Εικοστό έβδομο μάθημα – lekcja dwudziesta siódma

Άλλοι σκάπτουν και τρυγούν, κι άλλοι πίνουν και μεθούν

Ο παππούς μου

Δυο φορές το χρόνο κινούσε από το μακρινό χωριό ο παππούς μου κι ερχόταν στο Μεγάλο Κάστρο να
δει τα εγγόνια του και την κόρη του.
Κρατούσε τυλιγμένα σε λεμονόφυλλο το ίδιο πάντα πεσκέσι: ένα γουρουνόπουλο ψητό στο φούρνο.
Γελούσε, το ξεσκέπαζε και μοσκομύριζε το σπίτι.
Έβγαζε από τον κόρφο του μια δερμάτινη καπνοσακούλα, έστριβε τσιγάρο, άναβε και κάπνιζε, και
κοίταζε ευτυχισμένος τη θυγατέρα του, τα εγγόνια του, το σπίτι. Πότε-πότε άνοιγε το στόμα του, μιλούσε
για τα κουνέλια που του ρήμαζαν το λαχανόκηπο. Κι εγώ στα γόνατα του, περνούσα το μπράτσο μου
γύρω από το λαιμό του, τον άκουγα κι ένας άγνωρος κόσμος απλωνόταν στο μυαλό μου: χωράφια και
βροχές και κουνέλια, γινόμουν κι εγώ κουνέλι, έβγαινα κρυφά στην αυλή του παππού και του έτρωγα τα
λάχανα.
(wg: Νίκος Καζαντζάκης, Ο παππούς μου, Η γλώσσα μου Γ’, Αθήνα,1984)

Οικογενειακές σπαζοκεφαλιές
Ι. Πόσα αυτιά έχουν
Της μάνας μου η μάνα και του μπαμπά μου η πεθερά και μένα η γιαγιά μου (= η δίκη μου η γιαγιά) πόσα
αυτιά έχουν;
II. Ποιος είναι;
Αυτού τ’ αντρός η μάνα είναι πεθερά της μάνας μου. Ποιος είναι;
ΙΙΙ. Ποια είναι η συγγένεια τους;
Δυο πρόσωπα κάθονται στο τρένο που πάει από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη. Το ένα είναι η μητέρα του
γιου του αλλού. Ποια είναι η συγγένεια τους;

Jedni uprawiają i wyciskają, inni piją i upijają się

Mój dziadek

Dwa razy do roku wyruszał z dalekiej wsi mój dziadek i przybywał do Megalo Kastro (dzisiejszy
Heraklion) zobaczyć swoje wnuki i córkę.
Trzymał zawinięty w cytrynowego koloru papier zawsze taki sam podarunek: prosię pieczone w piecu.
Śmiał się, rozwijał (go) i cały dom pachniał.
Wyciągał zza pazuchy sakiewkę z tytoniem, zapalał papierosa i palił, i oglądał zadowolony swoją córkę,
wnuki i dom. Czasami otwierał usta, opowiadał o królikach, które niszczyły mu ogródek warzywny
(warzywnik). A ja na jego kolanach, chwytałem go ramieniem dookoła za szyję i słuchałem jak jego
nieznany świat rozpościerał się w moich myślach: pola i deszcze i króliki, i ja stawałem się królikiem,
wchodziłem skrycie na podwórze mego dziadka i wyjadałem mu kapustę.
(wg: Nikos Kazantzakis, Mój dziadek, Mój słownik 3, Ateny, 1984)

Zagadki rodzinne
I. Ile uszu mają
Mama mojej mamy i mojego taty teściowa oraz moja babcia (=moja własna babcia) – ile mają uszu?
(odp.: dwoje)
II Kto to jest?
Mama mężczyzny jest teściową mojej mamy. Kim (ona) jest? (odp.: babcią)
III Jakie to pokrewieństwo?
Dwie osoby siedzą w pociągu jadącego (który jedzie) z Aten do Salonik. Jedna (osoba) jest matką
syna (tej) drugiej (osoby). Jakie jest ich pokrewieństwo? (odp.: małżeństwo)