Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
CALCULO DIFERENCIAL.Introduccin a los lmites.Nocin intuitiva de lmite.- Consideremos la funcin determinada por la
siguiente expresin algebraica
f ( x)
x3 1
x 1
x 1,
ya que si
0
y
0
y f ( x)
1.25 3.813
1.10 3.31
1.01 3.030
1.001 3.003
1.000
0.999
0.99
0.9
0.75
x3 1
x 1
2.997
2.970
2.710
2.313
Graficar la funcin:
y
3
6
5 x
x2
x x2
x
f(x)
1.9
1.99
1.999
2.001
2.01
2.1
lm
x2
x2 4
x
f(x)
1.9
1.99
1.999
2.001
2.01
2.1
-0.01
0.001
0.001
0.01
0.1
-3.1
-3.01
3.001
2.999
-2.99
-2.9
2.9
2.99
2.999
3.001
3.01
3.1
x2
x2
lm
x0
lm
x 3
x3 3
x
1 x 2
x3
1
1
lm x 1 4
x 3
x3
x
f(x)
x
-0.1
f(x)
x
f(x)
lm
x4
x
4
x 1 5
x4
x
f(x)
x
f(x)
lm x 1
x2
3.9
3.99
3.999
4.001
4.01
4.1
x
f(x)
x 0
Teoremas de lmites
lm x 2 1
Teorema de lmite4:
Teorema de lmite5:
Teorema de lmite6:
Si f es un polinomio y a es un nmero real, entonces
Teorema de lmite7:
Si q es una funcin racional y a pertenece al dominio de q, entonces
Teorema de lmite8:
lm 77 Aplicando el teorema 1
x 3
77 77
Se tiene que lm
x 3
4
lm 3 x 7 f ( x ) 3x 7 , tiene la forma mx b
x5
3x 7 3 (5) 7 15 7
teorema de lmites 3 xlm
5
x2
f ( x) x 2 2 x 1
x 2 2 x 1 7
Entonces xlm
2
f (2) 2 2 (2) 1 4 4 1
2
lm
x3
4x 5
5x 1
Siendo 3 dom f y
f (3)
lm
x 1
lm
x3
8x 1
x3
8x 1
x3
x 1
4x 5
5x 1
1
5
4x 5 7 1
5 x 1 14 2
obtiene
lm
f ( x)
4 (3) 5 12 5
5 (3) 1 15 1
Entonces
3x 7 8
Entonces xlm
5
Entonces aplicamos el
8 x 1
lm
x 1 x 3
lm 8 x 1
x 1
lm x 3
x 1
8 (1) 1
1 3
9
8x 1
9 3
Entonces lm
x 1
4
x3
4 2
4x 9
x
2x 3
2
No es posible aplicar directamente el teorema de limites 7, pues se
0
obtendra la forma indeterminada ; no obstante, luego de factorizar y
0
simplificar la expresin para levantar la indeterminacin
2
lm3
lm3
2 x 3 2 x 3 lm 2 x 3
4 x2 9
lm 3
x
x 3
2x 3
2x 3
2
2
Por lo tanto
lm3
4x2 9
6
2x 3
3x 2 8 x 16
x 4 2x2 9x 4
lm
x 4 3x 4 lm 3x 4
3 x 2 8 x 16
lm
x 4 2x2 9x 4
x 4 x 4 2 x 1
x 4 2x 1
lm
lm
lm
Entonces
x 4 2x 1
x 4 2x2 9x 4
x 4 2 x 1
2 (4) 1
8 1
7
lm
lm
x2
x3 8
x2
x 2 x 2 2 x 4 lm x 2 2 x 4
x3 8
lm
Usando el teorema
x2 x 2
x2
x2
x2
x3 8
2
lm x 2 2 x 4 2 2 2 4 4 4 4
tenemos
que: xlm
2 x 2
x2
lm
respectivo
Entonces
x 8
12
x2
3
lm
x2
x2 2
x
lm
x0
lm
x2 2
lm
x 0
x
lm
x22
lm
x0
x x 2 2
x0
x0
lm
x0
x2 2
x2 2 x2 2
x2 2
lm
x
0
x x2 2
x x2 2
x 1 1
Buscando
x
lm
x0
1
1
0 2 2 2 2
Racionalizando
el
x2 2
1
2
2
x
4
2 2 2
lm
x0
x 1 1
lm
x0
x
x 1 1
x
x 1 1
lm
3
x0
2
x 1 x 1 1
x 1 2 3
1
3
x 1
x 1 1
Por lo tanto
lm
x3
lm
x0
x 1 1
0 1
0 1 1
1
1
111 3
2 x3 5x 2 2 x 3
4 x 3 13 x 2 4 x 3
x 3 2 x 2 x 1 lm 2 x 2 x 1
x 3 4 x 2 x 1 x 3 4 x 2 x 1
2
2 3 3 1 18 3 1 22 11
2
36 3 1 34 17
4 3 3 1
lm
2x3 5x2 2x 3
lm
x3
4 x 3 13 x 2 4 x 3
lm
2 x3 5 x2 2 x 3
4 x 3 13 x 2 4 x 3
x3
x3
lm
x 2
x3 8
x 4 16
lm
x3 8
x 2 x 2 2 x 4 lm x 2 2 x 4
lm 2
4
x 2 x 2 4 x 2
x 16 x 2 x 4 x 2 x 2
lm
x3 8
x 4 16
x 2
x 2
2 2 2 2 4
2 2 4 2 2
444
4 4 4
12
3
32
8
Ejemplos.
lm x 2
x 3
(3) 2 9
lm
x 4
lm x 2
x2
lm
x 2
Si f ( x)
x2
1
f ( x h) f ( x )
, calcular lm
h 0
h
x
5(1) 4 9
3 x h 3x 2
h
2
x2 4
x2
Si f ( x) x 3 3 x 20 , encontrar lm
xa
x 1
lm x 2 x 2
x 3
lm 5 x 2 1
x 3
x 1
lm 5 x 4
1
1
4
4
lm
h0
f ( x) f ( a)
xa
x3 3 x
lm
x 8
16
4
x
x 2 81
x 9 3
x
lm
lm x 2 7 x 5
x4
lm
x2
x2 x 1
x2 2x 3
lm
x 5
x 1
2
x 3x 2
x 2 7 x 10
x 2 25
lm
x 1
lm
x 1
x 2
lm x 2 1
x 1
x 2x
2
x 4x 4
x3 1
x2 1
lm
x2
x3 x
x 1
lm x 3
lm
lm
x1
lm
xa
x x2
1 x
lm
x 1
x 2 (a 1) x a
x3 a3
x2
1
x 1 x 1
x 1
2
2
lm ( x 4 1)
lm
x 2
x 0
x 0
lm x 1
x 2
lm
x1
lm x 2 1
x a
x2 1
x1
Si f ( x )
lm
x 1
lm1
lm
x 1
x2
lm
x2 1
x3
x 2
lm 3x 7 x 1
lm f ( x)
z2
x2
x2 4
lm
x 0
x 1
x 1
x 3
lm 2 x 2 3 x 1
x 1
x 3
x 3
lm
x 5
x2 5
x 2 11
x 4
x4
x 2 5x 6
lm
x 3
x3
lm
lm
lm
x 2 5x 6
x2 x 2
lm
x 2 4x 3
x 2 3x 2
x 2
x 1
x 2
lm
x 1
lm
x 1
x2 4
x 2 3x 2
x 2 3x 2
x2 1
lm
x 3
lm
x1
x2 1
x2 x 2
x2 9
x 2 5x 6
lm
x 2
x 2 4x 4
x2 4
x2 x 2
x 2 3x 2
x4
x 4
x 2
lm
x3 1
x2 1
lm
x3 8
x2 4
x1
x 2
lm
x 4
x4
x 2
lm
x 9
lm
x 4
x 3
x 81
lm
x 2
x 3 64
9x
x 9
lm
x 3 729
x 3
x 9
x 3
f ( x) lm
la siguiente manera lm
x 0
x 0
1
si x 0 .
x
1
lm si x 0
x 0
x
lm f ( x) b
1
x
1
0
x
f ( x) lm
Calcular el lm
x
x
x 2
lm
x1
lm
x1
x 1
x2
2 x 1
2
x3
1
5
x x
x3 7
lm
x 2 x 3 1
x2 x 1
x 4 x 2 x 1
25 x 1
lm
x
x2
lm
x 3
x
x 1
lm
x 0
9 x 3
x 2 2x
lm
x 0
lm
x 0
4 x 2
x
1 x 1
4 x 2
lm
x 2
x7 3
x2
lm
lm
a
0
2x 2 5x 7
lm
x 0
x
x3 2
x2 1
a
y
0
lm
x5
x3
lm
3x 3 2
x3 x
lm
x 4
lm
x 2x 1
x 1
lm 2 x
lm
lm
x1
x2 1
x 1
lm
6 x 3 10 x 5
x 3 2x 1
x 2 16
x4
lm
x 2
x 2 3x 2
x2
x1
1
x
lm
x 0
lm
t 2 2t 3
2t 2 5t 3
x 1
x 1
lm
h 0
x 0
h 0
x
h
h3 1
lm
x 2
x3 8
x2 4
10
3 x 2 x 110
x 2 2x 8
lm
x 2 x 2 5 x 14
x 4 x 2 5 x 4
2
x h x 2
lm
h 0
h
lm
lm
lm
x 4
x 2 9 x 20
x 2 3x 4
lm
x 2
x 3
x3
x2 9
x 2 2x
x2
x 2 x 7 x 3 200
2
lm
lm
lm
lm
x3 1 1
x2 1 0
lm
x 2
x 4 16 8
x3 8 3
x 4 16
2
x3 8
lm
x 0
x 2 2x 3 x 2 2x 3 2
x 81
18
x 9
x 1 x 2 1
lm
x x 3 x 4
x 81
x 1 100
2 x 50 100
lm
x2
1
2100
x2 1
1
x 2 3 x x 2 x 1 lm
x
x
x 1 x 2
7x 1
7
lm
3
3
x 3
5
5x 4 x 2
lm
lm
lm
lm
x 0
4x 4 x 2 1
2
x2 1
1
3
18 x 2 1
2
32 x 3 4
1 x 2
x
3 2x 6x 2
3
x 8 4 x 2 x 2
lm 6x 3
lm
lm
log x 8 5
0
x2
lm
x 1 2 1
x3
4
lm
x a 1
Si ( x a ) 0
xa
2
x 3
x a
lm
x2 3
3
x3 1
11
Definiciones de Derivada:
Definicin: Pendiente de una curva. La pendiente del grfico de la
funcin f en el punto
(x , f(x) ) es la derivada de f en x.
Definicin: Tangente a una curva. La recta tangente al grafico de la
funcin f en el punto P = (x , f(x) ) es la recta que pasa por P con
pendiente igual a la derivada de f en x.
Una forma clsica de construir el concepto de derivada es la segunda
definicin, la de recta tangente a una curva, podramos iniciar por tomar
una lnea que corta a la grfica de la funcin en ms de un punto, como
se muestra a continuacin:
12
13
Como hemos dicho esta relacin, de recta tangente se logra solo que los
intervalos:
sean pequeos lo que equivale a decir que se genera el lmite
cuando
o lo que equivale a decir que se genera el lmite:
Fue a este lmite al que se le
dio el nombre de derivada:
donde
d
f ! es
dx
14
aha
h
Entonces; dada la funcin y= f(x) la derivada mide la variacin de y
cuando hay una pequea variacin de x. Por lo tanto la definicin viene
y
f (a h) f (a )
lm
dada por la expresin f , (a) lm
h 0 h
h0
h
Ejercicios de aplicacin
Calcular la derivada de la funcin y 3x 2 en el punto x = 2.
h0
f (2 h) f (2)
3 2 h 3 22
3 4 2h h 2 12
3h 2 12h
lm
lm
lm
h0
h0
h 0
h
h
h
h
2
f , (2) lm
lm 3h 12 12
h 0
f , (1) lm
h0
h 2 6h
lm h 6 6
h 0
h0
h
lm
15
h 0
derivada de y f ( x) 2 x 2 6 x 5
en x =
5.
2 x h 6 x h 5 2 x 2 6 x 5
2 x 2 4 xh h 2 6 x 6h 5 2 x 2 6 x 5
f ( x) lm
lm
h 0
h 0
h
h
2
4 xh 6h 2h 2
h 4 x 6 2h
lm
lm
4x 6
h0
h
0
h
h
f , ( 5) 4 5 6 26
Hallar la derivada de f ( x) x3 2 x 5 en x = 1.
f , ( x) lm
h0
x h 3 2 x h 5 x3 2 x 5 lm x3 3x 2h 3xh2 h3 2 x 2h 5 x3 2 x 5
h
h0
3 x 2 h 3xh 2 h3 2h
h 3 x 2 3xh h 2 2
lm
lm
3x 2 2
h 0
h
0
h
h
f , (1) 3 1 2 5
2
Determinar la derivada de f ( x)
1
en x = 2.
x
x x h
h
1
1
1
1
x x h
x x h
f , ( x) lm x h x lm
lm
lm 2
2
h 0
h
0
h
0
h
0
h
h
h
x
x xh
f , ( 2)
1
1
2
2
4
16
en x = 2.
xh
x
x 2 x xh h x 2 xh x
h
x h 1 x 1
x h 1 x 1
x h 1 x 1 lm
f , ( x ) lm
lm
lm
h0
h 0
h 0
h 0
h
h
h
lm
h 0
1
x 1 2
entonces
f , (2)
1
1
2 1 2
Hallar la derivada de
f , (3) lm
h 0
lm
h 0
3 h 3
lm
h 0
h
3 h 3
x h 1 x 1
en x = 3.
3 h 3 lm
3 h 3 3 h 3
lm
h
0
h 3 h 3
h 3 h 3 h 0 h
h
3 h 3
1
1
3
6
3 3 2 3
dx
f , ( x)
f ( x) k
f , ( x) o
f ( x) x n
f , ( x ) n x n 1
f ( x) k F
f , ( x) k f 1 F
f ( x) x
f , ( x) 1
f ( x) g ( x)
f g ( x ) f , ( x) g , ( x)
,
17
f ( x) g ( x)
f g ( x) f , ( x ) g , ( x)
,
f g ( x) f ( x) g , ( x) g ( x) f , ( x)
,
f ( x) g ( x)
f ( x ) g ( x)
f g ( x)
,
g ( x ) f , ( x) f ( x ) g , ( x )
g 2 ( x)
f ( x ) ln u ( x)
f 1 ( x)
f 1u
u
y 3x 4
y x3
y 3 x 3
y 4 x 2
2 x5
2
x4
2
3x 6
y 3x 2 2
y x 4 x 5
y 3 x 4 2 x 3
y 6 x2 x 2
3
4x 4
y x 4 3x 2 6 x 1
y x 3 4 x 2 8x 7
y x 2 3x
y x2 1 x3 2
y x 2 x2 3
y x 3 2x
8
x 10
x2
2x 5
y x 4 2 x 3
x 1
x2
x 10
2 x 10
18
2x 1
x6
y x 2 3x 1
x3
x2 1
y x 1 x 2 x 3
x3
x 1 x2 3
y
x4
y 4x
y 3 x 3 11x
3 x 2 11x 1
10
3
x
4
3
ln 7 x
2
y ln
3
ln
4
x3
x5
5x
y ln
y ln x 2
1
y 6 ln x 2
x 5
x
3
y ln 3 x
y ln
y 7 ln
4 2
ln
x
5 3
y 3 ln x 4
23
y 4 ln 5 x
y 3x 4 x 3
y ln
y ln(2 x)
x 3
y 2 x 4 12 x 2 11x 9
3
x 1 x 5
y 4x 7
15
3 x 2 11x
x2 1
x3
y 2 9x
x 1 x 2
y x
x x2 1
y
x 1
y 5x2 2 x 8
x 1 x 3
2
y ln
y 4 ln
7 x5
x5
y ln x 5
4 3
ln x
5
y 4 ln
x5
19