Está en la página 1de 11

9W».

c
YYl
ass
eau
, 235

PAOLA MASSEA
U
U
nive
rs
idad deA
lic
ant
e
pa
ola
.ma
sse
au@u
a.e
s

¿So
ncompat
ible
selaul
ayl atraducc
ióndepo
esí
a?
De
scr
ipc
ión d
eun aprác
tic
am etodo
lóg
ica
enelau
lad
etraducc
ión poé
tic
a

1
.In
trodu
cci
ón
Conf re
c u
enci
as em encionaelh ech
od eq ueparatrad u
ci
ra decuadam en
te poesí
as ed e-
bes e
rpo eta
. Alap regunt
a¿ sep ued
ee n
se ñ
arat raduc
irpo esí
a?s esuelec ont
estar
:"No ,
pues
toq uen osep uedee n
se ña
ras erpoeta".Enn ue
str
ao p
inió
n ys igu
iendo ad ocentesy
traduc
tore
so pt
imista
sc reem o
sq ueest
am o d
al
idadd etra duc
ció
nt ien
ec ab
idaenl asa u
la
s
den ues
tra
sun iver
sidades
.R e
flex
ionaremosa cerc
ad elap os
ibi
lida
dd ee n
señarat ra du
cir
poes
ía yl o
so b
je
tivo
sq u
ep odemosd ibu
jarenr elaciónc o
ne st
ap rác
tica.P ropondrem o
s
nues
tram aneradep roced
ere nc uan
toala cer
camie n
toalpo emae nela ula
. Ac ontinuació
n
desc
rib
iremos,p orunap ar
te,loq u
es ep ued
ee nseñaraa lum no
sd eT r
a ducc
ión eI n
te r
pre-
tac
ión(lengua Bfrancés
)d e n
trodel a
sl imit
acionesq u
ee stapráct
icap art
icu
l a
rg ene r
ay ,
porotra
,eltipodee va
luació
nq u
ep rac
ticamos.
La U n
ivers
ida
dd eA licant
eh ao p
tadopo rdedicaral atr
aducció
nl i
terar
ia 6créditosde
los18d etronca
lida
dd et raducc
ióne spec
iali
zadap revi
stosp o
re lactua
lp landee stu d
ios.
En n ue
st
rau nive
rsida
ds eim par
te,pues,laa s
ign a
turat r
oncaldet raducció
nl i
t e
raria(6
créd
ito
s)p reced
idap o
rlat r
a ducc
iónlite
rar
iaII( opta
tiv
ad e6c r
é d
ito
s),c o
nlaq ues ep re-
tend
es ent
arlasbasesm et
o do
l óg
ica
sd elam ater
ia( ambasp e
rtenec
iente
sa lter
cercu r
so )
.
Losalum nosm at
ricu
ladose nlacarre
rad etraducció
n ei n
terpre
tac
ióny ah ana dq ui
rid
o
unn ive
llingüís
tic
o yl i
tera
rios uf
ic
ient
ep ar
aa f
ro n
tarlal ec
turade po emasg rac
iasal a
s
as
ignatu
rasd el engu
ae spañola ylit
erat
uraim par
ti d
asd u
rant
ela ES O ye lB ac h
il
l era
to.
Además,l o
sa lumnosyah anp ract
icad
ol atraduccióng enera
ld uran
teelp r
im e
rcu rso yl a
tradu
cció
nl i
tera
ri
ag raci
asal aa s
ignatu
rad eint
rod ucc
ión alatraducc
iónl i
tera
ri
a( 8c r
édi
-
tos
)im par
tidaens egundo
.Em p
iezan
,pu es
,ae sta
ra costum b
radosad iversa
se st
rategiasy
técn
icasdetraducción
.P o
ro traparte
,lap oes
íam étric
ayr im ad
ar espondeac onvencione
s
normal
izadasrecopi
ladasenn umeroso
sm anua
lesys onm ucha
slaso br
asq uen o
sa yu dana
ente
nderl a
so bra
sd elosp oeta
syq u
ed efine
nl osm ov
im ien
toslite
rar
ios.Ene stascond i
-
cion
eslatraducció
npo ét
icaseh aceap ar
ti
rd eunt ext
oc u y
oc ont
e n
ido yc uyo
sr a
s go
se s
té-
ti
cosya rt
íst
icoss o
no bservable
s,descr
iptib
lesy,as uv e z
,transmis
ibles
.A lp r
in c
ipiod el
aprend
iza
jel apart
ea r
tís
tic
ad etodop oem aconducee lalum n
oau t
il
iza
rn uev
ase st
rategia
s
yt é
cnica
sd etraducc
ióndef ormai n
tuit
iva.Elp ape
ld eld oce
ntea co
stum br
ado alatr aduc
-
ci
ónd e poem a
ss er
íag u
iara lalumnoe nela prendiza
jed ee s
tasestra
tegia
syt écni
c asde
Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
236 iS
olíc
impaU&
tese
iai
ilayl
atr
adu
cci
ónd
e.p
cte
sía
l
i
ca'e
*ie
tau
la/d
e'VuuL
icc
ión>p
aéJLL
c/
i.

f
ormarazonad
ayo bje
tiv
a.Debem o
se n
tend
erq u
eelpoemaorig
ina
lyels
is
temadelleg
ada
con
dic
iona
nn ues
tra
sliber
tad
es.Laintu
ic
ión yl
acrea
tiv
ida
dnolos o
ntod
oycier
tosaspec
-
t
ossíson "d
idac
tiz
ables
"ent é
rminosde Migue
lÁ nge
lV eg
a{V a
sosComun
ican
tesn°2,
1994
:58
):
E
stad ob
led e
penden
ci
ad eltr
aduc
tor
,as a
ber
,ladelsi
stemaling
üís
ti
cop o
ru n
ap a
rt
e
ylad e
lsis
temaest
ét
icod e
la u
to
ro r
ig
ina
lp o
rotra
,limi
t
as uc a
pac
idaddea u
tonomí
a
ope
rat
iva,pue
sn opueded ec
ir
:"voyah a
cerun
ao br
ac uyoresu
ltad
os e
atot
alment
e
indep
endie
nte
,quesól
ot eng
ar e
fe
renc
iaam ipro
pi
ae s
tét
ica"
.Seb as
arí
ap o
rtan
toen
e
sac apac
ida
dd eautod
idaxi
s,odeb ús
qued
ai nd
epend
ient
ed esoluc

nap robl
em a
s
quetan
tou n
oc omoo tr
o,elauto
rc om
oe lsi
st
em a
,im ponen
.P e
rotant
ou n
oc omo
o
troleo b
li
ganacier
tao b
jet
iv
ida
d yelres
pet
oaam bo
sd e
beregi
reseproce
sodetra
-
ducc
ión,unrespe
toq u
ec ons
ti
tuyeuncri
ter
ioo b
je
tiv
oq uee s
tud
iasua c
tiv
idad
.El
t
raduc
torest
ác o
nsi
guien
tem e
nt
eo bl
iga
dop o
runaser
iedef a
cto
re
sq uedet
ermin
ansu
ac
tiv
idad,s
ua c
tuac
ión,unaactu
ació
nq u
eélnop u
edeejer
cerautó
nom amen
te
,crea
ti
-
vamen
te,ye saquídondesep ued
eh a
ceravanz
arlaref
lexión
,laargument
aci
ón,y
a
firmarq u
elafi
jacióndelosprob
lemasquetan
tou n
oc omoo tro
,tan
toelorig
ina
l
comoelt e
rmina
l,l
ep resen
ta
n ys u
sc o
rre
spond
ient
ess o
luci
one
ss ondidac
t
izabl
es
,
ense
ñabl
es,t
ransmi
sib
lesod oc
ibl
es
.
Eld ocen
tea demásd eserung uí
al ingü
íst
ic
o( end o
si diomas)yg uí
ae nlat r
ansmisió
n
dee st
r a
tegia
syt écnicasdetraducc
i ó
n( s
us aber
-hace
rd etraductor
)d e b
ec onvert
irs
eenu n
guíafilológi
coe nt oda
ss usm odal
i da
des( con
ocimien
tosa cerc
ad eu na u
tor,deu n movi
-
mie
ntol i
terar
io,m ét
ricos
,e s
tra
tegi
asd electu
raye sc
ritu
ra)ye nu ng uíac u
ltura
l.Sieltra
-
duc
t orp rof
esiona
lp ar
al lega
rau nr esul
tadosat
isfac
tor
ion os eb as
ae xc
lusivamenteenla
intu
i c
ións i
n"h aberrecurr
idoa n
tesau np ro
cedimien
toc ie
ntí
fic
od ea ná
lisi
sd etext
o ydo-
cum entac
ión"t a
lc omol os ub
rayaC hr
ist
iane Nor
d(1993 :1 08)
,esn ecesar
ioq ueeltraduc
-
torc onozcae s
tosp rocedimien
tos.L ap r
áct
icar ep
eti
dad el aa ct
ividadt raduc
torap ued
e
ayudara ltraduc
torp er
oe ld ocen
te
,s iestraduc
toryp edagogo,d eb
es e
rc apazd epropor
-
cionarh er
ramienta
sú tile
sas usalumno s
,frut
od esue x pe
rienc
ia ein vest
igación
.N oa f
ir
-
mam os q ueelp apeld e
ld ocen
teene s
tao ca
sió
ns eaq uetodoss usa lum no
ss alga
nd ela
facu
ltads iend
og ra nd
est r
aducto
resd ep oe
sía
.L orazonableesc ree
rq uee s
tai n
ici
ació
no
sens
i b
ilizac
ióni nc
iteal osalumnosai n
ter
esar
sep o
rm ucha
sm odal
id adesdet radu
cció
ny
génerosl i
tera
rio
sd ife
r e
ntes
:n ues
tr
op ape
lesp ro
porci
onarle
sl as'bases'p a
rae nf
renta
rs
ea
es
tae s pec
ial
idadsilod e
sean.Las ens
i b
il
ida
dd ec ad
au no ys use xp
e ct
ativa
sl ellev
arána
especia
lizar
se.J oa
n M anuelV e
rdegalC ere
zo(1996:2 14
)s eñal
aa lrespecto:"[
...
]c on
side
-
randol a
sd if
icul
tadesd elatraducc
i ó
nl i
tera
ri
ays um e
rcado,elo bje
tivoú lt
imon oe sfor
-
marp r opi
am ent
et rad
u c
tore
sl i
ter
arios
,sinoe n
trena
ral ose s
t u
diante
sp ar
aq ues epa
nd es
-
envolverseene s
et ip
od etexto"
.
Nuestraa ct
ivida
dd ocen
ted emuest
raq ueconp ac
ienci
a ye x p
eri
en ci
at raduc
tor
ap ropi
a
sep ue d
ent ran
sm i
ti
rc onc
epto
syt écn
icaspropia
sd elatraducciónp oétic
a al o
sa lumnos.
Creem osq ues o
nn ecesa
rio
sc ie
rto
sr equis
ito
syc ier
tap lan
ific
a c
ión.E lc onoc
im ie
ntolin
-
güí
sticod el o
sa lum nosd eb
eh aberalcanzad
oc ier
toni ve
l.P o
ro tr
ap art
e,s e
rán eces
ari
o
acos
t um br
arlo
s,sin oloe s
tán,aest
eg éne
roli
tera
rioyas u
sd iver
sasm ani
fest
aciones
.Inci
-
tar
lesae sc
rib
iryl eern o
sp are
cef ac
tibl
e.Porotraparte
,c r
e emosq u
el ac rí
tic
ad etraduc
-
cionesp uedes e
ru nb uenejerc
icio
;a sísed a
ránc uen
tadec ómos epu edetrad u
cir
.F in
al
-
mente,t raduc
irjuntoc onlosalum nosp ued
es e
ri n
teresan
ted esdeelp un
tod ev i
st
ad ela
inte
r a
c c
ión yd e
li n
tercambi
od eim p
resion
es.Sipre
tendem o
st raduci
rc one ll
osp oemasen
ver
s osm é
tr
icos,serán ec
esar
iop ropor
ciona
leslasherr
am ien
tasp ar
ae llo:cómof uncion
ala
rimae nc adasis
tem a
,c ómop odem osreso
lverlosprobl
em asdec o
rre
s pondencia
sm é
tric
as,
etc
.

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
2
31

Con esta
sb a
sesysigui
endoenp a
rte
,porejemplo,elesq
uemadeo b
jet
ivo
sdea pr
endi
-
z
aje qu
ed ibu
ja
nJ ose
p M a
rco Bo
ri
llo
,Joan M.V erdeg
alC e
rez
o y Ampar
oH ur
tad
oA lbi
r
(19
99:1 72
)enr e
laci
ónconlatraduc
ció
nl i
ter
ari
ae ng en
era
l,pens
amosp od
erdib
uja
rlos
s
igui
e n
tesobje
tivo
senr e
lac
iónconlae n
señanz
ad elatraduc
ció
n poé
tic
aenlaformaci
ón
'
inic
ial
'd e
lfutu
rotradu
cto
r.
2. Ob
jet
iv o
s
1
.1.P r
in c
ipio
sm etodológ
icosdelat raducc
iónd ep oes
ía
1
.1.1
.A c e
rcars
eaun an ue
vam odal
i d
add etra
ducció
n
-de s
arro
lla
ryd em os
tra
rim agin
ación
,i n
tuic
ión ycrea
tivid
ad
-ca p
tarlaim po
rtanci
ad elalectu
rayd elad ocumentac
ión
1
.1.2.Iden
tif
icarya n a
li
zareltip
od etext
oe npresenc
ia
-sa b
erident
ific
are ltip
od epoesí
ap ropue
st
a( poes
íalibre
,p o
esí
am étr
ica
)
-serca p
azd erecav a
rinformac
ións obr
eeltext
oe np re
senci
a
-s abe
ri den
tif
ica
r ya na
liza
rlasc onvenc
ionespropiasae s
teg én
eroen am bossi
stemas
(
rima,m et
r o
,tip
od ee st
rofa
,tip
od ep oema)ysusp ar
ticu
lar
idadesdis
curs
ivas(ri
tmos)
-serca p
azd eiden
tifica
rya nal
izarfigu
rasderetór
ica
-asimila
ru nm étodod eanál
isi
stextua
l( e
nn ues
troc a
sod i
scur
sivo
-rí
tmico)
-serca p
azd elleg
araun ai n
terp
retac
iónp e
rsonaldeltex
to
1
.1.
3.A n
tesdetradu c
irunpo ema
-serc apa
zd euti
lizarlatermino
lo g
íapropi
ad elatraducc
ión(est
rateg
ias
,m étodo
s,técn
i-
cas
).
-serca p
azd eiden
tifica
rl a
sp o
sib
l e
sd i
fic
ult
adesdet rad
ucció
np l
anteada
spore lt
ext
o
1
.2.Sab e
ren frenta
rsea l
atr aducc
ióndeu np oema
1.2
.1
.V isió
nd elatraduc
ció
np oé
ti
catran
sm i
tid
a
-sabe
rj era
rquiza
rlaim po
rtanci
adeloselemento
squ ecom pon
enunpo ema
-entenderlaneces
idaddea ñadi
relement
os(contex
tual
izado
s)ydes up
rimi
ro t
ros
1
.2
.2.R esult
adod e
lproces
ot r
a duc
tor
-poders egu
irlasdis
tin
ta
se tapa
sd e
lproces
o
-quee lalum n
os e
ac apa
zd ellega
ralae quiv
alenc
iali
tera
ri
as egú
nlajer
arquí
a quees
ta
-
b
leció.
1
.2
.3.S aberrevi
saryc o
rreg
ir
-sabe
rb us
carvers
ionesexis
tente
s
-cri
ti
caro t
rastradu
ccione
sdef ormaobje
tiv
ayc on
str
uct
iva(propon
iend
oo t
rasopcio
nes
)
-sabe
ra simila
rerror
eslingü
íst
icosyformale
s( númer
od esí
labas
,rimaut
il
izada
)
-poderi den
ti
fic
arap os
ter
ior
il a
stécni
casdetraducc
iónuti
liz
adas
1
.3.Lat raducció
nd epo es
ía:introducc
ióna lareal
id a
dl aboral
Ene st
ao casió
nc oin
cidimosconl a
sp auta
sd e
fin
id a
sporJ ose
p M arc
o Bori
llo
,J oa
n M .
V
erdegal C e
rez
o y Am par
oH u
rtad
oA lbi
r(1999 :1 73
)yd es
tacamosp a
rae st
aeta p
alos
e
lementossiguien
tes
:
1
.3.1
.M ercad
ol abo
ral
:" conoce
rl asasocia
cione
sd etraductor
eslite
rar
ios ydeau tor
es"
;
"
conocerlasvíasdeaccesoalm ercad
oed i
tori
al"
.
1
.3.2.Traduc
t o
rlit
erar
io:"conocerys abe
rlosr e
cursospropiosdelatraducc
ióng enera
l"
;
"
saberaccederalainfo
rm ac
ións obr
equ ésehatraducid
o yqu énosehatraducido"
.
En d e
fin
it
ivan ues
tro
so bje
tivo
sg ira
ne ntorn
o aun am e
tap r
incipa
l:hace
rt od
olopo si
-
b
lep ar
aqu elosalumnos,enp r
imerlugar
,s ea
nc apa
cesd einte
rpre
tardeformap er
so n
alun
t
extoc uya
se spec
if
ici
dadese st
éti
casenp rinc
ipi
ol e
sd esconcer
tabany,ens egund
ol ug
ar,
quepuedanp one
renf ormae s
tainterp
ret
ació
n atravé
sd eunn ue
votext
oc uyov a
lorli
tera
-

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
238 ¿San
/compa
ii&ieS
'e&au
la ytuVuuü
tcc
ión
'de<poes
ía?
/una
/prác
tica'me
iado
lá^
lca
/en/e
laula
'de/Uaducc
iót
vpo
éti
ca/
.

r
ios e
ae qu
ivalen
teald e
lorig
ina
l(equi
valen
ci
aq uelospropio
sa lumnosjun
toc o
ne ldo-
c
e n
ted ebe
ría
ni n
tenta
rd e
fin
i
re nfunc

nd e
lori
gina
lyd elaf ina
lidaddesutraducc
ión
).
Los ob
jet
ivosd e
fin
idos yelm é
tod
od eta
ll
ado ac o
nti
nuac
i ó
nd eb
enp ermi
ti
rnosd a
rla
s
b
a s
esf o
rm a
tiv
as acie
rt
otipodefut
urotradu
cto
rlite
rar
io,defi
nid
op o
rJ o
sep Marc
o Bor
i-
l
lo,Joa
n M.V erdeg
alC e
rez
oyAm pa
roH ur
tadoAlbi
r(1999:1 67
):
Elt
radu
cto
rli
ter
ar
iodebetene
runasól
idaformac

nlit
era
ria
,se
rungra
nlec
tordel
i
-
te
ra
tur
a ytene
ru n
aespec
ialsens
ib
il
ida
dh aci
ae lhe
choli
tera
rio
.As
imismo
,hade
re
al
iza
ru n
alec
tur
atota
ldeltex
t
oq ueinc
luy
au naapr
eci
aci
óndetodo
slo
srasgo
ses
-
t
il
ís
ti
cosquel
oc on
forman
.L acompet
enci
alit
era
ri
asól
osea dqu
ie
ret
ra
su n
ae x
pos
i
-
c
ióncont
inua
dadelo
stext
osli
ter
ar
ios.

2
.Me
tod
olo
gía
Nues
trosp lanteamien
tossea rti
cula
ne ntornoalaim por
tanci
ad elapráct
icadelal ec
tu-
rayd elae sc
ri
t u
ra,asícomod elan ecesid
addep ropone
ral o
sa lum n
osm étodo
sa decuados
dea nál
is
islite
r a
rio
sp rev
iosal at r
aducción
,h e
rramien
tasye s
trateg
iaspropia
sae s
taprác-
t
ica.L am etodo
logíaq u
es egu
im o
sal ah o
radee nseña
rlatraducc
iónp oét
icadentr
od eu na
as
ignaturao pta
tiv
ad et ra
d u
cciónl i
terar
iaesp rog
resi
va.D i
fíc
ilmentep odemosp re
tender
quee nlap r
im e
rac la
selosalum n o
sllegue
nc onuns one
todeS téphaneM al
larmétraducid
o
conrim a
sc on
sona n
te
se nalejandrino
s oe ndec
así
labos
.L a
sp rimera
ss es
ionesdeb e
ns erv
ir
pa
r ae xper
im en
tarc o
ne llenguaje,conn ueva
sh er
ramienta
s yc o
nn ueva
stécnica
sd etra-
ducc
ió n.L apr o
gresió
nt ambiénd eb
en ota
rseenl adif
icul
tadd el o
s poem a
sp ropues
tos.
P
la n
team oslaa s
ig n
atur
ad elas igu
ient
em ane
ra:organ
izam o
su ntal
lere xp
erimenta
ld onde
l
ai nter
ac c
ión ylosinte
rcam b
i o
sc oneld ocen
tes o
nf undamenta
les
.L ai de
ad eentende
rl a
as
i g
naturac omou n"tal
ler
"r espondean u
est
rod e
seodec onver
tir
laenun aasigna
t u
raprác-
ti
cad ondee lalum n
ov aa cos
t um b
rándos
e alal e
ctur
ad epoem as
,al ae sc
ri
tur
a yal atra-
ducc
i ón.A s
imismoe ld i
álog
oc one ldocent
e nosparec
eim presc
indibl
ep ar
ae vi
tarq u
ee l
alumnon ov eas ó
lol a
sd i
ficu
ltadesq uelatraduc
ció
nd ep oes
íap l
a n
tea.Pre
fer
im osem p
e-
zarp orh ac
erd escub
riral o
sa l umnoslae sen
ci
ad ela poesí
a:la poesí
ac omov isió
nd el
mundo,c omod iá
logoc o
ne st
eú lt
imo,c omou ndiálog
oc onsig
o m ismo,etc
. Ac ont
inua-
ción,detal
lamosl a
sf a
sesq u
ec omponenn ues
tr
am e
todolog
ía
.E sta
sf as
essea s
em eja
n alas
fase
sq uec omp one
ne lproce
sod et od
at radu
cció
np oét
ica(fo
rm at
iv
a op rofe
siona
l),per
ol a
di
ferenc
iaf undam en
talesq u
ee ld ocent
ea compañaent od
om oment
oa lalum n
op roporc
io-
nándolea yud
ayc onse
jos.

2
.1.F a
sesp r
eliminare
s:un i
rteorí
a yp rác
tic
ad elat r
aducció
nd ep oes
ía
Quererq u
el osalum n
ossea cost
um bre
n alatraducc
iónd epoem a
sn osign
ific
aq ueel
p
rimerp a
sos e
atraduci
r.Esn eces
ari
op ropor
ciona
rle
sh err
amienta
sys ens
ibil
iza
rle
sc onel
t
ext
ol i
tera
rio
.
-p roporc
ionarh e
rramien
tasp rá
cti
cas:est
ea spect
o nosp a
recef u
ndam en
ta
l.E ne s
ta
p
rimerafaseelalum n
on eces
it
aa dqui
ri
rl o
sm e
canismosquerige
nl o
spo emasm étr
ico
sy
l
at e
rminolog
íar e
lac
ionadac o
nlatraducc
iónp oé
tic
a( s
ist
em a
sm étr
icos
,figura
sder e
tóri
-
ca
,técnic
asdetr a
ducción
).
-l e
ctur
a:lalectu
rap e
rm i
ted e
scubr
irn uev
osh or
izont
eslit
era
rios
,c on
exionestex
tuale
s
yformasdispa
resdeu t
il
izarellengua
je yexper
im e
ntarnueva
ss ens
acione
s.Lal ec
tur
ap er
-
m
ite quesed esa
rrol
lelaintuic
ióndel o
sa lumnosye selp r
imerp a
soh ac
ialai n
terp
reta
-
c
ión.
-e scr
itur
a:organiz
ara c
tiv
idadesdee s
cri
tur
alep ermi
tir
áalalum n
od esa
rrol
larsuim a
-
g
inac
ió n ysucreat
ividad
.E viden
tementenos edebec on
fundi
re sc
ri
tur
a ytraducció
n( e
l
o
rig
inalc ondic
ionan ue
stra
sliber
tades
)p er
oi nsi
st
im osenq uetodatraducc
iónp oét
ica
,
Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
2
39

sob
retodosisetrat
ad ep o
esí
am é
tr
ica
,c onl
lev
au n
ap ar
tedec reac
ión:rimarnosiem pr
e
espos
ibl
eu t
il
izandolatécn
icadelatraducc
iónlite
ral
.
-teorí
aeh is
tori
ad elatrad
ucció
n poét
ica:seráúti
lq u
el o
sa lum n
oss ep
anc ómos eha
i
dotraduc
iendop o
esí
ayl asrece
ta
sq ueh a
np ropues
tolosteór
icos.Sehai d
or ef
lexi
on ando
s
obreest
aa c
tiv
idadyc ie
rta
sc on
clus
ionessonrelevan
tes.
-crít
ic
ad elatradu
cció
n poét
ica
:a bord
arest
et emano sparecem u
yim port
ant
ep ar
aq u
e
l
osalum no
se n
tienda
nq uelatraducc
iónp oé
tic
ae spo s
ibl
ea s
íc omol leg
arau nr e
sulta
do
s
at
isfa
ctor
ioeno tr
oi d
iom a
.A demásp o
dránident
ific
arap ost
erio
riq u
ét é
cnica
sd etraduc
-
c
iónseh a
nem plead
op ar
allega
rau nresul
tadodeterminado
.
-desc
ripc
iónd e
lm und
ol abo
ral
:ene st
ap r
im er
ae tap
as ep r
etend
er eal
iza
ru nai n
tro
-
d
ucción.
*h err
amienta
su t
il
izadas
:dicc
ionar
ios(enp ape
lye lect
rónico
s),m anua
le
sd em ét
ricay
defig
uras
,m anua
lesdetraducc
ión,págin
asw eb
,e tc
.
2
.2.F ase
sd ean ál
isi
sein te
rpretac
iónd elpoema
Elp rimerp a
sos e
rálalectu
rap er
ol a
sd emásfase
sp odr
íann od esa
rrol
lars
ed eformali
-
nealoc ronológica
:
-l ec
t u
rad e
lp o
em ayd ocum en
tación
:lal ec
tur
ae sf undamenta
lp ar
aim p
re g
nars
ed el
poem a yem peza
rav e
rl a
sc onexion
esq uesee st
ablece
ne né l(tem a
s,aspecto
sf óni
cos,
p
rese nc
ia on od elautor)
. Asuv ezs igu
iendo aA nd
résE hrenhaus(V aso
sC omuni
cantes
n°31 ,2005:37)n o
sp a
recen ec
esar
ioe n
tra
r" e
nlad inámic
aye nlalógic
ad e
la utor
".
-i dent
if
icació
nd el a
se spec
if
icidade
sd elp o
em a
:i den
ti
ficació
nd e
ltem a
,d elosargu-
men
t osd e
lp oema,deloselem en
tosformale
syd el o
sritmosq ueloc on
figu
r a
n,laspregun
-
ta
sq ueplante
ae ltext
o ydel a
sr espue
sta
sp ropues
tas
.I den
tif
icació
nd eltiempo,delespa
-
c
io,p r
esenci
a on od ela u
toryd eo t
ross e
res oe n
tidade
s,i n
terpre
tac
iónd em e
táf
ora
se
imág enes
.
-i nte
r p
ret
aciónp erson
aldel ae spe
cif
ica
ds emánt
ico-
rítmicad e
lp oem a
:e fec
to
sq u
e
t
ienee lp oem as ob
reela lumno,q u
éc re
ee lalum n
oq u
eh aq u
erid
oe xpresa
re lpoet
ay
cómol oh aexp re
sado.
-e labor
ació
nd eu nc oment
ari
od etext
oq uep e
rmit
irálap ar
tic
ipació
na ct
ivad e
lalum n
o
enela u
la:sin
tet
izarbaj
ol aformad eunc om en
tar
ioloi den
tif
icadoa nt
erio
rm en
te.Esi n
te
-
res
a n
teq ueser eal
iceenl al engu
a Bp ar
ad esar
rol
larn uevasa pt
itude
se ne salengua.
Hemoso p
tadoena lgunaso c
asion
espo relllamado"comm enta
ir
e compo sé"
.E je
rci
ci
oe n
elq u
es ep re
tendeq u
ee lalumnos aqu
eal aluzd o
sot re
sejesd electu
raap ar
tirdelpoem a
yc onfigur
eu nc oment
ari
or azonad
oe nt orn
o ae l
los
,a nal
i zand
oc onjun
tam en
tef ond
oy
fo
rm a.C ons
tad e un
ai ntrodu
cción
,d eund esa
rro
ll
o yd eu n
ac onc
lus
iónc uyaa per
tur
a
puedet ra
tard e
ltipodet ra
ducció
nq u
eela lumnoseh apropu es
too f
rece
ros obr
es u
sd i
fi
-
cu
ltadesd etraducció
n ylasest
rateg
iasdesar
roll
adaspararesolve
ra quel
losproblemas
.
-j e
rarquiz
acióndel oselemento
sq ued ebe
ría
na parec
ere nlatraducc
ión:elc oment
ari
o
debep erm i
ti
ra lalum n
oc ent
rars
es obr
ep art
icul
aridad
esq ued ese
ap lasmarens utraduc
-
c
ión.
*h e
rramienta
su t
ili
zadas:docum en
tac
i ó
na cerc
ad elautor,m anua
lesdelitera
tur
a yde

trica,e tc
.
2
.3.Fase
sdetr aducc
ión yproducc
ióndeu npoema equi
val
ente
Es pr
imord
i a
lq ueelalum n
os ep
alo queesper
am o
sd eél
.A sínosp a
rec
en ece
sari
o
comu
nica
rlenuestr
av i
sió
nd elaact
ivid
adq u
en o
sproponemosrea
liz
arconél.Enn ue
str
o
c
asoc o
ncebimoslatraduc
ciónp o
ét
icac om
olar ec
reac
ióndelasigni
fic
anci
as emán
tico
-
r
ítm
icadeunp oema.Lae qu
iva
lenci
ades i
gni
fic
anc
ias emán
tic
o-r
ítmi
caent r
aducc
iónes
p
aran o
sot
ros unan oc
iónrelac
iona
lq u
ed ef
in
ee lgrad
od ed ens
ida
ds em án
ti
co-

tmica
,
Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
2
40
&>
e&cúp<U4n< d
e/u
na/p
/tá
cUc
a'm
elo
dol
óqi
ca/e
neta
ula
/d& U
adu
ccl
án/
poé
ti
ca/
.

s
um ad eri
tm osos ign
if
icanc
iarítmic
a,e x
ist
ent
ee nt
reelp oemao r
igina
lys utraducc
ión.
E
star el
aciónsee s
tablec
eenf u
nció
nd el a
sp ar
tic
ular
idade
sr í
tm i
casd e
lo r
igina
l(ri
tmo
m
étr
ico,r i
tmoa c
entua
l,ri
tmop rosód
ico,ri
tm odec on
teni
do),loso b
jet
ivo
sd eltraduc
tor
(
fina
lidad
,receptor
),sushab
ilid
ades,yelc o
ntex
toli
ter
ari
oyc u
ltur
alenelquesed esa
rro
ll
a
e
la ct
ot r
aducto
r( cos
tum b
res
:v ers
olibr
e/v e
rso mé
tri
co/ m ovimien
to,etc
.)
.E lnive
lde
s
igni
fican
ciasem ánt
ico-

tmicatien
eunp erf
ildinám
icoyf unc
i o
nal
.
Elc onta
ctoc o
ne ltex
tolite
rar
ioasíc omosutraduc
ció
ns onim p
res
cind
ibles
. Noso
tro
s
c
reemo squeelo bj
etiv
oestraduci
r,alcontr
ari
od el
oq uealp a
recerseprác
tic
ae nalgunos
c
e n
trossegú
nA naM at
a(V as
osC om un
icant
esn°29,2004:27)
:
Escier
t
oq ueenlafacu
lta
d,po
rlom eno
senlaqueyoc ono
zco
,m á
squeen
seña
ra
tr
aduc
iruntext
oc onc
re
to,co
saq u
eenli
te
rat
ur
aesm u
ydif
íci
l(qu
iz
áloseameno
s
contex
tostéc
nico
s,dond
esep u
edehac
erunglo
sar
i
ooa p
l
ica
rtalf
órmu
laauncon
-
tr
at
oou n
ac a
rt
adep re
sen
tac
ión
),l
oq u
eseenseñ
abaer
aae nte
nde
rcómote

au n
o
queaf
ronta
resetex
to
,v e
rsie
rauntex
t
oc ómi
coosier
aunt ex
tomásomeno
spoé
ti
-
co,ytambi
éne n
ten
dercómoapr
oxima
rs
ealtex
topar
aluego
,comohadi
choPa
tr
ic
ia,
bus
cars o
luc
ione
soi ndag
ar
,lee
r,compa
ra
rp a
raq u
eu n
om ismopud
ie
rasac
arsu
s
conc
lus
ione
s.
La p ropuest
as iguien
ten acedei nte
ntosdeim p
l ant
ació
nd ev ar
i o
sm étod o
se ne la u
la.
Hemosc omprobadoq u
el o
sa lumnosses i
ente
nm ásc óm odo
ss ih a
np reparadoa nter
iom en
-
t
ee ltexto:1)i den
tif
i ca
ció
nd e
ltem ayd eloselem entosprinc
ipalesd elpo emayj e
r a
rquiza
-
c
ión ,2)t raducc
ión.E nela u
lar e
tom amoselp roces
od esd
ee lprincipi
o pu est
oq u
ee na lgu
-
naso casioneslosa lum no
sn oh antenidotiem p
op ar
ap repara
re lt exto:noe sa conse
jabl
e
quee ld o
centepr oyect
esuv er
sióndirect
am ente
.R ecomendamo s
,p orh ab e
rlop rac
ticado,
lee
re nv o
za lt
aelp o emayem peza
rp oru n
ap uest
ae nc om ú
nd e
lt em a,del a
se spec
ific
ida
-
desd elt ex
to ydel asdif
icul
ta d
esq ueh a
na fron
tadol o
salumno s.P asarí
am ose nu ns egun
-
do m om en
to alat raducc
ión:em p
ezandop ore scucharlaso pc
i onesd el o
sa lumno s
.S or
-
pr
e ndentem en
tel osa lumn o
sno sh a
nc om uni
c ad
oq uesia f
rontanu ns one
tor im ado(text
o
muyi ntere
sant
ep o
rs ue x
tensió
n yc arac
ter
íst
i c
asf orm a
les
)p ref
i e
ren em p
e za
rp o
ru natra-
ducc
i ónl it
eralyt rabaj
arap a
rti
rd eell
ap arallegarau n
av e
rsión m étr
ica yr ima da
.E st
e
hecho no ss orp
re nd
ióp u
est
oq u
ee s
ta metodologí
an oesl aq ues ep reconizac uandose
hab
l ad etrad u
cciónliter
aria
.E nefect
oe nsuc apí
t u
l o"Latraducciónl ite
raria"J o
sep M arc
o
Bor
illo,J oan M.V e
r deg
alC erez
oyAm par
oH ur
tadoA lb
ir(1999 :1 70)señ a
lane nr e
lación
conl oso bje
tivo
sl lam ado
s"S aberrecor
rerlasetapasd eelaboració
nd elatr aducció
nl it
era-
ria
":"B uscarlav ers
iónd ef
i n
it
ivad esd
ee lprincipio,evi
t a
n d
ou nb orradorlitera
l,m a
rcar
la
sd udasyl a
sla gunasparar e
solver
lasm ásad e
lante".No ob s
t an
t e
,p arec
eq u
ea ltra
tars
e
detr aducció
np oé
tica,yesm ás
,d elatraducc
i ó
nd ep oemasm étricosyr im ados,s o
nn ece-
sar
iase tapass uc
esivas,porlom enosenu nprim e
rm om en
tod elaf orm ación:
-b úsquedal éxica
:lab ú
s qu
e d
ad el ad e
fini
ciónd eunc onceptod eb
eh abers
eh ech
o
ante
riorm entep e
roh emosc omprobadoq u
ea lgunosa lumnosd e
janp a
rae lfinallabú squed
a
dee q
uiv a
lente
sl éxico
se notroidioma.
-v ersiónlite
ral:alprinc
i p
iod e
lp roce
sod etrad ucc
iónp ermitec onservarl o
sc once
ptos
desarro
lladose ne lorig
inalsi
np reocupars
ep oras p
e c
t o
sf o
rm al
e s
.
-v e
r s
iónc ontada:supres
iones,com pensac
iones,d esp
lazami entos
.S egúns ui nt
erpre
ta-
cióny je r
arquizac
ióne lalum novislumbraq u
en otod osep uedec onserva
rd ef ormai dént
i-
casis ep re
te nd
elle ga
rau nav er
siónm étr
ica
.
-v e
r s
iónrim ada:enal g
u na
so cas
ioneslosalum no
sd e
j a
np arae lfinallae laborac
iónd e
lasrim as.P e
ron os iempr
es uc
edea s
í:laelab o
raciónd elav er
si ó
nc ontad
ayr im ad
as ue
le
hacersee np ara
lelo.

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
2
41

*herr
amien
ta
su t
il
izad
as:dic
cio
nar
iosm
ono
lin
güe
s,d
icc
ion
ari
osb
il
ingü
es,d
icc
ion
a-
r
iosd
esinó
nimos
,dicc
iona
rio
sderimas
.
2
.4.Fased erevis
iónyc orrec
ción:pu e
st
ae nc omún
Lasf ase
sd er ev
isió
n yc or
recció
n nosp are
cen m u
yim por
tan
tes
.E np r
imerlugarel
a
lum non ece
si
tasabersiest
ác onsigu
iend
ol oq u
es elepide
.Ens egu
ndolugar
,sid e
tect
a-
mose r
r o
res(detip
ol ingü
íst
ico,forma
lor el
acionado
sc o
nl a
stécn
icasem p
leada
s)yl os
coment
am os,evi
taremosq u
eela l
um n
ol osrepi
ta
.F in
alment
eelalumnodebea c
ostumbra
r-
s
ea lju
ici
od eterce
rasp e
rsona
sy aq u
eene lám b
itoprofe
sio
nalnosenf
rent
am o
sal a
sr ev
i-
s
ionesyc orrec
cione
sd elosreviso
res-
correc
tore
s.Ene sesen
tidoco
incid
im o
sc o
n M igu
el
M
art
ínez-Lage(V a
s o
sC om un
icante
sn °292 00
4:27)cuand
os eña
laq u
elac or
recci
óne s
fun
dam en
talenn ues
tr
aa ct
ivid
ad,tant
op rof
esion
alment
ec omoenelaula
:
Esdeci
r,siyolepregun
toa ho
raaunp ro
feso
rc ómosehacepar
aa pr
ende
rop ar
aen-
señ
ar,med i
ráq u
eh a
yu nap a
rt
ef und
am en
ta
l,queesc o
rreg
ir
.Yac oment
abai
sh a
ce
unm oment
oc uán
tosea p
rendedel a
stra
ducc
ionesaje
nas
,b uen
as,mala
so r
egula
res
.
Pe
rod esd
eu n
ae d
itor
ia
l,elprofe
sion
al
,ys obr
etodoelprof
esi
onaldemig e
nera
ción
,
quenoh aa p
rend
idoenu na FTI
,rar
av e
zt end
ráest
ef eed
back
.E ncam b
io
,h a
cela
fr
iol
eradev e
int
ea ños
,cuandoyoem p
ecéatraduc
ir
,u n
ad ela
sc os
asqueyop ed
ía
s
iempreeraelm a
n u
scr
it
oc or
regido
,o l
asprueb
asdeim pr
enta
.Dee s
t
em o
doaprend
í
co
sasq u
el o
salum no
sdea hor
aim ag
inoq u
ea p
rende
ne nla
sa ul
as.Vier
rore
senlos
queahor
am ismolosalum no
syan ocaen
.S upo
n g
oq u
esih o
yn oseent
rega
nl a
sco-
r
recc
ionesesporfal
t
ad etiempo,porq
uelaeconomí
am anda,pe
roh a
br
íaquerecup
e-
ra
rest
ap rác
t
ica
.A lf
inya lcab
os etr
at
adee ns
eñaralqu
en osabe
.
-proyecc
iónd eunav ers
iónlite
raltip
o( hechapo rlosa l
um nosoe ldo cen
te):permi
te
quelosalum no
stenganclar
ase qu
ivalenc
iasléxica
s.
-propos
ició
nd etraducc
ionesm ét
ricayr imada
:e st
rofa po
re strof
a.1)sev alo
ranv a
ria
s
op
cionesys ei n
ten
taelegi
ru n
a( sivaria
so pcione
sno sp a
re c
env álida
slos eña
lam os
,p e
ro
e
la lumnotieneq u
ee nt
enderq u
ee nu nc on
text
op r
ofesio
nal,asíc omoe ldíadele x
am en
,

lo pued
eh abe
ru n
a opción)
.2 )sec onsta
ta aposte
rior
iq u
ée sloq u
es ehah echop a
ra
p
asar,poru napart
e,deu nav e
rs
i ó
nlitera
lau n
av e
rs
i ó
n m ét
ric
ayr im ad
a(quét écn
ica
sy
e
stra
teg
iasd etraduc
ció
nh em o
sem p
lea d
o)ypo rotrad e
lorigina
lal av e
rsió
nd ef
init
iva
.
-com pa
racióncontraduc
cione
spub licadas
:o p
cionesdel ostraductor
es,téc
nica
sd etra
-
du
cciónem pleadas
,resu
ltad
of in
al.
*herramien
tasuti
liz
adas:m anua
ld etraducc
ión,traduc
cionespub lic
adas,dic
cionar
ios
.

3
.Con
ten
ido
s
Alem pe
zaraim pa
rt
irclase
sdedic
adasalatra
d u
cció
np oéti
ca no
sd imo
sc ue
ntadela
e
sca
sezdem at
eri
aldidác
tic
oe nes
teám b
ito
.A s
ípu e
s,alrea
li
z a
re s
tear
tícu
lohem o
sp en
-
s
adoq u
eeraneces
ari
op ropon
erpau
tassobr
eest
ea spec
to.Adem ásnospropon
em o
sa m e
-
d
ioplaz
oe l
abora
ru n mat
eri
alespe
cia
liza
do. Acont
inuac
iónp res
entamoslo
sc on
teni
d o
s
q
ueh emo
selabo
radop a
raini
cia
ralosalumno
salatraducc
ión poé
tica
.
3
.1.Ses
ionesteó
ricas
:fase
sp re
liminare
syt eor
ía
Res
ervamosl a
ss e
sione
sd eunah o
rap a
raclas
esteóric
as,eje
rci
cio
s yact
ivid
ades
.L a
s
p
rime
rass e
sione
ss o
nd ee xpe
riment
ació
n yd edivu
l g
ació
nd eh er
ramien
tas
,ye nl a
ssi
-
gu
ien
tesnosd ed
icamosae j
erc
icio
sd ediver
saíndol
e.A lre
lacion
arlo
sc ont
enido
sc o
nla
m
etod
olog
íal aprogr
am ac
ióneslasigu
ient
e:
-proporc
iona
rh e
rramien
tasprác
tica
s:hem o
selabora
dot ab
la
sq uereca
pit
ula
ni nf
orma
-
c
ióncom pa
rad
af r
ancés
-espa
ñolsobr
elarim ayelm e
tro
.T am b

ns eent
regaalo
sa lumno
s

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
242 ¿S
o ncxw
vpa
tMe&elau
layt a
/
tMul
iMMán
/de
/po
esí
a/7
/un
a/p
rác
ti
ca/m
eto
dol
ógi
ca'en
*ela
ula
/de
/ViaÁuc
ció
n>p
oét
ica
*.

un al ist
ad ef igura
sd er etór
ica ydet écnica
sd et raducción.E nc las
es epro ponen al o
s
alum n ost a
reasdei dent
ific
ació
n ya n á
li
si
se ne sto
stresám bitos:núm erodes í
labas,tip
od e
r
im a,ti p
od efigura,q u
ét écni
casdet raducc
ións eh a
n em p
l eadoe nt a
lfragm en
t o
,a nál
isi
s
r
í tmico( pos
ició
nd el osacentosyc ont
ra-acen
t os
,r ep
etic
i ó
nd ef onem as
,devo cablos,osci
-
lacio nese nt
recam poss emántico
s,etc.
).
-l e c
tura
:u nad el a
sa ctiv
idadesq u
es o
lem osreal
i za
re sp ropon e
ral osa lum no
sq u
e
traiganu n po emaq uel e
sh aem ocionad
op o
rl asrazonesq ues ean
.C ad
au noleee ltext
oa
l
ac lase yc ompart
im osim pres
iones.C omo m a
teri
ald ea p oyos olem o
su ti
liza
ru nb r
e v
e
do cum e n
toe scr
itop orelp oe
tas ue
coS and
roK ey-Áberg,tra ducid
oa lc as
tel
lano porF ran
-
c
i scoJ .U r
iz
,titu
ladoL eerp oe
sía
,f ormandop art
ed elosP apelesd eT ara
zona( n
° 2
).
-e s c
ritu
ra:esp osibl
ee labor
arm ucho
se je
r c
icios
-jueg o
sp araa tr
aerlaatenciónd el o
s
alumno s.E ne s
es entidon o
sp arec
end es umoi n
teré
sl asp ropu es
tasd eA ntoni
oA l
tarr
i b
a
(
t rabajod ec reac
ión ap ar
ti
rd elao bradeR aym on
dQ ue nea
uC en
tm i
llemil
liardsd ep oé
-
mes,t r abaj
o ap ar
ti
rd ep al
a b
rasais
lad a
s,expresarsent
im ient o
sap art
irdeun aem o c
ións i
n
palabra s, manipula
rc o n
e x
ionesreferenc
iale
sd eim ágenes,p rácti
cad e
l" cad
á ve
re xqu
isi
-
to").E ne la u
lau naa ct
ividadq u
eh em o
sr ea
lizadof u
ee ntr ega
ral osalum no
su nalist
a
lé x
icad elasp a
labra
sp refer
idasdeP au
lV alé
ryp a
raq uei n
t entar
ánc on
stru
irun po emas i
n
se n
tirsea gob
iadosp orlaf al
tader eferenc
ia
s yd eim agina c
i ón.P rac
tic
am osune je
rcici
o
similarap art
irdeu nae s
trof
ad eunaR imadeB écquer
:l e
sp ropusim o
sc ont
inuarelpo em a.
Ene staso cas
ionessep ueden odivulga
re lnom bred e
lp oet
ap ar
an o" a
susta
rles"
.
-t eorí
aeh i
stor
iad elatraducció
n po é
tica
:s eh ac
ed es c
u bri
ral osalumnosl a
sd ist
inta
s
teoríasr elac
ionadasc onlatraducc
iónd epo es
íaat ravé
sd et e xto
st eór
icosyd eejem plo
sd e
tradu cciónd ondes ea p
lic
ane sto
sp r
ecepto
sd esdee nfoquesl ing üí
st
icosh as
tae nfoque
s
discursi vo
-rí
tmicos( teór
icosad es
tacarenn uestr
ao pin
i ón:J.S .Ho lm es
,R.L arose
,O .P az,
G. V áz que
zA yor
a,C h
.T aber
,P .Fa be
r,M .G .R ose
,A .L efevere
,B .R a
ffe
l,R .deB eau
-
grand e,A .H u
rtad
oA lbi
r,T .SáezH erm o
si
lla
,H .M eschonn ic)
.E nr elac
iónc o
nl ah is
tori
a
no sc e nt
ram o
sg eneralment
es ob
real gun
asfigurasim portan
t esal av ezdelap oesí
ayd ela
tradu cciónd epoesí
a(M anuelR e
ina,P au
lV alé
r y
,G erard
oD i ego,etc.
).
-c rít
icadel atraducció
np oé
tic
a:p roponem osp o
re jem p
lo al osa lumnosun ass e
istra
-
d ucc
i on esd e
lp oemaS pleendeB aud e
lai
realc aste
llan
o ya nalizam oscuále
ss onlasop cio
-
ne sd el ostraduc
tore
syq uél e
sp a
receelr e
sul
t ado.Tam biénh em o
sr ea
lizad
oe st
aa c
tivi
d a
d
c onp oem a
sd eP au
lV a
léry(francé
s-españo
l)yd eJ o
rgeC uesta( e
s paño
l-f
rancés)
.E sn ota
-
blel ae vol
ució
nd es ujuici
oal ol a
rgod elcuat
rim es
tre
:a lp rincipi
op refi
ere
ng enera
lm ent
e
lasv e
rs i
o ne
sm áslite
rales
,o ptand
oa lfina
lp o
rv e
rsion
esm áse laboradas.
-d escr
ipc
i ó
nd elm und
ol abora
l:ene st
aeta padei nic
iaci ó
nh ablamosdel a
se d
itor
iale
s
yc ole cc
i one
se specia
lizada
s(L e
tra
sU nive
rsalesd eC á
ted ra,A l
i anz
ae d
ito
rial
,É d
ition
s
caracter es(Francia
)e tc
.),delasa s
ociacione
s( p o
rejem pl
ol a ACET TenE spa ñ
a,la ATL F
enF ra nci
ay ,an ive
le u
rope o
,el CEAT L (C onse
ilE uropéend esA s
socia
tion
sd eT raduc
-
te u
rsL it
téra
ires)
,yd el a
sr evi
sta
sd ifu
s o
rasdet raducc
i one
sd epo em asyd eart
íc u
loss obr
e
trad ucciónl i
terar
ia( e
np apel ydigita
les
,p ore jem p
lo,H or ad ep oes
ía,E ldigoras
.com ,
V asosC omunicant
es,L alinte
rnad eltraduc
tor,e tc
.)
.E nu nao casióninvit
am osalp oet
ay
e d
itorR a ú
lH erre
ro(L ibro
sd elInnom brab
le,Z aragoza
)p a
rah abla
rd esua rt
e.A lfinalde
lap r esentac
ióne ldi a
logoc onl o
sa lum no
ss ec entr
óe ne lt emad el atraducc
i ón
.C omo
a nécdot a,m á
st a
rdeu naa lumnadee st
eg rupod ecid
iótr aduciralfr ancé
sele nsay
od eR aúl
Herrero,A sísec ue
c eau nh om b
re.
3
.2.Ses
ione
sp rá
cti
cas:f
ase
sd eaná
lis
is
,inte
rpreta
ción
,traducc
ión yrev
is
ión
Enestaoca
sió
nn oscen
tra
remose
nlae n
señanz
adelatradu
cció
ne spa
ñol
-f
rancé
s/fra
n-
c
és-e
spaño
ldes o
netos
.Laelec
ció
ndelsone
tores
pondealasespe
cif
ic
idade
sd ees
teti
pode

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
2
43

tex
to:untextoc o
rt
oe ne lq u
esec oncent
rane lemento
sf o
rm a
le
sc arac
ter
ís
tico
sd enum e
ro-
sospoem a
s( r
im a
,m etro,f
igurasder e
tóri
ca),cuyaestruc
tur
ae s
táclaramen
ted efin
ida(por
l
og en
era
ld esar
rol
lod ea rgumento
sp aral
elosenl oscuar
teto
syo pue
sto
se nl osterce
tos)
,
untext
oq uep ued
ed arl uga
rav ar
iasinterp
retaci
onesyc uyofina
lsuel
es e
rd e n
soya bier
to
alad i
scusión
. Nuest
ram etodo
logí
a nosp ermi
ted edi
carlasses
ionesded osh ora
sal ain-
ter
pret
ació
n yal atraducción
,alc a
bod elasc ua
lessolemosll
egaraunr esu
ltadod e
fini
tivo
.
Evid
entemente doshorasespo c
ot iempop ar
at ran
smit
iral o
salum no
stodoloq u
ed eber
ían
sabe
rs obr
ee lpoet
ays uo b
raante
sd etraduci
r,asíla
sp al
abra
sc l
avesdee s
tass es
ione
ss on
int
uic
ión,im agina
ció
n yc rea
tiv
ida d
.L esp roporc
ionam o
sl o
sd ato
sm á
sr elevant
es,les
invi
tamosyl esproporcionamoslash e
rramienta
sp ar
ai nves
tig
arp a
raq u
ee nt
i end
anq uesi
qui
erend ed
icars
eal atra d
ucció
nl i
tera
ri
ap art
ed esutrabaj
oc ons
ist
ir
áe nreal
i za
rtarea
sd e
documenta
ción.A d
em áss ol
em o
st raduc
irv ar
i o
s poemasd eun mismoa utorp ar
ap oder
ent
enderm ejorsuo bra.S u
ele
nm a
tricu
lars
ee ne st
aa si
gnatu
raenA lican
tetantoa lumnos
h
ispanohab
la n
tesc omof ranc
ófono
s( b
ecasE rasmus
)a s
ípu e
senf unc
iónd e
la lumnadoq ue
rec
ibimoso ptamo
sp ortrabaj
are xc
lusivamentelatraduc
cióndire
ct
aol atraducció
nd irec
ta
einversa
.Ac on
tinua
ciónp roponemosd o
slista
sd ed o
ces one
tos
:
3
.2.
1.M at
eri
al
T
raduc
ción dir
ect
afr
anc
és-
esp
año
l.
Monr é
vefami
lierdeP a
ulV e
rla
ine
,C orre
spondanc
esdeC har
le
sB aude
lai
re,Par
fumexot
iquede
C
harl
es B a
udela
ire
,H orapr
im adeS u
llyPrudhomm e
,AA u
gusteBra
chetdeS ul
lyPrudh
omm e
,L a
b
el
lev io
ledeJ o
séM ar
íadeH ere
dia
,L asi
est
ed eJos
éM a

ad eH e
red
ia
,P ay
sagep o
lai
redeC h
arl
es
M
arie Lecon
tedeL is
ie
,L eson
neurdeS t
éphan
eM a
lla
rm é
,A ng
ois
sedeS t
éphan
eM a
lla
rmé
,P én
iten
-
c
ed eStéphan
eM a
ll
armé,Ladorm e
usedeP a
ulV a
lér
y.
T
radu
cci
ón dir
ect
aein ve
rsa.
-Tra
duc
iónespañ
ol-
fran
cés
:
Llévamen ob
leb o
tel
lade Lui
sO ss
aG a
jar
do,Eln uevoson
etoaH e
lenadePabl
oN eru
da,Loin-
e
fab
led eD e
lmir
aA gust
ini
,L am u
sadeD elmi
ra Agus
tini
,Y op
ers
igou n
afo
rm adeR ub
énD a
río
,N o
mec o
nformo
,n o
:m edeses
pero.
.
.d eM i
guelH e
rnández
.
-Traducció
n f rancé
s-e
spañol
:
L'A lb
atr
osdeC h
arl
esB aude
lai
re,Laviea n
tér
ieuredeC har
le
sB aued
ela
ire
,N o
ctu
rnedeJ u
le
s
B
ret
ón,T em p
étedeJule
sB re
tón,Q u
ej
'aimel epremie
rfris
sondel'h
iverd
eA lf
reddeM uss
et
,U ne
p
romenadea uja
rdíndesplan
tesdeA l
fre
dd eM usse
t.
3.2
.2 .Pr oc
eso
Ela cercamien
to ala
st a
reasd ea n
áli
si
syd einterp
reta
ción apart
irdelash e
rramien
tas
proporc
io nad
ase nl a
ss es
ionest eó
rica
sa síc omolat r
aducció
n yl ar ev
is
ións ehaced e
formap rogres
iva:
-c om en
tari
o:etap
ad einic
iació
na lcom enta
ri
od etext
o( normasatravé
sd eejempl
osd e
com ent
arios,entr
e g
ad elis
tasd ec onec
t o
reslógicaspara ayuda
ral aest
ructu
rac
iónd el
mi
smo );e tapadep er
fecc
ionamie n
to atravé
sd eldiálo
goe nclase(cadaalum n
oe xpon
ee l
temad elpo ema yloseje
sd electur
aq u
es egui
ráens uc omentar
io)asícomoc omentar
ios
ace
rc ades u
sd i
ficu
ltade
sd etra d
ucció
na lr ea
liz
arl
ae nc asa
.S epide alosalumnosq u
e
intent
ene xpres
artant
oo ra
lme n
tec omopo rescr
it
oe nsul e
ng uaB.
-i n
terpre
tación
:etapadei n
iciació
na la n
áli
si
srítmico(defin
ició
n yn ot
ación
,ejem p
los
depo em asanal
izados)
;etap
ad ep er
fecci
o namien
to atr
avésdel aiden
tif
icac
ióndelasrepe-
ti
cionesyo sci
lacion
esdeu np oem a
.
-t r
ad ucc
ión:etap
ad ei n
iciac
ión alat ra
ducció
n( em peza
rpo rtexto
sd ond
el a
sr imas
puedenc on
segui
rseenv ar
iosversosgracia
sal atécni
cadelat raducc
iónli
tera
lyd ond
el a
s
im á
g ene
sy m e
táfo
rass o
na sequibl
es)
;e tap
ad ep e
rfecc
ionamient
oc o
ns onet
osm ásc om-

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
2
44
I
bes
cúp
ciá
n¿e
/un
cu¡
iiá
ct
icam
eta
ilo
láf
icae
nel
aul
a/d
e/b
iadu
cciánp
oét
ica
.

p
ie
josd o
ndeelr e
sul
tad
od elaact
ivid
adtradu
cto
radep e
nder
ádel ahabi
lid
add e
lalumno
p
araut
il
iza
rd i
versa
stécn
ica
sdetraduc
ció
n yvar
ia
sh er
ramien
tas
.
-rev
isió
n:etap
ad ei
nic
iaci
ón:eldoce
ntepued
eg u
iarla
srevi
sione
s;etap
adep e
rfe
cci
o-
n
amien
to:losalumno
sp ued
enint
enta
rrevi
sarl
asver
sione
sdes u
scomp añe
ros.

4.E va
luació
n
Eltipod ee v
aluació
nq u
ep roponem o
sc ons
tad ed o
sp ar
tes
:u ntraba
jop e
rsona
lyu n
ex
am en. Nosp a
re c
ep r
im ordi
alv a
lora
rlap rog
resiónyl o
se s
fuer
zosd e
lalum n
o alolarg
o
d
elc ur
so yn os ó
loap a
rt
ird elexam en
.A sí
,alc ab
od eun a
stresocu a
tr
os esion
espropo-
n
em os al osalum noslae labor
ació
nd eunt r
abaj
op er
sonalest
ructu
radodel asiguien
te
m
anera:c om enta
riolit
erar
io ytraducció
nd etre
ss oneto
sdeu nm ismoa u
torasícomo co-
m
enta
riot radu c
tológ
ico.P ued
es erinte
resan
teq u
elae ntre
gaseh agaenf o
rm a
to PDFm e-
d
ian
tec orreoelectrón
icop ar
aq uelosalum no
ssea cos
tum br
en ala
sh er
ramient
as mul
time-
d
ias.A d
em á
sd ee s
tae n
tregalesp e
dim o
sal osalumn o
sq u
ec om en
te
ne nclas
el a
sd i
ficu
l-
t
adesdetra ducc
iónq uehane ncont
ra d
o yla
se s
trat
egia
sq ueh a
nd esa
rro
llad
op ar
ar e
solve
r-
l
as.Enloq ueser ef
ier
ea le x
am e
nv a
loramostant
olaa simi
lació
nd ec on
ocimien
tosteór
i-
co
sc omop r
ácti
co s
.Lap rimerap a
rt
ed elexamenc ons
ist
ee nc on
tes
taradosot re
sp r
egun-
t
asrelac
ion ada
sc onlam étric
a.Enl asegundapart
ed elexamenelalum n
od ebed emos
tra
r,
e
nt i
em p
ol im i
tado,suh ab
ilida
dp aratradu
ciruns one
to yrea
liza
runb rev
ec om e
nta
ri
od el
m
ismo.D eltip
od es one
toe leg
idod epend
erásielalumnoe s
táautor
izad
oau ti
liz
arm at
eri
al
du
ranteele xamen.P ued
es e
ri n
teresan
teq u
ee le xamensed esar
rol
leenu nl abo
rato
ri
o
in
formát
icop a
raq ueelal umnod ispong
ad eh e
rramien
tasp a
recid
asau np r
ofes
ional
:dic-
c
ionar
iose nlínea
,c orr
ectore
so r
tográf
icos
,etc.
5.C onclus
ión
Lae lecc
ióndel atradu
c c
iónpoét
icac omoe spe
cia
lida
denu n
aa signa
tur
ad etraducc
ión
l
ite
r a
riad esegundoc i
clo
,p uedeparece
ra t
revid
a yh as
taarr
iesgada
.N o obstan
te
,l o
st r
es
añosq uellevamosim par
tiend
oe s
taa s
ignatu
ra no
sd em u
est
raneli n
teré
sd elosalum no
sy
sob
ret odos uc apac
ida
dd ea dapta
ción.Sui n
teré
se sn o
tab
lee nc l
ase yensum aner
ad e
abo
r d
a reltraba
jop ersona
l:lacrea
tiv
i d
ads enotaenc ad
ap ágina
,e nc ad
ailust
rac
iónq ue

a den.S uc ap
acidaddea dapt
ació
ne ss o
rprenden
te:ll
egan alasprim e
rasclas
esd es
c on
-
c
ertadosp o
rn uev
asm anera
sd ev e
ryd er e
tra
tarelm und
op e
roc ons
iguene n
tende
rq uela
p
oesía,a ligua
lq uelam úsic
a olapintur
a,esotram aner
adee xp
resar
se ydec onmoveral
o
tro.A borda
rlatraducci
ónd epo e

ae nl a
sf acu
ltad
esdet radu
cción no
sp arec
ed es umo
in
terésjustament
ep orla
sd if
icu
ltad
esq uec o
nll
e v
ae s
taprác
tica
.L atraducc
iónp o
éti
cap er
-
m
ite e l
ab or
arejer
cicio
sr e
lacion
adasc o
nl alec
t u
ra ylaescr
itur
a,d o
sa ct
ividad
esd i
recta
-
m
e n
te v inculad
asc ond o
sc ompeten
ciasq u
ea compañará
na lfutu
rotraducto
rd uran
tetoda
s
uc a
rrera:l
ac om p
rensió
ne scr
it
ayl ae xp
res
ióne sc
ri
ta.Asípu e
s,coincid
im o
sp l
enam en
te
conlossi gu
iente
sc omenta
riosdeO l
ivi
ad eM igue
l(V a
sosC om un
icant
esn °29
,2004:24 )
:

Yyopiens
oq u
eenu n
afacu
lt
add ond
el o
salumno
sd ebe
nc u
rt
irs
eya pr
ende
raleer
,
p
orq
ued ees
osetra
ta
,setend

aq u
ep ar
ti
rdelo
st ex
to
sm áscom p
le
jos
.D e
spué
s,en
s
uvidapro
fes
ion
al
,losl
ice
nci
adostr
ad u
ci

nlit
era
tura
,his
tor
ia
,m oto
re
sdec o
cheso
l
oq u
es e
a,es
oesotr
otema.Per
oe nu n
afacu
lt
ad,yene so
sa ño
sdeformac
ión
,l o
s
a
lumnosdeb
enadie
st
rar
see
nlale c
tu
ra,l
ai n
te
rpr
etac
ión
,eldebat
e,l
ae s
cr
it
ur
ad esu
p
rop
ialengu
a.Eso
ssonlo
sám b
ito
senl o
squehabr
íaqueins
is
ti
r,amim od
odev e
r.

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.
'
¡Paa
lai
füa
sse
au/ 245

R
efe
ren
cias B
ibl
iog
ráf
ica
s
ANSÓN, A .( c oo
r d.)
,C ómoleeru np oema.Estud
i o
splur
idis
cipl
i nare
s.Zarago
za:Pren
sasU nive
rsi
tar
ia
s
deZ ar
a goza,2 006.
CABO PÉREZ ,G .
,"L at raducc
iónp oét
ica
:u napropue
st
ad idá
ct
ica "
,en PASCU A FEBLES,I.(coord
.)
,L a
traducc
ió n:e s
trat egiasprofe
si ona
les.U n
ive
rsid
add eLasP a
lm asdeG ra
nC an
ari
a,Serv
ici
od eP ub
lica
-
c
iones2 00 1,p p
.1 11-122
.
DELISLE,J .,L 'ens eignem en
tpratiquedel a
traduct
ion.Beyrou
th:S ourc
es-Cib
le
s2 005
.
GARC ÍA ÁLVAREZ ,A .M.,"A ci
erto
syd e
saci
ert
osenladidác
ticadelatraducc
ión",Vasosc omunican
tes
n°35( 2006),p p.6 9-76.
GARC ÍA LÓPEZ ,R .
,G u
íad idáct
icad elatraduccióndetex
to sidio
lecta
les(t
extol
itera
rioyt ex
tod e
op
inión). AC oruñ a
:N e
tbib
lo,2 004
.
GARC ÍA LÓPEZ ,R .
,"S obr
ed idáct
ic
ad elatraducc
ión"
,M et
aV olum e49n °
2( 2
004)
,p p
.432-446.
MARCO BOR ILLO ,J.e tal
,"L atraducc
iónlite
rar
ia"
,c ap
ít
ul
oI I
I,en HURTAD O ALBIR,A .(di
r.
),Ense-
ñaratr aducir.M adr
i d
:E del
sa1 999,pp.1 6
7-181
.
MASSEAU,P .,A p roxim ac
iónte ó
ricaal acrit
icadelatraducciónpoét
ica.LeC imet
iérem ar
ind ePaul
Val
éry.A l
i cante,t e
sisdoctor
ali n
édita
,2 007
.
NORD, CH .,"L at raducció
nl i
terar
iae nt
rei n
tui
ció
n ei nv
est
igación"
,en RADERS ,M.ySEV ILLA ,J.
(ed
s.)
,IIIEn cuen trosComp lutensesentornoala t
raducc
ión.M ad
rid
:1 993
,p p
.99-109
.
PINO, M .(m o d
.)," ¿Sep ued
ee nseñara t
raduci
r?"
,ter
tul
iaenV asosComun icant
esn°29( 2
00 4
),pp.23-35
.
SÁENZ, M .e ta l,"E x pe
rimentació
n yc rea
tiv
idadene llengu
aje",ter
tul
i
ae nV a
sosC omunican
tesn°3
1
(2005)
,p p.3 5-50.
TORRES MONREAL ,F .,"Lat r
ad uc
ció
nl ite
rar
ia( poe

a yt ea
tro)
",c apí
tu
lo IV,en NAVARR O
DOM ÍNGUEZ,F( e d
.)
,I n
trod uc
ciónal at eo
ríayp rá
cti
cad el atraducción
,ám b
itohispanofra
ncés.
2000,p p
.1 6 3-193.
ÚRIZ,F .(pres.),"¿S ep u
edee n
s eña
rlatraducc
iónlit
era
ria
",debat
eac a
rgode RATO ,M.A .yVEGA ,M .
A
.,V asosComun icantesn°2( 1994),pp.57-69
.
VERDEGAL CEREZO ,J.M.,"L aenseñanz
ad elatraduc
ció
nl i
terar
ia"
,en HURTAD O ALB IR,A.(ed.
),
Lae nseñanz ad el atr a
ducción.C as
tel
lódelaP lan
a:U n
iver
si
tatJ a
umeI,1 996
,p p
.213-216
.

B
ibl
iog
raf
ía yS
ito
gra

apa
rad
ocen
tes
BAHER,R .,M anua
ldev er
si
ficac
i ó
ne spaño
la.M a d
rid
:G redo
s,1997.
BILON, M .,Comm entai
relit
téraireo uétudel
ittérair
e.Pa
rís
:ell
ipses
,1 9
9 6
.
BONN ÍN VALLS ,I.
,L av e
rsi
ficacióne spaño
l a
:m anua
lcrí
ticoypráct
icod elam ét
rica.Bar
celona
:E d
i-
c
ionesO ctae
dro
,1 996.
DESFEU ILLES,P .,LILTI,A.M ,D
. ictionnair
ed esrimesetdessonori
tés
.P a
rís
:B or
das,2007.
DESSONS,G ., MESCHONN IC,H .
,T r ai
tedurythm edesversetdespr
oses.Parí
s:Arm an
dC o
li
n,1 9
98.
DOM ÍNGUEZ CAPARROS ,J.
,M ét
ric aespañola:M adr
id:E d
ito
ria
lSíntes
is
,1 993
.
FOURCAUT,L .
,L ecomm entai
r ecompo sé
.P ar
ís:A rman
dC o
lin
,1 993
.
GENOUVR IER,E .,Dict
ionnairedess ynonyme sgra nd
format
.P ar
ís
:L arous
se,2001
.
GRAMMONT, M ,P
. e
tit
trai
ted eversifica
tion
.P a
rís
:A rman
dC ol
in
,1 962
.
HURTADO ALB IR,A .
,T raducciónyT raductología —Int
r oducc
iónalaT raducto
logía.M ad
rid
:C át
edra
,
2001.
JOUBERT ,J.L.
,L apoés
ie.P a

s:A rm andC ol
in,1 988.
KEY-ABERG,S .
,L eerpoes
ía.T raduccióndeF r anc
isc
oJ .Uriz
,e d
ició
nd elaC as
ad elT r
aduct
or,col
ec-
c
iónP apele
sdeT arazon
a,n°2,sinf echas
,15p ág
in a
s.
MAZALEYRAT,J .,Élém en
tsdem étriqu e
francaise.Par
ís
:A rm an
dC ol
in,1976.
RAUCY,C ,Lec omm en
taire
:s eri
esg e né
rale
s,s er
iestech
nologiques
.P a
rís
:H át
ier
,col.pro
fi
l,2002.
VÁRELA MER INO ,E., MO ÍÑO SÁNCHE ZP .
,y JAURALD E POUP .,M a
nualdem é
tr
icaespaño
la.
Ma
drid:C ast
ali
a,200 5
.
WARNANT,L .,Dict
io nna
iredesrim es.Par
ís
:L a
r o
usse
,2 006
.
ESPASA (E d.)
,Diccionar
iodesinón imo sya n
t ónimos.M ad
rid
:1 994
.
DICCIONAR IO D ER IMAS :www .m ol
l ya
ndedu.com
DICTIONNA IRES D ER IMES:www .b a
rbery
.net,http
:/
/www .exi
onnai
re.
com
DICTIONNA IRE DE S SYNONYMES :h t
tp:
//
elsapl
. un
ica
en.
fr/cg
i-b
in/ch
erches
.cgi

Pao
la MASSEAU
.¿Soncompa
tib
lese
lau
lay
lat
raducc
ióndepoes
ía?Desc
ripc
ióndeunap
rác
tica me
tod
..
.

También podría gustarte