Está en la página 1de 29

Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de
dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a
cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos
propósitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No dé por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de
los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no
podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de
autor puede ser muy grave.

Acerca de la Búsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de
Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la página http://books.google.com
X
é X X X XXX
ééé‘fi‘é‘
¡en . ""' º"? U I'. -- *I
'gl-W" I ‘-“ "" "'27 .º'l .

' r'' fi' \


- 2-1
' ' ' “ 'T 'k ". -Y T f", '. l
' » _- - n
fi ,4* -5 .. - - .. .‘. . . . ' I ‘ .'. a '-- \

"PID‘ ELlS- DE NORTE D. Trio;


' 'maz Mori 6C quorundam aliorú'
' inſignium uirorumin
7 l Anglia. ' - . ' _

RM, ¿NSF, h… Svffiyvctmòm &HP-“¿Bmw


M
Y(WT-(nº1-
&WI-n' -_ w-hç d O' SPE-&T671-
' ¿MIO D -"'—"**'
WWW J _*ª - ‘ r-~ffl

\'_)
éxzj'- ANNo.M.D.xxXV.
.
~
.I

&*’P›_M› CASPARI AGRIP›


LDL-¿9 ..,.Ñfflgm

-_
I. ' ...,.- - __ï' 'VONÉÏYRÍUXÏBÜWOÍ’TÉT
xêtía o qçtápffiºgcſi‘gſiïªzffiè
…9.…
K ª. I
-Ñ …munía,re e co cgit Éufipí es
'- ¿z z z BC _dolores inter amicqs oporcere
-cómunes effe. Accipies ígitur uir
amiciffimç ab amico mim'mc [FBI
. ._ Ñ,, i_ , ,pçeáfimaçlzçgqaayugmmbqwopmbus de»
\~,
.
u ._ _ ¡.Ñç .
loJ-a’nª .RÑQZZQYªçbltxgrfªçlffql'flug ¡,agp duda@
_ omma ertuhffi: gïss'ïmghïüni
:lí- -ª --ªçffiga’mªlzfiaA rluſquam a. os , çnq‘ítá que;
üffà‘ruh!,
0
e prxz
W Í l ’

apue *r H o MAE 'M oRI,du muere: CIUS regar-Bam¡


nis inclyti,ac ſupremi iudicis,quem illl' Cancellarium
a pcllant , qua clignitatc non eſt apud eam gentem
a Ia maior excepto Rege , eóqz quum prodit,aureü
\Eeptrum impofita corona Catſarea geſtatur ad unü
latus,ad alterü liber. Quaz uero ſum narraturus par¡
tim èſchedis Gallica lcriptis , qua: hic circüferuntur
deſum ſi , partt'm è rumoribus. Nam nihil horum
uidi. Cd priuſquam aggredlanpaucis deſcriba¡ L6I
donienſis ucbis ſitum. Ciuitas in latum angoſta, ad
ThamYſim Human ſic Ín longum porrecta cſt,ut ui
deatur non poffe definen', uudc 6C nqmen uidetur
' - ' inditan)
_ "l

… .……-_--_J_.L—._.Ï._...."—I
DE NORTE THQ¡ MORI; 3'
~índj'cum 9 ſiqu'idetñ apud Flandro's lºcà' ¡naíiuicinà
-Dunen app'ellant..'Indi'Ilemdictúm u'idetur GalIiaI
'rum Lugdunu'mfluaſi dicasJongas ripas. Ad orien
:tem in extremo habet arcem bene munitam ,qua
'reges‘ interdum ut'un'tur , uulgus Turrim appcllat.
_ .Sed-in eadcm ſeruari ſolent uiri nobiles aut aliàs diI
-gnitate quapiam prazminentesqui uidentu'r'aliquid
aduerſus Regiam maieſtatem. deliquiffe. In altera
extremo ad occaſum- inſigne monaſteriü eſt BcneI
dictinorü , uulgus appcllax _Vucſtmºnaſterium , a;
huir' proximcrzn Regis palatium ſtructure ueteris,
.ſed quo num'. reges parum delcctántur. Palatio ad
'iuncta eſt domus ſpau'oſiffima, nullis ſalta colüm's',
-in qua fedem iudices. Vtrunq; çdificíum flumíu( .m1
ªminegut hinc illuc cymbh uehi poffinr. -In hac arce
-T‘H o MAS M QRV s poſteaª- multis mêſibus ſuiſſet
captiuus, Cal. Iulíjs anne Domini 'M . D ..x X x v p_
HW ad modo dictam Curiam capitis can \ir-4º #Und-¿OL
ſam dicturus apud tribunal iudicum à Rage delega¡
I D l
, c l

tol-um. lbarreus baculºulmxusatamlon ammammMÑ/l, 1mm Ñ


corpore graui çgrotatione in carcere deb¡ itatomihil ' I/
I'

tamen perturbationis uultu prev ſe ſerens. 'Primum


recitat¡ ſunt articuli criminum quç ill¡ ohñciebantur.
MoxCancellariuS qui Moro ſucceſſit,ac dux Norc
ſordij hync in modum reum appçllarunt. En uides
ª'ª - ' A íj Magic
II. DEMOR’I‘E
,Magiſter MoreJïc appcllá’t mcdíocri .di ' nitate [Dt-QI
, ditos, te grauiter deliquiſie in Regiam aieſtatem.
“MPH” Vª‘Lª‘Attamen ſperamus te,ſi‘ modo reſipiſcas, 8C abiures
iſtam obſtinatam opinionem in qua hactenus tam
procacitcr perſtitiſti,ueniam àRegis clementiaconv
ſequuturum. Ad hxc Mol:us.Domini mei,ego ſum
' .LJ/,mo
Mb- col-dis affectu ago uo lS gratlas,pro \ſta ueſtca
&LEM; …,'gmicaçrga me uoluntate . 'Il-.Dtum illud9M_
mníºotentemgconfirmgre digneçªr meíghac CLUB-
nun: ſum \èntentia,ut in ea EC_LÉUCKÉQHÜBACÏ mor
r . Maa-?11m repuço quàm prolixi quam-'p
¿YF-v6¡ nlçwflíg'mues articuli ſunt quibuS’ſffimºL-uercot ne mili¡
” -K nec ingem’um ſup etat,nec memoriamcc- Óratio que;
ſufficlac ad rcſpó endum Omnibus , prxſcrtim quü
in carrete tam diu ſucrim detétgsg’n quo gram' çgco
tatione contraxi corporis debilitatctmquze me num:
ctiam habet. Tum iuffu iudicum ELE-“¿eſt ſella íu
qua ſtderenVbíconfèdiffet, 'roſequutus eſt iuſticu
cum ſermonem hunc in mocñ’zm. Quod ad primü
.attínet articulü,qui conatur oſtençlere mcam in Re"
'gem maleuolenu’am z in ncgotio poſterioris matriI ,
monñ, cºniÏteoL'ngçªuàm-:icmpec reflícíflçLíus
íexçªiflímgMzjªflªciªNªceflianímusfilper hºc_ .
otio uLcqua‘LaliudÑdícçcºzqnàm;quod._hada-¿gus -
Íemper d_ig<j,ad ho; urgente me conſcíentiazpgr qu-'ï
0
' . Ut
ru'd ¡¡j-Al! 110M. . i
ac' n'òn deb'ebamzita' ncjc uolebam Princip'em m'eum
' exlare ueritatem. Nechic eſt \Illa prodin'o quaª: in
t'enditur, quin potius m' id feciſſem.,.pr:eſertim 'in re
tant¡ momêthunjde pendebat mea ſentenn’zyòl prinz
eipis honos_,& regni tranquillitas, cum uere ſuíflem
quo-d nunc obñcitur ,maleuolua pcrſiduz.ac prodig
.colxOb hoc delictum (ſi modo dejiát‘gm appellam
dum eſt) grauifflmas dedi Faena'sézçgfflsºmmhusc/…z PM*
'figulxadhxímeísac perpetuo addictnsjaccetiªjn ¿i
_menſesíamguindecim totos ſui detentus.. Sed his
¿JM-nn»
-omïÏÏÍEÏWE'I‘I'ÏI 'ſim ad ea reſhondebo qua: ſunt huius _ -_ l- ,
“BY PFZCÍPF‘ª-_ proximo -E...”.---w- \M
ronſtítutionisquç
- J.g‘_ f' h h'uòèlſiòbíjcítu'rzffle conſilioéprodica
incufflfféïn
I eſtzme-
pcenam uiolataf: ' ' 'ª

¡am- in carcere agente; quaſi malín'o o am’mo,perfi¿r


dioſe ac proditorie Regiez' Maíeſtati den-gxerim,
famam, honorem ac dígnita-tem , quie I'll¡ per- dict'ªï
conſ’citutionem erat tributa,uiclelicet quod l'bi decla
ratur ſub Ieſu Chriſto ſupremum caput'eccleſiz-Atí
glicanrezin primís reſpêdebo ad hoc quod mihí-obr
ijcitunquòd Domino Secretario Regis ac uenerabí'I
II' Maieſt'atis. illiusconſilio, ro aſus que mea effet de
hoc :edicto ſentencia ,nihil aÉud uol-uen’m reſponi'
dece,quàm nie ¡am mundo mortuum effemec-iſtiufi
mod¡ negqn’js amplíus ſolliçicari,ſed tantum-medír
- . A ik¡ tar(
r - -Hºmsm'dªM-Íz-T
mua-¡DammeDomininqſtffleſu Chriſti; Dim
‘ me per iſtam ueſtram conſtitutionê ob hoc ſilentiü
'uo'n poffe damn'ari capitis, eò quod nec ueſtrü :edi
'ctummec ullae-leges mundi-'poffunt quenª ob Glen¡
tíum addicere" mòrtLſed tan'tü -ob'dictum aut p'erper
tratum facinusDe o'cc'ultis enim ſolus iudicat Deus;
'Ad hxc reſpondit proc'ura'tor 'Regius interpellansk
‘ At tale ſilentium inquit, euidens argumentüeſt anir
mi male ſentientis de ¡am dicta _conſtitutiona'Nani
omm’s ſubditus ſyncerusac ſidelis Re WWÜJÜ
;M **HM-"¿4. fi de dicta conſtitucione interrogetunt netur 'obli
º***
Mi*"º«SA-iv??? óªfflg’atur' *ecitra
Re omnêdüfimuhtWeg-IW
íumªgJíÏÍÏeffebonu íu m c íanctu»
e ' 'I
gorlce ,
Ad que orus: Si uerum eſt quod habetur I'n legir
…5; ¿mp1. qſªfflz buszeum gui tacet uideri conſentiregneuu,¡ file'ntium
;9º eonſirmauxt- ponus ueſtram conſtltuuone "- 1m r'o
V' bauinlam quod dicis,omnem ſubditü ſide em_ o liz
ari ut reſpondeat Categoricè ſi interrogetur Sec.
Éeſpondembonx ſide¡ ſubditum magis obligatum
effe Deo, c'onſcientire 6C animçſuáz Ñ Ej; ulli'alíj rei in
hoc müdo,maxime ſi talis cóſcientia qual'is eſt mea¡
nihil offendiculi,nihil ſeditionis Pal-(at domino ſua.
Nam illud ro certo uobis affirmo,quod nullímorI
¡allá unc‘ſ; cfetexerim hac in re' çonſcl'entiam meam's
Venio nüc ad ſecundum accuſationís'caput, que¡
ªz.. 2. z _. _arguè <
'razon-M 'IS-rokr. -z
àkguók 'cohtrêdictïaíneon'ſtítutïonê Ibolítus'ac maz
dunatus fuíffueòquºdad-Roffenſem ſcripſerim'ºz
' ctozpan’a e ' iſtòlarü,quibusillum ;mima'n’m aduer'/
ſus ¡ſtud e íctutb. Equidê 'uehem'enter optarim eas
_epiſtplas lijcpr'oferr’eae recitari, quee me ue-l- conuinI
cel-ent uel liberarçnncxtcrü quando illç,quêadmoz
dum p'rzdicatis,pec Epiſtopü exuſtaº: ſunt , I'pſe non
grauabor recitarejſententiá earum. ln earü quibuſdá
agebatur de noſtris priuatis negotijs, pro uetere noI
ſtra amicin'a ac familiaritateln una quadam contine
batur reſponſum adEpiſcopi [itteras,quibus ſcire cu
piebat,quid 6C quo pact'o reſpondiffem de iſtafflcon'z
ſtitutionaAd I'd níhil aliud reſcripſLniſi me (am mezï
compoſuiffe conſcientiam , ipſe componeret, ſuam.
Animaa mex Periculo ac teſte Deo uobis affeuero.
nihil aliud in illís litteris à me ſcriptum ſuiffe,Harum
igitureauffa non poffum per ueſtram conſtitutioné
addici morti. ' . .
- Supereſt tertius articulos, qui intendit quod quü
de ueſtra conſtitutione examinarer,dixerim -eá effc - _
fimilem gladio 'utrinqz ſeçjtí-,propterea quod ſi quis **J-PVP) f5***
uellet e'á lèruarqperderet animázſi contradicerqpen ' ‘
deret corpusldem quom'sLut dicítis, ref ondit Epi».
ſcopus Roffeñ. perſ‘Picuü effeinter nos fªiffe conſpí
l'atíonê. Adhxc re ponde'o,me nungï- ſuíffe loquur
\um
I -_" DB NORTE 'Z z
. ' wmmiſi conditionalicenSicuídelícenſi tale 'effet cdt¡
' ctú,qualis eſt gladius útrinqz incidensxï pacto o()
fet quis euitare,quin in alterum incideret pericu um.
HMC mea fuit oratio. Qüo reſ onderit Epüs nefèio:
ſi illius oratio cü mea congrue at , id nequaêí accidit
ex conſ
na: iran'one , Breuitcríllud
ſimillªitudine.- ſed potius ex ingeniorü ac docttí/
r0 cerco habetote,
me nunª quicquzï malicioſe fuiſiPe loquutü aduerſus
ueſtram conſtiturionê: at ſien' potuit¡ ut ad benigná'
Regis clementiá aliquid malitioſe fueritd'elatum; ' Í
1' Poſt haec uocati ſunt per quendam- _ex oſtiarfisz'
duodecim uiri,iuxta gên’s I'llius cóſuetudinê., quibu's
traditi ſunt àrticuli,ut ſuper illis conſulrarengac poſt
conſultationê iudicarent ac Pronüciarent,utrü T H 0')
M A s MORvs malitioſe obſtitiſſet [Sdictze cóſtitutiI
_ om' Regis,an non.Qui quü per horç quartá Pat-tem
c ſecefflſsent,reuerſi ſunt ad principes ac iudices dele)
;TZ/717,5'LL-m( gatos,ac pronüciarüt líjllimhoc eſt,di nus eſt mor' ‘
' te.Ac mox per D. Cancellariü lata eſt entên’a iuxtg
cenorê noua: conſtitun'onis. His ita Peractis Thai'
mas Morus hunc in modü orſus eſt loqui: Age,quà'
do ſum condênatus,quo iure Deus nouinad exone'r'
randam cóſtientiam uolo libecius eloqui quod ſen)
tio deueſtr'a cóſtitun'one. Primum illud dico,m'e le¡
ptem annis inçendiffeanimum ſtudiumc'p-meu'm ¡tí
IÍ .I . .. Á - ' . iſtam

… __‘.…__-_…._-_. ….47
iſtàm 'càuſamfflerum hactenusMORI.
T'HOMAE in nullo doctorü ab

eccleſia probatorü reperi ſcri tum,quod Laicus, aut


ut uoeánſecularis, poffit aut ebeat eſſe caput ſtatus
ſpiritualis aut eccleſiaſtici. Hic Qancellarius interrüI
PES Mori ſermonê , Domine More,inquit,ita ne tu
uishaberi ſapientionmeliorise'p cóſcientiç Omnibus
Epiſcopis, tota nobilitate,toto deniq; regnoí‘ Ad
qua: Morus, Domine, inquit, Cancellarie, pro uno
Epiſco o quê babes tuaz ofinionis , ego ſanctos 6C
orthocizxos uiros habeo P ures centum,mecü ſenti¡
entesªòl pro unico ueſtro c6cilio,quod quale ſit DCI
us nouic,pro me habeo omnia concilia generalia an;
nis ab hinc mille celebrata,& pro uno regno, habeo
Franciam czeterac’p Orbis Chriſtiani regna omnia.
Hic dux Nortfordij interpellá's.Nunc More perſpir
cue liquet tua maleuolêtiaAcl que MoruS,Milordt.Uüv u
ſic Angli compellant inſigni dignitate prçſtantegut
Mi@
byee loquar nó incitat maleuolentia,ſed cogit neceſ)
ſitas ad exonerandam conſcientiam mezï,teſte Deo,
qui ſolus ſcrutatur corda hominumPrçtei-ea dico 8(
illud,conſtitutionê ueſtram effe pel-pera¡ ſactam , eo
quod uos proſeffi eſtis, 8C iureiurando uoſmetipſos
obſtrinxiſtis,nihil unjq’ molituros aduerſus \ànctam
ec'cleſiam, quae Per uniuerſam ditioné Chriſtianam
unica eſt,integra 8C indiuiduameq; uos ſoli ulla'ni ha
betis autoritatê citra aliorü Cñriſtianorum cauſen-ª
B ſum
'Iº 'DEM'ORTE
ſum condendi [egem, aut inſtituencli concil-iü adu’e'r/
_. ſus unionem 8C concordiam ChriſtianitatiS.Nec me
. ſugit, quam ob tem à uobis condemnatus ſim,uideI
. licet ob id,quod nunêí uoluerim aſſentire in negotio
. noui matrimonij Regis. Confido autem de diuina
_ bonitate ac miſericordia ſore ut'quêadmodum olim
j Paulus Ste hanum perſecutus eſt uſq; ad mortem,
8C tamen Ücïem nunc unanimes ſunt in coelo, ita nos
#qui nüc diſcordes ſumus in hoc mundo-,in futuro ièI
'culo pariter ſimus concordcs , 8C perſecta charitate
finanimes. Hac ſpe ſretus precor Deü ut uos ſeruet
\unà cum Rege,eiqz dare dignetur bonos cóſultore's.
His ita peractis, T H o A A S MoRVs reductus eſt i'n
Ñ turrim.Hic obiter accidit ſpectaculum ipſa condetnr
‘ Ñ natióe miſerabilius. Margareta Hliarum Mori natu
,' maxima, mulier praeter eximiá ſormes uenuſtatetïn
_ cum ſumma dignitate coniunctam,iuclicio,ingenio,
moribus 8C eruditione patris ſimillima, per mediam
_1 populi turbam, perc’lz ſatellitum arma ſemet inieci't,
8L ad parentem. penetrauit.Quü 8C mulier effet,8¿ 'uſa
tura cum primis uerecunda, tamen 6C metí¡ 8C PudoI
j tem omnem excufferat impotens animi dolor , cum
zaudiffet patrem in Curia morti addictum eſte. Hoc
ſaccidit priuſq' Morus arcis portam ingrederetur. [bi
in chariſſimi parentis collum irruês,arctiffimo com;
plexu aliquandiu tenuit Sum, Caeteru'mne uerbum
. ' quidê
i
THOMAEMORIQ li!:
quidem inter-im potu-it proloqui. Curzejn'quit Tra):
gicuSJeues loquütuningentes ſtupent. Mouit ſtipaIï
tores tametſi duros hoc ſpectaculum . Horum itaqzè
Ñ permiffu Morus his uerbis conſolatus eſt ſiliiMarI"
gareta patienter ſeras, nec te diſcrucies amplius. Sie
eſt uoluntas DeLIam pridé noſti ſecreta cordis mei:'
ſimulép dedit oſculum ex cóſuetudine gentis ,ſi qué
dimittunnAt illa cum digreffa effet ad decê uel duo/''
decim Paffus,denuo'recurrit , 8L amplexa parentem
rurſus inhaeſit collo illlus , ſed elinguis Prre doloris''
tnagnitudine. Cui pater nihi] loquutus eſt ,tantum
/
erumpebant lacrymce, uultu tamen àcóſtantia nihil
dimoto.Nec aliud ſupremis uerbis mandauit quam
ut Deum pro anima patris dCFſCCªi‘CE'» Ad hoc pie;
tatis certamê plurimis è popu ari turba lacrymze ex,
cidere. Erát 8C inter ſatellite's ſerum 8L immite genusï
hominum,qui [acrymas tenere non PotuerunnNec'
mirum , quü pietatis affectus,adeo ualida res ſit,ut
immitiſsimas etiá ſeras moueat . Hic apud ſe quiſq;
reputet quàm ualido ariete tum pulſatü ſit Thomzc ' l…
Mori pectuSEratenim erga ſuos omnes adeo cpIAo'I' wg’u [HAN-z' 3
SOfyO" ut non alius magis, ſed eam ſiliam ut erat “WT '
eximijs predita doeibusjta diligebat impenſïus.Mo
rum ſortiter excepiffe (ſiententiam mortis , aut etiam
carnificis ſecurim, minus admirandum exiſtimo ,-c'fl'
Piecatem erga ſuos potuifl'e uincere. Nihil enim adI.
' B i‘¡ dubito
u. …DE Mon-r1;
'ſi ' dubito, quin hic doloris gladius crudelius uulne‘rarit
Mori praecordia, quàm illa carnificis ſecuris qux col
lum amputauit.
' Die Mercurij ſequente, hoc eſt, ſeptimo clie Iulij
productos eſt in planiciem,quae eſt ante arcê . Mos
eſt illic ut afficiendi ſupplicio,cle ponte plebem alloI
quz'ítur. At Morus pauciſſimis uerbis eſt uſus, tantü
orans qui aderant,ut pro ipſo Deum orarent in hoc
mundo,ſe uiciffim in alteto mundo precaturum pro
ipſisMox hortabatur atq; inſtanter rogabat,oraret'
Deum pro Rege,ut illi dignaretur impartire bonum
, conſiliü , conteſtans ſe mori fidelé ac bonum Regis
miniſtrtïac Dei in primisJ-lsec loquutus própte con
ſtantic’p uultu flexis genibus ceruicem poſuitſecw
rim excepturus , non ſine graui multorum gemitu.
Erat enim bonis Omnibus chariffimus. - '
. Qux hactenus narraui,ſerè continebátur in ſche'
da apud Pariſios iactata,ac per manus hominü uoli _
tante. Quiſqs autê ſcripiït , uidetur actis interſuiffe.
Que deinceps reſeram,partim ex amicorum lit'teris,
partim é rumoribus'accepi. Paucis ante diebusg hoc
eſt, X v. Cal.- Iulias IOA NNES' pm s C HERV s' EpiI
ſcopus Roffenſis,qui tum uitae ſanctimonia atqz'aux
ſteritate , tum adminiſtrandis ſacramentis, tum affiI ‘
' duitate clocendi uoce ſimulò( ſcriptis,deniq; mira liI
beralitate in jegenos,benignicate in ſtudioſospcrum.
¿A . . agebat
TuoM'IlE-M ont; ÑIJ
ri: _. agebat Epiſco'píex arce dicta in qua captiuus tene/
:ol 'ba'f'productus eſt, 6C ad Curiam , qux ut ante dixi,
Vueſtmonaſterio proxima eſt,fr'equenti ſatellitum
armatorü ſti'patu perductus eſt,partim nauigio,par
tim equo,ob corpuſculi debilitatáquam praztet 'zeta
tem 'auxerat carceris incómoditasJice't ipſe ualetudiz
E’xº
X
o'
SP,
85ª;
nem ſuar'n ſemper 8C ieium‘js 6C uigi'lijs sl-ſtudñs 8:
laboribus ac lactimis uehementet attenuaffenllle'ue
ro tametſi 'non ign'oraret eius-co'gnitionis exitü,nih_il
tamen perturbatus eſt, ſedplacido, ac prope etiá aïd
:3
T
ñ'
B
'uï'
hilaritatem compoſito uultu ad tribunal euocátibus
paruinlbi iuxta morem eius regionis qué antea deI
-ſcripſi-,ſent'entia capitali'damnatuseſt', ſuppliciü da)
turus,iïmul atq; Regi uiſum effet. Hoc adiectum ſu¡
ſpicor,iï forte ſpe ueniç ac ſupplicij mitu poffet à ſe'n
tcntia deducLMortis genus eratSC ſnedum &hot-ri¡
biie,
quosquo
a'iunttamen
ſuiſiſie ſuerant affecti Cartuſiani
quindecim,quod ut credápaliquo't;
uix poſt __
ſum adduci. Cartuſïanis adiunctus eſt Reginaldu's
monachus Brigittenſis, uir angelico uultu 6C angeli) -
co ſpitituſanic’lz iudicijz-quod ex illius colloquio c6»
peri, quü-in comitatu Cardinalis Campegr’j ueriàret-Z
in.Anglia,Nam Cartuſianorü noui neminê. Aiunt
ex his quoſdam ſuiſte pet‘uiam' tractos,dein ſuſpen -
ſos laqueo,ac ſpirantibus etiam'nü execta inteſtina,
q'uoſdá etiam'exuſtos igni , ſed‘omniü incteclibilem
- . r .
. . Bix.)' @uqe
I

'I'_

L4- .- n E~ MÑÓ RÑ'IT EÑ:


fuiſte conſtancia . Solet rumor rebus triſtibus ali-51d
addereJ-\t ſi hic uerus eſt,uidetur hoc eſte conſili'umª '
çorü qui regio obſecüdát animo,ut immanitate ſup
pliciorü tre-teros abſterreant. Nam ſacile diuinabát,
inſtitutum plurimis improbatum iriígraeſertim eccle
ſiaſticis 8L religionis ſtudio deditis . ed ad Roffeñ.
Epiſcopum redeo. IS accepta tam hortendç moi-\is
ſententia,quü ſatellitibus ſtipatus' reduceretur in arcê
ut ad oſtiü uentum eſt,uerſus ad ſatellit‘es hilari plaI
cidoc’p uultu,Plurimá’, inquit, optimi uiri, uobis haz
beo gratiam , pro officio
deduxiſtisDixiſictes quoexme
hominé euntê
hilari 8C redeunté
ſuauic’p redire
c6uiuio,adeo 8C color erat iucüdior, 8C ipſe toto'corI
porisgeſtmquatenus per grauitatem licuit, lxtitiam
quan á prx ſi: fetebat,ut nemini nó effet perſpicuü
ſanctiſsimü uirum,ceu iam portui uicinü,toto pecto
re ad illam beatam tranquillitatê aſpirare. Nec diu
dilata eſt mots. Ad decimü CaLlulij productus in
planiciem,quá Angli uulgo dicunt turris collem,uul
tu non ſolum conſtantLuerü etiam alacri , paucis alI
loquutus eſt populum. Primum Regi regnoc’p bene
precatus eſt. Mox ardenti magiſq' prolixa precatio¡
neſei ſumDcimiſericordia: comendauitzſimul'G13 '
procübens in genua,gracili 6L exhauſta ceruice ſecur
rim excepit. Neq; enim apud Anglos - carniſicesdgla
dio cetuicem incidunt, ſed‘ damnato in truncü a id -_
_apparatum
, &THOMAS Mont. ' 'n'
ª ‘appa'tátum inclinanti,ſècuri caput'amputanLQuan
to cum animi dolore uiderint hoc ſpectaculü quibus
- religio pietaſqz cordi eſtá( qui Chriſti ſpiritü in paI
- ſtore operanté experti ſuerant , ſacile quiuis ex ſeſè
'poterit aeſtimare. Caeterü quod‘mitiore pena affeI
ctus eſt , c‘íz minabatur iudicum ſententia, ſunt qui
in cauſa ſuiffe putent,quod metuerintme ſenex 8C ex
-hauſto corpuſculofi per uiam tam longá rheda traI
- heaúe ttactus ſuiffet,ſponte'exſpiraret. Ego ſuſpicor
gb hoc,mortis genus atrocius denunciatü: ut immaI
nitate ſupplicij territus mutaret ſententiam. Nec de¡
ſunt qui praedic'ánob hoc ipſum acceleratam mortê,
quod Rom. Pontiſex Paulus tertius Epiſcopü RofI
ſenſem ob inſignê doctrinam ac pietatem in CardiI
naliü ordinem alle iffet . Ex amico'rü litteris cogn'oſi¡
ui,in Germania inlÏriore ſparſum r'umorê,quü Epi¡
ſcopi Roffeñ ; caput eſſet in ponte Londonicnſi de
\I
more expoſitummon ſolum nó emarcuiffe,_uerüeti'á
. magis effloruii’ſguiuo'c'p ſactü ſimilius, ut multi creI
'derent ſore,ut etiam loqui inciperetzquod in quibui)
.-dam martyribus factum legimus. Ea res (eu ſama
- quü uulgo inctebuiffet , ſublatum'eſt atq; abditum.
.Populus enim credulus ſxpe leui quapiam occaiïóe
' tutbas ingentes excitaLAt ueriti ne idem eueniret in
- capite Mori,priuſqu.ªï exponereturz aqua ſeruêti de;
Fcoctum eſtfluo plus haberethonoris, Hxc aliaulíç;
m
'is b B M o R 'r E
.iïiultahisſimilia erſcribuntur è Flan dria Britannis
_ui'ciniore,penes allos ſit fides. Vtinam huc perueniſ;
ſent acta Roffeñquemadmodü acta Mori petuene
tunt . Ex Mori reſponiïs ſacile liquet, illü deſtinaffe
mori citiuszquàm ſua: ſententia: canere palinodiam.
Quo animo _ uidentur' omnes ſuiſie qui- ante Morü
e''xtincti ſunt . Morum ac Roffenſem 8C illud mouit
opin'onquod qui bene natos , laute educatos,in hoI
note habitos,in carcere detinetLnon dat uitam,ſed [6
giorépto
ſilio, &acerbiorem mottéEgo
mea ſtultitia ſi regi ſuiiTem
conatus ſuiſiſiem in c6I
illi pſuaderc,
ut pro ſua ſolita clem entia creteriſqz uirtutibus per
quas nomen ipſius hactenus erat apud omnes natiI
ones gratioſum '8L a mabile,ab illis Britániz luminiI
bus,totic’p orbi notis abſtineret,aut certe poena mitiI
ore cótentus e-ſſet. Rurſus'ſi qui perierüt me adhibu
iſïent in conſiliü,ſuaſiffem,ne ſe irruenti procellaª: pa
làm opponetent. Violenta res ira regum, cui ſi incó
mode reſiſtas,grauiores excitant tumultus. Equi ſeI
?Mii-2ª” roces quemadmodü 8C tonitrua , non ui ſecl popyſI
mate leniuntur. Et nautae non pugnant aduerſus im
potentem rempeſtatèſed uel quiete nel obliquis cut
ſibus utentes expectant cczlum commodius.Multis
rebus medetur tempus,quas nulla ui poiTis emenda
re.Res humana: ſemper quidem fluctuant,ſed quo;_
ties incidit inſignis aut fatalis ter-um mutatio n'm'lti‘
_. - - Pen-,
THOMAE MORI \Si
periclitantur qui non cedunt turbini. Veluti quü InI
- ius Caeſar aperiret ianuá tyranidi, 8C triü'uiri iu-nctis
copijs Imperium Orbis occuparêt,laudatiſtimi quiqg' -
,uiri perierunt,quorü' erat 8C M. TUllÍUS-QQLQ‘PUÏL
chis ſeruiunnfis quaeda'm diſtimulanda ſuntzut ſin@
.qºçªilxºhtinetequodiudicauguntdpínrmfiüſiſaltem
l ?fl-r5'
aligua ex partemodetentur principum_a_ffelctgsªD'
xerit aliquis,p.ro ueritate- mºrtê oppetendamAt nó
pro quauis ueritate. Si tyrannus iubeat, a'ut abiura
Chriſtum,aut pone ceruicê: ponenda- ceruix.Sed a»
liud eſt (ïlere, aliud abiurare.Si ſas eſtte diſtimulare
Chriſtianum citra graue ſcandalum,multomagis liI
cuiffet hiceffe tacitum.Sed inepte ſacio,qui de rebus
tam arduis diſputem,qui nunc‘ſz interfuerim monar
charü confilijsltaq; de tota cauſa iudicium alr'js relin
quolllud ſatis cóſtat,eos uiros ſiflquid eccarint,nu|
la in Regem maleuolentia pecca e,ſe. ſimplici ſYn/
cetac'p conſcientia erraſſeHoc ſibi penitus perſuaſe/
rant,hoc medullis -infixum habebant,ſanctü, pium,
Regi honoriſicum,regno ſalutate effe quod tueban
tur.Argumento eſt,quod nullus illorü affectarit reI
gnum,aut alter¡ afferere eonatus ſit,nec ullam moliI
tus fit ſedirionèaut ullas cótraxerit copias , ac ne uer
bum quidem excidit odium conſ irationêúe reſipiI
ens.Silere- cupiebant ſi licuiffenſespatienter ac placi
de mortéexceperüt,nihil aliud quam Reg reggoc'lz
- ene
*ê- -IrT-Dªïªºª'ªªï‘ª
bene precante's,At in atrocibusetiam criminibus ma
-gná culpa: partê excuſat \im-plex ac. pura'conſcientia
:animu non lazdendi , ſed bene merendi cupidus.
Tum apud efferas' etiam natiorí'_es ſtequéter exim iál’.
uirtutLprazſtantic’p doctrinze bonos eſt habitixsPla
toni apud Aeginetas iuxta ciuitatis_ conſtitutionem
capite plectédo,proſuit Philoſophi cognQmêDio(
genes impune penecrauit in caſtra- Philippi \cgis
Macedonñzad qué pro exploratore adductus, libe')
_re exptobrauit Regi inſaniam, quod non _contentuè
_ſuo regno,ſemet còijceret inpe'riculüne petdere't 0I
mnia. Non impune tantum, (led etiamcum munetſç .
;dimiffus eſt , non ob aliud niſi effet Philoſopbusï,
-Quéadmodum 'monarcharü in -eruditos _benignitas
.Plurimü honeſtino'minis illisconcilianita_duriustra '
¿tati plurimüinuidixzconflant illisDe hisprrecipue .
_lçquonqui ſcriptis inclaruerñt apud omnes natió'es,
quorum memoria_ uidetut apud poſterosſutura
grªtioſaQuis nunc nó execratur Antoniü, qui Cite
ſi ronê‘ſerro pere-mit? Quis non deteſtatur Neronem
.qui Senec-am occiderit‘í’ Nec minimúÏ gratia; deceffit
. Octauñ Cªeſaris nomini quod Quidiü apud Getas
: relegarit . Haec nequaquá ed mihi dicuntunut Regé
z-negotio
Chriſtianü cuius
cumcircüſtantias
_impijs principibus
non nouicóſeram
pronunció
, aut, qd
etiam ſi periculúabeffetªtemerariſi effet: ſed_ut _oſteh ſi
- darſin
-›.-.
, 'r' H ªb-"nªa‘s im ªoªR I." - "19
r N

'-''dá'quibus rationibns ſuerirn conatutus pérſuadere,


ª-ut Rex parcêdo uiris pietatis 8C eruditionis cómêda
- tio ne iá immortalitati cóſecratis , ſuo quoq; nomini
' c6 ſulereLPlauiïbilis ſen-1p eſtprxpotentü clemêtia,
‘ ſed tum clatiffimos ſert applauſus,quoties uiris illuI
' ſtribus ac de re pub.bene meritis impêditur. Omne
'ſolum ſorti patria eſt : 8C exilium ſortibus ac pra--ela
F ris uiris ſçpe ceſlit ſeliciter.Mortis inuidia grauis eſt.
'T Quü rex Galliarü Lodouicus XILregnü ade'ptus pa
'raret'cliuortiü cum Lodouici re is XI.filia,Maria,--ni
-fallor,nomine;res diſplicuit quïuſdá bonis,-ex quiI
-bus Ioánes Standock 6C huius diſcipulus Thomas,
-in concio'ne nihil aliud dixerant, niſi Deü' orandum
' Éeſſe ut Reg¡ inſpirar-'et bonü conſilium. Quae apud
populü dicuntur ad ſeditionem ſpectan t. _Et hi deli
" -qu'erát aduerſus Re iSedictiLRex \amé nihil aliud
' c‘íz uertere ſolum i It , nec quicq ademit ſacultatü,
' -atidé negocio quod agebat conſecto reuocabat eos.
' Hac modetatione rex ille 8L- ſuo conſuluitinſtitutó,
'_ -òc grauem inuidiam euitauinquod uterq; eſſet TheI
' ologus,uterq; ſanctitatis opinione cómendatus. At
ª -~r H o M A E' M o RJ mortê- deplorant &ijzquorü inſtiI
ª' tuto pro'uiribus aduerſabatunTantus erat hominis
" in omnes caudal-,tanta comitas tanta ’ benignitas.
Qué ille uel mediocritereruditü ab ſe imiſit indona
ª '- tú? Aut gs ſuit tá alienus', de .quo nó ſtuduerit-bene
. - ' '' C ii mereri
z
::º . M Molar-'É . -'
mererii‘MuIti non ſauêt' niſi ſuis, Galli Gallis, Ger)
mani Germanis,Scoti ScotiS. At ille in Hybernos,
'in German os,in Gallos,in Scythas 6C ln'dos amioo
ſuit animol-laec naturx benignitas ſic Morü omniü
animis penitus inſixit, ut non ſecus ac parentem aut
'fſatſñſfl plorêt extinctñ. Ipſe uidi multorñ lacr mas
'qui-nec uiderant Morü, nec ullo officio ab eo uerzït
affectLac mihi quoq; dum hxc ſcribo, nolenti ac reI
- pugnáti lacrymze proſiliüt , Quomodo nüc affectü
credimus Eraſmü noſtriícui cü Moro tam arcta ſuit
- amicitia,ut prorſus,iuxta Pythagorá, in duobus eaI
dé eſſe uideretf’animaEquidem miſere metuo-,ne bò
-nusille ſenex ſuo Moro cómoriat" ſi tamê-adhucin
uiuis eſt.Sunt qui noscóidlanfhocargumêtmquod
_dicunnnon deplorandoseffe,ſèd gratulandü' potius
ijsgqui tali morteuitá HnieruntEſtiſtudſateor nó le
ue doloris lenimê, at ego Morü optarim incolu'mê,
quü’ omnium ſtudi'oſorü gratia, turn uero prre'cipue
, ſamiliç cauſa,_quam 8C numeroſam 6L plane Philoſo
- phicam reliquit , filium natu minimü iam maritü‘a'c
' l'berorü patentemzfilias tres,8¿ has nuptas ac libero
rum matres,eruditas omnes,ac ſub paterna diſcipli'/
' na ad C hriſtianá philoſophiam pulchre- inſtitutas,-
uxorem ſidelê, ac iam anum ª ex 'qua' tamen nullam
prolem ſuſtulit.Has omnes cumſponiïs, 'nepotibus
ac neptibus in unis zedibus'alebankáca religioneztªm
' tac’g
' THO'MAB MORL'
I

'a
tatp' concordiafluautá non temere reperias in colle'I
gijsmonachoru ac uirginumHic mihi cogita,uir oI
time,qui luctuszqun: lacrymenqui gemitus, qui do
lbte's totam illam ſamiliá conſiciant . Quot egregias
animas uulnerauitilla ſecuris , quee Mori caput amI
putauit‘IMulti demirantestogannquid tanti ſcele-i-is
commiſerit,uir ſemper habitus innocêtiffimis moriI
-busÍQuibus uix habeo quod pro comperto r'eſpon
-deam,niiï quod partim- cóijcere licet ex' articulis Mo '
ro obiectis 8C illiusreſponſione , partim ex' amicorü
lit'teris ac fama uulgata.diſceredat’ÍRcx ut Omnibus
notiſiïtnü eſt,aliquot annis moliebatur repudium cü '²
Regina Caroli Caeſaris matertera. . _Morus prceſaI
giens quò res eſiêt euaſura,ultro depoſuit Cancella
munus , alia quzedam cauſatus, ne cogeretur eius
negotij e'xequutot effe , quodapud ſeſe non proba;
bat.Erat enim mentis tam religioſa-e, ut propior eiſet - -
.o
ſuperſtitioni impietatiSiccogitabat,priuatoliceI
ancellario,qui os' eſt regis, nóv licebit, '
?2ª
bit quieſcere:
. Videbatfòrnut cogeretur multas condénare mor
te,quosiudicabat optimos, ad haze exitütantinego '
tii incertum eiſe,ob eccleiïaſticorum potentiá ac gen
tis illius ſolitam in regesſerociam _. Tale ſi quid natü
ſuiffenprima uictima ſuiffet Cancellarius . At me ſi '
Morus in conciliü’ adhibuiffet , quü eſſet tam anxie
religioſa
" conſciencia
ct' ' , dehortatus ſuiffem
C iijeumne ſu,
ſciperer;
ctzz - ¡o l! "M-'car EQ
ſcipete'tdignitatévix enim ſieri pote'ſt,ut qui
- duis principum functionibus uerſanáin magnis pa
titer ac paruis iuſtitiam ad ungué obſeruent . ProinI
de mihigratulantibus quod talem haber-ê amicu'm
in tanto rerü ſaſtigio collocatum ,' reſpondere ſoleo, z
' _me nó prius illi de eius dignitatis acceſſione' ratulaI
turü ª'iuberet_ipſe._ 'lá tu'm enim neſcio qui ſiniſtri
J prçſagiebat animusÑNec-Regê arbitrot latuiiſe,quà'
z ob cauſam Morus deponeret ‘magiſtratum,utcun(qz
diſtimulauit,quocl Homerus indicar monarchis e e
. .proprium, offenſionêin animo tegere,donec multo
aoſt tempore detur ulciſcendi oportunitas, lnterim
ex minis ac fulminibus Clementis v XI. ſactus irita
tiorzªdiecit animü ad u'etus illius rágionis exemplü',
_utregnii à iure PótiHcis Romani a etetet,5l utriuſq;
ſtatus ſupremam 'poteſtatê ſibi uendicaret. Carter-ii
_quñ ſentiret, plurimorü animos ab hoc inſtituto abI
horrere,ne qua cooriretur ſeditio promulgatum eſt
_ edictum,ut quicunqz non abiu'raret Ro. Pont.aut'oI
. ritatê,aut improbaret nouü matrimonium,capitalis
_ eiÏeLVerum hoc edictü non eſt promulgatum niſi
_ Roffeñ. 8C Moro iam ductisin cuſtodia. Roffen'ſis
ſemper plurimü tribuitſedi Romana-w( aduerſusſire
pudiü libris etiam cóſcrip'tis pugnarat , \ed tum'quñ
adhuc inte rum effet cóſulere. -Mor'us ſcripſit nil-iil,
ſe'd pro offêcio quod gereb-at conabafRegis animi¡
m eam
i l
"1' H GUM-'AE M_ R [o
.in e'á inflectere ſententia, quam putabatzòc’- Deo gra
tam,Ï& Reg¡ tutam,& regno ſalutarê.Erat illi magna'
;ſamiliaritas cum Epiſcopo Roffeñ . tum praediü c‘id
ehabebat Morus, non procul aberat à Richemotida.
Ibi Regio palatio uicina ſunt duo monaſteria uehe'z
mêter-opulentafl quod maius eſt,bonre diſciplina-z,
alterü Cartuiïanorü,alterü BrigittenſiumAb his ſa'
.Z3

cile crediderim ſollicitatum Mori animñ -, ut eccle'ſixé

J cauſamxtueteturz at ipſum aliquid effutiſſe qu'odre)


_bellionê iaperet,nunê'p ſum crediturus,ut qui ex creí -
bris colloquijs perſpexeri-m admirabilem quandamé
hominis cautionê. Equidemuix aliü Anglum co'mI
peri,' qui tam medullitus amarit principem ſuü ,' aut
l magis ex animo bene uellet quam ille. Vnde igitur
hic tumultus‘ïViolenta res eſt,conſcientia magis me
tuens Deú offenderefq‘; mortê oppetere.Forte-ſeſel
lit eum perſuaſioAt demirot ſi uir ille leuibus arguI'
mêtis adductus eſt,ut ſic obſirmaret animü. Maluit
ipſe perpeti,quàm in alios ſacere , c‘jd neceffe ſuiſſet,
ſi in ſuſcepto munere perieueraffet. uin 8C Regina:
ueterïs,ſingulari
tantü ietate fceminae
ob id quodpdudum mu tos miſeret,n6
tanta dignitate Horês, niíc
in eum ſtatü redacta eſt,ut ob diuortium nec eo'ſrui
poſſinqui cü tam diu uixit,nec alteri nubere ob CleI
mentis ſententiázuerúetiam quod uidet, nó dubium -
quin cü ſummo animi dolore,ipſïus cauſa tales uiros .
trucida
,4. DB NORTE-m0-. Mm“;
“trucîdariHuius porròTràgoediç quis ſit futurusexi
tus,Deus nouinlllud inconfeffo eſhper necem beati
jThomxAcrenfîs, plurimum se auct oritatis a opü
áçcefſíffe ſtatui ec'cleſiaſtico apud Anglos. Qui res
mortalia fuo inperfcrutabili conGlio-mo'deratunpro
ſua bonitate dignabitur hæc omnia uertere in ſuam
gloriamTantü è ſcheda,rumoribus ez amicorü lit'te
ris,hactenus licuit cognofcere -. ſi compertiora ſuera
nactus,tibi c6municabo.Tu fac 'uiciflîm ut per te ſcit
amus quid agat rex Sippgum ſuis prophéti's,popui
lo@ retincto,de quibus hie miraferfitur, an nera- nc:
_ſcío.' Apud Lutetiam Parifior um x' Cal. Auguſti;
º - ANNO. M. n.xx'x_,v. ' '

También podría gustarte