Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
c
c
c
c É
cc
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c c c
c
c
c
cc
c c
c
c
c
ccc
cc
c
c
c c
cc
ccc
cc
c
c
ccc c
c
!cc"
c
c
c
#cc
cc
c c
cc$
c
c
c%&'c
c()'*c c
cc
c
cc
cc
c
c
c
c c
c c
c c
c
c
c
c c
c c
c c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
ccccccc cc c
c
c+
c
ccccc
,(-,(-.,((c
x
c
c
c c
É
c
cc
c
c c
c
c
c
c c
c
c
c
c c
?
P c
c cc
P c cc
c c! c !
c
! "#c $ "#c
c
$
"#c
c
%c
$ c
c
c&
c'c c(')c cc
c !c'c c P*c c+c
c[acatio legisc c(c
c !c'c c P*c c,c
c-
P
c
¯
c
c cc
c
c
c c
cc
c c(+,c
cc
c
c
c5c $ cc
c $c
c $ "#cc
c c! cc c
!
c
"#<cc
=
c
c "#c>
c
cc
c*
?cc
c0 cc
c
c
c
c!c c c
c
c$ "#cc
*
3 cc0cc
c
c
c@c/5c c
$
c
cc c1
$A c c
c P- c c c B c
¯uiz Paulo Teles Ferreira Barretoc
c
Cc#c
cc$ ccc
c0c
c
7
c c
c0,(c
c0c
c
c
cc
c
c!c
c0c
c
c
cc
c c
c c
c
c "#c c-D!c-c&
c'c(+,c
cc
c
c
c5)c$
c c
c= cc P1EFcGcP16 c
c 1 c*1 1c
c#c
c
c
c "#cc-D!c-c
Ã
P ?
c
c
c
c "#c>
cP
cc
c*
c7c
c
c
$H c$ ccc93c$c
ccdireito sobre direito, jus
supra jura,
c$c
<c
³P
c
c
c
;
c
$
c
c$
c
c
I
c cvigênciac
ceficácia & c'c
c')c
É
D
c x
c
c
c $
c
$ c
c c c
c$ "#c
c
c% c c !
c
! c c
% c
c
$
"#c
$
c
c
c
c
c!c
$c
c4
c
c c
c
vacatio legis@c $ c
cI$D
c
c
JcccP
c
c
!
c c !
c c
c
c4 c c
c c
c
c
$
c
c%
c$ c
Jccc c! c
c
c4
c
cK
c
c
c$c "#ccK
c
c
$
c c $ "#c
c
c
" cc$ c4
c c
!
"#c
c
%C c&1
! c$
c
c'c0(c
c5)cc
Jc0cc
c
c
c
c c
c
c!c
c c$ "#c
c
c
Cc
c c
"#cc$ c
c !c
c
c$ .! %
c
c
" .c c
c c c
$ "#c
Jccc
c
";
c c
Cc
c
c9.c
c!c
c
c c
c
2 c4
c c c$
c
c! c
c% c
c% c
.c$
c$c
c
$
<c
iniciativa, discussão, delibera ão, san ão, promulga ão
cpublica ãoc
ciniciativac#c7c$$
c c%
c cc$
c
!
c
c $
cc c
4
cc
c
!cc c $
"#c
cc$9
c% c
c
c$$cc
c
c-$
.c c
!
cc cC
cc c
c
$
c c
7 c&-c
c(cJ'c
c/c c
cLL )c
c
c(c c
c
!
c c% c
c
c
c$
c
c-
"#@ c
LL cc
c c-!
!c c
!c
c>cdiscussão,c$
c$
c
!
cc$9
c4
c
.c
9
c
c% c
!
c c$
c
c
;
c
$
c c 7 c
c c
4 c
c$
c
c
c c
c
H cc
c
"#c
c4
c#c
c
c
c c
$
c$
cc$9
c&-c c(0)c $D
c
c
c
%
cc
cc$9
c
.c 9
c
c
#c
c $ "#c
cdelibera ão,ccvota ão,c
c%
cc$
c
!
@c
cc
c$c ·
maioria qualificadacc$9
c c c c c%"#c
C
c$ c$!.ccvetoc
c $
c
! cc$
c
!
c$c c
$
"#cc
$9
c$
c$
c csan ãoccaquiescênciacc
C
c$
c
cexpressac4 c
c %
c$c
$ Icctácitac4 c
c
c
C c4
c
c
!
cc$ c
c
c+c
c
c
#c&-c c
((cJ0')c-c csan ãocc$9
c
%
c
c
c4
c7c$! c$
c
C
c$cexecutoriedadec:c4
c
c
c4
c7c c $
c
c
c
C
c
cpromulga ãoc7cc c$
c4 ccC
c
c c
c
c
c
C
c
c
c $ "#c
c$
c c4
c$
.c c$
c c
c
93c c$! "#c
c>c
"#ccc
c2c%" cc c((cJ+'c
cJ,'c c
c6 ccC
c
c$! cc c
c
c/c&4
c
c)cI
c
c c
"#c
C$
c
cI
c$
c
c$
c
c
.
c8.c
4
c
c
c$ c4
c= c! c c
c$
$;
c
c$ "#c4
c
! cc
$
c
!
c
cI.c
c
c%
c
cD!#c% c
c
c c$
c
C % c c c
c$ "#c c
c#c7c ccD!#c% c4
c c
c
c c c
%
c "#c
?c&*c 2c/(/<0)c
c
= cexecutoriedadec7c$ cc
%
c c$! "#c$c
c7c
$
cc c
4
c
c c
c
C
c
c cobrigatoriedadec
c c$ "#c$cD!#c
% ?c
c
[
c
É
J
c x
P
c
$
c c c
c$ "#c c
c7c
c c cc3c
c
c! c
4
c$
c
c$
! c$ c c$
c
cc c/'c c
c-$
c
5+M5/cc
"#c$
c c-c,Mc
c <c
¯ ¯
~
c c ! c c
c
.c c
c % c
C$
#c
Jcc
c
c4
c
" c$
3c
c H c
#c c c.
cO
c
c
c
c
!c $D
c
c&cA
c
)c
c
c
c$ "#c% Pcc&P1)c
c
c
$
"#c
$
c
cc
c
c
c
cc $
c
c
$c
c c c c$ "#c
cc
c% c
c !
cc
c
c
c c c
c
c$ "#c
c
c
c
c!cI
cvacatio
legis.c
cvacatio legisc$
.c
cexpressa,c4 c
c
c$c cc
!
c
$;
c
cc
$c
c
c4
c
c
cctácitac4 cc
!
c#c
$;
c
c
c $
c
$ c
c$
c c
cc4
c
.c
$
cc
c'ccaputcc
c
c
Dc c
cc c'cJ'cc
c
c
c
!
c
c !
cc$ c cvacatio legis %
.cc c
#c c c
c$ "#c
c
cAc cc$ c
c
c!cc c
!
c
c c'c c P*c! ccprincípio da vigência sincrônicac c4
c c
c
$
Jccc c
c$
c
! c c
c4 c
C$
Jc0cc c
$
"#c
c.c c
c
! c#c
c
c$c
c c
c
! c
É
c x
$
c c! c
c
c c'c c
cD c c cvigência temporal da normac
c4
c#c
c
$. c& 4
c4
c
cc$ c$ cc
c
c
c! )c c
c$
.c$c
%
c
c%" c
c&!)c 7c
c
! "#c
c
= c
c% c4
c c
c
" c c
cvig
cc
c
c
c
7c c
cc
cc
c c
?c
c
c
c c$
.c
c$ <c )cvigência temporáriac$
c
$
c% c
c9.c
c
%C cc
$c
c
c "#c
cc
c$ c
c! @c
c )cvigênciac
permanentec
c7c$ cc%c
c$ c
c c 7c4
c
9 c
% cc
! c$c c c
cI
4 cc
cI
4 c
$
c
c
cjurisprudênciaccostumec& c
c
c
c
)cregulamentoc
decretocportariacavisoscô c$
#c
! c c
c#c$
c
c
c c
$
c4
cc
c%
c
C$ cr
c
I
c c
c7cc$
cc
c4
crevogarc7c c
c
%
c c c
c
c !
cRevoga ãoc7cc
c
·
!
7c4
c c c7 c
c
"#c c
C
c c c ! D c
c
c c ccessa ão da eficácia da leic#c7c c c$! "#cc
! $ "#c c
c c4
c c
! .c
c
cc c
%
c
c
c!c c cc
c
c4
c c
c
! D c
c
" ! D c
c
c$
c
cpromulga ão publica ãoc
cvacatio
legisc
Qc
c$
c
c4
cc c
c
c!c c c
c c
c
! c#c
c$
.c$
c c
c93c
$
c
cvigênciac
c
.c$
c
3
c c c7c
c
cultratividade
normativac
c
= c c
! c$ c
c
c
c
c! c
.c !
c
c #c
c
cultratividadecceficácia residualc! ccato jurídico perfeitoc
cc
direito adquirido?c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
c
.c
.c
c4
c c c$
c
c
%. c
c#c!
c
c v.g.c
c
c
c
c
4c
c
c
3c
c
c1 Bc %cIstituzioni di diritto privato c50/c6#c
0
cP 1c7c $ c
cIntrodu ão, ., p. 182.
É
c x
c
c
! "#c7cc!
c4
c7c
c
$7
<c
c
)c c cab-roga ãoc4
c7c csupressão totalc c c
c$c
c c
c
c
! c
c c 7 cc$cI
c
c
c$
c
C$3 cc$3 ce.g.c7cc4
c%
cc c+cRc$
ccc-D!c
-c c
$c4
c=
!
c c
cc0,c
c'c
c9
c
c5(c:c
-D!c-c&)?@c
c
)c cderroga ãoc$c
c
c c
c
%
cuma parte da normac c c
! c#c$
.c
c! c$
c
c !
c
$
c !
c
7c4
c#c
#c
c !
cc
C
$c
c
! "#c
ccc
c-D!c-c c+cRc$
c4
c$
c c
! "#c cprimeira
partec&
c
c
)cc-D!c-
c&
cc++(c
c/+)c
c
c+c1
!
c c
cc0,c
cc
c9
c
c5(cc-D!c-&ab-roga ão)c
c c2
c2
cc-D!c-
c
cc++(c
c+c
c9Ic
c/+c&derroga ão)c
c
c8
c
$
!
cc
c
! "#c$ c c c c
derroga ãocc cab-roga ãoc
c
c
! "#c$
.c
c <c
c
)c Éxpressac
c c c
c4 c
c4
c
.c
C c
c
c
c
c
$
c
c c cab-roga ão,cc $ c
c !
c4
c$
c
% cc
c
cderroga ãoc
*
c.
c7c c
! "#c
C$
c$
c c
c
$
cc c
$$
c$
.c
c4
c=7c
c4
c c% "#c
c
c
c
I
c c
c c
c c
c4 c$
3
c4
c
c
c
4
c
cab-rogamc
cc
Ic
c
c
c
c
c
?c
c$4
c c
c-$
cc5+M5/c$
cc c5'cc
"#c c
c-$
c,Mc4
<c= c.
c
c
! "#c
.c
c
C$
c
c
cc
$
";
c
!
c
!
?c&c
c
c
I cc ccc
cc,(M)@c
c
)c ctácitac$c
c
c
c4 cI
c$
c
c c
c c
c c ! c$
c% c
c4
c c
c c$
c c
! c$ cc
c c
7 c c$
c
c
c4
c
c#c
c c
C$
#c=
!
c
c
$
";
c
c.?c$c
c
$7% c
c$c
c$ c
!
c
c
c
c
C$
c c
c
! c
c
! "#c. cc
c$
.c$ c$c%" c c $ "#c
$
cc c'cJ'c$
c$
c c P*c4 c c c
c
c
!
c
$
";
c$ 3
cc
c c
cI$D
c
c4
c
c
.c
derroga ãocc c4 c c
c
c
!
c
c c c 7 c
! c$
c
c
c
c
c
.cab-roga ãoc
É
x
c x
c
Basicamente, a revoga ão tácita não tem cláusula revogatória em seu corpo, ela é
indireta, implícita, diferente da revoga ão expressa. Ã ¯ei Complementar 95/98, tem
por objetivo diminuir os casos de revoga ão tácita, por elas gerarem inseguran a
jurídica e obscuridades.
c
0)c 2c%c
c c
! "#cabsoluta globalc
c
! c
c% c
c
cc
Cc ce.g.c-D!c-c
cc
!c
c
c
c
c
c
c c c .
cc c'c
c
c
c
cD!#
c93
c
c
c
c%c
c
cc
c c #c c$
c
cc
!
c
I
c
c
c
c4
c
C
cc
c93cQc$
3
c$ c c
"#c
c
c S
c
c
c4
c c c
c c
cc
c$
.c
c
c$
c$D$c9
cc
c c$D$ c
c
c
c93cdinâmico
cprospectivoc
.cantinomia realc4 cc
c
c
cI
c
$
"#ctotalccparcialc
c
cc
c
ccontraditóriasc
c
c
c$
ccmesmo âmbito normativoc4
c cc
9
c c
$
"#c
.
c$
causência cinconsistênciac
ccritérios aptosc c$
I
c
csaída
c4
c
cc
c93c c
c
=
c7
c&hierárquico, cronológico
c
cespecialidade)c
C
c#c c
#c% c7$
c
c $ c
c
c$ c
c c c ?c
c
c
c$ cI
c cantinomia realc
.c$
c c c
c
c";
c
$
3
c4
c
#<c )cincompatibilidade@c )cindecibilidadec
@c)cnecessidade de
decisãoc$
cc
I
c
c c c
9 c c
c
cD! c
.c$
c
c
"#c c
c3
c
c Cc
c
=2 c
c
c
Dc$
c
c
!
c$c
c "
$
cc
4
?c
$
c %
c c
cI
.4 c
c
c%
c
.c$ c
c%
c
c%
c
;
c
c>
c
c$
c
I
c
c$ c
c4 c
c
c S
c7c c
$
c
r
)c ccritério cronológico &lex posteriori derogat legi priori)c
c
c$
.c
!c c
c
c1c!c
$
" c c
c
c7c c
c D c$$c4
<c )c c %
C
c c
c c!
cc c ! c
$
c
c
c
.c$
3 @c )c c$
c
c
C
c
c c% c
cI
cc#c ! c$
@c)c c
C
c
c
$
cc>c$
!"
É
x
c x
c
c
c
cc
!c !c c P*c#c
c$
c c
c
c
crepristina ãoc
c
$! Ém um caso em que a norma ³Ã´ é revogada pela norma ³B´, que
retira então sua vigência e a afasta de nosso ordenamento jurídico, a
%
de se perguntar, se ao acaso uma norma ³C´ entre em vigor
$ revogando a norma ³B´, a lei ³Ã´ voltaria a vigorar em nosso
'%
sistema jurídico?
( c
c
$
c>c ! "#c c$
c7c4
c c
$
"#c
c% c
c c $
ccH c c
%. c c c c c= ?c#c
$
c
c! cc
c ! c4
c c c! c
cc
c c
c
c
C c
c
C
c c c
! c#c
c
.cc
c
c
! c c
! "#c
C$ cå c$;
c
c>c
c
c4
c$
c
7c c! c c c4
c c
!c#c
.c-c
cc c
c
D c#c .cipso facto :cc
9 c$c
4N c
c:c c
c!c c
#c
c4
cI 9 cfirme propósitoc
c
c
"#c
c
"#c
C$
c
c
c
c4
c c
" c
cex nuncc
c
c$c
c
=repristinadora?c
2 c
c4
c c
$
"#c#c
c
c
c7c
Dc
c.c$c
$
c
C$
c
cexplícito c c=-?c4
c )
! .c c c=*?c4
cI$
c
!c c= ?c
c
#cI.c
$
"#c . c&$3 )c
c
Dc
c
c%c
C$
c$
cc
c
c#c7c
c$
#c$ 3% c$
c cI
cA
c
!
c2c
c7c!c
c
c
c
!
! P
ccP!7c
c
c
c$c c
c
! c4
c#c cI
c
c
c c0'c
c4
c!7c=
c
c
c$c c
c
! c4
c#c c
I
?c
c
c
C
?c
c c c7cI
c ! D c
c $ c c$c
%
c93
c 7
c c
$ "#c$
!
c c
c c c
!
! "#c4
cc
I
c c
c$
D
c
c
"#c c !c0'c c7c$
c
c
c c4
cc *
c
c
c>cignorância da leicc
!
ausência de seu conhecimentoc
c 7ccerroc "
Ã
! c
cI
cc
9 cpseudoc !
+
$
"#c
"
cignorância de direitoc
c.c4 c#c
c
Ã
ccI
cc$
c c
c
cc
% c4
c
c c
cerro de direitoc4 c#c
c (
I
cc% c$
c
c #c
c%
c93c
c4
c
c
$;
+c '
c
à doutrina e jurisprudência têm o entendimento
que o e a
não se
$ ,-.
confundem, sustentando, que o primeiro vicia o r r%
consentimento, nas hipóteses em que afeta a
manifesta ão de vontade na sua essência.
c
cerro de direitoc7c 4
c
c>c
C
c
c c c93 c
$
c
C
$%
c4
c
c
9 c
c!c4 c c
c9.c%c
! ccc
-D!c-c& c05c )c
c cc
c
c
c4 c#c$ c
c
>c
c%ccAcc$$ ccc
!Dc93c
c
!"igivil#cc
c7c
c4 <c
cc
@c
c c$
c c4
c
c
% c c
"#c
c
c
c4
c
I c%3c
c
cc *
@c
cc
c
c
c
c#c$ c
c>c $ "#c c
c%cc
cAcc$$ cc
!Dc93c
c
c
c
c
c#c
c $
c c!H c c c
93 c
c 7c
c
c%
cI
c c
c
$
#c
4 c
c c
c
$
"#c
S
c
c
4 4
c
c$ c cc
!Dc93c7c
.c4
c
c
c
c
I c
cccAc
c$$ c c
c c
c#c$
cc
c
c
c
c$
(c
c
#c
c
c
c
$
,c
9
c c
c c
c$
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
+
c* 8 cT
c
cc- $
c¯ei de Introdu ão, ccc$c/(
(
c 4
c4
c7c c
cc$
c c4
c
c
#c !
c
c
c$
c% cc
c
!
c&
c!
) c
É
xÿ
c x
É
!
<cC
c
% ";
c
c$
c
c
c
#c
<cerro de tipo
cerro de
proibi ãoc
cerro de tipoc7c4 c
c
c
c
cc$cv.g.c
c cI c$D$ c
@ccerro de proibi ãoc$c
c
c7c4 c
c% "c !c$ c
I
c
c
c
ÿ
ÿ P
c
$ccU c c
c%c
cc
c
cc !
c#c
c c4
cI
c
c
"#c$c$
cc
c
c
.c
c
costumescc
c
c#c
"#c$c
c
.c
c c
cprincípios gerais do
direitoc
ÿ
c
2 c
! c c cc9c
c$
c>canalogiac4
c
c
c
$ c cc
c#c
$ c
cc
$
3%c$c c
c93 c c
c4
c$
c cI$D
c
c
c
Ã
I
c c% c#c$
c
'
! c7cc$
c$
c4 c
c c cc
c#
/
!
c c
c
$ c4
c cc
c
!
c $(
semelhantec c%D c
c 3c$c ! c$
c
c
C$
c % /
4
c
<cc
c=6?c7c
!
c$
c c
=2?c
cc
c=?c7c
c
I
c c=6?c
c#c
c
!
"#c$c ! c=?c$
c c
c
$ c$c=2?c
c4
c c
I " c#c
c
c c
I " c4 4
c
c c
I " c
3
cc
c7c
.c4
c
c
c
cc
!
c
c#
!
c
I c
cc cratio legis.c=Onde houver o 0
mesmo motivo, há também a mesma disposi ão de direito´.
c%
c canalogiac
c cigualdade jurídicac9.c
4
cc$
c D!c
cc 3c=
c
c ;
c
c
c
$
c
c4
c c4
#csub judicec $
c
c#c
c
4 cc
$
c
! c
c c
c c7!
c$c
I " c
c #c
c
É " #$%&
' (()
(
*
+
'
(
#$%&
%,,%
~evemos atentar para a diferen a entre e
. Ã
interpreta ão extensiva ocorre quando existe uma norma e por ela é possível extrair
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccccccccccccc
c
?c
cAc$3$c7c $.
cc3
c$
cc
c$
cc in dúbio pro reoc P c6 c
8
c¯ei de Introdu ão, , p. 165.c
cI
cTratado general fil. ~el derecho c6
Cc5(+c$c(c
cc1 c6!
c¯i es preliminares, c$c/+@c1 PE c!c Ãplica ão do direito positivo, in
Énciclopédiacc$cc
c* 8 cT
c
cc- $
c ¯ei de Introdu ão;c*** cP
cTeoria do Ordenamento Jurídico;
c
c
É
x
c x
ÿ
c
ccostumec7c c%
c
$
c
c
cc !
c$ 3
cc
cI
! c c
c
c%
c$. c
c
c
c
c
.cc
c$
%
c
Common ¯awcc
c
cc
c7c%
c93 c$7c
c$ c
.c
å c
c4
c c c$
c
c9
c
c
c4
c
c
c
c cr
c c
!
å c
c4
cc
c93c7c% c$c
c
c
<ccusoc
c cconvic ão jurídicac
c$ c c c93 c4
c
c c! c$. c%
c
c$A c
c!
c
c
c cc
"#c
c
c
c$ c
c!
cc
c
c
<c1)ccontinuidade, 2)c
uniformidade, 3) diuturnidade, 4) moralidade e 5)
*
obrigatoriedade. Ã
&
c9c c $ cc
c
.c
c
c
c
(
c
cfins sociaisc
c
c
c
C!
ccbem
comumc& P*c c+')c
c
$
c
c
c
c
c
c
c
c:c
c
c"#c93 c
c
"#c>
c
$7
c
c
c
C
c
c$
<c
)c csecundum legemc$
c c
c4
c
I
c
c
%. c ! D c2c
C
$c-D!c-c
c5,cJ'@c+5(@c+5,@c(+c
c5+c c
c
c5,cJc c
c
c
c
c
c
c $
c
D
c
cc
c
c
c
c
cc
c
c
cc
4
c$
c 7c$ c
c.c$
c c
c
c$$
.
c%
c
c
c !
c
c
%
cc
c+'*(%'c c
c c
c
c$
c!
c$ c
c
$
c
c
c
"#c
c
"# c
c+5(cP#c
c
c
$ c
cI
! c c c
c$
c%C
.c$c
c c
"#c
!cc +'*(%cc
! cc
$c
c
"c
c
c4
c
c+5,c c
"#c$ !
.c
$
c
c$
cc
"c
c$c
"#cc +'*(%c#cI
c
c
c cc$ ! c
c$
";
c
c(+c-3 c c c
c ccc 9
ccc +'*(%cc! ccc7c ! c c
c2
.c$7c
9
. c
c
c
$
c
c %
c
c
";
c
c
c
c$
c
cc
c
!
c7
c
c I
c
c c
c
c5(+c c cc7c$c
$
c
c
c%
c%
c
!c c"#ccc
cc +'*(%cc! c
c
)c cpraeter legemc4 c
c
c
c .
c
$
c
$c c
c
c
c
cQcc4
c
.cc$c
Ccc !c'c c
c
c "#c
4
c c4
c4 c= c
c%c
#c
cI
4
c$D
cc cgarantia de dívidac
c
c
c
cc%c
c#c>c
c c"#c
c4
c
c
É
xJ
c x
I. c#c
c
c c
c
c
cI
4
c$D
c
c
cc c c7$ c
cconstantec
cuniformementec
c cconvic ão de
legalidadec% cc4
cc !
c
c
c c
. c
c%
c
$
c c
c
c c
C
cc
c
0)c c
ccontra legemc7c 4
c4
c c.c>c
c
c
c
c7c
#c c%
c
$
c
9 c
c
c$.
c
c
c
c
c
c9
c
9 csecundum legemcpraeter legemcc
contra legemc
c$c
c%
c
c4
<c
=c c9
c
.c
$
c c $ c4
4
c
c
$7
c
c
c
c
c
c
c! c
c
c
c% c
D!c$ c
cc$c
c
"#c
c4
cc
c$
c
c cc93?c0c
ÿ!# $
c
cprincípios gerais do direitoc#c
#c4 4
c
c4
c
C
c% cc
c
c
c
c$
c#c
c
C
c
#c
c
c
3
c
cc
c
c
#c
c$3$
c
c
c$
c#c
c
c ccI
Dc cI
D cc c
%
% c#c
#c 4c4
c
c
C
c
c
c
c
c%
cc4
c
c
C
c
cprincípios gerais do direitoc
c
c93
c
U c c ! c
cc
c% I cc$
I
c c cc !
c
c4
c
cA cI$D
c
#c
c
c% c
cc
c
93c
cprincípioscgerais do direitoc
c
c>c
! "#c
c
c
c$
c$D$c
!
c
c
#c !
c
c
c
C$
#@c
c
c
.
c$
c c
c4
cc
c c c#ccc4
c
c
c
c
$c$3$c2c
cc
cprincípios gerais do direitoc
#c
c
c$
c
c93
c4
c
cc
c
c. c
c
c
c
ÿÿ
c
c
c
c$
%
"#cc
c93cc !
c
.c
cc c
$D$ c
!
"#c
cI.c
I " c
c%
c%
c%
c
cc93c
c
c4
c
c
I " c
$;
c
c%
"
c
cå c4
c
cc9c=#c
c
c .!
c
c
c c
c
c c$3$c!
c
c
@c#c$
c cc
c
c7I
c$
c c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
0
cPc6 I cCompêndio, cp.208, 215 e 293c
c21 1 c- c6.c c cInstitui es, cccp. 78c
É
x
c x
c c
4
?c+c c
C
c
c4
c#c
C
! c c
4
cc
7c
$
c
c
ccc
c
c C c
c
c
cr
"
(
P#c
c
c
c
%"#clatac4 c
c%ccc
cjusti ac
c
c
c
c
cestritoc7c
$
! c4 c c$D$ c
c c
$ "
cc
c$ cc9c% c c c
c
4 c c
c
Pc c,cc-D!c
c2
c-c
c$
c c
c
! cc
c c
4
c$ cc
!
<c=c9c
Dc
.c$c
4
cô'+#'')%vi''
%(l%i&!%c
)?c
c
4
c
.c
cc c+'c
c
c
c9
" cP#cI.c
c
c
c
cc
c
c
4
c " c c9
" cc
c
cc
"#c c
$
cc c+'c c
c
c "#?c,c
c
C
$
c
c$
3
c
c
c4
cc !
c
c cequidade<c
c
!"igivil#
c8
c
c!
c$
.cc9c
c4 4
c
c c
c
c
%I
c
! c
c
c%
c c
c
c !
c
c c
"#c
c
$ cc
c$
c
c
c
!"igivil# $
c
c cc4 c>c$
cc
c
c
c:c
cc9c4
c$
ccI
c$c
c4 cc
cI 9 c
c
"#c
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
+
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$c++c
(
c[idec KE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c,,cc
,
c1c/0M(/c
É
x
c x
c
c D c c
c4
;
c$
c>c
$
"#c
c $ "#c
c
cc+'c !c cc
cc !
c c
$
c c c
c$
c
c
$
c
c
cfins sociaisc
c
cvaloresc
4
c
c$
c! c
c
Ão interpretar a norma, o intérprete deve levar em conta o coeficiente
! e
contido nela, baseando no momento histórico em que está vivendo, já que
considerada em si a norma deixa em aberto várias possibilidades, deixando esta
decisão a um ato de produ ão normativa, sem esquecer que, ao aplicar a norma ao
caso concreto, deve fazê-lo atentando à sua
e ao .
c
$
/c7c
cc
c
c
c c c$ c c
!% "#c
c
c93
c
c c
cc c !
c !N
cc
Cc
$
%
"#cc% c
c
! c7 c
c.c
"#cc !
c cc
c
c $ c c c c
csub judicec c
$
c$
4
cc
c
!% c
c
c$4
c c
c c c#c
ccc
c
!% c 7
cc
$c
$
c7c$ c
C$ c
@c cc
c
!% cc. @c
C c c ccc4
c
c
c7c
c
c
c $$ c$ c c
c
c
c
c c c
#c
c%";
c c
$
"#c
#c%
c
c
c
cå # $ )c
%
c c $
c c c93 c>
c
";
c
c4
cI
c
c!
@c )c
cc
c c c c
";
c
c7
c c
$c
c
c "#@c
c)c
$
cc
cc$
c c$ c% c
$
c>
c
c
c
c
c
c .
c
5c
cå! c4
c c
$
"#c7cc
c
cintersubjetividade<cc c
$
cc9c$ c $ c
c
c c
cc c
c
cc
c
c
c $
c
cc
!% c 9
c.c
c
K
c7c c
c$. cc c+'c c
c
c "#c$
c c7 c c
#c
4
c c
"#c*'#c c
c
! csub judicec
c% ccc
c
$
c
ccc
c
c
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
/
cInterpretar é o ato de explicar o sentido de alguma coisa. É revelar o significado de expressão verbal, artística ou
constituída por um objeto, atitude ou gesto.c c Ic c 7$
c 7c c
c
% c
c $ c
c $
c
c c Ic
!c $
c % c
$
c c
c
!% c
c c
c sentido e alcancec
c
D
c
c"#c
cbem comumc7c
c$
C c
c
%3
cc4
cI.c c
c%3c$
#c
cc
c
c
Ã
$
.c c%
% c93 c
c$3 c4
c
c c
cbem comumc7c c
c .
cc
c93c
(
1
I
c c
c
! cc
ccbem comum,c
cc cliberdade, cpazc cseguran ac cutilidade socialc c
solidariedade ccoopera ãoc
c7c
.c
c4
ccbem comumc#c
c c
*
!
"#c
H c
c
c
c
(
c cI "#c
c%
c crealidade sociológicacc9c c
$ c c c93 c
9
.c c c
c$
"#c
c
I "#c
c
c
c%
c
c
H
c
cc
c
c
2 c
!
å c
c
C!
cc
c
c
#c
c
c4
c$
c
cI
c$ cc
c
c
9
" c
I
c c%
c
c c$ cc
c $
c
c
cbem comumc
cc!
c
c
c c
c c
c
c
cc
4
c$c
C
$cc
c
c7c c
"#cc
c
c3
c
!cc$3$c7ccc
c93c
c
$ c c
$"#c
cbem
comumcc
9 c
cfinsc$
c4
c c
c$c$4
c
c
c
c
bonsc
c
2 cc c
$
c
c%
cc 9
ccbem comumc4
c
$
cc3c
c c
c
cc$
%
c
43 c#c
.c c
cc
D
c
Qc
c " c
c
c
c
c
cinterpreta ão extensiva
c
restritiva<c
)c cinterpreta ão extensivac
c c c
ccc
c
$
"#c4
c $ cc
c c c$ c 7ccc
c
c
c
)c cinterpreta ão restritivac
c c c
c4
c
c cc
c c
c#c
c c $
c
c
c
C$
c c7
c
c$
!
c
c
É
x
c x
D!%&
'
cc
)c P cinterpreta ão literal ou gramaticalcc
cc7$
c7c
cc
$
c
! c$ c $ c
c$
c c
C$
c
Ic
c$
#c
cc$
c
c
c
"#cc
c4
c
c
c
c c!
c
cinterpreta ão lógico-
sistemáticac
$
c!
cc
Cc
c
c7c
.c c
c
$cc
c!
cc
c c
c
c#c
c$
cc
%
c
4 4
c
$ "#c c
$
"#cD! c c
. c#c
c
$
c
c
c
c Ic
c
cD! c
cc
c
!
c
c
c
c
c
c!
c
c
c c
$
c
c
c
C!
c
$
c 7
c
cc
Cc4
c c c
c
C$ c
c
c
c
0)c
c
c
c
c>c
c cinterpreta ão histórico-
evolutivac
!c
cc
!
cc c " c
c cc
c
c2
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
c1 c6!
. ¯i es preliminares de ~ireito. c
c1 c6!
. ¯i es preliminares de ~ireito. c
É
c x
cc$ $
c
c
$
c!
cc4
ccI
c% c
c
c7c
c%"#c
cc%c c
c !c c
c7c cI c
c
c
c4
c
$
c$
!
c
$ c c% "#c
c
c
!
c
c7c
c4
cc c c
$
"#c
c$ c c
c%
c4
c c c
"#c c
c$
c
c
c
.c c
"#c c
c
!
c
c%
c
c
c
c
c 7
c
c%
c
c
c
$
"#c
c
P
c
c
c
c!c
.c
%
c
c
c!
c
$
cc c93c$
%
c
c
c 4c
c c
c9! c
c
J'c1
$
c c93c$
%
cc9.c
c
!c c
c!
c c
$c
c4
c
c
%
c
c
J'c-
c 4
c
c
c
c4
cc
c cc !7c$c
c$
c
C
cc 4
c9cc
"cc
C
3c
I c
c$7%Ccc"#c
$
c
.
c c 3c
c
c
c
J0'c-I
c
c9! cc
c9! c c
#c9 c
c4
c9.c#c c
c
c
c c(c'c
c .
cc
c c c !
c c
cc
$c
c c
%. c c c c
c%cc c
c
c c93 c
c
c!
c7c c$ c
c c%c#c$ cc$
c
-cI.c4
c
c
c4
c
c$
c c
c c !c
7c%
c$
7
c c4
c
c
$
c
c
c "
c c P*c
& c(')c
c c-
"#c
c& c+'cLLLB )c
c
c+'cLLLB c, c
c#c$
9 .cc
c 4cc c93c$
%
c
c c
c9! c
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
0
cP 1c2 Introdu ão ao estudo do ~ireito.
cP 1c2 Introdu ão ao estudo do ~ireito c
É
Ñ
c x
= c-M//c
c
c !c+'ccLLLB c
c c
c
c "#c>
cP
cc
c
*
cccaputc
c
c('c !c %
cc c
c
$H
c c
cprincípio da irretroatividade das leiscc
! c
cc cretroatividadecc
C
"#c
I
c c
c
c c
c$
c
$
c c c93c$
%
c c
c
4c
c>c
c9! ?c+c
c
-
c
#c4
cc
! c $
c c
c
c
c
c$
c
c
c
%
c
Dc$
c
c
c& !c
c% c%
c$
)c4 <c )c
#c%
ccato jurídico perfeitoccdireito adquiridoc
c ccoisa julgada@c )c4 cc
!
c
C$
c c $. c c
c$
c
c4
c c$ c
=
?c#c
9 c
c
c
c ! c
cirretroatividadec
cretroatividadec7c
c
c$H c
%c
c
c
ccoisa julgada, ato jurídico perfeito e direito adquiridocP
c Ic
c
%cc
c !
c&coisa julgada)c c
c !
c&direito
adquirido)ccc
$c
c
c4
c c%c c c
c
9! c4 cc c93c$
%
c
c
C cc
c
Ã
4c
(
"
(
c
ccoisa julgadac7c 4
c
#c9.cprolatadac c4 c#c
c
c
c"
c
%
ccoisa julgada c 4
c
#c
c4
c
C
c cimutabilidadec
c
%
c
c
c
" c#c
c
c
9
c c
c
ccoisa julgadacccaso julgadoc7c c4
c
c
%
cc9!
cQcc
%
S
c$
c
c
c .
c.
c c"#c
c
c9! c c
!c cpresun ão
absoluta &jure et de jure)c
c4
cc
c%c $ c
c% c
! c
c
c c
c
sub judicec$
! ccD!#c4
cc$ c! c c$
c
c
c
% c
c c
c
C
c&-2-c c/5)c$
c
.c%" c
c>
c$
(c
c
cr
r
c4
c#c
c
c
ccc c
c
c9! c= ";
c
c4
c#c% c
C
c
c
c
c
c$ c
c
3%
c&cP )c
9 c$c% c
c";
c
c$
c
c
$cA c
c !
c$c7 cc
cc
c$
c#c
c% c
c9! c
c c
#c9 c
c ";
c% D
c
c4
c#c
c$c
c$
4
c!
7 c
4 c
9 c$c4
cc%?c,c
!c
c$
cc
$
c c
c
" c
c4
c= c
c9! c
c
c c
c ";
cc
ccc
c
c
! "#c
c$
c
c
c
$
cmodus in
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
+
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geralcc
(
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c/0/,cc
,
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c/+c@cc
c%<cc
c c
c9! c
c ";
c
c>c% "#c Revista Brasileira de ~ireito de Família, 0c$c5+c
É
ÿ
c x
c
c>
c
C!
cc
c
?c
c
= c
c9! c
!c c .
c
c c
c9! c
c
c$ c
c$
c
C
c
cc
c c
c9! <c
c
P
9! cformalc
c
c9! cmaterialc
"
! " (
c
.ccoisa julgada formalc4 c c
" c9.c#c
c
9
c c
c.cc
C .c$4
cdela não se
c
c
c c cI 9 cc
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
/
cP 1c7c $ c
cIntrodu ão, c$c(c
5
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$cc
0
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$cc
É
D
c x
c
.
3
c
ccc
c
c
$
c
c
!
cc
c c
C
"#c
c3 c cc
c c
c
Jc0'c 7c#c
c $ cc
$
c
c !c4 c c
" c
c% c
c
9
$ cc$
.cc
$
c c
cc
c
A c
c ccc
c
$
c$
c
cc
0¯0 0¯ ¯
c
$cP#c
c
c9! c c
" c$cI
ccc
cex officioc4
c
c
c
$
cex legec
c
=-
4N
c$
! c
.c c c
c9! c% c
c
c
$
#c4
c
c4 4
c
#cc
c$
c
cc4
c%c
c
c c
c c
" c4
c$;
c%c>c
"#c$
c$
c4
c
c9cc c
I c c$ c 4
c$
cc4
c9.c
c
c
c4
c
c
c
c$
c
c
c$
;
c
cc
c
9
?c 0c
c
!Ã
c
c-D!c
c2
c-c
$;
c c$
c c
" c
c
c9! c
#cc$"#cc9@c
c
c:c$%
c$c9c$
cc
c$
@c
c
c:c
c
cc c$
c
c
c
c c$
c
cc
c
#c
c
c$
c c%c
c% c c
@c
c
Bc:c%
c c
c9! @c
c
Bc:c c
c
$
"#c
c
@c
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
0
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$cc
cc
É
c x
B c:c
c% c
c$ c9 c%
c
I c
c $ c
c$
9 c$ c c$D$ c "#c
D @c
c
B c:c
$
c c
" cc c
c
cc9 c
C
c! cc
c4
c#c$S
c%
c
c $ c$c
c
Dc
cI
c
#c
cc
"#c
c4
c
c
c c
" @c
c
Lc:c% c
c
c
c% c
c
c
cc
c
c c
c
c
Jc'c8.c
c4 c c
" c cc% c
C
cc4 c
c
C
cc% c
%
cc
c
Jc'cQc
$
.
cccc
c4
c#c
I cI c7
c
c
$
c9 c
cc% c
c
cres judicatac&
c9! )c7cc$3$c93$
c&-M//c c+'@c P*c
c('ccaputc
cJ0')c4
c
cc% c
c
c c
#c% c c c c
9 c
c#c$
.c
c c$c c
!
c
c$c c
" c
9 c&-2-c c,<c=P" # $ # ,
relativas à mesma lide, salvo: I ± se, tratando-se de rela ão jurídica continuativa,
sobreveio modifica ão no estado de fato ou de direito; caso em que poderá a parte
pedir a revisão do que foi estatuído na senten a;cII ± nos demais casos prescritos em
lei´ 32)c$
c
c $
c
3 c
ca ão rescisóriac
$
c
c
c c
c
c4
c%! c c
c
c
!
c
c
C
cc-D!c
c2
c-c c/+cc
ca ão rescisóriac cc9! c$4
c c
c#c7cc
c
c c
a ão autônoma de impugna ão33c4
c.c c>c
c$$
cI$D
c
c4
c
c
$
.c
$ cc=julgamento de um julgamento´c$
c
c$c 9
c
" cc
D#c
ccc
$c
c
c
c
c
c
c
c c
c c$
c
#c- c4
c
#c c $ c
c
c#c
c
c$7c
c
c
c "#c
D c7ccremedium iurisc$ c
c c
#c
c7c&-2-c
c/+ccaput@c1c5+<(c++</c
c+(<,5)c
$c c
c9! c
c
$$
c
cc$ c
c
c
c
c&-2-c c5+)c
c
Como a a ão rescisória não se caracteriza como recurso, por não condicionar a causa a um
novo exame, tendo, na verdade, um ³julgamento do julgamento´, a novel lei não terá condão
para influir sobre as rela es jurídicas sujeitas a esta a ão, cuja decisão buscará fundamento
na norma a que estava submetido o fato jurídico, objeto da decisão rescindida. Não haverá na
rescisória como cogitar da influência de uma lei nova.
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
0
cK%c
c
00
cB
c
c9.c4
c
cc
c
c
c "#c
c
" c
c
c9! c
c#c
.c
c
Ic
c$
c c "#c
D c#c
c .
c
c
c
c
c "#c$! D c
É
J
c x
c7c 4
c c
4
cobservouc
c
cprocedimentosc
cexigências legaisc$ c
c
. cprodu ão jurídicac c
c4
c
c
c
C!
c#c
c
c c93c$
%
cv.g.c
c c
"#c$
c
c c
C! c
c c
c$A c c
c c$ c
"#c
c
c4 c
c c
c
c c% c
c
$
.
c
c
"#c$
c#c %
ccato jurídico perfeitoc9.c
%
0+c
c
~e acordo com o que consta no diploma legal (art. 6º, §1º da ¯IN~B), o ato jurídico perfeito é
aquele que já consumado de acordo com a lei vigente ao tempo que se efetuou. ~iante do
Código Civil de 2002, um contrato de casamento celebrado antes da sua entrada em vigor
deve ser visto como ato jurídico perfeito36 &!%c
)cverbi gratia.
c
c
! " ccato jurídico perfeitoc7ccc
c! ccdireito adquiridoc
c
>c$
"#c4
c
c
c c
c
c!
c$
c
c c c c
I$
c
cc
C
cc
4 cc c9.c
c
c
c $ c c c$
cc
c 4c
c
c c$c
$
c
c>c% c
c%
cc
-7c
c4
cc c93c$
%
c
.c#c
Dc
c
c
c
$c
I. c
c7c
c c! c c
c4
c
$ c 4
c
c
$
3%c
c
7c
c.cc
9 c%
c
c
c
!
c4
cc
!
c$ c!
c
c% c
direito adquiridoc
c
c$3$c
c c c
c
cc c('c c
c
c "#c#c
!
cc
c93c$
%
cI
c
"#c
c
c
9
c%
c
cc$7c c
! c c$
9 c
c
!3
c
c
c
c
c
c
c
cå 0,c
c
!
c
cdireito adquiridoc7c 4
c
c
cc
c9.c$ c c$ Sc
c c$
c
c c
"#c93 c$
cI.c
c
c
c7c
direito subjetivoc
c#c
c$
cc
0/c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
0
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$c/c
c5c
0+
c6PcK c
c c6.
c-8c
c2 cK
cK
c*1 P-c Curso de ~ireito
Constitucional.c#c2 <c c cc
0(
c 1-c.c~ireito Civil ± ¯ei de Introdu ão e Parte Geral,cc$c(/cc
0,
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$cc
0/
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$cc
É
!" #$"%
c
c
c c ccc%i it j ti c% initi am nt cincorpora%ocao patrimônio jurí%ico
%o in%i í%uo c
ccñ i
tc
ccc%içõl i%
iiç %%i itc
c
- c cc
cc ccc 3c %
i cc
c
c
c
cccc
c
c
c
c
c
c c
c
cc
cc
cc
ccc
c
c
-
) $
cc
c
cc c
c ccc
ccc
c
cc
c
cccc9cccc9
3c
c ccc
c
cc
c
c
c9cc c
ccc
9cc
c
ccc9
3c
c
c ccc
cc
!"c# c c
cc$cccc<c
c
r
c
/
c0 c
c
1
c
c
cå å
ccc$cccc
3
c%%i it
%
i i% tj í%iñ fitci jl % &cc
c
c
cc
c
ccc
cc
'cc
c
cc(ccc
ccc9
3c
ccc9ccc
) c
*c
c
cc
cccc
cccc
c
cc
c
ccc
ccccc9
3c
ccc9c
c
) ))
c
!"
c
+cccc
c cc
cc
$c
ccc
c
c
cc
c c c
3
cct it i li% % c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc
#
ccccccc
%
c &
c+1+,- c-c i itCi$ il
i%t %ç t lc c
c./c
!"
#
)
c6 0* 1 c2
c-
c3'c6
c- 45 cc#c2c2c*10-cC % i it
Ctiti l' c1$c#<c
c1
c c
É
J x
c
c#c7c
c c c c
c
c
c
cc
H c
c
3
c$
c c%
c
cc
2
cr
"
c4
c
c
c
c
c
c
c
cc
c
!
c>c
c
c
c
";
c
cnacionaisc
c
estrangeirosc
c
c
cc
c c$
c4
c c
c
!
c
c
c
;
c
I c
%. c
c
c
Dc
c4
c
c% c
$
c c
c c c
cc
c cextraterritorialidadec
2
cextraterritorialidadec c c
c c
c7c $ c
c
Dc
cc
c
c
!c$3$
c
c
";
c
c
c
#c
c$7!c$
c4 c
c$
c$
c
$ c c9
"#cc
c
c4 c
c c
! c
c
c
c% c
$
cc
c c$ c
J
c
-
c
cestatuto pessoalc c
"#c93 c4
c
!
cc
!
c
$
c
c
c
c$ 3
c
c!
0c
c
c c$c
c c
c cnacionalidade 44 c
c
ccdomicíliocPc c
c93c
ccestatuto pessoalc%
c c
c
c3c&lex domicilii)c c
cc$ 3
c
c c$
c7c cc
cc
4
c
$;
cc# c c
c
c "#c
c
³Portanto, em determinados caso o juiz aplicará o direito alienígena ao invés do
direito interno´.
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c/,cc
c
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c/,cc
0
c P c6 c8
c ¯ei de Introdu ão, c$c0c
c-c
c c
c$
c
c 4 c
c% c c#c
$
c c
cc
c
cc
9
c
cc
c
cc$ 3
c4
c c c ius solicc3c4
c
cc
Dc
c "# c
c
.c
c c c
cc 7c$
.c
c$c$
"#cc3c4
c
9 c
c c c
c
c
ce.g.cc
9
c
I c c$
"#c c
c
c4
c
9 c
c c c
cc
c
! .c
c
.c$
3 c4 c
c
9
c
c
c
$
c
c% c
cc
9cc3c
c
c
c $ "#cc
cC
c
c7
c4
c
#c
c$ c%
c c
c$ cc3c
#c
<cius solic
cius sanguinisccius solic
! .c
cc
9
c
cc
Dcc
c
c
#cc c
c
c& ccv.g.c*
)@c9.cc ius sanguinisc
.c$ c c
cc
9
c
c c
c
! "#c
!N3
cc c
c& c c . c$
C) cc
É
J x Ñ
c
?
.
!
)
/
0
!
.%%/
'
0
)
!
c
c c
$
.
c c "#c
ccc 4c
c
3cP
c
c $
.c c
c
c$4
cc
c
.c
cc*
c
ccc
c 4c c$ c
9
c
>
c
c
c "#c
c
cr
"
c4
cc
c
cdomicílioc7c c$
clex
foric&
cc%c$
c c9
"#c
c
c$
c c
)cc9c
c
.c>c"#c
c3c
c
c
c,c
c
cc-D!c-c
c
c +cPc4 c
c
c
%
c3cclugar onde a pessoa estabeleceu sua
residência com ânimo definitivoc
c
¯
$
-
c./c
c
Institui o Código Civil
Vc c
c3c
cc3c c$
c c7cc! c
c
c
c c
c
c
cHc
%c
c c
c
c
c
c
c
c
.c3c
c4 4
c
c
c c4 c>
c
";
c
c>c
$%
#cc! c
c
c7c
C
c
Parágrafo único.c c c$
c C c$%
#c
c!
c
c cc
c
.c3c$ c
c
";
c4
cI
c
$
c
c
.c$c3c c$
c c4
c#c
I c
cI cc
! c
c%c
c
$c6
cc3c
%
c c
cc c
"#c %
c
cc
c
c>
c
$
c
c!
c4
c
C c
c$ c
c cc
c
c
";
c#c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
+
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c//cc
É
J x Ñx
c
c93
cc3c7<c
cc c#cc
c
@c
cc
c
c
c
D
c
c
$
c $
@c
Bcc
c
c$
c93
cc! c
c%
c
c
$
c
c
c
";
cc
c
!
c3c
$
cc
c
cc
c
c
Jc c c$
Jc
c c
"#cc
c
c c
cc
!
cI
.c$c
3c c$
cc3c
.cc $ cc
c$A cc cc 3c
cc$
c
@ccc
cP
c
c
c$
#c
c
c
$
% c3c
c
c
C
c
c$ c
c
c
c ! ";
c
c
c
c
*
J
c
c #c c
c
c
c
#c4
c c c
c $ "#c
cc
Dc
c$
c%
cc
c
c$3$c cterritorialidadec#c7c
c
c%"#c c
c
c
!
c
c
";
c
c
c
c
!
c c
c
cc
c c$
c4
c c
c
!
c
I c
%. c
c
c
Dc
c
c
c
c
c% cc
c cextraterritorialidadec
!
Ñ
c
Pc*
cc9.c%ccc
c,cretroc
!
cc
c cterritorialidade
moderadac
9
c c
!
c
$
c4
c
c4 c
c
c4
c
c$
c
c
cc
c
3!
(c
c
6 1 c
c~ireito Civil: introdu ão.c1c
c
<c1PB 1cc
B c8
cTeoria dos Princípios.c#c2 <c6 I
c
c5c
P c6 c8
c¯ei de Introdu ão ao Código Civil.c#c2 <c c c
c
11 c1c
c $ cIntrodu ão ao estudo do ~ireito: Técnica, decisão,
domina ão.c#c2 <c
cc
KPE Bc-
c1
c~ireito Civil Brasileiro - Parte Geral.c#c2 <c
cc
6PcK c
c c6.
c-8c
c2 cK
cK
c
*1 P-cCurso de ~ireito Constitucional.c#c2 <c c cc
P 1c2 cIntrodu ão ao estudo do ~ireito.c1c
c
<c
c/c
P Pc-
c !c=
c
c .
cc
?c <cIntrodu ão à análise do
~ireitoc$c-
c !cP Pc5+,,cT6cc
21 1 c- c6.c c cInstitui es de ~ireito Civil.c1c
c
<c
c
c
1 c6!
c¯i es preliminares de direito.c#c2 <c*
I
WXc5,c
1c !cT%! !c~ignidade da pessoa humana e direitos fundamentais na
Constitui ão de 1988.c2c
!
<ccc ! cc
1-c.c~ireito Civil - ¯ei de Introdu ão e Parte Geral.c#c2 <c67c
c
c
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc cccccccc
(
cKE Bc-
c1c~ireito Civil Brasileiro ± Parte Geral, c$c//cc