U j-jaajkunajoob Jeeobae ku

naachtaloob ti baax kaas

Tulaakal maax ku chachiitik u kaaba Jeeobae

unaj u patik le baaloob kaastako.
(2 TIM. 2:19)

BAAX JEEL A NUUKIKE?

Baax jeel u beetik u yantal

le baateltaanoob mix baal u

biilaloobo, yeetel baax jeel

k-beetik utiaal ma u yantaloobe?

Wa k-kaat k-pat le baaloob

kaastako, baaxten unaj

k-kanaantik yeetel maaxoob

k-bisikba?

Baax unaj k-beetik utiaal

k-patik tu seebaanil le baaloob kaastako?

AWILMAJ wa junpeel naj wa junpeel uuchben baal tuux tsibtaan

u kaaba Jeeoba? Ma xaane jaak a wool ka ta wilaj. Jeel u yuubiku

ba maak beya tumen u kaaba Diose junpeel baal jach kaanaan

yeetel taakaan ichil le adoracion k-tsaaiktio. Toone u j-jaajkuna

joon Jeeoba! Cheen toon kaj oolaanoon yoolal u kaaba Dios. Baa

le unaj k-ilik bey junpeel baal jach kaanaane, ma cheen baaxali.

2 Utiaal u kamkoon Jeeobae ma cheen unaj u meyajtoon u kaa

bai, kaabeet k-kuxtal jeex uts tu taan letie. Le beetke le Bibliao ku

yaalik ti le maax meyajtik Dioso: Naachkuntaba ti le kasaanilo

(Sal. 34:14). Le apostol Pabloo tu yeesaj jach kaanaan lela, letie tu

yaalaj: Tulaakal maax ku chachiitik u kaaba Jeeobae unaj u patik

le baaloob kaastako (2 Tim. 2:19). Toone kaj oolaanoon ikil u me

yajtoon u kaaba Jeeoba. Baale bix jeel k-patik le baaloob kaastako?

NAACHKUNTABAEX TI BAAX KAAS

3 (Xok 2 Timoteo 2:19.) Te tekstoa Pabloe ku taan ti le

2. Baax taakaan ichil u meyajtoon u kaaba Dios?

3, 4. Baax tekstoil ma jach kuchuk u naat le maaxoob xakalxoktik le Bi

bliao, yeetel baaxten?
1. Baax jach kaanaan ichil k-adoracion?

12

U PIICH TULUMIL KANAN

chuunpak u tsaamaj Dioso, tsoole ku

taan ti le kaapeel baal sellartaan te

chuunpaka. Le yaaxo ku yaalik: Jeeobae

u kaj ool le maaxoob u tiaaloobo, lela u

tuukulil le taanoob ku chikpajal te Nu

meros 16:5 (ilawil le xook maaniko). Le

u kaapeelo ku yaalik: Tulaakal maax ku

chachiitik u kaaba Jeeobae unaj u patik

le baaloob kaastako. Lela junpeel baal

ma kuchuk u jach naat le maaxoob xakalxoktik le Bibliao. Baaxten?

4 Le bix tu yaalil Pablo le u tsook taanoo
ba ku tsaaik naatbile tu chaaj u tuukulil ti

ulaak jaats ti le Bibliao. Baale te Kiliich

Tsiboob ich Hebreoo mix tuux ku chikpa

jal le taanoob tu yaalo. Ti baax tuun

kaach taan u taan Pablo le ka tu yaalaj tu

laakal maax ku chachiitik u kaaba Jeeobae

unaj u patik le baaloob kaastako? Taanil

ti u yaalik lela Pabloe tu chachiitaj le captulo 16 ti Numeroso, le capituloo ku taan ti

baax tu beetaj Core. Le u tsook baax tu yaa

laj Pabloo, yaan wa tuun baax u yil yeetel

le baax tu beetaj Coreo?

5 Le Bibliao ku yaalike Datan

yeetel
Abiram, u paalal Eliabe, tu muchubaob

yeetel Core utiaal u beetkoob u tsaaikuba

le kaaj tu contra Moises yeetel Aarono

(Num. 16:1-5). Jach u pekmoob Moises

yeetel ma tu yootaj u yeesoob tsiikil ti

kex Dios tsaamili. Letiobe tiaanoob ichil

u kaajal Jeeobae yeetel jeel u beetkoob

kaach u xuulul u meyajtaale. Baale ka

kuch u kiinil u yeesik Jeeoba maax meyaj

tik yeetel maax mae, tu yaalaj junpeel

baal unaj u beetik le kaajo.

6 Jeeobae
tu yaalaj ti Moises: Aal ti tu
laakal le israelitaobo ka u tselubaob tu pa

sel Datan yeetel Abiramo. Moisese lik

yeetel u nuukiloob Israel ka bin tuux yaan

Datan yeetel Abiram. Ka tu yaalaj ti le kaa

tsibil Timoteo 2:19? (Ilawil le dibujo yaan tu kaajbal le xooka.)

5-7. Ti baax taan kaach u taan Pablo ti u Kaapeel

15 TI JULIO TI 2014

jo: Tselabaex tu paseloob le kaakas maa

koobo, yeetel ma a machikeex mix baal u

tiaaloob, ma xaan ka kimikeex tu yoolal

u kebanoobi. Le kaajo tu tselubaob tuux

yaan Core, Datan yeetel Abiram (Num.

16:23-27). Ka tsooke Jeeobae tu xuulsaj

tulaakal le maaxoob tu tsaajubaob tu con

trao. Baale le maaxoob lukoob tuux yaan

Core, Datan yeetel Abiramo, tu salvartubaob tumen tu yeesoob u pekmoob le

baaloob kaastako.

7 Jeeobae
u yojel baax yaan tu puk

siikal maak yeetel ku yilik xan maa

xoob chuukaan u yooloob ti. Kex beyo le

maaxoob chuukaan u yooloobo anchaj u

naachtaloob ti le maaxoob beetik baax

kaaso. Le oolale ma xaane le ka tu yaa

laj Pablo tulaakal maax ku chachiitik u

kaaba Jeeobae unaj u patik le baaloob

kaastako, taan kaach u taan ti le baax

ku yaalik Numeros 16:5, 23 tak 27. Jeel u

paajtal k-aalik jaaj lela tumen le ka tu

yaalaj Pablo le taanoob: Jeeobae u kaj

ool le maaxoob u tiaaloobo taan kaach

xan u taan ti le baax tu beetaj Coreo (2 Timoteo 2:19).

NAACHKUNTABA XAN TI LE

CHEEN KUNEL BAATELTAANOOB

MIX BAAL U BIILALOOBO

Le ka taanaj Pablo ti le baaxoob uuch

tu kiiniloob Moiseso tu yaalaj ti Timoteoe

jach junpuli ma unaj u chaik u naach

kuntaal ti Jeeobai. Tu kiiniloob Moisese,
Coree tu tukle kamaan tumen Dios tumen

ku chachiitik u kaaba, baale cheen tu tusu

ba. Juntuul maax meyajtik Diose ma unaj

u tuklik wa kamaan tumen Dios cheen

tumen tiaan ti junpeel muuchulili. Baaxe

unaj u patik le baaloob kaastako. Baax
tu kaansaj ti Timoteo lela? Baax jeel u

paajtal k-kanik xan ti le baaxoob tu yaalaj

Pabloo?
8

8. Baax kaanaan u beetik maak utiaal u kaamal

tumen Dios?

13

Le Bibliao ku yaalik maakalmaak le

baaxoob kaastak ma unaj k-beetko. Ti

ulaak versiculoob ti u Kaapeel tsibil

Timoteo captulo 2, Pabloe tu yaalaj ti Ti

moteo ma maalob ka baatelnak maak tu

yoolal cheen taanoobi yeetel ka u naach

kuntuba ti le cheen kunel taanoobo (xok
2 Timoteo 2:14, 16, 23). Tu kiiniloob Timo

teoe jujuntuul maaxoob yanoob te muu

chulil te yaax sigloo suunajoob apostataob
ka joop u kaanskoob baaloob ma jaajtaki.

Ulaakoob xane tu xaakbesoob u tuukul le

sukuunoobo tumen joop u yaalikoob baa
loob ma jach ojeelaan wa jaaji. Yaan ti le
baalooba kex ma tu bin tu contra le Bibliao

tu beetaj u jatskuba le muuchulilo. Le oolal

Pabloe tu yaalaj ti Timoteo: Naachkunta

ba xan ti le cheen kunel baateltaanoob
mix baal u biilaloobo.

10 Bejlae ichil le muuchuliloobo

ma jach

suuk u yuubaal yaan maax tsook u kaajal u

kaansik le baaloob ku yaalik le apostataobo. Baale wa k-uuyik tsook u joopol u
kaansaal le baalooba, ma unaj k-kamki,

kex jeel maaxak ka u yaale. Ma maalob ka

tsikbalnakoon yeetel le apostataobo, mix ti

Internet, mix ulaak bixi. Kex wa yaan hora

taak k-tsikbal tu yeeteloob utiaal k-aantkoobe, lela ku bin tu contra le baax ku

yaalik Dios taant k-ilko. Toone junpuli

ma unaj u yantal mix baal k-il yeetel le apos

tasao.

11 Baale ma cheen

le apostasa jeel u bee
tik u jatskuba le muuchulilo. Le baax ku

tuklik cada juntuul ti toon yoolal le naaysaj

ooloobo jeel u beetik u yantal cheen kunel

baateltaanoob mix baal u biilaloob[e].

Baale wa yaan maax te muuchulil ku kaajal

9

9. Te yaax sigloo, baax uuch yoolal le cheen ku-

nel baateltaanoob mix baal u biilaloobo?

10. Bix unaj k-ilik le baaxoob ku kaansik le apos-

tataobo?
11. 1) Baax jeel u beetik u yantal le baateltaanoob mix baal u biilaloobo? 2) Baax ma unaj u
beetik le ancianoobo?

14

u yoksik junpeel naaysaj ool ku bin tu contra le baaxoob ku kaansik Dioso, le an

cianoobo mix junteen unaj u tuklikoob

ma ken u yutskintikoob le talamil cheen

tumen ku tuklikoob ma kun antal jeetse
lil te muuchulilo (Sal. 11:5; Efe. 5:3-5).

Le ancianoobo unaj u kanaantkoob ma u

yaalikoob ka beetaak cheen le baax ku

tuklikoob maalobo. Baaxe unaj u tsookbeskoob le baax ku yaalik le Bibliaa: Ka

naanteex le u tamanoob Dios u kubeentmajteexo, baale ma beetkeex [...] utiaal a

nojbaalkuuntkabaex tu yookol le maaxoob

u tiaaloob Dioso, baaxe eeseex maalob bej
ti le tamanoobo (1 Ped. 5:2, 3; xok 2 Corintoiloob 1:24).

12 U kaajal Jeeobae
maatech u xakal
tik tulaakal le peliculaob, videojuegoob,
libroob wa kaayoob utiaal u yaalik

toon maakalmaak ma maalobi. Baaxten? Tumen le Bibliao ku yaalike cada jun

tuul ti le maaxoob meyajtik Dioso unaj u

yiijtal u tuukuloob [...]; bey tuuno jeel u

paajtal u kaj ooltikoob baax maalob bey

xan baax ma maalobe (Heb. 5:14). Le

Bibliao ku tsaaiktoon tsolnuukoob jeel

u yaantkoon k-chatukult tubeel maakal

maak ti le naaysaj ooloob maalobtako.

Junpeel ti le tsolnuukooba ku yaalike ti

tulaakal baax k-beetik ichil k-kuxtale unaj

k-ilik baax kambeen tu taan Yuumtsil

(Efe. 5:10). Ulaak junpeel tsolnuuke ku

yaalike ti le maax nuuktik le familia

tsaan u paajtalil u yaalik baax naaysaj oolil ma unaj u yantal ichil u familiai (1 Cor.
11:3; Efe. 6:1-4).

13 Le kaapeel
tsolnuukoob tsook k-aa

lika ma cheen jeel u yaantkoon utiaal

k-yeeyik baax yeetel ken k-naays ooli. Jeel

xan u yaantkoon utiaal ma u yantal baa

2) Baax tsolnuukiloob jeel u yaantkoon k-il maa

kalmaak ti le naaysaj ooloob maalobtako? 3) Ti

baax ulaak jeel u yaantkoon le tsolnuukoob ku

chikpajal te xootol 12?

12, 13. 1) Bix unaj k-ilik le naaysaj ooloobo?

U PIICH TULUMIL KANAN


Ma a tsikbal yeetel
le apostataobo

(Ilawil xootol 10)

teltaanoob tu yoolal bix vestirtikba, bix

k-kanaantik k-toj oolal yeetel ulaak baa

loob. Bey tuuno wa le baax ku beetaal

ma taan u bin tu contra baax ku kaansik

le Bibliao, ma maalob ka joopok u chiich

nakkuunsikuba maak tu yoolali, kaajaktoone u palitsil Yuumtsile minaan baax

oolal u baateel, baaxe kaabeet u yeesik u

yutsil ti u maasil (2 Tim. 2:24).

MA UNAJ K-BISIKBA YEETEL

MAAXOOB BEETIK BAAX KAASI!

Le maax ku chachiitik u kaaba Jeeo

bao, bix ulaak jeel u patik le baaloob
kaastako? Letie ken xuuluk u biskuba

yeetel le maaxoob beetik baaloob kaasta

ko. Pabloe le ka tsook u tsaaik u kettaanil le chuunpak u tsaamaj Dioso tu

yaalaj ulaak kettaan. Tu yaale ichil jun

peel nojoch naje ma cheen nuukuloob de

oro yeetel de plata yani, baaxe yaan xan

nuukuloob de che yeetel de kati; yanoo14

14. Baax kettaanil meyajnaj ti Pablo utiaal u yee-

sik unaj k-naachkuntikba ti le maaxoob beetik

baax kaaso?
15 TI JULIO TI 2014

be utiaal baax maalob, baale ulaakoobe

utiaal baax ma maalob[i] (2 Tim. 2:20,

21). Tsoole Pabloe tu yaale unaj k-naach

kuntikba ti le nuukuloob junpaaykuntaanoob utiaal baax ma maalob[o].

15 Baax tu yootaj
u kaans Pablo yeetel le kettaan tu yaalo? Letie tu ketaj

le muuchulil yeetel junpeel nojoch na

j[o], yeetel le maaxoob yanoob ichilo tu

ketaj yeetel nuukuloob. Ichil junpeel

naje jujunpeel nuukuloobe yaan horae

jeel u yeekkuntaaloob ikil u paakloob ti

ulaak baaloob eektakoobe. Le oolale le

nuukulooba ma junpeelili u tsaabaloob

yeetel le ku meyajoob utiaal u yuuchul

jaanlo.

16 Lela ku kaansiktoone le maaxoob

meyajtik Dioso unaj u yilik u kuxtaloob jeex u

kaat letie, le oolale unaj u yilik ma u bisku

baob yeetel le maaxoob yaan ichil le muuchulil maatech u beetkoob le baax ku yaalik le Bibliao (xok 1 Corintoiloob 15:33).
15, 16. Baax k-kanik ti u kettaanil le nojoch na-

[jo]?

15

Bey tuuno wa ichil le muuchulil unaj u

kanaantik maak yeetel maax ku biskubao,

maasa maas unaj u kanaantik maak ma u

biskuba yeetel le maaxoob minaanoob ichilo?

Yaab ti le maakooba u yaabiltmoob taakin,

maatech u yuubikoob u taan u taataob,

ma chuukaan u yaabilajoob ti mix maa

ki, j-lisaj taanoob, maatech u controlartku
baob, jach tsikoob, ma u yaabiltmoob baax

utsi, traicioneroob yeetel tu lugar u yaabilti

koob Diose ku yaabiltikoob cheen le baa
loob taasik kiimak oolal tiobo (2 Tim. 3:
1-5).

JEEOBAE YAAN U KIIKITANTKOON

WA KU CHUUKPAJAL K-OOL
17

Le Bibliao ku yaalike le ka aalaab ti le

israelitaob ka lukkoob tu paseloob Core,

Datan yeetel Abirame tu seebaanil lukoo

bi (Num. 16:24, 27, Traduccion del Nuevo

Mundo). Le israelitaob chuukaan u yooloo

bo ma paat u tukloob baax ken u beetoobi.
Baaxe jeex u yeesik le tekstoo tu tsookbesoob le baax aalaabtiobo. Beyo tu yeesoob

tiaanoob tu tseel Jeeobae yeetel u tsaamubaob tu contra baax kaas. Baax ku kaansiktoon lela?

18 Wa k-ilik yaan baax taan

u beetik u

xuulul k-bisikba yeetel Jeeobae, tu seebaa

nil unaj k-xulik. Lela letie baax tu yootaj u

kaans Pablo ti Timoteo yeetel le taanooba:

Naachkuntaba ti le tsibolaloob ku taasik

le taankelmilo (2 Tim. 2:22). Timoteoe

ma jach paal kaachi, ma xaane yaan maas

ti 30 jaaboob ti, baale le tsibolaloob tu

yaalaj Pabloo ma cheen jeel u yantal ti

le taankelmoobo. Timoteoe unaj kaach u

naachkun[tku]ba wa u patik le baaloob

kaastako. Jesuse tu kaansaj junpeel baal

ooli chikaan ti lela, letie tu yaalaj: Wa a

17. Baax tu beetaj le israelitaob chuukaan u yoo-

loobo?

18. Baax tu yootaj u kaans Pablo ti Timoteo ka tu

yaalajti ka u naachkunt[u]ba ti le tsibolaloob ku

taasik le taankelmilo?

16

wich taan u beetik a toochpajle, luse ka a

pikchinte (Mat. 18:9). Te kiinooba, le

maaxoob meyajtik Dioso ku yilik u beetkoob le baaxoob tsook k-ilka, le oolal tu

seebaanil ku naachtaloob ti le baaloob

kaastako.

19 Yaan sukuunoobe taanil

ti u beetku
baob j-Jaajkunajoobe suuk kaach u kaaltaloob, le oolale tu chatukloob ma u yu

kikoob mix junpeel baal ku kaalkunaj.

Ulaakoobe kex ma kaas le naaysaj ooloo

bo, maatech u taakpajloobi tumen jeel u

beetik u tsiboltkoob le baaloob kaastak ku

beetkoob kaacho (Sal. 101:3). Juntuul su

kuune, taanil ti u beetkuba j-Jaajkunaje uts
tu taan u bin ti fiestaob tu yoolal le baa
loob kaastak ku beetik le xiiboob yeetel le

kooleloob le taan u yookotoobo. Le oolale

le ka tu kaj ooltaj u jaajile tu chatuklaj

ma u yookot junpuli mix tak ken u muchu

ba le sukuunoob utiaal u naaysik u yooloobo. Letie bey u beetko tumen sajak u kaa

tsiboltik le baaxoob ku beetik kaacho.

U jaajile maatech u yaalaal ti maak ma u

yukik junpuli baaloob ku kaalkunajoob,

ma u yookot wa u beetik ulaak baaloob

maatech u bin tu contra baax ku yaalik

Dios. Baale wa yaan baax ku tuklik maak

jeel u beetik u luubul ti baax kaas yeetel

jeel u naachkuntik ti Diose, maas maalob

ma u taakpajli.

20 U meyajtoon u kaaba Diose junpeel

baal jach kaanaan, ma cheen baaxali. Jeex

tsook k-ilko unaj [k-]patik le baaloob
kaastako (Sal. 34:14). U jaajile yaan horae

ma cheen chaabili. Baale ku lisik k-ool

k-ojeeltike Jeeobae u yaabiltmaj le maaxoob u tiaaloobo tumen letiobe mantats

taan u beetkoob baax ku yaalik (2 Tim. 2:

19; xok 2 Cronicas 16:9 u yaax jaats).

utiaal ma u naachtaloob ti Dios?

20. Kex ma cheen chaabil [k-]patik le baaloob

kaastako, baax lisik k-ool?

19. Baax tsook u beetik jujuntuul sukuunoob

U PIICH TULUMIL KANAN