Está en la página 1de 31

A natureza dotounos de das orellas, dous ollos e unha soa boca, para que poidamos or mis e falar menos

COMPETENCIAS INTERPERSOAIS

Intelixencia interpersoal: as habilidades de relacin


interpersoal (expresividade, comunicacin, cooperacin e colaboracin social); a empata; as relacins positivas cos demais , as estratexias para a resolucin de conflitos , dinmicas de mellora da cohesin do grupo (os modais, xogos cooperativos, a escoita activa...)

A ASERTIVIDADE, A EMPATIA E A ESCOITA ACTIVA SON HABILIDADES BSICAS QUE FAVORECEN AS RELACINS CO ALUMNADO, PROFESORADO E FAMILIAS

Resiliencia: superacin das adversidades. Coherencia: principios de actuacin. Mentalizacin. Autocontrol: calma e reflexin. Autoestima: mentalmente forte. Vixilancia de pensamentos txicos: distorsins cognitivas. Estilo atribucional: explicacin causal dos nosos xitos ou fracasos Conexin: co alumnado compaeiros e familias. Asertividade: respectuoso e respectado. Integracin: traballo en equipo. Comunicacin. Negociacin-flexibilidade. Xestin de conflitos.

Unha das caractersticas mis sobresainte dun mestre a capacidade comunicativa. Toda a personalidade entra en xogo hora de compartir unha mensaxe Comunicacin: manifestacin externa do que unha persoa ten dentro. Caractersticas dun bo comunicador. .Coece os seus puntos dbiles e os traballa . autentico . Ten unha boa capacidade de autocontrol: control dos niveis de estrs e ansiedade . asertivo: autoafirmacin (expresin das opinins con respecto) .Ten unha boa autoempata asume o que pasa no seu interior) e empata (ponse no lugar da outra persoa) .Ten unha autoestima san . Escoita activamente . Coece os procesos, os principios,as barreiras comunicativas .Interpreta as sinais de atencin e distraccin. (Helena Lpez):mn 28-32

Expresa o que levas dentro con conviccin e autenticidade.

Sincrona: relacionarse fcilmente a un nivel non verbal. Se hai coherencia entre o que digo, o que penso e o que fago seri unha persoa con credibilidade Presentacin dun mesmo: saber presentarnos aos demais, transmitir o que un desexa. Carisma Influencia: dar forma axeitada s interaccins sociais. Interese polos demais: interesarse polas necesidades alleas e actuar en consecuencia

INGREDIENTES DA INTELIXENCIA SOCIAL

Empata primordial: sentir, o que sinten os demais, interpretar axeitadamente os sinais emocionais non verbais. Sintona: escoitar receptivamente, conectar cos demais. Xenera unha corriente de sintonia para que se desate o inters Exactitude emptica: comprender os pensamentos, sentimentos e intencins dos demais. Cognicin social: entender o funcionamento do mundo social.Coecer as barreiras comunicativas, os ingredentes bsicos dunha boa comunicacin.
Namrate de ti mesmo, dos demis e da mensaxe

PASIVA
AGRESIVA
ASERTIVA

Ollos que miran cara abaixo.


Volume de voz baixo. Vacilacins. Xestos desvalidos. Postura fundida e tensa.

Mans nervosas.
Ton vacilante ou queixoso. Risias falsas.

Mirada fixa.
Volume de voz alto. Fala fluida-rpida. Non respecta distancias. Xestos de ameaza.

Postura intimidatoria.
Non fai pausas falar.

Contacto ocular directo.


Volume de voz conversacional. Fala fluida. Xestos firmes.

Postura erguida.
Mans soltas. Sorriso frecuente.

Coecer os sentimentos da outra persoa. Responder compasivamente aos problemas que afectan ao outro. Conectar absorber algo da outra persoa Isto require atencin especial (tardamos entre seis e oito segundos en sentir determinadas emocins por exemplo a admiracin. Empata: - saber o que senten os demais - poerse no seu lugar - sentir con eles/as - actuar con eles/as

Ter presente que non todos os mestres/as poden caer ben a todos os nenos e nenas. Non compararnos cos demis Detectar sinais emocionais emitidas polos nenos /as Escoitar moito e activamenre Adoitar unha postura de achegamento, sensibilidade, sintonia Coecer a persoa que hai detrs do rol de alumno: separando o acadmico do persoal Manter conversacins informais que aparezan espontneamente Coidar o primeiro contacto (non improvisndoo) Expresar sentimentos ao remate da clase. Pensar como era o noso mestre preferido e actuar en consecuencia Exercitar a adopcin de perspectivas. Porse mentalmente no lugar do outro.

O Contaxio emocional no que se basea a empata provoca moito impacto sobre os alumnos/as

OBSERVAR as persoas permtenos ir coecendo os seus estados de nimo e aprendemos a poernos no seu lugar para entender, sentir e actuar con elas, cando a nosa compaa ou a nosa axuda son precisas. Ademais da observacin e do dilogo, podemos completar a sensibilizacin emptica con algunhas tcnicas de visualizacin, xogos de rol, de simulacin, teatro, marionetas, imaxes, curtas, pelculas, fotos, narracins,

Saber escoitar: escoita activa-emptica Saber expresarse: asertividade

Saber escoitar certamente unha das formas mis eficaces de respecto. a pedra angular na que asentan todas as respostas xeradoras de axuda. Tan importante como saber expresarnos e poder comunicar o que sentimos, pensamos, cremos, etc., saber escoitar o que os demais teen que dicir. A escoita unha das caricias positivas mis valiosas e apreciadas pola xente.

A escoita activa-emptica unha habilidade fundamental, tanto para tecer o noso pensamento co dos demais, como para estar atento e sensible s necesidades e emocins das persoas coas que estamos a comunicarnos. Implica: amosar interese polo que nos estn a dicir, facer peticins de clarificacin cando non entendemos un concepto ou unha idea, ser quen de parafrasear o que acabamos de or, reflectir co noso rostro as emocins que estamos a percibir, ser capaces de resumir o que escoitamos, etc.

Mostrar interese Intentar comprender, sen interromper e parafraseando Facer comentarios reveladores de empata: alegrase, opinar, mostar simpata... Facer comentarios de validacin (a mensaxe se comprendeu, anda que non esteamos de acordo) Crear un clima agradable e relaxado Tomarse um tempo: non ter presas Non anticipar conclusins nen adiviar intencins Manter contacto ocular Afirmar co a cabeza Manter ton e ritmo de voz axeitado e pausado Deixar de cando en vez pausas para deixar falar ao outro Resumir o reafirmar o que di o outro de cando en vez Responder aos sentimentos que hai detrs das palabras: sentir com o el sinte, ser espello, empatizar... Aperturas: invitar ao outro a seguir falando formulando preguntas abertas: que te ocorre? Evitar afirmacins xeneralizadoras e excluintes: polarizan, esaxeran e garanten a ruptura da comunicacin

Oir s o que nos interesa Caer en prexuicios e filtros distorsionadores, como os estereotipos: sempre, nunca, mecanismos de proxeccin (estou farto de), ou o efecto halo (ves como tia razon?) Simular falsa actitude de escoita Por barreiras fsicas e intelectuais Excitacin emocional excesiva: crispacin, ansiedade, tensin Rplicas constantes Dar mostras de aburrimento ou falta de atencin Polemizar en vez de dialogar. Centrarse s nos erros ou puntos dbiles do outro Preparar anticipadamente as respostas sen atender aos argumentos alleos Buscar dobles intencins Falar en termos absolutos e taxantes. Rexeitar calquera opinin contraria Non expresar emocins

Cotilleos: que poden ir minando o ambiente encubertamente atravs de crticas e medias verdades. Rituais: condutas habituais que perderon o seu valor adaptativo para manter un significado meramente simblico Agresividade: manifestada en forma de insultos, malhumor constante, sarcasmos, intimidacions Indiferencia: marcada polo distanciamento, ninguneo, escaseza de relacins, soedade, timidez.. Ocultamentos: engaos, falta de sinceridade, falsas apariencias Sumisins: dependencia excesiva do outro, falta de autonoma.. Egocentrismo: provocadas pola ansiedade e mentalidade pechada... Criticas hostiles: actitudes hipercrticas de desvalorizacin, proxeccins de culpas

Escoitar un relato oral e logo tratar de reconstrulo cooperativamente (os nenos e nenas comproban, ademais, que un s incapaz de lembralo todo, pero que coa axuda dos demais son quen de aproximarse moitsimo ao relato orixinal, o que vai acrecentando a sa experiencia da utilidade de cooperar para comprender). Potenciar a capacidade de observacin: para ver se as mensaxes non verbais contradicen as verbais: rol playing, por exmeplo Facer xogos acumulativos en que preciso recordar o que dixeron todos os que intervieron previamente. Cando se participa nun dilogo, comezar a propia intervencin parafraseando o que dixo a persoa a que intentamos responder

Non se trata de or. Podes or un rudo ou un son, a escoita activa implica un esforzo consciente. Mira persoa que fala. Non facer outras cousas vez como escribir, teclear no mbil etc. Escoitar non s as palabras da mensaxe senn o ton, a inflexin os sentimentos que trasmiten. Estar sinceramente interesado no que a outra persoa ten que dicir. Poer atencin no silencio. Sinais non verbais. Contacto visual, asentir coa cabeza. Repetir frases do que a outra persoa di. Preguntar algunha cuestin que necesites aclarar. Ser conscientes dos propios sentimentos e opinins Antes de estar de acordo ou en desacordo esperar a que a persoa remate o que ten que dicir

Se algun fala e non lle miras, miras o xornal, o mbil, fas garabatos nun papel,se estas distrado. Se algun est a falar e ti s pensas no que dirs a continuacin en lugar de poer atencin mensaxe, Se interrompes continuamente a persoa que fala. Se miras o reloxo, ou a porta evitando o contacto visual coa persoa que fala. Se antes de rematar de falar a outra persoa, ests xa comezado a contestar. Se ests a criticar ou falas por debaixo mentres a outra persoa est no uso da palabra. ( Seis errores de escoita activa)

S o mestre respectuoso e respetable ten dereito a esixir ser respectado. A clave para acadar estas tres bases de respecto a asertividade entendida como a capacidade de defender os dereitos propios sen violar os alleos. A prctica da asertividade permite reducir o estrs e axuda a aumentar a autoestima dos demis

Fixacin de lmites na aula combinando firmeza con calma. Ante o incumplimento das normas o mestre debe responder cunha actitude respectuosa consistente en non actuar defensiva nen contratacar agresivamente. As acusacins e queixas doa alumnos hai que velas sen sobrevaloralas. Podemos ensinar aos alumnos a facer criticas concretas e construtivas Ante as peticins desmedidas do alumnado convn razoar facdonlle ver o carcter abusivo e rechazndoas fime pero pacficamente

A maiora dos desencontros teen a sa orixe en estereotipos de presin das familias ou en actitudes defensivas do profesorado. Proactividade: bsca de solucins futuras Atribucin interna: que pode aportar cada un para arranxar a situacin. Adoitar a calma como principio de actuacin Mostrarse humilde Buscar mediador para desbloquear a situacin, se preciso Acabar amistosamente. Aplicar as tcnicas da escoita activa

A sensacin de inclusin non depende do nmero nin da frecuencia dos contactos sociais senon do recoecida e aceptada que se sinta a persoa, anda que s sexa por unhas cantas persoas que el considera claves. As relacins do profesorado deberan partir da aceptacin mutua . Necesidade de sentirse comprendido e aceptado. Non sexas moi critico nen estrito. Recurrir xenerosidade, compasin ou perdn para resolver algns malentendidos Aceptar suxerencias e iniciativas mostrando tolerancia. Abandoar a defensividade e o medo. Reducir o nivel de impulsividade (preciso para o autocontrol) Evitar a pregunta: Por que teo que facelo eu cando os demis non o fan por

min?

Ter en conta que a crtica constante e a valoracin negativa tenden a inhibir en vez de impulsar cambios positivos Vixiar que o ambiente non se cargue de negatividade e toxicidade Practicar a escoita activa e a empatia

CONDUTAS DA NAI No te enteras, eres un poco cortita Quien te va a aguantar Te va a caer un castigo

RESPOSTA/ SENTIR NA NENA Ironiza- Daa a autoestima da nena Ataca persoa NON conduta Ameazas (castigos pero non consecuencias) Non cumprimento do que dicimos

Non hai negociacin de normas Non hai ESCOITA ACTIVA (non escoita argumentos) Non exerce a autoridade como nai= RELACIN SIMTRICA

Non hai CONSENSO na parella- deslexitimizacin


Creamos CAMIOS cheos de pedras RELACIN DE CALIDADE= NON

COMUNICACIN NEGATIVA, POUCO RESPECTUOSA, POUCO AFECTIVA

COMUNICACIN AFECTIVA, POSITIVA E RESPECTUOSA

No te enteras, eres un poco cortita

Que pasou para que a cama estea de novo sen facer? Que gana ________facndoo as? Como te sentes tendo a cama sen facer? A min non me parece ben que a estas horas a cama estea sen facer e que as cousas estean sen recoller e como a ti tampouco imos buscar unha forma entre as das para que poidamos estar ben mam e mis ti, verdade?

Quien te va a aguantar

Te va a caer un castigo

También podría gustarte