Resumen gramtica LINGUA LATINA PER SE ILLUSTRATA

Capitula VIII-XIII

PRONOMBRES DEMOSTRATIVOS

Nom
Vc
Ac
Gn
Dat
Abl

HIC-HAEC-HOC = Este- Esta- Esto

SINGULAR
PLURAL
M
F
N
M
F
Hic
Haec
hoc
Hi
Hae
hic
haec
hoc
Hi
Hae
hunc
hanc
hoc
Hos
Has
huius
huius
huius
horum
harum
hui
hui
hui
his
his
hoc
hac
hoc
his
his

N
haec
haec
haec
horum
his
his

Nom
Vc
Ac
Gn
Dat
Abl

ILLE-ILLA-ILLUD = Aquel- Aquella- Aquello

SINGULAR
PLURAL
M
F
N
M
F
Ille
Illa
Illud
Illi
Illae
Ille
Illa
Illud
Illi
Illae
Illum
Illam
Illud
Illos
Illas
Illius
Illius
Illius
Illorum
Illarum
Illi
Illi
Illi
Illis
Illis
Illo
Illa
Illo
Illis
Illis

N
Illa
Illa
Illa
Illorum
Illis
illis

ACTIVIDADES
1.- Completa con el pronombre demostrativo segn el caso que corresponda.

H____serv___ est Leander, ill____ ancill___ est Sira

Leander h____sacc____ portat, ill___ sacc___portat Syrus
H___ sacci portantur ab h____ serv___, ill___ ab ill____
Lydia: aspice ill___ ornamenta, Mede, ill___anulos et ill___ gemmas! Nonne pulchri sunt ill___ anuli et ill gemmae?
Lydia: quantum est pretium h_____ anulorum et h_____ gemmarum?
Fenestra h____ cubiculi non tam parva est quam ill____
Iulius et Syrus in h___ cubicul___ dormiunt, non in ill_____
Iulius h___ serv___ malum dat, ill___ dat pirum.

CUARTA DECLINACIN
ACTIVIDADES
1.- Completa con la 4 declinacin segn el caso que corresponda:

Nom
Vc
Ac
Gn
Dat
Abl

SINGULAR
MyF
N
-us
-us
-us
-us
-um
-us
-us
-us
-ui
-ui
-u
-u

PLURAL
MyF
N
-us
-ua
-us
-ua
-us
-ua
-uum
-uum
-ibus
-ibus
-ibus
-ibus

- In Germania magnus excercit____ Romanus est.

- Dux romanus magno excercit___ imperat.
- Graeci et Galli iam excercit_______ Romanis parent.
- Dux excercit_____ est qui excercit_____ ducit.
- In Germania et in Britannia magni excercit____ Romani sunt, qui contra magnos hostium

QUINTA DECLINACIN

ACTIVIDADES
1.-Completa con la 5 declinacin segn el caso que corresponda>

Nom
Vc
Ac
Gn
Dat
Abl

SING
-Es
-Es
-Em
-Ei
-Ei
-e

PL
-Es
-Es
-Es
-Erum
-Ebus
-Ebus

Di____ est tempus a mane ad vesperum

Vesper est finis di_______.
Di___ quinto decimo post lunam novam luna plena est.
Aestate di____ longiores sunt quam noctes.
Annus CCCLXV di____ habet; numerus di_____ magnus est.

Resumen gramtica LINGUA LATINA PER SE ILLUSTRATA

Capitula VIII-XIII
ORACIONES SUBORDINADAS DE INFINITIVO
a) CONCERTADA (mismo sujeto para el verbo principal y para el infinitivo) Ej: Ego morire credo
b) NO CONCERTADA (sujetos diferentes para el verbo principal y el infinitivo ) Marcus Iuliam plorare audit
b.1) El SUJETO o ATRIBUTO del INFINITIVO siempre ir en ACUSATIVO.

NOMINATIVO
SING
1
-a
2 (m)
-us/-er
2 (n)
-um
3
-s/
4
-us

PL
-ae
-i
-a
-es
-us

ACUSATIVO
SING
1
-am
2 (m)
-um
2 (n)
-um
3
-em
4
-um

PL
-as
-os
-a
-es
-us

V. PRESENTE ACT
SING
PL
1
-at
-ant
2
-et
-ent
3
-it
-unt
4
-it
-iunt
VERBOS IMPERATIVO
SING
PL
1
-a
-ate
2
-e
-ete
3
-e
-ite
4
-i
-ite

ACTIVIDADES:

INF.PRSNT.ACT
1
-are
2
-ere
3
-ere
4
-ire
INF.PRSNT.PSV
1
-ari
2
-eri
3
-i
4
-iri

V. PRESENTE PASV
SING
PL
1
-atur
-antur
2
-etur
-entur
3
-itur
-untur
4
-itur
-iuntur

INFINITIVO DE SUM ESSE

1 (Me dan una primera frase en act. o pasv. para que yo la convierta en una subordinada de infinitivo NO CONCERT)

Iulia can___. Pueri Iuli___ can____ audiunt.

Iulia a Marcelo puls______. Quintus Iuli_____ a Marco puls______ videt.
Iulia plor____ et Marcus rid____. Quintus Iuli___ plor____ et Marc____ rid_____ audit.
Aemilia irat__ est. Marcus Aemili___ irat___ ____ videt.
Medus a Iulio voc______ neque ven____. Aemilia Med____ a Iulio voc_____ audit neque e___ ven_____ videt.
Pulli mortu___ sunt. Iulia pull____ mortu___ _________ videt.
Iulia bene can____, sed Marcus e____ male can____ putat.
Quint____ mortu____ non est, sed Syra Quint____ mortu____ _______ putat.
Quint___ oculos claud___ neque dorm___; Aemilia Quint_____ oculos claud___ videt et e___ dorm____ putat.
Vi___ long___ non est, sed servi qui lecticam portant vi___ long___ _________ putant.
Davus Med____ putat nummos Iulii hab____

2 (Me dan una primera frase en estilo directo ( ) para que yo la convierta en una subordinada de infinitivo NO CONCERT)

Dominus: Tac___, serve! Dominus serv____ tac____ iubet.

Medicus: Os aper__, puer et linguam ostend___! Medicus puer_____ os aper_____ et linguam____ostend_____ iubet.
Aemilia: Claud____ oculos atque dorm____, Quinte et Marce! Aemilia Quint___ et Marc____ oculos claud____ et dorm____.
Domina: Aper____ fenestras, ancillaer! Domina ancill____ fenestras aper____ iubet.
CUIDADO CUANDO EL VERBO FINAL ES DICIT!! La primera oracin de comillas se rellena con verbos en activa o pasiva (NO
IMPERTATIVOS) ya que NO aparecen VOCATIVOS sino SUJETOS en NOM.

Servi clam____ et rid_____. Iulia serv_____ clam_____ et rid_____ videt.

Aemilia: Servi clam____ et rid_____. Iulia serv___ clam___ et rid_____ dicit
Lingu___ pueri rubr___ est. Medicus lingu___ eius rubr____ ______ videt.
Medicus: Lingu___ eius rubr___ est Medicus lingu___ eius rubr___ ______ dicit
Saccul___ Davi vacu___ sunt. Iulius saccul____ vacu_____ ________ videt.
Iulius: Saccul____ Davi vacu____ sunt. Iulius saccul_____ Davi vacu____ ______ dicit.
3- Ejercicio para slo poner infinitivo en act o pasv.

Iulia magnun saccum port____ non potest.

Magnus saccus a parva puella port_____ non potest
Homines deos neque vid____ neque aud____ possunt

Dei neque vid____ neque aud____ possunt ab hominibus.

Qui pecuniam habet cibum em_____ potest
Sine pecunia cibus em____ non potest. 4

Resumen gramtica LINGUA LATINA PER SE ILLUSTRATA

Capitula VIII-XIII
4.- Cambiar frases de QUOD +NOM+ Vb.IND O.INF (AC+ INF)

Quintus gaudet quod medic___ ab___= Quintus medic___ ab_____ guadet.

Lydia guadet quod Med___ Roman ven___= Lydia Med____ Romam ven____ gaudet.
Iulia gaudet quod Dav___ serv___ prob___ est= Iulia Dav____ serv____ prob___ ________ gaudet.

TERCERA DECLINACIN:
TEMAS EN CONSONANTE ( imparislabos)
a)

Temas en consonante oclusiva : p/b/t/d/k/g/c/

Labial: sorda princeps-principis
Sonora plebs-plebis

Dental: sordamiles-militis
sonora pes-pedis

Gutural: sorda pax-pacis

sonoralex-legis

b) Temas en consonante lquida : m/n/l/s/r/

Nasal: labial hiems-hiemis
Lateral: L consul-consulis
dental Masc homo-hominis
Neutr flumen-fluminis

Silbante: Neutr rus-ruris

tempus-oris

Vibrante: mulier-ris

TEMAS EN VOCAL (parislabos)

a)

Temas en i : MASCULINOS Y FEMENINOS= (NOM= -is/ GEN= is) NEUTRO (NOM= e/ GEN= is)
Vallis-vallis (masc) / navis-navis (fem) / Mare-maris (neutro)
Nota: neutros especiales: caput-itis (cabeza)- capitum / animal-alis (animal)-animalium/ iter-itineis (camino)- itninerum

b)

Temas falsos temas en i SON FALSON PORQUE SU GEN. PL ES UM (y no IUM como los de temas en i)
Pater-patris
Senex-senis
Mater-matris
Iuvenis-iuvenis
Frater-fratris
CANIS-CANIS

Nom
Vc
Ac
Gn
Dat
Abl

TEMA en CONSONANTE
SINGULAR
PLURAL
MyF
N
MyF
N
-s/ -s/-es
-a
-s/-s/-es
-a
-em
-s/-es
-a
-is
-is
-um
-um
-i
-i-ibus
-ibus
-e
-e
-ibus
-ibus

Nom
Vc
Ac
Gn
Dat
Abl

TEMA en VOCAL
SINGULAR
PLURAL
MyF
N
MyF
N
-s/ -s/-es
-ia
-s/-s/-es
-ia
-em
-s/-es
-ia
-is
-is
-ium
-ium
-i
-i-ibus
-ibus
-i
-i
-ibus
-ibus

ACTIVIDADES
1.- Completa con la tercera declinacin en el caso en que corresponda.

Past___ bon___ cum can___ et centum ov____ canit.

Past____ canit et centum ov_____ habet.
Can____ et ov___ a past___ cibum accipiunt.
Dominus past____ est Iulius.
Iulius past____ pan____ dat.
Iulius non unum past_____, sed multos past____ habet.
Iulius est dominus multorum past______.

In caelo nullae nub______ sunt.

Pastor null___ nub____ in caelo videt
In campo est coll____ parv___ cum magn____ arbor_____
In parv____ coll____ null____ arbor est
Pastor fess____ cum ov____ su____ in umbra magn____ arbor_______ iacet.

Pastor-pastoris (tema consonntico R)

Ovis-ovis (tema en i)
Canis-canis (Falso tema en i)

Nubes-nubis (tema en i)
Vallis-vallis (tema en i)
Arbor-aboris (temas cons R)

Resumen gramtica LINGUA LATINA PER SE ILLUSTRATA

Capitula VIII-XIII

Arbor pastor_____ fess____ et ov______ fess____ umbram dat

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
In Africa sunt multi leo____
Leo-leonis (tema cons N)

Multi hom_______ Romae habitant

Leo non est amicus hom______, neque homo amicus leo____ est
Homo-hominis (tema cons N)

Leo______ timentur ab hom_____, et hom____ a leo____ timentur.

____________________________________________________________________

Nilus et Rhenus magn_____ flum_____ sunt.

Flumen- fluminis (tema cons N)

Marcus in parv____ flum_____ nadat.

Mare-maris (tema en i)

Inter Europam et Africam mult_______ mar_____ sunt.

Nemo pisces mar________ et flum_____ numerare potest.

Animal animalis (irregular)

Magnus numerus animal________ in terra vivunt.

Parv______ animal_____ a magn_____ animal____ eduntur.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Corpus-corporis (tema cons S)

In corp_____ humano non un____ crus sed duo crur_______ sunt

Corp____ human___ duo bracchia et duo crur____ habet.

Crus-cruris (tema cons s)

In corp_____human___ un____ caput est, non duo capit_____

Caput-capitis (irregular)

In capit____ est un_____ os, non duo or_____.

Marcus pat_____ et mat_______, frat_____ et sororem habet

Nomina frat_________ sunt Marcus et Quintus.
Iulia mat________ et frat______ rosas dat.
Pueri Romani non a mat____, sed a pat___ suis nomina habet.

Mater-matris
Pater-patris
Frater-fratris

COMPARATIVOS
Desinencias comparativo superioridad
SING
PL
MyF
N
MyF
N
Nom
-ior
-ius
-iores
-iora
Vc
-ior
-ius
-iores
-iora
Ac
-iorem -ius
-iores
-iora
Gn
-ioris
-ioris
-iorum
-iorum
Dat
-iori
-iori
-ioribus -ioribus
Abl
-iore
-iore
-ioribus -ioribus

1- Convierte las siguientes frases en comparativas de superioridad

Via latina non tam longa est quam via Appia
Cornelius non tam pecuniosus est quam Iulius
Annuli Leandri non tam pulchri sunt quam Syri
Saccus Syri non tam brevis est quam Leandri
Capillus Iuliae non tam brevis est quam Marci
Digitus quartus non tam longus neque tam crassus est quam digitus medius
Multae viae non tam longae sunt quam viae latinae

ACTIVIDADES
2.- Completa usando el comparativo:
Via Appia long_____ et lat______ est quam via Latina
Multae viae long_____ et lat______ sunt quam via Latina
Syrus saccum lev______ portat quam Leander
In sacco lev ______ sunt pira.
Iulius nomen brev____ est quam Cornelius
Litterae graecae nomina long____ habent quam Latinae
SUPERLATIVO

SING
PL

COMP
-ior /-ius
-iores/ -iora

SUPERL
-issimus-a-um
-issimi-ae-a

Nullus mensis brev_____ est quam Frebuarius: is mensis anni brevi_____ est.
Sol est stella clari_____ quam ceterae stellae: sol stella caelo clar______ est.
Nilus flumen long______ et lat_____ est quam cetera flumina Africae. Id flumen Africae long____ et lat______ est.
Nulli milites fort_______ sunt quam Romani: Romani milites fort______ sunt.
Verba ire et dare brev______ sunt quam cetera verba Latina: ea verba Latina brev_____ sunt