Raz verbal Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 2 (........) (........) (........) rbol arbor arbre Signo Lingstico = * Concepto * Imagen acstica Avance 2 LA PALABRA COMO SIGNO LINGSTICO I. DEFINICIN Es un sonido o conjunto de sonidos que expresan una idea. Al respecto Saussure nos dice: Es la asociacin de un concepto y una imagen acstica. Dicha asociacin puede representarse como: Ahora bien Saussure ha preferido emplear una terminologa ms clara y adecuada para nombrar esas dos caras o planos constitutivos del signo. SIGNIFICADO (concepto) SIGNIFICANTE (imagen acstica) Signo lingstico Ejm: II. CARACTERSTICAS: 1. Arbitrariedad 2. Convencionalidad 3. Carcter biplnico III. COMPONENTES La palabra como signo lingstico presenta: SIGNIFICADO SIGNIFICANTE (concepto) (imagen acstica) Ejemplo: Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 3 RBOL I A GE M N CONCEPTUA L I M A GEN ACSTIC A SEMAS ............................. ............................. ............................. FONEMAS ............................. ............................. ............................. OBSERVACIN 1 : Debemos entender que los semas constituyen las unidades mnimas del significado. Est constituido por cada caracterstica que nuestra mente capta en forma de imgenes. OBSERVACIN 2 : En el significante su unidad se denomina fonema. Pero debemos diferenciarlo con los fonos que es su manifestacin fsica - sonora. Y el grafema es su representacin grfica. III.1. EL SIGNIFICADO Segn Saussure es el contenido de un signo lingstico. Esta parte contiene un conjunto de rasgos (semas) que es referido por el significante. III.2. EL SIGNIFICANTE Es el nombre que Saussure atribuye a la cara material de todo signo, esto es, al vehculo fnico, grfico, etc. Es decir, es la imagen acstica, el nombre mental que le damos al significante. LA ACEPCIN CONCEPTO Es cada uno de los significados de una palabra segn los contextos en que aparece Ejemplo: ZOZOBRA 1. Accin y efecto de zozobrar 2. Inquietud, afliccin y congoja de nimo, que no deja sosegar o por el riesgo que amenaza o por el mal que se padece 3. Mar. Estado del mar o del viento que constituye una amenaza para la navegacin SENTIDOS Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 4 PALABRAS ESCRITURA PRONUNCIACIN SIGNIFICADO SINNIMAS ANTNIMAS PARNIMAS HOMGRAFAS HOMFONAS SIGNIFICANTE Debemos aclarar por otro lado que el significado de una palabra depende en gran medida del contexto 1 . Es as que podemos hablar de un sentido recto y sentido figurado. Sentido Denotativo Sentido Connotativo * El fuego arras las viviendas en forma inexorable * No debi morir as. Qu ironas tiene la vida * El fuego de tu mirada me obliga ... * Al morir la tarde te acompaar EJERCICIOS DE APRESTAMIENTO: De acuerdo al contexto de cada oracin, determine el sentido de las palabras que van en negrita 01. J uan es un coco, porque resuelve eficientemente todo problema matemtico. A) Una fruta B) Aspecto intelectivo 02. El jugo de coco es muy dulce al paladar. A) Una fruta B) Aspecto intelectivo 03. El gato ronroneaba al ritmo de las caricias de su amo. A) Animal B) Herramienta 04. La araa iluminaba el saln. A) Arcnido B) Utensilio 05. El arquitecto dise la manzana. A) Parte de la ciudad B) Fruta El SIGNIFICADO es aquello que ha sido captado por la mente en forma de ideas o conceptos. Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 5 El SIGNIFICANTE es la serie de sonidos o letras que usamos para expresar esas ideas o conceptos. Es el nivel perceptible por el odo o la vista. A. Donde predomina el SIGNIFICADO: Las palabras en atencin a su SIGNIFICADO pueden dividirse en dos clases: Palabras sinnimas y palabras antnimas. 1. Palabras Sinnimas : Las palabras sinnimas son aquellas que, perteneciendo a la misma categora gramatical, expresan significados iguales o semejantes. Ejemplos Castillo-palacio Veloz-rpido Estimar- querer 2. Palabras Antnimas Las palabras antnimas son aquellas que, perteneciendo a la misma categora gramatical, expresan significados opuestos. Ejemplos Castillo choza Veloz lento Estimar- odiar B. Donde predomina el SIGNIFICANTE: Las palabras en atencin a su SIGNIFICANTE pueden dividirse en tres tipos: palabras parnimas, palabras homgrafas y palabras homfonas. 3. Palabras Parnimas Se entiende por palabras parnimas a aquellas que tienen parecida escritura, parecida pronunciacin y significados diferentes. Ejemplo Flagrante (v. tr. .. ) Fragante (v. tr. .. ) 4. Palabras Homfonas Son aquellas palabras que tienen parecida escritura pero la misma pronunciacin. Ejemplo N 4 : tico .... Htico ..... 5. Palabras Homgrafas Son aquellas palabras que tienen igual escritura y la misma pronunciacin, aunque ciertamente significados diferentes. Estas palabras, adems, tienen distinta procedencia etimolgica. Ejemplo: papa...... papa...... Como las palabras homgrafas son vocablos distintos, el diccionario las recoge en "entradas" diferentes, cada una con su respectivo significado. Por lo general, las palabras homgrafas estn numeradas con nmeros arbigos o romanos. Marque la opcin que posea significado opuesto Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 6 01. CONTRISTAR 02.EFEBO A) alentar A) senil B) sonrer B) maduro C) regocijar C) anciano D) estimular D) realizado E) congratular E) pipiolo 03. POLIFAGIA 04.INAPRENSIBLE A) anorexia A) latente B) parquedad B) expreso C) prudencia C) inteligible D) restriccinD) irrebatible E) laconismo E) indiscutible 05. LUCTUOSO 06.OPUGNAR A) jovial A) aceptar B) festivo B) someter C) plausible C) adaptar D) admirable D) conciliar E) flbil E) rivalizar 07. FRANGIR 08.REFACCIN A) unir A) inercia B) sanar B) deterioro C) amistar C) anomala D) concurrir D) desviacin E) aproximar E) imperfeccin 09. ELUCIDAR 10.IMPUNIDAD A) apremiar A) penitencia B) desentender B) reproche C) confundir C) sancin D) empaar D) afrenta E) enredar E) interdiccin Marque la opcin que posea significado opuesto 01. REMITIR 02.ERUBESCENCIA A) denegar A) amoralidad B) acaparar B) avidez C) contener C) descaro D) exigir D) insinceridad E) recibir E) impasibilidad 03. ACABILDAR04.AVENIR A) apartar A) respetar B) desasir B) ovacionar C) expulsar C) enaltecer Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 7 D) liberar D) exaltar E) dispersar E) asentir 05. PRESTIGIAR06.INTERDECIR A) afrentar A) entregar B) censurar B) restituir C) desavenir C) favorecer D) desacreditar D) autorizar E) despreciar E) posibilitar 07. RESCINDIR 08.DIESTRO A) publicar A) nuevo B) afianzar B) novato C) dictaminar C) moderno D) prescribir D) ingenuo E) validar E) insipiente 09. PERPLEJ IDAD 10.PRCER A) decisin A) bajo B) desinters B) raso C) precisin C) trivial D) distraccin D) pequeo E) indiferencia E) humillado 06. La moneda peruana es de alpaca. A) Aleacin B) Auqunido 07. El boxeador golpe rudamente la pera. A) Fruta B) Instrumento de boxear 08. A travs de la luna se apreciaba la habitacin de la turgente damisela. A) Objeto hecho a base de slice B) Satlite 09. La llama de la brasa doraba el pollo. A) Auqunido B) Fuego 10. La botella de gaseosa contiene 12 onzas fluidas. A) Unidad de volumen B) Felino 11. La onza rugi por su presa. A) Unidad de volumen B) Felino Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 8 EJERCICIO DE APRESTAMIENTO 01. FRVIDO 02.LBREGO ................... ................... A) violencia A) tenebroso B) ardiente B) tangible C) iracundo C) negro D) enojo D) opaco E) creyente E) triste 03. ASIR 04.PRFIDO ................... ................... A) aplastar A) hipcrita B) manipular B) doblez C) presionar C) deshonesto D) aprehender D) malvolo E) ingerir E) feln 05. PROLFICO 06.VERTIGINOSO ................... ................... A) eriazo A) asolador B) prolfero B) trrido C) feraz C) hilarante D) vasto D) veloz E) lato E) ebrio 07. FLEMTICO 08.ACAUDALADO ................... ................... A) desgarbado A) solvencia B) parsimonioso B) fatuo C) ablico C) rico D) apata D) pomposo E) negligente E) opulento 09. AVIZORAR 10.OCLUIR ................... ................... A) pulular A) cerrar B) asechar B) presionar C) devenir C) obturar D) otear D) hacinar E) ornar E) clausurar. 11.ROMO 12.IDNEO ................... ................... A) obtuso A) inepto B) rudo B) apto C) agudo C) capacidad D) tosco D) perfecto Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 9 E) pequeo E) completo 13.FEHACIENTE 14.SUBREPTICIO ................... ................... A) leal A) pretexto B) actual B) oculto C) vigente C) cerrado D) reciente D) hermtico E) fidedigno E) oscuro 15.DISOLUTO 16.ECUNIME ................... ................... A) disuelto A) igual B) virtuoso B) equilibrio C) vicioso C) moderacin D) preparado D) prudente E) liberal E) sereno 17.COGITAR 18.SUTIL ................... ................... A) reflexin A) pasajero B) armar B) inane C) pensar C) ingenio D) odiar D) perspicaz E) inteligible E) refinado 19.ABSTRUSO 20.BURDO ................... ................... A) inteligible A) basto B) ilegible B) vasto C) incomprensible C) desarreglado D) claro D) aliado E) difano E) astuto 21.MISNTROPO ................... A) impopular B) desprestigiado C) voluble D) insociable E) detestable Asociacin educativa PROMEDIO 21 Promedio 21 TELEFONO: 771 3287 / 331 - 1123 Pag. 10 L L X XI IC CO O PALABR A SIGNIFICADO SINNIM O ANTNI MO CATEGORA GRAMATIC AL Abnegacin Sustantivo femenino Ahto Adjetivo Altruista Adjetivo Adusto Adjetivo Baquiano Adjetivo Cndido Adjetivo Convenir Verbo intransitivo Cordura Sustantivo femenino Depreciar Verbo transitivo Difano Adjetivo Divergente Participio activo Eclctico Adjetivo Encomio Sustantivo masculino Efugio Sustantivo masculino Feln Adjetivo Fortuito Adjetivo Impugnar Verbo transitivo Misntropo Sustantivo masculino Rebasar Verbo transitivo Suspicacia Sustantivo femenino Subyugar Verbo transitivo Soterrar Verbo transitivo Transigente Participio activo, adjetivo