Cardenal Joseph Ratzinger. Rito de la paz conservan las especies eucarísticas sea 49. ... durante el Sínodo de los Obispos se ha visto la conveniencia de moderar este gesto, que puede identificado fácilmente por cualquiera Viacrucis en el Coliseo de Roma. Viernes Santo que entre en la iglesia, gracias también a la adquirir expresiones exageradas, provocando anterior a ser elegido Papa. cierta confusión en la asamblea precisamente lamparilla encendida. antes de la Comunión. Para ello, se ha de tener en cuenta la “Signore, spesso la tua Chiesa ci sembra una barca che sta per affondare, una barca che fa estructura arquitectónica del edificio sacro: en acqua da tutte le parti. Participación a través de los medios de las iglesias donde no hay capilla del comunicación social 57. ... Eso exige a los agentes pastorales del sector Santísimo Sacramento, y el sagrario E anche nel tuo campo di grano vediamo più zizzania che grano. una preparación específica y un acentuado sentido está en el altar mayor, conviene seguir de responsabilidad. En efecto, la santa Misa que usando dicha estructura para la con- se transmite por televisión adquiere inevi- La veste e il volto così sporchi della tua Chiesa ci tablemente una cierta ejemplaridad. Por tanto, se servación y adoración de la Eucaristía, sgomentano. evitando poner delante la sede del Ma siamo noi stessi a sporcarli! ha de poner una especial atención en que la Siamo noi stessi a tradirti ogni volta, dopo tutte le celebración, además de hacerse en lugares dignos celebrante. ... poner el sagrario en el y bien preparados, respete las normas litúrgicas. presbiterio, suficientemente alto, en el nostre grandi parole, i nostri grandi gesti. Las grandes concelebraciones centro del ábside... . Abbi pietà della tua Chiesa: anche all’interno di -------------------------------------------------------------- essa, Adamo cade sempre di nuovo. 61. ... Por un lado, es fácil reconocer el valor de Con la nostra caduta ti trasciniamo a terra, e estos momentos, especialmente cuando el Obispo preside rodeado de su presbiterio y de los LITTERAE APOSTOLICAE Satana se la ride, perché spera che non riuscirai MOTU PROPRIO DATAE diáconos. più a rialzarti da quella caduta; spera che tu, essendo stato trascinato nella caduta della tua Por otro, en estas circunstan- BENEDICTUS XVI Chiesa, rimarrai per terra sconfitto. cias se pueden producir problemas por SUMMORUM PONTIFICUM CURA ad hoc tempus lo que se refiere a la expresión sensible usque semper fuit, ut Christi Ecclesia Divinae Tu, però, ti rialzerai. Ti sei rialzato, sei risorto e puoi rialzare anche noi. de la unidad del presbiterio, especial- Maiestati cultum dignum offerret, «ad laudem et Salva e santifica la tua Chiesa. mente en la Plegaria eucarística y en la gloriam nominis Sui» et «ad utilitatem totius Salva e santifica tutti noi.” Ecclesiae Suae sanctae». distribución de la santa Comunión. Se ------------------------------------------------ Exhortación Apostólica Postsinodal ha de evitar que estas grandes con- Ab immemorabili tempore sicut etiam in futurum, SACRAMENTUM CARITATIS celebraciones produzcan dispersión. principium servandum est «iuxta quod Del Santo Padre Para ello, se han de prever modos unaquaeque Ecclesia particularis concordare BENEDICTO XVI adecuados de coordinación y disponer el lugar de debet cum universali Ecclesia non solum quoad Al episcopado, al clero, culto de manera que permita a los presbíteros y a fidei doctrinam et signa sacramentalia, sed etiam A las personas consagradas los fieles una participación plena y real. quoad usus universaliter acceptos ab apostolica et Y a los fieles laicos En todo caso, se ha de tener continua traditione, qui servandi sunt non solum Sobre la Eucaristía ut errores vitentur, verum etiam ad fidei presente que se trata de concele- integritatem tradendam, quia Ecclesiae lex orandi Fuente y culmen de la vida Y de la misión de La iglesia. braciones de carácter excepcional y eius legi credendi respondet»1. limitadas a situaciones extraordinarias. Ars celebrandi Inter Pontífices qui talem debitam curam 38. ... El ars celebrandi proviene de la obediencia Lengua latina adhibuerunt, nomen excellit sancti Gregorii Magni, fiel a las normas litúrgicas en su plenitud, pues es 62. ... Para expresar mejor la unidad y qui tam fidem catholicam quam thesauros cultus precisamente este modo de celebrar lo que universalidad de la Iglesia, quisiera recomendar lo ac culturae a Romanis in saeculis praecedentibus asegura desde hace dos mil años la vida de fe de que ha sugerido el Sínodo de los Obispos, en cumulatos novis Europae populis transmittendos todos los creyentes, los cuales están llamados a sintonía con las normas del Concilio Vaticano II: curavit. Sacrae Liturgiae tam Missae Sacrificii vivir la celebración como Pueblo de Dios, exceptuadas las lecturas, la homilía y la oración de quam Officii Divini formam, uti in Urbe sacerdocio real, nación santa (cf. 1 P 2,4-5.9). los fieles, sería bueno que dichas celebraciones celebrabatur, definiri conservarique iussit. fueran en latín; también se podrían rezar en latín Monachos quoque et moniales maxime fovit, qui Respeto de los libros litúrgicos y de la riqueza de las oraciones más conocidas de la tradición de la sub Regula sancti Benedicti militantes, ubique los signos simul cum Evangelii annuntiatione illam quoque Iglesia y, eventualmente, utilizar cantos gre- 40. ... La sencillez de los gestos y la sobriedad de saluberrimam Regulae sententiam vita sua los signos, realizados en el orden y en los tiempos gorianos. illustrarunt, «ut operi Dei nihil praeponatur» (cap. Más en general, pido que los futuros 43). Tali modo sacra liturgia secundum morem previstos, comunican y atraen más que la artificiosidad de añadiduras inoportunas. sacerdotes, desde el tiempo del seminario, se Romanum non solum fidem et pietatem sed et La atención y la obediencia de la preparen para comprender y celebrar la santa Misa culturam multarum gentium fecundavit. Constat estructura propia del ritual, a la vez que en latín, además de utilizar textos latinos y cantar utique liturgiam latinam variis suis formis manifiestan el reconocimiento del carácter de la en gregoriano; se procurará que los mismos fieles Ecclesiae in omnibus aetatis christianae saeculis conozcan las oraciones más comunes en latín y permultos Sanctos in vita spirituali stimulasse Eucaristía como don, expresan la disposición del que canten en gregoriano algunas partes de la atque tot populos in religionis virtute roborasse ac ministro para acoger con dócil gratitud dicho don liturgia. eorundem pietatem fecundasse. inefable. Veneración de la Eucaristía Ut autem Sacra Liturgia hoc munus efficacius El canto litúrgico 42. ... La Iglesia, en su bimilenaria historia, ha 65. ... Pienso, en general, en la importancia de los expleret, plures alii Romani Pontifices decursu compuesto y sigue componiendo música y cantos gestos y de la postura, como arrodillarse saeculorum peculiarem sollicitudinem que son un patrimonio de fe y de amor que no se durante los momentos principales de la impenderunt, inter quos eminet Sanctus Pius V, ha de perder. Ciertamente, no podemos decir que qui magno cum studio pastorali, Concilio plegaria eucarística. Para adecuarse a la Tridentino exhortante, totum Ecclesiae cultum en la liturgia sirva cualquier canto. A este legítima diversidad de los signos que se usan en el innovavit, librorum liturgicorum emendatorum et respecto, se ha de evitar la fácil improvisación o la contexto de las diferentes culturas, cada uno ha de «ad normam Patrum instauratorum» editionem introducción de géneros musicales no vivir y expresar que es consciente de encontrarse curavit eosque Ecclesiae latinae usui dedit. respetuosos del sentido de la liturgia. Como en toda celebración ante la majestad infinita de elemento litúrgico, el canto debe estar en Dios, que llega a nosotros de manera humilde en consonancia con la identidad propia de la Inter Ritus romani libros liturgicos patet eminere los signos sacramentales. Missale Romanum, quod in romana urbe succrevit, celebración. Por consiguiente, todo —el texto, la melodía, la ejecución— ha de corresponder al atque succedentibus saeculis gradatim formas Lugar del sagrario en la iglesia assumpsit, quae cum illa in generationibus sentido del misterio celebrado, a las partes del rito 69. Sobre la importancia de la reserva eucarística y recentioribus vigente magnam habent y a los tiempos litúrgicos. de la adoración y veneración del sacramento del similitudinem. Finalmente, si bien se han de tener en sacrificio de Cristo, el Sínodo de los Obispos ha cuenta las diversas tendencias y tradiciones tan reflexionado sobre la adecuada colocación del «Quod idem omnino propositum tempore loables, deseo, como han pedido los Padres sagrario en nuestras iglesias. En efecto, esto progrediente Pontifices Romani sunt persecuti, sinodales, que se valore adecuadamente ayuda a reconocer la presencia real de cum novas ad aetates accommodaverunt aut ritus el canto gregorianocomo canto propio librosque liturgicos determinaverunt, ac deinde Cristo en el Santísimo Sacramento. Por de la liturgia romana. cum ineunte hoc nostro saeculo ampliorem iam El latín y los Seminaristas. complexi sunt redintegrationem»2. Sic vero maioribus ad normam iuris et secundum leges et Art. 12. Eadem Commissio, ultra facultates quibus egerunt Decessores nostri Clemens VIII, Urbanus statuta particularia decernatur. iam gaudet, auctoritatem Sanctae Sedis exercebit, 3 VIII, sanctus Pius X , Benedictus XV, Pius XII et vigilando de observantia et applicatione harum beatus Ioannes XXIII. Art. 4. Ad celebrationes sanctae Missae de quibus dispositionum. supra in art. 2 admitti possunt, servatis de iure Recentioribus autem temporibus, Concilium servandis, etiam christifideles qui sua sponte id Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris Vaticanum II desiderium expressit, ut debita petunt. Apostolicis Motu proprio datis decreta sunt, ea observantia et reverentia erga cultum divinum omnia firma ac rata esse et a die decima quarta denuo instauraretur ac necessitatibus nostrae Art. 5, § 1. In paroeciis, ubi coetus fidelium Septembris huius anni, in festo Exaltationis aetatis aptaretur. Quo desiderio motus, Decessor traditioni liturgicae antecedenti adhaerentium Sanctae Crucis, servari iubemus, contrariis noster Summus Pontifex Paulus VI libros liturgicos continenter exsistit, parochus eorum petitiones ad quibuslibet rebus non obstantibus. instauratos et partim innovatos anno 1970 celebrandam sanctam Missam iuxta ritum Missalis Ecclesiae latinae approbavit; qui ubique terrarum Romani anno 1962 editi, libenter suscipiat. Ipse Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die septima permultas in linguas vulgares conversi, ab videat ut harmonice concordetur bonum horum mensis Iulii, anno Domini MMVII, Pontificatus Episcopis atque a sacerdotibus et fidelibus fidelium cum ordinaria paroeciae pastorali cura, Nostri tertio. libenter recepti sunt. Ioannes Paulus II, tertiam sub Episcopi regimine ad normam canonis 392, editionem typicam Missalis Romani recognovit. Sic discordiam vitando et totius Ecclesiae unitatem BENEDICTUS PP. XVI Romani Pontifices operati sunt ut «hoc quasi fovendo. ___________________ aedificium liturgicum [...] rursus, dignitate splendidum et concinnitate» appareret4. § 2. Celebratio secundum Missale B. Ioannis XXIII 1 Institutio generalis Missalis Romani, Editio tertia, locum habere potest diebus ferialibus; dominicis 2002, 397 Aliquibus autem in regionibus haud pauci fideles autem et festis una etiam celebratio huiusmodi antecedentibus formis liturgicis, quae eorum fieri potest. 2 Ioannes Paulus Pp. II, Litt. ap. Vicesimus quintus culturam et spiritum tam profunde imbuerant, annus (4 Decembris 1988), 3: AAS 81 (1989), 899. tanto amore et affectu adhaeserunt et adhaerere § 3. Fidelibus seu sacerdotibus id petentibus, pergunt, ut Summus Pontifex Ioannes Paulus II, parochus celebrationes, hac in forma 3 Ibid. horum fidelium pastorali cura motus, anno 1984 extraordinaria, permittat etiam in adiunctis speciali Indulto "Quattuor abhinc annos", a peculiaribus, uti sunt matrimonia, exsequiae aut 4 Pius Pp. X, Litt. Ap. Motu proprio datae Abhinc Congregatione pro Cultu Divino exarato, celebrationes occasionales, verbi gratia duos annos (23 Octobris 1913): AAS 5 (1913), 449- facultatem concessit utendi Missali Romano a peregrinationes. 450; cfr Ioannes Paulus II, Litt. ap. Vicesimus Ioanne XXIII anno 1962 edito; anno autem 1988 quintus annus (4 Decembris 1988), 3: AAS 81 Ioannes Paulus II iterum, litteris Apostolicis § 4. Sacerdotes Missali B. Ioannis XXIII utentes, (1989), 899. "Ecclesia Dei" Motu proprio datis, Episcopos idonei esse debent ac iure non impediti. exhortatus est ut talem facultatem late et generose 5 Cfr Ioannes Paulus Pp. II, Litt. ap. Motu proprio in favorem omnium fidelium id petentium § 5. In ecclesiis, quae non sunt nec paroeciales datae Ecclesia Dei (2 iulii 1988), 6: AAS 80 (1988), adhiberent. nec conventuales, Rectoris ecclesiae est 1498. concedere licentiam de qua supra. ------------------------------------------------------ Instantibus precibus horum fidelium iam a Praedecessore Nostro Ioanne Paulo II diu Art. 6. In Missis iuxta Missale B. Ioannis XXIII Juan Pablo II perpensis, auditis etiam a Nobis Patribus celebratis cum populo, Lectiones proclamari Carta Apostólica Motu Proprio Dada por la cual se Cardinalibus in Concistorio die XXIII mensis martii possunt etiam lingua vernacula, utendo instituye una Comisión para facilitar la plena anni 2006 habito, omnibus mature perpensis, editionibus ab Apostolica Sede recognitis. comunión eclesial de los mienbros de la invocato Spiritu Sancto et Dei freti auxilio, Fraternidad Sacerdotal de San Pio X y de las praesentibus Litteris Apostolicis DECERNIMUS Art. 7. Ubi aliquis coetus fidelium laicorum, de quo personas a ella vinculadas. quae sequuntur: in art. 5 § 1 petita a parocho non obtinuerit, de re ECCLESIA DEI AFFLICTA certiorem faciat Episcopum dioecesanum. 2 Julio 1988. Art. 1. Missale Romanum a Paulo VI promulgatum Episcopus enixe rogatur ut eorum optatum ordinaria expressio "Legis orandi" Ecclesiae exaudiat. Si ille ad huiusmodi celebrationem ... En todas partes deberá respetarse el catholicae ritus latini est. Missale autem Romanum providere non potest res ad Pontificiam espiritu de aquellos que se sienten vinculados a la a S. Pio V promulgatum et a B. Ioanne XXIII denuo Commissionem "Ecclesia Dei" referatur. Tradición litúrgica latina y ello por medio de una editum habeatur uti extraordinaria expressio amplia y generosa aplicación de las normas hace eiusdem "Legis orandi" Ecclesiae et ob Art. 8. Episcopus, qui vult providere huiusmodi algún tiempo emanadas por la Sede Apostólica en venerabilem et antiquum eius usum debito petitionibus christifidelium laicorum, sed ob varias lo que respecta al uso del Misal Romano según la gaudeat honore. Hae duae expressiones "legis causas impeditur, rem Pontificiae Commissioni edición típica de 1962. orandi" Ecclesiae, minime vero inducent in "Ecclesia Dei" committere potest, quae ei divisionem "legis credendi" Ecclesiae; sunt enim consilium et auxilium dabit. duo usus unici ritus romani. Art. 9, § 1. Parochus item, omnibus bene Proinde Missae Sacrificium, iuxta editionem perpensis, licentiam concedere potest utendi typicam Missalis Romani a B. Ioanne XXIII anno rituali antiquiore in administrandis sacramentis 1962 promulgatam et numquam abrogatam, uti Baptismatis, Matrimonii, Poenitentiae et Unctionis formam extraordinariam Liturgiae Ecclesiae, Infirmorum, bono animarum id suadente. celebrare licet. Conditiones vero a documentis antecedentibus "Quattuor abhinc annos" et § 2. Ordinariis autem facultas conceditur "Ecclesia Dei" pro usu huius Missalis statutae, celebrandi Confirmationis sacramentum utendo substituuntur ut sequitur: Pontificali Romano antiquo, bono animarum id suadente. Art. 2. In Missis sine populo celebratis, quilibet sacerdos catholicus ritus latini, sive saecularis § 3. Fas est clericis in sacris constitutis uti etiam sive religiosus, uti potest aut Missali Romano a Breviario Romano a B. Ioanne XXIII anno 1962 beato Papa Ioanne XXIII anno 1962 edito, aut promulgato. Missali Romano a Summo Pontifice Paulo VI anno 1970 promulgato, et quidem qualibet die, excepto Art 10. Fas est Ordinario loci, si opportunum Triduo Sacro. Ad talem celebrationem secundum iudicaverit, paroeciam personalem ad normam unum alterumve Missale, sacerdos nulla eget canonis 518 pro celebrationibus iuxta formam licentia, nec Sedis Apostolicae nec Ordinarii sui. antiquiorem ritus romani erigere aut rectorem vel cappellanum nominare, servatis de iure servandis. Art. 3. Si communitates Institutorum vitae consecratae atque Societatum vitae apostolicae Art. 11. Pontificia Commissio "Ecclesia Dei" a iuris sive pontificii sive dioecesani quae in Ioanne Paulo II anno 1988 erecta5, munus suum celebratione conventuali seu "communitatis" in adimplere pergit. oratoriis propriis celebrationem sanctae Missae iuxta editionem Missalis Romani anno 1962 Quae Commissio formam, officia et normas agendi promulgatam habere cupiunt, id eis licet. Si habeat, quae Romanus Pontifex ipsi attribuere singula communitas aut totum Institutum vel voluerit. Societas tales celebrationes saepe vel plerumque vel permanenter perficere vult, res a Superioribus