Está en la página 1de 3

PREMIO NACIONAL DE NARRATIVA Y

ENSAYO
José María Arguedas
IEP Nº 72313 SANTA ROSA DE
HUAYRAPATA
DISTRITO:INCHUPALLA
PROVINCIA: HUANCANE
REGION: PUNO
ESTUDIANTE; MAMANI TICONA, Deyvis
Neymar
TUTOR: HUANCA MAMANI, Luis
AÑO: 2022
EN LENGUAS ORIGINARIAS
Suma laxra arunaka
ZAPATU ASKICHIRINA, TATAKURANA SARNAQAWIPA
(JAWARI)
Maya kutinxa, maya zapatiru askichiri jaqi saratayna sapaxara, warmipampipuniwa
sariritayna,

Ukatsti tatakuraxa zapatiruna warmipa tawaqusiña munxatayna sumitapana, kuraxa


jawsataynawa.

-Yatichiri, yatichiri sasa sich´xatarakisa wutasujaxa sasa sarnakañataki ch´uxt´arapitaya.


¿khitisa apanini sataynawa kuraxa? Ukhamaxa khitawa warmixa wutasa aptiri sasawa
sana uka zapatiruxa ,

kuraxa sataynawa waliwa ukhamaxa sasa, Ukatsti kuraxa suma apthapisitayna utapa
ikiñapa jutaniwa zapatiruna suma uñnaqani warmipaxa jichha kuchawa katxawa
purinini ukhaxa warmixa sasa.

Ukatsti irpantatawa suma arumpi arxt´ayatayna:Jichha, partumpisa jiwasmawa, janiwa


k´umaraktati janiwa chiqapankiti jaquntatawa. Ukata nayawa yanapiriksma
qulliriksmawa utt´ayasna sasa suma arupampiwa arxayatayna:

-Jichha partumpisa jiwasmawa, janiwa kúmaraktati, janiwa chiqapanktati jaquntatatawa


Uka wawamaxa, nayawa qulliriksmawa.yanapt´amama sasa.

¿Ukatsti kunjamsa qullitasmaxa? Satayna uka warmixa, qulliriksmawa jumampi


ikintasina, ukhawa walisphaxa.Warmixa kuttxataynawa walikiwa ukhamaphana.ukatxa
utaparu kutásinxa chachaparuwa yatiyatayna.

-Tata kuraxa wawa jaquntata chiqancht´aniwitu, jani ukaxa jiwirikatwa. jisktátaynawa


chachapaxa. ¿kunjamsa qullaniwtamxa?Yatiyataynawa kurana ikiñaparuwa ikthapita.

¡kunjama uka kuraxa janicha wali jaqikixa ¡sataynawa sapatiruxa.

Kuraxa imilla phuchanitaynawa uka wawasti tawaqutaynawa: aritisa, anillusa


quritaynawa.

Ukatsti sapatiruxa uñchúkitaynawa quri yanaka lunthatasiñataki, uma manqharu


mantawxipana ukañkamawa lawrunawxatayna quri yanaka. Ukatxa umata kutsunisna
yanakapa chhaqat tumpasitayna,chhaxxipana wali llakitawa sarxatayna thaqt´asa thaqt
´asa.

Ukatsti awkipaxa tuqitaynawa sasina. ¿kunasa kamachtma? -janiwa kunasa kamachkiti.


Chhaqaytwa quri anillumpi aritimpi.Yatichiripampiwa mä uruwa jakintasitaynawa.

¿kunsa chhaqayta tawaqitu? Sasawa jisktátayna sapatiru sataru.


chhaqaytwa quri ariti anillujampi nayaxa yatwa kawkinsa uka yanaka ukxa .-yatichiri
¿yatiyita kawkinkisa?-jutatawa utajaru ukatwa yatiyamama.-ukatwa tawaqituxa
saratayna sapatiru utaparu jisktátayna.

¿kunjamasa yatichiri? ¿kawkinkasphasa yatichiri?uka quri yänäkamaxa purakajankiwa.-


jichhaxa ¿kunjamsa apsuriksmaxa?nayawa apsumama Ukhamatwakutsuyusitayna
kurana luratapata warmipata jichhaxa panisawa ikinyañani ukatwa apsujaxa.

Tawaqituxa iyawa sasawa ikintatayna. Tawaqituxa chiqachixa sataynawa maynixa kut


´ani ukarakiwa apsuñani aritima. Kut´ayxataynawa mayata mayata ukatpi utaparu
kutxatayna muntha ukatsti awkipaxa istátaynawa kawkinkataynasa sasina.

Purakajankaskataynawa sapatiru satawa apsutu ikiñapana ikintasina. Kurasti Jach´a t


´aqiri utaru saratayna. Ukatxa jach´a t´aqirixa jawsayataynawa sapaturu jutpana sasina:

¿kunjamsa kinsa kuti ikintaxa kurana phuchapampixa? Sasinwa sataynaxa.

Jakist´asipxataynawa purapata ukatwa sataynaxa kuraxa jumata puraka mankhata


chhaqayata uñstayirixa.

Jumaskaraktati wawa chiqaparu chiqanchirixa, uka ist´asinxa kuraxa t´ijtxataynawa


ukatxa sapatiruxa kija taqaña utaparuwa puritayna tuqxataynawa kija t´aqiriruxa.

¿Kawkisa jichhaxa kija t´aqita munirixa? Janicha jutañapa munkixa. ¿kawkisa


tatakuraxa? Janiwa tatakuraxa jawsayatasa uñstanxiritaynati janiwa wali sarnaqiri
tatakurakanti.

Qhipxarusti, taqpacha jaqinakaxa janiwa uka tatakurxama sarnaqapxantati, mayaki


warmi katuspxanta.

Qillqiri: Yatiqiri Deyvis Neymar Mamani Ticona

También podría gustarte