Está en la página 1de 70
‘NATALIO KISNERMAN y colaboradores ATENCION INDIVIDUALIZADA. YY FAMILIAR ‘Tomo VII Coleen Teoria Picti ‘da Trabajo Soca Editorial HVMANITAS BUENOS AIRES Fundador: ANIBAL, VILLAVERDE Diseio de tapa: Alejandro Arenella CCorreceiéu: Mabel Fernandez Coordinaci6n y Produecién: Osvaldo Dubini (© aor mata Cate Cao 644 Batoe As ronda a produce al purl en alse oma. esa densi ue mabe Lay 11233. T.S.B.N. 950-582-168-9 1,S.B.N. 950-582-074-7 Coleceién completa) “Todo to que protege y da impulso a le vida, es el bien y todo lo que destmye 0 mutila la vida, es ef mal. Un hombre sélo serd ético cuando la vide, como tal, sea segrada para él, tanto la de ls plantas y aniales como la de sus hermanos, las hombres, } cuando se dervele por ayudar toda vide que necesite ayuda”. ‘Albert Seweizer “Hay que transformar la experiencia en destino” ‘Andes Matrox SENTIDO ¥ UBICACION DE ESTA OBRA 1a reconcepeuliacin planted ere sus deiatfs la muerte del lamado método de cto. socal indvidal, Denuncié ambien’ las misifiaciones. que eon tai nombre se hacen en muchsimas insitucones que ‘madas del bienestar social, adenden y mantenen el ma Tepar soil, atomizando’ Ta readad con respuestas mi gor 1 tren de una dscipina que pretende ser cien- Aifica ‘es trabajar con case de proceso, no con csoy Aislados o indviduales. Lo indvidoal mca ta. Hay siempre un sujeto relabonado, en una siuacin ch que estén presentes lan penonas. de los. grposa for Gue_ba petenecdo_y perenecey en especal cde 50 ‘Elia, en un coneeo y cultura determinador El camino hacia in aencién familar estuvo ca- tamente enunciado en los primeros tabajadores soce isos gue iron ene fui, uid de bao y el medio que puede atender sluconarjuntamen- te con el profesional, i problemiea que presenta una ssona (0). Le No. LS ‘simplemente la dificultad de atender a la. an demands, lo que nos movllz6 2 operat" ‘con un Teltodo unico, Gentficn, que abacus fk pane en todo, del cual es emergents Pel propia realidad, con ie urbanizicén, el induswilsmo, ef resjamiento de oe ontroles socials, ls pérdia de vigencia selon roles tr, dicionales efinids, la famila nuclear desplaando tl fentendida, el sistema de relaionessecunaras eer aentales, I libecacién dela mur el contol dea ata. Hdad, etc. lo que exigis el cambio, oprando desde ls farilin y sv grupo vecinl, par resolver més, oper: Sry profundatente el problema de ks necesidades#0- ales Face read a que demos quel Danse cial no puede seguir ignorando el papel dels vai socioceonémicas, clr ¥ polices en lproblemsice lary socal gueellsmado “etamiento individual”, Ropoda seapar al imperative de sera con todas ores acon de nsocedee ‘Desde nuetn penpectiva de método nico, no hay de fertncias ences ene trabajar con una ptsona o con tne vecndad. Reser el problema de una personae Solera version porela, singular, de una problems eral Los Heche por sno abl Heblanevando quien are Ios hace presences Yack el conjnto de ma ches personas cuando habla y cuando calla. Esunarealidad fn que cuenta una historia que va mis ald xi fencia. Como alguna vez no dj, Eduardo Balstens, col .litersol amigo, hay algo de miserioo el plus Fad de moos de vida que ve dspigan ders y bso, dese eopmbre que vemos patcal sempre inatbats- ‘fente, que es a sociedad en qu vvimosin cada puesta Se ena ea, hy un dh nando deseoocde ‘Singitante que guards sus propia itor sus propie ‘tls ys. propor apo Hay ulna eo J secras tndgenes, hay cimas compartidos y una lps: Yahi tment gues enmon de aoe y amos por penetar ia ingucwod de ese mundo i Toro yn embargo, coidano. Recorerio ex dere Ment dele caidal de cons que Taten dei de Shor puerta sleniws Yen ee fen, fe experience social entraha un renovado asombro, el de desconer ies velo que eubren ese mundo” "Atapidos en y pot a picolops, los rebajadres 0 cies fuimosperiend dens ie eoiianicad def ex fencia humana, Por eo apuntams hela tn reenctenteo fom los hombres, baci un teacende incluso la moma fy. dolla para enesrar una promocion falar en un contex- to soci nvetgando st exructrsy dinimica, us estas tegias de sobrentencia, claborando proyector mansion tradores con eas, Por eso plateamer una conergecia interdiscplinaria ya que el eabajeren una dimension co esa sera a iplina een cbr con on eo eninetgnenc elec, yu quel ebricoen tanto grup se incuyo en et {ome Viz enfrentamosailetor con Ral ofan. s- fet surpdos en une experiencia reaizada em México, dv ‘ance un caro ena gue ientamer crams sia Sin en one tama ipeamente mexicana, experience que comiencs exprofes, antes dela lepada Ge wabaie Sr soc par nv Ge inert a suncn tvistent, antes de su ame, en un grupo preformade, Lo tnfentamostrbicn con lt fama reales extave, Seon, Baro pertesio de a cudad donde vivimos ‘A aguéls, a Marla Row Blanco de Rule Moraes y ‘osm Stiane Escola por asroruminto ea aspects de es libro Ja Maria Jox Rejin Vilavere, teabjadors socal de Granade, Espa, y'2 mis compe $eros dela Universidad Nacional del Comatue, per rus Colaborsciones, quede.exprendo. mi apadecinientas 1) Ans ye tenn, ent ROP BVO 1986- TEL PORTAVOZ__LAINVESTIGACION RaGl, 18 sos, estydiante del limo aio del es cusla senda, es entevistado en els por el abalador socal al informare ei monitor 0 ctador dl sul que incur en fecventes inasinencas, ques rendinento colar ha dsminuidoy guese fo a@herte como disuaico, eocupado, Rail e ctado al despacho dl TS yal en FFemase «die rechata la intervention prfevonl mash fexando no tener problemas. Leinformo que lo he ct do ante a preocupecion den celador por as conducts io aque revela nuestro imerés por Ral ice que es blen TEacho pars haces cargo devs coats" Sin barge ve digo cu conducts parece mostrar que ao puedes Socom. tee gyn sofucion o qu tees ay ied sgurton ie Gee Ac indy lnc, pgs ‘Ane el sum éesconociniento, 13 y pinion en crevitaa.o tienen defines todavia pasts Gs compor- tamieneo adecadas sla stutcidn, Y ero genera stad gn ambos, lo que el profeonal debe contelar + fn de fo inerementalay qe ella Scan obstieao ena coma scm. Lo ince, el temor a set penetada en el Sniserio del sr” como dis Gabriel Mace, «perder suralativa seguridad, ose atacao por el TS, le hace de fendere con conducess que son metaiomes de intrarn Up ene ly el mundo que represen TS Tas tedstenciainccan gue el tema abordaco cone fica demasiado, Cambiar ropidamente de connie, hablar compulsivament, no baba, loge tre = later tevistas,excesva corscion y cortss,complacenia y Sbediencia eras reacionesapresas lsepenr cose dishes, ee, sm condvcta que muestran ea esencas También is ger 0 retensin, la corsa mascolar de Wilhelm Reich, como retado det ‘conflico ent Is demande del mundo interno enfrentadas a un mundo ex temo frosmane a els (6) No. deseartamos que el silencio pueda deberse& una cynencignemaconal ambien nuos cn unt im dl medic en que se hs desarolad a persoa.condsiona ss cpacdad de comunicacibn, (Asa erbnea pensar nln vestencia frente ln eacasa verblizaciOn del hom be rural que vive en extentos contextor de soledad y Send), Feolaino acu. ip at peo Gut ls pesona se comporta asa fin de apehendet el Tifeaco tray actly adquc una vison mis ob jeva de ‘oe comportamicnto y sus equss, 1 pat de {p cual ambos pourin eabaiat major sobre el problema Logueinteres esque aparezean los hechos con sus eee {os No vig hablar, fo qu cs seguro aumentar as die Fltades par -hacro. Identifeat las maniferaciones teansferencales en tanto actaleaciOn, en la entrevista de sentmientos,acitdes y conducts que corresponden 4 pautas esableias en el curso de la vide, y sefialaras a redida que se produéen, haciendo conscience que lama fen de lformade no ere La idenicacion enpiica no es sent cov ol otro | sno sentir con dlcomo bien ela Perlman (9). Mostar ie gus Is efleién es una manera diferente de aborda sus problemas. casi siempre eucades emocionalmente TTransmitele nuesto interés por lo que nos die yen {olucon cere problema. Exo se asia prin ope ‘advo de acepcion dela persons tal como es, Por e50 zo jtegar. A lo sumo claticar que todo problems tiene CSusas que hay que precisar y que nuestro trabjo conn fo apunts orincpalmente a lo, La reflexion permit asf te desarollo interior oinsigh ingteso ala conlencla) y rejorar el anoeonocinieto para oper on la petsona ak ecuso! El profesional slbergr el proceso del otro sie devulve transormads los contnidos que la persona ha Gindado, para que €l sig telesionando cea y radormente ITS binds confanc, sgutidad, no impone, 20 ‘domina ‘no ees una dependence domesicadora, Su a {orilad eguiba en el conocimiento yexpacidad para tans {Gemar junto con ls personas sus seuacones problema. {Yin madurecomo sea Gordan Hamilton, rica ce ‘econocet ls propaslimitaione y operat en ella para superar (20) Tonnes en nerd de moxraoycomo Pet sonas ante ch eorevstado persona que también como ‘Sime sus problemas incluso 2 vets muy similares dado fue ef un asaariad, pro puede a diferencia del ovo, Spettaor y no eansfericos. Ser profesional es slo no de los muchos arbutos de una persona i peepee sr pateado come alge quese comprend ¢ incso se preaian algunas soluclons, re Sueno Ia petsona slo una oientacon confirmator ibe pereibfie com una tama muy compleay sein {apts ho obstane de enfrentarl, O pide ayuda para re- sehr algin problema tangencial que encubre Io funds ‘Sonat ¢ buss algona sla rene alo abrumance a su asona Rail sea que la solucion es ise a oto pts. EVs lo velo a la read, sefialndole que los proble meat ge dor leva también, aunque queden en #0 pi ue fa traado 0 desi de hacer las ideas que ha con- Serio una y ota vr, lor tecunos que ha puesto en races Tos que sigulera ba toeado, constiayen un aE ‘pari expec! imporanteaconilerarenla ene! selala Perinat. Tambien x fundamental seenean iE penne tne so por wf mms a ee tao be dependence at Sone ace de abons ‘significado de sus demandas. eae habilidad del profesional la que permite encarar la tree 8 decir el abordaje a la probiemitica del suleto, comen. ahdo siempre con aquello que centr a atencin del mig ‘mo (eu problema acuclante). Por exo el TS dest past mis adelante el tema del consumo de drogas (alcohol mart ‘nuana) que menciona Rail. Lo que éste dice (contenies) sirve de estimulo a la respuesta y ésta leva la pregunts siguiente conformandoas{ un encadenamiento ldgies, us interés, evtando la dspertin temética, haciendo qu as Preguntas generen respuesta en un proceso espialase, co Soh Tae Soa ns {ta importante que ambos deben proponese Gs precsar defini con caida ef problers eons cuando no Se logaesto, las propuestt son scapes ot tows Dello pemsicndienea informacion Secs sina cudl cs te pertinent, sleciona’ Tess ees shotdarle, elaborarhipétesi. Recordemen qu cl ean, ima sempre aparece por lo acucane, lo qu encbre con 1 deeneadenance, fase el fay uno fundamental y ‘ks all uno esrcrral ¥ qu fa scion ransformacora ‘Sunes sempre fondant, en eel ed impica © Crocs un red de reliclones, del eal el pores per: {oma que denuncia el problema ee emergent Anica 'unarelaidn, muchas veces ls sttad es segatva hacia sf mimo a as perros ie presenta problema. Se adhere ene caso de Ran otros cases los problemas son planeados como sifueran exclsos © bien como si foraa de ota persona, Las regs per Sonales at TS snvrcendo los roles son tambien uns forma a expres ls propion problema. Cabe aqui devolve a pregunta Rall lee "yo dja scons oh pass TS Ie forest. “ee ques een past" V sep el desutllo El dlogo, no tolentando su rtmo, corzando su tgs. Sad, movilsindolo ¢ pena, tatindo de esta Lo espe io que se dle) neotidad senna verdaders- ttente de lo que veréaderamente necesita Go que desea, deez) necesad rel. Ls babilsad Gel TS ced pccsne sent en sabriodescuba. ay que tt de preston os grupos por ls que ha wanntada el sto, lo han producto, Como et ‘Rjeedo ellos, «un pasado ya un presene,n donde suite legt, guere puede gle imp pacer le fr. Como die Bol Watiick "a perdidao essence A un sentido dea vids cs quins ci denominador miso tin de coda as formas de petibacion emaconalt, Por eo, a medida que a peso expone us probe ‘muse TS debe loparidentiiar ss nits, ete Hos, eubildad, maglaclin,retumiento,pobrrs o rigleznineleenalyemotiva,ss sspisclose, socom Aker unm cn ste tes Helter tl te cn Cee res eco epi me To i nn na ent cman aeons bei is wares pean ne erase, nage fc eles ie ait crate ge ace ame, Nee eae ae foe le Pee Mase an fe on eed Sao = Niger Te oem 3 ae ino eee a cane ee ence sear, yu hen i cindy Se eae tere ae Ne Sone ro pom apo ee se ua mart i, re ao ae oes ia ae Solel So OS hn age ae So eee es Sa Teenie eee oe sae pole a canal Taam epee ll Bari: sheet eee eee a me Oe 3s perc pated pas cope fre rae beni dee Sioa LSet penton ta imagen senile representa raconl qc ee oe a ci Ee definiendoloyrelaciondadolo fen Deocher propeacine en be qe before efelusone entice propitages Gel soy dev oo in, Sn ete uae Bic ric eats pris de todo stacon problems Eifpcss fer «ebnuree todo abe due aed ape ince ip come isos, erga on no Srecope foe sobs cra coon oper Seite, signs. ia otters costing ambi un papel fandanenal en el esabriniens fe quen es jee tonel gut esamos tebaneseooo emu pape de ‘enency, como es metioCoando se eas de nfo i Sbecrcion pene scmcier yin tes de pro Sigma fac a avis de ooresones no verbal a Teando ghee iemrwetio chew’ pcdea er tars segs, ej modeladon et : Ta mecin profes ie oom diocin trumettal a finde gue )T, peta sma ne dana ‘ates Ga prblenve soc presenta con obj Tp de pode flexionar sempre sobre I gue suede, {Re clewrte,hechoeytelacones einen eps gut Sain ei dando far cng, gr Ube: No gente modosgun exe fo. Src oad, enc dane sonny in media que squander ore treo en ls sacion Debetos sel que ln pros fiona ne cxle mag que sports rotor’ coo Cimon, clin proton ea ect cate pe fs por lo ano incmbjeta, embled en area ecidadsattcelon = yo oon, con une itencane "lidad y un cariter confidencial (excepto cuando se ad- vierte que le conducts del oto atenta contra tercerot 0 si mismo). La postura profesional es en cambio una de- fenaa frente al oto, ante el miedo a quedaratrapados en su ptoblema y en los sentimientos que experimentamo, De ahi le intenia en la madureremoconl, en las ‘mental del profesional ‘Muchas veces el comportamiento de as personas rs- onde a la necesidad conciente 0 no, de probarnos, de dagar si somos dignos desu confanza, como eontatle algo acerea del director 0 de otro personal de la institucion para ver silo delta, agrditlo, ironzar, exile que lo al- ‘mente oralmente proporciondndole informacién, cigatti- los, dulces, etc; laméndole amigo, buscando dependen- ia, turéandolo, ete, (13). ‘Greemos que cada manifestacion conductual en tan- to impide el avance hacia el objetivo debe ser reflexiona~ dd, ya que implies un obstéculo, una resistencia, enften- ‘ando @ le. persona con una tates fundamental, esolver los estereotipos que determinan un mal vineulo con el ob- {to de conocimiento (que es su prablema real) quele im piden operar efectivamente sb él Estarea el TS, pues, tratar de establecer un nuevo modelo de relaién, en el que él no sea depositario mesiinico de todo lo que el otto 1o puede arregla, para que las personss puedan aprender freconocer qué pueden realizar por ai misma, cémo y cuindo utilizar ottosrecursos. Queen laconstruccién posi tiva de sf pueden adquirir une identidad y no necesaria- mente a través del aleoholismo, la drogadiccion, la violen- sia, ln evasion, ete. ‘Por eso es importante que el TS se coloque en la pers- peciva del otro que enffenta uns situacion problema, Coincde 0 aire con sis, punto de vist, sendo la Scibm el estado dean andi Se ls motviiones te igs que leva ls person relaconaree compa sot Gionar sus problemas, EIS xls persons cxpacitads pare hablitar epacios para el didlgo.'V como deci el poeta ‘Antonio Machado’ en ss Proveriae » Contre pate dar ioger, "pregats primer Tego ese" lTs evel que permite qu la personas expres, in degue,refesone Sdloaslpoedeeaborsuatuasony en omar como proyecto, sus popiestematias de scion $ deci eal €s a moe. proton ponea swatance los medion pars el ands, a media que el indiiuo ‘xpone su mentse (el problema y for eaconer com © tos problemas otas persona), TS lee precendo lo taney lo Iter, stociando, recomend, seb lindo einerpretance, El sefalamiento 2 modo de sintesis,relcina lo que cl enuerinado ha estado comunicando, eepecaimenteen ‘momentos en que fs comoniacion tenes itetrunpi- Se, dtorsionarse 0 evaive jae eect sobre lo gue jean aqu yahor en ls etreviss, “Petia itrrpictacon es tna leceus de lo Iatene,ss0- ciando hecho, para indeare sgnfeaso Mpotéieo que dams los sets 0 proceos fos que come emerges, s8io enen sentido en #1 contento ene que ccaren ‘nde sempre a deserrvsirar par esc na nue= va stiacion o moment. ¥ son lipoteis que se comprie- bun refstan durant a misma entre om as respect: {35 gue movlisamer. Como operaion implica una epal fontnus, en tanto pase vis veces por el mimo lie gar en aparienca, pro sin embargo casa vex cr dint, esse profundia el conocimient Ge las contadicco™ ines que se debenresohier: tn ete senso, el TS debe tener capacidad de con- tency descr lor contenido aventesiagando deste ibe proctor sme el aconeeeer,evtando eonlusones 1 julcosaprescads. ih eee el TS cee haber logrado cambios de sc tudes dn comprender el peso evo cull en la situa Minit envevitado manifesta esar de averdo con lo Sue ambos decden, pero a volver 58 medi, seroma Mig pric sonenée coltrnimene. ¥ eto expla la feincdenci de tchsssciaclones problemas! por qué Soar eounme un medicament, no sen las Garteas Graves, rincia en Geto te, De ahi a neesdad SE ofocrse en eh concerto elu coiiano del oo Spfe ens esque. referencia equ we express eh sr repens, Leas, ontmbres tos, ween, feel yi ge Goma made cles XSnen con ovos modelos domnantes, TI TS debe preguntare épor qué persineesa site iin? stemos denne bien problem ono queda Sao'en ls apuenca? fComo et posible lar eabioe Ei Stvic puesto desde sfuen dee inten rng de fp que se guise cambiar ya veer no slo on eacuaiza ‘Eads seats o genera problemas mayors (por eet Bio, iment super el inomnio con hgnotce} en un {fremo equvocado de modifear una dficuad exiente ‘Cains veeesexginos con nocsae clara que ¢l ozo ej de sf a char de ever enloque han eeido ‘EEmpac ante al cono ss familia (Aetdo como me ese Faron, Com me hiieon ik pares son respuesta tae) Cuinus veces sometemor al ozo 1 mensies Sermanentes de connin yexeafamiento a ls gandes Ugundes ch las que tetbjemoy, sn tener en cue que a: jrce_ de tcc geee come epee 2 ssl a ef are ce gor fers Wt coeaober & vai os mea ere Sainte el npn ls een a eB paste odes need so : ‘Cudntas personas orientan ae por lo que.creen, act amr Sg an Caren come Jerse cigentas sens. Chloto tenenladesespers prea tee sw mano fay ue co Seen sa de ex cmpasnanes ge Ses Sates ela por apr isms Te ese cnt con Rel al ge ctl cono ach mac spiento me Ce SANE 2 peo nt MS a Oe ae impr are Sop "Como proceso educativo, el Trabajo Social debe (| infu, signiicatvamente en la conduct. ‘Pero influye en tak See dn eae nop pr | BS Std SS pucecmenian mar ty directa a ome, sg & Ja experiencia personal, como +i hms co Rope Me" ET cambo es pus ilido i surge del interior de a seen HUTS side xan cen de ote pat peRlpaces prs fe on nor obese fe Sees Dahle tens nc St en mao avenge spoons sor aan por necdaes de un cert lel sates 2 uns putt pine cea stil ea Bes sate gue pn nsec, rear hy ae ne sea eno ce de pro: Yyesto de vida Noes fill eabortio yep mucho med Hcy concretaro, Pero da sentido, dstctonalized 1s exisencay al permit tscenden, fer Elo inpia ya trasformacion, Por e90 afirmamos que toda relacién profesional en tanto produce cambios de sctitudes es teupeuten,Cabe gut ‘Scan el seo que danos al concpeo dio nt Wh racing en mca proton Sue tende a perdu ATS le ines mas hag) Ahora (el gut ced) ye ftir pare go Blea lo concen y Io intente,qucel pasos bes ene cuenta queen cade sujeo cad inept propia tot la fitoia de low tos (a veruealced yf hock Zontalidad en el lenguae de Pisin unde) Lo incor Giente no compete an profesn, Su objet de abso 1s covdinidad, la vin cocreta, dela a, lox poles socies son pane. Tomar concinca dey steaion oe tanto proceso intel esvechamentevncalato ssc tics ovexpenenla profesional, pucde significa ana mene 1a disne de viveneiar lt coms, de instar enum proce 40 de cambio, en el que la bsgueds dela ead de Bor pate de ios mistos ston, con su propos melcg 3 teres, se transform en proceso educate co ame ge ie espace pra sume pogrom ce sreacion de un proyet va Come dijo Chatate Towle, valios profeonal de las primeras pecs del Trabajo Socal fo ornare Se dict en "ajudar & mantener o recuperate onan de dignidad en na etapa ctica dela vida” (15), Pore la Smportanciadeabords la problema desde in soc en tanto es el medio social el que la produce, sien l caso. ae os desegulibiios emoconalerPrecaments cuando no coincide a definicion social dea stuacin con la defi nici individual, se produce el conflcto como un flido intenco de integraion al medio. Ys Octai Hil (1833. 1912) miembo de la C.O'S. ingles, aimaba que * el objer dela invertigacién no ex sveiguar sl hombre es bebedor ola mujer deshonests, sino cdmo ess persona, Su problema, sus posbildades de supers st wp Giones” (13). La persona qu viene 2 nowttos, etn Gudadano yu necesdad s¢ basa on wn derechos Notun desviad, un inadaptado, un enfermo (Zaciso no son Ya correnes eras condctss en a ocedad de a violence a agresion ene que vino?) "Teabjamos con Usnos sano, la mayor de las veces, con bolls vet como die Perlman (16), En todas las stuaiones el TS debe delimit sl ema preseneado er competencin de st profeson € {nelgo de sinsiucin en la gue ies ollie & cssto no loremor ona ity seco socal), © 3 comesponde orenar hacia oto especiaist, sca 96 ‘Ed Trabajo Soci, lo que sempre dee surgr como cow. slusony skematia de accién fe que ariban as pastes involucradas. Hay que tener en cuca que muchas per sonas hacen langos rodeos antes de precsar su problema oncteto 0. formular preguntas 0 protlemas que nada tienen que ver (en apaenca) con Bo incumbencia, ut lzando eto como seal para extabocer In somunicicion y sia part de ello, planter el verdadero problema, Gome stmbitn dice Fowles pear deo extrate que nes parezca la conducta de un indviduo,éta tended sempre Fa dee ropa pic, pe eee un rope ‘ito dtl proporionar al sujeto el equlitio que acces, Soa senatlon de tranguldad on ona deternada stu lin de su wda" (17) Como hemos afirmado yu mis de na ver, la Jervacinspresrada munca es una acted pro- {ional sno una forma mmay poco fleas por cet de scttos sable de encima, ‘reemos asimismo bisieo, que cuando sca necestio busca informacion eomplementaia o coat scat, tien amiseade, club ete), yu seaporguela persona enze= visade no puede proporions determinados acess pot “sscondcimient, por ear impedido ce hacer (ener ‘penta presaiari), exar conn, regret hacerlo © ‘irlos coneradicworulmene, em petsontsopa que vamor fe be yu gr enki nee par a Satsfaceon de sus neceldadesyfo pesmi incorprar & insttucionesy oust personas én dlcha accion, Solo ast serena dene i ents ltl y no aa cjercer un contol poll PS Gem ese mismo sentido tanto. grupo de petenenel,sendo el pores, pate {exe fodo yl emergent de una problemen gue i Flies todos mimbros Ylomismo,rexpecto de iave- Endad, dl conexto scieaco en el que ich fami tive, del eal es pure y donde ha establecdo agin Upe A nes. on su mila y con el burio, el portrer comparte un deuttllo historico yuna problemaca Y $8io con clos posed solscionaria, Migs J enrevia ¢s simplemente un modo de vr uss stacibn entre doe Desonts, e a acién familar y comunitatia, a que rel Bente produced la tanaformacin, Por eo, muchas de “mandasindvidnles qu se presenta la netiaciones, deen reconverive hci la comida, que en mvcht Sina stuaones puede contener”y ponenca a eapci ad de sr mimes par nesi6g Socal tar ns Stucionlizacon, De ht que no seu aio la insuién, {i contexto donde se mantene la elacién profesional, El ‘debe necesiamente conocer los oto os contextoz focal en log que se mucve, acta, vey el sujet que folic su serio, lo debe set pute del contato (“ato can”) ene cee sujetoy el profesional, en tanto serie de prions, Ge indieaciones de lo que € buses y fo que nosotros po: demos offecer. Es un rato can un exqueta concepts] Y sterol qe how permit oper des, une Haste aqut, el absjador social er desrrotiando un proces. de Investigacion, 9 gue ha indagado sobre “Le nacuralea del problema expueto Tipe de pro Sema plmceado. La importancia que le asgna I persona que Io ex- ta Fioricide det problems (Cuindo surgi y qué fares contibieen a psn 0 dou ty ~fsfuerios realizados para soe el problema (Que inet hackr por sf mismo 9 eon it ada de otros? Con qué recursos personales, cent’ eConoee low tecuor de ro medio? SSabe uslizaron? Lo hizo ya? Con qué re suladow). “Naturales de fk solulén gue pretnde halt en ia inmieucion y en el 8 (Que expea dea bos? éQué papel le asgna al TS? ePuede él contribuir «la soluciOn del problema o debe Serivarlo?), ero como ya afirmamos, le informacion hasta ‘agu{ colectada es insuficiete. La mayor riqueza la en- SSuremos precumente ens fami yeni medien que ella vive. 'Y hacia allf vamos. crTas: ‘Alude alot Estados Unidos de Norceamétic, ‘Amolat: cansar Dat conje: estar enojado. Fregado :fastidiado, molesto. Porro: cgarilo de maribuans, Del lacin elati = refere Porzecanski, Teresa: Desarollo de la comunidad y subealtura. Buenos Aires, Hvmanitas, 1983, p. 28. Reich, Wither: Analisis del Caricter. Buenos Aites, Paidos, 1975, p.159. Perlman, Helen H.: El Trabsjo Social individualiza- do. Madtid, Rialp, 1965, p.97 CCharlotee Towle insistié en el hecho de que al sen tir como la persona, no le permit al TS ver su problema objetivamente”, asf como en la ativudes zo profesionales(profundas conviecions, prejuicios, dlistorsones de citerio) “al encontrarse frente a cx sos de condueta que violan su cédigo personal”, el considerarlos “poco aptos para asumir responsibil ddades y mancjar consecuentemente sus asuntos” 0) an. an aa: ay: I Trbajo Socal y lat ncesidades humanas fas Mexico, La ent Medien Mesiana, 1977, poser Himiton, Gordon: Teorin y_pricticn det Tajo Social de eats. Mdsic, La Prensa Médica Mex tn 1960, 7238 ‘aclawice, Pal y oxos: Teoria de I comunia- ‘Sim humana. Bareion, Herder, 1981, 9243. ‘OrDonnels Pach: Teor y Téonce de la Pico ftpia" Grupa Buenos Aes, Amorrort, 1975, Pion. i respecto sefilmos que el rteo en muesto me dios cominte y que eri stein global a que ete sa tenn oo de Ba, pe SGarando. que n ditanca objetma a que od thos nose ops pel eche de mo uteseal oto, Rogers, Cat Rs El proceso de converse en pee fons, Buenos Ae, Pais, 1972, p.288 (15)- Citada por Vere de Vieira, Lina’ Panorama de Sex ao: an, Velo Social. Santiago, Chile, 1960, p36, En: Estamos ereando dependencia? Inciuido en ‘Younghusband, Eileen: Trabajo Social y Valores Sociales. Madrid, Euramérica, 1971, p.122, ‘Towle, Charlote: obra ctada, p.15. Ti, LA FAMILIA MORALES 1. UNA REUNION CON LA FAMILIA La familia Morales est en la sla de la casa mando television, Entra el pace algo alcoholizado y sin saludar cambia de canal para ver fitbol, A la vez, observa el cit- silo. de los que estén presents y se drige a Carmen, la empleads doméstica, JULIO (el padre): Th que haces ackiVete a la cocina! LEONOR (la madre):De paso pénle el pasote a los fti- joes (1) RAUL (€!hijo):(toma unos libros y sale diciendo Bueno ahi vengo, TULIO: Oye ts donde vas? LEONOR: Deja ver las comedias RAUL: (rtando mientras sale) A la escuela, LEONOR: Mal hijo! As{saludas, igual que ti, bora chén, mal educado, JULIO: 2Por qué no te controlas?. ROSA (una hij): Deja ver las comedia papi, JULIO:TS te portas bien. ¥'no me taigns problemas, LEONOR:Vete con tus problemas ala eale, mal esposo, GRACIELA (una vecina y comadre):ID&enos ver ls co- medias, seRor! LEONOR:Las mujeres tenemos que aprender de las co- medias, por ahi nos dicen la verdad de lo que debernos hacer TULIO:Ti calls, ya me tienes desesperado’ ICarmela! CARMEN:Diga pattoncito, JULIO: Un café CARMEN: ‘Con o sin anticar? (Prpwote stilt: eondiento aos pores negos JULIO: Como té quits (epalmea una mle) ‘VICKY. (ora hija) Hol, guién te vies! JULIO. TS te calla me vas cient a i? (mia 8 Grae Gel) 2¥ és, que hace aguf de metiche? 2) GRACIBLA: Vine avistara a comacte, LEONORLEs una buens persona, Deja! Es mi amiga JULIO: 2Amiga? Nosoos no. necestamos amigos y ‘Mans anda escuchando fo que nosotros desimos, ROSA(@ Graciela) Note eras, no le hagas caso VICKY: Nosotos Ik invitamos a vere television, la comedia, JULIO: No tiene nada que hacer en si cass? (mirando’s Foss ue hace go peparne a sls) 2 done 7) ROSA-Aborita vueivo, voy casa de una amiga, esque a tengo que ira arrega VICKY Ten euidado. JULIO: Vuelve pronto Diez minutos.No te demores por Shi, Dame el beso (e sefala la cabeza) Rose lobes. LEONOR: Esta nida es bucoa ama de casa Todas mis i Jas son buenas; menos Quena que es una rebelde JULIO: rOjald se haya ido con ss amigas y no por ahi {bénde ands i Qe? bs que hice? or gud noe GRACIELA ts ques fue a estudiar str. JULIO:2No vented por abt 2(ee woma a I puerta de tale). Abi viene, Prodqué veo?Rosa djo que Seba con ‘un amiga ah exch con un muchacho, QUENA‘(ovs hija, entando en It cas) “Hola vigjol To gual cor qué edn ah er Tos mucachos con este flo? (2) meted: emo JULIO: Quien excsemushacho? UENA-Un amigo de Ros SULIONovoten no secstamos amigos La casa ya sees ‘Plante de gene, LEONOR, fs noi, JULIO eto etm Kas as, scx con fui qe vagy a pen. Eo anta coi Es pobre! Eos pleconld de Rea debe cas coo pita ue taps pene, como un doctor QUENA. cde puedes Sec vale apna o no, sno Epos airs cal y Hane + Hom y To TONIO: (ney mit) Buenas noche JULOsn ar de at Tons) && JOUOsGin dar de mi 2 Tonio) tA i que ve pas Rat Aves plane un ol). ane LEONOR tango quo bus io bebe como ta pare Eres muy ci Tedshsporarbie, RAUL (tans) Vane Gin chgando() LRONOK: Ver, gets cpmplo borates! JULIO“Trbyo to edly tno contol os mo GhacheseQuen 9? (preguntas Rom sefando Ton) ROSALES un amigo. JULIO: camper te sonrce, ExoNOR Nb chat dado cca del pobems?Exa ni cst apeingo un bbe JULIO grtandoja mato Lor mato iSemeva dela cat QUENAT Ques gua! JULIO‘ aN ets de senso? €) Sinan on oie vate (9c oman RAUL lnmedicamente QUENA: Que no salon ya denen derecho a estar gut RAULe(ptando Tt cal! QUENASTTG creel guese cal! RAUL-Yo n0 me ello. iT4 no te metas con mi papit JULIO: (haciendo ademds de pega a Reo Perddt Vicky: INo!iNolconien tse pad) LEONOR lio por favor! JULIO: (Tate allt QUENA. IBorschot TULIO:Yo vivo mi vida y punt. Golpean en pera. Eel aad soca VickY: Ein tocando. RAaULmrando hci Us puera por unt ventana se ich mamd. LEONOR: iAhora de gué se tata Ti igual a tu pad, riujereg, bomachotl GARMEN (eens) Hiblele del seguro a su pep, seho- EEONOR«a Cermen) Vere tala cocina y termina con In comida Quit irl sadn de bells, RAUL (Gon gsto despectiv)Beleza Mam, va a venie tn seor dela escuela! (ae escuce tocar muevaeate it puerta Carmen are), {TSeBuenas der Vive aqua familia Morales? CARMEN: St sor ‘TScQuises hablar con Rady con ustedes. LEONOR® 0h, ete machacho deseaindol 6 fens fa Calpal(a Julio) Pse uted sefor QUENA:e¥ ti mamdino dene i culpa? LEONORNo es certoDeberassprender de ts hear ‘a, son buena gees, QUENA:eBuenas gence? LEONOR Bien fens QUENA-Por eo es que Ross va. tener an bebe ROSA:Peradl me quiere ye vu a cast conmigo QUENA, rd también por femenina que # Carmen la Explore, noe pagan el sepras VICKY-¥o" también aytdo en cl quehacer asl que infguenme! QUENA:TS no sages as was, JULIO. rca QUENAGISi td ghleres ser respetado, guarda te re pero! SULIO-Useedesnaceron msjeresy son pares. LTS tose pars Sacer now uc en presen LEONORA’ Ver gud quite exe for dor qué 20 TS.Grais, Soy ebsjador socal de la escuela donde sero al, LEONOR: (Ah, ese machacho tn descr! EDT side cada uno de lo presents lok que se van presenando y ego x sena.cNo sts Ras EZONOR: ial ste apace) JULIO:A ver muchacho, ven ago aver qué pase con ene Sehr. Ya vene ca seutos cramos problemas LEONOR Carmen) tise un cae sete JuLIO;A the no den oad Yo noe porgue eh armen tac el caf TSAVo fe dies Rail que hoy vendefaNo sf xe mo mento oportisto, put evidentsmente ustedes Stan de Gutienéoalgin problema No’ tone season om fail QUENA.No, no dijo nada Rat, JULIO:No, ‘nada.No tiene importancla Nosotros, somos as, pero nada de conflicts serios. QUENA.No es cierto JULIO: Ast somos Nada de conflicos ‘QUENA:TS los niegas LLEONOR:Va-a ver usted sefir..cl problema del muchs- tho, el mal ejemplo desu padre JULIO: iMira,e30 de mal ejemplol, No es certo. No hay mnal ejemplo ¥o soy un hombre que trabuja, el isto no lee fata Lee doy para la comida, QUENA:¢Y por qué yo trabajo entonces? JULIO: Trabsjas porque quieres QUENA:INo Sefer! JULIO:Lo que pasa que ti no te contentis con lo que te ‘oy pars el domingo. LEONOR:Deja que habl el sefor. ‘TS:Ba Rail quien debfa contares el problems y no yo. YY entre todos encontrar alguna soluciOn 4 su problema “Me gustaria que fuese RaGl quien lo cuente RAUL-Mi mamé ya lo sabe. ‘TSeT mam no toda la fami RAUL:¢Por qué se va a meter a todas estas viejas? ‘TS.Son ts familia, JULIO: (4 Rad Vamosa ver equ pusriSomer © n0 nates) RAUL:Vs no voy a la escuela Abors venia de ver a unos cages pore names en una honde my pues. Yano (quero ir a esevela EEONOR (en tono loroso):Pero Raulito..t tenes que cseudia, vas 2 ser un hombre, un padre de familia, vas (6) Cente wigs ftimor a tener que mantener una espos, ios {QUENAL Ab, mam Sélo por eo dene que estudiar! JULIO; TCalese! Qué vad decir el sear (Va a pensar jue sf tenemos problemast QUENA:2No tenemos problemas? JULIO:TE si que eres un problema, Andas como loca por abi, TS.dPor qué dice used sefor que su hija anda como Toca por ahi JULIO: Tiene una bola de amigos. legs a lx hora que quiere Coma ahora gana dinero hace 10 que quiere Vs Al cine y no dice nia ual milo que ve. VICKY: Tambien fama. QUENAL iY hago otras muchas costs mis! JULIO“ TS pereeneces una casa decente. RAULi(queriendo deriar la atencién)Es que cl scarps GRAIELAG¥orcisotr sles obits cl stor JULIO 2Used ves hublar con nsotoso con Rati? ‘TS. Ya die seor que venia a hablar con tstedes, por un problema de Ral en la escuela, Pero parece que ademis ese problema existen ovos. tl ves el problema de Rel seuconsecvencia de estos ouos problemas QUENA.Yo creo que si JULIOWNo ‘hay otes problemas,Yo tune’ una familia gual yaqu coy. QUENA‘S, ests orracho y con ors vejas por ah JULIO: Ast somos los hombres Yo t= meas en cosas ‘de hombres. cVordad Rail? RAUL;Pos claro. QUENALas mujeres tenemos lor mismos derechos gue los hombres. « JULIO: 2Quién fo djor Quin te mete ess ideas ena ‘aber? RAUL ( Quens):Té te cals. QUENA: Vagot RAUL: ical yt GRACIELA. lease por favor! Hay que escuchar al Weare que tienen tantor problemas que n0 queen ‘er cull cel problema de Rail TEONOR. Mir seor, mi que me dé para el go y fuera bags logue eure Fe A paces pos scene con qu él le dé para el pao? PEONOR: El sempre s ha comporado asi, borachore, Tea empl para los muchachos- {oucae ha preantad por qu el stor bebe? Gates: Puedo babar seer? {si como no. JOLIO.Es uma vcs ada mis QUENA ts mi madrina iDjela abl! QRRCIELATYo conozco desde hace mucho tempo el Bein de ena famiia Don Julio bebe, no dee sto re ademas tiene ota casa V conozco qué Rail Soa con un grupo de michachs onl op Hithgnave tet? Paros chames(Se dinge «se mje) Free id que dicen tun amigas, Deen queo al much cho. ‘FSrBueno ya saben cual es el problema de Rail ademés de noir aa excuel TEONOR: ibgalalBstd bien To que cla dice, No hay ma- Fa Ne hablar con este hombre. Yo presenta algo de tse muchacho, ‘TS:¥ no hablé con LEONOR-Las mujeres no-stbemos ni debemos ni pode ‘mos educar alos varones. Le cortesponde al papé. JULIO:S(, daro.Yo le he ayudado con dinero y le he ayedado a escoger mujeres, ‘TerdUstedes no ereen que Ia educacin de Ios hijos les corresponde a ambos? LEONOR:Yo he educado a mis hijas eomo a m{ me en searon 4 buen ana de eens neato ton obedientes Vana misay regresan. JULIO. (seflando a Quena) iEsta es Ia loca de ls casa! VICKY-Y la marcana, QUENA'SI soy le loca'y la marciana, sélo porque tra Bao, porque no me gu slo cosy a si JOLIO.Poses es semjer Jeudhor que eo exser moje? JULIO.Lo meres tienen que exer en case aprender {onus femeninas Exar en eal too el dia s cosa de Sombre Por eo ere qu el muchacho no anda tan a. GRACIELA: Used ho eee stor gue ls sempos hin tambado?eQue hoy In mujer taal la at del hombre Sporto ante debe gotar doy mismos derechos? ao oes pox matin eel por Ie JULIO: Eso dies, que esti 4S,cPor qué nolo seis? JULIO. AY por qué ecopie la nocurna? QUENA.Poraue hay. que taba, Ys que & mam no le demlogie tsi me JULIO: Ne andars pos los mismos pases que la Rose juego vamos a tener otro muchachito aqui? ae : QUENA: En primer higar si Rosa va tener un nifo e# porque aqui nunea se hablo de eso, JULIO:Con ellas no, pero. con éste, (sefla 2 Rati) Si hastalo he acompafado, ‘TS:Parece que no se puede hablar de sexo en Ia casa JULIO Son cosas de hombre. LEONOR:Las nas. las nifiasestin oyendo ‘TS. 2No seri que porno saber luego aparecen los muchs chitos en la cas? GRACIELA: (Fijese cutn prejulciosa es esta familia! TULIO:Ratl si que sabe-eCuntas mujeres tienes ahora? RAUL:Y. unas cuatro VICKY: iGuatrol Y yo ni salgo, porque después empie san con quién vas, a dénde vas. RAUL: (hace un gesto como de pegarle): iVas aver luego! ‘VICKY :(loriquea).Soy a eenicenta de esta casa LLEONOR:Ests nif sempre de mal genio, la pobrecita. JULIO.AL hermano mayor siempre hay que respetalo iomo al padre ‘TSile Ral) £Te casurfas con alguna de elas? JULIO: Casares RAUL. INunca! JULIO:La vidn es para gosara hombre RAUL:Ninguna es pura Tiene que que ser pure de fey verdad vie)o7 JTULIO-Una mujer debe llegat pura al matrimonio, ‘QUENA:Por eso Rose no cendré oportunidad de casa se todos piensan como ustedes, ROSA.Yo fe voy «casarcon Tonio El esté para pedir mi TONIOSS, nos vamos easar La quiero mucho. GRACIELA:(bonachona) iMiren qué mirada tiera JULIO: Vani modo! LEONOR-Se va casar de blanco, TONOWNo tengo dinero Queremos que-todo sea muy LEONOR Nos endeudamos gj peo de blanco! JULIO: Orr attimadol SP St PD LLEONOR:Es una nia Tine que salir den casa de lan ake, feta no os laqutanadie-Una buen fest (Si sot son ben esa waned HENA: ler pap. eso tiene importanil JULIO, écomo no une importance? QUE an a dee or ons QUENAY bueno dqué tienen que dec cllesPLos gue se Vana arson or muchachon * Tod moje debe side su casa vsti de bine Serpe oe a JULIO.No' tenemos diner, pero ya Io conseuremos prenace, inte bse TEONOR.Nos tndcemos que éndeuda, i JULIO:Ross is precon he qu na QUENA: TE sempre equvocadot : JULIOLY i siempre con tus ideas mats (6). Ts:dPor gut dies Guena que pate TSidhor qué dees Quena gue tu padre tthe QUENA-Ponque no tiene ertancia que 2 no de blanco de a casi muchacho no ese imi pap tampoco epor qué hay que ehdsudenesinee Tapani bce tla gee? RAUL Te d ear 7) porue no tenes novo, (Matta. (decor ecko uivo- ° TSitl ver tegen gue reflesionar sobre To que dijo Geers JULIO‘Ene por medion iia de aso ‘SiDenee go, Poms lig eden pox una ay pune Mego dot ots ahs abana pas Po pride meen SULO a msiaca se merece todo EEONOR:Los anion Que an deci 5 no acemor fess FOLIO: Que ea dec pene! IBLE goede pe Ra conan cond cdot ve dec lente cuando enter gue al Seandoné su esudion : SULIO. Qu shandonb ia escuca?No puedo eee Vicky." par eo, gue le top, ge los apatn¥ ‘hort nolbe ain sca, RAUL eal yt JULIO: pat Ral pass? QUENA Porat sabe! GRACIELA: Lo qe pase que a Ral en el fondo sae lepress seni julio: ve st QUENA:Coando tu ert td empo, JULIONYa.N, cla wi LEONOR fae sq x eros un mueieo JULIO:Ab, een ers LEEGNOR.S! er certo, ecto, 5 cera Siempre ens Ieper QUENA.TS taba tenes vu pare de clp. EEONOR Pero asses QUENASI yo teres tly sl de beers, TS-Endentemenes son ro os problemay Gace i fom raion no apts los LEONOR: &Quésugiere que hagamos? JULIOWUsted vino seo, 4 ceetnoso ‘TS:¥o opino que debemos resol entre todos Por sjemplo Si yo le ijeraa usted sein, deje de bebe, clo fare JULIO:Bueno..no toma por muchas rezone. Ts.ccuales? JULIO:Los cute lo nvitan a uno. VICKY'Si, ar boda, los quince afos, bautizo, die del santo y no sé qué tanto. < JULIO:Ademds en este casa, son muchas ls broncas tice tuna manda (8) a le Vingencica de Guadalupe de no beber tn ako. pero no pude cumpli 5 ‘QUENA-Toma y luego propinepalizas «mi mamd. JULIO: Lo hice una ver porgue me levanc la vox. QUENA:2¥ ella no tne derecho? JULIO: Ves las ideas que tas?Esta cs la que vive me tendo problemas, Este muchacho en cambio me enten- deme spaya 1S, eNo fe parece que se apoyan mutvamente? JULIO:Es un buen muchacho, S.¥o no dij le contrat | JULIO.A veces hasta nor cchamos unas copia junto, GRACIELA: De tal palo tal asia! LEONOR Mal ejemplo, mal ejemplo QUENA\También ha sbusido de Carmen y de eo ai te has dado cuenta, JULIO:Le ha de dar sus propinas de vex en cuando Peto qu, mano(9)no.En la casa no. Llévatela 8 ots parte (@ Mands:promess @Naenemee ieee EEE ao PORT ee: Sta cr ot a we no ves Sat ak gerd isos Bone ete oe ee = . ne pan ag ao Sou erates? gape mn mete JULIONNo es problema Camméa‘Te mandsos iam: tamente 4c ploy se seabs el problems ‘QUENA‘INor no la mandamos! Se queda, JULIO: Verdd vieja que a mandasos? LEONOR isi ya por yal QUENA: Not No x wa! AUL'S nt ft ens, por gf no tc con clu ‘QUENA: Porque yo noe hice e jt JULIO: Ve seta, asf esl ente de publot Quite en gatirarns a muckacho, "5, Usedes no son gente de pueblo? JULIO.No QUENA Sito somos. JULIONosowos tencmes..bueno, los abulosvinieron de Expats Tenemor ales: QUENA.De espatoles muitos de hambre.Por algo se ‘nlerons Amen, ” HONOR Miabueo era toy rubio, de ojos au, QUENA:2Qud tiene que ver Go? LEONOR:MI tatarabuelo fue isioner: ‘TSsNos estamos esxpando de os poblcnas Nos estamos cseapando de Tail, deseror de a escuel, fumed Se marinuana ahora future padre de un iho tena cos Carmen RAUL Bueno, de todas maneis smi vida, TS:Rail dice que erat vide a nya exbo. JULIO:Bs0 tal ver TEONOR: IS, io, componete! Un niet es algo ex pei TSidos nietos. JULIO: Como dos? QUENA: El 6c Rady Carmen también ese ito! JULIO‘ Ese no, Beno es dea fara. TSiahors parce que también neues « Ral. Veen cine igen cat, TONOR: Un aie es un nile no puede queda aban donado, Els ex de ota extegore, pro eno que vamos hacer, que se quede ela tambatn, JULIO‘ Bueno, es complicado. everdsd? (Ee muchs ho casadot, {Tu Noserd que no nos animamet a enfrentt las cos? TRONOR:SI el seor tne raxdn. Dect hijo ya te STAI ver shora se apresuado, Podemos volver a sew oye oe amen ya todo ben cefesone jose lo que paso ag yas cons que debemo suit sTrelmentequeremos vier ser un ala ni. VICKY:A mi me gure también que hablemos como viene los js al mundo, es LEONOR:iNo seo! Iso es muy fet ‘5 {Fue fo ener hijossefors? LEONOR Buena m0 pero ovo fe lls osc, apd tos, No me gusta comer pecado, [QUENA ePecado?zAmare es un pesado? LEONOR: Pero a fueron mi mam, mi abuets, ‘Siclao sefora Pero usted no es Stand iu sbue les) LEONOR Pos nolo habia pens, Nos echamos tin aoa (1) nts Ast somos utes TsiPensemos si dos mis peronas pueden cates sl po tomar vino junto Esty Agu com cba do socal de a excita tered en os problemas fe aly dune y dee amo nt te la desea, ge cconemos alpns scion acs, (da aos oe preety : TLEONOR.Pos of stor, hast pronto, QUENALtiae ees. “S:Yo os dejo ac, prs queen suc plascand, Ami te gstafa Rad poder hacso contig enn east scs ae dees vole vole ally con tte, is patee Bien, dno de unos di. xo gue nts podemos io fpurig. Peden stare con Ral. RAUL Esa semana ser, voy ale als excel SULIG.Agu I esperamoy, pucde srl jueves que viene (16 Partaoscope de vino 2.-LA EVALUACION DIAGNOSTICA Hemos afirmado que el dagndstio comesponde ala cexplicacin en el proceso de imestigacion. Cuando sei la, deserbe, informa acerca de los aspectos reconocbles ( caractersticos de una situacibn, decimos que es des: tciptivo y_ nos permite comprender: cémo es una situ ‘dn, En eambio cuando ubiet la stuacion en el contexto 4e I teria, precisando el porque de a conenién entre ls ‘vasablespresentes (independientes,intevinentes y de- ppendientes), es explicaivo. ¥ ésteearaceriza al conoci- Iiento cientifico, Mientras el primero. tene valor heu Histico, ya que permite elaborar hipétess, el segundo, que lo complement, la verifia.(1) “EL diggnéstco " desritivo, también lamado ¢om- prensive, es el més utlzado por los trabajadoressorales| fen tanto los exime de apicar la teora a los procesosestu- ‘iados. Si diagnosticar Ge gnosis conocer dia través) es fl producto de un conocer « waves de [a teoria en una pedctica concreta, no puede basarse en sintomas aslados, Fi en. comparaciones o analogias, ni en la experiencia personal del trabsjador Socal porque subordina el conc ‘Gmiento a la capacidad empaticasubjetva) del profe- sional. Como dee(a Florence Hollis: “cosas vistas con mis ‘ropios os y ofdas con mis propiosofdos, tienen mucho peso, pero pueden ser objeto de malas interpretaciones jor el trabajador socal a causa desu propia recransferen- En y juicioe subjeivos” (2). Un diagndstico no es eam oco- una simple enumeracion de problemas, ya que fambign vimos que éitos se presentan desde lo acuciante a To estructural eausal, pasando por lo desencadenante y fundamental, siguendo Ia spolopfa de Petiman 3) amen muestra profesion toda wna comiente Gus open is splencion de models, se paren 6 Coo aunt cme dee ree Frio que debe Somo 2 Trabajo Socal el que debe establees lo que $2 Jera 6ptimo para un grupo, una inssucion, Re YS” conser Psecivo. de personas? con qué citrine. ica no es un ici valo~ acing que se formula sobre wna realidad, none 2p rato Suga de ta, sino el resultado y el proceso a omen pesado pe por maundee dl prob © a quiénes: aijetos implicad 5 pene orn stn PEE ey dea isatorse 1 como sive lprobema go Sets tn ees y nae ean con qué recursos cuenta la fami e qué se del trabajac social Stee lead sy Shine sede ott & Cn se aru I tacny ql decider a a afi i i ite Gs" dpm a set Sten, aes rea pare ew Seiad unacn'y con mayer pcp Seremban. Es upc deme ep amp eee eat ee Sin cl gee, pete um etn, oS Sete mew cam cae today ator letra en lenin deja) de Ir ral yalcee meme Finsimente, la evaluacién disgnésica se completa! ‘on un pronéstico, ef que como hipovess predctv, alt= de a clertos resultados futuroe:esperados,segin se intr venge ono en la situacién problema, ras, Aum Vase nuestro primer tome pl1-115~ 2.— Hollis, Florence: Casework: Psychosocial Theory. [New York, Randon House1965, cap. XI, p93 Vease Perlman, Helen Haris: El Trabajo Social Ind- vidualzado. Madrid, Rilp, 1980, capielo tes: El Problema. 4 Prieto Castillo, Daniel: EV autodiagnético comuni= tario. Quito, Cespal, Fundacion Ebert, sf, mimeo, Pas. i I | 3.-LA FAMILIA MORALES eee eae sot eae po ice tem neg demi ep eran com preg Sree eee cone tan pect Sse te pe Biche ne primis anracer ace ct i era le ne opalescent aden eaten meee ee ae deinen are eran de Sa nko peptone os errant cee, gma en gel em es dolepeet er renceliattie he fronteras ton permeables,_siendo los hijos, los que tien fr aren crate cr omc 7 ma pe pe ane i ger eae el marl ot esol ees Seg aie ene em bno b ‘que nos permite comenzar a conocer algo de la variable afiliacién en el grupo.(1) od iniawilcie’ vache teen tree a ah into dad) en el aqui y ahora grupal (la horizontalidad), tratan- Sesto per erent ee enfrentarse consigo mismo y con el otto, al que stacan como chivo emisario, haciendo eserizane la product vided y el aprendizae en el seno familar {Quena esa gu mejor pre haber elaborao la a+ na lacional Vi denne etbuient,ogucescarea constants rorlaciones Se ona cone! abyucosocl ssitone pi fa: Gc sats foi or vecndady comadrag, la queporcau fest ge REESE ee omc et itn la acién profesional Tipiamente wadonalts, de tipo nucery te~ ‘no, matron oes cltumenepumdosfct= ‘emtnte iculciada Enicamente(echzo al meses a Comin en la sacedad mescsnahy sven ce eae Provene lo maly con una mo igdey decal ene Ios wexonla mujer ena esa el home bee e acl) Vedado la defini socal dels conduc eis feats detiién Indl que mols & bas txperencas como ot fliga ‘nese de adeetcon a Iedio(drog, alcohol. recone sxialesinmadur) Kogan saan protean ar dcben vee ms Scand emergent py ‘Los Moraes como fils confoan una esate qué alterna enue autocratic y patra fo gues Inpdedesurollr uns wird fern y eer de 1 Fesponsbiidad i arpa socal Lalenad petsonal se cobra ta chun dao enfenanicta con's Feld, tendend ean uno a segregate del oo, Por eo fs qu comin e expan bin hr perms ‘the scomodacin a uns clus y la tanamiton de Inia , no ha aseguido, en el decir de Minuchin protecidn picosoil de sos miembros, siendo fstas pre Este autor, as dos funeionesbises dea fain 2) om frman asf que Ia familia ex el primer agente socazador en tanto tasmisr de las normasy valores dominant en soc Pero no era, ao ie tien 1a peeja Leonor Juli, no tasmierespeto asf misno ya lop oton, una ben diminaion, creation y per sonifeacon, ni una adecuada preparacion para taen: tare ls exigencias dela via, Si bien todavia no seb fvestigado a stucibncco- némice dela familia, ta pertenese aun estrcto socal ted, lo que no a forssdo el ingeso temprano de los jos ai eerdco de funcones econbmica, De ellos, slo (Quena wtb ys ben argamenta que es pars contibulr al prespuesto fala, saponemon que coma medio aa realzase Tio el padre, spareve como lider de las deposit clones ante su incapucdad de revolvers olde jefe de fx Il, asumido con un rela sutoriatismo y tn machi fo compulsivo. Ocupado en negocios y en amote, be bedor, poses, eterno ausence cel hogar que shen burgo sotenecinentaagltinatcecrdndlo extenon Cnosetos no necestamos amigo”) y negando sus con- fictos. Bll privado de una poskvaientfcacion = sus hijs y de alectos a ston y 40 post, Asume lt peut sobrealradas de la sociedad, ehuyendo tole Iauello que sgifique,femincida, que es To desler ado en sa misma Sociedad, para refuse en sustutos alinants, Leonor la madteasume el matiareado, el Inanejo de la economia damien la cinta de los ios, Eslaacumuladora de informacion, tambien slienads, de Jos medios de comunicacion social televsivos. Asume el [deraego de la Terstencs al cambio en una sociedad que Aesautorizay subestima el pasado, Compartida con ots; cencerada en la cas, descarga su frustracioa rorulando, In vee que asume una conducts sumis,resignada. Las so- fclones que tanto ela como au exposo, proponen alas dlifeutades cotidianas, suelen generar nuevos enfrenta- ‘mientos al no alustarse ala realidad. Los hijossienden a reproduc los esquemas paren tales, Julio sefala que two una familia igual y s caro Intente que Rail reproduzca el modelo. Lo mismo hace Leonor al decir que "a fueron mi mama, ni abuelta".© art qu Vik comin, que coa le pada en la cast, en lo tradicional, No hay subgrupos muy Uefinidas entre los hermanos, eade tno parece librado 2 su destino. atl es el portavor de la stuacin familiar, el depo sitaio de la ansedades y ensiones del grupo, el que s© hace cargo de distintos aspectos dele problemtica depo sitados por los otros miembros, ¢]"pacenteidensificado” ‘de Minuchin, Su drogadicciny falta de contraccion al ‘estudio, son indicadoresacuciantes de lo que est pasan~ doen la familia, ue es lo fundamental, y son un intento de adecuarse 2 una realidad que no puede maneat; pre slonado por disinta exigencas. Por eso se evade de esa fealidad,siendo también un grupo de pares, uno de los imedios de poder afirmarse. Su conduct es una seal que fexpresa “gieto_que se ocupen de mi”, lo que demuestra Sa aoeptacion del trabsjador socal cuando advierre que ce lo contiene, no lo rotula, no le exige comportamien tosdeterminados tradicionalmente. Aparece como el. e~ Iergente que motive laitervencibn profesional y desata ke : fk todo liso de problems, provocand respuctas alta: tment emocioalet en el gp, iy depen lnm ee spo familar en” quiets ha depostado elo def rede segunda mlre que atende a neesidaes dela fala: Rosa, 4a ver que maniee ls panas tadicions Js (curse de Banco) enfrens la hi del seno fami Ta, caxindore con Tot, quen pete 4 stiles, Zrutsta seguro, responsible, deciido 4 aftontar mat ‘nonioy paternal Se enablecen en laf treios aber ori- dog de comunieacén. El primero dado por ls mensajes eras comprensbles todos spun, pore cor junto de simbolos que denen sigufcadn peru clos © Ve “de nus mlemiok Ga io ay sngjon Nestea Tena de palabras ygestos todo el dmbio de a comubicx- tion, en tna complicdad no eonsleneente els, pars gjerees un contol entre eada ano y ene Cl pupo 9 el {tabjador socal, que debe inegar los messes que fda micmbro le via, Bor cools prearea sla, ‘ando cada uno demostatquenoescomoel oto. Latarea teida eapicas uy avanesbe a felon cosnes spect Ie eflecgn, Io que los impulsy, enimados por prof Sonal, a avensruseen un proyecto, Ye lo pernete, Io que farece record, la neceidad’ de lograt und penne, ‘dol deus eats iigents que cada uno sine del troy To queen tealdad pet, el mulenendide th cnents conta yalaments eratbador cai familia Morales, af como mantener sceretos como set de preseacon "Ain cuando ie tata de ua ola reunin con af ° il jl mee pa ey She am ree ey reas Dee neers ieids otis s Sergent ere ees ried rea SVS eee Bie cal seats et ae on See a CAPERS I json so ees ie ee as Seng eS Peary See Ts da el abn capa een eect Site eLearn shee edate Tie ee Sapte i nee sine ieee aera Set Dee oye oie meet nme edioge Speen 2 a aT an sede sora rc laa Be lee ete ele er, Biola alan cian isc aa) etch pent Sorento, Eee gpd outed hse Site wee momen, ocean NL ens Tah See gana, fue elaborando éstaproceso de diagnéstico), pars poder operat con una intencionalidad tansformadora, llevando ff guupo familiar a la reflexion critica sobre si propia problemdsica, para desestructurar omportamientos ete Feotipados, fata la reapropiacin del proceso grupal y moviizr asf al grupaal "nosotros grupal” Desde nuestra perspectivs global, totlizane, hemos procurado ser continentes y no reforarestereoipos ni Fechazos, estableciendo und reladion con la familia que Consideramos satisfuctoria,euidando de no sex atrapados len las expectacivas depositadas en nosovos,clarificando el rol y precisando ls imites. dela intervencign. De ahi que fn relacion sea contractual en tanto implica acuerdos acerca de un objeto de tabsjo.y objetivos establecidos centre todos, ‘Creemos también haber podido sortear las bareras cleurales al trabsjar con un grupo mexicano, dado nes tro conocimiento de es realidad, crras: {= Un investigsin mis profunds equi spin taruraleca del problema demandaiaidaga la aflecén, {det por qué Leonry Juoselpeon guéneesaten oe butabanenciovoypaquctivinose enablers Tiemann sada sere Lal Riton os pacts ce convene, de econocinien wey sepia Ges ditscneay mainduny oh to fect que pueden star en pugn ocompleentades De acuerdo a cémo she conformado ts pa, ks seri facil ono integrat hijos. ¢ Por qué han tenido hijos? iver, asidete deseadon indscudod que eectan ds se desplaan hacia los jos, eSmo y gute enna, cha xi tatfrmao a» og leaps (rocco), ioe fomena lutein 2 ‘Minuchin, Salvador: Familia y Terapia Familiar, Buenos Aires, Gdisa, 1982p 78- 3 Sehilamos que cada eunién conlevs« unacraluacién Aiagndstica, al focalizar la atencién el grupo sobre ele mentos © consideraciones objetivas no analizadas en la anterior y que estn dficultando la aces. 4-HACIA UNA INTERVENCION ‘TRANSFORMADORA, artendo de la Revohicibntndusiaty desde seno {el ovimiento feminist, el ayudar inencionado al pr jimo, oignd el Trabajo Socal. ¥ como afrme Wolfgang Maller, "ia historia dos métodos eink como histor, de las lematvas fente2 Is problemitica soil” (1). Caso, gupo y comunidad, suceivament,faero que metodo altematias opciones, que tabshador so: Gil mang lene a ich problemi, sein os ds tos encuadres concpmales y yalorativs predominanes n cada momento del desarrollo hbtrco de la profesion lantenmos la interns tanstormadors com tea que desarolan los miembros dela faa ye aba [aor social en una siuaion de encuentro, pata superar las stations problema que fente a neesiades no ‘fechas, los ivolucra: Es aceionntencionada en esto punta aque los miembros abordens problemitic a Superen, es nsrumental, en tanto procure qu ellos Apropien de los medios pra anlar J enreni sus con tradecionesinernas externas, 0 que ls. permit ea. ‘itiendo autonomia respecto del tabajador sci EL grupo noes pars el tabajador soll un método como tadicionalmence se lo denomind, sin el escenario € ingtramento de a intervencion Implca un acto tansfomador en tanto modifies telaciones interasexterns de a fama y acto edact tho, en el hecho de que cade exgencaiepativa a une ‘uci realidad, imple un aprendane, uneseedtnton de formas de pensar, sentry aca anteriores, Ls intertenei transformadora mis que producc tambien el ndvdus gue solic os eis det ra= jar socal punts a productos en el pape eae, Sie inion da mie pease em tos como unavatiabeque open con ssiniesbas Jepar el cambio, De ahi nimporancase wads Soot hops, como stucion rea. Pocurtl con cat ong ‘os conciencia een del steam, ena qe es Imetdos todos es de todos, no delegendo la Sede fino de los miembros, no expabsande al “clpator ty senrando fantasia ques tanteren al tabeies ec ‘elaborando los malemendidos bascoseeotcreree es redes de comuniacién, en an replanteo del secs con una restrctracién del intejung de teers sia) ¥laasuncion del aprendiaaye echne Sener Jor su props problems con ss propos emoory re desu sone soil (einen. enfrenar ss problemas yl taj juntos pare encontrar su soli, fortlece al grape far Mary. Richmond deci qu eRabajoSodales “un Brograma dé parcpacién, que pemive cane conn Parr con ef teabaador socal, la responsabiidns iy [ae deisiones tomar"), parcpacon debe eager, equads en un conrato cxpctado, ai coms toneen homs de reunién implcando un compromize yee mimos todos. La intervencién del Tabyjo Soc cenno elemento extineeo pucds ser una condiée mecsers no suficientes as ettanas no animes Spee Fesponsbls dl etn 7 1a tues comienza cuando se aceptan ls difcultades 0.5 real dimension ye somienzn uubaee Pon aed formulas lox obsivos con as pesonan, dese See sir ent lo idea (a solucion delos roblemar ese, sk a doa ge fa oe aj and de “iy feb Geeblser una postin sed dence tile} comets hnenecrtber ioe retnda Se epee rr) NG Seep Slwetiene comansar x inerenin por ave mis ‘Safes, pore! monte de anetad ae dns y ado pando’ gor mona Dar defo dpe de fo ee Gabe, pu ir remonendo lv otic gue ingen oper sobre la poten fodament El tatador ‘Scala at como seater dl pope Vitaick your, sealan cos modes de enfx cor oul ied 2) cena a sbiién negando que un problema loses envealdad, : 8) intent un cambio de slgo que es prctcaente inmodieabie 6) emprende la accén un nivel eqivocad atacar ic) real

También podría gustarte