Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
pgina
GRATIS
Balor agreg di uitzendbureau Trabou? Laga sa ku bo tei! Lei nobo di penshun (AOV) Konsider keho konseho grtis
3/4
pgina
7/8
pgina
9
pgina
13
pgina
Benefisio di trabou
pginanan
temporal
pgina 5
1-8 18+19
Empresario: dokument!
www.empresachiki.com
pgina 12
Sosten di un baranka
Empresa Chik
ta un publikashon di Kmara di Komrsio i
Industria di Krsou Su meta ta pa inform i eduk empresario chik pa e por sigui kontribu na desaroyo ekonmiko di Krsou. Redakshon: Un tim di Kmara di Komrsio huntu ku diferente kolaborador Telefon: 461-3918 Aviso: Spotlite Productions Farley Lourens Telefon: 767-0907 Telefon: 560-8284 E-mail: info@spotlite-productions.com Kompaginashon i imprenta: Drukkerij Amigoe Kordinashon: Intermediate N.V. Telefon: 737-1070 Tur derecho reserv Empresa Chik - Tambe riba Facebook!
tkisishon di personal adeku ta un faktor di sumo importansia pa ksito di un empresa. Den ramo di empresa chik mayoria biaha e empresario no tin e tempu f konosementu sufisiente pa atend di un forma adeku ku e parti aki di maneho di su negoshi. Alabes bo por tin situashonnan den un empresa ku ta pa sierto temporada so un empresario tin mester di personal f ku ta pa sierto enkargo f proyekto tin mester di personal temporal ku preparashon i kualidatnan spesfiko. Serka empresanan ku a kaba di kumins bo por tin e situashon ku e empresa no por kumins oper tumando personal riba un base fiho mesora. Pa e situashonnan manera deskrib ariba, pero tambe otronan, un empresario por drenta un akuerdo ku un uitzendbureau. Kadanz ta un kompania ku amplio eksperensia riba nos isla. Natasha Rosaria-Devid di Kadanz a konta kon servisio di un uitzendbureau por ta na benefisio di un empresa.
Skirb pa Farley Lourens
pgina 4 >>>>
Mi por kumins na inform ku nos ta hasi selekshon di personal disponibel pa nos propio banko di dato. Klientenan por hasi uso di nos servisio na dos manera. Hasiendo petishon pa: 1. Personal temporal (por ehmpel kompanianan ku a kaba di inisi f kompanianan ku tin personal ku ta malu, pa sierto proyekto spesfiko etc.)
2. Personal drenta den servisio fiho. Den e kaso 1. nos ta dunad di trabou di e miembro di personal i ta enkarg ku paga salario di e personal, hasi retenshon i pago di obligashonnan ku entre otro impuesto, prima sosial etc. Den kaso 2. nos ta hasi selekshon pa yega na un grupo chik di personal kualifik a base di e profil ku e kliente a deskrib
nan nos. Den un kaso asina nos ta hasi e preselekshon kompletu i despues huntu ku e kliente ta hasi un eskoho pa e mih kandidato(nan) for di un grupo chik.
Benefisio di eksperensia
Tambe bo por haa ku pa proyekto i enkargonan spesfiko un empresa mester di personal temporal ku sierto konosementu, abilidat i eksperensia. Otro situashon ku nos tin eksperensia kun ta ku un empresa ke pone sierto retraso ku a surgi den sierto rea di trabou dentro di un empresa bk na e nivel dese (up to date). Tambe bo mester tene kuenta ku empresanan di sektor mediano i chik mayoria biaha no tin un hende f departamento enkarg spesfikamente ku Rekurso Humano (un P.Z. afdeling). Den kasonan asina e eksperensia ku nos tin riba e tereno ei ta na benefisio di un empresario. Tambe nos ta brinda servisio pa buska personal ku kualifikashonnan ku bo no ta haa fsilmente riba nos merkado. Nos konsepto di uitzending ta duna un empresario e fleksibilidat pa tin un f mas persona kualifik den kas na e momentunan ku esaki ta realmente nesesario, seora Rosaria-Devid a sigui bisa. Tumando un miembro di personal riba un base di uitzendkracht ta duna un empresario alabes e bentaha ku e por opserv i eksperensi di aserka kiko ta e kualidatnan di un personal
Natasha Rosaria: Nos ta duna un man tambe na kompanianan ku no tin nan mes departamentu di rekurso humano.
Sin e responsabilidatnan
Un otro aspekto ku ta hunga un rl importante ta ku durante di e periodo ku un empresario tin un uitzendkracht den servisio, e no tin e responsabilidatnan di un dunad di trabou. E kompania ta paga e uitzendbureau pa e servisionan ku e kompania a risib a base di akuerdonan firm di antemano. Pues, no ta e empresa mester paga salario di e trahad, perkur pa retenshon, pagonan,
etc. Loke si ta importante ta ku e dunad di trabou ta perkur pa e trahad ta bon instru, pa asina saka mas efisiensia posibel. Klaridat riba tareanan di e trahad ta hopi importante. Un aspekto mas ku segun seora Rosaria-Devid ta hopi benefisioso pa un empresa ta ku e nivel di produktividat serka uitzendkrachten ta haltu. Nan ta risib pago serka nos pa e oranan ku nan a traha i tabata produktivo. E ophetivo no mester ta sinembargo ku e trahad ta keda den servisio tem-
Produktividat haltu
poral pa tempu muchu largu. Ora un empresa traha ku un uitzendbureau e tin mas posibilidat pa konsentr riba otro aspektonan ku ta reker su atenshon pa progreso di su empresa. Ora ku mester hasi atkisishon di personal nos ta hasi tur petishon di antesedente serka otro dunadnan di trabou kaminda un personal a traha den pasado. Nos ta tene kmber-
sashonnan ku e kandidatonan i ta hasi tur loke nesesario pa sa konosementu i kualidatnan di e persona. Despues e kliente ta sinta huntu ku nos pa papia ku un grupo chik di kandidato pasobra ya nos a hasi un preselekshon. Kadanz Uitzendbureau Telefon: 738-0852 Schottegatweg Oost 29 C E-mail: info@kadanz.an
www.empresachiki.com
am mi ta f tambe kiko ami ta. Esei por para pa I am. Danny Evers a disid ku e ta bai traha riba su mes. Prom di a habri su mes empresa Danny Evers tabata komo funshonario di rekurso humano na GGZ Curacao ku ta e entidat mama di tur fundashon den salubridat mental. Den banda, de bes en kuando e tabata kue djp chik dunando training. Semper su deseo tabata pa habri su mes empresa. Awor a yega asina leu.
nianan. Esaki ta e parti di reklutashon i selekshon. Danny Evers ke ta bon kla ku e no tin un uitzendbureau, pero e ta buska e hende i e kompania ta paga e un fee i e kompania ei mes ta paga e trahad. Ke men, e kompania tin un relashon direkto ku e trahad. El a separ e dos kompanianan for di otro pa e por dirig su mes mas riba su klientenan. E otro kompania di consultancy & coaching ta atend ku struktura di salario, sistema di promoshon, entrevistanan di trabou i coaching di e aktitut ku hende mester riba diferente tereno. E ta hasi esaki den kompania i ku training mas general. Un di e kursonan ku Danny Evers a pone nfasis riba dje ta esun di motivashon. El a duna komo ehmpel e kurso di motivashon Mi yerba ta mas brd ku el a duna na Selikor su trahadnan. Tabata un kurso/training ku a trese trahadnan hopi serka di otro i laga nan konos otro mih. Tambe e ta traha ku otro kompania grandi. E ta duna tur tipo di training ku tin di haber ku hende ku ta traha den un organisashon. Loke ta mas importante ta ku e kursonan ta dirig lokalmente. Meskos ku ora drenta den su ofisina bo no ta sinti ku ta un ofisina bo a drenta, pero ta manera un kas. Nan ta yu di Krsou i nan sa kiko ta biba serka e yu di Krsou. Mayoria ofisina ku ta hasi e mesun tipo di trabou aki ta bini di hendenan ku no ta di Krsou i outomtikamente nan ideanan ta bini di otro kaminda manera Hulanda, loke ta hasi un diferensia for di e sistema lokal.
Filosofia
Motivashon
Coaching i training
Danny Evers ta gusta e parti di coaching i training, pasobra esei ta rekurso humano. Loke el a sinti hasiendo rekurso humano den un empresa grandi ta sinta tras di un br i paga kandela. Tur dia bo ta hasi meskos. Bo sa mira kiko otro mester hasi, pero bo no tin espasio ni tempu pa hasi. Pesei Danny Evers a disid ku awor si ta esei e ta bai hasi. E ta duna kurso ku ta duna satisfakshon. E ta mira ku e tin balor agreg pa e hende i
Danny Evers: Dunando kurso ta kita monotonia di trabou di rekurso humano sint tras di un lsenar.
kompanianan kaminda e ta duna kurso. Tur dia ta otro, tur kurso ta ku otro hende, otro kara i asta si ta mesun kurso, tg e ta diferente. Pa e aa aki
tin 10 training plane. E prom tabata na kuminsamentu di aprel. Ta kursonan habr riba diferente tpiko manera public speaking, kon ta reklut
Reklut trahad
Otro spesialidat di I Am ta reklut trahad pa kompa-
pgina 6 >>>>
Barbult
Di boka pa boka
Kresementu
Aprel 2013
Kiko ta e forma di kosnan ku tin ku bini? Hende ke sa kon e Mundu di maan lo ta. Nan ta purba predis e klima i tambe kiko lo ta e siguiente novedat sorprendente den e rea di teknologia f di arte. Hende ke sa kiko maan lo trese ku ne. Predis futuro ta, mayoria bes, un trabou insigur, pero esei no ta evit ku hende ta purba hasi tg . I awor mas ku nunka ora ku e akseso na informashon i teknologia ta kada bes mas fsil. Por ehmpel, nos sa kaba ku pronto outonan lo kore nan so, ku nos bista i habl de fakto nos selebre- lo interaktu direktamente ku kmpiuternan. Tambe nos sa ku kmpiuternan lo bira kada bes mas chik i nos lo tin nan ta kana ku ne f nos lo tin nan direktamente den nos kurpa. Esei lo tin un efekto profundo riba e manera kon nos ta biba, kon nos ta pensa, kon nos ta sia, rekuper i disfrut. Loke ntes tabata siensia fikshon (fantasia) awor ta realidat. Kiko ta warda nos? Kiko ta e futuro mas ay di e futuro? E aa aki riba dia Mundial di Propiedat Intelektual e Ofisina Mundial pa Propiedat Intelektual ta enfok riba e siguiente generashon. Ta nan lo ta responsabel pa e teknologianan asombroso ku lo bini. Ta nan lo krea e siguiente revolushon den internet ku lo bolbe kambia e forma den kua nos mester komunik ku otro. Ta nan lo ta e artistanan grandi i inovador di maan i lo krea msikanan nobo pa sakud dansflurnan di mundu. Kon nan ta traha; kon nan ta krea? I kon nan lo bai komersialis nan kreashonnan den un mundu den kua e pionnan di e wega ta move prktikamente tur dia? Un manera pa sigur e futuro ta di proteh awor e produktonan di e intelektonan di e siguiente generashon ku ta krea un futuro mas inovador pa nos. Na Ofisina pa Propiedat Intelektual bo por haa informashon i servisio di protekshon di obranan i produktonan kre. Bo por laga registr bo Marka, hasi un petishon pa Patnt i haa informashon tokante Derechi di Outor. E futuro? Puntra e generashon nobo.
pa registr bo marka
i bo no tin trabou bo mester sru pone bo mes den showcase konstantemente. Pone bo mes den sptlait: laga sa ku bo tei i ku bo ta disponibel. Kenneth Martis por sa. E ta gerente general di Uitzendbureau TUSOTRA i ta aktivo pa mas ku 10 aa kaba den e ramo aki.
screening, esta balotashon di esun ku ta buskando trabou pa e matching ta mas ideal posibel. Hende ku ta buska trabou ta yega TUSOTRA via aviso ku nos sa pone den medionan di komunikashon pero tambe pasobra un boka ta bisa otro. Tin ora bo tin hende ku no ta motiv at all, niun trabou ku bo ofres no ta bon. Ta difsil pa haa trabou deb na su aktitut i tin biaha tambe deb na su (falta di) preparashon. Pero tambe nos tin persona altamente kalifik, pero ku no ta yega na un trabou fiho, deb na e tipo di trabou ku nan ta dese f e pago ku nan ke risib pa e trabou. Loke ta remarkabel ta ku parse ku no tin hende hmber sin trabou na Krsou. Kasi ta hende muh so ta inskrib na e uitzendbureau. Tambe ta remarkabel ku persona ku a biba den eksterior, manera Hulanda, tin un aktitut mas prktiko ku un persona ku semper a keda Krsou. Hopi bes e nivel di inteligensia ta meskos, pero e abilidatnan prktiko ta pone ku esun ku a biba den eksterior ta mas kapasit pa e trabou. Dunadnan di trabou tambe ta nos kliente. Por ta nan ta aserk nos pa prom bes, pero tambe tin ku ta ripit nan petishon pa e mesun tipo di trabou f ku ta amplia nan petishon: por ehmpel, nan sa pidi nos pa un sekretaria i awor nan ke un persona pa hasi limpiesa tambe. Nos sa konseh dunad di trabou riba solushonnan mas kumbiniente pa loke ta personal pa trabou. Un uitzendbureau ta meskos ku un dunad di trabou. Ta nos ta paga salario i primanan sosial di e empleado, fakansi i dianan ku e ta malu. E dunad di trabou no tin ku tene kuenta ku esaki loke ta skap tempu i plaka. Nos tin e tendensha di kulpa dunadnan di tra-
Dunad di trabou
Asina por haa e ofisina di Tusotra den e edifisio di Pan American na Salia kaminda Kenneth Martis ta gerente general. Un uitzendbureau por ta eksitoso solamente ora e yuda hende haa trabou.
TUSOTRA
atministrashon, etc. TUSOTRA for di kuminsamentu tabatin bon kontakto ku kontratistanan i a konsentr hopi riba personal tkniko. Pero semper a tene kuenta ku e merkado tkniko ta chik i ku no tin hopi proyekto asina grandi manera BOO. Pues, den kurso di aanan nos a diversifik i speshalis riba otro tereno manera trabou di sekretaria, atministrativo, finansiero i horeca. Pero e parti tkniko sem-
per a keda importante pa nos. Durante e prom aanan nos tabata traha ku un asistente i un kmpiuter, pero nos a sigui eduk nos mes i kopia kos bon. Di esun banda nos tin e kliente ku ta buskando trabou f ku ta trahando kaba via nos. Di otro banda tin e dunad di trabou ku ta buska personal kalifik pa hasi e trabou pe. Ta nos trabou pa
E mih match
hasi e mih match posibel. Nos ta buska trabou pa e kliente ku a inskrib serka nos. Ora e tin trabou nos ta sru pa e traha kontentu, pa su pago ta na rdu i na tempu. Si e empleado ta presta bon, dunad di trabou ta kontentu i nos tambe ta satisfecho. Pa loke ta kliente ku ta inskrib pa trabou, nos tin hende ku tur nivel di edukashon. Durante tempu nos a bai pone mas atenshon na
pgina 8 >>>>
1 28-0
benefisio salarial i benefisio sekundario. Esei ta un situashon ku ta mas kumbiniente pa tantu e trahad, e dunad di trabou i e uitzendbureau. Hopi ta depend di nos situashon ekonmiko. Si ekonomia ta drei bon, konstantemente tin demanda pa trabou i desempleo ta baha. Den futuro asta lo por ta posibel ku uitzendbureau, komo dunad di trabou, por organis kurso pa upgrade su personal i por ofres prima di vakashon i penshun na esnan ku ta inskrib pa haa trabou via nos. TUSOTRA Uitzendbureau Schottegatweg Oost 104 Telefon: 465-6914 / 465-6915 Website: www.tusotra.com
CY Kontrato di 3 aa
opi diskushon tabatin den simannan ku a pasa tokante e lei di penshun (Landsverordening Algemene Ouderdomsverzekering, AOV). Sindikatonan di gobirnu a protest kontra r medida nobo, indikando ku esaki lo ta perhudik nan miembronan. Parlamentarionan di nan banda a propon diferente kambio den e proyekto di lei, pero finalmente Parlamento di Krsou a bai di akuerdo ku e lei di penshun nobo ku ta di sumo importansha pa empresarionan tambe.
Segun gobirnu, kambionan den nos struktura estatal a pone ku di un forma aseler lo no tin sufisiente sn mas den e fondo di penshun si no tuma medida. E medidanan, pues, ta pa fortales e fondo i garantis pago di AOV. Esaki ta e kambionan prinsipal den e lei, ku a drenta na vigor dia prom di mart 2013: E edat pa kumins kobra AOV a bira 65 aa en bes di 60 aa. Esaki ta konta pa tur empleado ku riba 1 di mart 2013 tin 56 aa f ta mas yn. Si pa 1 di mart 2013 bo tin 57 f 58 aa bo por disid si bo ta baha ku penshun ku 60 f ku 65 aa. Pero pa kada aa ku bo baha ku penshun prom ku 65 aa, bo ta prd 6 porshentu pa aa. Ke men mas tempran bo baha, mas bo ta prd, por ehmpel:
Kambionan
Si bo baha ku 60 aa bo ta risib pa luna 603,40 florin en bes di 862 florin. Si bo baha ku 62 aa bo ta risib 706,84 florin en bes di 862 florin. Si bo baha ku 65 aa bo ta risib e 862 florin ku ta e AOV kompletu. Si riba 1 di mart 2013 bo tabatin 59 aa, bo por hasi un petishon por eskrito pa keda traha te ora bo tin 65 aa . Asegurado ku tin 60 aa kaba prom ku 1 di mart 2013, por kobra segun e lei bieu. AOV no ta indeks outomtikamente mas. Solamente si tin kresementu ekonmiko real lo indeks AOV. E prima pa paga AOV a subi di 13 pa 15%. E empleado ta keda paga 6% i e dunad di trabou awor ta paga 9%. Si bo ta gana mas ku 100.000 florin pa aa, bo ta paga un prima
kstra di 1% . Kompensashon: si riba e fecha di 1 di mart bo ta kas ku un penshonado, bo ta keda kobra e kompensashon te ora bo hasi 65 aa.
Pa mas informashon tokante e areglo nobo di AOV por tuma kontakto ku SVB na telefon 434.000 f 434 4402. Tambe por manda un mensahe na pensioenen@svbcur.org f bishit www.svbna.an.
Empresa Chik
ww
Empresa Chik
Empresa Chik
w.e mp res
Empresa Chik
ach
Empresa Chik
iki.
com
onstantemente tin negoshi nobo ta habri na nos isla. Awe nos ta bai sera konos ku Tastisfaction. Un nmber sigur masha original di su propietario Tony Soliana.
Tony Soliana.
Segun Tony Soliana, Tastisfaction ta un negoshi di catering. E mes ta kki maestro. Ke men e por duna servisio di private chef tambe . El a lanta Tastisfaction pasobra e kier a kushin, pero no kier a kumins un restorant ainda. Pa medio di e catering e ke krea un nmber pa despues un dia Tony Soliana habri su propio restorant.
mente pasobra ta su estilo e ta. Hopi di Tony Soliana su kompetidornan ta empresa ku no ta kki di orgen. Nan ta kompania ku ta paga hende pa kushin pa nan. Aki ta e mes ta kushin. Su kuminda no ta varia di kalidat. Semper ta e mes ta hasi. E tin su toke personal i e no ta mira kompetidor ku por bisa esei, pasobra hopi be e doo no ta hende ku no ta kushin e mes. Tastisfaction Tony Soliana Schottegatweg Oost 34 Telefon: 517-5515 E-mail: info@tastisfaction. Website: www.tastisfaction.
com
com
Meta
Tastisfaction a kumins e negoshi ku meta pa introdus catering ku kuminda di kalidat haltu. Algu diferente, no loke ya ta tradishonal na Krsou. Mi estilo di kushin ta un estilo puru, limpi, kuminda honesto i fini. Loke bo ta mira bo ta kome, pero plato i pasapalu otro for di loke nos ta kustumbr kun
tin sigur ku e entrevista aki tambe por yud yega na mas kliente, ku na nan turno e tin sigur lo sigui rekomend su servisio.
Spesialidat
Tony Soliana su speshalidat ta kushin plato mediterneo. El a biba, traha i sia den restorantnan famoso na Spaa, i aunke el a kushin na Hulanda tambe, e kushina ku e mas e ta gusta prepar ta esun mediterneo. Den e region ei ku ta hopi amplio, bo tin e
di catering aki na Krsou, ta loke Tony Soliana a splika nos. Tastisfaction a yega na su kliente di e forma mas original ku por tin, esta di boka pa boka. Manera e propietario a bisa, el a haa sui klientenan di un boka bisa otro, rekomendashon di kliente satisfecho, i te ainda esei ta traha bon. Lo sali propaganda den revista, i e
Promoshon
mih kushinanan huntu.Por ehmpel esnan Italiano, Franses, Spa, Griego i Portugues, djis pa nombra algun.
Diferente
Tony Soliana ta konsider su estilo diferente di otro kompetidornan. Su manera di distingu su mes for di kompetidornan ta pa bini ku idea nobo, su estilo di kushin fresku i inovativo, kos ku no por kopia fsil-
10
ia 1 di febrari ltimo Banko di Seguro Sosial a introdus Seguro Bsiko kontra gastu di malesa. Ku esaki a bin un separashon den pago di prima pa gastu mdiko i plaka di malesa (loonderving). Pago di prima di Seguro bsiko kontra gastu di malesa ta na enkargo di Ontvanger.
Entrante 1 febrari 2013 Inspectie der Belastingen i Ontvanger lo ta responsabel pa respektivamente heffing i kobransa di primanan ku mester paga konforme e lei di Seguro Bsiko kontra gastu di malesa (Basisverzekering Ziektekosten). Pues, SVB no ta enkarg ku kobransa di e primanan aki. E prima total ku mester paga pa seguro bsiko ta 12% di entrada (penshonado ta paga 10%).Si bo entrada ta 1000 florin pa luna f mas abou, bo no tin mester di paga prima. E entrada ta konsist di e salario i otro entrada ku pa kua no ta paga loonbelasting , manera entradanan for di eks-
Dia 31 di mi 2013, Fatum lo otorg Fatum Best in Business Award pa di seis biaha konsekutivo. Esaki Fatum ta hasi den koperashon ku D&I Business Support Services. E premio aki lo keda otorg na e empresa ku ta resalt mas pa su struktura i kalidat di maneho. Tur empresa ta invit pa partisip! Empresanan ku ke partisip por inskrib te 18 di aprel 2013 via www.fatum.an. For di tur inskripshon risib lo nomin 10 empresa. Siguiendo un anlisis profundo, 5 empresa lo kontinu pa e buelta final. Por ltimo e hurado lo nombra un ganad di Fatum Best in Business Award. Premio di 10.000 florin pe ganad E premio ku ta resalt mas ta e chk na balor di 10.000 florin, pero e otro benefisionan ku nominadonan i ganadnan ta risib tambe ta di hopi importansia pa e empresanan. Segun Aubrey Piggott, di StarDeco, ganad di aa 2012. E award ta duna rekonosementu di mi trabou i a nifik hopi pa desaroyo di mi empresa. Evaluashon Empresanan ku inskrib lo keda evalu a base di un modelo di business excellence. D&I Business Support Services ta hasi uso di un modelo di maneho di European Foundation for Quality Management (EFQM). E modelo aki ta distingu 5 rea di organisashon i 4 rea di resultado. Informashon i inskripshon Pa mas informashon i inskripshon pa Fatum Best in Business Award wak www.fatum.an
DEN KOLABORASHON KU
Abo ku bo empresa tambe tin oportunidat pa gana e Fatum Best in Business Award i bai kas ku 10.000 orin ksh! Inskrib awor riba www.fatum.an. E ganad lo keda anunsi dia 31 di Mei despues di e Fatum Pensioen- en Bedrijvendag.
11
einan laboral ta un tpiko hopi amplio. Pero ta importante pa e empresario tene kuenta ku e legislashon amplio aki, en partikular ora ta tuma un trahad den servisio, kon ta atend ku e trahad aki i tambe pa e trahad sa su derechinan. Ofisina di abogado VanEps Kunneman VanDoorne tin un sekshon spesialis den asuntunan laboral. Karina Keizer ta spesialis den, entre otro, kasonan laboral.
krda laga e empleado tambe trese su puntonan dilanti. Si e dunad di trabou no ta satisfecho ku e empleado, mester krda pa laga e tambe trese su puntonan dilanti, i pone tur esaki riba papel. Ademas ta bon pa tin hende aserka den e kombersashon, ya asina tin testigu.
Hopi spesfiko
to. Hopi biaha e trahad no ta di akuerdo i komo tal e kasonan ta trmin den korte. Pesei, segun Karina Keizer, ta importante pa e dunad di trabou ta bon dokument. Nan a ripar ku na Krsou e dunad di trabou den hopi kaso ta traha a base di konfiansa i no ta pone tur kos riba papel, pero ta masha fsil pa e trahad komprond ku ta pone kos malu pero tambe esnan bon di e trahad riba papel. No laga esei te ora algu pasa pa e dunad di trabou kue kurpa.
Nos lei laboral ta mas f mnos igual na esun di Hulanda; esta e ta al dia (up to date) solamente mar na e sistema di Krsou. Karina Keizer a splika ku e base di nos leinan laboral ta meskos ku na Hulanda i ta proteh e empleado hopi. Leinan laboral ta proteh e trahad mas ku e empresario i esaki ta pasobra e posishon di e empleado por lo general ta mas suak. Ta un eskoho ku nos komunidat a hasi pa proteh e empleado mas tantu posibel. Den e lei mester tene kuenta ku entre otro e salario mnimo, fakansi, overtaim i hopi mas. Tin hopi kos ku e empresario/dunad di trabou tin di tene kuenta kun na momentu ku e ta bai tuma un persona den servisio.
Karina Keizer: Si yega na korte, e empresario mester proba kiko a palabr, riba papel.
Karina Keizer a splika ku mester tene kuenta ku ora tuma un trahad, si esaki ta den servisio defin f indefin. Si ta pa tempu indefin, no por kita e hende ei sin mas for di trabou, sin haa, por ehmpel un prmit di Directie Arbeidszaken f bai korte. Siendo ku si ta pa tempu defin e ta diferente. Ounke mester ta bon kla ku un akuerdo pa tempu defin tambe tin su reglanan mar ne. Ta masha importante, segun Karina Keizer, pa e empresario/dunad di trabou tene kuenta pa nan dokument nan mes bon. Pone tur kos riba papel, tantu bon komo malu. Na Krsou tin e tendensia tin biaha asta ku no ta pone
ni e akuerdo di trabou riba papel. Si yega na korte mester por proba kiko tin palabr, riba papel. Aki Karina Keizer a refer na protekshon di e empleado, pasobra ora yega korte su palabra sigur ta konta mas, si e dunad di trabou no por proba riba papel kiko e palabrashonnan ta. Asta ora papia ku un empleado, pone esaki e dilogo aki riba papel. Traha su fail, pone tur kos aden i laga e empleado firma tur loke pone riba papel. Ta importante den evaluashon di funshonamentu sinta ku e empleado pa laga e sa kiko ta bon i kiko ta mnos bon i pone esaki tambe riba papel. Papia i keda papia. Den kaso di kestionnan,
Karina Keizer a bisa ku nan tin diferente spesialidat na e ofisina VanEps Kunneman VanDoorne. I lei laboral ta un di e reanan ku nan ta hopi vrs den dje. Tambe nan tin ofisina na Aruba, Boneiru i Sint Maarten, i na tur e islanan nan tin un hende den direkshon di lei laboral. Banda di tur esaki, segun Karina Keizer, nan ta organis charla i presentashon, entre otro na Kmara di Komrsio mes, i na kliente grandi, na fundashonnan, etc. Hopi hende no sa kiko e reglanan di e leinan laboral ta kome i bebe. Prktikamente ta tur tpiko ta regl den lei laboral, segun Karina Keizer. Kasonan den korte ta varia hopi ounke nan semper ke logra un solushon prom ku nan yega korte. Baimentu korte ta tuma tempu, tin diferente gastunan envolv (di griffie, pago na abogado) i no por sa nunka kiko e wes ta disid. Pesei nan ta prefer pa papia i logra un akuerdo paf di korte. Ta ora no por otro mas, tin di bai korte. Tur kos ta depend e motibu ku tin tras di e problema entre e trahad i e dunad di trabou. Tin hopi kaso ta bai korte, segun Karina Keizer, sigur ora ta trata kasonan di retiro inmedia-
Konsientis e empresario
Ta difsil pa kita hende for di trabou si su funshonamentu no ta bon. Ta bon den un kaso asina aki, teniendo na kuenta kuantu tempu e persona ta traha einan, pa yud i gui pa e por produs mih. Den e punto aki Karina Keizer ta kere ku kontrakt defin ta un bon solushon intermedio, pasobra asina por husga e trabou di e empleado mih. Hopi biaha den periodo di prueba di dos luna no por husga e empleado bon.
Kaminda di korte
Pa Karina Keizer ta mih preven ku lament i pesei ta bon pa e dunad di trabou papia riba e funshonamentu di e trahad, anto dokument tur beoordelingsgesprek ku nan tin. Buska konseho na e ofisina di abogado prom ku tuma medida drstiko. Den kaso di VanEps Kunneman VanDoorne su website tin un buki di lei laboral ku por download i esei tambe ta un forma pa nan kontribu na duna informashon. Karina Keizer, abogado VanEps Kunneman VanDoorne Julianaplein 22 Telefon 461 3400 ekstenshon 175 Faks: 461 2023 E-mail: keizer@ekvandoorne.com Website: www.ekvandoorne.com
12
o ta haa keho di un trahad, un kolega f un kliente. Kon bo ta bai atend esaki? Niun hende no ta gusta risib keho, esei ta un echo. Ora bo haa keho, e ta nifik ku e kontrapartido no ta satisfecho ku algu ku bo a hasi f a laga di hasi. Sea abo, bo maneho, bo servisio f produkto no ta kumpli ku deseonan di e otro partido.
drecha loke a bai robes ta buta ku e kliente ta haa un otro bista di bo. Abo kisas no tin un negoshi, pero bo ta mnedjer i bo sa haa keho, pues, pa abo ta konta meskos. Bo tin ku hasi bo esfuerso pa komprond e motibu di e keho. Krda semper ku keho ta bini pa motibu di deseo i espektativa di kada hende riba un sierto kos. Esaki no nesesariamente mester ta meskos ku loke abo ta pensa. Pa bo por reakshon bon riba un keho i drecha loke a bai robes, bo mester desifr e deseo i espektativa di e kontrapartido bon. Bo por logra esaki dor di skucha bon i keda habr pa yega na solushon. Si bo ke sa mas tokante e artkulo aki, bo por tuma kontakto ku InnovatieCentrum Curaao riba email shooi@icc.an f via telefn na 7371360.
En general, keho no ta algu masha dushi. Keho hopi biaha ta bini ku e sinnimonan ku ta zundra, maha, kik i lament i e ta un demonstrashon di un persona ku ta malkontentu. Nos ta evit di drenta den kontakto ku un hende ku asina i hopi biaha ta neglish e persona aki i ta tuma un posishon defensivo. Tin hende ku ta ekspres nan malkontentu na mes momentu i tin hende ku no ta bisa nada, pero ku si ta bai hasi mal propaganda pa abo. No ta dushi pa haa keho, pero ta mas mih bo tende kiko a bai robes ku bo keda sin tende nada i tin kos ku ta robes. Hopi biaha ta konsider e hende ku ta keha komo un hende ku ta den lucha pa haa rason. Na lug di skucha e motibu di e keho bon, ta buska un vktima pa tira e falta riba dje. Pues, ta buska esun ku a okashon e problema ku a kousa di e keho. Komo kontesta riba e keho ta rekomend e persona na un otro kolega, fabrikante, f tambe e kliente mes. E prom manera pa resolv un disputa ta di skucha i duna rekonosementu. Duna esun ku ta hasi un keho e sintimentu ku bo ta skuch. Laga e prsona bisa tur loke e tin pens. Hasi pregunta i resum tur loke e kliente f trahad a papia. Laga e kontrapartido mira ku bo tin sintimentu pa su situashon. Na final, duna di bo parti pa resolv e problema di e kontrapartido dor di buta tur limitashon ku bo tin un banda. Buta un banda e pensamentu di kosnan ku no por i purba present posibel solushon pa e kontrapartido su problema. Un bon reakshon riba un keho lo Sali bo hopi di bon. Si bo demonstr ku bo ta tuma e keho na serio i tuma akshon mesora pa remedi e situashon, bo ta krea un otro imgen di bo f bo empresa. Esaki ta buta ku klientenan ta keda, maske ku algu a bai robes. E boluntat pa
13
ra ku ta kumins un negoshi tin vrios aspekto ku mester tene kuenta kun. Un di nan sin duda ta reglanan laboral i kiko ta e rekisitonan legal nesesario pa kos bai bon. Tin diferente punto ku mester tene kuenta kun ora ku ta hasi e trabou nesesario i ta bal la pena pa analis kada un di nan.
tambe pa e empresario mes. Pues, e empresario mes tambe por kubri su gastunan mdiko na SVB awor aki. Tambe e por paga prima pa penshun di behes ( Algemene Ouderdoms Voorziening, AOV) pero tambe e prima di AWW ( Algemene Weduwen en Wezen) i di AVBZ. Resientemente e prima di AOV a subi. Demas informashon tokante esaki ta disponibel riba e website di SVB: www.svbna. an. 8. Mester paga tur e primanan na Ontvanger. 9. E empresario mester registr tambe na Sektor di Labor na e departamentu di registrashon di empresa. E ta risib un number di registrashon i un kopia di e registrashon. Aki e empresario mester duna kuenta i rason kuantu trahad e tin, kiko nan sekso ta, ki nivel di edukashon, kuantu ta paga na salario brutu, ki dia nan a drenta servisio, ki tipo di aktividat e negoshi tin registr segun regla i klasifikashon di ILO, i kon e orario ta hink den otro, ki ora ta momento pa por soseg i ki ora ta momento pa traha. Pa registr un negoshi ta kosta 50 florin na Leges. 10. Kada trahad (ku nashonalidat Hulandes f straero) tambe por registr pa traha un werkboek na Sektor di Labor.
11. Sektor di Labor tei pa proteh e derechonan di trahadnan pero tambe ta hasi trahad konsiente di nan debernan. Pues, Sektor di Labor tei pa trahad i pa dunad di trabou.
Orario di trabou, suldu, dianan di fakansi, seguridat na trabou, e tipo di kontrato (defin f indefin), tempu di prueba, etc. mester ta por eskrito den un kontrato i mester inskrib e trahad na SVB. Esaki ta djis algun punto importante di tur e demas kosnan ku ta inkorpor den nos leinan laboral. Gastunan di impuesto ku e dunad di trabou mester tene kuenta kun: 1.OB (omzet belasting), 2. Impuesto di entrada i di ganashi i 3. Impuesto di suldu pa su personal i awor tambe 4. Bvz (Basis verzekering ziektekosten) i tambe prima pa AOV. Primanan Obligatorio: Bvz ( Basis verzekering ziektekosten ), AOV ( Algemene Ouderdoms voorziening) i AVBZ.
14
ganashi ( winstbelasting) si ta trata di un personalidat legal i paga impuesto di suldu si ta trata di un personalidat natural. 5. Si e empresario tin trahad den servisio e empresario e mester paga impuesto di suldu (loonbelasting) i tambe mester e primanan sosial. 6. SBAB ta sru pa e empresario entreg deklarashon (na tempu) i paga e montante reker dor di peridikamente kontrol e atministrashon finansiero di empresanan.
7. E empresario mester registr tambe na Banko di Seguro Sosial (SVB). Na SVB ta ehekut e leinan sosial ku ta konsist di 1. Volksverzekeringen , 2. Werknemers-verzekeringen ku ta kubri gastunan di algun situashon laboral. Aki tambe ta paga e primanan relashon ku entrada. Desde poko tempu mester tene kuenta tambe ku e leinan nobo manera e Basis verzekering ziektekosten (Bvz) ku no ta solamente pa e trahad di e empresario chik mas, pero
Servisio na kliente por duna informashon general di tur e leinan laboral, e debernan i e derechinan di trahad i dunad di trabou. Tambe por duna e siguiente tepnan: 1. Hasi uso di ordner i tabbladen pero aktualmente tambe di medionan moderno, manera programa di kmpiuter I di IPAD, pa warda tur kos orden; 2. Sru pa tur informashon di bo empresa ta kla riba bo faktura
Pa informashon adishonal por tuma kontakto ku seora Raiza-Marie Martis-Martina ku ta kordin e servisio na kliente na e ministerio di desaroyo sosial, labor i bienestar (SOAW). E-mail: Raiza.Martis-Martina@ gobiernu.cw < mailto: Raiza.Martis-Martina@ gobiernu.cw> Edifisio di APNA prom piso Schouwburgweg 22 Telefon: 434-0400 ekstenshon 405 Mobil: 524-8585 Faks: 461-0521 Website: www.gobiernu.cw
Tuma hende den servisio ta nifik ku mester analis i aplik e leinan laboral vigente. Si no hasi esaki, e empresario ta ha den prta despues. SOAW, e ministerio di desaroyo sosial, labor i bienestar, ta duna empresarionan i esnan ku ke informashon detay di e leinan.
E prom dos leinan ta stipul e reglanan ora ta trata straero ku ta bin traha na Krsou. Por ehmpel, ken ta esun ku por hasi entrega di petishon pa prmit di trabou, e eksigensianan ora ta entreg petishon pa prmit, bou di kua sirkunstansha no mester di un prmit di trabou, etc. SOAW ta duna e detayenan importante ku e dunad di trabou mester tene kuenta kun i tambe nos hendenan lokal.
15
Eventonan internashonal
Aprel
THE FRANCHISE & BUSINESS OPPORTUNITIES EXPO - WHASHINGTON D.C. 2013 North Americas Largest Franchise and Business Opportunities Events Washington D.C., Merka, 27 28 aprel 2013 Lug: Dulles Expo & ConferWebsite: www.franchiseshowinfo.com/
ence Center
ISC BRASIL 2013 International Security Conference So Paulo, Brazil, 16 18 aprel 2013 Lug: Expo Center Norte Website:
www.iscexpo.com.br
CHICAGO HR LEADERSHIP SUMMIT 2013 Human Resource Congress. CHICAGO HR LEADERSHIP SUMMIT gives the oportunity to share best practices and develop leadership skills that enhance organizations ability to impact the local and global business climate Chicago, Illinois, Merka, 7 mei 2013 Lug:Hyatt Regency McCorWebsite: www.evanta.com/hr/summits/chicago NRA SHOW 2013 International Wine Spirits & Beer Event Chicago, Illinois, Merka, 18 21 mei 2013 Lug: McCormick Place Website: www.restaurant.org/show /
www.winespiritbeer.org mick Place
Mei
LICENSING INTERNATIONAL EXPO 2013 Brand Licensing Expo Las Vegas, Nevada, Merka, 18 20 yni 2013 Lug: Mandalay Bay Convention Center www.licensingexpo.com
Website:
www.entrepreneurship.org Un website interesante ku informashon, tep i entrevista pa empresarionan ku ke keda inform. www.facebook.com/empresachiki Krda riba nos pgina di Facebook pa mas informashon tokante Kmara di Komrsio. www.facebook.com/furnitureroute Empresario, bo tin un empresa ku ta bende muebel i ta interes pa partisip na den e aktividat aki? Bishit e pgina di Facebook i risib mas informashon. www.guiapaempresario.com Empresario, bo ta interes pa risib mas informashon f guia? Bishit e website aki i risib mas informashon. www.loc.gov Empresario ata aki un website ku informashon tokante un lista di buki yam The Entrepreneurs Guide to Small Business Information. Informashon interesante pa empresario. www.riseglobal.org Un website interesante ku informashon tokante un konferensha pa empresarionan.
BIOFACH AMERICA LATINA 2013 World Organic Products Expo. Trade Show & Congress So Paulo, Brazil, 27 30 yni 2013 Lug: Transamrica Expo
www.biofach-americalatina. com.br
Website:
Center
Yli
COSMOPROF NORTH AMERICA 2013 All-encompassing business-to-business beauty trade show event in North America. Cosmetics Personal Care, Packaging, Contract Manufacturing & Private Label, Spa & Wellness and Professional Hair, Nails & Tools Las Vegas, Merka, 14 16 yli 2013 Lug: Mandalay Bay
Convention Center www.cosmoprofnorthamerica. com
WASTE EXPO 2013 Waste and Recycling Market International Exhibition New orleans, Merka, 20 23 mei 2013 Lug: Ernest N. Morial ConWebsite: www.wasteexpo.com Agroalimentaria 2013 Feria Internacional de Alimentos, Tabacos y Bebidas Santo Domingo, Republika Dominicana, 2 3 25 mei 2013 Lug: Renaissance Jaragua - Hotel & Casino Website: www.agroalimentaria.com.do
vention Center
Website:
INTERLOG 2013 Aftermarket, Service and Support Conference 11 13 yli 2013 Lug: Dallas, TX Website: www.wbresearch.com INTERNATIONAL FOOTWEAR & LEATHER SHOW 2013 Leather Articles, Shoes and Supplies Exhibition Bogot, Colombia, 30 yli 02 ougsts 2013 Lug: Corferias - Centro de Website: www.ifls.com.co
Convenciones Dallas, Merka,
www.sbinformation.about.com/od/bizopportunities/a/startup101.htm Un link interesante ku algun tep/paso ku lo tin ku tuma pa kumins un negoshi. Pa informashon detay tuma kontakto ku nos na Kmara di Komrsio.
Yni
INFOCOMM INTERNATIONAL 2013 Hardware, Software and Capabilities of Audiovisual Presentation Systems, Multimedia and Corporate Communications Orlando, Florida, Merka, 8 14 yni 2013 Lug: The Orange Country Convention Center Website: www.infocommshow.org
www.twitter.com/kvkcuracao Sigui nos riba twitter kaminda tur dia tin hopi informashon aktualis di nos proyektonan nobo i otro informashon di Kmara di Komrsio. www.upandrunning.bplans.com Si bo tin pens pa skibi un plan di negoshi i no sa kon pa kumins, ata aki un website ku informashon i tep.
16
Oportunidatnan di negoshi
Si abo tin un oportunidat di negoshi ku bo ke pone den e rbrika aki f pa mas informashon tokante di un di esnan menshon, tuma kontakto ku Sentro di Informashon Komersial di Kmara di Komrsio na telefn 461-3918, faks: 461-5652 f e-mail nos na businessinfo@curacaochamber.an
sales@exceldryer.com Website: www.exceldryer.com TIRE LYNA Tire Lyna ta buska distribuid / bended pa su produkto, Tire Lyna LCC. Ta inyekt e produkto aki den tayer pa evit ku por haa flt tayer. Telefon: (360) 799-3636 E-mail: sales@tirelyna.com 1125 West 15th Street North Vancouver, British Columbia, Canada V7P 1M7 FaceLube Facelube ta buska distribuid pa su produkto di krema pa kara pa hende hmber. 3710 Avalon Blvd. Los Angeles, CA 900115660 Merka Telefon:+1-323-233-6688 E-mail: winfo@FaceLube. com Website: www.facelube.com KLG International Inc. KLG ta buska distribuid / retailer pa produktonan di fris, keshi, lechi i suplemento natural. 2740 F. B. Harrison St. Pasay City 1300 Filipinas Telefon: 63 2 833-2288 Faks: 63 2 832-5880 E-mail: mktg@ klgfoodservice.com.ph Website: www. klgfoodservice.com.ph Pepin Manufacturing Inc. Ta buska distribuid pa su produkto ku ta kita plushi (pluisjes) for di paa f lana di bestia for di paa. Telefon: 8-800-2916505 Faks: 651-345-5656 E-mail: roger@pepinmlg. com Website: w ww.pepinmfg.com
Lokal
Ta Buska Organisadnan di Furniture Route ta buska empresarionan ku ta interes pa partisip na e Furniture Route. Ta Bende Ta bende un minimarket ku tur su inventario, kompletamente ekip i ta situ bon sentral den kaya grandi di Marie Pompun. Ta Buska sosio f bende un negoshi Empresa di paa, sapatu, tas i asesorio situ den
Otrobanda ta buska un sosio f un persona interes pa kumpra e negoshi. Ta Buska un sosio Ta buska un sosio pa un tienda ku ta situ den e rea di Otrobanda. Tur prmit di e tienda ta na rdu. E rea di servisio di e tienda ta komersial i turstiko. Ta Hr Ta hr dos unidat ku por usa komo ofisina. A kaba di renob e unidatnan i nan ta keda na e di dos piso di e edifisio ku ta keda na De Ruyterkade 13-14. Ta Hr Dos piso di un edifisio den
Punda, 60m2 kada un. Por hr un parti f henter e edifisio. Hopi interesante pa esnan ku ke hasi negoshi den e rea di Punda.
Internashonal
EXCEL DRYER, Inc. Excel Dryer ta buska distribuid pa su mashin di seka man, Xlerator (Hand Dryer). P. O. Box 365 357 Chestnut Street East Longmeadow, MA 01028 Telefon: +1-413-525-4531 Faks: +1-413-525-2853 E-mail:
Publikashonnan nobo
E biblioteka di Sentro di Informashon Komersial di Kmara di Komrsio di Krsou ta konten mas di 5000 dokumento. E biblioteka ta ofres un variashon amplio di rekurso pa hasi investigashon. E biblioteka ta konten un kolekshon grandi di dokumento relashon ku komrsio riba merkado mundial. Resientemente nos a risib e siguiente publikashonnan den nos biblioteka na Sentro di Informashon Komersial. - Modus Statistisch Magazine jaargang 10 / nr. 3 / 2012 - Port news The magazine covering the ins and outs of the ports of Vlissingen and Terneuzen vol. 8 - Coaching het vakblad voor managers eb professionals op Curaao no. 1 / 2013 - Now Associations Volunteer Leadership Jan 2013 - Rolex Awards Three Decades of Achievement A World Enterprise - Eerste Hulp bij Beurzen Tips en Adviezen voor een effectieve Beursdeelname - Expo Visie Beneluxblad voor exposanten en beursmanager no. 614, 2012 - Cruising - The official Magazine of the Cruise Industry 2012
17
n empresario mester por konfia su empleadonan. Ke men, ora e empresario nota ku un f mas empleado ta hrta algu di dje i di e empresa, esaki ta un sla duru pa e konfiansa ku el a duna nan. Pero e mes no ta sali kompletamente liber tampoko si result ku e no a tuma sierto medida di prekoushon.
kliente, mester aten na sierto prosedimentu di trabou. Esaki mester inklu un sistema kaminda por kontrol si tur kos a bai konforme regla i prosedimentu, sino e empleado
mester bini ku un hopi bon splikashon pakiko a desvi di esaki. No ta e trahad ta responsabel pa bon sistemanan di kontrl esei ta responsabilidat di e empresario mes. Si e mes laga kos bai, ta difsil pa duna empleadonan tur kulpa ora kos sali for di man. Ta tarea di e empresario mes pa limit e posibilidat pa ladronisia tuma lug, sea di kliente f di empleado.
Ta tapa hopi
muestra di un fayo propio. Nan ta purba tapa e asuntu pasobra e ta un brgwensa pa e empleado, pero pa e empresario mes tambe. Den mayoria kaso ta purba yega na un areglo ku e persona(nan) en kestion. Esei ta kambia ora tin sospecho di froude riba eskala muchu mas grandi, tantu pa loke ta malversashon di plaka komo otro aktividatnan ilsito manera falsifik dokumento, transfer plaka pa kuenta propio, entrega di produkto na hende
na kantidatnan mas grandi f ku mas produkto. Un dia e kasonan aki tg ta bini na konosementu di e empresario anto e ora ei Colon ta kima. Den prktika hopi empresario no gusta denunsi kasonan di hrtamentu den e empresa na polis. Nan tin duele di e persona en kestion i e ta un
robes, etc. Realis bon ku esnan ku finalmente ta bira e vktima prinsipal di e ola di ladronisia na boka di trabou ta e klientenan di e empresa. E empresario lo mester kompens kualke dao kous pa ladronisia den preis i tarifa mas haltu loke e konsumidnan tin di paga, anke nt nan no tin nada di aber kun.
Sin ke kalifik tur empleado nobo mesora komo potensial ladron, ta rekomendabel pa e empresario inform nan na kuminsamentu di e relashon di trabou ku tin regla ta konta na e kompania. Un di nan ta ku lo no toler niun akto di ladronisia, ku lo denunsi esaki mesora na outoridatnan i ku un akto asina ta forma base pa retiro inmediato. Rekomendabel ta pa pone esaki pretu riba blanku pa suavis e mensahe por kombin e mensahe aki ku informashon (mas positivo) di e kondishonnan di trabou, orario, etc. Sikiera asina e empleado tin un bista bon kla kiko ta ward si e no por wanta e tentashon i ta kue kos di trabou ku no ta di dje. Nunka e no por bisa mas ku e no tabata sa, pasobra a splik e reglanan di antemano. Ademas, mester por spera ku e empleadonan ta hasi kaso ora nan mira un f mas di nan koleganan ta hasi nan mes kulpabel na ladronisia. Si despues result ku nan a bira kara, sabiendo kiko tabata pasando, nan ta bira kmplise i asina e dunad di trabou no por tin konfiansa mas den nan tampoko i aya tambe retiro por ta e resultado. Ademas ta imperativo pa palabr bon kla ku empleadonan ku ta anda ku plaka di negoshi i ku entrega di merkansia na
Purba preven
18
CO Training Center a kaba di introdus e-learning. Por sigui diferente kurso via kmpiuter. Angelo Linkers ta direktor di e kompania i e ta mustra riba e diferente bentahanan di e-learning pa e empresario. Den transkurso di aanan kompanianan, spesialmente na Merka i Europa a bira mas konsiente di benefishinan ku e-learning ta trese kun i awor ta e oportunidat pa kompanianan den Karibe por hasi mih uso di e diferente posibilidatnan di e-learning pa nan mes.
e empleado bira mih den su trabou, e ta mas produktivo i efisiente. Un empleado bon entren i eduk ta e motor prinsipal pa rentabilidat pa empresanan di awendia.
Bentahanan tktiko
Fsil pa Maneh pa Kompania kaminda e Manager tin mltiple responsabilidat. Den e kompanianan di awendia, hopi biaha e manager tin diferente otro responsabilidat ku ta pone ku su tempu pa dedik na training ta hopi limit. E-learning ta ofres e managernan aki e oportunidat pa hinka e parti di training fsilmente den nan skema yen di tur dia. Segun seor Linkers, por ahust na nesesidat di kada empleado. Kambionan den nos ekonomia I demografia ta pone ku awendia tin ofisina virtual, trabou partaim i trabou ku
Bentahanan Stratgiko
Angelo Linkers ta sigui riba e parti di e bentahanan tktiko. E ta bisa ku fleksibilidat pa sia unda ku ta, ki ora ku ta. Studiantenan tin akseso na kurso i kontenido, sea ku nan ta den nan ofisina, na kas, den hotl f na kualke lug na mundu. Si e empresa pone kmpiuter disponibel na su propio kompania i ta dese pa su empleadonan sigui e kurso online na nan propio lokalidat, esaki por sosod fsilmente. Si e empleado tin un kmpiuter na su disposishon i ke hasi uso di su pousa pa sigui parti di e kurso online na su trabou mes, fsilmente e por login riba e portal.
Angelo Linkers: E-learning ta yuda empresanan pa baha gastunan pa laga nan empleadonan amplia nan konosementu.
oranan fleksibel. Ora un empleado ta traha oranan fleksibel, por ehmpel parti anochi, f kisas ta hasi trabou pa e kompania sint na kas tras di su kmpiuter (manera call agents), ta difsil pa e por sigui un training den klas. Pues, e-learning ta duna e kompania e oportunidat pa ofres na su empleado e opshon pa por sigui un kurso online durante su ora/ dia liber. Fasilit e grupo di tra had, manera penshonadonan, consultants i uitzendkracht. Komo ku awendia e grupo laboral ta konsist mas tantu ku ntes di uitzendkracht, consultant I penshonado , kompanianan a bira hopi mas dependiente di e gruponan di empleado aki. Reten empleado balioso. Edukashon a bira algu hopi importante den un kompania su portafolio di benefishi pa un empleado. Empleadonan den e ekonomia di awendia no tin miedu di kambia fsilmente di un trabou pa haa un otro posishon ku ta mas benefisioso pa nan. Programanan di training online ku ta ofres sertifikashon i otro abilidatnan importante pa un posishon di trabou ta bira un motivashon kstra pa reten empleadonan balioso. Oumento di produktividat I rendabilidat. Programanan di e-learning i training ta oument konosementu i abilidat di un empleado. Ora
Angelo Linkers a mustra kon por redus kosto di biahe i otro gastu ku e-learning. El a bisa ku e kompania ta baha gastu di hotl, di buelo, kuminda, i otro kostonan relat na training na un lokalidat. No tin mester paga un dosente di paf pa bin pa duna kurso, f paga pa e empleadonan haa algu di kome i bebe na e lokalidat kaminda nan ta haa training. Sigui, aktualis I maneh training. We-based learning management system ta hasi mas fsil pa sigui, aktualis i maneh kurso online. Na momentu ku un kompania ke un raprt di progreso di kada empleado ku a tuma un kurso, f asign sierto tarea pa algun di e empleadonan, fsilmente esaki por hasi esaki. Just-in-Time Learning. Un kompania por inskrib un empleado pa un kurso online na e momentu ku esaki
Ku e-learning e kursistanan tin akseso na material di estudio, unda ku ta, ki ora ku ta.
pgina 20 >>>>
19
Usa infrastruktura eksistente. E-learning ta hasi uso di infrastruktura ku un kompania tin kaba manera kmpiuter, server, intranet etc. No tin mester di hasi gastu adishonal pa un empleado por hasi uso di e-learning. Por ehmpel, si e ta sigui e kurso na su lug di trabou mes. Por konekt ku otro sistema di training. Por konekt programanan di e-learning ku otro sistemanan komputaris di Rekurso Humando, si ta deseabel i nesesario. Na e momentunan aki
MCO Training Center, den koperashon ku Lemon Curacao, a kumins ofres kurso online na Krsou
prinsipalmente i tambe na demas islanan den Karibe. MCO ta bai konsentr spesialmente riba e nesesi-
dat ku diferente empresa tin pa duna training na nan empleadonan. Den nan kursonan online nan
Angelo Linkers Bac Managing Director MCO Training Center Pos Cabai Office Park Unit # 51 Telefon/faks: 8680466 Website: www.mcotrainingcenter.com
20