Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Sea z = a + bi y r = z = a ² + b²
i) a = r cos b =r sen
ii) 0 2
1
Notación: z = z ( cos + isen ) = z cis
Observación:
1. Todo ángulo de la forma arg(z) + 2k, k , simplemente se llama argumento
de z
2. Cuando k =0, se tiene que : = arg (z) (argumento principal)
3. El complejo nulo carece de argumento.
4. Si z 0 , entonces arg_(z) = 0° o arg(z) =
z = z ( cos + isen ) = z cis y z ' = z ' ( cos '+ isen ') = z ' cis '
Veamos:
• Como z = z ' ⎯⎯
→ z = z'
Ejemplo
1. Si z = 1 arg( z) = 0 ⎯⎯
→ z = cos0 + isen0
2. Si z = i arg( z) = / 2 ⎯⎯
→ z = cos / 2 + isen / 2
3. Si z = −1 arg( z) = ⎯⎯
→ z = cos + isen
3 3 3
4. Si z = −i arg( z ) = ⎯⎯
→ z = cos + isen
2 2 2
5. Si z = (1 + i ) arg( z ) = ⎯⎯
→ z = cos + isen 2
4 4 4
3 1
6. Si z = 3 + i arg( z ) = → z = z ( cos + isen ) = 2
⎯⎯ + i
6 2 2
Recordar
i) cos( + ) = cos .cos − sen.sen
2
Teorema.-
z = z ( cos + isen ) = z cis y z ' = z ' ( cos '+ isen ') = z ' cis ' entonces:
,
Demostración
= z w cos + cos '− sen sen '+ i (cos sen '+ sen cos ')
= zw cos ( + ') + isen( + ')
z
= cos .cos '+ sen sen '+ (− cos sen '+ sen cos ')i
w
z
= cos ( − ' ) + sen( − ')i
w
Observación
= ( cos ( ) − isen( ) )
1 1
z z
z z z
Teorema de Moivre
zn = z cos n + isenn , n
n
Prueba
i) Caso n natural ( Por inducción)
3
z 2 = z cos ( 2 ) + isen(2 )
2
Ahora
= z
h +1
( cos ( h ) cos + i 2 sen( h ) sen ) + i ( cos ( h ) sen + sen(h ) cos )
( cos ( h ) cos − sen(h )sen ) + i ( cos ( h ) sen + sen(h ) cos )
h +1
=z
zn = z cos n + isenn , n
n
) = z = z
−1 −1 − n −1
z n = z( cos ( −n ) + isen ( −n ) cos ( −n ) − isen ( −n )
−n −n
cos ( n ) + isen ( n )
−n
= z
1 = z0 = z
0
( cos ( 0. ) + isen ( 0. ) ) = 1cos 0 + isen0 = 1.
zn = z cos n + isenn , n
n
"Formula de Moivre"
Consecuencias
1
1. arg ( z −1 ) = arg = arg(1) − arg( z ) = − arg( z )
z
z .z
2. arg( z ) = arg = arg ( z .z ) − arg( z ) = arg z − arg ( z ) = − arg( z ) + 2k
2
z
5. arg( z n ) = n arg ( z ) , n
4
Ejemplo
(1 − i )
6
• arg(2+2i)= / 4
21 41
Luego: arg(u ) = − =
2 4 4
( 2)
6
1− i
6
23 4 4 2
*) u = = = = = =2 2
2 + 2i 2 2 2 2 2 2
41
Luego: u = u ( cos ( ) + isen ) = 2 2 cos
4
(
41
+ isen
4
)
2 2 2
= 2 2 + i = 2 2 (1 + i) = 2(1 + i)
2 2 2
+ 2 k + 2 k
z1/ n = z + isen
1/ n
cos . para k = 0, 1, 2, …., n-1
n n
Demostración:
Sea w = x (cos y + i sen y) la raíz n – ésima de z, de donde w = x arg(w) = y, entonces
n
+ 2 k + 2 k
wk = z + isen
1/ n
cos n
n
Donde los valores de argumento “y” son diferentes para k = 0, 1, …., n-1.
Observación.-
5
1) wn = w0 , wn+1 = w1 ,......, etc.
w1
w0
w2
Consideremos y denotemos el conjunto:
2 k 2 k
Gn = wk : wk = cos + isen
n n k =0,1,2,.....,n −1
OBSERVACIÓN
Sea 0 k n y wk Gn , entonces wk es una raíz primitiva de orden “n” de la unidad s.s.s
( n, k ) = 1
Ejemplo.-
6
Usando observación anterior determinar las raíces primitivas de la unidad de orden 4 y
orden 10.
Solución.
2k 2k
1°) wk = cos + isen , k = 0,1, 2,3.
4 4
(1,4) =1 , (4, 3) =1
w1 = cos / 2 + isen / 2 = i
3 3
w3 = cos + isen = −i
2 2
1, −i son raíces primitivas de la unidad de Orden 4.
se define Z m / n = ( Z 1/ n ) ( Z m )
m 1/ n
Definición.- Si m, n , n 0; z
m m
Entonces z m / n = z cos n ( + 2k ) + isen n ( + 2k )
m/ n
Para k = 0, 1, 2, ….., n – 1.
Observación
(z ) (z )
1/ n m m 1/ n
En efecto
Considerar n=2 y m=3
( z ) significa que, hay que elevar al cubo las dos raíces cuadradas de z
1/2 3
(z )
3 1/2
significa que hay dos raíces cuadradas de z elevadas al cubo
EXPONENCIAL COMPLEJA
Definición.-
7
Sea z = a + bi, se define la exponencial de z, como exp (z)= ea (cos b + i sen b) = e z .
1 3
1) e z = e1+ /3i = e cos + isen = e + i
3 3 2 2
2 2 2
2) e w = e− /4i = cos − isen = − i= (1 − i )
4 4 2 2 2
Observación: Sea z =a + bi
1) Si b = 0 e z = ea
2) Si a = 0 ez = ebi = cos b + isenb Fórmula de Euler
1) ez ew = ez +w
2) e z / ew = e z −w
3) e z 0, z
4) ez = 1 s.s.s z =2ki, k
5) ez +2k i = ez , z
6) ez = ew z = w + 2k i, k
7) e z = e z
8) ( e z ) = e nz , n
n
9) e z = e a , z = a + bi
1. zw = z w e( + ')i
z ( − ')i
2. z / w = e
w
3. z n = z e n i , n
n
−1
4. z −1 = z e − i , z 0
+ 2 k
i
5. z1/ n = z
1/ n
e n
k = 0, 1, ……, n-1
m
( + 2 k ) i
6. z m / n = z
m/n
en
Demostración (ejercicio)
(ei ) = e
Ln z + i
=e
Ln z
Pero e w = z = e Ln z +i
w = Ln z + i + 2ti, t
= Ln z + i( + 2t), t
= Ln z + i (arg(z) + 2m)
) se verifica de la definicion
9
El resultado.
Observación:
1) Log(z) = Ln z + i (arg(z) + 2k ), k
Propiedades
1) eL og( z ) = z, z *
2) Log ez = z + 2k i, k
3) Log (zw) = Log(z) + Log(w) + 2ki, z1w , k
Demostración
1) Log(z) = Ln z + i(arg(z) + 2k), k
Observación
1) Log z m mL og( z)
POTENCIA COMPLEJA
Sean z, w , z 0
Ejemplo:
3) z − w = ( z w ) , z , w
−1
2) ( z1 z 2 ) = z1w z2 w .e 2 k wi , k
w
w
z w1 w −w z1 z1w 2 k iw
4) w2 = z 1 2 5) = w
e ,k
z 2
z z 2
Demostración (ejercicio)
1. z w1 z w2 = e w1 log( z )e w2 log( z ) = e( 1 2 )
w + w log( z )
= z w1 + w2
11