Está en la página 1de 17
Problemas y usos de los bancos de datos lingiifstico: A propésito de‘ un tesoro de lenguas indoeuropeas: el proyecto TITUS Fr. Javier Martine: Garcia - Universidad de Frankfurt a.M. [8 1. History: § 2, Ainis: § 3, Inherent problems in materials; § 4. Worklield limitations: § 5, New ways ‘of communication: §5.1. Problems with authorship: § 5.2, Problems with quotations; § 5.3. Problems emer from media incoxporeal nature; §°6, Us tn.) ss; $7. Listof materials: § 8. Desid § 1. Historia! La historia def proyecto TITUS se remontt a hace 10 alos, cuando durante fas Jornudas de Linglifstica Indoeuropea celebracis en Leiden (Holanda) en setiembre de 1987, algunos participantes ‘comentaron Ia existent de ciertos proyectos que se habian propuesto recoger colecciones de textos y archivarlas en medio electrGnico: asi mismo se constat6 que algunos investigadores también venfan realizando esfuer2os semejantes, aunque de manera individual. A raiz del conocimiento de esta noticia surgié la necesidad de crear un centro de informacién cuyo fin fuera aunar y canalizar todas estas labores aan en ciernes, ‘Con la lenta iniroduccién de fos ordenaclores en ka esfers aca dea de pasar al nuevo medio los textos de mayor uso, Y conforme cundia esta idea. también erecian las posibilidades de que algunas obras se introdujeran a la par por separado y sin conocimiento mutuo de los imteresadas. por lo que en parte se perdfa una fuerza de trabajo que podria ser aplicadt a otros textos falmente necesarios, pero vonsiderados en un principio como no tan relevantes Si bien en [a actualidad. las versiones dables de algunos materiales. como se-most adelante (ef, § 6). son bienvenidas, siempre que sean productos independientes. ya que su comparacion hace posible controlar erratas y gazapos, en un principio se © ntia posible de textos. De ahi que se necesitara un ce pudieran repartirse las labores y canalizarse los esfuerzos, ca, rots en muchas cubezs Ia -y6 que era tal vez mis aconsejable pose ro de informa in, de modo que La concrecién de esta idea recibi6 su bautizo von la Hamada publicada en ta revists Die Sprache (32/2, 1987), En este niimero se dio ka noticia de la creaeién de un Tesoro electréniey de materiales rexmuates indoeuropeos ¢*Phessurus indogermanischer Textmaterialien auf Datentsigern" Debido a la propia naturaleza del proyecto, los progresos realizados y por realizar estin {intimamente ligados al eada'vez mas extendido uso de los ordenadores y en kx participacign ereciente en el nuevo sistema de trabajo por parte de lingilistas y humanistas. Por ello, algo mas adelante, durante el Terver Congreso dedicado al »Lso de los ordenadores en la Tingistiea histOrieo-comparadas, celebrado el aio 1994 en Dresde (Alemania), el proyecto fue “confirmado” con el nombre de TITUS. acrénimo de Thesaurus indogermanischer Sprach- und Textmarerialien (ie, Tesoro de materiales textwales y lingiifsticos 1. EF presente articule & ama vers de 1996, por invita ligoramente modifica y ampli de un sensinaio realizado el 20 de deme la Sooiedad Espaiols dle Lingstiea, con metive de su XVI Simposio. 2. CL el aniculo de JL, Cunchillos & LM. Galin: "Flologia informstiea. Epigratia ugartia”, Sefarad, 56, 196, 61-170. ‘la Orcas 1511988) IE Ist Fa.J. MARTINEZ Garcia, indoeuropeos). Con est nueva denominacién, el TITUS se hace eco de las nuevas tarews que ha de | acometer : La novedad del TITUS no radica en su actividad recoleetora, pues desde la década de los 60/70. existen ya algunas proyectos dedicados a compilar e6rpora electrénicos, Un caso muy préximo. para muchos de nosotros es el del TLG de la Universidad de Irvine de California, que a logrado cambiar fa mentalidad del fililogo ante kas miquinas. E] Thesaurus Linguue Graeeae (TLG) se gest6 en 1972 por dobra de la estudiante Marianne MeDonald y se consolidé ms adelante bajo ts direeeién de Theodor Brunner. El objetivo de este proyecto era la constitucién de un banco de datos de la literatura griewt antigua, Con éte el investigador cuenta con un tesoro electninico (casi) completo de la literatura griega, ‘con el que se dispone de una informacién que abarca [a totalidad de textos desde Homero hasta el s. VI AC. y de manera no sistemitica hasta 1453 y que comprende unos 73 millones de pakibras. Y este voluminoso conjunto de textos se encuentra presto a ser analizado en segundos.” Lo novedoso del proyecto TITUS consiste en su método de trabajo y sus metas: la coordinaci¢ le La labor, ka independencia de los colaboradores, y el espititu de coluboracién, basado en tna relaci¢ de do ut des, que se ha revelado como muy fructifera. pese a cescepticismo inicial. También caracterizan al TITUS las amplias miras, pues es nuestro deseo amparar Ia totatidad de tas lenguas indoeuropeas. En otros proyectos pargjos, las condiciones suelen ser algo distintas y sobre todo éstos suelen estar dedicados a un compus especitico. 2. Metas completa en formato elecudinico de materiales textuales de todas las fenguas indoeuropens de relevancia i Este objetivo no podia conseguirse sin que hubiera un total entendimiento entre los colaboradores. de : modo que a ks meta prineipal se afadieron otros cometidos indispensables. Por una parte evar cabo la i coordinacién de los trabajos realizados y de las labores atin por realizar. Por otra parte, la nornializacién, : La meta que el proyecto TITUS se 16 en un principio era poder disponer de una eoteecisn ‘ ‘con vistas al intereambio, y el mantenimiento de los materiales aportados, Ambas tareas suponen un ‘eometido que se ve atin dificultado por fa lentitud e intermitencia eon que circula ka informaciin entre fos distintos grupos investigadores. En este aspecto, los coloboradores del TITUS han desemperiado un papel primordial, pues, en gran parte la resonancia alcancada por el proyecto se debe a ellos. que casi se podria decir hun hecho un proselitismo activo para captar e] interés de nuevos miembros y para difundli Ia idea mottiz Con el paso del tiempo. el nticleo de textos primigenio constituido por el corpus del Avesta! y i Ia edici6n tejana del Rgveda-Samhitt’, fue creciendo visiblemente, de modo que la participacién en el proyecto se hacfa cada vez mas atractiva para los ajenos a él. La tinica condicion que se exigia entonces {y ahora) para poder acceder a todos los materiales existentes era la aportacidn de un texto o cualquier : ‘otro tipo de material elaborados en formato electrdnico y que sean de interés dentro de las dreas ciemtificas i aibarvadas por el TITUS. : Dadlo que algunas coleceiones estin siendo completadas con premura, tal vez empiece a ser hora de iniciar cl andlisis morfol6gico de los textos e incluirlo como parte integrante de Jos mismos, Con esta nueva informacién, que ya se encuentra ineluida en algunas versiones electrénicas de la Biblia y de otros 3. Mis inforrnacin bajo la dren ip e.ucealts enckin de vs proyectas Snianes con el citalo aticulo (ef, n, 2) de CunchillasGakin, p. 163 4. 4. Intoucido por 8. Gipper-Frite (Frincfor denieo del proyeete Avwesta-Witerbueh pate slineeoién de B. Schlerath (Berlin). 5. Inaducio por H.S, Anat Pale encontrar 4o por fa DEG bajo ta ranarayana HHyderabuub, bajo hx dieceign de W.P. LEMANS (Fels) PROBLEMAS ¥ )S DE LOS BANCOS DE DATOS LINGHISTICOS textos. en un futuro seri posible hacer valoraciones morfokigicas y sintaecticas de una extensidin y calidad {que atin hoy se nos hacen impensables. Asimismo, con estas versiones completas se poxrian eonfecetonar de manera automéitica diecionarios (electrdnicos) que contengan a Ta par tod esa informacidn (que puede ser auumentada con lecturas eriticas. adiciones. etc.) junto con la referencia exacta de eada palabra E] paulatino cambio que han experimentado lox métoxlos de trabajo dentro de las umaniddes. junto con ki nueva mentalidad de! investigador con respecto de estos métodus ¥ hacia los medios de trabajo no teadicionales, han motivado la ampliacién de tos objetives que el proyecto TITUS se habia propuesto inicialmente. (0, durunte os iltimos ites aiios. la ereciente velocidad de procesatlo, asi ‘como la enorme capacidad de almacenamiento de los ordenaclores, en conjuneién con Tas nuevas vias de informacin y de tansmision de datos, antes silo Limitadas al mero intercambio de disquetes. han dade talus al proyecto. que, de servir de enlace coordinador entre los cientificos colaboradores, ha pascxdo sitemas a convertirse en un banco de datos virtual, donde puede accederse a multicud de infiormaciones relativas auesttis Estos nuevos aspectos; e] volumen de los materiales y las nuevas vias de comunicaci sin duda algunas palabras, ples van at ser condicionantes de cualquier trabajo future. requi $3. Problemas propios de los nueriales Una breve ojeada at Ia lista de textos y edrpora contenidos por ef TITUS (ef. infra § 7) permite hhacerse una idea del enorme volumen de datos de libre acceso para los colahoradotes (algunos 1eXt0s 56 piblices y por tanto accesibles libremente). En un principio, cualquier archive requerido era enviado por correo en soporte informitico, «sea. en disquetes. Esto no constituye en la mayoria de fos easos un problema, pues un testo de una envergadura media, como pj. el Reveda-Samhita puede ecupar en tora atlos dos megas en un formato ASCI (7-bits). El texto podria ser comprimido sin mis y. por asi decir. cempaguetado en ef disquete, con 10 que ya se encontruria presto a su envio, Con todo, este proceder suponia una inversidn de tiempo y dinero que bien pronto hubiesen agotade lus recursos del proyecto. Asi mismo. es propio preguntarse lo que sucedis con textos mayores. A To que puede offecerse respuesta aduciendo dos casos concretos: el primero con los texto siinseritos introducidos al ordenador en un proyecto dirigido por M. Tokunaga (Kyfitd). dado que. en efecto. el Mahabirata ¢sin aparato critico) ocupa unos 10 megas: ef segundo seria el eas del corpus del anti lés que ha sido informatizado en ka Universidad de Toronto y cuye tamato aleanzat los 25 me; Obviamente cl creciente volumen de textos y de eolaboradores hacia prsetieamente imposible wn trifico normal de materiales. pues ef TITUS carecia de colaboradores de base dedicudos a ese intercambio. Asimismo, ef problema no sélo afvetaba a ta salicht de materiales, sino también a ta ent era habitual —por no decir casi imposible— enviar g Tos disquetes apenas rebasba ef megs Esta limitacisn era una barrera infranqueable para la gran mayoria, pero resuelto a sutisuceidn de todos. porque ki capacidad de disyuetes Casequibles al los 100 megas y porque ademés ta internet posibilita el trasvase de informacisn sin necesidad de un soporte material intermedio, es decir, slo es preciso poseer una conexién a kt red y un disea duro con spatcio libre suficiente para almacenar cuanto material se desce. Aunque hasta lt fecha no ha habido nadie ‘que haya solieitado todos los materiales que el TITUS posce. que podfan fieilmente aleanzar un vig en el dia de hoy no constituiria un problema reeibirlas todos. mientras que hace apenas dos 0 tres aitos tal demanda nos hubiera puesto en un aprieto. 18 FR.J. MARTINEZ Garcia. Otro asunto de particular importancia en relacidn con los materiales es el formato en que estin archivados. Por lo general, se ha procurado afiecer los textos en diversos formatos, de modo que los colaboradores no tengan problemas con los textos ajenos." § 4. Limitaciones en tos campos de trabajo En ka actualidad, el volumen de contribuciones puede ser considerado como enorme, véase fa lista de los textos disponibles (con fecha de diciembre de 1996) que se encuentra al Final de estas paginas. Este volumen, considerado como biisico, puede ser aumentado teniendo en cuenta otros proyectos de similares ccaracteristicas con los que el TITUS ha entablado conversaciones © con los que se encuentra en negociacidn. En efecto, el TITUS tiene gran interés en establecer acuerdos de cooperacién con otros grupos lores poscedores dle c6rpora electrénicos, ya que le permiten concentrarse en campos que, de otra manera, puede que quedasen totalmente desatendidos. Esto implica que alguns rama ingistieas no constituyen en principio objetivos prioritarios del TITUS. Los miotivos de esta exclusién se hallaran vestig expuestos en los parrafos siguientes, El griego hi sido un lengua cuya digitalizacién se inicié muy pronto. Ya se ha eomentado que ‘el mencionado proyecto TLG ha producido un cedé que contiene 1a totalidad de los textos antiguos casi sin errores (pero se echa en falta —exquisiteces de fildlogo— un aparato critico que los acompate). Con todo, pura abarcar de manera absoluta fa lengua griega quedan atin por introducit los textos mivénicos y tun corpus completo de inseripeiones. De éste Gitimo ya hay un buen comienzo con el CD PHI 7 realizado por el Packard Humanities Institute.” El corpus de la lengua latina esti representado, aunque no en su totalidad, en el CD PHI 5,3. Hevado a cabo tumbién por el Packard Humanities Institute. Adennis debe mencionarse el "Thesaurus Linguae Latinae” El irlandés medio y_moderno estin contemplados por el proyecto CURIA, Surgide de la colaboracién entre la Royal Irish Academy y la Universidad de Cork." ‘Otros empresas similares son la base de dutos armenios de Leiden/Jerusalén, et proyecto "Runetype" de Ta Universidad de Bergen (Norvega).!” el proyecto "BUDSIR™ de la Universidad de Bangkok, que se ocupu de ta transmisi6n de textos budistas en pili (del que ya se ha editado un eedé),' ete. (ef. supra n. 3) Hay otros textos que no se encuentran entre las primeras lineas dentro de lus listas de prioridades, y éstos atin estin sin padrino, La publicacién de una fista de desiderata es, por tanto, otra misién que el TITUS asume, puesto que es necesario dar a conocer los eampos donde existen ain lagunas. De este modo, es posible que se despierte el interés y alguien decida haverse cargo de algin texto © bien que se anime a otros posibles colaboradores que, habiendo digitalizado estos textos, atin no se han decidido a 6, Sobre lo problems de ow stints formatos existe, ef FJ. Marines, Gare: "Nuevos eamimos para vies través interne’, Tempus 14, 1996, 95-105. En este arveulo ha de aetizarse Ia naova: fagpis.nifrankfurtae. Asimismo ha ue Werse en Ta nus donde tos constituyen el edidigo base no son compatibles entre La tansmisidn det legado cisco Tin. 10 (abajo> "una ce w ovo, 7. Este comtiene un corps sande de inscripciones griegas y latinas, diversas tradueciones de Ta Biblia, wn pequeno ‘corpus de pains, asf como bastanies tentos eopias. La wersiin 7 ha sido recientemente publicads y contiene east et doble ‘de materiales que su predeessora, Ms informacién puede obtenesse en 74754.2713@compuserve.com. 8. Vid, hupoffswr.cscuvaskeuffarlyldevitede-TLL. 9, Vid, hupsfeuriasce.iefeura 10, Vid Inpstfgnco.hd.wibanwiNCCHlocvine' hea UL Vid. fpthcwwijiet. on joe8Ohrichrshtnlebrbie hm, Is PROBLEMAS Y USOS DI LOS BANCOS DE DATOS LINGUISTICS compartirlos, De entre la lista de desiderata que se ofte textos védicos. textos eslavos antiguos. Una labor que atin esté por realizar es In incorporacidin de aparatos er aso pertinente seria p.c. el del griego, Tal ver sea um sueno poder poseer al Jejano— Is edicisn homérica de A. Ludwich presta para el ordenador <¢ al final de estas piginas, descuellan bastantes, eos a los ya existentes, un n dir —espero que no muy § 5. Nuevas vias de comunicacién Un apartado de especial importancia es el constituido por las nuevas vias de informacién."? Con esto me refiero mas espectficamente a lus posibilidades de intereambio y comunicacidn abiertas por la internet. Aunque por ahora slo se aprecien ventajas, esta via conlleva también ciertos problemas, que no deben ser obviados. Hasta li fecha, todas las relaciones cientificas dentro de la universidad o entre distintas universidades se desarollaba a través de medios habituales como son el (eléiono y la correspond papel. Un nuevo paso adelante se logré cuando fue posible intercambiar fextos ¢ informaciones diversas en disquetes. porque de este modo se ampliaba exponencialmente la cantidad de informacién que podia ser enviada. Con todo, los avances rns importantes se han producide en los tiltimos aiios. pues, en efecto, fa paulatina entrada de las redes de comunicacién digital en universidades permite « grupos de trabajo e investigadores participar de Jo que se ha dado en Hamar comunieac ica, en nuestro caso preciso, en la transmision glohaf de los datosttextos, De manera conereta, para enviar un fichero a un grupo de investigadores interesados. hasta ft fecha se debia copiar el fichero en cuesti6n tantas veces como destinatarios hubient, igualmente, debian ser enviados con los eventuales riesgos de pérdida o dato de estos datos. En ka actu programa de correo elecirGnico esta correspondlencia s6lo supone un minimo tecleo y se tiene la seguridad de que los datos han Hegado a su destino. Otra posibilidad se offece con publicar los datos en una pi de WWW y dar conocimiento de éstu @ nuestros colegas. Sin embargo. la enorme facilidad que suponen los nuevos medios de comunicaci6n, -ga podrian tener graves consecuencias. Con ello me refi problemas relativos a la autoria (y derechos de copia) de textos, a su cita, ya la "vida" que parecen cobra los datos. Como habra de verse. todos estos Factores deben ser replanteados y para ello se requiere une mentalidad ubjerta al nuevo medio de trabajo —tan distinto e inusitado— y un nuevo praceder. ncia en lobal, cuya importancia conlleva algunas dificutiades que a ta § 5.1. Problemas de autoria En primer lugar se hallan los problemas de autoria que surgen de los textos que han sido confiados al medio electrénico, porgue, en efecto, existe sobre esta cuestiGn un vacio legal que parece va cubrigndose muy lentamente. De hecho ya se encuentran revistas y «listas de correo publicadas en ta WWW ai las que se les ha asignado un ndimero ISBN (0 ISSN), cl. pie. ef Electronic Journal of Vedic Snudies!" 0 la Linguist List. Dentro de este mismo capitulo de autoria, hay otto asunto de extrema importanc estudios Tiloldgicos: ;Quién tien para los los derechos sobre una antigua edicién’? La posibilidad de reeditar 12, Cf al raxpeeto FA, Marines Gareta. op eit ( sprachwissenschafliche Zwecke", SIMA 2, 1996, 13, Euitedo por M. Witel (Harvard, id, hnp:stoww.shore.netindtalee 14 Ch. Amps dsv wine edul-lnguistieses/ita, con wn servidor gemmelo en en x Universidad Ue Tubinga (Alemania ef, hp/awr.fsnphilani-raebingeredeingish e (Umbenutrbarkelt fir an, 6) y "Das HTML-Rormat und se Iss PRI. MARTINEZ, ARCIN electrdnicamente antiguas obras esti abieria, pero su legalidad a veces se ha visto cuestionada, amentablemente no son raros fos casos donde uni academia 0 grupo investigador determinadas purecen haherse hecho con derechos sobre antiguas textos (tublillas. papiros, ete.) € impiden su difusién, En atime extremo, jn serfa su autor el propieturio original” ;No habrfan eadueado ya sus derechos have ya alain milenio? Esta actitud poco cooperativa intenta poner obsticulos a un avance imparable. Ya es posible aacceder a muchas ediciones de manera publica y tan s6lo es necesario oprimir una tecla del rakén. yen segundos se dispone de una copia exacta de esa edicitin «piiblicas en nuestro ordenador pn ef caso de los textes modemos, donde los derechos de autor alin estan vigentes, se empieza a notar un cambio, pues yat hay alunos publicaciones que oftecen, dentro del fibro en si, un disquete con el texto en formato digital, p.cj, la nueva edicién métriew del Reveda a cargo de van Nooten y Holland (el. n. 15), No ereo gue se vaya a sustituir en un futuro et libro tradicional por el disquete, sino que. al menos en nuestras disciplinas, coexistinin ambos, de modo que el libro sirva de referencia y consult, nientras que el disquete sea utilizido para comprobar datos rpidamente y poder hacer anilisis: mis complicades, $5.2. Problemas de citer La creciente oferta de textos y materiales diversos digitalizados acarrea problemas de cita, puesto que, Uebido a Ia incorporvidad del medio, no es Keil ubicar segtin nuestros sistemas tradicionales an pasaje © palabra determinados. Por uhora hay diversos métodos que intentan yarantizar fa ubicacién de tuna palabra dentro de un corps, Esto puede garantizarse a medias. bien numerando el texto segtin unit edicigin en papel. bien ndlo un nimero a cada palabra con respect a su posieién en todo el corpus, ete, Sin embargo, cualquiera de estos procedimientos, a falta de una normativa estandarizada de ondenacidn, dejan ain bastantes puntos oxcuros. Por fo general. etn corpus de lenguas moderns, donde fa transmisida esti garantizada. no se hace Uificil ubicar una palabra en relacién al total, pero en Tos textos aus. los requisitos son otros. ya que una edicién puede incorporar nuevas lecturas. con le que ef niimero de palabras ha variado. y junto eon esto también la numeracién de cada elemento con respect al total. ;A\ gué méudo de cita habria que recurrie? El propésito de las citas es precisamente poner orden cestableciendo una referencia. EL método tradicional en las filologfas antigas, que numera por paginas y lineas debe seguir siendo utilizado, pues si bien no da una ubicaciin exacta, al menos es posible localizae la palabra sin mayores contratiempos. De este modo se elimina el problema afadide yue surge con una nueva Lectura que propone una division de palabras distinta a fi tradicional @ que ade nuevas palabras sun texto, En consecuen de establecer una norma de citas. se hace necesario distinguir entre cedrpora cermados: los de jas modernas 0 pee). cuerpos de leyes: y e6rport abiertos: los: de las filologias antiguas, propensos a recibir de manera constante modificaciones y ampliaciones. $5.3. Prablemas derinulos de ta incorporeidad det medio En ef apartudo anterior se ha podide apreciar emo los medios tradicionales, que son compareos, es decir con sustancia, son ficilmente controkibles porque al tener dimensiones pueden ser analizados y se prestan a uns normalizacidn que sirva de referencia para cualquier investigador. Las referencias se realizan mediante eoordenadas, que en nuestr caso son volumen Cinscripeisn, papiro. ..). pagina, columna, linea, ete. Por oir parte I corporeidiad de los diversos materiales sobre Tos que se aplica la escritura (piedra, papiro, pergamino. papel. ete.) permite una visién ¥ andlisis diaerdnicos de éstos, Asimismo, es posible obtener informaciones valiosas sobre la autorfa del texto, su dad. y sobre el modo en que se ha realizado su trinsmisién (Obertieferang) 186, | | : q PROULEN Y USOS DE LOS BANCOS DE DATOS LINGUISTICOS La facilidad de transmisién (Obertragung) unida a ta facilidad de modificacién de cualquier documento provoct ademiis una confusién € incertidumbre total sobre el documenta que tenemos en nuestro poder. {Es una copia exacta det original o es un texto modificado? En caso de que se tenga una nda copia, reeibida por otro conducto, y se comparen ambas, jams se podrd establecer una prioridad (como sf podria Hegar a establecerse entre dos copias manuscritas). y asf sucesivamente, Hasta ahora, el control que porlia ejercerse sobre los materiales era enorme. pues era posible efectuar unt datacién y aplicar una jerarquia de valores entre distintas copias. en virlud de las miltiples referencias que contenfan os materiales tradicionales: Ios instrumentos de escritura empleados. tipos de tinta, el aspecto formal del libro y de sus partes: paginado, mareas de agua, tipo de letra, tipo de eneuadernacién, ete Los textos digitales no presentan diferencias formales entre si_y s6lo es posible comparar st fa comparacidn se limita a ensefiar las diverzenci y en ningtin caso supone establecer una valoracién, ya que la fecha de un archivo es moditicable, y no es posible poner de manifiesto la originalidad de una variante (la secunda manus es indetectable) que sien haya introdueide sin dejar constancia de ello. Las abundantes colecciones dle textos antiguos y de otros materiales relacionados que han ido creciendo en 10s tiltimos tiempos son Ia fuente prineipal de adquisici6n de los textos, y los responsables de cada coleecidn deben ser los que reciban y coordinen toda la informacién relativa a los textos que administran, Es. por tanto, necesario que las correceiones o cualquier modificacién de los textos sean comumicadas a los responsables de cada proyecto, con el fin de evitar la proliferacién y circulacién de Aistintas versiones mejoradas que por mor de fn facilidad con que son capaces de extenderse pueden ereur tun verdadero caos de variuntes y levciones, En este sentido, s6lo la utilizacién de un cedé «legal» (en sf invariable) como el del TLG 0 acudir « recoger Jos textos y materiales siempre a una misma fuente fidedigna a la que debe hucerse referencia, garantiza que todos los usuarios posean los mismos datos. y da fe de la fecha con que se realiz6 la Gltima variacién o ampliacién de éstos. is existentes entre dos versiones. § 6. Usos No es necesario poner de relieve Jo iil que resulta poseer cérpora electrSnicos para humanidades. Ya se ha comentado mis arriba (ef. § 2 medio) las posibilidades de caricter lexicograticn ‘que atin estan por abrir. En efecto, no silo seri luctible ofrecer versiones interlinewres donde se contengan informaciones de caricter morfoligieo o sinuictieo, asf como andlisis métricos, o valoraciones ert sobre cada palabra. Los usos y ulilidades del nuevo formato pueden ser observados a partir de un experimento que se ha realizado dentro del TITUS. Este consistia en comparar diversas versiones digitales existentes del Reveda-Sambita, cuyos origenes eran tumbign distintos. Por una parte se ha utilizado ta versién de van Nooten y Holland," por otra la version de A. Lubotsky (Leiden). y finalmente también se ha hecho uso dle la versidn propia del TITUS, que provede de la introducida bajo la direccién de W.P, Lehmann (Austin, ‘Tejas) por H.S. Ananthanarayana (Hyderabad). Esta versidn del TITUS ha sido a su vez reclaborada por S.D. Atkins (Pomona, California), G.E.Dunkel (Zairich), J. Gippert y por FJ. Martinez, Garcia (Francfort), A partir de estas (res versiones, que se suponen istintas, se ha realizado una comparactén automtiea con la ayuda de una rutina de comparacién eserita por J. Gippert. Esta es en sf tiene una estructura semejante a la de algunos programas realizidos eon fines similares y que se ofrecen de manera gratuita en muchos servidores. Los resultados son inmediatos y se plasman en tuna enorme lista donde 15. Régveles A Afetically Restored Tear with an Inveduetion ane Nowe, eh by Barend A. van Noote a Hotta: published by the Dept. of Sanshrit and Indian Studies, Harvacd Unversity: dsuibated by Harvard L W904, Isr Be: Fa.J. MARTINEZ GARCIA figura cualquier variacién minima entre cada versién, Con este listado, produeto de la comparacién, id comienzo pura el autor una tediosa etapa manual en el trabajo, pues en este punto se tiene que leer y ‘comprobat a enorme cantidad de diver es necesario colacionar sds va antes con las ediciones de Autry rgencius, yal que cualquie; Para establecer una version definitiva del texto, detenidamente cada una de las variantes ofrecidas por el programa, con el objetivo de desbrozar L, por pequi jue puede ser consideraclo como libre de ervatas, que sea, aparece sefialada, te con una edicién mayor ¢(jque no tiene por gué estar libre de gazapos!), Esta lectura critica posterior se hizo a ddo entre J. Gippert y F.l. Martinez Gare: Ant (que es la de uso habitual), i covejando, nayor de Miller. asi vomo con las notas de Oldenberg, que ya dio cuenta en su dia de numerosos errores existentes en las ediciones. El resultado de esta labor, producto de algunas semanas de trabajo, es la tista de corrigenda que se acompatia mis, hajo. donde se eneuentr 1,2,6€%: « « makgy tnd dhiyd nara 116,5a: || send na stomata d galy 118.7: | sk dhinde yoga ive 1,19,99°: abhi va porvipicaye 123,18: shidhubhyal kértvam heavily 129,1d-7d: _géigv dsvesu Subhrisu U3L,Ta: . . maya krnést priya d ea sirdye 139,90: gdntad vestim nd viditat 180,84"! ipa kyatrim pric hint réjabhir 1,42,Sb*: < piisann dvo vratmahe | 1a486°: | karvasas va sutésomasa indhate 1,46,15e°: avidriyAbhir nibh | 148,30": samudré nd sravasydva |] 48,6: , . vayo nakis te paptivirnsa asate 131,20: | Satdkracum jane stortdruhat | 1/52) 12c: | eakrsé bhiinim pratininam djaso 1136.60; . vi vriisya sama pasyciruiah 1.70.%b*: | sthaeih cardtham redpravitam | UT7a®: | agnim visva abhi piksab sacante 721d": satrd eakrano aman visva L72,Sa": . samandnd ipa sidann abi LDB.le*: . syonasir dithir na prinand digne visi svdm démara |) aaryamd mitré virunah prima sé idhinné wisus kasi 92,70": . so gdagrani ipa mast vjan 1,93,6u": unin yajidya eakrathur lokam 95,0": | ve virdpe earatah svirthe 110234": . tim smd rétham maghavan prdva satiye 1,103.7h: . ye sasaintam vajrendbodhays ‘him | L110 /3a: | dd Savitd vo ‘mrtcavion dsuved LNQ.17b*: _agnée ndidtdee eta idahs simann & | H.C fick que es una carrecciin ys poor Oldenhers (en Reve Testi an efectuada por A, Luborsky, Lis n compara elect SIMA 211986). 19 5. y se enc gu por mye Iss cexegetische No 1,112,198°: 16 115460" 1,161, 90" 1,162, 138" 1,162,192" 1181 La: 1186.86": 2.4, 50%: 2.15) 2.27, 104": 230,60" 233,18": grits se seta Ia correcen efeentads Lay stb ue aparece ts 63 apuntada por Aufiecht (2. vol. p mn, 1909). Got tants «asf came Tamar de Tas otras) han side pe 2 y li colicin Newada 4 cabo por Gippert y Marti iiticos y de ditiasin. n unas 300 erratas existentes en It edicién de Aulrecht."” yivhity paour vimaddya nyntechur Javé yabhir yiino drvantam dvacarn | ghéstyat elt pitrsidle duroné dherwm dasra staryam vésaktam ac gayacninn tikavanasya_ i te asmit sumatir vi dasa vajhiim rudréya milhise baradhvaan | jdyéva pty usaehsuvdsa ded cid asma dinu dur ydsha vide jagrbhmd daréadisam ddydvesdma sindhavag ca svagireah | inirtam Sémsam visvdha veti dheyase 0 visvatah praryarin dst darsaxo Jyuv6r dehidra mntavo ta strgah | devantdo ha prathand ajryan 1d vim vastiny usmast gémadhyat etd vidantas camaséri apinseca vain niksanam maiaspacanya uk ‘as méstur dsvasya visased eid w présthav ist rayindm pésadaivaso ‘vinayo nd réitha “isighhyo némimtia virnam | = 5d dharayet prihivin paprathae ca sydimdyuimat siidhitani prirva casmin bhayésthe krmuiarn ulokim sul srucdrm garcaséidam y mad jartré rudra stévano aavasmdbhir vigoiha dtdivdmasam | "gue mahi dravinam d yajasva dm nah Soca maridvrded vf eavéstad upatisehanda dpal visvesain dite yapnivanarn tera a se er inexpeetaos NLVIID, © es una eorcevidn anc sa) y ® indica que be coneceidn lan sido 4 la ive mediante la ref, La iste alla entre Las pings de / | i 4312.10; 4,12,3a° 4,14,4b) 4,15,2a: 4,16,3b° AIT Sat + yd dha PROBLEMAS Y_USOS DE LOS BANCOS DE DATOS LINGUISTICOS 1nd sé rayd Sasamané vi yosan htranyarapam dvase krgudhan | Taraksdndh sumatha prinandh | pati priyém rapé digram padkime él, ‘méteva dhuimdm stablrayad iipa dyam | ‘gtr didaya mérustsu vik vér adlwvardya sédam td rtdva yds evi agna indahate yardsruk aagnir tfe brhatdh ksatriyasya_ ritha dsvasa usdso vyisiaw | pari trivisty ddhivaram és dt séhara vipipand drcat | ‘giandyati pri bhiina keértem wlokdn uéaté vayodhail kara suddse dha vd ulokém {se na seuté virdvad dhatu gomad | d te mahé indroty gra uri tftsubhyo akqnod wlokdm + Sim nah swdranam mitdyo bhavanen Sim no visu Sn w pgd no asta surion suddse vrsaa wlokéim ‘avistdm dhiyo figetdm piiramdhir ‘yycim pata svastibhib sida nab |} cavistden dhtyo jigrtdm pairamdhir 0 yéna géichatho devayénuth unig na fnelrat krnavad woken aycim ha eibhyam varuno heute uriim yajhdya cakrathur ulokdim chiro dasésya sdm pinak vadhéna 7103.24: | mandikanamn vagruir dtra scm ett mithd yée aga ubhayaso dgman T1048 130°: nd vd 1 smo vind hinoti “alii vest dasige martyaya | 814,64: «yds ta nal tipastuti | Sraviyéd asya Karna vajayddhyeat 8.12,33b: | Sugésyam indra daddhi nal | 1 td sah edi air tn 8.15;4e: . ulakakrmiim adrivo harisrivam asmérh-asinash fd id ava “amnsatram soning | 432,96": . _dniisata pra davine | ‘edneara dastiso gram 4)38,Sa°: itd smainam vastramdthige nd taytion tubheé & paprau réidast mahievd 439.5a°: | indram ivéd ublidye x vayanta devin dvo varenya 4,41,6a°: . toké hité shnaya urvdrasu « dditydsal sadantu nah 451,5d: . | dvipde ctituspae cardtnaya jovi 1 vithotra ketddvasia Gb°: | | updsthe mani surabhd wloké | 1 devésu krnuto ditval | 4,11be: . ulokdm agne kradvah syondim | dlivarn yayd divavaso Bo": | tb yma y6 anrciis sajésast usésd stiryena ca_ 12,6b°: . redmn sipary arusdsya vest | syd te bhagdm édhrayars 5.29,2d: . . apd yahir astjat sartava w indragnt somapitaye 5.29,13h°: vind maghavan yd cakdrtha | Jusay6 anigirastama_ Si40\8b°: . kerfya devéin némasopasiksan | dadhano gémad dsvavat swviryam Su42i4b: . . sin stiribhir harival sma svastt | B.A6.24d: mambisthah sartr abhidd 543,64: «dtd dityam krndvama sakiayd 8149, let: yd jarittbhyo maghdva puruvasul 5,62,5d: .. mittrsathe varunélasy anc BSN,9e": . Hrds eid aryé risame paviravi Sy713u: «pa nah sutdni d gata 8158.30": | sd vim hive dtrikiam prbadhyai 6.13,14b: | pavakasoce vés ‘vd hi ydiva | 8,60,1a°: | gna d yahy agnibhir 6,16,360": dgne yaed didiyad divt 8460,3d: . . viprebhils Sukra minmabhih 6.17,7a: . . paprétha kgdm mahi ddmso vy arvine 8,71,13c: . agnim toké tdnaye sésvad Puahe 6,19, yds te midah pricmasal diardhra 8.76.7: . . maritvars indra muidhvalt 6.21,2h: . |. girvahasam girbhir yajfveddham | 8.86.20: | | yuri dhgyam dadadhur vasyatstaye | 6,23,30"; irta virdya stisvaya uloksio ‘md na indrabhy édtsah _urtimn krdhi tvayaté wlokém dvitd y6 vrerahdntamo 6aT,21b": Ersnd asedhiad dpe sddmano jae | raksohd viswicarsanir 649.15d°: sprdho ddevir abhi cakrdmama uulokadrimim tmahe | 6.50.11d: . xéjata dpya mrlata ca devah séma dvibérhasam rayton | 654,56": pitsd rakyaty drvatal | sho nah soma prist diate I 6.73.2a%: . janaya eid yd vara ulokim ppavasva carsantsihe | TA3ta: .. prdgndye visvastice dhiyamdhe ceétante dasyutarhara | TASMa: séino rédheimsy & bhara_ tndin sanndriya api 7.19,9a%: . sadydé cin mi te maghavann abhistau indur indra it bravén | 89 ie FR, MARTINEZ Gakcia f 9,64,23b: . pari skrnvanti vedhdsah | 10,55,8b: . asastihd visvimanas turasdt | 9164,240: | ptbantt virunah kave | 10.39.ab: | dyade nd biximim girdyo nara | 9,64,28c: . s6mih sukrd gdvasirah 10,61,6b°: kdmam krnvané pitdri yuvatydm | f 9,65,2c°: vitva vdstiny d visa |) 10,61,16b°: apds ca vipras tarati svdsetuh | 9,70,Sa*: sd marmrjdnd indriyaya dhiyasa 10.72"7a": | yd deva yatayo yatha 9,71,4d: . . miurdhais chrindney agriydm varimabhily 10,75,6b°: susdrtva rasdya svetyd tyd | | 9172. 7a: || ndbha privy dharino mahs div 1O0.85,35e: surydyah pasya rapani i 9,86,21b: . axtim sindhubhyo abhavad wlokakgt | 10.87. 1d: . sd no diva irish pate naktam / 9,90.4d: «sda cikrado mats asmadbhyam wijian 10.87.16": yd dsvyena pastind yarudhnah | ' 9192,5e: || jyéti yd dle dd ulokim 10,88,4d: chard apnir arma) janavedal 9,917,284": sve nd krado vesabhir yujandlt 10,94,106°: _Aavantah stam: it sthandsital | it 9,106,9¢°: vestidyavo rityapah svarvidah || 10,97,9e: slréht patatrini sthana 9,110,3¢°: — géjtraya réstlcamadnahpiramadiya 10,97,12b¢: _digam-angam parus-paruh | Sdcetaso ym prandyanta mértah 10,98,100°: hutany dairatha sahasra | © dye patmann drusir asvabuaina 10,100,100: sarvétacimn ditin ventmahe ntirasya pd minand vata 10,101;36": gird a sruyth sahara dsan no Sidatain svdim ulokdm vidane 10,102,3b*: vdjram indrabhiddsatah | * edbhir vahainam sua 10,102,8a: sun astraxy dcarat kapardé d metas cylivayatu pré vidvain 10,104,10c: drdayad vrardim dkrnod ulokdm pri devatrd bréhmane gatir env 10,106;24": mépa sthatam mahisévavapdnat 6 vo vrtdbhyo kro vlokim 10.126 3e: néyistha w no nesdini 10,32,31": td in me chantsad véipuso wipustaram 10,133.16: abhike cid ulokak 10,34,4c°: itd miitd bhrdtara enam ahur 10,134,Se: devi janitry ajtjanad 10,34, La: mires Krmudha itu mrldta no UO.143,30°: nid damaistha dtray ‘ 10,47,2b: . eatabsamudray dhartinam rayindm | 10,143.69: vd sunnah Samay Iva : 10,48,54°:—ahdm tndro né para, 10,51,e°: vésva apasyad ball a td dhiinam 10,180,3d: uri devébhiyo alrnor ulokiim 4 § 7. Lista de materiales Los siguientes materiales (cérpora 0 textos) se encuentran disponibles (en elaboracidn [= club] © en prepacacisn [= prep.)). En la siguiente lists se hace mencidn asi mismo de los eolaboradores gue han introducido (introd.) 0 reelaborado (reetub.} los materiales. Informacién acwwlizada y mas detalles pueden ser recogidos en la pagina de WWW hitp:/ftitus.umi-frankfurl.de/teste/texte. htm, 0 PROBLEMAS Y_USOS DE LOS BANCOS DE DATOS LINGLSTICOS Indio antiguo, medio y moderno: Reveda: Rveda-Samhita: introd. bajo la direccién de W.P. Lehmann (Austin, Tejas) por H.S. Ananthanarayana (Hyderabad); reelab. por S.D. Atkins (Pomona, California), G.E. Dunkel (Zirich), J. Gippert & F.J. Martinez Garefa (Frankfurt) Raveda-Patha (versién sin sandhi): introd. por A. Lubotsky (Leiden). Raveda-Khilani: introd. por C. Jordin Célera (Zaragoza); reelab. por F.J. Martinez Garcia (Frankfurt; elab,), Aitareya-Brahmana: inttod. por J. Gippert & F.J. Martinez Garefa (Frankfurt), Kausitaki-Brahmana: introd, por K. Kupier (Wiirzburg; prep). Aitareya-Upanisad: inttod. por P. Magnone (Milano). Kausitaki-Upanisad: introd. pot M. Albino & J. Narten (Erlangen; prep). Vasistha-Dharmasiura:introd. por H. Falk Berlin). Nighantu: introd. por M. Kobayashi (Ky5t0; elab.). Nirukta: introd. por M. Kobayashi (Kyot0; elab.) Samaveda: ‘Sdmayeda-Samhita: introd. por A. Sathaye (Lexington; elab.) Jaiminiya-Brakmana: intsod. por G. Ehlers (Berlin), Jaiminiya-Brahmana (Lib. 3): introd, por M. Kobayashi (Kyot). (Chandogya-Upanisad: introd. por S. Mangold (Frankfurt; elab.). Kena-Upanisad: introd. por N. Abhyankar (Albuquerque); reelab. por M. A\ (Erlangen). Gobhila-Grhya-Sitra:introd. porC. JordanCélera (Zaragoza); reelab. por F.J. Martinez Garcia (Frankfurt). Yajurveda negro: Katha-Samhita:introd, por Chi.H. Werba (Wien; elab.). Maitrayant-Samhita:introd. por V. Pett (Praga; elab... Taittiriya-Samhita: introd. por M. Fushimi (Osaka); corregido por Y. Ikari (Kyatd). Taittirtya-Brahmana; introd. pot M. Fushimi (Osaka). Katha-Upanisad:introd. por N. Abhyankar (Albuquerque); reelab. por M. Albino & J. Narten (Erlangen), Maitrayana-Upanisad:introd. por M. Albino & J. Narten (Erlangen; prep). Taittirtya-Upanisad: inttod. pot M. Albino & J. Narten (Erlangen: prep). Mahanardyana-Upanisad:intcod, por M. Albino & J. Narten (Erlangen; prep). Svetasvatara-Upanisad: introd. por M. Albino & J, Narten (Erlangen; prep). Apastamba-Srauta-Sitra: intcod. por M, Fushimi (Osaka). Baudhayana-Srauta-Siitra: intcod. pot M. Fushimi (Osaka). Taittiriya-Pratisakhya; introd, por M. Fushimi (Osaka). Yajurveda blanc Vajasaneyi-Samhita: intcod. por C.-M. Bunz (Saarbriicken; prep). Satapatha-Brahmana (Madhyamdiniya) :intcod. porbajo ladirecciénde W..P, Lehmann Austin, Tejas) por H.S. Ananthanarayana (Hyderabad); reelab. por J.R. Gardnes (lowa; elab..). Satapatha-Brahmana (Kanviya): introd. por J. Gippert (Frankfurt; elab.). 10 & J. Narten 91 | FJ, Martinez Gare Brhad-Aranyaka-Upanisad (Madhyamdintya): introd. por M. Albino & J. Narten (Erlangen; elab.) Brhad-Aranyaka-Upanisad (Kanviya):introd. por M. Albino & J. Narten (Erlangen; elab.) Ba-Upanisad; intzod, por N. Abhyankar (Albuquerque); reelab. por M. Albino & J. Narten (Erlangen; elab.). Atharvaveda & Postvedica: Atharvaveda-Samhita (Saunaka): introd. por V. Petr; colacionado por P. Vavrousek (Praga). ‘Man ditkya-Upanisad:intod. por P. Magnone (Milano; elab). Mundaka-Upanised: introd. por P. Magnone (Milano; elab.) Prasna-Upanisad: intzod. por P. Magnone (Milano; eab.). Brahma-Sitra:itcod. por Sh. Rao (Pittsburgh). Sanscrto épico & cldsico: Mahabharata: introd. por M. Tokunaga (Ky6t3); reelab. por J.D. Malten (K6ln) & J. Gippert Frankfurt; elab.) Ramayana: trod. por M. Tokunaga (Ky@t0);reelab. por J.D. Smith (Cambridge), Th. Malten (K6ln) & J. Gippert (Frankfurt; ela). ‘Nalopakhydna: introd. por L.M. Fosse (Osto; elab). Tanerakkydyika (Lib. 1 & 2): intcod. por L.M. Fosse (Oslo). Pailcatantra: intcod. por L.M. Fosse (Oslo; cab.) Hitopadesa: ints0d. por L.M. Fosse (Oslo; ela). Kalidasa, Kumarasambhava: intros. por L.M. Fosse (Oslo; lab.). Kalidasa, Meghadita:int.od. por J. Gippert (Frankfur), Kalidasa, Rrusaypidra: introd. por J. Gippert Frankfurt; elab.), Dandin, Dagakumaracarita: intros. por L.M. Fosse (Oslo; elab.). Harsacarita; ntrod. por L.M. Fosse (Oslo; elsb.). Vikramacarita: introd. por P. Olivier (Frankfurt) & V. Rao (Ohio; elab.) Sinscrito budista: Catusparisatsarra:introd, por 3. Gippert Frankfurt ela). mith (Cambridge), Th. ab.) ‘Mahiavamsa: ntcod. por P. Olivier (Frankturt; Pricrito de Gandhira: Dhammapada: itrod. por J. Gippert (Frankfurt; elab.).. Indio moderno: Hin Kabir, Granthavalt:incrod, por C.P. Zoller (Heidelberg; elab.). Dhivehi (Maledivo Corpus Dhivehi: intod. por S. Fritz, J. Gippert (Frankfurt) & Malten (elab,). Iranio antiguo, medio y moderno: avéstico: Corpus completo det Avesta: introd. por S. Gippert-Fritz: reelab. por. Gippert& F.J. Martinez, Garefa (Frankfurt) Nirangistdn: intcod, segiin la edici6n de Waag por H. Kumamoto (Toky@). antiguo persa: Corpus completo del antiguo persa: introd. bajo la direccién de G.E. Dunkel durch S. Gindro, S. Scarlata, P, Widmer (odos Zérich); adiciones y correcciones de G. Keydana (Minster); reelab. por J. Gippert & F.J. Martinez Garefa (Frankfurt) parto: Textos Maniqueos: introd. por J. Gippert; reetab. por D.N. MacKenzie (Gattingen). Inscripciones partas:introd. por E. Morano (Torino; elab.). 2 PROBLEMAS Y USOS DE LOS BANCOS DE DATOS LINGLISTICOS persamedio: Textos Maniqueos: introd. por J. Gippert; reelab. por D.N. MacKenzie (Gattingen) Inscripciones del persa medio: introd. por E. Morano (Torino; elab.).. Karndmag-iArdasir-i Pabagan: ntcod. por D.N. MacKenzie (Gattingen) ‘Méndg-ixrad: inteod. por D.N. MacKenzie (Gottingen). Ardacviraf-ndinag: introd. por P. Vavrousek (Praga). Aydidgar-iZaréran:introd, por A. Cantera (Zaragoza; elab.). Bundahisn: inttod. por A. Timashev (St.Petersburg; elab.). Vidévdad-Pahlavi-Ubersetzung: iatrod. por A. Cantera (Zaragoza; elab.). Vizldagiha-i Zadspram: intcod. pot L. Paul (Gattingen; elab.). khotan-saka: ‘Corpus Khotan-saka: introd. por R.E. Emmerick (Hamburg); reelab. por H. Kumamoto (Tokyo). sogaio: Corpus Sogdio: introd. por N. Sims-Williams (Cambridge); reelab. por N. Sims-Williams (Cambridge) & Y. Yoshida (Toky@). persa moderno: Gurgdni, Vis u Ramin: ntzod. por S. Divshali (Bamberg) & J. Gippert (Frankfurt; elab.). Rivayats parsis: ntrod. por M. Vitalone (Napoli elab.). Qabittt, Gazals:introd. por M. Glinz. (Bern / Seatte, oseta-digorio: Axsaree ama Axserteegk: inttod. por RE. Emmerick (Hamburg). Anatolio: eta: Corpus Hetita: introd. por diversoscolaboradores; coordinaciénde H.C. Melchert (Chapel Hill; elab.), Textos rituales hetitas: intsod. por Chr. Zinko (Graz) vita: Corpus twvita: introd. por J. Tischler (Dresden). palafta: Corpus pataita: intod. por J. Tischer (Dresden). lidio: Corpus lidio: introd. por J. Tischler (Dresden); reelab. por H.C. Meichert (Chapel Hil. licio / mili: Corpus licio: introd, porJ. Tisehiler (Dresden); reelab. por H.C. Melchert (Chapel Hill) pisidio: Corpus pisidio:inteod. por 8. Pilsson (Wien / Reykjavik), cario: Corpus cario: introd. por S. Pilsson (Wien / Reykjavik), Tocario: Tocario A: Corpusdel TocarioA:introd. por. Olivier (Frankfurt); reelab. por O. Hackstein (Halle; elab.). Tocario B: Corpus det Tocario B: introd. por P. Olivier (Frankfurt); reelab, por Chr. Schaefer (Berlin; lab.) Armenio: armenio antiguo: 4 Evangelios & Psalierio: trod. segin a Biblia Zohrab por H. Palandjian (Montreal). ER.J. MARTINEZ Garcia 04 4 Bvangelios: introd. segiin la ediciGn Kunzle por. Weitenberg (Leiden). Agat‘angelos: intros. por J. Gippert (Frankfurt); reelab. por J. Matzinger (Regensburg: elab.). Eznik Kolbaci: introd. por Th. Herok (Budapest) & R.-P. Ritter (Frankfurt; elab.). ‘Movsés Xorenac‘i introd. por H. Palandjian (Montreal) PatmowrSiwn vrac*: introd. por H. Palandjian (Montreal) Saraknoct: intzod. por H. Palandjian (Montreal). Biltico: antiguo prusiano: Corpus del antiguo prusiano: introd. por W. Euler (Miinchen; elab.). Catecismos I & 11 del antiguo prusiano: inttod. por F. Kortlandt (Leiden). Enchiridion antiguo prusiano: introd. por F. Kortlandt (Leiden), Epigrama, Refrin, Fragmentos del antiguo prusiano: introd. por F. Kortiandt (Leiden). fiwano: Duonelaitis, Metai: trod. por G. Keydana (Minster). Oraciones de Dzukis: introd. por S. Pilsson (Wien / Reykjavik: elab) Vilentas, catecismo: inteod. por R.-P. Ritter (Frankfurt: pep). Eslavo: antiguo estavo eclesidstico: Codex Assemanianus: introd. por. Lindstedt (Helsinki; prep). Codex Marianus: introd. por J. Lindstedt (Helsinki). Codex Suprastiensis: inttod. por J. Lindstedt (Helsinki. Codex Zographensis: introd. por I. Lindstedt (Helsinki; prep). Hojas de Kiev: introd. por J. Schaeken (Groningen). Savina Kniga (Liber Sabbae): intros. pot J. Lindstedt (Helsinki). Vita Constantin: intsod. por J. Lindstedt (Helsinki). Vita Methodit: intcod. por J. Lindstedt (Helsinki, polaco antiguo: Corpus dét potaco antiguo:introd. por J. Becker (Gottingen: prep). ruso antiguo: Cancién de Igor: introd. por S. Palsson (Wien / Reykjavik) cesloveno antiguo: Monumentos de Freising: introd. por F. Kortiandt (Leiden). checo antiguo: Fragmentos de Praga: introd. por J, Schaeken (Groningen). Germinico: gotico: Biblia Gotica: introd. por W. Griepentrog (Niirnberg). Testimonios goticos del Krin (Busbecq): inttod. pot S. Pélsson (Wien / Reykjavik). nérdico antigua: Corpus de runas del nérdico antiguo: introd. por S. Pétsson (Wien / Reykjavik) Edda: introd. por S. Pilsson & D. Stifter (Wien / Reykjavik) inglés antiguo: Corpus del inglés antiguo: Bingabe d. R.L, Venezky & A. di Paolo Healey (Toronto). sajon antiguo: Heliand: introd. bajo la direccién de R. Libr (Jena). antiguo alto aleman: Corpus de runasdel germénico meridional: introd. por E. Glaser & L, Rubekeil (Zirich; lab. PROBLEMAS Y_USOS DE LOS BANCOS DE DATOS 1 bisricos Glosas det antiguo alto alemdn: intzod. por W. Breidbach (Saarbriicken; elab.). Isidor: introd. por M.P. Fernindez. Alvarez. & M.M. Garcia-Bermejo Giner (Salamanca); convertido por J. Klinger (Bochum) & J. Tischler (Dresden); reelab. bajo ladirecciénde R. Lthr (Jena) por J. Brysch (Dresden) & R. Schulman (GieBen), Benediktinerregel: introd. por M.P. Fernindez Alvarez & M.M. Garcia-Bermejo Giner (Salamanca); convertido por J. Klinger (Bochum) & J. Tisehler (Dresden); reelab. bajo ladirecciénde R. Lahr Gena) por. Brysch (Dresden), 4. Potthoff-Knoth (GieBen). Tatian: introd. por M.P. Fernéindez Alvarez & M.M. Garcfa-Bermejo Giner (Salama convertido porJ. Klinger (Bochum) & J, Tischler (Dresden); reelab. bajo ladirecciénde R. Liihr Jena) por J. Brysch & R. Schuhmann, S. Zeilfelder & A. Pontioff-Knoth (Gieben / Jena) Tatian: Proefatio Vietoris Capuani / tibersicht der Capiteliberschriften / Pariser Fragmente introd. por R. Schubimann (GieBen); reelab. por J. Brysch (Dresden), Ofjrid introd. bajo ladireccién de R. Luh (lena) por R. Lahr durch K. Lepper & 8. Zeilfelder (GieBen / Sena) Notker: inttod. bajo la direccion de R. Lar (Jena) por R. Lahr durch K. Lepper & S, Zeilfelder (Gielen / Jena), medio alto atemés Nibelungentied: introd. segin a edicién de Batt por H. Reichert & B. Karner (Wien) Corpus del medio alto alemdn:: intros. por R, Schrodt (Wien). micénico: Corpus micénico: introd. por R, Plath (Erlangen; cab.) clasico Septuaginia: intcod. ena University of Pennsylvania (CCA), ‘Nuevo Testamento:introd. en la University of Pennsylvania (CCAT). Fragmenios de los presocraticos: intod. por K. Freyberg (Potsdam: elab.) Teilico: asco. Cippus Abellanus: introd. por J. Gippert (Frankfurt); reelab. por V. Sluneéko (Praga; elab). Inscripciones oscas: introd. por V. Stuneéko (Praga; ela.) Tabula Bantina: introd. por J. Gippert (Frankfurt); reelab. por V. Slunetk (Pr umbro: Tabulae Iguvinae: introd. por J. Gippert (Frankfurt); reelab. por V. Sluneéko (Praga: elab.) Inscripciones umbras:intzod. por). Gippert (Frankfurt); reelab. por V. Slunecko (Praga: lab... elab.). ca irlandés antiguo y medio: Corpus del Ogam: introd.. por J. Gippert (Frankfurt; elab.) Wiirzburger Glossen: inttod. por J. Gippert (Frankfur) & D, Durkin (Munster; elab.). Lebor na Hiidre: inttod. pot P. Olivier (Frankfurt); reelab. por K, McCone (Maynooth; elab.). Aided Oenfir Affe: introd., por D. Durkin (Munster). Compert Con Culainn: introd. por D. Durkin (Minster. De chophur in da muccida: introd, por D. Durkin (Munster). Esnada Tige Buched: intros. por D. Durkin (Minster) Fled Diiin na nGéd: introd. por D. Durkin (Munster), Fingal Réndin: introd. por D, Durkin (Minster). Orgain denna rig: introd. por D. Durkin (Munste). Orgguin tri Mac Diarmata Mic Cerbailt: introd. por D. Durkin (Minster). FRJ. MARTINEZ GARCIA Scéla Cuno Meic Gartnéin: intcod. por D. Durkin (Minster), Scéla Mucce Meic Dathé: introd. por D. Durkin (Minster) Serglige Con Culainn: introd. por D. Durkin (Miinster) Téin b6 Froich: introd. por D. Durkin (Munster). Togail Bruidne dé derga: inttod. por D. Durkin (Manster). cimbrio: Corpus de textos cimbrios en prosa: introd. por St. Schumacher (Innsbruck; elab.). Rest- & Triimmersprachen: Srigio: Corpus frigio: introd. por A. Lubotsky (Leiden). wéneto: Corpus venético: introd. por N. Bonde (Odense: elab.). §8 Desiderata Antiguo indio: védico: Reveda: itareya-Aranyaka; Kausttaki-Aranyaka;A svalayana-Srautastira;Saikthayana:-Srauastitra: ‘valdyana-Griyastitra; Saikhdyana-Grhyasittra, Simaveda: Paticaviméa-Brahmana (Tandy Chandogya-Brahmana; Argeya-Brakmana; Arseyakalpa; Drahy Létyayana-Srautaysitra; Khadira-Grhyastitra; Jaimini-Grhyasittra, Yajurveda negro: Kapisthala-Katha-Samhita; Yajita-Srautasitra; Manava-Srautasitr Bharadvaja-Srautasitra; Hiranyakesi Srautasitra (Satyasadha-Srautasatra, Vadhila-Srautastitra; Vaikhanasa-Srautasitra; Laugaksi-Grhyasitra; Manava-Grhyasttra; Varaha-Grhyasitra; Bharadvaja-Grhyasatra; Hiranyakesi-Grhyasitra (Satyasadha-Grhyasitra); Vadhala-Grhyasitra; Vaikhanasa-Grhyasatra; Agnivesya-Grhyasuera; Laugdksi-Sulvasiuira; Manava-Sulvasttra; Apastamba-Sulvasittra: Baudhayana-Sulvasatra; Vaisnava-Dharmasutra; Harita-Dharmasiira: Apastamba-Dharmasittra; Baudhdyana-Dharmasitra; Hiranyakesi-Dharmasitra (Satyasaqha-Dharmasitra); Vaikhdnasa-Dharmasttra. Yajurveda blanco: Brhad-Aranyaka; Katyayana-Srautasttra; Paraskara-Grhyastira; Katyayana-Sulvasitira; YajAavatkya-Dharmasitra, Atharvaveda: Atharvaveda-Samhité (Paippalada); Gopatha-Brahmana; Vaitana-Srautasiitr Kausika-Grhyasitra, Stinserito budista: Lalitavistara. Sinserito cldsico: Kathasaritsdgara; Neriosangh, Trad. inser. del Avesta, Iranio medio: persa medio: Pahlavi Yasna, Nirangistan, Yast, Visprad, Nyayi8 etc; Dénkard; Dadisian-i Déntg; Sayast-né-Kéyast, Sikandl-gumanig- vicar: Jdmaspndmag; Madigdn-iGést-i Fryané; Madigan-1 -Mahd-Bralmana); Sadvimsa-Brahmana, iyana-Srauasatra; 196 PROBLEMAS Y_USOS DE LOS BANCOS DE DATOS LINGUiSTICOS Hazér Dadastan; Andarz-i Adurpéd-iMaraspandan; Pandnémag-i Zardust; Andarz-i Aosnar-i dandg; Xusraw-i Kavadanu redag; Catrang-ndmag; Draxti asi, et persamoderno: Firdousi, Sahndme, Sa'dt, Hafiz, etc oseta: Kosta Xetaeghaty, ete Armenio: armenio antiguo. Traduccién de ta Biblia: Textos del antiguo Testamento; Koriwn, P'awstos Biwzandac’i, Lazar Parpec’i, Elise, Sebéos, Hovhannes Drasxanakertec't Castiverte'i), Step'anos Orbelyan, Anania Sirakac'i etc. armenio medio: Kodex de Sempad. Balto: twano antiguo: Maévydas, Daukia, Szyrwidas, Bretkinas. letdn antiguo: Mancelius, Eslavo: uso antiguo: Cronica de Néstor; Textos en cortezas de abedul checo antiguo: Crinica de Dalimil; Alexandreis. frisén antiguo: Textos juridicos Céltico: irlandés antiguo y medio: Glosas (Milan, St.Gatlen, Karlsruhe); textos hagiogréficos; Tain bé Cuailgne, etc.

También podría gustarte