Eeses Seqmnis ZiriTadi principebi

Gganxiluli sakiTxebi
 Tavi I
• Temis gansazRvra;
• strategiebi Temis mosaZebnad;
• sagnobrivi sferos amorCeva;
• informaciis Sekreba;
• strategiebi informaciis Sesagroveblad;
• masalis dajgufeba da gaanalizeba;
• informaciis organizeba;
• saTauri.
 1. Temis gansazRvra
• Aavtorma unda gaiTvaliswinos is mizani da konkretuli
amocanebi, romelTa gadawyvetasac gegmavs Tavisi
naSromiT.
• Temis gansazRvra moicavs or Teoriul SesaZleblobas:
• avtori Tavad irCevs sakvlev Tematikas Tavisi interesebis
gaTvaliswinebiT;
• avtori naSroms qmnis dakveTiT (moswavle-maswavleblis
davalebiT, student-leqtoris, Jurnalisti-redaqtoris dakveTiT).
• Aavtoris pasuxismgebloba orive SemTxvevaSi aucilebelia.
dakveTiT iqmneboda saukuneebis manZilze sxvadasxva tipis
teqstebi.
 2. strategiebi Temis mosaZebnad
• rodesac avtori Tavad arCevs Temas, TviTon gansazRvravs interesTa sferos da Sesabamis stils. sferos SerCevisas
ganmsazRvreli mniSvneloba aqvs auditoriasa da mizans:
• auditoria:
• auditoriis asaki;
• socialuri statusi;
• ganaTlebis done-winaswari fonuri codna;
• interesi;
• auditoriis molodini;
• auditoriis winaswari ganwyoba;
• mizani:
• ratom vqmniT teqsts?
• gaviTvaliswinoT:
• informaciis mowodeba;
• sakiTxis dasma;
• sakiTxis analizi;
• sakiTxis istoriul aspeqtSi gaanalizeba;
• sakiTxis ganviTarebis dinamika;
• sazogadoebrivi azris Seqmna;
• avtoris mosazrebis dafiqsireba mocemul sakiTxTan dakavSirebiT;
• problemis gadaWra;
•  
 3. sagnobrivi sferos amorCeva

• wera SesaZlebelia nebismier Temaze. Tumca, kargi naSromis SeqmnisTvis

aucilebelia Semdegi komponentebis gaTvaliswineba:
• ra viciT am sferos Sesaxeb zogadad?
• konkretulad ra mainteresebs am sferoSi?
• ra masala maqvs da ra masala SemiZlia movipovo?
• ra mosazRebebi vici am sakiTxis Sesaxeb da maqvs Tu ara sakuTari pozicia
am sakiTxTan dakavSirebiT?
• ra ar vici da SemiZlia Tu ara am informaciis mopoveba?
• ramdenad aqtualuri da mniSvnelovania Cemi mosazreba am sakiTxis
gaanalizebisaTvis, ratom vfiqrob ase?
• ratom an rogor miviRe es gadawyvetileba? M
• ramdenad aqtualuri da Rirebulia arCeuli problematika Tanamedrove
sazogadoebisaTvis?
 4. informaciis Sekreba

• weris procesis pirveli etapia informaciis moZieba da Sekreba.

• Ggzebi:
• I etapi- informaciis mopovebis ZiriTadi saSualebebi:
• zepiri wyaro: zepiri konsultacia pedagogTan an am sferoSi moRvawe adamianebTan;
• werilobiTi wyaro: saxelmZRvanelo, perioduli gamocemebi, samecniero FJurnalebi da a.S;
• samecniero literaturა: ra kvlevebia Catarebuli mocemul sakiTxze samecniero literaturaSi;
• interneti: aq xelmisawvdomia rogorc klasikurad miCneuli, ise uaxlesi kvlevebi;
• II etapi_ informaciis mopovebis damatebiTi saSualebebi:
• eqsperimenti;
• eqspedicia;
• interviu;
• masalis moZieba im pirebTan, romlebic dakavSirebulebi arian sakvlev sferosTan.A
 5. masalis dajgufeba da gaanalizeba

• masalis moZiebis Semdeg informaciis gaanalizeba, mTavari masalis amorCeva, miznisTvis

Seusabamo, araadekvaturi da naklebad mniSvnelovani masalis gamoxSirva. Mmag: Tu
vmsjelobT rusTavelis vinaobis Sesaxeb, aq ar unda visaubroT Tamar mefis moRvaweobis
periodSi gamarTul brZolebze. saTqმels ar unda davSordeT. Mmag: #1 unda
Seesabamebodes mizans. teqstSi mTavari da aramTavari informacia ganisazRvreba imis
mixedviT, Tu ra mizani gvaqvs dasaxuli da ramdenad Seesabameba informacia an
msjeloba konkretul mizans.
• Aam problemis Tavidan asacileblad viyenebT gonebrivi ieriSis meTods: vwerT ideebs
logikuri TanmimdevrobiT da kvlevis miznis mixedviT gamovyofT: centralur, ZiriTad
sakiTxs..Semdeg vaxariasxebT da vajgufebT masalas.
• Mmeorexarisxovani informaciac weris garkveul etapze SesaZloa mniSvnelovani gaxdes
naSromisTvis. Llogikurad unda davakavSiroT mTavar sakiTxTan. Mmag: Tu vwerT yazbegis
erT-erTi nawarmoebis mxatvrul analizs, garkveulwilad unda gaviTvaliswinoT is garemoc,
romelSic Camoyalibda yazbegi rogorc mwerali da Semoqmedi da ra gavlena moaxdina am
garemom misi msoflmxedvelobis Camoyalibebaze. Aაnalizis procesSi gaCenili ideebi unda
davaxarisxoT mizanTan mimarTebisa da mniSvnelobis mixedviT da sabolood gadawyvetT
romeli metad miesadageba Tqvens mier dasaxul mizans.
 6. informaciis organizeba

• msjeloba unda iyos logikuri, gasagebi, naTeli, konkretuli da miznis

adekvaturi, advilad da naTlad gasagebi rogorc TqvenTvis aseve
sxvebisTvis. gaeqeciT TqvenTvis Rirebul azrebs Tu isini ar Seesabameba
konkretul mizans. zedmeti, fuWi informacia dagaSorebT mizanTan Tqvenc
da mkiTxvelsac da daRlis mkiTxvels.
 7. saTauri

• auditoriisa da miznis, sakvlevi sferos da sakiTxis

gaTvaliswinebis Semdeg avtorma unda Seqmnas efeqturi
saTauri, radgan is erT-erTi umniSvnelovanesi detalia teqstisa.
saTauri Temis ganviTarebis impulsი xdeba. Tu ar gvaqvs
Camoyalibebuli monaxazi an variantი saTaurisa, SesaZlebelia
is ascdes mizans. saTauri avtoris makontrolebelia. სworad
SerCeuli saTauri eses warmatebis garanti SeiZlebas gaxdes.
• saTauris mizania:
• auditoriis yuradRebis mipyroba;
• interesis aRZvra, ganwyobis Seqmna;
• ZiriTad ideaze aqcentis gakeTeba;
 sworad SerCeuli saTauris maxasiaTeblebi:

• teqstTan bmuloba-saTauri aucileblad unda ukavSirdebodes

ZiriTad saTqmels pirdapiri an iribi gziT;.
• lakonuroba- saTauri unda iyos mokle, sxarti, tevadi, moqnili,
erTgvarad stilis ganmsazRvreli. arsebobs ama Tu im
stilisTvis damaxasiaTebeli formulebi. Mmag: samecniero
saTauri: polemika warmarTobasTan Zvel qarTul
hagiografiaSi. sagazeTo statiis saTauri- sxvisi fuliT qveyanas
ver aayvaveb; omi eraySi vietnamis oms emsgavseba da a.S.
• informatiuloba - saTauri unda migvaniSnebdes avtoris
ZiriTad saTqmelze an poziciaze.
• nimuSebi: 2.
 rCevebi efeqturi saTauris SerCevisaTvis:

• saTauri unda iyos interesis aRmZvreli, magram araskandaluri. skandaluri saTauri eTikuri
normebis darRvevas da sazogadoebis mxridan negatiur ganwyobas iwvevs.E
• saTauri unda iyos martivi, lakonuri da, amasTanave, naTeli.
• saTauri ar unda iyos datvirTuli specialuri terminebiT, romelic xSirad farTo auditoriisaTvis
gaugebaria.
• ar unda iyos Zalze zogadi. mag: nikoloz baraTaSvilis werilebis kvlevisas saTaurad ar unda
aviRoT nikoloz baraTaSvilis mxatvruli memkvidreoba da piriqiT, roca vwerT erekle II –s
sabrძolo strategiis zogad maxasiaTeblebze, ar unda davarqvaT Temas krwanisis brZolis
mimoxilva.
• saTauri SeiZleba Camoyalibdes SekiTxvis formiTac, rac ufro met interess aRZravs
mkiTxvelSi. Mmag: miTridate umcrosi_ aris Tu ara is romis mokavSire?
• nimuSi: araefeqturia: weriTi naSromis arqiteqtonikis ganmsazRvreli konceptualuri
faqtorebi da maTi efeqturi realizaciis saSualebebi.
• Eefeqturia: rogor davweroT kargi naSromi? რas moicavs kargi naSromi?
 sakiTxis Sejameba:

• kargi eses SeqmnisaTvis aucilebelia yvela zemoT CamoTvlili

etapis gavla:
• sferos, Temis, auditoriisa da miznis gansazRvra, stilis
SerCeva, saTauris Seqmna;
• Teoriuli informaciis mopoveba da moZieba;
• mopovebuli masalis gaanalizeba;
• praqtikuli samuSao: 3 nimuSi.
 II Tavi
• Gganxiluli sakiTxebi:
• miznis gansazRvra da misi Sesabamisi stilis moZebna;
• funqciuri stilebi;
•  
• miznis gansazRvra
• weris process win uZRvis mosamzadebeli etapi. sawyis etapze aucilebelia
ganisazRvros teqstis Seqmnis mizani:
• visTvisaa gansazRvruli teqsti;
• ra daniSnuleba aqvs teqsts;
• ra mizans isaxavs avtori.
• Aaqedanac Cans, rom teqsti sxvadasxva tipisa da დaniSnulebis ASeiZleba
iyos, Sesabamisad gansxvavebuli xasiaTis. werilobiTi Tu zepiri, romelic
sxvadasxva auditoriis da situaciis Sesaferisia.
• Mmag:
 magaliTebi
• samecniero xasiaTis teqsti ZiriTadad samecniero sazogadoebisTvisaa gankuTvnili;
• mxatvruli teqsti gankuTvnilia farTo auditoriisaTvis da emociis gamomwvevi, eqspresiuli
funqciisaa;
• oficialuri informaciis Semcveli teqsti aseve sazogadoebisTvisaa gankuTvnili, Tumca misi
mizania ara emociis gamowveva, aramed garkveuli informaciis miwodeba da gavrceleba;
• sareklamo teqsti Seqmnilia ama Tu im produqciis ukeT gasaRebis an ama Tu im
movlenis propagandis mizniT. am teqstebSi gaxgasmiTaa aRniSnuli produqtis dadebiTi
mxareebi da gamiznulia imisaTTvis, rom interesi aRuZras yvela fenis warmomadgenels.
enobrivad igi naTeli, martivi, magram emociis შemcvelic unda iyos.
• saswavlo teqstiGSeicavs mwyobrad miwodebul informacias auditoriis asakisa da fonuri
codnis gaTvaliswinebiT logikuri msjelobis elementebs.
• saqmiani teqstebi, gankuTvnilia biznesis sferoSi moRvawe adamianebisTvisaa
gankuTvnili da saqmian-oficialur dokumentebis ricxvs miekuTvneba.
• yofiTi teqstebi, romelic yvelaze xSirad gvxvdeba yoveldRiur cxovrebaSi da sasaubro
metyvelebis Semadgeneli nawilia.
• Aam CamonaTvalis mizani araa yvela tipis teqstis
gansazRvra, aramed mimoxilva teqstis ZiriTadi saxeebisa.
Cveneba kerZod imis, rom teqstis Seqmna mxolod avtoris
nebaze ar aris damokidebuli. nebismieri teqstis Seqmnis dros
gasaTvaliswinebelia zogadi principebi. swored esaa
akademiuri weris swavlebis mizani.
• teqstis mizani gansazRvravs mis xasiaTs, stils, xolo Sinaarsi
ganmapirobebelia formisa.
 ra aris stili da rogor iqmneba igi?
• stili aris metyvelebis nairsaxeoba, romelsac axasiaTebs sityvieri gamoxatvis Taviseburebebi, rac,
upirvelesad, enobriv saSualebaTa SerCevas gulisxmobs.
• Mmetyveleba orgvariaL: sasaubro da mwignobruli
• sasaubro metyveleba- es aris araformalur garemoSi nacnob adamianTa Soris metyvelebis iseTi
forma, romelic informaciis gadacemas gulisxmobs uSualo gziT. Aam stils enaSi
gansakuTrebuli funqcia ekisreba. misi maxasiaTeblebia:
• araoficialuroba;
• uSualoba, emociuroba;
• bunebrivoba;
• metyvelebis avtomatizmi (daugegmavia da situaciis Sesabamisad spontanurad iqmneba);
• yofiTi Sinaarsi;
• dialoguri an poliloguri forma;
• axasiaTebs ekonomiuroba;
• aranormirebulia (iguebs saliteraturo normebis darRvevas);
• axasiaTebs eqspresiul-emociuri leqsika (familaruli formebi, frazeologizmebi, slengi, Jargoni..);
• damaxasiaTebelia usruli winadadebebi.
 Mmwignobruli metyveleba
• mwignobruli metyvelebis umTavresi niSania azris werilobiTi formiT
gadmocema; misi maxasiaTeblebia:
• saliteraturo enis normebis mkacri dacva;
• sayovelTao gamoyenebis neitraluri leqsika;
• neitraluroba (naklebad eqspresiuloba)
• winaswar dagegmilia;
• logikuradaa ganviTarebuli;
• aqvs sazogadoebrivi daniSnulebis Sinaarsi;
• msjelobis moculobiTia;
• umetesad rTuli winadadebebiTa da sintaqsuri konstruqciebiTaa
agebuli;
• ZiriTadad monologuri xasiaTisaa.
 mwignobrul metyvelebaSi gamoiyofa ramdenime stilis
teqsti:
• samecniero stili
• erT-erTi yvelaze gamokveTili saxea mwignobruli metyvelebis. AmisTvis damaxasiaTebelia
informaciis mowodebis Taviseburi forma:
• sakiTxis Sesaxeb arsebuli mosazrebebis mimoxilva;
• sakiTxis irgvliv Catarebuli muSaobis analizi;
• informaciis Sejereba;
• Sefaseba da logikuri daskvna.
• es stili warmodgenilia monografiebSi, statiebSi, sadiplomo da sadisertacio naSromebSi,
enciklopediebSi, recenziebSi, specialur saxelmZRvaneloebSi da a.S.
• samecniero stils sxva stilTagan gamoarCevs Semdegi:
• zogadmecnieruli leqsika (kvleva, faqti, msjeloba, analizi..);
• specialur/samecniero terminTa siuxve, rac qmnis dargis mwyobr terminologiur sistemas;
• msjelobis lakonuroba;
• mtkicebiToba, SedegobiToba.
• nimuSi 1
 publicisturi stili
• es stili ZiriTadad masmediaSi gamoiyeneba da farTo auditoriisTvisaa gamiznuli. Mmisi
mTavari maxasiaTebelia sainformacio da SemoqmedebiTi funqciebis erTianoba. Mmisi
mizania ara mxolod informaciis miwodeba, aramed poziciis dafiqsireba, agitacia da
sazogadoebrivi azris Seqmna.
• Aam stils axasiaTebs:
• emociuroba;
• eqspresiuloba;
• logikuroba;
• oficialuroba;
• sajarooba;
• standartuloba (garkveuli kliSeebis gamoyeneba: sainformacio saagento iuwyeba; dauzustebeli
informaciiT; anonimi informatoris cnobiT)
• azrobrivi da enobrivi sicxade;
• avtoris individualuri stilis realizeba;
• dasaSvebia rogorc sametyvelo enisTvis damaxasiaTebeli, ise mwignobruli enis niSnebi.
• nimuSi 1
 oficialur-saqmiani stili

• gamoiyeneba samarTlebrivi urTierTobebisas moqalaqesa da saxelmwifos Soris.

misi gamoyenebis sfero farToa da mravalferovani: kanonebi, dadgenilebebi,
brZanebebi, xelSekrulebebi, gancxadebebi, xelwerili da a.S.
• oficialur-saqmian stils axasiaTebs:
• standartuloba;
• azris formirebis sizuste;
• lakonuroba;
• konkretuloba;
• araeqspresiuloba;
• obieqturoba;
• martivi konstruqciebi;
• aRweriTi formebi (daniSnul iqna, miRebul iqnas)
• mkacrad gansazRvruli formati (dasaxeleba, TariRi, xelmowera)
• nimuSi 1
 mxatvruli stili

• emociuroba;
• eqspresiuloba;
• avtoris maqsimaluri individualizmi;
• mxatvruli xerxebis siWarbe;
• mxatvruli saxeebiT azrovneba;
• saWiroebis SemTxvevaSi sasaubro metyvelebis elementebis
gamoyeneba;
• sityvaTqmnadoba;
• stilis mravalgvaroba;.
• nimuSi 3
MgmadlobT yuradRebisTvis!