2i)
4i
1
=
=0+ i
(2 2i)(2 + 2i)
8
2
2
1
1i+1+i
2
1
= = 1 = 1 + 0i
+
=
=
1+i 1i
(1 + i)(1 i)
1 i2
2
2. Calcula i431
Puesto que 431 = 107 4 + 3 se sigue que i431 = i3 = i
3. Calcular la forma cartesiana de
z = i1999 + i2000
Por un lado, i1999 = i4994+3 = i3 = i. Por otra parte, i2000 = i5004 =
1. Por tanto,
z = i1999 + i2000 = 1 i
4. Sea z = 1 2i. Calcula z 5
5
5
5
5
5
5
2
z = (1 2i) =
(2i) +
(2i)
(2i)3 +
0
1
2
3
5
5
+
(2i)4
(2i)5 = 1 10i 40 + 80i + 80 32i = 41 + 38i
4
5
5. Determinar el mdulo y el argumento de los siguientes nmeros complejos:
a)2i b) 4 c)5 + 5i d) 6 + 6 3i e) 3 3i f )2 3 2i
a) z = 2i
|z| = r = 2
z = 2i = (2,
Arg(z) =
2.
Por tanto,
) = 2 e 2 i = 2(cos + isen )
2
2
2
b) z = 4
|z| = r = 4
c) z = 5 + 5i
|z| = r = 5 2
Arg(z) = Arc tan 1 = 4 . Por tanto,
z = 5 + 5i = (5 2, ) = 5 2 e 4 i = 5 2(cos + isen )
4
4
4
|z| = r = 12
Arg(z) = Arc tan 3 = 3 =
d) z = 6+6 3i
2
3 . Por tanto,
2
2
2
2
z = 6 + 6 3i = (12,
) = 12 e 3 i = 12(cos
+ isen )
3
3
3
5
5
5
z = 3 3i = (3 2,
) = 3 2 e 4 i = 3 2(cos
+ isen )
4
4
4
|z| = r = 4
Arg(z) = 6 . Por tanto,
f ) z = 2 3 2i
b) 3 2i
c) 1 + i
d) 4i
=
2e 4 = 2(cos( ) + isen( ))
4
4
d) z = 4i
= 4i = (0, 4) = (4, ) =
2
i
= 4e 2 = 4(cos isen )
2
2
r = |z| = 4
z
7. Calcular
a) (1 + 4i)3
a) (1 + 4i)3
b) (1 + i)4
= 13 + 3 12 4i + 3 (4i)2 + (4i)3 =
= 1 + 12i 48 64i = 47 52i
4
4
4
4
4
2
3
=
+
i+
i +
i +
i4 =
0
1
2
3
4
= 1 + 4i 6 4i + 1 = 4 = 4 + 0i
b) (1 + i)
Otra
de alcanzar este resultado consiste en darse cuenta que 1 + i =
forma
2e 4 i . Por tanto,
(1 + i)4 = ( 2)4 ei = 4
8. Calcular
(1 + i)5
5
5
5
5
5
5
2
3
4
(1 + i) =
+
i+
i +
i +
i +
i5 =
0
1
2
3
4
5
= 1 + 5i 10 10i + 5 + i = 4 4i
Si escribimos 1 + i = 2e 4 i y aplicamos la frmula de Moivre resulta que
5
5
5
(1 + i)5 = ( 2)5 e 4 i = 4 2(cos
+ isen ) =
4
4
1
1
= 4 2( i ) = 4 4i
2
2
5
=e e
3i
2 1
= e (cos + isen ) = e ( + i
)
3
3
2
2
2
Por tanto,
2+
3i
Re e
e2
=
2
Im e
2+
3i
2
3e
=
2
z
z
z
z
z
z
z
= e 2 = cos 2 + isen 2 = i
i
= 2e 2 = 2i = 2i
i
= 3e = 3
= ei = 1
= i + e2i = i + 1
= e 4 i = 12 + i 12
= e 4 i e 4 i = 2i Im(e 4 i ) = 2i sen 4 = 2i 12 = i 2
1e 2 i
1
2
= 1i
1+i = 2 (1 i) = i
1+e 2 i
9) z = ei
(1 e 3 i )= (1)(1 cos 3
3
= ( 1+i2 3 ) = 1i
2
8) z =
+ i sen 3 ) = (1
1
2
+i
3
2 )
i
2 2i
i
1 i
1
a) z =
= (
)=
2 2i
2 1+i
2
b)z = ( 3 i)6
i(1 i)
(1 + i)(1 i)
1 i i2
1
= (1 + i)
2 2
4
De aqu se tiene que |z| = 42 .Por otra parte, teniendo en cuenta que
= arctan 1 = 4 se deduce que el argumento principal de z es igual a
= 4 = 3
4 (, ]. Por consiguiente,
1
2 3
2
3
3
z = (1 + i) =
e 4 =
(cos
i sen )
4
4
4
4
4
3 i = 2 e 6 i
2
2
3 + 4i
a) z = 3 cos( ) + i sen( )
b) w =
3
3
5i 12
2
a) Este nmero complejo est en forma polar r(cos +i sen) = 3 cos( 2
3 ) + i sen( 3 )
con un ngulo = 2
3 (, ]. Por tanto, su mdulo es r = 3 y el argumento principal es 2
3 .
b) Para calcular el mdulo de w se puede aplicar que
|w| =
|3 + 4i|
5
=
|5i 12|
13
3 + 4i
(3 + 4i)(12 5i)
1
=
=
(16 + i 63)
5i 12
169
169
1
65
5
256
+
3969
4225
(16 + i 63) =
=
=
=
|w| =
169
169
169
169
13
1
169 (16
= arctan
63
1, 3221 (, ].
16
3
4
5
4
3
4
2e 4 = 2(cos + isen )
4
4
Por tanto,
z =1i=
2e 4 = 2(cos i sen )
4
4
Por tanto,
100
= (1 i)100 = ( 2)100 e 4 i = 250 e25i = 250 e(122+1)i =
= 250 ei = 250 ei = 250
z 100
7+i
3 + 4i
43
En primer lugar,
7+i
(7 + i)(3 4i)
25 25i
=
=
=1i
3 + 4i
25
25
Por otro lado,
1i=
i
2e 4
Entonces,
w
7+i
3 + 4i
43
= 2 2 (cos
43
43
= (1 i)43 = 2 2 e
43
4 i
43
= 2 2 e(10+
3
4 )i
43
3
1
1
3
i sen ) = 2 2 ( i) = 221 221 i
4
4
2
2
43
= 2 2 e
3
4 i
( 3 i 1)4
Calculemos primero (1 i)10 . Si ponemos z = 1 i se tiene que |z| =
y arg(z) = 4 . Por tanto,
z =1i=
2 (cos i sen ) = 2 e 4 i
4
4
z 10
10
4 i
= 25 e 2 i = 25 (cos
= 25 e
5
2 i
= 25 e(2+ 2 )i =
i sen ) = 25 i
2
2
4
8
2
2
3i) = 24 e 3 i = 24 e(2+ 3 i) = 24 e 3 i =
3
2
1
2
4
4
+ i sen ) = 2 ( + i
)
= 2 (cos
3
3
2
2
= (1 +
En consecuencia,
(1 i)10
( 3 i 1)4
19. Expresa
3+i
1 3i
2i( 12 i
=
=
=
1
24 ( 12 + i 23 )
( 12 + i 23 )
1
3
= 2( i +
)= 3+i
2
2
25 i
2i
en forma polar.
2 ei 6
3+i
=
= ei( 6 + 3 ) = ei 2
i
3
2
e
1 3i
3
2 )
20. Sean m y n dos nmeros enteros tales que pueden ser expresados como
suma de dos cuadrados perfectos. Prueba que mn verifica tambin esta
propiedad. Por ejemplo, 17 = 42 + 12 , 13 = 22 + 32 , y 17 13 = 221 =
142 + 52 .
Si m = a2 + b2 y n = c2 + d2 , entonces consideramos el producto
2
z = (a + bi)(c + di) = (ac bd) + (ad + bc)i y calculamos |z| . Por un lado,
se tiene que
|z|2 = |a + bi|2 |c + di|2 = (a2 + b2 )(c2 + d2 ) = mn
Por otra parte,
|z|2 = (ac bd)2 + (ad + bc)2
Por tanto, mn = (ac bd)2 + (ad + bc)2 es tambin suma de dos cuadrados
perfectos.
21. Encuentra todos los nmeros complejos z tales que z 6 = 1. De aqu
expresa z 6 + 1 como producto de factores cuadrticos con coeficientes
reales.
z 6 = 1 = ei = cos + i sen
Por tanto, las soluciones vienen dadas por
zk = cos(
+ 2k
+ 2k
) + i sen(
) para k = 0, 1, 2, 3, 4, 5
6
6
es decir,
z0
z1
z2
z3
z4
z5
= cos 6 + i sen 6 = 23 + 12 i
= cos 2 + i sen 2 = i
5
3
1
= cos 5
6 + i sen 6 = 2 + 2 i
7
5
5
3
= cos 7
6 + i sen 6 = z0 = cos 6 + i sen 6 = 2
9
9
3
1
= cos 11
6 + i sen 6 = cos 6 + i sen 6 = 2 2 i
1
2
Por tanto,
z 6 + 1 = (z z0 )(z z1 )(z z2 )(z z3 )(z z4 )(z z5 ) =
3 1
3 1
3 1
3 1
i)(z
+ i)(z i)(z + i)(z +
i)(z +
+ i) =
= (z
2
2
2
2
2
2
2
2
= (z 2 + 1)(z 2 3z + 1)(z 2 + 3z + 1)
+ 2k) i ln 3 , k Z
2
i 6= log 4 i = log(zw)
2
2
24. Calcular
a) log(3 + 3i)
b) ilog i
se sigue que
log w
log z
=
=
n
2
o
i + 2ki , k Z
log 2 + i( 4 + 2k)
log w
=
=
log z
i( 2 + 2k0 )
4 + 2k i log 2
, donde k, k0 Z.
0
2 + 2k
6
1.
2k
2k
6
6
zk =
1 = 1 cos(0 +
) + isen(0 +
)
6
6
k = 0, 1, 2, 3, 4, 5
k
k
k
k
k
k
= 0 z0
= 1 z1
= 2 z2
= 3 z3
= 4 z4
= 5 z5
=1
= cos 3 + isen 3 = 12 + i 23
2
1
3
= cos 2
3 + isen 3 = 2 + i 2
= cos + isen = 1
3
4
1
= cos 4
3 + isen 3 = 2 i 2
3
5
1
= cos 5
3 + isen 3 = 2 i 2
Los afijos de los nmeros complejos obtenidos son los vrtices de un hexgono regular de centro el origen y radio 1.
3 2k
3 2k
3
3
zk =
2 + 2i = 2 2 cos(
+
) + isen(
+
)
12
3
12
3
k = 0, 1, 2
10
p
p
3
3
2 2(cos 4 + isen 4 ) = 2 2( 12 + i 12 )
p
p
3
3
3 + i 1+
3)
+ isen 11
) = 2 2( 1+
k = 1 z1 = 2 2(cos 11
12
12
2 2
2 2
p
p
3
3
19
3 i 1+ 3 )
2 2( 1+
k = 2 z2 = 2 2(cos 19
12 + isen 12 ) =
2 2
2 2
k = 0 z0 =
3
gulo equiltero de centro el origen y radio 2 2.
2 2k
2 2k
4
4
8 + 8 3i = 16 cos(
zk =
+
) + isen(
+
)
12
4
12
4
k = 0, 1, 2, 3
k = 0 z0
k = 1 z1
k = 2 z2
k = 3 z3
= 2(cos 6 + isen 6 ) = 2( 23 + i 12 )= 3 + i
3
2
1
= 2(cos 2
+i 3
3 + isen 3 ) = 2(
2 + i 2 ) = 1
3
7
= 2(cos 7
i 12 ) = 3 i
6 + isen 6 ) = 2( 2
3
10
1
= 2(cos 10
6 + isen 6 ) = 2( 2 i 2 ) = 1 i 3
b) z 4 + 64 = 0
2k
2k
4
4
16 = 16 cos(
zk =
) + isen(
)
4
4
k = 0, 1, 2, 3
k
k
k
k
= 0 z0
= 1 z1
= 2 z2
= 3 z3
=2
= 2(cos 2 + isen 2 ) = 2i
= 2(cos + isen) = 2
3
= 2(cos 3
2 + isen 2 ) = 2i
2k
2k
4
4
zk =
64 = 64 cos( +
) + isen( +
)
4
4
4
4
k = 0, 1, 2, 3
11
k
k
k
k
= 0 z0
= 1 z1
= 2 z2
= 3 z3
= 2 2(cos 4 + isen 4 ) = 2 2( 12 + i 12 ) = 2 + 2i
1
3
1
= 2 2(cos 3
4 + isen 4 ) = 22( 2 i 2 ) = 2 2i
5
5
1
= 2 2(cos 4 + isen 4 ) = 2 2( 2 i 12 ) = 2 2i
7
1
1
= 2 2(cos 7
4 + isen 4 ) = 2 2( 2 + i 2 ) = 2 + 2i
1+i
(1 + i)2
1 1 + 2i
=
=
=i
1i
2
2
Por tanto, nos piden las tres raices cbicas de i = e 2 i = cos 2 + isen 2 .
Estas raices son
zk
k
2k
2k
+
) + isen( +
)
6
3
6
3
= 0, 1, 2
= cos(
i1
k = 0 z0 = cos 6 + isen 6 = 23 +
2
3
5
5
k = 1 z1 = cos 6 + isen 6 = 2 + i 12
9
k = 2 z2 = cos 9
6 + isen 6 = i
31. Resolver las siguientes ecuaciones
a) x2 + ix + 1 = 0
b) x4 + x2 + 1 = 0
a) x2 + ix + 1 = 0 = x =
x2 = 12 ( 5 + 1)i
1
2 (i
c) x3 x2 x 2 = 0
1 4) = x1 =
1
2(
5 1)i y
1
(1 3i)
2
1
(1 3i)
2
de y1 = 12 + 23 i y de y2 = 12 23 i.
12
2
Puesto que y1 = 12 + 23 i = 1e 3 i = cos 2
3 + isen 3 se deduce que las
dos raices cuadradas de y1 son
2k
2k
xk =
y1 = 1 cos( +
) + isen( +
)
3
2
3
2
k = 0, 1
k = 0 x0 = cos 3 + isen 3 = 12 + i 23
3
4
1
k = 1 x1 = cos 4
3 + isen 3 = 2 i 2
4
Puesto que y2 = 12 23 i = 1e 3 i = cos 4
3 + isen 3 se deduce que las
dos raices cuadradas de y2 son
2 2k
2 2k
y2 = 1 cos(
+
) + isen(
+
)
xk =
3
2
3
2
k = 0, 1
3
2
1
k = 0 x0 = cos 2
3 + isen 3 = 2 +i 2
5
1
3
k = 1 x1 = cos 5
3 + isen 3 = 2 i 2
c) x3 x2 x 2 = 0.
Puesto que la ecuacin c) tiene grado impar se sigue que, al menos una
de las tres raices, es real.Comprobando los divisores del trmino independiente se puede probar fcilmente que 2 es raz de la ecuacin c). De aqu
se sigue que
x3 x2 x 2 = (x 2)(x2 + x + 1) = 0
Resolviendo x2 + x + 1 = 0 se obtiene que
1
1 1 4
(1 + i3)
2
=
x=
1
2
2 (1 i 3)
13
1
2 (1
i 3).
Ejercicios
1. Hallar dos nmeros complejos z y w tales que su suma sea i y 2i es una
raz cuadrada de su cociente.
Solucin: se tiene que z + w = i y si 2i es una raz cuadrada de su
cociente wz se sigue que
(2i)2 =
z
z
= 4 =
= 4w = z
w
w
3
4 i
= e
3
4 i
= cos
=z
3
1
3
1
+ i sin
= + i = z
4
4
2
2
Una vez obtenido z debemos calcular sus tres raices cbicas, una de las
2k
2k
3
z = zk = cos
+
+ i sin
+
donde k = 0, 1, 2.
4
3
4
3
k = 0 z0 = cos 4 + i sin 4 = e 4 i
11
11
11
k = 1 z1 = cos 12 + i sin 12 = e 12 i
19
19
19
k = 2 z2 = cos 12 + i sin 12 = e 12 i
2i
es un
Solucin:
por un lado, se tiene que z + w = 3 y, por otro lado, un valor
del ln wz = 2 i. Esto ltimo implica que
z
2 i = cos
w =e
2 + i sin 2 = i
z = iw
Sustituyendo en z + w = 3 se obtiene que
iw + w = w(1 + i) = 3
3
= 3(1i)
= 32 (1 i)
w = 1+i
2
Por ltimo, como z = iw se obtiene que
z = iw =
3
3
i (1 i) = (1 + i)
2
2
b) eiz = 1 i
z i( 2 + 2k) = 2k0 i
2k0
z = +2k , k, k 0 Z
2
(i z) ln e = ln(1 i)
(i z)(1 + 2ki) = ln 2 + i( 4 + 2k 0 )
= ln 2 2k + i(1 + 4 2k0 )
z=
ln
0
22k+i(1+
4 2k )
(1+2ki)
z=
=
iz = 1 i
z ln i = ln(1 i)
ln 2+i(
ln(1i)
4)
=
ln
i
i
2
(ln 2+i( 4 ))(i 2 )
2
4
= 12
2 ln 2
i
4 4(2 + 4i)
2 12 16i
=
= 1 3 4i
2
2
Por tanto, slo nos falta calcular las dos raices cuadradas de 3 4i. Para
ello, ntese que
3 4i = 5(cos + i sin ) con
4
sin =
5
3
cos =
5
Por otro lado, se tiene que
3 4i = 5 cos + i sin
2
2
Ahora usando igualdades trigonomtricas se obtiene que
r
1
1 cos
sin
=
=
2
2
5
2
cos
=
2
5
Por tanto, las dos raices cuadradas buscadas son
3 4i = (2 + i)
Sustituyendo estos valores resulta que las dos soluciones buscadas son
z1
z2
= 1 + i
= 3i
2i 4
(4 2i)2 + 32i
= (2 i) 3 + 4i
2
3 + 4i = 5 cos + i sin
con
2
2
r
1
1 cos
=
=
sin
2
2
5
2
cos
=
2
5
Por tanto, las dos raices cuadradas buscadas son
3 + 4i = (2 + i)
Sustituyendo estos dos valores se obtiene que las dos raices y1,2 son
y1
y2
= 2i
= 4
= 2i = (1 + i)
= 4 = 2i