Está en la página 1de 167

!myy o!

q~neyy-3ul
sar!y souang ap euiouop~ypepn!3 al ap oura!qoy) ap apy
La humanizacion
del esiiacio iiublico

Mlnlsterlo de Desarrollo Urbano


O punto de partida esencial
para alcanzar la c i w deseada

=3zsnuevas jomadm, que m h qmthwdQIìde las celebrada


J baembre de 2008, dan cumta cie la importmcia del Bema que fundarnentd; que la ciudad que el vecino
m: la humanizacion del egpack, p&ka CBimm#?,la ciudad una ciudad artMdai sin ahna, sino que e s un
-;mbablemente, la m& aroficial, vale decir, la m& humana dé Cac nifiw, adutbs, mujeresy hombres -m
nmcbnes. Ante esta para- co- preguailse &p q& se,tra~yMr&lwmismcrc
zmia que hurnanizar el espaeio publico?, ia mqwem conche a s u n ~ , m s u e s t i l o , a s u m a n e r a ~ ~
n,hterrogante: 2Agniifica acaso,que el t?.giacio plitilmeSta des- o s o y ~ c i a .
m i z a d o ? Si esto es ad,debemos tornar mmiencia de lo que, Pmover, a través de la mirada de los nifios, la del
zrm autoridades como sociedad, hwnos hecho de nnuestra Wad, espacio publico mediante el hacer del juego.
n para distribuir cuipas, sino para poder r&-r y ade-
m e n t e en pos de tal abj&m. La Wgmci6n es una tarea que compete tanto a quienes tenemos
.. la mponsabilidad de pianificar, ordenar, reglamentar el uso y ca-
2 usi6n esqueelespeiciopublicodej'edeser~de racterfstjcas del espacio publico, como a quienes dedican horas de
-ade para convertirse en un lugm Liapropiado"y a& la d r & a estudio y trabajo a conceptualizar la ciudad que deseamos junto a
-abrinda pistas interesantes. Decimos aprapiado en las dos acep- los wcinos. Las necesidades de los wlnerables pueden ser conside-
=aiec del término, camo lugar m io,e isque titiene duefio, y r x b eomo un Ilamado de atenci6n sobre la calidad de ciudad que
m lugar apto. Por una se propone un cafilbio cuiturai, cuat se e& consolidando: si ellos se sienten cbmodos, todos 10s demas
3 estimular en los vecinas la idea de que el eqmcio pirblico tes lo estamnos holgadamente.
m e c e . Por otra, ejeatar 1% acche$ nmsark para que sea
m,bello y aco@or. La ewa&n a m o d i r es: nadie cuida lo O objetiw de estas jomadas es intercambm
me no le pertenece -n& q u h apropiame de ai@ desagradable, asMmtm nacionales y mlmnjmx, a tra&
mque todos cuidamos lo que es nuem-, todos cud i amos lo que kshops y exposiciones, brindando una n m l
-oc pertenece. Wadk-tcdcs e n t i q u ~ i e n t ode los FVcqpms del
no, recuperar al t q m i o @m
a palabra, entonces, es inte@aci&. La_ciudad en mjunto es un h u m vital y dinam'i.
m de entrecnizamientio de mkmi- de chmo tipo. Socaales,
m n a l e s , tecnol@cac, laboia& c o m a l e s , municacionales L a s ~ d e k r s ~ i s t a s q u e ~ n ~ ~ ~
de transporte. Todas iMuy$ndose, f x m k b n h h ,modifi&ndo- aporte fmdammtal para e n c m m Ias fwrrws e i d m de dar
se mutua y constantemem, y m m hn u m relaciones, nuews respu- a los d e d h que plantea la ciudad mode,- ck cara a
entrecnizamientos, en un espml sin fin. En !a ciudad, todo es co- su m u W d i i a oomp*iori, al tlmmmai demmlto de la tecno-
municacih. ley a ias t w t x s d m de un poblacih mn:btq sin cuya partici-
paciontodo esiuetm d vano. Este es el punto de partida esencial
Humanhr = em- + +
apmpIme hrtegrar. para alamar la ciudad deseada: integmda, modema y respetuosa
El espacio publico es, fundarnsntalm, lugm de encuentro de de su Mmria y ptevbora de su M, conseivadora de su patrimo-
sus habintes. Podemos conciuir que si estr! espacio estuviera nio y flexude a los c a m b i a un mismo tiempo, agi1 y confortable,
deshumanizado, toda la ciudad lo estad, y todos sus habintes nca-en o~ortunidadeslaboraies y comerciales, en cuyos - espacios
se veriin fotzados a conducirse en corwcuencia. La violencia tiene publicp & pueda @zar del encu-&m con el pr6jim

h 4.-
sns ap ugp!upp eiau qeai,qaum.art sanlpaCqo A w q c e s !u sgw !u sa ou wuanwa w a ua 9wqap aa arnb 01'www m
sol aqua sau.e~aaim eprliLsiiiq el e iap.o as ~ ! l q ? do!3
-edsa la aqus swmd vnd lap m e w ~apwaa
'vnd lap e!3uww e1iod
quauieqad ypqai ua sasmd upas anb A auaweuesasu op
-uapnpnid uw! as wb saopwwe ap . a eun ap le!mdsa w w
- e w o la myU%ICcx,!)~(?d
q3edsa lap o n a h d la ' o u w w u y
v.g.ucm qa esa
'aiuauies!md 'sa sai^ souana ap pepnifi q ap ~quqqugtouiaqin
ueld opqade quawquaim Q - u m qw m m uenkaqua
soquie anb sua1.' sop W upapum e w w eun ww
anb e ' s a m a 'Iaunde aqep 8g1uopoe m n u
O P ~ a W o i dWUIb?W?Kd J!W-A W 'ti &WUW aqap
lena la ucx,w g e u u ! oniicqua m uoo u- mlauelqepa A ows
I ~ Ps a ~ q W wa! q n w d sa~lcys~puoo sial ap w 6 a ~ a w aw @ g ~
e!daid ns Jauqxpp -sliweqin W ua- sa(e!aed sauop3e
s w ap eun 13pm 'opq W p m rà i&bllaqap aun.03 ns
ua pepnp e1 anb q ap ptau~@ iaap! eun ua lawua 'pepn!3 ap 01
-sAwun ap m u q uapp s a l w w o saprqund sauo!me
se1 'opel un -siyenÌdw,uoos a w u cop apsap 'quauieauyqnw
-!s 'eluqqaid la ~wo.tp auodns ocu14r;id opedq lap qua!wmw
-mw o!-s3 l@PWa!- 13
'wwap op~adsalap e u ~ m e ~ d
eun ua acl!rqpucx, e munde anb sauo.z!lm A seap! ap ugp!sod
-xa eun sa uopw!lqnd a d e1 ap op!uqucx, la 'opnuas qsa u3
' e d a q A wuauieougq
ap seuwn sepuapadxa W L ~ Esei , ~
ua sopeugfuo swopw\ouu!
ma!wriuaq se1A coo!uag A sci@qmq u a w w u ! sol 'sgwape 'al
-qap le opuewns ep!pua~dwa 81~eaput-gad tp~uuad'leuo!3
-euiqu! a leuqmu l q u e eucqemwua BI opue!ldwa 6002ap &W
ap saw la ua asiallauesap e 's~peuloy ap ugpenu!jucx, q ogas!p lap m&mostqdmum ap ug!s.ac A ug.3apun~~id
snwm
e1 w a h o 0~ m W W P~P!W @lap
'le!= apw w n u ryir peplilea e1 @aniasop!dsne la u m uaiwca anb A our~qq7a[ @P~ ~ l u WPU
apuop c x , ! ~ o!3edg
q~ la ua sa aorb eA K.Ii JWW e seuosiad sal e
Jodsopu
.@Jo 8u00E aP iafiv-wwap t i h (n fm.aq= u0.4
uapnAe anb ogas!p ap caluauinqsu! sp up!cmzp.u@o'el anb souaw -mal1 as anb '"W!IW o!=m IW ug!3=!UW m"WeuJoyW
oqqnd o13edqlap uo.quewnH q,,
Ieuo!&d X leuiba~o!qumbw! ap sepluoy
elemetTKS conctniibles y, por lo tanin, stKfwi capaces de provocar Urbano ciesadla deciciones puntuales que =n, a b vez, poten-
nuews sistemas reiacionalesv e h i c u i i i eslm&gk de transbr- cialmente &mt&ks produciendo y prom-a ewtmtos ca-
maci6n ylo desamllo urbano que m mas d(a del alcance de un paces de achiar como paiancas trat.Lsfommy fuertes
proyecto aqu'&x%bim,sea por su tarriafio, por su p w m a , por m
i -.
su gestacidn, por su tpo de @6n, etc. Cada una de estas ac- Por ejemplo, una mna obsolescentey ciegwhh es,sim dudas, un
ciones sobre el Espacio PuMi mwtitqe, ci bien referida a 10s problema pero, tambkh, una oportunidad, KidU90 de o o n m
requerimientos del sector especifico de en mieya centralidad. Un sectw urbano extrerriad9mm mpcia-
y a la escala co-
rrespondiente, una apuesta para logtar o b m giobales. Se trata l i d o (como una zona de aetividades eamhicm o mmerdales
de verdaderas p r e ~urbmas. i ~ espedficas) puede propiciar un desamllo urbano hacia una escala
superior. Apnwechar las oporhinidades es una pnieba excelente
PorOttW@rtr?,&Osm, p o r m d m e s d a ~ y o b j e - para verificar el potencial de liderazgo pmmotor del Gobiemo de la
Ms, tienen la capacidad de malizar formas de intervencib de Ciudad.
diversos niveles de la administraci y & las arganimciones veci-
mles y, por lo tanto, pueden desadlarse bajo h I a s de gestk5n 3. Mixtura
dindmicas y novedoaas.
ld
En el marco de las concepciones m&i achieilegque pmpman la plu-
rifuncionalidad y polivalencia, se debe apunbr a p m p ~ capace5
b~
Es precisamente desde esta concepci6n M e donde puede par- de promover un desarrollo u
tir urta recuperaci6n del Espado P u M b que permita albergar el sibilidad y la movilidad y cre
encuentro social y un grado tal de diirsidad de las aMdades nen sentido de lugar al te
colectivas que anime, inspire y p m m una comunidad humana importantes:
vital y dinamica.
A
Generacion de espacios pUMicos y
refuercen la identidad simbofica.
~~ruyecao~Espacio- Impacto sobre el empleo
Ei Proyecto del Espacio P u M i debe msponder a un munto de Desarroilo urbano de ks entcmos, teniendo en oukm@tW@ ias
exgencias prograrn&ms que, para cer eficimtes, deben concebir- posbilidades de generar c e M i corno el -i redS8tribui-
se en forma articulada, corno eknmtos de un sistema. do, la sostenibilidad mediuambiental y la cal'~da&lkmd o estéka.

1. Formar parte de un proyecto de dudad (integracion de ma- 4. Integracion y transfomaci6n del tqido urbano (inttigraci6n d 6 . 1
croescala) microescala)
Es una cuestidn dave que se estabienca una reiacidn circulante
entre el pmyecto globd (que puede ser m& o m m expiicito, pero
Se trata de propiciar tres procesos u M o s d i :
La integracion, no do
!
i con el m m o i n d i o , sino, t a m b i é s $ j
clempre asumido por d li&- pdfbco y con un importante grado del entomo inmediato, ya que a menudo el nuew proyecto es una
de apoyo social) y las actuaciones fisicas, debiclamente programa- oporhrnidad para restituir una integ).aci&n perdida o nunca lograda
das y financiadas. debido a intervenciones anteriores corno en 10s cacos de obras de
infraesbucturavial de alto impacto (auto\rias, autopistas, pasoc so-
2. Oportunidad bre v baio nivei) o areas de equipamientosespecificos desactivados
La oportunidad puede surgir como multado de procesos propios
de la dinamica social de la ciudad o puede crearse ex profeco. A
trav6s de dirsos planes y pmgrarnas el Ministeri0 de Desarroiio El equilibrio entre ei cambio de actividades de usos y poblackoneq
-!W PP S W e ' w W ~ w w (a 'q.lmm W o oplanae aa
. o r n a ap myod o m aokiauiw~cx,ep!wnse
t3as y&j oaau p ua anb 'oze~d
qgsa;l eun JEMSOI
-=n BY -m ww%l iae un op!ldW e'4
anb- w m wP O ~ I
~ P ~ ~~OUWVFJWI- W-q
-Iauqqwe
pePm=qwA
w n d mou p
W
' J
'QUJ
la opeal= Aapwpaid 01 W m oq='-i u w 'pep!auoP!
a p e p w e a m u m 'anb sol sa sosrn3um q ua opedpg -ua!w 'm4 P - 1l.iad OPeU-P
-JLSUG anb so.ia!u&h~! a mpqnhte 801 e A o u w n 01- ap -!mun W m e 1e JQOP
o w u ! lap ~ WWW=WI a kwwa!nW 'ows!uecl-in apm
-W ap W @ W ~q ~ap S =YJWI Wnba sol s o m ap J ~ W I ~ ~ p e f # l = ~ ~ w A A w n s p pep!~!qe@ q ap le!:,
A OzIanpa p la!m&a owy.upoutzm un Jwesap aqw ' o w ~ pm -ugqsn%W sa 'eqgqs ug~~sano BW o p sa ou euuq g 'o~unr
-um p p- ap qas un ~$.wpdw!a& A u9!3n(o~a ns h =n ap
'&I 0 6 ' ~e ~ $ ap
9 amgqeq lod Capian sopedsa ap u9p P w = w P@l *W anb 'pep!I19!== q A ~!alJal.lod el 'JYW
-lodard q siuawlepums opuworaui '# OOE'TTG-P soun ~ 7 ; o - ~uw@anb smuuq se1.?um'anuw. 'sa oyaqp 13 msm!vj?!pau
m q ~ o d i o ~ as u A! w, 0 0 ( ) - ~ 6 u w~y a a~uauilery3~ A SWW@' W @ W m ! sal J@WW U?e I!%P S?u A
#zwrm sowi 'n= y3e4 uyeuins anb elm -ozqd oSq e A @q- owabd un u m opuq e uyaiPBuwduim
-sa A eyanbad ap owayip~ds,W maedsa ap w ! w as q x q i d A scqqgd s a w so( w u ~ w 'sw@~w@a p sauop
- W q p u m e 'sapm so!xdsa ap ~~~~w A ugprziadnma -eritre sal ep wp!adwum q ua lenpabdd p n w e eun elpwsap
- ~ ~ ! wsolwap o3uaiuiWa A LJMW - ~ Ì I V as ou !s mild .=m lap W w m a PP!t!qo. q
~
s e p ! m sol O W .I~s-~$Jou pqqyma.~mo1opuwo@~ osa% A os ap owm FWWUJ olnuaum I ~ Pm w d s e un sj
a@u!apmelnqyan saiopactm ap quapuuo@w A w ! 3 e ~ a d m EufxCin q 'S
' ~ a p ~ ~ t 3 ~ l a m e l u ~
coprmum-m ' u o p w u ! apiw eza!d QULW lap ~eaunanhed - s e p e u m m .sa~wndri3ehmuo!me seyanbad ap pep
m u p A IXX mfi3 anbed lap uoH r a l s y ~p wed soslmuq -0um ue;i% o sawy c a u o ! a v se@ ~!3@ard uapand q u a ua
:mJ$o m!% la ua owm lrzirqn3A oqwgucxle uvadse la ua a u q pepnp q
'In8 euoz ns ap ug!aw\tpaai e1 ~odpuuda@ ouioo opua!ua ap (pep.pC(we1 'osnpu! 'o) w e d w n aqos ~op.weu!p o w pQ
anbune pepn!a q ap o u w q (a opoi wed se-d h saueH ap euoz e( ap so!do~dca(ep
o3un.m un ~ y a e wua wand eq 'ouwn o~~auesaa ap o.~s!u -0s so~@~lm A sopra ap 'p!udw s anbune 'oiua!ui!uaÌueui p A
f-
n opmw
-mA q ! w w ua cooilq?d wpedsa sol e ~ aap
i,auode o m a u yas W A ' c e n u w saueradsa opguac W 4
un anb ewapw eun qui u-ed anb ed
J W n S epa ap salu-! col sqxn u m w e d u w anb auunp 'eue!ppm epn q u m alq!sod oaieiu 01u w a w u ! ' s e t e
a@oj 'eqmq ua!q A qqesuodsa~ea~mq ap u . e1 e osed sepeuw ap 'seiqo sesa ap opedw! p anb -1 sa o p a p a i ~ a n
n
w p sapqncyp se1 ' e p e u ! wqo =
m
~ e1 e - J O ~
A aua!wpw awaueuLiad ua 'pepwe ua pepnp
+ "coupa~ sol ' w e y e d u m e A sacopewds saqsanu e Jewncsa eun ap wvap ~ereqeqanb s o w SOJWSOU ' o u w a ns ap ~ u q q
@po p u w A 'seuesxwu m+ui sq i-u! wed 'afapuatde 0wq.1 le ma@ opelc. (reloc ogad ns ua wpmwua as anb epeyd
& msn. ap oduiag un auoo 0 u i . q ~ap u m w n u epa ap wqo e1ap e!-p e anb eA ' u g ! w u 0 3 ns ap 'saaisecpnw ~p
rnbuwe la opwap!suw souaq aad 'sopo~e opeuuquw A opm -HPa u a w a u w a 'oswu! -d' p qxn woo -p A epw
iaae souiay aiduqs anb Aa.osl'l op. eq wib i!mp sowatpod ON -&neu! 'epeu!w wqo e1 w w o d w ! um sa '@nba arlsanu wed
I.
.-souepwp sol copo~ucx, ns w w n p ewqu~e1ap epuan
h c x , ei our; 'epnpum wqo e1 r n o d w ! sa o p ou anb ~wapeuw
U,W ~ a anb
n op!ua q .qezlumnq, q eqsanu ua 'we~ 01 iod
owadsa Ol aP W P ua w n l !
pnpaJ wed 'swqo sasa ap qlwesap lap saqsons sosed sol A e1 u w u y q w acad 'so,m uqua. as sqp u!s A ~ouepepnpsol
kdma se1 ap souensn sol e opewicyu! J a w e w ap o p w souiaH ap epuapse A epuacaid e1 m euoaxyd as ops sarrd 'oposnl!
n oi(mu1u
01 ap o p w la ua 'uqsnl! e1 u w ~ a anb awsoms.sopq
' W ~ n S ~ a p a J l r z d l o d ~ ~ w n a p w
-si3!8~aua
A sallm W ap(ww"LP9.9111as'-!-sa '~cg.uid!nbaA W ap u9penoua~A osuesap 'epuauayad 'o!qweaa$u! 'o~~uan3ua
- Ls - ~ a p o q u i ' m e l ~ ~ ~ o l w i b o s a l o d ap
c 3lan!u a souepepnp sa~e2nl%sa uaa!nbpe anb epueyodw!
e1 aqos oueuiny A leuo!ony1su!' 'oauga~QS!A olund un opsap
-auawenuguwe!quiw A eeuuoguaq as anb 'pepnp q ap O ~
pep!punJoJd ua JeuO!waJ S O W ~ J ~03!lqi)d 0!3ad~gl9p UOl3
IQ~!A
u q q u e w W 0~1w .S'epuataylalu! eun o w w ou 'wor -equewnH ap saleuo!3eua1ul sepeuoy elsa ua aiuawe~&as
a)s9nd 'e~.u!n$Peo e)!u@m sa .P A (
W a ro wuo!wsa 'wsa&W) ~ W
I ns '(feuopwgtqpaaue o t q p n w u ~ e
~1!uw
~ e1ge.wuen3 qpew ua rzrs~ashwo eraras
'ewapow 'W p e P . d m ! p ap o@ la =!Ne wwcdw! sa 'WW '(COSKKMI w o n . o W ap osn la aaww) W ~ U K 'uy K ua
) o (scq3edse sww ua JW+UI
ap alqlld- q u a W)W - 0 w u ~ a p apand -P W 'o!w/e m p u ! IW q!wdepe ei u w e anb u<x, p e p ! p u W A e u w e/ap uapuadap pepp
- ~ ~ r p e 1 a p ~ e . ~ ~ w . ~ 1 ~ o u r c q u a l a p - ~ ~ q w s w a p s q ~ e r e d ~ q u ae ~ u~ ~
n ! e~ .3 ~~
-W e opqsa la sa anb ap opguas la ua 'peplenZf! ap aiary eap! eun wnpaqnbjie q e 0pua.p q ua sw!sg maueq sq ap ugwana q
apsap m q 01 u g p u w w ! e w a o p w la WXQ esa lod o p u q 'prnunuim q ap w a la~w a f a anb le auqwnba lai un pep
-!unwtx, e1 ua ~eyciwacapap 'cmanpa ns we!paw 'pep!unuodo
uap sal /( e m m d sal pepp&ws!p e1 anb ermua/\sap q myfiqnau
alq!sod 01 ua u q u a d anb sqnugsa A se!a!nbuw se1 sapapaum
w o sa IYJWJIw!wed q w m ew-rl ap U ~ P ~ ! W 'mv ap u 9 ~ouiou ,e'le!= pepuri;3ac A ugpmpa ns 'w!peui ugpuap ns s a
- m a q 'auaueuuad o euoqcue~~ peppdemp ap q m q s ua -3e JW&SQ e aua!pw ' s q w j w i e q p seuosiaci sal ap ~@au!
seuoclad ap sal!w e opue@p'pepa!m w n u ua q ! m w w uw3 u g ! W ap muap!s un ap opepunua lap sahl s w a ua aw as
eun waua8 'spla!wqlod ap al osm ua 'e!wapda wanu wn
'oP~!YllaP u 9 W l ! W a t l aP leuo!sN u9F!UJo=) el *ltriOqt?lO 1i3U0!3W
-W9?261;ua u?!m '9S6'G W EZ8T aPsaP a W e oW@ W -npa 'le!m ' ~ ! l ! w ug!aw3au!
~ ns W& salqwap!suoo sefquansap
-se.qaym sauqa.urlaio ap o lenpwpu! anbydw! ~qm o!paw A pepa ns e u9!aela~ua anb '~e$uawo m!sg
Jeuopx le sa(q!sod sauqanloc se1 opuefap 'o!daid euia 'epe3uolard o aluaumwd puqaury ugpwqe eun mz8ped anb
un owcx, ugwna epa J e w e w q anb 01 ua o p w lap epuas wowd epo~e t q x q m d v p wap!sucx, as 'Aal e1 ap sol.y
-ne e1 sa wep p n b anb q ' w w q m n u ap apa -j 'TZO€Z Q L S Z '80WZ
swang ua 'QTEEZ "GO~QZ ' P ~ C Z' P ~ 'SZBCZ 'sanal =uo!3.1em
apaa al ap o u a q u q le sepelnau~seurne uaiapw anb 'qa~aoy -= ~ ~ ~ P ary ~ AP' u
~ 8w 6 ~OZJ~UJ
ap ~ ap m PP TWZZ
-auaq A pepuw ap sauopedn& celuw!p A ,,m ap sewea sq, h(e1 um as oqpynr o m w asa ' , g p ~ a d m q plap ug!-
owm sauop.ueitJo apsap lwo!me ueqqua~u!anb ' e ~ p wou . ~ -au! q auodwd anb leuopeu u . 1 e oqppnf ~~ un AOH
-!pieuaa aluap!sw la au<x,caiquioq ap ~eu0 e. p qtquwns
as anb sol aiqoc soxiaoum sol uwa sosa 'pepum e1 A e , @ x ~ ~ l y .oqmw epnp u!s sa anb 'iaoeq iod q q anb q
e1 arg qgsana gca ap tquam lep ap aiauew e1 aluawwupqH sa anb imlw ad uyqwel ' s a i sowam ~ ap e w o u pepn!a ~ ~ q
w w lap w w u a ~ u ! e PPJ!KI q aa ua e w asa e u g ! ua~ couiepa uqaen~!sanb ue m wed c.ao
-u!s ap o aoueleq a ! d s a mm e q aguq~odw!eap-rwA a s q
'sonpapu! ~0.40anb &w ocnlcu! a p@! wepunuaid Ja.ngim q anb apsap so- muapes ap s ~ w uwtxqj
'Jouaw peppww 'soWse sopeu!uuqap ua ' l a w apau *ade
-uawlqaualod onpF!pu! un sa opqmdema .@e ap ugpeau eun CE6T JaiSnqiW al
aAwa!s u q d w ! s o u ! ~sosa
~ . ~s a u 'cop!nu!ui.p o sope!s!l 'sop!~ .asim@ap w d sepani ap ell!s eun Jesn ap sop
-W!O U ou ~ n SO~Q~R-IWS!~ ww S W O W ~ e ~liqu-10~q u m as anb collanbe ocnlcu! 'uwow ella ua anb co( sops
' = o m =Iap ocpaiap ap ~ W J W P w n w t y d ou m b ' w w 'epuapuadapu! qqocqe u m. i uepand sella ua anb wed
-Wu9m = w n h e A wodsuu -np seqanu sowaepe o s o u e u w u w 'sowwg!poui agi W
IJ WPW W =W ua ~ u q cow lww uoc oueueqin le A -!lmeun le!= u9!3aÌu! al !u 'aaldwm yas q 3 w m
8,
7;
que debe iglalaroporhniidadec.Si bien las ideas
que viene a modificar ei Codigo de E d i c b n de la Ciudad de
elsusW%oideolaglco&laspmieraci- BuenocAKec.
I estado en esta cuestion.la idea & @mkiaden si mismaNo podem& dqar de nornbrar a la arquitecta M& h-al, al
laarestibifundmetW,queeslai~. arquitecto Juan Giiii y al i~quitectoGui#ermo V i , mtm oQW,que
"m@#&
lichal las ideas del askbncialismo cmgind, que nutrieron el
fueron implplsores y creadores de conciencia y wntmidos concre-
m r t& esa primer etapa han sido superadas por otras que in- tos para la rnaterializaci6nde esta ley, durante m k de d i a Mos de
tritpin 8)Mdara la persona d i d a a tener una actihid pcrcofi- t
ra m hasta W aprobacion.

"'1
ndiente, a no esperar W del estado y a poner en juego La ley 962, desarrolla exhaustkamente ias nomiatiwasa que deben
su VO(u y cmtidad, dentm de una idea ciara de integm5On. sometme lo6 n w pmyectos y las adecuaciories de edificios
iPwo "ue hablarnos cuando nos rekimos a integracion? tarrto p & i i i corno privados eri f w i c i de garantkar la accesibili-
dad para todos. T a 6 avanza en la defiMcion de eiernsntmten-
dientes a la orlganiracick del espacio puMico, p m pcxbfmos decir
supone un proceso de restau- sin temor a equivocamos que la ley W pone d htksbà @ntodo
irno de sus capactdades fisicas, rnentales, socisles, io que suceide de la Iinea municipal para aclientro, W n d o muchos
, y econhicas en aqudlo que transita de& la cama espacios en bianco en lo que refiere ai espacio p6Wim,tema toda-
a plena. La aceptacih de la realidaci con una actitud via p e n d m que lama a su i n s 6 naturd dwWo del 66di de
Pianeamiento Urbano.
adir al d i , a la familia, a Eos emplea- Daine las B a m Fbicas, exprwih que nFnr>Jwcra a las barrerasar-
do) quikctbnicas, lac que est& en el interior de krs dficiaS, Ias barre-
clbico m urban'isticas que se rnaniffectanm d eqmcb @n gmeral,
de sus posibilidadec lasbarreraseneltransporteylas~enhoomunWi6n.
Lacbmetasuròdsticassonlosi~qwp~~IP
sido deiìnida como el "estadode bienes- infmesbuctura, ei mobiario utbarto, y los espcwias @r-
Iny no cimplemente como ''auseneia de quizados o no) frentiv a ias persanas con dmapad&d o con cir-
enkm+dad". ~ncnc~discapacitantes.

La Cqc W2 del 5 de diciembre dei aiio 2002.


o
' qlq. o!- la W lJ9!=n=pe ap 0 w a ! w
-agueui ap 'srsnanu ceiqo uew=B A uwueid s o w ~ iWW!P ! ~
s q qeu@po opesa ns ua cescx,sq uefap aidt.uqs cxi aiad uaey
-ai A uadwai 'wa!upaweui ap sk%iadwe sq wixmaqqnw!s
-1-' =W IJCo
u g a w w u ! s - s e ~ a p a ~ i d ~q -' 's=wa
,-sopo~wed ap pepyw mfeu w n ap ou!s 'm -ad 'W 'sloqii3 'san1 opuempao 'osn (apu q m m q ~ iad
!aedtws!p lap cauop!pucx, sei ap w e l o s as ON, so (
o p uw p a u '
s 0ui.u sol aiq==~uaPns =m=
m a w o s w w w n col ap =&=!P =!m A c.ensn sol *-wanl O C i w y l p a u ap
da o~olemd?Wm q .P eqww lem '~opolw d a l q m m IJCo 'wm Wm=JmJ!q.l?d o!=- P ii3
-Waas anb wed saiw souang ap q ap o q ~ wo ! d q la o@
-y-iunl ua soueui
wmpeA ap el enb 'sopene a m w qS O U W J ~
umua sou anb al e ssuawu! W Q eun ucx,lenugum sowqap A
-=w1ueqrn ===-l
ap uqsaidnse1A ap qcwuasatd a q m ( aua m n s
anb sauopw sal ap ug,isrt.!p e1 wawepenmpe lep so-
-s& =.p so( ap sww~wsuodca.~
se1 ~!uyapa~ A w!lqgd p ua sauo~wawqu!se1 ap ugp
-eu!pmoo e1 auoo 'sgmiqmgs~! sauopsm3 ~ a ~ l o ssowaqaa
ai
'Wwn w ~ w - ( d ap @!m 13 =W! uapanb
EJ~LJWJap ' w w 0- la @W Z% Aal e1 ap m!- =I
q w e s a p sowaqaa =ouiqwpp qqpnpu! mowm W!S Laxaue
un ou~m eA ou aiad ugpixym q ap lap ous!w odlem p
296 h el J ~ O ~ J W ! ' ~ ~ uosn WIdesaP
f Jol
sepiqse=J!mw=l
A:.

-
Prirner Tramo kite la h & i a M@h iSday'0lawa(Pi RimerTm-I--
'oiua!wed!nba opurriodimu! ( s o w sol ap wed mi ugmiedxa enanu e1 mlqo sa(msq e sadww sq ;y,s m w w w A smqp
n m a 3 apand anb e- q eqmesw as) 'm ucx, m e opuel -uad sq as 'qq!sod aty anb aidwqs A 'sosmscns u3 -
-WN '=e l- U W i . l ~ O ! W al A P Q
'2% 4 ~lum J ! I ~ M ww ~ u n = 'MI!~==e1m
,= -q *cauopnw =I= =l ua msellenh ap w w
s ~ l e l J ~ . a u Au P
CalwwuJWWJm: ,c o(=W =-l -1 ua e?lwawJJas olos gn.W el muw-!P

- UePueq"
'm PP m w n u q aqua qm anb w s a p m u w sedu~w
l a m a s s e ~ A ~ w ~ a r>Cole'w=a~w
sr;l Z'T a p ' e ~ u w - a e l -
-sapwagwe ' ~ ~ e 9 ~ p u i o o a i
ap ~ w w w o . u Ai ap -d la op ua -
I u~.ew!~ e( rapw e1mnB=!w W q auan
~ w a p u ~ ~ ~ w ~ a a p l a ~' w
w o~ z~l n~ e
q ~a ~s n u a ( q ~ ~ o l p u r r a
-Pep!unwm 'mjqgaLiaclcmrq ap se( n w m oppxlunlrJ ap -nlm
e01wJf-ul9~
!- el Ao8m-a~ ea!l.ls ~l'e!q'saiulguias=l'~e(~~P-~lfz
4 anb jeuo!wty-oqp!~eqedo~w??sapun A 0 3 1 Z e d s a lap
"I- Pww!Jd" weuwouap h 4 'lmua!q
-A~eiaqeril=,aFirsw
==j=w sns A www e p m v !puoo=iapatofiauiel.
'P.auwx, '=!lqnd eu.Pm W 'm!lqnd oi=d= l3P PeWIm al m el
ns trelpesap anb wuosrad sqlanbe A eaq la ua saluapw sol =sppwps
..
'Jelrn!W wP-4 'o(iw~slier~-A=m
laP zaP!nH el utrcei.1-0 ou anb m swa lJa(',.io, -mCaÌuaw!P aqua caleuownl -!W sol aP W pai tGl
ua ogas!p un ap ~ M . Q e) sw
'salWrne;rl=llm :
=l JwuJ!laPA m!lq?d o!-
,ua uan
W

-
'1euo1t'adpew- el A uopelmp q Icrco.u ap ahqadqo la uo3 ' ~a l P e(DA irpiw W@WW!U
- ~ v e l a q u a ~ w ! ~ v e ~ u a
=l colp!P w e w w = w w d ~
as o(os q u a q od A e p m ap stacm swanu sq e saiouadns o
caio!~a~u! s wu W f m w @ ~ dst.l ap saluail W =m .O~JWO!~ap u g m
ua UI!=IR~J?~ el W- 'Wap UJ OZ'T ap '@W wem q - -epunl w n d 'm~!qmu m =peuow(ai sa
7
epy ap P ~ W~0.lI ~ J!WW sa =ws!ueqin swa.uw cel ~ ! w u d n ~ ZPiazlm
"'sopoi eJed ePY ap PW!P eu-i ap wis * m = W P
J0.w =m .W pcwnoq P A el 'W=@= q W W ! ss
lap ~ ~ U O M PWU ~ ap m as W, :Wwa
m w u a wn 9 w mwl la ewwP IW le1 e1 o p u a u a w -' lap J o P
sourna @PP ~ P ~t?l! CapI oonqpd o!- 13J-W A JC-U WWP ua ~ e u o w d ap m !
ap e1 sa anb 'sopexve waw- w w a sou anb q e es sepaia ap oJoyaaap la 'o$uawv\edp iod
-uawu! e a ~ eunq u w lenupm so- A .mgqueqin w e q =WIOW=WW
ap ug!saidns e1 A quouipwd ap u p ~ ~ a s aet udg ! x p ~ua m n s
a s q ap u g r s r n ~q -W JV souiaqaa .- . .-=I sop
-aua weu- sedww ap u g p m ~ s u wq q u a %auodaid as
'=m= -W 901 ap CaPWlM -lan!u aiqos ue4uan3ua as anb sapai~!pa
-esu se1i!uyapai A oalqqd opedsa p ua sauopuwualu!sq ap sol ua enupm m qeuanbad eun e u q u w waam o1
~ g ~ ! p i o ce1xoww
, ' s a t e ~ m3- ! w o w cowaqaa s e q m a A ci?dwili u m sapyusap sol anlansr&i epwl;jas q .
r
m
' e p ! d w w ! u ! ewcy ap puomd
'oueqJn ugpelna~pe1 opuizgum 'm1 . u e uop~o3le wnfu 8 y d q .
aua!weaueld ap &!p93 la ua sopw%~u!uapanb anb eiauew ap mpem al
'0311qqdopedq la apeq zg6 e1 ap sopuaauoo sol iellaues epol ap &q 01 e sepueq s w ua w p as qW U B ~ aa
-ap sowaqaa -ows!w lap alq!pnpu! w e d owo3 ou!s 'oxaue un
o w w eA ou wad ugpeay;ip3 e1 ap lap ows!w odian:, le ap o w la W ! ap i p P lauoo eure;~. q q x m p
Z96 kq e1 ~ e ~ o d i osowaqap
a~! sand ' s ~ p j n uos
r souesap sg ai q auodaid as %epezp ap OLPLJBomauS
.e- pyu aqos w a m u a as anb
- u ~ ! aac w ! a ~)s!x ~
~aselaie~ s q -=e lap Wpnlosai e1A gualrisd ~ w ~ n u9! m a m ~ 'iw ~ qd
dwoo as swaluta s q -sopJeloqA m -we peptlm e1ap irioBw e1 sa ug~uema~u! q @pW@ o ~ ~ # g d
a~ 'paM1- un A auaugml
,
uius 'mmns ua 8 ~ a c o o eas so^ 0 0 A~os =l W!W pep93$%ue
: p q q eko ' s a u ~ swmwud m W ua wsqns w b ppe
w u w aclaw T 0- la W as GBS = u!m opdwafe JO~)
ap qwww~ A saam ap =OZ seurne ua 'W- sei ap pepplpousd ap A @@odo3
ap u g p n m 'equw2 esopleq efeq epa ap esnta y - s a p u m A seun8q u w rruoz
ap ugwcyun q e a w m d q eun aw o w la wawleu@~o 'wld ap W I? =p.ln~ W J O ~
W uepnpatd as anb sauopepunu! se1 e wqap allm e1 ap m!u p a
-cedsai u w sepemp sepa~anse1 uos sapepye~rxrwedse1 ap eun
glei6Grrad s m 3 uemwap A uauodw03a1q 'pepnp e1 ap sxsa~au!dsgw
~iug;hyoyua eq1euam.u as qlta ap a3m3 Q soweq sol ap oun ua uauayuw q wmod afkqed la A m a q O ~ ' J
'olltqueB ap aseq emnu eun aqos ugpmolooai A o1uawd. -eq lap samw ap pepiym ue~Bq .saitysouang ep laKqeu w n d
comentaban m una escpasicion dd pqeao por parte & i?emqusta: la cdie Reconquista era hasta,antsde estrrobra una ca-
i r g e n i e r o c y ~ ~ d e i M W . ~Ws e e m u y ~ , m ~ m y ~ y
las opiniones de Wos bs ciudadaios que se habwn ano- todo de colecti\ios. A la hora de buscar cxmenm para intewn-
rticipar, aigunos de los wdec baban tarnbién presenta- don, bs fwicionarios dei M i de Desairollo Urbzax> se reunieron
con Loc comerciantes de estas cuadras, pobladas de bms, restauran-
l h g r q x ~ d e t a q u f @ a f a s ~ e v a r o n u n ~ d e t u d a s ltaess ~ yhotdesSe~imronmriacreunianes~dondelo
por bs parbcipam y el M i de Desarrollo U&ano, a aquitectos les expkaron d prqeci~ y se escudiaron las dScontas opi-
Locprofeswnalesconespondentes,respondia~lasinquiiniones.Una\iroz*est~tdialogDfue-,ydquesRU6paracam-
b i d e s y s a g e m m s ~ U n a v e r f i n a h a d o s L o c d o a i ~ s eb i a r d g F n o c p u ~ d d ~ a p e d i d o . l o s c i ~ d e s d e
y se txmmmn nuwas rewiionec para que bs darsenac de estacionam- hasta ubicacion de arbdes. A lo la@ de
se enberen de las respuestasa sus demandas. este proceso, se fue buscando un consenso tanto m bvecinoc que
estasopiniibs~debscnicecserno- quetianladxacomomLocqueenun~r~noestaban
~irrtroduciendomejom, y pudieron de esta manera continuar a f w . &e ptoxso fue m y edoso e induco uni6 a loc distintos co-
&con una satisfaccion rnucho m ~ l dey la~ ciudadanh,
~ cuyps tnxckks, que una finaiizada la obra ibmmron una hdaci6n de
~fumeccuchadocysducianadocenloccambiosdebspro- ~ntesdeiacaiieReconquista.Es~r,esbeprocesqparticipa-
loccnicec~adiintoM\Eelquelasviasddm. h a j r u d 6 t a m b i é n a q u e i c s ~ q u ~ ~ n i r a r s e p a
fundarnental parque, en estos casa, la parkipadh ciu- buscar mejom y perse@ un i 6 corniin.
paramejorarlacalidaddelasi~.
Cabe adarar que en los tres casosque hemosapuesto antenonnerite,
Rloiesd- la perticipeckk~de losciudactanosnoJolosedian8esdeoomeruarlas

""1
del
ma P n M Peat6n tiene corno ob@w prioréar la circubcion intwlRncKKies sino que oorrtinu6 a lo
por sobre d trhnsitoWiaAar, desdentandoel mismo y des- ciudadanos eshn/ienxi en permanente contacb3 m funaiomrios
viamto%transportepublmalac~arteriac,mriasdeeltascon d e l M i ~ & D e s a n o l b U ~ & c l i a l q u i e r p ~ o ~ ~ u i e t
de k misnruas, ya que los

del aiio 2008,hubo que pudim surglr en plena obra.


baJocodoacodocon
buscando consensos Acupuntura Uibana
I Este~~~endistimpunh3cdelaCiUda
conelobjetivodegenerarnuews~verdesy~deespar-
~ I ~ l a c a I i e C a ~ u n a c a k d e 2 c u a d a s e n p i e n o o e n mc ,i m ~ e n p e q u f i a e c c a i a . E n d r r i o 2 0 Q 8 ~ I l e v a r o n a c a b o
porlqo, fue la primera obra de pmgmma. Si bien Loc frenthtas reunionec peiucipatrvaspara api= bs proyectocde acu
eran F, casi todos comercias y oficinas, se hizo un trabajo "puerta pbnificadosen diintos barrios En d CGPC 14se reali
a p q p " a io la@ de tuda la c e . FuncKKiariosdei Minisbrio de De- dei de Santa Fé 5111.E .el
sanal# Urbano fueron apiicando el prqecto, mostrando renders de a
9 q u e d a i i a terminado y eswchando diintas opinbnes. S i bien 4
ia nqvrfa de los frentistas estaban m y catisfedios con la se EctasreunionesfueronooordinadasmlocCGPC
re&&on aigunos m m b i i a pedido de ellos, como nNelacio mismas fueque k>s ciudadanos pudmn W
W de aigunos comercios y cor?imii de baldosas para opiniicon~almicmo.Enlastrec
un khsw de diirios afectado. O ~ n s fueo de l W ?y la o rticipaciondel bamo y losciudadanos putijm
dIs-. uietudes, que fuenxi contempladas C
.
l
&
{ 1
A ~ U I O U BpE?3 'm SD1
ap quadw! e1 u e y e d w cwmgqmq A swysncpe ap peps~de~
-sa!cedsa sase ap ezqwq q ap stwwp e amBy uve oyaqp un -!&m a seda iy, o
e uaywai sou 'souagd A sowa~' p w arello) ap W& ns u w say~i54lm-asns ua
'Pw!@nP ' u W Wm dW
-p!pu! ns uasayueui sollo. sxmes A AeqpenBe ' s y ~ q w oouicx, q ap s w g ~ u~ 1 3 ~ m e
LswnBgsamq ap un ap q ~ e . 4a
salquou sini@!~ anb s w a w stamcim3 so( A w q souiry sol w y u e u as sanhiad A s q m sns ua muana ap a.!d Q
SCHINUS MOLLE CHORISIA SPECIOSA
Aguaribay Paio borracho rosado

ERMHRINA CRISTA-GALLI TECOMA STANS


Ceibo ;uaranguar&

LAGERSTROEMIA INDICA
jp6n
>..- .
..T-. < ,.iL. .
oueua oiaJey
VNVN Vt11801 Wtlt10dSOiiId
Entre Wtgonai Roqw Shenz Peiia y Residente Juan Domingo P&n
Equipaale aoysc80: Arquitecbs Carlos Colombo y Mejandm Laoiana (Ano: 2008)

La l a 6 n del pnqecto abarca ei


' C~M'CIS mtm D i i n a l R.

I
k t i a y la calle Presidente Juan
[aQfFljiPerriwt,
g~ rxmdnuat'ido con las
cdx@Spmli~enelAreaCenbal,
tenikmd~ como a$JeQR.ro genera1 la pues-
ta en W del sec4or y ei mejowmiento .
, d
l

Thi cm&& en ia MaCi6r-1


d e ~ y ~ p a i r a ~ m l a
pa&rt&&h, utilipandase el grani-
t i i l n c B n i a q u e definevisual-
:
mente d tmmR VBhicuiar reJtrin@doy
la baldosa las areeS exclu-

Cab clwdma~que 4 mprendimiento


t i ~ ~ ~ ~ ~ a l a s ~ r i c t a s
c a m o a k m ~ q u e ~ a n s u
a % & k i ~ y ~ e n d a C e a ,
para.Jlas un ki&ar de pa-
m-Y
"t *.'
-i.:.3.7
'i."'
,.. .>$.. i

$s ..I.*.
C,; du:P
:.+';'?:
La Direccih General de Proyectos Urbanos y Arqurtecbra reali& el Con la ampliadon de vereda en la esquina de Nmm y FtfcaizloGutié- .
proyecto de adecuaci6n y completamiento de la obra ejecut;#la en el rrez, al i m m e n m su superficte se disminuyd el area de caizada sin
6rea por la Rirr?oci6nGeneral de Obras Wbiicas a im.4~dei !%gmma funcionalidad ramlorinandose ademas el espado de ia esquina, cuyo
P R Y M ti^ y Mantenimientode Aoeras-, mediante ei cual t e j i i ocupa un edificio de gran emergadura, y generando a d e d
no pudn m- el ptwpcto tal cual fue m- por esta D i - una darcena de e s t a c i o a~45 grados, que con la aprobaci&
ose de esta manera una wgunda etapa. de la Di& Gemral de Thnsito permite regularizar y orckenar una
se mali dando recpuesta a io s o l i por los situaci6n que de hecho se produda.
vecimdieMb&d m u e a lra& dd CGP No 11,y la propesta in-
club la pm&a m W r de la Piamieta Wdliams y su m m o -Ritardo -W1% obsmaciones y dei analisis del sistema vial, la circukm6n ve-
G~~ mimCuewrmy &. kxm, vereda lindera a ias vi%, incluyen- hiwlar, las y de bs ucos del suelo en el sector comprendda
do la ~~ Cambiasso y la ampliacion de wm&s en la intemx- entre P. Larano, He@era y Cuenca, dentro del cual se b l i z a un sec-
ci6n de las ca#es; Mmm y b r d o Gutiérrez, lado notte. tor del proyecto solicitado por los vecinos, se ha concluido que en e1
area indicada, la tmrtsfmmdbn de la calle R. Gubérrez mediante una
En io relkmm a ha b l e t a VViliams, d proyxto od@nalcontem- ''arte& de tramito restringido, debido a la escasa circuiacion vehcular
plab califloar a Ca calle Ricardo GuiAmq errtre He&era y Pedro Lo- observada en la rnisma, no afecta mayormente a'los flujos pasantes,
zam, de uso W w l a r restnngklo, obteniendo la p@abmdizacibndel ya que e x i m demteros aitemativos.
-paci0 pubiii entir?kas aceras de la plarioletay de ia Estjxtb Villa En el Boletin Oficial No2570,dei 2 1de Nwiernbre de 2006,se publi- '

del Parilfue, pues se uniffcarkai los nivielec de calzada y vwedas. Esta c6 la Resotuci& 57 por la cual se reglamenta la vebcidad de circula-
in~icinnofuemlizaciayeclacfueseo~ahora. cion de la micrna, 6 Km.por hora, y la caWici6n de la alle Ricado
Gutiém como arteria de ~~ restringido, lo cual no implica prohi-
Ei pedido de unifitxch de las aoerac se e n c u m furidado en el ob- bicih de tramito, sino que se debera respetar la normativa que deter- .
de los w3~5nosde taalomar la plazoktagenerando una seaien- mina la docidad a la cual se debe circular, manteniendo el sentidode
cia espciel wyo eje pmepho comienm en la ectaci6n y se continua circulaci6n existente sin aiterar el derrotero habiial, sino potenc'kndo
en ia p b , ob- que se comparte por conctihiir una midente rm- la calidad de convivenda en un area centrai del banio y la caiidad es-
lorizacih del espzici~pubtico de un W r residencial que integra en pacial de la micma, cumpliendo con el o b m inicial de los vednos..
W tejido a ' i e s t a~b l l e c~i r n ~edu-ies, adem6s 8
Ios equipa- de cub. La misma nomi- pr& e1 pemiiso de estacionamiento genera1 de
~ ' c u l o sa 45 gmdos durante tas 24 horas, jm a la acera izquierda
Actwalmtmte se pk&a e1 uso de la p l a e t a con una wmidad ptin- y en la d h n a coratniida en la calle Nazarre, e m Argerich y Ricardci
la unificacibn y nhlaci6n de las veredas per- G U u a a e~c.asac100 metras de la ptamceta, p u s corno se men-
mio&@m un e&ack publico cpie ptmda la Rsribilii de ucoc ciona anteriormente e1 proyecto ha contemplado la ampliacibn de la
al sumar a h acfhdidad infhntil mencionada otras de ca~5ctercfvico vereda en la esquina de R. Gutiérrez y Mazarre a eWos de controlar
~utturzil,las wales haiiaran en la nueva piazoceta el hbito f i c o pro- la d i m i 6 n de cahada en esta interseccion posibilitardo un ctuce
pio para dasarrollarse en condiciones bptimas por la calidad esp~icial peatonal m&ì seguro y evitando el estacionamiento en equina que
--.4;,*-d
q
'Ci
r. .
&<
'ti
?l \
En este caso ei o- generai fue la puesta en vaior de los nodos
d i b u i de ~J&&D dentro de una estmWgh de inter\Fenci
.,
para potwiciar el ppr>ceco de iyxxiperacion de punto5 referenciales
-i) en la Ciudad de Buenos Aires.
La remodelacion de h averiida Lanazabal d i respuesta a uno de
los reclamos m& i m- de loc wshos de h m a para re-
cuperar una ficonomia mi dei espacio p u b l i (h ecuacion
natura1 por artifkbi) a partir de 10s linearnientoc del Plan Urbano
Ambiil.

E1 pmyecto implico la aonsbuccion de una pkdeta tipo boulevard


en eje de calzada d i de ias cmierrtes vehiculares, que brinda
Iugar de sguiidad para el cruce de peatrmes y prolonga el espacio
vwdedeLaphza~cabreiacalkGarcEadeCassio.
I
En Iimgmmies ei trabajo consisti6 en h constniccion de pla-
rdetas cwitrab qwe termina solbre la tram m a l que co-
rrespmk a cada htemcch, y en el rediseiio del paisaje con la
incorporaci6t-ide setenta a l a m populus nigra italicum.
I
E n t m Mercado del Progreso
Av. Rivadavia entre Cachirnayo y Del Bam Centera; Del Barco Centera entre Av. Rivadavia y Av. Juan B. Alberdi, y pasajes Burgos y Coronda
Equipo de Rayecto: Arquibctas Lillana Guerrero y Sandra Tuya (Aiio: 2009)

La Direcci6n G e m l de Prop3os Urbanos y Arquitectura reali-d la


propuesta de puesta en valor del Entomo Mercado del Pmgnm te-
niendo como eje de la i m c i o n el "Mercado del PmgesY y los
pasajes del 6nra -P- Burgos y Pasaje Comnda-.

Haciendo un poco de h i a , cabe recordar que e19 de noviembre de


l889 se inau@raba el mercado constniido por la Sociedad de Pro-
greco de Caballito, u b i o en la calle Fhvadavia esquina Silva (hoy Del
La unificacion de las aceras se encuentra fundada en el obj

del Pmgnm.
- - d~
constniir la revalorizacion del espacio urbano de un sector "~siden-
cial" que integra en su .lido un hito del bamo, como lo es el Mercadc

Ademh se percibe en ei enbmo la carencia de equiparniento adeCua-


do, la iluminaci6n es insuficiente, se debe completar el arbolado u h -
no, fabn mtos papeleros, los colados se encuenmn en mal estadc:
I
l3am 0 ,
frente a las casas de Ocantos y al lado de un edificio y/o deslucidos; situaciones estas a las cuales la intervencih mencio.
en tuinas. nada dio respuestas. La u n M h y nivelacion de las veredas perniti6
generar un espacio pubiii que potencia la flexibilidad de ucos.
La apettm del Mercado se realizaba para contribuir a solucionar la ne-
cesidad de abastecirnientode la creciente poblacih &l bamo, y hacta Los sdados de las veredas con de loseta granitica de 4Q x 40 -64
hoy continua c u r n p i i i su funcion. panes-. E1 sector de calzada en tos pacajes se materiahz6 con solado
intertrabado 20 x 10 x 8, entre solias de hom@n, en las cuales se
Ahora, ei oi$ethm primordii de la i m c i 6 n fue cuaiificar el espac colocam bolardos para dar %@ridaci y dernarcar el area de wreda;
piibiii de la ciudad, recuperando el comercio rninorista y las a&- se r e f d la iluminacih peatonal con famlas omarnentales, se colo-
dadec vinculadas, rehabiiiindo funciones de las calles comerciales, caron rejillas de evacuacih de agua do& era necesaio y rarnm
impnmiendo una wem didamica a la economia urbana al consolidar whiculares de horm@n.
las iderr(idadt?sbanbies a W de sus sioos de interéc.
Se apunb5 a muperar lasvieredas como Iugaresde lx3nsit.o peatonal y La arborizaci6n exisbnte ectaba compuesta por fresnos y algunos fi-
encuentro con una renovada caiiid espacial. c a . Estos ultimos fueron retirados y se procedi6 a la plantaci~nde ar-
La intervencih contempia unificar, en 10s pasajes, d nivel de c a M a bolado urbano: fumo b m en Del Barco Centenera y en Av. R i a v i a ,
y tulipaneros en Av. Juan B. Alberdi, cornpletaron la forestacion.

Il!
4 n,, I
I
.
a h .
-* -?
i ; ,
- - 4 .H~J
r y L,'
--
-uauo ap A q!wleuas u w salwtn ap u ~ p m l o q o W@ uey a~ 'W
-wwvaakuaip ap W e1 W odn m~mvlshw.tap w n wqpau ap 'wme
e aonpucx, e1 A ~e!ay.&ns en%ela u&bm anb 'u@uuoy ap ~ e l map w o u ap
~ apaiw\ w n u w allm e1 ap laqu e @laai as woxd
d
-moxau un ~ o sopiun ~ayuoreq lap efeq med e1 ua sacap!wns sop aotm Q ~ u a e a sol
d ap atnBs A opowp o~.w p iuwiad wed
u a t w l w as anb eA coo!lnyp!y salepntn sol a u a ~ m ~ @w!ysp 'ecpue spaia/\ eun uoo
~~ aru3 p eqpa as allm q um wnr
-1
-0U ou3. w
laP sey\=l ORCIlaug lap SWqO ~ l , a a t J j ? W lq 'urqle W w !
.Wq ap w ~ d w aqus w m A a l w @I ap afa I ~ @ PW so@
peppow e( uwadsa anb sona s o w a A salwaa-- - ap oln%ugun wx, selalwed se! z auan ~umcutq p ' m a alsa Q
s ,L
. ,

2T,y
ZC .--
;;,v
I,,

6% '7. .-

.
..m,

,..-
I'
/
I

,-...
'
-L
t
-*,
l,
' ' 1

-,
_
<

-: - -- . a-?
Desarrdlo urbanistico Villa Pueymdon
N!!
V I ciei Ex-Fenocaml M i (ami T.B.Al , Nazca y Gral. Atligas y
Equipo de hyecim Arquitectas Libna G u e m y Sandra
Obcpo San Alberto, Boiii, Franco,

Ei territorio de la ciudad de Buenos Aires tiene una aita ocupaci6n del El futuro parque se situa a lo largo de las vias y la nueva C
suelo, dejando m y pacas tierras vacante que pmitan decarrollar La dictribuci6n en plarrta se organiza a partir de un bouleva
acciones urbanistiws. Esta c a m i a puede no obstante ser mitigada gran vereda por donde se accede a senderos que van Ilev
a t r a 6 de la incorporacit5n de tkms de propiedad pltblica que con a una serie de recintos tem6ticoc para contemplaci6n, j
liberadas de los ucoc originales y pausibles de transformaci6n para deportes, estaciones aerobica, cultura y actividades bania
destina& a otms usos urbanos e n 10s requerimientos del desa- crean reconidos cambiantes a traves de un camino serpe
mllo de la ciuded. paralelo a las v i a que se desarrolla entre e1 pasaje ferroviario
la estaci6n.
Bte e8 el czriso Ue h piaya de Villa Pueyrredbn , donde se incorporan
al Bido u b n ~tierras
, femviarias. Loc materiales y e1 mobiliano a utilizar fueron elegidos procur
armonizar con la propuesta paisajistica y aquitectonica. Se
Los oi$dms.dei prqmtc~fueron: p r o m r al desarrollo urbanistico en cuenta la simplicidad, la funcionalidad, y la resistencia de co
m
de la &4( de @r@s de la Estacih Villa Pueymd6n del ex Ferro- asequible, de facil y accesible mantenimiento .
cani1 M&q m m d n de nue\ras manzanas con la inoorporacion
de los qm se wmbtyen con la apertura de la via publica y la Por la creaci6n de 6reas verdes, se prevé una mayor afluencia
contiruiidad ck; bealles e&&mks y mdver problemasde conectivi- publico (tanto residente como usuario de transferencia) al parq
dad tanto w & i i c o m peatonai; mejmmiento del espacio pltbiico: De este modo, el incremento en la superficie verde se traduce
ejecwci6n de wr&s e incorporaci6n de equiparnientu y forestach. beneficio de la calidad de vida.
r!
I',
L
-osut?3sap A
'oased ap ieihil un sella wed asopuyaua3 ' m q la ua wgea~mA
Iwoqel p e p w e ns uellouesap anb seuosiad A sesurq 'sou!w~al
-uawmgpq uos ~a!w!puaidwap @u!p as anb sol B soyensn s q
. o u q n A 1eq. o w a p u m eue3lao srfu
uqmeiw! eun ,Be opuwaua3 'saleu!m sauo!unai ap A osuwwp
ap s a ~ opuewns
m A pep!lepedsa e1 u a q m anb sqm~ q3edsé
opu@ai$e 'sa~eau!~
sopw03a1 um s a ~ w p o q col imyun gosnq as
I
-1e3nl la euo!aodad u r n w a anb opyooai ap (ereu!~dee
-uw p opel ap 1pe. u!s o~ad' q a 'sauqunac ' s a p ~ o d wcauop!s
-odxa'wuq :sa(eu!mswanaua ap sa~e3nluac s o w m a n u s q
*pepn!se1 ap e w w q ap a u a p lepedsa u t p e t q s e!ttiwe w n
u- anb EaiWn sopedsa ap a618184 10d 'soty$emn N1u uqa
-3e4e ap so~unduos weul Iwauag epuav e1 ap sacwlnoq sg
-eauguodsaaiaueui ap uwa@ns anb
sosn sollanbe e sopempe squa!wed!nba A sopedsa iep ' ~ p q p
-~e3nlla ua opua@ns uaary anb sapep!=u se1 e aseq ua sauo.
-ury sns iepowmm o~gafqo~edpuydowm uauag 'weul ~ w u a 9
ep!uav e1 ap sawalnoq sol aiqm auaweaypdsa ' s ap
oyeq la ua sopw!qn s o u q n sgeo m a n u colsa ap ugpeqtaac q
.osumsap A oua!ui.edca 'oa;;ed ap ie3q un -aimie somum S M ~ T W I60( W
' S ~ U ~ W WQEI@
sella ad asopqatl;a 'trai9 ta W eq.eaau A lwoqel peppwe ns e1iqea A dnB?rried sapran s a r w 'W
uqp~esapanb ceuosiad A sepprq 'saipsr\ ' w w 'uos~o p
-!!m oCqw la 4%) as anb sol e souwisn col 'ugp!pa W -!
anb wua!w!puaidwa col ap oun epw ua anb euuq ewqw e1 aa -p !so
m o o i ~ q f l o a s e d ~ a p ~ ~ p e p r i . q a p t~~~u @
e ql w
e qa o u - e ~ w W . y i s u ! -
-map (wfwp 'ouwn opqoq~e A aluawd!nbe opu- -ape at.uii.nha W m e1
'qW w ) R l W Wq h P uji!qW !#"W! m Q
-saloqiy $01ap m n y e1 u w a u w!u.elqw un m W
A LBBWIJ~anb ou!s 'W uqauy eun w ualdw un W wIqb opedsa la ua W
anb wapew apsd!w m s q $ b w d ma p w
Q 'W!I -H w d u i . m 'cxlaqs%i map -.ad -v QI .lopai.Eig
w w e d e n s ~ ' s a l c a a ~ ~ = = W =A ~e ~l ~
~ v
wu . r r l ~ ~ 9 i . 9 n W w w ~
r n ~ & e l ! X l l = J ' z d l u o p e d ~ ~ ~ a p
-W!UJ!WUII~A l a p ~ e ~ ~ a ~ ~ o u ~
WU;J)S!= w e ap A epetrrrrr u~-ioy
esouuay ap sw\3dl38F?upm O W ~ P%mmwb.wA ap W- 9-a m
~ 8 0 0 ~ : M m ~ ~ ~ ~ m A ~ s n w~onyiibqe 3
J- A e m w -Nwm 1-0 Y
Entre Av. Cordoba y Dr. Ricardo Rojas
Equipo de Pmyechx ArquStectns Carlos Colombo, Liliana Muiior, Alejandro Laciana y Maria Silvia Casaiias (Ano 2009)

Las obras de la calle Reconquista -entre Dr. Ricardo Rojas y Av. Ri-
vadavia- e d n incluidas dentro del programa AREA CENTRAL del
Plan Urbano Ambientai. hoy denominado "Prioridad Peatdn", que
tiene como objetivo generai priorizar la circulacion peatonal en. el
area centrai de la Ciudad.
El progmma se sustenta en la necesidad de dotar de espacioc de
trdmioo pehnal seguros y de calidad a la poblacion local y visitan-
te y a aqueHa que desarrolla sus actividades laborales o recreativas
en ei A m a
Las W fikena que guian el desarrollo del Programa con:
amgu~lctrla awedbilidad para todos sus usuarioc -en linea con
la Ley 962.
garantizar esp.ack de convivencia entre vehiculos, peatones y
c i c l i mjmr y tocuperar las condiciones del ambiente y del es-
m 0 pliblioo.
poner en vaC0r rewridos historicos y elementos de identidad.
El proyec2o induye el redisefioy la refuncionaliraci6ndel area, n&-
lando amm wn cdzada, se ensancha la vereda que puede generar
expansih por parte de 10s wrnercios, incorporando equipamiento,
alumbrado peatonal y arbolado urbano, con d objebvo de atorgar a
los sectores inbmennidos el caracter de paseos pijblicos.
Los ejes Reconquista-Defensa-Av.PaDicios; 9 de Julio y Avenidas
Colon- Leandro Allem, fwman parte dei Corredor Verde Norte-Sur
del h a centrai.
Este Corredor va vinculando Plaza San Martin, Plaza cie mayo, Plaza
Dorrego, Parque Lezama y Av. Patricios hasta d Riachuelo. Alli est6
pe
rvsoit mejmr la conectividad con el partido de Avellaneda a tra-
v& dd futt~roPuente Roca-Patridi.

A la k4cha de la e d i n de ecte libro, estan en ejecucion las etapas


. l?etmt@m Il (Reconquista entre Av. Codoba y Av. Conientes),
'cuya M w n est4 prevista para Mayo del presente a b y Re-
wnqubta Il1(Wnquista entre Av. Conientec y Av. Rivadavia).
L .-
i . . '?
: ), .
-%'. :.t '. I
ns i>guanaua 0yq.m-I m!lqqd op* P anb ww rxrara?w#zy
-s!q ap
* ~
c ; ap
'
'-W ua 'epelwm
pepnp q ua u@o uaua~anb
-pep!umuoo W epp~q R ~ a i g p
-epnp sauopqai sq e e u m pepepm m q3uwodw!
"Wwnqns al uealoqui!sw9
.-- maP A w w
11 ~a803sa
sepe@ajW sauopqqod sns A asimpadmd w uao sns -aJ SOIO -soo!1qpd so!aedsa sns ap q-
sfi ueq seuwpuieéwu sapepn!a sesmwnu 'peprjw ns epq =I ope11aili3sapuey = w n sauo.81.?3 SI 'wq~eadaaui
ewasum uaq swdana sapepnp se1 ap so.wa3 so( anb stiqua!H ap A u9!3- ap ~e&il'wlqqdo!aeds 'W o!*
'Wmw W m W W
uos 'oa!lqt~do!adsa la A sqagpe wl ap q p e p ~ e(p ' o q o ~ m
uwajnbu! ns u w 'pwnp q ap muso IaP pep!lW ap eP!W q
Eeuaqin
n~.u ap o.!pw @q al -uauilw!pa w.lap anb o w w a lap
3 0 A~ lepedsa u o . ~ p ! d s aain opuewpwuasap 'saqod ap
W# ap u g ! a w ap osamd p aundiaguoo ua lap& e uau
' e w a d e1 ua asep ap ccrlan3 SOJIO A saqnp-&unm sol 'sop
w w =i ap MJE P 'WEQtwowwfi @Pcwnd P apsaa
-0ugeI ua3uo ap pepp*! ap pla m a s ~ n i dua
-grod s!(odwauie1 opu~p.l!q op!uan ueq euol.o@ue pepnp e1
1 w n y a ~ a w a ! a 'sop!un SOPW sol ap aw!p==a m1
I? uqes sepwanyu! w n u se1 sepeqp seurne m y apsap
sa.^!^ souana ap pepnp e1 ap souiepod!~iod epqlerilda3uoo el
'mw
saua3yo sns apsap e w o!p epuaurr3iad alqop tr~sa'couepepnp ep anb ( " " p e ~ ~ o o l'tripemw
o 'mukp)
11
ap epb ap sauop!pum cq ~acuacaidA oqlqpd o w s a le JWMI q ap spw.4 e lepedsa ug!sa~dxens e ~ ~ a n w 3
-
'a ap
3 RIedOp!qa3uo3 o p w op- 'owmurap oo!lq.l 0 ! 3 W - m e e1 A lmw la orw e p e w 'ewpmw u g m v @%I
'
-W U~!.PW ap 'm.
q ~edu w n u g ! w w % ~@I owoo w s j u w n w e u ap WWP couepepn!~sol c o p o ~ap e w w 3 pep
l ~ ~ w 1~0s wn
)u BI oluq 'uplode~ap @!pp p ua c z w m ~ ~wdsu!
~ n ) as o p e ~ ~rnuuadW pep!leuy eka leu@uo txqod ugmz!mBo eun osmbd
d oimdsa lap u ~ w w u m q 'euawa-ooaia pepnp e( ua u@uo ('TV) IA o@sp auanp seuay ua e!awuiap e1 ap w u i @ n s Q
s ap ao$a
~ m a p o eun
na politica ambiciasa de transpwh pi~biieos.knpltca c o n ~ b Klac
uevas infraesbucturaspara presen/ar el futuro. Un futuro donde ios
a nivel cruzando rutas y vias del ~ r r i l las
, a u t p m s so-
las avenidas urimnas de 10 caniles de drwlacib, no
ue un mal t+wmcb. b m o s im calles y las avenidas: Vefedas,
& cimtaciipara transporte ph
bt-6 también que recobrar el contro1 publiw del espacio comun. fmgmntacion del espacio phblico
mo aceptar que ios bienes del dominio pisblico, las acerae, =n M a b para =parar estas diferen
realiios por 106 vecincis. y satura Io&biwaies del dominio piiblico.
espacio phblico debe ser conwikb y reahdo por la cdectMdad Los mojom que intentan proteger las aawm &e bl
ra la cdectividad. En ias bakbsx de vereda, cordones, sumide- mpeligmm para 10s peatones, en partrcwtar
luminarias, bancos, ce&os de la basura, vqptmion, ias ciuda- edad: m aumentados, realzados. Se vue
tan su grado de w h urbana. diipa&adas visuales: se los recubre con
i ~ e n B u e n o c ~ . F u e d e y d e b e W a s e r t a . iLo escalada no tiene Iimites!

Pero emnces, ciertos escolios tgndt$n que evlmse. ùespub de AsP, d ~& p & S i es la imagen
décadas del todo automovil, la Ciuciad de i%&como
, tmt~ atrpis, me@ el eqmio de una sociedad in
entro en un proceco de paHmci6n del wpacio publii. Estx3 pro- nes p ~ wbre mlos lugares de libe
ceso necesario y lqfbmo, c o m en pri\rilagiar los t r a n s m m h do y cada vez menos po
publicocy las circulaciones no ~~~, & s g r a c i a & m ha por si mimo", donde nos cruzamos sin m~lzpaa
culminiido en ,una s o h tzspmdd- de h bnes del dominio Cada W m ebnocrauco, en suma.

CanalrssCony

It
Veamos los parques publicos: Espa& de- para los ninas altre
Oa 3 atios, otros para losde3 a6aMs, otros mzkpara losde6a Los espwios piibticss son el lu@r de re
10, y para 10s adoltscem espmios pias pt6cticac deportims, nidad. Eifw W & i n 10s valore que esa
para las personas de edad.. .y hasta para los pm. el producto de un esfuem colectiw. La calidaci eEe su
Los parques y ios jardines se t r a n m ad en una yuxtapogici6n c o m i 6 n , de sus matwiales, de su pwennictad, W wlur de uso,
~~
de espacios e s p e c i a i i i y s q m a d por
~ ~ cercos de dan cuenta de h confianza que ella tiene en el fuairo y IL@%que
alambre. se le da al vitrK junm.
~n est0 san un ptqmto coledw que debe SH cnmpWld0. S6b
Recordemos Ias piazas y jardines de W- inihncia donde todos cuando ello acurra tendmmos eqmcias & Mm,&i-, wpsliva-
los usuarios coexistian en el m'mo eqmio poliilente. LAcaso ya lentec, generosa Espacioc de intecambioy cla ca- mb.
no sabemos vivir juntos? Espacias pUbIim humanizadosy d e m d c l l c .
En el marco de mi trabajo de urbanista, en Francia, cuantas veces
cite como ejemplo las plazas de Buenos Aires, abiertas dia y noche,
mientras que en Pads la inmensa mayotfa de los espacios verdes de
m la ciudad esGn rodeados de re@. C u h grande fue mi constema-
Los Parques de Ciudad Universitaria en Buenos Aires:
nuevos territorios urbanos naturalimdos

La6 gjri3mdie-s U a d e s wntempo~neashan acolucionzido hiirica- ciones t&cas y materia1 de proycstm ds pequefla y gran escala
me* de cilos m m m s digtintac. que operan como ikctores de contro1y corre~cciho con objeto de
propuestas que se insertan en d seno de esa comente casi "auto-
Por una pa%ehan m i d o y se han trarisformado influids por una noma" a la que est4 sometida la feaiidad urbana, intentando onen-
md de suwsus eqmdneos, muchas vece impredecibles, por taria de acuerdo a preoeptos de racimlidad y a las evaluaciones
t k & ~ l spdtims y l&dcm que Mqan los carnbios en la mlidad y propuestas de las disciplims proyechiales que intervienen en su
mial, economieaa y OLPthlml, y , tambh, como consecuencia de formulacion: d urbanismo y la arquitectura .
una evolucion exmmcional que, de mmem d i , va ge-
dmiada e1&mitono que respon- La primem manera se m n i M en las gmndes methpolis con-
de a la expansion de cm fron-temy a lais mone%que generan las tempohneas como una realidad azarosa que surge paralela a su
multiples necesidades de crear un espacio habiibie. crecimiem fuera de contrbl que se m a n W corno una mancha
urbana en las h m6s densas o como un cwijunto de m
po-
Por otra parte, las ciU&lbd@m n objm de estudio, de especulzi- bres o de b i m m r en los cinturones suburbanos.
.wwqey -sa aua!w.ai:, la em~oidanb souq!l!nbasap sol i ~ o e o u?mwm
sns h pepnp al ap epv e1 ua iopewqsuw A o ~ ~ s a:,edw!
od OCKZQ ou!s pepn!:, e1 ieyqey wed souesaoau sopedsa s w n u sol i m d
-u@@un 'ugpeu!uua~wefq h w ou eA ns e 'ypual anb uqo ueB e epeugsap pops ou ugme qsa m h o d ' e 3 w q pepnp
aun ap uopnmfa q opywad eq saledp!unui sowa!q@ souw iod q ap p e p ! w n e1~ r - t b a
anb~~e!m o!- p W anb SE!@Z!
ep!r@asopmsa ap w q ~ o dsun p m p ua owAad un ap me4 -Wsasandaid s q J W I ~ued ~ J eqlqyi pep!secb al A wenp~ p
' s a u o w 'asJeppu! aqap apuop A ' q : , u a u ~ ~auq$;ouWn Q
.soue za!p ap sgui eA aoey apsap Jme owoo @!s opanaid - M o i d la apuop sa ' w q n 01 aqos l e u o p uqpW mA w!uie~
oh:, 'eum!sian!un pepn!=)ap m ! l q w ~ n b i e dsol :sa~!ysouana -uad un ap sapep!len:, sq amp anb ' w e u epMes al ap wuaa
ua s a p w p sewy? s q ua opeqlea~e k y as anb olta!qe opedsa
le ua einp&anua ioAeui ap se1 ap eun 'sgnb 'sa ep!pnle uqo q amqin op&a
lap uop~quewnysapap osam~daq:,un ap -seiuqqeq
-oueqJnanhed lap ug~~san:,e1 alecaiqoc anb q ua m g 'oo!lq sns ap epv q J W O ! ~wed ~ aqap pepn!:, e1 anb sapap!um
-gd opedsa lap ~muqqweu?!qpucx>e1 :pepnp e1 ua w!lq?d u?puaA o!:,dsa
-iodo se1A qpnlom e1 ua osenai la 'myuyap ua 'A w ~ q t j d
-~e$u!e1 uepueuiap anb salepuasa w w SO- wua opuri;3as lap pp pemlm ap a o u a w la ' u g p @e1~opwnJai o w auan
o4uap q~asu!as anb opaAtd un e 'auawanacq 'jnbe q u a p ~ayy -qo as 'mllqyi sol e sop~padnsu p saielnqyed sasata~u!sq
lena la ua 'iopwadns o u q n o~ua!uiesuadun A saunwm sa~olw
-i@awpepnp eun sol 'pep!lwo!:,e~ e1 iod opeln%u iepa ou le 'oawodca o!:,&sa
ap sepueuap se1 mepges wed m!lqqd uqme e1 as~@u!p aqap la 'sap!m sapep!wau sal ap epuaain e1 e o qie!Hqouiu! opm
anb sol e seual sapueB sol uos 'pepn!:, al ua ep!A ap pepite:, q ap -4aw lap saioleA sol e 'pepppgaduim q e e l w ! c n p w opuqn
A seuwn sauopewqsuw sapuaii3 wl ap s a l u w w s a salqeuw
ap i a v y w ns ua -sopwadnm s a l a sarwed sol- oo!ugwnhe mllaq A euew pepwu~= al ' I P . ~
A oueqin o!uow~edlap uopwasuoo e1 :ezqurqe~e1 uoo ~!:,elai epuq:,ya q ap mm e1 apsap sapeppmau cwirw~isq t)iW so!sd
ns A oqqnd opedsa lap Imua!qwe uop!puw e1 f s u ~ ~s qn -Sa
~ ~ OpUeaJ3 ~ ! SB~wodsa Se!WaPlla I;el w q anb o f % d ~
-souepepnpsq s o m la ua i!p!:,u! ap peppedm e1 auaR anb uglsy OUIWaicshewd la a
wed euwler@! sgw acwy as A pepn!:, e1 )se eBa~u!a~ .oauguod -ago sou anb so~uawwu! sol W ewq ss 'O.(WE?O W 'ti?pm%s q
En Buenos Aires, un territorio autonomo con M e expawih su-
burbana, 10s parques y espacios abierbs y d mejewamiento &e li
relacion con el rio han wnsubiido sierripre una demmda perni%
nentemente insatisfecha.

Ai habsr cambiado los rnodcs de mcmacih de ks-ci que


sehanhechomaSpublicocym&~,~yanorequierenwk
la escala del banio para conectarse m b NatmIeza y gmr de a
beneficicscino también la del conjurrtode oportunidades que brinda la
ciudad a W d s de sus graW 6- abkrks. Es en esa miedad de
opwhinidades, en d paque uitrarro, domie wdadem rnuchedum-
kesbuccansutanarisiada ycmtackmiaNaairaleea.

Il paisaje local mejorado de las plazas bamales resuelve una parte


le1 problema, el del espacio publica dom&ico, el de las madres
lue pasean a sus hijos y el de los a d W mayores. En cambio, el
'arque metropolitano, ademk de sus funciones corno gran cen-
ro de recreacion de fin de sernarla, tiene la finalidad pedagogica
multiple del gran espacio urbano y paisajistico de la ciudad. Es el
lugar de la percepcion de la forma de la ciudad y de su geografia,
la leccion de la naturaleza en la ciudad, el lugar de encuentro entre
el mundo natura1y ei rnundo artificial.
Se crear4 asi a través de este nuevo Parque Publico Metropolitano
2ostero una nueva dimension de la vida urbana, que se mide no
-!uoloo op!s uey eh anb s o y w ua anb auasad laua anb &H
'so~!=mk=~ sol ap e!- e1 ap s!-
ap JWW un owoo opunui p A !mugMh sol e aoe~soas -anbed p
ws! ns ap wr ap mo ! w w la gs
-a~dXa01 owoo la-e u m u n mv3 ua ewweyy al ap a n b w Q
-le!qp u 9 ! m w ! ns ap sque une 's0~Hue.q
-xa souepepn!:, A saleuopew! souw.wil bwaq@ ap sapr ap
sw! ap pep~uwurs&l q cwmsowap W 01o w ' ~ e u o w a u !
~9!:,3ah~dueJ3 eun u m anhii-d un su- q ap A pepn!3 e1 ap
ugpe~qode( ued opwyuS. ueJ3 ap I ~ U M W anbw uw3 un ap
u?!qua ou!s 'OAQWJ~~J anbed un ap qgs ou mas 'opel WJO J O ~
I
zados por la ciudad, la presencia del paque se hace a expensas contener las inundaciones o la resetva natura1y el humedd sobre
de otros usos, generalmente degmdados, como es el caso de las 10s pabellones de Ciencias Exactas y Arqu-.
fabricas abandonadas, las infrawicturas o M e t a s o las tierras Por otro lado, este territorio se consolida con e4 pr;crjecbo de infra-
ganadas al do, como en este caso. estructura costera que le da un limite cierto d bwde de la ciudad
y abre una corrdici6n paicajisuca ligada a la gmgmfia del sitio que
Los Parques de la Ciudad Universitaria -el Parque Natural y el de la
Memoria- surgen sobre un territorio "creado"a partir de un relle- hasta el momento la ciudad no poseia., En este sentido este parque
no cobre la costa del Rio de la Plata m a d o en distintas épocas,es una m& derttro del conjunto de grandes obras que estnccaira-
que ha sido completado hasta alcanzar su forma actual con moti- ron en e1 -do Y continuan haci6ndolo hw, la foma urbana de
vo de la construcci6n del Parque. Buenos A ik,tanto como lo hicimn la Adu
Madero o la Reserva Ecol6gZca, y es, qui*,
Quedan asimismo dentro de los paques obras de infraestructura turaleza construidawlo que le otorga a ectos
-(3 gran porte corno la represa del Ve@, una obra hidrhulica para go de identidad como parques metropolitan
--":!i
-
I
E1 espacio pliblico se convalida con la presencia y accionar del Corno hilos dorados la Ilwia cae en @statarde de verano porte&.
hombre en comunidaci. de ser un espacio abstracto, el es- Con mido parejo, destdlante, el dorado se desintegra en el espejc
pacio pbbiii es un espacio antropologico, social, que se cualifica aial del asfalto traghndoce todoc 10s otros ruidos de la ciudad.
eri tanto esth habitado por los hombres en constante intemccih, Es que cuando Ilueve en Buenos Aires, un manto de silencio c x
siendo k t o s parte de su propia constmccih cultural. en la ciudad dejando rebotar en su pid solo las gotas de Ilwia quc
Es el lugar del encuentro, del infercambio y de la integracih so- caen del cielo.
cial; es el esoernwio de fondo en donde transcurre la vida utbana Dando weitas como grandes aspas de molinos unos chicoc bus.
de todoa. can en vano un refugio, optan en cambio por tocar el agua y Ilevar
Creo que ed eqWo phlico debe funcionar como un espacio de la para un lado y para m.
tra-, m o un contexto de aprenclnqe e integracih so- Un rayo de sol refusila darado sobre las chapas de loc autos, arri
dai dmde &ha htegmdh est4 presente por d derecho adquiri- ba, un cielo celeste profundo recorta nubes de pompones blan- -
do a Ia intimmcibn superando diferenciac sociales y fisks. Es un cas. Un arco iris multiodor termina de completar el paisaje.
contmm idea1 pwa el apmrtimje y la conckntb&n de nuestro Para de I W r , la gente sale nuevamente a las calles, los ruidos s
patrimonio culhiml y nahiral, y una oportunidad hii para recu- despiertan, como huéspsdes intrusos en la tarde de la ciudad..
perarioa y pmdmal alcance de todos.
Lac Wm-, -9 plazas Y p a w , m*m espa- Avenida Sarmientoy Colombia, barrio de Palermo, mes de octubre
cioo de i d M y de aprapiacih social, lejos de ser los espacios primavera portetia. Una aifombra de flores violhceas cubre los ca.
del anonime& y de La ~ u s i o n1,0s espacios utbams deben tener minos naranjas de la plaza; losjacarandaes esthn en flor y sus flo.
la cwiideid la ktnt9bludad. res tiien de violeta el verde del césped y los caminos de polvo dc
Corno pmymtks del ecpacb urbano y sus elemem>b debemos ladrillo, extendiindoce como una cinta sinfin a otras calles de li
pensar crn el sol, en la Ilwia, en el calor, el f.To, en que tenemos ciudad mientras los troncoc retorcidas marcan un ritmo desparejc
m pM natural,en contmn con otra pie1 artificial que es la de la de color m a h n negro.
ciudad y qm iqm de agredimos esa otra piel nos debe acariciar,
guamcsx, aM@r. Calie Olaya y Antazana, PLam Ebnito Nazar, bamo de Villa Crespo
Los elemerrtoc utbanos son por ende copottes de apropiaah, que mes de Noviernbre, caminos que parecen amarillos polinizados poi
bien concebidos, ayudan a la pro&cci6n, al descanso y a la con- las flores de las tipas.
sdidaci6n del tejido social, con los sopates para nuestros ritos Corno una sombrilla verde moteada a lunarcitos amarillos genc
cociales. un gran techo de combra so& el calor de las arquitecturas y dc
H soporte mamial debe estar a la aitura de la situacih, promo- los hornbres mOngehnddos.
viendo usos abiertes, de materialec nobies y resistentes debe te- Debajo de ese placebo de baio de combra una pareja dc
ner la petdurabu'i kjca en el tiempo y a la vez una imagen tam- sentados en un banco disfnttan la situaci6n.
b i h perduraWa? y patencialmente pattimoniable. ...y ese manto de nieve arnarilla baia los picoc de otras calles y dc
otros bamos de la ciudad datandolos de una identidad uniforme.

MWcro?sds BwenoQa Aires Caile Thames. barrio de Palermo Vi@, otmio, ahora piso las h a k
-0-1 jas secas de los pl&mos aiosos, que como edredon gigante en.
tibin las xredas, miro arriba y alreciedor y estoy envuelta en ur
Sabado de m n o en Buenos Air-- "-m0 de Las Canitas, cailes tunel de oro mientras un viento Ileva en torbellino hoja- "---"--.
Clay y Luis Maria Camnns- veo Mimo se aiejan.
-ma/\bunlap peppuauiu! e1 e a s i w - A W liz JW
-ucnua aed =IW! W 'mW el J- ~ . 3
-edsa 'ewle lap cauoulnd saiapqxiw uw .egscqq
~couep~pn!:, mln;>
-up carisanu opu- m A ua$apwm mb W
-ofsaidxa ap olaurnuu. la 'ug ua X w@qwap
'raipale ap SoaWl 'seqmq ap w u o aqd!m wIw, :
ap sauw 'Wtanfua asitm~cfxewed . s o w n m,
'euW
w w m ap ouqd 'le!= O P ! ~ u@hnsuoawww
-p sns opuelpuesap anb wed 'SZIJOLW so('saua/\gl
sol ' q ! u sol 'sapepa se1 e @!q03uap anb s!so
masima&a
~wng dm pepe!= SI wuop =W ',=wn s!m,,
m a n u c q ap ug~aOdKMu!e1 wsod h u r sa osa q
'wam
sqqqxx A weq.Jn. S ' m w m saqqgd mpdsa
sgw w em arad 'souepepnp sol uoa sauqml!
a . s u e cnc uquroo W muod apend o* le apuop
' c i > i a u w 'santimi 'scemi 'smfl seqanw &H
-qqwem~u! a asimadxa eaed asi~!dnideep
-and awqqey fa wib sqmdsa ap so13adsa
v P W P el alq!pu!-! W ofw W
'%WW um o b i w m 3 ap
ug!wry ua sa w!nbuoo A aoey mcgutoy p anb 01 opol
w.muny ~ a te sp ps rrpnuas
Apnquapll0n-e~epanb~tsau.lo;e,u@qxpq.mq
'wancua ap saienl cat~saap Irun-Ìln:,
olpuesap la o p ~Li 'sauopx %zzumwl 'sal
-t.ap!SQ~'W ap solunci ~ ~ ~ r ; + d w xl
A csqmrm ~awm
-P ued wuamua la opalaiqoc rod m nq a q w q 13
'eueqin epy q ap our.pp~o1 q bw ~
E Y soun q
ed -' 'uquroo ua lauod m ' .unwm
tc~l>duicx,!IEI.I~WJ~U! a cax10 sol uw as#mwua lap
-od ua a p p ~ c npepnp eun nqqw ap ~ d e t u ~amld13
-euequnucnug!%d!:,g~ed ap w!xdsasol ua
wuan:,ua la sa euepepnp ep- ap ~ d e w ugsa~dxaq
Arq. Esteia Iglesias Warenghi

Resuita paradojico el hecho de quel por un lado habiknente con- vertirse, mas alla de toda pretensih merame , mi
sideremos al desarrollo tecnolbgico como un factor de deshuma- la compensaci6n, crecientemente necesaria, de los excesos de lah
nizacibn de nuestro entnrno, y por otro debemos m o c e r a la artificialiciad de lo construido. "Librame del artifexn(del arti'fice), dice
tecnologia como un producto inbin~ecode lo humano. la versibn slava del Padrenuestro.. .
Puede recultar practico para facilitar nuestra comprensih, inscribir Una restitucibn de lo natural, de lo orghnico, en el seno de lo artifi-n
las rdaciones entre Tecnolo& y Paisaje Urbano en tres conjuntos cial. Ya sea una plaza de puoMo, las plazoletas de la mnida 9 de
c o n ~ d e sTecndogb,
: Cultura y Nahirateza. Julio, los parques de Puetta Madero o el Central Park. F :.
Dentro de la tcrtdidad de fenhenos que Ilamamos Naturaleza, se Por otra parte, nos ha tocado trabajar en tenitorios mucho mhs ex-
encue-ritra la cuHura, pmducto social por excelemia de la vida de tensos que los intersticios urbanos, en campoc, en 10s que se hacia,,
loc h m b m . Y de écta aparece la Te~ob@a(la sociedad evidente la necesidad de un ordenamiento de lo natural, en favoi;
t.ecnot@~~~). de lo nahiral, contrarrestandodes6rdenes no s6io visuales sino am-.
Tecnologh, C u b a y Natmleza son tres conceptoc con cierto gra- bientales, como la erosion. O enfatizando con la propia vegetaci&n,
do de concerirricihd. la existencia de amna arquitectura que si no m r i a el flesgo def
S i m M m R t e , podmw recomcer un sinnthrtem de contradic- pasar desapercibida, abrumados por la monotona presencia de lo
ciones entm tfkmhos, ya que nos pueden inducir a la rmtdgia natural.
de la belleza de paSsajes buoblicos o foikloriccrs, en contraposicih Es como si el Paisajismo, en sus extremos polares de escalas d-
con loa aspectm por rnomentos c a m , vulgares o agresiw de tervencioli (la micro y la maw), necesbra hacer conscientes esac,
la ciudad c o m a O m& a h , a la constatacih terrorifica relaciones iwrsas de fondo y figura: A veces lo organico como figu-
de la destniccion progesba del dima, del equilibrio eco@co y de ra dentro de un fondo aroficial masivo, a veces la arquitectura com
la vida or&anica del pianeta, en gran medida como conseeuencia figura en el fondo naairal masivo.
de la proltferaciion l e c n o l a . En el medio de esoc extmms polares estti la escala del Paisaj
Sin ernbwgo, tarnbib debemos reconocer por ejemplo que, como Urbano...
consecuencia del desarrollo cientffico y tecnologico, nuesba &al Tal ves, en esta especie de "caja china" de ventajas y pejuici
esperanza de vida es el doMe de la de un h o m h del srg2o XWII o de la Tecnologia debamos cornenzar por asumir que el Paisajis
de un conternpodneo habiinte de al@n postergado p& africano. es en s i una Técnica, subproducto de la Cultura, cuyos princi
Y que se M c a n desarrollas tecnol6gkos superadm de los efec- "materiales" primarios ~~ son elementos Naturaies,
tos negativos de la propia tecnologia, ya sean pasteras de dulosa corno plantas, sueios, cursoc de m a , etc. y sus henamienta
libres de doro, o tal cwno se anuncia la p r o d m n ener&bca a inswnos son elernentos tecnd6gim m& o menos sofisticados.
partir de r e c u m limpiosy renovables, corno el hid-o del agua, Es posible y necesario, con esta "Técnica", contribuir a superar I
el vi- y el sol. efectos negabvos de la Tecnoiogta sabre nuestro entomo, con m
En este tipo de rlicotomias se iilscnbe clammente la rebion entre Tecnologia, mais Cuitura, y por supueato con m6s Naturaleza.
Pakje Urbano y Teenalogia, entre lo Nahtraly lo Artificial, insinuan- Se podtia decir, genemlkmdo, que el recum metoddogico &lobal,
do la neewkhd de una N m -y no reaccionaria-fama de pensar, en la bkqueda de un jardin, paque o ambiente sustentable es la
de sentir y de amar, dedr de una N u m Cultura: LP&-indus- Armonia. La busqueda de la Arrriania corno métod
trid, pclst-tecn~ca...? teligencia y de nuestra sensibiiidad.
Se puede e+nimwla necesidad de una actintd, de una direaci611 Tal vez en esta intencibn de bkquada de la Armonia
intelectud. ferenciarse las otras ramas del D i M . Y
Por una parte, el Paisajismo, dicciplina que trabaja mayormentecon aparece asi corno una especie de clave,
la vegetaci511 como integrantede nuestro enviroment, tiende a con- un poco mAs en su pertinencia y en su consistencia:
NATURALEZA

Con el Arte de nuectras "rananes ami6ni-


cas" podernos m c bl&mkm
~ y T&-
nalogla, generando y utibndo por anadi-
opcion, comendo el riesgo de ex- dura tecmos t e c n o l superadores,
~ de
nismo, la mitad de una realiciad que NATURALE= una rnayor c a l W , suWm e i d m .
. .
Enel moycomplemesttaliopaisajede
lo fijo y lo mb\nI, del c e m y el verde, de los autm
y. 10s @jms, apareee el h m h m 0 o b U e w activr,
con su Mi, campletando la tdada Paiie---Vicia.
las entre si y con la Widad. Es ésta Wvenci la que puede ser p r o p i c i i por un paisaje a se7
ncia de la Armmb en el arte musical, y descubierto, un pajcctje sin acumulaciones inarmbnicas de compo-
Arq. &bio MedSneioeli

Casi como una formula irrefutableo una medida exacta de las cosas precibn del espacio piiblico sin el ejercicio de polkicas ni controles
he apiìicado repetidamente un método de comprobaci6n cobre la donde e1 temtorio se obtiene por la simple presencia despreciando
wbanidad. el bien comijn y merando un paisaje idea1 para la libre accion de
Vijando en tten por la frontera alemana prSxima a Polonia y pro- "lo particular" en su peor expresion, con consecuencias, muchas
fundamente dormido en el aciento, recostado cobre la ventana, des- veces, lamentables. I
pe& -tal vez veinbe m i n W o dos horas despuéc- ante la frenada
de la m6quina y bajé en una estacih sin tener muy en clan, donde -
Humanizacith educadon y punicion
me Mlabe, producto del abnipto despertar, el desconocimiento del Es muy interesante que desde el gobìemo se trabaje sobre estos
idioma y Iw dleis acumdados de viaje. 6mbbs proponiendo aociones precisas como con 10s concurcos de
Como haM rawhdo en otros sitios del mundo apliqué la fomiula ideas o el desarrollo de obras espacios de tamarios variados
que 14- me ubicaria dentro del amtexto en ei que me en- reconociendo en cada uno de éstos un valor importante para su
mbei. entomo inmediato entendiendo lo necesario de su importancia e
Esta m k b a de la precencia de dos eiementm que combinados incidencia en la calidad de la vida metropolitana.
eran rwekiom niks y ancianos mendiindo en fonnas mrias y Pero bien, cuando pienso en "hurnanizar el ecpacio pijblico" pienso
animales suebs, ffacoc y enferrnos me aseguraban que estaba en que al@ no hemos hecho bien con nuestro patrimonio urbano co-
al@n Iugar fuera del mundo "centralw. mun. Sin pretender hacer de esb unjuego de palabras basico, ni un
Esto finciori6 con la de las ciudades africanas y america- planteo ret6rico pensar en 'hurnanizar el espacio Nblico" es como
nas,muchac de Asia y en este caso, algunas europeas. intentar "bestializar la seiva" o "dernocratizar las elecciones"; si biri
A este combo de pahetros le pude sumar a medida que iba pro- son comprensibles las intenciones y anhelos y la necesidad de re
gresando en mis estudios académicos otra caracteMca que se re- marcar el sentido de las aociones, no deja de Ilenarme de preguntas
petiria sistematicamente en esks contextos: d descuido & sefqura- como arquitecto, pero principalmente como ciudadano.
mente desprecio) del ecpacio publico. Por ejemplo -y pensando en lo que nuestroc humanos urbanos IP
han hecho a nuestras plazas y paseac- h r c a r una plaza es "huma
LOpiiblCoo nizar"? Mnitkmente si. Estamos respondiendo a 10s problemas
Mas alla de los ediicios particulares, las mndes obras de arquitec- de la ciudad con acciones tendiintes a neutralizar a ciertos huma-
tura o la cuitura de la ciudad io que creo que dciramente define a nos desaprensivos -que por cierto son muchos- y sus aspiraciones
la urbe es el espacio publico; éste es la manifestacibn m6s precisa personales cobre el bien comun mientras se ectnicturan o desarro-
del colectiw de conductas y aspiracionec de los gnipoc sociales que Ilan las acciones de educacih en todos los niveles.
la wtan o GK1 &o la transitan. También es e1 espacio donde se Basta con ver 10s pequerios sectores no pmtegidos de estos paseos
manifesta (o d M a manifestarce) ei ecp'nai republicano que el como han sido degradados rapidamente con la mAs variada colec-
estado, el gpbiemo y sus insoaiciones d M a n promover. Este te- cion de comunicacionesefimeras.
mibrio preoiaso ha sido operado por 10s gobiemoc no democraticoc En estos téminoc humanizar es generar acciones para estar en sin-
para el contrd de lasi acciones masivas por lo que ha representado tonia con los usos y ooctumbres de la especie y la comunidad que
un de expreci6n de la ideologia y la praxis del c o m l , Io que la alberga proponiendosduciones a io inmediato y -@orsupuesto!-, y
ha h&o que su racuperacih sea un logm del estado de derecho paralelamentep o l k que construyan lo mediato: prevencion, edu-
y deberiamclc entmdeiio de este modo y no como el "afuera" de caci6n y punicih.
nueroc -O privadoc, trancform6ndolo en el mundo sin reglas (Para quienes tengan dudac de ésto los invito a destniir el patrimo-
donde vdcasnos nuestras miserias y no s610 las espirituales. nio pijblico en los paises desarrollados y experimentar las conse-
La Paz, B o l i . Esta imagen siempre se me presenta como la ex- cuencias)
p"""""""""""""""""""
I r

L L,

d-m
u v i i v i a . wici ii i q

e' bi

Comparto el valor de la educa& ciudadana corno solucibn de fon- san el espacio a6m, las acera con mesas y pubficidad, ias mlles
do de éstas y otras cuestiones, pero exk& un "mientras tanto", un con "estacionamientgc particulares" para matos de enlnges de pe-
"hoy", una inmediatez que debe ser obrvada, anaiiida y neutra- didos, la carteleda pdigrosarnente u b i i a y una iista exl~nsade
lizada con decisiones en pos del bien comh, y es importante que benefìciarios de la ausencia de pol5ucas sobre el espacio Nblico, o
entendamos que no hay ciudad posible sin la propuesta y la ejecu- sea, el de todos, el nuestro.
cion de poliucas sobre el espacio pdblico sobre la base del interés
genera1y quien atenta oontra éI est6 stentando contra cada uno de Este es el gran desafio de la ciudad contempcdmea d e b Buenos
nosatroc. Aires contemporAnea, por lo menos- sobre d cual debemos
como profesionales, educadores y ciudadan
En este sentido creo que no hay futuro posible en una cociedad construccibn de un espacio publico que
dominada por intereses particularesde todas las escalas donde no los mejores valores del grupo social que I
hndalos sino las empres 'rrtni- la especie hu

-
P--
'H 'epaumw
'qed a m!tq?dot3edcalap lonelv '(€00~)
,.T-. q, .-
'sa1irl.Q sarw sol -manb rl saqw!~sol sopwedns uah anb salqwm 'WJWW 'ucrs
,- eiadns ou sasauopaq sauap!sai sol ap souqp soa
-ua!wmldsap ap api?auaaodp opum3 'a~uawqw!pu!o irl.w!p
o3!lqnd opedsa ns ap %OL la A %sg la ama iidnm ope~udoln3
-14a~la 'euolaaieg u3 -malamqe1 'sqypsnu!w sol 'sauaead sol
:sal!Aou so~aosol ap q u q w y c u lap pap!nuuum e1 ap oauaw!Jiap
ua '(osed ap oln3!yan le ella epq auaweqmpd ewqpap) W@.
paJ e1 ap o)un.ioa la ua owa!w.ow lap pep!nuuum e1 w n q anb
pep!l!/\aw q ap uopwymld eun e ~e3t-11 ep 'W'iouaau! ns ua
e!paw ap seuociad Z'.C e uayodsum anb 'uednao anb qmdsa
la uadnc~oanb 'seuoslad se1 opacmq uapand owm aa. o!dad
ns aJqos uaip ou anb 'sal!~gwap o w la u m ieuo!s!lm o solla
a~aua~ e uepand
m as ou anb ap -q p m03' s a l y ~ uap odu
aasa ap sea!~q~a13ww se!daid .se1 ap u w p p as anb se1 A osed
ap oln~!ya/\lap ed!^. OWQO p auodw! anb saaap?Wi s q
J a w uapand w m aP W P ' c s d ap omlw W
y q a 'sepua51rawa sq 'eueqrn up.nw!p e1 u<x, q!qua'@lau@
ua souepepn!a sol rl s o u q w 'sogu so( utqsmu anb sosn sol
um a(q.wdwcoqsa a q m p mi upBd7KH) o- pp osn Q -seuaq
-in sauopury ap wad iW q /C so- ap optar pp swpfqo sol
um ~ ~ ~ ~ R I U I O ~ U ! n ug.!~ue m%W odww ~ouaw
.U.lq?d W- laP
J W ~ua wwcx, as A swgìa ns medma e wqam ouqxpnp la e1iod opaaiwu ougsap un pm epm a
apuop sauo!wry A 90cn saqo iod 'opmyd q p y a n p ~ o opadnm
d 9apowsp!ue%ioP~ug!==j~@iapA=mPP
aauauieu~okw'wlqqd o!%3dsa p p osn P J ! W ~W se1 ap uqxlrui! e1 um e!3aig er@we al ua sownl
e1 rl wylod q ' e w m e p e1
'wm q u- si9 m13"d A
egwmuiap 'pepnp anb ua m!@qwp J&Q p q '00i.pgd u.pWs P
sa ommw ap J ~ p AI ug!uw ap J-I P ' ~ w p PWW a ~
~
u3 -W!~W!PRJWWJ ap mewn u g i u g ryi wuww~ui ag
,p oiauiy la %
9 auodns oai ei
nuevo modelo de mdiiiad, entendiendo que un nuew modelo no M.Son areas 10, que susbtuyen a las $reas 30 que, como se k
es r d s que cambiar las proporciones en los p o m t a ~ e de
s los des- podido comprobar en la practica, no resuehilen ninguna de las dis
plazamientos para cada modo de transporte. funciones urbanas antes ptanteadas.

Garantear, a la wz, la funcbmlidad uhma y una nueva concepcibn Ei inBrior de las supem?amas p d e diCenarse con platafotm~
del eqmaio ptitdiiao,supone,por wi ladotraqxsw parte de los deapla- unica puesto que la veiocidad de cuaiquier m6vil se acomoda a IE
z a m ~ ~ h o y ~ d ~ p r i v a d o a l ~ d e m o dvelocidai o s d edel -n, lo que supone que la accesibilidad para la!
para cada modo m red que ha@ compatibies personas con dicubdes fkicas se garantice en practicamente :I
adem&ÉIclertimdm&w,elrectode~ylim~uftjanas. ciudad entera. Hoy, a pesar de 10s esfuem reaiizados por el Ayun-
tamknto de Badona que tuw> el a c i m de dotarse de una orde-
b s rwpemianzanas: una propuesta para rehnrentar el espa- nanza que M axtendiendo el "vado 120" en cada una de las ope
ci0 pUblb en la ciudad mediten$nsra, compatta y ciomplQlla raciones urbanisticas, trancfomiaciones y renovaciones del espacic
pUMico, quedan W& ampiias areas urbanas con aceras de ur
metro o rnenos de ancho. Adernh de espacios que aUn teniendo
su ObjQtiYO principai cubrir espacios en el el ancho adecuado son inh$biles para ias personas con dificultade!
, mmable crear una red de vias basi- ffsiws por la presencia de arWactos Pisicoc del mobiliari0 urbano.
cae en la ciudsfd mtrm que haga factiW Ias .jetivos que acom-
paiianaestetipodembiks. Para esbe colectiw, salir a la calle se concreta en una "carrera dc
Lasviasbasicassson,asuvez,lasbr6pidacum,yconlas obs~culosn que pone de rnanifiectn d nivel de calidad urbana. El
vias par donde c i m h d m u l o de paso y el tramporte pliblico de m i n d l i d o jet- un papel indicador de calidad del espacio pliblico
superficie, owpando cada modo de tmspotte su propio espacio, de primer orden, similar d quejue@ (sahrando las distancias y dicho
creando una red tspmka qw d r a toda la dudad. La mi viaria metaf6ricamente) ia nutria en un do u atros organismos en los eco-
bhsica abmza varia r-nmmsdei mido urbano, de &ila dammi- sisbwnac n i dciando su grado de conservacion y calidad. Donde viven
naci6n de wpemamnas, Ias wdes quedan defirudas por el p d - nutnas, el do rnanifiesta una caadad excdente. Si la persona con
metro que clibuja la red. dicultades fkcas puede pasar haciendo uso de la continuidad de
movimienb, sin betrrerac, se puede afimiar que el espacio cumple,
En las-i $e bvias bacicasse desen- el resto de usua- como minimo, la condiih neceararia de calidad y se habh de versi
ma pie, las bicicletas, suficiente en cada caso.
y los serviciou, las ey- los
Todos menos el vehiculo de paso que Si la primera caractedstica de la supemianzana es impedir la circu-
se ha dicho, defkm $reas laci6n del vehiculo de paso por su W,la segunda es establecer
una reci difemckda para cada modo de tramparte.

elconjuntodeusosquehoyse La penfena, deniida por k vias basicas se reserva para los vehi
udad rnenos uno, impedir la cir- culos de paso y el tmmpmb pllWico de superficie (bus, aubcares,
paso en su intedar. No m,portante, mas W s , etc.),en el i m i w se pueden crear redes para cada modo o
no, del ancho de la cdle. Las fotomontajes muestrar
la ssocion propuesta de una cdls en d interior de una superman
Las supemmnas son espacios cuya velocidad se restringe a 10 mna del Ensanche barcelonés donde el espacio para el peat6n ct
ap ap~anopdsa lap ~ w ap-iad
p '~~~ 'anb ugpylp
eun '%os-%os~ap'apiw\: opans A o w aqua ol3d- PP
a ~ d u iug!swp
!~ eun e J ~P. I wota3leq ww I ~ Po w @P
ua ejuiowqp epw3 e1 ap u 9 j w s q d q mawa~ppacisa hu i m,,lq
-yd opdsa lap A 1waua3ua empepnp epv q ap sopq sop sol ap
ug!caidxa ouim 'aua!wec?e-ug!mp : e j u m p e1 op!s ey os
uqapll od sepeawqd a m u i ~ m d a w a
se3u quiseap! se1 ap eun
ep%j9uioom.-el
xqaun4 alqpxi sa 019s. UQ -W
'opedsa ap ug!~wui!le1 ~ o d
'jnk anb A e u o p w ap ewcgn aI&,l qsuapuadapu! ap op& opwqa un um 'souios wib 01 A eI&,lo!s
=
-m1ap spuaEhj RI ua asopuqllailtisap uauaw ouim liils'o.ua3sa -y e1 ap ,souepyo, 'saquoq sol e 'qdeue. mi 'qumd anb e1 sa
ap ugpea~3e1 A ouiaua ap sqqeuta se1 ap ugppguencj q uww p e p p ~ mm ~ d s!sqsoauioy q q lqnpamu! o W g la ua A oau
ad anb e@(opolaw A w a u i w u ! mlnawe uyaqap as 'olia taw -jrr;hiwawcqla ua wwm w u un e gsa JOUW!ns u a k q anb
01 anb s q ua ' ~ o p t q q msol '01dLw.a mi 'S~OUIS!U&JO sol uau
.W 'sauqaufg 'sosn 'pep![g!sme 'w&pqm!a pepgr@as -aQanb e1 olucx, u a u u g ! m eun 'oiur3quia u!s ' ~ a u q
!mw y m ap o 'W'wop 'i1JLÌolai e u&bll ON-qa 'se.quos q ap 'lp9.~m q!ep 'w@qa ppauny
ap ugqwli! 'op!fu 'saiquioc 'ugp e1 ap 'wqmaduq E[ ap u g p e W&) ~ arin IFey 'e sa "o!paui
Disttibucion del
espacio p u b i i i

ir, era un espacio &xìMpara


1% restnccionesqua impme 'h

afbicula tambien m
(cuartdo est4 bieai comeM@ espacios cldeado8
c a h , d ccmedar, h cwim... los hgam de W-
dedimdo~a 1a I n o m W las domiitorb, el W,
10s
l
despachos ... 10s-l ddtcads ai aishirriem.Se sabe que
una vibienda donde convbm vario# mimi- sin una definich W- 111c1 i L U y
ficimmente clara de la citada dkobmfa es causq de fricciones y ion.
cqn8i- ioterpemnales. 91% de
1
epil!Q= ' P P ! l W aP UeM (EOQd
13 'euOWJW '(E08I)'S '-W HAr
-eldwwmW oui.ieqtn p anb pded un muq uap q a ' s a n M 'sauiper 'sezeld :uaiadra q w b smpedsa
m n s a s u c y ! ~sqsa a p ~ W -ma v p-
laoaueuuaduapmdstamadqanbm
ap se119sop ut?sed s x ~ w : m, ap op
anb opuaipua~ua'w g ~ o e( mydm o 1- WvIwue
lod 'eyyuLiad sepqdurgucx, uasawqsa sopycas sol ap u g ~eun u m eun gwasa ap opedsa awx,a s i w e e d -
w-
a p-
semlu W!- wlq. la A pepn. el =-pii9pedwo3
,ca(.u caq sol aP o w u w n , IaP U9!-m q w=!ape-nlon
m p q uau~ O- p w q ~ ua y
~ ma emew e1 'a!3yadns epequmap w n wed ',W
sqla ap oun epm wpem sqaqu sa4 W( w n u aiad O ~ I un J I ~
ua couiapod 'augu~ 0~103-se~rwmpawy!
anbad ~eweldw!wed 'epmwdw! u . 'pnp!~
assopewso~v'ouo s w a g m q ua 'epezle
pw#ueld sauo!wn~A s a n q epe&w wauew ap wsqd ' ~ e p 'aw u i a ~ d w po 'soyanbad uos !s &inr 'edaoeun I ~ M Q
h b 'wgs!ueqcn elezsa e 'aield u@u!u W e l -apyadns 'ua!nB~euoo JW emi a s m w p lspod apuop ~attBnl:wwe1
a sowaual anb souqd sol e q!w!s emew ap A s a l m um zw\ e uauag anb wlanbe auoo 'swo w!pye ue,paqap 'ogua!w
Wo!wn~ A sosn col W!anb opnsqns pp oueld u?;hi!u k y ON -ep!e p uoo opeuopep~o ! d s a pp s- swgqkwwm se( Q
-4vyadns ua ~@nlns uedm A u p -W'ug!mwpa
q 'apiiM (a'saiw-u! sei 'm e( 'W eun 010s aiad sau
s!suaw!p sop uauao Co.(w sns ap sauopxixa se1 uos
anb e d m la A weld Q 'qlw ap p u e 'apyladns ua e-
w m n iomyueld la!nblen:, ap e p u w e( 'pep!lenpe e1 q
ouis!ulaqin onanu un ue pp q d x a rrl
S 'qwguEjs sa opq!~nbaaip seuezueuriadns ap owuaoca
t q 'Ierwe uopenqs e1 m w d anb ugrsatdwcosap-ug!sadwm
i u w n OWI!I!~~=Pap O P 13~e q a n i d w ~as n W OOGQOZ ap
1n3,w un e- pep.adw elww : , a s y 3 sol uj anb O P W WJ wmL(I!W
od se!mapcsac wpunBas ap sa@!punw sogw sol ap oun uoo ug$
-ai eun eas 'sepuapya~sepm%s 000008 ap WJ um ' w n l w
anb l e m sa ON -osuqxa ~I.U ouoqua~p wed Jw\rri;3 c.,uans
-uoo opua!uq ey.~@~m omuq ey anb qmq!l!nbesap saonl sepcg
e uopela eun .ay3uesg leme la ua api* ap q66 un A u9!mypa
I urbana en una
cuadrCcula de 2Oox200 m.

Rueda, S. y Schaefer, B. (2003) Elementos estrat&cos para el desamllo del futuro Ensanchedel Prat Nord:
Indicadoresy evaluaci6n ambiental.
'wlm W ,,un'JJ
pepnp e1Jeqleue le ua!nb 'urqua~yaqou ap e w y a w w u epei!w -m,, la urna ' e p m u ! giap A e,&ag um 'pewq!~ua ~ I W
e1 'mo la od A 'sequqxqnhie q o seuis!w sq A 'segkilod~sq 'a sapepwe sevia mpol 'odww &
,
:I u@e ua -'
-uawnuoui so( ' e w q e1 opuaihu! 'pepnp m,p a q ! m anb ua W! = 'w o ala ui aLJJJoua lJn a P ugp!q!lw eWa s i a p ~
oadaina o w n h i e un ap q opel un lod ue.qsanu anb ~apod 'IW ap un 'IW p epam 'Wla 'm@
=P W JWWmW-! Vtl ' W A W o t l aP & L a ) q= la 'W =Il% ap oasw le m.\ =l '=W mrqssfwaP
, , s al~ap oPua!PuaJ*" Alt. OPiV ap ('CL6-L) " m ! 3 el aP e ! @ m ua 6% p lod W ua sop.ooai 901'W ss~lolm.se1
-wuntxitl q,, xJos sew -uauialq.l '~uJ!u?sop sq A =loqip sol aP i r o q w q aP r n P ( a u w ap gw ua
'=JnJn)capt>P J=id?) soRwJo~ A ~Pws aP " s o m "901 '=wa!w =l
-@edse1 ' se-

-
-!l!q!sod sns A saua@o sns ' e m w u e p e p ! w n q ap sapewe1rm e sauo!xlo sa(qmnuu! ejsq.0 anhied aueinpuo A osopuny azq
A suva sosaiaumu uoo iecy@wa!3e w p a p
as &n1 A :,euwwunj a p u w .4ed esa &nm,,mm.ap peppaw iod ope;?uewnq,, eqasa 'qmapuadapul anhied la1-'
m.e!~w+wme1
opur@as
e1 'jquau!$um u-p eun aue!pew 'saime q ueuge ugxmpaqu! ' w m u a w w e w 'mw e l l ns u m I W ~ W ! pepu-
eppnl eun q ..seumyawepnssapepnp sq e w!de 01 A u a ( 1 ap ~ anb e q w m ! 'opiqqe A w w e d w ! '0~~n.m O 'oxqry la wqwnlm za/\
-qua la e w w 'ep!puqp opepuap W ou anb 'qpmlqnd o 'oy p i . 3 ~ w!w anb auq eqe e1 'qp aiqoc A 90Lqed s w msol
' w w n t x i t l A l-H w e d s a W el wed (iorn~un!) m0 m p p ucx, a
. auuialos q ua opmpmm '~e3ue.ueqsq epeq apua!=p
-aA Z ~ J J Wu~w e u 'WWUOB w o t l o~.a' p ~ ap a 'n anb m!lax; I,w u n u o u i q 'sa(tmpw saioy A sopma sns um
ouo=) lap a d e s u ~ o :sa ~ , '1oyc3we p oputzwualdwoo 'opunBs Q ' s e u w w w w = l ap e-
, W- q :W!+u- l-s
-aWw@=ap 0 A qezs qwwdw! ns od m@ m J~%I un eq- !W rned
'gqwaym 'wahae eas i-l un anb 1-q apand ew!ujw u9.m -sauop!msa.iay um A /(ueZm ua!q e@ eun e ap
-upou~el~n A so!& =WJ~!P ap WP-! e1 lod SOPW u o . ~ u a se1 u m opesed me ! w q - ap W'JJW un
-1qu03 ugsa a r i un o qqand un 'pepnp eun anb ah m q anb ugpqma JWup sawup!p A awmm '-m e@
ap zedm aty cofnq!p smgqu!s A so.u!aotxpa sns ucx, 'q@! ep!u W '
s alq!==w =w'j=Jqquia wu.JnlJouJ W aP q= ?!p v
- W n la WuoP '(TL6T) 'Wlln3 u ~ W 3 W .ad-L, 'Ww. Q ',,rn.W
*seniegasuaW -su! q ap uqcquewny, e1 u m OUO.ISEJ IBW le 'omwa ns A 'wap
-apwnp opepp A opwdsu! uey a u anb soue~unyw u a ! w w sol -UWe1 e OÌU~UIMIOW la sa o '- anb oq!lqnd o p x b lawud
ap e , w A e u w y aiqos sollanbe uos ai-d anb saiq!~w n 3 s q - ~ s o d u o s s e p a l a n b ~ ' ~ ~ 3 ~ 1 ? 3 ~ ~
'--salepuasasol w e d aui caiawpd co( olad 'copians~ lod A 'epw e1ap agsai p wrnnp w q w A m ~ w u d 'sauo!3
u a n s w n d n s lod A 'Wapuop souana e ? r
e . o3at-q -3e ctzqsanu ueuedwooe anb se1 A w n d spu m1uos .%qmwpw!
-upeuyln3 e1lac ejpod ecmo!lq!q e1 ua w w l e1 salena se1 o s w u w q w e u o p p u m ap v d c a p 'soye mmuud sol ap
ap s e p u w 'uqxaw euacas e1 A e p s a eyanbad e1 ua e q w m u a sepuayxha sesa 'opjqes sa owo=) -o- ua e p w !tu y a n p
as meld la wlozeld W ~ i -' j ~ w u a qd w eq- eun o p u m 3 'sm!lqyi saie3nl ap e!m.n e1 u m m anb u- sopanm sq
'awq e1 um ara ua epeqs 'w!lqnd ectqogqa eIl!mas eun ucx, eqa -sa. ap soq.p
!
-uauialdwm as osuewai o p ~ W p :allwp un qtawu w a t y esx ap W w !WA wq!l p 'sopiam~m @ l e JWI~ oppap o!d!wud q
-owm eun ap apioq la ua souw sns eq- o eqes.mum 'eqes - -saucwa
-u=p aua2 e1 'swueq sol q swqwos A caonl ap eumly eun um '1e~allypod as ai o m sand opep!m u w ieuqmps anb Aeq 'app
os!d la ueyqm anb 'sa(oqip sapua ucx,o y m M oms un W 'pepnp o m ua ouio=) 'oye W ap oheu ua 'saiy souang ap pepn!a e1 ap
e1ap oaua lap swpem semd e J-I q q w m un 'sa@uude z e q ~ o w g w la que2ho anb q q g d opedq lap ugpequewnH ap sa~eu
;'m~Ru q ! lw=wuJm(, Jaanb W 'oplwKwiaJJCU? Q - o ! x w u l sepewoy se1 e ~ y m o aed o afed!nba p opuwdaid k n q
un cierto estilo "mnacular pequeiia casa en la Fecha, Uruguzly, que rHr~r?etoma arqukctura
kn@aje t&co-estético tradicional ctel sur de Bmil (LRosci y las tipolagias'?), tambib un
humilde porTmdor bol~ano,con un peso imposbie en su espdeta,
a, Uruguay, Brasil, pasando frente al colonial peti0 de la Casa de la Moneda en Pobosi
(LTOwxcape dei Cono Sui?), una @e& de pesadore5en BPaJil, sn
, no W grandes e~peculacionec'beoricac, ni esquerrtas, ni .
la cual el aftar es.. .una canoa.. (Le1 restate popular de Verttu?), y
con muchos mas.. .
e Kiten- Creo que esto sera suficiente...
- t = w w w m w n
'ptzpWP e w l l as anb
;;ip o!paui p n b e sqw3 sqq.0d uos Aoq anb 'sesu -JW! qsa
e r w p W qsuad !wi~\ ep opteu oup 9-03 q m -wopwu6amwmmsa pqmp
~talvbeua '-!W =W =I q W ap Wnd W -w==w! W
>~
un ejqeq paqpaw e p u a ~ al q ap qlanbe sa :q3uwimucx, o u m aw. w!%spwwrn q ~~
,
' ''sopap sol ua
~-$kK~e@ aiu anb -!W smedladsqd sol reqd w s -wwmr;~) 'ezqe~
- ~ ~ o d ' s a ~ a l m s l l ( W o y i n
- e ~ r n i n ~ a ~ o ; i u ~ q ~ ~ . i o w r n ~ '
-nw '~c.qae'souuawnuoui) ewqw !s ap uqqtm wns w n q
swpew socé,limi e :elos w n ~es
~f~epo3mqe~ee1J==ie
IS "-WWI 'N 'mq!l -'!P -la0
L
-- ',,i- =Ie eweq oyans p lod u t p e u ! ~...op s q q p d qpieui sol s o m ap A araug ap '
1-eue ) w , w s ~ lap apru pn ~p sq ap ssym saqcwsesq
od &
L sol ap a!bsed o n u w la m q sa o!uu#>su! ~appcipuyd
a q .sirranbu saputa3 liaaeod anb ~~ ofgs uep
:~qdm efab al ap sapou'sq ,me,rq.ap @u;wviro u i w
,;lloywtnle~tlWWeqw=~'wulaadwa~opl- u a u u p e p w o W = u n a p
ey -a~ans&wunu- sapepnp se1 sqxn ap watqold raniew p anb
ua:e eqarud q -ua!rtBjeo @e ap rqmk;pq q w auamlan as
-raholu"&d w ! s anb s q p ap pai eun àdqos sa pepnp ape=)
) . * S . . 'ouona W = i
qpqwai un om aiqos sa owpepnp un
'PRPiah sa ON ' s o W !
' ~ m u 'wJWWf
ep w w w =I wuyei~
mw!d as e ~ c a qe ~ . q s a p
ww '
Pw!wuJel=-w
-W-== o ~ u ~ - ~ o l w . l ~ w ~
3% dn3 .opeu!uuapp p!~ecb cxqqwy un u6xktm anb
1 ! ~ e o o o d ~ a m m u i ~ ~ s a o l a d ' ~ u o s ' ~ e 3~. l uq qa aa pq u a ~ a a p o d ~ u n a p . y ~ a a e y ' q m u a
4o!dsa la ieqmwny od mpq!nbs cui-09
ouweleS oPJe%p3 A IUWU qoed =wWnw
ili -
seuanq sq ap aiqn la) seueqm uwell as epeu od ou 'anb =ew
- m a eun o!qwm W u q w euaqin ug!mm!q ap ap w n d ap =uanq =I ap p* e w ~ q e e-19
q ap @W ~ap:=~!=w sns
-sag. n nsaudu@uac.edsaumac.ua%?casepnbaac~ J W W e F u a M ns sa WPn9 q aP mq
7
,' & - v*-
'EdOJ JW O mp ~ 1 ~ 3 ~ i i q
, epuaw eun ap J!I= A itsqua ap pepisarieu e1 ap 'ug.~mpe1 R*' h uW PWP
ap msw aund la apsap W a i auuauil- so!pos!da s m E I ~ Pwwsw W!e1 lmmsod e( e . ~ s u w a m w m w ' = l l
:=.!W sol aP WeJW=l0 =l ap apand -WWU!pioaqxa aP e Caluel1.l Col
q'IW~ wn i3.lap
- w p a la anb q= uo~sno~ap'wwvap'~wap'>CioA
-uad as ou o m 01 q ' ~ w d mqpn3.a eun ' o ~ q w d s a
-m un 'opw~auiun

-
un 'opjw a u ! ~ ~ ~ ~ e % h ~ o p u e p ' ~ ~ s o ( ~ a c t u a u a u o d r o ; q
epd jlle :W as s a l m e o!qed -wPwJ! coprrluagod =l ap 0 1 o q w , v p a sal -!Un1 -
p
le o e!-@ e1e waw.~a3a~ uepeuqad ai ezqd rrun o mygd un - w d ' m e =w==Jap VI W-WP W M ~ U J PW
'aplq seu~uaaty o( owm q semi ap o w y p eun ap o p m le yonpqayy !UW!E) epap owm 'oueqm 01 ap @ u
~ n d o u ~ a s o ' ~ q w ~ l a c a p o ~ p p ~ q i 3 / \ - = s a w u i w w ~ W a d u n - v n~WadnsmQdom
- a w -1d se1aP peP!le- q 'u~plosapOwqJWwm m ap =q as omwm W - W ! q e eJWo3stamJas . 1 ~'W
mwsands!p~d A e- oup 'sepvpauepmou e !-! -mw e -8 salrw '*opuw aqLi0 o31e WYpa
-=~sema~awumq=anbiodwwodw!w

-
ap sauo!skxo se1 :wando qpnbe wa s!xwd q ~wapawpepnp e1 W ~ m ~ o ) a p e u m s w n o w c x , a s i a 4 s a u a d w a p . a q a p
- m w n p e p s ~ ~a en w d A s w r
e1zan1ms3
PPP m b .ep apamls m
.omucx>ai
w w n
opoupu!
b W @Pw n d P apsaa
m anbune 'oueqm
.saUO!X?qU w a le aÌuauiewwnlo/\u! uaeq O P J s ~alw W mnbolq anb
-nwm ap epuepunqe e1 sa pepnp e1 ap mgsj.~~e.~m ewg~peun sauem.yew w e 4 A s q n q m ~ d=I'saiopqpmasol 'sauaipel
W -ew!qp.nqe evas a u a w w m www !S ~ p e i qu ua ~
I unsa- .
w s a 1 ~asne!w ~IIF q 'P~P- ap w=Wun sa pepn!3
-nuow ap ops -q e w w u d un = w Z w e q ou anbad q 'wai ap JO~W-ma@ od- d a s eqap pepnp e1 ue e1@nb J ~ ~ . J D
-saua%uia sol eas o- sqndp sq pepnp q ap JOM un ~ u ~
asowaqap o~ -1euwr ouicx, 'eqwq m e q sqes anb &y pep
'(ua(1n3u o w ap ua%u! mp eun u@as ' o u m pp -np e1 ua aclanow wr+~ -jeda~~,, ap t?gg@p B n ! s ua J ~ ! A
uper la ua opezyaze u!ladda un W epeaqnsap ' e w a m ap ~ qnd aapepnp se1 ua
-p3 auuoua q owm) O~EIJ% M A qmsa ap wty 'opwadsu! u m scrla~ndwsol A sa^^ SI '=u!~leqm~=IA sal
auawwnr lac apand ~tiqo u m A ' m u r a un sa w w n u a u un 'P~ @l
W %u!& q
'euw!q e1~apuaiduicx,g d sou A mwnqca eun auy
-ap anb rriuawnqsu!un w m 01lod e ! 3 w d ~q vg.tw!m -0ymw laoai3 socia3eq ou wed cap* aw
e a~q!=~dwm o m @ un J!WW o w a a u w w q @p90
la q~anb 'piepnp ua pepnp ap osmp aidwap 'o!qwm ua od^ p q -Wse1 ua W eaujl ua soplueld saloqlg qepwe sa ezaprqeu
'W e1 -H -(=W sns 'rnpward ua h w yt
p a sol ap 30s
,-nyy y u w mcx, 's@Qod~uewql p sol acqxqnhe q -!d sol ua wrqe ua opi-!ldmnw ' o p e s o p ~ olans
~ ) la Ie!qgue q
I
=' ci- -ewuew e1 ' w u ap u i t ! q w ~e ! ~la
u@uy anb selpnhe uos Ci3ueq.m. stammi s q =(e~iqn%w d um e3uolad peppgpala q anb~odaÌuwuoo sa anb 'MI q IepiJlile g
gs) eueqn pep.!sJB q ap aqsai aqo p uos anb 'saleuad A sal* .sWw=JllaP sa
=@!Wsol e 'le! ~ w l e u a cq ap ap laa(.u;uoH
ap ollme=P laP o. 'eua!~ua e@ueyy pp W q ap .pepnp e1 ua aoeu 13- s a
-Jnq ellanbe A - a r a m :
,
m- mk -(qo!Ps
=l ap 'J!?!=U4! q -m oprluacucx, W A ' ~ u ap m
o!pau wnq bui un

- sa anb 'eiaJyod e1 ap @q
sa anb~od)e u m m 'asgwxm q A '(oplauccx, lap H!u sa anb
od) w!lenP!Pu! -1' m el aqua -P sei lmP~
'=JO!=w~apl~..-q=
uepqap ug!anlw ns A WWq w b copaui W 'W@ns uew
-JOJ anb sauopequnum ap 7 e p a t n u o p W
~ ~
PePn!a elJnaP W q. :ug.niesqo~ m eun n 'Wpucx, u3
-oueqinowap un m a q o wed
v as anb
o l ~ A ~ s o l ' ~ P p ~ ' J ~ a p u o p s o n y i a d n s

I sns 'uapcosap mnpas m ' e u m A wn!p epy ns 'Jalep


- i a w A sqrrtnqrn sxpme sns -n -W
se1 o P m ! m ' w w aqap anb el.m 3 el W W c3
I
b
L il
rnegal6polisl hijas de la electricidad, donde la comunicacion a di-
stancia en su version electrbnica ha convertido en virtual el espacio
y anulado el tiempo con la simubneidad.
'
Su ausencia, que es, al contrario, artificial.
La agres~dad,la competitividad que dive-
medio a Ios citm.
El intercambio que, al contrario, tiende a m
C& ~o .
i n d ~ d en

r cada Sndilwduo a
Este elenco puede sugerir otra caracterfstica de lo urbano: la persi- los demas (quien es capaz de bactarse a si mism y no tiene ne-
stencia en el cambio. cesidad de los otros o es una bestia o es un d i h4tW&efmaLa
Ninguno de Ios m e d i para comunicar que hacen a lo urbano Politica) y produce las regla y 10s codigbs.
j a d s ha reemplazado, en el desarrollo de una ciudad, a aquelkx
que ya la caracterizaban. La forma de una ciudad no esta hecha de Tenemos enronces pareJas ae opu- que se c0m-n un= a
extractos arqueologkos sobrepuestos: es una a m l g a m ~ otros, pero que -justo poque se contradicen- confiepen a la eWad
su caratteristica fundamental: la ambigliedad.
Esto explica como es posible que cada ciudad sea siempre reco-
nocible a mvés de los siglos de su historia y confirma -corno decia Es mucho mas dicil hacerlo hoy que en los tiempos pasados: no
Darwin- que el desamllo nunca es intemipcion, es siempre la con- 410porque los medios para comunicar se han desamltado enor-
tinuacion de algo. memente y siguen haciéndolo; no solo porque cada uno de ellm
pide siempre m& intervenciones especialiidas para funcionar:
Re-epilogando, la humanizacion de los espacios publicos ce mide en: sino tal vez poque la cuitura prevalentemente racionaliista y eco-
La capacidad de guardar, de acumular y por lo tanto de conservar nomista de la cual soma hijos, ha producido un t i i o &$indar
(e1tiempo, la historia, la lengua). enemigo de la ambiguedad, de la wan'acion y del superflua, incluida
La capacidad opuesta: la de mutar, hija de la movilidad urbana (una el urbano. . .
ciudad se renueva continuamente también en la lengua, aun per-
manecierido siempre la misma). Cualquiera sea el arquitecto o 10s arquitectw
La capacidad de fagocitar la naturaleza (la abundancia de provisio- tendrhn que formar parte de esta reaiiiad y e valotfzaria
nes alimenticias, de parques, de luz, de a@
Qur;'wapu!~sauo!mnqsumsns uco o m @ w a sa ou anb q- ap
agwws m u eun awxkud ww ap wqqd ap w a ~un .
' i l l
f,:lI\
1lUL4il'l,
--
i m m 'i- .-. ' 4-
* %
--a-:;.T-'
p: g;;$&
W&,!a
a
!!+W
r
.
i

il? - E d
t-- -- - -
-
.!un e~oedeyew
A euyoyy opueuaj souaqnb :waopwep
-ommnE)eue!lg 'ezuauaj s o p q ueny
'SI~W QWQIW W ~ ~=plwnr JW
'WacjW w e 3 'h=-W
ul a wtwqnhiy 'ous!ueqin ap ap
- o u w n olla=a ap o~~ais!u!w rco3ouiacd
'8002 aP oS& aP 87; W
-u#welaz A mll!uas 'oqw -AV ' w l d q 'AV
emw!lap euezuew e1 ap JOUW!la 4 :uqaeqqn
XI~
'o~odaos!acalug anNu3 W I ~ ~:osln=o=)
m w a ! ~ap w mq~
lap wu!w q anb suia)91-sep~ se( o p u m 'iaianb up p
' w w a wawlrr; A e1 ap opelos la ua e w w w as
-1w e1 ap opeu!nbope owslw la anb w w esoll!uas "I= e1 a w p
sow!uah !s aymua~dw!so ' ~ e d w w A pnpw3 euua) ua Qua!weu
(olod-!a s q u g anbuu3 ..@ued,) - o p w la ucxì osoda~A wuajse ap mq la eyw!lap anb ugpualuoo
"-~(ei%e~ P
I ~ awoq la e q ~ p eas
t ap anui la ~eiqmqo eymlexa q JOCI oo!wyup A o$zimuoo o s u ~
'eqeape~as 'wp(3msa eqtiy ua qua anb E q C&-- -SE un a3ya sou 'epuapamd e1 u@x anb opyooac un euue as
. q d q ee e
-mwws m y e s a ~ w y A w u ! w ap s o d ~WW!P -J Q ueBw w u anb 'opq
sol 'oye lap semi9 swgs!p se( ua 'WCKUJOanb se~quios A saonl ap od oun *squgs!p s a i l u a ! u ~ ~ ~ ucx,
o4.w~ un
m -ap .
o3anr la ucxì 'os!d lap sa le s w a w ap u e ! uqqwm
~ anb erW ap -JW ap sauo!=w sq u-mk q - 8 ~rj
s@anrcol A a a w m p owoo q a n b a d s y u ~q wed m ! p y seuozA
'wapeu ap wuajse ap ~ ~ J O W Sso( ua soupa~ap epeq:, A owana
-ua la u w o w anb sea~yiod opeuuqw A op!utpp opedsa un '3
-rqs!p la A ocuewai la wed o p y y i A sau!nbope ap e u q w l d eun
*epeueldxaueB w n owcx, ezeld e1 !seellaewp as
' o u m ~apmW- 1@do a h
'sauop!q!qxa A seuq ap opeue opeu!lw! oue@mal un od spgunse Iby 'ep!puooga rst%yc e1 e
'=aie wed w ~ ~ @wtqehde
o( ap ug.ury q uoo ~!lduina'Waw ep.@odquoo oweq ap e p B a 3 w n ua 'aiq!! ai!e le epwrl% eun
-leuo!semA 'aua!weuopepa ap pep!c338u e1-risai oue!pip q 'ueap0.1 e1 anb sesa s q ap o u w ! owd
11- anb eaiy un .~wuaZìggyuad sosi.p capioq ap w e l d la waueu eun3le ap !ep!puoosa ezqd eun ap opuryqey sowtwq
a a
i:!

I-'
'8002 aP W 8T :trrpaj 0m ia. W!eq awap alqicod YW W W Pw!IwnP el l u ou
'wapew uenr A W w WK 'PIW u
-, '3 -i.l!qau uis 'PW el aP A m el aP opo ap =wPw
-4e.l 'I\V q Jod=PWJJ!PP
---
'ounueun ap P@W A !P-I
- -u,

-
cop ap Jww!la 4 :q=mn
=wwe~d
ed W d W o J . q W w s o ! d = Q 'i!m W@ un aPua!PP
vo w wW

-
Aoy anb uq.cod ' w w A m e od opedsa lap u o
wA wqwos ep ewwic Q .W alt= ap u9!3
e1~
=wwa#j -=!pe1 uan% A w n r u g s a wo8qd sq ppikyy ci.o p ua oca od
'wilq lap W la WY m ycl o~ed=la uapuaw
.Copiem sol ap WJ!l PP cgua!w=eldsal> anb sqlm se1~yeducx,e ap ug.u-p e q 3 eun q -sowa4xasq
w e ! w opm~qsaiW%aP c a
Pi3
w
.
( =p'Jas W e sep!W = ounueun ua A e1ap p uednm !p~e%yyW anb 'oueqn
d
-anu se1 ap m f e la wx, 'm- ap ~ q m ugwnpai ap w a d o s!seo epm ua opeuue ap sop Jeqqn ap ugpwado
ql!ms eun w p a w u m as sopuanbai saua!weuo!- sol
-
eun ap 1WLit.d e W ap PwQ'Jap!q m a w as o ~ s ! ~ ! w
ti - m

I
seueu!wnl TT ucx,
-mJaW e r m ' W P P . u w o y ap -m
anb 'ounweun m Q -OEaluauepeui
-?ade iauq e yesed ' w o p syeu!wnl

ap yas JWIW e wms ap


ap coE.pp sns opuewdw A I-
a Q
laqu ns w w u 'ope~
um w m anb ' ! p ~ e i k ~-0sap od~lodopmyun awauelos yas aiery) allm q 9apQ
qsm -selo%i?ci se1 um wnmcx, ua sepqjaqp seueutwnl m n u

- wpJeloqap elsand A w=w ap -la


~elm!qanW% PP p e p w q o ~ u m ! w e' I W m ~ P~PU
-0g.o ua olluewe auod as anb d. - apep A uvwcx,eumsr; un owm sopeds cop col iew :leWsa
un sa o u m w e ouw Q .sapaw ewe%we W e qa-qC4uoo eun sa ~peldopeW@ ap UWP q
caioy semuay seun ep a i q w a w ua anb 'm sauuaiadsefoy ap
~oqieun e~uw-f O 'W-
= W opuennhed '!W allm .me o p @ l d
aiqos opewanb ouqld lap crmfluiaai ua o u w w e ousag un A s q p e q la e s a w anb W? sa aiery) q!! allm : ,-=od lww
-uwmef sps sytuape opuwefd ' u g w & h e1 as cop se1 ap eun A ounweun ap lat-@wap wpem q '!Wc.l!w 'sww~ ~ ! I I
'qw apad ~ e p u n a 1salii333 q e q q w q apuaidwcx, opt.id!w
.st)ymq ap eywm eun q w 'm muta ua ug%!uuoyap *a 4 s 01 A oo?ql .!uai s 01 aqua qw!l wa= aOs3 '=ww! owm I=
sqlis A opw!qn ueq as w n p e A wed 'Wanr ap odg sauioen se1 anb amy l w w w op!b pp m p w o ou me w w al
o u ! w la um '!P(~%wua auqs.a pp ouaqp la a!dw w a w w d :sep!pucxrsa ugsa seppe@s eqw m e u q l o d wsa ele= ns niad
'&ad anhed P w e m sa4 v -0weq lap rgo!lq?d
'i',]
J;?
.;: '
g- ,J:,.
'4. ;,; .,: -
t:.:.,,, , :.q. :.-
T~~
, ' . , -
.d
i$.J-.!, :!l
La propuesta para el tramo de la menida Triw\nmto enùe cctngmo y Sectorpkaseca+eaoanaik
Nahuel Huapi busca reaiperaresb Jectw para d uso e intmambio de U n ~ m ~ ~ ~ e n d " t a p i z " d ~ r e a d ~
10s d n o s . lapiazacecayelescenario.Ce~encernentoalii~ienien
Se prayecta un nuew espacio publico para d banb, do la gama cnm6ticadel te&)de la propuesta. M ialbergar d
10s i
fmgmmsyiashuellasdelaapropiacione~delosWma tks tipos de eqectkulos medianbL!un emnario de alta f b i b i l i i que
~delosmypraponiendofinalWunaesbuchtraquewa c u e n t a c o n s i s b v m i s d e ~ p a r a ~
cob@rlos, fwnentandoei enaientro, la recreaciony d sosi€@. les & iiuminaci6ny soni&. La gm-rmfadel area de plaza ceca pmpon~
EldescubrimideésteI~implii~'istardespaciod e
la&Cutilmenteuna~delosgtuposdepublicoquesehallenfrentE
mhiilar, mper con los d e c n ' i , unificar d ribno de
al escenario;por ejemplo, un atto de cwxiirencia medi puede quedar
agmkado dentm de la fqa clescendenhe que enfrenta al escamio, per-
t a m , de de impacto: un 'Ya- m i a e n d o e l n o t m a l f u ~ i d e l t e & ) d e l a p l a z a y u n ~ k
povainiia~cobreadasi a l a l i de alta comxirrencia piede desbordar ese secbx sin akctar b t i s i b i l i
m escenario
d e i a w ~ ~ ~ d e ~ . L a e s ù a & @ a b u c c a s e r c o n t edel - para n i g h as&nl~. Ad también, un pequetio acto es
plaba~iaal8uhidei~oomoac'tambiéndesdelosedificioc colar puede u t i l i el escenario hada el lado & Nahuel Huapi quedandc
d e p r o p i e d a d ~ y ~ l i ~ . peifectamenteinsuiptoenesesectw.CabeCabequelaaiturade.
Conqu'i lercafieyiasmedes,sedenamaen los bodesdeCongeso p l i del escenario por cobre el n W @netal del piso permite utilimi
y B a u my -m, m n d o la calle Nahuel Huapi a mxtarce en la tiodo W perimetmcorno un banoo lineal que surna a b sihiaci0n de entra.
plaza Echevenia, irtegdndda mrematrs del reconido lineal. daysaliiden6osdelcdegioyacualquierab.otipode~
EL"tap& arganizaen la ~ d e s u t r a ù a z 6 n f r a n j a por
s~
los adoquinec &tentes en la aiadra que va de Le Belh.,a Nahuel Zona de acceso a la
Huapi, mac'también abasfranjas de oécped que aontienen los h- La m de acceso a la esweb se resuelve rnediank una p&&
boles ex&mks y las inaorporados por la propueata. que orginira 10s bamxis de para bs pades de 10s alurn.
nos.Esta~ikneademasunrdfundamentalenlaima@r
-Y- dd~,yaqueal~ddobledelaabraddrectodelar
En d marco de esta idea de continuidaci gce se propone rnediiw d
~ ~ S B k C U m a n ~ ~ m e t a l i c a s , c y a s ~ a~nbr i l uensa m q u e e n m a r c a l a ~ d d e s c e n a r i o m l a r
~lcl~tipasdela~Ed.ieveniadefondo,unhitoques&~ae
simparafaciatardarmadodelospuestosdeferiad~~l~finec
de m n a . r e m a t R d e l a ~ t n k n t m s p o r ~ d ~
ycontinhhactafundiise~condpiJodelaptara.
Ei annadu de las qmkbnes ce plantea cdxe una serie de panek
&li, ias "m, que cuentan con iluminacion vrteror que se filtra .I

a tmk de sus paredesde chapa rnkm perfomdas.


dra de k Breton a Nahuel Huapi, se propone completar est%
Iineas con la plantacbn de la m h ecpecie. Sobre el borde ck
Se p h t m un sectpr para a d u b mediinte la colocacion de una serie
Baunecs se p q w t a m serie de Iineas de liquidambares quc
demodubsdepét@aconfonrrandounespacioestamx>mpro-
~ c k ? ! i u s o d e l b a r e n ~ y T r i u ~ , ~ ~ r a lsudpaleta con e de colores,tan M l a r a la del "tapif, conformar
w&losm&awdelb-./4d,&-se ~ b a ~ q u e ~ ~ a ~ l a ~ r o ~ u ~ d e l
owniderbsIrmbiénmunasuettedeportaldeacoecoalapbra. mi& del t~4nsitofu&? que se a-' por B a u ~

-A C-
Concurso: Av. Triunvirato.
Ubicacion: Av. Triunvirato entre Av. Congreso y las calles
Tomds Le Breton y Nahuel Huapi.
Fecha. 22 de septiembre de 2008.
Romotor:Ministeri0 de ksarrollo Urbano - Subsecretaia
de Proyectos de Urbanismo, Arquitectura e Infraestn~ctura.

i
Asgsor: Arq. Carios del Franco.
i . Jurados: Arquitectoc Jorge Lestarci, Jorge Harnpton, Mimel Ortemberg
Ganadores: Arquitectos Barbara Bercon, Federico Brancatella,

I
*v 7
* q

de la escala banial pueden darse -mic sin intwferke.


Ei lado Sur de la p l q con d anfiteatro corno centro, a d m i ma-
yor aglommcidn de gente para evenbs mukhdkwbs funcionando
corno punto wlrnirrante del conedor que une la Piaza Boedo con la
PSam Madn Fieno a lo largo de la diagpnal Oruro. Errtirndiendo que
una gran mrioc8ad de centros aiih~rales,enW los prindpales el Julian

SB cieetim al secm de n b , rnimtms que parte del p & m exte-


f i o r ~ y E s t e d e i a p i a z a d e f i n e ~ ~ r e s ~
para d i e r de I~~ tranqubs para a d W y brrcera edad.
I'.
Concurso: Plaza Boedo.
Ubicacion: Predio delimitado por Ias calles Estados Unidos,
Loria, Carlos Cahlo y la medianera de fondo de los predios
frentistas a la calle Virrey Liniers.
Fecha: 3 de octubre de 2008.
Pmmotor: Ministeri0 de ùesarrollo Urbano - Subsecretana
de FWyectos de Arquitectura, Arquitectura e Infraestmctura.
Asesor. Arq. Carios del Franco.

I
Jurados: Arquitectos Alberto Varas, Robe
Estela Iglesias v i a r e n g h i k
Ganadores: Arquitecto Leonardo Cabral. Col
az Castillo y Carolina Kogan, y Yi Chen
itec

1P
-n' =wvJ!Pse( W =W =l aP W U J !
w q . d A =t- =n ' m w 'W m opueigrqsa 'sea~mns
=l aP =lyiad w m W W u a W ~ Y sos!lYe
U
'oP!Wum m!% lW WW A 0.W 'glq?d 0!3
-edsa lap opepa
muaJwp ~ o d
'v
-
- z J w p
'saueu!utopaid cosn
opgiuuad tw
anb cx,~u%e!p o~~ un ue esieq as wandaid e1 W:, q od
'~equmme I ~ ~P e w ~ e .mp.ai P A u q m . ~ e ! m = ap
seute.#aid sol ucx, MWWCO p tq w ap sopahd sol anb
P"?
b

-q-
--
e

T
-
.'
4--
-sewcyn
uaÌuawq anb SBÌ)?W SaUOlnrOS W-RJ%I'SBPWM. ap -!P
- a A ugp.leuqead aqua satopma -.od awawesopepon:,
iqleue aqap as %M ns Q .sww,ueqin sotquam! ap smeBcud
iod J ~ ~ E ~ U Waqap
E as anb uqme s' epuaw ap uqm!pw e1 iel.
-uauroJ wed e!ammdw! w.18 ap sa qlqqd opedca pp p.&qu!
o~ua!wao.ui Q .ug!xnpe ap e u & W ia!nbprn ua eymm ua
w=!lw=v!=qgPoausul)w~
~ e p ~ .sapian sopedsa
A quqwed!nba ap 'sa(waui<x, sonrimi ap
sosn olla~impP ad
pp seme sq sl.pog e ap- ac w n olprud la leupap y w d es h 'e-aq!u mw W el pmd
W 2
l::, t
B
Area delimitada por la Av. del Libertacior, Cnicero General Maria Victoria Besonias (por FADEA), W o Garay (por la SW, Emi-
,...,.i:
no, Maipu, Av. Santa Fe, florida, RNadavia y Av. Carlos Pellegli- lio Rimiha @or los partiupantes)y Gabriel Lanfranchi y Martin Orduna
n; involucrar a éstas ni a ù i i n a l Roque Saenz M a . (por el GCBA).
cha: 12 de naviembre de 2008. GanadUre9: Arquitectos Federico kubel, ignaclo Trabucchi, W*
omotor Gobiemo de la Ciudad de Buenos Aires. Eduardo V i n o .
.ganizador: Sociedad Central de Arquitectos. CoMombms Valeria Bril, Marieia Bril, ChMan Mottiac, Pablo
1 Auspiciank Federacibn Argentina de Entidades de Arqumxtm. Macchi, Ana Machelet, Saf[a Fem6
.
Inés Messoree Ing. Gracian Legorbuni (por Ciudad de mi6n Parodi, César BurgpU, Dan
,y Arq. Marganta Chamère @orla SCA). Costantini y Natalia Attieri.
Miguel Ortemberg (presiderrte dei Jurado), y arquitwtos Asesora: Arq. Aiicia Novick.
u m 'imuadai A 'sa~pjcouang ap a p u a s p pep!unuodo ap
ea~yla 's!odgwui e1 ap ~emmq q w g w n u la owm 'pepnp
qay e1 ap ~ n aau!l
s o@~uela 'opnq3.a ~r! lapumua ' m e w
asa ua h 's~yod94awap uqqpucx, ns q w r m p q s y ~pepnp
e1
' o u w w a le w m ap n 'upepunl ns ap .n- aova w mW
sns ee
.i p p n p q apuop opepunu! Neq p OLUW
e] ap u p w e1 w d a s anb q u ! l ~r,
ouiori as~opucique)@pi@p
W a P 9EST -P Jlle E W U m u9!33lqod e! W JmUUUm Q
-0pWai
q~escmeuBA~BMas
o J 4 WPunPaJ
wms
scxl~wcisasam&le sns uauyipa~n -otanyc~q~
'rx@gesa apsap ueln:,g.~e as sopqn:,uy od ~aaduiauls
m a u Z w m u w ! sol~ ap sauwayai sei couang ap pepnp q ap Jns
'soue$pda~aui SELU~BOJ~ A pepptpuo:, la ~ecuadalq!sadsa opj
'epsa ap m ! d wanu exsa ep!puau] awmne afa la
'oueuquaaq m u :~i*@w UWU~KI
I~P pepn!:, e( e~edq l o d ueuyapai anb
so- A s a w m ap ~.q!~slnuuq e1 ap safa 'opowa lap osn A upegkude ap w@gmanu eun
owm salmuagwe /r swgpw~@oA'sale!uou!mxi ap mq e o '- A sosin= ap ' w q s ! y zpww w n ~eIZKlii)Od
'sa[euotp.iq 'cauomn3 se1 opua!unsri! 'pepn13 A pp ugp~~louai e1 ua lapyw ap qw p ~m.@pma
e1 ~ ! t q s u map w a u m m u eun J~lndui!ap -wgspw n u la iesuad wed smpm i r ~ aap a a l m A
on~:,apm oyesap la W A ' q w m ap S O U ! Uua U~ =leu@wj e w J a
sapep!uwado csuip.w ap W J ap ~ 'quepun;l ~ @ n l e3@?1 e1 w@ai une anb la 'satqeq- o simwuadxa
ap uq:,!pum ns ua '=!v souang ap s!lodo4afl s e w ~ o sol ~ dap 'soueqn squawuadxa capuW sol ap ieBnl13
e1 ap 1wwq wrhied w n u owm olanqs?!a :papn!:, BI e uc;i!:,elai
lap wp! e1 ap iwed e opwnwqsa 'sauopyai u m B ~ J YI ~ w P q ~ ! ym@9i81 ap J Y e ~W p m d u s
s~ugs!pse1 JuqaJ lena le m e w un s o w a u o ~ 'pep!l!q!sod eun ouim uug!qzwpuof, opuesn
~
O W w J a q alarlue3 anaied l3 'oppuqua ey 01 aidwa!s pepnp e{ m b ua eraum tal A o w y i a l
a w ap wuowy =)!@I e1 a s y ap !
w o p ~ u w couiay
m ~ w ~ ~ ~ ~ e ~ 'JnS
t asa
J uatuq!suanialu!
a g ap qesa
l ~ ~a!nbpW
~ ~esued
e ~ wed 'osa q
~~ol~~w1iw-~arqasw~zlo?leua~~la3.lla~~~~ . O W ! 4 U%t, ~~
~ ! u y a p a c a p w < - q ~ ~ ~ n ' ~ ~ ~ lauod > ~ sqqesuaàs!pu!
a n b m ~uos anb 'sa~onirwse@kqwsa e
e1 JW- p ! uW cgiand aiqos q 06 sol ua !S gsa pepnp e1 ap JnS la ua ~en~und uopwado JoIn
ins lap ugfou e] ~myu8. 'wauew sowapualua anbiod 'caceq se1 ua sopw~ukqd~
s a ap A 'euq!~odofiawe a ~ ela JWU~WJ apand ofanyseu muana sol ap m a y p el- q ua Jeuo!xava wed
owm 'sou!uu~iso!doid sns ua 'crsin3um 3 s
Dimension Bicentenario: es, del lado de la ciudad, la operaci6n que soporta las gramk
un nuevo distrito metropdnano transformacimes, y permite la conexion del area a la r e f l d n
Mas alla de su real posibilidad de de escala metropolitana, rx!dvWdo cuestiones de conect~dml,
concretarse en gestibn real, nos integraci6ny nuevas dinami=.
gusta pensar la posibilidad Proponemos pmyectar alli una pieza (Parque de 10s Recursos)
de un ambito que con que resuma las siguientes cuestiones:
el riachuelo como eje, l-Sistema de cruces / conexiones con Parque Central Riachuelo
contemple situaciones (nuevo puente Meandro de Brian).
equivalentes a ambas 2- Sistema de penetraciones en el tejido desde el agua (parqlla
margenes, como lineal sur).
parte de una
misma reflexih,
hoy pensadas
desde gestiones distintas con acciones diferentes para los
3- Sistema de paques pijblicos infraesbucturales.
4- Sist;emade p b a s de sector.
5- S i i m a de densrffcaciones.
6- Sistema cie equipamientos educahs imttbciamles de la
:-# , i#

mismas temas. invectigacibn, praducci6nl y exposici6n.


Un ambito que desde el eje del agua piensa sus bordes y arezis de 7- Relocalizaciones, pmgmrnas de wvienda
influencia, un eje desde donde se circula en la Iogica del te&orio El Paque de 10s R e c u m es entonces el
y 10s recursos y desde donde se penetra al territorio, ccmceptual las infraestnicturas y quipamientos m
y phcticamente. al tejido con la I6gtca del do, asumiendo
En esa idea, delimitamos una pieza de condici6n casi simétrica cada uno de los secto
en términos de dimensi6n y de vacios de oportunidad a ambos pieza de conexih cobre e
+
lados (Saenz, Playas Avellaneda, Borda Moyano), en donde su Para nowtros, este n m
logica se alimenta de Ios datos r e a k del sitio (un curso de agua, la tram misma del agua,
un tejido industrial vinculado a un puerto cercano, sus redes de riachuelo como simbolo d
conectividad, viviendas) y trata de imaginar una nueva etapa una de las mdones bicentenarias, sirnbolicas, l l m d & W del
donde eco se resignifica y se potencia, sobre todo a partir de las resto de las opemciones urbartas.
nuevas cargas simb6licas que el area se plantea: El m p l e j o del Vwm eatnictum un nuevo cmce mpwnte
El hipotético distrito central, como experiencia piloto s o b ~d Meandro de Ma, y m e m p l a pmgramas afines a
como modelo urbano que implementa poliucas de las pl-bm, el Acuatio Metropolitano, y
gestion compartida, y estrategias de recuperaci6n diim pfogmws de investigacibn y difusidn
urbana a partir del saneamiento del riachuelo ligados a los m u m s y el medio ambiente.
como principal bandera y motor econ6mico de la
operacion. i3hemi6n smkaw
Icws c4mdQiuiar 1bBf(38
Dimension urbana: Finalmente, d hiqw LSnwl,m a e n c l w
Viero Metropolitano
El area vacante del sistema de pamllas ferroviarias de
ias estaciones Buenos Aires y Sola, en su condici6n
cie reseiva de suelo urbano de aito valor
- '4
I
5.
:=lweq =i
sm@g s q e sowmu! : c a w a ! p w s a l m
'MPP azald
e1 ap e!- s 'q!xBw!a swwmw setu
- a i a p s w ~ ~ ~ ~ r a
' l e l w ! e ~ p o q ~ ~ ~ a p
a i q ~ ~ o m w ~ ~ ~ ~ u n ' I l È u e p
w n am!wed!nbah otwis W ap ww w n WXJEB'W- ap--'nJnq!Jnautaandal~qac
l aP W 8 laP oi-Wd P aiqos wm=P Ja!nblm3
auuawP JWW uepend anb -1wa u g p e g m w ~ ~ ~ - = u a . u = 4 P J w
uop!ugapaqos od ~~~~
-
uiay anb 01 lod 'Wp u w w p u w anb o m u sauwwp lod
BP iripua wawalwpnp. 'Wla aiiqos w!ww lainb~ew

sez.
unlecuado 6 o ! p s y o p p m w ap afbmd la =lW. :W
sol uauwp anb s e w e ~ B ~s!as

ap- :me4
d urrcqayua anb 'sa~w!puadapu!

-v
-osinauooW e q l anb sauo~@sa- ap sedqa w m uawuolua s o w w w w a q
e el- w o ap u p w q ap auuauiau.puadapu! e-
wapod ou 'sai- .JOW la aqos tmund ugwado q -sopw3tlpAu!
1
olyì - - ma k w so!Pd sol OJWla W sapt3~!l!q.odsa1UaJsjlPseS w e u g w
ap =m wq.d cvJ.- 'ug!qPum a= e mw= ww
.f=Pn!D m q qos o w h d la ! m y la v e anb s o j n S~BW ap
aed Qund ap epol- ' a B w e u q w e ~' lW u le 'wy 8'2 ouesa la ua ' e m asa eA pep!~wu!lesa w u e w wn8p ap A
'oJww.l m m @laP
eu!nbueq e1 od ' e p m - q e o 'oreqe olanqx!!~ '.q le ~opailcx,
onanu la ' o ~ a n q w~ap
~ I- mi%@I BWBII
"P 'ewd e1 ap ojtl le @an~JEBGI :niwn awand lap a w P m ua d!p ns ua ' p ~ u a oanhed la ucx, oln3ub m ap e pspnp
J~
J ~ U J ~ U W ez~lgn e!a!lod q anb q p a la ua sowauodatd anb
m w w o e1 e ! w '09 la e ! w opue~wanhed lap -W H'E
~
~ e s a ~ m' hee 9 waoaqw e1 ua w p p ! q q J B W SOUJW@~WI
'SapePnP
wanu ap uo!3mwuap h w w ! w la alq!wpos A opwq!l!nba
JJ a1at-m anb 'ug!matuqu! q ap w,@ale w n d s a i opuep
?puelna!qa~ e1e WWWE ouao Wplg ap w i w s lap u g p e ~ w !
w a q w e1 leau!~anaied la acrs anb s o t u d a i d osa J O ~
m. e1 aP W P M W ~ el sa PeP!ml* W
-MI- PP w!qxwe.m:,wm QW!W e1A
~ ! l e u elmaP WP!ml* q O P U ~ o' Ìl e M -91 el A m!UJFu!P
que bien podria quitarle sentido a una operacion previa aqui. dejando e1 ancho del veredon publico, y el anlitsWo existente,
En ese sentido establecirnos un criterio de volutnettfas y corno parte del piso del corredor del PLS.
disposiciones generale en funcion a un recomdo con prograrnas Rescatamos el techo natura1 que las tipas c o n f a m mbre
con@$?s y sus respectivas arquitecturas. Pichincha, y dentro del ambito de la Plaza Ameghino y lo tomamos
Creemos que el predio en cuestion pertenece a un sistema corno parte del ca&er de este tramo del recomdo; por eco
mayor, con amplia oferta de equipamiento que podria integrarse irnaginamos el pmgrarna nuevo en el predio Caseros corno un
al sistema de la oferta publica, y por eso no nos parece mal edificio que propone una plaza publica cubi-rta, como parte del
q u e p este caso, una operacion mixta de capitales privados sistema de sornbras y techos publicos del parq
pue@,integrar equipamiento de esparcirniento, y oferta cultural, todo su recorrido.
cornercial y gastronomica corno edificio nuevo, y que la operacion Y en esa noci6n de techos y copas de drboles, proponernos un
pague el reciclaje del edifico patrirnonial inyectando programas crecirniento sobre el edificio patrirnonial, con u
de esparcimiento que el Area adolece. conternpohnea y neutra que se diferencie del estilo
k edificio, y p m i t a perspectivas Iargas sobre la plaza,
El recorrido surnar rnetras nuems a la operacion.
La heza en cuestion, corno prirnera accion del Paque Lineal,
ernpim con un prograrna de transferencia sobre Garay, que
inc+ra la cabecera del sistema de renta de bicicletas.
mos un piso de honnigon peinado en la logica actual de
ac de la ciudad, de ancho variable, que toma la linea
I sobre Pichincha, tornando bajo un misrno rnatenal Ubicacion: Sectores significativos de 10s bamas de Parque
redas calando el adoquinado vehicular, rnas una Patricios y Barracas. Area Sur, considerada ésta c m la franja
explanada de 10 rnetros de ancho a escala de los equiparnientoc de territorio de la ciudad, de ancho variable, que W apoya
que el corredor va asurniendo al oeste: el prograrna judicial, el sobre la rnargen izquierda del Riachueto. Picha fRq@iIkg@
hospitalario, y el nuevo conjunto edilicio que remata la pieza, hasta e1 borde del Area Central, al estb; alama la b m n m
cruzando el solado a modo de pequefia alfornbra sobre la I6gica que bordea al Cernenterio de flores en el centro e inckuye a loc
barrios de Mataderos y Parque Avellaneda, al oeste.
la de 10s 3,6 krn. que Promotor: Gobierno de la Ciudad de Buenos Aires.
Ilevamos desde Garay Organizador: Sociedad Central de Arquitectos.
e Ilega cruzando en tunel Auspiciante: Federacih Argentina de Entidades de Arquitectos.
ue asumimos seri5 parte Asesores: Arq. Cora Burgin (por Ciudad de Buenos Aires), Arq.
o nivel que implica el nuevo Carlos Lebrem (por la SCA).
geografia que baja hacia el Juradoo: Arquitectos Heriberto Allende (por FADEA), Miguel
naturalmente cruzar sigui~~ndo cierta logica Baudinone (por la SCA), Alvaro Daniel Arrese (por 10s
en el recorrido, y que alienta ja nocion de participantes), Estela Iglesias Viarenghi y Pablo Suarez
,;Xz: (por Ciudad de Buenos Aires).
ndo el piso atraviesa el frente del Hospital Gaqhaq toma 10s Ganadores: Estudio
mas informales comerciales existentes @m$ pj~pios,para Ferreiro, Joaquin Leunda +
proponemos desplazar la reja, asurniendo au$! ho puede Estudio ONAS: Guillema
irada, hasta el limite del vacio de las cocheras del hos ital, Minond, Martin Rodiguez.
.8 &
Li'
Edkih
Arq. TomaS Dagnino
Dlseno
Vicente Dagnino Evers
Coorrlinacion:
Arq. Diana Chiaradia
Arq. Carloc Gutiérrez Garcia

Fommf=
Aiejandm Leveratto
Wnas 9, 33,35,36,37,38,4L 42,43.44,49,50,
51,55,57,58/58,65,67.69, 70, 71, 73.7475
m
la Gt
Esn
u.E,
Angei iuarez
5,6, IO, 12,170

Ricardo Cheppi
p6ginas 166,167

Este l ies una pubucacion de m5cter instftucional, educaho,


ni,- instnictivoy de consuita, t o t a l m gatuito.
Ha sKlo en el Ministeri0& Desanolb Uitrano de la Ciudad
Autonoma & E!uenm Ains, sin fines & lumy am la asistencia
en esos mimios términos de 10s cdaboradoresque la ,-i a

en loc artlailos fimpdos que se incluyen en


Los canceptos WMOS
edicibn, corno sus-li son adusiva responsabilidad
de sus a,- y fueron cedidos especidnmte para esta edmon.
El materia1p u b l i i puede reproduciisetotal o
Arquitecb, Wlar dei EchKlio parciaimente citando la fuente ong[nal.
ca profesional en1966.Ha
pemius en aoncursos nacO
i nae
i s-8 I
E s ~ d e A r q u ~ r a y
nasArec.
i3e comqcm de Planificacion
Z'JJ %E lequa3=qJm f=Pwd 'LZ
Z'JJ E Z
Z'JJ v a ' € Zw6%'8€ 1@3-- SZ
Z'JJ mz Zw P L P F
Z'JJ 008'ZOE 'W
ZU M V T T Zw W L . 9 I 'Ee
ZwOEE'6-L
Zw 6L9'LZ S?Pl%zaiad~u"WA
WW!'JJW W- 72
.W
Z'JJ P L V a 'LP
W TEL -opi~almia wm W
Z'JJ 6L8'Z ~ W 'W B ~
Z'JJ mma ~
= ~ = ~ ~ a p w m u o u ~ ~ -m
Z'JJ 00Z'TT odsar3 t?l!AW
~ ~ l a p u g . q .'Ebl ~
Z'JJ E a ' Z OlJeJm '"wmw el" Wl!W OuwJl 'ZP
Z'JJEZVOT Nt?suapa(lalle3-
lequa3='ympwwkJcl 'TP
Z'JJ OOL'T ~ s o l a p q c a E f i ~ -m
'm-w-B9D.br(d
ZW 9&L'9ZZ
Z'JJ LLP'9 'LE
Z'JJ OZ4'TT '9E
Z'JJ 9TO-T 'E
1 Z'JJ r n ' T 'E
Z'JJ TEZ'P 'EE
i 2EA.E 'ZE
1 Z'JJ ZCL'C 'TE
[ Z'JJ 020'6
P b k t a Gnnz6lez TunOn
Pasaje de ias Mcs
Plazoleta en encanche Indepemlencia 601
Pia;ioieta Matilde Ang~ita
Hazoleta en Cacratiarecy Bonotim,
Plazdeta en Valparaiso,
Veracm y Maracaibo

Plsnoteta en !3imbh 351=


PIazoletaHomero~
PIaza Discépdo
Fl~nanriwoLanao

También podría gustarte