CoyrigIi. Auior. Willian SIalcscarc Traduao. Carlos A. Nuncs Ediao clcirnica. Ed. Fidcndo Casiigai Morcs www.jaIr.org Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc roorcionou." Nclson JaIr Carcia (1947-2002} 3
A TRAGDIA DO REI RICARDO II
William Shakespeare 4
NDICE
PEFSONACENS 6
ATO I Ccna I 8 Ccna II 18 Ccna III 22 Ccna IV 37
ATO II Ccna I 41 Ccna II 55 Ccna III 63 Ccna IV 72
ATO III 5 Ccna I 74 Ccna II 77 Ccna III 87 Ccna IV 97
ATO IV Ccna I 103
ATO V Ccna I 119 Ccna II 125 Ccna III 132 Ccna IV 141 Ccna V 142 Ccna VI 149 6
PERSONAGENS REI RICARDO II. JOO DE GAUNT, duquc dc Lcncasirc, iio do Fci EDMUNDO DE LANGLEY, duquc dc YOFK, iio do rci. HENRIQUE, cognoninado Dolinglrolc, duquc dc Hcrcford, filIo dc Joao dc Cauni, dcois Hcnriquc IV. DUQUE DE AUMERLE, filIo do duquc dc Yorl. TOMAS MOWBRAY, duquc dc Norfoll. DUQUE DE SURREY. CONDE DE SALISBURY. LORDE BERKELEY. BUSHY, do scrvio do rci Ficardo. BAGOT, do scrvio do rci Ficardo. GREEN, do scrvio do rci Ficardo. CONDE DE NORTHUMBERLAND. HENRIQUE PERCY, cognoninado Hoisur, scu filIo. LORDE ROSS. LORDE WILLOUGHBY. LORDE FIT2WATER. BISPO DE CARLISLE. ABADE DE WESTMINSTER. LORDE MARECHAL. 7 SIR PIERCE DE EXTON. SIR STEPHEN SCROOP. Caiiao dc un gruo dc galcnscs. Esosa do rci Ficardo. DUQUESA DE GLOSTER. DUQUESA DE YORK. Danas dc conanIia da rainIa. Nolrcs, arauios, oficiais, soldados, jardinciros, carccrciro, ncnsagciro, alafrcnciro c ouiros criados. 8
ATO I CENA I
Londcs. Un quuto no uuco. Entun o c Hcudo, con scquto; Jouo dc Guunt c outos noIcs.
FEI FICAFDO Lcncasirc Ionrado, vclIo Joao dc Cauni, confornc icu cnIor c jurancnio iroucsic Hcnriquc dc Hcrcford, icu filIo icncrario, orquc clc ora susicnic a gravc acusaao quc nao udcnos ainda julgar c quc clc fcz, Ia ouco, conira Tonas Mowlray, duquc dc Norfoll? CAUNT Sin, vcio clc conigo, Majcsiadc. FEI FICAFDO Dizc-nc, ainda. acaso ja o sondasic? Nao sc funda cn aniigas dcsavcnas a acusaao lanada conira o duquc, ou rovcn cssa qucia, cono fora dc cscrar dc un vassalo dcdicado, dc rovas osiiivas dc iraiao? CAUNT Tanio quanio solrc isso foi ossvcl canina-lo, iraia-sc, rcalncnic, dc 9 crigo quc ancaa Vossa Alicza, nao dc nalcia alguna da dcnuncia. FEI FICAFDO nossa rcal rcscna os irazci logo. Facc a facc, solrolIo carrcgado conira solrolIo, agora nos disonos a ouvir o quc disscrcn livrcncnic. (Sucn uguns Ioncns do scquto.} Sao icinosos; da colcra no afogo surdos sao cono o nar, ardcn qual fogo. (Votun os Ioncns con HongIoIc c MouIu.} DOLINCDFOKE Muiios anos dc dias vcniurosos dcscjo ao ncu gracioso solcrano, ncu scnIor c ncu rci idolairado. MOWDFAY Quc uliraassc cn vcniuras cada dia quanios o rcccdcran, ic quc a invcja do ccu, anic a icrrcna c fcliz soric, un iiulo inorial vos acrcsccnic. FEI FICAFDO A anlos agradcccnos, nuiio cnlora scja un dos dois adulador, ial cono sc dcrccndc da causa quc vos irouc, a alia iraiao dc quc vos acusais. Prino Hcrcford, quc assacas conira Norfoll, Tonas Mowlray? DOLINCDFOKE Princiro o ccu nc sirva dc icsicnunIa! c cono dcvoiado sudiio, scnrc 10 cioso da saudc rcciosa dc scu rncic, lilcrio dc qualqucr odio laio ou nal nascido, quc no acl dc acusador cu nc acIo na vossa rcal rcscna. Ora, Tonas Mowlray, c a ii quc cu digo o quc sc scguc; olscrva ninIa saudaao, ois iudo quanio cu disscr, na icrra csic ncu coro vai confirnar, ou rcsondcr ninIa alna divina no alio ccu. s niscravcl c iraidor; dc origcn loa ara scrcs isso, c ruin dcnais ara vivcrcs. Quanio nais lclo o ccu, nais clc cslcndc, nais fcia c a nuvcn quc lIc o lrilIo ofcndc. E a fin dc arrcnaiar o caso, digo quc cs iraidor c quc ara icu casiigo, sc ncu rci conscniir, a ninIa csada vai logo ic rivar da alna danada. MOWDFAY Quc ninIas crcsscs ouco violcnias o zclo nao nc acuscn. Nossa causa nao scra dccidida cla rova dc gucrra cnirc nulIcrcs, or grossciros alavrcs dc duas lnguas irriiadas. qucnic csia o sanguc ara quc sc csfric or cssc ncio. Mas ianlcn nao osso dc acicncia orgulIar-nc assaz sulnissa ara nada falar c ficar calno. En rinciro lugar, o alio rcsciio dianic dc Vossa Alicza nao nc dcia soliar as rcdcas c calcar csoras cn ncu discurso livrc, quc icria disarado aic Iavcr lanado ao rosio dcsic Ioncn, dulicada, a fclonia dc quc clc ora nc acusa. Sc dc aric uscrnos a rcalcza dc scu sanguc, scn quc do arcnicsco nos lcnlrcnos quc o liga ao ncu scnIor, cu o dcsafio, cusindo-lIc no rosio. dou- 11 lIc os noncs dc covardc, dc vil c naldizcnic. Susicnio quanio dissc, conccdcndo-lIc vaniagcns, ainda ncsno quc cu iivcssc dc ir a c aic aos icos congclados dos Alcs, ou a qualqucr lugar inosiio cn quc janais inglcs Iaja isado, isio dcfcndcra ninIa lcaldadc conira sua crfdia c falsidadc. DOLINCDFOKE Eis, ircnulo covardc, quc ic aiiro, ianlcn, o ncu cnIor, ondo dc lado ncu arcnicsco rcal c rcnunciando nolrcza do sanguc, quc icu ncdo, nao o rcsciio, agora fcz lcnlrada. Sc o ncdo crininoso ainda ic dcia fora lasianic ara lcvaniarcs o cnIor dc ninIa Ionra. cniao ic alaia ara aanIa-lo, quc, or clc c iodo riio cavalcircsco, lrao a lrao, susicnio agora quanio aqui ic dissc ou o quc dc ior iua nalcia invcnic. MOWDFAY Lcvanio-o, c juro cla ninIa csada quc a Ionra dc cavalciro gcniilncnic nos onlros nc dcs, quc Ici dc cnconirar-ic cn qualqucr condiao lciia c jusia, scgundo as nolrcs rcgras dos cosiuncs cavalcircscos. E, una vcz noniado, nao qucro dcsccr vivo sc, cn vcrdadc, iraidor cu for ou falio dc lcaldadc. FEI FICAFDO Quc acusaao lcvania o nosso rino conira Mowlray? Crandc c, dcccrio, ara nos fazcr dcscriar o cnsancnio dc algo ruin or clc raiicado. 12 DOLINCDFOKE Vcdc. o quc cu vou dizcr, rovo-o con a vida. Digo, ois, quc Mowlray rccclcu oiio nil nolrcs cono cnrcsiino do soldo do ccrciio dc Vossa Majcsiadc, quc clc dcsviou ara uso inconfcssavcl, cono lilirc injurioso c vil iraidor. Afirno, ainda, c o rovarci na lia, aqui ou alIurcs, ou nas nais disianics aragcns quc olIo inglcs ossa icr visio, quc iodas as iraics inaginadas duranic csics dczoiio uliinos anos icn no falso Mowlray a fonic c a origcn. Digo nais, c rcicndo susicnia- lo, iirando-lIc a cisicncia niscravcl, orquc surja a vcrdadc, quc clc a noric dcu ao duquc dc Closicr, or icr fciio sugcsics aos scus crcdulos ininigos, c assin, cono iraidor c usilaninc, cn sanguc lIc afogou a alna inoccnic, sanguc cssc quc nc griia, cono o sanguc dc Alcl sacrificado, das cavcrnas nudas dc ioda a icrra, rcclanando jusiia ronia c jusia uniao. Por ncus avos, cu crdcrci a vida ou lIc darci a cna ncrccida. FEI FICAFDO Cono alio as suas dcciscs sc clcvan! Tonas dc Norfoll, quc rcsondcs a isso? MOWDFAY OI! quc ncu solcrano virc o rosio c dcic surdo o ouvido alguns insianics, aic quc cu nosirc nancIa do scu sanguc cono Dcus c as cssoas dc rcsciio dcdican odio a iais caluniadorcs. 13 FEI FICAFDO Ouvidos c olIos inarciais cu icnIo, Tonas Mowlray. Sc irnao clc nc fossc, digo nais. fossc o Icrdciro da coroa con scr acnas filIo do ncu iio juro clo rcsciio do ncu cciro quc a vizinIana ao nosso sacro sanguc rivilcgio ncnIun lIc cnscjaria, ncn dciara arcial a inalalavcl firncza dc ninIa alna nicgra c jusia. s ncu vassalo, cono clc o c ianlcn; fala, ois, scn rcccio dc ningucn. MOWDFAY Eniao ic digo, Dolinglrolc, ao laio coraao, cla oria csirciia c falsa dcssa gargania. ncnics! Pois ircs arics do agancnio dc Calais cn icno foran dcvidancnic disiriludas cnirc os Ioncns dc Sua Majcsiadc. A ouira aric cu guardci, dcois dc oliido conscniincnio do ncu rci. quc clc nc dcvia ainda o rcsio dc una conia, do icno cn quc cu Frana fora cnviado, ara irazcr-lIc a csosa. Agora cngolc ioda a iua calunia. Quanio noric dc Closicr, nao fui cu scu assassino, nas or ninIa dcsgraa, ncsic caso nc acusa a conscicncia dc un dcscaso do dcvcr. Quanio a vos, ncu nolrc lordc dc Lcncasirc, nuiio alio c vcncrando ai do ncu ininigo, una cilada, dc faio, cu rcarci ara naiar-vos, ccado quc nc ungc a alna angusiiada. Mas anics dc ionar o sacrancnio, nao faz nuiio, cu conici iodo o ocorrido, ja icndo sulicado a Vossa Craa quc nc crdoassc a falia, o quc, suonIo, nao nc foi dcncgado. Eis o ncu crro. Tudo o nais da 14 dcnuncia nascc acnas do rancor dc un vilao, dc un niscravcl, da invcja dc un iraidor dcgcncrado, conira o quc cu rorio ainda Ici dc dcfcndcr-nc, noiivo or quc jogo a ninIa luva, ianlcn, aos cs dcssc iraidor ousado ara, no sanguc quc scu ciio allcrguc, rovar quc sou un fido gcniil-Ioncn. Marquc, ois, Vossa Alicza, scn dcnora, ara o nosso rcconiro o dia c a Iora. FEI FICAFDO Cuiai-vos or nin, fidalgos cnraivados, dciando-vos lacar scn crdcr sanguc. Scn scr ncdico, digo quc nao Ia dc coriar fundo dcnais vossa naldadc. Scdc cordaios, csquccci; quc o dia, diz o douior, nao c ara sangria. Vanos, londoso iio, acIar un ncio quc onIa logo un fin a csic iorncio. Vos vos incunlircis dc vosso filIo; cu, dc Mowlray. sairao anlos con lrilIo. CAUNT Essc ofcio diz lcn con a ninIa idadc. Vanos, filIo, rcvcla urlanidadc. solia o cnIor do duquc. FEI FICAFDO Fazc o ncsno, Mowlray, con o dclc. CAUNT Cono! Acaso, a csno falanos, Harry? A olcdicncia nanda quc ordcns cu dc usando dc voz lranda. 15 FEI FICAFDO Norfoll, a luva joga; qual o dano quc disso ic advira? MOWDFAY Mcu solcrano, aiiro-nc a icus cs. Dc ninIa vida odcs disor, orcn nao ic c dcvida ninIa vcrgonIa. Dcvo-ic a rincira; nas ncu nonc, quc a Moric, cnlora o qucira, janais nc aagara da sculiura, so odcra vivcr con a fc nais ura. Acusado nc vcjo, cscarnccido, iraiado con dcsrczo incrccido, iransassado aic na alna cla csada vcncnosa da infania, dc quc nada nc odcra curar, scnao soncnic iodo o sanguc do lilirc cujo dcnic nc fcz csia fcrida. FEI FICAFDO Nao dcvcnos soliar rcdcas colcra; os circnos sc dcsirocn. lccs donan lcoardos. MOWDFAY Mas crduran as nancIas, clos dardos rovindos da calunia. Sc a vcrgonIa nc iirarcs, roncio quc a conIa nao nais nc Ia dc lcnlrar. Mcu solcrano, o nais uro icsouro, o nais quc Iunano lcncfcio quc o icno nos conccdc c un nonc inaculado, scn quc adrcdc lIc nancIcnos o lrilIo. Nao assanos. scn isso, dc una argila con rccanos, sinlcs ocira iniada. A nais rcciosa joia cn cofrc inviolavcl c danosa rcuiaao nun ciio lcal c uro. MinIa Ionra c ninIa vida; ncu fuiuro dc anlas dccndc. Scrci Ioncn norio, sc nc rivarcn da Ionra, do conforio dc un nonc 16 inaculado. Por iudo isso, ncu caro rci, far-nc-as alio scrvio, sc nc dciarcs dcfcndcr con a vida ninIa rcuiaao iao lcn nascida. FEI FICAFDO Vanos, rino, conca. DOLINCDFOKE Dcus nao qucira quc ninIa alna sc nancIc or nancira iao vcrgonIosa. E crvcl quc cu, visia dc ncu ai, nc rclaic c quc clc assisia ninIa IunilIaao, scn quc cu nc guardc dc nosirar-nc infcrior a csic covardc? Anics quc a lngua ossa a Ionra fcrir-nc or nancira iao laia, ou quc confirnc ninIa qucda, cIanando a arlancnio vcrgonIoso, scrvindo-nc do alcnio quc nc rcsia, con os dcnics cu coriara o orgao scrvil da IunilIaao anara c ao rosio dc Mowlray o jogaria, sangrcnio, ondc sc acoiia a vilania. (Su Guunt.} FEI FICAFDO Nao icnos or cosiunc cdir nada, scnao dar ordcns. Ja quc nao odcnos vos dciar cono anigos, arcsiai-vos, rcsondcndo con a vida ncssc onio, quc cn Covcniry vos laicrcis no dia dc Sao Lanlcri. As lanas c as csadas aicnicarao as inicncs nalvadas. Ja quc o nao udc, incunla-sc a jusiia dc fazcr rcssaliar a fc casiia. MarccIal, aos arauios nanda aviso ara quc vcjan iudo o quc c rcciso. 17 (Sucn.} 18
CENA II
O ncsno. Un quuto no uuco do duquc dc Lcncustc. Entun Guunt c u duqucsu dc Gostc.
CAUNT Ai, a orao quc nc iocou do sanguc dc Closicr, nuiio nais do quc cssas qucias, nc conciia a ir dc cnconiro aos carnicciros dc sua vida. Mas, cono o casiigo sc acIa nas naos quc a falia concicran, quc unir nao odcnos, voniadc do ccu cnircguc fica nossa causa. Quando vir quc c cIcgada a Iora ooriuna solrc a icrra, vinganas cslrascanics clc fara cIovcr nos crininosos. DUQUESA Os laos fraicrnais nao ic csorcian con nais vigor? O anor nao iira cIisas dcssc icu sanguc vclIo? Os scic filIos dc Eduardo, c iu cs un dclcs, cran cono scic vasos dc scu sagrado sanguc, ou scic ranos quc dc un ironco vicsscn. Dcsics, alguns sccaran clo rorio curso da naiurcza; ouiros coriados foran clo dcsiino anics do icno. Mas Tonas, ninIa vida, ncu qucrido scnIor, ncu Closicr, vaso do sagrado sanguc dc Eduardo, rano florcsccnic dc 19 scu rcal ironco, foi dcscdaado, icndo-sc dcrranado ioda a sciva rcciosa, foi coriado, cnurcIcccndo-sc as folIas csiivais, cla nao dura da Invcja c a foicc rulra do assassino. AI, Cauni, cra o icu sanguc! O lciio, o scio, o coraao, o noldc dc ondc a forna rccclcsic, fcz dclc una criaiura, c, cnlora csicjas vivo c ainda rcsircs, nclc a vida crdcsic. Dc algun nodo, concordas cn quc fossc o icu ai norio, vcndo icu olrc irnao crdcr a vida, clc quc dc icu ai cra o rciraio. Nao dcs, Cauni, a isso o nonc dc acicncia; cIana-lIc dcscscro. Conscniindo quc scja icu irnao assassinado, cs a nu o caninIo dc iua vida, nosirando ao duro crininoso o nodo dc ic naiar. O quc nos Ioncns laios icn nonc dc acicncia, c covardia alida nas cssoas dc alio sanguc. Cono dirci? O ncio nais scguro ara salvaguardarcs a iua vida c vingar o assassnio do ncu Closicr. CAUNT dc Dcus a qucsiao, orquc cssa noric foi causada or scu rcrcscnianic, o ncnsagciro ungido cn scu consccio. Sc un crinc concicu, quc Dcus o una, orquc cu janais lcvaniarci o lrao vingador ara ir conira o scu ninisiro. DUQUESA A qucn dirijo, ois, as ninIas qucias? 20 CAUNT A Dcus, anaro c dcfcnsor das viuvas. DUQUESA Eniao, quc scja. VclIo Cauni, adcus. Vais a Covcniry ara vcr a luia quc cnirc Mowlray, o sanguinario, c o nosso caro rino Hcrcford vai scr iravada. OI, sc o dano causado ao ncu csoso na csada dc Hcrcford fizcssc cso orquc cla o ciio airavcssassc ao duro carnicciro Mowlray! Ou sc a dcsgraa nao o alcanar dcsdc a rincira volia, quc a cula dc Mowlray dc ial nancira lIc orina o ciio, quc o ardcgo cavalo icnIa o dorso quclrado c o cavalciro ao conrido da lia aiirar ossa, alido c ircnulo o cnircgando furia dc Hcrcford. VclIo Cauni, adcus. A csosa dc icu dcfunio irnao vai icr na vida or conanIcira a sua dor conrida. CAUNT Adcus, irna; ara Covcniry cu sigo; consolo icnIas quanio vai conigo. DUQUESA Una alavra, ainda. As grandcs dorcs rcssalian dc ondc cacn, nao or scrcn vazias. cla aao do rorio cso. Dcsco-nc scn icr falado nada, quc o luio iorna a dor nais alafada. Da rcconcndacs a Ednundo Yorl, ncu caro irnao. E iudo. Agora odcs ariir. Nao, nao ic vas! Conquanio scja iudo, un consolo ninIa dor cnscja. Ocorrc-nc dizcr-lIc... En quc cnsava? Quc cn PlasIy nc visiic a ioda rcssa. Mas quc odc o lon vclIo cnconirar ncssa 21 norada, scnao nuros dcsornados, salcs vazios, quarios scn cssoas, caninIos nao isados? Quc ouvir odc, scnao a dor quc o ciio nc sacodc? Quc nao cnsc cn ir la luscar irisicza, ois dcla cn ioda aric scra rcsa. CIorando acciio a ninIa irisic soric; dcscscrada ario ara a noric. (Sucn.} 22
CENA III
Acu cto dc Coucnt. Lu dcnucudu. Un tono. Auutos, ctc. Entun o odc MuccIu c Auncc.
MAFECHAL Milordc Auncrlc, Hcnriquc dc Hcrcford sc acIa ronio? AUMEFLE Dc iodo, so dcscja odcr cnirar. MAFECHAL CIcio dc audacia c afogo, Tonas Mowlray aguarda iao-soncnic o sinal da ironlcia do aclanic. AUMEFLE Scndo assin, rcarados csiao anlos os conlaicnics, dccndcndo o cnconiro da cIcgada dc Sua Majcsiadc. (Funuus. Entun o c Hcudo, quc sc usscntu no tono, Guunt, HusI, Hugot, Gccn c outos; quc sc coocun cn scus ugucs. A un toquc dc tonIctu nu ccnu, csondc outo dcnto. A scgu, cntu MouIu, conctuncntc unudo, cccddo dc un uuuto.} 23 FEI FICAFDO Pcrgunia, narccIal, ao cavalciro quc ali sc cnconira a causa dc csiar clc ncsic lugar, arnado. Qual o nonc, crgunia-lIc, ianlcn, c o jurancnio lIc iona dc quc vcn or causa jusia. MAFECHAL Dizc, cn nonc dc Dcus c do nonarca, cono ic cIanas, orquc csias arnado qual cavalciro, conira qucn vicsic, c o noiivo nos conia da cndcna. Pcla cavalaria quc rofcssas c or icu jurancnio, sc vcrdico. E assin ic anarc o ccu c o lrio rorio. MOWDFAY Tonas Mowlray cu sou, duquc dc Norfoll; aqui nc cnconiro or Iavcr jurado Dcus nao crniia quc crjuro cu fiquc! luiar or ninIa lcaldadc c cla fc quc nc liga a Dcus, ao rci c a sua linIagcn, conira o duquc dc Hcrcford, quc nc acusa, c, dcsia aric, con o aulio dc Dcus c dcsic lrao, dcnonsirar-lIc, ao icno cn quc a nin rorio nc dcfcndo, quc clc iraiu a Dcus, ao rci c a nin. Cono csiou con a vcrdadc, o ccu nc anarc. (Scntu-sc no scu ugu.} (Soun tonIctus. Entu HongIoIc, ucuntc, con unuduu c cccddo dc un uuuto.} FEI FICAFDO Pcrgunia, narccIal, ao cavalciro quc arnado ali sc cnconira, qual scu nonc, or quc razao aqui sc acIa vcsiido dc 24 couraa dc gucrra c, scnrc s luzcs dc nossas lcis, lIc olicn o dcoincnio da jusiia da causa quc dcfcndc. MAFECHAL Cono ic cIanas? Por quc causa ic acIas dianic do rci Ficardo c cn sua lia? Conira qucn ic arcscnias? Qual a qucia quc aqui ic irouc? Cono cavalciro, dizc a vcrdadc c o ccu quc ic dcfcnda. DOLINCDFOKE Sou Harry dc Hcrcford, Lcncasirc c Dcrly. Arnado nc arcscnio ncsia lia ara, con a ajuda do ScnIor c ninIa roria fora, rovar quc Mowlray, duquc dc Norfoll, cccrando c crigoso, iraiu a Dcus, ao rci Ficardo c a nin. Cono csiou con a vcrdadc, o ccu nc anarc. MAFECHAL Pois, sol cna dc noric, ningucn scja iao aircvido quc ousc cnirar na lia, scnao soncnic o narccIal c quanios oficiais clc icnIa dcsignado ara a alia dircao dcsic iorncio. DOLINCDFOKE Pcrniii, narccIal, quc a nao cu lcijc dc Sua Craa c quc os joclIos dolrc anic o ncu rci, orquc Mowlray c cu rorio sonos cono cssoas quc sc arcsian ara una viagcn longa c cansaiiva. Pcrniii, ois, faanos dcscdida ccrinoniosa c adcus nuiio saudoso aos anigos quc fican rcscnicnos. 25 MAFECHAL O aclanic sauda con rcsciio Vossa Crandcza c soliciia a graa dc vos lcijar a nao c dcscdir-sc. FEI FICAFDO (dcsccndo do tono} Para alraa-lo, o irono nos dcianos. Prino Hcrcford, cn scndo a causa jusia, anarc-ic a Foriuna ncsia jusia. Sc ncu sanguc crdcrcs, a dcaric ic odcrci cIorar, nas scn vingar-ic. DOLINCDFOKE OlIo nolrc ncnIun dc nin sc inoric, sc a csada dc Mowlray nc dcr a noric. Cono o falcao no vo, assin, confianic, conira Mowlray nc aiiro, a ncu ialanic. Mcu anado scnIor, cu nc dcsco dc vos c dc ncu rino, lordc Auncrlc, nao alaiido, ainda quc a noric cu vcjo, nas noo c alcgrc c con vigor solcjo. Cono nas fcsias airias, cu saudo o nais docc nanjar no fin dc iudo. iu, auior icrrcno do ncu sanguc, cujo csriio noo, rcnovado dcniro dc nin, nc cnrcsia vigor dulo ara quc cu nc alcc . aliura da viioria quc, airosa, lana solrc a ninIa fronic, con iuas oracs invulncravcl a arnadura nc dcia, c, con iuas lcnaos, iorna nais fina a onia dcsia lana orquc cla ossa cncirar na coia dc ccra dc Mowlray c lrilIo ao nonc dc Joao dc Cauni ainda auncniar consiga na aiiiudc alianada dc scu filIo. 26 CAUNT Dcus ic auilic cn iua causa jusia. Cono o raio, sc raido na luia; quc icus golcs, dolrados, rcdolrados, qual o irovao airoador, no casco dc icu ininigo crnicioso caian. Fcanina o sanguc jovcn dcssc ciio. DOLINCDFOKE Con a ajuda dc Sao Jorgc c do Dirciio. (Scntu-sc cn scu ugu.} MOWDFAY (cuuntundo-sc} Cono a Foriuna c o ccu dcicrninarcn, vai norrcr ou vivcr aqui un sudiio ficl ao rci Ficardo, un gcniil-Ioncn Ionrado, lcal c jusio. NcnIun rcso janais con o coraao iao lcvaniado longc os fcrros jogou do caiivciro, ara alraar con nosiras dcliranics a lilcrdadc dc ouro, cono agora ninIa alna dana ao cclclrar, alcgrc, csia fcsia dc sanguc. Podcroso nonarca, conanIciros dc nolrcza, ncus voios vos dirijo con lIancza. Cono ara un asscio cu nc dcsco, confianic cn vir a olicr alio succsso. FEI FICAFDO Adcus, nilordc; ncsscs olIos vcjo da viriudc c valor foric lancjo. Dai logo incio, narccIal, ugna. (O c c os noIcs uotun uu scus ugucs.} 27 MAFECHAL Hcnriquc dc Hcrcford, Lcncasirc c Dcrly, rccclc a lana c quc o Dirciio vcna. DOLINCDFOKE (cuuntundo-sc} Qual iorrc dc cscrana, Ancn" cu digo. MAFECHAL (u un ocu} Lcva ao duquc dc Norfoll csia lana. PFIMEIFO AFAUTO Hcnriquc dc Hcrcford, Lcncasirc c Dcrly, dianic dc Dcus, do rci c dc si rorio aqui sc acIa, sol cna dc scr iido cono inosior scn fc c scn coragcn, ara irazcr a rova dc quc o duquc Tonas Mowlray faliou con a lcaldadc anic Dcus, anic o rci c anic clc ncsno, dcsafiando-o, or isso, ara duclo. SECUNDO AFAUTO Aqui ianlcn csia o duquc dc Norfoll, Tonas Mowlray, sol cna dc scr iido cono dcslcal c falio dc coragcn, nao soncnic cn dcfcsa dc si rorio, cono ianlcn ara irazcr a rova dc quc Harry dc Hcrcford, Lcncasirc c Dcrly foi dcsoncsio a Dcus, ao rci c a clc, o quc faz con voniadc livrc c aliiva, so aguardando o sinal ara o conlaic. MAFECHAL Tronlcias soai! frcnic, conlaicnics! (Toquc dc utuquc.} Parai! Parai! O rci soliou o lasiao! 28 FEI FICAFDO Pondo dc lado o caaccic c a lana, volicn a ocuar anlos scus lugarcs. Vindc conosco, c quc as ironlcias socn aic voliarnos c irazcrnos nossa rcsoluao quc scra diia aos duqucs. (Toquc dcnoudo dc unuu} (Aos conIutcntcs} Aroinai-vos c ouvi o quc dccidinos no consclIo. Porquc o solo do rcino nao sc nancIc con o caro sanguc a quc clc dcra vida; or nos scr rcugnanic visia o asccio crucl das civis cIagas, roduzidas or csadas afins; c or cnsarnos quc o orgulIo dc asas dc aguia c os cnsancnios cuja anliao ao ccu rcnonian scnrc, dc ar con a invcja quc os rivais odcia foran causa dc icrdcs dcscriado nossa az quc dornia infaniil sono no lcro calno dcsia nossa icrra, c quc assin dcscriada clo rudo dos ianlorcs discordcs, clos griios sclvagcns c csiridcnics das ironlcias c o ascro cIoquc das irosas arnas, culsara, ialvcz, a az fornosa dos nossos quicios lindcs, rcsuliando o nal dc cn sanguc anigo ncrgulIarnos. vos laninos dc nossos icrriiorios. Prino Hcrcford, sol cna dc crdcrdcs a vida, cnquanio duas vczcs cinco vcrcs nossas caninas nao dourarcn, nao saudarcis nossos donnios lclos nas os caninIos isarcis do clio. 29 DOLINCDFOKE Scja cono o dizcis. MinIa alcgria scra, iao-so, no clio, iodo dia salcr quc o sol quc aqui vos ilunina nc dara, ianlcn, luz, c quc a runa dc ninIa vida irisic c nalfadada dourara, cono cn fulgida alvorada. FEI FICAFDO Norfoll, c nais csada a iua cna, digo-ic a coniragosio. as sorraiciras Ioras nao narcarao janais o icrno do icu clio caro c scn liniic. Conira ii ronuncianos a inlacavcl alavra Nunca nais!" Ou isio ou a noric. MOWDFAY A scnicna c icrrvcl, solcrano scnIor. Eu nao coniava quc da loca dc Vossa Majcsiadc cla nc vicssc. Dadiva nais valiosa, nao iao gravc nuiilaao cono nc vcr lanado na infinda vasiidao quc a iodos calc, das naos dc Vossa Alicza cu ncrcccra. A lngua quc duranic quarcnia anos cu arcndi, o inglcs naiivo, dcvo-a doravanic csqucccr. Vai cla, agora, scr ara nin cono viola ou Iara scn cordas, ou qualqucr fino insiruncnio scnrc no csiojo, ou, quando fora dclc, osio cn naos quc dc iodo o jciio ignoran dc iirar dclc acordcs Iarnoniosos. En ninIa loca a lngua nc rcndcsics, irancando-a dulancnic con a larrcira dos dcnics c dos lalios c dciando quc a csiuida Ignorancia, lronca c csicril, cono ncu carccrciro, dc nin cuidc. Sou nuiio vclIo ara adular ana, nuiio avanado cn anos ara aluno voliar a scr. O quc 30 c, ois, a scnicna coninada, scnao a noric nuda, quc nc iira da lngua ioda a ajuda? FEI FICAFDO Por quc do icu sofrcr fazcr alardc? Para lancniacs c nuiio iardc. MOWDFAY Eniao vou rocurar ondc nc acoiic. na ircva cscssa da infiniia noiic. (Fuz ncnuo dc ctu-sc.} FEI FICAFDO Escra nais un ouco c fazc un voio. ondc as lanidas naos na rcal csada quc aqui icndcs, c cla olcdicncia quc ao ccu dcvcis convosco nos laninos a orao quc cra nossa roncici-nos cunrir a jura quc ora fornulanos. Quc janais a vcrdadc c Dcus vos guicn! vos ligarcis no clio clos laos da anizadc, ncn nunca facc a facc vos vcrcis; quc nao Ia dc Iavcr cnirc anlos iroca dc cunrincnios ou dc carias, quc nao aicnuarcis a icncsiadc dcsscs odios doncsiicos c nunca vos vcrcis dc cnsado, ou scja ara iranar, ou ara naquinar alguna coisa conira nos rorios, nosso Esiado, qualqucr vassalo nosso ou nossa icrra. DOLINCDFOKE Juro. MOWDFAY Eu, ianlcn, juro cunrir iudo isio. 31 DOLINCDFOKE Norfoll, cono cnirc ininigos sc crniic. a csia Iora, sc iivcssc o rci qucrido, una dc nossas alnas vagucaria clo ar, lanida do sculcro fragil da nossa carnc, cono nossa carnc lanida agora sc acIa da Inglaicrra. Confcssa-ic iraidor, ois, anics dc ircs do rcino. Ja quc arics ara longc, nao carrcgucs or iodo o nundo o fardo, iao csado, dc una alna crininosa. MOWDFAY Nao, Dolinglrolc; sc iraidor cu fossc, quiscra vcr ncu nonc dcrriscado do livro da cisicncia, c scr lanido do ccu, cono da airia. Mas o quc cs, so Dcus, iu c cu salcnos. Mas susciio dc quc ccdo o rci vcnIa a arrccndcr-sc. Adcus, ncu rci; c ninIa ioda a icrra, salva a csirada quc vicr icr Inglaicrra. (Su.} FEI FICAFDO Tio, no csclIo dcsscs olIos vcjo quc o coraao ic sangra. O irisic asccio conscguiu aagar quairo dos anos do clio. (A HongIoIc} Dccorridos scis invcrnos, iragan-ic a csic as vcnios galcrnos. DOLINCDFOKE Quc icno cnornc una alavra cnccrra! Fala un nonarca. quairo invcrnos frios clc rcsira c alcgrcs quairo csiios! 32 CAUNT Agradco ao ncu rci icr cncuriado, or considcraao a nin, quairo anos do clio dc ncu filIo. Mas c nnina a vaniagcn quc cu ossa aufcrir disso. Porquc anics dc nudarcn os scis anos do clio dc ncu filIo as suas luas c o curso conlciarcn, ninIa lanada scn olco, ninIa luz quasc aagada, os anos as farao ncrgulIar ccdo nuna noiic infiniia. O ncu cqucno avio vai crdcr, cn ouco, o lrilIo, scn quc cu ossa rcvcr ncu caro filIo. FEI FICAFDO Tio, ainda conias con una longa vida. CAUNT Nao, orcn, con una Iora nal sofrida quc un rci nc ossa dar. Sin, odcrias dciar nais curios ncus irisionIos dias, roular- nc longas noiics dc vcladas, nas dar nao odcs roscas alvoradas. Ajudaras o icno cn scu iralalIo dc alrir sulcos cn nin; nas scra falIo qualqucr inicnio dc dcicr o asso das lcnias rugas cn iao ouco csao. Podcs naiar-nc, sin, ningucn duvida; nas, norio cu, ncn icu rcino nc da vida. FEI FICAFDO Tcu filIo foi lanido aos consclIo dcnorado, cn quc iua lngua icvc aric no vcrcdicio. Por quc causa rocurar rclaiar nossa jusiia? CAUNT Quanio a gula insaciavcl nais colia, nais nos csa no csinago. Mandasic 33 quc cu fossc juiz dirciio nun conirasic con ninIas cnocs; cu rcfcrira quc falar nc dciasscs scn ncniira, na osiao dc ai. Mais indulgcnic nc icria nosirado, sc na frcnic un csiranIo iivcssc, nao ncu filIo. Porquc a susciia nao nancIassc o lrilIo do ncu nonc, con a ccIa dc arcial, fui aric cn ninIa cna caiial. Escrci quc un dc vos nc rcrocIassc ianio rigor c nc disscssc cn facc quc cu nuiio cagcrava or icr sido fauior dc ncu dcsiino dolorido. Conscniisics, assin, quc ninIa lngua vcnIa a scr causa dc cu norrcr nngua. FEI FICAFDO Adcus, rino; rccic-lIc, lon iio, quc o clio c dc scis anos; scis, a fio. (Toquc dc cuns; su o c Hcudo con scu scquto.} AUMEFLE Adcus, rino; do clio, or cscriio, dircis o nais quc Iouvcr ara scr diio. MAFECHAL Nao nc dcscdirci, c so o quc cu falo; aic fronicira ircnos a cavalo. CAUNT Por quc ancalIas, assin, iuas alavras, nao dando una rcsosia aos icus anigos? DOLINCDFOKE Dc nuiio oucas cu disonIo agora ara nc dcscdir, quando dcvcra 34 rodiga scr a lngua cn scu ofcio, ara crinir a dor quc nc angusiia. CAUNT Tua dor c so auscncia dc algun icno. DOLINCDFOKE Scn alcgria, c dor iodo cssc icno. CAUNT Scis invcrnos quc sao? Passan dcrcssa. DOLINCDFOKE Para qucn c fcliz; nas a irisicza iransforna una Iora cn dcz. CAUNT Pcnsa quc ic acIas viajando or voniadc c con rovciio. DOLINCDFOKE A cssc nonc dc viagcn susirara-nc o coraao, or orini-lo a angusiia da crcgrinaao forada c longa. CAUNT Inagina quc o crculo sonlrio dc icus cansados assos scja acnas o caiilIo cn quc icns dc r a joia rcciosa dc iua volia ara a airia. DOLINCDFOKE Nao; cada irccIo quc cu andar, icdioso, lcnlrado nc fara da orao grandc do nundo quc nc afasia dcssa joia. Tcrci dc cnirar cn longo arcndizado no csirangciro, soncnic ara, ao calo do ncu clio, vir a vangloriar-nc dc quc fui ocrario do inforiunio? 35 CAUNT Qualqucr lugar quc o olIo do ccu visiia, ara o salio c fcliz cnscada c orio dc salvancnio. Ensinar dcvcs iua ncccssidadc a assin julgar as coisas. Nao Ia nclIor viriudc do quc a roria ncccssidadc. Pcnsa quc nao fosic lanido clo rci, nas quc, ao conirario, iu cs o quc o lanisic. O sofrincnio csa nais ondc olscrva quc c lcvado con nais dificuldadc. Ora inagina quc cu ic cnvici ara luscarcs Ionras, nao quc o rci ic cilou. Suc, ainda, quc cn nosso ar voraz csic ora sc cnconira, razao dc rocurarcs ouiros clinas. Dcvcs cnsar quc o quc alna ic for caro sc acIa no onio dc cIcgada, nunca no lugar dc ondc vicsic; considcra nusicos os canoros assarinIos, a grana cn quc isarcs, lindo junco, lclas nulIcrcs quanias florcs vircs c icus assos nao nais do quc a cadcncia dcliciosa da dana. Quc a irisicza rosnadora con ncnos fora nordc qucn con cla sc c ncnos acordc. DOLINCDFOKE OI! Qucn nas naos susicniaria fogo, inaginando scr o frio Caucaso? Ou cnloiara a onia do aciiic, cnsando acnas cn nanjarcs finos? Ou, nu, asscara as ncvcs dc dczcnlro, cvocando faniasiicos calorcs? Nao! A inaginaao do quc c agradavcl iorna nais doloroso o scniincnio do quc nos causa dor. Nunca dcsiila ianio vcncno o dcnic da irisicza cono quando nao naia logo a rcsa. 36 CAUNT Qucro nosirar-ic, filIo, o icu caninIo. sc cu fossc a ii, dciara o airio ninIo. DOLINCDFOKE Scja assin; adcus, solo da Inglaicrra; qucrida icrra, ninIa nac, ninIa ana quc nc nuircs ainda, adcus! Eu ario c, ufano, nosirar-nc-ci ao nundo iniciro, scnrc inglcs, nuiio cnlora no csirangciro. (Sucn.} 37
CENA IV
Londcs. Un quuto no custco cu. Entun o c Hcudo, Hugot c Gccn, o unu otu; Auncc o outu.
FEI FICAFDO Noianos, sin... Auncrlc, aic quc onio do caninIo lcvasic o alio Hcrcford? AUMEFLE Lcvci o alio Hcrcford, sc vos agrada dar-lIc cssc nonc, aic csirada roina, ondc o dcici. FEI FICAFDO E dcscdida. quanias lagrinas dcrranasic? AUMEFLE Ora, ncnIuna, ou, anics, o norocsic quc sorava conira nos con violcncia c, dcssc nodo, nc cndcfluou, fcz quc, or ncro acaso, cassc cn nossa fria dcscdida a graa dc una lagrina. FEI FICAFDO E quc dissc nosso rino no insianic cn quc o dciasic? AUMEFLE Adcus." E cono o coraao nao nc dciassc rofanar cssc icrno, arranjci foras 38 ara quc o alaiincnio sinulassc iania dor, quc as alavras arccian sculiadas na iunla da irisicza. Con a lrcca! Sc a alavra Adcus" as Ioras alongassc c lasianics anos dcssc a cssc cqucno clio, clc icria rccclido dc nin nuiios voluncs dc adcuscs. Mas nao icndo a faculdadc dc assin fazcr, nao rccclcu ncnIun. FEI FICAFDO E nosso rino, rino; nas cIcgado quc scja o fin do clio, c duvidoso quc o arcnic a rcvcr volic os anigos. Nos rorio, Crccn aqui, Dagoi c DusIy olscrvanos cono clc cosiunava lajular o ovinIo, arcccndo ncrgulIar-lIc no ciio con saudarcs dc coricsia faniliar c Iunildc; cono clc rosiiiua rcvcrcncias con cscravos, ganIando os ocrarios a odcr dc sorrisos c fingindo acicnic suoriar o irisic fado, cono sc ara o clio carrcgassc a afciao dclcs iodos. Pois sc o gorro iirou ara una vcndcdora dc osiras! Dois carrocciros lIc griiaran. Possa Dcus vos scrvir dc guia!" Ao quc o iriluio rccclcran dc scus nalcavcis joclIos con Mcus conairioias! Agradco-vos dc iodo o coraao, caros anigos!" cono sc or Icrana clc iivcssc rccclido a Inglaicrra c da cscrana dos ncus sudiios fossc o dcgrau roino. CFEEN Dcn, nas ja foi c con clc, csscs cuidados. Urgc cnsar na rclcliao da Irlanda. Mcdidas ronias dcvcn scr ionadas, ncu solcrano, anics quc nais dcscanso lIc roicic 39 rccursos quc rcdundcn cn rcjuzo dc Vossa Majcsiadc. FEI FICAFDO Ircnos cn cssoa a cssa cananIa. E ja quc nossos cofrcs, con iao grandc coric c ianias larguczas, sc iornaran lcvcs dcnais, scrcnos olrigados a cnIorar nosso rcal donnio. Scrvira cssa rcnda ara os gasios do ncgocio incdiaio. Sc for ouco, nossos rcrcscnianics aqui dcniro rccclcrao lciras cn lranco ara fazcr quc grandcs sonas dc ouro assincn as cssoas dc Iavcrcs, o quc logo nos cnviarao ara surirnos nossas ncccssidadcs. Sin, quc scn dclongas cnlarcar rcicndcnos ara a Irlanda. (Entu HusI.} DusIy, quc novidadc? DUSHY O vclIo Joao dc Cauni csia dc cana, nilordc, nuiio nal. Foi rccniino. Mandou rccado urgcnic orquc Vossa Majcsiadc lIc faa una visiia. FEI FICAFDO Ondc sc acIa? DUSHY En Ely Housc. FEI FICAFDO Dcus, sugcrc a scu ncdico quc o ajudc a laiar, scn dcnora, ara o iunulo! O forro dc suas arcas vai scrvir-nos ara cnrouar os Ioncns quc lcvarnos ara as 40 gucrras da Irlanda. Ccniis-Ioncns, vindc conigo! Vanos visiia-lo. Ainda quc no caninIo nao arcnos, Dcus qucira quc cIcgucnos nuiio iardc. TODOS Ancn. (Sucn.} 41
ATO II CENA I
Londcs. Un quuto cn E Housc. Guunt, no cto; unto dcc, o duquc dc YoI c outos.
CAUNT Dizci-nc. o rci nao vcn? No uliino alcnio qucro consclIos ninisirar sua nocidadc inconsianic. YOFK Nao scja isso causa dc vos ralar, orquc os consclIos ncn dc lcvc lIc iocan os ouvidos. CAUNT Sin, nas dizcn quc a fala dos quc sc acIan no iransc dc norrcr a aicnao fora qual rofunda Iarnonia. Quando oucas sao as alavras, rarancnic fican dcscrdiadas. Qucn rcsira a cusio, so rcsira a vcrdadc, c scnrc jusio. Mais a aicnao nos rcndc o norilundo do quc o jovcn csiurdio c ircsloucado; o fin nos fcrc nais do quc o jucundo assaicno da vida. O faiigado r do sol, cono o fin das Iarnonias c as uliinas orcs das iguarias con nais fora nos fican na ncnoria do quc as coisas dc fana 42 iransiioria. Escro quc Ficardo ora nc aicnda, quc a voz da noric c scnrc rcvcrcnda. YOFK Nao, quc icn os ouvidos cniuidos or sons aduladorcs. clogios ao scu govcrno, csscs lascivos vcrsos dc riino vcncnoso, quc nao dcia dc nas ouas calar da nocidadc; as nodas da vaidosa c aliiva Iialia, cujos cosiuncs nosso ovo iardo nacaqucia, cocando-lIc no cncalo con vil iniiaao. Quando no nundo surgiu qualqucr frivolidadc ncsno quc scja dcsrczvcl, ouco inoria quc dcrcssa aos ouvidos nao lIc vicsscn sussurrar? Os consclIos scnrc cIcgan rciardados, sc sc acIan dcsacordcs a voniadc c a razao. Scrvir nao quciras dc guia a qucn dcsrcza o aulio alIcio; vais csgoiar o alcnio cn vao iorncio. CAUNT Qual rofcia insirado ora cu nc sinio. Eis o quc, na Iora circna, a scu rcsciio vou rcdizcr. durar nao odc a sua cIana inciuosa dc dissiaao, orquc o fogo violcnio sc consonc dcrcssa. As cIuvas finas duran nuiio, nas sao curias as grandcs icncsiadcs. Qucn faz inodcrado uso da csora, icrnina or naiar a noniaria; qucn conc con sofrcguidao, acala or sc asfiiar con os rorios alincnios. A vaidadc falaz, corvo insaciavcl, aos consunir iudo, sc dcvora. Esic rcal irono, csia ilIa coroada, csic solo dc aliiva najcsiadc, csia scdc dc Maric, csic novo dcn, csic ncio araso, 43 forialcza quc a Naiurcza ara si consiruiu conira as docnas c os lraos invasorcs; csia raa fcliz, nundo cqucno, csia cdra rcciosa, colocada nun nar dc raia quc lIc faz as vczcs dc nuro iniransonvcl ou dc fosso quc lIc dcfcndc a casa conira a invcja das icrras ncnos farias; csic solo lcndiio, csic iorrao, csia Inglaicrra, csia ana, csia nairiz, scnrc fccunda, dc grandcs rcis, fanosos cla origcn, icnidos clo lrao, cclclrados or scus fciios cn rol da crisiandadc c da cavalaria iao disianic dcsia airia, quao longc, cnirc os judcus icinosos o sculcro sc lcvania do Salvador do nundo, o sanio filIo dc Maria; csia icrra dc alnas caras, csic as carssino, qucrido cla rcuiaao dc quc sc goza no nundo, agora sc acIa Iioiccado so dc dizc-lo, norro! cono casa ariicular ou Icrdadc alandonada. a Inglaicrra, quc o nar iriunfanic cingc, cujas cosias dc cdra inuiilizan os assalios da invcja do narinIo Nciuno, dc ignonnia csia colcria, clos aodrccidos crganinIos dos coniraios c nancIas dc cscriiuras. csia airia qucrida, csia Inglaicrra quc icrras ouiras conquisiava, agora fcz a irisic conquisia dc si ncsna. AI! sc ossvcl fossc quc cssc cscandalo con ninIa vida dcsaarcccssc, fcliz scria a noric quc nc advicssc. (Entun o c Hcudo, u unIu, Auncc, HusI, Gccn, Hugot, Hoss c VougII.} 44 YOFK O rci cIcgou; ouai-lIc a nocidadc, quc os oiros ardorosos, ao sc vcrcn csicaados, nais furiosos fican. FAINHA Cono c quc vai assando o nosso nolrc iio Lcncasirc? FEI FICAFDO Eniao, Ioncn, quc c isso? Quc foi quc aconicccu con o idoso Cauni? CAUNT Cono diz cssc nonc con o ncu iodo! Cauni, dc faio; c guanic, or scr vclIo, so clc cn cina dc ossos. A irisicza dcniro dc nin assa un jcjun forado. Qucn fica scn concr, c nao acala cono clc dc guanic? Fiz viglias longas cla Inglaicrra adornccida; as viglias roduzcn so nagrcza, c a nagrcza c so clc. Fiquci scnrc jcjuno do quc os ais ianio sc alcgran. a visia dc ncus filIos. Dcssc nodo, fora dc jcjuar, iu nc dciasic rcduzido a csic csiado. ossos c clc. Pclc dc guanic cu sou ara o sculcro, vazio cono un iunulo, cujo oco vai rccclcr dc nin iao-soncnic ossos. FEI FICAFDO Podcn docnics fazcr iais irocadilIos con o rorio nonc? CAUNT Nao; nas a niscria folga cn scr cscarninIa dc si roria. Ja quc o ncu nonc cn nin naias dcsia aric, rio-nc dclc o rci! ara adular-ic. 45 FEI FICAFDO Adulan norilundos aos quc vivcn? CAUNT Nao, os vivos adulan os quc norrcn. FEI FICAFDO Esiou vivo c nc adulas. c aicnic. CAUNT Nao; iu norrcs, cnlora cu scja o docnic. FEI FICAFDO Esiou foric, rcsiro; iu dcfinIas. CAUNT Dcus, quc nc fcz, nc diz quc dc nczinIas iu rccisas c quc ja ic avizinIas, cono cu, do fin da vida. Tcns or lciio dc noric a roria airia, ondc agoniza iua rcuiaao. E iu, or scrcs un docnic ncgligcnic, o ungido coro aos cuidados confiasic dos quc ianias fcridas ic causaran. os nilIarcs dc aduladorcs quc sc alrigan dcniro da coroa, cujo anliio, coniudo, sc ncdc acnas cla iua calca. Mas, con scr iao cqucno o ninIo dclcs, csicndc-sc a dcvasiaao or ioda iua icrra. AI! sc icu av udcssc icr salido quc o filIo dc scu filIo viria a scr a runa dc scus filIos, longc dc ii clc icria osio iua grandc dcsonra c ic Iavcria dcosio anics dc scrcs cnossado na ossc quc dcor ic ancaa agora. Sin, rino, cnlora fosscs rci do nundo, scria vcrgonIoso Iioiccarcs csic as. 46 Cingindo-sc o icu nundo a clc soncnic, c nais do quc vcrgonIa dcsonra-lo a cssc onio. s o inicndcnic da Inglaicrra, iao-so, nao scu nonarca. O Esiado solcrano lci sc curva; nas iu... FEI FICAFDO ... cs un lunaiico scn niolo, quc ic valcs da fclrc, cono sc cla ic conccdcssc rivilcgio ara con icus glaciais consclIos nos dciarcs alido o rosio, o sanguc rcal iocando, colcrico, dc sua rcsidcncia naiural. Pois cla alia najcsiadc do ncu irono, sc acaso iu nao fosscs irnao do filIo do nagnfico Eduardo, cssa lngua quc rolas na calca con ial dcscnlarao, ic faria ianlcn rolar dos onlros a calca. CAUNT FilIo do nano Eduardo, nao nc oucs or cu scr filIo dc scu ai Eduardo. Ja fizcsic corrcr a jorros csic sanguc, ial cono o clicano, c nclc ic cnlriagasic. Mcu nano Closicr, alna sinlcs c loa ossas cnirc as alnas gozar no ccu da lcn-avcniurana! consiiiui rcccdcnic cloqucnissino, quc a iodos nosira cono nao ic corrcs dc dcrranar o sanguc dc Eduardo. Alia-ic aos acIaqucs quc nc alaicn rcscnicncnic, c o icu furor iransforna na foicc curva quc dc un golc aarc csia fanada flor. Vivc na infania, nas quc a infania nao norra juniancnic coniigo. Quc ic sirvan dc carrasco 47 ninIas alavras. Conduzi-nc logo ara o lciio; dcois, ara o sculcro. (Su, cucgudo cos cudos.} FEI FICAFDO E norra qucn for vclIo c ralugcnio; o iunulo ja csia dc ii scdcnio. YOFK Eu co, insianic, a Vossa Majcsiadc quc inuic cssas alavras vclIicc c docna caricIosa. Elc vos ana, or ninIa vida, iao ardcnicncnic cono Hcrcford, sc aqui fossc rcscnic. FEI FICAFDO Cono o dclcs c o ncu anor, ianlcn. Lcsado, assin, nao ficara ningucn. (Entu NotIunIcund.} NOFTHUMDEFLAND Mcu nolrc suscrano, o vclIo Cauni sc rcconcnda a Vossa Majcsiadc. FEI FICAFDO Quc dissc clc? NOFTHUMDEFLAND Ja dissc o quc rcsiava ara scr diio. Tal cono insiruncnio scn corda, icn a lngua. O cnsancnio ja sc lIc foi, alavras, vida, iudo, rcduzindo Lcncasirc a un coro nudo. YOFK Possa scr Yorl o roino a sofrcr falcncia igual c, cn az, adorncccr. 48 FEI FICAFDO No icno ccrio a fruia cai, nadura. E lci gcral; a vida Iunana dura ara uns curia; ara ouiros, longa. Ao icrno da crcgrinaao clc cIcgara; nos ainda csianos longc. Mas, solrc isso lasia. Agora falcnos da cananIa da Irlanda. E ncccssario doninarnos csscs qucrncs sclvagcns dc calclos cn dcsalinIo, quc roscran cono vcncno ondc vcncno algun sc cnconira scnao clcs, quc icn o rivilcgio dc vivcr. dc vulio o cnrccndincnio, nas inc- nos dcscsas cccssivas. En visia disso, nos nos aossanos da raiaria, do dinIciro c rcndas, acrcscidas dc iodos os lcns novcis cricnccnics ao nosso iio Cauni. YOFK Aic quando icrci dc scr acicnic? Aic quando o rcsciio rcvcrcnic nc fara suoriar ianias violcncias? Ncn a noric dc Closicr, ncn o clio dc Hcrcford, os insulios dirigidos a Cauni, ncn as qucias inicsiinas da Inglaicrra, os noiivos quc frusiraran o casancnio ao olrc Dolinglrolc, ncn as ninIas dcsgraas conscguiran criurlar-nc a acicnic conosiura, ou o scnllanic vincar-nc, quando cn frcnic do ncu scnIor. Eu sou o uliino filIo do nolrc Eduardo, cujo rinogcniio foi icu lon ai, o rncic dc Calcs. Nunca sc viu iao lravo lcao na gucrra, ncn cordciro, na az, nais dclicado do quc cssc rcal c jovcn gcniil-Ioncn. Parcccs-ic con clc, quc cssas ncsnas fcics clc nosirava, quando o nuncro dc icus anos Iavia 49 conlciado. Mas sc o ccnIo fccIava, cra soncnic ara os franccscs, nao ara os anigos. Sua nao nolrc conquisiava quanio vicssc clc a gasiar, nas nao gasiava quanio scu ai iriunfanic Iouvcssc ganIo. Suas naos nao ficaran naculadas con o sanguc dos arcnics, nas vcrnclIas, iao-so, con o dos ininigos da fanlia. OI Ficardo! A irisicza fcz quc Yorl fossc longc dcnais. A nao scr isso, janais icria fciio cssc confronio. FEI FICAFDO Ora, iio; quc c quc Ia? YOFK Mcu solcrano, crdoai-nc sc o quiscrdcs; do conirario, rcsignar-nc-ci or nao nc vcr crdoado. Cono! E vossa inicnao vos aossardcs dos lcns c dos dirciios solcranos do lanido Hcrcford? Nao norrcu Cauni? Nao vivc, ainda, Hcrcford? Nao cra Ioncsio Cauni, assin cono lcal scnrc foi Harry? Hcrdciro nao ncrccc icr aquclc? Nao c un filIo digno o scu Icrdciro? Esoliar Hcrcford dc scus dirciios cquivalc a ionar do icno as carias dc rivilcgio c o scu dirciio usual. Dcssc nodo incdis quc o dia dc Iojc icnIa or succssor o dc ananIa. Por quc sois rci, scnao or dcsccndcncia lcgal c succssao? Digo, orianio, dianic dc Dcus nao qucira Elc quc scja vcrdadc quanio cu falo! sc csoliardcs, scn razao, Hcrcford dc scus dirciios, c nao quiscrdcs rccclcr as carias aicnics con quc o scu rcrcscnianic rcclanar sua ossc c 50 vassalagcn, solrc vos ncsno cIanarcis nilIarcs dc crigos, vircis a crdcr nuiios coracs afciuosos, olrigando ninIa icrna acicncia a cnsar coisas quc a Ionra c a olcdicncia nc rolcn. FEI FICAFDO O ccrio c quc scus lcns c sua raia assarao a scr nossos ncsia daia. YOFK Nao vcrci isso; ncu scnIor, adcus. As conscqucncias, so as conIccc Dcus; nas dc ruins rincios, c salido, janais lons rcsuliados icn sado. (Su.} FEI FICAFDO DusIy, vai logo rocurar o condc dc WilisIirc c dizc-lIc quc vcnIa vcr-nos cn Ely Housc ara vcrnos isso. AnanIa ariircnos ara a Irlanda, o quc nao c scn icno, c noncanos, cn nossa auscncia, o nosso iio Yorl govcrnador do rcino. lcal, c scnrc nos foi nuiio afcioado. Vindc, ninIa rainIa; c incviiavcl scararno-nos. Nao fiqucis irisic, quc c or ouco icno. (Cuns.} (Sucn o c, u unIu, HusI, Auncc, Gccn c Hugot.} NOFTHUMDEFLAND Lordcs, norrcu o duquc dc Lcncasirc. 51 FOSS Nao, vivc ainda, quc o scu filIo c duquc. WILLOUCHDY Tcn o iiulo, acnas, nao a rcnda. NOFTHUMDEFLAND rico dc anlos, sc ainda Iouvcr jusiia. FOSS Sinio rclcio o coraao c a onio dc arrclcniar, sc do csado fardo cu nao o aliviar, falando s claras. NOFTHUMDEFLAND Ec scn rcsirics icu cnsancnio; c quc nudo sc iornc ara scnrc qucn dano ic causar, ao rccii-lo. WILLOUCHDY Quanio qucrcs dizcr-nos sc rcfcrc ao duquc dc Hcrcford? Sc for o caso, nao ic cnlaracc o ncdo; rcsio ouvidos a iudo quanio scja cn scu rovciio. FOSS Nao sc iraia dc lcn ncnIun quc cu ossa roorcionar-lIc, a ncnos quc ial nonc dcs ao faio dc cu icr dclc icdadc or o vcr cslulIado dc sua Icrana. NOFTHUMDEFLAND E vcrgonIoso quc cssas injusiias sc raiiqucn con un rncic dc sanguc c con ouiros nais dc nolrc nascincnio ncsia icrra a ial onio dccadcnic. O rci nudou dcnais; guiado sc acIa or vis aduladorcs. Tudo o quc csics lIc alviiran conira nos, novidos dc 52 odio, c cn raiica o rci, scvcrancnic, conira nossa fazcnda, a vida c os filIos. FOSS Solrccarrcga o ovo con csados inosios, o quc a iodos dclc afasia; nuliou, or qucsics vclIas, nuiios nolrcs, o quc iodos, ianlcn, afasia dclc. WILLOUCHDY Todos os dias surgcn novas iaas, cono lciras cn lranco, dons graiuiios c coisas dcssc gcncro. Dizci-nc, or Dcus, quc nos vira dc iais roccssos? NOFTHUMDEFLAND A runa gcral nao vcn dc gucrras, quc ainda o rci nao dcclarou ncnIuna. O quc fcz foi, cn acios vcrgonIosos, cnircgar quanio os scus anicassados Iavian conscguido cn cano alcrio. Muiio nais caro a az lIc icn cusiado do quc as grandcs cnrcsas dclcs iodos. FOSS O rcino sc acIa Iioiccado ao condc dc WilisIirc. WILLOUCHDY O rci faliu, qual ncgocianic quc fossc lancarroia. NOFTHUMDEFLAND O orolrio c a runa cndcn solrc clc. FOSS Mcios nao icria ara a gucrra da Irlanda, nao olsianic scus csados inosios, sc nao fossc roular a Icrana do cilado duquc. 53 NOFTHUMDEFLAND Scu digno rino. OI, quc nonarca aljcio! Mas, scnIorcs, o ccrio c quc cscuianos roncar a icncsiadc ancaadora scn quc iraicnos dc luscar alrigo quc da roccla rcsguardar nos vcnIa. Vcnos forar os vcnios nossas vclas c, scn nos dccidirnos a anaina-las, crcccnos incauios c confianics. FOSS Tcnos dianic dos olIos o naufragio quc c fora adcccrnos; o crigo iornou-sc incviiavcl, orquc iodos concordanos con as causas do dcsasirc. NOFTHUMDEFLAND Nao c assin. Pcrcclo quc aic ncsno das orliias da noric a vida csia, nas nao ouso dizcr quanio csia roina a noicia quc inlica salvancnio. WILLOUCHDY Dizc o quc cnsas, cono ja o fizcnos. FOSS NoriIunlcrland, sc franco cn icu discurso. Nos ircs nao sonos nais do quc iu rorio; scra so cnsancnio o quc disscrcs. Fcvcsic-ic, orianio, dc coragcn. NOFTHUMDEFLAND Eis o quc soulc, cniao, dc Pori lc Dlanc, laa da DrcianIa. Harry Hcrcford, lordc Fcinaldo ColIan, quc dc ouco roncu con o duquc dc Ecicr, scu nano quc ja foi arccliso dc Caniuaria, sir Tonas EringIan, sir Folcrio Waicrion, sir JoIn Fansion, sir JoIn 54 Norlcry c, ainda, Francisco Quoini, arnados clo duquc da DrcianIa, con oiio alios navios c ircs nil Ioncns ronios ara a gucrra, vcn vindo ara ca con ioda a rcssa, calculando saliar dcniro dc ouco na nossa raia noric. Ja odian csiar aqui nuiio anics, nas aguardan iao- soncnic quc o rci va ara a Irlanda. Sc sacudir quiscrnos, ois, o jugo, r novas cnas na asa fraiurada do as sucunlido, da Iioicca vcrgonIosa livrar logo a coroa, iirar o o quc o ouro do cciro cncolrc c rcsiiiuir a forna najcsiadc, siganos logo ara FavcnsurgI. Mas sc ncdo vos causa cssc caninIo, guardai rcscrva, quc cu irci sozinIo. FOSS Dc quc icr ncdo? O ncu corccl ligciro! WILLOUCHDY Sc o ncu for lon, cu cIcgarci rinciro. (Sucn.} 55
CENA II
O ncsno. Un quuto no uuco. Entun u unIu, HusI c Hugot.
DUSHY ScnIora, Vossa Majcsiadc sc acIa nuiio irisic. Lcnlrai-vos da roncssa, quando vos dcscdisics do nonarca, dc vos dcsvcncilIar do alaiincnio rcjudicial c dc assunir alcgrc disosiao. FAINHA ccrio; nas so o dissc ara agradar ao rci, quc, or nin ncsna, nao nc fora ossvcl. No cnircianio, nao sci qual o noiivo or quc dcva, cono a Ioscdc, acolIcr o csadunc, scnao or icr-nc dcscdido dc Ioscdc iao suavc cono o ncu docc Ficardo. s vczcs nc arccc vcr cIcgar-sc-nc irisicza inclicavcl, sazonada no vcnirc da Foriuna; or coisinIas ninIa alna sc aavora, rcvclando naior sofrcr do quc o quc lIc viria da dcscdida do ncu rci c narido. DUSHY A csscncia da irisicza cniic vinic sonlras quc con a irisicza sc arcccn, scn quc o scjan, coniudo, orquc os olIos do dcsgosio, ccgados clas lagrinas, dividcn cada coro cn 56 nil oljcios. Cono sc da con os quadros quc, nirados dc frcnic, nao rcvclan coisa alguna, nas crniicn, dc vics, vcr a iniura. do ncsno nodo Vossa Majcsiadc, considcrando dc vics a auscncia dc vosso csoso, vc fornas dc agruras nais ara lasiinar do quc clc rorio, as quais, visias dc frcnic, sc rcvclan cono sonlras, iao- so, dc coisa alguna. Nao cIorcis, ois, graciosa solcrana, nais do quc a auscncia dclc, quc so vcdcs isso, iao-so. Mas sc ouiras coisas virdcs, or acaso, c ccricza csiardcs vcndo clos olIos da dor quc, dc ordinario, cIora acnas o faio inaginario. FAINHA ossvcl, cnlora nc convcna do conirario o ino ciio. Esicja iudo cono dcvcra csiar, dciar nao osso dc rcvclar-nc irisic c, dc ial nodo, quc, sc cn nada cu cnsar, o cnsancnio dcssc nada nc iira, quasc, o alcnio. DUSHY Pura inaginaao, graciosa dana. FAINHA Nao; a inaginaao scnrc c gcrada or irisicza anicrior. Mas no ncu caso ial nao sc da. Ou nada foi a causa da angusiia quc nc orinc, ou alguna coisa gcrou o nada quc nc dciou irisic. MinIa dor nc cricncc dc dirciio. O quc cla scja, ningucn salc ainda; c dor scn nonc, crcio, quc nao finda. (Entu Gccn.} 57 CFEEN Dcus guardc Vossa Majcsiadc! Caros lordcs, lon dia. Escro quc o nonarca nao icnIa ainda ariido ara a Irlanda. FAINHA Por quc o cscras? MclIor fora cscrarcs quc ja Iouvcssc ariido. Scus rojcios cigcn ioda rcssa, c a rcssa c origcn dc grandcs cscranas. Por quc cscras quc nao Iouvcssc ainda clc cnlarcado? CFEEN Porquc nossa cscrana, clc, suas foras dcicr udcssc c rcduzissc ao naino dcscscro a cscrana dc un ininigo quc acala dc firnar-sc cn nosso solo. Dolinglrolc, o lanido, a si cIanou-sc do clio c acala dc cIcgar, con foras, cn FavcnsurgI. FAINHA OI! Dcus nao o crniia! CFEEN Infclizncnic c ccrio, najcsiadc. Mas o ior c icr-sc-lIc juniado lordc NoriIunlcrland, scu filIo Hcnriquc Pcrcy, lordcs dc Foss, Dcaunond c WillougIly con iodos scus anigos influcnics. DUSHY Por quc razao nao roclanasics lordc NoriIunlcrland iraidor c ioda a nalia dc rcvoliosos? CFEEN Fi-lo; c visia disso, o lasiao dc inicndcnic o condc dc Worccsicr quclrou, alandonando logo o cargo, dcois do quc sc foi, 58 con os quc sc acIavan no alacio, juniar a Dolinglrolc. FAINHA Dcsia aric, Crccn, scrvisic-nc no ario dc ninIa nagoa, scndo Dolinglrolc o roduio Iorroroso. E ora quc ao nonsiro ja dcu luz ninIa alna, cono causia ariuricnic cu nc cnconiro, acrcsccniando dor solrc dor c angusiia solrc angusiia. DUSHY Nao crcais a cscrana, Majcsiadc. FAINHA Qucn no incdc? Dcscjo o dcscscro; qucro scr ininiga da cscrana falaz. c aduladora c arasiia; rciarda a noric, lrandancnic os liancs dcsaia da cisicncia con fingidas cscranas quc a luia lIc rolongan. (Entu YoI.} CFEEN A vcn o duquc dc Yorl. FAINHA Traz nas vclIas csaduas sinais ccrios dc gucrra; o olIar iraduz ncgocios gravcs. Tio, or Dcus, insinuai conforio. YOFK Sc o fizcssc, cnganara-nc a nin rorio. O conforio c do ccu; sonos da icrra, ondc so sc acIan cruzcs c irisiczas, dcscscro c cuidados. Vosso csoso ariiu ara salvar o rcino longc; nas aqui ncsno ouiros crdcr o fazcn. Fiquci ara scrvir dc csicio ao rcino; nas a idadc 59 c a fraqucza nao crniicn quc a nin ncsno cu susicnic. Eis cIcgada a Iora docniia quc sc scguc a iodo cccsso. Agora o rci icra dc r rova quanios anigos o adulavan anics. (Entu un cudo.} CFIADO Vosso filIo, scnIor, iinIa ariido anics dc cu la cIcgar. YOFK TinIa ido cnlora? assin? Quc iudo, cniao, ionc o caninIo quc cnicndcr. Ja fugiu ioda a nolrcza; frio sc nosira o ovo, arcccndo-nc quc ficara do lado dc Hcrcford. Vcn ca, naroio; vai dcrcssa a PlasIy; dizc ninIa irna Closicr quc nc cnvic, scn dcnora, nil lilras. Un noncnio. iona csic ancl. CFIADO Milordc, cu nc csqucccra dc vos conunicar quc, dc assagcn, cu cIcguci aic la. Mas icnIo ncdo dc vos alorrcccr coniando o rcsio. YOFK Quc foi quc Iouvc, raaz? CFIADO Falcccra a duqucsa, Iavia una Iora. YOFK Dcus nos anarc! Quc ondas dc inforiunios sc vcn quclrar, a un icno, ncsia icrra dcsgraada! Nao sci nais o quc faa. Prouvcra a Dcus assin iivcssc sido ossvcl irriia-lo scn valcr-nc dc falsidadc sin, 60 rouvcra a Dcus quc o rci Iouvcssc dcccado a ninIa calca juniancnic con a do nano. Aic agora nao foran cnviados corrcios ara a Irlanda? Cono olicrnos rccursos ara a gucrra? Vindc, nana rina, qucro dizcr; co dcsculas. Faaz, vai aic casa, arranja uns carros c irazc as arnaduras quc cnconirarcs. (Su o cudo.} Aliciarcis soldados, ncus scnIorcs? Sc cu soulcr a nancira dc r ordcn ncsics assunios quc cn dcsordcn vicran icr-nc s naos, nao nc dcis nais ncnIun crcdiio. Anlos sao ncus arcnics. Ao nonarca nc olriga a dcfcndcr o jurancnio, cono o rorio dcvcr; o ouiro c solrinIo, quc o rci rcjudicou or nodo injusio, cujos dirciios a conscicncia c os laos dc arcnicsco nandan quc cu dcfcnda. Prcciso fazcr algo. Vindc, rina; vou vos r cn lugar dc ncnos risco. ScnIorcs, cIanai logo os vossos Ioncns; dcois nos rcunircnos no casiclo dc Dcrlclcy. A PlasIy c ncccssario, ianlcn, quc cu va... Nao Ia icno dc nada. Quc na soric! Todo o nundo carccc dc suoric. (Sucn YoI c u unIu.} DUSHY Os vcnios sao rocios ara cnviarnos noicias ara a Irlanda, nas ncnIuna dc la nos nandan. Aliciar soldados cn roorao igual dos ininigos, c dc iodo inossvcl. 61 CFEEN Alcn do nais, o icrnos nosso osio junio do anor do rci, nos dcia roinos do odio dos quc o nao anan. DACOT Sin, do ovo scnrc nudavcl, cujo anor sc ncdc clo csiado da lolsa. o csvazia-la cncIc-lIc o coraao dc norial odio. DUSHY Eniao or iodos csia o rci julgado. DACOT Sc do ovo dccndc o julgancnio, condcnados csianos, visio icrnos scnrc ficado ao lado do nonarca. CFEEN Vou, ja ja, rcfugiar-nc no casiclo dc Drisiol; ara la ja foi o condc dc WilisIirc. DUSHY Irci convosco. Pouco olscquio nos odcra rcsiar o ovo odicnio, scnao, cono lclrcus, csosicjar-nos. AconanIais-nos? DACOT Nao; vou ara a Irlanda, ara ondc Sua Majcsiadc sc acIa. Adcus; sc o coraao fala a vcrdadc, dcscdino-nos ara a cicrnidadc. DUSHY A ncnos quc Yorl culsc Dolinglrolc. CFEEN Polrc duquc! A iarcfa quc lIc coulc cquivalc a coniar a arcia infinda, ou a lclcr iodo o nar. Por un soldado quc o dcfcnda, nil vao ara o ouiro lado. Adcus, ois, ara scnrc. 62 DUSHY Ainda c ossvcl quc nos vcjanos. DACOT Nao; janais. incrvcl! (Sucn.} 63
CENA III
Nus ocstus dc GouccstcsIc. Entun HongIoIc c NotIunIcund, con ous.
DOLINCDFOKE Milordc, a quc disiancia fica Dcrlclcy? NOFTHUMDEFLAND Nolrc lordc, asscguro-vos, sou csirangciro aqui cn ClouccsicrsIirc. Esics caninIos rudcs c as colinas sclvagcns c alias nossas nilIas dcian nais longas c a fadiga nos arcssan. Vossa rosa agradavcl, no cnircianio, fcz o acl dc aucar, dc ial nodo quc ficou docc o anargo da jornada. Por isso ncsno cnso nas cansciras quc Iao dc icr adccido Foss c WillougIly dc FavcnsurgI aic Coiswold, rivados dc vossa conanIia, quc, rciio, aicnuou nuiio a insiidcz da viagcn. Mas a dclcs, ianlcn, sc acIa aicnuada cla cscrana dc gozarcn logo da vaniagcn dc quc ora cu nc cnalico. A cscrana dc un lcn c ouco ncnos do quc o lcn alcanado. Por iudo isso, aos faiigados lordcs Ia dc a csirada arcccr 64 curia, cono curia a acIci, or ossuir vossa nolrc conanIia. DOLINCDFOKE Valc ncnos a ninIa conanIia do quc cssas dclicadas crcsscs. Mas qucn vcn la? (Entu Hcnquc Pcc.} NOFTHUMDEFLAND Mcu filIo Hcnriquc Pcrcy, nandado, nao sci dc ondc, con rccado do nano dc Worccsicr. Hcnriquc, cono assa o vosso iio? HENFIQUE PEFCY Escrava, scnIor, quc nc disscsscis cono ia clc assando. NOFTHUMDEFLAND Cono! Acaso nao sc acIa con a rainIa? HENFIQUE PEFCY Nao, nilordc; alandonou a coric, aos a vara dc conando quclrar c icr a casa discrsado do rci. NOFTHUMDEFLAND E a razao disso? Na uliina vcz quc convcrsanos, clc nao cnsava cn ial coisa. HENFIQUE PEFCY Por icr sido roclanado iraidor Vossa Crandcza. Foi ara FavcnsurgI, nilordc, r-sc a scrvio do duquc dc Hcrcford; a Dcrlclcy nc cnviou ara quc cu vissc con quanios Ioncns conia o duquc dc 65 Yorl. As ninIas insirucs nandan quc cu volic, dcois, a FavcnsurgI. NOFTHUMDEFLAND Ja ic csqucccsic do duquc dc Hcrcford? Quc c isso, Hcnriquc? HENFIQUE PEFCY Nao, ncu scnIor; quc nc csqucccr nao osso do quc nao nc lcnlrou janais. SuonIo, aic, quc nunca o vi cn ninIa vida. NOFTHUMDEFLAND Eniao arcndc a conIccc-lo agora. cis o duquc. HENFIQUE PEFCY Cracioso lordc, onIo s vossas ordcns ncu scrvio, jovcn cnlora c inccricnic, nas quc os dias da idadc Iao dc dciar naduro c foric ara nclIor scrvio c naior ncriio. DOLINCDFOKE Ccniil Pcrcy, olrigado. Podcs crcr-nc quc nada iao fcliz nc dcia cono ossuir un coraao quc nao sc csquccc dc scus anigos. Caso a ninIa soric crcsa con icu afcio, a rcconcnsa cla scra dc icu anor sinccro. Faz o ciio o coniraio; a nao o scla. NOFTHUMDEFLAND Dcrlclcy quanio disia? Quc rovciio dc scus soldados iira o lon vclIo Yorl? HENFIQUE PEFCY O casiclo sc cnconira alcn daquclc gruo dc arvorcs, foric dc irczcnios 66 soldados, nc disscran. Nclc sc acIan os lordcs dc Yorl, Dcrlclcy c Scynour. Nao sci quc ouiros fidalgos la sc cnconircn. (Entun Hoss c VougII.} NOFTHUMDEFLAND Ai vcn vindo lordcs Foss c WillougIly con as csoras sangrcnias c afogucados dc iania rcssa. DOLINCDFOKE Mcus saudarcs a anlos, nilordcs. Sci quc vosso anor rocura soncnic un sullcvado osio fora da lci. MinIa riqucza, or cnquanio, sao agradccincnios quc nao csan, nas quc scrao, dcois dc cnriquccidos, a jusia rcconcnsa dcssas vossas cansciras c dc vosso anor sinccro. FOSS Vossa rcscna nos faz ricos, nuiio nolrc scnIor. WILLOUCHDY E con cccsso aga iodo o csforo quc o olic-la nos cusiassc. DOLINCDFOKE Olrigado, dc novo. Essc c o icsouro dos olrcs, quc franqucado Ia dc nanicr-sc lilcralidadc quc nc c roria, aic crcsccr a ninIa infaniil soric. Mas qucn vcn vindo a? (Entu HcIcc.} 67 NOFTHUMDEFLAND Milordc Dcrlclcy, scgundo cnso. DEFKELEY E ara vos, nilordc dc Hcrcford, a ncnsagcn quc nc irouc a csic lugar. DOLINCDFOKE So vos darci rcsosia cono Lcncasirc, nonc quc cu rocuro rcscnicncnic na Inglaicrra c quc Ici dc ouvir dc vossa loca anics quc ossa rcirucar qualqucr coisa ao quc disscrdcs. DEFKELEY ScnIor, nao conrccndais nal o quc cu dissc; nao icncionava surinir un iiulo, ao ncnos, dc Vossa Honra. Vin, nilordc, lordc do quc quiscrdcs, or nandado do gracioso rcgcnic dcsia icrra, o duquc dc Yorl, a fin dc nc dizcrdcs a causa quc vos lcva a arovciiar-vos do icno auscnic c a alvoroar, dcsia aric, nossa naiiva az con arnas dc gucrra. (Entu YoI, con scquto.} DOLINCDFOKE Nao vos cnrcgarci cono corrcio do quc cu disscr. Vcn vindo a, cn cssoa, Sua Craa. Mcu nuiio nolrc iio... (AocIu-sc.} YOFK Mosira-nc o coraao Iunildc c franco, nao csscs joclIos dc olcdicncia falsa c cnganadora. 68 DOLINCDFOKE Mcu gracioso iio... YOFK Nada disso! Nao icnIo graa alguna, ncn sou iio dc ningucn, nuiio ncnos dc un iraidor. Essa alavra Craa" sc alasiarda cn loca dcsgraciosa. Por quc causa csscs cs inicrdiios c lanidos a iocar sc aircvcran na ocira do solo inglcs? Mas ainda Ia nais Porqucs". Por quc noiivo ousaran ianias nilIas andar no scu acfico rcgao, as alidas aldcias assusiando con a gucrra c a osicniaao dc arnas ncsquinIas? Vicsic or csiar longc o rci ungido? Inscnsaio! O nonarca csia rcscnic; ncsic lcal ciio o scu odcr sc cnconira. Sc cu disuscssc, ainda, da fogosa nocidadc, ial cono quando, ao lado dc icu valcnic ai, o lravo Cauni, lilcrianos aquclc jovcn Maric, quc dc rncic Ncgro nos cIanavanos, das filas dc nilIarcs dc franccscs, csic lrao quc rcso ora sc cnconira cla aralisia, scn dcnora ic alicara o casiigo rcclanado or iua falia. DOLINCDFOKE Mcu gracioso iio, rcvclai- nc cssa falia. En quc consisic? YOFK das nais gravcs. rclcliao grosscira, iraiao aloninanda. Esias lanido; coniudo, anics do razo aqui ic cnconiras cn c dc gucrra conira o rci lcgiino. DOLINCDFOKE Sc lanido cu nc acIava, fui lanido cono Hcrcford; nas vin, cono 69 Lcncasirc. Por isso, nolrc iio, insianicncnic sulico a Vossa Craa vcr con olIos inarciais ncu caso. cn vos cu vcjo ncu ai, o vclIo Cauni rcdivivo. Pcrniiircis, cniao, ncu ai, quc cu fiquc condcnado a vivcr qual vagalundo c quc as rcrrogaiivas c os dirciios do ncu nonc nc scjan arrancados, ara cslanjados scrcn or uns ianios crdularios ninosos do dcsiino? Eniao, or quc nasci? Sc o rci ncu rino for o rci da Inglaicrra, c incviiavcl quc duquc dc Lcncasirc cu ianlcn scja. Tcndcs un filIo. Auncrlc, ncu arcnic nuiio rczado. Sc norrido Iouvcsscis rinciro c clc sc vissc csczinIado cono cu agora, ccrio clc icria un ai acIado no scu iio Cauni quc as injusiias lIc vingara c nalia inoria rcsciio. Esiou roilido dc rcclanar aqui os rivilcgios quc or carias-aicnics nc coulcran. Mcu airinnio iodo foi vcndido c, cono os ouiros lcns, nal cnrcgado. Quc dcscjais quc cu faa? Sou un vassalo; aclo ara a lci. ncgan-nc juizcs. Por isso ora cu rcclano cssoalncnic a Icrana quc nc ioca or dirciio. NOFTHUMDEFLAND Alusaran dcnais do nolrc duquc. FOSS Dccndcra dc Vossa Craa, acnas, jusiia ora fazcr-lIc. WILLOUCHDY Suas rcndas cnriqucccran nuiia gcnic laia. 70 YOFK Milordcs da Inglaicrra, ora cscuiai- nc. scnii ianlcn as injusiias fciias conira ncu rino c rocurci sana-las quanio nc foi ossvcl. Mas con arnas ancaadoras vir, dcsia nancira, clc rorio coriar o scu cdao, alrir caninIo, assin, fazcr jusiia or ncio injusio... Nao; nao odc scr! E vos quc foncniais a rclcliao, cncorajando-o, sois ianlcn rclcldcs. NOFTHUMDEFLAND O nolrc duquc nos jurou quc vcio so ara rcclanar o scu dirciio. Por nosso lado, nos ianlcn juranos ajuda-lo na cnrcsa. Quc nao icnIa janais razcr qucn sc iornar crjuro. YOFK Dcn, lcn; ja csiou cncrgando as vcrdadciras inicncs dcsias arnas. Dcsfazc-las, nao nc c ossvcl, fora c confcssa-lo, quc o ncu odcr c fraco c nc foi iudo dciado cn condics nais quc rccarias. Mas sc cu udcssc clo ccu o juro! vos dcicria iodos, olrigando-vos a inlorar a clcncncia do nonarca. Mas ja quc nc c inossvcl, vos dcclaro quc nc conscrvo ncuiro. E agora, adcus, salvo sc cnirar quiscrdcs no casiclo, ara ai rcousardcs csia noiic. DOLINCDFOKE Ofcria, ncu lon iio, quc acciianos. Mas Vossa Craa icn dc aconanIar- nos ao casiclo dc Drisiol, quc, scgundo nos disscran, sc cnconira sol o nando dc Dagoi c dc 71 DusIy, con scus cunliccs, cssas ragas nocivas rcullica quc cu jurci ciirar c consunir. YOFK E ossvcl quc cu va. nas dai-nc icno, quc violar nao nc agrada as lcis do rcino. Anigo ou ininigo, ouco inoria. cnirai. En caso dcsscs, nao dirci ncn ai. (Sucn.} 72
CENA IV
Un cuno no Pus dc Gucs. Entun SusIu c un cutuo.
CAPITO Milordc Salislury, ja cscranos dcz dias. TcnIo fciio nuiio csforo ara conicr os nossos conicrrancos. Esianos scn noicias do nonarca; or isso vanos discrsar; adcus. SALISDUFY Escra nais un dia, ficl galcnsc; a confiana do rci cn ii rcousa. CAPITO Dizcn quc clc norrcu; nao ficarcnos. Mirrados csiao iodos os lourciros dc nossa icrra; ncicoros causan ncdo s csirclas fias; solrc os canos rojcia luz sangunca a lua alida; rofcias nagros falan cn scgrcdo dc nudanas icrrvcis; as cssoas ricas sc nosiran irisics, os ncndigos dao salios dc alcgria; un, orquc icnc crdcr quanio ora goza, ouiro, cscrando vir a gozar clo furor da gucrra. Scn crro, csscs sinais nos rcssagian noric ou qucda dc rci. Adcus; os nossos conairioias sc vao, cu inclusivc, ccrios dc quc Ficardo ja nao vivc. 73 (Su.} SALISDUFY AI, Ficardo! Con os olIos da irisicza vcjo iua gloria quc, cono una lolidc, sc rcciiia solrc a icrra laia. Tcu sol, cIorando, ja rocura o ocaso, conscqucncia faial do icu dcscaso. Fcforan icus anigos o ininigo; iransnuda-sc o icu lcn, iodo, cn crigo. (Su} 74
ATO III CENA I
Hsto. Acununcnto dc HongIoIc. Entun HongIoIc, YoI, NotIunIcund, Hcnquc Pcc, VougII, Hoss, scgudos dc ocus con HusI c Gccn, soncos.
DOLINCDFOKE Trazci-nc logo os Ioncns. DusIy c Crccn, nao dcscjo aiorncniar-vos a alna ois ncsic insianic ircis crdc-la inquirindo- vos solrc a crniciosa vida quc anlos lcvavcis; fora falia dc caridadc. Mas, ara lavar-nc dc vosso sanguc as naos, ullicancnic darci algunas das razcs dc csiardcs condcnados noric. a causa fosics dc sc iransviar un rncic, un nonarca da nais alia nolrcza, un gcniil- Ioncn no sanguc c na aarcncia, quc dciasics infcliz c dc iodo iransnudado. Con vossas Ioras crininosas fosics, dc algun nodo, os fauiorcs do divorcio cnirc o rci c a rainIa; a lcgal ossc do lciio rcal roncsics; naculasics a lclcza das faccs dc una linda solcrana, con o ranio rovocado or vossas vilanias. Eu, un rncic 75 graas ao fado c o nascincnio; cu, roino do ncu rci clo sanguc c, roino, inda, cla afciao, aic quc lIc cnsinasscis a nc conrccndcr nal, a ccrviz iivc dc curvar sol o cso das injurias quc nc assacasics c dc ncus susiros inglcscs calar cn ccus csiranIos, concndo o anargo c scco ao do clio, cnquanio cn ninIas osscs vos fariavcis, linavcis as couiadas, alaicis ninIas florcsias c aic o rorio cscudo dc fanlia iiravcis das janclas dc ninIa casa c o lcna lIc aagavcis, sinal algun dciando, afora o sanguc, ncu sanguc vivo, c o juzo dos csiranIos quc ao nundo rcvclasscn quc cu sou nolrc. Tudo isso c nuiio nais, nais dc dois ianios disio iudo c quc noric vos condcna. Lcvai-os logo ara a nao da Moric. DUSHY AcolIo nais alcgrcncnic o golc da noric do quc a airia a Dolinglrolc. Lordcs, adcus. CFEEN Consola-nc a ccricza dc quc o ccu vai alrir-nos suas orias c cnas infcrnais dar injusiia. DOLINCDFOKE Lordc NoriIunlcrland, lcvai-os logo. (Sucn NotIunIcund c outos, con HusI c Gccn.} 76 Tio, disscsics quc a rainIa sc acIa cn vossa casa. Pclo ccu, quc nada lIc falic. Transniii-lIc os ncus saudarcs anisiosos. Dcvcis r nuiio cncnIo cn lIc fazcr cIcgar ncus cunrincnios. YOFK Ja lIc foi cnviado un gcniil-Ioncn dc ninIa casa con nissivas cIcias dc crcsscs quc vos inian iodo o afcio. DOLINCDFOKE Caro iio, olrigado. Vanos, lordcs, luiar conira Clcndowcr c scus conarsas. Un ouco nais dc csforo c folgarcnos. (Sucn.} 77
CENA II
Puu no Pus dc Gucs. Ao ongc, un custco. Toquc dc cuns. TunIocs c tonIctus. Entun o c Hcudo, o Iso dc Cusc, Auncc c sodudos.
FEI FICAFDO E o casiclo dc DarllougIly quc vcnos? AUMEFLE Sin, nilordc. Cono acIa Vossa Craa o ar, dcois dc sofrcr ianios alalos no nar rcvolio? FEI FICAFDO Don icnIo dc acIa-lo. A alcgria nc faz dcrranar lagrinas or dc novo isar o solo airio. Con a nao cu ic saudo, cara icrra, nuiio cnlora con os cascos dos cavalos os rclcldcs ic firan. Qual saudosa nac quc longc do filIo icnIa csiado c, ao rcvc-lo, sorri, icrna, lrincando con as rorias lagrinas. assin, sorrindo, ninIa icrra, c cIorando cu ic saudo c con csias rcais naos ic acaricio. Nao alincnics, ninIa gcniil icrra. os ininigos dc icu solcrano, ncn con iuas douras saiisfaas scus vorazcs scniidos. Os caninIos lIcs cncIc con as 78 aranIas quc ic sugan o vcncno c con os saos vagarosos, orquc lIcs faan nal aos cs iraiociros quc usuradorancnic ic nacIucan. Aos ncus ininigos da soncnic aculcos. sc dc icu scio clcs colIcrcn florcs, c cono guarda dclas, cu ic co, una scrcnic cuja lngua lfida, dc coniacio faial, a noric lcvc a quanios a icu rci advcrsos forcn. ScnIorcs, nao zonlcis dcsia inscnsaia conjuraao. Princiro a icrra c quc Ia dc scniidos rcvclar c dcsias cdras Iao dc sair soldados agucrridos, anics dc vir scu rci a cair viiina dos golcs dc una infanc rclcliao. CAFLISLE Milordc, nao icnais; a ncsna fora quc vos fcz rci icra odcr lasianic ara vos conscrvar no vosso osio conira iodas as foras. rcciso nao dcsrczar os cclcsiiais rccursos, nas salcr acaia-los; do conirario, sc o ccu o quiscssc c nos nos ouscsscnos aos scus inicnios, cquivalcria ial roccdcr a rccusar o aulio cclcsic c a ioda ofcria dc socorro. AUMEFLE Milordc, clc, con isso, csia dizcndo quc sonos indolcnics c quc a nossa iranquilidadc cnscja a Dolinglrolc auncniar os rccursos c os anigos. FEI FICAFDO Prino dcsaninado, cniao nao salcs quc quando o olIo do ccu fica cscondido or iras do glolo, c o nundo la dc laio dcia claro, asscian scn scr visios, or 79 aqui, os ladrcs c os landolciros, concicndo faanIas sanguinarias? Mas quando sc ala da icrrcsirc csfcra c os cinos orgulIosos dos inIciros oricniais ilunina, dardcjando sua luz clos rccanios crininosos, as iraics, os ccados dcicsiandos, iodos os assassnios, orquc o nanio da noiic os dcia agora dcscolcrios, sc aicnician, nus c, dc si rorios, dao nosiras dc avor. Do ncsno nodo, quando o ladrao, o lilirc Dolinglrolc quc sc cnircga, no cscuro, a cssas orgias, cnquanio nos csiavanos no lado dos aniodas vir quc nos surginos cn nosso claro irono do nasccnic, rulra a iraiao no rosio Ia dc ficar-lIc, scn odcr suoriar a luz do dia, ircncndo dc si ncsno c do ccado. Toda a agua do nar ascro c sclvagcn o olco sanio nao iira quc foi osio na fronic dc un nonarca. O curio soro dc Ioncns icrrcnos c inoicnic ara dcor un rci quc foi or Dcus clciio. Para cada Ioncn alisiado fora or Dolinglrolc, ara o ao asiucioso lcvaniar conira a nossa aurca coroa, icn Dcus ara Ficardo un dos scus anjos gloriosos, a quc da cclcsic aga. Sc nao Ia Ioncn quc cssa fora cnfrcnic, vcnccra a jusiia lcnancnic. (Entu SusIu.} Scdc lcn-vindo. A quc disiancia sc acIan nossas foras, nilordc? 80 SALISDUFY Nao nais longc, gracioso solcrano, ncn nais crio do quc csic fraco lrao. A falia dc anino nc guia a lngua, nao dciando quc cla nada anuncic scnao o dcscscro. Un dia acnas dc rciardo, icno, nolrc scnIor, cscurcccu icus dias fclizcs solrc a icrra. CIana o dia dc onicn, fazc quc o icno airas rciornc, c dozc nil soldados scrao icus. Mas csic Iojc, csic dia dc anargura ic dcsiroi os anigos c a vcniura, ois os galcnscs, quc ic julgan norio, foran luscar alrigo nouiro orio. AUMEFLE Coragcn! Por quc causa ficais alido? FEI FICAFDO Dc dozc nil soldados agucrridos o sanguc, Ia ouco, cu iinIa, na calca; sc clc nc fogc c fico scn scniidos, quc nuiio, ois, quc alido cu arca? Qucn quiscr sc salvar, nc dcic agora, quc a nao do icno o ncu lrasao csflora. AUMEFLE Lcnlrai-vos dc qucn sois, ncu solcrano. FEI FICAFDO Havia-nc csquccido dc nin rorio. Nao sou rci? Indolcnic najcsiadc, dcscria! Esias dornindo. Pois nao valc o so nonc dc rci vinic nil noncs? s arnas, nonc! Un sudiio ncsquinIo sc aircvcu a aiacar iua grandc gloria. Nao rossigais olIando ara o solo, favoriios dc un rci! Crandcs nao sonos? Scjan 81 grandcs os nossos cnsancnios. Mcu iio Yorl, csiou ccrio, ainda icn foras ara nos ajudar. Mas qucn vcn vindo? (Entu s StcIcn Scoo.} SCFOOP Mais saudc c vcniura cn soric caila ao ncu rci do quc odc scr-lIc diio or ninIa lngua quc a irisicza insira. FEI FICAFDO O coraao ja icnIo rcarado c alcrios os scniidos. Nao nc odcs anunciar scnao crdas dcsic nundo, nada nais. Dizc, ois. crdi a coroa? Era rcocuaao. Scra, cniao, crda ficarnos scn cuidados? Ora cnicndc Dolinglrolc igualar-nos cn grandcza? Uliraassar-nos nao scra ossvcl. Sc clc a Dcus scrvc, a Dcus nos scrvircnos ianlcn, ara ficarnos ao scu lado. Fcvoliaran-sc, acaso, os nossos sudiios? Nada osso fazcr; o jurancnio violaran, fciio a Dcus, cono o fizcnos. Fala dc dor, dc nalcs cn orfia; o ior c a noric, c cssa Ia dc icr scu dia. SCFOOP Alcgra-nc salcr quc Vossa Alicza sc cnconira assin arnado conira os golcs da advcrsidadc. Cono icncsiuoso dia, fora dc icno, quc os rcgaios crisialinos olriga a dcrranar-sc clos ncigos vcrgcis, cono sc o nundo iodo csiivcssc cn lagrinas dcsfciio. dcsia aric os scus liniics assa a raiva dc Dolinglrolc, vosso ancdroniado as colrindo dc ao duro c 82 fulgido c dc ciios nais quc o ao rcsisicnics. Os larlas-lrancas as calcas calvas arnaran conira Vossa Majcsiadc; ncninos dc vozinIa cfcninada, quc clcs rocuran dciar gravc, os ncnlros graccis agiian dcniro dc arnaduras icsas ara aiacarcn-ic a coroa. Aic icus rorios caclacs arcndcn a arnar o arco dc icio, dulancnic faial, conira o icu rcino; as fiandciras dcian as rocas c, con aus iosiados, avanan conira ii. Moos c vclIos sc rcvolian. gravc a siiuaao, nuiio nais do quc a ninIa dcscriao. FEI FICAFDO Coniasic nuiio lcn iua irisic Iisioria. Mas ondc sc acIa Crccn? Ondc csia o condc dc WilisIirc? Ondc csia Dagoi? Quc foi fciio dc DusIy, ara quc clcs crniiisscn quc ininigo, dcsia aric crigoso, ncdissc nossas icrras con scus assos incriurlavcis? Sc ganIarnos, iodos nc agarao con a vida. Aosio quc clcs ja firnaran a az con Dolinglrolc. SCFOOP Sin, nilordc; c vcrdadc. ja firnaran. FEI FICAFDO Dilircs! Scrcnics! Fcrolos! Danados scn salvaao ossvcl! Cacs, disosios scnrc a rojar aos cs dc iodo nundo! Vloras aquccidas no ncu ciio, quc o coraao nc ungcn! OI! Trcs Judas, cada un nais iraiociro do quc Judas! Fizcran az? Quc o 83 infcrno avoroso a suas alnas inundas faa gucrra scn ircguas, cla ofcnsa raiicada. SCFOOP Vcjo quc o docc anor, quando sc alicra, cn anargo c norial odio sc nuda. Fciira a naldiao quc lIcs lanasic. con a calca a az clcs fizcran, nao con as naos. Os quc assin analdioas, ja os visiiou a Moric quc nao crra, c cn rcouso sc cnconiran sol a icrra. AUMEFLE DusIy csia norio, c Crccn, c o condc WilisIirc? SCFOOP En Drisiol a calca lIcs coriaran. AUMEFLE E ondc csia ncu ai Yorl con suas foras? FEI FICAFDO Nao inoria ondc csicja. Nao nc falc ningucn nais cn conforio, nas cn iunulos, ciiafios c vcrncs. Transforncnos cn acl a ocira, c solrc o scio da icrra as nossas nagoas cscrcvanos con olIos inundados. Arcsicnos icsiancniciros, c dc icsiancnio scja nossa convcrsa. Nao! Cauicla! Quc odcranos lcgar? Mais nada, scnao, icrra, o coro dcsironado. Nossas vidas, o rcino, iudo, agora cricncc a Dolinglrolc. Nada rcsia a quc cIancnos nosso, afora a noric c cssc unIado dc infruiuosa argila quc a nossos ossos scrvc dc colcria. Pclo alio ccu, no cIao nos asscnicnos 84 ara coniar Iisiorias csarosas solrc a noric dc rcis. cono alguns foran dcosios, ouiros norios cn conlaic, ouiros aiorncniados clo cscciro dos quc clcs rorios dcsironado Iavian, ouiros cnvcncnados cla csosa, ouiros norios no sono. assassinados iodos! E quc, no ccniro da vazia coroa quc circunda a rcal calca icn a Moric sua coric, c, cnironizada a, cono os jograis, scnrc cscarnccc da najcsiadc c os dcnics arrcganIa ara suas onas, dando-lIc cisicncia fugaz, soncnic o icno ncccssario ara ccna cqucna, orquc ossa rcrcscniar dc rci, infundir ncdo, naiar acnas con o olIar, inflada dc ilusorio concciio dc si ncsna, cono sc a carnc quc nos cnarcda na vida fossc dc ao inquclraniavcl. E aos sc divcriir sacicdadc, con un cqucno alfincic cla sc adiania, fura a nuralIa do casiclo c, ronio. cra una vcz un rci! Pondc os cIacus; nao zonlcis, con solcncs rcvcrcncias, do quc c so carnc c sanguc. Dcsojai-vos do rcsciio, das fornas, dos cosiuncs iradicionais, dos gcsios cicriorcs, quc cquivocados iodos csiivcsics a ncu rcsciio. Cono vos, cu vivo ianlcn dc ao, adco rivacs, ncccssiio dc anigos, sou scnsvcl s dorcs. Sc, a ial onio, cu sou cscravo, cono ousais vir dizcr-nc quc cu sou rci? CAFLISLE Milordc, os salios nunca sc dcicn ara cIorar scus nalcs, nas aialIan, rcsoluios, o asso s anarguras. Fcccar un ininigo, ja quc o ncdo orinc ioda fora, c dar 85 nais fora ao ininigo, cusia da fraqucza quc rcvclais. Assin, vossa loucura luia conira vos rorio. Mosirai ncdo, c norio ja csiarcis. Pior nao nos odc succdcr nun conlaic. AcIar a noric conlaicndo c dcsiru-la or si ncsna; con icnor, c ccdcr a una avanicsna. AUMEFLE Mcu ai disc dc foras. rocurai-o, ara fazcrdcs dc una cIisa un raio. FEI FICAFDO Tcns razao dc incrcar-nc, icns. Vaidoso Dolinglrolc, cis-nc ronio ara dar-ic conlaic c dccidir nosso dcsiino. O frio do icnor cra aarcnic; facil coisa c ganIar o quc c da gcnic. Fala, Scroo. ondc sc acIa o nosso iio? Sc lrando, cnlora o olIar icnIas sonlrio. SCFOOP Pclo asccio do ccu o asior salc o csiado c inclinaao dizcr do dia; o ncsno cn ncu olIar fazcr vos calc, quc a lngua vos falar nao qucrcria. Sou cono o algoz quc a viina aiorncnia ouco a ouco, dciando a ior noicia ara o fin. Vosso iio Yorl juniou-sc a Dolinglrolc. Todos os casiclos do noric ja caran; os fidalgos do sul, cn arnas, sc acIan do scu lado. FEI FICAFDO Ja falasic dcnais. (A Auncc} Maldiio scjas, rino, quc dcsic nodo nc dcsviasic do ncu docc caninIo da dcsgraa. Quc idcs ora dizcr-nc? Quc cscrana 86 ainda odcnos icr? Voiarci odio clo ccu! ara ioda cicrnidadc, a qucn nc vicr falar ainda cn conforio. Ao casiclo dc Flini nos rccolIanos. Ali Ici dc finar-nc; un rci, cscravo da afliao, cono rci, lIc acaia as ordcns. Discnsai ncus soldados; a cscrana da safra csia crdida, a runa avana. Vao iodos sc cngajar ara a colIciia do novo rci; a ninIa csia dcsfciia. Nao nc rciruqucn nada; fora cn vao rocurar dcnovcr-nc da inicnao. AUMEFLE ScnIor, una alavra. FEI FICAFDO Dula ofcnsa nc fara qucn nosirar lngua rocnsa ara a lajulaao. Mandai cnlora iodos os ncus soldados, scn dcnora; saian da noiic dc Ficardo, fria, ara o dc Dolinglrolc ccclso dia. (Sucn.} 87
CENA III
Pus dc Gucs. Duntc do custco dc Fnt. Pcccddos dc tunIocs c cstundutcs, cntun HongIoIc c suus tous, YoI, NotIunIcund c outos.
DOLINCDFOKE Ficanos, ois, salcndo, clas uliinas infornacs, quc o ccrciio galcnsc sc discrsou c quc foi cnconirar-sc Salislury con o rci, cIcgado Ia ouco a csias raias, scguido dc un cqucno gruo dc ariidarios. NOFTHUMDEFLAND A noicia, nilordc, c lcla c loa, quc Ficardo a calca cscondcu aqui or crio. YOFK Scria convcnicnic quc nilordc NoriIunlcrland disscssc. o rci Ficardo". Quc icno o nosso, cn quc un rci ungido ncccssiia cscondcr a sacra fronic! NOFTHUMDEFLAND Vossa Craa sc cngana; foi acnas ara cncuriar quc cu lIc iirci o iiulo. 88 YOFK Ja Iouvc icno cn quc sc, assin, iao curio con clc Iouvcsscis sido, clc icria sido curio convosco, or alardcs a calca a cssc onio, c vos dciara nais curio o conrincnio da calca. DOLINCDFOKE Nao ioncis na aric, caro iio, nais do quc vos concic ncsias coisas. YOFK Nao ioncis, caro rino, scnao quanio vos conciir, quc vos scria facil csqucccr quc o alio ccu a iodos colrc. DOLINCDFOKE Sci-o, iio, c dc forna alguna inicnio oor-nc a scus dcsgnios. Mas, qucn cIcga? (Entu Hcnquc Pcc.} Harry, scjas lcn-vindo. Esic casiclo, afinal, nao sc rcndc nossa fora? HENFIQUE PEFCY quc clc csia, nilordc, guarnccido or nodo rcal ara incdir-ic o ingrcsso. DOLINCDFOKE Por nodo rcal! Esia algun rci la dcniro? HENFIQUE PEFCY Sin, ncu scnIor, un rci. o rci Ficardo sc cnconira no inicrior dcssc rccinio dc cincnio c dc cdra. Esiao con clc 89 ianlcn, lordcs Auncrlc c Salislury, sir SicIcn Scroo, alcn dc un saccrdoic cujo nonc nao sci. NOFTHUMDEFLAND AI! Con ccricza c o liso dc Carlislc. DOLINCDFOKE (u NotIunIcund} Nolrc lordc, aroinai-vos do cosiado rudc dcssc aniigo casiclo, or ironlcias dc lronzc cnviai aos scus ouvidos vclIos conviic a confcrcncia c assin dizci-lIc. Hcnriquc Dolinglrolc dc joclIos lcija a nao do rci Ficardo, fidclidadc ura c vassalagcn cnvia sua nuiio rcal cssoa. Aqui fui vindo ara aos cs dcor-lIc ninIas arnas c foras, adniiindo-sc quc ncu clio scja rcvogado, rcsiiiudos ncus lcns c a ossc dcsics rcconIccida. Do conirario, c fora quc cu arovciic iodas as vaniagcns do ncu odcr c alaquc a csiival ocira con iorrcnics dc sanguc, dcscjadas das fcridas dos nossos conairioias. Quao longc sc acIa do sinccro anscio dc Dolinglrolc rovocar iao grandc icncsiadc ururca solrc o vcrdc rcgao da arazvcl roricdadc do rci Ficardo, vai rova-lo a ninIa sulnissao rcsciiosa c rcvcrcnic, idc lIc dcclarar iudo isso, cnquanio ficanos a asscar solrc o iacic dcsic ancno rclvado. Convcrscnos scn o larulIo ancaador dos nossos ianlorcs, orquc scjan conrccndidas, cn iodo o scu valor, clas ancias insiavcis do casiclo as razoavcis roosias or nos fciias. Tao icrrvcl, nc arccc, 90 vai scr o nosso cnconiro cono o dos clcncnios, a agua c o fogo, quando scu cIoquc ioniiruanic as faccs nclulosas do ccu alala c rasga. Scja clc o fogo; cu, a agua quc sc cnircga; clc, a colcra, cnquanio cu solrc a icrra lano ninIas iorrcnics. Solrc a icrra, noiai lcn, nao solrc clc. Avanai iodos c noiai lcn cono olIa o rci Ficardo. (Ouuc-sc un toquc uu uuncntu, csonddo ogo do ntco. Toquc dc cuns. Aucccn soIc us uncus o c Hcudo, o Iso dc Cusc, Auncc, Scoo c SusIu.} HENFIQUE PEFCY Vcdc quc o rorio rci Ficardo surgc cono o sol cnfarado, quc sc iingc dc vcrnclIo, na oria flancjanic do oricnic, ao crcclcr quc as invcjosas nuvcns a sua gloria cnanar qucrcn ou nacular o irilIo do lrilIanic caninIo ara o ocaso. YOFK No cnircianio, scu olIar c dc rci. Vcdc-lIc os olIos, lrilIanics cono os da aguia, ora irradian najcsiadc incriosa. OI, quc dcsgraa, iania nolrcza vir a ficar laa! FEI FICAFDO (u NotIunIcund} Esianos adnirados. Muiio icno ficanos cscrando quc dolrasscs os ircnulos joclIos, or cnsarnos quc nos considcrasscs rci lcgiino. Sc ainda o sonos, cono sc aircvcran icus ncnlros a csqucccr o agancnio da Ioncnagcn icrrvcl quc 91 c dcvida nossa rcal rcscna? Sc o nao sonos, nosira-nc a nao dc Dcus quc nos Iouvcssc rivado do odcr. Pois lcn salcnos quc nao alguna cisic, dc osso c sanguc, caaz dc nos arrclaiar o cciro, scnao ara roula-lo ou rofana-lo. E cnlora inagincis quc, a vosso ccnlo, iodos do ciio os coracs iirasscn, ara os dcsviar dc nos, c quc cn cnuria nos acIanos dc anigos. ficai ccrios dc quc Dcus, ncu scnIor onioicnics ara nos socorrcr assa rcvisia, ncsic insianic, nas nuvcns, cn ossanics ccrciios dc csics, quc Iao dc os filIos nasciiuros c ainda os nao gcrados aiacar dos quc a nao vassala ousarcn lcvaniar conira nos c sc aircvcrcn a ancaar ninIa coroa ccclsa. Dizci a Dolinglrolc ois arccc quc o vcjo ali quc cada un dos scus assos cn ncu rcino c iraiao Iorriilanic. Vcio clc ara alrir o icsiancnio ururco dc una gucrra sanguinosa. Mas anics dc clc icr, cn az, na fronic a alncjada coroa, dcz nil ouiras fronics sanguncas dc ardorosos filIos Iao dc dcsfigurar as roscas faccs da Inglaicrra, nudar a cor virgnca da az cn cscarlaic indignaao c uncdcccr os canos arrclvados da airia con o ficl sanguc dc scus filIos. NOFTHUMDEFLAND Nao qucira o rci do ccu quc o nosso caro scnIor c rci sc vcja alvo das arnas incivis c civis. Hunildcncnic ic lcija as naos icu rino nuiio nolrc, Hcnriquc Dolinglrolc c jura clo iunulo ilusirc quc 92 conicn os ossos dc vossos rcais avos, cla nolrcza do sanguc dclc c vosso, originado da ncsna fonic graia c favoravcl, c cla nao gucrrcira do dcfunio Cauni, lcn cono or sua roria gloria, or sua Ionra, incluindo iudo quanio jurar ossa ou dizcr. quc sua vinda icn or finalidadc, iao-soncnic, rcclanar scus dirciios c cdir-vos, dc joclIos, a incdiaia lilcrdadc. Sc icu rcal conscniincnio dcrcs ao quc ic cdc, voiara as arnas lrilIanics fcrrugcn, o ajaczado gincic csirclaria c o lcal ciio ao scrvio dc Vossa Majcsiadc. Jura, cono fidalgo, quc isso c jusio; c cu, cono gcniil-Ioncn, crcio nclc. FEI FICAFDO NoriIunlcrland, iransniic- lIc a rcsosia do rci. scu nolrc rino c aqui lcn-vindo. Suas rcclanacs cquiiaiivas vao-lIc scr conccdidas scn roicsios. Con o odcr crsuasivo quc ic c rorio iransniic-lIc aos ouvidos aicnciosos saudacs anigavcis. (NotIunIcund uu uu o udo dc HongIoIc.} (A Auncc} Fclaiano-nos, rino, nao ic arccc, or nosirarnos iania olrcza c usarnos dc linguagcn a ial onio lcnigna? AconsclIaras cIanar NoriIunlcrland c cnviar or clc ncu caricl ao iraidor c, assin, norrcrnos? 93 AUMEFLE Nao; quc valIan alavras or csadas aic ossuirnos arnas accradas. FEI FICAFDO OI Dcus! OI Dcus! fora, ois, quc a lngua quc a scnicna diiou do anargo clio daquclc insolcnic Ioncn, con alavras lrandas ora a rcvoguc! OI! Nao scr cu iao grandc quanio a ninIa dor, ou, ao ncnos, ncnor do quc o ncu nonc! OI! Sc cu udcssc csqucccr o quc fui, ou nao lcnlrar-nc do quc rcciso scr ncsic noncnio! Esias inflado, coraao aliivo? Daic quanio quiscrcs; dou-ic lcna lilcrdadc, quc os nossos ininigos icn lilcrdadc dc laicr cn nos. AUMEFLE NoriIunlcrland, dc volia, ja vcn vindo. FEI FICAFDO Quc c rcciso quc o rci agora faa? Sulncicr-sc? Fa-lo-a. Dciar o irono? Ficara saiisfciio o rci con isso. Pcrdcr o iiiulo dc rci? En nonc dc Dcus, quc scja assin. Darci as joias or un rosario; ncu alacio cslcndido, or un crcniicrio; as vcsics ricas, or andrajos dc olrc; ninIa alfaia lavrada, or un raio dc nadcira; ncu cciro, or lasiao dc crcgrino; ncus vassalos, cn iroca das inagcns dc dois sanios, c ncu incnso rcino, or sculiura cgua, cqucnina sculiura, un sculcro olscuro c Iunildc. Ou nc inuncn cn ncio csirada rcal, ondc Iaja novincnio c o ovo ossa 94 calcar con os cs, a iodo insianic, a fronic do solcrano, sin, quc solrc o ciio ja cn ninIa vida clcs csiao isando. Por quc nao nc calcar, ois, a calca, dcois dc cu norio? Auncrlc, csias cIorando, rino scniincnial? Con nossas lagrinas vanos dciar o icno iransiornado. Nossos susiros vao fazcr quc o irigo do vcrao quclrc iodo, ocasionando niscria ncsia icrra rcvoliada. Ou disiraao farcnos do inforiunio, invcniando lrinqucdos divcriidos con nossas rorias lagrinas? Dcsia aric, or ccnlo. dciarnos quc clas caian scnrc no ncsno onio, aic nos icrcn no solo alcrio un ar dc sculiuras, solrc as quais a inscriao scria osia. Aqui jazcn dois rinos quc cavaran con o ranio, no cIao duro, o rorio iunulo". Nao nos faria lcn nossa dcsgraa? Sin, sin; nas vcjo quc disscrio ioa c quc zonlas dc nin. Poicnic rncic, lordc NoriIunlcrland, quc nanda, agora, o alio rci Dolinglrolc? da voniadc dc Sua Alicza quc Ficardo viva aic quc vcnIa a falcccr Ficardo? Dclc c dc vos o ncu dcsiino aguardo. NOFTHUMDEFLAND Milordc, clc sc cnconira vossa cscra no aiio laio. Nao qucrcis dcsccr? FEI FICAFDO Dcsccr... Dcsccr... Ja vou, cono o lrilIanic Facionic, quc nao icnIa nais donnio solrc os corccis indoccis. ara irnos 95 ao aiio laio? Paiio laio, c ccrio, ondc os rcis sc rclaian, visiiando iraidorcs c ficando s ordcns dclcs. Daia, rci, quc o sinisiro nocIo ia ondc culiar dcvcra a coiovia. (Hctun-sc du uncu.} DOLINCDFOKE Quc diz Sua Majcsiadc? NOFTHUMDEFLAND Os inforiunios fazcn-no divagar cono un lunaiico. Coniudo, a vcn. (Entu o c Hcudo c scquto.} DOLINCDFOKE Ficai iodos dc aric, c rcsciiosos vos nosirai Sua Majcsiadc. (AocIundo-sc.} Cracioso solcrano... FEI FICAFDO Aviliais, caro rino, csscs joclIos rincicscos, dciando quc o vil solo sc orgulIc dc lcija-los. Eu quiscra quc o coraao scniissc o vosso afcio, nao, cono agora, r os olIos irisics cn vossa coricsia. Lcvaniai-vos! Tcndcs o coraao nuiio clcvado, sci-o lcn; clo ncnos a csia aliura, (cuu u nuo u utuu du cuIcu.} cnlora calquc o joclIo a icrra dura. 96 DOLINCDFOKE Cracioso solcrano, vin soncnic clo quc nc cricncc. FEI FICAFDO O quc for vosso vos cricncc; cu sou vosso; c vosso iudo. DOLINCDFOKE Scdc ncu, ncu icnido solcrano, aic ondc ossa a ninIa lcaldadc ncrcccr vosso anor. FEI FICAFDO Pois nao; soulcsics ncrccc- lo; ncrcccn ossu-lo quanios salcn olic-lo cla csirada scgura da violcncia. Tio, a nao. Enugai csscs olIos, orquc o ranio nao c rcncdio salvador, conquanio vos iraduza a afciao. Sou nuiio noo ara scrvir dc vosso ai, ncu rino, nuiio cnlora scjais lasianic vclIo ara Icrdardcs ncu rcino. Tcrcis iudo quanio quiscrdcs; dar-vo-lo-ci dc grado, quc ccdcr violcncia sou forado. Prino, Londrcs vai scr nossa csiaao? DOLINCDFOKE Sin, ncu lon lordc. FEI FICAFDO Eniao nao dirci Nao". (Toquc dc cuns. Sucn.} 97
CENA IV
Londcs. Judn do duquc dc YoI. Entun u unIu c duus dunus.
FAINHA Ncsic jardin quc jogo inicniarcnos ara culsar o fardo dos cuidados? PFIMEIFA DAMA Vanos lrincar con lolas, najcsiadc. FAINHA A inaginar o jogo nc olrigara quc o nundo c so ascrczas c quc a ninIa foriuna cn vao sc csfora na ladcira. PFIMEIFA DAMA Vanos danar, scnIora. FAINHA Inossvcl scr-nc-a nanicr no riino scnrc os cs, quando, cIcio dc irisicza, o coraao nao laic ccrio nunca. Por isso, cn dana, jovcn, nao falcnos; ouiro qualqucr dcsorio. PFIMEIFA DAMA Eniao, scnIora, coniarcnos Iisiorias. 98 FAINHA As Iisiorias scrao irisics ou alcgrcs? PFIMEIFA DAMA voniadc, scnIora. FAINHA Eniao, ncn irisics, ncn alcgrcs, raariga; orquc sc for jocosa, faliando-nc a alcgria or conlcio, nais nc fara lcnlrada da irisicza; sc for un caso irisic, icndo cu ianias irisiczas a csar-nc, irara nova irisicza ninIa falia dc alcgria. Nao dcscjo dolrar o quc ja icnIo; ncn nc qucro quciar do quc nc falia. PFIMEIFA DAMA ScnIora, cu caniarci. FAINHA Sc icns noiivo ara isso, lcn csia; nas rcfcrira quc cIorasscs. PFIMEIFA DAMA ScnIora, cu odcria cIorar, sc algun rovciio acIasscis nisso. FAINHA Eu cIorar odcria, sc con o cIoro nc vicssc algun alvio c cu nao iivcssc ncccssidadc dc cdir-ic lagrinas. Mas ara a; vcn vindo os jardinciros; onIano-nos sonlra dcsias arvorcs. Aosio as ninIas anarguras conira un acl dc alfincics cn cono clcs vao do Esiado falar, quc iodo o nundo ouira coisa nao faz, quando Ia nudana; o inforiunio nao ara; janais cansa. (A unIu c us dunus sc ctun.} 99 (Entun o udnco c dos cudos.} JAFDINEIFO OlIa aquclcs danascos cndurados; vai anarra-los. Sao cono crianas iurlulcnias quc os ais a dolrar foran sol a orcssao dc scu rodigo cso. Pc csiacas nos ranos nais dcscidos. Tu a, fazc ao jciio dos carrascos. dccaiia as vcrgnicas nais viosas, as quc sc solrcssacn na rcullica. En nosso Esiado Ia una liiola acnas. Enquanio cuidais disso, cu iiro as crvas daninIas, quc dcsvian, scn rovciio, ioda a sciva do solo, cn rcjuzo das florcs lcnfazcjas. PFIMEIFO CFIADO Por quc causa dcvcnos olscrvar, no anliio csirciio dcsic rccinio, a lci, a forna c iodas as roorcs, nosirando, cono ccnlo digno dc scr scguido, o nosso Esiado dc fundancnios firncs, quando c ccrio quc nossa icrra, cssc jardin ccrcado clo nar, csia cIcio dc cizanias, suas florcs nais lclas sc csiiolan, asfiiadas, as arvorcs fruifcras carcccnics dc oda, arruinadas as sclcs, os caniciros cn dcsordcn c as crvas loas cIcias dc lagarias? JAFDINEIFO Cala-ic! O causador dc ial dcsordcn da rinavcra ja crdcu as folIas. As crvas nas, quc csiavan roicgidas or sua frondc cicnsa c quc, iirando-lIc a sciva, arccian susicnia-la, arrancadas ja foran con 100 as razcs or Dolinglrolc; ao duquc nc rcfiro dc WilisIirc, DusIy c Crccn. PFIMEIFO CFIADO Quc csias dizcndo? Morrcran? JAFDINEIFO Sin, norrcran. Alcn disso, Dolinglrolc aossou-sc do nonarca dissiador. Quc cna nao icr csic culiivado o as cono o fazcnos con o jardin. Na sazao aroriada fazcnos incisao na casca, a clc das arvorcs fruifcras, or ncdo dc quc o cccsso dc sciva c sanguc as dcic nuiio orgulIosas, vindo a sc dcsirurcn cla roria riqucza. Sc clc Iouvcssc fciio assin con as cssoas anliciosas c dc influcncia, clas icrian iido vida lasianic ara dar os fruios do dcvcr c clc cnfin os gosiaria. Surininos os ranos arasiias ara quc os roduiivos vivcr ossan. Tivcssc clc fciio isso, c nao icria crdido o cciro cn ial nadraaria. PFIMEIFO CFIADO Acrcdiiais quc scja clc dcosio? JAFDINEIFO Ja csia alaiando; c, quanio a scr dcosio, nao Ia duvida alguna. Ainda csia noiic cIcgaran carias ara un grandc anigo do lravo duquc dc Yorl, noiiciando coisas lcn ncgras. FAINHA Isso nc asfiia, incdindo-nc a fala. 101 (Auunundo.} iu, rciraio do vclIo Adao, a csic jardin irazido ara vcsii-lo, acnas. or quc causa icn cssa lngua rudc o aircvincnio dc roalar noicias iao cnosas? Qual foi a Eva, rcvcla-nc, qual scrcnic icniou a anunciar nais una qucda do Ioncn analdioado? Por quc dizcs quc o rci Ficardo foi dcosio? Aircvcs-ic, scndo ouco nclIor do quc csia icrra, a rcssagiar sua qucda? Cono, quando, ondc oliivcsic cssas noicias lugulrcs? Fcsondc, niscravcl. JAFDINEIFO Majcsiadc, crdao. Pouca alcgria nc causa roalar cssas noicias; nas so dissc a vcrdadc. O rci Ficardo na nao foric ja csia dc Dolinglrolc. Ja foi csada a soric dclcs anlos. No raio cn quc sc cnconira vosso csoso nada nais Ia, scnao oucas vaidadcs dc ncnIun cso, quc nais lcvc o dcian; nas no lado do grandc Dolinglrolc sc acIan iodos os arcs da Inglaicrra, scn coniarnos con clc. Essa vaniagcn vai dccidir a scu favor a soric. Sc a Londrcs fordcs, salcrcis dc iudo quanio fala cnirc nos o ovo niudo. FAINHA gil advcrsidadc, dc cs lcvcs, iua cnlaiada a nin, so, diz rcsciio, c cn salc-la sou a uliina? Dciasic-nc ara o fin, ara quc cu nuiio nais icno iua dor no ino ciio conscrvassc. Vanos a Londrcs, noas, quc o 102 dcosio rci dc Londrcs sc fina dc dcsgosio. Nasci, cniao, ara auncniar o iriunfo dc Dolinglrolc c lIc scrvir dc irunfo? Por iuas nas noiicias, jardinciro, vai-ic o csforo frusirar Dcus vcrdadciro. (Sucn u unIu c suus dunus.} JAFDINEIFO Polrc rainIa! A raga cu acciiara, sc cla curassc a iua soric anara. Ncsic onio unas lagrinas, donosas, cla dciou cair. Nao scrao rosas quc nclc cu vou laniar, scnao arruda, lania, da conaiao, da dor aguda, lania anarga da graa. Aqui, asinIa, scra scnrc lcnlrada una rainIa. (Sucn.} 103
ATO IV CENA I
Londcs. Suu dc Vcstnnstc. Os odcs cstuus sc cncontun u dctu do tono; os tcnous, u csqucdu; os conuns, cn Iuxo. Entun HongIoIc, Auncc, Suc, NotIunIcund, Hcnquc Pcc, Ftzuutc, outo odc, o Iso dc Cusc, o uIudc dc Vcstnnstc c scquto. No undo, ocus con Hugot.
DOLINCDFOKE CIanai Dagoi. Agora, crinc livrcncnic, Dagoi, icu cnsancnio c nos rcvcla quanio salcs da noric do alianado Closicr, qucn a iranou con o rci; qual foi o lrao quc cccuiou o ofcio sanguinario dc sua noric irisic c rcnaiura. DACOT Pondc-nc cn frcnic, cniao, dc lordc Auncrlc. DOLINCDFOKE Avana, rino, c fiia csia cssoa. 104 DACOT Milordc Auncrlc, cu sci quc vossa ousada lngua nao sc dcsdiz. No norial icno cn quc a noric dc Closicr foi iranada cu vos ouvi dizcr. Nao icnIo o lrao longo lasianic ara quc da coric da Inglaicrra a calca dc ncu iio ossa cn Calais iocar?" Pcla ncsna coca, cnirc ouiras falas nais ic ouvi dizcr quc rcfcrias rccusar a ofcria dc ccn nil lilras a assisiir volia dc Dolinglrolc, acrcsccniando, ainda, quc fora suno lcn ara a Inglaicrra vir vosso rino a crcccr no clio. AUMEFLE Nolrcs lordcs c rncics, dizci- nc quc rcsosia darci a csic Ioncn laio? Fclaiarci ninIas csirclas lclas ara, cn icrnos iguais, dar-lIc o casiigo? Sou forado a fazc-lo; do conirario, icrci a Ionra cnanada cla nancIa dc uns lalios alcivosos. Eis a luva, ncu sincic nanual quc vai dciar-ic narcado ara o infcrno. Mcnics, digo, c rovarci no sanguc quc ic corrc no coraao quc o quc disscsic c falso, nuiio cnlora clc scja vil lasianic ara a csada nancIar-nc dc fidalgo. DOLINCDFOKE Dagoi, nao dcvcs lcvaniar a luva. AUMEFLE Dcscjara quc fossc o nais noiavcl con cccao dc un so cnirc os rcscnics o quc nc rovocou dcssa nancira. 105 FITZWATEF Sc o icu valor rcclana aridadc dc nascincnio, cis ncu cnIor, Auncrlc, cono rcsosia ao icu. Por csic lclo sol quc ilunina a iua fronic agora, ouvi quando disscsic, c con jaciancia o afirnavas, quc o nolrc Closicr iinIa sido norio or ii. Sc vinic vczcs ncgarcs o quc afirno, csias ncniindo vinic vczcs. Con a onia dcsia csada ic cnfiarci no coraao a iua falsidadc, lugar dc origcn dcla. AUMEFLE Nao icns coragcn dc vivcr, covardc, ara vcr cssc dia. FITZWATEF Por ninIa alna, dcscjara quc fossc agora ncsno. AUMEFLE Fiizwaicr, isso ic condcna ao infcrno. HENFIQUE PEFCY Auncrlc, csias ncniindo. Sua Ionra ncsic ncgocio csia iao ura quanio culado iu ic cnconiras. Cono rova, ic lano o ncu cnIor, quc ninIa vida dcfcndcra aic o uliino susiro. Alaia-ic c crguc-o, sc iivcrcs lrio. AUMEFLE Sc o nao fizcr, quc ninIa nao sc csiraguc, scn nunca nais odcr lrandir a csada vingadora solrc o clno do ininigo. OUTFO LOFDE Pcrjuro Auncrlc, or igual noiivo dcfcndo cu o icrrcno c ic csicao con 106 ianios dcsncniidos quanios ossan scr griiados, dc sol a sol, no ouvido dc un iraidor. Eis o ncu cnIor fidalgo; sc ic aircvcrcs, ala-o ara un duclo. AUMEFLE Qucn nais qucr rovocar-nc? Dcsafio a iodos, clo ccu! Mcu ciio alriga nil csriios, ronios ara o cnlaic rcsisiir dc un nilIao da vossa laia. SUFFEY Lordc Fiizwaicr, csiou lcn lcnlrado da coca cn quc vos c Auncrlc convcrsasics. FITZWATEF E ccrio; csiavcis crio. Scra facil confirnardcs, assin, quc foi vcrdadc quanio cu dissc. SUFFEY Pclo alio ccu, iao falso quanio o ccu, cn si ncsno, c vcrdadciro. FITZWATEF Mcnics, Surrcy! SUFFEY Mcnino dcscarado, icu dcsncniido csa cn ninIa csada dc ial nodo quc a aga cla vai dar-ic, solrc vingar-nc, aic quc o dcsncniido, con qucn o dissc, fiqucn sol a icrra iao quicios cono o cranio dc icu ai. Eis ncu cnIor fidalgo, cono rova do quc afirno; lcvania-o, sc ic aircvcs FITZWATEF Cono, scn iino, cciias un avalo dc si iao ardoroso! Sc coragcn nao nc 107 falccc ara csiar con vida, ncn ara rcsirar c alincniar-nc, ousarci nun dcscrio cnfrcniar Surrcy, no rosio lIc cusir c dizcr. ncnics, ncnics, dc novo. Eis ncu ficl coniraio, ara dciar-ic rcso ninIa rudc corrcao. Pclo ncu naior dcscjo dc sulir ncsia nova ordcn dc coisas, Auncrlc c crininoso do quc cu dissc na ninIa acusaao. E nais. rccordo-nc dc icr ouvido do cilado Norfoll quc iu, Auncrlc, Iavias cnviado dois Ioncns dc iua casa ara o nolrc duquc, cn Calais, rivarcn da cisicncia. AUMEFLE Enircguc-nc qualqucr crisiao Ioncsio scu cnIor. Cono rova dc quc Norfoll ncniiu, lano o ncu rcio, ara o caso dc odcr clc vir ara laicr-sc. DOLINCDFOKE Vao ficar cn suscnso iodas csias divcrgcncias aic quc scja Norfoll cIanado do dcsicrro. Sin, quc cn lrcvc Ia dc scr rcairiado. Muiio cnlora scja ncu dcsafcio, rcsiiiudo vai icr iodos os lcns c scnIorios. Logo quc rciornar, arcsiarcnos iudo orquc sc laian clc c Auncrlc. CAFLISLE Janais vcrcnos cssc dia Ionroso. Muiias vczcs luiou o lanido Norfoll or Jcsus Crisio no glorioso cano da crisiandadc, dcsfraldando a insgnia da Cruz dc Crisio conira o agao ncgro, iurcos c sarraccnos. Faiigado dos lclicos iralalIos, rciirou-sc ara a Iialia; cn 108 Vcncza, cssa arazvcl rcgiao, cnircgou o coro icrra c a alna iao ura ao conandanic Crisio, sol cujas corcs ianio sc laicra. DOLINCDFOKE Cono assin, liso. Norfoll csia norio? CAFLISLE Sin, nilordc; iao norio quanio cu vivo. DOLINCDFOKE Quc a docc az conduza sua alna docc ara o scio do ncigo vclIo Alraao. ScnIorcs qucrclanics, vossas rias vao ficar cn suscnso aic quc o dia dcicrnincnos ara vos laicrdcs. (Entu YoI, con scquto} YOFK Crandc Lcncasirc, vcnIo rocurar- ic da aric dc Ficardo dcsojado dc scus ornaios, quc, dc noiu-rorio, ic adoia or Icrdciro c cnircga cn iuas naos rcais o alio cciro. Solc ao irono quc ic cricncc or Icrana roina. E viva Hcnriquc, o quario dcssc nonc! DOLINCDFOKE En nonc, ois, dc Dcus, ao irono cu sulo. CAFLISLE Dcus nao o crniia! Ainda quc cu falc nal ncsia asscnllcia dc rcis, dizcr ioda a vcrdadc qucro. Prouvcra a Dcus quc ncsic nolrc crculo Iouvcssc algucn lasianic nolrc ara scrvir cono juiz dirciio c jusio ara o nolrc 109 Ficardo. A vcrdadcira nolrcza, cniao, lIc cnsinaria a alsicr-sc dc scnclIanic crinc. Quc vassalo odc julgar scu rci? E das cssoas aqui rcscnics, qucn nao c vassalo dc Ficardo? Os ladrcs so sao julgados aos scrcn ouvidos, aic ncsno quando csiao lcn aicnics scus dcliios. E ora o cnllcna da roria najcsiadc dc Dcus, scu caiiao, rcrcscnianic or clc clciio, ungido c coroado Ia ianio icno c solrc o irono osio, vai scr julgado scn rcscnic acIar-sc, or un soro infcrior c dccndcnic? Dcus nao crniia quc cn as crisiao alnas dc ial quilaic a fazcr vcnIan aao iao inoral, odiosa c ncgra. A sudiios cu falo, cono sudiio quc cn rol dc scu nonarca Dcus insira. Milordc dc Hcrcford, aqui rcscnic, a quc cIanais dc rci, c un usilaninc iraidor ao rci do nolrc c alio Hcrcford. Sc o coroardcs, fao a rofccia quc o sanguc dos naiivos vai o solo fcriilizar da airia c quc as idadcs fuiuras gcncrao or cssc crinc dcicsiando. Ira a az dornir no ncio dc iurcos c dc inficis, c na sua scdc confundira a gucrra iunuliuosa fanlias c arcnics. A anarquia, o Iorror, o ncdo, o saquc dcscnfrcado virao norar aqui, assando o nosso as a scr cIanado o novo cano dc Colgoia c dcosiio dc cranios. Sc lcvaniardcs casa conira casa, nasccra a divisao nais dcsasirosa quc janais viu csic as naldiio. Eviiai csscs nalcs, rciirando vosso aoio; sc nao, os vossos filIos c 110 os filIos dcsics, ncsno con voz lassa, vos griiarao aos iunulos. Dcsgraa! NOFTHUMDEFLAND Arguncniasics lcn, scnIor. Agora, clo vosso iralalIo, vos dcicnos or crinc dc iraiao conira a rcalcza. Dano-vos a incunlcncia, nolrc lordc dc Wcsinorcland, dc o nanicr sol loa guarda aic o dia cn quc Iouvcr dc scr julgado. Accdcis, lordcs, no quc o ovo cdc? DOLINCDFOKE Trazci Ficardo ara quc clc ossa, dc ullico, aldicar. Dcssa nancira, ficarcnos csircncs dc susciia. YOFK Scrci scu conduior. (Su.} DOLINCDFOKE Lordcs, quc nossa ordcn vos acIais rcsos, dai-nos fiana ara o dia do vosso julgancnio. (A Cusc} Pouco, lcn ouco, ao vosso anor dcvcnos; or isso, nao coniavanos convosco. (Votu YoI con o c Hcudo c ocus, quc tuzcn u coou, ctc.} FEI FICAFDO Ai dc nin! Por quc frcnic a un rci nc cIanan, anics quc cu nc dcsojc das idcias con quc rcinci? Nao iivc icno, ainda, dc 111 insinuar-nc, saudar, dolrar os joclIos, nosirar- nc adulador. Dciai quc a nagoa nc cnsinc a sulnissao. No cnianio, lcnlro-nc das fcics dcsics Ioncns. Mcus vassalos nao foran iodos? Nao griiavan. Salvc!" aniudc ara nin? Assin fcz Judas con Crisio. Esic, orcn, dc dozc aosiolos so nun Iao cnconirou fidclidadc; cu cn ncnIun, dc dozc nil vassalos. Dcus salvc o rci! Ningucn nc diz Ancn? Tcrci dc scr ncu rorio sacrisiao? Pois nao faz nal; dirci Ancn, cnlora rci dciassc dc scr. Ancn, dc novo, sc Dcus cnsar cono nao cnsa o ovo. A quc scrvio cu sou cIanado agora? YOFK Para fazcr dc noiu-rorio o ofcio quc a lassa Majcsiadc ic auioriza. icu Esiado c a coroa rcsignarcs a favor dc icu rino Dolinglrolc. FEI FICAFDO Dai-nc a coroa. Prino, scgurai-a. Aqui, rino. MinIa nao dcsic lado; a vossa, no ouiro. AsscnclIa-sc agora csia coroa dc ouro a un oo rofundo con dois laldcs quc cn icno difcrcnic sc cncIcn dc agua. dana no ar o vazio; o ouiro, no fundo, cIcio dc agua, c invisvcl. O dc lagrinas cIcio, sou cu, quc lclo as ninIas dorcs; asccndc o vosso. c iodo riso c florcs. DOLINCDFOKE Pcnsci quc rcsignavcis or voniadc. 112 FEI FICAFDO Sin, a coroa; nao ninIa saudadc. A gloria nc iirais; nas a irisicza quc nc c roria, icra scnrc rcalcza. DOLINCDFOKE Ficais scn a coroa c scn csarcs. FEI FICAFDO Talvcz; nas ncsics darcs c ionarcs nada odcis fazcr-nc. ncu cuidado nao icr cuidado algun, ois quis o Fado quc iodos cu crdcssc; nas os vossos cuidados vao crcsccr, ainda csiao noos. Livrar-nc dos cuidados nao consigo; vao con a coroa c ficarao conigo. DOLINCDFOKE Ficais conicnic cn rcsignar o irono? FEI FICAFDO Sin, nao; nao, sin, ois icnIo dc scr nada; da, nao dizcr nao, quc c iua a alada. Vcdc agora a nancira or quc cu rorio vou nc dcsiruir. csia coroa incnoda, rciiro-a da calca; o cciro inuiil, jogo-o longc, varrcndo do ino ciio iodo o rcal orgulIo dc conando. Con as lagrinas cu rorio iiro o lalsano dc ninIa fronic; o diadcna cnircgo con ninIas rorias naos; con ninIa lngua rcncgo ncus sagrados rivilcgios; ninIa alavra anula os jurancnios dc iodos os ncus sudiios; aldico da ona rcgia c ioda najcsiadc; cnircgo iodos os ncus lcns, as rcndas, iodos os ncus rovcnios; anulados considcro ncus aios c dccrcios. Dcus nao 113 casiiguc qucn nc for crjuro c cnscjc aos icus vassalos lon fuiuro. Tudo nc iirou clc; csiou conicnic; iudo ic dcu; coniigo c conivcnic. Possas icr vida longa, orquc o irono conscrvcs dc Ficardo c, cn alandono, ossa csic logo, sol a icrra fria, vir a cscrar cn az o uliino dia. Dcus salvc o rci Hcnriquc, o fclizardo, lIc diz o rci dcosio, o c-rci Ficardo, c lIc conccda nuiias alcgrias cn longos anos dc lrilIanics dias. Quc nais falia? NOFTHUMDEFLAND (Mostundo-Ic un uc} Mais nada, salvo lcrdcs csias acusacs c os crincs larlaros raiicados or vos c os vossos cunliccs conira o inicrcssc c as lcis dc nossa icrra, orquc dcois dc os icrdcs confcssado, os coracs Iunanos dizcr ossan quc fosics dcsironado con jusiia. FEI FICAFDO Prccisarci fazc-lo? Scra fora quc cu dcsfiz o iccido das loucuras raiicadas or nin? Dizc-nc, caro NoriIunlcrland, sc acaso os icus dcslizcs anoiados ficasscn, nao icrias cjo dc os lcr nuna rcuniao cono csia? Mas sc o fizcsscs, nclcs cnconiraras una odiosa assagcn solrc a injusia dcosiao dc un rci c a violaao dos laos sacrossanios dc una jura quc no livro do ccu csia narcada dc rcio c condcnada ara scnrc. E iodos vos quc nc fiais dc longc, csicaados cla ninIa roria niscria, cnlora alguns, cono 114 Pilaios, lavcn as naos, nosirando una aarcncia dc conaiao. Pilaios, cnircgasics-nc ninIa cruz dc dor. Nada, ncn ioda a agua, vos linara dcsic ccado. NOFTHUMDEFLAND Lcdc logo, nilordc, csics ariigos. FEI FICAFDO Nao osso vcr; as lagrinas o incdcn. No cnianio, os olIos nao nc dcia ccgos a agua salgada, a onio dc nao vcrcn ncsia rcuniao un gruo dc iraidorcs. Sin, quando os volio ara nin, crcclo quc cu sou ianlcn iraidor cono os dcnais, orquc ncu coraao foi conivcnic no dcsojar o coro dc un nonarca, cn dciar vil a gloria, a oicsiadc a cscrava rclaiar, do aliivo nando fazcr vassalo c do ncu rcino un rusiico. NOFTHUMDEFLAND Mcu scnIor... FEI FICAFDO Qual scnIor, arroganic! Isso nc ofcndc. Nao nando cn nais ningucn; nao icnIo nonc ncn iiulo, usurados cran iodos os ncus noncs, ic ncsno o rccclido na ia laiisnal. Infcliz dia! Tcr cu ianios invcrnos ja vivido, scn quc ossa salcr cono nc cIano! Fossc cu un rci ridculo dc ncvc osio cn frcnic do sol dc Dolinglrolc, ara nc dcrrcicr cn goias dc agua! Fci londoso, rci grandc no cnircianio, nao grandcncnic lon sc ainda icn curso ninIa alavra dcniro da Inglaicrra, 115 nanda vir un csclIo, ara quc clc a ninIa roria inagcn nc arcscnic dcsdc quc a Majcsiadc alriu falcncia. DOLINCDFOKE Va luscar un csclIo algucn da! (Su un dos cudos.} NOFTHUMDEFLAND Lcdc o acl, cnquanio o csclIo cIcga. FEI FICAFDO Dcnnio! Concasic a aiorncniar-nc anics dc cu csiar no infcrno. DOLINCDFOKE Dciai isso, lordc NoriIunlcrland. NOFTHUMDEFLAND Scn a lciiura, nao ficara o ovo saiisfciio. FEI FICAFDO Ficara saiisfciio; Ici dc lcr iudo, dcois dc vcr o livro cn quc sc cnconiran cscriios ncus ccados. ninIa roria cssoa. (Votu o cudo con un cscIo.} Da-nc o csclIo. Vou lcr nclc. Cono! Scn rugas, ainda, nais rofundas? Tao grandcs lofciadas a irisicza nc alicou, scn dciar narcas nais scrias? csclIo adulador! Cono as cssoas quc na roscridadc nc scguian, iu nc csias cnganando. Scrao csias as fcics dc 116 qucn iinIa diariancnic dcz nil cssoas sol scu icio c a iodas alincniava? Scra csia a facc quc, nancira do sol, dciava ccgo qucn a olIassc dc frcnic? Era csia a facc quc fcz facc a loucuras inconiavcis ara, afinal, icr dc laiar os olIos dianic dc Dolinglrolc? Muiio fragil c a gloria quc irradia dcsia facc; iao fragil quanio a gloria c a roria facc. (Jogu o cscIo uo cIuo.} Ei-la a, rcduzida a ccn cdaos. Nao dcics dc anoiar, rci silcncioso, a noral do ncu gcsio. cono as nagoas cn ouco icno a facc nc dcsiruran. DOLINCDFOKE Foi a sonlra dc vossas anarguras quc a sonlra, acnas, vos dcsiruiu da facc. FEI FICAFDO Fccic-o. a sonlra, so, das anarguras. Vcjanos; c vcrdadc, as ninIas nagoas csiao dcniro. Esias nosiras cicriorcs dc dcscscro sao soncnic a sonlra da irisicza invisvcl quc, cn silcncio, sc iniuncscc nuna alna ioriurada. Eis a sua sulsiancia. Eu ic agradco, rci, a iua londadc incalculavcl, ois iu nao so nc dcsic a causa ioda do dcscscro, cono nc cnsinasic, ianlcn, a lasiina-la. Vou cdir- vos un favor, sinlcsncnic; dcois disso ariirci, scn vos scr nais inoriuno. Conccdcr-nc-cis? 117 DOLINCDFOKE Dizci-o, lclo rino. FEI FICAFDO Dclo rino!" Maior cu sou quc os rcis. Quando cra cu rci, os ncus aduladorcs nao assavan dc sudiios; agora quc nc iornci vassalo, un rci nc adula. Scndo iao grandc assin, nao vcjo causa or quc dcva cdir alguna coisa. DOLINCDFOKE Pcdi, coniudo. FEI FICAFDO E alcanarci a graa? DOLINCDFOKE Scn duvida. FEI FICAFDO Dciai-nc, cniao, ariir. DOLINCDFOKE Para ondc? FEI FICAFDO Qualqucr aric cn quc nc cnconirc longc dc vossa visia; isso c quc inoria. DOLINCDFOKE Conduza-o un dos rcscnics ara a Torrc. FEI FICAFDO OI, lclo! Conduzir-nc? Cono aorcs cn iorno a un rci sao vossos conduiorcs. (Su o c Hcudo, cuudo o un guudu.} DOLINCDFOKE Marcanos ara a quaria- fcira roina a coroaao. Milordcs, rcarai-vos. 118 (Sucn todos, con cxccuo do Iso dc Cusc, o uIudc dc Vcstnnstc c Auncc.} ADADE Trisic dcnais a ccna a quc assisiinos. DISPO Mais irisics scrao ouiras; cono csinIos, Iao dc na alna as scniir nossos filIinIos. AUMEFLE Padrcs, nao Iavcra qualqucr conjura quc a airia linc c a dcic ouira vcz ura? ADADE Milordc, anics dc cu nc candir con lilcrdadc solrc assunio iao gravc, c ncccssario quc, ao vos scr ninisirado o sacrancnio, jurcis nao so guardar iodo scgrcdo solrc o ncu lano, cono r cn raiica quanio, acaso, cu nandar. Tcndcs a fronic, vcjo-o lcn, dcsconicnic, narcjados dc lagrinas os olIos, dc irisiczas o coraao. Vanos ccar; ufano vos dciarci, aos coniar ncu lano. (Sucn.} 119
ATO V CENA I
Londcs. Unu uu quc uu tc u Toc. Entun u unIu c unu dunu dc conunIu.
FAINHA O rci Ia dc assar or csic onio. Esic c o caninIo quc conduz Torrc dc Julio Ccsar, consiruda ara irisic finalidadc, cn cujo scio dc cdra o ncu scnIor foi condcnado a ficar risionciro clo aliivo Dolinglrolc. Scnicno-nos un ouco, caso Iaja ncsia icrra rcvoliada lugar ara rcouso da consoric dc scu rci vcrdadciro. (Entun o c Hcudo c guudus.} Mas, cuidado! OlIai, ou anics, nao olIcis a ninIa lcla flor quc cnurcIccc. Conicnlai-o, sin, orquc dc icdadc vcnIais iodas a roridas ficar c un lanIo frcsco lIc dcis con vosso orvalIo dc sinccras lagrinas dc afciao. O iu, nodclo do lugar ondc csiava a vclIa Troia, iu, naa-nundi da Ionra, iu, sculcro do rci Ficardo, nao o rci Ficardo. o icnlo da lclcza, 120 or quc causa das alrigo irisicza rculsiva, quando o iriunfo sc aloja nuna iasca? FEI FICAFDO Nao ic alics dor, lcla consoric, ara arcssar ncu fin. Daqui or dianic, lcla alna, arcndc a vcr cn nosso csiado riniiivo soncnic un fcliz sonIo. Ora, dcscrios, vcnos a vcrdadc do quc sonos dc faio. Doa aniga, una jura nc fcz irnao da fcia ncccssidadc. cla c cu sonos aliados aic noric. Vai logo ara a Frana c cnira ara una casa rcligiosa. Nossa vida, nal gasia foi o rocnio do quc no ccu vai scr o nosso rcnio. FAINHA Quc vcjo! O ncu Ficardo csia nudado na alna c no coro, assin, c cnfraquccido? Privou-ic Dolinglrolc do iniclccio? No ino ciio ic cnirou? Ainda nas vascas da noric, o lcao ossanic csicndc as garras c, cn falia dc ouira coisa, fcrc a icrra, na raiva dc sc vcr, alfin, donado. E iu, agora, cono un colcgial acciias o casiigo, a vara lcijas, Iunildcncnic o ulirajc acaricias, iu, quc cs un lcao c o rci das lcsias fcras? FEI FICAFDO ccrio. rci das fcras. Sc nao fossc icr sido cu rci dc fcras, ainda csiava cono un fcliz rci dc Ioncns. Nao dcnorcs, ninIa loa rainIa dc ouiros icnos, vai ara a Frana logo; cono norio nc considcra, c quc csia dcscdida foi o adcus quc cu ic dissc do ncu lciio 121 dc noric. No corrcr das longas noiics do invcrno scnia-ic larcira, ao lado dc loa gcnic idosa c ouvc as Iisiorias quc ic coniarcn, dc cocas icrrvcis, Ia nuiio aconiccidas. Cono aga, anics dc lIcs dizcrcs o loa-noiic, conia-lIcs ninIa Iisioria lancniavcl c cn lagrinas os fazc ir ara o lciio. Aic ncsno os iics scn scniincnio Iao dc sinaiizar con os dolorosos accnios dc iua lngua conovida c dc icdadc ciinguirao o fogo, cIorando alguns cn cinza, ouiros con vcsics cor dc carvao a soric dc un nonarca lcgiino quc o irono a crdcr vcio. (Entu NotIunIcund, con scquto.} NOFTHUMDEFLAND Milordc, Dolinglrolc ja nudou dc arcccr. ircis ara Ponfrci, nao ara a Torrc. Solrc vos, scnIora, ficou ianlcn dc ouco rcsolvido quc dcvcis scr lcvada ara a Frana. FEI FICAFDO NoriIunlcrland, cscada dc quc o aliivo Dolinglrolc sc uiilizou ara alcanar ncu irono. nao ficara o icno nuiias Ioras cnvclIccido anics quc o icu dcliio virc osicna c cn odridao sc csfaa. Ainda quc Dolinglrolc vcnIa a dar-ic nciadc do scu rcino, acIaras ouco, orquc o ajudasic a conquisiar o iodo. Elc, ianlcn, salcndo quc conIcccs o ncio dc inlaniar rcis ilcgiinos, Ia dc cnsar quc or noiivos fuicis acIaras ncio dc joga-lo alaio do 122 irono ilcgalncnic conquisiado. Muda-sc cn ncdo o anor dos naus anigos; o ncdo cn odio; o odio a un dclcs lcva, ou a anlos, luia c noric ncrccida. NOFTHUMDEFLAND Quc a ninIa falia solrc nin rccaia, c acalcnos con isio. Dcscdi- vos logo c aariai-vos, quc dcvcis scguir. FEI FICAFDO Divorciado duas vczcs! O Ioncns scn conscicncia! Violais dois casancnios ao ncsno icno. o ncu con a coroa, c o ncu con ninIa csosa idolairada. DcsnancIcnos a jura quc fizcnos ao nos lcijarnos. Nao, nao c ossvcl, quc un lcijo a consagrou. Vcn scarar- nos, NoriIunlcrland. cu sigo ara o noric, ondc o clina c agravado clas docnas c clo frio Iorrvcl; ara a Frana scguira ninIa csosa, dc ondc, cn ona, cla vcio, ouiro naio so dc florcs, ara cn Finados rciornar dc dorcs. FAINHA ccrio, cniao, quc nos scara a dor? FEI FICAFDO As naos c os coracs, ncu grandc anor. FAINHA Mandai conigo o rci ara o dcsicrro. NOFTHUMDEFLAND Conaiao isso fora, nas grandc crro. 123 FAINHA Dciai, cniao, quc cu fiquc, ianlcn, rcsa. FEI FICAFDO Junios, assin, os dois, una irisicza, soncnic, crfaranos. Na Frana, or nin, vais iu cIorar; cu, cn lcnlrana do quc cs nc finarci so dc cuidados. Anics longc quc crio c scarados. Mcdiras con susiros icu caninIo; cu, con gcnidos. FAINHA Mais ungcnic csinIo scra a saudadc cn iodo o ncu crcurso, or scr naior quc o icu. FEI FICAFDO Mas no discurso do ncu cu gcncrci nais fundancnic, orquc nil assos ninIa dor auncnic. Vanos logo; alrcvicnos o noivado da nossa dor, quc vai scr dcnorado dcnais o casancnio. Un icrno lcijo ara o silcncio vai nos dar cnscjo. Fcsicjanos, assin, novo Iincncu; lcvas ncu coraao, fico con o icu. (Hcun-sc.} FAINHA Nao! Da-nc o ncu dc novo; crucl soric fora ficar con o icu c dar-lIc a noric. (Tonun u Icu-sc.} Agora, sin; c ncu; nais nada asiro; vou icniar dar-lIc a noric con un susiro. 124 FEI FICAFDO Da dor csia dcnora nos faz rcsa. Scja a uliina alavra a da irisicza. (Sucn.} 125
CENA II
O ncsno. Un quuto no uuco do duquc dc YoI. Entun YoI c u duqucsu.
DUQUESA Milordc, cis coniar-nc o quc faliava dizcr do cnconiro, cn Londrcs, dos dois rinos, quando o ranio vos fcz coriar a Iisioria. YOFK Ondc arci? DUQUESA Naquclc onio irisic cn quc disscsics cono naos grossciras c incivis aiiravan das janclas icrra c csurccias solrc o rci Ficardo. YOFK Eniao, cono cu dizia, o grandc duquc, Dolinglrolc, noniado nun fogoso c alianado corccl, quc arccia conIcccr o anlicioso cavalciro, dcvagar avanou, nas inoncnic, cnquanio as locas iodas o aclanavan nun so ion. Dcus ic anarc, Dolinglrolc!" Dircis quc as janclas iinIan fala, ianios olIos, ansiosos, sc alongavan dc scus caiilIos, dc ancics c noos, ara scu rosio, c lcn assin quc iodas as arcdcs, colgadas dc 126 iniuras, a un so icno griiavan. Sc lcn- vindo, Dolinglrolc! Jcsus ic anarc scnrc!" Ao quc clc, ara iodos sc virando, calca dcscolcria c ainda nais laia quc o colo do cavalo, rcsondia. Mcus caros conairioias, olrigado!" E assin assou, fazcndo scnrc o ncsno. DUQUESA Polrc Ficardo! E, ncssc ncio icno, cono clc sc nosirava cn scu cavalo? YOFK Cono os cscciadorcs dc una ca no icairo, aos sair o aior qucrido, indifcrcnics olIan ara o quc cnira dcois dclc, julgando insuoriavcl sua iagarclicc. dcssc nodo, sc nao con nais dcsrczo, os assisicnics zonlavan dc Ficardo. Ningucn dissc. Dcus ic salvc!" NcnIuna voz anavcl lIc dcu as loas-vindas; aiiravan-lIc icrra na fronic consagrada, quc clc sacudia con gcsio dc irisicza iao caiivanic, a luia rcvclando nas fcics, cnirc as lagrinas c o riso, sinais dc scu csar c dc acicncia, quc sc Dcus, or algun dcsgnio oculio, nao iivcssc dciado cncdcrnido o coraao dos Ioncns, fora ccrio ficarcn conovidos c scniircn icdadc dc Ficardo os rorios larlaros. Mas nisso icn a nao Dcus odcroso, cujo alviirc acaiar nos c foroso. Agora Dolinglrolc c o novo rci; olcdicncia c lcaldadc cu ja jurci. DUQUESA Eis Auncrlc, ncu filIo. 127 YOFK Auncrlc, ouirora; nas or icr sido anigo dc Ficardo, nudou dc nonc. Dc ora cn dianic, ninIa scnIora, so dcvcis cIanar-lIc Fuiland. Dci-nc cono fiador no arlancnio dc sua lcaldadc ao novo rci. (Entu Auncc.} DUQUESA Scdc lcn-vindo, filIo. Quc violcias ora o rcgao cnfciian da ridcnic rinavcra? AUMEFLE ScnIora, nao nc ocuou no nnino, con isso. So Dcus salc quc cu nao nc inorio dc scr una dclas. YOFK Scdc cauio na nova rinavcra; sc nao, a vossa vida sc acclcra. scrcis ccifado anics do icno. E agora, dc Oford, quc novidadcs? Ainda duran as jusias c os fcsicjos? AUMEFLE Sin, nilordc, clo quc nc disscran. YOFK Dcvcrcis conarcccr s fcsias. AUMEFLE Dcus qucrcndo, cssa c a ninIa inicnao. YOFK Quc sclo c cssc quc do ciio ic cndc? Enalidcccs? Dcia-nc vcr o cscriio. AUMEFLE scn valia, nilordc. 128 YOFK Pouco inoria; agora cu Ici dc salcr o quc c; dcscjo vcr o cscriio. AUMEFLE Pco quc Vossa Craa nc crdoc, nas o assunio carccc dc inoriancia. Coniudo, nao quiscra rcvcla-lo. YOFK Pois cu qucro salcr dc quc sc iraia. TcnIo ncdo... DUQUESA Dc quc odcis icr ncdo? Ccriancnic Ia dc scr alguna lcira quc clc acciiou ara agar os gasios con o vcsiuario da fcsia. YOFK Acciiou lcira quc ainda iraz consigo? s una ionia, nulIcr. Faaz, dcscjo vcr o cscriio. AUMEFLE Pco quc nc crdocis, nas c inossvcl nosirar-vo-lo. YOFK Ja o dissc. qucro vc-lo. (Tonu-Ic, u ou, o uc c o c.} Traiao! Crinc! Traidor! Escravo! Dilirc! DUQUESA Quc c quc Ia, scnIor? YOFK Ola! Ha algucn a dcniro? (Entu un cudo.} 129 Scla o cavalo. Dcus sc aiadc dclc. Traiao inoninavcl! DUQUESA Quc Ia, scnIor? Quc aconicccu? YOFK Ja o dissc. As ninIas loias! Aronia-nc o cavalo! (Su o cudo.} Por ncu nonc, ninIa Ionra, a roria vida, cu ncsno qucro dcnunciar o vilao. DUQUESA Mas o quc c quc Iouvc? YOFK Silcncio, nulIcr ionia. DUQUESA Nao, nao Ici dc ficar calada. O quc foi quc Iouvc, Auncrlc? AUMEFLE Doa nac, acalnai-vos; nao fiz nada quc ninIa vida rcsgaiar nao ossa. DUQUESA Fcsgaiarcs con a vida! YOFK Trazc as loias! Vou rocurar o rci. (Entu o cudo, con us Iotus.} DUQUESA Daic-lIc, Auncrlc. Polrc ncnino; csias csiucfacio. (Ao cudo} Fciira-ic, vilao, da ninIa visia! 130 YOFK Da-nc as loias, ja o dissc. (Su o cudo.} DUQUESA Quc rcicndcs fazcr? Nao dissinulas ncn os dcslizcs dc iua roria gcnic? Tcnos nais filIos? Porvcniura csianos cn condics dc os icr? O icno, acaso, nao fcz sccar ninIa fccundidadc? Tcncionas a vclIicc dcsojar-nc do ncu unico filIo c do lcndiio nonc dc nac dciar-nc orfa dc iodo? Nao icn clc os icus iraos? Nao c icu filIo? YOFK MulIcr louca, scn juzo, rcicndcs oculiar cssa nonsiruosa consiraao? juraran dozc dclcs, or ocasiao do sacrancnio, c as rorias naos, ncsic cscriio, o faio confirnaran, naiar o rci cn Oford. DUQUESA Nao dcianos quc clc va; ficara aqui conosco. Quc lIc inoria iudo isso? YOFK Sai, naluca, nulIcr scn juzo! Fossc vinic vczcs clc ncu filIo c, ccrio, o dcnunciara. DUQUESA Sc iivcsscs assado clas dorcs quc or clc cu assci, iu ic nosiraras nais conassivo. Mas soncnic agora conrccndo o icu cnsar. c quc susciias quc cu nao fui lcal ao nosso rorio lciio. Un lasiardo vcs nclc, nao icu filIo. Docc Yorl, anado csoso, cungc ao 131 csriio iao susciiosa idcia! Tanio quanio ossvcl, clc icn iuas fcics. Nao icn ncus iraos, ncn dc ncus arcnics. No cnianio, cu o ano. YOFK Sai, nulIcr indocil! (Su.} DUQUESA Vai airas dclc, Auncrlc, cn scu cavalo! Arcssa-ic; csorcia-o, orquc ossas cIcgar dianic do rci rinciro quc clc, ara cdir crdao anics dc scrcs acusado or clc. Eu nao dcnoro; conquanio scja vclIa, nao duvido quc ossa cavalgar ianio quanio Yorl. Nao nc lcvaniarci do solo, cnquanio nao ic Iouvcr crdoado Dolinglrolc. Vai logo! Nao dcnorcs! (Sucn.} 132
CENA III
Vndso. Un quuto no custco. Entun HongIoIc, cono c; Hcnquc Pcc c outos noIcs.
DOLINCDFOKE Ningucn nc da noicias dc ncu filIo crdulario? Trcs ncscs ja assaran da uliina vcz quc o vi. Sc Ia nalcfcio quc solrc nos incnda, c clc, scn duvida. Prouvcra a Dcus, scnIorcs, quc o cnconirasscis. Invcsiigai cn Londrcs, nas iavcrnas, or scr a, scgundo dizcn, quc clc diariancnic sc cnconira, aconanIado dc gcnic liccnciosa c scn rincios, ial cono cssas cssoas, c o quc dizcn, quc fican clas viclas, rocurando laicr nos guardas c roular qucn assa, cnquanio clc, cssc noo lilcriino, raaz cfcninado, considcra onio dc Ionra anarar iananIa corja dc dcslriados. HENFIQUE PEFCY Milordc, cu vi o rncic Ia ccrca dc dois dias c lIc dissc quc os fcsicjos irian scr cn Oford. DOLINCDFOKE E quc dissc cssc csiurdio? 133 HENFIQUE PEFCY Dissc quc icncionava ir a un alcoucc ara ionar a luva a una rancira, quc clc, cono cnIor, carrcgaria, jurando dcrrular da scla quanios ousasscn dcsafia-lo ncsias jusias. DOLINCDFOKE Tao lilcriino quanio ousado. Fcsiias cnircvcjo, no cnianio, dc nclIorcs cscranas, quc odcn, dc fuiuro, aicnicar-nos dias nais risonIos. Mas qucn vindo a? (Entu Auncc.} AUMEFLE Ondc csia o rci? DOLINCDFOKE Quc qucr o rino quc olIa dcssc nodo? AUMEFLE Dcus guardc Vossa Craa. Inloro a Vossa Majcsiadc sccrcia confcrcncia con Vossa Craa. DOLINCDFOKE Fciirai-vos iodos. dciai- nos sos. (Sucn Hcnquc Pcc c noIcs.} E agora, rino, quc Ia? AUMEFLE (uocIu-sc} Dcscjo icr os joclIos ao cIao rcsos, grudada a lngua ao 134 aladar. sc acaso nao nc crdoardcs anics dc nc ouvirdcs c dc cu ficar dc c. DOLINCDFOKE Foi cssa falia concclida soncnic ou osia cn raiica? Sc o cnsancnio nau nao alou vo, ara ganIar-ic o afcio cu ic crdo. AUMEFLE Eniao crniic quc csia oria cu fccIc, ara quc inicrroncr ningucn nos vcnIa anics dc cu dizcr iudo. DOLINCDFOKE Cono quciras. (Auncc coc o coIo du otu.} YOFK (ou} Cauicla, ncu scnIor; ionai cuidado, quc csia un iraidor junio dc Vossa Craa! DOLINCDFOKE (uuncundo du csudu} Miscravcl! Vou r-ic cn condics dc nao nc fazcr nal. AUMEFLE Susiai o lrao vingador; nada icndcs a rcccar. YOFK (dcnto} Alrc a oria, acauicla-ic, rci louco! Scra rcciso, cniao, quc, or lcaldadc, icnIa cu dc scr iraidor? Alrc cssa oria, sc nao a arronlarci. 135 (HongIoIc uIc u otu, cocndo, dc nouo, ogo dcos, o coIo.} (Entu YoI.} DOLINCDFOKE Tio, quc c quc Iouvc? Falai; rcionai flcgo; dizci-nos quao crio csia o crigo, orquc scja ossvcl rcnovc-lo clas arnas. YOFK Vcras or csic cscriio quc crigo corrcsic c corrcs, quc clc csia coniigo. AUMEFLE Lcnlra-ic, quando o lcrcs, da roncssa quc nc fizcsic. Esiou arrccndido. Nao lcias o ncu nonc; divorcia-sc ncu coraao da nao quc isso sulscrcvc. YOFK Mas csiava a cla unida, lilirc, aic anics dc icrcs assinado. Eu iirci isso do ciio do iraidor, ncu solcrano. Nao c a dcdicaao, c o ncdo, acnas, quc o induz a sc nosirar arrccndido. Nao ic lcnlrcs, orianio, dc crdoar-lIc, orquc iua icdadc nao sc nudc nuna scrcnic quc ic norda o ciio. DOLINCDFOKE OI, quc nonsiruosa, cnornc, icncraria consiraao! Quc ai sinccro c digno dc un filIo falso! fonic argcnica c lnida dc ondc rovcn csia corrcnic suja quc or dcsvaos inundos sc consurca! Tcu iranslordanic lcn cn nal sc nuda; nas Ia dc 136 scr o cccsso dc londadc quc vai aicnuar o norial crinc dc icu iransviado filIo. YOFK Dcssc nodo scra ninIa viriudc a alcoviicira dc scus vcios, agando clc a vcrgonIa con ninIa Ionra, cono scnrc o fazcn os filIos crdularios con o dinIciro dos avarcnios. Para ficar viva ninIa Ionra, Ia dc norrcr sua dcsonra; nas sc csia nao norrcr, ja nao icnIo Ionra. Sc o dciarcs con vida, das-nc a noric. Dccidc, ois, o rci, da nossa soric. DUQUESA (dcnto} Dciai-nc cnirar, ncu caro solcrano, or iudo o quc c sagrado! DOLINCDFOKE Qucn sulica con voz iao csiridcnic c assin iao alio? DUQUESA (dcnto} Una nulIcr, o rci! Sou cu, iua iia! Fala-nc! Tcn icdadc, alrc cssa oria! Qucn ic csia inlorando c una ncndiga quc nunca ncndigou. DOLINCDFOKE A nossa ca virou concdia, crniii quc o diga, c ora sc cIana. O Prncic c a Mcndiga". Mcu crigoso rino, alri cssa oria quc c vossa nac, cu sci; nas ouco inoria, quc, dc cansada, cla Ia dc vir arfando ara cdir or vosso crinc infando. (Auncc uIc o coIo du otu.} 137 YOFK Sc lIc crdoardcs, scja a quc cdido, naiorcs crincs ic farao rcndido. Para quc nao sc crca a vida cara, coria-sc o ncnlro odrc; o coro sara. (Entu u duqucsu.} DUQUESA Nao o ouas, rci, quc o filIo clc difana; qucn nao ana a si rorio, a ningucn ana. YOFK A quc vcns, louca? En lusca dc algun ncio ara r novancnic o nonsiro ao scio? DUQUESA Pacicncia, ncu lon Yorl. (AocIu-sc.} Ouvi-nc, o rci! DOLINCDFOKE Doa iia, dc c. DUQUESA Nao; falarci cono nc cnconiro, scn quc ossa o dia dc calna janais vcr c dc alcgria, Sc nao nc dcrcs a ccricza, agora, dc quc ncu filIo nao sc cnconira fora dc icu lon coraao, ncu filIo anado, ncu Fuiland, quc aqui csia cono culado. AUMEFLE Dolro os joclIos; rcforo o scu cdido (AocIu-sc.} 138 YOFK Pois conira anlos, scnIor, ncu coro fido sc rosira ncsic insianic. (AocIu-sc.} So dcsgraas ic virao da lrandura; nao dcsfaas iua fclicidadc. DUQUESA clc sinccro? Vcdc-lIc o rosio. acaso csia scvcro? Lagrinas nao dcrrana; sua rccc nao vcn do coraao; alna rcfccc nao iraduz. c cnunciada or lrinqucdo. Quanio clc diz, nao assa dc arrcncdo dc alavras; as nossas, do ino ciio sc originan; sao lnidas, no jciio dc qucn cdc con alna c coraao. Elc cdc, qucrcndo ouvir un Nao". Scus joclIos sc alarian dc lon grado, sci-o lcn; nas os nossos, con o cuidado quc aqui nos irouc, csircnc dc nalcia, lanarian no cIao raiz rocia. Sua rccc rcvcla Iiocrisia; a nossa a dor c o zclo concilia. Mais do quc a dclc a nossa rccc alcana; dai-nos, ois, o crdao, scn nais iardana. DOLINCDFOKE Ficai dc c, loa iia. DUQUESA Nao dc c"; dizc crdao", rinciro, c, aos, dc c". Sc a falar cu iivcssc dc cnsinar-ic, na alavra crdao" ioda a ninIa aric conccniraria, ara quc a arcndcsscs cn rinciro lugar. OI! Da coro a csscs ncus anscios, o rci! Dizc. crdao"; scja iua ncsira, 139 nisio, a conaiao. Tcrno curio, nas docc scn ncdida; quando un rci o rofcrc, c a roria vida. YOFK Fala, rci, cn franccs. Pardonncz noy". DUQUESA Ensinas ao crdao a liao na, orquc cla sc dcsirua? OI! quc narido scn alna, coraao cncdcrnido, quc a alavra conira cla roria lana. Dizc crdao", acordc con a usana dc nossa icrra. A rudc algaravia dos franccscs inculca larlaria. Ja concan icus olIos a falar; lngua cnsina, ois, o linguajar do vcrdadciro anor, ou c o ouvido no coraao icdoso, orquc o rudo ossas ouvir quc fazcn nossas rcccs c o alncjado crdao iu nos arcsscs. DOLINCDFOKE Ficai dc c. DUQUESA Nao vin cdir acnas ara ficar dc c, scnao quc as cnas nc alivics. DOLINCDFOKE Conccdo-lIc o crdao, ara quc Dcus ianlcn nc csicnda a nao. DUQUESA OI! Quanio odc un joclIo quc sc curva! Mas o icnor a ncnic ainda nc cniurva. Torna a dizcr, quc rcciir o ncsno vocalulo nao c crdoar a csno, nas c dar-lIc asas ara ccclso vo. 140 DOLINCDFOKE Dc iodo o coraao cu lIc crdo. DUQUESA s un dcus solrc a icrra. DOLINCDFOKE Quanio ao nosso ficl cunIado, c o aladc, c iodo o rcsio dcssa nalia dc socios, vou soliar-lIcs no cncalo a dcsiruiao. Dondoso iio, nandai ara Oford suficicnics foras, ou ara ondc os iraidorcs sc cnconirarcn. Farci quc scn dcnora o lando inundo dc scu cso alivic o nosso nundo. Tio, adcus; caro rino, adcus ianlcn; soulc iua nac inicrccdcr con aric. DUQUESA Vanos, ncu filIo; Dcus vai iransfornar-ic. (Sucn.} 141
CENA IV
Outo quuto no custco. Entun Exton c un cudo.
EXTON Nao rcsiasic aicnao no quc o rci dissc? Nao icrci un anigo quc nc livrc dcsic rcccio vivo?" Nao foi isso? CFIADO Foran caiancnic cssas alavras. EXTON Nao icrci un anigo?" dissc; c duas vczcs o rcciiu con lasianic cnfasc. Nao c vcrdadc? CFIADO ccrio. EXTON Assin falando, clc nc olIava fio, cono a dizcr. Quiscra quc iu fosscs o Ioncn caaz dc nc iirar do ciio scnclIanic icnor", alusao clara ao solcrano quc cn Ponfrci sc cnconira. Vou dcnonsirar quc sou do rci anigo c quc clc odcra coniar conigo. (Sucn.} 142
CENA V
Ponct. O cuuIouo do custco. Entu o c Hcudo.
FEI FICAFDO Esiivc a rcflciir cono nc scja ossvcl conarar csia angusiiosa risao ao vasio nundo. Scndo o nundo iao ouloso c aqui nao cisiindo, alcn dc nin, ncnIuna ouira criaiura, nao sci cono o consiga. Mas nao aro dc nariclar a idcia. darci rovas dc quc ninIa alna c o ccrclro casaran c quc una gcraao dc cnsancnios, logo aos, concclcran. E, sao csscs cnsancnios quc o ncu cqucno nundo ovoaran dc caricIos, da nancira or quc vcnos no nundo, visio cono janais os cnsancnios sc aconodan. Os nais graduados, cono os cnsancnios rclaiivos a assunios rcligiosos, dc duvidas sc ncsclan, rovocando confliio cnirc as alavras. Por ccnlo. Dciai quc os cqucninos vcnIan a nin". E aos. lcn nais facil un canclo assar clo luraco dc una agulIa do quc clcs alcanarcn o rcino dc ncu ai". Os cnsancnios anliciosos cogiian so dc alsurdos. cono csias fracas unIas alrir 143 ossan una assagcn airavcs das circas cosiclas dcsic nundo, csia ninIa ascra risao. E, orquc falIan, norrcn viina do rorio orgulIo. Os cnsancnios calnos sc iludcn con dizcr nao scrcn clcs os rinciros cscravos da Foriuna, ncn os uliinos, ainda, cono ccrios inlccis quc, no oiro dc sulcios, sc consolan do orolrio, con dizcrcn quc ouiras cssoas or ali assaran c ouiras nais assarao. Con cssa idcia clcs ccrincnian ccrio alvio, jogando a dcsvcniura ara as cosias dos quc assaran or iguais iorncnios. Dcsia aric, cu rcrcscnio ao ncsno icno nuiias cssoas, iodas dcsconicnics. Sou rci, or vczcs. A iraiao, ncssa Iora, nc lcva a dcscjar scr un ncndigo, c ncndigo nc iorno. Eniao o cso da niscria dc novo nc crsuadc quc cu csiava nclIor scndo nonarca. Torno a scr rci; nas ncssc ncsno insianic onIo-nc a inaginar quc Dolinglrolc nc dcsironou c quc cu nao sou nais nada. Scja o quc for, orcn, ncn cu ncn Ioncn algun, quc scja un Ioncn, sinlcsncnic, con coisa alguna odcra nosirar-sc conicnic, cnquanio nao ficar iranquilo, virando nada. Mas quc ouo? Musica? (Ouuc-sc nscu.} Conscrvai o conasso! Cono a docc nusica c insuoriavcl ara o ouvido, quando falIa o conasso c nao sc olscrva ncnIuna roorao. 144 A ncsna coisa sc assa na Iarnonia da cisicncia dos noriais. Aqui cu icnIo ouvido fino ara aanIar cqucna dissonancia dc una corda nal osia. No cnircianio, nao crccli a falia dc conasso quc dcvcria Iavcr na consonancia do ncu icno c do Esiado. Malgasici iodo ncu icno; o icno ora nc gasia, orquc nc vcjo iransfornado agora no rclogio do icno. Os cnsancnios sao ninuios, quc con susiros laicn no quadranic dos olIos, ondc sc acIa scnrc ncu dcdo, guisa dc oniciro ara narcar as Ioras c lina-las dc lagrinas. Agora, ncu qucrido Ficardo, o son quc nos indica as Ioras sao susiros rofundos quc nc laicn no coraao. o sino. Assin, susiros, lagrinas c gcnidos, os ninuios, o icno c as Ioras narcan. Mas ncu icno corrc airas da alcgria rcsunosa dc Dolinglrolc, cnquanio cu, cono un ncscio, nc iransforno no Joao dc scu rclogio. Mas csiou quasc louco con csia nusica! Parcn con isso! Enlora icnIa a nusica rcsiiiudo a razao a nuiios loucos, no ncu caso, arccc, dcia os salios loucos dc iodo. Nao; lcndiio scja o coraao quc icvc ial idcia. Fcvcla anor; c anor ara Ficardo c cono joia usada ncsic nundo iao cIcio dc odios. (Entu un uucnco.} PALAFFENEIFO Salvc, rcal rncic! 145 FEI FICAFDO Nolrc ar, olrigado. O nais laraio dc nos dois ainda c caro dcz vinicns. Mas qucn cs iu, raaz? Por quc noiivo vicsic aic ondc ningucn cIcga, afora cssc sonlrio cao quc nao sc csquccc dc nc irazcr conida orquc ossa vivcr ninIa dcsgraa? PALAFFENEIFO Eu sou un olrc alafrcnciro, o rci, dc icu scrvio no icno cn quc cras rci, quc, dc assagcn ara Yorl, aos nuiio iralalIo, oliivc crnissao ara o rosio conicnlar do ncu nolrc scnIor dc aniigancnic. Cono ncu coraao ficou acriado, quando cn Londrcs, no dia dos fcsicjos da coroaao cu vi noniar o aliivo Dolinglrolc no icu ruao Dcrlcrc, jusiancnic o cavalo cn quc folgavas cavalgar, o cavalo, jusiancnic, dc quc cu iraiava con iananIo zclo! FEI FICAFDO Cavalgava o Dcrlcrc? Anigo, dizc. cono o aninal, con clc ao dorso, csiava? PALAFFENEIFO Dc ianio orgulIo, dcsdcnIava a icrra. FEI FICAFDO Por carrcgar o aliivo Dolinglrolc, nosirava-sc orgulIoso? Essc scndciro ja concu ao cn ninIas naos rcais; csia nao ja o dciou vaidoso, acnas con lIc dar alnadinIas. No caninIo nao irocou? Nao sofrcu qucda alguna ja quc c foroso vir 146 alaio o orgulIo c o cscoo ariiu do Ioncn vaidoso quc lIc usurava o dorso? Mas crdoa- nc, cavalo. Por quc causa rcrccndcr-ic, sc fosic criado ara scr donado clos Ioncns c ao dorso carrcga-los? Eu nao nasci cavalo; no cnircianio, cono un asno carrcgo un fardo ingcnic c nc vcjo csorcado, aic canscira naina, clo aliivo Dolinglrolc. (Entu o cuccco, con un uto.} CAFCEFEIFO Dasia, raaz; vai logo dando o fora. FEI FICAFDO Sc anor nc icns, nao fiqucs; vai-ic cnlora. PALAFFENEIFO Nada odc dizcr a alna quc cIora. (Su.} CAFCEFEIFO Nao qucrcis dar incio rcfciao? FEI FICAFDO Anics, orcn, dcvcs rova- la, nao? CAFCEFEIFO Nao nc aircvo, nilordc, ois sir Picrcc dc Eion, quc vcio do alacio Ia ouco, irouc ordcns radicais ncssc scniido. 147 FEI FICAFDO O dialo lcvc a Hcnriquc dc Lcncasirc, juniancnic coniigo! Ja csia gasia ninIa acicncia; csiou cansado disio. (Hutc no cuccco.} CAFCEFEIFO Socorro! Socorro! (Entun Exton c cudos, unudos.} FEI FICAFDO Quc qucr a Moric ncsic rudc assalio? Tua roria nao nc vai dar o insiruncnio, landido, dc iua noric. (Auncu u csudu dc un dos cudos c o nutu.} E iu, vai logo, dcscc a ocuar ouiro lugar no infcrno. (Mutu outo cudo; cntuo, Exton o ostu.} Ha dc ficar nas cIanas scniicrnas cssa nao quc alalou ninIa cssoa. Eion, con sanguc rcal iua nao ousada nancIou a roria icrra ao rci sagrada. Dcsa ncu coro, ja dc iudo falio; solc, ninIa alna, icu lugar c no alio! (Moc.} EXTON CIcio dc ardor cono dc sanguc rcal! Dcrranci anlos; nao rcdundc cn nal. O dialo, quc a rincio nc dizia quc cra lcn fciio, agora nc cicia quc csic ncu aio sc acIa ara 148 cicrno rcgisiado na crnica do infcrno. Vou lcvar ao rci vivo o rci dcfunio; cnicrrai csics coros aqui junio. (Sucn.} 149
CENA VI
Vndso. Un quuto no custco. Toquc dc cuns. Entun HongIoIc c YoI, con noIcs c scqutos.
DOLINCDFOKE Dondoso iio, as uliinas noicias rccclidas nos dizcn quc os rclcldcs uscran fogo cn Ciccsicr, cidadc dc ClouccsicrsIirc. Coniudo ignoro sc conscguiran cscaar ou nao. (Entu NotIunIcund.} Scdc lcn-vindo. Quc noiicias Ia? NOFTHUMDEFLAND Princiro, voios dc fclicidadc ao icu sagrado Esiado. A ouira noicia c a scguinic. nandci ja ara Londrcs as calcas dc Scnccr, Salislury, Dluni c Kcni. A nancira or quc foran iodos clcs vcncidos, ncsic nao dc acis odcis vc-la nais dc csao. DOLINCDFOKE Ccniil Pcrcy, olrigado; a rcconcnsa do icu iralalIo nao icra dcicna. (Entu Ftzuutc.} 150 FITZWATEF Mandci, nilordc, dc Oford ara Londrcs as calcas dc Drocas c sir Dcnncii Sccly, dois dos iraidorcs conjurados quc cn Oford inicniaran dcrrular-ic. DOLINCDFOKE Nao ficara icu ncriio csquccido, quc cu lcn sci quao ficl iu nc icns sido. (Entu Hcnquc Pcc con o Iso dc Cusc.} HENFIQUE PEFCY O aladc dc Wcsininsicr, nilordc, o grandc consirador, con o cso dos rcnorsos c da nclancolia acalrunIanic ccdcu o icrrco coro sculiura. Mas Carlislc aqui csia, orquc a scnicna lIc conincs dc sua audacia incnsa. DOLINCDFOKE Carlislc, vais ouvir o icu casiigo. cscolIc logo algun sccrcio alrigo, dc fana rcligiosa nais fcrvcnic do quc foi scnrc a iua, c a, conicnic, assa icus dias. Ncssc calno asilo sc lcn vivcrcs, norrcras iranquilo. Conquanio scnrc fosscs ncu conirario, sci lcn quc nao ossuis ciio ncfario. (Entu Exton, con cudos quc tuzcn un utudc.} EXTON Crandc rci, ncsic csquifc cu ic arcscnio icu ncdo sculiado. Scn crigo nais 151 ara ii, a jaz icu ininigo, Ficardo dc Dordcus, or nin irazido. DOLINCDFOKE Eion, nao ic agradco; o conciido fciio dc quc ic orgulIas nc cnovalIa, colrindo a nossa airia dc norialIa. EXTON Tu ncsno, o rci, nc insinuasic o fciio. DOLINCDFOKE Qucn rccorrc ao vcncno, so rovciio dclc cnicndc iirar; odio lIc voia. Nao ic ano; nuiio cnlora cu a dcrroia dc Ficardo alncjassc, ora alonino, quanio lIc icnIo anor, scu assassino. En iua roria conscicncia, quc ic csnaga, rocura agora a ncrccida aga, nao cn alavras dc agradccincnio, ncn cn favorcs rcais c valincnio. Cono Cain, assa a vagar dc noiic, scn janais cnconirarcs qucn ic acoiic. ScnIorcs, asscguro-vos quc da alna confrangida fugiu-nc ioda a calna, or vcr quc ncccssario sc iornassc, ara ninIa sulida, csic irasassc. Vindc cIorar conigo o quc cu lancnio c ondc luio dcsdc csic noncnio. Tcrra Sania rcicndo ir, coniriio, ara linar-nc dcsic airoz dcliio. Solidarios ficai na ninIa agrura, lasiinando csia noric rcnaiura. (Sucn.} 152
coylcfi 2001 Fidcndo Casiigai Morcs
Vcrsao ara cDool cDoolsDrasil.con
__________________ Ouiulro 2001
Proilido iodo c qualqucr uso concrcial. Sc vocc agou or cssc livro VOCE FOI FOUDADO! Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS dircio na fonic. www.cloolslrasil.con