Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
dy
y( x) Ce
dy p ( x ) dx
p ( x) y 0 p( x)dx es solución general de la
dx y
ecuación homogénea.
Observación
C = 1 se tiene y e
p ( x ) dx
1.- C admite cualquier valor real , por ejemplo si la
cual es una solución particular de la ecuación.
v' ( x)u( x) q( x)
Como u (x) es no nula , dividiendo por u (x) se tiene
q ( x)
v' ( x)
u ( x)
integrando respecto de x se tiene
q ( x)
v( x)
dx C
u ( x)
entonces y (x) solución de la ecuación completa es
q ( x)
y ( x) u ( x) dx C
u ( x)
u ( x) e
p ( x ) dx
ahora considerando la solución particular de la ecuación
homogénea,
p ( x ) dx p ( x ) dx
y ( x) e e q( x)dx C
(Fórmula de Leibniz)
donde x está en I y C es una constante arbitraria.
Ejemplo 1.-
dy
Resolver ( x 2 1) 3xy 6 x
dx
Solución
dy 3x 6x
Forma canónica de la ecuación 2 y 2
dx x 1 x 1
3x 6x
p ( x) y q ( x)
x 1
2
x 1
2
2
Aplicando la formula de Leibniz la solución esta dada por:
x 2 1dx x 2 1dx 6 x
3x 3x
y ( x) e e dx C
x 2
1
3
ln( x 2 1) 3
ln( x 2 1) 6x
e 2 e2 dx C
2
x 1
3 3
6x
( x 2 1) 2 ( x 2 1) 2 2 dx C
x 1
3 3
( x 1) 2( x 1) 2 C
2 2 2
Ejemplo 2.-
dy
Resolver x (3x 1) y e 3 x
dx
Solución.-
dy 3x 1 1
Forma canónica de la ecuación y e 3 x .
dx x x
3x 1 1 3 x
p( x) y q ( x) e
x x
3 x 1 3 x 1
e x 1 e 3 x dx C
dx dx
y ( x) e x
x
1
e (ln( x ) 3 x ) e (ln( x ) 3 x ) e 3 x dx C
x
1
x 1 e 3 x x e 3 x e 3 x dx C
x
x e x C
1 3 x
Ejemplo 3.-
dy
Resolver x 4 y x6e x
dx
Solución.-
3
dy 4
Forma canónica de la ecuación y x 5e x .
dx x
4
p ( x) y q ( x) x 5 e x
x
Aplicando la formula de Leibniz la solución esta dada por:
4
4
e x x 5 e x dx C
dx dx
y ( x) e x
e 4(ln( x ) e 4 ln(x ) x 5 e x dx C
x4 x x e dx C
4 5 x
x4 x e dx C
x
x 4 ( x 1 e x C )
Ejemplo 4.-
dy
senx y cos x xsenx ; y( ) 2
dx 2
Solución.-
dy cos x
Forma canónica de la ecuación y x.
dx senx
cos x
p ( x) y q( x) x
senx
4
cos x
dx cos x
dx
y ( x) e senx e senx
x dx C
e (ln(senx)) eln(senx) x dx C
( senx) 1 (senx) x dx C
( senx) 1 ( senx) x cos x C
Como y( ) 2, reemplazando se tiene
2
2 ( sen ) 1 ( sen cos C )
2 2 2 2
1 C
Solución particular
y ( x) ( senx) 1 senx x cos x 1
5
Ejemplo 1 –
Resolver la ecuación diferencial
dy y
x y3 0
dx x
Solución
6
dy 1
y x y3 / y 3
dx x
dy 1 2
y 3 y x Bernoulli n -2
dx x
dz dy
sea z y -2 2 y 3
dx dx
1 dz 1
z x
2 dx x
dz 2
z 2 x lineal en z
dx x
2
p( x) , q( x) 2 x
x
2
dx
2
dx
ze x
e x
2 x dx C
z e ln x
2
e ln x 2
2 x dx C
z x2 x 2
2 x dx C
z x 2 2 ln x C
Como z y 2
y 2 x 2 2 ln x C y x 1 2 ln x C
1
2
Ejemplo 2 –
x2
1
y ' xy e y 2 ,
2
y (0)
2
Solución.-
7
x2
y ' xy e y 2 2
x2
dy
xy e 2
y 2 / y -2
dx
x2
2 dy
y x y 1 e 2
Bernoulli n 1
dx
dz dy
sea z y 1 y 2
dx dx
x2
dz
xz e 2
dx
x2
p ( x ) x , q ( x ) e 2
dx C
x2 x2
ze 2
ze 2
x C
x2
e 2 x C solución general
1 1
Como z y cambiando variable se tiene
y
1
Si y (0) entonces 2 e 0 (0 C ) C2
2
x2
por lo tanto la solución particular es ye ( x 2) 1
2
Ejemplo 3 –
5 y 3 dx y 2 (2 x y 2 x 4 ) dy 0
Solución.-
8
5 y 3 dx y 2 (2 x y 2 x 4 ) dy 0
dx
5y3 2y2 x y4 x4 Bernoulli para x en función de y , con n 4
dy
dx
5y3 2y2 x y4 x4 / x4
dy
dx
5 y 1 2 y 2 x 3 y 4
dy
sea z x
dy
p ( x) y q ( x) y 2 f ( x) (1)
dx
Hacemos
dy dz dy1
y ( x) z ( x) y1 ( x) ;
dx dx dx
dz dy1
p ( y1 z ) q ( y1 z ) 2 f ( x)
dx dx
dz dy1
py1 pz qy1 2qy1 z qz 2 f ( x)
2
dx dx
dz dy1 2
py1 qy1 pz 2qy1 z qz 2 f ( x)
dx dx
dz
f ( x) pz 2qy1 z qz 2 f ( x)
dx
dz
pz 2qy1 z qz 2 0
dx
dz
( p 2qy1 ) z qz 2
dx
dz
z 2 ( p 2qy1 ) z 1 q Ec Bernoulli con n 2
dx
9
Observación
1
Con la sustitución y yp , donde z es función de x, la E.D. de Ricatti se
z
transforma en una E.D. lineal en z
De esta forma para resolver este tipo de ecuaciones se procederá según el siguiente
método.
Es necesario el conocimiento previo de una solución de la ecuación.
Conocida ésta se realiza el cambio de variable mencionado anteriormente.
Se resuelve la ecuación lineal en z.
Deshacemos el cambio .
Ejemplo 1 :
dy 2 1
Resolver y2 2 si y1 es solución de ella
dx x x
Solución
Hacemos
10
1 dy dz 1
y z 2 Re mplazando en la ecuación
x dx dx x
2
dz 1 1 2
2 z 2
dx x x x
dz 1 1 1 2 1 1
2 z 2 2z 2 2 z 2 2z 2
dx x x x x x x
dz 1
2 z z2 Bernoulli con n 2
dx x
dz 1 dp dz
z 2 2 z 1 1 hacemos p z 1 z 2
dx x dx dx
dz dp
z 2
dx dx
Re mplazando
dp 2
p 1
dx x
dp 2
p 1 Ecuación lineal
dx x
solución general es :
dx
2 2
x dx
p ( x) e x e ( 1) dx C
p( x) x 2 x 2
dx C
x3
p ( x) x
2
C como p z 1 remplazando
3
x C x3
z 1 Cx 2
3 3x 2
3x 2 1 1 3x 2 3x 2 1
z como z y y y
Cx 3
x x Cx 3
Cx 3
x
Observación
1
Con la sustitución y yp
, donde z es función de x, la E.D. de Ricatti se
z
transforma en una E.D. lineal en z
De esta forma para resolver este tipo de ecuaciones se procederá según el siguiente
método.
Es necesario el conocimiento previo de una solución de la ecuación.
Conocida ésta se realiza el cambio de variable mencionado anteriormente.
Se resuelve la ecuación lineal en z.
Deshacemos el cambio .
11
Ejemplo 2 :
Resolver
1 dy 1 dz
Solución : Sea y x 1 2 . Reemplazando en la E.D. dada, se
z dx z dx
obtiene:
2
1 dz 1 1 1
21 2 2 x 1 0 z
z dx x z yx
2 dz 1 2x 1
2 2 x2 2 1 0
2
z dx x z z
2 dz 2x 1
2 2 1 2
2 2 1 0
z dx zx x z
2 dz 2 1
2
2 2 0...... / z 2
z dx zx x z
dz 2z 1
2 2 0........... / : 2
dx x x
dz 1 1 1 1
z 2
z´ z
dx x 2x x 2x 2
Aplicando fórmula:
ln
1
1 x dx
1
ze dx
x
c 2
e
2 x
1 1
z c ln x
x 2
1 1 1 2x
c ln x y x
yx x 2 c ln x
12
Ejercicios Propuestos
1 x
1 1
1
y x y 1 x
3 2 2 Rpta:
2 2
C
2 y2
3.- Resuelva la ecuación diferencial.
cos 4 ( x)dy ysen( x) cos 3 ( x)dx y 3 dx Rep: y sec x C 2tag ( x) 1
y3 2 y3
2
2 xy x y dx x 2 y 2 dy 0 Rpta: y e x C
x
3 3
5.- Resolver el problema de Cauchy
x4 x2
( x 1) y 4 xy x que cumple
2
y(2) 1 Rep: ( x 1) y
2
17
4 2
6.- Resuelva la ecuación diferencial.
dy
2 xy y 2 x 0 que pase por el punto (1,2) Rep: y 2 x(4 ln x)
dx
7.- Resuelva la ecuación diferencial.
1 2 1 1
( x 4) y 4 dx x 3 ( y 2 3)dy 0; que cumple y(1) 1 Rep: 1
x x2 y y3
x
x
x e y dx e y 1 x dy 0 ; y(0) 2
x
x2
y Rpta: y ey 2
2
13