Está en la página 1de 34
er Wet dt Geto it lebih wider ert Lichen oer dat ere Geta” Wace Spe 170). pepe a wich made hat ance Spe, 2179, sehen Sedan Bch dria ie. en ieee ‘nue Haden Und we Se det en od alone en ‘Sioa ter ech Denkntwendgtlen sen, de en alles besten, ‘dal siesta oe wee hn win Un een dt ‘iroratend duns” (ieVeriange 9771. us wa ald nti mc Haller Abperong tig, renal epg vd ch chro Ae eat, ea ce ‘Such eck, een Kiger vom Pla ero Zaks len sec wre ach der anita bese eennen ‘Veritang der Anger ie ae rf der Bsn elses, ‘Dien Mund Ver Belding detente Gf eden le (Die Karen 137. °"Den kesh Kae bmp nck mace een Gevewricen un Verruge, Li er Le nen ene Zach, nei we bi elo dct Mans uti peor” nem a9 267, DE BRUJAS, CURANDERAS, PITONISAS —MUJERES ‘QUE SE RESISTEN A SUS ROLES FEMENINOS ‘TRADICIONALES EN LA LITERATURA FEMENINA, LATINOAMERICANA Y ALEMANA Uresevpen* EE término “bruja” provoca muchas reacciones, estimula Ia ima sina, despierta la memoria, suscta preguntas acerca de et sonaes reals estigmatizads como brujas © personajes ficicios de cuenos de nos 0 de novelas, hecho que resume Dorothe ‘Sehmit- Keser de la siguiente manera Hexen, einerciteSagen —und Mirchenfguren, andres wie rave, dia Here apstropier und vere werden — ‘gen die Ambivalenz os Wekchlet und Unvirklichktberes ‘nich Sieladen daz cide Pants splen a asenun sich lechostig it Vrgangerbeitnd Gegenwart alice Fue ‘ueimnderausetes In der Verpngeneit wurden sie dst vel nd venice (Schmit Ker 1989126)! ie se a yl en 99 coma ce Ake lettin Lancy Laer cre eed ‘Deo ce DAAD eel et Lng CELE {oP Rasou hase Det ane ihe Se pf COMLEX. Pete meses ‘pote ene sein yes ets oo 151 sue saa eee Yeates a eacein de la sociedad actual ante mujeres indepe ‘ents, que viven de forma no convenciona?:De qué miner las autorascontemporineasreconstryen la figura femenina hist ‘adelabejaparaestablecer un vinculo con a vida de las majeres actales?Cabe preguntr, ademis, la existencia de las diversas, ‘altura autéctonas en Améries Latina popicia que el tema de las Dryas, hechicerasycuranderascbtenga rasgosy valraciones dis: tints que en Alemania; ys esto se efejaen ls actitudes dels personajes ictcioe fem aelas en as espectvas novels ‘Adem sue a pregunta, de qué manera se tala el ema de labrajacuando dentro de un slo pats latincamericano se encuen- team as concepciones de las cultura indgens con ls cencepcio- res de ls mestizos o blancos? Antes de entrar alanis de la ‘arava de as autora latinoameicans alemanas vamos aubi- careltema de Ia brjaen su contexto hstricoy social spective. Se eshozar a formacin del aruetipo de la bruja com produc- ‘ode las imaginaciones mascalinasacerea de saspecos negai- vos ela mujer (ef G, Weiler 19919), aramid durante el dese lle istrico de las culturasocidenaes también pr lamayera elas mujeres; asimismo se analiza la repetcusin que tvo la ceacin de este aquetpo ena vid de majeres eles que feron estigmatizadas, perseguidasyejecutadas como bras. 1. La pRus couo uno be 10s axguerivos Majore Agosinhace referencia alosestretipos,imigenes omits mds difundidos acerca de la feminidd, que surierony setae mitieronen el anscuso de los sigs de la cultura occidental Lame, casi la itd ea raza mans, bru, mate, rosie ‘a dngl, demenia, sempre una cr (198613). [Bstosesteeotpospretenden ser namovibes enol orden ptit- 132 «al, que tata de refers a condi femenina como algo cter- ‘0, Rosario Castellana critica ens bra de teatro El eterno fe ‘merino (1975) esta sett que conibe Io femenino como algo “nmodifcable” y“esttico™(Szurmuk 199040), Ens critica Ro- sario Castellanos coincide con Simone de Beauvoir quien afirma yen 1949 en suibro Le dewsiéme sere? Ast alaexisencia disper, comtingene ype de as mujeres tlpenamieio misico apne el Eto Femenin tice yextance ‘orsladefinicin queda del ex contradic pra aondtas ‘elas mujeres decame y eso, cores de 5s; no sede gue IaFeminedad es na end sino qu la jr 0 om fren nas. Los desmenidos del exprecia o puoten nad conta el mio, Sin embargo en cients manera, te © origin en aula «981298, En referencia a Simone de Beauvoir, Octavio Paz asegura que el hombre converte ala mujer en instrumento y por es0 “la mujer 1unca puede ser ella misma” (Paz 1990°33, 177). Pasiva se convert en dos, ama, er que enara los lemon top sales yaniguoy delivers fer, made y virgen: = trae sempre ncn, meio, canal. a emia mona es un iment miso, compo la obi (p32). Paz subraya que las imégenes “que nosotros {los hombres} nos hacemos della co la que ella [a mer e revit” se interpo- nen entre os ds y perjuican de esta maneralarelacién de pareja (17D, Por lo tanto el hombre se conviete en victima de ss ropas proyecciones. Simone de Beanvoir hace hincapié en que Tas mujeres nunca podian ser sjcts sno que eran objets de as ‘proyecciones masculinas, eran “Io inesencial” (S, de Beauvoir 1981:183), y ademésafirma qu la “humanidad es macho, y el ‘hombre no define a mujer en sino respect a: no laconside- ‘acomoun er auténomo.” “les el Sujeto, les lo Absolut: ella ese Oto". 12. 13 ‘Son mimerosaslsescrtorascontemporineas en los ds on inetes que tematizany cuestionan lk proyecciones acerca de las mujeres. En su narrativaintentan opone as idelizaciones, misificacionesy estereotipos masculmosexstentes sts propios ‘concepts imsgenes del ser mujer? ;De qué manera las escit ‘a de ambas culturastratan de desir las imagenes wegativas ‘acerca dela mujer y de desmitfcar ls imgenes que Weaizan a ‘a mujer (cf. Weigel 1988-1)? Tanto ln idealizacin dela majer eel clto marino y a exaltacin de la matemidad, como lcon- denacn de la mujer en el stigma de labryjacxcluyen ala mujer real como lo hace nota Simone de Beauvoir. En a eda cocret a mujeres manta bajo aspects diversas, pr cada uno dele mito editados a props dea mje pretend esa e totals ea cul we ued ca comecuncia deel es qe exit um plaid de mites incompatible y qe los hombres permanecen ofdoresdlate elasentratasincaberenias de nea de ened (18: 298299), Cada mujer, prosigue Beauvoir, “participa de una poraidad de ‘sor arquetipos” y oro tant tiene que defn su identi como Individoo y no como ser genérico. Esatravés de la mirada en el espejo que ls protagonisas de nuchas obras esctitas por mujeres como por ejemplo Pigenia, diario de una senorita que escribié porque se fastidiaba de Teresa ‘de laPara (1924/1982) La siltinaniebla de Mara Luisa Bomba (19351992), Mulhernoespetho de Helena Parente Cana (1983), ‘Mas ll de as mascara de Lucia Guten (1986/1993), Haun gen. AutobiographscheAufeichnungen Gedichte Tréume Analy send Verena Stefan (1975), Vor Spiegeln de Betina Blomenberg (1983), das Ide de Ulrike Kolb (1985)—inician el largo proce: $s deeconocerse alas mismas, independientemente de proyes- ‘ions pr parte del hombre. Esta no es una area fil, dado que espe no refleja una imagen clas 1s ‘igen o pcan, esings, jr alma, ytd nd sees oc] qu an escueido el esejen qua jer us ‘aa. misma para presentase leat, genes ue rele ‘salou lshontressopen rns ie Ger Cea n 198745), Aslsen la bisqueda desu propia imagen, la mujer trata deliberar .speo de las imagenes piztass por os hombres acct de ela, (cf. Weige! 198885). Como afirma Sigrid Weigel, la mujer tiene ‘que aprender a proyectar una auto-image, para ya no estar obi sda averse en ef “espejo deformante” del patiareado ("Zerr- Siegel des Patriarchats La exporacién del propio cuerpo y de “la anatomtarechaza- "Tadecn dea ets de Chita Wolf (1983233) sein Caen otcares Ganz Tae (1990.4 "Tbincnno Pato vn tne ‘peimapiume sotohontre Gen par inetriapeganac pe” “adie dela cade Cia Wl (SB age Caen anes ‘Tee (99087 “Ech pone Ya eh a "Tindal de de Cras Wl (9847 ep Cacmen Cai ‘Tee (19909) "elon de munca que ba Seapri, Despre ido por fora. : ‘train delacade Chia We 096:141 ep CamenCilices onze ae (199041 °Al pr ite "er Maplalen Pe sepa en cr de Brin Vc Maceo ‘.enlado el dia hts y i, ren peal le ences opel eae y el stpoiano ene ving y lo dbdce. El epi uc pn ee vOut 0 naa, rata, abi dedi” (pny 18629) De ‘samara coniecon es eon alate dete Huroco. Dede enone ls stares freer dat gar een ox peony femetoy, lo dabscoseainen mpage Ea yr fe or aa son joe iar con trace gic tree ‘canoe ver mls emo come esata re 19074), 213 Lape spb por rime ver en 1993 ©" Tain nn de tnd More (1964:36 359 “Para span dead forma Yu eby demasiado emasigeds nao Yer Me [Rebs no pdt aj menor Sp, msn 9 lg parce ‘belgie latest nes ean pri ete. teen congress (1 pero yo unin usenet por a che yi desma lmaoo vedi sha cor et. Caen tama ene ue ena mars eon ne ce” “Tiafcon delacta dean More (1984497) “Solamen vo uno as mje pede, nn pre elempo explana dee ees station dtr” "adc de ct de mand Mower (184257): “La vin sc del ajo ene hot mero ene be oe ie nb do hp en cars soni per larhombres gs imprest: Dado quent ecstasy desea prac mje olan seta reas na frm J vid ne etal femenin. Las tue den eer ox gente yo bbs el ogee rela ena previo pr form dev No lp ‘eel monopole nda hat cae enon en aot Sos hte an mesopetio ge pode." “Tain dea lad le Willome (1984245) “at pr in mover mia fm elf, bse sy imapen eats. gen ea? Pletal Et son sui quod a me Pd so gee ‘ocean ona images been Segura Per ap Je “Lvinfgens de Chipman bs Banos Cut obec sate ris Seu altered plan ‘talus decade Coa Wl (98417) segin Carmen Czar Gonz Te (199014) "Ese ami se meh por chr ‘Note qu spscgar Fs!” ‘Tac deal de Inge Shick (99528-289“La defi steep el proceso ama tein ce bh eee ‘ist en form de pric ol nce conc co bj Un ‘icone ie ant en conta de sno sia een cnt ‘Gets eegora de penne Cuando Agpda me wie par oa ver i amped on la Virgen (iso 195108), mena que suit ee tepn a lamar de ra (. 4), Dos cance fener ase een ‘ambien ena ove Sf de bs repo. Se emprs Grea con Sol lesan ls iter earners oni dea in. Gera eo ‘jr bi eee ingen, compres ey mma ent mu Sota jer mre, de xige tno, co ela oe ep nomen ‘Goan loa, en dj ea por sn emacne clo nae (de oecer an ear impent pra voce Geli sc el da da ‘macaad Concepincon mtr rs mera qu Sala por se ‘Gla clo a eu bode ea can un eso anc Vee a Bomay (19902530 1115) qe ain lt de Lh desea Ai coe ep feel cna “Et ape dea mes bev dcr oe ee Moran (884:10) Mods Ven 1914) y ke Wskome (98435) ‘4 mmr tata pein 7 ce ern ba era, Be ‘oon de novel de Cod Bel, ene pl sees. “PTinbtn oe le Wilh (198428) st ens at tatcoces etn tanita ajar tena ae ls vai mer, alent je: Una taj no cn, macho menos comin misma. Tampa ewe Sto es leet ela vie “Tn de act de Hn Menger ( 1865-55 “Lacompten sign quo pra mand choy en slo aoe ter ea ars ‘le yao eda vcd, ] 86 ge ago bo wns rem ange ‘ore em el [1 twin ee hee: defor hrc ‘edd Toms Mins, de Past de persone eso no or se fa ear mans] qu ay ur enpea ede oy mano lee meni an et Tacit de tn der Morne (198635) “El eco de ue me ta a ine pbc continent aa vine y "raj pode cea era al compet ue mga neg ae ‘inegrde en mete vide dra dn ce meri (La ces els del period de cinder cede epoavar tres # "tn en bumano de pz nose puede ea sin bec "Ye mts mtr Merger (194 199). *Ttcn de cide eas Magar (198412135 “Eaemgor igo srs sats vin nega ia sgt de a es en etones ats nacho senate orate arn! pote € Inds ue arate stant appa vada aspen dea clan sole, epoca pa as cava ues Ls canciones e ger lat pin cl en ‘Durer aos eos see eaten Mis te aver cnr eo rons ngs Per utd or psoe eorer st pta so ‘ejeron cata er mya quest tege yrs un eas ern “Tabi cain ver cor mje Ea ccnp ee ‘Yeo sao pede re "Talc elcid mand Merger (984440) “Lacs de lel reve mim perversions nev evap ea dela ‘shlong ra "Tine de eta deem Mages (19844 “Elgar de opr sets par oder pov experi nin {ida tev de ven aja des Orin cai Tae sera pairs de a tesla mncain Ex spenes ‘sen piss de pote en Sie eigen novels an Cann de Rosales (4951186 que nav posted e apenas ta eae ‘alr enel bit del mundo fara wnt dor vero de mil ‘mayan por ana lo Dail (Sie 19249) “Sol gue es tnbl el ts de do ni nna, owe anion pe prt el pe sin or pre de ae "To evel y Mak Zimerman bce nap ne Pr sem, sae yoga abot, gar amet fale pur man ‘Sin (190105) Everex cnt so ele “Trahecn della derarand Mere 147) “En tse i mda sc polar ean ee on Ita aque a mies eben oie el vise dea ‘lr pr, el bio reed pr a pode ae ple parm ‘st polio cs cofeton el min ‘Paden tem on be Pero igi: Scharf Abrecagen ‘saionlr and reioaer A df jo Bet meibicen hater besten ‘ugg sein Dena Sian Relea rbt der Prue chen ich ‘nd vrschiedeen Linden wo me de der Mae nfl a te Froumnbenegng en teruonale Beep wd (1959) "Las tacos jie nse mae y repo ene eas de as wars eens debra decueton ecient. gua tacit pe pel el wade meres son mis parca nt pli ‘ceaelosombes Noe pera qe tl mine ene resi nr *Lanovelde etn Morgner por emp e wa yovela demat. ‘sara en ere prom. Sentraan mtr d ls italopi gs ne 26 tne vcs dela oncom referencia a ur eV el mio ‘ale as como cn bart de Laut Aun Tbe novela eRe Ape ua noe de oe taeda enc pen La ‘ela avon snare pomea ern emai See ‘an os eae de Cana con tetera del poe de xn [eves de Mrs Veo eno rv canto tes, hrs pore oben Vite Lava dea Qi rand «2 pen poe forma de reopen. Esta aman nrg ‘laedar modo ntcts pnt ee cn ene de Benen ‘ici Mckenna as over eGcds Bl, Roaio Caen 9 Eke ‘Willomm, cn spec a esc sativa, oe adn. ‘rar niente qu tar en cer pean de frees "ia erga habe et "ed (19828) Edt eps san cntementcono posts dl edblanient Eee pede {rh leat ats ora Cpa 198870) Ea ‘Wer emi ede repeat cha et sein mesos de |s peo de ls pripnt Os pnb dl eset ‘on tla nl onl de eta Margy Medes Vas, ‘We rms comentarios stir can ep als rope aoe ‘ST dalo ye Angel peri como eps doen pase ‘pices nego de Lana con Amann sv oes pr Iain, ats depo west mr pecan 9 Se Iii ce (D, Sem ite 90127. "Thaltn dela demand Marga (19841514): "Yo wo boy ‘pcialente oy. opti eran, como edna rs shrevivi cona lp de sepred ip al que pce 1 ftir. Lo sere manos ween et segura prt cfermae ‘quant Con vege ss ngs eos eraia e a ‘hte Gincnda Bl (1952414) y Can Wo 998126125. an

También podría gustarte