PALPACIÓNÊ

PalpaciónÊgeneralÊdeÊlasÊpartesÊblandasÊyÊdeÊlaÊcajaÊtorácica:Ê
AlteracionesÊdeÊlaÊsensibilidad:Ê
SíndromeÊÊdeÊÊTietzeÊÊprovocadoÊÊporÊÊosteocondritisÊ
condrocostalÊÊoÊÊcondroesternalÊÊ(dxÊÊdiferencialÊÊconÊ
afeccionesÊÊcardiovascularesÊÊcomoÊÊisquemiaÊ
miocárdicaÊagua),ÊdolorÊseÊexacerbaÊconÊpalpaciónÊdeÊ
articulacionesÊafectadas.Ê
FracturasÊÊyÊÊfisurasÊÊcostalesÊÊporÊÊtraumatismos,ÊÊtosÊ
secaÊyÊpersistente,Êestornudos,ÊmetástasisÊcostales,ÊoÊ
enÊÊancianosÊÊconÊÊosteoporosis: queÊÊevocanÊÊdolorÊ
pleuralÊÊseÊÊinvestiganÊintentandoÊÊreproducirÊÊelÊdolorÊ
medianteÊÊcompresiónÊÊdelÊÊtóraxÊÊconÊÊlaÊÊmismaÊ
maniobraÊqueÊseÊusaÊparaÊevaluarÊelasticidadÊtorácicaÊ
oÊÊhaciendoÊÊpresiónÊÊdirectaÊÊconÊÊlosÊÊpulpejosÊÊdeÊÊlosÊ
dedosÊsobreÊcostillas.Ê
NeuralgiasÊintercostales: hiperestesiaÊcutáneaÊyÊdolorÊ
exquisitoÊaÊlaÊpresiónÊdeÊlugaresÊdeterminadosÊdondeÊ
elÊnervioÊintercostalÊseÊhaceÊsuperficialÊyÊseÊloÊpuedeÊ
LaÊalteraciónÊdeÊlaÊexpansiónÊtorácicaÊpuedeÊser:
presionarÊcontraÊlosÊplanosÊOseasÊ(puntosÊdolorososÊ
Bilateral: enfisemaÊÊpulmonar.ÊÊTambienÊÊÊpuedeÊÊhaberÊ
deÊvallex)Ê
disminuciónÊÊbilateralÊÊdeÊÊexpansiónÊÊenÊÊprocesoÊpleuropulmonaresÊÊ
FrémitoÊoÊroceÊpleural: vibraciónÊespecial,ÊpercibidaÊxÊ bilateralesÊÊcomoÊÊfibrosisÊÊpulmonarÊdifusaÊoÊderramesÊpleuralesÊ
bilaterales.Ê
palpación,ÊdeÊcarácterÊpatológicoÊyÊoriginadaÊxÊelÊroceÊ
Unilateral: laÊÊdiminuciónÊÊunilateralÊÊÊdeÊÊlaÊÊexpansiónÊÊdelÊtóraxÊ
deÊambasÊhojasÊpleuralesÊinflamadas.ÊSeÊpalpaÊmejorÊ puedeÊserÊxÊlesionesÊextendidasÊ(sínfisisÊpleural,ÊatelectasiaÊÊ
enÊÊinspiración,ÊÊlocalizaciónÊÊmásÊÊfrÊenÊÊregionesÊ pulmonarÊÊunilateral,ÊÊderrameÊÊpleuralÊmasivoÊyÊneumotóraxÊtotal).Ê

infraaxilarÊÊeÊÊinframamaria.ÊÊ(enÊÊpleuritisÊÊsecasÊÊyÊ Localizada: laÊdisminuciónÊdeÊlaÊexpansiónÊseÊlimitaÊaÊunaÊregiónÊdelÊ

serofibrinosas,ÊÊantesÊÊdeÊÊlaÊÊapariciónÊÊdelÊÊderrameÊÊyÊ
despuésÊdeÊsuÊdesaparición).Ê
FrémitoÊÊbronquicoÊÊoÊÊroncusÊÊpalpables: cuandoÊÊhayÊ
secrecionesÊÊespesasÊÊqueÊÊobstruyenÊÊárbolÊ
torax.Ê(TBCÊyÊCaÊpulmónÊqueÊpuedenÊcomprometerÊÊyÊÊalterarÊÊlaÊÊ
movilidadÊÊdeÊunÊÊvérticeÊpulmonar;ÊÊadherenciasÊÊyÊÊderramesÊÊ
pleuralesÊpequeñosÊqueÊdisminuyenÊlaÊexpansiónÊdeÊunaÊbaseÊ
pulmonar.
AnálisisÊdeÊlasÊvibracionesÊvocales:

traqueobronquial,ÊseÊmodificanÊconÊtos.Ê
Adenopatías: enÊÊregionesÊÊdupraclaviculares,ÊÊcuello,Ê
axilaÊÊyÊÊparteÊÊlatÊÊdelÊÊtoraxÊÊ(CaÊÊbroncógeno,ÊÊTBC,ÊtumoresÊ
mediastino)Ê
EdemaÊenÊesclavinaÊdelÊsíndromeÊmediastinico
TumefacciónÊÊmamaria (dxÊÊdiferencialÊÊentreÊginecomastiaÊyÊ
lipomastia)ÊLaÊfrequenciaÊÊrespiratoriaÊseÊpuedeÊregistrarÊ
colocandoÊunaÊmanoÊsobreÊelÊtoraxÊyÊcontandoÊlasÊrpm.
VibracionesÊvocalesÊ(VV)ÊseÊoriginanÊenÊcuerdasÊvocalesÊyÊseÊ
transmiteÊÊxÊÊlaÊÊcolumnaÊÊaéreaÊÊtraquealÊÊyÊÊbronquialÊÊhastaÊÊelÊ
parénquimaÊpulmonar,ÊqueÊvibraÊyÊtransmiteÊesÊasÊvibracionesÊaÊ
travésÊdeÊlaÊpleuraÊyÊparedÊhastaÊalcanzarÊlaÊsuperficieÊdelÊtórax.Ê
HallazgoÊanormal:Ê
asimetríaÊemÊsuÊpalpación:
LasÊVVÊseÊexploranÊconÊpalmasÊdeÊmanos,ÊcomparandoÊambos
hemitóraxÊÊdeÊarribaÊabajo,ÊÊmientrasÊpteÊpronunciaÊ33,ÊÊse
comienzaÊÊporÊdetrásÊyÊÊluegoÊÊporÊÊdelanteÊyÊÊfinal/ÊÊenÊregionesÊ
lateralesÊdelÊtórax.

ParaÊÊestablecerÊÊconÊÊprecisiónÊÊloÊlímitesÊÊdeÊunaÊzonaÊconÊ
aumento,ÊÊdisminuciónÊÊoÊaboliciónÊdeÊlasÊVV,ÊlaÊpalpación
puedeÊÊrealizarseÊÊconÊÊelÊÊbordeÊcubitalÊÊdeÊÊlaÊÊmanoÊÊ(palpaciónÊ
lineal)

AumentoÊÊdeÊlasÊÊVV: debenÊÊdarseÊÊlasÊÊsiguientesÊ
condicionesÊparaÊqueÊseproduzca:

CondensaciónÊÊdelÊÊtejÊpulmonarÊqueÊÊalÊÊtornarloÊÊmásÊ
homogéneoÊÊfacilitenÊÊlaÊtransmisiónÊdeÊlasÊ
vibraciones.Ê

PermeabilidadÊÊbronquialÊÊhastaÊÊelÊfocoÊÊde
homogéneoÊÊfacilitenÊÊlaÊtransmisiónÊdeÊlasÊ
vibraciones.Ê

PermeabilidadÊÊbronquialÊÊhastaÊÊelÊfocoÊÊde
condensación.

ContactoÊdelÊfocoÊconÊparedÊtorácica.Ê

SíndromeÊÊdeÊÊcondensaciónÊÊoÊconsolidaciónÊÊconÊÊluz
bronquialpermeableÊ(neumoníaÊoÊblockÊneumónico),Ê
esÊlocalizada.Ê

CavidadÊÊpulmonarÊÊvoluminosaÊÊenÊlaÊperiferiaÊÊdelÊ
pulmón,ÊencomunicaciónÊconÊumÊbronquioÊyÊrodeadaÊ
deÊparénquimaÊcondensadoÊ(cavernaÊtuberculosa

DisminuciónÊdelasÊVV:enÊcircunstanciasÊquedificulteÊ
laÊÊtransmisiónÊÊoÊÊpropagaciónÊÊdeÊÊlasÊÊVV,ÊÊelÊÊdefectoÊ
puedeÊencontrarseÊen:Ê
EnÊÊlosÊÊtúbulosÊÊaéreos:ÊÊluzÊÊbronquialÊÊobstruidaÊÊyÊÊnoÊ
permiteÊÊpasoÊÊdeÊcolumnaÊaéreaÊÊenÊvibración
(presenciaÊÊdeÊÊcuerposÊÊextrañosÊÊendobronquialesÊÊoÊ
atelectasia- síndromeÊdeÊcondensaciónconÊbronquio
obstruido).Ê

EnÊÊlosÊÊpulmones:ÊÊenÊÊenfisemaÊÊporÊÊdisminuciónÊÊde
capacidadÊvibrátildelÊparénquima.Ê
EntreÊelÊpulmónÊyÊpared:ÊcuandoÊhayÊengrosamiento
deÊÊpleuraÊÊ(paquipleuritis),ÊÊoÊÊcuandoÊÊentreÊÊlasÊÊhojas
pleuralesÊÊseÊinterponeÊÊcolecciónÊliquidaÊ(derrame
pleural)ÊoÊaereaÊ(neumotóraxÊparcial).Ê
EnÊlaÊpared:ÊenÊobsedidadÊmarcadaÊporÊinterposición
deÊgrasaÊyÊenenfisemaÊporÊrigidezÊdeÊpared.Ê

AboliciónÊÊdeÊlasÊÊVV: lasÊÊmismasÊÊcondicionesÊÊqueÊ
disminuyenÊÊaÊÊlasÊÊVVÊÊdeterminanÊcuandoÊÊactúanÊÊenÊ
gradoÊÊmayorÊÊsuÊabolición.ÊÊ(derramesÊÊpleuralesÊ
voluminososÊyÊneumotóraxÊtotal).